แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย

แกผโดยสารสนามบนสาธารณะ DEVELOPMENT GUIDELINES FOR DISSEMINATING SECURITY

MEASURES TO COMMERCIAL AIRPORT’S PASSENGERS

อรจรา กาศโอสถ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการจดการมหาบณฑต

สาขาวชาการจดการการบน สถาบนการบนพลเรอน สถาบนสมทบมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

ปการศกษา 2562

แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย แกผโดยสารสนามบนสาธารณะ

อรจรา กาศโอสถ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการจดการมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการบน

สถาบนการบนพลเรอน สถาบนสมทบมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ปการศกษา 2562

DEVELOPMENT GUIDELINES FOR DISSEMINATING SECURITY MEASURES TO COMMERCIAL AIRPORT’S PASSENGERS

AORNJIRA KAD-OSOTH

THIS THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF MANAGEMENT

AVIATION MANAGEMENT CIVIL AVIATION TRAINING CENTER THAILAND

ACADEMIC YEAR 2019

ฉ

กตตกรรมประกาศ Dddddผวจยขอกราบขอบคณอาจารยทปรกษาวทยานพนธ อ. ดร.นปภา ภทรกมลพงษ และอาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม อ. ดร.คงศกด ชมชม เปนอยางยงทใหค าปรกษา ใหความร ค าแนะน า ใหความชวยเหลอ สรางแรงบนดาลใจ เอาใจใสและใหก าลงใจตลอดระยะเวลาการ ท าวทยานพนธจนกระทงส าเรจลลวงดวยด กกกกกผ ว จยขอกราบขอบพระคณ อ . ดร.วราภรณ เต มแกว ท ก รณ าเส ยสละ เวล า อน มค ายงในการให เกยรต เปนประธานกรรมการในการสอบปองกน วทยานพนธและ อ. ดร.สทธปฐพ มงคลอภบาลกล ทกรณาใหเกยรตในการเปนผทรงคณวฒในการสอบปองกนวทยานพนธ ประเมนความเทยงตรงของเครองมอวจย ตลอดจนใหค าแนะน าเพอแกไขปรบปรงวทยานพนธเลมนใหสมบรณยงขน กกกกกขอบพระคณ อาจารยประจ าหลกสตรการจดการมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการบนและเจาหนาทส านกงานบณฑตวทยาลย สถาบนการบนพลเรอนทกทาน ทใหค าปรกษา แนะน า และคอยอ านวยความสะดวกใหกบผวจยเสมอมา กกกกกขอบพระคณ ผตอบแบบสอบถามทกทาน ทสละเวลาอนมคาเพอตอบแบบสอบถามการวจย ผวจยเชอมนวา ขอมลของทานจะเปนประโยชนอยางยงตออตสาหกรรมการบนในประเทศไทย ในภายภาคหนา กกกกกขอบคณ เพอนรวมเรยนการจดการมหาบณฑต สถาบนการบนพลเรอน รนท 4 และรนพ ทกทานทมอบมตรภาพอนดงาม ชวยเหลอ ใหค าแนะน าและใหก าลงใจใหกบผวจยเสมอมา กกกกกสดทายน ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทใหการอบรม เลยงด และสงเสรมผวจยใน ทกดาน คอยเปนก าลงใจและสนบสนนผวจยในทกกาวของชวต กกกกกผวจยหวงเปนอยางยงวา งานวจยฉบบนจะเปนประโยชนแกผทสนใจและสามารถน าไปประยกตใชในหนวยงานทเกยวของตอไป

อรจรา กาศโอสถ

ช

สารบญ

หนา บทคดยอ (ภาษาไทย) ง บทคดยอ (ภาษาองกฤษ) จ กตตกรรมประกาศ ฉ สารบญ ช สารบญตาราง ฎ สารบญภาพ ฏ บทท

1. บทน า 1 1.1 ความเปนมาและความส าคญ 1 1.2 วตถประสงคการวจย 5

1.3 ขอบเขตของการวจย 5 1.3.1 ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยาง 5 1.3.2 ขอบเขตของสถานทเกบขอมล 5 1.3.3 ขอบเขตดานระยะเวลา 6 1.3.4 ขอบเขตดานเนอหา 6

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6 1.5 นยามค าศพทเฉพาะ 6

2. ปรทศนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 8 2.1 แนวคดและทฤษฏเกยวกบการรกษาความปลอดภยดานการบน 8

2.1.1 ค านยามและความส าคญของการรกษาความปลอดภย 8 2.1.2 ภยคกคามดานการบนพลเรอน 9 2.1.3 ประวตการโจมตทส าคญทเกดขนกบการบนพลเรอน 11

2.2 มาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนพลเรอนของประเทศไทย ทเกยวของกบผโดยสาร 13

ซ

สารบญ (ตอ)

หนา 2.2.1 มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต) 13 2.2.2 การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของ ทขนบนอากาศยาน 14 2.2.3 มาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงม ลกษณะคลายคลงกน (Liquids, Aerosols and Gels; LAGs) 17

2.3 ขอมลเกยวกบสนามบนสาธารณะ 18 2.3.1 ค านยามของสนามบนสาธารณะ 18

2.3.2 องคประกอบของสนามบนสาธารณะ 19 2.4 ขอมลเกยวกบทาอากาศยานดอนเมอง 21

2.4.1 ความเปนมาของทาอากาศยานดอนเมอง 21 2.4.2 ขอมลดานการรกษาความปลอดภย 22

2.5 แนวคดและทฤษฏเกยวกบการรบร 26 2.5.1 ความหมายของการรบร 26 2.5.2 องคประกอบของการรบร 26

2.6 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการสอสาร 27 2.6.1 ความหมายของการสอสาร 27 2.6.2 รปแบบจ าลองการสอสาร S M C R 28

2.6.3 รปแบบจ าลองการสอสารของ Lasswell 30 2.6.4 รปแบบจ าลองการสอสารของ Riley 33 2.2.5 รปแบบจ าลองการสอสารของ Shannon และ Weaver 34

2.7 งานวจยทเกยวของ 36 2.7.1 งานวจยในประเทศ 36 2.7.2 งานวจยตางประเทศ 39

2.8 กรอบแนวคดการวจย 48

ฌ

สารบญ (ตอ)

หนา 3. วธการด าเนนการวจย 49 3.1 วธการวจย 49 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 49 3.3 ตวแปรทใชในการวจย 50

3.3.1 ตวแปรอสระ 50 3.3.2 ตวแปรตาม 50

3.4 เครองมอทใชในการวจย 51 3.4.1 เครองมอทใชในการวจย 51

3.4.2 การหาประสทธภาพของเครองมอ 52 3.5 การรวบรวมขอมล 53 3.6 การวเคราะหขอมล 54

4. ผลการวเคราะหขอมล 55 4.1 ผลการวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล 56 4.2 ผลการวเคราะหขอมลปจจยดานการรบร 59 4.3 ผลการวเคราะหขอมลดานการรบร 65

4.4 ผลการวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษา ความปลอดภยดานการบน 75

5. บทสรปและขอเสนอแนะ 79 5.1 สรปผลการวจย 79

5.1.1 วตถประสงคขอท 1 เพอศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภย ของผโดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะ 80 5.1.2 วตถประสงคท 2 เพอเสนอแนะแนวทางในการพฒนาการเผยแพร มาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน 83

5.2 อภปรายผลการวจย 86 5.2.1 ปจจยสวนบคคลและปจจยการรบร 86 5.2.2 การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน 87

5.3 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 88

ญ

สารบญ (ตอ)

หนา บรรณานกรม 89 ภาคผนวก 95

ภาคผนวก ก. แบบสอบถามเพอการวจย แนวทางการพฒนาการเผยแพร มาตรการรกษาความปลอดภยแกผโดยสารสนามบนสาธารณะ 96

ภาคผนวก ข. ผลการตรวจสอบยนยนความเทยงตรงและสมบรณของ แบบสอบถาม 105

ประวตผจดท าวทยานพนธ 117

ฎ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 4.1 ขอมลปจจยสวนบคคล 56 4.2 ขอมลปจจยดานการรบร 59 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภย

ดานการบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยาน ดอนเมอง 65

4.4 ขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน 75

ฏ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1.1 จ ำนวนผโดยสำรทใชบรกำรสนำมบนสำธำรณะของ บรษท ทำอำกำศยำนไทย จ ำกด (มหำชน) ตงแตป พ.ศ. 2551-2561 1

1.2 สถตกำรพบอำวธปนทจดตรวจคนภำยในสหรฐอเมรกำ ในป ค.ศ. 2018 4 2.1 แสดง 3 รปแบบกำรโจมตหลก ๆ ทเกดขนกบสำยกำรบน 12 2.2 แบบจ ำลอง SMCR ของเบอรโล 30 2.3 รปแบบจ ำลองกำรสอสำรของ Lasswell 31 2.4 แบบจ ำลองกำรสอสำรแบบ two-way Communication 32 2.5 รปแบบจ ำลองกำรสอสำรของ Riley 33 2.6 รปแบบจ ำลองกำรสอสำรของ Shannon และ Weaver 34 2.7 กรอบแนวคดกำรวจย 48

บทท 1 บทน ำ

1.1ddควำมเปนมำและควำมส ำคญ อตสาหกรรมการบนทวโลกโดยเฉพาะการบนพลเรอนดานการใหบรการผ โดยสาร

ทสนามบนทสามารถใหบรการแกบคคลทวไป หรอทเรยกวาสนามบนสาธารณะ ยงคงเตบโตอยางตอเนอง ผโดยสารจากทวโลกสามารถเดนทางโดยเครองบนไดงายขน จากภาพประกอบท 1.1 จะเหนไดวาจ านวนผโดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะของ บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) ตงแต ป พ.ศ. 2551-2561 มปรมาณสงขนอยางตอเนองเปนล าดบ และการบนพลเรอน ยงมบทบาทส าคญในการอ านวยความสะดวกดานการคาระหวางประเทศ รฐบาลจงมนโยบายสนบสนนการขบเคลอนประเทศไทยใหเปนศนยกลางดานการบนของภมภาค ซงเปนกลไกส าคญในการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ อนสงผลตอโอกาสทางเศรษฐกจและธรกจทเกยวของเปนอยางมาก

ภำพทก1.1ก จ านวนผโดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะของ บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) ตงแตป พ.ศ. 2551-2561

ทมำกกhttp://aot-th.listedcompany.com/transport.html

2

จากจ านวนผโดยสารทเดนทางทางอากาศทเพมมากขน และนโยบายของรฐบาลทให การสนบสนนอตสาหกรรมการบนของประเทศ จงท าใหการบนพลเรอนเปนเปาหมายทกลม กอการรายใหความสนใจในการโจมตเพอเรยกรองความความตองการและอ านาจตอรอง (IATA Aviation Security Awareness Course Textbook, 2017) จากเหตการณกอการรายดานการบน พลเรอนทผานมาไดสงผลใหเกดความเสยหายตอเศรษฐกจและความมนคงของประเทศตาง ๆ เปนอยางมาก ตวอยางเชน เมอวนท 23 มถนายน พ.ศ. 2528 เกดการกอการรายขนกบสายการบนแอรอนเดย ซงเดนทางออกจากประเทศแคนาดามงหนากลบสประเทศอนเดย ซงเกดการระเบดกลางอากาศทนอกชายฝงไอซแลนด เปนเหตใหมผเสยชวตรวม 329 คน โดยเครองบนดงกลาว ถกกลมหวรนแรงชาวซกห ซงพยายามแยกตวเปนอสระจากอนเดย วางระเบดตอบโตรฐบาลอนเดยกรณเกดเหตโจมตโกลเดนเทมเพล (Golden Temple) สถานทศก ดสทธ ทสดของชาวซกห (ผลสอบสวนเผยความผดพลาดหลายเปนสาเหตใหเครองบนแอรอนเดยตกเมอป พ.ศ. 2528, www, 2553) และอกเหตการณหนงทนบวาเปนการสญเสยครงใหญทสดครงหนงของอตสาหกรรมการบน กคอเหตการณทผกอการรายใชเครองบนเปนอาวธในการโจมตเมอวนท 11 กนยายน พ.ศ. 2544 โดยผกอการรายท งหมด 19 คน ไดโดยสารบนเทยวบนภายในประเทศของสหรฐอเมรกา 4 สายการบน โดยเครองบน 2 ล า ถกผ กอการรายจและบงคบใหบนชนตกแฝดเวลด เทรด เซนเตอร (World Trade Center) ในเมองนวยอรก เครองบนอก 1 ล า ตกในเมองเพนตากอน (Pentagon) และอก 1 ล า มงหนาไปทรฐสภาในกรงวอชงตน แตผโดยสารไดตอสกบผกอการรายจนเครองบนตก เหตการณในครงนนเรยกวา เหตการณวนาศกรรม 11 กนยายน พ.ศ. 2544 หรอ 9/11 กอใหเกดการสญเสยทรพยสนราว 55 พนลานดอลลารสหรฐ และบคลากรทมความสามารถ ในการท างานกวา 160,000 คน ซงนบเปนมลคามหาศาล สงผลใหธรกจสายการบนทวโลกประสบปญหาผใชบรการนอยลงอยางตอเนอง เนองจากไมเชอถอในเรองของความปลอดภยดานการบน ท าใหอตสาหกรรมการบนตองขาดทนและปรบลดพนกงาน (IATA Aviation Security Awareness Course Textbook, 2017)

จากเหตการณกอการรายดานการบนทกลาวมาขางตน หลายประเทศจงไดตระหนกถงระบบ การรกษาความปลอดภยดานการบน และยกระดบการรกษาความปลอดภยดานการบนอยางเรงดวน โดยการเพมระดบมาตรการดานการรกษาความปลอดภย มการตรวจสอบสมภาระเพอปองกนการน าวตถแปลกปลอมและวตถอนจะกอใหเกดอนตรายในการน าขนเครองบนโดยสาร ทงน เพอลดโอกาสในการกอการราย เพอปกปองความมนคงดานการบนพลเรอนและปองกนการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย และเพอใหผโดยสารไดมความมนใจในความปลอดภย ในการใชบรการการเดนทางทางอากาศมากขน และจากตวอยางขางตนจะเหนไดอยางชดเจนวา

3

ผโดยสารถอเปนปจจยส าคญปจจยหนงทสามารถท าใหเกดความปลอดภยหรอไมปลอดภยในการบนได การเพมมาตรการการรกษาความปลอดภยโดยเนนทผโดยสารจงถอเปนเรองสมเหตสมผล การใหความรวมมอปฏบตตามกฎระเบยบหรอมาตรการรกษาความปลอดภยอยางเครงครด จากผโดยสารจะสงผลใหมาตรการรกษาความปลอดภยมประสทธภาพ

แตจากการศกษาและตดตามขาวสารพบวา ย งมผ โดยสารท ฝาฝนมาตรการรกษา ความปลอดภยดวยความรเทาไมถงการณ ซงท าใหมาตรการรกษาความปลอดภยทมไม เกดประสทธภาพ ดงเหตการณจรงทเกดขน ไดแก เหตการณทหนง เกดขนกบสายการบนแหงหนงในประเทศไทย ขณะทพนกงานตอนรบบนเครองบนจะขอเกบกระเปาเขาชองเกบของบนหองโดยสารของเครองบน ผโดยสารคนหนงกกลาวขนวามระเบดอยในกระเปาสมภาระของตน ท าใหนกบนตองงดการบนและตรวจสอบกระเปาเดนทางทงหมดในเครองบน ผลการตรวจสอบปรากฏวาไมพบระเบด เปนเหตใหสายการบนไดรบความเสยหาย หลงจากนนผโดยสารคนดงกลาวจงถกเจาหนาทต ารวจน าตวไปด าเนนคดตามกฎหมาย ซงผโดยสารอางวาทตนท าไปเพราะความรเทาไมถงการณ (MGRONLINE, www, 2558) เหตการณทสอง เกดข นทสนามบนแฟรงเฟรต ประเทศเยอรมน เมอวนท 31 สงหาคม พ.ศ. 2559 มผโดยสารคนหนงเดนเขาไปภายในพนท หวงหามโดยไมผานการตรวจของฝายรกษาความปลอดภย เปนสาเหตใหเจาหนาทสนามบนตองอพยพผโดยสารและเจาหนาทหลายคนออกจากอาคารผโดยสารขาออกเปนการชวคราวเพอ ตรวจคนพนท และสนามบนตองแจงงดเทยวบนทงขาเขาและขาออก ซงผโดยสารคนดงกลาวถกเจาหนาทต ารวจควบคมตวไว ต ารวจเปดเผยวาผโดยสารมความเขาใจผดและไมมเจตนาฝาฝนมาตรการรกษาความปลอดภย และตงแตมการแจงเตอนจนถงมการประกาศใหใชบรการตามปกตใชเวลามากกวา 3 ชวโมง และมเทยวบนถกยกเลกไปประมาณ 100 เทยวบน (MGRONLINE, www, 2559) และเหตการณทสามเกดขนเมอวนท 9 สงหาคม พ.ศ. 2560 ซงเปนเหตการณทเปนทสนใจและวพากษวจารณบนโลกออนไลน ทผโดยสารคนหนงไมสามารถน าครมและน ามนขนเครองบนได เพราะปรมาณเกนกวาทก าหนดไวตามมาตรการรกษาความปลอดภยของสนามบน และเจาหนาทสนามบนไดปฏเสธการรบฝาก จงตอวาเจาหนาทสนามบนผานสอออนไลน หลงขอความของผโดยสารคนดงกลาวถกเผยแพรออกไปกท าใหเกดเปนกระแสวพากษวจารณอยางมากมาย การทาอากาศยานแหงประเทศไทยจงไดมการอธบายบนสอออนไลนเกยวกบมาตรการของการน าของเหลวตดตวขนเครองบนวาปรมาณของเหลวทอนญาตนนใน 1 ชน ตองมปรมาณไมเกน 100 มลลลตร โดยรวมทงหมดทกชนแลวตองไมเกน 1,000 มลลลตร และตองใสรวมกนภายในถง บรรจภณฑของเหลว หากเกนกวานนผโดยสารจะตองโหลดสงของลงใตทองเครองบน ตามทองคกรการบนพลเรอนระหวางประเทศก าหนด ทงนเพอใหสามารถจ ากดปรมาณและตรวจสอบได

4

วาของเหลวทถกน าข นเครองบนนนจะไมสามารถน ามาเปนสารประกอบในการกอการราย ในรปแบบตาง ๆได (PPTV online, www, 2560)

นอกจากน ทประเทศสหรฐอเมรกา โดยหนวยงานรกษาความปลอดภยดานการขนสงของสหรฐอเมรกา (Transportation Security Administration; TSA) ยงพบวา ถงแมจะมการปรบปรงดานการรกษาความปลอดภยโดยขยายการด าเนนงานภาคสนาม มการน าเทคโนโลยขนสงมาใชใน การตรวจคดกรองผโดยสาร เพมการใชสนขในการตรวจพนทสาธารณะ แตขอมลสถตตาม ภาพท 1.2 พบวา การตรวจพบอาวธปนยงมเพมสงขนเรอย ๆ ทกป โดยในป พ.ศ. 2551 มการตรวจพบอาวธปนทจดตรวจคนทวประเทศ จ านวน 926 ครง ในป พ.ศ. 2560 มการตรวจพบอาวธปน จ านวน 3,957 ครง ในป พ.ศ. 2561 มการตรวจพบอาวธปนจ านวน 4,239 ครง คดเปนเพมขนประมาณรอยละ 7 โดยจดตรวจคนทมการพบอาวธปนมากทสดคอจดตรวจคนภายในสนามบน ซงจากสนามบน 10 แหง มการตรวจพบอาวธปนจ านวน 1,376 ครง ซงคดเปนประมาณรอยละ 32.46 จากการตรวจพบทงหมด

ภำพทก1.2กกสถตการพบอาวธปนทจดตรวจคนภายในสหรฐอเมรกา ในป ค.ศ. 2018 ทมำกก https://www.tsa.gov

5

จากเหตการณและขอมลขางตน แสดงใหเหนวา แมทางสนามบนจะมการน ามาตรการรกษาความปลอดภยมาใชและเผยแพรใหผโดยสารทราบแลว แตยงมผโดยสารบางสวนทอาจจะขาดการรบรมาตรการรกษาความปลอดภย จงน ามาซงการไมปฏบตตามกฎหรอฝาฝนมาตรการรกษาความปลอดภย ซงอาจท าใหเกดความเสยหายดานทรพยสน ชอเสยง และภาพลกษณ ดานการรกษาความปลอดภยของสายการบน สนามบนและประเทศได ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาสนามบนนานาชาตดอนเมอง เพอเปนแนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการการรกษา ความปลอดภยใหผโดยสารมการรบรและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยมากขน

1.2ddวตถประสงคกำรวจย

1)ddเพอศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง

2)ddเพอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน แกสนามบนสาธารณะและสายการบนใหผโดยสารเกดการรบรและปฏบตตาม

1.3ddขอบเขตของกำรวจย 1.3.1ddขอบเขตดำนประชำกรและกลมตวอยำง 1) ประชากรในการศกษาวจยครงน คอผโดยสารทใชบรการการเดนทางทางอากาศ

ททาอากาศยานดอนเมอง 2) กลมตวอยางในการศกษา ไดแก ผโดยสารชาวไทยทใชบรการภายในอาคาร

ผโดยสารขาออกภายในประเทศและระหวางประเทศ ซงเจาะจงเฉพาะผโดยสารทไมมความรพนฐานดานการบน โดยใชสตร Taro Yamane (1973) ประมาณคาสดสวนของกลมตวอยางโดย มการก าหนดคาความคลาดเคลอนทระดบ 0.05โดยอางองขนาดของประชากรจากสถตจ านวนผโดยสารทใชบรการสนามบนนานาชาตดอนเมอง ปงบประมาณ 2561 (เดอนตลาคม 2560 - เดอนกนยายน 2561) จ านวน 40,563,727คน

1.3.2 ขอบเขตของสถำนทเกบขอมล อาคารผโดยสารขาออกภายในประเทศและระหวางประเทศ ทาอากาศยานดอนเมอง

6

1.3.3 ขอบเขตดำนระยะเวลำ ระยะเวลาในการศกษาวจยระหวางเดอนธนวาคม พ.ศ. 2561- เดอนกมภาพนธ

พ.ศ. 2562 รวมระยะเวลา 3 เดอน 1.3.4 ขอบเขตดำนเนอหำ กฏระเบยบและมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนทเกยวของกบผโดยสาร

ไดแก 1)ddมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป

และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต ฉบบแกไขครงท 1 พ.ศ. 2561)

2)ddการควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต ฉบบแกไขครงท 1 พ.ศ. 2561)

3)ddมาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน (Liquids, Aerosols and Gels; LAGs) (ประกาศส านกงานการบนพลเรอนแหง ประเทศไทย เรองหลกเกณฑการตรวจคนของเหลว เจล สเปรยทจะน าข นบนหองโดยสาร อากาศยานหรอน าเขาไปในเขตหวงหามของสนามบนสาธารณะ พ.ศ. 2562)

4)ddการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร (TABLE 2.3A Provisions for Dangerous Goods Carried by Passengers or Crew, IATA, 2012)

1.4ddประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1)ddทราบถงการรบรของผโดยสารเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยทสนามบน

สาธารณะ 2)ddหนวยงานทเกยวของสามารถน าผลการวจยไปปรบปรงและพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยทสนามบนสาธารณะ รวมทงกฏระเบยบตางๆ เพอใหเกดความปลอดภยมากขน

1.5ddนยำมค ำศพทเฉพำะ 1)ddสนามบนสาธารณะ หมายถง สนามบนทใหบคคลทวไปใชบรการได (ราชกจจานเบกษา

กฎกระทรวง การขอและการออกใบอนญาตจดตงสนามบน พ.ศ. 2561) โดยในงานวจยน สนามบนสาธารณะ หมายถงทาอากาศยานดอนเมอง

7

2)ddการบนพลเรอน หมายถง เทยวบนและเครองบนทใชเพอวตถประสงคสวนบคคลและธรกจเชนการขนสงสนคาหรอผโดยสารมากกวาเพอวตถประสงคทางการทหาร (พจนานกรมภาษาองกฤษธรกจเคมบรดจ)

3)ddมาตรการรกษาความปลอดภย (Security) หมายถง วธการปองกนการบนพลเรอนมใหเกดการกระท าอนเปนการแทรกแซง โดยมชอบดวยกฎหมาย วตถประสงคนจะส าเรจไดโดยการใชมาตรการ บคลากร และ ทรพยากรอนทเกยวของผสมผสานกน (แผนรกษาความปลอดภยใน การบนพลเรอนแหงชาต ฉบบแกไขครงท 1 พ.ศ. 2561)

4)ddการตรวจคน (Screening) หมายถง การใชเทคนคหรอวธการอยางอนโดยมเจตนาเพอระบหรอตรวจจบอาวธ วตถ ระเบด หรอกลอปกรณ วตถหรอสารอนตรายอยางอน ซงอาจน ามาใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซง โดยมชอบดวยกฎหมาย โดยผโดยสารขาออกทกคน (ทงทเปนผโดยสารตนทาง และเปลยนล า) ตองถกตรวจคน (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต ฉบบแกไขครงท 1 พ.ศ. 2561) โดยใชวธการตรวจคนดวยเครองมอตรวจจบโลหะแบบ เดนผาน (WTMD) หรอการตรวจคนดวยเครองมอเครองตรวจวตถ ตามรางกายผ โดยสาร (Full Body Scanner) ในกรณมความจ าเปนทตองการตรวจคนเพมเตมใหใชวธการตรวจคนดวยเครองตรวจจบโลหะแบบมอถอ (HHMD) หรอ การตรวจคนดวยมอ (Pat Down)

5)ddวตถอนตราย (Dangerous Goods) หมายถง วตถหรอสารใด ๆ ทสามารถกอใหเกดความเสยงตอสขภาพ ความปลอดภย ทรพยสนหรอสงแวดลอม และหมายถงวตถหรอสารใด ๆ ทอยในรายการสนคาอนตรายใน ขอก าหนดทางเทคนคส าหรบการขนสงวตถอนตรายทางอากาศโดยปลอดภย (Technical Instructions for The Safe Transport of Dangerous Goods by Air; Doc9284)

บทท 2 ปรทศนวรรณกรรรมและงานวจยทเกยวของ

dddddการวจยเรอง แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยแกผโดยสารสนามบนสาธารณะ ผวจยไดท าการศกษาปรทศนวรรณกรรม แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ โดยน าเสนอรายละเอยดดงตอไปน

1) แนวคดและทฤษฏเกยวกบการรกษาความปลอดภยดานการบน 2) มาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนพลเรอนของประเทศไทยทเกยวของกบ

ผโดยสาร 3) ขอมลเกยวกบสนามบนสาธารณะ 4) ขอมลเกยวกบสนามบนนานาชาตดอนเมอง 5) แนวคดและทฤษฏเกยวกบการรบร 6) แนวคดและทฤษฏเกยวกบการสอสาร 7) งานวจยทเกยวของ 8) กรอบแนวคดการวจย

2.1ddแนวคดและทฤษฏเกยวกบการรกษาความปลอดภยดานการบน 2.1.1ddค านยามและความส าคญของการรกษาความปลอดภย

ค าวา “security” ตามพจนานกรมของมหาวทยาลยออกซฟอรด ประเทศองกฤษ ไดใหความหมายค าวา “security” ไววา “สถานะทเปนอสระจากอนตรายหรอภยคกคาม” (The state of being free from danger or threat) นอกจากน พจนานกรมของมหาวทยาลยเคมบรดจ ประเทศองกฤษ ไดใหความหมายของค าวา “security” วาคอ “การค มครองบคคล อาคาร องคกรหรอประเทศทมตอภยคกคามเชน อาชญากรรมหรอการโจมตจากตางประเทศ” (protection of a person, building, organization, or country against threats such as crime or attacks by foreign countries) ซ งในดานการบน องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ (International Civil Aviation Organization; ICAO) ไดใหค านยามของค าวา “security” วาหมายถง “การผสมผสานมาตรการคนและทรพยากร โดยมจดประสงคเพอคมครองการบนพลเรอนจากการกระท าแทรกแซงทไมชอบ

9

ด ว ย ก ฎหม า ย ” (Security; Safeguarding civil aviation against acts of unlawful interference. This objective is achieved by a combination of measures and human and material resources.) ในการวจยครงน ผวจยจงจะใชความหมายของค าวา “security” คอ “การรกษาความปลอดภย” dddddAnnex 17 วาดวยเรองของขอก าหนด ขอบงคบ รวมถงค าแนะน าตาง ๆ จากองคการการบน พลเรอนระหวางประเทศ ในดานการรกษาความปลอดภยดานการบนในระบวา “การกระท าแทรกแซงโดยไมชอบดวยกฎหมาย (Acts of Unlawful Interference) คอการกระท าห รอ ความพยายามทกระท าการซงท าใหเกดความไมปลอดภยตอการบนพลเรอน” การกระท าดงกลาวนน ไดแก

1) ddการยดหรอเขาควบคมอากาศยานโดยผดกฎหมาย 2) ddการท าลายอากาศยานระหวางท าการบน 3) ddการจบบคคลใดเปนตวประกนระหวางอยบนอากาศยานและการจบบคคลใด

เปนตวประกนขณะอยทอากาศยาน 4) ddการใชก าลงบกรกเขาไปในกาศยานหรอพนทท เปนทต งของสงอ านวย

ความสะดวกในการบน 5) ddการน าอาวธ, วตถอนตรายหรอวตถอนใดทอาจใชในการกออาชญากรรมขนบน

อากาศยานหรออยในบรเวณทาอากาศยาน 6) ddการสอสารดวยขอมลทไมเปนจรง ซงท าใหความปลอดภยของอากาศยานขณะ

ท าการบนหรอขณะอยทพนดนลดลง และความปลอดภยของผโดยสาร ลกเรอ พนกงานภาคพน สาธารณชน ทาอากาศยานและสงอ านวยความสะดวกในการบนลดลง

2.1.2ddภยคกคามดานการบนพลเรอน ภยคกคาม (Threat) หมายถง ความนาจะเปนทผกอการรายพยายามโจมตหรอจโจม

อาจกระท าโดยบคคล กลมคน โดยมเหตผลหรอเปาหมายทแตกตางกนไป 1) กกการประเมนภยคกคาม จะพจารณาจากสงตอไปน

• ขอมลขาวกรอง ซงเปนขอมลทเกยวของกบบคคลและกลมคนทอาจกอภยคกคาม

• ลกษณะและวธการทกลมคนหรอบคคลเหลานนกอเหตในอดต • ความสามารถหรอโอกาสทกลมคนหรอบคคลเหลานนจะกอเหตได

/2)ddองคประกอบของภยคกคาม การทบคคลหรอกลมคนจะท าการโจมตหรอ กอการราย สามารถมองคประกอบดงน

10

• แรงจงใจในการกระท าความรนแรง เชน ความแคนสวนบคคล การถกวาจางใหกระท าดวยคาจางจ านวนมาก เปนตน

• ความตงใจทจะโจมตเปาหมาย • ความสามารถในการโจมต

3)ddลกษณะธรรมชาตของภยคกคาม ไดแก • ท าใหผคนบาดเจบลมตายเปนจ านวนมาก • เพอกอกวนใหเศรษฐกจหยดชะงก • เพอสรางสถานการณทจะท าใหเกดเปนภาพขาวใหญโต • เพอสรางความกงวลในหมประชาชน

4)ddบคคลทมลกษณะเปนภยคกคามตอการบนพลเรอน สามารถมาจากบคคลทหลากหลาย ไดแก

• ผกอการราย (Terrorist) ซงอาจมแรงจงใจทางการเมองหรอศาสนา • อาชญากร (Criminal) • ผปวยทางจต (Mental unstable) • กลมผประทวง (Protesters) • ผอพยพลภย (Refuges) • ผทมความแคนสวนตวดานการบน (Insider threat) • ผกอการรายโดยการฆาตวตาย (Suicide terrorist)

5)กกประเภทของการโจมตทส าคญ ไดแก • ภยคกคามทเกดขนในอากาศยานขณะบนอยในอากาศ (Airborne Threat) • ภยคกคามทเกดขนขณะท าการบนหรอใชอากาศยานเปนอาวธ • ระเบดแสวงเครองตดตวบคคล (Person-borne Conventional IED) ซงเปน

ระเบดแสวงเครองทวไปทมโลหะเปนองคประกอบ • ระบบอาวธประทบไหลยงปองกนการโจมตทางอากาศ (Man-Portable

