33
ESA UNCLASSIFIED - For Official Use Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door ESTEC) eruit? Roger Haagmans Earth Observation Programmes Earth and Mission Science Division 9 Maart 2018

Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use

Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door ESTEC) eruit?

Roger Haagmans Earth Observation Programmes Earth and Mission Science Division

9 Maart 2018

Page 2: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 2

ESTEC is de incubator van de Europese ruimtevaart activiteiten. Hier worden de

meeste ESA projecten geboren en door de veschillende fasen van ontwikkeling geleid.

ESTEC is ESA’s technisch hart

Page 3: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 3

ESA directoraten

Director General

Jan Wörner

Earth

Observation

Josef

Aschbacher

Telecomms

& Integrated

Applications

Magali

Vaissiere

Galileo &

Navigation-

related

Activities

Paul

Verhoef

Technology,

Engineering

& Quality

Franco

Ongaro

Operations

Rolf

Densing

SPACE

APPLICATIONS

TECHNICAL

SUPPORT

PR

OG

RA

MM

E

AR

EA

S

SU

PP

OR

T

AR

EA

S

Science

Günter

Hasinger

Human

Spaceflight

& Robotic

Exploration

David

Parker

Industry

Procurement

& Legal Services

Eric Morel

De Westgaver

Internal Services

Jean Max

Puech

Space

Transportation

Daniel

Neuenschwander

SPACE SCIENCE

& EXPLORATION

ADMINISTRATION

Page 4: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 4

Aardobservatie in ESA

Page 5: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 5

Aardobservatie – door menselijke ogen

Page 6: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 6

Wat kunnen we

waarnemen

vanuit de ruimte? Oceaan

Binnenste van de aarde

Atmosfeer

Sneeuw en ijs

Land

Page 7: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 7

Aspecten van de aarde

Page 8: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 8

Aardobservatie – stoomcursus…

Page 9: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 9

Type satelliet

baan

Hoogte boven

aardoppervlak

Hoogte boven

schaalmodel tangible

Earth

‘Laag’ 200 -1200 km 2 -12 cm

‘Hoog’ 36.000 km ± 3.5 m

Atmosphere ± 100 km ± 1 cm

Moon ± 380000 km ± 38 m

Aardobservatie vanuit de ruimte

Schaal model ~128 cm

Diameter aarde: 12800 km

Page 10: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 10

Aardobservatie vanuit de ruimte

Kenmerken banen:

- Lage banen: omloop tijd ± 90 - 100 minuten

24 uur = 1440 minuten dus 14-16 omlopen per dag

- Polaire banen: over beide polen

Page 11: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 11

Aardobservatie vanuit de ruimte Kenmerken banen:

• Medium banen: GPS & Galileo satellieten

± 23000 km

1 omloop ± 14u 23 min

• Hoge banen: Geostationaire satellieten

hoogte ±36000 km

“vast punt” boven evenaar

Weather, telecom, tv

Orbit not to scale !

Page 12: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 12

Gamma, Röntgen, UV tegengehouden door

atmosfeer; waarnemen vanuit de ruimte

Zichtbaar licht,

waarneembaar

licht verstoord

Veel infrarood

geabsorbeerd

door gassen in

atmosfeer

Veel radio golven

waarneembaar op

aarde

Lange radio golven

tegengehouden

door atmosfeer

Straling - de basis… en de atmosfeer 10-20km

100%

0%

Zichtbaar infrarood

Page 13: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 13

Kijken, waarnemen en observeren

Infrarood: warmte straling

“passief” Foto: zichtbaar licht Temperatuur: onzichtbaar “actief” Afstand: meetlat (laser) Snelheid: omwentelingen wiel Röntgen foto Echografie (onhoorbaar geluid)

Page 14: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 14

Meten, waarnemen en observeren (2)

1 m

1 sec

Heen en weer duurt 20 sec dus de afstand tot de boom is?

1 m Beweging van de boom = phase veschuiving

Page 15: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 15

S-1

Radar

A

3 Apr. 2014

B

25 Apr. 2016

S-2

High Resolution

Optical

A

23 Jun. 2015

B

6 Mar. 2017

S-3

Medium Resolution Optical & Altimetry

A

16 Feb. 2016

B

2018

S-4

Atmospheric Chemistry

(GEO)

A

2021

B

2027

S-5P

Atmospheric Chemistry

(LEO)

A

13 Oct. 2017

S-5

Atmospheric Chemistry

(LEO)

