Mordem'in Güncesi-Ayhan Kaya

7/31/2019 Mordem'in Gncesi-Ayhan Kaya

1/135


2/135

Ayhan Kaya

MORDEMNGNCES

WEANEN SERxWEbN 83

Ayhan Kaya

Mordem'in Gncesi


3/135

5

Ayhan KayaMordem'in GncesiWeann Serxwebn: 83

Birinci bask: Kasm 1996

Kan daha da akacak, nk lkemiz bizim kanmza hasret.Onun her kar toprana kanmz vermedike bu topraklar

bizlerle baramaz.

Mordem


4/135

nsz

Tarihin dile-trnakla kayalara oyularak yazld Zagros da-larnda ilk insan, henz tanrsz ve kimselersiz, doann stnacmaszlyla kar karya, binlerce yl varlk mcadelesi ver-miti.

lk sz nasl syledi insan, ilk anlam nasl kafatasnn derinzindannda btnletirdi, ilk resmi nasl izdi? Bunlarn yapl-mas iin gerekli aralar adm adm nasl gelitirdi? Zaman vemekan kavramlar nasl olutu? Bunlar sonradan nasl tarih velke kavramlar haline geldiler?

ok sancl, bazen ok yava ve bazen ok frtnal, birdenbire

savrulan bir dnya gibi hzla gerekleen bir tarih ve varlkolutu. Bu, insann tarihiydi. Bu tarih, gerekte, saraylarda kral-larn evrelerindeki taht kavgalarnda kirli bir oyuncak haline

gelmeden nce, ite balang olarak yeryz gezegeninin Kr-distan corafyas gibi en sert ve sarp doasnda meydana geldi.

Dorusu, tarihin z, insann dolaysz plak emeiyle gerek-lemitir.

nsan, saraylar, byk tapnaklar ve hatta kamtan evler kur-

6 7


5/135

madan nce, bu trden bir eylemi iin harcad emek ve zama-nn binlerce katn, bunlar kuracak dzeyde bir ustala ula-mak iin harcad. Gerek insanlama sreci buydu. Doaya kar-

bir egemenlik gelitirme sreci, doann bilinen en mkemmelmodeli olan insann kendi kendisine kar egemenlik gelitirme

srecidir. Bunu yapmak ile tarih yapmak, gerekte ayn eylerdir.Tarih yapmann, yani yeryznn zamanna, onun zne denk

gelen bir biim vermenin bakaca bir anlam yoktur.Son yllarda daha berrak biimde aa kt zere, insann

gerekletii en eski alan olan Krdistan topraklar, tarihinde

dnem dnem olduu gibi, bugn de insann kendisini yenidengerekletirdii bir alan oldu. Btn yeryznde kendi yarattelikilerden bir trl syrlamayan ve bir deer olarak kendikne engel olamayan insan, tarihsel gereklemesinin ilkkayna olan Krdistanda yeniden bir balang yapmak istedi-

inde, daha nce binlerce ylda tamamlad bir emek srecini,birka onylda gerekletirmek zorundayd. Bu sre, PKKninmcadelesiydi.

PKK gerillalarnn yaam ykleri, bu anlamda insann ken-disini yeniden gerekletirmesinin ykleridir. Bu kitapta okuya-camz yk de, bu trden bir insanlk yksdr.

Mordem, bir ilk insandr.Krdistann binyllk gecesinde, ay altnda dalara yr-

yen bir ilk insandr. Onun dier yoldalaryla birlikte Krdistandalarndaki hareketlilii, yazdklarndan da anlalaca zere,byle bir ilk insann hareketlilii olarak, tarihi yeniden olutur-

may amalamaktadr.Bu anlamda Mordem arkadan yazdklar, bir tarihin yeniden

yazlmas abasnn, dile-trnakla kayalara oyulan bir insanlkbelgesi olarak ele alnmaldr.

Weann SerwenKasm 1996

lkmutluluk

1991 sonbaharyd.

Sonbaharlar da gzeldir lkemizin. Asl lkemizi gzelletiren ise,

dalarn bandaki zgrlk savalaryd. zgrlk savalar gittik-

leri her yerde halkmz etkilemi, halkmzn gnllerinde taht kur-

mulard. Herkes onlara zeniyor, onlar seviyor, onlar grmek istiyor

ve kurtuluu onlarda gryorlard. Yani kurtulutu, umuttu, zgrlk-

t, bin yllarn intikamyd gerilla...

Biz de etkilenmitik gerilladan. Onlar gibi olmak istiyorduk. Onlar

gibi omuzumuzda silah tamak, dalarn doruklarnda zgrce gez-

mek, savamak istiyorduk.

Geceleri yataa girmeden nce onlar hayal ediyor, yataktayken on-

lar dnyordum. Ben de elime kle almak, zgr olmak, halkm-za hizmet etmek istiyordum. Bunun ise bir tek yolu vard: Gerillayla

iliki kurup onlara katlmak.

Biz bir grup renci arkada kararmz verdik. Artk gerillaya ka-

tlmalyz dedik. O andan sonra okula gitmek, dersleri dinlemek iste-

miyordum. Tm zamanm gerillay, dalar dnerek geiriyordum.

Sonunda bir arkadamla birlikte kylerine gittik. O gece gerilla kye

gelecekti ve bizimle grecekti. Kyde yerimde duramyordum. n-

8 9


6/135

k ilk defa gerilla grecektim. Sevin, coku ve heyecan i ie ya-

yordum. Ne konuacaktm, karlarnda nasl duracaktm, nasl hitap

edecektim? Btn bunlar dnrken, gerillann bizi ardn bil-

dirdiler. Bekledikleri eve gittik. Onlar ilk grdmde sevinten, he-

yecandan konuamadm. Merhabalatk. Daha sonra benim heyecanm

yattrdlar, ardndan tantk. Aklmdan geen her soruyu onlara sor-

dum. Onlar da hi sklmadan cevap verdiler. ok etkilediler beni.

Sonra kararmz bildirdim onlara. Evet, gerillaya katlmak istediimizi

bildirdim. Onlar da olumlu karladlar. Yer ve zaman tespit ettikten

sonra ayrldk. Hi ayrlmak istemiyordum. Yalnz bu ayrlk bir gnl-

ne olacakt. Sonra bir daha ayrlmamak zere gerillayla btnlee-

cektik. O gn onlardan ayrlrken gerilla arkadalar da, ben de sevin-

liydik. Ben hayal ettiim zgrle adm atacam iin, onlar da, yeni

savalar alacaklar iin mutluydular. Mutluluk o gn hepimizin en

doal hakkyd.

br gn tm arkadalar topladm. Yedi arkadatk. kisi bayan ar-

kadat. Hepimiz snf arkadaydk. Birbirimize de balydk. Onun

iin hep beraber katlacaktk. Gerilla arkadalar bizi telefonla arayacak-

lard; buluma yerini bize syleyecekler ve biz de noktaya milis arka-

dala birlikte gidecektik. Sabah veya akam arayacaklard. Sabah ver-

dikleri saatte aramadlar. Bunun zerine neden aramadlar diye endie-

lendik. Durumu milis arkadaa ilettim. Bir ey mi kt, attlar m?

Kafamda binbir soru dolayordu. Milis biraz dndkten sonra, Bi-

zim kye gidelim, arkadalar kesin bu gece kye gelirler, oradan kat-

lrsnz dedi. Bunun zerine akam beklemeden kye gittik.

Yedi arkadatk; yle merakl, cokulu ve sevinliydik ki, sanki

mutluluu ilk defa yakalamtk. Katlmmz duygusal bir katlm olsada, halkmza yararl olacamza, gerillacl baaracamza inan-

yorduk. Akam karanlnn yava yava kmesiyle artk heyecandan

yerimizde duramyorduk. Hele hele hi gerillay grmemi dier arka-

dalar, bambaka bir dnyadaydlar sanki, bunu grebiliyordum.

Saatler ilerledike, gerillann bir daha gelmeyeceini dnmek bile

istemiyorduk. nk bugn gelmeliydiler. Gelmeseler biz ne yapaca-

z? Ama mutlaka gelecekler diyorduk. Gecenin ge saatlerine kadar

bekledik, gelmediler. Artk gelmeyecekleri belliydi. Milise ne yapa-

lm? diye sorduk. O da, daa, arkadalarn noktasna gidelim, kesin

buluruz dedi.

Ve gece parlayan ay altnda dalara doru yrmeye baladk.

Gerillay grmemitik, ama onlar greceimize inanyorduk. Bu

konuda biraz da yanmzdaki milise gveniyorduk. Sabaha kadar yr-

dk. Ormanlk bir alana geldik. Fakat gerillalar orada da yoktu. Onlar

grmedike zlyorduk. Gn boyunca oralarda gezdik. Fakat bulama-

dk. Hava da bozulmu, yamur yayordu. Keke gerillalar gelip bizi

bir an nce alsalar diyorduk. Gece yamur yanca tekrar kye dn-

dk. Kyn hepsi yurtseverdi. Herkes bizimle ilgileniyordu. Bize mo-

ral veriyorlard. leye gidenler bizi grmeye geldiler. Her tarafta ai-

leleriniz sizleri aryor. Polis sizin kyde olduunuzu renirse gelip si-

zi ldrr, onun iin geri dnn. Zaten arkadalar da imdi gelmezler

dediler. Milis ve dier yurtsever kyller de o koullarda dnmemiz-

den yanaydlar. Biz de dnmekten baka yolumuzun olmadn anla-

dk ve dnme karar aldk.

Ne garip bir durumdu. Morallerimiz sfrd. Yzmz tutmuyordu.

Nasl yurtseverlerin yzne bakacaktk? Ne yapacaktk? Bunun yann-

da eer polis sorgularsa nasl cevap verecektik? Biraz dndkten

sonra polisin sorgulamas durumunda ortak tavrmz belirledik. Hepi-

miz birbirimizin yzne bakyor, ama konumak istemiyorduk. nk

zgrle ulamay baaramamtk. nk tekrar o kle ortama dne-

cektik. Ve sabahn ilk klaryla ileye dndk. Herkes kendi evine,

ardndan okula gidecekti.

leye girer girmez her tarafn, TC bayraklaryla donatldn gr-

dk. Sanki bize bir karlama treni gibi geliyordu. O gn 29 EkimCumhuriyet Bayram'yd. Ben nce dkkana gittim. Babam beni kar-

lad. Beni grnce inanamad, nk bir daha geri dnmeyeceimizi

dnyordu. Onunla konuuyordum ki, yava yava tm evre bizim

dkkana gelmeye balad.

Nereye gittiimizi, neden bunu yaptmz soruyorlard. Herkes

sanki beni kendine gre yarglyordu. Ben hibir yere gitmediimizi,

arkadalarla geziye ktmz bunun da hakkmz olduunu sylyor-

10 11


7/135


8/135

kanlln koruyordu. Ben hayatmda ilk defa her iki aya kesilmi,

iki elleri kmr karas olmu birini grdm. Kendisine yardm edip

eve tama cesareti bile gsteremedim. Kyl, Pir ve milis arkadalar,

yaral arkada eve tadlar. Ferhat arkadala birlikte biz de battaniye

ve antalar tadk.

Yaral arkada evde uygun bir ekilde yatrdktan sonra sessiz bir

ekilde uzaktan ona bakyorduk. Daha ilk anda bile yaral arkada, be-

nim ve Ferhat arkadan korktuunu fark etmi olmal ki, bizi yanna

ard. Onun yanna oturduk. nce kendisini tantt. Biz de kendimizi

tanttktan sonra balad hikayesini anlatmaya. O anlattka alamamak

iin kendimi zor tutuyordum. smi Haki'ydi. Dman kn kamplarn

basm ve arkadalar geri ekilirken ayaklar karda yanmt. Bir aya-

n kendisi kesmi, dier ayan da baka bir arkada kesmiti. O kadar

canl ve moralli bir insand ki, anlattka moralimiz artyordu. Dier ta-

raftan da gerekletirdii byk direnie hayran kalyordum. Gerillaya

katlrken bata byle bir direnii arkadala karlamay ans olarak

deerlendirmeye baladm kendi iimden.

lk defa direnen, yaama sevdalanan, yaamak iin her trl mcade-

leyi veren bir insan gryordum. Haki arkada o haliyle bize cesaret ve-

riyordu. Arada bir iltihapl ayaklar szlaynca inliyordu. Bizim duygu-

sallmz tutunca iniltisi kesiliyordu. Hemen bize Parti nderlii'nden,

gerilladan bahsediyordu. O anlattka biz ok dikkatli bir ekilde dinli-

yorduk. O durduu zaman bu defa biz durmuyorduk. Kendisini soru

yamuruna tutuyorduk. O da cevap veriyordu. Bir ara ilalarn almak

iin antasn istedi. antasndan ilalarn karp kendisine verirken,

antasndan bir de bomba kt. Bombay hemen kendisine verdim. O da

bombay nce kendisi kontrol ettikten sonra bana tekrar uzatt ve pence-renin yanna koymam istedi. lk defa bomba gryordum. Her an patla-

yabilir dedim kendi kendime. Onun iin almadm ve Ferhat arkadan

almasn syledim. O da alma cesaretini gstermeyince Pir arkada

bombay alp pencerenin nne koydu. Bu durumumuza Haki arkada

olduka gld. Bugn belki bombay almaya casaret edemiyorsunuz,

fakat belli bir sre sonra bomba gnlk yaamnzn bir paras ola-

cak dedi. Biz de Haki arkadaa katldk ve halimize gldk.

