29

DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,
Page 2: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,
Page 3: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

DISSERTATIO INAUGURALIS MEDICO- OBSTETRICA

DE

V EJUSQUE PRAECAUTIONE

QUAM

;opsENSU ET AUCTORITATE EXCELLENTISSIMI AC ILLUSTRISSIMI

DO M 1 'N I

PRAESIDIS ET DJRECTORIS, PERILLUSTRIS AC SPECTABILIS DOMINI

D E C A N I,

CLARISSIMORUM AC CELEBERRIMORUM

D. D. PROF ESSORUM

DOCTORIS MEDICINAE LAUREA RITE OB TINENDA

IN ANTIQUlSSIMA AC CELEBERRIMA

UNIVERSITATE VINDOBONENSI publicae discruisitioni submittit.

Cl!: a r n fu s tt ii r !l, Moravus Neostadiensis.

In The.ses adne.1:us disputahitur in Univr::rsitatis aedibus

die Aprilis MDCCCXXX V Jl.

Vinbobonae, ex typographia viduae Francisci Ludwig.

Page 4: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,
Page 5: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

Illustrissimo " 1 '' '· 1f'3,1.II~

Caes, ~eg, Secretario supremae _

justitiae Lincensis.

-

Page 6: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

\i i r o, lngé'n'io ~ integritate

aegue, _ac humanit_ate

insigni

Qe f;i.lis optime meritò

tam quam

Animi gratissimi sincerique cultus

monumentum

Specimen hoc inaugurale

,a.era t

,t:è vi n.cti s simus

.Auctor,

Page 7: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

. Ò ri g o n ? m ì n i s. 1:., .........

§. 1.

A bortus ab ab ori or, nil ali ud esse dicitur, quam intermori, occidere, vel potius _èci,ritra­rium est ab - oriri; - siéut' quoque I dè ho­minibus · morientibus denas.ci ea rationè; cÌicdte

G · , . ! •iG

solebant, . raeèi scriptores uµ.{3Àc,;p.u sep. .~ii~ {3Àwt1~ vocant.

D e f i nit i o,

§. 2· • . ,I

Est abort_us nihil ali.ud, quam foetus non~

dum maturt et vitae exlr<!, maternum uterum continuandae ~donei, excl1.J,si~, aut violentis_in

matrem a,u.t foetum incu~_r~ntibus causis_ conci• tatus, vel a causis in tra matrem ve! ipsum foe­tum abditis et enatis inducta:

Diximus nondum foetus maturi exclusio­

ncm qtJO, ips \> intelligimus istum, qui nondum altingit t_Ùminum illum, . quo natus foetu'.s vi­tam conservare passe experientia docuit. ·_solet

autem ad h~c requiri, ut septem menses , intra

Page 8: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

-6-materni uteri claustra transegerit, antequani

communis aurae u_suram accipiat ; partus ita­que, qui ante septem menses, quacumque cau­sa obve_nit, ab_o~t'/-s , d,i,c,i_ lur, discrimine partus post septem. et ànte' t~mpus 'deter minatum i. e,

elapso mense novo, qui praematurus audit,

§. 3 •

. ,. ,J~~te et me~it; abort~s c~~amitas rst, quae 'll,?,'? [~p~uiµ sanitiòltem generi femineo <letrudit,

~.,eA'. '. ~ti~~ /~li'<i,tatf m ;domesticarn saepissime i_I!.tl r rfPatf}._rryqni~ . n~ptos perturbat ,, di,gna, ut a ìnedicis summa et maxima aniiµi intent(ol)e tractetur, imprimis, quod sit ex numero i110;

rum, quae sati:s ifr.equenter eveniunt, et non solum humanis feminis, sed etiam illis ex qua,

drupedum genere acçidere soleni. Frequcntio­fes''hìii~n .. abòrh1s · 'esse in h·unlano ' genere,

qu-am animalium, observationibus credimus,

quae in genere comJròbant : omne morborum

genus inter homines amplius grassari,

e a u I> a e-.

