Highway Design in Thailand

8/18/2019 Highway Design in Thailand

1/43

@ ล ข ส

ท ธ ข อ

ง ก ร ม ท า

ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


2/43

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


3/43

หามทาการพมพเผยแพรเพ อผล ป ระโยชนทางการคา โดยม ไดรับอนญาตจาก กรมทางหล วง

เล มท 5 ค มอการใชอปกรณควบคมการจราจร

– บร เวณทางโคง

พมพครังท 1 (กันยายน 2554)

โดย

กรมทางหลวง กระทรวงคมนาคม

ถ น น ศ ร อยธยา แขวงท งพญาไท

เขตราชเทว กรงเทพมหานคร

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


4/43

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


5/43

คานา

โครงการศ กษาเพ อปรับปรงมาตรฐานเคร องหมายควบคมการจราจรกรมทางหลวงเปนโครงการท จัดทาข น

ตามรางกฎกระทรวง “กาหนดการจัดทา ป ัก ตดตังป ายจราจร เคร องหมายจราจร หรอสัญญาณจราจร สาหรับการจราจรบนทางหลวง” ซ งผานการตรวจสอบจากสานักงานคณะกรรมการกฤษฎกา (สคก.) เร องเสร จท 880/2552

โดยโครงการม วัตถประสงคเพ อปรับปรงเน อหาของค มอ มาตรฐาน ขอกาหนด และเอกสารฉบับตางๆ ท กรมทางหลวง

ได ใชมาเปนระยะเวลานาน ใหมความทันสมัยและเปนมาตรฐานเดยวกันทัวประเทศ

การควบคมการจราจรใหเปนระเบยบ มประสทธภาพ และปลอดภัยตอผขับข ยวดยานพาหนะนัน จาเปนตอง

ออกแบบและตดตังอปกรณควบคมการจราจรประเภทตางๆ อยางถกตองและเหมาะสม ซ งประกอบไปดวย ป ายจราจร

(Traffic Signs) เคร องหมายจราจรบนพ นทาง (Pavement Markings) สัญญาณไฟจราจร (Traffic Signals) ตลอดจน

อปกรณอ นๆ ท ใชรวมกับอปกรณขางตน เชน เคร องหมายนาทาง (Delineators) และไฟฟ าแสงสวางบนทางหลวง (Road Lightings) เปนตน นอกจากน การเลอกใชวัสดและช นสวนตางๆ รวมไปถงกระบวนการผลตและวธการตดตัง

จะตองเปนไปตามขอกาหนดและมาตรฐานท กรมทางหลวงไดระบไว เพ อใหไดผล ตภัณฑงานทางท มค ณภาพ

มความทนทานในการใชงาน และประหยัดคาใชจายการซอมบารงในระยะยาว

การตดตังอปกรณควบคมการจราจรบรเวณทางโคง เปนการชวยใหผขับข เกดความปลอดภัยในบรเวณ

ทางโคง เน องจากการออกแบบทางโคงในบางพ นท มข อจา กัดทางดานภมประเทศ ทาใหการออกแบบรัศมโคง

ไมสามารถท จะรองรับกับความเรวท ไดออกแบบไวท ตอเน องมาจากถนนในทางตรงได จงจาเปนตองใหผขับข ท จะเขาส

ทางโคงเหลานันไดทราบถงลักษณะของทางโคงขางหนา และใชความเรวท เหมาะสมกับทางโคงนันๆ ไดดวย

การใชสัญลักษณแจงเตอนผขั บข ผานทางป ายจราจร เคร องหมายจ ราจรบนพ นทาง และเคร องหมายนาทาง

ดังนันกรมทางหลวงจงไดจัดทาค มอการใชอปกรณควบคมการจราจรบรเวณทางโคงฉบับน เพ อใหหนวยงานและ

ผท มสวนเก ยวของสามารถนาไปปฏบัต ใช ไดอยางถกตองและเปนมาตรฐานเดยวกันทัวประเทศ

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


6/43

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


7/43

เลมท 5 ค มอการใชอปกรณควบคมการจราจร – บรเวณทางโคง [ i ]

สารบัญ หนา

บทท 1 บทนา 1 1.1

ทั วไป 11.2

โครงสรางค มอการใชอปกรณควบคมการจราจรบรเวณทางโคง 1

บทท 2 หลักการทัวไป 2 2.1

ลักษณะทัวไปของทางโคง 22.1.1

ทางโคงทางราบ (Horizontal Curve) 22.1.1.1 ความเรวออกแบบ (Design Speed) 3

2.1.1.2 ระยะมองเหนเพ อหยด (Stopping Sight Distance) 32.1.1.3 ระยะการมองเหนเพ อแซง (Passing Sight Distance) 4

2.1.2

ทางโคงทางด ง (Vertical Curve) 62.1.2.1 ระยะการไตลาดชันวกฤต (Critical Length of Grade) 72.1.2.2 ความสัมพันธระหวางความลาดชันสงสดกับความเรวท ใชออกแบบ 7

บทท 3 การต ดตังปายจราจรบร เวณทางโคง 8 3.1 ป ายบังคับ 8

3.1.1 ป ายหามแซง (บ. 4) 8

3.1.2

ป ายจากัดความเรว (บ.32) 83.2

ป ายเตอน 93.2.1 ป ายเตอนทางโคง (ต.1 และ ต.2) 103.2.2

ป ายเตอนทางโคงรัศมแคบ (ต.3 และ ต.4) 103.2.3 ป ายเตอนทางโคงกลับ (ต.5 และ ต.6) 103.2.4

ป ายเตอนทางโคงกลับรัศมแคบ (ต.7 และ ต.8) 113.2.5

ป ายเตอนทางคดเค ยว (ต.9 และ ต.10) 113.2.6

ป ายเตอนทางข นลาดชัน (ต.33) 12

3.2.7

ป ายเตอนทางลงลาดชัน (ต.34) 123.2.8 ป ายเตอนเขตหามแซง (ต.61) 123.2.9

ป ายเตอนแนวทาง (ต.63 และ ต.66) 133.3 ป ายเตอนเสรม 14

3.3.1 ป ายเตอนใชเกยรต า (ตส. 4) 14

บทท 4 เคร องหมายจราจรบนพนทาง 15 4.1 เคร องหมายจราจรบนพ นทางตามแนวทางเดนรถ (เสนหามแซง) 154.2

วธการตเสนหามแซงบรเวณทางโคงราบและทางโคงตัง 154.2.1

วธการตเสนหามแซงบนทางโคงราบ (Horizontal Curve) 16

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


8/43

[ ii ] เลมท 5 ค มอการใชอปกรณควบคมการจราจร – บรเวณทางโคง

สารบัญ (ต อ)หนา

4.2.2 วธการตเสนหามแซงบนทางโคงตัง (Vertical Curve) 18

บทท 5 เคร องหมายนาทาง (Delineators) 20 5.1

เคร องหมายป มบนผวจราจร (Raised Pavement Markers) 20 5.2

หลักนาทาง (Guide Post) 215.2.1

การออกแบบหลักนาทาง 235.2.2 การใชหลักนาทาง 23

5.2.3

การตดตัง 245.3 เป าสะทอนแสง (Reflectors) 24

บทท 6 รปแบบการต ดตังอปกรณควบคมการจราจรบร เวณทางโคง 26

บรรณานกรม 31

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


9/43

เลมท 5 ค มอการใชอปกรณควบคมการจราจร – บรเวณทางโคง [ 1 ]

