Issue10

- กาวตอไปของประเทศไทย... ดวย R&D และ Innovation ผานมมมองของ SCG

- ปโตรเคมชวภาพเพอการพฒนาอยางยงยน- Research Collaboration for Sustainable Development

ทมาภาพหนาปกhttp://images.nowwego.fr/couvertures/vacances-ecologiques-bio-durables-responsable.jpg

คณะทปรกษารศ. ดร.ปราโมช รงสรรควจตรผศ. ดร.ศรพร จงผาตวฒบรรณาธการ แกวใจ ค�าวลยศกด ผชวยบรรณาธการฤทธเดช แววนกล

กองบรรณาธการชญานศค ศรวงศนภา พรพมล ชมแจม ธรยา เชาวขนทด ภสรชาพร สเขยว กลนาถ ศรสขรชน มวงประเสรฐ

จดท�าโดยศนยความเปนเลศดานเทคโนโลยปโตรเคมและวสด

อาคารวจยจฬาลงกรณมหาวทยาลย ชน 7 ซ.จฬาฯ 12 ถ.พญาไท แขวงวงใหมเขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทร : 0-2218-4141-2 โทรสาร : 0-2611-7619Email: [email protected]

ก�ากบศลปอมรฤทธ หมอนทอง

Bio-Petrochemicals

แกวใจ ค�าวลยศกด[email protected]

PETROMAT’sEditor Corner

ตอนทจะเรมเขยนวารสารฉบบน “Bio-petrochemicals” กเรมท�าการบานโดยเรมจากการ

SearchGoogleกอนอนดบแรกปรากฏวาในGoogleเองยงไมมศพทค�านบญญตอยเลยเรมรสกวางานเขาแลวส

แตอยางนอยกเปนทนายนดวาเวบไซตทขนจากการ Search เปนอนดบแรกกคอเวบไซตของ PETROMAT

เรานนเอง“ศ.ดร.สเมธชวเดช”นกวจยจากPETROMATไดอธบายค�าศพทนในมมมองของอาจารยวา

ทรพยากรปโตรเลยมมแนวโนมทจะหมดไปในอนาคตอนใกลน เราจงเรมมองหาวตถดบทจะมาทดแทนสงเหลาน

ซงจะหนไมพน Biomass หรอ ชวมวล เชน ขาว ออย มนส�าปะหลง และขาวโพด สงเหลานน�าไปใช

ประโยชนทางดานอาหารแลว จะมกากของเสยตกคางเหลออย กลายเปนกากวสดเหลอใชทางการเกษตร

ซงกลายเปนแหลงเรมตนทจะไดพลงงานและสารเคมตอเนองทนกวจยตาง ๆ เรมใหความสนใจ สารเคม

ทผลตจากวสดทางการเกษตร จะเรยกวา Green Product เพราะสามารถ Recycle ได และมผลกระทบ

ตอสงแวดลอมนอยกวาสารเคมจากปโตรเลยม จงเปนทมาของค�าวา “B io -pe t rochemica l s”

นอกจากศ.ดร.สเมธชวเดชจะไขขอของใจใหกบทานผอานส�าหรบความหมายนแลวทานยงมาใหมมมองดๆ

เกยวกบการท�างานรวมกนระหวางภาคการศกษาและภาคอตสาหกรรมในคอลมนInterviewอกดวย

ส�าหรบ “Cover Story” ฉบบน เราไดรบเกยรตจาก ดร.วไลพร เจตนจนทร ผอ�านวยการ

ส�านกงานเทคโนโลย จากบรษท ปนซเมนตไทย จ�ากด (มหาชน) ซงทานเปนหนงในคณะกรรมการ

ผทรงคณวฒในคณะกรรมการอ�านวยการของPETROMATซงมาใหสมภาษณในหวขอ“กาวตอไปของประเทศไทย

ดวย R&D และ Innovation ผานมมมองของ SCG” ทานผอานลองตดตามอานกนดนะคะวา ดร.วไลพร

นนฝากแงคดดๆใหกบพวกเราไวมากจรงๆคะ

Bio-Petrochemicals for Sustainability

ปโตรเคมชวภาพเพอการพฒนาอยางยงยนเรองโดยฤทธเดชแววนกล

ทานผอานครบในสมยทเรายงเดกๆ เรานงโตะ/เกาอทท�าจากไมใชขนโลหะตกน�าอาบ

เราดมดวยแกวเราสวมรองเทาหนงหรอผาใบพนยางยคปจจบนเราใช“พลาสตก”มาทดแทน

วสดทเราเคยใชแทบทกชนดตนทนในการผลตต�าตอบสนองการใชงานไดตรงกบความตองการ

น�าหนกเบาทนทานเราหลงระเรงกบขอดมากมายของพลาสตกเกดเปนสงคมยคพลาสตกแต

พอเวลาผานไป เราเรมเรยนรถงภยทแฝงมากบพลาสตก ตงแตสารพษตกคางจากผลตภณฑ

มลพษตอสงแวดลอมจนกระทงปญหาการก�าจดขยะพลาสตกในยคหนงเรารณรงคใหใชหลก

3R คอ Reduce Reuse และ Recycle เราแนะน�าใหใชถงผา ใหน�าถงพลาสตกมาใชซ�า

มการแยกขยะเพอน�าไปรไซเคล แตเรากยงมปญหาขยะพลาสตกลนบอขยะอยด ท�าไมครบ?

เราใชพลาสตกกนจนชนแลวนนเอง แลวทราบหรอไมครบวาตนทนในการรไซเคลพลาสตก

ไมถกเลยแคคดเรองการแยกชนดของขยะกเหนอยแลวครบไปซอเมดพลาสตกมาผลตของใหม

งายกวาเยอะครบ ในอกแงมมหนงเหตการณไฟไหมบอขยะนาจะท�าใหเกดการรบรและตนตว

ในการแกปญหาขยะพลาสตกนะครบ

การศกษาวจยเกยวกบเชอเพลงชวภาพของโครงการสวนพระองคสวนจตรลดา

เสอกนฝนพลาสตกชวภาพ(PETROMAT Bio-Raincoat)

รอน!!!ท�าไมอากาศรอนแบบนจะเปดแอรคาไฟกแพงออกไปขางนอกเจอ

รถตดน�ามนกแพงอกทานผอานหลายทานคงจะบนแบบนเหมอนกนอตสาหกรรม

ปโตรเคมเองกโดนหางเลขไปดวยนะครบตงแตเปนตนเหตในการท�าลายชนบรรยากาศ

ท�าใหเกดภาวะโลกรอนราคาน�ามนตลาดโลกถบตวสงขนสงผลใหราคาน�ามนขาย

ปลกในประเทศแพงคาไฟฟากเลยพงกระฉดตามสนคาตางๆกปรบราคาสงขนเรมอยยาก

ขนเรอยๆขอบนสกหนอยแกเครยดมองซายมองขวาหาจ�าเลยกเจอพวกบรษททท�า

โรงกลนหรอพวกอตสาหกรรมปโตรเคมนนแหละเคราะหซ�ากรรมซดป55มเหตการณ

โรงงานระเบดและเกดไฟไหมใหญตอมาป56ทอสงน�ามนดบรวป57นบอเกบขยะ

เกดไฟไหมอกแถมสงควนเขากรงเทพฯเลยเปนเรองราวใหญโตตนเหตมาจากขยะพลาสตก

ปญหากถกโยงเขาอตสาหกรรมปโตรเคมอก

จากขอมลทเคยน�าเสนอผาน PETROMAT Today เลมกอน ๆ “ปโตรเคม (Petrochemicals)” คอสารทผลต

จาก “ปโตรเลยม (Petroleum)” ซงรจกกนดกคอ “น�ามน” และ “กาซธรรมชาต” สารปโตรเคมทส�าคญม 2 กลม คอ

1) กลมโอเลฟนส ทใชเปนสารตงตนในการผลตพลาสตกตาง ๆ และ 2) กลมแอโรแมตกส ทใชเปนสารตงตนและตวท�าละลาย

ในการผลตสารเคมอน ๆ ดงนน ราคาของสารปโตรเคมจะขนลงตามราคาน�ามนทเปนวตถดบตงตน ประเทศทไมมน�ามนหรอม

น�ามนอยนอยความสามารถในการแขงขนจะถกจ�ากดดวยตนทนการน�าเขาน�ามนจงตองหาพลงงานอยางอนทดแทนส�าหรบ

ประเทศไทยทพนทสวนใหญใชในการเกษตรกรรมการน�าองคความรดานชวภาพตางๆ (Bio-based)มาผนวกรวมกบองคความร

ดานปโตรเลยมและปโตรเคมจงเปนเรองทนาสนใจและประเทศไทยมศกยภาพทจะท�าใหเกดผลส�าเรจไดไมกปกอนหลายคนยง