§. 4. ft ~~s~e rite et · dèterm i'nate abo~tum' indu•

~énqae non adsignare valent, quoniam' certa

. re,quiritur dispo~itio' in feminis, ,qua e sereus

a~t ocyus f~ciÙus aut gravius aborhini gignere

Page 9: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

sinit, et absque dispositione abortus non pro•

venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul­

tis abortivis, tamen non provcnit, in aliis econ­trario iterum causicula minima innocens, cu­

jus neque mentio fit, abortum provocari visum

est,

§. 5.

Primum huc numcratur aetas; nam certae

annorum constitutiones notatae sunt, quibus

inter homines ac animalia caetera abortus fre­quentiores accidunt. H/ppcicrates jam mcntio• nem fecit dc aetate foutore abortuum; sic ae­

tas juvenilis, temperamento cholcrico adhuc

imbuta, magnoque desiderio in Venerem _ im­pulsa, abortum 'saepissi_me patitur; e contrario

yero character mitis patenti/! mirabilis, qua­

cumque ejus modi feminao omnia quoque tol­leratu gravissima perf~rrant, . quoque pulsus

nec quidpiam mutationi$ in sanquinis fluxu

ostendit, rarissi1nc:, cxceptis causis gravissimis

l)bodum paliuntur.

§. 6.

Observatun1 quoque est illud, eamdem fe.

minam, quae semel conceptum foeturn effu­

dit, val~e perieli tari, ne saepius e<!ndem cala-

Page 10: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

~ 8· -

mitatem subeat. Si medici veteres narr:ant ca, sus, quae quoque nunc ternpor-is saepissime observantur, uhi ferninac sexies imo saepius

aborturn fecerunt, et nullum prole.m in lucern

edere pollebant. Sennenh:ts medicus senex jam refert historiam, quam ipse rnirabilem agnos,

cit : Scilicet feminam pnmunì filium ~randius, culum laboriose enixa, postea septies ahortum ejecit, et quod mi rum, etsi diversis tempari• bus, et nunc longiore nunc breviore a concep.

tu ternpnris spatio, n~rnirum nunc secundo nunc tertio , imo quoque quarto, imo quoque quinto mense abortiret; tarnen omnes abortivi

ejusdem. magnitudinis fuerunt, pollicis articu•

lum. adaequantes, membrorurn tarnen delinea• tionem exhibentes, et vasa urnbilicalia instar

albi fili subtilis. Sub gravidi tate semper vehementissimo vo•

mitu infesta erat, Exemplum aliud nuper ipse expertum de abortu ex terrore capto ad demon, strationern sententiae meae inducere scio. Fe,

mina nempe robusta et juvenis primum quem

conceperat foetum, felici partu ediderat, jam•

que alterum usque ad tertii mensis finem ge• staverat, quum mensis tempore sola forte do• mi esset, et gravi , tempestate ab orta valde an• geretur. Quum vero fulmen aedium, quas ,ha• I

bitabat, in ipso frontispicio finderet, et tegu•

Page 11: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

- 9 . - -tas cum trabium fragmentis, non sine terribili

fragore dejiceret, tanto terrore cxanimata pro­cidebat, ac sic semimortua abortum faciebat.

Haec fem.ina ab ilio tempore ultra viginli an•

nos superstites, saepissime et plus quum vie i es

concepit, omnique artis praesidis licet usa et munita, effugere tamen non potuit, ne tertio

mense ad fìuem accedente exlerricineos exclu­deret. Viribus corporis parum attriverit, sed

in melancholiani valde tristem incidebat.

