Full page fax print · 2016-01-25 · สําหรับครูผู้สอนคนพ ... สําหรับคนพิการ พ.ศ.2551 หมวด 1 สิทธิและหน

สาหรบครผสอนคนพการ

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ

สานกงาน กศน. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ

เอกสารทางวชาการลาดบท 30/2554

คานา ตามทสานกงาน กศน. ไดมนโยบายในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ใหกบคนพการทอยนอกระบบโรงเรยน นน เพอใหการดาเนนการจดกจกรรมการเรยนรการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบกลมเปาหมายดงกลาวบรรลตามนโยบายของรฐบาลและกระทรวงศกษาธการ สานกงาน กศน. จงไดจดทาคมอในการปฏบตงานสาหรบครผสอนคนพการขน เพอใชเปนกรอบแนวทางในการดาเนนงานของครผสอนคนพการในพนท เปนกรอบแนวทางในการพฒนาครผสอนคนพการ เปนกรอบแนวทางในการจดทาหลกสตรฝกอบรมครผสอนคนพการและเปนกรอบแนวทางในการประเมนครผสอนคนพการ

สานกงาน กศน. ขอขอบคณผบรหาร ครผสอนคนพการ และบคคลทเกยวของกบคนพการ รวมทงคนพการและผทรงคณวฒทไดรวมกนจดทาและพฒนาปรบปรงเอกสารฉบบจนสาเรจลลวงดวยดและหวงเปนอยางยงวาเอกสารดงกลาวจะเปนแนวทางสาหรบครผสอนคนพการและผทเกยวของทจะนาไปใชในการปฏบตงานใหเกดประโยชนกบคนพการ

สานกงาน กศน. พฤษภาคม 2554

สารบญ

คานา

บทท 1 บทนา 1 - ความเปนมาและความสาคญ 1

บทท 2 สาระทครผสอนคนพการควรร - รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 3 - พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (ทแกไขเพมเตม)

ฉบบท 2 พ.ศ. 25454 4 - พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 5 - พระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบคนพการ พ.ศ. 2551 6 - พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 9 - ปรชญาและหลกการจดการเรยนรสาหรบคนพการ 11 - ลกษณะและการใหความชวยเหลอคนพการ 11 - แนวทางการจดกจกรรม กศน. สาหรบคนพการ 20 - จรรยาบรรณของครผสอนคนพการ 25 - การเบกจายคาตอบแทนครผสอนคนพการ 26

บทท 3 บทบาทหนาทของครผสอนคนพการและผทเกยวของ 27 - บทบาทหนาทของครผสอนคนพการ 27 - สมรรถนะของครผสอนคนพการ 30 - บทบาทผบรหาร 33 - บทบาทผดแลคนพการ 34 - บทบาทหนาทผทเกยวของกบคนพการ 35

บทท 4 วธการดาเนนงานของครผสอนคนพการ 36 - แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล 36 - กระบวนการจดทาแผนจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล 37 - แผนการจดการเรยนรเฉพาะบคคล (Individual Implementation Plan : IIP) 4 - สงทควรปฏบตหลงจากการจดกจกรรมการเรยนร 42

สารบญ (ตอ)

บทท 5 การวดผลและประเมนผลและการรายงานผล 43 - การวดและประเมนผล 43 - กระบวนการวดและประเมนผลสาหรบคนพการ 43 - หลกในการวดและประเมนผลสาหรบคนพการ 43 - แนวทางการประเมนผลผเรยนแตละประเภทความพการ 44 - การรายงานผล 45

ภาคผนวก 46 - ภาคผนวก ก 47 - ภาคผนวก ข 50 - ภาคผนวก ค 56 - ภาคผนวก ง 67 - ภาคผนวก จ 81 - ภาคผนวก ฉ 108 - ภาคผนวก ช 124 - ภาคผนวก ฌ 129

บรรณานกรม 142

รายชอคณะผจดทาคมอในการปฏบตงานสาหรบครผสอนคนพการ 143

คมอในการปฏบตงานสาหรบครผสอนคนพการ 1

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญ

ปจจบนประเทศไทยมประชากร จานวน 65.6 ลานคน และในจานวนประชากรดงกลาวม คนพการเปนจานวนมาก จากสถตการจดทะเบยนคนพการ ตงแตวนท 1 พฤศจกายน 2537 ถงวนท 30 กนยายน 2552 มจานวนผพการทงสน 855,973 คน และเขาสระบบโรงเรยนเพยง 276,129 คน ทเหลอเปนผทอยนอกระบบโรงเรยน ซงจะมลกษณะความพการอยางนอย 1 ใน 3 ของลกษณะ ความพการ ซงมปญหาในการทากจกรรมในการดแลตนเอง ทากจวตรสวนตว หรอมความบกพรอง ทางรางกาย จตใจ สตปญญา ดงนนเพอใหคนพการไดรบการสงเสรม สนบสนนใหมคณภาพชวตทดขน สามารถชวยเหลอตนเองไดโดยไมตองเปนภาระของสงคม รฐบาลและหนวยงานท เกยวของได ออกกฎหมาย ระเบยบ หลกเกณฑทเกยวกบคนพการเพอเปดโอกาสใหคนพการไดรบสทธประโยชนและโอกาสดานตาง ๆ เทาเทยมคนปกต เชน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 54 ระบวา บคคลซงพการหรอทพพลภาพ มสทธเขาถงและใชประโยชนจากสวสดการ สงอานวยความสะดวกอนเปนสาธารณะ และความชวยเหลอทเหมาะสมจากรฐ บคคลวกลจรตยอมไดรบความชวยเหลอทเหมาะสมจากรฐ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ .ศ . 2542 หมวด 2 สทธและหนาท ทาง การศกษา มาตรา 10 ไดระบเกยวกบคนพการไววา การจดการศกษาสาหรบบคคล ซงมความบกพรองทางรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม การสอสาร และการเรยนร หรอมรางกายพการ หรอทพพลภาพ หรอบคคลซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแล หรอดอยโอกาส ตองจดใหบคคลดงกลาวมสทธและโอกาสไดรบการศกษาขนพนฐานเปนพเศษ และแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) มาตรา 10 วรรคสาม การจดการศกษาสาหรบคนพการในวรรคสองใหจดตงแตแรกเกดหรอพบความพการ โดยไมเสยคาใชจาย และใหบคคลดงกลาวมสทธไดรบสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษาตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎกระทรวงฯ พระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบคนพการ พ.ศ.2551 หมวด 1 สทธและหนาททางการศกษา มาตรา 5 (1) ระบวา คนพการมสทธไดรบการศกษาโดยไมเสยคาใชจายตงแตแรกเกดหรอพบความพการจนตลอดชวต พรอมทงไดรบเทคโนโลย สงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา (2) เลอกบรการทางการศกษา สถานศกษา ระบบและรปแบบการศกษา โดยคานงถงความสามารถ ความสนใจ ความถนดและความตองการจาเปนพเศษของบคคลนน (3) ไดรบการศกษาทมมาตรฐานและประกนคณภาพการศกษา รวมทงการจดหลกสตร กระบวนการเรยนร การทดสอบทางการศกษาทเหมาะสมสอดคลองกบความตองการจาเปนพเศษของคนพการแตละประเภทและบคคล


กระทรวงศกษาธการไดตระหนกถงความสาคญและสทธของคนพการในการรบบรการทางการศกษา เพอใหคนพการทกคนไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ และเพมโอกาสทางการศกษาและเรยนรโดยใหคนพการไดรบการศกษาอยางทวถงและเสมอภาค ซงสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล รวมทงสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหารและจดการศกษาสาหรบคนพการ จงไดกาหนดนโยบายปฏรปการศกษาสาหรบคนพการในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552-2561) ใหคนพการไดรบการศกษาอยางทวถงและเสมอภาค อยางมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของแตละประเภทความพการในทกระบบและรปแบบการศกษา โดยใหทกหนวยงานมสวนรวมในการจดการศกษาพฒนาคณภาพ การบรหารจดการศกษาสาหรบคนพการ

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ไดใหความสาคญ ในการจดการเรยนรแกคนพการทอยนอกระบบโรงเรยน ไดรบโอกาสทางการศกษานอกระบบ โดยจดการศกษาใหเหมาะสมกบสภาพความพการของแตละบคคล จงไดมอบใหศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ (ศกพ.) สงเสรม สนบสนนการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยสาหรบคนพการ ทง 9 ประเภท คอ บคคลทมความบกพรองทางการเหน บคคลทมความบกพรองทางการไดยน บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา บคคลทมความบกพรอง ทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร บคคลทม ความบกพรองทางการพดและภาษา บคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรม หรออารมณ บคคล ออทสตก และบคคลพการซอน โดยมยทธศาสตรในการสงเสรม สนบสนนใหทกภาคสวนทงภาครฐ ภาคเอกชน ครอบครวและชมชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษาทกระดบ ทกประเภท เพอเปน การสงเสรมและพฒนาศกยภาพการเรยนรตลอดชวตของคนพการใหสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การจดการศกษาสาหรบคนพการ สานกงาน กศน.ไดจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ซงการศกษานอกระบบ เปนการจดการศกษาขนพนฐาน และการศกษาตอเนอง โดยการศกษาขนพนฐาน จดการศกษาระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย สาหรบการศกษาตอเนองนนไดจดการศกษาเพอพฒนาทกษะชวตและพฒนาทกษะอาชพ และการศกษาตามอธยาศย เพอใหการดาเนนการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยสาหรบคนพการเปนไปอยางมประสทธภาพ เกดประสทธผลแกผเรยนคนพการ สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย จงไดจดทาคมอในการปฏบตงานสาหรบครผสอนคนพการขน เพอใชเปนกรอบแนวทางในการดาเนนงานของครผสอนคนพการในพนท เปนกรอบแนวทางในการพฒนาครผสอนคนพการ เปนกรอบแนวทางในการจดทาหลกสตรฝกอบรมครผสอนคนพการและเปนกรอบแนวทางในการประเมนครผสอนคนพการ


บทท 2 สาระทครผสอนคนพการควรร

การจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยสาหรบคนพการ เปนการจด

การศกษาใหกบกลมเปาหมายทอยนอกระบบโรงเรยน ซงมลกษณะเฉพาะแตกตางจากการจดการศกษาสาหรบบคคลทวไป ดงนนเพอใหการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยสาหรบคนพการเปนไปอยางมประสทธภาพและคณภาพ ครผสอนคนพการและผทเกยวของกบคนพการจะตองมความรเกยวกบกฎหมาย ระเบยบตาง ๆ ทเกยวของ ปรชญาและหลกการเรยนรสาหรบคนพการ และลกษณะของ คนพการแตละประเภทพรอมแนวทางการใหความชวยเหลอเบองตนและการจดการกจกรรมการเรยนรสาหรบคนพการ

1.รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 มาตรา 30 บคคลยอมเสมอกนในกฎหมายและไดรบความคมครอง ตามกฎหมาย เทาเทยม

กน ชายและหญงมสทธเทาเทยมกน การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคลเพราะเหตแหงความแตกตาง ในเรองถนกาเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย สภาพทางกาย หรอ สขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษาอบรมหรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอบทบญญต แหงรฐธรรมนญจะกระทามได มาตรา 49 บคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาไมนอยกวาสบสองปทรฐตองจดให อยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย

ผยากไร ผ พการหรอทพพลภาพ หรอผอย ในสภาวะยากลาบาก ตองไดรบสทธ ตาม วรรคหนงและการสนบสนนจากรฐเพอใหไดรบการศกษาโดยทดเทยมกบบคคลอน

การจดการศกษาอบรมขององคการวชาชพหรอเอกชน การศกษาทางเลอกของประชาชนการเรยนรดวยตนเอง การเรยนรตลอดชวต ยอมไดรบความคมครองและสงเสรมทเหมาะสมจากรฐ

มาตรา 54 บคคลซงพการหรอทพพลภาพ มสทธเขาถงและใชประโยชนจากสวสดการ สงอานวยความสะดวกอนเปนสาธารณะ และความชวยเหลอทเหมาะสมจากรฐ บคคลวกลจรตยอมไดรบ ความชวยเหลอทเหมาะสมจากรฐ

มาตรา 80 รฐตองดาเนนการตามแนวนโยบายดานสงคม การสาธารณสข การศกษา และวฒนธรรม (3) พฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบและทกรปแบบใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม จดใหมแผนการศกษาแหงชาต กฎหมายเพอพฒนาการศกษาของชาต จดใหมการพฒนาคณภาพครและบคลากรทางการศกษาใหกาวหนาทนการเปลยนแปลงของสงคมโลก


รวมทงปลกฝงใหผเรยนมจตสานกของความเปนไทย มระเบยบวนย คานงถงประโยชนสวนรวม และยดมนใน การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (4) สงเสรมและสนบสนนการกระจายอานาจเพอใหองคกรปกครองสวนทองถน ชมชนองคกรทางศาสนา และเอกชนจดและมสวนรวมในการจดการศกษาเพอพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษาใหเทาเทยมและสอดคลองกบแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ

2. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (ทแกไขเพมเตม) ฉบบท 2 พ.ศ. 2545 มาตรา 6 การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม มจรยธรรมและวฒนธรรมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข มาตรา 8 การจดการศกษาใหยดหลก ดงน (1) เปนการศกษาตลอดชวตสาหรบประชาชน (2) ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา (3) การพฒนาสาระและกระบวนการเรยนรใหเปนไปอยางตอเนอง มาตรา 10 การจดการศกษาตองจดใหบคคลมสทธและโอกาสเสมอกนในการรบการศกษา ขนพนฐานไมนอยกวาสบสองปทรฐตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพโดยไมเกบคาใชจาย การจดการศกษาสาหรบบคคลซงมความบกพรองทางรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม การสอสารและการเรยนร หรอมรางกายพการ หรอทพพลภาพ หรอบคคลซงไมสามารถพงตนเองไดหรอไมมผดแลหรอดอยโอกาส ตองจดให บคคลดงกลาวมสทธและโอกาสไดรบการศกษาขนพนฐานเปนพเศษ การศกษาสาหรบคนพการในวรรคสอง ใหจดตงแตแรกเกดหรอพบความพการโดยไมเสยคาใชจาย และใหบคคลดงกลาวมสทธไดรบสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทาง การศกษาตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎกระทรวง การจดการศกษาสาหรบบคคลซงมความสามารถพเศษ ตองจดดวยรปแบบทเหมาะสม โดยคานงถงความสามารถของบคคลนน มาตรา 20 คนพการมสทธเขาถงประโยชนไดจากสงอานวยความสะดวกอนเปนสาธารณะ ตลอดจนสวสดการและความชวยเหลออนจากรฐ ดงน

(1) การบรการฟนฟสมรรถภาพโดยกระบวนการทางการแพทยและคาใชจาย (2) การศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตตามความเหมาะสม (3) การฟนฟสมรรถภาพดานอาชพ การใหบรการทมมาตรฐาน (8) สทธทจะนาสตวนาทาง เครองมอหรออปกรณนาทาง

(10) การปรบสภาพแวดลอม ทอยอาศย การมผชวยคนพการ


มาตรา 22 การจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความสาคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนา ตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ มาตรา 26 ใหสถานศกษาจดการประเมนผเรยนโดยพจารณาจากพฒนาการของผเรยน ความประพฤต การสงเกตพฤตกรรมการเรยน การรวมกจกรรมและการทดสอบควบคไปในกระบวนการเรยนการสอนตามความเหมาะสมของแตละระดบและรปแบบการศกษา ใหสถานศกษาใชวธการทหลากหลาย ในการจดสรรโอกาสการเขาศกษาตอ และใหนาผลการประเมนผเรยนตามวรรคหนงมาใชประกอบ การพจารณาดวย

3. พระราชบญญตสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย พ.ศ. 2551 มาตรา 6 การสงเสรมและสนบสนนการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหยดหลกดงตอไปน

(1) การศกษานอกระบบ (ก) ความเสมอภาคในการเขาถงและไดรบการศกษาอยางกวางขวาง ทวถง เปนธรรมและมคณภาพเหมาะสมกบสภาพชวตของประชาชน (ข) การกระจายอานาจแกสถานศกษาและการใหภาคเครอขายมสวนรวมใน การจดการเรยนร