Uzun bir sre geti, gerilla arkadalar gelmediler. Yurtseverler

bize yemek getirdiler. Akam yemei yedik. Bu arada herhangi bir

olumsuzlua kar nbet tutuyorduk. Darda yamur da yayor-

du. Ben Haki arkadala konuurken uyuyup kalmm. Gece saat

olmutu. Yattm yerde Ferhat arkada beni kaldrd. Kalktmda

yle sevindim ki, gzlerime inanamyordum. 6-7 gerilla silahlaryla

birlikte karmda duruyorlard. Hemen onlara sarldm. Artk hibir

engelin kalmadn dndm. O an dnyann en mutlu insany-

dm. ki yldr ulaamadm gerillalara Ar Da'nn eteklerinde,

karanlklar iinde bir damda ulamtm. Sonra evden kmaya ba-

ladk. Haki arkada battaniyenin iine koyduk. Her arkada bir k-

esinden tuttu. Yarm saat evden uzaklatktan sonra eski, ykk,

terk edilmi bir evde durduk. Evde arkadalar beklemeye baladk.

Bir grup daha gelecek ve sonra biz ran snrna gidecektik. Yaan

yamur yerini gnee brakmt. Gelen arkadalar biraz geciktiler.

leden sonra yanmza geldiler. Yeni arkadalarla birlikte bir ta-

kmlk gerilla grubu daha yanmza geldi. Bu takmda bayan gerilla-

lar da vard.

Daha nce bayanlarn da gerillada olduunu biliyordum. Ama ilk

defa silahl, ayn erkek arkadalar gibi giyinip kuanm bayan arka-

dalar gryordum. Dnyordum da, Krdistan kadn kadar d-

rlm, smrlm, kleletirilmi bir kadna dnyada rastlanlmazd.

Daha dne kadar komusuna, akrabasna gitmek iin erkekten izin

alan, erkein izni olmadan kimseyle konumayan Krdistan kadn, bu-

gn zgrlk savanda en n saflarda yerini almt. Uzaktan bayan

gerillalara bakarken bunlar dnyordum.

Yola koyulacaktk. Bir grup yeni arkada, yaral Haki arkada ve bi-zimle birlikte gelecek alt gerilla arkada ran snrna doru yrmeye

baladk. Haki arkada tamak iin aalardan sedye yapmtk. Her

seferinde sedyeyi drt arkada tayordu. Yorulan arkada yerini baka

arkadaa brakyordu. Biraz gittikten sonra TC'nin snrdaki karakolu

grnd. Karakolun altndan geecektik. Onun iin ok sessiz ve dik-

katli gememiz gerekiyordu. Zaten gerilla arkadalar da bizi uyarm-

lard. Akam karanlnda sessiz bir ekilde snr getik. Tam alt saat

14 15


9/135

sren uzun, yorucu bir yolculuktu. En ok da Haki arkada tarken

zorlanyorduk. Ama hepimiz de onu tarken dikkatli olmaya, onu sars-

mamaya alyorduk.

Mak'nn bir kyne gece ge saatlerde vardk. Sabah erkenden

arabayla Mak'ye getik. Banyomuzu yaptk. Dinlendikten sonra ak-

am Urmiye'ye gittik. Bir haftaya yakn Urmiye'de kaldktan sonra

kampa gitmek iin Zaroslar'a doru hareket ettik.

Biz Urmiye'deyken doktor, Haki arkadaa bakmaya geldi. Kendisine

takma ayak ve elin taklabileceini syledi. Biz bir grup yeni arkada

onu snrdan geirirken olduka zorlanmtk. Ama eer ylmadysak,

tamak iin sra beklediysek, biz bunu Haki arkadaa borluyduk. Ger-

ekten de ondaki direni beni yaama daha da balam ve bu yaam

iin kendimin de direnmem gerektiinin bilincine sanki yeni varm-

tm. Haki arkadan o haliyle bile devrime faydal olacana inanyo-

rum.

Arabayla Zaros adrlarnn altna kadar geldik. Sonra kuryemizle

nmzde Zaroslar'a doru harekete getik. Tm arkadalar neeliy-

di. Artk biz de gerilla olmak iin engellerin byk bir ksmn am-

tk. Zaten biraz sonra Urmiye'de bize verilen gerilla elbiselerini giye-

cektik. Bir saate yakn yrdkten sonra adra geldik. Arkadalar bizi

scak bir ilgi yle kar la d lar. Burada biraz dinlendi kten sonra

Zaroslar' aarak Xankrk'ye gidecektik. O arada biz hemen zeri-

mizdeki sivil elbiseleri kardk. al-apik ve yelei giydik. ut be-

limize baladk. Artk biz de gerilla olmutuk, eksik olan bir silahmz-

d. Oradaki gerillalarn silahn aldk, fotoraf ektik. Mutluluktan ye-

rimde duramyor, neredeyse uuyordum. Ben Ferhat arkadan elbise-

lerinin kendisine ok yaktn, o da bana elbiselerimin ok yakt-n anlatyordu. kimiz de hi yere oturmuyorduk. Elbiselerimizin kirle-

neceini dnyorduk.

zgr olmutum. Artk hissedebiliyordum. Akam karanlnn

kmesiyle Zaroslar'n doruuna doru gerilla tarznda yrye

getik. gene doru gidiyorduk. nmzde kar vard. Yaz olmas-

na ramen ok souktu. Karn stnde yrdmzde birbirimizin

ellerini tutuyor ve yle geiyorduk. Sonra gen noktasna geldik.

ok souktu. Arkadalarn hepsi battaniyelerin altna girmiti. Biraz

arkadalarla konutuktan sonra kendimizi Xankrk'ye doru aa b-

raktk. Yava yava arkadalarn zgrlk vadisi dedii Xankrk'nin

iine giriyorduk. Xankrk'nin iine girdike sabrszlanyorduk. kide

bir kuryeye noktaya ne kadar kaldn soruyorduk. Her sorduumuzda

da kurye arkada, yarm saat sonra noktaya ularz diyordu. O ya-

rm saat dedike biz bir an nce yetimek iin daha hzl yryorduk.

Bizim yarm saatlik yol bir gn ald. Gece yars arkadalarn yanna

vardk.

Buras bir eitim taburuydu. Yeni gelenlerin eitim grd bir yer-

di. Ruhat arkada bizi karlad. Hazr manga yerlerine bizi yerletirdi-

ler. Oradaki arkadalarla tantk. Onlarn bize gsterdii ilgi bizi daha

da mutlu etmiti. Artk istediim yere bu defa yetimitim. Artk zgr

yaam yakalamak, halkm iin savamak, iyi bir militan olmak, benim

abama kalyordu.

Eitim taburu derin birdoldu, yani vadiydi. Dolun iinden su ge-

iyordu. Ruhat arkada eitim taburundaki yaam hakknda biraz n

bilgiler verdi. Burada eitim greceimizi, en ksa srede eitimde

kendimizi glendirip pratie kacamz dile getirdi. Krdistan'n

Vietnamlatn, onbe gn gibi ksa bir srede eitim grp pratie

kacamz belirtiyordu. Halbuki biz en az ay eitim greceimizi

tahmin ediyorduk. Biz uzun eitim grsek daha iyi olur, dedik. Rohat

arkada gerekeleri anlatyordu bize. Bir devrimcinin ilk grevi, en k-

sa srede devrime cevap verebilecek duruma kendisini getirebilmektir

diyordu. Anlattklarna biz de hak verdik ve en ksa srede kendimizi

devrimin ihtiyalarna cevap verebilecek bir duruma getireceimizi di-

le getirdik. Bir hafta bekledikten sonra yeni bir grup arkadan gelme-siyle eitime baladk.

Eitime cokulu baladk. Derslere katlyor, youn tartyor ve

kendimizi ok glendirip bir an nce pratie kmak istiyorduk. Bir

haftalk eitimden sonra bizlere silahlar datld. lk silah elimize

aldmzda ok sevinliydik. Parti bize bu silahlar verdii iin biz

de bunun hakkn bir an nce vermeliydik. Buna imdilik en iyi cevap

olarak eitime kendimizi vermek ve kendimizi glendirmekti. Hepi-

16 17


10/135

miz silahmza ok iyi bakyorduk. Her ders arasnda bezle siliyor -

duk.

Daha sonra bizim takm at sahasna gitti. Ben ok heyecanly-

dm. Hayatmda ilk defa mermi patlatacaktm. Hedef belirlendikten

sonra tek tek hedefe nian alacaktk. lk nce biz kii nian aldk.

Her birimizin nian ayryd. Olduka heyecanlydm. Heyecandan

tir tir titriyordum. Klei elime aldm. Karmdaki hedefe doru y-

nelttim. Ruhat arkada Ate talimatn verdi. Biz kii ayn anda

ate ettik. Heyecandan nasl ate ettiimi bilmiyorum. Bu arada sila-

hn otomatikmen mermiyi tekrar ne aldn bilmiyordum. Bir daha

hedefe nian aldk. Yine biz kii birlikte ate ettik. Biz kii

ate ettiimizden dolay ben silahmn patlayp patlamadnn tered-

dtne dtm. Patlamadn dnerek, Ruhat arkadaa silahn

patlamadn syledim. Aslnda silahm patlamt. Fakat heyecan-

dan farketmemitim. Ruhat arkada tetie basp basmadm sordu.

Ben de silahm nme doru tuttum, tetie tekrar bastm, silah aya-

mn nnde patlad. O anda daha ok heyecanlandm. Bu defa sila-

h heyecandan arkadalara dorulttum, o anda herkes bana bard.

Tetie sakn basma diyorlard. Terler iindeydim. Panie kapl-

m, ne yapacam bilmiyordum. O anda Ruhat arkada gelip silah

elimden ald. Daha sonra bana Sen arkadalar izle dedi. Bir k-

eye gidip arkadalarn atlarn izledim. Arkadalarn byk bir

ksm hedeflerini vuruyordu.

Akam manga yerine gittik. Olduka sessizdim. Silaha hakimiyetim

olmad iin zlyordum. Ya arkadalar kazayla ehit etseydim ne

olacakt? Hep onu dnyordum. Eski arkadalardan iyar arkada

durumumu fark etti, yanma oturdu, konutuk. Biraz beni umutlandrd.renci ilk kalemi eline aldnda, kaleme hakimiyeti yoktur. Yazs

olduka irkindir. Sonra yazsn gn getike gzelletirir. Kaleme ha-

kimiyeti olur. Sen de zamanla zerinde durursan silahna hakim olur-

sun dedi. Moralim biraz yerine geldi. Kendi kendime bundan sonra

her konuda dikkatli olacama dair sz verdim.

Eitimimiz gnlk program erevesinde devam ediyordu. lk on

gn ierisinde arkadalarn ou ishal hastalna yakaland. Daha son-

18 19


11/135

ra arkadalar yemeklere alnca hastal atlattlar.

Eitime girdiimiz ilk gnden itibaren TC uaklar her gn zeri-

mizde uuyorlard. Birok yeri bombalyorlard. lk bombalamalardan

biraz korkmutuk. Daha sonra bu korkuyu zerimizden attk. nk

hibir zarar veremiyorlard bize. Uaklarn geli amac da eitimimizi,

slenme almalarmz sabote etmek veya geciktirmekti. Uaklar

kamplarmzn zerinde gezdiklerinde hemen cevaplarn dokalarmz-

dan alyorlard. Dokalar, onlarn dal yapmalarna izin vermiyorlard.

Bu da moralimize moral katyordu. Eitime gn getike alyorduk.

Belli bir sre getikten sonra grevlere de gidip geliyorduk. Askeri

eitimde tatbikatlar yaplyordu artk. En ok da pusu tatbikatn yap-

yorduk.

Gn getike pratikten bahsediliyordu. Blk olarak pratie kabi-

leceimizden bahsediliyordu.

Bir aylk bir eitimden sonra zeletiri platformuna ktk. zeleti-

ri platformumuza karargah komutanmzn zeletirinin anlam ve ne-

mini belirten konumasyla baladk. Sonra stten alta doru arkadalar

zeletirilerini verdiler. Ben de zeletirimi vermek iin yapnn nne

ktm. Arkadalar zerimde deerlendirme yaptlar. Daha sonra ze-

letirim yap tarafndan kabul edildi. Blkteki arkadalar platform

sonras dzenlemeye tabi tutuldular. Bazlar lke iine giderken, baz-

larmz da Xankrk alanna datldk. Ben de ilk dzenlemeyle

Lelikan'a gittim.

LelikanBiz bir grup arkada Lelikan'a gidiyorduk. Hi de istediim gibi ol-

mamt. Ben kendimi lkeye hazrlyordum. Lelikan'a gideceimi du-yunca hayal krklna uradm. Oras geri cepheydi. Bana gre geri

cepheye savaamayanlar gidiyordu. Ben de mi savaamyordum? Hep

kendi kendime dnyordum. Dndke yanl sonulara varyor-

dum. Eer zayfsam bir an nce kendimi kantlayp yle pratie ka-

ym, diyordum. Lelikan'a geldiimiz gibi doka takmna verildik.

Mangann biri dokann yannda konumland. Bizim manga da doka

tepesinin altna konumland. Daha sonra alann nemi hakknda blk

komutanmz bizimle toplant yapt. Lelikan'n nemini anlatt. bir-

liki Gneyli glere kar tedbir amacyla burann kullanldn ve

her an savan olabileceini, onun iin dikkatli olmamz istedi. zel-

likle bu toplantdan sonra alan hakkndaki yanl dncemden kurtul-

dum diyebilirim. Daha sonra hava saldrlarna kar kendimize s-

nak yaptk. Yine eitimimiz devam ediyordu. Kendi aramzda eitim

gryorduk. Bazen intiara kyorduk. Mevzilerimizi yapmtk.

