Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Please see penultimate page for additional important disclosures. Powszechna Kasa Oszczednosci Bank Polski Spolka Akcyjna Oddzial-Dom Maklerski PKO Banku Polskiego w Warszawie (“PKO”) is a foreign broker-dealer unregistered in the USA. PKO research is prepared by research analysts who are not registered in the USA. PKO research is distributed in the USA pursuant to Rule 15a-6 of the Securities Exchange Act of 1934 solely by Rosenblatt Securities Inc, an SEC registered and FINRA-member broker-dealer.
Dino
15 maja 2017 r.
Inicjacja
Wzrostozaurus Rex Rozpoczynamy wydawanie rekomendacji dla spółki Dino od TRZYMAJ z ceną docelową 41
PLN na akcję. Dino jest drugą pod względem tempa wzrostu siecią detaliczną w Polsce,
zarówno pod względem dynamiki przychodów ze sprzedaży (2010-2016 +36% CAGR), jak i
wzrostu liczby sklepów (2010-2016 +33% CAGR). Na koniec 2016 r. sieć Dino liczyła 628
sklepów (+117 nowych otwarć netto w 2016 r.), a do końca 2020 r. ich liczba zbliży się do
1,2 tys. Spółka działa w segmencie supermarketów proximity, które wraz z sieciami
convenience zwiększają obecnie udział w rynku kosztem sklepów tradycyjnych. Powrót
inflacji cen żywności, wzrost wolumenów oraz wciąż widoczny efekt programów rządowych
będą naszym zdaniem wspierać sprzedaż LFL w nadchodzących latach.
Wysoka dynamika nowych otwarć i silna sprzedaż LFL
Motorem wzrostu wyników Dino będą trzy czynniki: (i) nowe otwarcia (średnioroczny wzrost w latach
2017-2020 na poziomie 135 otwarć), które w drugim roku działalności (dojrzewania) są w stanie
wygenerować wzrost przychodów o blisko 120-150% w stosunku do 1 roku działalności (mediana otwarć
w sierpniu), (ii) wzrost sprzedaży LFL oraz (iii) powrót inflacji. Dino rozwija swoje sklepy na obszarach
miejsko-wiejskich, poza centrami dużych miast i stanowi bezpośrednią konkurencję dla Biedronek.
CAGR wzrostu EBITDA w latach 2016-2018 +23%
Spodziewamy się, że w latach 2016-2018 średnioroczna dynamika wzrostu zysku EBITDA będzie
utrzymywała się na wysokim poziomie 23%. W konsekwencji oczekujemy blisko 352 mln PLN EBITDA w
2017 r. (357 mln PLN w ujęciu skorygowanym) i 430 mln PLN w 2018 r. (marża EBITDA ponad 8,6%).
Wraz ze wzrostem skali biznesu spodziewamy się poprawy warunków zakupowych, jednak ze względu na
nasycenie polskiego rynku presja na marże może również rosnąć.
Rozbudowa mocy na potrzeby przyszłych wzrostów
W świetle silnego ROIC (>13%) i oczekiwanego dalszego wzrostu biznesu (2,4 mln PLN CAPEX na sklep
wraz z działką), w latach 2017-2019 Dino zainwestuje w rozbudowę swoich centrów dystrybucyjnych
(dwa nowe magazyny, w tym zastąpienie dzierżawionego i rozbudowę istniejących) około 140 mln PLN
(co pozwoli spółce obsługiwać 1200 sklepów), a w latach 2018-2019 ok. 110 mln PLN w modernizację
oraz budowę nowego zakładu przetwórstwa mięsa Agro-Rydzyna (co pozwoli spółce obsługiwać blisko
2000 sklepów).
Ryzyka - podatek handlowy i zakaz handlu w niedzielę
Podatek handlowy został oficjalnie zawieszony, a na chwilę obecną nie ma nowego projektu ustawy, który
pozwalałby na oszacowanie wysokości daniny w nowej wersji. Jeżeli jednak podatek handlowy zostanie
wprowadzony, oczekujemy, że Dino, jak i cała branża przeniesie jego ciężar na klienta. Według naszych
szacunków Dino generuje w niedziele mniej niż 8% tygodniowej sprzedaży (z uwagi na ekspozycję na
tereny wiejskie) co w przypadku wprowadzenia zakazu handlu w niedzielę nie będzie miało istotnego
wpływu na przychody.
Rozpoczynamy wydawanie rekomendacji od TRZYMAJ z ceną docelową 41 PLN na akcję
Informacje
Dywidenda
Akcjonariusze % Akcji
Poprzednie rekom. Data i cena docelowa
- -
Kurs akcji
Analityk
Adres:
Bloomberg: DNP PW Equity, Reuters: IPO-DIN.WA
Trzymaj, 41,00 PLN
mln PLN 2015 2016 2017P 2018P 2019P
Przychody 2 590 3 370 4 122 4 985 5 897
EBITDA 210 281 352 430 513
Skorygowana EBITDA 210 288 357 430 513
EBIT 160 216 265 320 378
Zysk netto 122 151 186 224 266
P/E - - 20,5 17,0 14,3
P/BV - - 4,4 3,5 2,8
EV/EBITDA - - 12,5 10,5 9,0
EPS 12,46 1,54 1,89 2,29 2,72
DPS 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
FCF - - -92 -79 -70
CAPEX 278 379 468 524 582
P - Prognozy DM PKO BP
Kurs akcji (PLN) 38,79
Upside 6%
Liczba akcji (mn) 98,04
Kapitalizacja (mln PLN) 3 802,97
Free float 49%
Free float (mln PLN) 1 863,46
Free float (mln USD) 481,78
EV (mln PLN) 4 416,74
Dług netto (mln PLN) 613,76
Stopa dywidendy (%) 0,0%
Odcięcie dywidendy -
Tomasz Biernacki 51,00
- -
- -
- -
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
04-17
Dino WIG
WIG Spółka
1 miesiąc 5,5% -
3 miesiące 7,3% -
6 miesięcy 27,1% -
12 miesięcy 33,8% -
Min 52 tyg. PLN -
Max 52 tyg. PLN -
Średni dzienny obrót mln PLN -
Adrian Skłodowski
+48 22 521 87 23
Dom Maklerski PKO Banku Polskiego
ul. Puławska 15
02-515 Warszawa
2
SPIS TREŚCI
ARGUMENTY INWESTYCYJNE............................................................................................................. ...............................3
STRUKTURA TRANSAKCJI................................................................................................................... ................................11
OPIS DZIAŁALNOSCI............................................................................................................................................................12
ANALIZA RYNKU.....................................................................................................................................................................23
PORÓWNANIE DO SIECI BIEDRONKA……………………………………………………..………………………………………..…..……47
PORÓWNANIE REGIONALNE…………………………………………………………………………………………………………………… ......53
STRATEGIA.................................................................................................................... ..............................................................55
DANE FINANSOWE I PROGNOZY..................................................................................................................................61
CZYNNIKI RYZYKA..................................................................................................................................................................67
WYCENA....................................................................................................................... ................................................................71
WYCENA PORÓWNAWCZA………………………………………………………………………………………………………………………………73
PROGNOZY FINANSOWE....................................................................................................................................................78
3
ARGUMENTY INWESTYCYJNE
Dynamiczny wzrost w przeszłości, duży potencjał na przyszłość
Dino jest najszybciej rozwijającą się siecią detaliczną, działającą w branży spożywczej spośród
20 największych graczy na rynku polskim i drugą pod względem tempa wzrostu siecią handlową w
Polsce, zarówno pod względem dynamiki przychodów ze sprzedaży (2010-2015 +37% CAGR), jak i
wzrostu liczby sklepów (2010-2015 +36% CAGR).
Średnioroczne tempo wzrostu rynku w branży spożywczej od 2010 r. kształtuje się na poziomie 3,4%
(w ujęciu sprzedażowym). Segment tradycyjny kurczy się w średnim tempie ponad 7,7% rocznie, a
nowoczesne formaty (supermarkety convenience i proximity) zwiększyły udział w rynku łącznie o 15
pp. Ponadto zachodzące trendy konsumenckie stanowią mocne wsparciem dla dyskontów (14,1%
rocznego wzrostu sprzedaży), jak i sklepów convenience (14% rocznej wzrostu sprzedaży) a także
pomogły im zwiększyć udział w rynku łącznie o 13 pp. (z 21% do 34%) w okresie 2010-2015.
Dzięki sprzyjającym trendom konsumenckim supermarkety proximity to trzeci pod względem tempa
rozwoju segment (8,1% rocznie). Liczba sklepów w tym segmencie rośnie najszybciej (13,2% rocznie).
Dino na spożywczym rynku detalicznym
Wzrost sprzedaży2015/14 (%) 19 23 15 4 11 6 8 9 1011
# of store growth 2015/14 (%)
23 25 10 11 (3) 13 10 7 930
Wartość sprzedaży2015YP (PLN mld) 2.5 2.6 0.7 0.6 6.6 2.5 12.7 38.5 9.910.4
Liczba sklepów 2015YE
576 511 525 207 76 106 7,685 1,076 4,360327
(3)1 +5 na na +2 +3 +4 - +2∆ rankingu 2010–15 pod względemsprzedaży
+4 +31 +6 +7 (1) na na - +2 +1∆ rankingu 2010–15 pod względem liczby sklepów
-
63
37
21 20 19 1816 15 15
12
0
10
20
30
40
50
60
70
58
36
29 2824
1614 14 13 12
0
10
20
30
40
50
60
70
CAGR liczby sklepów 2010-2015 (%)
Źródło: Analizy Roland Berger bazujące na: PMR, EMIS, Euromonitor, dane ze spółek oraz wypowiedzi ekspertów, DM PKO BP
(1) Dane dla Grupy Carrefour(2) Żabka + Freshmarket
2 3 2
Legenda4 FranczyzaHipermarkety Duże supermarkety ProximityDyskonty Convenience
(3) Uwzględniając przejęte w 2014 roku hipermarkety Real(4) Segment w którym spółka miała najwięcej sklepów w 2015 r.
4
Wysoka dynamika nowych otwarć
Dino zawdzięcza swój sukces szybkiemu rozwojowi sieci i skalowalnemu modelowi biznesowemu.
W 2016 r. spółka powiększyła sieć o 23% r/r do 628 sklepów (+117 nowych otwarć w ciągu roku).
Strategia szybkiego rozwoju sieci zakłada przekroczenie progu 1200 sklepów do końca 2020 r.
Zakładamy, że Dino jest w pełni przygotowane na dalszy wzrost w latach 2017, 2018 i w pierwszej
połowie 2019 r. ze względu na dużą ilość zabezpieczonych działek (338 na koniec grudnia 2016 r.). W
naszych prognozach jesteśmy nieco bardziej konserwatywni, niż zarząd spółki.
Do osiągnięcia założonego celu Dino dąży poprzez zwiększanie zagęszczenia sklepów w aktualnych
obszarach działalności (szczególnie w rejonach wiejskich), czyli głównie w „starych” regionach, jak
np. województwo wielkopolskie, dolnośląskie i lubuskie. W dalszej kolejności strategia zakłada
stopniową organiczną ekspansję w kierunku północnym, centralnym i południowym na cztery nowe
województwa - warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie i podkarpackie.
Plan ekspansji geograficznej
Źródło: Dino Polska S.A.
8 9
21
43
80 90 86
101
117 125
135 135 135
0
20
40
60
80
100
120
140
160
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
1 600
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Rozwój organiczny i nowe otwarcia
Źródło: Dino Polska S.A.
Celem zarządu jest przekroczenie 1200 sklepów do końca
2020 roku
CAGR 24%
Opened stores Preliminary agreements Purchased plots of land
Stores under construction Logistics centers Major cities
Warsaw
Gdańsk
Łódź
Białystok
Lublin
Szczecin
Kraków
Poznań
Wrocław
Katowice
Krotoszyn
PiotrkówTrybunalski
Jastrowie
5
Dino konsekwentnie rozbudowuje portfel własnych nieruchomości. Spółka jest właścicielem działek,
na których budowane są sklepy. Zaledwie 17% sklepów jest dzierżawionych lub działa w formule
franczyzowej, a ich udział zmniejszył się w ciągu ostatnich 3 lat, co zmniejsza ryzyko wypowiadania
umów lub zmiany warunków najmu. W 2016 r. niemal wszystkie nowe sklepy otwierane były we
własnych lokalizacjach.
Silna sprzedaż LFL
W 2016 r. Dino zaraportowało sprzedaż LFL na poziomie 11,3% (w tym samym okresie LFL w
Biedronce wzrosły o 9,5% w EUR) mimo konkurencyjnego i zorientowanego na promocje rynku.
Spółka buduje sprzedaż LFL w oparciu o rosnący ruch w sklepach i dalszy wzrost średniej wartości
koszyka, na co pozytywny wpływ ma efekt programu 500+. W konsekwencji, naszym zdaniem
dojrzewająca powierzchnia, rosnący ruch i promocje będą wspierały sprzedaż w kolejnych latach.
Zakładamy, że sprzedaż LFL Dino będzie rosła dodatkowo dzięki inflacji, wpływowi programu 500+ i
utrzymującemu się dobremu sentymentowi (wysoki poziom zaufania konsumentów) w 1H17. W
całym 2017 r. oczekujemy wzrostu sprzedaży LFL o 8% i zwiększenia przychodów o 22% r/r do 4,12
mld PLN.
LFL
2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Przychody (mln PLN) 2,108 2,590 3,370 4,122 4,985 5,897 6,933
r/r 27% 23% 30% 22% 21% 18% 18%
Wzrost sprzedaży LFL 4,2% 5,1% 11,3% 8,0% 4,0% 3,0% 2,0%
Średnia miesięczna sprzedaż na m2 (PLN)
1,301 1,258 1,306 1,308 1,324 1,339 1,375
Źródło: Dino Polska S.A.; P - prognozy DM PKO BP
Sklepy Dino konkurują nieustannie ze wszystkimi sieciami handlowymi w Polsce. Ponad 71%
sklepów Dino konkuruje z przynajmniej jednym sklepem innej sieci w promieniu 5 km, a 62% z
przynajmniej jednym sklepem konkurencji w promieniu 2,5 km. Najwyższa liczba konkurentów w
przeliczeniu na 100.000 mieszkańców występuje w województwie zachodniopomorskim, gdzie na
koniec 2016 r. funkcjonowało tylko 18 sklepów Dino. Średnio w całej Polsce na 100.000
mieszkańców przypada 15,6 sklepów różnych sieci.
0.5 km 2.5 km 5 km 0.5 km 2.5 km 5 km
Wielkopolskie 197 50 120 138 25% 61% 70% 5,7 14,8
Dolnośląskie 121 40 80 86 33% 66% 71% 4,2 16,2
Łódzkie 75 16 42 50 21% 56% 67% 3,0 13,1
Lubuskie 52 14 37 47 27% 71% 90% 1,1 16,9
Śląskie 46 10 32 35 22% 70% 76% 4,5 17,2
Kujawsko-pomorskie 45 9 19 24 20% 42% 53% 2,2 16,1
Opolskie 34 17 24 26 50% 71% 76% 3,4 16,5
Zachodniopomorskie 18 2 7 9 11% 39% 50% 1,1 20,1
Świętokrzyskie 17 11 14 15 65% 82% 88% 1,4 15,0
Mazowieckie 13 3 5 7 23% 38% 54% 0,2 12,4
Małopolskie 7 3 5 5 43% 71% 71% 0,3 17,4
Pomorskie 3 2 2 3 67% 67% 100% 0,1 14,7
Suma 628 177 387 445 28% 62% 71% 2,3 15,6
Źródło: Dino Polska S.A., dane dla konkurentów ze stycznia 2017
Województwo
Liczba sklepów
Dino na
31.12.2016
Liczba sklepów Dino konkurujących
z co najmniej jednym sklepem innej
sieci w promieniu:
%sklepów Dino konkurujących
z co najmniej jednym sklepem
innej sieci w promieniu:
Liczba sklepów
Dino na 100 tys.
mieszkańców
Liczba
konkurentów
Dino na 100 tys.
mieszkańców
6
Silne wyniki finansowe
Z uwagi na korzyści skali (szybka rozbudowa sieci) i dźwignię operacyjną (rosnące wolumeny
pozwalają na uzyskanie korzystniejszych warunków zakupowych oraz na poprawę marży brutto)
rentowność Dino poprawia się z roku na rok. W 2016 r. marża zysku brutto wzrosła o 0,3 pp do
22,9%. Mimo dynamicznego rozwoju koszty sprzedaży i ogólnego zarządu jako odsetek przychodów
spadają, co jest widoczne we wzroście marży EBITDA. Ponadto w 2015 na wyższy poziom marży
zysku netto wpływ miała niższa efektywna stopa podatku.
Silny bilans i pozytywne przepływy operacyjne
Rosnące pozytywne przepływy operacyjne są wynikiem wzrostu skali biznesu, a rosnące przychody
efektem rozwoju sieci i zwiększania sprzedaży LFL w istniejących sklepach. Spółka raportuje wysoki
poziom konwersji EBITDY na przepływy operacyjne (116% na koniec 2016 r.). Pomimo rosnącego
finansowania zewnętrznego wzrost EBITDY umożliwił spółce znaczące ograniczenie wskaźnika dług
netto/EBITDA, wskaźnik ten obniżył się z 2,6x w 2014 r. do 1,8x w 2016 r. Historycznie Dino
pokrywało większość kosztów ekspansji gotówką wygenerowaną z przepływów operacyjnych - w
2014 r. i 2016 r. przepływy operacyjne pokryły odpowiednio 95% i 85% nakładów inwestycyjnych
spółki.
464 585
771
943
1 140
21%
22%
23%
0
200
400
600
800
1 000
1 200
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Zysk brutto i marża brutto
Zysk brutto na sprzedaży (mln PLN)Marża brutto (prawa oś)
2014-2016 CAGR: 29%
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
148 210 281
352
430
6%
7%
8%
9%
0
100
200
300
400
500
2013 2014 2015 2016 2017P
Dino: EBITDA i marża EBITDA
EBITDA (mln PLN) Marża EBITDA (prawa oś)
2014-2016 CAGR: 40%
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
106 160
216
265 320
2%
4%
6%
8%
0
50
100
150
200
250
300
350
2013 2014 2015 2016 2017P
Dino: EBIT i marża EBIT
EBIT (mln PLN) Marża EBIT (prawa oś)
2014-2016 CAGR: 43%
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
66 122
151
186
224
2%
3%
4%
5%
0
50
100
150
200
250
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Zysk netto i marża zysku netto
Zysk netto Marża netto (prawa oś)
2014-2016 CAGR: 52% 2014-2016 CAGR: 52%
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
7
Sprzyjające środowisko makroekonomiczne
Opublikowane ostatnio wskaźniki inflacyjne potwierdzają, że długi okres deflacji w Polsce (jeden z
najdłuższych i najintensywniejszych w UE) zbliża się do końca. Długo oczekiwany powrót inflacji
powyżej zera następuje szybciej, niż pierwotnie oczekiwano. W styczniu 2017 r. inflacja cen towarów i
usług konsumpcyjnych zwiększyła się o 1,8% r/r (a artykułów spożywczych o 2,8% r/r), w lutym
2,2% r/r (3,3% r/r), w marcu 2,0% r/r (2,8% r/r). Według szacunków GUS w kwietniu inflacja mogła
sięgnąć 2,0% r/r.
188 245
324 387
454
148 210 281 352
430
100%
110%
120%
130%
0
100
200
300
400
500
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Konwersja EBITDA w OCF (mln PLN)
Przepływ operacyjnyEBITDAOCF/EBITDA (prawa oś)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
380 429
496
614
727
0
1
2
3
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Dług netto/EBITDA (mln PLN)
Dług netto
DN/EBITDA (prawa oś)Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
188 245
324 387
454
199 278
379
468
524
75%
80%
85%
90%
95%
100%
0
100
200
300
400
500
600
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Przepływy operacyjne i CAPEX (mln PLN)
Przepływ operacyjnyCapexOCF/CAPEX (prawa oś)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
90
92
94
96
98
100
102
104
106
108
110Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych r/r
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych żywność i napoje bezalkoholowe
odzież i obuwieŹródło: GUS
8
Mimo deflacji cen artykułów spożywczych i napojów alkoholowych wzrost wartości rynku FMCG w
latach 2014-2016 był możliwy dzięki rosnącemu wolumenowi sprzedaży.
Do tej pory wzrost sprzedaży LFL napędzany był wzrostem wartości koszyka zakupowego,
wynikającym z zastąpienia tańszych produktów ich droższymi odpowiednikami (na skutek rozwoju
marek własnych i produktów premium, oraz rosnącej popularności produktów regionalnych) i
większym wolumenem sprzedaży. W 2017 r. wzrost sprzedaży LFL wspierany będzie rosnącą inflacją i
utrzymującymi się skutkami programów rządowych (zwiększonym dochodem rozporządzalnym
gospodarstw domowych).
Polski rynek FMCG obecnie się konsoliduje. Oczekujemy dalszego wzmocnienia pozycji dyskontów na
rynku krajowym, kontynuacji wzrostu w segmencie supermarketów (szczególnie w segmencie
proximity) w obszarach wiejskich i niewielkich miejscowościach, a także dalszej ekspansji sieci
convenience w średnich i dużych miastach kosztem sklepów tradycyjnych.
Silny konsument wspierany programami rządowymi
Wydatki konsumpcyjne w Polsce napędzane są stabilnym wzrostem wynagrodzeń i zatrudnienia oraz
spadającą stopą bezrobocia. GUS odnotował wzrost średnich miesięcznych wynagrodzeń o 4,6% od
początku 2016 r., średni miesięczny wzrost zatrudnienia w sektorze prywatnym wynosi 1%, a średni
miesięczny wzrost funduszu płac w okresie od stycznia do października wyniósł 5,7%. Od 2012 r.
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w handlu oraz indeks ufności konsumentów
Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w handlu (lewa oś)
Indeks ufności konsumentów (prawa oś)Źródło: GUS, TNS Consumer Index
Supermarkety proximity to jeden z najatrakcyjniejszych segmentów wśród Polskich sklepów w branży spożywczej 1
Źródło: Raport Roland Berger bazujący na: PMR, EMIS, Euromonitor, dane ze spółek oraz wypowiedzi ekspertów, DM PKO BP(1) Rozmiar okręgów obrazuje wielkość sprzedaży w 2015 r.
Tradycyjne sklepy
FranczyzaConvenience
Dyskonty
Proximity
Duże supermarkety
Hipermarkety
(15,0%)
(10,0%)
(5,0%)
0,0%
5,0%
10,0%
15,0%
20,0%
25,0%
(10,0%) (5,0%) 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0%
201
0-2
01
5 s
prz
edaż
CA
GR
2015-2020P sprzedaż CAGR
PLN 41mld
PLN 55mld PLN 16mld
PLN 13mldPLN 35mld
PLN 33mldPLN 18mld
9
obserwujemy stopniowy wzrost dochodu rozporządzalnego gospodarstw domowych, co przekłada
się pozytywnie na dynamikę sprzedaży detalicznej.
Bieżące programy rządowe poprawiają dynamikę sprzedaży detalicznej oraz wpływają pozytywnie na
sytuację na całym rynku sieci detalicznych. W 2017 r. planowane wydatki rządowe wyniosą ok. 30
mld PLN, w tym 21-23 mld PLN z programu 500+, który ma na celu poprawę sytuacji demograficznej
w Polsce.
Impuls fiskalny
Program 500+ od kwietnia 2016 r. 15-17 mld PLN w 2016 r. oraz
5-6 mld PLN w 2017 r.
Programy wdrożone przez poprzedni rząd
od 2016 7-10 mld PLN
Źródło: prognozy DM PKO BP
Obecnie największym beneficjentem programu 500+ są sieci odzieżowe i obuwnicze (dynamika
sprzedaży detalicznej w 3Q16 wyniosła +16% r/r). Oczekujemy jednak zmiany tej struktury w 2017 r.
na korzyść rosnących wydatków na artykuły spożywcze.
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
Polska: Zatrudnienie, wynagrodzenie i fundusz płac
Stopa bezrobocia (prawa oś) Przeciętne wynagrodzenie Fundusz płacŹródło: GUS
75%
77%
79%
81%
83%
85%
87%
89%
91%
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Dochód rozporządzalny i wydatki konsumpcyjne (PLN na mieszkańca)
Dochód rozporządzalny na osobę (PLN mn)Wydatki na osobę (PLN mn)Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnymŹródło: GUS
10
Plany inwestycyjne
Trzy istniejące centra dystrybucyjne są w stanie obsłużyć do 800-900 sklepów w promieniu 200-250
km, a więc ich moce będą w pełni wykorzystane w 2018 r. Natomiast przy założeniu dodatkowych
inwestycji zakład przetwórstwa mięsnego Agro-Rydzyna może obsługiwać do 1000 sklepów. W
miarę rozwoju sieci spółka będzie zmuszona zwiększać moce. W latach 2017-2019 Dino powinno
wydać 140 mln PLN na rozwój i rozbudowę centrów dystrybucyjnych, a w 2018-2019 r. ok. 110 mln
PLN na rozwój i rozbudowę zakładu przetwórstwa mięsnego. Całkowite nakłady na budowę nowego
sklepu (wraz z ceną działki) wynoszą ok. 2,4 mln PLN.
Polityka dywidendowa
Przez ostatnie trzy lata Dino nie wypłacało dywidend, wykorzystując przepływy pieniężne z
działalności operacyjnej głównie do finansowania ekspansji sieci. Z uwagi na ambitne plany nowych
otwarć zarząd nie planuje rekomendować wypłaty dywidend z zysków za rok 2016.
