36

iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan
Page 2: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

iq¿ wú iy

ieye,a wdhqO (Y%S ,xldj yuqfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;hi|yd úl,am l%shdud¾.

fhd,kavd f*diag¾ iy yIs; wfíj¾Ok

2006 uehs

.....................................................................................................................................................................................................................................................

Page 3: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

flá fhÿï

ATT Arms Trade TreatyCGP (Small Arms) Consultative Group ProcessCMEV Centre for Monitoring Election ViolenceDIG Deputy Inspector GeneralGoSL Government of Sri LankaIGP Inspector General of PoliceJVP Janatha Vimukthi PeramunaLTTE Liberation Tigers of Tamil EelamNCAPISA National Commission Against the Profiaion of Illicit Small ArmsNGO non-government organisationPoA Programme of ActionSALW Small arms and light weaponsSAP-I South Asia Partnership - InternationalSASA-Net South Asia Small Arms NetworkSLFI Sri Lankan Foundation InstituteSTF Special Task ForcesTNL Telshan Network LimitedTULF Tamil United Liberation FrontUNDDA United Nations Department for Disarmament AffairsUNDESA United Nations Department for Economic and Social Affairs.UNDP United Nations Development Programme

ia;=;sh

isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,shg iy fuu jd¾;dj m%ldYhg m;alsÍugÿka odhl;ajh i|yd YS% ,xldfõ ì%;dkH uy flduidßia ld¾hd,hgfia*¾j¾,aâ ia;=;sh msßkefï'

Page 4: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

mgqk

is;shu � ,xldfõ osia;% slal

idrdxYh i

ye¢kaùu ( ol=Kq wdishdj yuqfõ we;s iq¿ wú wNsfhda.h 1

m<uqjk fldgi ( isú,a iudc oDIaÀ fldaKfhka fmfkk Y%S ,xldfõ 2iq¿ wú .eg¿j

fojk fldgi ( iq¿ wúj, ñksia msßjeh 9

f;jk fldgi ( iq¿ wú ms<sn|j m%dfoaYSh uÜgfï Ôj;ajk fmdÿ 11ckhdf.a yd iudc lKavdhïj, oelau

isõjk fldgi ( Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú jHdma;sh md,kh lsÍu i|yd 13.;hq;= bÈß mshjr

miajk fldgi ( isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sfhka cd;sl 17fldñiu fj; bÈßm;ajk ks¾foaY

yhjk fldgi ( iudmA;sh 20

weuqKqu 1 ( isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh i|yd Ndú;d l< 22l%u fõoh

weuqKqu 2 ( isú,a iudc WmfoaYk /iaùï-Èia;%slal yd m<d;a ;=< 24meje;aùfï l%u fõoh

weuqKqu 3 ( mrsYS,k .%kA: 26

.....................................................................................................................................................................................................................................................

Page 5: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

Y%S ,xldfõ osia;%slal

Page 6: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

idrdxYh

ux oelald ñksfyla ysgf.k bkakjd uf. mq;d bÈßmsg' ux ta fokakd ueog

.syska mq;dg lsõjd zzwms we;=,g huqZZ lsh,d' uu lshkav yomq foa bjr

lrkav bvla ,enqfKa kE' ta ñksyd uf.a Wrysig Wäka w; Èla lr,d

mq;df. mmqjg .,algia tllska ^foaYShj idok .sks wúhls& fjä ;sínd'

mq;dg fjä jÈk fldg ux thdj w,a,d f.khs ysáfha' ta ksid wms fokaku

ìu weo jegqKd' uf. f,a,s nndj;a wrf.k ldfrflka t,shg mekakd' ta

ñksiaiq fokakd ldfrl t,jdf.k mek,d .shd''''''' ÿIag ñksiaiqkag

hqoaOdhqo ,nd .kak bv lv ;sfhk fldg ´l ;uhs fjkafk'

fla' lreKdkdhl - Y%S ,xldfõ ikakoaO wmrdOj,g f.dÿre jQ

mqoa.,fhl=f.a ujla -

iq¿ wú ñksiqka urd fy<;s' oYl .Kkdjla mqrdu" f,dalh mqrdu ñksiqka oejeka;mßudKfhka urd oeóu i|yd iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO1 fhdod .ksñka ;sfí' ol=Kqwdishdj ;=<" iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO fhdod f.k lrkq ,nk m%pKav l%shd fya;=fjkaúYd, isú,a jeishka ixLHdjla ñh h;s' kS;s úfrdaê iq¿ wú Ndú;h m%udKd;auljjeäùu ksid Y%S ,xldj nrm;, f,i mSvd ú¢ñka isà' th iudc iqrCIs; nj ydia:djr;ajhg oeä n,mEï t,a, lrhs· th ixj¾Okh háka ì| fy,k w;r rfÜiduhg uy;a ndOlhlaj mj;S'

Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú Ndú;h by< hdu" w¾nqohla njg m;a fjñka ;sfí' rg ;=<g wú.,d tau" Y%S ,xldfõ rdcHh yd fou< B,dï úuqla;s fldá ixúOdkh ^t,aààB& w;rmj;sk È.a .eiqKq .egqu iu. iómj ne£ mj;S' flfia jqjo iq¿ wú Ndú;h yqfolaufuu .egqug muKlau iSud jkakla fkdfõ' m%pKav foaYmd,k ixialD;sfha wx.,CIKhla jQ ikakoaO wmrdO i|yd fhdod .kq ,efnk fyhska" kS;s úfrdaê iq¿ wúi|yd Èfkka Èk j¾Okh fjñka mj;sk fj<| fmd<la ks¾udKh ù ;sfí'foaYmd,k{hska Tjqkaf.a Oqr ld,h ;=< wdrCId lr .ekSfï mshjrla jYfhka" rch tlSfoaYmd,k{hska yd Tjqkaf.a wdrCIl ks,OdÍka ikakoaO lrkq ,efí' tfy;a fuufoaYmd,k{hska mrdchg m;a jQ úg Tjqka fj;g ksl=;a lr ;snq wú wdmiq ,nd .ekSfïl%shdj,shla isÿ fkdfõ'

1' iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO (Small Arms and Light Weapons - SALW) hk fhÿu fuu jd¾;dj ;=<§ "iq¿wú" jYfhka yl=¿jd olajd we;' "ieye,a¨ wdhqO" hkq ksYaÑ; .sks wú iuQyhla ye¢kaùu i|yd fhfokmohls' tu.ska ñksid úiska fyda hka;% u.ska f.k hkq ,nk cx.u wú j¾. tkï ßfjda,ajr" ueIska ;=jlal=j, isg hqo gexls kdYl wú yd .=jka hdkd kdYl ñihs, moaO;Ska olajd jQ wú woyia fõ' iq¿ wú hkqieye,a¨ wdhqO j, Wm m%fNaohls' ;ks mqoa.,fhl=g md,kh lrñka mdúÉÑ l< yels .sks wú muKla fuu.Khg wh;a fõ' ßfjda,ajr" iajhxl%%Sh msiaf;da," rhs*, yd ldnhska ;=jlal= " l=vd ueIska ;=jlal=" m%ydrlrhsm,a (Assault Rifles) we;=¿ wú yd ieye,a¨ ueIska ;=jlal= (LMG) iq¿ wú f,i oelafõ' ieye,a¨ .sks wúhk mohg nr ueIska ;=jlal=" frdlÜ r|jkhka ^Rocket Launchers& fI,a fjä yd fndaïn wdÈho we;=,;ah'Y%S ,xldj ;=< jvd;a nyq,j olakg we;s iq¿ wú kï T-56 jeks m%ydrl rhs*, j¾. fõ'

.....................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

i

Page 7: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

Y%S ,xldjg iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO .,d tau" tajdfha Ndú;h yd tys n,mEuwrnhd we;s oekqu iSñ;h' tfyhska rfÜ úúO m%foaYj, ck lKavdhï fj; iq¿wú u.ska lr we;s n,mEfï iajNdjh jgyd .ekSfï wruqKska hq;=j ol=Kq wdishdiq¿ wú cd,h-Y%S ,xldj (SASA-Net Sri Lanka) úiska isú,a iudcfha woyia ,nd.ekSfï jev igyka ixúOdkh lf<ah' tu.ska Èia;%slal 23la wdjrKh l< w;r"wod, jev igyka 2004 fkdjeïn¾ isg 2005 ud¾;= olajd jQ ld, mrdih ;=<meje;aúKs' Y%S ,xldj ;=< mj;sk iq¿ wú ms<sn| .eg¿j,g úi÷ï fiùfïm%h;akfha§" isú,a iudc ixúOdk úiska m%Odk jev fldgila bgq fldg we;' kS;súfrdaë iq¿ wú ms<sn|j ck;dj ;+< we;s oekqu yd wjfndaOh .ek ;lafiare lr.ekSug iy Y%S ,xldfõ iudc iqrCIs; Ndjhg iq¿ wú u.ska n,mEï lr we;swdldrh .ek m%cdj i;= oekqu .ek jegySula ,nd .ekSfïo wruqK we;sj isú,aiudc l;sldj;la WmfoaYk l%shdj,shla& meje;aùug ie,iqï flßKs' m<d;auÜgfï /iaùï 9la yd Èia;%slal uÜgfï /iaùï 23 lska iukaú; jQ fulS woyiayqjudre lr .ekSfï l%shdj,sh i|yd m%cd ksfhdað;hska 600lg wêl msßila odhl jQw;r" lreKq yeoEÍfï myiqj i|yd úIhhkag wkqj Tjqka lKavdhï .; lrk ,§'

fuu l%shdj,sfha WÉpia:dkh jqfõ" rcfha ksfhdað;hka" ks;s úfrdaë iq¿ wújHdma;shg tfrys cd;sl fldñifï2 ^National Commission Against the Prolif-eration of Illicit Small Arms - NCAPISA& idudðlhka yd isú,a iudcl%shdldßlhka yd iu. wOHhkfha§ fidhd .;a lreKq idlÉPdjg Ndckh l<cd;sl iuq¿j fõ' Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO Ndú;h ms<sn|.eg¿j,g úi÷ï §fuys ,d Wmfhda.S lr .; yels cd;sl ie,eiaula f.dv k.d.ekSu i|yd odhl ùug iydh ùfï jeo.;a ld¾hho fuu iuq¿j yryd bgq úh'

WmfoaYl fiajd myiq ldrlhkaf.a m%Odku wruqK jqfha" iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqOms<sn| .eg¿j y÷kd .ekSu;a" th m%cdjf.a wdrCIdj yd /ljrKh flfrys we;slrkq ,nk n,mEfï mßudj jgyd .ekSu;a" .eg¿j i|yd ;sìh yels úi÷ï .ekwjfndaO lr .ekSu;a h' kS;s úfrdaë iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO u.ska iudchfj;g oud .id we;s wNsfhda. yd .eg¿ mrdch lsÍu i|yd jvd;a fyd¢ka odhl úhyels wdldrh ms<sn|j" Y%S ,xld rch" rdcH fkdjk ixúOdk muKlA fkdj idudkHmqrjeishd hk who we;=,;a md¾Yj lrejka oekqj;a lsÍfï l%shdj,shla f,iskao"fuu WmfoaYl fiajdj,sh M,odhl bÈß mshjrla ;eîh' cd;sl fldñiu ia:dms;fldg th l%shd;aul lsÍu i|yd wjYH uyck iyNd.S;ajh j¾Okh lsÍuo fuuld¾hfha wfmaCIs; wruqKq j,ska fldgils' cd;sl fldñiu iu. l%shd lsÍugyelshdjla we;s isú,a iudc ksfhdað;hska y÷kd .ekSug ck;d woyia yqjudre jevms<sfj, wdOdrl úh' iq¿ wú .eg¿j fya;=fjka ydkshg m;a ck lKavdhïj,woyia u;= lr .ekSugo fuu jev ms<sfj, u.ska wjia:dj Wod úh'

isú,a iudc l;sldjf;a§ WmfoaYl fiajd j,sfha§& bÈßm;a jQ woyia j,ska meyeÈ,sjfmkS hk tla ldrKhla jkqfha iq¿ wú u.ska t,a,j mj;sk wNsfhda. ms<sn|juyck;dj n,j;a f,i ie,ls,su;aj isák njh' iq¿ wú mßyrKh i|yd jvjvd;a iS>%fhka keUqre fjñka mj;sk m%pKav iudchla fj;ska iajlSh Ôú;wdrCIdj uy;a ;¾ckhlg ,laj mj;sk nj idudkH mqrjeishdf.a woyi fõ'

fuu f,aLKfha m<uq fldgi ;=<§" iq¿ wú jHdma; ùu .ek m%cdjf.a w;aoelSï ydyeÕSï úYaf,aIKhg ,la fõ' ta w;ru" mqrjeishka úiskau u;= lrk ,o udkj wdrCIdjms<sn| lreKq" ue;sjrK m%pKav l%shd yd ikakoaO wmrdO wdÈh mdol lr .ksñkaidlÉPdjg ,la flf¾' iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO Ndú;h by< hdu fya;=fjka f.ùugisÿ ù we;s ñksia msßjeh ms<sn| m%Yakh mqoa., w;aoelSï wdY%s;j ;j ÿrg;a úu¾YkhlsÍu i|yd fojk fldgi fjka lr we;' fuys§ fld<U k.rh ;=< fmd,sia m%cdjúiska wdrïN lr we;s jevigyklA o wjOdkhg ,la flf¾' Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú ydieye,a¨ wdhqO Ndú;fha M, úmdl m<d;a wdY%fhka i,ld ne,Su i|yd f;jk fldgilem fldg ;sfí' isõjk fldgfia§ idlÉPdjg Ndckh lrkq ,nkqfha cd;sl fldñiuia:dms; lsÍu i|yd f.k we;s l%shd ud¾.o we;=,;aj" iq¿ wú .eg¿j iukh lrkq jia.; yels bÈß mshjrhkah' isú,a iudc ixúOdk yd fhÿKq l;sldfõ§ tys tla M,hla

f,aLKfhaieleiau

2' fuu f,aLKh ;=< cd;sl fldñiu f,i ye¢kafõ'

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ii iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 8: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

f,i u;=jQ cd;sl fldñiu fj;g bÈßm;a lrkq ,nk ks¾foaY ud,djlska miajkfldgi iukaú; fõ'

isú,a iudc l;sldjf;ys WmfoaYk l%shdj,sfha& iudma;sh f,i meje;ajQ cd;sl iuq¿ju.ska Y%S ,xld rch" cd;sl fldñiu yd isú,a iudch úiska l%shdjg ke.sh hq;= hhsie,flk ks¾foaY ud,djla bÈßm;a úh' ta w;r my; i|yka oE o úh'

jHjia:d ixfYdaOkhla yd jHjia:d újrKh u.skA"

� YS% ,xld .sks wú mk; újrKh iy ixfYdaOkh'

� md;d, f,dalfha wmrdO l%shd yd tajdg foaYmd,k wkq.%yh ,eîu uev,Su i|yd oeäkS;s y÷kajd §u'

iq¿ wú ms<sn|j m%;sm;a;s iuqodhla j¾Okh lsÍu yd tajd il%Sh lsÍu u.skA"

� M,odhl iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ixÑ; l<ukdlrK yd jd¾;d f.dkq lsÍfïmoaO;Ska y÷kajd§u'

� fmd,Sish yd wdrCIl yuqod ks,OdÍka úiska wú mßyrKh jvd;a oeä f,imd,khlg k;= l< yels l%ufõohka y÷kajd§u'

� foaYmd,k{hska yd Tjqkaf.a /lj¨ka i;=j mj;sk .sks wú .ek ksrka;rfhkaksÍCIKh lsÍfï rgdjla ia:dms; lsÍu'

� cd;sl yd cd;Hka;r fCI;%h ;=< flfrk iq¿ wú fj<odu md,kh lsÍfï l%uYla;su;a lsÍu'

� foaYmd,k{hkag ksl=;a fldg we;s .sks wú rchg wdmiq .ekSu iyfoaYmd,k{hkaf.a wdrCIdj i|yd wú.;a mqoa.,sl wdrCIl Nghka fhdod .ekSugwjir fkd§u'

� iq¿ wú kS;s úfrdaê f,i jHdma; ùu iïnkaOfhka f;dr;=re imhk mqoa.,hkaf.awkkH;djh ryiH f,i /flk mßÈ l%shd;aul úh yels hdka;%Khla ieliSu'

my; olajd we;s fCI;%hkao wdjrKh jk wdldrhg mq¿,a .fõIKhla lsÍu

u.skA"

� iq¿ wú .eg¿j yd tys udkqISh n,mEï wrnhd wOHhkh lsÍu'

� foaYmd,k{hkao we;=¿j isú,a jeishkag .sks wú ksl=;a lsÍfï f;dr;=re m%dfoaYShf,alïjrekag ,nd§u'

� ksl=;a l< .sks wú n,m;% iïnkAOj mrs.Kl o;A; f,aLKhla mj;ajdf.k hdu'

iajdëk wdh;k jHqyhla jk mrsos cd;sl fldñiu iA:dms; lsÍu i|yd"

� cd;sl fldñiu md¾,sfïka;=j ;=< iïu;jk mk;la u.ska iA:dmkh'

� th .sks wú jHdma;sh wëCIKh lsÍu yd md,khg k;= lsÍu i|yd jk m%OdkwêldÍ n, ysñ wdh;kh f,i lghq;= lsÍu'

