34
janmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori www.bmj.com/talks

JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

janmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad

qveynebSi

Richard Smithbritanuli samedicino Jurnalis redaqtori

www.bmj.com/talks

Page 2: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

zogierTi mosazreba (varaudi)

• Tqven ufro meti iciT, vidre me am sakiTxze;

• yvela vinc aswavlis, TviTonac swavlobs;

• seminarebis dros yvelaze meti msmenelma unda ilaparakos;

• lao Zim Tqva: "saqmeSi Caxedulebi Cumad arian, uvicebi ki laparakoben."

• me Zalian bevrs vlaparakob.

Page 3: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

gasuli kviris ori informacia

• nigeriaSi samedicino institutis bolo kursis studentebs araferi smeniaT faqtebze dafuZnebuli medicinis Sesaxeb.

• kalabarSi (nigeria) 2 wlis win ar iyo internet-kafeebi. amJamad maTi ricxvi 50-s aRwevs, samedicino institutsa da saavadmyofos ki internetze xeli ar miuwvdebaT. "internet kavSiris damyarebis Semdeg mTavari problema gaxdeba miRebuli informaciidan azris gamotana".

Page 4: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

gansaxilveli sakiTxebis nusxa

• sxvaoba informaciasa da codnas Soris;• informaciis sargeblianoba;• informaciis gavrceleba ganviTarebuli

qveynebidan ganviTarebad qveynebSi, piruku da TviTon ganviTarebadi samyaros SigniT;

• ra problemebi arsebobs amJamad?• ra aris saerTaSoriso Jurnalebis roli

magaliTad, britanuli samedicino Jurnalis (BMJ) roli?

Page 5: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

Sexeduleba informaciaze poetis Tvalsazrisi

sad aris sibrZne codnaSi gacvlili?

da TviT codna informaciaSi Cakarguli?

T S Eliot

Page 6: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori
Page 7: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

gamokvlevebi

sistemebi

sinTezi

sinopsi

Page 8: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciuli paradoqsi

“informaciam eqimebi waleka, magram amasTanave isini ver pouloben sasurvel informacias saWiroebis SemTxvevaSi."

Muir Gray

Page 9: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciuli paradoqsi"wyali, yvelgan

wyali da erTi wveTic ara wyurvilis mosaklavad"

antikuri xanis mezRvauris leqsidan

Page 10: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis sargeblianoba

Sesaferisoba x marTebuloba x urTierTmoqmedebasargeblianoba= _____________________________________________

informaciis posapoveblad gaweuli Sroma

Page 11: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis sxvadasxva wyaros sargeblianoba

i nf or maci i s wyar o

Sesaf er i soba

mar Te bul oba

ur Tier T zegavl ena (ur Tier T moqmedeba)

inf or maci i s mosapovebl ad gaweul i Sr oma

sar gebliano ba

saJur nal o st at iebi

dabal i

maRal i ar avi Tar i maRal i dabal i

saxel mZRvane l oebi

saSual o saSual o ar avi Tar i saSual o saSual o

kol egebi maRal i saSual o maRal i dabal i maRal i

Page 12: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

samedicino JurnalebTan dakavSirebuli problemebi• am JurnalebSi mocemuli informacia

ar akmayofilebs mkiTxvelTa moTxovnilebebs;

• Zalian bevria;• bevri sisulele iwereba;• maTi kiTxva Zalian mZime Sromaa;• araa Sesaferisi;• Zalian mosawyenia;• Zalian Zviria;

Page 13: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

samedicino JurnalebTan dakavSirebuli problemebi

• arafer mniSvnelovans ar sZenen mkiTxvels;

• nebismieri saqme gadahyavT nel ritmSi;• adgili aqvs mikerZoebas;• mravali maTgani mtruladaa ganwyobili

axali azris mimarT;• Zalian cudi Sesaxedavia;• Zalian pompezuria;• orientirebulia istebliSmentze;

Page 14: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

samedicino JurnalebTan dakavSirebuli problemebi

• ver swvdeba ganviTarebad samyaros;

• ver umklavdeba siyalbes;• uamravi ganmeorebaa;• ZiriTadad orientirebulia avtorze

da ara mkiTxvelze;• maT aravin ar kiTxulobs.

