33

km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค
Page 2: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

1

************************

ประเทศไทยมพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดนทบงคบใชตงแตป พ.ศ. 2534 และทแกไขเพมเตม ในสวนทเพมเตมในพระราชบญญตใหมน ไดแก ประการแรก ใหมคณะธรรมาภบาลจงหวด ท าหนาทในการดแลในมตของความโปรงใส ประการท 2 เรองของการมอบอ านาจ จะมอบอ านาจในแนวดง เนนสายการบงคบบญชา เมอป พ.ศ. 2551 มการมอบหมายไปใหหนวยบรการ เชน หนวยบรการรบเสยภาษ รบลงทะเบยน หรอสามารถไปตงจดบรการในหางสรรพสนคาหรอหนวยงานตางๆ เพอมอบหมายไปถงผปฏบตใหมอ านาจในการอนมต อนญาต เปนการมอบอ านาจไปถงผปฏบต ท าใหการบรการประชาชนรวดเรวขน ประการท 3 ใหจงหวด/กลมจงหวดสามารถมค าขอจดสรรงบประมาณเพอไปบรหารหรอแกปญหาในพนทดวยตนเอง โดยกอนหนานการรบจดสรรงบประมาณตองรอแนวทางจาก กรม กระทรวงจดสรรใหเทานน ซงการบรหารงบ Function ในบางจงหวดอาจไมไดรบการจดสรรงบประมาณ จนกระทง ป พ.ศ. 2551 จงหวด/กลมจงหวดสามารถมค าขอรบจดสรรงบประมาณเพอไปพฒนาหรอแกไขปญหาในพนทนอกเหนอจากแหลงงบประมาณทงบ Function จดสรรใหแลว หมายความวา มแหลงงบประมาณทสามารถจะแกปญหาตามบรบทในพนทได ในขณะเดยวกนการแกไขปญหาดงกลาวนนไมสามารถครอบคลมไดทงหมด เนองจากแผนการพฒนาไมมความชดเจน ขาดการเชอมโยงกนในระหวางแผนตงแตระดบหมบาน ต าบล อ าเภอ จนมาถงจงหวด สาเหตมาจากตางคนตางท า ตางออกแบบกลไกของตนเอง หนวยงานตางออกระเบยบ/หนงสอสงการเพอก าหนดแนวทางของหนวยงานเอง ซงไมไดพจารณาวามทศทางไปในทางเดยวกนหรอไม โดยจะเหนไดวา แมกระทงแผนพฒนาทองถนในระเบยบกระทรวงมหาดไทยบอกวา ใหมความสอดคลองเชอมโยงกบแผนพฒนาจงหวด แตในขณะเดยวกนทองถนกมอสระอยในระดบหนง รวมถงหวงเวลาในการจดท าแผนของทองถนกบของจงหวดซง ไมมความสอดคลองกน จงเปนทมาของการยกรางระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยเรองของการจดท าแผนทเรยกวา One Plan

เหตผลท าไมถงใชขอความวา การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาพนทในระดบอ าเภอและต าบล เนองจากแผนพฒนาระดบจงหวดไดมพระราชบญญต รองรบ แผนพฒนาทองถนกมระเบยบกระทรวงมหาดไทยรองรบ แผนพฒนาหมบานกมระเบยบอยแลว สงทขาดหายไปคอ แผนพฒนาระดบอ าเภอ

ภาพรวมการเชอมโยงและบรณาการแผนระดบนโยบายสแผนในระดบพนท : โดยนายทรงกลด สวางวงศ รองผวาราชการจงหวดกาฬสนธ ชวยราชการส านกงานปลดกระทรวงมหาดไทย

Page 3: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

2

และต าบล เพราะฉะนนการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาพนท ในระดบอ าเภอและต าบล จงก าหนดขนมาเพออดชองวาง และเกดการเชอมโยงกบแผนพฒนาระดบจงหวดและแผนพฒนาของทองถน ทมระเบยบหรอกฎหมายรองรบใหเปนเนอเดยวกน มการบรณาการเชอมโยงและประสานกลมเกลยวกน จงเปนทมาของการจดท าแผนพฒนาพนทท ไลเรยงกน โดยเรมตนจาก ประเดนยทธศาสตรชาตดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ ขอ 4.2 ก าหนดใหภาครฐบรหารงานแบบบรณาการโดยมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายและเชอมโยงการพฒนาในทกระดบ ทกประเดน ทกภารกจ และทกพนท การบรหารจดการภาครฐ มความสอดคลองเชอมโยงและเปนกลไกส าคญในการน ายทธศาสตรชาตสการปฏบตในทกระดบมการจดสรรงบประมาณทมลกษณะยดโยงกบยทธศาสตรในทกระดบ มเปาหมายรวมกน ทงในเชงประเดน เชงภารกจ และเชงพนท โดยอาศยขอมลขนาดใหญ รวมทงมระบบตดตามและประเมนผลการด าเนนงาน ทงในระดบยทธศาสตร ภารกจและพนท เพอน าไปสการก าหนดประเดนการพฒนา การจดท านโยบาย และการตดตามประเมนผลทเปนระบบอยางตอเนอง

มเจตนารมณใหการจดท าแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด ประกอบดวย 3 หลก คอ : โดยใหความส าคญกบปญหา ความตองการของ 1) การบรณาการเชงพนท (Area-Based) พนทมาก าหนดเปนยทธศาสตรการพฒนา การวางแผน การก าหนดแผนงาน/โครงการ และงบประมาณ โดยบรณาการรวมกนของทกหนวยงาน : แผนพฒนาในแตละระดบตองมความสอดคลองเชอมโยงกน2) ความสอดคลองและเชอมโยง ระหวางยทธศาสตรชาต นโยบายของรฐบาล และสอดคลองกบปญหาความตองการของประชาชนในพนท : การจดท าแผน ตองเกดขนจากการมสวนรวมของทกภาคสวน ทงภาครฐ 3) การมสวนรวม ทองถน ภาคประชาสงคม ภาคเอกชน และภาคประชาชน

เหนชอบ เรอง การบรณาการ แผนงาน/โครงการ ในการขบเคลอนนโยบายและยทธศาสตรในระดบพนทจงหวด (Area Based) ตามทกระทรวงมหาดไทยเสนอ มวตถประสงคเพอใหแผนงาน/โครงการของทกหนวยงานทจะด าเนนการในพนท จงหวด เกดการบรณาการรวมกนตงแตระดบพนทหมบาน/ชมชนต าบล อ าเภอ และไปสกระบวนการจดท าแผนในระดบจงหวด/กลมจงหวด เพอลดปญหาความซ าซอนของแผนงาน/โครงการ งบประมาณ และพนทด าเนนการ รวมทง การก าหนดหวงเวลาการด าเนนโครงการใหสอดคลองกบความตองการของประชาชนในพนท และใหสวนราชการ/ อปท. สามารถน าแผนงาน/โครงการทอยในแผนพฒนาจงหวด/กลมจงหวด ไปบรรจไวในแผนค าของบประมาณรายจายประจ าปของสวนราชการ หรอหนวยงานทเกยวของ

Page 4: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

3

ก าหนดใหมคณะกรรมการบรณาการนโยบายพฒนาภาค (ก.บ.ภ.) โดยมนายกรฐมนตร เปนประธาน ไดก าหนดนโยบายในการจดท าแผนพฒนาจงหวด /กลมจงหวด โดยใชกระบวนการประชาคมแบบมสวนรวมของทกภาคสวนหรอการจดเวทระดมความคดเหนของประชาชนในพนท ผานกลไกการจดท าแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนาต าบล แผนพฒนาทองถน และแผนพฒนาอ าเภอ ใหเกดความเชอมโยงสอดคลองกนในทกระดบเปนแผนเดยวกน

กระทรวงมหาดไทยมหนาทรบผดชอบในการบรณาการและเชอมโยงแผนในระดบพนทระดบหมบาน (แผนพฒนาหมบาน/ชมชน) ระดบต าบล (แผนพฒนาต าบล/แผนพฒนาทองถน) ระดบอ าเภอ (แผนพฒนาอ าเภอ) และระดบจงหวด (แผนพฒนาจงหวด/แผนพฒนาองคการบรหารสวนจงหวด) เชอมโยงไปสแผนพฒนากลมจงหวด และแผนพฒนาภาค แตเนองจากในปจจบนยงขาดกลไกและแนวทางปฏบตในการเชอมโยงแผนตงแตระดบอ าเภอไปยงพนท รวมทงยงไมมระเบยบ/กฎหมาย รองรบการจดท าแผนในระดบอ าเภอ เพอใหการจดท าแผนพฒนาในระดบพนทตงแตหมบาน/ชมชน ต าบล ทองถน อ าเภอ เชอมโยงและสอดคลองกบแผนพฒนาจงหวด แผนพฒนากลมจงหวด และแผนพฒนาภาค น าไปสเปาหมายการพฒนาประเทศภายใตแผนพฒนาในแตละระดบทมความสอดคลองเชอมโยงในทศทางเดยวกน จงไดออกระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาพนทในระดบอ าเภอและต าบล พ.ศ. 2562 โดยมผลบงคบใชเมอวนท 12 มถนายน 2562

โดยมวตถประสงค ดงน 1. เพอปรบปรงกลไกการจดท าและการประสานแผนพฒนาในระดบพนทใหเกดประสทธภาพ

และครอบคลมทกพนท ตงแตการใชกลไกคณะกรรมการหมบาน คณะกรรมการชมชน ในการจดท าเวทประชาคมรวมกนเพอจดท าเปนแผนพฒนาหมบาน/แผนชมชน การก าหนดกลไก ก.บ.ต. ในการจดท าแผนพฒนาต าบล และกลไก ก.บ.อ. ในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ

2. เพอยกระดบคณภาพแผนในระดบพนทใหมลกษณะเปนแผนเดยว One Plan 3. เพอก าหนดแนวทางการสนบสนน ควบคม และก ากบตดตามการจดท าและประสาน

แผนพฒนาในระดบพนท ใหเกดประสทธภาพ

หลกการด าเนนงาน หลกการด าเนนงานของระเบยบฯ มดงน

1. ก าหนดแนวทางการเชอมโยงและประสานแผนพฒนาในระดบพนทในลกษณะ One Plan โดยไมสงผลกระทบบทบาทอ านาจหนาท ในการจดท าและประสานแผนของสวนราชการหรอขององคกรปกครองสวนทองถนทก าหนดไวในระเบยบ กฎหมายหรอแนวทางปฏบต

2. ก าหนดแนวทางการเชอมโยงในการท างานรวมกนระหวางการบรหารราชการสวนภมภาคกบองคกรปกครองสวนทองถน โดยไมมผลบงคบใหองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการใด ๆ นอกเหนอ จากระเบยบ/กฎหมายทก าหนดไว เปนการอาศยระเบยบ กฎหมายขององคกรปกครองสวนทองถนทมผลบงคบใชอยแลว มาก าหนดแนวทางปฏบตใหมความชดเจนมากขน และไมเปนการแกไขระเบยบ กฎหมาย ทสงผลกระทบตอบทบาทอ านาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 5: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

4

3. ก าหนดเปาหมายเพอใหการจดท าแผนทกระดบมาจากปญหาความตองการของประชาชนอยางแทจรง

4. ก าหนดกลไกใหมหนวยงานรบผดชอบการจดท าแผนในทกระดบ และมแนวทางการปฏบตในการเชอมโยงประสานแผนเพอใหการด าเนนงานไมเกดความซ าซอน และเกดความคมคากบประชาชนมากทสด

5. ยดประชาชนเปนศนยกลาง (People Centric) ในการบรหารราชการ โดยความรวมมอจากภาคประชาชน เขามามสวนรวมในการบรหารราชการสวนภมภาค

ผลทคาดวาจะไดรบตามระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนและประสาน

แผนพฒนาพนทในระดบอ าเภอและต าบล พ.ศ. 2562 มดงน 1. มกลไกการจดท าและประสานแผนพฒนาในระดบพนทชดเจน 2. แผนพฒนาในระดบพนทมคณภาพสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนในพนทได

อยางแทจรง 3. มงบประมาณสนบสนนการจดท าแผน และน าแผนงาน/โครงการ ไปบรรจไวในแผนของสวน

ราชการ/รฐวสาหกจ/องคกรปกครองสวนทองถน 4. มการก ากบ ตดตามการจดท าและประสานแผนพฒนาในระดบพนท และการประเมนผล

คณภาพแผน เพอปรบปรงคณภาพใหสอดคลองกบความตองการและปญหาของประชาชนในพนท

การจดท าแผนพฒนาพนทแบบบรณาการภาพรวมของประเทศ การจดท าแผนพฒนาในปจจบนมกลไกการบรหารงานรองรบในแตละระดบ คอ ก.บ.จ ก.บ.ก. ก.น.จ. และ

