NEEDS ASSESSMENT FOR OPERATIONS OF STUDENT CARE AND

การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

วรรณา โฉมฉน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

พ.ศ. 2562

NEEDS ASSESSMENT FOR OPERATIONS OF STUDENT CARE AND SUPPORT SYSTEMS IN SCHOOLS UNDER BANGKOK METROPOLITAN

WANNA CHOMCHIN MA

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF EDUCATION

IN EDUCATIONAL ADMINISTRATION GRADUATE SCHOOL

VALAYA ALONGKORN RAJABHAT UNIVERSITY UNDER THE ROYAL PATRONAGE PATHUM THANI

2019

Osaa.lLUIU:O.1214U1U?IU6

UaAOUilflN?ilg1AU

ilr41i il u1 ds:rtri4rla oo a{ n:ni tuntsu:utqrldud ft rainrJ4lorfi

iJoadtot:a{?Yru1u11u0

J v<tounfinu'r

:riarJ:s,tr6'r

ilirUrUr

a1$1er1

.lr a - anfuufl ::tlfl 1:ltu:fl tn ?il u lulruE

(:ornram:roliri fr:.ora1 oro,o::rJ)

n1:diu fi unmilfrarnr:sir rfl u$s{nr:rfr rfi umu:vuu n1:e ua'j ". u

d: u rud ofin rE u u1u1:{ ri a u d.: frati :i tvt nlr 141u n rt

?5:ru1 lauiu

58854650106

n:fl1an:ililrrisufin1

fl'1:U:141:fl1:6nU1

afuuntfltnl:aouivru'1fi uud

,/L

(qiri: unran:1a1:d n:.do rilti nirriu)" * n::iln1:raclar1ufl1:

({riaunran:r13:d1:.rrcg{u rrr{fi :aiadl

4- {vr:rqruqfi(oror:tf n:.arqr{a {ri'eril

W d*,Y t a da a a AAS(4r?ufl1an:1o1:u 9t:.650unu n:[?14'15)

Au a a unfuu9rufufltsr?flu1au

;ud...?t .... r6ou ....{01!9.?1.......... n.a. .1?.!.?.....

- - J a u u B Ja tu a v u , datail6to{u141?flu1au:1tflfl? lauoa{n:fu lufl:vu:tJ:1gufliln o{il?aur!ilfi1u

({rir unran:14:d n:.qr::rur Itfi qnrud)

A* n*,*,(^::iln1:

ชอเรองวทยานพนธ การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการ ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

ชอนกศกษา วรรณา โฉมฉน รหสประจ าตว 58B54650106 ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา ประธานทปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.ชาญชย วงศสรสวสด กรรมการทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร.อรสา จรญธรรม

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร 2) เพอเปรยบเทยบระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน และ 3) เพอประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร กลมตวอยางทใชในการวจย คอ คร โดยการก าหนดขนาดของกลมตวอยางใชสตรของทาโร ยามาเน จ านวน 389 คน สมกลมตวอยางแบบแบงชนโดยใชสตรการแยกตามสดสวนและการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ มคาความเชอมน 0.96 สถตทใช คอ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว การทดสอบคาท และการวเคราะหดชนความส าคญของล าดบความตองการจ าเปน

ผลการวจยพบวา 1. การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

ในภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน รองลงมา คอ ดานการปองกนและแกไขปญหา ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงตอ ตามล าดบ และดานทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล

2. การเปรยบเทยบระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยน พบวา ในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอจ าแนกตามระดบการศกษา ประสบการณการท างาน พบวา ไมแตกตางกน

3. การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา ล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน พบวา ดานการปองกนและแกไขปญหา มคาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนมากทสดเทากบ 0.07 รองลงมา คอ การสงเสรมและ พฒนานกเรยนเทากบ 0.06 การรจกนกเรยนเปนรายบคคล และการสงตอเทากบ 0.03 และการคดกรอง นกเรยนเทากบ 0.02 ตามล าดบ

ค ำส ำคญ : การประเมนความตองการจ าเปน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสงกด กรงเทพมหานคร

Thesis Title Needs Assessment for Operations of Student Care and Support Systems in Schools under Bangkok Metropolitan

Student Wanna Chomchin Student ID 58B54650106 Degree Master of Education Field of Study Educational Administration Thesis Advisor Assistant Professor Dr.Chanchai Wongsirasawat Thesis Co-Advisor Associate Professor Dr.Orasa Jaroontam

ABSTRACT The objectives of this research were 1) to study the operations of student care and support systems in schools under Bangkok Metropolitan classified by school size, level of education and work experience, 2) to compare the operations of the student care and support systems in schools under Bangkok Metropolitan classified by school size, level of education and work experience, and 3) to assess the needs for the operations of the student care and support systems in schools under Bangkok Metropolitan. The sample included 389 teachers, selected using Taro Yamane’s formula and stratified random sampling and simple random sampling. The instrument used to collect the data was a five-point rating scale questionnaire with a reliability of 0.96. The statistics used for the analysis were percentage, mean, standard deviation, one-way analysis of variance, t-test and PNImodified. The research findings were as follows:

1. Overall and for each individual aspect, the operations of the student care and support systems in schools under Bangkok Metropolitan were at a high level. The highest average was for the aspect of student promotion. The other aspects in decreasing order were problem solving and preventing, student screening and student transfers. The lowest average was for the aspect recognizing individual students.

2. The comparison between school sizes indicated that the operations of the student care and support systems in schools under Bangkok Metropolitan were significantly different at the 0.05 level. The classifications level of education and work experience did not produce any significant differences.

3. The needs assessment revealed that the most important need for the operations of the student care and support systems in schools under Bangkok Metropolitan was problem solving and preventing as 0.07. Student promotion as 0.06, recognizing individual students, student transfers as 0.03 and student screening followed as 0.02 in decreasing order.

Keywords: Needs Assessment, Student Care and Support Systems, Schools under

Bangkok Metropolitan

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจไดดวยความกรณาจากการใหความชวยเหลอและการใหความรวมมอจากบคคลหลายทาน เปนการยากยงทจะกลาวถงทานทงหลายไดครบถวน ณ โอกาสนผวจยขอขอบพระคณอยางสงและซาบซงในพระคณตลอดจนความกรณาของ ผชวยศาสตราจารย ดร.ชาญชย วงศสรสวสด ประธานทปรกษาวทยานพนธ และรองศาสตราจารย ดร.อรสา จรญธรรม กรรมการทปรกษาวทยานพนธ ทไดกรณาสละเวลาใหค าแนะน าใหค าปรกษา ตลอดจนใหความชวยเหลอแกไขขอบกพรองตาง ๆ ใหวทยานพนธฉบบนสมบรณ ขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.ชอเพชร เบาเงน อาจารย ดร.เลอลกษณ โอทกานนท นายขวญชย องรกษา ผอ านวยการสถานศกษาโรงเรยนฤทธยะวรรณาลย นายสพศพงษ อนชตโสภาพนธ รองผอ านวยการสถานศกษาโรงเรยนฤทธยะวรรณาลย ดร.กญวญญ ธารบญ ครโรงเรยน ฤทธยะวรรณาลย สงกดกรงเทพมหานคร ทใหความอนเคราะหในการตรวจเครองมอและใหค าแนะน าในการท าวจยครงนขอขอบคณผบรหารและครในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทกทานทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามอยางดยง รวมถงเพอนครทกคนใหความชวยเหลอและเปนก าลงใจส าคญอยางยงในการท าวทยานพนธฉบบน สดทายนตองขอขอบคณผทเกยวของกบการท าวจยในครงนทกทานทใหค าแนะน าและคอยชวยเหลอใหก าลงใจในการศกษาจนจบหลกสตร คณคาอนพงมจากวทยานพนธฉบบนผวจยขอมอบเปนเครองสกการะคณความดบดา-มารดา ครอบครว คณาจารยผสอนในสาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ทไดประสทธประศาสนและใหความรกบผวจยจนเจรญกาวหนาในหนาทการงานมาจนทกวนน

วรรณา โฉมฉน

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย......................................................................................................... ............ บทคดยอภาษาองกฤษ........................................................................................... ...................... กตตกรรมประกาศ....................................................................................................... ................ สารบญ............................................................................................ ............................................

ก ข ค ง

สารบญตาราง........................................................................................................................... ... ฉ สารบญภาพ.................................................... .......................................................................... ... บทท 1 บทน า.......................................................................................................................... ...

ซ 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา ................................................................ 1 1.2 วตถประสงคของการวจย .................................................................................... . 5 1.3 สมมตฐานของการวจย ................................................................................ .......... 5 1.4 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................. ........... 5 1.5 ขอบเขตของการวจย ................................................................................. ........... 6 1.6 นยามศพทเฉพาะ ....................................................................................... ............ 7 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ .............................................................................. ..... 9

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ........................................................................... .......... 10 2.1 นโยบายการจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน .................................................. 10 2.2 ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน............................................................................ 2.3 แนวคดการประเมนความตองการจ าเปน...............................................................

12 63

2.4 การจดการศกษาของกรงเทพมหานคร .................................................................. 65 2.5 งานวจยทเกยวของ ................................................................................................ 73

บทท 3 วธการด าเนนการวจย........................................................................... ......................... 85 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง…………………………………………………………………………… 3.2 เครองมอทใชในการวจย .................................................................... ....................

3.3 การสรางเครองมอ ............................................................................. ................... 3.4 การเกบรวบรวมขอมล ........................................................................................................ 3.5 การวเคราะหขอมล................................................................................................. 3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล……………………………………………………………………… บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล……………………………………………………………………………………….. 4.1 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล…………………………………………..…………………. 4.2 การน าเสนอการวเคราะหขอมล…………………….……………………………………………… 4.3 ผลการวเคราะหขอมล………………………………………………………………………………….. บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ………………………………………………………………………

85 86 87 88 88 89 90 90 90 90 112

จ

สารบญ (ตอ) 5.1 สรปผลการวจย………………………………………………………………………………….…………… 5.2 การอภปรายผล………….……………………………………………………………………………….. 5.3 ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………………………….. บรรณานกรม…………………………………………………………………………………………………………………. ภาคผนวก……………………………………………………………………………………………………………………… ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒในการตรวจเครองมอวจย…………………………..…… ภาคผนวก ข หนงสอราชการทเกยวของ…………………………………………………………….. ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย……………………………………………………………… ประวตผวจย…………………………………………………………………………………………………………………..

หนา 111 113 121 123 132 133 135 160 168

สารบญตาราง ตารางท หนา 2.1 แนวทางการพฒนาและขบเคลอนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 32 2.2

บทบาทหนาทของส านกงานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน...................................................................................

53

2.3 บทบาทหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา (สพท.) ในงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ........................................................................................................................

55

2.4 บทบาทหนาทของสถานศกษาในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ....................... 56 2.5 บทบาทหนาทของครประจ าชน/ครทปรกษา ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. 57 2.6 2.7 2.8 2.9

บทบาทหนาทของครประจ าวชา/ครทวไป ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน….. บทบาทหนาทของครแนะแนว ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน…………………... บทบาทหนาทของครหวหนาระดบชนในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน…………. บทบาทหนาทของนกเรยน ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน……………………….

58 59 60 60

2.10 2.11 2.12 3.1

บทบาทหนาทของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน……………………………………………………………………………………………. บทบาทหนาทของผปกครอง............................................................................ ............. บทบาทหนาทชมชน……………………………………………………………………………………….… จ านวนประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย .......................................................

61 61 62 86

4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6

แสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามขนาดโรงเรยน………………………. แสดงจ านวนคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร………………………….............. แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล……………………………………………………………………………………………………..…. แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการ ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการคดกรองนกเรยน…แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน……………………………………………………………………………………………………..…… แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการปองกนและแกไขปญหา………………………………………………………………………………………………………….....

91

92

92 94

95

96

4.7 แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการสงตอ………………….

97

ช

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 4.8 4.9 4.10 4.11 4.12 4.13 4.14 4.15 4.16 4.17 4.18

แสดงคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยนรายดานและภาพรวม…………………………………………………………………………………………. การเปรยบเทยบรายคการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยนวธของเชฟเฟ (Scheffe,s test)……. แสดงคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามระดบการศกษารายดาน และภาพรวม................................................................................................... การเปรยบเทยบรายคการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานตร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน จ าแนกตามระดบ การศกษา วธของเชฟเฟ (Scheffe,s test) ................................................................... แสดงคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามประสบการณการท างานรายดานและภาพรวม................................................................................... ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวม.............................................. ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล……….. ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการคดกรองนกเรยน……………………… ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน……….. ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการปองกนและแกไขปญหา……………. ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงตอ………………………………………

98 99

100

102

102

103

104

106

107

109 110

ช

สารบญภาพ ภาพท หนา 1.1 กรอบแนวคดในการวจย ............................................................................................... 6 2.1 แสดงโครงสรางของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน .................................................. 30 2.2 2.3

แสดงแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน…………………………………….. กระบวนการด าเนนงานเพอแกไขปญหานกเรยนของครแนะแนว/ผทเกยวของ ………..

31 49

2.4 กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน .......................................... 52 2.5 ความเปนมาของการจดการศกษา ................................................................................ 67

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว รชกาลท 9 ในพธพระราชทานปรญญาบตรนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ (ประสานมตร) วนองคารท 28 พฤศจกายน พ.ศ. 2515 มความตอนหนงวา “...เยาวชนทกคนมไดตองการท าตวเองใหตกต าหรอเปนปญหาแกสงคมประการใด แทจรงตองการจะเปนคนด มความส าเรจ มฐานะ มเกยรตและอยรวมกบผอนไดอยางราบรน แตการทจะบรรลถงจดประสงคนนจ าเปนตองอาศยค าแนะน า ควบคมใหด าเนนไปโดยถกตอง ในฐานะหนาท ทเปนคร เปนอาจารย เปนผบรหารการศกษา ทานจะชวยเขาไดมากทสดเพราะมสวนควบคมดแลใกลชดอยทก ๆ ดานรองลงมาจากบดามารดา...” (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2547, น. 1) จากพระบรมราโชวาทแสดงใหเหนถงความส าคญของเยาวชนและเนอแทของเยาวชนทไมใชคนไมด แตเพยงตองไดรบโอกาสในการดแลและชวยเหลอพรอมทงการอบรมสงสอนใหเปนคนด เปนมนษยทสมบรณ และเปนบคคลทมคณคาของสงคม บทบาทของครทกลาวมานนคงไมใชเรองใหม เพราะมการปฏบตกนมาอยางสม าเสมอและไดด าเนนการมานานแลว นบแตอดตจนไดรบการยกยองครใหเปนปชนยบคคล แตเพอใหทนตอความเปลยนแปลงของยคสมย โดยเฉพาะการท างานอยางมระบบทมกระบวนการท างาน มหลกฐาน การปฏบตงาน มเทคนค วธการหรอการใชเครองมอตาง ๆ เพอการดแลชวยเหลอนกเรยนแลวความ ส าเรจของงานยอมเกดขนอยางรวดเรว มประสทธภาพ ผลดยอมเกดขนกบทกคนทงทางตรงและทางออม ไมวาจะเปนคร นกเรยน ผปกครอง ชมชนและสงคม (กระทรวงศกษาธการ, 2544, น. 1-2) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ไดก าหนดความมงหมายและหลกการจดการศกษาทตองมงเนนคณภาพและมาตรฐานการศกษา โดยก าหนดไวในหมวด 6 มาตรฐานและการประกนคณภาพการศกษา มาตรา 47 ก าหนดใหมระบบการประกนคณภาพการศกษาเพอพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบ มาตรา 6 ไดก าหนดความมงหมายและหลกการจดการศกษา ตองเปนเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการด ารงชวตสามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (ส านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต, 2545, น. 12) แนวคดการจดการศกษา ตามแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560-2579 ยดหลกส าคญในการจดการศกษา ประกอบดวย หลกการจดการศกษาเพอปวงชน หลกการจดการศกษาเพอความเทาเทยมและทวถง หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และหลกการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคม อกทงยดตามเปาหมายการพฒนาทยงยน จากแนวคดการจดการศกษาดงกลาวขางตน แผนการศกษาแหงชาตฉบบน จงไดก าหนดวสยทศนไวดงน“คนไทยทกคนไดรบการศกษาและเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ ด ารงชวตอยางเปนสข สอดคลองกบหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และการเปลยนแปลงของโลกศตวรรษท 21” (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2560, น. 9-10) การศกษาเปนเครองมอส าคญในการสรางคน สรางสงคม และสรางชาต เปนกลไกหลก ในการพฒนาก าลงคนใหมคณภาพ สามารถด ารงชวตอยรวมกบบคคลอนในสงคมไดอยางเปนสข ในกระแสการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของโลกศตวรรษท 21 เนองจากการศกษามบทบาทส าคญ ใน

2

การสรางความไดเปรยบของประเทศเพอการแขงขนและยนหยดในเวทโลกภายใตระบบ เศรษฐกจและสงคมทเปนพลวต ประเทศตาง ๆ ทวโลกจงใหความส าคญและทมเทกบการพฒนาการศกษาเพอพฒนาทรพยากรมนษยของตนใหสามารถกาวทนการเปลยนแปลงของระบบเศรษฐกจ และสงคมของประเทศ ภมภาค และของโลก ควบคกบการธ ารงรกษาอตลกษณของประเทศ ในสวนของประเทศไทยไดใหความส าคญกบการจดการศกษา การพฒนาศกยภาพและขดความ สามารถของคนไทยใหมทกษะ ความรความสามารถ และสมรรถนะทสอดคลองกบความตองการของตลาดงานและการพฒนาประเทศ ภายใตแรงกดดนภายนอกจากกระแสโลกาภวตน และแรงกดดนภายในประเทศทเปนปญหาวกฤตทประเทศตองเผชญ เพอใหคนไทยมคณภาพชวตทด สงคมไทยเปนสงคมคณธรรม จรยธรรม และประเทศสามารถกาวขามกบดกประเทศทมรายได ปานกลางไปสประเทศทพฒนาแลว รองรบการเปลยนแปลงของโลกทงในปจจบนและอนาคต (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2560, น. 1) ในยคทสถาบนครอบครวมการเปลยนแปลงทงในเชงโครงสรางและบทบาท พอแมตางฝากความหวงไวกบคร และระบบการศกษาวาจะพฒนาลก ๆ ใหเตบโตอยางมคณภาพเตมอมทางดานวชาการ เตมเตมในดานคณธรรมจรยธรรม พรอมทงเสรมสรางทกษะในการด าเนนชวตใหก บทรพยากรบคคล ถงแมวาครอบครวจะเปนสถาบนพนฐานของสงคมและพอแม คอ เบาหลอมของลก แตสถาบนการศกษากเปนประดจบานทสองของเดก ครมสวนในการแตงแตมความงดงามใหกบอนาคตของเดกและเยาวชนในสงคม ซงเปนหนาทอนมเกยรตทเปนตราประทบอยกบบทบาท “ พอพมพ แมพมพของชาต” มาชานาน ยงสภาพสงคมเตมไปดวยสงกระตนทท าใหเดกและเยาวชนสบสนไดมากขนเทาใด พอพมพ แมพมพ ของชาต กยงตองท างานหนก และตองเรงพฒนาระบบการศกษาใหเขมแขง สามารถสรางภมคมกนใหกบเดกและเยาวชนใหมากขนเทานน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2547ก) วกฤตการณดานเดกและเยาวชนในปจจบน เดกและเยาวชนในยคปจจบนจ านวนไมนอยทไดรบผลกระทบจากปญหาและสภาพแวดลอมทไมสรางสรรคในสงคม ท าใหมพฤตกรรมแตกตางไปจากเดกและเยาวชนในอดต แมวาผปกครอง คร อาจารย และคนท างานดานเดกจะใชความรก ความปรารถนาดอยางมากมายเพยงใดกตาม กไมอาจพทกษปกปอง และคมครองเดกและเยาวชนใหปลอดภย หรอมพฤตกรรมตามทสงคมคาดหวงได จากการประมวลสถตขอมลสถานการณปญหาเดกและเยาวชนของหนวยงานตาง ๆ พบวา เดกและเยาวชนทงทเปนนกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานและระดบอน ๆ สวนหนงมกมพฤตกรรมทไมพงประสงค ดงน 1) ตกเปนทาสของเกมคอมพวเตอรจนถงขนหมกมน และเรยนรพฤตกรรมทไมเหมาะสมจากเกม จนน าไปสการประพฤตปฏบตทกอใหเกดความสญเสยแกตนเองและสงคม 2) นยมประลองความเรวโดยการแขงรถมอเตอรไซด มพฤตกรรมการใชรถจกรยานยนตทผดกฎหมาย เปนนกซงวยใส และเปนสกอย (สาวนอยซอนทายหนมนกซง) 3) ใชความรนแรงในการตดสนปญหาและขอขดแยง ทะเลาะววาทจบกลมรวมตวกนสรางความปนปวนในชมชนไปจนถงการยกพวกตกน 4) มเพศสมพนธเรวขน เปนพอแมตงแตอายยงนอย มเพศสมพนธโดยไมปองกนตนเอง ขาดความรบผดชอบ 5) เขาถงสารเสพตดไดงาย เรมจากการใชบหร เหลา ยาบา ยาไอซ ยาเลฟ และสารอนตรายทแพรระบาดในกลมเดกและเยาวชน 6) ขาดหลกยดเหนยวทางจตใจ ไมเหนความส าคญของหลกศาสนาคานยมความเปนไทย ความ สมพนธกบคนในครอบครวคอนขางเปราะบาง ตดเพอน ตดสอ และใหความส าคญกบวตถมากกวาความมคณธรรมน าใจ นอกจากนเดกและเยาวชนยงมพฤตกรรมเสยงตอการเกดปญหาสงคม อาท ตด

3

การพนน นยมเสยงโชค การมวสมในหอพก ไมชอบไปโรงเรยน หนเรยน ท ารายรงแกกนเอง หมกมนกบสอทไมสรางสรรค นยมบรโภคอาหารกรบกรอบ อาหารทไมเปนผลดตอสขภาพ เครยด ซมเศรา มองโลกในแงราย ไมสนใจตอปญหาสงคม (ส านกงานงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2559, น. 2) เดกและเยาวชนดงกลาว ครทปรกษาหรอครประจ าชนในโรงเรยน จะเปนบคลากรหลกในการดแลนกเรยน เนองจากเปนผใกลชดกบนกเรยนมากทสด จงตองมความรความเขาใจแนวทางการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน คอ รจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยการรวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล จดท าขอมลใหเปนระบบและเปนปจจบน, การคดกรองนกเรยนวเคราะหขอมลจ าแนกจดกลมผเรยน เชน กลมเดกมความสามารถพเศษ กลมปกต กลมเสยง และกลมปญหาตองการความชวยเหลอเรงดวน, สงเสรมและพฒนานกเรยน โดยจดกจกรรม โครงการ โครงงาน สงเสรมพฒนาผเรยนใหรจกตนเอง รกและเหนคณคาในตนเอง มทกษะในการด ารงชวต, การปองกนและแกไขปญหา ดแลชวยเหลอใหค าปรกษากรณปญหาทไมยงยาก ซบซอน ทงรายบคคลหรอเปนกลม และการสงตอกรณปญหาของนกเรยนซบซอน ใหสงตอไปยงครแนะแนว ฝายปกครอง หรอผมทกษะความสามารถตรงกบลกษณะของปญหา (ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2552, น. ข) เพอใหสามารถปฏบตตามหลกการดงกลาวไดอยางถกตองเหมาะสม สถานศกษาหรอหนวยงานทางการศกษาเปนหนวยงานทมบทบาทส าคญอยางมากในการจดการเรยนการสอนและการแนะแนว เพอสรางคนใหเปนผมความร ความสามารถ มบคลกภาพทเหมาะสมกบวฒภาวะ สามารถตดสนใจเลอกประกอบอาชพและมชวตอยในสงคมไดอยางมความสข และการด าเนนงานในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนการชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอนการท างาน คอ การรจกนกเรยนเปนรายบคคลการคดกรองนกเรยน การสงเสรมพฒนานกเรยน การปองกนและแกไขปญหา การสงตอปจจยทเกยวของในการด าเนนงาน คอ ผบรหาร คณะกรรมการด าเนนงาน ครทปรกษาหรอครประจ าชนเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยมสวนรวมของผปกครอง เครอขายทกฝายทเกยวของ (กระทรวงศกษาธการ, 2545, น. 1)

ดวยสภาพและปญหาเกยวกบเดกและเยาวชนดงไดกลาวถงขางตน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจงเหนความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ซงเปนนวตกรรมทเกดจากความรวมมอของกรมสขภาพจตและกรมสามญศกษาในอดต จะเปนเครองมออกชนหนงทจะชวยใหโรงเรยนไดใชเปนกลไกในการดแลชวยเหลอนกเรยนในศตวรรษท 21 ซงแวดลอมไปดวยขอมลขาวสารปญหาเศรษฐกจ และสงคมทมความเรว รอน แรง และราว ไดอยางเทากน ทวถง ถกตอง และเปนธรรมกบเดกและเยาวชนทกคน (ส านกงานงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2559, น. 6) ซงสอดคลองกบสถานการณดานเดกและเยาวชนในกรงเทพมหานคร ป 2556-2558 (ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร, 2558, น. 107) รายงานวา เดกและเยาวชนถอเปนทรพยากรอนมคา มความส าคญตออนาคตของกรงเทพมหานคร และประเทศไทย การเตรยมความพรอมเพอใหพวกเขาเตบโตเปนผใหญทมความร ความสามารถ ทกษะ และศกยภาพทสมบรณ เปนเดกและเยาวชนทมคณภาพ มภมคมกนในการด าเนนชวตในสงคม ซงผบรหารกรงเทพมหานครทกระดบตางใหความสนใจในการสงเสรม สนบสนนและผลกดนใหไดรบการศกษาอยางมประสทธภาพ ภายใตการเปลยนแปลงทางสงคมในทกมต

4

กรงเทพมหานคร มหนวยงานทมภารกจเกยวของกบการพฒนา สงเสรม สนบสนน ตลอดจนเยยวยาแกไขปญหาเดกและเยาวชนในพนทหลายหนวยงาน อาท ส านกการศกษา ส านกพฒนาสงคม ส านกวฒนธรรม กฬา และการทองเทยว ส านกอนามย และส านกการแพทย ซงรวมกนท างานเชงบรณาการในภารกจตาง ๆ ทเกยวเนองสมพนธกบเดกและเยาวชน ซงมการรายงานอปสรรคดวยวา อปสรรคในการจดการศกษาของกรงเทพมหานคร (ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร , (2558, น. 113) พบวา แมวาเดกและเยาวชนทอาศยอยในเขตกรงเทพมหานคร จะไดรบสวสดการดานการศกษาอยางเทาเทยม แตในขณะเดยวกน สภาพสงคมปจจบนมสงยวยตาง ๆ มากมาย ซงสงผลใหเดกและเยาวชนในพนทกรงเทพมหานคร ตองเผชญกบสภาวะปญหาตาง ๆ หลายประการ เชน ดานการใชสารเสพตดพบวา ขอมลป พ.ศ. 2557 พบวา มเยาวชนทตดบหรใหม ปละ 220,000 คน แบงเปนเดกและเยาวชนในกรงเทพมหานคร รอยละ 10 หรอจ านวน 20,000 คน ซงมากกวา 10,000 คน เรมใชสารเสพตดและบหรกอนอาย 18 ป (รายงานการจดการศกษาของกรงเทพมหานคร ป 2558 อางจากมลนธรณรงค เพอการไมสบบหร) สวนดานการตงครรภไมพรอมพบวาจากขอมลส านกอนามย กรงเทพมหานคร พบวา ในชวงป 2553-2556 พบวามอตราการตงครรภไมพรอมของวยรนทรบบรการในโรงพยาบาลในกรงเทพมหานคร มอายนอยกวา 20 ป และคลอดบตรคดเปนรอยละ 10.70 จนถงปจจบน กมแนวโนมเพมขนและปญหาทเกดขน นอกเหนอจากการตงครรภไมพรอมอกหลายปญหา เชน การทวยรนมเพศสมพนธโดยไมใชถงยางอนามย ซงเปนสาเหตท าใหเกดโรคตดตอทางเพศสมพนธตาง ๆ ทงเดกชาย-เดกหญง และเดกชาย-เดกชาย และ ดานสขภาวะทางจตใจ พบวา ขอมลจากมตสมชชาการศกษา ซงจดโดยเครอขายยวทศน กรงเทพมหานคร เมอป 2557 พบวา เดกในเมองหลวงมความเครยดสง อนเนองมาจากตองประสบกบสงแวดลอมทย าแย ไดแก ปญหาพอแมทะเลาะววาทกน ชมชนแออด ปญหาขาดแคลน ทนทรพย มลภาวะสงแวดลอมเปนพษตาง ๆ และปญหาการเรยนในสถานศกษา เปนตน กรงเทพมหานครกบกรมสขภาพจต ใหความส าคญกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนกรงเทพมหานคร ศนยบรการสาธารณสขและโรงเรยนมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนรวมกน เดกกลมเสยงทมปญหาพฤตกรรม อารมณ การเรยนร ไดรบการชวยเหลอ นกเรยนทมปญหาพฤตกรรม ไดรบการดแลชวยเหลอตามแนวทางทก าหนดในการท างานรวมกนระหวางสาธารณสขและโรงเรยน โดยกรมสขภาพจตรวมกบสถาบนราชานกล และศนยสขภาพจตท 13 สวนส านกอนามย กรงเทพมหานคร มศนยบรการสาธารณสขใหการดแล และสวนส านกการศกษา กรงเทพมหานคร ไดจดใหโรงเรยนสงกดส านกการศกษา กรงเทพมหานคร เปนผดแล ทงนโรงเรยนและศนยบรการสาธารณสขทเขารวมโครงการมคมอการดแลเดกวยเรยน คอ 1) คมอแนวทางการสรางระบบดแลสขภาวะทางใจของนกเรยนและคร 2) คมอการจดกจกรรมเสรมสรางศกยภาพเดกวยเรยน ผลงานสขภาพจตวยเรยน ปงบประมาณ 2560 เปาหมาย รอยละ 70 ของนกเรยนทมปญหาพฤตกรรม- อารมณ ไดรบการดแลชวยเหลอ ตามแนวทางทก าหนดดงน 1) จ านวนนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 ทงหมด 2,329 คน ไดรบการคดกรอง 2,317 คน คดเปนรอยละ 99.48 2) คดกรอง ดวย SDQ จ านวน 2,244 คน พบวาเสยงและมปญหา 248 คน คดเปนรอยละ 10.70 3) นกเรยนกลมเสยง/มปญหาไดรบการชวยเหลอ 137 คน คดเปนรอยละ 55.24 4) ประเมน EQ จ านวน 1,645 คน พบคะแนนต ากวาเกณฑ 363 คน คดเปนรอยละ 22.07 กรงเทพมหานครใหความส าคญตอการจดการศกษาทมคณภาพและได

5

มาตรฐานของโรงเรยนในสงกดอยางตอเนองเรอยมา โดยมนโยบายในการพฒนาและยกระดบการบรหารและการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดรวมถงดานสาธารณสขดวย ซงถอเปนสทธขนพนฐานททกคนตองมโอกาสเขาถงและไดรบอยางเทาเทยมและทวถง โรงเรยนจงมหนาทส าคญในการจดการเรยนการสอน อบรม ใหความร และพฒนาศกยภาพเดกใหไดรบการศกษาทด เพอเตบโตไปเปนพลเมองทดมคณภาพ ครตองชวยสงเคราะหและสรางองคความร และผลสมฤทธการเรยนรทดใหแกเดก หากนกเรยนและครมสขภาวะทางใจทดกจะชวยใหการพฒนาดานตาง ๆ ทงรางกาย จตใจ และสตปญญาเปนไปในทศทางทด ซงกรงเทพมหานครพรอมสนบสนนการด าเนนงานดานการจดการศกษาอยางเตมท เพอใหการจดการศกษาของโรงเรยนในสงกดไดรบการพฒนาอยางตอเนอง และเกดประสทธภาพสงสด

จากขอมลดงกลาว ผวจยจงมความสนใจทจะศกษา การประเมนความตองการจ าเปนการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ซงเปนหนวยงานในพนททโรงเรยนของผวจยสงกดโดยตรง และเพอทจะน าผลการวจยในครงนกลบมาพฒนาวางแผนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในพนทภายใตสงกดกรงเทพมหานครและโรงเรยนอน ๆ ตอไป

1.2 วตถประสงคของการวจย

1.2.1 เพอศกษาระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

1.2.2 เพอเปรยบเทยบระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน

1.2.3 เพอประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

1.3 สมมตฐานของการวจย 1.3.1 ระดบการด าเนนงานของครในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร มการด าเนนงานแตกตางกน ตามขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน 1.4 กรอบแนวคดในการวจย ในการศกษาครงน ผวจยมความสนใจทจะศกษาการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยผวจยไดก าหนดกรอบแนวคดในการศกษาการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2559 กระทรวงศกษาธการ แบงเปน 5 ดาน ไดแก 1) ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) ดานการคดกรองนกเรยน 3) ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน 4) ดานการปองกนและแกไขปญหา และ 5) ดานการสงตอ

6

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม 1. ขนาดโรงเรยน 1.1 ขนาดเลก 1.2 ขนาดใหญ 2. ระดบการศกษา 2.1 ปรญญาตร 2.1 ปรญญาโท 2.2 ปรญญาเอก 3. ประสบการณการท างาน 3.1 1-5 ป 3.2 6-10 ป 3.3 11-15 ป 3.4 มากกวา 15 ป

ภาพท 1.1 กรอบแนวคดในการวจย 1.5 ขอบเขตของการวจย

ขอบเขตของการวจยครงนมดงน 1.5.1 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 1.5.1.1 ประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก คร ในโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2560 แบงเปน ครในโรงเรยนขนาดเลก จ านวน 178 โรงเรยน มคร 3,011 คน ครในโรงเรยนขนาดกลาง จ านวน 129 โรงเรยน มคร 3,331 คน และครในโรงเรยนขนาดใหญ จ านวน 130 โรงเรยน มคร 7,816 คน รวมทงสน 437 โรงเรยน ครรวมทงสน 14,158 คน

1.5.1.2 กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก คร ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

ปการศกษา 2560 จ านวน 389 คน โดยก าหนดขนาดของกลมตวอยาง ใชสตรของทาโร ยามาเน ( Yamane, 1967) และไดด าเนนการใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling)

1.5.2 ขอบเขตดานเนอหาการศกษาวจย การวจยครงน มงศกษาระดบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน แบงเปน 5 ดาน ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอ โดยใชกรอบแนวคดของ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2559 กระทรวงศกษาธการ

1.5.3 ตวแปรทใชในการศกษาวจย

1. การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร 2. ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอน ก เ ร ย น ใ น โ ร ง เ ร ย น ส ง ก ดกรงเทพมหานคร

7

1.5.3.1 ตวแปรอสระ จ าแนกตาม 1) ขนาดโรงเรยน ประกอบดวย 1.1) ขนาดเลก 1.2) ขนาดกลาง 1.3) ขนาดใหญ 2) ระดบการศกษา ประกอบดวย 1.1) ปรญญาตร 1.2) ปรญญาโท 1.3) ปรญญาเอก

3) ประสบการณการท างาน ประกอบดวย 1.1) 1 - 5 ป 1.2) 6-10 ป 1.3) 11-15 ป 1.4) มากกวา 15 ป 1.5.3.2 ตวแปรตาม ไดแก 1) การด า เนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ส งกดกรงเทพมหานคร 2) ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

1.6 นยามศพทเฉพาะ

1.6.1 การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง ลกษณะทปรากฏเปนจรงในการน าเอาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามกรอบนโยบายการดแลชวยเหลอนกเรยนของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2559 ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอโดยสามารถวดไดจาก เครองมอวจยทผวจยสรางขน 1.6.2 ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยน อยางเปนระบบมขนตอนทชดเจน โดยมครและบคลากรในสถานศกษาและนอกสถานศกษา เปนบคลากรหลก รวมมอกน โดยมการใชวธการและเครองมอทไดชดเจน มมาตรฐาน และมเอกสารหลกฐานทสามารถตรวจสอบได 1.6.3 การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การรวบรวมขอมลนกเรยนเปนรายบคคล โดยครจดท าขอมลใหถกตองเปนระบบและเปนปจจบนในดานความสามารถ ดานสขภาพ ดานครอบครวและดานอน ๆ ทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถน าขอมลมาวเคราะหและน าไปใชประโยชนในการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกทางจากเครองมอและวธการทหลากหลาย ตามหลกวชาการ สามารถทราบขอมลไดอยางถกตอง

8

1.6.4 การคดกรองนกเรยน หมายถง การวเคราะหขอมลทงหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยครซงมเกณฑการพจารณาของโรงเรยน และมเครองมอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลพนฐานจากแหลงขอมลในดานความสามารถ สขภาพ และดานครอบครว แยกนกเรยนออกเปนกลม คอ 1) กลมปกต 2) กลมเสยง 3) กลมมปญหา 4) กลมพเศษ เหตผลทงนเพอหาวธการทดทสดใหกบกลมทจ าแนก ไดรบการดแลชวยเหลอใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการ สอดคลองกบสภาพความเปนจรง เพอใหนกเรยนไดรบการชวยเหลอทดทสดตอไป 1.6.5 การสงเสรมและพฒนานกเรยน หมายถง การสนบสนนใหนกเรยนทกคน ทกกลมเปนบคคลทมคณภาพ มความภมใจในตวเอง โดยครไดพฒนาอยางเตมศกยภาพของนกเรยน ชวยปองกนและชวยเหลอนกเรยน จนนกเรยนกลมมปญหากลบมาเปนนกเรยนกลมปกต และกลมปกตมขดความสามารถเพมขน

1.6.6 การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การปองกน ชวยเหลอและแกไขปญหาของนกเรยนในแตละกลม โดยครมหนาทเอาใจใสอยางเทาเทยมกนในการดแลนกเรยนโดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนเปนปญหาสงคม จดกจกรรมสรางภมคมกน ปองกน และแกไขปญหาเกยวกบความสามารถ ครอบครว และสขภาพนกเรยนทมความเหมาะสม คมคา และหลากหลาย เพอใหนกเรยนมคณภาพทดตอสงคม 1.6.7 การสงตอ หมายถง การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ครสามารถด าเนนการสงตอไดทงแบบภายในและภายนอกขนอยกบเงอนไขและกรณของนกเรยนแตละกลม การสงตอภายในครสามารถสงตอไปยงครแนะแนว หรอผเกยวของทสามารถใหการชวยเหลอได การสงตอภายนอก เปนการสงตอนกเรยนไปใหผเชยวชาญเฉพาะทางหรอองคกรทเกยวของไดชวยเหลอพฒนา กรณทเกนความสามารถของโรงเรยน โดยครแนะแนวหรอผเกยวของเปนผด าเนนการสงตอ มการตดตอรบทราบผลการชวยเหลอเปนระยะอยางตอเนอง มแนวด าเนนการโดยประสานงานกบผเกยวของมแบบบนทกการสงตอหรอแบบบนทกประสานงานของความรวมมอจากผเกยวของ ครนดวน เวลา สถานทนดพบกบหนวยงานภายนอกทรบชวยเหลอนกเรยนและสงตอใหเรยบรอย การบนทกการสงตอเปนลายลกษณอกษร ตดตามผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครง จดท าสรปและรายงานผลการชวยเหลอเปนระบบ 1.6.8 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร หมายถง โรงเรยนทอยในสงกดของกรงเทพมหานคร เปนหนวยปฏบตการในการจดการเรยนการสอนในระดบการศกษาขนปฐมวยและขนพนฐาน เพอพฒนาเดกใหมคณภาพตามทพงประสงค มจ านวนทงหมด 437 โรงเรยน

1.6.9 คร หมายถง ขาราชการครประจ าการทท าหนาทจดการเรยนการสอนในสถานศกษาของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร 1.6.10 ประสบการณการท างาน หมายถง ระยะเวลาทขาราชการครปฏบตงานโดยนบตง แตเรมบรรจเขารบราชการ โดยก าหนดชวงระยะเวลา คอ 1.6.10.1 1-5 ป 1.6.10.2 6-10 ป 1.6.10.3 11-15 ป 1.6.10.4 มากกวา 15 ป

9

1.6.11 ขนาดโรงเรยน หมายถง โรงเรยนทแบงตามจ านวนนกเรยน โดยใชเกณฑการแบงขนาดโรงเรยนของสถานศกษาสงกดกรงเทพมหานคร (กองการเจาหนาท ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร)

1.6.11.1 โรงเรยนขนาดเลก ไดแก โรงเรยนทมจ านวนนกเรยนตงแต 1 - 400 คน 1.6.11.2 โรงเรยนขนาดกลาง ไดแก โรงเรยนทมจ านวนนกเรยนตงแต 401 - 800 คน 1.6.11.3 โรงเรยนขนาดใหญ ไดแก โรงเรยนทมจ านวนนกเรยนตงแต 801 คนขนไป

1.6.12 การประเมนความตองการจ าเปน หมายถง กระบวนการทเปนระบบวเคราะหความแตกตางระหวางสภาพปจจบนกบสภาพทคาดหวง หรอควรจะเปน เพอหาความตองการจ าเปน ใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกหรอหาวธการแกไขปญหาดวยการจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน เลอกความตองการจ าเปนมาแกไข 1.6.13 ความตองการจ าเปน หมายถง สงทตองท าหรอสงทปรารถนาจะใหเกดขนหรอตองการใหเกดขน โดยระบสงทตองการใหเกดขนวามลกษณะเชนใด การจดล าดบความส าคญและแนวทางปฏบตทมความเฉพาะเจาะจงเพอใหบรรลเปาหมายการด าเนนงานไดอยางแทจรง 1.7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.7.1 เปนขอมลใหผบรหารในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครไดน าไปพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหมประสทธภาพยงขน

1.7.2 เปนขอมลใหครไดตระหนกถงความรบผดชอบและเอาใจใสในการดแลชวยเหลอนกเรยนทง 5 ดาน 1.7.3 ผลงานการวจยครงนสามารถน าไปวางแผนในการบรหารจดการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนไดตรงประเดนเปาหมาย

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยเรอง การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของและไดรวบรวมเพอน าเสนอตามล าดบหวขอ ดงตอไปน 2.1 นโยบายการจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2 ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

2.2.1 ความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.2 ความส าคญและความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.3 ความเปนมาของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.4 วตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

2.2.5 ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.6 ประโยชนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.7 บทบาทหนาทของคณะกรรมการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.8 แนวทางการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.9 องคประกอบของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.10 บทบาทหนาทของหนวยงานและบคลากรทเกยวของ 2.3 แนวคดการประเมนความตองการจ าเปน 2.3.1 ความหมายของการประเมนความตองการจ าเปน 2.3.2 หลกการของการจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน 2.3.3 ขนตอนการประเมนความตองการจ าเปน 2.3.4 การจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน 2.4 การจดการศกษาของกรงเทพมหานคร 2.5 งานวจยทเกยวของ

2.5.1 งานวจยในประเทศ 2.5.2 งานวจยตางประเทศ

2.1 นโยบายการจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน การพฒนาคณภาพชวตนกเรยนใหมความสขพรอมทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา ความร ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรม และมวถชวตทเปนสขตามสงคมทมงหวง โดยผานกระบวนการศกษาเปนนโยบายส าคญของรฐบาล ซงกระทรวงศกษาธการโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดเหนความส าคญและไดก าหนดใหสถานศกษาในฐานะทเปนหนวยงานทตองรบผดชอบในการสรางเสรมคณภาพชวต ปองกน ชวยเหลอ และแกปญหาตาง ๆ ทเกดกบนกเรยนน าระบบชวยเหลอนกเรยนซงประสบความส าเรจเปนอยางดในสถานศกษาทด าเนนการอยางตอเนอง จรงจง

11

มาประยกตใชและพฒนาใหเหมาะสมกบบรบทของตน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขน พนฐาน, 2547ข, น. 3) ในการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนการสงเสรมสนบสนนใหสถานศกษา ครอาจารย และผทเกยวของรวมแรงรวมใจกนชวยเหลอ สงเสรมนกเรยนอยางมระบบและตอเนอง โดยมการยดสายใยความผกพนระหวางครและศษยในขนตน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนการด าเนนงานทมประสทธภาพระบบหนงทกระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและกระทรวงสาธารณสข โดยกรมสขภาพจต ไดรวมกนวางรากฐานเพอการพฒนาคณภาพนกเรยนซงมแนวทางในการด าเนนงานดงน ปรบเปลยนบทบาทและเจตคตของผบรหาร ครอาจารย ใหสงเสรมดแลพฒนานกเรยน ทงรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณและสงคม วางระบบทจะสรางความมนใจวา นกเรยนทกคนมครอาจารยอยางนอยหนงคนทจะคอย ดแลทกขสขอยางใกลชดและตอเนอง สนบสนนใหครอาจารยมความสมพนธใกลชดกบผปกครองนกเรยนเพอใหบาน โรงเรยนและชมชน สามารถเชอมประสานและรวมกลมกนเปนเครอขาย ชวยกนเฝาระวงดแลชวยเหลอนกเรยน นอกจากนยงมการประสานสมพนธระหวาง นกเรยน ผปกครอง โรงเรยนและชมชน รวมถงผช านาญการในสาขาตาง ๆ เพอใหมการสงตอและรบชวงการแกไข สงเสรมพฒนานกเรยนและเยาวชนในรปแบบตอเนองและยงยน ในสภาวะวกฤตของส งคมในปจจบน ซงมภยจากสงตาง ๆภายนอกมากมาย อาทเชน ภยจากสารเสพตด ความลมเหลวทางการเรยน ครอบครว อาชพ ภยทางเพศ ความรนแรง การกลนแกลงรงแก อบตภย ฯลฯ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดก าหนดนโยบายใหสถานศกษาทกแหงในสงกด สามารถด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ เพอใหนกเรยนทกคนไดรบการดแลชวยเหลอนกเรยนจากครประจ าชนหรอครทปรกษาอยางทวถง โดยมผปกครอง ชมชน หนวยงานและองคกรทเกยวของเขามามสวนรวม โดยมมาตรการปฏบตดงน 1. สรางความเขมแขงใหโรงเรยนมมาตรฐานในการจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2. จดกจกรรมสงเสรมความปลอดภยดานสงแวดลอมทางกายภาพ ทางสงคม สทธเดกตลอดจนปองกนการแกปญหาตาง ๆ ของนกเรยน เชน ปญหายาเสพตด ปญหาพฤตกรรมไมพงประสงค ปญหาเพศ โดยประสานความรวมมอกบผปกครอง ชมชน และองคกรในทองถน 3. สรางเครอขาย แลกเปลยนการเรยนร เชอมโยงความรเกยวกบสารสนเทศและความรวมมอระหวางโรงเรยน ผปกครอง ชมชนและองคกรทเกยวของ 4. ประสาน การจดท าขอมล สารสนเทศ เพอการพฒนา สงเสรมแกไขและสงตอนกเรยน ในทกระดบและทกประเภท ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนจะประสบความส าเรจได ผรบผดชอบตองมความเชอวาทกคนตองมความรก ความเขาใจ การใหอภย การใหโอกาส เชอมนวานกเรยนทกคนอยากเปนคนด มปญญา และมความสขทกคน มศกยภาพทจะเรยนรและพฒนาตนเองไดตลอดชวต เพยงแตใชเวลาและวธการทแตกตางกน ความส าเรจของงานตองอาศยการรวมใจ รวมคด รวมท า ของทกคนทมสวนเกยวของ ความมงหมายและหลกการของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 การศกษาของชาตแบงออกเปน 2 ระดบ คอ ระดบการศกษาขนพนฐานและระดบอดมศกษา โดยการศกษาขน