� iq¿ wú ms<sn| m%;sm;a;s ieliSfï§ yd l%shdjg ke.Sfï§ th rcfha WmfoaYlwdh;khla f,i l%shd lsÍu'

kS;s úfrdaë wú yryd bÈßm;a jk wNsfhda.hg uqyqK fokq jia wjYH m%.;sYS,s mshjrhka.ekSu i|yd ;uka ;=< we;s wNsm%%dh" Y%S ,xldfõ rdcH yd fkdfhla isú,a iudc ixúOdkúiska m%o¾Ykh fldg we;' 2004 yd 2005 jirj,§ meje;ajqKq m%cd ixjdo jevigykayd isú,a iudc l%shdldÍ lñgqj Civil Society Action Committee& msysgqùu u.skafuys,d ;Srl ld¾h Ndrhla bgq úh' tlai;a cd;Skaf.a uxv,h úiska 2003 yd 2005jirj,§ meje;ajQ oEjqreÿ rdcH /iaùï j, fldgila jYfhka we;s l< tlai;acd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau ieliSug ;=vqÿka idlÉPdj,§ Y%S ,xld rch jeo.;a ld¾hNdrhla bgq lf<ah' l%shdldÍ ie,eiau PoA& ms<sn| m%.;sh iudf,dapkhg ,la fldgbÈß l%shd ud¾. y÷kd .ekSu i|yd t'cd' uKav,h 2006 cQ,s udifha§ h<s uq¿ §ugkshñ;j we;' Y%S ,xldj tlai;a cd;Skaf.a tu m%.;s iudf,dapk iïfï,kfhaiNdm;s;ajhg m;a fldg we;s w;r" th Y%S ,xldj& fï jkúg bÈß iïfï,kh i|ydwjYH mQ¾j lghq;= iïnkaëlrKh lrñka isà' cd;sl yd cd;Hka;r fCI;%fha iq¿ wúNdú;h ms<sn| .eg¿j úi£fuys§ Y%S ,xldj úfYaI m%.;shla w;am;a lr f.k ;sfí'fuu m%;sM,h w;am;a lr .ekSu i|yd isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh isú,a iudcl;sldj;& úiskao ;SrKd;aul jev fldgila bgq lr ;sfí'

m%Odk ks¾foaYidrdxY.; lsÍu

........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................iiifia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 9: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan
Page 10: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

ye¢kaùu (

Y%S ,xldj yuqfõ we;s

iq¿ wú wNsfhda.h

iq¿ wú ñksiqka >d;kh lrhs' oYl .Kkdjl isg f,dalh mqrdu oejeka; mßudKfhkañksiqka urd oeóu i|yd iq¿ wú yd ieye,a wdhqO (SALW) 3 fhdod .ksñka ;sfí'ol=Kq wdishdj ;=<" iq¿ wú fhdod .ksñka lrkq ,nk m%pKav l%shd fya;=fjka isú,ajeishka úYd, ixLHdjla ñh h;s' kS;s úfrdaë iq¿ wú Ndú;h m%udKd;aulj jeäùuksid Y%S ,xldj bka nrm;, f,i mSvd ú¢ñka isà' th iudc iqrCIs; nj ydia:djr;ajhg oeä n,mEï t,a, lrhs' th ixj¾Okh háka ì| fy,k w;r rfÜiduhg uy;a ndOdjlAj mj;S'

Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú Ndú;fha jHdma;sh w¾nqohla ;rug mßj¾;kh fjñka mj;S'Ökfha ksIamdÈ; T-564 jeks ixlS¾K .sks wú wvq ñ, .Kka hgf;a ñ,g .ekSugyelshdj mj;S' rcfha ks, ixLHd f,aLK j,g wkqj Y%S ,xldj ;=< n,m;% ,;a .sks wú45"000 la o wkjir .sks wú 20"000 la o ;sfí' flfia fj;;a Ôksjd k.rh mokïjwe;s iq¿ wú ix.Kkh Small Arms Survey& úiska 2003 jif¾§ weia;fïka;= l<wdldrhg fuu ixLHdj fuhg jvd fndfyda by< w.hla .kS' thg wkqj Y%S ,xldj ;=<wju jYfhka .sks wú ñ,shk 2'3 la mj;sk w;r" bka ñ,shk 1'9 la ;rï jk kS;súfrdaë .sks wú ixLHdjla isú,a jeishka ika;lj mj;S' i;Hh kï" ks;Hdkql+, fydakS;s úfrdaë .sks wú fl;rï ixLHdjla Y%S ,xldj ;=< we;af;ao hk j. lsisfjl=;afkdokakd njh' tf;l=ÿ jqj;a .sks wú me;sr ;sîu u.ska isÿ jkq ,nk n,mEu fkd;ldisáh fkdyels nj h:d¾:hls'

Y%S ,xldj ;=<g wú .,d tau" Y%S ,xldfõ rch yd fou< B<dï úuqla;s fldá ixúOdkh^t,aààB& w;r mj;sk È.a .eiqKq w¾nqoh iu. iómj ne£ mj;S' wú ñ,§ .ekSu i|ydt,aààB h úiska ÈhqKq wka;¾ cd;sl cd,hla f.dv k.d f.k ;sfí' flfia fj;;a iq¿wú mßyrKh" fuu .egqug muKlau iSud fkdfõ' m%pKav foaYmd,k ixialD;shl wx.,CIKhla jQ ikakoaO wmrdO i|yd fhdod .kq ,efnk fyhska kS;s úfrdaë iq¿ wúi|yd jv jvd;a j¾Okh fjñka mj;sk fj<| fmd<la ks¾udKh ù ;sfí'

3 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO (Small Arms and Light Weapons - SALW) hk fhÿu fuu jd¾;dj ;=<§ "iq¿wú" jYfhka yl=¿jd olajd we;' "ieye,a¨ wdhqO" hkq ksYaÑ; .sks wú iuQyhla ye¢kaùu i|yd fhfokmohls' tu.ska ñksid úiska fyda hka;% u.ska f.k hda hkq ,nk cx.u wú j¾. tkï ßfjda,aj¾" ueIska;=jlal= j, isg hqo gexls kdYl wú yd .=jka hdkd kdYl ñihs, moaO;Ska olajd jQ wú woyia fõ' iq¿ wúhkq ieye,a¨ wdhqO j, Wm m%fNaohls' ;ks mqoa.,fhl=g md,kh lrñka mdúÉÑ l< yels .sks wú muKlafuu .Khg wh;a fõ' ßfjda,ajr" iajhxl%%Sh msiaf;da," rhs*,a yd ldnhska ;=jlal=" l=vd ueIska ;=jlal=" m%ydrlrhs*,a (Assault Rifles) we;=¿ wú yd ieye,a¨ ueIska ;=jlal= (LMG) iq¿ wú f,i oelafõ' ieye,a¨ .sks wúhk mohg nr ueIska ;=jlal=" frdlÜ r|jkhka ^Rocket Launchers& fI,a fjä yd fndaïn wdÈho we;=,;ah'Y%S ,xldj ;=< jvd;a nyq,j olakg we;s iq¿ wú kï T-56 jeks m%ydrl rhsm,a j¾. fõ'

4 Ök m%ydrl rhs*, 56 udos,sh fyj;a T-56" l,Iaksfldõ AK-47 m%ydrl rhsm,fha Ök msgm;la f,i oelaúhyel'

.....................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

1

Page 11: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

ksoyi ,enq od mgka" Y%S ,xldfõ rdcHh" wfkl=;a ck j¾.hkag iyk §ug tlÕfkdjk isxy, cd;sljdohl .%yKhg yiqù ;sfí' z70 oYlfha isg keÕS wd fou<ikakoaO foaYmd,k jHdmdrho reÿre yd lsisÿ flaj,a lsÍulg tlÕ fkdjk tlls'chfoaj Whkaf.dv 2002& úiska rÑ; lD;shla mokï lr .ksñka .=âyEkaâ yd laf,ï^Goodhand & Klem& wjOdrKh lrk lreKla kï" Y%S ,xldfõ m%pKav .egqfï uq,msysgd we;af;a rdcHfha zfrda. jHdëkA Z ;=< njhs' úfYaIfhkau" m%cd;ka;%jd§foaYmd,kh wdh;k.; lsÍug th oelajQ wiu;a Ndjh ;+< njh' .=âyEkaâ yd laf,ï·2005(25& fuhg w;sf¾lj" miq.sh oYl ;=kl ld,h mqrd Y%S ,dxlSh iudch i,s; l<fuu .egqu úiska ;=jlal= ixialD;shla yd m%pKav;ajh i|yd m<,a ms<s.ekSula cks; lrwe;' fuu ksnkaOkfha wruqK m%pKav;ajfha wla uq,a fidhd hdu fkdfõ' fuuúYaf,aIKh u.ska ,nd .; yels m%fhdackj;a wdo¾Yh" m%Yakh úi£u i|yd ueÈy;aùugwjYH ie,iqï ilia lsÍfï§" iq¿ wú Ndú;h iïnkaOj foaYSh w;aoelSï ms<sn|j ixfõ§ùu w;HjYHh hkakhs'

Y%S ,xldjg iq¿ wú .,d tau" Ndú;h yd tys n,mEu wrnhd we;s oekqu iSñ;h' tfyhskarfÜ úúO m%foaYj, ck lKavdhï fj; iq¿ wú u.ska lr we;s n,mEfï iajNdjhjgyd .ekSfï wruqKska hq;=j" fia*¾j¾,aâ (Saferworld& wdh;kfha iyfhda.ho iys;jSASA-Net Y%S ,xld cd,h (SASA-Net Sri Lanka) úiska isú,a iudcfha woyia ,nd.ekSfï l;sldj;la isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,shla& ixúOdkh lrk ,§' tu.skaÈia;%slal 23la wdjrKh lrk ,o w;r" wod< jevigyka 2004 fkdjeïn¾ isg 2005ud¾;= olajd jQ ld, mrdih ;=< meje;aúKs' Y%S ,xldj ;=< mj;sk iq¿ wú ms<sn|.eg¿jg úi÷ï fiùfï m%h;akfha§" isú,a iudc ixúOdk úiska m%uqL ld¾h Ndrhlabgq fldg we;' kS;s úfrdaë iq¿ wú ms<sn|j ck;dj ;=< we;s oekqu yd wjfndaOh .ek;lafiare lr .ekSug yd Y%S ,xldfõ iqrCIs; Ndjhg iq¿ wú u.ska n,mEï lr we;swdldrh .ek m%cdj i;= oekqu .ek jegySula ,nd .ekSfï wruqK we;sj isú,a iudcl;sldj;la isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,shla& meje;aùug ie,iqï flßK' m<d;auÜgfï /iaùï 9la yd Èia;%slal uÜgfï /iaùï 23lska iukaú; jQ fulS woyia yqjudrelr .ekSfï l%shdj,sh i|yd m%cd ksfhdað;hka 600 lg wêl msßila odhl jQ w;r"lreKq yeoEÍfï myiqj i|yd úIhhkag wkqj Tjqka lKavdhï .; lrk ,§'

fuu l%shdj,sfha WÉpia:dkh jQfõ" rcfha ksfhdað;hka" kS;s úfrdaë iq¿ wú jHdma;shgtfrys cd;sl fldñifï5 National Commission Against the Proliferation of IllicitSmall Arms - NCAPISA) iudcslhska iy isú,a iudc l%shdldßlhka iu."wOHhkfha§ fidhd .;a lreKq idlÉPdjg Ndckh l< cd;sl iuq¿j fõ' Y%S ,xldj;=< iq¿ wú Ndú;h ms<sn| .eg¿j,g úi÷ï §fuys ,d Wmfhda.S lr .; yels cd;slie,eiaula f.dv k.d .ekSu i|yd iydh ùfï jeo.;a ld¾hho fuu iuq¿j yryd bgqúh'

isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sh kï zzl;sldj;ZZ wdrïNfha§" m<d;a 9 wdjrKh jkmßÈ Èia;%sla 23la mqrd /iaùï mj;ajk ,È' §m jHdma; uÜgñka fuu /iaùï ud,djixúOdkh l< fyhska mq¿,a mrdihl me;sreKq w;aoelSï /ila idlÉPdjka ;=<ska u;=úh' tn÷ idlÉPd mj;ajk ,o m%foaY my; oelafõ' .d,a," ud;r yd yïnkaf;dg^ol=Kq m<d;& fld<U" l¿;r" .ïmy niakdysr m<d;& lE.,a," r;akmqr inr.uq m<d;&fudKrd.," nÿ,a, W!j m<d;& ;%sl=Kdu,h" uvl,mqj" wïmdr kef.kysr m<d;&uykqjr" kqjr t<sh" ud;f,a uOHu m<d;& mq;a;,u" l=reKE., jhU m<d;& wkqrdOmqr"fmdf,dkakrej W;=re ueo m<d;& hdmkh" ukakdru iy jjqkshdj W;=re m<d;&6

isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sshg -l;sldj;g- odhl;ajh iemhQ myiqldrlhkaf.am%Odku wruqK jQfha" iq¿ wú ms<sn| .eg¿ y÷kd .ekSu;a" th m%cdjf.a wdrCIdj yd/ljrKh flfrys we;s lrkq ,nk n,mEfï mßudKh jgyd .ekSu;a" tu .eg¿ i|ydm<d;a yd Èia;%sla uÜgïj,§ ;sìh yels úi÷ï .ek wjfndaO lr .ekSu;ah' fuul%shdj,shg yjq,a jQ myiq ldrlhka fofofkla úiska th ye¢kajQfõ" zzkS;s úfrdaë wdhqO

.ek ñksiaiqkag fudk ;rï foaj,a lshkav ;sfhkjo lsh,d n,d .kak tl fyd|

fohlAZZ hkqfjks' kS;s úfrdaë iq¿ wú u.ska iudch fj;g oud .id we;s wNsfhda. yd

isú,a iudcWmfoaYk ls%hdj,sh

^isú,a iudcl;sldj&

5 fuu f,aLKh ;=< cd;sl fldñiu f,i ye¢ka fõ'6 iqkdñ m%;sixialrK lghq;= isÿfjñka mj;sk fyhska W;=re yd kef.kysr m<d;aj, woyia yqjudre lr

.ekSfï ^isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sfha& /iaùï meje;aùu m%udo úh' md,kh l< fkdyels fya;= ksidls,sfkdÉÑ yd uq,;sõ Èia;%slalj, by; /iaùï fkdmeje;aúKs'

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 12: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

.eg¿ mrdch lsÍu i|yd jvd;a fyd¢ka odhl úh yels wdldrh ms<sn|j' Y%S ,xld rch"rdcH fkdjk ixúOdk muKlA fkdj idudkH mqrjeishd hk who we;=,;amd¾Yjlrejka oekqj;a lsÍfï l%shdj,shla f,iskao" fuu zzWmfoaYk ls%hdj,sshZZ M,odhlbÈß mshjrla ;eîh' cd;sl fldñiu ia:dms; fldg th l%shd;aul lsÍu i|yd wjYHuyck iyNd.S;ajh j¾Okh lsÍuo" fuu ld¾hfha wfmaCIs; wruqKq j,ska fldgils'cd;sl fldñiu iu. l%shd lsÍug yelshdjla we;s isú,a iudc ksfhdað;hka y÷kd.ekSug ck;d woyia yqjudre jevms<sfj, wdOdrl úh' iq¿ wú .eg¿j fya;=fjkaydkshg m;a ck lKavdhïj, woyia u;=lr .ekSugo fuu jevms<sfj, u.ska wjia:djWod úh'

woyia ,nd .ekSfï WmfoaYk ls%hdj,sfhA& jevigykaj,§ bÈßm;ajQ woyia j,skameyeÈ,sj fmkS hk tla lreKla jkqfha" iq¿ wú u.ska t,a,j mj;sk wNsfhda. ms<sn|juy ck;dj n,j;a f,i ie,ls,su;aj isák njh' iq¿ wú mßyrKh i|yd jv jvd;aiS>%fhka keUqre fjñka mj;sk m%pKav iudchla fj;ska iajlSh Ôú; wdrCIdj uy;a;¾ckhlg ,laj mj;sk nj idudkH mqrjeishdf.a woyi fõ' ñksia wkdrCIs; Ndjhms<sn|j idudkH mqrjeishdf.a woyia oek.ekSug ie,eiaùfï wruqfKka hq;=j fïu;jdo cd;sl fldñifï idudðlhka iu. idlÉPd lrk ,§' tfiau" tu.ska isú,aiudch iy fldñiu w;r iq¿ wú ms<sn| .eg¿j ksrdlrKh lsÍug wjYH"iyfhda.S;dj j¾Okh lsÍuo wfmaCId flßK'

ffuu f,aLKfha m<uq fldgi ;=<§" iq¿ wú jHdma; ùu .ek m%cdjf.a w;aoelSï ydyeÕSï úYaf,aIKhg ,la fõ' ta w;ru" mqrjeishka úiskau u;= lrk ,o udkj wdrCIdjms<sn| lreKq" ue;sjrK m%pKav l%shd yd ikakoaO wmrdO wdÈh mdol lr .ksñkaidlÉPdjg ,la flf¾' iq¿ wú Ndú;h by< hdu fya;=fjka f.ùug isÿù we;s ñksiamsßjeh ms<sn| m%Yakh" mqoa., w;aoelSï wdY%s;j ;j ÿrg;a úu¾Ykh lsÍu i|yd fojkfldgi fjka lr we;' fuys§ fld<U k.rh ;=< fmd,Sish yd m%cdj tluq;=j wdrïNlr we;s jev ms<sfj,la ms<sn|jo wjOdkhg ,la flf¾' Y%S ,xldj ;=< iq¿ wúNdú;fha M, úmdl m<d;a wdY%fhka i,ld ne,Su i|yd f;jk fldgi lem fldg;sfí' isõjk fldgfia§ idlÉPdjg Ndckh lrkq ,nkqfha" cd;sl fldñiu ia:dms;lsÍu i|yd f.k we;s l%shdud¾.o we;=,;aj" iq¿ wú .eg¿j iukh lrkq jia .; yelsbÈß mshjrhkah' isú,a iudc ixúOdk yd fhÿKq l;sldfõ§ tla M,hla f,i u;=jqcd;sl fldñiu fj;g bÈßm;a lrkq ,nk ks¾foaY ud,djlska miajk fldgi iukaú;fõ'

f,aLkfhaieleiau

........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 13: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

isú,a iudc oDIaÀ

fldaKfhka fmfkk

Y%S ,xldfõ iq¿ wú

.eg¿j

Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú Ndú;h .ek uyck;djf.a woyia Woyia f.dkq lr .ekSu i|ydm%Odk fCI;% ;=kla flfrys jeä wjOdkhla fhduq lrk ,§' ta fufiah' iudch ;=<m%pKav;ajh jeäùfï fõ.h" ue;sjrK wdY%s; m%pKav;ajh iy ikakoaO wmrdO by<hdu fuu f;audjka my; i|yka wdldrhg úia;rd;aulj idlÉPd l< yel'

isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sshg l;sldj;lg& odhl;ajh iemhq fndfyda idudðlhkaúiska wjOdrKh lrk ,o tla fCIa;%hla jQfha m%pKav;ajh j¾Okh ù ;sîfï,CIKhhs' iudch ;=< .sks wú Ndú;fha§ isÿù we;s úm¾hdih .ek wm wjOdkh fhduql<fyd;a fï nj m%;HCI fõ' ft;sydislj" Y%S ,xldj jkdys idfmaCIj iduldó rglaúh' tfy;a rg ;=< iq¿ wú Ndú;h ms<sn|j jeo.;a yerjqï ,CIhla igyka flfrkfudfyd;la Wod úh' ta 1971 § ck;d úuqla;s fmruqfKa le/,a, jljdkqj ;=<§h' isxy,;reKfhda" fmd,sia ia:dkj,g myr § rhs*,a yd m;frdï ;=jlal= (Shot Guns) jeksiq¿ wú w;am;a lr .;ay'7 Bg m%;spdr f,i rch uy;a oreKq mshjrhka wkq.ukhlrñka fndfyda ;reK ler,s lrejka urd oeóh' 1971 g fmr ish kïnqj m%o¾YkhlsÍfï ixfla;hla f,i mej;s .sks wú" rcfha md,kh mj;ajd .ekSu i|yd w;HjYHffoksl WmlrKhla njg m;a úh' ,laisß m%kdkaÿ 2005& jeks úoaj;=ka" tu jljdkqj;=<§ fmd,siSh flfrys t,a, jQ n,mEu .ek úia;r lrñka lshd isáfha" th fmd,siSh&fiajd imhk ixúOdkhl isg rdcHfha wdrCIl WmlrKhl fldgila njg udre jQnjh' fmd,sisfha jHqyh ;=<g úfYaI ld¾h n,ldh (Special Task Force - STF) jeksúfYaIs; w;=re yuqod tall y÷kajd§u" fuu ú;ekA ùu ms<sn|j oelaúh yels tlaksoiqkls'

zzksoyiska miq fmd,Sisfha m%uqL ld¾h Ndrh jQfha rdcHfha wdrCIdj ie,iSu úkd tysmqrjeishkaf.a wdrCIdj fkdfõZZ 2005(96& hhs m%kdkaÿ uy;d lshhs' fmd,Sish ms<sn|md,kh wdrCIl wud;HdxYh yd iajfoaY lghq;= wud;HxYh w;r uyck wdrCIdj"kS;sh yd iduh ms<sn| wud;HdxYh f,i uE;l§ h,s Wmka& foda,kh úh' fu u.skaisÿùï ms<sn| j.lSï j,ska hï muKlg fíÍ isàug;a" iq¿ wú jHdma; ùu