Bir sabah takm komutanmzn defa ate etmesiyle intiara

ktk. Saat sabahn drdyd. Her taraf karanlkt. Biz mevzileri-

mize doru kouyorduk. Hepimizin mevzileri daha nceden belir-

lenmiti. Kemal arkadala birlikte bir mevzide kalyorduk. kimiz

de mevzimize girdik. Biraz evreyi kontrol ettikten sonra ikimiz de

mevzinin iinde uzandk. Gkyzne bakyorduk. Ben iimden yl-

dzlar sayyordum. ylece yatmtm. Kemal arkada da yldzlarla

urarken yatm t. Belli bir sre sonra arkada lar geri ekilme

yapmlard. Biz yattmzdan dolay geri ekilme noktasna gide-

medik. Biz gitmeyince manga komutanmz mevzimize gelmiti.

Tabii ikimiz de uzanm mevzide yatyorduk. Bizi kaldrd. Arka-

dalarn yanna gittik. Takma durumumuz akland. Eitim de olsa

yatmak sutu. Yapnn kararyla ikimize de bu eksiklie girdiimiz

iin gn sigara imeme cezas verildi. e ciddi yaklamamtk.

Elbette ceza eitim amalyd. Bir trl bu yetmezliimi kabullene-

miyordum. Nasl byle bir hataya debilirdim? Bu benim zayfl-

m gsteriyordu, yleyse zerimde ciddi durmalydm. Hatalarm-

dan dersler karmam gerektiini ve ancak bu ekilde baarl olabi-

leceimi dnyordum. lk gn bunun ezikliini yaadm, daha

sonra tekrar canlandm ve arkadalara moral vermeye altm. gnlk bu ceza beni etkilemiti. Artk daha duyarl, dikkatli davra-

nyordum. Alann nemini kavradka ilere, yaama daha ciddi

yaklayordum.

Lelikan'a gittikten sonra bizi eitim taburunda sk sk ziyaret eden

uaklar uzun bir sre gelmediler. Uaklar gelmedike arkadalar skl-

dklarn belirtiyorlard. Baz arkadalar da Biz TC'nin uaklarn d-

re dre bitirdik. TC Amerika'dan istedii uaklar daha alamad.

20 21


12/135

Onun iin uaklar bizi ziyarete gelmiyor diyorlard. Bu uak konusu

da bize moral oluyordu.

Eitim ve hazrlk dnda, aalarda yetien meyveleri de arada bir

toplamaya gidiyorduk. Yine bo zamanlarmzda Parti nderlii'nin

zmlemelerini okuyorduk. Ona gre kendimize yn vermeye al-

yorduk.

zellikle bahar atlmyla birlikte dmana ynelimimiz artm, 15

Austos Atlm'ndan sonra lke genelinde eylemlerimiz sreklilemi-

ti. Hemen hemen her gn radyo haberlerinde eylemlerimiz ilk srada

yer alyordu. zellikle Amed Eyaleti olduka ses veriyordu. Eylem ha-

berlerini dinledike daha cokulu ve moralli oluyorduk. Sloganlar at-

yor, halaylar ekiyorduk. 30 Austos akam yine haberlerde bizim ey-

lemlerden bahsedildi. Arkadalar Helena karakolunu basmlard. So-

nularn tam bilmiyorduk. Byk bir eylem olduu belliydi. Birka

gn sonra eylemin sonular geldi. 18 arkada ehit dmt. Dma-

nn byk bir ksm imha edilmiti. Bu eylemle anabirliimiz suskun-

luunu krmt. Buna seviniyorduk. Bu eylemde gerillaya birlikte ka-

tldmz birok arkada yer almt. Onlar adna seviniyordum. Ey-

lemlere gire gire savaa daha abuk alacaklard. Daha abuk tecrbe

kazanacaklard.

Bu eylemden ksa bir sre sonra yeni eylem hazrlklar yaplyordu.

Kuvvetler yeniden dzenlemelere tabi tutulacaklard. Bizim Lelikan g-

leri de dzenleme kapsamndayd. Hepimiz sabrszca, dzenlemede bi-

zim de ismimiz okunur ve eyleme katlrz, diyorduk. Birka gn geme-

miti ki, dzenleme yapld. Lelikan gcnden bir takm eyleme gidecek-

ti. Bizim takmda da arkada gidiyordu. Biz dierlerimiz yine yerimiz-

de kalyorduk. Gerekten de gitmek istiyordum. Ben de eyleme girmekistiyordum. Yalnz yine gidemeyecektim. Yine radyodan eylemi sadece

duyacaktm. Ama giden arkadalar adna seviniyordum. Onlar da ok se-

vinliydiler. Hele hele iya arkada ilk defa byle moralli gryordum.

O gn ocuk gibiydi. Tabii sevinliydi. Mutlu olmak da hakkyd.

Biz Lelikan'da bir takm kalyorduk. O gnlerde durumlar ciddiydi.

haneti glerin evrede belli bir hareketlilikleri grnyordu. Hatta

gizliden keif faaliyetlerini yrtyorlard. Onun iin biz de daha dik-

katli davranyorduk. Tedbirlerimizi gelitiriyorduk. Bu arada lke iin-

de eylemlerin sreklilii devam ediyordu.

Eyll sabahyd. Gnn ilk haberlerini dinliyorduk. Haberlerde Ru-

barok Taburu'na arkadalarn saldrdn belirttiler. Haberler yeni bit-

miti ki, Lelikan tepesine devriye giden arkadalar geldiler, eylemi

doruladlar. Uzaktan Rubarok'un alevler iinde olduunu, Deta

Heyat'nin yandn belirttiler. Az sonra da TC uaklar zerimizde

uumaya baladlar. Yalnz dokalarmz karlk verince geri dnmek

zorunda kaldlar. 28 Eyll'd. Arkadalar Rubarok Taburu'nu vurmu-

lard. Eylemin ok byk olduu kesindi, nk alandaki en byk ka-

rakoldu.

lk iki gnde eylemin net sonularn alamadk. Daha sonra eylemde

geri ekilme yapan bir blk g yanmza geldi. Hepsi olduka yorul-

mulard. Moralleri bozuktu. ok yprandklar belliydi. Eitim tabu-

runda beraber olduumuz arkadalar da vard. Arkadalar biraz dinlen-

dikten sonra onlara eylemi sorduk. Dmana yaklak yz kayp ver-

dirdiklerini, bizden de krk-elli arasnda arkadan ehit dtn be-

lirttiler. Bu eylemde ehit den arkadalarn bazlar bizimle birlikte

gelen arkadalard. Ferhat arkada da ehit dmt. Ferhat arkadan

ehadeti beni ok etkiledi. Eylemde yaralanm ve geri ekilme srasn-

da helikopter saldrsnda ehit dmt.

Ferhat arkada, Kzltepeli'ydi. zmir'de ayn okulda okuyorduk. ki

yandayken ailesi zmir'e tanm, bir daha da Krdistan'a dnmemi-

ti. Yurtsever bir ailedendi. Evde Krte konuuyorlard. Ferhat arkada

da ok iyi Krte konuuyordu. Metropole gitmelerine ramen kltr-

lerini, dillerini, geleneklerini unutmamlard. Sekiz ay zmir'de bera-

ber okuduktan sonra, ona ok almtm. Birok koulda bana yardm-c oluyordu. zellikle devrimden sonra Parti nderlii'nin zafer konu-

masn ok dinlemek istiyordu. Ferhat arkadan ahadeti erken oldu.

Bu sre iinde yeni olmasna ramen kendini gelitirerek, pratie ve

eylemlere katlma baarsn gsterdi. Benim yapmam gereken, onun

ansna layk olmakt.

**

*

22 23


13/135

Ben de oluturulan Zerzan blnde yer aldm. Herkes gibi ok

yorulmu ve ypranmtm. Benimkisi savaa gitmemektendi. Ama l-

keye gideceimizi duyduumda savan btn yorgunluunu zerim-

den attm. Kaybettiimi sandm heyecan yeniden yaamaya bala-

dm. Duygularm bambaka olmaya balad. lk defa bir gerilla olarak

lkeye gidecektim. Halkm grecektim. Acaba halk bizi nasl karlya-

cak ve bu savatan sonra bize nasl bir yaklam gsterecekti. Ve daha

dndm birok ey vard.

K gelmi, her tarafta kar yamaya balamt. Gideceimiz yerler-

de hazrlklarmz da yoktu. Bizi epey zorluklar bekliyordu. Ama gze

alnmalyd bu zorluklar. nk bu zorluklar sonunda halk grecek-

tim.

Karargah komutanmz bizimle son bir toplant yapt. Savan so-

nularn anlatt. Gideceimiz yerde bizi bekleyen zorluklara dikkat

ekti. Dikkatli olmamz ve kendimizi korumamz gerektiini belirtti.

En sonunda Zel'ye gitmek isteyen varsa kalabilir dedi. Hibirimiz-

den ses kmad. Bu, biz kalmak istemiyoruz, biz lkeye gitmek istiyo-

ruz anlamna geliyordu. Buna karargah komutanmz da sevinmiti.

Sonra buradaki arkadalarla vedalatk.

Yava yava lkeye doru harekete getik. Btn arkadalar nee-

liydi.

Drdnc ble giderken yamura tutulduk. lk yamur yamt.

Halbuki sava gnlerinde yle yamur yamasn istiyorduk ki, sanki

inadmza yamyordu. Bize gre yamur yasa ihanetiler geri ekile-

ceklerdi. Ama yamad. imdi yle iddetli yayor ki, iliklerimize ka-

dar slanyorduk. Yamur altnda yol hazrlklarn yapacamz son

noktamza geldik. Srlsklam olmutuk. Hemen naylon atk. Sabahakadar yaan yamurla uyank kaldk. Sabah prl prl bir gne at.

Sabahla birlikte biz de hazrlklarmza baladk. Her grup bir eyle

urayordu. Bir taraftan ekmek, bir taraftan mirtoxe, bir taraftan da

nohut ezmesi yapyorduk. Burada meyve boldu. Her eit meyve vard.

Bunlardan da yiyorduk. Hazrlklarmz byk bir moralle yapyorduk.

Hazrlklarmz bittikten sonra iki grup eklin de yola koyulduk.

Zaroslar'dan geerek gidecektik.

24 25


14/135


15/135

Doaya kar savaarak da lebilirsin. Ama her zgrlk savas, an-

cak dmana kar savarken ehit dmeyi ister. Hem de bir atom

bombas gibi dmann stnde patlamak ister.

Bu defa grup eklinde yola kacaktk. En son grup kyden geti-

rilen erza sakladktan sonra dier iki grubun arkasndan yoluna de-

vam edecekti. Son grup sekiz kiiydi. Ben de bu gruplaydm. Erza-

mz sakladktan sonra yolumuza koyulduk. Yalnz ykmz ok ar-

d. Benim antamda eyrek uval eker, iki paket hurma, iki paket ay

ve bunun yannda kendimle birlikte getirdiim battaniye vard. Dier

arkadalarn da ykleri benimki kadard.

Akam karanl yava yava basyordu. lk yola koyulduumuzda

ykm ar olduu iin yoruldum. Zorlukla nefes alyordum. Yrdk-

e alyordum, yalnz ksrk beni tutmutu. Srekli ksryordum.

ran snr iinde yryorduk. Biraz sonra snrdaki paygahn (ran

karakollar) hemen altndan geecektik. Onun iin ok sessiz ve dikkat-

li olmamz gerekiyordu. Yalnz arada bir sessizliimizi ksrm bo-

zuyordu. Paygaha iyice yaklatmzda komutanmz Zerdet, Sakn

ksrme, kendini tut, eer dayanamayacaksan azna mendil koy de-

di. Ben de daha dikkatli olacam syledim.Paygah sessiz ve dikkatli

getik. ksrm geldii halde ksrmedim. Kendimi tuttum, yalnz

kan ter iinde kalmtm. Paygahtan biraz uzaklatktan sonra ksr-

dm ve ok rahatladm.

Artk hibir engel kalmamt. Bundan sonra gndz de hareket ede-

bilirdik. Dalarn yamalarndan geerken ovada grnen kylerin

klar grnty ok gzelletiriyordu. Iklar seyrederken yrmek

hi yormuyordu. Birzom yerine vardk. Yolda gelirken kendimizle bir-

liktegani ve aa toplamtk.Zom yerinde odun yoktu. Topladmzbuganilerle bir ay yapp itik, gece souk olmasna ramen itiimiz

ay iimizi stmt. Bir de stne ttnden sarl kaln bir sigara iince

btn yorgunluumuzu unuttuk.

Geceyi burada geirdikten sonra sabah tekrar hareket ettik. n-

mzde iki byk tepe vard. Onlar aacaktk. Bu tepelerde de diz boyu

kar yamt. Fakat bizden nce giden arkadalar yolu amlard.

Onun iin fazla zorlanmayacaktk. Uzun ve yorucu bir yolculuktan

sonra her iki tepeyi atk. Bir dola geldik. Akam da yaklayordu. Ak-

am olmadan nce gr bir ate yaktk, srlsklam olan elbiselerimizi

kuruttuk. Yemeimizi yedik. Her yemek yiyiimizde her arkada, bol

yiyin arkadalar diyordu. Herkes gya yedirerek ykn hafifletecek-

ti. Ben de Arkadalar aynza ok eker atn, bol bol hurma yiyin ki

enerji alasnz ve yryesiniz diyordum. Bylece kendi ykm hafif-

letmeye alyordum. Arkadalar glyorlard.

