Economic Projection

สำนกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลงhttp://www.fpo.go.th

THAILAND'S ECONOMIC OUTLOOK 2012 : MARCH

ประมาณการเศรษฐกจไทยป 2555

เดอนมนาคม

THAILAND’S ECONOMIC OUTLOOK 2012

FISCAL POLICY OFFICE

“วเคราะหสถานการณเศรษฐกจไดอยางมคณภาพ แมนย�า และทนตอเหตการณ เพอใหสามารถเสนอแนะนโยบายเศรษฐกจมหภาคไดอยาง

มประสทธภาพ รวมทงสรางความเขาใจทถกตองตอสาธารณชน”

กลยทธ ส�ำนกนโยบำยเศรษฐกจมหภำค : “เสำหลกดำนเศรษฐกจมหภำคอยำงมออำชพ”

เปำประสงค และ ยทธศำสตร ส�ำนกงำนเศรษฐกจกำรคลง

1.ความยงยนทางการคลง(FiscalSustainability) + เสนอแนะนโยบายและมาตรการดานการคลง เพอใหภาคการคลงของประเทศมความแขงแกรงยงยน เปนทนาเชอถอ และเปนหลกของระบบเศรษฐกจไทย

2.การพฒนาความแขงแกรงของระบบการเงนทยงยน(SustainableFinancialSystemDevelopment) + เสนอแนะนโยบายและมาตรการดานการเงน เพอใหภาคการเงนแขงแกรง มประสทธภาพ และเออประโยชนตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ

3.เศรษฐกจและสงคมทยงยน(SustainableEconomicandSocialDevelopment) + เสนอแนะนโยบายและมาตรการดานเศรษฐกจมหภาคและระหวางประเทศเพอใหระบบเศรษฐกจมเสถยรภาพอยางตอเนอง + เสนอแนะนโยบายทเกยวของเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนทางเศรษฐกจของประเทศ + เสนอแนะนโยบายทเกยวของเพอกระจายความมงคง สภมภาคและเศรษฐกจฐานราก + เสนอแนะนโยบายทเกยวของเพอใหประชาชนมรายได และมคณภาพชวตดขน

4.ความมประสทธภาพความทนสมย และความโปรงใสในการท�างาน (Modernization ofManagement andGoodGovernance Promotion) + ด�าเนนการเพอใหเปนองคกรเรยนร เปนทยอมรบดานความสามารถของบคลากร + ด�าเนนการเพอใหการท�างานและการใหบรการโปรงใส มประสทธภาพ และตรวจสอบได โดยใชระบบ IT ลดขนตอนการท�างาน

1 โหลดAppชอ“ebooks.in.th”จากAppStore / AndroidMarket

2 เปดApp“ebooks.in.th”แลวSearchค�าวา“FiscalPolicyOffice”

3 เลอกหนงสอและบทความททานตองการอานเพอเกบไวทตหนงสอ

4 เลอกIcon“Bookshelf”เพออานหนงสอทตองการ(ในครงแรกตองลงทะเบยนกอนใชงาน)

ขนตอนกำรใชงำนผำนอปกรณ iPad iPhone / ระบบปฏบตกำร Android

ชองทำงใหมในกำรตดตำมสถำนกำรณเศรษฐกจ

หนา

1.ประมาณการเศรษฐกจไทย

บทสรปผบรหาร 3

Executive Summary 6

ประมาณการเศรษฐกจไทยป2555(ณเดอนมนาคม2555) 9

1.1 สมมตฐานหลกในการประมาณการเศรษฐกจไทยป2555 10

1.2 ผลการประมาณการเศรษฐกจไทยป2555 27

2. ภาคการคลง:รายงานสรปสถานการณดานการคลงในชวงครงปแรกของปงบประมาณ2555 39

3.บทวเคราะหเศรษฐกจ:MacroeconomicAnalysisBriefings

3.1 MISSIONIMPOSSIBLE:ปฏบตการเปดฟาชะตาน�ามน 47

3.2 ทางออกของวกฤตหนสาธารณะของกรซ:บทเรยนจากฮงการ 56

3.3 ทามกลางปจจยเสยงพลงงาน:ไทยจะกาวตอไปเชนไร 65

3.4 ภาษมลคาเพม:ทางออกของวกฤตหนสาธารณะของญปน? 76

3.5 InflationTargetingของธนาคารกลางสหรฐฯ:ฝนทเปนจรง? 82

3.6 มตใหมโลจสตกสไทย 90

3.7 บทบาทนโยบายการคลงในการด�าเนนนโยบายการปองกนปญหาอทกภย 98

4.ภาคการเงน:รายงานภาวะเศรษฐกจการเงนไทยในไตรมาสท1ป2555 106

5. Thailand’sKeyEconomicIndicators 110

สารบญ

คณะผจดท�า:ส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคส�านกงานเศรษฐกจการคลงกระทรวงการคลงโทรศพท02-273-9020ตอ3257โทรสาร02-298-5602/02-618-3397http://www.fpo.go.th

THAILAND’S ECONOMIC OUTLOOK 2012 : MARCH

FISCAL POLICY OFFICE

ประมาณการเศรษฐกจไทย 3

บทสรปผบรหาร


(ณ เดอนมนาคม 2555)

รายงานประมาณการเศรษฐกจไทยป 2555“เศรษฐกจไทยป 2555 คาดวาจะขยายตวในชวงรอยละ 5.0–6.0 ฟนตวกลบเขาสภาวะปกต

ภายหลงสถานการณอทกภยคลคลายลง”

ส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) ประเมนวา “เศรษฐกจไทยในป 2555 คาดวาจะขยายตวในอตราเรงทรอยละ

5.5 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 5.0–6.0) ปรบเพมขนจากทประมาณการไวเดมเมอเดอนธนวาคม 2554 และ

เปนการฟนตวกลบเขาสภาวะปกตจากปกอนหนาทขยายตวเพยงรอยละ 0.1 ภายหลงสถานการณอทกภยคลคลายลง

โดยคาดวาในป 2555 อปสงคภายในประเทศจะเปนแรงขบเคลอนหลกของเศรษฐกจไทย จากความจ�าเปนในการบรโภค

สนคาเพอทดแทนทรพยสนทเสยหายจากสถานการณอทกภย และการลงทนเพอฟนฟอาคารบานเรอนและเครองมอ

เครองจกรในภาคอตสาหกรรม ประกอบกบนโยบายของภาครฐในการสนบสนนการใชจาย เชน มาตรการปรบเพม

รายไดแรงงานรายวนและเงนเดอนขาราชการ และโครงการจ�าน�าขาวเปลอก อยางไรกตาม ภาคการสงออกคาดวา

จะชะลอลงตามเศรษฐกจโลกทมแนวโนมฟนตวอยางเปราะบาง โดยเฉพาะการแกปญหาหนสาธารณะในกลมประเทศ

สหภาพยโรปทยงไมชดเจน และเศรษฐกจจนทเตบโตชะลอตวลง

ส�าหรบเสถยรภาพเศรษฐกจภายในประเทศในป 2555 คาดวาจะยงคงแขงแกรง โดยคาดวาอตราเงนเฟอทวไป

ในป 2555 จะอยทรอยละ 3.6 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 3.1–4.1) ลดลงจากปกอนหนา ตามราคาน�ามนในตลาดโลก

ทคาดวาจะขยายตวในอตราชะลอลง อนเนองมาจากแรงกดดนดานอปสงคน�ามนในตลาดโลกทชะลอลงตามแนวโนม

การฟนตวของเศรษฐกจโลกทยงคงเปราะบาง ขณะทเสถยรภาพภายนอกประเทศคาดวาจะเรมไดรบปจจยเสยงจาก

ดลบญชเดนสะพดทคาดวาจะขาดดลรอยละ 0.9 ของ GDP (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 0.4–1.4 ของ GDP) ตาม

การเกนดลการคาทมแนวโนมลดลงจากปกอนหนา เนองจากการฟนตวของอปสงคภายในประเทศคาดวาจะสงผลให

มลคาการน�าเขาสนคาขยายตวในอตราเรงทรอยละ 23.3 เมอเทยบกบมลคาการสงออกสนคาทคาดวาจะขยายตว

รอยละ 13.5”

4

f = ประมาณการ โดยส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.)

ตารางสรปสมมตฐานและผลการประมาณการเศรษฐกจป 2555 (ณ เดอนมนาคม 2555)

2555 f

2554 (ณ มนาคม 2555)

เฉลย ชวง

สมมตฐานหลก

สมมตฐานภายนอก

1)อตราการขยายตวเฉลย14ประเทศคคาหลก(รอยละตอป) 4.0 3.8 3.3-4.3

2)ราคาน�ามนดบดไบ(ดอลลารสหรฐตอบารเรล) 105.6 118.0 113.0-123.0

3)ราคาสนคาสงออกในรปดอลลารสหรฐ(รอยละตอป) 5.6 5.2 4.2-6.2

4)ราคาสนคาน�าเขาในรปดอลลารสหรฐ(รอยละตอป) 10.1 5.8 4.8-6.8

สมมตฐานดานนโยบาย

5)อตราแลกเปลยน(บาทตอดอลลารสหรฐ) 30.5 31.0 30.0-32.0

6)อตราดอกเบยนโยบายของไทยณสนป(รอยละตอป) 3.25 3.25 2.75-3.75

7)รายจายภาคสาธารณะตามปงบประมาณ(ลานลานบาท) 2.77 2.95 2.95-2.96

ผลการประมาณการ

1)อตราการขยายตวทางเศรษฐกจ(รอยละตอป) 0.1 5.5 5.0-6.0

2)อตราการขยายตวของการบรโภครวม(รอยละตอป) 1.3 4.5 4.0-5.0

-การบรโภคภาคเอกชน(ณราคาคงท)(รอยละตอป) 1.3 4.5 4.0-5.0

-การบรโภคภาครฐ(ณราคาคงท)(รอยละตอป) 1.4 4.5 4.0-5.0

3)อตราการขยายตวของการลงทนรวม(รอยละตอป) 3.3 11.9 10.9-12.9

-การลงทนภาคเอกชน(ณราคาคงท)(รอยละตอป) 7.3 11.9 10.9-12.9

-การลงทนภาครฐ(ณราคาคงท)(รอยละตอป) -8.7 12.1 11.1-13.1

4)อตราการขยายตวปรมาณสงออกสนคาและบรการ(รอยละตอป) 9.5 8.8 7.8-9.8

5)อตราการขยายตวปรมาณน�าเขาสนคาและบรการ(รอยละตอป) 13.6 13.5 12.5-14.5

6)ดลการคา(พนลานดอลลารสหรฐ) 23.9 7.3 6.3-8.3

-สนคาสงออกในรปดอลลารสหรฐ(รอยละตอป) 16.6 13.5 12.5-14.5

-สนคาน�าเขาในรปดอลลารสหรฐ(รอยละตอป) 24.7 23.3 22.3-24.3

7)ดลบญชเดนสะพด(พนลานดอลลารสหรฐ) 11.9 -3.5 (-5.2)-(-1.5)

-รอยละของGDP 3.4 -0.9 (-1.4)-(-0.4)

8)อตราเงนเฟอทวไป(รอยละตอป) 3.8 3.6 3.1-4.1

อตราเงนเฟอพนฐาน(รอยละตอป) 2.4 2.3 1.8-2.8

9)อตราการวางงาน(รอยละของก�าลงแรงงานรวม) 0.7 0.6 0.5-0.7


1.เศรษฐกจไทยในป2555

1.1 ดานการขยายตวทางเศรษฐกจ

เศรษฐกจไทยในป2555คาดวาจะขยายตวในอตรารอยละ5.5(โดยมชวงคาดการณทรอยละ5.0–6.0)ปรบเพมขนจาก

ทประมาณการไวเดมเมอเดอนธนวาคม2554และเปนการฟนตวกลบเขาสภาวะปกตจากปกอนหนาทขยายตวเพยงรอยละ0.1

ภายหลงสถานการณอทกภยคลคลายลงโดยคาดวาในป2555อปสงคภายในประเทศจะเปนแรงขบเคลอนหลกของเศรษฐกจไทย

โดยเฉพาะการบรโภคภาคเอกชนคาดวาจะขยายตวรอยละ 4.5 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ4.0–5.0) เรงขนจากปกอนหนา

เนองจากความจ�าเปนในการบรโภคสนคาเพอทดแทนทรพยสนทเสยหายจากสถานการณอทกภย ประกอบกบนโยบายของ

ภาครฐในการสนบสนนการใชจาย เชนมาตรการปรบเพมรายไดแรงงานรายวนและเงนเดอนขาราชการและโครงการจ�าน�า

ขาวเปลอก ขณะทการลงทนภาคเอกชนคาดวาจะขยายตวรอยละ 11.9 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 10.9–12.9) เรงขน

ตามความจ�าเปนในการฟนฟอาคารบานเรอนและเครองมอเครองจกรในภาคอตสาหกรรมทไดรบความเสยหายจากสถานการณ

อทกภยประกอบกบคาดวาผประกอบการอตสาหกรรมบางสาขา โดยเฉพาะอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนยานยนตยงคง

ไดรบค�าสงซอทงจากในประเทศและตางประเทศจงมแนวโนมเรงฟนฟเพอกลบมาท�าการผลตอยางตอเนองอยางไรกตาม

ปรมาณการสงออกสนคาและบรการคาดวาจะขยายตวชะลอลงเลกนอยมาอยทรอยละ 13.5ตามเศรษฐกจโลกทมแนวโนม

ฟนตวอยางเปราะบางโดยเฉพาะการแกปญหาหนสาธารณะในกลมประเทศสหภาพยโรปทยงไมชดเจนและเศรษฐกจจนทเตบโต

ชะลอตวลง ส�าหรบการใชจายภาครฐในป 2555 คาดวาการบรโภคภาครฐจะขยายตวรอยละ 4.5 เรงขนจากปกอนหนา

ตามการเบกจายงบประมาณประจ�าปของรฐบาลในป 2555 ทคาดวาจะเปนไปอยางตอเนองขณะทการลงทนภาครฐคาดวา

จะขยายตวในอตราเรงทรอยละ12.1 โดยไดรบแรงสนบสนนจากแผนการกเงนจากพระราชก�าหนดกเงนเพอบรหารจดการน�า

วงเงน3.5แสนลานบาททจะเรมเบกจายไดตงแตชวงกลางป2555

1.2 ดานเสถยรภาพเศรษฐกจ

เสถยรภาพเศรษฐกจภายในประเทศในดานอตราเงนเฟอทวไปในป2555คาดวาจะอยทรอยละ3.6ตอป(ชวงคาดการณ

ทรอยละ3.1–4.1)ชะลอลงเลกนอยจากป2554อนเปนผลจากความเปราะบางของการฟนตวทางเศรษฐกจของประเทศคคาของ

ไทยโดยเฉพาะเศรษฐกจกลมประเทศทพฒนาแลวทคาดวาจะสงผลใหอปสงคน�ามนในตลาดโลกชะลอลงประกอบกบแนวโนม

การชะลอตวของราคาสนคาโภคภณฑในตลาดโลกสวนอตราการวางงานคาดวาจะยงคงอยในระดบต�าทรอยละ0.6ของก�าลง

แรงงานรวม(โดยมชวงคาดการณทรอยละ0.5–0.7ของก�าลงแรงงานรวม)ในดานเสถยรภาพภายนอกประเทศคาดวาดลบญช

เดนสะพดจะขาดดลท3.5พนลานเหรยญสหรฐหรอคดเปนรอยละ0.9ของGDP(โดยมชวงคาดการณทรอยละ1.4-0.4ของ

GDP) เนองจากดลการคาทคาดวาจะเกนดลลดลงมาอยท 7.3พนลานเหรยญสหรฐ (โดยมชวงคาดการณท 6.3–8.3พนลาน

เหรยญสหรฐ) ตามมลคาสนคาน�าเขาทคาดวาจะขยายตวในอตราเรงกวามลคาสนคาสงออก โดยคาดวามลคาน�าเขาสนคา

ในป 2555จะขยายตวรอยละ23.3 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 22.3–24.3) ขณะทมลคาสงออกสนคาคาดวาจะขยายตว

รอยละ13.5(โดยมชวงคาดการณทรอยละ12.5–14.5)

6

Executive SummaryThailand’s Economic Projection for 2012

(As of March 2012)

Thailand’s Economic Outlook Projection 2012The Thai economy is likely to grow at 5.5 percent in 2012, return its potential

after the flooding crisis has eased up.

The Fiscal Policy Office (FPO), Ministry of Finance, forecasted that Thai economy in 2012 is likely to grow

at an accelerate pace at an annualized rate of 5.5 percent (or within a range of 5.0-6.0 percent), higher than the

previous projection, and recover from last year flood-hit sluggish growth of 0.1 percent. Domestic demand will be

the main driver for this year economic growth as consumption spending as well as private investment to restore

productions from flood damaged industrial estates will be recovered, Moreover, stimulus measures, in particular,

the higher minimum wage policy for low-income workers and government officials, and the rice mortgage scheme

are going to support domestic demand to return to its potential trend. Meanwhile, external demand is anticipated to

grow at a slower pace due to the global economic slowdown, especially from the European sovereign debt crisis

and concerns of the Chinese economic slowdown.

With regard to internal stability, headline inflation in 2012 is anticipated to be at 3.6 percent (or within a

range of 3.1-4.1 percent), lower than previous year, due to slower growth of oil price amidst fragile global recovery.

Whereas, the external stability would be pressured by an estimated current account deficit of 0.9 percent of GDP

(within the range of 0.4-1.4 percent of GDP) as the trade balance is projected to record a smaller surplus. This is

partially explained by accelerated import growth of 23.3 percent due to a recovery in domestic demand. However,

the total export value is likely to grow by 13.5 percent.


Major Assumptions and Economic Projections of 2012 (As of March 2012)

f = forecast by Fiscal Policy Office, Ministry of Finance, Thailand

2012 f

2011 (As of Mar 2012)

Average Range

Major Assumptions

Exogenous Variables

1)AverageEconomicGrowthRateofMajorTradingPartners 4.0 3.8 3.3-4.3

(%y-o-y)

2)DubaiCrudeOilPrice(USDperBarrel) 105.6 118.0 113.0-123.0

3)ExportpriceinUSDDollars(%y-o-y) 5.6 5.2 4.2-6.2

4)ImportpriceinUSDDollars(%y-o-y) 10.1 5.8 4.8-6.8

Policy Variables

5)ExchangeRate(BahtperUSDDollars) 30.5 31.0 30.0-32.0

6)RepurchaseRate(PolicyRate)atyear-end(%y-o-y) 3.25 3.25 2.75-3.75

7)Fiscal-YearPubicExpenditure(TrillionBaht) 2.77 2.95 2.95-2.96

Projections

1)EconomicGrowthRate(%y-o-y) 0.1 5.5 5.0-6.0

2)RealConsumptionGrowth(%y-o-y) 1.3 4.5 4.0-5.0

-RealPrivateConsumption 1.3 4.5 4.0-5.0

-RealPublicConsumption 1.4 4.5 4.0-5.0

3)RealInvestmentGrowth(%y-o-y) 3.3 11.9 10.9-12.9

-RealPrivateInvestment 7.3 11.9 10.9-12.9

-RealPublicInvestment -8.7 12.1 11.1-13.1

4)ExportVolumeofGoodsandServices(%y-o-y) 9.5 8.8 7.8-9.8

5)ImportVolumeofGoodsandServices(%y-o-y) 13.6 13.5 12.5-14.5

6)TradeBalance(USDbillion) 23.9 7.3 6.3-8.3

-ExportValueofGoodsinUSDDollars(%y-o-y) 16.6 13.5 12.5-14.5

-ImportValueofGoodsinUSDDollars(%y-o-y) 24.7 23.3 22.3-24.3

7)CurrentAccount(USDbillion) 11.9 -3.5 (-5.2)-(-1.5)

-PercentageofGDP 3.4 -0.9 (-1.4)-(-0.4)

8)HeadlineInflation(%y-o-y) 3.8 3.6 3.1-4.1

CoreInflation(%y-o-y) 2.4 2.3 1.8-2.8

9)Unemploymentrate(%oftotallaborforce) 0.7 0.6 0.5-0.7

8

1.Thailand’sEconomicProjectionsfor2012

1.1 Economic Growth

TheThaieconomyin2012isforecastedtoaccelerateatanannualizedrateof5.5percent(orwithinarange

of5.0–6.0percent),higherthanthepreviousprojectiononDecember2011,andbebacktonormalcomparedtoits

growthof0.1percentin2011.Thisisexpectedtobedrivenmainlybydomesticdemand.Privateconsumptionis

projectedtogrowat4.5percent(orwithinarangeof4.0-5.0percent)asanecessityofconsumption,coupledwith

governmentpoliciesthatstimulatedomesticspendingsuchastheminimumwagepolicyforlaborersandgovernment

officialsandthericescheme.Ontheotherhand,privateinvestmentisestimatedtogrowat11.9percentperyear(or

withinarangeof10.9-12.9percent),supportedbythenecessitytorebuiltandrepairtheflood-damagedconstruction

andequipmentinthemanufacturingsector.Moreover,theneedformanufacturers,especiallyinautomotivesector,

toquicklyrecoverinresponsetothecontinuousdemandfrombothforeignanddomesticpartners,wouldtemper

theprivateinvestmentevenhigher.However,theglobaleconomicslowdownespeciallyfromtheunsettledEuropean

sovereigndebtcrisisandconcernsofaChineseslowdownhasworsenedexportsvalueofgoodsandservicestogrow

at13.5percent.Withrespecttopublicspendingin2012,publicconsumptionislikelytogrowat4.5percent(orwithin

arangeof4.0–5.0percent),withthecontinuationofthebudgetarydisbursementplanin2012,whileaccelerationof

publicinvestmentisprojectedtogrowat12.1percent(orwithinarangeof11.1–13.1percent),supportedbywater

resourcemanagementplan(350billionbaht)whichwillbeginitsdisbursementbythemid-yearof2012.

1.2 Economic Stability

For internalstability,headline inflation in2012 is likely torise to3.6percent(orwithinarangeof3.1–4.1

percent),lowerthanthatofthepreviousyearduetothefragilerecoveryofdevelopedcountrieswhichcouldleadto

aslowdowninglobaloildemandandcommodityprices.Unemploymentisexpectedtoholditscurrentlowlevelof

0.6percentofthetotallaborforce(orwithinarangeof0.5–0.7percent).Onexternalstability,thecurrentaccount

in2012isprojectedtorecordadeficitofUSD3.5billion,accountingfor0.9percentofGDP(orwithinarangeof

(1.4)–(0.4)percentofGDP)astheestimatedtradebalancesurplusdropstoUSD7.3billion(orwithinarangeof

USD6.3-8.3billion),partiallyexplainedbyacceleratedimportgrowthwhichisexpectedtoincreaseto23.3percent

peryear(orwithinarangeof22.3-24.3percent).However,exportvalueislikelytogrowby13.5percent(orwithin

arangeof12.5–14.5percent).



(ณ เดอนมนาคม 2555)

❍ ปรบฐานขอมลอตราการขยายตวทางเศรษฐกจในไตรมาสท 4 และทงป 2554 ทขยายตวรอยละ -9.0 และรอยละ

0.1 ตามล�าดบ ตามทส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) แถลงเมอวนท 20 กมภาพนธ

2555 ประกอบการประมาณการ

❍ เครองชภาวะเศรษฐกจมหภาคในชวงไตรมาสท 1 ป 2555 บงชวา ภาคเศรษฐกจจรงโดยรวมสงสญญาณ

ฟนตวขนอยางชดเจน หลงประสบปญหาน�าทวมในชวงปลายป 2554 โดยภาคบรการขยายตวตอเนอง สะทอนจากจ�านวน

นกทองเทยวทขยายตวรอยละ 7.1 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ส�าหรบดานการผลต ภาคอตสาหกรรมมการหดตวในอตรา

ชะลอลงมากทรอยละ -9.4 ในชวง 2 เดอนแรกป 2555 จากไตรมาสท 4 ป 2554 ทหดตวในระดบสงทรอยละ -34.4 เนองจาก

สถานการณการผลตทเรมกลบเขาสภาวะปกต หลงจากไดรบผลกระทบน�าทวมในชวงปลายป 2554 ในขณะทภาคการเกษตร

มแนวโนมขยายตวในเกณฑด ตามราคาสนคาเกษตรทเรมปรบตวสงขน สวนดานการใชจายพบวา เครองชการบรโภคและลงทน

สงสญญาณขยายตวอยางตอเนองจากปกอนหนา ตามความจ�าเปนในการบรโภคสนคาเพอทดแทนทรพยสนทเสยหายจาก

สถานการณอทกภย และการลงทนเพอฟนฟอาคารบานเรอนและเครองมอเครองจกรในภาคอตสาหกรรม ประกอบกบนโยบาย

ของภาครฐในการสนบสนนการใชจาย อาท มาตรการปรบเพมรายไดแรงงานรายวนและเงนเดอนขาราชการ ส�าหรบการสงออก

สนคาและบรการคาดวาจะชะลอลงตามเศรษฐกจโลกทยงมแนวโนมออนแอ จากปญหาหนสาธารณะในกลมประเทศสหภาพยโรป

ทยงรนแรง และแนวโนมการเจรญเตบโตของเศรษฐกจจนทเรมชะลอตวลง โดยในชวง 2 เดอนแรกป 2555 การสงออกสนคาหดตว

รอยละ -2.4 ตามการลดลงของสนคาอตสาหกรรมส�าคญ โดยเฉพาะสนคาอเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา และยานยนต เปนตน

ในขณะทการน�าเขาสนคาขยายตวเลกนอยทรอยละ 1.9 ท�าใหคาดวาการเกนดลการคามแนวโนมลดลงจากปกอน

❍ การเปลยนแปลงสมมตฐานทส�าคญ ไดแก (1) อตราการขยายตวของ 14 ประเทศคคาซงถงแมวาอตรา

การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของหลายประเทศไดผานภาวะวกฤตมาแลวและมสญญาณฟนตว แตในอกหลายประเทศยงคง

มสญญาณการฟนตวทเปราะบางและไมแนนอน โดยเฉพาะปญหาหนสาธารณะในกลมประเทศสหภาพยโรปทยงรนแรง

ประกอบกบการเตบโตของเศรษฐกจจนทสงสญญาณชะลอลง ท�าให สศค.ปรบประมาณการอตราการขยายตวของ 14 ประเทศคคาในป

2555 มาอยทรอยละ 3.8 (2) ก�าหนดสมมตฐานราคาน�ามนดบดไบ ในป 2555 ใหอยท 118.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล ตามสถานการณ

ราคาน�ามนดบในตลาดโลกทมการปรบตวอยในระดบสง จากความกงวลของความเสยงเศรษฐกจโลกฝงตะวนตกทอาจเขาส

ภาวะถดถอยอกครง และความตงเครยดระหวางอหรานและชาตตะวนตก (3) ปรบสมมตฐานราคาสงออกในป 2555 ใหขยายตว

ทรอยละ 5.2 และการน�าเขาในป 2555 ใหอยทรอยละ 5.8 (4) ปรบสมมตฐานอตราแลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐในป 2555

ใหอยท 31.0 บาทตอดอลลารสหรฐ ตามการขาดดลบญชเดนสะพดทมแนวโนมสงขน ประกอบกบการฟนตวของเศรษฐกจ

สหรฐอเมรกาทสงผลตอการแขงคาของคาเงนดอลลารสหรฐ (5) ก�าหนดสมมตฐานอตราดอกเบยนโยบายในป 2555 ใหอยท

รอยละ 3.25 ตอป (ชวงคาดการณรอยละ 2.75–3.75) โดยมสาเหตหลกมาจากเศรษฐกจไทยไดรบผลกระทบจากวกฤตอทกภย

รนแรง จ�าเปนตองใชเวลาในการฟนตวระยะหนง และ (6) รายจายภาคสาธารณะในปงบประมาณ 2555 อยในชวง 2.95–2.96

ลานบาท หรอขยายตวในชวงรอยละ 6.6–7.0 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน และรายจายภาคสาธารณะในปงบประมาณ

2556 คาดวาจะอยท 3.19 ลานบาท หรอขยายตวทรอยละ 7.9

โดยมรายละเอยดสมมตฐานและผลการประมาณการ ดงน

ส�ำนกงำนเศรษฐกจกำรคลง (สศค.) คำดกำรณเศรษฐกจไทยในป 2555 วำจะขยำยตวทรอยละ 5.5 โดยม

ชวงคำดกำรณทรอยละ 5.0-6.0 เรงขนจากป 2554 ทขยายตวเลกนอยทรอยละ 0.1 โดยมการปรบปรงขอมลและสมมตฐาน

ทส�าคญ ดงน

10

14 ประเทศคคำ (78.7%) -0.2 6.3 4.0 4.9 3.7 4.0 3.6 3.8

1. จน (12.0%) 9.2 10.4 9.2 9.7 9.5 9.1 8.9 8.0

2. ญปน (10.5%) -6.3 4.0 -0.7 -0.3 -1.7 -0.5 -0.6 2.0

3. สหรฐอเมรกำ (9.6%) -2.4 3.0 1.7 2.2 1.6 1.5 1.6 2.2

4. สหภำพยโรป (9.4%) -4.1 1.7 1.5 2.4 1.6 1.3 0.7 -0.9

5. ฮองกง (7.2%) -2.7 6.8 5.0 7.6 5.3 4.3 3.0 4.0

6. มำเลเซย (5.4%) -1.7 7.2 5.1 5.2 4.3 5.8 5.2 5.0

7. สงคโปร (5.0%) -0.8 14.5 4.9 9.1 1.2 6.0 3.6 2.9

8. อนโดนเซย (4.4%) 4.5 6.1 6.5 6.4 6.5 6.5 6.5 6.2

9. ออสเตรเลย (4.0%) 1.3 2.6 2.2 1.3 2.4 2.4 2.5 3.4

10. เวยดนำม (3.1%) 5.3 6.8 5.9 5.4 5.7 6.1 6.1 6.3

11. อนเดย (2.3%) 7.0 8.8 7.1 7.8 7.7 6.9 6.1 7.0

12. ฟลปปนส (2.0%) 1.1 7.6 3.7 4.6 3.1 3.6 3.7 4.4

13. เกำหลใต (1.8%) 0.2 6.2 3.6 4.2 3.4 3.5 3.4 3.3

14. ไตหวน (1.7%) -1.9 10.8 4.0 6.6 4.5 3.4 1.9 3.8

1.1 เศรษฐกจจน (ตลำดสงออกใหญอนดบ 1 ของไทย : สดสวนกำรสงออกรอยละ 12.0 ของมลคำสงออกสนคำ

รวมป 2554 จำกรอยละ 11.0 ป 2553)

➥ เศรษฐกจของจนในป 2554 ขยำยตวรอยละ 9.3 ชะลอลงจากปกอน อนเนองมาจากการชะลอตวของอปสงค

ประเทศคคาตอสนคาสงออกของจน โดยเฉพาะสหภาพยโรปซงเปนคคาอนดบ 2 ของจน การลงทนภาคเอกชนยงคงเปนปจจย

ส�าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ ดานเสถยรภาพเศรษฐกจพบวา เงนเฟอทวไปในป 2554 โดยเฉลยอยทรอยละ 5.4

ปรบเพมขนจากปกอน เปนผลมาจากราคาอาหารปรงส�าเรจและราคาอสงหารมทรพยทปรบเพมขนเปนส�าคญ

สมมตฐานหลกในการประมาณการเศรษฐกจไทย

ป 2555

1.อตราการขยายตวทางเศรษฐกจของ14ประเทศคคาหลกของไทย

“สศค.คาดวาในป 2555 เศรษฐกจคคาหลกของไทย 14 ประเทศจะขยายตวรอยละ 3.8 ชะลอลงจากป 2554

ทขยายตวทรอยละ 4.0 เนองจากวกฤตหนสาธารณะในสหภาพยโรปทไดกระทบตอภาคเศรษฐกจจรง ภาคการเงน

และอปสงคโดยรวมของโลก เศรษฐกจสหรฐอเมรกาทมสญญาณการฟนตวทชดเจนขนแตยงคงเปนไปอยางคอยเปน

คอยไป และการฟนตวของเศรษฐกจญปนจากภยธรรมชาตสนามและปญหาอทกภยในไทย ประกอบกบเศรษฐกจ

ในภมภาคเอเชยทมแนวโนมชะลอตวลง อนมสาเหตส�าคญมาจากเศรษฐกจของจนทคาดวาจะขยายตวในอตราชะลอลง

จากการปรบโครงสรางภายในประเทศ”

ตำรำงท 1 อตรำกำรขยำยตวเฉลยของเศรษฐกจคคำหลกของไทย 14 ประเทศ (รอยละ)

ทมา : รวบรวมและประมาณการโดย สศค.

Q1 Q2 Q3 Q4

ทงป2555 f

ประเทศคคำหลกเรยงตำมสดสวนมลคำสงออกป 2554 2552 2553 2554

2554


➥ ในชวง 2 เดอนแรกของไตรมำสท 1 ป 2555 (เดอนมกรำคม–กมภำพนธ 2555) เศรษฐกจจนมสญญำณ

กำรขยำยตวทชะลอลงเลกนอยจำกไตรมำสกอน จำกอปสงคภำยนอกประเทศทชะลอตว โดยยอดคาปลกของจน

ในเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 ขยายตวชะลอลงจากไตรมาสท 4 ป 2554 โดยขยายตวเฉลยอยทรอยละ 14.7 เมอเทยบกบ

ชวงเดยวกนของปกอน ขณะทดชนผจดการฝายจดซอของจนจดท�าโดย HSBC ในไตรมาสแรก ป 2555 ลดลงจากไตรมาสกอน

โดยเฉลยอยทระดบ 48.8 สะทอนภาคอตสาหกรรมทยงคงหดตว ในดานภาคการคาระหวางประเทศ ชวาอปสงคภายนอกประเทศ

มสญญาณการขยายตวทชะลอลงจากไตรมาสกอน โดยมลคาการสงออกและการน�าเขา (ในรปดอลลารสหรฐ) ในชวง 2 เดอน

แรกของไตรมาสน ขยายตวชะลอลงอยทรอยละ 6.8 และรอยละ 8.2 จากชวงเดยวกนของปกอน ตามล�าดบ

ดานเสถยรภาพเศรษฐกจพบวา ในเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 เงนเฟอทวไปอยทระดบเฉลยรอยละ 3.9

ลดลงจากไตรมาสท 4 ของป 2554 ทระดบเฉลยทรอยละ 4.6 สะทอนความเสยงดานเงนเฟอภายในประเทศทปรบตวลดลง

อยางตอเนอง ท�าใหรฐบาลสามารถด�าเนนนโยบายการเงนเพอกระตนเศรษฐกจได

➥ ในป 2555 คำดวำเศรษฐกจจนจะขยำยตวทรอยละ 8.0 หรอในชวงคำดกำรณทรอยละ 7.5–8.5 ชะลอลง

จำกปกอนหนำทคำดวำจะขยำยตวทรอยละ 9.3 จากทางการจนปรบอตราการขยายตวทางเศรษฐกจเปาหมายเปน

รอยละ 7.5 จากรอยละ 8.0 ในป 2554 เพอปรบโครงสรางเศรษฐกจโดยลดขนาดภาคการสงออกอนเปนสาเหตในการพงพา

อปสงคจากตางประเทศ และใหความส�าคญตอภาคอปสงคภายในประเทศทงการบรโภคและการลงทนทดแทน การปรบเปาหมาย

ดงกลาวจะเปนปจจยตอการชะลอตวทางเศรษฐกจของประเทศในปน นอกจากน คาดวาในป 2555 เศรษฐกจจนจะยงคงเผชญกบ

ปจจยเสยง จาก (1) การชะลอตวของเศรษฐกจของประเทศคคาหลกของจน โดยเฉพาะสหภาพยโรป ซงจะสงผลกระทบตอ

ภาคการสงออกของจนไปยงประเทศดงกลาว และ (2) ภาวะเงนเฟอจากราคาน�ามนทปรบสงขนอยางตอเนอง

1.2 เศรษฐกจญปน (ตลำดสงออกใหญอนดบ 2 ของไทย : สดสวนกำรสงออกรอยละ 10.5 ของมลคำสงออก

สนคำรวมในป 2554)

➥ ในไตรมำสท 4 ของป 2554 เศรษฐกจญปนหดตวลงจำกชวงเดยวกนของปกอน จากการหดตวลงของ

การสงออกและการบรโภคภาคเอกชนเปนส�าคญ เมอปรบผลทางฤดกาลแลว เศรษฐกจญปนหดตวลงรอยละ -0.2 เมอเทยบกบ

ไตรมาสกอนหนา (%qoq_sa) นบเปนการกลบมาหดตวอกครง หลงจากเศรษฐกจญปนเรมฟนตวจากวกฤตแผนดนไหวและ

สนาม เนองจากปญหาดานหวงโซอปทานจากวกฤตอทกภยในประเทศไทย

ดานเสถยรภาพเศรษฐกจพบวา อตราการวางงานในไตรมาสท 4 ของปอยทระดบเฉลยทรอยละ 4.7 ของ

ก�าลงแรงงานรวม ซงใกลเคยงกบคาเฉลยทงป 2554 ทรอยละ 4.6 ของก�าลงแรงงานรวม ขณะทอตราเงนเฟอทวไปในไตรมาสท 4

ป 2554 อยทรอยละ -0.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ซงหดตวลงในไตรมาสกอนหนาทขยายตวรอยละ 0.1 ทงน

ธนาคารกลางญปนยงคงอตราดอกเบยนโยบายในระดบต�าตดตอกนเปนปท 4 ทรอยละ 0.0-0.1 จากแรงกดดนดานเงนเฟอ

ทอยในระดบต�า และเพอสนบสนนการลงทนและการจางงานภายในประเทศ

ทมา : CEIC รวบรวมโดย สศค.

ภำพท 1 อตรำกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจของจน (รอยละ)

12

➥ ในชวง 2 เดอนแรกของไตรมำสท 1 ป 2555 (เดอนมกรำคม–กมภำพนธ 2555) เศรษฐกจญปนยงอยในชวง

ฟนตวจำกกำรคลคลำยของวกฤตอทกภยในประเทศไทยทสงผลตอหวงโซอปทำนภำยในประเทศ พจารณาจากดชน

ผจดการฝายจดซอภาคอตสาหกรรม ในเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 ปรบตวสงโดยเฉลยทระดบ 50.6 บงชวาภาคการผลต

เรมกลบมาขยายตวอกครง ทางดานอปสงคภายในประเทศเรมกลบมาฟนตว จากยอดคาปลกในเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555

ขยายตวเฉลยรอยละ 2.7 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน อยางไรกตาม อปสงคภายนอกประเทศนนยงคงหดตวจากมลคา

การสงออกในเดอนมกราคม-กมภาพนธ 2555 หดตวโดยเฉลยทรอยละ -6.0 จากชวงเดยวกนของปกอน ลดลงเลกนอยจาก

ไตรมาสท 4 ปกอนหนาทหดตวรอยละ -5.5 จากชวงเดยวกนของปกอน เนองจากเศรษฐกจโลกชะลอตวลงประกอบกบเงนเยน

แขงคาขน

➥ ในป 2555 คำดวำเศรษฐกจญปนจะขยำยตวทรอยละ 2.0 หรอในชวงคำดกำรณทรอยละ 1.5–2.5 ฟนตว

จำกปกอนทคำดวำจะหดตวทรอยละ -0.6 สวนหนงจำกฐำนกำรค�ำนวณทต�ำในปกอน ประกอบกบมาตรการฟนฟเศรษฐกจ

ของภาครฐโดยเฉพาะการฟนฟทางดานสาธารณปโภคกอใหเกดการลงทนเพมขน ทงการลงทนโดยภาครฐและภาคเอกชน

อยางไรกตาม ในป 2555 นคาดวายงคงเผชญกบปจจยเสยง จาก (1) สถานการณเงนเยนทผนผวน และ (2) การชะลอตว

ทางเศรษฐกจของประเทศคคาหลกอยางสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา ทอยในชวงเศรษฐกจชะลอตวจากการเกดวกฤต

การเงนโลก

1.3 เศรษฐกจสหรฐอเมรกำ (ตลำดสงออกใหญอนดบ 3 ของไทย : สดสวนกำรสงออกรอยละ 9.6 ของมลคำ

สงออกสนคำรวมในป 2554)

➥ เศรษฐกจสหรฐอเมรกำ ในป 2554 ขยำยตวรอยละ 1.7 จำกอปสงคในประเทศเปนส�ำคญ โดยการ

บรโภคภาคเอกชนขยายตวตอเนองทรอยละ 2.2 เรงขนเลกนอยจากป 2553 ทขยายตวรอยละ 2.0 ในขณะทการลงทนภาคเอกชน

ขยายตวตอเนองทรอยละ 4.7 ชะลอลงจากปกอนทขยายตวสงถงรอยละ 17.9 ดานเสถยรภาพเศรษฐกจพบวา ในป 2554

อตราการวางงานของสหรฐอเมรกาปรบตวลดลงตอเนอง ถงแมจะยงคงอยในระดบรอยละ 8.5 ของก�าลงแรงงานรวม ซงสงกวา

ระดบกอนวกฤตเศรษฐกจทประมาณรอยละ 5.0 ขณะทเงนเฟอทวไปเฉลยอยทรอยละ 3.2 เพมขนจากป 2553 ทอยทรอยละ 1.6


ภำพท 2 แหลงทมำและอตรำกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจ (รอยละ)


➥ ในชวง 2 เดอนแรกของไตรมำสท 1 ป 2555 (เดอนมกรำคม–กมภำพนธ 2555) อปสงคในประเทศของ

สหรฐอเมรกำมสญญำณกำรฟนตวทชดเจนขน โดยเฉพำะในภำคกำรจำงงำน โดยการจางงานนอกภาคเกษตรสหรฐอเมรกา

เดอนมกราคม-กมภาพนธ 2555 เพมขนจากชวงสนป 2554 ถง 511,000 ต�าแหนง และอตราการวางงานลดลงเลกนอยมาอยท

ระดบรอยละ 8.3 ของก�าลงแรงงานรวม โดยมแรงงานกลบเขาสตลาดแรงงานมากขน เปนสญญาณบวกวาผบรโภคเรมม

ความเชอมนในสภาพเศรษฐกจ อกทงยอดคาปลกของสหรฐอเมรกาในชวงเดอนมกราคม-กมภาพนธ 2555 ขยายตวรอยละ

8.2 จากชวงเดยวกนของปกอน เรงขนจากป 2554 ทขยายตวทรอยละ 7.7 ขณะทยอดจ�าหนายรถยนตในชวงเดอนมกราคม-

กมภาพนธ 2555 มคาเฉลยท 11.4 ลานคนตอป ดขนมากจากคาเฉลยป 2554 ทระดบ 9.9 ลานคนตอป และยอดจ�าหนายบาน

(Existing Home Sales) ในชวงเดอนมกราคม-กมภาพนธ 2555 อยทระดบเฉลยท 4.61 ลานหลงตอป เพมขนจากคาเฉลย

ป 2554 ท 4.28 ลานหลงตอป

➥ ในป 2555 คำดวำเศรษฐกจสหรฐอเมรกำจะขยำยตวทรอยละ 2.2 หรอในชวงคำดกำรณทรอยละ

1.7–2.7 เพมขนจำกปกอนทขยำยตวรอยละ 1.7 โดยคาดวาในป 2555 เศรษฐกจภายในของสหรฐอเมรกาจะไดรบปจจย

สนบสนนจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของรฐบาล สวนหนงจากทในปน สหรฐอเมรกาจะมการเลอกตงประธานาธบด

ในเดอนพฤศจกายน 2555 ซงจะเปนแรงจงใจใหภาครฐบาลผลกดนมาตรการเพอกระตนเศรษฐกจภายในประเทศเพมเตม อกทง

ธนาคารกลางสหรฐอเมรกาประกาศคงอตราดอกเบยนโยบาย (Fed Fund Rate) ในระดบต�าทรอยละ 0.0–0.25 จนถงป 2559

อยางไรกตาม ในป 2555 คาดวาเศรษฐกจสหรฐอเมรกาจะยงคงเผชญกบความเสยงจากวกฤตหนสาธารณะในยโรป ซงอาจ

สงผลกระทบตอการสงออกและการขยายตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกาได

1.4 เศรษฐกจสหภำพยโรป 17 ประเทศ (ตลำดสงออกใหญอนดบ 4 ของไทย : สดสวนกำรสงออกรอยละ 9.4

ของมลคำสงออกสนคำรวมในป 2554)

➥ เศรษฐกจยโรโซนในป 2554 ขยำยตวทรอยละ 1.5 จากการขยายตวของการบรโภคและการลงทนภาคเอกชน

เปนส�าคญ ดานเสถยรภาพเศรษฐกจพบวา อตราการวางงานในป 2554 ยงอยในระดบสงทรอยละ 10.7 ของก�าลงแรงงานรวม

เพมขนจากปกอนทอยทเฉลยรอยละ 10.1 ของก�าลงแรงงานรวม ดานเงนเฟอทวไปในป 2554 อยทรอยละ 2.7 เพมขนจากปกอน

ทรอยละ 1.6 จากการเพมขนของราคาเชอเพลงเปนส�าคญ


ภำพท 3 แหลงทมำและอตรำกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจ (รอยละ)

14

➥ ในชวง 2 เดอนแรกของไตรมำสท 1 ป 2555 (เดอนมกรำคม–กมภำพนธ 2555) เศรษฐกจยโรโซน

มสญญำณชะลอลงอยำงชดเจน สะทอนจากดชนผจดการฝายจดซอภาคการผลตและดชนผจดการฝายจดซอภาคบรการ

ในชวงเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 อยทระดบเฉลยท 48.9 และระดบ 49.1 ตามล�าดบ บงชสญญาณหดตวในภาคการผลต

และภาคบรการในไตรมาสท 1 ของป 2555 ดานเงนเฟอทวไปในชวงเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 อยทระดบเฉลยทรอยละ 2.8

เพมขนเลกนอยจากคาเฉลยของป 2554 บงชความเสยงจากเงนเฟอทเพมขน อยางไรกตาม ดชนความเชอมนผบรโภคในเดอน

มกราคม–กมภาพนธ 2555 อยทระดบเฉลยท –20.3 เพมขนเลกนอยจากไตรมาสกอนหนาอยทระดบเฉลยท -20.6 สะทอน

การบรโภคภาคเอกชนทสงสญญาณดขน ทามกลางภาวะเศรษฐกจยโรโซนโดยรวมทมทศทางถดถอยชดเจน

➥ ในป 2555 คำดวำเศรษฐกจของกลมประเทศยโรโซนจะหดตวทรอยละ -0.9 หรอในชวงคำดกำรณ

ทรอยละ (-1.4)–(-0.4) ลดลงจำกปกอนทขยำยตวรอยละ 1.5 โดยในป 2555 เศรษฐกจของกลมประเทศยโรโซนจะยงคง

เผชญกบความเสยงจากวกฤตหนสาธารณะในประเทศในกลม GIIPS ทอาจลกลามไปยงกลมเศรษฐกจหลก โดยเฉพาะเศรษฐกจ

เยอรมนและฝรงเศสทเรมมสญญาณชะลอลงชดเจน นอกจากน ราคาน�ามนในตลาดโลกทมแนวโนมสงขนจากปญหาการเมอง

ในประเทศอหราน อาจสงผลใหแรงกดดนจากเงนเฟอเพมสงและกระทบตอภาวะเศรษฐกจโดยรวมในป 2555

1.5 เศรษฐกจอำเซยน 5 ประเทศ (สดสวนกำรสงออกรอยละ 16.9 ของมลคำสงออกสนคำรวมในป 2554)

➥ เศรษฐกจอำเซยน 5 ประเทศ (สงคโปร มำเลเซย เวยดนำม อนโดนเซย และฟลปปนส) ในป 2554

สวนใหญขยำยตวชะลอลงจำกปกอน อนเนองมาจากวกฤตหนสาธารณะของสหภาพยโรปทสงผลกระทบโดยตรงและโดยออม

ผานจนตอเศรษฐกจอาเซยนผานภาคการคาระหวางประเทศและภาคการเงน โดยมลคาการสงออกซงเปนสดสวนส�าคญของ

เศรษฐกจกลมประเทศอาเซยนหดตวจากปกอน ขณะทการสงออกของสงคโปรชะลอลงจากปกอน ซงแนวโนมการสงออก

เชงลบมาจากการหดตวในหมวดสนคาอเลกทรอนกสเปนส�าคญ สอดคลองกบภาคการผลตทสงสญญาณการชะลอตวอยางชดเจน

สะทอนจากดชนผลผลตภาคอตสาหกรรมทขยายตวชะลอลงจากไตรมาสกอนหนา ขณะทภาคการบรโภคและการลงทน

ภาคเอกชนยงคงเปนปจจยส�าคญตอการขยายตวทางเศรษฐกจของกลมประเทศอาเซยนโดยรวม อยางไรกตาม เศรษฐกจ

อนโดนเซยยงคงขยายตวไดดจากการพงพาอปสงคภายในประเทศเปนปจจยส�าคญตอการขบเคลอนเศรษฐกจเปนส�าคญ

ดานเสถยรภาพภายในประเทศของประเทศกลมอาเซยนในป 2554 พบวา อตราเงนเฟอโดยเฉลยปรบตว

เพมขนจากปกอน จากราคาสนคาในหมวดอาหารทปรบตวเพมขนเปนส�าคญ ซงเปนผลใหธนาคารกลางของประเทศในกลม

อาเซยนปรบเพมอตราดอกเบยนโยบายขนจากปกอน


ภำพท 4 แหลงทมำและอตรำกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจ


➥ เศรษฐกจของกลมประเทศอำเซยน 5 ประเทศในชวง 2 เดอนแรกของไตรมำสท 1 ป 2555 สงสญญำณ

กำรชะลอตวทำงเศรษฐกจจำกไตรมำสท 4 ป 2554 มลคาการสงออกใน 2 เดอนแรกของกลมประเทศอาเซยนขยายตว

ในระดบต�า (ภาพท 5) โดยมสาเหตส�าคญจากการชะลอตวของเศรษฐกจโลก โดยเฉพาะปญหาหนสาธารณะในยโรปท

ขยายวงกวางสภมภาคเอเชย โดยเฉพาะจนซงเปนประเทศคคาทส�าคญของประเทศกลมอาเซยน ท�าใหการสงออกไปยงสหภาพ

ยโรปและจนขยายตวชะลอลง อยางไรกตาม มลคาการสงออกฟลปปนสกลบมาขยายตวอกครงจากการหดตวในไตรมาสกอน

เนองจากการเรงน�าเขาสนคาอเลกทรอนกสและสนคาขนกลางของญปนภายหลงเหตการณอทกภยของไทยไดคลคลายลง

ขณะทภาคการผลตมสญญาณชะลอตวตามการสงออก สะทอนจากดชนผลผลตภาคอตสาหกรรมของประเทศในอาเซยน

โดยรวมในชวงเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 ทขยายตวในระดบต�าเมอเทยบกบไตรมาสกอน (ภาพท 6) โดยมการหดตวของ

การสงออกสนคาหมวดอเลกทรอนกสซงเปนสนคาสงออกส�าคญ มสดสวนตอการสงออกรวมในระดบสงเปนหนงในปจจยส�าคญ

ของการชะลอตวในภาคการผลต อนเนองมาจากการชะลอตวของเศรษฐกจโลกทท�าใหอปสงคจากภายนอกประเทศลดลง

➥ ในป 2555 คำดวำเศรษฐกจของประเทศในกลมอำเซยนโดยรวมจะขยำยตวชะลอจำกป 2554 โดย

สศค.คาดวาเศรษฐกจของประเทศในกลมอาเซยน 5 ประเทศจะขยายตวเฉลยรอยละ 5.0 ในป 2555 จากการขยายตวชะลอลง

จากปกอนทขยายตวเฉลยรอยละ 5.2 จากการชะลอตวของเศรษฐกจโลกซงมทมาจากปญหาหนสาธารณะของยโรป ท�าให

ประเทศในกลมอาเซยนสวนใหญมนโยบายกระตนภาคการบรโภคและการลงทนภาคเอกชน ใหเปนปจจยส�าคญของการขยายตว

ทางเศรษฐกจทดแทนภาคการสงออก อยางไรกตาม เศรษฐกจของประเทศในกลมอาเซยนจะไดปจจยสนบสนนจากปจจยฐาน

ทอยในระดบต�าของป 2554

ตำรำงท 2 กำรเตบโตทำงเศรษฐกจและแหลงทมำของกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจ (%)


ทมา : CEIC รวบรวมโดย สศค. ทมา : CEIC รวบรวมโดย สศค.