(2) การศกษาตามอธยาศย (ก) การเขาถงแหลงเรยนรทสอดคลองกบความสนใจและวถชวตของผเรยน

ทกกลมเปาหมาย (ข) การพฒนาแหลงเรยนรใหมความหลากหลายทงสวนทเปนภมปญญาทองถนและสวนทนาเทคโนโลยมาใชเพอการศกษา (ค) การจดกรอบหรอแนวทางการเรยนรทเปนคณประโยชนตอผเรยน

มาตรา 7 การสงเสรมและสนบสนนการศกษานอกระบบใหดาเนนการเพอเปาหมายในเรองดงตอไปน

(1) ประชาชนไดรบการศกษาอยางตอเนอง เพอพฒนาศกยภาพกาลงคนและสงคม ทใชความรและภมปญญาเปนฐานในการพฒนา ทงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ความมนคง และคณภาพชวตทงน ตามแนวทางการพฒนาประเทศ (2) ภาคเครอขายเกดแรงจงใจและมความพรอมในการมสวนรวมเพอจดกจกรรมการศกษา


มาตรา 8 การสงเสรมและสนบสนนการศกษาตามอธยาศย ใหดาเนนการเพอเปาหมายในเรองดงตอไปน (1) ผเรยนไดรบความรและทกษะพนฐานในการแสวงหาความรทจะเออตอการเรยนร ตลอดชวต (2) ผเรยนไดเรยนรสาระทสอดคลองกบความสนใจและความจาเปนในการยกระดบคณภาพชวตทงในดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม (3) ผเรยนสามารถนาความรทไดรบไปใชประโยชนและเทยบโอนผลการเรยนกบการศกษาในระบบและการศกษานอกระบบ มาตรา 9 ใหกระทรวงศกษาธการสงเสรมและสนบสนนการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศย โดยใหความสาคญแกผเกยวของตามบทบาทและหนาทดงตอไปน (1) ผเรยน ซงเปนผทไดรบประโยชน มสวนรวมในกจกรรมการเรยนร และสามารถเลอกรบบรการไดหลากหลายตามความตองการของตนเอง (2) ผจดการเรยนรสาหรบการศกษานอกระบบ และผจดแหลงการเรยนรสาหรบการศกษา ตามอธยาศย มการดาเนนการทหลากหลายตามศกยภาพเพอตอบสนองความตองการของผเรยนโดยบรณาการความร ปลกฝงคณธรรม และคานยมทดงาม (3) ผสงเสรมและสนบสนน ซงเปนผทเออประโยชนใหแกผเรยนและผจดการเรยนรมการดาเนนการทหลากหลาย เพอสงเสรมและสนบสนนใหเกดการเรยนรอยางตอเนอง

4. พระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบคนพการ พ.ศ. 2551 มาตรา 3

“คนพการ” หมายความวา บคคลซงมขอจากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจาวนหรอเขาไปมสวนรวมทางสงคม เนองจากมความบกพรองทางการเหน การไดยน การเคลอนไหว การสอสาร จตใจ อารมณ พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร หรอความบกพรองอนใดประกอบกบมอปสรรค ในดานตาง ๆ และมความตองการจาเปนพเศษทางการศกษาทจะตองไดรบความชวยเหลอดานหนงดานใด เพอใหสามารถปฏบตกจกรรมในชวตประจาวนหรอเขาไปมสวนรวมทางสงคมไดอยางบคคลทวไป ทงน ตามประเภทและหลกเกณฑทกระทรวงศกษาธการประกาศ เรอง กาหนดประเภทและหลกเกณฑของคนพการทางการศกษา พ.ศ.2552 ดงน 1) บคคลทมความบกพรองทางการเหน 2) บคคลทมความบกพรองทางการไดยน 3) บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา 4) บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ 5) บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร 6) บคคลทมความบกพรองทางการพดและภาษา 7) บคคลทมความบกพรอง ทางพฤตกรรม หรออารมณ 8) บคคลออทสตก 9) บคคลพการซอน


ผเรยน/ผรบบรการ หมายถง คนพการ กระทรวงศกษาธการไดแบงประเภทของความพการตามประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง

กาหนดประเภทและหลกเกณฑของคนพการทางการศกษา พ.ศ.2552 ไว 9 ประเภท ดงน 1. บคคลทมความบกพรองทางการเหน ไดแก บคคลทสญเสยการเหนตงแตระดบเลกนอย

จนถงตาบอดสนท ซงแบงเปน 2 ประเภทดงน 1.1 คนตาบอด หมายถง บคคลทสญเสยการเหนมาก จนตองใชสอสมผสและสอเสยงหาก

ตรวจวดความชดของสายตาขางดเมอแกไขแลว อยในระดบ 6 สวน 60 (6/60) หรอ 20 สวน 200 (20/200) จนถงไมสามารถรบรเรองแสง

1.2 คนเหนเลอนราง หมายถง บคคลทสญเสยการเหน แตยงสามารถอานอกษรตวพมพขยายใหญดวยอปกรณเครองชวยความพการ หรอเทคโนโลยสงอานวยความสะดวก หากวดความชดเจนของสายตาขางดเมอแกไขแลวอยในระดบ 6 สวน 18 (6/18) หรอ 20 สวน 70 (20/70)

2. บคคลทมความบกพรองทางการไดยน ไดแก บคคลทสญเสยการไดยนตงแตระดบหตงนอยจนถงหหนวก ซงแบงเปน 2 ประเภท ดงน

2.1 คนหหนวก หมายถง บคคลทสญเสยการไดยนมากจนไมสามารถเขาใจการพดผานทางการไดยนไมวาจะใสหรอไมใสเครองชวยฟง ซงโดยทวไปหากตรวจการไดยนจะมการสญเสยการไดยน 90 เดซเบลขนไป

2.2 คนหตง หมายถง บคคลทมการไดยนเหลออยเพยงพอทจะไดยนการพด ผานทาง การไดยน โดยทวไปจะใสเครองชวยฟง ซงหากตรวจวดการไดยนจะมการสญเสยการไดยนนอยกวา 90 เดซเบลลงมาถง 26 เดซเบล

3. บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา ไดแก บคคลทมความจากดอยางชดเจนในการปฏบตตน (Functioning) ในปจจบน ซงมลกษณะเฉพาะ คอ ความสามารถทางสตปญญาตากวาเกณฑเฉลยอยางมนยสาคญรวมกบความจากดของทกษะการปรบตวอกอยางนอย 2 ทกษะจาก 10 ทกษะไดแก การสอความหมาย การดแลตนเอง การดารงชวตภายในบาน ทกษะทางสงคม/การมปฏสมพนธกบผอน การรจกใชทรพยากรในชมชน การรจกดแลควบคมตนเอง การนาความรมาใชในชวตประจาวน การทางาน การใชเวลาวาง การรกษาสขภาพอนามยและความปลอดภย ทงนไดแสดงอาการดงกลาวกอนอาย 18 ป

4. บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ ซงแบงเปน 2 ประเภท ดงน

4.1 บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว ไดแก บคคลทมอวยวะไม สมสวนหรอขาดหายไป กระดกหรอกลามเนอผดปกต มอปสรรคในการเคลอนไหวความบกพรองดงกลาว


อาจเกดจากโรคทางระบบประสาท โรคของระบบกลามเนอและกระดก การไมสมประกอบมาแตกาเนด อบตเหตและโรคตดตอ

4.2 บคคลทมความบกพรองทางสขภาพ ไดแก บคคลทมความเจบปวยเรอรงหรอมโรคประจาตวซงจาเปนตองไดรบการรกษาอยางตอเนอง และเปนอปสรรคตอการศกษา ซงมผลทาใหเกด ความจาเปนตองไดรบการศกษาพเศษ

5. บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร ไดแก บคคลทมความผดปกตในการทางานของสมองบางสวนทแสดงถงความบกพรองในกระบวนการเรยนรทอาจเกดขนเฉพาะความสามารถดานใดดานหนงหรอหลายดาน คอ การอาน การเขยน การคดคานวณ ซงไมสามารถเรยนรในดานทบกพรองได ทงทมระดบสตปญญาปกต

6. บคคลทมความบกพรองทางการพดและภาษา ไดแก บคคลทมความบกพรองในการ เปลงเสยงพด เชน เสยงผดปกต อตราความเรวและจงหวะการพดผดปกต หรอบคคลทมความบกพรอง ในเรอง ความเขาใจหรอการใชภาษาพด การเขยนหรอระบบสญลกษณอนทใชในการตดตอสอสาร ซงอาจเกยวกบรปแบบ เนอหาและหนาทของภาษา

7. บคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรม หรออารมณ ไดแก บคคลทมพฤตกรรมเบยงเบนไปจากปกตเปนอยางมาก และปญหาทางพฤตกรรมนนเปนไปอยางตอเนอง ซงเปนผลจากความบกพรองหรอความผดปกตทางจตใจหรอสมองในสวนของการรบร อารมณหรอความคด เชน โรคจตเภท โรคซมเศรา โรคสมองเสอม เปนตน

8. บคคลออทสตก ไดแก บคคลทมความผดปกตของระบบการทางานของสมองบางสวน ซงสงผลตอความบกพรองทางพฒนาการดานภาษา ดานสงคมและการปฏสมพนธทางสงคม และมขอจากด ดานพฤตกรรม หรอมความสนใจจากดเฉพาะเรองใดเรองหนงโดยความผดปกตนนคนพบไดกอนอาย 30 เดอน

9. บคคลพการซอน ไดแก บคคลทมสภาพความบกพรองหรอความพการมากกวาหนงประเภทในบคคลเดยวกน

“ผดแลคนพการ” หมายความวา บดา มารดา ผปกครอง บตร สาม ภรรยา ญาต พนองหรอบคคลอนใดทรบดแลหรอรบอปการะคนพการ

“แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล” หมายความวา แผนซงกาหนดแนวทางการ จดการศกษาทสอดคลองกบความตองการจาเปนพเศษของคนพการ ตลอดจนกาหนดเทคโนโลย สงอานวย ความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษาเฉพาะบคคล

“เทคโนโลยสงอานวยความสะดวก” หมายความวา เครองมอ อปกรณ ฮารดแวร ซอฟตแวรหรอบรการทใชสาหรบคนพการโดยเฉพาะ หรอทมการดดแปลงหรอปรบใชใหตรงกบความตองการ


จาเปนพเศษของคนพการแตละบคคล เพอเพม รกษา คงไว หรอพฒนาความสามารถและศกยภาพทจะเขาถงขอมล ขาวสาร การสอสาร รวมถงกจกรรมอนใดในชวตประจาวนเพอการดารงชวตอสระ

“ครการศกษาพเศษ” หมายความวา ครทมวฒทางการศกษาพเศษสงกวาระดบปรญญาตรขนไป และปฏบตหนาทในสถานศกษาทงของรฐและเอกชน

“การเรยนรวม” หมายความวา การจดใหคนพการไดเขาศกษาในระบบการศกษาทวไป ทกระดบและหลากหลายรปแบบ รวมถงการจดการศกษา ใหสามารถรองรบการเรยนการสอนสาหรบ คนทกกลมรวมทงคนพการ

“สถานศกษาเฉพาะความพการ” หมายความวา สถานศกษาของรฐหรอเอกชนทจดการศกษาสาหรบคนพการโดยเฉพาะ ทงในลกษณะอยประจา ไป กลบ และรบบรการทบาน

“ศนยการศกษาพเศษ” หมายความวา สถานศกษาของรฐทจดการศกษานอกระบบ หรอตามอธยาศยแกคนพการ ตงแตแรกเกดหรอแรกพบความพการจนตลอดชวต และจดการศกษาอบรมแกผดแลคนพการ คร บคลากรและชมชน รวมทงการจดสอ เทคโนโลย สงอานวยความสะดวก บรการและความชวยเหลออนใด ตลอดจนปฏบตหนาทอนตามทกาหนดในประกาศกระทรวง

“ศนยการเรยนเฉพาะความพการ” หมายความวา สถานศกษาทจดการศกษานอกระบบ หรอตามอธยาศยแกคนพการโดยเฉพาะ โดยหนวยงานการศกษานอกโรงเรยน บคคล ครอบครว ชมชน องคกรเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ โรงพยาบาล สถาบน ทางการแพทย สถานสงเคราะหและสถาบนทางสงคมอนเปนผจด ตงแตระดบการศกษาปฐมวย การศกษา ขนพนฐาน อาชวศกษา อดมศกษาและหลกสตรระยะสน

“องคการคนพการแตละประเภท” หมายความวา องคกรสมาชกระดบชาตตามประเภทความพการทไดแจงชอไวกบสานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต

“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการสงเสรมการจดการศกษาสาหรบคนพการ “กองทน” หมายความวา กองทนสงเสรมและพฒนาการศกษาสาหรบคนพการ

5. พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 มาตรา 20 คนพการมสทธเขาถงและใชประโยชนไดจากสงอานวยความสะดวกอนเปน สาธารณะตลอดจนสวสดการและความชวยเหลออนจากรฐ ดงตอไปน

1. การบรการฟนฟสมรรถภาพโดยกระบวนการทางการแพทย และคาใชจายใน การรกษาพยาบาล คาอปกรณ เครองชวยความพการ และสอสงเสรมพฒนาการ เพอปรบสภาพทางรางกาย จตใจ อารมณ สงคม พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร หรอเสรมสรางสมรรถภาพใหดขน ตามทรฐมนตร วาการกระทรวงสาธารณสขประกาศกาหนด 2. การศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต หรอแผนการศกษาแหงชาต


ตามความเหมาะสมในสถานศกษาเฉพาะหรอในสถานศกษาทวไป หรอการศกษาทางเลอก หรอการศกษานอกระบบโดยใหหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบสงอานวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใด ทางการศกษาสาหรบคนพการ ใหการสนบสนนตามความเหมาะสม 3. การฟนฟสมรรถภาพดานอาชพ การใหบรการทมมาตรฐาน การคมครองแรงงาน มาตรการเพอการมงานทา ตลอดจนไดรบการสงเสรมการประกอบอาชพอสระ และบรการสอ สงอานวย ความสะดวกเทคโนโลย หรอความชวยเหลออนใด เพอการทางานและประกอบอาชพของคนพการ ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานประกาศกาหนด 4. การยอมรบและมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม เศรษฐกจ การเมองอยางเตมท และมประสทธภาพบนพนฐานแหงความเทาเทยมกบบคคลทวไป ตลอดจนไดรบสงอานวยความสะดวกและบรการ ตางๆ ทจาเปนสาหรบคนพการ 5. การชวยเหลอใหเขาถงนโยบาย แผนงาน โครงการ กจกรรม การพฒนาและบรการ อนเปนสาธารณะ ผลตภณฑทมความจาเปนตอการดารงชวต การชวยเหลอทางกฎหมาย และการจดหาทนายความวาตางแกตางคด ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด 6. ขอมลขาวสาร การสอสาร บรการโทรคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสารและเทคโนโลย สงอานวยความสะดวกเพอการสอสารสาหรบคนพการทกประเภท ตลอดจนบรการสอสาธารณะจากหนวยงานของรฐ หรอเอกชนทไดรบงบประมาณสนบสนนจากรฐ ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกาหนดในกฎกระทรวง 7. บรการลามภาษามอตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด 8. สทธทจะนาสตวนาทาง เครองมอ หรออปกรณนาทาง หรอเครองชวยความพการใดๆตดตวไปในยานพาหนะหรอสถานทใดๆ เพอประโยชนในการเดนทางและไดรบสงอานวยความสะดวก อนเปนสาธารณะ โดยไดรบยกเวนคาบรการ คาธรรมเนยม และคาเชาเพมเตมสาหรบสตว เครองมออปกรณ หรอเครองชวยความพการดงกลาว 9. การจดสวสดการเบยความพการ (แทนเบยยงชพ) ใหกบคนทจดทะเบยน ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกาหนดในระเบยบ 10. การปรบสภาพแวดลอมทอยอาศย การมผชวยคนพการ หรอจดใหมสวสดการอน ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกาหนดในระเบยบ ผชวยคนพการ ใหมสทธไดรบการลดหยอน หรอยกเวนคาบรการ คาธรรมเนยม ตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด คนทพการทไมมผดแลคนพการ มสทธไดรบการจดสวสดการดานทอยอาศย และการเลยงดจากหนวยงานของรฐ ในกรณทมสถานสงเคราะหเอกชนจดทอยและสวสดการใหแลว รฐตองจดเงนอดหนน