Air Defense Systems; MANPADS) ทใชในการสรบหรอในเขตทมการแพรขยายอาวธ (in combat or proliferation zone)

• ระบบอาวธประทบไหลยงปองกนการโจมตทางอากาศ แตไมไดใชในการสรบหรอในเขตแพรขยายอาวธ

11

• ระเบดแสวงเค รองตดตวบคคล ทไม ใ ชชนดปกตธรรมดา (non-conventional IED) เปนประเภทมโลหะบรรจอยนอยหรอไมมเลย/มวธปกปดซอนเรนแบบทคดขนใหม (Novel concealment)

• อาวธอน ๆ • ระเบดแสวงเครองตดยานพาหนะ (Vehicle-borne IED) • ระเบดแสวงเครองทใสไวในสนคา (Cargo IED) • ระเบดแสวงเครองในพนทสาธารณะ (Landside IED) • ระเบดทเกดขนนอกเขตหวงหามและมการรกษาความปลอดภย

6)ddภยคกคามทางออม ภยคกคามทางออมสามารถเกดขนไดจากการกระท าทแมจะไมไดมเจตนาทจะ

คกคามดานการบน ซงไดแก • การคาขายสงผดกฎหมาย เชน การคามนษย ยาเสพตด พชและสตว ซง

เมอมการตรวจพบการคาขายสงผดกฎหมาย หรอการลกลอบน าเขาทสนามบน การกระท าโดยเจาหนาทจะบงคบใชกฎหมายเพอจบกมผกระท าความผดอาจน าไปสสถานการณทการคกคามทางการบนซงกระท าโดยผกระท าความผดในการพยายามทจะหลกเลยงการจบกม ตวอยาง เชน ผกระท าความผดยดตวประกนในอาคารผโดยสาร

• การลกลอบน าเขา เชน สกลเงนหรอทองค าแทง • ความรนแรงในเทยวบน เชน การโจมตโดยบคคลหรอกลมผโดยสาร • ความรนแรงในสถานทท างาน

จากภยคกคามทเกดจากวธการทหลากหลาย สงผลโดยตรงตอการบนพลเรอน องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ ซงเปนหนวยงานของสหประชาชาตทควบคม ความปลอดภยและการรกษาความปลอดภยของการบนไดจดหมวดหมการคกคามเหลานภายใต ค าวา “การแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย” รฐผท าสญญาทง 191 รฐไดน าวาระนมาใชในการออกกฎหมายและบงคบใชกบการบนพลเรอนทงในประเทศและระหวางประเทศ 2.1.3ddประวตการโจมตทส าคญทเกดขนกบการบนพลเรอน

การโจมตทางอากาศดานการบนพลเรอนเกดขนครงแรกเมอป ค.ศ 1930 เมอเกดการปฏวตของชาวเปรในอเมรกาใต โดยใชเครองบน Fokker F-7 เหตการณนไดรบความสนใจนอยและไมมผลตอภยคกคามดานการบนระหวางประเทศ ในป ค.ศ. 1944 ชวงเวลาในการกอตงองคการ การบนพลเรอนระหวางประเทศ ในเมองชคาโก ไมมใครคาดการณวาความปลอดภยจะเปนภยคกคามทรายแรงตอการบนพลเรอน จงไมมใครกลาวถง จนกระทงชวงกลางป ค .ศ . 1960

12

สายการบนและสนามบนเรมใหความสนใจดานการรกษาความปลอดภย ไดแก มการสรางรวสนามบน โดยมวตถประสงคเพอแยกอากาศยานออกจากสตวปามากกวาผกอการราย อยางไรกตาม การโจมตดานการบนพลเรอนไดเพมข นอยางรวดเรวในป ค.ศ. 1967-1976 โดยมอตราการจเครองบน 32 ครง ในป ค.ศ. 1967-1976 และมการพยายามจเครองบน 290 ครงทวโลกในชวง 4 ปหลงจาก ค.ศ. 1968 เหตการณส าคญเกดขนในป ค.ศ. 1969 เมอ 33 สายการบนในสหรฐอเมรกาถกจ (ไมประสบความส าเรจ 7 ครง) จงน าไปสการใชเงนจ านวนมากในการรกษาความปลอดภย แกผด าเนนการทางอากาศในระบบ X-ray เครองวดความเขมขนของสนามแมเหลก การฝกอบรมส าหรบการตรวจคดกรองบคคลและเจาหนาทรกษาความปลอดภยทางอากาศ ซงหลงจากนนระดบการรกษาความปลอดภยไดเพมข นอยางรวดเรว จงสงผลใหภยคกคามในการจเครองบนในสหรฐอเมรกาลดลงตามขอมลแสดง 3 รปแบบการโจมตหลก ๆ ทเกดขนกบสายการบนจากภาพท 2.1

ภาพท 2.1ddแสดง 3 รปแบบการโจมตหลก ๆ ทเกดขนกบสายการบน

ทมาddCommercial Aviation Safety, Fifth Edition

ในขณะทจ านวนของการโจมตลดลง ความรนแรงของการโจมตไดแสดงถงแนวโนมทแตกตางกน ในทศวรรษท 1980 ถอไดวาเปนยคหายนะของอตสาหกรรมการบน โดยม

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

47-56 57-66 67-76 77-86 87-96 97-00 ในแตละชวงทศวรรษ

Hijackings

Bombings

Armed assaults

13

แนวโนมอนตรายทสงผลตอความรนแรงดานการขนสงทางอากาศ โดยรวมมเครองบนถก กอวนาศกรรมโดยใชวตถระเบด 25 ล า โดยมจ านวนผไดรบบาดเจบ 1,237 คน บางเหตการณเปนเหตการณทมชอเสยง ไดแก การวางระเบดสายการบนแอรอนเดย ในเดอนมถนายน ป ค.ศ. 1989 ซงมผ เสยชวต 329 คนการเกดวนาศกรรมของสายการบนโคเรยนแอร ในป ค .ศ. 1987 ซงมผเสยชวต 115 คน และการระเบดของสายการบน Colombian Avianca ในป ค.ศ. 1989 มผเสยชวต 107 คน นอกจากน ยงมการกอวนาศกรรมทไมประสบความส าเรจ 17 ครงในระหวางป ค.ศ. 1982-1987 จากการเปรยบเทยบจ านวนผเสยชวต 286 คน ในปทศวรรษ 1960 และเพมขนเปน 650 คน ในปทศวรรษ 1970 และไปสเหตการณกอการรายครงใหญทสดในวนท 11 กนยายน ป ค.ศ. 2001 มผเสยชวต 3,247 คน (รวมผโดยสาร ลกเรอ และประชาชน) โดยมการกอการราย 4 เหตการณในวนเดยวกน

การเพมขนของการโจมตดานการบนเปนผลมาจากการทผกอการรายไดเปลยนยทธวธและปรชญา และน าเทคโนโลยใหม ๆ มาใช ผกอการรายมความสามารถในการเขาถงเทคโนโลยทซบซอนและรายแรง เชน อาวธปนอตโนมตและวตถระเบดพลาสตก ผกอการรายโจมตสนามบนไดโดยการใชปนพกและปนยงรถถง และพวกเขาไดพฒนากระเปาเดนทางทท าใหเกดระเบดรายแรงไดอยางแยบยล ลกษณะของการจเครองบนไดเปลยนแปลงจากผกอการราย คนเดยวในชวงตนทศวรรษท 1960 โดยความแคนสวนตวหรอปมดานการเมอง จนกระทงในปทศวรรษ 1970 ไดขยายเปนเปนองคกรกลมกอการรายและน าไปสเหตการณกอการรายทรนแรงทสดในวนท 11 กนยายน ค.ศ.2001 ในชวงทศวรรษตอ ๆ มา การจเครองบนมกจะไมประสบความส าเรจและเครองบนไดรบการปองกนการกอการรายมากขน นอกจากน พนกงานตอนรบ บนเครองบนและผควบคมอากาศยานยงไดรบการฝกอบรมในการตอตานและรบมอกบเหตการณจเครองบนอยางเขมงวด

2.2ddมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนพลเรอนของประเทศไทยทเกยวของกบผโดยสาร 2.2.1ddมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต)

1)ddการรกษาความปลอดภยสนามบน เพอรกษาความปลอดภยของสนามบนจงตองมการควบคมการเขาถงพนท

ภายในสนามบนของผโดยสาร ซงผโดยสารทจะไดรบอนญาตใหเขาไปยงพนทปลอดอาวธของ

14

พนทหวงหามหรอพนทเขตการบนอนทใชส าหรบการขน-ลงอากาศยานของผโดยสารจะตอง ถกตรวจสอบ ดงน

• เอกสารส าหรบการเดนทางฉบบจรง และถกตอง พรอมกบวซา (ตามความจ าเปน) เชน บตรประจ าตวประชาชน หนงสอเดนทาง หรอเอกสารประจ าตวทออกโดยหนวยงานราชการหรอภาครฐของตน ซงอาจเปนเอกสารทออกโดยภาครฐหรอองคกรอน เชน บตรคนตางดาว บตรผประจ าหนาทในอากาศยาน (Crew Member Certificates) เอกสารการเดนทางของผอพยพหรอผลภย และ เอกสารเดนทางทออกโดย สหประชาชาต หรอเอกสารทยนยนตวตนทออกโดยรฐ

2.2.2 การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน 1)ddผโดยสารและสมภาระ

• การตรวจคนผโดยสาร ผโดยสารขาออกทกคน (ทงทเปนผโดยสารตนทาง และเปลยนล า) ตอง ถกตรวจคนโดยใชวธการตรวจคนดวยเครองมอจบโลหะแบบเดนผาน (Walk-through Metal Detector) หรอการตรวจคนดวยเครองมอเครองตรวจวตถตามรางกายผ โดยสาร (Full Body Scanner) ในกรณมความจ าเปนทตองการตรวจคนเพมเตมใหใชวธการตรวจคนดวยเครองตรวจจบโลหะแบบมอถอ (HHMD) หรอ การตรวจคนดวยมอ (Pat Down)

• มาตรการรกษาความปลอดภยส าหรบผโดยสารผานและผโดยสารเปลยนล า -ddผโดยสารผานตองลงจากอากาศยาน โดยผด าเนนการเดนอากาศตอง

มนใจวาผโดยสารไดลงมาพรอมสมภาระไมลงทะเบยนและตองไดรบการตรวจคนอกครงกอนไดรบอนญาตใหกลบขนไปบนอากาศยานเพอเดนทางตอ ทงนผด าเนนงานสนามบนตองท าการตรวจคนผโดยสารทลงจากอากาศยาน พรอมสมภาระไมลงทะเบยนรวมถงมมาตรการหรอสงอ านวยความสะดวกเพอปองกนไมใหปะปนกบผโดยสารทยงไมไดรบการตรวจคน -ddในกรณมความจ าเปนทผโดยสารผานไมลงจากอากาศยาน ผด าเนนการเดนอากาศตองท าใหมนใจวามมาตรการควบคมการรกษาความปลอดภยทเพยงพอเพอปองกนการแทรกแซงโดยมไดรบอนญาต

3)ddการตรวจคนสมภาระไมลงทะเบยน (Cabin baggage or Unchecked Baggage) • ddสมภาระไมลงทะเบยนของผ โดยสารขาออกท งหมดไมวาจะเปน

ผโดยสารทออกเดนทางจากสนามบนตนทาง ผโดยสารผานและเดนทางตออากาศยานเดม และผโดยสารเปลยนอากาศยาน กอนจะอนญาตใหผานเขาไปยงพนทปลอดอาวธของพนทหวงหามหรอขนบนอากาศยานตองผานการตรวจคน วตถตองหามใดทถกตรวจพบจะตองถกน าออกจาก

15

การครอบครองของผโดยสารหรอปฏเสธไมใหผโดยสารผานเขา ไปยงพนทรกษาความปลอดภยหรอปฏเสธไมใหข นบนอากาศยาน สมภาระไมลงทะเบยนของผโดยสารขาออกท งหมด ณ สนามบนในประเทศไทยจะตองผานการตรวจคน (Screening) เพอใหแนใจวาสมภาระนนไมมอาวธ (Weapon) วตถระเบด (Explosive) หรอวตถตองหาม (Prohibited items) ขนบนอากาศยานเพอใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย

• สมภาระไมลงทะเบยนทงหมด ณ สนามบน ตองผานการตรวจคนโดยการใชเครองมอเอกซเรยแบบ ด งเดม (Conventional X-ray Equipment) หรอ การใชเครองมอเอกซเรยแบบความละเอยดสง HDX (High Definition X-ray Equipment) ในกรณมความจ าเปนทตองการตรวจคนเพมเตมใหใชวธการตรวจคนสมภาระดวยมอ (Physical Search)

• การตรวจคนสมภาระไมลงทะเบยนจะไมอนญาตใหบคคลท าการแทรกแซงหรอสมผสวตถหรอสง ทบรรจอยภายในในระหวางการตรวจคน นอกจากน จะตองท าการสมตรวจคน (แมวาวตถทเจาหนาทตรวจคน พจารณาแลววาไมมอนตราย) โดยใหเปนไปตามรายละเอยดทก าหนดไวในคมอการประเมนความเสยงดานการรกษาความปลอดภยการบนพลเรอนประเทศไทย (Thailand Aviation Security Risk Assessment Handbook) และตองมการบนทกขอมลการสมตรวจคนดงกลาว ถาผโดยสารหรอเจาหนาททผานการตรวจคน แลวเขาถงสมภาระเดนทางทยงไมไดผานการตรวจคน ใหถอวาผโดยสารและเจาหนาทยงไมไดรบการตรวจคน และจะตองถกตรวจคนอกครง นอกจากน จะตองไมอนญาตใหน าสมภาระเดนทางของผโดยสารหรอของ พนกงานทไมใหความยนยอมในการตรวจคนสมภาระเดนทางผานเขาในพนทปลอดอาวธหรอน าขนไปบน อากาศยานในกรณใชการตรวจคนสมภาระดวยมอ (Physical Search) จะตองตรวจคนสมภาระใหครอบคลมทกสวน โดยในระหวางการตรวจคนหากสงสยวาสมภาระไมลงทะเบยนจะมการซกซอนวตถอนตราย วตถตองหาม มรองรอยทมพรธหรอนาสงสย เชน น าหนกของสมภาระเดนทางไมเหมาะกบขนาดสมภาระ หรอ มรปรางผดปกต ใหท าการตรวจคนเพมเตมโดยวธการอนตามสมควร เพอยนยนวาไมมวตถอนตรายซกซอนอย ในสมภาระไมลงทะเบยน

• ddการตรวจคนเปนการสวนบคคล (Private Screening) การตรวจคนเปนการสวนบคคลไมใชการตรวจสอบทตองท าเปนประจ าอยางไรกตาม ผโดยสารท ตองตรวจคนเปนกรณพเศษ เชน ผโดยสารทพาสงของมลคาสง ผโดยสารทใชเครองมอคมจงหวะการเตนของหวใจใหปกต ผโดยสารทมขอจ ากดในการเคลอนท และผโดยสารทเปนนกโทษซงถกควบคมตว เปนตน อาจใหถกตรวจคนในบรเวณทมดชด

• หากพบวา ผโดยสารหรอสมภาระไมลงทะเบยน (Cabin baggage) ทผานการตรวจคนแลวไปปะปนกบผโดยสารหรอสมภาระไมลงทะเบยนทยงไมตรวจคนบนอากาศยาน

16

อากาศยานล าดงกลาวตองถกตรวจสอบหองโดยสารอยางละเอยด (Full Cabin Search) หรอ การตรวจสอบอากาศยาน (Aircraft Security Check) ทงน ขนอยกบการประเมนความเสยง

4)ddสมภาระลงทะเบยน (Hold Baggage) • ddสมภาระลงทะเบยน (Hold Baggage) ทไปกบผโดยสารจากผ โดยสาร

ตนทางและเปลยนล าตองถกตรวจคน และตองมมาตรการรกษาความปลอดภยส าหรบสมภาระลงทะเบยนแวะผานกอนจะไดรบอนญาตใหน าขนในระวางเกบสนคาของอากาศยาน (The hold of aircraft) หรอพนทจดเกบอนในอากาศยานผด าเนนการเดนอากาศไมจ าเปนตองตรวจคนสมภาระลงทะเบยนทไปกบผโดยสารทกลาวถง ถาหากมการตรวจคนแลวโดยผด าเนนงานสนามบนกอนจะน าเขาสพนทหวงหาม และภายหลงการตรวจคนนนตองไดรบการปกปองเพอไมใหมการสมผสกนระหวางสมภาระลงทะเบยนกบบคคลทยงไมไดผานการตรวจคนตามขอก าหนดในแผนรกษา ความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต (NCASP) ทงน ในกรณทมการปะปนหรอตดตอกนของผโดยสารจะตองมการด าเนนการตรวจคนอกครง

• สมภาระลงทะเบยนแตละชนจะตองตดเครองหมายไวภายนอกเพอระบวาเปนของผโดยสารและผประจ าหนาทในอากาศคนใด

• ddผโดยสารและผประจ าหนาทในอากาศทเปนเจาของสมภาระลงทะเบยนไดท าการแสดงตนเพอรบบตรโดยสาร (Check-In) หรอปฏบตหนาทกบเทยวบนทพาสมภาระลงทะเบยนนน

• ddกอนจะน าสมภาระลงทะเบยนดงกลาวข นบนระวางเกบสนคาของ อากาศยาน (The Hold of Aircraft) หรอพนทจดเกบอนในอากาศยาน สมภาระลงทะเบยนไดถกเกบรกษาไวในพนทภายในสนามบนทสามารถผานเขาถงพนทดงกลาวไดเฉพาะผทไดรบอนญาตเทานน

• ddสมภาระลงทะเบยนทกชนทถกรบเขามาอยในความดแลของผด าเนนการเดนอากาศส าหรบน าข นบนระวางเกบสนคาของอากาศยาน (The Hold of Aircraft) หรอพนทจดเกบอนในอากาศยานจะตองถกระบชชดวามผโดยสารและผประจ าหนาทในอากาศเดนทางรวมไปกบอากาศยานล าดงกลาวหรอไม

• ผด าเนนการเดนอากาศตองแนใจวาผโดยสารและผประจ าหนาทในอากาศแตละคนทขนบนอากาศยานและเปนผทถกบนทกไววาไดน าสมภาระลงทะเบยนมาฝากไวกบผด าเนนการเดนอากาศเพอไปกบอากาศยาน โดยใสไวบนระวางเกบสนคาของอากาศยาน (The Hold of Aircraft) หรอพนทจดเกบอนในอากาศยานนน เปนบคคลคนเดยวกนกบผโดยสารและผ ประจ าหนาทในอากาศทน าสมภาระลงทะเบยนมาฝากไวกบผด าเนนการเดนอากาศ

17

• dหากผ โดยสารคนใดทแสดงตนเพอรบบตรโดยสาร (Check in) กบเทยวบนโดยมสมภาระ ลงทะเบยนทอยบนระวางเกบสนคาของอากาศยาน (The Hold of Aircraft) หรอพนทจดเกบอนในอากาศยานซงอยในความดแลของผด าเนนการเดนอากาศไมไดอยบน อากาศยานนน สมภาระลงทะเบยนนนตองถกน าออกจากอากาศยานเทยวบนนน

5)ddการตรวจคนสมภาระลงทะเบยน • ตองมการตรวจคนสมภาระลงทะเบยนทกใบ นโยบายนรวมถงเทยวบน

ระหวางประเทศท เปลยนล า (Transfer) ซงตองท าการตรวจคนอกครงหนงเมอมาถงประเทศไทย สนามบนทก าหนดใหมการควบคมการรกษาความปลอดภยตองท าการตรวจคนสมภาระลงทะเบยนภายในประเทศดวย ในกรณทเปนเทยวบนผาน (Transit) ผด าเนนการเดนอากาศตองท าใหมนใจวามมาตรการควบคมการรกษาความปลอดภย สมภาระลงทะเบยนทเพยงพอเพอปองกนบคคลทไมไดรบอนญาตเขาถงสมภาระดงกลาว รวมถงอาวธ วตถ ระเบดและวตถอนตรายอน ๆ ทอาจถกใชเพอกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมายได

• สมภาระลงทะเบยน ทงทเปนสมภาระลงทะเบยนทออกจากตนทางและสมภาระลงทะเบยนเปลยนล า ทสนามบนทมเทยวบนระหวางประเทศและในประเทศทตงอยในประเทศไทย ตองผานการตรวจคนเพอปองกนการน าอาวธ วตถระเบด หรอวตถตองหาม ขนบนอากาศยานไปใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย โดยการใชเครองมอเอกซเรยแบบดงเดม (Conventional X-ray Equipment) หรอการใชเครองมอเอกซเรยแบบความละเอยดสง HDX (High Definition X-ray Equipment) ในกรณมความจ าเปนทตองการตรวจคนเพมเตมใหใชวธการตรวจคนสมภาระดวยมอ (Physical Search) 2.2.3กกมาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน (Liquids, Aerosols and Gels; LAGs)

1)กกกรณ LAGs ทเปนสมภาระสวนตว • ตองบรรจในภาชนะทมก าหนดปรมาณความจไมเกน 100 มลลลตร (กรณ

ภาชนะทมก าหนดปรมาณความจเกน 100 มลลลตร แตม LAGs บรรจอยถงแมวาจะไมเกน 100 มลลลตร จะไมอนญาตใหน าขนในหองโดยสารอากาศยาน)

• ภาชนะทบรรจ LAGs ตามขอ 1) ตองถกใสรวมในถงพลาสตกใส (Transparent Re-Sealable Plastic Bag) รวมกนแลวไมเกน 1,000 มลลลตร (หรอปรมาณทเทยบเทาในหนวยวดปรมาณอน) และปดผนกปากถงใหเรยบรอย โดยอนญาตใหผโดยสาร 1 คน ตอ 1 ถง

18

• ใหผโดยสารแยกถงพลาสตกใสตามขอ 2) ออกจากกระเปา/สมภาระอน ๆ ทจะน าขนในหองโดยสารอากาศยาน รวมทงเสอคลม และอปกรณคอมพวเตอร เพอตรวจคนเปนการเฉพาะ

2)ddกรณ LAGs ทเปนสนคาปลอดอากร • ผ โ ด ยส า รข าออก (Departure Passenger) ผ โ ด ยส า รผ า น (Transit

Passenger) หรอผโดยสารเปลยนล า (Transfer Passenger) ทมถงบรรจ LAGs ทซอจากรานคาปลอดอากร ณ ทาอากาศยานหรอบนอากาศยาน อนญาตใหน าขนในหองโดยสารอากาศยานได หากถงนนปดผนกและไมมรองรอยการฉกขาด หรอเปดปากถงหลงจากการซอ

• ตองมหลกฐานทแสดงไดวาซอ ณ วนทเดนทาง โดยรายการทระบตองตรงกบ LAGs ทบรรจอยภายในถง

2.3 ขอมลเกยวกบสนามบนสาธารณะ 2.3.1 ค านยามของสนามบนสาธารณะ

สนามบนสาธารณะ หรอ Commercial Airport ในภาษาองกฤษ ไดมผใหค านยามไว ดงน

ราชกจจานเบกษากฎกระทรวง การขอและการออกใบอนญาตจดต งสนามบน พ.ศ. 2561 ไดใหค านยามของสนามบนสาธารณะไววา สนามบนสาธารณะ หมายถง สนามบนทใหบคคลทวไปใชบรการได

สนามบนสาธารณะ (Commercial Airport) หมายถง องคกรทใหการขนสงการขนสงทางอากาศโดยปกตส าหรบผโดยสารขนสงสนคาและไปรษณยภณฑ หรออาคารผโดยสารทใชส าหรบเครองบนขน-ลงและรวมถงสงอ านวยความสะดวกส าหรบการจดการผโดยสารและขนสงสนคาและการตรวจอากาศยาน (The Columbia Electronic Encyclopedia, 2013)

สนามบนสาธารณะ (Commercial Airport) หมายถง พนทลงจอดและขน–ลงส าหรบอากาศยานพลเรอนโดยปกตแลวจะมทางวงของอากาศยาน การบ ารงรกษาอากาศยานและสงอ านวยความสะดวกแกผโดยสาร (American Heritage® Dictionary of the English Language, Fifth Edition, 2011)

สนามบนสาธารณะ (Commercial Airport) หมายถง สนามบนเชงพาณชยเปนสนามบนทเปนของสาธารณะทมผโดยสารขนเครองอยางนอย 2,500 ครงตอปปฏทนและไดรบบรการผโดยสารตามก าหนด (Federal Aviation Administration, 2018)

19

กลาวโดยสรป สนามบนสาธารณะ หมายถง สนามบนทใชบรการเชงพาณชย โดย

ใหบรการรบ-สงผโดยสารและขนสงสนคาทางอากาศ ซงภายในสนามบนจะมสงอ านวยความสะดวกแกผโดยสารในการใชบรการ

2.3.2ddองคประกอบของสนามบนสาธารณะ ทาอากาศยาน หรอสนามบนทกแหง แบงพนทในทาอากาศยานเปน 2 เขตใหญ ๆ คอ

เขตการบนและเขตนอกการบน 1)ddเขตการบน (Airside) คอพนทภายในสนามบน ทเครองบนใชส าหรบการขน-ลง

และขบเคลอน และพนทบรเวณใกลเคยง รวมตลอดถงอาคารหรอสวนของอาคารทออกไปสพนทนน ซงมการควบคมการเขาออก องคประกอบส าคญในเขตการบน ไดแก ทางวง ทางขบ ลานจอดอากาศยาน ทางเขาออกเครองบน เปนตน

• ddองคประกอบในเขตการบน -ddทางวง (Runway) คอพนทสนามบนทจดเตรยมไวส าหรบการขน-ลงของ

เครองบนโดยเฉพาะ ทางวงมลกษณะเหมอนถนนแตตองแขงแรงทนทานกวาเนองจากตองรองรบเครองบนซงมน าหนกพกดมาก พนผวทางวงอาจเปนคอนกรตหรอแอสฟลตตคคอนกรตกได แตทส าคญตองมผวเรยบและมความลาดเอยงทเหมาะสมกบการใหเครองบนขนลงไดอยางสะดวกและปลอดภย ความยาวของทางวงขนอยกบสภาพทางภมศาสตรของทาอากาศยานและความตองการใชทางวงของเครองบนแตละแบบ ถาเครองบนมน าหนกพกดมาก (น าหนกรวมเมอบรรทกเตม) กจะตองใชทางวงยาวส าหรบจ านวนของทางวงททาอากาศยานแตละแหงนนขนอยกบพนท ทศทางลมและปรมาณการจราจรทางอากาศททาอากาศยานนน ๆ ซงทาอากาศยานขนาดใหญมกมทางวงมากกวาหนงทางวงและสามารถรองรบเครองบนไดทกแบบ เนองจากทางวงมความส าคญอยางยงตอความปลอดภยของเครองบนขณะขนลง ดงนน จงตองมเครองหมายหรอสญลกษณใหนกบนสงเกตเหนทางวงไดทงกลางวนและกลางคน คอเวลากลางวนจะสงเกตไดจากเครองหมายน ารองเพอน าเครองบนสทางวง นอกจากนน ยงตองมเครองชวยเดนอากาศเพอใชในเวลาทสภาพอากาศไมดอกดวย

-ddทางขบ (Taxiway) คอพนทบนสนามบนทจดเตรยมไวส าหรบใหเครองบนขบเคลอนระหวางลานจอดอากาศยานกบทางวง หรอกลาวไดวาทางขบเปนเสนทางทเชอมระหวางลานจอดอากาศยานกบทางวง คณลกษณะของทางขบเหมอนกบทางวงคอ ตองมพนผวเรยบและรองรบน าหนกเครองบนไดอยางด ทงยงตองมความกวางทเหมาะสมและปลอดภยตอเครองบน

20

-ddลานจอดอากาศยาน (Apron) คอ พ น ท ทจดไวส าหรบเปนทจอดเครองบน ซงตองมความกวางและมขนาดพอใหเครองบนจอดและเขาออกไดอยางปลอดภย นอกจากนนตองมพนทเพยงพอส าหรบรถบรการทจะเขาไปใหบรการดานตาง ๆ ในลานจอด อากาศยานขณะทเครองบนจอดอกดวย ลานจอดอากาศยานอาจอยชดกบตวอาคารผโดยสารหรออยหางออกไปจากตวอาคารผโดยสารกได ขนอยกบการใหบรการผโดยสารในการขนลงเครองบน ลานจอดอากาศยานทอยชดกบตวอาคารจะมอปกรณทเรยกวาสะพานเทยบเครองบน ซงผโดยสารสามารถเดนเขา-ออกเครองบนโดยผานสะพานน ผโดยสารมกจะนยมเรยกวา “งวง” เนองจากมลกษณะเหมอนงวงชาง สวนลานจอดอากาศยานทอยหางจากตวอาคารผโดยสารจะตองมระบบขนสงผโดยสารระหวางตวอาคารและเครองบน -ddทางออกขนเครองบน/ทางเขาจากเครองบน (Gate) คอจดทผโดยสารออกจากอาคารผโดยสารเพอไปขนเครองบนหรอจดทผโดยสารเขาสตวอาคาร หรอกลาวอกนย หนงคอเปนชองทางเชอมตอระหวางตวอาคารผโดยสารกบเครองบน

-ddสถานดบเพลงและกภย (Fire Fighting Station) ความปลอดภยของเครองบนและผโดยสารนบวาเปนภารกจทมความส าคญยงของการใหบรการของทาอากาศยาน องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศจงไดก าหนดใหทาอากาศยานตองมการชวยเหลอผโดยสารและกภยเครองบน กรณทมอบตเหตขณะขนลงททาอากาศยาน ดงนนทาอากาศยานจงตองสรางสถานดบเพลงและกภยเพอด าเนนการดงกลาว ซงโดยทวไป ทตงของสถานจะอยในเขตการบน ในต าแหนงทสามารถใหความชวยเหลอเครองบนทประสบอบตเหตไดอยางรวดเรวและปลอดภย

2)ddเขตนอกการบน (Landside) คอพนทและอาคารภายในทาอากาศยาน หรอสนามบนทไมไดอยในเขตการบน ซงเปนบรเวณทผมไดเดนทางสามารถเขาออกไดโดยไมมการควบคม องคประกอบส าคญในเขตนไดแก อาคารผโดยสาร อาคารคลงสนคา ระบบการจราจรภายในทาอากาศยานซงรวมทงทจอดรถ เปนตน องคประกอบเหลานสามารถมองเหนไดอยางชดเจนจากภายนอกทาอากาศยาน

• ddองคประกอบในเขตนอกการบน -ddอาคารผโดยสาร (Passenger Terminal) คออาคารหลกททาอากาศยาน

จดไวส าหรบใหผโดยสารขาเขาและผโดยสารขาออกท าพธการตาง ๆ ส าหรบการเดนทาง ตลอดจนพกรอกอนออกเดนทาง ดงนน อาคารผโดยสารจงเปนอาคารทส าคญเพราะเปนอาคารส าหรบใหบรการแกผโดยสารโดยตรง และถงแมวาทาอากาศยานแหงหนง ๆ จะตองมองคประกอบและสงกอสรางหลายอยาง แตอาคารผโดยสารจะเปนอาคารทมองเหนไดอยางเดนชดจากภายนอก

21

ทาอากาศยานและเปนเสมอนภาพรวมหรอตวแทนทจะแสดงใหเหนวาทาอากาศยานมขนาดใหญ โออาและมความทนสมยเพยงใด

-ddอาคารคลงสนคา (Cargo Terminal) กจการดานขนสงสนคาทางอากาศเปนกจการทรฐบาลใหความส าคญเพราะมผลตออตสาหกรรมการสงออกของประเทศ อาคารคลงสนคาเปนปจจยส าคญอยางหนงทจะชวยสนบสนนใหกจการดานนประสบผลส าเรจ เนองจากอาคารคลงสนคาเปนสถานทเชอมตอระหวางการขนสงสนคาทางอากาศกบภาคพน ดงนน อาคารจงตองมสถานททเพยงพอและมการบรการดานพธการตาง ๆ รวมทงมอปกรณททนสมย

-ddหอบงคบการบน (Control Tower) มลกษณะเปนอาคารทรงสง อาจอยในเขตการบนหรอเขตนอกการบนกได ในสมยกอนหอบงคบการบนมกอยในเขตการบน แตตอมาเนองจากพนทดานเขตการบนมจ ากด ประกอบกบมววฒนาการของเครองชวยเดนอากาศ ดงนน ปจจบนจงมกสรางหอบงคบการบนในเขตนอกการบน นอกจากนน หอบงคบการบนอาจอยตดตอกบอาคารผโดยสาร แตทส าคญตองอยในต าแหนงทผปฏบตงานในหอบงคบการบนสามารถตดตอสอสารกบเครองบนได และสามารถมองเหนภาพในทาอากาศยานไดทกจด ดงนน สวนบนสดของหอบงคบการบนจงเปนหองมกระจกลอมรอบเพอใหมมมมองทชดเจน

-ddถนนภายในทาอากาศยานและทจอดรถ ทาอากาศยานจะตองจดพนทจอดรถและถนนภายในทาอากาศยานใหเพยงพอ เพอเปนการอ านวยความสะดวกตอผ ทมา ทาอากาศยาน ซงทจอดรถสามารถจอดไดทงในระยะสนและจอดคางคนได นอกจากนนจะตองตดตงปายบอกเสนทางไปอาคารตาง ๆ ในทาอากาศยานชดเจน (โครงการสารานกรมไทยส าหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว, ม.ป.ป.)

