Institute For Habitat Development - Making Policies Work · PDF fileStrategjia e Zhvillimit të ... llogaritja e kostos së plotë të shërbimit si dhe strategjitë e mbulimit të

Institute For Habitat Development

Rr. Vaso Pasha, No 20, P.O. Box 2995, Tirana, Albania

Phone: +355 04 257809/8 E-mail: [email protected] web page: www.co-plan.org

MSc. Konalsi GJOKA

Environmental Programmer Manager

Co-PLAN

Empowering

Environmental

Local

Government

Performance

using

Municipal Waste Management

in Fier as a pilot

mailto:[email protected]





http://www.co-plan.org/






Dy fjalë për vijueshmërinë e punës

EGUG II është njëri prej programeve që hodhi themelet e krijimit të një partneriteti

ndërmjet Bashkisë Fier dhe Co-PLAN

Disa nga rezultatet e këtij programi janë:

(i) hartimi i strategjisë së zhvillimit të

qytetit së bashku me komponentin

ekonomik

(ii) Hartimi i planit rregullues nëpërmjet

një procesi me pjesëmarrje të gjërë

dhe përfshirje të të gjithë aktorëve

(iii) Krijimi i sistemit të informacionit / GIS

(iv) Fillimi i procesit të buxhetimit me

pjesëmarrje












Dy fjalë për vijueshmërinë e punës

EGUG II – Vazhdim synonte konsolidimin e praktikave të përftuara nëpërmjet vënies në

zbatim të instrumentave të zhvilluara për të garantuar një zhvillim të qëndrueshëm.

Rezultatet e EGUG II Rezultatet e EGUG II - vazhdim

Strategjia e Zhvillimit të Qytetit Hartimi i metodologjisë për PIK

Ngritja e kapaciteteve vendore për hartimin e PIK

Plani Rregullues i Qytetit Zbërthimin e planit rregullues

Udhëzues për hartimin e studimeve pjesore

Krijimi i sistemit të Informacionit Analiza institucionale dhe propozimet për ndryshime

Buxhetimi me pjesmarrje

Zbatimin e praktikës së Buxhetimit me pjesëmarrje

Dokumenta dhe udhëzues të procesit

Ngritje e kapaciteteve

Përhapja e njohurive dhe e praktikave më të mira

Mobilizimi i projekteve dhe dhënia e ekspertizës edhe në njësi të tjera të qeverisjes vendore












Objektivat e Strategjisë Hapa konkretë

4.1 Krijimi i një mjedisi më të jetueshëm

dhe më funksional për banorët

Studime dhe investime për rigjenerimin e fushës

ekzistuese të mbetjeve në brigjet e lumit Seman

5.1 Garantimi i nivelit të ndotësve të

mjedisit urban brenda niveleve të

caktuara

Ngritja e qendrës së përpunimit të mbetjeve urbane

Aplikimi i teknologjive të reja për pastrimin e

rrugëve të qytetit

5.3 Rritja e ndjeshmërisë së banorëve

ndaj problemeve të mjedisit

Aplikimi i programit për ndërgjegjësimin e banorëve

në ndarjen dhe riciklimin e mbeturinave të ngurta

urbane

6.1 Të fuqizohen në mënyrë strategjike

kapacitetet e burimeve njerëzore në

bashki në mënyrë që ti përgjigjen

realizimit të vizionit për të ardhmen e

qytetit

Vlerësimi i nevojave për trajnim

Trajnime për stafin e bashkisë

Mbështetje dhe suport institucional

EELGP dhe lidhja me disa nga Objektivat e SZhQ

EELGP është vazhdim i punës dhe partneritetit me Bashkinë e Fierit duke bërë

të mundur zbatimin e disa objektivave të strategjisë së zhvillimit të qytetit të Fierit :












Qëllimi dhe objektivat e projektit

Qëllimi i projektit:

Të mundësoj një përmirësim të përgjithshëm të kushteve të mjedisit në

Shqipëri

nëpërmjet përmirësimit të shërbimit të mbetjeve të ngurta duke hartuar

dhe zhvilluar instrumenta dhe teknika për përmirësimin e performancës

mjedisore të:

(i) Ndërmarrjes Bashkiake të Mbetjeve të Ngurta dhe të

(ii) Departamentit të Shërbimeve Publike në Fier,

me qëllimin final për të hartuar indikator, standarte dhe referencat mjedisore













Objektivat e projektit:

1. T’i mundësojë Bashkisë së Fierit një sistem efektiv të menaxhimit të mbetjeve të

ngurta, bazuar në një strategji të mirë menduar.

