56

eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA
Page 2: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

V

Remîgius rafuiandidus Aqtriranus.Anfonfobohao the* faurarioicgjo & Francifcoriui fratri camotenfi pnepolùo ingénias adolefcentibus farikirafem.

RATVLOR Egregixindoli: velhpmo B&! rumqj fuauifafi quibusfpfédidc iliuftr* K tieflisgmerofiadoIclcente&:grafuIorin>

^ S V o demmihifortun*^mcae<j>ameinffi2 ' ^ a S s S tu^itaIeS«cumflis.-qualesiampridan =^uiiag| exoptaueramvtpotemodeffi/faciles'ber

A 3 nigni:mihi deniqj vobis imperanti non fcgnita obtempérantes., Namtametli prioreintuitu rigida appareantlirerarîî rudimenta his poriffirnûqiri fuauiter ir» gremio luxunâtis fortune enutricati fue rint:nun§ tamen arrogante répugnas flis : verû iilud.M.Poraj Catonis togas rorum eloquentiffimi vobis a me identis

dem repetitum: quoaïtliterarâ radiccs amaras eflëftuâus veroiucûdios tes facile perfuafum habuifiisrquodeindefaâûefl vt fpe vberioris &uâ» du&^npukharirno mufarûfladio ac floi&iffimolrarucampohuarfq» magnanime cerfaucritis:fnigemq$ vbem'mâ non finemagna omniû ad* mirationeïetuIeriris.Superefl bene coeptum opus aufpicariori omine abfoIuere,ad q3 fœliciiïïmum vobis fuppeditabit adminiculû Remundt Iuludoâoris illuminât! Rhetorice:omnigenabene dicendi copia lcatu* hens:opus dubioprocu[admirandum:vrpore a deooptimo maxhnocâ ceffum: veluti reliqua eius opéra numéro fupra mifaa quatuor/ab eovt pie tredimusdiuinerepofifa.quamquidemRhetoricenimpeIiente Bernard» lauinetha amico noflro, Remûdi fludiofiiïiino atqj in eius difciplina in» penfc edoQo veluti pnmirias quafdam prima in lucem idcirco damus in eam vires omnis neruofç ita impendit vt opus vndecûcfc abfolutiffi* mûconflaretArt ineotanqin mtidiflimorpecuio omniû difciplmaruro imaginon contemplative! potius mirari,Iiceat.Nam cum oratorem efle ©porteatpoIyhiiiora'cV orbemillû difcipUnarumquî encydopedianvos cant diligenfer percaHere; voluit breuitercV fucdnâe îHa compleâi qu* vniuTcuiurq} dirapîina;perceptionemconcemunt.quo fit vt tant a Icateai vbertate-topia facultate ac vari etate omnium que m car lo & terra coïïocî= rur:vt nefciam an illms vobis leflio vtilior an voluptuofioi furura fit, Quarehunclibellum colite adamate admiremini.-quilongotêporiscirrî riculofqualidus&puluerulentus firu&canelparfùs defttirit. Vobis enim lecundis auibus dicatur.ar<p tangenchiridion(vtin prodnfluomnia va bisfuccurrant)inmanugeritote, ValetecVmevt cccpiltisperpetHoadap mate. PanhifiiadKaJendas.oaob.anni.M-D.KY.

Page 3: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA.

Deus cum tua ope Se gratta fncipit ars rhetorica quas chalciraiaverborumnuncupatur, : <

X tenebris lux ipfa emergitjpfe enfui po* jfuft tenebras Jatibulu fuû q apparuit i mô te circûdato calîgf ne & nebula.Exodi,xix. Qui rationé dicédî djfcere volôttopus ha hent vt eam filétîo adipifeantur « Hinc fi* lenti'ura Py thagorç. Perfundioti'e attïgun£ oés actes ï hac fcïa.

Oratorfs offïcmm eft pofle dicere de rébus/inquantû parti nent ad remp.fc vtilîtaté cfuilem/necnon ad caufas. Homo eft aîalartîculate loquens,Palamedes auté per cauîL* lationem Vlyffis dicitur alphabetû didiciflfe a gruibus»

•-Subiefla Totaarsdicendî dîuîdîturi'nV -

V,EtApph'catfones. Subfeaa qu«; pkeriq? locos feu termines fiue res appellant/ in toto funt nouem.Deus. Angelus.Olum.Homo.Imagi* natfua.Séfîriua.Vegetatiua.ÈlemératiuaJnftrumétatiua. Et diefîtur fubieaayqufa de fis principalfter Ioquimur; aut quia ab ifs fumfîtur confîrmationes & confutariones.

Audtenticç Ab oîbus fubieafs fumunf côfîrmatfones Sifitudinarie

Exéplarîter. Infinimentatiufî eft fubfedlû quo întelligûtur omnia înftru menta quç vnicuig? in fua operatione inferuire poffunt.

>-Naturalia« Inilttimenta funt in triplici dîfferentîa-/- Arrifîcialîa.

^»-Moralia« a u

Page 4: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

'Kçmundi&ulli CNaturalîa funt vbi tes vtitur ptibus fibi cognatis : aut ali quibus extra fe;quai natura in vfum aliquem formauit. Et fie dicimus oculos inftrunjenta vifionis j pedes ambulatioi* nis.Ité angeIos,cœlum,homines,inftrumenta deûEquum, Afinum,Bouem,inftrumenta hominis. CArtincialia q ab artificioautinduftria rébus înferuiunc ad earum opsrarjones;& fie dîcmius malleum inflnimentâ findenduforpicem fcindendû&fecurimfecandt •

CMoralia funt illa quibus mores noftros componimus Se corrigimus aut deprauamus vt virtutes & vitia. Sic iuftû» tia eft inftrumentu quo iuftus agit iufte.Iniuftitia quo iniu fte.Inftruraenta naturalia ôc artifi'cialia fie fe habent vt illis Vtamur éVadbonum &adma!u.Moralia v.ero proprie auc tantum inbonum lî funt virtutes/aut tantum in malum fi funt vitia vfum fui nobis praebent:cjcj eft quçdam cognatio vitiorum cum virtutib9;vt cum dicim? Superbos,magnifï cosTemerarios,fortes,Leqes,faciles.Adulatbres,comes.Ti n)tdos,humiIes.Ignauos,m)'tes.GarruIos,eloquentes.PrO(< digos, libérales J\uaros^rugi.Pertinaces,conftâtcs»Vnde illudpoetae. Et mala funt vicinabonisierrore fubillo

Pro vitio virtus crimîna farpe tulir. ©Sub înftr umento fubietfo côprahenduml etiam omnia § dicamenta accidentium:&; omnia accidentia totius mundi

^-Principale propofîtum. Inftrumentumpoteft fehabe-/ reinoratfonevrfiraut \_Accefforium, Principale propofitum;vt cum abfolute dicendum eft de (ê curiî vel de patcrnitatewel de iuftitia;vel ingratitudine i & fie manendum eft fub inftrumento. AcceflTorifî;vt cû dicendu eft de cabre îgnisî nam înftrumé runj calor accidit ejemento quod eft ignis : fie contingit dw cere de manfuetudine Dauidisîluftitia Traiani.

Page 5: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

^ibctoiice Accidens cft id quod non habet eflé pcr fe ièd in alfo. Accidétiû prçdicaméta fût noué; vt patetapud Ariftotelér VnicuKjjautépraîdicattiento abiblute côfideratopoflunt applicari omnia alia prçdicamenta ; vt cum dkimus albedi ncm magnanuautactionem fortem.

Prçdicaméta nouem accidentiû funt haec. Qi«ntitas.Qt}alitas. Ad aliquid. A<3io.Paflïo.Situs. Habi

tus.Vbi.Quando. Inftrumenta & accidétia applîcari poflunt ad omnia gène*

ra cauiârû; demonftratiuû,deliberatiuû,iudiciale,vtpa* tebit in exemplis, Applicatur enim,

Quantitas,vt cû laudamus Platoncm ab humeris Utistdc a praecordiismagnis.

Qualitas,vt cum laudamus eius fapientiam. Ad aliquid,vt cû laudamus prçceptioné eius & difcipulos. AcSfo,vtcum recenfemus eius opéra & tes geftas. PaflTio,vt cû laudamus eû a patientia & laborû tokrantia. Situs,vt cû laudamus eum a fymmetria mébrorum. Habitus,notatur in veftibus eius vt in pallio Dl'ogenis. ,Vbi,vt in côfideratiôe patriç;pcregrinationû in ficiliâ &c#

Quando,quo tépore claruit,qua mûdi çtate; quid noui tûc accidit Plura exempta coliige ex biblia vt de Golia,i.reg. xviûEt de fantfo Ioanne Baptifta;Cui erat veftis de pilis ça melorum;& zona pellicea circa lumbos eius» Et nota ita procedi par vitia. Eleganter enim laudamus vin cloremyfi prius laudam9vic"tû.Et limileeft de Vituperio. C Elementatiuû eft fubie<ftû,quo intelliguntur quatuor ele meta fimplicia principaliter;& quas ex illis compolîta funt? ita vt fenfu & vita careant. In elemet{ ^ Grad 9 ,vt fut fîplex côpofitiotmixtio digeflv côfîderâf.-^—Situs,Aclio.Pa(fio,Quies.Motus+

Elementa funt in duplici differétia perfecla & imperfëcTa. CPerfeâa,vt ex metallis aux um de argentfrEx animalibus.

ai i i

Page 6: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

grêflïbilibus homaEx volatilibus Aquila. Ï2mpfe<Sa.vr plûbûjTalpa, V«rraes,& fifia i>ra grad 9 Cvtôsl Elementa veniunt ad omne genus caufaru accômodatiua.

Clniudiciah génère Confideratur. Terra; vt de agris diuidundisjde terre, m o t * Aqua,vtdeaquapluuialiarcenda &c. Aer,vt de molendinis vento mobilibus. Ignis,vt de incendio,ruina,conflagratione,

Cln deltberatiuo Confidcratur. Terra,vt cum dicimus de finibus régnera & împenorufn* Aqua,vt fecundum acceflfum & recelTum maris» Aer,vt cum eh'gîtur in prailio ventus a tergo. Ignis,vt cum delîberatur an caftra hoftium noâarno tenv pore inuadi debeant an diurno.

Cln demonftratf uo Confidcratur. Terra,cfî Iaudamus eam a frugibus,hominib9mineris.&c. Aqua,vt mater aquarum eft mare;nilusrifter.et moles Iaiu» dauit terra promiffionisab aqm's qutacçlitusirrigaretur» Aer,vt commoditas venti Iaudatux:& lenitas zephyri. ignis, vtvi tx dator de origo.Et myfticenotagpJiirima de < his omnibus» CSût auté eleraenta veî principale propolîtuorationîsîveî AcceiTorium vcetiara de demonftratiuo dîtfum eft. Sed in laudando oportet duplicem habere côfiderationem., Laudamus enim vel per aff irmatiohes:vel per negationes*

Comprçhenfa fubelementatiuo funt* Margaritç.metalla.impreffionesaeriç.vtniues.grandines» ros,pruina.nebula.cometç,bolides & his fimilia.

DeVegetatiuo. Vegetatiuû eft inftrumentû quo mtefligûtUF ofa qax aïa» tur;animâtia.vegetatiua & partes earum rvt funt arbores» Hçrbç«Semina.FIores.Lucus.Gramina.Etiâ ligna mortua* Coitîces.Fcenô.CordlJ.Poma ôt exteti fr uâus omnes.

Page 7: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

^betoxice Hic nota apphcati'oncm ad medfcfnas limplicès copfofe.hw hil eftaiim adeoparufi,adeoqp vilequod nô plurimû cômo di habear;de quo malta fe offerât oratori; Et de fummis ad înfîma;& ab îmfs ad fumma afcendere 6c defcédere per gra* duscaufarum oratorem oportet* Salomon difputauit de cedro Iibanî vfo? ad huTopum pane tis vt eft.iiiuca.regum.iii. Omnia vegetariua funtmortf obnoxia.

Vegetatiua fe habét V t - / eft de balfamo. funt propofitum vel V-Accefforium vt;d<3 de arbori*

Hçrbasdicimusquçcuqjnôlignitant.feu ligna producfit. Frutices qui nô excrefcût ad iuftam menfuram arboris»

^-Fcecunda: Plantçfunt .- /

^-Stériles ^-Domeftica

Planta t r ipïa-^-Hortenfis ^*»Sylueftris

^-Mafculçquçdtius pullulant Plantaram quçdam <

V.Fcemfnç q maiora folîa emittfît. DeSenfîtiuo.

Senfîtîuum eft fubieâum quo intelligfitur aniraalia in qui bus nô apparét iudicia fenfuum interiorû vt funt vermest nra(cçttalpç;& hîs fimilia quç dic/mus aîalia imperfeda. jVnfiquodg; tamé in fuo génère poteft demôftrari perfaaûV yidit enim deus cfiéta quç fecerat 6c erant valde bona.