§. 7·

Etcnim plures numerantur a mcdicis casus,

secund.um quos feminae semel aut saepius abor­

tum captae partum· rcctum non fecerunt; ta­

men quoqu.: perplures jam ad justum !ermi•

num foetum post plures abortus repetitos, ge­staverunt. ld !amen puto plerumque obtinere,

ut, quo magis juvenis aliqua in consuetudinem abortiendi semel, abiit, et quo gravior causa

foit, quae eam in hanc calamitatem deduxit, ut

!errar gravissimus, eo difficilius ea a malo boc­

ce emergere soleat. Idem dicendum de iis, quae semel malis ae·rtibus aborsum sibi concitarunt,

foetum non; et si est, rarissime ad determina,

tum tempus portabunt,

Page 12: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

10 -­

§. 8.

Abortus ipse modo gravius modo facilius

perfìcitur, mo.do cum magna virium prostra­tione, modo cum multa sanquinis jactura, mo­

do facile absque omni molestia femiuae; sic

9uotìdie videmus, quod legitimae partu aliquae

feminae admodum facile defnngantur , aliae

parturientes plurimum et cum periculo li!bo,

~ent; ita etiam revera ahortus quibusdam sic

facile · et celeriter succedit, ut mem(:)rantur

utique, quae inter saltandum excusserunt foe­

tum, àtque P.x servitiis multa e, quae venlris

sui proventum celaverunt, · inter labores, a

quibus se paululum modo subduxerunt, abor•

tum fecerunt , et ad eosdém impigre redie,

runt.

~- g.

Sat mihi de abortu dixisse ~ideor, nunc ad

curam vel potius ad .aversationem ve! prae­

cautionem abortus transgredimur. Quisque au•

. tem curare vult. morbum, debet causam respi·

cere et removere. Causa proxima autem abor­tus aut est externa aut interna. Causa externa

non adgredi po test, quoniam jamjam cum ef­

fectu medico agenduni_, ergo ,effectus causae

<lSt causa abortus, ergo semper causa ·interna

Page 13: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

- 11 _,,

respicienda, nisi dynamice aut chemicc sem­

per expulsio foetus ex utero inducitur; - pro­xima et imediata causa efficiens est focultas uteri expultrix irritata vel offensa: -

Consisti! autem haec facultas in strictura

partium uteri elastica, spasmodico convulsiva, quae causa proxima est et immediata, quae placentarn, qua mediante foe'tus cum materno

utero cohoeret, avcllet, eundemque arte con­stricto fondo ad cervicem propillit, eum l.axat

et siinul osculum. uteri antea clausum aperit et dilàtat. ·

§. io,

Inducta n1.mc causa proxima et immediata abortµs, ;nunc erit indagandum, ut haec indu­

catur. Causa e, . quae valent inducer,c contrac­tioncm uteri variéje esse possunt, ergo quoque

earum agen.di modus variari debet, et secun­

dum conceptil:>ilité!tem individui major minorve vehementia requiritur ad id perfìcicndum.

Si.e terror ante omnia inducere dcpet, de quo frequcntissimos abortus gignere scimus,

ut exemp lum supra narratum nos edocet. Por­

ro lapsus gravior et ictus abdomini praegnatis mulieris rudiori impetu et iracundia ad sum­

mum excandesi;entiae gradum irritata ,

Page 14: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

§. IL

Terror mih.i ageri videtur - quod hum0•

rcs vitales ex externo ad internum compellat,

unde -pallor et frigus extremitatum. Visi sunt,

9-uibus post terrorem subtaneum insigniorem

fluxus sa_nquinis . ilhco substitit; testantur por­

rç> insign_es cordis palpitationes de regressu

sanqui·nis ad interiora. Nam, si illi humorcs

qui ,per externum, _habitum di,;per si fluebant in

interioribus partibus coacervantur , ibique

diutius subsistunt, necessarium sane est, tan­

to magis omnia vasa extendi et inferciri, quan•

to plus in illis acervatum est. Eas autem par•

tes oportet majori copia obrui, in quas plura

vasa sanqui'nem convehunt. Jam in ulerum

çonfluit sanquis- per complura -vasa arteriosa,

quac in magnos sinus abire in uteris impraeg•

patis manifestum est; venae autem amplae et

tortuosae, valvul"is, quae progrcssum ex ilio adhibeant, destitutae sunt, et sic coacervan•

