cooltura.co.uk 32 (594)08 sierpnia 2015

594-COVER.indd 1 05/08/2015 11:43:23

594-MAKIETA 1 01-23.indd 2 04/08/2015 16:37:47

594-MAKIETA 1 01-23.indd 3 04/08/2015 16:37:51

594-MAKIETA 1 01-23.indd 4 04/08/2015 16:37:53

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL

GODZINY OTWARCIA: 9.00 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

Z-CA REDAKTORA NACZELNEGOPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261

DZIENNIKARZESYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukDARIUSZ A. ZELLER

darek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIA GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWISKA agata@cooltura.co.ukTOMEK WONICZKA sergei@cooltura.co.uk

TOMEK WALECIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk

WSPPRACOWNICYLIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAGORZATA DEMETRIOU

/ MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / UKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ WIDLICKI /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA/ RADOSAW ZAPAOWSKI

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALICI ds. MARKETINGU I REKLAMYEWA SUKOWSKA-LENIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 MARTYNA DRZEWIECKA martyna@cooltura.co.uk, wew. 247

MAGORZATA SAS gosia@cooltura.co.uk, wew. 263GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

DZIA OGOSZE I PRENUMERATA

EWA SUKOWSKA-LENIARA ewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIGOWO RADOSAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Pogldy zawarte w felietonach i listach do redakcji s osobistymi przekonaniami ich autorw i nie zawsze pokrywaj si z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za tre reklam i ogosze. Redakcja nie zwraca materiaw niezamwionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wy wania tekstw. Publikowanie zamieszczonych teks tw i zdj bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane s w oparciu o materiay Polskiej Agencji Prasowej.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

POLISHWEEKLYMAGAZINEW NUMERZE 594.

092012

010

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLD PRASY BRYTYJSKIEJ

020 PRAWO

024 TEMAT NUMERU

Praca tylko dla dobrze urodzonych

030 KOMENTARZ TYGODNIAObcym wstp wzbroniony

032 ZNOWU DOBRONIAKWpuszczeni w kana

034 WOK NASO interesach przy golfie

036 ZDROWIEDziecko od dawcy, jak korzysta

z ofert klinik podnoci?

042 CAF COOLTURANadchodzce wydarzenia

046 KSIGARNIA

056 OGOSZENIA

074 PSYCHOLOGIAPrzyjemnoci narzekania

076 GUEST ROOMPoezja

078 WASZE IMPREZYPolonia na imprezie z Polish

Village Bread

083 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNIEnglish breakfast

092 SPORT

096 KRZYWKA

097 HOROSKOP

Okadka: TOMEK WALECIUK

594-MAKIETA 1 01-23.indd 5 04/08/2015 16:38:01

006 Zdjcie tygodniaTakie s WyspyW drodze do lepszego wiata

Francuska policja zatrzymuje imigrantw w Calais. Mczyni, podobnie jak okoo dwch tysicy innych

przybyszw z Afryki i Azji przybyli na pnoc Francji, aby sforsowa Kana La Manche i przedosta si na Wyspy Brytyjskie.

Czytaj te na str. 12, 18, 30 i 32

594-MAKIETA 1 01-23.indd 6 04/08/2015 16:38:03

Fot.

PAP/

EPA

/Yoa

n Va

lat

594-MAKIETA 1 01-23.indd 7 04/08/2015 16:38:07

008 WIADOMOCINA WYSPACH

Horwell wypowiada si w Lon-dynie na zakoczenie publicz-nego dochodzenia w sprawie mierci Litwinienki, otrutego radioaktywnym polonem-210 w 2006 roku.

Dowody wskazuj, e jedynym moliwym wytumaczeniem jest to, e w tej lub innej formie pastwo rosyjskie byo zaangaowane w zamordowanie Litwinienki powiedzia Horwell.

Wyrazi opini, e dwaj gwni podej-rzani obywatele Rosji Dmitrij Kowtun i Andriej ugowoj nie mieli osobistych motyww, by zabi Litwinienk. Obaj nie byli pospolitymi mordercami oceni Horwell. Pastwo rosyjskie wedug niego prawdopodobnie byo inicjatorem tego spisku i miao mnstwo powodw, by yczy Litwinience nie tylko krzywdy, ale i mierci.

Zarazem podkreli, e nie ozna-cza to, i zaangaowany w spraw by prezydent Wadimir Putin, ani te, e wyda on rozkaz zabjstwa. Wedug Hor-wella powodw mordu mogo by wiele. Przypomnia, e Litwinienko popro-si o azyl w Wielkiej Brytanii, oskara rosyjsk Federaln Sub Bezpiecze-stwa o zabijanie przeciwnikw poli-tycznych i o korupcj. Horwell wskaza te, e Litwinienko atakowa personal-nie Putina.