บทท 1

บทนา

1.1 ทั วไป การตดตังอปกรณควบคมการจราจรบรเวณทางโคง เปนการชวยใหเกดความปลอดภัยในการใชทางโคง

เน องจากการออกแบบทางโคงในบางพ นท มขอจากัดทางดานภมประเทศ ทาใหการออกแบบรัศม โคงไมสามารถท จะ

รองรับกับความเรวออกแบบท ตอเน องมาจากถนนเส นตรงได จงจาเปนจะตองใหผขับข ท จะเขาส ทางโคงเหลานันได

ทราบถงลักษณะของทางโคงขางหนา และใชความเรวท เหมาะสมกับทางโคงนันๆ ได โดยการแจงเตอนผขับข ผานทาง

ป ายจราจร เคร องหมายจราจรบนพ นทาง และอปกรณจราจรอ นๆ โดยจะพจารณาการตดตังอปกรณเหลาน จาก

1)

ประเภทของทางโคง 2)

ความเรวออกแบบ (Design Speed)

3) ระยะการมองเหน (Sight Distance)

ระยะการมองเหนเพ อหยดรถ (Stopping Sight Distance)

ระยะการมองเหนเพ อแซง (Passing Sight Distance)

การใชอปกรณควบคมการจราจรบรเวณทางโคงจะสามารถใชอปกรณควบคมการจราจร 3 ประเภท คอ

1) ป ายจราจร

2) เคร องหมายจราจรบนพ นทาง

3) เคร องหมายนาทาง

1.2 โครงสรางค มอการใชอปกรณควบคมการจราจรบร เวณทางโคง โครงสรางค มอการใชอปกรณควบคมการจราจรบรเวณทางโคง จะประกอบไปดวย

บทท 1 บทนา

บทท 2 หลักการทัวไป

บทท 3 ป ายจราจรบรเวณทางโคง

บทท 4 เคร องหมายจราจรบนพ นทาง

บทท 5 เคร องหมายนาทาง

บทท 6 รปแบบการตดตัง

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


10/43

[ 2 ] เลมท 5 ค มอการใชอปกรณควบคมการจราจร – บรเวณทางโคง

บทท 2

หลักการทัวไป

2.1 ลักษณะทัวไปของทางโคง ทางโคงจะแบงออกเปน 2 ลักษณะ คอ ทางโคงในแนวราบ (Horizontal Curve) และทางโคงแนวตัง (Vertical

Curve) ซ งมรายละเอยดดังน

2.1.1 ทางโคงทางราบ (Horizontal Curve)

เพ อความปลอดภัยของผ ใชทาง ในการออกแบบทางโคงแบบตางๆ นัน ควรปฏบัตดังน

1)

Compound Curve ไดแกโคงตังแตสองโคงข นไปตอเน องกัน และรัศมแตกตางกันมากเปนสงท ควรหลกเล ยง ควรจะแก ไขเปน Simple Curve โคงเดยว และถาหากไมสามารถแก ไขได รัศมของสองโคงตดกันไมควร

ตางกันเกนรอยละ 50

2) Reverse Curve ไดแก โคงสองโคงตอเน องกัน แตทศทางตรงกันขาม ในกรณท จาเปนตองใช Reverse

Curve ควรจะใช

Transition Spirals

รัศมของความโคงมากๆ

ในกรณท รัศมของความโคงนอยๆ ควรจะแก ไขใหม Tangent เช อมระหวางโคง โดยใหความยาวของ Tangent ไมนอยกวา 0.6V เมตร (V = ความเรวออกแบบ, ก โลเมตรตอชัวโมง)

- เพ อใหรถว งไดภายในชองจราจรชวงเปล ยนจากโคงหนน งส อกโคงหน ง

- เพ อใหระยะพอท จะจัดระยะของการยกขอบถนนได

3)

Broken Back Curve ไดแก โคงสองโคงในทศทางเดยวกัน เช อมดวย Short Tangent ท สันกวา 0.75V

เมตร (V = ความเรวออกแบบ, ก โลเมตรตอชัวโมง) โคงลักษณะน ควรจะหลกเล ยงเปนอยางย ง ควรจะแก ไขเปน Simple

Curve โคงเดยว ในกรณท ไมสามารถหลกเล ยงได ใชการยกขอบถนนชวง Short Tangent ชวย โดยรักษาอัตราการยก

ขอบถนนของชวงน เชนเดยวกับชวงตอนออกจากโคง

นอกจากน แลวยังควรพจารณา

1) หลกเล ยงแนวทางตรงยาวๆ ท ตามดวย Short Curve (Long Tangent Short Curve)

2)

ไมควร ใหมแนวทางโคง หรอ ชวง Transition ล าเขาไปในชวงของสะพาน ในกรณท ไมสามารถ

หลกเล ยง ควรใหทกสวนของสะพานอย ใน Simple Curve

3)

กาหนดคารัศมความโคงใหสอดคลองกับ ความเรวออกแบบ (Design Speed) อัตราการยกขอบ

ถนน

4) ทกจดวกฤตบนถนน เชน ทางแยก ทางเช อม โคงตัง สะพาน ฯลฯ จะตองใหมระยะการมองเหน

เพ อหยด (Stopping Sigh Distance) เพยงพอ

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


11/43


2.1.1.1 ความเรวออกแบบ (Design Speed)

การกาหนดความเรวออกแบบ (Design Speed) เพ อใหการออกแบบถนนแตละประเภทสามารถให รถทา

ความเรวไดตามท กาหนดไว ซ งจะเปนความเรวสงสดท ใหความปลอดภัยแกผขับข องคประกอบบางอยางทาใหตองลด

คาความเรวออกแบบ (Design Speed) ลง เชนพ นท ภเขา ยานชมชนหนาแนน แตอยางไรกตาม ในการออกแบบควรจะ

รักษาคาความเรวออกแบบ (Design Speed) ใหมลักษณะคงท (Consistency) ใหมากท สด ไมควรเปล ยนคาความเรว

ออกแบบ (Design Speed) มากเกนไป เชน โค งอันตรายท ตองลดคาความเร วออกแบบ (Design Speed) อยาง

กะทันหัน จะเปนจดท เกดอบัตเหตมากท สด จงควรแก ไขโคงอันตรายเหลาน โดยใหมคา ความเรวออกแบบ (Design

Speed) เทากันหรอใกลเคยงกับสวนอ นของถนน

2.1.1.2 ระยะการมองเหนเพ อหยด (Stopping Sight Distance)

เปนระยะทางท นอยท สดท คนขับรถดวย ความเรวออกแบบ (Design Speed) สามารถหยดรถไดทัน กอนท จะ

ชนวัตถท ขวางอย ขางหนา

ระยะการมองเหนเพ อหยด (Stopping Sight Distance) ไดแก ผลรวมของระยะทางท รถเคล อนท ไปในชวง

