24
ş 2018 Cilt 8 Sayı 1 Winter 2018 Volume 8 Issue 1 ISSN: 2147-1908

Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Kış 2018 Cilt 8

Sayı 1

Winter 2018 Volume 8

Issue 1

ISSN:2147-1908

Page 2: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKURAMVEUYGULAMA/EDUCATIONALTECHNOLOGYTHEORYANDPRACTICE

Cilt8,Sayı1,Kış2018

Volume8,Issue1,Winter2018

GenelYayınEditörü/Editor-in-Chief:Dr.HalilİbrahimYALINEditör/Editor:Dr.TolgaGÜYER

SorumluYazıİşleriMüdürü/PublisherEditor:Dr.TolgaGÜYERRedaksiyon/Redaction:Dr.TolgaGÜYERDizgi/Typographic:Dr.TolgaGÜYER

SayfaTasarımı/PageDesign:Dr.TolgaGÜYERKapakTasarımı/CoverDesign:Dr.BilalATASOY

İletişim/ContactPerson:Dr.AslıhanKOCAMANKAROĞLU

Dizinlenmektedir/Indexedin:ULAKBİMSosyalveBeşerîBilimlerVeritabanı,TürkEğitimİndeksi

ETKUDergisi2011yılındanitibarenyıldaikidefadüzenliolarakyayınlanmaktadır.EducationalTechnologyTheoryandPracticeJournalispublishedregularlytwiceayearsince2011.

EditörKurulu/EditorialBoard*

Dr.AbdullahKuzu Dr.AnaPaulaCorreiaDr.Aytekinİşman Dr.BuketAkkoyunluDr.CemÇuhadar Dr.DenizDeryakulu

Dr.DeepakSubramonyDr.FezaOrhan Dr.H.FerhanOdabaşıDr.HafizeKeser Dr.HalilİbrahimYalınDr.Hyo-JeongSo

Dr.KyongJee(Kj)KimDr.M.YaşarÖzdenDr.MehmetGürolDr.ÖzcanErkanAkgünDr.S.SadiSeferoğluDr.SandieWaters

Dr.ServetBayramDr.ŞirinKaradenizDr.TolgaGüyerDr.TrenaPaulusDr.YavuzAkpınarDr.Yun-JoAn

*Listeismegörealfabetikolarakoluşturulmuştur./Listiscreatedinalphabeticalorder

HakemKurulu/Reviewers*

Dr.AbdullahKuzuDr.AdileAşkımKurtDr.AgahTuğrulKorucuDr.ArifAltunDr.AslıhanİstanbulluDr.AslıhanKocamanKaroğluDr.AyçaÇebiDr.AyferAlperDr.AynurKolburanGeçerDr.AyşegülBakarÇörezDr.BaharBaranDr.BerrinDoğusoyDr.BilalAtasoyDr.ÇelebiUluyolDr.DemetSomuncuoğluÖzerbaşDr.DenizAtalKöysürenDr.DenizMertkanGezginDr.EbruKılıçÇakmakDr.EbruSolmazDr.EkmelÇetinDr.EminİbiliDr.EmineCabıDr.EmineŞendururDr.ErinçKarataşDr.ErhanGüneşDr.ErkanÇalışkanDr.ErkanTekinarslanDr.ErmanYükseltürkDr.ErolÖzçelik

Dr.ErtuğrulUstaDr.EsmaAybikeBayırDr.FatmaBayrakDr.FatmaKeskinkılıçDr.FezileÖzdamlıDr.FilizKalelioğluDr.FundaErdoğduDr.GizemKaraoğlanYılmazDr.GökçeBecitİşçitürkDr.GökhanAkçapınarDr.GökhanDağhanDr.GülfidanCanDr.H.FerhanOdabaşıDr.HafizeKeserDr.HalilErsoyDr.HalilİbrahimAkyüzDr.HalilİbrahimYalınDr.HalilYurdugülDr.HasanÇakırDr.HasanKaralDr.HaticeDurakDr.HaticeSancarTokmakDr.HüseyinBicenDr.HüseyinÇakırDr.HüseyinÖzçınarDr.HüseyinUzunboyluDr.IşılKabakçıYurdakulDr.İbrahimArpacıDr.İlknurResioğluDr.KeremKılıçer

Dr.KevserHavaDr.M.EmreSezginDr.M.FikretGeliboluDr.MehmetAkifOcakDr.MehmetBarışHorzumDr.MehmetKokoçDr.MelihEnginDr.MeltemKurtoğluDr.MukaddesErdemDr.MustafaSerkanGünbatarDr.MutluTahsinÜstündağDr.NadireÇavuşDr.NecmiEşgiDr.NezihÖnalDr.NurayGedikDr.NurettinŞimşekDr.OnurDönmezDr.ÖmerFarukİslimDr.ÖmerFarukUrsavaşDr.ÖmürAkdemirDr.ÖzcanErkanAkgünDr.ÖzdenŞahinİzmirliDr.ÖzlemÇakırDr.RamazanYılmazDr.RecepÇakırDr.SamiAcarDr.SamiŞahinDr.SelayArkünKocadereDr.SelçukKaraman

Dr.SelçukÖzdemirDr.SerapYetikDr.SerdarÇiftçiDr.SerçinKarataşDr.SerkanŞendağDr.SerkanYıldırımDr.SerpilYalçınalpDr.SibelSomyürekDr.SonerYıldırımDr.ŞafakBayırDr.ŞahinGökçearslanDr.ŞeyhmusAydoğduDr.ŞirinKaradenizDr.TayfunTanyeriDr.TurgayAlakurtDr.TolgaGüyerDr.TürkanKarakuşDr.UğurBaşarmakDr.ÜmmühanAvcıYücelDr.ÜnalÇakıroğluDr.VeyselDemirerDr.VildanÇevikDr.YalınKılıçTürelDr.YaseminDemirarslanÇevikDr.YaseminGülbaharDr.YaseminKoçakUsluelDr.YavuzAkbulutDr.YusufZiyaOlpakDr.YükselGöktaş

*Listeismegörealfabetikolarakoluşturulmuştur./Listiscreatedinalphabeticalorder.

İletişimBilgileri/ContactInformation

İnternetAdresi/Web:http://dergipark.gov.tr/etkuE-Posta/E-Mail:[email protected]/Phone:+90(312)2021738Belgegeçer/Fax:+90(312)2028387

Adres/Adress:GaziÜniversitesi,GaziEğitimFakültesi,BilgisayarveÖğretimTeknolojileriEğitimiBölümü06500Teknikokullar-Ankara/Türkiye

Page 3: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

187

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulamaCilt:8Sayı:1Yıl:2018

WEB2.0HIZLIİÇERİKGELİŞTİRMEÖZ-YETERLİKİNANCIBELİRLEMEYEYÖNELİKÖLÇEK(W2ÖYİÖ)GELİŞTİRMEÇALIŞMASI*

SalihBİRİŞÇİ1,ÜmitKUL2,ZekiAKSU3,DursunAKASLAN4,SedefÇELİK5

Öz

Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler eğitim alanında da kendini göstermekte olup,derslerkapsamındaelealınankonulardahilindemateryalve içerikgeliştirmedesözkonusuteknolojilerden faydalanmayı beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, hizmet öncesieğitimde yer alan öğretmen adaylarının hızlı içerik geliştirme araçlarından eğitsel amaçlıfaydalanmalarındaki yeterliklerinin belirlenmesi ve tespit edilen ihtiyaçlar dahilindeeğitimlerine yön verilmesi önem arz eden konular arasında görülmektedir. Bu çalışmada,yürütülecekderslerkapsamındakievrelerdehızlıiçerikgeliştirmearaçlarınıkullanabilmedekiyeterlikdüzeylerinitespitetmeyeyönelikbirölçekgeliştirmesiamaçlanmıştır.Buamaçlailkolarak, literatür taraması çerçevesinde 40 maddelik soru havuzu oluşturulmuştur. Bumaddeler uzman görüşleri doğrultusunda yapılan incelemeler neticesinde bazı maddelerçıkartılmış bazılarının üzerinde düzenlemeler yapılarak 36 maddelik taslak ölçek formuoluşturulmuştur.Ölçek5’li likerttipindehazırlanmışolupkategorileriÇokyetersizimileÇokyeterliyim arasında değişmektedir. Hazırlanan taslak ölçek farklı üniversitelerin eğitimfakültelerindekifarklıbölümlerdeöğrenimgören337öğretmenadayınauygulanmışveeldeedilenverilereaçımlayıcıvedoğrulayıcıfaktöranaliziuygulanmıştır.Açımlayıcıfaktöranalizisonucunda 3 faktör altında toplanan 21 maddenin toplam varyansı % 65.630 açıkladığınıgöstermektedir.Bufaktörler,Web2.0araçlarınındersiçeriğininhazırlanması,dersiçeriğininsunumu ve öğrenme çıktılarının değerlendirilmesi sürecinde kullanılabilirliği şeklinde* Bumakale 2016.S30.02.02 numaralı ARTBAP projesi kapsamında hazırlanmış olup, 24-26Mayıs2017tarihlerindedüzenlenen11.UluslararasıBilgisayarveÖğretimTeknolojileriEğitimiSempozyumu’ndasözlübildiriolaraksunulmuştur.1Yrd.Doç.Dr.,ArtvinÇoruhÜniversitesi,EğitimFakültesi,[email protected]ç.Dr.,ArtvinÇoruhÜniversitesi,EğitimFakültesi,[email protected]ç.Dr.,ArtvinÇoruhÜniversitesi,EğitimFakültesi,[email protected]ç.Dr.,HarranÜniversitesi,MühendislikFakültesi,[email protected]ç.Dr.,ArtvinÇoruhÜniversitesi,EğitimFakültesi,[email protected]

MakaleGeçmişi/ArticleHistoryAlındı/Received:18.08.2017DüzeltmeAlındı/Receivedinrevisedform:12.11.2017Kabuledildi/Accepted:20.11.2017

Page 4: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

188

gruplandırılmıştır. Faktöranalizi yapılarak sonhalinialanölçeğinCronbach -Alfa iç tutarlıkkatsayısı α = 0,955olarakbulunmuştur.Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğinin kabuledilebilir uyum indekslerine sahip olduğunu göstermektedir (χ2=516.18, χ2/df =2.86,RMSEA=0.074,SRMR=0.053,NFI=0.9,CFI=0.94,RFI=0.85veIFI=0.94).Yapılananalizsonuçları,geliştirilen ölçeğin Web 2.0 araçlarının eğitsel amaçlı kullanımındaki yeterlik düzeyininbelirlenmesindekullanılabilirolduğunugöstermektedir.