Imaginatiufî eft fubjeâ&quo intelliguntur aîalia perfeftio ra in quibus apparent iudicia fenfufi inreriorum vt in canî bus meraoria.in ouibus eledioan vulpe fraus & his fimilia.

bus italiç dicendum.

Delmaginatiuo.

a uu

Page 8: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

IÇgmundfïolU Dfç m\iû r-Terreftrw,oues & boues pecora campt cjscôfiderajr ^A£jtilfa,pilcesnîar|etc]cJâbulâtfâtasmarî oportet fut Volatilia,volucres ceeîi & aues pznnatç. em quçdam Vjgnea .v t phcenix qui fe igni reuîuificat Et pyraufta quod aîaï viuit in fornacîbus cyprïJPIûéV fàlamâ* dra fecundum aliquos.

Amphibia quç vfuunt in aqua & terra.vt ra> nç phoca? anates{anferes;caftores.CrocodriIJÛ lté alfa fut Solipzdia folidos pcdes hntia;vt equus mul9afin^ Bi'fûlca in duofiflbs habentiajvt ouesîboues câpre, porcî. Multifida in multosarticulos fiflbs hntiatvt aues,canes.

^—Vnipara Elephas Equus Item alia funt ^—paucipara vacca capra

^-Multipare Canis H â fu?i Lignea vt vermes rodentes ligna teredines

Item alia /~~Lanea vt tinef blactç nocentia lanç & bôbyce* V^Myftica vt aîalia ezechielis et Io.in apocalipft

Inlaudandoresvel vituperando oportet oratorem refpe# cHum babere eoru apud quos dicf r.Porcus enim fi in orario* né veniat apud iudaeos vituperandus eft.Apud boi'os vero laudand9.Pediculi apud hungaros non fatis tute vitupéra tur.G'coniâ apud Theflfafos occidere capitale eft. Ibim apcî çgyprios. Ibis em apcî çgyptios in maxima veneratiôe fuit. Opottetpterea aîalia confiderare fecundum omnia pdica* métavtfccîm ipforû magnitudines:partus/induftrias/vti Iitaresregi5es.çtates harmoniâ ac côpofitiôis fymraetriâ psi ïes& fifia Ciconia:docueruntnosvticlifteribus.Serpétes^ feniculo Canes palamfcceruntvtilitatemvomitus Irundines Celidoniam,Cetuus diptamum aper uit Araneç cadunt cû domibus fuis ante ruinas domorfî*Pli» Formica: exemplo docent eflè laborandum* De mufca fecit orationé Lucian9.*& Horaerus copauît ma* gnanrmos duces îph'o vfçgadeo côftâtes:& regrediétes mtt fcis qfemelpulfatç noamerainerunt fecûdo giculû em'tare»

Page 9: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

iSbétorice : ' -Manfuetudinéouis 'Sflïfudinëfimiç.

In aïalib 9opor-^-Amîtîtiâ tuturum Imitatfoné hyenç tetcôfiderar ' ^-Auguriavulturû Proprietatesouiâ Leena femel tantum in vita parit fecudû herodotum pçtet acutic vnguiculorû fœtus. Ariftoteles côtrariû afferuir« Homo eftfubieétû in quo omnia aïalia fubiecla confiderari poffunt&fuperiora;& inferiora.Ideo diftus microcofmos quia habet participia & côiû&iones cû oibus reb 9mundû Confideratur homo vel fecûdum aîam vel fcdm corpus* Côfîdera ^Inte l leaû ^-Capitc ^ D e o . tura ïafe^—Vitam a- / - co rdea -^ -Cç lo . cundum ^-Appetitû ^ R e n i b 9 ^Element is . Confideraf corpus ^-Principalia fecûdû mébr a -^-—Minusprinçipalia. Principalia funt quatuor Cerebrum,Cor,hepar,R.enes. Minus prin /-Offa.z^S. Mufculos^io.

^ -Ar te r i a s Ventres. De homine oportet praiterea confiderare omnia pradi * camentavtfecundum corpus & animamMagnitudinem; Gen 9 , virrutes. Opéra, LaboresjParriâ.Aerates Harmoniâ côpofitioni s&veftîmétorûhabitû.Praterea etiafecundfi ïinguas;Artificia;confuetudines : Dona natura: peculiari» Vt pâlit quibus venena non nocent,& elementaïNatn

-—Terrellres vt agricole. & Metallarii. Hominfi -J— Aquatici vt nautç Se pifeatores. gdam fût \V.Aereivtfunambuli&fchenobatç.

V . Ignei vt fabri+Cyclopes. Sûteriam ^Domefticivtcmiles Homines.-^-Sylueilres vt faunfc& fatyri.

^Carbonariûruricolç. Membra fecundum fîtus domeftica icilicet qua: ad înterios* ra refpiciunt fie fylueftr/a quat hirfuta raagis.

a»v.,

Chordas Ligamenta

Page 10: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Nuïtaistas horainfspcculfaribusfîbi vacat vîrtutfbus/fîc etfara nulla fingularibus m jfcrii's 8c calami tatibus. Oportetetiamhominé confiderare myftice vtqtii homies erant temporegratia,tempore legis,& quales in prophetis fréquenter legimus. CDeCœlo. Cçlum eft fubietfû quo inteïli'gfîtur omnes ipher* 8c chori (lelfarûfpirituum &angcIorunu& vtoîaalia fubiectapof* funt confîderari ve] naturaliter vel myftice ita etiâ ccelû.'VC cum dicimus carli enarrant gloriam deti.apoftoli. Cœlû fe ha"^r~Principale ptopofitum

betvelvt ^"Acceflbrium Principale ,ppofitum:vt cû df de celo fimpliciter: vbi lat 9 c l puspatetaftronomis& philofophis naturalib 9

Accefloriû vt cû dicédû eft demotmIumïe:ïfluétia;fato;tge Vere:çftate/accefibrie nobis ftroper in his occurrit ccelum, Omnia referendo ad caufascœli;naturasanimalium;fertw litatcm terrx,Mores hoîm & his fimiliawt columbam acV dicimus Venernpicum Marti* Oportet aût in hoc fubfecto raerainùîê eorû qua: fcnpferût aftronomi de cceloî& générales habere diuifiones cçli cV ter rayi'rculor um^ignor um,temporum, 8c myftice recordari aliqn 8c eorum qux poetse fàbulantur de caelo.

DcAngelo. Angélus eft fubieafî quo întelligûturfpiritus ad imagine dei factt in quibus diuina imagorelucet : & non fblfî angeli Veri ôc boni vwûetiâ diaboli & angeli myftici vt.iiiuRegfî Angeli pacis amareflebantJ5tetiâChrift9ipfe,Efaias em dicit.Magni confihi Chrift 9erir angelus:vn<3us : 8c angel 9

cum gladio,Gene.iiu& iterùm.xviii. Venerunt très angw M ad Abraham:& Efa.vi.Vbi angélus cû carbone purgauit îabia EfaiarîHic nota Hierarchias angelorû ternas;& cuiuG» libet hierarchia: choros etiam ternos; De his Dionjfius;& tota facra fcriptura vbigj pleoa eft vberrirae.

Page 11: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Iftetorfce Summa Media înfîmahierarchia, ij Chérubin Dmtfones Vîrtutes Séraphin Principatus Archangeli. - '» Throni Poteftates Angeli In confiderando angelos oporret refpeaum habere ad foci* litatem apprahenfionis & perfcâionem maiorem velmino rems&quomodo&quarefint alari;fone propter mufcas. notafacetiam,Etmultitudinem &magnitudiné immofe* cundum onjnia pradicamenta confident eos, Milîa miliuni miniftrabant ei 8c decies milia miii'û volabat anfeeutn. DeDeo. Deus fubieafîeft quo inclurôdeus verus & etiâ idola 8c dit poerarum & facerdotes 8c principes:vt dixi Dit eftîs & filû cxcelfiîvbi de rébus maximis contingit fermonem facere de bemus parce loquûppofitio Dionyfiide diuinis nominib* Sed in confideratione huius fubie<ai habendus eft refpEdlus omnium rerum ad deum q funt rang inftruméta fua; ôt vt ipfe fît finis, principi6,mediu',8c omnia:& <j> ipfi militât om nia JPraterea eius bonitas patebit in prœdicatfs* CSeqm'tur de pdicatisqnç numéro funt nouerwvidelicet, Bonitas;Magnitudo;Duratio;Poteftas;Sapientia;Volun<< tas;Virtus;Veritas;GloriaJBtdicâturpredicata quia per aliquem modum prsedi'cationisprardicantur de fubietfis. Ex ipis veto fubie&is poflunt etiâ fîeri pdicata; vt cû dicim 9

PauIusdiuinus.*Paulus humanusîhiflbpinus perhiffopâ in facris liter( fignifica£ hûilitas.Et illa noué pdtcâf de oïb* reb9mûdi:&vnfldeoîbusiVoîa de oïb^fednô yniformi* ter.bomras eï p fe pdica£ prîo de deo 8c refpediue de angelf&

Pracdj'cata tria effentialia. Bonitas Magnitudo Duratio Theologi Phyfici Mathematicî Bonitas pf Effentia-v yPundtam* Magnitude fîli9 Efle -^-vt^-expIicat iol îuef lux 9 îec Duratio fpflfts exiftetia--' ^^mançt ia pfiâiîmagno

Page 12: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

ïïçmûdi MU V t vnitas virtualiter eft oîs nûer us ita pûafî oïs quatitas. Sic bonitas vt pûVtûnon poteft feexplicare fineeffluxu ïma gnitudin&Duratio aût hét fe vt pfîftétia ne imaginemur iU Iûfluxû infînitû'.Bonitas eft prîcipiû & terminais apretît 9.

^ m a n ê s vniufcuifcp rei §m fe vt q dçmôes fi boni. BomV tas. V-F/uens qui habet vna res reffeclu alterfusîvt bo

nitas hoîs erga deum homînes arbores &c. Molis Se illa eft propria rébus corporalibus.

Ma* / V i r t u t i s Se illa eft fpiritualium et virium. gmV K_Permanés Se é eoç q no crefeût nec decref.vt cçli tudo V^Succrefcés q ê mutabif& fucceflïuavt hoîs aïaliû Du* —, Aeterna qua; foli deo congruit Se nulli alii. ra* VZ-Aeuîtna eoç q fil.carét &pncipiûhûef r vt âgeloçs tio. \ JTépora l i s eoç q cepejrt Se definût ï tgccV tn drnt

nô em çqlif définit ceru 9& homoî elephas Se canis Eft afït vix vlla res de qua bonitas min 9 pdicari queatiSe cui periculoli9accômode£ g mulieri;Dixit em fapiés,Qui inue nit rnulieré bonâ inuenît bonûJur îfcôfuki dicûtîDe? eft re rnunerator aduerbiorû" nô noînumagis reipicit a<ft9 nfos vt bene fiant cj vt boni fint;per participationé omnis res mun*« dt eft bona;per efiêntiam tamé folus deus, Dionyfi9de diuinis noib9;De9eft oîs vit? eifentiçq? prîcipiû àtqs câ ob ppriâ bonitatë;oîa vt eènt:,pducété Se côferuâté. Hic tangit alia tria predicata quç funt, Caufalia.

Poteftas: Sapientiaî Voluntas. Theologice Phyfice Mathematice

Poteftas Pater Mens Pundum Sapientia Verbum Mundus Linea

Poteftas eft ï oî re mûdi fed nô vniformiter etiâ in elemétis hinc didlu eft ï pfô.Tu domniaris poteftati maris: Abufiue; oportetaûtiliis vocaburabuti. m abuti eft vti ï illa fciétia.

Voluntas Amor Nexus Superficies

Page 13: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

^bctorîce ^-Ordinaria cj procedit ex caufis fecundis.

Potentia< dei. V-Abfoluta q de 9 opat* abfgj mcdio cârG fcdarû

,^-NaÉaF é i oîb 9 vt potétiç mar{ é fubmergef naues Ptls,-^-—Légitima Se fie illud poffumus qcî iure poflum 9.

^—Violenta vt fiabutitur quis virtutib 9 . Se virib 9 . CSapientiaattribuituretiara irrationalibus vr Iobvbi de ftrutione loquiturcap.xxxix.dicit.Negauitei de 9fapiétiâ Se nô dédit ïlli intelligentiam.& formicç ineft fapictia vt Sa Io.|>uer.vûVade adformicâ o piger Se côfidera vias eius 8c difcefapientiam.

^-Diuîa qé ï côteplatiôe Se fupra hoïejîdefurfâ Sapiétia-/

V_Terrena humana diabolica q vt lacobus dixit coram deo eft ftultitia fiuxa caduca Se inftabilis. Sol 9 fapiés diues{& nemo nifi ipfe & fi diftort9 tn formofus.

^ Aïalis df magî accômodato vocabulo inftîct9. /V Hûana eft in rébus agédis Se côtéplâdis large.

