This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a projectto make the worlds books discoverable online.It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subjectto copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain booksare our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge thats often difficult to discover.Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this books long journey from thepublisher to a library and finally to you.

Usage guidelines

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thepublic and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps toprevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.We also ask that you:

+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files forpersonal, non-commercial purposes.

+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Googles system: If you are conducting research on machinetranslation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage theuse of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attribution The Google watermark you see on each file is essential for informing people about this project and helping them findadditional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that justbecause we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in othercountries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we cant offer guidance on whether any specific use ofany specific book is allowed. Please do not assume that a books appearance in Google Book Search means it can be used in any manneranywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.

About Google Book Search

Googles mission is to organize the worlds information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readersdiscover the worlds books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the webat http://books.google.com/

1

' f5- @RMN/yd

.su.-.

-_,

HVGONISGROTII. ~ 'D E

IVRE BELL]xA C _PA C I Sz_

" LIB.R\IHTR_ES.In quibus jus naturee 8C G'entum: item

jurs publci praecipua explcantur.

Edg'tz'o emda emendatior , multis [ac: auction

APud GVLIELMVM BLAEVW.

CID mc" XXXI.

CWPPZZ Sg C-itrm M41'. - Chrzimiiimi Gal/amm&g

L\ ' {y ?VMMJ-Act

HVGONlS GROTII

_ v 'D E

IVRE BELL]_A C PA C I S_

'LIFKLTRES.In quibus jus naturae 8C ' Gentum: itm

jun's public praecipua explcantur.

Edg'tz [amada emmdatior, multi.: locis auction

APd GVLIELMVM BLAEVW.

CID Io XXXI.65Pdfikgi 83 C-m Ma. - Chr'iiaiiimi Gal/ammM312.

HVGONIS GROTII

IVRE BELLI_A C _PA C I Sj

'LIBRLTRESIn quibus jus natura: 8C~ Gentum: itm

jurs publici praecipuq explicantur.

._

_n

Ed'tio jynda emendatior , f multis locz's auction

APHd GVLIELMVM BLAEVW.

CID IO XXXl.

WMP-'MITsz C-eizm M4,: - Chrziimiiimi @MMM-2.'

HVGONISGROTII

IN\

LIB'RI TRES.In quibus jus naturae 8: ' Gentum: tem

jun's public praecipua exph'cantur.

Edg'tz'o zmia mendatior, U multis 10a*: auction

.l

ll

li

l-

Il

l

]l

l.

..

AMSTERDAM!,

Apud GVLIELMVM BLAEVW

cmv D XXXI.

(ImPrivilegz' S: C-itme M411 * Cbrgiiwriimz Gal/ammIBI-gti.

\."

o.

o

n}

O

1.

.

nI

\r

...

oo

I

nI

II

Q

IC

..

0a

Ia

lc

dO

'I

lI

..

-a

I

)

v'

l

..

l

c

llI

UI

o-

ll

D

Ol

oU

Il

l

o

Kc

..

(R

)'

l

.

I1

oK

fa

\

\

a.

~x.

II

\I

l

'.

\\

\\

u

u\

IO

*I

\J

I

II

Iv

.J

l

\

.a

va

l

.IIo

o"

~u

o\

Qi

ll

.

Eu

-.

Lo

ID

I

O.

I

st

A.

;UQ

cl

Il

o.

.I

Id

I.

l

..x

pv

h

AI

O

oj

I.

oIa

-n

Oa

I

nI

I

Wa

.

Pl

.

\I

II

o.

n

.A

Ih

o

OI

A

xL\.

o...I

,,.. 4..

r. ~-'I.-.':::':!--'.E ' ;Tzz'IX~IS.EC>T2KL HUF-THEM

\--.....~ -~LVDOVICiO vXIII

CHRlSTIANISS. FRANCORVM

ET NAVARRZE REGI,

HVG'O GROTlVS._

> VDThcliber, Regum eminentiime, tuumb auguum no7 men incrbere, non u, non au ; ctoris , ed argument duca,

' pro Iuta quppe crptusz queevrtus adeo tua ec , ut nde tuis mertis 8C human generis uragio digniimum tanto Rege cognomentum acceperis , ut jam ubiqueIu appellatone non minus quamLvD 0 VI C I

nocars. Specfoi Romans ducbus vdebantur ex Creta, Numidia , Africa , Aa, alquedevcts gentibus titul. At quanto tuum illurus, quo gnicars nullus popul, nullushominis , ed ejus quod injuum e 8C hosubique 8C victor emper? Magnum putaruntgypti reges , i patrs hC , matrs ille , fratrum amans alius dcerentur. At quantulae

hx partes unt tui nomnis, quod non a tan- 'tum , ed qucqud pulchrum 8C honeum-excogtari pote, ambtu uo complectitur? Iu

a 2 - us

us es , cum Magni upra omne id quod dicipote Regis Patris tui memoriam honoras

ipum imitando: Iuus, cum Fratrem modismnibus, ed nulla re magis quam exemplotuo incruisz Iuus , cum Sorores ummis ma:

trimoniis ornas: Iuus , cum epultas propeleges revocas , 8C , quantum potes , ruenti inpejus eeculo temet opponis : Iuus, ed imulClemens , cum ubditis , qus tuae bonitatis

ignorancia ab Ocii limite tranveros egerat,praeter peccandi licentiam nihl adms , nec

vim aders animis Circa divina diverum teentientibus: Iuusmulque miericors, cum

oppre'os populos , aictos Prncipes tua auctoritate relevas , nec fortunae nimumlcerepermittis. Quaa tua ingularis benecencia SC

in tantum Deo milis quantumhumana natura patitur, me cogit ut hac quoque publica al

locutione gracias tibi pro me privatim habeam. Nam quemadmodum coeleia dera

non tantum magnis mundi partibus e infundunt, ed ad ngula animantia vim uam patiuntur-decendere 5 ita tu, in terris benignimum idus , non cont'entus erigere Prncipes,ublevare populos, mihi quoque in patria ma

le habito 8C praedium voluii ee 8C olatium. Accedit ad implendum Iuitiae orbempoc actiones publicas etiam privatae vitae tuae

Inno

innocentia 8C purtas , digna quam non homines tantum , ed 8( theri mentes admiten

tur. Nam quotus_quque de plebe nma,imo de ipfis illis qui mundi confortio e abci

derunt, ita e ab omnibus culpis immunemprzeat, ut tu, in ea poitus fortuna qu innumeris peccandi illecebris undique obfide

tur? (Dntum vero hoc e, inter negocia,in turba, in aula, inter tot tam divera peccantium exempla id confequia quod aliis O

ltudo viX, aepe ne vix quidem , prflat P Hocvero e, non Iui tantum, edSC Sancti nomen in hac ipa vita merer , quod majoribustuis carolo Magno 8C Ludovco porum confenqu Po Obitum tribut: hoc e efle non

gentiltio, ed uo propriojure Chriianimum. Sed Iuitiae cum pars nulla te alie

na t', illa tamen qu circa libri hujus materiam , _. id elli ;Circa belli pacque conla verfatur , eo proprie tua ec quo Rex es ,, 8C qui:dem Rex. Francorum. Ingens hoc regnum

tuumj quod per tanta tam felicium terra-gerum fpatiaini utrumque mare procurritz edmajus hocregno regnum e quod regna aliena none Coneupics. .Dignum hoc tua picta-ate, dgnumioagio , non cujufquam jusarmis attentare ,, non veteres turbare nes-;

a 3 - ed

'-'

_

__

-.,_.

L//

-ed in bello pacis gerere negotiuma nec incipere nifi hoc voto ut quam primum denas.(Liam vero pulchrum hoc , quam glorio

um , quam ip confcienti ltum , ut quando te Deus ad-uum regnum , quodolum tuo

melius e, vocaverit, audacter pois dicere : Hunc ego te gladium pro Iuitiae tu-'tela accepi , hunc tibinullius temere fui anguinis reuma purum inontemque reddo. Ita

et ut quas nos nunc regulas ex libris petimus , in pofterum ex tuis actionibus, tanquam ex perfectiimo exemplari petantur.

quod ipum cum t maximum , plus tamenaliquid te exigere audent Chrianorumpopuli : ut fcilicet exincts ubique armis paxua non imperiis tantum , ed 8C Eccleiis te

auetore redeat , diCatque nora tas arbitrium ubire ejus tatis quam vera iuceraqu'ede Chriianam lie Chriiani omnes

proitemur. Pertfos dicordiarum animosexcitat'in hanc pem recens Contracta interte 8C apientiiimum pacique illius fanctx ainntiimum Magma britanniaeRegem ami

citia ac aupicatiimo: Sproxis tu matrimonio federata; ~Difeile negtiumz-Propt'er

udia partium, gliceutibus- in desodijs inammata : fed- tantis regibsfnihil-dignumz

ni quod dicile , n quod ab als mnibusdeperatum. Deus pacis , Deusjutiae, Rexjue , Rex pacice , cum als bons omnbus,

tum hac etam laude cumulet tuamuae prOXi~mam Majeatem.

En-.-4

...d.4...

b

'l

II lui-l

IN TRES .LIBROS EN".

D'E IVRE BELLI AC PACIS

PROLEGOMENA;

m _ Vs civilc five Romanum ve quod cuique patrium- il e, aut illurare commentariis aut contractum oba ' oculos ponere aggrei funt multi. at jus illud , quod . i interpopulosFlures aut po ulorum rectoresinterce

dit , Ive ab ip a natura pro ectum , aut divinis conitutum legibus , ve moribus 8C pacto tacito introductum attgerunt pauci , univerim ac certo ordine tractavit hactenus nemo:cum tamen id fieri interfit humani generis. Ver:: enim ciceroprliabilem hanc dixit cientiam, in federibus , pactionibus, conditionibus populorum , regum exterarumque nationum , in omni

denique belli jure 8C pacis Et Euripides hanc cientiam rerum di '

vinarum ac humanarum cognitioni praeponit ic enim Theoclymenem compellari facit:

Nam turpe id eat, cumfcias hominum ac DemMod efl eritquej jua te haud cognofcereAtque eo magis neceifaria e hc opera , quod de noro aeculo

non defunt , ac olim non defuerunt qui hancjuris partem ita contemnerentj quafi nihil ejus prter inane nomen exieret. In omnium fermc ore e Euthydemi dictum apud Thucydidem , regi

aut civitati imperium habenti, nihil injuum quod utile : cui fimile illud , in umma fortuna id quius quod validius , ac rempubli

cam ne injuria geri non poe. Accedit quod qp inter opulosaut reges incidunt controverfi ferme Martem abent ar itrum.

E autem non vulgi tantum hc opinio , bellum ab omnijure abee longiiime , ed ac viris doctis ac prudentibus fpe dicta excidunt qu talem opinionem foveant. Nihil _enim frequentiusquam

oppq ita inter e, jus_ ac arma. Nam 8C Ennius dixit :Non ex jure manu eonfeitumyfed magefiw

Rem repetunt e

Et Horatius ferociam Achills ic decribit:lum negatbi nata, nihilnon arrogat armis.8C alius alium cum bellum ordiretur c loquentem inducitz

Hicpczcem temerataquejum rclinquo.ct Amigo

PROLEGOMENA;

Antigonus nex i1*rit hominem qui ibi urbes alienas oppugnanticommentarium de juitia adferebat. Et Marius negaba: pra:armorum repitu le es :I e poe exaudiri. Ipe ille ris tam vere~cundi POmPCjS, aulgls e dicere: Armatus [agas ut Cgitem? In Chri~

canis criptoribus plurima ejus 'enils occurrunt: pro multisunum Tertulliani ilcat. Dolus, acrztzu, injizz'tz'cz , Propria [ze/[ammnegada. Vi ita entiunt , dubum non e quin- oppoituri int n0

bs illud ex comedia: 'Incerm bdci tzapoulesRatione ccrbafacere, ni/Iloplus agas ,Wam des Operam, ut cum ratione inam'zzs.Cumvero frura de jure ilipiatur diputati, i ipum jus nullume , 8C ad commendandum & ad prxmuniendum opus norumPcrtinebit, hunc grgvimum errorem brevter refe-lli. Cxterum

ne cum turba nobis res it , dEmus ei advocatum. Etquem potiusuam Carneadem , qui ad id pervenerat , quod Academia: uaeummum erat , ut pro falo non minus quam pro vero vires eloquentix poet intendere . Is ergo cum ucepi-Tet juitize hujusprzecipue de qua nunc agimus , oppugnationem , nullum invenit

argumentum validius io: jura ibihomnes utilitate anxie varia pro moribus, & apud eodem pro temporibus aepe mutata:'jus

autem naturale ee nullum: omnes enim 8C homines 85 alias animantes ad- utilitates las natura ducente ferri: proinde aut nullam

ee juitiam z aut i t aliqua , ummam ee ultitiam, quoniamibi noccat alienis commodis conillens. Verum quod hc dicitPhilophus , 8C e'quitur Po'e'ta ,

Nec natumpote juocemer im'quum :admitti omnino non deber. nam homo animans quidem e , d

eximium *animans , multoque longius dians ~cxteris omnibusquam caeterorum genera inter e diant: cui rei teimonium perhibent multze actiones human generis propriae. Inter haec autem

quze homini untFropria , e appetitus ocietatis , id e communitatis, non quali cunque, ed tranquillae 8C pro \ui intellectus m0

do ordinatsecum his qui ui unt generis: quam an-wm Stoici appeabant. Quod ergo dicitur natura quodque animal ad uas

tantum utilitates ferri , ita univere umtum concedi non debet.Nam 8C caeterarum animantium quxdam utilitatum uarum u

dium partim foetuum 510mm, partim aliorum ibicongenerumrefPectu alquatenus temperant: quod in illis quidem procedere

credimus

{i_u....