3. Të përmirësojë infrastrukturën dhe modernizojë shërbimin e mbetjeve të ngurta me

anë të investimeve të drejtëpërdrejta të bashkë – financuara nga bashkia.

2. Të përmirësojë kapacitetet organizative njerëzore të qeverisjes vendore të zgjedhur,

duke zhvilluar dhe implementuar instrumenta efektive: karakterizimi i mbetjeve urbane,

llogaritja e kostos së plotë të shërbimit si dhe strategjitë e mbulimit të saj nga tarifa.

6. Të përhap eksperiencën në mënyrë të tillë që të inkurajojë edhe njësitë e tjera të

qeverijes vendore, që të minimizojnë impaktet e aktiviteteve të tyre në mjedis.

4. Të hartojë dhe vërë në përdorim metodat EMS dhe ISWM, për të mundësusar fillimin e

një procesi përmirësimi të menaxhimit mjedisor brënda Ndërmarrjes së Pastrimit.

5. Të sensibilizojë stafin e bashkisë për gjithçka që ka të bëjë me mjedisin si dhe të

demostrojë përfitimet që sjellin politikat mjedisore për komunitetin lokal.












Organizimi i përgjithshëm dhe metodologjia

Komponentët e projektit janë:

1. Përmirësimi i Performancës së Menaxhimit Mjedisor në Ndërmarrjen e

Mbetjeve të Ngurta

2. Përmirësimi i Menaxhimit të Mbetjeve të Ngurta Urbane në Fier

Projekti është dy vjeçar (Dhjetor 2008 – Dhjetor 2010) dhe do te realizohet me:

Mbështetjen financiare të Ambasadës Holandeze në Tiranë

Asistencës së Co-PLAN Instituti për Zhvillimin e Habitatit

Asistencës teknike të huaj/vendase

Duke synuar:

të garantojë zbatueshmërinë e zbatimit të Strategjisë së Zhvillimit ekonomik

të sjell një risi në funksionimin e brëndshëm të Njësive të Qeverisjes Vendore

përfshin përhapjen e njohurive dhe shkëmbimin e informacionit












Komponenti i parë

Politika

mjedisore

Objektivat

Qëllimet

Çertifikata

Organizimi

Auditimi

Rishikimi

përmirësimi

Programi

Mjedisor

Objektivi i komponentit të parë është:

përmirësimi i performancës të menaxhimit mjedisor në Ndërmarrjen e Pastrimit dhe

në Departamentin e Shërbimeve Publike në Bashkinë e Fier-it.

Raporti Fillestar

MjedisorDeklarata

Mjedisore

Manuali Procedurat Instruksionet

Përshkrimi i përgjithshëm

• Përshkrimi i kompanisë

• Politikat

• Objektivat dhe synimet

• Organizimi

• Guida të EMS

Procedurat

Kush bën ç’farë,

si dhe kur

Instruksionet

Përshkrimi me

detaje si duhen

realizuar procedurat












Hartimi i raportit fillestar mbi efektet në mjedis të aktivitetit të

ndërmarrjes (Initial Environmental Review)

Hartimi i politikës mjedisore për organizatën – Krijimi i sistemit të

Menaxhimit Mjedisor

Auditimi Mjedisor i aktivitetit të Ndërmarrjes së Pastrimit (i

brëndshëm dhe i jashtëm)