ใหแกสถานสงเคราะหเอกชนนน ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกาหนดในระเบยบ ผดแลคนพการมสทธไดรบบรการใหคาปรกษา แนะนา ฝกอบรมทกษะ การเลยงด การจดการศกษา การสงเสรมอาชพและการมงานทา ตลอดจนความชวยเหลออนใด เพอใหพงตนเองได ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกาหนดในระเบยบ คนพการและผดแลคนพการมสทธไดรบการลดหยอนภาษ หรอยกเวนภาษตามทกฎหมายกาหนด องคกรเอกชนทจดใหคนพการไดรบสทธประโยชนตามมาตราน มสทธไดรบการลดหยอนภาษ หรอ ยกเวนภาษเปนรอยละของจานวนเงนคาใชจายตามทกฎหมายกาหนด

เมอไดประกาศใชกฎหมาย พระราชบญญตทเกยวของกบคนพการแลว สวนราชการ/หนวยงานทดาเนนงานเกยวของกบคนพการ ไดออกระเบยบและประกาศตาง ๆ เพอสงเสรม สนบสนนให การดาเนนงานสาหรบคนพการสามารถบรรลไดตามกฎหมายและพระราชบญญต ดงรายชอกฎ ระเบยบและประกาศในรายละเอยดเอกสารภาคผนวก ก

6. ปรชญาและหลกการจดการเรยนรสาหรบคนพการ ในการจดกจกรรมการเรยนรของครผสอนคนพการ จะตองยดปรชญาและหลกการเรยนรของ คนพการดงน 6.1 ในสงคมมนษยนนเราไมสามารถแยกคนพการออกจากสงคมไดเพราะคนพการเปนสวนหนงของสงคม 6.2 ในการจดโปรแกรมการจดกจกรรมการเรยนรสาหรบคนพการควรมงเนนทความสามารถความสาเรจความดเดนของคนพการมากกวาจะเพงเลงทความพการของคนพการแตละประเภท 6.3 คนพการควรไดรบการศกษาโดยเรวทสดเทาทจะเปนไปได 6.4 การจดการศกษาพเศษควรจดขนเพอสนองความตองการของคนพการแตละบคคล 6.5 การศกษาพเศษควรมงใหคนพการมความเปนตวของตวเองยอมรบตนเอง เชอมนในตนเอง 6.6 การจดการศกษาพเศษควรมการฝกอาชพ

7. ลกษณะและการใหความชวยเหลอคนพการ ตามประกาศของกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2552 ไดกาหนดประเภทของคนพการไว 9 ประเภท ดงน 1. บคคลทมความบกพรองทางการเหน บคคลทมความบกพรองทางการเหน เปนบคคลทสญเสยการเหนตงแตระดบเลกนอยจนถงตาบอดสนท ซงแบงเปน 2 ประเภทคอคนตาบอด และคนเหนเลอนราง


การใหความชวยเหลอ บคคลทมความบกพรองทางการเหนครผสอนคนพการควรปฏบตตอผเรยนตามโอกาสและสถานการณดงน 1. ไมควรพดกบผเรยนโดยคดวาผเรยนเปนคนหหนวก การทผเรยนมความบกพรองทาง การเหนไมไดหมายความวาหตงไปดวย การใชเสยงและนาเสยงทมความไพเราะออนโยนจะสรางความรสกทดใหกบผเรยน ผเรยนจะรบรถงนาเสยงของคนพดไดมากและรบรถงอารมณของผพดจากนาเสยงดวย 2. หากตองการจะพดเรองทเกยวกบผเรยนและผเรยนอยในสถานทนนดวย ตองพดกบเขาโดยตรง ไมควรพดผานคนอนเพราะคดวาผเรยนไมเขาใจหรอรไดไมหมด 3. ไมควรพดแสดงความสงสารใหผเรยนไดยนหรอเกดความรสก 4. หากครผสอนคนพการเขาไปในหองทมผเรยนอย ควรพดหรอทกทายเพอใหผเรยนรวาครมาแลว 5. การชวยใหผเรยนนงเกาอ ใหจบมอวางทพนกหรอทเทาแขน ผเรยนจะนงเองได

2. บคคลทมความบกพรองทางการไดยน

บคคลทมความบกพรองทางการไดยน ไดแก บคคลทสญเสยการไดยนตงแตระดบหตงนอยจนถงหหนวก ซงแบงเปน 2 ประเภท คอ คนหหนวก และคนหตง

การใหความชวยเหลอ บคคลทมความบกพรองทางการไดยน มปญหาทางการไดยน จงไมสามารถไดรบประโยชนจากการฟง-การพดไดอยางเตมท ตองใชการสอสารวธอนแทนการใชภาษาพด วธการสอความหมายของผเรยนทมความบกพรองทางการไดยนอาจแบงเปน 6 วธ คอ 1. การพด เหมาะสาหรบผเรยนทมความบกพรองทางการไดยนไมมากนก 2. ภาษามอเปนภาษาทเหมาะสมกบผเรยนทสญเสยการไดยนมากหรอหหนวกซงไมสามารถสอสารกบผอนไดดวยการพด 3. การใชทาทาง หมายถง การใชทาทางทคดขนเองมกเปนไปตามธรรมชาตโดยไมใชภาษามอและไมใชนาเสยงแตใชสายตาในการรบภาษา 4. การอานรมฝปาก เปนวธการทผเรยนทมความบกพรองทางการไดยนรบภาษาพดจากผอน ดงนน การอานรมฝปากจงเปนสงแรกทผเรยนจะตองเรยนรวธการอานตงแตคาแรกทเรยนภาษาและเปน สงแรกทผเรยนตองใชตลอดชวต

5. การสอสารรวม คอการสอสารตงแตสองวธขนไป เพอใหผฟงเดาความหมายในการแสดงออกของ ผพดไดดยงขนนอกจากการพด การใชภาษามอ การแสดงทาทางประกอบแลวกอาจใชวธอานรมฝปาก


การอาน การเขยนหรอวธอนกได

3. บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา บคคลทมความบกพรองทางสตปญญา เปนบคคลทมความจากดอยางชดเจนในการปฏบตตน (Functioning)

การใหความชวยเหลอ ผเรยนทมความบกพรองทางสตปญญานน การพฒนาทางดานตางๆ จะนอยกวาคนปกต ครผสอนคนพการตองใหความสาคญและคานงถงความรนแรงของความบกพรองของผเรยนเปนรายบคคลเพอเปนการฟนฟสมรรถภาพของผเรยน ไดแก 1. เตรยมความพรอมในการจดกจกรรมใหหลากหลายแตกตางกนเรมจากงาย ๆ ไปหายาก 2. จดกจกรรมนนทนาการเปนการทาใหผ เรยนเกดความสนกสนานผอนคลายและเกดประโยชนตอการพฒนาการ ทาใหผเรยนสามารถรกฎ กตกาและนาไปใชในชวตประจาวนได 3. ปรบพฤตกรรมผเรยน เปนการปรบเปลยนพฤตกรรมทไมพงประสงคใหเปนพฤตกรรมทพงประสงคได เชน การใหแรงเสรม การเปนแบบอยางทด การใหรางวล เปนตน 4. จดศลปะบาบด เปนวธการบาบดสงทเปนจรงท เกยวกบความคด ผเรยนไดมโอกาสสรางสรรคหรอกระทาในสงทเขาคดใหเปนจรงหรอเปนสงทมองเหนและสมผสได ซงเปนการพฒนากลามเนอเลกนอยดวย

4. บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ บคคลทมความบกพรองทางรางกาย หรอการเคลอนไหว หรอสขภาพ เปนผทมอวยวะไมสมสวน อวยวะสวนใด สวนหนงหรอหลายสวนหายไป กระดกกลามเนอพการ เจบปวยเรอรงรนแรงหรอเฉยบพลน มความพการทางระบบประสาทสมอง มความลาบากในการเคลอนไหวจนเปนอปสรรคตอการศกษาเลาเรยน และทากจกรรม จาแนกไดดงน

1. อาการบกพรองทางรางกาย ทมกพบบอย ไดแก 1.1 ซพ หรอ ซรรล พลซ (C.P. : Cerebral Passy) หมายถง การเปนอมพาตเนองจาก

ระบบประสาทสมองพการหรอเปนผลมาจากสมองทกาลงพฒนาถกทาลายกอนคลอด อนเนองมาจากการขาดอากาศ ออกซเจน ฯ เดกซพ มความบกพรองทเกดจากสวนตาง ๆ ของสมองแตกตางกน ทพบสวนใหญ คอ 1.1.1 อมพาตเกรงของแขนขา หรอครงซก (Spastic) 1.1.2 อมพาตของลลาการเคลอนไหวผดปกต (Athetoid) จะควบคมการเคลอนไหวและบงคบไปในทศทางทตองการไมได 1.1.3 อมพาตสญเสยการทรงตว (Ataxia) การประสานงานของอวยวะไมด


1.1.4 อมพาตตงแขง (Rigid) การเคลอนไหวแขงชา รางกายมการสนกระตกอยางบงคบไมได 1.1.5 อมพาตแบบผสม (Mixed) 1.2 กลามเนอออนแรง (Muscular Distrophy) เกดจากประสาทสมองทควบคมสวนของกลามเนอสวนนน ๆ เสอมสลายตว โดยไมทราบสาเหต ทาใหกลามเนอแขนขาจะคอย ๆ ออนกาลง เดกจะเดนหกลมบอย 1.3 โรคทางระบบกระดกกลามเนอ (Orthopedic) ทพบบอย ไดแก 1.3.1 ระบบกระดกกลามเนอพการแตกาเนด เชน เทาปก (Club Foot) กระดกขอสะโพกเคลอน อมพาตครงทอนเนองจากกระดกไขสนหลงสวนลางไมตด 1.3.2 ระบบกระดกกลามเนอพการดวยโรคตดเชอ (Infection) เชน วณโรค กระดกหลงโกง กระดกผ เปนแผลเรอรงมหนอง 1.3.3 กระดกหก ขอเคลอน ขออกเสบ มความพการเนองจากไมไดรบการรกษาทถกตอง 1.4 โปลโอ (Poliomyelitis) เกดจากเชอไวรสชนดหนงเขาสรางกายทางปาก แลวไปเจรญทตอมนาเหลองในลาคอ ลาไสเลก และเขาสกระแสเลอดจนถงระบบประสาทสวนกลาง เมอเซลลประสาทบงคบกลามเนอถกทาลาย แขนหรอขาจะไมมกาลงในการเคลอนไหว 1.5 แขนขาดวนแตกาเนด (Limb Deficiency) รวมถงเดกทเกดมาดวยลกษณะของ อวยวะทมความเจรญเตบโตผดปกต เชน นวมอตดกน 3-4 นว มแคแขนทอนบนตอกบนวมอ ไมมขอศอก หรอเดกทแขนขาดวนเนองจากประสบอบตเหต และการเกดอนตรายในวยเดก 1.6 โรคกระดกออน (Osteogenesis Imperfeta) เปนผลทาใหเดกไมเจรญเตบโตสมวย ตวเตย มลกษณะของกระดกผดปกต กระดกยาวบดเบยวเหนไดจากกชดระดกหนาแขง 2. ความบกพรองทางสขภาพ ทมกพบบอย ไดแก 2.1 โรคลมชก (Epilepsy) เปนลกษณะอาการทเกดเนองมาจากความผดปกตของระบบสมองทพบบอยมดงน 2.1.1 ลมบาหม (Grand Mal) 2.1.2 การชกในชวงเวลาสน ๆ (Petit Mal) 2.1.3 การชกแบบรนแรง (Grand Mal) 2.1.4 อาการชกแบบพารชล คอมเพลกซ (Partial Complex) 2.1.5 อาการไมรสกตว (Focal Partial) 2.2 โรคระบบทางเดนหายใจโดยมอาการเรอรงของโรคปอด (Asthma) เชน หอบหด วณโรค ปอดบวม


2.3 โรคเบาหวานในเดก เกดจากรางกายไมสามารถใชกลโคสไดอยางปกต เพราะขาด อนชลน 2.4 โรคขออกเสบรมาตอย มอาการปวดตามขอเขา ขอเทา ขอศอก ขอนวมอ 2.5 โรคศรษะโต เนองมาจากนาคงในสมอง สวนมากเปนมาแตกาเนด ถาไดรบการวนจฉยโรคเรวและรบการรกษาอยางถกตองสภาพความพการจะไมรนแรง เดกสามารถปรบสภาพไดและมพนฐานทางสมรรถภาพดเชนเดกปกต 2.6 โรคหวใจ (Cardiac Conditions) สวนมากเปนตงแตกาเนด เดกจะตวเลกเตบโตไม สมอาย ซดเซยว เหนอยหอบงาย ออนเพลย ไมแขงแรงตงแตกาเนด 2.7 โรคมะเรง (Cancer) สวนมากเปนมะเรงเมดโลหต และเนองอกในดวงตา สมอง กระดก และไต 2.8 บาดเจบแลวเลอดไหลไมหยด (Hemophilia)

การใหความชวยเหลอ บคคลทมความบกพรองทางรางกายหรอการเคลอนไหวอาจมความบกพรองหลายอยาง

ในบคคลเดยว การฟนฟสมรรถภาพความพการจงจาเปนตองมหลายดานตามสภาพความบกพรองของผเรยนแตละบคคลซงการบาบดฟนฟตางๆไดแก

กจกรรมกายภาพบาบด เปนการฟนฟสมรรถภาพทางรางกายตงแตแรกเรมในดานตางๆ เชน การทรงตว การนง

หรอการยนทรงตวเพอกระตนใหผเรยนไดเคลอนไหวอวยวะตางๆในลกษณะทถกตอง เปนพนฐานใน การเคลอนไหวทถกตองตอไป ทาใหผ เรยนชวยเหลอตนเองใหไดมากทสด สามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมไดดและเรวทสด สามารถอยอยางปกตสข เชนคนทวไปโดยเนนทกษะกลามเนอยอย เชน การรบประทานอาหาร การทาความสะอาดรางกาย การแตงตวเปนตน

5. บคคลทบกพรองทางการพดและภาษา การพดและภาษาเปนสงทมความเกยวเนองกน ทงนเพราะการพดเปนการแสดงออกทางภาษา ดงนนผทบกพรองทางการพด และภาษา จงหมายถง ผทพดไมชด และลลาจงหวะการพดผดปกต ออกเสยงผดเพยน อวยวะทใชในการพดไมสามารถเปนไปตามลาดบขน การใชอวยวะเพอการพดไมเปนไปดงทตงใจ คาพดทยากหรอซบซอนหรอยาวจะยงมปญหามากหรอมอาการพดและใชภาษาทผดปกต โดยการพดนน เหนไดชดวาผดแปลกไปจากการพดของคนทวไป ทาใหฟงไมรเรอง สอความหมายตอกนไมได หรอมอากปกรยาทผดปกตขณะพด ซงความบกพรองทางการพดและภาษาสามารถจาแนกได ดงน คอ


1. ความผดปกตดานการออกเสยง 1.1 ออกเสยงผดเพยนไปจากมาตรฐานของภาษาเดม เชน พดเสยงขนจมก เนองมาจาก

อทธพลของภาษาถน 1.2 เพมหนวยเสยงเขาในคาโดยไมจาเปน 1.3 เอาเสยงหนงมาแทนอกเสยงหนง เชน กวาด -> ฟาด 2. ความผดปกตดานจงหวะเวลาของการพด เชน การพดรว การพดตดอาง 3. ความผดปกตดานเสยง 3.1 ระดบเสยง เชน การพดเสยงสงเกนไป ตาเกนไป หรอพดระดบเสยงเดยวกนหมด 3.2 ความดง เชน พดเสยงดงมาก หรอเบามากจนเกนไป 3.3 คณภาพของเสยง เชน พดเสยงแตกพรา เสยงแหบ เสยงหอบ 4. ความผดปกตทางการพดและภาษาอนเนองมาจากพยาธสภาพทสมอง โดยทวไปเรยกวา Dysphasia หรอ aphasia ไดแก 4.1 Motor aphasia (Expressive หรอ Broca's apasia)