ก.บ.ภ อยแลวตามล าดบ แตในการจดท าแผนพฒนาในระดบพนท หมบาน ชมชน ต าบล มระเบยบแนวทางปฏบตทแตกตางกน

ขาดการบรณาการเชอมโยงแผน รวมถงในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ ยงไมมระเบยบ/กฎหมายหรอกลไกรองรบการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ ซงปจจบนไดใชแนวทางปฏบตของหนวยงานทรบผดชอบในการจดท าแผนพฒนาในรปแบบหนงสอสงการของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ท าใหการจดท าและประสานแผนพฒนาในระดบพนทตงแตหมบานไปถงระดบอ าเภอ ขาดการบรณาการและความเชอมโยงในลกษณะเปนแผนเดยวกน (One Plan)

ดงนน จงท าใหเกดปญหาและอปสรรคในการจดท าแผนพฒนาในระดบพนท ดงน (1) ระดบหมบาน/ชมชน : ขาดการบรณาการเกยวกบการจดเวทประชาคม และการประสาน

แผนพฒนาหมบาน/ชมชนกบแผนพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน และแผนอน ๆ ในพนท รวมทงขาดการสนบสนนขอมลประกอบการวเคราะหปญหาความตองการของพนท

(2) ระดบต าบล : บทบาทและอ านาจหนาทในการจดท าและประสานแผนชมชนระดบต าบลของคณะกรรมการศนยประสานงานองคการชมชนระดบต าบล (ศอช.ต.) ภายใตระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการด าเนนงานศนยประสานงานองคการชมชน พ.ศ. 2551 ไมชดเจน ประกอบกบกรมการพฒนาชมชน ยงไมสามารถสนบสนนให ศอช.ต. จดท าแผนไดครอบคลมทกต าบล

(3) ระดบอ าเภอ : การจดท าแผนพฒนาอ าเภอยงไมมระเบยบ/กฎหมายรองรบ ท าใหภาคสวนตาง ๆ ไมใหความส าคญในการจดท าแผน และสนบสนนงบประมาณตามแผนพฒนาอ าเภอ รวมทงขาดแนวทางปฏบตในการประสานแผนพฒนาตงแตระดบหมบาน/ชมชน ต าบลมาใชประกอบการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ

Page 6: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

5

แนวทางการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาในระดบพนท(แผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนาต าบล แผนพฒนาทองถนและแผนพฒนาอ าเภอ)

จากขอจ ากดในการจดท าแผนพฒนาในระดบพนทดงกลาวมาขางตน ประกอบกบนโยบายคณะกรรมการบรณาการนโยบายพฒนาภาค (ก.บ.ภ.) ทตองการใหแผนพฒนาระดบพนทมาจากปญหาและความตองการของประชาชนอยางแทจรง โดยผานกลไกการจดท าแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนาต าบล แผนพฒนาทองถน แผนพฒนาอ าเภอ ในลกษณะเปนแผนเดยวกน (One Plan) จงไดก าหนดแนวทางในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาในระดบพนท (แผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนาต าบล แผนพฒนาทองถน และแผนพฒนาอ าเภอ) เพอใชเปนแนวทางปฏบตรวมกนของหนวยงานทรบผดชอบในการจดท าแผนพฒนาในระดบพนท

เรมจากการจดเวทประชาคมรวมกนของหมบาน/ชมชน/ทองถนเพอรวบรวมปญหาความตองการของประชาชนมาจดท าแผนพฒนาหมบาน และแผนชมชน และแผนพฒนาทองถน โดยนายอ าเภอก าหนด วน เวลา และสถานทในการจดท าเวทประชาคมรวมกนของหมบาน ชมชน และองคกรปกครองสวนทองถนในพนท และอาจประสานใหสวนราชการหรอหนวยงานอนทด าเนนการในพนทเขารวมเวทประชาคมดวยกได และสงตอปญหาความตองการของหมบาน/ชมชน ใหคณะกรรมการบรหารงานต าบลแบบบรณาการ (ก.บ.ต.) เพอใชวเคราะห กลนกรอง และใชประกอบในการจดท าแผนพฒนาต าบล โดย ก.บ.ต. สงแผนพฒนาต าบลให คณะกรรมการบรหารอ าเภอแบบบรณาการ (ก.บ.อ.) ใชประกอบในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และสงตอใหคณะกรรมการบรหารจงหวดแบบบรณาการ (ก.บ.จ.) ใชประกอบในการจดท าแผนพฒนาจงหวด

ส าหรบการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาทองถน คณะกรรมการประสานแผนพฒนาทองถนระดบอ าเภอ จ าแนกแผนงาน/โครงการท อบต. เทศบาล เมองพทยา และแผนงาน/โครงการท ก.บ.อ. ขอรบการสนบสนน รวบรวมจดท าเปนบญชประสานโครงการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถน และจดท าบญชประสานโครงการพฒนาทสอดคลองกบทศทางการพฒนาในพนทอ าเภอ สงให ก.บ.อ. รวมทงสงใหคณะกรรมการประสานแผนทอ งถ น ร ะดบจ งหว ด โดย พจา รณา โครงการท อ งค ก รปกครอง สวนทองถนขอรบการประสานโครงการตามบญชประสานโครงการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนหรอโครงการทคณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ (ก.บ.จ.) เพอบรรจไวในแผนพฒนาขององคการบรหารสวนจงหวด พรอมทงตรวจสอบโครงการดงกลาวเพอไมใหโครงการซ าซอนกบแผนพฒนาจงหวด และแผนปฏบตงานของสวนราชการหรอหนวยงานอน และใหจดท าบญชประสานโครงการพฒนา เพอจดสงใหหนวยงานทเกยวของพจารณาด าเนนการ

การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน ใหด าเนนการในหวงระยะเวลาระหวางเดอนมกราคม – เดอนกมพาพนธ โดยใหนายอ าเภอก าหนดวน เวลา และสถานทในการจดเวทประชาคมหมบานและชมชน ตามทคณะกรรมการหมบานและคณะกรรมการชมชนเสนอ รวมทง การประสานงานกบองคกรปกครองสวนทองถน และหนวยงานทด าเนนการในพนท เขารวมประชาคม

Page 7: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

6

คณะกรรมการหมบานเปนองคกรหลกทรบผดชอบในการบรณาการจดท าแผนพฒนาหมบาน หรอใหคณะกรรมการชมชน หรอหนวยงานอนทเกยวของชวยด าเนนการบรณาการจดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชนกได ซงมขนตอนในการจดท าแผนฯ 6 ขนตอน ดงน

1. การจดท าเวทประชาคมหมบานและชมชนเพอรวบรวมขอมลปญหาความตองการตาง ๆ ของหมบานและชมชน ทงในดานเศรษฐกจ สงคมและคณภาพชวต ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความมนคงและความสงบเรยบรอย และการบรหารจดการ หรออน ๆ

2. จดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน โดยน าขอมลจากเวทประชาคมหมบานและชมชน ขอมลความจ าเปนพนฐาน (จปฐ.) และ ขอมลพนฐานระดบหมบาน (กชช.2ค) มาใชเปนขอมลพนฐานในการจดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน พรอมทงจดล าดบความส าคญ เพอรองรบการพฒนาและแกไขปญหาในพนท รวมทงตอบสนองนโยบายส าคญเรงดวนทจะแกไขปญหา และพฒนาระดบหมบานและชมชน ของรฐบาล

3. สงแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน ใหคณะกรรมการบรหารงานต าบลแบบบรณาการ (ก.บ.ต.) และองคกรปกครองสวนทองถน เพอเปนขอมลในการจดท าแผนพฒนาต าบล และแผนพฒนาทองถน

4. ประสานจดท าโครงการเกยวกบการพฒนาหมบานและชมชน เพอขอรบการสนบสนนงบประมาณจากหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน และหนวยงานอน ๆ

5. ตดตามผลการด าเนนงานตามแผนพฒนาหมบานและแผนชมชนใหเปนปจจบน โดยใหทท าการปกครองอ าเภอประเมนผลแผนพฒนาหมบานตามแบบทกรมการปกครองก าหนดรายงานใหทท าการปกครองจงหวด เพอรวบรวมและรายงานใหกรมการปกครองทราบ และใหองคกรปกครองสวนทองถนประเมนผลแผนชมชนรายงานใหส านกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวดเพอรวบรวมและรายงานใหกรมสงเสรมการปกครองทองถนทราบ

6. ทบทวนการจดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชนทกป เพอใหแผนงานหรอโครงการระดบหมบานและชมชน เปนปจจบน และมความสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการพฒนาของประชาชน

เพอใหเกดการบรณาการในการจดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน ใหอ าเภอ และองคกรปกครองสวนทองถน เปนหนวยงานหลกรวมกนในการจดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน และใหส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ เปนหนวยงานสนบสนนในการจดท าแผนพฒนาหมบาน และแผนชมชน

ทงน ใหนายอ าเภอและผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน ด าเนนการพฒนาศกยภาพคณะกรรมการหมบาน และคณะกรรมการชมชน หรอหนวยงานอนทเกยวของในการบรณาการและประสานงานในการจดท าแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน

ใหส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ เสนอค าสงแตงตงคณะกรรมการบรหารงานต าบลแบบบรณา

การ (ก.บ.ต.) ใหนายอ าเภอลงนามในค าสงแตงตง เพอให ก.บ.ต. เปนกลไกหลกรบผดชอบในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาต าบล

การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาต าบลใหด าเนนการในหวงระยะเวลาระหวางเดอนมนาคม – เดอนเมษายน โดยกลไก ก.บ.ต. ซงมขนตอนในการจดท าแผนฯ 6 ขนตอน ดงน

Page 8: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

7

1. รวบรวมขอมลขององคกรปกครองสวนทองถน หรอกรมการพฒนาชมชน ไดแก ขอมลความจ าเปนพนฐาน (จปฐ.) ขอมลพนฐานระดบหมบาน (กชช.2ค) และขอมลอน ๆ เพอใชเปนขอมลในการจดท าแผนพฒนาต าบล

2. รวบรวมแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน และแผนพฒนาทองถนในต าบล เพอใชประกอบการจดท าแผนพฒนาต าบล

3. จดท าแผนพฒนาต าบล ใหน าขอมลจาก 1. และ 2. มาวเคราะหหรอสงเคราะห กลนกรอง ประมวลผล เพอก าหนดทศทางการพฒนาต าบล และจดล าดบความส าคญของแผนงานหรอโครงการระดบต าบล รวมทงจดท าแผนงานหรอโครงการในการแกไขปญหาในพนท ทมความคาบเกยวตงแตสองหมบานหรอสองชมชนขนไป เพอรองรบการพฒนาและตอบสนองนโยบายส าคญเรงดวนในการแกไขปญหาและพฒนาในต าบล

4. จ าแนกแผนงานหรอโครงการระดบต าบลทสอดคลองกบทศทางการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนในพนทระดบต าบล และจดท าบญชประสานโครงการพฒนา สงใหองคกรปกครองสวนทองถนพจารณาบรรจไวในแผนพฒนาทองถน

5. จดสงแผนพฒนาต าบล ใหคณะกรรมการบรหารงานอ าเภอแบบบรณาการ (ก.บ.อ.) เพอใชประกอบการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และแผนความตองการระดบอ าเภอ

6. ทบทวนการจดท าแผนพฒนาต าบลทกป เพอใหแผนงานหรอโครงการระดบต าบล เปนปจจบน โดยใหส านกงานพฒนาชมชนจงหวดประเมนผลแผนพฒนาต าบล และรายงานใหกรมการพฒนาชมชนทราบ

ทงน ใหส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเปนหนวยงานหลกในการจดท าแผนพฒนาต าบล และด าเนนการพฒนาศกยภาพ ก.บ.ต. ในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาต าบล

ใหอ าเภอเสนอค าสงแตงตงคณะกรรมการบรหารงานอ าเภอแบบบรณาการ (ก.บ.อ.) ใหนายอ าเภอลงนามในค าสงแตงตง เพอให ก.บ.อ. เปนกลไกหลกรบผดชอบในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาอ าเภอ

การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาอ าเภอ ใหคณะกรรมการบรหารงานอ าเภอแบบบรณาการ (ก.บ.อ.) เปนกลไกหลกในการจดท าและประสานแผนพฒนาอ าเภอ ซงมขนตอนในการจดท าแผนฯ 6 ขนตอน โดยแบงเปน 2 ชวง ดงน

