47
vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]u kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf tyf OG6/n]sg 3f]if0ffkq

GLOBAL PLAN OF ACTION kz'cfg'jfz+ls ;|f]tsfnflu FOR ANIMAL ... · commission on genetic resources for food and agriculture global plan of action for animal genetic resources and the

  • Upload
    buingoc

  • View
    214

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

COMMISSION ONGENETIC RESOURCES

FOR FOOD ANDAGRICULTURE

GLOBAL PLAN OF ACTIONFOR ANIMAL GENETIC RESOURCESand the INTERLAKEN DECLARATION

vfB tyf s[lifsf nflucfg'jf+lzs ;|f]t cfof]u

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nfluljZj sfo{of]hgf tyfOG6/n]sg 3f]if0ffkq

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nfluljZj sfo{of]hgf tyfOG6/n]sg 3f]if0ffkq

vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;DaGwL

cGt/f{li6«o k|fljlws ;Dd]ngaf6 kfl/t

OG6/n]sg, l:jh/Nof08, #–& ;]K6]Da/ @))&

vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]u;+o'Qm /fi6« ;ª\3, vfB tyf s[lif ;ª\u7g/f]d, @))&

k'gd'b|0f @))*, @))(

o; ;"rgf ;fdu|Ldf k|of]u ePsf 9fFrf tyf ;fdu|Lsf] k|:t'tLs/0f s'g} klg d'n's, If]q, gu/ jf

ToxfFsf clwsf/L jf ToxfFsf ;Ldfsf] lgwf{/0fsf ljifodf sfg'gL jf ToxfFsf] ljsf;:t/sf] ljifodf

vfB tyf s[lif ;ª\u7g -PkmPcf]_ sf] kIfaf6 s'g} klg wf/0ffsf] cleJolQm xf] eGg] cy{ nfUb}g .

oxfF pNn]v ePsf :jTj -Kof6]G6_ k|fKt u/]sf jf gu/]sf lglZrt sDkgL jf pTkfbssf] pTkfbg

oxfF pNn]v gePsf cGo To:t} k|s[ltsf sDkgL jf pTkfbgsf] t'ngfdf PkmPcf]af6 ;dy{g

ul/Psf] jf l;kmfl/; ul/Psf] xf] eGg] cy{ nfUb}g .

cfOP;aLPg (&*–(@–%–!)%*$*–)

;jf{lwsf/ ;+/lIft . k|ltlnlk clwsf/jfnfsf] k"j{ lnlvt :jLs[lt glnP klg lzIff tyf cGou}/Jofkfl/s k|of]hgsf nflu ;|f]tnfO{ k"0f{¿kdf :jLsf/ ub}{ o; ;"rgf ;fdu|Lsf] k'gpTkfbg tyfljt/0f clwsf/of]Uo 5 . k|ltlnlk clwsf/jfnfsf] lnlvt :jLs[lt ljgf o; ;"rgf ;fdu|Lsf]k'gljqmL tyf cGo Jofkfl/s p2]Zosf nflu k'gp{Tkfbg k|ltalGwt 5 . o:tf] :jLs[ltsf nflulgj]bg lgDg lnlvtnfO{ ;Daf]wg ul/Psf] x'g'kg]{5 Mk|d'vljB'tLo k|sfzg gLlt tyf ;xof]u zfvf;~rf/ dxfzfvfPkmPcf]efPn] 8]n] 6d{ 8L sf/fsfnf, ))!%#, /f]d, O6fnLjf Od]n ug{sf [email protected]

k|ltlnlk clwsf/ PkmPcf] @))&

iii

;g\ @))& sf] ;]K6]Da/df cGt/f{li6«o ;d'bfon] kz' cfg'jf+lzs ljljwtfsf] x|f; /f]Sg] tyf ltgsf] ;|f]tsf] lbuf]

¿kdf pkof]u ug]{ nIo lnO{ t]O; /0fgLlts k|fyldstfx¿ ;lxt klxnf] ljZj sfo{of]hgf kfl/t u/]sf] 5 . o; ljZj

sfo{of]hgfn] ;x;|fAbL ljsf; nIo ! -clt ul/aL tyf ef]sd/L cGTo ug]{_ / & -jftfj/0fLo lbuf]kgf ;'lglZrt ug]{_

k|flKtsf nflu dxTjk"0f{ of]ubfg lbg]5 .

o; ljZj sfo{of]hgf !(^ d'n'ssf] ;xeflutf ;lxt nfdf] k|lqmofsf] pRrtd\ pknlAw xf] . o;nfO{ ;g\ @))& sf]

;]K6]Da/ # b]lv & ;Dd l:jh/Nof08sf] OG6/n]sgdf cfof]lht kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu cGt/f{li6«o k|fljlws

;Dd]ngdf !)( d'n'ssf k|ltlglwx¿n] kfl/t u/]sf 5g\ . pgLx¿n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu OG6/n]sg 3f]if0ffkq

klg kfl/t u/]sf 5g\ . o;af6 pgLx¿n] vfB / s[lif, ljZj vfB ;'/Iff, dfgj kf]if0f:t/df ;'wf/ tyf u|fdL0f ljsf;sf

nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, lbuf] pkof]u / ljsf;sf nflu pgLx¿sf] ;fd"lxs tyf JolQmut lhDd]jf/L k'li6

u/]sf 5g\ . pgLx¿ cfkm}Fn] ;|f]tdf kx'FrnfO{ ;xof]u k'¥ofpg] tyf logLx¿sf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfsf] plrt afF8kmfF8

;'lglZrt ug]{ s'/fdf jrgj4tf JoQm u/]sf 5g\ .

ljZjJofkL ¿kdf xfdLeGbf cufl8sf cg]sf}F k':tfaf6 kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Jofks ;DklQ / ljljwtf xfdLn] k|fKt

u/]sf 5f}F . xfdLn] rfN;{ 8flj{gn] h:t} pgLx¿k|lt >4f~hln JoQm ug'{k5{ . pxfFn] ;g\ !*^* df ætL dfgj h;n] xfd|f

3/kfn'jf kz'sf] jt{dfg cj:yfsf] ¿kdf cfk\mgf ;kmntfsf] lr/:yfoL :tDe 5f]8]sf 5g\ ltgn] cfZro{hgs ;Lk /

;tt pBdzLntf b]vfPsf 5g\Æ egL n]Vg'ePsf] 5 . oL kz'n] xfd|f] w}o{sf ;fydf ljZjsf Jofks df};d / kof{j/0fdf

cfkm"nfO{ c;Ld ¿kdf cg's"ng agfpg;Sg] k|dfl0ft u/] . cfh, a9\bf] ¿kdf hg;ª\Vofsf] dfu, pkef]Qmfsf] dfudf

kl/jt{g tyf df};d kl/jt{g / /f]ux¿sf] pb\udsf sf/0f a[xt\ kl/jt{g ef]Ug'k/]sfn] xfdL Psk6s k'gM o; cg's"n

agfpg;Sg] Ifdtf / clglZrt eljio ef]Ug;Sg] ;Defjgfdf e/kg'{k/]sf] 5 . s]xL klg gul/sg oL ;|f]tx¿nfO{ u'dfpg

lbg' ljut / eljiosf k':tf b'a}k|lt ckdfg ug'{x'g]5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu OG6/n]sg 3f]if0ffkq oL s'/f x'g

glbg tTsfn} sfo{ ug{ cfXjfg u5{ / oL r'gf}ltnfO{ ;Daf]wg ug{ pko'Qm cf}hf/sf] ¿kdf ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog

ug{ l;kmfl/; u5{ .

cj ;/sf/x¿n] ljZj sfo{of]hgfsf] ;kmn sfof{Gjogsf nflu lbuf] /fhgLlts OR5f k|bz{g ug'{k5{ / cfjZos kof{Kt

;|f]t kl/rfng ug'{k5{ . o;sf nflu Jofks If]qLo / cGt/f{li6«o ;xsfo{ cfjZos x'G5 . vfB tyf s[lif ;ª\u7g, cGo

;DalGwt cGt/fli6«o ;ª\u7g, d'n's, j}1flgs ;d'bfo, bftf, gful/s ;dfhsf ;+:yf tyf lghL If]q ;a}n] dxTjk"0f{

e"ldsf v]Ng'k5{ . Tof]eGbf klg a9L ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljljwtfsf] clws efusf] ;+/Ifssf ?kdf

/x]sf / ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n'ssf kz'kfns tyf ls;fg h;n] hLjg lgjf{xsf nflu cfkm\gf kz'df e/ kg'{k5{

pgLx¿nfO{ g}lts / Jojxfl/s b'a} ;xof]u pknAw u/fpg' cfjZos ePsf] 5 . ljZj sfo{of]hgfsf] ;kmntfsf nflu

pgLx¿sf] e"ldsf / cfjZostfnfO{ e'Ng' x'Fb}g .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljj/0f tof/ ug{, cg'udg ug{, ltgLx¿sf] rl/q lgwf{/0f ug{, lbuf] ¿kdf pkof]u ug{ /

;+/If0f ug{ /fli6«o tyf cGt/f{li6«o Ifdtfx¿df lgs} l/Qmtf / sdhf]/L 5g\ eGg] s'/fnfO{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf

nflu OG6/n]sg 3f]if0fkqn] :jLsf/ u/]sf] 5 / To;nfO{ tTsfn} ;Daf]wg ug'{k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf ljifodf

cfof]hgf ul/g] /fli6«o tyf cGt/f{li6«o sfo{qmdx¿sf nflu kof{Kt ljQLo ;|f]t tyf bL3{sfnLg ;xof]u kl/rfng ug{

klg o;n] cfXjfg u/]sf] 5 .

OG6/n]sg ;Dd]ngn] P]ltxfl;s pknlAw xfl;n u/]kl5 xfdLn] cg]sf}F kIfx¿sf ultnfO{ sfod /fVb} ltgLx¿nfO{

;Fu;Fu} cufl8 a9fpg' k5{ . ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n'ssf k|fljlws IfdtfnfO{ alnof] agfpg'k5{, kz' cfg'jf+lzs

;|f]tsf] lbuf] pkof]u tyf ljsf;, ;+/If0f tyf rl/q lgwf{/0fsf nflu /fli6«o sfo{qmd tyf gLltx¿ :yfkgf ug'{k5{ jf

pgLx¿nfO{ alnof] agfpg'k5{ / oL ;|f]tsf ljz]if rl/q tyf ljZjsf ;a} efusf kz'kfns tyf s[ifssf] jf:tljs

k|fSsyg

iv

cfjZostf emNsg] u/L k|efjsf/L kz' cfg'jf+lzs ;|f]t ;DaGwL cGt/f{li6«o gLltsf] ;+/rgfnfO{ lj:tfl/t ¿kdf lgdf{0f

ug'{k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug{ vfB tyf s[lif ;ª\u7g jrgj4 5 . ;ª\u7gsf]

vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs cfof]un] o; sfo{nfO{ lgb]{z ug]{5 / o;sf k|ult cg'udg ug]{5 .

of] ljZjsf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]t ;DkbfnfO{ ;+/If0f ug]{ zlQmsf] ¿kdf cfkm"nfO{ ;+nUg u/fpg / o;/L kz' cfg'jf+lzs

;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] ;kmntf ;'lglZrt ug{ d cGt/f{li6«o ;d'bfonfO{ cfXjfg u5'{ .

Hofs; 8fokm

dxflgb]{zs

ljifo;"rL

v

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu OG6/n]sg 3f]if0ffkq !

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf %

efu ! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] cf}lrTo kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu ljZj sfo{of]hgfsf] nIo tyf /0fgLlt &

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf]

nIo tyf /0fgLlt !)

efu ! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] cf}lrTo kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf !#

/0fgLlts k|fyldstf If]q !rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ tyf k|j[lQ tyf ;+nUg hf]lvdsf] cg'udg !$

kl/ro !$bL3{sfnLg nIo !$

/0fgLlts k|fyldstf ! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljj/0f tof/ ug]{, rl/q lgwf{/0f ug]{, k|j[lQ tyf;+nUg hf]lvd cg'udg ug]{ / d'n'sdf cfwfl/t k"j{ ;"rgf tyf k|lt/f]wk|0ffnL :yfkgf ug]{ !%

/0fgLlts k|fyldstf @ rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ tyf k|j[lQ / ;+nUg hf]lvdx¿sf]cg'udgsf nflu cGt/f{li6«o k|fljlws dfkb08 / ljlw ljsf; !^

/0fgLlts k|fyldstf If]q @lbuf] pkof]u / ljsf; !&

kl/ro !&bL3{sfnLg nIo !*

/0fgLlts k|fyldstf # /fli6«o lbuf] pkof]u gLlt :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f !*/0fgLlts k|fyldstf $ /fli6«o k|hflt tyf gZn ;'wf/ /0fgLlt tyf sfo{qmd :yfkgf !*/0fgLlts k|fyldstf % kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgsf nflu s[lif kof{j/0f ljlwsf] k|j4{g !(/0fgLlts k|fyldstf ^ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/tf / lbuf] pkof]usf nflu :yfgLo pTkfbg

k|0ffnL / tLgsf] dxTjsf] cfj4 1fg k|0ffnLnfO{ ;xof]u @)

/0fgLlts k|fyldstf If]q #;+/If0f @!

kl/ro @!bL3{sfnLg nIo @@

/0fgLlts k|fyldstf & /fli6«o ;+/If0f gLlt :yfkgf @@/0fgLlts k|fyldstf * :yfgLo ;+/If0f sfo{qmd :yfkgf / ;'b[9Ls/0f @#/0fgLlts k|fyldstf ( jfx\o ;+/If0f sfo{qmd :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f @#/0fgLlts k|fyldstf !) If]qLo tyf ljZjJofkL bL3{sfnLg ;+/If0f /0fgLlt ljsf; tyf sfof{Gjog @$/0fgLlts k|fyldstf !! ;+/If0fsf nflu k|fljlws ljlw / dfkb08 ljsf; @%

vi

/0fgLlts k|fyldstf If]q $gLlt tyf Ifdtf ljsf; @%

kl/ro @%bL3{sfnLg nIo @&

/0fgLlts k|fyldstf !@ kz'If]q ljsf;sf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t pkfosf of]hgf tyf sfof{Gjogsfnflu /fli6«o s]Gb|laGb'sf ;fy} /fli6«o ;+:yfsf] :yfkgf / ;'b[9Ls/0f @&

/0fgLlts k|fyldstf !# /fli6«o lzIff tyf cg';Gwfg ;+:yf :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f @*/0fgLlts k|fyldstf !$ lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/,

k|j[lQ / ;+nUg hf]lvd cg'udgsf nflu /fli6«o dfgj Ifdtf ;'b[9Ls/0f @(/0fgLlts k|fyldstf !% cGt/f{li6«o ;"rgf cfbfgk|bfg, cg';Gwfg tyf lzIff :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f @(/0fgLlts k|fyldstf !^ lgDg sfo{sf nflu ljsf;zLn d'n's tyf cy{tGq ;ª\qmd0fdf /x]sf d'n'ssf]

Ifdtf lgdf{0fsf nflu cGt/f{li6«o ;xof]u ;'b[9Ls/0f M• rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ k|j[lQ tyf ;+nUg hf]lvd cg'udg• lbuf] pkof]u / ljsf; tyf• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f #)

/0fgLlts k|fyldstf !& If]qLo s]Gb|laGb' :yfkgf tyf cGt/f{li6«o ;~hfn ;'b[9Ls/0f #)/0fgLlts k|fyldstf !* kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e"ldsf tyf d"Nosf af/]df /fli6«o r]tgf ljsf; #!/0fgLlts k|fyldstf !( kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e"ldsf tyf d"Nosf af/]df If]qLo tyf

cGt/f{li6«o r]tgf ljsf; #!/0fgLlts k|fyldstf @) kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o gLlt tyf sfg'gL ;+/rgf k'g/fjnf]sg

tyf ljsf; #!/0fgLlts k|fyldstf @! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu cGt/f{li6«o gLlt tyf sfg'gL ;+/rgf k'g/fjnf]sg

tyf ljsf; #@/0fgLlts k|fyldstf @@ kz' cg'jf+lzs ;|f]t gLlt ;DaGwdf cGo cGt/f{li6«o d~rsf ;fydf cfof]usf]

k|of; ;dGjo ##/0fgLlts k|fyldstf @# kz' cfg'jf+lzs ;|f]t ;+/If0f, lbuf] pkof]u / ljsf;sf nflu ljQLo ;|f]tsf

;fy} ;|f]t kl/rfngsf k|of; ;'b[9Ls/0f ##

efu ! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog tyf ljQLo nufgL #%

1

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu OG6/n]sg 3f]if0ffkq

!= vfB tyf s[lifsf nflu / ljz]ifu/L jt{dfg tyf eljiosf k':tfsf nflu vfB ;'/Iffsf nflukz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] dxTjk"0f{ e"ldsf / d"NonfO{ :jLsf/ ub}{, oL ;|f]tsf] nf]k tyf Ifosfsf/0f u|fdL0f ;d'bfosf] vfB ;'/Iff tyf lbuf] hLjgk|lt d'vl/t r'gf}tLsf af/]df ;r]t/xFb}, xfdL Ps;o gf} d'n's / o'/f]k]nL ;d'bfo / aofnL; j6f ;ª\u7gsf k|ltlglwx¿ ;+o'Qm/fi6« ;ª\3sf] vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] lgdGq0ffdf tyf l:jh/Nof08 ;/sf/sf] cfltYodfl:jh/Nof08sf] OG6/n]sgdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu k|yd cGt/f{li6«o k|fljlws;Dd]ngdf e]nf eO{, xfd|f lhDd]jf/L tyf ;Daf]wg ug'{kg]{ cg]sf}F r'gf}tLk|lt ;r]t x'Fb}, o;ljifodf k|ult ug{ ;lsG5 / ug}{k5{ eGg] s'/f :jLsf/ u5f}F tyf ljZj:t ePsf 5f}F . vfB tyfs[lifsf nflu tyf ljZj vfB ;'/Iffsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; tyf;+/If0fsf nflu Pp6f k|efjsf/L cGt/f{li6«o ;+/rgf :yfkgf ug{ of] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu cGt/f{li6«o k|fljlws ;Dd]ng Pp6f k|d'v of]ubfg ePsf] 5 .

@= vfB tyf s[lifsf nflu cfkm\gf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tdfly /fHosf] ;fj{ef}d clwsf/ 5 eGg]s'/f xfdL :jLsf/ u5f}{F .

#= vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, lbuf] pkof]u / ljsf;df xfd|f ;fd"lxstyf JolQmut lhDd]jf/L k'li6 ub}{ xfdL oL ;|f]tk|lt d'n's, If]q tyf hgtfsf] cGt/lge{/tf:jLsf/ u5f}{F .

$= vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, lbuf] pkof]u tyf ljsf; xfl;n ug{xfdL cfkm}Fdf jrgj4 5f}F . ;DalGwt cGt/f{li6«o lhDd]jf/L tyf /fli6«o sfg'g cg'¿k oL;|f]tdf kx'FrnfO{ ;'ud agfpg tyf pgLx¿sf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfsf] plrt ;fem]bf/Lk|ltklg xfdL jrgj4 5f}F . ljZj vfB ;'/Iff lj:tf/ ug'{, dfgj kf]if0f:t/ ;'wf/ ug'{ tyf u|fdL0fljsf;df of]ubfg lbg' xfd|f] p2]Zo xf] .

%= vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]usf] lgb]{zgdfd'n'sx¿sf] k|of; k|lqmofdf ljsf; ul/Psf] ævfB tyf s[lifsf nflu ljZjsf kz' cfg'jflz+s;|f]tsf] cj:yfÆ nfO{ xfdL :jfut u5f}{F . of] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yfsf af/]df klxnf]ljZjJofkL Jofks d"Nofª\sg xf] / o;n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfnfO{cfwf/ k|bfg u5{ .

^= kz' k|hfltdf ljBdfg ljljwtfsf] ;s];Dd k|of]u a9\bf] vfB pTkfbg / dfgj kf]if0fdf ;'wf/dfdfq xf]Og u|fdL0f ;d'bfosf] yk lbuf]kgf jf yk k|efjsf/L pTkfbg k|0ffnLdf klg x'g]5 eGg]xfdLn] :jLsf/ u/]sf 5f}F . kz' k|hggdf 7"n} ¿kdf Iflt eO/x]sf] s'/f xfdL oxfF ;"rgfsf]¿kdf pNn]v ug{ rfxG5f}F . vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/ x|f; /Ifon] vfB ;'/Iff, dfgj kf]if0f ;'wf/sf] :t/ / u|fdL0f ljsf; lj:tf/df k|efj kfg]{5 . xfdLkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] yk ;+/If0f, ljsf;, ;'wf/ tyf lbuf] pkof]unfO{ lj:tf/ ug'{k5{ eGg]s'/f :jLsf/ u5f}F .

2

&= kz' cfg'jflz+s ;|f]tdf a9\bf] b/n] Ifosf sf/0f hf]lvddf k/]sf kz' k|hflt ;+/If0f ug{tTsfn} sfd ug'{k5{ eGg] xfdL :jLsf/ u5f}F .

*= kz' cfg'jflz+s ;|f]tsf] ;'wfl/Psf] lbuf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0fsf nflu ljz]ifu/Lcg';Gwfgdfkm{t 1fgsf] ljsf;nfO{ k|j4{g ug'{kg]{ cfjZostfnfO{ xfdL :jLsf/ u5f}F .

(= ljZje/ /x]sf / k':tf}Fk'':tf;Dd sfd ul//x]sf ;fgf kz'kfns, ls;fg, kz'kfns tyfkz'k|hggstf{ -gZn pTkfbs_ sf] k|ToIf / k|fs[lts 5gf}6sf sf/0f vfB ;'/Iff, lbuf]hLjg tyf dfgj ;d[l4sf nflu ;a}eGbf dxTjk"0f{ kz' cfg'jflz+s ;|f]t ;Dej ePsf] xf] eGg]s'/f xfdL :jLsf/ u5f}{F . o;sf] glthfsf] ¿kdf Jofks k|sf/sf kz'gZn /x]sf 5g\ h;n]jftfj/0f, dfgjtf tyf o;sf] ;f+:s[lts ;Dkbfsf nflu Jofks kmfObf pknAw u/fpF5g\ .u|fdL0f tyf ;x/L hgtfsf] kz' ljsf;, vfB ;'/Iff, /fd|f] kf]if0fsf ;fy} u|fdL0f ;d'bfosf]lbuf]kgfsf nflu Ps cfwf/sf] ¿kdf oL ;|f]tsf] ;+/If0fdf ;a} d'n'sn] cfkm\gf] e"ldsfv]Ng'k5{ eGg] s'/fdf xfdL ;r]t 5f}F .