4.2 Wemicke's aphasia (Sensory หรอ Receptive apasia) 4.3 Conduction aphasia 4.4 Nominal aphasia (Anomic aphasia) 4.5 Global aphasia 4.6 Sensory agraphia 4.7 Motor agraphia 4.8 Cortical alexia (Sensory alexia) 4.9 Motor alexia 4.10 Gerstmann's syndrome 4.11 Visual agnosia 4.12 Auditory agnosia

การใหความชวยเหลอ บคคลทมความบกพรองทางการพดครผสอนคนพการจะตองฝกการควบคมนาลาย การกลน

การเคยวอาหาร ฝกโดยใชอปกรณประเภทเครองเลนทเกยวกบการออกเสยง เครองดนตรชนดเปา การเปากระดาษหรออปกรณชนดอนๆ ใหผเรยนไดรวาคนเราพดเมอเวลาหายใจออกเทานน


6. บคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรมและอารมณ ความบกพรองทางพฤตกรรมและอารมณ หมายถง ผทมการควบคมอารมณใหอยในสภาพปกต เชนคนปกตนาน ๆ ไมได หรอผทควบคมพฤตกรรมบางอยางของตนเองไมได ซงพฤตกรรมทแสดงออกมานนไมเปนทยอมรบและพอใจของมาตรฐานความประพฤตปฏบตของสงคม ทาใหไมสามารถอยรวมกบผอนไดอยางเรยบรอย สอดคลองกบสภาพการณ ซงการจะแยกแยะวาใครมความบกพรองทางพฤตกรรม และอารมณตองคานงถงองคประกอบตาง ๆ ดงน

1. สภาพแวดลอม พฤตกรรมและอารมณทเปนทยอมรบในสถานการณอยางหนง 2. ความคดเหนของแตละบคคล ความคดเหนของคนสองคนทมตอพฤตกรรมอยาง

เดยวกน ยอมไมเหมอนกน 3. เปาหมายของแตละบคคล ซงเปาหมายจะเปนตวกาหนดทาใหการมองพฤตกรรม

เดยวกนของคนสองคนมองกนคนละแง ผทมความบกพรองทางพฤตกรรมและอารมณจะไดรบผลกระทบในลกษณะตาง ๆ อาจจะ เพยงขอใดขอหนง หรอหลายขอกได และเปนปญหาทเกดขนและมมาเปนเวลานานแลวไดแก

1. ไมสามารถเรยนหนงสอได เชน คนปกต 2. ไมสามารถรกษาความสมพนธอนดกบเพอนดวยกน หรอกบครได 3. มพฤตกรรมทไมเหมาะสม เมอเปรยบเทยบกบคนปกตอน ๆ ในวยเดยวกน 4. มความคบของใจ และมความเกบกดอารมณ 5. แสดงอาการทางรางกาย เชน ปวดศรษะ ปวดตามสวนตาง ๆ ของรางกายหรอมความ

หวาดกลว

การใหความชวยเหลอ บคคลทมปญหาทางพฤตกรรม มลกษณะของพฤตกรรมทเปนปญหาคอพฤตกรรมกาวราว กอกวน การเคลอนไหวทผดปกต เปนพฤตกรรมทเกดขนจากความขดแยงระหวางผเรยนกบสงแวดลอมรอบตว สวนความวตกกงวล การมปมดอย การหนสงคม และความผดปกตทางการเรยน เปนพฤตกรรมทเกดจากการขดแยงในตวผเรยนเอง การใหความชวยเหลอ จงทาไดหลายรปแบบ ศาสตราจารย ดร.ผดง อารยะวญญ ( 2541 . 105-107 ) ไดเสนอแนะการชวยเหลอไว 3 รปแบบดงน 1. รปแบบทางจตวทยาการศกษา นกจตวทยาเชอวาองคประกอบทางชววทยา และการอบรมเลยงดของผปกครองมอทธพลตอการพฒนาการทางบคลกภาพของผเรยนตลอดจนปญหาทางอารมณลวนมมลเหตมาจากพฒนาการทางบคลกภาพทดาเนนไปอยางไมถกตองทงสน ทางหนงทจะชวยใหผเรยน ลดพฤตกรรมทไมพงประสงคเหลานลงไดคอ ใหผเรยนเขาใจปญหาของตนเอง และยนดทจะหาทางขจดปญหานนๆ การชวยเหลอผเรยนนนครผสอนคนพการจะตองทาใหผเรยนเกดความเชอถอ เกดศรทธา ทาใหผเรยน


มกาลงใจทจะตอสกบปญหาของตน ดงนนการจดกจกรรมการเรยนรจงควรกระทาเปนรายบคคล ควรใชเกมสถานการณจาลอง และกจกรรมอนทแตกตางไปจากทใชกบคนปกต จงจะสามารถชวยผเรยนอยางมประสทธภาพ 2. รปแบบทางจตวทยา นกจตวทยาไดคนพบหลกการเรยนรและการปรบพฤตกรรมของผเรยน หลกการปรบพฤตกรรมนสามารถนามาใชในการปรบพฤตกรรมทไมพงประสงคได ตวอยางเชน ผเรยนอาจจะเรยนรโดยการสงเกตพฤตกรรมของคนปกต โดยยดพฤตกรรมของคนปกตทดเปนแบบอยาง ดงนน การปรบพฤตกรรมของผเรยนจงควรเนนและใหความสนใจพฤตกรรมทพงประสงคเทานน พฤตกรรมทไมพงประสงคไมควรไดรบความสนใจ ในการชวยเหลอผเรยนนนครผสอนคนพการอาจใหแรงเสรมเพอใหผเรยนแสดงพฤตกรรมทพงประสงคเพมขน หรออาจใชเทคนคอนๆ ในการลดพฤตกรรมไมพงประสงคลง 3. รปแบบทางนเวศวทยา นกนเวศวทยาเชอวาผเรยนเปนสวนหนงของสงคม สถานศกษา และสถานศกษาเปนสวนหนงของสงคม พฤตกรรมของผเรยนควรไดรบการยอมรบจากสงคม ในการชวยเหลอผเรยน ครผสอนคนพการควรทาความเขาใจกบทกอยางทประกอบขนเปนระบบในสงคม ทงนเพอหาทางขจดสงทเปนสาเหตใหผเรยนมปญหาทางพฤตกรรมผเรยนอาจไดรบการปรบพฤตกรรม แตนกนเวศวทยาเชอวา นนยงไมเพยงพอควรมการปรบปรงเปลยนแปลงสภาพแวดลอมของผเรยนเทาทจาเปนดวย และรวมไปถง การปรบปรงทศนคตของครผสอนคนพการ ผเรยน ผดแล ผปกครอง ตลอดจนสมาชกในชมชน เพอใหมความเขาใจและยอมรบผเรยนมากขน การปรบพฤตกรรมมหลายวธดงน 3.1 เสรมแรงทางบวก อาจเสรมแรงดวยวาจา เชน ชมเชยเมอผเรยนทาเรองทดและถกตองเปนตน ใชอปกรณเสรมแรง เชนขนม ของเลน ของใชเปนตน ควรใชอยางสมาเสมอในระยะแรก เมอพฤตกรรมคงทแลวควรลดการเสรมแรง 3.2 เสรมแรงทางลบ เชน ผเรยนไมสงการบาน ครผสอนคนพการควรด ถาผเรยนสงการบาน ครผสอนคนพการควรใหคาชม กจะทาใหผเรยนมแนวโนมทจะสงการบานเพมขน 3.3 การแกไขใหถกตองเกนกวาททาผด เปนการแกไขผลการกระทาของผเรยน และแกไขในปรมาณมากกวาเดม เชน ผเรยนเลนขวางปาสงของในหองสกปรก ครผสอนคนพการใชเทคนคปรบพฤตกรรม โดยอาจจะใหเกบขยะใหเรยบรอย เปนการลงโทษใหทางานเพมมากขน 3.4 การเปนแบบอยางทด ครผสอนคนพการควรเปนแบบอยางทดใหแกผเรยน ผเรยนอาจยดครเปนแบบอยางในหลายดาน เชน การพดจาไพเราะ ขยน ทางานเปนระเบยบ

7. บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร บคคลทมปญหาทางการเรยนร หรอเรยกยอๆ วา L.D. (Learning Disability) หมายถง ผทมปญหาทางการเรยนรเฉพาะอยางโดยมความบกพรอง หรอปญหาหนง หรอมากกวาหนงอยาง ในกระบวนการทางจตวทยาทาใหเดกเหลานมปญหาทางการใชภาษา หรอการพด การเขยน โดยจะแสดงออกมาในลกษณะ


ของการนาไปปฏบต ทงนไมนบรวมผเรยนทมปญหาเพยงเลกนอยทางการเรยน ซงอาจมสาเหตมาจากการขาดแรงเสรม ดอยโอกาสทางสงแวดลอมและวฒนธรรม หรอเปนเพราะครสอนไมมประสทธภาพ ดวยเหตนในการพจารณาเรองปญหา ทางการเรยนรจงตองอาศยลกษณะรวมกนคอ เปนผทมระดบสตปญญาปกต หรอมสตปญญาอยในชวงเชนเดยวกบผเรยนปกตแตผลสมฤทธทางการเรยนจะตากวาปกต และจะตองไมมความพการหรอความบกพรองในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนดานรางกาย สขภาพอนามย ระบบประสาทการสมผสและวฒนธรรมเขามาเกยวของ

การใหความชวยเหลอ บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร ครผสอนคนพการจะตองแนะนาแนวทางในการเสรมความเชอมนใหแกผเรยนสามารถสรางความเชอมนในตนเองได ดงน 1. ใหการเสรมแรงทางบวกแกผเรยน เมอประสบผลสาเรจ 2. คนใหพบความสามารถของผเรยนและสงเสรมความสามารถนน 3. ใหผเรยนฝกความรบผดชอบทงทสถานศกษาและทบาน เชนเปดโอกาสใหผเรยนทไมมปญหาทางการเรยน สอนผเรยนทออนกวา 4. อยาเปรยบเทยบผเรยนทมปญหาทางการเรยนรกบผเรยนคนอน หรอเปรยบเทยบระหวาง พนอง 5. บนทกความสาเรจของผเรยนเพอใหเหนความกาวหนา และแนวโนมของผเรยน 6. ใหโอกาสแกผเรยนไดแสดงความสามารถ 7. เมอผเรยนทาผดหรอประสบความลมเหลว อยาซาเตม ครผสอนคนพการควรแนะใหนาความลมเหลวมาปรบปรงตนเอง เพอใหผเรยนมโอกาสประสบผลสาเรจตอไป

8. สงเสรมใหผเรยนไดทางานอดเรกทชอบ

8. บคคลออทสตก (Autistic) บคคลออทสตก หรอบางครงเรยกวา ออทซม (Autism) หมายถง บคคลทมความบกพรองอยางรนแรงในการสอความหมาย พฤตกรรม สงคม และความสามารถทางสตปญญาในการรบร อาการตาง ๆ จะมการเปลยนแปลงไมแนนอนเปนระยะ ๆ ไป บคคลออทสตกแตละคนจะมเอกลกษณของตนเอง และยอมแตกตางไปจากบคคลคนอน ๆ ซงเปนบคคลออทสตกเหมอนกน ทงนเปนเพราะอาการทเปนออทสตกนนจะ คงอยตดตวเดกไปจนเปนผใหญจนตลอดทงชวต ไมสามารถรกษาใหหายไดหากพจารณาเปรยบเทยบ ดานพฒนาการของทกษะดานตาง ๆ ของบคคลออทสตกใน 4 ดาน คอ ดานทกษะการเคลอนไหว ดานทกษะการรบรเกยวกบรปทรง ขนาดและพนท ดานทกษะภาษาและการสอความหมาย และดานทกษะทางสงคม จะพบวาบคคลออทสตกจะมพฒนาการดานภาษาและพฒนาการดานสงคมตามาก แตจะมพฒนาการดาน


การเคลอนไหว ดานการรบรรปทรง ขนาดและพนทโดยเฉลยสงถาความแตกตางระหวางทกษะดานภาษา และสงคมยงตากวา ทกษะดานการเคลอนไหว และการรบรรปทรงมากเทาใดความเปนไปไดของออทสตกกยงสงขนเทานน พฒนาการทผดปกตน กอใหเกดความเสยหายอยางรนแรงตลอดชวต ซงปกตปรากฎในระยะ 3 ป แรกของชวต

การใหความชวยเหลอ ผดแลคนพการและผใกลชดทจะชวยเหลอผเรยนออทสตก ตองมความรเกยวกบผเรยนออทสตกแลว เรยนรพฤตกรรมและอารมณของผเรยนแตละคนอยางละเอยด จงเรมใหความชวยเหลอ เพอสรางสมพนธภาพและชกจงใหเขาออกจากโลกสวนตวของเขาเองไดกอนดงน 1. ตองรจกผเรยนออทสตกทงในดานพฤตกรรมและอารมณของผเรยนแตละคนอยางละเอยด 2. ตองมความอดทน ความพยายาม ความตงใจมงมนทจะชวยเหลอผเรยนอยางจรงจง และจรงใจ 3. ตองเขาใจ รใจและสามารถอานความคดหรออานใจผเรยนใหไดจากพฤตกรรมหรอจากการแสดงออกทางอารมณ เพอสรางสมพนธภาพและชกจงผเรยนออกมาจากโลกสวนตวของเขาได จงจะสามารถฝกใหผเรยนเรยนรตอไปได เชนเดยวกบคนปกตทวไป

9. บคคลพการซอน หมายถง ผทมความบกพรองทมากกวาหนงอยาง เปนเหตใหเกดปญหา ขดของในการเรยนรอยางมาก เชน ปญญาออน-ตาบอด ปญญาออน-รางกายพการ หหนวก-ตาบอด ฯลฯ

การใหความชวยเหลอ ในการใหความชวยเหลอบคคลพการซอนทมความบกพรองซาซอน จะตองยดสภาพความบกพรองเปนเกณฑ ผเรยนทมความบกพรองมากกวา 1 ใหยดความบกพรองทรนแรงกวาเปนเกณฑ แลวกใหความชวยเหลอตามลกษณะทกลาวมาแลว เชน ผเรยนทมความบกพรองทางการไดยน และบกพรองทางการมองเหน แตการบกพรองทางการไดยนรนแรงกวา กใหชวยเหลอทางการไดยนกอน

8. แนวทางการจดกจกรรม กศน. สาหรบคนพการ ครผสอนคนพการในสงกด กศน. จะตองจดกจกรรมการเรยนรแกคนพการ โดยเลอกกจกรรม ใหเหมาะสมกบประเภทและศกยภาพของคนพการแตละคน 1. การสงเสรมการรหนงสอ ในกรณทคนพการไมสามารถอานออก เขยนไดครผสอนคนพการควรจดกจกรรมการรหนงสอเพอใหคนพการสามารถอานออก เขยนไดและสามารถนาความรทไดรบไปพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดชวตตามปรชญา “คดเปน”


2. การจดการศกษาขนพนฐาน ในกรณทคนพการมศกยภาพสามารถทจะอานออก เขยนไดและมความตองการทจะศกษา ครผสอนคนพการจะตองสงเสรมสนบสนนใหคนพการเขารบการศกษาตอขนพนฐาน ซงการศกษาขนพนฐาน เปนการศกษาเพอพฒนาสมอง กระบวนการคด ใหมความรและทกษะดานตาง ๆ เพอนาไปศกษาตอ และพฒนาคณภาพชวตใหดขน โดยแบงระดบการศกษาออกเปนระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย และประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) โดยมขนตอนการดาเนนงานดงน

