26
E-Learning ก้าวไปสู่ M-Learning ในยุคสังคมของการสื่อสารไร้พรมแดน Moving from e-Learning to M-Learning in the society Seamless communication ธงชัย แก้วกิริยา

E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา111

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

Moving from e-Learning to M-Learning in the society Seamless communication

ธงชย แกวกรยา

Page 2: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

112

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา*

บทคดยอเทคโนโลยสารสนเทศเขามามบทบาทตอการด�าเนนชวตประจ�าวนเปนอยาง

มาก ทงการน�ามาใชในธรกจ การศกษา หรอ การพฒนาระบบการเรยนการสอน

รปแบบหนงทนยมใชอยางกวางขวางในแวดวงการศกษาตงแตอนเทอรเนตไดรบ

ความแพรหลาย คอ e-learning ซงยงพบขอจ�ากดในการใชงาน เชนปญหาการ

พฒนาเนอหาบทเรยน (Content) ปญหาการเขามาศกษาบทเรยนตองใชอปกรณ

คอมพวเตอรและตองสามารถเชอมตอกบเครอขาย หรอ อนเทอรเนตไดจงจะ

สามารถใชงานได ซงปญหาเหลานผวจยจงไดเสนอแนวคดในการพฒนาจากระบบ

e-learning เปน m-learning ทสามารถใชอปกรณประเภท Mobile ส�าหรบการ

เรยนการสอนเพอสามารถเขาถงขอมลในการเรยนโดยน�าเสนอ Framework ตนแบบ

แลวการทดลองเพอหาความพงพอใจในการใชงานระหวางระบบการเรยนใน

หองเรยนทวไปเปรยบเทยบกบระบบ m-learning โดยผลการทดลอง พบวา เมอ

เปรยบเทยบคะแนนจากการท�าแบบทดสอบระหวางการเรยนปกตในหองกบการ

เรยนผานระบบ m-learning พบวา คะแนนผลการทดสอบการเรยนดวยระบบ

m-learning สงกวาการเรยนในหองปกต อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05

(t = 16.155, p < .05) แสดงวาความรของผเรยนเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดยท

ไดรบจากการเรยนดวยระบบ m-learning สงกวาความรดานเทคโนโลยมลตมเดย

โดยใชการเรยนปกตในหองเรยนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05*อาจารยพเศษ สาขาเทคโนโลยสารสนเทศและการจดการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเกรก

Page 3: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา113

ทงพบวากลมตวอยางมความพงพอใจในการใชงานระบบ m-learning โดยรวม

อยในระดบมาก มคาเฉลย 2.75 ซงเมอพจารณาเปนรายขอพบวา สวนใหญอยใน

ระดบมาก ดวยรปแบบการใชงานระบบเขาใจงายและตวอกษรเนอหา (m-content)

อานงาย ความพงพอใจมากทสดมคาเฉลย 2.93 สวนความพงพอใจนอยทสด คอ

ความเรวในการใชงาน อยในระดบปานกลางโดยมคาเฉลย 2.47 นอกจากนกลม

ตวอยางกวารอยละ 30 ยงมขอคดเหนเพมเตมวาความเรวในการใชงานขนอยกบ

ความเรวของระบบเครอขายใหบรการอปกรณ Mobile ดวย

ค�ำส�ำคญ : การเรยนผานระบบ m-learning, การพฒนาระบบการเรยนการสอน,

การพฒนาเนอหาบทเรยน

AbstractInformation Technology has played an important role in human life today

in many areas including business and education. Since internet has been globally and

community widespread, educational procedure so call ‘e-learning’ have been

acquired by many educational institutes worldwide. However, One restriction

facing is the content access mechanism, including computer, network or internet

which may not be available for all users, while mobile phone is more popular

and can be possessed by anyone according to its price, size and portability. The

methodology of replacing e-learning by m-learning has urged the researcher to

come up with this study. It’s purpose is to propose a prototype. Then, a research

experiment was conducted to measure the satisfaction factor between classroom

learning and m-learning which resulted that satisfaction factor on learning

through m-learning is higher with statistical significance of .05 (t = 16.155,

p < .05) which means learners felt that learning through multimedia technology

is highly satisfied.

Satisfaction factor for overall usage of m-learning was considered high

( =2.75). If examined into detail by items, the highest satisfaction factor ( =2.93)

Page 4: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

114

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

was on ease-of understanding on contents , moderate satisfaction was on speed

of accessibility. Network speed depending on mobile services acquired is sug-

gested to be considered by sample groups.

Keyword : e-learning, educational procedure ,m-learning, mobile phone

1. บทน�ำและควำมส�ำคญของปญหำเปนททราบกนดวาในโลกแหงการสอสารไรพรมแดน คอ การสอสารทไรขด

จ�ากดไมวาจะอยในพนทใดในโลกหากมการเชอมตอสอสาร กสามารถน�าประโยชน

มาประยกตใชไดอยางกวางขวางไมวาจะเปนการใชงาน Application ดานอนเทอรเนต

เชน Web search และทส�าคญคอการเรยนการสอนผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

ซงไดมผทเชยวชาญไดออกมาใหค�านยามการเรยนการสอนทางไกลผานระบบ

เครอขาย Internet วา Distance Learning หรอ e-learning ซง e-learning กลายเปน

เครองมอทมความส�าคญเปนอยางมากในยคปจจบน กลาวคอการเรยนการสอน

ทางไกลผานระบบเครอขาย หรออกความหมายซงมความใกลเคยงกนคอ การเรยน

การสอนในลกษณะหรอรปแบบใดกได ทมการถายทอดเนอหาผานสออเลกทรอนกส

เชน ซดรอม เครอขายอนเทอรเนต อนทราเนต เอกทราเนต หรอ ทางสญญาณ

โทรทศน หรอ สญญาณดาวเทยม (Satellite) ฯลฯ เปนตน ซงการเรยนลกษณะน

เรมเขาสตลาดมาระยะหนงแลว ไมวา คอมพวเตอรชวยสอนดวยซดรอม การเรยน

การสอนบนเวบ (Web-Based Learning) การเรยนออนไลน (On-line Learning)

การเรยนทางไกลผานดาวเทยม หรอ การเรยนดวยวดโอผานออนไลน เปนตน จะ

เหนไดวาความหมายของ e-learning ยงเปนขอมลกวางทครอบคลมการเรยนการ

สอนทางไกล โดยใชสออเลกทรอนกสเขามาเปนตวกลาง ดงนนจงไดมผวจยทพยายาม

จะหาแนวทางหรอวธการทจะน�ามาใชในการเรยนการสอนในระบบ e-learning และได

พฒนามาเปน แนวทางใหมคอ m-learning ซงมความสะดวกและงายตอการเขาถง

ขอมลในทกททมอปกรณทเปน Mobile หรอสามารถพกพาไปได เชน โทรศพทมอถอ

ทสามารถเชอมตอเขากบระบบอนเทอรเนตไดทกทโดยผานระบบเครอขาย GPRS

เปนตน

Page 5: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา115

2. หลกกำรทเกยวของกบระบบ m-learning 2.1 ระบบ e-learning

เกรยงศกด เจรญวงศกด (2548) กลาววา e-Learning ไมไดเปนเพยงการเรยน

โดยการรบความรหรอทราบวาเรยนรอะไรเทานน แตเปนการเรยน “วธการเรยนร”

