เดกทมปญหาพฒนาการชา

DELAY DEVELOPMENT

อ.มะลวลย เรอนค า

สาขากจกรรมบ าบด

คณะกายภาพบ าบด มหาวทยาลยมหดล

Developmental disabilities are a group of related chronic disorders of early onset estimated to affect 5% to 10% of children.

Global developmental delay is a subset of developmental disabilities

defined as significant delay in two or more of the following developmental domains: gross/fine motor speech/language, cognition social/personal activities of daily living

Significant delay is defined as performance two standard deviations or more below the mean on age-appropriate, standardized norm-referenced testing.

Developmental delay

Definition

Developmental delay disorders involve a child not

reaching his developmental milestones at the

normal, expected times. Delay can happen in one

or more areas of development, including language,

motor, thinking or social skills. A doctor usually

diagnoses a specific developmental delay disorder

based on strict guidelines.

Developmental Quotient:

Developmental Age X 100 = DQ

Chronological Age

• Developmental Delay:

DQ < 70 in any developmental stream

Global developmental delay

This term is usually reserved for younger children (i.e., typically less than 5 years of age), whereas the term mental retardation is usually applied to older children when IQ testing is more valid and reliable.

Prevalence:

The precise prevalence of global developmental delay is unknown.

Estimates of 1% to 3% of children younger than 5 years of age are reasonable given the prevalence of mental retardation in the general population.

Based on approximately 4 million annual births in the United States and Canada, between 40,000 to 120,000 children born each year in these two countries will manifest global developmental delay.

General Overview

The different areas of development that may be delayed include:

Motor skills (Gross and Fine)– e.g. rolling, sitting up, walking or picking up smack objects

Speech and language development – e.g. identifying sound, imitating speech sounds, babbling

Cognitive development – the ability to learn new things or to reason

Social and emotional development – making friends, sharing, turn-taking

Daily activities – e.g. eating, dressing

What are the causes?

The most common causes of GDD are chromosome and genetic abnormalities such as Down syndrome and fragile X syndrome or abnormalities with the structure or development of the brain or spinal cord such as cerebral palsy or spina bifida

What are the causes?

Other causes can include prematurity – being

born too early, infections (such as congenital

rubella or meningitis) or metabolic diseases

such as having an underdeveloped or

underactive thyroid gland (hypothyroidism)

EFFECTS ON DEVELOPMENTAL AREAS

Social and Emotional

May require assistance with self help tasks including feeding, toileting and dressing

May have a delay in social skill development

May exhibit inappropriate behaviors towards other children such as touching and hugging (considered inappropriate dure to timing, response, etc.)

EFFECTS ON DEVELOPMENTAL AREAS

Motor and Physical Development

May have delays in gross or fine motor skill development

May have low muscle tone

May bump into things or fall down frequently

May lack stamina and be listless or tire easily

May have vision and hearing difficulties

May have seizures

EFFECTS ON DEVELOPMENTAL AREAS

Language and Communication Development

May have difficulty speaking

May not understand or use appropriate forms of

communication due difficulty

May have difficulty in making or expressing choices

EFFECTS ON DEVELOPMENTAL AREAS

Cognitive Development

May have learning difficulties

May have difficulty in understanding verbal directions

May be easily distracted by noise and visual stimuli

May have difficulty understanding concepts of turn taking, sharing, how to enter into play situations.

แนวทางการประเมนทางกจกรรมบ าบด

สมภาษณประวตการคลอด ประวตพฒนาการ การเลยงด ความสามารถใน

ปจจบน พฤตกรรมขณะอยทบาน อยทโรงเรยน

สงเกตพฤตกรรมของเดกขณะสมภาษณผปกครอง ขณะเลนหรอท ากจกรรม

ทดสอบ โดยใชแบบคดกรองพฒนาการ แบบสอบถามใหผปกครองกรอก

ขอมล

ทดสอบเฉพาะทางเพมเตม เชน Hand writing, Vineland

Adaptive Behavior, Pre school play scale etc.