ระยะท 1 ชวงเดอน มกราคม – พฤษภาคม 1. น ากรอบทศทางการพฒนาอ าเภอและยทธศาสตรการพฒนา

จงหวดมาเปนแนวทางในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และแผนความตองการระดบอ าเภอ โดยก าหนดใหแผนพฒนาอ าเภอมระยะเวลาสอดคลองกบหวงเวลาของแผนพฒนาจงหวด

2. จ าแนกและจดท าบญชแผนงานหรอโครงการระดบอ าเภอในความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถน และจดสงใหองคกรปกครองสวนทองถน เพอพจารณาประกอบการจดท าแผนพฒนาทองถน

ระยะท 2 ชวงเดอน พฤษภาคม – มถนายน 3. ประสานและรวบรวมขอมลจากปญหาและความตองการของประชาชน (Bottom-up) จาก

แผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนาต าบล แผนพฒนาทองถน และแผนพฒนาของสวนราชการหรอหนวยงานอนทด าเนนการในพนทอ าเภอ เพอจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และสงใหผวาราชการจงหวดพจารณาให

Page 9: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

8

ความเหนชอบโดยผานกลไกคณะท างานกลนกรองแผนพฒนาอ าเภอ และน าเขาสการประชม ก.บ.จ. เปนวาระเพอทราบ เมอผวาราชการจงหวดเหนชอบแผนพฒนาอ าเภอแลว ให ก.บ.อ. ประกาศใช และจดสงแผนพฒนาอ าเภอใหหนวยงานตาง ๆ รวมทงองคกรปกครองสวนทองถนในพนท เพอใหทกภาคสวนทราบและรว มกนขบเคลอนการพฒนาและการแกไขปญหาในพนทอยางยงยนและเปนไปในทศทางเดยวกน

4. จดท าแผนความตองการระดบอ าเภอใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาจงหวด โดยโครงการทอยในแผนความตองการระดบอ าเภอจะตองเปนโครงการทถกบรรจอยในแผนพฒนาอ าเภอ โดยใหอ าเภอจดสงแผนความตองการระดบอ าเภอให ก.บ.จ. และหนวยงานทเกยวของ เพอเปนขอมลในการจดท าแผนพฒนาจงหวดและแผนปฏบตราชการประจ าปของจงหวด หรอแผนปฏบตราชการของหนวยงานนน ๆ

5. ด าเนนการทบทวนแผนพฒนาอ าเภอและแผนความตองการระดบอ าเภอทกป โดยใหทท าการปกครองจงหวดประเมนผลแผนพฒนาอ าเภอ และรายงานใหกรมการปกครองทราบ

ทงน ใหอ าเภอเปนหนวยงานหลกในการสนบสนนการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และด าเนนการพฒนาศกยภาพของ ก.บ.อ. ในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาอ าเภอ

คณะกรรมการหมบาน (กม.) เปนผจดท าแผนพฒนาหมบานโดยตรง ซง กม. ก าเนดขนตาม พ.ร.บ.ลกษณะปกครองทองท (ฉบบท 2) พ.ศ. 2486 และไดมการปรบปรงโครงสราง อ านาจ หนาทใหม ตามมาตรา 28 ตร แหง พ.ร.บ.ลกษณะปกครองทองท (ฉบบท 12) พ.ศ. 2552 ก าหนดให กม. มหนาทในการจดท าแผนพฒนาหมบาน และบรณาการจดท าแผนพฒนาหมบาน รวมถงระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยหลกเกณฑการเปนกรรมการหมบาน การปฏบตหนาทและการประชมของคณะกรรมการหมบาน พ.ศ. 2551 ทไดก าหนดถงโครงสราง หนาท อ านาจหนาทความรบผดชอบ ในภารกจของ กม. ไดอยางคลอบคลมและชดเจนขน

องคประกอบของ กม. ม 2 องคประกอบ

กม. โดยต าแหนง ประกอบดวย ผใหญบาน ( ประธานกรรมการ) ผชวยผใหญบาน สมาชก อบต./สท./สจ. ผน าหรอผแทนกลม

กม. โดยการเลอก ประกอบดวย ผทรงคณวฒ จ านวน 2-10 คน กรรมการหมบานผทรงคณวฒอยในต าแหนงคราวละ 4 ป นบแตวนทนายอ าเภอไดมประกาศแตงตง

การจดท าแผนพฒนาหมบาน : โดยนายนนทภพ เจรญขวญ เจาพนกงานปกครองช านาญการ ส านกบรหารการปกครองทองท ผแทนกรมการปกครอง

Page 10: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

9

อ านาจหนาท ภารกจของ กม.

ชวยเหลอแนะน า ใหค าแนะน า

ปฏบตตามระเบยบกฎหมาย

ท างานตามทนายอ าเภอมอบหมาย

ท างานตามทผใหญบานรองขอ

บรณาการจดท าแผนพฒนาหมบาน

บรหารจดกจกรรมในหมบานรวมกบทกภาคสวน

โครงสราง หนาท ของคณะกรรมการหมบาน ม 6 ดาน

คณะท างานดานอ านวยการ ท าหนาทเกยวกบอ านวยการประชม ระเบยบวาระ จดการประชม งานธรการ การเงน เลขานการ ประชม และอนๆ

คณะท างานดานการปกครอง และรกษาความสงบเรยบรอย ท าหนาทเกยวกบสงเสรมการมสวนรวมในการปกครองระบอบประชาธปไตย สงเสรมใหราษฎรปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบขอบงคบของหมบาน การสรางความเปนธรรมและประนประนอมขอพพาท

คณะท างานดานแผนพฒนาหมบาน ท าหนาทเกยวกบการด าเนนการบรณาการจดท าแผนพฒนาหมบานและกจกรรมทด าเนนการในหมบาน ปรบแผนพฒนารวมกบองคกรอนทกภาคสวน และจดท าขอมลของหมบาน

คณะท างานดานสงคม สงแวดลอม และสาธารณสข ท าหนาทเกยวกบการพฒนาสตร เดก เยาวชน ผสงอาย และผพการ การจดสวสดการในหมบาน การสงเคราะหผยากจน การอนรกษทรพยากรธรรมชาต

คณะท างานดานการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ท าหนาทเกยวกบสงเสรมการศกษา ศาสนา การบ ารงรกษาศลปะ จารต ประเพณ ภมปญญา และวฒนธรรมของหมบาน

คณะท างานดานสงเสรมเศรษฐกจ ท าหนาทเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง สงเสรมการประกอบอาชพ การผลต การตลาด

นอกจาก

ปญหาในระดบพนทในการจดท าแผนพฒนาและประสานแผนพฒนาแลว ระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจดท าแผนและประสานแผนฯ มวตถประสงค ส าคญ 3 ประการ ดงน

1) ปรบปรงกลไกการจดท าและประสานแผนพฒนาในระดบพนท ใหเกดประสทธภาพและครอบคลมทกพนท

2) ยกระดบคณภาพแผนในระดบพนทใหมลกษณะเปนแผนเดยว One Plan 3) ก าหนดแนวทางการสนบสนน ควบคม และก ากบตดตามการจดท าและประสานแผนพฒนาในระดบพนท

ระเบยบ มท. ฯ ไดแบงออกเปน 6 หมวด ซงแตละหมวดมเนอหาสาระและความส าคญแตกตางกน ดงนน เราควรจะเขาใจถงภาพรวมวาแตละหมวดนนกลาวถงเรองใดไวบาง กอนทจะศกษาถงรายละเอยด

Page 11: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

10

หมวดท 1 การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาหมบานและชมชน กลาวถง การจดท าและประสานแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน การจดท าเวทประชาคมหมบานและชมชน การขอรบการสนบสนนงบประมาณ และตดตามผลการด าเนนงานตามแผนพฒนาหมบานและแผนชมชน

หมวดท 2 การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาต าบล กลาวถง การจดตงคณะกรรมการบรหารงานต าบลแบบบรณาการ (ก.บ.ต.) เพอเปนผรบผดชอบการจดท าและประสานแผนพฒนาต าบล และมการทบทวนการจดท าแผนพฒนาต าบลทกปเพอใหขอมลปญหาความตองการระดบต าบลเปนปจจบน

หมวดท 3 แผนพฒนาอ าเภอ กลาวถง การจดตงคณะกรรมการบรหารงานอ าเภอแบบบรณาการ (ก.บ.อ.) เพอรบผดชอบในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาในระดบอ าเภอ ตลอดจนการน าแผนงาน/โครงการทองคกรปกครองสวนทองถนขอประสาน มาประกอบการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ

หมวดท 4 การบรณาการและประสานแผนฯ กลาวถง หลกการบรณาการและประสานแผนในระดบพนท วาควรประกอบไปดวยอะไรบาง เชน การใชกระบวนการการมสวนรวมของทกภาคสวน การรวบรวมและจดระดบความส าคญของปญหา ความตองการของประชาชนในพนทผานการจดท าแผนฯหมบาน แผนฯทองถน แผนฯต าบล และแผนฯอ าเภอ รวมทงการบรณาการการบรหารงบประมาณ

หมวดท 5 การสนบสนนการด าเนนการ กลาวถง การสนบสนนการด าเนนงาน งบประมาณ รวมทงก าหนดใหจงหวด สวนราชการ รฐวสาหกจ และองคกรปกครองสวนทองถน พจารณาน าโครงการหรอกจกรรมทอยในแผนพฒนาอ าเภอ แผนความตองการระดบอ าเภอ แผนงานโครงการระดบต าบล และแผนงานโครงการระดบหมบานและชมชน ไปประกอบการจดตงค าของบประมาณรายจายประจ าปตามอ านาจหนาทและตามความเหมาะสม

หมวดท 6 การก ากบและตดตาม กลาวถง อ านาจหนาทของนายอ าเภอในการตดตามและใหค าแนะน าในการ

ประสานแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนาต าบล แผนพฒนาทองถน และแผนพฒนาอ าเภอ ผวาราชการจงหวดมอ านาจหนาทก ากบและตดตามพรอมใหค าแนะน ากระบวนการจดท าแผนพฒนาในระดบพนท อกทง ผวาราชการจงหวดและนายอ าเภอ ก ากบดแลใหองคกรปกครองสวนทองถน ด าเนนการจดท าและประสานแผนพฒนาทองถนใหสอดคลองกบแผนพฒนาระดบจงหวด

ส าหรบหมวดทเกยวของกบ กม. คอ หมวด 1 เกยวกบแผนพฒนาหมบาน เชน จดเวทประชาคม บรณาการจดท าแผน สงแผนพฒนา ประสานโครงการฯ ตดตามผลการด าเนนงาน ทบทวนแผนฯ

Page 12: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

11

แผนพฒนาหมบาน หมายถง กระบวนการเรยนรเพอจดการตนเองท กม. และ ปชช. รวมคด วเคราะหปญหา ศกยภาพหมบาน ภายใตขอมลของหมบาน เพอจดท าแผนงาน/โครงการ ทตอบสนองความตองการทแทจรง และสอดคลองกบแนวทางการพฒนาในระดบทสงขน

ความส าคญของแผนฯ เปนเครองมอหลกในการก าหนดแนวทางการพฒนาของหมบาน ผานแผนงาน/โครงการ/กจกรรม ของหมบานทผานการรวมคดรวมท าของประชาชนในหมบาน ซงแผนพฒนาหมบาน จะเปนสงทสะทอนความตองการ สภาพปญหา ศกยภาพ ของหมบาน อกทง ยงเปนเครองมอก าหนดวธการในการแกไขปญหาและสงเสรมศกยภาพของหมบาน ตองด าเนนการใดกอนหลง ซงถาหากหมบานไมมแผนพฒนาฯ แลว กจะไมทราบวาควรน าหมบานไปในทศทางใด

เปาหมายของการจดท าแผนพฒนาหมบาน แผนพฒนาหมบานมใชจดท าขนเพยงเพอศกษาปญหา ความตองการของหมบานแลวน ามาก าหนด

เปนแผนงาน/โครงการพฒนาดานตาง ๆ เพอแกไขปญหาของหมบานเพยงเทานน แตแผนพฒนาหมบานเปนกระบวนการส าคญทท าใหเกดการพฒนาศกยภาพของประชาชนในหมบาน และน าศกยภาพนนมาปฏบตใหเปนรปธรรม ซงกลาวไดวาแผนพฒนาหมบาน มเปาหมายส าคญ ดงน 1) เพอทราบถงปญหาความตองการของหมบาน และเพอคนหาศกยภาพของหมบาน โดยใชขอมล ของหมบานทไดจดเกบ และสามารถน าไปก าหนดวธการในการพฒนาและแกไขปญหาของหมบานไดอยางถกตอง 2) เพอจดท าแผนงาน/โครงการ ขอรบการสนบสนนงบประมาณ จากหนวยงานทเกยวของทงใน และนอกพนท ตลอดจนเปนขอมลเพอใชในการประสานแผนการพฒนาในระดบทสงขน 3) เพอปรบเปลยนแนวคด ใหประชาชนไดรจกคด รจกท า รจกแกไขปญหา ภายในหมบานโดยประชาชนในหมบาน ซงจะน าไปสการลดการพงพาภาครฐและการพงพาตนเองอยางยงยน 4) เพอสรางกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวมของคนในหมบาน เกดความสามคค เปนอนหนงอนเดยวกน ซงเปนการสงเสรมการพฒนาในระบอบประชาธปไตย ตลอดจนสรางจตส านกสาธารณะ ในการปฏบตงานเพอสวนรวม

