148
De erfenis van Fidel Castro Jacques van Rooijen

Fidel's legacy 148 pagina's final version compressed

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Cuba will change rapidly in the coming years. The Fidel era will comes to an end, but what is Fidel's legacy. This book shows the state of Cuba in 2015. Some stories complement the photos. Unfortunately in Dutch

Citation preview

De erfenis van Fidel Castro

Jacques van Rooijen

Colofon Vormgeving: 2asign© Jacques van Rooijenwww.jacquesvanrooijen.com

Juni 2015

3

Cuba is een fantastisch vakantieland. Het heeft alles wat een reis aantrekkelijk maakt. Magnifieke stranden, schitterend klimaat, fantastische muziek, bruisende steden, een rijk koloniaal verleden en een kleurrijke bevolking. Het is een lust om het land per auto te doorkruizen, te dwalen door de straten van Havana of te luieren op het parelwitte strand van Playa Santa Lucia. Mocht je niet over een auto beschikken, voor toeristen zijn de busverbindingen uitstekend. Geef je de voorkeur aan sneller vervoer, boek dan een binnenlandse vlucht. In Cuba is de toerist koning.

Zo zou elke reisgids over Cuba kunnen beginnen. Maar dit is geen reisgids. Dit boek brengt het andere Cuba in beeld. Het land dat ruim vijftig jaar revolutie achter de rug heeft, de laatste twintig jaar nauwelijks economische groei heeft gekend en het Amerikaanse handelsembargo jarenlang heeft getrotseerd. Aan het embargo lijkt nu een einde te komen. Op 17 december 2014 legt President Obama onverwacht een verklaring af over de relatie met Cuba. Na een embargo van meer dan vijftig jaar gaan de Verenigde Staten de diplomatieke betrekkingen met Cuba herstellen. Dit nieuwe hoofdstuk in de betrekkingen tussen beide landen moet leiden tot een democratisch, welvarend en stabiel Cuba. Het moet nieuwe mogelijkheden creëren voor zowel het Amerikaanse als Cubaanse volk. Obama eindigt zijn statement met ‘Todos somos Americanos’.1

Deze verklaring maakt één ding duidelijk: het eiland waar de tijd stil is blijven staan, zal veranderen. Een zekere onrust maakt zich van mij meester. Plotseling krijg ik haast. Alsof de klok Cuba met digitale snelheid in het nu zal lanceren. Alsof de slopershamer al bezit heeft genomen van Havana en de maffia en de oude Cubaanse elite zoals de Bacardi ’s hun plaats achter de roulettetafel weer hebben ingenomen. Gaat ‘ the Yankee dollar’ en ‘ the American way of life’, de net uit zijn slaap ontwaakte heilstaat, wederom overspoelen? ‘Todos somos Americanos’ dreunt het na in mijn hoofd.

Nog diezelfde week boek ik een ticket en besluit de erfenis van Fidel Castro voor de eeuwigheid vast te leggen. Cuba, het land waar de tijd is stilgezet maar het verval gewoon is voortgeschreden.2 Een eiland schijnbaar vol kleurige en vrolijke mensen, maar waar het leven meedogenloos is.

De erfenis van Fidel Castro

4

Tijdens mijn middelbareschooltijd, begin jaren zeventig, koesterde ik warme sympathie voor de Cubaanse revolutie. Fidel Castro(1926) en zijn democratisch gekozen Chileense ambtgenoot Salvador Allende (1908-1973) stonden model voor een nieuw Latijns Amerika. Hun politiek - gebaseerd op gelijkheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit - was hoopgevend. Che Guevara (1928-1967), toen al een legende, Fidel Castro en Salvador Allende representeerden een nieuwe sociale beweging voor de emancipatie van Latijns - Amerika.