ผลกระทบของภาวะพฒนาการชาตอ OPP

Activities of daily living

Educational activities

Play or leisure activities

Sensorimotor components

Neuromusculoskeletal components

Motor components

Cognitive integration and cognitive components

Psychosocial skills and psychological components

Key Developmental Milestones

การวางแผนการรกษา

Screening results are consistent with

typical development. No signs of

developmental delays or risk factors

identified.

Screening results are consistent with

typical development; however,

presence of risk factors.

Screening results indicate a possible

delay or disorder. Risk factors may

be identified.

Routine monitoring

Referral for services and

supports & heightened

monitoring

Assessment, referral for

services and supports as

needed, & heightened

monitoring

กรอบอางองและเทคนคทใชในการรกษา

Developmental theory

Developmental milestones

Neurodevelopmental Treatment Frame of Reference

The Sensory Integrative Frame of Reference

Biomechanical Frame of Reference

Behavior Modification

Teaching and learning process

Activity analysis and adaptation

การตดตามประเมนผลการรกษา

บนทก Progression note รายวน รายเดอน

บนทกพฤตกรรม ความถ พฤตกรรมการปรบตว การตอบสนอง

เทยบกบ developmental milestones

Re-assessment

การกระตนพฒนาการเดก

หากพบวาเดกมปญหาพฒนาการลาชา ควรสอบถามขอมลเพมเตมเกยวกบ

การเลยงด สงแวดลอม พฤตกรรมของเดก

ควรใหค าแนะน าผปกครองเกยวกบความส าคญการกระตนพฒนาการ การ

สรางแรงจงใจ การจดการกบพฤตกรรมของเดก เทคนคในการกระตน

พฒนาการในแตละดานใหเหมาะสมกบอายของเดก

จดเอกสาร คมอการสงเสรมเรองพฒนาการเดก

ยกตวอยางกจกรรมงาย ๆ ทผปกครองสามารถน าไปใชทบานได

แนะน าใหผปกครองบนทกผลการเปลยนแปลงของเดกเปนระยะ

ตดตามผลทก 1-3 เดอน

ทกษะทเออตอการเรยนร

ตงเปาหมายทเหมาะสม

เขาไปมสวนรวมเสมอ โดยลงมอปฏบตรวมกบเดก

สรางบรรยากาศใหสนกสนาน มเสยงหวเราะและเกมเขาไปดวย

ท าซ า ซ าและซ าอก สม าเสมอ

เลอกตวอยางในเชงบวก

ไมคาดหวงวาเดก กอนวย 5 ขวบจะจดจ าสงทท าไดหรอท าไมได

อยาขดจงหวะ ใหเดกมสมาธ จดจอ และพยายามดวยตนเอง

ใหความสนใจรบฟง ใสใจกบสงทเดกพด

ทกษะทเออตอการเรยนร (ตอ)