Sapiétia U— Angelica eft in contemplatione diuini amoris V^Diuina eft per fe Se primo fapientia veri dei.

Apfus dicit elegit deus ftulta vt fapiétiam huius mundi cô funderet;&.vii.fapientiç Sapiétia eft emanatio claritudinis oïpotentis dciîSc eft imago bonitatis ei9:& pfaKLucerna pa* dibusmeisverbumtuum,perpcdesinfacris Iiteris intelli* gimus affectus intrinfecus. C Voluntas eft id per quod bonltas magnitudo &c.funt de fiderabilia vel amabilia aut volibilia.fi fonat aurib 9 ita dice re;& in rébus q ratione carent magis j>prie id quod hic vcw Iuntatem dicimus appellabim9 appetitum * vt volûtas rerû" grauium eft vt naturaliter defcendât,appet(tus.Boetius de côfo.Duo funtprincipiaacTiuum humanorum videlicet vo Imitas Se poteftas.Sapientia autem média eft.'quia alia duo oînovidenturcxcanifi intercédât lumé fapientia:. ,

Page 14: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

PrardicaraFinalia. Vîrrus Veritas Gloria. Theologice Phyfice Mathematice.

Virrus Pater Potentia Centrum Veritas Filius Aclus Diarneter Gloria Spûflâncl9, Nexus Circulus. Vbicfîçj tnétionc facimus alicui9 virtutis débet nobis ftatï fuccurrere côtrariû ei 9 ï exceflfu vFdefccl:u;fi fe accômode t . Vir t? eft prîcipiû oîs opatiôis fecfîdû phyficos & ocs.hétçp Ijmboliî maxitnû cû potétia ita vt vnû £ aUo plçrôgi ponaÉ

^-Natarales . Virtutesfunt-^-Medicinales. -multipliées. \VTheologicç.

^«-Morales. Naturales qTunt in oibus reb 9 & fubiectis in eçlo vi'rt9<h*c <ft frigida &temperataî& chor 9 angelorfî q dicût virtutcs

^ A î a l i s incerebro Atrraftma. Médicinales^—Vitalis]in corde Retenti ua.

^-Naturajisinhepate Digeftiua. Expulfiua.

>-Fidesi yr-grat i i datç TheoIogiW--Spes Gra t iW

v_Charitas >*Gratumfàcientes Juftitia Magnanimitas Humilitas

MoraH-^ -Pruden t i a Liberalitas. Religlo ^ F o r t i t u d o Caftitas. Patientia

VModeftia Conftantia Cfômentia» Mulierîs éfupelledtiléordinaf 6c res domefticas

\r~ Viri puidere ôc i negotiis fuis effe fedulum y irt 9-^—Pueri p fe ferre verecundiâ ac indiciâ bonç ïdolis

^ -Sen i s côfilio valere et authoritaté fibi conciliàfle* SocratcsapudPlatonemfàteturfenôpoflê diffinirç gdfîc virtus. /.

Page 15: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

fftetorice CVeritas Vtluxinoîbusreb9fedépofuit.feaûthabet quo dâmôquafi vf finis fapientia:;quia oéftudiû fît ppter veriV tatem.E(lapudPlatonemdialogus;Hippfasminorvbipl5 gû fermoné de veritate Se mendacio tradtatur.

Theologfca,fciIicet fîdei cui9côtrariû é hçrefisâ il J la veritate nihilhçfitareautdifputarelicet

Ver/-^—Phyfica c] ë adapta tio-'rà îrelletfç ad îtelleclû 8c il tas. ) laeftïoîbusfubieclîsfcdmordinëcôfiderando

( Ethica q côfiftit ï opatïone Se fie dicim? quépiâ vc ^~re deuotû Se hypocritâ fidle Se hoïes falfos

CGloria é rtnalîs delecHatio vbi appétit9 vniufcuiufçp gefeit 6c illa fimilit currit p omnia fubiefta fecûdû fuos gradus.

Thcologica é illa gfia çterna q é oîb9tètîs btïtudo & finis ad quéoéslaboram 9. Phyfica é fûmi boni fruitio & fuç naturç t r i u m p h W t gfi'a grauiu épuenifte ad cëtrum.Leuiû ad fummum. Arborum peruenifle ad fruclum. Hûanaeftfcdm £pofitû hoîmdiuerfa.pillaomnes labora* mus et eft quodammodo ftimulus virtutis. Bion.GIoria eft ajo$ mf.Seneca,Gftaeft vmbra virtutis

CSegtur de refpedtiuis quorû etiâ nûefo fût noué Se gtiunt ï trî ternarios fm ordinë videlicet hos Differétia, Côcordia Oppofitio,Prîcipiû,mediG,finis.Maioritas çqlitas Minorw tas.Etdicuntur Mi termini refpecîiui feu loci capaciflïmiï gbusordorerûcôfideraïfacillime &copioiiflime Se prim 9

quidë ternarius eft per a:quiparationem;Secundusper fup pofitionem;Tertiusperexceflum& diminutionem accidë talem.Et fie de omnibus rébus mundiijja tria poffunt coa» fiderari valde copiofe

Prardicata refpeftiua.

Page 16: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

l^mundtJailU Différencia, Concordia. Contrarietas.

Differenti* officium eft vt rem a re diftinguatiEt ita fub il lo termine* côfideramus fi fit ah'qua ratio diftin^ionis in eo quod orationi noftrç opponitur.vbi confiderabimus diftia* ctionesrerum &alterationes. Nonefttamen lisadeocapitalis&extrema inter res dfffe* rentes,ficut inter oppofitas.Nam differétiçmultç compa* tiuntur fe in pkriTq? lîmul vt rifïbile; flebile,fermocionafc. nec laborant pro deftrmaione vt oppofita,

^EfTentialis^t rationale hoîseft differétia. ff-Accidémïcôis vt dnariîppria vt rifibilitas /L-Generica,& fie lapis differt ab homine.

Difterétia-^—Specirîca,8c fie homo differt abequo. rer um. 1iN-Indiuidualis, Se lie Petrus differt a Pau lo."

r ' -Moral isA fie religio differt a religione. ^ - O î m ab inuicé.vnde torfenfus quot capita;

et mille hoîm fpecies Se rerû difcolor vfus. In homine oportet etiâ côfiderare differétias omniû pra:dw camentorû Se etiam ï qualibet re mûdi:puta Magnitudinis Scieiitiç.Dominationis.Laboris;Patientia:.Patriç<Aetatis. Habitus qui eft in veftimento. Item differentias fonorum colorum faporum. In habitu humano tôt funt différend* vt videantur hoïes omniu aliarû rerum indumêta induifle.Omnia vanitas. CConcordia; vinculum a fummo vfçp ad infïma durât. Eft enim qdâ vniuerfalis amicitia oïm reru" in qua oïa parti cipant;& illû nexum plçrîçp vt homerus aureâ mûdi cathen nam appellât cingulû veneris feu vinculû naturç;fiue fynw bolû qcî res ïter fe habit. Eft quot fpecies nobis fingimus dif ferétfç:tot licet etiam fîngere côcordfç.Ex côcordâria inter deum Se angelû" ; inter angelu Se diabolum inter hominem cVangelum eft etiam di'fferentia. Hic nota côcordâtiâ\S.Frâcifci cfî Chriftoîftigmatib^ve»

Page 17: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Jftecinerea qua fignifîcatur humilitas; cïgulo quo reprçfën taturcaptiuitas. Contrarîetas feu oppofitio eft capitali's lis rerû contra fe in* .uicem pugnantiû ; 8c extrema quibus nullum eft yel poteft ffle vinculutn concordiç Vt eflê & nô eflè. Lis 8c amieïtia apud Platonem per longum demonftrantur çfle prïcîpia rerû ommû«Hic nota orationé de odio feu lite. : ^—Contrarie vt album ôenigrura. Oppofita-/—Relatiuevtpater&filius. gdâ funt, V—Pr iua t iuev t lux fctenebrç. ^ \

^-Contradiftorievtefle&nonefle. ' ] Omnia iura eo pertinent vt mitigetur contrarietas rêrum Cum dîcinius fubftâtiç nihil effe contrarium intelligendû eft de contrarietate rerû accidétali 8c non fubftâdali.

Principium Médium . Finis.

Principium Pater Pundtum Médium Fili 9 Fluxus Finis Spiritus Status

Principium habet fe latiflîme ad omnes resmunduomneKp fçientias,vfqjadeo vt omnibus rébus applicari queat,

j - ~ Ordinale,quod babet rationé aliquâ prioritatis. L—Or igtnale,vnde aliqd featet 8c origine fu mpfif.

Prin*^—PrincipaIe,aquoresprimumdependet. * dpiû N-Occafionaleqdeftalicuiusoccafionaliscaufa. multi \V-Qantificatiuûratiôe cuivresfiûtcjte 8c fiepoïa plex. ^Tempora l e eft ftatimcûmotu, Cptçdicaméta*

•-Materiale, > J Formale

Caufale.-^ Efficiens. Sciréeftrégcaufascognofcere. ^-Finale»

. ' b

Page 18: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

^cmundi HulU Res malç funt aliquando prindpia bonorû;& rcs bonç ma* lorû.vt lex fecundû Paulûfm't principfu Se caufa peccatî,& Vt Salluftius j'nquit ; Omn/a mala exépla ex bonis rébus ou ta funt; Se contra,vîtîa dicuntur etiam efle principiû occa* fionale îurium Se legum;et vt dicit Seneca,vix quifg in bo* num nifî ex malo tranfit.

—Grâmaticç fût literç characïeres Se eleméta./. f £oni fignifîcari g characleres. Se hic nota bene J de virture côfonâtiû qûo |>feranE voce çquali, I ^Logicç iiint ppofitiôes per fe nota: Se illa funt

PrïcipiûZj^ omnium feientiarû prindpia. ^wOrator iç exordiû infînuatio potilîïma ofonis J\V.Mathematicçvnitas:quâtitas;|>portio»*pohV

- rv^Theologiçprîncipiumeftreuelatio, v^Medicinç çgrotationes ; expérimenta diuina*;

tiones. Principia rerum naturalium a diuerfîs philofophis diuerfi mode fun t aflfïgnata. Anaximenes Aera Pherecides:Iouemjtépusî terra -Anaxagoras Mentem Piarodeum:materiam. Philolaus Harmonia". Ariftoteles;matiâ forma priua* Heraclitus Ignem. Parmenides.igné;terrâ. Çtionë, Democritus Atomos. Thaïes. aquam. Chriiliane loquédo vnicum eft principium quod apud plae raf^gentes quatuor literis fcribitur.Se fïgnificaturjGott

6 soff.Deus, TT-? TT ^ : B «oh C Medium in omnib 9 côfîderari poteft fiue in rébus fiue iiv fcientiis.ita peruagatur oranes res mundi Se fpeculationes. Nec ad fine alicuius a principio deuenitur nifî per mediûV

/-Coniunclionisqcîaliquas resiungitvt aqu* / (que, eft inteOterram Se aerem

Mediû. ^—-Opcratiôisqcîexplicatûeft ïinftrumétatiuo.. ^ E x f remitatûqêî ini duo extréa pûtfa deduciè

Page 19: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

f^betoa'ce ^.Aftronomica fût medii mot 9 erronûî & fphera

Media ^-_Iurisîçquitas:epikeiia:modcratioIegum. Crû. jK-TheoIogice dicimus Chriftum elfe mediatore l>». inter deum & homines. vj>hyfice:hô eft mediû mûdi fupjorfs ôc ïferioris.

CFinis habet magnû fymbolû cû prçdicato qct eft gloria ea dé tamé res poteft eiTe principiû ôc finis refpecïu diuerforû Vt deus ineuangelioIoannis egofum. A.& a in apocalipfi. Et Dionyfius de diuinis nominibus per longû deducit quo modo deus eft principiû ôc finis fine principio ôc fine.

^-Priuationis vt tenebrç Iucis;mors vitç &c. FinisTerrainationisjinvnaquagpreextremum.

vJPerfedionis extrema rerû intentio Vt béatitude ôc de illo fine venit ad ppofitû diuerfimoda phi* -lophorûcôfideratiode fînib9bonorû &malorû.

