66
Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Cranial nerves

Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Page 2: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

NamesI N. olfactorius II N. opticusIII N. oculomotorius IV N. trochlearisV N. trigeminus VI N. abducens VII N. facialis VIII N.vestibulocochlearis IX N. glossopharyngeusX N. vagusXI N. accessorius XII N. hypoglossus

Page 3: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Nuclei,

components,

course

Page 4: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Cranial nervesCranial nerves

SomaticSomatic SomatomotorSomatomotor SomatosensorySomatosensory

General somatosensoryGeneral somatosensory Specific somatosensorySpecific somatosensory

AutonomicAutonomic VisceromotorVisceromotor

General visceromotorGeneral visceromotor Specific visceromotorSpecific visceromotor

ViscerosensoryViscerosensory General viscerosensoryGeneral viscerosensory Specific viscerosensorySpecific viscerosensory

Page 5: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Components General somatosensory fibers General somatosensory fibers (GSS): extero- and

proprioseptive impulses from head and face Specific somatosensory fibers Specific somatosensory fibers (SSS): specific

impulses from eye and ear General viscerosensory fibers (GVS): from

visceral organs to viscerosensory nuclei. Specific viscerosensory fibers(SVS): specific

impulses for smell and taste General somatomotor fibers (GSM): for skeletal

muscles of eye and tongue Specific visceromotor fibers (SVM): for skeletal

muscles with branchiogenic origin. Mastication, expression, swallowing

General visceromotor fibers (GVM): from visceromotor nuclei; relay in parasympathetic ganglia. Heart muscle , smooth muscles, glands.

Page 6: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

NucleiNuclei

ColumnsColumns Medial.Medial. SomatomotorSomatomotor.. In the In the

central grey matter; derive from central grey matter; derive from basal platebasal plate of neural tube; supply of neural tube; supply striated muscles with striated muscles with myotomic myotomic origin; origin; (ІІІ, ІV, VІ, ХІІ).(ІІІ, ІV, VІ, ХІІ).

VentrolateralVentrolateral.. Specific Specific visceromotorvisceromotor.. Migrate Migrate ventrolaterally formingventrolaterally forming inner inner genugenu; ; derive from derive from basal platebasal plate; ; supply muscles withsupply muscles with branchiogenic branchiogenic originorigin; ; (V, VІІ).(V, VІІ).

Page 7: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Visceromotor column. Visceromotor column.

Lateral to medial and dorsal to ventrolateral Lateral to medial and dorsal to ventrolateral clmn; derive from clmn; derive from basal platebasal plate next to sulcus next to sulcus limitans; origin to efferent preganglionic limitans; origin to efferent preganglionic fibers; parasympathetic supply of smooth fibers; parasympathetic supply of smooth muscles; muscles; (ІІІ, VІІ, ІХ, Х).(ІІІ, VІІ, ІХ, Х).

Sensory columnSensory column..

Lateral toLateral to sulcus limitanssulcus limitans; ; derive fromderive from alar alar plateplate; ; accept central processes of sensory accept central processes of sensory ganlia cells;ganlia cells;

General viscerosensoryGeneral viscerosensory – – close toclose to sulcus sulcus limitans limitans (VІІ, ІХ, Х).(VІІ, ІХ, Х).

General somatosensoryGeneral somatosensory - intermediate, - intermediate, general sensation from head/face (V)general sensation from head/face (V)

Specific somatosensorySpecific somatosensory - lateral, hearing - lateral, hearing and balance impulses (VІІІ)and balance impulses (VІІІ)

Page 8: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Organization of brain stem (after Herrick)

Page 9: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 10: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Appearance of brain surfaceAppearance of brain surface

Page 11: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Course within skullCourse within skull

Page 12: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Exit of skullExit of skull

Page 13: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Motor, sensory, mixed

Page 14: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Classification Sensory: only afferent (sensory) fibers

N. Olfactorius N. Opticus N. Vestibulocochlearis

Motor: only efferent (motor) fibers N. Oculomotorius N. Trochlearis N. Abducens N. Accessorius N. Hypoglossus

Mixed: sensory and motor fibers N. Trigeminalis N. Facialis N. Glossopharyngeus N. Vagus

Page 15: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Сетивни нервиN. Първи неврон и

вид на влакната

Вход Терминални ядра

Модалност

І Обонятелен епител (СВС)