2.4ddขอมลเกยวกบทาอากาศยานดอนเมอง สนามบนดอนเมอง หรอ ทาอากาศยานนานาชาตกรงเทพฯ เปดใหบรการครงแรก

ภายหลงจากทมการยกเลกสนามบนสระปทม (สนามบนเเหงเเรกของประเทศไทย) สนามบนดอนเมองม 3 อาคารผ โดยสาร และเปนทาอากาศยานหลกของกรงเทพมหานครในอดต นอกจากน กองทพอากาศไดถอเอาวนท 27 มนาคมน เปนวนทระลกกองทพอากาศอกดวย 2.4.1ddความเปนมาของทาอากาศยานดอนเมอง พ.ศ. 2454 มชาวตางประเทศน าเครองบนเขามาแสดงในประเทศไทยเปนครงแรกบรเวณสนามมาสระปทมหรอสนามมาของราชกรฑาสโมสรในปจจบน ตอมาไมนานไดมการจดตงแผนกการบนและสรางสนามบนขน เรยกวา "สนามบนสระปทม" ซงนบเปนสนามบนแหงแรกของประเทศไทย ตอมาในพ.ศ. 2457 กระทรวงกลาโหมเหนวาพนทดงกลาวมความคบแคบ

22

มน าทวมขง จงไดคดหาสถานทใหมทมบรเวณกวางขวาง เปนพนทดอน น าไมทวม ไมหางไกลจากพระนคร และเปนพนททสามารถพฒนาเปนสนามบนขนาดใหญตอไปไดในอนาคต จากการส ารวจทางอากาศไดเหนทนาซงเปนทดอนทางตอนเหนอของอ าเภอบางเขนเปนพนททเหมาะสม ซงพนทบรเวณนนเดมชาวบานเรยกวา "ดอนอเหยยว" เพราะมฝงเหยยวบนมารวมกนเปนกลมใหญในบรเวณทดอนน ราวป พ.ศ. 2469 ทางราชการไดพจารณาจดตงกองการบน สงกดกองทพบกขน ณ บรเวณทแหงน ซงตอมาในภายหลงไดรบการยกฐานะขนเปนกองทพอากาศ (โดยม พล.อ.ท.พระยาเฉลมอากาศ เปนผบญชาการทหารอากาศคนแรก) และในปนนเอง ทางราชการกองทพอากาศไดขอพระราชทานเปลยนชอสถานทจากดอนอเหยยวเปน "ดอนเมอง" เมอแผนกการบนกองทพบกยายจากสนามบนสระปทมวนมาตงอย ณ สนามบน ดอนเมอง ในเดอนมนาคม พ.ศ. 2457 ขณะนนสนามบนดอนเมองยงคงมสภาพเหมาะสมทจะรองรบเครองบนขนาดเลกและมน าหนกนอยเทานน พนทางวงยงคงเปนหญาปรบใหเรยบ และ ในวนท 8 มนาคม พ.ศ. 2547 เครองบนแบบนเออปอรต (Nieuport) และเครองบนแบบเบรเกต (Breguet) ทประเทศไทยซอมาใชในราชการไดบนมาลงทสนามบนดอนเมองเปนปฐมฤกษ

ตอมาไดมการพฒนาสนามบนขนมาเรอย ๆ โดยในระยะแรกทยายสนามบนมาท ดอนเมองนนจะมขาราชการ พอคา ประชาชนไปเยยมชมกจการการบนอยเสมอ กระทง พ.ศ. 2467 เรมมสายการบนพาณชยสายแรก คอ "รอยล ดตช แอรไลน" Royal Dutch Airline (KLM) มาลงจอดทสนามบนดอนเมอง (สนามบนดอนเมองเปดใหบรการครงแรก, 2560)

2.4.2ddขอมลดานการรกษาความปลอดภย 1)ddมาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะ

คลายคลงกน (Liquids Aerosols and Gels; LAGs) ตงแตวนท 1 มถนายน 2550 กรมการขนสงทางอากาศไดมประกาศ ขอหาม

เกยวกบการน าของเหลวฯ เจล สเปรยหรอวสด และสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกนทเปนสมภาระตดตวผโดยสาร และเจาหนาทประจ าทาอากาศยาน ทจะเดนทางออกจากสนามบนในประเทศไทย ดงน

• ddของเหลวทกชนดทไมใชวตถอนตราย ซงผโดยสารจะน าตดตวขนไปในอากาศยาน ตองใสไวในภาชนะซงมขนาดความจไมเกน 100 มลลลตร (100 cc) โดยจะพจารณาขนาดของภาชนะเปนส าคญหากภาชนะสามารถบรรจเกน 100 มลลลตร จะน าตดตวขนไปในอากาศยานไมได ถงแมวาจะใสของเหลวไวไมถง 100 มลลลตรกตาม

23

• ddภาชนะทใสของเหลวตามขอ 1) ตองใสรวมไวในถงพลาสตกใสซงเปดปดผนกได (Transparent re-sealable plastic bag) และปดปากถงใหสนท โดยถงพลาสตกใสนมขนาดความจไมเกน 1 ลตร

• ผโดยสารสามารถน าถงพลาสตกใสตามขอ 2) ตดตวขนไปในอากาศยานไดคนละ 1 ใบ เทานน

• ใหน าถงพลาสตกใสดงกลาว แสดงใหเจาหนาทรกษาความปลอดภยตรวจสอบ ณ จดทตรวจคน (Screening Point)

• ประเภทของเหลวทเขาขายตองปฏบตตามขอ 1) - 4) ดงกลาวไดแก น า เครองดม ครม โลชน ออยล น าหอม สเปรย (aerosols) เจลใสผม เจลอาบน า โฟมชนดตาง ๆ ยาสฟน น ายาก าจดกลนตว และของอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน

• ของเหลวซงไดรบการยกเวนไมตองปฏบต ตามขอ 1) - 4) ไดแก นม และอาหารส าหรบเดก ยาในปรมาณทเหมาะสม

• ddของเหลวซงซอจากรานคาปลอดภาษ (Duty free shop) ในสนามบนหรอซอในอากาศยาน จะตองบรรจไวในถงพลาสตกทปดผนกปากถง โดยไมมรองรอยผดปกตใหสงสยวามการใสสงของอยางอนลงไปในถงและมหลกฐานแสดงชดเจนวา ซอจากรานคาปลอดภาษทสนามบนหรอในอากาศยานในวนเดนทาง

2)ddมาตรการการตรวจคนผโดยสารและสมภาระตดตวกอนขนอากาศยาน การตรวจคนผโดยสารและสมภาระตดตว เพอคนหาอาวธ วตถอนตรายหรอ

วตถตองหามทผโดยสารตองน าตดตวขนเครองบน ทงนเพอปองกนมใหอาวธหรอวตถอนตราย อน ๆ ซงอาจน ามาใชในการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมายถกน าขนไปบนอากาศยาน ไมวา จะเปนการพกพาโดยไมไดรบอนญาต หรอ การซกซอน หรอน าไปโดยวธอนใดกตาม เพอใหการรกษาความปลอดภยตอกจการการบน เปนไปตามมาตรฐานขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ หรอกฎหมายอนทเกยวของ

การเตรยมพรอมเพอรบการตรวจคนรางกายและสมภาระตดตวกอนข น อากาศยานกอนเขารบการ Check-in ทจดตรวจรบบตรโดยสาร ผโดยสารตองเตรยมพรอมเพอผานจดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภยดงน

• ddน าของเหลว เจล และสเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน ทบรรจมาในภาชนะบรรจขนาดเกนกวา 100 มลลลตรใสในสมภาระบรรทก (Checked Baggage) เพอท าการ Check-in เนองจากไมอนญาตใหน าตดตวขนบนอากาศยาน

24

• ddหากตองการน า ของเหลว เจล และสเปรย ตดตวข นบนอากาศยาน ของเหลวนนตองมขนาดบรรจภณฑไมเกน 100 มลลลตร น าใสไวในถงพลาสตกใสแบบ Zip-lock ขนาด 20 x 20 ผโดยสาร 1 คน ตอถง Zip-lock 1 ถง โดยปรมาณของเหลวเมอรวมกนแลวตองไมเกน 1 ลตร และน าผานเครอง X-Ray ซงแยกจากสมภาระตดตวอน ๆ

• ddบรรจวตถแหลมคมทกชนดไวในสมภาระทตองการโหลดใตทองเครองบน เนองจากไมอนญาตใหน าตดตวขนบนอากาศยาน

• ddผโดยสารทมอาวธปนและเครองกระสน ตองแจงตอเจาหนาทสายการบน ณ จดลงทะเบยนออกบตรโดยสาร เพอด าเนนการตรวจสอบเอกสารและแยกเครองกระสน ณ สถานททจดเตรยมไวให

• กกผโดยสารไมไดรบอนญาตใหน าพาสาร วตถอนตราย และ/หรอสตว ซงอาจเปนอนตรายตออากาศยานและบคคลในอากาศยานทกชนดไปกบอากาศยาน ไมวาจะบรรทกไปกบสมภาระทลงทะเบยนหรอน าตดตวขนอากาศยาน

3)กกขนตอนการผานจดตรวจคน

• กกกอนเขาสจดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภย เมอผานกระบวนการลงทะเบยนและกระบวนการตรวจลงตราหนงสอเดนทาง (ถาม) แลว ผโดยสารจะเขาสกระบวนการตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภยกอนขนเครองบน โดยในขนตอนแรกขอใหผโดยสารเตรยมบตรระบทนง (Boarding Pass) เพอใหเจาหนาทตรวจสอบ

• กกณ จดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภย -กกเมอเขาสชองทางเครอง X-Ray จะมถาดบรรจกระเปา/สมภาระจดเตรยมไวให ขอใหผโดยสารน ากระเปา/สมภาระทกชนใสในถาดเพอผานเครอง X-Ray หากผโดยสารมคอมพวเตอรชนดพกพา เสอคลม และถง Zip-lock บรรจของเหลว ใหแยกออกจากสมภาระอนเพอใสถาด ส าหรบสมภาระตดตวมคา ขอใหผโดยสารใสในกระเปา/สมภาระของตนและปดใหเรยบรอย กอนน าใสถาดผานเครอง X-Ray -ddผโดยสารอาจถกขอใหถอดเขมขดและรองเทาเพอน าผานเขาเครอง X-Ray

-ddผโดยสารน าถาดผานเขาเครอง X-Ray -ddผ โดยสารเดนผานเครองตรวจจบโลหะ ตามการก ากบดแลของเจาหนาท ส าหรบผโดยสารทไมประสงคจะเดนผานเครองตรวจจบโลหะโดยมเหตผลอนเหมาะสม

25

เชน ผโดยสารใสเครองกระตนหวใจ และผโดยสารทก าลงตงครรภ ใหแจงเจาหนาทดานหนาจดตรวจคน เพอผานเขาชองทางเฉพาะท จดไวและรบการตรวจคนรางกายดวยมอ

-ddผโดยสารทเดนผานเครองตรวจจบโลหะแลวไมเกดสญญาณเตอนใหไปรบกระเปาหรอสมภาระของตนทผานเครอง X-Ray

-กกผ โดยสารทเดนผานเครองตรวจจบโลหะแลวเกดสญญาณเตอน ผโดยสารตองเดนกลบออกไป เพอส ารวจดอกครงวา ยงมสงของทเปนโลหะหลงเหลออยตามรางกายหรอไม หากพบวาม ใหน าสงของออกจาก รางกายและใสถาดทจดเตรยมไวผานเขาเครอง X-Ray และเดนผานเครองตรวจจบโลหะเปนครงท 2

-กกกรณผโดยสารเดนผานเครองตรวจจบโลหะเปนครงท 2 แลวยงเกดมสญญาณเตอน เจาหนาทจะเชญใหผโดยสารไปรบการตรวจคนรางกาย เพอตรวจหาสาเหตทเครองตรวจจบโลหะสงสญญาณ

-กกระหวางขนตอนการตรวจคนรางกาย ขอใหผโดยสารปฏบตตามค าแนะน าของเจาหนาท

-กกเมอผานขนตอนการตรวจคนรางกายแลว ผโดยสารอาจถกขอรบการเปดตรวจกระเปาและสมภาระ ทน าตดตวมา ขอใหผโดยสารปฏบตตามค าแนะน าของเจาหนาท

-กกผโดยสารทถกตรวจสอบพบวา มวตถตองหามน าขนอากาศยาน บรรจอยในกระเปาและสมภาระ ขอใหผโดยสารปฏบตตามค าแนะน าของเจาหนาทและปฏบตตามมาตรการการรกษาความปลอดภยของทาอากาศยาน

-ddผโดยสารทไมสะดวกจะรบการตรวจคนรางกายและกระเปาและสมภาระในทสาธารณะ ทางทาอากาศยานไดจดเตรยมหองตรวจคนไว ขอใหผโดยสารแจงเจาหนาทเพอขอรบการตรวจคนเปนการเฉพาะบคคล

-กกเมอเสรจสนกระบวนการตรวจคน ขอใหตรวจสอบสมภาระทน าตดตวมาทกชนกอนออกจากจดตรวจคน

-กกผโดยสารปฏเสธการตรวจคน ไมวาจะเปนการตรวจคนกระเปา/สมภาระหรอการตรวจคนรางกาย และปฏเสธทจะปฏบตตามมาตรการการรกษาความปลอดภย ทางทาอากาศยานขอสงวนสทธไมอนญาตใหผโดยสารดงกลาวผานจดตรวจคน (ขอมลสนามบน: สนามบนดอนเมอง (DMK), 2560)

26

2.5กกแนวคดและทฤษฏเกยวกบการรบร ผวจยไดรวบรวมแนวคดและทฤษฎเกยวกบการรบรดงตอไปน 2.5.1ddความหมายของการรบร

ศรพล เจยมวจตร (2559) ใหความหมายของการรบรไววา การรบรถอเปนกระบวนการแปลความหมายจากการสมผส การรบรของแตละบคคลนนแตกตางกน ตองอาศยปจจยหลายอยาง และปจจยทส าคญคอความสนใจตอสงเรา ซงมผลตอการเลอกรบร นอกจากน การจะรบรไดดมากนอยเพยงใดขนอยกบสงทมอทธพลตอการรบรของบคคล เชน อวยวะรบสมผสและประสบการณทผานมา วจารณ ซยกลน (2558) กลาววา การรบรคอ การแสดงออกถงความรสกนกคด ความร ความเขาใจในเรองตาง ๆ ซงเกดขนในจตใจของแตละบคคล อนเนองมาจากการตความหรอแปลความอาการ (sensation) ของรางกายกบสงเราหรอสงแวดลอมโดยอาศยประสบการณเดมเปนเครองชวย

วารานย ยวนะเตมย (2559) กลาววา การรบร หมายถง กระบวนการทางความคดและจตใจของมนษยทแสดงออกถงความร ความเขาใจ ความรสกนกคด ทมผลมาจากกระบวนการรบและตความสงเราตาง ๆ ทมาสมผส ดวยความแตกตางกนทางดานปจจยสวนบคคลและประสบการณทผานมา แตละคนจงมการรบรทแตกตางกน ซงการรบรจะสงผลตอพฤตกรรมของบคคลทแสดงออกตอการรบรในสงนน ๆ

Gary Hatfield (2558) กลาววา เรอเน เดการต (นกปรชญาและนกคณตศาสตร) ใช “การรบร” ในรปแบบตาง ๆ และไดแสดงความหมายทวไปในหลกปรชญาของการรบรคอ การด าเนนการใด ๆ ของสตปญญา (เทยบกบเจตจ านง) ประกอบดวย ความรสกหรอการรบรความรสก จนตนาการและสตปญญาทบรสทธหรอความเขาใจอนบรสทธ ในแงทวไป การรบรคอการตระหนกหรอเขาใจแนวคดหรอเนอหาทางจต

Alonzo Kelly (2556) กลาววา การรบร คอกระบวนการท าความเขาใจสภาพแวดลอมตามการวดผล ซงบอยครงทพฤตกรรมอนชาญฉลาดเกดขนอยางเปนธรรมชาตเพยงเพราะเกดการรบร

2.5.2ddองคประกอบของการรบร องคประกอบทมอทธพลตอการรบรของบคคลมดงตอไปน

1)ddความต งใจ (Attention) คอการเอาใจใสตอสงใดสงหนง ดงน น การรบรจะเกดขนอยางรวดเรวและมประสทธภาพ โดยสงทมอทธพลตอความตงใจของคนสามารถแยกไดดงน

27

• ddสงเราภายนอก คณสมบตของสงเราภายนอกทดงดความตงใจหรอความสนใจ คอ สงของทมขนาดใหญ ระดบความเขมหรอความหนกเบาของสงเรา การกระท า ซ า ๆ การเคลอนทหรอการเปลยนระดบการเคลอนยายไปมา การตดกน

• ddสงเราภายใน ไดแกความสนใจ ความตองการ หรอความหวง แบงเปน 2 ประเภทคอ ความสนใจชวขณะ (Momentary Interest) ไดแกความสนใจทมอยขณะนน ๆ เชน

นกกฬารอฟงเสยงสญญาณ และความสนใจทตดเปนนสย (Habitual Interest) ไดแกความสนใจเดมทบคคลตดเปนนสยคนทมความพรอมทจะเลอกสนใจสงใดสงหนงตามความสนใจเดมของตน

2)ddการเตรยมพรอมทจะรบ (Preparatory Set) หมายถง สภาพของจตใจทสงบและแนวแนในสงใดสงหนงเพยงสงเดยว

3)ddความตองการ หมายถง สภาวะจตใจทอยากไดสงใดสงหนงเมอเปนความ อยากได การรบรทเกดขนกจะมประสทธผล (ลกขณา สรวฒน, 2549 อางถงใน นตยา สภาภรณ, 2552, หนา 10)

กลาวโดยสรป การรบร (perception) คอกระบวนการทางความคดในการเขาใจตอสงเราและสภาพแวดลอม ซงประสทธภาพของการรบรเกดจากปจจยหลายอยาง เชน ประสบการณและความสนใจของผรบสาร สงเราและอวยวะทชวยในการรบร ซงการรบรจะสงผลตอพฤตกรรมทแสดงออกมา

2.6ddแนวคดและทฤษฎเกยวกบการสอสาร 2.6.1ddความหมายของการสอสาร การสอสาร ภาษาองกฤษใชค าวา Communication ซงรากศพทมาจากภาษาลาตนวา Communis หมายถง รวมกน (common) เมอมการสอสารหรอการสอความหมายจงหมายถง การกระท ารวมกนในบางสงบางอยาง คอการถายทอดหรอการแลกเปลยนขาวสาร ความร ความคด ความรสกและอารมณของบคคลตงแต 2 คนขนไป ฝากจต ปาลนทร ลาภจตร (2556) ไดใหความหมายของการสอสารไววา การสอสาร หมายถง กระบวนการสงขาวสารขอมลจากผ สงขาวสารไปยงผ รบขาวสาร มวตถประสงคเพอชกจงใหผรบขาวสารมปฏกรยาตอบสนองกลบมา โดยคาดหวงใหเปนไปตามทผ สงตองการ เปนการทบคคลในสงคมมปฏสมพนธโตตอบกนผานทางขอมลขาวสาร สญลกษณและเครองหมายตางๆดวย

28

2.6.2ddรปแบบจ าลองการสอสาร S M C R เบอรโล (Berlo) ผ คดคนกระบวนการของการตดตอสอสารไวในลกษณะ รปแบบจ าลอง S M C R Model ซงประกอบดวย

1) ddผสง (Source) ตอง เ ปนผ ท มทกษะความช านาญในการ สอสาร โดย มความสามารถในการเขารหส (encode) เนอหาขาวสาร มเจตคตทดตอผรบเพอผลในการสอสาร มความรอยางดเกยวกบขอมลขาวสารทจะสงและควรจะมความสามารถในการปรบระดบของขอมลนนใหเหมาะสมและงายตอระดบความรของผรบ ตลอดจนพนฐานทางสงคม และวฒนธรรมทสอดคลองกบผรบดวย

2) ddขอมลขาวสาร (Message) เกยวของทางดานเนอหา สญลกษณ และวธการสงขาวสาร

3) ddชองทางในการสง (Channel) หมายถง การทจะสงขาวสารโดยการใหผรบไดรบขาวสารขอมลโดยผานประสาทสมผสทง 5 หรอเพยงสวนใดสวนหนง คอ การไดยน การด การสมผส การลมรส หรอการไดกลน

4) ddผ รบ (Receiver) ตอง เ ปนผ มทกษะความช านาญในการ สอสารโดย มความสามารถใน “การถอดรหสสาร” (decode) เปนผทมเจตคต ระดบความร และพนฐานทางสงคม วฒนธรรม เชนเดยวหรอคลายคลงกนกบผสงสารจงจะท าใหการสอความหมายหรอการสอสารนนไดผล

ตามลกษณะของ S M C R Model น มปจจยหลกทมความส าคญตอขดความสามารถของผสงและผรบทจะท าใหการสอความหมายนนไดผลส าเรจ ไดแก

1)ddทกษะในการสอสาร (Communication Skills) หมายถง ทกษะซงทงผสงและผรบควรจะมความช านาญในการสงและการรบสาร เพอใหเกดความเขาใจกนไดอยางถกตอง เชน ผสงตองมความสามารถในการเขารหส มการพด โดยการใชภาษาพดทถกตอง ใชค าพดทชดเจน ฟงงาย มการแสดงสหนาหรอทาทางทเขากบการพด ท านองลลาในการพด เปนจงหวะนาฟง หรอการเขยนดวยถอยค าส านวนทถกตองสละสลวยนาอาน สวนผรบกตองมความสามารถในการถอดรหส และมทกษะทเหมอนกนกบผสงสาร โดยมทกษะการฟงทด ฟงภาษาทผสงพดมารเรอง หรอสามารถอานขอความทสงมา นนได เปนตน

2) ddเจตคต (Attitudes) เปนเจตคตของผสงและผรบซงมผลตอการสอสาร ถาผสงและผรบมเจตคตทดตอกน กจะท าใหการสอสารไดผลด ทงน เพราะเจตคตยอมเกยวโยงไปถง การยอมรบซงกนและกนระหวางผสงและผรบดวย เชน ถาผฟงมความนยมชมชอบในตวผพด กมกจะมความเหนทสอดคลองตามไปไดงายกบผพด แตในทางตรงกนขาม ถาผฟง มเจตคตทไมด

29

ตอผพดกจะฟงแลวไมเหนชอบดวย และมความเหนขดแยงในสงทพดมานน หรอถาทงสองฝายมเจตคตทไมดตอกนทวงท านองหรอน าเสยงในการพดกอาจจะหวนหาว แตถามเจตคตทดตอกน กมกจะพดกนดวยความไพเราะนาฟง

3) ddระดบความร (Knowledge Levels) ถาผสงและผรบมระดบความรทเทาเทยมกน กจะท าใหการสอสารนนลลวงไปดวยด แตถาหากความรของผสงและผรบมรบดบ ทแตกตางกนยอมจะตองมการปรบความยากงายของขอมลทจะสงในดานความยากงายของภาษา และถอยค า ส านวนทใช เชน การไมใชค าศพททางวชาการ ภาษาตางประเทศ หรอถอยค ายาว ๆ ส านวนทสลบซบซอน ทงน เพอใหสะดวกและงายตอความเขาใจ ตวอยางเชน การทหมอรกษาคนไขแลว พดแตค าศพททางการแพทยเกยวกบโรคตาง ๆ ยอมจะท าใหคนไขไมเขาใจวาตนเปนโรคอะไรแน หรอการทพฒนากรจากสวนกลางออกไปพฒนาหมบานตาง ๆ ในชนบท เพอใหค าแนะน าทางดานวชาการเกษตรและเลยงสตวแกชาวบาน ถาพดแตศพททางวชาการโดยไมอธบายดวยถอยค า หรอภาษาทงายๆ กจะท าใหชาวบานไมสามารถเขาใจหรออาจเขาใจผดไปได

4)ddระบบสงคมและวฒนธรรม (Socio-Culture System) ระบบสงคมและวฒนธรรมในแตละชาตเปนสงทมสวนก าหนดพฤตกรรมของประชาชนในชาตน น ซงเกยวของไปถงขนบธรรมเนยม ประเพณทยดถอปฏบต สงคมและวฒนธรรมในแตละชาตยอมมความแตกตางกนไป เชน การใหความเคารพตอผอาวโส หรอวฒนธรรมการกนอยตาง ๆ ดงนน ในการตดตอสอสารของบคคลตางชาตตางภาษากน จงจะตองมการศกษาระบบสงคมและวฒนธรรมของบคคลในแตละชาต เพอการปฏบตทถกตองเหมาะสม ทงนยอมรวมไปถงกฎขอบงคบทางศาสนาของแตละศาสนาดวย

30

ภาพท 2.2ddแบบจ าลอง SMCR ของเบอรโล

ทมา https://thaiforcommunication.weebly.com

2.6.3ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Lasswell Harold Dwight Lasswell นกวทยาศาสตรการเมองอเมรกน กลาววาวธทสะดวก

ในการอธบายการกระท าของการสอสารคอการตอบค าถามตอไปน 1) ddใคร 2) ddพดวาอะไร 3) ddผานชองทางใด 4) ddถงใคร 5) ddมผลอยางไร จากขอความดงกลาวขางตน สามารถเขยนเปนแบบจ าลองการสอสารไดดงน

31

ภาพท 2.3ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Lasswell

ทมา https://www.youtube.com/watch?v=YeFeliqTvxU

แบบจ าลองการสอสารของลาสเวลลเปนทฤษฎการสอสารทอธบายกระบวนการสอสารเชงพฤตกรรม เปนการศกษาปฏกรยาระหวางผสงสารและผรบสาร เนอหาขาวสารชนดของสอและผลทเกดจากการกระท าการสอสาร

นอกเหนอจากนนแบบจ าลองการสอสารของลาสเวลลขางตนน ยงถอวาเปนตวแทนของแบบจ าลองการสอสารในระยะแรก ๆ แบบจ าลองนถอวา ผสงสารมเจตนาในอนทจะมอทธพลเหนอผรบสาร เพราะชวงระยะเวลาทลาสเวลลใหค าอธบายน เปนระยะทนกวชาการผสนใจวชาการทางดานนมความเชอวา กระบวนการสอสารนน สวนใหญแลวเปนกระบวนการในเชงโนมนาวใจ และถอวา สารทสงไปนนจะตองมผลเสมอไป และโดยสวนตวแลวลาสเวลลเปนผทสนใจตอการสอสารทางการเมองและการโฆษณาชวนเชอ แบบจ าลองนจงเหมาะแกการใชวเคราะหการโฆษณาชวนเชอทางการเมองและการโนมนาวใจ แตอยางไรกตาม มผวจารณทฤษฎนวา ลาสเวลลอธบายกระบวนการสอสารอยางงายเกนไปเพราะจรง ๆ แลวกระบวนการสอสารมความซบซอนมากกวาทจะพจารณาเพยงวาผสงสารสงขาวสารไปยงผรบสารโดยผานชองทางการสอสารแบบหนงแบบใด และเกดผลจากการสอสารนน ๆ ซงผลในทนไมไดดในแงปฏกรยาตอบกลบของผรบสารวาพอใจหรอไมพอใจ เชอหรอไมเชอ คดแตเพยงวาจะตองมผลตามเจตนารมณทผสงสารตองการ เชนตองการโฆษณาชวนเชอหรอโนมนาวใจสงใดสงหนง เปนตน เพราะการสอสารโดยทวไปยงมปจจยอน ๆ เกดขนในขณะท าการสอสารดวย เชน สภาพสงแวดลอม จดมงหมายหรอวตถประสงค

32

ในการสอสาร และขอส าคญทฤษฎนขาดปจจยส าคญปจจยหนงในกระบวนการสอสารนนคอ ผลสะทอนกลบหรอปฏกรยาตอบกลบ (feedback) ในกรณของปฏกรยายอนกลบ (Feedback) หรอบางคนกเรยกวาผลสะทอนกลบหรอปฏกรยาตอบกลบน ถอวาเปนองคประกอบหนงทส าคญในกระบวนการสอสาร ไมวาจะเปนการสอสารระหวางบคคล การสอสารกลมเลก-กลมใหญ หรอการสอสารมวลชน เพราะปฏกรยาสะทอนกลบนจะเปนตวบงชไดถงผลของการสอสารในแตละครงวาผรบสารมความรสกนกคดอยางไรตอสารทไดรบนน นอกจากนน ปฏกรยาสะทอนกลบจะท าใหองคประกอบของการสอสารครบบรบรณขน คอ มการสอสารทงจากผสงสาร และผรบสารทเรยกวา Two-way Communication หรอการสอสารสองทาง ซงสามารถทจะเขยนออกมาเปนแบบจ าลองคราว ๆ ดงน

ภาพท 2.4ddแบบจ าลองการสอสารแบบ two-way Communication ทมา https://thaiforcommunication.weebly.com

ตวอยางในเรองของปฏกรยาสะทอนกลบน หากเปนการสอสารระหวางบคคล

จะสงเกตเหนไดงายโดยตรงและทนท เชน ก . ผสงสาร ท าการสอสารกบ ข. ผรบสารโดยคยกนเกยวกบหวขอเรองใดเรองหนงอย หาก ข. มความรสก หรอมความคดหรอมทศนคตไมเหนดวย ข. กสามารถแสดงปฏกรยาสะทอนกลบไปไดทนทวงทดวยการใชค าพดหรอการใชกรยาทาทางทนงเฉยกได ซง ก. จะไดรบรในเวลาเดยวกน แตถาหากวาเปนการสอสารในระดบการสอสารมวลชนทผานทางองคกรสอสารมวลชนตาง ๆ เชน หนงสอพมพ วทย โทรทศน นนปฏกรยาสะทอนกลบจะเปนไปไดชากวาการสอสารระหวางบคคล โดยเฉพาะอยางยงสอหนงสอพมพ ทลงขาวหรอความคดเหนเกยวกบเรองใดเรองหนง แลวผอานไมเหนดวย ผอานหรอผรบสารอาจสามารถแสดงปฏกรยาสะทอนกลบไดดวยการสงจดหมายถงบรรณาธการหนงสอพมพนน ๆ หรอหากไมชอบกบ

33

การเสนอขาวของหนงสอพมพฉบบใดมาก ๆ อาจจะแสดงปฏกรยาสะทอนกลบดวยการเลกซอหนงสอพมพฉบบนนกได แตถาเปนสอวทย และวทยโทรทศนแลวเปนการจดรายการสดมการเปดโอกาสใหผรบฟงและรบชมสามารถโทรศพทเขาไปแสดงความคดเหนในรายการไดโดยตรง กถอวาเปนปฏกรยาสะทอนกลบไปยงผสงสารไดรวดเรวเชนกน เพยงแตผรบสารจ านวนมาก ๆ เหลานนไมสามารถแสดงปฏกรยาตอบกลบไดในเวลาเดยวกนหมดทกคน แตละบคคลมความแตกตางในเวลาในการแสดงปฏกรยาตอบกลบ (ธดารตน, 2552)

2.6.4ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Riley (Dick Lee, n.d.) John W. และ Matilda White Riley สามและภรรยาทมนกสงคม