12

พนฐานประกอบดวยการศกษา 12 ป แบงออกเปน 4 ชวงชน ชวงชนละสามป ไดแก ชวงชนท 1 ระดบชนประถมศกษาปท 1-3 ชวงชนท 2 ระดบชนประถมศกษาปท 4-6 ชวงชนท 3 ระดบชนมธยมศกษาปท 1-3 และชวงชนท 4 ระดบชนมธยมศกษาปท 4-6 มาตรา 9 ไดกลาวถงการจดโครงสรางและกระบวนการจดการศกษา ตองยดหลกการมเอกภาพดานนโยบายและมความหลากหลายในการปฏบต มการกระจายอ านาจไปสเขตพนทการศกษา สถานศกษาและองคกรการปกครองสวนทองถน มมาตรฐานการศกษาและการจดระบบการประกนคณภาพการศกษาทกระดบ และทกประเภทการศกษามหลกการสงเสรมวชาชพครคณาจารยและบคลากรทางการศกษาและพฒนาครอาจารยและบคลากรทางการศกษาอยางตอเนอง ระดมทรพยากรจากแหลงตาง ๆ มาใชในการจดการศกษา การมสวนรวมของบคคล ครอบครวชมชน องคกรการปกครองสวนทองถน เอกชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการและสถาบนสงคมอน ๆ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559) กลาววา นโยบายส าคญของส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน คอ การใหสถานศกษาทกแหงมระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทเขมแขงและด าเนนการอยางตอเนองเพอใหเกดความยงยนในการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพในทกมต โดยเฉพาะเรองพฤตกรรมของนกเรยนไดเปลยนแปลงไปตามกระแสโลกาภวตนทงในดานทเปนคณและเปนโทษ ซงสงผลกระทบตอการเรยนรและการด าเนนชวตของนกเรยนทตองเผชญปญหาในสภาพสงคมปจจบน 2.2 ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.1 ความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559) ไดใหความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพ และมหลกฐานการท างานทตรวจสอบได กรมสขภาพจต (2544) ไดระบวา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน คอ วธการด าเนนงานในการชวยเหลอนกเรยนอยางมรปแบบและขนตอนอยางชดเจน ทสามารถปฏบตได กรมวชาการ (2545) ไดระบวา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง การชวยเหลอนกเรยนเปนกระบวนการทท าใหผเรยน ไดรจกและเขาใจตนเอง มแนวทางในการปรบปรงและพฒนาตนเอง รวมทงครไดรจกนกเรยนมากขน สามารถสงเสรมและปองกนปญหาของนกเรยนไมวาจะเปน กลมปกตหรอกลมพเศษ กระทรวงศกษาธการ (2547) ไดระบวา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางมขนตอน สอดคลองกบระบบการประกนคณภาพการศกษาและการบรหารทงระบบโรงเรยน โดยอาศยศกยภาพและความสมพนธของนกเรยนทมครทปรกษา คร

13

แนะแนว และฝายปกครอง รวมทงมการประสานระหวางระบบครอบครว ระบบโรงเรยน และสาธารณสขทตองรบสงตอปญหาวยรนทส าคญและเรงดวน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2551) ไดกลาวถง ความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไววา เปนกระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนทมขนตอนชดเจน พรอมทงมวธการและเครองมอทมมาตรฐาน คณภาพ และมหลกฐาน การท างานทตรวจสอบได โดยมครประจ าชน/ครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงานและบคลากรทกฝายทเกยวของทงในและนอกสถานศกษา อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหาร และครทกคน ฯลฯ มสวนรวม ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552) ไดใหความหมายไววา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน คอการสงเสรมพฒนา การปองกนและแกไขปญหาใหแกนกเรยนเพอใหนกเรยนมคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจ มคณภาพชวตทด มทกษะในการด ารงชวต และรอดพนสภาวะวกฤตตาง ๆ ไดอยางปลอดภย วระชย รอดหลง (2549) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอนทชดเจน ทสามารถปฏบตได โดยมครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงานวางแผนจดกจกรรมทเปนประโยชนตอผเรยน การมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของ ทงภายในสถานศกษาและนอกสถานศกษา มวธการเครองมอการท างานทชดเจน มมาตรฐานมคณภาพและสามารถตรวจสอบได สงผลใหผเรยนรจกตนเอง สามารถพฒนาตนเอง ทงทางดานพฤตกรรมและผลสมฤทธทางการเรยน สนนท โพธบาย (2552) ไดใหความหมายไววา กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยน ไววา เปนการด าเนนงานอยางมขนตอน พรอมดวยวธการและเครองมอการท างานทชดเจน มครทปรกษาเปนบคลาการหลกในการด าเนนการดงกลาว และมการประสานความรวมมออยางใกลช ดกบครท เกยวของหรอบคลากรภายนอก รวมทงการสนบสนนและสงเสรมจากโรงเรยน โดยการด าเนนการตามกระบวนการของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มองคประกอบ 5 ประการ คอ การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมนกเรยน การปองกนและการแกปญหาและการสงตอ แตองคประกอบของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนดงกลาวมความส าคญ วธการและเครองมอแตกตางกน แตมความสมพนธเกยวเนองกน ซงเออใหการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนอยางเปนระบบและมประสทธภาพ ณปภช รงโรจน (2553) ไดใหความหมายไววา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนทมขนตอนชดเจน พรอมทงมวธการและเครองมอทมมาตรฐาน คณภาพ และมหลกฐานการท างานทตรวจสอบไดโดยมครประจ าชน/ครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงานและบคลากรทกฝายทเกยวของทงในและนอกสถานศกษา อนไดแกคณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหารและครทกคน ฯลฯ มสวนรวม ถนด แสนกลา (2553) กลาวถงระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไววา การดแลชวยเหลอ หมายรวมถง การสงเสรมการปองกนและการแกไขปญหาโดยมวธการและเครองมอส าหรบครประจ าชนหรอครทปรกษาและบคลากรทเกยวของเพอใชในการด าเนนงานพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะท พงประสงคและปลอดภยจากสารเสพตด

14

ประนอม แกวสวสด (2556) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง การสงเสรม การปองกน การแกไขปญหาและพฒนาเพอใหนกเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ มคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจทเขมแขง คณภาพชวตทด มทกษะการด ารงชวต และรอดพนจากวกฤตทงปวงโดยมวธการและเคร องมอทชดเจน มมาตรฐานคณภาพ มหลกฐานการท างานทตรวจสอบได โดยมครทปรกษาและบคลากรทเกยวของทงภายในและภายนอกสถานศกษาโดยด าเนนการไปในทศทางเดยวกน เพอการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางใกลชดดวยความรกและเมตตาทมตอศษย และภาคภมใจในบทบาทท มสวนส าคญตอการพฒนาคณภาพชวตของเยาวชนใหเตบโตงอกงาม และบคคลทมคณคาของสงคมตอไป ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยน อยางเปนระบบมขนตอน เพอใหนกเรยนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ มครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน โดยการมสวนรวมของบคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและภายนอกสถานศกษา ประกอบดวย การรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมนกเรยน การปองกนและแกไข การสงตออยางมขนตอน มวธการและเครองมอ โดยประสานความรวมมอกบผเกยวของเพอดแลชวยเหลอนกเรยนใหมพฒนาการ และสามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข วไล รงโรจนแสงจนดา (2556) ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการ พฒนา สงเสรม สนบสนน ปองกนและแกไขปญหานกเรยนอยางเปนระบบมขนตอน โดยมผบรหาร ครทปรกษา ครแนะแนว ผปกครองและชมชนมสวนรวมในการพฒนาศกยภาพของนกเรยนพรอมดวยวธการและการท างานทชดเจนเพอใหนกเรยนไดรบการแกไขปญหาในดานรางกาย และจตใจ สามารถมคณภาพ มทกษะและการด ารงชวตทด โดยทผเขยนไดรจก และเขาใจตนเองรวมถงมแนวทางในการปรบปรงและพฒนาตนเอง เพอใหนกเรยน สามารถด ารงชวตรวมอยในสงคมอยางเปนปกตสขได เตม ปราถาเน (2557) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาทมระบบและมขนตอนการด าเนนงานอยางชดเจนและมแผนงานเปนลายลกษณอกษร สามารถน ามาปฏบตไดจรงและสามารถตรวจสอบได มวธการและเครองมอการท างานทชดเจน และมการประสานความรวมมอกบผทเกยวของหรอบคคลภายนอกและไดรบการสนบสนนจากสถานศกษาอยางจรงจง ภทธมา อาจอนทร (2558 ) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการสงเสรม การปองกนและการแกไขปญหาตางๆของนกเรยน โดยมวธการและเครองมอทมประสทธภาพ ซงมครทปรกษา ครประจ าชน ครแนะแนว และบคลากรทมสวนเกยวของ ทงภายในและภายนอกสถานศกษา มขนตอนการท างานทชดเจน มคณภาพ มมาตรฐาน และมหลกฐานการด าเนนงานสามารถตรวจสอบได รองรตน ทองมาลา (2558) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนอยางมระบบมขนตอน มวธการเครองมอทมาตรฐานและมคณภาพ และหลกฐานการท างานทตรวจสอบได โดยมบคคลทเกยวของมสวนรวมทงภายในและภายนอกสถานศกษา โดยมงหวงใหนกเรยนมคณลกษณะทพงประสงคมภมคมกนทางจตใจทเขมแขง มคณภาพชวตทด มทกษะการด าเนนชวตและรอดพนจากวกฤตทงปวง

15

ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดใหความหมายไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถงเปนกระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนทมมาตรฐาน คณภาพและมหลกฐานการท างานทตรวจสอบไดโดยมครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงานและบคลากรสถานศกษา ไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน ผบรหารมสวนรวม จากความหมายของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนดงกลาว สรปไดวา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หมายถง กระบวนการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยน อยางเปนระบบมขนตอนทชดเจน โดยมครและบคลากรในสถานศกษาและนอกสถานศกษา เปนบคลากรหลก รวมมอกน โดยมการใชวธการและเครองมอทวดไดชดเจน มมาตรฐาน และมเอกสารหลกฐานทสามารถตรวจสอบได 2.2.2 ความส าคญและความจ าเปนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน กระทรวงศกษาธการ (2546) กลาวถง ความส าคญและความจ าเปนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไววา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 6 ไดก าหนดความมงหมายและหลกการจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผ อนไดอยางมความสข และแนวการจดการศกษายงไดใหความส าคญแกผเรยนทกคน โดยมาตรา 22 ใหยดหลกวาผเรยน ทกคน มความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความส าคญทสด กระบวนการจดการศกษา ตามมาตรา 23 ขอ 5 ตองสงเสรมใหผเรยนพฒนาตามธรรมชาต และเตมศกยภาพในการจดการศกษาตองเนนความส าคญทงความร คณธรรม กระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสมของแตละระดบการศกษา ซงเรองหนงทก าหนดใหด าเนนการ คอเรองความรและทกษะในการประกอบอาชพ และการด ารงชวตอยางมความสข มาตรา 24 ก าหนดใหการจดการเรยนรจะตองสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะกระบวนความคด การจดการการเผชญสถานการณ และประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณ และประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกปฏบตใหคดเปน ท าเปน รกการอาน และเกดการใฝรอยางตอเนอง จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางไดสดสวนสมดลกน รวมทงปลกฝงคณธรรม คานยมทดงาม และคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชา และประสานความรวมมอกบบดามารดาและผปกครองและบคคลในชมชนทกฝายเพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ ใหมคณภาพทง เกง ด มสข สอดคลองกบมาตรฐานดานผลผลต คอ นกเรยนในการประกนคณภาพการศกษา การปฏรปวชาชพคร เปนการพฒนาครใหเปนบคคลทมความรความสามารถ มคณลกษณะทไดคณภาพและมาตรฐานวชาชพ ตามการประกนคณภาพการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ดานปจจย คอ คร ทระบในมาตรฐานท 2 ครมคณธรรม จรยธรรม คณลกษณะทพงประสงค โดยมตวชวดทส าคญและเกยวของกบบทบาทหนาทของครในการพฒนานกเรยน คอการมความรก เอออาทรเอาใจใสดแลนกเรยนอยางสม าเสมอ การมมนษยสมพนธ และสขภาพจตทด พรอมทจะแนะน าและรวมกนแกปญหาของนกเรยน แสดงใหเหนวา ครตองพฒนาตนเองใหเปนครมออาชพ คอ นอกจากจะท าหนาทครผมความรความสามารถในการจดการเรยนการสอนใหแกนกเรยนแลวยงตองท าหนาทอน ๆ ทเปนการสนบสนนหรอพฒนานกเรยนใหมคณภาพ ทงด เกง มสข ซง

16

สอดคลองกบมาตรฐานดานผลผลต คอ นกเรยน ในการประกนคณภาพการศกษา มาตรฐานท 4 ทมงใหนกเรยนมคณธรรม จรยธรรม คณลกษณะทพงประสงค มาตรฐานท 5 มสนทรยภาพและลกษณะนสยดานศลปะ ดนตร กฬา มาตรฐานท 6 รจกตนเองพงตนเองได และมบคลกภาพทด มาตรฐานท 7 มสขนสย สขภาพกายและสขภาพจตทด ปลอดจากสงเสพตดใหโทษ ซงการดแลชวยเหลอนกเรยนจะเปนปจจยส าคญประการหนงทชวยใหนกเรยนมคณภาพตามมาตรฐานดงกลาวได โดยผานกระบวนการท างานทเปนระบบ ซงมความสอดคลองกบมาตรฐานดานกระบวนการของการประกนคณภาพการศกษา กรมสามญศกษา มาตรฐานท 1 ทใหโรงเรยนมการบรหารและการจดการอยางเปนระบบ มาตรฐานท 4 มการจดกจกรรมการเรยนการสอน โดยเนนผเรยนเปนศนยกลาง มาตรฐานท 7 สงเสรมความสมพนธและความรวมมอระหวางโรงเรยน ผปกครอง ชมชน องคกร ภาครฐและเอกชนในการจดและพฒนาการศกษา ดงนน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนจงเปนระบบทสามารถด าเนนการเพอรบการประกนคณภาพได ซงครอบคลมทงดานปจจยดานผลผลตและดานกระบวนการ กรมสขภาพจต (2546ก) การพฒนานกเรยนใหเปนบคคลทมคณภาพทงดานรางกาย จตใจสตปญญา ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรม และมวถชวตทเปนสขตามสงคมมงหวง ด าเนนการดวยการสงเสรมสนบสนนนกเรยนตามกระบวนการศกษานนไมเพยงพอ อนเนองมาจากสภาพสงคมทเปลยนแปลงไปอยางมากทงดานการสอสารเทคโนโลยตาง ๆ ซงสงผลกระทบตอผคนในเชงบวกและเชงลบ อนกอใหเกดปญหาตาง ๆ ดงนนการปองกนและการชวยเหลอแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนกบนกเรยนกเปนสงส าคญในการพฒนานกเรยน ครทปรกษาเปนหลกส าคญในการด าเนนการตาง ๆ เพอการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางใกลชดดวยความรกและเมตตาทมตอศษยและภาคภมใจในบทบาทส าคญตอการพฒนาคณภาพชวตเยาวชนใหเตบโตงอกงาม เปนบคคลทมคณคาของสงคม ซงครจะตองปรบเปลยนการท างานเพอใหทนตอความเปลยนแปลงของยคสมย โดยเฉพาะการท างานอยางมระบบ มกระบวนการท างาน มหลกฐานการปฏบตงาน มเทคนค วธการ หรอการใชเครองมอตาง ๆ เพอใหการดแลชวยเหลอนกเรยน จนเกดผลดตอทกคนทงทางตรงและทางออม ไมวาจะเปนนกเรยน คร ผปกครอง ชมชนและสงคม ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547ก) ไดใหแนวคดวาการพฒนานกเรยนใหเปนบคคลทมคณภาพทงดาน รางกาย จตใจ สตปญญา ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรมและมวถชวตทเปนสขตามทสงคมมงหวง มความส าคญและจ าเปนอยางยงทจะตองสงเสรมสนบสนนนกเรยนแลว การปองกนและการชวยเหลอแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนกบนกเรยนเปนสงส าคญประการหนงของการพฒนา นอกจากนเดกและเยาวชนยงมพฤตกรรมเสยงตอการเกดปญหาสงคม อาท ตดการพนน นยมเสยงโชค การมวสมในหอพก ไมชอบไปโรงเรยน หนเรยน ท ารายรงแกกนเอง หมกมนกบสอทไมสรางสรรค นยมบรโภคอาหารกรบกรอบ อาหารทไมเปนผลดตอสขภาพ เครยด ซมเศรา มองโลกในแงราย ไมสนใจตอปญหาสงคม ปจจยเสยงตาง ๆ เปนสาเหตทท าใหเดกและเยาวชนมพฤตกรรมทไมเหมาะสม เปนผลมาจากปจจยเสยงตาง ๆ ดงน (ส านกงานงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2559, น. 2) 1) ปจจยจากสภาพครอบครว

17

ครอบครวเปนสภาพแวดลอมทมอทธพลตอบคลกภาพและพฤตกรรมของเดกและเยาวชน พฤตกรรมทเปนปญหาของเดกและเยาวชนเปนผลมาจากการเลยงดดวยวธการทไมเหมาะสม สงเสรมใหแสดงออกในทางทไมถกตอง ปลอยปละละเลย เรยนรการใชความรนแรงจากสมาชกในครอบครว ครอบครวแตกแยก ผปกครองบบบงคบ กดดน และคาดหวงในตวเดกเกนกวาความเปนจรง ไมมบรรยากาศทสรางความรก ความอบอน ความสมครสมานสามคค เตบโตในทามกลางความสบสน ไมมความหวง ขาดการอบรมบมนสยและไมมจดหมายปลายทางชวต 2) ปจจยเสยงจากโรงเรยน โรงเรยนเปนบานหลงทสองของเดก เปนบอเกดของคณงามความด โดยเฉพาะการพฒนาศกยภาพ ความรความสามารถของเดกและเยาวชนใหเปนทรพยากรมนษยทมคณคาของสงคม แตโรงเรยนจ านวนไมนอยยงขาดความพรอมทจะท าใหเดกและเยาวชนเปนคนทสมบรณตามความมงหวงของสงคม จากการตดตามพบวา โรงเรยนขาดการดแลเอาใจใสนกเรยนอยางจรงจง ขาดการจดการทเหมาะสมตอการพทกษ ปกปอง คมครอง และใหการดแลชวยเหลอนกเรยน ไดอยางเทาทน ทวถง ถกตอง และเปนธรรม จดกจกรรมการเรยนรโดยไมค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ใหความส าคญกฎระเบยบมากกวาชวตจตใจของนกเรยน พฒนาผเรยนโดยไมค านงถงองครวม ตลอดถงการจดการกบปญหาของนกเรยนโดยขาดการมสวนรวม และยงเลอกใชความรนแรงในการแกปญหาพฤตกรรมนกเรยน 3) ปจจยเสยงจากชมชนและสงคม ความลมเหลวในชวตของเดกและเยาวชน เปนความสญเสยทางเศรษฐกจ และตนทนทางความรสกของผปกครองอยางประเมนคาไมได สงคมไทยยงละเลยตอการจดระเบยบแบบแผนในชมชน ชมชนออนแอ ขาดสมพนธภาพทดระหวางสมาชกในสงคม ตางคนตางอย เอาหไปนา เอาตาไปไร ปลอยใหมการแสวงหาผลประโยชนจากเดกและเยาวชน ยอมรบการเตบโตและขยายตวทางเศรษฐกจทไมสรางสรรค ละเลยตอปญหาของเดกและเยาวชน ไมใหความส าคญตอทาทของเดกและเยาวชน มองเดกและเยาวชนทประสบปญหาดวยทศนะและทาททตอกย าซ าเตม 4) ปจจยเสยงจากเพอน เพอนเปนปจจยทส าคญในชวตของเดกและเยาวชนเปนธรรมชาตทเดกและเยาวชนทกคนตองม แตเพอนกเปนดาบสองคมทอาจท าใหเดกและเยาวชนจ านวนไมนอยทกาวพลาด เชน เพอนทมนสยเกเร เปนอนธพาล เสเพล ส ามะเลเทเมา การคบเพอนทมพฤตกรรมโนมเอยงไปในทางกาวราว เสยงภย มวสม เบยงเบน หรอการไดรบแรงบบคน กดดน ขมข หรอการไมไดรบการยอมรบจากกลมเพอน ซงสภาพการณดงกลาวลวนสงผลตอพฤตกรรมของเดกและเยาวชนทงสน 5) ปจจยเสยงจากบคลกภาพหรอตวนกเรยน เดกและเยาวชนแตละคนมภาวะดานพฒนาการแตกตางกน มบคลกภาพภายในและภายนอกตามสภาพความเปนตวตนทมลกษณะเฉพาะ เชน มขอจ ากดเกยวกบพฒนาการทางสมองและการรบร ไมมความตระหนกในคณคาความส าคญของตนเอง ขาดทกษะในการคด บกพรองทางการเรยนร ปฏเสธคานยมหรอหลกศาสนาทคนสวนใหญนบถอ ไมมทกษะในการสอสาร ปฏเสธไมเปน ควบคมอารมณและความเครยดไมได รวมทงการมปญหาดานสขภาพกายและสขภาพจต

18

นนทรตน เกอหนน (2553) ไดสรปความส าคญและความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไววา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนกระบวนการส าคญทครและผทเกยวของจะไดรวมมอกนชวยเหลอดแลนกเรยน มพฒนาการทกาวหนาในทกดานสามารถปรบตว แกปญหา พฒนาตนเองใหประสบความส าเรจและอยในสงคมรวมกบผอนไดอยางมความสข ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดสรปความส าคญและความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไววา ความส าคญและความจ าเปนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เนองมาจากในสงคมไทยปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและมปจจยหลายดานทท าใหนกเรยนมปญหาซงตวนกเรยน คร ผปกครอง ชมชน และสงคม จะตองชวยกนแกไขปญหาอยางเรงดวน และสถานศกษาตองพฒนานกเรยนทกคนใหมคณภาพตามศกยภาพโดยใชระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา จตกรณ นสสย (2558) สรปไดวา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมความส าคญและความจ าเปน คอ 1. นกเรยนไดรบการสงเสรมและพฒนาในดานการเรยน ดานสขภาพ และดานพฤตกรรมใหมคณภาพ 2. ครใชระบบดแลชวยเหลอนกเรยนท าใหทราบขอมลเกยวกบความสามารถทางการเรยน ขอมลสขภาพของนกเรยน และขอมลเกยวกบพฤตกรรมของนกเรยน 3. ผปกครองมการความรวมมอกบทางโรงเรยนหรอผเกยวของในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 4. ผบรหารวางแผนในการจดกจกรรม หรอโครงการเพอสงเสรมพฒนา ปองกนและแกไขปญหานกเรยนไดอยางเหมาะสม ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดสรปความส าคญและความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไววา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนระบบทครและผทเกยวของจะไดรวมมอกนชวยเหลอดแลนกเรยนใหไดมพฒนาการทกาวหนาสามารถปรบตวแกปญหา มพฒนาการทางอารมณ ซงจะเปนรากฐานในการพฒนาความเกง คณธรรมจรยธรรม และความมงมนทจะเอาชนะอปสรรคพฒนาตนเองใหประสบความส าเรจและอยไดอยางมความสข สรปไดวา ความส าคญและความจ าเปนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มความส าคญและจ าเปนอยางยงทจะตองสงเสรมสนบสนนนกเรยนแลว การปองกนจากปจจยเสยงตาง ๆ รวมทงการชวยเหลอแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนกบนกเรยน เปนสงส าคญ 2.2.3 ความเปนมาของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สายสมร ยวนม (2545) กลาวถง โครงการระบบดแลชวยเหลอนกเรยนวา ไดเรมครงแรกเมอ พ.ศ. 2543 โดยกรมสามญศกษา กระทรวงศกษาธการรวมกบกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข ทดลองใชระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยท าในรปแบบน ารองขนในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา 7 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบางขนเทยน กรงเทพมหานคร โรงเรยนสตรวดอปสรสวรรค กรงเทพมหานคร โรงเรยนสวรรณพลบพลาวทยาคม กรงเทพมหานคร โรงเรยนวดสงเวช กรงเทพมหานคร โรงเรยนสายปญญาในพระบรมราชนปถมป กรงเทพมหานคร โรงเรยนสนตราษฎรวทยาลย กรงเทพมหานคร และโรงเรยนยานตาขาวรฐชนปถมภ จงหวดตรง ผลการด าเนนงานในชวงระยะ 9 เดอนสะทอนใหเหนวา หากครทกคนรวมแรงรวมใจรบเปนทปรกษาชวยดแลนกเรยนใน

19

สดสวน 1 : 20 - 25 และมเครองมอทจะชวยคดกรองนกเรยนดวยหลกวชามกจกรรมทจะชวยใหครไดมปฏสมพนธกบนกเรยนอยางใกลชดกบผปกครองโดยมครแนะแนวและฝายปกครองท าหนาทประสานและสนบสนนการด าเนนงานของครทปรกษา จะชวยใหระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนสามารถขยายผลไดทวถงครอบคลม และมคณภาพอยางแทจรง ปการศกษา 2544 กรมสามญศกษาไดมอบนโยบายใหสถานศกษาในสงกด 2,669 โรง ด าเนนการจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการดแลอยางใกลชด ทวถง มการตดตาม ประเมนผล โดยเขตการศกษารวมกบส านกงานสามญศกษาจงหวด และสหวทยาเขต มการคดเลอกมอบเกยรตบตร ยกยองชมเชยโรงเรยน ครทปรกษาและมอบโลเกยรตคณใหโรงเรยน ครทปรกษา ทดแลนกเรยนไดมาตรฐานคณภาพระดบดมากจากนนไดจดอบรมครจตวทยาโรงเรยน จดประชมปฏบตการวทยากรแกนน า เพอใหโรงเรยนปฏบตอยางตอเนอง น าระบบดแลชวยเหลอนกเรยนสการพฒนาคณภาพอยางเปนองครวม 2.2.4 วตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน กระทรวงศกษาธการ (2544ก) ไดกลาวถง การด าเนนงานทกอยางจะตองมการตงแนวทางวตถประสงค หรอเปาหมายเพอเปนการวางกรอบในการท างานใหอยในขอบเขตทตองการโดยไดเสนอวตถประสงคของการดแลชวยเหลอนกเรยน ไวดงน 1) เพอใหโรงเรยนมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยมกระบวนการ วธการและเครองมอทมคณภาพ และมมาตรฐาน สามารถตรวจสอบได 2) เพอสงเสรมใหครประจ าชน/ครทปรกษา บคลากรในโรงเรยน ผปกครอง ชมชน หนวยงาน และองคกรภายนอกมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยน

3) เพอใหนกเรยนไดรบการดแลชวยเหลอและสงเสรมพฒนาเตมตามศกยภาพ เปนคนทสมบรณทงดานรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2546) ไดกลาวถงวตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน 1) เพอใหการด าเนนงานดแลชวยเหลอเปนไปอยางมประสทธภาพ 2) เพอใหโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกร และหนวยงานทเกยวของมการท างานรวมกนโดยผานกระบวนการท างานทชดเจน มรองรอยหลกฐานการปฏบตงาน สามารถตรวจสอบและประเมนผลได ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547) ไดกลาวถงวตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน 1) เพอใหโรงเรยนมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยมกระบวนการ วธการและเครองมอทมคณภาพและมมาตรฐานสามารถตรวจสอบได 2) เพอสงเสรมใหครประจ าชน/ครทปรกษา บคลากรในโรงเรยน ผปกครอง ชมชน หนวยงานและองคกรภายนอกมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยน

3) เพอใหนกเรยนไดรบการดแลชวยเหลอ และสงเสรมพฒนาเตมตามศกยภาพเปนคนทสมบรณทงดานรางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา

20

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2552) ไดก าหนดวตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน 1) เพอใหการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมระบบมประสทธภาพ 2) เพอใหโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกรและหนวยงานทเกยวของมการท างานรวมกน โดยผานกระบวนการท างานทชดเจน มรองรอยหลกฐานการปฏบตงาน สามารถตรวจสอบและประเมนผลได สนนท โพธบาย (2552) ไดกลาวไววาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนด าเนนการโดยมวตถประสงค ดงน 1) เพอใหการด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนเปนไปอยางมระบบและมประสทธภาพ 2) เพอใหโรงเรยน ผปกครอง หนวยงานทเกยวของหรอชมชนมการท างานรวมกน โดยผานกระบวนการท างานทมระบบ พรอมดวยเอกสาร หลกฐานการปฏบตงาน สามารถตรวจสอบหรอรบการประเมนได ณปภช รงโรจน (2553) วตถประสงคของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมเพอใหการด าเนนงานดแลชวยเหลอมประสทธภาพ มระบบ อกทงนกเรยน นกศกษาไดรบการชวยเหลอ สงเสรมและพฒนาไดเตมศกยภาพ โรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกรและหนวยงานทเกยวของทกฝายมสวนรวมในการท างานรวมกน มกระบวนการท างานทชดเจน สามารถตรวจสอบและประเมนผลได ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559) ไดกลาวถงวตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน 1) เพอใหการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมระบบและมประสทธภาพ 2) เพอใหโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกรและหนวยงานทเกยวของมการท างานรวมกน โดยผานกระบวนการท างานทชดเจน มรองรอยหลกฐานการปฏบตงาน สามารถตรวจสอบและประเมนผลได ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดสรปไววา วตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอใหมกระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยใหครและทกฝายทเกยวของมสวนรวมในการดแล ชวยเหลอ และพฒนานกเรยนใหเปนมนษยทสมบรณ ประนอม แกวสวสด (2556) ไดสรปวตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไววา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมเปาหมายของในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยใหทกฝายมสวนรวม ในการท างานตามขนตอนการด าเนนงาน และมการบนทกหลกฐานทสามารถตรวจสอบและประเมนได รองรตน ทองมาลา (2558) ไดสรปไววา การดแลชวยเหลอนกเรยนมวตถประสงคเพอชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมระบบ มประสทธภาพ และเพอใหโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน องคกรและหนวยงานทเกยวของมการท างานรวมกน โดยผานกระบวนการชดเจน ทคเกต และมส (Trickett & Moos, 2002) ไดกลาวถง วตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มดงน 1. ก าหนดทศทางและกลยทธ มการวเคราะหปญหาและความตองการของผเรยน ชมชน สงคม และผทเกยวของ ศกษานโยบายมาตรฐานตนสงกดและหนวยงานทเกยวของ ศกษาศกยภาพ

21

ของโรงเรยนและก าหนดเปนแผนกลยทธของโรงเรยนเพอใหการพฒนาตรงตอความตองการของผเรยน ชมชน สงคม และผทเกยวของ อยางแทจรง 2. ก าหนดมาตรฐาน ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหสอดคลองเชอมโยงกบระบบตาง ๆ ทเกยวของ เพอเปนการรอยรดผกมดการด าเนนงานในสถานศกษาใหเปนหนงเดยวกบกระบวนการท างานตาง ๆ ไมใหบคลากรครรสกวามภาระงานทเพมมากขน จนแบกรบภาระไมไหว ใหการท างานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปดวยความสข ทงผปฏบตและผมสวนเกยวของทกฝาย โดยอาจเชอมโยงในการด าเนนงานระบบการแนะแนว ระบบปองกนสารเสพตด ระบบกจกรรมพฒนาผเรยน ระบบความปลอดภยของสภาพแวดลอม และการคมครองสทธเดกและเยาวชน 3. พจารณามาตรฐานและตวชวดโดยผเกยวของ เพอใหเกดการยอมรบการวางมาตรการ และแนวปฏบตใหการปฏบตงานเปนไปในทศทางเดยวกนทงระบบ

4. วางแผนการด าเนนงาน โดยการก าหนดเปาหมายและล าดบความส าคญก าหนดมาตรฐานการปฏบตงาน ก าหนดกจกรรม/โครงการ และมอบหมายหนาทการด าเนนงานตามแผนงานทได ก าหนดไว 5. ด าเนนงานตามแผน โดยเรมต งแตการรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรอง การสงเสรมพฒนา การปองกน แกไข ชวยเหลอ และการสงตอนกเรยนในรายทมปญหารายแรง 6. นเทศ ก ากบ ตดตาม งานทมอบหมาย ก าหนดใหมการประสานสมพนธกบผเกยงของ เสรมสรางขวญและก าลงใจใหแกผเรยนและผปฏบตงาน มการพฒนาบคลากรใหความรอยางตอเนอง 7. ประเมนผลและสรปเผยแพรประชาสมพนธ โดยการแตงตงคณะกรรมการประเมน วางแผนการประเมน ประเมนตามมาตรฐานและแผนการประเมน จดท ารายงานและเผยแพรประชาสมพนธใหเกดขวญและก าลงใจในการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สรปไดวา วตถประสงคของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอใหมกระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนการวางกรอบ วางแนวทาง โดยใหครและบคลากรทกฝายทเกยวของมสวนรวมในการดแล ชวยเหลอ และสงเสรมพฒนาโดยผานกระบวนการท างานทชดเจน มรองรอยหลกฐานสามารถตรวจสอบหรอรบการประเมนได 2.2.5 ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน กระทรวงศกษาธการ (2544) กลาววา หากตองการใหการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมประสทธภาพนน จ าเปนอยางยงทตองค านงถงปจจยส าคญตาง ๆ ดงน 1) ผบรหารโรงเรยน รวมทงผชวยผบรหารโรงเรยนทกฝาย ตระหนกถงความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และใหการสนบสนนการด าเนนงาน หรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสม าเสมอ

2) ครทกคนและผเกยวของจ าเปนมความตระหนก ในความส าคญของระบบการดแลชวย เหลอนกเรยนและมทศนคตทดตอนกเรยน มความสขทจะพฒนานกเรยนในทกดาน

3) กรรมการหรอคณะท างานทกคณะ ตองมการประสานงานกนอยางใกลชดและมการประชมในแตละคณะ อยางสม าเสมอตามทก าหนด

22

4) ครทปรกษาเปนบคลากรหลกส าคญในการด าเนนงานโดยตองไดรบความรวมมอจากครทกคนในโรงเรยน รวมทงการสนบสนนในเรองตาง ๆ จากโรงเรยน 5) การอบรมใหความรและทกษะ รวมทงการเผยแพรขอมล ความรแกครทปรกษา/ครประจ าชนผทเกยวของเพอเออประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนสงจ าเปน โดยเฉพาะเรองทกษะการปรกษาเบองตนและแนวทางแกไขปญหาตาง ๆ ของนกเรยน โรงเรยนควรด าเนนการอยางตอเนองและสม าเสมอ 6) ผปกครอง และเครอขายการรวมพฒนาในทกสวนของสงคม มความมงมนในการด าเนน การดแลชวยเหลอนกเรยนและเยาวชนในเชงบรณาการอยางเขมแขงจรงจง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2546) กลาววา หากตองการใหการด าเนนงานตามระบบ การดแลชวยเหลอนกเรยนมประสทธภาพนน จ าเปนอยางยงทตองค านงถงปจจยส าคญตาง ๆดงน 1) ผบรหารโรงเรยน กรรมการสถานศกษา ผชวยบรหารโรงเรยนทกฝายรวมทงหวหนากลมการเรยนร หวหนางานตาง ๆ ตระหนกถงความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน และใหการสนบสนนการด าเนนงาน หรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสม าเสมอ 2) ครทกคนและผเกยวของมความตระหนกในความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนและมทศนคตทดตอนกเรยน มความสขทจะพฒนานกเรยนในทกดาน 3) กรรมการหรอคณะท างานทกคณะ ตองมการประสานงานกนอยางใกลชดและมการประชมในแตละคณะ อยางสม าเสมอตามทก าหนด 4) ครทปรกษาเปนบคลากรหลกส าคญในการด าเนนงานโดยตองไดรบความรวมมอจากครทกคนในโรงเรยน รวมทงการสนบสนนในเรองตาง ๆ จากโรงเรยน 5) โรงเรยน ควรจดการอบรมใหความรจตวทยาการแนะแนวและทกษะการใหค าปรกษาและแนะแนวทางแกไขปญหาตาง ๆ ของนกเรยน แกครทปรกษา ผปกครอง กรรมการสถานศกษาและผเกยวของ ในเรองทเออประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน 6) ผปกครอง และเครอขายการรวมพฒนาในทกสวนของสงคม มความมงมนในการด าเนน การดแลชวยเหลอนกเรยนและเยาวชนในเชงบรณาการอยางเขมแขงจรงจง ณปภช รงโรจน (2553) ไดกลาวไววา ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนดงน 1) ผบรหารโรงเรยน รวมทงผชวยผบรหารโรงเรยนทกฝาย ตระหนกถงความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และใหการสนบสนนการด าเนนงาน หรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสม าเสมอ

2) ครทกคนและผเกยวของจ าเปนมความตระหนก ในความส าคญของระบบการดแลชวย เหลอนกเรยนและมทศนคตทดตอนกเรยน มความสขทจะพฒนานกเรยนในทกดาน

3) กรรมการหรอคณะท างานทกคณะ ตองมการประสานงานกนอยางใกลชดและมการประชมในแตละคณะ อยางสม าเสมอตามทก าหนด 4) ครทปรกษาเปนบคลากรหลกส าคญในการด าเนนงานโดยตองไดรบความรวมมอจากครทกคนในโรงเรยน รวมทงการสนบสนนในเรองตาง ๆ จากโรงเรยน

23

5) การอบรมใหความรและทกษะ รวมทงการเผยแพรขอมล ความรแกครทปรกษา/ครประจ าชนผทเกยวของเพอเออประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนสงจ าเปน โดยเฉพาะเรองทกษะการปรกษาเบองตนและแนวทางแกไขปญหาตาง ๆ ของนกเรยน โรงเรยนควรด าเนนการอยางตอเนองและสม าเสมอ นนทรตน เกอหนน (2553) ไดกลาวสรปไววา ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงาน ตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ทกฝายตองรวมมอประสานสมพนธกน ทงผบรหาร คร ผปกครอง คณะกรรมการหรอคณะท างานทกคณะ เพอความส าเรจของการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางแทจรง ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดกลาวสรปไววา ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ไดวา ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ผบรหารโรงเรยน ครทกคน คณะกรรมการหรอคณะท างานทกคณะ ครทปรกษาทกฝายตองรวมมอประสานสมพนธกน ผปกครอง คณะกรรมการ หรอคณะท างานทกคณะ รวมทงการอบรมใหความรและทกษะ รวมทงการเผยแพรขอมลผปกครอง กรรมการสถานศกษา และผเกยวของเพอความส าเรจของการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางแทจรง สรปไดวา ปจจยส าคญทมผลตอประสทธภาพของการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ทกคนทกฝายตองรวมมอรวมใจ ประสานงานกน ใหการสนบสนนการด าเนนงาน หรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสม าเสมอ มความสขทจะพฒนานกเรยนในทกดาน มการประชมบคลากรการด าเนนงานทกฝาย โดยตองไดรบความรวมมอจากครทกคนในโรงเรยน รวมทงการสนบสนนในเรองตาง ๆ จากโรงเรยน การอบรมใหความรและทกษะ การเผยแพรขอมล ความรแกครผทเกยวของเพอเออประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.2.6 ประโยชนของการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ส านกงานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน (2546) ไดกลาวถง คณคาหรอประโยชนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดดงน 1) นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา 2) สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยดและอบอน 3) นกเรยนรจกตนเอง ควบคมตนเองได มการพฒนาความฉลาดทางอารมณ (EQ) ซงจะเปนรากฐานพฒนาในการพฒนาความเกง (IQ) คณธรรม จรยธรรม (MQ) และความมงมนทจะเอาชนะอปสรรค (AQ) 4) นกเรยนเรยนรอยางมความสขและไดรบการสงเสรมพฒนาเตมตามศกยภาพโดยรอบดาน 5) ผเกยวของมสวนรวมในการพฒนานกเรยนอยางเขมแขงจรงจงดวยความเอออาทร ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547ข) ไดกลาวถงประโยชนของการดแลชวยเหลอนกเรยน คร ผบรหารโรงเรยน ผปกครอง เขตพนทการศกษาและประเทศชาตไวดงน นกเรยน 1) ไดรบการดแลชวยเหลอและพฒนาดานสขภาพกาย สขภาพจตและสภาพแวดลอมทางสงคมอยางทวถง 2) ไดรบการสงเสรม พฒนา ปองกน แกไขปญหาทงดานการเรยนรและความสามารถพเศษ 3) ไดรจกตนเอง สามารถปรบตว มทกษะทางสงคมและอยในสงคมไดอยางเปนสข

24

4) มทกษะชวตและมสมพนธภาพทดกบเพอน คร และผปกครอง คร 1) ตระหนกและเหนความส าคญในการดแลชวยเหลอนกเรยน 2) มเจตคตทดตอนกเรยน 3) มผลงานสอดคลองกบมาตรฐานการประเมนคณภาพการศกษา 4) มความรกความศรทธาในวชาชพคร ผบรหาร 1) รศกยภาพของครในการขบเคลอนใหเกดการเรยนร 2) ไดขอมลพนฐานของนกเรยน ใชในการก าหนดแนวทางในการพฒนานกเรยน หลกสตรและคณภาพการจดการศกษา 3) มรปแบบกระบวนการพฒนาและการพฒนาเชงระบบภายใตการมสวนรวม โรงเรยน 1) มผลการด าเนนงานตามมาตรฐานการศกษา 2) ไดรบการยอมรบ การสนบสนน และความรวมมอจากชมชน บคลากรทเกยวของ 3) มการพฒนาสงคมแหงการเรยนรและเอออาทร ผปกครอง ชมชน 1) ตระหนกในการมสวนรวมกบโรงเรยน 2) เขาใจถงวธการอบรมสงสอนบตรหลาน 3) เปนตวอยางทดแกบตรหลานและบคคลในชมชน เขตพนทการศกษา 1) พฒนานวตกรรมในการพฒนานกเรยน 2) พฒนาองคความรเกยวกบการท างาน การนเทศตดตามผล ประเมนผล การศกษาวจยเกยวกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 3) มระบบขอมลสารสนเทศทงขอมลระดบบคคล และระดบโรงเรยนเพอพฒนางานตอไป ประเทศชาต 1) นกเรยนมคณภาพด มปญญา และมความสข 2) มการเชอมโยงขอมลของเยาวชนทกระดบ 3) ลดปญหาทสงผลตอเดกและเยาวชน ลดคาใชจายของหนวยงานตาง ๆ 4) ประชาชนมคณภาพเปนก าลงอนส าคญในการพฒนาประเทศ หนวยศกษานเทศก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2550) ไดกลาวถง ประโยชนของการดแลชวยเหลอนกเรยนไววา คอ การพฒนานกเรยนใหมความสมบรณพรอมทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรคณธรรมและจรยธรรมและการด ารงชพอยางมความสขในสงคม ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 กลาวคอ ใหนกเรยนเปนคนด คนเกง และมความสข ดวยความรวมมอของทกหนวยงานทเกยวของ ไมวาจะเปนโรงเรยน ชมชน สงคม และครอบครวของนกเรยนเอง ดวยสภาพสงคมและเศรษฐกจในปจจบนเปลยนแปลงไปอยางมาก มผลกระทบตอวถการด ารงชวตของคนซงมความซบซอนมากขน หลายครอบครวมเวลาและใกลชดเพอดแลอบรมสงสอนลกหลานลดนอยลง

25

ตวนกเรยนเองซงเปนเยาวชนทมประสบการณในชวตไมมากนก ความรเทาไมถงการณจงท า ใหเกดปญหากบตนเองและสงคมไดงาย ดงนนความจ าเปนในการสรางระบบภมคมกนทเขมแขง การมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทชดเจนจงเปนสงส าคญ โดยด าเนนการควบคไปกบระบบการจดการเรยนการสอน สนนท โพธบาย (2552) สรปประโยชนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน 1) นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา 2) สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยดและอบอน 3) นกเรยนรจกตนเองและควบคมตนเองได 4) นกเรยนมการพฒนาและควบคมตนเองได 5) นกเรยนเรยนรอยางมความสข จตกรณ นสสย (2558) สรปไววา ประโยชนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน คอ 1. นกเรยนมการสงเสรมและพฒนาอยางตอเนองไดรบการปองกนและแกไขปญหาอยางทวถง 2. ครรบรขอมลพนฐานของนกเรยน โดยน าขอมลนนมาก าหนดเปนแนวทางเพอการสงเสรมและพฒนานกเรยน 3. ผปกครองและครมการรวมมอกนในการสงเสรมและพฒนานกเรยนปรกษาและรวมกนหาแนวทางการปองกนและแกไขปญหานกเรยน เกดสมพนธภาพทดตอกน 4. ผบรหารสามารถใชระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในการปฏรปการเรยนรเพอพฒนาหลกสตร ส านกงานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน (2559) ไดกลาวถง คณคาหรอประโยชนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดดงน 1) นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา 2) สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยดและอบอน 3) นกเรยนรจกตนเอง ควบคมตนเองได มการพฒนาความฉลาดทางอารมณ (EQ) ซงจะเปนรากฐานพฒนาในการพฒนาความเกง (IQ) คณธรรม จรยธรรม (MQ) และความมงมนทจะเอาชนะอปสรรค (AQ) 4) นกเรยนเรยนรอยางมความสขและไดรบการสงเสรมพฒนาเตมตามศกยภาพอยางรอบดาน 5) ผเกยวของมสวนรวมในการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางเขมแขงจรงจงดวยความเสยสละ เอาใจใส ณปภช รงโรจน (2553) ไดสรปประโยชนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไววา ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนระบบทจะท าใหนกเรยนมการพฒนาศกยภาพและพฒนาตนเองใหเปนคนด มความร ความเขาใจ มทกษะชวตในสงคม รจกการอภย และเหนคณคาของตนเองและคนอนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา สรปไดวา ประโยชนของระบบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลออยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา สมพนธภาพระหวางครกบนกเรยนเปนไปดวยดและ