31%
29%
22%
22%
20%
17%
17%
17%
15%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
Ubrania
Obuwie
Książki i edukacja
Wakacje
Dodatkowe zajęcia dla dzieci
Rozrywka
Żywność
Wycieczki szkolne
Lekarstwa
Przeznaczenie kwoty z programu 500+
Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
16%
12%
10%
10%
9%
7%
5%
-8%
5%
-10% -5% 0% 5% 10% 15% 20%
Odzież i obuwie
Kosmetyki
Pojazdy
Meble, RTV, AGD
Pozostałe w sklepach niewysp.
Książki i prasa
Żywność
Inne
Ogółem
Dynamika sprzedaży detalicznej, 3 kw. 2016 r/r
Źródło: GUS, ceny stałe
11
STRUKTURA TRANSAKCJI – sprzedaż 49% akcji, zarządzane przez Enterprise Investors
Założyciel Dino Tomasz Biernacki posiada obecnie 51% akcji, a pozostałe 49% (za pośrednictwem
Polish Sigma Group) znajdowało się w posiadaniu Polish Enterprise Fund VI LP, zarządzanego przez
Enterprise Investors. W ramach pierwszej oferty publicznej Polish Enterprise Fund VI LP sprzedał 49%
akcji.
Na obecnych akcjonariuszy nałozony został lock-up: 360 dni dla Dino Polska S.A. i 720 dni dla
Tomasza Biernackiego i zarządu. W ramach pierwszej oferty publicznej zarząd kupił akcje po tej samej
cenie, co inwestorzy instytucjonalni (w ramach programów motywacyjnych).
51%
49%
Struktura akcjonariatu pre-IPO
Założyciel (TomaszBiernacki)
PEF VI (przezPolish SigmaGroup)
Źródło: Dino Polska S.A.
51%
49%
Struktura akcjonariatu po IPO
Założyciel (TomaszBiernacki)
Free float
Źródło: Dino Polska S.A., zakładając sprzedaż wszystkich akcji
12
OPIS DZIAŁALNOŚCI
Lokalizacja: obszary miejsko-wiejskie w zachodniej Polsce
Na koniec grudnia 2016 r. sieć Dino liczyła 628 sklepów zlokalizowanych głównie w południo-
zachodniej Polsce, obsługiwanych przez trzy centra dystrybucyjne. Sklepy Dino są zlokalizowane w
starannie wybranych lokalizacjach, pod względem trafficu, poza centrami dużych miast (małe i
średnie miejscowości lub przedmieścia dużych aglomeracji), z dostępnością miejsc parkingowych na
10-30 samochodów. Ponadto sklepy są lokalizowane w miejscowościach gdzie w promieniu 2 km
mieszka minimum 2 500 osób.
Źródło: Dino Polska S.A.
Typowy sklep – ujednolicony, identyczny rozkład, spójny branding
Średnia powierzchnia handlowa sklepu wynosi 400 m2. Dino jest właścicielem większości lokalizacji,
w tym działek (83%). Budynki supermarketów zbudowane są według tego samego projektu. Sklepy
cechują się jednolitym formatem i identycznym rozłożeniem towarów na regałach w oparciu o
jednolity plan dostarczony przez centralę. Towary wykładane są bezpośrednio w skrzynkach. Taka
aranżacja umożliwia codzienne dostawy realizowane dużymi ciężarówkami, co ogranicza koszty
dostaw i logistyki wewnątrz sieci.
Źródło: Dino Polska S.A.
Krotoszyn
PiotrkówTrybunalski
Jastrowie
WaterBeverages
Me
at
co
un
ter
Fru
its &
ve
ge
tab
les
Dairy
Freezer – Frozen goodsCakes
Ba
ke
ry
Juices
Beers
CandyBarsChocolate
DetergentsPet food
Spices Soups Preserves Jams
Alc
oh
ol a
nd
tob
acco
TeaCoffee
Noodles, rice, etc. Flour & sugar
CosmeticsToilet papers
Baking
Chips
CerealsMilk
Appliances
Appliances
Canned
Children
accesories
Hygiene
Oven
Fridge for beverages
Ne
wsp
ap
ers
Ketchup, mustardSeasonal or promo
products
Seasonal
or promo products
Sauces
Se
aso
na
l or p
rom
o p
rod
ucts
Eggs
Oil
Entrance
Chocolate
boxes
Promotional stands
from suppliers
Seasonal or
promo
products
Energy drinks
13
Źródło: Dino Polska S.A.
Typowy sklep zatrudnia około 15 pracowników, przy czym obsługa lady mięsnej wymaga pewnej
specjalizacji. Pracownicy podzieleni są na dwie zmiany, a ich wynagrodzenia obejmują część stałą i
dodatek motywacyjny. Dodatkowo każdy sklep zatrudnia kierownika i jego zastępcę.
Ekspansja sieci - od lokalnego do regionalnego gracza
W ciągu ostatnich lat sieć Dino dokonywała ekspansji z województwa wielkopolskiego na Polskę
zachodnią. Poza rozmieszczaniem sklepów w nowych regionach spółka zwiększała także zagęszczenie
sieci w dotychczasowych lokalizacjach. W celu wsparcia dalszej ekspansji Dino otworzyło dwa nowe
centra dystrybucyjne, zlokalizowane strategicznie w Piotrkowie Trybunalskim i Jastrowie. Obecnie
sieć obsługują trzy centra dystrybucyjne – dwa własne (Krotoszyn i Jastrowie) i jedno wynajmowane
(Piotrków Trybunalski)
Źródło: Dino Polska S.A.
2014 2015 2016Dino 6 861 8 233 9 971
Dino Krotoszyn 133 191 229
Agro-Rydzyna 275 342 436
Pol-Food 0 4 4Razem 7 269 8 770 10 640
Źródło : Dino Po lska S.A.
Umowa o pracę (w pełnym lub niepełnym wymiarze
godzin)
50,2
47,6
46,3
44
46
48
50
52
2014 2015 2016
Liczba pracowników na 1,000 m2
powierzchni sprzedaży
Źródło: Dino Polska S.A.
14
Zabezpieczony portfel nieruchomości
Dino zbudowało swój własny zespół ekspertów ds. ekspansji, składający się z 37 doświadczonych
specjalistów, których zadaniem jest ocena i wyszukiwanie nowych lokalizacji. Główne kryteria
wyszukiwania obejmują konkretny charakter lokalizacji (mniejsze miejscowości do 2-3 tys.
mieszkańców, cała miejscowość wraz z otaczającymi miasteczkami minimum 4-5 tys. mieszkańców
w obu strefach), oszacowanie siły nabywczej (w postaci średnich wydatków konsumenckich w
rejonie, częstotliwości robienia zakupów i średniej wartości transakcji) oraz istotne kryteria oceny
(drogi, konkurencja, media, koszty i terminy budowy). Cały proces – od zakupu nieruchomości po
otwarcie sklepu – trwa ok. 22 miesiące, co obejmuje podpisanie umowy przedwstępnej (3 miesiące) i
uzyskanie wszystkich oficjalnych zezwoleń (do 12 miesięcy). Środki finansowe zamrożone są jedynie
na ostatnie 6-7 miesięcy procesu inwestycyjnego. Dino dokonuje zakupu działki i podpisuje umowę z
Krot Invest 2 KR Inżynieria sp. z o.o. SKA i Krot Invest KR Inzynieria sp. z o.o. S.K.A. (budowa trwa
zwykle 2-4 miesiące), które przygotowują sklep „pod klucz”.
Wysoki odsetek własnych nieruchomości
Dino konsekwentnie rozbudowuje portfel własnych nieruchomości. Spółka jest właścicielem
nieruchomości, na bazie których budowany jest portfel sklepów. Zaledwie 17% z nich jest
wynajmowanych lub działają w formie franczyzowej. Ponadto odsetek ten zmniejszył się w ciągu
ostatnich 3 lat, co ogranicza ryzyko wypowiedzenia umów i zmiany warunków najmu. W związku z
tym niemal wszystkie nowe sklepy w 2016 r. otwierane były we własnych lokalizacjach. Większość z
nich otwierana jest w drugiej połowie roku.
Większość sklepów otwarto w drugiej połowie roku
2014 2015 2016
Otwarcia 86 101 117
Mediana 04/08/2014 31/08/2015 02/08/2016
Źródło: Dino Polska S.A.
Rozwój sieci Dino
Średnie nakłady na otwarcie nowego sklepu (wraz z kosztami działki i budową nieruchomości)
wynoszą 2,4 mln PLN. Budowa trwa zwykle od 2 do 4 miesięcy od podpisania umowy z Krot Invest
(grupą spółek budowlanych będących własnością większościowego akcjonariusza Dino Tomasza
Biernackiego). Średnia sprzedaż na sklep w drugim miesiącu działalności wynosi 0,35 mln PLN, a w
37. miesiącu 0,57 mln PLN (dla sklepów otwartych w latach 2009-2014). Ponadto koszt utrzymania
sklepu szacowane są na 0,15 mln PLN na sklep po 6 latach jego działalności.
- Podpisanie umowy wstępnej- Zazwyczaj w 3 miesiące po znalezieniu lokalizacji- Zakup pod warunkiem np. uzyakania pozwolenia na budowę
Uzyskanie formalnych decyzji dotyczących m.in. warunków zabudowy, mediów etc.- Projektowanie- Decyzja wewnętrznego Departamentu Inwestycji o kontynuowaniu budowy
- Zakup gruntów i płatności- Podpisanie umowy z Krot Invest- Budowa (zazwyczaj około 2-4 miesięcy)- Otrzymanie pozwolenia na użytkowanie
- Przygotowanie do otwarcia sklepu- aranżacja, wyposażenie,zatowarowanie, szkolenie personelu - Część przygotowań odbywa się jeszcze przed uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie
3 miesiące 12 miesięcy 6 - 7 miesięcy 2 tygodnie
1 2 3 4
Od lokalizacji do sklepu - oś czasu rozwoju
Źródło: Dino Polska S.A.Zamrożenie gotówki
15
Produkt
Oferta Dino obejmuje 5 tys. SKU. To dwa razy więcej, niż oferują największe sieci dyskontowe.
Ponadto 98% produktów jest markowych (z wyłączeniem wyrobów zakładu Agro-Rydzyna i
artykułów świeżych). W 2016 r. marki własne stanowiły zaledwie 2% całkowitej sprzedaży. Dino
prowadzi politykę ścisłej współpracy z polskimi markami regionalnymi, zapewniając klientom tańsze
alternatywy dla wiodących krajowych i globalnych marek. Istotną przewagą konkurencyjną Dino jest
własny zakład przetwórstwa mięsa Agro-Rydzyna (dostawca świeżego mięsa do sieci). Najwięksi
konkurenci Dino nie mają zwykle lady ze świeżym mięsem. Po dodatkowych inwestycjach Agro-
Rydzyna może zaopatrywać do 1000 sklepów.
W 2016 r. Dino zatowarowywało się bezpośrednio u producentów lub ich głównych przedstawicieli, z
pominięciem pośredników. Kontrakty z dostawcami zawierane są zwykle na rok lub na czas
nieokreślony. Dino współpracuje z wieloma lokalnymi i globalnymi dostawcami FMCG (zróżnicowana
baza dostawców) i utrzymuje z nimi dobre relacje, co pozwala spółce uzyskiwać atrakcyjne rabaty. W
2016 r. udział największego dostawcy w przychodach spółki wynosił poniżej 3%.
0
50
100
150
200
250
0
100
200
300
400
500
600
700
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Rozwój sieci Dino
Liczba sklepów (lewa oś) Powierzchnia sprzedaży ('000 m2, prawa oś)
Źródło: Dino Polska S.A.
Poza spożywcze 13%
Świeża żywność 36%
Napoje i produkty suche
30%
Alkohol i papierosy
21%
Produkty w rozbiciu na segmenty (2016)
Źródło: Dino Polska S.A.
mięso 16%
16
Ceny na tle rynku
Średnie ceny głównych grup produktowych w ofercie Dino plasują się nieco poniżej średniej
rynkowej. Ceny znajdują się pod ścisłą kontrolą i podlegają cotygodniowym weryfikacjom względem
cen konkurencji. Dodatkowo ceny 500 podstawowych produktów utrzymywane są niezmiennie na
poziomie konkurencji.
Dino wydaje relatywnie niewiele na marketing. Zdaniem zarządu ponoszenie sporych nakładów na
kosztowny marketing w mediach nie jest konieczne. Podejście to stoi w sprzeczności z działaniami
największych krajowych sieci dyskontów i hipermarketów. Według obserwacji spółki statystycznie
przynajmniej jeden przedstawiciel każdego gospodarstwa domowego chodzi na zakupy kilka razy w
tygodniu. W efekcie wzrost ruchu jest nadal widoczny. Dino ogranicza się do reklamy outdoorowej i
informacji o promocjach dostępnych w sklepach. To sklep jest głównym narzędziem marketingowym
spółki.
Dino często wprowadza rabaty i promocje. Należą do nich atrakcyjne kilkudniowe rabaty na 12 SKU
lub na 500 artykułów podstawowych, których ceny utrzymywane są niezmiennie na poziomie
konkurencji i które reklamowane są w tygodniowych gazetkach i w oknach sklepowych. Promocje w
sklepach Dino często prowadzone są we współpracy z dostawcami, dzięki czemu pozostają neutralne
dla marży.
Inni 83%
Top 10 dostawców
17%
Koncentracja dostawców (2016)
Źródło: Dino Polska S.A.
0,0%
0,1%
0,2%
0,3%
0,4%
0,5%
2014 2015 2016
Koszty reklamy jako % przychodów
Źródło: Dino Polska S.A.
17
Według głównych wniosków z badania konsumenckiego, przeprowadzonego przez GfK w styczniu
2014 r., klienci cenią Dino przede wszystkim za szeroką ofertę świeżych produktów i ich stałą
dostępność, a także za atrakcyjne lokalizacje i promocje.
Efektywność operacyjna
Zarządzanie łańcuchem dostaw prowadzone jest centralnie z Krotoszyna, a dostawy wysyłane z
trzech centrów dystrybucyjnych. Mogą one aktualnie obsługiwać do 800-900 sklepów (w zależności
od poziomu sprzedaży), ale po modernizacji poziom ten wzrośnie do 900-1100. W związku z rosnącą
liczbą sklepów na skutek ekspansji regionalnej Dino planuje otwarcie nowych centrów
dystrybucyjnych.
Usługi transportowe outsource'owane są zewnętrznym wykonawcom. W niektórych przypadkach
spółka współuczestniczy w inwestycjach kapitałowych dokonywanych przez wykonawców (np. zakup
naczep). Choć Dino nieustannie optymalizuje koszty logistyki, istnieje potencjał ich dalszego
zmniejszenia w związku z dalszym szybkim rozwojem sieci.
Centra dystrybucyjne
Źródło: Dino Polska S.A.
Dostawy wykonywane są zwykle w nocy, przez sześć dni w tygodniu. Dostawcy (głównie
producenci) wysyłają towary do centrów dystrybucyjnych (95% oferty), skąd są one następnie
dowożone do poszczególnych sklepów w oparciu o dzienne prognozy popytu, generowane w
systemie komputerowym spółki. Ogromnie pomocny w zarządzaniu dostawami jest opracowany
przez Dino automatyczny system zatowarowania, który umożliwia efektywne monitorowanie,
zarządzanie i prognozowanie zmian popytu i poziomu zapasów.
Istotną rolę w spółce odgrywa także struktura działu sprzedaży. Pozwala na scentralizowaną kontrolę
i zarządzanie całą siecią, zapewniając system wsparcia dla sklepów dotkniętych problemami
operacyjnymi. Dział sprzedaży podzielony jest na region północny i południowy; do każdego regionu
przypisany jest kierownik i menedżer regionalny. W 2016 r. Dino miało 10,600 pracowników i
współpracowników (pracownicy fizyczni – 90%), a liczba pracowników na 1.000 m2 powierzchni
handlowej spadła z 50,2 w 2014 r. do 46,3 w 2016 r. W grupie funkcjonują tylko dwa związki
zawodowe, do których łącznie należy jedynie 2% pracowników.
Krotoszyn Piotrków Tryb.
Jastrowie
• Owned• Opened in 2016• Total space: 23 600 m2
• Owned• Opened in 2002• Total space: 44 500 m2
• Leased• Opened in 2013• Total space: 27 100 m2
18
Krótka historia Dino
Spółkę Dino założył w 1999 r. jej główny akcjonariusz Tomasz Biernacki, a pierwszy sklep powstał w
województwie wielkopolskim. Trzy lata później spółka utworzyła własne centrum dystrybucyjne w
Krotoszynie (Wielkopolska), które od tego czasu rozrosło się do 44.500 m2. W 2003 r. doszło do
przejęcia Agro-Rydzyny; zakład ten od samego początku zaopatrywał sieć Dino w produkty mięsne.
W latach 2004-2009 otwierano kilkanaście sklepów rocznie, głównie w małych i średnich
miejscowościach w okolicy Krotoszyna.
Źródło: Dino Polska S.A.
Departament Sprzedaży
Region północny Region południowy Koordynator operacyjny
Liderzy Liderzy
Managerowie regionalni Managerowie regionalni
RekrutującyManagerowie
mobilniSklepy Sklepy Rekrutujący
Managerowie mobilni
Trener wewnętrzny
Trener mobilny
0
100
200
300
400
500
600
700
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Faza założycielska Faza ekspansji
PEF VI inwestuje w Dino
Drugie centrum dystrybucyjne w Piotrkowie Trybunalskim (dzierżawa)
Trzecie centrum dystrybucyjne w
Jarosławiu (własne)
Źródło: Dino Polska S.A.
liczba sklepów
19
W 2010 r. fundusz PEF VI, którym zarządzał Enterprise Investors, zakupił pośrednio 49% udziałów w
spółce. Rok później doszło do przekształcenia Dino w spółkę akcyjną. Na tym etapie sieć obejmowała
już 111 sklepów. Kolejny znaczący krok na drodze do ekspansji miał miejsce w 2013 r., kiedy to liczba
sklepów na koniec roku sięgnęła 324, a w Piotrkowie Trybunalskim (województwo łódzkie) otwarto
drugie centrum dystrybucyjne. W przeciwieństwie do krotoszyńskiego jest ono wynajmowane. Tempo
i skala rozwoju znacząco wzrosły – na koniec 2015 r. Dino posiadało 511 sklepów w 12
województwach i było drugą pod względem wielkości siecią spożywczą w polskim segmencie
proximity, a pierwszą pod względem tempa wzrostu. W zeszłym roku spółka otworzyła 117 nowych
sklepów (ich łączna liczba sięgnęła 628) i uruchomiła trzecie centrum dystrybucyjne w Jastrowie
(województwo wielkopolskie), ułatwiające rozwój na północy kraju.
Zarząd i kluczowy personel IR
Podmiotem dominującym Grupy Dino jest Dino Poland S.A. Jej działalnością kieruje dwuosobowy
zarząd w składzie Szymon Piduch (CEO) i Michał Krauze (CFO); każdy z nich sprawuje funkcję przez 3
lata. Szymon Piduch i Michał Krauze związani są z Grupą Dino od 2002 r., kiedy to spółka posiadała
zaledwie kilka sklepów o łącznej powierzchni sali sprzedaży ok. 5000 m2 i dopiero uruchamiała swoje
pierwsze centrum dystrybucyjne.
Szymon Piduch uczestniczy w rozwoju sieci od 2002 r. Do 2010 r. jako CFO
odpowiedzialny był za finanse Grupy. W marcu 2010 r. został powołany na
stanowisko prezesa spółki. Obecnie zarządza obszarem ekspansji, inwestycji
i operacyjnym.
Rozpoczął karierę w 1995 r. W latach 1995-2002 sprawował funkcje
kierownicze i odpowiedzialny był m.in. za marketing, controlling i finanse w
spółkach sektora spożywczego.
Szymon Piduch jest absolwentem Akademii Ekonomicznej w Poznaniu
(Wydział Zarządzania i Marketingu) na kierunku Zarządzanie
Przedsiębiorstwami. Na tej samej uczelni ukończył także studia
podyplomowe w dziedzinie rachunkowości.
P. Michał Krauze związany jest z Grupą Dino od 2002 r. W latach 2002-
2007 zajmował stanowisko księgowego, a od 2007-2011 r. samodzielnego
księgowego. W latach 2011-2016 pełnił funkcję kontrolera finansowego. Od
maja 2014 r. jest członkiem zarządu, a od lipca 2016 r. dyrektorem
finansowym spółki, w której zarządza obszarem finansów.
Michał Krauze jest absolwentem Wielkopolskiej Wyższej Szkoły
Humanistyczno-Ekonomicznej w Jarocinie na kierunku Administracja
Gospodarcza.
Grzegorz Uraziński jest dyrektorem ds. relacji inwestorskich. Z Dino związany jest od 2016 r., a
wcześniej pełnił analogiczną funkcję na GPW.
Marcin Swenderski, związany ze spółką od 2011 r., jest dyrektorem ds. controllingu finansowego.
Uprzednio sprawował funkcję kontrolera finansowego w BBI Zeneris NFI.
20
Programy motywacyjne dla zarządu i kluczowych pracowników
Zarząd i czołowi menadżerowie zostali objęci programami motywacyjnymi sponsorowanymi
częściowo przez spółkę Dino Polska S.A. oraz przez akcjonariusz sprzedającego akcje w ofercie
publicznej. Pierwszy program (ustanowiony przez Dino Polska S.A.) skierowany jest do zarządu i
jednej osoby spoza niego. Jego łączna wartość wynosi 8,5 mln PLN i jest w pełni pokrywana przez
spółkę. W wynikach za rok 2016 spółka uwzględniła rezerwę w wysokości 5,7 mln PLN na koszty
programu motywacyjnego. Pozostała kwota 2,8 mln PLN rozpoznana będzie w wynikach za 2017 r.
Drugi program (ustanowiony przez akcjonariusza zbywającego) skierowany jest do zarządu; w
zależności od wartości akcji w ofercie publicznej wartość programu sięgnie od 3,75 mln do 7,5 mln
PLN, a jego koszty pokryje sprzedający akcje w ramach IPO. W ramach obu programów
motywacyjnych upoważnione osoby zobowiązane są wydać część środków z programów na nabycie
akcji w ramach oferty publicznej po cenie dla akcjonariuszy instytucjonalnych. Akcje w posiadaniu
zarządu objęte będą dwuletnim lock’upem.
Struktura organizacyjna
Podstawową działalnością grupy Dino jest sprzedaż detaliczna, w tym głównie artykułów
spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych. Grupa wytwarza także produkty mięsne, które
sprzedawane są klientom za pośrednictwem sieci detalicznej spółki.
Strukturę organizacyjną grupy przedstawiono na poniższym wykresie:
Źródło: DM PKO BP
Dino Polska S.A.
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Agro-Rydzyna Sp. z o.o.
Vitrena Holdings Ltd. (inliquidation)
Sezam XI FIZAN (in liquidation)
Dino Oil Sp. z o.o.
Dino Krotoszyn Sp. z o.o.
Pol - Food Polska Sp. z o.o.
Dino Północ Sp. z o.o.
Centrum WynajmuNieruchomości Sp. z o.o.
Centrum WynajmuNieruchomości 1 S.A.
Centrum WynajmuNieruchomości 2 S.A.
Centrum WynajmuNieruchomości 3 S.A.
Centrum WynajmuNieruchomości 4 S.A.
Centrum WynajmuNieruchomości 5 S.A.
Centrum WynajmuNieruchomości 6 S.A.
Centrum Wynajmu Nieruchomości Marketing Sp. z o.o.
Centrum Wynajmu Nieruchomości Sp. z o.o. Marketing 2 SKA (in
liquidation)
Dino Południe Sp. z o.o.
21
Dino Polska S.A. – podmiot dominujący.
Agro-Rydzyna Sp. z o.o. – podmiot zależny, wytwarzający produkty mięsne.
Vitrena Holdings Ltd. (w likwidacji) – podmiot inwestycyjno-finansowy, zarejestrowany na Cyprze.
Dino Oil Sp. z o.o. – podmiot sprzedający ropę i benzynę.
Dino Krotoszyn Sp. z o.o. – podmiot zależny, świadczący usługi piekarnicze.
Pol-Food Polska Sp. z o.o. – podmiot zależny, zarządzający znakami towarowymi.
Dino Północ Sp. z o.o. – zarządza sklepami w Krotoszynie.
Dino Południe Sp. z o.o. – zarządza sklepami w Krotoszynie.
Centrum Wynajmu Nieruchomości Sp. z o.o., Centrum Wynajmu Nieruchomości 1 S.A., Centrum
Wynajmu Nieruchomości 2 S.A., Centrum Wynajmu Nieruchomości 3 S.A., Centrum Wynajmu
Nieruchomości 4 S.A., Centrum Wynajmu Nieruchomości 5 S.A., Centrum Wynajmu Nieruchomości 6
S.A., Centrum Wynajmu Nieruchomości Marketing Sp z o.o. and Centrum Wynajmu Nieruchomości
Sp. z o.o. Marketing 2 SKA (w likwidacji) – podmioty zależne zarządzające, wynajmujące i handlujące
nieruchomościami.
Transakcje z osobami powiązanymi
- Grupa Krot Invest
Krot Invest to obecnie wyłączny generalny wykonawca sklepów Dino, odpowiedzialny za proces
budowlany od początku (budowa, odbiór i uzyskanie pozwolenie na użytkowanie) do końca
(przygotowanie sklepu do otwarcia – aranżacja i montaż wyposażenia). Krot Invest należy do grupy
spółek budowlanych, których właścicielem jest większościowy akcjonariusz Dino Tomasz Biernacki.