!__.

..__.=___

PROLEG'OMENA.

credimus ex principio aliquo intelligente extrinfcco , quia circaactus alios iis neutiquam difliciliores par intelligentia in illis non

apparet. ldemque de infantibus dicendum , in quibus ante omnem difciplinam Oendit e ad benealiis faciendum propenfio

qudam , prudenter aPlutarcho obfervataz ficut 8C in ea tatemiericordia fponte prorumpit. Homini vero perfect tatis

cum circa fimilia militer agere noritp cum focietatis appetitu excellente , cujus peculiare folus inter animantes nrumentum ha

bet fermonem ', inee etiam facultatem fciendi agendique fecundum generalia praecepta , par e intelligi , cui qu conveniunt eajam funt non omnium quidem animantium , fcd humanae natur

congruentia. Haec vero quam rudi modojam expreflimus focietatis cuodia humano intellectui conveniens , fons e ejus jurisquod proprie tali nomine appellatur : quo pertinent alieni ab

nentia, 8C ii quid alieni habeamus aut lucri inde fecerimus reitutio, promilforum im v lendorum obligatio, damni culpa dati reparatio, ac poen inter omines meritum. Ab hac juris ignicatione uxit alteralar or: quia enim homo fupra cteras animantes

non tantum vim o tinet focialem de qua diximus, ed ac judiciumad llimanda qu delectant aut nocent ,- non prfentia tantum,ed_& fiiturap ac quae in utrumvis poffunt ducere 5 pro humani intel

lectus modo etiam in hisjudicium recte conformatum lequi , neque metu , aut voluptatis prfentis illecebra corrumpi r aut teme

rario rapi impetu , conveniens ee humanae natura: g ac quod talijudicio plane repugnata etiam contra jus naturj-human cilicet,

eeintelligitur. Atque huc etiam pertinet in his qu cuique homini aut coetui propria funt elargiendis prudens difpenfatio , ut

qu nunc fapientiorem minus fapienti , nunc propinquum extraneo , nunc pauperem divit, prout actus cujufque Sc rei naturafert , prponitz quam juris proprie ricteque dicti partem jamolim multi faciunta cum tamenjus illud proprie nominatum diverlam longe naturam habeat , in eo pofitam ut qu jam funt alterius alteri permittantur , aut impleantur. Et hc quidem qujam diximus , locum aliquem haberent etiamfi daremus , quod

ne liimmo fcelere dari nequitj non effe Deum , aut non curari abeo negotia humanas cujus contrarium cum nobis partim ratio,

partim traditio perpetua , ineverint , conrment vero 8C argumenta multa 8; miracula ab omnibus fculis teflatayfequitur jam,

ipfo Deo, ut opici ac cui nos noraque omnia debeamus, ne- exce

AMLUM

PROLEGoMENA;exceptione patendum nobis' ee , prxcipue cum is e mulris mods

&optimum & potentiimum oenderit , ita ut ibi obediemibusprxmi-a reddere maxima , etiam aeterna , quippe aetermIs ipe,pot , & voluie credi debeat , multoque magis id ditrris verr

bis promierit: uod p Hebraeos veteres, Chriiani indubitatatemoniorum de convicti credimus. Et haec jam ala jurs Oi_go e prxter illam naturalem, veniens cilicet ex libera Dei voluntate , cui nos iijiCi debere intellectus ipi: noer nobis irreraga

biliter dictar. Sed & illud ipum de quo egimus naturalejus , ve'illud \bcale , ive qUod laxus ita dicitur , quanquam ex principiis

homini internis prouit , Deo tamen acrbi merito pote , quiaut talia principi. in nobis exierent ipe voluit : quo enu Chry

ippus & Stoiei dicebant juris originem non aliunde petendamquam ab ipo love, quo Iovis n'omine jus Latinis dictum pro-

babiliter dici Ote. Accedit quod illa quoque iPa princi iaDeus davtis [cgi us magis conpicua fecit, etiam iis quibus img ~

cillior e ad ratiocinandum vis animi: BC in divera trahentes impetus , ui nobis ipis , qui ue aliis 'conulunt , vagar vetuit , illos

quippe vehementiores ad ictius regens 8: ne ac modo coercens. Sed & hioria acra, prxter id quod in prxceptis coniit, L, , vi,

aectum llum Ibeialem non parum etiam eo excitat quod nos Dzd "*docet ab iidem prim'is parentibus ortos homines omnes, ita ut eo Clr

quoque enu dici recte pot quod alio dixit Florentinus, cognaJtionem inter nos natura contutam 5 cui cohquens t , hominem homini inidiari nefas ec. Inter homines quaiDii quidam'imtpatentes , quibuscproindenoninnitumz ed i generis obt'

quium debemr. Dein .e vero cumjuris naturx it- are' pactis, (neicearius enim erat interhomines aliquis e obligiandimodus , nei

que vero alusv modus naturalis ngi.pote,) ab hoc ipo fonte jura'civilia uxerunt. Nam qui le coetui alcui aggregavetant, aut ho

mini hominibuve iibjecerant , hi au: eiqree promierant , autexpegotii natura tacite promie debebant intelli i-, ecuturos'e 1d quod \autjcoetus' pars major, aut hi quibus delta pote-,Peasr

erat conituient. (Mod ergo dictur non Carneadi tantum, ed ct& aiiis , ~ ~ - - ' '

Wilitasjzziipmpe matar 85 qui .;i_ accurate loquamur , 'verum non e: nam 'namralis jUriS matter'e ipa humana natura , qux nos etiami re nulla indigeremus adocetatem mutuam appetendam ferrer: civilis Vro juris mater '

z." y c

_..-J-._....444-.c5_

PROLEGOMENA.

elt ipfa ex confenlu obligatio , quae cum ex naturali jure vim (uamhabeat , poteft natura hujus quoque juris quafi proavia diciL Sed

naturali juri utilitas acceditz voluit enim naturae auctor nos ngulos& nirmos efle ac multarum rerum ad vitam recte ducen

dam egcntes, quo magis ad colendam focietatem raperemurz ju' ri autem civili occalionem dedit utilitasz nam illa quam diximus

confo-ciatio aut ubjectio utilitatis alicujus caula coepit initu.Deinde ac quijura prfcribunt aliis , in eo utilitatem aliquam fpe

ctare olent , aut debent. Sed icut cujufque civitatis jura utilitatem ne civitatis refpiciunt , ita inter civitates aut omnes aut pleralque ex confenfujura qudam naci potuerunt, 8C nata appareta

qu utilitatem refpicerent non coetuum ngulorum , ed magnaeillius univeritatis. Et hoc jus e quod gentium dicitur, quoties id '

nomen jure naturali diingulmus. uam partem juris omiitCarneades, jus omne in naturale ac civile lingulorum opulorumdiribuens , cum tamen de eo jure quod inter opu os verlaturacturus ( ubjecit enim orationem de bellis 8C bel o partis) hujusjuris mentionem facere omnino debuiet.- Male autem a Car

neade liultiti nomine juitia traductur. Nam icut ipfo fatenteultus non e civis , qui in civitate jus civile fequitur , etiami ob

ejus juris reverentiam qudam ibi utilia omittere debeatg ita necultus e populus qui non tanti facit fuas utilitates ut propterea

communia populorum jura negligat : par enim in utroque e ratio: nam icut civis qui jus civile perrumpit utilitatis prfentiscaufaa idlconvellit quo ipius poeritatique {x perpetu utilita

tes continentur ; ic &c populus jura naturae gentiumque violansfu quoque tranquillitatis in pofterum recindit munimenta.

rum vero etiamfi exjuris obfervatione nulla pectaretur utilitas,fapienti , non lttia eflet eo ferri ad quod natura nora nos

duci lentimust cli-iarewnec illud , ' y ia Ium inventa metu injuifktmre nece_ eij:quod apud Platonem quidam ita explicatj metu accipiend injuzrirepertas leges ac vi quadam homines ad juitiam colendam

adigi , univerizliter verum e. id enim ad ea duntaxat inftituta acleges pertinetz u ad faciliorem juris exlecutionem reperta unt;

icut multiperge inrm ,.*e avalidioribus opprimerentur , confpirarunt ad inituenda ac communibus viribus tuendajudicia , utquibus lingulii pares non-.Crank,- his univeri praevalercnt. Et hoc

demum &115-1 commode-accipi poteft quod diciturjus ee id quod_x_ i validiori

PROLEGOMENAJ

n.

validiori placuit , ut intelligamus fine fuo externo carere jus nifivires miniftras habeat : ficut Solon res confecit maximas , ut ipfe

prdicabat :[49 alba 'n y eil/ub a-uodppim;

Vlmjuqmparilis copulam vim/i jugo.Negue tamen quamvis a vi deflitutum jus omni caret eectu.

namjutia fecuritatem affert concentix, injuita tormenta aclaniatus quales in tyrannorum pectoribus defcribit Plato: juitiam probar, injuitiam damnat proborum confenqu : quodveromaximum e , hc Deum inimicum , illa faventem habet , qui ju

dicia fua ita poft hanc vitam refervat , utfpe eorum vim etiam irhac vita reprfentet ; quod multis exemplis hiflori docent.

(LIOd vero multi quam si civibus exigunt juitiam, eam in populoaut populi rectore infuper habeant, ejus erroris caufa e , primum

quod in jure nihil fpetftantnifl utilitatem qu ex jure oritur , quevidens e in civibus qui finguli ad fili tutelam invalidi unt: atmagnae civitates cum omnia in fe complecti videantur qu ad vi

tam recte tuendam fint neceffaria , opus habere-non videntur eavirtute qu foras pectat & juitia appellatur. Sed ut ne repetamquod dixi , jus non folius utilitatis caufa eomparatum , nulla e

tam valida civitas qu non aliquando aliorum extra fe ope indigeare poffit , vel ad commercia , vel etiam ad arcendas multarum ex-r

ternarum gentium junctas in fe vires z unde etiam si potentiffimispopulis _8C regibus federa appeti videmus , quorum vis omnis tolli-

tur ab his qui jus intra civitatis fines concludunt. Verimum illud, omnia incerta effe fimul ajure receffum e. Si nulla e com. munitas qu fine jure confervari offit , quod memorabili latro

_num exemplo probabat Ariote es , certe 8C illa qu genus hu-manum aut populos complures inter fe colligat , jure indigetz

uod ille vidit qui dixit fda ne patri quidem caufa facienda efle. Graviter eos accufat Ariftoteles qui cum inter fe neminem velint imperare nifi qui jus habeat , in exteros qud jus , quid inju

um it nihil curant. IS ipfe quem nominavimus modo in partemalteram Pompejus , quod Spartanus quidam rex dixerat , beatii

mam effe rcmpublicam cujus nes haa ac gladio terminarenturacorrexit, dicens eam vere beatam effe qu juitiam pro finibushaberetz quam ad rem alterius itidem Spartani regis uti potuitauctoritate, qui militari fortitudini juftitiam antepofuit , hoc ar_gumento quod fortitudo juftitia quadambregi deberetz at fifjufti

. C ent

PROLEGOMENA.