!) jftfj/0fdf kl/jt{gsf ;fy} df};ddf kl/jt{gsf sf/0f eljiodf pTkfbgdf cfpg] r'gf}tL;dfgf ug{ /f]u / k/hLjL lj?2sf] k|lt/f]w j[l4 ug{ tyf kz' pTkfbgsf nflu pkef]Qmfsfdfudf x'g] kl/jt{gnfO{ ;Djf]wg ug{ s[ifs, kz'kfns tyf kz' k|hgg\stf{nfO{ ;Ifd agfpgvfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljljwtf sfod /fVg' clt cfjZos 5 eGg]s'/f xfdL :jLsf/ u5f}{F . xfdLn] h}ljs ljljwtfsf] cGtlg{lxt d"No tyf kz' gZn pTkfbgsf]jftfj/0fLo, cfg'jf+lzs, ;fdflhs, cfly{s, cf}ifwLo, j}1flgs, z}lIfs, ;f+:s[lts tyfcfWoflTds dxTj tyf cfpFbf dfgj k':tfsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t pknAw x'g] s'/f ;'lglZrtug]{ xfd|f] lhDd]jf/LnfO{ klg xfdLn] :jLsf/ u/]sf 5f}F .

!! xfdLnfO{ yfxf 5 ls df;', b"w tyf cGo kz' pTkfbgsf] dfu gf6sLo ¿kdf al9/x]sf] 5 . vfBtyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fn] ljZj vfB ;'/Iffsfnflu /f]d 3f]if0ffkqsf p2]Zox¿, ljZj vfB lzv/ sfo{of]hgfsf ;fy} ;x;|fAbL ljsf;sfnIox¿ ljz]ifu/L clt ul/aL / ef]sd/L cGTo ug]{ nIo ! tyf jftfj/0fLo lbuf]kgfnfO{;'lglZrt ug]{ sfo{df dxTjk"0f{ of]ubfg lbg] nIo & k|flKtdf pNn]vgLo of]ubfg lbg]5 .vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fn] Ph]G8f @!tyf h}ljs ljljwtfsf nflu dxf;lGwsf] sfof{Gjogdf ;xof]u ug{ dxTjk"0f{ ¿kdf of]ubfgug]{5g\ .

!@= xfdL ljZjsf ;a} efusf :yfgLo tyf cflbjf;L ;d'bfo tyf s[ifs, kz'kfns, kz'k|hgg\stf{n] vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fdflgs} 7"nf] of]ubfg lbPsf 5g\ / eljiodf klg lbg]5g\ eGg] s'/f :jLsf/ u5f}{F . xfdL kz'k|hggsfo{df ;+nUg ePsf ;a} JolQm h;n] ;fdflhs cfjZostf k"/f ug{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]:j¿kdf kl/jt{g u/]sf 5g\ pgLx¿sf] P]ltxfl;s tyf ;DalGwt of]ubfgnfO{ klg :jLsf/ u5f}{F .pgLx¿sf] kz'wgsf] cfg'jf+lzs ;|f]tsf] :jfldTj tyf Joj:yfkgn] g} ljutdf pgLx¿nfO{dxTjk"0f{ of]ubfg ug{ ;Ifd agfPsf] xf] . o; :jfldTj tyf Joj:yfkgnfO{ eljiodf ;fdflhskmfObfsf nflu ;'lglZrt ug'{k5{ . vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]uaf6k|fKt ePsf kmfObfsf] plrt ;fem]bf/Lsf nflu pgLx¿ klg ;xefuL x'g'k5{ eGg] s'/fdf xfdLb[9 5f}F . lbuf] hLljsfsf nflu of]ubfg lbg] kz' k|hgg\ pTkfbg;Fu ;DalGwt k/Dk/fut 1fgsf];Ddfg, ;+/If0f tyf Joj:yfkg sfo{ d'n'ssf] sfg'gL Joj:yf cg';f/ plrt ¿kdf ug'{kg]{cfjZostf tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0f ;DaGwL ljifodf/fli6«o:t/df ul/g] lg0f{o k|lqmofdf ;a} ;/f]sf/jfnfsf] ;xeflutfsf] cfjZostfnfO{ xfdL:jLsf/ u5f}{F .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf OG6/n]sg 3f]if0ffkq

!#= eljiosf] kz' pTkfbgsf] dfunfO{ lbuf] s[lif tyf ljsf;sf] kl/j]zdf k"/f ug'{k5{ / o;sfnflu cfly{s ljsf; tyf ;fdflhs, ;f+:s[lts tyf jftfj/0fLo p2]Zox¿sf] k|flKtsf nfluPsLs[t pkfo cfjZos k5{ eGg] s'/fdf xfdL ;r]t 5f}F . xfdLn] k/Dk/fut tyf cfw'lgs1fg tyf k|ljlwnfO{ ;s];Dd /fd|f]¿kdf PsLs[lt ug]{ Joj:yfksLo pkfo, s[lif kof{j/0fLok|0ffnLsf] pkfo tyf PsLs[t k|fs[lts ;|f]t Joj:yfkgsf cEof;x¿nfO{ pkof]u ug'{k5{ eGg]s'/f a'em]sf 5f}F .

!$= xfdL kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljj/0f tof/, cg'udg, rl/q lgwf{/0f, lbuf] pkof]u, ljsf;/ ;+/If0fsf nflu /fli6«o tyf cGt/f{li6«o Ifdtfdf k|d'v l/Qmkgf / sdhf]/L 5g\ eGg] s'/f:jLsf/ u5f}{F . ljZj vfB ;'/Iff tyf lbuf] u|fdL0f ljsf;df of]ubfgsf nflu kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf nflu /fli6«o tyf cGt/f{li6«o sfo{qmddf 7"nf] cfly{s ;|f]t / bL3{sfnLg ;xof]ucfjZos 5 eGg] s'/f xfdL :jLsf/ u5f}{F . xfdL sdhf]/Lx¿ klxrfg ug]{ ;+:yfut Ifdtf,Joj:yfkg ;+/rgf, sfo{qmd tyf gLltdf k'g/fjnf]sg ug'{k5{ / ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n'sdf/fli6«o Ifdtf ;'b[9 u/L oL s'/fnfO{ ;Daf]wg ug'{k5{ eGg] s'/fnfO{ ;dy{g hgfpF5f}F . kz'cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkg ug]{ xfnsf k|of;df tyf k|d'v l/Qmkgf tyf sdhf]/L x6fpg;/sf/ j}1flgs, s[ifs, kz'kfns, kz' k|hgg\stf{ tyf pkef]QmfaLr a[xt\ ;fem]bf/Lsf nflucfXjfg u5f}{F .

!%= xfdL kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0f;Fu ;DalGwt k|ljlwsf] x:tfGt/0fljZj vfB ;'/Iff / ljZjsf] a9\bf] hg;ª\Vofsf] cfjZostfsf nflu geOgx'g] s'/f xf] /;DalGwt cGt/f{li6«o bfloTj / ;DalGwt /fli6«o sfg'g adf]lhd / o;df ;xof]u ug'{k5{ eGg]s'/fnfO{ :jLsf/ u5f}F . xfdL vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u,ljsf; / ;+/If0fsf nflu s[ifs, kz'kfns, kz' k|hgg\stf{, :yfgLo tyf cflbjf;L ;d'bfo,;ª\u7g tyf ;+:yf, lghL If]q tyf gful/s ;dfhsf] ;xof]u / ;xeflutf cfjZos 5 eGg]s'/f xfdL :jLsf/ u5f}{F .

!^= xfdLn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu klxnf] cGt/f{li6«o ;Dd]ngdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu ljZj sfo{of]hgf kfl/t u/]sf 5f}F . xfdL o;nfO{ /fli6«o h}ljs ljljwtf tyf s[lifsfgLlt, of]hgf / sfo{qmd ;dfof]hg ug{ ug'{kg]{ s'/fsf] k|d'v dxTjdf tyf o;df geOgx'g]/fli6«o, If]qLo tyf cGt/f{li6«o ;xof]usf nflu ;xdt 5f}F . o; kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nfluljZj sfo{of]hgfn] gLlt, ;+:yf tyf Ifdtf ljsf;nfO{ ;'b[9 agfpFb} vfB tyf s[lifsf nflukz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkg lqmofsnfknfO{ lj:tf/ ug{ Pp6f PsLs[t tyf ;+utLk"0f{;+/rgf pknAw u/fpF5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{Gjogn] rfn'lqmofsnfkx¿aLr ;xof]u l;h{gf ug'{sf ;fy} pknAw ljQLo tyf dfgj ;+;fwgsf] ;a}eGbfk|efjsf/L pkof]udf ;xof]u u5{ / ljsfzLn d'n'snfO{ ;xof]u ug{ kof{Kt ljQLo ;fwg sfodug{ a9L k|of; cfjZos k5{ .

!&= gofF tyf yk ;|f]tn] vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; /;+/If0fnfO{ ;Daf]wg ug{ ljZjsf] Ifdtfdf 7f]; ¿kdf kl/jt{g ug{;S5 eGg] s'/fnfO{ xfdL:jLsf/ u5f}{F . ljsf;zLn d'n's / ;ª\qmd0fdf /x]sf cy{tGqo'Qm d'n'snfO{ kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjogdf ;xof]u ug{ ljQLo ;|f]tdf kofKt ¿kdf j[l4 ug]{s'/f ;'lglZrt ug{ 7f]; kfOnf lng'k5{ egL xfdL ;'emfj lbG5f}F .

33

4

INTERL AKEN DECL ARATION ON ANIMAL GENETIC RESOURCES

!*= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug]{ k|d'v lhDd]jf/L /fli6«o ;/sf/x¿df /x]sf] 5 eGg] s'/f xfdL :jLsf/ u5f}F{ . xfd|f] /fli6«o Ifdtf / ;|f]tcg';f/ kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug{ cfjZos kfOnf lng] xfd|f jrgj4tfnfO{ ;Ddfgug]{ cleef/f lnG5f}F . xfdLnfO{ ;fy lbg xfdL ;a} hgtf pgLx¿sf] ;d'bfo tyf ;+:yfx¿nfO{cfdGq0f u5f}F{ .

!(= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfnfO{ sfof{Gjog ug{ d'n'ssf k|of;nfO{ ;xof]u ug{;+o'Qm /fi6«;ª\3sf] vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] dxTjk"0f{ e"ldsfnfO{ xfdL :jLsf/ u5f}F{ . xfdLkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjogsf] k|ult cg'udg ug{, d"Nofª\sgug{ / k|ltj]bg lbg ;+o'Qm /fi6« ;ª\3sf] vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] vfB tyf s[lifsf nflukz' cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]unfO{ cfdGq0f u5f}F{ .

@)= xfdL vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;DaGwL cGt/f{li6«o ;Dd]ng cfof]hgfu/]sf]df, cltg} /fd|f] Joj:yfkg pknAw u/fOlbPsf]df / ;Dd]ngsf] ax'k|z+l;t ;kmntfdfof]ubfg lbg] xflb{s cfltYosf nflu l:jh/Nof08 ;/sf/k|lt xflb{s cfef/ JoQm ub{5f}F{ .

;g\ @))& ;]K6]Da/ & df kfl/t

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf OG6/n]sg 3f]if0ffkq

5

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu ljZj sfo{of]hgf

!= vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t ljZj vfB ;'/Iffsf nflu h}ljs cfwf/sf] Pp6fgeO{ gx'g] efu xf] / o;n] c/af}F hgtfsf] hLljsfdf of]ubfg lbPsf] 5 . o;sf] Jofks ;|f]tcfwf/ dfgj hLjg tyf ;d[l4sf nflu dxTjk"0f{ s'/f xf] / o;n] ef]sd/L cGTo ug{ of]ubfglbG5 . hnjfo' kl/jt{gsf ;fy} kl/jt{g eO/x]sf ;fdflhs cfly{s tyf jftfj/0fLo cfj:yfnfO{;dfof]hg ug{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]t cltg} dxTjk"0f{ s'/f xf] . oL kz' k|hgg\stf{sf nflusRrfkbfy{ x'g\ eg] s[ifssf nflu ;a}eGbf geO{ gx'g] pTkfbg ;fdu|L x'g\ . /fd|f];Fu Joj:yfkgul/Pdf pgLx¿ slxNo} Ifo x'g'kb}{g . oxfF o;sf] pkof]u / ;+/If0fdf cfGtl/s ¿kdf s'g} klgc;fdf~h:o 5}g . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, lbuf] pkof]u / pgLx¿sf] pkof]uaf6 k|fKtplrt ;fem]bf/L cGt/f{li6«o rf;f]sf] ljifo xf] / kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfo; If]qdf cGt/f{li6«o ¿kdf :jLsf/ ul/Psf] klxnf] sfo{;+/rgf xf] . kz'h}ljs ljljwtfsf] Jofkspkof]unfO{ k|j4{g ubf{ dfgj :jf:Yo tyf kf]if0f ;'wf/df of]ubfg lbg ;S5 / o;n] hLljsfsf]ljljwtf tyf cfocfh{gdf cj;/x¿ lj:tf/ ug{;S5 .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] ljsf;@= ;g\ !(() df vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] ljZjJofkL ¿kdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] Joj:yfkgsf

nflu lj:t[t sfo{qmd tof/L cf/De u/]sf] lyof] . ;g\ !((# df vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] vfB;'/Iff tyf u|fdL0f ljsf;sf nflu 3/kfn'jf hgfj/ tyf pgLx¿sf] pTkfbgsf] of]ubfgnfO{ alnof]agfpg tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Iflt /f]Sg, /fli6«o, If]qLo tyf ljZjJofkL k|of;nfO{ lgb]{zgug{ s[lif kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgsf nflu ljZjJofkL /0fgLlt k|sfzdf Nofof] .

#= vfB tyf s[lifsf nflu ljZjsf kz' cfg'jflz+s ;|f]tsf] cj:yfsf] tof/Lsf nflu d'n'sx¿n]cufl8 a9fPsf k|lqmofnfO{ vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu cGt/;/sf/L cfof]un] ;g\ !((& b]lv lgb]{zg u/]sf] lyof] . ;g\ @))! df vfB tyf s[lif;ª\u7gn] ;a} d'n'snfO{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yf / k|j[lQ, vfB tyf s[lif tyf u|fld0fljsf;sf nflu kflnPsf kz'x?sf] jt{dfg / ;Defljt of]ubfg / oL ;|f]t Joj:yfkg ug]{ /fi6«sf]Ifdtf tyf k|fyldstfo'Qm sfo{;"lr a'emfpg cfXjfg u/]sf] lyof] .

$= vfB ;'/Iff / d'n'ssf] ljsf;df kflnPsf kz'x?sf] ljljwtfsf] of]ubfg dxTjk"0f{ / ck|lt:yfkgLoePsf] s'/f d'n'sut k|ltj]bgn] b]vfPsf] 5 . oL k|ltj]bgn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;DefljtIfdtfsf] k"0f{ ;b'kof]u ePsf] gb]lvPsf] / ljsl;t tyf ljsf;zLn d'n's b'a}df h}ljs ljljwtfuDeL/¿kdf Iflt eO/x]sf] s'/fnfO{ k'li6 u/]sf 5g\ .

%= o; Ifosf cg]sf}F sf/0f 5g\ / To;df pTkfbg k|0ffnLdf kl/jt{g, ofGqLs/0f, r/ge"ld ;|f]tsf]Ifo, k|fs[lts ljklQ, /f]ux¿sf] pTklQ, cg'ko'Qm e'/f pTkfbg gLlt tyf Jojxf/, jfXo k|hfltsfe'/fsf] cg'ko'Qm :yfkgf, kz'kfnssf] e"lddflysf] lgoGq0f, ;'/Iff / cGo k|fs[lts ;|f]tdflysf]kx'Frsf] u'dfO, kl/jt{g eO/x]sf] ;f+:s[lts Jojxf/, k/Dk/fut ;+:yfx¿ / ;fdflhs ;DaGwdf Ifo,

! cGt/f{li6«o k|fljlws ;Dd]ngn] cfkm\gf] 5nkmnsf nflu lgDg kfl/eflifs zAbx¿nfO{ pkof]u u/]sf] lyof] .kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfel/ kz' cfg'jf+lzs ;|f]t eGgfn] ljz]if¿kdf vfB tyf s[lifsf nflu ;Defljt¿kdf pkof]u x'g] kz' cfg'jf+lzs;|f]tnfO{ hgfpF5 . o; b:tfj]hdf pkof]u ePsf] kz' eGgfn] vfB tyf s[lifsf nflu pkof]u x'g] ;a} 3/]n' hgfa/nfO{ ;d]6\5 . o; zAbn] vfB tyf s[lifdfof]ubfg lbg] kG5L / :tgwf/L k|hflt b'a}nfO{ ;d]6\5 . ;Dd]ng vfB tyf s[lifsf ;ª\u7gnfO{ oL kl/efiffnfO{ yk ljsf; ug{ cfu|x u5{ .

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

6

hg;ª\Vofsf] j[l4 / ;x/Ls/0fsf] k|efj / lbuf]kgf, kof{Kt gLltut ljsf; tyf cfly{s pkfosf;DaGwdf Jojxf/x¿sf] k|efjsf] d"Nofª\sgsf] c;kmntf k5{g\ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifon]vfgf tyf pkef]Qmfsf] kl/jt{g eO/x]sf] ?lrsf ;fy} jftfj/0f tyf ;fdflhs cfly{s kl/jt{gk|ltk|ltlqmof lbg] s[ifs tyf kz'kfnssf] Ifdtfdf r'gf}tL lbPsf] 5 .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] ;+/rgf tyf ;ª\u7g^= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfof{of]hgfdf tLg efu /x]sf 5g\ M

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] cf}lrTo,sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf, / tx nufpg] sfof{Gjog / ljQLo nufgL .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

7

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj

sfo{of]hgfsf] cf}lrTo

&= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljBdfg Ifosf] k|j[lQ / Go"g pkof]udf ;'wf/ ug{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu ljZj sfo{of]hgfleq /x]sf sfo{sf] /0fgLlts k|fyldstfn] ljz]if pkfo k|:tfj u/]sf] 5 .;x;|fAbL ljsf; nIo tyf cGo cGt/f{li6«o argj4tf cg';f/ vfB ;'/Iff, lbuf] ljsf; / ul/aLlgjf/0fdf cGt/f{li6«o k|of;df sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstfn] dxTjk"0f{ of]ubfg lbg]5 .

*= ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yfn] klxnf]k6s kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e"ldsf, d"No/ cj:yfsf] ljifodf ljZjJofkL ¿kdf lj:t[t d"Nofª\sg pknAw u/fpF5 / o;n] s[lifsf nflukz'kfng If]qsf] dxTjnfO{ phfu/ u5{ . vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf]pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu kz' cfg'jf+lzs ljZj sfo{of]hgfdf /x]sf] sfo{sf nflu /0fgLltsk|fyldstf ljZj vfB ;'/Iffsf nflu To;sf] 7"nf] dxTj tyf s[lif kof{j/0fsf] cfGtl/s efusf]¿kdf 3/kfn'jf hgfj/sf] ljljwtfsf] ljz]if u'0fsf sf/0f cfjZos 5g\ .

(= kz'wgsf] cfg'jf+lzs ljljwtf tyf To;sf] pkof]usf] ljifodf k|foM To;sf] gZn pTkfbgsf];Gbe{df 5nkmn x'G5 . gZn pTkfbg eGgfn] ef}lts PsfOeGbf klg ;f+:s[lts cjwf/0ff xf], hf]d'n's–d'n'sdf km/s 5 . of] tYosf] cfg'jf+lzs ¿kdf rl/q lgwf{/0fnfO{ lgs} sl7g agfpF5 .lbuf] ljsf;sf nflu ljljwtfnfO{ gZnsf ;[ª\vnfaLr / gZnaLr k|hfltsf] :t/;Dd ljrf/ ug'{/ a'em\g' cfjZos 5 .

!)= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] k|d'v u'0f M• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljljwtf vfB tyf hLljsf ;'/Iffsf nflu cfwf/e"t dfgj

cfjZostf k"lt{ ug{ geOgx'g] s'/f xf] . pgLx¿n] df;', b"w / b"UwpTkfbg, km'n, /];fn'uf, c:yfoL / :yfoL cfjf;sf nflu ;|f]t, dnsf] tyf OGwgsf nflu uf]a/, >dl;sf/sf nflu ;xof]u tyf ljqmLsf nflu pTkfbg lbP/ dfgj cfjZostf k"lt{ ug{ of]ubfglbG5g\ . cfg'jf+lzs ljljwtfn] hgfj/sf] gZn pTkfbg tyf To;sf] sfo{k|s[ltnfO{dfq hgfpg] xf]Og To;n] pknAw cfxf/ / kfgL, df};d, sL/f tyf /f]usf ;fy} ljleGgjftfj/0fdf 3'nldn x'g;Sg] IfdtfnfO{ klg hgfpF5 . ljz]ifu/L ljsfzLn d'n'ssf] ljljwkz' cfg'jf+lzs ;|f]t cfly{s ljsf;sf k|d'v s'/f x'g\ . ljZjsf sl/a &) k|ltzt u/Lahg;ª\Vof cfkm\gf] hLljsfsf] dxTjk"0f{ efusf] ¿kdf kz'wgdf e/k5{g\ . oL ;|f]tsf]ljljwtf / clt ;'vf, pi0ftf, zLt tyf tfksf cj:yfdf klg 3'nldn x'g;Sg] gZn /k|hfltsf Ifdtfn] dfgj hLjgnfO{ of] ljZjdf cfl6{s tyf lxdfnL If]qb]lv clt tfko'Qm/ ;'vf tyf afnL pTkfbgdf e/} kg{ g;lsg] sl7g If]qdf klg ;Dej agfPsf] 5 .