Veel Latijns - Amerikaanse landen gingen in die tijd gebukt onder repressie, dictatuur en armoede, vaak met steun van de Amerikaanse geheime dienst CIA.3 Paraguay leed al sinds 1954 onder het bewind van Generaal Alfredo Stroessner. Generaal Pinochet greep - na de putsch en moord op Allende in 1973 – de macht in Chili. In 1976 volgde de staatgreep in Argentinië onder leiding van Jorge Videla. De Haïtianen zaten al jaren onder het juk van de familie Duvalier: papa en baby doc. Manuel Antonio Noriega voerde een schrikbewind in Panama. En in 1982 pleegde generaal Efrain Rios Montt een staatsgreep in Guatemala en ontpopte zich als een van de wreedste dictators van Latijns Amerika. Grote delen van het continent leefden in armoede, volkeren werden onderdrukt, Indianen vermoord en studenten, boeren- en vakbondsleiders verdwenen.

Binnen deze context ontstond mijn sympathie voor het regime in Cuba. Na mijn bezoek in 1992 en 2009 heb ik mijn beeld over Cuba bij moeten stellen, het bleek niet de heilstaat waarvoor ik het in de jaren zeventig hield. Het kleurrijke volk, de overvloedige Cubaanse muziek, de nostalgische Amerikaanse bolides: het was een façade, waarachter veel armoede en repressie schuilging.

In maart 2015, na de berichten over de toenadering tussen de VS en Cuba, heb ik het eiland nog een keer bezocht. Nu het tijdperk Fidel Castro ten einde loopt, wil ik de erfenis van Fidel in beeld te brengen. Niet de nostalgische jaren vijftig plaatjes, maar de staat van het land anno 2015. Ik heb het land doorkruist, contact gezocht met Cubaanse bloggers, met Cubanen gepraat en bij families geslapen. Ik heb jongeren gesproken en bijeenkomsten bezocht. De verhalen en de foto’s in dit boek zijn een weergave van deze reis en geven een beeld van het Cuba anno 2015.

Jacques van Rooijen

1 We zijn allemaal Amerikanen2 De onderwaterzwemmer (p.242) – P.F. Thomése3 Central Intelligence Agency – buitenlandse inlichtingendienst van de Verenigde Staten

Inhoud

De erfenis van Fidel Castro 3

Home 7

Streetlife 25

Malecón 53

Cities and the countryside 69

Sports and leisure time 89

Hershey Town 105

Make a living 123

Index 143

7

Home

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

25

Streetlife

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

53

Malecón

De Malecón is Havanna’s ziel, de promenade langs de straat van Florida. Voor Cubanen en toeristen de plek om te flaneren, rond te hangen, vrienden te ontmoeten, te vissen of wat te kopen of te verkopen. En voor de Cubaan lonkt de vrijheid, op nog geen negentig miles ligt Florida, het nieuwe vaderland voor veel gevluchte Cubanen. Ook daaraan ontleent deze boulevard haar buitengewone aantrekkingskracht.

De hoog opgetrokken kademuur beschermt de stad tegen de opstuwende oceaan. Vooral tijdens de november stormen kan dit leiden tot opwindende taferelen. Het gevaar loert dan tot ver over de kade. Die stormen hebben ettelijke toeristen een nat pak bezorgd, sommigen zijn zelfs verzwolgen door de zee en nooit meer teruggevonden.

De Malecón is bezongen, beschreven en beweend. Dé plek voor een romantisch rendez-vous, een heimelijke ontmoeting of een toevallig treffen. Het zijn de marskramers, muzikanten, acrobaten en lichtekooien die deze toeristische wandelroute aantrekkelijk maken. Een geliefde plek om te scharrelen en te ritselen om

zodoende het karige inkomen van twintig euro per maand aan te vullen. De clandestiene handel vraagt van de verkopers de nodige souplesse en vindingrijk om aan het oog van de autoriteiten te ontsnappen. De overheid is namelijk nooit ver weg en in de ogen van het regime is dergelijke heimelijke handel subversief. Zodoende vinden de werkelijke transacties plaats in de nabijgelegen wijken Havana Vieja, Centrum en Vedado. Zo kronkelt de Malecón via het oude koloniale centrum naar de zeven kilometer verderop gelegen Russische woonkazernes in Havana Vedado.