ตอตานน�ามนแกสโซฮอลกนอยเลยแตทกวนนกใชกนเปนประจ�ารวมไปถงน�ามนไบโอดเซล

ไบโอเจทปจจบนกเรมใชกนมากขนอนทจรงแลวในหลวงของเราศกษาวจยเกยวกบเชอเพลง

ชวภาพโดยโครงการสวนพระองคสวนจตรลดามาตงแตปพ.ศ.2528ดวยทรงมพระราชด�าร

วาในอนาคตอาจเกดการขาดแคลนน�ามนในสมยนนน�ามนยงมราคาถกยงไมมใครเลงเหน

ประโยชนถาภาครฐและเอกชนของเราศกษาอยางจรงจงตงแตวนนนวนนเราอาจจะเปนผน�า

ดานเชอเพลงชวภาพของโลกแลวกได

Bio-Petrochemicals 4

เทคโนโลยพลาสตกยอยสลายไดและพลาสตกชวภาพไดถกน�าขนมาพดหลายครง PETROMAT Today เองกเคยลงเนอหาเกยวกบพลาสตกชวภาพในฉบบปฐมฤกษมาแลว ถาทานผอานสนใจสามารถเขาไปดาวนโหลดไดท www.petromat.org นะครบเรามโมเดลทประสบความส�าเรจของทางยโรปทออกนโยบายและปลกจตส�านกให ประชาชนหนมาใช พลาสตกชวภาพส�าหรบประเทศไทยมการผลกดนใหเกดการน�ามาใชงานเปนพกๆ แลวกเงยบไปคงตองทบทวนและท�ากนอยางจรงจงสกทนะครบในตลาดตอนนทพอจะนกออกมรานกาแฟสดระดบพรเมยมยหอหนงทมสญลกษณเปนปาๆ มนกแกวเกาะกงไมน�าพลาสตกชวภาพมาท�าถวยกาแฟอยางไรกตามถาผบรโภคมความตองการใชวสดทดขนผประกอบการทงหลายกตองน�าพลาสตกชวภาพมาใชมากขนครบ

ส�าหรบ PETROMAT ทเนนงานวจยดานปโตรเคมและวสดนอกจากจะวจยและพฒนากระบวนการและผลตภณฑทมาจากปโตรเลยมแลว เรายงสอดแทรกทศทางการวจยทใชวตถดบชวภาพผานโปรแกรมวจยทง 4 ดาน เพราะเราเลงเหนวาประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม เรามตนทนทางดานน เรามการวจยเกยวกบการแปรรปขยะทางการเกษตรเปนเชอเพลงชวภาพ การน�าขยะพลาสตกขยะปโตรเคมมาใชประโยชน การผลตน�ามนจากปาลมน�ามน สบด�าสาหราย มการผลตตวเรงปฏกรยาจากวสดธรรมชาต การวจยและพฒนาพลาสตกชวภาพ การน�าวตถดบชวภาพมาผสมเพอลดตนทนรวมถงการประเมนวฏจกรชวตเพอดผลกระทบตอสงแวดลอม เราดครอบคลมทงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม เพอความยงยนของประเทศไทย ซงทานผอานทตดตาม PETROMAT Today จะไดรบทราบขอมลงานวจยหรอการเขาไปมสวนชวยแกปญหาตางๆใหสงคมเปนประจ�าครบ

วฏจกรชวตของพลาสตกชวภาพเอกสารอางอง1. http://www.eppo.go.th/royal/m1700_0020.html (“พระบดาแหงการพฒนาพลงงานไทย พลงงานชวภาพ : พลงแหงพระปรชาญาณ”, ส�านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน) 2. http://goo.gl/Arsx0h (ภาพ-วฏจกรชวตของพลาสตกชวภาพ)3. http://www.acuityorg.com/hdpicture/golf-course-sport.html

AWARDS

5

ผศ. ดร.เบญจพล เฉลมสนสวรรณ

(CU-CT) ไดรบรางวลนกวจยรนเยาว

สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

PETROMAT รวมแสดงความยนดกบคณาจารยผไดรบรางวล ในพธประกาศเกยรตคณศาสตราภชาน ศาสตราจารย รางวลยกยองเชดชเกยรตอาจารยดานการเรยนการสอน และกจการนสตรางวลการวจยและรางวลผลงานวจยประจ�าป2556และรางวลยกยองเชดชเกยรตบคลากรสายปฏบตการ

“คนดศรจฬาฯ”ประจ�าป2557ดงตอไปน

PETROMATขอแสดงความยนดกบผศ.ดร.หทยกานต

มนสปยะ (CU-PPC) ไดรบประกาศเกยรตคณ “ผประสบความส�าเรจ

ในหนาทการงาน เปนผมคณปการและสรางชอเสยงใหกบจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย”เนองในโอกาสครบรอบการกอตง40ปภาควชาวสดศาสตร

คณะวทยาศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย

PETROMAT ขอแสดงความยนดกบผศ.ดร.ธงไทยวฑรย(KU-ChE)ทไดรบรางวลนกวจยร นใหมดเดนระดบชมเชยเนองในการประชมวชาการระดบชาตเครอขายวจยประชาชนประจ�าป2557

PETROMAT รวมแสดงความยนดกบศ. ดร.อรวรรณ ชยลภากล (CU-CHEM)

ทไดรบรางวลนกวจยทมผลงานวจยทไดรบการอางองสงสด สาขาวทยาศาสตรกายภาพ

ศ. นพ.ภรมย กมลรตนกล อธการบดจฬาฯ มอบรางวลให ผศ. ดร.ศรพร จงผาตวฒ

(รอง ผอ. PETROMAT) ทไดรบรางวลยกยองเชดชเกยรตอาจารย

ดานการเรยนการสอน ระดบดมาก

PETROMATน�าทมคณาจารยและนกวจยของศนยฯรวมทงนกวจยจากMTEC

และPTTเขาเยยมชมศนยวจยชวมวลจฬาฯณอ.แกงคอยจ.สระบรเมอวนท13

มนาคม2557PETROMATขอขอบพระคณในความอนเคราะหจากศ.ดร.ธราพงษ

วทตศานตในการเขาเยยมชมศนยวจยชวมวลมาณทนดวย

EVENT

ศนยวจยและพฒนาการทหาร กรมวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยกลาโหมกระทรวงกลาโหม เขาเยยมชมการบรหาร

จดการและการบรหารงานวชาการ รวมถงหองปฏบตการของ

PETROMATเมอวนท27มนาคม2557ทผ านมา

PETROMATรวมกบวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคมจฬาฯจดงานประชมวชาการ“PETROMAT&PPCSymposium2014”ณศนยประชม

แหงชาตสรก ต วนองคารท 22 เมษายน 2557 ทผ านมา โดย PETROMAT ไดรบเกยรตจากศาสตราจารยกตตคณ ดร.คณหญงสชาดา กระนนทน

นายกสภาจฬาลงกรณมหาวทยาลยมาเปนประธานในพธเปดงานซงภายในงานมผ สนใจเขารวมงานกวา500คนส�าหรบปนPETROMATยงไดจดงานเสวนา

ในหวขอ“CCCforR&DPartnerships”เพอเปนการแลกเปลยนความคดเหนและขอเสนอแนะในการท�างานวจยรวมกนระหวางPETROMATและภาค

อตสาหกรรม

PERTOMAT ไดร วมงาน “มหกรรมอดมศกษาไทย 2557”

ซงส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา(สกอ.)จดขนระหวางวนท23–24

เมษายน2557โดยรวมจดแสดงนทรรศการ“ศนยความเปนเลศ:มลคาเพมของอดม

ศกษาไทย”โดยมนายเสรมศกดพงษพาณชรมช.วาการกระทรวงศกษาธการ

เปนประธานในพธเปดงาน

PETROMAT & PPC Symposium 2014

ศนยวจยและพฒนาการทหาร กรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยกลาโหม เยยมชม PETROMAT

เยยมชมโครงการสงเสรมศกยภาพการใชชวภาพและชวมวลฯ

มหกรรมอดมศกษาไทย 2557


NEWS

ส�านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) จดการประชมเพอ

หารอแนวทางความร วมมอระหว างสถาบนอดมศกษาและภาคอตสาหกรรม

โดย รศ. ดร.พนต รตะนานกล รองเลขาธการฯ เปนประธานในการประชม

ร วมดวยประธานสภาอตสาหกรรม ผอ.ศนยความเปนเลศ และตวแทนจาก

หลายหนวยงานเพอระดมความคดเหนระหวางกนเมอวนท9เมษายน2557

สภาอตสาหกรรมเปนเจาภาพจดงานประชมนานาชาตAsiaPetrochemical

Industry Conference ; APIC 2014 ในวนท 15 - 16 พฤษภาคม 2557

ซงถอเปนเวทแลกเปลยนความคดเหนและกอใหเกดความรวมมอในการด�าเนน

ธรกจปโตรเคมโดยมผ เขารวมงานทงผ บรหารระดบสงและบคลากรในวงการธรกจ

ปโตรเคมจาก 36 ประเทศทวโลก ในงานน นกวจยภายใตศนย PETROMAT

ไดมส วนรวมเปนอาสาสมครชวยงาน เพอใหงานประชมเรยบรอยและส�าเรจ

ลล วงไปดวยด

PETROMATรวมเปนสวนหนงในคณะผบรหารจฬาฯน�าโดยรองอธการบด

ศ.นสพ.ดร.มงคลเตชะก�าพเข าเยยมชมศนยวจยScience&Innovation

Center บรษท พทท โกลบอล เคมคอล จ�ากด (มหาชน) ส�านกงานระยอง

เมอวนท 2 -3 มถนายน 2557 เพอแนะน�าภาพรวมการด�าเนนงานวจยของ

จฬาลงกรณมหาวทยาลยแลกเปลยนความคดเหนและสรางความรวมมอในการ

ท�าโครงการวจยร วมกนพรอมทงเยยมชมหองปฏบตการและโรงงานตนแบบอกดวย

งานประชมนานาชาต Asia Petrochemical Industry Conference ; APIC 2014

เยยมชมศนยวจย Science & Innovation Center บรษท พทท โกลบอล เคมคอล จ�ากด (มหาชน)

ความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษาและภาคอตสาหกรรม

กาวตอไปของประเทศไทย... ดวย R&D และ Innovation ผานมมมองของ

บทสมภาษณดร.วไลพรเจตนจนทร

ผอ�านวยการส�านกงานเทคโนโลยบรษทปนซเมนตไทยจ�ากด(มหาชน)

ถาพดถง “เครอซเมนตไทย (SCG)”หนงในกลมบรษทชนน�าททนสมยและใหญทสดในประเทศไทย เชอวาทานผอานทกทานจะตองผานการใชงานสนคาของSCGไมทางใดกทางหนงอยางแนนอนนอกจากขนาดของธรกจแลว SCG ถอวาเปนผน�าในการสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ อยเสมอ ซงค�าวา“นวตกรรม” แทบจะถกบรรจอยในแผนและนโยบายตางๆทกเรองในยคปจจบนแตกลบไมมการบอกถงวธการทจะไดมาซงนวตกรรมPETROMATTodayจงไดขอเขาสมภาษณ ดร.วไลพร เจตนจนทร หรอ “พพร”ผอ�านวยการส�านกงานเทคโนโลยบรษทปนซเมนตไทยจ�ากด (มหาชน) นอกจากน พพร ยงด�ารงต�าแหนงกรรมการอ�านวยการของ PETROMATอกดวยการเขาสมภาษณครงนทมงานPETROMATไดรบการตอนรบอยางอบอนและเปนกนเองอยางมากแตเหนอสงอนใดคอมมมอง ประสบการณ ขอเสนอแนะทพพรมใหกบพวกเราขอเชญทานผอานตดตามเนอหาสาระจากบทสมภาษณไดเลยครบ

COVER STORY


PETROMAT : SCG มงาน Innovation จ�านวนมาก มการท�าวจยรวมกบสถาบนการศกษาในประเทศและตางประเทศ เราเคยคยกบ SCG Chemicals แลว ทนอยากจะถามพพรในมมมองของ SCG วามนโยบายอยางไรครบดร.วไลพร : นโยบายเราเนนเรองCollaborationมากๆคอการท�างานรวมกนทงภายในธรกจโดยมการประสานงานกนทงฝายผลตฝายขายและฝายR&Dแลวยงท�าวจยขามธรกจเชนเรองCompositeทเปนCement-basedเราสามารถทจะใชไฟเบอรทเปนเยอกระดาษหรอพอลเมอรกได ดวาอนไหนดกวากน ตองอาศยการท�าวจยแบบขามธรกจเปนการตอยอดองคความรของแตละธรกจเชนการท�าวจยเรองAlternativeEnergyหรอการท�าวจยเรองการน�าFlyAshมาใชกเปนการวจยแบบขามธรกจ โดยเราจะเนนเรอง Alignment กบธรกจทงในระยะสน และระยะยาว แลวกท�าBasic Feasibility Study ดทง 3 ดาน ในดาน Market ดวา จะขายใคร Application อะไร Potential MarketSize เปนอยางไร ดาน Technology กจะประเมนวาเรามความสามารถในการท�าเองหรอไม ถามท�าไดทงหมดหรอท�าไดบางสวน สวนทท�าเองไมไดกจะหา Partner ซงอาจจะเปน บรษทคคา หรอ Supplier สถาบนวจย หรอมหาวทยาลยทงภายในประเทศและตางประเทศมาชวยท�าในสวนทเราท�าไมไดและสดทาย ดานFinancialมBenefitทางตรงหรอทางออมอะไรบาง หลงจากท�า Feasibility เสรจถาออกมานาสนใจกจะ Drive ในเรองการท�าวจยตอแตถาผลของFeasibilityไมนาสนใจกไมตองเสยเวลาท�าLabซงใชเงนและเวลามากกวาการท�าFeasibilityStudyมากเราเนนมากการท�าCollaborationเพราะเรามองวาเราไมไดเกงทกเรอง

PETROMAT : SCG ใหน�าหนกการลงทนกบสถาบนการศกษา

ในประเทศและตางประเทศมากนอยตางกนอยางไรครบ

ดร.วไลพร : ตอนนเราลงทนท�าวจยกบสถาบนในประเทศ

มากกวาตางประเทศเนองจากเรากอยากสนบสนนสถาบนในประเทศ

นกวจยในประเทศแตในอนาคตตอบไมไดสาเหตคอเรองIP

บรษททกบรษทรวมถงSCGตองการเปนเจาของIPหรอมFirst

RighttoUseคอมสทธในการผลตหรอขายทเราท�ากบสถาบน

ชนน�าในยโรปหรอในญปน IP เปนของเรา เขาบอกวาเขาม

PublicationกบIPเยอะแลวอยากท�ากบบรษทเชนSCGซงเอามา

ท�าใหเกดเปนผลตภณฑ หรอ บรการ Commercialize ไดจรง

การทมหาวทยาลยมIPอยแตไมไดน�าไปใชประโยชนท�าใหเกด

เปนสนคาหรอบรการ IP นนกลาสมยเพราะมการคนควาวจยใหม ๆ

อยตลอดเวลามหาวทยาลยกไมไดอะไรประเทศชาตกไมไดอะไร

ถามวาเอกชนใครกตามทน�าIPไปท�าใหเกดCommercialมReturn

กท�าR&Dเพมขนมการจางงานจายภาษเขาประเทศประเทศก

พฒนาขนลดการน�าเขาเทคโนโลยไดกบประเทศในภาพรวมจรงๆ

9

COVER STORY

PETROMAT : SCG มองยงไงกบการพฒนาบคลากรสายวทยาศาสตร

และเทคโนโลยโดยเฉพาะสวนทเกยวกบ Innovation และ R&D

ดร.วไลพร :พมองวาประเทศไทยม3StepStepแรกImportของ

เขามาขายเปนยคทองของSalesพอStepท2ซอKnow-howมาตง

โรงงานเปนยคของProductionแตStepตอไปท�าแบบนนไมไดแลว

เพราะความสามารถในการแขงขนมนไมม วนหนงกมคนทผลตของ

ไดถกกวาเราขายของถกกวาเราอยางทเราทราบกนจนผลตไดถกกวา

เราอกหนอยอนโดนเซยกจะผลตไดถกกวาเราเพราะฉะนนเราตองท�า

R&Dตองสรางบคลากรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยประเทศไทย

เน นการเรยนการสอนแบบท�าคะแนนสอบให ได มาก ทสด

เทยบกบเวลาทมอยกเลยมการสอนแบบทองจ�าใหไดมากทสดท�าคะแนนใหไดมากทสดในเวลาทเรวทสดตางจากแบบเยอรมนคอเรยน4ปแลวท�างานในภาคเอกชน1ปเพราะฉะนน

บณฑตทจบมาไดไปฝกงาน ท�างานจรง ๆ มา ไดเรยนรสภาพการท�างานจรง ปญหาทเกดขนจรงทนอกเหนอจากในต�ารา

และกเปนชองทางใหเดกดวยจบมาแลวกไดงานท�าเลยส�าหรบR&Dนาศกษาตวอยางของบราซลสถาบนวจยจะไดรบทน

จากรฐบาลในการท�าวจยกตอเมอตอบโจทยภาคผลตหรอบรการ โดยตองมภาคผลตและบรการใหการรบรอง ถงจะไดทน

ของรฐบาล เพราะฉะนนจะเหนไดวาท�าไมบราซลถงเจรญเพราะโจทยวจยมนตอบโจทย Needs ของประเทศ ซงกคอ

Needs ของภาคผลตและภาคบรการนนเอง คดงาย ๆ ทกวนนเรา Import เขามาทกอยาง ถาเรายงท�าอะไรเองไมได

อนาคตล�าบากแนเราตองมงเนนท�าR&DใหไดเรมจากCopy&Developmentกไดจนไตหวนกท�าอยางนนตอนทญปน

เกดใหมญปนกCopyอเมรกาสมยกอนพดตลกวาอเมรกาคดญปนท�าแตวาประเทศไทยเราCopyแบบSmartหนอย

แปลวาPatent3ปจะExpireกเรมCopyไดแลวพอวนทCopyเสรจPatentนนExpireแลวกสามารถผลตขายได

เมอเรมท�าเองไดขนตอไปกตอยอดเทคโนโลยโดยการท�าวจยใหไดผลตภณฑและบรการทเหนอคแขง

“...ถาท�าไปแลว

ประเทศชาตจะไดอะไร

องคกรในภาพรวมไดอะไร

ถาคณท�าแลวประเทศชาตไมได

องคกรไมไดอยาท�าเลย

ไมมประโยชน...”