อยางไรกตามการจดท าแผนพฒนาหมบานในหลายพนทยงไมอาจประสบความส าเรจอนเกดมาจากปญหาหลายประการ ดงน

1) ดานความเขาใจในการจดท าแผนพฒนาหมบาน พบวาหมบานจ านวนมากยงไมเขาใจถงความส าคญในการจดท าแผนพฒนาหมบาน โดยเขาใจวาการจดท าแผนพฒนาหมบานเปนการจดท าโครงการเพอของบประมาณเทานน แตในความเปนจรงแลว แผนพฒนาหมบานมจดประสงคเพอใหหมบานไดรวบรวมขอมลทส าคญของหมบาน แลวน าขอมลนนไปวเคราะหสภาพความเปนจรง เพอน าไปสการจดการปญหา หรอพฒนาจดแขงของหมบาน ผานโครงการทใชงบประมาณและไมใชงบประมาณ ตลอดจนก าหนดกจกรรมของหมบานในรอบป

Page 13: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

12

2) ดานความทบซอนของแผนงานตางๆ ในพนทบางหมบานไดมหนวยงานเขาไปสงเสรมใหหมบานจดท าแผนชมชน เชน กรมการพฒนาชมชน (พช.) องคกรปกครองสวนทองถน (อบต. เทศบาล อบจ.) ในพนท ส านกงานคณะกรรมการกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธกส.) ศนยการศกษานอกโรงเรยน (กศน.) เครอขายแผนแมบทชมชนพงตนเอง 4 ภาค เปนตน จงท าใหหมบานนนๆ มแผนพฒนามากกวา 1 แผน ซงแผนพฒนาสวนใหญอาจเปนการท าภารกจทซ าซอนกนและขาดการเชอมโยงซงกนและกน และอาจท าใหประชาชนในหมบานเกดความสบสนในการใชแผนฯ เนองจากขาดความแนใจวาจะตองด าเนนการตามแผนพฒนาฉบบใด

3) ดานองคความรในการจดท าแผนพฒนาหมบาน แผนพฒนาหมบานจ านวนมากทจดท าขนโดยขาดความรความเขา ใจในเครองมอพนฐาน ในการวเคราะหสภาพความเปนจรงของหมบาน เนองจากการจดท าแผนฯ นนตองอาศยองคความร ซงหมบานจ านวนมากยงขาดบคลากรในการด าเนนการดงกลาว อกทงขาดทปรกษาในระดบพนททสามารถให ความชวยเหลอในเรองแผนฯ โดยเฉพาะได อกทงบางพนทไมเขาใจในเรองการจดท ารปเลมแผนฯ พนฐาน โดยไมทราบวาจะเรยงล าดบ และใสขอมลตางๆ อยางไร

4) ดานการเชอมโยงของแผนพฒนา พบวาการจดท าแผนพฒนาหมบานในระดบพนท มไดมการเชอมโยงกบแผนพฒนาในระดบทสงขน เชน การน าสภาพปญหา โครงการ/กจกรรม ความตองการของประชาชนในหมบานไปปฏบต ซงสงผลอยางยงตอแรงจงใจในการจดท าแผนพฒนาและการเขามามสวนรวมของประชาชนในหมบาน เนองจากเมอด าเนนการจดท าแผนแลวแตมไดถกน าไปใชจรงไดอยางเตมประสทธภาพ

5) ดานการมสวนรวมในการจดท าแผน การจดท าแผนพฒนาหมบานในบางพนทเปนการจดท าแผนฯ โดยขาดการมสวนรวมของประชาชนในหมบาน เปนเพยงงานของคณะกรรมการหมบาน ยงไปกวานนในบางพนทยงขาดการมสวนรวม และสนบสนนของสวนราชการทจะตองเขามาเปนพเลยงในการจดท าแผนพฒนาทงกระบวนการ ซงสงผลอยางยงตอคณภาพของแผนพฒนาหมบาน

จากปญหาในการจดท าแผนพฒนาและการน าแผนไปสการปฏบต กระทรวงมหาดไทย จงไดออกระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาพนทในระดบอ าเภอและต าบล พ.ศ. 2562 โดยมจดประสงคเพอแกไขปญหาดงกลาวขางตน

Page 14: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

13

ขนตอนการจดท าแผนพฒนาหมบาน

การจดท าแผนพฒนาหมบาน โดยคณะกรรมการหมบาน (กม.) ไดก าหนดขนตอนไว 8 ขนตอน ดงน

1) ขอมลครวเรอน คณะกรรมการหมบาน ออกแบบการจดเกบขอมลและมอบหมายใหหวหนา

คมบาน หวหนากลมบาน หรอเขตบานแลวแตกรณ เปนผรบผดชอบจดเกบ ส ารวจขอมลครวเรอนในคม กลม หรอเขตทรบผดชอบ โดยขอมลครวเรอนอาจประกอบดวยขอมลรายรบรายจาย หนสน พาหนะ จ านวนเดก ผสงอาย ผพการ ผปวยจ าแนกตามโรค เปนตน ทงน ขอมลครวเรอน กม. สามารถก าหนดเพมเตมไดตามความเหมาะสมของพนท

2) ขอมลหมบาน คณะกรรมการหมบาน จดเกบขอมลหมบาน โดยรวบรวมจากขอมลครวเรอน และจดเกบขอมลอนๆ ของหมบาน เชน ถนน ปา ทสาธารณประโยชนทประชาชนใชรวมกน คลอง หนอง บง ซงควรจะระบขนาด กวาง ยาว ลก ของแหลงน าดวย ฯลฯ

เมอไดขอมลครบถวนแลว กม. มหนาทสรป รวบรวม และวเคราะหขอมลในเบองตนกอนจดท ารางแผนพฒนาหมบาน น าเสนอในทประชมประชาคมหมบาน ซงการเตรยมรางแผนพฒนากอนจะท าใหมแนวทาง

ในการรบฟงความคดเหน ถาหากไมมการจดท ารางไวลวงหนาอาจท าใหการประชมประชาคมลาชา และไมประสบความส าเรจได ในขนตอนการเตรยมการประชมประชาคมหมบาน กม. ควรด าเนนการ ดงน

1) คณะกรรมการหมบาน (กม.) ประชมก าหนด วน เวลา และสถานทในการประชมประชาคมหมบานตามความเหมาะสม แลวแจงใหประชาชนในหมบานและอ าเภอทราบลวงหนาอยางนอย 15 วน

ขนตอนท 1 การจดเกบขอมลครวเรอน ขอมลหมบาน มขนตอน ดงน

ขนตอนท 2 การเตรยมการประชมประชาคมหมบาน

Page 15: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

14

2) เมออ าเภอรบทราบวนประชมประชาคมหมบานแลว อ าเภอด าเนนการแจงหมบานใหเตรยมความพรอมในการจดประชม และมหนงสอแจงสวนราชการและหนวยงานอนทเกยวของในพนททราบถงวนจดประชมประชาคม พรอมสงผแทนเขารวมประชมฯ เชน ส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ ส านกงานทองถนอ าเภอ ส านกงานเกษตรอ าเภอ องคกรปกครองสวนทองถนในพนท รฐวสาหกจ และภาคเอกชน เปนตน

3) คณะกรรมการหมบาน (กม.) ก าหนดการประชมยอยเพอจดท ารางแผนพฒนาหมบาน โดยประชาสมพนธเชญชวนใหประชาชน ผน าศาสนสถาน สถานศกษา องคกรปกครองสวนทองถน และสวนราชการในพนท เขารวมระดมความคดในการวเคราะหขอมลหมบานเบองตน การก าหนดโครงการ/กจกรรม และเรยงล าดบความส าคญของโครงการ/กจกรรม โดยทท าการปกครองอ าเภอ และส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอเปนพเลยงในการศกษาและวเคราะหขอมลพนฐานของหมบาน

4) คณะกรรมการหมบาน (กม.) จดท ารางแผนพฒนาหมบาน โดยมรายละเอยดแผนงาน/โครงการ เบองตนตามแนวทางในขนตอนท 4 การจดท าแผนพฒนาหมบาน เพอเตรยมเสนอตอทประชมประชาคมหมบาน

1) ผใหญบาน ในฐานะประธานกรรมการหมบาน ตรวจสอบผมสทธเขารวมลงคะแนนในการประชม

ประชาคม คอ ตองเปนราษฎรทมภมล าเนาในหมบานผมสทธเลอกผใหญบาน โดยใชหลกการราษฎรคนหนง มเสยงหนงในการลงคะแนน และในกรณทมเสยงเทากน ใหผใหญบานมสทธออกเสยงเพมขนอกเสยงหนง เปนเสยงชขาด พรอมทงใหราษฎรผเขารวมประชมประชาคมทกคนลงรายมอชอไวเปนหลกฐานดวยทกครง ทงน แมวาผเขารวมประชมมไดมสทธเลอกผใหญบาน แตทประชมควรใหสทธในการแสดงความคดเหนในฐานะผเขารวมประชมได

2) การประชมประชาคมหมบานจะตองมผเขารวมประชมประกอบดวย ตวแทนครวเรอนทอาศยอยจรง ซงเปนผมสทธเลอกผใหญบานอยางนอย ครวเรอนละ 1 คน จ านวนไมนอยกวารอยละ 50 ของครวเรอน ทมผอาศยอยจรง กรณในการประชมครงแรก มผเขารวมประชมไมถงรอยละ 50 ใหคณะกรรมการหมบานเรยกประชมครงท 2 ใหมอกครง ภายใน 7 วน นบจากประชมครงแรก โดยในการประชมครงท 2 น หากมตวแทนครวเรอนเขารวมประชมไมถงรอยละ 50 กใหถอวาเปนการประชมประชาคมและใหด าเนนการประชมตอไปได

3) เมอทประชมประชาคมหมบานลงมตในเรองใดแลว ใหคณะกรรมการหมบานประกาศใหราษฎรในหมบานทราบโดยทวกน และปฏบตตามมตของทประชมประชาคมหมบานในเรองนนๆ ทงน มตประชาคมตองไมขดตอกฎหมาย และระเบยบของทางราชการ

4) คณะกรรมการหมบานจะตองจดท าสรปการประชม ลงนามรบรองโดยประธานคณะกรรมการหมบาน ปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบล ผแทนสวนราชการ และหนวยงานอนๆ ทเขารวมในการประชมประชาคม และแจงใหอ าเภอทราบ

ขนตอนท 3 การประชมประชาคมหมบาน

Page 16: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

15

5) ราษฎรในหมบานผมสทธเลอกผใหญบานจ านวนไมนอยกวาสบคนอาจลงลายมอชอท าหนงสอเสนอความคดเหนในเรองเกยวกบกจกรรมหรอประโยชนสาธารณะของหมบานตอคณะกรรมการหมบานเพอใหมการพจารณาในคณะกรรมการกได และคณะกรรมการจะตองน าเรองดงกลาวบรรจเขาวาระการประชมในคราวตอไป

ขนตอนการจดท าแผนพฒนาหมบาน เปนขนตอนทอยระหวางการประชมประชาคมหมบาน

ซงเปนการก าหนดแนวทาง แผนงาน/โครงการ ตลอดจนรายละเอยดตางๆ ทปรากฏภายในแผนพฒนาหมบาน โดยขนตอนแรกจะตองพจารณาถงโครงสรางของรปแบบแผนพฒนาหมบานกอน เพอใหเหนวาควรจะใชขอมลและจดเรยงล าดบขอมลอยางไร ส าหรบโครงสรางของแผนพฒนาหมบาน มรปแบบแผนพฒนาหมบานทไดปรบปรงใหม ตามประกาศ มท. วาดวยการจดท าและประสานแผนพฒนาฯ ประกอบดวย 6 สวนส าคญ ไดแก

ขนตอนท 4 การจดท าแผนพฒนาหมบาน

Page 17: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

16

ในทน จะกลาวถงการจดท าแผนพฒนาหมบานในรายละเอยด โดยเรยงล าดบในแตละสวนพรอมยกตวอยางใหเกดความเขาใจมากยงขน