Foramina cribrifomis

Bulbus olfactorius

Обоняние

ІІ Ганглийни клетки в ретината (ССС)

Canalis opticus

Nucleus geniculatum lateralis

Зрение

VІІІ Ganglion vestibulare (ССС)

Meatus acusticus internusCanalisspiralis

Nucleivestibulares

Баланс

Ganglion cochleare (ССС)

Nuclei cochleares

Слух

Page 16: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. olfactorius

Обонятелна лигавица (СВС)→ For. cribriformes → Bulbus olfactorius

Page 17: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. opticusGanglion cell → Canalis opticus → Corpus

geniculatum laterale

Page 18: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. vestibulocochlearisGanglion Vestibulare (SSA) - Meatus internus acusticus - Nuclei

Vestibulares

Ganglion Cochlearе (SSA) - Canalis spiralis - Nuclei Cochleares

Page 19: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Моторни нервиN. Origin Exit Supply

ІІІ Nucleus n. oculomotorii (ОСМ)

Fissura orbitalis superior

Mm. recti superior, inferior, medialis; inferior obliquus; levator palpebrae superioris

Nucleus accessorius n.oculomotorii (ОВМ)

M. sphincter pupillae и m. ciliaris

ІV Nucleus n. trochlearis (ОСМ)

Fissura orbitalis superior

M. obliquus superior

VІ Nucleus n. abducentis (ОСМ)

Fissura orbitalis superior

M. rectus lateralis

XI Nucleus n. accessorii (СВМ)

Foramen jugulare

M.sternocleidomastoideus и m. trapezius

XII

Nucleus n. hypoglossi (ОВМ)

Canalis hypoglossi

Mускули на езика

Page 20: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 21: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. oculomotorius

Компоненти Общо соматомоторни влакна Общо висцеромоторни влакна

Ядра nucl. oculomotorius nucl. accessorius

Поява sulcus cruris medialis

Ход латерална стена на sinus cavernosus

Напускане на черепа Fissura orbitalis superior

Инервация Mm. recti superior, inferior, medialis; m. obliquus inferior;

m. levator palpebrae superioris M. sphincter pupillae & m. ciliaris

Ganglion ciliare : между n. opticus & m. rectus lateralis

N. oculomotorius

Page 22: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 23: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

23/4/19

Ganglion ciliareGanglion ciliareПарасимпатикови влакна от nucleus accessorius n. oculomotorii достигат ganglion ciliare по n. oculomotorius (radix parasympathica) и се прекъсват в него.

Сетивни влакна от n. nasociliaris (radix sensoria) и симпатикови влакна от plexus caroticus internus (radix sympathica) преминават през ганглия без да се прекъсват.

Парасимпатикови влакна достигат (по nervi ciliares breves) до m. cliliaris (акомодация) и m. sphincter pupillae (свиване на зеницата).

Page 24: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Damage of n. oculomotorius

Diverging strabismus (squinting) Double vision Dilated pupil (mydriasis) Impaired accomodation

Page 25: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. trochlearis [IV]

Nucleus Nucl. n. trochlearis (ОСМ)

Appearance Below colliculus inferior

Course Lateral wall of sinus cavernosus

Exit Fissura orbitalis superior

Supply Somatomotorа:

M. obliquus superior

Page 26: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

23/4/19

N. abducens [VI]

Nucleus Nucl. n. abducentis (ОСМ)Appearance Fissura pontomedullaris,Course Thru sinus cavernosus,

lateral to а. carotis int.Exit Fissura orbitalis superiorSupply

Somatomotor: M. rectus lateralis

N. abducens

Page 27: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Damage of n. abducens

Converging strabismus (squinting) Double vision

Page 28: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. accessorius N. accessoriusNucleus

Nucl. ambiguus - caudal (SVM)

Nucl. spinalis n. accessorii (GSM)

Appearance Sulcus retroolivaris – radix cranialis

Btw radices ventralis & dorsalis – radix spinalis

Course Radix spinalis enters skull thru for. magnum,

joins radix cranialisExit

For. Jugulare- pars cranialis – r. externus in n. vagus- pars spinalis – r. externus

Supply M. trapezius, m. sternocleidomastoideus

Page 29: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. hypoglossus [XII]

Nucleus Nucl. n. hypoglossi(GSM)

Appearance Sulcus anterolateralisbtw oliva & pyramis

Course Cisterna basalisExit Canalis n. hypoglossi

Supply Somatomotor: Mm. styloglossus,

hyoglossus,

genioglossus, own muscles of toungue

Page 30: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. hypoglossus

N. hypoglossus

Page 31: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 32: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 33: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Mixed nerves

Page 34: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. trigeminus [V]

Components SVM: from nucleus motorius n. trigemini,

muscles of mastication. GSS влакна: from head and face to sensory

nuclei of n.trigeminus; neurons in ganglion trigeminale, lying on pars petrosa на os temporale.