26

อบอน นกเรยนพรอมเรยนรอยางมความสข การสรางระบบภมคมกนทเขมแขง การมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทชดเจนจงเปนสงส าคญ โดยด าเนนการควบคไปกบระบบการจดการเรยนการสอน 2.2.7 บทบาทหนาทของคณะกรรมการดแลชวยเหลอนกเรยน ความส าเรจดานการเรยนและดานการด ารงชวตของนกเรยน คอ ความส าเรจทแทจรงของผบรหาร คร อาจารย และบคลากรทางการศกษา แตการจะสรางความส าเรจดงกลาวได จะตองอาศยพลงความรวมมอจากทกฝายในการพฒนาคณภาพนกเรยน รวมทงการดแลชวยเหลอนกเรยนใหสามารถกาวขามปญหาอปสรรคและจดทยากล าบากทสดในชวตของนกเรยนแตละคน ไปสเปาหมายปลายทางตามความมงหวงของตวนกเรยน และความคาดหวงของสงคม ในการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนจงตองมผรบผดชอบด าเนนงานตามบทบาทหนาท ตามขนตอนและกระบวนการทถกตองอยางมประสทธภาพจงจะชวยใหนกเรยนทกคน ไดรบการชวยเหลอตามเจตนารมณของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2559, น. 23) ไดกลาวถงบทบาทหนาทของคณะกรรมการดแลชวยเหลอนกเรยนไวดงน 1. คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) ประกอบดวย ผอ านวยการโรงเรยน ประธานกรรมการ รองผอ านวยการทกฝาย กรรมการ หวหนาระดบ กรรมการ หวหนางานแผนงาน กรรมการ หวหนางานกจกรรมพฒนาผเรยน กรรมการ ผแทนผปกครอง/ชมชน กรรมการ หวหนางานแนะแนว กรรมการและเลขานการ คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) มบทบาทหนาท 1.1 สงเสรมสนบสนนการขบเคลอนและผดงรกษาระบบการดแลและชวยเหลอนกเรยน 1.2 สรางขวญก าลงใจ และพฒนาบคลากร 1.3 เปนผน าในการผนกผสาน บรณาการภารกจโดยรวมของสถานศกษา 1.4 ประสานสมพนธและสรางความเขมแขงใหทมประสาน ทมท า และเครอขายการด าเนนงานจากทกภาคสวน 1.5 นเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนผล 2. คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน) คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน) ประกอบดวย รองผอ านวยการทผบรหารมอบหมาย ประธานกรรมการ หวหนาระดบ กรรมการ หวหนางานกจกรรมพฒนาผเรยน กรรมการ หวหนางานอนามย กรรมการ ครพยาบาล กรรมการ หวหนางานแนะแนว กรรมการและเลขานการ

27

คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน) มบทบาทหนาท 2.1 ปฏบตงานในฐานะบคลากรหลกในการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

2.2 ประสานงานระหวางคณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า) และคณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) และหนวยงานอน ๆ ทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.3 จดท าเครองมอ สออปกรณทจ าเปนในการพฒนาด าเนนงานและรบผดชอบในการชแจง สรางความร ความเขาใจ แกผปฏบตงาน 2.4 จดการประชมคณะกรรมการทกฝายอยางตอเนอง สม าเสมอเพอแสวงหาแนวทางในการดแลชวยเหลอนกเรยน 2.5 สรปรายงานผลการด าเนนงานและด าเนนการอนใด เพอใหระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพ 3. คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) ประกอบดวย หวหนาระดบชน ประธานกรรมการ รองหวหนาระดบชน กรรมการ ครทปรกษา กรรมการ ครผสอน กรรมการ ครแนะแนว กรรมการและเลขานการ คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) มบทบาทหนาท 3.1 ประสานงานกบผเกยวของและด าเนนการประชมชแจง 3.2 บนทกหลกฐานการปฏบตงาน ประเมนผลและจดท ารายงานตามระดบขน 3.3 ศกษาขอมลเกยวกบความตองการของครทปรกษาและนกเรยน เพอประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน 3.4 ประชมคณะกรรมการอยางตอเนอง สม าเสมอ 3.5 ด าเนนการดแลใหความชวยเหลอนกเรยนตามขนตอนและกระบวนการของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน บทบาทหนาทของบคลากรในคณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า) 1. หวหนาระดบ/รองหวหนาระดบ 1.1 ตดตาม ก ากบการดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษา 1.2 ประสานงานกบผเกยวของในการดแลชวยเหลอนกเรยน 1.3 จดประชมครในระดบเพอพฒนาประสทธภาพในการดแลชวยเหลอนกเรยน 1.4 จดประชมกลมเพอปรกษาปญหารายกรณ (Case Conference) 1.5 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและจดท ารายงาน ประเมนผลระดบ สงผบรหารโดยผานทมประสาน 2. ครทปรกษา/ครประจ าชน 2.1 ด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยนตามแนวทางทก าหนดดงน

28

การรจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยการรวบรวมขอมลนกเรยนเปนรายบคคล จดท าขอมลใหเปนระบบและเปนปจจบน การคดกรองนกเรยน วเคราะหขอมล จ าแนกจดกลมนกเรยน เชน กลมเดกมความสามารถพเศษ กลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหา ตองการการชวยเหลอโดยเรงดวน สงเสรมและพฒนานกเรยน โดยจดกจกรรม โครงการ โครงงาน สงเสรมพฒนานกเรยนใหรจกตนเอง รกและเหนคณคาในตนเองมทกษะในการด ารงชวต การปองกนและแกไขปญหา ดแลชวยเหลอใหค าปรกษา กรณปญหาทไมยงยาก ซบซอน ทงรายบคคลและเปนกลม การสงตอ กรณปญหาของนกเรยนซบซอน ใหสงตอไปยงครแนะแนว ฝายปกครอง หรอ ผมทกษะความสามารถตรงกบลกษณะปญหา 2.2 พฒนาตนเองดานองคความรทางจตวทยาการแนะแนวและการใหค าปรกษา 2.3 รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ 2.4 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและประเมนผล รายงานสงหวหนาระดบ 3. ครแนะแนว 3.1 นเทศ (Supervising) สนบสนนและเปนแกนหลกแกครทปรกษาและผเกยวของทกคนในการใหความร เทคนค วธการ และกระบวนการตามหลกจตวทยาและการแนะแนวเพอใชในการดแลชวยเหลอนกเรยนในประเดนส าคญตอไปน - เทคนค วธการ และเครองมอ เพอการรจกและเขาใจนกเรยน รวมทงการคดกรองจดกลมนกเรยน การใหค าปรกษาเบองตน เชน การใชระเบยนสะสม แบบทดสอบ การสงเกต การสมภาษณ - เสนอแนะแนวทางการจดกจกรรมโฮมรม การประชมผปกครองชนเรยน และกจกรรมส าหรบนกเรยนทกกลมคดกรอง - ใหความร ความเขาใจ เกยวกบธรรมชาตและลกษณะของนกเรยนกลมพเศษประเภทตาง ๆ และเสนอแนะแนวทางในการดแลชวยเหลอสงเสรมและการพฒนานกเรยน 3.2 ใหค าปรกษา (Conseling) แกนกเรยน (ในกรณทครทปรกษาไมสามารถแกไขหรอยากตอการชวยเหลอ) ผปกครอง และผขอรบบรการทวไป 3.3 ประสาน (Co-ordinating) กบผเกยวของทงในและนอกสถานศกษา เปนระบบ “เครอขาย” ในการด าเนนงานแนะแนวและการดแลชวยเหลอนกเรยน 3.4 จดกจกรรมพฒนานกเรยนในคาบแนะแนว 3.5 ใหบรการตาง ๆ หรอจดท าโครงการ กจกรรมกลมตาง ๆ ใหกบนกเรยน ซงเปนการสนบสนนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 3.6 รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ 3.7 ในกรณทนกเรยนมปญหายากตอการชวยเหลอของครแนะแนวใหสงตอผเชยวชาญ ภายนอกและตดตามผลการชวยเหลอนน 3.8 บนทกหลกฐานการปฏบตงานและประเมนผลรายงานสงผบรหารหรอหวหนาระดบ

29

4. ครผสอนประจ าวชาและครทเกยวของ 4.1 ศกษาขอมลของนกเรยนเปนรายบคคล เพอรจกและเขาใจนกเรยนอยางแทจรง 4.2 ใหขอมลเกยวกบตวนกเรยนแกครทปรกษา และใหความรวมมอกบครทปรกษาและผเกยวของในการดแลชวยเหลอนกเรยน 4.3 ใหขอมลการรจกและเขาใจผเรยนในการจดกระบวนการเรยนรกจกรรมพฒนาผเรยนและบรการตาง ๆ ใหผเรยนไดพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ 4.4 ใหค าปรกษาเบองตนในรายวชาทสอน ในดานการศกษาตอการประกอบอาชพ ทกษะการด ารงชวต และบคลกภาพทพงประสงค 4.5 พฒนาตนเองดานองคความรทางจตวทยาและการแนะแนวและน ามาบรณาการในการจดประสบการณการเรยนรใหแกผเรยน 4.6 รวมประชมกลมปรกษาปญหารายกรณ ในกรณทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน 4.7 บนทกหลกฐานการปฏบตงาน สรปผล และรายงานสงหวหนาระดบ 5. ผแทนนกเรยน 5.1 เรยนร ท าความเขาใจกรอบแนวคดของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5.2 ประสานงานในการรวบรวมขอมลเกยวกบสภาพปญหาและความตองการจ าเปนของเพอนนกเรยน 5.3 มสวนรวมในการก าหนดแผนงาน/โครงการ/กจกรรม 5.4 เปนแกนน าในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหไดรบประสบการณการเรยนรและการเสรมสรางทกษะการด ารงชวตอยางเตมตามศกยภาพ

30

ไมได

ชวยเหลอได

ภาพท 2.1 แสดงโครงสรางของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ทมา: ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559)

คณะกรรมการอ านวยการ (ทมน า )

คณะกรรมการประสานงาน (ทมประสาน)

คณะกรรมการด าเนนงาน (ทมท า)

การด าเนนงาน (ครทปรกษา)

กลมพเศษ กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา (กลมชวยเหลอ)

สงเสรมพฒนา ปองกน ชวยเหลอ

ครแนะแนว/ฝายกจการนกเรยนใหการชวยเหลอ

ผเรยนไดรบการพฒนา ใหเปนคนด มปญญา มความสข

และด ารงความเปนไทย

สงตอผเชยวชาญ

ได ไมได

ได ไมได

ได

เครอขายผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา

31

2.2.8 แนวทางการด าเนนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษามครประจ าชน/ครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการปฏบตหนาทตามกระบวนการทก าหนด โดยมครหรอบคลากรอน ๆ ทเกยวของ เชน ครประจ าวชา ครอนามย ครแนะแนว ฯลฯ รวมในการดแลชวยเหลอนกเรยน และมคณะผบรหารโรงเรยนใหการสนบสนนและเอออ านวยความสะดวกใหการปฏบตหนาทของครประจ าชน/ ครทปรกษา ครผสอน และบคลากรทเกยวของด าเนนไปไดอยางราบรนมประสทธภาพไดมาตรฐาน สามารถบรหารจดการระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชวงจรเดมมง (PDCA) ดงแผนภาพตอไปน P D C มจดออน

A ภาพท 2.2 แสดงแนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559)

ศกษาสภาพและทศทางการด าเนนงาน

วางแผนการด าเนนงานจดระบบ การดแลชวยเหลอนกเรยน

ด าเนนงานตามแผนทก าหนด

นเทศ ก ากบ ตดตาม

ประเมนเพอทบทวน (ประเมนภายใน)

ผลการประเมน ปรบปรง

พฒนาตอเนอง

สรปรายงาน/ประชาสมพนธ

ด/ ยอมรบได ด/ยอมรบได

32

ตารางท 2.1 แนวทางการพฒนาและขบเคลอนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน (ส านกงานคณะ กรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2559)

การพฒนาและขบเคลอน ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน แนวทางการด าเนนงาน

1. ศกษาสภาพและทศทางการด าเนนงาน

- ศกษาและท าความเขาใจนโยบายของ กระทรวงศกษาธการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน - ศกษาและวเคราะหสภาพปญหา และศกยภาพของสถานศกษาในการจดท าระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน - ศกษาและวเคราะหบรบทของชมชน

2. วางแผนการด าเนนงานจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

- สรางทมท างานและสรางความตระหนก เจตคตทดในการท างานแกทมงาน - ก าหนดกลยทธการด าเนนงานจดระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน - ก าหนดมาตรฐานการด าเนนงานระบบ การดแลชวยเหลอนกเรยน - จดท าแผนงาน/ปฏทนปฏบตงานตลอดป การศกษา ใหครอบคลมทงการด าเนนการบรหารจดการระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนและสรางกระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยนของครประจ าชน/ครทปรกษาทง 5 กระบวนการ คอ 1. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2. การคดกรองนกเรยน 3. การสงเสรม/พฒนานกเรยน 4. การปองกน/แกไขปญหานกเรยน 5. การสงตอนกเรยน - จดท าสอ/นวตกรรม สนบสนนการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

33

ตารางท 2.1 (ตอ)

การพฒนาและขบเคลอน ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

แนวทางการด าเนนงาน

3. ด าเนนการตามแผนทก าหนด

ด าเนนงานตามแผนทจดท าขนใหครอบคลม กจกรรมตอไปน - พฒนาบคลากรใหมเจตคต ความร ความ เขาใจ และความสามารถในการด าเนนงาน ตามกระบวนการดแลชวยเหลอนกเรยน - สนบสนนใหครทปรกษาและบคลากรท เกยวของด าเนนการดแลชวยเหลอ นกเรยนครอบคลมทง 5 กระบวนการ - ผลตหรอจดหาสอ/นวตกรรมใหการ สนบสนนการด าเนนงานของครประจ าชน/ ครทปรกษาและบคลากรทเกยวของ

4. นเทศ ก ากบ ตดตาม ด าเนนการนเทศ ก ากบ และตดตามการ ด าเนนงานตามระยะเวลาทเหมาะสมและครอบคลมกจกรรมตอไปน - ประชมแลกเปลยนเรยนรประสบการณ และประสานความรวมมอในการดแล ชวยเหลอนกเรยนของครประจ าชน/คร ทปรกษา และบคลากรทเกยวของ - น าเสนอขอมล ความร หรอเทคนควธท เปนประโยชนตอการดแลชวยเหลอ นกเรยน - ตดตามผลการด าเนนงานดแลชวยเหลอ นกเรยนของครประจ าชน/ครทปรกษา และบคลากรทเกยวของ

5. ประเมนเพอทบทวน (ประเมนภายใน)

- จดประเมนการด าเนนงานตามกระบวน การดแลชวยเหลอนกเรยน ของคร ประจ าชน/ครทปรกษา และบคลากรท เกยวของดวยวธการทหลากหลายอยาง นอยปละครง - เนนการประเมนเพอพฒนาไมใชจบผดตวบคคล - ประเมนดวยบรรยากาศแบบกลยาณมตร - น าผลการประเมนไปใชในการปรบปรง

34


การพฒนาและขบเคลอน ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

แนวทางการด าเนนงาน

สวนทเปนจดออนและพฒนาในสวนทดเปน ทยอมรบใหกาวหนายงขนเพอใหความ เขมแขงมนคงตลอดไป

6. สรปรายงาน/ประชาสมพนธ จดท าหลกฐานการสรปรายงานประชาสมพนธทครอบคลมประเดนตอไปน - จดประสงค - เปาหมาย - วธด าเนนงาน - ผลการด าเนนงาน - ปญหา อปสรรค - ขอเสนอแนะ/แนวทางการพฒนา - การรายงาน เผยแพร ประชาสมพนธ ผลงานดเดน Best Practices คร/บคลากรดเดน นกเรยนทมสวนรวม/YC ดเดน ผปกครอง/ชมชนทใหความรวมมอ ชวยเหลอสนบสนนดเดน

2.2.9 องคประกอบของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559) กลาวถง การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มครประจ าชน/ครทปรกษาเปนบคลากรหลกในการด าเนนงาน มภารกจหลกทเปนหวใจของการด าเนนงาน ประกอบดวยองคประกอบส าคญ 5 ดาน คอ 1) การรจกนกเรยนเปนราย บคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน 4) ดานการปองกนและแกไขปญหา 5) ดานการสงตอ โดยมรายละเอยดในแตละดานดงน 2.2.9.1 การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 1) ความส าคญ นกเรยนแตละคนมพนฐานความเปนมาของชวตไมเหมอนกน หลอหลอมใหเกดพฤตกรรมหลากหลายรปแบบ ทงดานบวกและดานลบ ดงนนการรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนจงเปนสงส าคญทจะชวยใหครประจ าชน/ครทปรกษามความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถน าขอมลมาวเคราะหเพอการคดกรองนกเรยน เปนประโยชนในการสงเสรมพฒนา การปองกน แกไข และ

35

ชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกทาง ซงเปนขอมลเชงประจกษมใชการใชความรสกหรอการคาดเดา โดยเฉพาะในการแกไขปญหาของนกเรยนซงจะท าใหไมเกดขอผดพลาดตอการชวยเหลอนกเรยน หรอเกดไดนอยทสด 2) ขอมลพนฐานของนกเรยน ขอมลพนฐานของนกเรยนเปนขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนและเปนขอมลเชงประจกษ ไมใชเกดจากขอมลความรสกหรอการคาดเดา ครประจ าชน /ครทปรกษาควรมขอมลเกยวกบนกเรยน อยางนอย 3 ดานใหญ ๆ คอ 2.1 ดานความสามารถ ประกอบดวย 2.1.1) ดานการเรยน ขอมลพนฐานดานนนบวาเปนหวใจส าคญทครทปรกษาควรทราบและตองการใหการดแลชวยเหลอนกเรยน เนองจากการเรยนเปนเรองส าคญทเปนความรพนฐานในการพฒนาดานอน ๆ จงจ าเปนอยางยงทจะตองศกษาขอมลโดยละเอยด โดยเฉพาะขอมลดานผลสมฤทธทางการเรยนแตละวชา ผลการเรยนเฉลยแตละภาคเรยน ความสามารถทางการเรยน พฤตกรรมการเรยนทงในหองเรยนและนอกหองเรยนทมผลตอการเรยนของนกเรยน เชน ไมตงใจเรยน ไมสนใจเรยน ขาดเรยนบอย การเขาชนเรยน การขาดความรบผดชอบในการท างาน ปญหาการพดหนาชนเรยน การขาดความพงพอใจในการเรยน ปญหาการปรบตวเขากบเพอนและอน ๆ เปนตน การวนจฉยความสามารถในเชงการเรยนของนกเรยนนนมกท ากนอยเสมอ เนองจากมอทธพลตอชวตของเดกมากกวาพฤตกรรมดานอน ๆ ในการวนจฉยความสามารถเชงการเรยนไดอยางถกตองขนจะตองทราบวาจะหาเครองมอใดมาใชวดความสามารถนนและเครองมอนนมความยงยากสลบซอนเพยงใด สามารถน าไปใชไดหรอไม แตขอส าคญทควรระลกไวเสมอ คอ จะตองพยายามเกบรวบรวมหลกฐานตางๆทแสดงถงความสามารถทางสมองของบคคล ถาเราตองการจะเขาใจบคคลนนใหถกตองสมบรณ หรอถาเราตองการจะชวยเขาใหไดผลอยางยง 2.1.2) ดานความสามารถพเศษ/อจฉรยะ เปนดานหนงทผปกครองจะตองรเพอทจะไดสงเสรมไดถกทางตามความสามารถเฉพาะตวของนกเรยน รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอความสามารถพเศษของนกเรยน บทบาทหนาทพเศษของนกเรยนทงในโรงเรยนและนอกโรงเรยน การเขารวมกจกรรมตาง ๆ ทงในโรงเรยนและนอกโรงเรยน ความถนด ความสนใจ และผลงานทผานมาของนกเรยน เปนตน 2.2 ดานสขภาพ แยกเปน 2.2.1) ดานรางกาย/ความพการ 2.2.2) ดานจตใจ- พฤตกรรม ดานสขภาพ สขภาพนกเรยนเปนสงส าคญทจะตองดแลเอาใจใสเปนอยางดทงทางดานรางกายและจตใจ กลาวคอ ดานรางกาย รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอ น าหนก สวนสง ความสะอาดของรางกาย โรคประจ าตว ความบกพรองหรอความพการทางรางกาย เชน การไดยน การมองเหน อวยวะตาง ๆ และอน ๆ รวมทงการรบประทานอาหาร หรอปจจยพนฐานทมสวนสงเสรมการพฒนาสขภาพรางกายใหแขงแรงอยเสมอ อาทเชน อาหาร เครองนงหม ทอยอาศย ยารกษาโรค ชวตความเปนอย การออกก าลงกาย เปนตน

36

สวนดานจตใจและพฤตกรรม รายละเอยดขอมลทควรทราบ คอ สภาพอารมณทมผลตอการด าเนนชวตประจ าวน เชน มอารมณซมเศรา มความวตกกงวล พฤตกรรมทมผลกระทบตอการเรยน ความสามารถพเศษและการปรบตวของนกเรยน เชน พฤตกรรมเบยงเบน กาวราว สมาธสน การไมอยนง บคลกภาพเกบตว บคลกภาพขอาย หรอความสมพนธทางเพศทไมเหมาะสม หรออน ๆ เปนตน สขภาพตามความหมายในพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2535 หมายถง ความเปนสขปราศจากโรค ความสบาย สขภาพตามความหมายขององคการอนามยโลก หมายถง ภาวะแหงความสมบรณของรางกายและจตใจ รวมถงการด ารงชวตอยในสงคมดวยด สขภาพจตเปนสงส าคญส าหรบบคคลในยคปจจบน โดยเฉพาะอยางยงในสงคมทก าลงเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลยขอมลขาวสาร เนองจากการรบร แลกเปลยนขอมลขาวสารในปจจบนเปนไปอยางรวดเรว มการแลกเปลยนคานยม แบบแผนการด าเนนชวตท าใหคานยมของคนเปลยนแปลงไป เกดความเจรญกาวหนาทางดานวตถ มผลท าใหเกดปญหาการเลยนแบบคานยม พฤตกรรมการบรโภคของบคคลในสงคมอนจะน าไปสการแขงขนและเกดปญหาความเครยดทางจตใจตามมา ผทมสขภาพจตด กจะสามารถจดระเบยบชวตของตนเองไดอยางเหมาะสม ท าใหเกดความพงพอใจในชวต สามารถแกปญหาเฉพาะหนาได รจกใชสตปญญาและอารมณปรบตวใหเขากบสงแวดลอมไดด ผทมสขภาพจตดจงมโอกาสประสบความส าเรจไดมาก 2.3) ดานครอบครว แยกเปน 2.3.1) ดานเศรษฐกจ 2.3.2) ดานการคมครองสวสดภาพนกเรยน 2.3.3) ดานสารเสพตด 2.3.4) ดานความปลอดภย 2.3.5) พฤตกรรมทางเพศ 2.3.6) ดานอน ๆ ทครพบเพมเตม ซงมความส าคญหรอเกยวของ ดานเศรษฐกจ รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอ รายไดของบดามารดา หรอผปกครอง ฐานะทางเศรษฐกจ ภาระหนสน ความเพยงพอของรายรบกบรายจาย จ านวนเงนทนกเรยนไดรบและใชจายในแตละวน อาชพของผปกครอง หรออนๆ เปนตน ดานการคมครองสวสดภาพนกเรยน รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอความสามารถในการคมครองดแลนกเรยน ไดอยางปลอดภยเหมาะสมของผปกครอง สถานภาพของบดามารดา หรอผปกครอง บคคลทรบผดชอบนกเรยน ความเหมาะสมของสภาพทอยอาศย ความสมพนธของคนในครอบครว จ านวนพนองหรอบคคลในครอบครวหรอการถกคกคามลวงละเมดทางเพศ ดานสารเสพตด รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอ พฤตกรรมทแสดงออกพฤตกรรมการเรยนในชนเรยน การใชจายเงน การคบเพอน สขภาพและบคลกภาพ สถานภาพทางครอบครวและสงแวดลอม ผลการตรวจปสสาวะ ความเจบปวยของบคคลในครอบครว หรอการใชสารเสพตด การตดสรา การตดการพนน เปนตน

37

ดานความปลอดภย รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอสถานภาพครอบครวและสงแวดลอม ขอมลการเดนทาง/การใชยานพาหนะ การจดสภาพแวดลอมในสถานศกษา การแตงกายทลอแหลม ฯลฯ พฤตกรรมทางเพศ รายละเอยดขอมลพนฐานทควรทราบ คอ บคลกภาพอยในกลมทมพฤตกรรมเพศตรงขาม มพฤตกรรมเหมอนเพศตรงขามและสงเกตพฤตกรรมทแสดงออก ดานอน ๆ ทครพบเพมเตม ซงมความส าคญหรอเกยงของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน 3. วธการและเครองมอในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ครทปรกษาประจ าชนเรยน ควรใชวธการและเครองมอทหลากหลาย เพอใหไดขอมลนกเรยนทครอบคลม ทงดานความสามารถ ดานสขภาพ ดานครอบครว ทส าคญ คอ 3.1 ระเบยนสะสม 3.2 แบบประเมนพฤตกรรมเดก (SDQ) 3.3 วธการและเครองมออน ๆ เชน การสมภาษณนกเรยน การศกษาจากแฟมสะสมผลงาน การเยยมบาน การศกษาขอมลจากแบบบนทกการตรวจสขภาพดวยตนเอง ซงจดท าโดย กรมอนามย เปนตน กรมสขภาพจต (กรมสขภาพจต, 2544ก) กลาววา ระเบยนสะสมเปนเครองมอในรปแบบของเอกสารเพอการเกบรวบรวมขอมลทเกยวกบตวนกเรยน โดยนกเรยนเปนผกรอกขอมลและครทปรกษาน าขอมลเหลานนมาศกษาพจารณาท าความรจกนกเรยนเบองตน ประหยด ตเฟอย (2546) ระเบยนสะสม หมายถง เครองมอในรปแบบของเอกสารเพอการเกบรวบรวมขอมลทเกยวกบตวนกเรยน โดยนกเรยนเปนผกรอกขอมล และครทปรกษาหรอครประจ าชนน าขอมลเหลานนมาศกษา พจารณาท าความรจกนกเรยนเบองตน หากขอมลไมเพยงพอ หรอมขอสงเกตบางประการ ควรหาขอมลเพมเตมดวยวธการตาง ๆ เชน การสอบถามจากนกเรยนโดยตรง การสอบถามจากครคนอน ๆ หรอเพอนของนกเรยน เปนตน รวมทงการใชเครองมอทดสอบตาง ๆ หากครทปรกษาหรอครประจ าชนด าเนนการได รปแบบและรายละเอยดในระเบยนสะสมของแตละโรงเรยนมความแตกตางกนไดขนอยกบความตองการของแตละโรงเรยน แตอยางนอยควรครอบคลมขอมล ทงดานการเรยน สขภาพ และครอบครว ระเบยนสะสมเปนขอมลสวนตวของนกเรยนจงตองเปนความลบและเกบไวเปนอยางด มใหผทไมเกยวของหรอเดกอน ๆ มารอคนได หากเปนไปไดควรเกบไวทครทปรกษาหรอครประจ าชน และมตเกบระเบยนสะสมใหเรยบรอย วชต รงศรทอง (2546) ระเบยนสะสม หมายถง เครองมอในรปแบบของเอกสารเพอเกบรวบรวบขอมลทเกยวกบตวนกเรยน โดยนกเรยนเปนผกรอกขอมลและครทปรกษาหรอครประจ าชนน าขอมลเหลานนมาศกษา พจารณาขอมลเพมเตมดวยวธการตาง ๆ เชน การสอบถามจากนกเรยนโดยตรง การสอบถามจากครอน ๆ หรอเพอน ๆ ของนกเรยน เปนตน รวมทงการใชเครองมอทดสอบตาง ๆ หากครทปรกษา หรอครประจ าชนด าเนนการได เปนเอกสารทใชบนทกขอมลของนกเรยนอยางเปนระบบโดยบนทกตงแตเรมเขาเรยน และบนทกเพมอยางตอเนองจนกวานกเรยนจะออกจากโรงเรยน ขอมลทบนทกในระเบยนสะสมไดจากเทคนคและเครองมอตาง ๆ ทางดานการแนะแนว ซง

38

ขอมลเหลานนจะชวยใหนกเรยนไดรจกตนเองมากขนและครกจะรจกและเขาใจนกเรยนอยางละเอยดและรวดเรว อนทรา ฮวดเจรญ (2550) ไดสรปสาระส าคญของระเบยนสะสมไววา ระเบยนสะสมเปนเอกสารหรอแบบบนทกขอมลเพอรวบรวมขอมลเกยวกบตวนกเรยนในดานตาง ๆ ทงดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม สตปญญาและดานอน ๆ โดยจะตองด าเนนการอยางตอเนอง ตงแตเขาโรงเรยนจนกระทงจบออกไป ซงใชเปนเครองมออยางหนงทจะชวยใหครรจกนกเรยนแตละคนเปนอยางด ระเบยนสะสมเปนขอมลสวนตวของนกเรยน ควรเกบรวบรวมขอมลอยางตอเนองอยางนอย 3 ปการศกษา หรอ 6 ปการศกษา ขอมลตาง ๆ ของนกเรยนจะตองเปนความลบและเกบไวเปนอยางด มใหผทไมเกยวของหรอเดกอน ๆ มารอคนได หากเปนไปไดควรเกบไวทครทปรกษาและตเกบระเบยนสะสมใหเรยบรอย ปจจบนมความเจรญทางดานเทคโนโลยไดมการน าคอมพวเตอรมาจดเกบขอมลนกเรยนจากระเบยนสะสม ซงนบวาเปนการพฒนาการจดท าระเบยนสะสมทเออตอการน าไปใช ขอมลในระเบยนสะสม ประกอบดวย ขอมลสวนตว ขอมลครอบครว ขอมลความสามารถของนกเรยน ขอมลดานสขภาพ ขอมลการวางแผนการศกษาและอาชพ แผนผงแสดงการเดนทางจากบานมาโรงเรยน เปนตน อานนต อนนตรงส (2518) กลาววาระเบยนสะสม คอ เอกสารอยางหนงทใชส าหรบรวบรวมประวตสวนตวและรายละเอยดเกยวกบตวเดกในดานตาง ๆ ไวอยางเปนระเบยบอนจะเปนเครองมอชวยใหครไดรจกและเขาใจเดกไดเรวขน อภชาต เศรณวจยกจการ (2532) กลาววาระเบยนสะสมเปนแบบบนทกขอมลเกยวกบผเรยนอยางตอเนอง ตงแตเขามาในโรงเรยนจนกระทงจบการศกษาหรอออกจากโรงเรยนไป ระเบยนสะสมเปนเครองมอทชวยใหครมองเหนภาพรวมของผเรยนแตละคนเกยวกบการพฒนาทกดานทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม ถนด แสนกลา (2553) ระเบยนสะสม หมายถง เอกสารในการเกบรวบรวมขอมลทเกยวกบตวนกเรยน โดยขอมลเหลานนจะตองมาจากตวนกเรยนเอง หรอบคคลทเกยวของกบนกเรยนโดยตรง เชน บดา มารดา หรอผปกครองเปนผกรอกขอมลหรอใหขอมลตงแตเรมเขาเรยนในโรงเรยนจนกวานกเรยนจะออกจากโรงเรยน และครทปรกษาหรอครประจ าชนจะเปนผบนทกและน าขอมลเหลานนมาศกษา และพจารณาเพอชวยใหนกเรยนไดรจกตนเองเพมมากขนและครกจะรจกและเขาใจนกเรยนอยางละเอยดและรวดเรว จากทนกการศกษาไดกลาวไว พอสรปไดวาระเบยนสะสม หมายถง เปนเครองมอในรปแบบเอกสารทใชในการเกบรวบรวมประวตสวนตวและรายละเอยดตาง ๆ เกยวกบตวเดก ผใหขอมลคอ บดา มารดา หรอผปกครองเปนผกรอกขอมลหรอใหขอมลในดานตาง ๆ ตงแตเรมเขาโรงเรยนและจนกวานกเรยนจะออกจากโรงเรยน ครทปรกษาหรอครประจ าชนจะเปนผบนทกและน าขอมลเหลานนมาใชศกษาและท าประโยชนในการพฒนาใหถงพรอมทสดกบตวนกเรยน ประนอม แกวสวสด (2556) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลครทปรกษาตองรขอมลเกยวกบนกเรยนอยางนอย 3 ดาน ไดแก ความสามารถ ดานสขภาพรางกายและดานครอบครว โดยใชเครองมอและวธการทหลากหลายเพราะนกเรยนแตละคนมความแตกตางกน มพนฐานไมเหมอนกน ท าใหเกดพฤตกรรมหลากหลายรปแบบ

39

ทงดานบวกและดานลบ การรบรขอมลของนกเรยนเปนสงจ าเปน ท าใหครทปรกษามความเขาใจมากขนน าขอมลไปคดกรองไดถกตอง สามารถชวยปองกนและแกปญหาของนกเรยนไดอยางถกทาง ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การรวบรวมขอมลผเรยนเปนรายบคคล จดท าขอมลใหเปนระบบและเปนปจจบนโดยครทปรกษาตองรจกนกเรยนในดานความสามารถ ดานสขภาพ ดานครอบครวและดานอนๆเปนรายบคคล โดยใชวธการและเครองมอตาง ๆ ระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมเดก (The Strengths and Difficulties Questionnaire: SDQ) วธการและเครองมออน ๆ การสงเกตพฤตกรรมในหองเรยน การสมภาษณ การเยยมบานนกเรยน เตม ปราถาเน (2557) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยน เชน ความสามารถ สขภาพ ครอบครว และอน ๆ การศกษาขอมลของนกเรยนจากการใชระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมเดก จตกรณ นสสย (2558) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การด าเนนงานรจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยการใชระเบยนสะสมทใหขอมลเกยวกบความสามารถทางการเรยน ขอมลสขภาพของนกเรยน แบบประเมนพฤตกรรมเดกทใหขอมลเกยวกบพฤตกรรมของนกเรยน และการสมภาษณนกเรยนทใหขอมลเกยวกบครอบครวของนกเรยน รองรตน ทองมาลา (2558) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง วธการส าคญทจะชวยใหครทราบถงจดแขงและจดออนของนกเรยนแตละคน โดยใชวธการทหลากหลาย เชน การสงเกต การสมภาษณ การเยยมบาน การศกษาขอมล และการทดสอบ เพอใหสามารถน าไปวางแผนในการปองกนชวยเหลอและสงเสรมพฒนาการของผเรยนแตละคนไดอยางเหมาะสม โดยขอมลพนฐานของนกเรยนทควรทราบและรวบรวมไว ไดแก ดานความสามารถ ดานสขภาพ ดานครอบครว ดานสารเสพตด ดานความปลอดภย พฤตกรรมทางเพศ และดานอน ๆ ทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559) กลาวไววา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล คอ การรขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนเปนสงส าคญทจะชวยใหครอาจารยมความเขาใจนกเรยนมากขน สามารถน าขอมลมาวเคราะหเพอการคดกรองนกเรยนและน าไปใชประโยชนในการสงเสรมและพฒนา การปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนไดอยางถกทาง ซงเปนขอมลเชงประจกษทไดจากเครองมอและวธการทหลากหลาย ตามหลกวชาการ มใชการใชความรสกหรอการคาดเดา โดยเฉพาะในการแกไขปญหานกเรยน ซงจะท าใหไมเกดขอผดพลาดตอการชวยเหลอนกเรยน ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การศกษาและรวบรวมขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยนเพอใหไดขอมลทแทจรงเกยวกบตวนกเรยน โดยใชวธการและเครองมอทหลากหลาย เชน ระเบยนสะสม อนน าไปสการสงเสรม การปองกนและแกไขปญหานกเรยน ไดอยางถกตองเหมาะสมตอไป รงก (Reinke, 2006) ไดกลาวสรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การศกษาพฤตกรรมของนกเรยนเปนรายบคคล ในดานความสามารถ ดานสขภาพ และดานครอบครวเพอสงเสรมการปองกนและแกไขปญหา โดยใชเครองมอไดแก ระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมเดก

40

(S.D.Q) แบบสงเกตพฤตกรรมนกเรยน การสมภาษณ การเยยมบานตามแบบบนทกการเยยมบาน การสอบถามขอมลจากเพอน ครทปรกษา/แนะแนว ผปกครอง ชมชนและผเกยวของ สรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล หมายถง การรวบรวมขอมลนกเรยนเปนรายบคคล โดยครจดท าขอมลใหถกตองเปนระบบและเปนปจจบนในดานความสามารถ ดานสขภาพ ดานครอบครวและดานอน ๆ ทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน สามารถน าขอมลมาวเคราะหและน าไปใชประโยชนในการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกทางจากเครองมอและวธการทหลากหลาย ตามหลกวชาการ สามารถทราบขอมลไดอยางถกตอง 2.2.9.2 การคดกรองนกเรยน 1) ความส าคญ การคดกรองนกเรยน เปนการวเคราะหขอมลทงหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคลแลวน าผลทได มาจ าแนกตามเกณฑการคดกรอง เพอจดกลมนกเรยนรวมกน ใหเปนทยอมรบของครในสถานศกษาและสอดคลองกบสภาพความเปนจรง รวมทงใหมการก าหนดเกณฑวาความรนแรงหรอความถเทาไรจงจดอยในกลมเสยงหรอกลมมปญหา การคดกรองนกเรยนจะแบงนกเรยนออกเปน 3 กลม คอ 1.1 กลมปกต หมายถง นกเรยนทไดรบการวเคราะหขอมลตาง ๆ ตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยนอยในเกณฑของกลมปกต เปนกลมนกเรยนทไมมพฤตกรรมทเปนปญหาและสงผลกระทบตอชวตประจ าวนของตนเองหรอสงคมสวนรวมในดานลบ 1.2 กลมเสยง คอนกเรยนทจดอยในเกณฑของกลมเสยง ตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยน ซงโรงเรยนตองการใหการชวยเหลอ ปองกนหรอแกไขตามแตกรณ เปนกลมนกเรยนทมพฤตกรรมเบยงเบนไปจากปกต เชน เกบตว แสดงออกเกนขอบเขต การปรบตวทางเพศไมเหมาะสม ทดลองสงเสพตด ผลการเรยนเปลยนแปลงไปทางลบ 1.3 กลมทมปญหา คอนกเรยนทจดอยในกลมทมปญหา ตามเกณฑการคดกรองของโรงเรยน ซงตองการไดรบการแกไขโดยดวน เปนกลมนกเรยนทมพฤตกรรมทเปนปญหาชดเจน มผลกระทบตอวถชวตประจ าวนของตนเองหรอสงคมสวนรวมในดานลบ ผลการคดกรองนกเรยน ครประชน/ครทปรกษา จ าเปนตองระมดระวงอยางยงทจะไมใหนกเรยนรบรไดวาตนถกจดกลมอยในกลมเสยงหรอมปญหา ซงมความแตกตางจากกลมปกต ดงนน ครประจ าชน/ครทปรกษาตองเกบผลการคดกรองนกเรยนเปนความลบ จากการคดกรองจะพบเดกทมความตองการพเศษแทรกอยในเดกทง 3 กลม ซงเดกทมความตองการพเศษเหลาน ไดแก (1) เดกทมความบกพรองทางการมองเหน (2) เดกทมความบกพรองทางการไดยน (3) เดกทมความบกพรองทางสตปญญา (4) เดกทมความบกพรองทางรางกาย (5) เดกทมปญหาทางการเรยนร (6) เดกทมปญหาทางอารมณและพฤตกรรม (7) เดกออทสตก

41

(8) เดกอจฉรยะ โรงเรยนจะตองจดกจกรรมเพอสงเสรมและพฒนาเดกเหลาน ตามศกยภาพของแตละบคคล ประเดนในการพจารณาการจดท าเกณฑการคดกรองนกเรยน จะพจารณาขอมลนกเรยนในดานตาง ๆ ดงตอไปน ดานทหนง พจารณาจากดานความสามารถซงประกอบไปดวย ดานการเรยนและดานความสามารถดานอน ๆ โดยดานการเรยนพจารณาจากผลการเรยนทไดและความเปลยนแปลงของผลการเรยน ความเอาใจใส ความพรอมในการเรยน ความสามารถในการเรยน ความสม าเสมอ อนๆ โดยพจารณาจากการแสดงออกถงความสามารถพเศษทมความถนด ความสนใจ และผลงานในอดตทผานมา บทบาทหนาทพเศษในโรงเรยน การเขารวมกจกรรมตางๆของนกเรยน ดานทสอง พจารณาจากดานสขภาพ ซงประกอบดวยดานรางกาย ดานจตใจ และดานพฤตกรรม โดยดานรางกายพจารณาจาก ความปกต ความพการหรอความบกพรองทางรางกาย เชน การมองเหน การไดยน เปนตน โรคประจ าตว ความสมพนธระหวางน าหนกกบสวนสงและความสงและความสะอาดของรางกาย สวนทางดานจตใจและพฤตกรรม พจารณาจากสภาพอารมณทมผลตอการด าเนนชวตประจ าวน เชน ความวตกกงวลหรอซมเศรา ความประพฤต พฤตกรรมตาง ๆ ทมผลกระทบตอการเรยน ความสามารถพเศษ และการปรบตวของนกเรยน เชน พฤตกรรมทไมอยนง สมาธสน ความสมพนธกบเพอน ครหรอผปกครอง การใชสารเสพตด การลกขโมย การท ารายตนเอง พฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม ดานทสาม พจารณาจากดานครอบครว ซงประกอบดวย ดานเศรษฐกจ และดานการคมครองนกเรยน โดยดานเศรษฐกจพจารณาจากผหารายไดครอบครว ฐานะเศรษฐกจของครอบครว ภาระหนสน ความเพยงพอของรายรบกบรายจาย จ านวนเงนทนกเรยนไดรบและใชจายในแตละวน สวนดานการคมครองนกเรยนพจารณาจากความเหมาะสมของสภาพทอยและสงแวดลอม ความสามารถในการคมครองดแลนกเรยนไดอยางปลอดภยและเหมาะสมของผปกครอง ความสมพนธของคนในครอบครวทมกทะเลาะเบาะแวงใชความรนแรงในการตดสนใจแกไขปญหาซงมผลกระทบตอพฤตกรรมของนกเรยน เชน ซมเศรา เหมอลอย แสดงออกถงการไมอยากกลบบาน เปนตน การใชสารเสพตด การดมสราหรอการเลนการพนน รวมถงความเจบปวยเรอรงรนแรงของสมาชกครอบครว นอกจากนยงตองพจารณาจากขอมลดานอน ๆ โดยพจารณาจาก พฤตกรรมอน ๆทเปลยนแปลงไปจากเดม ซงอาจเปนไปในทางทดขน หรอมความไมเหมาะสมทสงผลกระทบต อความสามารถ สขภาพ และการด าเนนชวตประจ าวนของนกเรยน ซงสามารถหาขอมลเพอใชในการคดกรองระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมเดก (SDQ) และแบบประเมนความฉลาดทางอารมณ (EQ) นอกจากนยงสามารถใชวธการอน ๆ ในการพจารณา เชน การสงเกตพฤตกรรมการไดขอมลจากเพอนนกเรยน คร อาจารย ทเกยวของจากแบบสอบถาม การสงเกต การสอบถามคร พยาบาล จากแบบบนทกการตรวจสขภาพของนกเรยน แฟมสะสมงานและการสอบถามจากนกเรยนโดยตรงเปนตน กระทรวงศกษาธการ (2545) กลาวโดยสรปการคดกรองนกเรยน หมายถง การน าขอมลทไดเกยวกบตวนกเรยนมาท าการคดกรองนกเรยนออกเปนกลมตามเกณฑคดกรอง ประโยชนทไดรบกคอ น ามาก าหนดวธการเพอใหการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปตามปญหาทแทจรง การคดกรองนกเรยน

42

นนตองพจารณาอยางสมเหตสมผล มเครองมอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลหลาย ๆ ดาน รวมทงก าหนดเกณฑการคดกรองของพฤตกรรมอยางชดเจนในการจดกลมวานกเรยนคนไหนกลมปกตหรอกลมเสยง ประนอม แกวสวสด (2556) กลาวไววา การคดกรองนกเรยนตองพจารณาขอมลนกเรยนในดานตาง ๆ เพอจดกลมนกเรยนตามเกณฑทโรงเรยนก าหนดหรอตามดลยพนจของครทปรกษา ซงครตองเกบเปนความลบในกลมเสยงหรอกลมมปญหา ครทปรกษาควรมการตดตามและประสานงานกบผปกครอง โรงเรยน เพอการชวยเหลอนกเรยน สงเสรม และพฒนานกเรยนตามศกยภาพของแตละบคคล ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) การคดกรองนกเรยน หมายถง การวเคราะหขอมลจ าแนกจดกลมผเรยนกลมเดกมความสามารถพเศษ กลมปกต กลมเสยงและกลมทมปญหาตองการความชวยเหลอโดยเรงดวน วเคราะหขอมลนกเรยนจากระเบยนสะสม แบบบนทกการตรวจสขภาพ แบบประเมนพฤตกรรม (SDQ) และวธการอน ๆ การสงเกต การสอบถามจากครพยาบาล สอบถามจากเพอนและสอบถามจากนกเรยนโดยตรง เตม ปราถาเน (2557) ไดกลาวสรปวา การคดกรองนกเรยน หมายถง การพจารณาขอมลทเกยวกบตวนกเรยน เพอจดกลมนกเรยน มประโยชนตอครทปรกษาในการหาวธ เพอดแล ชวยเหลอนกเรยนใหถกตอง และการวเคราะหขอมลจากระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมเดก จตกรณ นสสย (2558) ไดกลาวสรปวา การคดกรองนกเรยน หมายถง การคดกรองนกเรยนหมายถงการด าเนนงานพจารณาขอมลของนกเรยนจากระเบยนสะสม แบบประเมนพฤตกรรมเดก และแบบสมภาษณเดก เพอน ามาท าการจดกลมนกเรยนออกเปน 3 กลม คอ กลมปกต กลมเสยง และกลมทมปญหา รองรตน ทองมาลา (2558) ไดกลาวสรปวา การคดกรองนกเรยน หมายถง การจ าแนกนกเรยนตามเกณฑทก าหนด การวเคราะหขอมลทงหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคล แลวน าผลทไดมาจ าแนกตามเกณฑการคดกรอง ซงเปนการจดแบงนกเรยนเปนกลมตามพฤตกรรม ซงแบงเปน 3 กลม ไดแก กลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหา ทสถานศกษาไดก าหนด ใหสอดคลองกบสภาพความเปนจรง และความรนแรงและความถของปญหา โดยในการด าเนนการคดกรองนกเรยน สถานศกษามการประชมคร ก าหนดเกณฑ การคดกรองเพอจดกลมนกเรยนรวมกนใหเปนทยอมรบของครในสถานศกษาและสอดคลองกบสภาพความเปนจรง ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดกลาวสรปวา การคดกรองนกเรยน หมายถง การวเคราะหขอมลทงหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคลแลวน าผลทไดรบมาจ าแนกตามเกณฑการคดกรองตามทสถานศกษาไดจดท าขน และเปนประโยชนตอการหาวธการเพอดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางถกตอง ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559) กลาวไววา การคดกรองนกเรยน คอ การพจารณาขอมลเกยวกบนกเรยนเพอการจดกลมนกเรยน ซงจะเปนประโยชนอยางยงในการหาวธการทเหมาะสมในการในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการจ าเปนดวยความรวดเรวและถกตองแมนย า ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอาจจดกลมนกเรยนตามผลการคด

43

กรองเปน 2, 3 หรอ 4 กลมกได ตามขอบขายและเกณฑการคดกรองทโรงเรยนก าหนด เชน ในกรณทแบงนกเรยนเปน 4 กลม คอ 1) กลมปกต 2) กลมเสยง 3) กลมมปญหา 4) กลมพเศษ