• kz'k|hfltnfO{ klxnf]k6s 3/kfn'jf agfPkl5sf] !@,))) jif{df ljljw jftfj/0fdf s[ifstyf kz'kfnsn] &))) eGbf a9L 3/kfn'jf hgfj/sf] gZn ljsf; u/]sf 5g\ . oLgZnn] clxn] cfg'j+zx¿sf] df}lns ;+of]hgnfO{ k|ltlglwTj u5{g\ . o;/L vfB tyfs[lifsf nflu ;a} kz' cfg'jf+lzs ;|f]t dfgj x:tIf]ksf glthf x'g\ . pgLx¿nfO{ kz'kfnstyf s[ifsn] s[lifsf] cf/Deb]lv g} ;fjwfgL k"j{s 5gf}6 tyf ;'wf/ u/]sf 5g\ / pgLx¿cy{tGq, ;+:s[lt tyf 1fgk|0ffnL tyf ;dfhdf ;Fu;Fu} ljsf; ePsf ePsf 5g\ . k|foMhª\unL h}jLs ljljwtfeGbf leGg¿kdf 3/kfn'jf hgfj/ ;|f]tnfO{ pgLx¿sf] df}lnsk|s[ltk|lt ;+j]bgzLn eP/ lg/Gt/ ¿kdf ;lqmo dfgj Joj:yfkg cfjZos k5{ .

efu !

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

8

• vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ef]sd/L tyf ul/aL sd ug{ tyf lbuf]ljsf;sf nflu x'g;Sg] of]ubfgsf] Jofks ;Defjgfsf] ;Gbe{df pgLx¿ Go"g ;+/lIft tyfpkof]u ePsf 5g\ .

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf ;DaGwdf k|foM d'n's pRr¿kdf cGt/lge{/ 5g\ . s[lifsf] lj:tf// dfgj a;fO;/fOdf kz'wgsf] k|d'v e"ldsfsf sf/0f k|frLgsfnb]lv o; k[YjLsfrf/}lt/ kz' cg'j+z, k|hflt k|sf/ tyf kz' ;ª\Vofdf 5l/Psf 5g\ . w]/} If]qdf kz'oftfoft / Jofkf/sf] dfWod ag]sf lyP . kz' 3/kfn'jf agfPsf P]ltxfl;s s]Gb|leq/ aflx/ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljsf;, ;'wf/ kz'kfns tyf s[ifsn] ljgf cj/f]wlg/Gt/ u/]sf lyP . Tof]eGbf klg o; cGt/lge{/tfnfO{ uxg kfb}{ ut %)) jif{b]lv kz'cfg'jf+lzs cGt/dxfb]zLo tyf dxf;fu/kf/L cfbfgk|bfg k|0ffnLut¿kdf eO/x]sf]lyof] . ljZj;Gbe{df k|foM vfB tyf s[lif pTkfbg k|0ffnL k|f/lDes¿kdf Ps d'n's tyfIf]qdf 3/kfn'jf agfOPsf / csf]{ d'n's / If]qdf gZn ;'wfl/Psf kz'df lge{/ /x]sf] 5 .pgLx¿af6 k|fKt kmfObfsf] plrt ;fem]bf/L ;'lglZrt ug{ / eljiosf gLlt tyf lgodspkfox¿ ljsf; ubf{ oL df}lns u'0fnfO{ Wofg lbg'k5{ .

• k|foM kz' cfg'jf+lzs ;|f]t jt{dfgdf :yfgLo ¿kdf s[ifs kz'kfns tyf pgLx¿sf];d'bfon] pgLx¿sf] s[lifkof{j/0f, cy{tGq tyf ;+:s[ltsf] Ps cleGg efusf] ¿kdfsfod /fv]sf 5g\ . 3/kfn'jf hgfj/n] cfVofg, ;+:s[lt, wd{, k/Dk/f / ;fdflhsJojxf/df k|foM k|d'v e"ldsf v]N5g\ . kf]if0f tyf vfgfdf dxTjk"0f{ e"ldsf v]Ng'sfcltl/Qm hgfj/ cfkm}Fdf afx]s vfB tyf kz' pbud\x¿sf] w]/} ;dfhdf alnof] ;fdflhs,cfly{s tyf ;f+:s[lts e"ldsf x'G5g\ .

• cflbjf;L tyf :yfgLo ;d'bfodf cfh kz'kfngsf] lg/Gt/¿kdf dxTjk"0f{ ;fdflhs,;f+:s[lts / ;+/rgfut e"ldsf /x]sf] 5 . :yfgLo ¿kdf ;+/If0fsf nflu hgfj/sf];f+:s[lts dxTj k|foM k|d'v tTj ag]sf] x'G5 . kz';|f]tsf] pkof]u / ljsf;df kz'wg/]vb]v ug]{ JolQm, kz'kfns tyf :yfgLo ;d'bfosf] dxTjk"0f{ e"ldsfnfO{ :jLsf/ul/Psf] 5 . s]xL d'n'sdf d'n'ssf] sfg'gL Joj:yf jf k/Dk/fut ¿kdf oL ;|f]tdfkz'kfns s[ifsx?sf] ljz]if clwsf/ /x]sf] 5 .

• :yfgLo kz'gZnn] kf]if0frqm, aLp 5g]{ tyf j:tL sfod ug]{ h:tf k|d'v s[lif kof{j/0fLosfo{x¿ u5{g\ . ljZjel/sf] kof{j/0f / pTkfbgsf] kl/b[iosf] Ps cleGg efusf] ¿kdf kz'cfg'jf+lzs ;|f]t tyf kz' Joj:yfkg k|0ffnL /x]sf 5g\ . cfkm\gf kz'hgdft df};dcg';f/:yfgfGt/0f u/L kz'kfnsx¿n] ljleGg kof{j/0f;Fu ;Dks{ sfod /fV5g\ . lj?jf / hgfj/b'a} ePsf e"lddf cfwfl/t pTkfbg k|0ffnLnfO{ df6f], afnL, r/ge"ld, r/g, rf/fafnL tyfhª\unL hgfj/;lxt h}ljs ljljwtfsf] ljleGg efux¿sf] ;xJoj:yfkg cfjZos k5{ .

• d'n'sx¿sf] k|of;df tof/ ul/Psf] ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yfaf6 kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf] :ki6 tl:j/ cfP klg kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifosf] ;Ldf / b/cg'dfg ug{ cem} sl7g ePsf] 5 . o; ;"rgfsf] cefjn] s] s'/fnfO{ ;+/If0f ug]{,ljsf; ug]{ tyf ;+/If0fsf nflu pknAw ;Lldt ;|f]tnfO{ s;/L /fd|f];Fu pkof]u ug]{ eGg]s'/fsf] lg0f{o ug{ jfwf pTkGg u/fPsf] 5 . kl/jt{gnfO{ dfkg ug]{ cfwf//]vf cem} :ki6ePsf] 5}g / :t/Lo lgb]{lzsf :yfkgf ug{ rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ tyf cg'udg ug]{ljlwx¿nfO{ ;+of]hg ug{ ;lsPsf] 5}g . o;f] eP klg cg]sf}F gZnx¿ nf]k eO;s] / olbd'n'sx¿n] ;+/If0fsf] pkfonfO{ b|'t ultdf sfof{Gjog u/]gg\ eg] cem} a9L x/fpg]5g\eGg] ;ª\s]tx¿ b]lvPsf 5g\ . s]xL d'n'sn] pgLx¿sf] /fli6«o kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

9

;+/If0fsf] cfjZostfnfO{ :jLsf/ u/]klg o; ;DaGwL ljZjJofkL k|ltlqmof l56k'6 tyfckof{Kt b]lvPsf] 5 . ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n'ssf] sl7g aftfj/0fdf ul/a ls;fgn]/fv]sf w]/} :yfgLo gZnnfO{ kof{Kt ¿kdf rl/q lgwf{/0f ul/Psf] 5}g . ;Dejt oL hgfj/;[ª\vnfdf cfkm"nfO{ ;dfof]hg ug{;Sg] d"Nojfg u'0f /x]sf] x'g;S5 / o; u'0fnfO{/fd|f];Fu a'em\g' cufl8 pgLx¿ nf]k x'Fbf of] dxTjk"0f{ d"No ;bfsf nflu u'd]sf] x'g;Sg]5 .

• k/Dk/fut pTkfbg k|0ffnLsf nflu ax'pkof]uL hgfa/ cfjZos k5{ / pgLx¿ pRrpTkfbg lbg] gZneGbf sd pTkfbgzLn eP klg pgLx¿df d"Nojfg lqmofzLn rl/q/x]sf] x'g;S5 . cfw'lgs s[lifn] pTkfbg rl/qnfO{ clwstd agfpFb} ljz]ifLs[t gZnx¿ljsf; u/]sf 5g\ . cfw'lgs kz' kz' k|hgg\stf{n] jfXo pRr pTkfbg ;fdu|L k|0ffnLdfpRr pTkfbsTj j[l4 k|fKt u/]sf 5g\ . ljsf;zLn d'n'sx¿sf] xfn s"n ufx{:ypTkfbgdf kz'wgsf] of]ubfg #) k|ltzt /x]sf] 5 / ;g\ @)#) ;Dd of] #( k|ltzt k'Ug]cg'dfg ul/Psf] 5 . 3/kfn'jf agfOPsf sl/a #) :tgwf/L / kG5L k|hfltdWo] s]an!$ n] kz'af6 dfgjsf nflu vfB cfk"lt{df () k|ltzt efu lbPsf 5g\ . ufO{a:t', e]8f,afv|f, ;'ª\u'/ / s'v'/f u/L k|d'v kfFr kz'k|hfltn] vfB pTkfbgdf clws/ of]ubfg lbG5g\/ s"n pTkfbgdf ;Fw} al9/xg] efusf] ¿kdf ;fgf] ;ª\Vofsf] cGt/f{li6«o cGt/;LdfgZn2n] klg of]ubfg lbPsf] 5 . o; k|lqmofn] cfg'jf+lzs cfwf/nfO{ ;fF3'/f] agfpF5 /gZn k|hfltx¿ ahf/zlQmsf] k|ltlqmofdf c:jLsf/ x'Fb} hfG5g\ . Jofkfl/s gZndf clt5gf}6sf] bjfjn] cfg'jf+lzs cfwf/nfO{ ;fF3'/f] agfpF5 / o;df jt{dfg / eljiosf]vfB ;'/Iffdf hf]lvdsf] ;Defjgf /xG5 . kz' k|hgg\ sfo{qmd / gLltn] kz' ;ª\Vof/ gZnleq Jofks cfg'jf+lzs ljljwtfnfO{ ;dfj]z ug]{ s'/f ljrf/ ug'{k5{ / eljiosf]r'gf}ltnfO{ ;dfwfg ug{ kz'wgsf] pTkfbg ljsf;sf nflu of] s'/f cltg} cfjZos 5 .5gf}6 sfo{qmdsf] bL3sfnLg lbuf]kgfsf nflu cfg'jf+lzs kl/jt{gdf lgoldt d"Nofª\sg/ 5gf}6sf] p2]Zodf ;dfof]hg cfjZos k5{ .

• w]/} d'n'sdf tyf cGt/f{li6«o ¿kdf gLlt lgdf{tfx¿ vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf] Jofks / dxTjk"0f{ of]ubfg / d'n'sut ¿kdf hxfF;'s} /x] klg kz'kfnsx¿sf]k/Dk/fut clwsf/sf ljifodf slxNo} klg hfgsf/ x'Fb}gg\ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf]pkof]u / ;+/If0fsf ljifonfO{ s[lif, jftfj/0f, Jofkf/ tyf dfgj tyf kz':jf:Yo gLltljsf;df ;fdfGotof sd k|fyldstf lbOPsf] 5 / lbO/x]sf] 5 . o;sf] k|efjsf] ¿kdf o;ljifosf] ;+:yfut ljsf; / Ifdtf ljsf; h:tf] geOgx'g] s'/fdf kof{Kt nufgL x'g;s]sf]5}g .

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tnfO{ k|efj kfg]{ gZnsf] 5gf}6 jf ;+/If0f h:tf] ljlzi6Ls[t k|Zg tyfkz' :jf:Yosf] pkfo, ljsf; tyf Jofkf/:t/ tyf jftfj/0f Joj:yfkg h:tf cGt/If]qLoljifo b'a}nfO{ ;Daf]wg ug{ cfjZos ePsfn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkg Pp6fhl6n sfo{ xf] . of]eGbf klg lhDd]jf/Lx¿ ljleGg If]q / ;+:yfdf /fli6«o tyf cGt/f{li6«o¿kdf af+l8G5g\ .

!!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, pkof]u ljsf;df /0fgLlts ¿kdf of]hgfj4 x:tIf]k geOgx'g]s'/f xf] t/ o;sf nflu /fli6«o tyf cGt/f{li6«o gLltx¿ s;/L /fd|f];Fu tof/ ug]{ eGg] s'/fdfd'n'sx¿n] hl6n r'gf}tL ef]u]sf 5g\ . ;a} txdf Ifdtf lj:tf/ ug]{ s'/f g} kz' cfg'jf+lzs

@ vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] Ps} cfg'jf+lzs ;|f]t;Fu ;DalGwt x'g;Sg] gZn ;ª\VofnfO{ cfj4 u/]sf] 5 / o;nfO{ o;/L Ps} gZn dfGg ;lsG5 . oLgZnnfO{ cGt/;Ldf gZn elgPsf] 5 . If]qLo cGt/;Ldf eGgfn] Ps If]qsf w]/} d'n'ssf] gZn eGg] a'FemfpF5 / cGt/f{li6«o cGt/;Ldf gZn eGgn] PseGbfal9 If]qsf] gZn eGg] a'emfpF5 . o;sf] clek|fo æcGt/;Ldf gZnÆ eGg] zAbn] d'n'sx¿sf] cfkm\gf] If]qflwsf/leqsf] ;fj{ef}d clwsf/nfO{ k|efljt kfb}{geGg] /x]sf] 5 .

THE RATIONALE

efu !

cf}lrTo

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

10

;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] k|d'v efu xf] . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfn] Jojxfl/s,k|0ffnLut tyf ;Dk"0f{¿kdf k|efjsf/L ljlwnfO{ nIo agfPsf] 5 h;n] ;+:yfx¿, dfgj ;|f]t;xof]ufTds ;+/rgf tyf ;|f]t kl/rfngnfO{ ;dGjofTds ¿kdf ;Daf]wg u5{ .

!@= :yfgLo / jfXo ;+/If0f tyf vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]u;Fu ;DalGwt;+/If0f lqmofsnfkx¿ xfnsf lbg;Dd kof{Kt ¿kdf ;DaGw / ;dGjo :yfkgf gu/L cufl8a9fOPsf 5g\ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfn] of] kl/l:ylt ;'wf/ ug]{ nIolnPsf] 5 . xfn ljsl;t tyf ljsf;zLn d'n'sdf kz'pTkfbg k|0ffnLdf eO/x]sf] kl/jt{g;+/If0fsf nflu pknAw ;Lldt ;|f]tsf sf/0f s]xL :yfgLo gZn nf]k x'g] s'/f cjZodefjL5 . o;f] eP klg of] k|lqmof hyfefjL / clgolGqt ¿kn] x'glbg'sf] cy{ xfn;Dd d"Nofª\sgg} gul/Psf] t/ ;Dejt dxTjk"0f{ / bL3{sfn;Dd d"No ePsf] ;|f]t u'Dg] hf]lvdnfO{ :jLsf/ug'{ x'G5 . d'n's tyf cGt/f{li6«o ;d'bfo ;Defljt Ifltk|lt hfu?s x'g'k5{ / pgLx¿ s'g Iflt:jLsf/ ug{ tof/ 5g\ / dxTjk"0f{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tnfO{ sfod / ;+/If0f ug{ slt nufgLcfjZos k5{ eGg] s'/fdf pgLx¿n] 5nkmn ug'{k5{ / ;xdt x'g'k5{ . cGt/f{li6«o cg';Gwfg;d'bfon] ck"0f{ ;"rgfsf] cj:yfdf /0fgLlts lg0f{o lng] ljz]if j}1flgs lgb]{lzsf pknAwu/fpg'k5{ .

!#= w]/} d'n'sdf :yfgLo / jfXo ;+/If0f / vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] /fd|f]pkof]usf nflu ljQLo / dfgj ;+;fwg ckof{Kt 5 / ToxfF w]/} sdL / sdhf]/L /x]sf 5g\ .o;sf cltl/Qm kz' cfg'jf+lzs ;|f]tnfO{ ;Daf]wg ug]{ d'n's tyf If]qsf] Ifdtf tyf lqmofsnfkljsf;sf ljleGg r/0fdf /x]sf 5g\ . kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfn] kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0f / kof{Kt ljQLo ;|f]tsf ;fy} ;|f]t kl/rfngnfO{;xof]u ug]{ /fli6«o, If]qLo tyf ljZjJofkL k|fof;sf] ;du| k|efjsfl/tfdf ;xof]u tyf j[l4sf nflucGt/f{li6«o ;d'bfon] :jLsf/ u/]sf] Pp6f sfo{;+/rgf pknAw u/fpF5 .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] nIo tyf /0fgLlt!$= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] p2]Zo /fli6«o, If]qLo tyf ljZjJofkL ¿kdf kz'

cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0fsf Joj:yf ;lxtsf] cf/Dedf !) jif{sf];do;Ldf Pp6f ;d;fdlos eO/xg] of]hgf xf] .

!%= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfn] lgDg k|d'v nIo /fv]sf] 5 M• vfB ;'/Iff, lbuf] s[lif tyf ;a} d'n'sdf dfgj ;d[l4sf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf]

pkof]u / ljsf; k|j4{g ug]{,

• jt{dfg / eljiosf k':tfsf nflu dxTjk"0f{ kz' cfg'jf+lzs ljljwtfnfO{ ;+/If0f ug]{ tyfo; dxTjk"0f{ ;|f]tsf] hyfefjL IfonfO{ /f]Sg] s'/f ;'lglZrt ug]{,

• vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfsf] plrt jfF8kmf8k|j4{g ug]{, kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f;Fu ;alGwt k/Dk/fut 1fg, cfljisf/ tyfcEof;sf] e"ldsfnfO{ :jLsf/ ug]{ / pko'Qm :yfgdf k|efjsf/L gLlt tyf sfg'gL pkfonfu' ug]{,

• /fli6«o sfg'gsf] sfo{;+/rgfleq kz'kfns tyf ls;fgsf] JolQmut tyf ;fd"lxscfjZostf k"lt{ ug]{, kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkg tyf ;'wf/ tyf cfly{s ljsf;sf]kmfObfnfO{ lg/Gt/ /fVg cfg'jf+lzs ;fdu|L, ;"rgf, k|ljlw, ljQLo ;|f]t, cg';Gwfgsf]glthf, ahf/ k|0ffnL / k|fs[lts ;|f]tdflysf] kx'FrnfO{ lje]bd'Qm agfpg],

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

11

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu s[lif kof{j/0fLo pkfok|j4{g ug]{,

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu /fli6«o k|fyldstf :yfkgf,sfof{Gjog tyf lgoldt ¿kdf k'g/fjnf]sg ug{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkgsfnflu lhDd]jf/ d'n's tyf ;+:yfnfO{ ;xof]u ug]{,

• ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n's tyf ;ª\qmd0fdf /x]sf] cy{tGqo'Qm d'n'sdf /fli6«o sfo{qmdtyf ;+:yfut IfdtfnfO{ alnof] agfpg] tyf ;DalGwt If]qLo tyf cGt/f{li6«o sfo{qmdljsf; ug]{ . o:tf] sfo{qmdn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/,cg'udg, ;+/If0f, ljsf; / lbuf] pkof]unfO{ ;Daf]wg ug]{ u/L lzIff, cg';Gwfg / tflnd;d]6\g'k5{,

• hgr]tgf ljsf; ug]{ p2]Zosf lqmofsnfk k|j4{g ug]{ / kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf]pkof]u / ;+/If0f ug'{kg]{ cfjZostftkm{ ;DalGwt ;/sf/ tyf cGt/f{li6«o ;ª\u7gx¿sf]Wofg cfsif{0f ug]{ .

!^= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfljifodf d'n'sx¿ cfwf/e"t ¿kd} cGt/lge{/ 5g\ / o;sf nflu 7f]; cGt/f{li6«o ;xof]u cfjZos5 eGg] dfGotfdf cfwfl/t 5 . o; kl/l:yltdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf lgDgcjl:ylt / cj:yfsf cfwf/df tof/ ul/Psf] xf] M

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljljwtfn] kz'kfng If]qsf] kl/jt{g eO/xg] ahf/sf] dfu tyfhnjfo' kl/jt{g tyf gofF /f]ux¿sf ;fy} jftfj/0fLo kl/l:yltnfO{ ;fdgf ug]{ Ifdtf;'lglZrt ug]{5 . s[ifs tyf kz'kfnsnfO{ :yfgLo dfu k"/f ug]{ / u|fdL0f ;d'bfodf/f]huf/L pknAw u/fpg] tyf cltg} sl7g hnjfo' kl/l:ylt, rf/fsf] pknAwtf, k/hLjLtyf cGo /f]usf tTjx¿sf ;fy} h}jLs tyf ch}ljs ljljwtfnfO{ k|lt/f]w ug{;Sg] hgfj/gZn cfjZos k5{ . of]eGbf klg a9L, afnL c;kmn ePsf] ;dodf kz'wgn] k|ToIf¿kdfvfB ;|f]t pknAw u/fpF5 .

• cGt/lge{/tfsf sf/0f ljZjsf d'n'sx¿df /x]sf] Jofks kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0fn]o;;DaGwdf ljZjJofkL hf]lvdnfO{ sd u/fpF5 / ljZj vfB ;'/IffnfO{ alnof] agfpF5 .

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cfwf//]vf rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/L tyf kz';ª\Vofsf]ljljwtfdf lgoldt cg'udg gZn ;'wf/ /0fgLlt tyf sfo{qmd, ;+/If0f sfo{qmd tyfhf]lvddf k/]sf ;|f]tsf] ;+/If0fsf nflu cfsl:ds of]hgfsf nflu cfwf/e"t s'/f x'g\ .

• kz'sf] klxrfg tyf sfo{Ifdtfsf] ljj/0f kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/ ;'wf/sf nflugeO{ gx'g] s'/f xf] . o; k|of;df ;fj{hlgs tyf lghL kz' k|hgg\stf{ tyf ;ª\u7gx¿tyf ahf/ dfun] dxTjk"0f{ e"ldsf v]N5g\ . o; ;DaGwdf w]/} d'n'sdf s]xL gZndfafx]s lgs} yf]/} sfd ePsf 5g\ .

