Upload
horace
View
68
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Profilaktyka alergii. Maciej Ciebiada. World Allergy Organization Guidelines for Prevention of Allergy and Allergic Asthma 2002 www.karger.com/iaa Raport WAO/WHO : Prevention of Allergy and Allergic Asthma Genewa 1999/2002 www.who.int/respiratory/asthma/en/. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Maciej Ciebiada
Profilaktyka alergii
• World Allergy Organization
Guidelines for Prevention of Allergy and
Allergic Asthma 2002
www.karger.com/iaa
Raport WAO/WHO : Prevention of Allergy and Allergic Asthma Genewa 1999/2002
www.who.int/respiratory/asthma/en/
„Światowa strategia rozpoznawania, leczenia i prewencji astmy” GINA 2002/2004
www.mp.pl/artykuly/?aid=12084
Environmental Protection Agency Asthma Website
www.epa.gov/iaq/asthma
Allergy and Asthma Network/Mothers of Asthmatics
www.aanma.orgAmerican Academy of Allergy, Asthma and Immunology
www.aaaai.orgAmerican Lung Association
www.lungusa.orgAsthma and Allergy Foundation of America
www.aafa.org
REPORTS
Clearing the Air: Asthma and Indoor Air Exposures, National Academy of Sciences http://books.nap.edu/books/0309064961/html
Przesłanki profilaktyki:• Aspekt epidemiologiczny-wysoka częstość występowania choroby• Aspekt etiopatogenetyczny- czynniki przyczynowe alergii:
genetyczne (niemodyfikowalne), środowiskowe (modyfikowalne)• Aspekt kliniczny- przebieg choroby niekiedy cięzki, niekorzystne
następstwa• Aspekt ekonomiczny-zapobieganie jest mniej kosztowne niż terapia
przewlekle chorych.Wzrastające koszty leczenia!!• Aspekt psychologiczno-społeczny- pogarszanie jakości zycia
(pogarszanie rozwoju somatycznego, intelektualnego, społecznego)
Rodzaje profilaktyki
• Profilaktyka pierwotna-zapobieganie alergizacji (np. dzieci zagrożone ale nie uczulone)
• Profilaktyka wtórna (minimalizacja ryzyka rozwoju alergii, osoby zdrowe, uczulone (dodatnie wyniki testów skórnych, sIgE)
• Profilaktyka późna- złagodzenie przebiegu alergii i zapobieganie jej powikłaniom (w tym farmakoterapia)
Cel: zapobieganie rozwojowi choroby u osób podatnych (zagrożonych).
przed narażeniem na znane czynniki ryzyka.
W przypadku astmy/ann nie jest jeszcze możliwa.
będzie się koncentrować głównie na interwencjach w okresie życia płodowego (do uczulenia może dojść już w życiu płodowym) i w okresie okołoporodowym
Prewencja pierwotna
Prewencja wtórna
• Cel: zapobieganie rozwinięciu się przewlekłej i utrzymującej się choroby u osób podatnych (minimalizacja ryzyka rozwoju alergii).
• po uczuleniu na alergen (lub kilka alergenów), a przed wystąpieniem objawów choroby.
• Prewencja wtórna prawdopodobnie będzie obejmować pierwszy rok lub 2 lata życia.
Prewencja trzeciorzędowaPrewencja trzeciorzędowa
• Cel: zapobieganie zaostrzeniom wywoływanym przez znane alergeny lub czynniki drażniące.
• unikanie alergenów i nieswoistych czynników wyzwalających objawy, gdy choroba już się rozwinęła.
• prewencję trzeciorzędową należy rozpocząć po wystąpieniu pierwszych objawów. Jednak coraz więcej danych wskazuje na to, że zmiany histopatologiczne są już wtedy w pełni dokonane
Ocena skuteczności działań profilaktycznych:
• Niedostateczna liczba reprezentatywnych i wiarygodnych badań klinicznych przeprowadzonych zgodnie z zasadami EMB
- różne definicje i kryteria diagnostyczne w badaniach
- krótki czas trwania badań (do 5 lat)
- brak lub zbyt krótki okres kontroli („follow up”) po zakończeniu badania
Prewencja wtórna
• Unikanie ekspozycji na alergeny przez dzieci uczulone na alergeny wziewne (klasa B)
• Zapobieganie zawodowemu narażeniu na alergeny osób uczulonych na alergeny zawodowe (klasa C)
• Właściwa farmakoterapia alergicznego nieżytu nosa w celu redukcji ryzyka rozwoju astmy. (klasa D)
• immunoterapia swoista może zapobiec rozwinięciu się astmy (badania w toku)
Prewencja trzeciorzędowa
• Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających i zaostrzających przebieg choroby (alergeny, zanieczyszczenia powietrza, pokarmy, leki, czynniki fizyczne). (klasa B)
• ma na celu zmniejszenie ekspozycji na te czynniki, co poprawi kontrolę choroby i zmniejszy zużycie leków
• roztocze kurzu domowego,
• alergeny zwierząt mających sierść,
• karaluchów
• grzybów.