Krot Invest blisko współpracuje z siecią Dino – jest wykonawcą 79% sklepów. Cena usług
budowlanych (ryczałtowo za m2) uległa zmianie jeden raz od 2010 r. z uwagi na nowelizację prawa
budowlanego. Średni CAPEX w przeliczeniu na nowy sklep wynosił w 2015 r. 2,4 mln PLN (włącznie z
działką, budową i wykończeniem). W latach 2014-2016 Dino wydało 327,2 mln PLN za budowę i
usługi świadczone przez Krot Invest KR Inżynieria Sp. z o.o. SKA oraz 76,5 mln PLN na rzecz Krot
Invest 2 KR Inżynieria Sp. z o.o. Sp.k.
Zdaniem zarządu Dino korzystanie z usług Krot Invest wiąże się ze znacznymi korzyściami. Spółka ta
posiada know-how i jest w stanie realizować projekty budowlane według dokładnych specyfikacji i w
ramach określonego budżetu. Wszystkie sklepy realizowane są według standardowego projektu
przygotowanego przez spółkę, która realizuje prace budowlane – jest to bardzo istotne z perspektywy
ich szybkiego uruchamiania.
- Davi Przedsiębiorstwo Handlowe Sp. z o.o.
Davi to hurtownia kosmetyczno-chemiczna, która dostarcza do sieci Dino kosmetyki i środki
czystości. W latach 2014-2016 wartość produktów zakupionych przez Dino od Davi wyniosła 23,1
mln PLN.
- “Mleczarnia Naramowice”
W 2015 r. spółka odpowiedzialna była za 0,6% całkowitej sprzedaży. Produkty Mleczarni
Naramowice dostępne są w wielu sieciach, w tym Dino, PSS Społem, T.A.D., Chata Polska, Piotr i
Paweł, Stokrotka i E. Leclerc. Spółka współpracuje także z wieloma hurtownikami, jak Makro Cash
and Carry, Eurocash, Giełda Franowo, Mlekoraj i Wielkopolską Spółdzielnią Składnica Mleczarska.
22
- ITECOM
ITECOM zapewnia usługi wdrożenia i wsparcia infrastruktury IT i dostarcza Grupie Dino
specjalistyczne wyposażenie, jak np. kasy, komputery, wagi etykietujące, wagoskanery, krajalnice i
piece do chleba. W latach 2014-2016 Dino wydało 26,4 mln PLN na urządzenia dostarczone i usługi
świadczone przez ITECOM Sp. z o.o.
W poniższej tabeli przedstawiono zakupy od osób powiązanych z akcjonariuszem większościowym w
2014-2016 r.:
PLN m 2014 2015 2016 Total
Krot Invest KR Inzynieria Sp. z o.o. SKA 48,370 118,417 160,336 327,123
Krot Invest 2 KR Inzynieria Sp. z o.o. Sp. k. 62,592 6,341 7,594 76,527
Mleczarnia Naramowice Sp. z o.o. 13,623 15,188 18,590 47,401
ITECOM Sp. z o.o. ** 10,512 15,933 0 26,445
Davi Przedsiębiorstwo Handlowe Sp. z o.o. * 17,729 3,729 1,616 23,074
Zielony Rynek 6 BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 0 2,691 3,730 6,421
Zielony Rynek 3 BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 947 1,286 1,571 3,804
BT Development BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 906 1,137 1,552 3,595
Zielony Rynek 4 BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 586 973 1,296 2,855
Zakłady mięsne "Biernacki" Tomasz Biernacki 757 578 571 1,906
Zielony Rynek 1 BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 457 417 433 1,307
Inwestycje BT Kapitał Sp. z o.o. SKA 0 200 92 292
Zielony Rynek 2 BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 0 13 206 219
BT Inwestycje Sp. z o.o. 0 21 7 28
Elvores Enerprises 0 0 0 0
Zielony Rynek BT Kapitał Sp. z o.o. Sp.k. 0 0 0 0
156,479 166,924 197,594 520,997
Źródło: Dino Polska S.A.
* Od 22 VI 2016 DAVI Trading Company sp. z o.o. nie jest już podmiotem powiązanym z Tomaszem Biernackim
** Od 5 III 2015 r. ITECOM sp. z o.o. nie jest już podmiotem powiązanym z Tomaszem Biernackim
W poniższej tabeli przedstawiono zakupy od osób powiązanych z akcjonariuszem mniejszościowym
w 2014-2016 r.:
PLN m 2014 2015 2016 Total
Hoop Polska Sp. z. o.o. 2 867 3 047 4 489 10 403
Harper Hygienics S.A. 1 108 1 319 1 856 4 283
Dystrybucja Polska Sp. z. o.o. 132 484 23 639
EP Serwis S.A. 122 103 86 311
4 229 4 953 6 454 15 636
Źródło: Dino Polska S.A.
23
ANALIZA RYNKU
W 2016 r. polski rynek FMCG wart był 219 mld PLN (+3,8% r/r) a średnioroczne tempo wzrostu w
ciągu ostatnich pięciu lat wyniosło nieco powyżej 3,5% CAGR.
W 2015 r. krajowy rynek FMCG wart był niemal 211 mld PLN, a jego szacowana wartość w roku
2016 wynosi 219 mld PLN, co implikuje wzrost na poziomie 3,8% r/r (nieco powyżej średniej z
poprzednich pięciu lat – 3,5% CAGR). Podobny poziom wzrostu rynku FMCG (3,6% CAGR)
oczekiwany jest także w ciągu kolejnych czterech lat (wg Roland Berger, listopad 2016 r.).
Powrót inflacji i wzrost wolumenów
Opublikowane ostatnio wskaźniki inflacyjne potwierdzają, że długi okres deflacji w Polsce (jeden z
najdłuższych i najintensywniejszych w UE) zbliża się do końca. Długo oczekiwany powrót inflacji
powyżej zera zachodzi jednak bardzo szybko. W styczniu 2017 r. inflacja cen towarów i usług
konsumpcyjnych zwiększyła się o 1,8% r/r (a artykułów spożywczych o 2,8% r/r), w lutym 2,2% r/r
(3,3% r/r), w marcu 2,0% r/r (2,8% r/r). Według szacunków GUS w kwietniu inflacja mogła sięgnąć
2,0% r/r.
Jako że indeks FAO (w PLN) rośnie najszybciej od 2012 r., oczekujemy, że inflacja cen artykułów
spożywczych w kolejnych miesiącach przyspieszy, do czego najbardziej przyczynią się ceny cukru,
mięsa i ryb (PKO Bank Polski, analizy makroekonomiczne).
178 184 192 198 205 211 219 230 238 245 252
0
50
100
150
200
250
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016P 2017P 2018P 2019P 2020P
Rozwój rynku FMCG
CAGR 3,7%
Źródło: Roland Berger, Listopad 2016
CAGR 3,4%
90
92
94
96
98
100
102
104
106
108
110Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych r/r
Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Żywność i napoje bezalkoholowe
Napoje alkoholowe i wyroby tytonioweŹródło: GUS
24
Indeks FAO (Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa) przedstawia zmiany
globalnych cen artykułów spożywczych.
Mimo deflacji cen artykułów spożywczych i napojów alkoholowych wzrost wartości rynku FMCG w
latach 2014-2016 był możliwy dzięki rosnącym wolumenom sprzedaży. Według GUS, dynamika
sprzedaży detalicznej w cenach stałych wzrosła w grudniu 2016 r. o 7,1%.
-40%
-20%
0%
20%
40%
60%1 s
ty 0
0
1 s
ty 0
1
1 s
ty 0
2
1 s
ty 0
3
1 s
ty 0
4
1 s
ty 0
5
1 s
ty 0
6
1 s
ty 0
7
1 s
ty 0
8
1 s
ty 0
9
1 s
ty 1
0
1 s
ty 1
1
1 s
ty 1
2
1 s
ty 1
3
1 s
ty 1
4
1 s
ty 1
5
1 s
ty 1
6
Indeks cen żywności FAO (r/r)
Źródło: DM PKO BP na podstawie Bloomberg
90
100
110
120
sty-0
7
cze-0
7
lis-0
7
kwi-
08
wrz
-08
lut-
09
lip-0
9
gru
-09
maj-
10
paź-
10
mar-
11
sie-1
1
sty-1
2
cze-1
2
lis-1
2
kwi-
13
wrz
-13
lut-
14
lip-1
4
gru
-14
maj-
15
paź-
15
mar-
16
sie-1
6
sty-1
7
Dynamika sprzedaży detalicznej r/r (ceny stałe), obroty w handlu detlicznym
Sprzedaż detaliczna towarów (ceny stałe)
Obroty w handlu detalicznymŹródło: GUS
85
90
95
100
105
110
115
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Sprzedaż detaliczna towarów w cenach stałych
Wszystkich towarów Towarów konsumpcyjnych Towarów niekonsumpcyjnych
Źródło: GUS
25
Zwiększenie dochodu rozporządzalnego gospodarstw domowych
Wydatki konsumpcyjne w Polsce napędzane są stabilnym wzrostem wynagrodzeń i zatrudnienia oraz
spadającą stopą bezrobocia. Od początku 2016 r. GUS odnotował wzrost średnich miesięcznych
wynagrodzeń o 4,6%, zaś średni miesięczny wzrost zatrudnienia w sektorze prywatnym wynosi 1%,
podczas gdy średni miesięczny wzrost funduszu płac w okresie od stycznia do października wyniósł
5,7%.
W efekcie od 10 lat mamy do czynienia ze stopniowym wzrostem dochodu rozporządzalnego
gospodarstw domowych, co przekłada się pozytywnie na dynamikę sprzedaży detalicznej (GUS).
Impuls fiskalny stymulusem dla handlu
Bieżące programy rządowe poprawiają dynamikę sprzedaży detalicznej. W 2017 r. planowane
wydatki rządowe wyniosą ok. 30 mld PLN, w tym 23 mld PLN z programu 500+, który ma na celu
poprawę sytuacji demograficznej w Polsce.
Impuls fiskalny
Program 500 plus od kwietnia 2016 15-17 mld PLN w 2016 i
dodatkowo 5-6 mld PLN w 2017
Programy wdrożone przez poprzedni rząd
od 2016 7-10 mld PLN
Źródło: prognozy DM PKO BP
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
-2%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
Polska: Zatrudnienie, wynagrodzenie i fundusz płac
Stopa bezrobocia Przeciętne wynagrodzenie Fundusz płac
Źródło: GUS
75%
77%
79%
81%
83%
85%
87%
89%
91%
0
200
400
600
800
1 000
1 200
1 400
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Dochód rozporządzalny i wydatki konsumpcyjne (PLN na mieszkańca)
Dochód rozporządzalny na osobęWydatki na osobęUdział wydatków w dochodzie rozporządzalnymŹródło: GUS
26
Jak dotąd największymi beneficjentami programu 500+ są detaliczne sieci odzieżowe i obuwnicze
(dynamika sprzedaży detalicznej w 3Q16 wyniosła +16% r/r). Spodziewamy się jednak zmiany
struktury w 2017 r. na korzyść wyższych wydatków na artykuły spożywcze.
Wzrost wskaźnika zaufania konsumentów
Wskaźnik zaufania konsumentów w Polsce od końca 2013 r. znacznie się poprawił. Oznacza to, że
konsumenci zaczęli więcej wydawać – głównie z powodu większej pewności co do utrzymującej się
dobrej koniunktury, bezpieczeństwa zatrudnienia i dochodów. Wskaźnik zaufania bazuje na założeniu,
że wyższe zaufanie oznacza wzrost gospodarczy, który z kolei przekłada się na większe wydatki i
rosnącą konsumpcję. Niższe zaufanie powoduje spowolnienie gospodarcze, w trakcie którego
konsumenci wolą mniej wydawać.
31%
29%
22%
22%
20%
17%
17%
17%
15%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
Ubrania
Obuwie
Książki i edukacja
Wakacje
Dodatkowe zajęcia dla dzieci
Rozrywka
Żywność
Wycieczki szkolne
Lekarstwa
Przeznaczenie kwoty z programu 500+
Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
16%
12%
10%
10%
9%
7%
5%
-8%
5%
-10% -5% 0% 5% 10% 15% 20%
Odzież i obuwie
Kosmetyki
Pojazdy
Meble, RTV, AGD
Pozostałe w sklepach niewysp.
Książki i prasa
Żywność
Inne
Ogółem
Dynamika sprzedaży detalicznej, 3 kw. 2016 r/r
Źródło: GUS, ceny stałe
27
Udział wydatków na produkty FMCG w strukturze sprzedaży detalicznej spadł do 32%
W ciągu ostatnich pięciu lat udział wydatków na artykuły spożywcze i napoje alkoholowe w łącznej
strukturze sprzedaży detalicznej systematycznie spadał. Według GUS, w 2010 r. rynek spożywczy i
napojów bezalkoholowych wart był 156 mld PLN, a jego udział wynosił 27,3%; w 2015 r. jego
wartość wzrosła do 165 mld PLN (CAGR 1,1%), a udział spadł do 23,9%. Z kolei rynek napojów
alkoholowych i wyrobów tytoniowych wart był w 2010 r. 54 mld PLN, a jego udział wynosił 9,4%,
podczas gdy w 2015 r. jego wartość wzrosła o zaledwie 1 mld PLN do 55 mld PLN (CAGR 0,4%), a
jego udział w strukturze sprzedaży detalicznej spadł do 7,9%.
Udział wydatków na jedzenie i napoje w koszyku gospodarstw domowych spadł z 28,4% w 2005 r. do
24,4% w 2014 r. Główną przyczyną tego spadku był wzrost dochodów gospodarstw domowych
połączony ze stosunkowo stabilnym poziomem wydatków na jedzenie i rosnącymi wydatkami na
cele mieszkaniowe, ochronę zdrowia, usługi telekomunikacyjne, jedzenie poza domem i
zakwaterowanie w hotelach.
-40%
-30%
-20%
-10%
0%
10%
20%
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w handlu oraz indeks ufności konsumentów
Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w handlu (lewa oś)
Indeks ufności konsumentów (prawa oś)Źródło: GUS, TNS Consumer Index
156 161 166 166 166 165
54 55 56 55 55 55
362 408 429 439 457 471
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Sprzedaż detaliczna w mld PLN
Żywność i napoje bezalkoholowe Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe
Towary nieżywnościowe
Żródło: GUS, 2015
CAGR 3,9%
[mld PLN]
28
Średnie wydatki na jedzenie w strukturze konsumpcji gospodarstw europejskich wynoszą 16%. W
obliczu wydatków gospodarstw polskich, które utrzymują się na poziomie 24% (porównywalnie do
krajów rozwijających się), spodziewamy się dalszego spadku udziału wydatków na jedzenie w łącznej
strukturze wydatków polskich gospodarstw (jak to miało miejsce w przypadku państw rozwiniętych).
Struktura polskiego rynku detalicznego
Na koniec 2015 r. w Polsce zarejestrowanych było blisko 361.000 sklepów (wzrost o 1,7% r/r), z
czego 115.000 (32%) to sklepy ogólnospożywcze, kioski warzywno-owocowe, sklepy mięsne, rybne,
piekarnie i sklepy alkoholowe. W ciągu kolejnych 10 lat spodziewamy się spadku liczby sklepów
FMCG w strukturze krajowego rynku detalicznego do 30%.
28%
19%
9% 7%
5%
5%
5%
5%
5%
11% 25%
20%
10%
8%
5%
5%
5%
4%
5%
11% 24%
20%
9% 7%
6%
5%
5%
5%
5%
14%
Polska: Struktura spożycia gospodarstwa domowego żywność i napoje bezalkoholowe
użytkowanie mieszkania i nośniki energii
transport
rekreacja i kultura
pozostałe towary i usługi
odzież i obuwie
zdrowie
łączność
wyposażenie mieszkania i prowadzeniegospodarstwa domowegopozostałe
Żródło: GUS
2005
2014
0
5
10
15
20
25
30Udział wydatków na żywność w całkowitych wydatkach w 2015 r.
(%)
Żródło: Eurostat, 2015
29
Konsolidacja polskiego rynku FMCG: umocnienie dyskontów i sklepów convenience kosztem
małych formatów
Na polskim rynku FMCG zachodzą obecnie procesu konsolidacyjne – sklepy małe i niezrzeszone
(których udział w rynku w 2008 r. wynosił ponad 56%, a które już w 2015 r. stanowiły zaledwie 41%
wszystkich sklepów) tracą udział w rynku na rzecz zorganizowanych i nowoczesnych formatów
detalicznych, takich jak dyskonty, supermarkety i nowoczesne formaty convenience.
W ciągu ostatnich siedmiu lat dyskonty zwiększyły sprzedaż ponad dwukrotnie, a wraz z
supermarketami i małymi sieciami convenience przyczyniły się do spadku istotności tradycyjnych
sklepów spożywczych. Oczekujemy dalszego wzmocnienia pozycji dyskontów na rynku krajowym,
wzrostu w segmencie marketów, a także dalszej ekspansji sieci convenience kosztem sklepów
tradycyjnych.
Ogólnospożywcze 22%
Owocowo-warzywne
Mięsne Rybne Piekarnie
Sklepy monopolowe
Kosmetyczne
Tekstylne
Odzieżowe
Obuwnicze Meblowe RTV, AGD
Księgarnie, papiernicze
Z pojazdami mechanicznymi
Pozostałe
Stacje paliw
Źródło: GUS
17,8 17,6 16,9 16,8 16,4 15,9
8,8 8,8 8,8 8,5 8,3 8,4
4,9 5,2 5,4 5,6 5,9 6,2
15,8 18,9 21,2 23,6 24,9 26
4,7 5,3 5,7
6,2 7,2 7,6 13,2 13,5
14,4 14,6
15,6 16,4
34,7 30,7 27,6 24,6 21,7 19,6
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Struktura sprzedaży (%), 2010 - 2015
Tradycyjne
Miękka franczyza
Convenience
Dyskonty
Proximity
Duże supermarkety
Hipermarkety
Źródło: Roland Berger, listopad 2016
178 184 192 198 205 211
Polska: Sklepy wg specjalizacji w 2015 (po liczbie sklepów)
30
Liczba dyskontów w Polsce podwoiła się od 2008 r., dzięki czemu zajmują dominującą pozycję na
rynku detalicznym. Na koniec 2014 r. cztery największe sieci dyskontów na polskim rynku
(Biedronka, Lidl, Netto i Aldi) posiadały w sumie 3700 sklepów, a niemal 70% z tej liczby należało do
Biedronki. W segmencie supermarketów także obserwujemy systematyczny wzrost liczby sklepów,
choć niski poziom koncentracji rynku może okazać się przeszkodą dla dalszego rozwoju sieci
supermarketów. Liczba niezrzeszonych sklepów spożywczych spadła do 100 tys., choć na koniec
2005 r. wynosiła 160 tys. Poza średnimi i dużymi formatami miejsce sklepów niezrzeszonych
stopniowo zajmują sieci franczyzowe i sklepy convenience.
Ponad 44% wszystkich sklepów zajmują lokalizacje o powierzchni mniejszej niż 100 m2 (małe
formaty, sieci franczyzowe, niezrzeszone sklepy osiedlowe i nowoczesne sklepy convenience: łącznie
41% rynku FMCG). Sklepy o powierzchni od 100 do 399 m2 (kategoria ta obejmuje średniej wielkości
markety) stanowią 13% powierzchni handlowej w Polsce. Kategoria 400-999 m2 (16% powierzchni
handlowej) obejmuje głownie dyskonty, których udział w strukturze rynku FMCG stanowi nawet 26%.
Sklepy o powierzchni przekraczającej 1000 m2 stanowią ponad 27% rynku FMCG; do kategorii tej
zaliczają się supermarkety i hipermarkety, których łączny udział w strukturze rynku przekracza 33%.
83,5 81,5
79,1 76,5
72,8 70,3
7,8
8,6
9,9
11,1
13,4
14,9
4,7 5,3
5,7 6,2
7,2 7,6
5,6 6,2 6,8 7,6 8,5 9
0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8
0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3
65%
70%
75%
80%
85%
90%
95%
100%
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Struktura liczby sklepów (%), 2010 - 2015
Hipermarkety
Duże supermarkety
Proximity
Dyskonty
Convenience
Miękka franczyza
Tradycyjne
Źródło: Roland Berger, listopad 2016
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Liczba sklepów ('000)
Hipermarkety Duże supermarkety
Proximity
Źródło: Roland Berger, listopad 2016
0
50
100
150
0
5
10
15
20
25
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Liczba sklepów ('000)
Dyskonty ConvenienceMiękka franczyza Tradycyjne (prawa oś)
Żródło: Roland Berger, listopad 2016
31
Dyskonty są zdecydowanie na prowadzeniu pod względem udziału w rynku w stosunku do
powierzchni sprzedaży.
Polska i Europa: zachowania konsumentów
Struktura polskiego rynku FMCG nadal jest charakterystyczna raczej dla rynków rozwijających się
(z wysokim udziałem sklepów tradycyjnych na poziomie 41%), z ponadprzeciętnym udziałem
dyskontów w strukturze sprzedaży (26%).
`
Naszym zdaniem może to być wynik szeregu czynników typowych dla polskiego rynku FMCG:
Niemal 39% populacji Polski nadal mieszka na terenach wiejskich, a 64% na terenach
wiejskich i w miastach do 50.000 mieszkańców, gdzie – z uwagi na niewielkie zagęszczenie
populacji – dominują małe sklepy w tradycyjnych formatach (ponieważ budowa dużych
hipermarketów jest ekonomicznie nieuzasadniona). W większych miastach (5.000-50.000
mieszkańców) rynek zdominowały dyskonty i średniej wielkości markety, a hipermarkety
spotyka się najczęściej w miastach o ponad 100.000 mieszkańców oraz na terenach silniej
zurbanizowanych, np. na Mazowszu czy na Śląsku.
44,4%
13,0%
15,7%
26,9%
Struktura powierzchni sprzedaży detalistów (m2)
<99
100-399
400-999
>1000
Źródło: GUS, 2015
13%
12%
38% 3%
14%
7%
2% 2%
2% 1%
6%
Kraje rozwijające się
Źródło: Nielsen, Badania w Handlu Detalicznym, 2015
35%
30%
1%
15%
7%
5% 5%
1%
Kraje rozwinijęte
Duże supermarkety
Hipermarekty
Sklepy tradycyjne
Sklepy typuconvenience
Małesupermarkety
Apteki
32
Koncentracja liczby marketów sieciowych na 10 tys. mieszkańców na szczeblu powiatów (lokalizacja
dla 6144 zgeokodowanych marketów), 2014 (mapa nr 1) oraz koncentracja liczby marketów
sieciowych na 100 km2 na szczeblu powiatów (lokalizacja dla 6144 zgeokodowanych marketów),
2014 (mapa nr 2).
Źródło: www.wycena.com.pl
0 10000 20000 30000 40000 50000
DolnośląskieKujawsko-pomorskie
LubelskieLubuskie
ŁódzkieMałopolskieMazowieckie
OpolskiePodkarpackie
PodlaskiePomorskie
ŚląskieŚwiętokrzyskie
WielkopolskieZachodniopomorskie
Liczba sklepów w poszczególnych województwach w podziale na typ
supermarkety hipermarkety powszechne wyspecjalizowane pozostałeŹródło: GUS
Kategoria Liczba mieszkańców 2005 2014
> 200 tys. 41% 31%
50 - 200 tys. 41% 37%
5 - 50 tys. 18% 32%
< 5 tys. 0% 0%
> 200 tys. 32% 27%
50 - 200 tys. 24% 22%
5 - 50 tys. 40% 42%
< 5 tys. 4% 9%
> 200 tys. 23% 22%
50 - 200 tys. 31% 25%
5 - 50 tys. 45% 43%
< 5 tys. 1% 10%
Źródło : Raport Strategiczny. Dystrybucja FMCG w Polsce, GfK Po lonia, Luty 2015
Hipermarkety
Supermakety
Dyskonty
33
Mapa poniżej przedstawia siłę nabywczą mieszkańców Polski.
Źródło: GfK Polonia, 2016
Mapa poniżej przedstawia wydatki na artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe w przeliczeniu na
mieszkańca.
Źródło: Główny Urząd Statystyczny 2015, Dino Polska S.A., DM PKO BP
Średnia wielkość mieszkania w Polsce to 70-75 m2; w dużych miastach jednak jest to
zaledwie 60-65 m2, co ogranicza możliwość robienia zapasów artykułów spożywczych.
34
W efekcie polscy konsumenci chodzą na zakupy spożywcze znacznie częściej, niż mieszkańcy
Hiszpanii, Wielkiej Brytanii czy Węgier. Polacy robią zakupy spożywcze średnio 46 razy w
miesiącu, a Brytyjczycy zaledwie 30 razy w miesiącu.
Analiza segmentów rynku spożywczego i głównych graczy
Polski rynek FMCG przechodzi aktualnie proces konsolidacji. Oczekujemy dalszego wzmocnienia
pozycji dyskontów na rynku krajowym, wzrostu w segmencie marketów, a także dalszej ekspansji
sieci convenience kosztem sklepów tradycyjnych.