Aluu*.--.-.r--

eflent homines omnes, fortitudine illa non indigerent. ipfam fortitudinem Stoicidehniebant virtutem propugnantem pro aequitate. Themius oratione ad Valentem facunde dierit, reges- quales exigit fapienti regula, non unius fibi credit gentis habe

re rationema fed totius humani generis , ac ee, ut ipfe loquiturjnon zmmxgdava tantum, aut alipedum/xs , @Amctpwiws Minois

invium apud poeros nomen non aliud fecit quam quod xquitatem imperii ili nibus terminaret. Tantum ver-o abeft ut admittendum fit quod quidam fingunt , in bello omnia jura celiare , utnec fufcipi bellum debeat nifi ad juris confecutionem , nec fufceptum geri nifi intra juris ac fidei modum. Bene Demorhenes bel

um effe in eos dixit qui judiciis coerceri nequeunt ludicia enimvigent adverqu eos qui invalidiores fe fentiunt : in eos qui fpares fefaciunt aut putant bella umuntur, ed nimirum , ut recta mt nonminori religione exercenda quam judicia exerceri folent. Sileant

ergo leges inter arma,ed civiles ill 8C judiciari & pacis propriznon ali perpetua: ac omnibustemporibus accommodat. opti

me enim dictum e Done Prufenfi , inter hoes fcripta quidem jura, id'e, civilia non valere, at valere non cripta, id e, eaqu natura dictar , aut gentium confenqu contuit. nocet hocvetusilla Romanorum formula: ms m puro pioque due/10 qurenti/m

cm-:0. lidem veteres Romani, ut varro notabat , bella tarde Scnulla licentia fufcipiebant , quod bellum nullum nii pium puta

bant geri oportere. Camillusjue non minus quam fortiter bellaerenda dicebatz Africanus populum Romanum ac fulcipere juge bella ac nire: Apud alium legasz Sant dj belliitut 9 Pacisjum.' Alius Fabricium miratur ingentem virum , 8C quod difficillimum

e in bello innocentem , 8C qui aliquid effecrederet & in hoemnefas Vantam vim habeat in bellis jultiti confcientia , paiim

oendunr hioriarum fcriptores , qui victoriam fpe huic caufepraecipue alfcribuntz lnde proverbia illa , frangi ac attolli vires in 'militea caua: raro eum fofpitem redire qui Injua arma lumferitz bon cauf fpem adeffe comitem 5 8C alia in eum fenfum.

Nec movere quenquam debent prolperi fuccelfus iniquarum molitionum. Satis enim c quod cauf quitas fuam quandam eam

que magnam habet vim ad agendum, quanquam ea vis , ut in re

bus humanis acciditp faepe aliarum caufarum oppofitu ab eectuimpeditur. Etiam ad amicitias conciliandas , quibus ut nguli,

ita 85 populi ad multas res opus habent , multum vale!: opinio dei bello

PROL'EGOMENAi

bello non temere nec injue fiifceptop pieque geo. Nemo enimiis fe facile adjungit quibusjus, fas, fidem vilia utatg Ego cum obeas quas am dixi rationes compertiffimum haberema effe aliquod

inter populos jus commune quod &C ad bella & in bellis valeretj

cur de eo inflituerem criptionem, cauas habui multas ac graves.videbam per Chriianum orbem vel barbaris gentibus pudendam bellandi licentiams levibus aut nullis de cauis ad arma pro

curri, quibusemel iImtis nullamjam divinij nullam humanfifjurisreverentiam , plane quai uno edicto ad omnia fcelera emi o furore. Cujusimmanitats conpectu multi homines minime mali

eo venerunt , ut Chriiano , cujus difciplina in omnibus hominibus diligendis prsecipue confiftit , omnia arma interdicerentz adquos accedere interdum videntur & loannes Ferus , ac Erainusnoras , viri pacis 8C Eccleiaicx 8C civilis amantiffimi , fed eo, ut

arbitror-1 conilio quo folemus qu in unam partem exierunt inalteram reectere utin verum modum redeant verum hic ipfenimium contranitendi conatus faepe adeo non proficit ut obitetam, quia deprehenfum facile quod in his nimium e, etiam aliis

dictis intra verum flantibus auctoritatem detrahit. Medicina ergo utrifque adhibenda fuit, tum ne nihl, tum ne omnia crederen

tur licere. Simul &jurifprudentiam quam antehac in muneribuspublicis quanta potui integritate exercui, nunc quod mihi indi ne

patria tot meis laboribus ornata ejecto reabat, privat iligenti udio adjuvarc volu. Artis formam ei imponere multiantehac de'marunt: percit nemo : neque vero fieri poteft nii,quod non fatis curatum eft hactenus, ea quae ex conftituto veniuntzinaturalibus recte eparentur. nam naturalia cum femper

eadem fint facile poffunt in artem colligi : illa autem qu ex conituto veniunt , Cum &C mutentur fpe 8C alibi alia fint , extra ar

tem pofita funt , ut: ali rerum fmgularium perceptiones. Pod qui verjufliti acerdotes naturalis ac perpetujurifprudentipartes tractandas ilciperent , motis iis qu ex voluntate libera

ortum habent , alius quidem de legibus , alius de tributis , alius de .judicum ocio , alius de voluntatum conjectura , alius de facto

rum facienda de, poffet deinde ex omnibus partibus collectiscorpus conci. Nos certe quam viam ineundam cenferemus , reipfa potius quam verbis oendimus in hoc opere.quod partem u

rifprudentilonge nobiliffimam continet. Primoenim libro razfati dejuris origine generalem examinavimus quftionem , me

z bellum

-'..I

-1:

ur

--cup.-N1-

. bus vemunt , permlizerent atque confunderent.

PROLEGOMENAJ

bellum aliquod juum: deinde ad nofcenda publici privatiquebelli dicrimina explicandam habuimus vim ipfam ummi imperii, qui eam populiy qui reges olidam, qui ex parte, qui cum alie

nandi jure , qui'aliter habeant: deinde ac de fubditorum in fuperiores ocio dicendum Fut. Liberecundus, cum omnes cauas

ex quibus bellum oriri potePc exponendas umerit , qu res communes int , qu propri , quod jus perfonis in peronas , qu exdominio nalcatur obligatio , qu ilcceonum regiarum norma,

quod jus veniat ex pacto, aut contra ctu, qu federum , qu jurisjurandi tum privati tum publici vis atque intcrpretatio , quid ex

damno dato debeatur, qu legatorum anctimonia , qualejus humandimortuosa qu poenarumnaturaa late exfequitun Tertius

liber primum ilbjectam fibi habens materiam id quod in bellolicetp cum id quod impune t aut etiam apud populos exteros projure defenditur ab eo quod vitio caret diinxie, decendit ad

pacis genera 8C omnes bellicas conventiones. EO autem majusvifum e pretium oper , quod ut dixi totum hoc argumentum

tractavit nemo, ac qui tractarunt partes, ita tractarunt ut multumreliquerint alienxindurix. veterum Philofophorum nihil exat hujus generis , neque crcorum , quos inter Arioteles li

brum fccerat, cui nomen &MANU maz/M, neque eorum qui Chriianimo recenti nomen dederuntp quod valde optandum fueratz

etiam Romanorum veterum libri de jure feciali nihil ad nos uiprter nomen traninierunt. Hi qui fummas fecerunt cauum '

quos vocant concientix, ut de aliis rebus, ita 85 de bello , de promis , de juramento, de reprealiis capitafecerunt. Vide at fpeciales libros de belli jure partim Theologis criptos , ut Francico Victoria, Henrico Gorichemo, Wilhelmo Matthi , partima doctoribus juris, ut loanne Lupo , Francico Aro, Ioanne de Lgnano , . Martino Laudeni: ed hiomnes de uberrimo argumen

to auciflima dixerunt , -& ita plerique ut ne ordine qu naturalis untjuris, qu divini, qu gentium, qu civilis, qu ex canoni

bus maxime defuit , hioriarum lucem , upplere ag reii funteruditifiimus Faber in Semerium capitibus nonnullis , (gd pro inituti ui modo , 85 teimoniis tantum allatis; diuius , ac ut ad

definitiones aliquas exemplorum congeriem referrentp BalthazarAyala , 8C plus eo Albericus Gentilis: cujus diligentia icut alios

adjuvari polfe cio ac me adjutum profiteor , 'ita quid in docendigenere,

uod his omni-

N._.___

.PROLEGOMENA.

genere , quid in ordine , uid in dnguendis quxonibus , jurflque diveri generbus de Iderar in eo pot , lectoribus judicumrelinquo. Illud tantum dcam, olere eum aepe in controversdeniendis qui , aut exempla pauca non emper probanda , am:

etiam auctoritatem novorum Iuronultorum in reponis; quorum non pauca ad gratiam .conulentium , non ad aequi boniquenaturam unt compoita. 'Cauas unde bellum juum aur injuum dicitur, Ayala non-atrigit: Gentilis fmma quzdam generano ipi viilm e , modo delineavit, multos vero 8C nobilum 8C

equentium controveriarum locos ne attigit quidem. NOS neud tale indictum abiret operam dedimus , indicats etiam 'dijugicationum fontibus ,_ unde facile eet etiam i quid omium a:nobis eetdenire. Supere ut quibus eg'o auxilis 8C qua cura hc

tem aggreus im, breviter exponam. Primum mihi cura' harcfuit, ut eorum quee ad jus naturze pertinent probationes refer'rem ad notones quadam tam certas ut eas nemo negare vpot,

ni ibi vim nferat. Princpa enm ejusjurs , I modo animumrecte actdvertas , per (e atent atque evidentia mt , ferme ad mo

dum corum uz: eni us externis percipimus ,- qui 8C ipi beneconformatis entiendi inrumentis , & i caztera necearia adint,non fallunt. ldeo in Phoenis Euripides ic loquentem facit P0

lynicen, cujus apertejuam vult fuie cauam: " . "HAZCumjr-@91m5, mar-er, band ambagilzus . _~" "j

Implicz'ta, zd qm rcgulis qui U bom' 'j ' ' "' Suulm rudibuspariter &9 doctisPatent. - j .j 'Statmque addit chori (conat is autern ex feminiS-iqueb'b'fis) .judicum , dicta apProbantiS. Vils lm etiam ad jurcts'hujus

probationem tejmoniis philoophorum , hioricorum ,' PEtairum, oremo &-pratorum :non quod illis indichte credehduni

itz. olent enim-,ectae , argumento , caux ervire: ed quod ubi* multi diveris, teMporibUS ac lcs idempro cerro armant', id ad

cauam univeralem referri' -debeat': quee in uoris quxobuala ee non poxe quam aut recta illatqex nature principis profedens, aut communsa uis conenus. llla jus naturze indicar;hcjus gentium.: quorum icrirnen'non-quidejrnu'exipis teonis pam enim criptores :voces jurisnaturz' 8C gentund Per. micent )ed exmate'riae qualitateintelligendum- e. (llIdenim

ex certis principiis-.certargumentatihe dedue non'Po'te ; 8Ctamen ubique obrvatum apparet, qujrur ut exVoluntar'e-libx'a

- . 3 ortum

~ *O

92M;--7

*

..--III-li-IF**"l'

v PROLEGOMENA.