1

iudch ;=<m%pKav;ajh

j¾Okh ùfïfõ.h

7 1958 § jd¾.sl ,eõ .skakla weú¿Kq kuq;a iq¿ wú Ndú;h w;ska 1971 lemS fmfkhs'

.....................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

4

Page 14: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

idOdrKSlrKh lsÍug;a" .%dudrCIlhka jeks rdcH fkdjk ldrlhka ikakoaO lsÍug;abv yir mEÿKs'8

fmd,Sish yd rch úiska ksrka;rfhka .sks wú Ndú;d lsÍu iu. lrg lr ;rÕ lsÍui|yd wú.;a fou< lKavdhï fõ.fhka meñKsfhah' 70 oYlfha ueo yd w. Nd.h ;j;aw¿;a w¾nqohla foaYhg f.k wdfõh' th jkdys m%:u j;djg m%cd;ka;%jd§ foaYmd,kwjldYh ;=< fou< fnÿïjdofha .eg¿j uyck iyfhda.h Èkd .ekSuh'9 wú.;a fou<lKavdhï fuu b,a,Su ÈhqKq fldg fmruqKg .;a w;r rg wNHka;rfha kS;s úfrdaë.sks wú Ndú;ho ta iu.u by< .sfhah'10 thg m%;spdr f,i Y%S ,xld rdcHho iajlShikakoaO fiakdxl Yla;su;a lf<ah' 1990 ka werUqKq jljdkqfõ uq,a ld,fha§úfYaIfhkau kef.kysr m<df;a uqia,sï-fou< in|;d hym;a fkdùh' tys hï wd;;shlaúh' fï lreK" woyia yqjudre lr .ekSfï ieis jdrj,§ u;=jQ ;j;a fCI;%hlgiïnkaO fõ' tkï" rg;=< jik fjkia iudc lKavdhï w;r we;s m%pKav;ajho jeäj¾Okh ù we;s njh'

mQ¾j yd mYapd;a ue;sjrK ld, mßÉfþoh ;=< m%;súreoaO foaYmd,k lKavdhï w;rwú.;a .egqï fõ.fhka by< hdfï iajNdjhla mj;sk njg isú,a iudc WmfoaYkls%hdj,sfha ieisjdrj,g iyNd.S jqjka úiska wjOdkh fhduq lrk ,§' thg w;sf¾ljfoaYmd,lhka yg" Tjqka f;aÍ m;ajQ miq wú ,nd fok kuq;a tajd ksis wëCIKhlghg;a fkdjk nj;a Tjqka ish OQr ld,h wjikajQ miq tlS wú wdmiq Ndr fkdfok njom%ldY úh' m%pKav;ajh me;sÍ hdu yd m%Odk Odrdfõ foaYmd,k ixialD;sfha wx.hlaf,i iq¿ wú mßyrKh isÿjk wdldrh jgyd .ekSug Y%S ,xldfõ ue;sjrK m%pKavl%shd b;sydih lÈu WodyrK imhhs' ue;sjrK m%pKav ls%hd ksrSCIK uOHiA:dkh -CMEV- jd¾;d 1999 - 2004&

yuqod wxY fj;ska iq¿ wú ldkaÿ ù hdu" ue;sjrK m%pKav;ajh by< hdug wdOdrl ù;sfí' ish¿ foaYmd,k mCI úiska m%pKav;ajh uyd mßudKfhka me;srùu fya;=fjkaÿIH jQ 1988 ue;sjrK iuh fï ms<sn| mq¾jdo¾Yhla iemhSh' 1980 ka werö oYlfhaw.Nd.fha§" tl È.g weoS hk m%pKav;ajhla m;=rjñka y¾;d,a yd j¾ck11 l%shd i|ydckhd le|jQ" c'ú'fm' fojk le/,a, iufha§ c'ú'fm flfrys we;sjQ NS;sh ksid"foaYmd,lhkaf.a fm!oa.,sl wdrCIdj i|yd wdKavqj úiska bjla njla fkdue;sj .skswú fnod § th rchl oDIaÀ fldaKfhka idOdrKSlrKh lsÍug wdKavqjg yels úh'úYajdiodhl wdrxÑ ud¾.j,ska fy<s jk wkaoug" tu jljdkqfõ§ rch úiskafoaYmd,lhkaf.a wdrCIlhka w;g m;a l< .sks wúixLHdj 11"000 ls' n,OdrSkag fïjk f;lau tu .sks wú wdmiq ,nd .ekSug fkdyels úh' ks, ixLHd f,aLKj,g wkqjwdrCIl wud;HdxYh u.ska .%dudrCIl n, weKsh yryd muKla tfia ksl=;a l< ßmSg¾j¾.fha ;=jlal= 64 la iy md¾,sfïka;= uka;%Sjreka 21la i|yd ksl=;a l< .sKs wú 637 la;ju;a wdmiq Ndr § fkdue;' (SAP - I, 2003& rcfha wú .nvdfjka .sks wú i|yd jkn,m;%o" uqo,a wh lsÍulska f;drj ;jÿrg;a foaYmd,lhkag" úfYaIfhkau md¾,sfïka;=uka;%Sjrekag" ,nd foa' fufia foaYmd,lhkayg .sks wú ksl=;a lrkq ,nkafka Tjqkaf.amd¾,sfïka;= jrm%idohkag wkql+,jh' ta ñi th mj;sk kS;s rduqjg wkqj muKlaisÿjkakla fkdfõ' foaYmd,k{fhda isß;la jYfhkau fuu .sks wú ish /lj¨ka w;gNdr fo;s' tfy;a fï i|yd wjir fok lsisÿ kS;suh m%;smdokhla fkdue;s fyhska fuu.sks wú orkakka tajd kS;s úfrdaë f,i w;am;a lrf.k we;s wh f,i ±laúh yel'

ue;sjrK iufha§ m%Odk foaYmd,k mCIj, m%dfoaYSh ixúOdhljreka úiska m%pKav;ajhfhdod .ekSu u.ska meyeÈ,s jkafka m%pKav;ajh hkq foaYmd,k n,h Yla;su;a ydia:djr lr .ekSu Wfoid fhdod .; yels ks;Hdkql+, ms<shula f,i i,lkq ,nk

8 .%dudrCIlhka hkq" t,a à à B fhka .ïudk yd tys ksjeishka wdrCId lr .ekSu i|yd iq¿ wú Ndú;h ms<sn|mqyqKqj ,o W;=re yd kef.kysr m<d;aj, mÈxÑ msßñka yd ldka;djka fõ' w;sf¾l .%dudrCIlhka 600law¿;ska n|jd .kq ,nk nj Y%S ,xld wdKavqj 2006'01'10 Èk ksfõokh lf<ah' ^àtkat,a m%jD;a;s m%ldYh2006'01'10&

9 1976 uehs 14 od jvqlafldfvhsys" mej;s øúv úuqla;s fmruqfKa m<uq cd;sl iïfï,fha§" jvqlafldfvhsm%ldYkh" talu;slj iïu; lr .kakd ,§'

10 1970 ueo yd w. Nd.fhaoS YS% ,xldj w,q;a w¾nqohlg uqyqK mEfõh' m%:u jrg fou< fnÿïjdoS m%YaKhgm%cd;dka;s%l foaYmd,kh u.ska iydh ,efnkakg mgka .eksks' fou< .egqïjdoska kS;súfrdaë wúj,g we;sb,A¨u yd Ndú;h jeä lrk ,os' fuhg ms<s;=re jYfhka YS% ,xld rch ;u yuqod Yla;sh ;r lf,ah'

11 foaYmd,ksl wruqKq we;sj fufyhjk ,o j¾ck

ue;sjrK wdY%s;m%pKav;ajh

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................5fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 15: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

njh' 2000 yd 2001 ue;sjrK j,oS fuh jvd;a meyeÈ,s úh'12 m%Odk foaYmd,k mCI"foaYmd,k wkq.%dylhka yryd zzflaj,a lsÍuZZ u; r|d mej;Su fya;=fjka foaYmd,kl%shdj,sh tys we;=,;skau jv jvd;a ÿIs; fjñka ;sfí'13 n,fha yd wêldß;ajfhaixfla; f,i .sks wú fhdod .ksñka ;sfí' ue;sjrK m%pKav;ajh fya;=fjka ish¿Èia;%slalj,§ idOdrK yd ksoyia ue;sjrKhkag ndOd isÿjQ njo isú,a iudc WmfoaYkls%hdj,ssfhA oS l;sldjf;a§& wjOdkhg ,lajQ ;j;a lreKls'^kvq wxl 693$2001 .ek udOH jd¾;d - f,ala yjqia f,aLkd.drh'&

zzmDÒú ;,fha ljr fldgiloS jqj" fmd,sia Ngfhl=f.a rdcldßh myiq tlla fkdfõ'idrO¾u fidaod md¿ ùu fya;=fjka Y%S ,xldfõ§ th úfYaIfhkau ÿIalr lghq;a;ls'ksrka;rfhkau ysi Tijñka ;sfnk ixúê; wmrdO i|yd wo wmg uqyqK oSug isÿ ù;sfí'ZZ -fmd,siam;s" pkaød m%kdkaÿ uy;d ^ fmd,siam;s jd¾;dj 2001&-

Y%S ,xldj ;=<" úfYaIfhkau ol=Kq m%foaYfha ikakoaO wmrdO ixLHdfõ ke.Sula olakg;sfí' fuh mj;akd .egqu yd iómj ne£ mj;S' ixúê; wmrdOlrejka fndfydaúg kS;súfrdaë iq¿ wú ms<sn| úYajdih ;n;s' iq¿ wú Ndú;d lrñka isÿ lrk NhdklwmrdOj, by< hdula we;s nj fmd,sia ixLHd f,aLK wxYfha ia:dk Ndr ks,Odß iS'whs' fm%au;s,l uy;d ms<s.kS' ksoiqkla f,i 2000 jif¾§ .sks wú fhdod .ksñka l<fidrlï ixLHdj 490la jQ w;r th 2004 jif¾§ 995 olajd by< ke. ;snqKs14

fufia idmrdë m%pKav;ajh by< hdu ms<sn|j" isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sshg^l;sldj;g& yjq,a jQ ck lKavdhï j, ±ä wjOdkh fhduq úh' Tjqka úYajdi lrkwdldrhg iq¿ wú fhdod .ksñka flfrk l=,S ñkSuereï" ia;%S ÿIK" fidrlï" ;=jd,isÿlsÍï iy myr§ï" jeäù we;' fufia .sks wú fhdod .ksñka flfrk wmrdOixLHdfõ by< hdu" m%pKav;ajh iy ìh .ekaùu" úfYaIfhkau rfÜ ol=fKa wdrCIdjyd ixj¾Okh háka ì| fy,hs'

ikakoaO fiajdjkaf.ka hqo" kdúl iy .=jka yuqod& m<d.sh jqkaf.a ixLHdj 85"000 lamuK fj;ehs jd¾;dfõ'15 fï w;ßka 25"000 lg wdikak msßila úfoaY.;ù we;ehswkqudk flf¾' t,a'à'à'B h fj;ska m,d.sh ixLHdj ms<sn| f;dr;=re fkdue;' flfiafj;;a" Tjqka w;ßka b;d iq¿ ixLHdjla muKla ish .sks wúo /f.k m,d hkakgwe;ehs Wml,amkh l<yel' ixúê; wmrdO cd," yuqodfjka m<d.shjqka úYd, ixLHdjlaiy kS;s úfrdaê .sks wú myiqfjka w;am;a lr .ekSfï yelshdj" hk fïjdfha tl;=jNhdkl ñY%Khls'

rg;=< isÿjk wmrdO l%shdj, m%Odk W,am; yuqodfjka m<d.sh jqka hehs úYajdihlamj;S' tfiau ol=fKa isÿjk ixúê; wmrdOj, m%Odk idOlhla f,i yuqodfjkamek.sh mqoa.,hka y÷kd.; yels nj WmfoaYl ls%hdj,sh ;=<oS m%ldY úh'

fld<U iy ta wjg l%shd;aul jk ixúOdk jQ wmrdO lKavdhï 26 lg wêl m%udKhlaisák nj fmd,Sish ms<s.kS' fuu lKavdhï l=,shg ñks ueÍï" lmamï .ekSï" u;aøjHcdjdru iy wú fj<|dfï fh§ isá;s' wmrdO l%shd i|yd foaYmd,k ueÈy;aùï isÿjknjgo mq¿,a úYajdihla mj;S' fuu foaYmd,k weÕs,s .eiSï fya;=fjka fmd,Sishg by;i|yka wmrdO keje;aùug iy wmrdOlrejkag tfrysj l%shdlsÍug ndOd meñfKa' W;=f¾iy kef.kysr .sks wú" fidrd.;a fudag¾ r: j,g iy yqjudre lsÍu iy úlsKSuwmrdO lKavdhïj, w¿;au m%jK;djh njg m;aù we;'

idmrdëm%pKav;ajfha

ke.Su

12 ue;sjrK m%pKav;ajh i|yd iq¿ wú fhdod .ekSu ms<sn| tla WodyrKhla 2001 ue;sjrK iufha§ uykqjrm%foaYfhka biau;= úh' Wv;,úkak iuQy >d;kfha§" iq¿ wú fhdod f.k" uqia,sï fldx.%ifha wdOdrlrejkaoi fofkl= >d;khg ,la úh'

13 uydêlrK úksiqre ir;a wfòmsáh >d;k kvqfõ m%Odk iellre tla m%n, foaYmd,k{hl=f.a ue;sjrKjHdmdrh i|yd remsh,a ñ,shk 3 la úhoï l< nj lshfõ'

14 fmd,sia ixLHdf,aLK tallfha o;a; tl;=fjks' ^oreKq wmrdO i|yd jk 10F j¾.h hgf;a we;s jd¾Islo;a;& fmd,Sisfha o;a; m¾fhaIK yd ie,iqï i|yd fhdod .ekSfï§ mj;sk tla .eg¿jla kï Tjqka i;=jmß.Kl .; l< o;a; fkdue;s luh' ixLHdf,aLk ld¾hd,h i;=j mß.Klhla fyda fkdue;' wmrdOjd¾;dlrKh jvd;a fõ.j;a lrkq msKsi" mß.Kl Ndú;h yd mqyqKqj wd§ ;dCIKsl iyfhda.hkAa m¾fhaIKyd ie,iqï wxYhg ,nd §u" wdOdr lKavdhï úiska ie,ls,a,g .; hq;= yÈis wjYH;djhls'

15 2005 iema;eïn¾ 23 jk Èk fld<U § fia*¾j¾,aâ ^Saferworld& wdh;kh wkq.%dyl;ajfhka fmd,Sish ydiq¿ wú ms<sn| cd;sl fldñiu iu. meje;ajQ WmfoaYk ls%hdj,sh ;=<§ jd¾;djQ ixLHdf,aLk'

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................6 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 16: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

fidrd.; fudag¾ r:" .sks wú i|yd úlsKSu iy yqjudre lsÍu wmrdO lKavdhïyuqfõ§ kS;sh yd iduh ì| jeàu ms<sn|j meyeÈ,sj ±lafjk tla jeo.;a wjia:djlaf,i md;d, kdhlfhl= úiska 2004 fkdjeïn¾ udifha§ uydêlrK úksiqre ir;awfòmsáh fjä;nd >d;kh lsÍu ±laúh yelsh'16 fndfyda bx.%Sis iy isxy, mqj;am;aj,m,jQ m%jD;a;s j,ska fuu >d;kh .ek jd¾;d lf<a zzwmrdO /,af,a j¾OkhlaZZ o-whs,kaâ 2004(12(29& iy zzìysiqKq .Kfha wmrdOhlaZZ fâ,s ñr¾ 2004(12(07& jYfhks'

