45
Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak Ft. Worth, Texas www.biblebasically.org 52 Katamli Ngachonkhavai Katamnaowui Lairik eina kakhui Ngarumkasang Mashing 1 eina thuida 36 kâshungdawui ngahânkâ khami

Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC.KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Ft. Worth, Texas www.biblebasically.org

52

Katamli NgachonkhavaiKatamnaowui Lairik eina kakhui Ngarumkasang

Mashing 1 eina thuida 36 kâshungdawui ngahânkâ

khami

Page 2: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

KATAMNAOLI KACHITHEI:

KATAMLI NGACHON KHAVAI LAIRIK HI POWERPOINT EINA TAMKACHITHEILI SHICHINPAI KHAVAI NAMKASHOKNA

KHAYEIRUM HILI KATAMLI NGACHON KVAI KALA SHICHINPAI KHAVAI KHINA

CHÂMEITHUIRA KAJI POWERPOINT SLIDES BING HILI CHITHEIMI HAIDALEI.

NAMSHOKLUISHIT LAGA SHIKACHIN THARAN LAIRIK NAMKASHOK WUI KHAMAYA ZANGRÂN CHI LAIRIK ÂNÂ KACHIDA ZANGPHALUNGRA.

KATAMLI KHANGACHON 09/09a

KALA 26/26a

ÂNÂ BINGHI KHANUK-EINA-KHANUK NAPLAGA SHICHIN KHAVAINA.

53

Page 3: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

Khayeirum hili Katamli Ngachon khavai âtan âkha hi hina.

Lairik ânâ kathar chungmeidala mishokra; laga shurmamânda kamasai KATONGA chi chipuisangda

ngahânkâmi khavai katomdalei. Tamkakhuiwui âthei hi kachangkhat Khayeirum hiwui kala nana

râkhangarumwui mapungkaphâ kala kânkhanâ âtâzan ngasâra.

Râkhami wui vang ningshilak haira! Ithumwui Varena nathumwui ot hili somilakra da Awui Tuina tamchithei. Na hiwui eina kashok tharan, Varewui mangatam kapai Tui hiwui âman kasak kala khamashung hi nawui ningli mathingmeikhârda tipsangkhuira kaji chihânchaowa.

Pao hâkashok khutlai âkha ngasâda, nali “Nana khi shitsang do? Ili hangmilu khiwuivang do!” da khangahân

katongali Varewui tui hi mapung phâmeida kala mashungmeida hângmishap haora.

THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC.KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Ft. Worth, Texas www.biblebasically.org

54

Katamli Khangachon Ngarumkasang

Page 4: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI 55

LAIRIK HILI KAZANGÂKHUM AKHA

ÂKHUM KHANI

ÂKHUM KATHUM

ÂKHUM MATI

ÂKHUM PHANGÂ

ÂKHUM THARUK

ÂKHUM SHINI

ÂKHUM CHISHAT

KUPSANGKAHAI KHANGACHON

BINGWUI ÂKHUM

01 O7VJ Katam-nâ: “Hili haophoksera.” 02 O7VJ Ningphun ngahân03 Biblewui thâk maron maron shak-kasâ: Khamasai04 “Bible Files” bing Kazipkasang: Khamasai05 “Vari Kahai Atam:” Malachi eina Matthew wui âmatakli06 “Vari Kahai Atam:” Haklak kahai khamataiya ungkashung07 Thingrong Âphângli khangaruiya Jishuwui Shongzâ08 Biblewui Thotinchân kala Khararchânpong chonsâ ningli rakkasang09 Yangkhali Kathei Thotrinchân Flash Card Âtan10 “MOREI” kaji Maramli 11 Varewui Tekhamateiya Amingbing12 Ngacheiung-ngacheivâ sâkapai Tuiyur Mati13 Achalakha Tuingashitwui Khangashikbing14 Genesisli Abrahamli Ngashitkahai: Khamasai15 Moseswui Tuingashit: Hunakhawuivang Khangaran16 Jishu Khristawui Mi-un17 Jishu Khrista Kaphara kala Awui mirinli shok-kapai otshot18 Hârkahaiya Bible: Khamasai19 Kachama Tuingashitwui Lairikbing Semkakâ: Khamasai 20 Kadhara Tuingashitwui Lairikbing Khorkakâ: Khamasai 21 Proho Jishu KRISTAwui Sâzangkahai Âzak22 Johnwui Paokaphâ: Hâshok kahai23 Sâkhangathabingwui Otsak: Akhum Kathum sada24 Paul: Âwui Shongzâ Khangashân: Khamasai25 Paulwui Khamataiya Mashun Tuipam Khani26 “Chithibing” wui Khamataiya Tuikuibing (26ali ngasoda)27 Phongkhami: Khamataiya Apong Phangâ28 Biblewui Ningrin Kharupkakhui: Jishu KRISTA29 Kupsangkahaibing Kachithei30 Thâk maron maron semkakâ: Kupsangkahai31 Bible File Kazipkasang: Kupsangkahai32 Haokaphokli Abrahamli Ngashitkahai: Kupsangkahai 33 Hârkahaiya Bible: Kupsangkahai34 Kachama Tuingashitwui Lairikbing Semkakâ: Kupsangkahai35 Kachama Tuingashitwui Lairikbing Khorkakâ: Kupsangkahai36 Paul: Awui Kharamkazat Yangkhakakhui: Kupsangkahai

Page 5: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

7Hili haophoksera…

NAWUI NINGWUI BIBLE FILE!

Mishang 3:

O V JMi 4:

AJMJ

RWC

Jishu

01

O 7 V JOKATHUI KASEM

WUNGNAO

ABRAHAM

NARKAHAI

VARI KAHAI

ROTKHAMARAT

JOSHUA

MOSES

JOSEPH

ABRAHAM

MOSES

JOSEPH

JOSHUA

ROTKHAMARATWUNGNAO

NARKAHAI

Page 6: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

Âra… nawui ningwui Bible File chi shokhavai, nakhalatta sâyangpai maningkha mili ningphun ngahân sâlaga shokhavai salu.

NAWUI NINGWUI BIBLE FILE!

Chithâkha, tuikhur tharâ … kala nawui file tharâ wui ming… chiya:

7 = 4+3 ngayarkhai akha: MI 4 KALA MISHANG 3

Mayek “O” eina haokaphok tui chi: OKATHUI KASEM

Mayek “V” eina haokaphok tui chi: VARI KAHAI

Mayek“J” eina haokaphok tui chi: JISHU

Nawui Bible File shokhavai châpi chiva:

MI MATI chiya: ABRAHAMJOSEPHMOSESJOSHUA

Thâkha…âkha lemhai laga, yâruili hoshoklu. Ngahânkakâna ?

MISHANG KATHUM chiya: ROTKHAMARAT WUNGNAO NARKAHAI

Thâkha…âkha lemhai laga, yâruili hoshoklu. Ngahânkakâna ?

OKATHUI KASEM

ABRAHAM

JOSEPH

MOSES

JOSHUA

ROTKHAMARAT

WUNGNAO

NARKAHAI

VARI KAHAI

JISHU

02

O 7 V J

Page 7: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

RN

EK

PGSK

DNU

BC

J

KB

E

NK

“WUI VANG

NGARÂNKAPHOK”

OT MANGÂ

BIBLEWUI THÂK MARON MARON SEMKAKÂ

HN(A)MN

GN

03a

(Khayeirumli map yek-khavai lairik ânâ hi khamasai eina haikhamina.)

Page 8: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

RN

EK

PGSK

DNU

BC

J

KB

E

NK

“WUI VANG

NGARÂNKAPHOK”

OT MANGÂ

HN(A)MN

GN

03b

BIBLEWUI THÂK MARON MARON SEMKAKÂ (Khayeirumli map yek-khavai lairik ânâ hi khamasai eina haikhamina.)

Page 9: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

04

“”BIBLE FILES” BING KAZIP SÂKASANG

LAIRIK ÂNÂ PÂ HI, LAIRIK NAMKASHOK WUI MASHUN ZANGDA, NAMSHOKLUISHIT LAGA

KATAM KALA TAMKACHITHEI WUI VANG SHICHIN PAIRA.

OKATHUI KASEM

Mayarnao & Shanao khare

Morei kharePaokaphâ khareShimkhur khare

Mi sâthat khareTara kaphong/changjingawut

Dolân

JOSEPH

RAOPAM

430

MOSES

Sinai

A - Y - P

Kadesh Barnea

40

TAMKACHITHEI 5

SHONGZAVARI KAHAIGreekwui Alex

Romanwui Zatkhanâ

NARKAHAI

ZINGKUM 70

Hankhaung âpong 3

Zingkum 100/50,000

Z - E - N

JOSHUA

Jericho/Ai

Ngalei Ngayarkahai

Krush

Church

Paokaphâ

Otsak

Chithibing

Phongkhami

ROTKHAMARAT

Wungva Wungvâ

350

WUNGNAO

••• KAKAI •••

Israel Judah

10 2

20-J 20-R

200 350

Assyria Babylon

Âto Âze

V

J

O

ABRAHAM

N - Â - S

I - I

J - E

12

ÂWUI KAHO

(1500 B.C.)(500 B.C.)