Anahtar Kelimeler: web 2.0; hızlı içerik geliştirme; öz-yeterlik; öğretmen adayı; ölçekgeliştirme.

ASCALEDEVELOPMENTSTUDYTODETERMINEWEB2.0PRACTICALCONTENTDEVELOPMENTSELF-EFFICACYBELIEF(W2SEBS)

Abstract

It is a curious factor for pre-service teachers to have the competencies on preparingeducationalmaterialsanddevelopingthecoursecontent. It is important todeterminethelevel of proficiency of pre-service teachers towards educational use of practical contentdevelopmenttoolsanddirecttheireducationwithindeterminedneeds.Inthisstudy,itwasaimed to develop a scale to determine the level of self-efficacy beliefs of using practicalcontentdevelopmenttoolsduringalessonprocess.Atfirst,apoolof40itemswascreatedonthebasisof therelevant literaturereview.Afterrevisionsbythreeexpertsa36-itemdraftscalewascreated.Theitemscreatedasfive-pointLikert-typeandits’categoriesrangefromvery inadequate to very sufficient. This draft scale was administered to 337 pre-serviceteachersinthefirsttermof2016-2017academicyear.Inordertodetectthestructuralvalidityofthescale,bothexplanatoryandconfirmatoryfactoranalysiswasappliedtotheobtaineddata.Theresultsoftheexplanatoryfactoranalysisshowedthatthescalewhichisconsistedof21itemsfirunder3factorsusingWeb2.0toolsintheformof(1)preparing,(2)presentingand (3) evaluating) explains 65.630% of the total variance. The Cronbach-Alpha internalintegritycoefficientofthefinalversionofthescalewasfoundasα=0,955.Onthebasisoftheconfirmatoryfactoranalysistestresultsitcouldbearguedthatthescalehasanacceptablestructure(χ2=516.18,χ2/df=2.86,RMSEA=0.074,SRMR=0.053,NFI=0.9,CFI=0.94,RFI=0.85veIFI=0.94). Inconclusion,theobtainedresultsprovethatthescalecanmeasureself-efficacybeliefs of pre-service teachers related to taking advantages ofWeb 2.0 practical contentdevelopmenttoolsforeducationalpurposes.

Keywords:web2.0;practicalcontentdevelopment;self-efficacy;pre-serviceteacher;scaledevelopment.

Summary

Based on the developments in science and technology it is necessary to adaptinnovationstorelatedfields.Thosetechnologiesofferteachersmanyopportunitiestocreateeffective learning environments on the internet and to prepare supplementary teachingmaterials. Among those, Web 2.0 tools provide different types of services to the users.

Page 5: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

189

Offeringvarioustypesofweb-basedapplicationstousers,Web2.0toolsprovideopportunitiesforindividualstocommunicatewitheachotherandtosharegeneratedcontentwithinthepossibilitiesoffered(D’Souza,2006;O'Reilley,2007;Thompson,2007).InTurkey,electroniccontentscanbeenrichedwithmultimediacomponentsintheformofaudio,video,animationdevelopedwithweb-basedtechnologies(EBA,2017;(MEB,2012).Oneoftheimportantissuestobeaddressedinthiscontextistheinterestofteachersinwebtechnologiesaswellastheircuriosity aboutweb-basedapplicationswithin the subjects covered in the lectures. In thiscontext, it is important for teachers and prospective teachers to determine their level ofproficiency inWeb2.0basedrapidcontentdevelopment tools.Theaimof this study is todevelopaWeb2.0self-efficacyscalethatwillhelpdeterminethelevelofself-efficacybeliefsofteachersonusingpracticalcontentdevelopmenttoolsduringalessonprocess.

The sample of this study is composed of 377 pre-service teacher. Among thoseparticipants127ofthemweremaleand210werefemale.Also,thoseparticipantsarestudiedattheSocialStudies(n=53),TurkishLanguage(n=41),ScienceEducation(n=54),ElementaryMathematicsEducation(n=92)andComputerandInstructionalTeaching(n=30)Departments.ThroughoutthedevelopmentprocessoftheW2SES,fivestepswerecarriedout.Inthefirststep, group interviews were conducted with participants who were trained onWeb 2.0.Duringtheseinterviews,studentswereaskedtoidentifytheiropinionsonwhichstepsandhowtheycouldbenefitfromWeb2.0toolsduringplanningacourse.Then,relatedscaleswereexamined todeterminestatementsofW2SES (Ata,2011;BaranveAta2013;Erenvediğ.,2014;HorzumveAydemir,2014;PanveFranklin,2011).Inthesecondstep,anitempoolwasdeveloped which consist of 40 statements. In the third step, 2 computer and 1 Turkishlanguageeducationexpert'sopinionswereconsulted inordertoensurethevalidityofthescopeofthedraftform.Asaresultoftheexaminations,someofitemswererewrittenand4itemswereremovedfromthescaleduetothesamejudgmentmeasure.Afterdecisionsbytheresearchers,aninitialitempoolwasgeneratedand36itemwereputonafive-pointLikerttyperatingscaleratedfromstronglyagreetostronglydisagree.FinalversionofBCUPSwasadministeredto377pre-serviceteachers forcalculatingvalidityandreliability. In the fifth,bothExploratoryFactorAnalysis(EFA)andConfirmatoryFactorAnalysis(CFA)wasperformed.

Before conducting the factor analysis of the scale, the Kaiser Meyer Olkin (KMO)measurement of sampling adequacy (KMO) and Barlett’s testwere calculated to evaluatewhether the sample was large enough to perform a factor analysis. The KMO samplingadequacyteststatisticwas0.96andBarlett’stestwassignificant(χ2=4355.23,p<.01).ResultsofKMOandBarlett’stestindicatorsallowedustousefactoranalysisforthedataappeartosupport the validity of the factor analysis usage for this study. The analysis of the dataobtainedfromthislargerstudybeganbyexaminingthedimensionsobtainedfromthefactoranalysisofthedata.So,theexploratoryfactoranalysiswasperformedonthe36items.Firstof all, it a principle components factor analysis was used on all the data to extract theappropriatenumberoffactors.Then,varimaxrotationwasperformed.Asaresultofvarimaxrotation,loadingsoflessthan0.40wereeliminated.Asaresult,factoranalysiswasperformedwith21itemsbysubtracting7itemsthatfactorloadingwerelessthan0.40and8itemsthathadmorethanonefactorloading.Ithasbeendeterminedthattheeigenvalueofthescaleisaggregatedunderthreefactorsthataregreaterthan1.Factor1includesthirteenitemsthatmeasures teachers’ web 2.0 based preparation experiences and this factor named as”Preparation”, Factor 2 includes four items that measures teachers’ web 2.0 basedpresentationexperiencesandthisfactornamedas”Presentation”andlastlyFactor3includes

Page 6: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

190

four items thatmeasures teachers’web 2.0 based evaluation experiences and this factornamed as ”Evaluation”. Reliability analysis was performed for each factor and Croanbachalphacorrelationcoefficientsweretested.ItwasdeterminedthatCroanbachalphavalueoffactor1is0.935,factor2is0.854andfactor3is0.848.Also,Croanbachalphavalueoftotalscale (BCUPS) is 0.955. To determine the adequacy of testedmodel, Confirmatory FactorAnalysis (CFA) is performed. In terms of the CFA analysis results, adequacy indexes arecalculatedasχ2=516.18,χ2/df=2.86,RMSEA=0.074,SRMR=0.053,NFI=0.9,CFI=0.94,RFI=0.85andIFI=0.94.Compatibilityofthemodelbasedonthesevaluesisstatisticallyacceptable.

Asaconclude,reliabilityandvalidityofthefindingsobtainedfromthisstudyrevealthatthescalehasenoughqualitytodeterminetheundergraduatestudents’self-efficacybeliefsofusingpracticalcontentdevelopmenttoolsduringalessonprocess.ItisbelievedtheW2SEBSwillbe filled thegap in the literature related todetectbasic computerperformanceskills.Followedby the additional validation studies; theW2SEBSwill serve as a valuable tool toassessboth in-serviceandpre-service teachers’ self-efficacybeliefsonbenefitingWeb2.0practicalcontentdevelopmenttoolsduringtheirinstructionprocessinalesson.

Page 7: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

191

Giriş

Günümüzde bilim ve teknoloji alanlarında günden güne yaşanan gelişmeler, tümalanlardaolduğugibieğitimbilimlerialanındadateknolojikaraçgereçkullanımınoktasındadeğişimi beraberinde getirmektedir. Bu durumu günümüz eğitim kurumlarında görmekmümkünolmaklabirlikte,öncesindekullanılanöğretimmateryalleriyerineakıllıtahta,tablet,dokümankameravetaşınabilirbilgisayarşeklindeki teknolojileryerverilmeyebaşlanmıştır.Ülkelerin eğitim kurumları, çağın gereksinimlerine uygun, nitelikli öğrenme ortamlarıoluşturmanın yanı sıra öğretmen ve öğrencilerin bu teknolojilerden etkin olarakfaydalanmalarını sağlamak amacıyla farklı projeler yürütmektedirler. Bu doğrultuda,ülkemizde 2010 yılında Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) FATİH (Fırsatları Artırma TeknolojiyiİyileştirmeHareketi)projesibaşlatmıştır.Buproje ile, eğitimde fırsateşitliğini sağlamakveokullarınteknolojikaltyapısınıiyileştirmeksuretiylederslerdebilgiveiletişimteknolojilerinin(BİT)verimlişekildekullanılmasınıgerçekleştirerekeğitiminniteliğiniartırmakamaçlanmıştır.SözkonusuFATİHprojesininamacınaulaşmasındakiönemlinoktaolarak,uygulayıcırolündekibireylerin proje kapsamında yer verilen teknolojik imkanları etkin şekilde kullanmalarınadayanmaktadır. Projenin aktif kullanıcılarının öğretmenler olduğu düşünülürse, projeninbaşarılı olarak uygulanması ve somut sonuçların elde edilmesinde öğretmenlerin buteknolojilerinedenliverimlikullanmalarınabağlıdır.Dolayısıyla,öğretimdealanveöğretimbilgisinin yannda teknoloji bilgisinin de dahil edilmesiyle, öğrencilerin öğrenmelerinikolaylaştıran etkinliklere yer verebilen öğretmenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Nitekim FATİHprojesininenönemliamaçlarındanbiriniöğretmeneğitimioluşturarak,dersliklerdeyerverilenteknolojilerinöğrenme-öğretmesürecindeetkinkullanımınısağlamakamacıylaöğretmenlereyönelikeğitimlergerçekleştirilmektedir.