วทยาชใหเหนถงความส าคญของมมมองทางสงคมวทยาในการสอสารในอกทางหนง นกสงคมวทยาทงสองคนกลาววา มมมองดงกลาวจะสอดคลองกนกบขอความจ านวนมากและปฏกรยาสวนบคคลตอพวกเขาภายในโครงสรางและกระบวนการทางสงคมแบบบรณาการ The Rileys พฒนาแบบจ าลอง (ภาพท 2.5) เพอแสดงใหเหนถงผลกระทบทางสงคมวทยาในการสอสาร โดยบงชวา Communicator (C) เปนสวนหนงของรปแบบทเปนมากกวาการสงขอความซงมผลตอการกระท าของบคคลและกลมอน ๆ ภายในโครงสรางทางสงคมเดยวกนของผรบ (R) ในกระบวนการสอสาร

ภาพท 2.5ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Riley ทมา https://www.communicationtheory.org/riley-riley-model-of-communication

นอกจากน ท งผ สอสารและผ รบเปนสวนหนงของระบบสงคม โดยระบบ

กระบวนการสอสารนนถกมองวาเปนสวนหนงของกระบวนการทางสงคมทใหญขนซงสงผลกระทบและไดรบผลกระทบตอระบบสงคม

34

6.2.5ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Shannon และ Weaver (Dick Lee, n.d.) ในป 1949 Claude Shannon วศวกรไฟฟาและระบบเสยงโทรศพท

และ Warren Weaver จากมลนธ Rockefeller Foundation ไดตพมพหนงสอของพวกเขาชอวา Theory of Communication

Shannon และ Weaver ไมสนใจในดานสงคมวทยาหรอจตวทยาโดยเฉพาะอยางยงการสอสาร แตพวกเขาตองการคดคนระบบการสอสารทมประสทธภาพเกอบ 100 เปอรเซนตเทาทจะท าได

ภาพท 2.6ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Shannon และ Weaver ทมาddhttps://www.toolshero.com/communication-skills/communication-cycle-shannon-weaver/

รปแบบจ าลองนออกแบบมาเปนพเศษเพอพฒนาการสอสารทมประสทธภาพ

ระหวางผสงและผรบ พวกเขายงคนหาปจจยทมผลตอกระบวนการสอสารทเรยกวา "เสยงรบกวน" รปแบบจ าลองนไดรบการพฒนาเพอปรบปรงการสอสารทางเทคนค ตอมามนถกใชอยางกวางขวางในดานการสอสาร

35

แนวคด "สญญาณรบกวน" ทน าเสนอโดย Shannon และ Weaver สามารถใชเพออธบาย "สญญาณรบกวน" ทรบกวนการสอสาร เสยงเปนปญหาทเชอมโยงกบความแตกตางในความหมายทผคนก าหนดใหกบค าพด การผนค าพดดวยเสยงในทาทางและการแสดงออก

จากทฤษฎทเกยวของกบการสอสารทผวจยไดยกตวอยางมา สามารถสรปไดดงน 1) ddรปแบบจ าลอง S M C R

ปจจยส าคญทสงผลตอประสทธภาพการสอสารไดแก ผสง ขอมลขาวสาร ชองทางการสงและผรบ โดยมปจจยหลกทมความส าคญตอขดความสามารถของผสงและผรบทจะท าใหการสอความหมายนนไดผลส าเรจ ไดแก ทกษะในการสอสาร (Communication Skills) เจตคต (Attitudes) ระดบความร (Knowledge Levels) และระบบสงคมและวฒนธรรม (Socio- Culture System)

2) ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Lasswell กระบวนการสอสารนนสวนใหญแลวเปนกระบวนการในเชงโนมนาวใจ และ

ถอวาสารทสงไปนนจะตองมผลเสมอไป ซงเรยกวา ปฏกรยาสะทอนกลบ ปฏกรยาสะทอนกลบนจะเปนตวบงชไดถงผลของการสอสารในแตละครงวาผรบสารมความรสกนกคดอยางไรตอสารทไดรบนน นอกจากนน ปฏกรยาสะทอนกลบจะท าใหองคประกอบของการสอสารครบบรบรณขน คอ มการสอสารทงจากผสงสาร และผรบสาร แบบจ าลองนจงเหมาะแกการใชวเคราะหการโฆษณาชวนเชอทางการเมองและการโนมนาวใจ

3) ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Riley สงสารเปนสวนหนงของรปแบบจ าลองทเปนมากกวาการสงขอความซงมผลตอ

การกระท าของบคคลและกลมอน ๆ ภายในโครงสรางทางสงคมเดยวกนของผรบในกระบวนการสอสาร

4) ddรปแบบจ าลองการสอสารของ Shannon และ Weaver เสยงเปนปญหาทสามารถเชอมโยงกบความแตกตางในความหมายทผ คน

ก าหนดใหกบสงทเขาไดยน ในการพฒนาการกระบวนการสอสาร ควรเลอกน าทฤษฎทเหมาะสมกบวธการ

สอสาร สถานการณและผรบสารมาปรบใช เพอใหเกดประสทธภาพในการสอสาร

36

2.7ddงานวจยทเกยวของ 2.7.1ddงานวจยในประเทศ

ธรโชต ครวจตรส (2552) ไดศกษาวจยเรอง การรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภยของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ณ ทาอากาศยานสวรรณภม มวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาระดบการรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภยของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ณ ทาอากาศยานสวรรณภม 2) เพอศกษาความสมพนธระหวางลกษณะสวนบคคลกบระดบการรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภย 3) เพอศกษาความสมพนธระหวางความรดานความมนคงการบนของพนกงานกบระดบการรบรของพนกงานตอระบบรกษา ความปลอดภย และ 4) เพอเสนอแนวทางในการปรบปรงการรบรของพนกงานระบบรกษา ความปลอดภยของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ณ ทาอากาศยานสวรรณภม การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ ประชากรคอ พนกงานของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ทปฏบตงาน ณ ทาอากาศยานสวรรณภม จ านวน 18,602 คน ใชวธสมตวอยางแบบเชงชนไดกลมตวอยาง จ านวน 400 คน เครองมอในการวจยใชแบบสอบถาม วเคราะหขอมลดวยคารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว การทดสอบท การทดสอบเอฟ การทดสอบคาเฉลยเปนรายค และการทดสอบเพยรสนยไคขสแควร ผลวจยพบวา 1) พนกงานของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ทปฏบตงาน ณ ทาอากาศยานสวรรณภมมการรบรตอระบบรกษา ความปลอดภยอยในระดบด 2) ปจจยสวนบคคลในสวนของอาย ต าแหนงงานและอายงานมความสมพนธตอการรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภยอยางมนยส าคญทางสถต ณ ระดบนยส าคญ 0.05 3) ความรดานความมนคงการบนไมมความสมพนธกบการรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภยของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ณ ทาอากาศยานสวรรณภม และ 4) ขอเสนอแนะจากการวจยคอ ผบรหารของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ควรใหความส าคญกบการฝกอบรมความรดานความมนคงการบนกบพนกงานทมอายอยระหวาง 20-30 ป มต าแหนงเปนพนกงานทวไป (ระดบ 1-4) หรอทมอายงานนอยกวา 5 ป

อศราพร จนตแสวง (2558) ไดศกษาเรอง การตระหนกรถงความปลอดภย บนเทยวบนของผโดยสารสายการบนนกแอร มวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตอการตระหนกรถงความปลอดภยบนเทยวบนของผ โดยสารเพอหาแนวทางใหสายการบนนกแอรเพม ความตระหนกรถงความปลอดภยบนเทยวบน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม จ านวน 400 ชดและท าการประมวลผลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน t-test, One-Way ANOVA และ Scheffe ผลการวจยพบวา ผโดยสารสวนใหญเปนเพศหญง มอาย 31-40 ป การศกษา

37

ระดบปรญญาตร อาชพพนกงานราชการ/รฐวสาหกจ รายไดเฉลยตอเดอน 50,001 บาทขนไป มวตถประสงคการเดนทางเพอทองเทยว สวนใหญเคยเดนทางกบสายการบนนกแอร มความคนเคยกบวธปฏบต ค าแนะน า ขอหามในหองโดยสาร สนใจการสาธตค าแนะน า ขอปฏบต ขอหามของพนกงานตอนรบทกครง อานคมอความปลอดภยบางครง และมความถในการเดนทางนอยกวา 3 ครงตอป ผโดยสารมความตระหนกรถงความปลอดภยบนเทยวบน ภาพรวมอยในระดบมาก นอกจากน พบวา ปจจยสวนบคคลดานเพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน วตถประสงคในการเดนทาง ประสบการณเดนทางกบสายการบนนกแอร ความคนเคยกบวธปฏบต ค าแนะน า ขอหามในหองโดยสาร การสนใจการสาธตค าแนะน า ขอปฏบต ขอหามของพนกงานตอนรบ การอานคมอความปลอดภยและความถในการเดนทาง สงผลตอความตระหนกร ขอเสนอแนะทไดจากการวจยคอ สายการบนควรอบรมพนกงานใหมความรเพอสามารถใหขอมลแกผโดยสารได ควรมขอมลอธบายถงคณสมบต ขอจ ากดและหนาทของผโดยสารทสามารถนงทนงตรงทางออกฉกเฉนเมอผโดยสารซอทนงทางเวบไซต เปลยนเปนระบบการประกาศอตโนมตทมความชดเจนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ควรใชบทประกาศหรอนตยสารบนเครองบนในการเพมการตระหนกร และส านกงานการบนพลเรอนแหงประเทศไทยควรมนโยบายจดตงจดความรทใหผโดยสารสามารถทดลองจบและใชอปกรณฉกเฉนไดจรง

ณฐฎมน เผาพนธ และธนยพร ตรณานวตร (2558) ไดศกษาเรอง การรบรและทศนคตของผใชบรการสายการบนภายในกรงเทพมหานครทมตอขาวสารการตรวจสอบมาตรฐานการบนของไทยขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ โดยมวตถประสงคเพอ 1) เพอศกษาการรบรขอมลขาวสารของผใชบรการสายการบนในกรงเทพมหานครทมตอขาวเรองผลการตรวจสอบมาตรฐานการบนของไทยขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ 2) เพอศกษาความสมพนธของการรบรขาวสารและทศนคตของผใชบรการสายการบนในกรงเทพมหานครทมตอขาวเรองผลการตรวจสอบมาตรฐานการบนของไทยขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ โดยผวจยเลอกใชรปแบบการวจยเชงพรรณนา หรอเชงบรรยาย (Descriptive Research) ดวยการเกบขอมลแบบสอบถามจากกลมทใชบรการสายการบนภายในกรงเทพ คอสายการบนทท าการบนในทาอากาศยานสวรรณภม และทาอากาศยานดอนเมอง จ านวน 400 คน สถตทใชในการวเคราะหคอ ความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน สถตทใชทดสอบ T-test ทดสอบความแตกตางระหวางคาเฉลยทมประชากร 2 กลม ใช F-test (ANOVA) ทมมากกวา 2 กลม ใช Pearson correlation ทดสอบความสมพนธ ผลจากการศกษาพบวา ผโดยสารทใชบรการสายการบนภายในกรงเทพมหานคร คอสายการบนทท าการบนในท าอากาศยานสวรรณภม และทาอากาศยาน ดอนเมองสวนใหญเปนเพศหญง มอายอยในชวง 21-30 ป วฒการศกษาปรญญาตร สถานภาพโสด

38

สวนใหญประกอบอาชพพนกงานเอกชน มรายไดอยในชวง 15,000 – 30,000 บาท เปนกลมตวอยางสวนใหญรบรขาวสารเรองผลการตรวจสอบมาตรฐานการบนของไทยขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศจากสอมวลชนมากทสด รองลงมาคอดานสออเลกทรอนกสบนเวบไซตและ ดานสอเฉพาะกจตามล าดบ นอกจากน ผลการศกษายงพบวา การรบรขาวสารของกลมตวอยางทมตอเรองผลการตรวจสอบมาตรฐานการบนของไทยขององคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ ไมมผลตอทศนคตดานความปลอดภย ความนาเชอถอและการใหบรการ

เบญจภรณ สงวนชพ (2560) ไดศกษาเรองการรบรของผใชบรการตอระบบขนสงสาธารณะของทาอากาศยานนานาชาตภเกต โดยมวตถประสงคเพอศกษาการรบรเกยวกบบรบทและลกษณะระบบขนสงสาธารณะของผใชบรการ และก าหนดแนวทางมรการพฒนาระบบขนสงสาธารณะของทาอากาศยานนานาชาตภเกตตอไป โดยจ าแนกตามตวแปรปจจยสวนบคคล บรบทและลกษณะของระบบขนสงสาธารณะ และการรบรของผใชบ รการตอระบบขนสงสาธารณะจงหวดภเกต จ านวน 402 คน ทงน เครองมอทใชคอ แบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแก คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการศกษาพบวา การรบรเกยวกบบรบทและลกษณะระบบขนสงสาธารณะของทาอากาศยานนานาชาตภเกตทง 5 ดาน ไดแก ดานองคประกอบมาตรฐานของรถ โดยรวมอยในระดบมาก ดานคณภาพการบรการพนกงานอยในระดบมาก ดานผลตภาพโดยรวมอยในระดบปานกลาง ดานการบ ารงรกษา โดยรวมอยระดบมาก และดานสภาพแวดลอมอยในระดบปานกลาง นอกจากน ปญหาและขอเสนอแนะเกยวกบการรบรของผใชบรการตอระบบขนสงสาธารณะทาอากาศยานนานาชาตภเกต คอ ในชวงเวลาทผใชบรการมาก ควรจดสงอ านวยความสะดวก ความปลอดภยและการใหบรการตาง ๆ ใหเพยงพอตอความตองการของผใชบรการตลอด 24 ชวโมง ควรใหความส าคญกบการฝกอบรมพนกงานในเรองการใหบรการดวยความสะดวกรวดเรว และการอธบายขอมลเกยวกบระบบขนสงสาธารณะทาอากาศยานนานาชาตภเกตไดอยางชดเจน ซงปจจยเหลานจะสงผลเชงบวกตอความ พงพอใจในการใชบรการทาอากาศยานนานาชาตภเกต

ชนกานต ทองหงส (2560) ไดศกษาเรองการรบรสภาพความปลอดภยของพนกงานทปฏบตหนาทภายในพนทคดแยกสมภาระ ( Sorting area) ทาอากาศยานสวรรณภม โดยมจดมงหมายเพอศกษาการรบรสภาพการปฏบตอยางปลอดภยของพนกงานทปฏบตงานบรเวณพนทคดแยกสมภาระ (Sorting area) ทาอากาศยานสวรรณภมและเพอน าเสนอขอมลส าหรบการวางแผนพฒนา ปรบปรง และสงเสรมใหเกดสภาพการท างานทปลอดภยบรเวณพนทคดแยกสมภาระ (Sorting area) ทาอากาศยานสวรรณภม ซงมกลมตวอยางทงหมด 311 คน ใชแบบสอบถามเพอเปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลทวเคราะหขอมลเชงพรรณนาโดยใชสถตคาความถ รอยละ

39

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน โดยผลการวจยพบวา พนกงานทปฏบตหนาทภายในพนทคดแยกสมภาระ (Sorting area) ทาอากาศยานสวรรณภม เปนเพศชายมากทสด มอายระหวาง 30-39 ป ระดบการศกษาอยในระดบมธยมศกษาหรออาชวศกษา มสถานภาพโสด สวนใหญมจดท างานท Makeup Unit (MU) มระยะเวลาท างานในหนวยงานระหวาง 1-3 ป เคยรบการเขาอบรมความปลอดภยในการปฏบตงานเปนกะ และไมเคยมประสบการณการเกดอบตเหตระหวางการปฏบตงาน ส าหรบระดบการรบรสภาพความปลอดภยของพนกงานในเรองนโยบายดานความปลอดภย ความรดานการจดการความปลอดภย การรบรดานการปองกนเพอใหเกดความปลอดภย และทศนคตทมตอความปลอดภยและการจงใจในด าน ความปลอดภยในภาพรวมอยในระดบมาก รวมทงมความสมพนธกบปจจยสวนบคคลในดานเพศ อาย การศกษา ชวงเวลาในการปฏบตงาน จดท างานภายในพนทคดแยกสมภาระ (Soring area) และการเขารบการอบรมความปลอดภยในการปฏบตงาน ทงนขอมลดงกลาวจะมความส าคญตอ การพฒนาระบบความปลอดภยในทาอากาศยานอยางย งยน รวมทงยงสงผลตอการด าเนนงานของทาอากาศยานทตองด าเนนงานดวยความปลอดภยตามาตรฐานสากล

2.7.2ddงานวจยตางประเทศ Ahmet Kaya (2016) ไดศกษาเรอง Analytical Induction on Security Perceptions of

The Turkish And American Citizens With Regard To Airport Security Practices โดยมวตถประสงคเพอแสดงใหเหนถงผลกระทบของการปฏบตงานในสนามบนตอการรบรของผโดยสารสายการบน ในการรวบรวมขอมล ผวจยไดท าการลงพนทส ารวจภาคสนามททาอากาศยานนานาชาตจอหน เอฟ. เคนเนดและท าการสมภาษณในป ค.ศ. 2010 กบกลมชาตพนธทหลากหลายรวมถงชาวตรกและชาวอเมรกน โดยมผใหสมภาษณทงหมด 14 คน ในสวนของการวเคราะหขอมลจากการศกษาจะม การวเคราะหในบรบทของระเบยบวธวจยเชงคณภาพสามประการ โดยประการแรก คอ ทอยอาศย หรอหมายถงทาอากาศยาน โดยเปนสถานททมเอกลกษณ ผคนจากทวโลกและวฒนธรรมทแตกตางกนสามารถ มปฏสมพนธซงกนและกน ประการทสองคอ กลมประชากรโดยหมายถงกลมประชากรชาวตรกและชาวอเมรกน ซงมการจดตงกลมและหนวยงานทางสงคมอยางโดดเดน และเพอก าจดอคตระหวางแตละวฒนธรรม ชาวตรกและชาวอเมรกนจงเปนกลมเปาหมายหลกในการศกษา โดยการท าการศกษาครงนจะเขยนเปนวรรณกรรมเพอแสดงใหเหนวฒนธรรมทโดดเดนของทงสองในมมมองของโลก ประการทสามคอ แนวทางปฏบตเกยวกบการกระท าและกจกรรมตาง ๆในทาอากาศยาน ซงถอไดวาเปนสภาพแวดลอมทางสงคม จากผลการวจยทไดจากการสมภาษณและการสงเกตปญหาและการรองเรยนเกยวกบแนวทางปฏบตและขอบกพรองดานการรกษาความปลอดภยของทาอากาศยานของประชากรทงสองกลมไดมงเนนทเจาหนาทเจาหนาท

40

รกษาความปลอดภย โดยหนงในเหตผลคอพฤตกรรมของเจาหนาท รปแบบการท างานและการจดการกบปญหา ซงสามารถเกดความเขาใจผดได โดยปญหานสามารถแกไขไดโดยการฝกอบรมในการใหบรการและกจกรรมการประชาสมพนธซงจะท าใหเกดความมนใจในการปฏบตงานของเจาหนาทและสรางการรบรผานสอซงเปนประเดนส าคญทตองพจารณาเชนกน ความหนาแนนของทาอากาศยานกเปนอกตวแปรหนง ซงสงเกตไดจากชวโมงเรงดวน เจาหนาทรกษาความปลอดภยมงเนนทการจดการกบเอกสารและสงของอน ๆ รวมถงการตรวจคนสมภาระ โดยจ านวนของเจาหนาทไมมการปรบเปลยนแมวาจะอยในชวโมงเรงดวนทมผโดยสารจ านวนมากหรอในชวงปกต ในแงนควรพจารณาการจดการการท างานและสภาพแวดลอมของเจาหนาทรกษาความปลอดภยเพอใหการบรการทดขน ในการแกไขปญหา ไมเพยงแตใชมาตรการรกษาความปลอดภยเทานน เครองมอ วธการ และการสนบสนนจากสาธารณะกมความส าคญในการแกปญหา จากการสมภาษณและสงเกตการณทงหมดชใหเหนวาความถของมาตรการรกษาความปลอดภยก าลง ถกวพากษวจารณ แมวามาตรการเหลานจะเปนทเขาใจของทงสองกลมประชากรกตาม โดยสรปสามารถยนยนไดวาการรบรดานการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสายการบนเปลยนไปอยางมากตงแตการโจมตของผกอการรายจากเหตการณ 9/11 ซงเปนเหตการณทสงผลกระทบรายแรงตอชวตประจ าวน นอกจากน งานวจยยงสามารถวเคราะหไดวาการก าหนดและปรบปรงนโยบายดานการรกษาความปลอดภยระดบชาต ระดบภมภาคและระดบโลกถกออกแบบมาเพอรกษาเอกลกษณของชาตตอชาวตางชาต ผอพยพและผลภย Paul Borowsky And Gregory Delone (2014) ไดศกษา เ รอง Risk And Threat Perception: A Pilot’s Perspective On Airline Security โดยมวตถประสงคเพอส ารวจมตตาง ๆ ของ การรกษาความปลอดภยของสายการบนหลงจากเหตการณกอการราย 9/11 ตามการรบรของนกบนสายการบนอเมรกนแอรไลนซงเปนหนงในผใหบรการทางอากาศทใหญทสดของสหรฐอเมรกา การศกษาเชงส ารวจนกระจายแบบสอบถามซงมจ านวน 50 ขอ ไปยงนกบนทท างานอยกบสายการบนอเมรกน โดยใชวธการสมตวอยางเลอกตามความสะดวก การส ารวจถกออกแบบมาเพอส ารวจการรบรของนกบนในเรองความเสยงและภยคกคามดานการรกษาความปลอดภย ใชการวเคราะหทางสถตโดยใชปจจยและการวเคราะหความสมพนธ จากการส ารวจพบวา กลมตวอยางนนสวนใหญเปนเพศชาย (รอยละ 97) และอยในต าแหนงของนกบนผ ชวย (รอยละ 53.3) ผ ตอบแบบสอบถามมอายอยระหวาง 33-62 ปอาย เฉลย 48.8 ป รอยละของนกบนทบนเสนทางภายในประเทศคอรอยละ 55 ในขณะทรอยละ 68.0 รายงานวาเคยมประสบการณทางทหารมากอน ระยะเวลาการใหบรการโดยเฉลยของชาวอเมรกนคอ 16.79 ปและ 93.4% ของผตอบแบบสอบถามรายงานวาจบการศกษาระดบปรญญาวทยาลยอยางนอยสป ผลลพธจากการวเคราะหชใหเหนวา

41

การรกษาความปลอดภยในลานจอดอากาศยานน นเปนสงส าคญทสดส าหรบการรกษา ความปลอดภยของสายการบนในกลมนกบนทสหรฐอเมรกา ในระยะสนนกบนทถกส ารวจไมรสกถงความปลอดภยทเพยงพอ นกบนรบรถงการรกษาความปลอดภยของหองควบคมอากาศยานไดดกวาการรกษาความปลอดภยในลานจอดอากาศยานเพยงเลกนอยเทานน ในขณะทเหนไดชดวาการรกษาความปลอดภยในลานจอด อากาศยาน การรกษาความปลอดภยของหองควบคมอากาศยานการคดกรองผโดยสารและสมภาระพบวายงไมเพยงพอ

Matthew Vaughan (2012) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง Iraq Civil Aviation And Risk Perception โดยมวตถประสงคเพอน าเสนอภาพรวมของการวจยโดยมงเนนทประสบการณการรบรความเสยงของผเขารวมการวจยชาวอรกในยคปจจบนเปนหลก นอกจากน งานวจยยงระบการรบรความเสยงดานความปลอดภยส าหรบอตสาหกรรมการบนพลเรอนของอรกและพยายามทจะตรวจสอบวาผเขารวมการวจยมการรบรถงความเสยงดานความปลอดภยและวธการทจะระบ ความเสยง และไมเฉพาะเจาะจงภายในอรก ผลการวจยชใหเหนวาความเสยงรวมถงกจกรรมทเกยวของกบอาชญากรรมทจดขนและความเสยงทเกยวของกบความนาเชอถอของหนวยงานความมนคงในอรก นอกจากน ความเสยงทระบอน ๆ นนเกยวของกบความสามารถของหนวยงานความมนคงในการคดเลอกพนกงานทมคณภาพและเชอถอได และมการรบรทจะเชอมโยงกบความเสยงขนาดใหญทวประเทศสวนใหญรบรในแงของการกอการรายและอาชญากรรมทเกดจากความไมมนคงทางการเมองและสงคม ความเสยงโดยทวไปจะรบรจากการสะสมประสบการณชวตสวนตวและประสบการณของเหตการณความเสยง ปจจยทางสงคม วฒนธรรมและการรวบรวมขอมลจากสอและเครอขายสวนบคคล เชน เพอนรวมงาน เพอนและครอบครว Rain Mehta, Stephen Rice And Scott R. Winter And Paul Buza (2015) ไดศกษาเ รอง Cabin Depressurization As A Hijacking Mitigation Tactic: A Consumer Perceptions Study การศกษาครงนมวตถประสงคเพอท าความเขาใจการรบรของผบรโภคเกยวกบกระบวนการทางเลอกในการจดการกบการจเครองบน การศกษาด าเนนการโดยใชเครองมอออนไลน โดยใหกลมประชากรทใชในการวจยกรอกแบบฟอรมการยนยอมกอนจากนน กลมประชากรจะไดรบขอมลเกยวกบขนตอนการจดการกบภยคกคามของผกอการรายในเทยวบนของสายการบนพาณชย สองสถานการณทแตกตางกนคอ a) สถานการณดงเดมของการปองกนผกอการรายจากการเขาถงการควบคมการบนและ b) สถานการณทางเลอกโดยนกบนท าการลดความกดอากาศในหองโดยสาร จากนนประชากรแตละกลมจะถกถามวาแตละสถานการณท าใหพวกเขารสกอยางไร ประชากรตอบดวยแบบสอบถามประเภท Likert ทแตกตางกนสามแบบตงแตลบ ไมด ไมดมาก (-3) ถงบวก ด ดมาก (+3) มตวเลอกทเปนกลางเปนศนยส าหรบแตละขนาด หลงจากนประชากรจะถก

42

ถามค าถามอกชดหนงเพอวดความยนดทจะโดยสารในแตละสถานการณ การศกษาใชมาตราสวนทถกตองและเชอถอไดซงถกสรางขนโดย Rice et al. (2015) ผเขารวมตอบตามระดบ Likert จากความไมเหนดวยอยางยง (-2) ถงเหนดวยอยางยง (+2) ผลการศกษาแสดงใหเหนวาผโดยสารมความเตมใจทจะโดยสารบนเทยวบนโดยทใชสถานการณทางเลอก b) นอยมากและโดยรวมแลวรสกไมดตอสถานการณเหลานมากขน การรบรของผบรโภคเปนสวนส าคญของภาคการบนทมงเนนผบรโภคและการศกษาในอนาคตตามสายการวจยนสามารถใหความเขาใจรายละเอยดเพมเตมเกยวกบความคดโดยรวมของผโดยสารเนองจากเกยวของกบการเดนทางทางอากาศเชงพาณชย

Marye. Thomson, Dileko Nkal, Aliavciog Lu, And Paulgoodwin (2004) ได ศกษา เ รอง Aviation Risk Perception: A Comparison Between Experts And Novices โดยมวตถประสงคเพอส ารวจความแตกตางทเปนไปไดเกยวกบความเสยงและทศนคตของนกบนผเชยวชาญและผเรมบนในการเชอมโยงกบความเสยงการบนทวไป โดยมกลมตวอยางในการวจย 2 กลม ตวอยางแรกประกอบดวยนกบนเฮลคอปเตอรทมประสบการณ 36 คน (ชวงอายระหวาง 27–41 ป) (คาเฉลย = 34) ประสบการณการบนเฉลยของพวกเขาคอ 2,412 ชวโมง (พรอมสวนเบยงเบนมาตรฐาน 951 ชวโมง) โดยเฉลยแลวพวกเขาบนมา 9.7 ป กลมทสองประกอบดวยนกบนเฮลคอปเตอร 28 คน (ชวงอาย 22–24, คาเฉลย ∼ = 23) กลมตวอยางนเขารวมโปรแกรมฝกอบรม 52 สปดาหซงประกอบดวยเวลาบน 200 ชวโมงและ 29 หลกสตรทเกยวของกบการฝกอบรมเพมเตม 1,157 ชวโมง กลมตวอยางทกคนเปนชายชาวตรกและทกคนมพนฐานทางการศกษาเดยวกนโดยสถาบนการทหารตรกและโรงเรยนการบนกองทพบก ผลการวจยพบวาการรบร ความเสยงของผเชยวชาญนนต ากวาผเ รมบนอยางมนยส าคญใน 5 จาก 13 รายการความเสยง การศกษาครงนย งเปนเครองมอในการส ารวจปจจยพนฐานทชแนะการรบรความเสยงของผเชยวชาญ โดยเฉพาะอยางยงผเรมบนมกจะถกชน าโดยปจจยมนษย เชน ความเครยดและการประสานงานของลกเรอ ในขณะทนกบนทมประสบการณจะไดรบอทธพลจากปจจยทเกยวของกบงาน เชน ความสามารถในการควบคมระดบความสงและการบนตอนกลางคน การคนพบดงกลาวมนยส าคญในทางปฏบตทส าคญส าหรบการปรบปรงกระบวนการฝกอบรมและการสอสารของผสอน ความแตกตางอยางเปนระบบในการรบความเสยงของนกบนผเชยวชาญและนกบนผเรมบนในการฝกอบรมกมผลกระทบโดยตรงส าหรบการออกแบบระบบทมประสทธภาพเพอการสอสารความเสยงระหวางผทเกยวของในการปฏบตงาน

Gurjeet K. Gill (2004) ได ศกษา เ รอง Perception Of Safety, Safety Violation And Improvement of Safety In Aviation: Findings Of A Pilot Study วตถประสงคของการศกษาครงนคอ 1) เพอสรางค านยามของความปลอดภย 2) เพอสรางเหตผลส าหรบการละเมด

43

ความปลอดภยและการไมละเมด และ 3) เพอส ารวจการปรบปรงความปลอดภยในอตสาหกรรมการบน โดยใชแบบสอบถามเกบขอมลกบพนกงานในองคกรฝกอบรมดานการบนในนวซแลนดจ านวน 18 คน (50%) ทงระดบผบรหาร ผจดการ หวหนางานและพนกงานอน ๆ เชน วทยากรผสอน พนกงานฝายบ ารงรกษา พนกงานฝายปฏบตการ พนกงานฝายความปลอดภย เปนตน กลมตวอยางทกคนไดถกเชญใหเขารวมในการอภปรายกลม โดยมพนกงาน 8 คนในการเขารวม ไดแก พนกงานระดบผบรหาร 8 คน และพนกงานทวไป 6 คน การรวบรวมขอมลมสองขนตอนคอ การอภปรายกลมและการส ารวจทไมระบตวตน การอภปรายกลม ผวจยเปนผน าการอภปราย ซงจะอภปรายในค าถามทเฉพาะเจาะจงไดแก ก) ค าวาความปลอดภยเปนแนวคดตอสภาพแวดลอมดานการบนอยางไรและ ข) อะไรคอปจจยทกอใหเกดความมนใจในความปลอดภยในการปฏบตการบน การรวบรวมขอมลในระยะทสองเกดขนผานการส ารวจทไมระบตวตน ค าถามแบบส ารวจไดรบแจงจากรายงานความปลอดภยของส านกงานการบนพลเรอนแหงประเทศนวซแลนด โดยพยายามทจะก าหนดเหตผลทอย เ บองหลงการละเมดความปลอดภยและขอค าแนะน าเพอปรบปรง ความปลอดภย ผลการวจยในดานค านยามของความปลอดภยพบวา กลมตวอยางในการวจยระบวา สภาพแวดลอมทปลอดภยในการบนไมสามารถรบประกนได แตสามารถคาดการณได ซงการคาดการณความปลอดภยขนอยกบความสามารถในการรบรระบบความปลอดภยในปฏบตงานอยางปลอดภย ระบบความปลอดภยตองไดรบความรวมมอจากผมสวนไดสวนเสยทงหมดทรบผดชอบทงโดยตรงและทางออมเพอความปลอดภยในการปฏบตงาน กลาวโดยสรป การด าเนนงานขององคการทดจะชวยเพมความปลอดภย ในทางเดยวกนหากผ บรหารมความมงมนในเ รอง ความปลอดภยและจดท าแผนความปลอดภยทมทรพยากรเพยงพอใหด าเนนการตามแผนอยางมประสทธภาพ จงใจพนกงานและรกษาบรรทดฐานความปลอดภย องคกรจะมความปลอดภยตามทคาดการณไว และผลการวจยยงแสดงการเปรยบเทยบทนาสนใจระหวางปจจยจงใจทน าไปสการละเมดและการไมละเมดความปลอดภย การละเมดอาจเกดจากขอบกพรองในการฝกอบรม ทกษะ ความร ประสบการณและกระบวนการขององคกร นอกจากน ผเขารวมการวจยยงใหแนวคดในการปรบปรงความปลอดภยในการบนโดยแบงเปนหวขอหลก ๆ คอ ระบบการรายงานอบตเหตหรออบตการณทมประสทธภาพ การจดการทรพยากรมนษย กระบวนการจดการองคกรทมประสทธภาพและการปฏบตตามกฎของส านกงานกานบนพลเรอนแหงประเทศนวซแลนด