uno--w

ortum habeat. ltaque hc duo nonvminus inter fe quam jure

civili difcernere femper unice laboraviz imo ac in gentium jure difcrevi id quod vere ac ex omni parte jus e , ac id quod duntaxat eectum quendam externum ad inarillius primitivi jurisparir, nempe ne vi reiere liceatj aut etiam ut ubique vii publica,

utilitatis alicujus caua, vel ut incommoda gravia vitentur, defendi debeatz qu obfervatio quam it neceifaria ad res multas ,in

ipfo operis contextu apparebit. Non minus follicite eparavmus,ea qu juris funt ricte ac proprie dicti , unde reitutionis obli

gatio oritur , ac ea qujuris effe dicuntur , quia aliter agere , cum

alio aliquo rectas rationis dictato pugnat : de qua juris diverfitatcaliquid am & ilpra diximus interphilofophos merito rincipemobtinet locum Ariotelcs , ve tractandi ordinem , we dinguendi acumen, five rationum pondera confideres Vtinam tan

tum rincipatus ille ab aliquot hinc fculis non in tyrannidemabi-i et , ita ut veritas cui Arioteles delem navavit operam,nulla jam re magis opprimatur quam Ariftotelis nomine. Ego 8Chic 8C alibi veterum Chriianorum lequor libertatem.qui in nullius philofophorum ectam juraverant, non quod eis aifentirentur

qui nihil percipi polfe dicebant , quo nihil ec ultius z fed uodnullam effe ectam putarent qu-omne verum vidiffet , ac malam

qu non aliquid ex vero. ltaque veritatem fparfam per ingulos,per ectaque diuam , in corpus colligere , id vero exiliimabant i

nihil effe aliud quam vere Chrianam tradere difciplinam. lnter ctera , ut hoc obiter noro inituto non alienum dcam,non flne caufa videntur mihi ab Ariotele dicedere, &Platonicinonnulli, 8C Chriian veteres, in eo quod ille naturam ipfam vir

tutis in mediocritate aectuum actionumque pofuerit : quod \ wmel pofitum eo ipfum abduxit, ut ac virtutes diverfasp puta libera

litatem 8C parimoniam in unam compingeret , ac veritati daretoppofita minime ex quo refpondentia jactantiam 8C dimula

tionem z 8C quibufdam rebus vitii nomen imponeret, qu aut nonexunt , aut vitia per _ non funt , u-t contemtum voluptatis &zhonorem, ac ira: adverus homines vacuitatem. Non rectc autem

univerfaliter pofitum hoc fundamentum vel ex juitia apparet,cui oppofitum nimium ac parum, cumin aectibus ac fequentibus

eos actionibusinvenire non poifet , in rebusipis circa uas jui 'tia verfatur utrunque qufivitz quod ;If-lm primum e defllircde genere in genus alterum , quod in "s merito culpat: deinde

minus

PROLEGOMENAJ

minus uo accipere , 'pote quidem adventitium habere vitium;cx eo quod qis pro rerum circumantiis ibi ac uis debeat, atcertc cumju ita pugnare non pote, quze tota in alieni abinen

ta oita e. Cui hallucnationiimilis illa e, quod adulteriumex fibidne , cxdem ex ra propre ad injuitiam pertinere nonvult , cum tam injuita non' aliam naturam habeat quam alien

uilrpationem, nec referat, ex avartia illa,an CX lbdine, an ex ira,an ex imprudentc mircordiarovenat z an ex cupiditate excellendi, unde maxima? injurize na ci Iblent. Nam qualiacunque inci

tamenta contemnere hac tantum de cau , ne ocietas humanavioletur , hoc vero juitiae pro rium e. Vt redeam unde veneFam , verum quidem e virtutius nonnullis accidere ut aectus

moderentur , ed hoc non ideo quod id it virtuti omni propriumatque perpetuum , \d qui-a recta ratio , quam virtus ubique [

quitur, in quibudam modum equendum dictar, inquibudamad lmmanctat: namDeum nmium colere non po 'umusz uperitio cnim non eo peccat quodDeum nmium colat,\d quod

Pervere : neque Eterna bona nmium poumus appetere , neque

Xterna mala nmium formidare: neque peccata nmium odie.Verei itur Gellio dictum , ee quxdam qurum amplitudincs t

nu'llis nibus cohbeantur , 85 quee quanto majora auctioraqucint , etam tantolaudatiora int. Lactantius cum multum de af fectibus dieruiet : Non in bis modemndis, inquit,apientix ratio 'ver

atur,jd in cauis eomm 5 quomam extrz'nizcu-S commorentur : nec ipspotz'imumfrenos impom' Oportuz't , quoniam 3.9 exiguiPount in maximo Crimine

9 maximipount ene criminc. Nobis propoitum C Ariotelemmagni faccre , ed cum ea libertate quam i e ibi in uos magiros veri udo ndulit. Hiorix duplicemlabent ui1m qui no

ri it argumenti: nam & exempla uppeditant 8C judicia. Exempla quo meliorum unt temporum ac populorum , eo plus habept

-auctoritatis: ideo erca 8C Romana vetera cxteris prxtulmus.

Nec pernenda judicia , prxrtim conentienta: jus enim naturscut diximus alquo modo inde probatur : jus vero gentium non e

ut alter probetur. Poetarum & oratorum ententx non tantumhabent pondus: & nos aepe is utimur non tam ut inde adrua

mus dem, quam ut his quee dicere 'voluimus ab iporum dictis ali* qud ornamenti accedat. Librorum quos Deo aati homines

aut criperunt aut probarunt , auctoritate aep utor , cum dirmine antquae & nova: legis. Antiquam legemmt qui urgenprp' ct 4 'F

..__

_

-_.A,

_--~"UIT.cn-1

_.

. : 5 ; : ) , - : , - )

: , . , ,

[ . &, , ,

, 6 :

&. , [ . , , , @ : , , : @

- -: 8. ,

8 , ,

. 5 , :

:: , )

. , ) ( . 5

, : , [ _ . 5

( ,

[. , ,

: 0 , ,

;

. @ 5

PROLEGOMENA.

Brri"

fpe Oendunt: fed in infelica 8C artium bonarum ignara fculainciderunt: quominus mirum i inter multa laudanda, aliqua ac

condonandaimt. Tamen ubi in re morum conentiunt, vix e uterrent: quippe perfpicaces admodum ad ea videnda quae in aliorum dictis reprehendi pount: in quo ipfo tamen diverfa tuendi

udo laudabile prbent modeiii exemplum, rationibus inter fe ;certantes, non qui mos nuper adeo literas inquinare coepitj convi

tiis , turpi foetu impotentis animi. luris Romani fcientiam protentiurn tria imt genera. Prmum eorum e quorum opera in g

Pandecte , codicibus Theodoiano & luinianeo, &inN ovellis fconitutionibus apparent. Secundum eos habet qui lrnerio fuc- jceerunt, Accurium , Bartolum 8C tot alia nomina , quos penes H

diu fori regnum fuit. Tertium 'eos complectitur qui humaniores lliteras cum legum udio conjunxerunt. Primis multum deferoz i

nam 8C rationes fpe optimas fuppeditant ad demonftrandum id v puodjuris e naturz &Y eidem juri neque minus gentium juri te- l

fiimonium fpeprbent , ic tamen ut ipfi non minus quam aliinominahc fpe mifceantj imo 8C jus gentium fpe vocent idquod quorumdam duntaxat populorum e, nec tanquam ex con- . ' z

dictos fed quod alii aliorum imitatione , aut fortuito receperunt.Sed 8C qu vere juris funt gentium fpe tractant promifcue & indicrete cum his qu juris funt Romani, ut ex titulo de captivis 8CPoliminio Spparen Haec ergo ut difcernerentur laboravimus. -.

-_--un

AA-nrrvv-ht-

Secunda cla Is juris divini & hiltori veteris incuriola , omnes regum populorumque controverias denire voluit ex legibus Ro- jmanis , aumtis interdum canonibus. Sed his quoque temporumfuorum infelicitas impedimento fpe fuit , quo minus recte leges zillas intelligerent, latis \llertes aliqui ad indagandam qui boni- l

que naturam: quo factum ut fpe optimi fint condendi juris au- ctores , etiam tunc cum conditi juris mali funt interpretes. Au- .

diendi vero tum maxime , cum tali confuetudini qu nororum . ;temporum jus gentium facit teimonium Perhibent. Tertii or f "dinis magiri, qui Romani juris finibus le includunt, ac in jus illud 'commune aut nunquam aut non nifi leviter exfpatiantur , vix ul- ..

lum habent uilm qui nori it argumenti. Scholaicam ubtilitatem cum legum &,canonum cognitione conjunxeruntz ita ut acontroveriis etiam populorum ac regum non abinerent, Hipa l ' i

ni duo Covarruviac Vaquius: hic magna libertate modeius ' alter, nec ine exacto quodam judicio. Hiorias magis eidem

legum

PROLEGOMENA.

legum udio inerere aggrei unt Galli. quos inter magnum obtinent nomen Bodinus 8C Hottomannus , ille perpetuo opere , hicfparlis qultionibus , quorum 8C pronuntiata & rationes fpe no

bis inquirendi veri fuppeditabunt materiam. ln toto opere triamaxime mihi propolui , ut deniendi rationes redderem quam

maxime evidentes , ac ut qu erant tractanda, ordine certo difponerem , ac ut qu eadem inter fe videri poterant nec erant , per

fpicue diinguerem. Temperavi me ab his qu alterins funt tractationis , ut qu docent quid ex uu t facere: quia ia fuam habent artem fpecialem politicam, quam recte ita folam tractat

Arioteles ut alieni nihil admiiteat, contra uam fecit Bodinus ,apud quem hc ars cum juris nori arte confimditun Nonnullis

tamen locis e'us quod utile e feci mentionem , fed obiter , 8C utidipfum a quxione a ertius diinguerem. injuriam mihi

faciet i quis me ad ullas noi fculi controverias , aut natas, autqu nafcitur prvideri poffuntj repexie arbitratur. Vere enimproteor , icut mathematiciguras corporibus emotas coniderant , ita me in jure tractando ab omni ingulari facto abduxie animum. Dicendi genus quod attinet , nolui ad rerum tra

ctandarum multitudinem adjungendo verborum copiam faidium parere lectori, cujus utilitatibus conulebam. Itaque fecutusfum quantum potui concilm ac docenti conveniens loquendi ge

nus: ut tanquam inuno conpectu habeant qui negotia publicatractgant, ac qu incidere folent controveriarum genera , ac prin

ci ia unde dijudicari pount: quibus cognitis facile erit ad remfubjectam accommodare orationem & quantum lubet extende

re. Scriptorum veterum ipfa verba adduxi interdum, ubi taliaerant ut aut cum auctoritate , aut cum venuate inrgulari dictaviderentur: quodc in Graecs feci nonnunquam , ed maximeubi aut brevis erat fententia , aut cujus gratiam fperare non au

debam Latino ermone me poe aequi: quem tamen ubiqueadjunxi in eorum commodum qui Graeca non didicerunt. quamvero ego in aliorum ententiis ac fcriptis dijudicandis mihi -

lilibertatem , eandem ibi in me fumant , omnes eos oro atque obteor quorum in manus ia venient. Non illi promtiusme monebunt errantem , quam ego monentes equar. Etjamnunc adeo , i uid hic pietati, ii quid bonis moribusa i quid facris literis 2 i quid Eccleiae Chriianae conenui , li quid ulli veritati diientaneum me dictum e , id nec dictum eo.

L I B R I

LIBRIPRI'MI

CAPITA.

1. VIdBe-Iam, quie11m Pag. 11 I. LA bue/lan* Imqaamjuium it. l I l I. Btipartitio inpublicum priwmmummi imperii cximti. 4

:l v. Dc [ze/lo Subditomm in Superiores. 7 IY. Mibed/am [icttt3mm. ' 33

LI'BRI SECVND

C AP IbT A.

1, DE bel/i [dui, - pnmam de dzrzimezi * 7mm Pg 9!"1 L D: qm hominibm commam'ter comparan!. 1 31 I I. De acquiitiane originaria mmm : 1117i dc mari uminibm. _115I V. De dere/ictiom pmizmta - cam carta occupatiom : quid al: lMdMlB

Pr-iriptiom dzmt. _14V. De arguiitione riginariaju II perazm : #bi dejare parentum : de matrimo

niu : de collegil .- de"un inizbdito: : er l I 3 V I. De acquiitiom deriwatiwcto bomim' .- ab de alienatiam MPS-ri , - remm

imperii. l 1 5LV I I. .De aqui/time deriwtiw quait [76 legem .- ab deimimibm ab mig/lat.

. 5 v I I I. De acquiitinibm M valgo dimmurjur Gan-im. - I 73

l X. nando imperia -vel omim'a deimrzt. 1 3 3x. De obligatiom que cxdominioorimr. 89X I. Depromiiis. 94X I I. De contractibm. 4 204x I I l. Deln/tranza _ z r7

x I v. 1): eorum qui/mmm imperium haben: promii - tomractibw &juramenm. 230XV. Dedm'bw aconiombm. 2 37XV I. De interpretatiom. 2. ;oX VI l. De damno Per zz/brian dato, - vbligatiorze que de orimr. 264X V I I l. .De legatimumre. 269X I X. Dejureulmm. _ 77x x. Day-m3. $3x x I. _Depwmmm communication. - 3 z 8X x I l. De caui: injhl. 344

XX] I I. De cauis Mus. ' 3 x x1 V. Manila de mm temer: m'am :xfa/Ii cauisiaiipimda 11:// . 3 53x x v. De can/1': bei pro aliiIiQDiendi. _ . _ _ i 3 69x xv I. De tauisjui ut beum geratur ab ha Tu-tl- dllm mflil'f-l B 7

WT-P"

._..II,_--,

.._..-._..._.u. _

..______,l_ A_ A_ A

-i-L,

- _._.._...-_.-..._-.I'r-iii

~.-gmy_-

1.1 B R I 'T E R T I I

CAPITA.