Alanlarıyla ilgili gerekli ve yeterli teknoloji destekli öğretim materyali hazırlamayısağlayaniçerikgeliştirmebecerisitümöğretmenlerinsahipolmasıgerekenönemliniteliktir.Ülkemizde,yenilenmişöğretimprogramlarınauygunweb tabanlı teknolojiler ilegeliştirilenses,video,animasyonşeklindeçokluortambileşenleriilezenginleştirilmişelektronikiçeriklerbusürecidesteklemektedir(EBA,2017).Bubağlamdadeğinilmesigerekenönemlikonulardanbiri,öğretmenlerinwebteknolojilerindenfaydalanmalarınınyanındavederslerkapsamındaelealınankonulardahilindekiwebtabanlıuygulamalaraolanmeraklarıvebukonudagelişimevedeğişimenekadaraçıkolduklarıdır.FATİHprojesikapsamındahernekadaröğretmenlerederslerindefaydalanabileceklerie-kitap,animasyon,video,sunuvb.türiçeriktenfaydalanmaimkanıtanınmışolsadabunlarıngüncellenerekçeşitlendirilmesiöğretmenlerebırakılmaktadır(MEB,2012).

Gelişenteknolojiler,öğretmenlerininternetteetkiliöğrenmeortamlarıoluşturmalarıveyardımcı öğretim materyalleri hazırlamaları noktasında birçok fırsat sunmaktadır. BunlararasındakullanıcıyafarklıtürdenhizmetlersunulanWeb2.0araçlarıönemliyertutmaktadır.Kullanıcılara çeşitli türden web tabanlı uygulama imkanı tanıyan Web2.0 uygulamaları(Anderson, 2007; D’Souza, 2006; O'Reilley, 2007), kullanıcı temelli bilgi üretilmesinisağlayarak,sunmuşolduğuolanaklardahilindebireylerinbirbirleriarasındailetişimiveoluşaniçeriğinpaylaşımınoktasındaçeşitli imkanlarsunmaktadır(Thompson,2007). Hernekadarhizmet içieğitimfaaliyetlerikapsamındaöğretmenleraçısından içerikgeliştirmefaaliyetleriönemarz etsede, hizmetöncesi eğitimleri sürecinde yer alanöğretmenadaylarına içerikgeliştirmenoktasındagereklieğitiminverilmesibirokadarönemlidir.Bubağlamda,öğretmenveöğretmenadaylarınınWeb2.0araçlarındanfaydalanarakhızlıiçerikgeliştirmekonusundakiyeterlik düzeylerinin belirlenmesi ve tespit edilen ihtiyaçlar dahilinde eğitimlerine yön

Page 8: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

192

verilmesiönemarzedenkonulararasındagörülmektedir.Buçalışmada,yürütülecekderslerkapsamındakievrelerdeWeb2.0hızlıiçerikgeliştirmearaçlarınıkullanabilmedekiöz-yeterlikinanışınıtespitetmeyeyönelikbirölçekgeliştirmesiamaçlanmıştır.

KuramsalÇerçeve

Öz-yeterlik

Bandura(1982)özyeterlikkavramını,kişilerinkarşılaşabileceğimuhtemeldurumlardaneler yapabileceğine ilişkin kişisel yargıları olarak ifade etmektedir. Bir başka ifadeyle özyeterlik, kişinin hedeflenen ve istenen sonuçları ortaya çıkarma adına gerekli becerileriorganizeetmevebunlarıuygulamasınayönelikinancışeklindeifadeedilebilir(Bandura,1997).Bunagörebireylerdevarolanözyeterlikinancı,birbeceriyiyapabilmeyeterliliğindenziyadeo beceriyi yerine getirebilme adına kendisinde var olan inancı göstermektedir. Buna göre,gelişen teknolojiler bağlamında öğretmenlere ait öz-yeterlik inanışları değerlendirilecekolursa, söz konusu teknolojik imkanların eğitim-öğretim faaliyetleri kapsamında yervermelerineilişkininanışlarıolarakkabuletmekmümkündür(Chen,2008).

Günümüzdebilgiveiletişimteknolojilerikapsamındayaşanangelişmelerışığındaortayaçıkan teknolojiler ve beraberinde getirmiş oldukları olanakların eğitim ortamlarında yerverilmesini kaçınılmaz kılmaktadır. Bu değişimler kapsamında eğitim kurumlarının fizikselaltyapısıyenilenmektedir.Nitekimbudurumu,MilliEğitimBakanlığıbünyesindeyürütülen,okullarınteknolojikolarakgeliştirilmesiamaçlıçalışmalardagörmekmümkündür(MEB,2012).Ancak, teknolojik olarak sınıf ortamlarının iyileştirilmesi, gerçekleştirilecek eğitimfaaliyetlerininkalitesiniarttırmaamaçlıyeterliolmayabilir(Sezgin,ErdoğanveErdoğan,2017).Bu durum, imkanlar dahilinde yetiştirilmesi amaçlanan öğrencilerden sorumlu olanöğretmenlerin sahip olması gereken yeterliklerde birtakım değişiklikler yaşanmasına yolaçmasıyla birlikte, söz konusu teknolojileri eğitim-öğretim faaliyetlerinde etkin ve verimlikullanmaları kaçınılmaz olmaktadır. Özdemir (2008), öğretmen ve öğretmen adaylarınınnitelikli biçimde öğretim yapmasında ve öğretim sürecinde karşılaştıkları sorunlarınüstesindengelmesinde,yetenekvebecerilerineilişkinkişiselyargılarınyanısırasahipolunanöz-yeterlikinanışvealgılarınınönemliroloynadığınıbelirtmektedir.Özyeterlikinancıyüksekolan öğretmenler, farklı öğretim yöntemlerinin kullanma yönünde eğilim gösterirlerken,öğrenci merkezli öğretim stratejileri kullanmaya ve yaptıkları uygulamalarda farklı türdenöğretimmateryallerini kullanmayaözengöstermektedirler.Bununaksineöz yeterlik inancıdüşük olan öğretmenler, ders etkinlikleri sürecinde öğretmen merkezli olmayı tercihetmektedirler (Henson, 2001). Öğretmenlerin, söz edilen teknolojileri eğitim-öğretimfaaliyetleri kapsamında en etkili şekilde kullanabilmeleri beklenmektedir. Bu noktadaöğretmenlerce oluşacak öz-yeterlik düzeyinin, eğitsel etkinliklerin teknolojiylebütünleştirilmesi noktasında önemli etken oluşturmaktadır. Sapancı (2010), öğrencilerinyetiştirilmesi noktasında sağlanacak verimin öğretmen öz-yeterlik inancıyla doğru orantılıolduğunu vurgulamaktadır. Bu bağlamda, teknolojinin eğitim sürecinde yer verilmesiylemeydanagetirilmesiplanlananiyileşmeninsağlanabilmesi için,öğretmenlerindesözkonusuteknolojilerdenyararlanmakonusundagerekliyeterlikleresahipolmasınıönemlikılmaktadır(Çoklar,KılıçerveOdabaşı,2007).

Gelişen teknolojlerle beraber yer edinen Web 2.0 uygulamaları, iletişim-işbirliği-yaratıcılık şeklinde olanaklar sunmasıyla birlikte öğrenci-öğrenci, öğretmen-öğrenci ve

Page 9: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

193

öğrenci-içerik etkileşiminde önemli fırsatlar sunmaktadır. Yaşanan bu durum karşısında,öğretmenlerin öğretim faaliyetleri sürecindeki öğrencilerle olan iletişim, etkileşim, içeriğinaktarılmasışeklindeplanlarındadeğişimyaşanmasındasebebiyetvermektedir(Blannin,2015).İlgili literatür incelendiğinde, öğretmenlerin teknoloji kullanımı konusunda öz yeterlikinanışlarının incelendiği pek çok çalışmayla karşılaşmak mümkündür. Öğretmenlerin sahipolduğuğuteknolojiözyeterlikalgılarının,buteknolojilerisınıftakifaaliyetlerindeyervermelerisürecindeönemlietkenlerdenbiridir(Abbit,2011;Albion,1999;Chen,2008).Alhassan(2017),Kocaoğlu ve Akgün (2015) MEB’de görevli 285 öğretmenle yürüttüğü çalışmasında,öğretmenlerin FATİH projesi teknolojilerini kullanmaya yönelik öz yeterlik inançlarınıincelemişlerdir. Araştırma sonunda öğretmenlerin büyük çoğunluğunun FATİH projesiteknolojilerinikullanmaözyeterlikinançlarınınortadüzeydeolduğunutespitetmişlerdir.ÖteyandanKarataşveTutak(2017),Fatihprojesikapsamındayeralanokullarınbirindegörevlilisematematiköğretmenlerininteknolojikpedagojikalanbilgilerininveteknolojiyibütünleştirmeözyeterliliklerininortadüzeydeolduğunubularakteknolojikullanımınoktasındakiaşinalığınbudurumunortayaçıkmasındasebeplerdenbiriolarakgöstermektedir.Teknolojiözyeterlikdurumlarını incelediği çalışmasında Sezgin, Erdoğan ve Erdoğan (2017), öğretmenlerinteknolojiközyeterliklerininiyidüzeydeolduğunubelirlemesininyanısıraartanyaşvekıdemdeğişkenlerinegöreözyeterliliğinazaldığısonucunueldeetmiştir.Öğretmenlerinsahipolduğuteknoloji öz-yeterliğin öğrencilerin öğrenmeleri üzerinde etkili olduğunu vurgulayan Chen(2012),teknolojidenfaydalanmanoktasındaöz-yeterliğesahipbiröğretmeninmotivasyonuveya istekliliği ne olursa olsun öğrencilerin öğrenmeleri üzerinde etkili olabileceğinebelirtmektedir.