(1000 B.C.)

(2000 B.C.)

Mirin

AT

DT

KT

NT

Jishu

S - D - S

MARÂNBING

O 7 V J

(Abraham wui mangâli)

M

I 4

MIS

HA

NG

3

Page 10: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

05

ARISTOTLE: ALEXANDERWUI OJÂ

ARISTOTLE: LAA KASEMA

CHINAWUI KAHAKA PHALÂNG

CHINALI MARI SHIKACHIN

ALEXANDRIA: GREEK TAMKHAVAI APAM

EUCLID: GEOMETRYWUI OT SÂKAHAI

ROMANWUI PHEISÂ KHARE

CORINTH LEIH KASÂWUI KHAMATAI ÂPAM ONKAHAI

EGYPTLI KHALEI JEHUDIWUI LEIH SÂKHAVAI ÂPAM

GREEKWUI ZATKHANÂ EINA KEINUNGBING

GREEKWUI KHARING-KHARAK

SHORKÂRWUI KHAMUNG

KHUTLAI SHIKACHIN...TARA-

TRIGONOMETRY SEMKASHOK

TARA EINA KAZAT PUNG

ROSETTA KAJI NGALUNGLI KAKAPI

ALEXANDRIA : COLLEGE LINGKAKÂ

ROMAN BANKWUI ZATKHANÂ

SHIM KASEM ÂSAK-ÂVÂT KADHAR

TARA/KHAMAKHAO ZATKHAVAI; CHEK

LEIHLON KHAVAIWUI SEMKAKÂ

KEINUNG KUIMAREIDA SHONGFA

ZINGKUMKHALI 365 THANGSHÂNKAPHOK

PAX ROMANA KAJI CHINGRI KAHAIVANG

PALESTINELI ROMENA MUNGKAHAI

KALA… ____________ âtamli:

________________________________ wui âtam:

Alexander kum ____...li thihaowa...300s B.C. tamliÂwui keinung chi âwui ____________ matina ngayar

haowa.

MALACHI EINA MATTHEW WUI ÂMATAKLIVari Kahai Âtam

MED

ITER

RAN

EA

N N

GAY

I

PALESTINE

Seleucidwui Khamungbing

Ptolemaicwui Pharaohbing

SYRIA:

_______

EGYPT

______

“”Okathuiwui ____________ Kaji âpam!”

GREECE:

Cassander

ASIA MINOR: Lysimachus

SHIPAI AKHAVA

PTOLEMY

SELEUCUS

PHAOLÂK KAHAIYA ALEXANDER

ROMEWUI

MACHANMEITHUI

33

Page 11: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

06

MALACHI EINA MATTHEW WUI ÂMATAKLI

“Vari Kahai” Âtam

HAKLÂK KAHAI KHAMATAIYA MATI UNGKASHUNG:

VARETUI:1. _______ _______ (Kachama Tuingashit) kapikup

haowa.

2. Kachama Tuingashit hi ________ tui eina khalatshoka. (Septuagint kaji hi -- Lairikli

”LXX” da samphangra)

OKATHUI OTSHOT:3. _________ ________ ___________ na Greekwui kasâ-

khavâ âwui keinung peida ngayaomiya.

4. Palestine hi ________ na munghaowa: atam hitharan chuilak kahai _________ kala makaphawui _______ kahai chi okathuli khuiraya.

(Pax Romana kachi china)

…CHITHADA SADA HIBING HINA ABRAHAMLI VARIVARANA NGASHIT KAHAI

CHI UNGSHUNG KHAVAI KHUIRÂ KHAMINA… MESSIAH

OKATHUILI KHARÂ, PROHO Jishu KRISTA!

HEBREW CANON

PHAOLAK KAHAIYA ALEXANDER

GREEK

ROMANSÂKAP-ÂKÂ CHINGRI

Page 12: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

07

'''

JUDEA

______________ KHAMAKÂN

CAPERNAUM

JERUSALEM

_________ OTRAM

KHANGATHA

KHANAOWA ____________

OTRAM KHANGATHA

PROHONA OTRAM NGATHA

KHARE HI ____________

GALILEE LI HAKMAHÂLAK EINA OTRAM KHANGATHA

_____________

SAMARIA

GALILEE

1

2

3

4

5

JERUSALEM

SAMARITAN

CAPERNAUM

PEREANLI

JERUSALEMLI

Jishuwui “Kashat Shongzâ” Khangakhui

Page 13: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

08

ABRA-HAMWUI TUINGASHIT

DAVIDWUI TUINGASHIT

NGALEI

TUINGASHIT

O 7 V J

KADHAR

TUINGASHIT

Abrahamli tuingashit sâkahai chi ungshungmamânda,Biblewui khararchânpong la mataikamamân:

• Haokaphok Kapikasang 12 kala 15 wui Abrahamli Kaho kala Tuingashit,

• Khalatlui Kapikasang 30 wui Ngalei (Palestinian) Tuingashit,

• 2 Sam. 7 wui Davidwui Tuingashit kala

• Jeremiah 31 wui Kadhar Tuingashit.

M 4O R

M 3W

N V YA

ON

AO

WU

I S

HA

KK

AZ

A Z

ATK

HA

NG

Jish

u K

RIS

TA

WU

I R

AK

AK

HA

NE

KR

ISTA

NA

OK

ATH

UIL

I Z

ING

KU

M T

HIN

GK

HA

K

HA

MU

NG

HA

KK

HA

MA

HA

KA

CH

AR

A

WU

NG

PA

MK

HO

NG

WU

I B

ICH

AR

KA

DH

AR

A

KA

ZIN

GR

AM

KA

LA

K

AD

HA

RA

OK

ATH

UI

Biblewui Thotrinchân kala khararchân chonsâ thada ningli rak-kasang

Page 14: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

_____ B.C. _____ B.C. _____ B.C. ____ B.C.

______________

_________

OKATHUI KASEM

ABRAHAM JOSEPH

MOSES

JOSHUA

Jishu

VARI KAHAI

WUNGNAO

ROTKHAMARAT

NARKAHAI

Lairik ânâ hi mangâ-kala-khanukli kapi kahaina. Kazik eina chukhaida khalei pâreng chili chichâpvâlu, lairik ânâ teokhamei semshok khavai kala chibing china Bible File âvavali khimamei zangkhala kachi chitheira.

YKT FLASH CARDS

KHANGAHÂN VÂK

TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM

The Bible…Basically® The Bible…Basically® The Bible…Basically® The Bible…Basically®

The Bible…Basically® The Bible…Basically® The Bible…Basically® The Bible…Basically® The Bible…Basically®

09

The Bible…Basically®

_____ B.C. _____ B.C. _____ B.C.TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM_____ B.C.

Page 15: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

1500 B.C.

2000 B.C. 2000 B.C.

ABRAHAM WUI MAMÂNGLI

CENTURY KHARE

500 B.C. 500 B.C. 1000 B.C. 1000 B.C.

1500 B.C.

OKATHUI KASEM

Morei Khare

Shimkhur Khare

Tara kaphong/Changjingawut

Paokapha Khare

Mi Sâkathat Khare

Dolân

Mayarnao & Shanao khare

ABRAHAM

N - Â - S

J - E12

Awui KAHO

I - I

JOSEPH

Raopam

430

MOSES

Sinai

A - Y - P

Kadesh Barnea

40

Tamkachithei 5

Shongza

JOSHUA

Jericho/AiNgalei Ngayarkahai

Jishu

Paokaphâ

Otsak

Chithibing

Phongkhami

Krush

Church

Mirin

VARI KAHAI

Romanwui Zatkhanâ

Greekpâ Alex

WUNGNAO

••• KAKAI•••

Israel Judah

10 2

20-J 20-R

200 350

Assyria Babylon

Âto Âze

MARÂNBING

S - D - S

ROTKHAMARAT

350

Wungva-Wungvâ

NARKAHAI

Hankhaung âpong 3

Z - E - N

Zingkum 70

Zingkum 100/50,000

NT

AT

DT KT

YKT FLASH CARDS

TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM       TARIK ATAM

          TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM TARIK ATAM

NGAHÂNKAKÂ VÂK

09

Lairik ânâ hi mangâ-kala-khanukli kapi kahaina. Lâk khavâk kazik eina chukhaida khalei pâreng chili chichâpvâlu, lairik ânâ teokhamei semshok khavai kala chibing china Bible File âvavali khimamei zangkhala kachi chitheira.

Page 16: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

10

“_______” kaji Maramli…

Bibleli Phongkhamiwui “Âmeikong” (khamataiya):Varewui Makhangapat Tuingashitwui Rânyei

Hebrew kala Greek khaninili: “MOREI” kaji hi: âcham âram kakai, khayon, chonkhamakân, makaphâ makhayâ, khalâng,

kala makaphâ.