Page 15: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

komentari samedicino Jurnalebze. Drummond Rennie, redaqtoris moadgile, JAMA (amerikis samedicino asociaciis

Jurnali) bolomde dausrulebeli

gamokvlevebis, gacveTili hipoTezebis, citirebuli literaturis aSkara mikerZoebiT SerCevis, bundovani an Tundac urTierTgamomricxavi Sedegebis, uintereso da zogjer yovelgvar logikas moklebuli daskvnebisa da gramatikis wesebis Seuracxmyofeli darRvevebis miuxedavad

statiebi mainc ibeWdeba

Page 16: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

gasul kviras ra dro dauTmeT literaturis kiTxvas Tqveni pacientebis

daavadebebTan dakavSirebiT?

Page 17: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

bristolSi zogadi praqtikis eqimebis mier samedicino

literaturis kiTxvaze daxarjuli dro

moqmedeba wuTebi

bibl ioTekaSi kiTxva 35

bibl ioTekaSi misvl a da wamosvl a

70

Page 18: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

rogoria CamorCena literaturis kiTxvaSi?

• Jurnalebis raodenoba 10 000• axali statiebis raodenoba

yovelkvireulad 40 000• erTi statiis wasakiTxad• saWiro dro 30 wuTi• Tu eqimi mTel dros

kiTxvaSi atarebs, maSin 6 kviris Semdeg ramdeniT CamorCeba igi?

mTeli erTi saukuniT

Page 19: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

ekonomistebis siyvarulis mizezi

racionaluri

ucodinroba

Page 20: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebulidan

ganviTarebad qveynebSi, piruku da TviTon

ganviTarebadi samyaros SigniT

Page 21: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebulidan

ganviTarebad samyaroSi• Jurnalebisa da wignebis meSveobiT

informaciis gavrceleba imdenad nelia, rom bevrs es problema sasowarkveTilebaSi agdebs;

• es sakiTxi albaT verasodes ver gadawydeba beWdviTi sityvis meSveobiT;

• ganviTarebad qveynebSi myofT didi arCevani ara aqvT;

• maRali fasebi, neli gavrceleba.

Page 22: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebulidan

ganviTarebad samyaroSi• mravalma wvrilma organizaciam scada

mdgomareobis gamosworeba, magram maT veraferi gaawyes;

• bolo dromde mas did mniSvnelobas ar aniWebdnen iseTi organizaciebi, rogoricaa janmo, msoflio banki da sxva;

• iTvleba, rom informacia naklebad mniSvnelovania vidre medikamentebi. magram aris es swori?

• informaciis gavrcelebis roli bolomde garkveuli ar aris.

Page 23: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebulidan

ganviTarebad samyaroSi• eleqtruli samyaro gacilebiT met

SesaZleblobebs flobs;• proeqti HINARI (Health Internet Network for Access to

Research Information) moicavs daaxloebiT 30 sagamomcemlo kompanias, romlebic daTanxmdnen, rom usasyidlod miewodebinaT informacia msoflios 68 uRaribes qveyanaSi arsebuli dawesebulebebisaTvis;

• 2000-ze meti samedicino Jurnali, maT Soris yvela mniSvnelovani gamocema.

Page 24: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebulidan

ganviTarebad samyaroSi•438 dawesebulebaa

registrirebuli 56 qveyanaSi; •100-ze meti regularulad

iyenebs am informacias;• faqtiurad am dawesebulebebs

xeli miuwvdebaT ufro met Jurnalze, vidre msoflios umdidres samedicino skolebs.

Page 25: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebulidan

ganviTarebad samyaroSi• meore faza daiwyeba 2003 wlis 31 ianvars;• is moicavs 42 axal qveyanas; • isini ixdian daax. 1000 aSS dolars. am fuls

iyenebs janmo Treiningebis Casatareblad, internet kavSirebis dasamyareblad da sxva;

• BMJ–is gamomcemelTa jgufis nebarTviT msoflios 100 uRaribes qveyanaSi usasyidlod yvelas miuwvdeba xeli am jgufis mier gamocemul yvela Jurnalze.

Page 26: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

ganviTarebulidan ganviTarebad samyaroSi informaciis

gavrcelebasTan dakavSirebuli problemebi

• cudi internet kavSiri: neli, zogjer kavSiris ar arseboba, Zviri;

• Treiningis ar arseboba; • xelmisawvdomia mxolod

dawesebulebebisaTvis; ZiriTadad orientirebulia mkvlevarebze da jandacvis organizatorebze;

• rogorc wesi, inglisur enazea.