ภำพท 5 อตรำกำรขยำยตวของกำรสงออก (% yoy) ภำพท 6 ดชนผลผลตภำคอตสำหกรรม (% yoy)

ประเทศ มำเลเซย (5.4%) สงคโปร (5.0%) อนโดนเซย (4.4%) เวยดนำม (3.1%) ฟลปปนส (2.0%) (สดสวนกำรสงออกป 2554)

อตรำกำรขยำยตวของ GDP ป 2554 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน (%yoy)

5.1 4.9 6.5 5.9 3.7

การบรโภคภาคเอกชน 3.7 1.5 2.7 n/a 4.2การบรโภคภาครฐ 2.3 0.1 0.3 n/a -0.1การลงทนรวม -0.7 0.8 2.1 n/a 0.5การสงออกสทธ -1.4 1.2 1.5 n/a -2.9การเปลยนแปลงของสนคาคงคลง 1.3 -1.4 -0.1 n/a 1.9

16

1.6 เศรษฐกจประเทศคคำอน ๆ ในเอเชยและออสเตรเลย (สดสวนกำรสงออกรอยละ 17.2 ของมลคำสงออกสนคำรวมในป 2554)

➥ เศรษฐกจประเทศคคำอน ๆ ในเอเชย (ฮองกง อนเดย เกำหลใต และไตหวน) และออสเตรเลย

ในป 2554 ขยำยตวชะลอลง จากปจจยฐานสงในปกอนหนา รวมถงการชะลอลงของเศรษฐกจโลกทสงผลใหภาคการสงออก

ปรบตวลดลง สอดคลองกบการลงทนรวมของกลมประเทศดงกลาวทชะลอลงจากป 2553 อยางไรกตาม การบรโภคภาคเอกชน

ยงคงขยายตวไดตอเนอง และเปนปจจยส�าคญของการขบเคลอนเศรษฐกจป 2554 ดานเสถยรภาพภายในประเทศพบวา

จากการทราคาสนคาโภคภณฑในตลาดโลกทปรบตวลดลงตอเนองในชวงครงหลงของป 2554 สงผลใหอตราเงนเฟอในกลม

ประเทศดงกลาวในป 2554 อยในระดบทมเสถยรภาพมากขน ยกเวนประเทศอนเดยทประสบปญหาแรงกดดนจากเงนเฟอ

ทเพมขน ตามราคาสนคาในหมวดอาหารทยงคงปรบตวสงขนตอเนอง จากการขาดแคลนอปทานหลงตองประสบกบภยธรรมชาต

หลายครง ขณะทความตองการซอยงคงเพมขนตอเนอง ดานภาพรวมของตลาดแรงงานในกลมประเทศดงกลาวปรบตวดขน

สะทอนจากอตราการวางงานทปรบตวลดลงตามการขยายตวของอปสงคในประเทศ

ตำรำงท 3 กำรเตบโตทำงเศรษฐกจและแหลงทมำของกำรขยำยตวทำงเศรษฐกจ (%)


ภำพท 7 ผลผลตภำคอตสำหกรรม (% yoy) ภำพท 8 อตรำกำรขยำยตวของกำรสงออก (% yoy)

ทมา : CEIC รวบรวมโดย สศค. ทมา : CEIC รวบรวมโดย สศค.

ประเทศ ฮองกง (7.2%) ออสเตรเลย (4.0%) อนเดย (2.3% ) เกำหลใต (2.0%) ไตหวน (1.7%)

(สดสวนกำรสงออกป 2553)

อตรำกำรขยำยตวของ GDP ป 2554 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน (%yoy)

5.0 2.2 7.1 3.6 4.0

การบรโภคภาคเอกชน 5.3 1.9 3.7 1.2 1.6การบรโภคภาครฐ 0.1 0.3 0.5 0.3 0.2การลงทนรวม 1.4 2.0 0.0 -0.6 -0.7การสงออกสทธ -0.8 -2.7 0.6 2.1 3.7การเปลยนแปลงของสนคาคงคลง -1.2 0.7 2.3 0.6 -0.8

➥ เศรษฐกจประเทศคคำอน ๆ ในเอเชยและออสเตรเลยในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 ชะลอลง

โดยเฉพาะในสวนของภาคการผลต สะทอนไดจากผลผลตภาคอตสาหกรรมในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 ทขยายตวในระดบต�า

และหดตวลงในบางประเทศ โดยมสาเหตหลกมาจากปจจยฐานสง ผนวกกบการผลตเพอการสงออกทปรบตวลดลงอยาง

มนยส�าคญตามอปสงคของโลกทชะลอลง สะทอนจากมลคาการสงออกในเดอนมกราคม–กมภาพนธ 2555 ขยายตวชะลอลง

ตอเนองจากไตรมาสกอนหนา ทงน แมวาการสงออกในบางประเทศ อาท เกาหลใตและไตหวนไดปรบตวเพมขนในเดอนกมภาพนธ

2555 แตการเรงขนดงกลาวเกดจากปจจยฐานต�าจากวนหยดยาวในชวงตรษจนในปกอนหนา (ภาพท 7 และภาพท 8)


➥ ในป 2555 สศค.คำดวำกำรขยำยตวของเศรษฐกจประเทศคคำอน ๆ ในเอเชยและออสเตรเลยในภำพรวม

จะขยำยตวชะลอลงเลกนอยจำกป 2554 สวนหนงจากสถานการณวกฤตหนสาธารณะในยโรปทคาดวาจะเรอรงตอเนอง

ขณะทเศรษฐกจจนสงสญญาณชะลอลง อยางไรกตาม เศรษฐกจสหรฐอเมรกาทมแนวโนมปรบตวดขน ผนวกกบอปสงคภายใน

ประเทศของกลมประเทศดงกลาวทคาดวาจะยงคงขยายตวไดดตอเนอง จะเปนปจจยบวกส�าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจของ

กลมประเทศดงกลาวในป 2555 อยางไรกตาม ควรจบตามองสถานการณการเมองในประเทศอหราน ซงอาจสงผลใหราคาน�ามน

ในตลาดโลกเพมสงขน และสงผลลบตอเสถยรภาพของระดบราคาในระยะตอไป

2.ราคาน�ามนดบในตลาดโลก

“ในป 2555 คาดวาราคาน�ามนดบดไบเฉลยอยท 118.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล (ชวงคาดการณอยท

113.0-123.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล) โดยเปนผลจากอปสงคทเพมขนตามการขยายตวทางเศรษฐกจของ

กลมประเทศ Non-OECD เปนส�าคญ โดยเฉพาะกลมประเทศเอเชยตะวนออกกลางและลาตนอเมรกา ประกอบกบ

การฟนตวอยางตอเนองของเศรษฐกจสหรฐอเมรกา รวมถงเหตการณความตงเครยดระหวางประเทศอหรานและ

ชาตตะวนตกบรเวณชองแคบฮอรมซ ซงจะสงผลตอการขนสงน�ามนของโลก ท�าใหราคาน�ามนปรบตวเพมขน

อยางรวดเรว อยางไรกด เศรษฐกจโลกยงมปจจยเสยงทส�าคญคอ ปญหาหนสาธารณะของกลมสหภาพยโรปทอาจ

สงผลตออปสงคน�ามนของประเทศในกลมสหภาพยโรป ขณะทอปทานน�ามนดบยงเพมไดในกรอบทจ�ากด จงเปน

ปจจยสนบสนนการปรบตวเพมขนของราคาน�ามนดบ”

ภำพท 9 สมมตฐำนรำคำน�ำมนดบดไบ ในป 2555

ทมา : Reuters

➥ รำคำน�ำมนดบดไบเฉลยป 2555 คำดวำจะปรบตวเพมขนสระดบ 118.0 ดอลลำรสหรฐตอบำรเรล

จำกป 2554 ทอย ณ ระดบ 105.6 ดอลลำรสหรฐตอบำรเรล คดเปนอตราการเพมรอยละ 11.7 จากปกอน โดยในชวงไตรมาสแรก

ของป 2555 ราคาน�ามนดบดไบปรบตวสงขนอยางตอเนอง เปนผลจากเหตการณความตงเครยดระหวางประเทศอหรานและ

ชาตตะวนตกบรเวณชองแคบฮอรมซซงนบเปนแหลงการขนสงน�ามนดบทส�าคญทสดของโลก โดยมการขนสงน�ามนประมาณ

17.0 ลานบารเรลตอวน หรอคดเปนสดสวนรอยละ 20.0 ของการขนสงน�ามนทงหมด โดยราคาน�ามนดบดไบปรบตวเพมขนจาก

109.3 ดอลลารตอบารเรล ในเดอนมกราคม 2555 มาอยท 122.7 ดอลลารตอบารเรล ในเดอนมนาคม 2555 คดเปนการปรบตว

เพมขนกวารอยละ 12.3 ในเวลา 3 เดอน ทงน หากสถานการณทวความรนแรงอาจจะสงผลตอการปรบตวเพมขนของราคาน�ามนดบ

ผานวกฤตอปทานน�ามนได (Oil supply shock)

18

➥ ปจจยหลกทสงผลตอรำคำน�ำมนดบดไบ ในป 2555 คอ 1) กำรขยำยตวของอปสงคควำมตองกำรน�ำมนดบ

ทเพมขนตำมกำรขยำยตวของกลมประเทศ Non-OECD เปนส�ำคญ รวมถงแนวโนมกำรฟนตวอยำงตอเนองของ

สหรฐอเมรกำ ประกอบกบกำรลดกำรใชพลงงำนนวเคลยรของประเทศญปน สงผลใหควำมตองกำรน�ำมนดบในกำรใช

เปนแหลงพลงงำนเพมสงขน อยำงไรกตำม คำดวำควำมตองกำรน�ำมนดบของกลมประเทศยโรปจะลดลงเนองจำก

ปญหำหนสำธำรณะยโรป ขณะท 2) อปทำนน�ำมนดบเพมขนไดในกรอบทจ�ำกด เนองจำกควำมไมสงบทำงกำรเมอง

ระหวำงประเทศอหรำนและชำตตะวนตกบรเวณชองแคบฮอรมซ

1) อปสงคน�ามนดบเพมขน International Energy Agency (IEA) คาดวาในป 2555 ความตองการน�ามนดบทวโลก

จะอยท 89.9 ลานบารเรลตอวน เทยบกบป 2554 ทอยทระดบ 89.1 ลานบารเรลตอวน ซงเปนการปรบตวเพมขน 0.8 ลานบารเรล

ตอวน หรอคดเปนอตราการเพมรอยละ 0.9 ตอป

• ประเทศในกลม OECD คาดวาในป 2555 มความตองการใชน�ามนดบรวมท 45.2 ลานบารเรลตอวน

เทยบกบป 2554 ทอยทระดบ 45.6 ลานบารเรลตอวน เปนการปรบตวลดลง 0.4 ลานบารเรลตอวน หรอคดเปนอตราการลดลง

รอยละ -0.9 ตอป เนองจากการลดลงของความตองการใชน�ามนดบในกลมสหภาพยโรปเปนส�าคญ อนเปนผลจากวกฤต

หนสาธารณะยโรป โดยคาดวาเศรษฐกจของยโรปจะหดตวในป 2555 ขณะทประเทศญปนมความตองการน�ามนดบเพมขน

เพอน�าไปเปนแหลงพลงงานทดแทนพลงงานนวเคลยรทเสยหายจากเหตการณสนามเมอกลางปกอนหนา

• ในขณะทประเทศนอกกลม OECD คาดวาในป 2555 มความตองการใชน�ามนดบรวมท 44.7 ลานบารเรลตอวน

เทยบกบป 2554 ทอยท 43.5 ลานบารเรลตอวน หรอเพมขน 1.2 ลานบารเรลตอวน คดเปนอตราการเพมรอยละ 2.8 ตอป โดยมสาเหต

ส�าคญจากความตองการน�ามนของประเทศเศรษฐกจเกดใหม (Emerging country) โดยเฉพาะประเทศจน อนเดย บราซล รสเซย

และประเทศในกลมอาเซยนบางประเทศ

2) อปทานน�ามนดบโลกทเพมขน คาดวาในป 2555 ปรมาณน�ามนทผลตทวโลกจะอยท 89.3 ลานบารเรลตอวน เทยบกบ

ป 2554 ทอยท 88.5 ลานบารเรลตอวน เพมขน 0.8 ลานบารเรลตอวน คดเปนอตราการเพมรอยละ 0.9 จากปกอนหนา

➥ ในกลม OPEC คาดวาก�าลงการผลตน�ามนดบในป 2555 จะอยท 35.8 ลานบารเรลตอวน เทยบกบป 2554

ทอยทระดบ 35.7 ลานบารเรลตอวน หรอเพมขน 0.1 ลานบารเรลตอวน คดเปนอตราเพมรอยละ 0.3 โดยประเทศในกลม OPEC

มแนวโนมเพมอปทานน�ามนดบขนเลกนอย จากการเพมก�าลงการผลตของประเทศซาอดอาระเบยในชวงเดอนกมภาพนธ 2555

ทผานมา ทงน อปทานน�ามนดบของโลกมปจจยเสยง คอ เหตการณความตงเครยดระหวางประเทศอหรานและชาตตะวนตก

โดยหากทวความรนแรงยอมสงผลตอการผลตและการขนสงน�ามนได

➥ สวนในกลม Non-OPEC คาดวาก�าลงการผลตในป 2555 อยทระดบ 53.5 ลานบารเรลตอวน เทยบกบป 2554

ทอยท 52.7 ลานบารเรลตอวน เพมขน 0.8 ลานบารเรลตอวน คดเปนอตราการเพมรอยละ 1.5 ตอป เนองจากการผลตทเพมขนจาก

กลมประเทศลาตนอเมรกา รสเซย และจน

3.ราคาสนคาสงออกและน�าเขา(ในรปดอลลารสหรฐ)

ในป 2555 คาดวาราคาสนคาสงออกจะมอตราการเพมในอตราชะลอลงทรอยละ 5.2 เมอเทยบกบปกอน (ชวงคาดการณ

ทรอยละ 4.2-5.2) เนองจากคาดวาราคาสนคาอตสาหกรรมจะปรบตวดขนตามการเพมขนของอปสงคสนคาอตสาหกรรม

หลงภาคการผลตสามารถกลบมาผลตไดปกตในระดบใกลเคยงกอนวกฤตมหาอทกภย นอกจากน มาตรการของรฐบาล

จะเปนปจจยส�าคญในการสนบสนนใหราคาสนคาเกษตรและราคาสนคาในหมวดทใชแรงงานปรบตวสงขนในทสด อยางไรกด

ผลจากปจจยฐานสงในปกอนจะท�าใหราคาสงออกในป 2555 เพมขนในอตราชะลอลง ขณะทราคาสนคาน�าเขาจะมอตราการเพม

ในอตราทชะลอลงมาอยทรอยละ 5.8 เมอเทยบกบป 2554 (ชวงคาดการณทรอยละ 4.8-5.8) สาเหตหลกจากราคาสนคา

ประเภทเชอเพลงมแนวโนมอตราการเพมในอตราทชะลอลงจากป 2554 ตามการเพมขนของราคาน�ามนดบโลก เนองจาก

อปสงคทเพมขนจากจนและอนเดย การฟนตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกา และเหตการณความตงเครยดระหวางอหรานและ

ชาตตะวนตกบรเวณชองแคบฮอรมซ ซงเปนเสนทางการขนสงน�ามนทส�าคญของโลก


3.1 รำคำสนคำสงออกในรปดอลลำรสหรฐ

➥ รำคำสนคำสงออกในป 2555 คำดวำจะมอตรำกำรเพมรอยละ 5.2 ตอป (ชวงคำดกำรณทรอยละ 4.2-5.2)

ชะลอลงเมอเทยบกบป 2554 ทมอตราการเพมรอยละ 5.6 เนองจากคาดวาราคาสนคาอตสาหกรรมซงมสดสวนสงถงรอยละ 73.4

ของดชนราคารวมในป 2554 จะเพมขนตามการฟนตวของภาคอตสาหกรรมหลงประสบเหตการณมหาอทกภย โดยราคาสนคา

อตสาหกรรมในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 มอตราการเพมรอยละ 1.8 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ประกอบกบราคา

สนคาแรและเชอเพลงซงมสดสวนทรอยละ 6.0 ในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 ปรบตวสงขนรอยละ 7.1 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอน ตามการเพมขนของราคาน�ามนดบในตลาดโลก โดยมปจจยส�าคญมาจากเหตการณความตงเครยดระหวางอหรานและ

ชาตตะวนตกบรเวณชองแคบฮอรมซ ซงเปนเสนทางการขนสงน�ามนทส�าคญของโลกและการฟนตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกา

อยางไรกด ราคาสนคาเกษตรและอตสาหกรรมเกษตรซงมสดสวนรอยละ 13.0 และรอยละ 7.6 ตามล�าดบ

ในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 หดตวรอยละ –5.0 และรอยละ -1.2 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน จากราคายางพาราและ

ผลตภณฑมนส�าปะหลง โดยเฉพาะราคายางพารานนมแนวโนมปรบตวลดลง โดยในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 มอตราการลดลง

รอยละ -34.0 โดยเปนผลมาจากการชะลอตวของเศรษฐกจโลก โดยเฉพาะประเทศจน ผลกระทบของเหตการณมหาอทกภย

ตอภาคอตสาหกรรมทตองใชยางพาราเปนวตถดบ และผลจากปจจยฐานสงของราคายางพาราในปกอน ขณะทราคาผลตภณฑ

มนส�าปะหลงมอตราลดลงเชนเดยวกนกบราคายางพารา เนองจากผลผลตทมมากเกนความตองการ อยางไรกตาม ราคาสนคา

เกษตรบางรายการมแนวโนมเพมสงขน ไดแก ขาวและสนคาหมวดทใชแรงงานเขมขน ซงเปนผลจากมาตรการรบจ�าน�าราคาขาว

และนโยบายขนคาแรงขนต�า

3.2 รำคำสนคำน�ำเขำในรปดอลลำรสหรฐ

➥ รำคำสนคำน�ำเขำในป 2555 คำดวำจะเพมขนรอยละ 5.8 (ชวงคำดกำรณทรอยละ 4.8-5.8) ชะลอลง

จากป 2554 ทเพมขนรอยละ 10.1 เนองจากราคาสนคาประเภทเชอเพลงซงมสดสวนรอยละ 19.1 ของดชนราคารวมในป 2554

มอตราการเพมขน โดยในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 ขยายตวรอยละ 18.4 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ตามการเพมขน

ของราคาน�ามนดบในตลาดโลก เนองจากอปสงคทเพมขนจากประเทศจนและประเทศอนเดย ประกอบกบการฟนตวอยางตอเนอง

ของสหรฐอเมรกา รวมถงเหตการณความตงเครยดระหวางอหรานและชาตตะวนตกบรเวณชองแคบฮอรมซ ซงเปนเสนทาง

การขนสงน�ามนทส�าคญของโลก

นอกจากน ราคาสนคาประเภทวตถดบและกงส�าเรจรปทมสดสวนมากทสดถงรอยละ 43.0 ยงมอตราการเพมขน

โดยในชวง 2 เดอนแรกมอตราการเพมรอยละ 4.8 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ซงเปนไปตามการฟนตวของภาคการผลต

จากเหตการณมหาอทกภยในไตรมาสท 4 ป 2554 อกทงราคาสนคาประเภทอปโภค-บรโภคขยายตวไดด จากความตองการ

ภายในประเทศเพอทดแทนสนคาทไมมการผลตหรอผลตไดไมเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศ

ภำพท 10 อตรำกำรขยำยตวของรำคำสนคำสงออกและน�ำเขำ (รปดอลลำรสหรฐ) ในป 2555

อตราการขยายตวของราคาสนคาสงออก (รปดอลลารสหรฐ) อตราการขยายตวของราคาสนคาน�าเขา (รปดอลลารสหรฐ)

ทมา : กระทรวงพาณชย และ สศค.

20

4.อตราแลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ

“ในป 2555 คาเงนบาทเฉลยมทศทางออนคาลงเลกนอย จากคาเฉลยในป 2554 ท 30.50 บาทตอดอลลารสหรฐ

มาอยท 31.00 บาทตอดอลลารสหรฐ หรอในชวงคาดการณระหวาง 30.00–32.00 บาทตอดอลลารสหรฐ (ภาพท 11)”

ภำพท 11 สมมตฐำนอตรำแลกเปลยนบำทตอดอลลำรสหรฐ เฉลยในป 2554 และป 2555

ทมา : Reuters

ทมา : CEIC / สศค.

ภำพท 12 อตรำแลกเปลยนบำทตอดอลลำรสหรฐรำยวน

4.1 สถำนกำรณคำเงนบำทในชวงทผำนมำ

หำกพจำรณำทศทำงควำมเคลอนไหวของคำเงนบำทตอดอลลำรสหรฐปจจบนเทยบกบตนป 2555 แลว

จะพบวำ คำเงนบำทแขงคำขนรอยละ 1.95 (ภาพท 12) เนองจากมเงนทนไหลเขาตลาดทนไทยในชวงเดอนกมภาพนธ

2554 ทงตลาดพนธบตรและตลาดหลกทรพย ซงมสาเหตส�าคญจากมาตรการของธนาคารกลางยโรปทชวยเหลอสภาพคลอง

ของธนาคารพาณชยดวยการใหเงนกดอกเบยต�าทรอยละ 1.0 ตอป ระยะเวลา 3 ป (Long-Term Refinancing Operations :

LTRO) ถง 2 ครง ดวยวงเงนรวมกวา 1 ลานลานยโร โดยสถาบนการเงนยโรปทขอกสามารถใชพนธบตรรฐบาลของประเทศ

ในกลม GIIPS (กรซ ไอรแลนด อตาล โปรตเกส และสเปน) ทมปญหาวกฤตหนสาธารณะเปนหลกทรพยค�าประกนในการขอก

ท�าใหมสภาพคลองยโรในตลาดโลกเปนจ�านวนมาก อนสงผลใหนกลงทนเขาซอสนทรพยในภมภาค


นอกจากน ดลการช�าระเงน (Balance of Payments) ในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 ทเกนดลสะสมแลวกวา

1.9 พนลานดอลลารสหรฐ (ภาพท 13) กเปนปจจยสนบสนนใหคาเงนบาทแขงคาขนในชวงทผานมา

ภำพท 13 ดลกำรช�ำระเงนของประเทศไทย ป 2554-2555

ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย

อยางไรกตาม คาเงนบาทเมอเทยบกบคาเงนดอลลารสหรฐไดกลบออนคาลงจากการทเศรษฐกจสหรฐอเมรกา

เรมสงสญญาณฟนตวทชดเจนยงขน ท�าใหความตองการถอครองสนทรพยสกลดอลลารสหรฐในฐานะสกลเงนทมความปลอดภย

(Safe – Haven currency) มมากขนจงสงผลดตอการแขงคาเงนดอลลารสหรฐ

4.2 แนวโนมของคำเงนบำทในระยะถดไป

ในป 2555 คำดวำคำเงนบำทเฉลยตอดอลลำรสหรฐจะมแนวโนมออนคำลงเลกนอยมำอยทระดบ 31.0 บำท

ตอดอลลำรสหรฐ (โดยมชวงคำดกำรณอยทระดบ 30.0–32.0 บำทตอดอลลำรสหรฐ) จำกปจจยหลก คอ ดลบญชเดนสะพด

ของไทยในป 2555 ทคำดวำจะขำดดลเลกนอยจำกกำรน�ำเขำทขยำยตวเรงขนมำกตามความตองการสนคาหมวดเครองจกร

เพอทดแทนเครองจกรทเสยหายจากอทกภยในชวงปลายป 2554 ในขณะทกำรสงออกและภำคกำรทองเทยวขยำยตวชะลอลง

เนองจากเศรษฐกจโลกสงสญญาณชะลอตวลง จากปญหาเศรษฐกจของประเทศในกลมยโรโซนและการชะลอการขยายตวของ

เศรษฐกจจน ทอาจสงผลกระทบในวงกวางตอไปยงเศรษฐกจของประเทศในภมภาคเอเชยทเนนการสงออกเปนหลก รวมไปถง

อาจลกลามไปยงภาคการธนาคารของสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกาอกดวย

นอกจำกน ดลเงนทนของไทยในระยะตอไปคำดวำจะยงคงมควำมผนผวนสง อนเปนผลจากการด�าเนน

มาตรการ Long Term Refinancing Operation (LTRO) ของยโรปกวา 1 ลานลานยโร ซงจะสงผลใหมสภาพคลอง

ในตลาดเงนโลกในระดบทสง รวมทงความไมแนนอนทางการเมองจากก�าหนดการเลอกตงของประเทศมหาอ�านาจทางเศรษฐกจ

อาท สหรฐอเมรกา เยอรมน และฝรงเศส รวมทงความไมแนนอนของการชวยเหลอประเทศในกลมสหภาพยโรปทประสบวกฤต

หนสาธารณะอน ๆ อาท สเปน ในระยะตอไป ซงจะสงผลใหคาเงนบาทตลอดจนคาเงนในภมภาคอน ๆ มความผนผวนตามไปดวย

22

5.อตราดอกเบยนโยบาย

“สศค.คาดการณวาในป 2555 อตราดอกเบยนโยบายจะอยทรอยละ 3.25 ตอป (ชวงคาดการณรอยละ 2.75–3.75

ตอป)”

➥ คณะกรรมกำรนโยบำยกำรเงน (กนง.) ธนำคำรแหงประเทศไทย ไดด�ำเนนนโยบำยกำรเงนแบบผอนคลำย

ตอเนองในชวง 3 เดอนแรกของป 2555 จาก (1) สถานการณน�าทวมทสงผลกระทบตอเศรษฐกจไทยโดยรวม (2) เศรษฐกจโลก

ทเรมสงสญญาณชะลอลงชดเจน และ (3) อตราเงนเฟอทยงอยในระดบทควบคมได สงผลให กนง.ประกาศลดอตราดอกเบย

นโยบาย 1 ครง ในเดอนมกราคม 2555 และคงอตราดอกเบยนโยบายอก 1 ครง ในเดอนมนาคม 2555 ทรอยละ 3.00

ภำพท 14 อตรำดอกเบยนโยบำยและอตรำเงนเฟอพนฐำน

ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย รวบรวมโดย สศค.

ภำพท 15 สมมตฐำนอตรำดอกเบยนโยบำย ณ สนป

ทมา : ธนาคารแหงประเทศไทย ประมวลผลโดย สศค.

➥ ในป 2555 สศค.คำดวำอตรำดอกเบยนโยบำยมแนวโนมทจะอยทรอยละ 3.25 ตอป (ชวงคำดกำรณ

2.75-3.75 ตอป) โดยในชวงตนป 2555 กนง.อาจด�าเนนนโยบายการเงนแบบผอนคลายตอเนองเพอชวยกระตนเศรษฐกจ

หลงเหตการณน�าทวม อยางไรกตาม ในชวงครงหลงของป 2555 แรงกดดนจากเงนเฟอทคาดวาจะเพมขนตามเศรษฐกจทฟนตว

ดขน จะสงผลให กนง.อาจกลบมาด�าเนนนโยบายการเงนแบบตงตวมากขน


6.รายจายภาคสาธารณะประจ�าปงบประมาณ2555

“ปงบประมาณ 2555 รายจายภาคสาธารณะ (ประกอบดวย (1) รายจายรฐบาล (2) รายจายองคกรปกครอง

สวนทองถน (อปท.) และ (3) รายจายลงทนของรฐวสาหกจ) คาดวาจะสามารถเบกจายไดจ�านวน 2.95 ลานลานบาท

เพมจากปงบประมาณ 2554 ซงมรายจายภาคสาธารณะจ�านวน 2.77 ลานลานบาท หรอเพมขนรอยละ 6.7 เมอเทยบกบ

ชวงเดยวกนของปกอน ส�าหรบปงบประมาณ 2556 คาดวารายจายภาคสาธารณะจะสามารถเบกจายไดจ�านวน 3.19

ลานลานบาท เพมขนรอยละ 7.9 จากปงบประมาณปจจบน”

6.1 กรอบวงเงนงบประมำณรำยจำยของรฐบำล

ปงบประมำณ 2555 รฐบำลตงกรอบวงเงนงบประมำณรำยจำยจ�ำนวน 2,380,000 ลำนบำท ซงเปน

การด�าเนนนโยบายงบประมาณแบบขาดดลจ�านวน 400,000 ลานบาท หรอประมาณรอยละ 3.4 ของ GDP1 ภายใตประมาณการ

จดเกบรายไดรฐบาลเทากบ 1,980,000 ลานบาท ทงน โครงสรางงบประมาณรายจายของรฐบาลแบงออกเปน (1) รายจายประจ�า

จ�านวน 1,855,841 ลานบาท (2) รายจายเพอชดใชเงนคงคลงจ�านวน 53,918 ลานบาท (3) รายจายลงทนจ�านวน 423,387 ลานบาท

และ (4) รายจายช�าระคนตนเงนกจ�านวน 46,854 ลานบาท

นอกจากน รฐบาลไดมการออกพระราชก�าหนด (พรก.) ใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการวางระบบบรหาร

จดการน�าและสรางอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 วงเงนกมลคารวมกนไมเกน 350,000 ลานบาท

ส�าหรบกรอบวงเงนงบประมาณรายจายปงบประมาณ 2556 มจ�านวน 2,400,000 ลานบาท ซงเปนการด�าเนน

นโยบายงบประมาณแบบขาดดลจ�านวน 300,000 ลานบาท หรอประมาณรอยละ 2.4 ของ GDP2 ภายใตประมาณการจดเกบ

รายไดรฐบาลเทากบ 2,100,000 ลานบาท โดยโครงสรางงบประมาณรายจายของรฐบาลแบงออกเปน (1) รายจายประจ�าจ�านวน

1,884,000 ลานบาท (2) รายจายลงทนจ�านวน 467,000 ลานบาท และ (3) รายจายช�าระคนตนเงนกจ�านวน 48,600 ลานบาท

1 ผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP) ป 2554 11,794,200 ลานบาท2 ผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP) ป 2555 12,544,000 ลานบาท

ปงบประมำณ 2554 2555 2556

1. วงเงนงบประมำณ 2,169,967.5 2,380,000.0 2,400,000.0 (สดสวนตอ GDP) 20.0 20.2 19.1 (อตราเพม) 27.6 9.7 0.8 1.1 รายจายประจ�า 1,667,439.7 1,855,841.0 1,884,000.0 (สดสวนตองบประมาณ) 76.8 78.0 78.5 (อตราเพม) 16.2 -52.9 13.0 1.2 รายจายลงทน 355,484.6 423,387.0 467,000.0 (สดสวนตองบประมาณ) 16.4 17.8 19.5 (อตราเพม) 65.8 19.1 31.4 1.3 รายจายช�าระตนเงนก 32,554.6 46,854.0 48,600.0 (สดสวนตองบประมาณ) 1.5 2.0 2.0 (อตราเพม) (36.1) 43.9 3.72. ประมำณกำรรำยได 1,770,000.0 1,980,000.0 2,100,000.0 (สดสวนตอ GDP) 16.3 16.8 16.7 (อตราเพม) 31.1 11.9 6.13. กำรขำดดล/เกนดล (400,000.0) (400,000.0) (300,000.0) (สดสวนตอ GDP) (3.7) (3.4) (2.4)4. ผลตภณฑรวมของประเทศ (GDP) เบองตน 10,867,600.0 11,794,200.0 12,544,000.0

ตำรำงท 4 กรอบโครงสรำงงบประมำณประจ�ำปงบประมำณ 2554-2556

ทมา : ส�านกงบประมาณ

24

ในปงบประมำณ 2555 คำดวำรฐบำลจะสำมำรถเบกจำยไดทงสนจ�ำนวน 2,350,646 ลำนบำท ภำยใต

สมมตฐำนอตรำกำรเบกจำยรอยละ 93.0 ของกรอบวงเงนงบประมำณ โดยแบงเปนการเบกจายรายจายประจ�าจ�านวน

1,908,528 ลานบาท และรายจายลงทนจ�านวน 304,862 ลานบาท โดยตงเปาการเบกจายงบประมาณรายจายลงทนไมนอยกวา

รอยละ 72.0 ของกรอบวงเงนงบประมาณรายจายลงทน ส�ำหรบในปงบประมำณ 2556 คำดวำรฐบำลจะสำมำรถเบกจำยได

ทงสนจ�ำนวน 2,385,933 ลำนบำท ภำยใตสมมตฐำนกำรเบกจำยรอยละ 93.0 ของกรอบวงเงนงบประมำณจ�ำนวน

2,400,000 ลำนบำท โดยแบงเปนการเบกจายรายจายประจ�าจ�านวน 1,895,693 ลานบาท และรายจายลงทนจ�านวน 336,240

ลานบาท

นอกจากน การเบกจายงบประมาณภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ในปงบประมาณ 2555 คาดวา

จะมการเบกจายรวมจ�านวน 19,551 ลานบาท คดเปนรอยละ 5.6 ของกรอบเงนลงทนโครงการไทยเขมแขง 349,960 ลานบาท

(โดยการเบกจายสะสมตงแตเรมโครงการ เดอนกนยายน 2552–ปจจบน ณ วนท 23 มนาคม 2555 มจ�านวนทงสน 306,710

ลานบาท คดเปนอตราการเบกจายรอยละ 87.6 ของกรอบวงเงนทไดรบอนมต 349,960 ลานบาท) นอกจากน กระทรวงการคลง

จะมการใชจายภายใตพระราชก�าหนดใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการวางระบบบรหารจดการน�าและสรางอนาคต

ประเทศ พ.ศ. 2555 วงเงนกมลคารวมกนไมเกน 350,000 ลานบาท โดยมตการประชมคณะรฐมนตร (ครม.) เมอวนท

13 มนาคม 2555 ไดมการอนมตกรอบงบประมาณจ�านวน 24,828.82 ลานบาท เพอน�าไปแกไขปญหาอทกภยระยะเรงดวน จ�านวน

246 โครงการ ใหสามารถด�าเนนการบรหารจดการน�าและอทกภยเพอเตรยมความพรอมรบมอกอนถงฤดฝนป 2555 โดย

ยดหลกการระบายน�าจากตนน�าสปลายน�าใหสามารถระบายน�าไดมากทสด และสามารถปองกนพนทเศรษฐกจและชมชน

ไดทงฝงตะวนออกและฝงตะวนตกของแมน�าเจาพระยา โดยคาดวาในปงบประมาณ 2555 จะมการเบกจายไดจ�านวน 30,000

ลานบาท ขณะทในปงบประมาณ 2556 คาดวาจะมการเบกจายจ�านวน 210,000 ลานบาท

ปงบประมำณ ปงบประมำณ 2555 ปงบประมำณ 2556 2554 คำดกำรณ ณ ม.ค. 55 คำดกำรณ ณ ม.ค. 55

กรอบวงเงนงบประมำณรำยจำย 2,169,968 2,380,000 2,400,000อตรำเบกจำยรำยจำยงบประมำณ 94.5% 93.0% 93.0%1. รำยจำยรฐบำล (1.1+1.2) 2,239,257 2,440,197 2,625,933 1.1 รำยจำยงบประมำณ (1)+(2)+(3) 2,177,895 2,350,646 2,385,933 (1) รายจายประจ�า 1,786,982 1,908,528 1,895,693 (2) รายจายลงทน 263,558 304,862 336,240 รายจายเพมเตม (งบกลางป) 92,640 - - - ชดใชเงนคงคลง 87,459 - - - เพอฟนฟภยพบตและอดหนน อปท. 5,181 - - รายจายรฐบาลประจ�าป (1)+(2) 2,050,540 2,213,390 2,231,933 (3) รายจายเหลอมป 127,355 137,256 154,000 1.2 รำยจำยนอกงบประมำณ 61,362 49,551 210,000 (1) แผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 61,362 19,551 - (2) พรก.กเงนเพอใชจายบรหารจดการน�า

30,000 210,000 (วงเงน 3.5 แสนลานบาท)

ทมา : ส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.)

ตำรำงท 5 สมมตฐำนกำรเบกจำยรำยจำยของรฐบำลกลำงปงบประมำณ 2555 และ 2556(หนวย : ลานบาท)


6.2 งบประมำณรำยจำยขององคกรปกครองสวนทองถน

องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ในปงบประมาณ 2554 มการเบกจายงบประมาณตามระบบบญชประชาชาต

(SNA) รวมทงสน 274,385 ลานบาท หดตวรอยละ -4.2 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน เนองจากในชวงไตรมาสท 2–4

ของปงบประมาณ 2554 มการเบกจายทหดตวลงอยางตอเนอง สวนหนงเปนผลมาจากปญหาอทกภยทเกดขน ในขณะท

ปงบประมาณ 2555 มการจดท�างบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณลาชาอาจสงผลกระทบตอการโอนเงนไปส อปท.

โดยในปงบประมาณ 2555 คาดวารายจายองคกรปกครองสวนทองถนจะสามารถเบกจายไดจ�านวน 290,523 ลานบาท ขณะท

ในปงบประมาณ 2556 คาดวารายจายองคกรปกครองสวนทองถนจะสามารถเบกจายไดจ�านวน 315,932 ลานบาท


รำยจำยทองถน 274,385 290,523 315,932


รำยจำยลงทนรฐวสำหกจ 256,114 261,676–273,676 276,860

ทมา : ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)

ทมา : ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)

ตำรำงท 6 สมมตฐำนกำรเบกจำยรำยจำยขององคกรปกครองสวนทองถนในปงบประมำณ 2555 และ 2556

ตำรำงท 7 สมมตฐำนกำรเบกจำยรำยจำยลงทนของรฐวสำหกจในปงบประมำณ 2555 และ 2556(ระบบบญชประชาชาต (SNA))

(หนวย : ลานบาท)


6.3 งบประมำณรำยจำยลงทนของรฐวสำหกจ

รฐวสาหกจในปงบประมาณ 2554 มการเบกจายงบประมาณตามระบบบญชประชาชาต (SNA) รวมทงสน

256,114 ลานบาท ขยายตวรอยละ 11.2 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ทงน เมอวนท 27 ธนวาคม 2554 คณะรฐมนตร

(ครม.) มมตเหนชอบกรอบงบประมาณของรฐวสาหกจประจ�าปงบประมาณ 2555 วงเงนเบกจายลงทนจ�านวน 533,411

ลานบาท ประกอบดวย 1) การลงทนโครงการตอเนองทไดรบอนมตใหด�าเนนการแลวและงานตามภารกจปกต วงเงนเบกจายลงทน

จ�านวน 473,442 ลานบาท และ 2) การลงทนทขอเพมเตมระหวางป (การเปลยนแปลงหรอเพมเตมงบลงทน) วงเงนด�าเนนการ

และวงเงนเบกจายลงทนจ�านวน 60,000 ลานบาท

ทงน คาดวาทงปงบประมาณ 2555 รฐวสาหกจจะสามารถเบกจายงบลงทนในชวงคาดการณ 261,676–273,676

ลานบาท ขณะทในปงบประมาณ 2556 คาดวารฐวสาหกจจะสามารถเบกจายงบลงทนไดจ�านวน 315,932 ลานบาท (ระบบบญช

ประชาชาต (SNA))

26

6.4 สรปรวมรำยจำยภำคสำธำรณะ

จำกสมมตฐำนกำรใชจำยของรฐบำล องคกรปกครองสวนทองถน และกำรลงทนของรฐวสำหกจ

ในปงบประมำณ 2555 ดงกลาว ท�าใหคาดวาในปงบประมาณ 2555 รายจายภาคสาธารณะจะมจ�านวน 2,954,396

ลานบาท คดเปนอตราการเพมรอยละ 6.0 เมอเทยบกบปงบประมาณกอนหนา (โดยมชวงคาดการณจ�านวน 2,952,396–

2,964,396 ลานบาท) ประกอบดวย 1) รายจายรฐบาลจ�านวน 2,400,197 ลานบาท และรายจายจากแผนปฏบตการ

ไทยเขมแขง 2555 จ�านวน 19,551 ลานบาท และพระราชก�าหนดใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการวางระบบบรหาร

จดการน�าและสรางอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 จ�านวน 30,000 ลานบาท 2) รายจายองคกรปกครองสวนทองถนจ�านวน 290,523

ลานบาท และ 3) รายจายลงทนรฐวสาหกจจ�านวน 263,676 ลานบาท (โดยมชวงคาดการณจ�านวน 261,676–273,676 ลานบาท)

ส�าหรบในปงบประมาณ 2556 รายจายภาคสาธารณะจะมจ�านวน 3,188,725 ลานบาท คดเปนการขยายตว

รอยละ 7.9 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ประกอบดวย 1) รายจายรฐบาลจ�านวน 2,595,933 ลานบาท และรายจายจาก

พระราชก�าหนดใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการวางระบบบรหารจดการน�าและสรางอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 จ�านวน

210,000 ลานบาท 2) รายจายองคกรปกครองสวนทองถนจ�านวน 315,932 ลานบาท และ 3) รายจายลงทนรฐวสาหกจจ�านวน

276,860 ลานบาท


กรอบวงเงนงบประมำณรำยจำย 2,169,968 2,380,000 2,400,000อตรำเบกจำยรำยจำยงบประมำณ 94.5% 93.0% 93.0%1. รำยจำยรฐบำล (1.1+1.2) 2,239,257 2,440,197 2,625,933 1.1 รำยจำยงบประมำณ (1)+(2)+(3) 2,177,895 2,350,646 2,385,933 (1) รายจายประจ�า 1,786,982 1,908,528 1,895,693 (2) รายจายลงทน 263,558 304,862 336,240 รายจายเพมเตม (งบกลางป) 92,640 - - - ชดใชเงนคงคลง 87,459 - - - เพอฟนฟภยพบตและอดหนน อปท. 5,181 - - รายจายรฐบาลประจ�าป (1)+(2) 2,050,540 2,213,390 2,231,933 (3) รายจายเหลอมป 127,355 137,256 154,000 1.2 รำยจำยนอกงบประมำณ 61,362 49,551 210,000 1) แผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 61,362 19,551 - 2) พรก.กเงนเพอใชจายบรหารจดการน�า -

30,000 210,000 (วงเงน 3.5 แสนลานบาท)2. รำยจำยทองถน 274,385 290,523 315,9323. รำยจำยลงทนรฐวสำหกจ 256,114 261,676 – 273,676 276,8604. รำยจำยภำคสำธำรณะ (1+2+3) 2,769,757 2,952,396 - 2,964,396 3,188,725

ทมา : ส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) และส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) / ค�านวณโดย สศค.

ตำรำงท 8 สมมตฐำนกำรเบกรำยจำยภำคสำธำรณะในปงบประมำณ 2555 และ 2556(หนวย : ลานบาท)


ผลการประมาณการเศรษฐกจไทย ป 2555

1.ดานการขยายตวทางเศรษฐกจ

“สศค.ประเมนวาเศรษฐกจไทยในป 2555 ขยายตวทระดบรอยละ 5.5 จากป 2554 ทเศรษฐกจขยายตวเพยงรอยละ

0.1 โดยมแรงขบเคลอนมาจากอปสงคภายในประเทศเปนส�าคญภายหลงปญหาอทกภยคลคลายลง”

➥ เศรษฐกจไทยในป 2555 สศค.คาดวาเศรษฐกจไทยมแนวโนมฟนตวขน โดยคาดวาจะกลบมาขยายตว

ในอตราเรงทรอยละ 5.5 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 5.0-6.0) และเปนการฟนตวกลบเขาสภาวะปกตจากปกอนหนา

ทขยายตวเพยงรอยละ 0.1 ภายหลงสถานการณอทกภยคลคลายลง โดยไดรบแรงขบเคลอนหลกจากอปสงคภายในประเทศ

โดยเฉพาะการบรโภคภาคเอกชนทคาดวาจะขยายตวรอยละ 4.5 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 4.0–5.0) เรงขนจากปกอนหนา

เนองจากความจ�าเปนในการบรโภคสนคาเพอทดแทนทรพยสนทเสยหายจากสถานการณอทกภย ประกอบกบนโยบายของภาครฐ

ในการสนบสนนการใชจาย อาท มาตรการปรบเพมรายไดแรงงานรายวนและเงนเดอนขาราชการ และโครงการจ�าน�าขาวเปลอก

ขณะทการลงทนภาคเอกชนคาดวาจะขยายตวรอยละ 11.9 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ 10.9–12.9) เรงขนตามความจ�าเปน

ในการฟนฟอาคารบานเรอนและเครองมอเครองจกรในภาคอตสาหกรรมทไดรบความเสยหายจากสถานการณอทกภย

ประกอบกบคาดวาผประกอบการอตสาหกรรมบางสาขา โดยเฉพาะอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนยานยนตยงคงไดรบ

ค�าสงซอทงจากในประเทศและตางประเทศ จงมแนวโนมเรงฟนฟเพอกลบมาท�าการผลตอยางตอเนอง อยางไรกตาม ปรมาณ

การสงออกสนคาและบรการคาดวาจะขยายตวชะลอลงเลกนอยมาอยทรอยละ 13.5 ตามเศรษฐกจโลกทยงมแนวโนมออนแอ

ตอไปอกระยะหนง โดยเฉพาะปญหาหนสาธารณะในกลมประเทศสหภาพยโรปทยงรนแรง และแนวโนมการเจรญเตบโตของ

เศรษฐกจจนทเรมชะลอตวลง

ภาพท 16 ประมาณการอตราการขยายตวทางเศรษฐกจ

ทมา : ส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.)

28

1.1 การบรโภคภาคเอกชนและการบรโภคภาครฐทแทจรง

1.1.1 การบรโภคภาคเอกชนทแทจรง

➥ การบรโภคภาคเอกชนทแทจรงในไตรมาสท 4 ป 2554 หดตวรอยละ -3.0 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอน จากไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวรอยละ 2.4 (ทงน เมอขจดปจจยทางฤดกาลแลวพบวา การบรโภคภาคเอกชน

ในไตรมาสท 4 ป 2554 หดตวสงทรอยละ -4.1 จากไตรมาสกอนหนา) สงผลใหในป 2554 การบรโภคภาคเอกชนทแทจรงขยายตว

เลกนอยทรอยละ 1.3 สวนหนงเปนผลมาจากรายไดเกษตรกรมแนวโนมปรบตวลดลงจากการชะลอตวของปรมาณการผลตและ

ราคาพชผลทส�าคญ โดยเฉพาะยางพารา มนส�าปะหลง และปาลมน�ามน ประกอบกบระดบราคาสนคาทวไปททรงตวในระดบสง

รวมถงสถานการณน�าทวมในหลายพนทเขตเศรษฐกจส�าคญรวมถงกรงเทพมหานคร ไดสงผลกระทบเปนวงกวางโดยเฉพาะ

การผลตอตสาหกรรมหลก ตลอดจนภาคการคาและการขนสงหยดชะงก สงผลตอเนองตออ�านาจซอของประชาชน รวมถง

ความเชอมนในการใชจายของประชาชนโดยรวมลดลง ทงน เมอพจารณาการบรโภคจ�าแนกตามรายหมวดส�าคญพบวา

ในไตรมาสท 4 ป 2554 การบรโภคภาคเอกชนปรบตวลดลงในเกอบทกหมวดสนคา โดยหมวดสนคาคงทนทหดตวรอยละ -21.8 จาก

ไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวรอยละ 10.2 โดยยอดการใชจายซอรถยนตของครวเรอนลดลงทกประเภท ประกอบดวย รถยนตนง

รถบรรทกสวนบคคล และรถจกรยานยนต ลดลงรอยละ -42.5 รอยละ -54.9 และรอยละ -12.7 ตามล�าดบ ในขณะทการบรโภค

สนคากงคงทน อาท เสอผา รองเทา ภาชนะและสงทอทใชในครวเรอน หดตวรอยละ -0.7 จากไตรมาสกอนทขยายตวรอยละ

3.4 โดยรายรบจากการขายปลกสนคาทสะทอนโดยภาษมลคาเพมทแทจรงมทศทางชะลอลง สอดคลองกบการบรโภคสนคา

ไมคงทน อาท หมวดอาหาร เครองดม และของใชไฟฟาภายในบาน หดตวรอยละ -1.3 จากไตรมาสกอนทขยายตวรอยละ 1.8

โดยหมวดอาหารชะลอลงทรอยละ 0.3 จากการลดลงของอาหารสดประเภทผก ผลไม เปนตน สวนหมวดทมใชอาหารหดตว

รอยละ -1.9 ตามการลดลงของเครองดมรอยละ -7.0 เปนส�าคญ ในขณะทการบรโภคในหมวดบรการสทธพบวา ขยายตว

รอยละ 1.9 โดยเปนการเพมขนของการบรการดานอสงหารมทรพยและการใหเชาฯ และบรการสอสาร ทขยายตวรอยละ 4.7

และรอยละ 4.6 ตามล�าดบ

ภาพท 17 ประมาณการอตราการขยายตวของการบรโภคภาคเอกชนทแทจรง

ทมา : สศค.