Kha chili lângmeida…

“…mi saikora morei sâserhaoda Varewui tekhamatei chili makâshungrarmana.””

Romnao 3:23

“MOREI” =

MOREI

KHARIN CHI MAKAZA

Page 17: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

11

VAREWUI ______________ __________ !

ITHUMWUI KHARINCHI ZAKA MAZADO?

AVÂ…NGANINGKHAME…SASHAP PANGSHAPA…ALPHA…AMEN…ACHALAKHAWUI MI…THAONEOMI KAHAIYA…PANGMON KHAREI…PROHOWUI PANGTHEI…KHARINGAWUI AKHAVA…SHITKASANG

HAOPHOKPAM…HAOKAPHOK KALA AKATANGA…AKHAMANG KAJA SOKHAMI KHAMUNGA…APHANG…KHARINGAWUI KHAMUI…VAREWUI KHAMUI…MAKHAM KAHAIYA…KAHORA

ZINGTHANWO…YAOKAHOMA…KAPANGKHUI KAHAIYA…KRISTA…VAREWUI KRISTA…PROHOWUI KRISTA…KRISTA, KHARINGA VAREWUI NAOMAYARA…RINGPHA KHANGASAKA…RAIMI AKHAVA…

ISRAELLI MAKAN KHAME…KACHUIYA MEI…PAKRA AKHOKA…MACHINME…KAZING NGALEI KASA…HUIKHAME….YUR SAIKORAWUI NINGKACHANG…KHAMONG…EL SHADDAI…KATANG MAKHAVAI

VARE…KATANG MAKHAVAI AVÂ…VAREWUI AZAK TAKAMHAI…NINGKATONG KALA KHAMASHUNG…NINGTONGDA SAKHI SAKHAME…ÂVÂ…VARENA SEMKAHAI KATONGALI NAOCHIZAI KHARE….

SAMPHANGKHARE ATHEI…SHIMPHUNG…KHASHINA KHALOKBING KALA MOREI KAPHUNGBINGWUI NGASOTNAO…NIMSHIMRI KAHAI KHON…VAREWUI LEMMET…PROHOWUI TEKHAMATEI…VARIVARA…SASHAP PANGSHAPA VARE…SAIKORAWUI VARE…ILI KATHEI VARE…KAPHA

YAOKAHOMA…PANGMON KHAREI…SASHAPA YAOKAHOMA…CHIZAKHAME…PHASAWUI AKUI…CHURCHWUI AKUI…SAIKORAWUI SHIMLUIKAT…KATANG MAKHAVAI PANGMON KHAREI…

THANRKHAMATHENGA…ISRAELWUI THANGKHAMATHENGA…MANGLA KATHARA…KACHIHAN…PANGSHAK KHALEIYA HUIKHAME… I CHI INA…VAREWUI AMAHÂ…AKHALATTAWUI AMAHÂ…

IMMANUEL…JEHOVAH…

JISHU…JISHU KRISTA ITHUMWUI PROHO…BICHAR SAME…AWUNGA…KATANG MAKHAVAIYA AWUNGA…

AWUNGABINGWUI AWUNGA…THOTTHOTWUI AWUNGA…VAREWUI YAONAO…KHANAOWA ADAM…AIN KHAME…KATHANA…KHARINGA…OKATHUIWUI KAHOR…KHALANG KATHA…TAMPAKWUI TIMRAWON…JUDAH SHANGNAOWUI KAZINGKHA…KHARINGA LUNGGUI…KHARINGA TARA…

PROHO…SASHAPA PROHO VARE…PROHO JISHU KRISTA…SAIKORAWUI PROHO…TEKHAMATEIYA PROHO…PROHOBINGWUI PROHO…ITHUMLI NGARONGKHANGASAKA PROHO…LEIKASHI…

WUKKAKHANGA MI…AMEI… NGASHIKME…LUMASHAN KATHA VARE …NAZARENE…DAVIDWUI NAOTUN…OMEGA…NAOHO NAOTONG…ITHUMLI MAKANKHAME YAONAO…ITHUMWUI CHINGRI

KAHAI…HAM KASA…VAREWUI PANGSHAP…CHINGRI KAHAI WUNGNAO…MARAN…SAMATHA KHAME…RABONNI [OJA]…

VAREWUI TEKHAMATEIWUI KAHAN…HUIKHAME…SHARKHAWUI MEI…RINGKHALUIYA KALA KHARINGA…KHANGARONGA…LUNGHAR…DAVIDWUI ANGAYUNG…SHARONWUI WON…VAREWUI

THEMSAKLI KHAMUNGA…OKATHUI WUNGNAOTUNGLI KHAMUNGA…ISRAELLI KHAMUNGA…NGATANGKHAME… ISRAELWUI EINA KHANTHING…ATHA…RAO…NAMANGLALI

HOMKHAME KALA YANGKHAME…CHANGVEI…DAVIDWUI NAOMAYARA…VAREWUI NAOMAYARA…JACOBWUI EINA KASHOK SIRA…LUNGGUI…KHANGARONGWUI NAO…OJA…KHAMASHUNGA KAHOR…

KHAMASHUNGA DRAKATHEIRONG…VAREWUI THANGKHAMEI… MATAKKHAK KAHAI MACHINME…TUI…VAREWUI TUI.

Mary Foxwell Loeks, The Glorious Names of God, Baker, 1986

TEKHAMATEIYA AMINGBING

Page 18: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

12

___________

____

___________

___________

KACHAMA TUINGASHI

T

KADHARA TUINGASHIT

Varewui Makhangapat Tuingashitwui Ranyei: Bibleli Phongkhamiwui Ameikong (Khamataiya)

Kachama kala Kadhara Tuingashitli ngacheiung-ngacheivâ sâkapai tuiyur kaikhawui kakhalat hi phaningyangsa:

TUINGASHIT

NING

CONTRACT

KHANGASHIT

Page 19: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

ACHÂLAKHA TUINGASHITWUI KHANGASHIKBING…

MAKHANGACHEI KHAVAI NGANAIMAMÂN KAHAI!

_____________TUINGASHIT: Athumwui alungli pheihop ngathakhangarok; hiwui khutamva pheihop

chi âkhavâpâli mahanmiranglakha eina tangda tuingashit chi leira.

___________TUINGASHIT: Athumna âmankasaka machi hi chonsâkhaonaoli phungzata.

Mayâkhangarok wui âlungli, âkhana âkhawui chonsâkhaoli machi kateoteo masiksang ngaroka,

hiwui khutamva machi âpâ chi ngarakzakda âkhavâpâli mahanmiranglakha eina tangda tuingshit

chi makaila leira. ___________TUINGASHIT: Tuingashit kakaipâ

chili sâ li sâkathat tâkam eina: kathiwui tandi mira. Sâ kathiwui khutam hina theikhangasakva,

mathiranglakha eina tangda tuingashit hi zatnâra.

__________TUINGASHIT: Aruihonwui handshake kasâli khangarui; pangmayâ khani mitkhangarok;

hunakhawui vang.

Apong: J. Dwight Pentecost, Thy Kingdom Come

13

PHEIHOPWUI

APANGWUI

MACHIWUI

ASHEEWUI

Page 20: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

14

HAOKAPHOKLI ABRAHAMLI NGASHITKAHAI: Bibleli Phongkhamiwui Ameikong (Khamataiya)

ABRAHAMWUI TUINGASHIT

Abrahamli _______

Hao. 12:1-3

__________ Hao. 15:9-18

Hao. 13:15 Hao. 13:14-16 Hao. 15:9-18

__________

Gen. ___:___

Kakhalat mataisang khangasak Tuingashitbing

Hao. 12:2 Hao. 12:3

Abrahamwui Tuingashit hili Farorkhami Tuirabing

Hao. 12:1

KUPSANG KAHAI, KATAMLI KHANGACHON MASING 32 LI MIHAIDALEI.