Page 27: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

ganviTarebulidan ganviTarebad samyaroSi informaciis

gavrcelebasTan dakavSirebuli problemebi

• masalis umetesoba ar aris Sesaferisi da sasargeblo;

• saWiroa jandacvis profesionalebs mivawodoT maTTvis aucilebeli informacia;

• kiTxvis, kamaTis, gamokvlevaTa Catarebisa da codnis Seqmnis kulturis Casaxvis saWiroeba;

• rogor gadavaqcioT informacia codnad?

Page 28: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

iniciativebi• mravali iniciativaa• londonis sazogadoebrivi jandacvisa da

tropikuli medicinis skolam da britanuli samedicino Jurnalis gamomcemelTa jgufma TxovniT mimarTes geitsis fonds, raTa am ukanasknelma daafinansos mesame samyarosadmi informaciis miwodebis proeqti, romelic aseve gaiTvaliswinebs adgilebze Sesaferisi masalis momzadebas da gavrcelebas.

• janmrTelobis resursebis centris Camoyalibeba kalabarSi (nigeria) – internet kavSiri da Treiningi.

Page 29: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebs Soris da

ganviTarebadi samyarodan mdidar qveynebSi

• informaciis gavrceleba zogadad cudia;• gamokvlevebisaTvis saWiro resursebis

simcire ganviTarebad qveynebSi;• gamocdilebis mqone adamianebis

nakleboba;• mravali Jurnalia, magram mwiri resursebiT,

indeqsaciis gareSe, gamoucdeli redaqtorebi, eleqtruli versiebis ar arseboba;

• avtorebi saukeTeso statiebs agzavnian saerTaSoriso JurnalebSi.

Page 30: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

informaciis gasaumjobeseblad mimarTuli iniciativebi ganviTarebad qveynebs Soris

da ganviTarebadi samyarodan mdidar qveynebSi

• adgilobrivi da regionaluri qselebi laTinur amerikaSi;

• WAME (World Association of Medical Editors, samedicino redaqtorebis msoflio asociacia) sTavazobs resursebs, Treinings, mxardaWeras da kontaqtebs;

• redaqtorTa regionaluri organizaciebi;• mdidari qveynebis JurnalebTan partnioroba;• HINARI-is Semdgomi faza iTvaliswinebs

mxardaWeras adgilobrivi gamocemebisadmi.

Page 31: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

iseTi saerTaSoriso Jurnalebis roli, rogoricaa BMJ

• usasyidlo eleqtruli versiebis arseboba;• ganviTarebadi qveynebisaTvis

Sesaferisi informaciis wilis gazrda (kvlav dabalia, magram bolo dros SeiniSneba gaumjobeseba);

• ganviTarebadi qveynebidan avtorebisa da recenzentebis proporciis gazrda

• saqme mniSvnelovnad daaCqara statiebisa da recenziebis eleqtruli fostiT gagzavnam.

Page 32: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

iseTi saerTaSoriso Jurnalebis roli, rogoricaa BMJ

• saWiroa Tu ara gvqondes specialuri ganyofileba “gamokvlevebi ganviTarebuli qveynebidan”?

• saWiroa Tu ara gvqondes garkveuli kvota avtorebisaTvis ganviTarebuli qveynebidan?

• ra SeiZleba iTqvas BMJ–is adgilobriv gamocemebze, magaliTad, CineTSi, samxreT aziaSi, dasavleT afrikaSi? es Zalian kolonialurad xom ar JRers?

Page 33: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

oTxi mTavari kiTxva• SeZlebs Tu ara ganviTarebadi samyaro

ganviTarebuli samyarosaTvis damaxasiaTebeli informaciuli paradoqsis Tavidan acilebas?

• rogor SevuwyoT xeli kiTxvis, kamaTis, gamokvlevaTa Catarebisa da codnis Seqmnis kulturis ganviTarebas?

• rogor gavaumjobesoT informaciis gaziarebis procesi ganviTarebad da ganviTarebul qveynebs Soris da TviTon ganviTarebadi samyaros SigniT?

• ra aris iseTi Jurnalebis roli, rogoricaa BMJ?

Page 34: JanmrTelobasTan dakavSirebuli informaciis gavrceleba ganviTarebad qveynebSi Richard Smith britanuli samedicino Jurnalis redaqtori

leqciis Sefaseba Tqveni Sefasebebi Zalian

mniSvnelovania superkursis Semdgomi ganviTarebisaTvis. gTxovT SeavsoT leqciis bolo gverdze (Review) moyvanili forma da daaWiroT submit button-s. Tu inglisuri ena giqmniT problemas, gamoagzavneT Tqveni komentarebi Semdeg misamarTze: [email protected].