การสงหาม ไมควรใชกบทกเรอง ควรใชกบเรองทจ าเปน เพอใหเดกเขาใจ

ชดเจนวาถามค าสงอยาหรอหามนน คอ ตองอยาท าโดยเดดขาด

มอย 3 เรองทส าคญคอ

- อยาเลนของทเปนอนตรายตอตนเอง

- อยาเลนสงทเปนอนตรายตอผอน

- อยาเลนแลวท าใหขาวของเสยหาย

การสอนเรองระเบยบวนยในเชงบวก เชน ขณะรบประทานอาหาร เวลาใน

การเขานอนและตนนอน ฝกใหเดกชวยงานบาน

จดเรมตนของการสงเสรมพฒนาการเดก

พอแมหรอผดแลตองมเวลาทมคณภาพ

ตองมความรเบองตนเกยวกบพฒนาการเดก

ตองฝกสงเกต ไวตอการตอบสนอง

ใหโอกาสใหเดกไดท า ลดการชวยเหลอ

ใหการสนบสนนตอความพยายามของเดก

ใหค าชมเชย รางวลเมอเดกท าไดส าเรจ

สรางบรรยากาศทเออตอการเรยนร

การกระตนพฒนาการดานสงคมและดานจตใจ

เดกวยทารก - 1 ป กระตนในเรองของประสาทการรบรทก ๆ ระบบ เชน พดคย ประสานสายตา ยมหรอหวเราะกบเดก ใชของเลนสสดใสในการกระตนเรองการมอง ฝกการมองทงซาย ขวา บน ลาง หาของเลนทปลอดภยใหเดกไดจบไดสมผส มเสยงและสสนหลากหลาย รองเพลง อมโยกตวไปมา เรยกชอเดกบอย ๆ เลนจะเอ ใหสองกระจก ดภาพสะทอนในกระจก เลยนเสยงลกทกค า เลนเกมสในน าขณะอาบน า ใชเวลาอาหาร อาบน าหรอเวลานอน เปนตวอธบายกจวตรประจ าวน จดหนงสอภาพ นทาน ใหเดกเปดดและฟงเสยงแมเลา กระตนใหเลยนแบบ เชน ช จบ อวยวะ