Hartimi i deklaratës mjedisore dhe publikimi i saj

Produktet kryesore të komponentit të parë












Komponenti i dytë

Objektivi i komponentit të dytë është:

përmirësimi shërbimit ekzistues të Menaxhimit te Mbetjeve të Ngurta Urbane në

Bashkinë e Fierit,

përpilimi i një strategjie dhe plan veprimi për të ardhmen,

Mbështetje dhe asistencë teknike

Përbërja mercologjike e mbetjeve

urbane

Llogaritja e plotë e kostos së

Menaxhimit të Mbetjeve

Strategji për mbulimin e kostos nga

tarifat

Mbështetje dhe asistencë institucionale

Analiza e sistemit aktual të

menaxhimit të mbetjeve urbane

Hartimi i instrumentave vlerësues

analitik si EMS dhe ISWM

Hartimi i planit të menaxhimit të

mbetjeve urbane

Mbështetje dhe ndërhyrje në infrastrukurë

Modernizimi i shërbimit nëpërmjet invstimeve të përbashkëta me bashkinë












Përcaktimi i normës së gjenerimit dhe përbërjes mercologjike bazuar në analiza konkrete.

Përcaktimi i kostos së plotë të MMU (për cdo komponent)

Përcaktimi i tarifave në mënyrë të tillë që të mbulojnë kostot e shërbimit

Përgatitja e metodologjive për llogaritjen e përbërjes mercologjike të mbetjeve urbane, kostove dhe tarifave

Hartimi i planit të menaxhimit të mbetjeve të ngurta

Investime në infrastrukturën e shërbimit

Produktet kryesore të komponentit të dytë












Struktura Organizative e Projektit

Njesia e menaxhimit te

projektit

Drejtori i Projektit

Koordinator i

komponentit 2

Koordinator i

komponentit 1

Specialist Ekspert\ë

te huaj

Specialist Ekspert\ë

vendas

Staf & ekspertë të nën

komponentit 1

Staf & ekspertë të nën

komponentit 2

Bordi Keshillimor

Perfaqesues nga:

Co –PLAN

Ambasada Hollandeze

Ministrite e Linjes

Perbehet nga:

Menaxheri i projektit (Co-PLAN)

Koordinatori Lokal (Bashkia Fier)

Perfaqesues te SHBSH

Teida Shehi

(Co-PLAN)

Shaqir Kurti

(Bashkia Fier)

Metodologjia e llogaritjes

se kostos/tarifave

Auditimi

Mjedisor

Hartimi Politikave

Mjedisore

EMS dhe ISWM

Perhapja e njohurive dhe praktikave te fituara












Kalendari i AktiviteteveID Kompanentë/ nën komponentë Jan Shk Mar Prill Maj Qer Kor Gus Shta Tet Nën Dhje Jan Shk Mar Prill Maj Qer Kor Gus Shta Tet Nën Dhje

Mobilizimi i Projektit dhe Raporti Fillestar

Fillimi i oranizimit te projektit dhe mobilizimi i tij

Takimet prezantuese me Ndërmarrjen dhe Këshillin Bashkiak

Marrëveshje partneriteti me Ndërrmarrjen e Bashkisë

Zhvillimi i metodologjive për të shpërndarë produkte

Rinovimi i kalendarit të projektit (plani implementues)

Raporti fillestar

Orientimi i stafit, turi studimor & pjesmarrja e aktorëve

Programi i orientimit të stafit

Itenerari i turit studimor, pjesmarrësit dhe raportet e projektit

Raporti i aktorëve, programi i worshop-it & prezantimi

Komponenti 1 -Përmirësimin e Performancës së Menaxhimit Mjedisor në Ndërmarrjen e Mbetjeve të Ngurta Urbane