สรปไดวา การคดกรองนกเรยน หมายถง การวเคราะหขอมลทงหมดทไดจากการรจกนกเรยนเปนรายบคคล โดยครซงมเกณฑการพจารณาของโรงเรยน และมเครองมอเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลพนฐานจากแหลงขอมลในดานความสามารถ สขภาพ และดานครอบครว แยกนกเรยนออกเปนกลมคอ 1) กลมปกต 2) กลมเสยง 3) กลมมปญหา 4) กลมพเศษ เหตผลทงนเพอหาวธการทดทสดใหกบกลมทจ าแนก ไดรบการดแลชวยเหลอใหตรงกบสภาพปญหาและความตองการ สอดคลองกบสภาพความเปนจรง เพอใหนกเรยนไดรบการชวยเหลอทดทสดตอไป 2.2.9.3 การสงเสรมและพฒนานกเรยน 1) ความส าคญ การสงเสรมและพฒนานกเรยน เปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนทอยในความดแลของครทปรกษาไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกต หรอกลมเสยงและมปญหาใหมคณภาพมากขนมความภาคภมใจในตนเองในดานตาง ๆ ซงจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกตกลายเปนนกเรยนกลมเสยงและมปญหาเพอเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยงและมปญหา กลบมาเปนนกเรยนกลมปกต และมคณภาพตามทโรงเรยนหรอชมชนคาดหวงตอไป การสงเสรมและพฒนานกเรยนมหลายวธ ทโรงเรยนสามารถพจารณาด าเนนการได แตมกจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนการ คอ 1) การจดกจกรรมโฮมรม (Homeroom) กรมสขภาพจต (2546, น. ข) ไดระบไววา กจกรรมโฮมรมเปนกจกรรมทด าเนนการเพอสงเสรมนกเรยนเปนรายบคคล หรอเปนกลมกได ซงสถานททใชจดกจกรรมโฮมรมอาจเปนทหองเรยน หรอนอกหองเรยนใหมบรรยากาศ เสมอนบานทมครทปรกษาและนกเรยนเปนดงสมาชกในครอบครวเดยวกน และมการท ากจกรรมทเปนประโยชนตอนกเรยนในดานตาง ๆ เชน การรจกตนเองการรจกผอนและสงแวดลอมของนกเรยนมทกษะในการตดสนใจ ทกษะในการปรบตวและการวางแผนชวต เปนตน กจกรรมเหลานครและนกเรยนควรมสวนรวมในการจดกจกรรมรวมกน ประโยชนของการจดกจกรรมโฮมรม จะชวยใหครทปรกษารจกนกเรยนมากขน สามารถสงเสรมความสามารถและปองกนปญหาของนกเรยนไดอกดวย ธญสมร คเชนทรเดชา (2552) ไดกลาวถงหลกการจดกจกรรมโฮมรมไวดงน การด าเนนการจดกจกรรมโฮมรมควรไดรบการสนบสนนจากผบรหารและความรวมมอจากครทปรกษา การตงจดมงหมายควรเกดจากการพจารณารวมกนจากคณะท างาน ผทเกยวของสอดคลองกบความสนใจและความตองการของผเรยน เวลาทเหมาะสมประมาณ 45 นาท/สปดาห ประนอม แกวสวสด (2556) การจดกจกรรมโฮมรมเปนกจกรรมทท าใหนกเรยนไดรจกตนเองของนกเรยน การรจกผอนและสงแวดลอม มทกษะการตดสนใจ ทกษะการปรบตวและการวางแผนชวต ชวยสงเสรมความสามารถของนกเรยน ท าใหครทปรกษารจกนกเรยนมากขน ซงครและนกเรยนมสวนรวมในการด าเนนกจกรรม

44

จากทกลาวมาขางตนพอสรปวา กจกรรมโฮมรมเปนกจกรรมทด าเนนการเพอสงเสรมนกเรยนเปนรายบคคล หรอเปนกลมกได มการท ากจกรรมทเปนประโยชนตอนกเรยนในดานตาง ๆ เชน การรจกตนเอง การรจกผอนและสงแวดลอมของนกเรยน 2) แนวด าเนนการจดกจกรรมโฮมรมมดงน 2.1) ก าหนดกจกรรมโฮมรม โดยยดตามความตองการของนกเรยน ใหนกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมโฮมรม (1) ส ารวจความตองการของนกเรยนในการจดกจกรรมโฮมรม (2) พจารณาเลอกหวขอและวธการจดกจกรรมให สอดคลองกบความตองการของนกเรยน หรอใหเหมาะสมกบสถานการณในขณะนน ๆ และเปนเรองททนสมย (3) การจดกจกรรมโฮมรมแตละครง ควรมการด าเนนการเปนหลกฐานทงกอนด าเนนการและหลงการด าเนนการ ซงอาจเขยนในรปแบบของบนทกการจดกจกรรมหรออน ๆรวมทงใหมการบนทกหรอสรปผลทเกดขนกบนกเรยนหลงการจดกจกรรมทกครง ซงการบนทกอาจบนทกในแผนการจดกจกรรมหรอในแบบฟอรมบนทกทแยกออกมาตางหากกได (4) ประเมนผลการจดกจกรรมและจดท ารายงาน

2.2) โรงเรยนก าหนดแนวทางการจดกจกรรมโฮมรมหรอมคมอในการจดกจกรรมแตละครงโดยมจดมงหมาย เนอหาสาระทสอดคลองกบนโยบายของโรงเรยนในการพฒนานกเรยนครทปรกษากด าเนนการตามนนแตใหมความยดหยนในการก าหนดหวขอและวธการด าเนนกจกรรมใหเหมาะสมและทนสมยดวย 2.3) วธการผสมผสาน โดยยดหลกความตองการของนกเรยนและนโยบายของโรงเรยนในการพฒนานกเรยน ในการจดกจกรรมโฮมรม 2.4) วธการอนตามความเหมาะสม การจดประชมผปกครองชนเรยน (Classroom Meeting) เปนการพบปะกนระหวางครทปรกษากบผปกครองนกเรยนทครทปรกษาดแลอย เพอสรางความสมพนธอนดตอกน รวมมอกนดแลนกเรยนระหวางบาน โรงเรยน และผปกครองรวมกน การประชมผปกครองดงกลาวจะท าใหนกเรยนไดรบความเอาใจใสดแลจากผปกครองมากขน ทงทางการสงเสรมใหนกเรยนมคณภาพ มความสามารถมากยงขนหรอความรวมมอกบทางโรงเรยนในการปองกนหรอแกไขปญหานกเรยน ครทปรกษาควรจดประชมอยางนอยภาคเรยนละ 1 ครง ซงการประชมนมใชการรายงานผลสงตาง ๆ ทเกยวของกบตวนกเรยนใหผปกครองทราบเพยงอยางเดยว แตเปนการจดกจกรรมตาง ๆ ทจะท าใหผปกครองมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยนใหมากขน 3) แนวด าเนนการจดประชมผปกครองชนเรยน มดงน 3.1) ครประจ าชน/ครทปรกษา ควรเตรยมความพรอมกอนการประชมในดานตาง ๆ เชน ขอมลนกเรยนแตละคน วตถประสงคในการจดกจกรรม กจกรรมทจะด าเนนการ ฯลฯ 3.2) การจดกจกรรมประชมผปกครองชนเรยน การทจะใหผปกครองมสวนรวมในการประชมนนจ าเปนตองใชกจกรรมตาง ๆ โดยเรมดวยการสรางความคนเคยระหวางผปกครองดวยกนกอนจะมกจกรรมอน ๆ ใหผปกครองไดแสดงความคดเหน ซงเปนสาระทเปนประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยน

45

3.3) การสรปผลและบนทกหลกฐานการประชม ในการประชมแตละครงครทปรกษาควรมการสรปผลและจดท าเอกสารเปนหลกฐาน เพอประโยชนดงน (1) เปนหลกฐานในการประชมแตละครง (2) เปนขอมลในการชวยเหลอนกเรยนครงตอไป (3) เปนขอมลส าหรบการจดประชมใหสอดคลองกบความตองการของผปกครองในครงตอไป ขอควรตระหนกในการด าเนนกจกรรม 1. การจดกจกรรม Classroom Meeting (จดประชมผปกครองชนเรยน) ครประจ าชน/ครทปรกษา ควรระมดระวงค าพดทกอใหเกดความรสกทางลบ หรอการตอตานจากผปกครอง เชน การต าหนนกเรยน หรอผปกครอง การแจงขอบกพรองของนกเรยนในทประชม 2. ครประจ าชน/ครทปรกษา ควรใชค าพดทแสดงถงความเขาใจในตวนกเรยน แสดงถงความหวงใย เอาใจใสของครทมตอนกเรยนทกคน 3. ครประจ าชน/ครทปรกษา ควรน ากจกรรมทจะชวยกระตนใหผปกครองตระหนกในความรบผดชอบและตองการปรบปรง แกไขในสวนทบกพรองของนกเรยนรวมกบโรงเรยน 4. การจดกจกรรมสงเสรมพฒนาศกยภาพนกเรยน ควรเปนกจกรรมหลากหลาย ตามความสนใจของนกเรยน เชน ดนตร กฬา ศลปะ เปนตน (ณปภช รงโรจน, 2553, น. 46) ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดกลาวสรปไววา การสงเสรมนกเรยน หมายถง การจดกจกรรม โครงการ โครงงาน สงเสรมพฒนาผเรยนใหรจกตวเองรกและเหนคณคาในตนเอง มทกษะในการด ารงชวต เชน โดยการจดกจกรรมโฮมรม (Home Room) การประชมผปกครอง ประนอม แกวสวสด (2556) ไดกลาวสรปไววา การสงเสรมนกเรยนเปนการสนบสนนใหนกเรยนเปนบคคลทมคณภาพ เกดความภาคภมใจในตนเอง ชวยปองกนและชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลมมปญหากลบมาเปนกลมปกต ครทปรกษาจงควรมการวางแผนการจดกจกรรม การด าเนนกจกรรม และท าการประเมนผลการจดกจกรรมดวย ซงกจกรรมโฮมรม การประชมผปกครองชนเรยนและการจดกจกรรมสงเสรมในรปแบบอน ๆ ทหลากหลาย ถอเปนกจกรรมสงเสรมนกเรยนในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทส าคญมาก เตม ปราถาเน (2557) ไดกลาวสรปไววา การสงเสรมนกเรยน หมายถง การจดกจกรรมโฮมรม การจดประชมผปกครอง จดกจกรรมอน ๆ ทครพจารณาวาเหมาะสมในการสงเสรมนกเรยนใหมคณภาพ รองรตน ทองมาลา (2558) ไดกลาวสรปไววา การสงเสรมนกเรยน หมายถง การสนบสนน สงเสรมใหนกเรยนทกคนทอยในความดแลไดเรยนรและพฒนาใหเปนบคคลทมคณภาพและมคณลกษณะทพงประสงคมความภาคภมใจในตนเอง สามารถปรบตวเผชญกบปญหาและด ารงตนไดเหมาะสมตามวยโดยใชรปแบบทหลากหลายตามสภาพและความเหมาะสม ไดแก การจดกจกรรม โฮมรม การประชมผปกครองนกเรยน กจกรรมพฒนาผเรยน โครงการพเศษตาง ๆ ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559) กลาวไววา การสงเสรมนกเรยนและพฒนานกเรยน หมายถง เปนการสนบสนนใหนกเรยนทกคนไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตหรอกลมเสยง/มปญหากลมความสามารถพเศษใหมคณภาพมากขน ไดพฒนาเตมศกยภาพ มความภาคภมใจในตนเอง

46

ในดานตาง ๆ ซงจะชวยปองกนมใหนกเรยนทอยในกลมปกตและกลมพเศษกลายเปนนกเรยนกลมเสยง/มปญหา และเปนการชวยใหนกเรยนกลมเสยง/มปญหา กลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและมคณภาพตามมาตรฐานทโรงเรยนหรอชมชนคาดหวงตอไป การสงเสรมและพฒนานกเรยนมหลายวธทโรงเรยนสามารถพจารณาด าเนนการได แตมกจกรรมหลกส าคญทโรงเรยนตองด าเนนการ คอ 1. การจดกจกรรมโฮมรม 2. การเยยมบาน 3. การจดประชมผปกครองชนเรยน 4. การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะการด ารงชวตและกจกรรมพฒนาผเรยน ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดกลาวสรปไววา การสงเสรมนกเรยน หมายถง การสนบสนนใหนกเรยนทกคนไมวาจะเปนนกเรยนกลมปกตและกลมเสยง ใหมความภาคภมใจในตนเองในดานตาง ๆ เปนการปองกนนกเรยนไมใหกลายเปนนกเรยนกลมเสยงและเปนการชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลบมาเปนนกเรยนกลมปกต เปนบคคลทมคณภาพมากขน สรปไดวา การสงเสรมและพฒนานกเรยน หมายถง การสนบสนนใหนกเรยนทกคน ทกกลมเปนบคคลทมคณภาพ มความภมใจในตวเอง โดยครไดพฒนาอยางเตมศกยภาพของนกเรยน ชวยปองกนและชวยเหลอนกเรยน จนนกเรยนกลมมปญหากลบมาเปนนกเรยนกลมปกต และกลมปกตมขดความสามารถเพมขน 2.2.9.4 การปองกนและการแกไขปญหา 1) ความส าคญ การปองกนและการแกไขปญหา ครทปรกษาประจ าชนเรยนควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยงหรอกลมทมปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชด และหาวธการชวยเหลอ ทงการปองกน และแกไขปญหาของนกเรยนโดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม วธการปองกนและแกไขปญหา การปองกนและการแกไขปญหาใหกบนกเรยนนนมหลายเทคนค วธการแตสงทส าคญทครทปรกษาประจ าชนเรยนจ าเปนตองด าเนนการม 3 ประการคอ 1.1 การใหค าปรกษา กระบวนการการปรกษาจะตองสรางสมพนธภาพ พจารณาท าความเขาใจปญหาก าหนดวธการและด าเนนการแกไขปญหาและยตการปรกษา การเปนผใหการปรกษาทดมคณภาพนนครทปรกษาควรจะปฏบตดงน (1) รบการฝกอบรมเกยวกบการปรกษาหรอวธการดแลชวยเหลอนกเรยนในดานตาง ๆ ซงอาจรบการอบรมจากหนวยงานภายนอก หรอโรงเรยนจดอบรมให (2) หมนฝกฝนทกษะการปรกษาและพฒนาตนอยางสม าเสมอ (3) ศกษาคนควาเพมเตมเกยวกบจตวทยาพฒนาการหรอความรทเกยวของกบการปรกษาการดแลชวยเหลอนกเรยน 1.2 การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา

47

ครทปรกษา สามารถคดพจารณากจกรรมเพอการแกไขปญหาของนกเรยนไดหลายแนวทางซงในทนสรปไว 5 แนวทางทจ าเปนดงน (1) การใชกจกรรมเสรมหลกสตร (2) การใชกจกรรมในหองเรยน (3) การใชกจกรรมเพอนชวยเพอน (4) การใชกจกรรมซอมเสรม (5) การใชกจกรรมสอสารกบผปกครอง 1.3 การตดตาม ดแลชวยเหลอ ตดตาม/การรายงานผลผเกยวของ ประนอม แกวสวสด (2556) ไดกลาวสรปไววา การชวยเหลอปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนตองพจารณาสาเหตของปญหาใหครบถวน และหาวธการชวยเหลอใหเหมาะสมกบสาเหต นน ๆ ครทปรกษา ควรจดกจกรรมทหลากหลาย เนองจากความแตกตางของบคคล ดงนน การชวยเหลอนกเรยนโดยเฉพาะการใหค าแนะน าปรกษาจงไมมสตรการชวยเหลอส าเรจตายตว เพยงแตมแนวทางกระบวนการหรอทกษะการชวยเหลอทครแตละคนสามารถเรยนร ฝกฝน เพอการน าไปใชใหเหมาะสมกบแตละปญหาในนกเรยนแตละคน และประสานความรวมมอกบผปกครองเพอใหการชวยเหลอมประสทธภาพมากขน ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดกลาวสรปไววา การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนเทาเทยมกนในการพฒนาใหนกเรยนเตบโตเปนบคคลทมคณภาพของสงคม แตส าหรบกลมเสยง/มปญหาจ าเปนอยางมากทตองใหความดแลอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอทงการปองกนและแกไขปญหาโดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคมการปองกนและแกไขปญหานกเรยน มเทคนคทครทปรกษาตองด าเนนการ 2 ประการ คอ การใหค าปรกษาเบองตนและการแกไขปญหา เตม ปราถาเน (2557) ไดกลาวสรปไววา การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การแนะน าใหค าปรกษาเบองตน การเตรยมความพรอมของบคลากร การประสานงานกบครทปรกษา และการประสานงานกบคณะกรรมการผปกครอง เพอจดกจกรรมส าหรบการปองกนและการชวยเหลอแกปญหาของนกเรยน กจกรรมในหองเรยน กจกรรมเสรมหลกสตร กจกรรมเพอนชวยเพอน ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559) กลาวไววา การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การดแลชวยเหลอนกเรยน ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยง/มปญหานน จ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอ ทงการปองกน และแกไขปญหาของนกเรยนโดยไมปลอยปละละเลยน กเรยนจนกลายเปนปญหาของสงคม การสรางภมคมกน การปองกนและแกไขปญหาของนกเรยน จงเปนภาระงานทยงใหญและมคณคาอยางมากในการพฒนาใหนกเรยนเตมโตเปนบคคลทมคณภาพของสงคมตอไป การปองกนและการแกไขปญหาใหกบนกเรยนนนมหลายเทคนควธการ แตสงทครทปรกษาจ าเปนตองด าเนนการมอยางนอย 2 ประการ คอ 1. การใหค าปรกษาเบองตน

48

2. การจดกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา รองรตน ทองมาลา (2558) ไดกลาวสรปไววา การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การดแลเอาใจใสและชวยเหลอนกเรยนทกคนอยางเทาเทยมกน โดยเฉพาะนกเรยนกลมเสยงหรอกลมทมปญหาจ าเปนตองไดรบการดแลเอาใจใสอยางใกลชด และหาวธการชวยเหลอโดยใชรปแบบทหลากหลาย ไดแก การใหค าปรกษาเบองตน กจกรรมในชนเรยน การสอสารกบผปกครอง กจกรรมเสรมหลกสตร และการเยยมบานนกเรยน ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดกลาวสรปไววา การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การเอาใจใสกบนกเรยนทกคนเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยงและทปญหานนจ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอทงการปองกนและแกไขปญหา โดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนเปนปญหาของสงคม สรปไดวา การปองกนและแกไขปญหา หมายถง การปองกน ชวยเหลอและแกไขปญหาของนกเรยนในแตละกลม โดยครมหนาทเอาใจใสอยางเทาเทยมกนในการดแลนกเรยนโดยไมปลอยปละละเลยนกเรยนจนเปนปญหาสงคม จดกจกรรมสรางภมคมกน ปองกน และแกไขปญหาเกยวกบความสามารถ ครอบครว และสขภาพนกเรยนทมความเหมาะสม คมคา และหลากหลาย เพอใหนกเรยนมคณภาพทดตอสงคม 2.2.9.5 การสงตอ 1) ความส าคญ ในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยน โดยครประจ าชน/ครทปรกษาตามกระบวนการปองกนและชวยเหลอนกเรยนนน ในกรณทมปญหายากตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน กควรสงตอผเชยวชาญเฉพาะดาน กรณทมเดกทม ความสามารถพเศษหรอเดกอจฉรยะ เดกทมความตองการพเศษ เดกดอยโอกาส กควรสงตอผเชยวชาญเฉพาะดานหรอหนวยงานทเกยวของ เพอใหนกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาและชวยเหลออยางถกทางและรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครประจ าชน/ครทปรกษา หรอครคนใดคนหนงเทานน ความยงยากของปญหาอาจมมากขนหรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากแกการแกไข การสงตอแบงออกเปน 2 แบบ คอ 1.1) การสงตอภายใน ครประจ าชน/ครทปรกษา สงตอไปยงครแนะแนวหรอผทเกยวของทสามารถใหความชวยเหลอแกนกเรยนได ทงนขนอยกบสภาพปญหาและความตองการของนกเรยน 1.2) การสงตอภายนอก เปนการสงนกเรยนไปใหผเชยวชาญเฉพาะทางหรอองคกรทเกยวของไดชวยเหลอพฒนานกเรยน กรณทเกนความสามารถของสถานศกษา โดยครแนะแนวหรอผเกยวของเปนผด าเนนการสงตอและมการตดตอรบทราบผลการชวยเหลอเปนระยะอยางตอเนอง ส าหรบการสงตอภายใน หากสงตอไปยงครแนะแนวหรอฝายปกครองจะเปนการแกไขปญหาทยากตอการชวยของครประจ าชน/ครทปรกษา เชน ปญหาเกยวกบจตใจ ความรสกปญหาพฤตกรรมทซบซอนหรอรนแรง เปนตน ครทรบตอตองมการชวยเหลออยางเปนระบบ และประสานการท างาน

49

กบผเกยวของ เพอการชวยเหลอทมประสทธภาพ แตหากเกดกรณยากตอการชวยเหลออกกตองสงผเชยวชาญภายนอกเชนกน ดงแผนภมแสดงกระบวนการด าเนนงานของครแนะแนว/ฝายปกครอง ใหการปรกษา/ ดขน ชวยเหลอ ไมดขน ดขน พฤตกรรมของนกเรยน ดขนหรอไม ไมดขนยาก/ตอการชวยเหลอ ภาพท 2.3 กระบวนการด าเนนงานเพอแกไขปญหานกเรยนของครแนะแนว/ผทเกยวของ ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547)

รบนกเรยนตอจากอาจารยทปรกษา

สงกลบอาจารยทปรกษา ใหดแลชวยเหลอตอไป

พฤตกรรมของนกเรยนดขน

ประชมปรกษารายกรณ (Case Conference)

สงตอผเชยวชาญภายนอก

50

กรมสขภาพจต (2546ข) ไดเสนอแนะการสงนกเรยนไปพบครอน ๆ เพอใหการชวยเหลอตอไปน มแนวทางการพจารณาในการสงตอส าหรบอาจารยทปรกษา ดงน 1. นกเรยนมพฤตกรรมคงเดมหรอไมดขน หรอแยลง แมวาอาจารยทปรกษาจะด าเนนการชวยเหลอดวยวธการใด ๆ 2. นกเรยนไมใหความรวมมอในการชวยเหลอของอาจารยทปรกษา เชน นดใหมาพบแลวไมมาตามนดอยเสมอ ใหท ากจกรรมเพอการชวยเหลอกไมยนดรวมกจกรรมใด ๆ เปนตน 3. ปญหาของนกเรยนทเปนเรองเฉพาะดาน เชน เกยวของกบความรสก ความซบซอนของสภาพจตใจทจ าเปนตองใหการชวยเหลออยางใกลชดและไดรบการบ าบดทางจตวทยา ควรพจารณาสงตอใหผมความรเฉพาะทางเพอด าเนนการใหความชวยเหลอตอไป แนวด าเนนการสงตอนกเรยนครทปรกษาควรด าเนนการดงน 1) ประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนตอเพอใหทราบลวงหนากอน 2) สรปขอมลสวนตวของนกเรยนทเกยวของกบการชวยเหลอและวธการชวยเหลอทผานมา รวมทงผลทเกดขนจากการชวยเหลอ และวธการชวยเหลอทผานมา รวมทงผลทเกดขนจากการชวยเหลอนนใหผรบการชวยเหลอนกเรยนทราบ โดยมแบบบนทกการสงตอหรอแบบประสานงานขอความรวมมอจากผเกยวของ 3) ครทปรกษาควรชแจงใหนกเรยนเขาใจถงความจ าเปนในการสงตอโดยใชค าพดทสรางสรรค ระมดระวงม ใหนกเรยนเกดความรสกผด กงวล หรอโกรธ เปนตน แตใหนกเรยนมความรสกทดจากการสงตอและยนดไปพบครทจะชวยเหลอตามแตกรณทครปรกษาพจารณาวาเหมาะสม 4) ครทปรกษานดวน เวลา สถานทนดพบกบครทรบชวยเหลอนกเรยน และสงตอใหเรยบรอย 5) ตดตามผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ หนวยศกษานเทศก) ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดกลาวสรปไววา การสงตอ หมายถง การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ซงไดด าเนนการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนแลว แตปญหายากตอการชวยเหลอนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน ครทปรกษาสงตอไปยงครแนะแนว ครพยาบาล ครประจ าวชา ครฝายปกครอง การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอครฝายปกครองเปนผด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญ ประนอม แกวสวสด (2556) ไดกลาวสรปไววา การสงตอเปนกระบวนการชวยเหลอนกเรยนทพฤตกรรมคงเดมและไมดขนโดยครทปรกษาตองประสานงานกบครทจะชวยเหลอสรปขอมลนกเรยน ชแจงเหตผลในการสงตอเพอใหนกเรยนมความรทดและตดตามผลการชวยเหลอ ซงการสงตอม 2 แบบ คอ การสงตอภายใน และสงตอภายนอก ไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เตม ปราถาเน (2557) ไดกลาวสรปไววา การสงตอ หมายถง บนทกการสงนกเรยนไปยงผทเกยวของ เชน ครแนะแนว ครประจ าวชาบนทก การสงนกเรยนไปยงผเชยวชาญภายนอก โดยฝายปกครองหรอครแนะแนว เปนผด าเนนการประสานงานและบนทกการสงนกเรยนไปยงผเชยวชาญภายนอกอยางเปนระบบและตอเนอง การตดตามผลการสงตอนกเรยนอยางตอเนองสม าเสมอ การปรบปรงวธการรายงานผลการบรหารระบบดแลชวยเหลอในดานระบบการสงตอนกเรยนใหทนสมย

51

อยางตอเนอง มการรายงานการสงตอนกเรยนและขอมลมการยอนกลบทกครง การบนทกการสงตอเปนลายลกษณอกษร การสรปและรายงานผลการชวยเหลอทเปนระบบ รองรตน ทองมาลา (2558) ไดกลาวสรปไววา การสงตอ หมายถง กระบวนการชวยเหลอนกเรยน ในกรณทมปญหายากตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวแตมพฤตกรรมไมดขน หรอกรณทเดกมความสามารถพเศษ เดกทมความตองการพเศษ เดกดอยโอกาส กควรสงตอผเชยวชาญเฉพาะดานหรอหนวยงานทเกยวของ เพอใหนกเรยนไดรบการสงเสรมพฒนาและชวยเหลออยางเหมาะสมตอไป โดยการสงตอม 2 ลกษณะ คอ การสงตอภายในและการสงตอภายนอก ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน (2559) ไดกลาวถง ดานการสงตอ ไววา การปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนโดยครทปรกษา อาจมกรณทบางปญหามความยากตอการชวยเหลอ หรอชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขนกควรด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญเฉพาะดานตอไป เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทางและรวดเรวขน หากปลอยใหเปนบทบาทหนาทของครทปรกษาหรอครคนใดคนหนงเพยงล าพง ความยงยากของปญหาอาจมมากขน หรอลกลามกลายเปนปญหาใหญโตจนยากตอการแกไข ซงครทปรกษาสามารถด าเนนการไดตงแตกระบวนการรจกนกเรยนเปนรายบคคลหรอการคดกรองนกเรยนกได ทงน ขนอยกบลกษณะปญหาของนกเรยนในแตละกรณ การสงตอแบงเปน 2 แบบ คอ 1. การสงตอภายใน ครทปรกษาสงตอไปยงครทสามารถใหการชวยเหลอนกเรยนได ทงน ขนอยกบลกษณะปญหา เชน สงตอครแนะแนว ครพยาบาล ครประจ าวชา หรอฝายปกครอง 2. การสงตอภายนอก ครแนะแนวหรอฝายปกครองเปนผด าเนนการสงตอไปยงผเชยวชาญภายนอก หากพจารณาเหนวาเปนกรณปญหาทมความยากเกนกวาศกยภาพของโรงเรยนจะดแลชวยเหลอ ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดกลาวสรปไววา การสงตอ หมายถง การด าเนนการสงเสรมนกเรยนตอไป ใหผเชยวชาญเฉพาะดาน เพอใหปญหาของนกเรยนไดรบการชวยเหลออยางถกทางและรวดเรว หากพบวาปญหามความยากตอการชวยเหลอแลวนกเรยนมพฤตกรรมไมดขน สรปไดวา การสงตอ หมายถง การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ครสามารถด าเนนการสงตอไดทงแบบภายในและภายนอกขนอยกบเงอนไขและกรณของนกเรยนแตละกลม การสงตอภายในครสามารถสงตอไปยงครแนะแนว หรอผเกยวของทสามารถใหการชวยเหลอได การสงตอภายนอก เปนการสงตอนกเรยนไปใหผเชยวชาญเฉพาะทางหรอองคกรทเกยวของไดชวยเหลอพฒนา กรณทเกนความสามารถของโรงเรยน โดยครแนะแนวหรอผเกยวของเปนผด าเนนการสงตอ มการตดตอรบทราบผลการชวยเหลอเปนระยะอยางตอเนอง มแนวด าเนนการโดยประสานงานกบผเกยวของมแบบบนทกการสงตอหรอแบบบนทกประสานงานของความรวมมอจากผเกยวของ ครนดวน เวลา สถานทนดพบกบหนวยงานภายนอกทรบชวยเหลอนกเรยนและสงตอใหเรยบรอย การบนทกการสงตอเปนลายลกษณอกษร ตดตามผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครง จดท าสรปและรายงานผลการชวยเหลอเปนระบบ

52

ดขน ไมดขน ภาพ 2.4 กระบวนการและขนตอนของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2559) 2.2.10 บทบาทหนาทของหนวยงานและบคลากรทเกยวของ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547ข) กลาววา การดแลชวยเหลอนกเรยนมความส าคญตอการพฒนาคณภาพชวตของนกเรยนทกคนใหเตบโตอยางมคณภาพสามารถด ารงชวตอยางเปนสขในสงคม การดแลชวยเหลอนกเรยนเปนระบบทมกระบวนการด าเนนงานทชดเจน ประกอบดวยการรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมและพฒนานกเรยน การปองกนและ

1. การรจกนกเรยนเปนรายบคคล

2. การคดกรองนกเรยน

กลมพเศษ กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

3. การสงเสรมและพฒนานกเรยน 4. การปองกนและแกไขปญหา

พฤตกรรม ดขนหรอไม

5. การสงตอ (ภายใน : ครแนะแนว ฝายปกครอง หรอครอนๆ ภายในโรงเรยน)

53

แกไขปญหาและการสงตอ ดงนนจงตองอาศยความรวมมอจากบคคล และหนวยงานทเกยวของในการด าเนนงาน ดงน 1. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) 2. ส านกงานเขตพนท (สพท.) 3. สถานศกษา - ผบรหารสถานศกษา - ครทกคน - นกเรยน - คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน - บคลากรอน ๆ 4) ผปกครอง และชมชน - ผปกครอง/เครอขายผปกครอง - ชมชน 5) หนวยงานทเกยวของ - ภาครฐ - ภาคเอกชน - องคกรการบรหารสวนทองถน - องคกรอสระ 2.2.10.1 บทบาทหนาทของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ส านกงานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เปนหนวยงานกลางทมบทบาทหนาทในการก าหนดนโยบายด าเนนงานไปยงส านกงานเขตพนทการศกษาในการสงเสรมสนบสนนใหผปฏบตคอ สถานศกษาสามารถด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพและประสานงานทเกยวของ จงมบทบาทหนาทและแนวทางด าเนนงาน ดงน ตารางท 2.2 บทบาทหนาทของส านกงานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ในงานระบบ การดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. ก าหนดนโยบายและหนวยงานทรบผดชอบในสพฐ. ดานการดแลชวยเหลอนกเรยน

- ก าหนดยทธศาสตร เปาหมายและจดเนนดานการดแลชวยเหลอนกเรยน - มอบหมายหนวยงานทรบผดชอบใน สพฐ. อยางชดเจน

54


บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 2. ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเปนเครอ ขายการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยน

- เชญประชมหนวยงานทเกยวของ เชน กระทรวงสาธารณสข สถาบนสงเสรมการส อ น ว ท ย า ศ า ส ต ร แ ล ะ เ ท ค โ น โ ล ย กระทรวงวทยาศาสตร และเทคโนโลย กระทรวงมหาดไทย ส าน กงานต ารวจแหงชาต กระทรวงกลาโหม ฯลฯ เพอวางแนวปฏบตรวมกน

3. สงเสรมสนบสนนให สพท. เกดการพฒนาองคความรสการปฏบตดานการดแลชวยเหลอนกเรยน

- พฒนาบคลากรใน สพท. ใหมความเขมแขงดานองคความร และการปฏบตดานการดแลชวยเหลอนกเรยนดวยวธการทหลากหลาย - สงเสรม สพท. ใหมการศกษาวจย เพอการพฒนาดานการดแลชวยเหลอนกเรยน

4. สนบสนน ชวยเหลอให สพท. สถานศกษาสามารถด าเนนงานการดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ

- ชวยเหลอแกไขปญหาอปสรรคของ สพท.และสถานศกษา อนเปนเหตใหการปฏบตงานไมประสบความส าเรจ

5. สงเสรมให สพท. มระบบตดตามประเมนผลและรายงานความกาวหนาอยางตอเนอง

- ก ากบ ตดตามและตรวจสอบการด าเนนงานดานการดแลชวยเหลอนกเรยนของสพท.

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547ข)

55

2.10.2 บทบาทหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา (สพท.) ในงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตารางท 2.3 บทบาทหนาทของส านกงานเขตพนทการศกษา (สพท.) ในงานระบบดแลชวยเหลอ นกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. นโยบายการดแลชวยเหลอนกเรยนสการปฏบตในสถานศกษา

- จดท าระบบขอมลพนฐานเกยวกบการดแล ชวยเหลอและปญหาพฤตกรรมนกเรยนของ สถานศกษา - จดท าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอใชเปน เครอขายใหค าปรกษาตามสภาพปญหา และ ความตองการของนกเรยนและบรการแกผสนใจ - จดใหมแผนงาน โครงการและกจกรรมการดชวย เหลอนกเรยนในระดบพนท - นเทศ ตดตามผล รายงานความกาวหนา การด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา

2. สงเสรมสนบสนนใหสถานศกษาเกดการพฒนาองคความร และความสามารถในการปฏบตดานการดแลชวยเหลอนกเรยน

- ฝกอบรมบคลากรใหมความรความสามารถเทคนค และทกษะในการด าเนนงานดแลชวย เหลอนกเรยนได - จดท ามาตรฐานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนส าหรบ เปนแนวทางในการพฒนาคณภาพของสถานศกษา - สนบสนนใหสถานศกษา ศกษาวจยและพฒนาเกยวกบ ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอน าผลมาพฒนางานใหม ประสทธภาพยงขน - จดใหมเครอขายประสานงาน และแลกเปลยนองคความร ดานการดแลชวยเหลอนกเรยน

3. สนบสนนชวยเหลอใหสถานศกษา ส ามา รถด า เน น ง านกา ร ด แ ลชวยเหลอนกเรยนไดอยางเปนระบบมประสทธภาพ

- ชวยเหลอ แกไขปญหา อปสรรคของสถานศกษาให ประสบความส าเรจ - จดกลมสถานศกษาใหเปนเครอขายพฒนาคณภาพ ชวยเหลอดแลซงกนและกนจนสามารถด าเนนการดแล ชวยเหลอนกเรยนได

56


บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน - เปนหนวยงานกลางในการประสานการ

ด าเนนงานกบหนวยงานอน ๆ เชน - จดประชมสมมนาหนวยงานทเกยวของในพนทรวมกบสถานศกษาใหรบรบทบาทการปฏบตงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน - รวมเปนคณะท างาน คณะกรรมการด าเนนงาน - ขอรบความรวมมอชวยเหลอ สนบสนน

5. ตดตามประเมนผล และรายงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา

-ชแจงท าความเขาใจกบสถานศกษาดวยวธการตาง ๆ เพอใหเกดเจตคตทดตอระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน และน าไปปฏบตไดจรง - สรางขวญ ก าลงใจ และประชาสมพนธระบบการดแลชวย เหลอนกเร ยนใหหน วยงานทเกยวของทราบอยางตอเนอง - ตดตาม ประเมนผล และรายงานการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547ข) 2.10.3 บทบาทหนาทของสถานศกษาในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน สถานศกษา เปนสถาบนทประกอบดวยบคคลตาง ๆ ทจะท าใหการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนประสบผลส าเรจ ซงประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและบคลากรอน ๆ 2.10.3.1 ผบรหารสถานศกษา ในฐานะทผบรหารสถานศกษาเปนผน าสงสดในสถานศกษาสามารถบรหารจดการและใหความส าคญในการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใหประสบผลส าเรจ จงควรมบทบาทหนาทและแนวทางด าเนนงาน ดงน

ตารางท 2.4 บทบาทหนาทของผบรหารสถานศกษาในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางการด าเนนงาน 1. การบรหารจดการใหมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาใหชดเจน และมประสทธภาพ

- ก าหนดนโยบาย วตถประสงคการด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน - สรางความตระหนกใหครทกคน และบคคลทเกยวของเหนคณคา และความจ าเปนของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

57


บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน - ก าหนดโครงสรางการบรหารระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยนใหเหมาะสมกบสถานศกษา - แตงตงคณะกรรมการในการด าเนนงานตามความเหมาะสม - ประชมคณะกรรมการ และก าหนดเกณฑจ าแนกกลมนกเรยน - สงเสรมใหครทกคน และบคคลทเกยวของไดรบความรเพมเตมมทกษะเกยวกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางตอเนอง

2. ประสานงานระหวางสถานศกษากบหนวยงาน และบคคลภายนอก เชน ผปกครอง เครอขายผปกครอง องคกรตาง ๆ สาธารณสข โรงพยาบาล สถานต ารวจ ฯลฯ

- เชญรวมเปนกรรมการ และเครอขายในการชวยเหลอนกเรยน - ประชมปรกษาหารอ และขอความรวมมอ - ก าหนดปฏทนการด าเนนงาน

3. ดแล ก ากบ นเทศ ตดตาม ประเมนผล สนบสนน และใหขวญก าลงใจในการด าเนนงาน

- นเทศ ก ากบ ตดตาม ประเมนผล - ยกยองใหรางวลเผยแพรผลงาน การด าเนนงานในโอกาสตาง ๆ

ทมา: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547ข) 2.10.3.2 ครประจ าชน/ ครทปรกษา เปนผทอยใกลชดกบนกเรยนมากทสด และเปนบคลากรหลกในการดแลชวยเหลอนกเรยน จงควรมบทบาทหนาท และแนวทางด าเนนงาน ดงน

ตารางท 2.5 บทบาทหนาทของครประจ าชน/ ครทปรกษา ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. รจกนกเรยนเปนรายบคคล - ศกษา และรวบรวมขอมลพนฐานของนกเรยน

เปนรายบคคล จดเตรยมเครองมอเกบขอมลนกเรยนรายบคคล - หาขอมลเพมเตม โดยน าเครองมอไปใชในการเกบขอมล และปรบปรงขอมลใหเปนปจจบน - เกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ - วเคราะหขอมล

58


บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 2. คดกรอง จ าแนกกลมนกเรยน - ด าเนนการคดกรองนกเรยนตามเกณฑทก าหนด

- สรปผลการจ าแนกนกเรยนเปนกลม 3. จดกจกรรมตางๆเพอสงเสรมพฒนา

- จดกจกรรมเพอสงเสรม โดย เยยมบาน จดกจกรรมโฮมรม

สรางความสมพนธระหวางบานกบโรงเรยน ประชมผปกครอง

จดหมายขาว อนๆ

4. จดกจกรรมปองกน แกไข ชวยเหลอ - ใหค าปรกษา - ใหความชวยเหลอ - ประสานความรวมมอกบผปกครอง

5. สงตอ - ด าเนนการสงตอภายในไปยงบคคล หรอฝายทเกยวของ 6. รายงานผล - รายงานผลระหวางด าเนนการ

- รายงานผลเมอสนสด หมายเหต การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนทกขนตอน ครประจ าชน/ครทปรกษาควร รายงานผลการปฏบตทกขนตอนการด าเนนงาน เพอการตรวจสอบปรบปรงพฒนา

2.10.3.3 ครประจ าวชา/ครทวไป ครทกคนเปนผมบทบาทส าคญในการพฒนาผเรยนใหบรรลตามจดมงหมายของหลกสตร มหนาทจดกจกรรมการเรยนร และดแลชวยเหลอนกเรยนจงควรมบทบาทหนาท และแนวทางด าเนนงาน ดงน

ตารางท 2.6 บทบาทหนาทของครประจ าวชา/ครทวไป ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. ดแลนกเรยน และใหค าปรกษาเบองตนแกนกเรยน

- ศกษา สงเกต ดแล รวบรวมขอมล - ประสานงานกบครประจ าชน/ครทปรกษาเพอสงเสรมปองกน แกไขพฤตกรรมนกเรยน - จดกจกรรมสงเสรม ปองกน แกไขเพอพฒนานกเรยน

หมายเหต โรงเรยนใดไมมครประจ าวชา ใหครทท าหนาทครประจ าชน/ครทปรกษาปฏบตตามบทบาทหนาทครประจ าวชา

59

2.10.3.4 ครแนะแนว เปนบคคลทมความรบผดชอบตอการจดระบบงานแนะแนว ซงมความสมพนธกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน จงควรมบทบาทหนาท และแนวทางด าเนนงานดงน

ตารางท 2.7 บทบาทหนาทของครแนะแนว ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. สนบสนนครประจ าชน/ครทปรกษาในการดแลชวยเหลอนกเรยน

- ใหค าปรกษาชวยเหลอแกครประจ าชน ครทปรกษา - ใหความมนใจ ก าลงใจกบผรวมงานในการปฏบตงาน - ใหค าปรกษาครอบคลมทงดานการเรยน อาชพ ชวตและสงคม ทงรายกลมและรายบคคล - จดท าการศกษารายกรณ (Case Study) - เตรยมเครองมอสนบสนนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางครอบคลมตอเนอง และเปนปจจบน - ใหค าปรกษาในการจดท าขอมลนกเรยนประกอบกบผลสมฤทธทางการเรยนในกรณนกเรยน

2. จดกจกรรมสงเสรม และพฒนา

- จดกจกรรมปองกนชวยเหลอ และแกไขพฤตกรรมนกเรยน - ใหนกเรยนจดกจกรรมสงเสรมพฒนาเตมศกยภาพของแตละบคคล

3. จดกจกรรมปองกน แกไข ชวยเหลอ - ใหค าปรกษา - ใหความชวยเหลอ - ประสานความรวมมอกบครประจ าชน ครทปรกษา ผปกครอง และผเกยวของ - อน ๆ

4. สงตอ สงตอผเชยวชาญภายนอก หมายเหต โรงเรยนใดทไมมครแนะแนว ใหครทท าหนาทครประจ าชน/ครทปรกษาปฏบตตามบทบาท หนาทของครแนะแนว

60

2.10.3.5 ครหวหนาระดบชน ตารางท 2.8 บทบาทหนาทของครหวหนาระดบชนในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. ตดตาม ก ากบ การดแลชวยเหลอนกเรยนของครประจ าชน/ครทปรกษา

- วางแผนการก ากบ ตดตาม การท างานของครประจ าชน/ครทปรกษา

2. ประสานงานผเกยวของในการดแลชวยเหลอนกเรยน

- จดประชมครในระบบ เพอเพมประสทธภาพในการดแลชวยเหลอนกเรยน - จดประชมกลม เพอปรกษาปญหารายกรณ - ใหค าแนะน าปรกษาแกครประจ าชน/ครทปรกษา - ตดตอประสานงานกบเครอขายทงภายในและภายนอกสถานศกษา

2.10.3.6 นกเรยน นกเรยนเปนบคคลทมบทบาทส าคญในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ทงเปนผรบการชวยเหลอ และใหความชวยเหลอแกสถานศกษาเพอใหการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพ จงมบทบาทหนาทและแนวทางด าเนนงานดงน ตารางท 2.9 บทบาทหนาทของนกเรยน ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน

1. มบทบาทหนาทของนกเรยน และสนบสนนการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

- ใหความรวมมอกบคณะกรรมการนกเรยน - ใหความรวมมอในการสอดสองพฤตกรรมของนกเรยนในสถานศกษา - ปฏบตตนเปนแบบอยางทด - สรางเครอขาย เพอนชวยเพอน พชวยนอง - เขารวมกจกรรมของสถานศกษา -ประสานสมพนธระหวางสถานศกษากบบาน

61

2.10.3.7 คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เปนองคคณะบคคลทประกอบดวยตวแทนหนวยงาน ซงมสวนในการพฒนาการศกษา จงควรมบทบาทหนาท และแนวทางด าเนนงาน ดงน ตารางท 2.10 บทบาทหนาทของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน ในงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. ใหการสนบสนนดานการดแลชวยเหลอนกเรยน

- ใหค าปรกษาในการด าเนนงาน ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน - เสนอแนะแนวทางในการสงเสรมพฒนาแกไขนกเรยน - ตดตอขอความรวมมอกบหนวยงานองคกรตางๆ ในการสงเสรม พฒนาแกไข - อ านวยความสะดวกในการประสานงาน เมอสถานศกษาตองการชวยเหลอ

2.10.4 บทบาทหนาทของผปกครอง และชมชน ผปกครอง และชมชนเปนบคคลและกลมบคคลทอยใกลชดกบนกเรยนในพนทมากทสดทจะใหการเอาใจใสดแลนกเรยนไดอยางด ซงประกอบไปดวย ผปกครอง เครอขายผปกครอง/ชมรม/สมาคมผปกครอง และบคคลในชมชน 2.10.4.1 ผปกครอง/เครอขายผปกครอง เปนรายบคคลและคณะบคคลทอยใกลชดกบนกเรยน จงควรมบทบาทหนาทและแนวทางด าเนนงาน ดงน ตารางท 2.11 บทบาทหนาทของผปกครอง

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. อบรมดแล และเปนแบบอยางทดในการด ารงชวตครอบครว มความรก ความเขาใจ และใหความอบอน

- จดสภาพแวดลอม ประสบการณใหนกเรยนไดสมผสกบตวอยางทด - สนบสนนสงเสรมใหก าลงใจนกเรยนในการเขารวมกจกรรมตาง ๆ ตามความสนใจ และศกยภาพของตนเอง - ใชหลกจตวทยาในการเลยงดบตรหลาน

2. สนบสนนใหความรวมมอ วางแผน รวมกบสถานศกษาในการแลกเปลยนขอมลทเปนประโยชนตอการสงเสรมพฒนา ปองกน และแกไขปญหา

- เขารวมประชม วางแผน หาแนวทางการด าเนนงาน - ใหขอมลทเปนประโยชนตอการสงเสรมพฒนาปองกน และแกไขปญหานกเรยน

3. เปนทปรกษา หรอแนะแนวทางการด าเนนชวตทดแกนกเรยน

- ใหค าปรกษา ค าแนะน าทดแกนกเรยน - เสนอแนะแนวทางในการด าเนนชวตทดใหนกเรยน

62

2.10.4.2 ชมชน เปนสงคมทมอทธพลตอคานยม และพฤตกรรมของเดก บคคลทกคนในชมชนมสวนรวมในการดแลชวยเหลอ สงเสรมใหนกเรยนไดพฒนาตนในแนวทางทเหมาะสม จงควรมบทบาทหนาท และแนวทางการด าเนนงาน ดงน ตารางท 2.12 บทบาทหนาทชมชน