➥ ในป 2555 การบรโภคภาคเอกชนทแทจรงคาดวาจะขยายตวรอยละ 4.5 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ

4.0-5.0) เรงขนจากป 2554 ทขยายตวเลกนอยทรอยละ 1.3 ตามความจ�าเปนในการบรโภคสนคาเพอทดแทนทรพยสน

ทเสยหายจากสถานการณอทกภย ประกอบกบนโยบายของภาครฐในการสนบสนนการใชจาย อาท มาตรการปรบเพมรายได

แรงงานรายวนและเงนเดอนขาราชการ และโครงการจ�าน�าขาวเปลอก ทงน จากขอมลเชงประจกษพบวา การบรโภคภาคเอกชน


ในชวง 2 เดอนแรกป 2555 สงสญญาณฟนตวอยางตอเนอง หลงประสบปญหาอทกภยในชวงปลายป 2554 สะทอนจาก

การจดเกบภาษมลคาเพม ณ ระดบราคาคงททวดการบรโภคภาคเอกชนโดยรวม ขยายตวทรอยละ 12.4 สอดคลองกบดชน

ความเชอมนผบรโภคทปรบตวดขนตอเนองเปนเดอนท 4 ตดตอกนทระดบ 66.5 ในเดอนมนาคม ป 2555 ในขณะทการบรโภค

ในหมวดสนคาคงทนทวดจากปรมาณการจ�าหนายรถยนตนงและรถจกรยานยนตพบวา หดตวในอตราทชะลอลงมากทรอยละ

-6.8 และรอยละ -0.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน จากไตรมาสท 4 ป 2554 ทหดตวรอยละ -42.3 และรอยละ -12.7

ในขณะทรายไดเกษตรกรทแทจรง (ทสะทอนก�าลงซอของประชาชนภาคชนบท) ในชวง 2 เดอนแรกป 2555 ยงหดตวในระดบ

สงทรอยละ -18.0 สวนหนงเปนผลมาจากปจจยฐานสงปกอนทราคาสนคาเกษตรขยายตวในอตราเรงในชวงครงแรกป 2554

สวนสนเชอเพอการบรโภคพบวา ยงขยายตวตอเนองทรอยละ 14.9 และยงคงเปนปจจยหลกทจะชวยสนบสนนการบรโภค

ภาคเอกชนในป 2555 ใหสามารถขยายตวตอเนอง อยางไรกตาม ปจจยเสยงทคาดวาจะสงผลกระทบตอการบรโภคภาคเอกชน

ในป 2555 ไดแก 1) แนวโนมระดบราคาสนคาทวไปทเรมปรบตวสงขนตามราคาน�ามนและราคาโภคภณฑ 2) การแปรปรวน

ของสภาพภมอากาศทมแนวโนมเพมขนมากในชวง 2-3 ปทผานมา จะเปนอปสรรคตอการผลตสนคา โดยเฉพาะภาคการผลต

ภาคเกษตรและอตสาหกรรม ซงในทสดจะกระทบตอการบรโภคของประชาชนโดยรวม และ 3) การฟนตวของเศรษฐกจโลก

ทยงคงเปราะบาง ตามสญญาณการชะลอตวของเศรษฐกจของสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา

1.1.2 การบรโภคภาครฐทแทจรง

➥ การบรโภคภาครฐทแทจรงในไตรมาสท 4 ของป 2554 หดตวรอยละ -1.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของ

ปกอน หดตวลดลงจากไตรมาสกอนหนาทขยายตวรอยละ 4.9 และเมอพจารณาผลของการปรบคาการเปลยนแปลงตามฤดกาล

แลวพบวา การบรโภคภาครฐหดตวจากไตรมาสกอนหนารอยละ -4.8 ลดลงจากไตรมาสกอนหนาทขยายตวรอยละ 1.2 โดย

มาจากคาตอบแทนแรงงานและรายจายคาซอสนคาและบรการสทธ ลดลงรอยละ -2.0 และรอยละ -4.6 ตามล�าดบ ทงน

การบรโภคภาครฐทแทจรงในไตรมาสท 4 ทหดตวเปนผลมาจากในชวง 3 เดอนแรกของปงบประมาณ 2555 (เดอนตลาคม

2554–ธนวาคม 2554) รฐบาลมการเบกจายจ�านวน 439.4 พนลานบาท หดตวลงรอยละ -20.6 เนองจากพระราชบญญต

งบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณ 2555 ยงไมมผลบงคบใช ส�าหรบทงป 2554 การบรโภคภาครฐทแทจรงขยายตว

ทรอยละ 1.4 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ขยายตวชะลอลงจากปกอนหนาทขยายตวรอยละ 6.4

ภาพท 18 ประมาณการอตราการขยายตวของการบรโภคภาครฐทแทจรง


30

➥ ในป 2555 การบรโภคภาครฐทแทจรงคาดวาจะขยายตวรอยละ 4.5 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน (โดยม

ชวงคาดการณรอยละ 4.0–5.0) ขยายตวเรงขนจากป 2554 ทขยายตวรอยละ 1.4 โดยเปนผลมาจากปจจยฐานต�าของชวงเดยวกน

ของปกอน และปจจยสนบสนนจากการทรฐบาลไดมการอนมตการปรบขนเงนเดอนขาราชการ ทมผลตงแตเดอนมกราคม 2555

ตามล�าดบ นอกจากน ในปงบประมาณ 2555 รฐบาลไดมการอนมตวงเงนงบประมาณรายจายประจ�าจ�านวน 1.86 ลานลานบาท

เพมขนจากปงบประมาณ 2554 ทรอยละ 11.3 โดยคาดวารฐบาลจะสามารถเรงรดการเบกจายงบประมาณรายจายประจ�าใหได

รอยละ 97.5 ของวงเงนงบประมาณรายจายประจ�า

1.2 การลงทนภาคเอกชนและการลงทนภาครฐทแทจรง

1.2.1 การลงทนภาคเอกชนทแทจรง

➥ การลงทนภาคเอกชนทแทจรงในไตรมาสท 4 ป 2554 หดตวรอยละ -1.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของ

ปกอน จากไตรมาสกอนทขยายตวรอยละ 9.1 และเมอขจดปจจยทางฤดกาลแลวพบวา การลงทนภาคเอกชนในไตรมาสท 4

ป 2554 หดตวรอยละ -7.6 จากไตรมาสกอนหนา ทงน เมอพจารณาในรายละเอยดพบวาการลงทนในหมวดเครองมอเครองจกร

(มสดสวนประมาณรอยละ 75.0 ของการลงทนภาคเอกชนรวม) หดตวรอยละ -2.4 จากไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวรอยละ

10.1 โดยเฉพาะการลงทนในหมวดยานพาหนะและหมวดเครองจกรภายในประเทศทหดตวลงตามก�าลงการผลต เชน อตสาหกรรม

ชนสวนยานยนต การผลตชนสวนอเลกทรอนกส เครองปรบอากาศ และการผลตสงทอตนน�า ฯลฯ ประกอบกบประสบปญหา

น�าทวมโรงงานอตสาหกรรมซงอย ในเขตนคมอตสาหกรรมในจงหวดพระนครศรอยธยาและจงหวดปทมธานทตองหยด

การผลต สงผลใหการลงทนหดตว สวนการลงทนในหมวดการกอสรางภาคเอกชน (มสดสวนประมาณรอยละ 25.0 ของการลงทน

ภาคเอกชนรวม) ในไตรมาสท 4 ป 2554 ขยายตวรอยละ 2.6 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน จากไตรมาสกอนทขยายตว

รอยละ 6.1 สวนหนงเปนผลมาจากปญหาอทกภยทเกดขนในชวงปลายไตรมาสท 3 และตอเนองมาในไตรมาสท 4 ป 2554

ในเขตภาคกลาง กรงเทพมหานครและปรมณฑล สงผลใหการกอสรางไตรมาสนชะลอลง โดยเฉพาะการชะลอลงของทอยอาศย

อาคารพาณชย อาคารโรงงาน จากทขยายตวรอยละ 4.4 รอยละ 14.3 และรอยละ 13.2 ในไตรมาสทแลว เหลอรอยละ 2.8

รอยละ 4.8 และรอยละ 3.9 ในไตรมาสท 4 ป 2554

ภาพท 19 ประมาณการอตราการขยายตวของการลงทนภาคเอกชนทแทจรง



➥ ในป 2555 การลงทนภาคเอกชนทแทจรงคาดวาจะขยายตวรอยละ 11.9 (โดยมชวงคาดการณทรอยละ

10.9-12.9) ตอเนองจากป 2554 ทขยายตวรอยละ 7.3 โดยไดรบปจจยสนบสนนจากมาตรการเรงการฟนฟเศรษฐกจ

ของภาครฐ อาท มาตรการสนบสนนสนเชอ การปรบลดภาษรายไดนตบคคล เพอเปนการเรงสรางความเชอมนของนกลงทน

ทงของในประเทศและตางประเทศ ซงจะชวยใหอปสงคในประเทศโดยเฉพาะการบรโภคและการลงทนภาคเอกชน ทงการกอสราง

ใหม การซอมแซมและฟนฟโครงสรางพนฐาน รวมถงการลงทนในหมวดเครองมอเครองจกร เพอทดแทนเครองเดมทไดรบ

ความเสยหายหลงประสบปญหาน�าทวมหนกในชวงไตรมาสสดทายของป 2554 ทงน จากขอมลเชงประจกษพบวาในชวง

2 เดอนแรกป 2555 การลงทนภาคเอกชนสงสญญาณฟนตวขนมาก สะทอนจากเครองชเศรษฐกจดานการลงทน อาท มลคา

การน�าเขาสนคาทนขยายตวทรอยละ 9.4 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา ปรมาณการจ�าหนายรถยนตเชงพาณชย

ขยายตวเรงขนรอยละ 31.4 ในขณะทการลงทนภาคเอกชนในหมวดการกอสรางทวดจากเครองชเศรษฐกจ อาท ปรมาณ

การจ�าหนายปนซเมนตขยายตวตอเนองทรอยละ 5.8 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา

1.2.2 การลงทนภาครฐทแทจรง

➥ การลงทนภาครฐทแทจรงในไตรมาสท 4 ป 2554 หดตวรอยละ -12.1 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของ

ปกอน หดตวลงจากไตรมาสกอนหนาทหดตวรอยละ -10.9 และเมอปรบคาการเปลยนแปลงตามฤดกาลแลวพบวา การลงทน

ภาครฐหดตวจากไตรมาสกอนหนารอยละ -2.4 ท�าใหในป 2554 การลงทนภาครฐทแทจรงหดตวรอยละ -8.7 ซงเปนการหดตว

เพมขนจากปกอนหนาทหดตวรอยละ -2.2 ทงน การลงทนภาครฐทแทจรงในไตรมาสท 4 ทหดตวลงมากเปนผลมาจากรฐบาล

และองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) มการเบกจายงบลงทนลดลง เนองจากความลาชาในการประกาศใชพระราชบญญต

งบประมาณ (พ.ร.บ.) รายจายประจ�าปงบประมาณ 2555 ท�าใหโครงการลงทนใหมไมสามารถเบกจายได ขณะทการลงทนของ

รฐวสาหกจขยายตวเพยงรอยละ 1.7 ทงน การลงทนภาครฐแบงออกเปน การลงทนในหมวดการกอสราง หดตวรอยละ -15.9

หดตวลงจากไตรมาสกอนหนาทหดตว -15.3 โดยรฐบาลกลางและองคกรปกครองสวนทองถนหดตวรอยละ -26.3 และรฐวสาหกจ

หดตวรอยละ -2.0 จากความลาชาในการเบกจายงบลงทน ขณะทการลงทนภาครฐทแทจรงในหมวดการลงทนในเครองมอ

เครองจกรหดตวรอยละ -3.7 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน จากทขยายตวรอยละ 1.0 ในไตรมาสกอนหนา โดยเปน

การหดตวในการลงทนของรฐบาลและองคกรปกครองสวนทองถนรอยละ -21.5 ขณะทการลงทนของรฐวสาหกจขยายตวรอยละ

7.6 จากโครงการลงทนตอเนองขนาดใหญ อาท บรษท กสท โทรคมนาคม จ�ากด (มหาชน) และบรษท การบนไทย จ�ากด (มหาชน)

มการน�าเขาเครองบนเพอการพาณชยในไตรมาสท 4 จ�านวน 2 ล�า มลคา 7.3 พนลานบาท และเมอพจารณาทงปงบประมาณ

2554 รายจายในสวนงบลงทนสามารถเบกจายไดทงสนจ�านวน 263.6 พนลานบาท คดเปนอตราการเบกจายรอยละ 73.0 ของ

กรอบวงเงนงบประมาณรายจายลงทนประจ�าปงบประมาณ 2553

ภาพท 20 ประมาณการอตราการขยายตวของการลงทนภาครฐทแทจรง


32

ภาพท 21 ประมาณการอตราการขยายตวของปรมาณการสงออกสนคาและบรการ


➥ ในป 2555 การลงทนภาครฐทแทจรงคาดวาจะขยายตวรอยละ 12.1 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอน (โดยมชวงคาดการณรอยละ 11.1–13.1) ขยายตวจากป 2554 ทหดตวรอยละ -8.7 จากปจจยฐานต�าของ

ชวงเดยวกนของปกอน และวงเงนงบประมาณรายจายลงทนในปงบประมาณ 2555 ทมวงเงนงบประมาณลงทนจ�านวน 423.4

พนลานบาท เพมขนจากปงบประมาณ 2554 ทมวงเงนงบประมาณลงทนจ�านวน 355.5 พนลานบาท หรอขยายตวรอยละ 19.1

และคาดวารฐบาลจะสามารถเรงรดการเบกจายงบประมาณรายจายลงทนใหไดรอยละ 72.0 ของกรอบวงเงนงบประมาณ

รายจายลงทน ประกอบกบการทรฐบาลไดออกพระราชก�าหนดใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงนเพอการวางระบบบรหารจดการ

น�าและสรางอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 วงเงน 3.5 แสนลานบาท ซงทผานมาคณะรฐมนตรเมอวนท 13 มนาคม 2555 ไดเรม

มการอนมตการใชจายงบประมาณแลวจ�านวน 2.4 หมนลานบาท เพอน�าไปแกไขปญหาอทกภยระยะเรงดวนจ�านวน 246 โครงการ

ใหสามารถด�าเนนการบรหารจดการน�าและอทกภยเพอเตรยมความพรอมรบมอกอนถงฤดฝนป 2555

1.3 ปรมาณการสงออกสนคาและบรการทแทจรง

➥ ปรมาณการสงออกสนคาและบรการทแทจรงในไตรมาสท 4 ป 2554 หดตวรอยละ -6.5 เมอเทยบกบ

ชวงเดยวกนของปกอนหนา ลดลงจากไตรมาสกอนทขยายตวรอยละ 17.3 โดยมปจจยส�าคญจากเหตการณอทกภย

ทเกดขนทางภาคเหนอและภาคกลางของประเทศไทยในชวงเดอนตลาคม-ธนวาคม 2554 ซงสงผลกระทบตอการผลต

ภาคอตสาหกรรมและการสงออกเปนอยางมาก ประกอบกบปญหาเศรษฐกจโลกชะลอลงจากวกฤตหนสาธารณะในสหรฐอเมรกา

และยโรป โดยเมอขจดผลทางฤดกาลแลวพบวา ปรมาณการสงออกสนคาและบรการหดตวรอยละ -15.3 ลดลงมากจาก

ไตรมาสกอนหนา ดานมตสนคาพบวา ในไตรมาสท 4 ป 2554 การสงออกสนคาหดตวทรอยละ -6.9 ลดลงจากไตรมาสกอนหนา

ทขยายตวรอยละ 16.6 โดยภาคอตสาหกรรมหดตวรอยละ -13.0 ลดลงจากไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวรอยละ 17.8 โดยสนคา

ในหมวดหลกหดตวทกหมวด โดยเฉพาะสนคาอเลกทรอนกสทหดตวสงทรอยละ -32.3 เครองใชไฟฟาหดตวทรอยละ -16.3 และ

ยานยนตหดตวทรอยละ -28.2 ทงนสนคาเกษตรกรรม สนคาอตสาหกรรมเกษตร และสนคาแรและเชอเพลง ขยายตวชะลอลง

ทรอยละ 9.0 รอยละ 25.2 และรอยละ 3.4 ตามล�าดบ และเมอพจารณารายตลาดพบวา การสงออกไปยงประเทศคคาหลก

ขยายตวชะลอลงโดยเฉพาะสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรป เนองจากวกฤตหนสาธารณะทเกดขน ในขณะทการสงออกไปยง

อาเซยน 5 น�าโดยสงคโปรและอนโดนเซยขยายตวตอเนอง สนคาสงออกทส�าคญ ไดแก รถยนต น�าตาลทราย และน�ามนส�าเรจรป

ส�าหรบตลาด G3 และจน กปรบตวดขนเชนกน และส�าหรบการสงออกบรการกหดตวเชนเดยวกนทรอยละ -4.8 ลดลงมาก

จากไตรมาสกอนหนาทขยายตวรอยละ 20.6 จากผลกระทบของอทกภยในภาคเหนอและภาคกลางของประเทศไทย


➥ ในป 2555 ปรมาณการสงออกสนคาและบรการคาดวาจะขยายตวรอยละ 8.8 (โดยมชวงคาดการณ

ทรอยละ 7.8-9.8) ขยายตวชะลอลงจากป 2554 ทรอยละ 9.5 แมวาภาคอตสาหกรรมทไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภย

เมอปลายป 2554 จะเรมฟนตวอยางตอเนองและมแนวโนมกลบเขาสภาวะปกตภายในไตรมาสท 2 ของป 2555 อยางไรกตาม

ยงมปจจยเสยงจากเศรษฐกจโลกทมแนวโนมออนแอตอไปอกระยะหนง โดยเฉพาะปญหาหนสาธารณะในกลมประเทศ

สหภาพยโรปทยงรนแรงและแนวโนมการเจรญเตบโตของเศรษฐกจจนทเรมชะลอตวลง อาจสงผลกระทบใหการสงออกในป

2555 ชะลอลง

1.4 ปรมาณการน�าเขาสนคาและบรการทแทจรง

➥ ปรมาณการน�าเขาสนคาและบรการทแทจรงในไตรมาสท 4 ป 2554 ขยายตวรอยละ 2.9 เมอเทยบกบ

ชวงเดยวกนของปกอนหนา ลดลงจากไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวรอยละ 20.1 ตามการหดตวของการสงออกและ

ผลกระทบจากเหตการณอทกภยทเกดขนในเดอนตลาคม-ธนวาคม 2554 ท�าใหการน�าเขาสนคาส�าคญทใชในการผลต

เพอการสงออกหยดชะงกลง ทงน เมอขจดผลทางฤดกาลแลวพบวา ปรมาณการน�าเขาสนคาและบรการหดตวทรอยละ -9.7

และเมอพจารณาการน�าเขาสนคาพบวา ขยายตวชะลอลงทรอยละ 3.1 ลดลงจากไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวทรอยละ 23.4

ตามการหดตวของปรมาณการน�าเขาสนคาเชอเพลงทรอยละ -13.1 ทลดลงมากจากไตรมาสกอนหนาทรอยละ 18.4 และ

จากการชะลอลงของปรมาณการน�าเขาสนคาในหมวดสนคาทน สนคาวตถดบ และสนคาอปโภค-บรโภค ทรอยละ 5.0 รอยละ

9.5 และรอยละ 8.8 ตามล�าดบ ในขณะทปรมาณการน�าเขาสนคายานยนตขยายตวเรงขนทรอยละ 5.3 เพมขนจากไตรมาส

กอนหนาทขยายตวทรอยละ 1.8 ส�าหรบปรมาณการน�าเขาบรการทแทจรงขยายตวชะลอลงทรอยละ 2.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอนหนา ลดลงเลกนอยจากไตรมาสท 3 ป 2554 ทขยายตวรอยละ 2.9

ภาพท 22 ประมาณการอตราการขยายตวของปรมาณการน�าเขาสนคาและบรการ


34

➥ ในป 2555 ปรมาณการน�าเขาสนคาและบรการคาดวาจะขยายตวรอยละ 13.5 (โดยมชวงคาดการณ

ทร อยละ 12.5-14.5) ขยายตวชะลอลงจากปกอนหนาเลกนอย แตยงคงขยายตวไดตอเนอง จากการทองเทยวท

ขยายตวด เนองจากสถานการณตาง ๆ เรมกลบเขาสภาวะปกต สงผลใหประชากรมการเดนทางไปทองเทยวตางประเทศ

มากขน ส�าหรบการน�าเขาสนคาภาคอตสาหกรรมทไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภยมการเรงน�าเขาเครองมอเครองจกร

เพอใชในการฟนฟ รวมถงการท�าประกนภยของกลมโรงงานตาง ๆ ในภาคอตสาหกรรม ซงคาดวาภาคอตสาหกรรมจะเขาส

ภาวะปกตไดภายในไตรมาสท 2 ป 2555 แตอยางไรกตามยงคงมปจจยเสยงจากความผนผวนของคาเงนบาท

2.ดานการคาระหวางประเทศ

2.1 มลคาสงออกสนคาในรปดอลลารสหรฐ

➥ มลคาสงออกสนคาในรปดอลลารสหรฐ ในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 อยท 34.1 พนลานดอลลาร

สหรฐ คดเปนการหดตวรอยละ -2.3 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน โดยในไตรมาสท 4 ของป 2554 หดตวรอยละ

-5.2 และเมอหกผลของการสงออกทองค�าออกพบวา มลคาการสงออกในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 หดตวรอยละ -2.4 ทงน

การขยายตวของมลคาการสงออกสนคาในไตรมาสท 4 ป 2554 มการหดตวทงมลคาและปรมาณ โดยหมวดสนคาอตสาหกรรม

อเลกทรอนกสโดยเฉพาะฮารดดสกไดรฟ ชนสวนคอมพวเตอร และแผงวงจรไฟฟา หมวดอตสาหกรรมเครองใชไฟฟา และ

อตสาหกรรมยานยนต ทหดตวรอยละ -32.2 รอยละ -16.5 และรอยละ -26.9 ตามล�าดบ อกทงหมวดเกษตรกรรม อตสาหกรรม

การเกษตร และเชอเพลง กขยายตวในอตราชะลอลงมาก เนองจากวกฤตมหาอทกภยเมอปลายป 2554 ไดสงผลกระทบรนแรง

ตอการผลตทงในภาคอตสาหกรรมและเกษตรกรรม โดยเฉพาะบรเวณนคมอตสาหกรรมในแถบภาคกลาง รวมถงกอใหเกด

อปสรรคตอการผลตสนคาเพอสงออกไปยงตางประเทศและการคมนาคมขนสง ประกอบกบปญหาความไมแนนอนของ

การขยายตวของเศรษฐกจโลกจากปญหาภาคอสงหารมทรพยและการจางงานในสหรฐอเมรกา และปญหาหนสาธารณะ

ในกลมประเทศยโรปเปนแรงสนบสนนใหการสงออกหดตวเรงขน ทงน หากพจารณาเปนรายตลาดพบวา มลคาการสงออกสนคา

มการหดตว โดยตลาดสงออกสนคาอตสาหกรรม อาท ญปน สหรฐอเมรกา และสหภาพยโรป หดตวรอยละ -3.2 รอยละ -7.7

และรอยละ -18.3 ตอป ตามล�าดบ สวนการสงออกไปจนยงขยายตวไดจากการสงออกยางพารา แตในอตราชะลอลงทรอยละ

2.4 อกทงการสงออกไปยงตลาดภมภาค โดยเฉพาะตลาดอาเซยน-5 ขยายตวชะลอลงทรอยละ 7.1

ภาพท 23 ประมาณการอตราการขยายตวของมลคาสงออกสนคาในรปดอลลารสหรฐ



ภาพท 24 ประมาณการอตราการขยายตวของมลคาน�าเขาสนคาในรปดอลลารสหรฐ


➥ ในป 2555 สศค.คาดวามลคาสงออกสนคาในรปดอลลารสหรฐจะขยายตวทรอยละ 13.5 (โดยม

ชวงคาดการณทรอยละ 12.5-14.5) ชะลอตวลงจากป 2554 เนองจากปจจยฐานสงและการชะลอลงของเศรษฐกจโลก

โดยเฉพาะประเทศจนและสหภาพยโรปทยงไมสามารถคลคลายวกฤตหนสาธารณะได อยางไรกตาม คาดวาการสงออกในป

2555 จะยงคงเตบโตไดอยางตอเนอง โดยไดรบแรงสนบสนนจากคาเงนบาททมแนวโนมออนคาลง และอานสงสตามการฟนตว

ของเศรษฐกจสหรฐอเมรกา หลงตวเลขภาวะการจางงานเรมสงสญญาณเปนบวก และเศรษฐกจญปนหลงเหตการณภยพบต

สนาม

2.2 มลคาน�าเขาสนคาในรปดอลลารสหรฐ

➥ มลคาน�าเขาสนคาในรปดอลลารสหรฐ ในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 อยท 31.6 พนลานดอลลาร

สหรฐ คดเปนการขยายตวรอยละ 2.8 ตอป โดยไตรมาสท 4 ของป 2554 ขยายตวชะลอลงรอยละ 12.1 ตอป ซงเปนผลจาก

เหตการณมหาอทกภยไดกอใหเกดปญหาหวงโซอปทาน และท�าใหโรงงานอตสาหกรรมหยดการผลต และลดการน�าเขาสนคา

วตถดบและสนคาทน เพอผลตสนคาสงออกไปยงตางประเทศ โดยการน�าเขาสนคาในหมวดสนคาวตถดบ สนคาทน สนคา

อปโภค-บรโภค และสนคาเชอเพลง ขยายตวชะลอลงทรอยละ 16.0 รอยละ 6.4 รอยละ 13.9 และรอยละ 11.2 เมอเทยบกบ

ชวงเดยวกนของปกอนหนา ตามล�าดบ ทงน หากหกทองค�าและน�ามนดบซงมความผนผวนแลว มลคาน�าเขาสนคาในชวง

2 เดอนแรกของป 2555 ขยายตวรอยละ 13.2 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา

36

ภาพท 25 ประมาณการดลการคา


➥ ในป 2555 คาดวาดลการคาจะเกนดล 7.3 พนลานดอลลารสหรฐ (โดยมชวงคาดการณท 6.3-8.3

พนลานดอลลารสหรฐ) ซงเปนการเกนดลลดลงจากปกอนหนา ตามมลคาสนคาน�าเขาทคาดวาจะขยายตวในอตราเรงกวา

มลคาสนคาสงออก เนองจากการน�าเขาสนคาทนและเครองจกรทมแนวโนมเพมขนตามการขยายตวของเศรษฐกจไทยในป 2555

➥ ในป 2555 สศค.คาดวามลคาน�าเขาสนคาในรปดอลลารสหรฐจะขยายตวทรอยละ 23.3 (โดยมชวง

คาดการณทรอยละ 22.3-24.3) ชะลอลงจากปกอนเนองจากปจจยฐานสง อยางไรกด การน�าเขายงคงขยายตวไดตอเนอง

เนองจากไดรบปจจยสนบสนนจากเศรษฐกจทขยายตวดขน ทงภาคการบรโภคและการลงทนจากนโยบายการเพมรายไดของ

รฐบาล และนโยบายฟนฟประเทศและบรหารจดการทรพยากรน�า ท�าใหตองมการน�าเขาสนคาทน วตถดบ รวมถงสนคาขนกลาง

เพมขน

2.3 ดลการคา

➥ ดลการคาในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 เกนดล 2.6 พนลานดอลลารสหรฐ ลดลงจากชวง 2 เดอนแรก

ของป 2554 ทเกนดล 4.2 พนลานดอลลารสหรฐ อนเปนผลจากมลคาการสงออกสนคาทสงกวามลคาการน�าเขาสนคา

โดยมลคาการสงออกสนคาอยท 34.1 พนลานดอลลารสหรฐ ในขณะทมลคาการน�าเขาสนคาอยท 31.5 พนลานดอลลารสหรฐ


ภาพท 26 ประมาณการดลบญชเดนสะพด


➥ ในป 2555 ดลบญชเดนสะพดคาดวาจะขาดดล -3.5 พนลานดอลลารสหรฐ (โดยมชวงคาดการณท

(-5.2)-(-1.5) พนลานดอลลารสหรฐ หรอประมาณรอยละ (-1.4)-(-0.4) ของ GDP) ลดลงมากจากป 2554 ทเกนดล 11.9

พนลานดอลลารสหรฐ ผลจากดลบรการ รายไดปฐมภม และรายไดทตยภมทคาดวาจะขาดดล จากเงนคาระวางสนคาและ

คาโดยสารเดนทางทเพมขนตามการน�าเขาสนคาทขยายตวสงขน โดยเฉพาะการน�าเขาสนคาเครองจกรเพอทดแทนเครองจกร

เดมทเสยหายจากวกฤตอทกภยในชวงปลายป 2554 สอดคลองกบการลงทนทคาดวาจะขยายตวเรงขน ในขณะทการสงออก

สนคาและบรการขยายตวชะลอลงจากเศรษฐกจโลกทยงคงฟนตวอยางเปราะบาง

3.2 อตราเงนเฟอ

➥ อตราเงนเฟอทวไปในชวงไตรมาสแรกของป 2555 อยทรอยละ 3.4 ลดลงจากไตรมาสท 4 ป 2554

ทขยายตวรอยละ 4.0 เนองจากภาวะคลคลายจากวกฤตน�าทวม สงผลใหราคาอาหารสดปรบตวลดลง โดยเฉพาะราคาเนอสตว

และผกสดหลายประเภท อยางไรกด ราคาน�ามนขายปลกในประเทศมการปรบตวเพมสงขนอยางมากตามการเพมขนของราคา

น�ามนดบโลก โดยราคาน�ามนดเซลปรบตวเพมจาก 29.1 บาทตอลตร ในเดอนธนวาคม 2554 มาอยท 32.1 บาทตอลตรในเดอน

มนาคม 2555 คดเปนการเพมขนถงรอยละ 10.3 นอกจากน ราคาน�ามนยงสงผลใหราคาตนทนวตถดบตาง ๆ ปรบตวสงขนตาม

และท�าใหราคาสนคาในหมวดอาหารส�าเรจรปมการปรบตวสงขนอยางมาก โดยในเดอนมนาคม 2555 ดชนราคาอาหารส�าเรจรป

ขยายตวสงถงรอยละ 9.33 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา

3.ดานเสถยรภาพทางเศรษฐกจ

3.1 ดลบญชเดนสะพด

➥ ดลบญชเดนสะพดในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 เกนดล 2.1 พนลานดอลลารสหรฐ ลดลงจาก

ชวง 2 เดอนแรกของป 2554 ทเกนดล 4.2 พนลานดอลลารสหรฐ โดยดลการคาตามระบบดลการช�าระเงนเกนดล 2.6

พนลานดอลลารสหรฐ จากการสงออกทยงขยายตวในระดบสง และดลบรการ รายไดปฐมภม และรายไดทตยภมขาดดล -0.5

พนลานดอลลารสหรฐ จากเงนบรการจาย โดยเฉพาะคาระวางสนคาและคาขนสงทปรบตวสงขนตามการน�าเขาทสงขน

38


ภาพท 27 ประมาณการอตราเงนเฟอทวไป

➥ ส�าหรบป 2555 คาดวาอตราเงนเฟอทวไปจะปรบตวลดลงจากปกอนมาอยทรอยละ 3.6 (โดยม

ชวงคาดการณทรอยละ 3.1-4.1) โดยคาดวาจะมสาเหตหลกจากราคาน�ามนในตลาดโลกทคาดวาจะเพมขนในอตราทชะลอลง

จากป 2554 อยางไรกด ยงมปจจยทสงผลตออตราเงนเฟอหลายปจจย ไดแก 1) ราคาสนคาเกษตร โดยเฉพาะราคาขาวจะปรบตว

สงขนจากมาตรการรบจ�าน�าขาวของรฐบาล 2) ราคาสนคาทใชแรงงานในการผลตอาจปรบตวสงขนจากการปรบขนคาแรง

ขนต�า 300 บาท และ 3) การปรบโครงสรางราคาพลงงานทงกาซ NGV และ LPG ภาคขนสง ขณะทอตราเงนเฟอพนฐานทไมรวม

ราคาสนคาในหมวดพลงงานและอาหารสดคาดวาจะปรบตวลดลงเลกนอยมาอยทรอยละ 2.3 (ชวงคาดการณทรอยละ 1.8-2.8)


ภาคการคลง

บทสรปผบรหาร

❍ ในปงบประมาณ 2555 รฐบาลไดจดท�างบประมาณรายจายแบบขยายตว (Expansionary Fiscal Policy)

โดยก�าหนดวงเงนขาดดล 400.0 พนลานบาท คดเปนรอยละ 3.4 ของ GDP เพอการกระตนเศรษฐกจภายในประเทศใหสามารถ

เตบโตอยางตอเนองในชวงทการฟนตวของเศรษฐกจโลกยงคงเปราะบาง รวมทงการฟนฟเศรษฐกจทไดรบผลกระทบจากปญหา

อทกภยทสงผลกระทบตอภาคการสงออกและภาคการผลตอยางรนแรง

❍ ดานรายไดในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 (เดอนตลาคม 2554–มนาคม 2555) รฐบาลมรายได

สทธ (หลงหกจดสรรใหองคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)) จ�านวน 812.7 พนลานบาท สงกวาประมาณการตามเอกสาร

งบประมาณ 33.4 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 4.3 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 23.3 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ

3.0 ทงน รายไดภาษจาก 3 กรมจดเกบ (กรมสรรพากร กรมสรรพสามต และกรมศลกากร) มจ�านวนทงสน 838.8 พนลานบาท

สงกวาประมาณการตามเอกสารงบประมาณ 14.6 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 1.8 และสงกวาปงบประมาณกอนหนา

13.0 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 1.6

❍ ดานรายจายในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 รฐบาลสามารถเบกจายงบประมาณไดทงสน 1,269.3

พนลานบาท เพมขนรอยละ 9.5 จากชวงเดยวกนของปกอน โดยเปนการเบกจายงบประมาณประจ�าปงบประมาณ 2555 จ�านวน

1,170.9 พนลานบาท เพมขนรอยละ 9.4 จากชวงเดยวกนของปกอน หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 49.2 ของกรอบวงเงน

งบประมาณ 2555 โดยแบงออกเปน (1) รายจายประจ�าเบกจายไดจ�านวน 1,051.0 พนลานบาท เพมขนรอยละ 13.0 จาก

ชวงเดยวกนของปกอน หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 44.2 ของกรอบวงเงนงบประมาณ 2555 และ (2) รายจายลงทน

เบกจายไดจ�านวน 119.9 พนลานบาท ลดลงรอยละ 14.3 จากชวงเดยวกนของปกอน หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ

5.0 ของกรอบวงเงนงบประมาณ 2555 และรายจายเหลอมปทเบกจายไดจ�านวน 98.4 พนลานบาท เพมขนรอยละ 10.9

จากชวงเดยวกนของปกอน

❍ ฐานะการคลงของรฐบาลตามระบบกระแสเงนสดในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 รฐบาลขาดดล

เงนงบประมาณจ�านวน 460.0 พนลานบาท และเมอรวมกบดลเงนนอกงบประมาณทขาดดลจ�านวน 80.4 พนลานบาท สงผลให

ดลเงนสด (กอนก) ขาดดลจ�านวน 540.4 พนลานบาท ทงน รฐบาลไดบรหารเงนสดใหสอดคลองกบความตองการใชเงน รวมทง

สรางความมนคงของฐานะการคลง โดยชดเชยการขาดดลดวยการกจ�านวน 93.6 พนลานบาท ท�าใหดลเงนสดหลงการกเงน

ขาดดลจ�านวน 446.8 พนลานบาท และเงนคงคลง ณ สนเดอนมนาคม 2555 มจ�านวนทงสน 74.5 พนลานบาท

❍ หนสาธารณะคงคาง ณ สนเดอนมกราคม 2555 มจ�านวนทงสน 4,362.4 พนลานบาท คดเปนสดสวน

รอยละ 41.06 ของ GDP ลดลงจากสนปงบประมาณ 2554 จ�านวน 85.9 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 1.9 เนองจากหนทรฐบาล

กโดยตรงลดลงจ�านวน 64.0 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 2.0 และหนกองทนเพอการฟนฟฯ ลดลงจ�านวน 30.4 พนลานบาท

หรอลดลงรอยละ 100 อยางไรกตาม หนรฐวสาหกจทไมเปนสถาบนการเงน (รฐบาลค�าประกน) เพมขนจากสนปงบประมาณ

2554 จ�านวน 10.3 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 6.6

❍ กรอบอนมตงบประมาณลงทนประจ�าป 2555 ของรฐวสาหกจรวม 48 แหง ทพรอมด�าเนนการ มจ�านวน

ทงสน 349.8 พนลานบาท โดยมผลการเบกจายสะสมถงสนเดอนกมภาพนธ 2555 จ�านวน 27.3 พนลานบาท หรอคดเปนอตรา

การเบกจายรอยละ 7.8 ของกรอบงบลงทนทไดรบอนมต

รายงานสรปสถานการณดานการคลงในชวงครงปแรกของ

ปงบประมาณ 2555

40

1.ผลการด�าเนนนโยบายการคลงในชวงครงปแรกของปงบประมาณ2555 (เดอนตลาคม2554-มนาคม2555)

1.1 ผลการจดเกบรายไดรฐบาลในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555

ผลการจดเกบรายไดสทธของรฐบาลในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 รฐบาลจดเกบรายไดสทธ (หลงหก

การจดสรรให อปท.) จ�านวน 812.7 พนลานบาท สงกวาประมาณการตามเอกสารงบประมาณ 33.4 พนลานบาท หรอเพมขน

รอยละ 4.3 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 23.3 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 3.0 ทงน รายไดภาษจาก 3 กรมจดเกบ

(กรมสรรพากร กรมสรรพสามต และกรมศลกากร) มจ�านวนทงสน 838.8 พนลานบาท สงกวาประมาณการตามเอกสาร

งบประมาณ 14.6 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 1.8 และสงกวาปงบประมาณกอนหนา 13.0 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ

1.6 โดยมรายละเอยดการจดเกบรายไดรฐบาลทส�าคญ ดงน

❍ กรมสรรพากรจดเกบไดจ�านวน 601.7 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 18.8 พนลานบาท

หรอเพมขนรอยละ 3.2 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 55.1 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 10.1 โดยมรายละเอยด

ของภาษทส�าคญ ดงน (1) ภาษมลคาเพมจดเกบได 306.6 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 7.8 พนลานบาท หรอเพมขน

รอยละ 2.6 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 33.7 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 12.3 สะทอนการบรโภคสนคาภายใน

ประเทศทปรบตวดขนตามภาวะเศรษฐกจภายหลงอทกภย และการน�าเขาสนคาทนเพอทดแทนเครองจกรทเสยหายจากน�าทวม

ประกอบกบมลคาการน�าเขาน�ามนดบทปรบตวสงขนมาก เนองจากราคาน�ามนดบเพมสงขนอยางมนยส�าคญ (2) ภาษเงนได

นตบคคลจดเกบได 128.3 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 5.0 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 4.0 และสงกวาชวง

เดยวกนของปกอน 5.9 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 4.8 และ (3) ภาษเงนไดบคคลธรรมดาจดเกบได 133.3 พนลานบาท

สงกวาประมาณการรายได 2.8 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 2.2 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 10.4 พนลานบาท หรอ

เพมขนรอยละ 8.5

❍ กรมสรรพสามตจดเกบไดจ�านวน 179.2 พนลานบาท ต�ากวาประมาณการรายได 9.2 พนลานบาท

หรอรอยละ 4.9 และต�ากวาชวงเดยวกนของปกอน 49.0 พนลานบาท หรอรอยละ 21.5 โดยมรายละเอยดของภาษทส�าคญ

ดงน (1) ภาษสรรพสามตน�ามนจดเกบได 30.3 พนลานบาท ต�ากวาประมาณการ 5.9 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 16.4 และ

ต�ากวาชวงเดยวกนของปกอน 49.4 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 61.9 เนองมาจากคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 21 เมษายน

2554 ใหปรบลดอตราภาษสรรพสามตส�าหรบน�ามนดเซลจาก 5.31 บาทตอลตร เปน 0.005 ตอลตร (2) ภาษสรรพสามตรถยนต

จดเกบได 43.0 พนลานบาท ต�ากวาประมาณการรายได 9.2 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 17.7 และต�ากวาชวงเดยวกนของ

ปกอน 4.1 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 8.6 เนองมาจากโรงงานผลตรถยนตและชนสวนไดรบผลกระทบจากอทกภย ซงสงเกต

ไดจากดชนผลผลตอตสาหกรรม (Manufacturing Production Index : MPI) ในหมวดยานยนตทหดตวเฉลยสงถงรอยละ 24.2

ในชวง 5 เดอนทผานมา และ (3) ภาษเบยรจดเกบได 34.6 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 1.7 พนลานบาท หรอ

เพมขนรอยละ 5.3 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 1.4 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 4.1 และภาษยาสบจดเกบได 31.8

พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 3.7 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 13.0 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 2.4

พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 8.3 เนองจากมยอดค�าสงซอจากผจ�าหนายทไดเรงการสงซอเพอทดแทนสตอกสนคาเกา

ทไมสามารถสงซอสนคาไดในชวงเกดอทกภย

❍ กรมศลกากรจดเกบไดจ�านวน 57.9 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 5.1 พนลานบาท หรอ

เพมขนรอยละ 9.6 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 6.9 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 13.5 โดยมรายไดหลกจาก

อากรขาเขาทจดเกบได 56.6 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 5.0 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 9.7 และสงกวา

ชวงเดยวกนของปกอน 6.8 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 13.7 โดยสนคาทน�าเขาสวนใหญเพอทดแทนก�าลงการผลตภายใน

ประเทศทสญเสยเนองจากประสบปญหาอทกภย เชน รถยนตและชนสวนยานยนต เครองใชไฟฟาและสวนประกอบ ฯลฯ

❍ รฐวสาหกจน�าสงรายไดจ�านวน 57.1 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 4.0 พนลานบาท หรอ

เพมขนรอยละ 7.6 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 14.7 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 34.8 เนองจากบรษท กสท

โทรคมนาคม จ�ากด (มหาชน) โรงงานยาสบ และบรษท ทาอากาศยานไทย จ�ากด (มหาชน) ไดน�าสงรายไดสงกวาประมาณการ

จ�านวน 1.9 พนลานบาท ประกอบกบการทาเรอแหงประเทศไทยน�าสงรายไดกอนก�าหนดจ�านวน 1.0 พนลานบาท


ตารางท 1 สรปผลการจดเกบรายไดรฐบาลในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555

ทมา : ส�านกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง

ปน ปทแลว

ประมาณการ เปรยบเทยบกบ

ประเภทรายได (ต.ค. 54-ม.ค. 55) (ต.ค. 53-ม.ค. 54)

ตามเอกสาร งปม. ปกอนหนา ประมาณการ ประมาณการ

(ต.ค. 54-ม.ค. 55) (รอยละ) (ลานบาท) (รอยละ)

1. กรมสรรพากร 601,667 546,576 582,890 10.1 18,777 3.2 - ภาษเงนไดบคคลธรรมดา 133,326 122,905 130,488 8.5 2,838 2.2 - ภาษเงนไดนตบคคล 128,266 122,366 123,276 4.8 4,990 4.0 - ภาษเงนไดปโตรเลยม 9,310 6,556 7,567 42.0 1,743 23.0 - ภาษมลคาเพม 306,599 272,922 298,839 12.3 7,760 2.6 - ภาษธรกจเฉพาะ 18,977 16,749 17,450 13.3 1,527 8.8 - อากรแสตมป 4,939 4,944 5,154 (0.1) (215) (4.2) - อน ๆ 250 134 116 86.6 134 115.52. กรมสรรพสามต 179,245 228,202 188,491 (21.5) (9,246) (4.9) - ภาษน�ามน 30,338 79,696 36,273 (61.9) (5,935) (16.4) - ภาษยาสบ 31,838 29,406 28,183 8.3 3,655 13.0 - ภาษสราฯ 28,480 27,693 27,599 2.8 881 3.2 - ภาษเบยร 34,610 33,246 32,861 4.1 1,749 5.3 - ภาษรถยนต 42,971 47,021 52,215 (8.6) (9,244) (17.7) - อน ๆ 11,008 11,140 11,360 (1.2) (352) (3.1)3. กรมศลกากร 57,866 51,001 52,800 13.5 5,066 9.6 - อากรขาเขา 56,595 49,774 6,821 13.7 4,995 9.7 - อากรขาออก 204 78 48 161.5 156 325.0 - อน ๆ 1,067 1,149 1,152 (7.1) (85) (7.4)รวมรายได 3 กรมภาษ 838,778 825,779 824,181 1.6 14,597 1.84. รฐวสาหกจ 57,082 42,355 53,064 34.8 4,018 7.65. หนวยงานอน 55,653 53,728 54,046 3.6 1,607 3.0รวมรายไดจดเกบ 951,513 921,862 931,291 3.2 20,222 2.2รายไดสทธรฐบาล

812,690 789,391 779,265 3.0 33,425 4.3 (หลงการจดสรรให อปท.)