Urmiye'ye az kalmt. Bu gece de yryecek ve noktamza yetie-

cektik. ran'n snr kylerinin iinden geip gidecektik. Da yolundan

gidemiyorduk. Hem ok kar yamt, hem de biz ok yorgunduk. ran

kylerinden gemek de tehlikeliydi. Ama baka yolu yoktu. Daha iki

gn nce Zaros'a iki ehit vermitik. Ba bulutlarn iinde grnme-

yen sisli Girk Feyra'ya ehit vermeyi gze alamyorduk. Doldan kye

doru bir patika yol vard. Bu yolu takip ettik ve kye yaklatk. Kyde

paygahn olup olmadn bilmiyorduk. Kydeki kpek sesleri, hele

hele ocuk sesleri bana ilgin geldii kadar houma da gidiyordu. K-

yn dnda bekledik, iki arkadamz kye gitti. Yarm saat sonra yal

bir adamla birlikte geri dndler. Yal adamn konutuu Krte bi-

zim yrenin Krte'sine ok benziyordu. Zerdet arkada kylye Bi-

ze, snra nereden, hangi yoldan gidileceini anlat dedi. Yal adamn

korktuu her halinden belliydi. Kyde pastarlar (ran askerleri) var,

ayrca bilmiyorum dedi. Zerdet arkada Biz de Krdz. Bize gven,

sen yolu biliyorsun dedikten sonra adam nmze dt. Kyn altn-

daki ayrlardan getik. Sonra bize kar ky gsterdi. Bu kydekile-

rin hepsi yolu biliyor. Oraya gidin, onlar size yolu gsterirler dedi.

Ve sonra ayrld.

Kpek seslerinin geldii yne doru, kylnn iaret ettii kyegittik. Bir evin k grmeyen tarafnda durduk. ki arkada kapy al-

d. Bir gen darya kt. Arkadalarla biraz konutu. Ve yolu bilme-

diini syledi. Halbuki yolu bildiine emindik. Yapacak bir ey yoktu.

Yolumuza artk kendi bamza ve inisiyatifimize gre devam edecek-

tik. Tekrar yola koyulduk. Tam o srada hemen yolun zerindeki evin

sahibi nmze kt. Yal biriydi. Yorgunsunuz, bir ay iip yle

yolunuza devam edin dedi. Biz hepimiz Zerdet arkadaa baktk,

28 29


16/135

gzlerimizle kalalm diyorduk. O da uygun grd. Darda nbeti-

miz bekledi. Dierlerimiz ieri girdi. Eve girerken ok heyecanlydm.

Bir ARGK sava olarak ilk defa halktan birinin evine giriyordum.

Evdeki elektrik bana gzleri kamatracak derecede gzel geliyordu.

Evin sahibi iyi bir insand. Yurtseverdi. Bizim PKK'li olduumuzu an-

lamt. Baz sorular sordu. zellikle Gney Sava'yla ilgili. Onun da

Barzani'ye kar kini vard. Krt halkna ancak sizler bir eyler vere-

bilirsiniz diyordu. Adam bizi tanyordu biraz. aymz ve yemei-

mizi yedikten sonra gitmemiz gerektiini syledik. Ev sahibi Yor-

gunsunuz, yerim var, isterseniz bu gece burada kaln dedi. Ama biz

kabul etmedik. Gerilla birlii asla kyde ve evlerde kalmamalyd.

Hem de bir an nce arkadalara yetimemiz gerekiyordu. Ev sahibi bi-

zimle biraz yol ald. Sonra yolumuzun stnde bulunan son iki kye

doru yrdk. Yal adam ve ailesi ok iyiydi. Yolda hep onlar d-

ndm. Bu insanlar iin savamak ne kadar gzel dedim kendi

kendime. Dier arkadalarn da mutlu olduklar yzlerinden okunu-

yordu.

Kyn stndeki kk srttan gidiyorduk. Gece sessiz ve karan-

lkt. Yalnz bu sessizlii kye yaklatka kpek sesleri bozuyordu.

Kye yaklatmzda az ileride bir ate grdk. Atee doru gittik.

oband bunlar. ki kiiydiler, bizi karladlar. aylar da hazrd.

kram ettiler. tiimiz bu ayla yorgunluumuzu atmaya alyor-

duk. Bu son ky de, yanmza oban alarak getik. Urmiye'ye giden

yolun stne vurduk. Kyden biraz uzaklatktan sonra bir yerde din-

lendik. Gerekten de ok yorulmutuk. Artk yryecek hal kalma-

mt. Bu gece srtmzdaki erzak da hi azalmamt. nk yemei

kyde yemitik. Sabaha da az kalmt. Sabaha kadar biraz dinlenme-ye altk.

Uzakta U. ky grnyordu. Yolumuz bitiyordu artk. Yoldan ge-

en kervanclar kyde arkadalarn adr atn sylyorlard. ok se-

vindik. Akama doru arkadalarn yanna gittik. Scak karladlar.

Onlar kendi yolculuklarn bize anlattlar, biz de bamzdan geenleri.

Bu akam dinlenecek, sabah erken saatten itibaren de ilerimize bala-

yacaktk. nk bir sr i bizi bekliyordu.

C. ky, ran'n en u noktasnda ran ve Trkiye arasndaki bir Krt

snr kydr. Bir sre nce ran devleti tarafndan boaltlmt. Bu

ky ran KDP'si s olarak kulland iin dman kylleri g ettir-

miti. Bu ky emzinan snr kylerine ok yaknd. Olduka irin bir

yere benziyordu. lk bata eski ykk bir evde adr amtk. Yerimizi

yapncaya kadar bu geici adrda kalacaktk. Sabah erken kalktk. Ye-

meimizi yedikten sonra byk bir cokuyla kamp almalarna bala-

dk. Bir grup arkada adr yapm iin urayordu. Dier arkadalar

odun topluyorlard. Kk birimimiz de gmrk noktasna gmrk iin

gitti. Krdistan'daki byk ticaret yollarnn bir kolu buradan geiyor-

du. Trkiye'den ran'a byk kervan alyordu. Kar yamasna ra-

men kervanclar hl alyorlard. Onun iin gmrk birimimiz bu

kervanclardan gmrk almalyd. Ayrca baz ihtiyalarmz bunlarn

sayesinde karlayacaktk. Akama kadar yksek bir moral ve cokuyla

almalarmz srd.

Akam blk ynetimimiz topland. lerimiz planlanacakt. Biz de

dinlendik. Sabah itimasnda toplantda alnan baz kararlar bize bildi-

rildi. Bir grubumuz Xankrk'ye geri dnecekti, bir grubumuz S.'deki

erzaklar getirmeye gidecekti. Bir grubumuz da lke iine, emzinan

kylerine gidecekti. Benim ismim de lke iine girecek grubun iinde

okundu. Mutluluktan neredeyse uuyordum. lkeye giriyordum. Ben

de bir zgrlk savas olarak halkmn arasna girecektim. Halkn

iinde hareketlerime dikkat etmeliyim, gzel konumalym, onlar etki-

lemeliyim diye dnyordum. Evet, halk iinde bunlar nemli ey-

lerdir. Bunlar hi unutmamal ve her zaman dikkat etmeliydim. le-

den sonra hareket edecektik. Sabrszdm, yerimde duramyordum.

Sonra en yakn kyden ikeftane kyne doru hareket ettik. Karyamt. Her taraf karla kaplyd. Yalnz kervanclarn yolu akt. Biz

de kervanclarn yolundan kye gittik. Bu yola girerken, ran'dan gelen

kervanclarn yannda bir tane de Bakurlu (Kuzeyli) kervanc vard. Bi-

zi grnce ok sevindi. Hepimize sarld. Tek tek hepimizin durumunu

sorduktan sonra bizimle kye geldi. Tabii onun bizi scak karlamas

bizleri ok memnun etmiti. Kye doru yaklatka uzakta tten soba-

larn duman ilk etapta gze arpyordu. Kyn iine girdiimizde son

30 31


17/135


18/135

ya balad. Odada t kmyordu. Azad arkadan gr sesinin tm ky-

lleri hemen etkiledii belli oluyordu. Toplantnn amac, son gelime-

leri, Rubarok, Helena eylemlerini, Gney Sava'n, bu savan sonu-

larn, bizim byk direniimizi, dmann yaad yenilgiyi kyllere

anlatmakt. Gerekten de konuma ok etkileyiciydi. Kyllerin de

olumlu etkilendii belli oluyordu. Muhtar ete reisiydi. Arkadalarla

konutu. Silahlarn brakmaya karar vermilerdi. Bize en ksa srede

silahlar dmana geri vereceklerini sylediler. Bu da bizi sevindirdi ve

bir eylemden sonu almann gnl rahatlyla bize getirdikleri yeme-

imizi yedikten sonra, tm kyllerle vedalatk ve baka bir kye git-

mek iin yola ktk.

M. kyne gittik. Onlar da bizi ilgiyle karladlar. K aylarnda ilk

defa bir grubumuz halkn iine giriyordu. Yine halkmz Gney

Sava'nda bizim bittiimize dair dman propagandasna inanm, bizi

grnce ok sevinmiti. Kendilerini daha gvenceli hissetmilerdi. Her

gittiimiz kyde insanlarn byk ilgisiyle karlayorduk. Hatta baz-

lar bizi bu k srecinde gvenceli bir ekilde barndrabileceklerini bi-

le sylyorlard. Ama biz kabul etmedik.

Sonunda Yukar Katuna'ya gittik. Bu kyn hepsi bizimle dosttu.

Kye girdiimizde kyn iinde yal bir kadnn ldn bize syle-

diler. Biz uygun bir yere getik. O geceyi orada geirdik. br gn

hem basal dilemek, hem de vedalamak zere son bir kere kye

girdik. nce len kadnn evine gittik. ocuu byk bir hayranlkla

bu hareketimizi karlad. Arkasndan milisimizin evine gittik. Kyl-

lerin byk bir ksm orada toplandlar. Azad arkada kyllere genel

ihtiya listemizi verdi ve en ksa srede ihtiyalarmz karlamalarn

syledi. Kyller de en ksa srede getireceklerini sylediler.Arkadalarn hepsi konuuyorlard, sohbet ediyorlard. Ben dil bil-

mediim iin fazla konumuyordum. Ama hepsini anlyordum. Be-

nim konumamam kyllerin dikkatini ekmiti. Evin yal kadn

Azad arkadaa Bu arkada niye konumuyor diye sordu. Azad ve

dier arkadalar bana bakp gldler. Bu arkadamz Krte bilmi-

yor. nk bir Trk arkada dedikten sonra birden kyllerin ilgi

oda oldum. Yzm kpkrmz kesilmiti. Trke bilen baz kyl-

ler yarm yamalak Trkeleriyle benimle konuuyorlard. Ben de ar-

kadalar yalanc karmamak iin Trk olduumu kabul et tim. Oda-

daki zellikle yal insanlar bana acyorlard. Yal kadn Bu Trk

aranzda ne yapyor? Yazktr. Zorluklara dayanabiliyor mu? Ya ka -

arsa ne yaparsnz? diye soruyordu. Tabii Azad arkadala Krte

konuuyordu. O benim anlamadm sanyordu. Kama kelimesi

hi houma gitmemiti. Evden ayrlncaya kadar zellikle bana ok

iyi davranyorlard. Bu iyi davranmalarnn en byk nedeni Trk ol-

duum iindi.

Btn kyllerle vedalatktan sonra kyden ayrldk. Kyller bizi

grdkleri ve yaadmz iin ok mutluydular. Biz de scak ve byk

bir ilgiyle karlandmz iin mutluyduk.Katuna'dan ayrldktan son-

ra yine ikeftane kyne dndk. Bu ky son urak yerimizdi. Yolda

yamura tutulmutuk. Kye varncaya kadar her tarafmz srlsklam

olmutu. ki gruba ayrldk. Her grup bir eve gitti. Evin hanm bizi ie-

ri alr almaz hemen sobay yakt. Kendimizi kurulamaya alyorduk.

ok yurtsever bir aileydi. Bir taraftan kendimizi kurularken, dier ta-

raftan da birbirimize kyllerin ok deitiini anlatyorduk. Bazen ar-

kadalar bana bakp glyorlard. Ben de keke beni Trk tantmasay-

dnz, hepsi bana acyorlard sanki deyince arkadalarnemli deil,

onlar da sevindiler aslnda, hem sana acmadlar, senin zorlanabilece-

ini dndler o kadar. Ayrca bu bir an olarak kalsn dediler. Ken-

dimizi kuruladktan sonra sobann etrafnda biraz uzandk.

Artk kampmza dnecektik. ki grup eklinde yola koyulacaktk.

nce bizim grup yola kacakt. Fakat hava ok bozuktu. Kyller bu

havada yola kmamamz gerektiini sylediler. Boazn ok tehlikeli

olduunu, byle havalarda o boazn ok can aldn sylyorlard.Fakat biz gitmemiz gerektiini belirtiyorduk. Saat ona doru yola k-

tk. Hava bir taraftan ok souktu, bir taraftan da frtnalyd. Frtna

ok etkiliydi. Kyn stnde kervanclarla karlatk. Onlar bizden

nce yola kmlard. Fakat frtna yznden geri dnmlerdi. Bize

de geri dnn dediler. Fakat biz yolumuza devam etmeyi uygun bul-

duk. Biz boaza yaklatka frtna daha da iddetleniyordu. Youn sis

olduundan dolay nmz gremiyorduk. Boaza ktmzda frt-

34 35


19/135

nann iddetiyle yzmze arpan karlar mermi iddetindeydi sanki.

Nefes alamyorduk. Bir an nce kendimizi boazn altndaki dola b-

rakmak istiyorduk. Fakat sisten dolay dolun hangi ynde olduunu

bilmiyorduk. Durum gittike tehlikeli olmaya balaynca kye dnme-

ye karar verdik. Boazdan kendimizi kye doru brakrken her taraf-

mz buz olmutu. Kye doru yaklatka stmzdeki buz eriyordu.

Srlsklam olmutuk. Azad arkada kyllerle birlikte bizi karlad.

Kararmz olumlu ve yerinde buldu.

O gn de kyde kaldk. ok kirlenmitik, uzun sreden beri banyo

yapmamtk. En son Rubarok eylemi ncesinde banyo yapmtm.