Y%S ,xldj ;=< wú fj<odfï j¾Okh ms<sn|j idCIs ,efnñka ;sfí' 2005 foieïn¾ isgî'î'iS f,dal fiajfha zzwo f,dalhZZ The World Today& kï jevigyk u.ska úldYhjQ zzuf.a AK-47 ZZ My AK-47 & kï ud,d jevigyk u.ska fuh fy,sorõ úh' tujevigyka ud,dfõ ksIamdol ,shkd fydIs Leana Hosea& fufia lshhs' zzf,dalfhafndfyda m%foaY ;=< AK-47 .sks wúh ish Ôú; j,g flf;la iïnkaOo hkak ms<sn|jY%djlhkag jegySula ,nd.ekSu i|yd tu .sks wúh mßyrKh lrk" úl=Kk iyfnodyßk mqoa.,hkaf.a mqoa.,sl fy,sorõ lsÍu m%fhdackj;a fõ' tla iïuqLidlÉPdjl§ Y%S ,xldfõ tn÷ kS;s úfrdaë wú fjf<kafol= úiska AK-47 iy tjekswfkl=;a iq¿ wú yuqodfjka .=jka yuqodfjka iy fmd,Sisfhka ñ,§ .ekSu i|yd fhdod.kakd ud¾.h fy,sorõ lrk ,§'ZZ 17

ksrka;rfhka tfukau wLKAvj iq¿ wú ,nd.ekSug we;s yelshdj úiska w¾nqoh ;shqKqfldg" oyia .Kkla urKhg olalñka ukqIH Ôú;h u; uy;a jHikhla uqodyer we;'fndfydaúg yuqodfjka m<dhkakka úiska ish ksfjia lrd /f.k tk w;a fndaïn±l.ekSfï wjia:dj .ïj, iq,N fjñka mj;sk nj m%cd ksfhdað;hka yd isú,a iudcksfhdað;hka úiska fmkajd§ we;' w;a fndaïn fhdod.ksñka isÿflfrk wmrdO ixLHdfõlemS fmfkk by< hdula we;a; jYfhkau olakg we;' kS;sh yd iduh /lSfï iajlShyelshdjg" uy;a ;¾ckhla wú.;a m%pKav;ajfha j¾Okh u.ska t,a, jk njg fmd,Sishmjd y÷kdf.k ;sfí'

iq¿ wú fhdod.ksñka flfrk foaYmd,k" idudÔh yd idmrdë m%pKav;ajfha j¾Okh"rfÜ m%cd;ka;%jdofha l%udkql+, ì| jeàu iu. .eg.eiS we;s nj isú,a iudch iu.woyia yqjudre j,§ isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,ssfhaoS& fy,sorõ úh' ieisjdrj,giyNd.S jQ whf.a yeÕSu jQfha kS;sfha wdêm;Hh ms<sn|j we;s .re;ajh ySk ùu iywú.;a m%pKav l%shdj, fhÿk mqoa.,hkag tfrysj o~qjï meñKùug yelshdjlafkdue;s ÿ¾j, wêlrK moaO;sh úiska wmrdOlrejkag o~qjï j,ska fíÍ isàug iqÿiqmßirhla ks¾udKh ù we;s njh' fun÷ jd;djrKhla mj;soa§ rg;=< we;s kS;Hdkql+,yd kS;s úfrdaë .sks wú md,kh lsÍug .;a hym;a mshjrla f,i" Y%S ,xld .sks wú wd{dmk;g f.k wd 1996 ixfYdaOkh ±laúh yel' tfy;a kS;s mekùu iy th M,odhs f,il%shdjg keÕSfï hdka;%Kh w;r jeäfjñka ;sfnk mr;rh o ie,ls,a,g .;hq;=lreKls'

WmfoaYk l%shdj,sfha§ ie,ls,a,g Ndckh jQ ;j;a fCI;%hla jQfha fm!oa.,sl wdrCIlwxYj, j¾Okhhs' fld<U yd Y%S ,xldfõ fjk;a m%foaYj, fm!oa.,sl wdrCIl wdh;kj, l%shdldÍ;ajfha j.lsjhq;= Ndjh ms<sn|j m%Yak mek keÕS we;' fuhg w;sf¾ljrcfha fiajdjka j, wdrCIl lghq;= Ndr .kq ,nk mqoa.,sl wdrCIl iud.ï ms<sn|jfuhg jvd ±kqj;a Ndjhla wjYHh' mq¿,a f,i wjOdkh fhduqjq lreKla jQfhafm!oa.,sl wdrCIl iud.ï ms<sn|j md,kh" úfYaIfhkau fm!oa.,sl wdrCIlks,OdÍkag .sks wú ksl=;a lsÍu ms<sn| md,kh m%udKj;a fkdfõh hk lreKh' tfiauiyNd.Sjqjka úiska fmkakqï lrk ,o ;j;a lreKla jQfha fmd,Sish iy wdrCIl wxYfldgia úiska wmrdO lKavdhï j,g iq¿ wú l=,shg ,nd§u id¾:l jHdmdrhlajYfhka lrf.k hk njh' ;j o kS;sh yd iduh ì| jeàu;a iu. Bg tlaj we;siuyr n,j;a mqoa.,hkaf.a ÿIs; l%shdj, nr yd ksoyfia ixirKh jk yuqodfjkam<d.sh jqka w; we;s .sks wú úfYaIfhka idu l%shdodufhka miq& úiska YS% ,xldfõ fmdÿck;djf.a iduhg yd wdrCIdjg Ndhdkl ;¾ckhla t,a, fldg we;'

j¾;udkfha§ kS;s úfrdaë iq¿ wú j,g tfrysj l%shdlsÍfï§ u;=jk tla ndOlhla kï

16 wfòmsáh ñksuereï kvqj - kvq jd¾;dj 693$2004" uydêlrK úksiqre ir;a wfòmsáh 2004'11'19 Èk fjä;nd >d;kh flßK' zzl=vq rcdZZ f,i ye¢kafjk tï' kshdia kjq*¾ fyj;a fmdÜg kjq*¾ we;=¿ iellrejka5 fofkl=g tfrysj kS;Sm;sjrhd úiska fpdaokd f.dkq fldg we;' pqÈ;hska jQ b;sß 4 fokd w;r .=jkayuqodfjka m<d.sh wfhl= o úh'

17 î'î'iS' f,dal fiajh m%jD;a;s ksfõokh" My AK-47 " 2005'11'30'

.........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................7fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 17: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

ta ms<sn| m%;HCI idlAIs fkdue;s luhs' wú jHdma;sh md,kh lsÍu i|yd M,odhS;Skaÿj,g t<eöug yelsjk wdldrhg f;dr;=re hdj;ald,Sk lsÍu yÈis wjYH;djhls'wo jk úg kS;Hdkql+,j w;am;a lrf.k we;s .sks wú iy kS;s úfrdaëj /ialrf.kwe;s .sks wú ixLHdj lsisfjla fkdoks;S' úúO wmrdO i|yd fhdod .kq ,nkúúOdldrfha .sks wú .ek ixLHd;aul o;a; ;nd .ekSu i|yd jvd;a hym;a iy jvd;aixúê; l%uhla wjYHhs' ixúê; wmrdOlrejka ms<sn|j ldrKfha§ ;uka zzwkdrCIs;ZZhehs fmd,Sish iy idudkH ckhd is;;s' mß.Kl .;l< o;a; fhdod .kakd kùkm¾fhaIK iy mÍCIK tallhla f.dvke.Sugo Y%S ,xld fmd,Sishg ;dCIKslyelshdjla fkdue;' fmd,sia uQ,ia:dkh ;=< we;s fmd,sia ixLHdf,aLK ld¾hd,h ;=<o;a; .nvd lsÍu i|yd mß.Kl lsisfjla fyda tla fmd,sia ia:dkhl isg fjk;afmd,sia ia:dkhlg úµHq;a myiqlï fhdod .ksñka mÍCIK f;dr;=re fnod .ekSfïtaldnoaO hdka;%Khla fyda fkdue;'

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................8 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 18: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

iq¿ wúj, ñksia

msßjeh

zzwú .;af;da wúfhkau kis;s'ZZ

fn!o aO wdm af;d amfo aYhla

Y%S ,xldfõ wdrCIdjg iq¿ wú úiska t,a, lrkq ,nk ;¾ckh iq¿ mgq fkdfõ'w¾nqofhka ydkshg m;a m%foaYj, Èú f.jk ck msßia fj;ska /ia lr .;a m%ldY u.skafuh ;yjqre fõ' kef.kysr m%foaYfha tla mqoa.,fhla fufia lshhs'

^uf. .fï& tfy wmrdO isoaê uyd úYd, úÈyg jeä fj,d' kE flfkla" kEu

fj,djl f,aisfhka uereï lkav mq¿jka' uf. .fï& tfy ±ka hqo ;;a;afj ke;s jqkdg"

ñksiaiq yß wúYajdifhka bkafk' ta jf.au wmrdO;a jeähs' ta me;af;a iq¿ wú ;Èka

me;sfrkjd'18

jeäjk ikakoaO wmrdOj,g wysxil ñksiqka f.dÿre jk wdldrh fmkajk wkqfõokShl:djla ol=fKa ujla mejiqfõ fufiah' ta wef.a mq;= ms<sn|jh'

zzthdg wjqreÿ ;sia myhs" fjä;sh,d urk fldg' Y%S ,xldfj ms<s.;a weÕ¿ï iud.ul

uq,H l<ukdlre úÈyg jev l<d' ur,d odkav biair ojfi thdf. iud.fuka w¿;a

ld¾ tlla thdg ,enqKd' uf. mq;d ld¾ tl f.g we;=,a fjk ;ek kj;aj,d" f.aÜgqj

wßkav jdyfkka neiaid' ljqre yß mq;d tlal jdo lr .kakjd weyqKq ksid uu f.aÜgqj

Èydg .shd' uu ±lald ñksfyla uf. mq;d biairyd ysgf.k bkakjd' ux ta fokakd ueog

.syska mq;dg lsõjd

zzwms we;=,g huqZZlsh,d' uu lshñka ysgmq foa bjr lrkav ug ,enqfk kE' fï ñksyd

uf. Wrysig Wäka w;od,d .,algia foaYShj idok .sks wúhls& tllska uf. mq;df.

mmqjg fjä ;sínd' fjä jÈk fldg ux thdj w,a,df.k ysáfh' b;ska wms fokaku ìu

jegqKd' uf. mq;df. Nd¾hdj nnd;a wrf.k ld¾ tflka t,shg mekakd' wr ñksiaiq

fokakd ld¾ tl t,jf.k hkav .shd' iel ldrfhda w;a wvx.=jg .;a;d' ta ñksiaiq

lsõj¨" fjk lKavdhul idudðlfhla T-56 ;=jlal= jdykhlg yqjudre lrkav tlÕ

jqK ksid fï lKavdhug ;Skaÿ lrd¨ jdykhla fydrlï lrkav' hqoaOh ksid úYd,

.sks wú m%udKhla wmrdO l,a,s w;g jeá,d ;sfhkjd' fmd,Sish ;ju wfkla iel

ldrfhd fokakjd fydhkjd' bka tla flfkla yuqodfjka mekmq ñksfyla lsh,hs

wdrxÑ'ZZ

fuu m%ldY u.ska meyeÈ,sj fmkakqï lrkqfha" kS;s úfrdaë iq¿ wú yd ikakoaO wmrdOw;r we;s iïnkaOh ì| ±óu ;SrKd;aul jeo.;a lula Wiq,k njhs' fï yereKq úg"m%ydrl rhs*,a myiqfjka ,nd .ekSfï we;s yelshdj" yuqodfjka m,d hkakka úiska

18 iq¿ wú ksid ydkshg m;a ck;djf.a m%ldY .Kkdjla" 2005 jif¾§ fia*¾j¾,aâ (Saferworld) yd ol=Kqwdishdkq iyfhda.S;d ixúOdkh - Y%S ,xldj (South Asia Partnership - Sri Lanka) úiska /ia lr .kakd ,§'

2.....................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

9

Page 19: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

f.k tk ,o w;A fndaïn ;sîu yd msiaf;da, myiqfjka w;am;a lr .; yels ùu u.skafuu NS;sh ;j;a W.% lr we;'

jdKsc w.kqjr jk fld<U k.rh msysá niakdysr m<d;" miq .sh jir lsysmfha§ìysiqKq wmrdO .Kkdjla w;a úkafoah' nkaOkd.dr .; jk mqoa.,hka w;ßka 70]laniakdysr m<df;a mÈxÑ lrefjda fj;s'19 kS;sh yd iduh mj;ajd f.k hdu i|yd ;ukai;= yelshdjg n,j;a ;¾ckhla fuu kefÕñka tk ikakoaO m%pKav;ajh u.skabÈßm;a jk nj fmd,Sish úiska y÷kdf.k we;' tla fcHIaG ksfhdacH fmd,siam;sjrfhla fï ;;a;ajh oelajQfha zzysi Tijñka tk m%pKav Wm-ixialD;Ska .ekblauKska j. n,d .; hq;=h'ZZ hkqfjks' fuu wruqKq iys;j" fmd,Sish úiska Y%S ,xldmokï wdh;kfha§ (Sri Lanka Foundation Institute) wmrdO je,elaùfï mqyqKqjevigykla" mj;ajk ,§' fmd,sia ud¾. is;shfuys (Police Road Map, 2003)oelafjk tla ks¾foaYhla jk" fmd,Sish ish ±kqu mq¿,a lr .ekSu m%cdj yd iïnkaO;dukd f,i j¾Okh lr .ekSu" fuu.ska bgqjk tla lreKls' wmrdO je,elaùfïmqyqKqjg iyNd.SjQ tla fmd,sia idcka jrfhl= mejiQ mßÈ zzfmd,Sishhs" ck;djhs .yhsfmd;a;hs jf.hs' wms tlaj isák ksid tlaj jev l< hq;=hs'ZZ

iq¿ wú yd ne÷Kq ñksia msßjeh ms<sn|j oekqj;a nj jeä lsÍug WmldÍ úh yelswdldrfha ueÈy;aùfï lghq;a;la ms<sn|j fyd| WodyrKhla jYfhka" fmd,sia m%cdjúiska wrUd we;s zzwußÿ ZZ kñka ye¢kafjk mQfrda.dó jevigyk oelaúh yel' 2004 uehsudifha§" ksfhdacH fmd,sia m;s isßfiak fyar;a uy;d úiska fuu jHdmD;sh wrUk ,§'iudc l%shdldÍ;ajfhka neyer lsÍu" wvq wOHdmkh yd wmrdO w;r iïnkaO;djhla we;snj jgyd .ksñka fuu jevigyk l%shdjg fhdod we;' nkaOkd.dr.;j isák 27"000 lajQ isrlrejka w;ßka 90]la y;r jeks fY%aKsh olajd muKla mdie,a wOHdmkh ,omqoa.,hka nj fyar;a uy;d olajd isà' wOHdmkh ,eîug yd wOHdmkh ,eîu u.skawd;audNsudkh f.dvk.d .ekSfï wjia:djla Wod fõ kï" ñksiqkag ish Ôú; rgdjfjkiaa lr .; yels nj Tyq úYajdi lrhs' ta wruqKq lrd ck;dj fm,.eiaùu i|ydfmd,Sish m%:ufhkau b,lal m%foaYhla f;dard .;af;ah'

iq¿ wú yd ne÷Kq ñksia msßjehla mj;sk nj wußÿ jgyd .kS' f.jqKq wjqreÿ lSmhwe;=,; ;u m%foaYj, ikakoaO wmrdO by< ke. we;s nj;a" yuqodj,ska m,d tkmqoa.,hska ish ck lKavdhu ;=<g meñKsu u.ska iuyr ;reKhkag wmrdO l%shdjHdmdßl wjia:d njg m;a lr .; yels jQ nj;a Tjqyq mji;s'20 nyq;rhla ñksiqka"Tjqkag tfia lsÍfï yelshdjla wef;d;a" wú msgq oelSug leu;s fj;shs Tjqyq is;;s' cd;slfldñiu yd uyck wdrCIdj kS;sh yd iduh ms<sn| wud;HxYh hk wdh;k hq.,húiska 2005 cQ,s udifha§ ixúOdkh lrk ,o" .sks wú m%isoaêfha úkdY lsÍfïjevigyk hym;a nj Tjqkaf.a woyils' fld<U" .%Ekaâmdia m%foaYfha me,am;a iy ùÈj,jQ .sks wú g%la r:hl nyd f.kjq;a úkdY lrk nj oelafjk Tjqkaf.au uk(l,ams;ks¾udKhlao fuys§ fõÈld .; flßK'

wußÿ i;= Yla;sfha tla fldgila jkqfha th nyq jd¾.sl iy mrïmrd lSmhllKavdhï j,ska ieÿï ,enQ tlla ùuh' uq,au b,lal .; lKavdhu jQfha ;reKhskah'tfy;a jrla u;aøjH f,da,sfhlaj isg oeka l%shdldÍ wußÿ idudðlfhla jk mqoa.,fhlamejiQ mßÈ zzwmsj /ln,d .kav wfma wïu, kEZZ hkak i;Hhls' fï ñksiqka jkdys;uka wh;a iudc lKavdhug oeä ne£ula we;s msßiah( .egqï jHdmdr njg m;alr.;a;jqka úiska yd ;=jlal= úiska ;ukaf.a Ôú; md,kh lrkq oelSfï WjukdjlaTjqkag ke;' fuu iudc lKavdhï mokï lr.;a wdrïNl mshjr id¾:l nj fmd,SisholS'

wußÿ wOHhkh u.ska fmkakqï flfrkafka Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú yd neÿKq ñksiamsßjeh ms<sn|j mqrjeishka ie,ls,su;a jk njh' f.ù .sh oYl ;=kl ld,h mqrd Y%S,dxlSh iudch ii, l< .egqu úiska ;=jlal= ixialD;sh iy m%pKav;ajhg ms<s.ekSula,nd§ ;sfí' fuu m%Yakhg ueÈy;aùfï l%ufõohka ie,iqï lsÍfï§ wm úiska jgyd.;hq;af;a fuu .eg¿j fjkia m<d;aj,§ yd Èia;%sla j,§ fjkia fjkia wdldrhka .kakdnjls' fuh B<Õ fldgfia§ úNd. flf¾'

19 2006 ckjdß 19 Èk Y%S ,xld mokï wdh;kfha§ (Sri Lanka Foundation Institute) meje;ajQ wmrdOje,elaùfï jevuq¿fõ§ bÈßm;a flreKq ixLHdjls'