A

2021

B

2027

S-6

Altimetry

A

2020

B

2025

Copernicus Sentinel Lanceringen

Page 16: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 16

Sentinel 1 (A/B/C/D) SAR Imaging

Copernicus’ Sentinel Satellieten

Sentinel 2 (A/B/C/D) Multispectral Imaging

Sentinel 3 (A/B/C/D) Ocean & Global Land Monitoring

Sentinel 4 (A/B) Geostationary Atmospheric

Sentinel 5 (A/B/C) & Precursor Low-Orbit Atmospheric

Sentinel 6 Jason CS (A/B)

Weersonafhankelijk, dag en nacht opnames, deformatie

Land toepassingen: steden, bossen, landbouw, … voortzetting van Landsat, SPOT

Kleur van de oceaan (qualiteit), vegetatie, zee/land oppervlakte temperatuur, zee spiegel

Samenstelling van de atmosfeer, luchtvervuiling; instrument op de MTG satellieten

Samenstelling van de atmosfeer; instrument op MetOp-SG satellieten

Satelliet hoogtemetingen, zee spiegel

Page 17: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 17

Meten “temperatuur” vanuit de ruimte

Temperatuur zee water

0o C 15o C 30o C

Page 18: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 18

Saudi-Arabië: landbouw in de woestijn

Saudi-Arabië: Rode zee koraal riffen

Nabij Toulouse: classificatie zonnebloemen en maïs

Credits ESA/University of Louvain/CESBIO Zuid France

Sentinel-2A: Kleuren visie (hoge ruimtelijke resolutie (multispectral imager 13 bands))

Page 19: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 19

Page 20: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 20

Afkalven van gletschers in Groenland

Manhattan

Page 21: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 21

Scheepvaart en vervuiling (radar)

© ESA 2003

Het Kanaal en de Noordzee

Olie vlekken resulteren in een vlak zee opppervlak

Page 22: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 22

Monitoren van de dijken mbv radar opnames

Hondsbossche zeewering

Ramon Hanssen TU Delft

Page 23: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 23

Hoe meten we gassen in de atmosfeer?

Doel van Sentinel-5p (incl. NL bijdrage)

Page 24: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 24

Mega steden

Luchtvervuiling– NO2 (van OMI & TROPOMI op Sentinel-5p)

Courtesy KNMI/ESA

Page 25: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 25

Scheepvaart routes

Luchtvervuiling– NO2

Courtesy KNMI

Page 26: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 26

Sentinel-5P: meet SO2 uitstoot van vulkanen op Bali en Sumatra

Courtesy ESA/DLR

Page 27: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 27

Earth Explorers: EO onderzoeks missies

GOCE 2009 – 2013

SMOS 2009 – Nu

CryoSat 2010 – Nu

Swarm 2013 – Nu

Aeolus 2018

EarthCARE 2019

Biomass 2021

FLEX 2022

EE9 (SKIM/FORUM) 2025

Page 28: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 28

Earth Explorers Core

Opportunity

GOCE ADM-Aeolus EarthCARE

CryoSat SMOS Swarm

Zwaartekrachtsveld Wind missie Wolken, aerosolen

& straling

Zee ijs dikte en verandering

van ijskappen

Bodem vocht en

zoutgehalte in de zee Aards magneetveld en

interactie met de zon

ESA Earth Explorers

17 March 2009

2 November 2009 8 April 2010

End 2018 End 2020

Biomassa in bossen

BIOMASS

Fluorescentie en planten

FLEX

22 November 2013

2021

2022

Page 29: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 29

FLEX: Herbiciden experiment – stress detectie

Control

Behandeling met herbiciden wat photosynthese beïnvloed

Metingen 2-3 uur na de behandeling

Page 30: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 30

FLEX: zijn de planten gezond? Fluorescentie bevat de verandering in photosynthese

Lage concentratie

Hogere concentratie

Control

Herbicide

Far-red fluorescence Red fluorescence

Rossini et al. (2015) Geophysical Research Letters, 42, doi:10.1002/2014GL062943.

Page 31: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 31

* ESA Sentinel Data Policy (Sep 2013) and EU Delegated Act on Copernicus Data and Information Policy (Dec 2013)

Copernicus Sentinel Data Policy

Sentinel data zijn beschikbaar:

Vrij, volledig en open*

Over hele lange periode

Systematisch, operationeel

Page 32: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 32

Financierings mogelijkheden in ESA

In diverse ESA programmas bijv. aard observatie, navigatie en Galileo (zie NSO presentatie)

Page 33: Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door … 03 09...ESA UNCLASSIFIED - ESA | 01/01/2016 | Slide For Official Use 15 S-1 Radar A 3 Apr. 2014 B 25 Apr. 2016 S-2 High Resolution

ESA UNCLASSIFIED - For Official Use ESA | 01/01/2016 | Slide 33

Aardobservatie in ESA

Wij brengen aardobservatie naar de maatschappij