หรอการเรยนอยางไรทท�าใหผเรยนในระบบการเรยนรผานสออเลกทรอนกสจะ

เปนคนทสามารถแสวงหาความรไดดวยตนเอง เนองจาก e-Learning ไมมผสอนท

คอยปอนความรใหเหมอนกบการศกษาในหองเรยน ดงนน ผเรยนจงไดรบการฝกฝน

ทกษะในการคนหาขอมล การเรยนรวธการเขาถงแหลงความร การเลอก วธการ

เรยนรและวธการประมวลความรดวยตนเอง ทงนการทคนมความสามารถในการ

เรยนรจะท�าใหเกดการพฒนาอาชพและการพฒนาคณภาพชวตของตนเองซงหาก

ประเทศชาตมประชาชนทมความสามารถในการเรยนรดวยตนเองเปนสวนใหญ

จะท�าใหเกดผลดตอประเทศในแงของการสรางองคความรของคนไทยและการ

พฒนาประเทศอยางตอเนอง

ถนอมพร เลาหจรสแสง (2549) ไดใหค�าจ�ากดความไววา ค�าวา e-learning

โดยทวๆ ไปจะครอบคลมความหมายทกวางมาก กลาวคอหมายถง การเรยนใน

ลกษณะใดกได ซงใชการถายทอดเนอหาผานทางอปกรณอเลกทรอนกส ไมวาจะ

เปนคอมพวเตอร เครอขายอนเทอรเนต อนทราเนต ทางสญญาณโทรทศน หรอ

สญญาณดาวเทยม หรอระบบเครอขายอนๆ ซงเนอหาสารสนเทศอาจอยในรปแบบ

การเรยนทเราคนเคย เชน คอมพวเตอรชวยสอน การสอนผานเวบ การเรยนออนไลน

การเรยนทางไกลผานดาวเทยม หรออาจอยในลกษณะทยงไมคอยเปนทแพรหลายนก

เชน การเรยนจากวดทศนตามอธยาศย เปนตน

สรสทธ วรรณไกรโรจน (2549) ผอ�านวยการโครงการการเรยนรแบบ

ออนไลนแหง สวทช. ไดกลาวถงความหมายของ e-learning ดงน “การเรยนร

แบบออนไลน หรอ e-learning การศกษา เรยนรผานเครอขายอนเทอรเนตหรอ

อนทราเนต เปนการเรยนรดวยตวเอง ผเรยนจะไดเรยนตามความสามารถและความ

สนใจของตน โดยเนอหาของบทเรยนซงประกอบดวย ขอความรปภาพเสยง วดโอ

Page 6: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

116

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

ถกสงไปยง ผเรยนผานเวบเบราวเซอร โดยผเรยน ผสอนและเพอนรวมชนเรยนทก

คนสามารถตดตอ ปรกษา แลกเปลยนความคดเหนระหวางกนไดเชนเดยวกบ

การเรยนใน ชนเรยนปกต โดยอาศยเครองมอการตดตอ สอสารททนสมย จงเปนการ

เรยนส�าหรบทกคน เรยนไดทกเวลา และทกสถานท (Learn for all: Anyone,

Anywhere and Anytime)”