ระยะเวลารับรและตอบสนอง (Perception Reaction Time) และระยะเบรก (Breaking Distance) ซ งเปนระยะท ผขับข

ควรมองเหนเพ อท จะสามารถหยดไดอยางปลอดภัย

กรณทางราบ

= ระยะทางท รถเคล อนท ไประหวางระยะเวลาตอบสนอง+ระยะเบรก = 0.278 ∗ + 0.039

(2-1)

โดยท

= ระยะการมองเหนเพ อหยด (เมตร)

= ความเรวรถ (ก โลเมตรตอชัวโมง)

= ระยะเวลารับรและตอบสนองตอเหตการณ (วนาท)

=

อัตราหนวง (3.4

เมตร/

วนาท

2)

คาระยะการมองเหนเพ อหยด (S) น เปนระยะทางหยดอยางปลอดภัย หรอระยะท ผขับข สามารถเหนส งกด

ขวางขางหนาแลวสามารถหยดไดอยางปลอดภัย ในการคานวณระยะท ผ ขับข สามารถมองเหนไดจรงนัน โดยทั วไปใช

สมมตฐานท ความสงของตาผขับข จากพ นถนนเทากับ 108 เซนตเมตร และความสงของส งกดขวาง เทากับ 60

เซนตเมตร (สาหรับโคงตัง) และ ความสงของส งกดขวาง เทากับ 15 เซนตเมตร (สาหรับโคงราบ) ในการคานงถงระยะ

หยด (S) ในการออกแบบถนนนัน ทาได โดยการคานวณคา ระยะหยด (S) ดังสมการ (2-1) และในระยะท ผขับข มองเหน

จรงนันมากกวาคาระยะหยด (S) ท คานวณได

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


12/43


ตารางท 2-1 คาระยะการมองเหนเพ อหยดบนทางราบ

ความเรวออกแบบ

(กม./ชม.)

ระยะท รถเคล อนท ไป

ระหว างเวลารับร

และตอบสนอง

(เมตร)

ระยะเบรก

บนทางราบ

(เมตร)

ระยะการมองเหนเพ อ

หยดท คานวณได

(เมตร)

ระยะการมองเหนเพ อ

หยดท ใชออกแบบ

(เมตร)

20 13.9 4.6 18.5 20

30 20.9 10.3 31.2 35

40 27.8 18.4 46.2 50

50 34.8 28.7 63.5 65

60 41.7 41.3 83.0 85

70 48.7 56.2 104.9 105

80 55.6 73.4 129.0 130

90 62.6 92.9 155.5 160

100 69.5 114.7 184.2 185

110 76.5 138.8 215.3 220

120 83.4 165.2 248.6 250

130 90.4 193.8 284.2 285

หมายเหต : คา Reaction time เทากับ 2.5 วนาท และอัตราหนวงเทากับ 3.4 เมตรตอวนาท2

2.1.1.3 ระยะการมองเหนเพ อแซง (Passing Sight Distance)

สาหรับถนนขนาดสองชองจราจร (1 ชองจราจรตอทศทาง) นัน หากมชวงของถนนจานวนมากท ยวดยาน

สามารถแซงไดอยางปลอดภัย ความจของถนนจะเพ มข นอยางมาก เน องจากระดับการใหบรการ (Level of Service)ของถนนขนาดสองชองจราจรจะข นอย กับรอยละของเวลาท ใช ในการว งตามคันอ น (Percent Time Spent Following)

และความเรวเฉล ย (Average Travel Speed) แตในขณะเดยวกันการออกแบบถนนใหเพยงพอสาหรับการแซงอยาง

ปลอดภัยกทาใหคากอสรางเพ มสงข นตาม ดังนันตองถวงน าหนักระหว างระดับการใหบรการและมลคากอสราง สวน

ถนนขนาดตังแต 4 ชองจราจรนัน ระยะการมองเหนเพ อแซงอยางปลอดภัยนันอาจไมสาคัญนัก

ระยะการมองเหนเพ อแซง คอความยาวของชวงถนนท ผขับข ท จะแซงจาเปนตองเหนกอนเพ อท จะไดแซงอยาง

ปลอดภัย การคานวณระยะการมองเหนเพ อแซงอาจคานวณได โดยอาศัยสมมตฐาน ดังน

1) รถท ถกแซงว งดวยความเรวคงท ตลอดชวงระยะเวลาท ถกแซง

2) รถท จะแซงขับตามรถท จะถกแซงในบรเวณชวงถนนท สามารถแซงได

3) เม อเขาส ชวงถนนท สามารถแซงไดแลว รถท จะแซงตองการระยะเวลาเพ อตรวจสอบวาไมมรถสวนมา

และเร มเรงความเรว

4) ในขณะท อย ขวา รถท กาลังจะแซงว งดวยความเรวเฉล ยมากกวารถท ถกแซง 16 ก โลเมตรตอชัวโมง

5) รถท สวนมา ว งตรงมายังรถท กาลังแซง

6) มระยะอยางเพยงพอระหวางรถท แซงและรถท สวนมา เม อรถท แซงกลับเขาส ชองจราจรซายแลว

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


13/43


จากสมมตฐานทัง 6 ขอ ระยะการมองเหนเพ อแซงสามารถแบงออกไดเปน 4 สวนดังน

D1 ไดแกระยะท รถท กาลังจะแซงเคล อนท ไปในขณะท พยายามและแซงรวมถ งในขณะท เรงความเรวเพ อ

เปล ยนไปชองจราจรขวามอ

D2 ความยาวของชวงถนนท รถท แซงว งไปในขณะท อย ชองจราจรขวามอ

D3 เปนระยะหางระหวางรถท แซงและรถท สวนมาเม อรถท แซงกลับเขาส ชองจราจรซายมอแลว

D4 เปนระยะท รถสวนมาว งระหวาง 2/3 ของชวงเวลาท รถท แซงอย ในชองจราจรขวามอ หรอเทากับ (2/3 *D2)

และ ระยะแซงปลอดภัย เทากับ D = D1+D2+D3+D4

ถารถท สวนมาปรากฏข น ในชวงระยะ 1/3 แรกของ D2 รถท กาลังแซงยังคงแซงไดอยางปลอดภัย และกลับ

เขาส ชองจราจรซายเม อแซงเสร จ กอนท รถสวนมาจะมาถง เพราะวา รถท สวนมาอย หางจากรถท กาลังแซง เทากับ

2/3 x D2 + D3 + D4 เม อรถท แซงเคล อนท ไปไดระยะท เหลอซ งเทากับ 2/3 x D2 และกลับเขาส ชองจราจรขวา ใน

ขณะเดยวกันรถท สวนมาตองเคล อนท เทากับ D4 (หรอ 2/3 x D2) และยังคงมระยะ Clearance ระหวางรถท แซงและรถท สวนมาเทากับ D3 ซ งเปนเหตผลวาทาไมถงเพ มระยะ D3 และ D4 เขาไปใน ระยะแซงอยางปลอดภัย

รปท 2-1 ระยะการมองเหนเพ อแซง (ท มา: ดัดแปลงจาก AASHTO, 2001)