Page 35: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 36: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Branches N. ophthalmicus

(V1, sensory) exits thru fissura orbitalis superior, enters orbit

Branches N. frontalis:

N. supratrochlearis N. supraorbitalis

N. lacrimalis N. nasociliaris

Page 37: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Supply:

Sensory: Dura mater cerebri Eye Nasal mucosa Skin epicranial & eye

area, back of noseSympathetic fibers for m.

dilator pupillae. From upper Th segments, thru superior cervical ganglion. Reach branches of a. carotis interna

Page 38: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. maxillaris(V2, sensory) Exit thru foramen

rotundum Branches

N. infraorbitalis N. zygomaticus N. alveolaris superior N. pterygopalatinus

Page 39: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Supply: Dura mater cerebri Teeth – upper jaw Nasal& oral mucosa Skin btwn eyes and mouth

Page 40: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. mandibularis(V3, mixed) Exit thru foramen ovale и

enters fossa infratemporalis Branches

N. auriculotemporalis N. buccalis N. lingual N. alveolaris inferior Nn. for masticatory muscles

Page 41: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 42: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Supply: Sensory:

Dura mater cerebri Teeth and gums of lower jaw Mucosa and floor of mouth Anterior 2/3 of tongue Skin temporal area, ear, below mouth

Motor: Muscles of mastication, m. mylohyoideus, venter anterior m. digastricus

Page 43: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Facial Nerve VII

Somatic Motor - facial expressions Autonomic Motor - salivary and lacrimal glands,

mucous membranes of nasal and palatine mucosa Special Sensory - taste on anterior 2/3’s of tongue Damage produces sagging facial muscles and

disturbed sense of taste (no sweet and salty)

Page 44: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Branches of Facial Nerve

Clinical test: Test anterior 2/3’s of tongue with substances such as sugar, salt, vinegar, and quinine; test response of tear glands to ammonia fumes; test motor functions by asking subject to close eyes, smile, whistle, frown, raise eyebrows, etc.

Page 45: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. facialis [VII]Components SVM from nucleus n. facialis for muscles of expression GVM (n. intermedius) from nucleus salivatorius

superior, interrupt in ganglion pterygopalatinum & ganglion submandibulare. Postganglionic fibers reach glandulae lacrimalis, submandibularis & sublingualis

SVS (n. intermedius) from taste buds in anterior 2/3 of tongue, neurons in ganglion geniculi of n. facialis reaching nucleus tractus solitarii

GSS skin external ear

Page 46: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 47: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Course

Thru meatus acusticus internus, canalis facialis и for. stylomastoideum,

enters gl. рarotidea,

forming plexus intraparotideus and giving off five branches for muscles of expression

Page 48: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Branches in canalis n. facialis Chorda tympani: joins n. lingualis of n. mandibularis

Tate in anterior 2/3 of tongue Interrupt in ganglion submandibulare, postganglionic

fibers reaching gl. submandibularis и gl. sublingualis

Page 49: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. petrosus major: GVM fibers to ganglion pterygopalatinum, postganglionic fibers thru n. zygomaticus & n. lacrimalis reach gl. lacrimalis

N. stapedius: for m. stapedius

Page 50: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Branches ouside the skull Rr. temporales Rr. zygomatici Rr. buccales R. marginalis mandibulae R. coli

Page 51: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Ganglion pterygopalatinum: in fossa pterygopalatine below n. maxillaris

Ganglion submandibulare: btw n. lingualis & gl. submandibularis

Page 52: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Damage of n. facialis

Page 53: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Glossopharyngeal Nerve IX Somatic motor – Swallowing and

voice production via pharyngeal muscles

Autonomic motor - salivation, gagging, control of BP and respiration

Sensations from posterior 1/3 of tongue including taste

Sensations from baroreceptors and chemoreceptors

Damage results in loss of bitter and sour taste and impaired swallowing, blood pressure anomalies (with CN X).