❍ หนวยงานอน ๆ น�าสงรายไดจ�านวน 55.7 พนลานบาท สงกวาประมาณการรายได 1.6 พนลานบาท

หรอเพมขนรอยละ 3.0 และสงกวาชวงเดยวกนของปกอน 1.9 พนลานบาท หรอเพมขนรอยละ 3.6 เนองจากกรมศลกากร

ไดสงคนเงนทกนไวเพอชดเชยคาภาษอากรส�าหรบผสงออกสนคาเหลอจายจ�านวน 4.7 พนลานบาท และกรมสรรพสามต

ไดน�าสงเงนคาใชจายเกบภาษทองถนคนเปนรายไดแผนดนจ�านวน 2.0 พนลานบาท

42

ตารางท 2 สรปผลการเบกจายรายจายรฐบาลในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555

ทมา : กรมบญชกลาง และส�านกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง

กรอบวงเงน

ผลการเบกจาย ผลการเบกจาย อตราเบกจาย

งบประมาณ ชวงครงแรกของ ชวงครงแรกของ อตราการเพม/(ลด) เทยบกบกรอบ

ประเภทรายจาย

รายจาย 2555

ปงบประมาณ ปงบประมาณ (รอยละ) วงเงนงบประมาณ 2555 2554 รายจาย 2555

1. รายจายกรอบ งปม. 2,380,000 1,170,916 1,070,454 9.4 49.2 - รายจายประจ�า 1,840,673 1,051,041 930,256 13.0 44.2 - รายจายลงทน 438,555 119,875 139,928 (14.3) 5.02. รายจายเหลอมป 201,861 98,402 88,710 10.9 -รายจายรวม (1+2) 2,230,628 1,269,318 1,159,164 9.5 -


1.2 ผลการเบกจายงบประมาณในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555

การเบกจายงบประมาณของรฐบาลในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 รฐบาลสามารถเบกจายงบประมาณได

ทงสน 1,269.3 พนลานบาท เพมขนรอยละ 9.5 จากชวงเดยวกนของปกอน โดยเปนการเบกจายงบประมาณประจ�าปงบประมาณ

2555 จ�านวน 1,170.9 พนลานบาท เพมขนรอยละ 9.4 จากชวงเดยวกนของปกอน หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 49.2

ของกรอบวงเงนงบประมาณ 2555 โดยแบงออกเปน (1) รายจายประจ�าเบกจายไดจ�านวน 1,051.0 พนลานบาท เพมขนรอยละ

13.0 จากชวงเดยวกนของปกอน หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 44.2 ของกรอบวงเงนงบประมาณ 2555 และ (2) รายจาย

ลงทนเบกจายไดจ�านวน 119.9 พนลานบาท ลดลงรอยละ 14.3 จากชวงเดยวกนของปกอน หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ

5.0 ของกรอบวงเงนงบประมาณ 2555 และรายจายเหลอมปทเบกจายไดจ�านวน 98.4 พนลานบาท เพมขนรอยละ 10.9

จากชวงเดยวกนของปกอน

อยางไรกตาม คาดวาในชวงครงปหลงของปงบประมาณ 2555 รฐบาลจะสามารถเบกจายงบประมาณไดตาม

เปาหมายอยางนอยทรอยละ 93.0 ของกรอบวงเงนงบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณ 2555 (2,380 พนลานบาท)

ซงถอเปนสวนส�าคญของการใชนโยบายการคลงในการกระตนเศรษฐกจไทย

นอกจากรายจายภายใตงบประมาณของปงบประมาณ 2555 รฐบาลยงไดด�าเนนการลงทนภายใตแผนปฏบตการ

ไทยเขมแขง 2555 โดยสถานะความคบหนาของโครงการแผนปฏบตการไทยเขมแขงลาสด ณ สนเดอนมนาคม 2555 สามารถ

เบกจายไดรวมทงสนจ�านวน 307.2 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายทรอยละ 88.0 ของวงเงนทไดรบการอนมต

จ�านวน 348.9 พนลานบาท โดยมรายละเอยดผลการเบกจายดงน


ตารางท 3 สรปผลการเบกจายเงนโครงการภายใตแผนปฏบตการไทยเขมแขง 2555 ในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555


วตถประสงค/สาขา วงเงน ผลการเบกจายสะสม ทไดรบอนมต จ�านวน รอยละ1. สรางความมนคงดานอาหารและพลงงานฯ 59,462 54,511 91.7 1.1 สาขาทรพยากรน�าและการเกษตร 59,462 54,511 91.72. ปรบปรงบรการสาธารณะขนพนฐานฯ 74,212 65,108 87.7 2.1 สาขาขนสง 46,586 44,579 95.7 2.2 สาขาพลงงาน 12 8 66.7 2.3 สาขาการสอสาร - - - 2.4 สาขาโครงสรางพนฐานดานการทองเทยว 3,281 2,690 82.0 2.5 สาขาพฒนาดานสาธารณสข พฒนาโครงสรางพนฐาน 14,302 8,936 62.5 2.6 สาขาสวสดภาพของประชาชน 9,158 8,050 87.9 2.7 สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย 182 182 99.9 2.8 สาขาสงแวดลอม 689 664 96.43. สรางศกยภาพในการหารายไดจากการทองเทยว 5,390 2,632 48.8 3.1 สาขาพฒนาการทองเทยว 5,390 2,632 48.84. สรางฐานรายไดใหมของประเทศฯ 1,311 1,276 97.3 4.1 สาขาเศรษฐกจเชงสรางสรรค 1,311 1,276 97.35. ยกระดบคณภาพการศกษาและการเรยนร 51,981 42,053 80.9 5.1 สาขาการศกษา 51,981 42,053 80.96. ปฏรปคณภาพระบบสาธารณสขฯ 1,832 1,413 77.1 6.1 สาขาพฒนาดานสาธารณสข พฒนาบคลากร 1,832 1,413 77.17. สรางอาชพและรายไดเพอยกระดบคณภาพชวต 106,253 96,065 90.4 7.1 สาขาการลงทนในระดบชมชน 106,253 96,065 90.48. อน ๆ ตามทคณะรฐมนตรก�าหนด 40,000 40,000 100.0 8.1 สาขาการประกนรายไดและการด�าเนนงานอน ๆ ทเกยวของ 40,000 40,000 100.0 รวม 340,440 303,058 89.0 ส�ารองจายตามระเบยบส�านกนายกรฐมนตรวาดวยการบรหาร 8,500 4,139 48.7

รวมทงสน 348,940 307,197 88.0


1.3 ฐานะการคลงในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555

ฐานะการคลงของรฐบาลตามระบบกระแสเงนสดในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 รฐบาลขาดดล

เงนงบประมาณจ�านวน 460.0 พนลานบาท และเมอรวมกบดลเงนนอกงบประมาณทขาดดลจ�านวน 80.4 พนลานบาท สงผลให

ดลเงนสด (กอนก) ขาดดลจ�านวน 540.4 พนลานบาท ทงน รฐบาลไดบรหารเงนสดใหสอดคลองกบความตองการใชเงน รวมทง

สรางความมนคงของฐานะการคลง โดยชดเชยการขาดดลดวยการกจ�านวน 93.6 พนลานบาท ท�าใหดลเงนสดหลงการกเงนขาดดล

จ�านวน 446.8 พนลานบาท และเงนคงคลง ณ สนเดอนมนาคม 2555 มจ�านวนทงสน 74.5 พนลานบาท ทงน การขาดดลการคลง

ในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555 เปนไปตามบทบาทการใชนโยบายการคลงเพอเปนการกระตนเศรษฐกจภายในประเทศ

44

1.4 หนสาธารณะ

หนสาธารณะคงคาง ณ สนเดอนมกราคม 2555 มจ�านวนทงสน 4,362.4 พนลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 41.06

ของ GDP ลดลงจากสนปงบประมาณ 2554 จ�านวน 85.9 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 1.9 เนองจากหนทรฐบาลกโดยตรง

ลดลงจ�านวน 64.0 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 2.0 และหนกองทนเพอการฟนฟฯ ลดลงจ�านวน 30.4 พนลานบาท หรอลดลง

รอยละ 100 เนองจากพระราชก�าหนดปรบปรงการบรหารหนเงนกทกระทรวงการคลงกเพอชวยเหลอกองทนเพอการฟนฟและ

พฒนาระบบสถาบนการเงน พ.ศ. 2555 ก�าหนดใหกองทนเพอการฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการเงนมหนาทและรบผดชอบ

เกยวกบการช�าระคนเงนกและช�าระดอกเบยเงนกแทนกระทรวงการคลง อยางไรกตาม หนรฐวสาหกจทไมเปนสถาบนการเงน

(รฐบาลค�าประกน) เพมขน จากสนปงบประมาณ 2554 จ�านวน 10.3 พนลานบาท หรอลดลงรอยละ 6.6

ทงน เมอพจารณาสถานะของหนสาธารณะ ณ สนเดอนมกราคม 2555 พบวา อยในระดบทมเสถยรภาพ กลาวคอ

1) หนสาธารณะสวนใหญเปนหนสกลเงนบาทโดยมสดสวนสงถงรอยละ 92.1 ของหนสาธารณะคงคาง 2) หนสาธารณะ

สวนใหญเปนหนระยะยาวมสดสวนสงถงรอยละ 99.0 ของหนสาธารณะคงคาง และ 3) สดสวนยอดหนสาธารณะคงคางตอ GDP

อยทรอยละ 41.06 ซงยงคงอยในกรอบความยงยนทางการคลงทก�าหนดสดสวนไวไมเกนรอยละ 60.0 ตอ GDP

ตารางท 4 ฐานะการคลงในชวงครงปแรกของปงบประมาณ 2555


รายการ ชวงครงปแรกของ ชวงครงปแรกของ เปรยบเทยบกบ ปงบประมาณ 2555 ปงบประมาณ 2554 จ�านวน รอยละ

1. รายได 809,354 779,156 30,198 3.9

2. รายจาย 1,269,317 1,159,164 110,153 9.5

3. ดลงบประมาณ (459,963) (380,008) (79,955) 21.0

4. ดลเงนนอกงบประมาณ (80,403) (48,533) (31,870) 65.7

5. ดลเงนสด (กอนก) (540,366) (428,541) (111,825) 26.1

6. กเพอชดเชยการขาดดล 93,610 113,605 (19,995) (17.6)

7. ดลเงนสดหลงการกเงน (446,756) (314,936) (131,820) 41.9


ภาพท 1 ยอดคงคางหนสาธารณะและสดสวนหนสาธารณะตอ GDP รายเดอน

ทมา : ส�านกงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลง


1.5 ผลการเบกจายงบลงทนของรฐวสาหกจแยกตามสาขาในชวง 5 เดอนแรกของปงบประมาณ 2555

กรอบอนมตงบประมาณลงทนประจ�าป 2555 ของรฐวสาหกจรวม 48 แหง ทพรอมด�าเนนการมจ�านวนทงสน

349.8 พนลานบาท โดยมผลการเบกจายสะสมถงสนเดอนกมภาพนธ 2555 จ�านวน 27.3 พนลานบาท หรอคดเปน

อตราการเบกจายรอยละ 7.8 ของกรอบงบลงทนอนมต ซงสามารถแยกตามรายสาขาได 8 สาขา ดงน

1) รฐวสาหกจสาขาขนสง จ�านวน 11 แหง ประกอบดวย การทางพเศษแหงประเทศไทย องคการขนสงมวลชน

กรงเทพ การทาเรอแหงประเทศไทย บรษท ไทยเดนเรอทะเล จ�ากด บรษท ทาอากาศยานไทย จ�ากด (มหาชน) บรษท การบนไทย

จ�ากด (มหาชน) บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จ�ากด สถาบนการบนพลเรอน การรถไฟแหงประเทศไทย การรถไฟขนสง

มวลชนแหงประเทศไทย และบรษท ขนสง จ�ากด มงบลงทนทพรอมด�าเนนการทงสนจ�านวน 139.7 พนลานบาท และมการเบกจาย

งบลงทนสะสมจ�านวน 13.8 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 9.9 ของกรอบงบลงทนอนมต โดยการรถไฟ

แหงประเทศไทยเปนรฐวสาหกจทรบอนมตงบลงทนสงสดในสาขา จ�านวน 53.8 พนลานบาท และมการเบกจายงบลงทนสะสม

จ�านวน 3.9 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 7.3 ของกรอบงบลงทนอนมต

2) รฐวสาหกจสาขาสาธารณปการ จ�านวน 4 แหง ประกอบดวย องคการจดการน�าเสย การประปานครหลวง

การประปาสวนภมภาค และการเคหะแหงชาต มงบลงทนทพรอมด�าเนนการทงสนจ�านวน 19.2 พนลานบาท และมการเบกจาย

งบลงทนสะสมจ�านวน 4.7 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 24.4 ของกรอบงบลงทนอนมต โดยการประปา

สวนภมภาคเปนรฐวสาหกจทรบอนมตงบลงทนสงสดในสาขา จ�านวน 8.4 พนลานบาท และมการเบกจายงบลงทนสะสมจ�านวน

1.5 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 18.3 ของกรอบงบลงทนอนมต

3) รฐวสาหกจสาขาสอสาร จ�านวน 4 แหง ประกอบดวย บรษท กสท โทรคมนาคม จ�ากด (มหาชน) บรษท ทโอท

จ�ากด (มหาชน) บรษท อสมท จ�ากด (มหาชน) และบรษท ไปรษณยไทย จ�ากด มงบลงทนทพรอมด�าเนนการทงสนจ�านวน 27.9

พนลานบาท และมการเบกจายงบลงทนสะสมจ�านวน 2.6 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 9.3 ของกรอบ

งบลงทนอนมต โดยบรษท ทโอท จ�ากด (มหาชน) เปนรฐวสาหกจทรบอนมตงบลงทนสงสดในสาขา จ�านวน 16.4 พนลานบาท

และมการเบกจายงบลงทนสะสมจ�านวน 1.8 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 11.1 ของกรอบงบลงทนอนมต

4) รฐวสาหกจสาขาพลงงาน จ�านวน 4 แหง ประกอบดวย การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย การไฟฟานครหลวง

การไฟฟาสวนภมภาค และบรษท ปตท. จ�ากด (มหาชน) มงบลงทนทพรอมด�าเนนการทงสนจ�านวน 153.7 พนลานบาท และ

มการเบกจายงบลงทนสะสมจ�านวน 5.5 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 3.6 ของกรอบงบลงทนอนมต

โดยบรษท ปตท. จ�ากด (มหาชน) เปนรฐวสาหกจทรบอนมตงบลงทนสงสดในสาขาจ�านวน 91.5 พนลานบาท และมการเบกจาย

งบลงทนสะสมจ�านวน 1.9 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 2.0 ของกรอบงบลงทนอนมต

ตารางท 5 หนสาธารณะคงคาง ณ วนท 31 มกราคม 2555

ทมา : ส�านกงานบรหารหนสาธารณะ กระทรวงการคลง

หนสาธารณะคงคาง ณ ก.ย. 54 ณ ม.ค. 55 เปรยบเทยบกบ จ�านวน % GDP จ�านวน % GDP จ�านวน รอยละ

1. หนทรฐบาลกโดยตรง 3,181,159 30.2 3,117,187 29.3 (63,975) (2.0)

2. หนรฐวสาหกจทไมเปนสถาบนการเงน 1,079,749 10.3 1,077,900 10.1 (1,849) (0.2)

3. หนรฐวสาหกจทไมเปนสถาบนการเงน 156,942 1.5 167,270 1.6 10,328 6.6

(รฐบาลค�าประกน)

4. หนกองทนเพอการฟนฟฯ 30,445 0.3 - - (30,445) 100

5. หนหนวยงานอนของรฐ - - - - - -

หนสาธารณะรวม (1+2+3+4+5) 4,448,295 42.271 4,362,357 41.062 (85,938) (1.9)


1 GDP ณ กนยายน 2554 เทากบ 10,523.1 พนลานบาท2 GDP ณ มกราคม 2555 เทากบ 10,625.5 พนลานบาท

46

ตารางท 6 การเบกจายงบลงทนของรฐวสาหกจแยกตามรายสาขา ในชวง 5 เดอนแรกของปงบประมาณ 2555

ทมา : ส�านกงานคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจ กระทรวงการคลง

รฐวสาหกจรายสาขา

งบลงทนอนมต สดสวน แผนเบกจาย เบกจายจรง % การเบกจาย % การเบกจาย

(48 แหง)

ป 2555 (%) สะสม ก.พ. 55 สะสม ก.พ. 55 ตามแผน ตามงบลงทนอนมต

(1) (2) (3) (4) (5) = (4) / (3) (6) = (4) / (1)

ขนสง (11 แหง) 139,716 39.9% 28,097 13,791 49.1% 9.9% การรถไฟแหงประเทศไทย 53,844 15.4% 12,539 3,904 31.1% 7.3%สาธารณปการ (4 แหง) 19,167 5.5% 7,178 4,678 65.2% 24.4% การประปาสวนภมภาค 8,349 2.4% 2,890 1,525 52.8% 18.3%สอสาร (4 แหง) 27,875 8.0% 5,515 2,600 47.1% 9.3% บรษท ทโอท จ�ากด (มหาชน) 16,378 4.7% 4,163 1,818 43.7% 11.1%พลงงาน (4 แหง) 153,699 43.9% 12,300 5,508 44.8% 3.6% บรษท ปตท. จ�ากด (มหาชน) 91,467 26.1% 7,200 1,872 26.0% 2.0%อตสาหกรรม (6 แหง) 3,381 1.0% 1,085 105 9.7% 3.1% โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง 2,608 0.7% 944 42 4.5% 1.6%พาณชยและบรการ (6 แหง) 1,938 0.6% 785 131 16.8% 6.8% ส�านกงานสลากกนแบงรฐบาล 1,652 0.5% 763 104 13.6% 6.3%สงคมและเทคโนโลย (6 แหง) 3,124 0.9% 422 399 94.6% 12.8% การกฬาแหงประเทศไทย 1,406 0.4% 45 15 33.4% 1.1%เกษตรและทรพยากรฯ (7 แหง) 920 0.3% 140 106 75.9% 11.5% ส�านกงานกองทนสงเคราะห 386.46 0.1% 33 17 50.6% 4.3% การท�าสวนยาง รวม 8 สาขา 349,820 100.0% 55,522 27,319 49.2% 7.8%


5) รฐวสาหกจอน ๆ จ�านวน 25 แหง ประกอบดวย โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง ส�านกงานสลากกนแบงรฐบาล

การกฬาแหงประเทศไทย และส�านกงานกองทนสงเคราะหการท�าสวนยาง เปนตน มงบลงทนทพรอมด�าเนนการทงสนจ�านวน

9.4 พนลานบาท และมการเบกจายงบลงทนสะสมจ�านวน 0.7 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 7.4 ของ

กรอบงบลงทนอนมต โดยโรงงานยาสบ กระทรวงการคลง เปนรฐวสาหกจทรบอนมตงบลงทนสงสดจ�านวน 2.6 พนลานบาท

และมการเบกจายงบลงทนสะสมจ�านวน 0.04 พนลานบาท หรอคดเปนอตราการเบกจายรอยละ 1.6 ของกรอบงบลงทนอนมต

อยางไรกตาม ในชวง 7 เดอนทเหลอของปงบประมาณ 2555 รฐวสาหกจควรเรงรดเบกจายงบลงทน เพอใหเปนไป

ตามเปาหมายการเบกจายงบลงทนทตงไวทรอยละ 95.0 ของกรอบอนมตงบประมาณลงทนประจ�าป 2555


1ผเขยน:นายธนตภทรแสงไทยเศรษฐกรปฏบตการส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคขอขอบคณนายยทธภมจารเศรนเศรษฐกรปฏบตการดร.กลกลยาพระยาราช เศรษฐกรช�านาญการนางวภารตนปนเปยมรษฎหวหนาฝายสวนแบบจ�าลองและประมาณการเศรษฐกจและนายบญชยจรสแสงสมบรณส�าหรบขอแนะน�า

บทวเคราะห

เรอง MISSION IMPOSSIBLE : ปฏบตการเปดฟาชะตาน�ามน1

บทสรปผบรหาร ❍ ในป 2555 ปญหาความขดแยงระหวางประเทศอหรานกบสหรฐอเมรกาและพนธมตรชาต

ตะวนตกไดสรางความวตกกงวลแกตลาดน�ามนโลก หากอหรานปดชองแคบฮอรมซซงเปนจดยทธศาสตรส�าคญ

ในการขนสงน�ามนดบของโลก อาจสงผลใหราคาน�ามนในตลาดโลกทะยานสงขนอยางรวดเรวจนน�าไปส

วกฤตการณราคาน�ามนขนรนแรง ครงท 6

❍ อยางไรกด กรณทอหรานจะปดชองแคบฮอรมซซงเปนกรณทรายแรงทสด (Worst Case

Scenario) นนมโอกาสเกดขนไดนอย แตหากเกดขนจะท�าใหราคาน�ามนดบปรบตวเพมขนอยางรนแรง

หากเปรยบเทยบกบสงครามน�ามนในอดตทง 5 ครง พบวา ปญหาความขดแยงระหวางอหรานกบชาตตะวนตก

ยงไมมความรนแรงเทยบเทากบสงครามครงกอน

❍ สศค.คาดวา ราคาน�ามนดบดไบเฉลยในป 2555 ในกรณปกตจะอยทระดบ 118.0 ดอลลารสหรฐ

ตอบารเรล อยางไรกด หากอหรานปดชองแคบฮอรมซอาจท�าใหราคาน�ามนดบดไบเฉลยในป 2555 ปรบตว

สงขนไป 128.6 ดอลลารสหรฐตอบารเรล โดยอยในชวงคาดการณ 123.6–133.6 ดอลลารสหรฐตอบารเรล

ตามระยะเวลาและความรนแรงของสงครามครงกอน

❍ ผลกระทบในกรณทอหรานปดชองแคบฮอรมซจะท�าใหเกดวกฤตการณราคาน�ามนขนรนแรง

และอาจสงผลกระทบทางตรงตอเศรษฐกจไทยผานการขนราคาของน�ามนขายปลกภายในประเทศ โดยภายใต

สมมตฐานราคาน�ามนดบโลกในกรณฐานทอยระดบ 118.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล พบวา ในป 2555 ราคาน�ามน

ดเซลหมนเรวจะอยทระดบ 31.31 บาทตอลตรภายใตกรณปกต ขณะทในกรณเลวรายทสดจะอยทระดบ

32.90 บาทตอลตร ส�าหรบน�ามนแกสโซฮอล 91 จะอยทระดบ 35.82 บาทตอลตรในกรณปกต และหากเกดกรณ

รนแรงทสด น�ามนเบนซน 91 จะปรบตวขนมาอยทระดบ 37.41 บาทตอลตร เมอเทยบกบป 2554 ทอยระดบ

33.96 บาทตอลตร

❍ เพอเตรยมพรอมรบมอปญหาอปทานน�ามนดบตงตวและวกฤตการณราคาน�ามนดบโลก

ภาครฐไดออกมาตรการบรหารวกฤตน�ามนเบองตนไว 3 ขนตอน ไดแก ขนท 1 บรหารส�ารองน�ามนไว 55 วน ขนท 2

บรหารส�ารองน�ามนเพมขนอก 64 วน และขนท 3 จดหาเรอส�ารองน�ามนกลางทะเล พรอมทงปรบสดสวนน�ามนดบ

สญญาระยะยาวเพมขน ซงจะท�าใหประเทศไทยมน�ามนดบเพยงพอเพอใชในการบรโภครวม 119 วน (4 เดอน)

1.บทน�า

ในชวงทผานมา ปญหาความขดแยงระหวางประเทศอหรานและพนธมตรชาตตะวนตกไดสรางความวตกกงวลในเรอง

ปญหาอปทานน�ามนดบทวโลก หากประเทศอหรานปดชองแคบฮอรมซ (Strait of Hormuz) ซงเปนเสนทางการเดนเรอขนสงน�ามน

ทส�าคญ เพอตอบโตมาตรการคว�าบาตรของสหรฐอเมรกาและพนธมตรชาตตะวนตก ท�าใหราคาน�ามนในตลาดโลกทะยานสงขน

อยางรวดเรว โดยนบตงแตตนปถงวนท 8 มนาคม 2555 ราคาน�ามนดบดไบเฉลยอยในระดบสงท 113.7 ดอลลารสหรฐตอบารเรล

ซงเปนทกงวลวาหากปญหาความขดแยงดงกลาวยงไมสนสดลงในระยะสนและมความรนแรงมากขน ราคาน�ามนดบโลกอาจ

พงขนไปเหนอระดบทเคยท�าสถตสงสดเปนประวตการณเมอกลางป 2551 ซงจะน�าไปสวกฤตการณราคาน�ามนขนรนแรง (Global

Macroeconomic Analysis Briefing

48

Oil Shock) และน�าไปสการเพมขนของตนทนการขนสง ตนทนการผลต และอตราเงนเฟอทวโลกในทสด อนจะเปนอปสรรคตอ

การฟนตวของเศรษฐกจโลกทยงคงเปราะบางในขณะน

บทวเคราะหนจงไดท�าการสรปสถานการณปญหาความขดแยงระหวางประเทศอหรานและพนธมตรชาตตะวนตก ประเมน

โอกาสและความรนแรงของสถานการณ คาดการณแนวโนมราคาน�ามนดบในป 2555 และประเมนผลกระทบตอเศรษฐกจไทย

ตลอดจนสรปมาตรการบรหารวกฤตน�ามนของรฐบาล รวมทงจดท�าขอเสนอแนะเชงนโยบายในระยะยาว ซงมรายละเอยดดงน

2. สถานการณความขดแยงระหวางประเทศอหรานสหรฐอเมรกาและพนธมตรชาตตะวนตก

เมอวนท 8 พฤศจกายน 2554 ขณะททวโลกก�าลงจบตาประเดนปญหาหนสาธารณะในยโรป และมหาอทกภยทเกดขน

ในประเทศไทยนน ส�านกงานปรมาณสากล (International Atomic Energy Agency : IAEA) ไดรายงานวา รฐบาลอหราน

ก�าลงด�าเนนโครงการทดสอบเสรมสมรรถนะแรยเรเนยม เพอพฒนาศกยภาพในการผลตพลงงานนวเคลยรภายในประเทศ

โดยมวตถประสงคเพอผลตกระแสไฟฟาและไอโซโทปรงสทางการแพทย เพอการรกษาผปวยโรคมะเรง ทวาเหตการณดงกลาว

กลายเปนจดชนวนของความวตกกงวลทวโลกวา อหรานก�าลงพฒนาอาวธนวเคลยรเพอใชในการทหารอนจะเปนอนตราย

ตอเสถยรภาพและความมนคงของภมภาคและโลก ท�าใหประเทศสหรฐอเมรกาไดประกาศออกมาตรการคว�าบาตร โดยระงบ

การน�าเขาน�ามนจากประเทศอหราน (Sanction) ทนท

ในเดอนธนวาคม 2554 สหภาพยโรปไดออกมาตรการสนบสนนการคว�าบาตรตออหรานในเรองของการยดสนทรพย

การหามเดนทางเขาอหราน และการหามท�าธรกรรมทางการเงน หลงจากนนไมนานอหรานไดมการวางแผนซอมรบบรเวณ

ชองแคบฮอรมซเปนเวลา 10 วน เรมตงแตวนท 24 ธนวาคม 2554

จนกระทงเมอวนท 27 ธนวาคม 2554 โดยอหรานไดตอบโตการทชาตตะวนตกออกมาตรการคว�าบาตรตออหราน

อยางชดเจน ดวยการออกมาขวาจะปดชองแคบฮอรมซ ตามมาดวยการประกาศของประเทศญปนในวนท 12 มกราคม 2555

เรองการลดการน�าเขาน�ามนจากประเทศอหราน

เหตการณทวความรนแรงยงขนเมอวนท 23 มกราคม 2555 หลงจากสหภาพยโรปมมตหามน�าเขาน�ามนจากประเทศ

อหรานอยางเปนทางการในการประชมทกรงบรสเซลส ซงจะเรมบงคบใชตงแตเดอนมถนายน 2555 โดยหามท�าสญญาฉบบใหม

ในการน�าเขาน�ามนดบจากอหราน สวนสญญาการซอขายน�ามนเดมใหใชจนถงวนท 1 กรกฎาคม 2555 จนกระทงวนท

24 กมภาพนธ 2555 อหรานไดออกมาปฏเสธไมอนญาตการเขาตรวจสอบของเจาหนาท IAEA ของสหประชาชาต และ

ยนยนถงนโยบายการพฒนาโครงการนวเคลยรวาจะไมมการเปลยนแปลง แมวาจะไดรบแรงกดดนจากชาตตะวนตกกตาม

พรอมประกาศหยดการสงออกน�ามนไปยงประเทศองกฤษและประเทศฝรงเศสกอนถงก�าหนดการเรมการคว�าบาตร

แบบเตมรปแบบในเดอนกรกฎาคม 2555

นอกจากนน ยงมความเสยงทอสราเอลจะโจมตอหรานในการท�าลายแหลงผลตพลงงานนวเคลยรของอหราน

เพอความมนคงของประเทศ ซงสรางความตงเครยดในภมภาคตะวนออกกลางใหมากขน โดยนกวเคราะหของ Wall Street

Journal คาดการณวา อสราเอลจะรอดผลการเจรจาจากมาตรการทางการทตและมาตรการคว�าบาตรกอน และหากเจรจาไมส�าเรจ

อสราเอลจะโจมตอหรานกอนการเลอกตงประธานาธบดสหรฐอเมรกา ในเดอนพฤศจกายน 2555 หรอในชวงไตรมาสท 2 ป 2555

ถงไตรมาสท 3 ป 2555 ซง ณ วนท 5 มนาคม 2555 ผลการหารอปญหาความขดแยงในตะวนออกกลางระหวางประธานาธบด

บารก โอบามา ของสหรฐอเมรกา และนายกรฐมนตรของอสราเอลยงคงมความคดเหนทแตกตางกน โดยประธานาธบด

สหรฐอเมรกาเหนวา ควรจะรอดและแกไขสถานการณทางการทตตอไป และชะลอการใชก�าลงทหารกอน เนองจากหากใช

มาตรการทางทหารอาจสรางผลเสยมากกวาผลดแกประชาคมโลก

3.ประเมนโอกาสการเกดวกฤตการณราคาน�ามนดบโลก(OilShock)

➤ ขอเทจจรง สถานการณความตงเครยดในตะวนออกกลาง หากอหรานปดชองแคบฮอรมซซงเปนจดยทธศาสตรของ

การขนสงน�ามนของโลกสามารถสงผลตออปทานการผลตน�ามนโลก และกอใหเกดวกฤตการณราคาน�ามนขนรนแรงได

(Oil Shock)


ภาพท 1 สดสวนการผลตน�ามนดบของโลกในป 2554

ภาพท 2 ปรมาณน�ามนดบทขนสงผานชองแคบฮอรมซ ภาพท 3 ปรมาณการสองออกน�ามนของอหราน

ทมา:EIAและประมวลผลโดยสศค.

o จากการศกษาขอมลของ International Energy Agency (IEA) พบวา ในป 2554 ปรมาณการผลตน�ามนดบของ

โลกอยทระดบ 88.5 ลานบารเรลตอวน โดยกลมโอเปค (OPEC) ผลตได 35.8 ลานบารเรลตอวน คดเปนรอยละ 40.5 สวนกลม

Non-OPEC ผลตได 52.7 ลานบารเรลตอวน ทงน ประเทศอหรานถอเปนประเทศผผลตน�ามนดบใหญอนดบ 2 ของกลมโอเปค

รองจากประเทศซาอดอาระเบย โดยมก�าลงการผลต 3.58 ลานบารเรลตอวน คดเปนรอยละ 10.0 ของก�าลงการผลตน�ามนของ

กลม OPEC หรอคดเปนรอยละ 4.0 ของอปทานน�ามนดบทงโลก

o ประเทศอหรานมการสงออกน�ามนดบไปยงตางประเทศ 2.6 ลานบารเรลตอวน หากพจารณาตลาดสงออกหลก

ในเดอนมกราคม–มถนายน 2554 ตามขอมลของ Energy Information Administration (EIA) พบวา อหรานสงออกน�ามนไปยง

ประเทศจนมากทสดทรอยละ 20.9 รองลงมาเปนสหภาพยโรปทรอยละ 17.3 ตามมาดวยประเทศญปน อนเดย เกาหลใต และ

ตรก ทรอยละ 13.1 รอยละ 12.6 รอยละ 9.4 และรอยละ 7.0 ตามล�าดบ

50

o นอกจากน จากขอมลของ EIA พบวา เสนทางการขนสงน�ามนทมการใชมากทสดคอการขนสงน�ามนทางเรอ

ซงคดเปนรอยละ 48.0 ของการขนสงน�ามนทงโลก รองลงมาเปนการขนสงทางทอ (Pipeline) รอยละ 40.0 และการขนสงทางบก

รอยละ 12.0 โดยชองแคบฮอรมซถอเปน Oil Transit Chokepoint ทส�าคญทสดซงมการขนสงน�ามนประมาณ 17.0 ลานบารเรล

ตอวน หรอคดเปนสดสวนรอยละ 20.0 ของการขนสงน�ามนทางเรอของโลก

➤ โอกาสการเกดวกฤตการณราคาน�ามนดบโลก คาดวา ปญหาอปทานน�ามนดบโลกตงตวทอาจเกดขนในกรณท

อหรานปดชองแคบฮอรมซ ซงเปนกรณทรายแรงทสด (Worst Case Scenario) นนมโอกาสเกดขนไดนอย แตหากเกดขน

จะท�าใหราคาน�ามนปรบตวเพมขนอยางรนแรง เนองจาก

o ประธานาธบดบารก โอบามา พยายามรกษาเสถยรภาพและการเตบโตทางเศรษฐกจเพอสรางคะแนนนยมของ

พรรครฐบาล กอนจะเขาสการเลอกตงของประธานาธบดสหรฐอเมรกาในชวงปลายป 2555 สะทอนจากมาตรการทางการทต

และมาตรการคว�าบาตรทจ�ากดเพยงมาตรการทางการคาเทานนทแตละฝายตางออกมาตอบโตกนในชวงทผานมา รวมถง

การแสดงเจตจ�านงในการยตสถานการณแบบสนตวธ อาท การชะลอการใชมาตรการทางการทหารของประเทศอสราเอลตอ

อหราน

o รายไดทส�าคญของอหรานมาจากการขายน�ามน ซงการหยดสงออกน�ามนจะท�าใหอหรานขาดรายไดและ

สงผลใหเศรษฐกจภายในประเทศแยลง โดยการสงออกน�ามนถอเปนกจการทกอใหเกดรายไดแกประเทศถงรอยละ 90.0

ของ GDP ประเทศอหราน

o ในระยะยาว ราคาน�ามนดบมทศทางปรบเขาสปจจยพนฐานทแทจรง (Fundamental) ตามภาวะเศรษฐกจโลก

ทมสญญาณชะลอตวลง โดยเฉพาะสหภาพยโรปยงคงประสบปญหาวกฤตหนสาธารณะทยงไมคลคลาย รวมถงมความวตกกงวล

เกยวกบประเทศกรซทมโอกาสสงในการผดนดช�าระหนในอนาคต หลงใชมาตรการรดเขมขดทางการคลงเพอแลกกบเงนก

130 พนลานยโร สถานการณดงกลาวสงผลใหเศรษฐกจของสหภาพยโรปมแนวโนมถดถอยในปน ซงจะสงผลใหความตองการ

น�ามนของสหภาพยโรปลดลง

o ปรมาณก�าลงการผลตส�ารองของกลมโอเปค (OPEC Spare Capacity) ทมอย ณ ปจจบนอยทระดบ 2.92

ลานบารเรลตอวน จะชวยบรรเทาปญหาอปทานทลดลงไปไดสวนหนง หากอหรานปดชองแคบฮอรมซจรงกจะสามารถน�า

ก�าลงการผลตส�ารองนมาผลตทดแทน ประกอบกบประเทศซาอดอาระเบยซงเปนผผลตน�ามนดบมากทสดของกลมโอเปคสามารถ

เพมก�าลงการผลต เพอทดแทนปรมาณการสงออกน�ามนของอหรานได รวมทงก�าลงการผลตของลเบยกใกลกลบมาเปนปกต

4.การวเคราะหราคาน�ามนดบโลกเปรยบเทยบกบสงครามทสงผลตอราคาน�ามนในอดต

➤ สรปผลการปรบตวของราคาน�ามนดบจากวกฤตการณในอดต (ป 2516 ถงปจจบน)

o สงคราม Yom Kippur เรมตนตงแตวนท 6-25 ตลาคม 2517 คดเปนระยะเวลาทงหมด 19 วน สงผลให

ราคาน�ามนในตลาดโลกเพมสงขน 4.0 เทาตวจาก 2.9 ดอลลารสหรฐตอบารเรล ปรบตวขนไปท�าจดสงสดทระดบราคา

11.6 ดอลลารสหรฐตอบารเรล คดเปนการเพมขนรอยละ 300.0

o สงครามอรก-อหราน เรมตนตงแตวนท 22 กนยายน 2523 ถงวนท 20 สงหาคม 2531 คดเปนระยะเวลาทงหมด

7 ป 10 เดอน 29 วน สงผลใหราคาน�ามนในตลาดโลกเพมสงขน 2.8 เทาตวจาก 13.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล ปรบตวขนไป

ท�าจดสงสดทระดบราคา 35.9 ดอลลารสหรฐตอบารเรล คดเปนการเพมขนรอยละ 176.0

o สงครามอรก-คเวต หรอสงครามอาวเปอรเซย ครงท 1 เรมตนตงแตวนท 2 สงหาคม 2533 ถงวนท

28 กมภาพนธ 2534 คดเปนระยะเวลาทงหมด 6 เดอน 26 วน สงผลใหราคาน�ามนในตลาดโลกเพมสงขน 1 เทาตวจาก 16.8

ดอลลารสหรฐตอบารเรล ปรบตวขนไปท�าจดสงสดทระดบราคา 34.3 ดอลลารสหรฐตอบารเรล คดเปนการเพมขนรอยละ 104.2

o สงครามอรก-สหรฐอเมรกา หรอสงครามอาวเปอรเซย ครงท 2 เกดขนเนองจากสหรฐอเมรกาเชอวา

ประเทศอรกไดครอบครองอาวธชวภาพท�าลายลาง เรมตนตงแตวนท 20 มนาคม 2546 ถงวนท 15 ธนวาคม 2554 คดเปน

ระยะเวลาทงหมด 8 ป 4 เดอน 30 วน สงผลใหราคาน�ามนในตลาดโลกเพมสงขน 1.4 เทาตวจาก 29.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล

ปรบตวขนไปท�าจดสงสดทระดบราคา 70.2 ดอลลารสหรฐตอบารเรล คดเปนการเพมขนรอยละ 142.1


o สงครามในลเบยและกลมประเทศตะวนออกกลาง เรมตนตงแตวนท 15 กมภาพนธ 2554 ถงวนท 23 ตลาคม

2554 คดเปนระยะเวลาทงหมด 8 เดอน 9 วน สงผลใหราคาน�ามนในตลาดโลกเพมสงขน 1.2 เทาตวจาก 96.6 ดอลลารสหรฐ

ตอบารเรล ปรบตวขนไปท�าจดสงสดทระดบราคา 118.9 ดอลลารสหรฐตอบารเรล คดเปนการเพมขนรอยละ 23.1

➤ เปรยบเทยบกบสงครามน�ามนในอดต สถานการณความตงเครยดระหวางประเทศอหรานกบสหรฐอเมรกา

และพนธมตรชาตตะวนตกยงไมมความรนแรงเทยบเทากบสงครามครงกอน แตมความใกลเคยงกบสงครามลเบย ดงนน

ราคาน�ามนดบดไบจงปรบตวขนไมรนแรงมากนก อยางไรกด หากอหรานปดชองแคบฮอรมซจรงยอมสงผลกระทบตอทศทาง

ของราคาน�ามน และยงสรางผลทางจตวทยาใหแกประชาคมโลกตอไปในอนาคต โดยสถานการณราคาน�ามนดบ (ดไบ) และ

อตราการเปลยนแปลงของราคาน�ามน สรปไดดงน

o สถานการณความตงเครยดทางการเมองระหวางประเทศอหรานและพนธมตรชาตตะวนตกถอเปนวกฤตการณ

น�ามน ครงท 6 นบตงแตป 2516 เปนตนมา โดยวกฤตความขดแยงครงลาสดนเรมตงแตวนท 8 พฤศจกายน 2554 จนถงวนท

8 มนาคม 2555 คดเปนระยะเวลาทงหมด 4 เดอน

o เหตการณดงกลาวสงผลใหราคาน�ามนดบโลก (ราคาน�ามนดบดไบ) เพมขนอยางรวดเรวจาก 106.9 ดอลลาร

สหรฐตอบารเรล ปรบตวขนไปท�าจดสงสดในรอบ 30 เดอนนบตงแตเดอนกรกฎาคม 2551 ทระดบ 123.3 ดอลลารสหรฐ

ตอบารเรล คดเปนอตราเพมรอยละ 15.3 โดยราคาน�ามนดบดไบเฉลยในปจจบนอยทระดบ 113.73 ดอลลารสหรฐตอบารเรล

เพมขนรอยละ 7.7 เมอเทยบกบราคาน�ามนดบดไบเฉลยในป 2554

ภาพท 4 อตราการขยายตวของราคาน�ามนดบดไบเปรยบเทยบกอน-ระดบสงสดของเหตการณสงครามในชวงป 2516 ถงปจจบน

ทมา:Reutersและรวบรวม/ประเมนผลโดยสศค.ณวนท8มนาคม2555

52

5.แนวโนมราคาน�ามนดบโลกและน�ามนขายปลกภายในประเทศในป2555

➤ กรณฐาน (Base Case Scenario) สศค.คาดวา ราคาน�ามนดบดไบเฉลยในป 2555 จะอยทระดบ 118.0

ดอลลารสหรฐตอบารเรล (โดยมชวงคาดการณอยท 113.0-123.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล) หรอขยายตวรอยละ 11.7

ตอปเมอเทยบกบราคาน�ามนดบดไบเฉลยในป 2554 ทอยระดบ 105.6 ดอลลารสหรฐตอบารเรล โดยไดรบผลกระทบ

จากปจจยบวกและปจจยลบดงน

o ปจจยบวก

• จากรายงานภาวะตลาดน�ามนของ IEA ฉบบเดอนมนาคม 2555 ประเมนวาอปสงคน�ามนดบโลกในป 2555

จะเพมขนสระดบ 89.9 ลานบารเรลตอวน เพมขนรอยละ 0.9 เมอเทยบกบป 2554 โดยมสาเหตหลกมาจากผลทางจตวทยา

ระยะสนของการตอบโตระหวางอหรานและสหรฐอเมรกาภายใตขอสมมตฐานวา แตละฝายมการตอบโตกนเพยงใชมาตรการ

การคาลดการสงออกน�ามนของอหรานในระยะสน

• ความเสยงดานภมศาสตรการเมองในประเทศผผลตน�ามนดบในตะวนออกกลางและแอฟรกาเหนอ เชน

เวเนซเอลา ไนจเรย อยปต ซเรย ฯลฯ

• การทญปนพยายามลดการใชพลงงานนวเคลยร ท�าใหมความตองการน�าเขาน�ามนดบเพมขน

• การฟนตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกาซงคาดวาในป 2555 จะเตบโตทรอยละ 2.0 ตอป ประกอบกบสหรฐอเมรกา

ก�าลงเขาสฤดกาลทองเทยวในชวงฤดรอน ท�าใหมแนวโนมทการบรโภคน�ามนจะมมากขนจากการใชรถยนตนบจากชวง

ไตรมาสท 2

o ปจจยลบ ราคาน�ามนดบดไบไดรบแรงกดดนจากสญญาณชะลอตวลงของเศรษฐกจโลก รวมถงการเพมขน

ของอปทานน�ามนดบในกลม OPEC เรมจากประเทศลเบยทกลบมาผลตเปนปกต ประเทศซาอดอาระเบย ประเทศอรก และ

ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส (UAE) และกลม Non-OPEC ทมาจากประเทศในกลมลาตนอเมรกาทมแนวโนมการผลตเพมขน

➤ กรณรายแรงทสด (Worst Case Scenario) เปนกรณทเกดสงครามระหวางอหรานกบสหรฐอเมรกาและ

ชาตตะวนตก ราคาน�ามนดบดไบเฉลยในป 2555 คาดวาจะอยท 128.6 ดอลลารสหรฐตอบารเรล คดเปนอตรา

การเพมขนรอยละ 21.8 เมอเทยบกบราคาเฉลยในป 2554 ภายใตสมมตฐานวา สงครามระหวางอหรานกบชาตตะวนตก

จะมระยะเวลาใกลเคยงกบสงครามลเบย คอประมาณ 8-9 เดอน และมความรนแรงของราคาทปรบตวเพมขนเฉลย

รอยละ 31.0

แนวโนมราคาน�ามนขายปลก

o นอกจากนน การเพมขนของราคาน�ามนดบในตลาดโลกจะสงผลกระทบตอการเพมขนของราคาน�ามนขายปลก

ในประเทศ (Retail Oil Price) ซงเปนตนทนการผลตทส�าคญ ท�าใหโรงกลนผผลตน�ามนส�าเรจรป (ทงราคาน�ามนเบนซนและ

ดเซล) จะปรบราคาขายสงขน ซงเปนการผลกภาระตนทนการผลตไปใหผบรโภคผานชองทางราคา อนจะกอใหเกดการเพมขน

ของอตราเงนเฟอและเปนแรงกดดนใหเศรษฐกจชะลอลงในทสด

o ทงน จากการศกษาของ สศค.พบวา หากราคาน�ามนดบเพมขน 1.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล จะท�าใหราคา

น�ามนดเซลเพมขน 0.15 บาทตอลตร และการทราคาน�ามนดเซลเพมขน 1.0 บาทตอลตร จะท�าใหอตราเงนเฟอเพมขนรอยละ 0.7

ภายใตสมมตฐานวาปจจยอนไมมการเปลยนแปลง

o สศค.คาดวา ภายใตสมมตฐานราคาน�ามนดบโลกในกรณฐานทระดบ 118.0 ดอลลารสหรฐตอบารเรล พบวา ราคา

น�ามนดเซลหมนเรวเฉลยในป 2555 จะอยทระดบ 31.31 บาทตอลตร เพมขน 1.86 บาทตอลตร เมอเทยบกบราคาน�ามนดเซล

เฉลยป 2554 ทอยระดบ 29.45 บาทตอลตร ขณะทในกรณเลวรายทสดจะปรบขนไปอยทระดบเฉลย 32.90 บาทตอลตร เพมขน


3.45 บาทตอลตร ขณะทน�ามนแกสโซฮอล 91 จะอยทระดบเฉลย 35.82 บาทตอลตรในกรณปกต และหากเกดกรณรนแรงทสด

น�ามนแกสโซฮอล 91 จะปรบตวขนมาอยทระดบเฉลย 37.41 บาทตอลตร เมอเทยบกบป 2554 ทอยระดบเฉลย 33.96 บาท

ตอลตร

ภาพท 5 สรปแนวโนมราคาน�ามนดบดไบและราคาน�ามนเชอเพลงจากสถานการณความขดแยงระหวางอหรานและชาตตะวนตก

ภาพท 6 มาตรการบรหารวกฤตน�ามนของรฐบาล

ทมา:กระทรวงพลงงานและค�านวณโดยสศค.

ทมา:ไทยรฐออนไลนประจ�าวนท9มนาคม2555

6.มาตรการบรหารวกฤตน�ามนของรฐบาล

ณ วนท 8 มนาคม 2555 ภาครฐไดออกมาตรการส�าหรบบรหารปรมาณส�ารองน�ามน และราคาน�ามนภายในประเทศ

เบองตนไว 3 ระดบ พรอมเสนอมาตรการควบคมการใชพลงงาน เพอเตรยมพรอมรบมอวกฤตการณราคาน�ามน หากสถานการณ

ความขดแยงระหวางอหรานและชาตตะวนตกเขาสสถานการณรายแรงทสด ทงน ในปจจบนการด�าเนนการตามมาตรการ

ดงกลาวท�าใหประเทศไทยสามารถส�ารองน�ามนไดทงสน 119 วน หรอคดเปนปรมาณน�ามนดบส�ารองถง 71.3 ลานบารเรล

โดยมรายละเอยดดงน

54

➤ มาตรการระยะสน : มาตรการบรหารปรมาณน�ามนส�ารอง

o ขนตอนท 1 บรหารส�ารองน�ามนไวใช 55 วน คดเปนปรมาณน�ามนดบ 32.6 ลานบารเรลตอวน โดยปจจบน

• มปรมาณส�ารองน�ามนดบทางธรกจ 18 วน โดยสามารถน�ามาใชไดทนทเพยง 12 วน

• มปรมาณส�ารองน�ามนส�าเรจรป 19 วน

• มปรมาณส�ารองน�ามนเพอเตรยมการกลนอก 11 วน

• ปรมาณน�ามนทไดสงซอแลวและอยระหวางการขนสงทางเรออก 8.5 ลานบารเรล ซงสามารถใชได 13 วน

o ขนตอนท 2 บรหารส�ารองน�ามนไวใช 64 วน คดเปนปรมาณน�ามนดบ 38.7 ลานบารเรลตอวน โดย

• โรงกลนน�ามนจะเพมปรมาณน�ามนจ�านวน 1.4 ลานบารเรล เพอเตรยมการกลนอก 2 วน และ

• ชะลอการซอมแซมถงเกบน�ามนตามระยะเวลาทก�าหนดออกไปกอน ซงจะท�าใหสามารถเกบน�ามนได

เพมอก 7 วน

o ขนตอนท 3 กรณเหตฉกเฉน

• โรงกลนน�ามนจะปรบสดสวนการจดหาน�ามนดบตามสญญาระยะยาวกบจดหาจากตลาดจรจากอตราสวน

50 : 50 เปนอตราสวน 75 : 25 เพอเพมความมนคงทางพลงงาน

• จดหาน�ามนดบจากผสงออกรายอน อาท สหรฐอาหรบเอมเรตส

• จดหาเรอขนสงน�ามนของ ปตท.ทมอย 2 ล�า ซงสามารถเกบส�ารองปรมาณน�ามนในเรอ (Floating Storage)

ไดล�าละ 2 ลานบารเรล ท�าใหมปรมาณส�ารองน�ามนเพมขนอก 6 วน

มาตรการประหยดพลงงาน กระทรวงพลงงานก�าลงอยในชวงศกษารายละเอยดและการหารอกบหนวยงาน

ทเกยวของ

• ประสานกรมทางหลวง การทางพเศษแหงประเทศไทย และทางยกระดบดอนเมองโทลลเวย อาท การจ�ากด

ความเรวของผขบขไมเกน 90 กโลเมตรตอชวโมงตามทกฎหมายก�าหนด ซงจะสามารถลดความสนเปลองพลงงานไดถงรอยละ

30 และชวยยดเวลาการใชน�ามนส�ารองทมอยได

• หามโรงกลนและผคาน�ามนในไทยสงออกน�ามนในชวงเกดวกฤต

• ปรบสดสวนองคประกอบน�ามนดเซลใหมสวนผสมของไบโอดเซลหรอเอทานอลมากขน เพอลดการใชน�ามน

• สนบสนนใหมการซอขายน�ามนกบประเทศในกลมอาเซยนมากขน

➤ มาตรการระยะยาว

นอกจากมาตรการระยะสนดงกลาวเพอเปนแนวทางส�าหรบการบรหารจดการวกฤตราคาน�ามนในอนาคต ภาครฐ

มบทบาทส�าคญในการมงเนนใหลดการพงพาน�ามนจากตางประเทศ และกระจายความเสยงของภาคเศรษฐกจ ซงจะท�าให

เศรษฐกจไทยสามารถเตบโตไดอยางมเสถยรภาพ โดยมาตรการทควรพจารณาด�าเนนการ ไดแก

1. ปรบโครงสรางการบรโภคพลงงาน

• เรงใหมการด�าเนนการมาตรการประหยดพลงงานและเพมประสทธภาพการใชพลงงานตามแผนอนรกษ

พลงงานของกระทรวงพลงงาน และท�าใหเกดผลเปนรปธรรม

• รฐบาลควรพจารณาทยอยปรบราคาน�ามนขายปลกภายในประเทศใหสอดคลองกบราคาน�ามนดบโลก

เพอสะทอนโครงสรางราคาน�ามนทแทจรง อนจะกอใหเกดพฤตกรรมการใชน�ามนอยางประหยดในกลมประชาชน

• ภาครฐควรสนบสนนใหประชาชนหนมาใชพลงงานทางเลอกหรอพลงงานทดแทน เชน ไบโอดเซล แกสโซฮอล

ฯลฯ ซงเปนพลงงานทางเลอกทเกดจากการผสมระหวางเอทานอลทไดจากออยหรอมนส�าปะหลงกบน�ามนเบนซน โดยใชมาตรการ

ทางภาษเปนแรงจงใจ อาท การปรบเพมภาษสรรพสามตน�ามนดเซล เบนซน ขณะเดยวกนกปรบลดภาษสรรพสามตน�ามนไบโอดเซล

และแกสโซฮอล


2. ปรบโครงสรางการผลต

• สงเสรมและพฒนาการวจยในการผลตและการใชพลงงานทดแทนใหมากขน เชน พลงงานแสงอาทตย

พลงงานลม กาซชวภาพ ฯลฯ ซงจะชวยลดการน�าเขาน�ามนดบฟอสซล

3. พฒนาระบบโลจสตกส (Logistics) ของประเทศ โดยเฉพาะพฒนาระบบการขนสงทางราง เนองจากเปนระบบ

ทมประสทธภาพ ประหยดพลงงาน (Energy Saving) เปนมตรตอสงแวดลอม (Environmental Friendly) มความปลอดภยสง

(Safety) และเชอมโยงถงพนทเศรษฐกจและแหลงชมชนส�าคญได (Accessibility) เพอยกระดบความสามารถในการแขงขน

ของภาคอตสาหกรรมและลดตนทนระบบขนสง โดยปจจบนตนทนโลจสตกสของประเทศเฉลย 10 ป (ป 2545-2554) อยท

รอยละ 17.8 ของ GDP ซงอยในระดบสงเมอเทยบกบประเทศทพฒนาแลว

56

1ผเขยน:พรพรรณสวรรณรตนเศรษฐกรปฏบตการและภทราพรคมสะอาดเศรษฐกรตรสวนการวเคราะหเสถยรภาพเศรษฐกจขอขอบคณนายบญชยจรสแสงสมบรณ ผอ�านวยการส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคดร.ศรพล ตลยะเสถยรผอ�านวยการสวนการวเคราะหเสถยรภาพเศรษฐกจและดร.พมพนาราหรญกส ส�าหรบ ค�าปรกษาและขอแนะน�า

บทวเคราะหเรอง ทางออกของวกฤตหนสาธารณะของกรซ :

บทเรยนจากฮงการ 1

บทสรปผบรหาร ❍ ฮงการเปนกรณศกษาทนาสนใจในการหาทางออกวกฤตหนสาธารณะของกรซ เนองจากฮงการ

ไดเผชญวกฤตหนสาธารณะเชนเดยวกบกรซ

❍ เศรษฐกจของฮงการและกรซมประเดนคลายคลงกน กลาวคอ ความเชอมโยงกบเศรษฐกจ

ในสหภาพยโรป สถานะทางการคลงทย�าแย และความชวยเหลอจากสถาบนการเงนระหวางประเทศ

❍ แมฮงการเปนสมาชกสหภาพยโรปเชนเดยวกบกรซ แตฮงการไมไดใชเงนสกลยโรโดยใชสกลเงน

ตนเอง ท�าใหมระดบการเปดประเทศและดลการคา สวนประกอบอตราการขยายตวทางเศรษฐกจ และ

ความเครงครดในการรกษาวนยทางการคลงทแตกตางกน

❍ บทเรยนจากฮงการอาจใชเปนตวอยางในการพจารณาถงแนวทางการแกปญหาหนสาธารณะ

ของกรซได เชน

➤ หากกรซยงคงอยในยโรโซนตอไป การเชอมโยงทางเศรษฐกจกบประเทศผใชเงนสกล

ยโรรวมกนในระดบสงจะลดความเสยงดานความผนผวนของอตราแลกเปลยน ซงเปนผลดตอเสถยรภาพ

ทางเศรษฐกจของกรซ

➤ หากกรซกลบมาใชสกลเงนของตวเองอาจท�าใหคาเงนของกรซออนคาลงเมอเทยบ

สกลเงนยโร จงไมเกดผลดตอประเทศผน�าเขาสทธเชนกรซ แตการใชสกลเงนตนเองจะสงผลดดานความมอสระ

ในการด�าเนนนโยบายทางการเงนใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจ

❍ ไมวากรณใดกแลวแต กรซจ�าเปนตองสรางความแขงแกรงดานอปสงคภายในประเทศ

ซงเปนปจจยส�าคญในการขบเคลอนทางเศรษฐกจเพอใหเศรษฐกจของกรซฟนตว และรกษาวนยทางการคลงอยาง

เครงครดเพอลดการขาดดลทางการคลง ควบคไปกบการรบความชวยเหลอจากสถาบนการเงนระหวางประเทศ

เพอบรรเทาระดบความรนแรงของวกฤตหนสาธารณะในระยะสน

1.บทน�า

วกฤตหนสาธารณะในยโรปเปนปญหาเรอรงทสงผลใหเศรษฐกจโลกชะลอตวลง โดยกรซเปนหนงในกลมประเทศ GIIPS

(Greece Ireland Italy Portugal Spain) ทปญหาหนสาธารณะรนแรงเขาขนวกฤต ทผานมากรซมการขอความชวยเหลอจาก

สถาบนการเงนระหวางประเทศ ทงดานการขอพกและยดระยะเวลาการช�าระหน อยางไรกตาม ปญหาหนสาธารณะของกรซ

ยงไมไดบรรเทาลงแตอยางใด จนมนกเศรษฐศาสตรบางสวนเหนวา กรซควรออกจากการเปนประเทศในยโรโซน กลาวคอ

เลกใชเงนสกลยโรแลวกลบมาใชเงนสกลดรกมา (Drachma) เดมของตวเอง อาจชวยแกไขปญหาหนสาธารณะของกรซไดดกวา

ฮงการเปนประเทศหนงในสมาชกสหภาพยโรปทเผชญกบวกฤตหนสาธารณะ และมเศรษฐกจเชอมโยงกบสหภาพยโรป

ในระดบสงเชนเดยวกบกรซ แตกตางกนตรงทฮงการไมไดเขารวมในยโรโซนจงใชเงนสกลฟอรนทของตนเอง ท�าใหการใชประโยชน

จากการปรบเปลยนคาเงนและการด�าเนนนโยบายทางการเงนของฮงการนนมความยดหยนสงกวากรซ ซงอาจน�าไปสการแกปญหา

หนสาธารณะของฮงการไดอยางมประสทธภาพ ดงนน สถานการณทางเศรษฐกจและการแกปญหาหนสาธารณะของฮงการ


จงอาจน�ามาเปนกรณศกษาเพอหาหนทางออกทดทสดส�าหรบกรซ จากขอพพาททวากรซควรจะออกจากยโรโซนและหนมาใช

สกลเงนของตวเองหรอไม ?