สวนท 1 ขอมลทวไปของหมบาน สวนนจะกอบไปดวยขอมลพนฐานของหมบาน อาท แผนทของหมบาน อาณาเขต ขนาดพนท ประวตความเปนมา แหลงธรรมชาต ขอมลสาธารณปโภคพนฐาน สถานทราชการตางๆ นอกจากนยงตองบรรจขอมลพนฐานของหมบาน ตาม จปฐ. และ กชช.2ค. เชน ขอมลประชากรตามชวงอาย ขอมลผพการ ขอมลดานสขภาพ ขอมลดานการศกษา การประกอบอาชพ และการวางงาน เปนตน โดยขอมลดงกลาวหมบานสามารถสบคน ไดจาก http://ebmn.dd.go.th/ ของกรมการพฒนาชมชน หรอสามารถขอความอนเคราะหขอมล จปฐ. และ กชช.2ค. ไดจากส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ ทงนหมบานสามารถเพมเตมขอมลอนๆ ทเหนวามประโยชนไดตามความเหมาะสมของพนท

สวนท 2 การวเคราะหขอมล การประเมนศกยภาพของหมบาน (จดออน จดแขง โอกาส ภยคกคาม) ในสวนนหมบานจะตองน าขอมลทไดรวบรวมไวมาวเคราะหถงสภาพความเปนจรงของหมบ าน ผ านการวเคราะห SWOT หรอการวเคราะหจดออน จดแขง โอกาส และภยคกคาม

เปนวธการวเคราะหสภาพขององคกรพนฐาน ซงในอดตถกเรมใชในภาคเอกชน

เนองจากการวเคราะห SWOT สามารถเขาใจงาย ไมยงยาก จงถกน ามาใชอยางแพรหลาย โดยการวเคราะหสภาพความเปนจรงของหมบาน ตองเรมจากแยกองคประกอบของ SWOT ออกเปน 4 สวน ไดแก S คอ จดแขง (Strength) W คอ จดออน (Weakness) O คอ โอกาส (Opportunity) และ T คอ ภยคกคาม (Threat) ในแผนพฒนาหมบานนน ไดก าหนดให SWOT มาใชเปนวธการพนฐาน เพอวเคราะหขอมลทหมบานเกบรวบรวมไว โดยเรมจากการวเคราะห

คอ ปจจยทหมบานมอยแลวสามารถน าพาหมบานไปสความส าเรจได โดยปจจยเหลานอาจเปนความส าเรจเดมของหมบานซงมสวนชวยใหภารกจตางๆ บรรลผลตามเปาหมายทตงไว ตวอยางการวเคราะหหาจดแขงของหมบาน เชน มผน าทมความรความสามารถ มประชาชนทพรอมใหความ

สวนท 1 ขอมลทวไปของหมบาน สวนท 2 การวเคราะหขอมล การประเมนศกยภาพของหมบาน (จดออน จดแขง โอกาส ภยคกคาม) สวนท 3 สภาพปญหาและความตองการของหมบาน สวนท 4 โครงการ/กจกรรมการบรณาการแผนพฒนาหมบาน สวนท 5 การทบทวนแผนพฒนาหมบาน สวนท 6 เรองอนๆ

Page 18: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

17

รวมมอ มกลมเยาวชนทเขมแขง ปลอดยาเสพตด เปนตน โดยจดแขงนเปนปจจยภายใน ซงหมายถง เปนสงทสามารถเปลยนแปลงไดใหดขนหรอแยลงได เชน หมบานทประชาชนพรอมใหความรวมมอด เมอเวลาผานไปหากไมมการรกษาความรวมมอไว อาจท าใหความรวมมอทมเสยไปไดจนน าไปสการขาดความรวมมอในอนาคต

คอ ปจจยทขดขวางไมใหหมบานบรรลผลตามภารกจหรอไมสามารถใชศกยภาพของหมบานไดอยางเตมท ซงจะท าใหหมบานไมประสบความส าเรจและไมสามารถพฒนาได ตวอยางการวเคราะหหาจดออนหรอขอบกพรองของหมบาน เชน เปนหมบานทมการแพรระบาดของยาเสพตด ขาดผน าทเขมแขง ขาดความรวมมอจากประชาชน ขาดองคความรทางเทคโนโลย โดยจดออนนเปนปจจยภายใน ซงหมายถงเปนสงทสามารถเปลยนแปลงใหดขนหรอแยลงได เชน การทหมบานมการแพรระบาดของยาเสพตด ถาหากผน าและประชาชนจดหามาตรการในการแกไขปญหาอยางมประสทธภาพกจะท าใหปญหาการแพรระบาดของยาเสพตดหมดไปได

คอ สภาพแวดลอมทสรางใหเกดโอกาสใหกบหมบาน โดยหมบานสามารถใชประโยชนจากสภาพแวดลอมทเปนโอกาสนโดยมการวางแผนกจกรรม โครงการทสอดคลองกบโอกาส ทเกดขน ตวอยางการวเคราะหหาโอกาสของหมบาน การทรฐบาลมนโยบายสงเสรมการทองเทยวชมชน ซงถอวาเปนโอกาสทเกดขน ดงนนหมบานทมความพรอมอาจด าเนนโครงการเปดรบนกทองเทยวเพอตอบสนองนโยบายของรฐบาลและไดรบการจดสรรงบประมาณสนบสนน ทงนโอกาส ถอเปนปจจยภายนอก ซงหมายถงเปนสงทหมบานไมสามารถควบคมใหเกดขนได หรอนอกเหนอการควบคมของหมบาน เชน การก าหนดนโยบายของรฐบาลวาจะสงเสรม สนบสนน หรออดหนนกจการใด เปนส งทหมบานแทบจะไมสามารถก าหนดได

คอ ปจจยทสงผลรายตอการประสบความส าเรจของหมบาน ซงอปสรรคเปนสงทไมสามารถควบคมไดน าไปสความเสยงของความมนคงและการอยรอดของหมบาน ตวอยางการวเคราะหอปสรรค เชน การทราคาสนคาการเกษตรตกต า ราคาปจจยการผลตสงขน การจดสรรงบประมาณทไมเพยงพอ เปนตน ซ งส ง เหลาน ส งผลกระทบตอหมบ านทมสวนเกยวของ อาท หมบ านท พ งพาการเกษตร จะไดรบผลกระทบอยางมากเมอสนคาเกษตรบางชนดตกต าเนองจากปจจยของตลาดโลก ทงนอปสรรค ถอเปนปจจยภายนอกเชนเดยวกบโอกาส หมายถง หมบานไมสามารถควบคมการเกดขนของอปสรรคได ซงสงทหมบานท าไดคอการเตรยมการรบกบปญหาหรอมการด าเนนโครงการ/กจกรรมทชวยลดผลกระทบจากอปสรรค เชน การทราคาสนคาเกษตรบางชนดตกต า หมบานอาจสงเสรมการแปรรปผลตภณฑเพอเพมมลคาแทนทการขายผลผลตทางการเกษตรโดยตรง เปนตน

Page 19: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

18

นอกจากการวเคราะหสภาพความเปนจรงของหมบานโดย SWOT แลว ล าดบตอไปหมบานจะตองก าหนดเปาหมายการพฒนา หรอเรยกอกอยางหนงวา วสยทศน โดยเปาหมายการพฒนา นนหมาย ถง เปาหมายขององคกรในชวงเวลาระยะกลางและระยะยาว สะทอนถงจดหมายทองคกรตองการจะไปถง ส าหรบหมบานแลวเปาหมายการพฒนาของหมบาน กคอ จดหมายในชวงระยะเวลาใดระยะเวลาหนงอาจจะเปนระยะกลาง 3 - 5 ป หรอระยะยาว 30 ป ทหมบานก าหนดไวเพอใหประชาชนในหมบานรบทราบและปฏบตใหเปาหมายนนบรรลผล อยางไรกตามการก าหนดเปาหมายการพฒนา อาจจะถกเขาใจไมตรงกนและ บางหมบานอาจจะไมทราบวา เปาหมายการพฒนาทดจะตองเปนอยางไร จงขออธบายดงน 1) การก าหนดเปาหมายการพฒนาควรมองภาพไปในอนาคต คอ เปาหมายการพฒนาตองเปนการคดเพอท าใหหมบานดขน โดยก าหนดจดหมายทหมบานตองการจะเปน ซงไมใชสงทเปนในปจจบน 2) เปาหมายการพฒนาทดจะตองถกพสจนโดยการทผก าหนดตองจ าลองตวเองเปนบคคลภายนอกหมบาน วาหากเปนนอกมองแลวเปาหมายการพฒนาทก าหนดนนมความเปนไปไดหรอไม 3) ระยะเวลาทก าหนดเพอบรรลเปาหมายขององคกรควรอย ในระยะทไมสนหรอยาวเกนไป อาจจะ 3 - 5 ปขางหนา การก าหนดระยะเวลาทสนเกนไปการปฏบตงานตามเปาหมายการพฒนา เกดความส าเรจไดยาก และการก าหนดระยะเวลาทยาวเกนไปอาจจะไมทนตอการเปลยนแปลงของโลกทเกดขนตลอดเวลา 4) การก าหนดเปาหมายการพฒนา ควรสน กระชบ ครอบคลม เขาใจงาย ซงในบางครงการก าหนดเปาหมายการพฒนา มกจะเปนการบรรจทกความตองการของหมบานมาไวรวมกน ซงอาจท าใหเปาหมาย มถอยค าทฟมเฟอย ดงนน ควรก าหนดเปาหมายโดยเลอกรายละเอยดเพยงทจ าเปนและส าคญทสด 5) เปาหมายการพฒนาทดจะตองสอดคลองและสมพนธกบเปาหมายการพฒนาของหนวยงานบงคบบญชา กรณเปาหมายการพฒนาของหมบานควรจะสอดคลองกบอ าเภอ จงหวด เปนตน

โปรแกรมวเคราะหขอมลชมชนในการพฒนาระบบสารสนเทศเพอบรณาการวางแผน (Community Information Radar Analysis)

1.) วตถประสงคของการวเคราะหขอมลชมชนดวย โปรแกรม CIA โปรแกรม Community Information Radar Analysis หรอ CIA เปนเครองมอทใชในการ

วเคราะหขอมลสารสนเทศอยางงาย พฒนาโดยกรมการพฒนาชมชน โดยใชโปรแกรม Microsoft Excel โดยมงหมายใหหมบาน/ชมชนสามารถน าไปวเคราะหขอมลส าคญตาง ๆ ของหมบานทมการจดเกบ อาท ขอมล จปฐ. กชช.2ค. และขอมลอนๆ ของหมบาน เพอน าไปใชในการพฒนาคณภาพชวต โดยแบงการวเคราะหออกเปน 5 ดาน ไดแก

1.1) สารสนเทศเพอการพฒนาดานอาชพ 1.2) สารสนเทศเพอการจดการทนของชมชน 1.3) สารสนเทศเพอจดการความเสยงชมชน 1.4) สารสนเทศเพอแกไขปญหาความยากจน 1.5) สารสนเทศเพอการบรหารจดการชมชน

Page 20: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

19

2.) การวเคราะหขอมลดวย Radar Analysis 2.1) ดาวโหลดโปรแกรม Community Information Radar Analysis จากเวบไซตของ

กรมการพฒนาชมชน หรอส านกงานพฒนาชมชนจงหวด โดยโปรแกรมแบงการใชงานเปน 4 สวน ไดแก 2.1.1) Data : ขอมล 2.1.2) Radar Diagram : วเคราะหขอมลแตละประเภท 2.1.3) Radar Analysis : วเคราะหขอมลภาพรวม 2.1.4) Logic Model : แผนบรณาการการพฒนาคณภาพชวต

2.2) คลกเลอกสวนท 1. Data ปอนขอมลชมชน 2.2.1) ขอมล จปฐ. ปอนขอมลเฉพาะรอยละทไมผานเกณฑ (เฉพาะขอทตกเกณฑ)

ตามขอค าถาม จปฐ. ทง 31 ตวชวด 2.2.2) ขอมล กชช.2ค. ปอนคาคะแนนระดบปญหา คอ 1 หรอ 2 หรอ 3 ตามขอ

ค าถามของ กชช.2ค. ทง 33 ตวชวด 2.2.3) หากหมบาน/ชมชน มขอมลอน ๆ ใหวเคราะหขอมลนน เปน 5 ประเภท ตาม

ประเดนการพฒนาหมบาน แลวเพมขอมล 2 ชอง คอ (1) ชองสเหลอง กรอกรายละเอยดชอขอมลนน เชน 1. ขอมลภมปญญา (2) ชองสสม ใหกรอกระดบของปญหาของขอมลนน โดย