Öğretmenlerinteknolojiöz-yeterliği,Web2.0araçlarınıkullanmalarıneticesindebelirligörevleri yerine getirmedeki yetenekleri ile ilişkilidir. Pan ve Franklin (2011), Web 2.0teknolojisininyerverilmesinoktasındaöğretmenlerinsahipolduğuöz-yeterliliğinönemlibiretken olduğunu vurgularken, bir öğretmenin yeteneklerine güvenmediği taktirdeWeb 2.0araçlarını derslerinde yer vermesi noktasında başarısız olma ihtimalinin yüksek olacağınıbelirtmektedir.Günümüz teknolojileri bağlamındaöğretmenveöğretmenadaylarınınWeb2.0araçlarındanfaydaanmanoktasındaöz-yeterlik inanışlarıvebunabağlımeslekigelişmintespit edilmesi, bu teknolojilerin sınıf içi etkinliklerin düzenlemesi noktasında önemli roloynayacağıdüşünülmektedir.

EğitimdeWeb2.0’ınÖnemiveYeri

Her türlü bilgi ve içeriğin kolay ve hızlı ulaşılabilir ortamlarda yer almasına imkansağlamasıözelliğindendolayıWeb2.0teknolojilerininkullanımalanınıngünümüzdegiderekyaygınlaştığı görülmektedir. İkinci nesil Web ortamı olarak tanımlanan Web 2.0teknolojilerinde (Chiou, 2011) yaşanan değişimin mantığı, kullanıcıların birbirleri arasındadaha sık ve gerçek zamanlı işbirliği içerisinde bulunma imkanı tanımamasına bağlanabilir(Hulburt,2008;HungveYuen,2010;McLoughlinve Lee,2007;O’Reilly,2007;Richardson,2006; Song, 2010). Web 2.0 uygulamaları olarak adlandırılan uygulamalar arasında videopaylaşım siteleri, wiki'ler, bloglar, podcast'ler ve sosyal paylaşım sitelerini kapsamaktadır(Butler,2012;Richardson,2006).Web2.0uygulamalarındayaşananilgininnedenini,teknikbilgigereksinimine ihtiyaçkalmadan,bireylerin içerikgeliştirme,sosyaletkileşimve işbirliğiiçerisindepaylaşmatüründeninternetinsağlamışolduğuavantajlardanyararlanmafırsatınasahip olmalarına bağlanabilir (Conole ve Alevizou, 2010;McLeod & Vasinda, 2008). Sahipolduğu"Gördüğünüzşey,gördüklerinizdir"(WYSIWG)mantığındakiarayüzortamı,Web2.0araçlarındanfaydalanmanoktasındabüyükkolaylıklarsağlamış(AdlockveBolick,2011)olup,

Page 10: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

194

bu teknolojilerinin yaşamınpek çok alanında yer bulmasında etken rol üstlenmektedir. Bualanlardanbiriolarakeğitimfaaliyetlerigösterilebilir.

Rich (2008), eğitim ortamlarında yer alan bireylerin Web 2.0 teknolojilerindenyararlanarak,içeriğininoluşturulmasıvebunauygunöğrenmeortamlarınınsağlanabilmesindeuygun imkanlarsunduğunubelirtmektedir.Uygulamaalanlarıolarakelealındığında;bilgiyeerişme,gruplaçalışma,sosyaletkileşimvegeribildirimolanaklarınıkolayhalegetirmesi,Web2.0 olanaklarının eğitim alanında kullanılmasını kaçınılmaz kılmaktadır (Alexander, 2006;Cheonvediğ.,2010;ElmasveGeban,2012;Erenvediğ.,2014;HartshorneveYuen,2010;Horzum,2010;McLoughlinveLee,2007;Thompson,2007).Web2.0teknolojilerininderslereentegresinin etkililiğini araştıran Vaughan (2010), sahip olduğu özelliklerden hareketleözellikle aktif ve işbirlikçi öğrenme faaliyetleri üzerinde olumlu etkilerinin oluğunadeğinmektedir(Butler,2012).SunmuşolduğunuimkanlarlabirliktepaylaşımıolanaklıkılmasıWeb2.0araçlarınınyaratıcıetkinlikleringeliştirilmesineimkansunabilmektedir(Laru,Näykkive Järvelä, 2012). Bu açılardan ele alındığında, Web 2.0 uygulamalarının eğitim-öğretimfaaliyetlerinde kullanımıyla birlikte her türlü bilgiyi ve öğretim içeriğinin kolay ve hızlıulaşılabilirbirplatformataşınabilmesimümkünolabilmektedir(Bower,2012;Liuvediğ.,2016;Greenhow,RobeliaveHughes,2009;McLoughlinveLee,2010;).

RosenveNelson(2008),Web2.0uygulamalarınınyaygınlaşmasıylabirlikte“Eğitim2.0”adından yeni bir kavramın oluştuğunu belirtmişlerdir. Bu kavramla birlikte, Web 2.0teknolojilerinin bilginin oluşturulması ve yapılandırılması amacıyla öğretme–öğrenmefaaliyetlerindekullanılabilirliğinevurguyapanaraştırmacılar,sözkonusuteknolojilerinsosyalyapılandırmacıöğrenmeortamlarınaönemlikatkılarıolacağınısavunmaktadır(Horzum,2007;Madar ve Abdikadir, 2015). Öğretmenlerin Web 2.0 haberdarlık durumlarını araştırmayıamaçladığı çalışmasında Horzum (2010), öğretmenlerin ağırlıklı olarak Facebook, MSN vevideo paylaşım sitelerini iletişim ve eğlence; Wiki, Podcast ve Web günlüklerini ise bilgiedinmekamaçlıkullandıklarınıortayakoymuştur.Öteyandan,popülersosyalağuygulamasıFacebook’un eğitim amaçlı kullanımına ilişkin araştırmasında Mazman ve Usluel (2010),sağlamışolduğusosyaliletişimolanaklarıaracılığı ileFacebookuygulamasınınöğretmenlereçeşitli türden avantajlar sunduğunun belirterek, gerek geleneksel ders sunuş biçimlerinegerekse öğrenme ortamlarının oluşturulmasında alternatifler sunduğunu belirtmişlerdir.Baltacı-Göktalay ve Özdilek’in (2010), öğretmen adaylarının Web 2.0 teknolojilerinikabullenmedurumlarıyla ilgiliyapmışolduğubirçalışmada,Web2.0teknolojilerineyöneliktutumlarının olumlu olmasının yanısıra ileriki mesleki yaşantılarında bu teknolojilerdenöğretimsüreciesnasındafaydalanmakistedikleriniortayakoymuşlardır.

Yapılanaraştırmalarneticesinde,çeşitlitürdenWeb2.0uygulamalarınıneğitim-öğretimfaaliyetlerinidestekleyicinetlikteolduğuanlaşılmaktadır.Dolayısıyla,öğretmenveöğretmenadaylarının eğitim-öğretim faaliyetleri kapsamındaki etkinliklerde günümüz teknolojileriarasındaönemlibirpayasahipolmaözelliğinitaşıyanWeb2.0uygulamalarınıyervermeleri,performanslarınıbelirlemedeetkenbir faktörolarakgörülebilir.Budurumdanetkinolarakyararlanabilmeadınaöğretmenlerin,Web2.0uygulamalarınıdersiçifaaliyetlerisürecindeyerveripöğrencileriyönlendirebilmeleriylemümkünolabilecektir.Buaçıdandeğerlendirildiğinde,öğretmenveöğretmenadaylarınınWeb2.0uygulamalarından yararlanmanoktasındaki özyeterlik algılarının ortaya çıkarılmasıWeb 2.0 uygulamalarından yararlanabilme becerisiyledoğrudanilişkilendirilebilir.

Page 11: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

195

ÇalışmanınÖnemi

Web2.0teknolojisinineğitim-öğretimsürecindekietkililiğigözönündebulundurulursa,eğitim sürecinde yer alan bireylerin Web 2.0 uygulamalarından etkin biçimdefaydalanabilmeleri, bu teknolojileri kullanabilme yeterliklerine ne derece sahip olduklarınabağlıdır.Bubağlamda,birdersinplanlayıcısırolündekiöğretmenlerin,Web2.0araçlarındanne derece faydalanabileceklerine ilişkin inanışların ortaya konulması ve tespit edilecekgereksinimler doğrultusundaki eğitimlere yön verilmesindeki gerekliliğinin önemli olduğudüşünülmektedir. Web2.0 öz-yeterlik inancı konusunda yapılan çalışmalar incelendiğinde,bireylerinWeb 2.0 uygulamalarının (blog, viki, video paylaşım ve sosyal paylaşım siteleri)kullanımı konusunda ne derece yeterli olunduğunu ortaya koyan çalışmalarla karşılaşmakmümkündür(BaranveAta,2013;TimurveTaşar,2011).PanveFranklin(2011),öğretmenlerinsınıf içinetkinliklerindehangi türWeb2.0aracınınedüzeydeyerverdiklerini ilişkinyapmışoldukları çalışmada, sahip olunan düşük öz-güven düzeyine bağlı olarak Web 2.0uygulamalarınıdersetkinliklerindeyervermedeortadüzeydeöz-yeterliğesahipolunduğunutespit etmiştir. Bu çalışmaların yanı sıra, öğretmenadaylarına (Altıok, Yükseltürk veÜçgül,2017;Durusoy,2011;Tatlı,İpekAkbulutveAltınışık,2016)veöğretmenlere(Perikosvediğ.,2015)yönelikWeb2.0teknolojilerinineğitimamaçlıkullanımındakietkililiğinintanıtımıamaçlıprogramlarınındüzenlendiğiçalışmalardadakarşılaşmakmümkündür.ÜnverveŞahin(2017),öğretim elemanlarının derslerinde öğretim amaçlı etkinlerde faydalanabilecekleriWeb 2.0araçları konusunda önerilerde bulunarak bu araçlardan faydalanmalarını sağlamışlardır.Yapılançalışmalarneticesinde,gereköğretmengerekseöğrencilercekullanılanpekçokWeb2.0uygulamasıyeralmaklabirliktebunlarsınıfiçivedışıuygulamalaresnasındafaydalanıldığıgörülmektedir.Yapılançalışmalarda,Web2.0araçlarındanfaydalanılmasınailişkinöz-yeterlikinanışı genel kapsamda ele alınarak, bireylerin mevcut durumunun ortaya konulmasınınamaçlandığı görülmektedir. Ancak bir dersin öğretimi sürecindeki evrelerde söz konusuaraçların yer verilmesine ilişkin inanç düzeyi merak konusu olmakla birlikte, eğitselfaaliyetlerin planlanması çerçevesinde işe koşulacak hazırlık, sunum, değerlendirmeaşamalarında (Küçükahmet, 1998), Web 2.0 uygulamalarını yer vermedeki öz-yeterlikinanışının tespit edilmesi odaklı çalışmayla karşılaşılmamıştır. Bu açılardan ele alındığındayapılanbuçalışma,birdersinplanlanması sürecindeWeb2.0uygulamalarınınyerverilmesiadına bireylerde var olan inanç düzeyinin belirlenmesine yönelik geliştirilmiş geçerliliği vegüvenirliğisağlanmışbirölçekolarakliteratürekatkıgetiricinitelikteolduğudüşünülmektedir.Bu araştırmada, eğitici rolündeki bireylerin yürütmekte olduğu dersler kapsamındakievrelerdeWeb2.0hızlıiçerikgeliştirmearaçlarınıyervermedekiöz-yeterlikinanışlarınıtespitetmeyeyönelikbirölçekgeliştirmesiamaçlanmıştır.