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f tyf tyf lbuf] pkof]usf :yfgLo / jfXo k|of; b'a} u/L;+o'Qm pkfo cfjZos k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] jt{dfg Jofks Ifosf sf/0f lgs6eljiodf :yfgLo ;+/If0fnfO{ k"0f{ agfpg k|efjsf/L / vr{ k|efjsf/L jfXo ;+/If0f

THE RATIONALE

efu !cf}lrTo

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

12

/0fgLlt sfod ug'{kg]{ s'/fdf a9\bf] ¿kdf :jLsf/ ug{ yflnPsf] 5 . clwstd k|efj k|fKtug{ / lbuf] x'g ;+/If0f / pkof]usf /0fgLltn] kz'kfns Joj;fo, ;d'bfo, kz' k|hgg\stf{;ª\u7g, /fli6«o, If]qLo tyf cGt/f{li6«o :t/df /0fgLlts k|fyldstf vf]Hg'k5{ .

• kz'kfns, ls;fg tyf kz' k|hgg\stf{n] JolQmut tyf ;fd"lxs ¿kdf tyf cflbjf;Ltyf :yfgLo ;d'bfon] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] :yfgLo ;+/If0f / ljsf;df dxTjk"0f{e"ldsf v]N5g\ . b|'t cfly{s tyf ;fdflhs kl/jt{gsf] kl/l:yltdf :yfgLo Joj:yfkgdfk|efjsf/L sfo{ ug{ ;s"g\ / oL ;|f]tsf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfsf] plrt c+z k|fKtug{ ;s"g\ egL pgLx¿sf] e"ldsf a'em\g' / To;nfO{ ;xof]u ug'{ dxTjk"0f{ s''/f x'G5 .cg';Gwfgstf{, k|lzIf0f ;+:yf, lghL If]q, u}/;/sf/L ;+:yf tyf :yfgLo ;xsf/L ;+:yfh:tf cg]sf}F lqmofzLn ;/f]sf/jfnfn] kz'wg dflns / pgLx¿sf] ;d'obfonfO{ of]e"ldsf v]Ng ;xof]u ug{ ;S5g\ .

• kz'gZnsf] Jofks ljljwtfn] Pp6f ljz]if e"kl/l:yltdf ljz]ifu/L r/g kof{j/0fdf dxTjk"0f{kof{j/0fLo ;]jf k|bfg u5{ / of] pgLx¿sf] :yfgLo ;+/If0fsf nflu k|foM alnof] clek|]/0ffaGg] u5{ . pko'Qm e"pkof]u gLlt tyf /0fgLlt tof/ u/L gZn / e"kl/l:ylt aLrsf] o;pTkfbgzLn ;Dks{nfO{ sfod ug'{k5{ / /fd|f];Fu Jojl:yt ug'{k5{ . 3/kfn'jf hgfj/k|hfltsf hª\unL hft / 3fts gZnnfO{ klg /fd|f];Fu ;+/If0f ug'{k5{ .

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] k|efjsf/L Joj:yfkg ;a} txdf ;DalGwt ;a} ;/f]sf/jfnfsf];dfj]z / ;xeflutfsf] rfxgfdf e/k5{ . ljleGg ;/f]sf/jfnfsf] cle?lrnfO{ ;Ddfg /;Gt'ng ug]{ s'/fnfO{ ;'lglZrt ug]{ pko'Qm ;xeflutf k|lqmof cfjZos k5{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

13

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

!&= sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstfdf lgDg rf/ /0fgLlts k|fyldstf If]q k5{g M

/0fgLlts k|fyldstf If]q ! M rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ tyf k|j[lQ tyf ;+nUghf]lvdsf] cg'udgo; sfo{n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] juL{s/0f tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tn] ef]u]sf hf]lvdsf] k|j[lQd"Nofª\sg ug]{ ;ª\ultk"0f{ / k|efjsf/L pkfo k|bfg u5{ .

/0fgLlts k|fyldstf If]q @ M lbuf] pkof]u / ljsf;vfB ;'/Iff tyf u|fdL0f ljsf;nfO{ Wofg lbFb} o; sfo{n] kz' pTkfbgdf lbuf]kgf ;'lglZrt u5{ .

/0fgLlts k|fyldstf If]q # M ;+/If0fjt{dfg / eljiosf k':tfsf kmfObfsf nflu o; sfo{n] h}ljs ljljwtf / cIf'00ftfnfO{ ;+/If0f ug{cfjZos kfOnfdf Wofg lbG5 .

/0fgLlt k|fyldstf If]q $ M gLlt, ;+:yf tyf Ifdtf ljsf;o; sfo{n] cfjZos ;+:yf tyf Ifdtfsf] ;+ultk"0f{ / ;xof]ufTds ljsf;sf] ¿kdf Jojxfl/ssfof{Gjogsf] k|d'v k|Zgx¿nfO{ k|ToIf ¿kdf ;Daf]wg u5{ .

!*= ;DalGwt k|fyldstf jf k|To]s /0fgLlts k|fyldstf If]q tyf ;DalGwt sfo{sf] dxTj d'n'styf If]qsf nflu lgs} leGg x'g;S5g\ . of] pkof]u x'g] ;DalGwt ef/ hflt tyf gZnh:tf ;|f]tcfkm}F, pTkfbg k|0ffnL, ;+nUg jftfj/0f, ljBdfg Joj:yfkg Ifdtf tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]Joj:yfkgsf nflu rfn" sfo{qmddf lge{/ x'G5 .

!(= x/]s /0fgLlts k|fyldstf If]qdf Ps} k|sf/sf] k|:t'tLs/0f /x]sf] 5 M

• kl/ron] d'n'sut k|ltj]bg tyf k|f/lDes k|lqmofdf l;h{gf ePsf] cGo ;"rgfdf cfwfl/teP/ cfjZostfsf] af/]df pNn]v u5{ .

• bL3{sfnLg nIon] k|:tfljt sfo{x¿sf] sfof{Gjogaf6 k|fKt x'g] clGtd pknlAwsf]af/]df pNn]v u5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{GjogdfcGt/f{li6«o ;d'bfonfO{ o;sf k|lqmof tyf ;kmntfsf ljifodf d"Nofª\sg ug{ dfkg ug{;lsg] ;doj4 nIo ljsf; ug{ ;lsG5 .

@)= k|To]s /0fgLlts k|fyldstf If]qdf /0fgLlts k|fyldstfx¿sf] Pp6f ;d"x 5 . k|To]s /0fgLltsk|fyldstfsf nflu M

• k|f/lDes k|lqmofdf k|fKt ePsf ljifosf cfwf/df tof/ ul/Psf] cf}lrTo / of] lsgk|fyldstf ePsf] xf] eGg] s'/fsf] sf/0f af/]df ;ª\If]kdf atfpF5 .

• k|To]s sfo{n] rfxgf ul/Psf] pknlAw / jt{dfg cj:yfdf ;'wf/ k|fKt ug]{ s'/fsf]ts{;Ddt kfOnfsf af/]df k|:tfj u5{ .

@!= s]xL sfo{df ljz]if ;+:yf tyf If]qnfO{ ;+nUg u/fpg'kg]{ :ki6 cfjZostf x'G5 . of] s'/fsf] gfdefiffdf ;Fw} pNn]v ul/Psf] 5}g . o:tf k|d'v ;fem]bf/sf] pNn]vsf] cefj pgLx¿nfO{ ;xefuLgagfpg] eGg] cy{ nfUb}g .

efu @

14

/0fgLlts k|fyldstf If]q !

rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ k|j[lQ tyf ;+nUg hf]lvdsf] cg'udg

kl/ro

@@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ / k|j[lQ / ;DalGwt hf]lvdsf] cg'udglqmofsnfk d'n'sx¿aLr lgs} km/s x'G5 . s]xL d'n'sdf kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf] tYofª\s /;"rgf k|0ffnL 5}g / cGo;Fu ePsf] k|0ffnLnfO{ lgs} ;'wf/ ug{ cfjZos 5 . o;n] of] ;|f]tsf]k|j[lQ / ;+nUg hf]lvdsf] ljZjJofkL cg'udgnfO{ hl6n agfpF5 / jfwf pTkGg u/fpF5 .

@#= k|To]s d'n'ssf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] k|efjsf/L / lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflupgLx¿sf] ljljwtf, ljt/0f, cfwf/e"t rl/q, t'ngfTds sfo{ ;Dkfbg tyf jt{dfg cj:yfa'em\g clt cfjZos 5 . kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf] k|efjsf/L Joj:yfkgsf nflu d'n'sn] o;;DaGwL k"0f{ ljj/0f, k|j[lQ / ;+nUg hf]lvdsf ljifodf cg'udg cfwf/e"t cfjZostf x'G5 .o:tf] ;"rgfsf] cefjdf s]xL gZn ;ª\Vof tyf pgLx¿df /x]sf] df}lns rl/qsf] d"No yfxfkfpg'/ To;nfO{ ;+/If0f ug{ pkfo ckgfpg' k"j{ g} 36]sf] jf nf]k eO;s]sf] x'g;Sg]5 .

@$= kz' ljsf; tyf gZn sfo{qmdsf nflu lg0f{o k|lqmofnfO{ lgb]{zg ug{ gZnsf] rl/qsf] af/]df/fd|f] hfgsf/L cfjZos k5{ . ljj/0f, k|j[lQ / ;DalGwt hf]lvdsf] cg'udgaf6 k|fKt hfgsf/LgLlt lgdf{tfnfO{ ;+/If0f lqmofsnfk lgwf{/0f ug{ cfjZos x'G5 / rl/q lgwf{/0fsf] glthfn]ls;fgnfO{ ljBdfg pTkfbg cj:yfdf s'g gZn pkof]u ug]{ eGg] s'/f lgwf{/0f ug{ ;xof]uu5{ . /0fgLlts of]hgfsf nflu :yfgLo / jfXo gZnsf] pTkfbg / sfof{Tds rl/q b'a}sf]sfo{;Dkfbgsf] t'ngfTds cWoogsf] ;"rgf cfjZos x'G5 . o:tf] ljZn]if0fsf] cefjdfjfXo d"n cg'j+zsf] pknAwtfsf] kIfdf :yfgLo gZnsf] ljsf;sf s'/fnfO{ Wofg glbg;lsG5 / o;n] hyfefjL cGt/gZn pTkfbg u/fpg ;S5 / glthfsf] ¿kdf :yfgLo gZndfIfo x'g;S5 .

@%= k|foM kz' ;ª\Vofdf k|frLg kz'gZnsf rl/q;DaGwL ljj/0fsf cjwf/0ff;Fu d]n vfFb}gg\ /pgLx¿ klxrfg of]Uo / :yfoL rl/qsf ¿kdf z'4 gZn xf]Ogg\ t/ pgLx¿ ljljw gZnaLrsf] ax'ld>0f -;ª\s/_ x'g\ . of] g} kz' Joj;fosf gZn ljj/0fnfO{ k"0f{ agfpg] s'/fdf k|d'v sl7gfO{x'g\ . log} ldl>t tyf ljj/0f gePsf kz' ;ª\Vofsf] ljj/0f tof/ ubf{ clwstd pkof]uLpkfosf] d"Nofª\sg ug{ yk cg';Gwfg cfjZos k5{ .

@^= d'n's / If]qaLr gZnsf] cj:yfsf af/]df tYofª\s / ;"rgf cfbfg k|bfg ug]{ s'/fnfO{ ;xof]uug{ oL aLr pkof]uL tYofª\s tyf ;"rgf k|0ffnL, :t/dfkg tyf cflwsfl/s ;"qsf] cfjZostf:ki6 ePsf] 5 / gZnsf] cj:yfsf af/]df ljZjJofkL ¿kdf cf}lrTo to ug{ / /fli6«o:t/eGbf aflx/ ;+/If0fsf] k|fyldstf :yfkgf ug{ ;xof]u ug{ of] cfjZos 5 . w]/} If]qdf gZnsf]cfj:yfsf] af/]df tYofª\s tyf ;"rgfsf] cefj d'n'sleq tyf d'n'sx¿aLr tYofª\s tyf;"rgf cfbfgk|bfgdf afwfn] cGt/;Ldf gZnsf] ;+o'Qm ljsf;nfO{ k|efj kf5{ .

bL3{sfnLg nIokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fnfO{ ;xof]u ug{, lg0f{o k|lqmofnfO{ ;Ifd agfpg,o;sf ;a} kIf / efusf] :t/, k|j[lQ / ;Da4 hf]lvd tyf rl/q lgwf{/0fdf ;'wfl/Psf] 1fg .

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCESkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

15

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

/0fgLlts k|fyldstf ! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljj/0f tof/ ug]{, rl/q lgwf{/0f ug]{, k|j[lQ tyf ;+nUg

hf]lvd cg'udg ug]{ / d'n'sdf cfwfl/t k"j{;"rgf tyf k|lt/f]w k|0ffnL :yfkgf ug]{

cf}lrTo

cfg'jf+lzs Ifo /fli6«o / cGt/f{li6«o rf;f]sf] ljifo xf] / cg]sf}F kz'gZnx¿ nf]k x'g] hf]lvddf5g\ . ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yfn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZjJofkL ¿kdf ljljwtf,l:ylt tyf k|j[lQ, oL ;|f]tnfO{ Joj:yfkg ug{;Sg] /fli6«o, If]qLo / ljZjJofkL :t/sf] Ifdtfsf]klxnf] ;du|b[io pknAw u/fpF5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] /fli6«o tYofª\s tyf ;"rgf k|0ffnL k|foMcljsfl;t 5 .

;+/If0fsf k|fyldstf lgwf{/0f / /0fgLlts k|hgg sfo{qmdnfO{ ;xof]u ug]{, ljj/0f tof/ ug]{, k|j[lQ /;DalGwt hf]lvd cg'udg ug]{ tyf rl/q lgwf{/0f ug]{ sfo{nfO{ alnof] agfpg'k5{ / sfod ug'{k5{ .;z:q åGå, dxfdf/L ;'vf tyf cGo jftfj/0fLo cfktsfn h:tf s]xL cj:yfdf kz' cfg'jf+lzsk|ltsf] r'gf}tL PsfPs cfpg] u5{g\ / o;sf nflu 5f]6f] ;dosf] k|ltlqmof cfjZos k5{ . d'n'sdfcfwfl/t cg'udgn] /fli6«o, If]qLo tyf cGt/f{li6«o :t/sf] b|'t r]tfjgL k|0ffnL / k|lt/f]w ;+oGq:yfkgf ug{ 7"nf] ;xof]u u5{ .

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] :yfg, ;ª\Vofsf] l:ylt k|j[lQ tyf rl/qsf] ljj/0f tof/ ug]{ sfo{

cf/De u/L ;DkGg ug]{ .

@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f tyf k|j[lQ / hf]lvdsf] cg'udg sfo{nfO{ lj:tf/ ug]{ .

#= kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf] klxrfg, btf{, j+zfjnL k|0ffnLsf ;fydf ;ª\Vof, cfsf/ / cfg'jf+lzsljljwtf h:tf ljifodf k|j[lQ cg'udg ug]{ ;+:yfut lhDd]jf/L / ;+/rgf :yfkgf ug{ clek|]l/tug]{ .

$= kz'wg dflns tyf cg';Gwfgstf{;lxtsf] ;a} ;/f]sf/nfnfaLrsf] ;xof]u j[l4 ug]{ u/L rl/qlgwf{/0f k|j[lQ / ;DalGwt hf]lvdsf] cg'udg ug]{ sfo{sf] ;fem]bf/L ljlw k|j4{g ug]{ .

%= cGt/;Ldf gZn tyf ;dfg pTkfbg k|0ffnL pkof]u ug]{ d'n'saLr k|j[lQ / ;+nUg hf]lvdcg'udg ug]{ / rl/q lgwf{/0f ug]{ lqmofsnfkdf cGt/f{li6«o ;xof]u cufl8 a9fpg] .

^= ljj/0f tof/ ug]{ / rl/q lgwf{/0f ug]{ sfo{sf nflu / ljZjJofkL tyf If]qLo ;"rgf k|0ffnL /;~hfn alnof] agfpg] . o;sf] ;fydf /fli6«o tYofª\s e08f/ / cg'udg k|0ffnLaf6 ;"rgfk|fKt ug]{, d"Nofª\sg ug]{ / uxg agfpg] tyf hf]lvd tyf cfjZostfnfO{ phfu/ u/L oL ;"rgfljt/0f ug]{ p2]Zon] 3/]n' kz' ljljwtf k|0ffnL / vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]ljZj tYofª\s e08f/nfO{ ;'b[9 agfpg'k5{ .

&= /fli6«o, If]qLo tyf ljZjJofkL hf]lvd cg'udg ;+oGq ljsf; u/L tyf ljBdfg tYofª\se08f/df k"j{r]tfjgLsf Joj:yf ;dfj]z u/L ljBdfg gZn hf]lvd ;DaGwL k"j{r]tfjgL tyfk|lt/f]w k|0ffnL :yfkgf ug]{ / ;'b[9 agfpg] .

efu @

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTIONsfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

16

/0fgLlts k|fyldstf @ rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ tyf k|j[lQ / ;+nUg hf]lvdx¿sf] cg'udgsf nflu cGt/f{li6«o

k|fljlws dfkb08 / ljlw ljsf;

cf}lrToljz]ifu/L cGt/;Ldf kz' ;ª\Vof tyf /fli6«o tyf ljZjJofkL ¿kdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] k|j[lQ/ hf]lvd cg'udg ug{ ;+/If0f k|fyldstf to ug{ / k'g/fjnf]sg ug{ tyf o:tf kz' ;ª\Vofsf]/0fgLlts k|hggsf nflu k|d'v cfg'jf+lzs ;|f]tsf] klxrfg ug{ cGt/d'n's tYofª\saLr ;dfof]hgug{ cfjZos 5 . o;sf nflu rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ / k|j[lQ / ;+nUg hf]lvdsf] cg'udgsfnflu :t/Ls[t ljlw / pkfosf] ljsf; / pkof]u cfjZos k5{ . o;n] ;DalGwt cGt/f{li6«o d~rx¿df/fli6«o ;dGjofTds k|ltj]bg pknAw u/fpg ;xof]u u5{ . ljBdfg cg';Gwfgsf] ;dGjo lj:tf/ ug{/ rl/q lgwf{/0f cWoogsf glthfnfO{ ljt/0f ug]{ s'/fnfO{ ;'wf/ ug{ rl/q lgwf{/0f cg';Gwfgdf;fem]bf/L klg cfjZos 5 . kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/ tyf cg'udgsfcGt/f{li6«o dfkb08 ljsf; ubf{ ljBdfg ;DalGwt k|lqmofnfO{ klg Wofg lbg'k5{ .

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkg;Fu ;DalGwt hf]lvdsf] :t/ d"Nofª\sg tyf jftfj/0fLo

;fdflhs, cfly{s tyf ;f+:s[lts tTj d"Nofªsg ug]{ ljlw ;lxt kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf];fd"lxs Go"gtd ;t{ tyf ;"rs to ug]{ s'/fdf ;xdlt ljsf; ug]{ .

@= u'0ffTds tyf ;ª\VofTds pTkfbg u'0f, kf]if0fsf] pkof]u, sfof{Tds u'0f tyf cfly{sd"Nofª\sg ;lxt ;dnIf0f tyf sf]z rl/q lgwf{/0fsf] k|fljlws dfkb08 tyf ljlw ljsf; ug]{ .o;n] ljleGg pTkfbg jftfj/0fdf gZnsf] sfo{;Dkfbgsf] t'ngfTds d"Nofª\sgnfO{ ;DejagfpF5 .

#= cflbjf;L tyf :yfgLo ;d'bfo tyf kz'kfnsx¿n] Joj:yfkg u/]sf] :yfgLo gZnsf] k|j[lQ /;DalGwt hf]lvdsf] cg'udg tyf rl/q lgwf{/0fsf nflu ;xeflutfd"ns cg'udg ljlw ljsf;ug]{ .

$= rl/q lgwf{/0f tyf gZn d"Nofª\sg / t'ngfTds cWoogsf nflu cg';GwfgnO{ ;'b[9 agfpg]/ ljlw ljsf; ug]{ . ;"rgf k|0ffnLsf] cGt/;~rfngLo ljlw ljsf; ug]{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

17

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

/0fgLlts k|fyldstf If]q @

lbuf] pkof]u / ljsf;

kl/ro

@&= ;a}sf nflu vfB ;'/Iff / lbuf] ljsf; k|fKt ug]{ r'gf}tL clxn] o;cl3eGbf lgs} 7"nf] ag]sf]5 . cfg'jf+lzs ;|f]tsf ;fydf k|fs[lts ;|f]tsf] Ifo x'g glbO{ tyf kmf]xf]/ / jftfj/0fLo k|b"if0fsd u/L pTkfbg j[l4 ug{ / pTkfbssf] cfo j[l4 ug{ pko'Qm k|ljlw / ;'wfl/Psf] Joj:yfkgf;fydf pknAw ;|f]tsf] a9L k|efjsf/L pkof]un] 7"nf] If]q k|bfg u5{ .

@*= ut %) jif{df k|foM ljsl;t d'n's / s]xL ljsf;zLn d'n'sdf vfB pknAw u/fpg] k|d'vkz'k|hflt / gZnsf nflu k|hgg\ tyf pTkfbg k|ljlwdf b|'t ljsf; ePsf] 5 . uxg 5gf}6 tyfgZndf ;'wf/n] pTkfbg k|0ffnL, hxfF ljz]if gZnnfO{ pRr u'0fsf] cfxf/ / cGo ;fdu|L pknAwu/fOG5, kof{Kt dfqfdf / hxfF nufgLsf sf/0f k|lts"n df};d tyf /f]uh:tf pTkfbgsf bjfjx¿sd ubf{ df;', b"w, c08fsf] pTkfbg a9]sf] 5 . cf};t¿kdf jflif{s ¿kdf pTkfbgdf @ k|ltztj[l4;lxtsf] b|'t ljsf; yk vfB ;'/Iff tyf u|fdL0f ljsf;sf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]of]ubfgsf] ;Defjgfsf] alnof] ;"rs xf] . o;f] eP klg jt{dfg ljsf; k|of;x¿ k|fylds ¿kdfbL3{sfnLg tyf kl5sf k':tfdf kg]{ k|efjsf af/]df /0fgLlts d"Nofª\sg gu/L cNksfnLgpTkfbgdf nlIft 5g\ . uxg pTkfbg k|0ffnLsf] jftfj/0fLo Jofks k|efj tyf gZnleq tyfgZnx¿aLrsf] cfg'jf+lzs ljljwtfsf] x|f;df k|fo Wofg lbOPsf] 5}g .