: ต�าแหนงทพพรอยตอนนมสวนส�าคญมากทงการพฒนาบรษทและพฒนาประเทศ อยากทราบ

หลกวธคดในการท�างาน

ดร.วไลพร : พม3หลกใหญๆอนแรกพมองวาทกคนมความส�าคญเทากนหมดเพราะถาเฟองตวใดไมหมนกท�าใหเกด

ปญหาไดหลกท2นพจะถามวาถาท�าไปแลวประเทศชาตจะไดอะไรองคกรในภาพรวมไดอะไรถาคณท�าแลวประเทศ

ชาตไมไดองคกรไมไดอยาท�าเลยไมมประโยชนหลกท3พพดอยเสมอคอWhenIdosomething,Idoallmybest

andtryallmyheartกคอพไมเคยGiveupเลยพจบปรญญาเอกทCincinnatiปค.ศ.1989พไดofferPostDoctoral

จากมหาวทยาลยและบรษทChemicalชนน�าในอเมรกาเขาเสนอเงนเดอนใหสงมากมากกวาทเมองไทยประมาณ15เทา

แตคณพอพสงใหกลบ พรองไหกลบมานะ คณพอพพดเสมอใหอดทน ตางชาตรวยอยแลวใหกลบมาท�าเมองไทยดกวา

ทกวนนพอนกถงค�าพดพอทไรกมแรงฮดส มนเหมอนถกฝงอยกบเราวา ประเทศชาตตองมากอน เมอท�าแลวเจอปญหา

หรออปสรรคอาจจะมลาไปบางแตพกไมเคยทอพกผอนนดหนอยพกกลบมาสตอNeverGiveUp!

: พพรมอะไรทอยากฝากถงนกวจยรนใหมบางครบ

ดร.วไลพร : พวาท�าอะไรตองท�าในสงทเรารกและสนกกบมนเรากจะทมเทดวยใจและสามารถฝาฟนอปสรรคได

“PETROMAT ขอขอบคณ ดร.วไลพร เจตนจนทร เปนอยางสง ทไดสละเวลาอนมคามาใหแงคดมมมอง

การท�างานดานวจยและพฒนาของภาคเอกชนชนน�าของประเทศอยาง SCG รวมทงเลาประสบการณตาง ๆ

ทมประโยชนอยางมาก สดทายน PETROMAT จะน�าหลกคดทวาท�าแลวประเทศชาตไดประโยชนและ

ตองไมยอมแพตออปสรรคมาใชในการท�างานตอไปครบ”

11

อานตอหนาถดไป...

Research Collaboration

Sustainable Development

ศาสตราจารย ดร.สเมธ ชวเดชวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคมจฬาฯ(CU-PPC)