3 = ปญหานอย 2 = ปญหาปานกลาง 1 = ปญหามาก

Page 21: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

20

2.2.4) การกรอกขอมลพนฐานส าคญของหมบานในโปรแกรม CIA การกรอกคาคะแนนระดบปญหาลงในชองทก าหนดคอ 1, 2, 3 หากมการกรอกขอมลผดพลาดหรอคาดเคลอนไปจากรปแบบทก าหนด ระบบจะแสดงหนาจอแจงเตอนเพอใหแกไขขอมลใหถกตอง

2.3) คลกเลอกสวนทสอง Radar Diagram หรอกด เพอดผงเรดาร ทแสดงใหเหนถงผลการวเคราะหขอมลหมบาน ซงบงชปญหาและระดบของปญหาทไดถกจดแบ งไว 5 ดาน เพอใชขอมลดงกลาวในการพฒนาคณภาพชวตของประชาชนตอไป

Page 22: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

21

2.4) คลกเลอกสวนทสาม Radar Analysis หรอไอคอน เพอดภาพรวมของผลการวเคราะหทงหมด โดยผง Radar Analysis จะเปนการรวมขอมลทกสวนทเราไดกรอกลงไปในโปรแกรม ไดแก ขอมล จปฐ. กชช.2ค. และขอมลอน ๆ เขาดวยกน แลววเคราะหออกมาในภาพรวม

หมายเหต: หมบานสามารถใชผลการวเคราะหจาก Radar Diagram ซงเปนการวเคราะหขอมลเพยงตวใดตวหนง หรอ Radar Analysis ทใชการวเคราะหแบบรวมขอมลทงหมด ไดโดยขนอยกบเวทประชาคมของหมบาน

3.) เทคนคการแปลความขอมล 3.1) การแปลความ Radar Diagram และ Radar Analysis

จากการกรอกขอมล จะเหนไดวารอยละไมผานเกณฑของขอมล จปฐ. และระดบปญหาของขอมล กชช.2ค. มคาคะแนนทตางกนระหวางสองชดขอมล และโปรแกรมไดท าการแปลงขอมลเชงคณภาพเปนขอมลเชงปรมาณเรยบรอยแลว เพอการน าเสนอผลการวเคราะหดวยผงเรดารหาเหลยม ซงจะสะทอนภาพของผลการวเคราะหทงหมดออกมาพรอมกนไดอยางชดเจน

3.1.1) ผงเรดารหาเหลยม หมายถง หวขอการพฒนาทง 5 ดาน ตามเกณฑทก าหนดไว เพอแสดงถงผลการวเคราะหปญหาแตละดาน ใหชดเจนยงขน

Page 23: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

22

3.1.2) คาคะแนนใน มก าหนดคาตงแต 0, 1, 2, และ 3 หมายถงระดบปญหาในแตละดานของหมบาน

3.1.3) กราฟเสน แสดงขอมลแตละกลมทน ามาวเคราะหใหเหนภาพชดเจนยงขน และค าอธบายก ากบตามสของกราฟเสนนน ๆ เชน สน าเงน = ขอมล จปฐ., เสนสแดง = ขอมล กชช.2ค, เสนสเขยว = ขอมลอน ๆ และเสนสฟา = ขอมลในภาพรวม

3.1.4) การแปลคา เพอใหงายในการวเคราะห สามารถจดกลมคาคะแนนในสเกล ดงน กลมท 1 คาคะแนนอยในชวง 0-1 แสดงถงสถานะปญหาวา มปญหามาก

กลมท 2 คาคะแนนอยในชวง 1-2 แสดงถงสถานะปญหาวา มปญหาปานกลาง กลมท 3 คาคะแนนอยในชวง 2-3 แสดงถงสถานะปญหาวา มปญหานอย หรอไมมปญหาเลย

3.1.5) ผลการวเคราะห การเลอกประเดนในการพฒนาทง 5 ดานนน หมบานควรเลอกดานทมระดบปญหามากทสด หรอคาคะแนนในสเกลอยใกล 0-1 เปนอนดบแรก หรอประเดนทมคาคะแนนชวงท 1-2 เปนอนดบสอง และคาคะแนนชวง 2-3 เปนอนดบสาม ตามล าดบ จากปญหามากไปจนถงปญหานอย นอกจากนนหมบานยงสามารถเลอกประเดนในการพฒนาตามความส าคญของขอมลทมผลกระทบโดยตรงกบหมบานไดอกรปแบบหนง

สวนท 3 สภาพปญหาและความตองการของหมบาน ในสวนนมจดประสงคเพอใหประชาชนในหมบาน เมอผานการวเคราะหขอมลส าคญของหมบานผานการวเคราะห SWOT และใชโปรแกรม CIA แลว สามารถน าขอมลนนมาระบปญหาความตองการทเกดขนในหมบานได โดยปญหาความตองการของหมบานนน ประชาชนจะตองก าหนดวาในหมบานมปญหาอะไร สาเหตของปญหานนเกดขนจากอะไร และจะสามารถแกไขปญหานนไดอยางไร โดยจะตองเรยงล าดบปญหาความตองการตามความส าคญเพอใหงายตอการทสวนราชการจะหยบยกปญหาเหลานนเพอด าเนนการแกไข หากนอกเหนอจากศกยภาพของหมบาน นอกจากนหมบานอาจแบงกลมปญหาความตองการ ออกเปนแตละดาน เชน ดานเศรษฐกจ ดานสาธารณปโภค ดานการศกษา ดานสงคมและสงแวดลอม เพอใหเกดความชดเจนมากยงขน

สวนท 4 โครงการ/กจกรรมการบรณาการแผนพฒนาหมบาน ในสวนนหมบานจะตองน าปญหาความตองการของหมบาน หรอศกยภาพของหมบานทผานการวเคราะหขอมลมาแลว ด าเนนการเพมเตม ดงน

1) ก าหนดรายละเอยดชอโครงการ งบประมาณทคาดวาจะใช และผรบผดชอบเบองตน 2) จดประเภทของโครงการ/กจกรรมดงกลาว 3 ประเภท ไดแก โครงการ/กจกรรมทหมบาน

ด าเนนการเอง โครงการ/กจกรรมทหมบานจะด าเนนการรวมกบหนวยงานอน และโครงการ/กจกรรมทใหหนวยงานอนด าเนนการแทน

3) จดโครงการ/กจกรรมตางๆ ใหอยในดานตางๆ ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานสงคม ดานทรพยากรฯ ดานความมนคง และดานบรหารจดการ

4) น าโครงการ/กจกรรม นนบรรจลงในปฏทนการปฏบตงานโดยก าหนดระยะเวลาส าหรบการด าเนนโครงการ/กจกรรม ตาง ๆ โดยแยกปฏทนเปน 3 สวน ตามประเภทของโครงการ/กจกรรม คอ ท าเอง ท ารวม และท าให

Page 24: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

23

ตวอยางโครงการท าเอง เชน โครงการธนาคารขยะบญ โครงการปรบปรงภมทศนหมบาน โครงการอบรมการประกอบอาชพโดยปราชญชาวบาน โครงการปฏบตธรรมประจ าเดอน เปนตน

ตวอยางโครงการท ารวม เชน โครงการสงเสรมการแปรรปขยะรไซเคล โครงการกอสรางอางเกบน าขนาดกลางเพอสาธารณะ โครงการขดลอกคลองสงน าเพอการเกษตรในหมบาน เปนตน

ตวอยางโครงการท าให เ ช น โ ค ร งก า ร จ ด ส ร า งถนนลาดยางภายในหมบาน โครงการอบรมการผลตสนคาอนทรย โครงการจดสรางแหลงน าขนาดใหญ เปนตน

สวนท 5 การทบทวนแผนพฒนาหมบาน โดยก าหนดใหเมอหมบานด าเนนโครงการ/กจกรรม ตามปฏทนการปฏบตงานครบรอบปแลว ใหคณะกรรมการหมบาน จดประชมประชาคมหมบาน เพอแจงสรปผลการด าเนนงานในรปปทผานมาแกประชาชนในหมบานทราบ ถงความส าเรจ ปญหาและอปสรรคของการด าเนนการตามแผนพฒนาหมบานในปทผานมา ตลอดจนรบฟงความคดเหนขอเสนอแนะจากกรรมการหมบาน ประชาชน สวนราชการ และภาคสวนอน ๆ เพอน าขอมลเหลานนมาประกอบการปรบปรงแกไขแผนพฒนาหมบาน โครงการ/กจกรรม ทจะด าเนนการในปตอไป ซงการทบทวนแผนพฒนาหมบานนนก าหนดใหจดท าอยางนอยปละ 1 ครง โดยการทบทวนแผนพฒนาหมบานควรพจารณาถงการด าเนนการ ดงน

1) ประธานคณะกรรมการหมบาน เรยกประชมคณะกรรมการหมบานเพอสรปผลการปฏบตงานในรอบปทผานมา และรบฟงความคดเหนกอนจดประชมประชาคมหมบาน

2) คณะกรรมการหมบานจดประชมยอยโดยเชญชวน ประชาชน สวนราชการ สถานศกษา และภาคสวนอน ๆ ทเกยวของ เพอทบทวนแผนพฒนาหมบานเบองตน สรปปญหาอปสรรค ความส าเรจของหมบาน ขอสงเกตตาง ๆ ตลอดจนขอมลเพมเตมทเปลยนแปลงจากปกอนหนา ตลอดจนโครงการทตองการด าเนนการตอ หรอโครงการใหมทจะด าเนนการในปถดไป เพอประกอบการพจารณาทบทวนแผนพฒนาหมบานประจ าปใน ทประชมประชาคมหมบาน

3) คณะกรรมการหมบานจดประชมประชาคมหมบานตามแนวทางทกรมการปกครองก าหนด เพอน าเสนอผลส าเรจ ปญหาอปสรรค ขอเสนอแนะ ขอมลเพมเตมของหมบาน โครงการ/กจกรรมทจะด าเนนการตอเนอง และโครงการ/กจกรรมใหมทจะด าเนนการในปถดไปใหทประชมประชาคมหมบานรบทราบและลงมตรบรองการทบทวนแผน

4) คณะกรรมการหมบานสรปมตทประชม และจ านวนผเขารวมประชม ตลอดจนรายมอชอ ของผเขารวมประชมไวเปนหลกฐาน และประธานคณะกรรมการหมบานลงนามรบรองแผนพฒนาหมบานหลงจากผานการทบทวนแลว

สวนท 6 เรองอนๆ เปนสวนทสามารถบรรจขอมลเพมเตมของหมบานไดตามทคณะกรรมการหมบานและประชาชนเหนสมควร เชน ภาพถายหลกฐานการปฏบตงาน หลกฐานการประชมประชาคมหมบาน ขอมลส าคญตาง ๆ ของหมบาน ท าเนยบคณะกรรมการหมบาน เปนตน

Page 25: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

24

1) เมอคณะกรรมการหมบาน (กม.) รวมกบทกภาคสวนจดท าแผนพฒนาหมบานตามรปแบบ ทก าหนดเรยบรอยแลว ใหประธานคณะกรรมการหมบาน จดใหมการลงมตรบรองแผนพฒนาหมบานดงกลาวจากประชาชนผเขารวมประชม ทงน ผทสามารถลงมตนนไดตองเปนผทมคณสมบตเลอกผใหญบานตามทกลาวมาแลว โดยใชหลกการหนงสทธหนงเสยงและใหถอหลกการเสยงขางมาก ในกรณทมการลงมตรบรองแผนพฒนาหมบาน แลวมคะแนนเสยงรบรองไมถงรอยละ 50 ของผ เขารวมประชมประชาคม ใหคณะกรรมการหมบาน (กม.) ปรบปรงแผนพฒนาหมบานตามททประชมประชาคมเสนอ แลวใหก าหนดวนประชมประชาคมอกครงหนงภายใน 7 วน และหากมการลงมตอกครงหนงแลว มคะแนนเสยงรบรองไมถง รอยละ 50 ใหประธานคณะกรรมการหมบานมอ านาจชขาดในการลงนามรบรองแผนพฒนาหมบานได 2) ใหคณะกรรมการหมบาน (กม.) จดท าสรปการประชมประชาคมหมบาน ขอเสนอแนะตาง ๆ ในทประชม รวมถงหลกฐานในการรวมประชมอน ๆ อาท ภาพถาย ลายมอชอผเขารวมประชม เปนตน พรอมตดประกาศสรปการประชมประชาคมหมบานใหประชาชนในหมบานทราบ และจดสงใหกบทท าการปกครองอ าเภอ ตามทกระทรวงมหาดไทย ไดประกาศใชระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาพนทในระดบอ าเภอและระดบต าบล พ.ศ. 2562 ซงก าหนดหนวยงานรบผดชอบในแผนพฒนาแตละระดบอยางชดเจน โดยไดก าหนดใหคณะกรรมการหมบาน (กม.) เปนผรบผดชอบในการจดท าแผนพฒนาหมบาน โดยเมอมการจดท าแผนพฒนาหมบานเสรจเรยบรอยแลว คณะกรรมการหมบาน (กม.) ตองด าเนนการ ดงน