0
20
40
60
80
100
Średnia powierzchnia użytkowa mieszkania (m2)
Źródło: Statystyki mieszkaniowe w Unii Europejskiej, 2010
12 5 5
9 4
10 6 5 4 3
5
6 5 4
6
3 6 5 5 5
7 13
10 6 8
8 10 9
7 8
9 3
7 3 7 4
4 4
13
13 6
9 5 4 6 5
11 5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50Przeciętna liczba odwiedzin sklepów różnych typów w miesiącu
Dyskonty Hipermarkety Supermarkety Sklepy convenience Sklepy tradycyjne
Źródło: Onet.pl, Nielsen, 2015
35
- Dyskonty: najwięksi beneficjenci zmian w strukturze rynku
Aktualnie w Polsce obecne są cztery sieci dyskontów – Biedronka, Lidl, Netto i Aldi. Dyskonty
kojarzone są z tanimi sklepami, w których towary często wyłożone są na paletach. Ich głównymi
atutami są niskie ceny i korzystne lokalizacje (duże i średnie miasta w pobliżu dzielnic mieszkalnych i
centrum). Sklepy ogólnospożywcze o powierzchni ok. 1.000 m2, oferują zwykle ograniczoną liczbę
SKU. Obecnie dyskonty mają w ofercie ok. 2000-2200 SKU (w porównaniu do 1000 SKU na początku
ich popularności), na co składają się typowe produkty spożywcze, a także liczne marki własne.
Klientów przyciągają nie tylko niskimi cenami (zwykle niższymi o 10-25% od średniej rynkowej), ale
także kampaniami marketingowymi. Głównym obszarem rywalizacji między dyskontami jest obecnie
nie cena, ale asortyment i nowe grupy produktów (marki własne, wyroby regionalne).
W ciągu ostatnich pięciu lat sprzedaż generowana przez dyskonty rosła w średniorocznym tempie
16% CAGR, powierzchnia handlowa zwiększała się w tempie 11% CAGR, a liczba sklepów w tempie
10% CAGR.
19,2 23,8 28,2 32,4 35,3 38,5
6,1
7,1
8,7
10,6 11,7
12,7
1,8
2,1
2,4
2,7 2,9
3,1
1,1
1,7
0,8
1 1,1
0,4
0
20
40
60
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Najwięksi gracze wśród dyskontów pod względem sprzedaży (PLN mld)
Biedronka Lidl Netto InniŹródło: Roland Berger, Listopad 2016
Inni 74,1%
Udział w rynku w 2015
Dyskonty 25.9%
Źródło: Raport Roland Berger bazujący na: PMR, EMIS, Euromonitor, dane ze spółek oraz wypowiedzi ekspertów, DM PKO BP (1) Sklepy Stokrotka poniżej 500m
2
powierzchni przypisane do segmentu proximity (2) Sklepy DC, Freshmarket oraz Eko o powierzchni powyżej 200 m
2
przypisane do segmentu proximity
36
- Hipermarkety: najwięksi przegrani ostatnich lat
Aktualnie w Polsce obecnych jest sześć sieci hipermarketów: E.Leclerc, Auchan, bi1, Tesco, Carrefour
i Kaufland. Problemy, w obliczu których stoją hipermarkety, zaczęły się wraz z rosnącą popularnością
dyskontów. Położone głównie na obrzeżach miast hipermarkety zaczęły tracić klientów na rzecz
tańszej alternatywy – zlokalizowanych bliżej klientów dyskontów. Na ekspansję tych ostatnich
hipermarkety zareagowały cięciem cen, co doprowadziło do trwającej od 2013 r. na polskim rynku
wojny cenowej. Obecnie hipermarkety także starają się zwiększyć atrakcyjność i innowacyjność
swoich ofert. Naszym zdaniem jednak format ten będzie w dalszym ciągu tracił udział w rynku.
Sprzedaż w kanale hipermarketów rosła w średniorocznym tempie zaledwie 2% CAGR; z kolei w
ostatnich latach powierzchnia hipermarketów zwiększała się w tempie 7% CAGR, a ich liczba w
tempie 9% CAGR.
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2014 2015
Sprzedaż netto [mld PLN]
Źródło: Analiza Roland Berger na podstawie sprawozdań finansowych i informacji prasowych; Euromonitor
CAGR 16%
0
500
1000
1500
2000
2500
2010 2011 2014 2015
Powierzchnia sprzedaży [tys. m2]
CAGR 11%
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
2010 2011 2014 2015
Liczba sklepów
CAGR 10%
5,7 6 7,1 8,3 9 9,9
6,3 6,5 6 6,1 7,7
8,9 6,5 7 6,8 6,9
6,9 6,8
13,2 13 12,5 12 10 7,9
0
10
20
30
40
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Najwięksi gracze wśród hipermarketów pod względem sprzedaży (PLN mld)
Kaufland Auchan Tesco Inni
Źródło: Roland Berger, Listopad 2016
Inni 84,1%
Udział w rynku w 2015
Hipermarkety 15.9%
37
- Supermarkety zyskują kosztem hipermarketów i małych sklepów
W Polsce działa kilkadziesiąt sieci supermarketów. Obok sieci dyskontowych, supermarkety są
jedynym nowoczesnym formatem zwiększającym udział w polskim rynku. Ich zalety to większa niż w
przypadku dyskontów oferta produktowa (z droższymi produktami markowymi), mniejsza
powierzchnia i doskonałe lokalizacje, często w centrach miast. Oczekujemy wzrostu udziału
rynkowego supermarketów kosztem hipermarketów i niezrzeszonych sklepów tradycyjnych.
17
18
19
20
21
22
2010 2011 2014 2015
Sprzedaż netto [mld PLN]
Źródło: Analiza Roland Berger na podstawie sprawozdań finansowych i informacji prasowych; Euromonitor
0
300
600
900
1200
1500
1800
2010 2011 2014 2015
Powierzchnia sprzedaży [tys. m2]
CAGR 7%
0
50
100
150
200
250
300
2010 2011 2014 2015
Liczba sklepów
CAGR 9%
3,6 4 4,3 4,3 4,3 4,4
2,9 3,4 3,8 3,9 4,3 4,4 2,6
2,6 2,6 2,2 2,1 2,2
6,6 6,2 6,2 6,4 6,4 6,6
0
5
10
15
20
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Najwięksi gracze wśród dużych supermarketów pod względem sprzedaży (PLN mld)
Tesco supermarkets Intermarche Carrefour Market Inni
Source: Roland Berger, Listopad 2016
Inni 91,7%
Udział w rynku w 2015
Duże supermarkety 8.3%
1,9 2,3 2,6 2,9 3,1 3,3 0,5
0,8 1,2 1,7 2,1 2,6
2,9 3,3
3,6 3,8
3,9 2,4 3,4 3,2
3 2,9
2,9 4,9
0
5
10
15
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Najwięksi gracze w segmencie proximity pod względem sprzedaży (PLN mld)
Delikatesy Centrum Dino Polomarket Inni
Źródło: Roland Berger, Listopad 2016
Inni 93,7%
Udział w rynku w 2015
Proximity 6.3%
38
W latach 2010-2015 zarówno sprzedaż, jak i powierzchnia supermarketów rosły w średniorocznym
tempie 6% CAGR, podczas gdy liczba sklepów zwiększa się średniorocznie o 4% CAGR.
- Sklepy convenience – nowoczesny format sklepu dopasowany do potrzeb konsumentów
Sklepy convenience to dość nowa koncepcja na polskim rynku. Dobrymi przykładami są sieci
franczyzowe Żabka, Małpka i Carrefour Express. Powierzchnia sklepów convenience zwykle nie
przekracza 50-100 m2; sklepy zlokalizowane są w dzielnicach mieszkalnych lub w innych dogodnych
i często odwiedzanych lokalizacjach, a asortyment obejmuje przede wszystkim towary zaspokajające
bieżące potrzeby konsumentów (świeże owoce i warzywa, wędliny, artykuły spożywcze, napoje,
produkty użytku codziennego i chemię gospodarczą). Sklepy convenience są zwykle samoobsługowe,
a otwarte są od wczesnego rana do późnego wieczora.
Sprzedaż sklepów w formacie convenience rośnie w średniorocznym tempie 12% CAGR,
powierzchnia w tempie 9% CAGR, a liczba sklepów w tempie 11% CAGR.
0
5
10
15
20
25
2010 2011 2014 2015
Sprzedaż netto [mld PLN]
Źródło: Analiza Roland Berger na podstawie sprawozdań finansowych i informacji prasowych; Euromonitor
CAGR 6%
0
300
600
900
1200
1500
1800
2010 2011 2014 2015
Powierzchnia sprzedaży [tys. m2]
CAGR 6%
0
200
400
600
800
1000
2010 2011 2014 2015
Liczba sklepów
CAGR 4%
2,6 3,2 3,1 3,2 4,3 4,6 0,2 0,5 1,1 1,7
2,1 2,5
0,1 0,2 0,5 0,9
1,3 1,7
5,3 5,8
6,1 6,5
7 7,2
0
5
10
15
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Najwięksi gracze w segmencie convenience pod względem sprzedaży (PLN mld)
Żabka Carrefour Express Freshmarket Inni
Źródło: Roland Berger, Listopad 2016
Inni 92,4%
Udział w rynku w 2015
Convenience 7,6%
39
10 największych sieci detalicznych na rynku polskim – wzrost koncentracji w sektorze
Udział 10 największych sieci detalicznych w Polsce w rynku FMCG zwiększył się w ciągu ostatnich 5
lat o 16 pp do 58% i napędzany był głównie przez wzrost udziału Biedronki w strukturze rynku o 8 pp
do 19%.
Łączny udział pięciu największych sieci detalicznych w Polsce (Biedronka, Tesco, Kaufland, Lidl i
Carrefour) sięga niemal 46%, co jest i tak wartością niższą, niż średnia w krajach rozwiniętych.
Najwyższy wskaźnik koncentracji obserwujemy na rynku niemieckim, gdzie udział pięciu
największych sieci detalicznych wynosi 70%; wysokie udziały sieci detalicznych w rynku są też
typowe dla Francji i Wielkiej Brytanii.
0
5
10
15
20
25
30
2010 2011 2014 2015
Sprzedaż netto [mld PLN]
Źródło: Analiza Roland Berger na podstawie sprawozdań finansowych i informacji prasowych; Euromonitor
CAGR 12%
0
300
600
900
1200
1500
2010 2011 2014 2015
Powierzchnia sprzedaży [tys. m2]
CAGR 9%
0
3000
6000
9000
12000
15000
18000
2010 2011 2014 2015
Liczba sklepów
CAGR 11%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Struktura handlu spożywczego w Polsce (mld PLN, %)
Intermarche
Żabka
Auchan
Lewiatan
ABC
Carrefour
Lidl
Kaufland
Tesco
Biedronka
Pozostałe
Źródło: GUS, Euromonitor, sprawozdania finansowe
40
Segmenty rynku FMCG o najwyższym stopniu koncentracji to dyskonty i hipermarkety, ale
koncentracja w segmencie convenience także rośnie.
Carrefour Express jest najszybciej rosnącą siecią pod względem sprzedaży (ze średniorocznym
wzrostem wynoszącym 63%) oraz liczby sklepów (+58%). Drugie i trzecie miejsce pod względem
wzrostu sprzedaży zajęły Dino i Spar (wzrost odpowiednio w tempie 37% i 21% CAGR w latach 2010-
2015), a pod względem najszybciej rosnącej liczby sklepów Dino i Top Market (choć tempo ich
wzrostu jest niemal dwukrotnie wolniejsze niż w przypadku lidera – 25-30%). Z kolei najszybciej
rozwijającymi się sieciami były Biedronka, Lidl i ABC, które w 2010-2015 r. odnotowały wartość
sprzedaży powyżej 5 mld PLN (Roland Berger).
Oczekujemy, że w ciągu najbliższych 3 lat koncentracja będzie wzrastać najszybciej w segmencie
convenience, supermarketów proximity i dużych supermarketów ze względu na większą liczbę sieci w
tych segmentach oraz lepsze dopasowanie do zmieniających się trendów rynkowych. Największymi
beneficjentami mogą być takie sieci jak Żabka, Dino oraz Carrefour Express.
Największe sieci detaliczne w Europie
W Polsce obecne są niemal wszystkie największe sieci działające w Europie. Największa europejska
sieć Schwarz Beteiligungs działa w Polsce w segmencie super-hipermarketów pod marką Kaufland, a
w segmencie dyskontów pod marką Lidl. Pomimo globalnych problemów finansowych wciąż silne
70%
60% 60%
53% 46%
26%
18%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Niemcy Francja W. Brytania Portugalia Polska Rosja Turcja
Łączny udział w rynku 5 największych detalistów spożywczych
Źródło: Euromonitor, 2015
0
5
10
15
20
25
30
35
40Przychody ze sprzedaży w mld PLN
2013 2014 2015
Źródło: DM PKO BP na podstwie sprawozdań spółek z www.emis.pl
41
jest Tesco, którego udział w całym rynku FMCG od 5 lat utrzymuje się na stabilnym poziomie 6%.
Ponadto francuska sieć Carrefour dzięki koncepcji wieloformatowości zaczyna odzyskiwać dawną
pozycję w perspektywicznych, nowoczesnych formatach.
2015 w mld EUR
Obroty
Ranking Detalista Siedziba
1 Schwarz 86,0 Niemcy
2 Tesco 72,0 Wielka Brytania
3 Metro 56,0 Niemcy
4 Carrefour 56,0 Francja
5 Aldi 52 e Niemcy
6 Edeka 52,0 Niemcy
7 Rewe 51,0 Niemcy
8 Auchan 49 e Francja
9 E.Leclerc 44,0 Francja
10 ITM 32,0 Francja
Źródło: Retail Index
Wzrost rentowności sektora, wzrost sprzedaży na m2, wzrost sprzedaży LFL Poprawa wyników 5 największych sieci detalicznych w Polsce, obserwowana od 2005r., przekłada się
na wzrost rentowności całego sektora, chociaż wiele średnich i małych sieci handlowych raportuje z
roku na rok coraz gorsze wyniki, co – w połączeniu z nasyceniem rynku (oczekiwane osłabienie
tempa wzrostu organicznego) – będzie skutkować intensyfikacją procesów akwizycyjnych.
Dzięki agresywnej strategii małe sieci spożywcze i dyskontowe zwiększają powierzchnię handlową i
efektywność, co przekłada się na wzrost sprzedaży w przeliczeniu na m2 w tych segmentach rynku, a
w efekcie wspiera ich dalszy wzrost. Z uwagi na adaptację nowoczesnych formatów handlowych do
potrzeb klientów i dalszy dynamiczny rozwój dyskontów spodziewamy się w tych segmentach
dalszego wzrostu efektywności sprzedaży.
-1%
0%
1%
2%
1%
2% 2% 2%
2%
-1,0%
-0,5%
0,0%
0,5%
1,0%
1,5%
2,0%
2,5%
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Rentowność netto 5 największych sieci detalicznych
Źródło: KPMG Polska na podstawie Euromonitor International
42
Wysoka sprzedaż wolumenowa oraz rozwój marek własnych i produktów premium przekładają się na
wzrost sprzedaży LFL w sieciach Biedronka i Stokrotka. Z uwagi na oczekiwany powrót inflacji
oczekujemy, że wysoka dynamika LFL utrzyma się w nadchodzących kwartałach. W gorszej sytuacji
znajdzie się Eurocash, którego część hurtowa wykazuje ujemną sprzedaż LFL z uwagi na mniejszy
udział małych sklepów niezależnych w rynku FMCG i, w konsekwencji, kurczącą się bazę klientów
Cash&Carry.
Dynamiczny rozwój sieci franczyzowych
Usieciowienie handlu detalicznego w Polsce postępuje na swa sposoby:
poprzez rozwój sieci detalicznych (organicznie i przez przejęcia);
poprzez przyłączanie się małych, niezależnych sklepów do partnerskich programów
franczyzowych i logistycznych oraz grup zakupowych.
Franczyza jest nowoczesną reakcją niezrzeszonych sklepów na dynamiczny rozwój formatów
dyskontowych i sieci supermarketów. Umożliwia wspólną reklamę, marketing, wsparcie operacyjne,
szkolenia oraz dostawy na konkurencyjnych warunkach. Naszym zdaniem nowoczesne formaty
franczyzowe będą ewoluowały w stronę sklepów convenience.
Działając w ramach franczyzy mały sklep może zatowarowywać się po konkurencyjnych cenach, a
jednocześnie zachowuje swój lokalny charakter i bliską odległość do klienta, ma dostęp do szerokiej
oferty marek i lokalnych produktów.
Największą w Polsce grupę sieci franczyzowych zbudował Eurocash – zrzesza ona obecnie blisko 15
tys. niezależnych przedsiębiorców w ramach sieci partnerskich i franczyzowych, jak abc, Delikatesy
Centrum, Gamma, Lewiatan, Groszek czy Euro Sklep.
Jej model działania ukierunkowany jest na wspieranie handlu tradycyjnego. Konsoliduje siłę
zakupową niezależnych przedsiębiorców, dzięki czemu małe sklepy nie są przytłoczone kosztami
logistyki i mogą podjąć konkurencję z dyskontami.
8,5
10,5
12,5
14,5
16,5
18,5
20,5
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Efektywność sprzedaży (roczna sprzedaż netto w tys. PLN na m2)
Małe sieci spożywcze i convienience Dyskonty Supermarkety Hipermarkety
Źródło: KPMG Polska na podstawie Euromonitor International
43
Marki własne
Coraz więcej sieci handlowych decyduje się budować strategię cenową w oparciu o wysoki udział
marek własnych w miksie sprzedażowym. Produkty marek własnych są wytwarzane na zlecenie sieci
i dostępne wyłącznie w ofercie danej sieci (w niemal wszystkich kategoriach – wędliny, nabiał,
słodycze, napoje czy chemia). System marek własnych pozwala obniżać koszty marketingu i
opakowań do minimum oraz swobodnie negocjować ceny z producentami (zwiększając marżę na
produktach) z pominięciem pośredników. Dodatkowo marki własne zwiększają lojalność klienta.
Wartość rynku marek własnych w Polsce w 2015 r. szacujemy na 44 mld PLN, a po dynamicznym
wzroście w ostatnich latach jego dynamika spadła do 5%. Najwyższy udział marek własnych w
miksie sprzedażowym mają Lidl i Biedronka (odpowiednio 70-80% i 50-60%). Jednak to właśnie
marki własne sprzedawane w Biedronkach generują blisko 50% polskiego rynku private label.
Udział marek własnych w całkowitej sprzedaży FMCG na polskim rynku znajduje się jednym z
najniższych poziomów w Europie (17%), chociaż ich wartość nominalna nie jest już tak niska i w
2015 r. wyniosła blisko 44 mld PLN. Naszym zdaniem jednak, wraz z postępującymi procesami
konsolidacyjnymi na rynku oraz dynamicznym rozwojem sieci franczyzowych, procentowy i
nominalny udział marek własnych w rynku FMCG będzie rosnąć.
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
ABC Lewiatan,Groszek,
Gama, EuroSklep
Żabka, Fresh Nasz Sklep odido eLDe, Livio,Sieć 34
DelikatesyCentrum
Eden Rabat
Największe sieci franczyzowe
2012 2014 2015Źródło: Dane spółek
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0
10
20
30
40
50
2011 2012 2013 2014 2015P 2016P
Wartość (mld PLN) i dynamika (r/r) rynku marek własnych w Polsce
Wartość sprzedaży Dynamika
Źródło: PMR, 2016
44
E-commerce – boom wciąż przed nam
Handel żywnością przez Internet znajduje się w Polsce we wczesnej fazie rozwoju. Od 2005 roku
wartość sprzedaży artykułów spożywczych przez Internet wzrosła w Polsce blisko 17 razy, jednak
wciąż odpowiada za mniej niż 0,2% łącznej wartości sprzedaży rynku FMCG (w Europie Zachodniej
jest to już 6% rynku). Spodziewamy się, że w ciągu najbliższych 5 lat rynek utrzyma dynamikę
wzrostu na poziomie 20% rocznie i w 2020 r. wart będzie ponad 1,2 mld PLN, a jego głównym
motorem będą otwarcia sklepów internetowych przez sieci handlowe, które do tej pory nie
rozpoczęły jeszcze sprzedaży internetowej.
Zaledwie kilka spośród 20 największych sieci detalicznych w Polsce prowadzi sprzedaż online. Wśród
nich są m.in. Tesco, Piotr i Paweł, Auchan i E.Leclerc. Dużą popularnością cieszy się też portal
Frisco.pl.
0
50
100
150
200
250
0%
10%
20%
30%
40%
50%
W. Brytania Hiszpania Holandia Niemcy Francja Włochy Polska Australia USA
Udział marek własnych w sprzedaży FMCG w wybranych krajach świata w 2015 r.
Udział Wartość sprzedaży (mld PLN)
Źródło: IRI INFOSCAN, 2015
69
105
154
199
242
283
331
392
424
0
70
140
210
280
350
420
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Sprzedaż artykułów spożywczych przez Internet
Liczba sklepów Wartość sprzedaży (netto, w mln PLN)
Źródło: KPMG w Polsce na podstawie Euromonitor International oraz Sklepy24.pl (za Rzeczpospolitą)
45
Wieloformatowość największych sieci handlowych – odpowiedź na potrzeby rynku
Aby zaspokoić potrzeby wszystkich grup konsumentów i rozwijać się w wielu lokalizacjach, polskie i
międzynarodowe sieci detaliczne przyjęły strategię wieloformatowości, co widać najlepiej na
przykładzie strategii sieci Carrefour. W Polsce spółka posiada zarówno hipermarkety, supermarkety,
sklepy convenience, jak i sieć franczyzową.
Grupa Pochodzenie
kapitału
Sklepy spożywcze
typu convenience
Supermarkety Hipermarkety Dyskonty Komentarz
Aldi Niemcy 118 Aldi
(na koniec 2016 r.)
Auchan Francja 34 Simply
Market 76 Auchan,
Real
Miejsce 5: udział w rynku
Bać - Pol Polska 397
Słoneczko; 200 Spar
Carrefour Francja 546 Carrefour Express, Globi
127 Carrefour Market
84 Carrefour Miejsce 8: udział w rynku
Dansk Supermarked Dania 362 Netto
Dino Polska 500 Dino
E. Leclerc Francja 43 E.Leclerc
Eko Holding Polska 320 Eko, Ledi
Emperia Holding Polska 300 Stokrotka
Eurocash Polska
8425 ABC, 4659
Eurosklep, Gama,
Groszek, 70 1Minute
1076 Delikatesy Centrum
Miejsce 6: ABC - udział
w rynku Miejsce 7: Lewiatan
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Najczęściej wybierane sklepy spożywcze online
Żródło: IRCenter.com, wrzesień 2016
46
Grupa Muszkieterów Francja 230
Intermarche
Miejsce 10: udział w rynku
Jeronimo Martins Portugalia 2722
Biedronka
Miejsce 1: udział w rynku
Mar - Ol Polska 200 Chata
Polska
Market Detal Polska 188 Mila
Metro Group Niemcy 2000 Odido
Piotr i Paweł Polska 131 Piotr i
Paweł
Polomarket Polska 311 Polo Market
PPHU Specjał Polska
3600 Nasz Sklep,
Delikatesy Premium
Nasz Sklep, Lubazo, Livio
Schwarz Beteiliguns Niemcy 200 Kaufland 607 Lidl
Miejsce 3: Lidl- udział w rynku;
miejsce 4: Kaufland - udział w rynku
Rabat Detal Polska 960 Rabat
Tesco Wielka Brytania 282 Tesco 151 Tesco, Tesco Extra
Miejsce 2: udział w rynku
Topaz Polska 930 Eden 103 Topaz
Żabka Polska UE 4000 Żabka, 600 Fresh
Market
Miejsce 9: udział w rynku
Źródło: DM PKO na podstawie sprawozdań finansowych spółek, informacji prasowych, stron internetowych spółek
47
PORÓWNANIE DO BIEDRONKI
Wysoko konkurencyjne otoczenie
Ponad 71% sklepów Dino konkuruje z przynajmniej jednym sklepem innej sieci w promieniu 5 km,
62% ze sklepami w promieniu 2,5 km, a 28% ma konkurenta w odległości 0,5 km. Najwyższa liczba
konkurentów w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców widoczna jest w województwie
zachodniopomorskim (20,1 konkurentów na 100 tys. mieszkańców), gdzie funkcjonuje tylko 18
sklepów Dino. Średnio w Polsce na 100 tys. mieszkańców działa 15,6 konkurencyjnych sklepów.
Poniższą bazę danych stworzono na podstawie grupy konkurentów, w skład której wchodzi m.in.
Biedronka, Lidl, Netto, Polomarket, Freshmarket, Delikatesy Centrum, Mila i Stokrotka.
Źródło: Dino Polska S.A. Źródło: Dino Polska S.A.
Porównanie do Biedronki jako największego gracza na polskim rynku
Ponad 63% sklepów Dino konkuruje z przynajmniej jednym sklepem Biedronki w promieniu 5 km,
54% z jednym w promieniu 2,5 km, a 19% ma konkurenta w postaci Biedronki w odległości 0,5 km.