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


14/43


ตารางท 2-2 คาระยะการมองเหนเพ อแซง

ความเรวออกแบบ (กม./ชม) ระยะมองเหนเพ อแซง (เมตร)

30

40

50

60

70

80

90

100

110

120

200

270

345

410

485

540

615

670

727

774

2.1.2 ทางโคงทางด ง (Vertical Curve)

โคงทางด ง คอ โคงท ใชเช อมความลาดชันสองลาดชันท ตอเน องกันเขาดวยกัน เพ อใหการเปล ยนลาดชันคอยๆ

เปล ยน สาหรับกรณท ความลาดชันตัดกันแลว ผลรวมทางพชคณตของความลาดชันทังสองไมเกนรอยละ 0.5 ไม

จาเปนตองใช โคงทางด ง สวนการวัดระยะทางในทางด งนัน ใหวัดระยะทางไปตามระยะราบ (Horizontal Projection)

โคงด ง แบงออกไดเปน 2 ลักษณะ คอ

1)

โคงทางด งหงาย (Sag vertical curve)2)

โคงทางด งคว า (Crest vertical curve)

ในการคานวณระยะการมองเหนเพ อหยด (Stopping Sight Distance) ของโคงทางด ง ใชวธการคานวณดังน

กรณถนนมความชัน

= 0.278 +

± (2-2)

โดยท

= ระยะการมองเหนเพ อหยด (เมตร)

= ความเรวรถ (ก โลเมตรตอชัวโมง) = ระยะเวลารับรและตอบสนองตอเหตการณ (วนาท)

= อัตราหนวง (3.4 เมตร/วนาท2)

= คาสัมประสทธ ความเสยดทานระหวางลอรถกับถนน

= คาความชันของถนน (ทศนยม เชน ความชันของถนนเทากับ +3.0%, =0.03) @

ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


15/43


2.1.2.1 ระยะการไต ลาดชันว กฤต (Critical Length of Grade)

คอความยาวของการข นทางลาดชันท ออกแบบใหรถบรรทกสามารถไตข นไดดวยความเรวท ไมลดลงมาก

เกนไป ซ งเปนเหต ใหรถว งชามาก และกดขวางการจราจรประเภทอ น ในการข นท ลาดชัน ความเรวของรถบรรทกข นอย

กับความลาดชัน ระยะทางท ไตลาดชัน น าหนักตอกาลังของรถบรรทก ความเรวกอนการไตลาดชัน และความชานาญ

ของผ ขับข โดยทั วไปการออกแบบจะพจารณาถงความเรวของรถบรรทก ใหลดลงได ไมมากกวา 25 ก โลเมตรตอชั วโมง

เม อถงปลายของลาดชัน เม อเทยบกับความเรวกอนการไตลาดชัน ถาหากจาเปนตองใชลาดชันยาวเกนกวาระยะการไต

ลาดชันวกฤตและปรมาณจราจรมาก จาเปนตองเพ มชองทางว งสาหรับรถบรรทกท ว งชา ชองทางว งท เพ มข นน เรยกวา

Climbing Lane

2.1.2.2 ความสัมพันธระหว างความลาดชันสงสดกับความเรวท ใชอออกแบบ

ในทางหลวงสายหลัก ความสัมพันธระหวางความลาดชันสงสด กับความเรวท ใชออกแบบไดแสดงไว ในตาราง

ท 2-3

กรณท ระยะการไตลาดชันสันกวา 150 เมตร ใหเพ มอกรอยละ 1 จากคาท แสดงไว ในตารางท 2-3

กรณของทางหลวงนอกเขตเมอง (Rural Highway) ท มปรมาณการจราจรนอย ใหเพ มความลาดชันอกรอยละ

2 จากคาท แสดงไว ในตารางท 2-3

ตารางท 2-3 แสดงความสัมพันธระหวางความลาดชันสงสดกับความเรวท ใชออกแบบ

ลักษณะภม ประเทศ ความเรวท ใชออกแบบ (กม. /ชม.)

40 50 65 80 100

ท ราบและลกเนน (Flat & Rolling 7 6 5 4 3

ภเขา (Hilly) 8 7 6 5 4

ภเขาสง (Mountainous) 10 9 8 7 6

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


16/43


บทท 3

การต ดตังปายจราจรบร เวณทางโคง

3.1 ปายบงัคับ

3.1.1 ปายหามแซง (บ. 4)

หมายความวา หามขับรถแซงข นหนารถคันอ นในเขตทางท ตดตังป ายลักษณะ

เปนรปวงกลม พ นป ายสขาวเสนขอบป ายสแดง ภายในบรรจเคร องหมายลกศรสดาช ข น

2 อัน ในลักษณะแสดงการว งหนากัน และมขดสแดงทามม 45 องศา กับแนวระดับพาด

ทับเคร องหมายลกศรอันซ งอย ทางดานขวา โดยเร มจากทางดานซายของป ายลงไปส ทาง

ดนขวาของป าย

(บ.4)

ระยะตดตังป ายใหตดตังตรงจดเร มตนของบรเวณหามแซง (No-passing Zones) ในท ซ งไมสามารถตเสนทบ

หามแซงบนผวจราจรไดหรอใชประกอบเสนทบหามแซงในกรณท ผขับข ยวดยานอาจมองเหนเสนทบหามแซงไมชัดเจน

และการตดตังป ายหามแซงยังไมสามารถท จะทาใหผขับรถปฏบัตตามได ควรตดตังป ายเตอนหามแซง (ต.61) ทางดาน

ขวามอของทางหลวงดวย

ป ายหามแซงไมจาเปนสาหรับทางค (Divided Highways) นอกจากในกรณท ความกวางของชองจราจรลดลง

เน องจากการกอสรางหรอการบรณะทางหลวง

3.1.2 ปายจากัดความเรว (บ.32)

หมายความวา หามใชความเรวเกนกวาท กาหนดเปน “ก โลเมตรตอชัวโมง”

ตามจานวนท ระบ ในป ายนันๆ ในเขตทางท ตดตังป าย จนกวาจะพนระยะท จากดั

ความเรวนัน

ลักษณะเปนรปกลมพ นป ายสขาว เสนขอบป ายสแดง บรรจตัวเลขสดาแสดง

จานวนก โลเมตรตอชัวโมงไวภายใน

(บ.32)

ป ายจากัดความเรว ใชตดตังเพ อจากัดม ใหยวดยานตางๆ ว งเกนความเรวท เหมาะสม ซ งจะตดตังในกรณท ตองจากัดความเรวต ากวาท กฎหมายกาหนดเทานัน ตัวเลขแสดงจานวนก โลเมตรตอชัวโมงอาจเปล ยนแปลงไดตาม

ความเหมาะสม ทังน ตองคานงถงสวนประกอบทางดานวศวกรรม

หลักเกณฑการกาหนดตัวเลขความเรวป าย ใหพจารณาตามป ัจจยัตางๆ คอ

1) ลักษณะทางกายภาพของทางหลวง เชน สภาพผวทาง ไหลทาง ความลาดชัน แนวทางและระยะ

การมองเหน

2) ความเรวสาคัญของรถท ผานบรเวณนัน

3)

ลักษณะการใชท ดน อาคาร และกจกรรม ของบรเวณพ นท สองขางทาง

4)

ความเรวปลอดภัยท ทางโคง หรอตาแหนงท อันตราย

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


17/43


5) การจอดรถและการขามทาง

6)

รายงานอบัตเหต ในระยะ 12 เดอน ใหตดตังป ายจากัดความเรว กอนถงจดท ตองจากัดความเรว

นันๆ ตามระยะทางท ปรากฏในตารางท 3-1 การใชป ายจากัดความเรวรวมกับป ายหามแซง ควรพจารณาใหเสนหาม

แซงประกอบดวย

ตารางท 3-1 ระยะการตดตังป ายจากัดความเรว

ความเรวสาคัญ(1) ความเรวท ให ใชตรงจดท กาหนด กม./ชม.