การกระตนพฒนาการดานสงคมและดานจตใจ

อาย 1-3 ป เรมเขาใจภาษามากขน เรมมค าพด

อานนทานเกยวกบสตว สงเสยงรองอยางไร กระตนจนตนาการและความคด

อธบายเวลาทเดกท ากจกรรม เชน แตงตว แปรงฟน

ฝกใหชวยงานงาย ๆ เชน เกบของใสกลอง ไปหยบของมาให

ตองพดใหมากขน เพอบรรยายสงตาง ๆ ในสถานการณทเกดขนจรง

ใหเดกรจกสรรพนามของการเปนเจาของ

อธบายคณสมบตของสงตาง ๆ เชน รถไฟปน ๆ ลกบอลนม ๆ

กระตนใหใชความคด แกปญหางาย ๆ

ใหพงตนเอง เลอกของเลน อาหารหรอเสอผาเอง หากตดขดกเขาไปชวย

การกระตนพฒนาการดานสงคมและดานจตใจ

อาย 3-4 ป การเลนเขากลมกบเพอน เรมจากกลมเลก ๆ เกมงาย ๆ กอน

เชน มอญซอนผา วงไลจบ ซอนหา โยนลกบอล ฝกใหเดกรจกรอคอยและท า

ตามกตกา หรอใหเลนอสระแตเลนใกล ๆ กบเพอน

อาย 4-5 ป เรมเลนดวยกน เลนเลยนแบบ เชน เลนสรางบาน เลนขายของ

อาย 5-6 ป เรมเลนเกมกระดานได ฝกใหใชความคด การรอคอย กตกาท

ซบซอนมากขน

ฝกใหเดกบอกความตองการของตนเองและค าพดทใชในสงคม เชน สวสด

ขอ ขอบคณ ขอโทษ

ทกษะทางสงคมอน ๆ เชน การแบงปน การสลบกนเลน การรอคอย การให

อภย การแกไปปญหา การประนประนอม เปนผน าและเปนผตาม

การกระตนพฒนาการดานการชวยเหลอตนเอง

ฝกใหเดกชวยเหลอตนเองในทก ๆ กจกรรม แตตองปรบล าดบจากงายไปหา

ยาก และตองเปนไปตามพฒนาการของเดก

ท าไดทกวน ตามสถานการณจรง

กระตนใหผปกครองเหนความส าคญของการชวยเหลอตนเอง พฒนาทกษะ

รอบดาน และท าใหเดกรสกภาคภมใจในตนเอง

การกระตนพฒนาการดานการชวยเหลอตนเอง

การขบถายปสสาวะ เดกอาย 1 ขวบควรฝกใหคนเคยกบกระโถนกอน อยา

คาดหวงวาเดกจะฉใสกระโถน ไมปลอยใหนงนานเกนไป

เดกอาจจะเรมไมอยากนงกระโถน ใหพอแมถามความตองการของเขากอน

ไมตองเครยดกบการปฏเสธ

เดกเรมรสกไดถงอาการปวดปสสาวะตอน 18 เดอนใหค าชมเชยเมอเดกมา

นงกระโถนไดทน ลดการใสผาออม

อาย 2 ขวบ เดกเรมควบคมการปสสาวะไดดขน พาไปฝกนงชกโครกทไมสง

มาก เสรมทนงใหเดกมนใจ วยนยงอาจจะมฉรดทนอนตอนกลางคนอย

อาย 4 ขวบ เดกเรมไปหองน าไดทน 6-7 ป จะไมฉรดทนอน

การกระตนพฒนาการดานการชวยเหลอตนเอง

การควบคมอจจาระ

ในวย 15-18 เดอน ไมตองบงคบใหนงกระโถน สงเกตอาการทาทางเวลา

ทเดกปวดแลวชวนไปหองน า ไมควรปลอยใหเดกอใสผาออม

อาย 18 เดอนถง 2 ขวบ เดกเรมมความสขกบการนงกระโถน จดใหเดก

ผอนคลาย หรอพาเดกเขาหองน า เดกเรมเลยนแบบพอแม

อาย 2 ½ ขวบถง 5 ขวบ เรมบอกความตองการได ไปหองน าไดทน แตยง

มอบตเหตอย

สงส าคญ คอ ไมบงคบ ไมแสดงอารมณหงดหงดฉนเฉยวหรอลงโทษเดกเมอ

เดกไมสามารถควบคมได

การกระตนพฒนาการดานการชวยเหลอตนเอง

การแตงตว ในการฝกการแตงตว ใชเทคนคการปรบเสอผา ใหมขนาดใหญ

กวาตวเดก ใหหลวม ๆ ไว จะท าใหงายตอการฝก

สงทควรฝกเปนอนดบแรกคอ การถอดใสรองเทา ถอดใสกางเกง จากนน

ถอดเสอยด ใสเสอยด ถอดเสอมกระดม รดซปกางเกง ใสเสอตดกระดม ตด

ตะขอ

ในชวงทเดกเลก ๆ ควรเลอกเสอผาทสวมใสงาย ถอดงาย เพอฝกใหเดกท า

ไดดวยตนเอง

กระดมควรเรมจากเมดใหญกอน แลวปรบใหเลกลง สอนตดกระดมกบเสอท

วางไวกอนจะตดกบเสอทก าลงสวม

เวลาสอนเดกแตงตว เชน ใสถงเทาหรอใสกางเกง ใหเรมจากทานงกอน

เพราะถาเดกยงทรงตวไมด เวลายกขาเดยวจะลมไดงาย

การกระตนพฒนาการดานการเคลอนไหว