for

PETROMAT Today ฉบบนขอน�าทานผอานมา

พดคยกบ ศาสตราจารย ดร.สเมธ ชวเดช อาจารยประจ�า

วทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม จฬาฯ และนกวจยสงกด

โปรแกรมวจยดานปโตรเคมอยางยงยน (Sustainable

Petrochemicals; SP) ของ PETROMAT ซงทานเปน

นกวจยทไดรวมงานกบภาคอตสาหกรรมผานการด�าเนนการ

ของPETROMATอกดวย

“งานวจยขนหง”เปนค�าท นกวจยหลายทาน

คนหกนเปนอยางด เนองจากงานวจยทถกวจยแลวไมมภาค

อตสาหกรรมน�าไปใชงานตอหรอเปนงานวจยทภาคอตสาหกรรม

ไมทราบวามการท�าวจยดานนอยนนเอง จงท�าใหเกดแนวคด

สรางศนยเชอมโยงงานวจยระหวางภาคการศกษากบภาค

อตสาหกรรมใหเกดงานวจยรวมกนทสามารถชวยแกปญหาให

กบภาคอตสาหกรรมได ซง PETROMAT เองกเปนศนยทชวย

ประสานงานวจยระหวางภาคการศกษากบภาคอตสาหกรรม

เพอท�าใหเกดโครงการวจยรวมกนดวย


รอSCG

PETRO : งานวจยทอาจารยมความสนใจ/เชยวชาญ ผลงานทผานมา

ศ. ดร.สเมธ : งานวจยทศกษามหลายเรองอาทดานสารลดแรงตงผว

ทใชในอตสาหกรรมตาง ๆ เชน การศกษากลไกและสตรสารซกฟอก

ขจดคราบสกปรกบนผวผา การศกษากลไกและสตรสารขจดไคลสบ

(Soap scum) การแยกโลหะหนกและน�ามนจากน�าเสย และการใช

สารลดแรงตงผวทบ�าบดน�าเสยทปนเปอนดวยน�ามนดบ ดานตวเรง

ปฏกรยา (Catalysts) เชนการพฒนาตวเรงปฏกรยาส�าหรบปฏกรยา

อพอกซเดชนของเอทลนดานพลาสมาอณหภมต�าเชนการเปลยนรป

กาซธรรมชาตทมองคประกอบคารบอนไดออกไซด การพฒนาระบบ

พลาสมาส�าหรบปฏกรยาอพอกซเดชนและควบคมมลภาวะทางอากาศ

งานวจยทเนนในชวงปจจบนเปนการพฒนาระบบผลตกาซชวภาพ

(Biogas)การใชระบบสองขนตอนผลตไฮโดรเจนและมเทนการใชแสง

เพมประสทธภาพการผลตกาซไฮโดรเจนการเตมอากาศปรมาณเลกนอย

ชวยเพมประสทธภาพการผลตกาซชวภาพเปนตนซงงานวจยนจะน�า

ไปใชแกปญหาในอตสาหกรรม

นอกจากนยงมงานวจยพฒนาระบบเปลยนสารจ�าพวกเซลลโลส

หรอวสดเหลอใชทางการเกษตรไปเปนน�าตาลซงใชเปนสารตงตนผลต

สารอนๆ โดยเฉพาะผลตเอทานอลทงนเพราะในอนาคตระบบเศรษฐกจ

โลกจะเปลยนเปนBiomass-basedEconomyคอการใชBiomass

เปนสารตงตนในการผลตสารเคมตาง ๆ ในงานวจยนไดประสบความ

ส�าเรจในการแยกเชอแบคทเรยทมความสามารถยอยเซลลโลสใหเปน

น�าตาลไดซงยงตองวจยพฒนาตอใหสามารถน�าไปผลตเปนการคาใหได

PETR : อยากใหเลาถงประสบการณการท�างานรวมกบภาค

อตสาหกรรมโดยผานการประสานงานของ PETROMAT

ศ. ดร.สเมธ : การทจะมงานวจยรวมกบภาคอตสาหกรรมตองมการเชอมโยง

อย3ดานคอ(1)มการพบปะพดคยกบภาคอตสาหกรรมอยางตอเนอง

พรอมทงมการประชาสมพนธความพรอมทงบคลากรและอปกรณ

เครองมอวจยภายใต PETROMAT (2) รบรปญหาและความตองการ

จากภาคอตสาหกรรมซงจะใชตงเปนโจทยในงานวจยและ(3)มแนวคด

ทใชแกปญหาได ซงจะเปนกรอบของงานวจยอตสาหกรรมจะยนด

สนบสนนการเงนของงานวจยทเสนอขอ กตอเมอมความมนใจวา

งานวจยน จะมประโยชนเทานน และอกประเดนทส�าคญมาก

คอ กรอบเวลาซงมกจะสนมาก ส�าหรบศนย PETROMAT ในขณะน

ไดเขามาชวยรองรบในสวนดานการประสานงานและงานเอกสาร

ซงจะชวยนกวจยไมตองเสยเวลากบงานธรการ

PETR : การท�างานรวมกบภาคอตสาหกรรมมกอาจมประเดน

ในเรอง IP (Intellectual Property) จงอยากใหอาจารยชวยเลา

ประสบการณ/มมมอง/ประเดนดงกลาว

ศ. ดร.สเมธ : มมมองของแตละบรษทในเรองของ IP แตกตางกน

บางบรษทจะไมสนใจในเรองน เพยงแจงเรองการตพมพผลงานทาง

วชาการใหทางบรษททราบเทานนแตบางบรษทจะถอในเรองของ IP

เปนเรองใหญเพราะมองวาเปนโอกาสในการท�าเงนใหบรษททงในปจจบน

และอนาคตได บางบรษทจะถอในเรองIPเปนเรองใหญมากจะมการ

เซนสญญากนกอนคยรายละเอยดเรองงานวจย ซงตอนแรกทจะเรม

ท�างานวจยกบบรษทใด ๆ กตาม ควรมการเจรจาตกลงใหเรยบรอย

เปนอนดบแรกกอน เพอจะไมเกดปญหาในภายหลง เพราะฉะนน

PETROMAT ควรตองรอารยธรรมเกยวกบประเดน IP ของแตละ

บรษทวาเปนอยางไรดวย

การจดสทธบตรนนนบเปนภาระคาใชจายอยางหนงดวย

เหมอนกน และการจดสทธบตรกไมไดหมายความวาสงนนตองด

เยยม ถาไมมใครมาซอกจะไมมประโยชน แลวโอกาสทจะมคนมาซอ

นนนอยมาก เพราะผซอจะตองมนใจวาซอแลวคม น�าไปใชประโยชน

ไดจรง ซงการจะคนพบสงใหม ๆ แลวดกวาเกานนไมใชเรองทงาย

จะตองอาศยหลาย ๆ ปจจยมาเกอหนนกน ทงอาศยความเกง โชค

โอกาสหรอแมกระทงอบตเหตทเกดขนนกวจยทเรมตนท�าวจยจงไม

ควรคดถงเรองนเปนหลก ควรใหเปนผลพลอยไดทคนพบโดยบงเอญ

มากกวา แลวจงน�ามาจดสทธบตร เพราะการวจยควรคดวาเพอ

เปนการเผยแพร น�าไปใชแกไขปญหาหรอมสวนชวยแกปญหาใหกบ

อตสาหกรรมได

ภาพแบคทเรยจากปลวกทถกคดแยกมาเพาะเลยง


สดทายน PETROMAT ขอขอบคณ

ศาสตราจารย ดร.สเมธ ชวเดช

ทสละเวลาอนมคามาถายทอดความร ประสบการณ

และแงคดด ๆ ใหพวกเราคะ PETROMAT

จะน�าค�าแนะน�าทไดมาปรบปรงการท�างานใหดยงขนคะ

PETR : จากการท�างานรวมกบ PETROMAT มความ

ประทบใจในบทบาทใดของ PETROMAT รวมถงขอเสนอแนะท

จะชวยให PETROMAT มการพฒนาใหมประสทธภาพมากขน

ศ. ดร.สเมธ : PETROMAT ควรตองมการปรบปรง 3 อยาง

คอตองสามารถบรหารงานธรการไดโดยเฉพาะการท�าบญชการเงน

และการแจงเตอนการสงรายงานเปนระยะๆจะท�าใหอาจารยทกคน

อยากใหPETROMATเขามาชวยดแลโครงการวจยใหประการทสอง

PETROMAT จะตองเปนผหาโครงการวจยมาใหอาจารย เพราะ

อาจารยมกไมรวามทไหนบางทมความตองการใหท�างานวจยทตวเอง

ถนด ขณะเดยวกนภาคอตสาหกรรมกไมรวาจะมใครมาชวยท�าวจย

ตรงนได ดงนน PETROMAT จงตองหาขอมลตลอดเวลาวาภาค

อตสาหกรรมมความตองการอะไร ตองตดตอหาขอมลไปทภาค

อตสาหกรรมและบรษทตาง ๆ วาตองการใหท�างานวจยดานอะไร

บางในการหาขอมลเรมตนอาจตดตอกนทางอนเตอรเนตกอนเชน

หาขอมลจากหนาเวบไซต หรอสงเมลลตดตอ ซงในบรษทใหญ ๆ

กจะมหนวยวจยและพฒนาอยแลว จงควรเรมตดตอในสวนนกอน

และเมอตองการลงรายละเอยดอาจตดตอในระดบหวหนางานหรอ

วศวกรทควบคมกระบวนการผลตเพอใหบรรลวตถประสงคขางตน

ทางPETROMATจะตองท�างานดานประชาสมพนธเชงรกอยางมาก

ควรจดท�าหนงสอแนะน�าศนยฯ มขอมล ไดแก งานบรหารและ

โครงสรางของศนยฯ ขอมลงานวจยทท�าใหภาคอตสาหกรรมทง

ปจจบนและทแลวเสรจ ขอมลอาจารยแตละทานเกยวกบงานวจย

ทท�าอยและความเชยวชาญรายชออปกรณเครองมอททนสมยโดยจด

กลมเปนงานวจยตาง ๆ และม C.V. ของอาจารยแตละทาน

เอกสารนควรจดสงใหบรษทตางๆ ใหมากทสดและทางPETROMAT

ไปพบผบรหารของบางบรษททนาจะไดรบงานวจย

ทส�าคญPETROMATตองรวาอาจารยภายใตศนยฯท�างาน

วจยอะไรอยบาง มความเชยวชาญดานใด นอกจากนจะตองร

เกยวกบผเชยวชาญภายนอกศนยฯ ดวย เพราะบางโครงการอาจตอง

มผเชยวชาญจากภายนอกมาเสรมในกรณทจ�าเปน การท�างานใน

เชงรกนจะท�าใหมโครงการวจยเขามาทศนยฯ มากขน ซงงานวจย

มหลายดานเชนศกษาความเปนไปไดในการลงทนการท�ารายงาน

สรปเพอหาทศทางการวจยตาง ๆ การวจยในลกษณะแกไขปญหา

หรองานวจยในอนาคตวามกระบวนการอะไรมาทดแทนของเกาได

หรอผลตสารใหมทนาสนใจเปนตน

PETR : อยากใหฝากแงคดถงนกวจยรนใหม

ศ. ดร.สเมธ : นกวจยรนใหมควรจะเดนทางไปรวมงานประชม

วชาการในตางประเทศ อยางนอยปละ 1 - 2 ครง รจกคนควา

หาขอมลการวจยดานใหมๆไมควรท�าวจยในดานทเรยนมาดานเดยว

ควรเรมมองหา Area ในการวจยใหเหมาะสมทงกบตนเองและ

ความตองการของประเทศหรอสงคม ควรวจยเนนเชงลกโดยใช

เวลาไมต�ากวา 5 ป และควรเนนตพมพผลงานวจยในวารสาร

“...การจะคนพบสงใหม ๆ แลวดกวาเกานนไมใชเรองทงาย

จะตองอาศยหลาย ๆ ปจจยมาเกอหนนกน ทงอาศยความ

เกง โชค โอกาส หรอแมกระทงอบตเหตทเกดขน...”

นานาชาตทมชอเสยง ซงจะท�าใหเปนทยอมรบวาเปนผเชยวชาญ

ในสาขานนๆ แตไมควรท�าหลายดานมากเกนไปการท�าวจยนนตองม

การหาเงนเขามาท�าวจยซงจะตองเขยนโครงการวจยเปนส�าหรบนกวจย

ใหมๆอาจไมมความเชยวชาญเพยงพอทจะท�าโครงการคนเดยวได

อาจรวมกลมท�าวจยหรอขอใหอาจารยอาวโสทเกงกวาและมความ

เชยวชาญในดานนนๆมาเปนทปรกษาโครงการขอค�าแนะน�าและ

ค�าปรกษาจากทานซงจะชวยใหเรามประสบการณและความเชยวชาญ

มากยงขน

15

รองศาสตราจารยดร.ศรรตนจตการคาวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม

จฬาลงกรณมหาวทยาลย(CU-PPC)

เพอเพมความยงยนใหอตสาหกรรมปโตรเคม การผลตสารปโตรเคมจ�าเปนตองพงพาแหลงวตถดบอนทไมใชปโตรเลยมใหมากขนงานวจยนมงไปสการคนควาเพอใชวตถดบทดแทนปโตรเลยมในการผลตสารปโตรเคม เอทานอลเปนวตถดบทนาจะเหมาะสมทสดส�าหรบประเทศไทย เนองจากประเทศไทยมก�าลงผลตเอทานอลไดในปรมาณทสงมากคอ เฉลยประมาณ1.4ลานลตรตอวน โดยมปรมาณส�ารองประมาณ40 ลานลตรตอป เอทานอลสามารถน�าไปใชผลตสารปโตรเคม เชน เอทลน โพรพลนหรอสารแอโรแมตกสไดโดยผานกระบวนการดไฮเดรชนเชงโมเลกลดวยตวเรงปฏกรยาโดยกระบวนการผลตเอทานอลไปเปนเอทลนนนไดถกน�าไปผลตเอทลนในเชงพาณชยแลวนอกจากนนยงมศกยภาพในการผลตโพรพลนและแอโรแมตกสได ในเชงพาณชยในอนาคตไดอกดวย หวใจของความส�าเรจคอ การเลอกใชตวเรงปฏกรยาทเหมาะสมทจะสามารถผลตสารปโตรเคมตวทตองการไดอยางเฉพาะเจาะจง งานวจยนจงมงเนนเพอผลต ทดสอบ และเลอกใชตวเรงปฏกรยา เพอผลตเปนสารปโตรเคมตามทตองการไดเชนสารแอโรแมตกสทมราคาสงไดแกไซลนสเบนซนสไตรนเอทลเบนซนเปนตน งานวจยนไดรบทนสนบสนนจาก PETROMAT และบรษท ไทยออยลจ�ากด(มหาชน)ตอเนองมาเปนระยะเวลากวา3ปแลว

การผลตสารปโตรเคมจากเอทานอลชวภาพโดยกระบวนการดไฮเดรชน

Bio-Petrochemicals RESEARCH

องคประกอบของสารแอโรแมตกส

C6-C8ทไดจากตวเรงปฏกรยาตวเรงปฏกรยาทสงเคราะหได

ผชวยศาสตราจารยดร.ศรพรจงผาตวฒวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม

จฬาลงกรณมหาวทยาลย(CU-PPC)

การเปลยนกลเซอรอล ผลตภณฑพลอยได จากการผลตไบโอดเซล ใหเปนผลตภณฑ .... แอโรแมตกส ....