ชณหพงศ ไทยอปถมภ (2549) ไดกลาววา e-learning หมายถงรปแบบ

การเรยนการสอนแบบใหม ทมการประยกตใชเทคโนโลยสออเลกทรอนกส ม

วตถประสงคทเอออ�านวยใหผเรยนสามารถเรยนรไดโดยไมจ�ากดเวลาและสถาน

ทในการเรยนการสอนเพราะผานเครอขายอนเตอรเนตหรอการเรยนทางไกล เพอ

ใหการเรยนการสอนเปนไปไดอยางมระสทธภาพมากขน และเพอใหผเรยนสามารถ

บรรลวตถประสงคของกระบวนวชาทเรยนทไดศกษาแบบ e-learning

ดงนนสรปไดวา e-learning คอการเรยนการสอนผานทางสออเลกทรอนกส

ซงใชการน�าเสนอเนอหาผานทางคอมพวเตอร โดยใชเทคโนโลยทางดานมลตมเดย

เขามาชวยในการน�าเสนอ เชน การน�าขอความ ภาพ เสยง หรอ ภาพเคลอนไหว

ในรปแบบตางๆ เขามาใชในการน�าเสนอบทเรยนผานสอ internet หรอสอดาน

อเลกทรอนกส

2.2 สวนประกอบของระบบ e-learning

ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (2549) ไดก�าหนด

สวนประกอบของ e-Learning ม 4 สวน ดงน สวนท 1 คอ Content Delivery in

Multiple Formats คอ เนอหาวชาทจะน�ามาสรางเปน e-Content ซงจะไดมาจาก

อาจารยผแตง/อาจารยผสอนในเนอหานนๆ โดยตองน�าเนอหาดงกลาวมาสราง

ใหอยในรปแบบของมลตมเดยสอผสมเพอทจะสามารถเรยนรจากคอมพวเตอร

ผานทางระบบเครอขายอนเทอรเนตได สวนท 2 คอ Management of Learning

Experience สวนนจะเปนสวนของระบบจดการบรหารการเรยน เปนซอฟตแวรท

เปนโปรแกรมฐานขอมลเพอท�าหนาทชวยในการจดการระบบการเรยนหนาทหลกๆ

ไดแก การวางแผนการเรยน การลงทะเบยนผเรยน การเผยแพรการเรยนผานทาง

Page 7: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา117

อนเทอรเนต การตดตาม ผลการเรยนของผเรยน การวดผลซงซอฟตแวรดงกลาว

จะเขามาชวยในระบบการจดการของระบบการเรยนสวนท 3 คอ Networked

Community of Learners การสรางชมชมของการเรยนร เนองจากเรยนรดวย

e-Learning เปนการเรยนรโดยการผานระบบเครอขายอนเทอรเนต และสวนท 4 คอ

Content Developers and Experts เปนสวนของผเชยวชาญหรอผพฒนาเนอหาวชา

ศภชย สขะนนทร (2548) กลาวถงองคประกอบทส�าคญของ e-Learning 4

สวน ดงน

สวนท 1 คอ สวนของการจดการเนอหาของบทเรยน อยางไรกตามขนชอวา

เปนการศกษาแลวเนอหาถอวาส�าคญทสด ดงนน แมวาจะพฒนาใหเปนการเรยน

แบบ e-Learning แตยงตองใหความส�าคญกบเนอหาเปนอนดบแรก สวนท 2 คอ

สวนจดการบรหารการเรยน ท�าหนาทเปนศนยกลางในการตดตอสอสารและการ

ก�าหนดล�าดบของเนอหาในบทเรยน แลวสงผานเครอขายคอมพวเตอรไปยงผเรยน

ซงรวมไปถงขนตอนการประเมนผลในแตละบทเรยน ควบคม และสนบสนนการ

ใหบรการแกผเรยน LMS ท�าหนาทตงแตเรมเขาเรยน จดหลกสตร เมอผเรยนเรม

ตนบทเรยน ระบบจะเรมท�างานโดยสงบทเรยนผานทางระบบเครอขายคอมพวเตอร

ซงเปนไดทงระบบเครอขายอนเตอรเนต หรออนทราเนตในองคกร หรอเครอขาย

คอมพวเตอรอนๆ ไปแสดงทเวบเบราวเซอรของผเรยน จากนนผเรยนจงสามารถ

เรยนรไดดวยตนเอง ระบบจะตดตามและบนทกความกาวหนา รวมทงสามารถจด

ท�ารายงานกจกรรม และผลการเรยนของผเรยนในทกหนวยการเรยนอยางละเอยด

จนกระทงจบหลกสตร สวนท 3 คอ สวนการตดตอสอสาร เปนสวนทน�ารปแบบ

การตดตอสอสารแบบ 2 ทาง (Two-way Communication) มาใชประกอบในการเรยน

เพอสรางความนาสนใจ และความตนตวของผเรยนใหมากยงขน เชน ในระหวาง

บทเรยนอาจจะมแบบฝกหดเปนค�าถาม เพอเปนการทดสอบในบทเรยนทผานมา

ผเรยนจะตองเลอกค�าตอบและสงค�าตอบกลบมายงระบบในทนท ลกษณะแบบน

จะท�าใหการเรยนรกษาระบบความนาสนใจในการเรยนไดเปนระยะเวลามากขน

นอกจากนวตถประสงคส�าคญอกประการของการตดตอแบบ 2 ทางกคอ ใชเปน

เครองมอทจะชวยใหผเรยนไดตดตอสอบถาม ปรกษาหารอและแลกเปลยนความ

Page 8: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

118

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

คดเหนระหวางตวผเรยนกบผสอน และระหวางผเรยนกบเพอนรวมชนเรยนและ

สวนท 4 คอ สวนของการสอบและวดผลการเรยน เปนสวนประกอบส�าคญทจะ

ท�าใหการเรยนดวย e-Learning เปนการเรยนทสมบรณ โดยทวไปแลวการเรยนไมวา

จะเปนการเรยนในระดบใด หรอเรยนวธใดยอมตองมการสอบ/การวดผลการเรยน

เปนสวนหนงอยเสมอ แตรปแบบอาจจะแตกตางกนไปกลาวคอ ในบางวชาตองม

การวดระดบความรกอนสมครเขาเรยน เพอใหผเรยนไดเลอกเรยนในบทเรยนหลกสตร

ทเหมาะสมมากทสด ซงท�าใหการเรยนทจะเกดขนเปนการเรยนทมประสทธภาพ

สงสด เมอเขาสบทเรยนในแตละหลกสตรแลว ควรมการสอบยอยทายบทและการ

สอบหลงเรยน กอนทจะจบหลกสตรเพอเปนการวดประสทธภาพในการเรยน ซง

การสอบหลงเรยนนระบบบรหารการเรยนจะใชขอสอบทมาจากระบบบรหารคลง

ขอสอบซงเปนสวนยอยทรวมอยในระบบบรหารการเรยน

มนตชย เทยนทอง (2548 ) กลาวถงสวนประกอบหลกของ e-learning ไว 4

สวน ดงน

สวนท 1 คอ Learning Management System (LMS) เปนสวนจดการดานการ

เรยนร ท�าหนาทน�าพา (Tracking) ผเรยนไปยงเปาหมายทตองการ นบตงแตการ

ลงทะเบยนเรยนจนถงการประเมนผล สวนท 2 คอ Content Management Sys-

tem (CMS) เปนสวนจดการดานเนอหา ท�าหนาทบรการใหกบผออกแบบหรอ

ผพฒนาบทเรยนในการสรางสรรคและน�าเสนอเนอหาบทเรยนเรมตงแตการลง

ทะเบยน การรวบรวม การจดการเนอหา และการน�าสงเนอหาไปยงเวบไซตของ

e-learning การพมพเปนเอกสารหรอการบนทกลงซดรอม เนอหาบทเรยนซงเปน

องคความรส�าหรบผเรยนเหลาน จะถกจดการน�าเสนอโดยระบบ CMS โดยสามารถ

ปรบปรงแกไข เพอน�ากลบมาใชใหมไดในกรณทพบวามขอผดพลาดเกดขน สวนท 3

คอ Delivery Management System (DMS) เปนสวนทท�าหนาทจดการดานการน�า

สงบทเรยนไปยงผเรยนไดศกษาตามวตถประสงค สวนท 4 คอ Test Management

System (TMS) เปนสวนทท�าหนาทจดการดานการทดสอบ จดการและการน�าสง

การบนทกความกาวหนา ด�าเนนการสอบ รวมทงประเมนผลใหแกผเรยน และ

สามารถแกไข ปรบปรงเพอน�ากลบมาใชใหมได

Page 9: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา119

สรปไดวา สวนประกอบของ e-learning นนประกอบไปดวยสวนส�าคญ

หลกดงตอไปน

1) ระบบจดการเนอหาของบทเรยน

2) ระบบจดการบรหารการเรยน

3) ระบบการตดตอสอสาร

4) ระบบการทดสอบและวดผล และ

5) ระบบน�าสงบทเรยน

บคคลทเกยวของกบ e-learning บคคลทเกยวของกบ e-learning ประกอบดวย

กลมคน 3 กลม ไดแก

1) กลมผเชยวชาญ ประกอบดวยบคคลทมความเชยวชาญในสาขาวชาตางๆ

รวมถงการใชสอเทคโนโลยทเหมาะสมกบสภาพผเรยน ซงท�าหนาทใหค�าปรกษา

2) กลมผออกแบบและสรางบทเรยน เปนผทออกแบบและสรางบทเรยน

โดยตรง โดยเรมตงแตการวเคราะหเนอหา การวเคราะหกจกรรม ซงกลมดงกลาวน

จะวเคราะหถงความเหมาะสมและความสมพนธกนระหวางเนอหาทออกแบบกบ

วฒภาวะของผเรยน กลมดงกลาวนจะเปนเชยวชาญในดานสอ และผเชยวชาญดาน

รปท 1 แสดงองคประกอบของระบบ e-learning

Page 10: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

120

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

โปรแกรมคอมพวเตอร หรอรวมกนในตวคนเดยวกน เปนนกเทคโนโลยการศกษา

กไดเชนกน

3) ผบรหารโครงการ ท�าหนาทจดการ และบรหารงานตางๆ ทเกยวกบการสราง

บทเรยนจดหาอปกรณตางๆ ทจ�าเปนตองใช ตลอดจน ควบคมงบประมาณและ

ระยะเวลาทใชในแตละขนตอนใหเปนไปตามทไดก�าหนดไว

สรปไดวา ผทเกยวของกบ e-learning นนประกอบไปดวยบคคลหลายฝายอก

ทงบคคลเหลานนยงจะตองเปนผทมความเชยวชาญในดานทตนเองรบผดชอบจง

จะสามารถผลตบทเรยนทตรงตามความตองการและสามารถสอสารไปสอ ผเรยน

ไดอยางมประสทธภาพเปนไปตามวตถประสงค

3. กำรวำงกรอบควำมคด งานวจยทผานมามผวจยทเกยวของกบการพฒนา e-learning จ�านวนหลาย

ชน เชน มลวลย สมศกด (2548) ไดพฒนาการเรยนการสอนดวย e-learning ของ

นกเรยนมธยมศกษาเพอหาประสทธภาพการเรยนการสอนเปรยบเทยบกบการ

เรยนการสอนปกต กบ การเรยนการสอนผานระบบ e-learning และ ณฐกร สงคราม

(2549) การพฒนาเกมคอมพวเตอรเสรมความรทางการเกษตร เปนการวจยทพฒนา

เกมเพอน�ามาใชกบ e-learning , วรชาต (2550) การศกษาผลการเรยนรเรอง

ระบบคอมพวเตอร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนสนทรายวทยาคม

ทเรยนโดยระบบการเรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง

ระบบคอมพวเตอรของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 ทเรยนโดยระบบการ