@(= w]/} cj:yfdf cfkm\gf] hgtfnfO{ v'jfpg'kg]{ pRr k|fyldstfo'Qm cfjZostfnfO{ ;fdgf ub}{ljsf;zLn d'n'sx¿n] :yfgLo gZnsf] bL3{sfnLg cfg'jf+lzs ;'wf/ ug]{ of]hgfsf ;6\6fjfXo gZn lnO{ clws jfXo pTkfbg ;fdu|L rflxg] pTkfbg k|0ffnLdf nufgL tyf gLlt s]lGb|tu/]sf 5g\ . ljz]ifu/L ;x/L If]q glhs} hxfF kz' pTkfbgsf] dfu al9/x]sf] x'G5 / hxfF pTkfbg;fdu|Lsf] cfk"lt{ / ;]jf lbuf] x'G5 ToxfF pko'Qm Joj:yfkgsf cj:yfdf jfXo pRr pTkfbg;fdu|Loo'Qm k|0ffnLdf jfXo gZnsf] pkof]u plrt dfGg ;lsG5 . t/ u|fdL0f kl/j]zdf jfXogZnnfO{ cfjZos kg]{ yk cfxf/ / cGo pTkfbg ;fdu|L k|fKt ug{ s[ifs tyf kz'kfnsn] k|foMsl7gfO{ ef]Ug'k5{ . Tof]eGbf klg a9L cfofltt gZn] :yfgLo gZnsf] t'ngfdf :yfgLo ¿kdfk'g?Tkfbg ePsf jf :yfoL jftfj/0fdf 3'nldn ePsf x'Fb}gg\ . o; sf/0f :yfgLo gZnsf]Go"g jf dWod jfXo sRrfkbfy{o'Qm pTkfbg k|0ffnLsf ;fydf lbuf] pkof]u / ljsf;nfO{ a9LWofg lbg'k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ax'pkof]udf cfwfl/t pTkfbg k|0ffnLsf] lg/Gt/tf jfljsf;sf ljsNknfO{ ulx/fOd} ;Daf]wg ug'{k5{ .

#)= :yfgLo kz'gZnsf] ljsf;df u/]sf] nufgLn] ;fgf tyf ;|f]t gePsf kz'kfns tyf s[ifsnfO{kmfObf lbG5 / d'n'ssf] ul/a If]qsf] lbuf] ljsf;df of]ubfg lbG5 . t/ Go"g jfXo sRrfkbfy{ nfUg] k|0ffnLdf ;xof]u ug]{ cfg'jf+lzs tyf gZn ;'wf/ sfo{qmdnfO{ ;xof]u ug]{ /fli6«o/0fgLlt, sfo{qmd tyf ;+:yfut ;+/rgfsf] cefj g} :yfgLo gZnsf yk ljsf;df k|d'v jfwfx'g\ . w]/} ljsf;zLn d'n'sdf s[lif ;ª\3 jf kz' k|hgg\stf{sf] ;dfh :yfkgf ePsf] 5}g /kz'kfns / ls;fgdf cfw'lgs gZn pTkfgsf 1fg k|foM sdhf]/ 5 . ;a} kz'kfnsnfO{ kz'gZn ;'wf/ / kz' :jf:Yo ;]jf tyf ;'ljwf pknAw u/fpg tyf lghL If]qsf] ;xeflutfnfO{clek|]l/t ug{ /fli6«o cWoog tyf cg';Gwfg ;+:yfx¿ cfjZos k5{g\ .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

18

bL3{sfnLg nIolbuf] ljsf;, ul/aL lgjf/0f tyf jftfj/0f kl/jt{gdf k|efjsf/L ;dfof]hg k|fKt ug]{ k|d'v of]ubfgsf]¿kdf ;DalGwt ;a} pTkfbg k|0ffnLdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lj:tfl/t lbuf] pkof]u / ljsf; .

/0fgLlts k|fyldstf # /fli6«o lbuf] pkof]u gLlt :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f

cf}lrTok|foM d'n's;Fu cfkm\gf] If]qsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t sfod ug]{ / ljsf; ug]{ sfo{nfO{ ;xof]uug{ PsLs[t gLltsf] cefj 5 . lbuf] pkof]u gLltn] bL3{sfnLg lbuf]kgf / ;dfof]hgsf] p2]Zo ;lxtvfB ;'/Iffsf nIo / cfly{s ljsf;aLr ;Gt'ng sfod ug{ Joj:yfkgsf nflu dWosfnLg /bL3{sfnLg ;dfof]hg ug'{k5{ . o;sf ;fydf hg;ª\Vofdf kl/jt{g, df};d kl/jt{g, d?e"dLs/0fsf;fy} jftfj/0fLo kl/jt{g / ;fdflhs cfly{s kl/jt{g kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgsf nfludWosfnLg / bL3{sfnLg ;dfof]hgLo gLlt / /0fgLlt cfjZos k5{ . oL gLltn] kz'kfns, k]zfutkz' k|hgg\stf{ tyf kz' cfg'jf+lzs ljljwtfsf cGo lqmofzLn kIfsf of]ubfgnfO{ ljrf/ ug'{k5{ .;/f]sf/jfnfsf] cle?lr, clwsf/ / lhDd]jf/LnfO{ ;Ddfg ug'{k5{ / kz' cfg'jf+lzs ;|f]taf6 k|fKtkmfObf cfbfgk|bfg, kx'Fr / plrt afF8kmfF8sf s'/fnfO{ Wofg lbg'k5{ .

lbuf] pkof]u gLltn] jt{dfg / eljiosf kz' pTkfbgsf nflu cTofjZos gZnaLr / Ps} gZnsfJofks cfg'jf+lzs kl/jt{gzLntfnfO{ Wofg lbg'k5{ . o;sf] kl/b[iodf cfly{s pTkfbg k|0ffnLdfgZnsf] Jofks ljljwtf sfod ug]{ s'/f k5{ . lbuf] kz' pTkfbg k|0ffnLnfO{ ;'xfpFbf] cfg'jf+lzs k|hfltsfod u/L kl/jt{gzLn 3/]n' / lgof{tk|lt ;s];Dd lhDd]jf/ x'g'k5{ . k|foM d'n's 3/]n' pkef]unfO{;Gt'i6 kfg]{ nIodf 5g\ eg] cGo d'n's kz' pTkfbgaf6 lgof{t cfo k|fKt ug{ vf]lh/x]sf 5g\ . lbuf]cfg'jf+lzs ;'wf/ sfo{qmd tof/ ubf{ tyf d"Nofª\sg ubf{ oL p2]ZonfO{ klg Wofg lbg'k5{ . kz'kfngIf]qsf] lbuf] ljsf; / gfkmfnfO{ k|j4{g ug{ gZn 5gf}6 pko'Qm :yfgdf cGt/gZn / ;+of]hg ;lxtnrsbf/ kz' k|hgg\ /0fgLlt pkof]u ug'{k5{ .

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgdf lbuf] pkof]usf nflu ljBdfg /fli6«o gLltsf] k|efj d"Nofª\sg

ug{ o;nfO{ k'g/fjnf]sg ug'{k5{ .

@= lbuf] pkof]usf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] of]ubfg ;d]6\g] /fli6«o gLlt cfjZostf cg';f/tof/ ug]{ h;sf] kz' k|hgg\ tyf lbuf] pkof]usf nflu /0fgLlts p2]Zodf kz' cfg'jf+lzs ;|f]ttyf ;DalGwt k/Dk/fut 1fgsf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfsf] kx'Fr / To;sf] plrt afF8kmfF8nfO{;xof]u ug]{ pkfo tyf ;+oGq ljsf; ug]{ s'/f ;d]6\g ;lsG5 .

/0fgLlts k|fyldstf $ /fli6«o k|hflt tyf gZn ;'wf/ /0fgLlt tyf sfo{qmd :yfkgf

cf}lrTokz' k|hgg\ /0fgLltsf] ljsf; / sfof{Gjog tyf s[ifs tyf ;ª\sns ;d'bfosf] eljiosf] cfly{scfjZos k"/f ug]{ sfo{qmd tyf ahf/ ;a} k|sf/sf k|hflt tyf gZnsf nflu cfjZos x'G5 . kz'k|hgg\stf{ ;+:yf tyf ljj/0f tof/ ug]{ of]hgf k|hggsf] p2]Zo k|fKt ug{ cltg} kmfObfhgs x'G5g\/ oL kz' k|hgg\ ljsf; /0fgLltsf nflu geO{ gx'g] s'/f x'g t/ oL s'/fs} cefj 5 . k|hggsfnIonfO{ lgoldt ¿kdf d"Nofª\sg ug'{k5{ / cfg'jf+lzs ljljwtfsf] 5gf}6sf] k|efjnfO{ klg Wofglbg'k5{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

19

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

sfo{x¿!= bL3{sfnLg of]hgf tyf /0fgLlts kz' k|hgg\ sfo{qmd ljsf; ug]{ tyf ljz]ifu/L sd tyf

dWod jfXo pTkfbg ;fdu|L cfjZos kg]{ pTkfbg k|0ffnL lng] sd pkof]u ePsf gZnnfO{;'wf/ ug]{ k|of;, jfXo kz' gZnsf] k|efjsf] d"Nofª\sg tyf pTkfbsnfO{ ;sf/fTds k|efjlbg] tyf gsf/fTds k|efj x6fpg] pkfosf] ljsf;, kz'kfns tyf s[ifs ;d'bfosf] kz'k|hgg\ lqmofsnfksf nflu tflnd tyf k|fljlws ;xof]u, kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljsf;sfo{qmddf ;'wfl/Psf] k|hgg Jojxf/sf] ;dfof]hg h:tf cg]sf}F tTjx¿nfO{ Wofg lbg] . oxfFof]hgf / sfo{qmdx¿ /fli6«o :t/df ljsf; x'G5g\ / s]xL cj:yfdf cGo d'n'ssf] ;xof]u klgcfjZos kg{;S5 .

@= j}1flgs tyf k|fljlws zt{x¿nfO{ dgg u/L eljiosf] cfly{s tyf ;fdflhs cfjZostf tyfahf/sf] dfunfO{ k"/f ug]{ nIo lnO{ gZn ljsf; sfo{qmdsf] d"Nofª\sg ug]{ tyf k'g/fjnf]sgug]{ . gZn tyf pTkfbg k|0ffnLsf] hfgsf/Lsf af/]df pkef]QmfnfO{ hfgsf/L lbg ;lsG5 .

#= ljz]ifu/L k|hgg ;+:yf, k|hgg of]hgf tyf ljj/0f tof/ ug]{ k|0ffnL h:tf ;+:yfut ;+/rgf tyfk|hgg sfo{qmd :yfkgf ug]{ / ljsf; ug]{ .

$= k|hgg sfo{qmddf cfg'jf+lzs ljljwtfsf] 5gf}6sf] k|efj tyf rfxgf ul/Psf] kl/jt{gzLntfnfO{sfod ug]{ ljlw ljsf; ug]{ s'/f ;dfj]z ug]{ s'/fdf Wofg lbg] .

%= :jf:Yo tyf ;]jf h:tf pTkfbg;Fu ;DalGwt gePsf u'0fdf x'g] kl/jt{g cg'udg ug]{ tyfk|hgg\sf nIonfO{ cfjZostf cg';f/ ;dfof]hg ug]{ s'/fsf] ljj/0f tof/ ug]{ of]hgfnfO{:yfkgf ug]{ / alnof] agfpg] .

^= cfg'jf+lzs kl/jt{gzLntfnfO{ ;'lglZrt ug{ jt{dfg k|hgg of]hgfdf lr;f] agfO /flvPsf-k|mf]hg_ aLo{ tyf e|'0fsf ;+sngsf] k|ltlnlkx¿ sfod ug]{ / ljsf; ug]{ s'/fnfO{ clek|]l/tug]{ .

&= ljleGg ;|f]taf6 kz' cfg'jf+lzs ;|f]tdf kx'FrnfO{ ;xof]u ug{ s[ifs tyf kz'kfnsx¿nfO{hfgsf/L pknAw u/fpg] .

/0fgLlts k|fyldstf % kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgsf nflu s[lif kof{j/0f ljlwsf] k|j4{g

cf}lrTos[lif kof{j/0f dfgj Joj:yfkg cEof;, 1fg k|0ffnL, ;f+:s[lts cfbz{ / d"No tyf dfGotfsf ;fy};fdflhs ;DaGw tyf hLljsfsf /0fgLltdf e/ k5{ . s]xL pTkfbg k|0ffnL ljz]ifu/L cflbjf;Ltyf :yfgLo ;d'bfosf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkg, afnL Joj:yfkg, r/g, jg tyf cGoh}ljs ;|f]t tyf pTkfbgsf] kl/l:yltdf e"ld tyf hn Joj:yfkg;Fu glhsf] ;DaGwdf ;Dej x'G5 .pTkfbgsf] l56f] uxgtf ljleGg s'/fsf tTjsf sf/0f x'G5g\ . kof{Kt of]hgf gagfO{ kz' uxg pTkfbgubf{ df6f] tyf ag:klt Ifo, kfgL tyf ;fd'lb|s k|b'if0f, r/ge"dLsf] cl:y/ pkof]u / kl/jt{g h:tfkof{j/0fdf gsf/fTds k|efj kg{ ;S5g\ . o;}sf/0f kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]usf] lg0f{otyf gLlt jftfj/0fdf dfgj 1fg, hLljsf tyf vfBfGg ;'/Iff tyf jftfj/0fLo p2]Zo k|fKt ug]{ k|of;dfcfwfl/t x'g'k5{ .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

20

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgdf dWosfnLg tyf bL3{sfnLg gLlt k'g/fjnf]sg cfjZos

kg{;Sg] jftfj/0fLo tyf ;fdflhs tyf cfly{s k|j[lQsf] d"Nofª\sg ug]{ .

@= ;Dej eP;Dd ljz]ifu/L kz'kfns tyf u|fdL0f ;fgf ls;fg tyf ;+j]bgzLn jftfj/0ftkm{nlIft eP/ kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;Fu ;DalGwt /fli6«o s[lif tyf jftfj/0fLo gLlt tyf sfo{qmddfs[lif kof{j/0fLo pkfo ;dfof]hg ug]{ .

#= k|d'v ;/f]sf/jfnf, j}1flgs tyf ;+nUg If]qaLr cGt/lqmof lj:tf/ ug{ ;~hfn :yfkgf ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf ^ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/tf / lbuf] pkof]usf nflu :yfgLo pTkfbg k|0ffnL / tLgsf] dxTjsf]

cfj4 1fg k|0ffnLnfO{ ;xof]u

cf}lrToztfAbLof}+;Dd kz' k|hflt tyf gZnnfO{ dfgj pkof]usf nflu 3/kfn'jf agfOPsf] 5, ljsf; ul/Psf]5 / sfod /flvPsf] 5 . oL ;|f]t ;dflhs, cfly{s tyf ;f+:s[lts 1fg tyf Joj:yfkg cEof;;Fu}ljsf; ePsf 5g\ . kz' cfg'jf+lzs ljljwtfdf cflbjf;L tyf :yfgLo ;d'bfosf] of]ubfg / oL;|f]tnfO{ Joj:yfkg ug]{ 1fg k|0ffnLsf] of]ubfgnfO{ :jLsf/ ug'{k5{ / o;sf] lg/Gt/tfnfO{ ;xof]uug'{k5{ . cfh klg oL ;d'bfosf] ;dfof]hg of]Uo kz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkg /0fgLltsf] cfly{s,;dflhs tyf ;f+:s[lts dxTj /x]sf] 5 / ljz]ifu/L ;'Vvf e"ld tyf Go"g ;|f]tdf sfod /x]sf ;dfhdfvfBGg ;'/Iffsf nflu oL clws ¿kdf ;DalGwt 5g\ . o:tf k|0ffnLnfO{ ;xof]u ug]{ pkfodf pgLx¿sf]ljz]if kof{j/0fLo tyf cfly{s tyf ;dflhs tyf ;f+:s[lts u'0fx¿nfO{ ljrf/ ug'{k5{ .

sfo{x¿!= cflbjf;L tyf :yfgLo pTkfbg k|0ffnLsf] d"No / dxTj d"Nofª\sg ug]{ tyf cfg'jf+lzs

cfwf/ tyf pTkfbg k|0ffnLsf] k|lt/f]w Ifdtf tyf lbuf]kgfnfO{ k|efj kfg{;Sg] kl/jt{gsfclek|]/snfO{ klxrfg ug]{ .

@= cfg'jf+lzs Ifo hf]ufpg] tTj 36fpgfsf ;fy} kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu dxTk"0f{ cflbjf;Ltyf :yfgLo kz' k|0ffnLnfO{ ;xof]u ug]{ . ;xof]udf kz':jf:Yo tyf tflnd ;]jf, u|fdL0f If]qsfdlxnfnfO{ n3'C0f, k|fs[lts ;|f]t / ahf/sf] plrt kx'Fr, e"dL pkof]u cjlwsf] ljifo ;dfwfg,;f+:s[lts cEof; / d"No, dfGotf tyf pgLx¿sf] ljlzi6 pTkfbgdf d"Noj[l4 h:tf Joj:yfkg{;S5g\ .

#= k/Dk/fut 1fgnfO{ j}1flgs ljlw;Fu PsLs[t ug{ cflbjf;L / u|fd0f ;d'bfo tyf j}1flgs tyf;/sf/L clwsf/L / cGo ;/f]sf/jfnf aLr ;DalGwt ljifodf cfbfgk|bfg, cGt/lqmof / ;Dafbk|j4{g ug]{ / ;Dej agfpg] .

$= cflbjf;L tyf :yfgLo k|hflt / gZnaf6 k|fKt ePsf pTkfbgsf nflu 5'6\6} ahf/ k|j4{g ug]{/ ljsf; ug]{ / pgLx¿sf] k|fylds pTkfbgdf d"Noj[l4 ug]{ k|lqmofnfO{ alnof] agfpg] .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

21

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

/0fgLlts k|fyldstf If]q #

;+/If0f

kl/ro

#!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifo, vfB ;'/Iff / u|fdL0f ljsf; ;'lglZrt ug]{ s'/fdf bL3{sfnLgr'gf}tL xf] . ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yfsf cg';f/ xfn;Dd ljj/0f tof/ ePsf@) k|ltzt gZnx¿ nf]k x'g] hf]lvddf /x]sf 5g\, o;f] ePklg w]/} gZnsf] cj:yfsf] jf/]dfcem} hfgsf/L 5}g / o;/L of] ;d:ofsf af/]df cem} cg'dfg ug{ ;lsPsf] 5}g . w]/} ljsfzLnd'n's / s]xL ljsfl;t d'n'sdf klg kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0fsf nflu /0fgLlt tyf gLlt5}g . :yfgLo / jfXo ;+/If0fsf nflu /0fgLlts ¿kdf of]hgfj4 x:tIf]k gePdf Ifo lg/Gt/x'G5 / a9\g ;S5 .

#@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifosf s]xL 36gfdf tnsf tTjx¿ k|d'v sf/0f ag]sf 5g\ M

• pRr pTkfbg lbg] s]xL gZndf dfq Wofg lbOPsf],

• kof{Kt gLltsf] cefjsf sf/0f kz'kfns h:tf ;/f]sf/jfnfnfO{ Wofg glbOPsf], pTkfbgk|0ffnL / hLljsfdf kl/jt{g u/fpg] ;fdflhs, cfly{s kl/jt{g / k|fs[lts dfgjhGoljklQ, tyf

• k/Dk/fut k|0ffnLnfO{ jfXo pTkfbg cfjZos kg]{ k|0ffnL, k|fo :yfgLo gZn k|lt:yfkgug]{ jfXo kz' cfg'jf+lzs ;|f]t pkof]u ug]{ k|0ffnLdf ¿kfGt/0f / jfXo gZn;Fu hyfefjLcGt/gZn k|hggn] klg :yfgLo gZnsf] cfg'jf+lzs cIf'0ftfdf k|efj kf/]sf] 5 .

##= :yfgLo gZnsf] gf;n] ;+:s[lt gf; x'G5 / ;d'bfosf] cfkmgf] ;+:s[lt / hLljsf hf]ufpg]Ifdtf 36\5 . kz'wgsf] If]qdf ;+/rgfut kl/jt{gn] klxn]sf kz'kfnsnfO{ cfkm\gf] gZnnfO{sfod ug{ g;Sg] cj:yfdf k'¥ofpF5 . o:tf] kl/l:yltdf oL gZnnfO{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]ljZjJofkL ;Dkfbfsf] efusf] ¿kdf ;+/If0f ug{ cGo pkfo klxrfg ug'{k5{ .

#$= s]xL d'n'sdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifon] u|fdL0f cy{tGqsf] ljsf;sf] cj;/nfO{ sd u5{ .3/kfn'jf agfpg'sf] nfdf] Oltxf; tyf ;d'bfosf] ;+:s[ltdf 3/kfn'jf hgfj/sf] ;dfof]hgsfsf/0f o:tf s'/fn] ;fdflhs / ;f+:s[lts ¿kdf gsf/fTds k|efj kfg{;S5 . cflbjf;LgZnsf] k|lt:yfkgn] :yfgLo hgtfn] ?rfPsf] pTkfbg tyf ;]jf Ifo x'g;S5 To;}n] u|fdL0f;d'bfo tyf pgLx¿sf] ljBdfg cfly{s husf] lbuf]kgfsf] Jofks kl/j]zdf :yfgLo gZnsf];+/If0fnfO{ Wofg lbg'k5{ . of] eGbf klg o; k|sf/sf Ifon] ljz]if gZnsf] kz' pTkfbg tyf;]jfdf cfwfl/t eljiosf] ljsf;sf] ljsNknfO{ ;Lldt agfpg ;S5 . cGoyf pkef]Qmfsf]dfudf ljleGgtfsf] sf/0f To:tf] gZnsf] pTkfbgdf a9L cfly{s d"No yKg ;lsGYof] .

#%= ljz]ifu/L ;'Vvf e"ld / lxdfnL If]qsf pTkfbg jftfj/0fdf :yfgLo gZnsf] Ifon] gsf/fTdsjftfj/0fLo k|efj kfg{;S5 . w]/} d'n'ssf] k|ltj]bgdf e"kl/l:ylt Joj:yfkg, jg:klt lgoGq0f,r/ge"ld kof{j/0fsf] lbuf]kgf h}ljs ljljwtf;Fu ;DalGwt Ifo /f]Sgdf lbg] of]ubfgsf ¿kdf:yfgLo gZnsf] dxTj pNn]v ul/Psf] 5 .

#^= ljsf;zLn d'n's hxfF ;+/If0f sfo{qmd to ug{ / sfof{Gjog ug]{ Ifdtf tyf ;|f]t ;Lldt 5,ToxfF w]/} gZn hf]lvddf k/]sf 5g\ . oL] gZnn] k|foM df}lns u'0f af]s]sf x'G5g\ . To;n]

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

22

pgLx¿nfO{ /f]u tyf ;'Vvf h:tf uxg tgfjx¿;fy Jofks pTkfbg jftfj/0faLr afFRg ;IfdagfPsf] 5 .