Page 54: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. glossopharyngeus [IX]Components SVM: from nucleus ambiguus to m. stylopharygeus GVM: preganglionic from nucleus salivatorius

inferior to ganglion oticum, postganglionic to glandula parotidea

SVS: from ganglion inferior, central processes to nucleus tractus solitarii, peripheral processes to posterior 1/3 of tongue

GVS: from mucosa of posterior 1/3 of tongue, pharynx, palatine tonsils, tuba auditiva & cavitas tympanica, sinus & glomus caroticus, reach nucleus tractus solitarii

Page 55: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 56: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Course: exit thru foramen jugularе

Branches Rami linguales: taste buds and mucosa of posterior 1/3 of

tongue Rami pharyngei: plexus pharyngeus, sensory and

parasympathetic fibers N. tympanicus: GVM thru n. tympanicus & n. petrosus

minor reach ganglion oticum, postganglionic thru n. auriculotemporais (Ⅴ3) for glandula parotidea

Ramus sinus caroticus: for sinus & glomus caroticus Rami tonsillares & ramus m. stylophayngei

Ganglion oticum : below foramen ovale

Page 57: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 58: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Vagus Nerve X Sensations from skin at back of ear,

external acoustic meatus, part of tympanic membrane, larynx, trachea, espophagus, thoracic and abdominal viscera

Sensations from bararoceptors and chemoreceptors

Special sensory – taste from epiglottis and pharynx

Somatic motor – Swallowing and voice production via pharyngeal muscles

Autonomic motor – smooth muscle of abdominal viscera, visceral glands secretions, relaxation of airways, and normal or decreased heart rate.

Damage causes hoarseness or loss of voice, impaired swallowing, GI dysfunction, blood pressure anomalies (with CN IX), fatal if both are cut

Page 59: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. vagus [X]Components GVM: nucleus dorsalis n. vagi, interrupt in

parasympathetic ganglion, short postganglionic fibers supply heart muscle, smooth muscles and glands

SVM: nucleus ambiguus, for muscles of pharynx и larynx

GVS: from organs in neck, thorax, abdomen to nucleus tractus solitarii

GSS: auricle, meatus acousticus externus &

dura mater cerebri

Page 60: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD
Page 61: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Course Exits thru foramen jugulare Descends in vagina carotica btw internal

a. carotis interna (communis) & v. jugularis interna

N. vagus dexter Enters thorax to the right of trachea Descends behind v. brachiocephalica

dextra & v. cava superior Passes behind the root of right lung Forms plexus esophageus posterior Forms truncus vagalis posterior in hiatus

esophageus, enters abdomen and gives off rami gastrici posteriores celiaci

Page 62: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. vagus sinister Enters thorax btw a. carotis communis &

a. subclavia sinistra, behind v. brachiocephalicа sinistra

Passes anterior to arch of aorta, giving off n. laryngeus recurrens

Passes behind the root og lefht lung Forms plexus esophageus anterior Forms truncus vagalis anterior inв

hiatus esophageus, enters abdomen, gives off rr. gastrici anteriores & rr. hepatici

Page 63: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Branches in neck N. laryngeus superior: descens along

pharynx and gives off Ramus internus, pierces membrana

thyrohyoidea and supplies mucosa of larynx to rima glottis

Ramus externus, supplies m. cricothyroideus Rami cardiaci cervicales superiores:

descend to plexus cardiacus Ramus meningeus, ramus auricularis,

rami pharyngei (plexus pharyngeus)

Page 64: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

N. laryngeus superior

Ramus externus

Ramus internus

Page 65: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Thoracic branches N. laryngeus recurrens

Right around а. subclavia sin., left around arcus aortae

Ascend in tracheo-esophageal sulcus Enter larynx behind art. cricothyroidea,

and turn into n. laryngeus inferior Supply: laryngeal mucosa below rima

glottis, laryngeal muscles except m. cricothyroideus Rami cardiaci inferiores Rami tracheales Rami esophagei

Rami bronchiales

Page 66: Cranial nerves Assoc. prof. Stefan Sivkov, MD, PhD

Abdominal branches

Rr. gastrici anteriores и posteriores: Along lesser curvature of

stomach supply anterior and posterior walls

At antrum pyloricus bracnches for pars pylorica

Rr. hepatici: enter plexus hepaticus supply liver and gall bladder

Rr. celiaci: for plexus celiacus, reach liver, pancreas, spleen, kidneys and gut to flexura colica sisnistra