1) คณะกรรมการหมบาน (กม.) จะตองประสานแผนพฒนาหมบาน ใหกบ ก.บ.ต. เพอจดท าแผนพฒนาต าบลภายในเดอนกมภาพนธ ของทกป และหมบานอาจจดสงแผนฯ ใหแกหนวยงานอนทเหนสมควร เชน ภาคเอกชนในพนท สถานศกษา และสวนราชการอน ๆ เปนตน

2) คณะกรรมการหมบาน (กม.) รวมกบประชาชนในหมบานด าเนนการตามโครงการ/ก จกรรม ทสามารถด าเนนการไดเอง และหรอโครงการ/กจกรรมทรวมกบหนวยงานภายนอกรวมด าเนนการ แลวเกบรวบรวมผลการด าเนนการไวเปนขอมลผลงานของ กม. และผลงานของหมบาน

1) คณะกรรมการหมบาน (กม.) ตดตามผลการด าเนนโครงการ/กจกรรมตามแผนพฒนาหมบาน ในสวนทหมบานด าเนนการเอง ทงทใชงบประมาณและไมใชงบประมาณ ในดานความรวมมอของประชาชนและภาคสวนตาง ๆ ในหมบาน ความคบหนาของการด าเนนการตลอดจนปญหาและอปสรรคในการด าเนนโครงการ/กจกรรมดงกลาว 2) คณะกรรมการหมบาน (กม.) ตดตามผลการประสานเชอมโยงแผนฯ กบหนวยงาน/องคกร ทไดจดสงแผนพฒนาหมบาน ใหวา กจกรรม/โครงการดงกลาว ไดรบการตอบสนองหรอไมอยางไรรวมทงตดตามผลการด าเนนงานตามโครงการ/กจกรรมทหนวยงานภายนอกเขามาด าเนนการในหมบานวาเปนอยางไร

ขนตอนท 7 การตรวจสอบและตดตามผล

ขนตอนท 6 การประสานและการใชแผน

ขนตอนท 5 การใหความเหนชอบและรบรองแผน

Page 26: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

25

1) คณะกรรมการหมบาน (กม.) สรปผลการด าเนนโครงการ/กจกรรมตามแผนพฒนาหมบานหลงจาก ทด าเนนการแลวเสรจแลวในรอบป

2) คณะกรรมการหมบาน (กม.) จดท ารางปรบปรงแผนพฒนาหมบาน ตามขอมลทไดจากการสรปผลการด าเนนการของแผนพฒนาหมบานปกอนหนา ในประเดน ความส าเรจ ปญหา อปสรรค พรอมเสนอ แนวทางแกไข ทงนหมบานอาจเพมเตมขอมลอน ๆ ทจ าเปนส าหรบการจดท ารางแผนพฒนาหมบานประจ าปตอไปไดตามสมควร โดยใชแนวทางการตามกระบวนการจดท าแผนพฒนาหมบาน

3) คณะกรรมการหมบาน (กม.) น ารางแผนพฒนาหมบานทผานการทบทวนแลว เขาสทประชมประชาคมหมบานเพอรบฟงความคดเหนของทกภาคสวน และลงมตรบรองแผนพฒนาหมบานของปถดไป

การจดท าแผนชมชน

กลไกการจดท าแผนชมชน

แผนชมชน จดท าในชมชนของเทศบาลต าบล (ทไมมก านน ผใหญบาน) เทศบาลเมอง เทศบาลนคร และเมองพทยา ผานคณะกรรมการชมชน ซงแตงตงโดยผบรหารทองถน

กร ะบวนกา รและร ปแบบการจ ดท าแผนพฒนาและแผนชมชน

คณะกรรมการชมชน พจารณาก าหนดวนทเหมาะสมในการจดเวทประชมคมชมชน โดยขอความเหนชอบจากผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน เมอผบรหารฯ อนมตแลวใหแจงคณะกรรมการชมชน และสวนราชการหรอหนวยงานอนทเกยวของในพนทเขารวมเวทประคมดวย ตามแนวทางกรมสงเสรมการปกครองทองถนก าหนด

การจดท าแผนชมชนและแผนพฒนาทองถน : โดยนายช านาญ มข า ผอ านวยการกลมงานแผนพฒนาทองถน ผแทนกรมสงเสรมการปกครองทองถน

ขนตอนท 8 การทบทวนและปรบปรงแผน

Page 27: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

26

แนวทางการจดประชมประชาคมชมชนเพอก าหนดแนวทางการพฒนาชมชนฯ เพอใชเปนขอมลประกอบในการจดท า/ทบทวนแผนชมชน

1. คณะกรรมการชมชนประชมพจารณาก าหนดวน เวลา และสถานทในการประชมประชาคมเพอก าหนดแนวทางการพฒนาชมชนฯ เพอขอความเหนชอบจากผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนลวงหนาอยางนอย 7 วน กอนการประชมประชาคม 2. เมอผบรหารองคกรปกครองสวนทองถนไดเหนชอบวนเวลาในการจดประชมประชาคมฯ ใหแจงประธานกรรมการชมชน เพอเตรยมความพรอมในการจดประชม และมหนงสอแจงสวนงานราชการและหนวยงานอนทเกยวของในพนททราบถงวน เวลา และสถานทจดประชมประชาคมชมชนพรอมสงผแทนเขารวมประชม

3. ในการประชมประชาคมชมชนเพอก าหนดแนวทางการพฒนาชมชนฯ เพอใชเปนขอมลประกอบการจดท า/ทบทวนแผนชมชนใหประธานกรรมการชมชนจดใหมการลงชอในวนประชม พรอมตรวจสอบคณสมบตของผเขารวมประชมเฉพาะประชาชนในชมชน โดยพจารณาจากผมสทธเลอกตง (อาย 18 ป บรบรณในวนประชมประชาคมชมชน) และมชอในทะเบยนบานในเขตชมชนหรออาศยอยในชมชนนนไมนอยกวา 6 เดอน กรณทผทไมมชออยในทะเบยนบานในเขตชมชนจะไมมสทธออกเสยงลงคะแนนในการพจารณาจดท า/ทบทวนแผนชมชน

4. ในการประชมประชาคมชมชนเพอก าหนดแนวทางพฒนาชมชนฯ เพอใชเปนขอมลประกอบในการจด/ทบทวนแผนชมชนใหมผมาประชมไมนอยกวารอยละ 50 ใหประธานกรรมการชมชนเรยกประชมใหมอกครงภายใน 5 วน นบจากครงแรก โดยในการประชมครงท 2 หากมผเขารวมนอยกวารอยละ 50 ใหถอวาครบองคประชมและด าเนนการประชมประชาคมในชมชนตอไป

5. นอกจากการประชมประชาคมในการก าหนดแนวทางการพฒนาชมชนฯ เพอใชเปนขอมลประกอบในการจดท า/ทบทวนแผนชมชน เมอประชมลงมตในเรองใดแลวใหประธานกรรมการชมชนแจงใหประชาชนในชมชนทราบโดยทวกน และถอปฏบตตามมตของการประชม ทงน มตดงกลาวตองไมขดหรอแยงตอระเบยบกฎหมายของทางราชการ

6. ใหคณะกรรมการชมชนจดท าสรปรายงานประชมและลงนามรบรองโดยประธานกรรมการชมชนพรอมแจงใหองคกรปกครองสวนทองถนในพนทรบผดชอบด าเนนการในสวนทเกยวของ

ขนตอนการจดท าแผนชมชน 1. ใหฝายเลขานการคณะกรรมการชมชนยกรางแผนชมชนจากขอมลแนวทางการพฒนาชมชน ซง

พจารณาจากการทราบปญหา ความตองการ และแนวทางปฏบตทเหมาะสมกบสภาพชมชนทไดจากการจดประชมรวมกนระหวางคณะกรรมการชมชนและประชาคมชมชน ทงนใหสอดคลองเชอมโยงกบการจดท าและประสานแผนพฒนาหมบาน การจดท าและประสานแผนพฒนาต าบล การจดท าแผนพฒนาทองถน และการจดท าและประสานแผนพฒนาอ าเภอ แผนพฒนาจงหวด แผนพฒนากลมจงหวด ตามรปแบบทกระทรวงมหาดไทยก าหนดและเสนอคณะกรรมการชมชนพจารณาใหความเหนชอบ

2. คณะกรรมการชมชนพจารณาใหความเหนชอบแผนชมชนและเสนอประธานกรรมการชมชน 3. ประธานกรรมการชมชนอนมตและประกาศใชแผนชมชนภายใน 15 วนนบตงแตวนท

คณะกรรมการชมชนเสนอ และปดประกาศโดยเปดเผยใหประชาชนทราบโดยทวกนไมนอยกวา 30 วน 4. ใหประธานกรรมการชมชนแจงแผนชมชนทประกาศใชแลวไปยงคณะกรรมการบรหารงาน

ต าบลแบบบรณาการ (ก.บ.ต.) และองคกรปกครองสวนทองถนในพนททรบผดชอบ เพอด าเนนการในสวนทเกยวของ

Page 28: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

27

รปแบบการจดท าแผนชมชน ใหน าขอมลจากเวทประชมคมชมชนขอมลความจ าเปนพนฐาน (จปฐ.) และขอมลพนทฐานระดบหมบาน (กชช.2ค) มาใชเปนขอมลพนฐานในการจดท าแผนชมชน

พรอมทงจดล าดบความส าคญแผนงาน/โครงการตามรปแบบการจดท าแผนชมชนทกรมสงเสรมการปกครองทองถนก าหนด

การประสานแผนและหวงระยะเวลาในการจดท าแผนพฒนา

แผนชมชน คณะกรรมการชมชนด าเนนการจดท าแผนชมชนสงใหประธานคณะกรรมการบรหารงานต าบลแบบบรณาการ (ประธาน ก.บ.ต.) และองคกรปกครองสวนทองถนในพนทความรบผดชอบ ระหวางเดอนมกราคม – กมภาพนธ

แผนพฒนาทองถน ใหองคการบรหารสวนจงหวดพจารณาโครงการทองคกรปกครองสวนทองถนขอรบการประสานโครงการตามบญชประสานโครงการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนหรอโครงการของคณะกรรมการบรหารงานจงหวดแบบบรณาการ ( ก.บ.จ.) เพอบรรจไวในแผนพฒนาขององคการบรหารสวนจงหวด พรอมทงตรวจสอบโครงการดงกลาวเพอไมใหโครงการซ าซอนกบแผนพฒนาจงหวดและแผนปฏบตงานของสวนราชการหรอหนวยงานอน และใหจดท าบญชประสานโครงการพฒนา เพอจดสงใหหนวยงานทเกยวของพจารณาด าเนนการในชวงเดอนกรกฎาคม

การบรณาการและประสานแผนพฒนาในระดบพนท 1. ใหรวบรวมและจดล าดบความส าคญของปญหาและความตองการของประชาชนในพนทผาน

กระบวนการจดท าแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน แผนพฒนา แผนพฒนาทองถน และแผนความตองการระดบอ าเภอ เพอใหแผนมความเชอมโยง สอดคลองกนในทกระดบเปนแผนเดยวกน 2. องคปกครองทองถนสงแผนพฒนาทองถนให ก.บ.อ. เพอจดท าแผนพฒนาต าบล และ ก.บ.อ. เพอจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และความตองการระดบอ าเภอ 3. ใหน าแผนพฒนาอ าเภอ แผนความตองการระดบอ าเภอ และแผนพฒนาพนทระดบจงหวด ไปประกอบการจดท าแผนพฒนาจงหวดและแผนปฏบตราชการประจ าปของจงหวด

การสนบสนนการด าเนนงาน 1. การด าเนนการของคณะกรรมการชมชน ใหหนวยงานหลกซงรบผดชอบในการจดท าแผนในแตละ

ระดบและหนวยงานทเกยวของสนบสนนงบประมาณตามความเหมาะสม 2. องคกรปกครองสวนทองถนในพนทพจารณาน าโครงการหรอกจกรรมทอยในแผนพฒนาอ าเภอและแผนความตองการระดบอ าเภอ แผนงานหรอโครงการระดบต าบล แผนงานหรอโครงการระดบชมชน ไปประกอบการจดตงค าของงบประมาณหรอจดท างบประมาณรายจายประจ าปตามอ านาจหนาท โดยใหความส าคญเปนล าดบตน เนองจากเปนแผนงานโครงการทผานกระบวนการประชาคมของประชาชนในพนท