#&= ;+/If0fsf pko'Qm pkfon] s[ifs tyf cg';Gwfgstf{nfO{ yk k|hgg tyf cg';Gwfgsf nfluJofks cfg'jf+lzs ;ª\sngdf kx'Fr ;'lglZrt ug'{k5{ . o; cfg'jf+lzs ljljwtfn] df};dkl/jt{gsf k|efj tyf sL/f tyf /f]u ljsf;, pkef]Qmfsf] gofF tyf a9\bf] dfu ;fdgf ug{cTofjZos ;|f]t pknAw u/fpF5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0fsf nflu /0fgLlts tyfkof{Kt nufgL cltg} dxTjk"0f{ s'/f xf] / o; ;|f]tsf] uDeL/ sdL /f]Sg cGt/f{li6«o ;xof]u ctLcfjZos 5 .

#*= k|foM ljsf;zLn d'n'sdf :yfgLo ;+/If0fsf pkfo g} dg k/fOg;Sg] ;+/If0f lalw xf] . :yfgLo;+/If0fdf ljBdfg jftfj/0fdf cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/ ;x ljsf;nfO{ ;3fpg] kmfObf x'G5 .jfXo ;+/If0fsf pkfo :yfgLo ;+/If0fsf nflu ;xof]uL pkfo xf] / o;nfO{ plrt :yfgdf cfj4ug'{k5{ . o;f] eP klg d'n'sx¿aLr jfXo ;+/If0fsf pkfo leGgleGg 5g\ t/ jg:klt cfg'jf+lzs;|f]tdf ePsf k|of;sf t'ngfdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] jfXo ;+/If0f k|of; lgs} k5fl8 k/]sf]5 . k|hggsf nflu cfg'jf+lzs ;fdu|Lsf] e08f/0f s]xL Jofj;flos gZnsf nflu ;fdfGox'g t/ ;a} k|hfltsf nflu xf]Ogg\ . o;f] eP klg :yfgLo gZnsf kz' cfg'jf+lzs ;fdu|Lsf];ª\sng tyf e08f/0f kof{Kt 5}g . To:tf] cj:yfdf of]hgfj4 / nlIft kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf] ;ª\sngdf ;xof]u / :yfgLo ;+/If0f lqmofsnfksf] lj:tf/ dxTjk"0f{ s'/f xf] .

#(= /f]u, k|fs[lts ljklQ, ;z:q åGå / cfly{s ;ª\s6 h:tf Jofj;flos¿kdf /flvPsf] kz'sfnflu cfkTsfnLg cj:yf l;h{gf ug]{ sfo{ cg]sf}F tTjn] u5{ . cfkTsfnLg kl/l:yltk|ltk|ltlqmof hgfpg] d'n'ssf] tof/Ldf eg] lgs} leGgtf 5 . k|efjsf/L / lg/Gt/ cg'udg /cfkTsfnLg k|ltlqmof ;+oGq tyf ljklQkl5 s[ifs tyf kz'kfnsnfO{ s[lif k|0ffnL k'g:yf{kgfug{ ;xof]u :yfkgf ug]{ s'/fdf k"j{ r]tfjgL k|0ffnL tyf ljQLo ;|f]tsf] cefj k|d'v sdhf]/Lx¿x'g\ .

bL3{sfnLg nIocfktsfn / ljklQsf] cj:yfdf klg :yfgLo / jfXo ;|f]tsf] ;+/If0f ug]{ sfo{ /fd|f];Fu sfof{Gjogug]{ / ;dGjo ug]{ pkfosf ;fydf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cfg'jf+lzs cfwf/sf] ljljwtf / cIf'0ftf;'/lIft ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf & /fli6«o ;+/If0f gLlt :yfkgf

cf}lrTod'n'sx¿n] cfkm\gf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f ug]{ lhDd]jf/L lnPsf x'G5g\ t/ k|foM d'n'sdfo;sf] PsLs[t gLlt 5}g . o:tf gLltn] dfgj pkof]usf nflu k|ToIf d"Nosf ;fydf pTkfbg,kof{j/0fLo, ;fdflhs tyf ;f+:s[lts d"No / eljiosf] pkof]u / ;+ofhgsf] j}slNks d"No ;lxt kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/tf ;'lglZrt ug]{ s'/fnfO{ ;xof]u ug'{k5{ . ;+/If0fsf k|fyldstf lgwf{/0fug{ pTkfbg tyf sfof{Tds u'0f tyf /fli6«o IfdtfnfO{ ljrf/ ug'{k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifosfcg]sf}F hl6n lhDd]jf/ tTj 5g\ / Pp6f ;fdfGo ;dfwfgn] pgLx¿nfO{ /f]Sg ;lsGg . o;sf nflu:yfgLo / jfXo ;+/If0fsf PsLs[t pkfo cfjZos k5{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

23

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

sfo{x¿!= ;+/If0f k|fyldstf / nIo :yfkgf ug]{ / lgoldt ¿kdf k'g/fjnf]sg ug]{ .

@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifo u/fpg] tTjsf] d"Nofª\sg ug]{ / pko'Qm gLltut k|lqmof tof/ ug]{ .kz' k|hgg\ k|0ffnL tyf d'n'snfO{ pgLx¿sf] ;'wf/ sfo{qmddf pko'Qm 5gf}6 ug{ ;3fpg kz'cfg'jf+lzs ljljwtfdf k|efj kg]{ ljleGg cfg'jf+lzs a}ª\ssf ;fy} kz' k|hgg\ pkfosf ;"rgfk|0ffnL :yfkgf ug]{ / ;'b[9Ls/0f ug]{ .

#= nf]k x'g] hf]lvddf k/]sf] gZnsf] ;+/If0f ug{ / gZnnfO{ hf]lvddf kg{ glbg ljz]if pkfosf;fydf pko'Qm ;+:yfut ;+/rgf / gLlt :yfkgf ug]{ . o;sf nflu :yfgLo / jfXo ;+/If0fsf]PsLs[t pkofo cfjZos k5{ .

$= d'n'sx¿n] u/]sf] d"Nofª\sg cg'udg hf]lvddf k/]sf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0fdf ;xof]uug{ pTkfbs tyf cGo pkef]QmfnfO{ ;xof]uL clek|]/0ff pknAw u/fpg] / o:tf] clek|]/0ffljBdfg cGt/f{li6«o ;Demf}tf cg's'n x'g'k5{ .

/0fgLlts k|fyldstf * :yfgLo ;+/If0f sfo{qmd :yfkgf / ;'b[9Ls/0f

cf}lrTo:yfgLo ;+/If0fsf pkfon] pTkfbgzLn kl/b[iodf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lg/Gt/tf tyf ;+of]hgsf/LJoj:yfkgnfO{ ;xof]u u5{ . :yfgLo ;+/If0fsf pkfon] Jofks jftfj/0fdf lg/Gt/ ;x ljsf;nfO{;xof]u u5{ / cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj?4kgfnfO{ x6fpF5 . :yfgLo ;+/If0fsf pkfo s[lif kof{j/0fsf]pkfo;Fu /fd|f];Fu cfwfl/t ePsf] x'G5 / cfly{s ¿kdf gfkmf sdfpg] / ;fdflhs ¿kdf kmfObfhgslbuf] pkof]u;Fu :yfkgf ePsf] x'g'k5{ . o;f] eP klg s]xL pbfx/0fdf ahf/ l;h{gf / j:t' ljsf;dfcf/Dedf nufgL u/]kl5 dfq oL s'/f k|fKt x'g;S5g\ . hofF of] s'/f ;Dej 5}g ToxfF kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf] :yfgLo ;+/If0fdf ;xof]u cfjZos k5{ .

sfo{x¿!= :yfgLo ;+/If0fsf k|fyldstf / nIox¿ :yfkgf ug]{ / lgoldt ¿kdf k'g/fjnf]sg ug]{ .

@= hf]lvddf k/]sf gZn / kz' ;ª\Vofsf] /fli6«o tyf If]qLo :yfgLo ;+/If0f sfo{qmd ljsf;ug]{ tyf sfof{Gjog ug]{ . o;n] hf]lvddf k/]sf gZn pTkfbg ug]{ JolQmnfO{ k|ToIf ;xof]u jfhf]lvddf k/]sf gZnsf nflu dxTjsf If]q Joj:yfkg ug]{ s[lif pTkfbg k|0ffnLnfO{ ;xof]uug]{ pkfo, gZn pTkfbs ;ªu7g, ;d'bfodf cfwfl/t ;+/If0f ;+:yfx¿, u}/ ;/sf/L ;ªu7gx¿tyf ;+/If0f k|of;df ;+nUg ePsf cGo lqmofzLn JolQmx¿nfO{ clek|]/0ff ;d]6\g ;S5 . t/o:tf] ;xof]u tyf pkfo ljBdfg cGt/f{li6«o ;Demf}tf;Fu d]nvfg] x'g'k5{ .

#= ;fj{hlgs sf]ifaf6 yk ;xof]usf] cfjZostf ljgf g} jf yk nufgL gu/L :yfgLo ;+/If0fsf]pkfoaf6 :yfgLo gZnsf] ljljwtfsf] lbuf] pkof]u k|fKt ug]{ gLlt tyf pkfo k|j4{g ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf ( jfXo ;+/If0f sfo{qmd :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f

cf}lrTojfXo ;+/If0fsf pkfon] :yfgLo kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifo tyf cfkTsfndf ePsf] nf]k lj?4;xof]uL ljdfsf] sfd u5{ . jfXo ;+/If0fsf pkfo :yfgLo ;+/If0fsf pkfo :yfgLo ;+/If0fsfpkfosf] ;xof]uL tTj xf] / o;nfO{ plrt :yfgdf dfq ;Dks{ :yfkgf ug'{k5{ . jfXo ;+/If0fsf nflu;ª\sngx¿n] /0fgLlts k|hgg sfo{qmddf dfq ;lqmo e"ldsf v]Ng ;S5g\ .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

24

sfo{x¿!= jfXo ;+/If0fsf k|fyldstf tyf nIox¿ :yfkgf ug]{ / k'g/fjnf]sg ug]{ .@= jfXo ;+/If0fsf nflu ljz]ifu/L zLte08f/ -qmf]h]lgs_ h:tf /fli6«o tyf If]qLo ;'ljwf :yfkgf

ug]{ / alnof] agfpg] . o:tf] ;'ljwf If]qLo ¿kdf :yfkgf ug]{ ;f]rfO{ /fVg] d'n'sx¿sf k|of;nfO{;xof]u ug]{ .

#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e08f/0f, kx'Fr tyf pkof]usf] nflu plrt Joj:yfkg u/L jfXo;+/If0fsf nflu cfg'jf+lzs a}ª\sdf hDdf ePsf cfg'jf+lzs ;fdu|Lsf] pkof]usf nflu ljlw:yfkgf ug]{ .

$= ljz]ifu/L gd'gf k|ltlnlkx¿ :yfkgf u/L /f]u tyf cGo r'gf}tLsf sf/0f cfg'jf+lzs ljljwtfsf]nf]kaf6 hf]ufpg jfXo cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;ª\sngsf] pkfo ljsf; ug]{ / sfof{Gjog ug]{ .

%= jfXo cfg'jf+lzs ;|f]t ;ª\sngsf] sdhf]/L klxrfg ug]{ / x6fpg] .

^= k|0ffnLut ¿kdf hLljt kz';ª\Vof;Fu ;DaGw ljsf; u/L jf hf]lvddf k/]sf gZnsf] lrl8of3/jf lgs'~h h:tf kz'kmfd{ eGbf aflx/ cGthL{j k|hgg u/fO{ cfg'jf+lzs a}ª\saf6 nluPsfcfg'jf+lzs ;fdu|Lsf] k'g:yf{kgf ug]{ ljlw :yfkgf ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf !) If]qLo tyf ljZjJofkL bL3{sfnLg ;+/If0f /0fgLlt ljsf; tyf sfof{Gjog

cf}lrTooxfF cg]sf}F If]qLo tyf cGt/f{li6«o cGt/;Ldf gZnx¿ 5g\ . If]qLo cGt/;Ldf gZn tyf kz'kfns;d'bfon] /fv]sf /fli6«o ;Ldf jfl/kfl/ ug]{ tyf Ct' cg';f/ :yfg kl/jt{g ug]{ kz' ;ª\Vofsf] :yfgLo¿kdf ;+/If0fsf] pkfodf ;xof]u cfjZos x'G5 . jfXo ;+/If0fsf pkfosf] pRr k|efjsfl/tf tyfnfut artsf nflu /fli6«o k|of;nfO{ bf]xf]l/g glbg ljZjJofkL /0fgLlt tyf ;'ljwf plrt dfGg ;lsG5,t/, o:tf] k|sf/sf] ljlw ;+/If0f gLlt /fli6«o ;fj{ef}d;Qfsf] Ps efusf] ¿kdf /x]sf d'n'saLr;fem]bf/Lsf nflu ljsf; ul/Psf] x'g'k5{ / of] klg ljBdfg cGt/f{li6«o ;Demf}tf cg'¿k x'g'k5{ .eO/xg] jftfj/0fLo tyf ;fdflhs cfly{s kl/jt{g tyf ljklQ / cfktsfnnfO{ Wofg lbg dWosfnjf bL3{sfndf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljifodf cGt/f{li6«o cGtlg{e{/tf a9\g] b]lvG5g\ . o;n] klg:yfgLo, If]qLo tyf cGt/f{li6«o ¿kdf cGt/;Ldf gZnsf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e08f/0f, kx'Fr /pkof]usf] plrt Joj:yf u/L ;+/If0fsf pkfodf cGt/f{li6«o ;d'bfosf] ;fem]bf/L x'g'k5{ eGg] s'/fdfyk sf/0f pknAw u/fpF5 . hf]lvd tyf ljZjJofkL ;xof]u /fli6«o k|of;df cfwfl/t x'g'k5{ / To;nfO{k|lt:yfkg ug'{ x'Fb}g .

sfo{x¿!= ljz]ifu/L cGt/;Ldf gZn / kz' ;ª\Vofsf nflu :yfgLo / jfXo ;+/If0fsf pkfonfO{ ;+of]hg

u/L ;+/If0f of]hgf ljsf; ug{ / sfof{Gjog ug{ d'n'sx¿nfO{ ;xof]u ug]{ .

@= /fli6«o gLlt cg'¿k cfkTsfnLg tyf cGo ljklQsf kl/l:yltaf6 hf]lvddf k/]sf gZn /kz';ª\Vofsf] ;+/If0fsf nflu tyf cfktsfnkl5 pgLx¿sf] oyfjt cj:yfsf nflu PsLs[t;xof]usf] Joj:yf :yfkgf ug]{ .

#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu cfg'j+lzs a}ª\ssf If]qLo tyf ljZjJofkL ;~hfn :yfkgf ug]{tyf cfg'jf+lzs a}ª\sdf ;+/If0fsf pkfoaLr ;dGjo :yfkgf ug]{ / cfbfg k|bfgnfO{ ;xof]uug]{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

25

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

$= If]qLo tyf k|hfltsf :t/df pko'Qm kz' cfg'jf+lzs ljljwtfsf] d"n ;ª\sng :yfkgf ug{;xof]u ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf !! ;+/If0fsf nflu k|fljlws ljlw / dfkb08 ljsf;

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] :yfgLo tyf jfXo ;+/If0f cem} klg ljsf;sf] cj:yfdf /x]sf] 5 .ljz]ifu/L jfXo ;+/If0fsf] If]qdf ljlw / k|ljlwsf] :t/Ls/0f ug'{ ljrf/ ug'{kg]{ cfjZostf xf] .

sfo{x¿!= ;+/If0f k|hgg ;lxt :yfgLo tyf jfXo ;+/If0fsf ljlw tyf k|ljlw ljsf; ug{ ;xeflutfd"ns

cg';Gwfgsf ;fy} cg';Gwfg ;~rfng ug]{ . cfjZstf cg';f/ k|of]udf /x]sf dfkb08 /sfo{ljlw k|of]udf Nofpg] .

@= 1fg, k|ljlw / ;a}eGbf /fd|f] cEof;nfO{ lnlkj4 agfpg] / ljj/0f tof/ ug]{ .#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0fsf nflu lg0f{o ug]{ cfwf/sf] ¿kdf ;dnIf0fL u'0f lgwf{/0fnfO{

;xof]u ug{ pko'Qm cfg'jf+lzs ;"rssf] k|of]u k|j4{g ug]{ .

$= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0fdf tyf ljz]ifu/L pgLx¿sf] kx'Frdf jf;:yfg, h" :oflg6/Ldfkb08 k|efj k'g/fjnf]sg ug]{ .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

26

/0fgLlts k|fyldstf If]q $

gLlt, ;+:yf tyf Ifdtf ljsf;

kl/ro

$)= w]/} cj:yfdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o gLlt tyf lgods ;+/rgfx¿ cem} klgcf+lzs jf ck|efjsf/L 5g\ . gLlt / sfg'g ljsf; o; If]qsf nflu :j¿k lgwf{/0f ug]{cfofdnfO{ ;Daf]wg ug{ pkef]Qmf ;DaGwL a9\bf] dfldnf, vfB ;'/Iff / vfB u'0f:t/, /f]uk|lt/f]w-hgfj/df dfq nfUg] /f]u / hgfj/af6 dfgjdf ;g]{ /f]u_, hgfj/sf] dfgjLo pkrf/, a9\bf] ¿kdfhl6n h}ljs k|ljlw, kz'wg Joj:yfkgsf jftfj/0fLo k|efjsf] d"Nofª\sg / sd ug]{ ljifoh;tf a9\bf] hl6n ePsf gofF ljifonfO{ ;dfwfg ug{ cfjZos 5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]d'n'sx¿aLr cfbfgk|bfgsf nflu ;+/rgf ljsf; ug}{kg]{ Pp6f yk If]q xf] . gLlt lgdf{0fubf{ o; If]qdf jf}l4s ;DklQ ;DaGwL clwsf/sf] a9\bf] e"ldsf, kmfObfsf] plrt afF8kmfF8,;'lglZrt ug'{kg]{ cfjZostf, ljz]ifu/L kz'kfns ;fy} cflbjf;L / :yfgLo ;d'bfosf] clwsf// pgLx¿sf] 1fg k|0ffnLsf] e"ldsfnfO{ Wofg lbg'k5{ .

$!= ljsf;zLn d'n'sdf kz' pTkfbgsf] a9\bf] dfun] kz'wgsf] If]qdf b|'t ;+/rgfut kl/jt{gnfO{cl3 a9fO/x]sf] 5 . ;x/x¿ k"j{ s[lif e"lddf lj:tf/ eO/x]sf] / ef}uf]lns / ef}lts of]hgfsfkIfx¿sf ;fydf pko'Qm Joj:yfkg gePdf dfgj :jf:Yodf tyf pTkfbgsf] lbuf]kgfdf k|d'vhf]lvd cfpg;S5 . o; kl/jt{gsf] k|lqmofdf ;fdflhs tyf cfly{s gLltn] u|fdL0f hg;ª\Vofsfnflu kmfObfsf] c+z ;'lglZrt ug]{ s'/fnfO{ nlIft ug'{k5{ tfls pgLx¿ al9/x]sf] /fli6«ocy{tGqnfO{ lbuf]:t/df a9\bf] ;ªVof tyf u'0f:t/df j:t' tyf ;]jf pknAw ug{;Sg] Ifdtf /pkef]Qmfsf] dfu k'/f ug{ ;Sg] Ifdtf ljsf; ug{ ;s"g\ . Jofks kl/jt{g / a9\bf] lghLs/0fsf];dodf /fli6«o of]hgfn] ;fj{hlgs :jf:Yo, h}ljs ljljwtfsf] lg/Gt/tf / :jR5 xfjf / ;'/lIftbL3{sfnLg cfk"lt{ ;'lglZrt ug'{k5{ . o; cj:yfdf ljleGg /fli6«o gLltut nIox¿aLrc;fd~h:tf b]vf kg]{ ljifo cfjZoDefjL 5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkgsf nflucGo nIox¿;Fu ;Gt'ng sfod ug'{k5{ / cGo If]qsf nflu klg a[xt\ cGt/If]qLo of]hgfsf];+/rgfdf cNksfnLg / bL3{sfnLg gLlt cfjZos k5{g\ .

$@= b|'t ;fdflhs tyf cfly{s kl/jt{gsf ;dodf ljz]if u/L ljsf;zLn d'n'sdf kz' cfg'jf+lzs;|f]t Joj:yfkg ug{;Sg] ;Lk tyf ;ª\Vof b'a}sf] ;Gbe{df tflnd k|fKt JolQmx¿sf] cefj 5 /of] g} kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] gLlt, /0fgLlt, sfo{qmd / kl/of]hgf ljsf; / sfof{Gjogdf k|d'vjfwf x'g\ . ;a} k|fyldstf If]qdf lbuf] Ifdtf ljsf; ug{ lzIff / tflnd cfjZos 5g\ .

$#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;a} kIfdf /fli6«o tyf cGt/f{li6«o :t/df cg';GwfgnfO{ alnof]agfpg'k5{ . o; kl/l:yltdf /fli6«o s[lif cg';Gwfg k|0ffnL / cGt/f{li6«o s[lif cg';Gwfgdfk/fdz{bfqL ;d"xsf] ;xof]u clt g} dxTjk"0f{ x'G5 .

$$= oL k|d'v r'gf}tLnfO{ ;fdgf ug{ alnof] / Jofks ;Lksf] cfwf/ ljsf; ug'{ cfjZos x'G5 . w]/}ljsf;zLn d'n'sdf ljz]ifu/L dfgjLo Ifdtf tyf ljQLo ;|f]tsf] cefj kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu cfjZos ;ª\Vof tyf /0fgLlts pkfosf] of]hgf tof/ ug]{ /ljsf; ug]{ s'/fdf k|d'v jfwf x'g\ . o;sf/0f kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; /;+/If0f k|fKt ug{ w]/} d'n'sn] pgLx¿sf] ljz]if Wofg ;DalGwt ;+:yf :yfkgf ug]{ / ljsf; ug]{,pko'Qm gLlt tyf lgods ;+/rgf ;dfof]hg ug]{ / sfof{Gjog ug]{ / pgLx¿nfO{ cfjZos kg]{dfgj Ifdtf ljsf; ug]{ s'/fdf lbg'k5{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

27

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

$%= Jofj;flos kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkgsf nflu ljZjJofkL /0fgLltsf] kl/j]zdf :yfkgful/Psf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o s]Gb|laGb' -kmf]sn KjfOG6_, kz' cfg'jf+lzs ;|f]tJoj:yfkgsf nflu ;~hfn ljsf; ug]{ / sfod ug]{ nIo lnPsf] k|d'v ;+:yfut tTj xf] . k|foMd'n'sn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o s]Gb|laGb' :yfkgf u/]sf 5g\ . dfgjLo tyf ljQLo;|f]tsf] uDdL/ cefjn] pgLx¿sf] :yfkgfnfO{ sl7g agfPsf] 5 / pgLx¿sf] lg/Gt/tfnfO{cem r'gf}tL lbO/x]sf] 5 . If]qLo s]Gb|laGb' :yfkgf ug{ / If]qLo ;~hfn ljsf; ug{ d'n'sx¿aLr ;xof]u cfjZos k5{ .