Tm arkadalarn durumu da hemen hemen benim gibiydi. Tm elbise-

lerimiz kir pas iindeydi, yine ete (bit) doluyduk. Kydeyken kylle-

rin arasnda kendimizi kamamaya zen gsteriyorduk. Ama soba

yandnda, ierisi ok scak olunca eteler de hareket ediyorlard. Ba-

zen dayanamyorduk. Bizim iin normaldi. nk savatan banyo yap-

maya frsat bulamamtk. Bulunduumuz evin hanmna banyo yap-

mak istediimizi syledik. Onlar da uygun grdler. Akam yemein-

den sonra banyonun hazr olduunu sylediler. ok sevindim. Banyo

ksmna gittiimde sadece bir demlik scak suyun olduunu grnce

sevincim kursamda kald. Ama banyo yapmaktan vazgemedim. Bir

bidon souk suya bir aydan scak suyu katarak banyomu yaptm. Za-

ten souk suyla banyo yapmaya almtk. Banyodan sonra yattm.

Uzun sreden beri ilk defa kanmadan sabaha kadar yattm.

Sabah olduunda bir nceki gn yaan kar ve frtna yerini ak ha-

vaya brakmt. Havann gzelliinden yararlanarak, kampmza geri

dnmek iin yola koyulduk. Kyllerden bir grup bizimle boaza ka-

dar geldi. Hem bize yol atlar, hem de n gelebilecei yerlerden bi-zi salam geirdiler.

Yava yava kampmza yaklayorduk. ki haftaya yaknd arkada-

lardan ayrlmtk. Hepsini ok zlemitik. Kampa yaklatka heyeca-

nm artyordu. Arkadalara anlatacak o kadar ok eyim vard ki... Bir

an nce yetiip hepsini anlataym diyordum. Uzaktan arkadalar gr-

yorduk. Onlar da bizi grnce hepsi yeni yapm olduklar adrdan d-

ar kt. Bizi ok scak karladlar. nce biraz zlem giderdikten

sonra gelimeleri tek tek arkadalara anlattk. Arkadalar tekrar gr-

mek ok gzeldi.

Kamp yaammz yava yava dzene giriyordu. Yalnz erzak soru-

numuz vard. Kar ok yad iin kyller erzamz getiremiyorlar-

d. Elimizdeki erzak da ok azd. Bizden sonra bir grup daha lke iine

girdi. Biz dier arkadalar kamp almalarmzn eksik kalan yanlarn

tamamlyorduk. Erzak skntmz her geen gn kendisini gsteriyordu.

Bundan dolay elimizdeki erza idareli kullanyorduk. Hem ran, hem

de TC bizim burada kamp atmz duymulard. Hatta bu gazeteleri-

ne bile yansmt. Kardan dolay operasyon yapmalar zordu. Yalnz

hava saldrs yapabiliyorlard. Onun iin snak yapmna da bala-

mtk.

Dou Krdistan'dan bize en son gelen haberde Zaroslar'a geme-

miz isteniyordu. Bir an nce Zaroslar'a gememiz gerekiyordu. Bir

grubumuz lke iine gitmiti. Onlar iin bir grup braktk. Bizler de

Zaroslar'a gitmek iin hazrlklara baladk.

36 37


20/135

Zaroslar'dayaambakadr

Kuryelerimiz gelmiti. Zaros'a geecektik. Kuru bir souk vard.

Bu kampmzda daha yeni yeni yaam oturtmutuk ki, Zaroslar'a gi-

diyorduk. Biz, imkanlar olsayd da burada kalsaydk diyorduk. Ama

hem gvenlik iin, hem de erzamz olmad iin, gitmek zorunday-

dk.

Uzun bir yolculuktan sonra Zaroslar'n altndaki bir kye geldik.

Kyde biraz dinlendikten sonra adrlara doru hareket ettik. Arkada-

larn bizim geleceimizden haberleri vard. Hepsi itima dzeni alm-

lard. Bizi scak karladlar. Burada nceden hazrlklarmz yapm-

lard. Bizim iin yaptklar adr ok gzeldi. Uzun uzun konutuk, on-

lara lkeyi, halkmzn durumunu ve moralini anlattk. Bu olumlu ge-

limeleri duyunca onlar da ok sevindiler. Daha sonra dinlendik. Arka-dalar yorgun olduumuzdan dolay bizi ge uyandrdlar. ok gzel

bir ekilde uykumuzu almtk. Sabah kahvaltsndan sonra arkadalar

ihtiyalarmz olanaklar dahilinde karladlar. lkeye giden arkada-

lar da geldiler. Bylece blmz yine topland. Bizim blk yukar-

daki adrda kalyordu. Dier blk de bizden yarm saat uzaklktaki

aa adrlarda kalyorlard.

Gn getike yeni kampmza alyorduk. Baz gnler ok iddetli

38 39


21/135

frtna esiyordu. Frtna estiinde dar kamyorduk. Daha geleli ksa

bir sre olmutu ki, frtna mutfamz ykt. Frtna dindikten sonra

kendimize yeni bir mutfak yaptk. Burada fazla i yoktu. Btn yaa-

mmz, adrmzn iinde sryordu. mkanlarmz dahilinde eitimi-

mizi gryorduk. Tek iimiz frtnann adrmzn zerine tad kar

atmakt. Tabii biz kar attka frtna tekrar attmz kar geri getiriyor-

du. Artk frtna yksek tepelerdeki kar dollara getiriyordu. Suyumuz

kapand iin ihtiyacmz kardan karlyorduk. Bir adr bize az gel-

dii iin kendimize bir adr ve bir de ynetim yeri yaptk.

Yeni yl gelmiti. Bizim iin yeni yln ok byk bir anlam vard.

Her yeni yla gl ve moralli girmek iin hazrlklarmz younlat-

rrz. Her yeni yla, tm olumsuzluklarmzn stne acmasz giderek

gl girmeye alrz. 1993 ylnn bizim iin anlam daha baka ola-

cakt. O gn biz de kendi aramzda yeni yl hazrlklarn yaptk. Mut-

fakta baz arkadalar tatl hazrladlar. Gzel bir moralle yeni ylmz

kutladk. Yeni yl programmz bittikten sonra tm arkadalar yattlar.

Ben, Bawer ve Selim arkadalar mutfaa gittik. Yeni yla mutfak ola-

rak girdik. Kampmzda ekmeimizi gece karyorduk. Sabaha kadar

ekmek kardk.Papurlarn zerinde karyorduk.Papurlar gazla al-

yordu. Bunlarn zerinde ekmek karmak hi de kolay olmuyordu.

stelik bazen snyorlard. Yeniden yakmak ise ayr bir meseleydi. Bu

kampmzda en zor i mutfaklkt.

O gn mutfak grevimizi baaryla tamamladk. Artk yaammz

yava yava dzene girmiti. Eitim almalarmz balamt. Eiti-

mimizi parti merkezi planlamas erevesinde, kendi iimizde setii-

miz eitim komisyonlaryla srdrecektik. Hemen hemen tm arkada-

lar eitli komisyonlarda grev alyorlard. Lojistik sorunlarmz dayoktu. Her trl ihtiyacmz nceden karlanm, hazrlklarmz gl

yaplmt. Bazen gnlk ihtiyalarmz kyller karlyorlard. Bura-

da en byk sknt frtnann kmas, gaz ve suyun olmayyd. Frt-

nay hibirimiz sevmiyorduk. Yaammz altst ediyordu. Gaz adeta

tm yaammza damgasn vurmutu; sobalarmz, papurlarmz hep

gazla alyordu. Kokusu, duman ise ok ktyd. Bunlarn yannda

suyumuzu da frtna kapatn ca, kar suyuna alamam tk. Dou

Krdistan'dan bazen bize gazete ve dergi geliyordu. nderliin tali-

matlarn bize yolluyorlard. Bir gn yine bize baz dergi ve gazeteler

geldi. Tm arkadalar okuyorlard. Serxwebun zel says da gelmiti.

1992 ehitlerini ieriyordu bu say.

Gn 7 Ocak' gsteriyordu. O gn iimde bir sknt vard sanki. S-

kntmn kayna neydi bilemiyordum. Sabah kahvaltsndan sonra ge-

len dergilere bakmak iin ynetime gittim. Dergileri biraz kartrarak

skntm zerimden atarm diyordum. nce biraz gazetelere baktm. l-

gimi ekecek bir ey bulamadm. Ynetimde yalnzca Zerdet arkada

vard. Bana Serxwebun zel saysn verdi. Buna bak, belki de iinde

tandn ehit arkadalar olur dedi. Ben de hemen aldm. imden

bir ses abuk a diyordu sanki. Yava yava sayfalar evirdim. Bo-

tan ehitleriydi. Fotoraflara bakyordum. Tandm yoldalar daha

kmamt. Sra Bestler ehitlerine gelmiti. Yine resimlere bakyor-

dum. Bir-iki sayfa evirdikten sonra birdenbire sanki yerimde donup

kaldm. Cevahir'in fotoraf da iinde vard. Hem de bana bakyordu.

O anda ne yapacam bilemedim. O bana, ben de ona bakyordum.

Sonra fotorafn altndaki yazy okumaya baladm. Tam geen sene

bugn (7 Ocak 1992), faist TC'nin Bestler'e hava saldrs sonucu drt

yoldayla birlikte ehit dyor. Tam bir yl oluyor ehit deli. Yaz-

y okuduktan sonra hayatmdaki en byk acy ekiyordum. Evet, kar-

deim ehit dmt. Halbuki ben ne hayaller kuruyordum. Bir gn

grecek ve bak ben de sizin takipiniz, sizin yoldanz oldum di-

yecektim. Elimizdeki silahlarmzla beraber fotoraf ektirecektik.

Bunlar dnrken, gzlerimde yalar kitabn zerindeki sayfalara d-

yordu. Sonra tek tek kitabn yapraklarn evirdim. Yapraklar evi-

rirken Cevahir yoldan yaam bir film eridi gibi gzlerimin nndengeiyordu.

Sra Dersim ehitlerine gelmiti. Birka sayfa evirdikten sonra

Karakoan ehitleri lmszdr diye bir balk gzme iliti. im-

den bir ses sanki bu ehitlerin fotoraflarna zenle bakmam syledi.

Fotoraflara baktm. Benim iin olmamas gereken bir eydi bu. Bir-

denbire yle bir sessizlie brndm ki, gzlerimden sessizce akan

yalar karmda duran Serta yoldan yzne dyor ve slatyordu.

40 41


22/135

Kendimi tutamayp gzyalarm dkerken, o bana bakyor ve hafiften

glmsyordu. Daha birka dakika nce Cevahir yoldan ehit dt-

n renmitim. imdi de Serta'n ehit dtn reniyorum. O

anda dnyann btn arl stme kmt sanki. Sonra biraz cesa-

ret toplayp yazy okumaya baladm. Titrek dudaklarla okuyordum.

Cevahir'den tam birbuuk ay sonra 22 ubat'ta ehitler kervanna katl-

mt Serta yolda. Youn k koullarnn yaand Karakoan'da ge-

ici bir evdeyken ihanetinin biri ihaneti bir kez daha hortlatarak onlar

dmana ihbar ediyor. Smrgeci-faist TC ordusuyla iki saate yakn

atyorlar, sonra dman eve top ve ar silahlarla ykleniyor ve alt

yoldamz ehit ediyor.

Hibir ey sylemeden ynetimden dar ktm. adrdan uzak bir

yere getim, bir kar tmseinin zerine oturdum. Ve baladm karde-

lerimi dnmeye. Ne kadar zordu benim iin, anlatamam. O durumda

ne yapmalydm? On dakika iinde iki kardeimin ehit dtn -

reniyorum. Bundan daha ac bir ey olamazd. Hi dnmemitim on-

larn da ehit debileceini; hep baka eyleri dnyordum. Bir

anda karlarz, onlara doya doya sarlp zlem gideririm diyordum

kendi kendime. nanmak istemiyordum. Artk hibir zaman onlar g-

remeyeceim, sarlamayacam bir daha doyasya onlara. Ama kabul

etmeliydim. Onlar ehit dmlerdi. Fotoraflarn grdm. nanma-

lydm. Bir yanllk olamaz myd? Olamazd. nk ikisinin de fo-

toraflar vard. Evet kabullenmek zorundaydm. kisi de ehit dm-

lerdi. Artk direni bayra bana ve Ercan yoldaa teslim edilmiti. Bi-

ze den bayra korumak ve onu srekli dalgalandrmakt. Sonra ye-

rimden kalktm. adra gittim hemen bir battaniyenin altna girdim.

Hep onlar dnyordum. Dndke de ac ekiyor, kin duyuyor-dum dmana. Arkadalar bir eylerin olduunu karmlard. Bazlar

ne olduunu soruyorlard. Ben de Hibir ey yok, sadece biraz bam

aryor, zerime bir arlk km diyordum.

Uzun bir sre kendimi toparlayamadm. Artk btn zamanm onla-

r dnerek geiriyordum. Dncelerimde bazen Bestler'e gidiyor-

dum, bazen Karakoan'a. Bazen onlarla konuuyordum. Artk kabul-

lenmitim, ahadetlerine doru yaklamalydm. Onlara nasl layk bir

karde olabilirim, intikamlarn dmandan nasl alabilirim, onlar nasl

yaamda doru temsil edebilirim? Yapmam gereken, bu sorulara artk

doru cevap vermekti. Bir an nce bahar gelsin, diyordum. Bahar gel-

sin ki savamz kzsn, eylemlerimiz oalsn, ben de bu eylemlere

katlp intikamm alaym. Evet sabretmeliydim, bahar gelecek, sava

byyecek. yle ise kendimi bir an nce hazrlamalym. Her geen

gn ryalarma misafir oluyorlar. Onlar benim yaam kaynaklarm, ba-

har ieklerim. Bundan sonra onlar her eyden korumalym, ihanet-

ten, alaklardan, dmandan. Belki o zaman onlara layk olabilirim.