Maioritas: Aequalitas: Minoriras. Ifta tria deducûtur g oia fubiecia prçdicata ôc per oês feien* n'as ôc res mundûper prçdicaméta accidentiû fuo ordine. Deus eft maximus;quia,Iuppiter eft quodeunq? vides que* cunqjmoueris; louis omniaplena; Et pfal.vbi me abfcon* dam a fàcie tua;fi afeendero in cçlum tu illic es &c.Et Salo. * Si ca:Ium ôc cxli cçlorum te deu nô capiût quâto minus do m 9 illa quâ edifîcautf Eft etiâ minim9.etenim oîm rerû elten tias pénétrât ; quo auté res eft minor ôc fubtiliott eo magis yiderur pofte penetrare.Et apoftolus ad hebrços quarto in* quit.viu 9 eft fermo dei ôc efticax/ôe penetrabilior omni gla* dio ancipiti ôc pertingens vf<£ ad dîuifioné animç & corpo* ris/côpagum quoq?& medullarû;&difcretor cogitations et intétionum cordis. Eft etiam arqualitas in deo perfonarû Vt habetur in fymbolo Athanafii aperte. Et defeendendo per fcalâ Iacob inoïbus fubiecïis inuenitur

b i i

Page 20: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

aut maioritas aut:çqlitas;aut minoritas fifi demôftratiôe a Dionyfianajvtin Angelisîcherubim mai ores funt thronis: & thronî virtutib 9Et in cœlis.Cçlû em S aturni mai 9 eft cç Io Marc/s 8c ccelum martis'caelo Lunx* In Hoie é maioritas 6Vc.de hac eîé t i tul 9 de maior/.&obedi. dicimuiqj pôf i.Ro.maximû.Et q> Archidiacon9 é ocul 9 epi In Bruro aïali «5 eft dubiû vlli elephâté maiorem eé culicc^ In Elementis tn dicimus fpherâ ignis maioré aquawportet > em vt oé côtinés fit maius contento vt ait Arift.Et dicimus' q? vncia auri fît maior vncia argenti intenfiue in valore.no' magnitudinemolisfed virtutis. • - * Inftr umétmhic nota p oïa pdicaméta difcurrédû aceidétiû^ peroésfciétias &fp:culationesqmfufcipiârmai9a«f m/nV QuantitaSjVtvnitas&pundtûfuntmaximû in vif ture 8c cû hoc èriâ minimum quia indiuifibilia & in hoc côueniûe cû deo;& fie inter numéros pportiones 8c figuras eft arqua litas maioritas & minoritas. . Qualftas,a«: fie dicimus intéfum vel remiflum. Ad aliquid relatiua fuppofirionis 8c fie minus.fuperpofîtio-; ras 8c fie maius.çqualitatis vt frater 8c foror 8c fie çqualitas ;

AcT;i'oAficdicim9q5fitvehemêtiorarrocior.debil'infirma>

Pafllo per excellétiam Chrifti;& damnatorum; per diminua tionem vituperiorum. ^ Si t 9 , môftrofitas diabolûvt'habef maior & minor îpicTiura^ Habit 9.galli cataphrafti magis armati fut c| f mmudi Cer manûqui nec fetis contra culices armati fuerunt in panno/ nia. '* Vbulocus^regiojprouinciajamp îior fpîendidibr. , ' Quando guis fit punâuni eorum qu<erelinquuntur ex têV pore vtcauitrei 8c iuuentutis 8c fcnii, tamen hic oporret 15 \ giusvti illis terminis vnde hic etiam occurret nobis 3» dicii musannum maiorem menfe&fie dealiis.. ~*

Page 21: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

^berxm'ce Maioritas «quali tas-4- Habetinfe fignifïcationem fupzriorftatis Minorîtaj-^ alicui9medii i nferior itatis vel côcordiç. Eft praterea maioritas minoritas Se çquali'tas ï feientiis: vt in grâmatica vocales dicim9maiores côfonantibus.Et in lo gicadici£j>pofitiomaior;prima premiflTarû* fylIogifmialiV cui'us,6V locus a fimili vel xquali.ln aftronomia circuli ma* ior & minor. Infuper côiunâiones maior Ôc minor. Et funt quçdâ dignitates feientiaru & gradus feeddum quas doce* ri iubemur a Platone ; ita vt nô prius imbuâtur iuuenes in dialefticis cj mathematicis, Quare adducat exempla facrç fcrfpturç quia nihil dignius et vt Caffîodorus inquit fuper pfal,& legitur.xxxvii.diftin, Omnis (plendor rhetoricç eloquentfeœmnes modi poeticç elocutionistquçlibet varietas decorç pronûciationis a diui* nis feriptoribus fumpfit exordium,

Sequitur de quçftionib9 quç funt etia numéro noué;guis aliquiao.velmt effé.cV non eft ita hic accipiendus ille termi nus quçftio vt logici capiunt qui dicunt q? quçftio eft dubi cabilis propofitio:fed pro illis terminis per quos quçrimus: qui funt tang figna quçftionum.i Dubitare de fingulis non eft inutile* Omnis feientiarum inquifitio a dubitatione proficifeitur. Quçftiones funt in duplici differentia vt infra patebit.

m

Page 22: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

•Kcmundt I.uiU Vtrura aliter, An.vcl fi eft àici poteftv Latioreorôfignifîcatio eft apud philofophosgtheologos; philofophus em poteft dicere vtrû;deus eft 8e fimilîa;de qui bus nîhil dubitat theologus.Et ifta quçftio vtrû fecit Moy* fem non intrare terra promiffîonis cum dixit eft ne dns an nowpetram percutiendo.

^-Affirmatfue,afiertiue. Refbôdemus ad vtrû-f—Dubitatiue,probabilirer* trîpli'cfter.vel ^-Negatiue,percontrariunu Et nô capitur hfc quçftio oîno proprie £êd proqueftione eut iufmodi format fibi oratores per figuram antipophorâ vbi quis interrogat Se fibi ipfi refpôdet vt in colore habefl apud Oceronem fubiedlio; vt quid fi Brutus nûc furgat nûquid dicetfego libertatem côparaui vos vendidiftis;ego reges ex puli vos intrufiftis Sec* Quid eftjinterrogat de qultitate rei fed non ita oïnoftriâ* quéadmodu logici Ioquûtur.Sufficit em rndere g p»riphra fes Se tranflationes:vt cû dicimus quid eft fène<flusfeft por* tus malor&quid eft pulchrû matrimonial eft compedes au reç.Quid eft iblfeft oculus mundi. De quo capitur large proutfignifiicat e(Tenti3aquo/&iiW terroget deriuationem rei Vt fciamus vnde vel resoriginë ducat vel ex qua materia fit:Se interroger quaficaufam effi cientem Se materialem.vt de quo eft domusfRefpondemus ex lateribus lapidibus cemento &c. Quare interrogat de caufa finali vt cum dicimus quare eft homo créât 0/ Refpôdetur.vt côtépletur deû & ftellas.Qua re çdificatur domusfyt protegat ab imbribus* Quantum interrogat de quantitate rei vel continua vt de Lôgitudine Latftudine Profunditate;vel difcreta;& illa tra ctantur Iatius in extrema parte. Quale interrogat de qualirate vel propria vt de rifibilitatc hoisivelappropriata vt,de albedine hominis.

Page 23: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Quâdo cft quçltio téporis 8c illa eft in duratione inclu fine, an res fit çterna;an çuiterna;an téporalis.vt de 9 angel9 hô. Vbi eft intcrrogatlo localitatis per quâ quçrimus an res fit in loco circunfcriptiue diffinitiuc vel repletiue;eft auté ma gnitudini appropriata. Quomodo 8c eu" quo interrogamusg illa quibusmodis res fe habeat.Et illa quefitiua habent refpeâû" ad inftrumenta* tiu uni vt quid fît res in fe pet quid in alio .Et modi eflendi in.Et modi habittonis. Nemo dubitat de îlld Omne totû eft maius fua parte. Et ta nten inuent 9 eft qui dixerit;dimidiu eflè plus totcv&c.

Regu1ç.X." De omni re mundi poflunt formari.x.queftionesîquarfî ex*

plicationes fubdiuidendo fnueniemus.xxV.quçftiones. An fit; explicatur per affirmationem:Dubitationem:nega(«

tioncm.cV de illa raro exordimur. Quid explicatur per diuifioné rei fubftantialem vel accidé*

talem docens e(Te rei in fe vel in alio. De quo: explicatur per demonilrarionem caulàrum mate*

rialis 8c effe<fti'uç. Quare explicafp oftefioné caulç fînalis:formalis.cfficiêtis. Quantû explicatur per refpeftû magni vel multi, Quale explicatur per aflïgnationempropriiveldifFerétiaeî

paflïonis vel habitus appropriati. Quâdo explicatur per declarationem rei quomodo 8c a quo

et quid fit intempore. Vbi explicatur per expofitionem rei quomodo & aquo&r

quid fit res in loco. Quomodo explicaf p ïfinuationé modi & fit9 ad refpeétiua. Cum quo explicatur per relationem mediorû feu inftrumé

torum&fignotum. Admaioremautem expreflîonem prima? & fecundac par<« tis fequitur omnium difeiplinarum diuifio;vt liberius

bnu

Page 24: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

i^mundi i>ulltf praror in omni materia & per omnes difciplinas difcurreré poflït.

^ In fp i ra ta Omnis doc~trina«£—Inuenta eft triplex, vel ^ - M i x t a • Infpirataeft Theologia qua: défi fpzcu!att?n& cfîdlafune in eo & abeo profifcuntur & ad eundem reducuntitr.

•-Mathematica _Specula t iua- / -Natura l i s

Inuenta eft Phi f- ^-Metaphyfîc» lofophia. Aaualis Moralis

V.Rationaïis Sermonis MixtaeftDiuinatiovf|)phetia.&dehac primû" difpiciem* confequenter de reîiquisfecundumordinem,

JNaturalis .Spiritualis

Diuinatio eft JL_Artificiofa quintuplexX Y^Popularis

V_Damnata ^—Brutorum

Naturalis eft^L_Furentium triplex \_DormientiutM Br utorumîqua hirûdines grues &c.aduétanté pfentifît hf emem & comices pluuiam. Furentium Vatum pœtarum Baccharû* Amctium,

^-Infômnia que diuinatione vera carent ( —Propria

Dormientiu" fjZhiz ^ Sonia K_ Aliéna

TV_PubIica V^mûdana

Horû Ht com'eclura Natura JLege Côfuetudine

Page 25: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

-Extaiï

JjLJParabola SpitituafJCAfflatu

Ocularî .Vîfionetrfplicû^ Imaginaria

\ « > î e n t i s

^~Medicorû ,;ad fines morborû Artificiofa-/ Confiliariorûadgenusdehberatiufi

V^Gubernatorû ad ventos Si tempeftaces Popularis eft qua; vulgo eft nota ficut hyemis fine pr«*fcire ex ofle dorfi anatis;& ventos ex flatu ignis, Damnata qua: malo afcribitur damoni.

/^_Pythiç feu phcebades apollims vates --Dodôidesxolûbç feu mulierculç î dodona

' Homoplatofcopiominum Çfylua louis ob£uatores * Oésgextainfpiciuntîhincextifpicia

Diu/nacuIi-M-Qiiji volât 9 ôc cât 9 auiû" ob.Çuât.hîc aufpicia Se au* prophani ||\^Môftratonitruafulgurafidera Cg^tw.

Sortes fymbola aut fternutaméta côfide* Qui aurium tinnitus oculorum fait9 ( ra t Foliorû crepitacula Pomorû" femina Nomina.Imagines Phialas fpecula.

—Genios malos elemétoç obferuat.hïcfiît

Cryomâtia Necromâtia Alphitomatia hydroraatia Gyromâtia Sternomantia Aleuromâtia Geomâcia aftragolomâtia Aleftroniâtia Chrytomâtia Tyromâtfa Cofniomantia Pyromâtia Aeromantia, Chiromanti*

Page 26: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

•Kcmundt ûLuIIî •Grammatfca qua: indicat

"Rationalisphi'lofo ^"Hiftorica qua: narrât pbise fpecies funt Dïalccftica qua: demôftrat quing* \j ,~Rhetoricaqua:fuadet'

-Poerica qua: oblecHat -methodice in Loquédo ^ruil ici tas

v f c r i b é d o V i c i a - ( -Grâma-^— ^Lcgcndo Mcribiligo tica eft )^Hiftoricein-^--Enarrandointcrpretando aut — Mïacta in iudicando

Hflhw pFabulasgfa y V o l u p t a t } x-fidlas >-çfopi n'a itar - < "— adhorratiôis - / v t ^ _ SMtaut { adf ïd tquo/^Per fonç ^-veras V-poetaç

v-.rûekméra"^~"Caufa; Tempus Loca Materia

Inftrumenrum Diaïeclî -Loqucndo ^Reclenoîbusytî ca demô^zZ-EIoquédo docet^-Subi 'eda ofonis fnïaj ftratin ^^ . j j loquédo I^Differêna.ploqorû

VJtodicando ^Refcllcndi rationcm

Rhetofl'ca oratio duo côfiderat Vbi & Vndc /-Quaeftio.An fit.Quid fir.Quale fît

ybiy , Demonftratiua;laudé:vituprrium XjCauû ^-DeIibcrattua:vtilitatc;tutû:honcftfi

^-Iudicialisîîcquunî iniquum côcerncs, ~ Orationis

Vndefuntpaites-^Offïcnoratoiïs ' ^-Exordium

J^-Narratio Orationis partes-^-Propofitio Funrquinçj jN-Argumentatio

Mtoora t io

Page 27: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

ISbetozfce ; ? ^-Attentes ^-Ludda

ExordÛï hât 4—Dodles Narra -i—VerifimiKs VBeniuolos riofie ^—Breuis

Prîndpaliû ^-Confirmât Propofî ^—Si'rnplejc Argumêca*/ riofic P - N u d a tio ^-Reprchçndit

^-Surtiraata Peroratio Epilogizac

-Adhortatîuum -Dehortatiuum -laudanums

Spccîes fermo-^—Vituperariuum nûfuntfeptê j^-Accufatiuum

-Defenfiuum -Exquifitiuum ^-Inrent io is DiTpofitfo

Partes oflFîcffora^ Elocutîo torisfuntquïg* ^ M e m o r f a

^-Pronuncîatfo —Quaftiong AqQuidQsale

/ ^ C a u t * Intentio^T

\V~Duétus v V F i d e i

{ ^Demonftratîufi SertnodnatiaS

3enus -(-Delîberatmfi Concionaje

v ludida le Forenfe

N a t u r a - / •^Multiple*

Page 28: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

f^mundî &ulltj ^-Simple». ^Subti'H

D u d u s W Figurata. Exconfilfo.-i-Obliquo. intemio ^Mixta .* ^-Cômuni

-^Concfl iando. Fidei intenticv-A Docendoargumente.