Yöntem

ÇalışmaGrubu

Araştırmanınçalışmagrubunu337öğretmenadayıoluşturmaktadır.Çalışmagrubunun%38’i (n=127) erkek, %62’si (n=210) kadındır. Çalışmaya katılanların %16’sı (n=53) SosyalBilgiler, %20’si (n=67) Sınıf, %12’si (n=41) Türkçe, %16’sı (n=54) Fen Bilgisi, %27’si (n=92)Matematikve%9’u (n=30)BilgisayarveÖğretimTeknolojileriEğitimiÖğretmenliğiBölümüöğrencileridir.Ayrıcakatılımcıların;%41’ini (n=140)birinci,%42’sini (n=142) ikinci,%13’ünü(n=43)üçüncüve%4’ünü(n=12)dördüncüsınıftakiöğretmenadaylarıoluşturmaktadır.

Page 12: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

196

ÖlçekGeliştirmeSüreci

Bu aşamada öncelikle, bir dersin planlanması (hazırlık, sunum ve değerlendirme)aşamalarında Web 2.0 araçlarından faydalanmadaki öz-yeterlik inanışlarını belirlemeyeyönelikgöstergelerbelirlenmeyeçalışılmıştır.Buamaçlailkolarak;araştırmanınyazarlarındanilksıradakiaraştırmacınınyeraldığıüniversitede,Web2.0konusundaeğitimalmışöğrencilerinkatılımcıolduğuodakgrupgörüşmelerigerçekleştirilmiştir.Bugörüşmelerdeöğrencilerden,Web 2.0 araçlarından bir dersin planlanması sürecinde hangi aşamalarda ve nasılfaydalanabileceklerine ilişkin yazılı görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Ardından, Web 2.0kullanımındaöz-yeterlikinanışlarınıbelirlemeyeyönelikliteratürdeyeralançalışmalar(Ata,2011;BaranveAta2013;Erenvediğ.,2014;HorzumveAydemir,2014;PanveFranklin,2011)incelenmiştir. İçerik analizine tabi tutulan öğrencilere ait görüşler ile literatürde incelenençalışmalardakigöstergelerinrevizeedilmişhalleridikkatealınarak40maddedenoluşantaslakölçek formu oluşturulmuştur. Son olarak, hazırlanan taslak haldeki sorulara ait kapsamgeçerliliğini sağlama adına 2 Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri ve 1 Türkçe dil eğitimiuzmanınıngörüşlerinebaşvurulmuştur.Yapılanincelemelerneticesinde4maddeaynıyargıyıölçtüğügerekçesiyleölçektençıkarılmışvegerikalanmaddelerüzerindedilveanlatımailişkindüzenlemeleryapılaraknihaiölçekformuoluşturulmuştur.Sonuçolarak,36maddedenoluşaneğitselamaçlıWeb2.0araçlarınınkullanımındakiöz-yeterlikinanışlarınıbelirlemeküzere‘Çokyetersizim(1)-Yetersizim(2)-KısmenYeterliyim(3)-Yeterliyim(4)-Çokyeterliyim(5)’şeklindeLikerttipibeşlidereceliölçekhazırlanmıştır.

VerilerinToplanması

Araştırmakapsamındahazırlanantaslakölçekformu,Türkiye’dekifarklıüniversitelerin(Artvin Çoruh Üniversitesi, Giresun Üniversitesi, Harran Üniversitesi) eğitim fakültelerindeöğrenimgören337öğretmenadayı tarafındandoldurulmuştur.Çalışmagrubundayeralankatılıcıları belirlerkenweb 2.0 konusunda eğitim görmüş ve gönüllü olma ölçütleri dikkatealınmıştır. Veri toplama sürecinin yaklaşık bir ay sürdüğü bu çalışmada, ölçek formununoluşturulanbağlantıadresiaracılığıylaçevrimiçiolacakşekildedoldurulmasısağlanmıştır.

VerilerinAnalizi

Hazırlanantaslakölçekformununçalışmagrubundayeralanöğrencilereuygulanmasınınardındanölçeğingeçerlikvegüvenirlikçalışmalarıyapılmıştır.Buamaçlailkolarak,eldeedilenverilerinfaktöranalizineuygunolupolmadığıKaiser-MeyerOlkin(KMO)katsayısıveBarlettSphericity testi ile değerlendirilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliği ve faktör yapısını incelemekamacıylavarimaxdöndürme iletemelbileşenleranalizikullanılarakaçımlayıcı faktöranalizi(AFA)yapılmıştır.AFAileortayakonulanfaktöryapısınındoğruluğunutestedilebilmeadınadoğrulayıcı faktöranalizi (DFA)yapılmıştır.Cronbachalfakatsayısıhesaplanarakölçeğinaltboyutlarıvetoplamgüvenirliğiincelenmiştir.Verilerianalizisürecinde,SPSS21.0veLisrel8.8paketprogramlarıkullanılmıştır.

Bulgular

GeçerliliğeİlişkinBulgular

EldeedilenverilerinfaktöranalizineuygunluğuKaiser-Meyer-Olkin(KMO)katsayısıveBarlett’sSphericitytestiylesınanmıştır.YapılananalizsonucuKMOkatsayıdeğeri0.96olarakbulunmuştur.VerilerüzerindefaktöranaliziyapılabilmesiiçinKMOdeğerinin0.60’danbüyük

Page 13: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

197

olmasıönerilmektedir(Pallant,2001).EldeedilenKMOdeğerinegöreverilerinfaktöranaliziiçinuygunolduğunugöstermektedir.İkinciolarak,uygulananBartlett’stestineticesindeeldeedilenchi-squaretestistatistiğisonucununanlamlıolduğu(χ2=4355.23,p<.01)belirlenmiştir.Budeğerleregöre,36maddeliktaslakölçekformundaneldeedilenverilerfaktöranaliziiçinuygunolduğunugöstermektedir.

Verilerin faktör analizine uygunluğunun tespit edilmesinin ardından ölçeğe ait faktöryapısının belirlenmesi amacıyla AFA gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen AFA sonucundaölçeğinözdeğerinin1’denbüyük4 faktöraltındatoplandığıgörülmüştür.Budört faktörünölçeğeilişkinaçıkladığıvaryans%68.3olarakhesaplanmıştır.Hiçbirfaktöreyükvermeyenvebinişikmaddelerinölçektençıkarılmasınınardındaneldeedilenfaktöryapısıkuramsalolarakayrışmamışveadlandırılamamıştır.Ölçeğeaitfaktörsayısınıbelirlemeadınaçalışmanınamacıdikkatealınarak3ilesınırlandırılıpAFAtestitekrarlanmıştır.Budoğrultuda,faktöryükü0.40’ınaltındaolan7maddeilebirdenfazlafaktöreyükveren8maddeninölçektençıkarılmasıyla21maddeilefaktöranalizigerçekleştirilmiştir.Bunagöre,ölçeğininözdeğerinin1’denbüyük3faktöraltındatoplandığınıbelirlenmiştir.AFAsonuçlarınagöreeldeedilenbulgularTablo1’deverilmiştir.

Tablo1.ÖlçekteMaddelerineİlişkinAFASonuçları

Maddeler Faktör1

Faktör2

Faktör3

Hazırlık

M36 Web2.0araçlarınıkullanarakçalışmayaprağıhazırlayabilirim. .763

M9 Web2.0araçlarınıkullanarakanimasyonoluşturabilirim. .763

M25 DersinkazanımlarınıdestekleyicinitelikteWeb2.0araçlarındanfaydalanabilirim. .733

M4 Web2.0araçlarınıkullanarakgörüntü/fotoğrafoluşturabilirim. .730

M22 Web2.0araçlarınıkullanarakeğitseliçeriklikarikatüroluşturabilirim. .726

M35 Web2.0araçlarınıkullanmadaöğrencilererehberlikyapabilirim. .715

M8 Web2.0araçlarınıkullanarakvideooluşturabilirim. .689

M34 DersiçeriğiileilişkiliWeb2.0araçlarıilehazırlanmışmateryallerikullanabilirim. .672

M26 PedagojikilkevekurallarauygunWeb2.0araçlarındanfaydalanabilirim. .656

M27 GüncelWeb2.0araçlarındanfaydalanabilirim. .641

M2 Web2.0araçlarınıkullanaraketkileşimlisunumhazırlayabilirim. .541

M10 Web2.0araçlarınıkullanarakkavramharitasıoluşturabilirim. .517

M24 Web2.0araçlarınıkullanarakgrafik,şekilvenesneleroluşturabilirim. .503

Sunu m

M13 Web2.0araçlarınıkullanarakfotoğrafpaylaşabilirim. .797

Page 14: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

198

M12 Web2.0araçlarınıkullanarakvideopaylaşabilirim. .792

M14 Web2.0araçlarınıkullanarakblogyazılarıpaylaşabilirim. .752

M11 Web2.0araçlarınıkullanaraksunumpaylaşabilirim. .641

Değerle

ndirm

e

M7 Web2.0araçlarınıkullanarakkelimeavı\bulmacaoluşturabilirim. .676

M32 Web2.0araçlarınıkullanaraketkileşimlideğerlendirmesorularıhazırlayabilirim. .646

M33 Web2.0araçlarınıkullanarakfarklıölçmevedeğerlendirmearaçlarındanfaydalanabilirim. .672

M6Web2.0araçlarınıkullanaraktest(çoktanseçmeli,boşlukdoldurma,doğru-yanlış,vb.)hazırlayabilirim.