20 2006 ckjdß 17 Èk .%Ekaâmdia fmd,Sisfha§ wußÿ ^wmrdO" u;AøjH" rsh wk;=re iy ÿrdpdr je,elAùu i|ydjk m%cd-fmd,siA tluq;=j& idudðlhka iu. meje;ajQ /iaùu'

wußÿ ( fmd,siam%cdj fj;ska

wdrïNlmshjrla

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

10 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 20: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

iq¿ wú ms<sn|j

m%dfoaYSh uÜgfï

Ôj;ajk fmdÿ

ckhdf.a yd iudc

lKavdhïj, oelau

isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,sssfhao l;sldjf;a§& u;=jQ tla ie,lsh hq;= idOlhla kïiq¿ wú ms<sn| ldrKh u; Èia;%sla uÜgfï§ úúO oDIaÁ fldaK iy fjkia Ñ;%hlauefjk njhs' iq¿ wú jHdma;shg wNsfhda. lsÍug ueÈy;a ùfï§ ck iyNd.S;ajfha we;sjeo.;alu ms<sn|j fuu Èia;%sla ;,fha yuqj,§ m%o¾Ykh úh' meyeÈ,sju tla flaj,m%;sm;a;shlska muKla ish¿ fokdf.a wjYH;djka ms<sônq fkdjkq we;'

ol=Kq m<d; ;=< .d,a, yd ud;r hk Èia;%slal foflau iq¿ wú iy kS;s úfrdaë wújHdma;sfha iy mßyrKh lsÍfï fya;=" ixúê; wmrdO yd iómj ne£ ;sfí' md;d,f,dalfha wmrdO l,a,sj, l%shdldÍ;ajh jdKsc w. k.rh jk fld<Uo we;=,;aniakdysr m<df;ao m%Odk .eg¿jlaj mj;sk w;r tys jeishka miq.sh wjqreÿ lSmh mqrdisÿjQ ìysiqKq wmrdO .Kkdjla w;aú| ;sfí' nÿ,a, Èia;%slalho md;d, f,dal wmrdOlKavdhï .Kkdjl ksjdiia:dkh f,i ie,fla' yïnkaf;dg Èia;%slalfha§ fuu;;a;ajh fjkiah' tys isú,a ixúOdk ksfhdað;hka oelajQ wkaoug .eg¿j mek k.skafkaj.djkag jk i;=kaf.ka isÿjk ydks je<elaùu i|yd .sks wú Ndú;d lsßu u.sks'

inr.uqj m<d;g wh;a lE.,a, yd r;akmqr Èia;%slalj, msysá fndfyda .ïudk ;=<oikakoaO m%pKav;ajh iy wmrdO isÿùu È.gu mj;S' fï w;ßka fndfyda kS;s úfrdaël%shd isÿlrkq ,nkafka yuqodfjka mek.sh mqoa.,hka úisks' W!j m<df;a msysáfudKrd., yd nÿ,a, Èia;%slal .egqfuka ydkshg m;a kef.kysr m<d;g hdj msysghs'ixúOdkd;aul wmrdO lKavdhï úiska isÿlrkq ,nk kS;s úfrdaë oej cdjdrï iy kS;súfrdaë .xcd j.dj fya;=fjka fudKrd., wú Ndú;h by< f.dia ;sfí'

kef.kysr m<df;a msysá wïmdr" uvl,mqj yd ;%sl=Kdu,h" Y%S ,xldfõ .egqfukaydkshg m;a fldgiajk W;=re yd kef.kysr m<d;a w;rg wh;a fõ' fuu m<d; isú,ahqoaOh fya;=fjka buy;a f,i mSvd ú¢ w;r miqj .sks wú jHdma;sh by< hdfïfya;=fjka we;sjk m%pKav wmrdO j,go ueÈj isà'

3.....................................................................................................................................................................................................................................................

11

Page 21: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

rfÜ wfkl=;a m%foaYj,g idfmaCIj uOHu m<df;a .sks wú yd ne÷Kq m%pKav;ajh ydwmrdO by< uÜgul fkdmj;S' flfia fj;;a uOHu m<df;a uykqjr" kqjrt<sh ydud;f,a Èia;%slal ;=< ue;sjrK m%pKav;ajh fmdÿfõ olakg ,efí' 2000 yd 2004 w;rld,fha mej;s mQ¾j yd mYapd;a ue;sjrK wjê j,§" w;sYhska wudkqIsl ñksia >d;kisÿùï" nrm;, YdÍßl ydks isÿlsßï" Pkao ¥IK iy foam, úkdY lsÍï" fuu m<d;;=<ska jd¾;d úh'

mq;a;,u yd l=reKE., hk osia;%slal j,ska jhU m<d; iukaú; fõ" W;=re fjr<wdY%S;j mj;sk fydfrka wú f.k tafï tla m%Odk udj;la mq;a;,fï W;=re fldgiolajd jHdma; ù mj;S" yuqod fj;ska m,d hk mqoa.,hka by<u ixLHdjla .ekl=rEKE., Èia;%slalh ;=<ska jd¾;d fõ' fï ;;a;ajh fya;= fldg f.k jhU m<d; ;=<wmrdO ixLHdj yd wú.;a m%pKav l%shd W.% fjñka ;sfí'

W;=re ueo m<df;a msysá wkqrdOmqr yd fmdf<dkakrej hk Èia;%slal fol .egqï mj;skl,dmhg udhsïj we;' m<d; ;=< kS;s úfrdaë wú yd WKav myiqfjka ,nd .ekSug yelsùug fï ;;a;ajh m%Odk jYfhka fya;= fõ' m<d; ;=< mj;sk iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqOms<sn| l%uj;a jd¾;d ilialr ;nd .ekSu;a" kS;s úfrdaë .sks wú w;a wvx.=jg f.kúkdY lsÍfï hdka;%Khla f.dvke.Su;a yÈis wjYH;djhla f,i ie,lsh yel'

W;=re m<df;a hdmkh" ukakdru yd jjqkshdj isú,a hqoaOh fya;=fjka oreKq f,i neglE Èia;%slal f,i ie,fla' .egqfï M,hla f,i" iq¿ wú úYd, m%udKhla fuum<df;;a jHdma;j we;' m<d; ;=< me;sÍ" úisÍ we;s ìï fndaïn úiska ck;djf.awdrCIdj yd wdrÓl ;;a;ajh oreKq f,i wjodkulg ,la lr we;s njo ie,ls,su;a úhhq;= lreKls'

kS;s úfrdaë iq¿ wú mßyrKh ms<sn|j fjkia w;aoelSï /ila mj;sk nj fmkakqï lsÍujeo.;a hhs isú,a iudc WmfoaYk fiajdj,shg iyNd.sjQ myiqldrlfhda woyia l<y' tawkqj Tjqyq m<d;a yd Èia;%slal uÜgñka /ialr .;a f;dr;=re cd;sl iuq¿jl§ bÈßm;al<y' fuu cd;sl iuq¿j u.ska m%cd ksfhdað;hka" cd;sl fldñiu" iy isú,a iudchiu. taldnoaO l< w;r th 2005 ud¾;= udifha§ isú,a iudc l%shdldÍ lñgqjf.dvke.Sug u. mE§h' tla tla m<d; fj;ska cd;sl iuq¿j fj; ksfhdað;hka lSmfofkla ne.ska iyNd.S jQ w;r Tjqka ta ta Èia;%slal iy cd;sl ;,fha ixúOdkksfhdackh lrñka meñKs wh jQy' fuu cd;sl iuq¿j" cd;sl fldñiug isú,a iudcksfhdað;hka f;dard m;alr .ekSfuys ,d fõÈldjla iemhSh' m%cd;ka;%jd§ uQ,O¾u u;isÿflreKq fï l¾;jHfha§ ck lKavdhï yd isú,a iudc ksfhdað;hka úiska ks,;,i|yd wfmaCIlhkaf.a kï fhdackd lrk ,§' cd;sl fldñiu i|yd isú,a iudcksfhdað;hka ;sfofkl= f;dard .kakd ,§' fuu m;alsÍï ckdêm;sjrhd úiska wkqu;l< hq;=j we;' ±kgu;a cd;sl fldñiu i|yd m;a fldg we;s isú,a iudc úfYaI{;k;=re j,g w;sf¾l jYfhka by; lS isú,a ;k;=re ;=k we;=,;a lr ;sfí'

ck lKavdhï ;=< ixirKh jk kS;s úfrdaë iq¿ wú ms<sn|j .eg¿j ksielju ñksiqkawjÈ lrjk iq¿ m%Yakhls' fuu .eg¿j ;u Ôú; j,g n,j;a fia n,mEï lrñka;sfnkjd muKla fkdj fuu .eg¿ j,g tfrysj mshjr .ekSug ;ukag yelshdjlake;ehso Tjqyq is;;s' 2004 jif¾§ f.dvke.+ kS;s úfrdaë iq¿ wú ms<sn| cd;slfldñiu" tn÷ iq¿ wú jHdma;shg tfrysj cd;sl l%shdldÍ ie,eiaula f.dvkeÕSfïÈYdjg ;enQ jeo.;a mshjrla f,i ie,lsh yelafla fï ;;a;ajh ksiduh'

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................12 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 22: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

Y%S ,xldj ;=< iq¿ wú

jHdma;sh md,kh lsÍu

i|yd .;hq;= bÈß

mshjr'

f.ù .sh oi jir mqrd cd;Hka;r m%cdj" Èfkka Èk by< hk iq¿ wú iy ieye,a¨wdhqO mßyrKh yd tajd ,nd .ekSfï we;s yelshdj ms<sn|j ish wjOdkh fhduq lrk,§'21 ydkshg m;a rgj, wdrCIdj yd ixj¾Okh hk ldrKd fol b,lal lr.ksñka tAfjkqfjka iyh §u i|yd cd;Hka;r m%cdj úYd, m%h;akhla ord ;sfí' ta wkqj 2001cQ,s udifha§ tlai;a cd;Skaf.a uKav,h úiska iq¿ wú iy ish¿ wdldrfha ieye,a¨wdhqO kS;súfrdaë fj<|du ms<sn| ish m%:u wka;¾ cd;sl iïfï,kh le|jk ,§'

tlai;a cd;Skaf.a iq¿ wú ms<sn| iïfï,kfha m%;sM,hla jYfhka kS;s úfrdaëj isÿflfrk iq¿ wú iy ish¿ wdldrfha ieye,a¨ wdhqO fj<|du je<elaùu" tfrysjl%shdlsÍu iy uq,skqmqgd ±óu i|yd jk tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau ìysúh' UNPoA& tu ls%hdldrS ie,eiAu u.ska uÕ fmkaùï yd Wmfoia ksl=;a lrkq ,nk w;r" iq¿wú yd ieye,a¨ wdhqO jHdma;shg tfrysj l%shd lsÍfï§ ish¿ rdcHhka úiska tajdwkq.ukh l< hq;=j we;' Y%S ,xldjo tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau (UN PoA)l%shdjg fh§ug lem ù isà' ta wkqj Y%S ,xld wdKavqj tlS iSudjka ;=< bÈß .dó mshjr.Kkdjla f.k ;sfí' iq¿ wú i|yd jk cd;sl fldñiu ia:dms; lsÍu u.ska tlai;acd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau l%shdjg ke.Su tn÷ tlS mshjrls' tu cd;sl fldñifïjHjia:d ud,dfõ tfldf<dia jk fldgfia" 4 jk fþofha fufia i|yka fõ'zz ish¿wdldrfha iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO fj<|du je,elaùu" wú fj<|dug tfrysj l%shd

21 fuu .eg¿jg úi÷ï imhd .ekSu i|yd fkdfhla wka;¾ cd;sl mshjr .kq ,eìKs' ta w;ßkajvd;a lemS fmfkk mshjr jQfha" fuys§ ;jÿrg;a idlÉPdjg ,la flfrk" 2001 § ksõfhdalak.rfha§ w;aika ;nk ,o" iq¿ wú i|yd jk tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau fõ (UN PoA)' wúyqjudrej ms<sn|j jk wka;¾cd;sl md,k jHqyhla f.dvkeÕSu flfryso uE; ld,fha§ jvd;awjOdkh fhduq úh' wka;¾ cd;sl kS;s fõ§ lKavdhul iyfhda.h ,enQ" rdcH fkdjk ixúOdkiuQyhla úiska weïkiaÜ bkag¾keIk,a" o weußlka f*%kaâia i¾úia fldñá" o taßia *jqkafâIka"BASIC " wefußlka úoHd{hkaf.a fmvf¾Ikh" o f*%kaâia fldñá T*a keIk,a f,ðiaf,aIka"OXFAM " fm%dfclaÜ maf,!fIhd¾ iy fia*¾j¾,aâ hk wdh;k o we;=,;a& wú fj<|du ms<Sn|iïuq;shlA Arms Trade Treaty - ATT& ia:dms; lsÍfï wjYH;djh ms<sn| lreKq olajñka isá;s'rdcHhkaf.a ±kqj;a j,x.= kS;s yd wka;¾cd;sl kS;s u; mokïj" iïm%odhsl .sks wú wf,úh ydyqjudrej i|yd n,mdk wju m%ó;Ska yd mámdá wvx.= kS;HdkQl+, wka;¾cd;sl .súiqula ms<sn|wdo¾Yhla f,i wú fj<|du ms<Sn| iïuq;sh (ATT) ye¢kaúh yelsh'

4.....................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

13

Page 23: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

lsÍu yd úkdY lsÍu i|yd wjYH m%;sm;a;suh u. fmkaùu" m¾fhaIK lghq;= lsÍu ydwêCIKh lsÍu i|yd j.lSu orK cd;sl iïnkaëlrK tackais fyda wdh;k iywdh;ksl há;, jHqyh" f.dvke.Su fyda wjYHhhs yefÕk fjk;a wdldrhlg fydaie,iqï lsÍu'ZZ

2002 j¾Ifha§ UNDDA/UNDESA22 wdh;k" UNDP tlai;a cd;Skaf.a ixj¾Okwruqo,& yd wdOdr lKavdhïj, iyfhda.h iys;j Y%S ,xld wdKavqj iq¿ wú ms<sn|cd;sl fldñiu ia:dms; lsÍu i|yd wjYH ±kqu ,nd .kq jia ish m%:u ksfhdað; msßiflkahdfõ ixpdrhl ksr; lr ùh' f;dr;=re yd lreKq wOHhkh lsÍfï wruqKskaflreKq fuu ixpdrh ;=<§ Tjqyq flkahdkq w;a±lSï u.ska W.; hq;= mdvï .%yKh lr.ekSu i|yd tys cd;sl fldñifï idudðlhka yd iq¿ wú ms<sn| cd;sl flAkaøia:dkidudðlhka iu.o idlÉPd l<y' fun÷ bÈß.dó mshjrhka fj;ska iydh ,o Y%S ,xldrch" kS;s úfrdaë iq¿ wú jHdma;shg tfrys cd;sl fldñiula (NCAPISA - NationalCommission Against the Proliferation of Illicit Small Arms) ia:dms; lsÍu i|yd2003 cQks udifha§ UNDDA/UNDESA hk wdh;k iu. .súiqulg t<ôfhah'

wú yqjudre ms<sn| tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiaug wkqj hñka" 2004 fkdjeïn¾ 5jk Èk" tjlg ckdêm;s OQrh bis¿ pkaøsld nKavdrkdhl l=udr;=x. uy;añh" úfYaIckdêm;s ksfhdA.hla u.ska" Y%S ,xldfõ kS;s úfrdaë iq¿ wú iy ieye,a¨ wdhqO jHdma;shms<sn|j lghq;= lsÍu i|yd jk cd;sl fldñiula m;a lrk ,§' zzY%S ,xldfõmqrjeishkag .sks wú yd ne÷Kq m%pKav;ajfha NS;sfhka f;dr iduldó mßirhla Wod lr§u;a tu.ska wdrCIdfõ yd ksoyfia wre; ÈhqKq lsÍfï rch yd isú,a iudch úiska orkq,nk m%h;akhka h:d¾:hla njg m;a lsÍu;aZZ cd;sl fldñifï wruqKq f,i ta i|ydksl=;a l< m%ldYkh ;=< ±lafõ' cd;sl fldñiu w;HjYHfhkau rdcH wdh;khls''fldñifï wruqKq my; i|yka lreKq j,skao iukaú;h'23

a. iq¿ wú .eg¿j mÍCId lsÍu" md,kh lsÍu yd ;=rka lsÍu i|yd rcfhafomd¾;fïka;=" tlai;a cd;Skaf.a uKav,h" yd isú,a iudch úiska .kq ,nkmshjrhkag myiqlï yd iyfhda.h §u yd iïnkaëlrKh lsÍu'

b. fuu .eg¿j mÍCId lsÍu" md,kh lsÍu yd ;=rka lsÍu i|yd cd;sl m%;sm;a;silia lsÍu i|yd rchg Wmfoia §u

c. wruqKq ld¾hCIu f,i bgqlr .ekSu i|yd Wmdh ud¾. ks¾udKh lsÍud. cd;sl l%shdldÍ ie,eiaula ilia lsÍue. jevms<sfj, l%shdjg keÕSfï m%.;sh iïnkaOj ksrka;rfhka ;lafiare lsÍu yd

ksÍCIKh lsÍu'

fldñiu ia:dms; lrkq ,enQfõ" uyck wdrCIdj kS;sh yd iduh ms<sn| wud;HxYfhaksfhdað;hka ;sfofkla yd w.%dud;H ld¾hd,h" úfoaY lghq;= wud;HxYh" wdrCIlwud;HxYh" kS;s m;s fomd¾;fïka;=j" Y%S ,xld mdn, yuqodj" fmd,Sish" f¾.=fomd¾;fïka;=j" mrsmd,k fiAjh ksfhdackh lsÍu i|yd tla fcHIaG ksfhdað;hl=ne.skao" isú,a ixúOdk ksfhdað;hka ;sfofkl=o we;=,;a 15 fofkl=f.ka hq;a idudÔlmsßila fhdod .ksñks' cd;sl fldñiu yd wod< uyck lKavdhï w;r iïnkaO;dmd,ula f.dvkeÕSfuys ,d isú,a iudc ksfhdað;hska fuu fldñiu ;=< ksfhdackh ùujeo.;a fõ' úfYaIfhkau iq¿ wú ms<sn| .eg¿fjka ±ä f,i mSvdjg m;a mqoa.,hska iykS;s úfrdaë iq¿ wú je,elaùfï" tajdg tfrysj lghq;= lsÍfï yd tajd ;=rka lsÍfïW;aidyfha§ ie,lsh hq;= jev fldgila bgq lsÍfï YlH;dj we;s ck msßia iu. lghq;=lsÍfï§ fuh jeo.;a fõ'24 isú,a iudc ksfhdackh i|yd wksjd¾hh ia:dkhla fjka l<m%:u cd;sl fldñiu jkqfha fuu iq¿ wú ms<sn| cd;sl fldñiu nj úfYaIfhkai|yka l< hq;=h'

cd;sl fldñiu ia:dms; lsÍu i|yd ueÈy;a jQ fldgia lrefjda" ^Y%S ,xld rch" isú,aiudc yd t'cd' ks,OdÍka& fldñiu ;=< isú,a iudc ksfhdackh ms<sn| ldrKhúfYaIfhka wjOdkhg fhduq l< w;r isú,a iudc ksfhdað;hka f;dard .ekSfï