I. Q Vantum in [Ndo licmt , reza/e generales cx]er natura: : Ibi - dz dlz 7

merzdacio. Pg- 3791 I. uarmda im-gmtium bonaizbditammpro debito mer-471mm obligcmur : :Ibi

de rcprqz/iis.. ~ 393"1 II., De bel/oioiwiilmnijhre Gmtium : ubz de indictiom. 398:I V. Dc jim- inmjiciendi Jo/les in bel/olmm', ( ali*: w' in corpus. 4o y'V. De rcbm wizmdz m'pimdiijw. 416V I. Dejn acquircmli bel/0 capta. 420V I I. De Ire :'22 capi-ws. 439

v I I I. De imperio in victos. 44.4.I X. Deplz'wiw'o. 446X. Monita de queixmt in bel/o injuio. 450X I. Tcmperamentum Circajm intetciendi in bel/ajua. 460X I I. Temperammmm cima miatiomm imilz'a. 476X I I I. ?Lmpcmmmmm firm rc: cap-*45. 483-'

x I v. Ympcmmmmm Circa capos. 486_X V. Temperammtum Circa acquiitiopem imperii. 492XV I. Rmperamemmn cima ea queuregentium Poilimini mmm. 497

X V1 I. De' [II-lc qui in bel/0 mediiimt. 500XV I I I. De Mi que n bel/opublimpriuatimium. 504.XI X. Deidc inter bau. - 507xX, Deidepublica qua beuminitur : ubidcpaczlr actiom , lc-forte , de ctm-mine

cndict, de arbitrio, deditione, obidibm,ngn0ri WI. l - 5 l 5X X I. Deia'c, manente be//mbi de induciis, comme-am,capi-'710mm redcmptime. 534.xX I I. Dtid: mimmmpote/14mm in bel/0; c ;43'X XI I l. Deidepri-Uata 1'72 INM).

_ 5'47xX l V. Deide Mata. f5xX V. Com/n mm manita? adidm 74mm

55_

HVG ONI'S

HVGONISGROTII I

DE IVRE BELLI AC PACIS

LIBER PRIMVS.

CAPVT I.

Qlid Bellum , qud Ius?

1;' ORa'o open?.n. Bel/i deinitio mga wmim.

LI!. Impro attributo actioms decribitur,_ diwiditur ir; rector-"Im " quara' rittm. IV. Im pro qualitate dividitur it lm!

- Idem ' aptitudinm.y.-~_ Facultatiuejuro'sricte dicti di-Uiio

, inpotcatcm, dom-i121'er creditum.i41.; Fam/MM"; Illia ali-viio , in 'vu/gar?:

rmimmem. 'v I I. API-tada qm'd .

YU]. De [IIitia exp/etrice (7" attrilm' trim : eaquc proprie non dzirzguipcr; proportionem Geometricam - Ahi/I metimm: nec quadba circo re: commu" m5, illa Kim: mingulamm vertur.IX. 1m [Ira regala deinitur - dividi

X. Itmnatura/ deinitio, di-Uiio - diiinctio al A qua: 77M propia ic di

cum-ur.X I. Ininctum mm alli animamilmx

commumm aut WoW/'11m hominibmnonzrm aliamhnnim.X I I. tomado Probeturjm natura/E.XIII. .fm- voluntarii diviio il Ima

mm 'dijw'mm.XIV. IM [mm-11mm dividittzr in vila,

ciw'li arctz'm , - ci-Ui/i [Mim, quodcjm Gemium : jm exp/Ctia * quama

dprobetur. X V. 1m diz/num dividitur in :mi-wrizle

(5- ummpalm/iproprium.X V I. 11m* HE marummmqtmm obligan:

n aliengena!.XVI I. &e argumenta Clyriiimi Pete

- ' tur in natural: ' voluntarium. repoiiizt cx [eg: Habra-1 * quomodo., .

. O-N T R o v E S IE eormquosnullajursl A ' civilis tenet communio , quales ilnt 8L. ui in

gentem nondum coierunt, &quinter e di

'-" verrum lnt gentum , tum privat , turn reges pi, quique par regibu's jus obtinent , ve .

illi optimatctes lnt , ve Populi liberi ,aut ad

- ~ - b'elli aut ad pacis tem ora prtinent. Sed quin.bellum Pcs caua iIcipitur , 8C null el? controveriai'un'dc non

bel-him oriri pot', occaione bellici juris quaccunque 'tales incidere olent controverie 'recte

Ibdlum ad Pacem ut nem ilum deducct.tractabuntur : iplm dcinde nos

""').'Z ' -,.' g

-~.r.I; De Belli Ergo jure acturi videndum habemus , .qud bllunit de quo quxrituruid jus ?upd quaeritur. _Ciero duit BellumBeftationem per vim. Sed u us obtinut ut non-actlo eld tus eo

(- -.1-- A nominc

2 DE IVRE BELLI

De OciiIII.

L. m 'aimhde Iu.(Bjan.

De im lib.

nomine indiceturyita ut it Bellum atus er vim certantium quatales unt z qu generalitas omnia illa bellorum genera comprehendit de quibus agendum deincqps erit. neque enim privatum

hic excludo , ut quod reipa prius it publico , & haud dubie cumpublico communem habeat naturam , qu propterea uno eoque

proprio nomine lignanda e; Neque hujus nominis origo repugnat. E enim bellum ex voce veteri duellum , ut duonus quodfuerat factum e bonus, 8C duis bis. Duellum autem duobus dictum imil ieniuquo pacem unitatem dicimus. Sic Srcis ex

multitudinis ignicatione ani/xesz veteribus etiam Aq diolu-tione , uomodo ac corporis diolutio sua Neque uius vocis laxiorem ianc notionem repudiat. (LJod i quando belli nomen

publico tantum tribuitur, nihil id nobis obat , cum certimumt nomen generis ze ie fpeciei praefertim excellentiori peculiari

ter adhxrecere. lullitiam in deiinitione non includo , quia hocipfum in hac difputatione qurimuspufitne aliquod bellumjuum,

8C quod bellum juum t. Diingu autem debet id quod quritur ab eo de quo quritma _

III. De jure bellicum incribimus hanc tractationem , prmumhoc ipilm intelligimus quod dictum jam e,itne bellum aliquodjuum, 8C deinde quid in bellojuum it. Nam jus hic nihil aliud

quam quod juum e igniicat : idque negante magis fnuam ajente , ut jus it quod injuum non e. E autem inju

m quod naturae focietatis ratione utentium repugnat Sic alteri detrahere u commodi caua contra naturam elle dicit Cicero, idque ita probat , quia i id at ocietas hominum ac communitas evertatur necefie it. Hominem homini inidiari nefasefie evincit Plorentinus , quia cognationem quandam inter nos

coniiituerit natura : Senecag ut omnia interi: membra corg/ntiunt, quiaMz-.zz. ngulamaritotw March s ita homines ngulz's partem , guia ad ctum

genitiizmm. 84h14 enim e:faciam nifi amoreU cuodapantium 11071120--vte. Sicut autem fcietas alia e ne inqualitatqut inter ratres,cves, amicos, federatosz alia inzequalis, xay xizirepoxw Ariotel, ut

inter patrem ac liberosj dominum ac ervum, regem 8C bditos,Deum 8C homines : ita juum aliud e _ex quo inter e viven..

tium , aliud ejus qui regit 8C qui regitur , qua tales unt: quorumhoc jus Rectorium , i ud \Equatorum recte , ni fallor , voca

bmus. * 'Iv, Ab hac juris igniicatione dvera e altera, ed ab hac ipfa

veniens, i

AC P'ACIS, L'IB. I. z~veniens, ?uz ad peronam reertur; quo piLjus e: (Dalas mo

ralis per na: comperens ad aliquid jue habendum vel agen-Peronx competir hoc jus, etiam i remntrdum quatur;ut {rvitutes pra-:diorum quee jura realia dcuntur' -comparatione

facta ad ala mere peronalia: non quia non ip quoque Pernaz.competant , ed quia non alii competuntquam qui rem certamv

habeat. ualitas autem moraliS perfecta, Fachltas nobis dicitur;minus PC ecta, Aptitu-do : quibus rewndent in naturalibus ,

quidem actus, huic autem potentia. _ ' '' v. Facultatem Iuriconillti nczmne Sui appellant -: nos pohai

jus proprie aut ricte dictum appellabimus ': ub quo 'contnenturPoteas , turn in e , qua: libertas dicitur ,-tum in alos , utavia,

dominica : Dominium , plenum ve minuPleno , ut uIs uctus,jus pignoris: & creditum cui ex advero re Pondet debitum. '

VI. Sed hxc facultas rurum duplex e: Vulgaris cilic'et queeuls partculars cau comparata e, 8: Eminens quae ilperior

e jure vulgari , utpote communitatj competens in artes & resPartium boni communis caua. Sic regia poteas u e habet 8C

patriam ZC dominicam poteatem: 1C in res infulorum majus'e dominium regis ad bonum commune quam omnorum ngularium :v ic reiqulicae quique ad uls publicos magis obliga;

tur quam creditorl.VII. Agritudinem vero 5M, id e dgntatem vocat Ariote V- NMles. Mic ael Epheius id quod ecundum cam xquale dicitur n

terpretatur 15WOW@ 8C n Mmv, id quod convenir.VIII. Faculttem repict juitia Expletrix- , quee propre 'autricte jutix nomen obtinet , vi-MANZst Ari0teli, nimis arcto

vocabulo : nam ut poeor mex ici cam mihi reddat, non c 0wvmdyzmw, 8C tamen ad eandem hanc juitiam pertinet; ita

que MNBA-clu idem felicus dixit: aptitudinem recit Attributrix- ux Arorpli llavepnwm; , comes earum virtutum quee alishomini us utilitatem aderunt,ut liberalitatis,mi(ricordiae,provdentix rectrcis. (Mod vero idem Arolteles ab expletrice at'

regci proportionem implcem quam g/MMM vocat, ab attri utricc autem comparatam, uam Muy-mgst appellat , qua-zIla apud Mathematicos nomen abet Proportons, ex COl'um

enere e quee xpe locum habent non emper: nequc vero per: juita expletrix ab attributrice diert tali proportionum uu,ed materia Circa quam veratur, utjam diximus. Itaque & c:

2 tra s

IU.-,..am---

4 DEIVREBELLIk tractus ocietatis expletur proporcione comparata, & i unus tani tum aptus inveniatur ad munus publicum , non ala quam impli

' ci commenione attriburio iet. Ne ue magis verum CPC quod nonnullis dicitur , attributricem vergui Circa res communes , expletricem Circa res, ngulorum. Contra enim i quis de re ua le

gare velt , attributrice_ juitia uti olet: 8C Civitas qux de commun reddit , quod civium uiidam in publicum mpenderunt,

non nii expletricis juitiaa o ci ilngitur. Recte hoc dicrimennotatum Cyr magiro. nam cum Cyrus puero minori minorem tunicam ed alienam attribuet,& majori contra majorem,

dOCUt cum magier : Bn ml-n #En xaGunin ey-H@ :cy-b); , FTE-I &;

may. mln :crcel e mn/pe zi-r):- 1'17 , gn axwov 71; m-g benq/u {91, 'mneja TDV

Bqeapmiyevv ix, 1? TSI- mayazpevv *maiz-mv x-m'amq 2 Tune guidem ub

conitutm et arbitmtor ejm quod unique convenirct , ita agendum ec. at ubz' judicandum ([et um'us et tunica , I'd ectandum utra Po, iio juzor, mmm ram babcre qui rm' abulet , cm qui fczt aut

emit.IX. E & tertiajuris i niicatio quee idemvalet quod Lex,qu0\ies vox legis largime umitur , ut t Regula actuum moraliumobli 'ans ad id quod rectum e. Obligationem requrmus : nam

con Ilia 8; qua. unt ala praecripta , honea quidem ed nonobligantia , legis aut juris nomine non veniunt. Permio autem

proprie non actio e legis , ed actionis negatio , nii quatenusalum ab eo cui permittitur obligar ne im Jedimentum ponat.Dxmus autem , ad rectum obligans , non ikmpliciter ad juum,

uia jus hac notione non ad ohus juitiae , qualem expouimus,?ed & aliarum virtutum materiam pertinet. Attamen ab hoc ju

re, quod rectum elaxius 'uum dicitur. Iuris ita accepti optima-partitio e qua, apud Ari Otelem exat, ut it aliud jus naturale,

aliud voluntarium, quod' ille legtimum vocat, legs vocabulo rictius poito: interdum & vi- Gze, conitutum. Idem dicrimen

apud Hebrxos reperire e , qui cumiincte loquuntur , jus naturale vocant mm , usconitutum DIn , quorum illud MM

MG, hoc mm-, olent vertere Hellenise. ,x. lus naturale e dictatum rectas rationis indcans,actui alicui,ex ejus convenientia aut dconvenientia cum ipa natura racionali , inee moralem turpitudincm aut necetatem moralem , ac

conequenter ab auctore naturee Deo talem actum aut vetari autprazcpi. Actus de quibus tale exat dictatum, debiti unt aut illi

cm

1.-..-QF

-.Mu_

ur-u.H.-...-c-,._.