1.1 Përpilimi i Raportit Fillestar Mjedisor

1.2 Përpilimi i Deklaratës së Politikës Mjedisore të Ndërmarrjes

1.3 Sistemi i Menaxhimit Mjedisor (EMS)

1.4 Auditimi i Menaxhimit Mjedisor

1.5 Implementimi i veprimeve korrigjues

1.6 Zhvillimi dhe publikimi i metodologjisë të Sistemit të Menaxhimit Mjedisor

1.7 Zhvillimin e Deklaratës Mjedisore për Ndërmarrjen

Komponenti 2 –Përmirësimin e Mbetjeve të Ngurta Urbane në Fier

2.1 Përpilimin e Raportit Fillestar dhe studimin bazë në lidhje me MNU

2.2 Verifikimin e sasisë dhe përbërjes së mbetjeve të ngurta në Fier

2.3 Zhvillimin e metodologjisë për koston/tarifat nga MNU

2.4 Zhvillimin e Strategjisë për planin e Menaxhimit të MNU në Ndërmarrje

2.5 Zhvillimin dhe publikimin metodologjisë së MIMNU

Prezantime dhe workshop-e në nivel rajonal dhe kombëtar

Prezantimi i dokumentacionit

Prezantime rajonale

Prezantime kombëtare

Raporte tre mujaore

Draft-i final dhe Raporti final

Monitorim & Vlerësim

Vlerësim i brëndshëm

2009 2010












Faza përgatitore

Aktivitetet kryesore

Takimet prezantuese;

Rishikimi i projektit dhe zhvillimi më i detajuar i metodologjive për çdo komponent;

Hartimi dhe nëshkrimi i një Memorandumi Mirëkuptimi midis Co-Plan dhe Bashkisë Fier;

Hartimi i Raportit Fillestar

Emri Mbiemri Drejtoria dhe Pozicioni Profession

Eriselda Cobo Zv/Kryetare e Puneve publike Arkitekte

Shaqir Kurti Drejtor i Drejtorise se Koordinimit dhe

Monitorimit te strategjive

Inxhinier

Vangjel Ndreka Drejtor i Drejtorise se Pastrimit Ekonomist

Elida Qyrana Drejtore e Drejtorise se Pergjithshme te

Puneve Publike

Inxhiere

Ndertimi

Arban Burda Specialist i Mjedisit dhe i Pastrimit Inxhinier

Mjedisi

Antoneta Dhima Drejtoreshe e Drejtorise se Prgjithshme

Ekonomike

Financiere

Flamur Mato Drejtor i Drejtorise se Pergjithshme te

Koordinimit te Politikave dhe Hartimit te

Strategjive

Inxhinier

Gjeolog












A few word for the on-going process

EGUG II is one of the programs which established a partnership agreement

between Co-Plan & Fier Municipality

Some of this program’s products are:

(i) Establishing city development

strategy with the economic

component

(ii) Compiling a regulatory process

through the participation of the all

stakeholders

(iii) Establishing the information system /

GIS

(iv) The initial budgeting process with

participation












A few word for the on-going process

EGUG II – continue aim, was to consolidate practices by using developing tools to

ensure a sustainable development

EGUG II Products EGUG II Products - continue

City Developing Strategy Compiling PIK methodology

Increasing local governance capacities for the PIK’s

compilation

City Regulatory Plan Elaboration of Regulatory Plan

Manuals for compiling part studies

Establishing the Information

System

Institutional analyzes & proposals for changes

Budgeting with participation

Implementing the Budgeting Practice with participation

Documents & Process Manuals

Increasing capacities

Knowledge & best practices dissemination

Project mobilization & surveying other section of the local governance












Strategy Objectives Actions

4.1 To create a more livable and

functional environment for citizens

Research & investments in the recuperation of the

existing dump on the bank of river Seman

5.1 To ensure that urban pollution levels

are within defined standards

Setting up a sanitary landfill

Application of new technologies for road cleaning

5.3 To increase citizen awareness about

environmental problems

Awareness campaign to educate citizens about

recycling

6.1 To strengthen the human resource

capacity of the Municipality to ensure

realization of the future of Fier

Evaluation of training need Municipal Staff training

programs

Institutional support

EELGP & the connection with some of the SZhQ Objectives

EELGP is the on – going process of the partnership with Fier Municipality, making

possible the implementation of some of the city developing strategy objectives in

Fier












Targets & objectives of the project

Project’s targets

Create an overall national improvement in environmental conditions in

Albania

by means of improvement of solid waste service provision through

developing tools and indicators for improving the performance of:

(i) The Municipal Solid Waste Enterprise and

(ii) Public Services Department of Fier

with the final target to establish environmental standards and benchmarks













Project’s objectives:

1. To provide the Municipality of Fier with an effective system of solid waste

management, based on a soundly thought-out strategy.