บทบาทหนาท แนวทางด าเนนงาน 1. สนบสนนการด าเนนงานงานระบบ การดแลชวยเหลอนกเรยน

- จดสภาพแวดลอมของชมชนทเออตอการพฒนานกเรยน - ชวยสอดสองดแลนกเรยน -เปนแหลงการเรยนรเพอพฒนาศกยภาพนกเรยน - สรางความสมพนธระหวางสถานศกษากบชมชน - ใหขอมลขาวสารพฤตกรรมของนกเรยนกบสถานศกษา - เขารวมกจกรรมของสถานศกษา

2.10.5 บทบาทหนาทของหนวยงานทเกยวของกบการดแลชวยเหลอนกเรยน การด าเนนงานการดแลชวยเหลอนกเรยนใหครอบคลมทกกลมเปาหมายและบรรลผลจ าเปนอยางยงทจะตองอาศยการมสวนรวมของทกสวนในสงคมและเพอใหเกดความชดเจนในการปฏบตงานใหสอดคลองไปในทศทางเดยวกนอยางมคณภาพ การประสานงาน และการสรางความรวมมอรวมใจในการดแลชวยเหลอนกเรยน จงเปนสงส าคญ ซงส านกงานเขตพนทการศกษา สถานศกษา ควรประสานความรวมมอทงภาครฐ และเอกชน เชน กรมสขภาพจต ศนยอนามย เขตฯสาธารณสขจงหวด สาธารณะสขอ าเภอ โรงพยาบาล องคการบรหารสวนทองถน การปกครองพเศษ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงกลาโหม กระทรวงแรงงาน และสวสดการสงคม สอมวลชน ส านกงานต ารวจแหงชาต องคกรเอกชน องคกรอสระ ซงมความสามารถใหการสนบสนน และใหความรวมไดดงน 1) ใหค าปรกษาแนะน าเกยวกบพฤตกรรม และพฒนาการของเดกวยตาง ๆ 2) สอดสองดแลใหความชวยเหลอเดก และเยาวชนทงดานความปลอดภยและการแก ปญหาพฤตกรรม 3) รวมมอกบสถานศกษาจดกจกรรมสงเสรมนกเรยนใหไดรบการพฒนาตามศกยภาพของแตละบคคล 4) เปนแหลงการเรยนร และฝกงาน และเพมพนประสบการณแกนกเรยนตามความร ความสามารถ ความสนใจ และความถนด 5) ตดตามผล สะทอนปญหา และแสดงความคดเหนทเปนประโยชนตอการด าเนนการดแลชวยเหลอนกเรยน

63

6) ใหความรวมมอ และแลกเปลยนเรยนร เผยแพรขอมลขาวสาร สารสนเทศทเปนประโยชน และนาสนใจ 7) ใหการสนบสนน และเปนเครอขายในการพฒนาและขยายผลการดแลชวยเหลอนกเรยนอยางตอเนอง 2.3 แนวคดการประเมนความตองการจ าเป น สวมล วองวาณช (2550) กลาวถงทมาของการประเมนความตองการจ าเปนเพอการวางแผนการท างานใหเขาใจถงสภาพทเปนอยของหนวยงานและรความตองการของหนวยงาน วาจ าเปนตองไดรบการตอบสนองในดานใด ดวยเหตนจงมการพฒนาวธการวจยประเมนความ ตองการจ าเปนเพอวเคราะหปญหาทเกดขนและหาแนวทางแกไข กจกรรมการวางแผนและ พฒนาองคกรนนประกอบดวย 2 สวน คอ กจกรรมการวจยประเมนความตองการจ าเปนและ การบรหารจดการ หลกการของการประเมนความตองการจ าเปน คอ กระบวนการส าหรบการระบและจดล าดบความแตกตางระหวางความสามารถทคาดหวงและความสามารถทเกดขนจรง โดยกระบวนการในภาพรวมม 3 สวน ไดแก การระบความตองการจ าเปนเพอระบความตองการจ าเปนทเกดขน ทงหมดในองคกร การวเคราะหความตองการจ าเปนและน าไปสการการก าหนดแนวทางการแกไข 2.3.1 ความหมายของการประเมนความตองการจ าเปน Guba and Lincoln (1982 อางใน สวมล วองวาณช, 2558) ใหความหมายวา ความตองการจ าเปนเปนผลตางระหวางสภาพทควรจะเปนกบสภาพทเปนอยจรง และจะเปนความตองการจ าเปนตอเมอสงทไดรบนนกอใหเกดประโยชนและหากไมไดรบการตอบสนองกจะอยในสภาพทเปนทกขอนตราย หรอสภาพทไมนาพอใจ พจนานกรมของ Webster (Nufeldt & Guralnik, 1988) ใหความหมายวา “Needs” คอ สงทเปนประโยชนซงขาดแคลนและเปนทตองการหรอปรารถนาจะได Suarez (1990 อางใน สวมล วองวาณช, 2558) ใหค านยามความตองการจ าเปนทใชกนม 3 ประเภท ไดแก 1) การนยามในรปของความแตกตาง 2) การนยามในรปของความตองการ (Want) หรอความชอบ (Preference) และ 3) การนยามในรปของความขาดแคลน (Deficit) Scriven (1991 อางใน สวมล วองวาณช, 2558) ใหความหมายของความตองการจ าเปนท ยอมรบกนสวนใหญ คอ นยามความแตกตาง (Discrepancy Definition) แตปญหาของนยามนอยท ระดบทพงประสงคซงมกจะเปนอดมคตเกนไป ไมสามารถปฏบตได และในความคดเหนของแตละคน การก าหนดระดบทควรจะเปนกแตกตางกน สวมล วองวาณช (2558) กลาววา การประเมนความตองการจ าเปนเปนกระบวนการประเมนเพอ ก าหนดความแตกตางของสภาพทเกดขนกบสภาพทควรจะเปน โดยระบสงทตองการใหเกดวามลกษณะเชนใด และประเมนสงทเกดขนจรงวามลกษณะเชนใด จากนนน าผลทไดมาวเคราะหประเมนและสงทเกดขนจรงวาสมควรเปลยนแปลงอะไรบาง การประเมนความตองการจ าเปนท าใหไดขอมลทน าไปสการเปลยนแปลงกระบวนการจดการศกษา หรอการเปลยนแปลงผลทเกดขนปลายทาง การเปลยนแปลงอนเนองมาจากการประเมนความตองการจ าเปน จงเปนการเปลยนแปลงในเชงสรางสรรคและเปนการเปลยนแปลงทางบวก

64

ธญชนก ศรโสภตกล (2558) กลาววา การประเมนความตองการจ าเปน หมายถง กระบวนการทเปนระบบวเคราะหความแตกตางระหวางสภาพปจจบนกบสภาพทคาดหวง ในการหาความตองการจ าเปนเพอใหไดขอมลในการตดสนใจเลอกหรอหาวธการแกไขปญหาไดตรงกบสภาพทเปนอยจรงหรอความตองการทแทจรง พระวรช เอยมศรด (2554) กลาววา การประเมนความตองการจ าเปน หมายถง กระบวนการในการก าหนดความแตกตางระหวางสภาพทคาดหวงกบสภาพทเปนอยจรงทสงเกตได แลวน าผลของความแตกตางนนมาจดเรยงล าดบความส าคญ เพอเปนขอมลในการตดสนใจแกไขความแตกตางนนตอไป สรปไดวา การประเมนความตองการจ าเปน หมายถง กระบวนการทเปนระบบวเคราะหความแตกตางระหวางสภาพทเปนจรงกบสภาพทควรจะเปน เพอหาความตองการจ าเปน ใชเปนขอมลในการตดสนใจเลอกหรอหาวธการแกไขปญหาดวยการจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน เลอกความตองการจ าเปนมาแกไข 2.3.2 หลกการของการจดล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน สวมล วองวาณช (อางถงใน Witkin & Altschuld, 1995) กลาวถง การจดล าดบความส าคญจะตองพจารณาทงดานความเทยงและความตรง และตองมการตรวจสอบคณภาพขององคประกอบทมอทธพลตอการจดล าดบทไดจากการประเมนความตองการจ าเปนซงประกอบดวย 1) ขนาดของความแตกตางของสภาพในปจจบนและสภาพทพงประสงค 2) องคประกอบทเปนสาเหตสนบสนนหรอเปนอปสรรคตอความตองการจ าเปน 3) ระดบความยากงายในการจดล าดบความตองการจ าเปน 4) การประเมนความเสยง 5) ผลกระทบทอาจจะเกดกบสวนอน ๆ ของระบบ 6) คาใชจายทจะตองใชในการแกปญหา และ 7) องคประกอบทางการเมอง หรอองคประกอบอนทจะสงผลตอการแกปญหาความตองการจ าเปน คณคาของชมชนทองถนและชาต รวมทงการคาดหวงของสาธารณะ 2.3.3 ขนตอนการประเมนความตองการจ าเปน สวมล วองวาณช (2558) กลาวถง ขนตอนการประเมนความตองการจ าเปนวา ในการวจยประเมนความตองการจ าเปน กระบวนการวจยประเมนความตองการจ าเปนโดยทวไปควรประกอบดวยขนตอนการด าเนนงานทจ าแนกออกไดเปน 5 ขนตอน ดงตอไปน 1. การศกษาสงทมงหวง (what should be) 2. การศกษาสภาพทเปนอยจรงในปจจบน (what is) 3. การวเคราะหความแตกตางระหวางขอมลทไดจากขอ 1. และขอ 2. และจดล าดบความ ส าคญของผลทเกดขน เพอก าหนดเปนความตองการจ าเปน 4. การวเคราะหสาเหตทท าใหเกดความแตกตางในขอ 3. และจดล าดบความส าคญของสาเหตทท าใหเกดความตองการจ าเปน 5. การศกษาและก าหนดแนวทางเพอแกไขปญหาทเกดจากสาเหตทท าใหเกดความตองการจ าเปนทวเคราะหไดจากขอ 4

65

2.3.4 การจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน สวมล วองวาณช (2558) กลาววา การจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนเปนการศกษาวเคราะหความตองการจ าเปนแตละประเดน จากนนน าความตองการจ าเปนมาจดเรยงล าดบ (Sort) ตงแตความส าคญมากไปหานอย โดยมวตถประสงคเพอระบความตองการจ าเปนท มความส าคญมากทสดและมความเรงดวนทตองไดรบการพฒนากอนภายใตเงอนไขทรพยากรทมจ ากดในปจจบนการจดเรยงล าดบความตองการจ าเปนโดยใชเทคนคการจดล าดบส าหรบขอมลแบบการตอบสนองค ทมพนฐานแนวคดของการนยามความตองการจ าเปนตามโมเดลความแตกตาง(Discrepancy Model) วธการจดเรยงล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนสามารถกระท าได ทงน ในการประเมนความตองการจ าเปนกลมวธทใชหลกประเมนความแตกตางเปนกลมวธทนยมใชมากมรากฐานมากจากการประเมนความตองการจ าเปนทใชโมเดลความแตกตาง ซงมการรวบรวมขอมลแบบการตอบสนองคจากมาตรวดทแสดงระดบความส าคญ (I = Importance) ของขอความนน เปรยบเสมอนคาทบอกระดบของ “What Should Be” และมาตรวดทแสดงระดบทขอรายการนนไดรบการตอบสนองหรอระดบสมฤทธผล (D = Degree of Success) ทเปนอยในขณะนนเปรยบเสมอนคาทบอกระดบของ “What Is” โดยสตรในการค านวณระดบความตองการจ าเปนมรายละเอยด ดงน 1) วธ Priority Needs Index (PNI) แบบปรบปรง เปนสตรทปรบปรงจากสตร PNI ดงเดมโดย นงลกษณ วรชชย และสวมล วองวาณช เปนวธการทหาคาผลตางของ (I - D) แลวหารดวยคา Dเพอควบคมขนาดของความตองการจ าเปนใหอยในพสยทไมมชวงกวางมากเกนไปและใหความหมายเชงเปรยบเทยบ เมอใชระดบของสภาพทเปนอยเปนฐานในการค านวณคาอตราการพฒนาเขาสสภาพทคาดหวง

PNImodified = (I – D)/ D 2.4 การจดการศกษาของกรงเทพมหานคร ความเป นมาของจดการศกษาของกรงเทพมหานคร กรงเทพมหานครมอ านาจหนาทในการจดการศกษาตงแตเรมสถาปนาในป พ.ศ. 2515 ตามประกาศคณะปฏวต ฉบบท 335 โดยรบโอนการจดการศกษาจาก 2 หนวยงาน คอเทศบาลนครหลวง และองคการบรหารนครหลวงกรงเทพธนบร ซงหนวยงานทงสองไดถอก าเนดเมอป พ.ศ. 2514 จากประกาศคณะปฏวต ฉบบท 24 และ 25 โดยเทศบาลนครหลวงกรงเทพธนบรเปนการยบรวมกนและรบโอนการจดการศกษาจากเทศบาลนครหลวงกรงเทพและเทศบาลนครธนบร ทงน โดยเทศบาลทงสองรบโอนการจดการศกษามาจากกระทรวงศกษาธการ เมอป พ.ศ. 2481 และองคการบรหารนครหลวงกรงเทพธนบร เปนการยบรวมกนและรบโอนการจดการศกษาจากองคการบรหารสวนจงหวดพระนครและองคการบรหารสวนจงหวดธนบร โดยองคการทงสองโอนการจดการศกษามาจากกระทรวงศกษาธการ เมอป พ.ศ. 2509 เหตการณส าคญของการจดการศกษาของกรงเทพมหานครในอดต มล าดบความเปนมาโดย สรปไดดงน

66

พ.ศ. 2414 พระพทธเจาหลวง (ร.5) ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตงโรงเรยนแผนปจจบนขนในพระบรมมหาราชวง เดมเรยกวา โรงสอนหรอโรงสคล พ.ศ. 2427 จดตงโรงเรยนส าหรบโรงเรยนทวยราษฎรแหงแรกทวดมหรรณพาราม ซงปจจบน คอ โรงเรยนวดมหรรณพ ส านกงานเขตพระนคร พ.ศ. 2428 พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงแสดงพระราชปณธานดงพระบรมราโชวาท ความวา “...เจานายราชตระกลตงแตลกฉนเปนตนไป ตลอดจนถงราษฎรต าสดจะไดมโอกาสเลาเรยนเสมอกน ไมวาเจา วาขนนาง วาไพร เพราะฉะนนจงขอบอกไดวาการเลาเรยนในบานเมองเรานจะเปนขอส าคญทหนง ซงฉนจะอตสาหจดใหเจรญขนจงได...” พ.ศ. 2430 จดตงหนวยงานของประเทศดแลการจดการศกษา คอ กรมศกษาธการ พ.ศ. 2435 ยกฐานะกรมศกษาธการขนเปนกระทรวงธรรมการ พ.ศ. 2441 จดท าโครงการการศกษาฉบบแรก พ.ศ. 2464 ตราพระราชบญญตประถมศกษาฉบบแรก โดยโรงเรยนในพนทกรงเทพมหานคร อยในกรมประชาศกษา (ตอมาเปนกรมสามญศกษาและส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ปจจบน คอ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน) เรยกวาโรงเรยนประชาบาล พ.ศ. 2480 โอนโรงเรยนในเขตเทศบาลใหเทศบาลนครกรงเทพและเทศบาลนครธนบรเรยกวา โรงเรยนเทศบาล พ.ศ. 2509 โอนโรงเรยนนอกเขตเทศบาลใหองคการบรหารสวนจงหวดพระนครและองคการบรหารสวนจงหวดธนบร พ .ศ . 2514 จดต งนครหลวงกรง เทพธนบร โดยรวมจงหวดพระนครและจงหวดธนบร เขาดวยกน ซงรวมโรงเรยนในพนทอยในสงกดเทศบาลนครหลวง และรวมโรงเรยนอยในพนท สงกดองคการบรหารนครหลวงกรงเทพธนบรเขาดวยกน พ.ศ. 2515 จดตง “กรงเทพมหานคร” ตามประกาศคณะปฏวต ฉบบท ๓๓๕ ลงวนท 13 ธนวาคม 2515 โดยรวมการปกครองทกรปแบบเขาดวยกน และโรงเรยนไดรวมอยในสงกดเดยวกน

67

ภาพท 2.5 ความเปนมาของการจดการศกษา ทมา: ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร (2558) ความเป นมาของส านกการศกษา 1. สมยเปนเทศบาลนครกรงเทพและเทศบาลนครธนบร หนวยงานทรบผดชอบดานการศกษา คอ ฝายการศกษาและสวสดการสงคม ซงแบงออกเปน 2 กอง คอ กองการศกษาและกองสวสดการ 2. สมยเปนกรงเทพมหานคร มพฒนาการตามล าดบ ดงน

พ.ศ. 2515 จดตงกรงเทพมหานครตาม ปว.335 และยบรวมการจดการศกษาเปนหนวยงานเดยวกน

พ.ศ. 2514 จดตงองคการบรหารนครหลวง กรงเทพธนบรตาม ปว.24

และรบโอนการจดการศกษามาด าเนนการ

พ.ศ. 2514 จดตงเทศบาลนครหลวง ตาม ปว.25

และรบโอนการจดการศกษามาด าเนนการ

พ.ศ. 2509 องคการบรหาร

สวนจงหวดพระนคร รบโอนการจด

การศกษา

พ.ศ. 2509 องคการบรหาร

สวนจงหวดธนบร รบโอนการจดการศกษา

พ.ศ. 2480 เทศบาลนครกรงเทพ

รบโอนการจดการศกษา

พ.ศ. 2480 เทศบาลธนบร รบโอนการจด

การศกษา

กอน พ.ศ. 2480 กระทรวงศกษาธการ ซงเดมคอ กระทรวงธรรมการ รบผดชอบในการจดการศกษาในพนทจงหวดพระนครและจงหวดธนบร

โดยมส านกงานศกษาธการจงหวดรบผดชอบ

พ.ศ. 2427 จดตงโรงเรยนทวยราษฎรแหงแรกทวดมหรรณพาราม สมยรชกาลท 5 และไดขยายจดการศกษาในระบบโรงเรยนออกไปทวราชอาณาจกรในเวลาตอมา

โดยมการจดตงกระทรวงธรรมการรบผดชอบ ทงน กระทรวงนครบาลเคยรบผดชอบการจดการศกษาในพนทของนครบาลดวยเชนกน

68

2.1 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวนท 22 มกราคม 2516 หนวยงานทรบผดชอบการจดการศกษา คอ ฝายการศกษาและบรการชมชน โดยแบงออกเปน 4 กอง ไดแก กองประถมศกษา กองการศกษาพเศษ กองวชาการ และกองบรหารชมชนและเยาวชน 2.2 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวนท 22 มนาคม 2517 เปลยนแปลงหนวยงานทรบผดชอบจดการศกษาเปนส านกการศกษา โดยแบงออกเปน 5 กอง ไดแก ส านกงานเลขานการ กองการประถมศกษา กองการศกษาพเศษ กองวชาการ และกองอปกรณและสถานศกษา 2.3 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวนท 13 ธนวาคม 2517 ก าหนดสวนราชการของส านกการศกษาใหมเปน 4 กอง คอ ส านกงานเลขานการ หนวยศกษานเทศกกองการโรงเรยน และกองวชาการ 2.4 ตามมต ก.ก. ครงท 3/2537 เมอวนท 23 มนาคม 2537 ก าหนดสวนราชการของส านกการศกษาใหมเปน 6 กอง คอ ส านกงานเลขานการ กองการเจาหนาทกองคลง หนวยศกษานเทศก กองโรงเรยน และกองวชาการ 2.5 ตามมต ก.ก. ครงท 11/2546 เมอวนท 3 ธนวาคม 2546 ก าหนดสวนราชการของส านกการศกษาใหมเปน 8 กอง คอ ส านกงานเลขานการ กองการเจาหนาทกองคลง หนวยศกษานเทศก กองโรงเรยน กองวชาการ โรงเรยนมธยมศกษาบานบางกะปและโรงเรยนมธยมศกษาประชานเวศน 2.6 ตามมต ก.ก. ครงท 10/2548 เมอวนท 17 ตลาคม 2548 ไดปรบสวนราชการของส านกการศกษาในรปแบบปจจบนเปน ๗ กอง ไดแก ส านกงานเลขานการ กองการเจาหนาท กองคลง หนวยศกษานเทศก ส านกงานยทธศาสตรการศกษา กองเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน และกองพฒนาขาราชการครกรงเทพมหานคร บทบาทหนาทดานการศกษาของกรงเทพมหานคร กรงเทพมหานคร มฐานะเปนทงนครหลวงของประเทศไทยและเปนการบรหารราชการสวนทองถนรปแบบพเศษ ทม ฐานะเปนนตบคคลมระเบยบการปกครองตามบทบญญตแห งพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานคร รองรบโครงสรางของกรงเทพมหานคร ประกอบดวยฝายนตบญญต ไดแก สภากรงเทพมหานครและฝายบรหาร ไดแก ผวาราชการกรงเทพมหานคร และรองผวากรงเทพมหานคร ซงเลอกตงโดยตรงจากประชาชนมหนาทจดบรการสาธารณะใหแกประชาชน มหนาทจดบรการสาธารณะใหแกประชาชนในเขตพนทกร งเทพมหานคร โดยแบงพนทการปกครองออกเปนเขต และแตละเขตแบงออกเปนแขวง บทบาทหนาทของกรงเทพมหานคร ในสวนทเกยวของกบการจดการศกษา คอ การจดการศกษาใหแกประชาชนในกรงเทพมหานคร โดยก าหนดนโยบาย ดแลมาตรฐาน ก ากบตดตามดแล สนบสนนทรพยากร ซงกรงเทพมหานครไดด าเนนการจดการศกษาหลายระดบและหลายรปแบบดงน ปจจบนนการจดการศกษากรง เทพมหานครเปนอ านาจหนาทตามทก าหนดไว ใน มาตรา 89 (21) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2528 โดยมการจดการศกษาหลายระดบและหลายรปแบบ ซงมหนวยงานทรบผดชอบ ดงน

69

1. การจดการศกษาระดบปฐมวย 1.1 จดอยในรปของอนบาลศกษา อยในความรบผดชอบของส านกการศกษาและส านกงานเขต โดยเปดสอนชนอนบาลศกษาปท 1-2 จ านวน 430 โรงเรยน ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครทงหมด จ านวน 437 โรงเรยน โรงเรยนทไมมชนอนบาล คอ โรงเรยนวดธรรมมงคล ส านกงานเขตพระโขนง และโรงเรยนชมชนหมบานพฒนา ส านกงานเขตคลองเตย 1.2 จดอยในรปศนยพฒนาเดกกอนวยเรยน อยในความรบผดชอบของส านกพฒนาสงคม ซงด าเนนงานในลกษณะของการใหความสนบสนนชมชนทเปดด าเนนการ และส านกอนามย ซงเปดสถานเลยงเดกกลางวนและใหการสนบสนนบานเลยงเดก 2. การจดการศกษาระดบประถมศกษา อยในความรบผดชอบของส านกการศกษาและส านกงานเขต มโรงเรยนประถมศกษา จ านวน 432 โรงเรยน จากโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานครทงหมด จ านวน 437 โรงเรยน ซงตงอยกระจายทวพนท 50 ส านกงานเขต 3. การจดการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย เปดสอนระดบมธยมศกษา ในโรงเรยนประถมศกษาของกรงเทพมหานคร จ านวน 108 โรงเรยน ซงอยในความรบผดชอบของส านกการศกษาและส านกงานเขต และไดจดตงโรงเรยนมธยมศกษา โดยแยกออกจากโรงเรยนประถมศกษา จ านวน 6 โรงเรยน คอ โรงเรยนมธยมบานบางกะป ส านกงานเขตบางกะป โรงเรยนมธยมประชานเวศน ส านกงานเขตจตจกร โรงเรยนมธยมนาคนาวาอปถมภ ส านกงานเขตสวนหลวง โรงเรยนมธยมสวทยเสรอนสรณ ส านกงานเขตประเวศ โรงเรยนมธยมปรณาวาส ส านกงานเขตทววฒนา และโรงเรยนมธยมวดสทธาราม ส านกงานเขตคลองสาน 4. การจดการศกษาระดบอดมศกษา จดตงมหาวทยาลยกรงเทพมหานคร โดยรวมวทยาลยแพทยศาสตรกรงเทพมหานคร และวชรพยาบาลและวทยาลยพยาบาลเกอการณย กอตงเมอวนท 13 พฤศจกายน พ.ศ. 2553 อยในความรบผดชอบของส านกการแพทย 5. การจดการศกษานอกระบบโรงเรยน ไดแก การฝกอบรมอาชพระยะสนในโรงเรยนฝกอาชพ กรงเทพมหานครรวมกบส านกงานบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน กระทรวงศกษาธการ ด าเนนการ การศกษานอกระบบโรงเรยนในโรงเรยนของกรงเทพมหานคร และการใหความรวมมอในการด าเนนงานโรงเรยนผใหญ จดใหแกกลมสนใจตามความเหมาะสม ซงอยในความรบผดชอบของส านกพฒนาสงคม 6. การจดการศกษาแกเดกทมความตองการพเศษ 6.1 การศกษาพเศษ (เรยนรวม) เปดรบนกเรยนทมความบกพรองดานใดดานหนง เขาเรยนในโรงเรยนประถมศกษาของกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2557 มโรงเรยนทเปดการจดการศกษาพเศษ (เรยนรวม) จ านวน 112 โรงเรยน ใน 47 ส านกงานเขต อยในความดแลรบผดชอบของส านกการศกษาและส านกงานเขต โดยส านกงานเขตทไมมโรงเรยนทเปดสอนการศกษาพเศษ(เรยนรวม) จ านวน 3 ส านกงานเขต ไดแก ส านกงานเขตบางรก ส านกงานเขตพญาไท และส านกงานเขตสมพนธวงศ 6.2 การศกษาเฉพาะทางดานกฬาและดนตร - กฬา ปดสอนนกเรยนกฬาตงแตระดบชนประถมศกษาปท 4 ถง ชนมธยมศกษาปท 6 จ านวน 3 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนวชทศ ส านกงานเขตดนแดง โรงเรยนนาหลวง ส านกงานเขตทงคร

70

และโรงเรยนวดทองสมฤทธ ส านกงานเขตมนบร ซงอยในความรบผดชอบของส านกวฒนธรรม กฬา และการทองเทยว - ดนตร เปดสอนหลกสตรเฉพาะทางดนตรสากลส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1-3 ในโรงเรยนมธยมประชานเวศน ส านกงานเขตจตจกร และพฒนาทกษะทางดานดนตร ใหโรงเรยนน ารอง จ านวน 10 โรงเรยน ปจจบนขยายผล รวม 150 โรงเรยน ภารกจหลกในการจดการศกษาของกรงเทพมหานคร คอ การจดการศกษาในระดบประถมศกษา สวนการจดการศกษาระดบกอนประถมศกษาอาศยแนวทางตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท 10 พฤษภาคม 2531 ซงเหนชอบในหลกการเกยวกบนโยบายการจดการศกษาส าหรบเดกกอนประถมศกษาของส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ในระดบมธยมศกษาตอนตนกรงเทพมหานครไดจดขนในโครงการขยายโอกาสทางการศกษา โดยไดรบมตคณะรฐมนตรใหความเหนชอบด าเนนการได เมอวนท 3 มนาคม 2535 ซงกรงเทพมหานครจดเปนการเสรมจากทกระทรวงศกษาธการด าเนนการเพอสนองนโยบายรฐบาลในการขยายการศกษาขนพนฐานใหแกเดกและเยาวชนของไทย และเมอวนท 27 มกราคม 2541 คณะรฐมนตรไดลงมตอนมตเปดสอนระดบมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ระบบการบรหารการศกษากรงเทพมหานคร กรงเทพมหานครเปนองคกรปกครองสวนทองถน มบทบาทหนงคอ การจดการศกษาใหกบเยาวชนในทองถน โดยระบบการบรหารการศกษากรงเทพมหานคร มสายการบงคบบญชาทเกยวของกบการบรหารและการจดการศกษา ดงน 1. ส านกการศกษา เปนหนวยงานทมฐานะเทยบเทากรม มหนาทรบผดชอบเกยวกบงานดานการศกษา โดยมสวนราชการ ประกอบดวย ส านกงานเลขานการ กองการเจาหนาท กองคลง กองพฒนาขาราชการครกรงเทพมหานคร ส านกงานยทธศาสตรการศกษา และหนวยศกษานเทศก 2. กลมเขต (โซน) เปนการรวมเขตทมสภาพทองถน สภาพการเจรญเตบโตทางดานเศรษฐกจใกลเคยงจดเปนกลมเขต และมโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานครกระจายอยทกเขตจ านวน 6 กลม ไดแก กลมกรงเทพกลาง ประกอบดวย เขตพระนคร เขตปอมปราบศตรพาย เขตดสต เขตสมพนธวงศ เขตพญาไท เขตหวยขวาง เขตราชเทว เขตดนแดง และเขตวงทองหลาง กลมกรงเทพใต ประกอบดวย เขตบางรก เขตปทมวน เขตวฒนา เขตสาทร เขตบางนา เขตพระโขนง เขตบางคอแหลม เขตคลองเตย เขตยานนาวา และเขตสวนหลวง กลมกรงเทพเหนอ ประกอบดวย เขตบางเขน เขตดอนเมอง เขตจตจกร เขตลาดพราว เขตบางซอ เขตหลกส และเขตสายไหม กลมกรงเทพตะวนออก ประกอบดวย เขตบางกะป เขตมนบร เขตลาดกระบง เขตหนองจอก เขตบงกม เขตประเวศ เขตคนนายาว เขตสะพานสง และเขตคลองสามวา กลมกรงธนเหนอ ประกอบดวย เขตธนบร เขตคลองสาน เขตบางกอกนอย เขตบางกอกใหญ เขตตลงชน เขตบางพลด เขตจอมทอง และเขตทววฒนา

71

กลมกรงธนใต ประกอบดวย เขตภาษเจรญ เขตหนองแขม เขตบางขนเทยน เขตราษฏรบรณะ เขตทงคร เขตบางแค และเขตบางบอน 3. ส านกงานเขต ทง 50 เขต ส านกงานเขตโดยฝายการศกษา มหนาทรบผดชอบเกยวกบงานสารบรรณและธรการทวไป การเงนและพสด การปฏบตตามพระราชบญญตประถมศกษา พ.ศ. 2523 งานกจการนกเรยน การบรหารบคคล การนเทศและตรวจเยยมโรงเรยน งานสนบสนนวชาการและการประสานงานวชาการ ด าเนนงานศนยวชาการเขต และปฏบตหนาทอนทเกยวของ 4. โรงเรยน เปนหนวยปฏบตการในการจดการเรยนการสอนในระดบการศกษาขนปฐมวยและขนพนฐาน เพอพฒนาเดกใหมคณภาพตามทพงประสงค ซงขณะนมจ านวนทงหมด 437 โรงเรยน นอกจากนน กรงเทพมหานครยงมองคกรทจดตงภายในเพอเสรมระบบการจดการศกษาตามสภาพทองถน เพอใหผลตนกเรยนทตอบสนองตอทองถนและความตองการชมชนไดอยางเหมาะสมหลายองคกร ไดแก 5. ศนยวชาการเขต เปนนวตกรรมทางการศกษาในการระดมทรพยากรบคคลภายในส านกงานเขตมารวมรบผดชอบพฒนาการศกษาและรบผดชอบกจกรรมทางการศกษาในระดบเขต แบงเปน 3 ฝาย คอ ฝายพฒนาการเรยนการสอน ฝายวจยและประเมนผล และฝายกจกรรมโดยมงบประมาณสนบสนนการด าเนนงาน 6. คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน เปนไปตามนยมาตรา 40 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงตองการใหประชาชนมสวนรวมในการจดการศกษาอยางจรงจง จงก าหนดใหมผแทนคร ผแทนองคกรชมชน ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน (ไดออกก าหนดใหหมายถงสมาชกสภาเขต) ผแทนศษยเกาของสถานศกษา และผทรงคณวฒท าหนาทก ากบและสงเสรมสนบสนนกจกรรมของโรงเรยน 7. เครอขายโรงเรยน (School Cluster) เปนการรวมกลมโรงเรยนทอยใกลเคยงกนจ านวน 4-5 โรงเรยน เปน 1 เครอขาย มทงหมด 80 เครอขาย โรงเรยนในกลมเครอขายจะรวมกนพฒนาคณภาพการศกษาในกลม โดยรวมกนพฒนาโดยใชทรพยากรรวมกนอยางคมคา

หนวยงานท ร บผดชอบด านการศกษาปฐมวยและการศกษาข นพ นฐานของกรงเทพมหานครมดงน ส านกการศกษา เปนหนวยงานทมฐานะเทยบเทากรม มหนาทรบผดชอบงานดานการศกษาโดยน านโยบายดานการศกษาของกรงเทพมหานครทง 4 ดาน ไดแก ดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานบรหารงานบคคลและดานบรหารทวไป ใหส านกงานเขตและโรงเรยนด าเนนการ ส านกการศกษาแบงสวนราชการภายในออกเปน 7 หนวยงาน คอ ส านกงานเลขานการ กองการเจาหนาท กองคลง หนวยศกษานเทศก ส านกงานยทธศาสตร กองเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน กองพฒนาขาราชการครกรงเทพมหานคร บทบาทหนาทของส านกการศกษา รบผดชอบเกยวกบการก าหนดนโยบาย เปาหมายการจดท าและพฒนาแผนการศกษาของกรงเทพมหานคร จดการศกษาในระบบอยางมคณภาพ สงเสรมมาตรฐานวชาชพครและบคลากรทางการศกษา สงเสรมการน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

72

มาใชในการบรหารจดการเรยนร เปนศนยกลางเครอขายการเรยนรดานการศกษาเพอน าไปสการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาอยางตอเนอง บทบาทหนาทส านกงานเขต มผอ านวยการเขตเปนผบงคบบญชาขาราชการสามญ ขาราชการครและลกจางกรงเทพมหานคร รบผดชอบการปฏบตราชการภายในเขต เปนหนวยงานทน านโยบายของกรงเทพมหานครมาปฏบตใหเกดผลโดยตรงตอประชาชน ประกอบดวย 11 ฝาย คอ ฝายปกครอง ฝายทะเบยน ฝายโยธา ฝายสงแวดลอมและสขาภบาล ฝายรายได ฝายรกษาความสะอาดและสวนสาธารณะ ฝายการคลง ฝายพฒนาชมชนและสวสดการสงคม ฝายเทศกจ ฝายการศกษาและโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร บทบาทหนาทของโรงเรยน มดงน 1. ก าหนดวสยทศน กลยทธและแผนปฏบตราชการประจ าป 2. จดท าหลกสตรสถานศกษา 3. จดการเรยนการสอนและกจกรรมพฒนาผเรยน 4. บรหารงานตามทไดรบมอบหมายดานวชาการ ดานงบประมาณ ดานการบรหารบคคล และการบรหารทวไป 5. สรางความสมพนธกบชมชนและหนวยงานทเกยวของ 6. จดท ารายงานประจ าปของสถานศกษา 7. ปฏบตงานอนตามทไดรบมอบหมายจากหนวยงานตนสงกดและหนวยงานทเกยวของ วสยทศนดานการศกษา โครงสรางการบรหารการศกษาระดบการศกษาขนพนฐานของกรงเทพมหานครมการบรหารงานอยางเปนระบบโดยมส านกการศกษาเปนผประสานและพฒนาโรงเรยน ในสงกดกรงเทพมหานคร ทง 437 โรงเรยน ผานการบงคบบญชาของส านกงานเขต โดยก าหนดวสยทศนดานการศกษาดงน “ส านกการศกษาเปนองคกรหลกของกรงเทพมหานครในการจดการศกษาขนพนฐานขบเคลอนคณภาพการศกษาใหเปนกลมผน าในประชาคมอาเซยน” พนธกจ 1. เปนองคกรทสงเสรมสนบสนนใหสถานศกษาบรหารจดการศกษาสความเปนเลศมคณภาพ มคณธรรม และความโปรงใส เพอใหผเรยนมคณภาพและสามารถแขงขนไดในเวทระดบชาต และระดบภมภาคอาเซยน 2. พฒนาศกยภาพของครและบคลากรทางการศกษาในดานคณวฒ คณธรรมความร และทกษะในการบรหารการจดการความร โดยเนนความเปนเอกภาพดานนโยบายและมความหลากหลายในการปฏบต 3. จดการศกษาโดยใหสงคมมสวนรวมทงของบคคล ครอบครว ชมชนและองคกรเอกชนอน ๆ 4. ก าหนดมาตรฐานการศกษาและจดระบบประกนคณภาพการศกษาทกระดบ เปาหมาย 1. จดบรการการศกษาขนพนฐานอยางทวถง 2. จดบรการการศกษาใหมคณภาพ เปนกลมผน าในประชาคมอาเซยน

73

3. ครและบคลากรทางการศกษามความร ความสามารถ และทกษะในการปฏบตงานดานการศกษา

2.5 งานวจยทเกยวของ 2.5.1 งานวจยภายในประเทศ จากการศกษางานวจยทเกยวของกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน มขอคนพบทนาสนดงน จฑาภรณ นาคประวต (2553) ไดศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในเขตอ าเภอสอยดาว สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจนทบร เขต 2 จากการศกษาพบวา 1) ปญหาในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดานเรยงจากคาเฉลยจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการสงเสรมนกเรยนและดานการสงตอนกเรยน 2) ปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนจ าแนกตามประเภทโรงเรยนโดย รวมและรายดานทกดานมปญหาการด าเนนงานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3) แนวทางการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเรยงตามล าดบความถจากมากไปนอย ไดแก (3.1) ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ไปเยยมบานนกเรยนในทปรกษาทกคนเพอศกษาสภาพความเปนอย ความสมพนธภายในครอบครว และสอบถามเรองตาง ๆ จากผปกครองทจะเปนประโยชนตอการรจกนกเรยนมากขน (3.2) ดานการสงเสรมนกเรยน โรงเรยนควรจดงบประมาณเพอสนบสนนกจกรรมการสงเสรมนกเรยนและ ก าหนด วน เวลา ในการจดกจกรรมสงเสรมนกเรยนใหชดเจนและเพยงพอ (3.3) ดานการปองกนและแกไชปญหานกเรยนประสานความรวมมอกนกบทกฝายทงผปกครอง ครแนะแนว ครฝายปกครอง เพอปองกนและแกไขปญหาตาง ๆ ของนกเรยน (3.4) ดานการสงตอนกเรยน ทกฝายในโรงเรยนตองตระหนกถงความจ าเปนในการแกไขปญหาของนกเรยนรวมกบครทปรกษาและมการตดตามประเมนผลการสงตอนกเรยนอยางสม าเสมอ (3.5) ดานการคดกรองนกเรยน ปรบปรงเกณฑในการคดกรองนกเรยนใหชดเจน งาย สะดวก ในการกรอกขอมล และสอดคลองกบสภาพความเปนจรงของนกเรยน ณปภช รงโรจน (2553) ไดศกษา การบรหารงานวชาการกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา 1) การบรหารงานวชาการของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมและรายดานทกดานอยในระดบมาก 2) ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมากทกดาน 3) การบรหารง านวชาการกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร มความ สมพนธอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ประเสรฐ สวนจนทร (2553) ไดศกษา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 1 พบวา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก พจารณาเปนรายดานเรยงล าดบจากมากไปหานอย 3 อนดบแรก ไดแก การรจกนกเรยนเปนรายบคคลมากทสด รองลงมา คอ ดานการคดกรองนกเรยนและดานการปองกนและ

74

แกไขปญหา ผลการเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนจ าแนกตามต าแหนงบคลากรในโรงเรยน ขนาดของโรงเรยน โดยภาพรวมและรายดาน ทกดานแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต และจ าแนกตามประเภทของโรงเรยน ดานการคดกรองแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต สวนดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการสงเสรมนกเรยนและดานการปองกน แกไขปญหาและดานการสงตอนกเรยนแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต วรพงษ เจรญไชย (2554) ไดท าการวจยเรองสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 2 พบวา มความคดเหนเกยวกบสภาพการด าเนนงานทง 5 ดานโดยรวมและรายดาน อยในระดบมาก ขาราชการครทมเพศ ภาระการสอน และประสบการณในการท างานแตกตางกน โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน สวนความคดเหนเกยวกบปญหาการด าเนนงานโดยรวมและรายดานอยในระดบนอย ผลการเปรยบเทยบสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนจ าแนกตามขาราชการครทมเพศ ภาระการสอน และประสบการณในการท างานแตกตางกนโดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต มธรน แผลงจนทก (2554) ไดศกษาปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ผลการศกษาพบวา 1. ระดบปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต 5 ทง 5 ดานโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง 2. แนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต 5 มดงน ควรจดโครงการเยยมบานนกเรยนครบทกคนในโรงเรยน ควรคดกรองนกเรยนออกเปน 3 กลม กลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหา ควรสงเสรมนกเรยนตามความสามารถและความถนด ควรใหมการดแลนกเรยนอยางใกลชด และควรตดตอประสานงานกบผปกครอง และหนวยงานทเกยวของ การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษา ส งกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร วธด าเนนการวจยเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) ใชวธวจย เชงปรมาณ โดยมกลมตวอยาง คอ ครทปรกษาและครประจ าชน จ านวน 364 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงบรรยาย (แจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน) และสถตเชงอางองโดยวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธของ สเปยรแมน (Spearman’s rank Correlation coefficient) และการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Stepwise multiple regression analysis) ตวแปรปจจยทศกษา ม 4 ปจจย คอ ประสบการณในการท างานของคร ประสบการณในการเขารบการฝกอบรมของคร จ านวนชวโมงสอนของคร จ านวนนกเรยนตอหองทครรบผดชอบในการสอน ผลการวจยพบวา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมความสมพนธเชงบวกในระดบปานกลาง (r = .420) กบประสบการณในการท างานของครทปรกษาและมความสมพนธเชงบวกในระดบคอนขางต า (r = .242) กบประสบการณในการเขารบการฝกอบรมของคร ปจจยทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร เรยง

75

ตามล าดบจากมากไปนอย ม 3 ปจจย คอ ประสบการณในการท างานของคร ประสบการณในการเขารบการฝกอบรมของครและจ านวนนกเรยนตอหองทครรบผดชอบในการสอน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จฑามณ เกษสวรรณ (2555) ไดศกษาเรอง ปจจยทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร วธด าเนนการวจยเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) ใชวธวจยเชงปรมาณ โดยมกลมตวอยาง คอ ครทปรกษาและครประจ าชน จ านวน 364 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงบรรยาย (แจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลยเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน) และสถตเชงอางองโดยวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธของสเปยรแมน (Spearman’s rank Correlation coefficient) และการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Stepwise multiple regression analysis) ตวแปรปจจยทศกษา ม 4 ปจจย คอ ประสบการณในการท างานของคร ประสบการณในการเขารบการฝกอบรมของคร จ านวนชวโมงสอนของคร จ านวนนกเรยนตอหองทครรบผดชอบในการสอน ผลการวจยพบวา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมความสมพนธเชงบวกในระดบปานกลาง (r = .420) กบประสบการณในการท างานของครทปรกษาและมความสมพนธเชงบวกในระดบคอนขางต า (r = .242) กบประสบการณในการเขารบการฝกอบรมของคร ปจจยทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร เรยงตามล าดบจากมากไปนอย ม 3 ปจจย คอ ประสบการณในการท างานของคร ประสบการณในการเขารบการฝกอบรมของครและจ านวนนกเรยนตอหองทครรบผดชอบในการสอน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สมาล ทองงาม (2555) ไดศกษา การศกษาการบรหารจดการระบบดแลชวยเหลอนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนวดโคนอน ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร การวจยครงน มวตถประสงค เพอศกษาการบรหารจดการระบบดแลชวยเหลอนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนวดโคนอน สา นกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร ดวยวธวจยเชงคณภาพ โดยการสมภาษณแบบมโครงสราง ผใหขอมลในการสมภาษณ คอ ผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน คณะกรรมการสถานศกษา จ านวน 6 คนครทปรกษา จ านวน 6 คน ผปกครองนกเรยน จ านวน 6 คน และนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 6 คน รวม 26 คน การวเคราะหขอมลใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ผลการวจย พบวา 1. การบรหารจดการระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนวดโคนอนมการบรหารจดการ ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทสอดคลองกบแนวทางการดา เนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใน สถานศกษาของกรงเทพมหานคร โดยมคา สงแตงตงคณะกรรมการบรหารจดการระบบดแลชวยเหลอนกเรยนแบบมสวนรวมจากคณะกรรมการสถานศกษา ผปกครองนกเรยน ชมชน และผมสวนเกยวของ มค าสงแตงตงคณะกรรมการผรบผดชอบกจกรรม/โครงการทเกยวของกบการบรหารจดการ

76

ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และมค าสงแตงตงคณะกรรมการรายงานผลการบรหารจดการทชดเจน สามารถตรวจสอบได 2. แนวทางการพฒนาและสงเสรมการบรหารจดการระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนวดโคนอนไดด าเนนงานพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามกระบวนการ 5 ขนตอน คอ 1) ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) ดานการคดกรองนกเรยน 3) ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน 4) ดานการปองกนและชวยเหลอนกเรยน และ 5) ดานการสงตอนกเรยน โดยไดใชแบบประเมนพฤตกรรม (SDQ) ไดเยยมบาน วางแผนการคดกรอง จดกจกรรมสงเสรมอาชพ ใหความรแกครในการใหคา ปรกษาเบองตนแกนกเรยน ใหความรวมมอในการชวยเหลอนกเรยน และเชญผปกครองมารบทราบถงความจ าเปนในการสงตอนกเรยน โสมสรารน ผวนวล (2556) ไดศกษาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1 พบวา โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล พบวามการด าเนนงานแตกตางกนโดยโรงเรยนขนาดกลางและขนาดใหญ ด าเนนการระบบดแลชวยเหลอมากกวาโรงเรยนขนาดเลก 2) การคดกรองนกเรยน พบวา มการด าเนนงานไมแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 3) การปองกนและการแกปญหา พบวา มการด าเนนงานแตกตางกนโดยโรงเรยนขนาดเลกและขนาดกลาง ด าเนนการระบบดแลชวยเหลอมากกวาโรงเรยนขนาดใหญ 4) การสงเสรมนกเรยน พบวา มการด าเนนงานแตกตางกนโดยทโรงเรยนขนาดกลางมการด าเนนการระบบดแลชวยเหลอมากกวาโรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญ 5) การสงตอ พบวา มการด าเนนงานไมแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 พนารตน สรยพนธ (2556) ไดศกษา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพงงา พบวา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพงงา จ าแนกเปน 5 องคประกอบ คอ 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมนกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหานกเรยน 5) การสงตอ พบวา การด าเนนงานระบบชวยเหลอในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา ดานทมระดบการด าเนนงานคาเฉลยสงสด ไดแก การปองกนและแกไขปญหานกเรยน รองลงมา ไดแก การคดกรองนกเรยนอยในระดบมาก และดานทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการสงตอนกเรยน เมอพจารณาตามขนาดของโรงเรยน พบวา โรงเรยนขนาดเลก มการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในภาพรวม เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา การปองกนและแกไขปญหานกเรยน อยในคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล และดานการสงตอนกเรยนอยในคาเฉลยทต าทสด สวนโรงเรยนขนาดกลางและขนาดใหญ มการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในภาพรวมเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา การปองกนแกไขปญหานกเรยน อยในคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล และดานการสงตอนกเรยนมคาเฉลยทต าทสด การเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพงงา โดยภาพรวมและดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การปองกนแกไขปญหานกเรยนและการสงตอนกเรยน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