^-Comraouendo. ^Audf torum

•^Peribna. ^Zlnol t ra J ^.aduerlàrii

Conciliando. - \ /—Honefta

V v t i K

-—Prîci'pali m - Z - P a r t r . ArtificiaK • / r Differéti

V Acceffbrio. 4 - Côtrario

^-Necelïïtatc Inartifîciali-^-Scriptura.

^-Auftoritate. ^Miferiam.Odium.Spem.

Commouendo. - / V_Iram.Metum.înufdîam.

» * ' »

,~ Inucntfo.quç expedfta eft in preéedentibus. ( /--Naturalisor«îinemtenens.

Difpofitio.^ ! ^Artifîcrâîisordinéfecfîdum

Officia -J Elocutio. caufammutans. oraron's ] --Naturalis ^-Diuifione. fûtgn<£ / Méoria.-^—arrificiarqeftï J L l o c i s .

I vjmaginibus ^-Pronunciatiot.

Page 29: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

i^bêtdrice

Elocutto

•-Latine -Fundamentalis-/ Dîcere SîguÏÏs

M?Iane Invwbis:

—Copiolê -Faftigii U Elog Copulatt

V.Qrnatc •-« >Antiqua

-Propria -U VNoua

Sîngula ^-Côftrudfue funt aut ^-Trâflata-/— Conclufiue

^-Figuratiue /-Continua

Copulata-< v . funt aut ^«-Fufâ ..

-Voce. ) !

-Vultu ' Pronunciatio-^-Geftu.

V^Cultu s -Habita.

In legendo Dëmoftherie magna pars demofthenis abeft. Finitimusoratoripoetaeftiuxta fententiâ Ciceronis,SûVi

auté fex gnâpoetarû paifim vulgata fatis apud autbores. -* ^-Difpeafatiua.

Acîualis philofophia-/—Moralis triplexefl*. v V^û j i l i s ;

^—Domini \ Difpenfatiua-f—Mariti In quattendoderuandoîad

fJs-Patris ornando.vfu. , -•<-•" yrrSatrapatica - <

Régis qeft-^-?Giuilis - , ; j triplex. ^rJdibticaVoîàptatis 1

Page 30: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Moralis

&emûdi m i i /"Audentfa /—Arrogâtia

^"For t i tudo-K GrauitasV V-Timiditas LDiflïuIatfo ^Intéperâtia rScutrilitas

^ é p e r a n t i a - / Vrbanîtas~Y V-ïféfibilitas ^Ruitici tas r-Prodigalitas A - P I U S

tiberalftas-< Iuftîtîa ~4 ^ A u a r i t i a x *-Minus

>-Ventolitas pAdula t io MagmfîcentiaJ Amîcitia~Y

^-Modicîtas ^Côten t io y^Vultuofitas JPauor

MagnaniroiV - s Verecûdia. -J tas. ^PufiHàirmtas Ulmpudentia

V, r-Iracfidia r i nu id i a Manfuctudo-< lndjgnatio~"\

S-Secordîa ^Maliuolétîa iV^Affetfus " y-Cupiditas ^-appctît9

V^Habi tus ^ V o l u t a s Varbitriû y^-Rationem Phîlofophi

Ciui'Iis phîa acîuaIi's-4—Irara,milites « prïcipis vi'mp.fcdj ^Cupîditatem tyranni»

f Magiftrat* Exphilofo \ Sacerdotcs phisfecun ] Iudicesq dûrationéV rumfciêtia. fiûc ] infeptédi*

uidifartes

-Probaraappfo -Iudicia -Res. -Hypothecas -Teftamcnta -PolTcltioncs 'Contraâusr

atores

Page 31: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

ScientU --Duce in quo jUAutforitas

p V i r i s J débet efîe ^ L p e r i t i a \ j ^"-Fortuna

Mititù j V^Miîiteqeïé ^ E q u e s fciétia< fâbrituM bellica ) ^pedes cinesÎJxar. côfiftit f ^Oppugnâ ï î im ic i ^ N a u a l i in ^ - A t m i s g b W Jnplio—J

V-Defendim 9 nos v>Capdîri Agri Prïcipia: Aquâ terra c u l t u X - A ï a m qua: eft foi raha K-.Partes /-Capeftris bec VjFines / ^ ' N a t u r a l ' - ^

f Forma i ^Montana •Ffîdi " i ^Specierrt cogni 1 [ ArtifïcialV^ tioibi s V^habens Vjfrutfun»

^ / notât I y*-Macrum gtes j \ Genus Pingue agri* I |) ^-Médiocre cultu > ^ Ojantitas a îugo faku ad céturii

•-Naturalis V T u t e l a - V Agreftis

>-Miliraris y^-Serui,curarores

y-Homines Libcri Copifîces-^.Regfira v t -< /—Naturaliaaîa

neceffaria Mnf t ruméta-Y liaEqui. Facienda.hic >-Vbi loc 9 ^Artificialiaîcut! confideratur - / (r*

Rnaytil i tasvoluptas M^fît«pusfcamfolé&luuâ-

Page 32: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Rirnt

Vflfa tica.

Pecorû Ouium.caprarum. gregalïû V S u u m .

/ -Bouïs .Afiw. rmétoru-Z—Equi <

-Aujaria ^ T u r d / , Galîniç " ' înaqua -^-Cofumba: Anferes

\S-Turtures, Ânates. , NPhafiani Pauones

. ^-Apros • i ^P r rma ' ,_I_Capreas

Lepora*.^ nutriés " \-Leporcs.] n'a.

ecunda >^Apes nutriens-/—Cocleas

V-Glircs.

Archite^ aura eu ius funt duo.

^Fiuuialium, Pifcina -J - -Vb i ^-Marfnorum.

V e /^Confîderat-^-—Quando iw-l -.RetiaXaqueosî tio. v_Reqttirit _£_TeIa

V-.Aucs.Canes ï Lege xenophonté &ei 9 pracepta de venatiôe &bi'ppolytfî.

^-Ichnographia cîrcini & regulç vfus ï piano Difpo -t-Orthogtaphi'aîmagtnatoere<aaopis fufï. iîtîoeft ^-Scenographta partmmadbafim fefpôfus apta rerû * >HE u r iftiua eftvenuftatio opis in ptes. collocatio C-Sîmem'acoméfuratioptiûadbafim Ordinatio eft-^--Decor emédatus tot i 9 operis afpecl:9

mébroçs opis V^DJftributioîcômoda Ioci difpëfatie» cômoda p# * ^Vr i l i t a tem. portionatio. Adoïm.-/-Fjrmitatett i .

\ -Yenuftatem.

Page 33: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

f^betoa'ce ^-Hexapeda-^—VncfoIa

•Dimenfio-/ ^ M i n u t a j ] --5rans

Graphi'ce^/ v*. Noritia -2—Bafis cm 9 funt, ) /—Orizon inrelatiomV

-Finîtfop,organû-v--Radms bus vni 9 ad cui us eft ^HPerpédiculû", alcerum.

Scenicos» Theatrica •/—Gladiatores. îufehaber. r»-Gymnicos.

Agitatores.

{Hypocritç.Comœdi Tragœdi Mimi A-Githarœdi.

Thimelici *J ^-Tïbicines. /--Corda*

Saltatores.Sakatio triplex» -4—Cincinis, ^-Emelia.

{Retiarii Hoplomachi Dimachen Secutbres Mirmilones Orbelç Thraces Aridarii / -Dar i i .

Samnites Probafliôes.Eqftres-e—Velites Laniftç qui erudiunt in his. ^-Laqueariu /—Stadiodromi Pugiles Pancratiaftç

Gyrnmci-^—Dolichodronri Palçftritç Sciomachi ^-Diaulodromi AtrochùriftçXyftici,

"P-Ruffati. Aurati Defultores. Agitatores -X_AIbati Lutei. Aurigç.

Vj'rafini, Purpurei. Bigarii. *~EpimelesFandefter Politeles

Cognariacui 9-/—Artopus Ofpiron Tetrapus fpeciesgracce. ^-Cepuria Trophetes Talafla.Medicinç

(adulatrix. c

Page 34: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Viftui înferufentes. Hamîofç, Ptfcatores Vrinatorcs Cetarii Macellaru. Cupedinarii. SalfamêtannSitonç. Dardarii. ' Caupones. Tabernarii. Hofyitesl Stabularîf. Lanifà<3ores Condimétaru.Obfonatores.. Vinariï. Piftores. Piftinarii. Saginatiu Popi'narfu Boberarif. Cruftularii. iatfariû Pomann Hçrbarîi. Seplafiarii. MedicamétariiV Holitores. Ficitores&fimiks.

Fabrû Tîgnarii. Cçmentaru. Matemriî. Aerarii. Ferrarîî« Plauftrariî. Carpentarii. Vehicularifc Pegmarit. Aurifiées. Inauratorcs. BradtearhV Monctalcs. Argentarii. Vafcalariî* Mufiuarii. Gemmarii. Dokanï. Ffgulu Teftores. Imbricarîi. Carbonaro, Calcariî. Laterarti* Fornacarii. Lapidarii, Lapicidç. Serrarii. Thomatores.Lortcan'1. Fibularii, Vitrcarii. Sulphurarii. Cultrari/. Ahenarii. Caldeatores.

Corporiinferuientcs. Tonfores. Balnearif, Pellicrepf. AIipilu Medîaftini. Mangones. Aliptf,pçdotribç.Ciniflones. Argulariû Coronarii. Cofmetç* Funerarii. IibitînariiY Defignatores.Prçfïcç. Prc^ol^pigmécarii

Lançinferuicntes. Lanariû Sericariû Litones* Braccariï. ; Fullones Textorcs. Netri'ccs. Infe<aores^ Lani'pendfç Carminaror«J?enicularii. Sagarii. Palliones* Interpolatores.Funiculariv Sarcinatorcs* Pctagiariu Flâmeari/. ViolarnV Mammilarii.. Rçtkularin Molochinariû Semfzonarii. Liburariû Plumatif. Poh'mitarii.. Phrygiones. CaligatùV ÇpxdoneSf. Zonariû

Page 35: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

fSbetoa'ce ^-Calcearii. Solcarii.

Sutorcs-t—Crepidarii. Veteramcntarif* Scripturç inferuicntes.

Kotarîi. Scrinearii. Pragmatki. Calcularores. : Exceptores. Scribç. lîbrariiV Bibliopolç. ^ Charculaiii* Capfariî Cômétariéfes.Nomêciatores."

Nauibus inferuientes, Gubcrnatores.Nauarchi'4 Nauckri. Duftores* Rémiges, Epybate. Nauigeri. Namcularii,' Proretç. Veflores. Sentinarii. Naupegi.

Equis&Mulis inferuientes. Stratores. Stabularii Curfores. Ciflarii. Mufiones. Agafones. Proxenetç, Equifones. 1

Reinûmariç&mercibus inferuientes. Nummularii.Argentarii. Colybiftç. Trapezitç. Negociatores.Mercatores. Inftitores, Propoîç.

- Venditioni inferuientes. Prçcones. Seflores. Coatfores. ( YenalitiarùV

^•Agricultura, A-Venatio. IjfNxuigatioi

Ait«.VH.tiîcècharàcç yt i les^-Lanif tcium. 1

lrHFabrica. V^-Architeclura. ^•-Medicina.

^Petauriftç.^ Artifices nugatmii^—Ct'rculatores.

'^>—Funambuli feu Chœnobatç. ^-Neurobatç .

,-Metaphyfica. Speculatiua feu fpeftatîua eft triplex. -^-Mathematfca.