3. To improve solid waste service infrastructure through direct investment co-

financed by municipality

2. To improve human and organizational capacities of the selected LG to develop and

implement new effective tools such as cost recovery service and waste

characterisation.

6. To disseminate experiences in such a way that other local government units are

attracted, challenged and encouraged to minimize the environmental impacts of

their activities

4. To use ISWM and EMAS methodologies to start a process of improvement in

environmental management within the Enterprise

5. To raise environmental awareness of staff within the Enterprise and to demonstrate

benefits to the local community












General Organization & methodology

Project’s Tasks are:

1. Improving Environmental Management Performance in the Municipal Solid

Waste (MSW) Enterprise

2. Improving MSW management in Fier

This is a 2 – year project (Dhjetor 2008 – Dhjetor 2010) & will be achieved

through:

Financial support of The Dutch Embassy in Tirana

Co-Plan, Institute for Habitat Development, assistance

Technical assistance from abroad………

Aiming:

to ensure the implementation of the economic Development Strategy

to bring an innovation in the internal operation of the Local Governance

includes: knowledge dissemination & information’s conversion












Komponenti i parë

Politika

mjedisore

Objektivat

Qëllimet

Çertifikata

Organizimi

Auditimi

Rishikimi

përmirësimi

Programi

Mjedisor

Objektivi i komponentit të parë është:

përmirësimi i performancës të menaxhimit mjedisor në Ndërmarrjen e Pastrimit dhe

në Departamentin e Shërbimeve Publike në Bashkinë e Fier-it.

Raporti Fillestar

MjedisorDeklarata

Mjedisore

Manuali Procedurat Instruksionet

Përshkrimi i përgjithshëm

• Përshkrimi i kompanisë

• Politikat

• Objektivat dhe synimet

• Organizimi

• Guida të EMS

Procedurat

Kush bën ç’farë,

si dhe kur

Instruksionet

Përshkrimi me

detaje si duhen

realizuar procedurat












An Initial Review with the environmental impacts of the Enterprise activities (Initial Environmental Review)

Environmental Policy for the Enterprise – Establishing the Environmental Management System EMS

Environmental audit of The Cleaning Enterprise Activity (internal & external)

Environmental Statement and publicity available

Main Products of the first Task












Second Task

The objective of the second Task is:

improving the exist service of the MSWM in Fier Municipality

establishing a strategy & action paln for the future,

Support & technical assistance

Waste characterization of municipal

waste

Full cost accounting of Waste

Management

Strategy for cost recovery from tariffs

Support & Institutional Assistance

Analyze of the exist system of

municipal waste management

Establishing evaluation & analytic tools

like EMS & ISWM

Establishing the management plan of

municipal waste

Support & Infrastructure Interference

Updating the service through co – financial investments with the Municipality












Verification of the quantity and composition of the municipal waste from Fier, based on practical analysis

Determining the full cost of MSW (for each component)

Determining the tariffs in order to cover the service cost

Establishing methodologies for waste characterization accounting of municipal waste, for cost & tariffs accounting

Compiling the MSW plan

Investments in infrastructure service

Main products of the second Task












Struktura Organizative e Projektit

Project Management

Unit

Project director

Task 2

coordinator

Task 1

coordinator

Specialists, experts/

foreign.....

Specialists, experts

foreign/

vendas

Staf & experts for sub-

Task 1

Staf & experts for sub

Task 2

Bordi Keshillimor

Participants from:

Co –PLAN

Dutch Embassy

Interested Ministries

Includes:

Project manager (Co-PLAN)

Local coordination (Fier Municipality)

Participants from SHBSH

Teida Shehi

(Co-PLAN)

Shaqir Kurti

(Fier

Municipality)