Reece A. Clothier, Dominique A. Greer, Duncan G. Greer, And Amisha M. Mehta (2015) ไดศกษาเรอง Risk Perception And The Public Acceptance Of Drones วตถประสงคของการศกษานประการแรก เพอตรวจสอบวาประชาชนรบรความเสยงของโดรนแตกตางจาก CPA หรอไม ประการทสองเพอส ารวจวาค าจ ากดความทใชในการอธบายเทคโนโลยนนมผลตอการรบร

44

ความเสยงอยางไร การคนพบนมความส าคญตอการพฒนากลยทธการสอสารเชงบวกส าหรบอตสาหกรรม และประการสดทายเพอระบขอกงวลทเกยวกบการยอมรบเทคโนโลย โดยมงมนทจะปรบปรงความนาเชอถอของโดรนส าหรบการใชงานทหลากหลาย วธการทใชในการศกษานมสองวธคอ A) การวจยแบบผสมผสาน เพอตรวจสอบวาประชาชนรบรความเสยงของโดรนแตกตางจาก CPA หรอไม โดยกลมตวอยางส าหรบการศกษานประกอบดวยชาวออสเตรเลย 200 คน แบงเพศอยางเทาเทยมกน อายระหวาง 18 ถง 65 ปและเปนตวแทนของผอาศยในชนบทและในเมองทวรฐและเขตปกครองของออสเตรเลยทงหมด การวจยแบบ A) ประกอบดวยสามสวน สวนแรกใหกลมตวอยางทดสอบภาพของเทคโนโลยทจดตงขน (เชน โทรศพทมอถอ) จากนนตอบค าถามประเภท Likert และค าถามปลายเปด สวนทสองใหกลมตวอยางทดสอบภาพของโดรน จากนนตอบค าถามประเภท Likert และค าถามปลายเปด แบบทน าเสนอในสวนแรก สวนสดทายของการส า รวจรวบรวมขอมลเชงภมศาสตรและจตวทยา ค าถามเหลานถกเกบไวเปนครงสดทายเพอลดความเหนอยลาของผตอบ วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนาและการวเคราะหความแปรปรวนแบบ one-way ระหวางกลม และวธทใชในการศกษาแบบ B) คอการวจยแบบทดลอง เพอส ารวจวาค าจ ากดความทใชในการอธบายเทคโนโลยนนมผลตอการรบรความเสยงอยางไร กลมตวอยางส าหรบการศกษาครงนประกอบดวยชาวออสเตรเลย 510 คนทแบงเพศอยางเทาเทยมกน อายระหวาง 18 ถง 65 ปและเปนตวแทนของผอยอาศยในเขตเมองและชนบทในทกรฐและเขตปกครองของออสเตรเลย กลมตวอยางเหลานไดรบค าแนะน าใหอานบทความสน ๆ เกยวกบโดรนจากนนตอบค าถามประเภท Likert โดยเปนค าถามเกยวกบการรบรของ (1) ความเสยงและความปลอดภยของเทคโนโลย (2) การยอมรบความเสยงและ (3) ความเสยงสมพทธของการปฏบตการเปรยบเทยบกบเครองบนขบเครองบนตามอตภาพ (ทงหมดดดแปลงมาจาก Finucane et al. ( 29)) สวนสดทายของการส ารวจไดรวบรวมขอมลดานประชากรศาสตรและจตวทยา ผลลพธส าหรบการศกษาแบบ A แสดงใหเหนวาผตอบคอนขางเปนกลาง ผตอบไมไดพจารณาวาเทคโนโลยไมปลอดภยหรอเสยง อยางไรกตาม ผตอบแบบสอบถามรวมกนพจารณาถงความเสยงดานความปลอดภยทเกยวของกบการท างานของเทคโนโลยเพอเทยบเคยงกบเทคโนโลยอน ๆ ทสามารถปฏบตภารกจเดยวกน และผลจากการศกษาแบบ B พบวา มความแตกตางในการรบรถงความเสยงของโดรนและเครองบนไรคนขบเมอเปรยบเทยบกบเครองบนขบปกต ผตอบแบบสอบถามทไดอานเกยวกบการด าเนนการของโดรนรบรถงความเสยงของโดรนทมนอยกวาเครองบนทวไปทขบโดยมนษย และ เมอเปรยบเทยบกบผตอบแบบสอบถามทอานเกยวกบอากาศยานไรคนขบ พบวา ความแตกตางของความเสยงมนยส าคญทางสถตมไมมาก และในดานความปลอดภย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเหนดวยกบขอความทวาเทคโนโลยโดรนนนปลอดภย ผลการส ารวจแสดงใหเหนวาความเสยงและความ

45

ปลอดภยยงไมเปนทสนใจของสาธารณชน เชนเดยวกบการรบรประโยชนและความนาเชอถอโดยรวมของเทคโนโลยกคอนขางเปนกลางเชนกน ความเปนกลางของผลการศกษานแสดงใหเหนวาผตอบแบบสอบถามไมไดมความคดเหนใด ๆ เกยวกบโดรนมากนกและผตอบแบบสอบถามยงขาดความรเกยวกบโดรน Adamgalambos, Lukrecija Deri, Aleksandra Dragin, Tamas Galambos And Jelica J. Markovic (2014) ได ศกษา เ รอง Air Travel Safety Perception Among Tourists with or without Flying Experience โดยมวตถประสงคเพอเปดเผยหวขอและประเดนทส าคญของการรบรเพอสรางฐานส าหรบการวจยทางวทยาศาสตรตอไป ผวจยไดตงสมมตฐานสองขอไดแก สมมตฐานขอท 1) การรบรความปลอดภยของการเดนทางทางอากาศระหวางนกทองเทยวทมประสบการณและไมมประสบการณการบนไมแตกตางกน และสมมตฐานขอท 2) นกทองเทยวทมประสบการณการบนพจารณาวาการขนสงทางอากาศเปนวธทปลอดภยทสด ขอมลในการวจยนรวบรวมจากแบบสอบถามโดยตรง วธการหลกทใชในการวเคราะหขอมลและการแสดงผลคอสถตเชงพรรณนา T-test และการเบยงเบนมาตรฐาน ประมวลผลขอมลดวย IBM SPSS 19.0 ซอฟตแวรส าเรจรปส าหรบการวจยเชงสถต ผลการศกษาพบวา นกทองเทยวทไมมประสบการณการบนมขอสงสยตอความปลอดภยในการเดนทางทางอากาศซงมอทธพลตอการทองเทยวดวยเชนกน ในทางกลบกนนกทองเทยวทมประสบการณมากขนถอวาเครองบนเปนวธการเดนทางทปลอดภยทสด Maxwell Sandada And Bright Matibiri (2016) ไดศกษาเ รองAn Investigation Into The Impact Of Service Quality, Frequent Flier Programs And Safety Perception On Satisfaction And Customer Loyalty In The Airline Industry In Southern Africa โดยมวตถประสงคเพอระบปจจยทท าใหผโดยสารภกดตอสายการบนในแอฟรกาใตโดยการส ารวจผลกระทบของคณภาพการบรการและการรบรดานความปลอดภยตอความพงพอใจของลกคาและโปรแกรมสะสมไมล (FFP) ตอการมอทธพลตอความภกดของลกคานกวจยท าการศกษาเชงประจกษทสนามบนนานาชาตฮาราเร (HRE) โดยการรวบรวมขอมลจากผโดยสารของสายการบนทจองตวเดนทางกบสายการบนภายใตเงอนไขวาไดเดนทางดวยสายการบนเดยวกนภายใน 12 เดอนกอนหนาน การศกษามงเนนไปทเสนทางไปยงจดหมายปลายทางระหวางประเทศเพอใหแนใจวาผโดยสารใชดลยพนจในการเลอกสายการบน โดยใชการเกบขอมลเชงปรมาณเนองจากขอมลควรมความเหมาะสมในการประยกตใชการวเคราะหทางสถต และใชวธการสมตวอยางการวจยแบบเปนระบบเพอเลอกผตอบแบบสอบถามในชวงเวลาการสมตวอยางหาคน การศกษาด าเนนการภายในระยะเวลาสองสปดาหในการสมเกบขอมล ใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล การศกษานศกษาปจจยทผลกดนความภกดของลกคาในอตสาหกรรมการบนในแอฟรกาตอนใต

46

โดยการวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตระหวางมตคณภาพการบรการการรบรดานความปลอดภยและความพงพอใจและผลทตามมาคอความพงพอใจและ FFP ตอความภกดของลกคา ผลของการวเคราะหแสดงใหเหนวาการคณภาพการบรการมผลในเชงบวกอยางมนยส าคญตอความพงพอใจและความพงพอใจสงผลตอความภกดของลกคาซงหมายความวาลกคาทพงพอใจมแนวโนมทจะเดนทางตอไปกบสายการบนเดยวกน โดยมการบอกกลาวปากตอปากและมแนวโนมนอยทจะเปลยนไปใชสายการบนอน ผลลพธยงแสดงใหเหนวา FFP มผลในเชงบวกตอความภกดของลกคา ความสมพนธระหวางชอเสยงและความพงพอใจดานความปลอดภยไมสามารถยนยนไดในการศกษาน ในขณะทความพงพอใจเปนสงจ าเปนส าหรบการพฒนาความซอสตย ท าใหสายการบนจ าเปนตองสรางความพงพอใจและกระตนผโดยสารเพอไมใหมอทธพลตอสถานการณทอาจท าใหเกดการเปลยนพฤตกรรม Michelle S. F. Arcurio, Eliane S. Nakamura, And Talita Armborst (2018) ไดศกษา เ รอง Human Factors And Errors In Security Aviation: An Ergonomic Perspective โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมความปลอดภยและประสทธภาพทสงขนของผเชยวชาญดาน AVSEC (Aviation Security) รวมถงอปกรณรกษาความปลอดภย ผวจยไดวเคราะห 14 ค าถามจาก 60 ค าถามของแบบสอบถามสงเกตตนเองตามทฤษฎระบบขอผดพลาดทวไป-แบบจ าลอง (GEMS) และชดแบบสอบถามเกยวกบปจจยมนษยทแนะน าโดยองคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ (ICAO) แบบสอบถามไดรบการตอบกลบจากผเชยวชาญ AVSEC 602 คน ทท างานในจดตรวจรกษาความปลอดภยของสนามบน 18 แหงในบราซล การวเคราะหของการศกษามงเนนไปทดชนทโดดเดนของแตละค าถามโดยค านงถงการจ าแนกประเภทของปจจยมนษยและขอผดพลาด ผลการศกษาพบวา 61% ของผตอบแบบสอบถามด าเนนการตามขนตอน AVSEC โดยมขอผดพลาดและพยายามแกไข 58% ของผเชยวชาญ AVSEC ไมเคยแนะน าเพอนรวมงานทปฏบตงานกบอปกรณ X-ray เกยวกบสถานการณของผโดยสารในแถว X-ray 63% รบรไดเสมอวาเสยงเตอนทเปดใชงานโดยเครองตรวจจบนนมาจากจดตรวจรกษาความปลอดภยในขณะทผโดยสารเดนผาน 53% ยนยนวาพวกเขาท าตามขนตอน AVSEC ทกครง 35% ระบวาพวกเขามกจะใสใจขณะใชงานอปกรณเอกซเรยและมเพอนรวมงานพดคยกบเขา 46%เหนดวยและ 39% เหนดวยอยางยงวาพวกเขาก าลงหางานอนเพอเพมรายได แมวาพวกเขาชอบการท างานดาน AVSEC 64% ยนยนวาพวกเขาเหนดวยและเหนดวยอยางยงวามการเปลยนแปลงของพนกงานในสนามบนทพวกเขาท างาน 58% เหนดวยและเหนดวยอยางยงในการรายงานความลมเหลวและขอผดพลาดทเกดขนในจดตรวจสอบความปลอดภยดวยวธการทไมตองรบโทษเพอปรบปรงการท างานและปองกนขอผดพลาด 45% ไมเหนดวยและไมเหนดวยอยางยงวาเมอสภาพรางกายของพวกเขาไมพรอมพอทจะปฏบตหนาท

47

AVSEC และพวกเขาจะถกตดออก ซงเขาควรทจะมตวเลอกส าหรบหนาทอน 46% เหนดวยและเหนดวยอยางยงวาไมสามารถใชสถานทส าหรบการพกผอนและรบประทานอาหารขณะชวงพกในวนท างานและ 40% เหนดวยและเหนดวยอยางยงวาการสอบทไดรบการรบรองจาก ANAC นนเพมความสนใจในการปฏบตงานของพวกเขา ดงนน วฒนธรรมองคกรควรพจารณาสวสดการทางกายภาพของผเชยวชาญดาน AVSEC เชนคณภาพชวตและอน ๆ ทเกยวของกบการปฏบตงาน ซงอาจท าใหเกดระดบประสทธภาพการท างานทสงขน

48

2.8 กรอบแนวคดการวจย

ภาพท 2.7 กรอบแนวคดการวจย

ปจจยสวนบคคล 1) เพศ 2) อาย 3) ระดบการศกษา 4) อาชพ 5) จดหมายปลายทาง

แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย

แกผโดยสารสนามบนสาธารณะ

ทฤษฎการสอสาร

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร

1) มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ

2) การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน

3) มาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน 4) การน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร

ปจจยการรบร 1) ทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน 2) ความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร 3) ประสบการณการเดนทาง 4) ปจจยดานกายภาพของผรบร 5) สงเราทสงผลตอการรบร

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

dddddการศกษาวจยเรอง แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ ผวจยใชรปแบบการวจยในเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยใชเครองมอเปนแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมลดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร ณ ทาอากาศยานดอนเมอง

3.1ddวธการวจย การศกษาในครงน ผวจยไดด าเนนงานวจยตามกระบวนการดงน 1)ddศกษาสภาพปจจบนดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน รวมทงขอมล ทฤษฎ

และงานวจยทเกยวของ ไดแก แนวคดและปจจยเกยวกบการรบร ขอมลทเกยวของกบการรกษาความปลอดภยดานการบนทงในประเทศและตางประเทศ

2)ddก าหนดประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 3)ddก าหนดตวแปรและจดท าแบบสอบถามทใชเปนเครองมอในการวจย

4)ddตรวจสอบความนาเชอถอและความเทยงตรงของแบบสอบถามทใชเปนเครองมอในการวจยโดยผเชยวชาญ

5)ddด าเนนการเกบรวบรวมขอมล 6)ddน าขอมลทไดจากแบบสอบถามมาวเคราะหดวยกระบวนการทางสถตโดยใชโปรแกรม

ส าเรจรป 7)ddสรปผลการศกษาตามวตถประสงคทก าหนดไว และรายงานผลการศกษารวมถง

ขอเสนอแนะตาง ๆ โดยเรยบเรยงจากขอมลทไดจากการศกษาคนควาและผลจากแบบสอบถาม

3.2ddประชากรและกลมตวอยาง

ผวจยไดก าหนดกลมประชากรทใชในการวจยครงน คอ ผโดยสารทเดนทางทางอากาศท ทาอากาศยานดอนเมอง โดยกลมตวอยาง ไดแก ผโดยสารชาวไทยทใชบรการในอาคารผโดยสาร ขาออกทงภายในประเทศและระหวางประเทศ ซงเจาะจงเฉพาะผโดยสารทไมมความรพนฐานดาน

50

การบน เพราะตองการทราบการรบรอยางแทจรงจากผโดยสารทไมเคยศกษาหรอปฏบตงานดานการบนมากอน เนองจากผทศกษาหรอปฏบตงานดานการบนจะเปนผทมความรความเขาใจเบองตนเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนอยแลว โดยใชสตร Taro Yamane (1973) ประมาณคาสดสวนของกลมตวอยางโดยมการก าหนดคาความคลาดเคลอนทระดบ 0.05 โดยอางองขนาดของประชากรจากสถตจ านวนผ โดยสารทใชบรการสนามบนนานาชาตดอนเมอง ปงบประมาณ 2561 จ านวน 40,563,727 คน ซงมสตรการค านวณหาคากลมตวอยางดงน

n = 𝑁

1+𝑁𝑒2

โดย n = ขนาดของกลมตวอยางทค านวณได N = จ านวนประชากรททราบคา

e = คาความคลาดเคลอนสงสดทจะยอมรบได

แทนคา n = 40,563,727

1+40,563,727 (0.05)2

n ≈ 400 ดงนน ผวจยจงใชจ านวนกลมตวอยางในการวจยครงนจ านวน 400 คน

3.3ddตวแปรทใชในการวจย ในการวจยครงน ผวจยไดก าหนดตวแปรทเกยวของในการวจยโดยแบงตวแปรทใชในการ

วจยเปน 2 ประเภทคอ 3.3.1ddตวแปรอสระ (Independent Variables) คอตวแปรทไมขนอยกบตวแปรอน ๆ เปน

ตวแปรทเกดขนกอน และเปนตวแปรทเปนสาเหตกอใหเกดผลตาม ส าหรบงานวจยครงน ตวแปรอสระประกอบดวย

1) ปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ จดหมายปลายทางทเดนทาง และประสบการณการเดนทางของผโดยสาร

2) การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร 3.3.2ddตวแปรตาม (Dependent Variables) คอตวแปรทเกดขนหรอแปรผนไปตามตวแปร

อสระ เปนตวแปรทเปนผลเมอตวแปรอสระเปนเหต ตวแปรตามส าหรบงานวจยครงนคอ แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ

51

3.4ddเครองมอทใชในการวจย 3.4.1ddเครองมอทใชในการวจย

การวจยครงนผ ศกษาไดเลอกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบการศกษาเปนแบบสอบถาม โดยแบงเนอหาของแบบสอบถามออกเปน 3 สวนดงน

สวนท 1 ปจจยสวนบคคล จ านวน 5 ขอ ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพและจดหมายปลายทางทเดนทาง

สวนท 2 ปจจยการรบร จ านวน 15 ขอ ประกอบดวย 1) กกทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน 2) กกความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร 3) กกประสบการณการเดนทางทางอากาศ 4) กกปจจยดานกายภาพของผรบร 5) กกชองทางการสอสารหรอสงเราทสงผลตอการรบร สวนท 3 การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร ประกอบดวย 1) กกมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป

และบรเวณตดตงเครองชวยเดนอากาศ (แผนการรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต) ในสวนของการรกษาความปลอดภยสนามบน จ านวน 1 ขอ

2) กกการควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน ในสวนของผโดยสาร สมภาระไมลงทะเบยนและสมภาระลงทะเบยน จ านวน 10 ขอ

3) กกมาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน จ านวน 7 ขอ

4) กกการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร (IATA 2.3A) จ านวน 9 ขอ โดยลกษณะแบบสอบถามเปนขอค าถามปลายปด (Close-ended question) เปนแบบ

มาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตามแบบ Likert Scale (1932) ซงค าถามแตละขอมค าตอบใหเลอก 3 ระดบ ดงน

เกณฑการใหคะแนนเทากบ 3 หมายถง มการรบร เกณฑการใหคะแนนเทากบ 2 หมายถง ไมแนใจ เกณฑการใหคะแนนเทากบ 1 หมายถง ไมมการรบร สวนท 4 แบบสอบถามทมขอค าถามแบบปลายเปด เพอใหผตอบแบบสอบถาม

แสดงความคดเหน ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย

52

3.4.2ddการหาประสทธภาพของเครองมอ 1)ddศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยศกษาหลกการ แนวคด ทฤษฎท

เกยวของกบการรบรและมาตรการรกษาความปลอดภยกานการบนทเกยวของกบผโดยสาร จากต ารา เอกสารทางวชาการ วารสารทางดานการบนท งในและตางประเทศ รวมทงผลงานวจยทเกยวของกบเรองทศกษา รวมทงเวบไซตทางดานการบนเพอใชเปนขอมลประกอบการออกแบบเครองมอวจยใหมความสอดคลองกบแนวคดในการวจย

2)ddสรางแบบสอบถามการวจยเกยวกบเรอง แนวทางการพฒนามาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ โดยผวจยน าเอาหลกการทวาดวยการรบร และขอปฏบตของผโดยสารเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมาเปนกรอบในการออกแบบสอบถาม ประกอบดวย 3 สวน ดงน

สวนท 1 ปจจยสวนบคคล สวนท 2 ปจจยการรบร สวนท 3 การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร สวนท 4 ขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย

3)ddตรวจสอบเครองมอวจย โดยวธการตรวจสอบความเทยงตรงของดชนความสอดคลองระหวางค าถามกบจดประสงคของแบบสอบถาม และน าแบบสอบถามเสนอตอผเชยวชาญดานงานวจย ดานการรกษาความปลอดภยดานการบนทาอากาศยานและดานการรกษาความปลอดภยสายการบน รวมจ านวน 3 คน พจารณาตรวจสอบความถกตองเหมาะสมในการใชภาษา ความครอบคลมเนอหา และความเทยงตรงเชงเนอหา โดยผ วจยก าหนดดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบจดประสงค (Index of Item-Objective Congruence; IOC) ของการรบรถงมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน ซงมเกณฑการพจารณาใหคะแนนความสอดคลองในแตละขอค าถาม ดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาขอค าถามมความสอดคลองกบการการรบรถงมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาขอค าถามมความสอดคลองกบการการรบรถงมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาขอค าถามไมมความสอดคลองกบการการรบรถงมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

โดยทน าคะแนนของผเชยวชาญทง 3 ทาน มาหาดชนความสอดคลอง โดยใชสตรค านวณ ดงน

53

IOC = Σ 𝑅

𝑛

IOC คอ ความสอดคลองระหวางขอค าคามกบจดประสงคการวจย ΣR คอ ผลรวมของคะแนนทผเชยวชาญประเมนแตละรายการหรอขอ

ค าถาม N คอ จ านวนผเชยวชาญ เกณฑการพจารณา: ก าหนดเกณฑการพจารณาระดบคาดชนความสอดคลอง

ของขอค าถามทไดจากการค านวณจากสตร ซงมคาอยระหวาง -1.00 ถง 1.00 มรายละเอยดของเกณฑการพจารณา ดงน คา IOC ตงแต 0.5 ขนไป น าไปใชวดการรบรถงมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร และคา IOC ต ากวา 0.5 ควรน าไปปรบปรงแกไข หรอตดทง

4)ddผวจยน าแบบสอบถามไปปรบปรงแกไขอกครง 5)ddหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม (Reliability) โดยน าแบบสอบถามท

ปรบปรงแกไขไปหาคาความเชอมน โดยน าไปทดลอง (Try out) กบกลมตวอยางงานวจย โดยก าหนดขนาดตวอยางในการท า Try out จ านวน 30 ราย เพอหาคาความเชอมน โดยใชสตรการหาคาสมประสทธแอลฟา (𝛼- coefficient) ตามวธของครอนบค (Cronbach) โดยก าหนดคาความเชอมน (𝛼) ต งแต 0.70 ข นไป ซ งไดท าการทดสอบหาค าความ เชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามท งหมดรวมกนจะไดคาสมประสทธแอลฟา (𝛼- coefficient) ของครอนบค (Cronbach) เทากบ 0.94 ซงมคามากกวา 0.70 ดงนนจงสามารถยอมรบแบบสอบถามดงกลาวเพอการวเคราะหในขนตอนตอไปได

6)ddจดท าแบบสอบถามตามจ านวนกลมตวอยางในการเกบรวบรวมขอมล 7)ddน าขอมลทไดจากการเกบรวบรวมมาท าการวเคราะหดวยโปรแกรมทางสถต 8)ddสรปผลและอภปรายผล

3.5ddการเกบรวบรวมขอมล การวจยแนวทางการพฒนามาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ

เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Data) ท าโดยการใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง คอ ผโดยสารชาวไทยทไมมความรพนฐานดานการบนทใชบรการเดนทางทางอากาศททาอากาศยานดอนเมอง

54

เกบรวบรวมขอมลจากกลมผโดยสารทใชบรการทาอากาศยานดอนเมอง จ านวนรวมทงสน 400 ชด โดยการสมแจกแกผทมาใชบรการทบรเวณโถงอาคารผโดยสารขาออก ทาอากาศยานนานาชาตดอนเมอง เรมเกบขอมลตงแตเดอนธนวาคม พ.ศ. 2561 จนถงเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2562

3.6ddการวเคราะหขอมล จากการรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามและการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมส าเรจรป

ผวจยน าขอมลมาท าการวเคราะหและประมวลผลเพอสรปผลตามวตถประสงคการวจยโดยใชสถตในการวเคราะหขอมล ดงรายละเอยดตอไปน

สวนท 1 ขอมลดานปจจยสวนบคคล ใชสถตบรรยายลกษณะของขอมลไดแก คาความถ (Frequency) และค ารอยละ (Percentage) เพ ออธบายขอมลทางดานประชากรศาสตรของ กลมตวอยาง

สวนท 2 ขอมลเกยวกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารทใชบรการททาอากาศยานดอนเมอง จ านวน 4 หวขอหลก วเคราะหโดยคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation; S.D.) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชวดการกระจายของขอมลเพอพจารณาวาคะแนนแตละตวแตกตางไปจากคากลางมากนอยเพยงใด ส าหรบใชตอบวตถประสงคการวจยขอท 1 ศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง โดยผวจยน าคาประมวลผลมาสรปในรปแบบของการพรรณนาโดยแปลงความหมายจากคาเฉลยและความกวางอนตภาคชนดานการรบรขอมลเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง ไดดงน

ระหวาง 2.51-3.00 หมายถง มการรบร ระหวาง 1.51-2.50 หมายถง ไมแนใจ ระหวาง 1.00-1.50 หมายถง ไมมการรบร

สวนท 3 dขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย โดยเปนค าถามปลายเปด ซงผวจยน าขอมลมาท าการสงเคราะหเรยบเรยงขอมลทไดในรปแบบเชงวเคราะหพรรณนา (Analytical Description) มาวเคราะหเนอหา

55

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

dddddการวจยเรอง แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ มวตถประสงคของการวจยดงน (1) เพอศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผ โดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (2) เพอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนแกสนามบนสาธารณะและสายการบน ใหผโดยสารเกดการรบรและปฏบตตาม โดยใชแบบสอบถามจ านวน 400 ชด ทงนผลการวเคราะหขอมลจะน าเสนอดวยตารางแสดงผลการวเคราะหของขอมลทเกยวของกบเนอหาตรงตามวตถประสงคขางตน โดยผวจยขอน าเสนอรายละเอยดของผลการวเคราะหขอมลตามล าดบดงตอไปน

สวนท 1ddผลการวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล ผวจยไดใชการหาคาความถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) ในการน าเสนอขอมล

สวนท 2ddผลการวเคราะหขอมลปจจยดานการรบร ไดแก 1)ddทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน 2)ddความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร 3)ddประสบการณการเดนทาง 4)ddปจจยดานกายภาพของผรบร 5)ddสงเราทสงผลตอการรบร

สวนท 3ddผลการวเคราะหระดบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผ โดยสารสนามบนสาธารณะ ซงประกอบดวย มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไปและบรเวณตดต งเครองชวยการเดนอากาศ ตามแผนรกษาความปลอดภยใน การบนพลเรอนแหงชาต การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทข นบน อากาศยาน มาตรการเรองของเหลว เจล สเปรยหรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน และการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร dddddในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลน ผวจยขอใชสญลกษณของคาตวแปรทางสถตทใชใน การวเคราะหขอมล ซงมรายละเอยดดงตอไปน

56

n แทน จ านวนคนในกลมตวอยาง �� แทน คะแนนเฉลย S.D. แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน

dddddรายละเอยดของผลการวเคราะหขอมลจะน าเสนอดวยตารางผลการวเคราะหและการตความหมายของขอมลทเกยวของกบเนอหา โดยรายละเอยดและผลการวเคราะหขอมลมดงน

4.1ddผลการวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล การวเคราะหขอมลปจจยของผโดยสาร มรายละเอยดดงตอไปน

ตารางท 4.1ddขอมลปจจยสวนบคคล

ปจจยสวนบคคล จ านวน รอยละ 1. เพศ

- ชาย 207 51.75 - หญง 193 48.25

รวม 400 100 2. อาย

- นอยกวา 18 ป 13 3.25 - 18-32 ป 145 36.25 - 33-47 ป 146 36.50 - 48 ปขนไป 96 24.00

รวม 400 100 3. ระดบการศกษา

- ต ากวามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 7 1.75 - มธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 31 7.75 - อนปรญญา/ปวส. 71 17.75 - ปรญญาตร 198 49.50 - ปรญญาโท 87 21.75 - ปรญญาเอก 6 1.50

รวม 400 100

57

ตารางท 4.1 ขอมลปจจยสวนบคคล (ตอ)

ปจจยสวนบคคล จ านวน รอยละ 3. ระดบการศกษา

- ต ากวามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 7 1.75 - มธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 31 7.75 - อนปรญญา/ปวส. 71 17.75 - ปรญญาตร 198 49.50 - ปรญญาโท 87 21.75 - ปรญญาเอก 6 1.50

รวม 400 100 4. อาชพ

- นกเรยน/นกศกษา 27 6.75 - พนกงานราชการ/รฐวสาหกจ 129 32.25 - พนกงานบรษทเอกชน 152 38.00 - อาชพอสระ 39 9.75 - ธรกจสวนตว 45 11.25 - อน ๆ 8 2.00

รวม 400 100 5. จดหมายปลายทาง

- ภายในประเทศ 280 70.00 - ระหวางประเทศ 120 30.00

รวม 400 100

dddddจากตารางท 4.1 ขอมลปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถามเรอง การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ ซงมผตอบแบบสอบถามท งสน 400 คน โดยสามารถจ าแนกผลการวเคราะหในดานตาง ๆ ดงตอไปน

1)ddเพศ ผโดยสารทตอบแบบสอบถามทเปนเพศชายและเพศหญงมจ านวนใกลเคยง โดยเพศชาย

มจ านวน 207 คน และเพศหญง จ านวน 193 คน ซงคดเปนรอยละ 51.75 และ 48.25 ตามล าดบ

58

2)ddอาย ผโดยสารทตอบแบบสอบถาม อาย 33-47 ป และอาย 18-32 ป มจ านวนใกลเคยงกน

รองลงมาคออาย 48 ปขนไปและอายนอยกวา 18 ป โดยอาย 33-47 ป มจ านวน 146 คน อาย 18-32 ป จ านวน 145 คน อาย 48 ปขนไป จ านวน 96 คน และอายนอยกวา 18 ป จ านวน 13 คน คดเปน รอยละ 36.50 36.25 24.00 และ 3.25 ตามล าดบ

3)ddระดบการศกษา ผโดยสารทตอบแบบสอบถามสวนใหญมวฒการศกษาระดบปรญญาตร ซงมจ านวน

198 คน รองลงมาคอระดบปรญญาโทและอนปรญญา/ปวส. ซงมจ านวนใกลเคยงกนคอ 87 คน และ 71 คน ตามล าดบ สวนระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. มจ านวน 31 คน และนอยทสดคอระดบต ากวามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. และปรญญาเอก ซงมจ านวนใกลเคยงกนคอ 7 คน และ 6 คนตามล าดบ ซงคดเปนรอยละโดยเรยงตามล าดบคอ 49.50 21.25 17.75 7.75 1.75 และ 1.50

4)ddอาชพ ผโดยสารทตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาชพเปนพนกงานบรษทเอกชน ซงมจ านวน

152 คน รองลงมาคอพนกงานราชการ/รฐวสาหกจ จ านวน 129 คน อาชพธรกจสวนตว จ านวน 45 คน อาชพอสระ จ านวน 39 คน นกเรยน/นกศกษา จ านวน 27 คน และอาชพอน ๆ เชน แมบาน ขาราชการบ านาญ จ านวน 8 คน ซงคดเปนรอยละ 38.00 32.25 11.25 9.75 6.75 และ 2.00 ตามล าดบ