เรยนรผานเครอขายอนเทอรเนต (e-learning) กบการเรยนตามปกต จะเหนไดวา

งานวจยทไดยกตวอยางเปนงานวจยทเกยวของกบ การพฒนา e-learning ทงสน

และยงมขอจ�ากดเกยวกบการเขาถงขอมลผานระบบเครอขายอนเทอรเนตรวมทง

ความสะดวกรวดเรวในการเชอมตอในกรณทตองมการเขาถงขอมลนอกสถานท

ไดอยางสะดวกและรวดเรว ดงนนทางผวจยไดท�าการน�าเสนอ Framework ในการ

พฒนาระบบ โดยการน�ามาใชกบอปกรณ Mobile มาใชเปนเครองมอในการเขาถง

ขอมลผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

Page 11: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา121

4. กำรออกแบบโครงสรำงพนฐำน การออกแบบโครงสรางของระบบ e-learning โดยทวไป ประกอบไปดวย

สวนประกอบตางๆ ดงตอไปน

4.1 ระบบบรการจดการการเรยนการสอน (LMS)

4.2 ระบบจดการเนอหา (CMS)

4.3 เนอหาบทเรยน (Content)

4.4 แบบทดสอบและการประเมนผล (Examination)

4.5 ผเรยน (Learner)

ในการออกแบบโครงสรางการใชงานจรงของระบบ e-learning จากรปท

2 ประกอบไปดวยสวนส�าคญดงตอไปน

4.1 สวนของระบบบรหารจดการเรยนการสอนจากรปท 2 มหนาทในการจดการขอมลและรปแบบการเรยนการสอนทงหมดทงผเรยน และผสอน เชนระบบการเรยน การลงทะเบยนของผเรยน การเขาเรยน การสงการบานหรอแมกระทงการโตตอบกนระหวางผเรยนกบผสอนผานทางเวบบอรดและเครองมอ อนทใชกน

บนระบบ e-learning

รปท 2 แสดงสวนประกอบในการใชงานจรงของระบบ e-learning

Page 12: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

122

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

4.2 สวนของเนอหาบทเรยนคอเนอหาทผ สอนเปนผจดการเรองของ

เนอหาและน�าสงใหผทออกแบบบทเรยนท�าการออกแบบบทเรยนและผลตออกมา

เปน Content หรอ เนอหาบทเรยน (Courseware)

4.3 สวนของระบบจดการเนอหามหนาทในการเปนเครองมอในการ

สรางเนอหาบทเรยน (Courseware) หลงจากทไดท�าการออกแบบแลว กน�าสงทได

ท�าการออกแบบมาจดท�าเปน Content เพอเตรยมพรอมสงขนสระบบตอไป

4.4 สวนของแบบทดสอบและการประเมนผลในการวดประเมนผล

ของผเรยนหลงจากทไดท�าการศกษาบทเรยน e-learning ไปแลวเปนกระบวนการ

ทดสอบเพอหาประสทธภาพเมอผเรยนท�าการศกษาบทเรยนไปแลวมประสทธภาพ

อยางไร

4.5 สวนของผเรยน เปนสวนประกอบทส�าคญของระบบ e-learning

เนองจากระบบ e-learning ถาไมมสวนผเรยนองคประกอบจะไมสมบรณ ซงถอวา

เปนสวนส�าคญ ผเรยนมหนาทในการเขาระบบเพอศกษารายละเอยดเนอหาวชา ท

ผสอนท�าการจดท�าหลกสตรเอาไว

จากทไดอธบายรายละเอยดของสวนประกอบทส�าคญระบบ e-learning จาก

รปท 2 ไปแลวจะเหนไดวา ในระบบ e-learning ยงมขอจ�ากดในการใชงานอย ซง

มดงน

1. เครองมอทใชในการเขาถงขอมล

2. โครงสรางของระบบเครอขายยงมขอจ�ากด

เครองมอทใชในการเขาถงขอมล ปจจบนยงคงใชคอมพวเตอรเปนเครองมอ

รวมทง Software กยงใช Browser ในแตละผใหบรการในการเขาถงขอมลเพอ

เขาไปท�าการเรยน (Online Learning) ซงยงคงเปนขอจ�ากดในการใชงาน เพราะ

ตองใช PC เชอมตออนเทอรเนต หรอระบบเครอขายทใหบรการ ผวจยไดท�าการ

สรางรปแบบ Framework ในการจดการเพอแกปญหาขอจ�ากดของระบบ e-learning

ในปจจบนโดยแสดง Framework การท�างานดงรปท 3

Page 13: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา123

1. MLMS (Mobile Learning Management System)

2. m-content (Mobile Content)

3. MCMS (Mobile Content Management System)

4. m-testing (Mobile-testing)

5. m-learner (Mobile Learning)

1. MLMS (Mobile Learning Management System) คอระบบจดการการ

เรยนการสอนทใชส�าหรบ Mobile มหนาทในการจดการการเรยนการสอน โดยแบง

ออกเปนสวนยอยดงน

1.1 สวนของผสอน ใชในการน�าเนอหาบทเรยนทโปรแกรมเมอรท�าการ

พฒนาแลวขนระบบใหผเรยนไดเขามาเรยนและจดการเรองตารางการนดหมาย

ระหวาง ผสอนกบผเรยน การแจงเตอนผเรยนใน Class และการ Interactive กบผ

เรยน เชน การสงขอความเพอสอบถามผสอน หรอสงการบาน เปนตน

1.2 สวนของผเรยน คอ ใชส�าหรบใหผเรยนสามารถ Log in เพอเขามา

ท�าการศกษาบทเรยนทผสอนไดท�าการจดท�าเอาไวแลว ในสวนของผเรยนอาจจะม

สวนประกอบทส�าคญในรปท 3 ของ m-learning ประกอบไปดวยสวนส�าคญ

ดงตอไปนคอ

รปท 3 แสดงสวนประกอบในการใชงานจรงของระบบ m-learning

Page 14: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

124

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

รายละเอยดในการตดตอกบผสอนได เชน Webboard, กระดานสนทนา (Chat room)