77

ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ (2556) ไดศกษาและเปรยบเทยบปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนอ าเภอพนมดงรก สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 3 จ าแนกตามขนาดโรงเรยน กลมตวอยางทใชในการศกษาเปนผบรหารงาน ครทปรกษา และครแนะแนว จ านวน 163 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เชน แบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา ซงมความเชอมนเทากบ 0.87 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก รอยละ คาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน ในการทดสอบสมมตฐานใชการวเคราะหคาท ผลการวจยพบวา 1) ปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในอ าเภอพนมดงรก สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 3 โดยรวมอยในระดบมาก 2) การเปรยบเทยบปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในอ าเภอพนมดงรก สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 3 ตามขนาดโรงเรยนพบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 วฒไกร วฒกมพล (2556) ผลการวจยพบวา สภาพการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา โดยภาพรวมมการด าเนนงาน อยในระดบมาก ( = 4.11) และแนวทางการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 มแนวทางการด าเนนงาน 5 ประการ คอ 1) ส านกงานเขตพนท ผบรหารโรงเรยน รวมทงผชวยผบรหารโรงเรยนทกฝาย ตองตระหนกถงความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน และใหการสนบสนนการด าเนนงาน หรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสม าเสมอ 2) ครทกคนและผเกยวของจ าเปนตองมความตระหนกในความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมทศนคตทดตอนกเรยน และมความสขทจะพฒนานกเรยนในทกดาน 3) คณะกรรมการหรอคณะกรรมการท างานทกคณะตองมการประสานงานอยางใกลชดและมการประชมคณะอยางสม าเสมอตามทก าหนด 4) ครทปรกษาเปนบคลากรหลกส าคญในการด าเนนงานโดยตองไดรบความรวมมอจากครทกคนในโรงเรยน รวมทงการสนบสนนเรองตางๆ จากโรงเรยน 5) การอบรมใหความรและทกษะ รวมทงเผยแพรขอมล ความรแกครทปรกษาหรอผทเกยวของในเรองทเออประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนส งจ าเปนโดยเฉพาะเรองทกษะเบองตนและแนวทางการแกไขปญหาตาง ๆ ของนกเรยน ซงส านกงานเขตท/โรงเรยน ควรด าเนนการอยางตอเนองและสม าเสมอ เตม ปราถาเน (2557) ไดศกษาการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน และเปรยบเทยบการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน จ าแนกตามเขตพนทการศกษา ประสบการณการท างาน และขนาดโรงเรยน กลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาครงน คอ ขาราชการครโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน เขต 1 และ เขต 2 จ านวน 331 คน เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ มความเชอมน 0.89 สถตทใช คอ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว และการทดสอบคาท ผลการวจยพบวา 1) บรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมและรายดาน อยในระดบ

78

มาก ดานทมคาเฉลยสงทสด คอ ดานการคดกรองนกเรยน รองลงมา คอ ดานการสงเสรมนกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา ดานการสงตอ และดานทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การเปรยบเทยบขอมลการบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน จ าแนกตามเขตพนทการศกษา ประสบการณการท างาน และขนาดโรงเรยน พบวา ขาราชการครในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน มความคดเหนตอการบรหารงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมและรายดานแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 รองรตน ทองมาลา (2558) ไดศกษา การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามทศนะของผบรหารและครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระบร ผลการศกษาพบวา 1) การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามทศนะของผบรหารและครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระบร ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงล าดบคาเฉลยมากไปนอย ดงน ดานการสงตอ ดานการปองกนและแกปญหา ดานการสงเสรมนกเรยน ดานการคดกรองนกเรยน และดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การเปรยบเทยบ การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามทศนะของผบรหารและครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระบร จ าแนกตามระดบการศกษา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จ าแนกตามเพศ อาย ต าแหนง ประสบการณในการปฏบตงาน ขนาดของสถานศกษา และสงกดสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระบรไมแตกตางกน ลลนา ลระพนธ (2558) ไดศกษา กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนกระทมแบน“วเศษสมทคณ” จงหวดสมทรสาคร พบวา การวจยในครงนเปนการวจยเชงพรรณนา มวตถประสงคเพอศกษาสภาพปจจบนและสภาพทพงประสงคของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” เพอจดล าดบความส าคญตามความตองการจ าเปนของประเดนการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” และเพอน าเสนอกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ”กลมตวอยางผใหขอมล ไดแก ผบรหารโรงเรยน, คร, ผปกครองและนกเรยนรวม 504 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบและแบบตรวจสอบความเหมาะสมของกลยทธ วเคราะหขอมลโดยใช คาความถ รอยละคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาดชน PNImodified ตอจากนนจดทากลยทธโดยใชเทคนค SWOT ผลการวจย พบวา สภาพปจจบนของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดาน พบวาดานทมคาเฉลยสงสดคอ ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนและสภาพทพงประสงคของการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวาดานทมคาเฉลยสงสดคอ ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนและดานการวางแผนและการตดตามประเมนผล โดยเรยงล าดบความตองการจ าเปนดวยคาดชน PNIModified ตามล าดบดงน 1) ดานการคดกรองนกเรยน 2) ดานการสงตอ 3) ดานการปองกนและแกไขปญหา 4) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 5) ดานปจจยสงเสรมระบบงานดแลชวยเหลอนกเรยน 6) การสงเสรมและพฒนานกเรยน กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” ประกอบดวย 3 กลยทธหลก 8 กลยทธรองและ 59 วธการด าเนนงาน

79

จตกรณ นสสย (2558) ไดศกษา การศกษาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา สภาพทเปนจรงในปจจบนของการด าเนนงาน ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ซงตองหาทางแกไขตามล าดบดงน ดานการสงตอนกเรยน ดานการคดกรองนกเรยน ดานการพฒนานกเรยน ดานการแกไขปญหานกเรยน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลดานการปองกนนกเรยน และดานการสงเสรมนกเรยน สภาพทควรจะเปนของการด าเนนงานในภาพรวมอยในระดบมาก ซงตองหาทางปรบปรงใหดขนตามล าดบดงน ดานการปองกนนกเรยนดานการสงเสรมนกเรยน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการแกไขปญหานกเรยนดานการคดกรองนกเรยน ดานการพฒนานกเรยน และดานการสงตอนกเรยน ความตองการจ าเปนในการพฒนาการด าเนนงานในภาพรวมอยในระดบตองการพฒนาตามล าดบ ดงน ดานการสงตอนกเรยน ดานการคดกรองนกเรยน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการพฒนานกเรยน ดานการแกไขปญหานกเรยน ดานการปองกนนกเรยน และดานการสงเสรมนกเรยน ขอคดเหนและขอเสนอแนะตอการด าเนนงานดานการสงตอนกเรยนดงน สงขอมลทงทเปนเอกสารประจ าตวและขอมลทไดรบมาโดยเฉพาะ เชน ขอมลทรบรจากการเยยมบาน การพดคยกบผปกครอง สงตอบคคลทเกยวของในการแกปญหานกเรยนเกบขอมล ประวตของนกเรยนอยางละเอยดและรอบคอบ และในการสงตอนกเรยนไปยงผเชยวชาญภายนอกหรอหนวยงานอนยงมการประสานงานทลาชา ดานการคดกรองนกเรยนดงน ควรมระบบคดกรองทชดเจน เปนระบบ ไมซ าซอน ครมการคดกรองท าใหแยกเดกไดเปนประโยชนในการชวยเหลอนกเรยนไดดและน านกเรยนทอยในกลมเสยงมาพฒนากอน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลดงน ควรมกจกรรมพบปะระหวางครกบผปกครองบอย ๆ ควรใหมการจดท าขอมลนกเรยนเปนรายบคคลใหมากขนและเยยมบานของนกเรยนใหครบทกคน ดานการพฒนานกเรยนดงน ควรตรวจสอบนกเรยนเปนรายบคคล สอนเสรมในชวงพกกลางวน และควรตงกฎระเบยบและการปฏบตตามอยางเครงครดใหบรรลจดมงหมาย ดานการแกไขปญหานกเรยนดงน พดคยกบนกเรยนถงปญหาทเกดขน ครด าเนนการแกไขปญหานกเรยน โดยการประสานผปกครองและหนวยงานอน ๆ และชวยเหลอนกเรยนทเรยนดแตยากจน ดานการปองกนนกเรยนดงนสอบถามพดคยถงสภาพแวดลอมทจะสงผลตอนกเรยนดแล เอาใจใสนกเรยนในความรบผดชอบอยางเครงครด และควรวางระเบยบ ขอบงคบใหนกเรยนปฏบต ดานการสงเสรมนกเรยนดงน โรงเรยนควรมระบบหรอแผนงาน กจกรรมทชดเจน และเปนรปธรรม ควรมการจดกจกรรมโฮมรมใหมากขนเพอใหครประจ าชนรจกนกเรยนมากยงขน จดหาทนการศกษาใหนกเรยนและสงเสรมเดกทมความสามารถพเศษ ภทธมา อาจอนทร (2558) ไดศกษาเรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนบานไพรพฒนา จงหวดศรสะเกษ ผลการวจยพบวา (1) สภาพการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนบานไพรพฒนา จงหวดศรสะเกษ ตามความคดเหนของผบรหาร คร ผปกครอง และนกเรยนในภาพรวมอยในระดบมาก เมอจ าแนกรายดานพบวา ดานการสงเสรมและพฒนาผเรยนมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอ ดานการปองกน ชวยเหลอและแกไข สวนดานทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการสงตอ และ (2) ผลการเปรยบเทยบความคดเหนทมตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน มดงน (2.1) กลมผบรหารและคร เปรยบเทยบกบ กลมผปกครองไทยและกมพชา พบวา มความคดเหนตอการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท

80

ระดบ .05 โดย กลมผบรหารและคร มความคดเหนวาโรงเรยนไดด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมากกวากลมผปกครองไทยและกมพชา (2.2) กลมนกเรยนไทยและกมพชา เปรยบเทยบกบ กลมผปกครองไทยและกมพชา พบวา มความคดเหนตอการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยกลมนกเรยนไทยและกมพชามความคดเหนวา โรงเรยนไดด าเนนการระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมากกวากลมผปกครองไทยและกมพชา และ (2.3) กลมผบรหารและคร เปรยบเทยบกบ กลมนกเรยนไทยและกมพชา พบวา มความคดเหนตอการด าเนนระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไมแตกตางกน กลยา พรมรตน (2559) ไดศกษาเรอง การศกษาสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1 ผลการวจยพบวา 1) สภาพการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงล าดบคาเฉลยมากไปนอย ไดดงน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการปองกน ชวยเหลอ และแกไขปญหา ดานการสงตอนกเรยน และดานการสงเสรมนกเรยน 2) ปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมมปญหาอยในระดบนอย เมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงล าดบคาเฉลยมากไปนอย ไดดงน ดานการสงเสรมนกเรยน ดานการปองกน ชวยเหลอ และแกไขปญหา ดานการสงตอนกเรยน ดานการคดกรองนกเรยน และ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล และ 3) แนวทางแกไขปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ประกอบดวยรายการปฏบต จานวน 31 รายการ ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 7 รายการ ดานการคดกรองนกเรยน 6 รายการ ดานการสงเสรมนกเรยน 8 รายการ ดานการปองกน ชวยเหลอและแกไขปญหา 5 รายการ ดานการสงตอนกเรยน 5 รายการ ชตมา ถาวรแกว (2559) ไดศกษาเรอง การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทสงผลตอคณภาพชวตนกเรยนของสถานศกษาในจงหวดปทมธาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 (ปทมธาน–สระบร) ผลการวจยพบวา 1) การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาในจงหวดปทมธาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 (ปทมธาน–สระบร) โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการคดกรองนกเรยนมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอ ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอมคาเฉลยทสด 2) คณภาพชวตนกเรยน ในจงหวดปทมธาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 (ปทมธาน–สระบร) โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานสมพนธภาพสงคม มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ดานจตใจ และดานการเรยนรมคาเฉลยต าทสด และ 3) การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน สงผลตอคณภาพชวตนกเรยนของสถานศกษา อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.5.2 งานวจยตางประเทศ มารช (March, 1987) ไดท าการวจยเรอง การประเมนผล การเรยนการสอนของนกศกษา มหาวทยาลย พบวา นกศกษามกปรกษากนเองในกลมเพอนมากกวาทจะมาพบอาจารยเนองจากไมตองการถกถามเกยวกบเรองสวนตว เพราะเกรงความลบของตนเองจะถกเปดเผยโดยเฉพาะในกลมนกศกษาทอยในกลมวยรนตอนกลางถงตอนปลาย ปรากฏดงกลาวอาจมสวนท าใหนกศกษาไมมาปรกษาอาจารยทปรกษา และเหนวาบทบาทของอาจารยทปรกษามความส าคญลดลง

81

แนดเลอร (Nadler, 1990) ไดท าการวจยเรอง Help-seeking behavior as a coping resource พบวา นกศกษามกปรกษากนเองในกลมเพอนมากกวาทจะมาพบอาจารยทปรกษา เนองจากไมตองการถกถามเกยวกบเรองสวนตว เพราะเกรงความลบของตนเองจะถกเปดเผย โดยเฉพาะในกลมนกศกษาทอยในกลมวยรนตอนกลาง เวส (West, 1991) ไดท าการวจยเรองรปแบบการมสวนรวมของชมชนกบโรงเรยนทองถน ระบวา นกศกษามกจะเหนวาอาจารยทปรกษาและบคคลฝายแนะแนวเปนคนอน และเกรงวาความลบของตนจะถกเปดเผย การเขาพบเพอปรกษาจงมกเปนการเขาพบทางดานวชาการ สวนปญหาอน ๆ นกศกษาจะไปปรกษาเพอนและมกมาพบอาจารยทปรกษาตอเมอมปญหามาก จนตนเองและเพอนไมสามารถแกปญหาไดแลว ไลออนส (Lyon, 1993) ไดศกษาความเขาใจของผบรหารโรงเรยนและครถงปญหาและลกษณะพฤตกรรมของวยรน ทรวมเปนแกงซงสงผลกระทบตอโรงเรยนในดานระเบยบวนยและความปลอดภย พบวา ครใหญ หรอครทท าหนาทเกยวกบความประพฤตและระเบยบวนยของโรงเรยน มความเหนวาเดกทรวมแกงวยรนสวนใหญจะมาจากครอบครวทแตกแยกอยในชมชนทยากจน อยในโรงเรยนขนาดใหญเปนเดกทมผลการเรยนออนกวาปกต ซงสาเหตเหลานจะท าใหพฤตกรรมทไมดของเดกตามมาจากการศกษาสรปไดวา สาเหตทนกเรยนประพฤตผดระเบยบวนยเนองมาจากสภาพแวดลอมของครอบครวและสภาพแวดลอมภายในโรงเรยนของนกเรยน เจยนโคลา (Giancola, 2000) ไดศกษาพฤตกรรมไมเหมาะสมของนกเรยนและสาเหตทนกเรยนประพฤตดงกลาว ผรวมวจยในโครงการศกษา National Education Longitudinal Study 1988 ซงเปนกลมตวอยางของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ปจจยทอธบายพฤตกรรมนกเรยนมงเนนศกษา 3 ชวงเวลา คอ ป 1988-1990 และ 1992 โดยตดตามนกเรยนชน ม.2-ม.6 ผลการศกษายนยนวากรอบความคดเกยวกบพฤตกรรมไมเหมาะสม โดยทวไปประกอบดวย พฤตกรรมไมเหมาะสมและสารเสพตด ซงสอดคลองกบทฤษฎพฤตกรรมทเปนปญหาของ Jessor and Jessor (1997) ขอคนพบสนบสนนทฤษฎพฤตกรรมทางนเวศดวยเชนกน คอ ปญหาทางวนยเปนผลของปฏสมพนธทซบซอนของสงทมอทธพลและควรจะรกษาภายในระบบมากกวาจะรกษาเปนรายบคคลจากการศกษาความส าคญของกลมเสยงและปจจยคมครองส าหรบพฤตกรรมไมเหมาะสมของวยรน พบวา อทธพลของเพอนของวยรน สามารถอธบายพฤตกรรมของนกเรยนตลอดหลายป ไดดกวาตวแปรอน ๆ เมอไดรบการแนะน าไดคบเพอนทสนใจการเรยน จะสงเสรมใหนกเรยนทมพฤตกรรมไมเหมาะสม มพฤตกรรมทมขนและชวยตอตานไมใหเสพยาเสพตด การดมเครองดมทมแอลกอฮอลได นอกจากนยงพบวา อทธพลของเพอนในทางลบ จะชวยเพมใหนกเรยนทมพฤตกรรมเสยงตอการมปญหาตาง ๆ และใชสารเสพตดมากยงขน กนเดมานน เกลเลอร และฟอรทนย (Glindemann, Gellerand and Fortney, 2003) ศกษาพฤตกรรมการดมแอลกอฮอลของนกศกษาวทยาลยในสภาพธรรมชาตโดยศกษาสหสมพนธระหวางระดบการเคารพตนเองกบระดบการเสพแอลกอฮอล ซงอาศยการวดการใชแอลกอฮอลโดยการรายงานดานตนเองของนกศกษา กลมตวอยางเปนนกศกษาวทยาลย จ านวน 44 คน (ชาย 29 คน, หญง 15 คน) ในการวดไดวดระดบการเคารพตนเอง และวดระดบการมนเมาจรงดวยเครองวดลมหายใจในขณะทนกศกษาหนผปกครอง ผลการวเคราะหความแปรปรวน พบวา มผลกระทบอยางม

82

นยส าคญในดานระดบการเคารพตนเอง ผรวมวจยทมระดบการเคารพตนเองต ากวาปลกตวจากเพอน โดยมคาเฉลยความเขมขนของแอลกอฮอลในเลอดเทากบ 126 สวนนกศกษาทมระดบการเคารพตนเองสงกวาปลกตวจากเพอน โดยมคาเฉลยความเขมขนของแอลกอฮอลในเลอดเทากบ .060 นอกจากนน จากการวเคราะหแบบพหคณถดถอย พบวา การเคารพตนเองม 27.10 % ของความแปรปรวนของการปลกตวจากเพอนทมความเขมขนของแอลกอฮอลในเลอด

กดแมน และคนอน ๆ (Goodman, et al, 2003) ไดศกษาการใชแบบคดกรองนกเรยนเปนรายบคคล (SDQ) เพอคดกรองนกเรยนทมความผดปกตทางจตใจ เยาวชนในชมชนทรวบรวมขอมลดวยแบบสอบถามจากผปกครอง คร เพอน เยาวชน พบวา ทกกลมใหความเหนวาเปนความผดปกตทางจตใจทเกดชนเฉพาะบคคล และเปนความแปรปรวนทางอารมณของบคคล โดยมพฤตกรรมสวนบคคล พฤตกรรมอยไมเปนสข หรอไมอยนง พวกซมเศราและพวกทมพฤตกรรมทไมพงประสงคอน ๆ ความกลวสงของหรอสตวเฉพาะบคคล ถกทอดทงในวยเดก และพฤตกรรมการกนไมเหมาะสม ท าใหการคดกรองเยาวชนทผดปกตทางจตใจมความแมนย าและแกไขปญหาดงกลาวไดอยางมประสทธภาพ เหมาะสมมากกวาการเกบรวบรวมขอมลจากครและเพอนเยาวชนเพยงอยางเดยว คง (King, 2003) ไดศกษาเรอง การจดโปรแกรมใหค าปรกษาภายในโรงเรยน : ความเหนพองระหวางครแนะแนวและอาจารยใหญ ตวแปรทศกษา ไดแก ระดบความคดเหนระหวางครแนะแนวและอาจารยใหญจากโรงเรยนรฐบาลในเรองเกยวกบค วามส าคญของการจดกจกรรมใหค าปรกษาและการด าเนนการจดกจกรรมใหค าปรกษาภายในโรงเรยน กลมตวอยาง ไดแก คร แนะแนวและอาจารยใหญโรงเรยนอลาบามา จ านวน 521 คน ผลการวจยพบวา ไมมความแตกตางระหวางทศนคตของครแนะแนวและอาจารยใหญ ทงในเรองความส าคญของการจดกจกรรมใหค าปรกษาและการด าเนนการจดกจกรรมใหค าปรกษาภายในโรงเรยน 44 กจกรรม ซงพบวา มความสมพนธกนในดานบวกอยางมนยส าคญระหวางทศนคตในเรองความส าคญของการจดกจกรรมใหค าปรกษาและการด าเนนการจดกจกรรมใหค าปรกษาภายในโรงเรยนและยงพบดวยวามความแตกตางอยางมนยส าคญระหวางค าตอบของครแนะแนวและอาจารยใหญในเรองเกยวกบการด าเนนงานดานกจกรรมแนะแนวของโรงเรยนใน 3 กลมงานดวย กลาสเซยร (Glazier, 2004) ไดศกษาเรอง การส ารวจทศนคตของนกวชาการการศกษาสามญในเรองเกยวกบปญหาและประสทธภาพดานการยอมรบตนเองของนกเรยนทจดอยในกลมเสยงซงมความสมพนธกบการมสวนรวมในคณะท างานเพอการดแลชวยเหลอนกเรยน ตวแปรทศกษา ไดแก ทศนคตของครนกวชาการการศกษาสามญในเรองเกยวกบปญหาและประสทธภาพดานการยอมรบตนเองของนกเรยนทจดอยในกลมเสยง ซงมความสมพนธกบการมสวนรวมในคณะท างาน เพอการดแลชวยเหลอนกเรยนกลมตวอยาง ส าหรบการวจยไดแกตวแทนของครนกวชาการการศกษาสามญในโรงเรยนประถมศกษา Patrick Henry Elementary School ในเขตตอนใตของแคลฟอเนยร ผลการวจยพบวา กลมตวอยางของครนกวชาการการศกษาสามญ ซงมทศนคตในดานบวกตอกระบวนการบรหารงานของคณะท างานเพอการดแลชวยเหลอนกเรยนมแนวโนมสงในการมองวาตนเองมศกยภาพในการท างาน และมความพรอมทจะจดการกบปญหาทอาจเกดขนกบนกเรยนทจดอยในกลมเสยงมากกวา นอกจากน ครกบนกวชาการการศกษาสามญในโรงเรยนประถมศกษา (Patrick Henry Elementary School) สวนใหญ มทศนคตทดตอนกเรยนในกลมเสยงของพวกเขา

83

และมความเตมใจทจะท าการปรบปรงสภาพสงแวดลอมและการจดการเรยนการสอนเพอทจะชวยใหนกเรยนเหลานนดขน สดทายมขอเสนอแนะใหด าเนนการจดการประเมนผล ตามระดบชนเรยนเพอน าไปท าการวางแผนงานดานการพฒนาบคลากร ซงมความส าคญอยางยงตอกระบวนการบรหารงานของคณะท างานเพอการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนประถมศกษา (Patrick Henry Elementary School) มารแชร (Massare, 2004) ศกษาเพออธบายและอภปรายพฤตกรรมการเขาเรยนและการอนโลมใหนกเรยนไดสมพนธกบระเบยบวาดวยเครองแตงกายทอยในอาณตและการรบรของผบรหาร ครและผปกครอง เกยวกบผลของการสวมเครองแบบโรงเรยน วธการศกษาไดปรทศนจากขอมลจากเอกสารส าคญเกยวกบนกเรยนในดานวนย การเขาเรยน และการอนโลมตามนโยบายเครองแบบโรงเรยน ใชแบบส ารวจชนดของ Likert ส ารวจผบรหารจ านวน 133 คน และครและผปกครอง 1,336 คน จดกลมเปาหมายขน 3 กลม คอ กลมเปาหมาย ฝายบรหาร กลมเปาหมายคร และกลมเปาหมายผปกครอง เพออภปรายขอคนพบจากการส ารวจบนทกจากเอกสารส าคญ พบวา การสงตอทางวนย โดยภาพรวมเพมขนในโรงเรยนทง 3 โรงทท าการศกษา ทง ๆ ทมนโยบายระเบยบวาดวยเครองแตงกาย แตมการลดลงในการสงตอทางวนย หลงจากไดน านโยบายเครองแบบโรงเรยนในอาณตไปใช ในดานการท ารายรางกาย การสงตอเพราะทะเลาะววาท ไมเคารพเพอน และการสงพกการเรยน การส ารวจและกลมเปาหมาย พบวา มการสนบสนนอยางยงส าหรบเครองแบบโรงเรยนจากผบรหารโรงเรยนและคร การสนบสนนทรบรองคณภาพส าหรบเครองแบบจากคร เครองแบบโรงเรยนไดรบการรบรจากกลมตวอยางในกลมเปาหมายทง 3 กลม วามประสทธภาพดานคาใชจาย การเคารพตนเองเพมขน การแขงขนทลดลง และการเรยนรและพฤตกรรมทปรบปรงใหดขน เทาทเปนไปได การศกษาครงนจ ากดอยในโรงเรยน 3 โรง ในกลมโรงเรยนกลมหนงในรฐนวเจอรซอยางไรกตาม รปแบบการศกษาครงนสามารถใชแทนไดจากกลมโรงเรยนกลมหนง เพอก าหนดผลกระทบของนโยบายเครองแบบโรงเรยนอาณตทมตอนกเรยนของกลมโรงเรยนนน ผศกษาคนควาไดศกษางานวจยทเกยวของในตางประเทศแลวจงสรปไดวาโรงเรยนในตางประเทศสาเหตหลกทท าใหนกเรยนมพฤตกรรมทไมเหมาะสม มาจากการมสภาพครอบครวแตกแยกขาดความอบอน อทธพลของเพอนรนเดยวกนทมพฤตกรรมไมพงประสงค การแกไขควรศกษานกเรยนใหทราบถงสภาพแวดลอม พนฐานครอบครว จดเดนจดดอย อทธพลของเพอนในกลม รวมไปถงการเปนผมความนบถอตนเอง แลววางแผนแกปญหาใหสอดคลองกบสภาพปญหาของนกเรยนแตละคน จากการศกษางานวจยทงในประเทศและตางประเทศสรปไดวาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของแตละโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทหรอสงกดอน ๆ นน ตองด าเนนงานใหเปนไปตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการและหนวยงานททเกยวของกบระบบดแลชวยเหลอ เพอใหประชากรในวยเรยนไดรบการเลยงดและเอาใจใสเปนอยางดทงทางดานรางกาย อารมณ สงคม ซงตองมการปรบตวในทก ๆ ดาน ประชากรในวยเรยนจะไดกาวเขามาเปนผใหญดวยความมนคง หากขาดความรก ความสนใจ เอาใจใสแลว จะกอใหเกดการแสดงพฤตกรรมทไมเหมาะสม และเปนทไมพงปรารถนาของสงคม เชน การหนเรยน การแตงกายผดระเบยบ การตดสารเสพตด การมเพศสมพนธในวยเรยน ปญหาเหลานถาไดรบการดแลชวยเหลอแนะน าและแกไข จากทกฝายทเกยวของ แกปญหาตาง ๆ โดยอาศยขอมลพนฐานทถกตองเพยงพอ ดวยการอาศยหลกการจตวทยา

84

และคณธรรม การน าระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมาเปนตวชวยในการพฒนาคณภาพนกเรยนอยางเปนระบบ จะท าใหโรงเรยนสามารถดแลชวยเหลอนกเรยนไดอยางมประสทธภาพ นกเรยนไดรบการดแลชวยเหลอไดอยางทวถงและตรงตามสภาพปญหา สามารถไดรบการตรวจสอบและประเมนได โรงเรยนนอกจากจะใหความรแลวยงมสวนชวยสรางทกษะทางสงคมความสามารถในการปรบตวใหกบนกเรยน เพอใหเปนคนทมคณภาพของสงคมตอไป ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยมงเพอศกษาสภาพการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอ ตามกระบวนการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 5 ดาน คอ 1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมและพฒนานกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ และเปรยบเทยบการด าเนนงานตามขนาด ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน ของโรงเรยนทตางกนยอมมการด าเนนงานทแตกตางกน ผลงานวจยในครงนสามารถน าไปใชเปนขอมลและขอเสนอแนะใหแกผบรหารโรงเรยน ในสงกดกรงเทพมหานครหรอในสงกดส านกงานเขตพนทอน เพอวางแผน ปรบปรง พฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหมประสทธภาพยงขน รวมถงการเสรมสรางความรใหแกครประจ าชน/ครทปรกษา และบคลากรทเกยวของไดปฏบตงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ไดถกตองอยางเปนระบบตอไป

85

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

การวจยครงนเพอศกษา การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยมรายละเอยดเกยวกบวธด าเนนการวจยตามล าดบขนตอน ดงน 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 3.2 เครองมอทใชในการวจย 3.3 การสรางเครองมอ 3.4 การเกบรวบรวมขอมล 3.5 การวเคราะหขอมล 3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 3.1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก คร ในโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2560 แบงเปน ครในโรงเรยนขนาดเลก จ านวน 178 โรงเรยน มคร 3,011 คน ครในโรงเรยนขนาดกลาง จ านวน 129 โรงเรยน มคร 3,331 คน และครในโรงเรยนขนาดใหญ จ านวน 130 โรงเรยน มคร 7,816 คน รวมทงสน 437 โรงเรยน ครรวมทงสน 14,158 คน

3.1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก คร ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2560 จ านวน 389 คน โดยก าหนดขนาดของกลมตวอยาง ใชสตรของทาโร ยามาเน (Yamane, 1967) และไดด าเนนการใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยมรายละเอยดดงน

3.1.2.1 ส ารวจจ านวนครในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา 2560 ไดประชากรในการวจย คอ ครจ านวน 14,158 คน

3.1.2.2 ก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตรของทาโร ยามาเน (Yamane, 1967) ดงน

เมอ n คอ ขนาดกลมตวอยาง N คอ จ านวนประชากร e คอ คาความคลาดเคลอน (0.05) 3.1.2.3 ไดขนาดกลมตวอยาง จ านวน 389 คน

2Ne1

Nn

86

3.1.2.4 ก าหนดขนาดกลมตวอยาง โดยจ าแนกตามขนาดโรงเรยน โดยใชสตรการแยกตามสดสวน (Proportion Allocation) ของนยม ปราค า (2517, น. 167) opt.nH = NH N เมอ opt.nH คอ ขนาดกลมตวอยางทเหมาะสมจ าแนกตามขนาดของโรงเรยน N คอ ขนาดประชากรจ าแนกจ านวนคร NH คอ ขนาดประชากรทงหมด no คอ ขนาดของกลมตวอยางทงหมด 3.1.2.5 ไดกลมตวอยางจ าแนกตามขนาดโรงเรยน โดยใชสตร การแยกตามสดสวนตาม ขอ 3.1.2.4 3.1.2.6 สมกลมตวอยางดวยวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชการจบสลาก ตามจ านวนกลมตวอยางทระบไวในขอ 3.1.2.5 ไดกลมตวอยางดงแสดงใน ตาราง 3.1 ตารางท 3.1 จ านวนประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

ขนาดโรงเรยน จ านวนโรงเรยน คร

ประชากร กลมตวอยาง ขนาดเลก 177 3,011 83 ขนาดกลาง 130 3,331 91 ขนาดใหญ 130 7,816 215

รวม 437 14,158 389 ทมา: ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร (วนท 10 มถนายน 2560) 3.2 เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขนจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ยดกรอบแนวคดในการศกษาเปนแนวทางในการสรางเครองมอโดยแบงแบบสอบถามออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 สถานภาพผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) มขอค าถาม จ านวน 3 ขอ ไดแก ขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน

no

87

ตอนท 2 ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

สงกดกรงเทพมหานคร เปนแบบสอบถามความคดเหนทมรปแบบการตอบสองสภาพ (Dual Response) คอ สภาพทเปนจรง และ สภาพทควรจะเปน ใน 5 ดาน ดงน

1) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 2) การคดกรองนกเรยน 3) การสงเสรมและพฒนานกเรยน 4) การปองกนและแกไขปญหา 5) การสงตอ โดยขอค าถามระดบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยน สงกด

กรงเทพมหานคร ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตรประมาณคา (Rating Scale) ซงมเกณฑในการก าหนดคาน าหนกของการประเมนเปน 5 ระดบ คอ

5 หมายถง การด าเนนงานอยในระดบมากทสด 4 หมายถง การด าเนนงานอยในระดบมาก 3 หมายถง การด าเนนงานอยในระดบปานกลาง

2 หมายถง การด าเนนงานอยในระดบนอย 1 หมายถง การด าเนนงานอยในระดบนอยทสด 3.3 การสรางเครองมอ

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน ไดด าเนนการสรางตามขนตอนดงน 3.3.1 ศกษาหลกการ แนวคด ทฤษฎ และศกษาเอกสาร งานวจย ต ารา ท เกยวของเพอ

ก าหนดกรอบเนอหาของการศกษา 3.3.2 ก าหนดโครงสรางของเครองมอ โดยใหครอบคลมการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอ

นกเรยนทง 5 ดาน 3.3.3 ก าหนดรปแบบและลกษณะของเครองมอ ตามโครงสรางของเครองมอ 3.3.4 สรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลตามกรอบทก าหนด 3.3.5 น าเครองมอเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอเสนอแนะและปรบปรงแกไขให

ถกตองสมบรณ 3.3.6 น าเครองมอเสนอผเชยวชาญ จ านวน 5 คน ตรวจสอบความถกตองและความสอดคลองของเนอหา

โดยหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) ตามวธของโรวเนลลและแฮมเบลตน (สมนก ภททยธน, 2546 น. 63) โดยใชสตร

ดชนความสอดคลอง (IOC) = ผลรวมของคะแนนของผเชยวชาญแตละคน

จ านวนของผเชยวชาญ

88

โดยแปลความหมายของคาคะแนนดงน + 1 เมอแนใจวาขอค าถามนนวดไดตรงนยามศพทเฉพาะทใชในการวจย 0 เมอไมแนใจวาขอค าถามนนวดไดตรงนยามศพทเฉพาะทใชในการวจย - 1 เมอแนใจวาขอค าถามนนวดไดไมตรงนยามศพทเฉพาะทใชในการวจย และน าขอค าถามทมคา IOC ตงแต 0.5 ขนไปมาใชเปนขอค าถาม ไดคา IOC อยระหวาง 0.6-1 3.3.7 น าแบบทดสอบไปทดลองใช (Try out) กบคร จ านวน 30 คน ทไมใชกลมตวอยาง แลวน าเครองมอททดลองใชมาหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามโดยวธหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha-Coefficient) ของคอนบาค (Conbach) (พวงรตน ทวรตน, 2543, น. 125) ไดคาสมประสทธความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.96 และน าแบบสอบถามทไดแกไขปรบปรงแลวไปเกบขอมลจากกลมตวอยาง 3.4 การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดด าเนนการเกบขอมลตามล าดบ ดงน 1. ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ เพอขอความรวมมอไป

ยงโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ท เปนกลมตวอยาง เพอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามการวจยในครงน

2. ผวจยรวบรวมแบบสอบถามคนจากโรงเรยนทเปนกลมตวอยางดวยตนเอง 3.5 การวเคราะหขอมล

ผวจยไดน าแบบสอบถามทไดรบคนมาตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถามแลววเคราะหโดยใชวธทางสถตดงน

1. ผวจยท าการวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรปและใชสถตในการวเคราะหขอมลในแตละตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลเกยวกบสถานภาพผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) มขอค าถาม จ านวน 3 ขอ ไดแก ขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน น ามาแจกแจงความถ (Frequency Distribution) และหาคารอยละ (Percentage) แลวน าเสนอในรปแบบบรรยายประกอบตาราง

ตอนท 2 ขอมลระดบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 5 ดาน สถตทใชในการวจย ไดแก คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) โดยน าคาเฉลยขอมลระดบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมาแปร ผล (บญชม ศรสะอาด, 2553, น. 103) แปลความหมาย ดงน

4.51 – 5.00 หมายถง มระดบการด าเนนงานอยในระดบมากทสด 3.51 – 4.50 หมายถง มระดบการด าเนนงานอยในระดบมาก 2.51 – 3.50 หมายถง มระดบการด าเนนงานอยในระดบปานกลาง

1.51 – 2.50 หมายถง มระดบการด าเนนงานอยในระดบนอย 1.00 – 1.50 หมายถง มระดบการด าเนนงานอยในระดบนอยทสด

89

ตอนท 3 การวเคราะหเปรยบเทยบคาคะแนนเฉลยระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตาม ขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน ใชทดสอบคาท และคาความแปรปรวนทางเดยว (One–Way ANOVA) ในกรณทพบความแตกตางใชการวเคราะหการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคโดยวธการของ เชฟเฟ (Scheffe’s method ) และทดสอบสมมตฐานทระดบนยส าคญทางสถตเทากบ .05 ตอนท 4 ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ใชคาสถตความตองการจ าเปนในการพฒนา PNImodified = (I – D)/D ประเมนความแตกตาง การรวบรวมขอมลแบบการตอบสองสภาพจากมาตรวดทแสดงระดบความส าคญ เมอ PNI หมายถง ดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน I หมายถง คาเฉลยของสภาพทควรจะเปน

D หมายถง คาเฉลยของสภาพทเปนจรง

3.6 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ผวจยท าการวเคราะหขอมลดวยคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมส าเรจรปและใชสถตในการวเคราะหขอมลดงน

3.6.1 คาสถตพนฐาน ไดแก 3.6.1.1 คารอยละ (Percentage) 3.6.1.2 คาคะแนนเฉลย (Mean)

3.6.1.3 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) 3.6.1.4 คาความตองการจ าเปนโดยวธ Priority Needs Index แบบปรบปรง (PNI Modified)

3.6.2 สถตทใชทดสอบสมมตฐาน ไดแก 3.6.2.1 คาเอฟ (F-test) 3.6.2.2 คาท (Independent t-test)

90

90

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การน าเสนอขอมลและการวเคราะหขอมลในการวจยครงน เปนการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครเพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการวจย และตอบค าถามของการวจยในเรองน ผวจยน าขอมลจากการตอบแบบสอบถามทสงถงครโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร จ านวน 389 ชด ซงไดรบคน 389 ชด คดเปน รอยละ 100 น ามาวเคราะหขอมล ไดผลการวเคราะหขอมลดงน 4.1 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ในการแปลความหมาย ผวจยขอก าหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ดงน N แทน ขาราชการครประจ าการทท าหนาทจดการเรยนการสอนใน

สถานศกษาของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร แทน คาเฉลย (Mean) S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน F แทน คาสถตทใชพจารณาใน F – distribution PNI modified แทน ดชนความตองการจ าเปนในการพฒนา * แทน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4.2 การน าเสนอการวเคราะหขอมล ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมลตามล าดบ ดงน ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยการแจกแจงความถ และหาคารอยละ ตอนท 2 การวเคราะหระดบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครจ านวน 5 ดาน โดยการวเคราะหหาคาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐาน ตอนท 3 การวเคราะหเปรยบเทยบคาคะแนนเฉลยระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยใชสถต t-test และคาความแปรปรวนทางเดยว (One–Way ANOVA) ทดสอบตวแปรขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างานในกรณทพบความแตกตางอยางมนยส าคญทางสถต ท าการทดสอบเปนรายคโดยวธการของเชฟเฟ (Scheffe’s method ) ตอนท 4 ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโ ร ง เ ร ย น ส ง ก ด ก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร ใ ช ค า ส ถต ค ว า ม ต อ ง ก า ร จ า เ ป น ใ น ก า ร พฒ น า PNImodified = (I – D)/ D ประเมนความแตกตาง

91

4.3 ผลการวเคราะหขอมล ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ขาราชการครประจ าการทท าหนาทจดการเรยนการสอนในสถานศกษาของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน แสดงดงตารางท 4.1 ตารางท 4.1 แสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามขนาดโรงเรยน

ขนาดโรงเรยน จ านวน รอยละ

ขนาดเลก 83 21.34 ขนาดกลาง 91 23.39 ขนาดใหญ 215 55.27

รวม 389 100.00 ระดบการศกษา จ านวน รอยละ

ปรญญาตร 199 51.15 ปรญญาโท 165 42.42 ปรญญาเอก 25 6.43

รวม 389 100.00 ประสบการณการท างาน จ านวน รอยละ

1-5 ป 134 34.45 6-10 ป 76 19.54 11-15 ป 107 27.50 มากกวา 15 ป 72 18.51

รวม 389 100.00 จากตารางท 4.1 พบวา กลมตวอยางสวนใหญอยในโรงเรยนขนาดใหญ จ านวน 215 คน คดเปนรอยละ 55.27 ระดบการศกษา สวนใหญมระดบการศกษาปรญญาตร จ านวน 199 คน คดเปน รอยละ 51.15 และมประสบการณการท างานสวนใหญ 1-5 ป จ านวน 134 คน คดเปนรอยละ 34.45

92

ตอนท 2 ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ตารางท 4.2 แสดงจ านวนคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

การด าเนนงานในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 4.13 0.55 มาก การคดกรองนกเรยน 4.19 0.57 มาก การสงเสรมและพฒนานกเรยน 4.22 0.58 มาก การปองกนและแกไขปญหา 4.21 0.58 มาก การสงตอ 4.17 0.64 มาก

รวม 4.19 0.53 มาก จากตารางท 4.2 พบวา ระดบการด าเนนงานระบบดแลการชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครในภาพรวมอยในระดบมาก ( = 4.19, S.D. = 0.53) และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทง 5 ดาน โดยดานทมคาเฉลยสงสด ดงนดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน( = 4.22, S.D. = 0.58) รองลงมาคอ ดานการปองกนและแกไขปญหา ( = 4.21, S.D. = 0.58) สวนดานทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ( = 4.13, S.D. = 0.55) ตารางท 4.3 แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล

การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล 1. ไดใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองสมบรณ

3.84 0.83 มาก

2. ไดจดท าผลการเรยนของนกเรยนในแตละรายวชาลงในระเบยนสะสม

4.29 0.75 มาก

3. ไดสงเกตและบนทกพฤตกรรมของนกเรยนในดานการเรยนอยางสม าเสมอ 4.22 0.75 มาก

93


จากตารางท 4.3 พบวาระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลในภาพรวม อยในระดบมาก ( = 4.13, S.D. = 0.55) เมอพจารณาเปนรายขอ ทกขออยในระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ขอ 5 มการบนทกการตรวจสขภาพสวนสงน าหนกและโรคประจ าตวของนกเรยนในระเบยนสะสม ( = 4.38, S.D. = 0.78) รองลงมาคอ ขอ 2 ไดจดท าผลการเรยนของนกเรยนในแตละรายวชาลงในระเบยนสะสม ( = 4.29, S.D. = 0.74) สวนขอทมคาเฉลยต าสด คอ ขอ 1 ไดใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองสมบรณ ( = 3.84, S.D. = 0.83)

การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล 4. จดท าขอมลดานความสามารถพเศษของนกเรยนในดานตาง ๆ เชน ดนตร กฬา ศลปะในระเบยนสะสม

4.03 0.92 มาก

5. มการบนทกการตรวจสขภาพสวนสงน าหนกและโรคประจ าตวของนกเรยนในระเบยนสะสม

4.38 0.78 มาก

6. ไดสอบถามลกษณะนสยของนกเรยนจากเพอนในหองเรยน 4.07 0.84 มาก 7. ไดสอบถามขอมลเกยวกบสภาพครอบครวเชนจ านวนสมาชกในครอบครวสภาพบคคลในครอบครวจากนกเรยน

4.19 0.85 มาก

8. ไดสอบถามขอมลดานอาชพและรายไดของบดามารดาหรอผปกครองนกเรยน

4.14 0.80 มาก

9. ประชมพบผปกครองสอบถามพฤตกรรมและแลกเปลยนขอมลของนกเรยนและระดมความคดเหนขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอการชวยเหลอนกเรยน

4.19 0.83 มาก

10. มการเยยมบานนกเรยนเพอใหทราบสภาพความเปนอยทางบานของนกเรยนโดยเฉพาะนกเรยนในกลมเสยงและมปญหา

3.99 1.00 มาก

11. มการปรบปรงขอมลพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคลใหเปนปจจบน

4.14 0.78 มาก

12. สถานศกษามขอมลประจ าตวของนกเรยนทมความถกตองและงายตอการน าไปใชประโยชน

4.10 0.87 มาก

รวม 4.13 0.55 มาก

94

ตารางท 4.4 แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการคดกรองนกเรยน

การคดกรองนกเรยน ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล 1. ใชเกณฑการพจารณาของโรงเรยนเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลพนฐานจากแหลงขอมล

4.19 0.78 มาก

2. มการใชระเบยนสะสมเปนแหลงขอมลในการคดกรอง 4.05 0.83 มาก 3. มการใชแฟมสะสมผลงานของนกเรยนเปนแหลงขอมลในการคดกรองนกเรยน

4.09 0.81 มาก

4. มการใชแบบบนทกพฤตกรรมของนกเรยนเปนแหลงขอมลในการคดกรองนกเรยน

4.07 0.88 มาก

5. มการใชแบบประเมนพฤตกรรมเดกจดออนจดแขง (SDQ) โดยใหครผปกครองนกเรยนประเมนนกเรยน

4.25 0.83 มาก

6. ดแลการเรยนความเอาใจใสในการเรยนและการมาโรงเรยนสม าเสมอของนกเรยน

4.33 0.76 มาก

7. ตรวจสขภาพรางกายเชนความปกตของรางกายโรคประจ าตวน าหนกสวนสงความสะอาดของรางกาย ฯลฯ

4.33 0.74 มาก

8. สงเกตสภาพอารมณของนกเรยนเชนซมเศราวตกกงวลความเครยด ฯลฯ 4.14 0.89 มาก 9. สงเกตบคลกภาพของนกเรยนเชนพฤตกรรมไมอยนงสมาธสน ฯลฯ 4.22 0.76 มาก 10. สงเกตพฤตกรรมทแสดงออกมามปญหาเชนกาวราวใชสารเสพตดชอบลกขโมยท ารายตนเองพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม ฯลฯ

4.32 0.76 มาก

11. สงเกตความสมพนธระหวางนกเรยนกบเพอนครผปกครอง 4.09 0.81 มาก 12. จ าแนกแยกประเภทนกเรยนออกเปนกลมตาง ๆ โดยเฉพาะกลมเสยงไดอยางถกตอง

4.23 0.86 มาก

รวม 4.19 0.57 มาก จากตารางท 4.4 พบวา ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการคดกรองนกเรยนในภาพรวม อยในระดบมาก ( = 4.19, S.D. = 0.57) เมอพจารณาเปนรายขอ ทกขออยในระดบมากโดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ขอ 6 ดแลการเรยนความเอาใจใสในการเรยนและการมาโรงเรยนสม าเสมอของนกเรยน ( = 4.33, S.D. = 0.76) รองลงมาคอ ขอ 7 ตรวจสขภาพรางกายเชนความปกตของรางกายโรคประจ าตวน าหนกสวนสงความสะอาดของรางกาย ฯลฯ ( = 4.33,S.D. = 0.74) สวนขอทมคาเฉลยต าสด คอ ขอมการใชระเบยนสะสมเปนแหลงขอมลในการคดกรอง ( = 4.05, S.D. = 0.83) ตามล าดบ