วยทารกถง 1 ป พฒนาการดานการเคลอนไหวจะเปลยนแปลงอยางชดเจนมาก

เรมจาก ดดยดใหพนจากทาทารกในครรภ ลอสายตาใหมการควบคม

ศรษะใหไดกอน กระตนใหยกศรษะขนจากทานอนคว าโดยใชของเลนสสด

วางไวใกล ๆ

ฝกการเออมมอควา โดยยนของเลนออนนมสสดเขาใกล

เสรมความแขงแรงของกลามเนอตนคอ โดยการจบมอใหลกขนนงจากทา

นอนหงาย

เสรมความแขงแรงของกลามเนอล าตว โดยเลนเกมจบนงโอนเอน หรอ

เลนเกมโยกเยก เลนเกมเครองบน ใชของเลนลอใหนงไดนาน

การกระตนพฒนาการดานกลามเนอมดใหญ

ในวย 1- 2 ป กระตนใหมการเกาะยน เกาะเครองเรอน เกาอ หดใหกาว

เดน โดยแมคกเขารออยขางหนา ยนมอ เรยกชอ น าของเลนสสดมาลอ

เรยกใหเดนมาหา

ฝกใหนงยอง ๆ โดยใหกมเกบของ ฝกการเดนถอยหลง โดยการเลนเกมโยน

บอล หรอ เดนไปจะชนเดก ใหเดกถอยหลง

ชวนเดกขนบนได เดนหลบสงกดขวาง เรมชอบเตนเขาจงหวะ

วงได แตอาจจะลมบอย และไมสามารถหยดไดทนท พอแมอาจจะชวนไป

เลนทสนามหญา สนามทราย

การกระตนพฒนาการดานกลามเนอมดใหญ

อาย 2-3 ป หาของเลนตดลอ จกรยานไมเตย ๆ ใหเดกฝกใชเทายนกบ

พน เพมความยดหยนคลองตว โดยเลอกเกมทตองกระโดดและเดนบนปลาย

เทา ขณะเดนใหเดกชวยถอของ

อาย 3-4 ป ชวนเลนกระโดดลงบนไดขนต าทสด ยนขาเดยวแขงกน ชวนไป

เลนขจกรยาน 3 ลอ พาเดกไปเลนสนามเดกเลน ชงชา กระดานหก

กระดานลน

อาย 4-5 ป หากจกรรมทตองอาศยการประสานงานของกลามเนอ

กระโดดเชอก วงแขง กระโดด ปนปาย

อาย 5-6 ป เพมกจกรรมทตองผจญภย ใหเดกวางแผนการเคลอนไหวททา

ทายมากขน เชน scooter, skate, จกรยาน 2 ลอ, เดนบนสะพานแคบ

ตวอยางกจกรรมกระตนการเคลอนไหว

การกระตนพฒนาการกลามเนอมดเลกและการใชมอ

เดกทารก จะมสญชาตญาณของการควาจบ ใหเลนมอเดกโดยกางนวใหเหยยด

ยดออก นวดมอและเทาใหเดก ใชของทมพนผว อณหภมและเสนใยทแตกตาง

กนใหเดกไดก าไดสมผส

อาย 3-6 เดอน กระตนการหยบจบโดยใหของเลนทเดกเขยาแลวเกดเสยง ยนของเลนใหเดกรจกเออมควา ฝกใหหยบอาหารหรอขนมทานเอง สอนการ

ยายของจากมอขางหนงไปยงอกขางหนง สอนการใชชอนตกอาหารทาน

อาย 6-12 เดอน จดหาแทงไมใหเดกเลน เอามาเคาะกน หรอตอกนเปนชน เลนเกมชวตถตาง ๆ เกมกลงบอล ฝกใหปลอยของ หยบของในกลอง

เลยนแบบพอแม

อาย 12-18 เดอน ฝกการใชนวใหคลองแคลว เตรยมกระดาษกบสเทยนใหเดกสามารถหยบเขยนได ฝกการบด การหมน การปน การเลอน

อาย 2-3 ขวบ บงคบนวไดดแลว ใหสวมถอดเสอผาเอง ฝกโดยใชของเลนทตองหยบจบกดใหตดกน ตวตอเลโก พวกตวตอ ลกปด หมดเสยบ

อาย 3-4 ขวบ วาดรปได ระบายสใหอยในเสน ฝกการจดเกบของ ตดและถอดกระดมไดเอง หาจกซอวมาเลนกบเดก

กจกรรมสงเสรมกลามเนอมดเลก

การกระตนพฒนาการดานภาษา

แรกเกด-2 เดอน ตองพดคยและเลนบอย ๆ ใหรางวลในการสอสารโดยใชรอยยม การกอดรดโอบอม การประสานสายตา เรยนรความหมายของเสยง

รองไห สงเกตการสงเสยงบอกความตองการแสดงความหว ความงวง

2-6 เดอน เดกจะพดไดตองเรยนรกลไกของการออกเสยงกอน เชน การขยบลน การเปาปาก เลนน าลาย การเคยว ตองฝกใหช านาญผานเกม เลนใหเดกสนกไดหวเราะมเสยงออกมา

7 เดอนถง 1 ป ออกเสยงพยางคเดยวได เชน บา ดา กา พอ 8 เดอนจะเรมผสมค า บาบา ดาดา เรมพดค าแรกทมความหมายตอนอาย 10 เดอน เขาใจความหมายของค าวา ไม เรมท าตามค าสงงาย ๆ ได เลยนเสยงสตวได

