2.4. CÁC CHNG KHOÁN PHÁI SINH 35 Do thanh toán b‹ng ti•n thay vì b‹ng hàng, tính thanh kho£n cao ti»n læi cho vi»c mua bán, và do yêu cƒu vLn tLi thi”u (margin requirement) đ£m b£o hƒu như không có rıi ro v• đLi tác, nên nhi•u hæp đng tương lai (đc bi»t là cho các lo/i hàng phŒ bi‚n nh§t như dƒu ha và vàng) tr thành các công c đƒu cơ ln đưæc gii đƒu cơ ưa thích. Ví d có r§t nhi•u ngưi không h• có nhu cƒu v• dƒu ha, nhưng v¤n đƒu cơ giá dƒu ha theo các hæp đng tương lai. Vi»c đƒu cơ này d¤n đ‚n sü bi‚n đºng giá c£ r§t m/nh cıa nhi•u mt hàng thông dng. Phƒn ln các giao dch trên th trưng commodities là các giao dch hæp đng tương lai. Có th” xem giá c£ cho hæp đng tương lai cıa các mt hàng phŒ bi‚n trên nhi•u trang web khác nhau, ví d như Wall Street Journal (7) , CNN money (8) , v.v. Ngoài hæp đng tương lai cho commodities, trên th trưng tài chính còn có các hæp đng tương lai cho các thø khác, ví d như hæp đng tương lai cho trái phi‚u chính phı, hæp đng tương lai cho ch¿ sL S&P500, hæp đng tương lai cho ngo/i t», v.v. 2.4.2 Quy•n chn Mºt quy•n chn (option) là quy•n đưæc mua hay bán mºt chøng khoán nào đó, vi nhœng đi•u ki»n nào đó đưæc đt trưc. Th trưng quy•n chn b›t đƒu bùng nŒ tl nhœng năm 1970, sau khi xu§t hi»n các công trình lý thuy‚t v• vi»c đnh giá quy•n chn cıa Black, Scholes, Merton. Scholes và Merton đưæc gi£i thưng Nobel năm 1997 vì các công trình này (lúc dó Black đã ch‚t, và gi£i Nobel ch¿ trao cho ngưi còn sLng). Hai lo/i quy•n chn phŒ bi‚n nh§t là quy•n chn ki”u Âu (European option) và quy•n chn ki”u M (American option), mà chúng ta s‡ nghiên cøu k hơn trong Chương 8. Ngoài ra, trên th trưng còn có nhi•u lo/i quy•n chn khác ít phŒ bi‚n hơn, đưæc gi chung là quy•n chn l/ (exotic options), ví d như quy•n chn có gii h/n (barrier option), quy•n chn ki”u Á (Asian option), v.v. (9) (7) Xem http://online.wsj.com/mdc/public/page/mdc_commodities.html (8) Xem http://money.cnn.com/data/commodities/ (9) Xem http://en.wikipedia.org/wiki/Option_(finance)
2.4. CCCHNGKHONPHISINH 35Dothanhtonbngtinthayv bnghng,
tnhthanhkhoncaotinli
chovicmuabn,vdoyucuvntithiu(marginrequirement)mbohunhkhngcri rovi
tc, nnnhiuhpngtnglai (cbitlchoccloi
hngphbinnhtnhduhavvng)trthnhcccngcuclncgiiucathch.V d c rt nhiu ngi
khng h c nhu cu v du ha, nhng vn u c gi du
hatheocchpngtnglai.Vicucnydnnsbinnggicrtmnhcanhiumthngthngdng.Phnlnccgiaodchtrnthtrngcommoditieslccgiaodchhpngtnglai.
C th xem gi c cho hp ng tng lai ca cc mt hng ph bin trn nhiu
trangwebkhcnhau, v dnhWall StreetJournal(7), CNNmoney(8), v.v. Ngoi
hpngtnglai chocommodities, trnth trngti chnhcnccchpngtnglai chocc
th khc, v d nh hp ng tng lai cho tri phiu chnh ph, hp ng tng
laichochsS&P500,hpngtnglaichongoit,v.v.2.4.2
QuynchnMtquynchn(option)lquyncmuahaybnmtchngkhonno,vinhng iu kin no
c t trc. Th trng quyn chn bt u bng n t nhngnm1970, saukhi
xuthincccngtrnhlthuytvvicnhgiquynchncaBlack,Scholes,Merton.ScholesvMertoncgiithngNobelnm1997vcccngtrnh
ny (lc d Black cht, v gii Nobel ch trao cho ngi cn sng). Hai loi
quynchnphbinnhtlquynchnkiuu(Europeanoption)vquynchnkiuM(American
option), m chng ta s nghin cu k hn trong Chng 8. Ngoi ra, trn
thtrngcncnhiuloiquynchnkhctphbinhn,cgichunglquynchnl (exotic
options), v d nh quyn chn c gii hn (barrier option), quyn chn kiu
(Asianoption),v.v.(9)(7)Xem
http://online.wsj.com/mdc/public/page/mdc_commodities.html(8)Xem
http://money.cnn.com/data/commodities/(9)Xem
http://en.wikipedia.org/wiki/Option_(finance)