5)ddจดหมายปลายทาง ผ โดยสารทตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนผ โดยสารท เดนทางในเสนทาง

ภายในประเทศ ซงมจ านวน 280 คน โดยทเสนทางระหวางประเทศ จ านวน 120 คน คดเปน รอยละ 70.00 และ 30.00 ตามล าดบ

59

4.2ddผลการวเคราะหขอมลปจจยดานการรบร การวเคราะหขอมลปจจยดานการรบ รของผ โดยสาร ผ วจยไดใชการหาคาความ ถ

(Frequency) และคารอยละ (Percentage) ในการน าเสนอขอมล ซงมรายละเอยดดงตอไปน

ตารางท 4.2 ขอมลปจจยดานการรบร

ปจจยดานการรบร จ านวน รอยละ 2.1 ทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน 2.1.1 ทานคดวาการรกษาความปลอดภยส าคญตอการเดนทาง

ทางอากาศมากนอยเพยงใด

ส าคญมากทสด 183 45.75 ส าคญมาก 203 50.75 ส าคญปานกลาง 13 3.25 ส าคญนอย 1 0.25 ไมส าคญเลย 0 0

รวม 400 100 2.1.2 dการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน

เปนอปสรรคตอการเดนทางของทานมากนอยเพยงใด

มากทสด 93 23.25 มาก 86 21.50 ปานกลาง 83 20.75 นอย 67 16.75 ไมเปนอปสรรคเลย 71 17.75

รวม 400 100

60

ตารางท 4.2 ขอมลปจจยดานการรบร (ตอ)

ปจจยดานการรบร จ านวน รอยละ 2.2 ความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร 2.2.1 ทานใหความสนใจกบปายประกาศดานมาตรการรกษา

ความปลอดภยดานการบนภายในทาอากาศยานมากนอย เพยงใด

สนใจมากทสด 130 209 54 6 1

400

32.50 สนใจมาก 52.25 สนใจปานกลาง 13.50 สนใจนอย 1.50 ไมสนใจเลย 0.25

รวม 100 2.2.2 ทานใหความสนใจกบเสยงประชาสมพนธดานมาตรการ

รกษาความปลอดภยดานการบนภายในทาอากาศยานมากนอยเพยงใด

สนใจมากทสด 129 202 66 3 0

400

32.25 สนใจมาก 50.50 สนใจปานกลาง 16.50 สนใจนอย 0.75 ไมสนใจเลย 0

รวม 100 2.2.3ddทานศกษาขอปฏบตทเกยวของมาตรการรกษาความ

ปลอดภยดานการบนส าหรบผโดยสารกอนการเดนทางหรอไม

2.1.1 ศกษา 351 87.75 2.1.2 ไมศกษา 49 12.25

รวม 400 100

61

ตารางท 4.2 ขอมลปจจยดานการรบร (ตอ)

ปจจยดานการรบร จ านวน รอยละ 2.3 ประสบการณ

2.3.1 กจ านวนความถททานเดนทางทางอากาศ นอยกวา 3 ครง/ป 157

192 51

400

39.25 3-12 ครง/ป 48.00 มากกวา 12 ครง/ป 12.75

รวม 100 2.4 ดานกายภาพของผรบร 2.4.1 ทานมปญหาเกยวกบการไดยนหรอไม ม 11

389 400

2.75 ไมม 97.25

รวม 100 2.4.2 ทานมปญหาเรองสายตาและการมองเหนหรอไม มปญหาในการมองเหนระยะไกล 26 6.50 มปญหาในการมองเหนระยะใกล 26 6.50 มปญหาการมองเหนเกยวกบส 0 0 ไมม 348 87

รวม 400 100

62

ตารางท 4.2 ขอมลปจจยดานการรบร (ตอ)

ปจจยดานการรบร จ านวน รอยละ 2.5 สงเราทสงผลตอการรบร 2.5.1 ทานรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนผาน ชองทางใด

Website สายการบน 98 24.50 Website ทาอากาศยาน 12 3.00 Website ดานการบนอน ๆ 25 6.25 สอออนไลนตาง ๆ เชน Facebook, Twitter 38 9.50 ปายประกาศภายในสนามบน 107 26.75 เสยงประกาศภายในสนามบน 24 6.00 ไดรบการแจงจากพนกงานสายการบน 50 12.50 ไดรบการแจงจากเจาหนาททาอากาศยาน 19 4.75 ไดรบการบอกกลาวโดยคนรจก 24 6.00 อน ๆ 3 0.75

รวม 400 100 2.5.2 ทานไดรบการแจงเงอนไขดานการรกษาความปลอดภย

จากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนง

ใช 258 64.50 ไมใช 142 35.50

รวม 400 100 2.5.3 ทานไดรบค าแนะน าใหปฏบตตามมาตรการรกษา ความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนาย ตวโดยสารกอนท าการส ารองทนง

ใช 311 77.75 ไมใช 89 22.25

รวม 400 100

63

ตารางท 4.2 ขอมลปจจยดานการรบร (ตอ)

ปจจยดานการรบร จ านวน รอยละ 2.5.4 dทาอากาศยานมปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษา ความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานอยางชดเจนชวยให ทานทราบและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภย

ใช 312 78.00 ไมใช 88 22.00

รวม 400 100 2.5.5 dทาอากาศยานมปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความ ปลอดภยบรเวณทาอากาศยานอยางเพยงพอชวยใหทาน ทราบและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภย

ใช 278 69.50 ไมใช 122 30.50

รวม 400 100 2.5.6 dทานเขาใจและรบรจากเสยงประกาศเรองขอปฏบตดาน

การรกษาความปลอดภยภายในทาอากาศยาน

ใช 260 65.00 ไมใช 140 35.00

รวม 400 100 2.5.7 dพนกงานสายการบนแนะน าการปฏบตตามมาตรการ รกษาความปลอดภยแกทานใหทราบกอนขนเครอง

ใช 254 63.50 ไมใช 146 36.50

รวม 400 100 2.5.8d พนกงานทาอากาศยานแนะน าการปฏบตตามมาตรการ รกษาความปลอดภยแกทานใหทราบกอนขนเครอง

ใช 226 56.50 ไมใช 174 43.50

รวม 400 100

64

กกกกกจากตารางท 4.2 ประเดนเกยวกบปจจยการรบรของผโดยสารทมตอมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน พบวา

1) ddปจจยดานทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน ผโดยสารสวนใหญคดวาการรกษาความปลอดภยส าคญตอการเดนทางทางอากาศมาก

คดเปนรอยละ 50.75 แตกคดวาการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนเปนอปสรรคตอการเดนทางมากทสด คดเปนรอยละ 23.25

2)ddปจจยดานความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสารบรเวณทาอากาศยาน ผโดยสารสวนใหญใหความสนใจกบปายประกาศดานมาตรการรกษาความปลอดภย

ดานการบนภายในท าอากาศยานอย ในระดบมาก ซ งคด เปน รอยละ 52.25 ส าห รบ เสยงประชาสมพนธดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน ผโดยสารใหความสนใจในระดบมากเชนกน คดเปนรอยละ 50.50 สวนขอปฏบตทเกยวของกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนส าหรบผโดยสารกอนการเดนทางนน มผทศกษาขอปฏบตมากกวาผทไมศกษา ซงคดเปนรอยละ 87.75

3)ddดานประสบการณการเดนทางทางอากาศ ผโดยสารสวนใหญมประสบการณการเดนทางทางอากาศจ านวน 3-12 ครงตอป คดเปน

รอยละ 48.00 4)ddปจจยดานกายภาพ

ผโดยสารเกอบทงหมดไมมปญหาการไดยน ซงคดเปนรอยละ 97.25 ไมมปญหาในการมองเหน ซงคดเปนรอยละ 87

5)ddปจจยดานสงเราทสงผลตอการรบร ผโดยสารสวนใหญรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนผานทางปายประกาศ

ภายในสนามบน ซงคดเปนรอยละ 26.75 ดานการไดรบการแจงเงอนไขดานการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนงน นพบวา ผโดยสารสวนใหญไดรบการแจงเงอนไขมจ านวนมากกวาผทไมไดรบการแจงเงอนไข ซงคดเปนรอยละ 64.50 ดานการไดรบค าแนะน าใหปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนง พบวาผโดยสารสวนใหญไดรบค าแนะน า คดเปนรอยละ 77.75 ดานปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานทมชดเจนหรอไมพบวา ผโดยสารสวนใหญเหนวาปายแนะน าชดเจน ซงคดเปนรอยละ 78. ดานปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานทมอยางเพยงพอหรอไมพบวาผโดยสารสวนใหญเหนวาปายแนะน ามจ านวนทเพยงพอ ซงคดเปนรอยละ 69.50 ดานความเขาใจ

65

และรบรจากเสยงประกาศเรองขอปฏบตดานการรกษาความปลอดภยภายในทาอากาศยาน พบวาผโดยสารสวนใหญเขาใจและรบร ซงคดเปนรอยละ 65.00 ดานการไดรบค าแนะน าในการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากพนกงานสายการบนใหผโดยสารทราบกอนขนเครองพบวา ผโดยสารสวนใหญไดรบค าแนะน า คดเปนรอยละ 63.50 ดานการไดรบค าแนะน าในการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากพนกงานทาอากาศยานใหผโดยสารทราบกอนขนเครองพบวา ผโดยสารสวนใหญไดรบค าแนะน า คดเปนรอยละ 56.50

4.3ddผลการวเคราะหขอมลดานการรบร ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน

การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง

(n = 400) การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน

การบนของผโดยสาร รบร ไม

แนใจ ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.1 มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ การรกษาความปลอดภยสนามบน ทานทราบหรอไมวา 3.1.1 ผโดยสารจะไดรบการอนญาตใหเขาไปยงพนทหวงหามหรอหองผโดยสารขาออก ตองถกตรวจสอบ หนงสอเดนทางหรอเอกสารประจ าตวทออกโดยภาครฐของตวเองและบตรผานข นอากาศยานซงออกโดยสายการบน

309 88 3 2.76 0.44 มการรบร

รวม 400 2.76 0.44 มการรบร

66

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (ตอ)

(n = 400)

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

รบร ไมแนใจ

ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.2 การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน ผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยน ทานทราบหรอไมวา 3.2.1 สมภาระทถอขนอากาศยานจะตองผานการตรวจคน เพอใหแนใจวาสมภาระนนไมมอาวธ วตถระเบด วตถอนตราย หรอวตถทเปนอาวธไดขนบนอากาศยานเพอใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย

254 143 3 2.62 0.49 มการรบร

ผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยน 3.2.2 ในการตรวจคนส มภาระ ท ถอข น อากาศยาน ไมอนญาตใหผโดยสารท าการแทรกแซงหรอสมผสวตถหรอสงทบรรจอยภายในสมภาระในระหวางการตรวจคน

240 143 17 2.55 0.57 มการรบร

3.2.3 สมภาระของผโดยสารทไมยนยอมในการตรวจคนจะไมอนญาตใหผานเขาไปในพ น ท ป ล อ ด อ า ว ธ ห ร อ น าข น ไ ป บ น อากาศยานและผโดยสารจะถกปฏเสธการเดนทาง

254 128 8 2.64 0.52 มการรบร

3.2.4 ผโดยสารในเทยวบนเปลยนล าทกคนตองลงจากอากาศยานพรอมสมภาระ และถกตรวจคนอกครง

255 130 15 2.60 0.56 มการรบร

67

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (ตอ)

(n = 400)

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

รบร ไมแนใจ

ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.2.5 หากมการตดตอหรอปะปนกนระหวางผโดยสารทตรวจคนแลวและผโดยสารทยงไมผานการตรวจคน ผโดยสารทถกตรวจคนแลวและสมภาระทถอขนอากาศยานจะตองถกตรวจคนอกครง

228 142 30 2.49 0.63 ไมแนใจ

รวม 400 2.58 0.05 มการรบร สมภาระลงทะเบยน ทานทราบหรอไมวา 3.2.6 สมภาระโหลดใตทองอากาศยานทไปกบผโดยสารตนทางและเปลยนล าตองถกตรวจคน

240 134 26 2.53 0.61 มการรบร

3.2.7 สายการบนไมอนญาตใหผ โดยสารขนสงอาวธปนทบรรจกระสนแลวและวตถระเบดหรอวตถอนตรายใดๆทไมไดรบอนญ าตไปกบอากาศยานไม ว าจะ เปนสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานหรอน าตดตวขนอากาศยาน

238 141 21 2.54 0.59 มการรบร

3.2.8 สมภาระโหลดใตทองอากาศยานแตละชนตองตดเค รองหมาย (baggage tag) ไวภายนอกเพอระบวาเปนของผโดยสารคนใด จงจะอนญาตใหน าขนอากาศยานได

241 135 24 2.54 0.60 มการรบร

68

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (ตอ)

(n = 400)

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

รบร ไมแนใจ

ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.2.9 หากผโดยสารทแสดงตนเพอรบบตรโด ยส าร (check-in) ก บ เท ย ว บ น โด ย มสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานซงถกจด เกบ ในอากาศยานไม ได เดนทางกบ อากาศยานนน สายการบนตองน าสมภาระออกจากอากาศยานนน

190 150 60 2.32 0.72 ไมแนใจ

3.2.10 ผ โดยสารไมสามารถน าแบตเตอรส ารอ งไวในส มภ าระ ท โหลดใตทอ ง อากาศยานได

200 161 39 2.40 0.65 ไมแนใจ

รวม 400 2.46 0.1 ไมแนใจ 3.3 มาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน ทานทราบหรอไมวา 3.3.1 ของเหลวทกชนดทไมใชวตถอนตราย ซงผโดยสารจะน าตดตวขนไปในอากาศยาน ตองใสไวในภาชนะซงมขนาดความจไมเกน 100 มลลลตร (100 cc) โดยจะพจารณาขนาดของภาชนะเปนส าคญหากภาชนะสามารถบรรจเกน 100 มลลลตร จะน าตดตวขนไปในอาก าศยาน ไม ได ถ งแม ว าป ร ม าณของเหลวทใสในภาชนะไมถง 100 มลลลตร กตาม

151 147 102 2.12 0.78 ไมแนใจ

69

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (ตอ)

(n = 400)

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

รบร ไมแนใจ

ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.3.2 ภาชนะทใสของเหลวตามขอ 3.3.1 ตองใสรวมไวในถงพลาสตกใสซงเปดปดผนกและปดปากถงใหสนท โดยถงพลาสตกใสนมขนาดความจไมเกน 1 ลตร

100 206 94 2.01 0.69 ไมแนใจ

3.3.3 สามารถน าถงพลาสตกใสตามขอ 3.3.2 ตดตวข นไปในอากาศยานไดคนละ 1 ใบ เทานน

116 179 105 2.02 0.74 ไมแนใจ

3.3.4 ตองน าถงพลาสตกใสดงกลาว แสดงใหเจาหนาทรกษาความปลอดภยตรวจสอบ ณ จดทตรวจคน

168 161 71 2.24 0.73 ไมแนใจ

3.3.5 ประเภทของเหลว ดงกลาวไดแก น า เครองดม ครม โลชน ออยล น าหอม สเปรย เจลใสผม เจลอาบน า โฟมชนดตางๆ ยาสฟน น ายาก าจดก ลนตว และของอน ๆ ซ งมลกษณะคลายคลงกน

204 156 40 2.41 0.66 ไมแนใจ

3.3.6 ของเหลวซงไดรบการยกเวน ไดแก นม และอาหารส าหรบเดก ยาในปรมาณทเหมาะสมแตตองแสดงใหเจาหนาท ณ จดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภย

215 144 41 2.43 0.67 ไมแนใจ

70

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (ตอ)

(n = 400)

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

รบร ไมแนใจ

ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.3.7 ของเหลวซงซอจากรานคาปลอดภาษในสนามบนหรอซอในอากาศยาน จะตองบรรจไวในถงพลาสตกทปดผนกปากถง โดยไมมรองรอยผดปกตใหสงสยวามการใสสงของอยางอนลงไปในถงและมหลกฐานแสดงชดเจนวาซอจากรานคาปลอดภาษทสนามบนหรอในอากาศยานในวนเดนทาง

151 189 60 2.22 0.68 ไมแนใจ

รวม 400 2.20 0.16 ไมแนใจ 3.4 การน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร ทานทราบหรอไมวา 3.4.1 ผโดยสารสามารถพกแบตเตอรส ารองไดแบบมความจไฟฟานอยกวา 20,000 mAh ไปจนถงความจไฟฟานอยกวา 32,000 mAh ไมเกน 2 กอน ขนเครองได และตองใสในสมภาระไมลงทะเบยนหรอพกตดตวข นเครอง

139 156 105 2.08 0.77 ไมแนใจ

3.4.2 ผโดยสาร 1 ทานสามารถน าเครองดมทมสวนผสมของแอลกอฮอล 24-70% และไมเกน 5 ลตร ขนอากาศยานได

85 166 149 1.84 0.74 ไมแนใจ

71

ตารางท 4.3 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง (ตอ)

(n = 400)

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบนของผโดยสาร

รบร ไมแนใจ

ไมรบร

�� S.D. การรบร

3.4.3 ผ โดยสารไมสามารถน ากระสนปนพกพาขนอากาศยานไดแตสามารถบรรจในหบหอไดไมเกน 5 กโลกรมและเกบไวในสมภาระลงทะเบยน

154 156 90 2.16 0.76 ไมแนใจ

3.4.4 ผโดยสารไมสามารถพาพกเตาตงแคมปหรอกระปองน ามนเชอเพลงขนอากาศยานได

235 120 45 2.47 0.68 ไมแนใจ

3.4.5 ผโดยสารไมสามารถน าวตถทท าใหไรความสามารถ เชน ส เปรยพ รกไทย ข น อากาศยานได

254 105 41 2.53 0.67 มการรบร

3.4.6 ผโดยสารไมสามารถน าน าแขงแหงทมน าหนกเกน 2.5 กโลกรมพกพาขนอากาศยานได

206 142 52 2.38 0.70 ไมแนใจ

3.4.7 ผโดยสารไมสามารถน าบหรไฟฟาไวในสมภาระลงทะเบยนแตสามารถน าตดตวขนอากาศยานได

214 137 49 2.41 0.69 ไมแนใจ

3.4.8 ผโดยสารหนงทานสามารถน าไมขดไฟกลองเลก ๆ ชนดทจดไฟโดยขดกบตวกลองหนงกลอง หรอไฟแชคจดบหรหนงอนเพอการใชงานสวนตวไปได

226 126 48 2.44 0.69 ไมแนใจ

3.4.9 วตถ เตมลม รวม ถ งล กบอลอดลมส าหรบใชเลนกฬา เชน บาสเกตบอล สามารถพกพาไปไดในลกษณะของสมภาระเชคอนหรอสมภาระถอขนเครองโดยตองปลอยลมออกกอนเทานน

217 147 36 2.45 0.65 ไมแนใจ

รวม 400 2.30 0.22 ไมแนใจ

72

จากตารางท 4.3 ผลการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานดานการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผ โดยสารสนามบนสาธารณะ กรณศกษา ทาอากาศยานดอนเมอง สามารถวเคราะหได ดงน

1)ddมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ ในดานการรกษาความปลอดภยสนามบน โดยผโดยสารรบรวาตองถกตรวจสอบหนงสอเดนทางหรอเอกสารประจ าตวทออกโดยภาครฐของตวเองและบตรผานขนอากาศยานซงออกโดยสายการบน กอนไดรบการอนญาตใหเขาไปยงพนทหวงหามหรอหองผโดยสารขาออก โดยมคาเฉลยเทากบ 2.76 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.44

2)ddมาตรการการควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทข นบน อากาศยาน ซงแบงเปน ดานผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยน และดานสมภาระลงทะเบยน โดยดานผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยนน น ผโดยสารมการรบร มคาเฉลยเทากบ 2.58 และ คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.05 เมอแจกแจงเปนรายขอพบวา

• ผโดยสารมการรบรวา สมภาระทถอขนอากาศยานจะตองผานการตรวจคน เพอใหแนใจวาสมภาระ นนไมมอาวธ วตถระเบด วตถอนตราย หรอวตถทเปนอาวธไดขนบนอากาศยานเพอใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย โดยมคาเฉลยเทากบ 2.62 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.49

• ผโดยสารมการรบรวา ในการตรวจคนสมภาระทถอขนอากาศยาน ไมอนญาตใหผโดยสารท าการแทรกแซงหรอสมผสวตถหรอสงทบรรจอยภายในสมภาระในระหวางการตรวจคน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.55 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.57

• ผโดยสารมการรบรวาสมภาระของผโดยสารทไมยนยอมในการตรวจคนจะไมอนญาตใหผานเขาไปในพนทปลอดอาวธหรอน าขนไปบนอากาศยานและผโดยสารจะถกปฏเสธการเดนทาง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.64 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.52

• ผโดยสารมการรบรวาผโดยสารในเทยวบนเปลยนล าทกคนตองลงจากอากาศยานพรอมสมภาระ และถกตรวจคนอกครง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.6 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.56

• ผโดยสารไมแนใจวาหากมการตดตอหรอปะปนกนระหวางผโดยสารทตรวจคนแลวและผโดยสารทยงไมผานการตรวจคน ผโดยสารทถกตรวจคนแลวและสมภาระ ทถอข น อากาศยานจะตองถกตรวจคนอกครง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.49 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.63

73

3)ddมาตรการการควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทข นบน อากาศยานดานสมภาระลงทะเบยน ผโดยสารไมแนใจในการรบรมาตรการรกษาความปลอดภย ซงมคาเฉลยเทากบ 2.46 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.1 เมอแจกแจงเปนรายขอพบวา

• ผโดยสารมการรบรวาสมภาระโหลดใตทองอากาศยานทไปกบผโดยสารตนทางและเปลยนล าตองถกตรวจคน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.53 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.61

• ผโดยสารมการรบรวาสายการบนไมอนญาตใหผโดยสารขนสงอาวธปนทบรรจกระสนแลวและวตถระเบดหรอวตถอนตรายใด ๆ ทไมไดรบอนญาตไปกบอากาศยานไมวาจะเปนสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานหรอน าตดตวขนอากาศยาน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.54 และม คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.59

• ผ โดยสารมการรบรวาสมภาระโหลดใตทองอากาศยานแตละชนตองตดเครองหมาย (baggage tag) ไวภายนอกเพอระบวาเปนของผโดยสารคนใด จงจะอนญาตใหน าขนอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.54 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.6

• ผโดยสารไมแนใจวาหากผโดยสารทแสดงตนเพอรบบตรโดยสาร (Check-in) กบเทยวบนโดยมสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานซงถกจดเกบในอากาศยานไมไดเดนทางกบ อากาศยานนน สายการบนตองน าสมภาระ ออกจากอากาศยานนน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.32 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.72

• ผโดยสารไมแนใจวาไมสามารถน าแบตเตอรส ารองไวในสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.40 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.65 4)ddมาตรการรกษาความปลอดภยเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน พบวา ผโดยสารไมแนใจในการรบร โดยมคาเฉลยเทากบ 2.20 และม คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.16 เมอแจกแจงเปนรายขอพบวา

• ผโดยสารไมแนใจวาของเหลว ทกชนดทไมใชวตถอนตราย ซงผโดยสารจะน าตดตวขนไปในอากาศยาน ตองใสไวในภาชนะซงมขนาดความจไมเกน 100 มลลลตร (100 cc) โดยจะพจารณาขนาดของภาชนะเปนส าคญหากภาชนะสามารถบรรจเกน 100 มลลลตร จะน าตดตวขนไปในอากาศยานไมได ถงแมวาปรมาณของเหลวทใสในภาชนะไมถง 100 มลลลตรกตาม โดยมคาเฉลยเทากบ 2.12 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.78

• ผโดยสารไมแนใจวาภาชนะทใสของเหลว ตองใสรวมไวในถงพลาสตกใสซงปดผนกและปดปากถงใหสนท และถงพลาสตกใสนมขนาดความจไมเกน 1 ลตร โดยมคาเฉลยเทากบ 2.01 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.69

74

• ผ โดยสารไมแนใจวาสามารถน าถงพลาสตกใสดงกล าว ตดตวข นไปใน อากาศยานไดคนละ 1 ใบ เทานน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.02 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.74

• ผโดยสารไมแนใจวาตองน าถงพลาสตกใสดงกลาว แสดงใหเจาหนาทรกษาความปลอดภยตรวจสอบ ณ จดทตรวจคน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.24 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.73

• ผโดยสารไมแนใจวาประเภทของเหลว ดงกลาวไดแก น า เครองดม ครม โลชน ออยล น าหอม สเปรย เจลใสผม เจลอาบน า โฟมชนดตาง ๆ ยาสฟน น ายาก าจดกลนตว และ ของอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.41 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.66

• ผโดยสารไมแนใจวา นมและอาหารส าหรบเดก รวมทงยาในปรมาณทเหมาะสมสามารถน าตดตวขนไปในอากาศยานได แตตองแสดงตอเจาหนาท ณ จดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภย โดยมคาเฉลยเทากบ 2.43 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.67

• ผโดยสารไมแนใจวาของเหลว ซงซอจากรานคาปลอดภาษในสนามบนหรอซอในอากาศยาน ตองบรรจไวในถงพลาสตกทปดผนกปากถง โดยไมมรองรอยผดปกตใหสงสยวามการใสสงของอยางอนลงไปในถงและมหลกฐานแสดงชดเจนวาซอจากรานคาปลอดภาษทสนามบนหรอในอากาศยานในวนเดนทาง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.22 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.68

5)ddมาตรการรกษาความปลอดภยเรองการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร พบวา ผโดยสารไมแนใจเกยวกบมาตรการน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.30 และคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.22 เมอแจกแจงเปนรายขอ พบวา

• ผโดยสารมการรบรวาไมสามารถน าวตถทท าใหไรความสามารถ เชน สเปรยพรกไทย ขนอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.53 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.67

• ผโดยสารไมแนใจวาสามารถพกแบตเตอรส ารองไดแบบมความจไฟฟานอยกวา 20,000 mAh ไปจนถงความจไฟฟานอยกวา 32,000 mAh ไมเกน 2 กอน ขนเครองได และตองใสในสมภาระไมลงทะเบยนหรอพกตดตวขนเครอง โดยมคาเฉลยเทากบ 2.08 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.77

• ผโดยสารไมแนใจวา ผโดยสาร 1 คน สามารถน าเครองดมทมสวนผสมของ แอลกอฮอล 24-70% และไม เกน 5 ลตร ข นอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 1.84 และม คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.74

75

• ผโดยสารไมแนใจวา ไมสามารถน ากระสนปนพกพาขนอากาศยานไดแตสามารถบรรจในหบหอไดไมเกน 5 กโลกรมและเกบไวในสมภาระลงทะเบยน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.16 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.76

• ผโดยสารไมแนใจวา ไมสามารถพาพกเตาตงแคมปหรอกระปองน ามนเชอเพลงขนอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.47 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.68

• ผโดยสารไมแนใจวา ไมสามารถน าน าแขงแหงทมน าหนกเกน 2.5 กโลกรมพกพาขนอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.38 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.70

• ผโดยสารไมแนใจวา ไมสามารถน าบหรไฟฟาไวในสมภาระลงทะเบยน แตสามารถน าตดตวขนอากาศยานได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.41 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.69

• ผโดยสารไมแนใจวา ผโดยสาร 1 คน สามารถน าไมขดไฟกลองเลกๆ ชนดทจดไฟโดยขดกบตวกลองหนงกลอง หรอไฟแชคจดบหรหนงอนเพอการใชงานสวนตวไปได โดยมคาเฉลยเทากบ 2.44 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.69

• ผโดยสารไมแนใจวา วตถเตมลม รวมถงลกบอลอดลมส าหรบใชเลนกฬา เชน บาสเกตบอล สามารถพกพาไปไดในลกษณะของสมภาระเชคอนหรอสมภาระถอขนเครองโดยตองปลอยลมออกกอนเทานน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.45 และมคาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.65

4.4ddผลการวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน ตารางท 4.4 ขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน

ปจจยสวนบคคล

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน (รอยละ)

รวม

มการรบร ไมแนใจ ไมรบร เพศ ชาย 40.20 59.30 0.50 100 หญง 48.00 51.50 0.50 100 คาเฉลยรวม 44.10 55.40 0.50 100

76

ตารางท 4.4 ขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน (ตอ)

ปจจยสวนบคคล

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน (รอยละ)

รวม

มการรบร ไมแนใจ ไมรบร อาย นอยกวา 18 ป 23.00 77.00 0.00 100 18- 32 ป 43.60 55.90 0.50 100 33- 47 ป 41.80 58.20 0.00 100 48 ปขนไป 50.40 48.40 1.20 100

คาเฉลยรวม 39.70 59.87 0.42 100 ระดบการศกษา ต ากวามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 50 50 0 100 มธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. 19 81 0 100 อนปรญญา 40.5 59.5 0 100 ปรญญาตร 46.8 52.2 1 100 ปรญญาโท 42 57 1 100 ปรญญาเอก 40 60 0 100 อน ๆ - - - -

คาเฉลยรวม 39.72 59.95 0.33 100 อาชพ นกเรยน/นกศกษา 33.40 66.60 0 100 พนกงานราชการ/รฐวสาหกจ 57 41.40 1.6 100 พนกงานบรษทเอกชน 35 65 0 100 อาชพอสระ 36 64 0 100 ธรกจสวนตว 49.40 50.60 0 100 อน ๆ 42.90 57.10 0 100

คาเฉลยรวม 42.28 57.45 0.27 100

77

ตารางท 4.4 ขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน (ตอ)

ปจจยสวนบคคล

การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน (รอยละ)

รวม

มการรบร ไมแนใจ ไมรบร จดหมายปลายทางของผโดยสาร ภายในประเทศ 39.5 60.1 0.4 100 ระหวางประเทศ 57.7 41.5 0.8 100

คาเฉลยรวม 48.6 50.8 0.6 100 กกกกกจากขอมลปจจยสวนบคคลกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน พบวา

1)ddผโดยสารเพศหญงมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากกวาเพศชาย โดยคดเปนรอยละ 48.00 ไมแนใจ รอยละ 51.50 และไมรบร รอยละ 0.50 สวนเพศชายมการรบร คดเปนรอยละ 40.20 ไมแนใจ รอยละ 59.30 และไมรบร รอยละ 0.50

2)ddชวงอายทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด คอชวงอาย 48 ปข นไป โดยมผ รบรคดเปนรอยละ 50.40 ไมแนใจ รอยละ 48.40 และไมรบ ร รอยละ 1.20 รองลงมาคอ ชวงอาย 18-32 ป มผรบร รอยละ 43.60 ไมแนใจ รอยละ 55.90 และไมรบร รอยละ 0.50 รองลงมาคอชวงอาย 33-47 ป โดยมผรบร รอยละ 41.80 ไมแนใจ รอยละ 58.20 และไมรบร รอยละ 0.00 ชวงอายของผโดยสารทไมแนใจเกยวกบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยมากทสด คอชวงอายนอยกวา 18 ป โดยมผรบรคดเปนรอยละ 23.00 ไมแนใจ รอยละ 77.00 และ ไมรบร รอยละ 0.00 รองลงมาคอ ชวงอาย 33-47 ป 18-32 ป และ 48 ปขนไป ตามล าดบ และชวงอายของผโดยสารทไมมการรบรมากทสดคอ ชวงอาย 48 ป ขนไป รองลงมาคอชวงอาย 18-32 ป ส าหรบชวงอายนอยกวา 18 ป และอาย 33-47 ป ไมมผโดยสารทไมรบรมาตรการรกษาความปลอดภย

3)ddระดบการการศกษาทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด คอระดบการศกษาต ากวามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช.โดยมผรบรคดเปนรอยละ 50.00 ไมแนใจรอยละ 50.00 และไมรบรรอยละ 0.00 รองลงมาคอ ระดบปรญญาตร โดยมผรบร รอยละ 46.80 ไมแนใจ รอยละ 52.20 และไมรบร รอยละ 1.00 รองลงมาคอระดบการศกษาปรญญาโท มผรบร รอยละ 42.00 ไมแนใจ รอยละ 57.00 และไมรบร รอยละ 1.00 รองลงมาคอระดบการศกษาอนปรญญา/ปวส. โดยมผรบร รอยละ 40.50 ไมแนใจ รอยละ 59.50 และไมรบร รอยละ 0.00 และระดบ