รายละเอยดปฏทนการศกษา, การสงการบานใหกบผสอน, การแจงนดหมายระหวาง

ผสอนกบผเรยน อนๆ ตามทไดออกแบบ MLMS ทไดพฒนาขนมา

1.3 สวนของผดแลระบบ (Admin) ในสวนผดแลระบบสามารถทจะ

บรหารจดการไดทกสวน ทงในสวนของผสอน และสวนของผเรยน สามารถบรหาร

จดการไดทก Function ของระบบ เพอชวยอ�านวยความสะดวกใหกบผใช (ผสอน

และผเรยน) เมอเกดปญหาในการใชงานไมวาสวนใดสวนหนงแต MLMS ยงคงม

ขอจ�ากดอยบางเมอเทยบกบ LMS ปกตเนองจาก LMS ปกตท�างานบน Server ขนาด

ใหญมขดความสามารถสงกวา แต MLMS ท�างานบน Server ตามทเราออกแบบ

แตกตางตรงท MLMS ใหบรการกบ m-learning ดงนนขอจ�ากดของ รายละเอยด

การท�างานยงคงมประสทธภาพเทยบกบ LMS ปกตดงนนตองค�านงถงเรองการเขา

ถงขอมลผานระบบเนองจากขอจ�ากดในเรอง Bandwidth และการออกแบบในเรองของ

Graphic user interface ไมควรทจะมขนาด file ใหญเกนไปเพราะจะท�าใหระบบ

ท�างานชาในเรองการโหลดขอมล

2. m-content คอเนอหาบทเรยนส�าหรบใชงานกบ Mobile ซงตองมความ

แตกตางจาก Content แนนอน เนองจากขอจ�ากดของ Mobile ในเรองโครงสราง

พนฐานของการพฒนา Mobile หนวยความจ�า หรอแมกระทงการประมวลผลของ

Mobile ยงคงมขอจ�ากดอยเมอเทยบกบอปกรณทางดานคอมพวเตอรทใชงานปกต

ส�าหรบ e-learning ทวไป ส�าหรบ m-content ในการออกแบบอาจจะตองมการ

ค�านงถงขนาด file size ของ content และการน�าเทคโนโลยมลตมเดยมาใชงานดวย

เนองจากการน�าเทคโนโลยมลตมเดยมาใช เชน เสยง ภาพ หรอ ภาพเคลอนไหว

ควรมการบบอดหรอเขารหส file ใหอยในรปแบบทสามารถน�าไปแสดงผลของอปกรณ

Mobile ไดอยางมประสทธภาพดวย ยกตวอยางเชน ไมจ�าเปนกควรหลกเลยงการ

ใชงาน Video ขนาดใหญๆ เพราะใชทรพยากรในการประมวลผลคอนขางสง ควร

เลอกใชเปนภาพนงขนาดเลกนาจะเพยงพอแลว หรอการใช Sound บน Mobile ก

ควรมการบบอดหรอท�าเปน Streaming Media เพอชวยในการโหลด file ใหเรวขน

Page 15: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา125

จากรปท 4 เปนการตวอยางอปกรณ Mobile ทเปนเครองมอใชในการเรยน

การสอนผานระบบเครอขายทสามารถเชอมตอไดและสามารถเขาไปศกษาบท

เรยนไดตามทไดออกแบบไวซงในการเชอมตอเขาระบบเครอขายขนอยกบผ

ใหบรการเครอขายในแตละรายดวยแตหากเชอมตอเขาไปสอนเทอรเนตแลวก

สามารถใชงานเนอหาขอมลการเรยนแบบ m-learning ได

รปท 4 รปตวอยางแสดงเครองมอทใชเรยน m-content

3. MCMS (Mobile Content Management System) จากรปท 5 มหนาทใน

การจดการเนอหารวมทงเปนเครองมอในการสรางเนอหาบทเรยนส�าหรบ m-learning

โดยระบบจดการเนอหาของ Mobile มหนาทเหมอนกบ CMS ทใชกบระบบ

e-learning ปกตทวไปแต MCMS จะแตกตางในสวนของเมอท�าการสรางเนอหา

โดยใชสอมลตมเดยรปแบบตางๆ เชน ภาพ, ขอความ, เสยง, ภาพเคลอนไหว

MCMS จะมระบบการบบอดขอมลใหมขนาดเลกลงพอทจะสามารถน�าไปใชงานระบบ

m-learning ไดอยางเหมาะสม

รปท 5 ตวอยางการแปลง file เปนรปแบบ m-content

Page 16: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

126

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

จากรปท 6 แสดงกระบวนการขนตอนในการแปลงขอมลทวไปหรอขอมลดบ

ไปเปนขอมลเนอหาทสามารถน�าขนไปใชบนระบบ m-learning ไดโดยกอนทจะน�า

ไปใชนนตองผานกระบวนการ CMS เพอจดสรางออกมาเปน content และสงมายง

กระบวนการบบอดขอมลใหอยในสภาพทสามารถน�ามาใชงานบนอปกรณ Mobile

ไดซงควรทขนาด content ไมใหญจนเกนไป

รปท 6 แสดงกระบวนการแปลงจากขอมลดบเปน m-content

จากรปท 7 Input คอ Content ปกตทใชกบระบบ e-learning ทวๆไป เมอผาน

กระบวนการ MCMS จะมระบบในการเขารหสเพอแปลง Media ตางๆ ใหมขนาด

เลกลง เพอใหมขนาดทเหมาะสม น�าไปใชงานกบ m-learning ได จากนนจะสงกลบ

ไปยง MCMS เพอได Output เปน m-content ทม การบบ อด file ใหเลกลงเหมาะสม

กบการน�าไปใชงานตอไป

รปท 7 แสดงกระบวนการสราง m-content

Page 17: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา127

4. m-testing เปนสวนของแบบทดสอบของบทเรยนเพอประเมนผลในการเรยน

ซงแบบทดสอบจะ แบงเปนแบบทดสอบกอนเรยน (Pre-test) และแบบทดสอบ

หลงเรยน (Post-test) โดย แบบทดสอบกอนเรยนจะท�าการประเมนผลผเรยนกอน

ศกษาบทเรยนซงผลทไดจะเกบเอาไวเพอหาประสทธภาพของบทเรยน m-learning

สวนแบบทดสอบหลงเรยนจะท�าการทดสอบเมอผเรยนไดศกษาบทเรยนจบแลว

และดเปรยบเทยบผลคะแนนของแบบทดสอบกอนและหลงเรยนมความแตกตาง

กนมากนอยแคไหนและเปนผลตางเพอน�าไปหาประสทธภาพของบทเรยนตอไป

5. สวนของผเรยน (m-learner) คอผเรยนทไดท�าการศกษาบทเรยนทเปน

m-learning ทผวจยไดท�า การเสนอแนวคดในการพฒนาระบบ m-learning ขนมา

ซงประกอบไปดวย Framework ในการท�างานของบทเรยนส�าหรบบทเรยน m-learning

หรอ e-learning ทงสองสวนลวนมความส�าคญมากเพราะเปนองคประกอบหลกท

ตองมในระบบนนหมายถงถาหากไมมสวนของผเรยนกจะท�าให ระบบ m-learning

ไมสมบรณนนเอง

5. ด�ำเนนกำรทดลองวจยวตถประสงคของกำรวจย

1. เพอพฒนาระบบการเรยนการสอนแบบ m-learning

2. เพอศกษาผลการเรยนรและความพงพอใจระหวางการเรยนดวยระบบ

m-learning เปรยบเทยบกบการเรยนในหองเรยนปกต

สมมตฐำนของกำรวจย

นกศกษากลมตวอยาง มความรพงพอใจในการใชระบบ m-learning สงกวา

การเรยนปกตในหองเรยนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05

ขอบเขตของกำรวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยครงน ไดแก นกศกษาปรญญาตร เนองมความรความ