การเปลยนกลเซอรอลใหเปนสารแอโรแมตกส

ไบโอดเซลเปนหนงในพลงงานทางเลอกทถกน�ามาใชทดแทนน�ามนปโตรเลยมเพอตอบสนองตอความตองการพลงงานทเพมขนอยางตอเนอง ในการผลตไบโอดเซลโดยกระบวนการทรานเอสเทอรรฟเคชนนน จะไดกลเซอรอลเปนผลตภณฑพลอยไดถง 10%โดยน�าหนกปรมาณกลเซอรอลทเพมขนท�าใหราคากลเซอรอลมแนวโนมลดดลงอยางตอเนองในขณะเดยวกนผลตภณฑปโตรเคมกลมแอโรเเมตกสซงประกอบดวยเบนซนโทลอนและไซลนมแนวโนมความตองการและราคาทสงขนเรอยๆเพอเพมคณคาใหกบกลเซอรอลทไดจากการผลตไบโอดเซลจงไดท�าการศกษากลไกการเกดปฏกรยาในการเปลยนกลเซอรอลใหเปนผลตภณฑแอโรแมตกส และสงเคราะหตวเรงปฏกรยาทเหมาะสมตอกลไกการเกดปฏกรยานนเพอเพมอตราการเกดปฏกรยาและการเลอกเกดเปนผลตภณฑแอโรแมตกสทตองการ


ชวมวลมแหลงวตถดบทหางายและสามารถใชแลวไมหมดไป จงไดรบความสนใจในการน�ามาผลตเปนพลงงานทางเลอกทดแทนพลงงานจากปโตรเลยมคอ น�ามนชวมวล (bio-oil)แตน�ามนชวมวลทไดนตองผานการปรบปรงคณภาพเพอใหมสมบตทเหมาะสมตอการใชงาน จงมการวจยทศกษาปฏกรยาไฮโดรดออกซจเนชนโดยการใชตวเรงปฏกรยาในบรรยากาศของไฮโดรเจนเพอปรบปรงน�ามนชวมวลใหมคาความรอนสงขน ความเปนกรด ความหนาแนน และปรมาณออกซเจนลดลงโดยไดทดลองปรบปรงน�ามนชวมวลทชวงจดเดอดตางๆและตามความสามารถการละลาย

เครองปฏกรณแบบdoublescrewpyrolyzer

พอลเมอรฐานชวภาพ (Bio-based polymer) เปนวสดทางเลอกทไดรบความสนใจอยางมากในปจจบนเนองจากพอลเมอรชนดนผลตจากสารตงตนธรรมชาตเชนน�ามนสกดจากพช กลเซอรอล ชวมวลชนดตาง ๆ เปนการลดการพงพาทรพยากรปโตรเลยมมความเปนมตรตอสงแวดลอม พอลเมอรฐานชวภาพเหลานมดวยกนหลายกลม อาทพอลเอสเทอร พอลเอไมด พอลยรเทน เปนตน สามารถน�าไปใชงานไดอยางหลากหลายเชนงานฟลมงานเคลอบผวอตสาหกรรมยาหรอการแพทยเมอน�าไปแปรรปใชงานแลวจะสามารถเกดการยอยสลายกลายเปนชวมวลทสามารถสกดเปนสารตงตนในการผลตพอลเมอรมาใชงานไดใหม กอใหเกดเปนวฏจกรการใชงานของพอลเมอรฐานชวภาพ กลมวจยไดวจยและพฒนาพอลเอสเทอรฐานชวภาพ สามารถน�าไปใชงานเปนวสดโครงเลยงเซลล (Scaffold)เพอซอมแซมอวยวะภายในรางกายเชนกระดกไฟเบอรเปนตนซงสามารถน�าไปสการพฒนาและปรบปรงใหเปนวสดทใชในการรกษาทางการแพทยกบอวยวะของรางกายสวนอนๆ ตอไปไดเชน การน�าไปใชเปนโครงเลยงเซลลกระดกออนหรอขอตอทเกดการหกหรอราว หลงจากทรางกายสามารถซอมแซมและสรางเนอเยอใหมใหกลบคนสภาวะปกตแลว พอลเมอรฐานชวภาพควรตองสลายไป

ผชวยศาสตราจารยดร.ศรลกษณพมประดบภาควชาเคมเทคนคคณะวทยาศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย(CU-CT)

วสดทางการแพทยจาก พอลเอสเทอรฐานชวภาพ

การปรบปรงคณภาพน�ามนชวมวลดวยตวเรงปฏกรยา RESEARCH

Bio-Petrochemicals

รองศาสตราจารยดร.อภญญาดวงจนทรภาควชาวศวกรรมเคมคณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร(KU-ChE)

น�ามนชวมวล

ปฏกรยาพอลคอนเดนเซชน

ของกรดอะซลาอกและกลเซอรอล

วฏจกรของพอลเมอรชวภาพ

17

PETROMAT CCC for R&D Partnershipsวนองคารท 22 เมษายน 2557 เวลา 10.30-12.30 น. ณ หองประชม 4 ศนยการประชมแหงชาตสรกต

งานเสวนา

รายชอวทยากร

ดร.วระภทรตนตยาคม เลขาธการกลมอตสาหกรรมปโตรเคมสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

ดร.บตราบญเลยง TechnologyIntelligenceManagerบรษทเอสซจเคมคอลสจ�ากด

ผศ.ดร.กานดสสดสาคร นกวจยPETROMATจากภาควชาวศวกรรมเคมม.เกษตรฯ

ผศ.ดร.ศรพรจงผาตวฒ รองผอ�านวยการและนกวจยPETROMATจากวทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคมจฬาฯ

ผศ.ดร.ศรธนวเจยมศรเลศ หวหนาโปรแกรมวจยHPSM,PETROMATและหวหนาภาควชาวสดศาสตรจฬาฯ(ผด�าเนนการเสวนา)

ผศ. ดร.ศรธนว : เรามาเรมทค�าถามแรกนะคะ อยากทราบวาค�าวา CCC นมความส�าคญอยางไรคะ

ดร.วระภทร : เคยพดไววาCommunicationเปนเรองส�าคญมหลายกระบวนการทนกวจยตองสอสารกบสงคมความส�าเรจจะชดเจนขนถายกระดบดวย

Collaborationเทคนคส�าคญคอการคยแบบInformalคนทไมถนดอาจตองมการปรบหรอมหนวยงานอยางPETROMATมาชวยใหเกดCommunicate

และCollaborate

ผศ. ดร.ศรธนว : ขอบคณคะ อยากให อ.กานดส ชวยเสรมในมมมองของภาคการศกษา

ผศ. ดร. กานดส : เหนดวยครบวา Communication ส�าคญมาก อยางภาพรวมงานวจยตอการพฒนาของประเทศตองสอตงแตมมมองของผบรหารไป

จนถงประชาชนทวไปแมวาเอกชนจะลงทนวจยเพมขนแตนโยบายและงานวจยจากภาครฐยงส�าคญนอกจากการรวมตวและสอสารระหวางนกวจยอยางท

PETROMATท�าอยยงตองมสงอ�านวยความสะดวกทใหนกวจยมารวมกนและสอสารกนมากขน

ผศ. ดร.ศรธนว : อยากให อ.ศรพร เสรมในมมมองของ PETROMAT คะ

ผศ. ดร.ศรพร : ตอนนทางภาครฐและภาคอตฯ เหนความส�าคญในการน�างานวจยไปใชจรง โจทยวจยอาจไมไดมาจากนกวจยเทานนแตมาจากไอเดยของ

Marketingหรอภาคอตฯจะท�าอยางไรใหไอเดยเหลานมาเปนโจทยวจยไดCommunicationจงส�าคญมากบางครงท�าLabScaleและPilotScale

เลยอาจไมถกตองตองมองภาพการตลาดใหออกกอนดงนนตองมการระดมความคดและคยกนทงภาครฐเอกชนและนกวจย

ดร.บตรา :การจะพฒนาเทคโนโลยขนมาตองมอยางนอย2ภาพคอTechnologyและMarketIntelligenceเรมจากมภาพทางตลาดคราวๆกอนแลวกลบ