Arkadalarn birou durumumu renmilerdi. Onlar da kitapta

okumulard. Son zamanlarda sessizlie brnm, artk zamanmn

hepsini dnerek geiriyor, kendimle ba baa kalmay daha rahat bu-

luyordum.

Eitim devam ediyor. Ama ben eitime fazla katlm salayamyor-

dum. Bir taraftan kendimi toparlamaya alrken, dier taraftan da ba-

harn gelmesini sabrszlkla bekliyordum.

26Ocak1993Sabah, nbeti arkadan itima, itima szleriyle kalktk. Nbet-

i arkadan bizi kaldrmas bir mesele. Her gnk gibi, her arkadan

zerinde battaniyeyi iki- defa kaldrdktan sonra ancak kalkabildik.

gndr devam eden frtna daha da iddetlenmiti. Bu durumlarda

darda itima yapamyorduk. timamz adrn iinde yaptk. Sabah

kahvaltsndan sonra dier takm da adrmza geldi. adrmz ayn

zamanda okul ilevini de gryor. Sabah saat sekizde eitimimize ba-

ladk. Birinci dersin ortasndayken bir arkada ieri girdi. Komisyon-

dan izin ald; Zerdet arkada acilen iki arkadan gelmesini istiyordedi. ki arkada gitti. Bir eyin olduu, arkadan heyecanndan ve te-

landan belli oluyordu. Eitimimizin sabah blm bitmek zereydi ki

giden iki arkadamz geri dnd. Frtnadan her taraflar buz olmutu.

Salar bem beyaz kesilmiti. Frtnann iddetini anlamak iin onlarn

o haline bakmak yeterliydi. Biri komisyondaki arkadaa yaklat, kula-

na bir eyler fsldad, sonra bir keye gidip oturdu. Eitim bittikten

sonra komisyon sorumlusu arkada; Aa blkteki Sabri yolda ra-

42 43


23/135

hatszl sonucu bu sabah ehit dmtr. leden sonra tren yap-

lacaktr. imdi ehitlerimizin ansna bir dakikalk sayg duruuna ge-

iyoruz dedi. Hepimiz sayg duruuna getik. Sayg duruu srasnda

hep ehitlerimizi dndm. Birden Cevahir ve Serta yoldalarn fo-

toraflar gzlerimin nne geldi. Hi bitsin istemiyordum, sonsuza

kadar sayg duruunda bekleyeyim diyordum. Ama bitecekti. Zaten bit-

miti. nemli olan ehitlerimizi yaatmakt.

leden sonra hepimiz hazrlandk. Tren iin aa ble gide-

cektik. Frtna iddetinden bir ey kaybetmemiti. Aa ble tek sra

halinde gittik. adrlara yaklatmzda Battal arkada karnas silahnn

ucuna ARGK bayran takt. Rzgarn yardmyla bayrak ok gzel

dalgalanyordu. ehit Namirin sloganlaryla tren sahasna getik.

tima dzeni aldk. ehidimiz battaniyenin iinde karmzda uzanm

bekliyordu. ehidin zerine ARGK bayran serdikten sonra Zerdet

arkadan komutasyla bir dakikalk sayg duruuna getik. Arkasndan

ehidin yaam ve ahadeti zerine ksa bir konuma yapld. Sonra e-

hidimizi defnettik ve tren dald. Tekrar adrmza dndk. Arka-

dalar hemen toplandlar. Sabri yoldan yaam, mcadelesi, ahadeti-

nin anlam ve nemi zerine konumalar yapld. Arkadamz nceden

hastaym, fakat hastaln arkadalara sylememi, hastalnn arka-

dalarn nne engel olabileceini dnm. Son iki gnde hastal

arlamt. Yalnz gndr dar kmamz engelleyen frtna, yol-

damz hastaneye gtrmeye frsat vermemi ve yoldamz ehit d-

mt. Bizlere den en byk grev, mcadeleyi ehitlerin braktkla-

r yerden alarak ykseltmek olacaktr. Bundan baka ehitlere gereken

ball salayamayz. Onlara balln tek ve gerek ifadesi mcade-

leyi ykseltmektir.Akam ekmek piirme sras yine bana gelmiti. Ben Mahsum ve Z-

nar arkadalar mutfakydk. Yinepapurlar almyordu. Yalnzca biri

alyordu. Znar arkada kar getirip su eklemeye alyordu. Mah-

sum arkada yenlerini kollarndan syrm, kaba elleriyle hamur yap-

yor, ben de bozuk olan papurlar tamir ediyorum. Mutfamzn ze-

rindeki naylonumuz yrtld iin rzgarn getirdii karn byk ksm

ieriye giriyordu. Elimizde bulunan drtpapurdan ancak ikisini alt-

44 45


24/135

rabildik. Biri devaml yanp snyordu.Papurla urarken her tarafm

is olmutu. Papur duman insan bouyordu. Tm arkadalar nefret

ediyorlard bu dumandan. Onun iin hi kimse mutfaa girmek istemi-

yordu. Bunlardan kurtuluun tek yolu bir an nce baharn gelmesiydi.

Gece ge saatlere kadar ekmek kardk. karncaya kadar da ve-

rem olduk. Bir taraftan ieriye giren kar, dier taraftan da yanp snen

papurlar. Ama btn bunlara ramen iimizi bitirmeyi baardk. Znar

arkada hemen gidip yatt. Mahsum'la birlikte su stp bamz ykaya-

caktk. Kar aydana doldurduk, erimesini bekledik. Su yava yava

snrken ikide bir dary kontrol ediyorduk. Rzgar iddetinden bir

ey kaybetmemiti. Bamz ykamayalm, elimizi yzmz ykaya-

lm yeter dedim Mahsum'a. O da gld: Ben de ayn eyi dnyor-

dum. Bu havada kim ban ykar! Suyumuz sndktan sonra alelacele

elimizi-yzmz ykadk. Byk bir hzla adra gittik. Yanan soba-

nn yannda biraz kendimizi sttk. Bir sigara itikten sonra sobann et-

rafnda uzandm. ehitlerimizi dndm. Susmak yok artk, haykr-

mak var. Hem de sradalar devrircesine haykrmak dedim kendi

kendime.

30Ocak1993Dn gece olduka ge yatmtm. Battaniyelerimiz eksik olduun-

dan sobann yannda uzandm. Soba ssn alan tarafm snyor, kap

tarafna denk gelen taraf ise gelen rzgarn vurmasyla olduka yor-

du. ki gndr ieride yaptmz itimamz bu sabah darda yaptk.

timadayken ellerim o kadar yordu ki, bir an kopacan dn-

dm. Kar taneleri rzgarn desteiyle ellerime ve yzme ine gibi ba-

tyordu. tima biter bitmez, hepimiz adeta adra saldrdk. eride ya-nan gaz sobamz adrn iini olduka styordu. Hemen sobann yan

tarafna geip oturdum. Son zamanlarda hep yerim oradayd. Zaten ar-

kadalar orann zerime tapulu olduunu sylyorlard. Genelde kimse

oraya oturmuyordu.

Birka gndr eitim aralarnda arkadalarla srekli Krte konuu-

yordum. Krte'yi, bu k srecinde tamamen renmeye kesin kararl-

ym. Arkadalar da yardmc oluyorlard. Krte'yi renmeye ihtiyac-

mz var. Halkmzn arasna girdiimizde Krte byk bir ihtiya ola-

rak kendisini gsteriyordu. emdinli'ye ilk girdiimizde herkes Krte

konuurken, ben susuyordum. Bu da beni zyordu. Halkn iinde hay-

krmam gerekirken susuyordum. Halkn arasnda konuabilmek, duygu

ve dncelerimi anlatabilmek iin en ksa srede, arkadalarn da yar-

dmyla, Krte'yi reneceim.

Eitimimizin sabah blm bittikten sonra eitime bir nlk ara

verdik. Akam blk morali vard. Yani kltr gecemiz. Onbe gnde

bir byle geceler dzenliyoruz. Bizim her dakikamz, her gnmz hep

moraldir. Arkadalarmzn her biri kendi bana bir moral. Blk iin-

de dzenlenen bu kltr gecesine her arkada kendi yetenekleri dahi-

linde bir eyler hazrlar ve geceye katlr. Bylece kltr gecemiz ol-

duka zengin geer.

le yemeinden sonra aa ble gaz getirmek iin indik. Bugn

gne amt. Yalnz rzgar yine esiyordu. Esen rzgar gnein stc-

lna engel oluyordu. Arkadalar yava yava kendilerini morale ha-

zrlyorlard. Rnas arkada da moral hazrl yapan arkadalardand.

Bir ske hazrlyordu. Bu ske iin ikenceci birini aryordu. Nazike

yanma yaklat. Mordem arkada, skecimiz iin bir ikenceci gereki-

yor. Senin tipin biraz buna uygun dedi. Ben de glerek cevap verdim;

Heval bugne kadar ka moral yapldysa bana ya ajan roln, ya i-

birliki, ya da subay roln verdiniz. Artk, bu rollerde oynamayaca-

m. Gerekten de bu roller beni korkutuyor diyerek kabul etmedim.

Bunun zerine kahkahalara bouldu. Ayn teklifi Amed arkadaa yapt.

O da ayn gerekelerden dolay kabul etmedi. Zaten Amed'le karar al-

mtk: Bu defa ba rol verirlerse oynarz.

Akam yemeinden sonra moral gecemize baladk. Morale Azadarkadan gecenin anlam ve nemini ieren konumasyla baland.

Moralde sylenen trklerde tm Krdistan' gezdik. Bunun yannda

Arapa, Trke ve Almanca sylenen arklar da gecemize renk katt-

lar. Enternasyonalizm gecemize de yansd. Baz arkadalar ksa ske-

lerle moralimizi zenginletirdiler. Fotoraflar ektik. Yine dier adr-

dan getirilen lks adrmzn iini gn gibi aydnlatyordu. Biz

adrmzda lamba kullanyorduk. I o kadar azd ki kelerde oturan

46 47


25/135

arkadalarn yzn gremiyorduk. Ama lks ortal apaydnlk yap-

mt. ok gzel bir gece geirdikten sonra yukar takm topluca adr-

na gitti. Topluca gitmek en salklsyd. Onlarn adr bizden yz

metre uzaktayd. Ama byle frtnal gnlerde insan Zaros'ta, on met-

relik bir mesafede bile yolunu kaybedebiliyordu. Topluca gidildii za-

man bunun nne geiliyordu.

Son gnlerde biraz kendime geldim diyebilirim. Arkadalarn da ba-

na yardmlar ve destekleri olduka fazla. Artk ahadetlere doru te-

melde yaklamam ve ona gre tutum sergilemem gerektiini bilince -

karyorum. Serta ve Cevahir yoldalar sk sk ryalarma misafir olu-

yorlar. Dilerim bu gece de dmde onlarla buluurum. Onlar ryada

grmek ok gzel. Eskiden hep bana yardmc oldular, arka ktlar.

imdi de ayn g ve destei bana veriyorlar. Artk cesaret alyorum

onlardan, g kaynam oluyorlar.

Yaasn zgr ve bamsz Krdistan iin lmszleen ehitleri-

miz!

9ubat1993Frtna son birka gndr yerini bazen kar yalarna, bazen de g-

nee brakyor. Hava gneli olduu zaman hepimiz adrn dna k-

yor, gneleniyoruz. Bazen de kartopu oynuyoruz. Hatta zaman zaman

gre tutuyoruz. Karn iinde gre tutmann zevki de baka. Artk k-

k bir adrla snrl yaamann tm arkadalar skt belli oluyor.

Skntlar biraz da olsa zerlerinden atmak iin bu tr oyunlara bavu-

ruyorlar.

Zaroslar'da stc bir hava buldun mu yararlanmalsn. Biz bunu ar-

tk en iyi ekilde deerlendirmeye alyoruz. nk gnein ne za-man yerini tyleri rperten frtnaya brakaca belli olmuyor. Her an

hava deiebilir. Frtna estiinde kendisiyle birlikte kar da dollara s-

rklyor. adrdan darya ktnda her an boulabileceini dn-

yorsun. Soluk alp vermekte zorlanyor insan. Hele hele rzgar iddet-

lendike adrmzn kard sesler kulaa hi ho gelmiyor. Sanki

adrmz para para oluyor. Her eye ramen yaammz neeli, mo-

ralli geiyor. Gece sohbetlerimizin tadna doyum olmuyor. Gece soh-

betleri Zaros souuna kar en iyi ilatr. Her gece bu sohbetlerimizi

gelitiriyoruz.

Suyun ve gazn olmamasndan dolay ne ykanabiliyoruz, ne de elbi-

selerimizi ykayabiliyoruz. zerimizdeki elbiseler kirden rengini kay-

betmi. Popurun isiyle simsiyah olmular. Ayrca ok sertlemiler.

Baz arkadalar, Dman operasyonlarda zel olarak kurun geir -

mez elbiseler giyiyor, biz de kir sayesinde kurun geirmez yeleklere ve

pantolonlara sahip olduk diyorlard. Bir arkadamz dayanamayp

kurun geirmez elbiselerini ykad. Kurutup giydikten sonra iimizde

en ok o dikkatleri zerine ekti. kimiz yan yana getik. Bir ona, bir

de kendime baktm. O prl prl parlyordu. Ben ise bir maden iisin-

den farkszdm. Onun elbiselerine baktka elbiselerimin ne kadar kap-

kara kesildiini daha iyi gryordum. Fakat karmdaki arkadalara

baktmda onlarn da elbiseleri benimki gibi kara, kurun geirmez el-

biselerdi. Arkadalarn bu hali bana yle doal geliyordu ki, sanki tm

elbiseler byle piyasaya srlyordu.