dis intra se humoribus insigniter favenl. Ne•

cessarium itaquc est uteri substantiam tali re­rum statu humoribus valde sufferciri et vaso•

rum capacitatem extendi. -Quo tam celeriter

·et impetuose facto per vasorum excretorias ex­tremitates erumpit sanquis et nexus placentae

cum utero, tantae violentiae impellcnlium hu•

Page 15: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

mo·rum im:p·ar ,' disrumpitur, dumque arleri:iè

se restituere vi sua systallica nituntur, adhi­b'ent illum effluxum, cum quo ipse conceptus

proluitur.

§. 12.

Quantum ad contusiones rudiores lapsu ver­beribus illatas pertinet jam indicavimus, quod

ad hoc l.iesionum genus accedat quae modo exposito adsunt. Habent autem insuper duo satis potentiae: primo dolores, quorum ve-

' hementia spasmodico - convulsiilm illud abor­ti.ii conjungi solitum excitat et intendit; deinde congestiones etiam: vehementiores adferrunt, quod illae vehementes · solidorum con!usiones fibras · quassant et · atterunt, ut extravasati hu­

moris 'collectio major vel minor, · magisve su­perficialis aut profonda , accidat; quae nisi re­vulsione aliisque remediis convenientibus cor­rigi et tolli possit, ·., ad inflammationem ejus

evenlus tendi!.

§. J 5.

Inter illa, qtiae a longinque viam abortui struunt corpora'q t,e numerari ·debet humorum nimia abundantia, per otium et victum plenio­rè n1' colkcta. Repleta e enim muliercs, prae alìis mediocri ' humot um qu·antitate gaudenti-

Page 16: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

bus fortius utique senticµt, · om~em noxani a terrore, mctu, tristitia , aedcmque omneni .causam, a qua turgescunt hu~nores, ut potum spirituosum, medicamina excitantia, aerem

calidum australcm, colorem et exagitationeni

a motu , balneo , iracundia utique gravius penferrent,

Inter abortuum causas referri ctiam debet foetus ipsius diuturna imbecilitas et tandem

mors ipsa consequuta, Possunt utique variae causae hoc efficere . qua e a ma tre non videntur omnes deducendae. Multa enim in tam- te~~ra corpuscula cadere possunt fibra.rum minima• rum vitia, quae cum in adultis maxim_am v,im habeant, tanto majorem in his . exercebunt, crebroque visa sunt in exclusis foetibus orga,

nicae structurae vitia insignia omnis .géneris,

§. 14.

Inter causas remotioris accusari frequenter

videmus dispositionem, et revere magnam iino maximam in abortu exerit; nam danlur casus, I uhi feminae magna · violentia vehementissimis

remediis abortivis usis abortum edere _ ne­

,queant , ali a e Herum in actionibus sanac , vegetae , bene constitutae feminae, saltem per primos satis multos annos, edunt et bibunt,

indeque nutriuntur, lrnbitum corpori~ lauda,

Page 17: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

- 15 -

bìlem conservant, actiones omnes peragunt, coitum, si non desiderant, neque tamen valde

refugiunt, concipiunt, cum euphoria ad cer• tum tempus gestant foetum, deinde in calami­tatem reçidunt,

§. 15.

Res sane digna scrutinio videtur, ut inve•

niamus, in quo culpa delitascat, utrum flui­dis an solidis debeat; et si utique firmis par­tibus tribuendam culpam decernamus, utrum magis fibrarum rigiditati adscribi debeat, an earumdum flaccidae relaxationi. Equidem non video, qui possimus hic fluidorum qualitatem ulla suspicione . onerare, quum ad omnia satis bene habeant, si demas abortiendi frequen­liam. Si in quantitate humorum haereret viti­um, operae praetium facerunt tempestivae per sectas venas evacuationes, quod experientia non confirmatur.