มาถามวาแลวในเชงของ Technology ตองท�าอะไร แลวดวาเราจะท�าเองหรอจะ Collaborate ถาภาพชดแตแรกจะท�างานงายประเดนถดมา คอ เรอง

IPตองยอมรบวาบานเราขาดการเชอมโยงและมองภาพรวมตองมการตกลงในเรองผลประโยชนทจะไดรบรวมกนใหชดการCollaborationกบหนวยงาน

ตางๆตองมการCommunicationทแตกตางกนไปใชทกษะทแตกตางหากคยกนไมรเรองการCollaborationและCoordinationคงไมเกด

ผศ. ดร.ศรธนว : ในฐานะภาคการศกษา ชวง 10 ปทผานมา เหนวาการรวมมอของภาคอตฯ กบมหาวทยาลยมการเปลยนแปลงและปรบการท�างาน

เขาหากนมากขน อยากทราบความคดเหนของภาคอตฯ คะ

ในป2013ทผานมาPETROMATไดจดงานเสวนา“Step2R&DPartnerships”โดยเชญผเสวนาทงจากภาคอตสาหกรรมและภาคการศกษามาแลกเปลยนประสบการณความคดเหนตลอดจนขอเสนอแนะตางๆในการท�างานวจยรวมกนซงในตอนทายของการเสวนาไดขอสรปวาไมวาจะท�าเรองอะไรตองเรมจากCommunicationหรอการสอสารกอนในป2014นPETROMATจงจดงานเสวนา“CCCforR&DPartnerships”ทมเนอหาตอเนองจากปทแลวจะเรยกวาเปนภาค 2 ของงานปทแลวกได แนนอน CCC ตว C ตวแรกตองเปน Communication เมอเราสอสารกนรเรอง เคมตรงกนกจะเกดการประสานงานทดCoordinationและจะน�าเราไปสการCollaborationซงกคอCท3นนเองโดยทานผอานสามารถตดตามรายละเอยดการเสวนาไดดงน...


ดร.บตรา : เราเนนในเรอง Innovateมากขน SCG เลอกทจะท�าตามบรษททมการลงทนดานR&Dมาเปนเวลานาน เชญนกวจยจากญปนและ

มหาวทยาลยทโดงดงทวโลกมาบรรยายในชวง10ปทผานมาใชวธเรยนรจากผทเชยวชาญทมประสบการณชวง2-3ปทผานมาจะเนนการมอง

หาคนทจะมาตอบโจทยทงในประเทศและตางประเทศเชนการคยกบPETROMATซงเปนหนวยงานทไมเหมอนใครในประเทศและแถบเอเชย

ทรวมกลมนกวจยจากหลายมหาวทยาลยมาตอบโจทยรวมกน

ผศ. ดร.ศรพร :ในมมภาคการศกษาคดวาสวนหนงเปนเพราะภาคเอกชนเหนความส�าคญเรองR&DมากขนมหนวยงานดานR&Dและมความชดเจน

ของCareerPathมากขน

ดร.บตรา :ปจจบนมระบบCareerTagของR&Dเชนคนทท�างานเปนSpecialistของProcessEngineerถอวาเปนสวนหนงของR&Dในอนาคต

IPSpecialistจะเปนทตองการมากในภาคเอกชน

ดร.วระภทร : ปญหาของIPคอมเยอะจดการยากตนทนสงStrategyของปตท.คอการเอาIPมาสCommercializeและเนนเรองการคงอยของบรษท

ผศ. ดร.กานดส :ทางมหาวทยาลยเองถาสามารถพฒนาบคลากรดาน IP ใหมความเขมแขงกเปนเรองทด เพราะจะชวยเหลอนกวจยในการเพมการ

จดสทธบตรไดมากขน

ผศ. ดร.ศรธนว : ภาคอตฯ มความคาดหวงอยางไรกบภาคการศกษาบางคะ

ดร.บตรา :ปจจบนภาคอตฯจะเนนการพดคยทเขาใจกนมากขนซงคดวาทางภาคการศกษากตองการจากเราเชนกน

ดร.วระภทร : เรามองหามหาวทยาลยทสามารถด�าเนนงานวจยไดอยางเขมแขงและมผเชยวชาญทรอยางลกซง เพอมาแกปญหาและมองไปขางหนา

รวมกน งานวจยอาจไมไดผลอยางทคด สงทไดมาแทนอาจเปนCollaborationOpportunities อน ๆ เรอง BusinessOutcomeอาจไมไดตอบ

โจทยอยางเดยวองคความรหรอผลงานทางวชาการกมสวนส�าคญ

ผศ. ดร.ศรธนว : ในมมกลบกนภาคการศกษาอยากไดอะไรจากภาคอตฯ คะ

ผศ. ดร.กานดส : ภาคการศกษาตองเปดตวเองไปรบรโจทยจากภาคอตฯ

ดร.บตรา :ปญหาทเคยพบจากการท�างานรวมกบมหาวทยาลยแหงหนงในยโรปทCollaborateแตไมมการCommunicateท�าใหไดผลการศกษา

ทไมตรงกบทตองการหลงจากนนจงก�าหนดKeyCollaborationทตองพบปะกนมการแลกเปลยนคนเขาไปท�างานสงทไดคอความเขาใจกนดาน

TechnologyDevelopmentและความคนเคยระหวางคนทท�างานรวมกนทงสองฝาย

ผศ. ดร.ศรพร :ในสวนวทยาลยปโตรฯทรวมงานกบThaioilใชวธการมาพบปะพดคยแบบInformalหลงจากการประชมทกครงท�าใหกลาคยกน

ไดมากขนหลายครงทโครงการเกดจากการพดคยในบรรยากาศแบบนในสวนPETROMATมเครอขายอาจารยดานปโตรเคมและวสด200-300คน

เรากพยายามใหเกดการพบปะของอาจารยในแตละResearchProgramอยางนอยปละ3-4ครง ในบรรยากาศทสบายๆเพอใหท�างานรวมกนงายขน

ผศ. ดร.ศรธนว : PETROMAT มแนวทางในการท�างานอยางไรบางคะ

ผศ. ดร.ศรพร :PETROMATพยายามจะเปนFocalPoint ใหทงภาครฐและภาคอตฯหาผเชยวชาญทเหมาะสมใหดความเปนไปไดของโครงการ

หรอในสวนของนกวจยเองทมงานวจยทคดวาจะมประโยชนแตยงไมรชองทางกอยากใหนกถงเรากรณตวอยางงานวจยเรองMicrochannelReactor

ของผศ.ดร.อรรถศกดจารยจากภาควชาวศวกรรมเคมม.เกษตรฯทเขามาปรกษากบPETROMATและSCGกเกดโครงการขนประเดนConflict

ofInterestอยากใหภาคอตฯมองเรองหวขอเปนหลกเปดใจมากขนในการเลอกอาจารยเพราะประเทศเราผเชยวชาญมจ�ากด

ดร.บตรา : เรองศกษาแลวไมส�าเรจกเปนผลงานอยางหนงครบ ตอนนภาคอตฯ เขาใจมากขนวาโจทยทใหมมาก โอกาสทจะไมเปนตามคาดมสงซง

ไมใชเรองใหญแตการรวาความผดพลาดทเกดขนมาจากอะไรเปนเรองส�าคญมากกวา

ผศ. ดร.ศรพร :อยากใหทานผอ�านวยการศนยPETROMATชวยเสรมในเรองนคะ

รศ. ดร.ปราโมช (ผอ.ศนยฯ) :หากมองเรองIPมาตงแตตนมนจะปดโอกาสความรวมมอทจะเกดขนอาจท�าใหทงภาครฐและเอกชนเสยโอกาส

PETROMATเองเมอมการประชมอ�านวยการกเรยนกบอธการบดจากมหาวทยาลยตางๆ ใหเขาใจแนวโนมIPการประชมฯครงลาสดหลายทานมอง

วามหาวทยาลยอาจไมไดอยในสวนทโอนIPมาแลวไดประโยชนเพราะไมมเงนลงทนตอจากการพดคยแนวทางกบปตท.และSCGวาใหเรมจากการ

รวมมอกนกอนแลวหากมการCommunication,CollaborationและCoordinationทดการด�าเนนการขนตอไปกจะงาย

ถอวางานเสวนาครงนเปนโอกาสส�าคญในการแลกเปลยนมมมองการท�างานรวมกนเปนอยางดและเปนประโยชนในการท�างานรวมกนในอนาคตอยาง

ยงยนของประเทศตอไป เนอหาขางตนสรปมาจากบางสวนของการเสวนาส�าหรบผทสนใจเนอหาฉบบเตม

สามารถอานเพมเตมไดทเวบไซตของ PETROMAT

19

LEARNING CENTER

Get to

เรองโดย : ภสรชาพร สเขยวknow

Lactic Acid

Ethanol

Cellulose

Bio-polylactic Acid (PLA)