การก ากบดแล 1. ใหนายอ าเภอมหนาก ากบดแล และใหค าแนะน าในการประสานแผนพฒนา หมบาน ชมชน

แผนพฒนาทองถน ทด าเนนการในพนทอ าเภอ เพอใหการด าเนนการตามระเบยบนเกดผลสมฤทธ 2. ใหผวาราชการจงหวดและนายอ าเภอก ากบดแล และใหค าแนะน าเพอใหองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการจดท าแผนพฒนาทองถนและการประสานแผนพฒนาทองถนใหสอดคลองกบแผนพฒนาในระดบจงหวด เพอใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการจดตงองคกรปกครองสวนทองถนและกฎหมายวาดวยการก าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน

Page 29: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

28

การประเมนแผนพฒนา

แผนชมชน ใหองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการประเมนผลแผนชมชนตามแบบทกรมสงเสรมการปกครองทองถนก าหนด และรายงานใหส านกงานสงเสรมการปกครองทองถนจงหวดทราบ

การจดท าแผนพฒนาต าบล ตามระเบยบกระทรวงมหาดไทย วาดวยการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาพนทในระดบอ าเภอและต าบล พ.ศ. 2562 ซงมความเกยวของกบ ขอ 9 ความวา ในต าบลหนง ใหมคณะกรรมการบรหารงานต าบลแบบบรณาการขนคณะหนง เรยกโดยยอวา ก.บ.ต. โดยประกอบดวย

ปลดอ าเภอผรบผดชอบประจ าต าบลทนายอ าเภอมอบหมาย ประธานกรรมการ ปลดองคกรปกครองสวนทองถนในต าบล ขาราชการทปฏบตงานในต าบลทนายอ าเภอกรรมการ

แตงตงจ านวนไมเกน 3 คน ก านน ผใหญบานในต าบล และผทรงคณวฒทนายอ าเภอแตงตงจ านวนไมเกน 5 คน พฒนากรผรบผดชอบต าบล กรรมการและเลขานการ

การแตงตงผทรงคณวฒฯ ใหค านงถงผมความรความสามารถเกยวกบการพฒนาชมชนในระดบต าบล หรอมประสบการณในการจดท าแผนพฒนาในระดบต าบล ขอ 10 ให ก.บ.ต. มอ านาจหนาท ดงตอไปน

• รวบรวมขอมลขององคกรปกครองสวนทองถน หรอกรมการพฒนาชมชน ไดแก ขอมลความจ าเปนพนฐาน (จปฐ.) ขอมลพนฐานระดบหมบาน (กชช.2ค) และขอมลอน ๆ เพอใชเปนขอมลในการจดท าแผนพฒนาต าบล

• รวบรวมแผนพฒนาหมบาน แผนชมชน และแผนพฒนาทองถนในต าบล เพอใชประกอบการจดท าแผนพฒนาต าบล

• จดท าแผนพฒนาต าบล ใหน าขอมลจาก 1) และ 2) มาวเคราะหหรอสงเคราะห กลนกรอง ประมวลผล เพอก าหนดทศทางการพฒนาต าบล และจดล าดบความส าคญของแผนงาน หรอโครงการระดบต าบล รวมทงจดท าแผนงานหรอโครงการในการแกไขปญหาในพนททมความคาบเกยวตงแตสองหมบานหรอสองชมชนขนไป เพอรองรบการพฒนาและตอบสนองนโยบาย ส าคญเรงดวนในการแกไขปญหาและพฒนาในต าบล

• จ าแนกแผนงานหรอโครงการระดบต าบลทสอดคลองกบทศทางการพฒนาขององคกรปกครองสวนทองถนในพนทระดบต าบล และจดท าบญชประสานโครงการพฒนา สงใหองคกรปกครองสวนทองถนพจารณาบรรจไวในแผนพฒนาทองถน

• จดสงแผนพฒนาต าบล ให ก.บ.อ. ใชประกอบการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และแผนความตองการระดบอ าเภอ

• ทบทวนการจดท าแผนพฒนาต าบลทกป เพอใหแผนงานหรอโครงการระดบต าบล เปนปจจบน

การจดท าแผนพฒนาต าบล : โดยนายธนโชต จนทรดวง นกวชาการพฒนาชมชนช านาญการ ส านกเสรมสรางความเขมแขงชมชน ผแทนกรมการพฒนาชมชน

Page 30: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

29

ขอ 11 ให เปนหนวยงานหลกในการจดท าแผนพฒนาต าบลและด าเนนการส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอพฒนาศกยภาพ ก.บ.ต. ในการจดท าแผนและประสานแผนพฒนาต าบล ทงน แนวทางในการจดท าแผนพฒนาต าบล ใหเปนไปตามทกระทรวงมหาดไทยก าหนด

กลไกในการจดท าแผนพฒนาต าบล ให กบต. เปนกลไกหลกในการจดท าแผนพฒนาต าบล โดยใหส านกงานพฒนาชมชนอ าเภอ จดท าค าสงแตงตง กบต. เสนอนายอ าเภอลงนามในค าสงแตงตง กระบวนการและรปแบบการจดท าแผนพฒนาต าบล - ให กบต.ด าเนนการจดท าแผนพฒนาต าบล จ านวน 7,036 ต าบล - กรณ ไม ม ก าน น ผ ใหญบ าน อก 2 19 ต าบล ใหคณะกรรมการพฒนาทองถน ด าเนนการจดท าแผนพฒนาทองถน ใหถอวาเปนการจดท าแผนเชนเดยวกบแผนพฒนาต าบล - สวนรปแบบการจดท าแผนพฒนาต าบล ให กบต.จดท าแผนพฒนาต าบลตามทกรมการพฒนาชมชนก าหนด

สวนกลาง เปนหนวยก าหนดยทธศาสตร เปนหนวยสนบสนนความรทางวทยาการใหม รบผดชอบการบรหารจดการใหเกดผลสมฤทธตาม

ยทธศาสตรหรอเปาหมายการพฒนาทก าหนด สวนภมภาค (อ าเภอ)

ปรบบทบาทการบรหารจดการ ก าหนดทศทางเชงกลยทธของอ าเภอเชอมโยงระหวางแผนพฒนาระดบชาตและแนวทาง

การพฒนาจงหวด สะทอนปญหาและความตองการของประชาชนในพนทผานแผนฯ ระดบตาง ๆ อาศยเครองมอและกลไกระดบอ าเภอ ไดแก กม. / ก.บ.ต. / ก.บ.อ. / สวนราชการ และ อปท.

ในอ าเภอ

การจดท าแผนพฒนาอ าเภอ : โดยนายนพรตน ศรพรหม ผอ านวยการสวนแผนงานยทธศาสตร กองวชาการและแผนงาน ผแทนกรมการปกครอง

Page 31: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

30

สวนทองถน เปนหนวยทไดรบการกระจายอ านาจใหตดสนใจเกยวกบกจการตางๆ ทเปนสาธารณะของ

ทองถนดวยตนเอง

คณะกรรมการบรหารงานอ าเภอแบบบรณาการ (ก.บ.อ.)

หมวด 3 การจดท าแผนและประสานแผนพฒนาอ าเภอ

ผทรงคณวฒ นอ.แตงตงจากผมความสามารถดานการพฒนาระดบอ าเภอ (เชน ป.ชมรมก านนฯ ส.สภาเกษตร ป.สภาวฒนธรรม ดานการศกษา(ป.กลมโรงเรยน) หรอมประสบการณในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ รวมทงดานภาคประชาสงคมและภาคเอกชน (ผแทนหอการคา NGO) องคประชมและการประชม ก.บ.อ. (อนโลมตามหมวด 5 ม.79 กม.วาดวยวธปฏบตราชการทางการปกครอง) ตองมาประชมอยางนอยกงหนงจงจะเปนองคประชม นดประชมแจงหนงสอ ไมนอยกวาสามวน

Page 32: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

31

กระบวนการและรปแบบการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ ก.บ.อ. น ากรอบทศทางการพฒนาอ าเภอและยทธศาสตรการพฒนา

จงหวด มาเปนแนวทางในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ และแผนความตองการระดบอ าเภอ โดยมระยะเวลาสอดคลองกบหวงเวลาของแผนพฒนาจงหวด ตองด าเนนการในชวงระหวางเดอน พฤษภาคม – มถนายน

ในกระบวนการนนจะตองเสนอผวาราชการจงหวดพจารณาใหความเหนชอบกอนการประกาศใช โดยทท าการปกครองจงหวดยกรางค าสงแตงตงคณะท างานกลนกรองแผนพฒนาอ าเภอ เสนอใหรองผวาราชการจงหวดทรบผดชอบเรองแผนพฒนาจงหวดพจารณากอนเสนอ ใหผวาราชการจงหวดเหนชอบและลงนามในค าสงแตงตง ซงมรองผวาราชการจงหวดเปนประธาน ผแทนหวหนาสวนราชการระดบจงหวด จ านวนไมเกน 5 คน เปนคณะท างาน โดยเปนผทมความเกยวของกลมภารกจดานเศรษฐกจและโครงสรางพนฐาน กลมภารกจดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกลมภารกจดานการเกษตรกลมภารกจดานสงคม วฒนธรรม และการทองเทยวกลมภารกจดานความมนคง จาจงหวดเปนคณะท างานและเลขานการ ท าหนาทหลกในการปฏบตหนาทเลขานการคณะท างานฯ และผอ านวยการกลมงานยทธศาสตรและขอมลเพอการพฒนาจงหวด ส านกงานจงหวด เปนคณะท างานและเลขานการรวม และใหนายอ าเภอเขาชแจงขอมลแผนพฒนาอ าเภอตอคณะท างานกลนกรองแผนพฒนาอ าเภอ และเมอคณะท างานฯ ไดพจารณากลนกรองแผนพฒนาอ าเภอแลว จะน าเขาการประชม ก.บ.จ. เพอทราบ หวงเวลาของการเสนอแผนพฒนาอ าเภอ ใหผวาราชการจงหวดเหนชอบผานคณะท างานกลนกรองแผนพฒนาอ าเภอ ใหด าเนนการใหแลวเสรจภายในเดอนมถนายน

ในการจดท าแผนพฒนาอ าเภอ อ าเภอโดย ก.บ.อ. ตองจดท าแผนพฒนาอ าเภอ

ดวยการน ากรอบทศทางและยทธศาสตรพฒนาจงหวด (Top-down) จากแผนพฒนาจงหวด ฉบบทบทวน (พ.ศ. 2561-2565) พรอมกบรวบรวมขอมลปญหาและความตองการของประชาชน (Bottom-up) จากแผนพฒนาระดบตางๆ ในพนทอ าเภอ มาจดท า

แผนพฒนาอ าเภอ 5 ป (พ.ศ. 2561-2565) และให ก.บ.อ. มมตทประชมรบรองและจดสงใหผวาราชการจงหวด พจารณาเหนชอบ จากนน ก.บ.อ. จงประกาศใชแผน โดย นายอ าเภอ เปนผลงนามในประกาศ พรอมจดสงแผนพฒนาอ าเภอใหหนวยงานตาง ๆ รวมทง อปท. ในพนททราบ เพอรวมกนขบเคลอนการพฒนาและการแกไขปญหาในพนทอยางยงยนและเปนไปในทศทางเดยวกน

Page 33: km.moi.go.thkm.moi.go.th/Cops/CoPs_9/11.cop140163/7.pdf · 3 ก าหนดให้มีคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนาภาค

32

ในการจดท าแผนพฒนาจงหวด

******************************************

อ าเภอโดย ก.บ.อ. ตองพจารณากลนกรองแผนงาน/โครงการ ทตองการขอรบการสนบสนนงบประมาณหรอสนบสนนการด าเนนงานจากจงหวดและหนวยงานทเกยวของ

อ าเภอจดท าโครงการและเอกสารทเกยวของ และตองเสนอโครงการภายใตแผนพฒนาจงหวด และแผนปฏบตราชการประจ าปงบประมาณของจงหวด

แผนความตองการระดบอ าเภอ

คณะกรรมการบรหารจงหวดแบบบรณาการ (ก.บ.จ.)

จดท าเปน

จดสงให

จดสงให

แบบสรปโครงการแบบยอ (Project Brief) แบบฟอรมการจดท าแผนปฏบตราชการฯ แบบฟอรมขอมลพนฐานของโครงการ แบบฟอรมส ารวจความตองการเฉพาะของอ าเภอ แบบส ารวจความคดเหนของประชาชน

ฯลฯ

จดกลมโครงการตามประเดนยทธศาสตรของแผนพฒนาจงหวด

โครงการดงกลาวตองมลกษณะเปนไปตามหลกเกณฑท ก.บ.ภ. ก าหนด

จดสงใหจงหวดภายในเดอนมถนายน