Bir mum kadar k saan fanusumuzun etrafnda toplanm tar-

tyoruz. Fanusumuzun cam iki paraya blnmt, st taraf isle

kapkara kesilirken, alt taraf da ancak mum kadar etrafa k sa-

yordu. Sigara ien arkadalar akmaklarn yaktklarnda akmak

ortal daha iyi aydnlatyordu. Karanlkta grnmeyen arkadalar

grmemize neden oluyordu. Buna ramen bu mum altnda arka-

dalar defterlerine bir eyler yazmaktan geri de kalmyorlard.

Bazen konuan arkadalarn sesini anlayamyoruz. nk frtnann

iddetinden kalkp oturan adrmzn naylonu yle kt bir ses kart-

yor ki, bu sesten dolay arkadalarn sesini duyamyoruz. Bu frtnay

hibirimiz sevmiyoruz. Sanki dman gibi. Ama yldramyor bizi. So-nunda yenilen hep frtna oluyor, dman gibi. zellikle gece battani-

yelerin altna girdiimizde her arkada battaniyeyi sk bir ekilde ken-

dine saryor ve antasn yastk yerine kullanyordu. Gece sessizliini

her ne kadar rzgar ve naylonun sesi bozuyorsa ve rahatsz ediyorsa

da, byle gecelerde yataa girdiimde bu sesi baharda, ormanlarda, sa-

bahlar Rodrigo'nun, Bethoven'in bestelerini alan kularn sesi, rl -

rl akan sularn sesi olarak dnyor ve ylece yatmaya alyorum.

48 49


26/135

Olduka da yarar oluyordu. Bazen de bir trl uyku gzme girmiyor-

du. Sanki bu ses beni uyutmamak, rahatsz etmek, yorgun drmek

iin kyordu. O zaman onu her gn Xankrk'ye gelip bomba brakan

uaklarn sesi veya KDP'nin kulaklar sar edercesine patlayan havan

toplarnn sesi gibi dnyor ve kin gdyor, nefret ediyordum. Ama

dier taraftan da ona kar hi ylmadan yaadmz, Zaroslarn do-

ruklarna yaam tardmz iin mutlu oluyorum. Zorluklara gs

gererek yaamak, yaamlarn en gzeli.

15ubat1993Yine her gnk yerime gemi, elime aldm kalemle defterimin

bembeyaz sayfalarn yazmla karalamaya, bir trl konuma diliyle bi-

rilerine anlatamadm duygularm, beklentilerimi, bana bir yolda gi-

bi olan zlemlerimi, sevgilerimi paylaan, bilinmeyen srlarm bilen,

iimi ferahlatan, ksacas benimle yaamm paylaan defterime, bahara

olan tutkularm aktaracam bugn.

Daha dne kadar bir mum kadar k saan fanusla gecelerimizi ge-

iriken, bugn yeni gelen lambamz etraf daha fazla aydnlatyor.

Lambann sayesinde bugn kelerde olan arkadalar da grebili-

yorum. Baz arkadalar battaniyelerin altnda tatl sohbetlere girmi,

bazlar oktan derin uykulara dalm, birka arkada da yanmda lam-

bann etrafnda toplanarak mayn eitlerini ve nasl yapldklarn an-

latan bir kitab okuyorlard. Kitap Arapa yazlyd. Sipan arkada oku-

yordu, sonra dier arkadalara anlatyordu.

adrmzn iine girebilmek iin iki kapdan gemek gerekiyor. Bi-

rinci kap ile ikinci kap arasn lojistik iin kullanyoruz. eri girme-

den nce ayakkablarmz burada karyoruz. Sonra ieri giriyoruz.Ayrca ikinci kapnn etraf naylonla rtlm. Bu blme ile adrn

iindeki snn darya kmasn engelliyoruz. Olduka da yararl olu-

yor. Yalnz naylonumuz duvarla birletii yerde yrtlm, dardan ge-

len souk hava bu yrtk yerden ieriye giriyor. Ve o tarafn souk ol-

masna neden oluyor. Vcudumuzun bir ksm sobann ssyla snr-

ken, yrtk naylon tarafndan gelen souk hava dier tarafm donduru-

yor, zerime battaniye atarak kendimi souktan korumaya alyorum.

Bahar sevdadr. Ben bu sevdaya yle zlem duymuum ki anlata-

mam. imdi tm varm youmu sabra yklemiim ve ylece baharn

gelmesini bekliyorum. Bahar gelsin ki biriken kin, ekilen aclar, halka

duyulan zlem, dalarn doruklarna olan ak, doaya olan sevda, bir

yudum suya olan zlem bitsin. Her geen gn dmana olan kinim,

nefretim, intikam hrsm artyor. Serta yoldaa, Cevahir yoldaa, tm

ehitlere hergn sz veriyorum; yolunuzun takipisi olacam. ntika-

mnz alacam, yeter ki bahar gelsin. Biliyorum bahar gelecek, hem

de ok yaknda. Hayatmda ilk defa btn bir k Krdistan doasnn

belki de en acmasz olan, ran Krtlerinin deyimiyle bugne kadar

hibir insann yaamay denemedii, yalnzca Apocularn yaamyla

sslediiDalamper'de, yani Zaroslar'da geirdim.

Zaroslar'da k baka olur. Darya kmaya enenler olur. Frt-

nas acmasz. Birok yoldamzn ya cann almtr, ya sava d b-

rakmtr. Yine de yldramamtr bizleri. Daha kinlendirmitir, yaa-

ma sevdalandrmtr. Bahara olan zlemlerimizi daha da artrmtr.

Ve ilk defa bir bahar btn gzellikleriyle Krdistan dalarnda ge-

ireceim. Krdistan'da yaz, sonbahar, k mevsimleri bakadr, her bi-

risinin ayr gzellikleri vardr. Fakat baharn gzellikleri Krdistan'da

bakadr. Hele hele gerilla iin daha da anlamldr bahar. Elbette benim

iin anlam bambaka olacak. Eriyen kar sular derelerden taacak, ben

de bunlar dalarn doruklarndan izleyeceim. Bu ulalmaz bir mutlu-

luk olsa gerek. Bazen o sular yarp geeceim. Hele hele kar eritip su-

yunu imekten kurtulacaz. Dudaklar atlatan o souk sular ierek

yreimdeki kini, fkeyi sulayacam. aydr ykayamadm vcu-

dumu o sularla ykayacam. ayn kirini-pasn zerimden ataca-

m. Ve en nemlisi dmana baharla birlikte gl darbeler indirece-iz.

Bahar gl atlmmzn balangc olacak, bahar bizi halkmza ka-

vuturacak. Yzne hasret kaldmz halkmz greceim. yle has-

retim ki kk ocuk seslerine, onlar kucama alp okamaya, pp

sevmeye hasretim. Onlara zgr bir gelecek yaratmak iin savamak

gerekiyor.

zgr bir lkede yaamaldrlar, Helin, Memo, Evindar, Sidar. On-

50 51


27/135

larn da bir lkesi olmaldr. Bu dalarn doruklarna olan sevdam on

katna kmt. Bir kampta adrla snrl kalmak, dalarn dorukla-

rn uzaktan izlemek, onlara ulaamamak ac veriyordu. Doruklardan

vadiyi, uzaktan geen insanlar, ehirlerin klarn izlemek, serin rz-

gar eserken gece byk bir gerilla atei yakp ay kaynatmak ve -

yen iimizi stmak, uzanrken atein etrafnda gk yznde yldzlar

saymak belki de dnyann en gzel ve en zevkli iidir. Yeter ki bahar

gelsin. Bu gzellikleri talan eden, yok eden, bize zehir eden dmana;

bu gzelliklerden aldmz gle yle darbeler vuracaz ki, ona ka-

ma ansn bile vermeyeceiz. yle ki, Krdistan'da baharn gzellii

acmazsz geen kn iddetinden belli olur.

18ubat1993Gerillann da morale, ilgiye, sevgiye dostlua ihtiyac vardr. En ok

da yoldalar birbirlerinin sevgisine, ilgisine muhtatr. Her gerilla yol-

dalarna moral kayna olur. Sevgisini, dostluunu yoldalaryla pay-

lar. Bizleri ayakta tutan aramzdaki badr, sevgidir ve birbirimize

olan saygmzdr. Gerilla sanat gerillay ok ynl klar. Gerilla en iyi

rgtleyicidir, en iyi asker, en iyi nc ve en iyi nderdir. Krdistan'da

gerilla yeni yaamn kendisidir. En byk gerilla, Krdistan'daki geril-

lalar yaratan Bakan APO'dur.

Mcadelemiz ilk ortaya ktnda nderlerimiz en olanaksz koul-

lar iinde mcadeleyi yrttler. Hi yoktan bugnk imkan ve frsat-

lar yarattlar. Bir tek tabancayla birok eylem yaptlar. Gnlerce a

kaldlar, yatmadlar, ama hibir zaman ylmadlar ve bizlere bugnleri

armaan ettiler. Onun iindir ki, Krdistan'daki gerilla yaam en kut-

sal yaamdr. Bu yaam yaratmak iin nice yiitler canlarn feda etti-ler. Bu yiitlerin mirasn korumak, gelitirmek, gelecekteki nesillere

tarmak da bize dyor.

Gerillacl kitaplarda okumak, filmlerde izlemek, bakalarndan

duymakla tanmak imkanszdr. Gerillacl ancak yaayarak tanr ve

onun zevkine varrsn. Hele hele iyi bir gerilla olmak iin aba har-

carsan en deerli yaama geldiini, bu yaamla lmszleeceini

anlarsn. Gerillaclkta tm yeteneklerini yaam gerei sergilemek zo-

52 53


28/135

rundasn. Her insan yeteneklidir, fakat bazen yetenekleri snrl olabi-

lir. Ama gerillada tam bir yetenek oluyorsun. Her konuda bilgi sahibi

oluyor, birok konuda uzmanlaabiliyorsun. Belki de gerilla en yete-

nekli insandr. Gemiteki yaamda hep ailenin, onun bunun emeiy-

le geinmisen, hep hazra almsan eer; gerilla yaamnda balar-

da zorlanrsn. Fakat yoldalarn yardmyla, yaam zorluklarnn

kendisini dayatmasyla, ksa bir srede ortama uydurursun kendini.

lk balarda birok konuda zorlandm. Sigara sarmakta, ekmek piir-

mekte, yemek yapmakta, gerilla atei yakmakta vb. Hayatmda hi t-

tn imemitim. Hep sigara imitim. Kampa geldiimizde ttn vard.

Sigaramz kendimiz sarp iiyorduk. Ben bir trl sigara saramyor-

dum. Ferhat arkada ksa bir srede sigara sarmay rendi. Genellikle

sigaralarm Ferhat arkadaa sardrtyordum. Onu bulmadm zaman,

kalemin etrafna sigara pelini saryor, sonra pelin iine ttn koyuyor

ve bylece ortaya bir sigara karyordum. Sigara sarmay denediim

zaman hep yrtyordum. Hatta bir ara brakmay dndm. Fakat ge-

rilla aysz ve sigarasz olmaz. Onu rendikten sonra sarma ynnde

renmeye karar verdim. st ste sigara bozarak sonunda sarmay ba-

ardm.

lk mutfaa Lelikan'da girdim. Daha nce erkek arkadalarn ekmek

piirdiklerini grmtm. ok tuhafma gidiyordu. Ekmek piirmenin

hep kadna zg olduunu dnyordum. Fakat Krdistan kadnnn

yazgsn deitiren PKK, her millitanna da yaamn zorluklar, ihti-

yalar karsnda ayakta kalmasn retmitir. Kendisine odun bile

getirmekten enirken, bunlarn kadnlarn ii olduunu dnrken,

bugn partimiz sayesinde bu tabular krm bulmaktayz. Ekmek pii-

rirken bazen yakyoruz. Bazen hamur kyor, bazen de analarmznekmeini aratmayacak ekilde gzel ekmek karyoruz.

lk yemek piirdiimde pirin orbas yapaym derken kuru pirin

oldu. Suyla pirincin lsn tutturamamtm. Tabii pirincin altn da

yaktm. Zamanla gerillada yenilen tm yemekleri yapmasn rendim.

Balangta yaptn yemekler gzel olmaynca zlyorsun. Ama ar-

kadalarn beendii bir yemek yaptn zaman mutlu oluyorsun. Ar-

kadalarna iyi hizmet ettiini dnyorsun. Arkadalara hizmet et-

mek, ok gzel bir ey.

Eylemlilik gerilla yaamnn temel kaynadr. Ona ruh veren, onu

yaatan, cesaretli klan ve gerillann zgrle giden yoldaki motor bu-

dur. Eyleme gidite gerilla heyecann yksek en doruunu yaar. S-

rekli eylemlilikle gerilla bir altn gibi parlar ve paslanmaz. Eylemsizlik

gerillann dmandr. Dmana korku verir, cesaretini krar, pasl k-

lar. Bunun bilincinde olan gerilla kendisini en etin eylemler iin hazr-

lar. Savamak isteyen hibir gerilla kamp yaamn sevmez. Kamp

onun hareketini daraltt iin kamp ortam cehennem gibidir. Hele he-

le Zaroslar'da bu daha da geerlidir. Ama k aylarnda zorunlu olarak

kampa girildii zaman da, kendini en iyi bir ekilde bahara hazrlar.

Eitimine arlk verir. Kendini gl klar.

Yamurlu gecelerde yrmek, souk gecelerde talarn altnda yat-

mak olduka zor olabilir. Fakat zgrlk savasysan, zafere inan-

yorsan, halkn seviyorsan, her trl zorluu yeneceine inanrsn. Bu

zorluklar yendiin zaman da zafer kazandn, zafer kazanmann da

ne kadar gzel olduunu anlarsn.