1 ขวบ ถง 11/2 ขวบ แนะน าเสยงตาง ๆ ใหเดกรจก เชน เสยงเครองดนตร เสยงสตว เสยงประต

อานหนงสอใหเดกฟง ท าเสยงสงต า ฝกใหเดกชตอบค าถามงาย เรมนบเลขและใชตวเลขในทกโอกาส

การกระตนพฒนาการดานภาษา

ภาษาของเดกจะเรมซบซอนขน อาย 18 เดอนถง 2 ขวบ มค าศพทอย

ประมาณ 30 ค า ใหพอแมจดค าศพททเดกเขาใจและพดได เรมใชค าถาม

งาย ๆ กบเดก เชน ใคร ทไหน ไปไหน อะไร

พอแมควรใชค าคณศพทในทกโอกาส เชน ด ไมด นารก อรอย รอน เยน

ใชค าวเศษณ เชน ทน ทโนน เนนค ากรยาทท าใหเดกเขาใจความหมาย

ใหโอกาสเดก รอคอยใหเขาคด บางครงอาจจะยงพดไมชดในวยน และตอง

เรยบเรยงความคด

การกระตนพฒนาการดานภาษา

อาย 2-3 ขวบ เรมรจกค าศพทประมาณ 200-300 ค า แสดงความ

สนใจอยากรค าศพทใหม ๆ พอแมตองหาสถานการณทหลากหลาย หนงสอ

นทานทมภาพค าศพททมความนาสนใจ สอนใหเดกรจกค าศพทเปน

หมวดหม

เรมมภาษาทางสงคม อยากคยกบเพอน ตองเปดโอกาสใหเดกไดเลนได

พดคยกบเพอน

อานนทานทมเรองราวซบซอนขน หรอเวลาทดวดโอทเดกชอบอาจใชการกด

หยดเพออธบายใหเดกฟง มากกวาปลอยใหเดกนงดคนเดยว

การกระตนพฒนาการดานภาษา

อาย 3-4 ขวบ เรมมนใจในตวเองมากขน ใชภาษาทคดขนเองมากขน พอ

แมควรสงเสรมใหเดกกลาและคดเอง ไมควรวาเดกหาใชค าผด ใชวธพดซ า

ใหถกตอง หรอถาเดกนกค าไมออก ชวยคดค าให เดกจะรสกสนกสนานและ

อยากคยมากขน

อาย 5-6 ป ฝกถามใหคดแกปญหา เชน เสนอทางเลอก เสนอค าถาม หรอ

ถามความคดเหนของเดก ใหเดกไดตดสนดวยตนเอง

กระตนใหเดกเลาเรองเอง เรมจากนทานทเดกสนใจ หรอเลาเรองทโรงเรยน

หรอเลาเหตการณทผานมา ท าใหเดกฝกเรยบเรยงความคด

เดกจะถาม ท าไม หรอ สงสยมากขน พอแมควรตอบค าถามดวยความใจเยน

และฝกใหเดกคดตอ หรอ ไปหาค าตอบดวยกน

เลนเกมฝกทายภาพ ทายค า ปรศนาค าทาย ใบค า

การกระตนพฒนาการดานสตปญญา

การเลนคอการเรยนรของเดก

ในเดกเลก จะสงเสรมตามวย องตามพฒนาการ แตยดหลกการสอนจาก

รปธรรมไปสนามธรรม ใหเดกไดหยบจบสมผส จะชวยใหเดกเขาใจไดงาย

มากขน

ในเดกโต เรมมเรองของนามธรรม ความซบซอนของการคดมากขน

ฝกใหเดกเปนคนชางสงเกต จ าแนกแยกแยะเปนกลมเปนพวกได

มองเหนความสมพนธของสงตาง ๆ เรยนรเรองเหตและผล

พยายามกระตนใหเดกไดลองคดหลาย ๆ วธ

สรางสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร

การเลอกของเลน

เปลยนเครองใชในบานใหเปนของเลน

ของเลนฝมอแมและลก

การเลอกหนงสอนทานและการอาน

การปรบสอทใชกระตนกลามเนอมดเลก

Reference

http://www.noahsark.net.au/PDF/global_developm

ental_delay.pdf

Kindersley Dorling. Test your child,1991.