Najwyższa liczba Biedronek na 100 tys. mieszkańców w porównaniu do sklepów Dino jest w
0.5 km 2.5 km 5 km 0.5 km 2.5 km 5 km
Wielkopolskie 197 50 120 138 25% 61% 70% 5,7 14,8
Dolnośląskie 121 40 80 86 33% 66% 71% 4,2 16,2
Łódzkie 75 16 42 50 21% 56% 67% 3,0 13,1
Lubuskie 52 14 37 47 27% 71% 90% 1,1 16,9
Śląskie 46 10 32 35 22% 70% 76% 4,5 17,2
Kujawsko-pomorskie 45 9 19 24 20% 42% 53% 2,2 16,1
Opolskie 34 17 24 26 50% 71% 76% 3,4 16,5
Zachodniopomorskie 18 2 7 9 11% 39% 50% 1,1 20,1
Świętokrzyskie 17 11 14 15 65% 82% 88% 1,4 15,0
Mazowieckie 13 3 5 7 23% 38% 54% 0,2 12,4
Małopolskie 7 3 5 5 43% 71% 71% 0,3 17,4
Pomorskie 3 2 2 3 67% 67% 100% 0,1 14,7
Suma 628 177 387 445 28% 62% 71% 2,3 15,6
Źródło: Dino Polska S.A., dane dla konkurentów ze stycznia 2017
Województwo
Liczba sklepów
Dino na
31.12.2016
Liczba sklepów Dino konkurujących
z co najmniej jednym sklepem innej
sieci w promieniu:
%sklepów Dino konkurujących
z co najmniej jednym sklepem
innej sieci w promieniu:
Liczba sklepów
Dino na 100 tys.
mieszkańców
Liczba
konkurentów
Dino na 100 tys.
mieszkańców
48
województwie dolnośląskim (9,0 do 4,2). Dino udowodniło, że jest w stanie prowadzić rentowną
działalność w regionach o wysokiej penetracji przez sieć Biedronka, a w porównaniu z stopniem
pokrycia kraju przez Biedronki ma nadal ogromną lukę do wypełnienia. Nawet w województwie
wielkopolskim – skąd Dino pochodzi i gdzie posiada już 197 sklepów (31% całej sieci na dzień 30
grudnia 2016 r.) – ma i tak mniej sklepów, niż Biedronka.
Źródło: Dino Polska S.A. Źródło: Dino Polska S.A.
Porównanie sprzedaży LFL
Jak na razie wzrost sprzedaży LFL napędzany był zwiększeniem wartości koszyka zakupowego,
wynikającym z zastąpienia tańszych produktów ich droższymi odpowiednikami (na skutek rozwoju
marek własnych i produktów premium wyższej jakości) oraz większym wolumenem sprzedaży i
ruchu. W 2017 r. wzrost sprzedaży LFL wspierany będzie inflacją i utrzymującymi się skutkami
programów rządowych (zwiększonym dochodem rozporządzalnym gospodarstw domowych). W
2016 r. Dino odnotowało wzrost sprzedaży LFL o 11,3%, Biedronka o 9,5% w EUR (o 10,8% w PLN), a
Emperia zaledwie o 5,5%. Silny popyt ze strony konsumentów i oczekiwany powrót inflacji będą
wspierać sprzedaż LFL także w 2017 r., choć dynamika wzrostów powinna być niższa.
0.5 km 2.5 km 5 km 0.5 km 2.5 km 5 km
Wielkopolskie 197 33 108 124 17% 55% 63% 5,7 7,1
Dolnośląskie 121 33 79 85 27% 65% 70% 4,2 9,0
Łódzkie 75 11 32 40 15% 43% 53% 3,0 6,0
Lubuskie 52 9 30 42 17% 58% 81% 1,1 7,7
Śląskie 46 8 29 32 17% 63% 70% 4,5 9,0
Kujawsko-pomorskie 45 7 19 23 16% 42% 51% 2,2 7,1
Opolskie 34 9 19 21 26% 56% 62% 3,4 7,3
Zachodniopomorskie 18 2 7 8 11% 39% 44% 1,1 8,3
Świętokrzyskie 17 3 7 7 18% 41% 41% 1,4 4,9
Mazowieckie 13 3 4 6 23% 31% 46% 0,2 6,0
Małopolskie 7 3 4 5 43% 57% 71% 0,3 9,0
Pomorskie 3 0 2 3 0% 67% 100% 0,1 4,8
Total 628 121 340 396 19% 54% 63% 2,3 6,9
Źródło: Dino Polska S.A., dane dla konkurentów ze stycznia 2017
Liczba
konkurentów
Dino na 100 tys.
mieszkańców
Województwo
Liczba sklepów
Dino na
31.12.2016
Liczba sklepów Dino konkurujących
z co najmniej jednym sklepem sieci
Biedronka w promieniu:
%sklepów Dino konkurujących
z co najmniej jednym sklepem
sieci Biedronka w promieniu:
Liczba
sklepów Dino
na 100 tys.
mieszkańców
49
Faza ekspansji
- Biedronka: Bieżąca strategia Jeronimo Martins skupia się przede wszystkim na zwiększeniu
efektywności sprzedaży (wzroście sprzedaży LFL w Polsce i Portugalii) oraz umocnieniu pozycji na
nowych rynkach (Kolumbia, ewentualne przejęcia). Z uwagi na nasycenie polskiego rynku Biedronka
postanowiła ograniczyć ekspansję sieci na rynku krajowym do 100 sklepów rocznie i skupić się na
działaniach promocyjnych (rozwoju marek własnych i produktów premium oraz modernizacji
sklepów), które przekładają się na wzrost sprzedaży LFL i poprawę marży. W 2016 r. Biedronka
otworzyła 83 nowe sklepy (poniżej celu określonego na 100) i zamknęła 28 z nich, co oznacza, że
spółka nie tylko skupia się na klientach poprzez stosowanie konkurencyjnych cen i zwiększenie
atrakcyjności koszyka, ale także zarządza marżą, zamykając sklepy o niewystarczającym poziomie
rentowności.
- Dino: w porównaniu z Biedronką Dino dopiero rozpoczyna fazę ekspansji - w 2015 r. spółka
przekroczyła próg 100 otwartych w ciągu roku sklepów. Jednakże w obliczu aktualnych warunków
rynkowych (przy założeniu, że liczba Biedronek w Polsce wzrośnie do 2020 r. do 3000) oczekujemy,
że każde otwarcie nowego sklepu Dino będzie trudniejsze, niż pięć lat temu (większa konkurencja w
nowoczesnym kanale sprzedaży, niższa liczba sklepów w kanale tradycyjnym), kiedy to Biedronka
otwierała niemal 250-300 sklepów rocznie.
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) i LFL
Emperia LFL Biedronka LFL
Dino LFL food CPI (y/y)Źródło: GUS, dane ze spółek
1 649 1 873 2 125 2 393 2 587 2 667 2 722
12% 14% 13%
13%
8%
3% 2%
0%
4%
8%
12%
16%
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
3 500
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Biedronka: Liczba sklepów i dynamika
Liczba sklepów Dynamika (prawa oś)Źródło: Jeronimo Martins
+224
+252 +268
+194 +80 +55
50
Dane finansowe
W związku z niższą dynamiką nowych otwarć priorytetem Biedronki na lata 2016-2017 jest
konsolidacja zainicjowanych w 2015 r. zmian oferty poprzez promowanie bardziej zintegrowanego (a
zatem i elastyczniejszego) podejścia do spełniania oczekiwań i aspiracji klientów. Przełożyło się to na
wzrost przychodów na m2 do 24.600 tys. PLN. Sklepy dyskontowe generują zasadniczo wyższe
przychody na m2 niż supermarkety.
Skonsolidowana marża brutto na sprzedaży Jeronimo Martins wykazuje od 2011 r. trend spadkowy.
Wynika to głównie z silnej pozycji Biedronki i rosnącej pozycji spółki w strukturze grupy. W Polsce
111 154 234
324 410 511
628
23%
39%
52%
38%
27% 25% 23%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
0
100
200
300
400
500
600
700
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Dino: Liczba sklepów i dynamika
Liczba sklepów Dynamika (prawa oś)Źródło: Dino Polska S.A.
+43 +80
+90
+86
+101
+117
954 1 113
1 301 1 500 1 650 1 718 1 768
15
20
25
30
0
500
1 000
1 500
2 000
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Biedronka: Powierzchnia sprzedaży (tys. m2) oraz roczne przychody na m2 (tys. PLN)
Powierzchnia sprzedaży ('000 m2) Przychody na m2 (prawa oś)
Źródło: Jeronimo Martins
151 192
238
14
15
16
0
50
100
150
200
250
2014 2015 2016
Dino: Powierzchnia sprzedaży (tys. m2) oraz roczne przychody na m2 (tys. PLN)
Powierzchnia sprzedaży ('000 m2) Przychody na m2 (prawa oś)
Źródło: Dino Polska S.A.
51
marże pozostają pod znaczną presją z uwagi na silną konkurencję i strategię spółki, która bazuje na
znacznym wzroście sprzedaży LFL.
Mimo znacznie mniejszej skali działalności niż Biedronka Dino jest w stanie oferować konkurencyjne
ceny i generować silne marże, głównie dzięki optymalnej strukturze asortymentu. W kategorii
świeżych produktów, towarów, prasy, papierosów, skala działalności Dino ma mniejszy wpływ na
warunki zakupowe dzięki dużej bazie dostawców, w której nie dominują wiodące spółki FMCG.
Według danych spółki, w kategoriach produktowych, w których liczy się wielkość zamówień, Dino
jest w stanie wykazać długoterminowe wysokie tempo wzrostu w porównaniu do polskich sieci
detalicznych i konsekwentnie osiąga równie atrakcyjne warunki, jak więksi gracze. Dodatkowo Dino
współpracuje blisko z markami regionalnymi, które zapewniają klientom tańsze alternatywy dla
wiodących marek krajowych i globalnych.
Szacujemy, że przychód sieci Biedronka sięgnie w 2016 r. 9,8 mld EUR (+6% r/r), co stanowić będzie
66% przychodu wygenerowanego przez całą grupę Jeronimo Martins, podczas gdy EBITDA segmentu
wyniesie 700 mln EUR (wzrost o 9% r/r).
2 014 2 252
2 346 2 541
2 692 2 937 3 113
19%
20%
21%
22%
23%
24%
0
500
1 000
1 500
2 000
2 500
3 000
3 500
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Jeronimo Martins: Zysk brutto (mn EUR ) i marża brutto (%)
Zysk brutto Marża brutto (prawa oś)Źródło: Jeronimo Martins
464 585
771
21%
22%
23%
0
200
400
600
800
1 000
2014 2015 2016
Dino: Zysk brutto (mln PLN) i marża brutto(%)
Zysk brutto Marża brutto (prawa oś)Źródło: Dino Polska S.A.
52
621 722 741 779 732 797
862
0%
2%
4%
6%
8%
0
200
400
600
800
1 000
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Jeronimo Martins: EBITDA (mln EUR) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)Źródło: Jeronimo Martins
148 210
281
6,0%
6,5%
7,0%
7,5%
8,0%
8,5%
0
100
200
300
2014 2015 2016
Dino: EBITDA (mln EUR) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)Źródło: Dino Polska S.A.
53
PORÓWNANIE REGIONALNE
0
1
2
3
4
2014 2015 2016
Dino: Przychody (mld PLN)
Źródło: Dino Polska S.A.
2014-2016 CAGR: 26%
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Jeronimo Martins: Przychody (mld EUR)
Źródło: Jeronimo Martins
2010-2016 CAGR: 9%
2014-2016 CAGR: 7%
0
5
10
15
20
25
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Eurocash: Przychody (mld PLN)
Źródło: Eurocash
2010-2016 CAGR: 18%
2014-2016 CAGR: 12%
0
5
10
15
20
25
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
BIM: Przychody (mld TRY)
Źródło: BIM
2010-2016 CAGR: 21%
2014-2016 CAGR: 18%
0
200
400
600
800
1 000
1 200
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Magnit: Przychody (mld RUB)
Źródło: Magnit
2010-2016 CAGR: 28%
2014-2016 CAGR: 16%
0
200
400
600
800
1 000
1 200
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
X5: Przychody (mld RUB)
Źródło: X5
2010-2016 CAGR: 20%
2014-2016 CAGR: 27%
54
6%
7%
8%
9%
0,0
0,1
0,2
0,3
2014 2015 2016
Dino: EBITDA (mld PLN) i marża EBITDA (%)
EBITDA (mln PLN) Marża EBITDA (prawa oś)
2014-2016 CAGR: 38%
Źródło: Dino Polska S.A.
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Jeronimo Martins: EBITDA (mld PLN) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)
2010-2016 CAGR: 5%
Źródło: Jeronimo Martins
-1%
1%
2%
3%
4%
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Eurocash: EBITDA (mld PLN) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)
Źródło: Eurocash
2010-2016 CAGR: 12%
4%
5%
5%
6%
6%
0,0
0,2
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
BIM: EBITDA (mld TRY) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)
Źródło: BIM
2010-2016 CAGR: 19%
0%
5%
10%
15%
20%
0
20
40
60
80
100
120
140
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Magnit: EBITDA (mld RUB) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)
Źródło: Magnit
2010-2016 CAGR: 34%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
0
20
40
60
80
100
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
X5: EBITDA (mld RUB) i marża EBITDA (%)
EBITDA Marża EBITDA (prawa oś)
Źródło: X5
2010-2016 CAGR: 20%
55
STRATEGIA
Dalszy organiczny rozrost sieci
Strategia Dino zakłada szybki rozwój sieci i przekroczenie progu 1200 sklepów do końca 2020 r.
Spółka dąży do osiągnięcia założonego celu poprzez zwiększenie zagęszczenia sieci głównie na
terenie „starych” regionów, jak np. województwo wielkopolskie, dolnośląskie i lubuskie. W dalszej
kolejności strategia zakłada stopniową organiczną ekspansję w kierunku północnym, centralnym i
południowym na cztery nowe województwa - warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie i
podkarpackie.
Zarząd ocenia, że w obecnych warunkach konkurencyjnych na rynku jest miejsce na przynajmniej
2700 sklepów Dino (w obliczu zagęszczenia sklepów głównych konkurentów grupy w każdym z
regionów).
W oparciu o historię nowych otwarć Biedronek szacujemy, że liczba sklepów każdej sieci na
konkurencyjnym polskim rynku detalicznym będzie ograniczona do 2700-3000. Spowolnienie tempa
nowych otwarć Biedronek (w 2016 r. Biedronka nie osiągnęła zakładanego celu nowych otwarć na
poziomie 100 nowych sklepów – otworzyła 83 sklepy, a licząc zamknięcia powiększyła się o 55
sklepów netto) może oznaczać, że polski rynek już się nasycił. Biedronka postanowiła ograniczyć
ekspansję sieci na rynku krajowym do 100 sklepów rocznie i skupić się na działaniach promocyjnych
(rozwoju marek własnych i produktów premium oraz modernizacji sklepów), które przekładają się na
wzrost sprzedaży LFL.
Plan ekspansji geograficznej
Źródło: Dino Polska S.A.
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Rozwój sieci sklepów
Źródło: Dino Polska S.A.
Celem zarządu jest przekroczenie 1200 sklepów do końca
2020 roku
628
Opened stores Preliminary agreements Purchased plots of land
Stores under construction Logistics centers Major cities
Warsaw
Gdańsk
Łódź
Białystok
Lublin
Szczecin
Kraków
Poznań
Wrocław
Katowice
Krotoszyn
PiotrkówTrybunalski
Jastrowie
56
Z drugiej strony struktura polskiego rynku FMCG nadal jest charakterystyczna raczej dla rynków
rozwijających się (z wysokim udziałem sklepów tradycyjnych na poziomie 41%), z ponadprzeciętnym
udziałem dyskontów w strukturze sprzedaży (26%). Niemal 64% populacji żyje w obszarach wiejskich
i miejscowościach do 50 tys. mieszkańców, czyli stanowi grupę docelową dla marketów Dino.
Dodatkowo polski rynek FMCG przechodzi aktualnie proces konsolidacji. Oczekujemy dalszego
wzmocnienia pozycji dyskontów na rynku polskim, większego wzrostu segmentu supermarketów
(szczególnie w segmencie proximity) w obszarach wiejskich i niewielkich miejscowościach, a także
dalszej ekspansji sieci convenience w średnich i dużych miastach kosztem sklepów tradycyjnych.
Oznacza to, że Dino prowadzi działalność w regionach, w których penetracja sieci Biedronka jest już
wysoka, co daje mu pole do dalszego rozwoju.
Zabezpieczenie lokalizacji
Na koniec grudnia 2016 r. Dino miało 338 zabezpieczonych lokalizacji dla nowych sklepów (liczba ta
obejmuje 90 zakupionych działek, na 40 budowane są już sklepy, oraz 248 podpisanych
przedwstępnych umów na nowe nieruchomości). Oznacza to, że spółka jest w pełni przygotowana na
dalszy wzrost przez kolejne dwa lata, co jest spójne z przyjętą strategią szybkiego rozwoju sieci.
Dalszy wzrost sprzedaży LFL
Dino zwiększa sprzedaż LFL w oparciu o identyfikację kluczowych trendów zmieniających styl życia
klientów oraz ich zwyczaje zakupowe w zakresie produktów spożywczych.
- Wzrost średniej wartości koszyka zakupowego Spółka nie ustaje w zwiększaniu wartości
średniego koszyka zakupowego. Przede wszystkim poszerzyła portfel wysokiej jakości produktów
świeżych i premium (własne wyroby mięsne z zakładu Agro-Rydzyna), zwiększając popularność
197
280
338
0
100
200
300
400
Grudzień 2014 Grudzień 2015 Grudzień 2016
Zabezpieczenie lokalizacji
Źródło: Dino Polska S.A.
Zabezpieczone działki - stan na koniec 2016 r.: - ziemie zakupione: 90, z których 40 jest już w zabudowe - umowy przedwstępne: 248
+42,1%
+20,7%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
LFL i inflacja
Dino LFL Inflacja żywności
Źródło: Dino Polska S.A., GUS
57
wyrobów regionalnych, oferując coraz popularniejsze zdrowe produkty świeże i organiczne oraz
poszerzając istotny asortyment artykułów, które nie są dostępne gdzie indziej (np. lody dla sieci
Dino). Dodatkowo pozytywny wpływ na wartość koszyka w 2017 r. będzie mieć powrót inflacji i
dalszy wzrost wolumenów.
- Pozytywny wpływ programu 500+ Naszym zdaniem programy rządowe uruchomione w 1H16,
szczególnie program 500+, zwiększyły sprzedaż LFL w 2H16 (wzrost dynamiki sprzedaży detalicznej o
16% r/r w 3Q16), a efekt ten utrzyma się także w roku 2017.
- Dojrzewanie powierzchni handlowej. W oparciu o nasze założenie, że sklep osiąga dojrzałość w 37.
miesiącu działalności, szacujemy liczbę dojrzałych sklepów na koniec 2016 r. na 52% całej sieci; w
2017 r. odsetek ten wzrośnie do 55%. Dodatkowo w 2016 r. Dino otworzyło netto 117 sklepów (19%
całej sieci). Większość z nich rozpoczęła działalność w drugiej połowie roku, co oznacza, że w drugim
roku funkcjonowania (2017 r.) ich przychód wzrośnie łącznie o 120-150% względem 2016 r.
- Ruch. Sklepy Dino rozmieszczone są głównie w obszarach wiejskich oraz w małych i średnich
miejscowościach (ok. 80% Polaków mieszka na obszarach wiejskich lub w małych miejscowościach,
a ok. 40% populacji tylko na obszarach wiejskich), poza centrami dużych miast, w pobliżu głównych
dróg (lokalizacje o wysokim natężeniu ruchu) i w niewielkiej odległości od klienta, a przy tym
dysponują parkingami. Model supermarketu proximity zakłada, że sklep powinien znajdować się w
pobliżu miejsca zamieszkania konsumenta.
- Promocje. Według danych Dino średnie ceny głównych grup SKU w ofercie spółki plasują się nieco
poniżej średniej rynkowej. W ramach działań krótkoterminowych Dino wprowadza kilkudniowe
rabaty na 12 SKU. Produkty przecenione reklamowane są na froncie sklepów, a także
zaprezentowane są na zmienianych co tydzień billboardach koło sklepów Dino lub w ich pobliżu;
billboardy ustawione są na działkach należących do Dino, dzięki czemu grupa nie musi płacić za nie
czynszu najmu. Dodatkowo Dino przecenia produkty z różnych kategorii, a w gazetkach reklamuje
średnio ok. 110 SKU. Ponadto ceny 500 artykułów podstawowych utrzymywane są niezmiennie na
poziomie konkurencji i reklamowane w tygodniowych gazetkach i przy wejściu do sklepów.
Poprawa rentowności
Model biznesowy Dino prosty i skalowany. W ciągu ostatnich trzech lat spółka raportowała wysoką
dynamikę sprzedaży na poziomie 26% CAGR, a jej sieć w latach 2014-2016 rosła w średnim tempie
24%. Dino stopniowo poprawia rentowność, głównie dzięki szybkiemu rozrostowi sieci i zwiększaniu
wolumenów zakupów, co zapewnia mu lepsze warunki zamówień i poprawę marży brutto (korzyści
skali). W efekcie marża zysku brutto wzrosła o 0,9 pp. z 22% w 2014 r. do 22,9% w 2016 r. Mimo
dynamicznego wzrostu skali grupy koszty sprzedaży (koszty z tytułu utrzymania sklepów,
magazynowania, marketingu i transportu) oraz ogólne koszty zarządu (koszty operacyjne,
wynagrodzenia dla personelu administracyjnego) jako odsetek przychodów spadły, co widoczne jest
w rosnącej marży EBITDA (dźwignia operacyjna).
58
2 108 2 590
3 370 4 122
4 985
0
1 000
2 000
3 000
4 000
5 000
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Przychody (PLN mln)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
2014-2016 CAGR: 26%
410 511
628
753 888
0
200
400
600
800
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Liczba sklepów
2014-2016 CAGR: 24%
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
464 585
771
943 1 140
0
200
400
600
800
1 000
1 200
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Zysk brutto (PLN mn)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
2014-2016 CAGR: 29%
22,0% 22,6%
22,9% 22,9% 22,9%
20%
21%
22%
23%
24%
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Marża zysku brutto (%)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
+0.9 pp
148
210
281
0
50
100
150
200
250
300
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: EBITDA (PLN mn)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
2014-2016 CAGR: 38%
7,0%
8,1%
8,3%
8,5% 8,6%
6,0%
6,5%
7,0%
7,5%
8,0%
8,5%
9,0%
Dino: marża EBITDA (%)
2014 2015 2016 2017P 2018P
+1.3 pp
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
59
Silny bilans i przepływy operacyjne
Rosnące przepływy operacyjne przekładają się na wzrost generowanej gotówki. Poziom konwersji
zysku EBITDA na przepływy operacyjne jest wysoki – na koniec 2016 r. wyniósł 116%. Dodatkowo
spółka rok w rok poprawia wskaźniki kapitału obrotowego. Cykl konwersji gotówki (w dniach) dla
całej grupy jest ujemny, podobnie jak w przypadku konkurencji. Na koniec 2016 r. wynosił -30 dni
(poprawa o 1 dzień r/r). Mimo zwiększonego finansowania zewnętrznego wzrost EBITDA umożliwił
spółce znaczące ograniczenie wskaźnika Dług netto/EBITDA; wskaźnik ten obniżył się z 2,6x w 2014 r.
do 1,8x w 2016 r. Historycznie Dino mogło finansować większość kosztów ekspansji przepływami
pieniężnymi – w 2014 r. i 2016 r. przepływy operacyjne pokryły odpowiednio 95% i 85% nakładów
inwestycyjnych spółki. Zarząd nie przewiduje potrzeby finansowania wzrostu poprzez emisję.
DN/EBITDA w nadchodzących latach powinien utrzymać się poniżej 2x.
106 160
216
265
320
0
50
100
150
200
250
300
350
Dino: EBIT (PLN mn)
2014 2015 2016 2017P 2018P
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
2014-2016 CAGR: 43%
5,0%
6,2%
6,4%
6,4% 6,4%
4,0%
4,5%
5,0%
5,5%
6,0%
6,5%
7,0%
Dino: marża EBIT (%)
2014 2015 2016 2017P 2018P
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
+1.4 pp
66
122 151
186 224
0
50
100
150
200
250
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Zysk netto (PLN mn)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
2014-2016 CAGR: 52%
3,1%
4,7% 4,5%
4,5% 4,5%
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Marża zysku netto (%)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
+1.4 pp
60
188 245
324
387 454
0
100
200
300
400
500
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Przepływy operacyjne (PLN mn)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
188 245
324 387
454
148 210 281 352
430
100%
110%
120%
130%
0
100
200
300
400
500
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Konwersja EBITDA w OCF (mln PLN)
Przepływ operacyjnyEBITDAOCF/EBITDA (prawa oś)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
-31
-36 -38
-38 -38
-10%
-8%
-6%
-4%
-2%
0%
-50
-40
-30
-20
-10
0
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Kapitał pracujący (w dniach)
Kapitał pracujący (w dniach)
KP jako % przych. (prawa oś)Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
380 429
496
614
727
0
1
2
3
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Dług netto/EBITDA (mln PLN)
Dług netto
DN/EBITDA (prawa oś)Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
11% 13%
14% 15% 14%
0%
3%
6%
9%
12%
15%
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: ROIC (%)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
188 245
324 387 454
199 278
379
468
524
75%
80%
85%
90%
95%
100%
0
100
200
300
400
500
600
2014 2015 2016 2017P 2018P
Dino: Przepływy operacyjne i CAPEX (mln PLN)
Przepływ operacyjnyCapexOCF/CAPEX (prawa oś)
Źródło: Dino Polska S.A., P - prognozy DM PKO BP
61
DANE FINANSOWE I PROGNOZY
Tabela poniżej przedstawia dane historyczne i nasze założenia dotyczące otwarć nowych sklepów
i powierzchni handlowej:
Wzrost organiczny i nowe otwarcia
2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Liczba sklepów 410 511 628 753 888 1,023 1,158
r/r 27% 25% 23% 20% 18% 15% 13%
Nowe otwarcia netto 86 101 117 125 135 135 135
Ogólna liczba sklepów: 410 511 628 753 888 1023 1158
własne 317 406 522 647 782 917 1052
% sklepów własnych 77% 79% 83% 86% 88% 90% 91%
wynajmowane 83 94 94 94 94 94 94
franczyza 10 11 12 12 12 12 12
Całkowita powierzchnia sprzedaży (tys. m2) 151 192 238 287 340 394 447
własne 122 156 201 250 304 358 413
wynajmowane 26 31 32 32 32 32 32 franczyza 4 4 5 5 5 5 5
Średnia powierzchnia sprzedaży na sklep dla całej sieci (m2)
368 372 378 380 382 384 385
Średnia powierzchnia sprzedaży na sklep w nowo otwartych sklepach (m2)
372 406 393 400 400 400 400
Źródło: Dino Polska S.A.; P – prognozy DM PKO BP
Ostatnie dwa lata (2014-2015) to dla spółki bardzo intensywny okres. Sieć powiększyła się o 25%, a
Dino dokonało ekspansji z województwa wielkopolskiego na Polskę zachodnią. Poza rozmieszczaniem
nowych sklepów w nowych regionach (województwa lubuskie, dolnośląskie, opolskie, śląskie, łódzkie
i kujawsko-pomorskie) Dino zwiększało też zagęszczenie sieci w dotychczasowych lokalizacjach.