Y%S ,xldfõ cd;slfldñiu ia:dms;

lsÍu'

22 wúyrK lghq;= i|yd jk tlai;a cd;Skaf.a fomd¾;fïka;=j $ wd¾Ól yd idudÔh lghq;= i|yd jk tlai;acd;Skaf.a fomd¾;fïka;=j (United Nations Department for Disarmament Affairs / United NationsDepartment for Economic and Social Affairs)

23 NCAPISA wdh;kh" ia:dms; lsÍu i|yd" 2004'08'27 Èke;sj ksl=;a l< leìkÜ m;%sldj'24 Y%S ,xldj ;=< kS;s úfrdaë iq¿ wú jHdma;shg tfrys fldñiu ia:dms; lsÍug iydhl ùu - 2003 cQ,s"

UNDESA/UNDDA jHdmD;s ,sms f.dkqj

........................................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................14 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 24: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

l%shdj,shl we;s jeo.;aluo wjOdrKhg ,la l<y' isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sfha§^woyia yqjudrEfõ§& m%ldY lrk ,o mßÈ" isú,a iudc ksfhdað;hka f;dard .ekSfïl%shdj,sh jkdyS" iqúfYaI m%fõYhla jk w;ru m%cd;ka;%jd§ uQ,O¾u fmdfydi;a lrkq,nk mshjrla o fõ'

isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sfha§ woyia yqjudrefõ§& by< wjOdkhla fhduq jQ ydfldñiug ks¾foaY l< tla jeo.;a fCI;%hla jQfha .sks wú /ialsÍfï l%shdj,shl we;swjYH;djhhs' wdhqO tl;= lsÍfï jevigyka i|yd fuhg m%:uo wjia:d .Kkl§W;aidyhla ord we;s kuq;a tajd id¾:l jQfha u| jYfhks' 2004 ckjdß udih ;=<§isú,a mqoa.,hska i;= .sks wú n,m;% w¿;a lr .ekSug wjia:djla imhd fok ,o kuq;atu ld,h ;=< kej; n,m;% ,nd .kakd ,oafoa .sks wú 1300 la i|yd muKls'

;jÿrg;a udi foll CIud ld,hla 2004 Tlaf;dïn¾ 01 Èk m%ldYhg m;a lrk ,okuq;a ^ks, ixLHd fy,sorõ fkdjQ kuq;a" tfia /ia lr .;a wú ixLHdj 500 la muKúh'& ta ;=<skao wfmaCIs; m%;sM, w;a fkdùh' miqj fuu ld,h uyck wdrCIdj" kS;shyd iduh ms<sn| wud;HxYh u.ska 2005 ckjdß wjidkh olajd §¾> lrk ,§' fïlreK flfrys uyck iyfhda.h ,nd .ekSu Èßu;a lSÍu i|yd" wdmiq ñ,§ .ekSfïl%uhla y÷kajd fokq ,eìKs' tys§ wú wdmiq Ndrfokq ,nk mqoa.,hkag uqo,a m%odkhlsÍug rch bÈßm;a jQ kuq;a" fuu jev igyk mjd w;am;a lr .;af;a u|id¾:l;ajhls' fun÷ wdmiq ñ,§ .ekSfï jevigyka" krl m%;sM, w;alr fokwdldrfha .eg¿j,skao hqla;h' ta u.ska kS;s úfrdaë .ssks wú w;am;a lrf.k isákmqoa.,hkag ish .sks wú wf,ú lsÍu u.ska zzkS;Hdkql+,ZZ f,i uqo,a /ialr .ekSugwjia:dj Wod fõ' tmuKla fkdj" tu jevigyk yryd .sks wú i|yd wd¾Óljákdlula ,nd§u u.ska" wdhqO .,d hdu yd .sks wú ksid we;sjk wd¾Ól rgdjlgoW;af;ackhla imhkq ,nhs' wdmiq ñ,g .ekSfï jevigyk yryd merKs yd m%fhdackhg.; fkdyels .sks wú wdmiq Ndr§ tu.ska ,o uqo,a fyd| ;;a;ajfha mj;sk .sks wú ñ,g.ekSu msKsi fhdod .kq ,nk njgo idCIs ;sfí' Y%S ,xldj ms<sn| ldrKh ie,ls,a,g.;a úg fmkS hk tla jeo.;a lreKla kï" .sks wúj, fj<|fmd, jákdlu ms<sn|jmQ¾j-m¾fhaIK lghq;= isÿ ù we;af;a wju m%udKhla muKla jk w;r CIud jevigykafyda wdmiq ñ,g .ekSfï jevms<sfj, flfrys fmdÿ ck;dj ;=< we;af;ao w,amwjfndaOhls' ;uka w;a wvx.=jg .ekSug fyda fjk;a wdldrhl o~qjulg fyda ,laùugbv we;ehs mj;sk ìh ksido" fmd,Sish fj;g wú Ndr §u flfrys ñksiaiq úYajdihfkd;n;s' CIud l%shdj,sh yd wdmiq ñ,g .ekSfï jevigyka wid¾:l ùu u.skaúoHdudk jk tla ,CIKhla kï" Y%S ,xldj ;=< mj;sk iq¿ wú mßirh .ek .eUqrem¾fhaIKhla lsÍfï we;s wjYH;djh yd fuu l%shdj,sh ms<sn|j m%cdj ;=< we;s ±kquÈhqKq lsÍfï we;s läkï Wjukdjhs' tfiau ta wid¾:l;ajh Tiafia lemS fmKqkq ;j;aidOlhla kï ck lKavdhï yd fmd,Sish w;r wfkHdkH úYajdihla fkdue;s luhs'fuu f,aLKfha 2 fldgi hgf;a úia;r lrk ,o m%cdjg iydh ±laùfï m%;sm;a;shl%shdjg keÕSfï we;s jeo.;aluo tu.ska wjOdkhg ,la flf¾'

isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sfha woyia yqjudrefõ& myiqldrlhla úiska fhdackd lrkwdldrhg m%Yakh /£ mj;skafka" CIud jevigyka .ek fmdÿ ck;dj ;=< we;sfkd±kqj;a Ndjh u;h' rch yd isú,a iudc" ixúOdk Y%S ,xldj ;=< wú jHdma;shms<sn| .eg¿j úi£u .ek ne?reï f,i i,lk nj ;yjqre lrkq jia w;a wvx.=jg.;a" iafõÉPdfjka ndr ÿka yd w,a,d .kakd ,o .sks wú ixfla;d;aulj úkdY lsÍfïjevigykla ixúOdkh flßK' fï i|yd udOHj,ska ,nd ÿka hym;a wdjrKhfya;=fjka th fndfyda m%isoaO jevigykla njg m;a úh' uyck wdrCIdj" kS;sh ydiduh ms<sn| wud;HdxYh bgql< l%shdldrlula jQ fuu .sks wú úkdY lsÍu u.ska Y%S,xldj ;=< .sks wú jHdma;sh ms<sn| .eg¿jg úi÷ï iemhSu i|yd ork ,nkm%h;akhka .ek ckhdf.a wjOdkhg fhduq úh'

cd;Hka;r .sks wú úkdY lsÍfï Èkh iurkq i|yd 2005 cQ,s udifha§ .sks wú úkdYlsÍfï jevigykla ixúOdkh fldg ;snQ w;r ta i|yd úYd, udOH wjOdkhla fhduqúh' th fï wdldrfha m%:u m%isoaO jevigyk úh' úúO j¾.j,g wh;a .sks wú 17"000la fmdf,dfõ w;=rkq ,en mdr ;e,Sug .kakd .,a frda,a folla fhdod .ksñka tajd ;,dúkdY lrk ,§'

wúyrK yd .sks wútl;= lsÍfï

jevigyk

.sks wú úkdYlsÍfï m%isoaOjevigyk -

2005 cQ,s

........................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................15fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 25: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

úúO Èia;%slal ;=< úYd, wdhqO f;d. mj;sk nj isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh ;=<§Bg iyNd.SjQ msßia úiska fuu jevigykg myiqlï ie,iQ uyck wdrCIdj kS;sh ydiduh ms<sn| wud;HdxYhg ±kqï § ;sfí' w;a ;=jlal=" ßmSg¾ j¾.fha ;=jlal=" m%ydrlj¾.fha rhs*,a" msiaf;da, iy foaYSh lïu,alrejka úiska idok ,o w;a;=jlal= iy úúOj¾.fha m;frdï ;=jlal= tl;=jla fuu wdhqO f;d.hg we;=,;a fõ' w;a wvx.=jg.kakd ,o .sks wú rgmqrd jQ fmd,Sis j,ska tl;= fldgf.k" ksoyia p;=rY%fha mej;sfuu m%isoaêfha úkdY lsÍfï jevigyk i|yd fld<Ug m%jdykh lrk ,§' tu jevigyfka fojk Nd.h ;=<§ zzwußÿZZ kïjQ iudc lKavdhu úiska wú úkdY lsÍfï ùÈkdgHhla tys§ bÈßm;a lf<ah'

m%isoaêfha .sks wú úkdY lsÍfï jevigyk u.ska fmd<Ujkq ,enQ SASA-Net Y%S ,xldcd,h úiska tjeksu biõjla wkqrdOmQrfha§ ixúOdkh lf<ah' tys§ ixfla;d;aulmshjrla f,i <uqka úiska ish fi,a,ï ;=jlal= f.k wd w;r tajd úkdY lsÍug lghq;=flßKs' fï i|yd ore oershkA 125 la muK iyNd.S úh'

oYl ;=kl isú,a hqO ld,hla ;=<§ 65"000 la jQ ñksia Ôú; wysñ ùfuka miqj iy±jeka; wd¾Ól w¾nqohla yd .eUqre udkisl lvd jeàï j,ska miqj Y%S ,xldj 2002jif¾§ igka úrdu .súiqu w;aika lsÍu yryd idu l%shdj,shg uq, msÍh' iduh i|ydwe;s udj; È.= iy ixlS¾K tlla nj Y%S ,xldfõ ckhd jgydf.k isá;s'

iduh i|yd we;s wiSñ; wdYdj ;sìh§;a wjidk .ssúiqï flgqïm;g we;=,a úh hq;=ksYaÑ; lreKq ms<sn|j Y%S ,dxlslhka úiska tlsfklg fjkia iy fndfydaúg m%;súreoaOfhdackd bÈßm;a fldg ;sfí' ia:djr idu .súiqulg t<öu i|yd ish¿ mCI úiskaÿIalr idlÉPd jdrhka iy fõokdldÍ lemlsÍï l< hq;=j ;sfí' wdhqO j,g ysñ úhhq;= ia:dkh ms<sn| ldrKh kEu idu l%shdj,shl tla ;SrKd;aul idOlhla jkw;ru wdKavqj iy t,aààB h hk fomd¾Yjh úiskau iq¿ wú ms<sn| .eg¿j idul%shdoduh hk ikao¾Nh ;=< i,ld ne,sh hq;=h' kEu id¾:l yd M,odhS úi÷ula ;=<yuqodxl úiqrejd yeÍu" ksrdhqOlrKh iy m%;sixialrKh hk wx. ,CIK we;=,;a úhhq;=h' fufia lsÍfï§ rg;=< mj;sk iq¿ wúj, jHdma;sfha mßudKh iy iajNdjhms<sn| meyeÈ,s jegySula iys;j l%shdl< hq;=jd muKla fkdj iq¿ wú ysñldr;ajh iyiudc wdrCIdj yd /ljrKh iïnkaOfhka m%cdjf.a woyia Woyia o ie,ls,a,g .;hq;=h'

w¾nqohg ueÈj isák m%Odk md¾Yj fol uE; ld,fha§ ÔkSjd k.rfha idlÉPdmeje;ajqjo" idu l%shdj,sh ia:djr tlla fkdùh' 2005 foieïn¾" 2006 ckjdß udij,§isú,a jeishka iy wdrCIl wxY idudðlhka 100 lg jeä msßila >d;khg ,la úh' fïfya;=j ksid" igka úrdu .súiqu ì|jeàug wdikakj mj;sk njg ñksiqka ;=< ielWmfoñka mj;S' 2006 fmnrjdÍ udifhaa§ ÔkSjd k.rfha meje;ajQ idlÉPdj,§ .súiqum%;sIaGdmkh lr .ekSug W;aidy lrk ,§' th jeo.;a bÈß mshjrla nj i;Hhls'tfy;a tu idlÉPd ;=<skau u;=jk ;j;a jeo.;a wxYhla kï cd;sl wdrCIdj ms<sn|jixjdoh i|yd ;j;a úúO md¾Yajhkaf.a y~ tl;= lr .ekSuo w;HjYH njhs'idu l%shdj,sh ;=< we;s tla ÿ¾j,lula f,i" isú,a iudc lKavdhï j, woyia ydfhdackd j,g wjia:djla fkdùu;a" ;SrK .ekSfï l%shdj,shg odhl;ajh ,ndfkd.ekSu;a ±laúh yel' kS;s úfrdaë iq¿ wú i|yd jk cd;sl fldñiula ia:dms;lsÍfï .uka u. ;=<§ Bg odhl jQ fldgialrejka uyck woyia ms<sn| ie,ls,su;a jQfhafï fya;=j ksidh' iduh i|yd we;s u. ms<sn|j mqrjeishkaf.a wdl,amj, we;s úúO;ajhi,lk úg iq¿ wú flfrka t,a,jk ;¾ckh iïnkaOfhka we;s uyck u;h jgyd.ekSug W;aidy lsÍu m%{d f.daprh' iudc lKavdhï ;=< iq¿ wú jHdma; ùu iduhgtfrysj bosjQ n,j;a mjqrla nj issú,a iudc WmfoaYk l%shdj,shg tlajQ Y%S ,dxlShmqrjeisfhda y÷kd f.k isáhy'

Y%S ,xld idul%shdj,sh

........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................16 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 26: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

isú,a iudc WmfoaYk

ls%hdj,sfhka cd;sl

fldñiu fj;

bÈßm;ajk ks¾foaY

isú,a iudc WmfoaYk ls%hdj,ssh wjidk jQ miqj 2005 ud¾;= udifha§ cd;sl iuq¿j uq¿fok ,§' fuu cd;sl iuq¿j i|yd iq¿ wú ms<sn| cd;sl fldñifï idudðlhkaofmd,Sia ks,OdÍka" isú,a iudc l%shdldÍka yd m%cd ksfhdað;hkao we;=¿ úYd, msßilaiyNd.S úh' m%cd WmfoaYk fiajdj,sfha§ wjOdkh Èkd .;a lreKq iïnkaOj iuq¿ksfhdað;fhda idlÉPd l<y' m%;súreoaO foaYmd,k mCIj,g wh;a Pkao odhlhska"Tjqkaf.a wdikak {d;Ska" iy wdOdrlrejka úiska .sks wú fhdod .ksñka flfrk ìh.ekaùï idlÉPdjg ,la jQ tla lreKls' tfiau" Pkaofhka f;aÍ m;ajQ miqjfoaYmd,lhka fj;g ksl=;a lrkq ,nk .sks wú ms<sn| l%uj;a wëCIKhla isÿ fkdùuyd Tjqkaf.a OQr ld,h blau .sh miq tlS wú wdmiq Ndr fkd§fï whym;a ,CIKh.eko tys§ l;d nyg ,la úh'

ñksiqka jeä jeäfhka mjqf,a .eg¿ yd bvï m%Yak jeks fm!oa.,sl wdrdjq,a úi|d .ekSui|yd o iq¿ wú Ndú;d lsÍug fm,ö isàu u.ska m%pKav ixialD;shla ks¾udKh ùmj;skafkah hk m%jdoho" isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh ;=< u;= úh' úúO jd¾.sl ydwd.ñl m%cdjka w;r wú.;a .egqïo W;aikak ù ;sfí' fï wdldrhg m%pKav wmrdOj,by< hdu" wdrCIl yuqod fj;ska m,d hkakka yd Tjqka úiska isÿ lrkq ,nk ixúê;wmrdO iu. tlg ne£ mj;S' md;d, wmrdO lKavdhïj,g .sks wú myiqfjka w;am;alr .ekSfï yelshdj mj;S' ¥Is; foaYmd,lfhda fun÷ lKAvdhï i|yd foaYmd,kwkq.%yho ,nd fo;s' tmuKlao fkdj" iq¿ wú fhdod .ksñka lrkq ,nk wmrdO ms<sn|mÍCId lsÍug yd md,kh lsÍug M,odhl l%shdud¾. fkd.ekSfï fya;=j lrKfldgf.k j¾Okh ù we;s ikakoaO wmrdO lKavdhïj, wdêm;Hh yd Yla;sh" kS;shl%shdjg keÕSfï we;s wld¾hCIu;djh fya;=fjka by< keÕ ;sfí'

ie,ls,a,g Ndckh jQ ;j;a idOlhla jQfha" kS;sh yd iduh l%shd;aul lsÍu i|ydwêldÍ n,h iys; wdh;k yd mßmd,k tall úiskao n,h i|yd we;s WmlrKhlajYfhka .sks wú jerÈ f,i Ndú;d lsÍuh' kS;sfha wdêm;Hh ì| jeàu u.ska rgjeishka wirK Ndjhg m;a fldg ;sfnk w;r wdrCIl yuqod yd fmd,Sisfha lghq;=j,mdroDIH Ndjhla yd j.lsj hq;= Ndjhla fkdue;s lu fya;=fjka ;;a;ajh ;j;a krl;eklg;a f.k f.dia we;s nj iuq¿jg yeÕS .sfhah'

5.....................................................................................................................................................................................................................................................