78

การศกษาทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยนอยทสด คอระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. โดยมผรบร รอยละ 19.00 ไมแนใจ รอยละ 81.00 และไมรบร รอยละ 0.00 รองลงมาคอระดบปรญญาเอก มผรบร รอยละ 40.00 ไมแนใจ รอยละ 60.00 และไมรบร รอยละ 0.00

4)ddอาชพทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด คออาชพพนกงานราชการ/รฐวสาหกจ โดยมผรบรคดเปนรอยละ 57.00 ไมแนใจ รอยละ 41.40 และไมรบร รอยละ 1.60 รองลงมาคอ อาชพธรกจสวนตว โดยมผรบร รอยละ 49.40 ไมแนใจ รอยละ 50.60 และ ไมรบร รอยละ 0.00 รองลงมาคออาชพอน ๆ มผรบร รอยละ 42.90 ไมแนใจ รอยละ 57.10 และ ไมรบร รอยละ 0.00 และอาชพอสระ มผรบร รอยละ 36.00 ไมแนใจ รอยละ 64.00 และไมรบร รอยละ 0.00 และอาชพของผโดยสารทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยนอยทสดคอนกเรยน/นกศกษา โดยมผรบร รอยละ 33.40 ไมแนใจ รอยละ 66.60 และไมรบร รอยละ 0.00 และอาชพพนกงานบรษทเอกชน มผรบร รอยละ 35.00 ไมแนใจ รอยละ 65.00 และไมรบร รอยละ 0.00

5)ddผ โดยสารทมจดหมายปลายทางระหวางประเทศมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากกวาผโดยสารทมจดหมายปลายทางภายในประเทศ โดยคดเปนรอยละ 57.70 ไมแนใจ รอยละ 41.50 และไมรบร รอยละ 0.80 สวนผ โดยสารทมจดหมายปลายทางภายในประเทศมการรบร รอยละ 39.50 ไมแนใจ รอยละ 60.10 และไมรบร รอยละ 0.40

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ

dddddการวจยเรอง แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยแกผโดยสารสนามบนสาธารณะ มวตถประสงคคอ เพอศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะ กรณศกษาทาอากาศยานดอนเมอง และเพอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนแกสนามบนสาธารณะและ สายการบนใหผโดยสารเกดการรบรและปฏบตตาม ประชากรในการวจยครงนคอ ผโดยสารทใชบรการเดนทางทางอากาศททาอากาศยาน ดอนเมอง จ านวน 40,563,727 คน ซงเปนขอมลสถตจ านวนผโดยสารทใชบรการทาอากาศยาน ดอนเมอง ปงบประมาณ 2561 (เดอนตลาคม พ.ศ.2560-เดอนกนยายน พ.ศ. 2561) การวจยครงน เกบขอมลโดยใชแบบสอบถามทงหมด 400 ฉบบ โดยประกอบดวยขอมลดานปจจยสวนบคคล ปจจยการรบร การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสารและความคดเหน ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย โดยน าขอมลทไดจากการเกบแบบสอบถามมาด าเนนการวเคราะหโดยใชโปรแกรมส าเรจรปและสงเคราะหเรยบเรยงในรปแบบเชงพรรณนา (Analytical Description) โดยผวจยน าเสนอตามล าดบดงน

1) สรปผลการวจย 2) อภปรายผลการวจย 3) ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

5.1กกสรปผลการวจย ผวจยไดสรปผลการวจยตามวตถประสงค โดยใชโปรแกรมส าเรจรปในการค านวณ หาคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation; S.D.) โดยผ วจยน าคาประมวลผลมาสรปในรปแบบของการพรรณนา ซงสามารถสรปผลการวจยตามวตถประสงคการวจยไดดงน

80

5.1.1 วตถประสงคขอท 1 เพอศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารทใชบรการสนามบนสาธารณะ

จากการศกษาการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารทใชบรการ ทาอากาศยานดอนเมอง ผวจยไดสรปผลการศกษาโดยแบงตามปจจยสวนบคคลและการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร ดงน

1)กกปจจยสวนบคคล • ddเพศ

ผโดยสารทใหขอมลเปนเพศชายมากกวาเพศหญง แตเพศหญงมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยมากกวาเพศชาย โดยเพศหญงมการรบร คดเปนรอยละ 48.00 สวนเพศชายมการรบร คดเปนรอยละ 40.20

• อาย ผโดยสารทใหขอมลมากทสด คอผโดยสารชวงอาย 33-47 ป รองลงมาคอ

18-32 ป และนอยกวา 18 ป โดยผโดยสารทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด คอชวงอาย 48 ปขนไป โดยมผรบรคดเปนรอยละ 50.40 รองลงมาคอ ชวงอาย 18-32 ป มผรบร รอยละ 43.60 ชวงอาย 33-47 ป มผรบรรอยละ 41.80 และชวงอายนอยกวา 18 ป มผรบร รอยละ 23.00

• ddการศกษา ผโดยสารทใหขอมลมากทสดคอการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ

49.50รองลงมาคอปรญญาโท รอยละ 21.75 อนปรญญา/ปวส. รอยละ 17.75 มธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. รอยละ 7.75 และต ากวามธยมศกษาตอนปลาย รอยละ 1.75 ตามล าดบ

ระดบการการศกษาทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด คอระดบการศกษาต ากวามธยมศกษาตอนปลาย /ปวช. โดยมผรบรคดเปนรอยละ 50.00 รองลงมาคอ ระดบปรญญาตร มผรบรรอยละ 46.80 ระดบปรญญาโท มผรบร รอยละ 42.00 ระดบอนปรญญา/ปวส. มผ รบรรอยละ 40.50 ระดบปรญญาเอก มผ รบรรอยละ 40.00 และระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. โดยมผรบรรอยละ 19.00

• อาชพ ผโดยสารทใหขอมลมากทสดคออาชพพนกงานบรษทเอกชน คดเปนรอย

ละ 38.00 รองลงมาคออาชพพนกงานราชการ/รฐวสาหกจ รอยละ 32.25 อาชพธรกจสวนตว รอยละ 11.25 อาชพอสระ คดเปนรอยละ 9.75 นกเรยน/นกศกษา รอยละ 6.75 และอาชพอนๆ เชน แมบาน หรอผเกษยณอายราชการแลว รอยละ 2.00

81

อาชพทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด คออาชพพนกงานราชการ/รฐวสาหกจ โดยมผรบรคดเปนรอยละ 57.00 รองลงมาคอ อาชพธรกจสวนตว มผรบร รอยละ 49.40 อาชพอน ๆ มผรบรรอยละ 42.90 อาชพอสระ มผรบรรอยละ 36.00 และนกเรยน/นกศกษา โดยมผรบรรอยละ 33.40

• จดหมายปลายทางของผโดยสาร จ านวนผตอบแบบสอบถามทเปนผโดยสารทเดนทางภายในประเทศม

จ านวนมากกวาผโดยสารทเดนทางระหวางประเทศ แตผโดยสารทมจดหมายปลายทางระหวางประเทศมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากกวาผโดยสารทมจดหมายปลายทางภายในประเทศ โดยมการรบร คดเปนรอยละ 57.70 สวนผ โดยสารทมจดหมายปลายทางภายในประเทศมการรบร รอยละ 39.50

2)ddปจจยดานการรบร • ปจจยดานทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน

ผโดยสารสวนใหญคดวาการรกษาความปลอดภยส าคญตอการเดนทางทางอากาศมาก คดเปน รอยละ 50.75 แตกคดวาการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนเปนอปสรรคตอการเดนทางมากทสด คดเปนรอยละ 23.25

• ปจจยดานความสนใจและพฤตกรรมการ เ ปด รบข าวสารบร เวณ ทาอากาศยาน

ผโดยสารสวนใหญศกษาขอปฏบตทเกยวของกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนส าหรบผโดยสารกอนการเดนทาง คดเปนรอยละ 87.75 และผโดยสารใหความสนใจกบปายประกาศดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนภายในทาอากาศยานอยในระดบมาก ซงคดเปนรอยละ 52.25 ส าหรบเสยงประชาสมพนธดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน ผโดยสารใหความสนใจในระดบมากเชนกน คดเปนรอยละ 50.50

• ดานประสบการณการเดนทางทางอากาศ ผโดยสารสวนใหญมประสบการณการเดนทางทางอากาศจ านวน 3-12 ครง

ตอป คดเปนรอยละ 48.00 • ปจจยดานกายภาพ

ผโดยสารเกอบทงหมดไมมปญหาการไดยน ซงคดเปนรอยละ 97.25 และไมมปญหาในการมองเหน ซงคดเปนรอยละ 87.00

82

• ปจจยดานสงเราทสงผลตอการรบร ผโดยสารสวนใหญรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนผานทาง

ปายประกาศภายในสนามบน ซงคดเปนรอยละ 26.75 และเวปไซตของสายการบน ซงคดเปน รอยละ 24.50 ดานการไดรบการแจงเงอนไขดานการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนงนนพบวา ผโดยสารสวนใหญไดรบการแจงเงอนไขมจ านวนมากกวาผทไมไดรบการแจงเงอนไข ซงคดเปนรอยละ 64.50 ดานการไดรบค าแนะน าใหปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนงพบว าผโดยสารสวนใหญไดรบค าแนะน า คดเปนรอยละ 77.75 ดานปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานทมชดเจนหรอไมพบวา ผโดยสารสวนใหญเหนวาปายแนะน าชดเจน ซงคดเปนรอยละ 78.00 ดานปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานทมอยางเพยงพอหรอไมพบวา ผโดยสารสวนใหญเหนวาปายแนะน ามจ านวนทเพยงพอ ซงคดเปนรอยละ 69.50 ดานความเขาใจและรบรจากเสยงประกาศเรองขอปฏบตดานการรกษาความปลอดภยภายในทาอากาศยานพบวา ผโดยสารสวนใหญเขาใจและรบร ซงคดเปนรอยละ 65.00 ดานการไดรบค าแนะน าในการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากพนกงานสายการบนใหผโดยสารทราบกอนขนเครองพบวา ผโดยสารสวนใหญไดรบค าแนะน า คดเปนรอยละ 63.50 ดานการไดรบค าแนะน าในการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากพนกงานทาอากาศยานใหผโดยสารทราบกอนขนเครองพบวา ผโดยสารสวนใหญไดรบค าแนะน า คดเปนรอยละ 56.50

3)ddการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสาร ผ โดยสารมระดบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนท ง

4 มาตรการซงไดแก มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ มาตรการการควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทข นบนอากาศยาน แบงเปนมาตรการส าหรบผ โดยสารและสมภาระไมลงทะเบยน และมาตรการส าหรบสมภาระลงทะเบยน มาตรการเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน และมาตรการการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยาน อยทคะแนนเฉลย 2.45 จาก 3.00 ซงอยในระดบ ไมแนใจ เมอพจารณาเปนรายมาตรการปรากฎผล ดงน

• ddมาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ ผโดยสารรบรวาตองถกตรวจสอบหนงสอเดนทางหรอ

83

เอกสารประจ าตวทออกโดยภาครฐและบตรผานขนอากาศยานซงออกโดยสายการบน กอนไดรบการอนญาตใหเขาไปยงพนทหวงหามหรอหองผโดยสารขาออก โดยมคาเฉลยเทากบ 2.76

• มาตรการการควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน ดานผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยนนน ผโดยสารรบรมาตรการรกษาความปลอดภย อยในระดบ 2.58 สวนดานสมภาระลงทะเบยน ผโดยสารไมแนใจในการรบรมาตรการรกษาความปลอดภย ซงมคาเฉลยเทากบ 2.46

• มาตรการรกษาความปลอดภยเรองของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสาร อน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกนพบวา ผโดยสารไมแนใจในการรบรมาตรการน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.20

• มาตรการรกษาความปลอดภยเรองการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยาน โดยผโดยสารพบวา ผโดยสารไมแนใจในการรบรมาตรการน โดยมคาเฉลยเทากบ 2.30

5.1.2 วตถประสงคท 2 เพอเสนอแนะแนวทางในการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน

ผวจยขอเสนอแนวทางในการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยดาน การบน ตามขอมลจากการศกษา ดงน

1)ddปายประกาศ • ควรใหความส าคญกบปายประกาศซงมอยแลวภายในทาอากาศยาน เนองจาก

ผโดยสารสวนใหญซงคดเปนรอยละ 84.75 ใหความสนใจและมพฤตกรรมการเปดรบขาวสารจากปายประกาศ

• ควรเพมจ านวนปายประกาศบรเวณอาคารผโดยสารภายในประเทศใหมากขน เนองจากผโดยสารทมจดหมายปลายทางภายในประเทศ มการรบรมาตรการรกษาความปลอดภย รอยละ 39.50 ซงนอยกวาผโดยสารทมจดหมายปลายทางระหวางประเทศทมการรบร รอยละ 57.70

2)ddเสยงประชาสมพนธ • ควรใหความส าคญกบการใชเสยงประชาสมพนธเกยวกบมาตรการรกษา

ความปลอดภย เนองจากผโดยสารสวนใหญซงคดเปนรอยละ 82.75 ใหความสนใจและมพฤตกรรมการเปดรบขาวสารจากเสยงประชาสมพนธภายในทาอากาศยาน

3)ddขอปฏบตทเกยวของมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน • ควรมการแนะน าหรอเชญชวนใหผโดยสารศกษาขอปฏบตทเกยวของกบ

มาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนส าหรบผโดยสารกอนการเดนทาง เพราะถงแมจะมผท

84

ศกษาขอปฏบตอยแลวถง รอยละ 87.75 แตกยงผทไมศกษาขอปฏบต รอยละ12.25 ซงถงแมจะเปนสวนนอยแตกอาจท าใหเกดความไมปลอดภยได

4)ddเวบไซตของสายการบน • ควรใหความส าคญกบการเผยแพรขอมลเกยวกบมาตรการรกษาความ

ปลอดภยดานการบนผานทางเวปไซตของสายการบนซงสายการบนไดด าเนนการอยแลว เพราะผโดยสารรบรมาตรการรกษาความปลอดภยจากเวบไซตของสายการบนมากเปนอนดบสอง รองจากปายประกาศภายในทาอากาศยาน นอกจากนยงควรเพมเตมการเผยแพรขอมลผานทางเวบไซตของทาอากาศยาน เวบไซตดานการบนอน ๆ และสอออนไลนตาง ๆ เชน Facebook หรอ Twitter ดวย เพราะยงมผโดยสารทมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยผานชองทางนนอยมากเพยง รอยละ 24.50

5)ddเจาหนาทสายการบน เจาหนาททาอากาศยาน และตวแทนจ าหนายบตรโดยสาร • ควรใหเจาหนาทหรอผมสวนเกยวของประชาสมพนธขอมลมาตรการรกษา

ความปลอดภยใหผโดยสารทราบใหมากขนเทาทจะสามารถปฏบตได เชน การใหขอมลเมอมค าถามจากผโดยสาร การแจงเงอนไขและขอปฏบตดานการรกษาความปลอดภยกอนท าการส ารองทนง

6)ddผโดยสารและสมภาระ ควรเนนย าใหผโดยสารมการรบรในประเดนดงตอไปนใหมากขน • หากมการตดตอหรอปะปนกนระหวางผ โดยสารทตรวจคนแลวและ

ผโดยสารทยงไมผานการตรวจคน ผโดยสารทถกตรวจคนแลวและสมภาระ ทถอขนอากาศยานจะตองถกตรวจคนอกครง

• หากผโดยสารทแสดงตนเพอรบบตรโดยสารกบเทยวบนโดยมสมภาระ ทโหลดใตทองอากาศยานซงถกจดเกบในอากาศยานไมไดเดนทางกบอากาศยานนน สายการบนตองน าสมภาระออกจากอากาศยานนน

• ผโดยสารไมสามารถน าแบตเตอรส ารองไวในสมภาระ ทโหลดใตทอง อากาศยานได

7)ddของเหลว เจล สเปรย หรอวตถและสารอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน ควรเนนย าใหผโดยสารมการรบรในประเดนดงตอไปนใหมากขน • ของเหลวทกชนดทไมใชว ตถอนตรายซงผ โดยสารน าตดตวข นไปใน

อากาศยาน ตองใสไวในภาชนะซงมขนาดความจไมเกน 100 มลลลตร และตองใสรวมไวใน

85

ถงพลาสตกใสซงตองปดผนกใหสนทโดยน าตดตวขนไปในอากาศยานไดคนละ 1 ใบเทานน และตองแสดงใหเจาหนาทรกษาความปลอดภยตรวจสอบ ณ จดทตรวจคน

• ประเภทของเหลวทสามารถน าตดตวขนอากาศยานได ไดแก น า เครองดม ครม โลชน ออยล น าหอม สเปรย เจลใสผม เจลอาบน า โฟมชนดตาง ๆ ยาสฟน น ายาก าจดกลนตว และของอนๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน

• ของเหลวซงไดรบการยกเวน ไดแก ยาในปรมาณทเหมาะสม นม และอาหารส าหรบเดกตองแสดงตอเจาหนาท ณ จดตรวจคน

• ของเหลวซงซอจากรานคาปลอดภาษในสนามบนหรอซอในอากาศยาน ตองบรรจไวในถงพลาสตกทปดผนกปากถง และมหลกฐานแสดงชดเจนวาซอจากรานคาปลอดภาษ

8)ddการน าวตถอนตรายขนบนอากาศยาน ควรเนนย าใหผโดยสารมการรบรในประเดนดงตอไปนใหมากขน • สงทสามารถน าขนบนอากาศยานไดตอผโดยสารหนงคน คอ แบตเตอร

ส ารองแบบมความจไฟฟาไม เ กน 32,000 mAh ไมเกน 2 กอน เครองดมทมสวนผสมของแอลกอฮอลมากกวา 24% แตไมเกน 70% ไมเกน 5 ลตร ไมขดไฟกลองเลกหนงกลองหรอไฟแชค หนงอน บหรไฟฟา วตถเตมลมทปลอยลมออกแลว

• สงทไมสามารถน าขนบนอากาศยานได คอ กระสนปน เตาตงแคมปหรอกระปองน ามนเชอเพลง น าแขงแหงทมน าหนกเกน 2.5 กโลกรม

จากการศกษาทฤษฎการสอสาร ผวจยไดพบประเดนส าคญทสามารถน าขอมลเปนขอเสนอแนะในการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยแกผโดยสารสนามบนสาธารณะ ดงน

1)ddจากการศกษาทฤษฎการสอสาร ไดแก รปแบบจ าลอง S M C R ของเบอรโลระบวาผสงตองเปนผทมทกษะความช านาญ ในการสอสาร มทศนคตทดตอผรบ เพอผลในการสอสาร มความรอยางดเกยวกบขอมลขาวสารทจะสง และควรจะมความสามารถในการปรบระดบของขอมลนนใหเหมาะสมตอระดบความรของผรบ ตลอดจนพนฐานทางสงคมและวฒนธรรมทสอดคลองกบผรบ ดงน น พนกงานสายการบน พนกงานสนามบนและตวแทนจ าหนายบตรโดยสารซงถอวาเปนผสงสารแกผโดยสารควรไดรบการฝกอบรมมทกษะในการสอสาร มความรในเรองมาตรการรกษาความปลอดภยอยางดและมทศนคตทดตอผโดยสาร จะท าใหการสอสารมประสทธภาพและผโดยสารมการรบรมาตรการมากขน

2)ddจากการศกษาแบบจ าลองการสอสารของลาสเวลล ระบวาผลสะทอนกลบหรอ

86

ปฏกรยาตอบกลบ (feedback) ถอวาเปนองคประกอบหนงทส าคญในกระบวนการสอสาร ไมวาจะเปนการสอสารระหวางบคคล การสอสารกลมเลก -กลมใหญ หรอการสอสารมวลชน เพราะปฏกรยาสะทอนกลบนจะเปนตวบงชไดถงผลของการสอสารในแตละครงวาผรบสารมความรสกนกคดอยางไรตอสารทไดรบนน นอกจากนน ปฏกรยาสะทอนกลบจะท าใหองคประกอบของการสอสารครบบรบรณขน ดงนนในการน าทฤษฎของลาสเวลลมาใชพฒนาการสอสารในการใหขอมลดานการรกษาความปลอดภยแกผโดยสาร ผสงสารหรอพนกงานไมเพยงแตท าหนาทเปนผ สงสารเพยงฝายเดยว ควรใหผโดยสารมปฏกรยาตอบกลบและรบฟงขอเสนอแนะจากผโดยสาร

3)ddจากการศกษารปแบบจ าลองการสอสารของ Riley บงชวา Communicator เปนสวนหนงของรปแบบทเปนมากกวาการสงขอความซงมผลตอการกระท าของบคคลและกลมอน ๆ ภายในโครงสรางทางสงคมเดยวกนของผรบ ในกระบวนการสอสาร ซงทฤษฎการสอสารนเหมาะส าหรบน ามาใชกบผโดยสารทมาเปนกลม เชน คณะนกทองเทยว คณะนกเรยน นกศกษา โดยจากทฤษฎเหนวาผสงสารจะมผลตอการกระท าของบคคลภายในกลม

5.2ddอภปรายผลการวจย จากการวจยเรอง แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารสนามบนสาธารณะ ผวจยสามารถอภปรายผลการวจยไดดงน

5.2.1ddปจจยสวนบคคลและปจจยการรบร จากการศกษาพบวา ถงแมวาผโดยสารเพศหญงมการรบรมากกวาเพศชาย แตกยง

ต ากวารอยละ 50 เหนควรใหเพมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยของผโดยสารทงเพศชายและเพศหญง

ผโดยสารทตอบแบบสอบถามทมการรบรนอยทสดคอผโดยสารทมอายต ากวา 18 ป รองลงมาคอผโดยสารทมอายระหวาง 33-47 ป เหตทผโดยสารกลมนรบรมาตรการรกษาความปลอดภยนอยกวากลมอน สวนหนงเนองมาจากทาอากาศยานเนนการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยผานทางปายประกาศและเสยงประชาสมพนธ ซงผโดยสารกลมนมการเปดรบสอผานทางสอออนไลนเปนสวนใหญ ซงสอดคลองกบงานวจยเรองพฤตกรรมการใชสอใหมของวยรนอายระหวาง 10-19 ป ของ บหงา ชยสวรรณและพรพรรณ ประจกษเนตร (2558) ทพบวา วยรนทก าลงศกษาอยในระดบประถมศกษาและ มธยมศกษาเปดรบสอใหมประเภทไลนและเฟซบกผานสมารทโฟน (Smartphone) มากทสดและชวงอาย 33-47 ป ซง เปนชวงอาย ท เ รยกวา Generation Y มพฤตกรรมการรบขาวสารผานสอ social เปนอนดบหนง ดวยเหตน หากทาอากาศยานเผยแพร

87

มาตรการรกษาความปลอดภยผานทางสอสงคมออนไลน (Social Media) ใหมากขน กจะสามารถท าใหผโดยสารกลมนมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยมากขน

ผโดยสารทมประสบการณการเดนทางมากกวา 12 ครงตอป มการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด เนองจากประสบการณสงผลตอการรบร มงานวจยทสนบสนนผลการศกษาน ไดแก งานวจยของ วารานย ยวนะเตมย (2559) ทพบวา ปจจยสวนบคคลและประสบการณทแตกตางกนท าใหแตละคนมการรบรทแตกตางกน งานวจยของ AdamGalambos, Lukrecija Deri, Aleksandra Dragin, Tamas Galambos และ Jelica J. Markovic ทพบวา นกทองเทยวทไมมประสบการณการบนมขอสงสยตอความปลอดภยในการเดนทางทางอากาศ และงานวจยของ Matthew Vaughan (2012) ทพบวา คนเราจะรบรมากขนเมอมการสะสมประสบการณ เพราะฉะนนเมอผโดยสารมประสบการณมากขนหรอไดเดนทางทางอากาศมากขน จะมผลตอการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยมากขน

5.2.2ddการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน ในการศกษาครงนผโดยสารมระดบการรบรอยในระดบไมแนใจ ซงไมสอดคลอง

กบงานวจยของอศราพร จนตแสวง (2558) เรอง การตระหนกรถงความปลอดภยบนเทยวบนของผโดยสารสายการบนนกแอร ทงนอาจเนองมาจากกลมตวอยางทแตกตางกน โดยงานวจยของ อศราพร จนตแสวง (2558) ไมไดระบวาผโดยสารทเกบขอมลมความรพนฐานดานการบนหรอไม แตในงานวจยครงน ผวจยเกบขอมลจากผโดยสารทไมมความรพนฐานดานการบน

การประชาสมพนธหรอใหขอมลแกโดยสารถอเปนสงทชวยเพมการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยได การใหขอมลทมประสทธภาพ ผใหขอมลควรมความรอยางดเกยวกบขอมลขาวสารทจะสง และมทกษะการสอสารทด ดงทระบไวตามทฤษฎการสอสารรปแบบจ าลอง S M C R ของเบอรโล ดงนน การฝกอบรมพนกงานจะสามารถชวยเพมประสทธภาพของการสอสารได ซงสอดคลองกบงานวจยของธรโชต ครวจตรส (2552) วจยเรอง การรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภยของบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) ทเสนอแนะวา ผบรหารควรใหความส าคญกบการฝกอบรมใหแกพนกงาน และงานวจยของอศราพร จนตแสวง (2558) เรอง การตระหนกรถงความปลอดภยบนเทยวบนของผโดยสารสายการบนนกแอร ซงมขอเสนอแนะคอ สายการบนควรอบรมพนกงานใหมความรเพอสามารถใหขอมลแกผโดยสารได รวมทงงานวจยของเบญจภรณ สงวนชพ (2560) เรองการรบรของผใชบรการตอระบบขนสงสาธารณะของ ทาอากาศยานนานาชาตภเกต ทเสนอแนะวา ควรใหความส าคญกบการฝกอบรมพนกงานในเรองการใหบรการ และการอธบายขอมลไดอยางชดเจน ซงจะสงผลเชงบวกตอความพงพอใจในการใชบรการของผโดยสาร และงานวจยของ Ahmet KAYA (2016) เรอง Analytical induction on security

88

perceptions of the Turkish and American citizens with regard to airport security practices ทเสนอแนะวาควรฝกอบรมดานการใหบรการแกเจาหนาทของทาอากาศยานเพอใหเกดความมนใจในการปฏบตงาน

จากการวจยพบวา ผโดยสารสวนใหญมทศนคตทดตอการรกษาความปลอดภยดานการบนและมความสนใจในการเปดรบขาวสารภายในทาอากาศยาน ศกษาขอมลเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนกอนการเดนทาง ขอมลเชงบวกนแสดงใหเหนผโดยสารสามารถรบสารเกยวกบการรกษาความปลอดภยดานการบนได ซงทางทาอากาศยานสามารถเลอกใชสอและการเผยแพรใหเหมาะสมกบผโดยสารแตละกลมได

5.3 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1) ddควรท าการศกษาวจยเกยวกบแนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความ

ปลอดภยแกผโดยสารสนามบนสาธารณะโดยใชแบบทดสอบเปนเครองมอในการเกบขอมลซงอาจน าผลมาเปรยบเทยบไดวามความเหมอนหรอตางจากการศกษาวจยในครงนหรอไม อยางไร

2) ddควรท าการศกษาวจยเกยวกบแนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยแกผโดยสารสนามบนสาธารณะโดยเกบขอมลจากผโดยสารชาวตางชาต และสามารถเปรยบเทยบการรบรของผโดยสารชาวตางชาตกบผโดยสารชาวไทยวาเปนอยางไร เพอสามารถน าไปเปนขอมลส าหรบสายการบนหรอสนามบนในการพฒนาการเผยแพรขอมลมาตรการรกษาความปลอดภยและเพมการรบรของผโดยสารอยางทวถงได

บรรณานกรม

กตตวทย คงบญรกษ. ทศนคตและการซอเครองส าอางคของผชาย. หลกสตรบรหารธรกจ

มหาบณฑต สาขาวชาบรหารธรกจ , มหาวทยาลยวลยลกษณ, 2553.

กฎกระทรวง. การขอและออกใบอนญาตจดตงสนามบน พ.ศ. 2561, 2561.

ครบานนอก.คอม. รปแบบจ าลอง S M C R MODEL. [ออนไลน] แหลงทมา http://www.krooban

nok.com/102, 2550.

ชนกานต ทองหงส. การรบรสภาพความปลอดภยของพนกงานทปฏบตหนาทภายในพนทการคด

แยกสมภาระ (Sorting area) ทาอากาศยานสวรรณภม. หลกสตรปรญญาการจดการ

มหาบณฑต, สาขาการจดการการบน, สถาบนการบนพลเรอน สถาบนสมทบมหาวทยาลย

สรนาร, 2560.

ณฐฏมน เผาพนธ และธนยพร ตรณานวตร. การรบรและทศนคตของผใชบรการสายการบน

ภายในกรงเทพมหานครทมตอขาวสารการตรวจสอบมาตรฐานการบนของไทยของ

องคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ . สถาบนพฒนาบคลากรการบน, มหาวทยาลย

เกษมบณฑต, 2558.

ณฐนร ไชยภกด. การเปดรบขาวสาร ทศนคต และพฤตกรรมการมสวนรวมในโครงการ 7 ส ปน

รกใหโลกของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร. นเทศศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลย

กรงเทพ, 2552.

ธดารตน. ทฤษฎการสอสารและแบบจ าลองการสอสาร. [ออนไลน]. แหลงทมา http://thidaratana.

blogspot.com, 2562.

ธรโชต ครวจตรส. การรบรของพนกงานตอระบบรกษาความปลอดภยของบรษท การบนไทย

จ ากด (มหาชน) ณ ทาอากาศยานสวรรณภม. สาขาวชาการจดการ มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช, 2553.

90

บรรณานกรม (ตอ)

ทฤษฎการสอสาร. [ออนไลน]. แหลงทมา https://thaiforcommunication.weebly.com, 2562.

ทาอากาศยานดอนเมอง. [ออนไลน]. แหลงทมา https://th.wikipedia.org/wiki, 2019.

นตยา สภาภรณ. การรบรของประชาชนตอความอยดมสขในชมชนบางไผ. วทยาลยราชพฤกษ,

2552.

บรษท ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน). สถตการขนสงทางอากาศ. ในรายงานประจ าป บรษท

ทาอากาศยานไทย จ ากด (มหาชน) 2560, หนา 120, 2560.

เบญจภรณ สงวนชพ. การรบรของผ ใชบรการตอระบบขนสงสาธารณะของทาอากาศยาน

นานาชาตภเกต. หลกสตรปรญญาการจดการมหาบณฑต, สาขาการจดการการบน, สถาบน

การบนพลเรอน สถาบนสมทบมหาวทยาลยสรนาร, 2560.

ประกาศคณะกรรมการการบนพลเรอน. เรองแผนการรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอน

แหงชาต พ.ศ. 2561. ฉบบแกไขครงท 1, 2561.

ปรญญา จตอราม และสรชณา ชางชายวงค . ความรทศนคตและพฤตกรรมในการปองกนการเสพ

ยาบา ของนกเรยนประจ าศนยบรการการศกษา อ าเภอโพธทอง จงหวดอางทอง. วทยาลย

การสาธารณสขส รนธร จงหวดสพรรณบ ร สถาบนพระบรมราชชนก ส านกงาน

ปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข, 2553.

ฝากจต ปาลนทร ลาภจต. หลกการและทฤษฎการตดตอสอสาร. [ออนไลน ]. แหลงทมา

http://ag.kku.ac.th/Extension/images/136323/information_2_2556.pdf, 2556.

วารานย ยวนะเตมย. การรบรความเสยงของนกทองเทยวชาวตางชาตทเดนทางมาทองเทยวใน

ประเทศไทย. ศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการทองเทยว คณะการทองเทยว

และการโรงแรม มหาวทยาลยธรกจบณฑตย, 2559.

วจารณ ซยกลน. การเปดรบสอและการรบรเกยวกบเศรษฐกจพอเพยง ของสมาชกสหกรณนคมทา

แซะ จ ากด จงหวดชมพร. ปรญญาน เทศศาสตรมหาบณฑ ต, สาขานเทศศาสตร

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2558.

91

บรรณานกรม (ตอ)

ศภนตย วงศทางสวสด. จาก บก. ถงบลอกเกอร: บทบาทผเฝาประตขาวสารทอาจถกปฏรป? From

Editor to Blogger: The Role of Gatekeeper Which May Be Reformed?. วารสารวชาการ

มหาวทยาลยหอการคา ปท 29 ฉบบท 4 (เดอนตลาคม – ธนวาคม), 2552: 210.