Dalszą ekspansję wspiera drugie centrum logistyczno-dystrybucyjne w Piotrkowie Trybunalskim
(dzierżawa).
2016 był najlepszym okresem w historii spółki – otwarto 124 nowe sklepy, a sieć powiększyła się
o 24% r/r. W przypadku jednego sklepu najem został zamieniony na sklep własny, a jeden
wynajmowany sklep został zamknięty. Dodatkowo zamknięto także cztery sklepy w testowanym
przez Dino formacie convenience. W efekcie sieć Dino rozrosła się o 117 sklepów netto. Zasadniczo
spółka jest właścicielem nieruchomości, które stanowią podstawę portfela sklepów – na koniec 2016
r. tylko 15% sklepów było wynajmowanych, a 2% działało na formie franczyzy. W ciągu ostatnich lat
wskaźnik ten spadł z 25% (dla sklepów dzierżawionych i franczyzowych). Niemal wszystkie nowe
sklepy otwierane w 2016 r. powstały we własnych lokalizacjach spółki. Dodatkowo w 1H16 Dino
otworzyło trzecie centrum dystrybucyjne w Jastrowiu (własność), które obsługuje także województwa
północne.
2017-2020P: w oparciu o dużą ilość zabezpieczonych działek, która w grudniu 2016 r. obejmowała
338 nieruchomości (90 działek zakupionych, na 40 trwają już prace budowlane, i 248 podpisanych
umów przedwstępnych) zakładamy, że Dino jest w pełni przygotowane na dalszy wzrost w latach
2017, 2018 i 1H19. Zachowujemy przy tym nieco bardziej konserwatywne nastawienie od zarządu
spółki, który planuje przekroczyć próg 1200 sklepów do końca 2020 r. Nasze prognozy wskazują, że
liczba sklepów Dino będzie wówczas wynosić 1158 – głównie z uwagi na silną konkurencję i
oczekiwane nasycenie rynku, nawet w obszarach wiejskich. Strategia spółki polega na zwiększeniu
62
zagęszczenia sklepów w aktualnych obszarach działalności (województwa wielkopolskie, dolnośląskie
i lubuskie) i stopniowej ekspansji w kierunku północnym i wschodnim (w tym do czterech nowych
województw – warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego i podkarpackiego). Średnia
powierzchnia handlowa nowych sklepów (z których większość stanowić będzie własność spółki)
wynosić będzie 400 m2.
Analiza dojrzewającej powierzchni handlowej i wyników
Według danych spółki średnia sprzedaż w drugim miesiącu działalności dla sklepów otwartych w
latach 2009-2014 sięga ok. 0,35 mln PLN, a w 37. miesiącu 0,57 mln PLN. Zakładamy, że każdy sklep
osiąga dojrzałość w 37. miesiącu. Dodatkowo otwarcie większości sklepów następuje w drugiej
połowie roku (w latach 2014-2016 większość nowych sklepów otwarto w sierpniu - mediana otwarć)
i tendencja ta powinna się utrzymać także w kolejnych latach.
Analiza przychodów
2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Przychody (PLN mln) 2,108 2,590 3,370 4,122 4,985 5,897 6,933
r/r 27% 23% 30% 22% 21% 18% 18%
Wzrost sprzedaży LFL 4.2% 5.1% 11.3% 8.0% 4.0% 3.0% 2.0%
Średnia miesięczna sprzedaż na m2 (PLN)
1,301 1,258 1,306 1,308 1,324 1,339 1,375
Zysk brutto 463.9 584.9 770.5 942.6 1,139.8 1,348.2 1,585.1
Marża brutto 22.0% 22.6% 22.9% 22.9% 22.9% 22.9% 22.9%
Koszty sprzedaży -324.6 -391.6 -505.9 -618.0 -747.4 -884.1 -1,039.5
Koszty Ogólnego Zarządu -31.3 -35.4 -49.4 -59.6 -71.9 -85.0 -100.0
Pozostałe koszty operacyjne -2.1 2.1 0.4 0.4 -0.5 -0.5 -0.6
EBITDA 147.7 210.2 280.8 352.4 429.5 513.1 600.8
marża EBITDA 7.0% 8.1% 8.3% 8.5% 8.6% 8.7% 8.7%
Dostosowana EBITDA 147.7 210.2 288.3 357.2 429.5 513.1 600.8
Dostosowana marża EBITDA 7.0% 8.1% 8.6% 8.7% 8.6% 8.7% 8.7%
EBIT 105.8 160.1 215.6 265.4 320.0 378.5 445.0
marża EBIT 5.0% 6.2% 6.4% 6.4% 6.4% 6.4% 6.4%
Wynik netto -26.5 -24.8 -29.1 -36.2 -43.0 -49.6 -48.0
EBT 79.3 135.2 186.5 229.2 277.0 328.9 397.0
Podatek -13.2 -13.1 -35.2 -43.5 -52.6 -62.5 -75.4
Stopa podatku 16.6% 9.7% 18.9% 19.0% 19.0% 19.0% 19.0%
Zysk netto 66.1 122.2 151.2 185.7 224.4 266.4 321.6
marża zysku netto 3.1% 4.7% 4.5% 4.5% 4.5% 4.5% 4.6%
Źródło: Dino Polska S.A.; P - prognozy DM PKO BP
63
Pod względem wyników rok 2016 był zdecydowanie najlepszy w historii Dino. Głównymi motorami
wyników spółki były dalszy wzrost wynagrodzeń i zatrudnienia, spadająca stopa bezrobocia i będący
ich efektem wzrost rozporządzalnego dochodu gospodarstw domowych, wspierany przez programy
rządowe. Naszym zdaniem program 500+, uruchomiony na przełomie kwietnia i maja 2016 r.,
wspiera wydatki konsumenckie szczególnie w obszarach wiejskich, a Dino należy do jego
największych beneficjentów. Spółka zwiększyła przychody (+30% r/r) przy silnej sprzedaż LFL na
poziomie 11,3% (sprzedaż LFL Biedronki w EUR wzrosła o 9,5%) mimo konkurencyjnego i
zorientowanego na promocje rynku. Pomimo silnej sprzedaży LFL marża zysku brutto wzrosła aż o
22,9%, a marża EBITDA o 8,3%. W 2016 r. spółka utworzyła rezerwy w wysokości 5,7 mln PLN na
program motywacyjny i 1,8 mln PLN na koszty oferty publicznej akcji. Skorygowana marża EBITDA
sięgnęła 8,6%, a marża zysk netto 4,7%.
2017P: opublikowane ostatnio wskaźniki inflacyjne potwierdzają, że długi okres deflacji w Polsce
(jeden z najdłuższych i najintensywniejszych w UE) zbliża się do końca. Długo oczekiwany powrót
inflacji powyżej zera następuje szybciej, niż pierwotnie oczekiwano. W styczniu 2017 r. inflacja cen
towarów i usług konsumpcyjnych zwiększyła się o 1,8% r/r (a artykułów spożywczych o 2,8% r/r), w
lutym 2,2% r/r (3,3% r/r), w marcu 2,0% r/r (2,8% r/r). Według szacunków GUS w kwietniu inflacja
mogła sięgnąć 2,0% r/r.
Zakładamy, że w 2017 r. sprzedaż LFL Dino zwiększy się dodatkowo dzięki inflacji i wpływowi
programu 500+ w 1H17. W całym 2017 r. oczekujemy wzrostu sprzedaży LFL o 8% i zwiększenia
przychodów o 22% r/r do 4,12 mld PLN, podczas gdy marża zysku brutto powinna utrzymać się na
płaskim poziomie względem roku 2016 (22,9%). Większa skala biznesu powinna poprawić
generowane marże, ale presja na wynagrodzenia w całym sektorze (szczególnie w segmencie nisko
opłacanej siły roboczej) i rosnące koszty transportu (wzrost cen ropy) naszym zdaniem zneutralizują
ten efekt. W 2017 r. spółka utworzy rezerwy w wysokości 2.8 mln PLN na program motywacyjny i 2
mln PLN na koszty oferty publicznej akcji. Skorygowana marża EBITDA sięgnęła 8,6%, a marża zysk
netto 4,6%.
151
281
4,5%
8,3%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
0
100
200
300
Zysk netto EBITDA
Dino: Raportowane wyniki i marże za 2016 r.
Źródło: Dino Polska S.A.
157
288
4,7%
8,6%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
0
100
200
300
Zysk nettoskorygowany
EBITDA skorygowana
Dino: Skorygowane wyniki i marże za 2016 r.
Źródło: Dino Polska S.A.
64
W 2018-2020P r. dojdzie prawdopodobnie do dalszego wzrostu przychodów dzięki kontynuacji
organicznego rozwoju sieci sklepów i zwiększeniu sprzedaży LFL. Nasza prognoza zakłada nieco
szybszy wzrost liczby sklepów w latach 2018-2020 (+135 nowych otwarć netto każdego roku). Przy
zakładanym nasyceniu rynku i dalszym nastawieniu konsumenta na promocje korzystne dla
konsumpcji efekty zaczną powoli zanikać. Z tego powodu oczekujemy spowolnienia dynamiki
sprzedaży LFL z 4% w 2018 r. do 3% w 2019 r. i 2% w 2020 r. (podczas gdy zarząd oczekuje silnych
jednocyfrowych wzrostów). Zasadniczo pozytywne korzyści skali zniwelowane zostaną przez rosnące
koszty pracy i koszt ekspansji. Marża EBITDA ustabilizuje się w okolicy 8,6%.
Analiza kosztów zatrudnienia
Produktywność pracowników (obliczana jako łączna liczba pracowników w przeliczeniu na sklep)
rośnie, co widać na przykładzie spadku z 17,8 pracowników na sklep w 2014 r. do 16,9 w 2016.
Zakładamy, że w kolejnych latach będzie ona w dalszym ciągu rosła. Z drugiej strony w 2017 r.
oczekujemy dalszego wzrostu średnich miesięcznych kosztów zatrudnienia (po spadku o 11% r/r w
skali całej grupy w 2016 r.), co wynika głównie z obserwowanej w całej branży presji na
wynagrodzenia.
2014 2015 2016
Liczba pracowników na koniec roku 7,296 8,770 10,640
Nowi pracownicy 1,145 1,474 1,870
Łączna liczba sklepów 410 511 628
Liczba nowych otwarć 86 101 117 Średnia liczba nowych pracowników przypadających na sklep (wszyscy pracownicy) 17.8 17.2 16.9 Średnia liczba nowych pracowników przypadających na sklep nowo otwarty (wszyscy pracownicy) 13.3 14.6 16.0
Wynagrodzenia razem [PLN mn] 207.5 255.1 341.8
Średnie miesięczne koszty zatrudnienia [PLN] 2,571 2,646 2,935 Źródło: Dino Polska S.A.
Presję na wynagrodzenia obserwujemy w całej branży; jest ona raczej efektem podwyżek w
konkurencyjnych sieciach (Lidl, Biedronka) niż wzrostu płacy minimalnej w Polsce do 2.000 PLN
(+8% r/r) od 1 stycznia 2017 r.
Lidl Polska ogłosił, że od 1 marca 2017 r. podniesie średnie wynagrodzenia o 9% r/r. Po podwyżkach
wynagrodzenie nowego pracownika Lidla wyniesie od 2550 PLN do 3300 PLN (brutto), co oznacza
186
352 4,5%
8,5%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
0
100
200
300
400
Zysk netto EBITDA
Dino: Raportowane wyniki i marże w 2017 r.
Źródło: Dino Polska S.A.
190
357
4,6%
8,7%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
0
100
200
300
400
Zysk nettoskorygowany
EBITDA skorygowana
Dino: Skorygowane wyniki i marże w 2017 r.
Źródło: Dino Polska S.A.
65
wzrost o 150-300 PLN względem zeszłego roku. Płace pracowników o dwuletnim stażu wzrosną do
3000-3800 PLN (brutto), w zależności od lokalizacji. Minimalne wynagrodzenie kierowników wynosi
ok. 4400-5000 PLN (brutto).
Od 1 stycznia 2017 r. Ikea podniosła płace do 20 PLN za godzinę (z 15 PLN w 2016 r.), co wskazuje,
że minimalne wynagrodzenie w spółce wynosi obecnie 3300 PLN (brutto). Kaufland (grupa Schwarz
Beteiligungs) także ogłosił wzrost płac od marca 2017 r.
Biedronka podnosiła wynagrodzenia w 2016 r. dwukrotnie. Minimalna pensja nowego pracownika
wynosi 2300 PLN (brutto), a dla pracowników z większym stażem 2600 PLN (brutto), co stanowi
wzrost o 150-300 PLN względem poprzedniego roku. Dodatkowo pracownicy mogą uzyskać premie
rzędu 350 PLN miesięcznie. Wzrosły także minimalne wynagrodzenia magazynierów – do 2700 PLN
dla nowych pracowników i 3150 PLN dla pracowników z kilkuletnim stażu.
Analiza kosztów marketingu
W 2016 r. koszty reklamy (wraz z usługami zewnętrznymi, związanymi z przygotowaniem i drukiem
materiałów promocyjnych, co obejmuje projekt, skład i druk plakatów i ulotek) spadły z 0,36%
sprzedaży w 2014 r. do 0,16% w 2016 r. Naszym zdaniem poziomu 0,16% sprzedaży nie da się
utrzymać w dłuższym terminie. W 2016 r. Dino wydało mniej niż 7 mln PLN na posiadane 628
sklepów, co implikuje miesięczny koszt marketingu na poziomie zaledwie 890 PLN na sklep.
Zakładamy bezpieczny długoterminowy poziom kosztów reklamy na 0,4-0,5% sprzedaży.
Analiza nakładów inwestycyjnych
Trzy istniejące centra dystrybucyjne są w stanie obsługiwać ok. 800-900 sklepów w promieniu 200-
250 km – poziom ten zostanie osiągnięty w 2018 r. Przy założeniu dodatkowych inwestycji zakład
przetwórstwa mięsnego Agro-Rydzyna może jednak obsługiwać do 1000 sklepów. W miarę rozwoju
sieci spółka będzie zmuszona zwiększyć te moce. W latach 2017-2019 oczekujemy nakładów rzędu
250 mln PLN na rozwój logistyki i mocy przerobowych zakładów przetwórstwa mięsnego.
Capex 2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P Capex (mln PLN) 197,2 274,3 379,2 464,7 520,9 578,9 507,8 Nowe otwarcia i utrzymanie istniejących sklepów 399,7 430,9 458,9 507,8 Dystrybucja 140,0 Agro-Rydzyna
110,0
Źródło: Dino Polska S.A.; P – prognozy DM PKO BP
0,0%
0,1%
0,2%
0,3%
0,4%
0,5%
2014 2015 2016
Koszty reklamy jako % przychodów
Źródło: Dino Polska S.A.
66
- CAPEX w przeliczeniu na sklep. Według danych spółki całkowite nakłady w przeliczeniu na nowe własne sklepy (wraz z ceną działki, budowy i wykończenia) wynoszą ok. 2,4 mln PLN. Z kolei, według szacunków zarządu, samo wyposażenie oraz zewnętrzne i wewnętrzne dostosowanie sklepów w przypadku najmu nowej lokalizacji wyniosłoby przynajmniej 0,8 mln PLN. Dino jednak konsekwentnie rozbudowuje portfel własnych nieruchomości. Niemal wszystkie nowe sklepy w 2016 r. zostały otwarte na własnych nieruchomościach spółki, a na dzień dzisiejszy jedynie 17% sklepów w sieci jest wynajmowanych lub działa na zasadzie franczyzy. Odsetek ten w ciągu ostatnich 3,5 roku sukcesywnie spadał. Wszystkie sklepy Dino budowane są według standardowego projektu autorstwa spółki budowlanej, która zajmuje się ich realizacją. Według danych spółki koszty remontowe wynoszą po sześciu latach ok. 0,15 mln PLN per sklep. Poniższa tabela przedstawia metodę wyliczania ceny usług budowlanych:
Metoda wyceny usług budowlanych P = N x UP x AC P: wynagrodzenie netto dla Krot Invest N: liczba m2, której dotyczą usługi UP: średnia jednostkowa cena usług budowlanych świadczonych przez Krot
Invest dla Dino Polska S.A. za m2, ustalona na stałym poziomie AC: koszt dodatkowej infrastruktury bądź wyposażenia (np.. drogi, chodniki,
płoty etc.) Źródło: Dino Polska S.A.
Średnią cenę jednostkową usług czysto budowlanych szacujemy na 2800 PLN na m2, co obejmuje
budynek, podłączenie do sieci elektrycznej i wodno-kanalizacyjnej oraz pełne zagospodarowanie
działki. Średnia powierzchnia handlowa wynosi 400 m2, ale łączna powierzchnia budowy jest
znacznie większa – przekracza 500 m2. Koszty wykończenia w przeliczeniu na sklep zakładamy na
poziomie 0,5-0,7 mln PLN, a średnie koszty działki w obszarach wiejskich na 80-120 PLN na m2.
Łączne nakłady na zabezpieczone nieruchomości (przedwstępne umowy sprzedaży) rosną od 2014 r.
(56,3 mln PLN w 2014 r., 78,9 mln PLN w 2015 r. i 69,0 mln PLN w 2016 r.). Cena usługi budowlanej
została ustalona przez Krot Invest; uległa ona zmianie tylko raz od 2010 r. z uwagi na nowelizację
prawa budowlanego. W nadchodzących latach spodziewamy się wzrostu nakładów remontowych do
0,20-0,25 mln PLN na sklep po sześciu latach, głównie z uwagi na szybką ekspansję sieci Dino
(starzenie się sklepów).
- Plany rozwoju logistyki. Łączne nakłady na rozwój centrów dystrybucyjnych planowane na lata
2017-2019 wynoszą 140 mln PLN. Koszt ten obejmuje ekspansję istniejących centrów
dystrybucyjnych tak, by mogły obsługiwać ok. 900-1100 sklepów (20 mln PLN) i otwarcie
dodatkowych centrów. Nakłady inwestycyjne na jedno nowe centrum dystrybucyjne zdolne do
obsługi 300-400 sklepów szacowane są na 60 mln PLN (co obejmuje nieruchomość, automatykę i
niezbędnych pracowników).
Naszym zdaniem najbardziej prawdopodobną inwestycją jest budowa nowego centrum
logistycznego w Polsce południowo-zachodniej, nabycie aktualnie dzierżawionego magazynu i
budowa kolejnego w strategicznej lokalizacji, aby stanowił wsparcie dla planów ekspansji sieci.
- Plany rozwoju zakładu Agro-Rydzyna. Aby zapewnić wsparcie dla ekspansji sieci, spółka planuje
modernizację i rozbudowę zakładu Agro-Rydzyna, a także budowę nowego zakładu przetwórstwa
mięsnego w nowej lokalizacji. Inwestycje te planowane są na lata 2018-2019. Położony w Kłodzie
(województwo wielkopolskie) zakład Agro-Rydzyna może obecnie obsługiwać do 1000 sklepów (przy
założeniu dodatkowych inwestycji w moce przetwórcze). Oczekiwana rozbudowa i modernizacja
Agro-Rydzyny, a także budowa nowego zakładu pochłoną łącznie 110 mln PLN.
67
Tarcza podatkowa
Przy obliczaniu odroczonego podatku dochodowego w roku finansowym 2013 Grupa rozpoznała
składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego związany z przedpłaconymi
czynszami najmu od nieruchomości inwestycyjnych. Według analizy zarządu przedpłacony czynsz
stanowi na mocy przepisów podatkowych dochód podatkowy z datą jego otrzymania, a koszt
podatkowy powinien zostać rozliczony przez cały okres umowy najmu. W ujęciu bilansowym
transakcja (przedpłacony czynsz dzierżawny) została wyeliminowana w drodze wyłączenia z
konsolidacji, co w efekcie dało ujemną różnicę między wartością bilansową przedpłat a ich wartością
podatkową na poziomie Grupy. Wartość aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
wynikającego z przedpłat wyniosła na dzień 31 grudnia 2016 r. 14,41 mln PLN, na dzień 31 grudnia
2015 r. 22,64 mln PLN, a na dzień 31 grudnia 2014 r. 30,95 mln PLN.
W roku finansowym 2015 zarząd postanowił skupić funkcje Grupy związane z marketingiem i
zarządzaniem znakami towarowymi w spółce Pol-Food Polska Sp. z o.o. W efekcie wartości
niematerialne i prawne w formie znaków towarowych „Dino” i „Agro-Rydzyna” zostały przeniesione
do Pol-Food Polska Sp. z o.o. Transakcje te zawarto na bazie wartości godziwej znaków towarowych
w dacie transakcji. Na tej podstawie podmiot, który otrzymał je w ramach reorganizacji, poddaje je
amortyzacji podatkowej. Skutkiem tego zabiegu jest przejściowa ujemna różnica między wartością
bilansową znaków towarowych i ich wartością podatkową. Zarząd oszacował przyszłe wyniki
podatkowe Pol-Food Polska Sp. z o.o. oraz całej Grupy i rozważył możliwość uwzględnienia odpisów z
tytułu amortyzacji znaków towarowych w kosztach uzyskania przychodu.
Na mocy pozwolenia z 14 kwietnia 2014 r. Dino Krotoszyn Sp. z o.o. działa w obrębie Wałbrzyskiej
Specjalnej Strefy Ekonomicznej i jest zwolniony z podatku dochodowego od działalności operacyjnej.
W efekcie Grupa Dino rozpoznała składnik aktywów z tytułu niewykorzystanej ulgi podatkowej. Na
dzień 31 grudnia 2016 maksymalna kwota tego aktywa wynosiła 8,5 mln PLN. W 2016 r. Grupa
rozpoznała składnik aktywów z tytułu niewykorzystanej ulgi podatkowej w wysokości 4,0 mln PLN
(4,0 mln PLN w 2015 r. i 3,9 mln PLN w 2014 r.).
Polityka dywidendowa
Dino nie wypłacało dywidend przez ostatnie trzy lata, wykorzystując przepływy pieniężne z
działalności operacyjnej głównie do finansowania rentownej organicznej ekspansji sieci. Z uwagi na
plany szybkiego rozwoju zarząd nie planuje rekomendować wypłaty dywidend z zysków netto za rok
2016.
Naszym zdaniem Dino nie wypłaci też dywidend z zysków za rok 2017 i 2018 z uwagi na fakt, że
środki te są niezbędne do realizacji dalszej ekspansji.
68
CZYNNIKI RYZYKA
- Niższa dynamika nowych otwarć
Dino zapewniło sobie rozwój organiczny sieci dzięki bazie zabezpieczonych działek. Na koniec
grudnia 2016 r. obejmowała ona 338 lokalizacji dla nowych sklepów (336 w czerwcu 2016 r.). Celem
spółki jest przekroczenie progu 1200 działających sklepów na koniec 2020 r. Obecna pula działek
obejmuje 59% tej wartości, co oznacza, że rozrost sieci przez kolejne 2,5 roku jest zabezpieczony. Nie
można jednak wykluczyć, że ekspansja sieci spowolni w latach 2019-2020 z uwagi na spadającą
liczbę zabezpieczonych działek lub ewentualną zmianę strategii spowodowaną czynnikami
zewnętrznymi, jak np. wysoki poziom nasycenia rynku.
- Spowolnienie sprzedaży LFL
Jedną z przewag konkurencyjnych Dino jest silny wzrost sprzedaży LFL (wyższy niż w przypadku
Biedronki). W 2016 r. Dino Zaraportowało wzrost sprzedaży LFL na poziomie 11,3% (w porównaniu
do +9,5% w przypadku Biedronki). Efekt ten wzmocniony został skutkami programu 500+ w II poł.
2016 r., ale powoli zacznie maleć. Dodatkowo nowo otwarte sklepy mogą dojrzewać wolniej niż te już
funkcjonujące – szczególnie w dotychczasowych regionach działalności. Ponadto spółka nieustannie
pracuje nad średnią wartością koszyka zakupowego, na którą presję może wywoływać agresywna
polityka przecen.
- Ryzyko kosztów pracy
Minimalne średnie wynagrodzenie w Polsce rośnie aktualnie o ok. 8% r/r do 13 PLN za godzinę.
Całkowite koszty wynagrodzeń (wraz z ubezpieczeniem) stanowią 10,5% łącznych kosztów całej
grupy. W 2017 r. jeden z głównych konkurentów Dino – Lidl – ogłosił zamiar zwiększenia
wynagrodzeń na rynku polskim średnio o 9% r/r. Ikea podniosła płace do 20 PLN za godzinę (+33%
r/r), a Kaufland (grupa Schwarz Beteiligungs) także ogłosił zamiar zwiększenia wynagrodzeń od
marca 2017 r. Biedronka podnosiła płace dwukrotnie w 2016 r., a w roku 2017 oczekujemy dalszych
podwyżek, co przeniesie się na wzrost wynagrodzeń w całej branży.