Krdistan dalar gzeldir. Krdistan doas bu dalar gzelletirir.

Asl dalarmz gzelletiren eylemler sonras gerillann dalarn do-

ruklarnda halay ekmesidir.

Ve dalarmz gerillayla gzeldir. Gerillayla onurludur. nsan ya-

atan sudur, havadr; gzeli gzelletiren irkinin olmasdr derler.

Ama Krdistan' var eden, Krt hal kn yaratan, ona can veren,

Krdistan' ehitler lkesi yapan gerilladr. Yeni yaamn, zgrln

anahtardr, addr.

23ubat1993Dn Serta yoldan ahadetinin birinci yldnmyd. ki- gn-

dr yanmza gelen karargah komutanlarmzdan Mahir arkada benim-

le konutu. Serta ve Cevahir yoldalarn ehit dtklerine dair aileye

haber vermesini syledim. Kendisi de bunun bir grev olduunu ve en

ksa srede aileye bildireceini belirtti. Buna ok sevindim. Ne kadar

zor da olsa, bu gerei renmek onlarn en doal hakkdr. Bakala-

rndan duyacaklarna partiden bu gerei renmeleri daha doru ve

54 55


29/135

iyi olur. Ac da olsa onlar bunu kabul edecekler.

Haber versinler dostlara: Serta, Cevahir, tm ehitlerimiz kanlary-

la suladlar topraklarmz. Haber versinler Serta'n Rodrigo'nun,

Bethoven'in bestelerini alan kularna. Haber versinler Cevahir'in bah-

emizdeki sar ieklerine.

Siz ey kular, her saba h pe nce re mi ze konar; Rodrigo'nun,

Bethoven'in bestelerini alardnz. Serta yatandan kalkar, mutfak-

tan ekmek getirip sizlere verirdi. Sonra aldnz mzik nnde

okurdu. Her 22 ubat'ta mezarn siz ziyaret edin. Zaferin kesin ol-

duunu, mcadelenin bydn, bayra yere drmediimizi

bildirin. O zaman Serta heval topran altndan haykracaktr. Mut-

lu olacaktr. Haberi duyduunda belki de alayacaktr. Kezban ana-

nn parldayan gzlerinden gzyalar akacak, yanaklarndan szlp

gidecektir. Ana yreidir. Alayp, gzya dkmesi, szlamas nor-

maldir. Ama bu gzyalar sevincin ifadesi olmaldr; onurlu, yiit

evlat yetitirmenin verdii gururun gzyalar olmaldr. ki ehit

anas olmann yceliinin verdii duygunun gzyalar olmaldr.

Ali baba dudaklar arasna bir maltepe sigarasn koyacak, duyduu

acyla sigarann dumann o yorgun cierlerine ekerek, hznl

gzlerinden yalar akacaktr. Belki Kezban ana haykrarak alaya-

caktr. Ama Ali baba buna cesaret etmez. Haykrarak hi alamam-

tr. Yaktramamtr hibir zaman erkeklie. Nasl ki, her zaman

onun en byk dayana olmusa Kezban ana, yine temel dayana

olacaktr. Ona ite imdi can olacaktr, yolda olacaktr. Ali babaya;

onurlu evlatlar, vatan iin savaan, ehit den evlatlar yetitirdikle-

ri iin onur duymalar gerektiini syleyecektir. Zaten onlara yaka-

cak olan da budur.Byle bir gnde benim yapacam en doru ey kendimi glendir-

mem, savaa hazr hale getirmemdir. Onlarn anlarna cevap verdiim

oranda, onlara layk olabilir, anlarn yaatabilirim. Grev ve sorumlu-

luumun da bilincindeyim. Onlara kar grevlerimi yerine getirmek

iin de youn almam ve aba harcamam gerektiinin farkndaym.

ehitlerimiz yaam kaynaklarmzdr. Onlarla yaadk, onlarla bay-

ramz ykseltik. Onlarla zafere koacaz. Ve her ahadet yldnm-

lerinde onlar sevdamzla anacak, onlarn anlarn yolumuza k yapa-

caz. Size sz veriyorum Serta yolda; size layk bir karde, bir yol-

da olacak, kanmn son damlasna kadar annzn takipisi olacam.

22 ubatlar, 7 Ocaklar bana her zaman k olacaklardr. Zafere gittii-

miz bu dnemde o gnler benim iin, dmana kar bakaldrnn, di-

reniin, intikamn ad olacaktr. Dmana kar haykrn, intikamn,

kinin ykselen ad olacaklardr.

6Mart1993Zaroslar'da klar sert, acmasz ve dondurucudur. Yaz aylarnda

bile kimsenin konaklanmad Zaroslar, o anlatlmaz knda bizlere

yuva olmulardr. Bahara zlem, Kipkul dalarnn bana duyulan has-

ret, Zaroslar'da kendisini daha da belirginletiriyor. Bizim yaammz

her yerde direnmekten geer. Zaroslar bizim direniimiz karsnda

ba emek zorunda kalyor.

Sobann hemen arkasna gemi, son gnlerde yeni gelen ve ortal

gndze eviren lkse yzm evirmi, bir eyler yazmaya alyo-

rum. Dier taraftan da gazmz bittii iin sobay yakamadmzdan

dolay lkse bakarak onun aydnlyla snmaya alyorum. Sanki

gazn bitmesinin zamanyd. Gaz sorunu da bizim iin baka bir dertti.

Her kar yandan sonra, sanki zorunluymu gibi kan frtna, bu-

gn de, ilikleri donduran, insan boan ve darya kmay sorun hali-

ne getiren, o dar yaammz altst eden, belki de en iddetli ekliyle

kendisini gsteriyor.

lk yapldnda iki katl bir binay andran adrmz, karn ar

yamasn, tepelerdeki kar frtnann buraya tarmas ve biriktirmesi

sonucu, imdi hava saldrlarna kar kardan kamufle edilmi bir yeral-t snana benziyor. adrmzn kaps ancak tilkilerin ieriye gire-

bilecei bir hal almtr. Esen rzgarn dolanarak bu deliin etrafnda

dnmesi sonucu grnt tpk Bermuda eytan genini andran bir hal

almtr. Tneli andran bu delikten ieriye girdiinde insan sanki za-

man tneline girip bir baka dnyaya gittiini dnyor. Gerekten de

zaman tneli seni bir baka dnyaya, PKK'nin direni dnyasna gt-

ryor. Bu tnelin azn frtnaya ramen temizlemek isteyen arkada-

56 57


30/135

lar, buradaki kardan bir iki krek attlar m tm kar attklarn dn-

yor ve ieriye girdiklerinde kendileriyle birlikte attklar karn en az

mislini geri getiriyorlard. Tnelden ieriye girildiinde ilk nce ayak-

kablarn olduu blme giriliyor. Sadaki battaniyeli kapdan ieriye

girildiinde iyi bir gzlemcinin gzne arpacak ilk ey, adrmzn

yandan delinmesinden dolay suyun tm adrn iine dalp battani-

yeleri slatmamas iin alm olan su kanaldr. adrmzn giriteki

ilk kesinde geen gn mutfakta Renas arkadan zel abas sonucu

kulpu yanan krmz yemek kovas, duvarlarn hemen stnde kak ve

tabaklarmz, plastik ay bardaklarmz, hemen krmz kovann bir-iki

adm uzanda olan sprgemiz, adrn aalarna asl, BKC, B-7,

kle, karnas silahlar ilk gze arpan eylerdir.

zellikle dikkatleri eken bir baka ey havann dondurucu souu-

na ramen, hibir arkadan sobann etrafnda kmelenmemi olmas.

Hepsi yeni gelen ve cereyan gibi alan lksmzn altnda toplan-

m. O dondurucu soua kar scak sohbetler gelitirerek hem iimizi

styor, hem de dmz belli ettirmemeye alyoruz. Scak

sohbetlerimiz frtnaya kar her zamanki gibi yine zafer kazanyor.

Birka arkada battaniyelerin altna girerek kendini stmaya alyor.

Battaniyeleri kendilerine sk skya sarp ylece oturuyorlar.

Mahsum ve Ahmet arkadalar itikleri sigarann dumanyla iini

stmaya alyor. Delil arkada yarm yamalak Trke'siyle ehit bir

yoldan ansna yazlan yazy Dilaver yoldaa okuyor. Rnas arkada

eline ald anteni krlm, cam dm Arte radyomuzu dinliyor.

Asl koyu bir tartmay yapan Rojhat, Aziz, Znar ve Gabar arkadalar

sanki hi myorlar. Sanki normal bir gndeymiler gibi tartmala-

rn srdryorlar. imdi yukar takmdaki mareal rtbeli Ferik arka-da ieriye giriyor. Kendisi ieriye girerken sanki dardaki souu

birlikte getiriyor. Darda kar atma grevini bitiren eleng arkada da

ieriye giriyor, yen ellerini stmak iin lksn etrafnda tutuyor,

stmaya alyor.

Baz arkadalar dardan gelen arkadalardan hava durumunu soru-

yorlar, bazlar da Xankrk'ye duyduklar zlemi dile getiriyorlar.

Xankrk'de olsaydk imdi uzun ve byk aalardan, byk bir ge-

58 59


31/135

rilla atei yakar etrafnda snrdk diyorlar. Her eye ramen yaam-

mz btn gzellikleriyle, hem de doaya kar byk bir mcadeleyle

devam ediyor.

9Mart1993Dn geceyi hemen hemen dier tm gecelerden farkl geirdik. -

yen arkadalar erkenden battaniyelerinin altna girdiler. Her gece ad-

rn drt kesine dalarak yatan arkadalar bu gece birbirini stmak

iin i ie girip yle yattlar. Gece frtna ylesine iddetliydi ki, her

nbeti arkadan bir saat boyunca kapdaki kar atmasna ramen, san-

ki frtna bize bilinli bir tavr almcasna daha da iddetli esiyor, daha

fazla kar getiriyordu. Tabii bu arada adrmzn stndeki kar da art-

mt. Artan bu karla birlikte adrmzn aalar ie doru erilmi,

her an krlma durumuna gelmiti. Fakat biz adrmza gveniyorduk.

Krlmann sras deildi. Biraz daha dayanmalyd. Bu havada adr da

elden giderse vay halimize! Onun iin biraz daha dayanmalyd.

Sabah olmutu, tm arkadalarn gece boyunca dkleri belliydi.

Buna sabah mesi de eklenince tekrar battaniyelerin altna girmek

zorunlu hale geliyordu. Darya kan arkadalar tekrar ieriye girmek

iin aba harcyorlard. Dardan ieriye giren arkadalar kardan ada-

m andryorlard. Daha sonra adrn yklma tehlikesi kendisini iyice

hissettirdi. Aalardan xrt xrt sesleri kyordu. Onun iin adr

boaltmamz gerekiyordu. Tm arkadalar battaniyelerin altndan kt-

lar. adrn iindeki eyalarmz topladk ve hepsini mutfaa yerletir-

dik.

Darda boucu bir frtna vard. Arkadalar tek tek dorudan tne-

limizin azna gittiler. Tek tek tnelden darya ktk. Tnelin azn-dan on metre ilerideki mutfaa varncaya kadar her tarafmz buz ol-

mutu. kiyz metre ilerideki tepeye gitmek iin neredeyse yolumu

kaybediyordum. Mutfa getikten sonra nm gremiyor, bir an yo-

lumu kaybettiimi dnyordum. Bu anlarda yolu kaybetmek ok

tehlikeliydi. Daha sonra tepeye doru yrdm. Bu arada yksek sesle

arkadalara sesleniyordum. Biraz gittikten sonra ynetim adrnn ya-

nna geldim. Yz metre kalmt. Dier adra ulaana kadar dayanma-

lydm. O arada Hamza arkada nmde belirdi. Onu takip ederek ad-

ra doru ilerledim. Kara srekli batp kyordum. Olduka m-

tm. Daha sonra Demhat arkada da yardma geldi. Fakat silahm, an-

tam srtmda ve kolumda buz tutmulard. Ayrlmyordu. Nihayet ad-

ra geldim. Bu arada kara batp karken ayamdaki lastiklerim km

ve ancak adra gelince bunu farkedebilmitim. eriye girer girmez

tm arkadalar glmekten krldlar. nk her tarafm buz olmutu. O

an iin sinirlendim. Soba yanmyordu. Gaz iki gndr yoktu. Hemen

battaniyenin altna girdim. Biraz sndm. Fakat buzlar eriyince tm el-

biselerim su iinde kalmt. Daha sonra gelen tm arkadalar da benim

gibi olmulard.

Yukardaki adra ancak on be kii girebiliyordu. Bizim takmdaki

arkadalarn yars frtnaya ramen, aadaki adrlara gittiler. Dier

yars da yukar adra gelmiti. Bylece snabiliyorduk. Hepimiz st

ste ylmtk. Bazlarmz bamz dier arkadamzn gsne, ba-

zlarmz dizlerine, bazlarmz da srt srta vererek ya yatyor, ya da

sohbet ediyorduk. Fakat yatan arkadalar ayaklarn uzatamyorlard.

Ben de bir ara yattm. Srtm arkadan srtna verdim. Bir arkada ba-

n dizlerime dayamt. Islak slak yatmak ok gzeldi. dmden

dolay uyku ok tatl geliyordu. Byle anlarda hi kalkmak istemiyor-

sun. Hele hele biri akadan veya bilmeden battaniyeyi zerinden alrsa,

sanki o an donuyorsun, tekrar battaniyeyi kendi zerine atyorsun. Da-

ha sonra arkadalar mutfakta nceden zor gnler iin sakladklar gazla

ay yap p ge ti rdi ler. Gazn bitti i, frt na nn insa n bodu u

Zaroslar'da scak bir

Documents

Mordem'in Güncesi-Ayhan Kaya