2.1 การประชาสมพนธ การประชาสมพนธ โดยการลยถงทเคาะประตบาน แผนพบประชาสมพนธ โปสเตอร เสยงตามสาย วทยชมชน หอกระจายขาว เวปไชตฯลฯ โดยมสาระสาคญทตองประชาสมพนธ คอ 1) กจกรรมการเรยนรทสถานศกษาจดใหกบคนพการ 2) จดเดนและความนาสนใจของการจดกจกรรมการเรยนรใหกบคนพการ 3) วธการจดกจกรรมการเรยนรใหกบคนพการ 4) เงอนไขตาง ๆ และการจบหลกสตรแตละหลกสตร 5) ประโยชนทคนพการจะไดรบในการเขารวมกจกรรม 2.2 การแนะแนวการศกษา จดแนะแนวทางการศกษาตงแตกอนเรยน ระหวางเรยน และหลงการเรยนรโดยครผสอน คนพการ รวมกบสถานศกษา ดาเนนการแนะแนว ซงการแนะแนวเปนกระบวนการชวยเหลอคนพการ ครอบครวเพอใหคนพการเขาใจตนเองและครอบครวไดรบรและเขาใจถงศกยภาพของคนพการ เพอใหสามารถตดสนใจเขารวมกจกรรมการเรยนรตาง ๆ ได เพราะคนพการมหลายประเภทความพการ และความสามารถหลากหลายแตกตางกนในดานพนฐาน ความร สภาพเศรษฐกจและสงคม ตลอดจนสภาพการดาเนนชวต ดงนนครผสอนคนพการจะตองมความสามารถในการวเคราะหและพจารณาถงความสามารถของคนพการเพอใหคาปรกษาแนะแนวใหคนพการมขอมลประกอบในการตดสนใจเพอเขารวมกจกรรมการเรยนรในหลกสตรตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมตามศกยภาพของตนเองและครอบครว 2.3 การวเคราะหผเรยน การวเคราะหผเรยนเปนการประเมนศกยภาพของผเรยนเพอนาผลการวเคราะหมาเปนแนวทางในการวางแผนการจดรปแบบการเรยนรทเหมาะสมใหกบผเรยน เชน รปแบบการเรยนทบาน (Semi - Home School) หรอรปแบบการเรยนรวมกนในสถานท ทสถานศกษากาหนด

2.4 การปฐมนเทศ เปนกจกรรมทครผสอนคนพการ สถานศกษา ดาเนนการจดปฐมนเทศใหกบผดแลคนพการ ผเรยน เพอใหมความร ความเขาใจในเรองหลกสตร วธการจดกจกรรมการเรยนร ชแจงถงขอตกลงตาง ๆ ใน


การเรยนร แนะนาสถานท แหลงขอมล แหลงความรตาง ๆ รวมทงการสรางบรรยากาศ ความสมพนธคนเคยระหวางครผสอนคนพการ ผเรยน ผดแลคนพการและผเกยวของในสถานศกษา

2.5 การวเคราะหหลกสตร วเคราะหระดบความยาก ปานกลาง งาย ของเนอหาในหลกสตรเพอนาไปจดกจกรรมการเรยนรใหกบคนพการไดตามศกยภาพและความพรอมในการเรยนรของผเรยน ในแตละสาระการเรยนร

2.6 การเทยบโอนผลการเรยน การเทยบโอนผลการเรยน ใหเปนไปตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 2.7 การวางแผนการเรยนร ครผสอนคนพการ ผเรยน ผดแลคนพการ ตองรวมกนวางแผนการจดกระบวนการเรยนรเพอใหสอดคลองกบศกยภาพและความพรอมในการเรยนรของผเรยนตามสาระการเรยนร

2.8 การจดกระบวนการเรยนร การจดกระบวนการเรยนรสาหรบคนพการตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หรอหลกสตรเฉพาะความพการแตละประเภทของ กศน. ใหนาแนวทางการจดการศกษาหลกสตรดงกลาว ซงหลกสตรฯ ไดกลาวถงการจดการศกษาสาหรบกลมเปาหมายเฉพาะ วา “การจดการศกษาสาหรบกลมเปาหมายเฉพาะ เชน ผทมความบกพรองในดานตาง ๆ ผมความสามารถพเศษ การศกษาทางเลอกทจดโดยครอบครวและองคกรตาง ๆ การจดการศกษาดงกลาวสถานศกษาสามารถปรบมาตรฐานการเรยนรในหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551หรอหลกสตรเฉพาะความพการแตละประเภทของ กศน. ได ”ดงนนใหนาหลกสตรฯ มาดาเนนการ เพอใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย ดงน

วเคราะหหลกสตร วเคราะหสภาพปญหาของคนพการ และชมชน วเคราะหการจดกระบวนการเรยนร จดทาแผนการเรยนร โดยครผสอนคนพการ

2.9 การวดและประเมนผลการเรยน การวดและประเมนผลการศกษาใหสถานศกษาดาเนนการใหสอดคลองกบสภาพความตองการ

จาเปนพเศษของคนพการแตละประเภท ตามรปแบบ หลกเกณฑ และวธการทสถานศกษาเหนสมควร ตามกรอบการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551


2.10 สรปผล และรายงานผล - แบบรายงาน สสจ.1 - สรปผลการดาเนนงานทกภาคเรยน/ปงบประมาณ

รายละเอยด เอกสารภาคผนวก ข

โดยมโครงสรางหลกสตรดงน โครงสรางหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ประกอบดวย

5 สาระเรยนร ซงแตละสาระประกอบดวยรายวชาบงคบและรายวชาเลอกตามจานวนหนวยกตทกาหนดไวในโครงสรางหลกสตร สาหรบรายวชาเลอกสถานศกษาสามารถดาเนนการไดเองและยงเปดโอกาสใหสามารถคดเลอกจากสถานศกษาอน หรอจากสวนกลาง

โครงสรางหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ท สาระเรยนร จานวนหนวยกตประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย

วชาบงคบ วชาเลอก วชาบงคบ วชาเลอก วชาบงคบ วชาเลอก1 ทกษะการเรยนร 5 - 5 - 5 -2 ความรพนฐาน 12 - 16 - 20 -3 การประกอบอาชพ 8 - 8 - 8 -4 ทกษะการดาเนนชวต 5 - 5 - 5 -5 การพฒนาสงคม 6 - 6 - 6 - รวม

36 12 40 16 44 3248 หนวยกต

56 หนวยกต

76 หนวยกต

กจกรรมพฒนาคณภาพชวต 100 ชวโมง 100 ชวโมง 100 ชวโมงหมายเหต รายวชาเลอกในแตระดบใหเรยนรจากการทาโครงงาน อยางนอย 3 หนวยกต

รายละเอยดเอกสาร ภาคผนวก ค 3. จดการศกษาตอเนอง การศกษาตอเนอง คอ การศกษาทจดขนเพอเสรมเตมเตมและพฒนาศกยภาพของผเรยน โดยไมแบงระดบการศกษา มลกษณะเปนหลกสตรสน ๆ ทมเนอหาจบในตว ดงน


1) การศกษาเพอพฒนาอาชพ เปนการจดการศกษาเพอใหคนพการมอาชพหลก อาชพรอง หรออาชพเสรมทาใหเกดรายไดจากการประกอบอาชพ ชวยใหลดภาระรายจายของครอบครว สามารถเลยงตนเองและครอบครวได 2) การศกษาเพอพฒนาทกษะชวต เปนการจดการศกษาเพอใหคนพการสามารถดแลตนเองได ไมเปนภาระของครอบครว ทาใหคณภาพชวตของคนพการและครอบครวมความสขมากยงขน - การพฒนาทกษะการเตรยมความพรอมของคนพการแตละประเภท - การชวยเหลอและดแลตนเอง - การบาบด ฟนฟสมรรถภาพ

4. การศกษาตามอธยาศย การศกษาตามอธยาศย คอ กระบวนการทมนษยไดรบการถายทอด และสงสมความร ทกษะ เจตคต ความคด จากประสบการณในชวตประจาวน และสงแวดลอมตลอดชวต เปนการศกษาทไมมองคกร ไมมระบบ ไมมจดมงหมาย ไมตงใจ และเรองทไดรบการถายทอดกเปนเรองทเกยวกบวถชวตในสงคม ตวอยางเชน การเรยนรในครอบครว ในททางาน สถานททองเทยว การเรยนรจากแบบอยางและทศนคตในครอบครวหรอเพอน การเรยนรจากการอานหนงสอพมพ และจากการทองเทยว ตลอดจนการเรยนรโดยฟงวทย ดภาพยนตรและโทรทศน เปนตน ดงนนครผสอนคนพการ ควรรวมมอกบเครอขายแนะนาสงเสรมสนบสนนการเรยนรในแหลงเรยนรตางๆ เพอใหคนพการเขาถงและสามารถใชบรการไดตามศกยภาพและความตองการ

องคประกอบของการศกษาตามอธยาศย การศกษาตามอธยาศยมองคประกอบสาคญทสรปไดจากเอกสารและงานวจยทเกยวของดงน 1. แนวคดและปรชญา : การศกษาตามอธยาศยเปนการศกษาทสงเสรมสนบสนนและใหโอกาสในการเรยนรในวถชวตของบคคลตงแตเกดจนตาย 2. ความมงหมาย : การศกษาตามอธยาศยมไดหลายเปาหมายและหลายวตถประสงค โดยเปาหมายหลกเพอสงเสรมพฒนาตนเองอยางตอเนอง และเพอตอบสนองความพงพอใจและนนทนาการของบคคลแตละคนมากกวาการเพมพนความรเชงวชาการ 3. หลกสตร : การศกษาตามอธยาศยไมมหลกสตร แตเปนลกษณะการเรยนรผานการจดกจกรรม สอ และเพอสงเสรมการเรยนร 4. ผเรยน/ผรบบรการ : คอ บคคลทกคน ซงมความหลากหลาย ครอบคลมทกเพศ ทกวย ทกระดบการศกษา ทกพนท โดยไมมการจาแนกสถานภาพทางสงคม 5. ผสอน : คอ บคคลทกคนทมศกยภาพสงเสรมใหผเรยนอยากเรยนร


6. ความร : การศกษาตามอธยาศยทาใหเกดความรดวยการเรยนรตามความตองการและความสนใจของผเรยน 7. วธการเรยนร : การศกษาตามอธยาศยมวธการเรยนรทหลากหลาย มหลายรปแบบ ไมมแบบแผนแนนอน ไมมรปแบบแนนอน 8. ระยะเวลา : การศกษาตามอธยาศยสามารถเกดไดตลอดเวลาและตลอดชวตของผเรยน 9. วฒการศกษา : การศกษาตามอธยาศยไมมวฒบตร แตบางกจกรรมอาจมเกยรตบตร 10. กจกรรมการเรยนร : กจกรรมการเรยนรการศกษาตามอธยาศยเปนไปตามวถชวตของผเรยน

11. สอการเรยนร : ลกษณะสอการศกษาตามอธยาศยมความหลากหลายตามทผเรยนตองการ 12. การประเมนผล : การศกษาตามอธยาศยเปนการประเมนความกาวหนาของผเรยนดวยตว

ผเรยนเอง จงไมมการประเมนผลทชดเจน แตบางกจกรรมมการประเมนผลเพอใหผลยอนกลบตอผรบบรการ

9. จรรยาบรรณของครผสอนคนพการ ในการประกอบอาชพทกอาชพ ผประกอบอาชพจะตองมจรรยาบรรณในการประกอบอาชพทตนเองทาอยจงจะทาใหประสบความสาเรจในอาชพนน ครผสอนคนพการกเชนเดยวกน ตองมและยดถอจรรยาบรรณในการประกอบอาชพของตนเอง ซงจรรยาบรรณทครผสอนคนพการควรยดถอปฏบตมดงน 1. ครตองรกและเมตตาศษย โดยใหความเอาใจใสชวยเหลอสงเสรมใหกาลงใจในการศกษาเลาเรยนแกศษยโดยเสมอหนา

2. ครตองอบรม สงสอน ฝกฝน สรางเสรมความร ทกษะและนสย ทถกตองดงาม ใหเกดแกศษย อยางเตมความสามารถดวยความบรสทธใจ

3. ครตองประพฤต ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกศษยทงทางกาย วาจา และจตใจ 4. ครตองไมกระทาตนเปนปฏปกษตอความเจรญทางกาย สตปญญา จตใจ อารมณและ

สงคมของศษย 5. ครตองไมแสวงหาประโยชนอนเปนอามสสนจางจากศษย ในการปฏบตหนาทตามปกต

และไมใชใหศษยกระทาการใด ๆ อนเปนการหาผลประโยชน ใหแกตนโดยมชอบ 6. ครยอมพฒนาตนเองทงทางดานวชาชพ ดานบคลกภาพและวสยทศนใหทนตอ

การพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจสงคมและการเมองอยเสมอ 7. ครยอมรกและศรทธาในวชาชพครและเปนสมาชกทดตอองคกรวชาชพคร 8. ครพงชวยเหลอเกอกลครและชมชนในทางสรางสรรค 9. ครพงประพฤต ปฏบตตนเปนผนาในการอนรกษและพฒนาภมปญญาและวฒนธรรม

ไทย


10. การเบกจายคาตอบแทนครผสอนคนพการ 1. ใหเบกจายคาตอบแทนเหมาจายเปนรายเดอนสาหรบครผสอนคนพการ โดยตองรบผดชอบคนพการทมความบกพรองทางการเหน หรอทางการไดยน หรอทางรางกายหรอการเคลอนไหวหรอสขภาพ กลมละ 8 - 10 คน สาหรบบคคลทมความบกพรองทางสตปญญา หรอทางการเรยนร หรอทางการพดและภาษา หรอทางพฤตกรรมหรออารมณ หรอบคคลออทสตก หรอบคคลพการซอน กลมละ 3 – 5 คน ในอตราคาตอบแทนตามวฒปรญญาตรท ก.พ.กาหนด 2. คาตอบแทนครผสอนคนพการ กรณจดกลมผเรยนตากวาเกณฑทกาหนดใหเบกจาย ดงน 2.1 สอนบคคลทมความบกพรองทางการเหน หรอทางการไดยน หรอทางรางกายหรอการเคลอนไหวหรอสขภาพ เปนรายหวตามจานวนผเรยนคนพการในอตรา 794 บาทตอคนตอเดอน (ในกรณท ก.พ. ปรบอตราเงนเดอนวฒปรญญาตร ใหปรบสดสวนคาตอบแทนรายหวตามวฒปรญญาตร ท ก.พ.กาหนดเชน กลม 8 – 10 คน คานวณจาก 7,940 บาท/10 คน = 794 บาท) 2.2 สอนบคคลทมความบกพรองทางสตปญญา หรอทางการเรยนร หรอทางการพดและภาษา หรอทางพฤตกรรมหรออารมณ หรอบคคลออทสตก หรอบคคลพการซอน เปนรายหวตามจานวนผเรยน คนพการในอตรา 1,588 บาทตอคนตอเดอน (ในกรณท ก.พ. ปรบอตราเงนเดอนวฒปรญญาตร ใหปรบสดสวนคาตอบแทนรายหวตามวฒปรญญาตร ท ก.พ.กาหนดเชน กลม 3 – 5 คน คานวณจาก 7,940 บาท/5 คน = 1,588 บาท) 3. คาพาหนะเดนทางไปสอนสาหรบครผสอนคนพการในอตราคนละ 1,000 บาทตอเดอน 4.คาประกนสงคม สานกงาน กศน. จายใหครงหนง


บทท 3

บทบาทหนาทของครผสอนคนพการและผทเกยวของ

บทบาทหนาทของครผสอนคนพการ ครผสอนคนพการ เปนผททาหนาทจดกจกรรมและอานวยความสะดวกในการจด

การเรยนรใหแกกลมเปาหมายพเศษทเปนคนพการ ซงนบวาเปนบคคลทมบทบาทสาคญยงทจะทาให คนพการมศกยภาพและคณภาพชวตทดขน เนองจากคนพการมขอจากดในหลาย ๆ ดานทจะไปศกษาจากในระบบโรงเรยน ดงนนเมอครผสอนคนพการจดกจกรรมการเรยนรใหผเรยน ตงแตสงเสรมการเรยนรหนงสอ การศกษาขนพนฐาน เรมตงแตระดบประถมศกษาจนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย การศกษาตอเนอง ซงประกอบไปดวยการศกษาเพอพฒนาทกษะชวต และการศกษาเพอพฒนาอาชพ พรอมทงจดการศกษาตามอธยาศย จงทาใหครผสอนคนพการเปรยบเสมอนผชวยเหลอใหคาปรกษา และชแนะแนวทางให คนพการไดรถงศกยภาพของตนเองสามารถอยรวมกบครอบครว ชมชมและสงคมไดอยางมความสขและสามารถชวยเหลอสงคมไดตามศกยภาพของตนเอง

การจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยสาหรบคนพการนน มวตถประสงคเพอใหคนพการไดมความร ความสามารถและทราบถงศกยภาพของตนเองเพอนามาประยกตใชในการดารงชวตใหสามารถอยในครอบครว ชมชนและสงคมไดอยางมความสขโดยไมตองเปนภาระใหกบผอนและยงสามารถใชศกยภาพทไดรบการพฒนาแลวไปชวยเหลอผอนไดตามศกยภาพ ของตนเอง ดงนนครผสอน คนพการจะตองมขอมล ความรเพอนามาใชในการจดกจกรรมกระบวนการเรยนรใหกบคนพการเพอใหบรรลตามวตถประสงคของการจดกจกรรมการเรยนร ดงน