§. 16.

Non possumus ill'.que, quin m1ss1s fluidis dc vltio in firmis partibus quaerendo suspice• mur, idque tanto mag1s, quo manifestius est,

terrorem nonnisi per firmarum parlium con• stitutioncm laesam in fluidorum motum agere posse. I-lane autem laesionem esse ulique

Page 18: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

spasmodicain ·potius stricturam qùam relaxa, tionem fibrarum, vero simili ·conjunctura per.

cipimus ex pallore, habitus externi slrictura

trepida artuum concussione, aliisquc similibu; quae nonnisi in illis affectibus obs~rvantur

qui sine dubio ullo ad spasmodicas referrun'. tur. Quamquam igitur illa motus tonici exa.

cerbatio initio se maxime prodit in habitu cx, terno, et per humores hinc ad interiora puJ.

sos damnum valetudini gravidarum et foetui infert: nihil tamen prohibet, quo minus foctu

jam· excusso internis partibus insideat, firmi, I

terque inhaerescat, ut deinceps omnino diffi, I cile sit illum tensionis modulum, qui fibris se• I mel inductus est, superare. I

§. 17.

Inter feminas, qua e ad abortnm ctisposilae sunt, referri a multis magisqne viris video il,

las, quae fluore albo lahorant. Sic memini le. gisse, femina, quae ad matrimonium nonnisi

triginta jam annis major accesserat, et per tres

aut quatuor annos stailis manebal : tan• ·dem experiebatur, quem tota vita ignoraveral ·fluorem album, cumque satis vehementem ac

fere assiduum per tres menses, quo toto lem· I pore non dcsinebat medicamina conquirere el I

I

I I

I

Page 19: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

- tz -

adhibere. Quum ille aliquantulum remississet, absque eo ut menses prodirent, conspicua graviditatis signa emicabant, quae sua etiam

tempora decurrebant, donec finito justo gravi­ditatis spatio puerpera felix redclebatur. Redi­bant justo tempore justi menses, nullumque erat fluoris albi vestigium per satis multos

menscs. Quum iterum conccpisset, pristinam sccnam rcparabat satis molestus fluor albus eadem lege decurrens. Atque id quinquies om• nino factum probe me mini, absque eo ut ul­lus eveniret abortus. Ex eo satis patere puto, quod non omnis fluor albus aeque magnum offerrat corrumpendi fo etus periculum, Neque tamen propterea labefactare vclim fidcm eo­rurn, qui cum tanta certitudinis signifìcatione periculosum gravidis hunc affectum docuerunt; possunt enim alii cansarum concursus alios producere eventus.

§. 18.

Alia causa, experientia probata, est ab usus coitus sub graviditate, imprimis ruditer tractatus; nam sub hocce actu causa psychica et materiale omni vita quasi in unum commu­lata esse videtur, sanquis in partem libidinose

irritatam ruit, et expansus uterus sanquine

2

Page 20: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

...,. 18 ~

accumulato ~d contractionem determinatur, et abortus producitur,

' §. 19.

'• Dicitur quoque aliqua ad abortum facile et praeter opinionem citius faciendum disposi. tio a puerperio praegresso, quando vel inte. gra placenta non fuit educta, vel uteri a san. quine non satis repurgati citius sese constrin­xerunt, quam 'oportebat, adeoque intus con, cluserunt aliena et noxia futura.

§. 20.