หยด 20 30 40 50 60 70 80

กม./ชม. ระยะทางสาหรับเตอนลวงหนา(2) เมตร

100 400 375 375 350 300 250 175 125

90 325 325 500 275 250 150 125 125

80 275 250 250 200 175 150 125 -

70 175 175 175 150 125 125 - -

60 150 125 125 125 125 - -

50 125 125 125 125 - - -

40 100 100 100 - - - -

30 100 100 - - - - - -

หมายเหต 1 ความเรวสาคัญ (Prevailing) คอ ความเรวซง 85 % ของยวดยานทังหมด ใชความเรวตากวาความเรวน

ความเรวสาคัญสาหรับทางหลวงทออกแบบกอสรางใหมใหใชความเรวออกแบบ (Design Speed)2 ระยะทางทกาหนดไวใหใช เฉพาะทางหลวงทอย ในแนวราบ สาหรับทางลงเขาหรอทางข นเขา ระยะทาง

อาจเพมข นหรอลดลงกได

3.2 ปายเตอน ป ายเตอนตองตดตังลวงหนากอนถงจดอันตรายหรอจดท ตองการเตอนเปนระยะทางตามท ไดกาหนดไว ในเร อง

ป ายเตอนแตละแบบ สาหรับป ายเตอนบนทางท ไดออกแบบเปนพเศษท ให ใชความเรวสง ใหตดตังลวงหนาไมนอยกวา

450 เมตร ระยะเตอนลวงหนาอาจจะหาไดจากขอมล 2 ประการ คอ ความเรวสาคัญและสภาพซ งตองการจะเตอน ซ งทา

ใหทราบเวลาท พอเพยงสาหรับผขับข จะทาความเขาใจและปฏบัตตามความหมายบนป ายเตอนนันๆ

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


18/43


3.2.1 ปายเตอนทางโคง (ต.1 และ ต.2)

แสดงดวยเคร องหมายลกศรโคง (ซายหรอขวา) ใชสาหรับทางโคงเด ยวและใช

ตดตังเม อผลการตรวจสอบสภาพและลักษณะทางโคงตอนนัน ทางดานวศวกรรมแสดง

หเหนวาความเรวท เหมาะสมบนทางโคงอย ระหวาง 50 ถง 90 ก โลเมตรตอชัวโมง

( โดยทั วไปรัศม โคงอย ระหวาง 100-320 เมตร)

ระยะตดตังป าย ใหหางจากจดเร มโคงไมนอยกวา 200 เมตร และไมเกน 250

เมตร

ในกรณท ความเรวท เหมาะสมบนทางโคง นอยกวาความเรวสาคัญบนทางตรง

เกน 30 ก โลเมตรตอชั วโมง ใหตดตังป ายเตอนเสรมแนะนาความเรว (ตส.16) ควบค ไป

ดวย

ปายเตอนโคงทางซาย (ต. 1)

ปายเตอนโคงทางขวา (ต.2)

3.2.2 ปายเตอนทางโคงรัศมแคบ (ต.3 และ ต.4)

แสดงดวยเคร องหมายลกศรหักเปนมมฉาก (ซายหรอขวา) ใชสาหรับทางโคง

เด ยว ซ งได ตรวจสอบสภาพและลักษณะของทางโคงตอนนัน ทางดานวศวกรรมแลว

แสดงใหเหนวาความเรวท เหมาะสมบนทางโคงไมเกน 50 ก โลเมตรตอชัวโมง ( โดยทั วไป

รัศม โคงไมเกน 100 เมตร)

ระยะตดตังป าย ใหหางจากจดเร มโคงไมนอยกวา 200 เมตร และไมมากกวา

250 เมตร เม อจะต ดตังป ายเตอนทางโคงรัศมแคบ ให ตดตังป ายเตอนเสรมแนะนา

ความเรว (ตส.16) ควบค ไปดวย

ในกรณท ตองการเพ มการป องกันอันตราย ควรตดตังป ายเคร องหมายลกศร

ขนาดใหญ (ต.65 หรอ ต.68) หรอป ายเตอนแนวทาง (ต.63 หรอ ต.66) ทางดานนอก

ของโคงนันดวย

ปายเตอนทางโคงรัศมแคบเลยวซาย (ต.3)

ปายเตอนทางโคงรัศมแคบเลยวขวา (ต.4)

3.2.3 ปายเตอนทางโคงกลับ (ต.5 และ ต.6)

แสดงดวยเคร องหมายลกศรโคง 2 ครัง กลับทศทางกัน ใชสาหรับทางโคงกลับ

(Reverse Curves) ซ งประกอบดวยโคง 2 โคงตดตอกัน เล ยวไปคนละทาง โดยมระยะ

ทางตรงตอระหวางโคงทังสองนอยกวา 200 เมตร และโคงทังสองนันไดรับการตรวจสอบ

สภาพและลักษณะทางดานวศวกรรมแลว แสดงใหเหนวาความเรวท เหมาะสมบนทาง

คงทังสองนัน อย ระหวาง 50 ก โลเมตรตอชัวโมง ถง 90 ก โลเมตรตอชัวโมง ( โดยทั วไป

รัศม โคงอย ระหวาง 100-320 เมตร)

ถาโคงแรกมทศทางไปทางซาย ให ใชป ายเตอนทางโคงกลับเร มซาย (ต.5) และ

ถาโคงแรกมทศทางไปทางขวาให ใชป ายเตอนทางโคงกลับเร มขวา(ต.6)

ปายเตอนทางโคงกลับเร มซาย (ต.5)

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


19/43


ระยะตดตังป าย ใหหางจากจดเร มโคงแรกไมนอยกวา 200 เมตร และไม

มากกวา 250 เมตร

ในกรณท ความเรวท เหมาะสมบนทางโคง นอยกวาความเรวสาคัญบนทางตรง

เกน 30 ก โลเมตรตอชัวโมง ใหตดตังป ายเตอนความเรวควบค ไปดวย ปายเตอนทางโคงกลับ

เร มขวา (ต.6)

3.2.4 ปายเตอนทางโคงกลับรัศมแคบ (ต.7 และ ต.8)