De Cubanen hebben van scharrelen en sjoemelen hun leefstijl gemaakt. Sigaren, pinda’s, drank, popcorn, vis of het zogenaamde 'weekly packet'1, op de Malecón is het allemaal te koop. Een oude dame brengt pinda’s in kleine puntzakjes aan de man. Een moeder en dochter lopen achter een winkelwagentje gevuld met zakjes popcorn. Alexei, een van oorsprong Russische militair, staat halverwege de Malecón een Russisch restaurant aan te prijzen. ‘The best in town’, beweert hij. Belicia en Maria, dames die als ze hun naam eer aandoen, vooral

aan God toegewijd zouden moeten zijn, stropen dagelijks de Malecón af in de hoop op een lucratieve ontmoeting met een rijke toerist. Ook mij kregen ze in het vizier. Na een kort praatje stellen de dames voor om maar eens wat intiemer kennis te maken. Als ik bedank vragen ze of ik homo ben. “Zo’n prachtige Cubaanse chica laat je toch niet lopen”.

Behalve het sappelen voor wat extra inkomsten, bepalen wellust en drank het dagelijks leven van veel Cubanen. Kijken, fluiten en flirten, zit hen in de genen. De Cubaanse mannen, hoe oud ook, kunnen het niet laten: het strooien met knipogen, het nadrukkelijk nakijken, een amicale arm om de heupen of een wellustige tik op de bil.

En dan de drank. ‘Happy hour’ start in Cuba rond het middaguur met bier, rum en whisky. Ook dames schromen niet om met een flesje bier op straat te lopen. Drank is onderdeel van het dagelijkse ritme. Het geeft een roes die alle ontberingen even doen vergeten. Want voor de doorsnee Cubaan is het leven iedere dag een duivelse beproeving. Met de maandelijkse voedselbonnen en het karige loon valt geen fatsoenlijke maaltijd op tafel te zetten. Aan alles is een chronisch gebrek. Als groenten, vlees, rijst, aardappels of fruit al voorradig zijn, is het binnen een mum van tijd uitverkocht of weggesluisd naar de zwarte markt. Blogger Reinaldo Escobar schrijft hierover in zijn blog van 6 februari 2015.2

“The potatoes are here!” her neighbor shouted and half the

building leaned over their balconies to confirm it. The line extended

around the corner, but her friend who sells plastic bags outside the

market beckoned her to come and stand behind her. Half an hour

later, Josefina had achieved her purpose. She hadn’t eaten a real

potato for six months, and had only rarely had the hard currency

necessary to buy a bag of dehydrated potatoes. The additional

advantage was that 20 pounds of potatoes only cost 20 pesos in

national money3, less than what she would have to spend for a little

packet of instant mashed potatoes. As she was leaving the market

she heard the authoritative voice of the administrator shout, “No

more potatoes!” A few steps away two burly young men whispered

their proposed alternative, “A ten pound bag, only two fulitas ('little

dollars').”

De staatswinkels zijn redelijk gevuld maar het assortiment is beperkt en in veel gevallen ongezond. In de schappen liggen vooral zoetigheden zoals koekjes gevuld met een laag vanille- of chocoladecrème, chocoprinsen en de ouderwetse negerzoenen. Achterin de zaak staan kratten cola en andere mierzoete frisdranken. Een uitgebreide sortering alcohol maakt deel uit van het vaste assortiment. In de vitrine van de slagersafdeling liggen wat rollen boterhamworst. En na de liberalisering zijn er talrijke hotdog- en hamburgertentjes ontstaan. Al met al vooral ongezond voedsel voor de Cubanen met een overvloed aan suikers. Het volk krijgt wat het regime hen opdient.