^-Naturalis , c ii

Page 36: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

y - A materia prîaj& eft Phîlofophfa que. oïm fcieci I arû indagarrrx;pnWpîa.axiomataî

Marhe J , /-Magnas-y-pmanét Geometrîa

qres | terfa VMuItas-—-Abfolute arirb.

rat ^«-Re côiun ftas & ratîone abftraâas* ^ V î d e n t u r îneffe ncc infunt.lnanejfjfinitô f Raroinfunt. Monftrurafortuna

N a r u r a V pCaufç--—Effïciens lisécûv ) ^-prîci'pfa-s V.FfnaIi's. caeaq / 1 peife ^-Côcaufç-^—Formai» rcbus W x ï t f - ^ V-Materialis.

^Prïcipu8-Y--Annexa-^-'Locus ^ -Or ta ) \ T e m p u s

^Continua ^-Sépiterna Cœlum

--Simpli'cia-^—Fiuxa Eleméta Ortapn'n | cipiïs x --Imgfeaagcitaîaere

^ C ô p o f i t a - J < ^-In anima mente -

Vaïata< Senfîtiua ^Zoophita

^-Humana» ^•Naturalfs efl: duplex V

duplex J --Harmonica» v-Artificiaré tripkx^—Rîthmica..

>—Metrica-

Page 37: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

f^betoit'ce ^•Menton*

yC-Imaginem. /j^Cogitationem.

Inteïïeftu & ha-^-Memoriam. betfeptermfa* îNOpini'onem. citç^diapafon P*-Rationcra.

^SScientiara. >-Vifum.

MufîcahUK^ Scnfu.habetqraor-^-Audit«ra. manac f t i n ] tacitqjdiapéthc. \\-01faclum.

^ - T a a u m , —Euharmonicum

-Habitir.habet tria ^Z_Diatonicum. facirgjdiateflêron V-Cromaticum.

^ N a t u r a l i . ^ -Mora l i . Diatonicfî in ^MetaphyficeJniïc^ 'ua^^iui l / .côfif t i t fpcclatiuo. ^mathematico ^-Diipéfatiuo.

f Dornus ^Diaftemate M o t u - / côftathar-<

^-Circulorfî itionia. Vsiftemate >—Trigoncv ^-Diatcfleron

Afpeclu -/—Tetragono fït-4—Diapenthc. ^-Dodecatemorio ^—Diapaibn«

{r -Euharm onicum.

Altitudcr^—Diatonicum.

^-Cromaticum.

Latitudo Tropos.

Profunditas lugationes,

c iii

Page 38: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

lis nûcà ' triplex

Itynundi lailU • ^—Sonorum potçflates infînitas.

[ Spatîorura differentias. //"~Harmo i Siftcmacaindolîs initia.

n icaq-< Gênera tria^E.CD. 7.côfy / ToiTOS^nUpudAriftoxenum.

^-derat. ( Commutationesexprçcedétibiis. ^—Modulatio r-Aflumpram.

né criplicê. - v - Mfxtam. ^-Vfualen» '

^-Connumeratis»

Orfé ex-f^—Complicatis, nûeris ^«Sefquaris.

Partes animi

t ce es

, -Vi i î t ,-Saîrationcr Rith*-^ Difcer 4—Auditu i n ^ - C a n t u . mica. ) nitur. V T a â u , ^-Venis .

-/Tempora., L~Pedcs.

Habet partes.v.-JuAgogen. y*.Mntationesl

i v»Ritbmopejan.l V»Metrica.de qua vide inerte verfificandi.

x-AcumenJngenium. Ratioîcufus partes-^-Sokrtia.

feptem diapaibn. ^Confilmm:fapientîa. ^Pmdentia»expcrientia*

Iralcihi'Ii'fasî -^~Aequaninn'tas.ïmpauiditas.. cui9,4.*funt. ^Fcrtimdo,Tolcrantia.

y - Temperantia. Con cupi'fcih'ïiras - / -Conrinent ia . cuftîûVdittcfloœa ^-Verecundîa,,

/

Page 39: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

<.' Woctoxicc ^-Naturalis.quçe(l animai

Arfthmetfca qu* nu->< raerâcôficitc duplex, v^Mathcmaticalfs.

Pariter paMMiii.vi». Pariterimpar. Imparîtcrpar.

Par ^—Abundans . Diminutus Perfedtçvirturis.

/HPrim9eft îcôpofn9.i.M.7, ropa*"\ Secundus eft côpofitus.

^-Per fe côpofit* & fecûdus

Aequalisf Multiplex.

upparticular{ Inçqlis ^—Suppartiens.

Multiplex fug . . _ partfcularîs.

A d < Supfî V.MuIrip!exfup figu\ ciera partiens, rara ^sSolidâ:qu*muj(tiplex.

Adpropprtîonem» ^ D u o b u s terminis»

Adjjportîoné i n - ^ ^Ar i thmet i ca i ^ Tribus termi-^—Geomerria»

ni»quçefttri ^—-Mufica. plcx.

c uu

Page 40: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

-Kemundî Hullt • -Punclamaquo lfneaoriginatar

^Circularisoîmprima.

r

In geome"^ tria confi deratur

^—Iacens

Linea-

Bafis Rathidos

^-côîfîgcs hypotemua

•-Cnoica -Regu X-elicadecjarchiniede* laris ^-Spiralis

Mrregular[ de cj paç marhcmatici Intrïfec9; extrïfèc9

Jy—Egrediens - .Plan 9 Contingent!*

A n g u l 9 - / N-Incidenti* I VR c <a 9 .Acut 9 .obtuf9 Vwfoli'd9 çj ex trib^upiorib 9 âgulis

conftituitur ad minimum . y~Plana.videpoftea V.Figura V SoIida,nimisaltç fpeculationi»

^•excjnilia deraôftrâfmyfteria

I^Circularis Figura plana tri-4—Redilinea plex eft *Hvlixta:qua; relînquitur perfeais

"Peripheria;Diameter:Semicirculus -chorda q eft minor femidiameter:arcus feclo

Circularis -^-Sin 9re<a 9diidiâ chordç ac9duplatçCcircula înqua \^-Sin 9 verPgsferoidiametri fug mediâ chord»

-kardaga acus 1$ graduum

Page 41: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

ifaetonce s Primi ordinîs y-Semel peu.

Egredi-£-SccH vbilaéa - £ - B î s hep. entiu* ^- te rn i egredi'ûf >-Ter nona

f Ifocheles duû çqlaf v-Iateç-i—Scaleno oïm çqlif f ^.Ifoplur 9oïmçqlif

J ^-or togom 9 vm 9

l f C K « Î ^ âguloç âplogoni9 vm 9

/ Cobtufï ^exigoni 9oÎ3acu

» ^Lateçveïâguloçvtfuprà ^-q tuor

^—Sîploc-expte

aiigu.--çcjdîftâti'fî îga

-Exgte^—lellogrâmum r^ïarqliédiftâtifi ^-ûîpêthagono..

^Spherica J/'CalcuIatcria în numeris

Aftrologfanobi -^-Geodcfiaîninftruménri* liflîmaforaniata ^Canonicainhorologiis

1 MSenethliaca^u* eft aftrologia

Page 42: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

-.Conuerfiones cœlorum ( Orfus;obi'riis motus fideram* } Axes poli.cardinesmundî.

Spherfca J côlidef» j \ rat Zonçguï^

una

Medî cina c duplex

Septétri'onaHs Solûicialis Aequinoâ/alis Brunwiîs Auftralis

Circuit mafores.tf.minores, 4 ; Orbes fyndentericineccentndû

Intermêftrua Edita Noua

rnîculans Diuîdua Perttmida Plena

- Na tu r* PhySoIogicôires nararafes /-•«pcatartica primirîa

-Thedorica -< CauiçEthi-^-pegumena anccdés plogicô ^-fynethicaqécôiûda

-Sigm fi f Prçfenriû di fcerniculû mioticô-c Fururorn prœfagium

*~Pra;r critorû memoria.

MfracTica

nferuatiua falubrium Hygnion.

-geroco ! *micô /"-"Vtàum, .Pharma ï-4 Medicamen .ceuricé manum

^irurgicon

Page 43: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

\ IRbctarice Appîicatiojqua: efl fccunda pars.

| | p | | | | S t a p u d ytôruuium lMUbinfrioexêplumdeDt ^«S^'cfocrate architetfo pulchrû Vaîde cupapplicatûw

^ ^ ^ n é n o t a ad hoïem frugiîde inuenrionegenjina;qua fi mater partum edat de nô habeat quo alat.Si'miTe Aedriftip po apud Laertiura quatre de e/us naufragfo. Oratoris eft ex ternpore polîe dicere de quacfiqj re fibi pro«» pofîta.Prîmus aût Gorgias Leontini9de omt re mûdi aufu& eft diflêrere;dixit<âp oratoris materiâ eê totû mûdâ, fcuic ob cloquétiam ftatuaaureaereaa eft Delphis, Ariftoteles aût &quéimitatuseftCiceroadherenniurn diciroratoré ver* raricirca. iii,gnacaufarum.DemôftratiuCi tdelibepatiuur» iudiciale:& ad oîa illa gna cârû hôt fe fubietfa rang mafia. Prçdicata /-Demonftratiuo Relpeftiua Applican? -L- Delibcratiuo Quçfti'oHes rurgenert ^-Iudiciali Quotfunt oratores rot funr gênera dt'cendi.O'c.

ç Inuentio eftrerû q câm jsbabiîé redduntt hïcfyl* \ uï verboru & rerû debem? nobi's côpa rare*

Orato J DiTpofin'oécrdorerd.Ethocêpdpuûoratoris ris qcû-<c Elocutio eft accornmodatio verborum idonea. çpiftru \ MenjorîaquâduofirmantvtArîfto.airîPolîcio menta | fubordine&frequens«ieditatio.

^-Proaûciatio q" incft ildjn naturâ diuerfimode.

|n génère damôftratiuo finis ê Jaus vel vitupifo & vbi de oU bus rébus dicere volumus;& Gorgianâ illâ oratorio feftari patetnobiscâpuslartulmus ï génèredemonftratiuo.Lau& r

Vero 8c vituperatio teib 9 r-ibus côpàrantur i videlicet ex re bus Ant!tv:Corporis;£xtern{s,Nuncergomollius& vfita tms pdkara illa applicareoporret ne feirp illis terminis Vtai tnunoporcetcmcautediiïïiuuiare artificifî i nquoéhaud pajfiimdearrificicv

Page 44: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

3>çmundi Hulli f^Animi é vfus métis;acuties ïgcniumêbriç &ci

\ BdnitasZ--Corporis eft pulchritudo;faniras;mundKies V-Êrrerna diuitiaçjquas g eflentiâ bona dicim*

Quajcunqj funt animi habent potiorem laudationé Se vitu jerationem gomnia ea quç funt corporisaur externa : lau* dantur & vituperantur per refpselu ad res animûvitupera* muser go per contraria bonimi vt funt abufus ingexmtde* formitas Se paupertas quç mala dicimus;g§ nihil adeo mw fumquodnô Iaudari certomodopoflît/&côtrade bono.

Animi eft magnanimitasi& pufillanimitasîaudacîa. Magni - / -Corpo r i s eft proceritas Se craffitudo;véter,S.Thomç< tudo. ^-Externa eft latifundia Se magna imperia poflïdere.

Et poflumus etiâ per illarfi côtraria alique Iaudare vcl vitu perare vt fi quis laude£ corporc paru 9 & corpore robuftior: qui poffidet parufî prçdiû eo côtentus vt Tellus atheum.

^-Animi é côftltiaj vt durate Se vofmet reb^fuate fcdi's Duratîo -/—-Corporis cft vitç longçuitas Se intérim multis |>fuifle

^—Externa eftnobilitas quç eft antiquç diuitiç. Et per illarum côtraria laudamus vel vituperamus fecfîdfî opportunitatem propolîti noftri.vt breuitasvitç in laudem trahi'tur tang mundus nô effet dignus vt hoc homine frue retunfc nouus homo qui nô ex fanguine fuam nobilitatem duxitvtCicero.

/—Animi eft libertas arbirrii.hïc G'cero Iibertas ( eft ptâs viuédi vt velis;& fie dicim 9 q? pupillî \ funt ï ptâte aliena,hïc laus & vitupatio eccïïa j ftici.Si.potuit trâlgredi Se nô eft trâfgreflus.

Poteftas -< Corporis eft cçlibatus ; Se qui agit vitam cçliV ) bem dicitur habere poteftaté corporfî vt côrf | tra ad corinth.7. Mulier non habet poteftaté f corporis fui fed vîr. hic nota coniugium. ^ - Externa eft imperi&vti tynrmidetvt Diony/

fii qui femper imperauit Se regno Se fcholis.

Page 45: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

«ftbecorice ^—Animi é mediocritas q nô facit hoïe? fapef pluf [ g oporret.& fie dîcit Hora.fumite materiâ vfts \ qui feribitis çquam viribus.