แสดงดวยเคร องหมายลกศรหักเปนมมฉาก 2 ครังกลับทศทางกัน ใชสาหรับ

ทางโคงกลับ ซ งประกอบดวยโคง 2 โคง ตดตอกันเล ยวไปคนละทาง โดยมระยะทางตรง

ตอระหวางโคงทังสองนอยกวา 200 เมตร และโคงทังสองนันไดรับการตรวจสอบสภาพ

และลักษณะทางดานวศวกรรมแลวแสดงใหเหนวา ความเรวท เหมาะสมบนทางโคงของคงใดโคงหน งไมเกน 50 ก โลเมตรตอชัวโมง (รัศม โคงไมเกน 100 เมตร) และอกโคง

หน งไมเกน 90 ก โลเมตรตอชัวโมง (รัศม โคงไมเกน 320 เมตร)

ถาโคงแรกมทศทางไปทางซาย ให ใชป ายเตอนทางโคงกลับรัศมแคบเร มซาย

(ต.7)และถาโคงแรกมทศทางไปทางขวาให ใชป ายเตอนทางโคงกลับรัศมแคบเร มขวา

(ต.8)

ระยะตดตังป ายเตอนทางโคงกลับรัศม แคบ ใหตดตังป ายเตอนเสรมแนะนา


ในกรณท ตองการเพ มการป องกันอันตราย ตดตังเคร องหมายลกศรขนาดใหญ

(ต.65 หรอ ต.68) หรอ ป ายเตอนแนวทาง (ต.63 หรอ ต.66) ทางดานนอกของโคง

ปายเตอนทางโคงกลับรัศมแคบเร มซาย (ต.7)

ปายเตอนทางโคงกลับ

รศัมแคบเร มขวา

(

ต.8)

3.2.5 ปายเตอนทางคดเคยว (ต.9 และ ต.10)

แสดงดวยเคร องหมายลกศรคดไปคดมากลับทศทางกัน 4 ครัง ใชสาหรับทาง

คงตอเน องกันตังแต 3 โคงข นไป ซ งมทศทางสลับกันโดยมระยะทางตรงตอระหวางแต

ละโคงไมเกน 200 เมตร

ถาโคงแรกมทศทางไปทางซาย ให ใชป ายเตอนทางคดเค ยวเร มซาย (ต.9) และถาโคงแรกมทศทางไปทางขวาให ใชป ายเตอนทางคดเค ยวเร มขวา (ต.10)

ระยะตดตังป าย ใหหางจากจดเร มโคงแรกไมนอยกวา 200 เมตร และไม

มากกวา 250 เมตร

ในกรณท ตองการเพ มการป องกันอันตราย ใหตดตังป ายเตอนเสรมแนะนา


ถาพจารณาเหนวาโคงใดโคงหน งมอันตรายมาเปนพเศษ ควรตดตังป าย

เคร องหมายลกศรขนาดใหญ (ต.65 หรอ ต.68) หรอ ป ายเตอนแนวทาง (ต.63 หรอ ต.66) ทางดานนอกของทางโคงนันดวย

ปายเตอนทางคดเคยวเร มซาย (ต.9)

ปายเตอนทางคดเคยว

เร มขวา (ต.10)

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


20/43


3.2.6 ปายเตอนทางขนลาดชัน (ต.33)

ใชเพ อเต อนผขับข ยวดยานใหทราบลวงหนาวาทางขางหนาเปนทางข นทาง

ลาดชันตังแตรอยละ 15 ข นไป หรอบนทางลาดชันเกนรอยละ 10 ท มระยะทางไมนอย

กวา 1 ก โลเมตร

ระยะตดตังใหหางจากจดเร มทางลาดชันไมนอยกวา 200 เมตร และไมมากกวา

250 เมตร

3.2.7 ปายเตอนทางลงลาดชัน (ต.34)

ใชเพ อเตอนผขับข ยวดยานใหทราบลวงหนาวาทางขางหนาเปนทางลงลาดชัน

ตังแตรอยละ 6 ข นไปเปนระยะทางยาว โดยทัวไปใหตดตังป ายเตอนทางลงลาดชันตาม

ระยะท แสดงในตารางท 3-2

ปายเตอนทางขน ลาดชัน (ต.33)

ปายเตอนทางลง

ลาดชัน (ต.34)

ตารางท 3-2 ระยะการตดตังป ายเตอนทางลงลาดชันลวงหนา

รอยละความลาด ระยะทางอย างนอย (เมตร)

6 750

7 350

8 250

9 175

11 150

13 100

15 ทกระยะ

3.2.8 ปายเตอนเขตหามแซง (ต.61)

ลักษณะเปนรปสามเหล ยมหนาจัว มมแหลมช ไปทางซาย พ นป ายสเหลอง เสน

ขอบป ายสดา มอักษรคาวา “หามแซง” อย ภายใน

ป ายเตอนเขตหามแซง เปนป ายจราจรท จะตองใชรวมกับเสนหามแซงหรอป ายบังคับหามแซง ในกรณท การใชป ายบังคับหามแซง หรอเสนหามแซงไมเพยงพอตอ

ความปลอดภัย เชน บรเวณท มอบัตเหตเน องจากการแซงบอยครัง

การตดตังป ายเตอนเขตหามแซง ใหตดตังดานขวาของทาง ตรงจดเร มตนของ

บรเวณเขตหามแซง (No-passing Zone) โดยใหขอบป ายหางจากขอบทางดานขวาไม

นอยกวา 60 เซนตเมตร

ปายเตอนเขตหามแซง

(ต.61)

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


21/43


3.2.9 ปายเตอนแนวทาง (Chevron ต.63 และ ต.66)

ลักษณะเปนรปส เหล ยมผนผา โดยมดานยาวเปนสวนตัง พ นป ายสเหลอง ไมม

เสนขอบป าย ภายในบรรจแถบสดาเปนรปบังช ไปทางดานขาง

ป ายเตอนแนวทาง (Chevron) เปนป ายซ งใชเสรมเคร องหมายนาทางท บรเวณ

ทางโคง และใชแทนเคร องหมายนาทาง หรอแทนป ายเคร องหมายลกศรขนาดใหญ ใน

กรณท ตดตังลกศรขนาดใหญในตาแหนงท เหมาะสมไมได หรอบรเวณท จาเปนท ตอง

ตดตังป ายเตอนหลายๆป ายตอเน องกัน ในกรณท มราวกัน (Guard Rail) หรอหลักกัน

คงอย แลว ใหตดตังท ดานหลังในแนวเดยวกัน

การตดตังป ายเตอนแนวทาง ใหตดตังเปนระยะทางดานนอกของโคงราบ หรอ

หางออกไปจากขอบไหลทางสาหรับทางโคงรัศมแคบมากๆ โดยตาแหนงแรกท ตดตังอย

ณ จดเร มโคง ในกรณท เปนทางแยกรปตัว T ใหตดตังทางดานไกล โดยใหป ายหันหนา

เขาหาในลักษณะตั งฉากกับทศทางการจราจร ระยะหางของป ายในโคงสามารถเปล ยนแปลงได เพ อความเหมาะสมตามความยาวของรัศม โคง แตจะตองใหผขับข

สามารถเหนเคร องหมายในโคงได 2 แหง ทกครังพรอมกันตลอดเวลา

เพ อใหเกดประสทธผล ตาแหนงการตดตังป ายและการหันหนาป าย ผขับข ตองสามารถมองเหนไดชัดเจนในระยะไมนอยกวา 150 เมตร โดยใหการทดลองขับรถว งในการมองเหน และใหการมองเหนป ายอยางตอเน อง เพ อใหเกดความเหมาะสมย งข น