บทความนจะรวมเปนสวนหนงของการเสนอแนะแนวทางเพอประกอบการพจารณาทางออกของปญหาหนสาธารณะ

ของกรซทมภาระผกกนอยางกวางขวาง โดยมเนอหาหลก 3 สวน คอ การเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางระหวาง

กรซและฮงการ เพอส�ารวจวาฮงการมความคลายคลงและแตกตางจากกรซอยางไร ซงอาจเปนกญแจส�าคญของการแกปญหา

วกฤตของกรซในกรณทกรซออกจากยโรโซน สวนตอมาจะวเคราะหประสบการณทไดรบจากการศกษาสถานการณของฮงการ

เพอเปนแนวทางการแกปญหาหนสาธารณะของกรซ และสวนสดทายคอ การสรปแนวทางออกปญหาหนสาธารณะของกรซ

โดยพจารณากรณศกษาจากฮงการ

2.ความเหมอนและความแตกตางระหวางกรซและฮงการ

ในสวนนจะศกษาความเหมอนและความแตกตางกนระหวางลกษณะทางเศรษฐกจของกรซและฮงการ ในดาน

ความเหมอนนน การศกษานจะพจารณา 3 ประเดนทส�าคญ คอ 1) ความเชอมโยงกบเศรษฐกจระหวางประเทศ 2) สถานะ

ทางการคลง และ 3) การเขารบความชวยเหลอจากสถาบนการเงนระหวางประเทศ ในดานความแตกตางนน มประเดนทนาสนใจ

3 ประเดน คอ 1) ระดบการเปดประเทศและดลการคา 2) อตราแลกเปลยน และ 3) ความเครงครดในการรกษาวนยทางการคลง

โดยผลการศกษานจะเออประโยชนตอการวเคราะหแนวทางการแกปญหาหนสาธารณะของทงสองประเทศในสวนตอไป

ความเหมอนประการท 1 : ความเชอมโยงกบเศรษฐกจระหวางประเทศการเปนสมาชกสหภาพยโรปของฮงการและกรซ ท�าใหอตราการขยายตวทางเศรษฐกจของทงสองประเทศผกตดกบ

สภาพเศรษฐกจในกลมประเทศสมาชกสหภาพยโรปอน ๆ ซงมประเทศเยอรมนเปนคคาส�าคญอนดบแรก โดยเศรษฐกจ

ทงสองประเทศเชอมโยงกบประเทศในสหภาพยโรป 3 ดานทส�าคญ คอ 1) ดานการคาระหวางประเทศ ผานชองทางการสงออก

และน�าเขาสนคา 2) ดานบรการ ผานชองทางการทองเทยวและการบรการสาธารณปโภค และ 3) ดานการลงทนโดยตรงจาก

ตางประเทศ ดงรายละเอยดตอไปน

ดานการคาระหวางประเทศ

ทงสองประเทศสงออกและน�าเขาจาก

ประเทศในสหภาพยโรปในสดสวน

ทสง จากตารางท 1 มลคาการสงออก

ของฮงการและกรซไปยงสหภาพยโรป

คดเปนสดสวนรอยละ 88.0 และรอยละ

63.6 ของมลค าการส งออกรวม

ตามล�าดบ และการน�าเขาจากสหภาพ

ยโรปมสดส วนร อยละ 67.0 และ

รอยละ 51.7 ของมลคาการน�าเขา

รวม ตามล�าดบ (สดสวนป 2553) ใน

รายละเอยดพบวาทงสองประเทศ

สงออกไปยงเยอรมนมากทสด คด

เปนรอยละ 28.7 และรอยละ 11.2

ของมลคาการสงออกรวม ตามล�าดบ

เชนเดยวกบการน�าเขาจากประเทศ

เยอรมนคดเปนร อยละ 23.9 และ

รอยละ 10.6 ของมลคาการน�าเขารวม

ตามล�าดบ

ฮงการ กรซ

สดสวนการสงออก (รอยละของ GDP) 98.0 22.0

ยโรป (รอยละของมลคาการสงออกทงหมด) 88.0 63.6

- เยอรมน 28.7 (1st) 11.2 (1st)

- อตาล 6.3 (2nd) 10.9 (2nd)

เอเชย 7.4 1.8

สหรฐอเมรกา 2.3 3.9

สดสวนการน�าเขา (รอยละของ GDP) 91.0 30.0

ยโรป (รอยละของมลคาการน�าเขาทงหมด) 67.0 51.7

- เยอรมน 23.9 (1st) 10.6 (1st)

- อตาล 4.3 (3rd) 9.9 (2nd)

เอเชย 18.4 5.7

สหรฐอเมรกา 1.8 2.1

ตารางท 1 มลคาการสงออกและการน�าเขาของฮงการและกรซ ป 2553

ทมา:CEIC

58

ดานการบรการ เปนปจจยส�าคญของการขยายตวทางเศรษฐกจของฮงการและกรซ ดวยสดสวนตอ GDP ในระดบสง

ทรอยละ 54.83 และรอยละ 68.88 ตามล�าดบ (สดสวนป 2553) โดยในภาคบรการของฮงการนน ในดานบรการสาธารณปโภค

มสดสวนทมากสดถงรอยละ 27.88 ของภาคบรการรวม ซงเออประโยชนและสรางแรงจงใจในการมาลงทนของชาวตางชาต

ขณะทกรซเนนการบรการการทองเทยวเปนรายไดหลกของประเทศคดเปนรอยละ 15 ของ GDP ทงยงสงผลใหเกดการจางงาน

ในประเทศมากถง 1/5 ของก�าลงแรงงานรวม

ดานการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (Foreign Direct Investment) การเขารวมเปนสมาชกสหภาพยโรปของ

ทงสองประเทศชวยเพมความดงดดดานการลงทนจากประเทศอน เนองจากมตลาดสหภาพยโรปรองรบสนคาทผลตในสองประเทศ

น ดงดดใจใหนกลงทนชาวตางชาตเขามาลงทนโดยเฉพาะการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ โดยเยอรมนเขามามบทบาท

ดานการลงทนโดยตรงจากตางประเทศเปนอนดบแรกเมอเทยบกบประเทศในสหภาพยโรปดวยกน โดยทงฮงการและกรซมสดสวน

การลงทนจากเยอรมนทรอยละ 68.17 และรอยละ 38.2 ของการลงทนโดยตรงจากตางประเทศรวม2 ตามล�าดบ

จากทกลาวมาขางตนนนพบวา ทงฮงการและกรซตางเปนประเทศทมความเชอมโยงทางเศรษฐกจระหวางประเทศ

โดยเฉพาะประเทศในสหภาพยโรปดวยกนในสดสวนทมาก แสดงใหเหนถงเศรษฐกจทมการพงพาเศรษฐกจจากภายนอกประเทศ

และมสดสวนของการพงพาทคลายคลงกนเปนอยางมาก

ความเหมอนประการท 2 : สถานะทางการคลงแมวาภาครฐบาลของทงสองประเทศจะมขนาดไมใหญนกคดเปนรอยละ 10.1 ของ GDP ของฮงการ (ป 2554) และ

รอยละ 18.7 ของ GDP ของกรซ (ป 2553) หรออาจกลาวไดวารฐบาลไมใชปจจยหลกในการขบเคลอนเศรษฐกจโดยตรง แต

ภาครฐบาลมสวนผลกดนการบรโภคและการลงทนภาคเอกชนโดยออม กลาวคอ ถารฐบาลเพมการใชจายภาครฐรอยละ 1

จะสามารถเพมการใชจายดานการบรโภคและการลงทนภาคเอกชนรอยละ 1.67 และรอยละ 1.16 ตามล�าดบ ซงภาคการบรโภค

และการลงทนภายในประเทศมความส�าคญคดเปนรอยละ 80 และรอยละ 91.2 ของ GDP แตละประเทศ ตามล�าดบ นบเปน

สวนส�าคญตอการขยายตวทางเศรษฐกจของทงสองประเทศ

สถานะทางการคลงของทงสองประเทศอยในสถานการณทนาเปนหวง ซงตามขอตกลงวนยทางการคลงของสหภาพยโรป

ภายใต Stability and Growth Pact (Lisbon Treaty) ก�าหนดใหประเทศสมาชกและประเทศทตองการเขารวมเปนสมาชก

ยโรโซนมสดสวนการขาดดลการคลงไมเกนรอยละ 3.0 ของ GDP แตกรซและฮงการมการขาดดลการคลงเกนกวาทขอตกลง

ก�าหนด กลาวคอ โดยเฉลยตงแตป 2538–2554 มการขาดดลอยทรอยละ 6.7 และรอยละ 4.7 ของ GDP ตามล�าดบ

แมบางปฮงการจะขาดดลการคลงต�ากวาขอก�าหนดกตาม (ภาพท 1 ก.) นอกจากน ขอตกลงดงกลาวยงก�าหนดใหระดบ

หนสาธารณะตองไมเกนรอยละ 60 ของ GDP แตกลบพบวาระดบหนสาธารณะของกรซและฮงการตามภาพท 1 ข. อยในระดบสง

และมแนวโนมเพมขน โดยเพมจากรอยละ 98.7 และรอยละ 60.9 ของ GDP ในป 2540 มาอยทรอยละ 165.6 และรอยละ 76.1

ของ GDP ในป 2554 ตามล�าดบ เมอพจารณาตามเกณฑขอตกลงวนยการคลงของสหภาพยโรปพบวา ระดบหนสาธารณะของ

กรซสงกวาขอตกลงตงแตป 2533 ขณะทฮงการเพงจะมระดบหนสาธารณะสงกวาเกณฑในป 2548 อกทงระดบหนสาธารณะของ

ทงสองประเทศกอนเกดวกฤตการเงนโลกนนเมอเทยบกบ GDP พบวาอยในระดบทคอนขางคงท เนองจากรฐบาลสามารถกเงน

หรอออกพนธบตรรฐบาลใหมและน�าเงนมาใชหนเกาไดอยางตอเนอง (Refinance) จากการทถกจดอนดบความนาเชอถออย

ในระดบนาลงทน นอกจากน รฐบาลฮงการยงมมาตรการลดปรมาณการขาดดลการคลงเปนระยะอกดวย วกฤตการเงนโลกท�าให

รฐบาลขาดสภาพคลองจากรายไดทลดลง ความสามารถในการช�าระหนจงลดลง เปนผลใหระดบหนสาธารณะเพมขนในทสด

อยางไรกตาม ระดบสถานะทางการคลงของฮงการดกวากรซ เนองจากระดบการขาดดลทางการคลงและระดบหนสาธารณะ

ทต�ากวา

2ขอมลคดเปนสดสวนในป2552


ภาพท 1 สถานะทางการคลงของกรซและฮงการก. ดลการคลงภาครฐ ตงแตป 2538–2554 (รอยละของ GDP)

ข.ระดบหนสาธารณะ ตงแตป 2540–2554 (รอยละของ GDP)

หมายเหต:ตวเลขในป2554เปนตวเลขคาดการณโดยIMFณเดอนกนยายน2554ทมา:IMF


ความเสยงตอการเปนประเทศลมละลายเนองจากสถานะทางการคลงทย�าแยของทงสองประเทศ เปนผลมาจาก

การด�าเนนนโยบายขาดดลทางการคลงตดตอกนทมระยะเวลาเกนทศวรรษ (ภาพท 1 ก.) โดยเฉพาะอยางยงชวงวกฤตการเงนโลก

เพอกระตนเศรษฐกจดวยการสงเสรมการบรโภคและการลงทนภายในประเทศ อาท มาตรการเพมคาแรงขนต�าของแรงงาน และ

การเพมเงนบ�านาญแกประชาชน โดยรฐบาลของฮงการด�าเนนนโยบายขาดดลดวยการออกพนธบตรรฐบาลขายใหแกประชาชน

ภายในประเทศเปนหลกคดเปนรอยละ 12.4 ของ GDP โดยอกรอยละ 4.9 เปนการออกพนธบตรและกเงนจากตางประเทศ

(รอยละ 4.3 และรอยละ 0.6 ของ GDP ตามล�าดบ) (ป 2554) ในกรณของกรซนน รฐบาลใชวธการออกพนธบตรรฐบาล

ทงในประเทศและตางประเทศ เพอแกปญหาการขาดดลทงหมดซงคดเปนรอยละ 16.5 ของ GDP (ป 2553)

ความเหมอนประการท 3 : การเขารบความชวยเหลอจากสถาบนการเงนระหวางประเทศในชวงกอนเกดวกฤตการเงนโลกในปลายป 2551 ทงสองประเทศมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจระดบใกลเคยงกน

เฉลยรอยละ 4.12 และรอยละ 4.29 ตอป ตามล�าดบ นอกจากน ทงสองประเทศยงประสบกบวกฤตหนสาธารณะและ

จ�าตองขอรบความชวยเหลอจากสถาบนการเงนระหวางประเทศเชนเดยวกน

ฮงการเขาสวกฤตหนสาธารณะกอนกรซ โดยฮงการเกดวกฤตชวงปลายป 2551 เกดจาก 2 ปจจยส�าคญ คอ 1) ระดบ

หนสาธารณะของฮงการอยในระดบสงเมอเทยบกบกลมประเทศยโรปตะวนออกดวยกน ตามภาพท 2 และ 2) ระดบความนาเชอถอ

ของพนธบตรรฐบาลโดยในป 2551 ฮงการถกปรบลดจากระดบความนาเชอถอโดย S&P จากระดบ BBB แตมแนวโนมเปนลบ

มาอยทระดบ BBB- (ระดบต�าทสดของระดบทนาลงทน) ขณะทในชวงปเดยวกน ระดบความนาเชอถอของกรซยงคงอยในเกณฑด

ทระดบ A- แนวโนมคงท

60

ภาพท 2 ระดบหนสาธารณะของประเทศในยโรปตะวนออก (รอยละของ GDP)

ภาพท 3 อตราการขยายตวทางเศรษฐกจ ตงแตไตรมาสท 1 ป 2544-ไตรมาสท 3 ป 2554 (รอยละ)

เนองจากวกฤตหนสาธารณะของฮงการเกดขนกอน ท�าใหฮงการขอเขารบการชวยเหลอจากสถาบนการเงนระหวางประเทศ

ภายใตเงอนไขการลดการขาดดลทางการคลงอยางเครงครดกอนกรซ โดยฮงการขอเขารบเงนกชวยเหลอครงแรกเดอนตลาคม

2551 เปนจ�านวน 2 หมนลานยโรจากสหภาพยโรป (European Union : EU) และกองทนการเงนระหวางประเทศ (International

Monetary Fund : IMF) ขณะทกรซขอรบเงนชวยเหลอจาก EU IMF และธนาคารกลางยโรป (European Central Bank :

ECB) ทงหมด 2 ครง คดเปนจ�านวนทงสน 2.1 แสนลานยโร โดยครงแรกอยในเดอนพฤษภาคม 2553 จ�านวน 1.1 แสนลานยโร

เปนระยะเวลา 3 ป (ปจจบนคงเหลอยอดทยงเบกจายไมครบอก 3.4 หมนลานยโร) โดยมเงอนไขใหกรซควบคมการขาดดล

ทางการคลงอยางเขมงวด ดวยการเพมภาษและลดขนาดรายจายภาครฐลง และกรซตองเรงขายสนทรพยภาครฐและแปรรป

รฐวสาหกจเพอน�าเงนมาใชหน และครงทสองในเดอนมนาคม 2555 กรซไดรบเงนชวยเหลอเพมอก 1.3 แสนลานยโร โดยแบงจาย

เปนงวดตลอดระยะเวลา 4 ป งวดละ 2.8 หมนลานยโร และยงมมาตรการชวยเหลอดวยการแลกเปลยนพนธบตรทจะครบก�าหนด

เปนพนธบตรฉบบใหมทยดเวลาการช�าระหนออกไปอก 3 ปดวย อยางไรกตาม ระดบความรนแรงของสถานการณหนสาธารณะ

ของฮงการนนนอยกวาดงทกลาวมาแลวขางตน ท�าใหการลดการขาดดลทางการคลงเพอกลบเขาสเกณฑทก�าหนดงายกวากรซ

หลงจากฮงการและกรซเขารบความชวยเหลอและด�าเนนมาตรการลดการขาดดลทางการคลง ท�าใหเศรษฐกจของ

ทงสองประเทศหดตวประมาณ 1 ปเชนเดยวกน และพบวาเศรษฐกจของฮงการกลบขยายตวอกครงในไตรมาสแรกของป 2553

ขณะทเศรษฐกจของกรซกสงสญญาณการฟนตวจากการหดตวทางเศรษฐกจทชะลอลงตงแตไตรมาสท 1 ป 2554 ตามภาพท 3


ทมา:CEIC


ภาพท 4 แหลงทมาการขยายตวทางเศรษฐกจของกรซป 2544 และป 2549

ภาพท 5 แหลงทมาการขยายตวทางเศรษฐกจของฮงการป 2553-2554

ความแตกตางประการท 1 : ระดบการเปดประเทศและดลการคาเมอพจารณาเศรษฐกจของกรซและฮงการพบวา มประเดนความแตกตางทนาสนใจทางดานระดบการเปดประเทศ

(Degree of Openness) และดานดลการคา ซงอธบายไดดงน

ดานระดบการเปดประเทศ เศรษฐกจกรซมทศทางการด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจโดยเฉพาะภาคการคาระหวาง

ประเทศทคอนขางปดโดยมสดสวนเพยงรอยละ 52 ของ GDP สอดคลองกบขอมลทางดานสวนประกอบของอตราการขยายตว

ทางเศรษฐกจ (Contribution to Growth) ทพบวาการบรโภคภาคเอกชนเปนหวใจส�าคญของการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ

(ภาพท 4) โดยท�าใหเศรษฐกจโตเฉลยรอยละ 3.21 ของอตราการขยายตวทางเศรษฐกจ แตกตางจากฮงการเปนอยางมาก

เนองจากระดบการเปดประเทศของฮงการนนมสดสวนทมากถงรอยละ 190 ของ GDP แสดงใหเหนการด�าเนนกจกรรม

ทางเศรษฐกจของฮงการดานภาคการคาระหวางประเทศเปนสงส�าคญทมความเชอมโยงตอเศรษฐกจของฮงการ โดย

ภาคการสงออกม Contribution ตอการขยายตวของเศรษฐกจฮงการถงรอยละ 2.1 (ภาพท 5)

ดานดลการคาพบวากรซนนเปนประเทศผน�าเขาสทธ (Net Importer) จากดลการคากรซทขาดดลมากถง -1,827.24

ลานยโร (สดสวนในป 2553) โดยกรซเปนผน�าเขาสนคาน�ามนและเครองจกรกลสทธ แตกตางจากฮงการซงเปนประเทศ

ผสงออกสทธ (Net Exporter) จากดลการคาเกนดลท 459.6 ลานยโร (สดสวนในป 2553) โดยฮงการเปนผสงออกเครองยนต

และเครองจกรกลสทธ

ทมา:CEIC

ทมา:CEIC

ความแตกตางประการท 2 : อตราแลกเปลยน

ความแตกตางในภาคการเงนของกรซและฮงการมสาเหตส�าคญมาจากการทกรซเปนสมาชกของยโรโซน ใชสกลเงนยโร

ขณะทฮงการใชสกลเงนฟอรนทของตนเอง จงสงผลใหคาเงนสะทอนระดบขดความสามารถในการแขงขนดานราคาทแทจรงได

และยงมความยดหยนในการใชนโยบายการเงนอกดวย

62

อตราแลกเปลยนและขดความสามารถในการแขงขนดานราคา

การใชสกลเงนฟอรนท (Forint) ซงเปนสกลเงนตนเองของฮงการ ท�าใหอตราแลกเปลยนสามารถสะทอนสภาพเศรษฐกจ

ของฮงการไดอยางชดเจน และชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนดานราคาเมอฮงการเผชญกบภาวะเศรษฐกจตกต�าจาก

วกฤตการเงนโลก ท�าใหคาเงนของฟอรนทออนคาลง สะทอนจากอตราแลกเปลยนและดชนคาเงนเมอเทยบกบประเทศคคา

(Nominal Effective Exchange Rate : NEER) ตามภาพท 6 ซงท�าใหในมมมองของผน�าเขาสนคาจากฮงการเหนวาราคาสนคา

ถกลง เปนผลดตอเศรษฐกจฮงการจากการเปนประเทศผสงออกสทธ

ภาพท 6 อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ คาเงน Forint (HUF) และ NEER 2543=100

ภาพท 7 NEER 2543=100 ของประเทศในสหภาพยโรปบางประเทศ

ทมา:CEICและBankofInternationalSettlements(BIS)

ทมา:BankofInternationalSettlements(BIS)

ขณะทกรณของกรซ3 เนองจากการใชสกลเงนยโร คา NEER จงสะทอนขดความสามารถในการแขงขนดานราคา

ไดดกวาการใชอตราแลกเปลยน จากภาพท 7 เมอเปรยบเทยบ NEER ของกรซกบประเทศในยโรโซน (ฝรงเศส อตาล เยอรมน

และสหภาพยโรปโดยรวม) พบวา NEER ของกรซผนผวนนอยกวาของประเทศอน เนองจากความเชอมโยงกบประเทศนอกยโรโซน

หรอประเทศทไมไดใชเงนสกลยโรอยในระดบต�า ดงนน หากวากรซกลบมาใชสกลเงนของตนเองแลว จะสงผลใหคาเงนของกรซ

ผนผวนมากขนเมอเทยบกบคาเงนยโร นอาจเปนเหตใหคาเงนของกรซออนคาลงมากจากภาวะเศรษฐกจชะลอตวจากปญหา

หนสาธารณะในประเทศ ซงสงผลเสยแกประเทศทน�าเขาสทธอยางกรซแนนอน

3กรซเรมใชสกลเงนยโรในการคาขายทงภายในประเทศและระหวางประเทศตงแตเดอนมกราคม2544


อตราแลกเปลยนและความยดหยนในการใชนโยบายการเงน

การใชสกลเงนรวมกบประเทศในยโรโซนของกรซ ท�าใหกรซถกจ�ากดขอบเขตการใชนโยบายการเงนและอตราแลกเปลยน

ตามเงอนไขของประเทศสมาชกยโรโซน ขณะทฮงการสามารถด�าเนนนโยบายการเงนตามสถานการณทางเศรษฐกจของประเทศตน

ไดอยางเตมท เงอนไขของยโรโซนก�าหนดใหการด�าเนนนโยบายการเงนภายในประเทศจะตองค�านงถงเสถยรภาพของระบบ

เศรษฐกจยโรโซนเปนหลก ดงนน กรซจงไมสามารถลดอตราดอกเบยนโยบายเพอกระตนเศรษฐกจภายใตสถานการณทยโรโซน

มปญหาดานเงนเฟอ เปนตน

ความแตกตางประการท 3 : ความเครงครดในการรกษาวนยทางการคลงแมวากรซและฮงการตางมสถานะทางการคลงย�าแยเหมอนกนตามทไดกลาวมานน เมอพจารณาความเครงครด

ในการรกษาวนยทางการคลงของทงสองแลวกลบพบวามความแตกตางกน จากมาตรการลดการขาดดลทางการคลงของฮงการ

มประสทธภาพ ขณะทมาตรการของกรซไมบรรลเปาหมาย

ฮงการออกมาตรการลดการขาดดลทางการคลงทชดเจน 2 ครง ครงแรกเกดขนในป 2549 ดวยความตองการเขาเปน

สมาชกของยโรโซน จ�าเปนตองลดการขาดดลทางการคลงตามระดบทก�าหนด รฐบาลฮงการน�าโดยนายกรฐมนตร Gyurcsany

จงออกมาตรการเพมอตราภาษ ลดการใหเงนสนบสนน และลดขนาดรายจายภาครฐบาลลง ท�าใหปรมาณการขาดดลการคลง

ลดลงจากขาดดลรอยละ 9.3 ของ GDP ในป 2549 มาอยทรอยละ 5.0 ในป 2550 ขณะทป 2553 รฐบาลออกมาตรการปรบ

โครงสรางเศรษฐกจตามแผน Széll Kálmán ซงมเปาหมายลดการขาดดลการคลงดวยการลดรายจายทไมจ�าเปน โดยเฉพาะ

ระบบบ�านาญ ขณะทเศรษฐกจและอปสงคภายในประเทศยงคงขยายตวอยได ดวยการสงเสรมการจางงานและสรางความเชอมน

แกนกลงทน ท�าใหการขาดดลทางการคลงลดลงจากรอยละ -4.3 ในป 2553 และรฐบาลสามารถด�าเนนนโยบายเกนดลทางการคลง

ทรอยละ 2.0 ของ GDP ไดในป 2554 และหนสาธารณะลดลงจากรอยละ 80.2 ของ GDP ในป 2553 เปนรอยละ 76.1 ในป 2554

กรซท�าขอตกลงกบคณะกรรมาธการยโรปด�าเนนมาตรการควบคมการขาดดลการคลงทเกนกวาก�าหนด (Excessive

Deficit Procedure : EDP) จะลดการขาดดลทางการคลงลงเหลอรอยละ -3.7 ในป 2552 และต�ากวารอยละ -3.0 ในป 2553

ดวยเหตนท�าใหรฐบาลออกมาตรการรดเขมขดในชวงตนป 2552 ดวยการออกแผนระยะสน คอ ไมเพมเงนเดอนและเงนบ�านาญ

ขาราชการ และเกบภาษพเศษผมรายไดสงครงเดยว (One-off levy on high-income earners) ทงนยงคงวางแผนปรบโครงสราง

ดานการคลงอกในอนาคต อยางไรกตาม ในป 2552 นนกรซตองประสบปญหาจากวกฤตการเงนโลกและไมมมาตรการเพมรายได

ภาครฐบาลทชดเจน ท�าใหในทสดกรซไมสามารถลดการขาดดลทางการคลงตามขอตกลงและเงอนไขเวลาทก�าหนดได จากภาพท 1

พบวาป 2552-2553 กรซขาดดลการคลงทรอยละ -15.5 และรอยละ -10.4 ของ GDP ตามล�าดบ ขณะทหนสาธารณะเพมขนเปน

รอยละ 142.8 และรอยละ 165.6 ของ GDP ตามล�าดบ

3.บทเรยนของกรซจากประสบการณของฮงการ

ในสวนนประสบการณของฮงการระหวางเกดวกฤตหนสาธารณะจะถกน�ามาเปนบทเรยนของกรซ โดยใหฮงการเปน

กรณตวอยางของประเทศทอยภายนอกยโรโซนซงใชสกลเงนของตนเอง และน�ามาพจารณาในเชงเปรยบเทยบวา หากกรซ

ตองเผชญกบสถานการณเดยวกบทฮงการประสบในขณะนน จะสงผลกระทบตอเศรษฐกจของกรซอยางไร โดยมบทเรยนทนาสนใจ

อย 3 ดาน ดงน

หากกรซออกจากยโรโซน การเปนประเทศน�าเขาสทธของกรซมาตงแตกอนเขาเปนสมาชกยโรโซนอาจ

ไมเออประโยชนตอการสงออกขณะทคาเงนออนคา เนองจากจะยงท�าใหดลการคาขาดดลมากขนอก จากประสบการณ

ของฮงการซงเปนประเทศสงออกสทธ ขณะทเศรษฐกจฮงการตกต�าจากปญหาหนสาธารณะ ภาคการสงออกมบทบาทส�าคญ

ตอการฟนตวทางเศรษฐกจในรปแบบ J-Curve เนองจากคาเงนฟอรนทออนคารนแรง ท�าใหราคาสนคาสงออกของฮงการ

ในสกลเงนตางประเทศถกลงในระยะสน จงซอสนคาจากฮงการมากขน เมอพจารณากรซในกรณเดยวกบกรซซงเปนประเทศ

น�าเขาสทธในกรณทกรซใชเงนสกลตนเองพบวา คาเงนทออนคาแมวาจะสงผลดตอการสงออก แตเมอพจารณาในมมของ

ดลการคาจะพบวา การน�าเขาสนคาทมราคาแพงขนจากคาเงนทออนคาจะท�าใหการขาดดลการคามากขน และสงผลเชงลบ

64

ตอการขยายตวทางเศรษฐกจของกรซ ดงนน การทกรซใชเงนสกลตนเองขณะทประสบปญหาหนสาธารณะจะท�าใหเศรษฐกจ

ของกรซย�าแยลงอก อยางไรกตาม หากกรซปรบเปลยนพฤตกรรมการสงออก-น�าเขาเพอใหสอดคลองกบคาเงน กรซกสามารถ

ใชประโยชนจากคาเงนออนคาเชนเดยวกบฮงการได

เนองจากกรซมการบรโภคภายในประเทศเปนปจจยส�าคญตอการขยายตวทางเศรษฐกจ จงไมมผลกระทบ

อยางมนยส�าคญตอการอยในหรอนอกยโรโซน เศรษฐกจฮงการเนนภาคการสงออกเปนหลก คาเงนทออนคาตามสถานการณ

ทางเศรษฐกจจะชวยใหเศรษฐกจของฮงการฟนตว ขณะทเศรษฐกจกรซเนนดานการบรโภคภายในประเทศ คาเงนทออนคาลง

จะสงผลกระทบทางออมตอเศรษฐกจของกรซ เนองจากคาเงนทออนคาลงสงผลใหราคาสนคาน�าเขาถกลงในระยะสน ดงนน

หากกรซออกจากยโรโซนอาจท�าใหการบรโภคภาคเอกชนชะลอตวลงจากราคาน�าเขาสนคาทเพมขน และท�าใหเศรษฐกจกรซ

ชะลอตวลงในระยะสน

เศรษฐกจของกรซอาจฟนตวภายในระยะเวลาอนสนภายหลงจากรบความชวยเหลอจาก IMF และ EU หากวา

กรซลดการขาดดลทางการคลงอยางเครงครดควบคไปดวย ภายหลงจากทฮงการขอรบเงนชวยเหลอในกลางป 2551

ฮงการรกษาวนยทางการคลงตามเงอนไขของ IMF และ EU อยางเครงครดดวยการออกมาตรการลดการขาดดลทางการคลง

ทงในระยะสนและระยะยาว แมวาในระยะปแรกจะท�าใหเศรษฐกจหดตวมากยงขน แตในระยะตอมาเศรษฐกจของฮงการ

กคอย ๆ ฟนตวและกลบมาขยายตวไดอกครงในชวงกลางป 2553 ทงยงท�าใหดลการคลงกลบมาเกนดลในป 2554 อกดวย

ดงนน การเขารบความชวยเหลอจงถอเปนโอกาสทดตอการฟนตวทางเศรษฐกจ หากวากรซจะน�าโอกาสนมาใชควบคกบ

การแกปญหาหนสาธารณะทตรงจด ดวยการลดการขาดดลทางการคลง อยางไรกตาม เนองจากปญหาหนสาธารณะของกรซ

อยในระดบทรนแรงกวาของฮงการ ดงนน การแกปญหาในกรณของกรซอาจใชระยะเวลายาวนานกวา

4.สรป

จากประสบการณวกฤตหนสาธารณะของฮงการซงปจจบนเศรษฐกจฮงการกลบมาขยายตวอยในระดบทเทยบเทากบ

อตราการขยายตวกอนเกดวกฤต ชใหเหนถงแนวทางการแกไขปญหาของกรซใน 2 กรณ ดงน 1) หากกรซยงคงใชเงนสกลยโร

การเชอมโยงเศรษฐกจกรซและประเทศผใชเงนสกลยโรรวมกนในระดบสงนน สามารถลดความเสยงดานการคาและบรการ

จากตางประเทศจากความผนผวนของอตราแลกเปลยน ซงสงผลดตอเสถยรภาพทางเศรษฐกจของกรซ 2) หากกรซกลบมา

ใชสกลเงนตนเอง อาจท�าใหคาเงนของกรซออนคาลงเมอเทยบสกลเงนยโร จงไมเกดผลดตอเศรษฐกจกรซซงเปนประเทศ

ผน�าเขาสทธ เพราะท�าใหดลการคาของกรซขาดดลมากขน ยงเปนการตอกย�าใหเศรษฐกจกรซเขาขนวกฤตมากขน อยางไรกตาม

หากวากรซปรบเปลยนโครงสรางดานการตางประเทศเพอใหสอดคลองตอการเปลยนแปลงของคาเงนดรกมา จะเออประโยชนตอ

การฟนฟเศรษฐกจของกรซในระยะยาว นอกจากน การใชสกลเงนตนเองท�าใหรฐบาลกรซสามารถด�าเนนนโยบายทางการเงน

ไดอยางอสระ เพอสอดคลองกบสถานการณทางเศรษฐกจของกรซในขณะนน

อยางไรกตาม กรซมภาคการบรโภคภายในประเทศเปนปจจยส�าคญในการขบเคลอนทางเศรษฐกจ ดงนน ไมวากรซ

จะใชสกลเงนยโรหรอสกลเงนตนเอง กรซจ�าเปนตองสรางความแขงแกรงดานอปสงคภายในประเทศเปนส�าคญเพอใหเศรษฐกจ

ของกรซฟนตว นอกจากน การรกษาวนยทางการคลงทเครงครดของกรซดวยการออกมาตรการทงในระยะสนและระยะยาว

เพอลดการขาดดลทางการคลงจะสามารถแกไขปญหาหนสาธารณะไดอยางตรงจด ขณะทในระยะสนการไดรบความชวยเหลอ

จากสถาบนการเงนระหวางประเทศชวยบรรเทาระดบความรนแรงของวกฤตหนสาธารณะ และท�าใหเศรษฐกจกลบมาขยายตว

ไดอกครงเชนเดยวกบกรณของฮงการ


1ผเขยน:นายธรรมฤทธคณหรญเศรษฐกรช�านาญการน.ส.อรอมาหนชวยเศรษฐกรโทและนายจกรพนธรตนกลเศรษฐกรฝกงานสวนแบบจ�าลองและประมาณการ เศรษฐกจส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคขอขอบคณนางณฐยาอชฌากรลกษณและนายบญชยจรสแสงสมบรณส�าหรบขอแนะน�า

2แนวโนมทตองเผชญเจดประการไดแก(1)การรวมตวทางเศรษฐกจในภมภาค(2)ศนยกลางอ�านาจเศรษฐกจจะมาอยทประเทศแถบเอเชย(3)การเงนโลกผนผวนมากขน(4)ประชากรสงอายของโลกเพมอยางรวดเรว(5)ความกาวหนาทางเทคโนโลยซงตองเตรยมความพรอม(6)ภาวะโลกรอนและ(7)ปญหาดานพลงงานดงกลาว

3WEFจดขนทกปณDavosSwitzerlandวตถประสงคเพอเปนเวทในการเสนอแนะทศทางในการก�าหนดนโยบายดานเศรษฐกจสงคมและการพฒนาประเทศโดยผเขารวมจะเปนผน�าภาคการเมองธรกจและภาคประชาสงคมโดยลกษณะของสมาชกทมสทธรวมในForumนไดแกก)บรษทชนน�าของโลก1,000แหง ทเปนสมาชกในForumนแบงเปน(1)StrategicPartnersคอบรษทระดบโลกทเปนWorldConglomerate(2)IndustryPartnersเปนบรษททมผลการจดอนดบ โดยรวมในระดบ20ล�าดบแรกของแตละประเทศและ (3) FoundationMembers เปนบรษททมรายไดมากกวา5พนลานUSDตอป ข)GlobalGrowth Company(GGCmember)ทมรายไดระหวาง1รอยลานถง5พนลานUSDตอปและมGrowthRateประมาณ15%ค)TechnologyPioneersผบกเบกเทคโนโลยนวตกรรมทสงผลตอภาคธรกจและสงคมในระยะยาวง)OtherCommunityไดแกผน�ารนใหม(YongGlobalLeader)ผน�าหญงเปนตนรายละเอยดดไดในhttp://www.weforum.org/reports/global-risks-2012-seventh-edition


เรอง ทามกลางปจจยเสยงพลงงาน : ไทยจะกาวตอไปเชนไร1

บทสรปผบรหาร ❍ จากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบ พ.ศ. 2555-2559 ไดระบวาแนวโนมปญหา

ดานพลงงานจะเปนสงทประเทศไทยก�าลงเผชญ ซงมใชเปนเพยงปญหาระดบประเทศเทานน แตเปนปญหา

ระดบนานาชาต ดงทปรากฏในการประชม WEF หรอ World Economic Forum เมอวนท 25-29 มกราคม 2555

ทไดเลงเหนและใหความสนใจปญหาดานพลงงานทอาจน�าไปสความลมเหลวของสงคมและเศรษฐกจไดหากขาด

การวางแผนทดพอ

❍ สอดคลองกบสถานการณการใชพลงงานในประเทศไทยทมความตองการการใชพลงงานเพอ

พฒนาเศรษฐกจอยางตอเนอง แตประเภทของแหลงทมาของพลงงานสวนใหญ คอ น�ามนและกาซธรรมชาต

ตองพงพาการน�าเขาจากตางประเทศ ซงปจจบนมลคาการใชพลงงาน (Energy Usage Value) สงถงรอยละ 18

ของ GDP โดยประมาณ ซงสะทอนวาความผนผวนของราคาพลงงานจะน�ามาซงความเสยงทางเศรษฐกจในดาน

ตาง ๆ ทงภาวะเงนเฟอและเศรษฐกจถดถอย เปนตน

❍ ในการประชม WEF ไดมการน�าเสนอแนวคดทจะตองมการออกแบบสถาปตยกรรมพลงงานใหม

โดยมเปาหมายหลกในการสรางความสมดลดานพลงงานในสามดาน (Energy Triangles) ไดแก 1) การเจรญเตบโต

และพฒนาทางเศรษฐกจ 2) การสรางความยงยนในดานสงแวดลอม และ 3) การเขาถงแหลงพลงงาน

❍ ซงแนวคดดงกลาวสามารถน�ามาประยกตใชกบประเทศไทยภายใตหลกการพฒนาเทคโนโลย

โครงสรางพนฐาน การปฏรปโครงสรางตลาด การปรบปรงกระบวนการผลตและบรโภค และการบรหารเศรษฐกจ

สวนรวมอยางมประสทธภาพ ตลอดจนการเขาถงแหลงพลงงานใหม ๆ โดยเฉพาะพลงงานทดแทนทสามารถ

น�ากลบมาใชใหมได (Renewable Energy) เปนตน

บทน�า

เมอพจารณาแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบลาสด (ฉบบท 11 พ.ศ. 2555-2559) จะพบวาหนงในเจด2

แนวโนมหลกทประเทศไทยอาจตองเผชญภายในสองทศวรรษขางหนา คอ “แนวโนมปญหาดานพลงงาน” ซงจะมผลตอ

ภาวะเศรษฐกจและสงคมของโลก โดยแนวโนมปญหาดงกลาวสอดคลองกบความกงวลในระดบนานาชาตของผทไดมการเขารวม

การประชม WEF3 หรอ World Economic Forum ครงลาสด เมอวนท 25-29 มกราคม 2555 ณ เมอง Davos Switzerland ทเลงเหน

และใหความสนใจดานพลงงาน โดยมแนวคดวาในอนาคตความตองการพลงงานเพอตอบสนองความเจรญทางเศรษฐกจและ

การพฒนาทกาวกระโดดของโลก อาจน�าไปสความลมเหลวของสงคมและเศรษฐกจไดหากขาดการวางแผนดานโครงสราง

66

ทางพลงงานทดพอ ทงน ใน WEF ครงลาสดดงกลาวไดวเคราะหถงภาวะความเสยงตอเศรษฐกจทส�าคญ 4 ประการ4

โดยไดระบไวใน Insight Report of Global Risk 2012 ( 7th Edition) โดยหนงในความเสยงดงกลาวคอ ความผนผวนทรนแรง

ดานราคาพลงงาน (Extreme volatility in energy) ซงมปจจยหลกมาจากความผนผวนทเกดจากระดบราคาน�ามนดบในตลาดโลก

จากสถานการณดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมของประเทศมหาอ�านาจและกลมประเทศผผลตน�ามน ดงเชนกรณพพาท

ในปจจบนระหวางสหรฐอเมรกากบอหรานทอาจสงผลใหราคาน�ามนดบในตลาดโลกท�าสถตสงสดใหม (New High) ได

เหลยวมองสถานการณการใชพลงงานของประเทศไทย

จากขอมลการใชพลงงานของไทยพบวา ประเทศไทยมปรมาณการใชพลงงานเชงพาณชยขนตน (Energy Usage)

เพมขนทกป โดยสะทอนไดจากขอมลของส�านกงานนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน ทระบวาในป 2552 มปรมาณ

การใชพลงงานพาณชยขนตนอยท 1,604 พนลานบารเรลเทยบเทาน�ามนดบตอวน (ดตารางการแปลงหนวยประกอบ)

ซงปรมาณการใชพลงงานดงกลาวกมปรมาณทเพมขนเรอย ๆ มาอยท 1,856 พนลานบารเรลเทยบเทาน�ามนดบตอวน

ในป 2554 หรอโดยเฉลยแลวในชวงป 3 ปทผานมา (ป 2552-2554) เพมขนประมาณรอยละ 9.5 ตอป (โดยเฉพาะชวงป 2552-

2553 เพมขนถงรอยละ 13.0 ตอป)5 ซงสงกวาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ (GDP Growth) โดยเฉลย (ทอยในระดบประมาณ

รอยละ 3.2) ทงน หากพจารณาในสวนของการใชพลงงานขนสดทาย (Final Energy Consumption)6 กจะพบวาเพมขน

โดยตอเนองเชนกน จากวนละ 1.27 ลานบารเรลเทยบเทาน�ามนดบ ในป 2549 เปนวนละ 1.51 ลานบารเรลเทยบเทาน�ามนดบ

ในป 2554 หรอเพมขนในอตราเฉลยรอยละ 3.5 ตอป (ภาพท 1 และภาพท 2) โดยเมอพจารณาสดสวนการใชพลงงานขนสดทาย

ในป 2554 พบวา ถกน�าไปใชในภาคอตสาหกรรมและการขนสงเปนสวนใหญ โดยมสดสวนการใชพลงงานสงถงรอยละ

37.0 และรอยละ 35.5 ตามล�าดบ ตามมาดวยภาคทอยอาศยและธรกจการคาทรอยละ 15.1 และรอยละ 7.2 ตามล�าดบ

และเพอภาคการเกษตรกรรมรอยละ 5.2 (ภาพประกอบท 1 ถงภาพประกอบท 4)

Oil 6.84 Barrel = 1 TOE (Ton crude Oil Equipment) = 42 GJNatural Gas 1.00 Cu.ft = 828.26 kJ = 0.00082826 GJ-> 50709.00 Cu.ft = 1 TOECoal (Lignite) 1.00 Ton = 15 GJ-> 2.80 Ton = 1 TOE

ตารางการแปลงหนวย

พจารณาความหมายktoeดงนkคอกโลเทากบหลกหนงพน(1,000)และtคอตนเทากบหลกหนงพน(1,000)เชนกนดงนนกโลตนเทากบ1,000x1,000ซงเทยบเทากบ1ลาน (1,000,000)สวนOคอOilและeคอequivalentsดงนน ktoeกคอพนตนลตรน�ามนดบ (ทงนโดยทวไปจะคนเคยกบค�าวาบารเรล โดย1บารเรลเทยบเทา42USแกลลอนและ1USแกลลอนเทยบเทา3.785ลตรดงนน1บารเรลเทากบ42x3.785=158.97ลตรโดยความถวงจ�าเพาะ(ถพ.)ของน�ามนดบเทากบ0.86kg/ลตรทงนส�าหรบประเทศไทยหนวยงานดานพลงงานจะใชหนวยวดรวมเปนตนเทยบเทาน�ามนดบ(tonofoilequivalent:toe)ซงหมายถงพลงงานทไดจากการเผาไหมของน�ามนดบ1ตนหรอประมาณ42จกะจล(GJ)โดยส�านกงานพลงงานสากล(InternationalEnergyAssociation: IEA)และสหประชาชาต(UN)ก�าหนดให1ตนน�ามนดบ=41.868GJหรอ=11.630MWhหรอ=10Gcal

4สประเดนความเสยงตอระบบเศรษฐกจทถกระบไวในInsightReportofGlobalRisk2012(7thEdition)ไดแก1)ความไมเทาเทยมกนของรายได (Severeincomedisparity)2)ความลมเหลวดานการเงน(Majorsystemicfinancialfailure)3)ผลกระทบดานลบตอการใชกฎเกณฑตางๆ (Negativeconsequencesofregulation)และ4)ความผนผวนทรนแรงดานราคาพลงงานและสนคาเกษตร(Extremevolatilityinenergyandagricultureprices)

5หรอเมอเปรยบเทยบเปนมลคาการใช(EnergyUsageValue)เทยบกบGDPจะพบวาเพมสงขนจากประมาณรอยละ17ของGDPเพมมาเปนรอยละ18ของGDPในชวงเวลา3ปดงกลาว

6การใชพลงงานขนสดทาย(FinalEnergyConsumption)หมายถงพลงงานขนสดทายทผบรโภคใชโดยไมรวมถงเชอเพลงทน�าไปใชในการผลตพลงงานทตยภมเชนเราใชไฟฟาแตไฟฟาผลตจากกาซธรรมชาตกจะคดเฉพาะปรมาณไฟฟาทใชเทานนไมรวมกาซธรรมชาตมาคดซ�าหรอถาน�าน�ามนส�าเรจรปมาเตมรถกถอวาน�ามนส�าเรจรปเปนพลงงานสดทายฯลฯส�าหรบEnergyUsageคอการใชพลงงานเชงพาณชยขนตนซงจะรวมพลงงานขนปฐมภมเพอผลตพลงงานทตยภมเขาไปดวย


ดงนน ถงเวลาทประเทศไทยตองพจารณาถงสถานะการใชพลงงานของประเทศในฐานะทไทยจะเปนเจาภาพในการจดงาน

World Economic Forum on East Asia ในชวงเดอนพฤษภาคม-มถนายน พ.ศ. 2555 ซงจะเปนโอกาสของไทยทจะไดใชเวท

ดงกลาวแสดงจดยนในการสานตอเจตนารมณ WEF ณ Davos เมอตนป ยงจะเปนโอกาสในการประชาสมพนธเชงรกและ

แสดงบทบาทในการเปนประเทศทมความพรอมและมงเนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางยงยน และสรางความเชอมน

แกนกลงทนใหมมากขนหลงจากอทกภยเมอปลายปทแลว ซงไดบนทอนความเชอมนนกลงทนตางประเทศไปคอนขางมาก

ทงน เมอพจารณาจากปรมาณความตองการใชพลงงานทใชแลวหมดไป (Nonrenewable Energy) ของประเทศไทย ดงแสดง

ในตารางท 1 พบวา ความตองการใชพลงงานของประเทศไทยเพมขนอยางตอเนองเปนไปตามทศทางของเศรษฐกจโลก

โดยไดมการประเมนวาแหลงพลงงานส�าคญ ๆ ของโลกจะหมดไปในระยะเวลาไมนาน (ตารางท 1) ขณะเดยวกน การใชพลงงาน

ทดแทน (Renewable Energy) อาท พลงงานแสงอาทตย พลงงานลม พลงงานชวภาพและชวมวล7 ในสวนของประเทศไทยและ

ประเทศอน ๆ ยงคงมบทบาทนอยหรอไมไดรบการพฒนาเทาทควร ซงหากเปนเชนนตอไปอาจน�าไปสความลมเหลวในการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมโลกไดจากวกฤตการณขาดแคลนพลงงานในอนาคต

7พลงงานชวมวลไดแกฟนถานแกลบกากออยวสดเหลอใชทางการเกษตรขยะและกาซชวภาพ(IncludingFuelWood,Charcoal,PaddyHusk,Baggasse,AgriculturalWaste,GabageandBiogas)

ภาพท 1 สดสวนการใชพลงงานขนสดทายของแตละสาขาในภาคอปทาน (เมอป 2554)

ทมา:กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงาน

ความตองการใช/วน

อตราการเพมขน (โดยเฉลย/ป) ระยะเวลา

ป 2549 ป 2554 ของความตองการใช ทจะหมดไปจากโลก

(รอยละ)

น�ามนปโตรเลยม 748.9 พนบารเรล 932.1 พนบารเรล 4.89 ภายใน 42 ปกาซธรรมชาต 2,705 ลานลกบาศกฟต 3,612 ลานลกบาศกฟต 6.71 ภายใน 60 ปลกไนต 33.8 ลานตน/ป 35.7 ลานตน/ป 1.12

ภายใน 122 ปถานหนเพอผลตไฟฟา 4.5 ลานตน/ป 8.8 ลานตน/ป 19.11

ตารางท 1 แสดงปรมาณความตองการใชพลงงานทใชแลวหมดไปเปรยบเทยบป 2549 และป 2554

ทมา:กระทรวงพลงงานและwww.engineer-thai.com

68

ภาพท 2 อตราการใชพลงงานประเภทตาง ๆ ของไทยพบวา โดยสวนใหญใชพลงงานจากน�ามนและกาซธรรมชาต ซงมแนวโนมการน�าเขา (ทงในรปมลคาและปรมาณ) เพมขนทก ๆ ป

ภาพท 3 เปรยบเทยบอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (GDP Growth) กบอตราการเพมขนของการใชพลงงาน (Energy Consumption Growth) พบวา โดยสวนใหญพลงงานถกใชในภาคการขนสงและภาคการผลตอตสาหกรรม

ทมา:ขอมลสถตพลงงานhttp://www2.dede.go.th/energystat/

ทมา:ขอมลสถตพลงงานhttp://www2.dede.go.th/energystat/


ภาพท 4 เมอพจารณาในกลมอาเซยน ประเทศไทยเปนประเทศทน�าเขาน�ามนดบสทธสงเปนอนดบสองรองจากสงคโปร และเปนเพยงหนงในสองประเทศทน�าเขากาซธรรมชาต

ภาพท 5 แสดงอตราการน�าเขาสนคาประเภทตาง ๆ พบวา สนคาเชอเพลงมอตราการขยายตวทมากทสด (รอยละ 35.2 ตอป) ในป 2554

และมสดสวน (Share) ทเพมสงขนกวารอยละ 1.7 มาอยทรอยละ 19.1 ของทกหมวดสนคาน�าเขาในปดงกลาว

ทมา:ปตท.