.584

Açıklananvaryans: 25.43 21.11 19.08Açıklanantoplamvaryans: 65.630

Tablo 1’e göre, ölçekte yer alan 21maddenin faktör yük değerleri .5 ile ,79 arasınadeğiştiğigörülmektedir.Birinciboyutfaktöryükü0.5ile0.76arasındadeğişen13maddeden;ikinciboyutfaktöryükü0.64ile0.79arasındadeğişen4maddedenveüçüncüboyutfaktöryükü0.58ile0.67arasındadeğişen4maddedenoluşmaktadır.Birincifaktörtoplamvaryansın%25.434’ünü açıklamakta olup “Hazırlık” olarak isimlendirilmiştir. İkinci faktör toplamvaryansın%21.115’iniaçıkladığıve“Sunum”olarakisimlendirilirkensonolaraküçüncüfaktörtoplam varyansın %19.081’ini açıkladığı belirlenirken “Değerlendirme” olarakisimlendirilmesiyle birlikte tüm faktörler ölçeğe ilişkin toplam varyansın %65.63’ünüaçıklamaktadır.Altölçeklerdeyeralanmaddeler,birdersinyürütülmesiesnasındaişekoşulanhazırlık, sunum ve değerlendirme faaliyetleri kapsamındaWeb 2.0 araçlarından ne şekildefaydalanılabileceğine ilişkin maddeleri içermekte olup tüm maddelerin planlanan boyutaltındatoplandığıgörülmüştür.

ÖlçekteyeralanfaktörlerarasındakiilişkidüzeyiPearsonMomentlerÇarpımıKorelasyonAnalizi düzeyinde incelenerek bunlar arasında oluşan korelasyon katsayıları Tablo 2’deverilmiştir.

Tablo2.FaktörlerArasıKorelasyonKatsayıları

Faktörler Hazırlık Sunum DeğerlendirmeHazırlık – .714 .884Sunum – .586Değerlendirme –

Tablo 2’ye göre, ölçeğin alt boyutları arasındaki ilişkinin .58 ile .88 arasındadeğiştiğigörülürken.01düzeyindeanlamlıfarklılığasahipolduğubelirlenmiştir.Bunagöre,ortayaçıkanfaktörlerinbirbirleriylepozitifyöndeanlamlıilişkiiçindeolduğugörülmüştür.

Geliştirilenölçekteyeralanherbirmaddeninölçülmekistenenözelliğesahipbireylerleolmayanlarıbuözelliğesahipolmayanlarıayırtedipetmediğinibelirlemeadına,üst%27vealt%27’lik gruplardaki katılımcıların maddelere verdikleri yanıtlardan elde edilen puanlar

Page 15: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

199

arasındaki farklar bağımsız t testi ile incelenmiş ve elde edilen sonuçlar Tablo 3’tesunulmuştur.

Tablo3.ÖlçeğinMaddeAnalizi%27’likÜstveAltGruplarİçintTestiSonuçları

Maddeler X S t p Maddeler X S t p

Madde2 Alt%27 2.21 .87 17.95 .00 Madde22

Alt%27 1.86 .82 15.98 .00Üst%27 4.34 .71 Üst%27 4.00 .97

Madde4Alt%27 2.65 1.15

14.42 .00 Madde24

Alt%27 2.07 .9020.02 .00

Üst%27 4.62 .59 Üst%27 4.47 .72

Madde6Alt%27 2.29 .98

17.44 .00 Madde25

Alt%27 2.09 .7921.80 .00

Üst%27 4.49 .70 Üst%27 4.47 .62

Madde7 Alt%27 1.63 .64 18.76 .00 Madde26

Alt%27 1.88 .81 16.05 .00Üst%27 4.01 1.02 Üst%27 4.14 1.07

Madde8Alt%27 2.31 1.07

16.18 .00 Madde27

Alt%27 2.35 .9120.69 .00

Üst%27 4.48 .72 Üst%27 4.67 .55

Madde9Alt%27 1.73 .77

15.34 .00 Madde32

Alt%27 2.04 .8416.67 .00

Üst%27 3.93 1.13 Üst%27 4.22 .91Madde10

Alt%27 1.79 .73 17.11 .00 Madde33

Alt%27 1.97 .75 23.79 .00Üst%27 4.07 1.03 Üst%27 4.48 .67

Madde11

Alt%27 4.73 .9918.74 .00 Madde

34Alt%27 2.08 .76

22.62 .00Üst%27 2.51 .53 Üst%27 4.52 .68

Madde12

Alt%27 2.87 1.1814.32 .00 Madde

35Alt%27 2.00 .83

20.99 .00Üst%27 4.78 .47 Üst%27 4.35 .67

Madde13

Alt%27 3.07 1.16 13.41 .00 Madde36

Alt%27 2.09 .85 16.78 .00Üst%27 4.82 .46 Üst%27 4.23 .87

Madde14 Alt%27 2.62 1.24 9.58 .00

Tablo 2’deki madde puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlılığına ilişkin t testisonuçlarınagöre,tümmaddelerdeüst%27’likgrubunmaddeortalamapuanının,alt%27’likgrubun aynı puanından anlamlı bir şekilde (p<.001) farklılaştığı görülmektedir. Bu durum,ölçekteyermaddelerinayırtediciliklerininyüksekolduğunugöstererek farklıözelliğesahipbireylerarasındakifarklılıklarıortayaçıkarabildiğinigöstermektedir.

Ölçme araçlarının yapı geçerliğini sınamak için AFA ve DFA kullanılmaktadır. AFA veDFA’nınayrıörneklemgruplarındagerçekleştirilmesiönerilmekteiken,buanalizlerintekbirörneklemgrubuna(Akın,2007)veyaaynıörnekleminrasgeleikiyebölünmesi(Çakmak,ÇebiveKan,2014)şeklindeuygulandığıçalışmalaradarastlanılmaktadır.ÖrneklemgrubununWeb2.0temellieğitimalmasıgerekliğidikkatealınmışvebutipteörneklemgrubunaulaşılmasınıngüçlüğü göz önünde bulundurularak, AFA ve DFA analizleri araştırmanın katılımcılarınıoluşturan 337 öğrencinin verisi üzerinden yürütülmüştür. AFA sonucu belirlenen faktöryapısının doğruluğunu sınamak üzere DFA yapılmıştır (Kline, 2005). Uyum indekslerindenhangisinin standart kabul edilmesi gerektiği konusunda uzlaşı olmadığı göz önündebulundurularak (Munro, 2005; Şimşek, 2007) bu çalışmadakimodelin uygunluğu; χ2/df (Ki-kare/sd), RMSEA (Root Mean Square Error Approximation), NFI (Normed Fit Index), CFI

Page 16: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

200

(ComparativeFit Index),SRMR(StandardizedRootMeanSquareResidual),RFI (RelativeFitIndex)veIFI(IncrementalFitIndex)indekslerigözönündebulundurularakdeğerlendirilmiştir.

Gerçekleştirilen ilk DFA neticesinde (χ2=718.45, χ2/df=3.46; RMSEA=0,092;SRMR=0,062;NFI=0,87;CFI=0,9veRFI0,85; IFI=0,90).şeklindeuyumiyiliği indeksleritespitedilmiştir.Ortayaçıkanbudeğerlerincelendiğinde,M4veM8,M12veM13,M14veM26,M9veM22,M7 veM9 ileM7 veM10maddeleri arasında altımodifikasyon önerisimeydanagelmiştir.Önerilenmodifiksayonlarıngerçekleştirilmesininardındanmodeleilişkinuyumiyiliğiindeks değerleri; χ2=516.18, χ2/df=2.86, RMSEA=0.074, SRMR=0.053, NFI=0.9, CFI=0.94,RFI=0.85veIFI=0.94olarakbulunmuştur.Kline(2005),Şimşek(2007)veBrown(2006)’yagöre,DFA’ya ilişkin elde edilen sonuçlara doğrultusunda geliştirilen ölçeğin model uyumluluğuistatistikiolarakkabuledilebilirdüzeydedir.Şekil1’de,üçfaktördenoluşanölçeğeaityapısaleşitlikmodeliverilmiştir.

Page 17: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

201

Şekil1.ÖlçeğeAitYapısalEşitlikModeli

GüvenirliğeİlişkinBulgular

Geliştirilen ölçeğin güvenirliğini belirleme adına ölçeğin geneli ve alt faktörlerine aitCronbachAlphagüvenirlikkatsayıdeğerlerihesaplanarakTablo4’deverilmiştir.

Page 18: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

202

Tablo4.Ölçeğingenelivealtboyutlarınailişkingüvenirlikkatsayıları

Faktör CronbachαDeğeriHazırlık .935Sunum .854Değerlendirme .848Ölçeğingeneli .955

Tablo 4’e göre, tüm ölçeğin iç tutarlık katsayısı .955 olarak belirlenmiştir. Ölçeğioluşturan üç boyutun iç tutarlılık katsayıları; “Hazırlık” için .935, “Sunum” için .854 ve“Değerlendirme”için.848’dir.Hesaplananiçtutarlılıkkatsayılarınagöre,ölçeğingüvenirliğininyüksekdüzeydeolduğunugöstermektedir.

ÖlçekPuanlarınınDeğerlendirilmesi

Gerçekleştirilenanalizlerneticesinde,toplammaddesayısı21ve5dereceliLikerttipihazırlanan“Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelikÖlçek”adlıölçek geliştirme çalışmasından alınabilecek en yüksekpuan105, endüşükpuan ise 21’dir.Ölçekteolumsuzmaddebulunmamaktadır.Ölçektenalınan toplampuanınmadde sayısınabölümü neticesinde elde edilecek ortalama puan değerlerine göre bireylerin Web 2.0araçlarınıkullanmalarınoktasındaöz-yeterlikinanışlarının;2.6puanınaltındaysadüşük,2.6-3.4arasıortave3.4değerininüzerindeyseyüksekolduğunugöstermektedir.