พลาสตกบรรจภณฑ

ส�าหรบอาหารรวมถง

เสนใยในผา

Bio-ethylene

Bio-propylene

Bio-adipic Acid

Bio-ethylene Terephthalate (PET)

Bio-based Ethyl Lactate

Nano-cellulose Fiber

บรรจภณฑและชนสวนรถยนต

ตวท�าละลายทใชผลตสและกาว

ขวดพลาสตกPET

และชนสวนอปกรณ

ตกแตงภายในรถยนต

Nylon6,6และnylon6

(เสอผาตางๆ)

FilmPackaging

พลาสตกPVC

BIOpetrochemicals is all around

กลวยผกตบชวา

ไผ

ออย

มนส�าปะหลง

ขาวโพด

ทมา:

-http://goo.gl/YRR86S

-http://goo.gl/9PedPu

รปภาพ:http://goo.gl/T12TJJ


ทานผอานทกทาน..คงทราบกนดวาประเทศไทย

ของเรานนเปนประเทศเกษตรกรรม คนไทยสวนใหญนยมท�าการ

เพาะปลกท�าสวนท�าไรท�านาเพอหารายไดแตยงมวสดเหลอทง

ทางการเกษตรเปนจ�านวนมากทถกก�าจดทง ซงวธทนยมใช คอ

การเผาท�าลายกอใหเกดปญหาหมอกควนและมลพษทางอากาศ

ดงเชนทกวนน ดวยเหตนเองจงมผรเรมคดใชประโยชนจากวสด

เหลอทงทางการเกษตร มาผลตเปนผลตภณฑตาง ๆ เปนสงของ

เครองใชในชวตประจ�าวน เชน ตะกราสาน เครองใชสอยจาก

กะลามะพราว แตในปจจบนนมเทคโนโลยทสามารถน�าวสดเหลอทง

ทางการเกษตรจ�าพวกพชทมสวนประกอบเชนเซลลโลส(Cellulose)

และแปง(Starch)มาเขาสกระบวนการทางเคมเพอผลตผลตภณฑ

ทดแทนจากวสดปโตรเคม ซงวสดจากปโตรเคมนนสามารถน�าไป

ประยกต ใชเปนผลตภณฑตาง ๆ ตามทวารสาร PETROMAT

Todayฉบบท3SustainablePetrochemicalsเคยน�าเสนอไว

ส�าหรบในวารสารฉบบนจะขอยกตวอย างผลตภณฑชวภาพ

ทผลตจากวสดเหลอทงทางการเกษตร โดยน�ามาผานกระบวนการ

ตางๆทางเคม เพอสกดสารทเปนองคประกอบส�าคญในการน�ามา

ผลตเปนผลตภณฑทสามารถน�ามาใชในชวตประจ�าวนได

ผลตภณฑจากถวเหลอง (Soy bio-based products)

นวตกรรมใหมในการผลต(Bio-Ethylene)

ในสหรฐอเมรกามการสงเสรมผลตภณฑ Biobased

มาตงแตชวงป 1940 และตอเนองมาถงปจจบน มเวบไซต

www.soybiobased.orgทรวบรวมผลตภณฑตางๆ กวารอยตว

เลอกทใชถวเหลองเปนวตถดบ อาท สทาบาน ผลตภณฑท�าความ

สะอาด เฟอรนเจอร อปกรณส�านกงาน และอปกรณส�าหรบซอม

บ�ารงรถยนตเปนตนยกตวอยางผลตภณฑท�าความสะอาดทชอวา

SoyCleanใชตวท�าละลายทท�ามาจากถวเหลองเปนNon-toxic

products ดตอทงตวผใช สตวเลยง และสงแวดลอม สามารถ

ท�าความสะอาดพนผว เชน พนกระเบองไดโดยตรงโดยไมตอง

ลางออกดวยน�าไมกอใหเกดคราบ สามารถยอยสลายไดตาม

ธรรมชาต และไมมกลนทเปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจ

ของผใชงาน แตปจจบนราคายงสงกวาน�ายาท�าความสะอาดทวไป

2-5เทาเลยทเดยว

Atol Technology เปนเทคโนโลยทพฒนารวมกน

โดย3บรษทคอ1)Axens2)Totalและ3)IFPENเรมพฒนา

มาตงแตป 2011 และในชวงปลายมนาคม 2014 ไดเปดเผยความ

ส�าเรจของเทคโนโลยน คอ การผลต Bio-Ethylene โดยผาน

กระบวนการDehydration ของ Bio-Ethanol รวมกบใชตวเรง

ปฏกรยาทพฒนาขนมา ซงทงสามบรษทกลาววาเปนเทคโนโลยท

มความคมคาในการลงทน เกดจากการน�า Renewable Ethanol

มาผลตBio-EthyleneโดยตวBio-Ethyleneทไดนกสามารถน�า

ไปใชในกระบวนการผลตขนตอๆ ไปโดยไมตองมการเปลยนแปลง

กระบวนการผลตในปจจบนอาทPolyethylene(PE),Polystyrene

(PS), Polyethyleneteraphthalate (PET), Polyvinylchloride

(PVC) และ Acrylonitrile-Butadiene-Styrene (ABS) นอกจาก

นกระบวนการผลตไดน�ากระบวนการ Heat Recovery มารวม

ดวยท�าใหเกดการใชพลงงานทมประสทธภาพขนอกดวย

Everyday PETROMAT

ทมา http://goo.gl/FMmL5IAtol TM

ทมา www.soybiobased.orgwww.soyclean.biz

Dehydration with

Catalyst

Bio-ethylene

21

GAMES

PETROMAT Today ฉบบนมของรางวลเปนสมดโนตนองปโตสดฮพ จ�านวน 5 รางวลเพยงสงค�าตอบ ทางไปรษณย อเมลหรอเฟสบคภายใน วนท 31 สงหาคม 2557ทางทมงานจะท�าการจบรางวลและประกาศรายชอผโชคดทง 5 ทานทางวารสารฉบบตอไป

GAMES

ถาเราม “ขาวโพด” และ “มนสมปะหลง” สามารถน�ามาผลตสารตงตนใดไดบาง

ESSO

1. Mr. Parichat Phaodee 4. คณอรณช เทยงจรรยา

2. Ms. Phattharanid Thanatawee 5. คณธนน กองพฒนพาณชย

3. คณวภากรณ เจรญศลาวาทย

ประกาศรายชอผโชคด

ไดรบรางวลแกวน�าPETROMATประจ�าฉบบท9ปท3มดงน

“ ทกค�าตอบมสทธลนรบสมดโนตนองปโต ”

เฉลยค�าถามเลมทแลว

1.A.Gen-Z

B.Babyboomers

C.Gen-Y

2.HighPerformanceandSmartMaterials

A. Lactic Acid

B. Ethanol

C. Lactic Acid และ Ethanol

ใครจะคดนะครบวายางรถยนตเสอมสภาพกลบไมไดหมดสภาพอยางท เหน ดอยางงานวจยการน�าเอายางรถยนตหมดสภาพมา เปล ยน เ ปนสาร ป โตร เคม ห รอพล งงานท เ คยลงตพ มพ ไว ใน PETROMAT Today ฉบบท 3 : Sustainable Petrochemicalsนอกจากน ด วยคณสมบตของยางรถยนตท ม ส วนผสมของยางธรรมชาต ผสมกบยางสงเคราะห และมการเสรมความแขงแรงดวยชนของผาใบท ท�าจากเสนดายไนลอนหรอโพล เอสเตอร จงมความแขงแรงทจะน�ามาประยกตเพอท�าเปนเฟอรนเจอรได DIY ฉบบนขอน� า เสนอ“ โ ต ะ ก ล ม ก ล ม ” เ ฟ อ ร น เ จ อ ร ก บ เ กท สามารถน�ามาประดบตกแตงไวใน หองน งเลน หองนอน หรอร ม ร ะ เ บ ย งใ น ว น ห ย ด พ ก ผ อ น ส ด ส ป ด า ห ข อ ง เ ร า ค ร บ . . .

“โตะกลมกลม”เฟอนเจอรกบเก

อปกรณ 1. ยางรถยนต 5. เชอก 2. สวาน 6. กาวยง 3. แผนไมวงกลม 2 แผน ปดรยางรถยนตไดพอด 4. นอต

ทมา : http://p-dit.com/2013/06/23/2797/| ภาพจาก Handi Mania | ภาพจาก White They Snooze

2. เจาะร แผนไดดวยสวาน ไขนอตลงไปในร ยดใหแนน

3. น�าเชอกมาขดเปนกนหอย ทงดานบนและดานลาง ใหรอบยางรถยนต ตดกาวดวยกาวยงใหแนน ทาสเคลอบเงา รอจนแหง

4. น�าไปตกแตงตามทตาง ๆ ในบาน ตามตองการ แคนเฟอรนเจอรเราก กบเก ไมแพใคร

วธการท�า 1. น�ายางรถยนต มาปดดวยไมแผนกลมทงสองดาน

D.I.Y.

Documents

Issue10