ทมา:กระทรวงพาณชยรวบรวมโดยสศค.

70

นอกจากน เมอพจารณาสถานการณการน�าเขาสนคาเชอเพลงของประเทศไทยพบวา ตลอดป 2554 มมลคาน�าเขารวม

43.5 พนลานดอลลารสหรฐ ขยายตวถงรอยละ 35.2 เมอเทยบกบชวงเวลาเดยวกนของปกอน ซงเปนการขยายตวในระดบทสงทสด

ในทกหมวดผลตภณฑน�าเขา ตามมาดวยวตถดบ สนคาเพอการอปโภค-บรโภค และสนคาทน ทขยายตวรอยละ 26.1 รอยละ

21.5 และรอยละ 20 ตอป ตามล�าดบ (ภาพท 5) ขณะเดยวกนสนคาเชอเพลงมสดสวนตอมลคาการน�าเขาสนคาทงหมด

เพมสงทสดในป 2554 โดยเพมขนกวารอยละ 1.7 เมอเทยบกบปกอนหนา มาอยทรอยละ 19.1 ซงเมอเทยบกบประเทศอน ๆ

ในภมภาคอาเซยนแลว ประเทศไทยเปนประเทศทมการน�าเขาน�ามนเชอเพลงสทธสงเปนอนดบ 2 รองจากสงคโปร (และ

เปนเพยง 1 ใน 2 ประเทศทน�าเขากาซธรรมชาตจากประเทศเพอนบาน (ภาพท 6) ทงน นบจากชวงป 2543 เปนตนมา ประเทศไทย

มการน�าเขาพลงงานประเภทอน ๆ ทไมใชน�ามนดบในสดสวนทเพมมากขนดวยโดยเฉพาะการน�าเขากาซธรรมชาต) สะทอนวา

ประเทศไทยมระบบเศรษฐกจแบบเปดทตองพงพงการน�าเขาพลงงานจากตางประเทศเปนอยางมาก8 ประเทศไทยจงไมสามารถ

หลกเลยงผลกระทบจากภาวะความผนผวนของราคาน�ามนในตลาดโลก (ภาพท 6) และมกจะไดรบผลกระทบสบเนองตามมา

เสมอ ๆ โดยเฉพาะความเสยงจากภาวะเงนเฟอและภาวะเศรษฐกจถดถอยทมกจะเกดขนภายหลงเหตการณวกฤตการณราคา

น�ามนในตลาดโลกในแตละครง

ทมาและผลกระทบของปจจยดานราคาพลงงาน

หากพจารณาโครงสรางสดสวนการใชพลงงานของประเทศไทยจะพบวา โดยเฉลยแลวในแตละปพลงงานรวมขนสดทาย

ทใชเพอการบรโภคในประเทศ (Final Energy Consumption) นนเปนพลงงานทไดมาจากการน�าเขา (Net Commercial Primary

Energy Import) ไมวาจะเปนน�ามนส�าเรจรป ถานหน ไฟฟา กาซธรรมชาต และอน ๆ คดเปนสดสวนสงมากกวารอยละ 85 ของ

พลงงานขนสดทายทใชเพอการบรโภคทงหมดในประเทศ (ภาพท 6) ซงเปนดชนชวาประเทศไทยมความจ�าเปนตองพงพาการน�าเขา

พลงงานขนตนเพอใชในการบรโภคในประเทศเปนอยางมาก และการแปรรปพลงงานขนตน (Primary Energy) ไปเปนพลงงาน

ขนสดทาย (Final Energy) ไมมประสทธภาพเทาทควร นอกจากน ในขณะทประเทศไทยไดมการน�าเขาพลงงานในสดสวนท

เพมสงขนเรอย ๆ เมอเทยบกบ GDP ประกอบกบราคาน�ามนดบในตลาดโลกมแนวโนมปรบตวสงและมความผนผวนมากขน

ดงจะเหนไดจากสถตขอมลของราคาน�ามนดบดไบทไดปรบตวสงขนทกป จนกระทงแตะระดบ 110 ดอลลารสหรฐตอบารเรล นบจาก

ตนป 2555 เปนตนมา และอาจมผลกระทบตอเนองมาทแรงกดดนตอก�าลงซอของประชาชนและอตราเงนเฟอในทสด (ภาพท 7)

ภาพท 6 แสดงราคาน�ามนดบดไบในชวงป 2553 ถงชวง 2 เดอนแรกของป 2555 สะทอนการเพมขนของราคาโดยเฉลยในแตละป

ทมา:CEICรวบรวมโดยสศค.

8ขณะเดยวกนส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต(สวทช.)ไดค�านวณประสทธภาพการใชพลงงานของประเทศซงพจารณาจากคาความยดหยนการใชพลงงานมคา1.4ตอ1นนคอประเทศไทยตองเพมการใชพลงงานรอยละ1.4ตอการเพมผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศรอยละ1ซงถอวาคอนขางสงเมอเทยบกบประเทศทพฒนาแลวซงมคาสดสวนนนอยกวา1:1


ทงน เมอพจารณาจากตารางท 2 แมวาอตราเงนเฟอทวไปนบจากปลายป 2554 เปนตนมาจะอยในชวงผอนคลายลง

ตามทศทางปรบตวลงของราคาสนคาในหมวดอาหาร เครองดม เปนส�าคญ จากปญหาอทกภยทผานมาผอนคลายลง แต

ภาพการทยอยปรบสงขนของราคาสนคาผบรโภคในลกษณะแบบเดอนตอเดอน (m-o-m) เรมมสญญาณใหเหนนบจากตนป

2555 ซงคงตองยอมรบวาการทยอยปรบสงขนของราคาสนคาผบรโภคแบบ m-o-m ในหลาย ๆ รายการมปจจยส�าคญมาจาก

การเพมขนของราคาในกลมพลงงานดงกลาว ซงหลงจากนไปเมอพจารณาปจจยแวดลอมทงจากปจจยภายนอก คอ ราคาน�ามน

ในตลาดโลกทมแนวโนมเพมสงขนจากผลกระทบกรณพพาทของอหรานกบชาตตะวนตกทอาจยดเยอ และปจจยภายใน เชน

การปรบสงขนของราคาพลงงานในประเทศตามการปรบโครงสรางราคาของรฐบาล ทศทางอปสงคในประเทศหลงเศรษฐกจ

ฟนตวจากเหตการณอทกภย นโยบายกระตนการใชจายและการลงทนของภาครฐในระยะขางหนา และโมเมนตมของการขยายตว

ทางเศรษฐกจไทยจากปจจยฐานต�าในปทแลวทเศรษฐกจไทยขยายตวเพยงรอยละ 0.1 ฯลฯ (ภาพท 7) จะเปนปจจยทเพม

ความเสยงตอทศทางเงนเฟอตอไปอยางชดเจนในชวงครงปหลงของป 2555 ตอไป

“Energy Triangles” สเปาหมายหลกในการสรางความสมดลดานพลงงานส�าหรบประเทศไทย

จากขอเทจจรงตามนยทกลาวขางตน ประเดนดานพลงงานจงเปนสงทมความกงวลและไดใหความสนใจเปนพเศษ

สงผลให WEF ไดมการน�าเสนอแนวคดทจะตองมการออกแบบสถาปตยกรรมดานพลงงานใหม (New Energy Architecture)

ทเหมาะสมส�าหรบสงคมในอนาคตทมความซบซอนมากขนในขณะททรพยากรพลงงานมจ�ากด โดยมเปาหมายหลกในการสราง

ความสมดลดานพลงงานใน 3 ดาน (Energy Triangles) ไดแก 1) การเจรญเตบโตและพฒนาทางเศรษฐกจ 2) การสรางความยงยน

ดานสงแวดลอม และ 3) การเขาถงและสรางความมนคงดานพลงงาน (ภาพท 8)

ภาพท 7 ปจจยเชงนโยบายทอาจสงผลตอภาวะเงนเฟอในชวงตนป 2555 ของประเทศไทย

ทมา:รวบรวมโดยสศค.

ป 2553 ป 2554 ม.ค.54 ก.พ.54 ม.ค.54 เม.ย.54 พ.ค.54 ม.ย.54 ก.ค.54 ส.ค.54 ก.ย.54 ต.ค.54 พ.ย.54 ธ.ค.54 ม.ค.55 ก.พ.55 YTD

ราคาน�ามนดบ Dubai 78.2 105.6 92.6 99.9 108.5 115.6 108.1 107.2 110.3 104.7 105.2 103.2 106.8 104.6 109.3 116.2 112.7

(ดอลลารสหรฐ/บารเรล)

อตราเงนเฟอทวไป (%y-o-y) 3.3 3.8 3.0 2.9 3.1 4.0 4.2 4.1 4.1 4.3 4.0 4.2 4.2 3.5 3.4 3.4 3.4

อตราเงนเฟอพนฐาน (%y-o-y) 1.0 2.4 1.3 1.5 1.6 2.1 2.5 2.6 2.6 2.9 2.9 2.9 2.9 2.7 2.8 2.7 2.7

ตารางท 2 แสดงราคาน�ามนดบดไบและอตราเงนเฟอ (ทวไปและพนฐาน) นบจากป 2553 เปนตนมา

ทมา:CEICNESDBรวบรวมโดยสศค.

72

ภาพท 8 Energy Triangles : ความสมดลแหงการพฒนาดานพลงงาน 3 ดาน

ทงน การประยกตเพอสรางความสมดลดานพลงงานใน 3 ดาน (Energy Triangles) ดงกลาวมาใชกบประเทศไทยนน

ในประเดนแรกและประเดนทสอง คอ การเจรญเตบโตและพฒนาทางเศรษฐกจ และการสรางความยงยนในดานสงแวดลอม

ควรอยภายใตเงอนไข 2 ประการ ไดแก ประการท 1) คอกระบวนการผลตและการบรโภคทมประสทธภาพและไมท�าลาย

สงแวดลอม อาท การผลตทใชเทคโนโลยสะอาดและเปนมตรกบสงแวดลอม (Clean and Environmental Friendly Technology)

การลดของเสยในขนตอนการผลต การเพมประสทธภาพการใชปจจยการผลตทงโดยการพฒนาเทคโนโลยและพฒนาคณภาพ

แรงงานอยางตอเนอง ซงจะชวยลดความสนเปลองของวตถดบทใชในการผลต กากของเสยในกระบวนการผลต และลดตนทน

การผลตตอหนวย และประการท 2) คอการบรหารเศรษฐกจสวนรวมอยางมประสทธภาพ เพอสรางและรกษาเสถยรภาพ

ทางเศรษฐกจในระยะยาว ไดแก การเอออ�านวยตอการก�าหนดกลไกภาษและโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ทจ�าเปน

ในการคมครองสงแวดลอม อาท กลไกทางภาษทเหมาะสม การควบคมโดยตรงทใชหลกการผกอมลพษเปนผรบภาระคาใชจาย

(Polluter Pays’ Principle หรอ PPP) และกลไกของตลาดจะตองสามารถสะทอนถงตนทนการผลตทแทจรง เพอใหผทไดรบ

ผลประโยชนจากกระบวนการผลตและการบรโภคจะเปนผทรบภาระตนทน เชน การเรยกเกบคาปลอยมลพษ และการเรยกเกบ

คาธรรมเนยมในการจดการสงแวดลอม การมกลไกภาษทางออมทเหมาะสม เชน การเกบภาษจากสนคาหรอผลตภณฑบรรจ

หบหอทมความยงยากในขนตอนของการก�าจดของเสย (Product charge) ตลอดจนรวมไปถงการสนบสนนการวจยดาน Clean

Technology จากภาครฐ ฯลฯ

ส�าหรบประเดนทสาม การเขาถงแหลงพลงงานและการสรางความมนคงดานพลงงานนน กระทรวงพลงงานระบวา

ปญหาหนงทกระทบความมนคงดานพลงงานและการพฒนาอยางยงยนในประเทศไทย (รวมถงประเทศอน ๆ ในภมภาคเอเชย

แปซฟก) นนคอ ยงคงมการยดตดกบพลงงานจาก Fossil มากเกนไป (อาท พลงงานน�ามน ถานหน และกาซธรรมชาต) ส�าหรบ

ประเทศไทยนนเมอพจารณาจากภาพท 9 พบวา มการใชพลงงานหมนเวยนเพยงรอยละ 15.8 ของพลงงานทมอย และใชพลงงาน

เชอเพลงชวภาพเพยงรอยละ 0.6 ของพลงงานทมอย และใชพลงงานน�าและอน ๆ (ทเปนพลงงานหมนเวยน) เพยงรอยละ 0.9

ของพลงงานทมอย (ในชองท 1) และเมอเปรยบเทยบกบการใชพลงงานขนสดทายทงหมด (ชองท 5) ประเทศไทยมสดสวน

การใชพลงงานหมนเวยนเพยงประมาณรอยละ 18 (= 0.1/0.53) เทานน ในขณะทใชพลงงานจาก Fossil ในสดสวนทสงกวา

รอยละ 80 ทงทในความเปนจรงแลว คณะกรรมการเศรษฐกจและสงคมแหงเอเชยและแปซฟก (ESCAP) ไดวเคราะหวา

ประเทศไทยรวมถงประเทศอน ๆ ในเอเชยแปซฟกนนเตมไปดวยแหลงพลงงานทสามารถน�ามาหมนเวยนกลบมาใชใหมไดถง

ทมา:reports.weforum.org


ภาพท 9 โครงสรางสดสวนการใชพลงงานของประเทศไทย โดยเปรยบเทยบกบพลงงานทงหมดทมอย = X ktoe (พนตนเมอเทยบเทาน�ามนดบ) ในป 2553

(ทงน สดสวนดงกลาวเปนสดสวนโดยประมาณซงจะเปลยนแปลงไมมากนกในแตละป)

รอยละ 40 ของศกยภาพทางเทคนคทจะผลตพลงงานจากน�าไดทงหมดของโลก และรอยละ 35 ของศกยภาพจะผลตพลงงาน

แสงอาทตยและพลงงานความรอนใตพภพ รวมถงผลตพลงงานชวมวลและพลงงานลม9 ซงแทจรงแลวนยามของความมนคง

ดานพลงงานไมไดเกยวของเพยงแคการลดความเสยงของภมภาคตอการพงสงขนของราคาพลงงาน แตจ�าเปนทตองให

ผดอยโอกาสสามารถเขาถงและมพลงงานใชอยางเพยงพอในราคาเหมาะสมและยงยน รวมทงจ�าเปนตองจดหาแหลงพลงงาน

ใหม ๆ ทมความคมคาเชงพาณชยหรอมตนทนต�า ตลอดจนการส�ารองแหลงพลงงานรวมทงเรงพฒนาเทคโนโลยและการลงทน

แหลงพลงงานทดแทน เชน การผลตแกสโซฮอลและไบโอดเซล การวจยพฒนาพลงงานแสงอาทตยและพลงงานลม ฯลฯ ตอไป

ทมา:กระทรวงพลงงานรวบรวมโดยสศค.

9นอกจากนESCAP ไดมการคาดการณวาการเพมประสทธภาพของพลงงานโดยใชพลงงานนอยลงในการท�างานเทาเดมท�าใหความตองการพลงงานของโลก ลดลงถงรอยละ12ภายในปค.ศ.2030และประหยดกวา766พนลานดอลลารสหรฐในการสรางโครงสรางพนฐานทางพลงงานใหม

74

แนวทางปฏบตเพอสรางความสมดลดานพลงงาน เพอลดปจจยเสยงดานพลงงานของไทย

1) ภาครฐบาล

ทผานมาหนวยงานภาครฐโดยกระทรวงพลงงานมแผนอนรกษพลงงาน 20 ป โดยมเปาหมายหลก ไดแก การลด

ความเขมขนการใชพลงงาน (Energy Intensity) และลดสดสวนการใชพลงงานขนสดทาย (Final Energy) ลงใหเหลอรอยละ 20

ในป 2573 ตลอดจนการสรางความตระหนกของสาธารณชนในการอนรกษพลงงาน โดยการใชมาตรการบงคบดวยกฎหมายและ

มาตรการสงเสรม พรอมทงสนบสนนดวยการจงใจเพอปรบเปลยนพฤตกรรมในการใชพลงงาน

o ทงน เปาหมายดงกลาวนนภาครฐกไดเรมด�าเนนการในทางปฏบตแลวในบางสวน อาท การออกเปนมาตรการ

ลดใชพลงงานภาครฐ เพอใหทกหนวยงานด�าเนนการดวยความเขาใจตรงกนและบรรลเปาหมายทก�าหนด ซงการด�าเนนการ

แบงออกไดเปน 2 ระยะ ดงน

1) มาตรการระยะสน การก�าหนดใหเปนตวชวด (Key Performance : KPI) เพอเปนกรอบในการประเมนผล

การปฏบตราชการตอไป โดยเรมตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2555 ในการด�าเนนการตามแผนมาตรการประหยดพลงงาน โดยให

ทกหนวยงานก�าหนดเปาหมายลดการใชพลงงานลงจากทเคยใชเดมอกรอยละ 10 เชน ก�าหนดเวลาเปด-ปดเครองปรบอากาศ

และปรบอณหภมใหอยท 25-26 องศาเซลเซยส รวมถงตงงบประมาณเพอการลางเครองปรบอากาศเปนประจ�าทก 6 เดอน

การก�าหนดการใชลฟตใหหยดเฉพาะชนคหรออาจจะสลบใหมการหยดเฉพาะชนค และการรณรงคขน-ลงชนเดยวใหใชลฟต

ฯลฯ และ

2) มาตรการระยะยาว โดยการก�าหนดใหอาคารของรฐทเปนอาคารควบคมกอนปงบประมาณ พ.ศ. 2555

เรงปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานไมใหเกน “คามาตรฐานการจดการใชพลงงาน” ภายในปงบประมาณ พ.ศ. 2556

เพอเปนตวอยางในการจดการอาคารเอกชนทเขาขายเปนอาคารควบคม

o นอกจากน ภาครฐยงมการสงเสรมใหมการใชพลงงานทดแทน อาท เอทานอล เพอลดการน�าเขาน�ามนจาก

ตางประเทศ และเพมมลคาใหแกสนคาเกษตรและเปนการชวยเหลอเกษตรกรภายในประเทศอกดวย โดยทผานมารฐบาล

ไดก�าหนดราคาขายปลกแกสโซฮอลใหจงใจประชาชน โดยปรบลดเงนสงเขากองทนน�ามนของแกสโซฮอล 95 ลงและปรบเพม

อตราเงนชดเชยจากกองทนน�ามนแกสโซฮอล 91 และน�ามนแกสโซฮอล 95 และ E20

o ส�าหรบในสวนของกระทรวงการคลงไดมการปรบแนวทางการจดเกบภาษรถยนต โดยยดหลกการประหยดพลงงาน

เปนมตรกบสงแวดลอม และสนบสนนการใชพลงงานทดแทน โดยน�าแนวคดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมาใชเปน

ตววดในการจดเกบภาษ10 เพอน�าเสนอตอทประชมคณะรฐมนตรตอไป

o นอกจากน ในสวนทมผลในทางปฏบตโดยกระทรวงการคลงแลว คอ ไดมการสงเสรมการใช E10 และ E20

ในรถจกรยานยนต สงเสรมการใชเอทานอลในภาคอตสาหกรรม ตลอดจนสงเสรมการใชพลงงานแสงอาทตยผลตกระแสไฟฟา

โดยลดหยอนภาษรายไดใหแกผ ตดตง เปนตน ตลอดจนทผานมารฐบาลไดพยายามสงสรมการใชพลงงานจากชวมวล

โดยสงเสรมการตงโรงไฟฟาขนาดเลกเพอผลตไฟฟาจากเศษวสดเหลอใชทางเกษตร เชน แกลบ ชานออย กากปาลม ฯลฯ

และสงเสรมการใชของเสยเปนเชอเพลง เชน โรงงานแปรรปผลผลตทางการเกษตร โรงงานปนซเมนต โดยสนบสนนการรวบรวม

เศษวสดทางการเกษตรมาใชเพอทดแทนน�ามนเตา ฯลฯ ตลอดจนก�าหนดใหหนวยราชการจดซออปกรณ/เครองใชไฟฟาทงหมด

เปนอปกรณประหยดพลงงาน และเปนอปกรณทมประสทธภาพสงตอการใชพลงงาน

2) ภาคเอกชน

การเสรมสรางความสมดลดานพลงงานไมสามารถทจะกระท�าโดยหนวยงานภาครฐไดเพยงฝายเดยว แตจ�าเปน

ตองอาศยความรวมมอจากภาคเอกชนดวย ทงน ภาครฐจ�าเปนตองสงเสรมและสรางแรงจงใจในการสรางความสมดลดงกลาว

ซงทผานมาไดมการสรางความรวมมอระหวางภาครฐและภาคเอกชนในหลายภาคสวน อาท

10โดยไดแบงประเภทรถยนตจากระดบเครองยนตและประเภทของรถยนตในการจดเกบภาษ เชน หากเกน 3,000 ซซ กจะเสยภาษในอตราทสง และ กรณทรถใชพลงงานทดแทนกจะไดรบการอดหนนจากภาครฐบาล เชน รถยนตทใช E85จะไดรบการอดหนนคนละ 30,000บาท โดยอตราการจดเกบภาษ จะแบงเปนรถยนตนง จะวดทระดบกาซคารบอนไดออกไซดทปลอยออกสชนบรรยากาศ200กรมตอกโลเมตรหากสามารถดแลใหนอยกวาระดบดงกลาว จะไดรบสทธภาษ5%รถปกอพซงปจจบนจดเกบภาษต�ามากเพยง3%จะยงคงอตราไวเทาเดมแตจะไปเพมประสทธภาพการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขนและกลมสดทายเปนรถยนตประหยดพลงงาน (อโคคาร)ทจดเกบในอตรา17%และรถไฟฟาจดเกบ10%


o กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) ไดเชญภาคเอกชน ผประกอบการทมอาคาร และโรงงาน

เขารวมโครงการรณรงคการอนรกษพลงงานในอาคาร ในรปแบบ “สญญาแบบยนยอมพรอมใจ” หรอ Voluntary Agreement

(VA) ซง พพ.ไดรเรมตงแตป 2554 เพอกระตนใหเอกชนในภาคสวนตาง ๆ มความตระหนกตอการลดใชพลงงานเพอเปาหมาย

สรางความสมดลดานพลงงานใหมากขน ตลอดจนเพอสรางภาพลกษณทดในการประหยดพลงงานแกประชาชน และลดผลกระทบ

จากภาวะโลกรอนในระยะยาวตอไป ทงน มหลาย ๆ หนวยงานภาคเอกชนไดเขารวมโครงการดงกลาว อาท ธนาคารกรงไทย

การบนไทย เทสโก โลตส และเครอเซนทรลพฒนา11 เพอใหภาคเอกชนสามารถขบเคลอนการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ

และขยายผลตอไปยงสาธารณชนในลกษณะสญญาประชาคมดานการอนรกษพลงงานอยางจรงจง

o นอกจากน พพ.ไดเขารวมกบ สถาบนสงแวดลอมไทย และองคกรธรกจเพอการพฒนาทยงยน (TBCSD)

เพอเชญผประกอบการภาคเอกชนทเปนสมาชกใหเขารวมเปนเครอขาย VA ดงกลาว โดยแตละหนวยงานทจะเขารวมโครงการฯ

จะตองแสดงถงเจตจ�านงและมกจกรรมการอนรกษพลงงานภายในอาคารทเปนรปธรรม และทส�าคญมมาตรการอนรกษพลงงาน

มากกวาทกฎหมายก�าหนด ภายใตแนวคด “Energy Beyond Standard” พรอมมแนวคดเพอขยายเครอขายดานการอนรกษ

พลงงานไปยงกลมพนธมตรภาคธรกจเศรษฐกจและภาคบรการตาง ๆ อนจะสรางภาพลกษณทดในการอนรกษพลงงานตอไป

ไปยงประชาชนทวประเทศ เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตอภาคเอกชน ทนอกเหนอจากจะสามารถลดการใชพลงงาน

และลดตนทนการผลตไดแลว ยงสามารถสรางภาพลกษณทดใหแกธรกจอกดวย

o ปจจบนมหลาย ๆ หนวยงานทไดเขารวมโครงการ VA อาท บรษท เอก-ชย ดสทรบวชนซสเทม จ�ากด หรอ

เทสโก โลตส ไดเปดตวสโตรทมแนวคดปลอดคารบอนแหงแรกของเอเชย โดยมการใชพลงงานทดแทนภายในอาคารสงถง

รอยละ 59 มาจากพลงงานแสงอาทตยทผลตไฟฟาใชภายในอาคารไดสงถง 46,000 หนวยตอเดอน รวมทงพลงงานแสงอาทตย

ทตดตงบนหลงคา (Solar Rooftop) ทผลตไฟฟาได 264 กโลวตต และแนวทางการอนรกษพลงงานรอยละ 32 อาท ระบบ

แสงสวางดวยหลอด LED ผนงโปรงแสงรบแสงธรรมชาต ระบบควบคมแรงดนไฟฟา ปรบกระแสไฟฟาใหเหมาะสม รวมไปถง

การประยกตเพมสดสวนการใชน�ายาจากธรรมชาตเพอใชในระบบท�าความเยนกวารอยละ 9

11 โดยในป2555กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานมเปาหมายจะขยายใหมพนธมตรภาคเอกชนเขารวมโครงการอยางนอยจ�านวน20หนวยงานขนไป

76

บทวเคราะหเรอง ภาษมลคาเพม :

ทางออกของวกฤตหนสาธารณะของญปน ?1

บทสรปผบรหาร ❍ ในชวงปลายเดอนมนาคม 2555 รฐบาลญปนมแผนทจะเสนอรางกฎหมายเพอเพมอตราภาษ

มลคาเพม (Value Added Tax : VAT) ตอรฐสภา โดยปรบเพมในลกษณะของขนบนได กลาวคอ ปรบจากรอยละ

5 ในปจจบนเปนรอยละ 8 ในเดอนเมษายน 2557 และปรบเพมอกครงในเดอนตลาคม 2558 เปนรอยละ 10

❍ การปรบเพมอตราภาษมลคาเพมมาจาก 3 ปจจยส�าคญ คอ

➤ รฐบาลมระดบหนสาธารณะในระดบสง 957 ลานลานเยน (ประมาณ 361 ลานลานบาท)

คดเปนรอยละ 204.2 ของจดพ อนเปนผลมาจากการขาดดลงบประมาณ ซงสะสมมาตงแตป 2534 ซงเปนปท

ฟองสบในภาคอสงหารมทรพยในประเทศญปนแตก อกทงประเทศญปนยงมรายจายภาครฐทสงขนโดยมสาเหต

มาจากการเขาสสงคมผสงอาย (Ageing Society)

➤ อตรา VAT ของประเทศญปนอยในระดบต�าและมฐานภาษกวาง (Broad-based)

➤ การขนอตรา VAT มผลในเชงลบตอเศรษฐกจในประเทศญปนไมมากนก

❍ นกเศรษฐศาสตรของกองทนการเงนระหวางประเทศวเคราะหวา ในการปรบเพมอตรา VAT

ควรเปนไปตามหลก 4 S’s กลาวคอ 1) เรงปรบเพมอตรา VAT ในชวงทเศรษฐกจอยในชวงขยายตว (Sooner)

2) ปรบเพมอตรา VAT เปนขนบนได (Stepwise) 3) คงอตรา VAT ทปรบขนในชวงระยะหนง (Sustain)

และ 4) ปรบอตรา VAT ใหเทากนในทกสนคา (Simple)

❍ ทงน ผเขยนเหนวา การปรบอตรา VAT เพยงอยางเดยวไมเพยงพอทจะลดระดบหนสาธารณะได

อยางมนยส�าคญ ญปนจงควรลดปรมาณการใชจายของภาครฐ โดยเฉพาะรายจายดานสขภาพและสวสดการสงคม

ซงมปรมาณสงถง 28.7 ลานลานเยน คดเปนสดสวนสงถงรอยละ 70 ตอรายไดภาษทรฐบาลญปนสามารถเกบได

ตลอดป

เมอวนท 3 มนาคม 2555 ทผานมา นายโยชฮโกะ โนดะ (Yoshihiko Noda) นายกรฐมนตรญปน ไดใหสมภาษณกบ

สอตางประเทศวา รฐบาลญปนมความมงมนทจะแกไขปญหาหนสาธารณะของตนดวยการปฏรปการคลงภาครฐ ทงในดานรายได

และรายจายภาครฐ ทงน นายโยชฮโกะมแผนทจะเสนอรางกฎหมายในการปรบเพมภาษมลคาเพม (Value Added Tax :

VAT) ตอรฐสภา ในปลายเดอนมนาคม 2555 โดยจะเสนอใหปรบอตรา VAT จากระดบปจจบนทรอยละ 5 เปนรอยละ 8

ในเดอนเมษายน 2557 และรอยละ 10 ตงแตเดอนตลาคม 2558 เปนตนไป

ท�าไมตองปฏรประบบภาษ ?

ในชวงสองทศวรรษทผานมา ระดบหนสาธารณะของญปนไดเพมขนอยางรวดเรวจากการด�าเนนนโยบายขาดดล

ทางการคลงของรฐบาลญปน โดยเฉลยตงแตป 2539 ถงป 2554 ทรอยละ 6.46 ของจดพตอป (ภาพท 1 และภาพท 2)

โดยมสาเหตหลกจากการจดเกบรายไดภาครฐทลดลงอยางตอเนอง เพอกระตนเศรษฐกจญปนทซบเซามารวม 2 ทศวรรษ

และผลกระทบของสนามเมอตนป 2554 รวมทงการทภาครฐมรายจายผกพนทเพมขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะรายจาย

1ผเขยน : ดร.ศรพล ตลยะเสถยร เศรษฐกรช�ำนำญกำรพเศษ และนำยณฐวฒ บญฤทธไชยศร เศรษฐกรฝกงำน สวนกำรวเครำะหเสถยรภำพเศรษฐกจ ส�ำนกนโยบำยเศรษฐกจมหภำคขอขอบคณนำยบญชยจรสแสงสมบรณส�ำหรบขอแนะน�ำ


ดานสวสดการผสงอาย (ภาพท 3) จงเปนเหตใหระดบหนสาธารณะของญปนปรบเพมสงขนอยางตอเนอง โดย ณ สนป 2554

ระดบหนสาธารณะของญปนอยท 957 ลานลานเยน (ประมาณ 361 ลานลานบาท) คดเปนรอยละ 204.2 ของจดพ (ภาพท 4)

ซงเปนสดสวนทสงทสดเทยบกบประเทศทพฒนาแลว (ภาพท 5)

ภาพท 1 การขาดดลการคลงของประเทศญปน ภาพท 2 การขาดดลการคลงตอ GDP (รอยละ)

ภาพท 3 สดสวนการใชจายของรฐบาลญปน ป 2554

ภาพท 4 หนสาธารณะตอจดพ (รอยละ)

ทมำ:กระทรวงกำรคลงญปน ทมำ:CEIC

ทมำ:กระทรวงกำรคลงญปน

ทมำ:CEICประมวลผลโดยสศค.

78

ภาพท 5 หนสาธารณะของประเทศญปนเทยบกบกลมประเทศ OECD

ภาพท 6 สดสวนผถอหนสาธารณะ ป 2554

โดยปกตแลวระดบหนสาธารณะทสงจะบนทอนความเชอมนของนกลงทนถงความสามารถในการช�าระคนเงนกในอนาคต

อนจะสงผลใหตนทนการกยมภาครฐสงขนเพอชดเชยความเชอมนทลดลงดงกลาว และสงผลตอความผนผวนของคาเงนและ

เงนทนเคลอนยายไดหากนกลงทนตางประเทศถอนเงนลงทนกลบประเทศของตน กลาวโดยสรปคอ ระดบหนสาธารณะทสง

เปนความเสยงตอภาครฐ ทงในดานตนทนการกยมทสงขนและความเสยงในการปรบโครงสรางหนภาครฐ (Refinance Risk)

อนเปนขอจ�ากดในการกยมเพมเตมโดยภาครฐ

อยางไรกตาม ในกรณของญปน ระดบอตราดอกเบยทต�าจากการด�าเนนนโยบายทางการเงนแบบผอนคลายมาเปน

ระยะเวลายาวนาน ไดสงผลใหอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลมไดปรบเพมสงขนมากแมวาระดบหนสาธารณะจะเพมสงขน

อยางมหาศาล นอกจากน ผถอครองพนธบตรรฐบาลญปนสวนใหญเปนคนญปนเอง ขณะทนกลงทนชาวตางประเทศมเพยง

สวนนอยคดเปนรอยละ 5.7 ของมลคาพนธบตรทงหมด (ภาพท 6) สงผลใหความเสยงดานอตราแลกเปลยนและเงนทนเคลอนยาย

ของหนสาธารณะของญปนอยในวงจ�ากด

ทมำ:OECD

ทมำ:ธนำคำรแหงประเทศญปน

ความไมวตกกงวลในปญหาหนสาธารณะของญปนเนองจากระดบดอกเบยทต�าและสดสวนการถอครองสวนใหญ

เปนคนในประเทศดงกลาว เปนปจจยหนงทท�าใหญปนสามารถกอหนในระดบทสงและยงคงอนดบความนาเชอถอไวไดในระดบสง

อยางไรกตาม ในภาวะทนกลงทนทวโลกตางกกงวลเกยวกบปญหาหนสาธารณะของยโรป ระดบหนสาธารณะของญปนทสง


ภาพท 7 รายไดภาษของรฐบาลญปน

เปนเหตใหบรษทจดอนดบความนาเชอถอชนน�าของโลก อาท Standard and Poor’s ไดกลาวเตอนใหรฐบาลญปนตองมมาตรการ

ทชดเจนและนาเชอถอในการบรหารจดการปญหาหนสาธารณะทอยในระดบสง ขณะเดยวกนกไดปรบลดอนดบความนาเชอถอ

ของพนธบตรรฐบาลญปนจาก AA เปน AA- Negative Outlook เมอตนป 2554

ท�าไมถงตองปรบเพมภาษมลคาเพม ?

การลดระดบหนสาธารณะรฐบาลญปนตองอาศยการปฏรปภาษ ซงสามารถท�าไดในหลายรปแบบจงเปนค�าถาม

ทนาสนใจวาเหตใดรฐบาลญปนจงเลอกทจะปรบเพม VAT เปนอยางแรก ซงในความเหนของผเขยน การปรบอตรา VAT นน

เปนทางเลอกทเหมาะสมในบรบทของญปน เนองจาก

1) VAT เปนภาษทเกบบนฐานภาษทกวาง (Broad Base) กลาวคอ การปรบขนอตรา VAT แมเพยงเลกนอยกจะสงผล

ตอรายไดการจดเกบทเพมขนอยางมาก หรอในอกมมมองหนง ภาระภาษทเพมขนจะถกถวเฉลยไปยงผบรโภคจ�านวนมาก ท�าให

ผบรโภคแตละคนไมตองแบกรบภาระภาษมากนก

2) อตรา VAT ของญปนอยในระดบทต�ามากเพยงรอยละ 5 ซงเมอเทยบกบอตรา VAT ของประเทศทพฒนาแลว

ในกลม OECD ทเฉลยรอยละ 18 แลว แสดงใหเหนวาญปนยงสามารถปรบเพมอตรา VAT ไดอกมาก

3) อตราภาษอน ๆ ของญปนอยในระดบทคอนขางสง ยกตวอยางเชน อตราภาษรายไดนตบคคล (Corporate Income

Tax) ทสงกวารอยละ 40 ซงเปนระดบทสงมากเมอเทยบกบประเทศในกลม OECD ดงนนการปรบเพมอตราภาษอน ๆ ทมอตราสง

อยแลวยอมเปนไปไดยาก

อยางไรกตาม การปรบเพมอตรา VAT อาจสงผลกระทบตอการบรโภคภาคเอกชนและการขยายตวทางเศรษฐกจ

และอาจสงผลกระทบตอรายไดภาษอากรโดยรวมได

ประสบการณการปรบเพมภาษมลคาเพมของญปนในป 2540

อนทจรงแลวในอดตรฐบาลญปนไดเคยปรบเพม VAT เพอลดการขาดดลการคลง โดยป 2540 รฐบาลญปนไดปรบเพม

VAT จากรอยละ 3 เปนรอยละ 5 สงผลใหภาครฐสามารถจดเกบ VAT ในปรมาณทเพมขนจากประมาณ 6 ลานลานเยน

ในป 2539 มาอยทประมาณ 10 ลานลานเยน ตงแตป 2541 เปนตนมา (ภาพท 7) จงอาจกลาวไดวาการปรบเพมอตรา VAT

ไดชวยลดภาระทางการคลงประมาณปละ 4 ลานลานเยน หรอประมาณรอยละ 1 ของจดพ

ทงน ในชวงทศวรรษท 20 ญปนไดรบผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจและภยธรรมชาตหลายครง ทงจากวกฤตการเงน

ในเอเชยในป 2540 วกฤตแฮมเบอรเกอรในป 2551 และสนามในป 2554 สงผลใหการจดเกบรายไดจากภาษอน ๆ อาท

ภาษรายไดบคคลธรรมดาและภาษรายไดนตบคคลลดลงมาก ญปนจงไมสามารถปรบลดการขาดดลการคลงไดตามเปาหมาย

ทมำ:กรมสรรพำกรญปน

80

อยางไรกด หากเศรษฐกจของญปนสามารถขยายตวไดใน 1-2 ปขางหนา การปรบเพมอตราภาษมลคาเพมนาจะสามารถ

ลดภาระทางการคลงของรฐบาลไดบาง ทงน ประเดนค�าถามทส�าคญตอไปคอ รปแบบการปรบขน VAT ทเหมาะสมควรเปนอยางไร

ควรปรบขน VAT เทาไหรและอยางไร ?

นกเศรษฐศาสตรของกองทนการเงนระหวางประเทศ (International Monetary Fund : IMF)2 วเคราะหวา ในการปรบเพม

อตรา VAT ควรเปนไปตามหลก 4 S’s ดงน

1. ควรเรงปรบเพมอตรา VAT ในชวงทเศรษฐกจยงขยายตว (Sooner) กลาวคอ การปรบเพมอตรา VAT ในชวงทเศรษฐกจ

อยในขาขนจะสงผลกระทบตอการขยายตวของเศรษฐกจไมมากนก อกทงจะเปนการลดภาระรายจายดอกเบยของรฐบาลในชวง

ทอตราดอกเบยปรบเพมขนตามภาวะเศรษฐกจ ดงนน ในชวงทเศรษฐกจโลกก�าลงฟนตว ญปนจงควรเรงปฏรประบบภาษของตน

เพอลดภาระทางการคลง ทงน IMF ประเมนวาหากญปนปรบเพมอตรา VAT เรวขน 2 ป จะสงผลใหสดสวนหนสาธารณะตอจดพ

ในป 2573 ลดลงกวารอยละ 10 ของจดพ (ภาพท 8)

2. ควรปรบเพมอตรา VAT เปนขนบนได (Stepwise) เนองจากการปรบเพมอตรา VAT ในครงเดยวอาจสงผลกระทบรนแรง

ตอการขยายตวทางเศรษฐกจ ดงนน จงควรปรบเพมอตรา VAT เปนขนบนได อกทงการประกาศทจะปรบระดบภาษลวงหนา

จะสงผลใหผบรโภคเรงการจบจายใชสอยกอนทจะมการปรบอตรา VAT จรง อนเปนการกระตนเศรษฐกจและเพมรายไดการจดเกบ

ภาษดวย

2Keen,M.et.al.“RaisingtheConsumptionTaxinJapan:Why,When,How?”IMFStaffDiscussionNote:June16,2011.