Volgens de communistische machthebbers kent Cuba geen armoede, misdaad, of prostitutie. Wie de toeristische bril afzet, de route van het Cubaans verkeersbureau links laat liggen en door de monumentale façades van Hotel Parc Central, La Bodequita del Medio en Plaza Vieja kijkt, ontdekt een heel ander Cuba. Een samenleving waar ondernemingszin een heel eigen invulling heeft gekregen. Zo is de populaire duivensport een dekmantel om te gokken en schuif je eenvoudig aan tafel in clandestiene eettentjes, meestal goed verborgen in vervallen koloniale panden. Bij vertrek uit een Casa Particular krijg je het adres voor een volgende overnachting bij familie of vrienden toegeschoven. De initiatieven zijn zo talrijk dat de verstikkende inspecties van de revolutionaire buurtcomités (Comités de Defensa de la Revolución) inmiddels achter de feiten aan lopen.

Interessant is de opkomst van een nieuwe jonge

55

generatie ondernemers. Zij die niet opgegroeid zijn met een levendige herinnering aan de revolutie, maar urenlang moeten wachten op transport; zij die nauwelijks toegang hebben tot internet en waarvoor werk een schaars goed is. Met een luttel bedrag starten ze een klein restaurant, een coffeebar, een kledingwinkel, een broodjeszaak, een naaiatelier, een nagelstudio, kapperszaak of klein IT bedrijf. En op het platteland zien we steeds meer boeren met een eigen stukje grond. Inmiddels circuleert er een lijst met 181 beroepen die je van de overheid als kleine zelfstandige mag uitoefenen. Momenteel telt Cuba ruim 600.000 bedrijfjes, meest jonge hoogopgeleide ondernemers, die na hun studie geen werk konden vinden. Zij durven het aan de beperkte economische vrijheid uit te dagen en proberen als zelfstandige de kost te verdienen. De overheid maakt het deze pioniers echter niet gemakkelijk: jonge ondernemers worden met vier verschillende heffingen en belastingen geconfronteerd. Dit vormt een bijna onneembare hindernis om uit te breiden.

Hoewel vooral onder de Cubaanse jeugd de frustratie en woede over de vele beperkingen groot is, zal er van een echte ommekeer de komende jaren geen sprake zijn. Daarvoor zit het regime te stevig in het zadel en is de geleide economie te sterk geworteld. Voor het straatbeeld van de Malecón maakt het allemaal niet veel uit: scharrelen zit de Cubaan in het bloed. Ze laten zich noch door een geleide economie noch door de vrije marktwerking afschrikken.

1 usb sticks met westerse informatie en entertainment van tv en internet2 http://translatingcuba.com/author/reinaldo/3 20 pesos is $ 1, -

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

69

Cities and the countryside

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

89

Sports and leisure time

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

100

101

102

103

105

Hershey Town

Opkomst en ondergang van een suikerimperium

Alvorens terug te rijden naar Havana, wil ik nog één keer van de geijkte paden af. Niet nog meer sigaren paffende grootmoeders en Chevrolets uit de jaren vijftig. De plaats waar ik uiteindelijk verzeild raak tart elke verbeelding. Het is er uitgestorven. Drie fabriekspijpen toornen hoog uit boven de horizon: indrukwekkend, maar eenzaam. Een schim duikt weg achter een vastgeroeste locomotief. Schoorvoetend kom ik dichterbij. Dit is geen gewone fabriek, maar een reusachtig industrieel complex in totale staat van ontbinding. Waar ben ik?