-L~-.,,

..__.

I

'b

1

AC PACIS,LIB.I. S'citi per e , atque ideo Deo neceirario rcepti aut vett intelliguntur: qua nota djat hoc jus non ab umano tantum jure,ed

8: divino voluntario, uod non ea prcipit aut vetat u per fe

ac uapte natura aut de ita unt aut illicita , rd vetando illicita,

Prcipiendo debita facit Ad juris autem naturalis intellectum,notandum e qudam dici ejus juris non roprie , fed ut fcholloqui amant reductve , quibusjus namrafe non repugnata icutju a modo diximus appellari ea qu injuta carent. interdum

etiam per abuionem ea qu ratio honea aut oppofitis-melioraefie indicata eti non debita, olent dici juris naturalis. Sciendum

prterea jus naturale non de iis tantum agere qu citra voluntastem humanam exitunt , ed de multis etiam qu voluntatis-hu- pman actum conquuntur. Sic dominium, quale nunc in uiu e;

voluntas humana introduxitz at eo introducto nefas mihi efie idarripere te invito quod tui e dominii ipfum indicat jus naturaleg

quare rtum naturali jure prohibitum dixit Paulus jlllirifconful- L. z. D. de's in Hele Fmtus, natura turPe leianus , Deo dplicere Euripidesnaveribus: '

Nanque odit zpje rm'm Dem : nec divres _ ' igmcat.

Nos elle rapto fed probe partis cupit. Spemendezyj non jure meniat, copia q/Z.

communis aether bomz'm'bm, tellus quoque, 'In qua amp/iare cuiquec fles efi domum,

mab alienis rebus ac rui temperet -E autem jus naturale adeo immutabilep ut ne Deo quidem mutar qucat quanquam enim immenia e Dei potentia , dici tamen qudampount ad qu ie illa non extendit quia qu ita di

cunturjdicuntur tantuma enum autem qui rem exprimat nullumhabenti ed ib ips repugnant: Sicut ergo ut bis duo non int

quatuor ne Deo quidem pote eci, ita ne hoc quidem.ut quod-intr'meca ratione malum CPE malum non t. Et hoc e quod fi

icat Arioteles,cum dicitz ?ym u9vv'ypaq awdwppm u? 'RPM

Aaw@ Nam ut efie rerum poquam_ funt 8C qua unt aliunde non-Pendet , ita8c Pl'OCtatCS qu ee llud neceirario confequun

.tur. talis autem e malitia quorumdam actuum icomparatorum

ad naturam (nctam ratione utcntem. itaque 8C Deus ipfe ecunhancnormamde e judicari patiturjut videre eGen-XV I I,25. Ei. V, 3. Ezech. XVI II, 25.1erem.II, 9. Mich- VI 7-- Rm.I I , 6.111, 6. Fit tamen interdum ut in his actibus de quibus jus

A 3 naturN

zz***Ae

.I.;ii-c.umi-u-i

.;arva-n

r

ini-4_..

_OT-a

.Th__-.

_--;-\.'l-I'll'-*-

g

___,n

3

_'

-.Ltt.

_.._;it1..SQLma._...-ANEAtun

K

6 D E I V .R E B E I, L I

naturae liquid cntut, mago quaedam mutationis fallar incautos , cum rcvera non jus naturz mutetur quod immutabilc c,id res de quajus natura: conituit, juxque mutacionem recpit.

Exempli grada: i credit quod ei ebeo acceptum ferat ,olvere non rencor, non qua jus naturae dcierit praeciFere olven

dum quod. debeo , cd quie. quod debebam deberi de Iit. ut enimrecte in Epcteto Arrianus : 651!. ?'x ?3 &Lvde aca; 71* @a)mv,.)xa. E7

@Corn-1 713 Emu-{viv 71; FMH'K () MMM-Ou dun?: non uicit ut deben

wrpeczmia , datan c mutuam, fedoponer ut 3.9 maneat adbuc indzzbeta mutm' obligara. ' Itai quem Deus occidi Fraeci iat, i res alicujus auferri , non licitum t homicidium aut rtumux VO'ces vitium involvunt ,- ed non erit homicidium aut artum quod

vitae 8C remm \il remo domino auctore t, Sunt 8C quxdam jurs naturahs non Emplcter , ' ed pro certo rerum aru: ic com

munis rerum uils naturalis lit, quamdu domina introducta nonerant; & jus Klum per vim co'nquendi ante POitaS leges.

XI. Dicrimen autm quod in luris Romani libris exat , ut jusimmutabile aliud it quod animantibus cum homine t commu,ne , quod arctori igniicatu vocant jus natura: , alud hominum

groprium, quod xpe jus gcntum nunchant, ulm vix ullum haet., Nam juris proprie capax non e ni natura preceptis utensgeneralibus, quod rectc vidit Heiodus:

TNE 93 uictgamzm vapr AEG-Ze Kpym :

\xau'z ?3 y; ?Updf oiwvaT; mana?:

ESE/.HEY MU'BC' Em) 8' Jin] T (ST UTM,

HSBC-5mm ?302cc A'xlw mhkw

Humanogminum lex daturab Ioraumma :'Wper-eices, avium genm activalamm

Mutua 1mm inPabula,jmi: egmtex.Iuitia at nobis, sz res e optima, ceit.In equis, in leonibus juitiam non dicimus , nqut Cicero de Of.ciis primo. Plutarchus in vita Catonis majors, yp@ ,420 9% e xme

Mi; vy-FSC pvovz-aihgmrpxwev: [cge U jutia advzrus homines tan' zumnatura mimur. Lactantius lib. v. In omnibus em'm midemus anima

liwa quee apientia carent conciliatricem ej: Mmmm. Nacen: em'm aliisutbiprqnt. nea'zmt em'mquz'a malumc nocere. Homo 'pero guiacientiam

bom' :U male' baba , abinet j nocenda etiam cum incommodouo. Polybius cum nrraet quibus initiis primum convenient homines,ddt) quis inparentes aut benecos injurius fuiet eri ntulizo

e

AC.PACIS,L;IB.L 'P

tu uir] id eaten' xgre kien-ent, ratone addita: T Mu; ?depui- Li_ v1_wmTUI-tp Lapiz-WT@ F Mm Cll, ne-ym un pin-;5 n? Avg-\-p , OMV?"

i; dude-xk @Mz-{v adn); TM mcipypybu la-@agb , uacturcp Jan F evaaim, RU &Mamxy yvipem 5 uaon TN; mpm. QJuanam em'm bid-

manumgema: boa aliis animantibm diiat,qu0d manta ac unirme mirar, 0mm'no credibile non e Mm alienum naturaua actum ab zpis dimulatumin' , ut inaliis animantibw:d quodzctum e , revocatum in' ad animancum omis igmcatiom. Amd i quando brtis nimantibus jui

ta tribuitur , id it improprie ex quadam in pis umbra rationsat ue vegio. Anvero actus ipe de quo jus naturae conituit, t .no is communis cum aliis animandbus, ut prolis eductoz an nobis proprius, ut Dei cultos, adjuris ipm naturam nihil reert.

XII. Ee autem liquid juris naturals probar olet \um ab eqquod rius e,,tum abeo quod POcrius. quammFI-obandi ratio

num ' a ilbtilior c , hace opularior. A priori, 1 Oendatur reilicujus convenientia aut iconvenientia necearia cum naturarationali ac ocali: a poerior vero, non Certima de, certeprobabiliter admodum,juris naturalis ee colligitur id quod apud

omnes gentes, aut moratiores omnes tale ee creditur. Nam univeralis eectus univeralem requirit caufm: tals autem exi!nationis caui vx ulla videtur ee poe Prxter nurn ipum

communs qui dicitur. Heiod e dictum multis laudatum:Wim " 871; mima-M WJMUTd-, UZM *wc-M)

Am) anixm.

Non tenimpem'tm rana entcntia, multiWampopuli celebrant.m \9th @MMM-z zm, que communiter ita identurda ajebatHera

clitusatuensMmm 5MB: optimum ee veritatis :cy-ww, AiotClCS "(7,116 Min Mp/?78; (Du-VW nvopwhaya n75- nIvnPvms :Poten

tiimaPrbatio q/Zi in idquod dcimas omnes conmtzant. Et Cicero; In re I. me."confcno amniumgentium jus natura: manda t. Seneca 5 Agumentum EMI, 7;

Verdad:e aliquid omnilms Piden'. Qljntilianus : Pro amis babmusM ingmccommmopinions connitm e. Nonura autm dxi gentes mo:- -

ratores. Nam, ut recte notat Porphyrius, mai 1 0M &zm-zm,, g FI- Ti UYVHF-val; ? M'Spum'm GJRJIDIS @Jzz-:g: quad-zm nacinesee

mmimv , *U-actaMmm, ex quilms non oponer ab qdisjudicibm imationcfctdbmwnatura convitiumari. Andronicus Rhodius: mp'

lgo-;Mc D75' (959 e 45: ?zum , Ec) liza""Mmm , TOWN?? W 6 '57$'

var ni @Firm 5 &mmb-s &ma ix-m , 'y SUPM- ? 73 37" 'AFA' ' A 4 yAUK

5.::-FP-PZ*--~,

-_.-..__.r-..__..."zrn-....

-,-_.zW

--5-'r-_In'***~

-..a______v0

76;. v. 2.

101. I. v.

8 DE'IVREBELLI

yin/mi ya, \ZJEJLM-l, :MZ 707; roa-genu m'm Jam-t'. homines reajankqu:

mentePmdz'tos immutabile ejus illudnatum quod dicitur'glzjod bis quimar.bido diomqueimt animo aliter widetm, m'bz'lz'd ad rem pertinet. Nam nec

mentitur qui meldulce e dicit, z'a'eo quod gratis aliter wdeatur. A quibusnon abit Plutarchi illud vita Pompeji. (Prez (En aliquam $57 ;ah-over,

w'l w dyiuteav {Jy 93 NM, aM igri-atnq TZ xauu?? ogy (pumv navigantes {9m s

e Ti-wm g Gia MMIMM gm-39m nutum quidem nullus hominum aut eautu'tferum atque inciabi/e animal,fed eemtur ubi extra natummodumpeccare atect , rwmqm ala confuetudine tvimque 3.9 locorum mutatione.redit'ad mmgmtudinem. Arioteles decriptionem hominis ex eo

qu'odipi proprium e hanc facit dpww@, Sn ;Men quam bomaunimuleflfuupte nutum mult/actum Idem alibi: mr-:Lv 'cv nic me@ @Javi/96801 [Li-'Ml' l @JUL fui vn; JleQ9uefLx/mg: naturale t jjreandum

in bis quee benecundum naturamfe babent, non in dquvatzlf.' XIII. Alteram juris fpeciem ee diximus jus voluntarum, quod.ex voluntate originem ducit : eque vel humanum veldivinum.t XIV. Ab humano incipiemus, quia id pluribus innotuit. e ergo

hoc vel civile , vel latius patens , vel arctius. Civile e quod a poIeate civili procictur. Poteas civilis e qu civitati prelLmautem civitas coetus perfedtus liberorum hominum , jurisfruendi 8C communis utilitatis caufa ociatus. Ius arctius patens 86

ab ipfa poteate civili non veniens , quan uam ei fubditum , va.rium e , praecepta patria, dominica; ac 1 qua funt fimilia in lecontinens. Latius autem patens ejus Gentium,id e uod Gentium omnium aut multarum voluntate vim obligandli accepit.

Multarum addidij quia vix ullum jus reperitur extra jus naturale,quod ipfum quoque gentium dici Ilet , omnibus gentibus com

mune. Imo aepe in una parte orbis terrarum ejus gentium quodalibi non e , ut de captivitate ac poliminio fuo loco dicemus.