ปายเตอนแนวทาง

(Chevron ต.63)

ปายเตอนแนวทาง

(Chevron ต.66)

ตารางท 3-3 ระยะหางแนะนาของป ายเตอนแนวทางบรเวณทางโคงราบ

รัศม โคง

(เมตร)

ระยะหางของป ายเตอนแนวทาง

ตอนอย ในโคง (เมตร)

นอยกวา 75 10

75 – 99 15

100 – 149 20

150 – 199 25

200 – 299 37.5

300 – 499 50

500 – 1000 75

มากกวา 1000 - @ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


22/43


3.3 ปายเตอนเสร ม 3.3.1 ปายเตอนใชเกยรต า (ตส. 4)

ลักษณะเปนรปส เหล ยมผนผาภายในบรรจขอความภาษาไทย “ ใชเกยรต า”

เพ อเตอนใหผขับข ยวดยานทราบวา ทางขางหนาเปนทางลงลาดชันท มอันตรายมาก ผขับข ยวดยานควรใชเกยรต าในการลงทางลาดชันนัน

ในกรณท มชาวตางชาตจานวนมากใชเสนทางดังกลาว ใหพจารณาเพ ม

ขอความภาษาอังกฤษ “USE LOW GEAR” ใตขอความภาษาไทยดวย

การตดตังป ายเตอนใชเกยรต าใหตดตังใตป ายเตอนทางลงลาดชัน(ต.34)

(ตส.4.1)

(ตส.4.2)

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


23/43


บทท 4

เคร องหมายจราจรบนพนทาง

เคร องหมายจราจรบนพ นทางเปนสวนหน งของอปกรณควบคมการจราจร (Traffic Control Devices) ท ส อสาร

กับผขับข ยวดยานพาหนะใหสามารถเคล อนท ไดอยางสะดวก รวดเรว และมความปลอดภัย เคร องหมายจราจรบนพ น

ทาง ท เก ยวของกับบรเวณทางโคงของทางหลวงมดังน

4.1 เคร องหมายจราจรบนพนทางตามแนวทางเด นรถ (เสนหามแซง)เน องจากพ นท บรเวณทางโคงมักจะเปนพ นท อันตราย จงมการกาหนดพ นท หามแซงบรเวณทางโคงท อาจจะ

เกดอบัตเหตไดงาย เสนหามแซงเปนเสนทบสเหลอง ใช ในการแบงทศทางการจราจรของยวดยานท ขับสวนทางกัน ไมอนญาตใหรถในแตละทศทางขับออกทางขวาเพ อแซงรถคันหนาเพราะมระยะมองเหนสาหรับการแซงนอยกวาระยะท

ปลอดภัยโดยรายละเอยดของเสนบนผวจราจรลักษณะตางๆ ดังแสดงใน ค มอและมาตรฐานเคร องหมายจราจรบนผ ว

ทาง โดยมวธการตเสนหามแซงบรเวณทางโคง ดังแสดงในหัวขอ 4.2

4.2 ว ธการตเสนหามแซงบร เวณทางโคงราบและทางโคงตัง ระยะการมองเหนสาหรับการแซงอยางปลอดภัย (Safe Passing Sight Distance) ข นอย กับความเรวของ

ยวดยานสวนใหญท แลนผานบรเวณนัน โดยถอคาความเรวสาคัญ ซ งหมายถง 85 Percentile Speed บรเวณท ยวดยาน

มความเรวสาคัญสงกยอมตองการระยะมองเหนสาหรับการแซงท ยาวออกไป ดังนันกอนจะทาการตเสนหามแซง จาเปน

จะตองรคาความเรวสาคัญของยวดยานท บรเวณนันเสยกอน

โดยคาความเรวสาคัญในการกาหนดระยะมองเหนต าสด สาหรับการแซง เพ อตเสนหามแซงดังแสดงในตาราง

ท 4-1

ตารางท 4-1 ระยะมองเหนต าสดสาหรับการแซง เพ อตเสนหามแซงท ความเรวตางๆกัน

ความเรวสาคัญ(กม./ชม.) ระยะมองเหนต าสดสาหรับการแซง(เมตร)40 140

50 160

60 180

70 210

80 245

90 280

100 320

110 355

120 395ทมา : MUTCD 2009

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


24/43


การเตรยมเคร องมอและเจาหนาท เพ อดาเนนการ

1)

เคร องมอ

เทปวัดระยะ 1 ตลับ

เป าสาหรับมอง ซ งทาสขาวแดงขนาดใหดแบบในรปขางลาง ดนสอสเคลยอง (หรอสสเปรย) 2 อัน

2) เจาหนาท 3 หรอ 4 คน

ผควบคม 1 คน

ผถอเป า 2 คน

ผชวย 1 คน

รปท 4-1 เป าสขาว-แดง สาหรับมอง

4.2.1 ว ธการตเสนหามแซงบนทางโคงราบ (Horizontal Curve)

1)

เร มตนกาหนดจด A

ตรงบรเวณกอนเขาโคง

วัดระยะจาก A

ไปถง B

ใหเทากับระยะมองเหนต าสดสาหรับการแซง ใหเจาหนาท 2 คน ถอเป าสาหรับมอง มายนท จด A และ B โดยใชเชอกผกหลักเป าทังสองไว เพ อไม ให

ระยะหางระหวางเป าทังสองคลาดเคล อน

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


25/43


รปท 4-2 วธการตเสนหามแซงบนทางโคงราบ (1)

2) ใหผถอเป าทังสอง เดนไปตามแนวเสนแบงผวจราจรในทศทาง A โดยใหเช อท ผกหลักเป าทังสองตงอย

เสมอ เดนไปเร อยๆ จนเร มมส งกดขวางบังสายตา เม อผถอเป าทังสองเร มมองไมเหนกันก ใหหยด แลวทาเคร องหมายท

A คอ As ซ งเปนจดเร มตนของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง A และทาเคร องหมายท B คอ Be ซ งเปนจด

ปลายของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง B


3) ใหผถอเป าทังสองเดนตอไปอกเร อยๆ จนผท ถอเป า A และ B เร มมองเหนกันอกครัง ก ใหหยดแลวทา

เคร องหมายท A คอ Ae’ ซ งเปนจดปลายของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง A และทาเคร องหมายท B คอ Be

ซ งเปนจดเร มตนของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง B

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


26/43



หมายเหต ในทางปฏบัต อาจมป ัญหาในกรณท เสนเชอกท ผกหลักเป าทังสองยาวมากๆ ซ งไมสะดวกในการ

ทางาน ผควบคมอาจจะใชวธ ใหสัญญาณบอกผถอเป าใหเดนไปในระยะเทาๆกัน ครังละ 5 หรอ 10 เมตร แลวหยดมองด

กันก ได

4.2.2 ว ธการตเสนหามแซงบนทางโคงตัง (Vertical Curve)

1)