Huc quoque adduci mcrentur medicamina abortiva, aphrodisiaca - a Graecis· qi.9op,ci dic,

ta - et omni no instrumentorum et manualium

operationcs, ad quas feminae, quae in pro• pria viscera saevire, nec conscia e mentis fu, , rias nec vitae suae periculum metuentes, co~­

fugunt, Certum est utique illas, quae di~po• 1

sitae foetum perdere no luni, adeoque abor, 1

tum praecavere, omni ope qu~eru~t, ab illis / ·sibi cavere, neque volentes uh ·tahbus; eham 1

satis mitia purgantia, imo laxantia in ejusmo• di feminis abortum-proferre valcnt; quare om· nino habent tales, aut medici, quibuscum la•

libus· res est, cur sibi severam legem statuant,

omni medicamine cautissime utendi, aut piane

Page 21: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

ab eo ahstinendi, donec omnes ad abortum

spectant_es m_otus conquie,veri~t_;

C U ' r ' a,

§,' 21 . .

Causarum , qualiscu-nque inductarum in

uterum gravidum agebat, prodroma sympto• mata insfantis provocat obortus: dolor in re­

gione sacrati ' -et abdomine, recessus turgoris mamma rum, horripilationes,; sansatio frigciris

juxta columnam vertebralem, sensus oppr.es­

sionis in regione hypogastrica, fluxus . mùco­

sus e vagina et fluxus sanquinis; haec dum in•

trant symptomata , medièùs et gravida. ad

obortum praeparati sint :proventuram et medi•

cus omnibus armis istum oppugnet sit necesse.

i- 22,

Sunt s,equelae abor.tus, quae tristi modo in vitaq1 e,~ sanitatem matcrnam agunt, et eo

tristiorel! . . et 'periculosiores, quo saepius oc•

currunt_- _ptaeter foetum-- de:perditum facillime

exinde oriundae metrorrhagiaf;l, quae mitiga­

tac et subJ atae · debilitatem saepe magnam et periculos~m: _relingunt_:, inflammalio uteri et permar.i.~QS; e,j,us debilitas t9pica, dispositioµ_em _in sequent,e_ graviditate in eodem temp9re ite•

rum abortie_ndi relinguens. 2

Page 22: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

§. 23,

lnstantibus hisce symptomatil:ÌÙs su.pra nar.

ratis quam maxime _ respiciendus est eonuu

character, an sii inflammatorius an spasticus 1

et cognoto indicatioriés intrant: inflammatio'.

nem mitigare et spasmum remediis aptis sol vere ,

Remedium ambab us satisfaciens indicatio­

nibus princeps est situs horizontalis et quics

animi et coupori_s, aversatio coitus et omnis

pr.essionis abdominis per ligamenta, et diacta

sit levissima , vegetabilis, propterea usus potu.

lentorum et ciborum spirituos9rum et exci.

tantium arcte prohibeatur, tam diu, usque dum

omnia <lispareant indicia.

Sub charactere phlogistico in individuis ro,

bustis indicatur phlaebotomia - in debilibus

suadet cel. H u f e la n d octo usque duodecim

hirudincs ad m ammas, tamquam' locum, iri

quem , derivatio ab utero optime fieri polest

applicare, - Interne remedia antiphlogislica : I

-nitrum cùm cremore tarl: fruct : tam~r. etc, Ex­

terne 'lòtiones cum spiri tu inatriè: in regione , sa'craH · 'et pubis. Pro p otu refrigerantia, aci•

·dula : Hisce adhibitis ; si adhuc fracta phlogosi

dolores manerent, antispastica · in ·usum tra•

here medici suadent.

Page 23: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

· - il -

; Character dum existit spasticus doloribus

vehementior~bus non perman entibus fere in~ tenp.ittentibus sub pression e fere, non adau­ge.ndis se prod,~_n.~ indicantu~ antisp ast ica i In­fus. Chamom .: r a~. Valer. _ sy~Y:: oleosa_ ~um Extr. Hyosc. omni bora ad granum unum, et frictiones externe cum, oleo Hyoscyam. Tinct. opii etc. Complicationes gastricae , si forte adessént, reniedia refrigerantia evacuanti a le­

via quadrant. Si debilftàs magna universalis producta ex

nimia humorum jactura vel causa alia hanc efficicns indi éàn·tifr methodus roborans restau• rans cum diaeta lauta digestioni adcommodata

et coitus per longius tempus interdictio.