95

ตารางท 4.5 แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการ ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการสงเสรมและพฒนา นกเรยน

การสงเสรมและพฒนานกเรยน ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล 1. จดกจกรรมโฮมรมอยางตอเนองเพอสงเสรมและพฒนานกเรยนเปนประจ าทกวน

4.21 0.76 มาก

2. จดกจกรรมโฮมรมทตรงกบความตองการหรอความสนใจของนกเรยน 4.21 0.83 มาก 3. จดกจกรรมโฮมรมทใหนกเรยนมสวนรวมเชนไดแสดงความคดเหนรวมแกไขปญหาตาง ๆ ฯลฯ

4.29 0.84 มาก

4. จดกจกรรมโฮมรมเพอเปนประโยชนตอนกเรยนรจกผอนและสงคมเชนใหนกเรยนรจกตนเองและเพอน ๆ มากขนวธการศกษาในโรงเรยนการผอนคลายความเครยดมารยาทในโอกาสตาง ๆ การอยรวมกบผอน ฯลฯ

4.05 0.83 มาก

5. เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการก าหนดรปแบบของกจกรรมตามความเหมาะสม

4.22 0.88 มาก

6. จดกจกรรมสงเสรมนกเรยนกลมปกตใหพฒนาไดเตมศกยภาพ 4.18 0.82 มาก 7. จดกจกรรมพฒนานกเรยนกลมเสยงกลมมปญหาใหเปนกลมปกตอยางยงยน

4.17 0.89 มาก

8. จดกจกรรมซอมเสรมเพอชวยเหลอนกเรยนในกลมเสยงกลมมปญหา 4.19 0.83 มาก 9. จดกจกรรมโดยเนนนกเรยนมบทบาทในกจกรรมใหมากทสด 4.25 0.78 มาก 10. เชญผปกครองนกเรยนมารวมประชมทกภาคเรยน 4.32 0.80 มาก 11. เลอกผปกครองเครอขายเพอเปนตวแทนหองเขารวมประชมประสานความรวมมอกบโรงเรยน

4.38 0.70 มาก

12. จดกจกรรมสงเสรมและพฒนาความสามารถท าใหนกเรยนกลมมปญหาแนวโนมกลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและกลมปกตมขดความสามารถเพมขน

4.22 0.78 มาก

รวม 4.22 0.58 มาก จากตารางท 4.5 พบวา ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนในภาพรวม อยในระดบมาก ( = 4.22, S.D. = 0.58) เมอพจารณาเปนรายขอ ทกขออยในระดบมากโดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ขอ 11 เลอกผปกครองเครอขายเพอเปนตวแทนหองเขารวมประชมประสานความรวมมอกบโรงเรยน ( =

96

4.38, S.D. = 0.70) รองลงมา คอ ขอ 10 เชญผปกครองนกเรยนมารวมประชมทกภาคเรยน ( = 4.32, S.D. = 0.80) สวนขอทมคาเฉลยต าสด คอ ขอ 4 จดกจกรรมโฮมรมเพอเปนประโยชนตอนกเรยนรจกผอนและสงคมเชนใหนกเรยนรจกตนเองและเพอน ๆ มากขนวธการศกษาในโรงเรยนการผอนคลายความเครยดมารยาทในโอกาสตาง ๆ การอยรวมกบผอน ฯลฯ ( = 4.05, S.D. = 0.83) ตารางท 4.6 แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครดานการปองกนและแกไขปญหา

การปองกนและแกไขปญหา ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล 1. ใหค าปรกษาทว ๆ ไปรวมทงเรองการปรบตวและการวางตวใน สงคมเพอชวยเหลอผอนคลายปญหาแกนกเรยน

4.18 0.78 มาก

2. เอาใจใสดแลนกเรยนโดยทวถงเทาเทยมกนทกคน 4.25 0.74 มาก 3. ตดตามดแลชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลมมปญหาอยาง ใกลชดและตอเนอง

4.20 0.78 มาก

4. ใหความชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลมมปญหาโดยยดหลกเมตตาธรรมและใชหลกจตวทยา

4.29 0.75 มาก

5. จดกจกรรมชมนมทนกเรยนสนใจเชนชมนมดนตรสากลชมนม สะสมแสตมป

4.21 0.91 มาก

6. จดกจกรรมในหองเรยนเชนฝกทกษะการพดโดยใหออกมา รายงานหนาชนเลาเรองหรอเปนผอานขาวใหเพอน ๆ ฟง ฯลฯ

4.24 0.83 มาก

7. ใหนกเรยนทเรยนเกงจบคกบนกเรยนทเรยนออนเพอตวหรอสอนเสรมใหแกนกเรยนทเรยนออนกวา

4.04 0.85 มาก

8. ซอมเสรมใหกบนกเรยนทเรยนออนจากครประจ าวชาในชวงพกกลางวนหรอเลกเรยน

4.23 0.78 มาก

9. มการบนทกการปองกนแกไขปญหาของนกเรยนและแจงขอมลผปกครองทราบทางไปรษณยโทรศพทหรอเชญมาพบทโรงเรยน

4.20 0.84 มาก

10. กจกรรมการปองกนและแกไขปญหาท าใหนกเรยนมคณภาพ เปนคนดของสงคม

4.29 0.75 มาก

รวม 4.21 0.58 มาก จากตารางท 4.6 พบวา ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการปองกนและแกไขปญหาในภาพรวม อยในระดบมาก ( = 4.21, S.D. = 0.58)

97

เมอพจารณาเปนรายขอ ทกขออยในระดบมากโดยขอทมคาเฉลยสงสดเทากนสองขอคอ ขอ 4 ใหความชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลมมปญหาโดยยดหลกเมตตาธรรมและใชหลกจตวทยา ( = 4.29, S.D. = 0.75) และขอ 10 กจกรรมการปองกนและแกไขปญหาท าใหนกเรยนมคณภาพเปนคนดของสงคม ( = 4.29, S.D. = 0.75) รองลงมา คอ ขอ 2 เอาใจใสดแลนกเรยนโดยทวถงเทาเทยมกนทกคน ( = 4.25, S.D. = 0.74) สวนขอทมคาเฉลยต าสด คอ ขอ 7 ใหนกเรยนทเรยนเกงจบคกบนกเรยนทเรยนออนเพอตวหรอสอนเสรมใหแกนกเรยนทเรยนออนกวา ( = 4.04, S.D. = 0.85) ตามล าดบ ตารางท 4.7 แสดงจ านวนคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของระดบการด าเนนงานระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงตอ

การสงตอ ระดบการด าเนนงาน

S.D. แปลผล 1. มการวเคราะหขอมลนกเรยนกลมมปญหาเพอสงตอไปรบการชวยเหลอ 4.20 0.83 มาก 2. ด าเนนการแกปญหาในเบองตนดวยตนเองกอนหากไมสามารถแกปญหาไดจงด าเนนการสงตอนกเรยน

4.32 0.77 มาก

3. ประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนา 4.25 0.77 มาก 4. ใหครแนะแนวครพยาบาลฝายปกครองไดชวยเหลอแกไขปญหาของนกเรยน 4.21 0.89 มาก 5. ประสานใหครแนะแนวฝายปกครองตดตอหนวยงานหรอบคคล ภายนอกเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหา

4.16 0.85 มาก

6. มแบบบนทกการสงตอหรอแบบบนทกประสานงานขอความรวมมอจากผเกยวของเปนลายลกษณอกษร

4.13 0.87 มาก

7. ครนดวนเวลาสถานทนดพบกบหนวยงานภายนอกทรบชวยเหลอนกเรยนและสงตอ

4.07 0.87 มาก

8. มการรายงานผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ 4.17 0.82 มาก 9. มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครง 4.02 0.86 มาก 10. จดท าสรปและรายงานผลการชวยเหลอเปนระบบ 4.11 0.89 มาก 11. นกเรยนไดรบวธการทดทสดและโอกาสในการพฒนาอยางถกตองและเหมาะสม

4.23 0.80 มาก

รวม 4.17 0.64 มาก จากตารางท 4.7 พบวา ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงตอในภาพรวมอยในระดบมาก ( = 4.17, S.D. = 0.64)

98

เมอพจารณาเปนรายขอ ทกขออยในระดบมากโดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ขอ 2 ด าเนนการแกปญหาในเบองตนดวยตนเองกอนหากไมสามารถแกปญหาไดจงด าเนนการสงตอนกเรยน ( = 4.32, S.D. = 0.77) รองลงมา คอ ขอ 3 ประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนา ( = 4.25, S.D. = 0.77) สวนขอทมคาเฉลยต าสด คอ ขอ 9 มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครง ( = 4.02, S.D. = 0.86) ตอนท 3 เปรยบเทยบคาคะแนนเฉลยระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

ตารางท 4.8 แสดงคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยนรายดานและภาพรวม

* แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 4.8 พบวา โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอ

ระบบการดแล

ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

ขนาดโรงเรยน ขนาดเลก (n=83 )

ขนาดกลาง (n=91 )

ขนาดใหญ (n=215 )

F Sig. S.D.

ระ ดบ

S.D. ระ ดบ

S.D. ระ ดบ

1. การรจกนกเรยน เปนรายบคคล

4.04 0.20 มาก 4.26 0.30 มาก 4.12 0.70 มาก 3.64* 0.03


4.05 0.28 มาก 4.32 0.43 มาก 4.19 0.68 มาก 4.97* 0.01

3. การสง เสรมและพฒนานกเรยน

4.08 0.25 มาก 4.32 0.40 มาก 4.23 0.70 มาก 3.90* 0.02

4. การปองกนและแกไขปญหา

4.00 0.33 มาก 4.28 0.40 มาก 4.27 0.70 มาก 7.53* 0.00

5. การสงตอ 4.13 0.36 มาก 4.27 0.37 มาก 4.14 0.80 มาก 1.55 0.21

รวม 4.06 0.22 มาก 4.29 0.31 มาก 4.19 0.67 มาก 4.15* 0.02

99

พจารณาเปนรายดาน พบวาจ านวน 4 ดาน ไดแก การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แตการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการสงตอไมแตกตางกน ตารางท 4.9 การเปรยบเทยบรายคการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน

โรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยนวธของเชฟเฟ (Scheffe,s test)

ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

ขนาดโรงเรยน

ขนาดโรงเรยน ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ

4.04 4.26 4.12


ขนาดเลก 4.04 - -0.22* -0.08 ขนาดกลาง 4.26

- 0.14

ขนาดใหญ 4.12

-

4.05 4.32 4.19


ขนาดเลก 4.05 - -0.27* -0.14 ขนาดกลาง 4.32

- 0.13


-

3. การสงเสรมและพฒนานกเรยน

4.08 4.32 4.23

ขนาดเลก 4.08 - -0.24* 0.09 ขนาดกลาง 4.32

- 0.13


-

4.00 4.28 4.27


ขนาดเลก 4.00 - -0.28* 0.27* ขนาดกลาง 4.28

- 0.01


-

รวม

4.06 4.29 4.19 ขนาดเลก 4.06 - -0.23* -0.13 ขนาดกลาง 4.29

- 0.10


- * แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

100

จากตารางท 4.9 พบวา โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 จงเปรยบเทยบคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ พบวา โรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลแตกตางกน โดยครในโรงเรยนขนาดกลางมการด าเนนงานมากกวา โรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญ โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการคดกรองนกเรยนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 จงเปรยบเทยบคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ พบวา โรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการคดกรองนกเรยนแตกตางกน โดยโรงเรยนขนาดกลาง มการด าเนนงานมากกวา โรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญ โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการสงเสรมและการพฒนานกเรยนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 จงเปรยบเทยบคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ พบวา โรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการสงเสรมและการพฒนานกเรยนแตกตางกน โดยโรงเรยนขนาดกลาง มการด าเนนงานมากกวา โรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญ โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหาแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 จงเปรยบเทยบคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ พบวา โรงเรยนขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการปองกนและแกไขปญหาแตกตางกน โดยโรงเรยนขนาดกลาง และขนาดใหญมการด าเนนงานมากกวา โรงเรยนขนาดเลก โรงเรยนขนาดแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการสงตอไมแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 ตารางท 4.10 แสดงคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการ ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามระดบการศกษา รายดานและภาพรวม



ระดบการศกษา

ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก F Sig.

S.D. ระดบ S.D. ระดบ S.D. ระดบ

1. การรจกนกเรยนเปนราย บคคล

4.17 0.58 มาก 4.09 0.56 มาก 4.08 0.21 มาก 1.05 0.35

101





ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก F Sig.

S.D. ระดบ S.D. ระดบ S.D. ระดบ

2. การคด กรอง นกเรยน

4.24 0.60 มาก 4.16 0.56 มาก 4.09 0.23 มาก 1.31 0.27

3. การสงเสรม และพฒนานกเรยน

4.28 0.61 มาก 4.20 0.54 มาก 3.88 0.35 มาก 5.74* 0.03

4. การปองกน และแกไขปญหา

4.24 0.64 มาก 4.21 0.54 มาก 3.97 0.26 มาก 2.38 0.09

5. การสงตอ 4.22 0.68 มาก 4.13 0.64 มาก 4.04 0.26 มาก 1.51 0.22

รวม 4.23 0.57 มาก 4.16 0.52 มาก 4.01 0.09 มาก 2.26 0.11

* แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากตารางท 4.10 พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวมไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา จ านวน 4 ดาน ไดแก การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอไมแตกตางกน แตการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

102

ตารางท 4.11 การเปรยบเทยบรายคการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน จ าแนกตามระดบการศกษา วธของเชฟเฟ (Scheffe,s test)





ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

4.28 4.00 3.88

3. การสงเสรมและ พฒนานกเรยน

ปรญญาตร 4.28 - 0.83 0.40*

ปรญญาโท 4.00

- 0.32*

ปรญญาเอก 3.88 -

จากตารางท 4.11 พบวา ระดบการศกษาแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอเปรยบเทยบคาเฉลยรายคดวยวธของเชฟเฟ พบวา ระดบการศกษาปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนแตกตางกน โดยระดบการศกษาปรญญาตรและปรญญาโทมการด าเนนงานมากกวาปรญญาเอก ตารางท 4.12 แสดงคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการ

ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามประสบการณ การท างานรายดานและภาพรวม

ระบบ การดแล ชวยเหลอ นกเรยน ใน โรงเรยน

ประสบการณการท างาน

1-5 ป 6-10 ป 11- 15 ป มากกวา 15 ป F Sig.

S.D ระ ดบ S.D

ระ ดบ S.D

ระ ดบ S.D

ระ ดบ


4.07 0.52 มาก 4.07 0.52 มาก 4.18 0.53 มาก 4.24 0.65 มาก 2.25 0.08


4.15 0.55 มาก 4.21 0.54 มาก 4.20 0.68 มาก 4.24 0.57 มาก 0.38 0.77

103


ระบบ การดแล ชวยเหลอ นกเรยน ใน โรงเรยน

ประสบการณการท างาน

1-5 ป 6-10 ป 11- 15 ป มากกวา 15 ป F Sig.

S.D ระ ดบ S.D

ระ ดบ S.D

ระ ดบ S.D

ระ ดบ


4.14 0.55 มาก 4.21 0.56 มาก 4.26 0.53 มาก 4.29 0.73 มาก 1.40 0.24

5. การสงตอ

4.19 0.57 มาก 4.14 0.61 มาก 4.19 0.65 มาก 4.14 0.79 มาก 0.20 0.90

รวม 4.15 0.50 มาก 4.15 0.51 มาก 4.23 0.50 มาก 4.23 0.66 มาก 0.72 0.54

จากตารางท 4.12 พบวา ประสบการณการท างานแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวมไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ทงหมด 5 ดาน ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอไมแตกตางกน ตอนท 4 ประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

ตารางท 4.13 ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวม

รายการประเมน

สภาพท เปนจรง

สภาพท ควรจะเปน

ความตองการจ าเปน

D I PNI

modified ล าดบท

การรจกนกเรยนเปนรายบคคล 4.13 4.26 0.03 3 การคดกรองนกเรยน 4.19 4.49 0.02 4 การสงเสรมและพฒนานกเรยน 4.22 4.47 0.06 2 การปองกนและแกไขปญหา 4.21 4.05 0.07 1 การสงตอ 4.17 4.30 0.03 3

รวม 4.18 4.36 0.04

104

จากตารางท 4.13 แสดงผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร รายดาน คาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนในการพฒนามากทสด คอ ดานการปองกนและแกไขปญหา การสงเสรมและพฒนานกเรยน การรจกนกเรยนเปนรายบคคล และการสงตอ และการคดกรองนกเรยน ตามล าดบ

ตารางท 4.14 ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล


สภาพทเปนจรง



D I PNI


1. ไดใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองสมบรณ

3.84 4.32 0.13 1

2. ไดจดท าผลการเรยนของนกเรยนในแตละรายวชาลงในระเบยนสะสม

4.29 4.37 0.02 4

3. ไดสงเกตและบนทกพฤตกรรมของนกเรยนในดานการเรยนอยางสม าเสมอ

4.22 4.34 0.03 3

4. จดท าขอมลดานความสามารถพเศษของนกเรยนในดานตาง ๆ เชนดนตรกฬาศลปะในระเบยนสะสม

4.03 4.28 0.06 2

5. มการบนทกการตรวจสขภาพสวนสงน าหนกและโรคประจ าตวของนกเรยนในระเบยนสะสม

4.38 4.48 0.02 4

6. ไดสอบถามลกษณะนสยของนกเรยนจากเพอนในหองเรยน

4.07 4.11 0.01 5

7. ไดสอบถามขอมลเกยวกบสภาพครอบครวเชนจ านวนสมาชกในครอบครวสภาพบคคลในครอบครวจากนกเรยน

4.19 4.22 0.01 5

8. ไดสอบถามขอมลดานอาชพและรายไดของบดามารดาหรอผปกครองนกเรยน

4.14 4.25 0.03 3

105






D I PNI


9. ประชมพบผปกครองสอบถามพฤตกรรมและแลกเปลยนขอมลของนกเรยนและระดมความคดเหนขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอการชวยเหลอนกเรยน

4.19 4.29 0.02 4

10. มการเยยมบานนกเรยนเพอใหทราบสภาพความเปนอยทางบานของนกเรยนโดยเฉพาะนกเรยนในกลมเสยงและมปญหา

3.99 4.05 0.02 4

11. มการปรบปรงขอมลพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคลใหเปนปจจบน

4.14 4.22 0.02 4


4.10 4.23 0.03 3

จากตารางท 4.14 แสดงผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลซงหากพจารณาคาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลโดยรวม มคา (PNImodified = 0.03) เมอพจารณาความตองการจ าเปนทควรไดรบการแกไขเรงดวนทสด 3 อนดบแรก คอไดใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองสมบรณ (PNImodified = 0.13) รองลงมาคอ จดท าขอมลดานความสามารถพเศษของนกเรยนในดานตาง ๆ เชน ดนตร กฬา ศลปะ ในระเบยนสะสม (PNImodified = 0.06) และไดสงเกตและบนทกพฤตกรรมของนกเรยนในดานการเรยนอยางสม าเสมอ ไดสอบถามขอมลดานอาชพและรายไดของบดามารดาหรอผปกครองนกเรยนสถานศกษา มขอมลประจ าตวของนกเรยนทมความถกตองและงายตอการน าไปใชประโยชน (PNImodified = 0.03) ตามล าดบ

106

ตารางท 4.15 ผลการประ เมน คว ามตอ งการ จ า เปน ของการด า เ นน ง านระบบดแล ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพหานคร ดานการคดกรองนกเรยน



สภาพทควรจะเปน


D I PNI


1. ใช เกณฑการพจารณาของโรงเรยนเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลพนฐานจากแหลงขอมล

4.19 4.34 0.04 2

2. มการใชระเบยนสะสมเปนแหลงขอมลในการคดกรอง

4.05 4.10 0.01 5

3. มการใชแฟมสะสมผลงานของนกเรยนเปนแหลงขอมลในการคดกรองนกเรยน

4.09 4.18 0.02 4

4. มการใชแบบบนทกพฤตกรรมของนกเรยนเปนแหลงขอมลในการคดกรองนกเรยน

4.07 4.11 0.01 5

5. มการใชแบบประเมนพฤตกรรมเดกจดออนจดแขง (SDQ) โดยใหครผปกครองนกเรยนประเมนนกเรยน

4.25 4.32 0.02 4

6. ดแลการเรยนความเอาใจใสในการเรยนและการมาโรงเรยนสม าเสมอของนกเรยน

4.33 4.42 0.02 4

7. ตรวจสขภาพรางกายเชนความปกตของรางกายโรคประจ าตวน าหนกสวนสงความสะอาดของรางกาย ฯลฯ

4.33 4.39 0.01 5

8. สงเกตสภาพอารมณของนกเรยนเชนซมเศราวตกกงวลความเครยด ฯลฯ

4.14 4.23 0.02 4

9. สงเกตบคลกภาพของนกเรยนเชนพฤตกรรมไมอยนงสมาธสน ฯลฯ

4.22 4.30 0.02 4

10. สงเกตพฤตกรรมทแสดงออกมามปญหาเชนกาวราวใชสารเสพตดชอบลกขโมยท ารายตนเองพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม ฯลฯ

4.32 4.46 0.03 3

11. สงเกตความสมพนธระหวางนกเรยนกบเพอนครผปกครอง

4.09 4.35 0.06 1

12. จ าแนกแยกประเภทนกเรยนออกเปนกลมตาง ๆ โดยเฉพาะกลมเสยงไดอยางถกตอง

4.23 4.34 0.03 3

107

จากตารางท 4.15 แสดงผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการคดกรองนกเรยนซงหากพจารณาคาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการคดกรองนกเรยนโดยรวม มคา (PNImodified = 0.02) เมอพจารณาความตองการจ าเปนทควรไดรบการแกไขเรงดวนทสด 3 อนดบแรกคอสงเกตความสมพนธระหวางนกเรยนกบเพอนครผปกครอง (PNImodified = 0.06) รองลงมาคอใชเกณฑการพจารณาของโรงเรยนเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลพนฐานจากแหลงขอมล (PNImodified = 0.04) และสงเกตพฤตกรรมทแสดงออกมามปญหาเชนกาวราวใชสารเสพตดชอบลกขโมยท ารายตนเองพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสมฯลฯจ าแนกแยกประเภทนกเรยนออกเปนกลมตาง ๆ โดยเฉพาะกลมเสยงไดอยางถกตอง (PNImodified = 0.03) ตามล าดบ ตารางท 4.16 ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน


สภาพท

เปนจรง



D I PNI

modified

ล าดบท

1. จดกจกรรมโฮมรมอยางตอเนองเพอสงเสรมและพฒนานกเรยนเปนประจ าทกวน

4.21 4.47 0.06 4

2. จดกจกรรมโฮมรมทตรงกบความตองการหรอความสนใจของนกเรยน

4.21 4.46 0.06 4

3. จดกจกรรมโฮมรมทใหนกเรยนมสวนรวมเชน ไดแสดงความคดเหนรวมแกไขปญหาตาง ๆ ฯลฯ 4.29 4.35 0.01 7

4. จดกจกรรมโฮมรมเพอเปนประโยชนตอนกเรยนรจกผอนและสงคมเชนใหนกเรยนรจกตนเองและเพอน ๆ มากขนวธการศกษาในโรงเรยนการผอนคลายความเครยดมารยาทในโอกาสตาง ๆ การอยรวมกบผอน ฯลฯ

4.05 4.39 0.08 2

5. เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการก าหนด รปแบบของกจกรรมตามความเหมาะสม

4.22 4.40 0.04 6

6. จดกจกรรมสงเสรมนกเรยนกลมปกตใหพฒนา ไดเตมศกยภาพ

4.18 4.51 0.08 2

108






D I PNI

modified ล าดบ

ท 7. จดกจกรรมพฒนานกเรยนกลมเสยงกลมมปญหาใหเปนกลมปกตอยางยงยน 4.17 4.38 0.05 5

8. จดกจกรรมซอมเสรมเพอชวยเหลอนกเรยนในกลมเสยงกลมมปญหา 4.19 4.45 0.06 4

9. จดกจกรรมโดยเนนนกเรยนมบทบาทในกจกรรมใหมากทสด

4.25 4.52 0.06 4

10. เชญผปกครองนกเรยนมารวมประชมทกภาคเรยน

4.32 4.72 0.09 1

11. เลอกผปกครองเครอขายเพอเปนตวแทนหองเขารวมประชมประสานความรวมมอกบโรงเรยน

4.38 4.70 0.07 3

12. จดกจกรรมสงเสรมและพฒนาความ สามารถท าใหนกเรยนกลมมปญหาแนวโนมกลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและกลมปกตมขดความสามารถเพมขน

4.22 4.50 0.06 4

จากตารางท 4.16 แสดงผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการ

ดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนซงหากพจารณาคาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนโดยรวม มคา (PNImodified = 0.06) เมอพจารณาความตองการจ าเปนทควรไดรบการแกไขเรงดวนทสด 3 อนดบแรกคอ เชญผปกครองนกเรยนมารวมประชมทกภาคเรยน (PNImodified = 0.09) รองลงมาคอ จดกจกรรมสงเสรมนกเรยนกลมปกตใหพฒนาไดเตมศกยภาพจดกจกรรมโฮมรมเพอเปนประโยชนตอนกเรยนรจกผอนและสงคมเชนใหนกเรยนรจกตนเองและเพอนๆมากขนวธการศกษาในโรงเรยนการผอนคลายความเครยดมารยาทในโอกาสตาง ๆ การอยรวมกบผอน ฯลฯ (PNImodified = 0.08) และเลอกผปกครองเครอขายเพอเปนตวแทนหองเขารวมประชมประสานความรวมมอกบโรงเรยน (PNImodified = 0.07) ตามล าดบ

109

ตารางท 4.17 ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการปองกนและแกไขปญหา





D I PNI


1. ใหค าปรกษาทว ๆ ไปรวมทงเรองการปรบตวและการวางตวในสงคมเพอชวยเหลอผอนคลายปญหาแกนกเรยน

4.18 4.49 0.07 3

2. เอาใจใสดแลนกเรยนโดยทวถงเทาเทยมกนทกคน 4.25 4.60 0.08 2 3. ตดตามดแลชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลม มปญหาอยางใกลชดและตอเนอง

4.20 4.52 0.07 3

4. ใหความชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงกลมมปญหาโดยยดหลกเมตตาธรรมและใชหลกจตวทยา

4.29 4.54 0.06 4

5. จดกจกรรมชมนมทนกเรยนสนใจเชนชมนมดนตรสากลชมนมสะสมแสตมป

4.21 4.43 0.05 5

6. จดกจกรรมในหองเรยนเชนฝกทกษะการพดโดยใหออกมารายงานหนาชนเลาเรองหรอเปนผอานขาวใหเพอน ๆ ฟง ฯลฯ

4.24 4.45 0.05 5

7. ใหนกเรยนทเรยนเกงจบคกบนกเรยนท เรยนออนเพอตวหรอสอนเสรมใหแกนกเรยน ทเรยนออนกวา

4.04 4.48 0.11 1

8. ซอมเสรมใหกบนกเรยนทเรยนออนจากครประจ าวชาในชวงพกกลางวนหรอเลกเรยน

4.23 4.56 0.08 2

9. มการบนทกการปองกนแกไขปญหาของนกเรยนและแจงขอมลผปกครองทราบทางไปรษณยโทรศพทหรอเชญมาพบทโรงเรยน

4.20 4.42 0.05 5

10. กจกรรมการปองกนและแกไขปญหาท า ใหนกเรยนมคณภาพเปนคนดของสงคม

4.29 4.53 0.05 5

จากตารางท 4.17 แสดงผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการปองกนและแกไขปญหาซงหาก

110

พจารณาคาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการปองกนและแกไขปญหาโดยรวม มคา (PNImodified = 0.07) เมอพจารณาความตองการจ าเปนทควรไดรบการแกไขเรงดวนทสด 3 อนดบแรกคอใหนกเรยนทเรยนเกงจบคกบนกเรยนทเรยนออนเพอตวหรอสอนเสรมใหแกนกเรยนทเรยนออนกวา (PNImodified = 0.11) เอาใจใสดแลนกเรยนโดยทวถงเทาเทยมกนทกคนซอมเสรมใหกบนกเรยนทเรยนออนจากครประจ าวชาในชวงพกกลางวนหรอเลกเรยน (PNImodified = 0.08) และใหค าปรกษาทว ๆ ไปรวมทงเรองการปรบตวและการวางตวในสงคมเพอชวยเหลอผอนคลายปญหาแกนกเรยนตดตามดแลชวยเหลอนกเรยนกลมเสยงทว กลมมปญหาอยางใกลชดและตอเนอง (PNImodified = 0.07) ตามล าดบ ตารางท 4.18 ผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงตอ





D I PNI modified

ล าดบท

1. มการวเคราะหขอมลนกเรยนกลมมปญหาเพอสงตอไปรบการชวยเหลอ

4.20 4.43 0.05 1

2. ด าเนนการแกปญหาในเบองตนดวยตนเองกอนหากไมสามารถแกปญหาไดจงด าเนนการสงตอนกเรยน

4.32 4.51 0.04 2

3. ประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนา

4.25 4.30 0.01 6

4. ใหครแนะแนวครพยาบาลฝายปกครองไดชวยเหลอแกไขปญหาของนกเรยน

4.21 4.29 0.02 5

5. ประสานใหครแนะแนวฝายปกครองตดตอหนวยงานหรอบคคลภายนอกเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหา

4.16 4.29 0.03 3

6. มแบบบนทกการสงตอหรอแบบบนทกประสานงานขอความรวมมอจากผเกยวของเปนลายลกษณอกษร

4.13 4.26 0.03 3

7. ครนดวนเวลาสถานทนดพบกบนวยงานภายนอกทรบชวยเหลอนกเรยนและสงตอ

4.07 4.22 0.04 2

8. มการรายงานผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ

4.17 4.29 0.03 3

9.มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครง 4.02 4.16 0.03 3

111






D I PNI modified

ล าดบท

10. จดท าสรปและรายงานผลการ ชวยเหลอเปนระบบ

4.11 4.24 0.03 3

11. นกเรยนไดรบวธการทดทสดและโอกาสในการพฒนาอยางถกตองและเหมาะสม

4.23 4.31 0.02 4

จากตารางท 4.18 แสดงผลการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงตอ ซงหากพจารณาคาดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ดานการสงตอโดยรวม มคา (PNImodified = 0.03) เมอพจารณาความตองการจ าเปนทควรไดรบการแกไขเรงดวนทสด 3 อนดบแรก คอ มการวเคราะหขอมลนกเรยนกลมมปญหาเพอสงตอไปรบการชวยเหลอ (PNImodified = 0.05) ด าเนนการแกปญหาในเบองตนดวยตนเองกอนหากไมสามารถแกปญหาไดจงด าเนนการสงตอนกเรยนครนดวนเวลาสถานทนดพบกบหนวยงานภายนอกทรบชวยเหลอนกเรยนและสงตอ (PNImodified = 0.04) และประสานใหครแนะแนวฝายปกครองตดตอหนวยงานหรอบคคลภายนอกเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหามแบบบนทกการสงตอหรอแบบบนทกประสานงานขอความรวมมอจากผเกยวของเปนลายลกษณอกษร มการรายงานผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครงจดท าสรปและรายงานผลการชวยเหลอเปนระบบ (PNImodified = 0.03) ตามล าดบ

112

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ

นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร มวตถประสงคเพอศกษาระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร เพอเปรยบเทยบระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างานและเพอประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก คร ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ปการศกษา2560 จ านวน 389 คน โดยก าหนดขนาดของกลมตวอยาง ใชสตรของทาโร ยามาเน (Yamane, 1967) และไดด าเนนการใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling)

เครองมอทใชในการวจย มลกษณะเปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างานของผตอบแบบสอบถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ(Checklist) และตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแนวทางของ Likert’s Scale ม 5 ระดบ โดยใหแสดงความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร เปนแบบสอบถามความคดเหนทมรปแบบการตอบสองสภาพ (Dual Response) คอ สภาพทเปนจรง และ สภาพทควรจะเปน ในดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน การสงเสรมและพฒนานกเรยน การปองกนและแกไขปญหา และการสงตอ ทงน แบบสอบถามทไดผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา(Content Validity) ดวยหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) จากผทรงคณวฒจ านวน 5 คน ซงพบวา แบบสอบถามมความตรงอยระหวาง 0.6-1 รวมทงผานการทดลองใชกบครทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 คน เพอวเคราะหความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามทงฉบบ ซงพบวา แบบสอบถามมคาความเชอมนเทากบ 0.96 วเคราะหขอมลโดยใชสถต รอยละ คาคะแนนเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน คาดชนความตองการจ าเปน (PNImodified) 5.1 สรปผลการวจย ผวจยสามารถสรปผลการวจยได ดงน 5.1.1 ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ระดบการด าเนนงานในภาพรวมอยในระดบมากและทกดานอยในระดบมาก โดยดานทมการด าเนนงานมากทสด คอ ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน รองลงมาคอ ดานการปองกนและแกไขปญหา และนอยทสด คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล

113

5.1.2 การเปรยบเทยบระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ตามความเหนของครโดยจ าแนกตามขนาดโรงเรยน ระดบการศกษา ประสบการณการท างานมดงน

5.1.2.1 ขนาดโรงเรยน เปนรายดาน พบวา ครในโรงเรยนขนาดแตกตางกนมการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาจ านวน 4 ดาน ไดแก การรจกนกเรยนเปนราย บคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 แตการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนดานการสงตอไมแตกตางกน 5.1.2.2 ระดบการศกษา เปนรายดาน พบวา ครมระดบการศกษาแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวมไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา จ านวน 4 ดาน ไดแก การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอไมแตกตางกน แตการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 5.1.2.3 ประสบการณการท างาน เปนรายดาน พบวา ประสบการณการท างานแตกตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนในภาพรวมไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ทงหมด 5 ดาน ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน ดานการปองกนและแกไขปญหา และดานการสงตอไมแตกตางกน 5.1.3 ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

ผลของการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ความตองการจ าเปนมากทสด ดานการปองกนและแกไขปญหา รองลงมาคอ การสงเสรมและพฒนานกเรยน และนอยทสด ดานการคดกรองนกเรยน 5.2 การอภปรายผล สรปผลการวจยสามารถอภปรายผลได ดงน 5.2.1 การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครในภาพรวม พบวา อยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทง 5 ดาน ทเปนเชนนเพราะโรงเรยนน านโยบายจากตนสงกด คอ ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร ซงมนโยบายทชดเจน ซงหนวยงานตนสงกดมอบหมายงานทชดเจนในทางปฏบต ท าใหระดบความคดเหนอยในระดบมาก โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ไดมการก าหนดกลยทธและมการน านโยบายไปสการปฏบตระดบโรงเรยน สอดคลองกบกลยทธของการจดการศกษาของกรงเทพมหานคร โดยส านกงานยทธศาสตรการศกษาตอบสนองแผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป ประเดนยทธศาสตร

114

มหานครส าหรบทกทาน และทเกยวของตามภารกจ ไดแก ดานท 7 เมองทใหโอกาสทางการศกษาส าหรบทกคน กลยทธสงเสรมการจดกจกรรมทพฒนาทกษะกระบวนการคดวเคราะหและการแกปญหาใหกบนกเรยนโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ท าแผนใหมความสอดคลองกบมาตรการและนโยบายของผวาราชการกรงเทพมหานคร แผนพฒนากรงเทพมหานคร ระยะ 20 ป (ส านกงานยทธศาสตรการศกษา ส านกการศกษา, 2560) จงสงผลใหมการด าเนนงานในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของ เตม ปราถาเน (2557, น. 75) ไดท าการวจยเรอง การบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา พบวา โรงเรยนมการบรหารงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอยในระดบมาก ทเปนเชนนเพราะส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน ไดมการก าหนดกลยทธและมการน านโยบายไปสการปฏบตระดบโรงเรยน สอดคลองกบกบกลยทธการจดการศกษาของจงหวดปทมธานทก าหนดไววาใหสถานศกษาพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการศกษา เนนการมสวนรวมทกภาคสวน ปลกฝงคณธรรมความส านกในความเปนชาตไทย และวถชวตเศรษฐกจพอเพยง สอดคลองกบณปภช รงโรจน (2553, น. 109) ไดท าการวจยเรอง การบรหารงานวชาการกบระบบดแลชวย เหลอนก เ รยนของ โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก เนองจากการบรหารงานวชาการกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวม อยในระดบมาก ซงอาจเปนสาเหตท า ใหระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวม อยในระดบมาก ประกอบกบมบคลากรทมคณภาพ มความสามคค เปนอนหนงอนเดยวกนในการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน จงท าใหระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก สอดคลองกบวฒไกร วฒกมพล (2556, น. 61) ไดท าการวจยเรอง สภาพการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 ผลการวจยพบวา มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา โดยภาพรวมมการด าเนนงานอยในระดบมากและแนวทางการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3 มแนวทางการด าเนนงาน 4 ประการ คอ 1. ส านกงานเขตพนท ผบรหารโรงเรยน รวมทงผชวยผบรหารโรงเรยนทกฝาย ตองตระหนกถงความส าคญของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน และใหการสนบสนนการด าเนนงาน หรอรวมกจกรรมตามความเหมาะสมอยางสม าเสมอ 2. ครทกคนและ คณะกรรมการหรอคณะกรรมการท างานทกคณะตองมการประสานงานอยางใกลชดและมการประชมในแตละคณะอยางสม าเสมอตามทก าหนด 3. ครทปรกษาเปนบคลากรหลกส าคญในการด าเนนงานโดยตองไดรบความรวมมอจากครทกคนในโรงเรยน รวมทงการสนบสนนเรองตาง ๆ จากโรงเรยน 4. การอบรมใหความรและทกษะ รวมทงเผยแพรขอมล ความรแกครทปรกษาหรอผทเกยวของในเรองทเออประโยชนตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนสงจ าเปนโดยเฉพาะเรองทกษะเบองตนและแนวทางการแกไขปญหาตาง ๆ ของนกเรยน ซงโรงเรยนควรด าเนนการอยางตอเนองและสม าเสมอ 5.2.2 การเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามตวแปรขนาดโรงเรยน พบวา ครในโรงเรยนขนาดตางกน มการด าเนน งานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในภาพรวมอยในระดบมากและแตกตางกน โรงเรยนขนาดกลางและขนาดใหญมการด าเนนงานมากกวาขนาดเลกทเปนเชนนเพราะโรงเรยนขนาดกลาง โรงเรยน

115

ขนาดใหญมจ านวนบคลากรมากกวามความพรอมดานการอทศตน พรอมเตมใจเสยสละเวลาและโครงสรางขอบขายงานมความชดเจน มการตดตามงานทเปนระบบ อกทงมผบรหารทมนโยบายทชดเจนในการบรหารงานในการเขมงวดวางกฎระเบยบภาระหนาทเปนรปธรรมทชดเจนทตองปฏบตเปนระบบ มการสงเอกสารตรวจสอบทกขนตอนอยางเปนระเบยบของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนอกทงโรงเรยนขนาดกลาง และโรงเรยนขนาดใหญยงมความพรอมเรองงบประมาณ วสดอปกรณ การจดการ ซงสอดคลองกบเตม ปราถาเน (2557, น. 76) พบวา ขนาดโรงเรยนตางกน มการบรหารงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธานโดยรวมและรายดานแตกตางกน เพราะโรงเรยนแตละขนาดมการบรหารงานทแตกตางกนทงในดานวชาการ งบประมาณ และแผนงานหรอสถานท สอดคลองกบฐานยา งามศร (2553, น. 72) ไดศกษาเรองการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนส านกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1 พบวาครทปรกษาทสงกดขนาดโรงเรยนตางกนมการบรหารโดยรวมและรายดานแตกตางกน ทงนเปนเพราะโรงเรยนทมขนาดใหญนนมจ านวนนกเรยนทมาก ประกอบกบมทตงอยในชมชนทมผอยอาศยเปนจ านวนมากปญหาตาง ๆ ของนกเรยนยอมมากขน ดวยเหตนจงอาจเปนสาเหตทท าใหการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนทมขนาดใหญมากกวาโรงเรยนทมขนาดกลางและขนาดเลกทมจ านวนนกเรยนทนอยกวา 5.2.3 การเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกด กรงเทพมหานคร จ าแนกตามตวแปรระดบการศกษา พบวา การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามระดบการศกษา พบวา ไมแตกตางกนในภาพรวมและอยในระดบมาก ทเปนเชนนเพราะระดบการศกษาของครไมไดชวยใหการปฏบตงานในการดแลชวย เหลอนก เ รยนมประสทธภาพ แตกตางกนทงนอาจเปนเพราะโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร ตงอยในเมองหลวงเปนมหานครส าหรบทกทาน อยในแหลงความเจรญ ดวยเทคโนโลย มการอบรมเชงปฏบตการบอยครง มคร ครแนะแนว มความพรอมอกทงผบรหาร เหนความส าคญของระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ใหความส าคญกบการมสวนรวมของหนวยงานทเกยวของ ผปกครอง และชมชน จงท าใหผบรหาร คร และผปกครองมปฏสมพนธอนดตอกน มความเขาใจในการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทตรงกน มการตดตอประสานงาน ใหค าปรกษา แนะน ากนอยางตอเนอง มการมการจดกจกรรมเพอสงเสรมและพฒนานกเรยนเตมตามศกยภาพ สงเสรมความสามารถของนกเรยนทเหมาะสม ชวยเหลอปองกนปญหาใหกบนกเรยนโดยครทเกยวของเปนผใหค าแนะน าในการดแล ชวยเหลอ และแกไขปญหาใหกบนกเรยน ผปกครองใหความรวมมอในการด าเนนกจกรรมของโรงเรยนเปนอยางด ซงเปนปจจยส าคญทท าใหการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ประสบผลส าเรจ จงสงผลตอการมบทบาทการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ จรฐพร จนสายใจ (2557, น. 109) ไดท าการวจยเรอง ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยนโสตศกษาจงหวดนครปฐม พบวาผทมวฒการศกษาต ากวาปรญญาตร วฒการศกษาปรญญาตร และวฒการศกษาสงกวาปรญญาตรมความคดเหนในภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน ทงนอาจเนองมาจาก โรงเรยนจดประชมผปกครองทงโรงเรยน และประชมผปกครองในระดบชนเรยนทกภาคเรยน จงท าใหผปกครองและครมการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพ ซงสอดคลอง

116

กบงานวจยของ ณปภช รงโรจน (2553, น. 109) ไดท าการวจยเรอง การบรหารงานวชาการกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร พบวา ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร โดยภาพรวมอยในระดบมาก เนองจากมบคลากรทมคณภาพ ใหความรวมมอและมความสามคคเปนอนหนงอนเดยวกนในการดแลชวยเหลอนกเรยน จากการวจยคนพบวา ดานการสงเสรมและพฒนาผเรยน ครทมระดบการศกษาตางกนมการด าเนนงานดานการสงเสรมและพฒนาผเรยนแตกตางกน โดยระดบการศกษาปรญญาตร มการด าเนนงานมากทสด ทงนเปนเพราะวาครสวนใหญในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครมระดบการศกษาปรญญาตรและเปนครทเรยนจบมาใหม มความกระตอรอรนขยนขนแขงกระฉบกระเฉงเตรยมพรอมทจะท างานทกดานดวยความมมานะคาดหวงความส าเรจในงาน ครทมระดบการศกษาตางกน ตางมแนวทางในการปฏบตหนาทของเอตนเองทแตกตางกนท าใหมความคดเหนเกยวกบการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนแตกตางกน จงสงผลใหมระดบการด าเนนงานมากทสดและแตกตางกน 5.2.4 การเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

สงกดกรงเทพมหานคร จ าแนกตามตวแปรประสบการณการท างาน พบวา ครทมประสบการณการท างานตางกน มการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ไมแตกตางกนทงในภาพรวมและรายดาน ทเปนเชนนเพราะวา ครทมประสบการณมากกวาบางครงไมสามารถแกไขปญหาตาง ๆ ไดดกวาการปฏบตงานครทปรกษาทมประสบการณการท างานนอยกวา ซงครทมประสบการณมากกวาอาจจะมองเหนปญหาบางปญหาของระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดไมชดเจน แตในบางกรณครทมประสบการณการท างานนอยกวากสามารถแกไขปญหาไดดกวา เนองมา จากชองวางระหวางวยกบนกเรยนทใกลเคยงกนและท าใหเขาใจปญหาตาง ๆ ของนกเรยนไดมากขน อกทงยงสามารถน าความรและเทคนคใหมมาชวยเหลอนกเรยนไดทนทตามยคสมยของนกเรยนในปจจบน ซงสอดคลองกบผลการวจยของวไล รงโรจนแสงจนดา (2555, น. 136) ไดท าการวจยเรอง การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนดวยการใชหลกจตวทยาของโรงเรยนประถมศกษา เขตบางบอน สงกดกรงเทพมหานคร ตามความคดเหนของผบรหาร และคร จ าแนกตามระยะเวลาการปฏบตงาน ในภาพรวมทง 6 ดาน พบวา ผบรหารและครระยะเวลาการปฏบตงานต ากวา 10 ป กบ 10 ปขนไปมความคดเหนไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะวา ผบรหารและคร ผปกครอง กรรมการสถานศกษาไดมการสรางความเขาใจและประสานความรวมมอกนในการด าเนนการตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยการท างานเปนทมสงผลใหการด าเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกนสอดคลองกบงานวจยของรองรตน ทองมาลา (2558, น. 122) ไดท าการวจยเรอง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตามทศนะของผบรหารและครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสระบร จ าแนกตามประสบการณในการปฏบตงาน ในภาพรวม ไมแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะวา ผบรหารและครทมประสบการณในการปฏบตงาน ตางกนไดมการสรางความเขาใจและประสานความรวมมอกนในการด าเนนการตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยการท างานเปนทมสงผลใหการด าเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกน ท าใหมความเหนตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ไมแตกตางกน สอดคลองกบงานวจยของนรศรา จแยม (2553) ไดท าการวจยเรอง การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนตามความคดเหน ของผบรหารและครผสอนในโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน จงหวดระยอง ผลการวจยพบวา การวเคราะหเปรยบเทยบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