Sinds de Cubaanse revolutie heet het oord Camilo Cienfuegos. Het vervallen stadje ligt veertig kilometer ten oosten van Havana en is vernoemd naar Camilo Cienfuegos (1932-1959), één van de ‘comandante’ van de Cubaanse revolutie en kameraad van Fidel Castro en Che Guevara . Dit verhaal begint echter vijftig jaar eerder. De kiem voor het stadje – tot 1959 Hershey Town - is echter aan het begin van de twintigste eeuw geplant door Milton Hershey (1857- 1945).

Hershey was een Amerikaanse industrieel, een ‘self made’ chocolademagnaat, bekend van de geliefde Hershey chocolade reep.1 In het begin van de twintigste eeuw bouwde hij zijn koninkrijk in Harrisburg Pennsylvania, een chocoladefabriek met daar omheen een bescheiden dorp voor zijn arbeiders. Het stadje kreeg al snel de naam van zijn grondlegger: ‘Hershey Town’. Het gebrek aan grondstoffen tijdens de eerste wereldoorlog dwong Hershey, evenals andere industriëlen van zijn tijd, nieuwe wegen in te slaan. Hij moest controle krijgen over noodzakelijke grondstoffen voor zijn bedrijf in Pennsylvania.

De zoektocht leidde naar Cuba. Van 1916 tot eind jaren twintig investeerde de chocoladebaron er veertig miljoen dollar.2 Hij bouwde zijn eerste suikerfabriek, op een plateau honderdtwintig meter boven de zeespiegel, uitkijkend over de kleine havenplaats Santa Cruz del Norte. Het gebied lag tussen de suikerplantages die zich uitstrekte van Havana tot Matanzas in het oosten. Naast het spectaculaire uitzicht beschikte de streek over voldoende water, noodzakelijk voor de raffinage

106

van suikerriet. In de jaren daarna bouwde Hershey raffinaderijen, suikermolens en een elektriciteitscentrale. De laatste om de ook door Hershey aangelegde spoorweg Havana – Matanzas van stroom te voorzien. Deze railverbinding was essentieel voor de aan- en afvoer van goederen. Het geheel werd vervolmaakt met woningen voor de arbeiders. Hershey Stad was geboren, gelegen tussen de heuvels aan de Cubaanse oostkust en uitkijkend over de straat van Florida.

Het stadje bestond uit eenvoudige arbeiderswoningen aangevuld met houten Amerikaanse bungalows en natuurstenen herenhuizen voor het geschoolde personeel. Een kerk, een school, een hotel, een golfbaan en een bioscoop maakten Hershey ‘s stad compleet.

Hoewel de stad burgemeester noch gemeenteraad kende, waren er, zeker voor die tijd, uitzonderlijke nutsvoorzieningen zoals elektriciteit, stromend water en riolering. Inwoners betaalden slechts een bescheiden bedrag voor deze faciliteiten.3

Met het oog op tropische ziekten verlangde het Amerikaanse personeel optimale gezondheids-voorzieningen. Zodoende beschikte het stadje over een gezondheids centrum met artsen, verpleegsters en tandartsen. Voor de bevolking betekende dit: goede gezondheidszorg tegen een relatief bescheiden bedrag. En bij bedrijfsongevallen was de medische zorg voor Hershey arbeiders gratis.

De suikerplantages en de industriële bedrijvigheid trokken immigranten vanuit de gehele Caraïben. In de jaren twintig werkten er ruim tweeduizend arbeiders voor Hershey, waaronder veel zwarte immigranten uit de regio.

Op de omliggende plantages werkten nog eens duizenden ‘Colonos’ 4 die gekapt riet aan de Hershey fabrieken leverden.

Hershey bracht enige welvaart, maar filantroop was hij zeker niet. Door het grote aanbod van arbeidskrachten daalde de lonen in de periode 1923 – 1928 met ruim 20%. De fabrieksarbeiders verdienden in 1929 slechts $1,- per dag. Hershey is regelmatig beschuldigd van uitbuiting. De directeur van Hershey Cuba (P.A. Staples) deinsde er niet voor terug vakbondsleiders te intimideren. Zo schreef hij in 1935 in een brief aan zijn baas ‘If the current union leaders did not behave better, they would soon be replaced by company sympathizers” 5. Milton Hershey sterft steenrijk in oktober 1945 op 88 jarige leeftijd en een jaar later komt Hershey Cuba in handen van Cuban Atlantic Sugar, een privé onderneming met aandelen op de New York stock exchange (Nyse).