เร มตนกาหนดจด A ตรงบรเวณกอนเขาโคง วัดระยะจาก A ไปถง B ใหเทากัน ระยะมองเหนต าสดสาหรับ

การแซง ใหเจาหนาท 2 คน ถอเป าสาหรับมองมายนท จด A และ B โดยใชเชอกผกหลักเป าทังสองไวเพ อไม ใหระยะหางระหวางเป าทังสองคลาดเคล อน

รปท 4-5 วธการตเสนหามแซงบนทางโคงตัง (1) @ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


27/43


2) ใหผถอเป าทังสอง เดนไปตามแนวเสนแบงผวจราจรในทศทาง A โดยใหเชอกท ผกหลักเป าทังสองตงอย

เสมอ เดนไปเร อยๆ จนกวาผถอเป า A และ B เร มมองไมเหนกันก ใหหยด และทาเคร องหมายท A คอ As ซ งเปน

จดเร มตนของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง A และทาเคร องหมายท B คอ Be ซ งเปนจดปลายของเสนหาม

แซงของรถท แลนมาในทศทาง B

รปท 4-6 วธการตเสนหามแซงบนทางโคงตัง (2)

3) ใหผถอเป าทังสองเดนตอไปอกเร อยๆ จนผถอเป า A และ B เร มมองเหนกันอกครัง ก ใหหยดแลวทา

เคร องหมายท A คอ Ae ซ งเปนจดปลายของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง A และทาเคร องหมายท B คอ Bs

ซ งเปนจดเร มตนของเสนหามแซงของรถท แลนมาในทศทาง B

รปท 4-7 วธการตเสนหามแซงบนทางโคงตัง (3) @ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


28/43


บทท 5

เคร องหมายนาทาง (Delineators)

เคร องหมายนาทาง ท ตดตังบรเวณทางโคงของทางหลวง ประกอบดวย

1) เคร องหมายป มบนผวจราจร (Raised Pavement Markers)

2) หลักนาทาง (Guide Post)

3)

เป าสะทอนแสง (Reflectors)

โดยรายละเอยดของเคร องหมายนาทางแตละประเภทมดังน

5.1

เคร องหมายป มบนผ วจราจร (Raised Pavement Markers)

เคร องหมายป มบนผวจราจรเปนอปกรณเสรมท ใช โดยการตดตังฝ ังลงบนผวจราจรโดยใหสวนหน งโผลนน

ข นมาจากผวเพ อเพ มความชัดเจนของเสนแบงชองจราจร และเสนขอบทาง ซ งบรเวณทางโคงจะชวยใหผขับข สามารถ

มองเหนชองจราจรชัดเจนมากข นโดยเฉพาะอยางย งในชวงท มทัศนะวสัยไมด และเปนการเตอนผขับข ใหทราบวา

ยานพาหนะของตนกาลังเบ ยงเบนออกจากชองจราจรเดมเม อลอว งทับบนป มนน

เคร องหมายป มบนผวจราจรมทังประเภทท เปนโลหะและอโลหะ มทังชนดสะทอนแสงและไมสะทอนแสง มส

ตามความหมายตางๆ ซ งโดยทัวไปแลวจะเปนสขาวหรอสเหลอง การใชป มสขาวหรอสเหลองตองใหสอดคลองกับการ

ใชสัญลักษณสของเคร องหมายจราจรบนพ นทาง

ป มบนผวจราจรท นยมใช ในกรมทางหลวงเปนแบบ Road Stud ดังแสดงในรปท 5-1 ซ งอาจมรปรางเปน

ส เหล ยมจัตรัส หรอวงกลมก ได ซ งป มประเภทน มขนาดเลกกวา City Stud โดยการใชงาน จะตดตังประเภทสะทอนแสง

ไดบนเสนจราจรตามแนวทางเดนรถ และจะใชแบบไมสะทอนแสงตามแนวขวาง

เพ อใหป มบนผวจราจรส อความหมายไดตามวัตถประสงค เจาหนาท จะตองหมันดแลทาความสะอาดเปน

ประจา โดยป ัดกวาดทรายหรอวัสดอ นๆท กองปดอย โดยรอบ

รปท 5-1 ตัวอยางเคร องหมายป มบนผวจราจร (Road Stud)

@ ล ข ส

ท ธ ข อ


ง ห ล ว

ง เ ท า น

ั น @


29/43


การตดตังเคร องหมายป มบนผวจราจรในชวงทางโคง แสดงในตารางท 5-1

ตารางท 5-1 การตดตังเคร องหมายป มบนผวจราจรในชวงทางโคง

ประเภทเสนจราจร ส ระยะห าง (

ม.)

ตาแหน งการต ดตังป ม รัศมโคง

ต ากว า 100 ม.

รศัม โคง

100 – 300 ม.

เสนแบ งท ศทางจราจร

เสนประเด ยว เหลอง - 12 ระหวางเวนชองของเสนประ

เสนทบเด ยว เหลอง 4 12 บนเสนทบ

เสนทบค เหลอง 4 12 ระหวางเสนทบค

เสนประค กับเสนทบ เหลอง 4 12 ระหวางแนวเสนประกับแนวเสนทบ

เสนแบ งช องจราจร

เสนประ ขาว - 12 ระหวางเวนชองของเสนประ

เสนทบ ขาว 4 12 บนเสนทบ

เสนขอบทาง

ขอบทางดานใน เหลอง 4 12 ถัดไปทางขวาของเสนทบ

ขอบทางดานนอก ขาว 4 12 ถัดไปทางซายของเสนทบ

หมายเหต 1) ควรเรมตดตังกอนถงจดตนโคง (PC) และเลยจดปลายโคง (PT) เปนระยะประมาณ 65 เมตร

2) ทางโคงทมรัศมเกน 300 เมตร ใหตดตังตามแบบทางตรง

3) ตาแหนงตดตังป ม “ ถัดไปทางซาย” หรอ “ ถัดไปทางขวา” คออย ทางซายหรออย ทางขวาของทศ

ทางการเดนรถ โดยใหหางจากขอบเสนจราจรประมาณ 2.5 – 5.0 เซนตเมตร

5.2 หลักนาทาง (Guide Post)หลักนาทางใชเพ อเพ มความปลอดภัยใหกับผขับข บนถนนท มการเปล ยนสภาพของถนน เชนบรเวณทางโคงท

อาจจะเกดอันตรายไดงาย หลักนาทางมลักษณะเปนเสาขนาดสัน ตดวัสดสะทอนแสง หรอทาสสะทอนแสง เพ อชวยใหผ

ขับข สามารถมองเหนหลักนาทางไดอยางชัดเจนในเวลากลางคนเม อเปดไฟสงมาตรฐานของรถยนตทั วไป โดยวัสดท ใชทาตัวเสาอาจเปน คอนกรต ไม หรอพลาสตก (รปท 5-2) หลักนาทางท นยมใช โดยทัวไป 2 รปแบบ ดังน

1) แบบคอนกรต (Concrete Type) ขนาดหนาตัด 15 เซนตเมตร X 15 เซนตเมตร ยาว 1.30 เมตร

โดยทั วไปตดตังท ฝ ังซายของทางเดนรถ โดยใหสวนบนอ

Documents

Highway Design in Thailand