$^= ;/f]sf/jfnf aLr ;DaGw :yfkgf ug{ / ;+:yfut ljsf; / Ifdtf ljsf;sf nflu;xof]u cfjZos k5{ . s]xL d'n's hxfF ;~hfn /fd|f];Fu ljsf; ePsf 5g\, pgLx¿n] kz'k|hgg\stf{x¿sf] ;ª\u7g h:tf ;lqmo u}/;/sf/L ;+:yfx¿sf] ;xof]u cfslif{t u/]sf5g\ . pgLx¿n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] sfo{qmd tyf sfo{of]hgf tof/ ug]{, of]hgf agfpg] tyfsfof{Gjog ug]{ sfo{ u5{g\ .

$&= /fli6«o kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljsf;df nufgL k|j4{g ug{ /fli6«o of]hgf Ifdtf ljsf; ug'{sfcltl/Qm kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu dxTjsf ljifodf hgr]tgf klg ljsf; ug'{ cfjZos5 . xfn;Ddsf cg]sf}F pbfx/0fdf kz' ljsf;n] :yfgLo gZnsf] ljsf; / ;+/If0fdf eGbfklg jfXo gZnsf] pkof]udf Wofg s]lGb|t u/]sf] 5 . pkef]Qmfn] cGt/;Ldf gZndfly a9Le/kg'{ eGbf :yfgLo gZnsf] ;+/If0f tyf pkof]usf] k|of;nfO{ a'em\g' / ;xof]u ug'{ cfjZos5 . w]/} ljsl;t d'n'sdf pRr d"Noo'Qm pTkfbgsf] c+zn] ljz]if gZnnfO{ ;xof]u ul//x]sf]x'G5 / o;n] kz' ljljwtf sfod ug]{ s'/fdf ;xof]u ul//x]sf] 5 . ljsf;zLn d'n'sdfvfB 5gf}6 dfkm{t k|foM cleJoQm ul/Psf] ;f+:s[lts klxrfg ljljw gZnsf] d"Nosf af/]dfr]tgf hgfpg] cfwf/ aGg ;S5 / o;n] ;fgf ls;fg tyf jt{dfgdf ;LdfGt ;d'bfosf ;fy}bL3{sfnLg cfly{s ljsf;df ;xof]u ug{;S5 .

$*= cGt/f{li6«o :t/df r]tgf ljsf; ug]{ sfo{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf]sfof{Gjogsf nflu hgtfsf] ;xof]u / cGt/f{li6«o ;xof]u kl/rfng ug{ k|d'v tTj aGg;Sg]5 .

bL3{sfnLg nIokz'kfng If]q ljsf;sf nflu dWosfnLg tyf bL3{sfnLg of]hgfsf] ;kmntfk"j{s sfof{Gjogsfnflu cGt/;DalGwt gLlt, sfg'gL ;+/rgf, alnof] ;+:yfut tyf dfgj Ifdtf :yfkgf ug]{ / kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf] bL3{sfnLg lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu /fli6«o sfo{qmd ljsf; ug]{tyf sfof{Gjog ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf !@ kz'kfng ljsf;sf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t pkfosf of]hgf tyf sfof{Gjogsf nflu /fli6«o

s]Gb|laGb'sf ;fy} /fli6«o ;+:yfsf] :yfkgf / ;'b[9Ls/0f

cf}lrTokz'kfng If]qleq xfn a9\bf] ¿kdf hl6n ljifox¿ b]vfkl//x]sf 5g\ / h;n] ljleGg ;/f]sf/jfnfaLrcle?lrdf ;Gt'ng tyf ;fj{hlgs j:t'sf] ;[ª\vnfdf ;lqmo k|j4{g vf]lh/x]sf] 5, cGoyf b|'t tyfclgolGqt kl/jt{gdf logsf] pTkfbg aGb x'g;S5 . pkef]Qmfsf] dfldnf, dfgj :jf:Yosf ljifo, gofFh}ljs k|ljlwsf] Joj:yfkgsf ;fy} ;x/ lj:tf/ tyf ;+/lIft If]qsf] kl/l:yltdf kz' pTkfbgsf] ef}ltstyf ef}uf]lns of]hgfnfO{ ;du| ¿kdf /fli6«o of]hgfdf PsLs[t ug'{k5{ .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

28

sfo{x¿!= /fli6«o ;+:yfut IfdtfnfO{ kz'kfng If]qsf] ;du| of]hgfsf] ;xof]udf ljZn]if0f ug]{ .

@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o s]Gb|laGb' :yfkgf ug]{ / k"0f{ ¿kdf ;an agfpg] .

#= /fli6«o s]Gb|laGb' tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] If]qdf ;+nUg ePsf kz' k|hgg\stf{ pBf]u,;/sf/L ;+:yf, gful/s ;dfhsf ;+:yf, ;~hfn tyf k/fdz{ ;ldlt h:tf ;/f]sf/jfnfaLralnof] /fli6«o ;dGjo ljsf; ug]{ .

$= /fli6«o k|fyldtfsf ;fy} kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]u tyf kz' pTkfbg k|0ffnLsf]jftfj/0fdf k|efjnfO{ Wofgdf /fvL kz'kfng If]qsf] eljiosf] ljsf;sf] :j¿k to ug{ /fli6«oof]hgfsf/x¿sf nflu pko'Qm x:tIf]ksf/L ;fdu|L ljsf; ug]{ tyf k|of]u ug]{ .

%= ljleGg dGqfnoleq tyf cGo ;/f]sf/jfnf;fy of]hgfsf ljleGg kIfdf ;+nUg x'g] ljleGgclwsf/Llar ;dGjo tyf ;xof]u k|j4{g ug]{ / o; k|lqmofdf pgLx¿sf] ;xeflutf ;'lglZrtug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf !# /fli6«o lzIff tyf cg';Gwfg ;+:yf :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]t Joj:yfkgsf] ;a} If]qdf cg';Gwfg tyf lzIff alnof] agfpg'k5{ . kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/, hf]lvd tyf k|j[lQsf] cg'udg, lbuf] pkof]u, ljsf;tyf ;+/If0fsf nflu k|fyldstf k|fKt lqmofsnfkx¿sf] of]hgf ug]{ / sfof{Gjog ug]{ /fli6«o Ifdtfljsf;sf nflu cg';Gwfg tyf z}lIfs ;+:yfsf] :yfkgf, ;anLs/0f / lg/Gt/tf k|d'v sfo{ xf] .

sfo{x¿!= cg';Gwfg tyf lzIffsf nflu cNksfnLg, dWosfnLg tyf bL3{sfnLg cfjZostf klxrfg

ug]{ / /fli6«o tyf cGt/f{li6«o tflnd dfkm{t ;DalGwt sd{rf/L tyf ljz]if1 tof/ ug]{ sfo{nfO{k|j4{g ug]{ .

@= ;+alGwt If]qsf] cg';Gwfg tyf z}lIfs Ifdtfsf] k'g/fjnf]sg ug]{ / /fli6«o ;Lksf] cfwf/ tof/ug{ tflndsf nflu nIo lgwf{/0f ug]{ .

#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/, hf]lvd tyf k|j[lQsf] cg'udg, lbuf]pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0fsf nflu k|of;x¿nfO{ ;xof]u ug{ cGo d'n'ssf] ;fem]bf/Ldf /fli6«otyf If]qLo s[lif cg';Gwfg k|0ffnLsf ;fy} pko'Qm ;DalGwt cg';Gwfg tyf tflnd ;+:yfx¿:yfkgf ug]{ tyf alnof] agfpg] .

$= k/Dk/fut 1fg tyf cflbjf;Lsf cEof;nfO{ ;Ddfg ub}{ kz'kfnsx¿sf] /fli6«o z}lIfscfjZostf k'g/fjnf]sg ug]{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

29

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

/0fgLlts k|fyldstf !$ lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/, k|j[lQ / ;+nUg hf]lvd

cg'udgsf nflu /fli6«o dfgj Ifdtf ;'b[9Ls/0f

cf}lrTow]/} d'n'sdf lgDg s'/fdf dfgj Ifdtf ckof{Kt 5 M

• gLltut lg0f{onfO{ ;xof]u ug{ k|0ffnLut ¿kdf rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/, k|j[lQ / ;+nUghf]lvd cg'udg ug]{,

• lbuf] pkof]u / ljsf;sf nflu gLlt tyf sfo{qmdsf] /0fgLlts ¿kdf of]hgf tof/ ug]{, ljsf;ug]{ / tyf sfof{Gjog ug]{,

• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] :yfgLo tyf jfXo ;+/If0fsf gLlt tyf sfo{qmdsf] /0fgLlts ¿kdfof]hgf tof/ ug]{, ljsf; ug]{ / sfof{Gjog ug]{ .

d'n'sx¿aLr tyf If]qLo ¿kdf tflndsf ;fy} ;"rgf tyf cg'ej cfbfgk|bfg kmfObfhgsx'g;S5 .

sfo{x¿!= ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n's tyf ;ª\qmd0fdf /x]sf cy{tGqo'Qm d'n'sdf rl/q lgwf{/0f, ljj/0f

tof/, k|j[lQ / ;+nUg hf]lvd cg'udg, lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu tflnd tyf k|ljlwx:tfGt/0f sfo{qmd tyf ;"rgf k|0ffnL :yfkgf ug]{, alnof] agfpg] .

@= lbuf] pkof]u, k|hgg tyf ;+/If0fsf nflu ;"rgf tyf 1fg cfbfg k|bfg ug{ d'n'sleq tyfd'n'sx¿ lar cg';Gwfgstf{, kz' k|hgg\stf{, ;+/If0f ;+:yfx¿ tyf ;fj{hlgs, gful/s tyflghL lqmofzLn JolQmsf ;xof]ufTds ;~hfn :yfkgf ug]{ / alnof] agfpg] .

#= lbuf] pkof]u, k|hgg tyf ;+/If0fsf nflu ;d'bfodf cfwfl/t ;+:yf, ;~hfn tyf k|of;x¿:yfkgf ug]{ jf alnof] agfpg] .

/0fgLlts k|fyldstf !% cGt/f{li6«o ;"rgf cfbfgk|bfg, cg';Gwfg tyf lzIff :yfkgf tyf ;'b[9Ls/0f

cf}lrTocGt/f{li6«o s[lif cg';Gwfgdf k/fdz{bfqL ;d"x k|0ffnLsf ;fydf :yfkgf ePsf cGt/f{li6«o cg';Gwfgtyf lzIf0f ;+:yfx¿n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;Fu ;DalGwt cg';Gwfg tyf Ifdtf ljsf;sf ;fy} ;"rgfk|0ffnLsf dfWodaf6 k|d'v ;fj{hlgs ;]jf pknAw u/fpF5g\ . vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] o; k|fljlwssfo{qmdsf dfkm{t o; sfo{nfO{ ;lqmo ¿kdf ;xof]u u5{ .

sfo{x¿!= ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n's tyf cy{tGq ;ª\qmd0fdf k/]sf d'n'snfO{ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]

/fd|f] pkof]u / ljsf;df ;xof]u ug{ cGt/f{li6«o cg';Gwfg tyf lzIff :yfkgf ug]{ alnof]agfpg] .

@= kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZjJofkL ;~rf/ oGq tyf ;dfzf]wg u[x -lsNol/ª xfp;_ ;+oGqsf]¿kdf vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] 3/]n' hgfj/ ljljwtf ;"rgf k|0ffnLnfO{ lg/Gt/¿kdf ljsf;ug]{ .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

30

#= ;/sf/nfO{ cGo cGt/f{li6«o d~rdf ;DalGwt k|ltj]bg lbg ;xof]u ug]{ tyf k|ltj]bg lbg'kg]{;du| ef/ sd ug{;Sg] u/L /fli6«o kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yf tyf k|j[lQaf/] ljj/0f tof/ug]{ ;fwg ljsf; ug]{ .

$= d'n'saLr ;"rgf cfbfg k|bfg ug{ /fli6«o tYofª\s e08f/ :yfkgf ug]{, ljsf; ug]{ / alnof]agfpg] .

/0fgLlts k|fyldstf !^ lgDg sfo{sf nflu ljsf;zLn d'n's tyf cy{tGq ;ª\qmd0fdf /x]sf d'n'ssf] Ifdtf lgdf{0fsf nflucGt/f{li6«o ;xof]u ;'b[9Ls/0f M• rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/, k|j[lQ tyf ;+nUg hf]lvd cg'udg,• lbuf] pkof]u / ljsf; tyf• kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f

cf}lrTo

:yfgLo tyf jfXo b'a} kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] rl/q lgwf{/0f, ljj/0f tof/, k|j[lQ tyf ;+nUg hf]lvdcg'udg, lbuf] pkof]u / ljsf;, tyf ;+/If0fsf nflu If]qx¿aLr /fli6«o dfgj, ;+:yfut, k|fljlwstyf cg';Gwfg Ifdtfdf lgs} leGgtf 5 . o; If]qdf t'ngfTds kmfObf k|fKt u/]sf d'n's;Fu ;"rgfcfbfg k|bfg tyf ;xof]un] ljsf;zLn d'n's tyf cy{tGq ;ª\qmd0fdf /x]sf d'n'sn] lgs} kmfObfk|fKt ug]{5g\ . cGt/f{li6«o sfo{x? ljz]ifu/L Go"g cfg'jf+lzs cfwf/ ePsf hf]lvddf k/]sf gZn /cGt/;Ldf gZndf cfjZos 5 .

sfo{x¿!= ljsf;zLn d'n's tyf cy{tGq ;ª\qmd0fdf /x]sf d'n'ssf] lxtnfO{ ljz]if Wofgdf /fvL

d'n'sx¿aLr k|fljlws ;xof]u alnof] agfpg] tyf k|ljlw x:tfGt/0f tyf cg'ej cfbfgk|bfgug]{ ;+:yf :yfkgf ug]{ tyf z}lIfs tyf cGo tflnd cj;/nfO{ lj:tf/ ug]{ .

@= cGt/;Ldf gZnsf] rl/q lgwf{/0f, pkof]u / ljsf;, tyf ;+/If0fdf cGt/f{li6«o ;xof]u :yfkgfug]{ / alnof] agfpg] .

/0fgLlts k|fyldstf !& If]qLo s]Gb|laGb' :yfkgf tyf cGt/f{li6«o ;~hfn ;'b[9Ls/0f

cf}lrToIf]qLo ;fdflhs cfly{s, ;f+:s[lts tyf jftfj/0fLo ljz]if u'0fx¿sf ;fy} cGt/;Ldf gZn / kz';ª\Vofsf] Joj:yfkgn] If]qLo:t/df ;xof]u / ;fem]bf/Lsf] cf}lrTo :yfkgf u5{ . d'n'sx¿ aLrbf]xf]/f] sfdsf] ;6\6f cfg'jf+lzs a}ª\s h:tf lqmofsnfkdf ;+o'Qm nufgL a9L k|efjsf/L / vr{k|efjsf/L x'G5 .

sfo{x¿!= pko'Qm :yfgdf dn'sx¿ aLrsf] k|of;df kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu If]qLo s]Gb|laGb'

:yfkgf ug]{ sfddf ;xof]u ug]{ .

@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf nflu cfjZos k/]df If]qLo tYofª\se08f/sf ;fy} If]qLo ;~hfn :yfkgf ug]{, alnof] agfpg] / sfod /fVg] .

#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] If]qLo lqmofsfnk;Fu If]qLo ;+u7gx¿nfO{ cfj4 ug]{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

31

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

$= cGt/f{li6«o ;~hfn / ;xof]unfO{ k|j4{g ug{ vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsfnflu ljZj s]Gb|laGb'nfO{ lg/Gt/ /fVg] / alnof] agfpg] .

/0fgLlts k|fyldstf !* kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e"ldsf tyf d"Nosf af/]df /fli6«o r]tgf ljsf;

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] dxTjk"0f{ e"ldsf tyf d"Nosf af/]df kz'kfng If]q tyf kz'kfng If]qn] k|efj

kfg]{ cGo If]qsf ;fydf jftfj/0f / s[lif tyf ljsf;sf gLlt tyf cEof;sf Jofks If]qdf r]tgf

ljsf; ug'{ cfjZos 5 . o;df pgLx¿sf] ljz]if rl/q, pTkfbg tyf :yfgLo gZnaf6 lnOPsf] ;]jf

tyf pgLx¿sf] lg/Gt/tf / pkof]udf k|efj kg]{ tTj ;dfj]z x'G5g\ . o:tf] /fli6«o r]tgf ljsf;n]

kz'kfng If]qsf] ljz]if u'0fdf Wofg cfsif{0f ug'{k5{ / kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf;

tyf ;+/If0fsf nflu ;fj{hlgs tyf lghL k|of;sf ;xof]u kl/rfng ug{ vf]Hg'k5{ .

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] dxTjk"0f{ e"ldsfsf ljifodf r]tgf hufpg cfd;~rf/, ;fj{hlgs

sfo{qmd tyf cGo pkfoaf6 nlIft tyf k|efjsf/L ;"rgf k|bfg ug]{ . o;n] pgLx¿sf] lbuf]

pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0fsf ;fydf kz'kfnssf] of]ubfg, cfjZostf tyf /fli6«o ¿kdf /x]sf

;DalGwt ;a} clwsf/sf] ljz]if u'0f tyf ljz]if gLltut cfjZostfnfO{ ;Daf]wg ug'{k5{ . oxfF

nlIft bz{ssf] ¿kdf gLlt lgdf{tf, kz'kfng If]q tyf ;DalGwt If]qsf ;a} ;/f]sf/jfnf tyf

;fdfGo gful/s k5{g\ .

/0fgLlts k|fyldstf !( kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] e"ldsf tyf d"Nosf af/]df If]qLo tyf cGt/f{li6«o r]tgf ljsf;

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] dxTjk"0f{ e"ldsf, d"No, ljz]if rl/q / To;sf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf]

cfjZostfsf ljifodf jftfj/0f tyf cGo Jofks s[lif tyf ljsf;sf ;+:yfx¿ tyf d~rx¿ tyf

bftf tyf gful/s ;dfh h:tf ;/f]sf/jfnfx¿sf] r]tgf hgfpg' cfjZos 5 .

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yfsf ljifodf r]tgf hufpg] If]qLo tyf cGt/f{li6«o cleofgnfO{

;xof]u ug]{ tyf o;df ;/sf/L tyf ;+:yfut tyf ;fdfGo hgtfsf] :t/df klg Jofks ;xof]u

vf]Hg] .

/0fgLlts k|fyldstf @) kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o gLlt tyf sfg'gL ;+/rgf k'g/fjnf]sg tyf ljsf;

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0fdf cg]sf}F gLlt tyf sfg'gL cf}hf/sf k|ToIf tyf

ck|ToIf k|efj /x]sf] x'G5 . oL cf}hf/n] k|foM cfly{s ljsf;, jftfj/0f ;+/If0f, kz' :jf:Yo, vfB

;'/Iff, pkef]Qmfsf] ;+/If0f, jf}l4s ;DklQ clwsf/, cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f tyf kz' cfg'jf+lzs

;|f]tsf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfdf kx'Fr / plrt afF8kmfF8 h:tf ljleGg p2]ZonfO{ k5\ofPsf] x'G5 .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

8.268

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCES

32

oL gLltsf p2]Zo tyf vfB ;'/Iffsf k|d'v p2]Zodf ;Demf}tf gu/L tyf ljz]if ;dfwfg cfjZos kg]{

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljz]if u'0fnfO{ Wofgdf /fvL pgLx¿aLr ;dGjo sfod ug'{ cfjZos 5 .

kmfObfsf] afF8kmfF8df kx'Frsf nflu pkfonfO{ klg Wofg lbg'k5{ .

sfo{x¿!= ljz]ifu/L kz' kfNg] :yfgLo ;d'bfosf] of]ubfg tyf cfjZostfnfO{ Wofg lbO{ kz' cfg'jf+lzs

;|f]tsf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0fdf kg{;Sg] k|efj kQf nufpg] s'/fnfO{ b[li6ut u/L ljBdfg/fli6«o gLlt tyf lgods ;+/rgfx¿sf] cfjlws ¿kdf k'g/fjnf]sg ug]{ .

@= gLlt tyf sfg'gL ;+/rgfdf k'g/fjnf]sg ug{ kQf nfu]sf k|efjnfO{ ;Daf]wg ug]{ pkfosfljifodf ljrf/ ug]{ . o:tf pkfodf ;DalGwt sfg'gL Joj:yf tyf gLltsf p2]Zo tyf ljleGg;/f]sf/jfnfsf] cle?lrnfO{ ;Gt'ng ug'{kg]{ cfjZostfnfO{ Wofgdf /fvL gLlt tyf sfg'gLJoj:yfdf kl/jt{g jf sfof{Gjogsf] txdf ;dfof]hg h:tf s'/f kg{;S5g\ .

#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;Fu ;DalGwt /fli6«o sfg'g, gLlt tyf pko'Qm ePdf ;DalGwt cGt/f{li6«o;Demf}tfsf] Ps¿ktfnfO{ clek|]l/t ug]{ .

$= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] /fli6«o gLlt tyf lgod ljsf; ubf{ ;DalGwt cg';Gwfgsf glthfnfO{larf/ ug]{ s'/fnfO{ ;'lglZrt ug'{k5{ .