1. สารวจขอมลเบองตนของคนพการ โดยครผสอนคนพการสามารถสารวจขอมลเบองตนของคนพการไดจากหนวยงานและผทเกยวของ เชน ทวาการอาเภอ องคการบรหารสวนตาบล เทศบาล สานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด (พมจ.) สถานอนามยประจาตาบล สาธารณสขอาเภอ โรงพยาบาล กานน ผใหญบาน อาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) รายละเอยดเอกสารภาคผนวก ง

2. ลงพนทเพอตดตามกลมเปาหมายวามตวตนหรอไมเพอสอบถามความตองการ ของผเรยน หรอผดแลคนพการ เพอนาขอมลทไดมาวเคราะหและวางแผนในการจดกจกรรมการเรยนรใหกบคนพการตามแบบสารวจขอมลเบองตน

3. ตรวจสอบเอกสารการจดทะเบยนคนพการวามหรอไม หากไมม ใหใชแบบประเมนเบองตนเพอคดแยกประเภทความพการเพอเขาสกระบวนการจดการศกษาและนาแบบประเมนแนบไวเพอจดทา IEP


4. ประเมนเบองตนคดแยกประเภทความพการ เพอเขาสกระบวนการจดกจกรรม การเรยนร ครผสอนคนพการจะตองประเมนคดแยกวาเปนคนพการประเภทใดและจะตองทราบถงระดบความรความสามารถในการเรยนรของคนพการแตละบคคล รายละเอยด เอกสารภาคผนวก จ โดย

4.1 ครผสอนคนพการจะตองประเมนเบองตนเพอคดแยกประเภทความพการรวมกบผบรหารสถานศกษา เพอนคร ผดแลคนพการ หรอผทปฏบตงานเกยวกบคนพการ โดยจะตองมผประเมนรวมอยางนอย 2 คน

4.2 เมอครผสอนคนพการประเมนเบองตนเพอคดแยกประเภทความพการแลวปรากฏวาคนพการมคณสมบตตามเกณฑของกระทรวงสาธารณสขใหครผสอนคนพการแนะนาใหผดแลคนพการนาไปจดทะเบยนคนพการหรอครผสอนคนพการนาไปจดทะเบยนคนพการโดยมหลกฐานดงตอไปน

1) บตรประจาตวประชาชน หรอบตรประจาตวขาราชการ หรอบตรประจาตว คนตางดาว หรอเอกสารอนททางราชการออกให (ถาม)

2) สาเนาทะเบยนบาน 3) ภาพถายขนาดหนงนว จานวนสองรป 4) เอกสารรบรองความพการ โดยแพทยของโรงพยาบาลของทางราชการ และ

โรงพยาบาลอนทกระทรวงสาธารณสขประกาศกาหนด ในกรณทคนพการไมสามารถไปจดทะเบยนดวยตนเองได ผปกครอง ผพทกษ

ผอนบาล หรอบคคลทดแลคนพการแลวแตกรณ ยนขอจดทะเบยนแทนไดตาม มาตรา 14 และตองมหลกฐานประกอบตามระเบยบคณะกรรมการฟนฟสมรรถภาพคนพการ วาดวยการจดทะเบยนคนพการ พ. ศ. 2537 โดยมหลกฐานสาหรบผไปจดทะเบยนแทนคนพการ ดงตอไปน

1) บตรประจาตวประชาชน หรอบตรประจาตวขาราชการ หรอบตรประจาตว คนตางดาว หรอเอกสารอนททางราชการออกใหคนพการ และของผจดทะเบยนแทน

2) ใบมอบอานาจจากคนพการหรอหนงสอรบรองจากทางราชการ 3) สาเนาทะเบยนบานของคนพการ และของผจดทะเบยนแทน 4) ภาพถายของคนพการขนาดหนงนว จานวนสองรป 5) คาสงศาลในกรณศาลสงใหเปนคนเสมอนไรความสามารถ หรอไรความสามารถ

หรอการจดตงผปกครอง กรณผเยาวไมมบดามารดา หรอบดามารดาถกถอนอานาจปกครอง 6) เอกสารรบรองความพการโดยแพทยของโรงพยาบาลของทางราชการ และ

โรงพยาบาลอนทกระทรวงสาธารณสขประกาศกาหนด 7) ผจดทะเบยนแทนจะตองเปนผทรจกคนพการเปนอยางด

คนพการทมภมลาเนาในกรงเทพมหานคร จดทะเบยนไดทศนยบรการรวมกระทรวง พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย สอบถามขอมลเพมเตมไดท สานกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต (พก.) โทร 0 2354 3388 ตอ 114 และ 115 กรณคนพการทมภมลาเนาใน


ตางจงหวด ขอจดทะเบยนไดทจงหวดของตนทสานกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด ทกจงหวด สวนคนพการทไมไดอยในภมลาเนาของตนเอง แตมถนทอยในจงหวดนน ๆ สามารถยน จดทะเบยนไดตามถนทตนอาศยอยในจงหวดนน

5. หากคนพการทมอายตากวา 15 ป ตองการศกษากบ กศน.อาเภอ/เขต ครผสอน คนพการตองตรวจสอบวากาลงศกษาอยในสถานศกษาอนหรอไม หากกาลงศกษาอยให แจงผดแล คนพการ ตดตอประสานกบเขตพนทการศกษา ดาเนนการสงตวใหเขารบการศกษากบ กศน.อาเภอหรอ กศน.เขต จงจะรบขนทะเบยนได

6. จดทาขอมลสวนบคคลของผเรยนโดยวเคราะหสภาพแวดลอม ความฝน และความหวงของคนพการ หรอผดแลคนพการเพอเปนขอมลในการจดระดบความสามารถในการเรยนรเพอการเปลยนผานจากชวตผเรยนระดบขนพนฐานสระดบอดมศกษาหรอสวยแรงงาน หรอสการดาเนนชวตอยางอสระ รายละเอยด เอกสารภาคผนวก ฉ

7. จดระดบความสามารถในการเรยนรของคนพการแตละคนเพอเขาสกระบวน การจดการเรยนร เนองจากคนพการแตละคนมความรความสามารถแตกตางกน ครผสอนคนพการจงตองจดกลมคนพการเพอการเรยนรโดยแบงตามระดบความสามารถ ดงน 7.1 ระดบความยากลาบากตอการเรยนรมาก ครผสอนคนพการจะตองจดทาหลกสตร (หลกสตรสถานศกษา สอ) เฉพาะความพการ เชน

7.1.1 บคคลทมความบกพรองทางการเหน ทางการไดยน ทางสตปญญาและบคคลออทสตกจะมความยากลาบากดานการสอสาร

7.1.2 บคคลทมความบกพรองทางรางกายและสขภาพ ทไมสามารถเดนทางเขารวมกจกรรมการเรยนรตามสถานท ทสถานศกษากาหนดไดจะมความยากลาบากดานการเดนทาง

7.1.3 บคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรมและอารมณ พการซาซอน จะมความยากลาบากดานการเรยนรรวมกบผอน

7.2 ระดบความยากลาบากตอการเรยนรปานกลาง ครผสอนคนพการตองปรบกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมกบประเภทของความพการและศกยภาพในการเรยนรของคนพการ

7.3 ระดบการเรยนรไดเหมอนคนปกต สามารถจดกจกรรมการการเรยนรรวมกบ คนปกต ได ณ ศนยการเรยนชมชน กศน.ตาบลหรอสถานทจดกจกรรมการเรยนรของผเรยนปกต 8. เลอกกจกรรมการเรยนรใหเหมาะสมตามประเภทและศกยภาพความพการของแตละคน 9. วางแผนการจดกระบวนการเรยนรใหกบคนพการ โดยจดทาแผนการเรยนรกลางของกลมเปาหมายทรบผดชอบทกคน 9. จดหา ผลต พฒนาสอและวสดในการจดกจกรรมการเรยนรและสงอานวยความสะดวก 10. จดกจกรรมการเรยนรตามแผนการเรยนรกลางทไดจดทาเมอพบปญหาการเรยนรของ คนพการรายใด ใหนาปญหานนมาจดทาแผนการศกษาเฉพาะบคคล (Individual Education Program :


IEP) พรอมทงจดทาแผนการเรยนรเฉพาะบคคล (Individual Implementation Plan : IIP) เปนรายบคคล 11. ประสานความรวมมอกบภาคเครอขาย 12. เผยแพรผลการจดกระบวนการเรยนรแกคนพการตอสาธารณชน 13. สรปและรายงานผลการปฏบตงานตอสานกงาน กศน.จงหวด/กรงเทพมหานคร และสานกงาน กศน. 14. จดทาแผนการปฏบตงานพรอมแบบรายงานผลการปฏบตงานเปนรายเดอน รายละเอยด เอกสารภาคผนวก ช 15. ปฏบตงานอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

สมรรถนะของครผสอนคนพการ สมรรถนะของครผสอนคนพการ หมายถง คณลกษณะในการปฏบตงานตามบทบาทหนาทและภารกจทรบผดชอบ ซงประกอบดวย ความร ทกษะ และทศนคต ทสามารถสงผลตอความสาเรจในการปฏบตงาน การปฏบตงานของครผสอนคนพการจะตองมการวดผลสมฤทธในการดาเนนงานวาประสบผลสาเรจมากนอยแคไหน ดงนนครผสอนคนพการตองมการเตรยมพรอมและตองรหลกเกณฑหรอแนวทางในการประเมนผลการปฏบตงาน ดงน 1. ดานการมงผลสมฤทธ 1.1 วางแผนการจดกจกรรมการเรยนรอยางเหมาะสมสาหรบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 1.2 นานวตกรรมใหมๆ ทเหมาะสมกบความบกพรองของผเรยนมาใชอยางตอเนอง 1.3 ปรบปรงและพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรจากผลการประเมนการจดกจกรรมการเรยนร 1.4 พฒนาการจดกจกรรมการเรยนรอยางมงมน กระตอรอรนและเสยสละเวลาสวนตว 1.5 พฒนาแผนการการเรยนรเฉพาะบคคลเปนรายวชาทมความเหมาะสมกบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 1.6 พฒนาความสามารถในการใชภาษาสาหรบการสอสารกบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 1.7 ทาแฟมสะสมผลงานของตนเองอยางตอเนอง 1.8 ทาปฏทนการปฏบตงานของตนเอง 1.9 ประเมนการปฏบตงานของตนเองอยางสมาเสมอ 1.10 เผยแพรผลงานการจดกจกรรมการเรยนรตอหนวยงานภายในและภายนอก 1.11 ปฏบตงานทไดรบมอบหมายดายความเอาใจใส


1.12 พฒนาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) และแผนการจดการเรยนรเฉพาะบคคล (IIP)

2. การบรการทด 2.1 ศกษาความตองการของผเรยนและผดแลคนพการเพอชวยเหลอสงเสรมผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 2.2 จดทาขอมลสารสนเทศของผเรยนใหเปนปจจบน 2.3 ใหความรแกผดแลคนพการและชมชนในการใหความชวยเหลอหรอการปฏบตตนตอผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 2.4 รวมมอกบหนวยงานทเกยวของกบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ ในการพฒนา ศกยภาพและฟนฟสมรรถภาพของผเรยน

2.5 ใหบรการผเรยน ผดแลคนพการอยางเตมใจและกระตอรอรน 2.6 รวมพฒนาแหลงเรยนรและจดกจกรรมสงเสรมการใหบรการแกผเรยน ผดแลคนพการ และชมชม 2.7 ดาเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอผเรยนของสถานศกษา 2.8 ชวยเหลอผเรยนทมความบกพรองใหไดรบสทธประโยชนตามทรฐจดให 2.9 เผยแพรขอมลขาวสารดานการศกษาสาหรบคนพการแกชมชน

3. การพฒนาตนเอง 3.1 ศกษา คนควาเพมเตมเกยวกบขอมลคนพการประเภทตางๆ อยเสมอ 3.2 วจยเพอพฒนาการเรยนรและการแกปญหาของผเรยน 3.3 พฒนาทกษะการจดกจกรรมการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ เนนความแตกตางระหวางบคคล 3.4 พฒนาทกษะการสอสารสาหรบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 3.5 นาความรใหม ๆ มาประยกตใชในการจดการเรยนรได 3.6 พฒนาทกษะการผลตและใชสอ นวตกรรมทเหมาะสมกบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 3.7 พฒนาทกษะการวดผลประเมนผลทเนนความสามารถตามศกยภาพทแตกตางของแตละบคคล

4. ดานการทางานเปนทม 4.1 รวมมอกนจดทาแผนการจดการเรยนรแบบบรณาการทมความเหมาะสมกบผเรยนทมความบกพรองประเภทตางๆ 4.2 ชวยเหลอ สนบสนน เพอนครผสอนคนพการในการจดกจกรรมการเรยนร


4.3 รวมแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนกบผเรยนดวยความเตมใจ 4.4 รวมคด รวมทา และรวมรบผดชอบในการปฏบตและผลทเกดขน 4.5 รวมกบครผสอนคนพการอน ผดแลคนพการ ผบรหาร นกการศกษาพเศษ หรอบคคลอนๆ ทมความจาเปนสาหรบการใหความชวยเหลอสงเสรมศกยภาพของผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ 4.6 รบฟงความคดเหนของเพอนรวมงาน 4.7 ปฏบตงานรวมกบผบรหาร คร อยางเปนกลยาณมตร 4.8 ปฏบตงานดวยความจรงใจตอกน ไมแบงพรรคแบงฝาย 4.9 สรางบรรยากาศในการทางานทเปนกนเอง 4.10 ปรบตวใหสอดคลองกบบทบาทหนาททไดรบ

5. ดานการออกแบบการเรยนร 5.1 เขาใจความตองการของผเรยนทมความบกพรองทงดานอารมณ สงคม สตปญญาและรางกาย 5.2 จดกจกรรมการเรยนรทสอดคลองเหมาะสมกบศกยภาพผเรยนทมความบกพรองประเภท ตาง ๆ 5.3 ใชสอ นวตกรรมทเหมาะสมกบความถนดของผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ 5.4 จดกจกรรมสงเสรมทกษะการดารงชวตของผเรยนทมความบกพรองใหสามารถอยรวมกบผอนได 5.5 วเคราะหผเรยนเปนรายบคคล เพอวางแผนการจดการศกษาระยะยาว 1 ป 5.6 พฒนา IEPและ IIP อยางเปนระบบและมประสทธภาพ 5.7 จดการวดผลประเมนผลตามสภาพจรงเหมาะสมกบศกยภาพของผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ 5.8 จดกจกรรมทเนนผเรยนเปนสาคญ

6. ดานการพฒนาผเรยน 6.1 ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ใหแกผเรยนทมความบกพรอง 6.2 จดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะชวตทมความจาเปนสาหรบผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ 6.3 จดกจกรรมฟนฟศกยภาพดานรางกาย สงคม อารมณ สตปญญาของผเรยนใหมพฒนาการและพรอมทจะเรยนร 6.4 ปลกฝงใหผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ มความเปนประชาธปไตยและภมใจในความเปนไทย


6.5 พฒนาผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ ใหมความตระหนกรในอารมณ จดเดน จดดอยของตนเอง 6.6 พฒนาผเรยนทมความบกพรองประเภทตาง ๆ ใหมทกษะการคด วเคราะหสถานการณทจะเกดปญหาและอนตรายตอตนเอง 6.7 พฒนาผเรยนทมความบกพรองใหมความคดสรางสรรค

7. ดานการบรหารจดการและพฒนางานการจดการศกษาสาหรบคนพการ 7.1 มสวนรวมในการกาหนดวสยทศน เปาหมายและกลยทธของสถานศกษา 7.2 มสวนรวมในการวางแผนการพฒนาคณภาพการจดการศกษาสาหรบคนพการ 7.3 มสวนรวมในการจดโครงการหรอกจกรรมทมประโยชนตอการจดการศกษาสาหรบ คนพการ 7.4 สงเสรมใหผดแลคนพการเขาใจและยอมรบในความบกพรองของผเรยน 7.5 สงเสรมใหชมชนเขาใจและยอมรบศกยภาพของผเรยนทมความบกพรอง

แบบประเมนสมรรถนะครผสอนคนพการ รายละเอยด เอกสารภาคผนวก ซ

บทบาทผบรหาร ผอานวยการสานกงาน หมายถง ผอานวยการสานกงาน กศน.จงหวด/กทม. มหนาท ในการจดสรรทรพยากร และประสานภารกจของบคคลอนในองคกร ใหเปนไปในทศทางเดยวกนเพอใหบรรลวตถประสงคทวางไว

บทบาทหนาทของผอานวยการสานกงาน 1. จดทาแผนงานและยทธศาสตรการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตาม

อธยาศยใหกบคนพการในระดบจงหวดใหสอดคลองกบนโยบายรฐบาล นโยบายและจดเนนของสานกงาน กศน. แผนพฒนาจงหวด และกฎหมาย ระเบยบทเกยวของดานการศกษาสาหรบคนพการ

2. ศกษาวเคราะหวจย และรวบรวมขอมลสารสนเทศการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยของคนพการระดบจงหวด

3. จดตง จดสรรงบประมาณใหแกสถานศกษาและภาคเครอขายทจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ

4. ประสาน สงเสรม สนบสนนการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการของสถานศกษาและภาคเครอขาย

5. พฒนาหลกสตร สอนวตกรรม และเทคโนโลยทางการศกษาสาหรบคนพการใหกบสถานศกษาและภาคเครอขาย

6. ระดมทรพยากรดานตาง ๆ เพอการมสวนรวมในการสงเสรม สนบสนนการจดและพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ


7. สงเสรม สนบสนนการวจยและพฒนาการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศยใหกบคนพการ

8. พฒนาครผสอนคนพการ ผเกยวของและภาคเครอขายทจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ

9. ดาเนนการแตงตงครผสอนคนพการ 10. กากบ ดแล นเทศตดตามและประเมนผลการจดการศกษานอกระบบและการศกษา

ตามอธยาศยใหกบคนพการของสถานศกษาและภาคเครอขายและรายงานผลการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการตอสานกงาน กศน.