NGALEI

TUINGASHIT

KATANG MAKHAVAI TAZAK KAHAI MAKHANGAPAT

KAHO

SOKHAMIATHA

Tuingashit TuingashitKhalatlui 30:1-10 2 Sam. 7:14-16 Jer. 31:31-34

TuingashitNGALEI DAVIDWUI KADHAR

Page 21: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

15

Varena Mosesli ngasoda Ngakheikhang kahai Khangarân:

“ _______________TUINGASHIT””

A-Y-PHunnakhawui, Sâphalungki kachi, Kashok-shok

Âcham-Âram

Yâruirin

Shâr

KAPIKASANG 20: __________________

“Ningkhami Tharâ”Ngalung Khare – Vareli Sâkhangayi (Tuiza 1-12)

Proho Nawui Vare

Kateili Varenada phaningshâra

Kameoli kala Ngaraikachâ akhali shâr sashâra

Vare kateili makhorumpai mana

Prohowui Ming Kathar eina haira

Sabbath Zimiksho kathar eina mayonphalungra

Tharukthang mang ot kasa

Sabbath Zimiksholi khangasam

Ngalung Kakhane – Mili Sâkhangayi (Tuiza 13-17)

Ava avâli khayashilu

Sakashâr:

Mi Sakathat

Phokapha

Khali kasha

Kakapik

Mili kala otli kakahao

KAPIKASANG 21-24: _________________ AINBINGIchichawui mashun

Lanwui mashun

Ningtongda ringkhavai sakhangayi

KAPIKASANG 25-31: _____________________ AINBING

Ningkhami Oko, Table kala Thaomeishong

Chi semkaka

Pithraiwui Hanphutpam kala Kayang

Chiwui Pangmonbing

Pangmonbingli tharkachikat

Hanphutpamwui nganamkapha kala khokharumabing

Otram khangathabing kala Sabbath

MOSESWUI

NINGKHAMI THARȂ

YÂRUIRINWUI

TABERNACLEWUI

Page 22: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

16

ENOSHCAINAN

MAHALALEELJAREDENOCH

METHUSELAHLAMECH

NOAHSHEM (HAM & JAPHETH)

ARPHAXADCAINANSHELAHHEBERPELEG

REUSERUGNAHORTERAH

ABRAHAM (SARAH)ISAAC (REBEKAH)

JACOB

NATHANMATTATHA

MENNAMELEA

ELIAKIMJONAMJOSEPHJUDAHSIMEON

LEVIMATTHAT

JORIMELIEZERJOSHUA

ERELMADAM

COSAMADDI

MELCHINERI

SHEALTIELZERUBBABEL

PEREZHEZRON

RAMADMIN

AMMINNADABNAHSHONSALMON

BOAZOBEDJESSE

SOLOMONREHOBOAM

ABIJAHASA

JEHOSHAPHATJORAMUZZIAHJOTHAM

AHAZHEZEKIAH

MANASSEHAMON

JOSIAH JECONIAHAWUI THARA

KHONSHIKAHAI;(JER. 22: 24-30LI YANGLU); ASHEEWUI THARA HILI

NGASAMHAOwA; KHA

AINWUI THARAVA LEIFAYA.SHEALTIEL

ZERUBBABEL

JISHU KRISTAWUI MI-UN

ABIUDELIAKIM

AZORZADOKACHIMELIUD

ELEAZARMATTHAN

JACOB

JOSEPH

CAIN ABEL SETH

ADAM -- EVE

ASHEEWUI THARÂ AINWUI THARÂ

DAVIDKALA

BATHSHEBA

KRISTA (CHRISTOS: “THAO NEOMI KAHAIP”) – VAREWUI NAOMAYÂRA

JOSEPHMatthew 1:1-17

• ____________, _________THAR• Abrahamwui eina Mangashong Davidwui Naomayâra, Josephwui manga eina• Jehudili mik rak-khangasak• Ainwui Tharâ

MARYLuke 3:23-38

• _____________ THAR• Adamwuili Han-unglaga Marywui manga eina, Thot-thot eina• Mary Khalattawui kala awui eina kashok Mi-un, • Davidwui shimkhurwui Athâ (2 Sam. 7: 12, 13; Romnao 1:3)

[DAN, NAPHTALI][JOSEPH, BENJAMIN][REUBEN, SIMEON, LEVI, ISSACHAR, JUDAH, ZEBULUN]

(LEAH) (RACHEL) (BILHAH)

[ GAD, ASHER]

ADAMWUI EINA THUIDA KRISTA

RHESAJOANAN

JODAJOSECHSEMEIN

MATTATHIASMAATHNAGGAIHESLI

NAHUMAMOS

MATTATHIASJOSEPHJANNAIMELCHI

LEVIMATTHAT

ELIJOSEPH (Arihâ)

MARY

ASHEEWUI WUNGNAOAINWUI

(ZILPAH)

Jishu

Page 23: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

17

JISHU KRISTAWUI KAPHARÂ KALA MIRINWUI TEKMATEILAK KAHAI MASHOK KHAMARAO KASHOK CHI PHANINGYANGSA*

ASHEEWUI THARÂ

(MARY)

AINWUI THARÂ (JOSEPH)

JISHUKRISTA

(CHRISTOS: “THAO NEOMI KAHAIPÂ)VAREWUI NAOMAYÂRA

THADA KASHUIRAK PHARÂ KAHAILA?

KACHAMA TUINGASHITLI: MESSIAH KHARÂWUI MARAMLI 300 SHIDA KAPI KAHAI

KATONGA CHI JISHU KRISTAWUI KAPHARÂ, AWUI MIRIN KALA ALI SHAOKATHAT CHILI

UNGSHUNGSER KAHAINA. CHI KAHÂNG EINA NGASODA…PHONGKHAMI 8 MÂNG MI AKHAWUI MIRINLI ARUI RASHUNGDA KAYAKHA

SHIDA UNGSHUNGHAIRA MARAO?NGAHANKAKÂ:100 QUADRILLION (10 17) WUI EINA AKHAMANG

1:100,000,000,000,000,000

PHONGKHAMI 48 (300 WUI EINA ) ARUI RASHUNGDA MI AKHAWUI MIRINLI UNGKASHUNG

KAYAKHA SHOKMARAO KHALA:

NGAHÂNKAKÂ: 10157

wui ngachaili akhamâng

1:10,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,

000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,

000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,

000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000

*Apong: Josh McDowell, Evidence That Demands A Verdict, 1972, p. 175; Peter Stoner, Science Speaks, Moody Press, 1963.

Page 24: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

18

HÂRKAHAIYA BIBLE

KACHAMA KALA KADHARA TUINGASHITWUI NGARAIKACHÂ ÂYANBING:AIN (1) kala PAO KAPHÂ (5)na thotrinchân khuikashok,

THOTRINCHÂNBING (2) kala OTSAK (6); ngashan reikasang kachithei;

Lairik kachungkha khuikashok; LAASEM (3) kala CHITHIBING (7),

ithumwui Bibleli ngakheikhang kahai khani shokhangasak, MARÂNKHAMI (4) kala PHONGKHAMI (8).

TUIKUI ÂKHA:D(KT) D(KT)

A

B

C

E(KT) E(KT)

F(KT)

G(KT)

F(KT)

G(KT)

H(KT) H(KT)

I(KT)J

//

2 1

Zingkum 1600

Kapimebing 40

Hebrew

Lairik “39”

Greek

Lukhamashan

Ungkashung

Ain

Khangashit

Telescope

Kânthui Kahai

Katang Makhavai

Microscope

Telescopes

Microscope

Telescope

Rârâda khalei

Katang Makhavai

Varewui Tekhamatei

“Kachama” Tuingashit “Kadhara”

Tuingashit

Lairik “27”

AIN

MA

NK

HA

MI

PHONGKHAMI

PAOKAPH

Â

CHITHIBING

HISTORIES

OTSAK

LAASEM

THOTCHÂNBING1

2

34

5

6

7

8

Page 25: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

19

KACHAMA TUINGASHIT PARENG CHINGKAKÂ

KUPSANG KAHAI, KATAMLI KHANGACHON MASING 34 LI MIHAIDALEI.

OKATHUI KASEM

ABRAHAM

JOSEPH

MOSES

JOSHUA

ROTKHAMARÂT

NARKAHAI

VARI KAHAI

Jishu

WUNGNAO

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

O

MI 4

MIS

HA

NG

3

V

J

O 7 V J

TH

OT

CH

ÂN

BIN

G (

12 )

LA

AS

EM

(5

)

Nganaimeikapkaje âtampâreng: 2000 B.C. wui mangâli

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 2000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 2000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 1500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 1500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtampâreng: 1000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 1000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: Khare Century A.D.

Shimkhur Morei Tara kaphong

Dolân

N-Â-S Isaac Jacob

Naomayâra 12

Sinai

A-Y-P

Kadesh

Zingkum 40 Tamkachithei

5

Raopam

430

Jericho/Ai

Ngalei Ngayarkahai

Wungva-Wungvâ

Zingkum 350

S-D-S KAKAI

Ato

Shang 10

Israel

20-J 200

Assyria

Aze Shang 2 Judah 20-R 350 Babylon

Zingkum 70 Shang 2 Zingkum 100

Mi 50,000 Z-E-N

Greekwui Alex

Romanwui Zatkhanâ

Mirin

Krush Church

circa:

KHANGATEI LAIRIK KATONGA CHI WUNGNAO

ÂTAMWUI EINA NA

*

*

**

NT

AT

DT

KT

7.

7.

7.

7.

2.

KADHARA TUINGASHIT

PAO KAPHÂ…OTSAK…CHITHIBING…

PHONGKHAMI

©2006 John Fryman

(S)

(D)

(S)

(MR)

}

( )

“LAIRIKBING SEMKAKÂ:”

Khayeirum Katamli Khangachon Masing

Haokaphok

Pangmonshi

Mishan

Khalatlui

Shongzâ

Job

Laa

Chân.