- Silna konkurencja
Blisko 169 sklepów Dino (30%) konkuruje z przynajmniej jednym sklepem innej sieci w promieniu 0,5
km; niemal 350 sklepów (63%) ma konkurencję w promieniu 2,5 km, a 405 (73%) w obrębie 5 km. Z
kolei 121 sklepów Dino (22%) konkuruje ze sklepem sieci Biedronka w promieniu 0,5 km, 313
sklepów (56%) w promieniu 2,5 km, a 362 sklepy (65%) w obrębie 5 km. Oczekujemy dalszego
wzmocnienia pozycji dyskontów (Biedronka, Lidl) na rynku krajowym, wzrostu w segmencie
marketów, a także dalszej ekspansji sieci convenience (Żabka, Carrefour Express, Małpka) kosztem
sklepów tradycyjnych (dynamiczny rozwój sieci franczyzowych).
- Presja na rentowność
Wzrost inflacji powinien być istotnym czynnikiem już w roku 2017. Spółka znajdzie się pod presją, by
przenieść ten efekt bezpośrednio na klientów poprzez podwyżki cen. Ostatnie słowo należeć będzie
jednak do największych graczy. Jeżeli Biedronka utrzyma ceny na niezmienionym poziomie (mimo
inflacji), większość graczy także tak zrobi, co skutkować będzie presją na wyniki.
69
- Słabe otoczenie konsumpcyjne
Wzrost rynku spożywczego napędzany był rosnącym dochodem rozporządzalnym (w wyniku
zwiększenia wynagrodzeń i zatrudnienia oraz spadku stopy bezrobocia) i konsumpcją indywidualną,
ale z uwagi na deflację zwolnił w 2014 i 2015 r. Te pozytywne czynniki trudno będzie utrzymać w
dłuższym terminie. Dodatkowo sklepy Dino położone są głownie w obszarach wiejskich i niewielkich
miejscowościach, poza centrami dużych miast. Trwająca migracja z terenów wiejskich do ośrodków
miejskich może być przeszkodą dla strategii Dino.
- Uzależnienie od Krot Invest
W latach 2014-2016 Krot Invest zbudował 276 z 279 sklepów Dino i obecnie jest wyłączonym
generalnym wykonawcą sklepów Dino, odpowiedzialnym za proces budowlany od początku do
końca (przygotowanie do otwarcia). Krot Invest należy do grupy spółek budowlanych, których
właścicielem jest większościowy akcjonariusz Dino Tomasz Biernacki. Średni CAPEX w przeliczeniu na
nowy sklep wynosił w 2015 r. 2,4 mln PLN (włącznie z działką, budową i wykończeniem). W dłuższym
terminie istnieje ryzyko, że Krot Invest może chcieć wykorzystać pozycję monopolisty i podnieść ceny
usług budowlanych ponad poziom rynkowy.
- Wyższe nakłady inwestycyjne
Spółka szacuje, że nakłady remontowe pozostaną na stabilnym poziomie 0,15 mln PLN na sklep 6 lat
od otwarcia, co stanowi zaledwie 6% łącznych nakładów na sklep w całym okresie 6 lat. Nakłady
remontowe, wyliczone na bazie stosunkowo nowej sieci (48% sklepów Dino otwarto w ciągu
ostatnich 3 lat, a 75% w ciągu ostatnich 5 lat), są naszym zdaniem niedoszacowane. Dodatkowo – w
oparciu o wstępne nakłady na zabezpieczone działki – zakładamy, że średnie koszty nabycia
nieruchomości będą w kolejnych latach dalej rosnąć. W efekcie spodziewamy się wyższych
nakładów inwestycyjnych niż zarząd spółki.
- Podatek handlowy
Podatek handlowy został oficjalnie zawieszony do 1 stycznia 2018 r. po tym, jak Komisja Europejska
zakwestionowała aktualną wersję projektu ustawy, która – jej zdaniem – faworyzowała małe sklepy, a
zatem mogła być uznana za pomoc publiczną. Ustawa o podatku handlowym wprowadzała dwie
stawki podatku: 0,8% od przychodów na poziomie 17-170 mln PLN miesięcznie i 1,4% od
przychodów powyżej 170 mln miesięcznie. Kwotę wolną od podatku ustalono na 204 mln PLN
rocznie (17 mln PLN miesięcznie).
Rząd pracuje obecnie nad nową wersją podatku handlowego w innej formule, a także nad
tymczasową wersją podatku, która miałaby obowiązywać tylko w 2017 r. Według doniesień
prasowych tymczasowa wersja podatku bazowałaby na stawce liniowej od przychodów (według
najnowszej wersji 0,65%) i zależałaby od kwoty zapłaconego podatku dochodowego. W jednym z
rozważanych wariantów, jeżeli kwota podatku dochodowego przekraczałaby kwotę podatku
handlowego, spółka uiszczałaby jedynie podatek dochodowy; jeżeli jednak kwota zapłaconego
podatku dochodowego byłaby niższa od podatku handlowego, należy uiścić różnicę.
Jak na razie nie wiadomo, czy podatek tymczasowy zostanie wprowadzony, a jeśli tak, to czy będzie
obowiązywał także sieci franczyzowe. Rząd jak dotąd nie zaprezentował konkretnego projektu
ustawy, a wszelkie dostępne informacje bazują na spekulacjach w prasie. Budżet na rok 2018
przewiduje jednak wpływy z podatku handlowego w wysokości 1,89 mld PLN, co pozwala sądzić, że
ostateczne rozwiązanie ogłoszone zostanie najpóźniej w drugiej połowie 2017 r. W przypadku
wprowadzenia podatku handlowego spółki z branży (w tym Dino) prawdopodobnie podniosą ceny,
przerzucając jego ciężar na konsumentów.
70
- Zakaz handlu w niedzielę
Zaproponowany przez „Solidarność” projekt zakazu handlu w niedzielę jest nadal dyskutowany z
uwagi na sprzeczne interesy społeczne; ostatecznej decyzji oczekujemy w połowie 2017 r. Według
prasy niektórzy ministrowie mają wątpliwości co do zaproponowanego projektu ustawy. Rząd
przygotowuje swoje stanowisko w tej sprawie. Ministerstwa kierowane przez wicepremiera
Morawieckiego dopiero sporządzają analizę wpływu ustawy.
Proponowany projekt zakłada zakaz handlu w niedzielę i ograniczenie handlu w Wigilię i Wielką
Sobotę oraz utrzymanie zaledwie siedmiu niedzieli handlowych w roku. Zakaz dotyczyłby
franczyzobiorców i podmioty działające na zasadzie umów agencyjnych, ale nie objąłby stacji
benzynowych, kawiarni, piekarni i aptek ani osób prowadzących samodzielną działalność
gospodarczą.
Bieżąca retoryka rządu pozwala jednak przypuszczać, że nawet jeżeli ustawa zostanie przyjęta, jej
forma zostanie znacznie złagodzona względem oryginału. Szacujemy, że sklepy Dino generują w
niedziele mniej niż 8% tygodniowej sprzedaży (z uwagi na ekspozycję na tereny wiejskie). Ewentualne
wprowadzenie zakazu handlu w niedziele nie będzie więc mieć znaczącego wpływu na przychody
spółki.
- Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie
produktami rolnymi i spożywczymi
Celem ustawy jest wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych między nabywcami, w
szczególności dużymi sieciami detalicznymi, a wytwórcami produktów rolnych w całym łańcuchu
dostaw. Ustawa będzie prawdopodobnie mieć wpływ na wszystkich graczy w handlowym łańcuchu
dostaw, w tym na detalistów, spółki przetwórcze i wytwórców. Produkty świeże stanowią 36%
wszystkich artykułów w łącznej wartości przychodów w portfelu Dino, a odsetek ten obejmuje 16% z
tytułu własnych mięs i wędlin z zakładu Agro-Rydzyna. Oznacza to, że Dino nabywa 20% tego
asortymentu od zewnętrznych dostawców. Jeżeli ustawa wywrze negatywny wpływ na procedury
zakupowe, Dino zacznie dokonywać zakupów poprzez dużych pośredników (aby ograniczyć ryzyko
oskarżenia o nadużywanie pozycji przetargowej względem małych i rozdrobnionych producentów)
albo od dostawców zagranicznych, których polskie prawo nie obowiązuje.
71
WYCENA
Nasza wycena opiera się na modelu DCF. Model DCF złożony jest z dwóch faz. W fazie pierwszej
(2017P-2022P) szczegółowo prognozujemy wszystkie kluczowe parametry potrzebne do wyceny
spółki, a w szczególności wartość przychodów, nakłady inwestycyjne, realizowane marże, koszty
stałe i pozycje bilansu. Druga faza trwa od roku 2022P. W drugiej fazie zakładamy stałą stopę
wzrostu wolnych przepływów pieniężnych na poziomie 1,0% rocznie. Używamy stopy dyskontującej
opartej na WACC. Stopa wolna od ryzyka przyjęta jest na poziomie 3,4%, co odzwierciedla
rentowność 10-letnich obligacji rządowych. Premię za ryzyko zadłużenia przyjęliśmy na poziomie
2,0%. Beta jest założona na poziomie 1,1x, ponieważ naszym zdaniem biznes Dino jest dość stabilny i
odporny na zmienność F/X i czynników kosztowych, choć dźwignia finansowa wcale nie jest mała.
Premię za ryzyko rynkowe przyjęliśmy na poziomie 5,0%. Dyskontujemy wszystkie wolne przepływy
pieniężne dla firmy na dzień 31 grudnia 2016 r. i odejmujemy dług netto (dodajemy gotówkę netto).
DCF model
Model DCF
mln PLN 2017P 2018P 2019P 2020P 2021P 2022P 2022P<
EBIT 265.4 320.0 378.5 445.0 507.0 558.1 563.7
Stopa podatkowa 12% 16% 19% 19% 19% 19% 19%
NOPLAT 233.5 268.4 306.6 360.4 410.7 452.1 456.6
CAPEX 467.8 524.0 582.1 510.9 280.6 260.5 160.0
Amortyzacja 87.0 109.6 134.7 155.8 162.0 166.9 160.0
Zmiany w kapitale obrotowym -55.8 -67.1 -70.8 -80.5 -78.2 -65.7 0.0
FCF -91.5 -78.9 -70.0 85.8 370.2 424.2 456.6
WACC 8.4% 8.2% 8.1% 8.1% 8.4% 8.7% 8.6%
Współczynnik dyskonta 0.92 0.85 0.79 0.73 0.67 0.62 0.57
DFCF -84.4 -67.3 -55.2 62.5 248.9 262.4
Wzrost w fazie II 1.0%
Suma DFCF - Faza I 367.0
Suma DFCF - Faza II 3,703.5
Wartość Firmy (EV) 4,070.5
Dług netto 496.1
Zobowiązania podatkowe 0.0
Wartość godziwa 3,574.4
Liczba akcji (mln szt.) 98.0
Wartość godziwa na akcję na 31.12.2016 36.5
Cena docelowa za 12 miesięcy (PLN) 41
Cena bieżąca 38.79
Dywidenda
Oczekiwana stopa zwrotu 5.9%
Źródło: prognozy DM PKO BP
72
WACC
2017P 2018P 2019P 2020P 2021P 2022P 2022P<
Stopa wolna od ryzyka 3,4% 3,4% 3,4% 3,4% 3,4% 3,4% 3,4%
Premia rynkowa 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0%
Beta 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1
Premia za ryzyko długu 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0%
Stopa podatkowa 12,0% 16,1% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0%
Koszt kapitału własnego 9,1% 9,1% 9,1% 9,1% 9,1% 9,1% 9,1%
Koszt długu 4,8% 4,5% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4%
Waga kapitału własnego 83,8% 81,3% 79,1% 79,6% 85,8% 91,1% 90,0%
Waga długu 16,2% 18,7% 20,9% 20,4% 14,2% 8,9% 10,0%
WACC 8,4% 8,2% 8,1% 8,1% 8,4% 8,7% 8,6%
Źródło: prognozy DM PKO BP
Analiza wrażliwości
41.04 0.0% 0.5% 1.0% 1.5% 2.0%
7.6% 41 44 47 51 56
8.1% 38 41 44 47 51
WACC 8.6% 36 38 41 44 47
9.1% 34 36 38 41 44
9.6% 32 34 36 38 41
Źródło: DM PKO BP
Wzrost w fazie II
Analiza wrażliwości
2.0% 3.0% 4.0% 5.0% 6.0%
22.0% 30 32 33 34 36
22.5% 35 36 37 39 40
22.9% 38 39 41 43 44
23.3% 41 43 45 46 48
23.8% 46 47 49 51 53
Źródło : PKO BP Secu ri ties
Marża brutto
Średnia LFL 2017-2020
73
WYCENA PORÓWNAWCZA
W ramach wyceny porównawczej dokonaliśmy porównania Dino do podmiotów krajowych i
międzynarodowych. Naszym zdaniem taka grupa porównawcza nie jest najlepsza - w Rosji i Turcji
porównywalnie wysoki wzrost łączy się ze znacznie większym ryzykiem inwestycyjnym, podczas gdy
na rynkach rozwiniętych możliwości rozwoju są bardziej ograniczone. Na rynku polskim naszym
zdaniem najlepszym podmiotem porównawczym jest Biedronka – sieć czysto detaliczna, zarządzana
przez Jeronimo Martins. Jeżeli chodzi o inne podmioty porównywalne, Eurocash prowadzi sieć
sklepów Cash&Carry, a także udziela franczyzy na sklepy Delikatesy Centrum i ABC, a Emperia jest
mniejszym graczem, zarządza siecią detaliczną Stokrotka i posiada segmenty nieruchomości i IT, a
przy tym ostatnio ma problemy w zakresie zobowiązań podatkowych.
Wycena porównawcza wskazuje, że przyjmując prognozy PKO DM, Dino notowane jest z dyskontem
na wskaźniku P/E i z premią na wskaźniku EV/EBITDA do polskich peersów.
Spółki porównywalne: wskaźniki
P/E EV/EBITDA Stopa
dywidendy Kapitalizacja
Spółka 2016 2017P 2018P 2016 2017P 2018P % mld EUR
Polska
EUROCASH SA 20,4 19,9 17,2 10,5 9,9 9,1 2,9 1,1
EMPERIA HOLDING SA 22,8 21,5 17,7 8,0 7,8 7,2 2,4 0,2
JERONIMO MARTINS 26,6 24,6 22,2 12,5 11,6 10,7 2,6 10,6
Mediana 22,8 21,5 17,7 10,5 9,9 9,1 2,6 1,1
Rosja
DIXY GROUP PJSC n/a n/a 19,0 5,4 4,3 3,7 0,0 0,4
MAGNIT PJSC 15,0 13,8 11,7 9,0 7,9 6,8 3,3 13,7
X 5 RETAIL GROUP NV-REGS GDR 21,1 15,9 12,4 9,3 7,5 6,3 0,0 9,0
LENTA LTD-REG S 14,5 12,9 10,2 8,4 7,0 5,8 0,0 2,9
Mediana 15,0 13,8 15,3 7,2 6,1 5,2 1,7 7,1
Turcja
BIM BIRLESIK MAGAZALAR AS 29,6 24,9 21,1 18,6 15,8 13,4 2,3 4,9
BIZIM TOPTAN SATIS MAGAZALAR 25,6 34,7 20,1 4,9 5,2 4,2 0,4 0,1
MIGROS TICARET A.S n/a 79,3 25,3 11,0 9,6 8,1 0,1 1,2
Mediana 27,6 34,7 21,1 11,0 9,6 8,1 0,4 1,2
Niemcy, Wielka Brytania
METRO AG 16,3 14,3 13,0 4,2 4,1 3,9 3,6 9,6
SAINSBURY (J) PLC 11,6 12,8 13,4 5,5 5,1 5,0 3,8 6,8
TESCO PLC 36,7 22,8 17,5 8,8 7,8 7,0 1,6 17,4
WM MORRISON SUPERMARKETS 24,4 22,1 19,5 9,1 8,3 7,8 2,4 6,7
Mediana 20,3 18,2 15,4 7,1 6,5 6,0 3,0 8,2
Belgia, Szwecja, Holandia
KONINKLIJKE AHOLD DELHAIZE N 17,3 15,0 13,2 7,1 6,5 6,1 3,2 25,1
COLRUYT SA 18,8 18,5 18,4 9,0 8,9 8,8 2,4 7,0
ICA GRUPPEN AB 17,7 17,4 16,6 10,8 10,6 10,1 3,6 6,4
AXFOOD AB 19,8 19,8 19,0 10,6 10,5 10,0 4,4 3,1
Mediana 18,3 18,0 17,5 9,8 9,7 9,4 3,4 6,7
Francja
74
CARREFOUR SA 14,8 13,7 12,3 5,9 5,5 5,2 3,5 16,6
CASINO GUICHARD PERRACHON 22,3 17,3 14,5 10,1 9,1 8,5 5,8 5,9
Mediana 18,5 15,5 13,4 8,0 7,3 6,9 4,7 11,3
Portugalia i Hiszpania
SONAE 12,2 13,4 12,5 9,3 9,3 8,6 4,3 1,9
DISTRIBUIDORA INTERNACIONAL 13,8 12,8 12,1 6,8 6,6 6,3 4,0 3,3
Mediana 13,0 13,1 12,3 8,1 7,9 7,4 4,1 2,6
Kolumbia, Chile i Meksyk
ALMACENES EXITO SA 24,3 20,2 13,1 8,3 7,2 7,0 3,2 2,2
CENCOSUD SA 15,4 18,8 16,8 10,3 10,0 9,5 2,1 7,5
CONTROLADORA VUELA CIA DE-A 7,5 25,7 12,0 5,7 9,6 6,4 0,0 1,2
WALMART DE MEXICO SAB DE CV 24,2 23,7 22,2 14,8 13,7 12,6 5,8 36,6
Mediana 19,8 21,9 15,0 9,3 9,8 8,3 2,6 4,9
USA, Canada
WAL-MART STORES INC 16,7 17,8 17,7 7,9 8,3 8,3 2,7 213,7
KROGER CO 14,8 14,4 13,9 7,4 7,1 6,8 1,7 25,9
COSTCO WHOLESALE CORP 32,2 30,1 26,6 15,3 14,1 12,8 1,1 68,9
TARGET CORP 12,2 11,4 14,4 5,7 5,7 6,6 4,3 29,2
SUPERVALU INC 5,8 9,6 12,0 2,9 3,9 4,9 0,0 1,0
LOBLAW COMPANIES LTD 19,2 17,6 16,1 10,8 10,3 9,9 1,4 20,8
Mediana 15,8 16,0 15,2 7,6 7,7 7,6 1,5 27,5
Mediana dla wszystkich spółek 18,3 17,8 16,3 8,9 8,1 7,1 2,5 6,7
Mediana dla EM 21,9 21,5 18,3 9,2 7,8 7,0 1,3 2,0
Mediana dla polskich spółek 22,8 21,5 17,7 10,5 9,9 9,1 2,6 1,1
Dino (PKO BP Securities) 25,2 20,5 17,0 15,3 12,5 10,5 0,0 0,9
Premia/dyskonto do prognoz PKO BP do polskich spółek
10% -5% -4% 46% 27% 16%
Źródło: based on Bloomberg consensus, PKO BP Securities
Dino: Podsumowanie wyceny porównawczej
mln PLN 2016 2017P 2018P Średnia
2016-2018
Dino prognoza zysku netto 151 186 224
Dino prognoza EBITDA 281 352 430
Spółki porównywalne: mediana P/E 22,8 21,5 17,7
Wycena Dino 35 41 40 39
Spółki porównywalne: mediana EV/EBITDA 10,5 9,9 9,1
Wycena Dino 25 29 32 29
Źródło: Bloomberg, DM PKO BP
75
W listopadzie 2016 r. Enterprise Investors sprzedało największą sieć supermarketów w Rumunii Profi
Room Food. Łączna wartość transakcji wyniosła 533 mln EUR, co naszym zdaniem implikuje
EV/EBITDA 11x w 2016 r. i P/E 20x w 2016 r.
W lutym 2017 r. Mid Europa Partners sprzedało sieć detaliczną Żabka i Freshmarket – największą
sieci convenience w Polsce. Zgodnie z doniesieniami prasowymi wartość EV to 5 mld PLN, co naszym
zdaniem sugeruje EV/EBITDA na poziomie 12-13x w 2016 r.
Opisy spółek porównywalnych przedstawiono w poniższej tabeli:
Nazwa/państwo Kapitalizacja
rynkowa (mln EUR)
Opis spółki
Polska
EUROCASH 1.2
Eurocash SA prowadzi w Polsce sklepy typu cash&carry z detaliczną sprzedażą artykułów spożywczych, alkoholu, wyrobów tytoniowych, artykułów gospodarczych i środków higienicznych. Spółka jest także franczyzodawcą sklepów spożywczych Delikatesy Centrum i ABC.
EMPERIA HOLDING
0.2 Emperia Holding SA prowadzi hurtową i detaliczną sprzedaż artykułów spożywczych, chemii gospodarczej i kosmetyków. Spółka prowadzi sieć supermarketów, sklepy spożywcze, markety cash&carry i centra logistyczne.
JERONIMO MARTINS
10.3
Jeronimo Martins, SGPS, S.A. to spółka holdingowa. Za pośrednictwem podmiotów zależnych prowadzi sprzedaż artykułów spożywczych w Portugalii, Polsce i Kolumbii. W Portugalii spółka prowadzi supermarkety i sklepy cash&carry, w Polsce i Kolumbii sklepy detaliczne. Jeronimo Martins jest też producentem różnorodnych artykułów spożywczych i usługodawcą w branży restauracyjnej.
Rosja
DIXY GROUP PJSC 0.5
PJSC Dixy Group jest właścicielem i zarządcą sklepów spożywczych i innych branżowych. Za pośrednictwem swojej sieci spółka oferuje szeroki asortyment produktów spożywczych, napojów, wyrobów piekarniczych, artykułów higienicznych i gospodarczych. Działalność Dixy Group obejmuje handel towarami konsumpcyjnymi za pośrednictwem sklepów na terenie Federacji Rosyjskiej.
MAGNIT PJSC 14.8 Magnit PJSC prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych. Spółka zarządza siecią dyskontów.
X 5 RETAIL GROUP NV-REGS GDR
8.1 X5 Retail Group N.V. prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych. Portfel spółki obejmuje dyskonty , supermarkety, sklepy markowe, a także sklepy convenience zarządzane przez franczyzobiorców.
LENTA LTD-REG S 3.3
Lenta Limited prowadzi sieć hipermarketów. Jej asortyment obejmuje m.in. wyroby piekarnicze, nabiał, wyroby mięsne i rybne, a także produkty świeże, artykuły gospodarcze, ubrania, elektronikę i farmaceutyki. Lenta prowadzi działalność na terenie Federacji Rosyjskiej.
Turcja
BIM BIRLESIK MAGAZALAR AS
4.2 BIM Birlesik Magazalar A.S. prowadzi na terenie Turcji dyskonty oferujące produkty spożywcze i podstawowe towary konsumpcyjne. Spółka posiada gamę produktów marek własnych.
BIZIM TOPTAN SATIS MAGAZALAR
0.1 Bizim Toptan Satis Magazalari AS prowadzi sieć hurtowni na terenie całej Turcji. Oferują one szeroką gamę produktów, w tym artykułów spożywczych i napojów.
MIGROS TICARET A.S
0.9
Migros Ticaret A.S zarządza własną siecią supermarketów i centrów handlowych. Spółka prowadzi sprzedaż artykułów spożywczych, gospodarczych i innych towarów konsumpcyjnych zarówno w sklepach, jak i w Internecie. Migros wynajmuje także powierzchnię handlową w swoich galeriach. Spółka prowadzi działalność na terenie Turcji, Kazachstanu i Macedonii.
Niemcy, Wielka Brytania
METRO AG 9.7
Metro AG sprzedaje produkty za pośrednictwem sklepów detalicznych oraz w Internecie. Spółka prowadzi sklepy cash&carry, supermarkety i hipermarkety, sklepy z elektroniką konsumencką, domy towarowe, sklepy tematyczne i usługi sprzedaży internetowej.
76
SAINSBURY (J) PLC
6.9
J Sainsbury plc prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych. Spółka zarządza siecią supermarketów Sainsbury na terenie Wielkiej Brytanii, prowadzi sklepy convenience, internetową usługę zakupów z dostawą do domu oraz działalność bankową Sainsbury Bank. W ramach Sainsbury Bank oferuje rachunki oszczędnościowe, kredyty hipoteczne, produkty ubezpieczeniowe i kredyty konsumenckie.
TESCO PLC 18.7
Tesco PLC prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych za pośrednictwem swoich podmiotów zależnych. Spółka oferuje sprzedaż detaliczną w Internecie oraz w sklepach, a także posiada produkty marki własnej. Tesco świadczy usługi głownie na terenie Europy, a także w Azji.
WM MORRISON SUPERMARKETS
6.8
Wm Morrison Supermarkets PLC prowadzi sprzedaż detaliczną artykułów spożywczych za pośrednictwem sieci supermarketów oraz świadczy usługi internetowych zakupów z dostawą do domu na terenie Anglii. Oferta spółki obejmuje artykuły spożywcze, z których większość spółka pozyskuje i samodzielnie przetwarza we własnych zakładach produkcyjnych.