Probatur autem hocjus oentium parimodo quo jus non fcriptumcivile, ui continuo 8C tellimonio peritorum eo enim hoc jus, utIecte notat Dio Chryoomus, 'eiupeF-ab ,GIS Ms, replet-tum temporis U

an. Atque in eam rem maximum nobis ufum prbent lluresannalium conditores. v - .. xv. lus voluntarium divinum quod lit , fatis ex ipfo vocum fono

intelligimus : id nimirum quod ex voluntate divina ortum habet.quo dicrimine ajure naturali, quod item divinum dici polfe dixia.mus, internocitur. In hoc ure locum habere poteft quod nimiumzindillimflse dicebat Anaxarchus , non ideo id Deum velle quia ju

._ v um

ACPACIiS,LlB.I. 9

ume, ed ee , id e jure debitum , qua Deus'voluit.Hoc autemjus aut datum e humano generi, aut populo ni. Hu

manogeneri ter jus datum Deo reperimus : atim pol hdmi?nem condtum , iterum in reauratione human generis po diluvium, poremoin lblmior reauratione per Chrium. Trahace jura haud dubie omnes homines obligan: ex quo quantumlts e ad eorum notitiam pervenerunr. - _ .

XVI. EX mnibus populis nnus e cui peculiarter-Deus juradare dgnatus e', populus cilcet Hebraeus , quem c alloquiturMoirs Deut. Iv, 7. @Lagen: tam magna cm' Deipmpinquz'imt Domina: .

Deus noerad omnia mota qm ez' fhcz'mm . que gen: tam magna , cuz'int ,conimtz'ones djjum &QMMS e lex b-ec tota quam ego bodie comm'U0

bz'sjmpono? Palmographus Palmo C xLv I I, qui in Latinis exemplaribus e Cx LIX , Indicar Deus fuerIm fm Iacolzo , conitutiones acjumua nn itafcit anti alli: idea jum ia non mugerzmt. Nec

dubtandum , quin allantur Iudxorum illi ( quOS inter Tryphonin dibutatone cum Iuno) qui exiimant etiam aliengenis , ialvi ee vellent, ilbeundum fuie legis Hebraicz jugum. Ne ueenim eos obligar lex quibus data non e. At quibus data itciex

ipa loquitur: Audi I'a'l. 85 pam fedus cum pis ictum , ipi inFeculiarem Dei populum adciti dcuntur : quodverum ee agno-.

ct & ex loco Deuteronomi XXXI I I , 4 , probar Maimonides.Quit inter ipos Hebraeos vixerunt [em er aliqui exteri homi

nes urC g uCHem zy @er , qualis Syrop nia Matth.xv , 7.2.quals ille Cornelius Act. X, 2. ?acpvammv , Act. XVI I, 4. He

braice DM"PDI" pi ex Fentibus , ut legitur ttulo Thalmudico de Rege.Tals qui e in ege dicitur "III-P Levt.XXI I ,2 5.

:mm "U Lev. XXV, 47. ubi Chaldzeus dixit incolam incircumciilm. Hi, ut narrant pi Hebraeorurn ma iri, leges Adamov 85

Nox datas ervare tenebantur, abinere 3% idols 8C anguine, 8;aliis quee n-a !no -loco memorabuntur , at non itemleges proprias lralitarum. Itaque cm Irae'lts nonlceret veci carne beix quee faro lo periiet, peregrinis famen inter ipos viventibusid lcebat, Deut.XIv, 2 I. Nii quod quibudam legibus [Pecialiter

expreum e , ut incolae is non minus quam indgenae teneantur.Extraneis etiam qui aliunde advenirent , neque inituts Hebrai~cis lbjicerentur , in templo Heroolymitano lcut Deum ado

rare,,&vctimas oerre , antibus tamen in loco 'peculiari ac ~parato atione lraelitarum , g Regum qui Latinis III Re

Q Sum)

.rln-...4-

.IHl

- 8111311 ~

_.-.._._-....--.-.7,-.,,?_.7.7,.

_ @

, , . . , . , . , 27 5 , ,

, , ,8

:, :. @ , , 1 , .

: , , - : 9 '

8. @ , , 5, , , , : , , ,

, ) ) , , : ( . 1 , . , . (: : @ ,

/1( : : 1 , ( : : ) / : : @

@ @ : : : @ @ / , : .7 : @ .

1.6. 82 ( ) @ ; ,_ @

( ) ):

. (

. , 3.) : ( , ,

, . , . ) 8 ,

: . 8

, @ , , : 8 . ) , ,

. , , _-:

~

AC PACIS,LIB. I. xxquam obilrinxitSed ab Iraelitis ablata 'eobligatio,quoad ritualia quidem , atim poftquam lex Euangelii coepit promulgarig

quod Apoolorum principi clare fuit revelatum, Act.X, I 5.quoadctera vero , nliquam opulusu ille per excidium urbis Sc defolationem prci am me_ pe retutions populus ee deiit. Nosvero alienigen non id Chrii adventu confecuti fumus , ut Mois lege non teneremur, ed ut qui antea fpem tantum fatis obcu

ram in Dei bonitate pofitam habere poteramus, nunc dierto federe ilciamur , utque in unam Eccleiam coalecere pomus

cum Hebrxis liis Patriarcharum, fublata iporum lege, quo velut interiepimento a nobis diinebantur. Eph.II , 14.

XVlI. Cum' ergo directam obligationem lex per Moem data innos inducere non pot, ut o endimus, videamus ecquem a

lium uilm habere pot tum in hac de jure belli, tum in imilibusaliis quaeionibus. Id enim cire ad multa refert Primum ergoocndir lex Hebrxa., id quod ea lege prcipimr non effe contrajus natur. Nam cumjus naturas ut ante diximus, it perpetuum

atque immutabile , non p'otuit Deo , qui injuus nunquam e,quicquam _adverfus id jus prcipi. Adde quod lex Moiis vocaturimmaculata 8C recta, Palm. XIX, qui Latinis x vr 1 I , 8. 8C Apoolo Paulo ancta, jua, bona, Rom. VI I, 12. De prceptis loquor.

nam de permis diinctius agendum e. permio enim qu leZe t (nam qu nudi e facti 8C im edimenti remotionem figni

cat huc non pertinet) aut plena e , qu dat ad aliquid omnino licite agendum; aut minor plena , qu tantum impunitatemdat apud homines , 8: jus ne quis alius impedire licite poit. EXprioris generis permifiione non minus quam ex rceptoi equi

tur id de quo lex agiticontra jus naturae non e e. De poeriori

genere aliter e res haber. Sed raro locum habet hc collectib:quia cum' permittentia verba int ambigua ',-' magis ex jure natnrinterpretari nos convenit utrius generis it permiio , quam expermiflionis modo adjus natur argumentando r0Cedere. Huic

rim obervationi anis e altera,licerenunc ls qui imperiuminter Chriianos Obtinem: le es ferre ejus enus cujus mt leges .per Mofem dat , 'nii i qu mt leges quarum tota ubantia adtempus Chri eXP'e-ctati ac Euangelii nondum revelati pertinean aut-nii Chrius ipfe contrarium aut in genere aut in fpecie

cntuerit. Nam his tribus Cauis demtis milla poteft alia exec1i gtari, cur quod olim Mois lege fuit conittum nunc'it extra ea

qu

ii

-

_

W

J....

.-..E-

u_.-.._...p_..-_

_"fn-.d'q-?LM_Tv.w-ii

-T_n.p.

ulul-1-of-"F".I'

1.1

||. .

. .

. ' . :: ( , 8

, , ., () . ] , , , , , ,

] 8 8: 1, 8 1. 8 , @,1'. 8211, 19. , 7. ;

, . , . , . 111, . 5 ( ,

, : 1 ,

. _ -

: ... 11.* ] .

. # '82'0 . /! ?# , 2 : 3 _ ,:.

. :/ : ' ' ' . ./03 , [ , @. _ :/ |22::.

. : : :: - 1 . .5!: /*. ` - ^- /:. : : :: |2 - . .)

, | 2 : : : : ., /!: |.

] , , :: !, ,

, . @ , 8: & , ] : 8. . , , $ 1 , 6.6: @ ..- :,

1: . , . ;

, 8 : : 1 !::.

. : ,

AC PACIS,LIE.I. 3.cum utrumvis liceat, aptas malt & integras omnes partes corporis,quam cade ui mminutas aut detortas haberei: primumque

ce ocium ut e quis conrvet in naturae atu , deinceps ut eateneat qux \cundum naturam int, pellatque contraria. At pohxc cognita (qui nocionem convenientize rerum cum ipa ratio

ne quee corporc e POtQI'; atque cam convenientiam, in qua ho

neum t propoitum, pluris faciendam quam ad qua: ola(frimum animi appeticio ferebatur; qua pn'm natura: comnen en!:

nos quidem rectas xationi , fd i recta ratio cal-io: nQbis e;ijdebeat quam illa int quibus ad anc venerimus. Hace cum vera*.int & ab mnibus ui judicio \no mt praediti facile ne ala de

mnratione ae um impetrent; equitur in examinando juranaturae primumvidendum guid illis naturae initiis Congruat, din

dcyeniendum ad illud quo quanquam P011: oritur , dignius tanen e; neque lmendum tantum , i detur, ed Omni modo expetendum. Hoc pumvero , quod honeum dcimus , pro mas

terae diveritate , modo ut ica dicam in .Poncto coniit , ut i velminimum inde abeas , ad vitium decctas; modo liberius haber

(Patium , ita ut &- eri'laudabiliter & ine turpitudine omitti aut::lite: eri pot, ferme quomodo ab hoc ee ad hoc non ee atm t tranitus; at inter aliter adver,ut album 8C nigrum, repe

rire e aliquid interpoitum , ve mixtum , ive reductum utrinque. Et in hoc poeriori genere mxime occupari olent leges

tum divina: mm humanae,id_agendo ut quod per \ laudabile tan- 'tum erat etiam deber inciplaii Supra autm-dlximus, de ure naturae cum queeritur, hoc quaeri , an cri aquilpot non injue:injuum autem id demum intelligi quod nece ariam cum natura

ratonal ac (bciali habet repugnantiam. Inter rima naturae nihilc quod bello repugnet, imo omnia potius ei avent. nam & nis

bclli, vitae membrorumque conirrvatio 8C rerumad vitam utiliumaut retentio aut acquiitio illis Ptimis natura: maximo convenir.8; vi ad camrem opus t uti, nihil haber primis naturae dentancum , cum animantbus mgulis vires idco int natura actributx, ut ibi tuendis juvandique lciant. Xenophon: MMM;um ma!pxbu Zum?, U' mp fas Ads MAG-9) 777; (Pm : omnia am'

mantiumgenerapugna": mmm: alz'qzmm ,' quammm difunde quam naturadidccmnt. In Halieution fragmento : Omnibm boem

Pmdium'quc datum mire 9' ncere tdi A.

Vimque mdzmqmti. ..' Horatius

.luq"..

..___

._

-.

-vz*Md_q_

,z-..

.

::

l

u0--99m

. 1111 1.1.1 : >

, :: . , : ? 1 :

: @ /, . .

. A'C PACIS,LIB.I. ,tates, copias, opcs augeamus. Non e ergo contra ocietats naturamibi propicere, atque conulere, dumjus alienum non tollatur : ac .

proinde nec V15 (lu-ze jus alberius non violar injua e: quod idemCicero ita extulit. Cumnt duogenera decertandi, unumperdiceptatwncm , altcrum Per Wim, cumque illud _Prqbriumit hominis , hoc bel/11mm,confug'iendum e adPoerim uti non licetzperiore. Idem alibi. Mid e Epi/l. Fam.

~_

_;_~_.

quod contra mimcri ne mipoet? Apud leianum e: Vimmi rPcl L I 5 Mm1m: licere Cajius cribit , idqmjus natura comparatur. apparet autem , in- -Uz. D. dc w'quiz , ex eo arma amis rape/[ere Iicere. Ovidius dixerat z UV" m

A'rmaque in armatosmerejuminunt. . .II. Id quod dicimus , non omne bellum juri naturaz adverar,probatur amplius ex acra hioria. Nam cum adverls Reges

uatuor qui Sodoma diripuerant Abrahamus cum mniris ac feeratis uis armatus victoriam reportaet , Deus per aeerdotem

uum Melchiedecum factum ejus probavit. lta enim illi Melchiedecus. Lamit Deo altijimo qui t'mdz'dit boes tuos in manum Mm. -Gen. XIV, zo. At ceperar arma Abrhamus, ut ex hioria apparet , ne pecialiDeimandatu: fretusigtur jure natura: , vir nonnctimus tantium, d 8C apientiunus,etiam extraneorum Be

roi atque Orphei teimonio. Hioria eptem Populorum quosIraelitis exindendos Deus tradidit non utar . lit enim ibi man

datum peciale ad exequendam rem Deo judicatam in populosmaximorum criminum reos : unde hzec bella in acris literis Dei

bella proprie hominantur, quippe Dei juu non humano arbitrioucepta. Adrem magis pertinet quod Amalecitas vim ibi inferentes Hebrzei ducibus Moe ac Ioila armis re ulerunt. Exod.VI I. quod Deus ante factmn nonjuerat, O actum probavit.