17

Page 27: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

tfyhska" iq¿ wú u¾okh lsÍu i|yd Wmfhda.S lr .; yels cd;sl ie,eiaula f.dvkeÕSu msKsi uyck iyNd.S;ajh ,nd .ekSfï we;s jeo.;alu .eko isú,a iudcWmfoaYk ls%hdj,ssh ;=<§ wjOdrKh flßK' cd;sl fldñiug iydh §u wruqKq lr.;aisú,a iudc l%shdldÍ lñgqjla fuu cd;sl iuq¿fõ§ ilia lrk ,§' fuu isú,a iudcl%shdldÍ lñgqj ^Civil Society Action Committee& cd;sl fldñiu iu. tlaj" cklKavdhï yd fmd,Sisho we;=¿ wdrCIl yuqod w;r hym;a in|;djla f.dvk.d .ekSuÈß .ekaùfï yd j¾Okh lr .ekSfï udj;a mdod .ekSug l%shd lrkq we;' úfYaIfhkau"Èia;%slal uÜgfï§" wëCIK lghq;= lsÍu yd mqoa.,hska wkqhqla; lsÍu u.ska o"ixúOdkd;aul iyfhda.h m< lsÍu u.skao cd;sl fldñiug iydh ùug isú,a iudchgyelshdj ;sfí'

Y%S ,xld rch" cd;sl fldñiu yd isú,a iudch hk wdh;k ;=k úiska my; i|ykabÈß mshjrhka wkq.ukh l< hq;= njg cd;sl iuq¿j fhdackd lf<ah'

Y%S ,xldj úiska jHjia:dms; kS;s iudf,dapkh fldg ixfYdaOkh lsÍu i|yd uq, msßhhq;= njg cd;sl iuq¿j úiska fhdackd lrk ,§' thg mdol jYfhkaj my; i|ykamshjrhka Y%S ,xld rch úiska .; hq;= njo iuq¿j fhdackd lf<ah'

� Y%S ,xldfõ .sks wú wd{d mk; h,s úu¾Ykh fldg ixfYdaOkh lsÍu

� wú jHdma;sh ksid iy kS;s úfrdaë wú Ndú;h fya;= fldg f.k isÿjk wmrdOj,gmkjkq ,nk o~qjï jeä lsrSu'

� wú jHdma;sfha m%;sM,hla f,i isÿlrkq ,nk wmrdO ms<sn| jerÈ lrejkag tfrysjläkï kS;suh mshjr .; yels jk f,i kS;s m%;sixialrK y÷kajd §u'

� .sks wú yd idmrdë jerÈ i|yd läkñka o~qjï ,nd §u i|yd l%shd;aul jkj¾;udk kS;s moaO;sh h,s úu¾Ykhg ,la lsÍu yd ixfYdaOkh lsÍu

� .sks wú i|yd n,m;% ksl=;a lsÍfï j¾;udk l%shdj,sfha jHjia:dms; rduqj ms<sn|jh,s i,ld ne,Su

� kS;s úfrdaë .sks wú Ndr §u i|yd kS;suh rduqjla f.dvke.Su

� md;d, wmrdO l%shdldrlï yd ta i|yd ,efnk foaYmd,k wkq.%yh j,lajkq i|ydjvd;a ±ä kS;s y÷kajd §u

� idmrdë m%pKav l%shd yd wmrdOj,g ú;a;s lrejkaf.a kvq úNd. läkï lsÍu'

iq¿ wú m%;sm;a;sh yd th Ndú;hg keÕSu ixj¾Okh l< hq;= njg cd;sl iuq¿jks¾foaY lf<ah' Y%S ,xld rch cd;sl fldñiu yd tlaj my;ska olajd we;s lghq;=l%shdjg fhoúh hq;= hehs th ks¾foaY lf<ah'

� cd;sl iq¿ wú m%;sm;a;shla y÷kajd §u

� .sks wú n,m;% ksl=;a lsÍfï ;SrKj,g t<fUk m%Odk wdh;kh $ wêldßh f,ilghq;= lsÍu

� foaYmd,k{hka yd Tjqkaf.a /lj¨ka w; i;=j mj;sk .sks wú Ndú;h" l%uj;awëCIKhg ,la lsÍfï l%uhla ilia lsÍu'

� M,odhl f;d. l<ukdlrK yd jd¾;d iqrCIs; lsÍfï l%u fõohla y÷kajd §u'

� .sks wú ksl=;a lsÍu ms<sn| oeä md,khka we;s lsÍu

� kS;s úfrdaë .sks wú jydu w;a wvx.=jg .ekSfï yd w,a,d .ekSfï hdka;%Khla msysgqùu'

� fmd,Sish yd wdrCIl yuqod ks,OdÍka úiska .sks wú Ndú;d lsÍu ms<sn|j jvd;a oeämd,khla y÷kajd §u'

� .sks wú Ndú;h ms<sn|j wNsreÑfhka j¾Kkd lrkq ,nk úoHq;a yd uqøs; udOHjevigyka ms<sn| md,khla we;s lsÍu'

� cd;sl yd cd;Hka;r ;,fha§ isÿjk iq¿ wú cdjdru md,kh lsÍfï úêl%u Yla;su;alsÍu

� kS;s úfrdaë f,i isÿjk iq¿ wú ksIamdokh uev meje;aùug mshjr .ekSu

� wdrCIl wxY ;=< we;s jd¾;d ;nd .ekSfï yd ixÑ; l<ukdlrKfha hdka;%Kh

jHjia:dms; kS;siudf,dapkhg

,lafldgixfYdaOkh

lsÍu

iq¿ wúm%;sm;a;sh yd

Ndú;hixj¾Okh lsÍu

........................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................18 iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ( Y%S ,xldfõ we;s wNsfhda. yd wkd.;h i|yd úl,am l%shdud¾.

Page 28: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

Yla;su;a lsÍu

� Wod úh yels mYapd;a .egqï jljdkqjl§ ke;fyd;a igka úrdu wjia:djl§" .sks wúkS;s úfrdaë wdldrhg udre lsÍu j,lajkq i|yd udre lsÍï md,k úê l%u l%shdjgkeÕSu

� foaYmd,k{hskag ksl=;a fldg we;s .sks wú wdmiq ,nd .ekSu iy foaYmd,lhkaf.amqoa.,sl wdrCIl ks,OdÍkag .sks wú Ndú;h i|yd wjir ,nd fkd§u

� iq¿ wú mßyrKh wrnhd md¾,sfïka;= uka;%S jrekag n,mdk wdpdr O¾u moaO;shlay÷kajd §u'

� n|sk ;=jlal=/ l|ka ;=jlal= Trap Gun& Ndú;h ;ykï lsÍu

� f.dùkag .sks wú ksl=;a lsÍu oeä md,khlg hg;a lsÍu

� fmdÿ ck;djf.ao iyNd.S;ajh iys;j .sks wú úkdY lssÍu i|yd jev ms<sfj,lay÷kajd §u

� iq¿ wú kS;s úfrdaë wdldrhg ixirKh ùu iïnkaOj f;dr;=re imhkmqoa.,hkaf.a ryiHNdjh /l .ekSu msKsi hdka;%Khla l%shdjg fh§u'

� kS;s úfrdaë .sks wú w;awvx.=jg .ekSug iydh fok mqoa.,hka y÷kdf.k Tjqkag;Hd. msß keófï rgdjla y÷kajd §u'

� .sks wú wdkhkh lsÍfï jvd;a oeä md,khla l%shdjg ke.Su

� .sks wú me;srSu iy wksis Ndú;h ksid we;s jk Nhdkl m%;asM, iudchg ms<sìUq jkmrsos .sks wú md,kh ieurSug Èkhla m%ldYhg m;a lsÍu'

kS;s úfrdaë .sks wú ms<sn|j we;s ks, ixLHd f,aLK j, ysÕh ksidfjka .eg¿jiïnkaOj wl=rgu ksjerÈ Ñ;%hla bÈßm;a lsÍu ÿIalr nj isú,a iudc WmfoaYk isú,al%shdj,sh woyia yqjudrej& ;=<§ wjOdrKh úh' iq¿ wú jHdma;sh yd nef|k o;a; /ialsÍfï yd wëCIKfha jeo.;alu o tys§ lemS fmKqks' ta wkqj cd;sl fldñiu ydisú,a iudch úiska my; olajd we;s fhdackd l%shdjg ke.sh hq;= hhs cd;sl iuq¿jm%ldY lr isáfhah'

� iq¿ wú .eg¿j yd udkqIsl n,mEu ms<sn|j wOHhkhla Èh;a lsÍu

� foaYmd,k{hskao we;=¿ isú,a mqoa.,hkag .sks wú ksl=;a lsÍfï§" m%dfoaYShf,alïjrekag ta iïnkaO f;dr;=re ,nd §u'

� rcfha .nvdjkays iy fm!oa.,sl ysñldÍ;ajh hgf;a mj;sk .sks wú .ekixLHd;aul o;a; kv;a;= lsÍu

� .sks wú n,m;% ksl=;a lsÍfï frðiagrhla kv;a;= lsÍu

� iq¿ wú m%;sm;a;sh yd Ndú;hg wod, f;dr;=re iy isú,a jeishka i;= .sks wú iyksl=;a l< n,m;% .ek úia;r /.;a mß.Kl o;a; moaO;shla l%shdjg ke.Su'

miq msgqj, olajd ;snQ ks¾foaY l%shdjg ke.Su i|yd" cd;sl fldñiu iajdëk wdh;khlajYfhka l%shd l< hq;= nj iudc lKavdhï j, woyi fõ' ta wkqj cd;sl fldñiu ()

� md¾,sfïka;= mk;la u.ska ks, jYfhka ia:dms; úh hq;=h'

� wú jHdma;sh wëCIKh lrkq ,nk iy md,kh lrkq ,nk m%Odk wêldßh f,il%shd l< hq;=h'

� iq¿ wú m%;sm;a;sh yd Ndú;h ms<sn|j rchg Wmfoia fokq ,nk WmfoaYlwdh;khla f,i l%shd l< hq;=h'

� mdroDYH Ndjfhka yd j.lsj hq;= wdldrfhka Accountable& lghq;= l< hq;=h'

� f;aÍ m;ajQ ksfhdað;hkaf.ka iïmQ¾Kfhkau iukaú; úh hq;= w;r" foaYmd,kweÕs,s .eiSïj,ska f;dr úh hq;=h'

� uQ,sl whs;sjdislï yd kS;sfha wdêm;Hh wdrCId lsÍug iy jHdmA; lsrSug l%shd l<hq;=h'

iólAIK yd jeäÿr.fõIKh lsÍu

ld¾hCIu ydM,odhS cd;sl

fldñiulaia:dmkh

........................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................19fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 29: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

iudma;sh

Y%S ,xld rch yd isú,a iudc lKavdhï .Kkdjla úiska kS;s úfrdaë iq¿ wú flfrkat,a, jk wNsfhda.hg tfrysj igka lsÍu i|yd bÈß mshjr .ekSug leue;a; m< lr;sfí' 2004 yd 2005 jirj,§ meje;ajQ isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh woyia yqjudrejevigyka& fï wrnhd bgq l< jeo.;a jev fldgils' tys WÉpia:dkh jkqfha cd;sliuq¿j ;=<§ isú,a iudc l%shdldÍ lñgqj msysgqùuh' isú,a iudc l%shdldÍ lñgqj iu.lghq;= lsÍug kshñ; cd;sl fldñiu ìys lsÍu" wka;¾ cd;sl wú úkdY lsÍfïÈkfha§ 2005 cQ,s& iq¿ wú 17"000 la m%isoaêfha úkdY lsÍu" wdÈh fuf;la ,ndf.k we;sm%.;sh úoyd ±lafjk lemS fmfkk ksoiqkla fõ' tfiau" Y%S ,xld rch" tlai;acd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau l%shdjg kexùu .ek .eUqßka i,ld n,ñka isák w;r" thl%shdjg ke.Su wëCIKh lrkq i|yd t'cd' l%shdldÍ ie,eiafï jHjia:djkag wkqj hñkacd;sl fldñiuo we;s lf<ah' 2005 fkdjeïn¾ ui meje;ajQ ue;sjrKfhka wk;=rejcd;sl fldñiu n, rys; jQ kuqÿ" j¾;udk ckdêm;s" uyskao rdcmCI uy;d úiska thh<s;a il%Sh lrkq ,eîh' fuu cd;sl fldñiu ol=Kq wdishdj ;=< msysgqjk ,o fuuj¾.fha m%:u wdh;k jHqyh úh' tu.ska m%;HCI jkqfha" iq¿ wú jHdma;shg tfrysjmshjr .ekSu i|yd .eUqre foaYmd,k wêIaGdkhla Y%S ,xldj ;=< mj;sk njh' fuf;laÿrg lrk ,o lghq;= bÈßhg;a tfiau /f.k hdug Y%S ,xld rch lghq;= l<fyd;a"iq¿ wú .eg¿j úi£u i|yd fuu l,dmh ;=< lghq;= l< m%uqLhd njg Y%S ,xld rchm;a jkq we;'

2003 yd 2005 meje;s tlai;a cd;Skaf.a uKav,fha oaú-jd¾Isl /iaùfï§ ilia l<tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau ilia lsÍu i|yd meje;s idlÉPdj,§ Y%S ,xld rchjeo.;a ld¾h Ndrhlaa bgq lf<ah' tu ie,eiau iudf,dapkh lsÍu i|yd t'cd' uKav,h2006 cQ,s udifha§ /iaùug kshñ; w;r bÈß mshjrhka .eko tys§ idlÉPd lrkq we;'Y%S ,xldj tlai;a cd;Skaf.a iudf,dapk iïfï,kfha iNdm;s OQrhg m;a fldg we;'bÈß iuq¿jdrh i|yd jevlghq;= iQodkï lsÍfï iïnkaëlrKh fï jkúg Y%S ,xldjúiska bgq lrñka isà' Y%S ,xldj WmfoaYl lKavdhï l%shdj,sfhao ;Srl ld¾h fldgilabgq lf<ah' iq¿ wú ms<sn| ks, fkdjk idlÉPd uKavmhla jk fu WmfoaYllKavdhï l%shdj,sh 2003 ckjdÍ udifha§ wdrïN lrk ,oafoa wfkHdkH wjfndaOhfnod .ekSug iy l%shdldÍ jevigyfka bÈß lghq;= i|yd myiqlï ie,iSugh'f,dalfha fndfyda l,dmj, wdKavq 30 lg jvd jeä m%udKhl ksfhdað;hkaf.kao25

tlai;a cd;Skaf.a uKav,h iy fjk;a l,dmSh ixúOdko f;dard.;a isú,a iudcúfYaI{hkao we;=,;ajQ fuh le|jkq ,nkafka Biting the Bullet jHdmD;sh úisks'26

25 fuu ks, fkdjk iq¿ wú WmfoaYl lKavdhï l%shdj,shg odhl jQ rchka w;r fïjd o úh' wd¾ckaákdj"fn,reishdj" fndÜiajdkd" n%iS,h" lekvdj" fpla iuQydKavqj" fldf,dïìhdj" tiaf;dakshdj" mska,ka;h"c¾uksh" >dkdj" flkahdj" cmdkh" ,eÜúhdj" ,s;=fõkshdj" fulaisfldaj" khsÔßhdj" fkda¾fõ" fmda,ka;h"fudieïìla" fko¾,ka;h" refïkshdj" reishdkq fmvf¾Ikh" iaf,dafjlshdj" Y%S ,xldj" iaúÜi¾,ka;h"gekaidkshdj" W.kavdj" tlai;a rdcOdksh" hqlaf¾kh" wfußld tlai;a ckmoh wdÈhhs' w;sf¾l rdcH.Kkdjlao fuu WmfoaYl lKavdhï l%shdj,shg iyfhda.h m,lrk ,o w;r thg odhl ùfï leue;a;o m<l<y'

26 Biting the Bullet Project hkq n%eâf*dAAAAA¾â iriúh" bkag¾keIk,a we,¾Ü ixúOdkh iy fia*¾j¾,aâwdh;kfha taldnoaO jHdmD;shls' tys wruqK jkqfha iq¿ wú ms<sn|j tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiaums<sn|j oekqj;a lsÍu" m%pdrh lsÍu" th ixj¾Okh lsÍu iy l%shdjg ke.Suh'

6.....................................................................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................

20

Page 30: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

th 2003-2005 w;r ld,fha§ fï olajd yh jdrhla /iaù we;s w;r 2004 iemA;eïn¾ thY%S ,xldfõ /iaúh'27

tfiau wú yqjudrej ms<sn| md,khla we;s lsÍfï lghq;= Yla;su;a lsÍu i|yd oefrkwka;¾ cd;sl W;aidyhkago Y%S ,xldfõ rch ish iyfhda.h msßkud ;sfí' 2005foieïn¾ udifha fld<U§" fun÷ tla wka;¾cd;sl /iaùula Y%S ,xld rch iy tlai;ardcOdksfha rch tlaj ixúOdkh lrk ,§' tys wruqK jQfha wka;¾cd;slj .sks wúyqjudrej md,kh lsÍu i|yd wjYH ud¾f.damfoaY ie,eiaula ixj¾Okh lsÍuh'

l,dmSh rdcHhka .ek i,ld n,k úg fmkS hk tla lreKla kï ol=Kq wdishdkq Wmuydoaùmfha wdKavq úiska tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiaug tlÕj lghq;= lsÍug.súi.;a kuqÿ" wo olajdu iq¿ wú .eg¿j ms<sn|j iaÒr m%.;shla w;alr f.k fkdue;snjh' iq¿ wú .eg¿j úi£u i|yd iy wx. iïmQ¾K md,k jHqyhla f.dvke.Sums<sn|j Y%S ,xldj i;=j we;s id¾:l w;a±lSï iuQyh u.ska" ol=Kq wdishdkq l,dmh mqrdiq¿ wú jHdma;sh u.ska ydkshg m;aj isák wfkl=;a rgj,go l%shd;aul ùu i|yd lÈuwdo¾Yhka imhhs'

fuu jd¾;dj wjidk fjñka mj;sk jljdkqfõ§ ckdêm;s uyskao rdcmCI uy;d úiskacd;sl fldñiu h,s;a j;djla m;alrkq ,en" tlai;a cd;Skaf.a uKav,h úiska tufldñiu i|yd ish iyfhda.h fok njg h,s iy;sl ùulao lr ;sfí' fï iu..eg¿j id¾:lj úi£u i|yd iy iq¿ wú úiska Y%S ,xldjg isÿlr we;s uy;a úkdYldÍn,mEu kej;aùu i|yd wjYH moku jeà ;sfí' wka;¾ cd;sl ;,fha§ Y%S ,xldj fuujif¾ meje;aùug kshñ; tlai;a cd;Skaf.a l%shdldÍ ie,eiau iudf,dapkh lsÍfïiïfï,kfha md,l mqjrej ndr f.k isà' tfiau wka;¾ cd;slj wú yqjudrej md,khlsÍfï jEhu Yla;su;a lsÍu i|yd o th iyh foñka isà' cd;sl ;,fha§ Y%S ,xldj iq¿wú ms<sn| cd;sl fldñiu ia:dms; fldg .eg¿j ;SrKd;aulj úi£u i|yd Bg wjYHiïm;a iy bvlv m%odkh fldg we;' fï ish¨ l%shdud¾. i|yd isú,a iudcfha ueÈy;aùu w;sYhska jeo.;ah' ukaoh;a iq¿ wú úiska ;u Ôú; j,g lr we;s n,mEu jgydf.k tu .eg¿ úi£u i|yd ork m%h;akhka iu. tl;= ùfï wjia:djla ta u.ska cklKavdhï j,g ,efnk neúks' fï ish¨ wxY ksis f,i tlsfkl yd ne£ l%shd;auljqjfyd;a" bÈßfha§ mj;ajkq ,nk isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh+" iq¿ wú .eg¿júi£u i|yd ta ta ck lKavdhï úisk M,odhS ie,iqï ks¾udKh lrk ,oafoa flfiaohkak ms<sn|j idlÉPd lrkq ,nk id¾:l yd .=Kd;aul jYfhka fjk;a ieisjdrhlajkq we;'

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

27 WmfoaYl lKavdhï l%shdj,sfha ^Consultative Group Process ) /iaùï my; i|yka wdldrhg mj;ajd;sfí' ,kavka tlai;a rdcOdksh ^2003 ckjdß&" m%d.a " fpla iuQyKavqj ^2003 cQkS&" ksõfhda¾la" wefußldtlai;a ckmoh ^2003 cQ,s&" f,ala khsjdId" flkahdj ^2003 iema;eïn¾&" fld<U" Y%S ,xldj ^2004 iema;eïn¾&"ßfhda o cekhsfrda" n%iS,h ^2005 wfm%a,a&

.........................................................................................................................................................................................................................................

21fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 31: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

weuqKqu 1 ( isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh i|yd Ndú;d l< l%u fõoh

isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sh i|yd wkq.ukh l< l%ufõohg Èia;%sla uÜgfï§mj;ajk ,o WmfoaYk /iaùï iy bkamiqj mej;s m<d;a uÜgfï WmfoaYk /iaùïwe;=<;a úh' tu ls%hdj,sh my; rEmigyk whqre fjhs"

idlÉPd uKavm iajrEmfhka tu /iaùï meje;ajqks' iyNd.SjQjka ish Èia;%slalh$m<d; ;=< iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO iq,núu yd wksis Ndú;h ksid we;s ù ;sfnk.eg¿ yd tajd i|yd .e,fmk úi÷ï idlÉPd l<y' tfukau" cd;sl fldñiu iq¿wú iq,nùu md,kh i|yd .; hq;= hehs Tjqka wfmalaId lrk l%shdud¾. o tys§ y÷kd.kakd ,§' wjidk jYfhka cd;sl fldñifï M,odhs l%shdldß;ajh i|yd isú,aiudch fj;ska ,ndÈh yels odhl;ajho idlÉPdjg .eksk' tla tla /iaùfïy÷kd.;a lreKq flá jd¾;djla jYfhka Èia;%sla yd m<d;a jYfhka ms<sfh, lrk,§' tu ish¿ lreKq cd;sl fldñiu fj; cd;sl iuq¿fõ § bÈßm;a flreKs'

Èia;%sla /iaùïj,g isú,a iudc ixúOdk$lKavdhï yd mqoa.,hka ish¿ me;slvksfhdackh lrñka iyNd.S jQy' ish¿u fidhd.;a lreKq jd¾;djlg iïmsKavkhflßKs'

m<d;a /iaùu i|yd iyNd.S jk ksfhdað;hka Èia;%sla /iaùïj,È f;dard .eksk'Èia;%sla uÜgfï§ fidhd.;a lreKq m<d;a uÜgfï§ újrKhfldg f.dKq flßKs'cd;sl iuq¿j i|yd mq¿,a isú,a iudc iyNd.s;ajhla m,jk wkaoug Èia;%slaksfhdað;hka m<d;a uÜgfï§ f;dard .eksk'

Èia;% sla WmfoaYl /iaùï i|yd myiq ldrlhka mqyqKqj(

Èia;%sla WmfoaYk /iaùï le|ùu" iïnkaëlrK yd meje;aùu ms<sn|j myiq ldrlhkamqyqKq lrjk ,§' tla Èk jev uq¿jl§ mqyqKqlrejka úismia fofkla mqyqKq flreKs'idid-fkÜ Y%S ,xld (SASA-Net Sri Lanka) yd fi*¾j¾,aâ ld¾h uKav,h iu.Èia;%sla" m<d;a yd cd;sl uÜgu olajd fuu jev ms<sfj, Èh;a lsÍu Tjqkg tys§mejreKs' ta i|yd m%dfoaYSh" m<d;a yd cd;sl uÜgfï ixúOdk rdYshla iyNd.S úh'

mqyqKq wruqKq(

1' iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO ms<sn| cd;sl fldñifï miqìu" wruqK" ixo¾Nh ydm%Odk l%shdldÍka y÷kajd §u'

2' isú,a iudc WmfoaYk l%shdj,sfha l%ufõoh" wfmalaIdjka yd bÈß l%shdud¾.ms<sn|j iyNd.S jkakka oekqj;a lsÍu'

iyNd.SjQjkaf.a b,a,Su u; ;j;a yh fofkl=f.a lKavdhula iïm;a odhlhskajYfhka jeäÿrg;a mqyqKq flßks' mqyqKqj i|yd my; lreKq we;=<;a úh(

NCAPISA

Èia;%sla/iaùï

m<d;a/iaùï

cd;sliuq¿j

w;=relñgqj

Èia;%slalñgq

22

Page 32: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

1' t'cd' l%shdldÍ ie,eiau y÷kajd §u2' cd;sl fldñiu ia:djr lsßfï§ jeo.;a jk l%shdldÍka y÷kajd §u'3' cd;sl fldñifï wfmalaIdjka yd wruqKq4' cd;sl fldñifuys isú,a iudc ksfhdackfha we;s jeo.;a lu5' iq¿ wú yd ieye,a¨ wdhqO iq,nùu ksid we;sjk .eg¨ m%dfoaYSh uÜgfï isg cd;sl

uÜgu olajd fhduq lsÍug wjYH iïnkaO;d f.dv ke.Su6' cd;sl fldñifï l%shdldÍ ie,eiaug m%dfoaYshj we;s .eg¨ we;=<;A lsÍfï we;s

jeo.;alu

Èia;% sla WmfoaYk /iaùï

Èia;%sla uÜgfï isú,a iudc WmfoaYk /iaùï úis ;=kla ixúOdkh flßks' cd;slfldñiu y÷kajd§ tys N+ñldj yd j.lSï meyeÈ,s lr ÿks' Èia;%sla uÜgfï§ iq¿ wú ydiïnkaO .eg¨ yd tajdg úi÷ï idlÉPd lsßug iyNd.sjQjkag bvlv ,nd ÿks' iEuÈia;%sla /iaùulgu mq¿,a isú,a iudc ksfhdackhla ,enqKs'

Èia;% sla WmfoaYk /iaùfï wruqKq

1' iq¿ wú iy ieye,a¨ wdhqO ms<sn| cd;sl fldñiu' tys wod< nj iy wka;¾.;hfukau iq¿ wú ms<sn| cd;sl fldñifï m%Odk l%shdldÍka .ek iyNd.sjkakkagmeyeÈ,s lr §u'

2' my; i|yka lreKq y÷kd .ekSu"Ø iq¿ wú iy ieye,a¨ wdhqO ms<sn| .eg¿j iy Èia;%sla uÜgfï§ .; yels úi÷ï

l%shd ud¾.Ø fuu ldrKd .ek l%shd lsÍu cd;sl fldñiu flfrys mj;sk wfmalaIdjka'Ø cd;sl fldñifï ld¾h Ndrh il%Sh wkaoñka l%shd;aul lsÍug iydh §u i|yd

Èia;%sla uÜgfuka isú,a iudchg we;s ld¾hh Ndrh

m<d;a WmfoaYk /iaùï

Èia;%sla uÜgfï fidhd.;a lreKq iïmskavKh lsßug yd m<d;a uÜgfï fmdÿ .eg¿ ydúi÷ï idlÉPd lsÍug m<d;a /iaùï meje;ajqks' iEu Èia;%slalhlau ksfhdackh lrñkaksfhdað;hka ;=kafofkl= fyda y;r fofkl= fï i|yd iyNd.s úh'

m<d;a WmfoaYk /iaùfï wruqKq

1' Èia;%sla WmfoaYl /iaùïj,§ fidhd.;a lreKq m<d;a /iaùug bÈßm;a lsÍu iywkque;sh

2' Èia;%sla WmfoaYl /iaùïj,§ fidhd.;a lreKqj, wvqmdvq y÷kd .ekSu iy osia;%slauÜgfï § fidhd .;a lreKq m<d;a jd¾;djla jYfhka talrdYs lsÍu

cd;sl iuq¿j

iuia; WmfoaYk l%shdj,sh Tiafia y÷kd.;a lreKq cd;sl fldñiu Y%S ,xld rch ydfjk;a m%Odk l%shdldÍka fj; fhduqlsÍu i|yd cd;sl iuq¿j ixúOdkh flreKs'tu.ska cd;sl fldñiu iu. mq¿,a isú,a iudc iïnkaO;djhla we;slr .ekSu i|ydisú,a iudc l%shdldÍ lñgqjla f;dard .eksK' tu lñgqj cd;sl fldñiu iu.jßkajr yuqù woyia ,nd§u$,nd.ekSu" f;dr;=re hdj;ald,Sk lsÍu yd isú,a iudciyfhda.h iïnkaëlrKh i|yd jk ksfhdað; tl;=jla fia l%shdlsÍug kshñ;h'

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................23fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

Page 33: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

iq¿ wú wdhqO ms<sn| cd;sl fldñiu .ek jQ Èia;%sla WmfoaYk /iaùu ieis

ie,eiau

l% shdldrlu l%u fõoh $ igyka

ms<s.ekSu

wruqK iy ld, igyk bÈßm;a lsÍu foaYkh

iyNd.sjkakka y÷kd .ekSu ;u ;uka y÷kajd §u'

iq¿ wú iy ieye,a¨ wdhqO ms<sn| cd;sl foaYkhfldñiu iy isú,a iudch - t' cd' jev igyk y÷kajd§u

- cd;sl fldñiula ia:dms; lsÍfï m%Odk l%shdldÍka ye¢kaùu- fldñiu i;= úh hq;= njg y÷kdf.k we;s ld¾hh Ndrhka iy j.lSï- fldñiug isú,a iudc ixúOdk iyNd.s;ajfha jeo.;alu- m%dfoaYsh .eg¿ osia;%sla uÜgfï isg cd;sl uÜgug iy cd;sl fldñiug ixksfõokh lsÍug iïnkaO;d we;s lsÍu- cd;sl fldñifï ld¾hh Ndrh il%Shj bgqlsÍfuys,d m%cd wdrlaIdj ms<sn| m%dfoaYsh ldrKdj, ksr;ùu'

Tfí Èia;%slalh ;=< kS;S úfrdaë f,i wú lKavdhï l%shdldrlulswdhqO me;sÍu ksid u;=jk úfYaI .eg¿ woyia ±laùfï ieish -

lKavdhulg mqoa.,hka 5 ne.sks1' Tfí Èia;%slalh ;=< iq¿ wú wdhqO

me;sÍu iy wdhqO wksis mßyrKh .ekidOl fmfka o@

2' mqoa.,hska iy wdh;k flfrys fuhskawe;sjk >gkhka fudkjdo@ mqoa.,sljYfhka yd iudchSh jYfhka&

3' tajdg fya;= fudkjd o @

y÷kd.;a .eg¿ úi£ug cd;sl lKavdhï l%shdldrluls'fldñiulska Tn n,dfmdfrd;a;= woyia ±laùfï ieish -jkafka l=ula o@ lKavdhulg 5 fofkl= ne.sks'

y÷kd.;a .eg¿j,g úi÷ï fiùu'

1' cd;sl fldñiulska l%shdjg kexúh hq;=hehs Tn n,dfmdfrd;a;=jk ksYaÑ;ld¾hhNdrhka fudkjdo@

2 iq¿ wú iq,n ùu iy wksis Ndú;hms<sn| .eg¿ úi£u i|yd m%;sm;a;shilS%h f,i l%shdjg kexùu iy tu.eg¿ úi£ug lghq;= lsÍu tu ld¾hhNdrhkaf.ka flfia ;yjqrefõ o@

fï iïnkaOfhka Tng$isú,a iudc lKavdhï l%shdldrluls'ixúOdkj,g bgql< yels wdOdrl woyia oelaùfï ieish - lKavdhulgld¾hh Ndrh l=ula o@ mqoa.,hka 5 ne.skscd;sl fldñiu il%Sh f,i l%shd;aul iyNd.s;ajh yd ksfhdackh i|yd

lsÍu mssKsi Tn o isú,a iudc ixúOdk bvlv fiùu'

úiska Èh yels iyh l=ula o@ 1 cd;sl l%shdldÍ jev igykla ilialsÍu$l%shd;aul lsÍu i|yd$isú,a iudcixúOdk úiska wkq.ukh l< yels $l%shd;aul l< yels ksYaÑ; ld¾hhNdrhka$l%shdldrlï fudkjdo@

2 Tng$isú,a iudc ixúOdkj,g Èh yelsiydh l=ula o@

3 Tn n,dfmdfrd;a;= jk iydh l=ula o@

weuqKqu 2 ( isú,a iudc WmfoaYk /iaùï-Èia;%slal yd m<d;a ;=<meje;aùfï l%u fõoh

.......................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

24

Page 34: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

lKavdhï bÈßm;a lsÍu tla foaYkhlg úkdä 5 ls' lsishïúuiSula fjf;d;a tajd igyka lr f.kjd¾;djg we;=,;a lrkak&'

m<d;a /iaùug Èkh kshu lr .ekSu m<d;a /iaùug iyNd.sùu i|ydÈkh - Èia;%slalfhka ksfhdað;hka 2 la f;dardm<d;a /iaùug iyNd.s lrjk whf.a kï .kak,ehsia;=j - ta i|yd fhdað; moku -

1' l%shdYS,s iyNd.sjkakka2' ish leue;af;ka bÈßm;a jk wh3' fjk;a cd;sl cd, j, idudðlhka4' fï úIh fyda Bg wod< fjk;a úIhhka

.ek hï mq¾j m<mqreoaola we;s wh

iq¿ wú ms<sn| cd;sl fldñiu .ek jQ m<d;a /iaùu

ieis ie,eiaul% shdldrlu l%u fõoh $ igyka

ms<s.ekSfï l:dj iy iq¿ wú ms<sn| cd;slfldñiu .ek flá ye¢kaùu

osia;%sla WmfoaYl /iaùï j,§ tla bÈßm;a lsÍulg úkdä 15-20 olajdfidhd.;a lreKq bÈßm;a lsÍu

idlÉPdj Èia;%sla uÜgfï§ y÷kd.;a lreKqiudf,dapkhuQ,sl m%Yak -1' fuu fidhd.ekSï j,ska h:d¾:h ms<sìUq

fõo@2' msrúh hq;= wvqmdvq fudkjdo@ - we;=,;a

lrkak'

3' Èia;%sla uÜgfï§ y÷kd.;a fmdÿ .eg¿fudkjdo@ - rdYs.; lrkak'

4' Èia;%sla j,g úfYaIjk .eg¿ fudkjdo@- fjku i|yka lrkaak'

cd;sl uKav,hg iyNd.sùu i|yd f;drd.;a mqoa.,hka 3-4& weu;Sug wjYHÈia;%sla isú,a iudc ixúOdk ksfhdað;hka úia;r igyka lr .kak'tlÕ;dj u; y÷kd .ekSu'

..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................................................................

25fia*¾j¾,aâ ol=Kq wdishd jevigyk

........................................................................................................................................................................................................................................

Page 35: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan

weuqKqu 3 ( mßYS,k .%ka:

Amnesty International and Oxfam. (2003) Shattered Lives: the case for tough internationalarms control, London.

Banerjee, Dipankar and Muggah H., Robert (eds.) (2002) Small Arms and Human SecurityReport, Regional Center for Strategic Studies, Small arms Survey, graduate Institute ofStrategic Studies, Small Arms Survey, Graduate Institute of Strategic Studies, Geneva.

Banerjee, D. (2000) South Asia at Gunpoint, RCSS, Colombo.

Centre for Monitoring Election Violence (CMEV) Reports (2001 & 2004). Centre forMonitoring Election Volence, Colombo.

Goodhand, J. & Lewer, N. (2000), ‘Social Capital and the Political Economy of Violence:A Case Study of Sri Lanka; Disasters # 24 (4).

Gunaratna, R. (2001) ‘Sources of Arms Supplies to the LTTE: Successes and Failures of theSri Lankan state in Managing the threat’ in South Asia at Gunpoint.

Fernando, L. (2005) Police-Civil Relations for Good Governance. SSA, Colombo

Police Road Map. Draft copy.

Rajasingham – Senanyake, D. (1999) ‘The Dangers of Devolution: The Hidden Economies ofArmed Conflict' in Rabert I. Rotberg (ed.) Creating Peace in Sri Lanka: Civil War andReconciliation, Washington DC: Brooking Institution Press.

Rajasingham – Senanayake, D. (2003) ‘Beyond Institution and Constitution Building: LinkingPost-Confict’ in Reconstruction and Deep Democracy’ in Mayer, M. RajasinghamSenanayakeand Y. Thangarajah (eds.) Building Local Capacities for Peace, RethinkingConflict and Development in Sri Lanka, MacMillan, New Delhi.

South Asia Partnership International (SAPI) (2003) Small Arms Proliferation: A Big Problem.Colombo.

Smith, C. (2003) In the Shadow of a Ceasefire: The Impact of small Arms Availability andMisuse in Sri Lanka. Small Arms Survey, Geneva. Occasional Paper No. 11.

Tambiasm S. J. (1992) Buddhism Betrayed?: religion, politics and violence in Sri Lanka.Chicago Univercity Press, Chicago.

Winslow, D. & M. Woost (2004) Economy, Culture and Civil War in Sri Lanka. IndianaUniversity Press, Bloomington.

UNCRD (2005) Presentation on Human Security in Sri Lanka. Held at joint UNCRD/JICAworkshop, Colombo , December 2005.

Uyangoda, J. (2002) Beyond the talks in Thailand, Towards a transformative peace in SriLanka. In collaboration with the Centre for Policy Alternatives. Road Map Papersseries 3.

26

Page 36: iq¿ wœ iy - Saferworld · SAP-I South Asia Partnership - International SASA-Net South Asia Small Arms Network SLFI Sri Lankan Foundation Institute STF Special Task Forces TNL Telshan