ศรพล เจยมวจตร. การรบรขอมลขาวสารและปจจยการสอสารทสงผลตอการรบรคณคาตราสนคา

ของผบรโภค กรณศกษา ศนยการคาสง เดอะฮบ รงสต จงหวดปทมธาน . นเทศศาสตร

มหาบณฑต, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ, 2559.

สหภพ โสตทพย. พฤตกรรมการเปดรบ แรงจงใจและความพงพอใจของผชมรายการเชงเลาขาว

ในรายการ เรองเดนเยนน ทางสถานโทรทศนไทนทวสชอง 3. หลกสตรนเทศศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชานเทศศาสตรธรกจ, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ,

2553.

เสมอ นมเงน. Generation กบพฤตกรรมการรบขาวสารผานสอตางๆ. กรมประชาสมพนธ, 2561.

เสาวรนทร สายรงษ. สายการบนตนทนต า (ตอนท1). [ออนไลน]. แหลงทมา http://www.uniserv.

buu.ac.th/forum2, 2562.

อศราพร จนตแสวง. การตระหนกรถงความปลอดภยบนเทยวบนของผโดยสารสายการบน

นกแอร. หลกสตรปรญญาการจดการมหาบณฑต, สาขาการจดการการบน, สถาบนการบน

พลเรอน สถาบนสมทบมหาวทยาลยสรนาร, 2558.

AdamGalambos, Lukrecija Deri, Aleksandra Dragin, Tamas Galambos and Jelica J. Markovic.

Air Travel Safety Perception among Tourists with or Without Flying Experience.

Department of Geography, Tourism and Hotel Management, Faculty of Science,

University in Novi Sad, Serbia, 2014.

Ahmet KAYA. Analytical induction on security perceptions of the turkish and american citizens

with regard to airport security practices. PhD., Independent Scholar of International

Relations, International Social Research, 2016.

92

บรรณานกรม (ตอ)

Chatchada sukkasaem. รปแบบจ าลองการสอสารของ Lasswell. [ออนไลน]. Retrieved from

https://www.youtube.com/watch?v=YeFeliqTvxU, 2018.

Clarence C.Rodrigues and Stepaen K. Cusick. Commercial AVIATION SAFETY. Fifth edition.

United States of America: The McGraw-Hill Companies, 2012.

Columbia Electronic Encyclopedia. 6th Edition. MasterFILE Premier.; EbscoHost. Columbia

University Press, 2013.

Communication Theory. [อ อ น ไ ล น ]. Retrieved from https://www.communicationtheory.org,

2009.

Dick Lee. Developing Effective Communications. [ออนไลน]. Retrieved from https://extension2.

missouri.edu/cm109, n.d.ป.

Gary Hatfield. Perception and Cognition. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press,

2009.

Gurjeet K. Gill. Perception of safety, safety violation and improvement of safety in aviation:

findings of a pilot study. School of Aviation. Massey University. 2004.

International Civil Aviation Organization. ICAO doc 8973/9 Aviation security Manual. Ninth

Edition. Montreal, 2014.

Jeffrey C. Price, MA., and Jeffrey S.Forrest, PhD. Practical aviation security. The United States

of America: Elsevier Inc, 2008.

Kelly, A. Perception. In Mobile Robotics: Mathematics, Models, and Methods (pp. 514-578).

Cambridge: Cambridge University Press, 2013.

MaryE.Thomson, DilekO nkal, AliAvciog lu, and PaulGoodwin. Aviation Risk Perception: A

Comparison Between Experts and Novices. Department of Psychology, Glasgow

Caledonian University, 2004.

93

บรรณานกรม (ตอ)

MATTHEW VAUGHAN. Iraq civil aviation and risk perception. Airport Management. Henry

Stewart Publications LLP.2012.

Maxwell Sandada and Bright Matibiri. An Investigation Into The Impact Of Service Quality,

Frequent Flier Programs And Safety Perception on Satisfaction And Customer Loyalty In

The Airline Industry In Southern Africa. South East European Journal of Economics and

Business, 2016.

Mehta, R., Rice, S., Winter, S.R., & Buza, P. Cabin Depressurization as a Hijacking Mitigation

Tactic: A Consumer Perceptions Study, 2017.

Michelle S. F. Arcurio , Eliane S. Nakamura, and Talita Armborst. Human Factors and Errors in

Security Aviation: An Ergonomic Perspective. Journal of Advanced Transportation.

Hindawi. 2018.

Mulder P. Communication Cycle model by Shannon and Weaver. [อ อน ไล น ]. แห ล ง ท ม า

ToolsHero: https://www.toolshero.com/communication-skills/communication-cycle-shan

non-weaver/, 2559.

Paul Borowsky and Gregory Delone. Risk and Threat perception: A pilot’s perspective on airline

security. Airport Management. Fayetteville State University, 2014.

PPTV Online. ทนายดงโวยเอาครมขนเครองไมไดเหตปรมาณเกนก าหนด. [ออนไลน]. แหลงทมา

http://www.pptvhd36.com, 2560.

Reece A. Clothier, Dominique A. Greer, Duncan G. Greer, and Amisha M. Mehta. Risk

Perception and the Public Acceptance of Drones. Wiley – Blackwell 2015.

Rian Mehta, Stephen Rice and Scott R. Winter and Paul Buza. Cabin Depressurization as a

Hijacking Mitigation Tactic: A Consumer Perceptions Study. University Aviation

Association. 2015.

94

บรรณานกรม (ตอ)

The American Heritage® Dictionary of the English Language. [อ อ น ไ ล น ]. Retrieved from

https://ahdictionary.com/word, 2018.

Transportation Security Administration. TSA Year in Review: A Record Setting 2018.

[ออนไลน]. Retrieved from http://www.tsa.gov, 2562.

ภาคผนวก

96

ภาคผนวก ก. แบบสอบถามเพอการวจย

แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย แกผโดยสารสนามบนสาธารณะ

97

แบบสอบถามเพอการวจย แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภย

แกผโดยสารสนามบนสาธารณะ

ค าชแจง

แบบสอบถามชดนใชส ารวจการรบรของผโดยสารทใชบรการ ณ ทาอากาศยานดอนเมอง เกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบน การศกษาครงนเปนสวนหนงของวทยานพนธหลกสตรการจดการมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการบน สถาบนการบนพลเรอน ค าตอบของทานจะถกเกบเปนความลบและถกน าเสนอขอมลเปนภาพรวม จงไมมผลตอตวทานในภายหลงแตประการใด ขอความกรณากรอกแบบสอบถามใหครบทกขอและตรงกบความเหนของทานมากทสด รายละเอยดของแบบสอบถามมทงหมด 4 สวน ไดแก

สวนท 1 ปจจยสวนบคคล สวนท 2 ปจจยดานการรบร สวนท 3 การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร สวนท 4 ขอเสนอแนะเพมเตม

ขอขอบคณทกทานในการตอบแบบสอบถาม

นางสาวอรจรา กาศโอสถ

98

สวนท 1 ปจจยสวนบคคล

ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ✓ ลงในชอง ทตรงกบความจรงเกยวกบตวทานมากทสด 1.1 เพศ ชาย หญง

1.2 อาย นอยกวา 18 ป 18-32 ป 33-47 ป 48 ปขนไป

1.3 ระดบการศกษา ต ากวามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. มธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. อนปรญญา/ปวส. ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก อนๆ ……………………….

1.4 อาชพ นกเรยน/นกศกษา พนกงานราชการ/รฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน อาชพอสระ ธรกจสวนตว อนๆโปรดระบ...............................

1.5 จดหมายปลายทางของทาน ภายในประเทศ ระหวางประเทศ

99

สวนท 2 ปจจยดานการรบรการรกษาความปลอดภยดานการบน ค าชแจง กรณาท าเครองหมาย ✓ ในชองทสอดคลองกบทานมากทสด 2.1 ทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน

2.1.1 ทานคดวาการรกษาความปลอดภยส าคญตอการเดนทางทางอากาศมากนอยเพยงใด ส าคญมากทสด ส าคญมาก ส าคญปานกลาง ส าคญนอย ไมส าคญเลย

2.1.2 การปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนเปนอปสรรคตอการเดนทางของทานมากนอยเพยงใด

มากทสด มาก ปานกลาง นอย ไมเปนอปสรรคเลย 2.2 ความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร

2.2.1 ทานใหความสนใจกบปายประกาศดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนภายในทาอากาศยานมากนอยเพยงใด

สนใจมากทสด สนใจมาก สนใจปานกลาง สนใจนอย ไมสนใจเลย

2.2.2 ทานใหความสนใจกบเสยงประชาสมพนธดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนภายในทาอากาศยานมากนอยเพยงใด

สนใจมากทสด สนใจมาก สนใจปานกลาง สนใจนอย ไมสนใจเลย

2.2.3 ทานศกษาขอปฏบตทเกยวของมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนส าหรบผโดยสารกอนการเดนทางหรอไม

ศกษา ไมศกษา

2.3 ประสบการณการเดนทางทางอากาศ 2.3.1 จ านวนความถททานเดนทางทางอากาศ นอยกวา 3 ครง / ป 3-12 ครง / ป มากกวา 12 ครง / ป

2.4 ปจจยดานกายภาพของผรบร

2.4.1 ทานมปญหาเกยวกบการไดยนหรอไม ม ไมม

100

2.4.2 ทานมปญหาเรองสายตาหรอการมองเหนหรอไม มปญหาในการมองเหนระยะไกล มปญหาการมองเหนเกยวกบส มปญหาในการมองเหนระยะใกล ไมม

2.5 ชองทางการสอสารหรอสงเราทสงผลตอการรบร 2.5.1 ชองทางการสอสารหรอสงเราใดทท าใหทานรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนมากทสด Website สายการบน Website ทาอากาศยาน Website ดานการบนอนๆ สอออนไลนตางๆ เชน Facebook, Twitter ปายประกาศภายในทาอากาศยาน เสยงประกาศภายในทาอากาศยาน การแจงจากพนกงานสายการบน การแจงจากเจาหนาททาอากาศยาน การบอกกลาวโดยคนรจก อนๆ โปรดระบ............................................

2.5.2 ทานไดรบการแจงเงอนไขดานการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนง ใช ไมใช

2.5.3 ทาอากาศยานมปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานอยางชดเจนชวยใหทานทราบและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภย ใช ไมใช

2.5.4 ทาอากาศยานมปายแนะน าเกยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณทาอากาศยานอยางเพยงพอชวยใหทานทราบและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภย ใช ไมใช

2.5.5 ทานเขาใจและรบรจากเสยงประกาศเรองขอปฏบตดานการรกษาความปลอดภยภายในทาอากาศยาน ใช ไมใช

101

2.5.6 พนกงานสายการบนแนะน าการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยแกทานใหทราบกอนขนเครอง ใช ไมใช

2.5.7 พนกงานทาอากาศยานแนะน าการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยแกทานใหทราบกอนขนเครอง ใช ไมใช

สวนท 3 การรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ✓ ลงในชองแสดงระดบการรบรทสอดคลองกบทานมากทสด โดยมเกณฑดงน

3 หมายถง ทราบ 2 หมายถง ไมแนใจ 1 หมายถง ไมทราบ

ค าถามการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร การรบร

3.1 มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต) การรกษาความปลอดภยสนามบน 3 2 1 3.1.1 ทานทราบหรอไมวาผโดยสารจะไดรบการอนญาตใหเขาไปยงพนทหวงหามหรอหองผโดยสารขาออก ตองถกตรวจสอบ หนงสอเดนทางหรอเอกสารประจ าตวทออกโดยภาครฐของตวเอง(passport) และบตรผานขนอากาศยานซงออกโดยสายการบน (boarding pass)

3.2 การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน ผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยน 3 2 1 ทานทราบหรอไมวา 3.2.1 สมภาระทถอข นอากาศยานจะตองผานการตรวจคน เพอใหแนใจวาสมภาระนนไมมอาวธ วตถระเบด วตถอนตราย หรอวตถทเปนอาวธ ไดขนบนอากาศยานเพอใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย

102

ค าถามการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร การรบร

3 2 1 3.2.3 สมภาระของผโดยสารทไมยนยอมในการตรวจคนจะไมอนญาตใหผานเขาไปในพนทปลอดอาวธหรอน าขนไปบนอากาศยานและผโดยสารจะถกปฏเสธการเดนทาง

3.2.4 ผโดยสารทกคน ณ สนามบนตองถกตรวจคน 3.2.5 หากมการตดตอหรอปะปนกนระหวางผโดยสารทตรวจคนแลวและผโดยสารทยงไมผานการตรวจคน ผโดยสารทถกตรวจคนแลวและสมภาระ ทถอขนอากาศยานจะตองถกตรวจคนอกครง

สมภาระลงทะเบยน 3 2 1 ทานทราบหรอไมวา 3.2.6 สมภาระโหลดใตทองอากาศยานทไปกบผโดยสารตนทางและเปลยนล าตองถกตรวจคน

3.2.7 สายการบนไมอนญาตใหผโดยสารขนสงอาวธปนทบรรจกระสนแลวและวตถระเบดหรอวตถอนตรายใดๆทไมไดรบอนญาตไปกบอากาศยานไมวาจะเปนสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานหรอน าตดตวขนอากาศยาน

3.2.8 สมภาระโหลดใตทองอากาศยานแตละชนตองตดเครองหมาย (baggage tag) ไวภายนอกเพอระบวาเปนของผโดยสารคนใด จงจะอนญาตใหน าขนอากาศยานได

3.2.9 หากผโดยสารทแสดงตนเพอรบบตรโดยสาร (check-in) กบเทยวบนโดยมสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานซงถกจดเกบในอากาศยาน ไมไดเดนทางกบอากาศยานนน สายการบนตองน าสมภาระออกจากอากาศยานนน

3.2.10 ผโดยสารไมสามารถน าแบตเตอรส ารอง(power bank)ไวในสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานได

103

ค าถามการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร การรบร

3.3 มาตรการเรองของเหลว เจล เปรย หรอวตถและสารอนๆซงมลกษณะคลายคลงกน (Liquids, Aerosols and Gels : LAGs)

3 2 1

ทานทราบหรอไมวา 3.3.1 ของเหลวทกชนดทไมใชวตถอนตราย ซงผโดยสารจะน าตดตวขนไปในอากาศยาน ตองใสไวในภาชนะซงมขนาดความจไมเกน 100 มลลลตร (100 cc) โดยจะพจารณาขนาดของภาชนะ หากภาชนะสามารถบรรจเกน 100 มลลลตร จะน าตดตวขนไปในอากาศยานไมได ถงแมวาปรมาณของเหลวทใสในภาชนะไมถง 100 มลลลตรกตาม

3.3.2 ภาชนะทใสของเหลว ตามขอ 3.3.1 ตองใสรวมไวในถงพลาสตกใสซงเปดปดผนกและปดปากถงใหสนท โดยถงพลาสตกใสนมขนาดความจไมเกน 1 ลตร

3.3.3 สามารถน าถงพลาสตกใสตามขอ 3.3.2 ตดตวขนไปในอากาศยานไดคนละ 1 ใบ เทานน

3.3.4 ตองน าถงพลาสตกใสดงกลาว แสดงใหเจาหนาทรกษาความปลอดภยตรวจสอบ ณ จดทตรวจคน

3.3.5 ประเภทของเหลวดงกลาวไดแก น า เครองดม ครม โลชน ออยล น าหอม สเปรย เจลใสผม เจลอาบน า ยาสฟน และของอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน

3.3.6 ของเหลวซงไดรบการยกเวน ไดแก นม อาหารส าหรบเดกและยาในปรมาณทเหมาะสมแตตองแสดงใหเจาหนาท ณ จดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภย

3.3.7 ของเหลวซงซอจากรานคาปลอดภาษในสนามบนหรอซอในอากาศยาน จะตองบรรจไวในถงพลาสตกทปดผนกปากถง โดยไมมรองรอยผดปกตใหสงสยวามการใสสงของอยางอนลงไปในถงและมหลกฐานแสดงชดเจนวาซอจากรานคาปลอดภาษทสนามบนหรอในอากาศยานในวนเดนทาง

104

ค าถามการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร การรบร

3.4 การน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร (IATA 2.3 A) 3 2 1 ทานทราบหรอไมวา 3.4.1 ผโดยสารตองน าแบตเตอรส ารองไดแบบมความจไฟฟานอยกวา 20,000 mAh ไปจนถงความจไฟฟานอยกวา 32,000 mAh ไม เกน 2 กอน ใสในสมภาระไมลงทะเบยนหรอพกตดตวขนเครอง

3.4.2 ผ โดยสาร 1 ทานสามารถน าเครองดมทมสวนผสมของแอลกฮอล 24-70% และไมเกน 5 ลตร ขนอากาศยานได

3.4.3 ผโดยสารไมสามารถน ากระสนปนพกพาขนอากาศยานไดแตสามารถบรรจในหบหอไดไมเกน 5 กโลกรมและเกบไวในสมภาระลงทะเบยน

3.4.4 ผโดยสารไมสามารถพาพกเตาตงแคมปหรอกระปองน ามนเชอเพลงขนอากาศยานได

3.4.5 ผ โดยสารไมสามารถน าวตถ ทท าใหไ รความสามารถ เชน สเปรยพรกไทยขนอากาศยานได

3.4.6 ผโดยสารไมสามารถน าน าแขงแหงพกพาขนอากาศยานได 3.4.7 ผโดยสารไมสามารถน าบหรไฟฟาไวในสมภาระลงทะเบยน แตสามารถน าตดตวขนอากาศยานได

3.4.8 ผโดยสารหนงทานสามารถพกพาไมขดไฟกลองเลกๆ หรอไฟแชคหนงอนเพอการใชงานสวนตวขนอากาศยานได

3.4.9 อปกรณทเตมลม รวมถงลกบอลอดลมส าหรบใชเลนกฬา เชน บาสเกตบอล สามารถพกพาไปไดในลกษณะของสมภาระเชคอนหรอสมภาระถอขนเครองโดยตองปลอยลมออกกอนเทานน

สวนท 4 ทานมขอเสนอแนะใดบางเกยวกบการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนแกผโดยสารของสนามบนสาธารณะ .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................

105

ภาคผนวก ข.

ผลการตรวจสอบยนยนความเทยงตรงและสมบรณของแบบสอบถาม

106

ผลการตรวจสอบยนยนความเทยงตรงและสมบรณของแบบสอบถามเพอประกอบวทยานพนธ

เรอง แนวทางการพฒนาการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยของผ โดยสารสนามบน

สาธารณะ จากผเชยวชาญ 3 ทาน ไดแก

1) นายสมบต นาคะเสถยร

Security Manager

บรษท สายการบนนกสกต จ ากด

2) ดร.สทธปฐพ มงคลอภบาลกล

ผอ านวยการสวนมาตรฐานทาอากาศยานและชวอนามย

ทาอากาศยานแมฟาหลวง เชยงราย

3) ดร. ณรฐ หสช

อาจารยประจ าหลกสตรการจดการโลจสตกสและโซอปทานระหวางประเทศ

ส านกวชาการจดการ มหาวทยาลยแมฟาหลวง

107

สวนท 1 ปจจยสวนบคคล

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

1.1 เพศ +1 +1 +1 3 1 ใชได 1.2 อาย +1 +1 +1 3 1 ใชได 1.3 ระดบการศกษา +1 +1 +1 3 1 ใชได 1.4 อาชพ +1 +1 +1 3 1 ใชได 1.5 สญชาต +1 +1 +1 3 1 ใชได 1.6 จดหมายปลายทางทเดนทาง +1 +1 +1 3 1 ใชได

สวนท 2 ปจจยดานการรบร

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

2.1 ทศนคตตอการรกษาความปลอดภยดานการบน 2.1.1 ทานคดวาการรกษาความปลอดภย

ส าคญตอการเดนทางทางอากาศมากนอยเพยงใด

+1 +1 0 2 0.66 ใชได

2.1.2 การปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนเปนอปสรรคตอการเดนทางของทานมากนอยเพยงใด

+1 +1 0 2 0.66 ใชได

2.2 ความสนใจและพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร 2.2.1 ท าน ให ค ว าม ส น ใจก บ ป า ย

ประกาศดานมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนภายในทาอากาศยานมากนอยเพยงใด

+1 +1 0 2 0.66 ใชได

108

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

2.2.3 ทานศกษาขอปฏบตท เกยวของมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนส าหรบผโดยสารกอนการเดนทางหรอไม

+1 +1 +1 3 1 ใชได

2.3 ประสบการณการเดนทางทางอากาศ 2.3.1 จ านวนความถททานเดนทางทาง

อากาศ +1 +1 +1 3 1 ใชได

2.4 ปจจยดานกายภาพของผรบร 2.4.1 ทานมปญหาเกยวกบการไดยน

หรอไม +1 0 +1 2 0.66 ใชได

2.4.2 ทานมปญหาเรองสายตาและการมองเหนหรอไม

+1 0 +1 2 0.66 ใชได

2.5 สงเราทสงผลตอการรบร 2.5.1 ท าน รบ รมาตรการรกษาความ

ปลอดภยดานการบนผานชองทางใด

+1 +1 +1 3 1 ใชได

2.5.2 ทานไดรบการแจงเงอนไขดานการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนง

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

2.5.3 ทานไดรบค าแนะน าใหปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยจากสายการบนหรอตวแทนจ าหนายตวโดยสารกอนท าการส ารองทนง

+1 +1 +1 3 1 ใชได

109

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

2.5.4 ท าอ าก าศ ย าน ม ป าย แน ะน าเก ยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณท าอากาศยานอยางชดเจนชวยใหทานทราบและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภย

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

2.5.5 ท าอ าก าศ ย าน ม ป าย แน ะน าเก ยวกบมาตรการรกษาความปลอดภยบรเวณท าอากาศยานอยางเพยงพอชวยใหทานทราบและปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภย

+1 +1 +1 3 1 ใชได

2.5.6 ท าน เขาใจและ รบ รจ าก เส ย งประกาศเรองขอปฏบตดานการรกษาความปลอดภยภายในท าอากาศยาน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

2.5.7 พนกงานสายการบนแนะน าการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยแกทานใหทราบกอนขนเครอง

+1 +1 +1 3 1 ใชได

2.5.8 พนกงานทาอากาศยานแนะน าการปฏบตตามมาตรการรกษาความปลอดภยแกทานใหทราบกอนขนเครอง

+1 +1 +1 3 1 ใชได

110

สวนท 3 ระดบการรบรมาตรการรกษาความปลอดภยดานการบนของผโดยสาร

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.1 มาตรการรกษาความปลอดภยเชงปองกนสนามบน อากาศยาน การบนทวไป และบรเวณตดตงเครองชวยการเดนอากาศ (แผนรกษาความปลอดภยในการบนพลเรอนแหงชาต) การรกษาความปลอดภยสนามบน

3.1.1 ทานทราบวาผ โดยสารจะไดรบการอนญาตใหเขาไปยงพนทหวงหามหรอหองผ โดยสารขาออก ตองถกตรวจสอบ หนงสอเดนทางหรอเอกสารประจ าตวทออกโดยภาครฐของตวเองและบตรผานขนอากาศยานซงออกโดยสายการบน

+1 0 +1 2 0.66 ใชได

3.2 การควบคมการรกษาความปลอดภยของบคคลและสงของทขนบนอากาศยาน ผโดยสารและสมภาระไมลงทะเบยน

3.2.1 ทานทราบวาสมภาระ ท ถอข นอากาศยานจะตองผานการตรวจคน เพอใหแนใจวาสมภาระนนไมมอาวธ วตถระเบด วตถอนตราย หรอวตถ ท เป นอาวธไดข นบนอากาศยานเพอใชในการกระท าอนเปนการแทรกแซงโดยมชอบดวยกฎหมาย

+1 0 +1 2 0.66 ใชได

3.2.2 ท านทราบว าในการตรวจคนสมภาระทถอข นอากาศยาน ไมอ น ญ าต ให ผ โ ด ยส ารท าก ารแทรกแซงหรอสมผสวตถหรอสงทบรรจอยภ ายในส มภาระในระหวางการตรวจคน

+1 0 +1 2 0.66 ใชได

111

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.2.3 ท าน ท ร าบ ว าส ม ภ า ร ะ ข อ งผโดยสารทไมยนยอมในการตรวจคนจะไมอนญาตใหผานเขาไปในพนทปลอดอาวธหรอน าขนไปบนอากาศยานและผ โดยสารจะถกปฏเสธการเดนทาง

+1 0 +1 2 0.66 ใชได

3.2.4 ทานทราบวาผโดยสารทกคน ณ สนามบนตองถกตรวจคน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.2.5 ทานทราบวาผโดยสารในเทยวบนเปลยนล าทกคนตองลงจากอากาศยานพรอมสมภาระ และถกตรวจคนอกครง

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.2.6 ทานทราบวาหากมการตดตอหรอปะปนกนระหวางผ โดยสารทตรวจคนแลวและผโดยสารทยงไมผานการตรวจคน ผโดยสารทถกตรวจคนแลวและสมภาระทถอขนอากาศยานจะตองถกตรวจคนอกครง

+1 +1 +1 3 1 ใชได

สมภาระลงทะเบยน 3.2.7 ทานทราบวาสมภาระโหลดใต

ทองอากาศยานทไปกบผโดยสารตนทางและเปลยนล าตองถกตรวจคน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

112

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.2.8 ท านท ราบ ว าส ายก าร บ น ไมอนญาตใหผโดยสารขนสงอาวธปนทบรรจกระสนแลวและวตถระเบดหรอวตถอนตรายใดๆทไมไดรบอนญาตไปกบอากาศยานไมวาจะเปนสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานหรอน าตดตวขนอากาศยาน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.2.9 ทานทราบวาสมภาระโหลดใตทองอากาศยานแตละชนตองตดเค ร อ งห ม าย (baggage tag) ไ วภ ายนอก เพ อระบ ว า เป นของผโดยสารคนใด จงจะอนญาตใหน าขนอากาศยานได

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.2.10 ท านทราบวาหากผ โดยสารทแสดงตน เพ อ รบบตรโดยสาร (check-in) ก บ เท ย ว บ น โ ด ย มส ม ภ า ร ะ ท โ ห ล ด ใ ต ท อ ง อากาศยานซงถกจดเกบในอากาศยาน ไมไดเดนทางกบอากาศยานนน สายการบนตองน าสมภาระออกจากอากาศยานนน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.2.11 ทานทราบวาผโดยสารไมสามารถน าแบตเตอรส ารองไวในสมภาระทโหลดใตทองอากาศยานได

+1 +1 +1 3 1 ใชได

113

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.3 มาตรการเรองของเหลว เจล เปรย หรอวตถและสารอนๆซงมลกษณะคลายคลงกน (Liquids, Aerosols and Gels : LAGs)

3.3.1 ทานทราบวาของเหลวทกชนดทไมใชวตถอนตราย ซงผโดยสารจะน าตดตวข นไปในอากาศยาน ตองใสไวในภาชนะซงมขนาดความจไมเกน 100 มลลลตร (100 cc) โดยจะพ จารณ าขนาดของภาชนะ เปนส าคญหากภาชนะสามารถบรรจเกน 100 มลลลตร จะน าตดตวขนไปในอากาศยานไมได ถงแมวาปรมาณของเหลวทใสในภาชนะไมถง 100 มลลลตรกตาม

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.3.2 ทานทราบวาภาชนะทใสของเหลว ตามขอ 3.3.1 ตองใส รวมไวในถงพลาสตกใสซงเปดปดผนกและปดปากถงใหสนท โดยถงพลาสตกใสนมขนาดความจไมเกน 1 ลตร

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.3.3 ทานทราบวาสามารถน าถงพลาสตกใสตามขอ 3.3.2 ตดตวข นไปในอากาศยานไดคนละ 1 ใบ เทานน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.3.4 ทานทราบวาตองน าถงพลาสตกใสดงกลาว แสดงใหเจาหนาทรกษาความปลอดภยตรวจสอบ ณ จดทตรวจคน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

114

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.3.5 ท านทราบวาประเภทของเหลว ดงกลาวไดแก น า เครองดม ครม โลชน ออยล น าหอม สเปรย เจลใสผม เจลอาบน า โฟมชนดตาง ๆ ยาสฟน น ายาก าจดกลนตว และของอน ๆ ซงมลกษณะคลายคลงกน

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.3.6 ทานทราบวาของเหลวซงไดรบการยกเวน ไดแก นม และอาหารส าหรบเดก ยาในปรมาณทเหมาะสมแตตองแสดงใหเจาหนาท ณ จดตรวจคนเพอการรกษาความปลอดภย

+1 +1 +1 3 1 ใชได

3.3.7 ทานทราบวาของเหลว ซงซอจากรานคาปลอดภาษในสนามบนหรอซอในอากาศยาน จะตองบรรจไวในถงพลาสตกทปดผนกปากถง โดยไมมรองรอยผดปกตใหสงสยวามการใสสงของอยางอนลงไปในถงและมหลกฐานแสดงชดเจนวา ซอจากรานคาปลอดภาษทสนามบนหรอในอากาศยานในวนเดนทาง

+1 +1 +1 3 1 ใชได

115

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.4 การน าวตถอนตรายขนบนอากาศยานโดยผโดยสาร (IATA 2.3 A) 3.4.1 ทานทราบวาผโดยสารสามารถพก

แบตเตอรส ารองไดแบบมความจไฟ ฟ าน อ ย ก ว า 20,000 mAh ไปจนถงความจไฟฟานอยกวา 32,000 mAh ไมเกน 2 กอน ข นเครองได แ ล ะ ต อ ง ใ ส ใ น ส ม ภ า ร ะ ไ มลงทะเบยนหรอพกตดตวขนเครอง

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.2 ท านท ราบ ว าผ โด ยส าร 1 ท านสามารถน าเครองดมทมสวนผสมของแอลกฮอล 24 -70% และไมเกน 5 ลตร ขนอากาศยานได

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.3 ทานทราบวาผโดยสารไมสามารถน ากระสนปนพกพาขนอากาศยานไดแตสามารถบรรจในหบหอไดไมเกน 5 กโลกรมและเกบไวในสมภาระลงทะเบยน

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.4 ทานทราบวาผโดยสารไมสามารถพาพกเตาตงแคมปหรอกระปองน ามนเชอเพลงขนอากาศยานได

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.5 ทานทราบวาผโดยสารไมสามารถน าวตถทท าใหไรความสามารถ เชน สเปรยพรกไทย ขนอากาศยานได

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.6 ทานทราบวาผโดยสารไมสามารถน าน าแขงแหงพกพาขนอากาศยานได

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

116

ขอท รายละเอยดค าถาม ผลการพจารณาของผเชยวชาญคนท รวม คา IOC ผล 1 2 3

3.4.7 ทานทราบวาผโดยสารไมสามารถน าบหรไฟฟาไวในสมภาระลงทะเบยน แตสามารถน าตดตวขนอากาศยานได

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.8 ทานทราบวาผ โดยสารหนงทานสามารถน าไมขดไฟกลองเลก ๆ ชนดทจดไฟโดยขดกบตวกลองหนงกลอง หรอไฟแชคจดบหรหนงอนเพอการใชงานสวนตวไปได

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

3.4.9 ทานทราบวาวตถเตมลม รวมถงลกบอลอดลมส าหรบใชเลนกฬา เชน บาสเกตบอล สามารถพกพาไปไดในลกษณะของสมภาระเชคอนหรอสมภาระถอขนเครองโดยตองปลอยลมออกกอนเทานน

0 +1 +1 2 0.66 ใชได

สวนท 4 ทานมขอเสนอแนะใดบางเกยวกบการการเผยแพรมาตรการรกษาความปลอดภยแก

ผโดยสารของสนามบนสาธารณะ

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺☺

117

ประวตผจดท ำวทยำนพนธ

นกศกษา อรจรา กาศโอสถ รหส 5913200070

สาขาวชา การจดการการบน

วน-เดอน-ปเกด วนท 12 มนาคม 2535

จงหวดทเกด จงหวดแพร

ทอยปจจบน 95/128 ซอยลาดพราว 20 ถนนลาดพราว แขวงจอมพล เขตจตจกร

กรงเทพมหานคร 10900

สถานทท างาน บรษท สายการบนนกสกต จ ากด (มหาชน)

ต าแหนง Security Specialist

ประวตการศกษา ปรญญาตร บรหารธรกจบณฑต (การจดการธรกจการบน)

มหาวทยาลยแมฟาหลวง 2557