สามารถในการใช m-learning ไดเปนอยางด จ�านวนทงสน 30 คน ซงไดมาดวยวธ

การเลอกแบบเจาะจง

Page 18: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

128

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

2. ตวแปรในการวจย 2.1 ตวแปรตน ไดแก ระบบ m-learning และประกอบดวยบทเรยนท

สรางจาก m-learning เพอใชในการทดสอบ 2.2 ตวแปรตาม ไดแก ความรและความพงพอใจในการใชงานระบบ

m-learning เปรยบเทยบกบการเรยนปกตในหองเรยน

ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

1. ไดระบบ m-learning ทมความสามารถเหมาะสมกบนกศกษาระดบปรญญาตรทไดศกษาวชาตางๆ ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

2. สงเสรมใหนกศกษาระดบปรญญาตรมความสนใจในการเรยนการสอนวชาตางทไดน�าระบบ m-learning มาใชงานดวย

3. เปนแนวทางในการน�าเสนอรปแบบสอการเรยนรทางเลอกใหมทเหมาะสมกบสภาพการเรยนการสอนในยคปจจบน

6. วธกำรศกษำ/กำรด�ำเนนกำรวจยเนองจากเปนการวจยเชงทดลองและพฒนาไดท�าการแบงวธการวจยออกเปน

2 ขนตอน 1. ขนตอนกำรพฒนำระบบ m-learning พรอมเนอหำบทเรยน 1 หวขอใน

วชำเทคโนโลยมลตมเดย 1.1 รวบรวมและศกษาขอมลเกยวกบการพฒนาระบบ m-learning 1.2 ออกแบบโครงสรางของระบบ 1.3 เขยนผงการท�างาน (Flow Chart) 1.4 ด�าเนนการพฒนาโดยใชเครองมอในการเขยนโปรแกรมภาษาจาวา

J2ME (java 2 platform micro Edition) 1.5 ตรวจสอบการท�างานของโปรแกรมระบบ m-learning และปรบปรง

แกไขขอผดพลาด 1.6 ท�าการพฒนา m-content เนอหาบทเรยนเพอใชในการทดสอบบน

ระบบ m-learning โดยไดท�าการออกแบบและพฒนาในสวนของหวขอ “องคประกอบ

ของมลตมเดย” ในวชาเทคโนโลยมลตมเดย

Page 19: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา129

1.7 น�าเนอหาบทเรยนทเสรจสมบรณแลว Upload ขนระบบ m-learning แลวน�า

ไปประเมนคณภาพเบองตนจากผเชยวชาญดานเนอหาและดานสอคอมพวเตอร

จ�านวน 7 ทาน โดยท�าการสอบถามในประเดนตางๆ ดงน

1.7.1 คณภาพของเนอหา ประกอบดวย ความถกตองของเนอหา

เนอหาตรงตามวตถประสงค เนอหาเขาใจไดงาย การเรยงตามล�าดบเนอหา ภาษา

เหมาะสมกบกลมเปาหมาย ปรมาณของเนอหา ความทนสมยของเนอหา

1.7.2 คณภาพของสอ ประกอบดวย สวนน�า (Title) ความเหมาะสม

ของภาพความเหมาะสมของโทนส ความเหมาะสมของตวอกษร ความเหมาะสม

การล�าดบเรองราวนาสนใจ นาตดตาม รปแบบการน�าเสนอนาสนใจ ปมและการใชงาน

งาย เหมาะสม

จากตารางท 1 พบวา ผลจากการประเมนคณภาพเนอหาบทเรยน m-content

ทสรางขน โดยผเชยวชาญดานเนอหาและดานสอคอมพวเตอร จ�านวน 7 ทาน

ปรากฏวาระดบคณภาพของเนอหา m-content ตามความคดเหนของผเชยวชาญ

เมอพจารณาจ�าแนกออกเปน 2 ดาน คอ ดานเนอหาจดอยในระดบดมาก มคาเฉลย

เทากบ 2.63 ดานสอจดอยในระดบดมากมคาเฉลยเทากบ 2.65 แสดงใหเหนวา

เนอหาบทเรยน m-content นมคณภาพอยในเกณฑคณภาพทดมากสามารถน�าไป

ใชเปนสอส�าหรบการทดลองในระบบ m-learning ไดตอไป

1.8 ท�าการปรบปรงแกไขขอบกพรองในบางประเดนตามทผเชยวชาญ

เสนอแนะเพมเตม ไดแก ปรบขนาดตวอกษรใหมความชดเจนขน ปรบรปแบบส

ของหนาจอใหสอความหมายมากขน จากนนน�าไปใชทดลองใชงานตอไป

ตำรำงท 1 แสดงผลการประเมนคณภาพเบองตนจากผเชยวชาญ

คณภำพ m-content S.D ควำมหมำย

ดานเนอหา 2.63 0.5 ดมาก

ดานสอ 2.65 0.4 ดมาก

Page 20: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

130

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

2. ขนตอนกำรทดลองใชงำน m-learningขนตอนนเปนการทดลองแบบกลมเดยวสอบกอน-หลง (One-Group Pretest-

Posttest Design) โดยมวตถประสงคทจะวดความรทไดรบจากการทดลอง รวมทงเกบขอมลความพงพอใจของกลมตวอยางซงเปนนกศกษา หลงการทดลอง ซงมวธการทดลองดงน

2.1 น�าระบบ m-learning ไปทดลองใชกบกลมตวอยางทเปนนกศกษาปรญญาตร 30 คน ซงเปนเพศชาย 15 คน และเพศหญง 15 คน โดยแบงออกเปน 2 กลม ซงมผลการเรยนเฉลยของกลมใกลเคยงกนเพอทดลองการใชงานทงสองระบบเปรยบเทยบกนโดยท�าการทดลองในหองปฏบตการโดยมอปกรณ Mobile คนละ 1 เครองทสามารถเชอมตอกบอนเทอรเนตได และเมอใชงานดวยระบบ m-learning แลวท�าการใหกลมตวอยางท 2 เรยนในหองปกตเพอเปรยบเทยบกน

2.2 กอนการทดลอง มการแนะน�าขอตกลงเบองตนแกกลมตวอยาง แลวใหกลมตวอยางท�าแบบทดสอบความรเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดย จ�านวน 10 ขอ ซงเปนขอสอบแบบ 4 ตวเลอก หากตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน ซงขอค�าถามในแบบทดสอบนผานการตรวจสอบความถกตองและเหมาะสมของขอค�าถามโดยผเชยวชาญดานเทคโนโลยมลตมเดยมาแลว จากนนใหกลมตวอยางใชงานระบบ m-learning ทพฒนาขนและกลมตวอยางท 2 เรยนปกตในหอง โดยไมก�าหนดระยะเวลาในการใชงาน ในระหวางทดลองผวจยท�าการสงเกตพฤตกรรมการใชงานของกลมตวอยางไปดวย