/0fgLlts k|fyldstf @! kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu cGt/f{li6«o gLlt tyf sfg'gL ;+/rgf k'g/fjnf]sg tyf ljsf;

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]udf cGt/f{li6«o gLlt tyf lgods ;Demf}tfx¿n] k|ToIf jf ck|ToIf ¿kdfk|efj kfg{ ;S5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljsf;df k|efj kg]{ k|d'v gLlt tyf ;+/rgf k|fo ;fdfGox'G5g\ . cfly{s ljsf;, Jofkf/:t/, jftfj/0fLo ;+/If0f, vfB ;'/Iff, kmfObfsf] afF8kmfF8df kx'Frtyf jf}l4s ;DklQ h:tf ljifo;Fu ;DalGwt x'G5g\ . o; If]q;Fu ;DalGwt cGt/f{li6«o ;Demf}tfx¿n]kz':jf:Yo :t/ tyf kz' pTkfbgsf] vfB:t/ ;d]6\5 . cGt/f{li6«o ;Demf}tf, h;sf d'n'sx¿ kIf 5g\/ h;n] pgLx¿sf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljlgdo, pkof]u, / ;+/If0f tyf kz' pTkfbgsf] Jofkf/ ug]{Ifdtfdf k|efj kf5{, tL Pscfk;df ;xof]uL x'g] s'/f ;'lglZrt ug'{ dxTjk"0f{ x'G5 .

sfo{x¿!= cGt/f{li6«o gLlt tyf lgods ;+/rgfx¿n] vfB tyf s[lif tyf vfB ;'/Iffsf nflu kz'

cg'jf+lzs ;|f]tsf] ljz]if dxTj, oL ;|f]tsf ljz]if u'0fnfO{ leGg ;dfwfg cfjZos k5{ eGg]s'/f, lj1fg tyf cfljZsf/sf] dxTj, ljleGg ;Demf}tfsf] nIo tyf p2]ZoaLr ;Gt'ngsf]cfjZostfsf ;fy} kz'kfnssf ;fy} If]q, d'n's tyf ;/f]sf/jfnfsf] cle?lrnfO{ WofglbG5 eGg] s'/fnfO{ ;'lglZrt ug]{ b[li6sf]0fn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] pkof]u, ljsf; tyf;+/If0fdf k|efj kfg]{ ljBdfg cGt/f{li6«o ;Demf}tfdf k'g/fjnf]sg ug]{ .

@= ljz]ifu/L kz'kfns tyf kz' cg'jf+lzs ;|f]tsf ;/f]sf/jfnfx¿sf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]ttyf To;sf] pkof]uaf6 k|fKt kmfObfsf] kx'Fr;Fu ;DalGwt cGt/f{li6«o ;Demf}tfsf] k|efj tyfljsf;df k'g/fjnf]sg ug]{ .

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

33

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

/0fgLlts k|fyldstf @@ kz' cg'jf+lzs ;|f]t gLlt ;DaGwdf cGo cGt/f{li6«o d~rsf ;fydf cfof]usf] k|of; ;dGjo

cf}lrTovfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t;DaGwL cfof]u vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf] :yfoL cGt/;/sf/L d~r xf], hxfF d'n'sx¿ vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f tyf lbuf]pkof]u;DaGwL gLlt tyf If]qLo tyf cGt/If]qLo ljifodf 5nkmn u5{g\ . cGo cGt/f{li6«o ;ª\u7gtyf d~rn] klg kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Joj:yfkg tyf kz'kfng If]qdf ljleGg ;/f]sf/jfnfsf]e"ldsf tyf cle?lrdf k|ToIf tyf ck|ToIf ¿kdf k|efj kfg]{ gLlt tyf lgods pkfosf ljifo tyfljsf;df lgoldt ¿kdf 5nkmn u5{g\ . o:tf] d~rdf h}ljs ljljwtf ;DaGwL cfof]u, ljZj jf}l4s;DklQ ;ªu7g, ljZj Jofkf/ ;ª\u7g, kz' :jf:Yosf nflu ljZj ;ª\u7g, sf]8]S; Plnd]G6fl/;k5{g\ . oL k|lqmofdf ;xof]u / ;dGjo lj:tf/ ug'{ cfjZos 5 .

sfo{x¿!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tdf vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t;DaGwL cfof]usf] sfddf

;xof]u ug{ cGt/f{li6«o ;ª\u7g tyf d~rsf] ;+nUgtf tyf of]ubfgnfO{ alnof] agfpg] / ;xof]uljsf; ug]{ .

/0fgLlts k|fyldstf @# kz' cfg'jf+lzs ;|f]t ;+/If0f, lbuf] pkof]u / ljsf;sf nflu ljQLo ;|f]tsf ;fy} ;|f]t kl/rfngsf

k|of; ;'b[9Ls/0f

cf}lrTokz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, lbuf] pkof]u tyf ljsf;sf nflu ;|f]t kl/rfng ug]{ ljZjJofkL k|of;/fli6«o tyf cGt/f{li6«o ¿kdf g} cfjZostf eGbf lgs} sd 5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZjsfo{of]hgfsf] ;kmntf ljQLo ;|f]tsf] kl/rfng tyf ;"rgfsf] cfbfgk|bfgsf nflu ;dGjosf/L;+/rgf, k|ljlw x:tfGt/df kx'Fr, Ifdtf ljsf;df e/ k5{ .

sfo{x¿!= tn efu # df lj:tf/df pNn]v ul/P h:t} /fli6«o, If]qLo tyf cGt/f{li6«o :t/df cg'ejsf]

cfbfgk|bfg u/L, cg';Gwfg tyf z}lIfs lqmofsnfknfO{ lj:tf/ u/L, tflnd cj;/, k|ljlwx:tfGt/0f / ljQLo ;|f]t pknAw u/fO{ ;a} ;/f]sf/jfnfsf] Ifdtf ljsf;nfO{ alnof] agfpg;xof]u ug]{ .

@= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{GjognfO{ lg/Gt/ cufl8 a9fpg] k|lqmofljsf; ug]{ .

#= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ;+/If0f, lbuf] pkof]u / ljsf;sf ;fy} hf]lvd tyf cfkt\sfnLgcj:yflj?4 ;'/Iffsf nflu jfXo k|ltlnlk e08f/ k|0ffnLdf /fli6«o tyf cGt/f{li6«o :t/df;xof]u tyf ;dGjo alnof] agfpg] .

efu @

sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstf

35

kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj

sfo{of]hgf sfof{Gjog tyf ljQLo nufgL

$(= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfn] vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf]

lbuf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0f ;'lglZrt ug]{ k|of;x¿nfO{ cufl8 a9fpg Pp6f k|efjsf/L

cGt/f{li6«o ;+/rgf pknAw u/fpF5 / o;n] ljZj vfB ;'/Iff tyf ul/aL lgjf/0f k|fKt ug]{

k|of;nfO{ klg ;3fpF5 .

%)= vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu s]xL /fli6«o ;/sf/, cGo 3/]n' sf]ifsf

;|f]tsf ;fy} ax'kIfLo / b'O{kIfLo ;+:yfx¿ tyf If]qLo ;|f]tn] sf]if pknAw u/fPsf 5g\ . o;f]

ePklg kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{Gjogsf nflu 7f]; tyf yk ljQLo

;|f]t tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu /fli6«o, If]qLo tyf cGt/f{li6«o sfo{qmd tyf k|fyldstfsf

lqmofsnfksf nflu bL3{sfnLg ;xof]u cfjZos k5{ / o:tf] clek|]/0ff klg ;DalGwt cGt/f{li6«o

;Demf}tf;Fu d]nvfg] x'g'k5{ . of] k|lqmof ;/sf/ tyf ;a} ;DalGwt ;/f]sf/jfnfsf] ;xeflutf

clek|]l/t ug]{ ;xof]u ug]{ x'g'k5{ . If]qLo / cGt/f{li6«o ;fem]bf/L dxTjk"0f{ x'g]5 .

%!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{Gjogsf] ;du| k|ultsf] d"Nofª\sg /fli6«o

;/sf/x¿ vfB tyf s[lif ;ª\u7gsf ;b:ox¿n] vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]u

dfkm{t ug]{5g\ . oL sfo{ ;DkGg ug{ cfof]un] cfkm\gf jx'jifL{o sfo{qmdsf] kl/l:yltdf /fli6«o

k|fyldstfdf s'g} k"jf{u|x g/fvL kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfnfO{ ;ª\ul7t / Wofg

s]lGb|t u/L ;Daf]wg ug'{k5{ .

%@= vfB tyf s[lifsf nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]u kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgf

sfof{Gjogsf] k|ult d"Nofª\sg ug{ k|ult ljj/0f k|:t'tLs/0fsf ljlwsf ;fy} ;t{df ;xdt

x'g'k5{ .

%#= ljZje/L nf]k x'g] hf]lvddf k/]sf 7"nf] ;ª\Vofsf gZnx¿nfO{ ljz]if ¿kdf Wofg lbO{ kz'

cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yf / k|j[lQsf] cfjlws d"Nofª\sg ug{ cfjZos 5 . k|ult k'g/fjnf]sg

ug{ / kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] k"j{ r]tfjgL / k|lt/f]w k|0ffnL ljsf; ug{ vfB tyf s[lifsf nflu

cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]un] d'n'sx¿af6 lgoldt ¿kdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yf / k|j[lQ

k|ltj]bg tyf kl/jt{gdf k|efj kfg]{ tTjx¿sf af/]df hfgsf/L k|fKt ug'{k5{ .

%$= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{Gjogsf nflu sf]ifsf] /0fgLlt tof/ ug{

of] ;Dd]ng vfB tyf s[lifsf nflu cfg'jf+lzs ;|f]t cfof]unfO{ cg'/f]w ub{5 .

%%= sfof{Gjogsf] k|ult tyf cj:yf / k|j[lQsf ljifodf /fli6«o k|ltj]bgx¿sf k|fKtLnfO{ Wofg lbFbf

l/Qmkgf k"g{, c;Gt'ng tyf ;dGjosf] cefjnfO{ ;dfwfg ug{ tyf gofF kfOnf tyf lqmofsnfksf

ljifodf ;f]Rg cfof]usf lgisif{k|lt ;DalGwt ;/sf/ tyf cGt/f{li6«o ;+:yfx¿sf] Wofg cfslif{t

ug'{k5{ .

efu #

36

%^= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug]{ k|d'v lhDd]jf/L /fli6«o ;/sf/x¿sf]xf] . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] k|efjsf/L /fli6«o s]Gb| laGb' tyf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZjsfo{of]hgfsf] sfof{Gjogsf nflu ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ kl/rfng ug]{ tyf ;+nUg u/fpg] /fli6«o;~hfnsf] dxTjsf] cfjZostf :jLsf/ ul/Psf] s'/f xf] . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZjJofkLsfo{of]hgfdf :jLsf/ ul/Psf] k|fyldstfnfO{ Wofg lbO{ x/]s d'n'sn] cfkm\g} k|fyldstfx¿ lgwf{/0fug]{5g\ . d'n'sx¿n] cfjZostf cg';f/ pgLx¿sf] vfB tyf s[lif ljsf;sf cfjZostfsf;+/rgfleq /x]/ cfkm\gf k|fyldstf lgwf{/0f ug]{5g\ / cGo /fli6«o tyf cGt/f{li6«o ;ª\u7g;Fu;xof]u ug]{5g\ .

%&= ;xof]ufTds ;fem]bf/L lgdf{0f ug{, kz' cfg'jf+lzs ;|f]tdf If]qLo Joj:yfkgnfO{ ;dGjo ug{,;"rgf cfbfg k|bfgnfO{ yk ljsf; ug{ tyf k|fljlws ;xof]u tyf tflnd tyf cg';Gwfgsfnflu If]qLo s]Gb|laGb' tyf If]qLo ;~hfnsf] dxTjk"0f{ e"ldsfnfO{ :jLsf/ u/L kz' cfg'jf+lzs;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfnfO{ sfof{Gjog u/L kz' cfg'j+lzs ;|f]tsf nflu cGt/f{li6«o ;~hfnnfO{clek|]l/t ;'b[9 ug'{k5{ .

%*= ljz]ifu/L ljZjJofkL tyf If]qLo ;fem]bf/L / ;~hfnx¿nfO{ lg/Gt/ ¿kdf ;xof]u u/L, cGt/f{li6«oa}7sx¿sf] cfof]hgfnfO{ ;xof]u u/L, 3/kfn'jf hgfj/ ljljwtf ;"rgf k|0ffnLnfO{ yk ljsf;u/L, kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu bft[ ;|f]tx¿ kl/rfng u/L, ;~rf/ pTkfbg ljsf; u/L,eljiodf ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yf tyf k|ltj[lQsf] k|ltj]bgsf] tof/Ldf ;dGjou/L d'n'sx¿sf] / ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n's tyf cfly{s ;ª\qmd0fdf k/]sf d'n'snfO{kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjogsf k|of;nfO{ ;xof]u ug]{ vfB tyf s[lif;ª\u7gsf] cTofjZos e"ldsfnfO{ :jLsf/ ul/Psf] 5 .

%(= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljj/0f tof/, rl/q lgwf{/0f, lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0f tyf oL;|f]tsf] Joj:yfkg;Fu ;DalGwt cGo kIf;Fu ;DalGwt jftfj/0f pkof]uL k|ljlwsf] ljsf; tyfx:tfGt/0fsf] dxTjnfO{ :jLsf/ ul/Psf] 5 . sfo{sf nflu /0fgLlts k|fyldstfn] klg k|fljlwsljsf; / ;xof]unfO{ hf]8 lbPsf] 5 . tflnd tyf cg';Gwfgsf k|of;x¿ ljZje/ cfof]hgf ug{/ ;~rfng ug{ / rf/ k|fyldstfsf If]qsf] sfof{Gjog ug{ ;"rgf cfbfgk|bfg, ;fem]bf/Ld"ns;+nUgtf, ;/sf/, cGt/f{li6«o ;+:yf, u}/;/sf/L ;+:yf tyf cGoaLr ;dGjo cfjZos k5{ .

^)= kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{Gjogdf ;xof]u ug]{ p2]Zo lnO{ b'O{kIfLo ¿kdfjf pko'Qm /fli6«o tyf cGt/f{li6«o ;ª\u7g dfkm{t ljsf;zLn d'n's tyf cfly{s ;ª\qmd0fdfk/]sf d'n'snfO{ k|fljlws ;xof]usf] Joj:yfnfO{ k|j4{g ug'{ cfjZos 5 . ;DalGwt cGt/f{li6«olhDd]jf/L tyf ;DalGwt /fli6«o sfg'g cg';f/ kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; /;+/If0fnfO{ ;xof]u ug]{ ;DalGwt k|ljlwsf] x:tfGt/0fnfO{ klg k|j4{g ug'{kg]{ cfjZostf 5 .

^!= kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;DaGwL sfo{x¿nfO{ cufl8 a9fpg vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] tof/ u/]sf]k|fljlws lgb]{lzsf, ;xof]u tyf ;dGjofTds tflnd sfo{qmd lgs} ;xof]uL ePsf 5g\ . kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug{ ;a} d'n'snfO{ ;xof]u ug{ of] dxTjk"0f{e"ldsfnfO{ eljiodf klg sfod ug'{k5{ .

^@= ;fj{hlgs r]tgf hufpg /fli6«o ;/sf/x¿, cGt/f{li6«o ;ª\u7g tyf ;+:yfdfkm{t k|of; eP klgkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug{ ljsf;zLn d'n's tyf cfly{s;ª\qmd0fdf k/]sf d'n'ssf] cfjZos ljQLo ;|f]t ckof{Kt 5 . ;fy}, ljsf;zLn d'n's tyfcfly{s ;ª\qmd0fdf k/]sf] d'n'sx¿nfO{ lbOg] ljQLo ;|f]tdf 36a9n] vfB tyf s[lifsf nflukz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; / ;+/If0fsf lqmofsnfkdf 36a9sf] cj:yf l;h{gfu5{ .

GLOBAL PL AN OF ACTION FOR ANIMAL GENETIC RESOURCESkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf

37

PART II

THE STRATEGIC PRIORITIES FOR ACTION

^#= d'n'sx¿n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] p2]Zo k|fKt ug{ to ul/Psf /fli6«o/0fgLlts k|fyldstfnfO{ ;Ddfg ub}{ cfkm\gf] Ifdtf cg';f/ ;xof]u pknAw u/fpg] ;Dej ;a}k|of; ug'{k5{ . ;"rgfsf] cfbfgk|bfg, k|ljlw x:tfGt/0fdf kx'Fr tyf Ifdtf ljsf;sf nflu;dGjosf/L ;+/rgf tof/ ug{ d'n'sx¿n] ljz]ifu/L /fli6«o sfo{ tyf cGt/f{li6«o ;xof]u dfkm{tkz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{GjognfO{ k|j4{g ug'{k5{ .

^$= ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n's tyf cfly{s ;ª\qmd0fdf k/]sf d'n'sx¿sf] k|of;nfO{ e/y]u ug{kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{GjognfO{ ;xof]u ug{ cGt/f{li6«o ;xof]ualnof] agfpg'k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfof{of]hgfsf] sfof{GjognfO{ ;xof]u ug]{ dfu{/ ;fwg k/LIf0f ug{ k|d'v ax'kIfLo / b'O{kIfLo sf]if tyf ljsf; ;+:yfx¿nfO{ cfdGq0f ug'{k5{ .;a} d'n'sn] / ljz]ifu/L ljsf;zLn d'n'sn] ljBdfg tyf pknAw ljQLo ;|f]t yk ug{sf ;fy}o; cl3 kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZjJofkL sfo{of]hgfsf lqmofsnfkdf glbOPsf ;|f]t yku/L ;s];Dd ;a} k|of; ug'{k5{ .

^%= o; kIfdf vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfnfO{ sfof{Gjogug{ kof{Kt lgoldt sfo{qmd ;xof]u ;'lglZrt ug'{k5{ .

^^= o;sf ;fydf vfB tyf s[lif ;ª\u7gn] ;DalGwt cGt/f{li6«o ;+oGq, sf]if tyf ;+:yfnfO{3r3Rofpg' k5{, tfls pgLx¿n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug{;xof]u u?g\ . o; kl/l:yltdf oL ;+:yfx¿df kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf]k|:t'tLs0fsf ;fy} kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfleqsf] /0fgLlts k|fyldstfsfsfo{x¿af/] lgoldt ¿kdf k|ltj]bg lbg' pko'Qm pkfo x'g;S5 .

^&= ;/sf/x¿n] klg dfly pNn]v ul/Psf lqmofsnfksf] ;xof]udf ;DalGwt cGt/f{li6«o ;+oGq, sf]iftyf ;+:yfdf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf /0fgLlts k|fyldstf If]qleqsflqmofsnfk sfof{Gjog ug{ cg'dfg ug{ ;lsg] / ;xdltdf k'luPsf ;|f]tsf] k|efjsf/L ¿kdfafF8kmfF8df plrt k|fyldstf tyf Wofg ;'lglZrt ug{ cfjZos / plrt pkfo ug'{k5{ .

^*= of]eGbf klg a9L, ljsl;t d'n'ssf ;/sf/x¿n] b'O{kIfLo, If]qLo / ax'kIfLo ;xof]u dfkm{t kz'cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf] /0fgLlts k|fyldstf If]qsf sfo{x¿nfO{ sfof{Gjogug{ sf]ifsf ;fy} ljz]if Wofg lbg'k5{ . ljsf;zLn d'n'sn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZjsfo{of]hgf cGtu{t cfkm\gf jrgj4tfnfO{ sfof{Gjog ug]{ s'/fsf] ;Ldf sf]ifsf] k|efjsf/LJoj:yfdf e/ k5{ . ljsf;zLn d'n's tyf cfly{s ;ª\qmd0fdf k/]sf d'n'ssf ;/sf/n] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] Ifdtf ljsf; ug]{ cfkm\g} of]hgf tyf sfo{qmdx¿df plrt k|fyldstflbg'k5{ . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] ljZj sfo{of]hgfsf] sfof{Gjogsf nflu ljz]ifu/L lghL If]qtyf u}/;/sf/L ;+:yfsf] :jo+;]jL of]ubfgnfO{ klg clek|]l/t ug'{k5{ . o;n] vfB tyf s[lif;ª\u7g u'7L sf]if :yfkgf ug{ nufpg ;S5 . kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgfsf]sfof{Gjogdf ;xefuL x'g tyf ;xof]u ug{ u}/;/sf/L ;+:yfx¿ tyf lghL If]qnfO{ clek|]l/tug'{k5{ .

efu #

IMPLEMENTATION AND FINANCINGsfo{Gjog tyf ljQ

ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] lbuf] pkof]u, ljsf; tyf ;+/If0f s[lif, vfB pTkfbg tyf

u|fdL0f ljsf;sf nflu ctL dxTjk"0f{ 5g\ . oL ;|f]tsf] Joj:yfkgsf nflu k|efjsf/L ;+/rgf

ljsf; ug'{kg]{ / cfg'jf+lzs Ifosf r'gf}tLnfO{ ;Daf]wg ug'{kg]{ cfjZostfnfO{ :jLsf/ u/L

;g\ @))& sf] ;]K6]Da/df !)( d'n's l:jh/Nof08sf] OG6/n]sgdf cfof]lht vfB tyf s[lifsf

nflu kz' cfg'jf+lzs ;|f]t;DaGwL k|yd cGt/f{li6«o k|fljlws ;Dd]ngdf e]nf eP . of] ;Dd]ngn]

oL geO{ gx'g] ;|f]tsf] ljj]sk"0f{ Joj:yfkgnfO{ k|j4{g ug]{ sfo{sf nflu @# j6f /0fgLlts

k|fyldstf ;lxtsf] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu ljZj sfo{of]hgf kfl/t u¥of] .

ljZj sfo{of]hgf d'n'sx?sf] k|ltj]bg lbg], ljZn]if0f ug]{ tyf 5nkmn ug]{ k|lqmofsf] glthf

xf], h;n] vfB tyf s[lifsf nflu ljZjsf kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf] cj:yf tof/ u¥of] / of]

g} kz' ljljwtf tyf o;sf Joj:yfkgsf af/]df klxnf] PsLs[t ljZj d"Nofª\sg xf] .

o; ;Dd]ngn] kz' cfg'jf+lzs ;|f]tsf nflu OG6/n]sg 3f]if0ffkq klg kfl/t u¥of], h;n]

ljZj sfo{of]hgf sfof{Gjog ug]{ / ljZjsf] kz' ljljwtf ljZj vfB ;'/Iff k|j4{g ug]{ tyf

pgLx? eljiosf k':tfsf nflu pknAw x'g] s'/f ;'lglZrt ug]{ d'n'sx?sf] argj4tfnfO{

k'li6 u5{ .