Sapiétia -< Corporis é ca q facit hoîem cognofccf illa q fût q dfco* ) corpis,Etficvitupam9narciflum& fui admira gnitio ( ratores

^ - Externa q facit hoîem eé frugi:videlicet vt fecû cxpendat&céfusfuos&quâtû habeat,hacco*> gnitiôe caret pdigus ; & eâ nimis habet auar 9 ,

/«-"Animiédefideriûboniâlegedni volûtas eius Volû-r—Corpiseftlibido.i.corruptusquidâ animi affecl9

tas ^—Externa eft obedientia aut morfgeratio. EtVoluntasiroproprieattribui^corpori feu rébus externis Tn vt ad Raapts ïqt.Habco aliâ Iegéi mébrf meis répugna té legiméti meç;videf hic tetigilTe voluntaté corpi s: Et di<* cim 9 feruûhaberevoluntatem externa eu vult qddns vult

r~Animi eft fortitudo peipua; & inde ali'ç virtures Vir t 9 -< Corpis eft robur vires.fi nota citharcedû robuftû

*>- Externa funt Copiç;C!afles.;exerdtus.

{Animi eft adajquatio rei intelletfç ad intellecld Corpf s eft naturalisa fimplex nô fucata difpoii tio corporum.Moyfes côcefllt mulierib9 fucû. Externa eft operationis cui côtraria é hypocrv fis;vt Matth.z3.Simileseftis fepulcrisdealbatis.

'Animi éjtrâgllitas mltis.huic côtrariç fût ptur* batiôes & furiç.de hac gtta epicurei fuef vJbc apfs Gloria njfa hax eft teftimonium confeientiç nfç.

Gloria^—Corporis eft requies corporis:nô ignaua ; fed lem aflecutus eft mecoenas & aflequuntur milif* tes cmeriti.Côrrarium huic eft faxû fifypheum.

"Externa eft fania qualemliuius aflecutus eft*

Page 46: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Kçmûdi MU Derefpeaiuis in génère Jemôftratiuopfonali verfatur Plu tarchus de vîtis vbi côfert Romanos grçcis. Et eft valde ge n 9 vberrimû ad dfcédum pfertim ad laudandfovbi em con* fertur pulchrû pulchroîfle oftenditar vniî pulchri 9; côparâ" do i'ta res adfnuf cem duplîcatur femp ofo.Sed ramé ne vta mur arte nimfs aperta cauendum eft. Dfa;difcrimen;diftantia:intercapedo;dirceriifculûaterene. Concordia:amicitia Symbolu fimilia vinculum nature Oppofitio côtrarietas;diftantia maximadis extrema Hoc nota vt in comparando viuos & mortuos parcius lau* déni viuétes.Laudatio em licétior î mortuis;q nefcio qd îui diç & fufpitionis habet in viuis fi non modus adhibetur,

{Animiïter hoîes fût jfînitç 6e quot hoîes tôt fen ftexéplû apdSalIuftiû ï catili » de cçfaf de catôe corgis ex harmôia côpofitiôïs:& fie dicim9 fimi Iéchriftû Iacobo;Seueç Neroni. nota nûifmata Externa:&fic dicimus de rébus comparando eas per diuitias iàma gloria nomine.

A noïe Iocus Iaudatiu 9 aut per ïterptationé noîs vt dicim 9

ïacob9,i.fupplâtat or 6e alia plura vt fcis.aut p fimilitudiné Vt Augufti.auxitrép.lfarû cVeccfe vt Auguft 9 romanam.

" Clemétia & feueritas dfa fût nojicôtraria; qa virtutes in ter fe nô côtrariç funt fententia $toicorum.Cefar,Cato»

*~ Animi eft idoles bona vel mala;qualis erat Cato ( nis adhuc puelli:volétis îterfîcere Sylla.& repu. \ liberare;&.S.Io. baptifta q teneris annis aufugit

Prins>V a pâtre in defertum.& plura alia. cipiû ) CorpisîparétesalimétûnutricescVipaeducatfo

/ guis illa fiepius etiam inter externa numeretur ^-~Externarû.& fie dicim9de ïuétorib9artiû 6e flîda

toribs ftudiorû 8e prïcipia boni v d malûaut etil fiquisdiuesvndefumpferint diuitia: «îusprin cipiumautabhîereditateaut induftria ftudio;

Page 47: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

iftetorfce Pùmtts.7.lûfecit caput de inuentoribas arefaat»

*-Animi fût pceptores boni vel mali. Arifto. Aie* l xâdrofuitmediûadtâtasvirtutesaiTequendas. ) Corporis.& fie ingluuies eft mediiî quo deueniÉ

MediôX ad craiïïtudiné.Ieiuniûad gracilitaté, exercitiû ] adagilitatem. / Externum,8c fie dicim 9 pecunias efle mediiî per ^-quod deuenitur ad magiftratus ac honores.

ConfummatilTimâ laudé habet finis exemplo Crçfi Se Sofos* n is . hiftoriâ nota apud Aufoniû de feptem ïàpientibus Sea Extrema dies iudicat de omnibus.PIi,

^ A n i m i an côputatus inter fctôs an defperauerir. Pinis^—Corpis an dignus fepultura:an rota vel laqo piïf.

v_Externor um;an bona ludo amiferit. an genus fi* hem in eo habuerit.vt gctis fuç finis fuit Nero; Tarquintus finis regum Romanorum. Eft genus laudatiuum qâ fimpliciter vni 9rei abfigp refptâu eft adhuc aliud refpe aiuû vbi côfideraf roaius min 9 arqualis tcqîi ordine Se modo;vt difrerétiç côcordia: Se côtrarietatis* Maioritas -^«Animi inter virtutes feientias ingénia* çqualitas-2_Corporis.*interpulchritudiné/robora7vires minoritas V^Externorû ïter diuitiasjnobilitates: fàuores. De quçftionib9;illi termini accomodantur gni iudiciali.Ge nusafitiudiciaIevtCice.aiteftquodpofitô in côtrouerfia &c.Et habet très conftitutiones,Hic nota quid fit conftito. tio apud Ciceronem Se Qujntilianum.

y^Côieauralis cuiap ^ - V t r â v e l a n Côfti-4—Légitima plicaè _X_ Quid eft Se de quo ê cutio v^Iuridiaionalis. qftio.. V-jQuareFinalis. Et alia: qftiones accidentales applicâtur magis ad iudiciale in conftitutione coni&auralu vt faftû eft furtum. Quantum de hofpite craflfo Se fufpecao <j> iuerit g feneftramï Quale de occiib veneno liuor in corde..

Page 48: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

9t*munctt&!lli Vbi videlicetcôfideratur dignitas vfcfnitas âplitndo locf. Qùando confidcratur tépora etates partes annûdies. Q û o ôc eu q" difcurrem9p înftrumétatiuû an ftrro;veneno. Vtru &qdeft ^ B o n î t a t î &omnib9aIiiscû hoc De quo L—Pnncfpîo accommodatrus Quare Applicantur ^—Fini primo ôc principal/ter Quantum }K-Magnicudini rriplici vt fupra Quale l>*-Inftrumenratiuoplôgû ôc latfî Quando ^««-Durationi.de èj vide î terminis Diftû eft in prima parte huius fctentiççj> ab oïbus fubiectis polîunt fumi côfirmationes ôc côfutationes tripliciter vide ïicet au<3entice;fimilitudinarie ôc exemplariter. Et ideo di* cim 9 de côfirmariôib9 ôc côfutatiôib9 prïcipalirerrqa vigor & omne fundamétu & totus fuccus oratiôis côfiftit in illis. A utfentice^ fumûcur igi£ ex deo;angelo:hoîe;vbi citam 9 le* cosjquosaligshorumdixerit;vteftilluddei ypoTt o-eavroji ôc apud Hermetem audiui bonû daimoné dicenté mihi &c. et hominû audoritas legum,imperarorum. Similitudinario poflumus capere ab omnib 9 fubieftfs vt de inftrumétoa nauia lira abarcu ad anima aborgano. Imagi natiuo ab hyrûdinib 9 tépore-veris: ad falfos amioos/de ami citia. Vegetatiuo vt hoïes fifes feminib9 q ceciderût fup peu trâ,Elementatiuo vt terra dicim9nobis oftendere exercitiû gratitudinis.CçIo vt fluftuat aîo velut folis radius in aqua Aeneas,7.0portetafît fiTitudines eé nô difficiles:nô obfcce nas:vt fi dicerem9 Répu.caftratâquia priuata fuitScipione nô aliénas ôc imptinétes fed accômodatas ad noftrû propolî tum;et eft liber de fimilitudinib9 rerû valde vtilis ad hâc ar tem.fc vidi ego côpofitiones poetarû excerptas per Pe, copi num non inutiles huic propofifo. Exéplares fumim9ex his vnde deducim 9 exépla formicç leo nis terrç alicui 9 fcftï.tû prîcipalit fumunÉ exépla a trib 9 illis fubieclis a qb 9 capim 9 authoritates videlicet a deo;âgelo Se

Page 49: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Iftetorfce hdeiôc exépïorû copia fumif ex hiftoriis maxime iàcris. Omnia qux hucufig didta funr de gfonis poflunt fimiliter applicari ad omnes res mûdûad omnia fubieclajmodo 8c ra tione feruatis:dûmodo illud fiât cômode.Et fie laudamus« Canem a fi'delitate. Leonem a magnanimitate. Afinum a ftoliditate. Leporem a timiditate. Elephantem a docilitate, Pfiracum a pulchritudine. Pelicanum a folitudine. Simiam abimitatione. Apes ab vtilitare. Tigrim a pernicitate. IneiTe videf etiâ fenfus floribus qui fequûtur folé.Similiter a rébus corporis poflumus laudare omné rem mûdi fecun dum fuum mode & debito feruato refpeftu, Licet oratorib^in vno loco plures afferre côparatiôes vt eft apd Cice.j.de orato.loc9 lat*. Sed poeris nô licet: & fût qui arguât ï hoc Flaccû q> ni'mias de vna re côparatiôes fecerit* Oïa q hucufçp dicta funt de génère demôftratiuo alio refpe élu finis poflunt applicari ad gen9deliberatiuû & iudiciale. Vulgoplacet arguttiétatio ex tuto.Sapiéti placet tni ex ho

^Sinonyma:vt nô vtamur nifî raro illisÇnefto. [ terminis fed fimilibus vt didtum eft.

SimulatW Inuerfione ordinis & tranfpofitioné vt nô de arsvelp J bonkateinmagnitudiné&ficperordinem.

^—Digreffiôes fifitudinû & exéploç ïfinuat{ nar Lachryma cedri pferuat res a putrefactiôe,hïc lo# (rationf. eus eft apud Perfium.Et cçdro digna locutus. Mufcç moriétes perdût fuauitaté olei côpofîtionis.Fili9 ho norat patré ôc feruus timebit domina fuum.

(Complexû* vt propofitio.oîs fapiés diues.Cô* plexa difeutimus per rationé incôplexorû vi* delicet declarando terminos propofirionis.

,^-Subftâtia vt homo perrus& illa Incôple*-* declarataf funt in prima parte, xû vt* eft ^-AccidensîVt bonitas ruftitia.

d

Page 50: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

Exordifi eft principe orationîs quo animus auditoris para tur ad audîendû ôcfmis exordii eft vt capte£ beniuolétia ad dpcilitatem;& ipfum poftreniû débet cudi în oratione me* ditata.Sed extéporalia exordia fiant ad imitationé Platcw nisj'ndialogisfuis.

Si caufe fuerit honefta tune prçcepto Tullii licet vti vel no Vti exordio:fed poflumtis accfpere ab aliqua auctoritatejat vbi res eft humiltstoportet eo magislaborare ad captandâ beniuoîentiâ ; eo Iuculétius niaiora pollkeri Vt aucupétur animi auditorû ad docilitaté ôc atrentfonem. Dociliras autem côparatur fi fummatfm enuraeraœus Se diuiâimus oratfonem ôc materiam oratîonis.

Narrationes ï hoc génère funt diuerfç ôc fparfç,nâ quedâ font côparatiuç; aliç naturalesalfçprincîpales^liç extrin** fecçî aliç exéplares. Sed omnisnarrario tfic laudatur fi hxc tria habuerit;videlicet fi eft breuis: dilucida;verifimilis. Di uifio î hoc génère dicédi fedato:fi't p enumerationê pari* tiû ofonfs: vel p expofitioné vt late Quïtilian 9 ôc Cicero. Côclufio ilfa débet effteaciores locos ofonis repstere; ôc bre utter fub quodâ epilogo oia reuoeare q prius difta font ita Vt prïcipi'û reuocef ad fï nê; ôc finis ad prîcipiû;& fie é finis* Nihil tamé adeo videf difficile î hoc artificio cj facere exow dium:qm'a nô videi nafci ex terminis artisfBene côcludere

Exordiû fomitur. Veloccafione. • Auditorum vel vni* perfonae excella

. tisdignitatis. Rerum propofitarum fî quadrant, •Perfonç nfç:humiliâdo fe exeufando

adhuc difficilius.