Has.

Sol.

Abra- ham

1/2 David 1 Moses

Solomonna

Thangkhamei wui pongli

Solomonna Mirinwui

pongli

Solomonna

Shimkapânwui pongli

Joshua

Wungva-Wungvâ

Ruth

1 Samuel

2 Samuel1 Wungnao

2 Wungnao

1 Thotrn.2 Thotrn.

Ezra

NehemiahEsther

AmosHosea

Jonah            (Nineveh)

IsaiahJoel

Micah

Habakkuk

Zephaniah

Ezekiel

Daniel

HaggaiZechariahMalachi

Obadiah (Edom)

Nahum        (Nineveh)

*Chapchat Laa

AHJ

IJM

HZM

HN

O

EDM

AR

ÂN

MI K

AH

AIB

ING

(17

)

MARANBINGWUI KHANGANONG CHI

KHALÂ KAKHUI:

gato ngarâliuimidaamitheilu

naishuliahorhailaklakthuira

ishuna

oda leilakhaathumanunglu

nochwui shim

harkachikat

angkhamachinli

akshidaakhuihaialu

Z

LeishidaJ

ÂIN

(5

)

ISRAELLI

(WUNGRAM ÂTO)

JUDAHLI (AWUI SUIKATÂ LI)

JUDAHLI (ROTKHAMARATLI)

JUDAHLI (NARKAHAILI)

JUDAHLI (HANKHAUNGLI)

“NGAKAI”

KAHAI

WUI THILI

MARANBINGNA

ZINGKUM

SHÂMATIWUI

ALUNGLI

KAGAPINA”

Jeremiah

Page 26: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

20

KADHARA TUINGASHIT WUI LAIRIKBING SEMKAKÂKadhara Tuingashit hina “Jishuwui File” eina thuida”…Pao Kapha kala Church wui thotrinchan hili zingkum 100 shakhawui hangkhamina. Achalakhava, Kadhara Tuingashit hi matailak kahai

tuikhur mati sada khaihai….

_____________ kala ___________

____________ ____________

____________ ____________

____________ ____________

(4) (1) (21) (1)

SÃKHANGATHABINGWUIOTSAK

PAOKAPHÃ:

Matthew*

Mark*

Luke*John--------

*Synoptic:____________________

PHONGKHAMI

_____

Kaikha 2 Cor li

zanga

“____________________________________”

CHITHIBING

Paulna kagapi chithibing:

Romnao1 Corinthianao2 Corinthianao

GalatianaoEphesianaoPhilippianaoColossianao

1 Thessalonicanao2 Thessalonicanao

1 Timothy2 Timothy

Titus

Philemon

Khangateiwui Chithibing:

Hebrews

James1 Peter2 Peter1 John2 John3 JohnJude

KUPSANG KAHAI, KATAMLI KHANGACHON MASING 35 LI MIHAIDALEI.

Khamashung Churchwui ChurchwuiKatang makhavai

“Yangkha-

Gentiles

Romnaoli

kapi kahai

Varewui maram Thotrinchân Kazang- kashokRarada khalei

Ngarum”

EinaPangmonChungmei

Aja ngayâ Jerusalemwui Tvli azingwui _______ nao matina kumei ngareora

James, Peter, John, kala Jude

Hebrew

Church Lansingme wui Kakhanang ______ ___________ _________.”Athum Khon makashok Tithes

Khamibing

“Paul wui katang PHilemonli”

Page 27: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

PROHO JISHU KRISTAWUI KUPKAHAI AMA

21

21

3 4

_____________

_____________

_____________

______________

______________

______________

______________

______________

______________

______________

______________

______________

Paokaphâ kapimebing: athumwui rinsit kahai mibingli

kakapi… Jishu KRISTA hithai kaji ichichâwui hângkachithei

ârâ…kala Paokaphâ chi kakapiwui ningrin…kakapi atam.

_________A.D. _________A.D.

_________A.D. _________A.D.

Matthew Mark

Luke John

Jehudinaoli

Âna khi Hâng

Romnaoli

Raona da Âna khi Sâ

Greeknaobingli

Vare/Mikumona da

Âna khi Phung

Churchli

Varena daÂna khi Phaning

Synop

tic:

“Yan

gkha

ngar

um”

40s 64-68

57-59 69

Awungana da

Page 28: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

ITHUMNA JOHNWUI HAOKAPHOK TUIZABING CHILI YANGSAAKHUM ÂKHA …

22

4______________

______________

______________

JOHNCHURCHLIVARENA DA

ANA KHI PHANING

JOHNWUI PAOKAPHÂ: SYNOPTICS (YANGKHANGARUM) WUI EINA Â KATHADA

NGAKHEIKHANGHAO KHALA?

• Jishu: Leihairakasâ (Tuiza 1)

• Jishu: Ngakheikhang kahai Vare (Tuiza 1)

• Jishu: A chi chichinga (Tuiza 1)

• Jishu: Katangmavaila Ringkhangarum (Tuiza 2)

• Jishu: Âpug-Âpaka Kasema (Tuiza 3)

• Jishu: Kahor kala Mirinwui Ângayung (Tuiza 4, 5, 9)

JISHU KRISTAWUI_______________ ___________ ______ !Hakmahâlak kahai Khamashung Tharuk

Page 29: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

SÂKHANGATHABINGWUI OTSAK: ÂKHUM KATHUM SADA

23

____________ LI KALA ____________ LI Kapikasang 8-

12

_____________ ÂCHIKUN

VÂSHUNGDA Kapikasang 13-

28

____________ LI Kapikasang

1-7

PAO KAZAT SHONGZÂ KHARE

JERUSALEM KAZIP (COUNCIL)

PAO KAZAT SHONGZÂ KAKHANE

PAO KAZAT SHONGZÂ KAKATHUMA

Paul: Jerusalemli

Paul: Mi Kachungkhawui Mangâli Kaphayet

Paul: Sanhedrinwui Mangâli Kaphayet

Paul: Felixwui Mangâli Kaphayet

Paul: Festuswui Mangâli Kaphayet

Paul: Awunga Agrippawui Mangâli

ROMELI HUIKHAVÂ: Marikhong Kakai

Paul: Rome

1234567

8

9

10

11

12

13141516171819202122232425262728

Jishuna Kakaso kala Kazingram kâthuikahai

Pentecost: Churchwui Kapharâ Zimiksho

Phei Katekli Raikhami

Remeithui kaji Rekkakharek

Ananias kala Sapphira

Remeithui kaji Deaconbing

Stephen kala Shitkasangwui vang Kathi

Philip kala Ahonga

Damascus Shongfali Saulna Vareli khuikasang

Peter kala Cornelius

Peterna Gentilenaoli pao hâkashokwui maramli kaphayet

Herodna Vareshibingli Rekkakharek

Akhum 1

Akhum 2

Akhum 3

Jerusalem

Palestine

Syria

Okathui

Page 30: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

24

Paul: Awui Kharamkazat Yangkhakakhui

Otsak 15 Jerusalem

Kazip

1.“Sayangkakhui”

2. “_________ vâk khavâ”

Tuipam Kupsangkahaina: __________ na ______ maningmana!

Khamataiya: Phatop kazang, _________ li chihokhavâ; phatop shimli kala____________ li vareshi mankakâ; khamataiya kala khanaowa chithi; “kaphâ rai ngararhaira, shitkasang eina yuihaira!”

Khamataiya: _____________ wui churchli âtam sharakha kapam; yaronnao akha kathi eina ringkhangasak; chithi kakapi; _________________ li Ephesiawui ot kasâbing khangama.

3. “____vâk khavâ”

4. “_____ li __________!”

ASIA

EUROPE

•JERUSALEM

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

ASIA

EUROPE

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

ASIA

EUROPE

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

ASIA

EUROPE

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

Khamataibing: ________li khokharum; matakhak kahai ot kasâ; Paulli ________________; otmangâ kasak; church haokaphok.

Khamataiya: church kachungkha haophoka; _____________ li khava, kala Athensli; Mars Hill; ______________ li kasângkha kapam.

#2

#3

#4

•JERUSALEM

•JERUSALEM

•JERUSALEM

#1

Otsak 15-18

Otsak 18-21

Otsak 21-28

Otsak 13-14

KUPSANG KAHAI, KATAMLI KHANGACHON MASING 36 LI MIHAIDALEI.

Meoma

Ngalung eina kaher

LukhamashanAin

Europe

MacedoniaCorinth

Asia

Ephesus

UNGKAPHATRome

Rome

Caesar

amphitheatre

Page 31: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

PAULWUI KHAMATAIYA MASHUN TUIPAM KHANI Vareshirinwui Khamataiya

Shimphung/Ângayung

25

________________ -- moreili narkahaiwui eina khalâkhami…kala  __________________

(_________________ KASHOK OTSHOT!)