Unikanie alergenów występujących wewnątrz pomieszczeń
Roztocze kurzu domowego
narażenie na alergeny roztoczy kurzu domowego światowym problemem zdrowotnym (WHO).
Zmniejszenie ilości roztoczy jest trudne.
• Ok. 45 alergenów zawartych w odchodach (średnica 10-40mcm).
• Alergeny roztoczy są alergenami wszechobecnymi-nie można ich całkowicie wyeliminować Miejsce bytowania-pościel, narzuty, zasłony dywany dla roztoczy kurzu domowego, mąka, zboże dla roztoczy spichrzowych.
• Idealne warunki dla rozwoju roztoczy: temp 23-25stC,wilgotność wzglęna >70-80%, tereny nizinne
Alergeny roztoczy kurzu domowego
Alergeny grzybów pleśniowych
•Najczęsciej uczulają :Alternaria, Cladosporium,
Aspergillus, Curvularia
• Miejsce bytowania wilgotne (70%) ciepłe (16-25stC)
miejsca w mieszkaniach, produkty i odpadki
spożywcze, rośliny doniczkowe
Alergeny zwierząt• Całkowite wyeliminowanie ekspozycji na alergeny
zwierząt domowych jest niemożliwe, • Usunięcie zwierzęcia z mieszkania ma duże
znaczenie, ale może upłynąć wiele miesięcy, zanim stężenie nagromadzonego alergenu się zmniejszy
• skuteczność kliniczna domowych metod eliminacji alergenów zwierząt nie została udowodniona, a dane na ten temat są sprzeczne
• Osoby uczulone na alergeny kota lub psa, które mimo to trzymają zwierzę w domu, mogą zastosować metody zmniejszania ekspozycji
Alergeny pyłków roślin• Najczęściej uczulaja alergeny pyłków roślin
wiatropylnych (20-60mcm)• Najczęściej trawy (wiechlina, tymotka,kłosówka),
chwasty (bylica, szczaw, pokrzywa, babka lancetowata),drzewa (brzoza, leszczyna, olcha)
• Sezonowość kwitnienia – sezonowość objawów (poł II-koniec V drzewa, poł V do końca VII trawy/zboża,VIII-IX chwasty)
• Różne strefy występowania roślin• Wpływ warunków pogodowych na koncentrację pyłków
w powietrzu (największa w ciepłe, wietrzne dni)
• Dym tytoniowy• pyły, • tlenek azotu (II) i inne tlenki azotu, • tlenek i dwutlenek węgla, • dwutlenek siarki, formaldehyd
zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń
Unikanie ekspozycji na alergeny pokarmowe
• Nie powinno się zalecać eliminacji określonych pokarmów z diety przed przeprowadzeniem podwójnie ślepej próby prowokacyjnej. U chorych z dodatnim wynikiem takiej próby unikanie ekspozycji na alergeny pokarmowe może zmniejszyć częstość zaostrzeń astmy.
Profilaktyka alergii-edukacja
• Edukacja pacjentów ma podstawowe
znaczenie w prewencji chorób alergicznych
(A)
Profilaktyka AZS
• Eliminacja czynników fizycznych i chemicznych wyzwalających lub zaostrzających zmian chorobowych (wilgotność poniżej 40-50%, temp w granicach 18-19 st C)
• Identyfikacja i eliminacja czynników środowiskowych wywołujących lub nasilających proces zapalny
1. Educate Patients
2. Assess and Monitor Severity
3. Avoid Exposure to Risk Factors
4. Establish Medication Plans for Chronic Management: Adults and Children
5. Establish Plans for Managing Exacerbations
6. Provide Regular Follow-up Care
1. Educate Patients
2. Assess and Monitor Severity
3. Avoid Exposure to Risk Factors
4. Establish Medication Plans for Chronic Management: Adults and Children
5. Establish Plans for Managing Exacerbations
6. Provide Regular Follow-up Care
Six-Part Asthma ManagementProgramSix-Part Asthma ManagementProgram