Sonuçlar

Bu çalışmada, yürütülmesi planlanan dersler kapsamındaki hazırlık, sunum vedeğerlendirmeevrelerigözönündebulundurularak,web2.0hızlıiçerikgeliştirmearaçlarınınbu evrelerde kullanılabilirliğine ilişkin öz yeterlik inancının ölçülmesine yönelik bir ölçekgeliştirilmesi amaçlanmıştır. Farklı branşlarda öğrenim gören öğretmen adaylarınauygulanarakgeliştirilenölçek,3faktöraltındatoplam21maddedenoluşmaktadır.Ölçekteyeralanmaddelere;Çokyeterliyim(5),Yeterliyim(4),OrtaDüzeydeYeterliyim(3),Yetersizim(2)ve Çok Yetersizim (1) şeklinde 5’li Likert tipi bir derecelendirme kullanılmıştır. Buna göreW2ÖYiÖ’denalınabilecekpuanlar21ile85arasındadeğişmektedir.W2ÖYİÖ’denalınabilecekpuanınyüksekolması,bireylerineğitselolarakweb2.0araçlarınıkullanmalarınoktasındaözyeterlikalgılarınınyüksekdüzeydeolduğuanlamınagelmektedir.

Ölçekteyeralanmaddelerinkapsamgeçerliğininbelirlenmesindealanuzmanları,yapıgeçerliğinin belirlenmesinde ise açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi tekniklerindenyararlanılmıştır.GeliştirilenölçeğeaiteldeedilenCronbach’sAlphagüvenirlikkatsayısı.955olarakhesaplanmıştır.Ölçmearaçları içinöngörülengüvenirlikkatsayısının .70veüzerindeolmasıgerektiğidüşünülürse(Şencan,2005),ölçeğeilişkingüvenirlikdüzeyininyüksekolduğugörülmektedir.Benzerdurumölçeğeaitaltboyutlar içindegeçerlidir.Bununyanısıra,yapıgeçerliğinin testi amacıyla yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucu elde edilen uyumindeksleri, oluşan faktör yapısının veriler ile kabul edilebilir düzeyde uyumlu olduğunugöstermektedir.Yapılananalizlerneticesindegeliştirilenölçeğin;eğiticirolündekibireylerinbirdersin planlanması sürecinde yer verecekleri etkinliklerde Web 2.0 araçlarından

Page 19: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

203

faydalanmalarınoktasındaöz-yeterlikdüzeyleriniölçen,kabuledilebilirdüzeyde,geçerli vegüvenilirbirölçmearacıolduğunugöstermektedir.

AlanyazındaWeb2.0araçlarınınkullanımınailişkinözyeterliliğiölçenölçeklerin,dahaçok belirli amaca hitap eden araçların ne düzeyde kullanıldığını tespit etmeye yönelikhazırlandığı görülmektedir (Ata, 2011; Baran ve Ata 2013; Eren ve diğ., 2014; Horzum veAydemir, 2014; Pan ve Franklin, 2011). W2ÖYİÖ’nün boyutları ve ilgili maddeleriincelendiğinde geliştirilen ölçeklerdeki maddelerle benzerlik göstermektedir. Ancak,diğerlerinden farklı olarak W2ÖYİÖ’de yer alan maddelerde, bir dersin planlanmasısürecindeki evrelerde Web 2.0 araçlarının kullanılabilmesindeki yeterlik düzeyini ölçecekifadelere yer verilmiştir. Bu durumda bir dersin planlayıcısı rolündeki bireylerin, eğitim-öğretim faaliyetleri sürecinde Web 2.0 araçlarını yer vermelerindeki yeterlik düzeyleri,geliştirilenölçekvasıtasıylabelirlemekmümkünolabilecektir.

Ülkemizde gerçekleştirilen FATİH projesiyle birlikte, okul ve sınıflarda teknolojidenfaydalanmanınönemlibirsüreçhalinegeldiğibuzamanda,öğretmenlerinderslerineyönelikiçerik geliştirme amaçlı farklı tür araçlardan faydalanmaları gerektiği konusundadesteklenmelidir.Web 2.0 araçlarının sözü edilen bu amaçlar için kullanışlılığı göz önündebulundurulacakolursa,öğretmenlercegerçekleştirilecekeğitselfaaliyetlersürecindeWeb2.0araçlarından faydalanabilmeleri noktasında eğitimler gerçekleştirilmelidir. Bu esnada,araştırma kapsamında geliştirilen W2ÖYİÖ’den yararlanarak, Web 2.0 araçlarındanfaydalanmadaki öğretmen öz-yeterlik inanışları belirlenebilir. Bunun yanı sıra, doğrudanyaşantınınözyeterlikalgısınınmeydanagelmesisürecindeönemliroloynadığıdüşünülürse(Bandura,1999),hizmetiçieğitimlesınırlıkalmayıphizmetöncesieğitimsürecindekiteknolojiiçerikliderslerkapsamındaWeb2.0eğitimikonusundaöğretmenadaylarıbilinçlendirilerekbuaraçlardan faydalanmaları noktasında gerekli eğitimler verilmelidir. Eğitim ortamlarındakullanılabilecek Web 2.0 araçları konusunda verilecek eğitimler sürecinde kazanılandeneyimler neticesinde oluşacak yeterlilikleri okul deneyimi veya öğretmenlik uygulamasıtüründen uygulama derslerine yansıtmaları sağlanmalıdır. Bu aşamada W2ÖYİÖ’denyararlanarak,öğretmenveöğretmenadaylarınınplanladıklarıdersiçeriğisürecindeWeb2.0araçlarından faydalanmalarına ilişkin inanç düzeyleri değerlendirilip tespit edilen ihtiyaçlardoğrultusundaeğitimlerineyönverilebilir.

Sınırlılıklar

Gerçekleştirilen ölçeğe ilişkin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları aynı örneklem grubuüzerinden gerçekleştirilmiştir. Sonraki çalışmalarda W2HİGÖİ’nin psikometrik özelliklerinitekrarlayabilmekveöz-yeterliğigeçerlibirşekildesınayabildiğinigörmekadınafarklıörneklemgruplarıüzerindeDFAtekrarlanabilir.

Page 20: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

204

Kaynakça

Abbitt, J.T. (2011).An investigationof therelationshipbetweenself-efficacybeliefsabouttechnology integration and technological pedagogical content knowledge (TPACK)amongpreserviceteachers.JournalofDigitalLearninginTeacherEducation,27(4),134-143.

Adcock, L., & Bolick, C. (2011). Web 2.0 tools and the evolving pedagogy of teachereducation. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 11(2).http://www.citejournal.org/volume-11/issue-2-11/current-practice/web-2-0-tools-and-the-evolving-pedagogy-of-teacher-education adresinden 09.11.2017 tarihindeerişilmiştir.

Akın,A.(2007).Öz-güvenölçeği’ningeliştirilmesivepsikometriközellikleri.AbantİzzetBaysalÜniversitesiEğitimFakültesiDergisi,7(2),165-175.

Albion,P.(1999).Self-efficacybeliefsasanindicatorofteachers'preparednessforteachingwith technology. 10th International Conference of the Society for InformationTechnology&TeacherEducation,SanAntonio,TeksasKongresineSunulmuşBildiri.

Alhassan, R. (2017). Exploring the relationship between web 2.0 tools self-efficacy andteachers’useofthesetoolsintheirteaching.JournalofEducationandLearning,6(4),217-228.

Alexander, B. (2006). Web 2.0: A new wave of innovation for teaching and learning?EDUCAUSEReview,41(2),32-44.

Altıok,S.,Yükseltürk,E.&Üçgül,M.(2017).Web2.0eğitimineyönelikgerçekleştirilenbilimselbiretkinliğindeğerlendirilmesi:Katılımcıgörüşleri.JournalofInstructionalTechnologies&TeacherEducation,6(1),1-8.

Anderson,P.(2007).WhatisWeb2.0?Ideas,technologiesandimplicationsforeducation.JISCTechnology and Standards Watch. http://coolkidlit-4-socialstudies.pbworks.com/f/Web+Two+Point+O+Lesson.pdf adresinden 09.11.2017tarihindeerişilmiştir.

Ata, F. (2011).Üniversite öğrencilerinin web 2.0 teknolojilerini kullanım durumları ile bilgiokuryazarlığıöz-yeterlikalgılarıarasındakiilişkininincelenmesi.Yayınlanmamışyükseklisanstezi,DokuzEylülÜniversitesi,EğitimBilimleriEnstitüsü,İzmir.

BaltacıGöktalay, S.,&Özdilek, Z. (2010). Pre-service teachers’ perceptions aboutweb2.0technologies.Procedia-SocialandBehavioralSciences,2(2),4737-4741.

Bandura,A.(1982).Self-efficacymechanisminhumanagency.AmericanPsychologist,37(2),122-147.

Bandura,A.(1997).Self-efficacy:Theexerciseofcontrol.NewYork:Freeman.

Bandura, A. (1999). Social cognitive theory of personality. In L. Pervin& John,O. P. (Ed.),Handbook of personality: Theory and research (2nd ed.). New York: GuilfordPublications.

Baran,B.,&Ata,F.(2013).Üniversiteöğrencilerininweb2.0teknolojilerikullanmadurumları,beceridüzeyleriveeğitselolarakfaydalanmadurumları.EğitimveBilim,38(169),192-208.

Page 21: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

205

Blannin, J. (2015). The role of the teacher in primary school web 2.0 use. ContemporaryEducationalTechnology,6(3),188-205.

Bower,M.(2012).Aframeworkfordevelopingpre-serviceteachers’Web2.0learningdesigncapabilities.InP.C.Mims&K.A.Persichitte(Eds.),Developingtechnology-richteachereducationprograms:Keyissues(pp.58–76).Hershey,PA:IGIGlobal.

Brown, T.A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: GuilfordPress.

Butler, J.W.(2012).Grapplingwithchange:Web2.0andteachereducation. InD.Polly,C.Mims, & K. A. Persichitte (Eds.). Developing technology-rich teacher educationprograms:Keyissues(pp.135–150).Hershey,PA:IGIGlobal.

Chen,Y.(2008).Amixed-methodstudyofEFLteachers’internetuseinlanguageinstruction.TeachingandTeacherEducation,24,1015-1028.

Chen,K.T. (2012).Elementaryefl teacherscomputerphobiaandcomputerself-efficacy inTaiwan.TheTurkishOnlineJournalofEducationalTechnology,11(2),100-107.

Chiou, Y. (2011).Perceived usefulness, perceive ease of use, computer attitude, and usingexperienceofWeb2.0applicationsaspredictorsofintenttouseWeb2.0bypre-serviceteachersforteaching.UnpublishedDoctoralDissertation,OhioUniversity,Ohio.