2.3 เมอทดลองใชงานเสรจแลว ใหกลมตวอยางท�าแบบทดสอบความรเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดย จ�านวน 10 ขอ ซงเปนใชค�าถามเดยวกนกบแบบทดสอบการเรยนปกตในหองเรยนและระบบ m-learning แตมการสลบขอสลบตวเลอก

2.4 หลงจากกลมตวอยางท�าแบบทดสอบหลงใชงานระบบ m-learning และการเรยนในหองปกตเสรจแลว ใหท�าการประเมนความพงพอใจในการใชงาน โดยใชแบบสอบถามความคดเหนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ของลเกรต (Likert) โดยปรบการใหคะแนนเปน 3 ระดบ เพอใหเหมาะสมกบกลมตวอยางทเปน นกศกษาปรญญาตร และค�าถามปลายเปดส�าหรบขอคดเหนเพมเตม

ซงมเกณฑการประเมนดงน

Page 21: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา131

3 หมายถง มความคดเหนวาขอความนนมความพงพอใจในระดบมาก

2 หมายถง มความคดเหนวาขอความนนมความพงพอใจในระดบปานกลาง

1 หมายถง มความคดเหนวาขอความนนมความพงพอใจในระดบนอย และ

ไดก�าหนดเกณฑการแปลความหมาย ดงน

2.51 – 3.00 หมายถง มความพงพอใจในระดบมาก

1.51 – 2.50 หมายถง มความพงพอใจในระดบปานกลาง

1.00 – 1.50 หมายถง มความพงพอใจในระดบนอย

2.5 น�าผลทไดจากกลมตวอยาง มาวเคราะหขอมล โดยการใชการวเคราะห

คาการแจกแจงคาท (t-test) ส�าหรบกลมตวอยางทไมเปนอสระตอกน ใชสตรการ

ค�านวณหาคาทแบบจบค (Matched paired t-test) เพอหาคาความแตกตางระหวาง

คะแนนจากแบบทดสอบความรเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดยหลงใชงานเปรยบเทยบ

ระหวางการใชงานระบบ m-learning กบ การเรยนในหองปกต และใชคาเฉลย

เลขคณต และสวนเบยงเบนมาตรฐาน เพอหาคาระดบความพงพอใจในการใชงาน

ระบบ m-learning

7. ผลกำรวจยผลกำรทดลองใช

7.1 ผลของการทดสอบความรเกยวกบการเทคโนโลยมลตมเดย

ตำรำงท 2 เปรยบเทยบผลการทดสอบความรเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดยของ

กลมตวอยาง

ผลกำรทดสอบ ต�ำสด สงสด D S.D t p

เรยนปกต 1 6 3.466 3.000 1.016 16.15 0.00

m-learning 4 8 3.466 3.000 1.016 16.15 0.00

Page 22: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

132

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

จากตารางท 2 เมอเปรยบเทยบคะแนนจากการท�าแบบทดสอบระหวางการ

เรยนปกตในหองกบการเรยนผานระบบ m-learning พบวา คะแนนผลการทดสอบ

การเรยนดวยระบบ m-learning สงกวาการเรยนในหองปกต อยางมนยส�าคญ

ทางสถตทระดบ .05 (t = 16.155, p< .05) แสดงวาความรของผเรยนเกยวกบ

เทคโนโลยมลตมเดยทไดรบจากการเรยนดวยระบบ m-learning สงกวาความร

ดานเทคโนโลยมลตมเดยโดยใชการเรยนปกตในหองเรยนอยางมนยส�าคญทาง

สถตทระดบ .05

7.2 ผลการประเมนความพงพอใจในการใชงานระบบ m-learning ของ

กลมตวอยาง

ตำรำงท 3 แสดงผลการประเมนความพงพอใจในการใชงานระบบ m-learning

ของกลมตวอยาง

รำยกำร X S.D ระดบ

1.รปแบบการเขามาใชงานระบบเขาใจงาย 2.93 0.25 มาก

2.การออกแบบหนาจอของระบบ 2.87 0.35 มาก

3.ความสะดวกในการงาน m-learning 2.60 0.56 มาก

4.การจดวางองคประกอบเมนการใชงาน 2.87 0.35 มาก

5.การน�าเสนอเนอหาดงดดนาสนใจ 2.57 0.63 มาก

6. มความสนกเพลดเพลนในการใชงาน 2.57 0.63 มาก

7.ตวอกษรเนอหา m-content อานงาย 2.93 0.25 มาก

8.ความเรวในการใชงาน 2.47 0.63 ปานกลาง

9.ภาพประกอบเนอหาสสนสวยงาม 2.87 0.35 มาก

10.ความพงพอใจโดยภาพรวมทงหมด 2.87 0.35 มาก

รวม 2.75 0.43 มำก

Page 23: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา133

จากตารางท 3 พบวา กลมตวอยางมความพงพอใจในการใชงานระบบ

m-learning โดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 2.75 ซงเมอพจารณาเปนรายขอ

พบวา สวนใหญอยในระดบมาก โดยหวขอรปแบบการเขามาใชงานระบบเขาใจงาย

และหวขอตวอกษรเนอหา m-content อานงาย มความพงพอใจมากทสดมคาเฉลย

2.93 สวนหวขอทมความพงพอใจนอยทสด คอ ความเรวในการใชงาน อยในระดบ

ปานกลางโดยมคาเฉลย 2.47 นอกจากนกลมตวอยางกวารอยละ 30 ยงมขอคด

เหนเพมเตมวาความเรวในการใชงานขนอยกบคามเรวของระบบเรอขายใหบรการ

อปกรณ Mobile ดวย

ประโยชนและจดเดนของ m-learning

1. การใช m-learning สามารถใชไดทกสถานทและทกเวลา ถงแมสถานทนน

จะไมมสายสญญาณใหเชอมตอกบเครอขายคอมพวเตอร เปนการแกไข

ปญหาในการเรยนแบบ ใชเรยนไดทกททกเวลาทตองการ

2. อปกรณส�าหรบเชอมตอแบบไรสายสวนมาก มราคาต�ากวาเครองคอมพวเตอร

แบบตงโตะ และมขนาด น�าหนกนอยกวาคอมพวเตอรสวนบคคลทวไป ท�าให

สะดวกในการพกพาไปในสถานทตางๆ ผเรยนสามารถเลอกเรยนสถาน

ทใด เวลาใดกได

3. จ�านวนผใชงานอปกรณเคลอนทมจ�านวนมากเนองจากพกพางายและ

สะดวก และมใชเปนประจ�าอยแลว หากน�าอปกรณหรอเทคโนโลยไรสาย

มาใชในการจดการเรยนการสอน กจะเปนการเพมชองทางและจ�านวนผเรยน

ไดมากยงขน

4. การเรยนในรปแบบ m-learning เปนการเรยนรแบบเวลาจรง เนอหาม

ความยดหยนกวาบทเรยนแบบ e-learning ท�าใหการเรยนรไดรบขอมลท

ทนสมยและสอดคลองกบสถานการณปจจบนไดดกวา e-learning ดไดจาก

ผลการทดลองการน�าไปใชงานดวย

5. ผเรยนหรอนกเรยนสามารถมปฏสมพนธกบครผสอนไดทนท เชน การสง

ขอความ การสงไฟลงานตาง ๆและการสนทนาผานกระดานสนทนา (Chat-room)