§. 25.

IQdicationibus . omnibus . impletis, , tamen

aportus saepe prohib ~ri non P?tesl ; crescu~t dolores, augetur sa n'quinis fluxus· e genitali­b~s. In ejusrriodi casu therap :a J ll gradum me­

tro.rrhagiae dirig)tur; modes.fa peric.ulo i,n.on urgente haemorrhagia exspeclat medicus et P<!_rìus in m<;>lum - nalurali 9- pr~ v'eniet; in~r_es­cit sanquinls fluxus, pericul{i in emine! debil!• latae matri , sic partus veniet accelerandus per hnct. cinam. porreclionem, pllr instillationem

napha!l in abdomcn, aut per friction es, quae

Page 24: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

uterum ad còntracti~nem aeterminarit, et si

aìl~ùc non · 'p'hhis provenii:' perforatio m'em. E'r:aiiarum · o'vi 'indié:•atur, ut ~tcrus ad contrae,

l'ion:éni detèrÌ1i1n'etur, sic· adfo1c· increscat cu.

hm respicc m~frornagiae ~e&ementis. ·:·.-·,

Dispositio ad abortum 1reyer;e rnorbus eva.

dere potest, ita quidem, ut in eodem tempore

sub qualihet gr.aviditatc ahor!usintret. In ejus

modi casu .recommendantur martialia sive in,

,terne ,c.onsummenda., sive externe .pro balneis

,imprimis th~rro,ae -Pyrmontenses, extra gravi,

ditate.m. In graviditate ip,s:a. per tres vel qqa­tuor mcnses quies "quam n~axime Òbservanda,

diaeta sit antiphlogistica et obstruclio alvina

fere semper . committans clysmatibus aufferra, tu~. · "Uhi phlethora urget plilebotomia in bra•

.: ~Ìiio et lavati'.<> quotidiana ab'dominis cùm spi,

ritu Matric,' Eliam Zincum ad. praecautionem

ahortus a m.iiltis l;.iudatur, èt mixtiònem Iilex: '.acid : Halle~i : a/a~h :· unam,·:: Essent: Ambrae

draèh: duas ter quate'rve de die guttas triginta

cum pauxillo aquae consummtas · cel: Hufeland

suàdet.

Page 25: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

- '23: - ·

THESES DEFENDENDAE.

I. Sthetoscopi.um per se insufficiens, saepius

autem max ime necessarium sistit instrumentum in dignoscendis pecloris morbis,

II. Tubercula non sanantur,

III. Instinctus aegri non vilipcndendus.

IV. Medicus non quod opus, sed quod neces­

se est, praescribat. V.

Non solum ex pulsa judicandum, sed ex

aliis simul collective sumtis circumstantiis. VI.

Mercurius crudus intus non est dandus. ' VII.

Mercurius l\1arti inimicus. VIII.

Nullum venacscct ion is surrogatum.

Page 26: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,

_ ,24 -

IX. Non dantur certa signa conceptionis.

X. Paracenthesis in ascite non solum palliati,

yum, sed etiam radicale est saepius re medium, XI.

Phlebotomia in hydrothorace acuto vitam non solum non dclet, imo sacpe sola, et non. nunquam iterata eam solvat.

XII. Congruum diaetae regimen saepe princeps

remedium. XIII.

Turbata functio cutis maximi numeri mor, horum causa.

Page 27: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,
Page 28: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,
Page 29: DISSERTATIO - units.it...sinit, et absque dispositione abortus non pro• venire, e_xperientia docet: nam, in grav.idis abortum spectantibus, usis saepe remediis mul tis abortivis,