ภาพท 8 แบบจ�าลองปรมาณหนสาธารณะเปรยบเทยบกบเวลาทเรมขนเพมภาษ

ทมำ:IMFStaffPaper(2011)

3. ควรคงอตรา VAT ทปรบขนในระยะหนง (Sustain) จนกวาภาระทางการคลงของญปนจะปรบตวดขนอยางชดเจน

4. ควรปรบอตรา VAT ใหเทากนในทกสนคา (Simple) กลาวคอ ไมควรยกเวนภาษ VAT ในบางประเภทสนคา

เพราะจะเปนการบดเบอนพฤตกรรมการบรโภคของผบรโภค อกทงอาจกอใหเกดความสบสนในการจดเกบได


ความคดเหนของผเขยน

ผเขยนเหนวา การปรบขนอตรา VAT จะไมสงผลกระทบเชงลบตอเศรษฐกจญปนมากนก เนองจากประชากรสวนใหญ

ของญปนเปนประชากรทมรายไดระดบกลางและระดบสง อกทงอตรา VAT ของประเทศญปนในปจจบนอยในระดบทต�า

เมอเทยบกบประเทศ OECD อน ๆ นอกจากน การประกาศเพมอตราภาษอาจสงผลเชงบวกตอการใชจาย เพราะการประกาศ

อตราภาษลวงหนาจะชวยกระตนใหประชาชนเรงใชจายในปจจบน

ทงน ผเขยนเหนวา การปรบเพมอตรา VAT เพมเพยงอยางเดยวจะไมชวยแกไขปญหาหนสาธารณะของญปนได

อยางแทจรง เพราะสาเหตหลกของปญหาดงกลาวคอ รายจายภาครฐดานสขภาพและสวสดการทสง ยกตวอยางในป 2555

ถารฐบาลญปนมการเพมอตรา VAT ไปเปนรอยละ 10 ของญปนนนจะมรายไดภาษเพมขนเพยง 10 ลานลานเยน ซงไมเพยงพอ

ตอรายจายภาครฐทสงกวา โดยเฉพาะรายจายดานสขภาพและสวสดการสงคมซงมปรมาณสงถง 28.7 ลานลานเยน หรอคดเปน

อตราสงถงรอยละ 70 ตอรายไดภาษทรฐบาลญปนสามารถจดเกบไดตลอดป ดงนน การปรบเพมอตราภาษ VAT จงเปนเพยง

การบรรเทาแตมใชการแกปญหาอยางตรงจด กลาวคอ เพอใหการแกไขปญหาเปนไปอยางมประสทธผล รฐบาลญปนควรปฏรป

ทางดานรายจายภาครฐควบคกนไปดวย

82

บทวเคราะหเรอง Inflation Targeting ของธนาคารกลางสหรฐฯ :

ฝนทเปนจรง ?1

บทสรปผบรหาร ❍ เมอเดอนมกราคม 2555 นายเบน เบอรแนนก ประธานธนาคารกลางสหรฐฯ (Fed) ประกาศ

ทจะด�าเนนนโยบายทางการเงนดวยเปาหมายเงนเฟอทชดเจน (Inflation Targeting) ทงน ทผานมา Fed ไมเคย

ระบเปาหมายทชดเจนในการด�าเนนนโยบายการเงนมากอน

❍ แมวา Fed จะไมเคยระบเปาหมายเงนเฟอทชดเจนมากอน แตในอดต Fed ในบางยคสมย

ไดใหความส�าคญกบการรกษาเสถยรภาพดานราคา ซงสอดคลองกบกฎของเทยเลอร (Taylor Rule)

โดยนายโวลกเกอรไดใหความส�าคญกบเสถยรภาพของระดบราคา แตปลอยใหอตราวางงานพงสงเปนประวตการณ

ยคของนายกรนสแปนใหความส�าคญกบการขยายตวของเศรษฐกจและระดบราคาสนทรพย จนเศรษฐกจ

สหรฐอเมรกาสามารถขยายตวไดตอเนองและอตราวางงานลดต�าลง แตกก อใหเกดภาวะฟองสบ ใน

ภาคอสงหารมทรพยและภาคการเงนขน จนน�ามาสวกฤตซบไพรมและวกฤตการเงนโลกในเวลาตอมา

❍ เพอปองกนมใหประวตศาสตรซ�ารอย Fed ในยคสมยของนายเบอรแนนกจงมความพยายาม

ทจะวางเกณฑอนรดกมและเปนเครองยดเหนยวในการด�าเนนนโยบายการเงน (Policy anchor) จงมแนวความคด

ทจะน�า Inflation Targeting มาใช โดย Fed จะอางองอตราเงนเฟอจากดชนราคาคาใชจายของผบรโภค ณ ราคาคงท

(PCEPI) ทรอยละ 2.0 เปนหลก

❍ อยางไรกตาม ดวยอตราเงนเฟอ PCEPI ลาสด ณ เดอนมกราคม 2555 ทรอยละ 2.4

เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน ซงสงกวาเปาหมายเงนเฟอทรอยละ 2.0 อกทง Fed ประกาศในการประชม

ครงเดยวกนนวาจะคงอตราดอกเบยนโยบายทรอยละ 0-0.25 ตอไปจนถงป 2557 ท�าให Fed ไมสามารถปรบเพม

อตราดอกเบยนโยบายเพอควบคมอตราเงนเฟอได

❍ ทงน ผเขยนเหนวา การท Fed ประกาศเปาหมายเงนเฟอทชดเจนทรอยละ 2.0 จะท�าให

ผบรโภคและนกลงทนสามารถคาดเดาแนวทางของนโยบายของธนาคารกลางสหรฐอเมรกาในอนาคตไดอยาง

ชดเจนยงขน อนเปนการควบคมเงนเฟอดวยการบรหารจดการความคาดหวงของประชาชน (Inflation Expectative

Management) และจะสามารถสรางเสถยรภาพดานราคาในระยะยาวได

1. ทมา : ประเดนความขดแยงของธนาคารกลางสหรฐอเมรกากบประธานกรรมาธการงบประมาณ

ในการประชมคณะกรรมาธการดานงบประมาณของสหรฐอเมรกา เมอวนท 2 กมภาพนธ 2555 ทผานมา นายพอล ไรอน

(Paul Ryan) ประธานคณะกรรมาธการฯ ไดปรามาสธนาคารกลางสหรฐฯ (Federal Reserve System : Fed) วาเปนตนตอของ

วกฤตซบไพรม โดยนายอลน กรนสแปน (Alan Greenspan) ประธาน Fed ในชวงป 2530-2549 ไดคงอตราดอกเบยนโยบาย

ในระดบต�าเปนระยะเวลานาน อนสงผลใหเกดฟองสบในตลาดอสงหารมทรพยและวกฤตซบไพรมในล�าดบตอมา ดวยเหตน

ท�าใหนายไรอนวพากษวจารณนายเบน เบอรแนนก (Ben Bernanke) ประธาน Fed คนปจจบนวา ไดด�าเนนนโยบายการเงน

แบบผอนคลายและไมไดใหความส�าคญอยางเพยงพอกบเสถยรภาพดานราคาอนอาจน�าไปสวกฤตครงตอไป ซงนายเบอรแนนก

ไดแถลงตอคณะกรรมาธการดานงบประมาณวา Fed มไดนงนอนใจกบแรงกดดนดานเงนเฟอ และจะควบคมอตราเงนเฟอ

1ผเขยน:ดร.พมพนาราหรญกสเศรษฐกรช�านาญการสวนการวเคราะหเสถยรภาพเศรษฐกจส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคขอขอบคณดร.ศรพลตลยะเสถยรและนายบญชยจรสแสงสมบรณส�าหรบขอแนะน�า


อยในกรอบเงนเฟอเปาหมาย (Inflation Targeting) ถอเปนครงแรกในประวตศาสตรของ Fed ในการประกาศอตราเงนเฟอเปน

เปาหมายของการด�าเนนนโยบายทางการเงนอยางชดแจงและชดเจน

ค�าแถลงของนายเบอรแนนก ตลอดจนรายงานการประชมของคณะกรรมการก�าหนดนโยบายการเงนทระบเปาหมาย

เงนเฟออยางชดเจน ท�าใหหลายฝายเกดความสงสยวา Fed จะสามารถรกษาอตราเงนเฟอใหอยในกรอบเปาหมายไดหรอไม

บทความนไดวเคราะหการด�าเนนนโยบายทางการเงนของ Fed ในชวงทผานมา ทงในยคสมยของนายเบอรแนนก และในยคสมย

ของประธาน Fed คนกอน ๆ ตลอดจนความเปนไปไดของการด�าเนนนโยบายแบบมเงนเฟอเปนเปาหมายทนายเบอรแนนก

ประกาศดงกลาว

2. การด�าเนนนโยบายของ Fed ทผานมา : จากโวลกเกอร สกรนสแปน ถงเบอรแนนก

ทจรงแลวการมงเนนเปาหมายทการรกษาเสถยรภาพดานราคาหรออตราเงนเฟอนนไมใชเรองใหมส�าหรบ Fed แตอยางใด

โดยแมวาในชวงทผานมาการด�าเนนนโยบายทางการเงนของ Fed จะใชดลพนจเปนหลก (Discretionary Monetary Policy)

กลาวคอ Fed จะไมประกาศเปาหมายอตราเงนเฟออยางชดแจง แตการก�าหนดอตราดอกเบยนโยบายดวยดลพนจดงกลาว

สอดคลองกบกฎของเทยเลอร (Taylor Rule) ทระบวาอตราดอกเบยนโยบายจะขนอยกบ 2 ตวแปรหลก ไดแก 1) ตวแปร

ดานการขยายตวของเศรษฐกจ และ 2) ตวแปรดานเงนเฟอ กลาวคอ Fed จะพจารณาตวแปรทางเศรษฐกจทส�าคญ อาท

สวนตางระหวางการขยายตวของเศรษฐกจจรงกบระดบศกยภาพ (Output gap) การคาดการณเงนเฟอ อตราการใชก�าลงการผลต

ราคาสนทรพย การจางงานและอตราวางงาน แลวจงพจารณาวาเปาหมายตวแปรทางเศรษฐกจตวใดท Fed ตองการจะบรรล

ดวยการปรบอตราดอกเบยนโยบาย ซงกฎของเทยเลอรนสามารถอธบายการด�าเนนนโยบายทางการเงนของสหรฐอเมรกา

ไดอยางด โดยเฉพาะในยคของนายพอล โวลกเกอร (Paul Volcker) ตอเนองมาจนถงยคของนายกรนสแปน จงเหนไดวาในอดต

Fed เคยมการใหน�าหนกกบเสถยรภาพดานราคามาแลว

อยางไรกตาม Fed ในแตละยคสมยใหความส�าคญกบตวแปรของกฎของเทยเลอรในลกษณะทแตกตางกน โดยในยคสมย

ของนายโวลกเกอร (ป 2522-2530) ซงเขามารบต�าแหนงประธาน Fed ในชวงทเศรษฐกจโลกก�าลงประสบวกฤตดานเงนเฟอ

Fed ไดใหน�าหนกกบการรกษาเสถยรภาพดานราคาเปนอยางมาก โดยแมวาจะมไดก�าหนดเปาหมายเงนเฟออยางชดแจง

แตกคงอตราดอกเบยนโยบายในระดบทสงเพอควบคมอตราเงนเฟอ แมวาอตราดอกเบยนโยบายทสงดงกลาวจะสงผลเชงลบ

ตอการขยายตวทางเศรษฐกจและอตราการวางงานของสหรฐอเมรกากตาม

การท Fed ในยคสมยของนายโวลกเกอรไดใหความส�าคญตอเสถยรภาพดานราคาเปนอยางมาก สงผลใหเศรษฐกจ

สหรฐอเมรกาในยคนนมอตราเงนเฟอต�าและมแนวโนมปรบตวลดลงอยางตอเนอง จากรอยละ 14.8 ในเดอนมนาคม 2523

ภาพท 1 ประธาน Fed : นายพอล โวลกเกอร นายอลน กรนสแปน และนายเบน เบอรแนนก

ทมา:GettyImages

84

ภาพท 2 อตราดอกเบยนโยบาย อตราเงนเฟอ และอตราการวางงานสหรฐอเมรกา ป 2522-2530

ภาพท 3 อตราการขยายตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกา ป 2522-2549

ทมา:CEIC

ทมา:CEIC

ซงเปนชวงตนของการด�ารงต�าแหนงของนายโวลกเกอร ลงสระดบรอยละ 4.3 ในเดอนสงหาคม 2530 ซงเปนชวงสนสดวาระของ

นายโวลกเกอร อยางไรกตาม การด�าเนนมาตรการทางการเงนแบบตงตวของนายโวลกเกอรสงผลใหอตราการวางงานพงสงขน

เปนประวตการณทรอยละ 10.8 ของก�าลงแรงงานรวมในเดอนพฤศจกายน 2525 อกทงสหรฐอเมรกายงประสบปญหาการหดตว

ของเศรษฐกจจรงถงรอยละ -1.9 ในปเดยวกนอกดวย (ภาพท 2 และภาพท 3)

การด�าเนนนโยบายทางการเงนของนายกรนสแปนซงด�ารงต�าแหนงประธาน Fed ตอจากนายโวลกเกอร ตงแตป

2530–2549 นน ผดกบการด�าเนนนโยบายของนายโวลกเกอรโดยสนเชง โดยนายกรนสแปนจะเนนการใชนโยบายทางการเงน

เพอสนบสนนสภาพคลองของตลาดการเงนตลอดจนเพอพยงราคาสนทรพยมากกวาการควบคมเสถยรภาพของเศรษฐกจ

โดยจะเหนไดวาตงแตป 2531 เปนตนมา Fed ไดทยอยปรบลดอตราดอกเบยนโยบายเพอใหเศรษฐกจสหรฐอเมรกาขยายตว

อยางชา ๆ แตตอเนอง ไมรอนแรงอยางทผานมา ถงแมวาจะตองประสบปญหาวกฤตดอตคอมในชวงป 2543 ตลอดจนปญหา

การกอการรายในชวงป 2544 กตาม จงเปนทมาของ “ชอเลน” ของชวงกลางทศวรรษ 1980 ถงกลางทศวรรษ 2000 (ป 2530–2549)

ของสหรฐอเมรกาวา The Great Moderation (ภาพท 4 และภาพท 5)


ภาพท 4 อตราดอกเบยนโยบาย อตราเงนเฟอ และอตราการวางงานสหรฐอเมรกา ป 2530-2549

ภาพท 6 อตราดอกเบยนโยบายและราคากลางบาน ป 2543-2551

ภาพท 5 ความผนผวนของ GDP สหรฐอเมรกา ป 1950-2008 (ป 2493-2551)

ทมา:CEIC

ทมา:CEIC

ทมา:เอกสารประกอบการบรรยาย“TheFederalReserveandtheFinancialCrisis,Part2”โดยนายเบนเบอรแนนกวนท22มนาคม2555

อยางไรกตาม การด�าเนนนโยบายแบบเนนการปลอยสภาพคลองเขาสระบบ และสนบสนนการขยายตวของภาคเศรษฐกจ

จรงโดยการรกษาระดบอตราดอกเบยใหอยในระดบต�า ท�าใหราคาสนทรพยโดยเฉพาะราคาอสงหารมทรพยสหรฐอเมรกาปรบตว

สงขนมากโดยเฉพาะในชวงทาย ๆ ของวาระการด�ารงต�าแหนงของนายกรนสแปน และเปนหนงในสาเหตของวกฤตซบไพรม

ซงขยายวงกวางเปนวกฤตการเงนโลกในป 2551 ในทสด (ภาพท 6)

86

นายเบอรแนนกผ รบต�าแหนงจากนายกรนสแปนจงถอวาเขามารบต�าแหนงในจงหวะทไมสดนก เพราะเศรษฐกจ

สหรฐอเมรกาในชวงวกฤตซบไพรมตอจนถงวกฤตการเงนโลกประสบปญหาหลายดาน ไมวาจะเปนสขภาพของสถาบนการเงน

ทสนทรพยในงบดลเสยมลคาลงมากจากฟองสบทแตกในภาคอสงหารมทรพย ตลอดจนมหนทไมกอใหเกดรายไดในระดบสง

ในขณะเดยวกนภาคเศรษฐกจจรงกมปญหาเศรษฐกจถดถอย ความเชอมนผบรโภคดงลงเหว ตลอดจนอตราการวางงาน

อยในระดบสง การด�าเนนนโยบายทางการเงนของนายเบอรแนนกในชวงแรกจงเปนการด�าเนนนโยบายแบบเนนการแกปญหา

เฉพาะหนาซงมอยมากมาย ในรปแบบของการเขาชวยเหลอเพมทนสถาบนการเงน ตลอดจนการด�าเนนมาตรการทางการเงน

แบบผอนคลาย (Quantitative Easing : QE) ถง 2 ครง ตลอดจนการเขาแทรกแซงในตลาดพนธบตรโดยเขาซอพนธบตร

ระยะยาวและเทขายพนธบตรระยะสน เพอใหผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลระยะยาวลดลงพรอมกบผลตอบแทนพนธบตร

รฐบาลระยะสนปรบตวสงขน (Operation Twist) ซงเปนการปรบสดสวนการถอครองพนธบตรของธนาคารกลางสหรฐอเมรกา

ใหเปนพนธบตรระยะยาวมากขน หรอเปนการยดอายการช�าระหนออกไปและเลยงการเกงก�าไรดวยอตราดอกเบยระยะยาว

ทลดต�าลง และกระตนใหเกดกจกรรมทางเศรษฐกจมากขน

เมอเศรษฐกจสหรฐอเมรกาเรมสงสญญาณการฟนตวตงแตชวงปลายป 2554 นายเบอรแนนกจงรเรมการ “จดระเบยบ”

การด�าเนนนโยบายทางการเงนของ Fed ดวยการก�าหนดกรอบเงนเฟอเปาหมาย ซงถอเปนมตใหมของนโยบายทางการเงนของ

สหรฐอเมรกา โดยจากถอยแถลงของนายเบอรแนนกในการรายงานนโยบายการเงนและแนวโนมเศรษฐกจตอสภาคองเกรส

รอบ 6 เดอน2 เมอเดอนกมภาพนธ 2555 ไดแสดงจดยนทชดเจนขนในมมมองเศรษฐกจ โดยถงแมนายเบอรแนนกจะมองวา

ณ ปจจบนเศรษฐกจสหรฐอเมรกาขยายตวอยาง “ชาและไมตอเนอง เมอเทยบกบอตราการขยายตวในอดต” (“uneven and

modest by historical standards”) แตมแนวโนมทดขน ในขณะทอตราวางงานปรบตวลดลงเรวกวาทคาด และมองวา

ภายในปนอตราวางงานนาจะอยใกลระดบปจจบน ณ เดอนมกราคม 2555 ทรอยละ 8.3 ของก�าลงแรงงานรวม ซงมมมองของ

นายเบอรแนนกตอสภาพเศรษฐกจปจจบนนเปนการสงสญญาณวา ในป 2555 นธนาคารกลางสหรฐอเมรกาจะลดบทบาท

ในการด�าเนนนโยบายทางการเงนแบบผอนคลายเพอพยงเศรษฐกจและเพมการจางงาน และเปนการตอกย�าเปาหมายใหม

ในการด�าเนนนโยบายของธนาคารกลางสหรฐอเมรกาอกดวย

จากแนวทางการด�าเนนนโยบายการเงนของธนาคารกลางสหรฐอเมรกาในทงสามยคสมยทไดกลาวขางตน จะเหนได

วา การมงเนนเปาหมายทการรกษาระดบราคาในการด�าเนนนโยบายการเงนมใชเรองใหม หากแตน�าหนกทแตละประธาน Fed

จะใหกบการรกษาระดบราคานน ขนอยกบสถานการณความเรงดวนดานเศรษฐกจในชวงนน กลาวคอ ในยคสมยของ

นายโวลกเกอร เงนเฟอเปนปญหาทเรงดวนและส�าคญ จงไมนาแปลกใจทนายโวลกเกอรไดใหน�าหนกกบการรกษาเสถยรภาพ

ดานราคามากกวาการขยายตวของเศรษฐกจ ในทางตรงกนขาม ในยคสมยของนายกรนสแปนและนายเบอรแนนก การขยายตว

ของเศรษฐกจเปนปญหาทเรงดวนและส�าคญ จงไมนาแปลกใจทนายกรนสแปนและนายเบอรแนนกไดใหน�าหนกกบการขยายตว

ของเศรษฐกจมากกวาการรกษาเสถยรภาพดานราคา อยางไรกตาม เมอเศรษฐกจของสหรฐอเมรกาเรมฟนตวแลว การรกษา

เสถยรภาพดานราคาจงมความเรงดวนมากขน นายเบอรแนนกจงไดประกาศก�าหนดเปาหมายเงนเฟอดงกลาว ประเดนส�าคญ

จงอยทวาเปาหมายเงนเฟอทนายเบอรแนนกประกาศนาเชอถอและสามารถท�าไดจรงหรอไม ซงผเขยนจะวเคราะหในสวนตอไป

3. การก�าหนดอตราเงนเฟอเปาหมายของธนาคารกลางสหรฐอเมรกา

เปาหมายเงนเฟอทนายเบอรแนนกประกาศนนอางองดชนราคาคาใชจายของผบรโภค ณ ราคาคงท (Personal

Consumption Expenditures Price Index : PCEPI) ซงจดท�าโดยส�านกวเคราะหเศรษฐกจสหรฐอเมรกา (Bureau of Economic

Analysis : BEA) เปนหลก โดยดชนดงกลาวมขอแตกตางทส�าคญจากดชนราคาผบรโภคทวไป (Headline Consumer Price

Index) คอ ดชนราคาผบรโภคทวไปจะใชน�าหนกถวงคงทกบสนคาแตละรายการตามวธของลาสแปร (Laspeyres Index)

ในขณะทดชน PCEPI จะใชคาเฉลยเรขาคณต (Geometric mean) ระหวางดชนราคาแบบลาสแปรกบดชนราคาทใช

น�าหนกถวงปจจบนตามวธของพาสเชอ (Paasche Index) ทงน ในชวงทผานมาอตราเงนเฟอ PCEPI เคลอนไหวในทศทาง

ทสอดคลองกบอตราเงนเฟอทวไป (ภาพท 7)

2ตามHumphrey-HawkinsFullEmploymentAct


3“....Theinflationrateoverthelongerrunisprimarilydeterminedbymonetarypolicy,andhencetheCommitteehastheabilitytospecifyalonger-rungoalforinflation.TheCommitteejudgesthatinflationattherateof2percent,asmeasuredbytheannualchangeinthepriceindexforpersonalconsumptionexpenditures,ismostconsistentoverthelongerrunwiththeFederalReserve'sstatutorymandate.Communicatingthisinflationgoalclearlytothepublichelpskeeplonger-terminflationexpectationsfirmlyanchored,therebyfosteringpricestabilityandmoderatelong-terminterestratesandenhancingtheCommittee'sabilitytopromotemaximumemploymentinthefaceofsignificanteconomicdisturbances…”

4จากMinutesoftheFederalOpenMarketCommittee,January24-25,20125“…theCommitteeexpectstomaintainahighlyaccommodativestanceformonetarypolicyandcurrentlyanticipatesthateconomicconditions--includinglowratesofresourceutilizationandasubduedoutlookforinflationoverthemediumrun--arelikelytowarrantexceptionallylowlevelsforthefederalfundsrateatleastthroughlate2014…”

ภาพท 7 เปรยบเทยบอตราเงนเฟอทวไป อตราเงนเฟอพนฐาน และอตราเงนเฟอ PCEPI

ทงน ในการประชมคณะกรรมการนโยบายการเงนสหรฐอเมรกา ระหวางวนท 24-25 มกราคม 2555 ธนาคารกลาง

สหรฐอเมรกาไดก�าหนดกรอบเงนเฟอ PCEPI เปาหมายทไมเกนรอยละ 2.0 ตอป3 โดยอตราเงนเฟอเปาหมายนเปนอตราท

ธนาคารกลางสหรฐอเมรกาเลงเหนวาสอดคลองกบเปาหมายระยะยาวของนโยบายทางการเงน เนองจากอตราเงนเฟอในระยะยาว

ไดรบผลจากการสงผานของนโยบายการเงนโดยตรง อกทงการก�าหนดเปาหมายเงนเฟอทชดเจนเปนการสงสญญาณตอผบรโภค

ถงทศทางการด�าเนนนโยบายของธนาคารกลางสหรฐอเมรกา ซงจะชวยท�าใหการคาดการณเงนเฟอ (Inflation expectation)

ของผบรโภคเปนไปในทศทางทธนาคารกลางสหรฐอเมรกาตองการ ซงเปนสวนหนงของกลไกการรกษาเสถยรภาพของระดบราคา

ในขณะททประชมฯ เหนวาการจางงานไมควรเปนเปาหมายหลกในการด�าเนนนโยบายการเงน เนองจากนโยบายทางการเงน

ในระยะยาวไมสามารถก�าหนดการจางงานหรอการวางงานได แตหากเศรษฐกจสหรฐอเมรกาประสบวกฤตอกครง ธนาคารกลาง

สหรฐอเมรกากจะยงคงมเครองมอทางการเงนเพอชวยกระตนเศรษฐกจเพมเตม4

4. ความสอดคลองของเปาหมายทางการเงนของธนาคารกลางสหรฐอเมรกา และความเปนไปได

ในการใชเงนเฟอเปาหมาย

เนองจาก Fed ตงเปาหมายเงนเฟอ PCEPI ไวทรอยละ 2.0 ในขณะทอตราเงนเฟอ PCEPI ลาสด ณ เดอนมกราคม 2554

อยทรอยละ 2.4 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา การใชนโยบายการเงนผานเครองมอทางการเงนโดยทวไป Fed

จ�าเปนตองด�าเนนนโยบายทางการเงนแบบตงตวมากขน ซงโดยทวไปแลว (Conventional Methods) ธนาคารกลางจะด�าเนน

มาตรการการเงนแบบตงตวผานการปรบขนอตราดอกเบยนโยบาย และ/หรอการลดปรมาณเงนในระบบ

อนทจรงแลวดวยอตราดอกเบยนโยบายทต�า Fed สามารถด�าเนนนโยบายการเงนแบบตงตวดวยการปรบขนอตราดอกเบย

นโยบายได หากแต Fed ไดประกาศในการประชมครงเดยวกนนวาจะคงอตราดอกเบยนโยบายทรอยละ 0-0.25 ตอไปจนถง

ป 25575 จงมความเปนไปไดนอยท Fed จะปรบเพมอตราดอกเบยเพอควบคมอตราเงนเฟอ ขณะทการลดปรมาณเงน

ทมา:BEAค�านวณโดยสศค.

88

ภาพท 8 เปรยบเทยบอตราเงนเฟอ PCEPI กรอบเงนเฟอ และอตราดอกเบยนโยบาย

อยางไรกตาม Fed ยงคงมทางเลอกอน ๆ (Non-conventional methods) ในการด�าเนนนโยบายทางการเงนแบบตงตว

เพอควบคมอตราเงนเฟอ อาท การปรบขนสดสวนเงนสดส�ารองตามกฎหมายทธนาคารพาณชยตองด�ารงไว (Required Reserve

Ratio : RRR) เพอลดการปลอยสนเชอและลดปรมาณเงนในระบบ แตกลไกการสงผานของนโยบายทางการเงนผานการปรบเพม

RRR มการตอบสนองทชา อกทงการปรบขน RRR เพอใหธนาคารพาณชยปรบลดสนเชอทปลอยในระบบ อาจสวนทางกบ

นโยบาย QE ทด�าเนนการอย และจะสงผลกระทบตอการฟนตวของเศรษฐกจสหรฐอเมรกาได จงเปนทนาจบตามองวา Fed จะใช

เครองมอใดในการด�าเนนนโยบายทางการเงนตามเปาหมายเงนเฟอดงกลาว

5. สรป

ทผานมาการด�าเนนนโยบายการเงนโดย Fed สอดคลองกบกฎของเทยเลอร (Taylor Rule) อยางไรกตาม ประธาน Fed

แตละคนไดใหน�าหนกของตวแปรทางเศรษฐกจแตกตางกน โดยนายโวลกเกอรไดใหความส�าคญกบเสถยรภาพของระดบราคา

แตปลอยใหอตราวางงานพงสงเปนประวตการณ ยคของนายกรนสแปนใหความส�าคญกบการขยายตวของเศรษฐกจและระดบ

ราคาสนทรพย จนเศรษฐกจสหรฐอเมรกาสามารถขยายตวไดตอเนองและอตราวางงานลดต�าลง แตกกอใหเกดภาวะฟองสบ

ในภาคอสงหารมทรพยและภาคการเงนขน จนน�ามาสวกฤตซบไพรมและวกฤตการเงนโลกในเวลาตอมา

เพอปองกนมใหประวตศาสตรซ�ารอย Fed ในยคสมยของนายเบอรแนนกจงมความพยายามทจะวางเกณฑทรดกมและ

เปนเครองยดเหนยวในการด�าเนนนโยบายการเงน (Policy Anchor) การก�าหนดเปาหมายเงนเฟอจงดเหมอนจะเปนทางเลอก

ทดทสดในปจจบนน เนองจากเปนเปาหมายทชดเจนและสามารถสอสารกบผบรโภคไดโดยงาย

ถงแมวาการประกาศใชอตราเงนเฟอเปนเปาหมายของการด�าเนนนโยบายทางการเงนของธนาคารกลางสหรฐอเมรกา

อาจไมใชเรองใหมในแงของความพยายามควบคมระดบราคา แตการประกาศเปาหมายเงนเฟอ PCEPI ทชดเจนทรอยละ 2.0

จะท�าใหผบรโภคและนกลงทนสามารถคาดเดาแนวทางนโยบายของธนาคารกลางสหรฐอเมรกาในอนาคตไดอยางชดเจนยงขน

ซงจะสงผลตอการคาดการณเงนเฟอ ซงการคาดการณเงนเฟอทชดเจนนจะสามารถสรางเสถยรภาพดานราคาในระยะยาวได

ทมา:CEIC,BEAค�านวณโดยสศค.

ในระบบดวยการขายพนธบตรผานตลาดซอคนพนธบตร (Open Market Operation) อาจกอใหเกดความเสยงดานสภาพคลอง

หากระบบสถาบนการเงนสหรฐอเมรกาไดรบผลกระทบจากวกฤตหนสาธารณะในยโรปลกลามมายงสถาบนการเงนสหรฐอเมรกา

สถานการณเชนนจงท�าให Fed มทางเลอกในการด�าเนนนโยบายทจ�ากด


ทงน การประกาศเปาหมายของนโยบายทางการเงนของธนาคารกลางสหรฐอเมรกาทชดเจน นาจะท�าใหความเปนไปได

ของการท�า QE ของธนาคารกลางสหรฐอเมรกาลดลง นอกจากจะเกดเหตการณไมคาดฝนขนในลกษณะทสถาบนการเงน

สหรฐอเมรกามความจ�าเปนตองเพมสภาพคลองอยางฉกเฉน หรอเศรษฐกจสหรฐอเมรกาประสบวกฤตระลอกสอง ประเทศไทย

ในฐานะประเทศในตลาดเกดใหมทไดรบผลกระทบโดยตรงจากนโยบายทางการเงนของเศรษฐกจขนาดใหญ จงควรจบตามอง

เศรษฐกจสหรฐอเมรกาอยางใกลชด ทงในดานเศรษฐกจจรงและความผนผวนในภาคการเงน เพอใหเศรษฐกจไทยสามารถขยายตว

ไดอยางเตมศกยภาพดวยเสถยรภาพทมนคง

90


เรอง มตใหม โลจสตกสไทย1

บทสรปผบรหาร ❍ การวดความสามารถและความมประสทธภาพของการใชพลงงานของประเทศ เราสามารถใช

มลคาเพมทไดจากพลงงานขนาดหนงกโลกรมเทยบเทาน�ามนดบ (GDP per kg of oil equivalent) ในการเปรยบเทยบ

โดยพบวามลคา GDP ของไทยทไดจากการใชพลงงานหนงหนวย มแนวโนมลดลงอยางตอเนองในชวง 10 ป

ทผานมา และเมอเปรยบเทยบกบประเทศก�าลงพฒนาดวยกน อาท ประเทศมาเลเซย ตวเลขมลคาเพมทได

ยงต�ากวามาก สะทอนใหเหนถงการใชพลงงานอยางไมมประสทธภาพของประเทศไทย

❍ จากการศกษาโครงสรางการบรโภคพลงงานของประเทศไทยพบวา การบรโภคพลงงานทม

สดสวนสงทสดคอการบรโภคสนคาเชอเพลงซงมสดสวนรอยละ 61 ของการบรโภคพลงงานทงหมด โดยสนคา

เชอเพลงถกใชในภาคคมนาคมขนสงเปนส�าคญ ดงนน หากสามารถเพมประสทธภาพการใชพลงงานในสวนนได

กจะท�าใหการใชพลงงานของประเทศไทยมประสทธภาพมากขน

❍ จากขอมลความสามารถในการแขงขนดานโลจสตกสของไทยพบวา อยอนดบท 35 ของโลก

ยงเปนรองประเทศในภมภาคเดยวกนอยางประเทศสงคโปรและประเทศมาเลเซย นอกจากน พบวาตนทนโลจสตกส

ตอ GDP ของไทยอยทรอยละ 17-20 ซงเปนสดสวนคอนขางสงเมอเทยบกบประเทศพฒนาแลวทมสดสวน

ประมาณรอยละ 10 สะทอนใหเหนวา ประเทศไทยควรเรงปรบปรงระบบขนสงทงระบบ เพอเพมขดความสามารถ

ในการแขงขนรวมถงลดตนทนทางดานโลจสตกส

❍ แนวทางการพฒนาระบบขนสงของไทยควรจะเปนการพฒนาระบบขนสงทางราง เนองจาก

เปนระบบทมประสทธภาพเชอมโยงถงพนทเศรษฐกจและแหลงชมชนส�าคญได (Accessibility) ประหยดพลงงาน

(Energy Saving) เปนมตรตอสงแวดลอม (Environmental Friendly) และมความปลอดภยสง (Safety)

❍ การลงทนสรางระบบขนสงทางรางเปนการลงทนขนาดใหญในการสรางโครงสรางพนฐาน

ทส�าคญของประเทศ (Mega Project) จะกอใหเกดผลดตอระบบเศรษฐกจทงในระยะสนและระยะยาว ดงน

• ระยะสน เปนการกระตนเศรษฐกจผานการลงทนทเพมขนทงภาครฐและภาคเอกชน

• ระยะยาว เปนการสงเสรมภาคบรการผานการทองเทยวทเพมขน และเปนการลดตนทนดาน

โลจสตกส

1.ความเปนมา

การเจรญเตบโตของเศรษฐกจจ�าเปนตองอาศยปจจยการผลตหลก 2 สวนดวยกน คอ ปจจยทางดานแรงงาน (Labor)

และปจจยทน (Capital) ซงหากพจารณาเฉพาะปจจยทนแลวจะพบวา พลงงานเปนปจจยส�าคญทใชในการขบเคลอนเศรษฐกจ

ของไทยใหเจรญกาวหนาไดอยางตอเนองตงแตอดตทผานมา โดยสามารถพจารณาไดจากปรมาณการใชพลงงานตอคน (Energy

Use per Capita) ของประเทศไทยทเพมขนตลอดในชวง 30 ปทผานมา จากป 2523 ทอยท 463 กโลกรมเทยบเทาน�ามนดบตอคน

มาอยท 1,504 กโลกรมเทยบเทาน�ามนดบตอคน หรอเพมขนกวา 3.2 เทาตว

1ผเขยน :นายยทธภม จารเศรน และนายพนนดรอรณนรมาน เศรษฐกรปฏบตการส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคขอขอบคณนายบญชยจรสแสงสมบรณส�าหรบค�าแนะน�า


อยางไรกด ปรมาณการใชพลงงานจะมากหรอนอยอาจไมใชประเดนส�าคญ แตสงส�าคญอยทวาเราใชพลงงานได “คมคา”

มากนอยเพยงใด ซงในเชงเศรษฐศาสตรเราสามารถวดความคมคาไดจากมลคาเพมทไดจากการใชพลงงานขนาดหนงกโลกรม

น�ามนดบ หรอทเรยกวา GDP per unit of energy use (constant 2005 PPP $ per kg of oil equivalent)

ภาพท 2 แสดงใหเหนวาความสามารถในการสราง GDP จากการใชพลงงานหนงหนวยทเทากน โดยประเทศทผลตมลคาเพม

ไดนอยกวา สะทอนวาประเทศนนใชพลงงานอยางไมมประสทธภาพ โดยหากพจารณาในกรณของประเทศไทยจะพบวาในป 2552

พลงงาน 1 กโลกรมเทยบเทาน�ามนดบสามารถสราง GDP ได 4.8 ดอลลารสหรฐ (ณ ราคาคงทป 2548) ซงเปนอตราท

ลดลงอยางตอเนอง โดยจากอดตทผานมาอตราทสงทสดอยท 6.0 ดอลลารสหรฐตอกโลกรมเทยบเทาน�ามนดบ บงชใหเหนวา

การใชพลงงานของประเทศไทยเพอการพฒนาประเทศนนมประสทธภาพทต�าลง เนองจากมการใชพลงงานอยางฟมเฟอยและ

ไมเหมาะสมโดยเฉพาะเมอเทยบกบประเทศก�าลงพฒนาดวยกน ซงเปนคแขงส�าคญของไทย อาท ประเทศมาเลเซยซงสามารถ

สราง GDP ไดมากกวาท 5.2 ดอลลารสหรฐตอกโลกรมเทยบเทาน�ามนดบ สวนประเทศเวยดนามกสามารถสราง GDP ไดเพมขน

ภาพท 1 ปรมาณการใชพลงงานตอคน

ภาพท 2 มลคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศจากการใชพลงงานหนงหนวย (หนวย : ดอลลารสหรฐตอกโลกรมเทยบเทาน�ามนดบ)

ทมา:WorldBank

ทมา:WorldBank

92

เรอย ๆ ทกปจาก 2.1 ดอลลารสหรฐ ในป 2527 มาอยท 3.7 ดอลลารสหรฐตอ 1 หนวยกโลกรมเทยบเทาน�ามนดบ ในป 2552

แสดงใหเหนถงพฒนาการของประเทศเวยดนามในการใชพลงงานอยางมประสทธภาพทดขนตามล�าดบ ขณะทประเทศ

ทพฒนาแลวอยางประเทศสหรฐอเมรกาและประเทศญปนสามารถสราง GDP ไดมากกวาประเทศไทยมากจากปรมาณ

การใชพลงงานทเทากน คอ ท 5.9 และ 7.9 ดอลลารสหรฐ ตามล�าดบ

จากขอมลขางตนแสดงใหเหนวา ประเทศไทยมปญหาดานการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ ดงนน จงเปนโจทยใหญ

ทหลายฝายจะตองรวมกนคดเพอพฒนาประสทธภาพการใชพลงงานของประเทศไทยใหดยงขนตอไป

ภาพท 3 แสดงถงโครงสรางการบรโภคพลงงานโดยรวมของประเทศไทย โดยพบวาในป 2553 ประเทศไทยมการบรโภค

พลงงานในรปของน�ามนเชอเพลงในสดสวนทสงทสดทรอยละ 61.0 ขณะทบรโภคพลงงานไฟฟาเพยงรอยละ 26 และพลงงาน

หมนเวยนเพยงรอยละ 7.0 ท�าใหเกดความไมสมดลในการใชพลงงาน หากเกดความผนผวน อาท ราคาน�ามนดบปรบตว

พงขนสงจากปจจยภายนอกจะสงผลกระทบรนแรงตอการบรโภคพลงงานของประเทศ ทงน การบรโภคพลงงานในรปน�ามน

เชอเพลงสวนใหญเปนไปเพอใชในภาคคมนาคมขนสง ทงทางบก ทางน�า และทางอากาศ ดงนน หากเราสามารถปรบปรงและ

เพมประสทธภาพการใชพลงงานในสวนนไดกจะท�าใหการใชพลงงานเปนไปอยางมประสทธภาพมากขน

นอกจากนน จากการศกษาดานการประเมนประสทธภาพดานโลจสตกสของไทยโดยธนาคารโลก (World Bank)

ซงมขอมลจาก 155 ประเทศทวโลก ไดจดท�าเปนดชนความสามารถดานโลจสตกส (Logistics Performance Index : LPI)

ดงแสดงในตารางท 1

ภาพท 3 โครงสรางการบรโภคพลงงานของประเทศไทย แยกตามพลงงานชนดตาง ๆ

ทมา:ส�านกงานนโยบายและแผนพลงงาน(EPPO)


จากขอมลในตารางท 1 แสดงใหเหนวาความสามารถดานโลจสตกสของไทยอยอนดบท 35 ของโลก โดยเปนรองประเทศ

ในภมภาคเดยวกน อาท ประเทศสงคโปรและประเทศมาเลเซย และยงคงมคะแนนหางจากประเทศทพฒนาแลวอยางประเทศ

สงคโปร ประเทศญปน และประเทศสหรฐอเมรกา โดยจดออนทส�าคญของไทยดานโลจสตกส คอ พธการศลกากร สมรรถนะ

ผใหบรการโลจสตกส และโครงสรางพนฐานดานการขนสง

นอกจากน จากภาพท 4 แสดงใหเหนวาตนทนโลจสตกสตอ GDP ของไทยอยระหวางรอยละ 17.0–20.0 ซงเปนสดสวน

ทคอนขางสงเมอเทยบกบประเทศพฒนาแลว อาท ญปนประมาณรอยละ 9.0 และสหรฐอเมรกาประมาณรอยละ 10.02 และ

เมอพจารณาลงรายละเอยดแลวจะเหนวา ตนทนโลจสตกสสวนใหญเปนผลมาจากตนทนคาขนสงสนคา (เนองจากมสดสวน

สงทสด) สะทอนถงประสทธภาพดานระบบขนสงของไทยวาตองมการปรบปรงและพฒนาอยางจรงจง เพอยกระดบประสทธภาพ

ดานโลจสตกสของประเทศไทยตอไปในอนาคต

ภาพท 4 ตนทนโลจสตกสตอ GDP ของประเทศไทย

ทมา:รายงานโลจสตกสของประเทศไทยประจ�าป2553

Logistics Performance สงคโปร ญปน สหรฐอเมรกา เกาหลใต จน มาเลเซย ไทย เวยดนาม อนโดนเซย

Index (2010)

Rank 2 7 15 23 27 29 35 53 75LPI 4.09 3.97 3.86 3.64 3.49 3.44 3.29 2.96 2.76- พธการศลกากร 4.02 3.79 3.68 3.33 3.16 3.11 3.02 2.68 2.43- โครงสรางพนฐานดานขนสง 4.22 4.19 4.15 3.62 3.54 3.50 3.16 2.56 2.54 และเทคโนโลยสารสนเทศ- ขนตอนเตรยมการขนสง 3.86 3.55 3.21 3.47 3.31 3.50 3.27 3.04 2.82 สนคาระหวางประเทศ- สมรรถนะผใหบรการ โลจสตกส (ภาครฐและธรกจ) 4.12 4.00 3.92 3.64 3.49 3.34 3.16 2.89 2.47- การตดตามสนคา 4.15 4.13 4.17 3.83 3.55 3.32 3.41 3.10 2.77- ความตรงตอเวลา 4.23 4.26 4.19 3.97 3.91 3.86 3.73 3.44 3.46

ตารางท 1 ดชนความสามารถดานโลจสตกส (Logistics Performance Index)

ทมา:WorldBank

2ขอมลจากJETRO

94

2.การพฒนาระบบขนสงเพออนาคตของประเทศไทย

จากงานศกษาของ Bradley & Associates (2007)3 ทไดศกษาเกยวกบการเปรยบเทยบการใชพลงงานของการขนสง

ประเภทตาง ๆ แสดงใหเหนถงประเภทของการขนสงทมประสทธภาพดานการใชพลงงาน โดยผลการศกษาสามารถสรปไดวา

การเดนทางดวยระบบขนสงทางรางจะมการใชพลงงานทประหยดกวาการเดนทางโดยรถยนตสวนบคคลประมาณ 3.5 เทา และ

ยงกอมลพษนอยกวา นอกจากน หากแบงประเภทของระบบรางยอยลงไปอกจะพบวา การขนสงดวยรถไฟฟาจะใชพลงงานและ

กอมลพษนอยกวาการเดนทางดวยรถไฟธรรมดาทใชน�ามนดเซล โดยรถไฟฟาใชพลงงานนอยกวารถไฟดเซลประมาณ 2.5 เทา

ดงนน การพฒนาระบบคมนาคมขนสงทางรางของประเทศไทยจะท�าใหการใชพลงงานของประเทศมประสทธภาพ

เพมขน ประกอบกบระบบขนสงทางรางเปนระบบทมประสทธภาพในการเชอมโยงถงพนทเศรษฐกจและแหลงชมชนส�าคญได

(Accessibility) ประหยดพลงงาน (Energy Saving) เปนมตรตอสงแวดลอม (Environmental Friendly) และมความปลอดภยสง

(Safety) ดวยเหตนระบบขนสงทางรางจงเปนทางเลอกทเหมาะสมทสด

การพฒนาและลงทนสรางระบบขนสงในประเทศมความส�าคญตอระบบเศรษฐกจอยางมากทงในระยะสนและ

ระยะยาว โดยการลงทนดงกลาวจะสงผลตอระบบเศรษฐกจผานหลายชองทาง ซงประกอบไปดวยชองทางการบรโภคภาคเอกชน

ชองทางการลงทนภาคเอกชน ชองทางดานการทองเทยว และชองทางการเพมขดความสามารถในการแขงขน

Mode ประเภท

การใชพลงงาน การปลอยมลพษ BTU/passenger per mile CO

2 g/passenger per mile

Car - 2 person รถยนตสวนบคคล 2,492 185Intercity rail (diesel-powered) รถไฟดเซล 2,091 179Heavy rail (electricity power) รถไฟฟา 889 156

ตารางท 2 จ�านวนการใชพลงงานและการปลอยมลพษของการขนสงประเภทตาง ๆ

ทมา:สรปจากBradley&Associates(2007)

ภาพท 5 จ�านวนการใชพลงงานและการปลอยมลพษของการขนสงประเภทตาง ๆ

ทมา:สรปจากBradley&Associates(2007)

3งานศกษาชอComparisonofEnergyUseandCO2EmissionsFromDifferentTransportationModes


ภาพท 6 ผลกระทบของการพฒนาระบบขนสงตอระบบเศรษฐกจผานชองทางตาง ๆ

ชองทางแรกทสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ คอ ชองทางการลงทนภาคเอกชน โดยการลงทนภาคเอกชนจะขยายตว

เพมขนตามการสรางและพฒนาระบบขนสง (Crowding in effect) ตวอยางเชน เมอมการตดถนนไปยงพนทตาง ๆ ภาคเอกชน

กจะเขามาลงทนสรางหมบานจดสรรตามพนททสามารถเขาถงได และเงนทวาจางในการสรางหมบานเหลานนกจะหมนเวยน

ในระบบเศรษฐกจท�าใหเศรษฐกจดได

ชองทางทสองทสงผลตอระบบเศรษฐกจ คอ การเพมขนของการบรโภคภาคเอกชน โดยการกอสรางระบบขนสง

จะท�าใหเกดการจางงานเพมสงขน ทงแรงงานทเขามากอสรางระบบเองและแรงงานใหมในพนททระบบขนสงเชอมโยงเขาไปถง

เพมความสะดวกในการเดนทางเพอเขาไปท�างานในเขตเศรษฐกจส�าคญตาง ๆ ซงเมอการจางงานเพมขน รายไดของประชากร

กจะสงขน สงผลใหเกดการจบจายใชสอยในระบบเศรษฐกจเพมมากขน การบรโภคภาคเอกชนจงสงขนในทสด

นอกจากน การสรางระบบขนสงยงสงผลใหนกทองเทยวเขาถงสถานททองเทยวในภมภาคตาง ๆ ไดอยางสะดวก รวดเรว

และมความปลอดภย สงผลใหธรกจภาคการทองเทยวขยายตวสงขน เปนผลดตอระบบเศรษฐกจ โดยเฉพาะการสงเสรม

ใหนกทองเทยวตางชาตหนมาทองเทยวในประเทศมากขน ซงจะท�าใหการสงออกบรการดขนในทสด

ในชองทางสดทาย ระบบขนสงทมประสทธภาพจะสามารถชวยลดตนทนดานโลจสตกสของภาคธรกจลงไดอยางมาก

ซงปจจบนจากการศกษาเรองตนทนโลจสตกสตอผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) ซงจดท�าโดยส�านกงานคณะกรรมการ

พฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) พบวาจะอยทประมาณรอยละ 16.8–20.0 ของ GDP ขณะทประเทศพฒนา

แลวจะอยทประมาณรอยละ 7.0–10.0 การทตนทนดานโลจสตกสลดลงกจะสงผลใหตนทนในการผลตสนคาและบรการลดลง

สามารถเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการได เปนผลดตอภาคธรกจและเศรษฐกจโดยรวม

ทงน หากตองการเปรยบเทยบผลของการพฒนาระบบขนสงตอระบบเศรษฐกจในอดต เราสามารถศกษาไดจาก

ความสมพนธระหวาง Real GDP Growth จากภาคขนสงและการสอสารทเปลยนแปลงไประหวางกอนและหลงการเปดใหใช

บรการระบบขนสงทางราง โดยจากภาพจะพบวาหลงจากเปดใหบรการรถไฟฟา BTS ในวนท 5 ธนวาคม 2542 อตราการขยายตว

ของเศรษฐกจในภาคขนสงและสอสารมการขยายตวเรงขนจากปกอนหนาคอนขางชดเจน คอ จากรอยละ 6.2 ในป 2542

(ป 2542 เปนปทฐานการค�านวณต�า) มาเปนรอยละ 7.5 ในป 2543 แสดงใหเหนมลคาทเพม (Value Added) ทไดจากการพฒนา

ระบบขนสงทางรางอยางชดเจน ซงหลงจากนนประชาชนกไดหนมาเดนทางโดยรถไฟฟา BTS มากขนในปถดมาเนองจาก

มความสะดวก รวดเรว และหลกเลยงการจราจรทตดขดได การขยายตวของเศรษฐกจในภาคขนสงและสอสารจงเจรญเตบโต

อยางตอเนอง นอกจากนน ในป 2547 ยงไดมการเปดใชรถไฟใตดน MRT เพมขนอกหนงเสนทาง สงผลใหอตราการขยายตวของ

เศรษฐกจในภาคขนสงและสอสารขยายตวเรงขนสงอกครงทรอยละ 7.5

ทมา:สศค.

96

ภาพท 7 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศภาคโทรคมนาคมและการขนสง

ภาพท 8 งบประมาณลงทนตามแผนหลกการพฒนาระบบขนสงและจราจร (พ.ศ. 2554-2563)

3.แผนการลงทนในระบบขนสงทางรางของประเทศไทย

ส�านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร กระทรวงคมนาคม ไดมแผนการลงทนในระบบขนสงตามแผนงานทชอวา

“แผนหลกการพฒนาระบบขนสงและจราจร (พ.ศ. 2554-2563)” ดวยวสยทศน “สการขนสงทยงยน (Towards Sustainable

Transport)” โดยจะมเมดเงนลงทนทไหลเวยนเขาสเศรษฐกจไทยกวา 1.86 ลานลานบาท ภายในระยะเวลา 10 ป สนบสนน

การขยายตวทางเศรษฐกจและเพมขดความสามารถในการแขงขนของไทยใหทดเทยมนานาชาต

ตามแผนหลกการพฒนาระบบขนสงและจราจร ชวงป 2554-2563 การลงทนในระบบขนสงไดเปลยนแนวทางจากเดม

โดยหนมาเนนการพฒนาและลงทนระบบขนสงดานระบบรางเปนหลก จากเดมทเนนการลงทนดานระบบขนสงทางถนนเปนหลก

ในชวงป 2549-2553 จากภาพท 5 แสดงใหเหนวาสดสวนงบประมาณของกระทรวงคมนาคมทลงทนในสาขาการขนสงทางถนน

ลดลงจากรอยละ 77 มาเหลอรอยละ 39 ในชวงป 2554-2563 ขณะทสาขาการขนสงทางรางเพมจากรอยละ 18 มาอยทรอยละ

46 ในชวงป 2554-2563

ทมา:สศช.

ทมา:ส�านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร


ภาพท 9 งบประมาณในการสรางระบบขนสงระหวางสองชวงเวลา

ทมา:ส�านกงานนโยบายและแผนการขนสงและจราจร

แผนหลกการพฒนาระบบขนสงและจราจร พ.ศ. 2554-2563 มจดประสงคเชงยทธศาสตรในการพฒนาระบบขนสงของประเทศไทย เพอใหประเทศไทยเปนศนยกลางเชอมตอการเดนทางและการขนสง (Hub for Connectivity) ของเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยจะมการปรบปรงกฎระเบยบตาง ๆ เพออ�านวยความสะดวกตอการเดนทางและขนสง นอกจากน จะตองมการพฒนาระบบขนสงทมความปลอดภย เขาถงทกชมชน และเปนมตรกบสงแวดลอม

นอกจากน แผนหลกการพฒนาระบบขนสงและจราจร พ.ศ. 2554-2563 ยงไดก�าหนดผลคาดหวงจากการด�าเนนโครงการในอก 10 ปขางหนา (พ.ศ. 2563) ไวดงน

1) สดสวนการขนสงสนคาทางราง ปจจบนรอยละ 2.2 จะเพมขนเปนรอยละ 5.0 และสดสวนการขนสงสนคาทางน�า ปจจบนมสดสวนอยทรอยละ 14.0 จะเพมขนเปนรอยละ 18.0

2) ความเรวเฉลย ขบวนรถไฟโดยสารปจจบน 47.0 กโลเมตรตอชวโมง จะเพมขนเปน 90.0 กโลเมตรตอชวโมง และความเรวเฉลยขบวนรถไฟสนคา ปจจบน 35.0 กโลเมตรตอชวโมง จะเพมเปน 65.0 กโลเมตรตอชวโมง

3) สนบสนนใหประเทศไทยสามารถลดอตราการเสยชวตของประชากรจากอบตเหตทางถนน ปจจบนมสดสวน 18.2 คนตอประชากรแสนคน ลดลงเหลอ 8.3 คนตอประชากรแสนคน

4) เพมสดสวนการใชบรการระบบรถไฟฟาขนสงมวลชน จากปจจบนทมสดสวนท 0.6 ลานคนตอเทยวตอวน เปน 4.5 ลานคนตอเทยวตอวน

5) เพมสดสวนการใชบรการขนสงสาธารณะระหวางเมอง จากปจจบนรอยละ 41.0 เปนรอยละ 46.0 และการเดนทางดวยรถยนตสวนบคคล จากปจจบนรอยละ 59.0 ใหเหลอเพยงรอยละ 54.0

6) เพมขดความสามารถในการรองรบปรมาณการขนสงตสนคา จากปจจบน 10.8 ลาน TEUs เพมขนเปนไมนอยกวา 20 ลาน TEU4

7) เพมขดความสามารถในการรองรบปรมาณผโดยสาร ณ ทาอากาศยานนานาชาตหลกของประเทศ โดยตองรองรบไดไมนอยกวา 60 ลานคนตอป

4.บทสรป

แนวทางการพฒนาระบบขนสงของไทยในอก 10 ปขางหนา ไดเปลยนแนวทางจากเดมทมงเนนการพฒนาระบบขนสงทางถนนมาเปนการพฒนาระบบขนสงทางราง ซงแนวทางการพฒนาดงกลาวจะกอใหเกดการลงทนขนาดใหญในประเทศ ท�าใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจผานจ�านวนเงนมหาศาลทใชในการลงทนสรางระบบราง นอกจากน การลงทนยงกอใหเกด การจางงานสงผลใหประชาชนมรายไดเพมมากขน เกดการจบจายใชสอยเพอการบรโภค ส�าหรบในระยะยาว ระบบขนสง ทางรางมสวนชวยลดตนทนทางดานโลจสตกสของหนวยธรกจ สามารถเพมระดบการแขงขนธรกจกบประเทศคแขงในระดบโลกได นอกจากน ระบบรางยงเปนระบบขนสงทสะดวก ปลอดภย และรกษาสงแวดลอม กอใหเกดมลพษต�า ประกอบกบยงสงผลด ตอภาคการทองเทยวและภาคบรการซงเปนสาขาเศรษฐกจทส�าคญของไทยอกดวย

4TEUคอปรมาณความจของตคอนเทนเนอร20ฟตโดยทวไปมาตรฐานตคอนเทนเนอรม5แบบไดแกขนาด20ฟต(ft),40ฟต,45ฟต,48ฟตและ53ฟต

98

บทวเคราะหเรอง บทบาทนโยบายการคลง

ในการด�าเนนนโยบายการปองกนปญหาอทกภย1

บทสรปผบรหาร ❍ ในชวงปลายป 2554 ทผานมา ประเทศไทยไดเกดเหตการณอทกภยครงใหญ ซงจากเหตการณ

อทกภยทเกดขนไดสงผลกระทบตอเศรษฐกจไทยอยางมาก ทงภาคอตสาหกรรม ภาคการเกษตรกรรม ภาคบรการ

และการใชจายภายในประเทศ การสงออก และการทองเทยว สงผลท�าใหเศรษฐกจไทยในไตรมาสท 4 ของ

ป 2554 หดตวรอยละ -9.0 และเมอพจารณาเปรยบเทยบกบไตรมาสกอนหนาหลงหกผลทางฤดกาลออก

(QoQ SA) พบวาหดตวรอยละ -10.7 ตอไตรมาส ท�าใหทงป 2554 เศรษฐกจไทยขยายตวเพยงรอยละ 0.1

เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน

❍ จากเหตการณอทกภยทเกดขนไดสงผลกระทบตอภาวะเศรษฐกจและระบบสาธารณปโภค

ตาง ๆ ดงนน รฐบาลจงไดด�าเนนมาตรการบรรเทาผลกระทบในชวงทเกดวกฤตอทกภย และรเรมนโยบาย

หลงวกฤตอทกภย เพอเรงฟนฟใหภาคการผลตสามารถกลบมาผลตไดตามปกตโดยเรว และเพอการสราง

ความเชอมนของนกลงทนทงในประเทศและตางประเทศ โดยนโยบายการคลงมบทบาทส�าคญในการฟนฟ

เศรษฐกจผานมาตรการดานตาง ๆ เชน มาตรการดานภาษ มาตรการดานงบประมาณและการเบกจาย มาตรการ

ดานการเงน การประกนภยพบต และมาตรการขยายการลงทนภายในประเทศ เปนตน

❍ มาตรการตาง ๆ ทภาครฐด�าเนนการจะสงผลใหอตราการขยายตวทางเศรษฐกจ (GDP) ของไทย

ขยายตวเพมขนในป 2555 ไดทรอยละ 5.5 เมอเทยบกบป 2554 โดยผานการลงทนภายในประเทศทจะขยายตว

เพมขน ซงจะสงผลใหเกดการจางงานเพมขน โดยเฉพาะในสวนภาคการกอสรางทคาดวาจะเพมมากขน

ตามมาตรการของภาครฐทเนนการลงทนในโครงสรางพนฐาน อกทงยงจะสงผลดตอเศรษฐกจในระยะปานกลาง

ตอไป

1.บทน�า

ในชวงปลายป 2554 ประเทศไทยไดเกดเหตการณอทกภยครงใหญทสงผลกระทบอยางรนแรงตอเศรษฐกจไทย

ทงภาคอตสาหกรรม ภาคการเกษตรกรรม และภาคบรการ รวมถงการลงทน การสงออก และการทองเทยว สงผลท�าใหเศรษฐกจไทย

ในไตรมาสท 4 ของป 2554 หดตวถงรอยละ -9.0 จากชวงเดยวกนของปกอน และหดตวถงรอยละ -10.7 เมอเทยบกบไตรมาสท 3

ของป 2554 ท�าใหทงป 2554 เศรษฐกจไทยขยายตวเพยงรอยละ 0.1 ขณะทในดานมลคาพบวา Nominal GDP ในไตรมาสท 4

ของป 2554 ทมการปรบผลของฤดกาลแลวจะลดลงจากทส�านกงานเศรษฐกจการคลง (สศค.) คาดไวทจ�านวน 2.81 ลานลานบาท

ลงมาเหลอ 2.45 ลานลานบาท หรอคดเปนมลคาความสญเสยทางเศรษฐกจสงถง -3.64 แสนลานบาท

ทงน หากประเมนผลกระทบตอเศรษฐกจพบวา ภาคอตสาหกรรมไดรบผลกระทบมากทสด ซงพอสรปผลกระทบไดดงน

(1) ภาคอตสาหกรรม ซงมนคมอตสาหกรรมขนาดใหญ 7 แหงทตองหยดด�าเนนการออกไป นอกจากน ยงรวมถงปญหา Supply

chain ท�าใหโรงงานอตสาหกรรมทเกยวเนองตองหยดการผลตตามไปดวย โดย Real GDP ภาคอตสาหกรรมในไตรมาสท 4

หดตวลงถงรอยละ -20.8 ในดานมลคาจะพบวา Nominal GDP ภาคอตสาหกรรมทมการปรบฤดกาลแลวจะลดลงจากท สศค.