Belgia, Szwecja, Holandia
KONINKLIJKE AHOLD DELHAIZE N
26.1
Koninklijke Ahold Delhaize N.V. za pośrednictwem swoich podmiotów zależnych zarządza sklepami detalicznymi, które oferują produkty spożywcze i inne na terenie USA i Europy. Spółka prowadzi supermarkety, sklepy convenience, hipermarkety kompaktowe, punkty odbioru i stacje benzynowe, a także sklepy specjalistyczne z produktami zdrowotnymi i kosmetykami oraz alkoholami.
COLRUYT SA 6.8
Colruyt SA prowadzi sprzedaż detaliczną towarów, a także świadczy usługi komputerowe i drukarskie. Spółka oferuje produkty spożywcze i inne za pośrednictwem supermarketów Colruyt oraz supermarketów i sklepów cash&carry Coccinelle, UGA i Codi Cash. Zarządzane przez Colruyt sklepy Dreamland prowadzą sprzedaż detaliczną zabawek, produktów dla niemowląt i przyborów szkolnych. Colruyt prowadzi sprzedaż komputerów i świadczy usługi programowania.
ICA GRUPPEN AB 6.2 ICA Gruppen AB zarządza detalicznymi sklepami spożywczymi. Poprzez swoje podmioty zależne spółka prowadzi zarówno niezależne, jak i zintegrowane sieci detaliczne, skupiając się głównie na sprzedaży artykułów spożywczych i napojów.
AXFOOD AB 3.0
Axfood AB prowadzi hurtową i detaliczną sprzedaż artykułów spożywczych. Spółka jest właścicielem i zarządcą supermarketów, dyskontów spożywczych, centrów dystrybucyjnych i magazynów. Axfood jest właścicielem Hemkop, Willys, Willys Hemma i Dagab, a także wspiera sklepy Spar, Tempo i Vivo, które mają prywatnych właścicieli i działają na terenie Szwecji na mocy umów franczyzowych.
Francja
CARREFOUR SA 16.9 Carrefour SA zarządza siecią supermarketów, hipermarketów i sklepów cash&carry na terenie Europy, Azji i obu Ameryk.
CASINO GUICHARD PERRACHON
5.7 Casino Guichard-Perrachon SA prowadzi rozległą sieć hipermarketów, supermarketów i sklepów convenience. Sklepy spółki znajdują się w Europie i Ameryce Południowej.
Portugalia, Hiszpania
SONAE 1.6
Sonae SGPS S.A. to detalista działający w segmencie spożywczym i poza spożywczym, w tym także w zakresie artykułów sportowych, ubrań, elektroniki i urządzeń konsumenckich. Spółka prowadzi również działalność w segmencie centrów handlowych i w sektorze telekomunikacyjnym.
DISTRIBUIDORA INTERNACIONAL
3.1
Distribuidora Internacional de Alimentacion SA (DIA) prowadzi sprzedaż detaliczną produktów spożywczych za pośrednictwem własnych lub franczyzowych sklepów samoobsługowych. Spółka oferuje usługi przechowywania i składowania wszelkiego rodzaju towarów i produktów, tak własnych, jak i innych podmiotów. DIA prowadzi ekspansję działalności zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowo.
Kolumbia, Chile, Meksyk
ALMACENES EXITO SA
2.3 Almacenes Exito S.A. prowadzi sieć sklepów detalicznych w Medellin, Bogocie i Cali (Kolumbia). Oferta spółki obejmuje artykuły spożywcze, ubrania i towary ogólnoprzemysłowe sprzedawane po niskich cenach.
77
CENCOSUD SA 8.1
Cencosud SA działa na terenie Ameryki Południowej pod wieloma markami. Spółka prowadzi szereg formatów, w tym supermarkety, sklepy z materiałami wykończeniowymi, centra handlowe i domy towarowe. Cencosud ma siedzibę w Chile, a działalność prowadzi na terenie Chile, Argentyny, Brazylii, Kolumbii i Peru.
CONTROLADORA VUELA CIA DE-A
1.3
Controladora Vuela Compania de Aviacion, S.A.B. de C.V. to tani przewoźnik lotniczy z siedzibą w Meksyku. Spółka stosuje strategię rozdzielonych cen , dzięki czemu może oferować pasażerom niskie ceny przelotów, a dodatkowo oferuje im możliwość wyboru licznych opcjonalnych produktów i usług w zamian za dodatkowe opłaty.
WALMART DE MEXICO SAB DE CV
32.2
Wal-Mart de Mexico SAB de CV prowadzi sprzedaż detaliczną produktów spożywczych, tekstyliów i innych towarów, korzystając z różnych formatów sklepów. Portfel spółki obejmuje hipermarkety Wal-Mart Supercenter, hurtownie Sam's Club, dyskonty Bodega, supermarkety Superama i sklepy odzieżowe Suburbia.
USA, Kanada
WAL-MART STORES INC
201.4
Wal-Mart Stores, Inc. prowadzi dyskonty, hipermarkety i markety osiedlowe. Dyskonty i hipermarkety spółki oferują m.in. tekstylia, artykuły gospodarstwa domowego, małe AGD, elektronikę i narzędzia. Oferta Walmartu obejmuje pełny asortyment supermarketowy i ograniczoną gamę towarów ogólnoprzemysłowych. Spółka działa zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym.
KROGER CO 30.1 The Kroger Co. prowadzi sieć supermarketów i sklepów convenience na terenie USA. Dodatkowo spółka produkuje i przetwarza część artykułów spożywczych z oferty swoich supermarketów.
COSTCO WHOLESALE CORP
73.0
Costco Wholesale Corporation prowadzi sieć samoobsługowych hurtowni w wielu krajach. Korzystanie z nich wymaga karty członkowskiej. Spółka oferuje wszelkiego rodzaju produkty spożywcze, artykuły motoryzacyjne, zabawki, narzędzia, sprzęt sportowy, biżuterię, elektronikę, ubrania, artykuły higieniczne i kosmetyki, a także inne towary.
TARGET CORP 34.9
Target Corporation prowadzi sieć dyskontów ogólnoprzemysłowych. Działalność spółki obejmuje towary ogólnoprzemysłowe i dyskonty spożywcze, a także w pełni zintegrowany segment internetowy. Target oferuje także usługi kredytowe (własne karty kredytowe) po przeprowadzeniu badania zdolności kredytowej.
SUPERVALU INC 1.0 SUPERVALU, Inc. prowadzi sieć supermarketów i aptek głównie na terenie USA. Spółka świadczy także usługi w ramach łańcucha dostaw, w tym dystrybucję hurtową i powiązane usługi logistyczne.
LOBLAW COMPANIES LTD
19.7 Loblaw Companies Limited prowadzi hurtową i detaliczną dystrybucję artykułów spożywczych na terenie Kanady. Portfel spółki obejmuje własne i franczyzowe sklepy, magazyny i sklepy cash&carry.
Źródło: Bloomberg, DM PKO BP
78
Źródło: prognozy DM PKO BP
Rachunek zysków i strat 2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów - - 2 108 2 590 3 370 4 122 4 985 5 897 6 933
Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów - - -1 644 -2 005 -2 599 -3 179 -3 846 -4 549 -5 348
Zysk brutto ze sprzedaży - - 464 585 771 943 1 140 1 348 1 585
EBITDA - - 148 210 281 352 430 513 601
Skorygowana EBITDA - - 148 210 288 357 430 513 601
Koszty sprzedaży - - -325 -392 -506 -618 -747 -884 -1 039
Koszty ogólnego zarządu - - -31 -35 -49 -60 -72 -85 -100
Pozostałe przychody operacyjne - - 2 3 3 3 2 3 3
Pozostałe koszty operacyjne - - -4 -1 -2 -2 -3 -3 -4
Zysk z działalności operacyjnej - - 106 160 216 265 320 378 445
Saldo działalności finansowej - - -26 -25 -29 -36 -43 -50 -48
Zysk przed opodatkowaniem - - 79 135 186 229 277 329 397
Podatek dochodowy - - -13 -13 -35 -44 -53 -62 -75
Zyski (straty) mniejszości - - 0 0 0 0 0 0 0
Zysk (strata) netto - - 66 122 151 186 224 266 322
Bilans 2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Aktywa Trwałe - - 929 1 151 1 457 1 822 2 228 2 676 3 031
Wartości niematerialne i prawne - - 91 92 93 94 95 96 96
Rzeczowe aktywa trwałe - - 799 1 024 1 337 1 717 2 131 2 577 2 932
Pozstałe aktywa długoterminowe - - 39 34 27 11 3 3 3
Aktywa Obrotowe - - 238 289 400 487 589 698 821
Zapasy - - 182 212 277 341 413 489 574
Należności - - 19 22 34 41 50 59 69
Pozostałe aktywa krótkoterminowe - - 14 21 23 23 28 34 41
Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne - - 24 34 66 81 98 116 137
Aktywa razem - - 1 167 1 439 1 857 2 309 2 818 3 374 3 852
Kapitał Własny - - 410 532 683 869 1 093 1 360 1 681
Kapitały mniejszości - - 0 0 0 0 0 0 0
Zobowiązania - - 757 907 1 173 1 440 1 724 2 014 2 170
Zobowiązania długoterminowe - - 288 363 459 567 674 778 758
Kredyty i pożyczki - - 286 362 452 559 664 766 743
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych - - 1 1 1 1 2 2 2
Zobowiązania krótkoterminowe - - 469 544 714 872 1 050 1 236 1 413
Kredyty i pożyczki - - 118 102 110 136 162 187 181
Pozostałe rezerwy - - 0 0 6 7 9 10 12
Zobowiązania handlowe i pozostałe - - 346 439 588 719 870 1 029 1 209
Pasywa razem - - 1 167 1 439 1 857 2 309 2 818 3 374 3 852
Rachunek Przepływów Pieniężnych 2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej - - 188 245 324 387 454 523 608
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej - - -170 -243 -310 -468 -524 -582 -511
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej - - -12 7 18 96 87 77 -77
Wskaźniki (%) 2014 2015 2016 2017P 2018P 2019P 2020P
ROE - - - 25,9% 24,9% 23,9% 22,9% 21,7% 21,1%
Dług netto - - 380,4 429,4 496,1 613,8 727,2 836,3 787,6
Prognozy finansowe
79
INFORMACJE I ZASTRZEŻENIA
DOTYCZĄCE CHARAKTERU REKOMENDACJI ORAZ ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA JEJ SPORZĄDZENIE, TREŚĆ I UDOSTĘPNIENIE
Niniejsza rekomendacja (dalej: „Rekomendacja”) została opracowana przez Dom Maklerski PKO Banku Polskiego (dalej: „DM PKO BP”), firmę rekomendującą (dalej: Rekomendującego), działającą zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi oraz rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców (dalej : Rozporządzenie), wyłącznie na potrzeby klientów DM PKO BP i podlega utajnieniu w okresie siedmiu następnych dni kalendarzowych po dacie udostępnienia.
Rekomendacja adresowana jest do Klientów, którzy zawarli umowę o sporządzanie analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz publikacji w zakresie instrumentów finansowych przez DM PKO BP.
Ilekroć w rekomendacji mowa jest o „Emitencie” należy przez to rozumieć spółkę, do której bezpośrednio lub pośrednio odnosi się rekomendacja. W przypadku, gdy rekomendacja dotyczy kilku spółek, pojęcie „Emitenta” będzie odnosić się do wszystkich tych spółek.
DM PKO BP przysługują prawa autorskie do Rekomendacji. Punkt widzenia wyrażony w rekomendacji odzwierciedla opinię Analityka/Analityków DM PKO BP na temat analizowanej spółki i emitowanych przez spółkę instrumentów finansowych. Opinii zawartych w niniejszej rekomendacji nie należy traktować jako autoryzowanych lub zatwierdzonych przez Emitenta. Powielanie bądź publikowanie Rekomendacji w całości lub części bez zgody DM PKO BP jest zabronione.
Rekomendacja została przygotowana z dochowaniem należytej staranności i rzetelności, w oparciu o fakty i informacje powszechnie uznawane za wiarygodne (w szczególności sprawozdania finansowe i raporty bieżące spółki), jednak DM PKO BP nie gwarantuje, że są one w pełni dokładne i kompletne. Podstawą przygotowania Rekomendacji były informacje na temat spółki, jakie były publicznie dostępne do dnia jej sporządzenia. Przedstawione prognozy są oparte wyłącznie o analizę przeprowadzoną przez DM PKO BP i opierają się na szeregu założeń, które w przyszłości mogą okazać się nietrafne. DM PKO BP nie udziela żadnego zapewnienia, że podane prognozy się sprawdzą. DM PKO BP nie ponosi odpowiedzialności za szkody poniesione w wyniku decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszej Rekomendacji. DM PKO BP jako podmiot profesjonalny nie uchyla się od odpowiedzialności za produkt niedokładny lub niekompletny lub za szkody poniesione przez Klienta w wyniku decyzji inwestycyjnych podjętych na podstawie nierzetelnej Rekomendacji. DM PKO BP nie ponosi odpowiedzialności, jeśli przygotował Rekomendację z należytą starannością oraz rzetelnością. DM PKO BP nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne wady Rekomendacji w szczególności za niekompletność lub niedokładność, jeżeli wad tych nie można było uniknąć ani przewidzieć w momencie podejmowania standardowych czynności przy sporządzaniu Rekomendacji. DM PKO BP może wydać w przyszłości inne rekomendacje, przedstawiające inne wnioski, niespójne z przedstawionymi w niniejszej Rekomendacji. Takie rekomendacje odzwierciedlają różne założenia, punkty widzenia oraz metody analityczne przyjęte przez przygotowujących je analityków. DM PKO BP informuje, że trafność wcześniejszych rekomendacji nie jest gwarancją ich trafności w przyszłości.
DM PKO BP informuje, iż inwestowanie środków w instrumenty finansowe wiąże się z ryzykiem utraty części lub całości zainwestowanych środków. DM PKO BP zwraca uwagę, iż na cenę instrumentów finansowych ma wpływ wiele różnych czynników, które są lub mogą być niezależne od Emitenta i wyników jego działalności. Można do nich zaliczyć m. in. zmieniające się warunki ekonomiczne, prawne, polityczne i podatkowe. Decyzja o zakupie wszelkich instrumentów finansowych powinna być podjęta wyłącznie na podstawie prospektu, oferty lub innych powszechnie dostępnych dokumentów i materiałów opublikowanych zgodnie z obowiązującymi przepisami polskiego prawa.
Niniejsza rekomendacja nie stanowi oferty lub zaproszenia do subskrypcji lub zakupu oraz dokonania transakcji na instrumentach finansowych, ani nie ma na celu nakłaniania do nabycia lub zbycia jakichkolwiek instrumentów finansowych.
Za wyjątkiem wynagrodzenia ze strony DM PKO BP, Analitycy nie otrzymują żadnych innych świadczeń od Emitenta, ani innych osób trzecich za sporządzane rekomendacje.
DM PKO BP informuje, że świadczy usługę maklerską w zakresie sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym, na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 7 października 2010 r. Jednocześnie DM PKO BP informuje, że przedmiotową usługę maklerską świadczy klientom zgodnie z obowiązującym „Regulaminem świadczenia usługi sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz publikacji w zakresie instrumentów finansowych przez Dom Maklerski PKO Banku Polskiego” (tutaj), jak również umowy o świadczenie usługi w zakresie sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz publikacji przez DM PKO BP. Podmiotem sprawującym nadzór nad DM PKO BP w ramach prowadzonej działalności maklerskiej jest Komisja Nadzoru Finansowego.
Objaśnienie używanej terminologii fachowej min (max) 52 tyg - minimum (maksimum) kursu rynkowego akcji w okresie ostatnich 52 tygodni kapitalizacja - iloczyn ceny rynkowej akcji i liczby akcji EV - suma kapitalizacji i długu netto spółki
KONTAKTY
Biuro Analiz Rynkowych
Artur Iwański (dyrektor BAR, sektor wydobywczy) (022) 521 79 31 [email protected]
Robert Brzoza (sektor finansowy, strategia) (022) 521 51 56 [email protected]
Tomasz Kasowicz (sektor paliwowy, sektor chemiczny) (022) 521 79 41 [email protected]
Piotr Łopaciuk (przemysł, budownictwo, inne) (022) 521 48 12 [email protected]
Stanisław Ozga (sektor energetyczny, sektor deweloperski) (022) 521 79 13 [email protected]
Adrian Skłodowski (handel hurtowy i detaliczny) (022) 521 87 23 [email protected]
Jaromir Szortyka (sektor finansowy) (022) 580 39 47 [email protected]
Alicja Zaniewska (analizy rynkowe) (022) 580 33 68 [email protected]
Małgorzata Żelazko (telekomunikacja, media) (022) 521 52 04 [email protected]
Emil Łobodziński (Doradca Inwestycyjny) (022) 521 89 13 [email protected]
Paweł Małmyga (analiza techniczna) (022) 521 65 73 [email protected]
Przemysław Smoliński (analiza techniczna) (022) 521 79 10 [email protected]
Biuro Klientów Instytucjonalnych
Wojciech Żelechowski
Robert Noworyta
Michał Sergejev
(director)
(sales)
(sales)
(022) 521 79 19
(022) 521 52 46
(022) 521 82 14
Krzysztof Kubacki (head of sales trading) (022) 521 91 33 [email protected]
Marcin Borciuch (sales trader) (022) 521 82 12 [email protected]
Piotr Dedecjus (sales trader) (022) 521 91 40 [email protected]
Tomasz Ilczyszyn (sales trader) (022) 521 82 10 [email protected]
Igor Szczepaniec (sales trader) (022) 521 65 41 [email protected]
Maciej Kałuża (trader) (022) 521 91 50 [email protected]
Joanna Wilk (trader) (022) 521 48 93 [email protected]
80
free float (%) - udział liczby akcji ogółem pomniejszonej o 5% pakiety akcji znajdujące się w posiadaniu jednego akcjonariusza i akcje własne należące do spółki, w ogólnej liczbie akcji śr obrót/msc - średni obrót na miesiąc obliczony jako suma wartości obrotu za ostatnie 12 miesięcy podzielona przez 12 ROE - stopa zwrotu z kapitałów własnych ROA - stopa zwrotu z aktywów EBIT - zysk operacyjny EBITDA - zysk operacyjny + amortyzacja EPS - zysk netto na 1 akcję DPS - dywidenda na 1 akcję CEPS - suma zysku netto i amortyzacji na 1 akcję P/E - iloraz ceny rynkowej akcji i EPS P/BV - iloraz ceny rynkowej akcji i wartości księgowej jednej akcji EV/EBITDA - iloraz kapitalizacji powiększonej o dług netto spółki oraz EBITDA marża brutto na sprzedaży - relacja zysku brutto na sprzedaży do przychodów netto ze sprzedaży marża EBITDA - relacja sumy zysku operacyjnego i amortyzacji do przychodów netto ze sprzedaży marża EBIT - relacja zysku operacyjnego do przychodów netto ze sprzedaży rentowność netto - relacja zysku netto do przychodów netto ze sprzedaży
Stosowane metody wyceny Rekomendacja DM PKO BP opiera się na co najmniej dwóch z czterech metod wyceny: DCF (model zdyskontowanych przepływów pieniężnych), metoda wskaźnikowa (porównanie wartości podstawowych wskaźników rynkowych z podobnymi wskaźnikami dla innych firm reprezentujących dany sektor), metoda sumy poszczególnych aktywów (SOTP) oraz model zdyskontowanych dywidend. Wadą metody DCF oraz modelu zdyskontowanych dywidend jest duża wrażliwość na przyjęte założenia, w szczególności te, które odnoszą się do określenia wartości rezydualnej. Modelu zdyskontowanych dywidend nie można ponadto zastosować w przypadku wyceny spółek nie mających ukształtowanej polityki dywidendowej. Zaletami obydwu wymienionych metod jest ich niezależność w stosunku do bieżących wycen rynkowych porównywalnych spółek. Zaletą metody wskaźnikowej jest z kolei to, że bazuje ona na wymiernej wycenie rynkowej danego sektora. Jej wadą jest zaś ryzyko, że w danej chwili rynek może nie wyceniać prawidłowo porównywalnych spółek. Metoda sumy poszczególnych aktywów (SOTP) jest dodaniem do siebie wartości różnych aktywów spółki, wyliczonych przy pomocy jednej z powyższych metod.
Rekomendacje stosowane przez DM PKO BP
Rekomendacja KUPUJ oznacza, że autor rekomendacji uważa, iż akcje spółki posiadają co najmniej 10% potencjał wzrostu kursu
Rekomendacja TRZYMAJ oznacza, że autor rekomendacji uważa, iż akcje spółki posiadają potencjał wzrostu kursu w przedziale od 0 do 10%
Rekomendacja SPRZEDAJ oznacza, że autor rekomendacji uważa, iż akcje spółki posiadają potencjał spadku kursu
Rekomendacje mogą być opatrzone dodatkiem SPEKULACYJNIE oznaczającym, że horyzont inwestycji jest skrócony do 3 miesięcy, a inwestycja jest obarczona podwyższonym ryzykiem.
Rekomendacje wydawane przez DM PKO BP obowiązują przez okres 12 miesięcy od daty wydania lub do momentu zrealizowania kursu docelowego, chyba, że w tym okresie zostaną zaktualizowane. DM PKO BP dokonuje aktualizacji wydawanych rekomendacji w zależności od sytuacji rynkowej i subiektywnej oceny analityków. Częstotliwość takich aktualizacji nie jest określona.
W ciągu 6 ostatnich miesięcy DM PKO BP wydał:
Rekomendacja: Liczba rekomendacji:
Kupuj 21 (31%)
Trzymaj 35 (52%)
Sprzedaj 11 (16%)
Powiązania, które mogłyby wpłynąć na obiektywność sporządzonej Rekomendacji
Podmioty powiązane z DM PKO BP mogą, w zakresie dopuszczonym prawem, uczestniczyć lub inwestować w transakcje finansowe w relacjach z Emitentem, świadczyć usługi na rzecz lub pośredniczyć w świadczeniu usług przez Emitenta lub mieć możliwość lub realizować transakcje Instrumentami finansowymi emitowanymi przez Emitenta („instrumenty finansowe”). DM PKO BP może, w zakresie dopuszczalnym prawem polskim przeprowadzać transakcje Instrumentami finansowymi, zanim niniejszy materiał zostanie przedstawiony odbiorcom.
DM PKO BP ma następujące powiązanie z Emitentem:
Emitent: Zastrzeżenie
Dino Polska 1
Objaśnienia:
1. W ciągu ostatnich 12 miesięcy DM PKO BP był stroną umów mających za przedmiot oferowanie instrumentów finansowych emitowanych przez Emitenta lub mających związek z ceną instrumentów finansowych emitowanych przez Emitenta. W ciągu ostatnich 12 miesięcy DM PKO BP był członkiem konsorcjum oferującego instrumenty finansowe emitowane przez Emitenta.
2. DM PKO BP nabywa i zbywa instrumenty finansowe emitowane przez Emitenta na własny rachunek celem realizacji umów o subemisje inwestycyjne lub usługowe. 3. DM PKO BP pełni rolę animatora rynku dla instrumentów finansowych Emitenta na zasadach określonych w Regulaminie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. 4. DM PKO BP pełni rolę animatora Emitenta dla instrumentów finansowych Emitenta na zasadach określonych w Regulaminie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. 5. DM PKO BP oraz PKO Bank Polski, którego jednostką organizacyjną jest DM PKO BP są stronami umowy z Emitentem dotyczącej sporządzania rekomendacji. 6. DM PKO BP oraz PKO Bank Polski, którego jednostką organizacyjną jest DM PKO BP posiadają akcje Emitenta będące przedmiotem niniejszej rekomendacji, w łącznej liczbie
stanowiącej co najmniej 5% kapitału zakładowego.
Poza wspomnianymi powyżej, Emitenta nie łączą żadne inne stosunki umowne z DM PKO BP, które mogłyby wpłynąć na obiektywność n iniejszej Rekomendacji.
Ujawnienia
Rekomendacja dotyczy Emitenta/Emitentów : Dino.
Rekomendacja nie została ujawniona Emitentowi.
Pozostałe ujawnienia
Żadna z osób zaangażowanych w przygotowanie raportu ani bliska im osoba nie pełni funkcji w organach Emitenta, nie zajmuje stanowiska kierowniczego w tym podmiocie oraz
żadna z tych osób, jak również ich bliscy nie są stroną jakiejkolwiek umowy z Emitentem, która byłaby zawarta na warunkach odmiennych niż inne umowy, których stroną jest
Emitent i konsumenci. Wśród osób, które brały udział w sporządzeniu rekomendacji, jak również tych, które nie uczestniczyły w przygotowaniu, ale miały lub mogły mieć do niej
dostęp, nie ma osób, które posiadają akcje Emitenta lub instrumenty finansowe, których wartość jest w sposób istotny związana z wartością instrumentów finansowych
emitowanych przez Emitenta.
PKO Bank Polski, jego podmioty zależne, przedstawiciele lub pracownicy mogą okazjonalnie przeprowadzać transakcje, lub mogą być zainteresowani nabyciem instrumentów
finansowych spółek bezpośrednio lub pośrednio związanych z analizowaną spółką.
81
Rekomendacja została sporządzona z zachowaniem należytej staranności, zgodnie z najlepszą wiedzą Rekomendującego, pomiędzy DM PKO BP oraz analitykiem sporządzającym
niniejszą rekomendację a Emitentem, nie występują jakiekolwiek inne powiązania, o których mowa w § 9 i § 10 Rozporządzenia.