Na de machtsovername in 1959 krijgt het Castro regime de leiding over het industrieel complex, Hershey Town krijgt de naam Camilo Cienfuegos en in ruil voor olie gaat de suiker naar de Sovjet Unie. Als in 1990 de Sovjet Unie uiteenvalt verliest Cuba dit lucratieve ruilcontract. Vervolgens heeft het regime moeite om nieuwe markten aan te boren. Met het verlies van de Russische steun raakt ook het onderhoud aan machinerie en fabriek in het slop.

In 2002 moet Cuba, door de teruglopende suikerriet-markt, bijna de helft van haar suikerfabrieken sluiten. Dit betekent het einde van het eens zo bloeiende Hershey imperium.

Tegenwoordig is het gehele complex ontmanteld. Het ligt er desolaat bij. Dit weerhoudt enkele arbeiders er niet van nog dagelijks de gang naar het geruïneerde

107

complex te maken. Uit gewoonte, maar vooral omdat de staat dat van hen verlangt in ruil voor een karig loon van 2 20,- per maand. Van produceren is echter al lang geen sprake meer.

Hershey Town, ooit een welvarend stadje met duizenden inwoners, is veranderd in een troosteloze ruïne met een handje vol achterblijvers: zonder industrie, werk of toekomst. De houten Amerikaanse bungalows zijn er nog, de verf is verbleekt en afgebladderd.

De cafetaria, in het verleden het trefpunt voor werkers en dagloners, is verlaten. In één van de fabriekshallen sleutelen enkele arbeiders aan verroeste Sovjetlocomotieven. Enkele oud-arbeiders wonen in vervallen vertrekken die ooit deel uitmaakten van de statige herenhuizen. Karig ingericht met een tafel, wat lege flessen, kopjes en enkele foto’s. Alleen de schommelstoel ontbreekt nooit.

In één van de bungalows ontmoet ik een oudere Cubaanse dame. Zij is de dochter van een Panamese immigrant en vertelt dat de fabriek al meer dan twintig jaar niet meer functioneert. Ze leeft van haar, door het regime verstrekte, voedselbonnen en wat haar groentetuin oplevert. Voordat ik vertrek neem ik een laatste foto van haar. De mensen zijn allervriendelijkst, maar hun situatie is uitzichtloos. Hershey Town heeft een verleden, maar geen toekomst.

1 In de Verenigde Staten2 Thomas R. Winpenny, Milton S. Hershey ventures into Cuban Sugar3 Mira Wilkins, The Maturing of Multinational Enterprise: American Business

Abroad, 1914-1970 4 Colonos kappen hun eigen riet maar laten het elders malen. 5 P. A. Staples to Milton S. Hershey, February, 1935, Staples Correspondence.