Methodology for cst/tariffs

accounting

Environmental

Auditim

Environmental

Policies

EMS dhe ISWM

Dissemination of knowledges & practices achived












Kalendari i AktiviteteveID Kompanentë/ nën komponentë Jan Shk Mar Prill Maj Qer Kor Gus Shta Tet Nën Dhje Jan Shk Mar Prill Maj Qer Kor Gus Shta Tet Nën Dhje

Mobilizimi i Projektit dhe Raporti Fillestar

Fillimi i oranizimit te projektit dhe mobilizimi i tij

Takimet prezantuese me Ndërmarrjen dhe Këshillin Bashkiak

Marrëveshje partneriteti me Ndërrmarrjen e Bashkisë

Zhvillimi i metodologjive për të shpërndarë produkte

Rinovimi i kalendarit të projektit (plani implementues)

Raporti fillestar

Orientimi i stafit, turi studimor & pjesmarrja e aktorëve

Programi i orientimit të stafit

Itenerari i turit studimor, pjesmarrësit dhe raportet e projektit

Raporti i aktorëve, programi i worshop-it & prezantimi

Komponenti 1 -Përmirësimin e Performancës së Menaxhimit Mjedisor në Ndërmarrjen e Mbetjeve të Ngurta Urbane

1.1 Përpilimi i Raportit Fillestar Mjedisor

1.2 Përpilimi i Deklaratës së Politikës Mjedisore të Ndërmarrjes

1.3 Sistemi i Menaxhimit Mjedisor (EMS)

1.4 Auditimi i Menaxhimit Mjedisor

1.5 Implementimi i veprimeve korrigjues

1.6 Zhvillimi dhe publikimi i metodologjisë të Sistemit të Menaxhimit Mjedisor

1.7 Zhvillimin e Deklaratës Mjedisore për Ndërmarrjen

Komponenti 2 –Përmirësimin e Mbetjeve të Ngurta Urbane në Fier

2.1 Përpilimin e Raportit Fillestar dhe studimin bazë në lidhje me MNU

2.2 Verifikimin e sasisë dhe përbërjes së mbetjeve të ngurta në Fier

2.3 Zhvillimin e metodologjisë për koston/tarifat nga MNU

2.4 Zhvillimin e Strategjisë për planin e Menaxhimit të MNU në Ndërmarrje

2.5 Zhvillimin dhe publikimin metodologjisë së MIMNU

Prezantime dhe workshop-e në nivel rajonal dhe kombëtar

Prezantimi i dokumentacionit

Prezantime rajonale

Prezantime kombëtare

Raporte tre mujaore

Draft-i final dhe Raporti final

Monitorim & Vlerësim

Vlerësim i brëndshëm

2009 2010












Preparatory PhaseMain activities

Start – up meetings;

Project review & a comprehensive elaboration of the methodologies for each

component;

Partnership agreement between Co-Plan & Fier Municipality;

Compiling the Inception Report

Name Surrname Directorat and Pozition Profession

Eriselda Cobo Vs Mayor of Public Works Architecht

Shaqir Kurti Director of Coordination Directorate and

strategy Monitoring

Engineer

Vangjel Ndreka Director of Cleaning Enterprise Economist

Elida Qyrana Director of General Directoratof Public

Affairs

Civil

Engineer

Arban Burda Environmental & cleaning Specialist Envir.

Engineer

Antoneta Dhima Dierector of EconomicGeneral Directorate Financier

Flamur Mato Director of General Directorat of Politic

Coordination and Strategies

Geology

Engineer























Objective 4.1: “To increase the ways in which city space is used in line with the regulatory plan

in order to create a more livable and functional environment for citizens” and

Action 7 is “Research and investment in the recuperation of the existing trash dump

on the banks of the Seman river, in order to integrate it into the green area of the river”.

Objective 5.1: “To ensure that urban pollution levels are within defined standards” –

Action 4 is “Setting up a sanitary landfill” and

Action 6 is “Application of new technologies for road cleaning.”

Objective 5.3: “To increase citizen awareness about environmental problems” –

Action 2 is “Awareness campaign to educate citizens about waste segregation and recycling”.

Objective 6.1: “To strengthen the human resource capacity of the Municipality to ensure

realization of the vision of the future of Fier”