Page 24: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

134

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

6. มคาใชจายโดยรวมถกกวาบทเรยนทน�าเสนอผานไมโครคอมพวเตอร ทง

ดานฮารดแวรและซอฟตแวร

ขอจ�ำกดของ m-learning

1. การแสดงผลของอปกรณเคลอนทสวนใหญมขนาดพนทจ�ากดโดยเฉพาะ

ในโทรศพทมอถอ ท�าใหไมสามารถแสดงขอมลบทเรยนใหผเรยนเหนได

อยางชดเจน

2. อปกรณแบบเคลอนท สวนมากมขนาดหนวยความจ�ามความจนอยกวา

คอมพวเตอรสวนบคคลทวไป ท�าใหมขอจ�ากดในการจดเกบไฟลประเภท

มลตมเดย

3. การปรบเปลยนหรอเพมอปกรณในอปกรณแบบเคลอนท ท�าไดยากกวา

คอมพวเตอร

4. เครอขายคอมพวเตอรหรอเทคโนโลยทใชในการเชอมตอเครอขายม

ความเรวต�าและเปนอปสรรคส�าคญในการเรยนแบบ m-learning เพราะ

ไมสามารถใชสอประเภทมลตมเดยขนาดใหญไดเชนพวกภาพเคลอนไหว

วดโอสอการสอนเปนตน

5. อปกรณแบบไรสายมหลายรน หลายยหอ คณสมบตของแตละเครองก

แตกตางกน การใชงานกยอมแตกตางกนไป ยกตวอยางเชน หนาจอทเลก

หนวยความจ�าทมจ�ากดและนอย ท�าใหไมเอออ�านวยตอการ ดาวนโหลด

ขอมล โดยเฉพาะขอมลรปภาพ และเสยง ทตองใชหนวยความจ�ามาก

8. บทสรป

ในยคสงคมปจจบนไดมการพฒนาเรองการสอสารขอมลตางๆไปอยางมาก

ไมวาจะเปนการสอสารดวยระบบสอตางๆ กนเชน การสอสารผานดาวเทยม การ

สอสารผานเครอขายใยแกวน�าแสง การสอสารผานระบบไมโครเวฟ หรออนๆ ทเปน

ทนยมและมการเตบโตไปอยางเรวกคอการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

จะเหนไดวาการสอสารผานระบบเครอขายทเปนอนเทอรเนตหลายหนวยงานได

เขามาใหความส�าคญอยางมาก เพราะการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต

Page 25: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

E-Learning กาวไปส M-Learning ในยคสงคมของการสอสารไรพรมแดน

ธงชย แกวกรยา135

สามารถเชอมตอไดทวโลกดงนน จงมผลอยางมากกบการใชงานระบบเครอขาย

อนเทอรเนตเพราะหลากหลายอาชพ ไดมการใชสงเหลานเพอเชอมกบระบบเครอขาย

ของตวเอง ทงธรกจตางๆ กลวนแลวตองใชเครอขายอนเทอรเนตทงสน และรวมทง

ทางดานการศกษาและการเรยนการสอนในยคปจจบนดวยกไดมการน�าเครอขาย

มาเปนตวกลางในการสอสารขอมลใหมความสะดวกรวดเรวมากยงขนในการประยกต

ใชระบบเครอขายเชน การเรยนการสอนทางไกล e-learning และส�าหรบบทความ

นไดกลาวถงการน�า e-learning เขามาประยกตใชเปน m-learning ซงใชโครงสราง

และหลกการเดมเพยงแตใชกาสรางและพฒนาทมรปแบบใหเหมาะสมกบการน�า

มาใชงานกบ Mobile มากขนเชนในเรองของ ระบบบรหารจดการเรยนการสอน

ตองออกแบบมาเพอรองรบใหสามารถท�างานภายใตขอจ�ากดได การพฒนาสวนของ

เนอหาบทเรยน หรอ Content กตองมการออกแบบพฒนาใหเหมาะสมกบการ

แสดงผลบนอปกรณ Mobile ดวยเชนกนและรวมทงสวนประกอบอนๆ ของระบบ

m-learning ดวยเชนกน

จากการทดลองวจยการพฒนา m-learning สามารถสรปผลการวจยไดดงน

ผลของคะแนนจากการท�าแบบทดสอบความรเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดยโดย

เรยนผานระบบ m-learning พบวา คะแนนผลการทดสอบการเรยนดวยระบบ

m-learning สงกวาการเรยนในหองปกต อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05

(t = 16.155, p< .05) แสดงวาความรของผเรยนเกยวกบเทคโนโลยมลตมเดยท

ไดรบจากการเรยนดวยระบบ m-learning สงกวาความรดานเทคโนโลยมลตมเดย

โดยใชการเรยนปกตในหองเรยนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05

ผลการประเมนความพงพอใจในการใชงานระบบ m-learning ของกลมตวอยาง

หลงจากการทดลองใช พบวาความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 2.75

โดยกลมตวอยางมความคดเหนวาความเรวในการใชงานขนอยกบคามเรวของ

ระบบเรอขายใหบรการอปกรณ Mobile ดวย

Page 26: E-Learning ก้าว ไป สู่ M-Learning ใน ยุค สังคม ของ การ สื่อสาร ไร้ พรมแดน

136

ปท 28 ฉบบท 1 ตลาคม 2552 - มกราคม 2553

บรรณำนกรม

เกรยงศกด เจรญวงศกด. http://www.oocities.com/telethailand/elearning_meaning.htm

ชณหพงศ ไทยอปถมภ. eLearning. http://thaicai.com/articles/elearning5.html 2549

ตวงแสง ณ นคร. “แนวคดในการออกแบบบทเรยน e-Learning.” วำรสำรรำมค�ำแหง 16

(มถนายน-ตลาคม 2547) : 143-145.

ณฐกร สงคราม. 2549. กำรพฒนำเกมคอมพวเตอรเสรมควำมรทำงกำรเกษตร.

ถนอมพร เลาหจรสแสง. 2549 . Designing E-leaning : หลกกำรออกแบบและกำร

สรำงเวบเพอกำรเรยนกำรสอน

มนตชย เทยนทอง. 2548. กำรออกแบบและพฒนำคอรสแวรส�ำหรบบทเรยนคอมพวเตอร

ชวยสอน. กรงเทพมหานคร : ศนยผลตต�าราเรยนสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา

พระนครเหนอ.

มลวลย สมศกด. 2548. กำรเรยนกำรสอนดวย e-learning ของนกเรยนมธยมศกษำ

เพอหำประสทธภำพกำรเรยนกำรสอนสอน. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.

ศภชย สขะนนทร. 2545. เปดโลก e –Learning กำรเรยนกำรสอนบนอนเตอรเนต.

กรงเทพมหานคร : ซเอดยเคชน.

สรสทธ วรรณไกรโรจน. http://www.thai2learn.com.

http://www.thaiedunet.com/ten_content/what_elearn.html.

http://www.dtc.co.th/?q=frontpage.