______________ -- katharkhamashung sâkhavai khaishokahai.(MARON MARON RARSANGMAMANDA ___________________,)

Hao. 15:6 Abramna Proholi shitsanga; kala chiwui vang ali khamashung khangarongana da shankhui.

Rom 5:16-18 Varewui lemmet eina mi akhawui moreiwui athei chi ngateiya. Mi akhawui moreiwui vang eina “Khayon” kaho chi theikhui ngasaka, kala morei kachungkha sakahaiwui thili lemmet china mashungkhami khuirai. Mi akhawui moreiwui vang kathina mungsai kha Jishu Kristana sami kahai athei china kayakha hakmeikhala! Varewui makhavata lukhamashan kala khamashung-khangarongwui lemmet samkaphanga athumna Jishu Kristawui manga eina kharing samphangra.

1 Cor 1:2 Corinthli khalei Varewui church, Varewui kathara mi sakhavai hokhui kahaibing saikora, KRISTA Jishuli khangarumwui vang Varewui mi sakahaibing kala apam kachivali Proho Jishu KRISTAli athumwui kala ithumwui Prohonada kokharuma mi saikorali kakapi chithina.

2 Cor 5:17 Chiwui vang eina kachikathana KRISTAli zangakha a midhar onhaira; kachama ot thuihaida yanglu; kadhara rakahaina.

Rom 5: 1-4 Ara shitkasangwui manga eina ithumli mashungmihaoda ithumwui Proho Jishu KRISTAwui manga eina Vareli mashit ngasakhaira. Shitkasangwui manga eina arui ithumna Varewui lukhamashan lungli ringda khalei hi mazapyangdalei kala Varewui tekhamatei chi ithum samphangngarumra kajiwui kachihanwui vang mathanna. Chili langda ithumna kachotkachanglila ringphai, khikhala jila ithumna thei kaja kachotkachang eina khangkathei shoka, khangkathei eina Varewui kapen, Varewui kapen eina kachihan shoka.

Mashungkhami

Tharkhami

Mashungkhangasak

Âkhashimâng

Savâshumki kachi

Page 32: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

KHARE : PAULNA KAKAPI CHITHIBING

ROMNAO

__________

__________EINA

THARKHA-MI

EPHESIA-NAO

SHITKA-SANG

BINGWUI APONG

1:3

PHILIPPIA-NAO

Jishu KRISTA

ITHUMWUI MATHÂN-KHAVAINA

4:4

2 COR

PAULWUI SÂKHA-NGATHA KÂKA-SHUNG

12:9

GALATIA-NAO

__________

__________WUI

PANGSHAP

3:2

1 COR

CHURCHLI VARESHINA

OWUI ÂCHAM ÂRAM

1:2

COLOSSIA-NAO

Jishu KRISTA: MAKHA-

NGAPATA

2:10

JAMES

_________

__________

__________SHITKASANG

2:26

1 PETER

VARESHI-WUI MIRIN

KALA SÂRÂN

2:7

2 PETER

CHURCHLI NGWUIDA

TAMKACHITHEIBING

2:1

1 JOHN

NGATANGMI HAIRA

NGWUIDA TAMKACHI-

THEILI NGASHARLU

5:13

2 JOHN

KRISTA-WUI NINGKHAMI

LUNGLI KAZAT

v. 3

JUDE

SHITKA-SANGWUI

VANG KHANGA-

NING

vv. 20-21

3 JOHN

JOHN SÂKHANGA

-THAWUI KASHAP

vv. 4, 11

KAKHANE: “KATEIBINGNA KAKAPI CHITHI

1 THESS

KHANAOWA ZIMIKSHOLI RASHOKKI KAJIBING

1:10

2 THESS

RARADA KHALEI

PROHO WUI ZIMIKSHO

1:6

CHURHWUI TAZAK KAHAI

KASHOK KAZANG

1 TIMOTHY

2:8

2 TIMOTHY

PAOKAPHA KHANGÂK;

PAO HÂSHOKLU

1:13

TITUS

_________

__________SAKIKAJIBI

NG

2:1-2

PHILEMON

KRISTA WUI LUNGLI KATEILI

KHUISANGKHAMI

v.17

HEBREW-NAO

JISHU KRISTA:

_________ _________________

1:4

“Chithibing”” wui Khamataiya Tuiguibing

26

SHITKA-

SANG

THANGKA-

CHIDAWUI

MIRINLI

LUKHAMA-

SHAN

KATHÂN-

NACHUIKHAMA-

TAIYA

MAKHAVATA

1:17

Page 33: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

“Chithibing” wui khamataiya Tuiguibing

26a

EPHESIANAO 1:3Ithumwui Proho Jishu KRISTAwuili kazangwui vang Varena kazingramli ithumwui tungli manglawui sokhami kachungkha heirormihaira.

GALATIANAO 3:2 Hi hanglu: Varewui mangla hi ain khamayon einaka, paokapha shalaga shitkasang eina samkaphangkhala?

2 CORINTHIANAO 12:9Kha ana ili hãnga, “Iwui lukhamashan chi nawui vang shapa, kaja khangazan tharan iwui pangshap chi kashung ngasaka.” Chiwui vang eina iwui khangazanwui vang mataimeida mathanda langsomeira, chithaakha KRISTAwui pangshap chi iwuili leimichingra.

PHILIPPIANAO 4:4Atam kachida Proholi ringkhangarumwui vang mathanchinglu. Ina hangluishitli; mathanlu!

COLOSSIANAO 2:10Chieina ali ngashikta okthuikharum lungli nathumli kakashunga mirin chi mihaira.

1 CORINTHIANAO 1:2Corinthli khalei Varewui church, Varewui kathara mi sakhavai hokhui kahaibing saikora, KRISTA Jishuli khangarumwui vang Varewui mi sakahaibing kala apam kachivali Proho Jishu KRISTAli athumwui kala ithumwui Prohonada kokharuma mi saikorali kakapi chithina.

ROMNAO 1:17Kaja, Varivarana mikumoli kathada mashungmikhala kaji hi pao khamathana phongmi: hi khare eina thuilaga khanao eina tangda shitkasang manga einana. Hithada kapihaida lei, “Shitkasangwui manga eina mashungmi kahai a china ringra.

PHILEMON 17-18Chiwui vang eina ili nawui ot sakhangaruma akhana da phaningakha ili nana samphangkhuiki kaji thada ali samphangkhuimilu. Nali khayon sahaisalala kala leiman zangsalala chi ina runra..

1 TIMOTHY 2:8Chiwui vang eina mayarnaona kakhararla, malungkhavatla maleila apam kachivali pang khangkada seiha samingasakngai.

2 THESSALONICANAO 1:6 Varena phavaira kaji chi ana sara, nathumli rekakharekbing chili ana rekharekra.

1 THESSALONICANAO 1:10 Ithumli raki kaji malungkhavat chiwui eina kanshokkhame, kathiwui eina Varena ringkhangasaka Anaomayara Jishuwui pongli athumna ngazeksera.

TITUS 2:1-2Kha tamkachithei khamatha chili khangaruma chi nana chishutphalungra. Khararnaobingli ngarakzakhai khavai, ningka khavai, khalatta ngarinthei khavai, shitkasang, leikashi kala kakhangli nganingtit khavai tamchitheilu.

2 TIMOTHY 1:13Nawui vang shurpai khavai ngayoyan thada ina tamchithei kahai khamashung tui chi singtitlu, kala KRISTA Jishuwuili khalei shitkasang kala leikashi chili leichinglu.

JUDE: vs. 20-21Kha leikashebingli, kathara shitkasang chili reisang khavai salu, kala Mangla Katharawui pangshap eina ngasoda seiha salu.

3 JOHN vs 4:11Inaongara khamashung eina okthuida lei kaji paoli langmeida ringphakhamei maleiluimana…Leikase ngasotnao, makapha mashaalu, kha kapha shakhuilu. Kapha kasa chi Varewuina, kha makapha ot kasapa chi Vareli matheimana.

2 JOHN v.3 Âvava Varivara kala Âvavawui Naomayara Jishu KRISTAwui eina khara lukhamshan, phaningkhami kala chingri kahai china ithumli khamashung kala leikashi eina ngasomira.

1 JOHN 5:13 Varewui Naomayarali makashiman kharing lei kaji theikhavai ina hi kakapina.

2 PETER 2:1 Chieina nathum khalatta makapha-makhaya chi haorhaolu. Makapikluialu, mapharekalu, mayuishialu kala kaphor tui mamatuialu.

1 Peter 2:7Li shitkasangbingwui vanga kapi kahai hithada: “Makannamana, da shim kasaana horkahai ngalung chi phameikap kaje akhoka ngasahaowa.”

James 2:26 Mangla mazangakha phasamang kathina, otsak mazangakha shitkasangmang kathina.

Hebrews 1:4 Varena Anaomayarali khami aming china kazingraobing-wui amingli reikhamei thada athumli Anaomayara reimeida sakahaina.