คาดไวท 1.1 ลานลานบาท ลดลงมาเหลอ 0.85 ลานลานบาท หรอคดเปนความสญเสยตอภาคอตสาหกรรม -2.54 แสนลานบาท

1ผเขยน:นายวรพลคหฏฐาเศรษฐกรปฏบตการและนายกมลพงศวศษฐวาณชยเศรษฐกรโทส�านกนโยบายเศรษฐกจมหภาคขอขอบคณนายพสทธพวพนธและนายบญชยจรสแสงสมบรณส�าหรบขอแนะน�า


ภาพท 1 อตราการขยายตว (%qoq) และ Nominal GDP (Mil.THB : Seasonally Adjusted)

ทมา:ส�านกงานเศรษฐกจการคลง

คาดการณ Q4/54 กอนน�าทวม ขอมลจรง ความสญเสยทางเศรษฐกจ

Real GDP 2,811,502 2,447,843 -363,659 ภาคอตสาหกรรม 1,106,713 852,564 -254,149 ภาคบรการ 1,354,158 1,278,106 -76,052 ภาคเกษตร 350,600 317,173 -33,427

ตารางท 1 สรปความสญเสยทางเศรษฐกจจากเหตการณมหาอทกภยป 2554


(2) ภาคบรการ โดย Real GDP ภาคบรการในไตรมาสท 4 หดตวลงรอยละ -0.7 ในดานมลคาจะพบวา Nominal GDP

ภาคบรการทมการปรบฤดกาลแลวจะลดลงจากท สศค.คาดไวท 1.35 ลานลานบาท ลดลงมาเหลอ 1.28 ลานลานบาท หรอ

คดเปนความสญเสยตอภาคบรการ -0.76 แสนลานบาท และ (3) ภาคเกษตรไดรบผลกระทบนอยทสด โดย Real GDP ภาคเกษตร

ในไตรมาสท 4 ขยายตวเลกนอยทรอยละ 0.7 เนองจากปจจยฐานทต�าของปกอนหนา แตในดานมลคาจะพบวา Nominal GDP

ภาคเกษตรทมการปรบฤดกาลแลวจะลดลงจากท สศค.คาดไวท 3.5 แสนลานบาท ลดลงมาเหลอ 3.17 แสนลานบาท หรอ

คดเปนความสญเสยตอภาคเกษตร -0.33 แสนลานบาท

2.มาตรการเรงดวนในการบรรเทาผลกระทบจากเหตการณอทกภย

ในชวงเหตการณอทกภยทเกดขน นโยบายการคลงมบทบาทส�าคญในการชวยเหลอประชาชนทไดรบผลกระทบจาก

อทกภยภายใตสถานการณฉกเฉนเรงดวน ดงน

2.1 มาตรการเยยวยาเพอชวยเหลอและฟนฟผไดรบผลกระทบจากอทกภย

o เงนชวยเหลอผประสบภยเพอซอมแซมบานเรอนทไดรบความเสยหายทงหลงเปนเงน 30,000 บาท และเสยหาย

บางสวนเปนเงนไมเกน 20,000 บาท

o เงนชวยเหลอผประสบภยฉกเฉนครอบครวละ 5,000 บาท ซงไดมการจายเงนชวยเหลอแลว 2,466,815 ราย

วงเงน 12,334.08 ลานบาท คดเปนรอยละ 97 ของวงเงนเยยวยาทงหมด

100

บญช กรอบ ครม.

รบจากกรมปองกน จายแลว คงเหลอ และบรรเทาสาธารณภย ราย % ราย %

34 จงหวด 175,088 159,879 159,792 99.95 87 0.05

เรมจาย 6 กนยายน 255436 จงหวด

334,039 302,239 299,921 99.23 2,318 0.77เรมจาย 7 ตลาคม 2554

รวม 509,127 462,118 459,713 99.48 2,405 0.52

*กทม. 42 เขต 1,089,242 597,764 566,013 94.69 31,751 5

เรมจาย 7 ธนวาคม 2554

**62 จงหวด 1,821,675 1,482,817 1,441,089 97.19 41,728 3

เรมจาย 24 พฤศจกายน 2554

รวม 2,910,917 2,080,581 2,007,102 96 73,479 4

รวมทงสน 3,420,044 2,542,699 2,466,815 97 75,884 3

ตารางท 2 ผลการด�าเนนงานตามมาตรการชวยเหลอทไดรบผลกระทบจากอทกภยตามมตคณะรฐมนตร


2.2 มาตรการดานการเงน

กระทรวงการคลงไดมการก�าหนดมาตรการใหความชวยเหลอดานการเงน ผานมาตรการสนเชอ (Credit Policies)

โดยมการก�าหนดวงเงนจ�านวน 277,000 ลานบาท ผานสถาบนการเงนเฉพาะกจของรฐทง 8 แหง ไดแก 1) ธนาคารเพอการเกษตร

และสหกรณการเกษตร 2) ธนาคารออมสน 3) ธนาคารอาคารสงเคราะห 4) ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

แหงประเทศไทย 5) ธนาคารอสลามแหงประเทศไทย 6) ธนาคารเพอการสงออกและน�าเขาแหงประเทศไทย 7) บรรษท

ประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม และ 8) บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศย รวมทงธนาคารกรงไทย จ�ากด (มหาชน)

เพอใหความชวยเหลอแกลกคาเดมของธนาคารในเรองการพกช�าระหน ขยายระยะเวลาช�าระหน และลดดอกเบย รวมทง

ใหเงนกใหมแกลกคาเดมและประชาชนทวไป เพอฟนฟอาชพและซอมแซมบานเรอนรวมทงอาคารทเสยหาย โดยปรบลด

อตราดอกเบยใหอยในระดบทต�ากวาปกตและลดหยอนเกณฑการพจารณา โดยมรายละเอยดการใหความชวยเหลอของ

แตละสถาบนการเงน ดงน

1. ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.)

o กรณลกคาเสยชวตจากอทกภย จะจ�าหนายลกหนออกจากบญชเปนหนสญ โดย ธ.ก.ส. รบภาระเอง

o ขยายเวลาการช�าระหนเงนกเดมเปนเวลา 3 ป ตงแตปบญช 2554-2556 และงดคดดอกเบยเงนกเปนเวลา 3 ป

ตงแตปบญช 2554-2556

o ใหเงนกใหมเพอฟนฟการประกอบอาชพและพฒนาคณภาพชวตรายละไมเกน 100,000 บาท และลดดอกเบย

เงนกจากอตราปกตท ธ.ก.ส.เรยกเกบจากลกคาลงรอยละ 3 ตอป เปนเวลาไมเกน 3 ป

2. ธนาคารออมสน

o สนเชอเคหะ

- พกช�าระหนเงนตนและดอกเบย หรอพกช�าระหนเงนตนไมเกน 6 เดอน

- ปรบลดเงนงวด และ/หรอขยายระยะเวลาการผอนช�าระหน โดยเปนไปตามเงอนไขการใหสนเชอเคหะของ

ธนาคาร (ไมเกน 30 ป)

- ใหกเพมเพอเปนเงนกกรณฉกเฉนรายละ 300,000 บาท และไมเกนรอยละ 10 ของจ�านวนเงนกตามสญญาเดม

ระยะเวลาช�าระเงนกไมเกน 5 ป อตราดอกเบยปท 1-2 รอยละ 3.25 ตอป ปท 3-5 เทากบรอยละ MLR-1 ตอป


- เงนกเพอซอมแซมทอยอาศยส�าหรบลกคาสนเชอเคหะเดมรายละ 300,000 บาท และไมเกนรอยละ 100

ของราคาประเมนหลกทรพยเดม ส�าหรบประชาชนทวไปไมเกนรายละ 300,000 บาท ระยะเวลาช�าระเงนกไมเกน 5 ป

อตราดอกเบยปท 1-2 เทากบรอยละ 3.25 ปท 3-5 เทากบรอยละ MLR-1 ตอป

o สนเชอโครงการธนาคารประชาชน สนเชอโครงการแกไขปญหาหนสนภาคประชาชน (หนนอกระบบ) สนเชอธรกจ

หองแถว และสนเชอองคกรชมชน

- พกช�าระหนเงนตนและดอกเบยไมเกน 6 เดอน

- ปรบลดเงนงวด และ/หรอขยายระยะเวลาการผอนช�าระหนไดไมเกน 1 ป

- ใหกเพมส�าหรบลกคาสนเชอเดมและประชาชนทวไป โดยสนเชอโครงการธนาคารประชาชนรายละไมเกน

50,000 บาท อตราดอกเบยเงนกเทากบรอยละ MRR+1 ตอป และอตราดอกเบยเงนกกรณผดช�าระหนรอยละ 14 ตอป

ระยะเวลาช�าระเงนกไมเกน 5 ป

- ใหก เพมส�าหรบลกคาสนเชอเดมและประชาชนทวไป โดยสนเชอหองแถวรายละไมเกน 100,000 บาท

อตราดอกเบยเงนกเทากบรอยละ MLR-1.50 ตอป ระยะเวลาช�าระเงนกไมเกน 5 ป

3. ธนาคารอาคารสงเคราะห (ธอส.)

- วงเงนใหกส�าหรบลกหนเดมของ ธอส.หรอลกคาใหมเพอปลกสรางหรอซอมแซมอาคารไมเกนรอยละ 100

ของราคาประเมนคากอสรางอาคาร/คาซอมแซมอาคาร ระยะเวลาการกไมเกน 30 ป อตราดอกเบยแบงเปน

o ลกหนเดมของธนาคาร

- กรณหลกประกนไดรบความเสยหาย ลดอตราดอกเบยในเดอนท 1-4 เหลอรอยละ 0 ตอป โดยมอตราดอกเบย

ใหเลอก 2 แบบ

- กรณไดรบผลกระทบเรองรายได ลดอตราดอกเบยเหลอรอยละ 1 ตอปเปนระยะเวลา 1 ป หลงจากนนคดดอกเบย

ลอยตวตามประกาศธนาคาร

- กรณเสยชวต/ทพพลภาพถาวรสนเชง ลดอตราดอกเบยเหลอรอยละ 0.01 ตอปตลอดระยะเวลาทเหลออย

o กเพมหรอกใหม คดอตราดอกเบยเงนกคงท 5 ป โดยปท 1-5 เทากบรอยละ 2 ตอปหลงจากนนคดดอกเบยลอยตว

ตามประกาศธนาคาร

- กรณอาคารทอยอาศยไดรบความเสยหายทงหลงจนไมสามารถอยอาศยไดตามการตรวจสอบของธนาคาร

ธนาคารจะพจารณาปลดภาระเฉพาะภาระหนตามยอดหนคงเหลอในสวนของอาคาร โดยผกผอนช�าระหนในสวนของทดน

ทคงเหลอ (ถาม) ในอตราดอกเบยตามสญญาเดม

- ยกเวนคาธรรมเนยมการยนกทกวงเงนกและคาธรรมเนยม คาเบยปรบในรายการทเกยวของทกกรณ

4. ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย (ธพว.)

o วงเงนกเพอปรบปรง ซอมแซม ฟนฟกจการ และ/หรอเปนเงนทนหมนเวยนรายละไมเกน 1,000,000 บาท

ระยะเวลากยมสงสดไมเกน 6 ป และระยะเวลาปลอดช�าระคนเงนตน (Grace Period) ไมเกน 2 ป

o อตราดอกเบยคงททร อยละ 8 ตอปตลอดอายสญญา โดยรฐบาลชดเชยดอกเบยใหร อยละ 2 ตอป

ตลอดอายสญญา ดงนนผประกอบการจะจายจรงทรอยละ 6 ตอปตลอดอายสญญา

o ไมตองมหลกประกน

5. ธนาคารอสลามแหงประเทศไทย (ธอท.)

o โครงการยมสฟนฟอาชพ

(1) ผอนปรนการช�าระหน ทงสวนเงนตนและก�าไร เปนระยะเวลา 3 เดอน และเดอนท 4–24 ใหช�าระทงสวนเงนตน

และก�าไร โดยคดอตราก�าไรต�ากวาสญญาเดมรอยละ 1 หลงจากนนคดอตราก�าไรตามสญญาเดม หรอช�าระเฉพาะสวนก�าไร

เปนระยะเวลา 12 เดอน เดอนท 13–24 ใหช�าระทงสวนเงนตนและก�าไรตามสญญาเดม

(2) ใหวงเงนสนเชอเพมเตม ส�าหรบกอสราง ซอมแซม/ตอเตมทอยอาศย และ/หรอสถานประกอบธรกจทไดรบ

ความเสยหายตามความจ�าเปน ใหสนเชอไมเกนรอยละ 100 ของราคาประเมนหลกประกนเดมและ/หรอหลกประกนอนเพมเตม

102

(3) ใหวงเงนสนเชอเพมเตม ส�าหรบใชหมนเวยนในธรกจทขาดสภาพคลองจากการไดรบผลกระทบทางออม

ใหสนเชอไมเกนรอยละ 100 ของราคาประเมนหลกประกนเดม

(4) ระยะเวลาการผอนช�าระสงสดไมเกน 7 ปส�าหรบสนเชออเนกประสงค และไมเกน 30 ปส�าหรบสนเชอ

เพอกอสราง ซอมแซม ตอเตมทอยอาศย

o โครงการประกนสงคมเคยงขางผประกนตนตานอทกภย

- ผประกนตนไวกบส�านกงานประกนสงคมตามมาตรา 33 มาตรา 39 และมาตรา 40 ในพนทไดรบความเสยหาย

จากอทกภยน�าทวม เพอน�าไปซอมแซม ปรบปรงทอยอาศยของตนเอง และ/หรอของบดา-มารดารายละไมเกน 50,000 บาท

- ผประกอบกจการทขนทะเบยนจายเงนสมทบกองทนเงนทดแทนกบส�านกงานประกนสงคมในพนทไดรบ

ความเสยหายจากอทกภยน�าทวม เพอน�าไปฟนฟสถานประกอบการ เครองจกรอปกรณ หมนเวยนในธรกจรายละไมเกน

1,000,000 บาท

- ระยะเวลาการผอนช�าระ 12 เดอนถง 60 เดอน

6. ธนาคารเพอการสงออกและน�าเขาแหงประเทศไทย (ธสน.)

o สนเชอระยะยาว (กรณวงเงนทมในปจจบน)

- พกการช�าระหนตนเงนกและดอกเบยสงสดไมเกน 2 เดอน

- เลอนก�าหนดการผอนช�าระหนหรอปรบเงอนไขในการผอนช�าระหน ในสวนของระยะเวลา/จ�านวนเงน

- ยกเวนการคดดอกเบยในอตราผดนดช�าระ

o สนเชอระยะยาว (กรณขอเงนกเพมเตมเพอซอมแซมความเสยหายทเกดขน)

- ก�าหนดอตราดอกเบยผอนปรน

- ระยะเวลาการช�าระคน เงอนไขการผอนช�าระและเงอนไขอน ๆ ใหฝายงานดานการตลาดเปนผน�าเสนอขออนมต

จากผมอ�านาจอนมตสนเชอ

7. บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.)

o พกการช�าระคาธรรมเนยมค�าประกน เปนระยะเวลา 6 เดอน ส�าหรบลกคา บสย.ทไดรบความเสยหายจาก

สถานการณอทกภยป 2554 และถงก�าหนดช�าระคาธรรมเนยมตออายการค�าประกนตงแตวนท 1 เมษายน 2554 ถงวนท

31 มนาคม 2555

o ใหความรวมมอแกสถาบนการเงนทลกคาไดรบการค�าประกนสนเชอจาก บสย.ในการผอนปรนเรองการพกช�าระหน

ทงเงนตนและดอกเบย รวมทงการปรบโครงสรางหนเพอใหกจการสามารถด�าเนนตอไปไดตามปกต

8. บรรษทตลาดรองสนเชอทอยอาศย (บตท.)

o พกช�าระหนเปนระยะเวลาไมเกน 6 เดอน

o ปรบลดเงนงวดหรอขยายระยะเวลาการผอนช�าระหนออกไปรวมไมเกน 30 ป

o ในกรณทลกคามความประสงคจะขอกเพมเพอน�าเงนไปซอมแซมบานทไดรบความเสยหาย บตท.จะเปน

ผประสานกบสถาบนการเงนเพอใหกเพมตอไป

9. ธนาคารกรงไทย จ�ากด (มหาชน)

o ธนาคารกรงไทยจบคธรกจสอทกภย โดยจด Business Matching ระหวางผประกอบการทไดรบความเสยหาย

กบผประกอบการทจ�าหนายวสดกอสรางและเครองจกรอปกรณ ผรบเหมา เพอใหผทไดรบความเสยหายสามารถปรบปรงซอมแซม

กจการ หรอทดแทนและซอมบ�ารงเครองจกรอปกรณ ในสถานประกอบการทไดรบความเสยหายในราคาพเศษ

o โครงการสนเชอเพอการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถน ระยะเวลาการผอนช�าระสงสด 60 งวด อตราดอกเบย

6 เดอนแรกอตราคงทรอยละ 4 ตอป หลงจากนนดอกเบยในอตราเงนฝากประจ�า 6 เดอนบคคลธรรมดา + รอยละ 1.65 ตอป

ปลอดเงนตน 6 เดอน


2.3 มาตรการดานภาษ

มาตรการภาษเพอชวยเหลอและฟนฟผไดรบผลกระทบจากอทกภย ไดแก

o การบรจาคใหแกผประสบอทกภยผานหนวยงานสวนราชการ องคการของรฐบาล องคการหรอสถานสาธารณกศล

หรอผานเอกชนทเปนตวแทนรบบรจาคทไดขนทะเบยนไวกบกรมสรรพากร เพอน�าไปบรจาคตอใหแกผประสบอทกภยนน

สามารถน�ามาหกเปนรายจายในทางภาษได 1.5 เทา ส�าหรบการบรจาคระหวางวนท 1 กนยายน ถงวนท 31 ธนวาคม 2554

และผไดรบบรจาคไดรบการยกเวนไมตองน�าเงนหรอทรพยสนทไดรบบรจาคมาถอเปนเงนไดในการค�านวณภาษเงนได

o มาตรการใหหกคาลดหยอนภาษส�าหรบคาใชจายในการซอมแซมบาน คอ การใหหกคาลดหยอนภาษ

โดยการยกเวนภาษเงนไดส�าหรบเงนไดเทาทไดจายเปนคาซอมแซม รวมทงคาวสดอปกรณในการซอมแซมทรพยสนซงเปน

อสงหารมทรพยทเปนอาคาร หรอทอยอาศยในเขตอาคาร หรอหองชดในอาคารชด และทรพยสนทมการประกอบตดตงตดกบ

ตวอาคารหรอหองชดในอาคารชด รว และประตรว แตไมเกน 1.0 แสนบาท ทงน ผมเงนไดตองใชสทธยกเวนภาษในปทไดจาย

คาซอมแซมรวมทงวสดอปกรณในการซอมแซมทรพยสน ในปภาษ พ.ศ. 2554 หรอในปภาษ พ.ศ. 2555 ถาใชสทธยกเวน

ในป 2554 และปภาษ พ.ศ. 2555 ทง 2 ปภาษ ใหไดรบสทธยกเวนรวมกนไมเกน 1.0 แสนบาท

o มาตรการใหหกคาลดหยอนภาษส�าหรบคาใชจายในการซอมแซมรถยนต คอ การใหหกคาลดหยอนภาษ

โดยการยกเวนภาษเงนไดเทาทไดจายเปนคาซอมแซมรถยนตตามกฎหมายวาดวยรถยนต รวมทงคาวสดอปกรณในการซอมแซม

รถยนต แตไมเกน 3.0 หมนบาท ทงน ผมเงนไดตองใชสทธยกเวนภาษในปทไดจายคาซอมแซมรถยนตในปภาษ พ.ศ. 2554

หรอในปภาษ พ.ศ. 2555 ทง 2 ปภาษ ใหไดรบสทธยกเวนรวมกนไมเกน 3.0 หมนบาท

มาตรการภาษเพอสนบสนนการลงทนในทรพยสนของผประสบอทกภย ไดแก

o มาตรการหกคาใชจายเพอการไดมาซงทรพยสนประเภทเครองจกรทใชในการผลตสนคาหรอใหบรการรบจาง

ผลตสนคา คอ ใหยกเวนภาษเงนไดนตบคคลใหแกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดรบผลกระทบจากเหตอทกภยทเกดขน

ในระหวางวนท 25 กรกฎาคม ถงวนท 31 ธนวาคม 2554 และอยในทองททราชการประกาศใหเปนพนททประสบอทกภย

ส�าหรบเงนไดทไดจายเพอการไดมาซงทรพยสนประเภทเครองจกรทใชในการผลตสนคาหรอใหบรการรบจางผลตสนคา

เปนจ�านวนรอยละ 25 ของเงนไดทไดจายไป

o ยกเวนภาษโรงเรอนและทดนตามจ�านวนเดอนทโรงเรอนไดรบความเสยหายจากภยพบต จนไมสามารถใชการได

และยงไมไดซอมแซมใหกลบสสภาพเดม

o ยกเวนอากรขาเขาเครองจกร สวนประกอบและอปกรณประกอบเครองจกร รวมถงเครองมอและเครองใชทใชกบ

เครองจกรดงกลาวทน�าเขามาเพอทดแทนหรอซอมแซมเครองจกรทไดรบความเสยหาย อนเนองมาจากอทกภยเปนระยะเวลา

ชวคราว

o ยกเวนอากรขาเขารถยนตนงส�าเรจรปเพอทดแทนการผลตในประเทศเปนการชวคราว ยกเวนอากรขาเขาชนสวน

รถยนตทน�าเขามาเพอผลตหรอประกอบเปนสวนประกอบหรออปกรณประกอบเปนรถยนตส�าเรจรปในประเทศ

2.4 มาตรการดานงบประมาณและการเบกจาย

o มาตรการการสนบสนนจงหวดและสวนราชการในการใชจายเงนทดรองราชการ ตามระเบยบกระทรวงการคลง

วาดวยเงนทดรองราชการเพอชวยเหลอผประสบภยพบตกรณฉกเฉน พ.ศ. 2546 และทแกไขเพมเตมโดยกรมบญชกลาง

ซงจงหวดทประสบภยสามารถขอขยายวงเงนมายงกรมบญชกลางจากเดมทมสทธใชได 50 ลานบาท เปน 250 ลานบาท เพอบรรเทา

ความเดอดรอน (หากเกนกวานใหเปนอ�านาจของหวหนาสวนราชการกระทรวงการคลงในการพจารณาอนมต)

o การขยายระยะเวลาและผอนปรนหลกเกณฑการกนเงนงบประมาณป 2554 ไวเบกเหลอมปกรณไมมหนผกพน

ไดอก 6 เดอน จนถงวนท 31 มนาคม 2555 เพอใหสวนราชการสามารถเบกจายเงนตามระบบ GFMIS ไดอยางตอเนอง

โดยเฉพาะในรายการเพอชวยเหลอแกไขและฟนฟภายหลงอทกภย

104

โครงการ จ�านวนโครงการ วงเงนโครงการ (ลานบาท)

1. การด�าเนนการในพนทฝงตะวนออกของแมน�าเจาพระยา 161 15,592,821,500 1.1 แนวคนกนน�ารมแมน�าเจาพระยาฝงตะวนออก 8 559,500,000 1.2 แนวคนกนน�าฝงตะวนตก 41 9,081,196,500 1.3 การยายแนวคนพระราชด�าร 15 1,964,550,000 1.4 ซอมแซมประตน�า และตดตงสถานสบน�าเพมเตม 50 355,306,000 1.5 ปรบปรงคลองระบายน�า 38 136,269,000 1.6 โครงการขดลอกแมน�าและคลองขนาดใหญ 9 3,496,000,0002. การด�าเนนการในพนทฝงตะวนตกของแมน�าเจาพระยา 88 25,735,999,000 2.1 แนวคนกนน�าดานแมน�าเจาพระยา 33 2,263,514,000 2.2 แนวคนกนน�าดานใตตามคลองพระยาบรรลอ 8 1,792,900,000 2.3 แนวคนกนน�าดานใตตามคลองพระพมล 8 626,100,000 2.4 แนวคนกนน�าดานใตตามคลองมหาสวสด 3 1,858,250,000 2.5 แนวคนกนน�าฝงตะวนออกรมแมน�าทาจน 12 2,542,805,000 2.6 เพมประสทธภาพการระบายน�าคลองทววฒนา 1 48,140,000 2.7 ปรบปรงคลองระบายน�าภายใตคนปดลอมพนทฝงตะวนตก 3 10,600,000 2.8 ซอมแซมประตน�าและตดตงสถานสบน�าเพมเตม 17 93,690,000 2.9 จดท�า Canel Street ทถนนพทธมณฑลสาย 4 1 1,500,000,000 2.10 จดท�า Canel Street ทถนนพทธมณฑลสาย 5 1 2,500,000,000 2.11 ขยายทางยกระดบบรมราชชนนถงจงหวดนครปฐมระยะทาง 21 กม. 1 12,500,000,000รวมโครงการเรงดวน 246 24,828,820,500รวมโครงการระยะยงยน 3 16,500,000,000 รวมทงสน 249 41,328,820,500

ตารางท 3 โครงการแกปญหาอทกภยระยะเรงดวนและระยะยงยน


3.นโยบายในการฟนฟเศรษฐกจและความเชอมนภายหลงวกฤตอทกภย

ในระยะหลงจากเหตการณอทกภย นโยบายการคลงจะตองมบทบาทส�าคญในการพฒนาและฟนฟเศรษฐกจของ

ประเทศไทย รวมทงเพมการลงทนในโครงสรางพนฐาน เพอปองกนปญหาอทกภยในอนาคตภายใตแผนงานของรฐบาลทส�าคญ

สรปได ดงน

3.1 นโยบายการใชจายรฐบาลและการลงทนภาครฐ

o ในปงบประมาณ 2555 รฐบาลไดจดท�างบประมาณแบบขาดดลจ�านวน 400,000 ลานบาท ภายใตกรอบวงเงน

งบประมาณรายจาย 2,380,000 ลานบาท โดยรฐบาลจะมการผลกดนการเบกจายงบประมาณของรฐบาล กระทรวงการคลง

โดยกรมบญชกลางจะท�าการเรงรดการเบกจายงบประมาณหลงจากพระราชบญญตงบประมาณรายจายประจ�าปงบประมาณ

พ.ศ. 2555 มผลบงคบใชเมอวนท 8 กมภาพนธ 2555 เพอใหการด�าเนนนโยบายการคลงเปนไปตามวตถประสงคในการกระตน

และฟนฟเศรษฐกจในป 2555 โดยในปงบประมาณ 2555 น คณะรฐมนตรไดใหความเหนชอบเปาหมายการเบกจายงบประมาณ

ในภาพรวมทรอยละ 93 ของวงเงนงบประมาณ และเปาหมายการเบกจายรายจายลงทนทรอยละ 72 ของวงเงนรายจายลงทน

o การลงทนภาครฐเพอพฒนาการบรหารจดการน�าภายใตการออกพระราชก�าหนดใหอ�านาจกระทรวงการคลงกเงน

เพอการวางระบบการบรหารจดการน�าและสรางอนาคตประเทศ พ.ศ. 2555 วงเงนไมเกน 3.5 แสนลานบาท เพอน�ามาใช

ในการลงทนในโครงสรางพนฐานในสวนของการวางระบบบรหารจดการน�า ทงน มตการประชมคณะรฐมนตร เมอวนท 13 มนาคม

2555 ไดมการอนมตกรอบงบประมาณจ�านวน 24,828.82 ลานบาท ตามทคณะกรรมการการบรหารจดการน�าและอทกภย (กบอ.)

เสนอ เพอน�าไปแกไขปญหาอทกภยระยะเรงดวน จ�านวน 246 โครงการ เพอใหสามารถด�าเนนการบรหารจดการน�าและอทกภย

เพอเตรยมความพรอมรบมอกอนถงฤดฝนปน โดยยดหลกการระบายน�าจากตนน�าสปลายน�าใหสามารถระบายน�าไดมากทสด

และสามารถปองกนพนทเศรษฐกจและชมชนไดทงฝงตะวนตกและฝงตะวนออกของแมน�าเจาพระยา ทงน การออกแผนงาน

หรอโครงการตาง ๆ ดงกลาวยงสามารถสรางความเชอมนใหแกประชาชนและนกลงทนตางชาต


o นอกจากน ส�าหรบในปงบประมาณ 2556 ซงรฐบาลไดวางแผนทจะจดท�างบประมาณแบบขาดดลจ�านวน

300,000 ลานบาท โดยมวงเงนงบประมาณรายจาย 2,400,000 ลานบาทนน ไดมการก�าหนดวงเงนรายจายลงทนไว 467,000

ลานบาท คดเปนรอยละ 19.5 ของวงเงนงบประมาณ และสงกวาปงบประมาณปจจบน 28,445 ลานบาท หรอรอยละ 6.5

3.2 มาตรการทางดานการประกนภยพบต

o ส�าหรบนโยบายการชวยเหลอผทไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภย รฐบาลไดมการด�าเนนการภายใต

พระราชก�าหนดกองทนสงเสรมการประกนภยพบต พ.ศ. 2555 ซงจะเปนการจดตงกองทนเพอรบประกนวนาศภยในอตราเบยประกน

ทไมสงมาก เพอสรางความมนใจใหแกนกลงทนในการประกนวนาศภยและไมตดสนใจยายฐานการผลตไปประเทศอน

o วงเงนความคมครองและการจ�ากดความรบผดของกรมธรรมประกนภยพบต (Sub limit) แบงตามประเภทของ

ผเอาประกนภยเปน 3 ประเภท ในทกพนททวประเทศ ดงน

1) บานอยอาศย วงเงนความคมครองไมเกน 100,000 บาท คดอตราเบยประกนภยทรอยละ 0.5 ตอปของวงเงน

ความคมครองตามกรมธรรมประกนภยพบต

2) วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) หมายถง ธรกจทมทนประกนภยไมเกน 50 ลานบาท จะจ�ากด

ความรบผดของกรมธรรมภยพบตทไมเกนรอยละ 30.0 ของทนประกนภย คดอตราเบยประกนภยทรอยละ 1.0 ตอปของวงเงน

ความคมครองตามกรมธรรมประกนภยพบต

3) อตสาหกรรม หมายถง ธรกจทมทนประกนภยตงแต 50 ลานบาทขนไป จะจ�ากดความรบผดของกรมธรรม

ภยพบตทไมเกนรอยละ 30.0 ของทนประกนภย คดอตราเบยประกนภยทรอยละ 1.25 ตอปของวงเงนความคมครองตามกรมธรรม

ประกนภยพบต

3.3 มาตรการขยายการลงทนภายในประเทศ

o กระทรวงการคลงไดด�าเนนการและสนบสนนการจดตงกองทนรวมโครงสรางพนฐานในประเทศไทย

(Infrastructure Fund) ขน ภายใตพระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535

o กระทรวงการคลงคาดวาจะเรมมการจดตงกองทนดงกลาวไดในป 2555 ซงจะชวยกระตนใหเกดการลงทนใหม

ในระบบเศรษฐกจ

o นอกจากการสงเสรมใหเกดการลงทนใหมในประเทศแลว กระทรวงการคลงยงไดใหความส�าคญกบการลงทน

เพอฟนฟกจการส�าหรบผทไดรบผลกระทบจากเหตการณอทกภย โดยผประกอบการทไดรบความเสยหายจากอทกภย และตองการ

จะลงทนเพอท�าการผลตชวคราวหรอลงทนใหมเพอฟนฟธรกจในประเทศไทย กระทรวงการคลงไดก�าหนดมาตรการภาษเพอยกเวน

และลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลใหแกผประกอบการดงกลาว รวมถงการยกเวนอากรขาเขาเครองจกรทใชในการผลตดวยเชนกน

ทงน มาตรการตาง ๆ ทภาครฐใหการสงเสรมดงกลาวจะสงผลดตอการขยายตวทางเศรษฐกจ (GDP) ของไทยในป 2555

ใหฟนตวจากปกอนหนา โดย สศค.คาดวาเศรษฐกจไทยในป 2555 จะขยายตวไดทรอยละ 5.5 จากผลของการลงทนภายใน

ประเทศทขยายตวเพมขน รวมถงจะกอใหเกดการจางงานนอกภาคการเกษตรเพมขนโดยเฉพาะในภาคการกอสราง

106

รายงานภาวะเศรษฐกจการเงนไทยในไตรมาสท 1 ป 2555

ภาพท 1 อตราดอกเบยธนาคารพาณชย

ทมา : ธปท. / ประมวลผลโดย สศค.

ภาคการเงน

❍ ในชวง 2 เดอนแรกของป 2555 อตราดอกเบยเงนฝากปรบตวเพมขน ขณะทอตราดอกเบยเงนก

ปรบตวลดลง โดยอตราดอกเบยเงนฝากประจ�า 1 ป ปรบเพมขนจากรอยละ 2.85 ณ สนป 2554 เปนรอยละ 2.98 ณ สนเดอน

กมภาพนธ 2555 จากการแขงขนระดมเงนฝากเพอรองรบการขยายตวของสนเชอในระยะตอไป ขณะทอตราดอกเบยเงนก

MLR ปรบลดลงจากรอยละ 7.44 ณ สนป 2554 เปนรอยละ 7.32 ณ สนเดอนกมภาพนธ 2555 (ภาพท 1) ตามการปรบลดของ

อตราดอกเบยนโยบายของธนาคารแหงประเทศไทยนบตงแตชวงไตรมาสท 4 ป 2554 นอกจากน การทอตราเงนเฟออยในระดบ

ทมเสถยรภาพกสงผลใหอตราดอกเบยเงนฝากทแทจรงเพมขนตอเนอง

❍ การคาดการณอตราดอกเบย ณ สนป 2555 เชอวาอตราดอกเบยเงนกและเงนฝากของธนาคาร

พาณชยจะปรบตวเพมขนจากป 2554 โดยคาดวาอตราดอกเบยอาจมแนวโนมลดลงเลกนอยในชวงตนป 2555 ตามการปรบลด

อตราดอกเบยนโยบายเพอกระตนเศรษฐกจหลงสถานการณน�าทวม อยางไรกตาม ในชวงครงหลงของป 2555 แรงกดดนจาก

เงนเฟอทคาดวาจะสงขนตามการฟนตวของเศรษฐกจอาจสงผลใหมการปรบขนอตราดอกเบยนโยบายได ผนวกกบสนเชอทคาดวา

จะขยายตวเรงขนตามการฟนตวของเศรษฐกจในชวงดงกลาว จะท�าใหมการแขงขนระดมเงนฝากมากขน ซงปจจยดงกลาว

จะสงผลใหอตราดอกเบยของธนาคารพาณชยปรบตวเพมขน

❍ ยอดคงคางสนเชอของสถาบนการเงนทรบฝากเงน1 (Depository institutions) ณ สนเดอนกมภาพนธ

2555 ขยายตวตอเนอง ขณะทเงนฝากขยายตวชะลอลง (ภาพท 2 และภาพท 3) โดย ณ สนเดอนกมภาพนธ 2555 สถาบน

รบฝากเงนมยอดคงคางของสนเชอภาคเอกชนจ�านวน 11,789.4 พนลานบาท เพมขนรอยละ 15.5 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอน และเมอขจดผลของฤดกาลแลวเพมขนรอยละ 0.7 เมอเทยบกบเดอนกอนหนา จากการขยายตวเรงขนของสนเชอ

ภาคครวเรอนเปนส�าคญ โดยหากวเคราะหตามผใหสนเชอพบวา สนเชอของทงสถาบนการเงนเฉพาะกจและธนาคารพาณชย

ขยายตวเรงขน ดานเงนฝากของสถาบนรบฝากเงนมยอดคงคางเงนฝากจ�านวน 11,964.3 พนลานบาท ขยายตวเรงขนรอยละ

10.4 เมอเทยบชวงเดยวกนของปกอนหนา และเมอขจดผลของฤดกาลแลวขยายตวทรอยละ 0.5 เมอเทยบกบเดอนกอนหนา

จากการระดมเงนฝากเพอรองรบการขยายตวของสนเชอตามการขยายตวของเศรษฐกจหลงภาวะน�าทวม

1 ไดแก ธนาคารพาณชย บรษทเงนทน สถาบนการเงนเฉพาะกจ สหกรณออมทรพย และกองทนรวมตลาดเงน


ภาพท 2 สนเชอในสถาบนรบฝากเงน


ภาพท 3 เงนฝากในสถาบนรบฝากเงน


❍ สนเชอของธนาคารพาณชย ณ เดอนสงหาคม ป 2554 ขยายตวดตอเนอง ขณะทเงนฝากของ

ธนาคารพาณชยขยายตวชะลอลงเลกนอย (ภาพท 4 และภาพท 5) ณ สนเดอนกมภาพนธ 2555 ธนาคารพาณชยมยอดคงคาง

สนเชอภาคเอกชนจ�านวน 7,758.5 พนลานบาท ขยายตวรอยละ 13.2 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา และเมอขจด

ผลของฤดกาลแลวขยายตวเรงขนรอยละ 0.8 เมอเทยบกบเดอนกอนหนา ดานเงนฝากของสถาบนรบฝากเงนมยอดคงคาง

เงนฝากจ�านวน 8,089.4 พนลานบาท ขยายตวรอยละ 6.6 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา และเมอขจดผลของฤดกาล

แลวขยายตวทรอยละ 0.3 เมอเทยบกบเดอนกอนหนา

ภาพท 4 สนเชอในธนาคารพาณชย


ภาพท 5 เงนฝากในธนาคารพาณชย


❍ ยอดคงคางสนเชอภาคครวเรอนของธนาคารพาณชย ณ เดอนกมภาพนธ 2555 ขยายตวเรงขน

ขณะทสนเชอภาคธรกจขยายตวชะลอลง (ภาพท 6) สนเชอภาคครวเรอนซงมสดสวนกวารอยละ 60 ของสนเชอรวมขยายตว

เรงขนทรอยละ 14.9 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา สอดคลองกบเครองชภาวะเศรษฐกจภาคการบรโภคทสงสญญาณ

การขยายตวตอเนอง โดยเฉพาะยอดขายรถยนตและรถจกรยานยนตทขยายตวเรงขนชดเจน ขณะทสนเชอทใหแกภาคธรกจ

ซงมสดสวนกวารอยละ 40 ของสนเชอรวม ขยายตวชะลอลงเลกนอยทรอยละ 14.9 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา

108

❍ สนเชอธรกจเกอบทกภาคการผลตขยายตวชะลอลง โดยเฉพาะสนเชอภาคบรการและภาคเกษตรกรรม

(ภาพท 8) ยอดคงคางสนเชอภาคบรการซงมสดสวนกวารอยละ 45 (ภาพท 7) ของสนเชอธรกจ ขยายตวชะลอลงจากไตรมาส

กอนหนามาอยทรอยละ 3.7 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา สอดคลองกบการหดตวของจ�านวนนกทองเทยวจากภาวะ

น�าทวมในไตรมาสท 4 ป 2554 ทรอยละ -4.4 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา ยอดคงคางสนเชอภาคเกษตรกรรม

ขยายตวชะลอลงจากยอดคงคางสนเชอเกษตรกรรมในไตรมาสกอนหนามาอยทรอยละ 3.3 สอดคลองกบดชนผลผลต

ภาคเกษตรกรรมและราคาสนคาเกษตรในไตรมาสท 4 ป 2554 ทปรบตวลดลงจากไตรมาสกอนหนา ยอดคงคางสนเชอ

ภาคอตสาหกรรมซงมสวนแบงรอยละ 42.6 ของสนเชอธรกจ ขยายตวรอยละ 15.5 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา

ชะลอลงจากยอดคงคางสนเชอภาคอตสาหกรรมในไตรมาสกอนหนา สอดคลองดชนผลผลตภาคอตสาหกรรมในไตรมาสท 4

ป 2554 ทหดตวจากสถานการณน�าทวมทรอยละ -34.4

ภาพท 7 สนเชอแยกตามภาคธรกจ


ภาพท 8 การขยายตวของสนเชอธนาคารพาณชย


ภาพท 9 โครงสรางสนเชอผบรโภค


ภาพท 6 ยอดคงคางสนเชอครวเรอนและสนเชอธรกจของธนาคารพาณชย



❍ ยอดคงคางสนเชอผบรโภคในไตรมาสท 4 ป 2554 ขยายตวรอยละ 15.8 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอนหนา โดยสนเชอบคคลเพอซอรถหรอเชาซอรถยนตและรถจกรยานยนตซงคดเปนสดสวนประมาณรอยละ

5.0 ของสนเชอรวม หรอรอยละ 22.0 ของสนเชอบคคล ขยายตวชะลอลงจากไตรมาสกอนหนา แตยงคงทรงตวอยในระดบสง

ทรอยละ 22.8 เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนหนา สะทอนการบรโภคสนคาคงทนในสวนของรถยนตและรถจกรยานยนต

ทยงขยายตวไดด แมวาจะไดรบผลกระทบจากภาวะน�าทวม ขณะทยอดคงคางสนเชอเพอทอยอาศยซงคดเปนสดสวน

รอยละ 13.0 ของสนเชอทงหมด หรอกวารอยละ 55.0 ของสนเชอบคคล ขยายตวชะลอลงจากไตรมาสกอนหนามาอยทรอยละ

10.0 จากการทผบรโภคชะลอการลงทนในอสงหารมทรพยในชวงน�าทวม ยอดคงคางสนเชอบตรเครดตในเดอนมกราคม

ป 2555 ขยายตวเรงขนจากเดอนกอนหนามาอยทรอยละ 7.0 บงชวาการบรโภคภาคเอกชนเรงขนภายหลงสถานการณน�าทวม

สอดคลองกบดชนความเชอมนผบรโภคในเดอนมกราคม 2555 ทปรบตวเพมขนตอเนองเปนเดอนท 3 มาอยทระดบ 65.5

❍ กลาวโดยสรป ณ สนเดอนกมภาพนธ 2555 เงนฝากและสนเชอของสถาบนการเงนไทยขยายตว

เรงขนตามการฟนตวของเศรษฐกจหลงภาวะน�าทวม โดยหากวเคราะหลงไปในรายละเอยดพบวา สนเชอของธนาคาร

พาณชยโดยเฉพาะสนเชอผบรโภคขยายตวเรงขนจากความเชอมนผบรโภคทเพมขนตอเนองหลงภาวะน�าทวม ขณะทสนเชอของ

สถาบนการเงนเฉพาะยงคงขยายตวไดดตอเนองตามมาตรการชวยเหลอของภาครฐ ขณะทเงนฝากขยายตวเรงขนเชนกน

โดยเปนการเรงขนของทงเงนฝากของธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนเฉพาะกจ จากการเรงระดมเงนฝากเพอรองรบ

การขยายตวของสนเชอหลงสถานการณน�าทวม ทงน หากวเคราะหถงสถานภาพของธนาคารพาณชยในปจจบนพบวายงคง

มความแขงแกรง โดยสดสวนหนทไมกอใหเกดรายไดสทธยงคงอยในระดบต�าทรอยละ 1.3 ของสนเชอทงหมด ขณะทสดสวน

เงนกองทนตอสนทรพยเสยงยงคงอยในระดบสงทรอยละ 15.4 ซงสงกวาเกณฑทกฎหมายก�าหนดไวทรอยละ 8.5

ภาพท 10 การขยายตวสนเชอบคคลธนาคารพาณชยแยกประเภท


ภาพท 11 การใชจายภาคครวเรอนผานบตรเครดต


110

Thailand’s Key Economic Indicatorsตารางเครองชภาวะเศรษฐกจ (Economic Indicators)

ส�ำนกงำนเศรษฐกจกำรคลง FISCAL POLICY OFFICE

ส เสนอแนะอยางมหลกการ

ศ ศกษาโดยไมหยดนง

ค คนคลงทมคณภาพ

คณะผจดท�ำผอ�ำนวยกำรส�ำนกนโยบำยเศรษฐกจมหภำค

บญชย จรสแสงสมบรณ : [email protected]

ผเชยวชำญเฉพำะดำนเศรษฐกจมหภำค

ดร.กลยา ตนตเตมท : [email protected]

ผอ�ำนวยกำรสวนแบบจ�ำลองและประมำณกำรเศรษฐกจ

ณฐยา อชฌากรลกษณ : [email protected]

ผอ�ำนวยกำรสวนกำรวเครำะหเศรษฐกจมหภำค

พสทธ พวพนธ : [email protected]

ผอ�ำนวยกำรสวนกำรวเครำะหเสถยรภำพเศรษฐกจ

ดร.ศรพล ตลยะเสถยร : [email protected]

ผอ�ำนวยกำรสวนวเทศและสถำบนสมพนธ

สรกลยา เรองอ�านาจ : [email protected]

ผรบผดชอบรำยภำคเศรษฐกจ ภำคกำรคลง

คงขวญ ศลา : [email protected]

นภทร ชมบานแพว : [email protected]

วรพล คหฎฐา : [email protected]

พรพฒน วงศชยวฒน : [email protected]

สธรตน จรชสกล : j_suthi01@ yahoo.com

กมลพงศ วศษฐวาณชย : [email protected]

รชานนท ฉมเชด : [email protected]

ภำคกำรคำระหวำงประเทศ

ธนต ภทรแสงไทย : [email protected]

อรณรตน นานอก : [email protected]

ตลำดน�ำมน

ดร.กลกลยา พระยาราช : [email protected]

ยทธภม จารเศรน : [email protected]

เศรษฐกจตำงประเทศ

พรพรรณ สวรรณรตน : [email protected]

ภทราพร คมสะอาด : [email protected]ภำคกำรเงน

อารจนา ปานกาญจโนภาส : [email protected]

อตรำแลกเปลยน

ดร.พมพนารา หรญกส : [email protected]

ภำคอตสำหกรรม

วภารตน ปนเปยมรษฎ : [email protected]

ธรรมฤทธ คณหรญ : [email protected]

อรอมา หนชวย : [email protected]

ภำคเกษตรกรรม

กาญจนา จนทรชต : [email protected]

ภำคกำรทองเทยว

คงขวญ ศลา : [email protected]

ดารนทร เกตเรองโรจน : [email protected]

ภำคกำรบรโภค กำรลงทน และอสงหำรมทรพย

ยทธภม จารเศรน : [email protected]

กาญจนา จนทรชต : [email protected]

วรพล คหฎฐา : [email protected]ดำนเสถยรภำพพนนดร อรณนรมาน : [email protected]

สำนกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลงถนนพระราม 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพมหานคร 10400โทรศพท 0-2273-9020 โทรสาร 0-2298-5602website : http://www.fpo.go.th

Documents

Economic Projection