Conole,G.&Alevizou,P. (2010).A literature reviewof theuseofWeb2.0 tools inHigherEducation. A report commissioned by the Higher Education Academy. The OpenUniversityWaltonHall,MiltonKeynesUK.

Çakmak,E.K.,Çebi,A.,&Kan,A.(2014).E-öğrenmeortamlarınayönelik“SosyalBulunuşlukÖlçeği”geliştirmeçalışması.KuramveUygulamadaEğitim,14(2),755-768

ÇoklarA.N.,Kılıçer,K.&Odabaşı,H.F.(2007).Eğitimdeteknolojikullanımınaeleştirelbirbakış:Teknopedagoji.7.UluslararasıEğitimTeknolojileriKonferansı,Lefkoşe,KKTCKongresineSunulmuşBildiri.

D’souza, Q. (2006). Web 2.0 ideas for educators.http://www.teachinghacks.com/audio/100ideasWeb2educators.pdf adresinden 21Nisan2017tarihindealınmıştır.

Duffy,P.(2008).EngagingtheYouTubeGoogle-eyedgeneration:strategiesforusingWeb2.0inteachingandlearning.ElectronicJournale-Learning,6,119–30.

Durusoy,O.(2011).Öğretmenyetiştirmedeweb2.0vedijitalvideoteknolojilerininkullanılaraköğretmenlik öz-yeterlilik geliştirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, BalıkesirÜniversitesi,FenBilimleriEnstitüsü,Balıkesir.

Eğitim Bilişim Ağı (EBA) (2017). Fatih etkileşimli içerik üretim araçları.http://www.eba.gov.tr/fatihicerikgelistirme adresinden 12 Haziran 2017 tarihindealınmıştır.

Elmas,R.,&Geban,Ö.(2012).Web2.0toolsfor21stcenturyteachers.InternationalOnlineJournalofEducationalSciences,4(1),243-254.

Eren,E.,Avcı, Z.Y.&Kapucu,M.S. (2014).Pratik içerikgeliştirme teknolojilerini kullanmayeterlilikleri ve gereklilik algıları ölçeklerinin geçerlik güvenirlik çalışması. EğitimdeKuramveUygulama,10(5),1177-1189.

Page 22: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

206

Greenhow,C., Robelia, B.,&Hughes, E. J. (2009). Learning, teaching, and scholarship in adigital age Web 2.0 and classroom research: What path should we take now?EducationalResearcher,38,246-259.

Hartshorne, R., & Ajjan, H. (2009). Examining student decisions to adopt Web 2.0technologies: theory and empirical tests. Journal of Computing in Higher Education,21(2).

Henson R. K. (2001). Teacher self-efficacy: substantive implications and measurementdilemmas. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED452208.pdf adresinden 17.06.2017tarihindealınmıştır.

Horzum,M.B. (2007).Webtabanlıyeniöğretimteknolojileri:Web2.0araçları. JournalofEducationalSciences&Practices,6(12),99-121.

Horzum,M.B.(2010).Öğretmenlerinweb2.0araçlarındanhaberdarlığı,kullanımsıklıklarıveamaçlarınınçeşitlideğişkenleraçısındanincelenmesi.UluslararasıİnsanBilimleriDergisi,7(1),603-634.

Horzum,M.B.&Aydemir,Z.(2014).Web2.0toolsandeducationalusageself-efficacy:Ascaledevelopmentstudy.ProcediaSocialandBehaviouralSciences,116,453-458.

Hung, H., & Yuen, S. (2010). Educational use of social networking technology in highereducation.TeachinginHigherEducation,15(6),703-714.

Hurlburt,S.(2008).Definingtoolsforanewlearningspace:Writingandreadingclassblogs.MERLOTJournalofOnlineLearningandTeaching,4(2),182-189.

KlineR.B.(2005).Principlesandpracticeofstructuralequationmodeling.NewYork:GuilfordPress.

Kocaoğlu, B.Ü., & Akgün, Ö.E. (2015). Lise öğretmenlerinin Fatih projesi teknolojlerinikullanmayayöneliköz-yeterlikinançları.UluslararasıEğitimBilimleriDergisi,4,259-276.

Küçükahmet,L.(2003).Öğretimdeplanlamavedeğerlendirme.NobelYayınDağıtım,Ankara.

Laru,J.,Näykki,P.,&Järvelä,S.(2012).Supportingsmall-grouplearningusingmultipleWeb2.0tools:ACasestudyinthehighereducationcontext.InternetandHigherEducation,15,29-38.

Liu,C.C.,Liu,K.P.,Chen,W.H.,Lin,C.P.,&Chen,G.D. (2011).Collaborativestorytellingexperiences in socialmedia: Influence of peer-assistancemechanisms.Computers &Education,57(2),1544-1556.

Liu,C.C.,Lu,K.H.,Wu,L.Y.&Tsai,C.C.(2016).TheImpactofPeerReviewonCreativeSelf-efficacy and Learning Performance in Web 2.0 Learning Activities. EducationalTechnology&Society,19(2),286–297.

Madar,M.&Abdikadir,M.H.(2015).Anintegratedframeworkofweb2.0technologyandacollaborative learning. InternationalJournalofScientific&TechnologyResearch,4(5),253-256.

Mazman,S.G.,&Usluel,Y.K.(2010).ModelingeducationalusageofFacebook.Computers&Education,55(2),444-453.

McLoughlin,C.&Lee,M.J.W.(2007).Socialsoftwareandparticipatorylearning:PedagogicalchoiceswithtechnologyaffordancesintheWeb2.0era.24thAnnualConferenceofthe

Page 23: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

SalihBİRİŞÇİ,ÜmitKUL,ZekiAKSU,DursunAKASLAN,SedefÇELİK

EĞİTİMTEKNOLOJİSİKuramveUygulama

207

Australasian Society for Computers in Learning in Tertiary Education, Singapore,SingapurKongresinesunulmuşbildiri.

McLeod, J., & Vasinda, S. (2008). Critical literacy andWeb 2.0: Exercising and negotiatingpower.ComputersintheSchools,25(3-4),259-274.

McLoughlin,C.,&Lee,M.J.W.(2010).Personalisedandself-regulatedlearningintheWeb2.0 era: International exemplars of innovative pedagogy using social software.AustralasianJournalofEducationalTechnology,26(1),28-43.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2012). Eğitimde FATİH projesi web sayfası.http://fatihprojesi.meb.gov.tradresinden23Mayıs2017tarihindealınmıştır.

Munro, B. H. (2005). Statisticalmethods for health care research. Philadelphia: LippincottWilliams&Wilkins.

O’Reilly T. (2007). What is web 2.0: design patterns and business models for the nextgenerationofsoftware.Communications&Strategies,65,17-37.

Özdemir, S. M. (2008). Sınıf Öğretmeni adaylarının öğretim sürecine ilişkin özyeterlikinançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada EğitimYönetimi,14(54),277-306.

Pan,S.C.(2010).Therelationshipbetweenteachers'self-efficacyandtheintegrationofweb2.0toolsinK-12.UnpublishedDoctoralDissertation,OhioUniversity,Ohio.

Pan,S.C.&Franklin,T.(2011).In-Serviceteachers’self-efficacy,professionaldevelopment,andweb2.0toolsforıntegration.NewHorizonsinEducation,59(3),28-40.

Pallant,J.(2001).SPSSsurvivalmanual.Maidenhead,PA:OpenUniversityPress.

Perikos, I.,Grivokostopoulou, F., Kovas,K.& Hatzilygeroudis, I. (2015).Assisting tutors toutilizeweb 2.0 tools in education. IADISMulti ConferenceonComputer Science andInformationSystems,LasPalmas,İspanya,KongresineSunulmuşBildiri.

Richardson,W. (2006). Learning in thedigital age: Theeducator’s guide to the read/writeWeb.EducationalLeadership,63(4),24.

Rich, M. (2008). Millennial students and technology choices for information searching.ElectronicJournalofBusinessResearchMethods,6(1),73-76.

Sezgin, F., Erdoğan, O. & Erdoğan, B.H. (2017). Öğretmenlerin teknoloji öz yeterlikleri:Öğretmenveöğrencigörüşlerineyönelikbütüncülbiranaliz.EğitimTeknolojisiKuramveUygulama,7(1),180-199.

Song,F.W.(2010).Theorizingweb2.0. Information.Communication&Society,13(2),249-275.

Şencan,H. (2005).Sosyal vedavranışsal ölçümlerdegüvenirlik vegeçerlilik.Ankara: SeçkinYayıncılık.

Şimşek,Ö.F. (2007).Yapısaleşitlikmodellemesinegiriş, temel ilkelerve lisreluygulamaları.Ankara:Ekinoks.

Tatlı,Z.,İpekAkbulut,H.,&Altınışık,D.(2016).Öğretmenadaylarınınteknolojikpedagojikalanbilgisi özgüvenlerineweb 2.0 araçlarının etkisi.Türk Bilgisayar veMatematik EğitimiDergisi,7(3),659-678.

Page 24: Kış 2018 Cilt 8 Sayı 1 - TOAD · 2019. 10. 4. · 187 EĞİTİM TEKNOLOJİSİ Kuram ve Uygulama Cilt:8 Sayı:1 Yıl:2018 WEB 2.0 HIZLI İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ-YETERLİK İNANCI

Web2.0HızlıİçerikGeliştirmeÖz-YeterlikİnancıBelirlemeyeYönelik…

Cilt:8Sayı:1Yıl:2018

208

Thompson,J.(2007).Iseducation1.0readyforweb2.0students?.Innovate:JournalofOnlineEducation,3(4),No:5.

Timur,B.&Taşar,M.F.(2011).Teknolojikpedagojikalanbilgisiözgüvenölçeğinin(TPABÖGÖ)Türkçe’yeuyarlanması.GaziantepÜniversitesiSosyalBilimlerDergisi,10(2),839-856.

ÜnverKocadağ,T.&Şahin,S.(2017).Çevrimiçiöğretmenlereweb2.0önerileri.11.BilgisayarveÖğretimTeknolojileriSempozyumu,Malatya/Türkiye,KongresineSunulmuşBildiri.

Vaughan,N. (2010).StudentengagementandWeb2.0:What’s theconnection?EducationCanada,50(2),52-55.