Paulwui Chithibing wui eina

“Kateibingna kakapi Chithi” wui eina

Page 34: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

27

SÂKHANGATHA JOHNNA:

CHITHIBING MAHORWUI

BICHAR TALLAWUI BICHAR

TENGKOTWUI BICHAR MATHUI KAHAI CHURCH

KRISTAWUI LATKHARÂ

PHONGKHAMI

YAONAOWUI _____________

____________

PHO. 19:1-10

PHONGKHAMILI

KHAMATAIYA

ÂPONG PHANGÂ:

KAPIKASANG 19,

20, 21

JISHU KRISTAWUI ____________

PHO. 19:11-16

KRISTANA ___________

_________

PHO. 20:4-6

HAKKHAMAHÂ __________

_____________ WUI BICHÂR

PHO. 20:11-15.

KADHARA _____________

KALA KADHARA __________

PHO. 21:1-8

Katang Makhavai Rârâda Khalei chi Yangkhakakhui

AEGEAN NGAYILI KHALEI

PATMOS ISLANDWUI EINA A.D. 95

MAIKHALI KAKAPI

SHAKKAZÂ

ZÂTKHÂNG

RÂKAKHANE

OKATHUILI

KHAMUNG

KAZINGRAM

KACHARA

WUNGPAMKHONG

OKATHUI

Page 35: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

ABRA-HAMIC

COVENANT

DAVIDIC COVENANT

LAND COVENANT

O 7 V J

NEW

COVENANT

Biblewui Tekhamatei Khararchân Parengwui Ningrin Kharupkakhui

Biblewui Thotrinchân Chonsâ

28

M 4

M 3O R W N V

ABRA-HAMWUI TUINGASHIT

DAVIDWUI TUINGASHIT

NGALEI

TUINGASHIT

KADHAR

TUINGASHIT

JISHUKRISTAAbrahamli tuingashit sâkahai chi ungshungmamânda,Biblewui khararchânpongla

mataikâmamân:

• Haokaphok Kapikasang 12 kala 15 wui Abrahamli Kaho kala Tuingashit,

• Khalatlui Kapikasang 30 wui Ngalei (Palestinian) Tuingashit,

• 2 Sam. 7 wui Davidwui Tuingashit kala

• Jeremiah 31 wui Kadhar Tuingashit.

YA

ON

AO

WU

I S

HA

KK

AZ

A

ZA

TK

HA

NG

Jish

u K

RIS

TA

WU

I R

AK

AK

HA

NE

KR

ISTA

NA

OK

ATH

UIL

I Z

ING

KU

M T

HIN

GK

HA

K

HA

MU

NG

HA

KK

HA

MA

HA

KA

CH

AR

A

WU

NG

PA

MK

HO

NG

WU

I B

ICH

AR

KA

DH

AR

A K

AZ

ING

RA

M

KA

LA

KA

DH

AR

A

OK

ATH

UI

Page 36: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

Mangâshongwui lairik ânâbinghi Khayeirumli

tammamânlaga, katamnaona chipuisangki kaji chi

kupsangkahai “tharzari” eina chithei khamina. Kha,

Khayeirumli tammahungda leilakhava khamasai bingchi

chipuisangmamân khavai katomdalei; china ithumwui

tamkakhui hi mapung phâmeingasakra.

29

Page 37: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

30

BIBLEWUI THÂK MARON MARON SEMKAKÂ

RN

ER

PG

GNMN

DN

U

B

H

N(A)

C

J

KB

SK

E

NK

“OT MANGÂWUI VANGNGARÂNKAPHOK”

“KHARARCHÂN” CHILI ÂPONG MATAIKASANG

ER

PG

GN

RN

MN

DN

U

B

HN(A)

SK

NK

EKB

C

J

“OT MANGÂWUI VANGNGARÂNKAPHOK”

Page 38: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

31

“BIBLE FILES” BING KAZIPKASANG”

JOSEPH

430

MOSES

40

Z - E - N

JOSHUA

Jericho/Ai

Church

Israel Judah

10 2

20-J 20-R

200 350

Assyria Babylon

N

V

J

O

ABRAHAM

J - E

12

(1500 B.C.)(500 B.C.)

(1000 B.C.)

(2000 B.C.)

DT

S - D - S

O 7 V J

(Abrahamwui mangâli)

LAIRIK ÂNÂ PÂ HI, LAIRIK NAMKASHOK WUI MASHUN ZANGDA, NAMSHOKLUISHIT LAGA

KATAMWUI KALA TAMKACHITHEI WUI VANG SHICHIN PAIRA.

OKATHUI KASEM

Mayarnao kalaShanao khare

Morei kharePaokaphâ khareShimkhur khare

Mi sâthat khareTara kaphong/changjingawut

Dolân

RAOPAM

Sinai

A - Y - P

Kadesh Barnea

TAMKACHITHEI 5

SHONGZAVARI KAHAI

Greekwui Alex

Romanwui Zatkhanâ

NARKAHAI

ZINGKUM 70

Hankhaung âpong 3

Zingkum 100/50,000

Ngalei Ngayarkahai

Krush

Paokaphâ

Otsak

Chithibing

Phongkhami

ROTKHAMARAT

Wungva Wungvâ

350

WUNGNAO

••• KAKAI •••

Âto Âze

N - Â - S

I - I

ÂWUI KAHO

Mirin

AT KT

NT

Jishu

MARÂNBING

M

I 4

MIS

HA

NG

3

Page 39: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

32

Khalatlui. 30:1-10 2 Sam. 7:14-16 Jer. 31:31-34

__________

Gen. ___:___

HAOKAPHOKLI ABRAHAMLI NGASHITKAHAI: Bibleli Phongkhamiwui Ameikong (khamataiya)

ABRAHAMWUI

TUINGASHIT

Abrahamli _______

Hao. 12:1-3

__________ Hao. 15:9-18

Hao. 13:15 Hao. 13:14-16 Hao. 15:9-18

Kakhalat mataisang khangasak Tuingashitbing

Hao. 12:2 Hao. 12:3

Abrahamwui Tuingashit hili Farorkhami Tuirabing

Hao. 12:1NGALEI

TUINGASHIT

KATANG MAKHAVAI TAZAK KAHAI MAKHANGAPAT

KAHO

SOKHAMIATHA

Tuingashit Tuingashit TuingashitNGALEI DAVIDWUI KADHAR

Page 40: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

33

HARKAHAIYA” BIBLE

TUIKUI AKHA:

D(KT) D(NT)

A

B

C

E(KT) E(NT)

F(NT)

G(NT)

F(KT)

G(KT)

H(OT) H(NT)

I(OT)J

//

2 1

Zingkum 1600

Kapimebing 40

Hebrew

Lairik “39”

Greek

Ain

Khangashit

Telescope

Microscope

Telescopes

Microscope

Telescope

Varewui Tekhamatei

“Kachama” Tuingashit “Kadhara” Tuingashit

Lairik “27”

HISTORIES

1

2

34

56

7

8

KACHAMA KALA KADHARA TUINGASHITWUI NGARAIKACHÂ ÂYANBING:AIN (1) kala PAOKAPHÂ (5)na thotrinchân khuikashok,

THOTRINCHÂNBING (2) kala OTSAK (6); ngashan reikasang kachithei;

Lairik kachungkha khuikashok;LAASEM (3) kala CHITHIBING (7),

ithumwui Bibleli ngakheikhang kahai khani shokhangasak, MARÂNKHAMI (4) kala PHONGKHAMI (8).

Lukhamashan

Ungkashung

Kânthui Kahai

Katang Makhavai

Rârâda khalei

Katang Makhavai

AIN

MA

NK

HA

MI

PHONGKHAMI

PAOKAPH

Â

CHITHIBINGOTSAK

LAASEM

THOTCHÂNBING

Page 41: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

34

KACHAMA TUINGASHIT PARENG EINA KHANGASUN

KATAMLI KHANGACHON MASING19LI ÂNÂ HILI NGARAIKACHÂ KHAMASAI NGARANMIHAIDA LEI.

OKATHUI KASEM

ABRAHAM

JOSEPH

MOSES

JOSHUA

ROTKHAMARAT

NARKAHAI

VARI KAHAI

Jishu

WUNGNAO

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

O

MI 4

MIS

HA

NG

3

V

J

O 7 V J

TH

OT

RIN

CH

AN

(12

)

LA

AS

EM

(5

)

Nganaimeikapkaje âtam Pâreng: 2000 B.C. wui mangali

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 2000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 2000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 1500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 1500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtampâreng: 1000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 1000 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: 500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtampâreng: 500 B.C.

Nganaimeikapkaje âtam pâreng: KhareCentury A.D.