117

ตามความคดเหนของผบรหาร และครผสอนในโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน จงหวดระยอง ทจ าแนกตามเพศ ประสบการณในการท างาน ต าแหนงการท างาน และขนาดโรงเรยน มความคดเหน ไมแตกตางกน 5.2.5 การประเมนความตองการจ าเปนของการด า เนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร พบวา ในภาพรวมอยในระดบตองการพฒนาตามล าดบดงน ดานการปองกนและแกไขปญหา ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการสงตอ และดานการคดกรองนกเรยน ผลการวจยพบวา ความตองการจ าเปนดานการปองกนและแกไขปญหา อยในระดบตองการพฒนามากทสด ปญหาทพบ ไดแก ครไมสามารถปองกนนกเรยนไดตลอดเวลา ดแลไดแตเวลาทนกเรยนอยภายในโรงเรยน การรจกเดกเปนรายบคคลและการคดกรอง จะท าใหพบกลมเสยงทจะเกดปญหาตาง ๆ แตครไมสามารถปองกนและแกไขไดโดยล าพง การปองกนปญหาตาง ๆ ของผเรยนท าไดไมทวถง อกทงผปกครองไมมเวลาในการดแลนกเรยนเทาทควร ครขาดความรวมมอกบผปกครองในการแกไขปญหา ท าใหครใชเหตผลและเขาใจปญหาของเดกนอย และขาดความเอาจรงเอาจง ดานการปองกนและแกไขปญหามความตองการจ าเปนมากทสด ทงนอาจเปนเพราะวาครในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานครมนกเรยนทตองดแลเปนจ านวนมาก ท าใหดแลไมทวถงอกทงครมภาระงานเอกสารงานประเมนตาง ๆ เปนจ านวนมาก จงท าใหผลการวจยมคาดชนความตองการจ าเปนมากทสด การแกไขปญหานกเรยนในขนแรกนน ครตองมเวลาในการใหค าปรกษามเวลาจดการกจกรรมตาง ๆ ครตองเสยสละเวลาสวนตว และตองมเวลาใหกบนกเรยนทกครงทนกเรยนมปญหา ครควรใหความเอาใจใสกบนกเรยนเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยงหรอกลมมปญหานนจ าเปนอยางมากทตองใหความดแลอยางใกลชด โดยใหความส าคญกบวธการและการตดตามทเปนระบบครควรทจะรบรขอมลของนกเรยนในดานการเรยน ดานสขภาพ และดานพฤตกรรม เพอเปนแนวทางในการปองกนและแกไขปญหาของนกเรยนรวมถงการพฒนาและสงเสรมนกเรยน เพอใหนกเรยนมผลการเรยนและพฤตกรรมทดขนกวาเดม โดยรายขอทมความตองการจ าเปนมากทสด คอ ใหนกเรยนทเรยนเกงจบคกบนกเรยนทเรยนออนเพอตวหรอสอนเสรมใหแกนกเรยนทเรยนออนกวา ทงนเพราะนกเรยนทนงดวยกนจะมความสนทใกลชดกน ดวยความใกลชดสามารถทจะอธบายไดเมอเกดความไมเขาใจ ไมมชองวางระหวางวยสามารถแกปญหารวมกนได บางครงกลวครดเลยไมกลาถาม จากการวจย เปนเพราะครขาดความร ความเขาใจ ในการใหค าปรกษา และวฒภาวะทางอารมณไมเหมาะสม ครสามารถยดหยน ยอมรบขอมล ขอเทจจรง เพอการปรบเปลยนไดโดยครมทกษะในการท างาน มความศรทธา รบผดชอบตองานในบทบาทหนาทรบผดชอบตอบคคล หนวยงานและสงคมทเกยวของในขอบเขตความสามารถปฏบตตนโดยการยดหลกจรรยาบรรณ มคณธรรม พรหมวหาร 4 และสามารถรกษาความลบของบคคลไมมอคตในการใหค าปรกษา รกษาประโยชนสทธของผรบค าปรกษา และสอดคลองกบก าไลทพย ราชแกว (2552, น. 92) ไดท าการวจยเรอง สภาพปญหาและความตองการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ชวงชนท 3-4 ของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาบรรมย เขต 3 พบวา ความตองการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนตามความคดเหนของ

118

ผบรหารโรงเรยน หวหนางานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนและครทปรกษารายดานและโดยรวมอยในระดบมาก โดยรายดานความตองการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนมากทสด คอดานการปองกนและแกไขปญหา พบวา ตองการพฒนาแกไขเกยวกบวนยและความประพฤต ดานสารเสพตดและเรองเพศ ดานการเรยน สาเหตทเปนเชนนเนองมาจาก ปจจบนปญหาตาง ๆ ทกลาวมานเปนปญหาทเกดขนในโรงเรยนเกอบจะทกแหง โดยเฉพาะโรงเรยนระดบชวงชนท 3-4 ท าใหนกเรยนมพฤตกรรมไมพงประสงค ขาดความรบผดชอบทงตอตนเองและสวนรวมไมสนใจการเรยน ผลสมฤทธทางการเรยนต า สอดคลองกบจตกรณ นสสย (2558, น. 93) ไดท าการวจยเรอง การศกษาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนบานหนองปรอ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 4 ดานการแกไขปญหานกเรยนมขอคดเหนและขอเสนอแนะดงน พดคยกบนกเรยนถงปญหาทเกดขนครด าเนนการแกไขปญหานกเรยน โดยการประสานผปกครองและหนวยงานอน ๆ ชวยเหลอนกเรยนทเรยนดแตยากจน จดกจกรรมเยยมบานนกเรยนเพอทราบถงปญหาของนกเรยนแตละคน แกปญหารายบคคล และปฏบตทละขนตอน ดความเปลยนแปลงควรมการประชมเพอปรกษาเกยว กบพฤตกรรมนกเรยน และควรรวมกนวเคราะหปญหา แนวทางแกไขพฤตกรรม และดานการปองกนนกเรยน มขอคดเหนและขอเสนอแนะดงน สอบถามพดคยถงสภาพแวดลอมทจะสงผลตอนกเรยนดแลเอาใจใสนกเรยนในความรบผดชอบอยางเครงครด ควรวางระเบยบขอบงคบใหนกเรยนปฏบต และเพมกจกรรมและอบรมเกยวกบการปองกนตวเองจากภยรอบตวรทนภยตาง ๆ ซงสอดคลองกบ ฐานยา งามศร (2553, น.7) ไดท าการวจยเรอง การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนส านกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1 ไดใหความหมายของการปองกนและแกไขปญหา หมายถง การดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษาทใหความเอาใจใสนกเรยนในความรบผดชอบ แตส าหรบนกเรยนในกลมเสยงหรอมปญหานนจ าเปนอยางยงทควรใหความดแลอยางใกลชดตอเนอง เพอชวยแกปญหาใหนกเรยนทงดานปองกนและแกไขปญหา การใหค าปรกษาเบองตนแกนกเรยน การจดกจกรรมเพอปองกน และชวยเหลอแกไขปญหาของนกเรยน การใชกจกรรมเสรมหลกสตรเปนกจกรรมทจดขนโดยใชนอกเวลาเรยน สอดคลองกบ ปยะพร ปอมเกษตร (2559, น. 205-206) ไดท าการวจยเรอง การน าเสนอกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเสรมสรางคณภาพของนกเรยนมธยมศกษา พบวา ไดน าเสนอกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอเสรมสรางคณภาพของนกเรยนมธยมศกษา ประกอบดวย 5 กลยทธหลก 20 กลยทธรอง 60 วธการ หนงในกลยทธหลก คอ เสรมสรางขดความสามารถดานการปองกนและแกไขปญหา ซงประกอบดวย 4 กลยทธรองดงน

1) เสรมสรางขดความสามารถดานการปองกนและแกไขปญหา ดานรางกาย มแนวทางการด าเนนการ ไดแก (1) ผบรหารและผทเกยวของรวมกนจดท าแผนงานกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา ดานรางกาย (2) ผบรหารมการแตงตงบคลากร ก าหนดผรบผดชอบ กจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา ดานรางกาย มการประสานความรวมมอกบสาธารณสข ในการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพนกเรยน มการด าเนนงานเกยวกบโภชนาการนกเรยนเพอใหมน าหนก สวนสง และสมรรถภาพทางกายตามเกณฑมาตรฐาน (3) ผบรหารมการตดตามตรวจสอบ ควบคม และวดผลการปฏบตตามแผนเพอทราบถงความกาวหนาและขอบกพรอง

119

2) เสรมสรางขดความสามารถดานการปองกนและแกไขปญหา ดานจตใจ มแนวทางการด าเนนการ ไดแก (1) ผบรหารและผทเกยวของรวมกนจดท าแผนงานกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา ดานจตใจ (2) ผบรหารมการแตงตงบคลากร ก าหนดผรบผดชอบ กจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหาดานจตใจ มการประสานความรวมมอกบสาธารณสข ในการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพจตนกเรยน และสขนสยทด จดกจกรรมเสรมสนทรยภาพ ดนตร กฬา ใหนกเรยนรกและเหนคณคาในตนเองและผอน สามารถจดการกบปญหาและอารมณของตนเอง และด าเนนชวตอยในสงคมไดอยางมความสข ฝกทกษะอาชพเพอใหนกเรยนรกการท างานและมเจตคตทดตออาชพสจรต (3) ผบรหารมการตดตาม ตรวจสอบ ควบคม และวดผลการปฏบตตามแผนเพอทราบถงความ กาวหนา และขอบกพรอง

3) เสรมสรางขดความสามารถดานการปองกนและแกไขปญหา ดานคณธรรม จรยธรรม มแนวทางการด าเนนการไดแก (1) ผบรหารและผทเกยวของรวมกนจดท าแผนงานกจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา ดานคณธรรม จรยธรรม (2) ผบรหารมการแตงตงบคลากร ก าหนดผรบผดชอบ กจกรรมเพอปองกนและแกไขปญหา ดานมการตดตาม ตรวจสอบ ควบคม และวดผลการปฏบตตามแผนเพอทราบถงความกาวหนาและคณธรรม จรยธรรม ประสานความรวมมอกบผปกครองชมชนในการสอดสองดแลพฤตกรรมนกเรยน (3) ผบรหารขอบกพรอง ความตองการจ าเปนดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนอย ในระดบตองการพฒนาตามล าดบ โดยครควรเชญผปกครองนกเรยนมารวมประชมทกภาคเรยน และจดกจกรรมเพอเปนประโยชนตอนกเรยนรจกผอนและสงคมเชนใหนกเรยนรจกตนเองและเพอน ๆ มากขนครควรจดกจกรรมสงเสรมนกเรยนกลมปกตใหพฒนาไดเตมศกยภาพครควรจดกจกรรมซอมเสรมเพอชวยเหลอนกเรยนในกลมเสยงกลมมปญหาครควรใหค าปรกษาเบองตนแกนกเรยนทอยในกลมมปญหา ซงมความสอดคลองกบงานวจยของศร โชคสกล (2559, น. 81) ไดศกษาเรอง การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนรตนโกสนทร 9 จงหวดสมทรปราการ สรปวาสภาพทควรจะเปนของดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน ครตองจดกจกรรมประชมผปกครองนกเรยน จดกจกรรมโฮมรมเพอพฒนานกเรยนใหเปนบคคลทมวามสามารถไดรบการยอมรบจากผท เกยวของ ครควรยอมรบในความรความสามารถของนกเรยนเพอสรางความภาคภมใจของนกเรยน และครตองจดกจกรรมสงเสรมการเรยนของนกเรยนใหมมาตรฐานความรสงขน และสอดคลองกบครรชต เมฆขลา (2552, น. 31) กลาววา ในการพฒนานกเรยน ครประจ าชน ควรใหความเอาใจใสนกเรยนทกคนเทาเทยมกน แตส าหรบนกเรยนกลมเสยงมปญหานนจ าเปนอยางมากทตองใหความดแลเอาใจใสอยางใกลชดและหาวธการชวยเหลอ ทงการปองกนและการแกไขปญหา โดยไมปลอยปละละเลยนกเรยน จนมปญหาของสงคม การพฒนานกเรยนมวธการและเทคนคหลายวธ เชน การใหค าปรกษาเบองตน การจดกจกรรมในชนเรยนใหนาสนใจ เพอปองกนและแกไขปญหา กจกรรมเสรมหลกสตร กจกรรมซอมเสรม กจกรรมการสอสารกบผปกครอง การตดตามรายงานสวนเกยวของ ความตองการจ าเปนในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล อยในระดบตองการพฒนา ตามล าดบ โดยครประจ าชนควรใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองสมบรณจดท าขอมลดานความสามารถพเศษของนกเรยนในดานตาง ๆ เชน ดนตร กฬา ศลปะ ในระเบยนสะสมอกทงครควรสอบถามขอมลดานอาชพและรายไดของบดามารดาหรอ

120

ผปกครองนกเรยน ซงมความสอดคลองกบงานวจยของเพญศร นตยา (2551, น. 35) ไดศกษาปญหาการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 4 การรจกนกเรยนเปนรายบคคล เปนวธการส าคญทชวยใหครทราบจดแขงจดออนของนกเรยนแตละคน โดยใชเครองมอทหลากหลาย ซงตองเลอกวธการและเครองมอหรอเทคนค ตาง ๆ เพอประสทธภาพในการรจกนกเรยนเปนรายบคคล และสามารถถน าไปวางแผนใหการชวยเหลอ ปองกน และสงเสรมพฒนาการของนกเรยนแตละคนไดอยางเหมาะสม และสอดคลองกบงานวจยของมธรน แผลงจนทก (2554, น. 25) ศกษาปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของโรงเรยนในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต 5 สรปวา การรจกนกเรยนเปนรายบคคล คอการศกษาพฤตกรรมของนกเรยนทางดานความสามารถ ดานสขภาพและดานครอบครว เพอการสงเสรมการปองกนและการแกไขปญหานกเรยนตอไป

ความตองการจ าเปนการสงตออยในระดบตองการพฒนาตามล าดบ ครควรมการวเคราะหขอมลนกเรยนกลมมปญหาเพอสงตอไปรบการชวยเหลอครควรด าเนนการแกปญหาในเบองตนดวยตนเองกอนหากไมสามารถแกปญหาไดจงด าเนนการสงตอนกเรยนครควรมการประสานใหครแนะแนวฝายปกครองตดตอหนวยงานหรอบคคลภายนอกเพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหาแลวมการรายงานผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอสอดคลองกบงานวจยของ สายใจ แซโซว (2551, น. 73) ไดศกษาเรอง ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกว เขต 2 ผลการวจยพบวา ดานการสงตอนกเรยน ครทปรกษาควรประสานงานกบครทชวยเหลอนกเรยนทสงตอและบคลากรทเกยวของ ความตองการจ าเปนการคดกรองนกเรยนอยในระดบตองการพฒนาตามล าดบ ครประจ าชนควรสงเกตพฤตกรรมนกเรยน บคลกภาพ ครอบครว ความสามารถในการเรยน เพอจดนกเรยนเปน 3 กลม คอ กลมปกต กลมเสยง และกลมทมปญหา ใชเกณฑการพจารณาของโรงเรยนเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลสอดคลองกบปารวรรณ โคตรชมพ (2554, น. 35) ไดวจยเรอง การด าเนนงานตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2 พบวา การด าเนนงานทนาจะมปญหามากทสด คอ ดานการคดกรองนกเรยนเพราะวาตองยดเกณฑทมมาตรฐานในการจดกลมนกเรยน ตองใชความละเอยดถถวน ความรอบคอบและความระมดระวงในการลงสรปขอมล ครควรท าการคดกรองนกเรยนออกเปน 3 กลม คอ กลมปกต กลมเสยง และกลมมปญหา โดยใชขอมลตาง ๆ เชน แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยน เพอทจะจดหากจกรรมทปองกนและการพฒนาสงเสรมนกเรยน ใหเหมาะสมกบกลมของนกเรยนทครไดท าการคดกรองไวและสอด คลองกบงานวจยของจตกรณ นสสย (2558, น. 98) ไดศกษาเรอง การศกษาการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนบานหนองปรอ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 3 ดานการคดกรองนกเรยน ควรมระบบคดกรองทชดเจนเปนระบบ ไมซ าซอน ครมการคดกรองท าใหแยกเดกไดเปนประโยชนในการชวยเหลอนกเรยนไดดน านกเรยนทอยในกลมเสยงมาพฒนากอน และควรสงตอกรณทตองการความชวยเหลอตองคดกรองนกเรยนจรง ๆ แลวแยกแยะตามความเปนจรง

121

5.3 ขอเสนอแนะ 5.3.1 ขอเสนอแนะทไดจากการวจยในครงน ผวจยขอน าเสนอเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 ระดบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

5.3.1.1 จากผลการวจยทไดนน พบวา การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยดานทมการด าเนนงานมากทสด ขอเสนอแนะ ไดแก ครควรมการจดกจกรรมเสรมอน ๆ เพอพฒนานกเรยนเปนประจ าสม าเสมอ โดยเนนใหนกเรยนมสวนรวมในการก าหนดกจกรรมตาง ๆ เชน การแสดงความคดเหนและการแสดงออก ตามล าดบและพฒนาระบบกจกรรมโฮมรมโดยเชญผปกครองเขามามสวนรวมในกจกรรม มการเชญวทยากรมาใหความรแกผปกครองในการดแลเดก ผบรหารสงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมประชมผปกครองนกเรยนเปนประจ า 5.3.1.2 จากผลการวจยทไดนน พบวา การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ นกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยดานทมการด าเนนงานนอยทสด ขอเสนอแนะ ไดแก ครตองท าการเกบรวบรวมขอมลทจ าเปนเกยวกบตวนกเรยน ดานความสามารถดานผลการเรยน ดานสขภาพ ดานครอบครว ฐานะทางเศรษฐกจ ดานความประพฤตโดยการ สงเกต สมภาษณ การเยยมบานนกเรยนมากขน และสมภาษณเพอนบานทอยใกลเคยงกบนกเรยน เพอเกบรายละเอยดของขอมล จดท าฐานระบบขอมลนกเรยน ผปกครองใหมการเคลอนไหวเปนปจจบน ควรมการจดสรรเวลาใหครทปรกษาไดพบกบนกเรยนใหมากขนจดกจกรรมพบปะผปกครองเพอความส าคญของการใหขอมลนกเรยนตลอดจนความรวมมอของผปกครอง ใหก าลงใจนกเรยน และอบรมบมนสยเรองคณธรรม และจรยธรรม เปนตน และครทกคนความศกษาภมหลงของนกเรยน เพอใหเขาใจปญหาของนกเรยน ตอนท 2 ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร 5.3.1.3 จากผลการวจยทไดนน พบวา ความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวย เหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร โดยดานทมความตองการจ าเปนมากทสด คอดานปองกนและแกไขปญหา ขอเสนอแนะ ไดแก ครและทกฝายควรเขาถงปญหา เพอน าเปนแนวทางในการปรบ ปรงแกไขใหสภาพดขน การทดสอบสมรรถภาพรางกาย สตปญญา อารมณ และความถนดเพอเกบเปนขอมลได ควรตดตาม และตรวจสอบในการแกไขปญหาทกครง ควรมการประชมชแจงระหวางคร ผปกครอง และผบรหาร รวมมอกนแกไขปญหาอยางตอเนอง และจดกจกรรมสรางกระบวนการกลม ครควรใหความรกและความไววางใจกบเดกนกเรยนมากขน ตองมเวลาในการใหค าปรกษามเวลาในการจดกจกรรมตาง ๆ เพอชวยเหลอนกเรยน ครใชความเขาใจและพดคยกบนกเรยนใหมากขน โดยอาจมการเชญวทยากรทมความร หรออาจจดท าคมอทางดานการดแลและชวยเหลอนกเรยนใหครไดศกษาทกษะ และเทคนคใหม ๆ ในการใหค าปรกษาแกนกเรยน

122

5.3.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 5.3.2.1 จากผลการวจย ผวจยไดท าการศกษาการประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ส าหรบการวจยครงตอไปนนควรท าการศกษา ดงน 1) ควรมการศกษาบทบาทของผบรหารสถานศกษา คร และกรรมการสถานศกษาและผปกครองนกเรยน ทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 2) ควรศกษาการด าเนนงานของสถานศกษาและขอเสนอแนะเกยวกบการด าเนนระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนทกโรงเรยนทสงกดกรงเทพมหานคร 3) ควรศกษาการน าเสนอรปแบบการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนทกโรงเรยนทสงกดกรงเทพมหานคร 4) ควรมการศกษาคนควาเกยวกบคณลกษณะของผบรหารสถานศกษาทส ง ผลต อคณภาพการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

123

บรรณานกรม

124

บรรณานกรม กรมวชาการ. (2545). เอกสารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษาฉบบ

ผบรหาร. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว. กรมสขภาพจต. (2544). คมอครทปรกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ: ยเรนสอมเมลกรป. . (2546ก). คมอครทปรกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. . (2546ข). คมอครระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ชวงชนท 3 - 4 (ชนมธยมศกษาปท 1 - 6). กรงเทพฯ: กรมสขภาพจต. กระทรวงศกษาธการ. (2544ก). แนวทางการด าเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพ

องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. . (2544ข). ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา. กรงเทพฯ:

การศาสนา. . (2545). ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรมสามญศกษา. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ. . (2546). อคว ความฉลาดทางอารมณ. นนทบร: กระทรวงศกษาธการ. . (2547). คมอผบรหารการสรางคมอขายการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ. กลยา พรมรตน. (2559). การศกษาสภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

ของโรงเรยน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 1.วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต. สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.

ก าไลทพย ราชแกว (2552). สภาพปญหาและความตองการพฒนาระบบการดแลชวยเหลอ นกเรยน ชวงชนท 3-4 ของโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาบรรมย เขต 3. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏบรรมย. ครรชต เมฆขลา. (2552). การพฒนาระบบการชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนโปลเทคนคลานนา.

วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาอาชวศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

จรฐพร จนสายใจ. (2557). ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนโสตศกษาจงหวด นครปฐม. การคนควาอสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.

จฑาภรณ นาคประวต. (2553). ปญหาแนวทางการพฒนาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอ นกเรยนของโรงเรยนในเขตอ าเภอสอยดาว สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาจนทบร

เขต 2. งานนพนธ สาขาการบรหารการศกษา การศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

125

จฑามณ เกษสวรรณ . (2555). ปจจยทสงผลตอการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ โรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาม ธยมศกษาในเขต กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย. จตกรณ นสสย. (2558). การศกษาการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน

บานหนองปรอ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 3. งานนพนธ การศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา.

ชตมา ถาวรแกว. (2559). การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทสงผลตอคณภาพชวตนกเรยนของสถานศกษาในจงหวดปทมธาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 (ปทมธาน – สระบร). วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

ฐานยา งามศร. (2553). การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนสงกดส านกงานเขต พนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1. งานนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. ณปภช รงโรจน. (2553). การบรหารงานวชาการกบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. เตม ปราถาเน. (2557). การบรหารงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนขยายโอกาสทาง การศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน. วทยานพนธครศาสตรมหา บณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรม ราชปถมภ. ถนด แสนกลา. (2553). การศกษาการด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา

ขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสรนทร เขต 3. วทยานพนธหลกสตรปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสรนทร

ธญชนก ศรโสภตกล. (2558). การประเมนความตองการจ าเปนดานจรยธรรมในการใชเฟสบคของ วยรนไทยในเขตกรงเทพมหานคร. การคนควาอสระนเทศศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ สอสารเชงกลยทธ มหาวทยาลยกรงเทพ. ธญสมร คเชนทรเดชา. (2552). “การจดกจกรรมโฮมรมดวยเทคนคการคดหมวกหกใบ” ในการ

ประชมใหญสามญประจ าป 2551. สมาคมแนะแนวแหงประเทศไทย กรงเทพฯ. นรศรา จแยม. (2553). การศกษาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ตามความคดเหน

ของผบรหารและครผสอนในโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน จงหวดระยอง. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). จนทบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ

นนทรตน เกอหนน. (2553). การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาท สงผล ตอคณภาพชวตของนกเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประจวบครขนธ เขต 1 วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร.

126

นยม ปราค า. (2517). ทฤษฎของการส ารวจสถตจากตวอยางและการประยกต. กรงเทพฯ: ศ.ส. การพมพ. บญชม ศรสะอาด. (2553). การวจยเบองตน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. ประนอม แกวสวสด. (2556). สภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 18. วทยานพนธครศาสตร มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ. ประเสรฐ สวนจนทร. (2553). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน ในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 1. งานนพนธการศกษามหาบณฑต (การบรหารการศกษา). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลบบรพา. ประหยด ตเฟอย. (2546). การพฒนาบคลากรดานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยใชกระบวนการ นเทศภายในโรงเรยนสนธราษฎรวทยา อ าเภอศรสงคราม จงหวดนครพนม. การศกษา คนควาอสระ การศกษามหาบณฑต (กศ.ม.) มหาวทยาลยมหาสารคาม. ปารวรรณ โคตรชมพ. (2554). ปญหาและแนวทางการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ

โรงเรยนช าฆอพทยาคม สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 18. งานนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา

ปยะพร ปอมเกษตร. (2559). การน าเสนอกลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเพอ เสรมสรางคณภาพของนกเรยนมธยมศกษา. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พนารตน สรยพนธ. (2556). การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพงงา. ภาคนพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. พวงรตน ทวรตน. (2543). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตร และสงคมศาสตร. กรงเทพมหานคร :

ส านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. พระวรช เอยมศรด. (2554). การประเมนความตองการจ าเปนในการบรหารงานทดตามหลก ธรรมาภบาลของครและบคลากรของสถานศกษาระดบมธยมศกษาในจงหวดนครปฐม. วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต (สาขาวชาพฒนศกษา) ภาควชาพนฐานทางการศกษา. มหาวทยาลยศลปากร. เพญศร นตยา. (2551). สภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 4. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย.

ภทธมา อาจอนทร. (2558). ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนบานไพรพฒนา จงหวด ศรสะเกษ. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต (การแนะแนวและการปรกษาเชง จตวทยา) สาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ภทรานษฐ มงคลธนไพสฐ. (2556). ปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสรนทร เขต 3. ภาคนพนธครศาสตรมหา

127

บณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรม ราชปถมภ. มธรน แผลงจนทก. (2554). ศกษาปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน

ในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต 5. สารนพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏชยภม. มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ. (2557). คมอการเขยนวทยานพนธ ภาคนพนธ. ปทมธาน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. รองรตน ทองมาลา. (2558). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนตามทศนะของ

ผบรหารและครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาสระบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา.

มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. ลลนา ลระพนธ. (2558). กลยทธการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนกระทมแบน “วเศษสมทคณ” จงหวดสมทรสาคร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรหาร การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วชต รงศรทอง. (2545). การศกษาสภาพและปญหาการบรหารและการด าเนนงานระบบดแล ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา. วไล รงโรจนแสงจนดา. (2556). การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนดวยการใชหลกจตวทยา ของโรงเรยนประถมศกษา เขตบางบอน สงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏธนบร. วระชย รอดหลง. (2549). สภาพการด าเนนงานตามมาตรฐานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ของคร ในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสพรรณบร เขต 3. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. วรพงษ เจรญไชย. (2554). สภาพและปญหาการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใน โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 2. วทยานพนธครศาสตร มหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. วฒไกร วฒกมพล. (2556). การศกษาสภาพและแนวทางพฒนาการด าเนนงานระบบดแล

ชวยเหลอนกเรยนสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพษณโลก เขต 3. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม.

ศร โชคสกล. (2559). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโรงเรยนรตนโกสนทร 9 จงหวด สมทรปราการ. งานนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. สมนก ภททยธน. (2546). การวดผลการศกษา. กาฬสนธ: ประสานการพมพ. ส านกงานยทธศาสตรการศกษา ส านกการศกษา. (2560). แผนปฏบตราชการประจ าป 2560 ส านก การศกษา เอกสารกลมงานนโยบายและแผนการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

128

สายใจ แซโซว. (2551). ปญหาและขอเสนอแนะการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาสระแกว เขต 2.

งานนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา.

สายสมร ยวนม. (2545). ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน : แนวทางหนงในการปฏรปการเรยนรของ กรมสามญศกษา. กรงเทพฯ: พมพลกษณ. ส านกการศกษา กรงเทพมหานคร. (2558). รายงานการจดการศกษาของกรงเทพมหานคร ป 2557. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. . (2559). รายงานการจดการศกษาของกรงเทพมหานคร ป 2558. กรงเทพฯ: โรงพมพ

ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. . (2560). รายงานสถตการศกษา ปการศกษา 2560 โรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร.

กรงเทพฯ: โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ส านกการศกษา กองการเจาหนาท. (2560). จ านวนครในสงกดโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร

สบคนจาก http://www.bangkok.go.th/upload/user/00000116/1kkg/ information/2560/kkj.PDF

. (2560). จ านวนครแยกเปนรายโรง. สบคนจาก https://drive.google.com/file/d/ 0B-ixCfQFqmACdk8tVTFQeEpJRlU/view ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2546). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอ นกเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคา และพสดภณฑ. . (2547ก). การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาส าหรบนกเรยน ในเขตพนทการศกษาและสถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขน พนฐาน. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. . (2547ข). การด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาส าหรบนกเรยน ในเขตพนทการศกษาและสถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขน พนฐาน. กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. . (2551). การพฒนาความเขมแขงระบบดแลชวยเหลอนกเรยน (หลกสตรผบรหาร). กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. . (2552). แนวทางการด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. . (2559). ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ: ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต. ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. . (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ: ครสภา ลาดพราว.

https://drive.google.com/file/d/%20%200B-

https://drive.google.com/file/d/%20%200B-

129

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2552). นโยบายสถานศกษา 3D เกณฑมาตรฐานคณภาพ สถานศกษา 3D และเกณฑมาตรฐานคณภาพส านกงานเขตพนทการศกษา 3D. กรงเทพฯ: อกษรไทย. ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน). (2554). แนวทางการ

ประกนคณภาพการศกษาเพอพรอมรบการประเมนภายนอก. กรงเทพฯ : ส านกงานฯ. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2560). แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2560 – 2579. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค. ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2552) ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน หลกการ แนวคด และ

ทศทางในการด าเนนงาน เอกสารสรปยอองคความรส าหรบการพฒนาทมงานขบเคลอนระบบดแลชวยเหลอนกเรยน เพอการกาวยางอยางยงยน ป 2552. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.

สนนท โพธบาย. (2552). การประเมนผลระบบดแลชวยเหลอนกเรยนขยายโอกาสทางการศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาหนองบวล าภ เขต 1. วทยานพนธการศกษา มหาบณฑต (กศ.ม.) สาขาการวจยการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. สภาพ อยยะ. (2552). สภาพและปญหาการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1. วทยานพนธหลกสตรปรญญาครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเลย.

สมาล ทองงาม. (2555). การศกษาการบรหารจดการระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนวดโคนอน ส านกงานเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาพทธศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา. มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

สวมล วองวาณช. (2550). การวจยประเมนความตองการจ าเปน. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สวมล วองวาณช. (2558). การวจยประเมนความตองการจ าเปน. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

โสมสรารน ผวนวล. (2556). การด าเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพระนครศรอยธยา เขต 1. ภาคนพนธ

ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ.

หนวยศกษานเทศก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2550). การพฒนาและการใช แหลงเรยนรในโรงเรยนและทองถนเพอจดกระบวนการเรยนร. กรงเทพฯ: หนวยศกษานเทศก ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. อภชาต เศรณวจยกจการ. (2532). บทบาทหนาทอาจารยทปรกษาในทศนะของนกศกษาและ ปญหาในการท าหนาทอาจารยทปรกษา วทยาเขตกลมชางอตสาหกรรมในสวนกลาง สงกดสถาบนเทคโนโลยราชมงคล. งานนพนธ ปรญญาการศกษามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

130

อานนต อนนตรงส. (2518). หลกการบรหารการศกษา. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อนทรา ฮวดเจรญ. (2550) การด าเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาปราจนบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ บรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. Giancola, S. P. (2000). Adolescent Behavior Problems: peer Pressure Is All It Is Cracked Up To Be. Retrieved from: http://ericcass.uneg.edu/vituallib/ subabuse/1089.htm. Glazier, S. Y. (2004). General Educators’ Perceptions of At-risk Students and Selfperceived Efficacy in Relationship to Participation in a Student Assistance Team Model. Retrieved from http://www.od.arc.nrru.ac.th/dao/detail.nsp Glindemann, K. E., Geller, E. S. and Fortney, J. M. (2003). “Self-Estreem and Alcohol Consumption : A Study of Collage Drinking Behavior in a Naturalistic Setting,” Retrieved from: http://www.unomaha.edu/~ healthed/ab45199.html. Goodman, et al. (2003). Using the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) to Screen for Child Psychiatric Discipline in a CommunitySamples, Dissertation Abstracts International. 65(10): 11178-A. King, Martha Ann Swedenburg, M. A. S (2003). Comprehensive School Counseling Program: Counselor and Principal Agreement. Retrieved from: http://www.od.arc.nrru.ac.th/dao/detail.nsp. Lahmannowsky, M. B. (1991). Guidance and counseling service: Perceived student needs. Dissertation Abstracts International, 52(5), 1642-A. Lyon, T. D. (1993). Children’s decision-making competency: Misunderstanding Piaget. Vioelence Update, 4, 6, 9, Thesis Alabama: The university of Alabama. March, H. W. (1987). Students evaluations of university teaching: Research finding metheological issues, and directions for further research. Journal of Educational Research, 11(6), 253-388. Massare, J. A. (2004). “Staff and Parent Perceptions Regarding the Effects of a Mandatory School uniform Policy on Elementary and Middle School Students in a New Jersey School District,” Dissertation Abstracts International. 64(09), 3151-A; March, 2004. Nadler, A. (1990). Help-seeking behavior as a coping resource. Learned Resourcefulness, 22(4), 127-158. Neufeldt, V., & Guralnik, D. B. (1988). Webster’s New World Dictionary of American English. New York, NY: Webster’s New World.

http://www.od.arc.nrru.ac.th/dao/detail.nsp

http://www.unomaha.edu/~

http://www.unomaha.edu/~

131

Reinke, W. M. (2006) The Classroom Check check-up: A Brief intervention to Reduce Current And Future student Problen Behaviors Through Classroom Teaching Practices. Dissertation Abstracts Internation, 66(7X), 3935-B. Trickett, E., & Moos, R. (2002). Classroom Environment Scale manual (3rd ed.). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press. West, S. (1991). A model for community participation in local school district decision making. Dissertation Abstract International, 42(4), 481. Witkin, Belle Ruth & James W. Altschuld (1995). Planning and Conducting Needs Assessments: A Practical Guide. Thousand Oaks, CA, London, New Delhi: Sage Publications. Yamane, T. (1967). Statistics: An Introductory Analysis. New York: Haper and Rew.

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก

รายนามผทรงคณวฒในการตรวจเครองมอวจย

ภาคผนวก ค

แบบสอบถามเพอการวจย

161

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง การประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร

ค าชแจง 1. แบบสอบถามน มจดมงหมาย เพอประเมนความตองการจ าเปนของการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานครเปนแบบสอบถามเพอการวจยประกอบการท าวทยานพนธ ตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมป จ.ปทมธาน ค าตอบทไดเปนประโยชนตอการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร ในภาพรวม ไมมผลตอผตอบแตประการใด จงใครขอความกรณาจากทาน ไดโปรดตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามสภาพจรง 2. แบบสอบถามชดนม 2ตอนดงน ตอนท 1 สถานภาพผตอบแบบสอบถาม

ตอนท 2 การด าเนนงานในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ผวจยขอขอบพระคณทกทานทไดใหความอนเคราะห ในการตอบแบบสอบถามไว ณ โอกาสน

นางวรรณา โฉมฉน นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

162

ตอนท 1 ค าชแจง โปรดท าเครองหมายลงในวงเลบ ( ) หนาขอความทตรงกบขนาดของโรงเรยน ระดบการศกษาและประสบการณการท างานของทาน 1. ขนาดของโรงเรยนททานสงกด ( ) ขนาดเลกมนกเรยน 1- 400 คน ( ) ขนาดกลางมนกเรยน 401 – 800 คน ( ) ขนาดใหญมนกเรยน 801 คนขนไป 2. ระดบการศกษา ( ) ปรญญาตร ( ) ปรญญาโท ( ) ปรญญาเอก 3. ประสบการณการท างาน ( ) 1-5 ป ( ) 11-15 ป ( ) 6-10 ป ( ) มากกวา 15 ป ตอนท 2 ค าชแจงโปรดพจารณาประเดนในแบบสอบถามแตละขอวาทานมความคดเหนตอสภาพทเปนจรงและสภาพทควรจะเปนเกยวกบการด าเนนงานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนของทานในปจจบนอยในระดบใด และท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบสภาพความเปนจรงและสภาพทควรจะเปน โดยมเกณฑการพจารณา ดงน

5 หมายถง สภาพทเปนจรง และสภาพทควรจะเปนมากทสด 4 หมายถง สภาพทเปนจรง และสภาพทควรจะเปนมาก 3 หมายถง สภาพทเปนจรง และสภาพทควรจะเปนปานกลาง

2 หมายถง สภาพทเปนจรง และสภาพทควรจะเปนนอย 1 หมายถง สภาพทเปนจรง และสภาพทควรจะเปนนอยทสด ตวอยาง การพจารณาขอค าถามในการตอบ 2 สวนคอสภาพความเปนจรงกบสภาพทควรจะเปน


สภาพทเปนจรง สภาพทควรจะเปน 5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 1.ใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองชดเจน

163

ตอนท 2 โปรดเลอกเครองหมาย ลงในชองตรงกบความคดเหนของทานในการตอบ 2 สวนคอสภาพความเปนจรงกบสภาพทควรจะเปน



ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล 1.ไดใชเครองมอทหลากหลายในการรวบรวมขอมลนกเรยนเพอใหไดขอมลทถกตองสมบรณ

2.ไดจดท าผลการเรยนของนกเรยนในแตละรายวชาลงในระเบยนสะสม

3. ไดสงเกตและบนทกพฤตกรรมของนกเรยนในดานการเรยนอยางสม าเสมอ

4. จดท าขอมลดานความสามารถพเศษ ของนกเรยนในดานตางๆ เชน ดนตร กฬา ศลปะ ในระเบยนสะสม

5.มการบนทกการตรวจสขภาพ สวนสง น าหนก และโรคประจ าตวของนกเรยนในระเบยนสะสม

6.ไดสอบถามลกษณะนสยของนกเรยนจากเพอนในหองเรยน

7.ไดสอบถามขอมลเกยวกบสภาพครอบครว เชน จ านวนสมาชกในครอบครว สภาพบคคลในครอบครวจากนกเรยน

8. ไดสอบถามขอมลดานอาชพและรายไดของบดามารดา หรอผปกครองนกเรยน

9.ประชมพบผปกครองสอบถามพฤตกรรมและแลกเปลยนขอมลของนกเรยน และระดมความคดเหน ขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอการชวยเหลอนกเรยน

10.มการเยยมบานนกเรยน เพอใหทราบสภาพความเปนอยทางบานของนกเรยน โดยเฉพาะนกเรยนในกลมเสยงและมปญหา

11.มการปรบปรงขอมลพนฐานของนกเรยนเปนรายบคคลใหเปนปจจบน


164



การคดกรองนกเรยน 1.ใชเกณฑการพจารณาของโรงเรยนเปนแนวทางในการวเคราะหขอมลพนฐานจากแหลงขอมล

2.มการใชระเบยนสะสมเปนแหลงขอมลในการคดกรอง

3.มการใชแฟมสะสมผลงานของนกเรยนเปนแหลงขอมลในการคดกรองนกเรยน

4.มการใชแบบบนทกพฤตกรรมของนกเรยนเปนแหลงขอมลในการคดกรองนกเรยน

5.มการใชแบบประเมนพฤตกรรมเดก จดออน จดแขง (SDQ) โดยใหครผปกครอง นกเรยน ประเมนนกเรยน

6.ดแลชวยเหลอการเรยน ความเอาใจใสในการเรยน และการมาโรงเรยนสม าเสมอของนกเรยน

7. ตรวจสขภาพรางกาย เชน ความปกตของ รางกาย โรคประจ าตว น าหนก สวนสง ความสะอาดของรางกาย ฯลฯ

8.สงเกตสภาพอารมณของนกเรยน เชน ซมเศรา วตกกงวล ความเครยด ฯลฯ

9.สงเกตบคลกภาพของนกเรยน เชน พฤตกรรมไมอยนง สมาธสน ฯลฯ

10.สงเกตพฤตกรรมทแสดงออกมามปญหา เชน กาวราว ใชสารเสพตด ชอบลกขโมย ท ารายตนเอง พฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม ฯลฯ

11.สงเกตความสมพนธระหวางนกเรยนกบเพอน คร ผปกครอง

12.จ าแนกแยกประเภทนกเรยนออกเปนกลมตางๆโดยเฉพาะกลมเสยงไดอยางถกตอง

การสงเสรมและพฒนานกเรยน 1.จดกจกรรมโฮมรมอยางตอเนอง เพอสงเสรมและพฒนานกเรยน เปนประจ าทกวน

2.จดกจกรรมโฮมรม ทตรงกบความตองการหรอความสนใจของนกเรยน

165



การสงเสรมและพฒนานกเรยน (ตอ) 3.จดกจกรรมโฮมรมทใหนกเรยนมสวนรวม เชน ไดแสดงความคดเหน รวมแกไขปญหาตางๆ ฯลฯ

4.จดกจกรรมโฮมรมเพอเปนประโยชนตอนกเรยน รจกผอน และสงคม เชน ใหนกเรยนรจกตนเองและเพอนๆ มากขน วธการศกษาในโรงเรยน การผอนคลาย ความเครยด มารยาทในโอกาสตางๆ การอยรวมกบผอน ฯลฯ

5.เปดโอกาสใหนกเรยนมสวนรวมในการก าหนดรปแบบของกจกรรมตามความเหมาะสม

6.จดกจกรรมสงเสรมนกเรยนกลมปกต ใหพฒนาไดเตมศกยภาพ

7.จดกจกรรมพฒนานกเรยนกลมเสยง กลมมปญหาใหเปนกลมปกตอยางยงยน

8.จดกจกรรมซอมเสรม เพอชวยเหลอนกเรยนในกลมเสยง กลมมปญหา

9.จดกจกรรมโดยเนนนกเรยนมบทบาทในกจกรรมใหมากทสด

10.เชญผปกครองนกเรยนมารวมประชมทกภาคเรยน

11.เลอกผปกครองเครอขายเพอเปนตวแทนหองเขารวมประชม ประสานความรวมมอกบโรงเรยน

12.จดกจกรรมสงเสรมและพฒนาความสามารถท าใหนกเรยนกลมมปญหาแนวโนมกลบมาเปนนกเรยนกลมปกตและกลมปกตมขดความสามารถเพมขน

การปองกนและแกไขปญหา 1.ใหค าปรกษาทวๆ ไป รวมทงเรองการปรบตวและการวางตวในสงคมเพอชวยเหลอผอนคลายปญหาแกนกเรยน

2.เอาใจใสดแลนกเรยน โดยทวถงเทาเทยมกนทกคน 3.ตดตามดแลชวยเหลอนกเรยนกลมเสยง กลมมปญหาอยางใกลชดและตอเนอง

166



การปองกนและแกไขปญหา(ตอ) 4.ใหความชวยเหลอนกเรยนกลมเสยง กลมมปญหาโดยยดหลกเมตตาธรรมและใชหลกจตวทยา

5.จดกจกรรมชมนมทนกเรยนสนใจ เชน ชมนมดนตรสากล ชมนมสะสมแสตมป

6.จดกจกรรมในหองเรยน เชน ฝกทกษะการพดโดยใหออกมารายงานหนาชน เลาเรอง หรอเปนผอานขาวให เพอนๆ ฟง ฯลฯ

7.ใหนกเรยนทเรยนเกงจบคกบนกเรยนทเรยนออน เพอตวหรอสอนเสรมใหแกนกเรยนทเรยนออนกวา

8.ซอมเสรมใหกบนกเรยนทเรยนออนจากครประจ าวชาในชวงพกกลางวนหรอเลกเรยน

9. มการบนทกการปองกน แกไขปญหาของนกเรยน และแจงขอมลผปกครองทราบทางไปรษณย โทรศพท หรอเชญมาพบทโรงเรยน

10. กจกรรมการปองกนและแกไขปญหา ท าใหนกเรยนมคณภาพ เปนคนดของสงคม

การสงตอ 1.มการวเคราะหขอมลนกเรยนกลมมปญหาเพอสงตอไปรบการชวยเหลอ

2.ด าเนนการแกปญหาในเบองตนดวยตนเองกอน หากไมสามารถแกปญหาไดจงด าเนนการสงตอนกเรยน

3.ประสานงานกบครทจะชวยเหลอนกเรยนเพอใหทราบลวงหนา

4.ใหครแนะแนว ครพยาบาล ฝายปกครอง ไดชวยเหลอแกไขปญหาของนกเรยน

5.ประสานใหครแนะแนว ฝายปกครอง ตดตอหนวยงาน หรอบคคลภายนอก เพอชวยเหลอนกเรยนทมปญหา

6.มแบบบนทกการสงตอหรอแบบบนทกประสานงานขอความรวมมอจากผเกยวของเปนลายลกษณอกษร

167

การด าเนนงานในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

ระดบการด าเนนงาน สภาพทเปนจรง สภาพทควรจะเปน

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1 การสงตอ (ตอ) 7.ครนดวน เวลา สถานทนดพบกบหนวยงานภายนอกทรบชวยเหลอนกเรยนและสงตอ

8.มการรายงานผลการชวยเหลอนกเรยนอยางสม าเสมอ

9.มการรายงานและขอมลยอนกลบทกครง 10.จดท าสรปและรายงานผลการชวยเหลอเปนระบบ 11.นกเรยนไดรบวธการทดทสดและโอกาสในการพฒนาอยางถกตองและเหมาะสม

ขอขอบคณทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

151

152

153

154

155

156

157

158

159

134

รายนามผทรงคณวฒในการตรวจเครองมอวจย

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.ชอเพชร เบาเงน อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ 2. อาจารย ดร.เลอลกษณ โอทกานนท อาจารยคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ 3. นายขวญชย ฮงรกษา ผอ านวยการโรงเรยนฤทธยะวรรณาลย เขตสายไหม กรงเทพมหานคร 4. นายสพศพงษ อนชตโสภาพนธ รองผอ านวยการโรงเรยนฤทธยะวรรณาลย เขตสายไหม กรงเทพมหานคร 5. ดร.กญวญญ ธารบญ คร วทยฐานะครช านาญการ โรงเรยนฤทธยะวรรณาลย เขตสายไหม กรงเทพมหานคร

ภาคผนวก ข

หนงสอราชการทเกยวของ

136

137

138

139

140

ประวตผวจย

ชอ นามสกล นางวรรณา โฉมฉน วน เดอน ป ทเกด 2 พฤศจกายน 2512 สถานทเกด จงหวดสงหบร ทอยปจจบน 138/275 หม 7 ต าบลเชยงรากนอย อ าเภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา ประวตการศกษา พ.ศ. 2536 ศลปศาสตรบณฑต (รฐศาสตร) มหาวทยาลยรามค าแหง พ.ศ. 2554 ศลปศาสตรบณฑต (สงคมวทยาและมานษยวทยา) มหาวทยาลยรามค าแหง ประวตการท างาน พ.ศ. 2554 ครผชวย โรงเรยนบางขนเทยนศกษา แขวงแสมด า เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร พ.ศ. 2558 คร คศ.1 โรงเรยนฤทธยะวรรณาลย แขวงคลองถนน เขตสายไหม กรงเทพมหานคร

Documents

NEEDS ASSESSMENT FOR OPERATIONS OF STUDENT CARE AND