Camilo Cienfuegos

Milton Hershey

108

Hershey fabriek 1935 Hershey fabriek 2015

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

123

Make a living

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138

139

140

141

143

Index

144

Young family Santiago de Cuba

Old woman in retirement home In the background José MartiHavana

Single woman Sancti Spíritus

Maria Dias Morales with her son Santa Clara

Small shop at home Santiago de Cuba

Single man Havana Vieja

Rasta Man in his bedroomSantiago de Cuba

Old lady at homeSantiago de Cuba

Woman with Granma newspaper Bayamo

Coffee bar inSanta Clara

Butcher at homeSancti Spíritus

Three sisters at home Santa Clara

Musician waiting to performance Plaza Vieja Havana

Hostess of Casa Particular Santa Clara

Two friends in Rocking chairsSantiago de Cuba

Old workerCamilo Cienfuegos

Calle districtSantiago de Cuba

Harbor quarterSantiago de Cuba

Centre Havana

StreetlifeSantiago de Cuba

Bus stopCienfuegos

JunctionSantiago de Cuba

Mother with childSantiago de Cuba

Sunday afternoonCienfuegos

Cuban EnglishmanHabana

Old baseball playerCienfuegos

SportsmanSantiago de Cuba

RastaSantiago de Cuba

Metallica fanSancti Spíritus

HOME

STREETLIFE

145

Harbor workerSantiago de Cuba

Medical students from PakistanCienfuegos

Medical student from PakistanCienfuegos

Lazy Sunday afternoonCienfuegos

Playing cardsSantiago de Cuba

SistersSantiago de Cuba

Taxi driverCienfuegos

Call boxCienfuegos

ArtistHavana

HarborSantiago de Cuba

Waiting for his wifeCienfuegos

VisitorSantiago de Cuba

SchoolchildrenHavana

Watching the gameHavana

MalecónHavana

Big WavesMalecón Havana

TumblerParque Martires del 71,part of the Malecón Havana

MusicianTunel de la Habana, an extension of the Malecón Havana

Waiting for the busMalecón Havana

FishingMalecón Havana

Construction workersMalecón Havana

Pigeon sport on rooftopMalecón Havana

Trombone playerMalecón Havana

Thai ShiParque Martires del 71 Havana

Couple in loveParque Martires del 71 Havana

Take care of the dogsParque Martires del 71 Havana

Social housing complexHavana

OccupantHavana

Volleyball player with girlfriendHavana

MALECÓN

CITIES AND THE COUNTRYSIDE

146

Harbor QuarterSantiago de Cuba

Housing complex Santa Lucia

CityscapeHavana

Washing dayHavana

Just outsideHavana

Three generationsSanta Clara

Residential area Santiago de Cuba

Tobacco farmer Viñales district

Cattle transport Las Tunas district

Washing dayViñales district

Cowboy Rio Cauto

Brothers Ancón district

Farmers Parque de Viñales

Country storeParque de Viñales

HarvestCauto Embarcadero

PitcherCienfuegos

BaseballCienfuegos

Ballet Havana

Judo Sancti Spiritus

Skaters Santa Clara

Wrestle Sancti Spiritus

Chess Santa Clara

Domino Cienfuegos

Cycling Florida

Soccer Santiago de Cuba

Pet Cienfuegos

Roosters Camagüey

Pro Santiago de Cuba

Skateboarder Havana

Operating sugar factory Vado del Jeso

HERSHEY TOWN

SPORTS AND LEISURE TIME

147

Demolished Hershey Factory Camilo Cienfuegos

Guard Camilo Cienfuegos

The old Hershey refineryCamilo Cienfuegos

Turning lathe Camilo Cienfuegos

Old employee Camilo Cienfuegos

Factory pipes Camilo Cienfuegos

Cafeteria Camilo Cienfuegos

Former worker Camilo Cienfuegos

Interior wooden bungalow Camilo Cienfuegos

Religious resident Camilo Cienfuegos

Former factory Camilo Cienfuegos

Flower seller Havana

Pest controllers Havana

Sewing factory Santa Clara

Nail studio Santa Clara

Street sweeper Havana

Groundsman Cienfuegos

Barber Santiago de Cuba

Ladies salon Santa Clara

Government grocery Sancti Spiritus

Greengrocery Havana

Pharmacy Santa Clara

Counter clerk Cienfuegos

Bakery Santa Clara

Butcher Santiago de Cuba

Street vendor Santiago de Cuba

Small business Santiago de Cuba

Vegetable stall Havana

Checkpoint University Cienfuegos

MAKE A LIVING

Wooden Bungalow Camilo Cienfuegos