Sed 8C leges generales ac perpetuas de moc) gerendi belli Deusorulo uo przecripit Deut. XX , Io, I 5. eo p oendens juum

e lum etiam ine mandatu peciali lo eepoe. nam aperte ibidem cauam eptem populorum ab alorum populorum caua dill

tinguit: ac cum de juis cauis belli cipiendi nihil ibidem edicat , eo ipo oendit eas naturaliter .atis eie manieas : qualis

caua mendorum nium in bello Ie htaz adverizs Ammontas,Iud. XI. violatorum legatorum in belo Davidis adverus eodemII. Sam. x. Smul notandum quod dicit djvinus ad Hebraeos cri~ptor, Gedeonem, Baracum, Samonem, Icphthen, Devidem, Srmuelem,atque alios per dem debellae regna,invalme In bello,

cxercitus exterorum vertie infugam , XI , 33. 34. quolocq , du:B 2. Ims

..--:L;L

-.uzu

_'J'.

-.--WPF-quTEU__H=._..

.I

l

,.._3:_.Exp-u*-~.\

. 16 ..

: , : : : : . : : .

. : : , . 5. , :.8, :. ' _

111; [ : . :. . . : (! ) : [

, , , |. ,

_'ACPACIS,L_IB.I.' x7bella ea peculiares ex jure gentium eectus confequantur : unde

diinctio nacitur qua utendum nobis erit infra, in bellum folennejuris gentiuma quod 8C juum id e plenum dicitura &C non o

lenne , quod t'amen' non ideo juum elle definit , id e 'juri congruens. Nam aliis bellis modo qua ubit Caua, jus gentium non

adiit quidem , fed nec reit , ut infra latius explicabitur. Iurcgentium ( inquit Livius) ita comparatum efl ut arma armistPu/imtmz

Et Florentinus jus efle entium ait ut vim atque injuriam propulemus, ut corpus no rum tutemur. . '

v. De jure divino voluntario major e dicultas. Neque hicobjiciat quifquamjus natur elle immutabile , ac proinde neo

nihil in contrarium potuie conitui. id enim verum e in iisqu jus natur vetat aut prcipit z non in iis qu jure natur li

cent tantum. nam qu ejus funt generis , cum proprie juris natur non int, ed extra jus naturj ac vetari pount ac prcipL Soleti ergo primum a nonnullis contra bellum adferri lex dataNo

ejufque poeris: ubi Deus ic loquitura Gen. IX, 5, 6. materiamngmnem wah-um , I'd animarum mmmm rqbocam: ab omni beia

repofcam cum : atque etiam de manu bominis alterim , utpote an-is , rc

Lib. xln.

L. ut -Ur'm.

D. de ju.@jm

poft-am bominis animam *udmt anguinem hominis qui e in o[nomina, fanguis ejw qundetur: quia bominem ad qzgiemmmfcit Dem;

nic ergo quidam illud quod de repofcendo languine diciturp generalillime intelliguntg 8C altemm de emdendo vicim fangui

ne; comminationem efle voluntj non approbationem quorumneutrum mihi e peruadet. Nam interdictum de fanguine noncundendo latius non patet quam quod in lege e', Non occides;

uod neque capitalibus fuppliciis , neque bellis obitie manifem e. Lex ergo tarn hc quam illa non tam novi aliquid con itut quamjus natura: prava confuetudine pbliteratum declarat

atque repetir. unde verba illa intelligenda funt in eo fenfu qui vitium includitz icut homicidii nomine non quamvis hominis c

dem intelligimus , fed deinatam ac innocentisf uod vero equitur de fanguine viciffim emdendo , videtur mihi non factum- nudum, edjus contnere. Rem ita explco. Natura non iniquum

e ut quantum quifque fecit mali tantundem/patiatury juxta illudquod Rhadamanthi jus dicitur: -

lilia 'zm-:9m G x ;Pigi Yun x istim Wenn.

91150fcz't qui uefmt,jmet dj quum l l . lSneca pater hanc entcntiam ic regunt : Iulzfzma patzendz' iaer

3 quo _

_r

'E-...vui

.,.v--a

'ciMP_

,ng.l

.5

*-..'IM''

A_

:...

; ) /! , ::

: , (. , .@ : . 5

, :,

, : : , : : , 8: .: '

; : @

; / ." ,

; ,, ; , ?

? , , - '.

@ ! . , .. !! ?. . @ : .

; ( ) 9.3 ;

. ... . | : :/21.: . , ! .. .. ! , !, , [5| ]].

, .. : :.. ,

2.4. , ( , , 8,

, ) : 8:

- , : , . . ; -8 : ( , ._

. . , @ , - , ( . 5 8:

, . : , :.

AC,PACIS,:LI*-B.XI. 9EXOd. X VI I, 9. Adde jam uod captalia pplicia nec in homici

das tantum, ed & in alios Pacinoroos uutpata apparet, non Inodo apud populos extraneos, ed apudjpos Fix doctrinze alumnos,

Gen. X X X VI I I , 7.4. Nimirum conjectura divinae voluntatis ipanaturali ratione adjuvante imilibus a'd imilia proceerat , utquod in homicidam contutum erat, in alios quoque eximie no'

'centes non-iniquum videretur. Sunt enim quaedam quee vtx :zequpa'rantur , ut exiimatio , pudor virginalis-, des matrimoni,aut ine quibus vita.tuta ee non pote, ut imperii ocietatemcontinentis reverentia: adverilm quee quiaciunt , ii homicidismeliores non videntur. Huc pertinet vetus qua: apud Hebrzeos

exat traditio, leges plures Nox liis datas a. Deo quee non' omnes Moe narr'atae int, uia atis erat ad ipius initutum cas poeain lege peculiari Herxorum ee comprehenas. Sic adverus

nuptias inceas legem veterem quanquam -Moe lo loco nonmemoratam extie apparet Levit. XVI I I. Inter ea _au'tem qua:Nox lberis Deus edixt hoc quoque ajunt fuie z ut non' homici~dia tantumged 8C adulteria ,-8C conCubitus intei, item violenta:rapinae morte punirentur. Bod ipum -c'onrmant- Iobi verb-lXXXI , I lam vero data per Moem lex nctionibus capitalibusrafones adjicit, quxapud alios ppulos non-minus quam apudHebraeum populum valent: ut Levit. X VI I I, 24,2 5,27,28. Palm.

C I, . Prov. X X, 8. Et peculiariter de homicidiodicitur terra nonpoe expiari nii anguine homicida: il , Num. X X X v , 31, 3 3.Praeterea abilrdum cogitatu e Hebraeoipoplsdo indultumdic

lnam 8C aLutem publicam ac ngulorum_ munire pnis capitaEbus acl bello tueri , exteris autem regibus gentibuque idem

eodern 'tempore non luie: neque :amen reges eos aut gentesunquama Prophetis admonitus irprobari Deo uilm capita

lium \uppliciorum ac bella omnia, c'ut' de alispeccatis \admoniti aepe imt; -Imo contra quis non credat', Cum lex Mois de judi~ciis expream habueril divinx vo'lntatis mginem, recte ac piefacturas fuicte ntiones quee inde ibi exemplUm peternt? quod"

erre Graecps, Atticos praeertim, fecie credibile-e; unde tantain jure veteri'Attico ,~ 8C 'quod indi: \mtum eRomano'xu ta

bularum cum legibus Hebrazs imilitudoe; Sucere hace videntur ut appareatlegem N026 datan; pon eum hbere nlm (lu-:m *volunt qui bella omnia eo argumento-impugnarit. ' - - _

' VI. Speciem majorem' habent quee ex'Euangello contra' ,bellum' * B 4 adt-:run

4..

Ihufp:-~.-.

.-'-N.opu-o'

20 DE V-RE BEL,LI...-""I'FlIcaze.::rurl-

_v:___&TH.X-..._

.oun.

rci-z_-;K

'

_.._>...,__...-.I"...

rr''T"_vq-z

"LLr-j_,

q::2...

..."

4TT:___;______-__

r-a-.*'__,--'

.*..J

_.

AC PACIS,'LIB. .I. at

I

graviorai deljcta poenarum apectabiljum formidine coercetsHebr. II, 2.. 8C populum l-lebrum hac ratione in atu civiliso

cietatis continet,quo enu dcitur yp@- &MINT; Capm, Hebr. VI I,I 3.8L lex factorum,Rom. III, 27. aut fecundum id quod legis divin e proprium , quatenus fcilicet etiam mentis requirit purita

tema 8C aitus aliquos qui fine temporali poema omitti poflunt quoenil vocatur uaa moMZsK-J, Rom. VI I , 14. ,exhilarans animum,Plm. XIX, qui Latinis xvi 1 I , 9. Legieriti 8C Phariaei Priore illaparte contenti, fecundam qu Potior e inuper habebant, nequeinculcabant po ulo. quod verum efle non ex noris duntaxat li

bris , fed ex lofg ho uoque 8C magris Hebrxorum Oendi POte. Sed etiamcun am hanc partem quod attinct, cendum evirtutes quae a Chxiians exiguntur,etiam Hebraeis,aut commen

dari , aut prxcipi, ed non praecipi in eo gradu ac latitudine quoChriianis. vtroque autem hoc fnu Chrius ua Prcepta 0p- ponit veteribus : unde liquet verba ejus non continere nudam in

terpretationem Haze autem ciri non ad hoc tantum quod nuncin manu e refert , fed & ad multa ala , ne legis l-lebraic aucto

ritate upra quam quum e utamur. _VII. Omis ergo argumentationibus qu minus e nobis probant , primum ac praecipuum Icimonium quo bellandi jus zi

Chrii. lege non plane tolli probamus eo Pauli illud ad Timotheum I, II, I , z, 3. Honor ergo ante omnia utant depnarrationesj precesj

interpellationesp gratiarum afiionespro quibufvis hominibus :Pro regibus Uquibufvis in eminentia con/iitutis : ut tranquillam ac quietam vitam degamuscum omnipietate ac mctimre. nam id bonum gratumque e apud Deumferratorem nomm, qui omnes homines multfzrvari U ad agnirionem veri

tatis venire Tra enim hinc docemur: Gratum efle Deo ut regesfiant Chriianmt Chriiani facti reges maneantz quod ita ex

Plet Iunus Martyr : &xd/29m TQ; ,Guam-T; y; onvG y? vie Guammduuaiuezaggx cuiquam vir MMO-My ?zm-G.; euntem/ap Hoc precamur , ut Rage: dj

Prncipes fimulcum regali potejiate etiam fanam mentem conpquanturz& inlibro cui nomen conitutiones clementis recatur Eccleix

.mu-a, ni TEM id e magiratus ChriiaIOS : deinde de hoc Deoratum elle , ut Chriiani reges Chriianis aliis vitam tranquil-am Frxent. Bomodo vero? Alibi id explicar Rom. XI I 1,-4.Dei mini/fer e tuobono. qud fecerit quod malum efl , metae 5 non enimum gladium gerit nam Dei minier efl mindex ad iram ei qui quod

malumlefl ca@ Iure gladii per complexioncm omnis quidem i cocscnzo

'I

illl

l

--..--W-www-.WW_.mx

_..-__....I-..h

.

,A-_Li

aa;'

.'zur-:_.aan-MQ:

.__..__-_-fium-uu

'22 DEIVREBELLI

coercitio intelligitur , quomodo etiam apud lurilconfiiltos interdum ; fed ita tamen ut ars ejus fumma , ide verus gladii uus,

non excludatur. Huic oco illurando non parum fervit Palmusecu'ndus , qui quanquam in Davide uam habuit veritatem , ple

nius tamen 85 perfectius ad Chrium pertinet : ut difcere eAct. IV , 25. XI I I, 35. Hebr. v , 5. Is autemPalmus, reges om

nes hortatur ut Dei. filium venerabundi fufcipiantz hoc eft ute. mniros ei exhibeant , qua reges unt fcilicet , ut recte explicatcontra C Auguinus, cujus verba ad hanc rem pertinentia apponam. In boc

M" reges , cut eis divinitusPrzecipitur, Deoferviimt in quantum regesmt , in

regnojuo 170Mjubeant , malaprobibeant , non/clam quepertinent adbumanamjciemtcm, ruerumetiam quepertinent ad