Shimkhur Morei Tara kaphong

DolânN-A-S Isaac

Jacob

Naomayara 12

Sinai

A-Y-P

Kadesh

Zingkum 40 Tamkachithei 5

Raopam

430

Jericho/Ai

Ngalei Ngayarkahai

Wungva-Wungvâ

Zingkum 350

S-D-S KAKAI

Ato

Shang 10

Israel

20-J 200

Assyria

Aze Shang 2 Judah 20-R 350 Babylon

Zingkum 70

Shang 2 Zingkum100

Mi 50,000 Z-E-N

Greekwui Alex

RomanwuiZatkhanâ

Life Krush

Church

circa:

*

*

**

NT

AT

DT

KT

7.

7.

7.

7.

2.

KADHARA TUINGASHITPAOKAPHA…OTSAK…CHITHIBING…PHONGKHAMI

©2004 John Fryman

(S)

(D)

(S)

(MR)

}

( )

“LAIRIKBING SEMKAKȂ:”

Khayeirum Katamli Khangachon Masing

Haokaphok

Pangmonshi

Mishan

Khalatlui

Shongzâ

Job

Laa

Chan.

Has.

Sol.

Abra- ham

1/2 David 1 Moses

Joshua

Wungva-Wungvâ

Ruth

1 Samuel

2 Samuel1 Wungnao

2 Wungnao

1 Thotrn.2 Thotrn.

EzraNehemiah

Esther

AmosHosea

Jonah            (Nineveh)

IsaiahJoel

Micah

Jeremiah

Habakkuk

Zephaniah

Ezekiel

Daniel

Haggai

ZechariahMalachi

Obadiah                    (Edom)

Nahum       (Nineveh)

*Chapchat Laa

AHJ

IJM

HZM

HN

O

ED

MA

NM

I KA

HIB

ING

(17

)

gato ngarâliuimidaamitheilu

naesuliahorhailaklakthuira

esuna

oda leilakhaathumanunglu

nochwui shimharkachikat

angkhamichinliakshidaakhuihaialu

Z

LeishidaJ

AIN

(5

)

KHANGATEI LAIRIK KATONGA CHI WUNGNAO

ÂTAMWUI EINA NA

Solomonna

Thangkhamei wui pongli

Solomonna Mirinwui

pongli

Solomonna

Shimkapânwui pongli

MARANBINGWUI KHANGANONG CHI

KHALÂ KAKHUI:ISRAELLI

(WUNGRAM ÂTO)

JUDAHLI (AWUI SUIKATÂ LI)

JUDAHLI (ROTKHAMARATLI)

JUDAHLI (NARKAHAILI)

JUDAHLI (HANKHAUNGLI)

“NGAKAI”

KAHAI

WUI THILI

MARANBINGNA

ZINGKUM

SHÂMATIWUI

ALUNGLI

KAGAPINA”

Page 42: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

35

KADHARA TUINGASHIT WUI LAIRIKBINGKadhara Tuingashit hina “Jishuwui File” eina thuida”…Pao Kapha kala Church wui thotrinchan hili zingkum 100 shakhawui hangkhamina. Achalakhava, Kadhara Tuingashit hi matailak kahai

tuikhur mati sada khaihai….

_____________ kala ___________

____________ ____________

____________ ____________

____________ ____________

(4) (1) (21) (1)

SÃKHANGATHABINGWUIOTSAK

PAOKAPHÃ:

Matthew*

Mark*

Luke*John--------

*Synoptic:____________________

PHONGKHAMI

______ _______ _______

“________________________”

________

2 cor

raktheilaka_____

“____________________________________”

CHITHIBING

Paulna kagapi chithibing:

Romnao1 Corinthianao2 Corinthianao

GalatianaoEphesianaoPhilippianaoColossianao

1 Thessalonicanao2 Thessalonicanao

1 Timothy2 Timothy

Titus

Philemon

Khangateiwui Chithibing:

Hebrews

James1 Peter2 Peter1 John2 John3 JohnJude

KUPSANG KAHAI, KATAMLI KHANGACHON MASING 35 LI MIHAIDALEI.

Khamashung Churchwui ChurchwuiKatang makhavai

“Yangkha-

Gentiles

Romnao

Thada Tip-Tit haolu

Phungkhangarum Chithi

Varewui maram Thotrinchân Kazang- kashokRarada khalei

Ngarum”

EinaPangmonChungmei

Aja ngayâ Jerusalemwui Tvli azingwui _______ nao matina kumei ngareora

James, Peter, John, kala Jude

Hebrew

Page 43: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Khayeirum Katamli khangachon mashing

© 2006 TBBMI

36

#1.“Sayangkakhui”

2. “Europe vak Khava”

Tuipam Kupsangkahaina: LUKHAMASHAN na AIN maningmana!

Khamataiya: Phatop kazang, Romeli chihokhavâ; phatop shimli kala Caesarli vareshi mankakâ; Khamataiya kala khanaowa chithi; “kapha rai ngararhaira, shitkasang eina yuihaira!”

Khamataiya: Meomali khokharum; matakhak kahai ot kasâ; Paulli ngalung eina kaher; ot mangâ kasak; church haokaphok.

Khamataiya: Ephesusli atam sharakha kapam; yaronnao akhali kathi eina ringkhangasak; khamataiya chithi kakapi; amphitheatreli Ephesiawui otkasabing khangama.

Khamataiya: church kachungkha haophoka; Macedoniali khavâ, Athensli; Mars Hill; Corinthli kasângkha kapam.

Acts 15 Jerusalem

Kazip

4

3. “Asia vak Khava”

4. “Romeli UNGKAPHAT!”

ASIA

EUROPE

•JERUSALEM

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

ASIA

EUROPE

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

#2

ASIA

EUROPE

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

ASIA

EUROPE

ARABIAAFRICA

•SYRIAN ANTIOCH

•PISIDIAN ANTIOCH

•ROME

GREECE

ATHENS/CORINTH•

EPHESUS

Otsak 15-18

Otsak 18-21

Otsak 21-28

Otsak 13-14

#2

#3

#4

#1

Paul: Awui Kharamkazat Yangkhakakhui

Page 44: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

KHA HÂNGMILU…

The Bible…Basically Ministries International Inc.v: 817-346-4750 c: 817-300-6492 www.biblebasically.org [email protected]

Kristawui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

Bible…Ngashankakhui tamkhamili nana khaphâ-kashi theikakhui kala tamkakhui chi ishiwui ministryli kha hângmilu. Nana nawui kaphaning hângkhami mangâ

eina ishiwui ministrywui ot kasâli kachungkha mataikasang ngasâra. Nawui âming mamilala mayai. Kha, nana mingaikha nawui aming, address kala email azingli

kapimilu; rârâda khalei âtamli ishi ministrywui otmangâ nali pao mipaimei khavai.

(azingwui hi machipuilala mayai)

Aming:_________________________________________________Apam:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Email Address:__________________________________________

KATONGA KHA NAMSHOKMISERLU!

Khayeirum hiwui âtam shikachin hi( ) sangnâhaowa ( ) ngarakzak hai ( ) kha sângmeipai ( )

sângmeikhârda sâpai

Chungmeida kapingaiakha khanukvâk kapimilu

Page 45: Khayeirum Katamli khangachon mashing © 2006 TBBMI THE BIBLE…BASICALLY MINISTRIES INT'L INC. KRISTAwui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

NANA TUIKHUR ÂKHAMÂNG HÂNGKHAMINA KACHUNGKHA NGACHONRA!

The Bible…Basically Ministries International Inc.v: 817-346-4750 c: 817-300-6492 www.biblebasically.org [email protected]

Kristawui âsâkai katongali Biblewui wortam mayâsang khangasak

BIBLE…NGASHANKAKHUIWUI KHAYEIRUM PROGRAM HIWUI MARAMLI NANA MINISTRY KHANGATEIWUI MIBINGLI MANINGAKHA CHURCHESBINGLI

HÂNGMARONMISIJA ISHIWUI MINISTRYLI KACHUNGKHA KHANGACHON NGASÂRA. CHIEINA ISHINA ÂTHUMWUI ÂPAMLI KHAYEIRUM HI VÂRUNGKAPAI

MINISTRIESBINGWUI MARAMLI KHA HÂNGMILU.

LONGNAOWUI AMING:_________________________________________APAM : ______________________________________________________SAMPHANGKAPAI MIPA: _______________________________________

NAWUI ÂMING SHICHINPAIRALÂ?____________________

Aming :________________________________________________

Apam:_________________________________________________

Email Address:__________________________________________

KATONGA KHA NAMSHOKMISERLU!

LONGNAOWUI AMING:_________________________________________APAM : ______________________________________________________SAMPHANGKAPAI MIPA: _______________________________________

NAWUI ÂMING SHICHINPAIRALÂ?____________________

LONGNAOWUI AMING:_________________________________________APAM : ______________________________________________________SAMPHANGKAPAI MIPA: _______________________________________

NAWUI ÂMING SHICHINPAIRALÂ?____________________

LONGNAOWUI AMING:_________________________________________APAM : ______________________________________________________SAMPHANGKAPAI MIPA: _______________________________________

NAWUI ÂMING SHICHINPAIRALÂ?____________________