Page 51: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

fàïétio éjcemplarfe Ocrâtes îlle philofophorû prïceps facile 8c pf oîni adolefcétéquédâ ingenua 8c liberali forma pditû iutués cû is quidé tacit 9diutule aftaret;gn ingt lo

querejage vt te videâ o adolefcésî feilicet fup aîo 8c oratiôe magis g fpecie exteriori iudicâdû rat9.Atc£ egdé nucquog» haud àlit céfeo excellétiâ tuâ doâor egregie feu potius oés vos g adeftis;vn9em j> oîb 9 locut 9 eft; vellc aî ïgenioligî mei ex orone piculû facere. Et egdé tâetfi nûc vereor vt expecla tioni vf ç paru fatiffaciâ:tn quia nô eft quo pofTim hoc onus dicédi hôefteauerfarnîeû emvltradefcédicâpû.vtgorgia no more quacûgj de re velletis didlur û fpopôderim:nec mi hi nûc pedé rétro licet referrcgppegaleatû feroduellipcc nitet.Efto igif ç*> mihi excellétiâ tua |>pofuit dûaiôis huius thema:ex média pfcoç ac diale<Sticoç fchola deprôptû; Ac*» cidétia côfeft magnâ pté ï eo qâ gd eft.Et qm nô breuitate dialedtica gn oratorio fyrmatejjpofitioné hâc tractare côté dim 9;primû oîm difpiciam9; iînt ne accidétia; 8c gd finndeï de gd fibi velit hoc qâ gd eft ac poftremo:qûo magnâ parte accidétia ïeo qct gd é côferât.Eé accidétia quodâmô fed nô lîlîter tradût pfii.id qd accidétis puulgata didtio déclarât: gppe accides eft qcî pôt adefle 8c abefle p"ter fubiedti corrui* ptioné. Nimirû igif eé accidétiû a fubiefto depédet ita fane Vt abfqj fubiecto oîo gdé nô fînt ; cui 9 ratio eft ga funt î alio & nô gdé vt pars Jm poffibile eft tn ipa eé abiçp eo ï quo fût cômenfuranf. igi£ fubiedto;&: fubie&i nûerofitate nûeranf. Sic nëpe hec albedo 8c hçc triangularitas funt quaten 9 hoc aut hoc(cui imut) fubieaû pmanenfimukjs cû eo vt ita di xerim adolefcût & fenefeût &îtereunt 8c locû mutât 8c cir cûfcribunf: 8c pegrinanf 8c fedét 8c côplican^ Atq? ad hune quoq? modû fçpe nûero ïuicé cedûtî feilicet calore pulfo fr i gus admittif ; 8c calamitofam paternitaté orbitas excipit; 8c dulce olim coniugiû trifti viduitate mutât*. Iam vero ex fais quse de accidente dicaa funta'd quod quid eft : quid aut

Page 52: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

cuiufmodî fit patere arbitronnon femel em fubiecT:! métio* nem fecim9.cui gfû & vt ita loquar entitatis ratio pprie cô* uenit ï vt quod fua: entitatis robore accidétia fuftinet Se fui citatqîruftétat;quïppeafubftando hauddubiû fubftanttç nomé dedmaû é.Et prïa qdé fubftatia q principale & maxïe fubftaf dicif.Hoc iraq? qâ fubftat ex hîs q ei accidûtpfçpe cô gnofcifcfiquidé fubftâria tntelligibilîs effcaccidét ia fere {en* fibilia;quçfënfib9îteriorib9exterioribuiq?pcipiû£,Vtautfé fus noftri fu nt intellect9 fie ea quoq? q fêfib9 pcipmf; minifte rioqMâadei9cognitionéqcîintelligbile eft quafi manudu* cuntEnimuero vt multiplex é accidétiû varietas fie multi* plex quoqj ad cognitionem ei 9 qd qd eft infinuatkvHac aût accidétia varieraté noué pfii diftinxere capitibus q prîcipia feu pdicamenta appellanf.mirûqjinud eft in tanta jpforfi-yarietatefûmâadhoceé côcordiâ;& afperrimas rurfûitmi citias;nam vt verbi gh dicam9calor Se frigus côueniût qdé maximejnam fub eodé fût génère qualitatisi& maxime quo <$ difcrepant;nam mutuofeexpellunt neq? inuicé côpatiûè Capitaliufq} oîno eft inter accidétia principalia feu extrema; dîflrdunnâ mediajgcj vtrunq? nô pticipât rn atrociter ïuicé nô côfligunr.Omnino vero vt in pliando q<$ efficacj'us eft al> terum vincit atqj expugnat inq? eius locum fuccedir: àt vbi f quo marte pugnatur longius eft certamemfic (âne in iis q ex conrrariis compofita funt affidua eft belligcratiotfic lis iU la Platonica donec mixtum foluatur Se compofitioealabefa életur. Sunt autem hxcqux diximus haâenus vulgoque* q? philofophâtium notoria;& quç fcholarfi omniumCfi qui* dem fentiât)parietes Se tabulata percallent, AtOÎ quidem li betaltius audîre& digmtatibusveftris accommodatius) alia ratione hanc ipfam proportionem pertraclemus. AcciV dentia nunc rraçjp libet appellare omnia qua: extra deum fût 6c quç deus non funt.Solum autem deum id quod quid eft* Atq? ne id noue aut affeftate nimium dicere videamur: de»

ad Moyfem loquentis vnum afteratur verbum.Interroi*

Page 53: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

&wtio evcmplms gauft Moyfes dnnu qui'nam effet & q& habcret nomeh. IHe aûtego ingt fum qui fumific loquerefiliis Ifracl;qui eft mifir me;pptereaq) gd eft bonû hoc eé neceiîe eft.folus aûr de 9 bo n 9:fol 9 igr de 9 eft.g ergo nô fût de 9 haud ïepte hac côfidera* tiôe accîdètia dicem9.Sed boitas creata éilli^cr eatç bonitatj velut vmbra qua:dâ,Nempe i!Ia immenfa eft atçp çterna;hçc autem fi'nibus certis côfcripta;& tpis âguftiis inçlufa. Pôt illa diuina quidern bonitas abfq? mûdana mbfiftere;mûdaua aût abfq? diuina nequag.Atq? harc teftatur Simonides ille nofter cum air. Aperiente temanum tua omnia implebunsi tur bonitate Jam vero cognirio 5c induftria q omnibus qui»» dem rébus aliquaquodammodoineft; his fiquidem clarius illis aût obfcuri9;Sifitercp ardor& ftudiû fui aut rerû frfiû ôc ficôueniêriurmoïa harcfunr excognitioneamoregjdiuino expfla;fed adeo fane loge vt refpe<flu lucis îllius q folé vincit ôVamorisflagrantis tenebracïmeriç&geluglatiale poffût appcllari.Quid dicam de virturejquaxung? ea rtbus ineftni fidiuîafitvirtutefulcitaniôneomnis fragiliseftet caduca* Fallaces vero rerû côdiriones ôc inftabiles vtira loquar ftat9-quisnonvidetnifîquiiciensac volens quocunqjfe vertatft corpis animiçp oculos claudit/O vanas hoîm fpes ; o defide*: ria cçcajg fter tâta tâgj îfigné rerû oîî fragilitaté gfiç ftudét g î his q* dixi accidétib9:firmaméd aligd colîocant;& nô po* tWeo g eft, Aftruit ille çdes marmoreparioî ôc fûroo auro la cunariaobducit.excauataIiusmontes& abditainde eruit metalla.aliusagris atq? hortiscolédis ftudet;& frequét/us-alius cogit armêta:muîto vero magis pleriq? hoïb 9 fub ptâ»»> té fuâ redigendis incûbût ôc nec fuo nec alieno dû id effkiât fenguinipcût.'qjfîgseft animopauloerediorefidera côcé^ piaf aut intelligentias q$ appelant inueftigat.Sed nô eft fta diorû fruclius fi gs ï eo fubfiftingn maius fuerit opacpciû in-, eius g eft cognitionempergereex accidêtiû horû côtempla* tione^nagnamquippepattem conférant in eo quod quidé

m I * r *

Page 54: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

hoc eft ad ei 9 qui qd eft eft cogni tionê, lufenfibilia em'm def Vt ait Paulusad Ro.a crearura mundi per ea q fa<3a funt in telletfu côipiciuntur.-fcilicet domorû arq? turriû pfidia qb? cmitates priuatfm publiceqj firmâtur deutn rcrû oîm ofté^ dunt prafidero efle monftranrqj tutorem : quippe fi quid in his prxfidii eft quç manus fabrefecit h uma na cjro magis in eo qui îpfas hoïm fabricatus eft manus^Refte igftur pro*. pheta ille pftîmographus Nifi inquit dominus çdifïcauerit domum inîvanura laborauerunt. &c. Q2 fi ab iis qua: ar* tifîcib conftant ad naturam magis libet accedere;per omnes gradus oftendemusialiqua eorum qua: nos in ei 9 qui eft co gnitioné adducant fcilicet£ Vt verbi gf a aliqua attingam9,) inexhauftç fontium fcatuxigines indefîciété nos credere mo nent dei bonitaté quç affidua largitione nihil minuftur aut euacuaturceu fontes perpétua aquarum emanatione nô de ficiuntvnêj neq? ikcantur.Terrç vero ipfius Iatitudo feu ampliflïma dixerim potius cceli capacirasâmenfam dei ima ginc reftanfMâ vero perpétua hçc elementorum iuuenta mi nime fenefeentem dei indïcant aeternitatem. Quid innume rçarborumetplantarumvires;vim ne dei omnipotentem approbantiMirum hercle fi medicî ex harum côtemplatio* ne in pofitione diuina; admirationis non rapiuntur « Alia Vero multo luculentius eum qui eft nobis oftendunt:nempe formicç apes fîbri canes milleq? h uius gêneris induftria fibî ingenita creatoris fapientiam qq mura pr*dicare vident Hîc SalomontNunqd non fapientia clamitat in fummis ex celfifqpverticibus^Rurfusalia quoçaffedtibusfuis diuini animi quafdâ exhibent notasjpugnant quippe pro catulis & coniugia fuaparticularia defendunt. Virtutes autem diuh» nas nullum animal tam clare exprimit g hemoâ eo enim iu ftitia/milèricordia /prudentia :ita quidem Vt fi femet homo fèdufo contépletur poflît bonam magnamg? partem cogni* rionis eius qui eft ex fui ipfius côfideratione venari. Nec mi

Page 55: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA

0 îa t ïo ejcemplaris rum; eft em'm ad imaginent & iimiiicudinem dei faâus;fiuc cm inferiora fe fiue femetipm homo rimetur abûde inueniet quibus in eius qui eft cognitionem aliquam iadducatur. jQj fi fufpiciat:& in ea que. fupra fe funt oculorum mentifq? acié dîrigat papç quâto infignius eum qui eft cognofcetJCçIi em narrant gloriâdei.Etcerteveritatîs diuinçhaud vfg alibi tamclara funt g in cœlo documenta vbi ftdteetiâ qua; er«» rones appellantur minime erranfcfed lege certiflïma oriun6 &occiduntJgi£isquimihifacpevocandus ad partes Da* uid pphera ait;Sol cognouîtoccafum fuum.Deniçp fi dareë nobis angelos penitus cognofcere:ibi omi perfpicacitate dei gloriam intueremur.funt em feu fpscula certiflïma nulli ob noxia corruptioni;q diuinitas aflïdua fui côtemplatione ni tidiffïmeexpcIiuit.Sediam quidem diutius acpropofitum fuininaccidétiumferieimmoratusfuraî&multo tamé mi nus g res ipfa poftular.nullus em dicédi finis effet fiquis ve* lit q in rébus funt diuinitatis imagines fingulas perfcqui. Et oïno authore Dionyfio de rébus facr/s pfeétiflïme loque* dumeft.Ergopoftcjaccidétia magnam partem conferre ia eoquod quid eft môftrauim 9; idég; & mathematice tx rheo logice fieriadmonuimus:nunc q in eâdem fenrétiâ ex medi cis arq? iuricôfultis dici poffent confulro omittimus; tû q> ex his qua: dicta funt pleraq? horû trahûtuntum ne ad cle* pfydrâ quod aiunt déclamas nouum ab integro fermonem ordîamur,

Finis.

Subpralo Afcenfîanoad.XIIII Ralendas-Decembris;Anni huius.lV].D.XV.

Page 56: eSxtf.bvh.univ-tours.fr/xtf/data/pdf/B452346101_D1236_2... · 2015. 1. 21. · ^betoiice * Rçmundi Lullî anachorf tç dîui'nitus ilf umînati inrhetoricenlfagoge. 1HESVS MARIA