ผอานวยการสถานศกษา หมายถง ผอานวยการ กศน.อาเภอ/เขต

บทบาทหนาทของผอานวยการสถานศกษา 1. สรางความรความเขาใจในนโยบายและจดเนนของสานกงาน กศน.ในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบครผสอนคนพการ ผเกยวของและภาคเครอขาย 2. สนบสนนงบประมาณและจดหาสอ วสดอปกรณทจาเปนตอการจดกจกรรม การเรยนรใหกบคนพการ ตลอดจนอานวยความสะดวกในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ 3. จด สงเสรม สนบสนนพฒนาแหลงเรยนรและภมปญญาทองถนเพอจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ 4. วจยและพฒนาคณภาพหลกสตร สอ กระบวนการเรยนรใหกบคนพการ 5. พฒนาครผสอนคนพการ ผเกยวของและภาคเครอขายทจดการศกษานอกระบบและ

การศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ 6.ระดมทรพยากรเพอใชในการสงเสรม สนบสนนการจดและพฒนาการศกษานอก

ระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ 7. เสรมสรางแรงจงใจในการปฏบตงานในรปแบบตาง ๆ ใหแกครผสอนคนพการ

ผเกยวของ และภาคเครอขาย 8. กากบ ดแล ตรวจสอบ นเทศภายใน ตดตามประเมนผล และรายงานผลการจด

การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการตอสานกงาน กศน . จงหวด/กรงเทพมหานคร

บทบาทผดแลคนพการ ผดแลคนพการ หมายถง บดา มารดา ผปกครอง บตร สาม ภรรยา ญาตพนอง หรอ

บคคลอนใดทรบดแลหรอรบอปการะคนพการ


บทบาทหนาทผดแลคนพการ ใหความรวมมอกบสถานศกษา ครผสอนคนพการและผเกยวของในการจดกจกรรม

การเรยนรใหกบคนพการ

บทบาทหนาทผทเกยวของกบคนพการ

ผทเกยวของกบคนพการ หมายถง หนวยงานของรฐ บคคล ครอบครว ชมชน องคกรเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ โรงพยาบาล สถาบนทางการแพทย สถานสงเคราะห และสถาบนทางสงคมอน ๆ ทเขามามสวนรวมในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ

บทบาทหนาทผทเกยวของกบคนพการ 1. สงเสรม สนบสนนการดาเนนงาน โครงการ และกจกรรม การจดการศกษานอก

ระบบและการศกษาตามอธยาศยใหกบคนพการ 2. ใหความร ความเขาใจ และแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรสาหรบคนพการ 3. มสวนรวมจดทาแผนและกจกรรมการเรยนรกบครผสอนคนพการและภาคเครอขาย 4. ใหคาปรกษาแนะนาในการจดกจกรรมการเรยนร 5. มสวนรวมนเทศตดตามประเมนผลการจดกจกรรมการเรยนร 6. เผยแพร ประชาสมพนธผลการดาเนนงานสสาธารณชน


บทท 4 วธการดาเนนงานของครผสอนคนพการ

ตามพระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบคนพการ พ.ศ. 2551 มาตรา 8 ใหสถานศกษาในทกสงกดจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล โดยใหสอดคลองกบความตองการจาเปนพเศษของ คนพการและตองมการปรบปรงแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคลอยางนอยปละ 1 ครง กระทรวงศกษาธการจงไดประกาศ หลกเกณฑและวธการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ระดบการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2552 ขน ดงนนครผสอนคนพการในสงกดของ กศน. จะตองใหความสาคญในการจดทาแผนการศกษาเฉพาะบคคล เพอใชเปนขอมลในการจดทาแผนการเรยนรใหกบคนพการ และจดกจกรรมการเรยนรตามแผนทไดจดทาขนสาหรบผเรยนทครรบผดชอบ รายละเอยด เอกสารภาคผนวก ฌ

แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล องคประกอบของแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ประกอบดวยขอมลดงตอไปน

1. ขอมลทวไป เชน วน เดอน ปเกด ประเภทความพการ ชอตว ชอสกล และ ทอยของผเรยน บดา มารดา ผปกครอง เปนตน

2. ขอมลดานการแพทย หรอดานสขภาพ 3. ขอมลดานการศกษา

4. การกาหนดแนวทางการศกษาและการวางแผนการจดการศกษาพเศษ วเคราะหความสามารถของนกเรยนในปจจบน ระบวานกเรยนมความรความสามารถในระดบใด ซงจะไดจาก การทดสอบดานตางๆ ทสาคญๆ อาทเชน ความสามารถพนฐานทางพฒนาการดานตางๆ

5. ความตองการดานสงอานวยความสะดวก เทคโนโลยสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา ทนกเรยนจะไดรบจากสถานศกษาทเปนบรการทางการศกษา และบรการเสรมตางๆทเกยวของตามความตองการจาเปนของแตละคน อาท สอ สงอานวย ความสะดวก บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา ยกตวอยางเชน บรการทางดานวจบาบด การแกไขการพด กายภาพบาบด พฤตกรรมบาบด ดนตรบาบด บรการอานหนงสอใหฟง บรการรถเขน บรการรถรบสง บรการสอนเสรม บรการครพเลยง เปนตน

6. คณะกรรมการจดทาแผน ในการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ให สถานศกษาแตงตงคณะกรรมแตสาหรบผเรยนละคนโดยมกรรมการไมนอยกวา 3 คน ซงประกอบดวย 1) ผบรหารสถานศกษาหรอผแทน 2) ผดแลคนพการคนพการ 3) ครผสอนคนพการ หรอครแนะแนว หรอครการศกษาพเศษ หรอครทรบผดชอบงานดานการศกษาพเศษทผบรหารสถานศกษามอบหมาย เปนกรรมการและเลขานการ และใหคณะกรรมการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ประชมเพอจดทาแผน แลวนาแผนไปสการปฏบต กากบ ตดตามผลการดาเนนงานตามแผน รวมทงจดประชมเพอประเมน ทบทวน และปรบแผน พรอมจดทารายงานผลปละ 2 ครง


7. ความเหนของ ผดแลคนพการ หรอผเรยน 8. ขอมลอนๆ ทจาเปน เชน ขอมลเกยวกบครอบครว การสงคม การฟนฟ การบาบดรกษา ความสามารถพนฐานทางพฒนาการของผเรยนในแตละดาน เชน ทกษะความสนใจ ทกษะความตงใจ ทกษะทางสงคม ทกษะทางภาษาและการพด ทกษะการชวยเหลอตนเอง ทกษะทางพฤตกรรมและอารมณ ทกษะการเคลอนไหวและการทรงตว ทกษะการเตรยมความพรอม ทางวชาการ ความสามารถทางวชาการหรอการเรยนร (สาระและมาตรฐานทางการเรยนร วฒภาวะ ทางอารมณ / ทางสงคม ความสามารถทางการเคลอนไหว พฤตกรรมทแสดงออก ประสาทสมผส ความถนด/ความสามารถเปนกรณพเศษ จดเดนและจดดอย ความสามารถพนฐานทาง การอาชพ เปนตน

กระบวนการจดทาแผนจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล

1. แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP :INDIVIDUALIZED EDUCATION PROGRAM ) แผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล หมายความวา แผนซงกาหนดแนวทางการจดการศกษา ทสอดคลองกบความตองการจาเปนพเศษของคนพการ ตลอดจนกาหนดเทคโนโลย สงอานวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษาเฉพาะบคคล ดงนนแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคลเปนแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคลทเขยนขนเปนลายลกษณอกษรสาหรบผเรยนคนพการแตละคน โดยมคณะกรรมการจดทา IEP ของผเรยนแตละบคคลรวมกนจดทาขน คณะกรรมการจดทาแผน (IEP) ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา ครผสอนคนพการ ผเรยนคนพการ หรอผดแลคนพการ และแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล ยงเปนเครองมอในการตรวจสอบกระบวนการเรยนรของผเรยนคนพการ และเปนแผนกาหนดแนวทางการจดการศกษาทสอดคลองกบความจาเปนพเศษ ( Special Needs) ของผเรยนคนพการ แตละบคคลรวมถงการกาหนด สงอานวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษา สาหรบผเรยนคนพการเฉพาะบคคล

ทาไมตองจดทา IEP เหตผลสาคญทตองจดทา IEP กคอ 1. ผเรยนทมความตองการจาเปนพเศษ มทกษะและความสามารถแตกตางกน การทจะจดกจกรรมการเรยนรใหผเรยน เรยนรพรอมไปในเวลาเดยวกนทละหลายๆ คน อาจจะเกดปญหาและไมสอดคลองกบความตองการจาเปนและความสามารถของผเรยนแตละคน 2. พฒนาการทางการเรยนรและความกาวหนาของผเรยนแตละคนควรเปรยบเทยบกบ ตวผเรยนเอง มใชเปรยบเทยบกบผอน 3. การจดประสบการณและกจกรรมทางการศกษาใหแกผเรยนทมความตองการจาเปนพเศษจะตองสอดคลองกบความตองการจาเปนและความสามารถของผเรยนแตละคน


4. กฏกระทรวง กาหนดหลกเกณฑและว ธการใหคนพการไดรบส งอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา พทธศกราช 2545 กาหนดใหมการจดทา IEP แกคนพการทมความตองการจาเปนพเศษ 5. เพอประกนวาไดมการจดบรการทางการศกษาเปนพเศษ และจดบรการอนทเกยวของตามทระบไวใน IEP จรง 6. เพอเปนแนวทางในการดาเนนการตรวจสอบ ควบคม และ ตดตามผลการใหบรการแกผเรยนทมความตองการจาเปนพเศษ

IEP มประโยชนตอครผสอนคนพการ 1. ครผสอนคนพการใช IEP เปนแนวทางในการจดทาแผนการสอนรายบคคล 2. ครผสอนคนพการใช IEP เปนแนวทางในการฝกพฒนาการและตดตามการพฒนาทางการเรยนรของผเรยน 3. ครผสอนคนพการใช IEPเปนแนวทางในการรายงานผลการเรยนรหรอแจงความกาวหนาในการเรยนรของผเรยนแกผดแลคนพการคนพการและผทเกยวของ 4. ครผสอนคนพการใช IEPเปนแนวทางในการเลอกสอในการจดกจกรรมการเรยนร การวดผลประเมนผลผเรยน

IEP ม ประโยชนตอผดแลคนพการคนพการและผทเกยวของ 1. ชวยใหผดแลคนพการและผทเกยวของ ทราบวาจะตดตอกบครคนพการคนใดเมอตองการพดคยเกยวกบปญหาของผเรยน 2. ชวยใหผดแลคนพการและผทเกยวของ ทราบวาผเรยนจะตองเรยนรอะไร อยางไรทบาน ทสถานศกษา และสถานศกษามสอ สงอานวยความสะดวก บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษาอะไรบาง 3. ชวยใหผดแลคนพการและผ ทเกยวของ สามารถตงความหวงเกยวกบการเรยนรและคาดหวงผล การเรยนรของผเรยนไดอยางเหมาะสม 4. ทาใหผดแลคนพการและผทเกยวของ ใหขอมลเกยวกบผเรยนแกครผสอนคนพการไดอยางถกตอง 5. ทาใหผดแลคนพการและผทเกยวของ ทราบวาควรจะฝกผเรยนทบานอยางไร 6. ทาใหผดแลคนพการและผทเกยวของ ทราบความกาวหนาและพฒนาการของผเรยนและสามารถนามาวางแผนในการพฒนาคณภาพชวตไดอยางมเปาหมาย

ประโยชนตอผเรยน 1. ผเรยนไดรบการชวยเหลอในการจดการศกษาทสอดคลองกบความตองการและความสามารถ


2. ผเรยนไดมสวนรวมในการกาหนดและการวางแผนพฒนาคณภาพชวต 3. ผเรยนไดทราบทศทาง เปาหมายทางการเรยนรของตน

ประโยชนตอสถานศกษา 1. สถานศกษาสามารถทราบระดบและศกยภาพของคนพการแตละบคคล 2. สถานศกษาสามารถวางแผนจดบรการทางการศกษา ตลอดจนจดหาสอ สงอานวย ความสะดวกและบรการทเกยวของทสอดคลองกบความตองการจาเปนคนพเศษ 3. สถานศกษาสามารถทราบทศทางการจดการ การประสาน การสงตอกบบคลกรทกฝาย ทเกยวของ 4. สถานศกษาสามารถทราบพฒนาการและความกาวหนาของผเรยน และสามารถสรปประเมนผลการจดทา IEP ในแตละปเพอนามาปรบปรงเปลยนแปลงใหเหมาะสมกบผเรยนและนาสงตอในปถดไป ขนตอนในการจดทา IEP คอ 1. ขนเตรยมการ แจงใหผดแลคนพการทราบ เกยวกบความสาคญของการจดทา IEP และขออนญาตผดแลคนพการหรอผทเกยวของเพอนาผเรยนมาทดสอบประเมนความสามารถพนฐาน เพอคนหาความสามารถและจดบกพรองของผเรยน 2. ขนประชมจดทาแผน ประชมคณะบคคลทเกยวของเพอจดทา IEP เรยกวา คณะกรรมการจดทา IEP ประกอบดวย หวหนาสถานศกษา ครผสอนคนพการ ผดแลคนพการ ผทเกยวของและผเรยน โดยทคณะกรรมการสามารถยดหยนไดตามความจาเปนของบคลากรทเกยวของกบผเรยนของสถานศกษานนๆ 3. ขนใชแผน IEP ซงรวมถงการจดทาแผนการสอนรายบคคล ( IIP ) ดวย ตดตามและประเมนผลตามทกาหนดใน IEP เพอหาความกาวหนาของผเรยนอยางนอยภาคเรยนละ 1 ครง หรอตามความเหมาะสม 4. ขนสรปประเมนผลการจดทา IEP ทงหมด เพอสงตอและใหขอเสนอแนะการจดทา IEP ใหมของปถดไป

2. กระบวนการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล อยางนอยตองประกอบดวย 2.1 จดประเมนระดบความสามารถและความตองการจาเปนพเศษของผเรยนเปนรายบคคล 2.2 กาหนดเปาหมายระยะยาว 1 ป เปาหมายระยะสน หรอจดประสงคเชงพฤตกรรม 1) การกาหนดเปาหมายระยะยาว 1 ป คณะกรรมการทจดทา IEP ตองการใหผเรยนมทกษะ มความสามารถ มพฒนาการเพมขนจากเดมเทาใด เชน ผเรยนจะสามารถชวยเหลอตนเองได ผเรยนจะสามารถนบเลขได 1-1000 ผเรยนจะสามารถอานหนงสอแบบเรยนภาษาไทยระดบประถมศกษาได เปนตน ในการกาหนดเปาหมายระยะยาวจะตองสอดคลองกบระดบความสามารถของ


ผเรยน จดมงหมายไมควรกาหนดสงเกนไปเพราะจะทาใหผเรยนไมบรรลเปาหมาย หรอตาเกนไปจะทาใหผเรยนเบอหนายไมสนใจ 2) การกาหนดเปาหมายระยะสน โดยปกตกาหนดไว 1 ภาคเรยน แตถากาหนดเปนสปดาห หรอ เดอนกได ขนอยกบความคาดหวงตามศกยภาพ (ความสามารถพนฐาน) ของผเรยนกบ ความนาจะเปนทผเรยนจะบรรลเปาหมายเรวเพยงใด 3) ในการกาหนดเปาหมายระยะสนจะตองยดเปาหมายระยะยาวเปนหลก เชน เปาหมายระยะยาวกาหนดวา ผเรยนสามารถชวยเหลอตนเองได ในเปาหมายระยะสน ตองกาหนดวา การทผเรยนชวยเหลอตวเองไดนนผเรยนจะสามารถทาอะไรไดบาง เชน ผเรยนสามารถรบประทานอาหาร อาบนา และแตงตวเองได เปนตน 2.3 ประเมนความตองการจาเปนของผเรยนเปนรายบคคล ในดานสงอานวย ความสะดวกเทคโนโลยสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษา 2.4 กาหนดกระบวนการเรยนรและปจจยทมความตองการจาเปนทางการศกษา 2.5 กาหนดรปแบบ หลกเกณฑและวธการประเมนผลการเรยนรของผเรยน เกณฑการวดผลและประเมนผล ควรมการวดผลอยางนอยปละ 1- 2 ครง หรอ ภาคเรยนละ 1 ครง หรอมากกวานนตามทกาหนดวาเหมาะสมกบผเรยนโดยมจดมงหมายทสาคญของการประเมนผลคอเพอตรวจสอบวานกเรยนสามารถเรยนรตามวตถประสงคทกาหนดไวหรอไมหรอมความกาวหนาไปมากนอยเพยงใด โดยแบบทดสอบอาจใชแบบทดสอบมาตรฐานของเดก (พเศษ) หรอแบบทดสอบทครผสอนคนพการสรางขน สงสาคญตองกาหนดวาใชเกณฑอยางไรในการตดสน หรอวดความกาวหนา ซงจะตองกาหนดไวควบคกบวธวดผล ยกตวอยางเชน

วธวดผล เกณฑ

1. แบบทดสอบทครผสอนคนพการสรางขน 1. ผเรยนตอบขอทดสอบได 50 % 2. ครผสอนคนพการสงเกตพฤตกรรมผเรยน 2. วนละ 10 นาทเปนเวลา 5 วน 3. การนบของครผสอนคนพการ 3. ผเรยนรบบอลได 5 ครง 4. ครผสอนคนพการตงถาม 4. ผเรยนตอบได 60%

การวดผล จะชวยใหครผสอนคนพการไดทราบความกาวหนาของผเรยนในดานการเรยนร ผลการประเมน ชวยใหครผสอนคนพการรวมกบผดแลคนพการ ผปกครอง ผทเกยวของ

และสถานศกษาสามารถปรบปรงหรอกาหนดแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคลใหม ไดอยางเหมาะสม

ในการสงตอผเรยนทจบการศกษาแตละระดบ หรอยายสถานศกษาใหสถานศกษานาสงแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล รายงานผลการประเมน การดาเนนการตามแผน แฟมประวตและแฟมสะสมผลการเรยนของผเรยน เพอเปนขอมลในการจดการศกษาตอไป


สงควรทราบ 1. IEP ไมใชประวตผเรยน แตมประวตพฒนาการของผเรยนอยใน IEP 2. IEP ไมใชแบบวดผลประเมนผล แตมเกณฑและวธของการวดผลประเมนผล อยใน

IEP 3. IEP ไมใชหลกสตรแกนกลาง แตมสาระและมาตรฐานการเรยนรของหลกสตร

บางสวนทผเรยนตองเรยนรอยใน IEP 4. IEP ไมใชแผนการสอนรายบคคล แตการจดทาแผนการสอนรายบคคลตองยด IEP

เปนหลก 5. IEP ไมใชสอ สงอานวยความสะดวก บรการและความชวยเหลออนใดทางการ

ศกษา แตมบางสวนของสงเหลานกาหนดไวใน IEP

แผนการจดการเรยนรเฉพาะบคคล (Individual Implementation Plan : IIP) แผนการจดการเรยนรเฉพาะบคคล (Individual Implementation Plan : IIP)

หมายถง แผนการการจดการเรยนรทจดทาขนเฉพาะบคคลสาหรบผเรยน เพอใหผเรยนบรรล จดประสงคและเปาหมายทกาหนดไวในแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP)

กระบวนการจดทา IIP 1. กาหนดทกษะทจะสอนโดยการตรวจสอบ : จดการเรยนรอะไร 2. กาหนดองคประกอบและสถานการณทจะชวยสนบสนนการเรยนร : จดการเรยนร

อยางไร 3. วางแผนการจดกจกรรมการเรยนร : จดทา IIP 4. เรมตนการจดกจกรรมการเรยนร : จดกจกรรมการเรยนร – ทดสอบ – จดกจกรรม

การเรยนร สวนประกอบของ IIP 1. ชอผเรยน 2. กลมสาระการเรยนร/ทกษะ สาระทจะจดกจกรรมการเรยนรใหกบผเรยน เพยง

1 เรอง/ทกษะ 3. จานวนชวโมง 4. ครงท / วนทเรมจดกจกรรมการเรยนร 5. เนอหา 6. จดประสงคเชงพฤตกรรม ลาดบขนของทกษะหรอจดประสงคยอย ๆ ทตองการใหผเรยนรทจะนาไปสจดประสงค

เชงพฤตกรรมและเปาหมายระยะยาวทระบไวใน IEP 7. กระบวนการจดการเรยนร


ขนนาเขาสบทเรยน - เพอเตรยมความพรอมของผเรยน - เพอกระตนความสนใจของผเรยน - เพอใหผเรยนคาดเดากจกรรมทจะทา ขนจดกจกรรมการเรยนร - อธบาย แสดง สาธต - สอบถามความเขาใจ - ฝกปฏบตโดยลงมอปฏบตพรอมกน และ ปฏบตดวยตนเอง ขนสรปและประเมนผล - ตรวจผลงาน/การปฏบตงาน - ทบทวนบทเรยนรวมกน - สอบถามความเขาใจ

8. สอการจดการเรยนร วธการดาเนนการจดประสบการณการเรยนรและสอประกอบการจดกจกรรมการ

เรยนร เพอใหเกดการเรยนรอยางเตมศกยภาพตรงตามจดประสงคเชงพฤตกรรมทระบไวใน IIP 9. สงเสรมแรงทใช

สงเสรมแรงและเงอนไขการเสรมแรงทเหมาะกบผเรยนเปนเฉพาะบคคล เขนชมเชย รางวลหรอการคาดโทษ

10. การประเมนผล

สงทกาหนดวาผเรยนบรรลจดประสงคตามศกยภาพ และเปนวธการทสามารถวดได ไดแก

1) วธวด และประเมนผล 2) เครองมอวด และประเมนผล 3) เกณฑการวด และประเมนผล

11. ขอเสนอแนะ 12. ความคดเหน/ขอเสนอแนะ ของหวหนาสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมาย

สงทควรปฏบตหลงจากการจดกจกรรมการเรยนร

� บนทกผลหลงการจดกจกรรมการเรยนร � ประเมนผลสมฤทธของการดาเนนการตาม IEP � นาผลการประเมนมาประกอบการพจารณากาหนด จดมงหมายใหม ปรบวธการ

จดกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบความร ความสามารถและศกยภาพของแตละบคคล


บทท 5

การวดผลและประเมนผลและการรายงานผล

การวดและประเมนผล การจดการศกษาสาหรบคนพการสถานศกษาสามารถปรบมาตรฐานการเรยนรในหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ไดตามความเหมาะสม และระเบยบคณะกรรมการสงเสรมการจดการศกษาสาหรบคนพการ วาดวยการจดการศกษาขนพนฐานสาหรบ คนพการ พ.ศ.2552 ขอ 6 เพอประโยชนในการจดการศกษาขนพนฐานสาหรบคนพการใหสถานศกษาซงไดรบ คนพการเขาศกษา มการดาเนนการในเรองดงตอไปน 1) จดระบบหรอรปแบบทสนบสนนการเรยนการสอนโดยคานงถงความสามารถ ความสนใจ ความถนด และความจาเปนพเศษตามประเภทของคนพการ 2) จดสภาพแวดลอม ระบบสนบสนนการเรยนการสอน ตลอดจนบรการสงอานวยความสะดวก เทคโนโลยสงอานวยความสะดวก สอ บรการและความชวยเหลออนใดทางการศกษาท คนพการสามารถเขาถงไดและใชประโยชนได ขอ 7 ในการจดทาหลกสตร กระบวนการเรยนร การทดสอบทางการศกษา การวดและประเมนผลการศกษาใหสถานศกษาและสวนราชการทรบผดชอบดาเนนการใหสอดคลองกบสภาพ ความตองการจาเปนพเศษของคนพการแตละประเภท ตามรปแบบ หลกเกณฑ และวธการทสถานศกษาเหนสมควร

กระบวนการวดและประเมนผลสาหรบคนพการ การวดและประเมนผลสาหรบผเรยนใหครผสอนคนพการ ดาเนนการประเมนผล ดงน 1. การประเมนกอนเรยนใหดาเนนการรวบรวมขอมลพนฐานในทกษะดานตาง ๆ ของผเรยนและดาเนนการประเมนเพอเปนขอมลในการจดทาแผนการจดการศกษาเฉพาะบคคล (IEP) 2. การประเมนผลระหวางเรยนเปนการประเมนผลเพอตดตามความกาวหนาและนาขอมลมาพจารณาปรบปรงแผนการจดการเรยนรเฉพาะบคลคล ( IIP ) 3. การประเมนผลหลงเรยนเปนการประเมนทกษะเพอดความกาวหนาของพฒนาการในลกษณะสรปรวมเมอสนสดภาคเรยนเพอนาไปกาหนดจดมงหมายใน IEP ใหม

หลกในการวดและประเมนผลสาหรบคนพการ มดงน 1. ประเมนผลทง 3 ระยะตลอดหลกสตร 2. บนทกผลการจดประสบการณตามแผนการจดกจกรรมการเรยนรเฉพาะบคคลอยางตอเนอง


3. ใชวธการประเมนตามสภาพจรง ไดแก การสงเกต การสนทนา การสมภาษณและตรวจผลงานของผเรยนแตละบคคล

แนวทางการประเมนผลผเรยนแตละประเภทความพการ สามารถดาเนนการได ดงน 1. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางการเหน บคคลทมความบกพรองทางการเหน ควรไดรบการประเมนผลการเรยนทงดานความร ทกษะและเจตคต เชนเดยวกบคนปกตทวไป แตอาจตองการแบบจดหรอขอสอบทแตกตางจากคนปกตอยบาง เชนใชอกษรตวพมพขยายหากเหนเลอนราง หรอตาบอดกอาจใชอกษรเบลล หรอฟงแถบบนทกเสยง ผททาการประเมนตองคานงถงศกยภาพเปนรายบคคล ตลอดถงตองยดหยนเรองเวลาในการทาขอสอบใหมากกวาคนปกต 20%

2. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางการไดยน บคคลทมความบกพรองทางการไดยนควรไดรบการประเมนผล ใหเปนไปตามจดมงหมายทกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล ของผเรยนแตละคนอยางนอยภาคเรยนละหนงครง วธจดและประเมนผลกทาเชนเดยวกนกบการประเมนผลปกต คอใชแบบทดสอบ การสงเกตการสนทนา การลงมอปฏบตตามคาสง

3. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางสตปญญา บคคลทมความบกพรองทางสตปญญาควรไดรบการประเมน โดยการสงเกตพฤตกรรม การเขารวมกจกรรมและการปฏบตกจกรรมอยางนอย 2 ทกษะจาก 10 ทกษะไดแก การสอความหมาย การดแลตนเอง การดารงชวตภายในบาน ทกษะทางสงคม/การมปฏสมพนธกบผอน การรจกใชทรพยากร ในชมชน การรจกดแลควบคมตนเอง การนาความรมาใชในชวตประจาวน การทางาน การใชเวลาวาง การรกษาสขภาพอนามยและความปลอดภย

4. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางดานรางกาย หรอการเคลอนไหวหรอสขภาพ บคคลทมความบกพรองทางดานรางกาย หรอการเคลอนไหวหรอสขภาพ ควรไดรบการประเมนผล ใหเปนไปตามจดมงหมายทกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล ของผเรยนแตละคนอยางนอยภาคเรยนละหนงครง วธจดและประเมนผลกทาเชนเดยวกนกบการประเมนผลปกต คอใชแบบทดสอบ การสงเกตการสนทนา การลงมอปฏบตตามคาสง 5. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางการเรยนร บคคลทมความบกพรองทางการเรยนร ควรไดรบการประเมนในดานการอาน การเขยน การคดคานวณใหเปนไปตามขนตอนและตามเกณฑทไดกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล มการประเมนผลระยะสนทกภาคเรยน และมการประเมนผลระยะยาวอยางนอยปละ 1 ครง


6. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางการพดและภาษา บคคลทมความบกพรองทางการพดและภาษาควรไดรบการประเมนในดานการอาน ความเขาใจในการใชภาษาพด การเขยนหรอระบบสญลกษณทใชในการตดตอสอสารใหเปนไปตามขนตอนและตามเกณฑทไดกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล มการประเมนผลระยะสนทกภาคเรยน และมการประเมนผลระยะยาวอยางนอยปละ 1 ครง

7. การประเมนผลบคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรม หรออารมณ บคคลทมความบกพรองทางพฤตกรรม หรออารมณควรไดรบการประเมนใหเปนไปตามขนตอนและตามเกณฑทไดกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล มการประเมนผลระยะสนทกภาคเรยน และมการประเมนผลระยะยาวอยางนอยปละ 1 ครง

8. การประเมนผลบคคลออทสตก บคคลออทสตกควรไดรบการประเมนใหเปนไปตามขนตอนและตามเกณฑทไดกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล มการประเมนผลระยะสนทกภาคเรยน และมการประเมนผลระยะยาวอยางนอยปละ 1 ครง

9. การประเมนผลบคคลพการซอน บคคลพการซอนควรไดรบการประเมนใหเปนไปตามขนตอนและตามเกณฑทไดกาหนดไวในแผนการศกษาเฉพาะบคคล มการประเมนผลระยะสนทกภาคเรยน และมการประเมนผลระยะยาวอยางนอยปละ 1 ครง

ดงนนการจดทาหลกสตร การจดกจกรรมการเรยนร การทดสอบทางการศกษา การวดและประเมนผลการศกษาใหสถานศกษาดาเนนการใหสอดคลองกบสภาพความตองการจาเปนพเศษของ คนพการแตละประเภท ตามรปแบบ หลกเกณฑ และวธการทสถานศกษาเหนสมควร ตามกรอบการวดและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

การรายงานผล ตามระเบยบคณะกรรมการสงเสรมการจดการศกษาสาหรบคนพการ วาดวยการจดการศกษาขน

พนฐานสาหรบคนพการ พ.ศ.2552 ขอ 10 ใหสวนราชการตนสงกดของสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐานสาหรบคนพการ รายงานผลการดาเนนงานในการปฏบตตามระเบยบนตอคณะกรรมการอยางนอยปละหนงครง และรายงานผลการดาเนนงานตอสานกงาน กศน. ตามแบบ สส.จ. 1 ในระบบ EIS รายละเอยด เอกสารภาคผนวก ข

Documents

Full page fax print · 2016-01-25 · สําหรับครูผู้สอนคนพ ... สําหรับคนพิการ พ.ศ.2551 หมวด 1 สิทธิและหน