Wedug informacji, ktre pady w trakcie publicznego ledztwa, lady polonu odnaleziono w Londynie w miej-scach, w ktrych byli Kowtun i ugowoj,

w tym hotelach, biurach, samolotach i na stadionie druyny pikarskiej Arsenal. Horwell oceni, e uycie polonu-210 mogo narazi mieszkacw brytyjskiej stolicy. Przypominajc, e adwokat repre-zentujcy wdow po zabitym, Marin Litwinienko, owiadczy, e uycie polo-nu-210 byo atakiem nuklearnym na ulicach Londynu, Horwell oceni: ten komentarz jest uzasadniony.

Nigdy nie dowiemy si, jak niebez-pieczna bdzie styczno z polonem dla ludnoci i jakich dugoterminowych skut-kw dowiadcz londyczycy mwi prawnik dziaajcy w imieniu policji. Doda take, mwic o dwch gwnych podej-rzanych: ugowoj i Kowtun nie maj wia-rygodnej odpowiedzi na naukowe dowody i lady polonu, ktre pozostawili.

Wanie uycie polonu-210 wska-zuje, zdaniem prawnika, e pastwo rosyjskie w jakiej formie byo zaan-gaowane w zabjstwo. 97 proc. wia-towych dostaw tej substancji pochodzi z zakadw w Rosji.

Wadze Rosji odmwiy ekstradycji podejrzanych. Obydwaj, tak jak i Kreml, zaprzeczaj jakimkolwiek zwizkom ze mierci Litwinienki. Kowtun, ktry naj-pierw zadeklarowa udzia w brytyjskim ledztwie i mia zeznawa przez cze wideo od 27 lipca, wycofa si. Powoa si na wtpliwoci, czy jego udzia w prze-suchaniu nie narusza prawa rosyjskiego. ugowoj jest obecnie deputowanym do parlamentu Rosji.

Pastwo rosyjskie musiao by zaangaowane w zamordowanie byego agenta KGB Aleksandra Litwinienki oceni w zeszy czwartek prawnik londyskiej policji Richard Horwell. Porwna uycie przy zabjstwie radioaktywnego polonu do ataku nuklearnego na ulicach Londynu.

Niczym atak nuklearny na ulicach Londynu

594-MAKIETA 1 01-23.indd 8 04/08/2015 16:38:09

594-MAKIETA 1 01-23.indd 9 04/08/2015 16:38:11

010 WIADOMOCINA wyspAch

Zwizek GMB, liczcy 631 tys. czon-kw, uwaa, e Uber powinien pa-ci swym kierowcom minimaln pac, jaka obowizuje w Wielkiej Brytanii, zapewni im odpoczynek i zagwarantowa urlop.

Wedug rzecznika GMB firma Uber, ktra dziaa w 50 krajach na wiecie, a jej

warto szacuje si na okoo 50 mld dola-rw, narusza obowizek zapewnienia pod-stawowych praw w zakresie pacy, urlopu, zdrowia, bezpieczestwa.

Rzecznik GMB powiedzia agencji AFP, e nie moe wskaza, ilu kierowcw Ubera naley do zwizku. Zaznaczy jedynie, e

bardzo wielu z nich domaga si takiej interwencji.

Rzecznik Ubera wyjani z kolei, e jednym z gwnych powodw, dla ktrych ludzie wybieraj prac w tej firmie, jest to, e lubi by szefami dla samych siebie. Jako pracownicy kierowcy prowadziliby we wczeniej ustalonych przedziaach czaso-wych, zarabialiby sta pensj za godzin, straciliby swobod pracy jako kierowcy dla innych firm oraz elastyczno, do ktrej s tak przywizani doda.

Dziaalno amerykaskiej firmy budzi wiele kontrowersji. Dziki aplikacji na smart-fony poredniczy ona w kontakcie midzy kierowcami, ktrzy prywatnymi samocho-dami gotowi s wywiadczy usug prze-wozu osb, a klientami. Przejazd z kierowc Ubera jest zazwyczaj znacznie taszy ni tra-dycyjn takswk, a opata pobierana jest bezporednio z karty kredytowej klienta.

Brana takswkarska oskara Ubera o nieuczciw konkurencj. Kierowcy Ubera nie maj licencji, za ktre w niekt-rych krajach takswkarze musz zapaci tysice euro. Zazwyczaj nie odprowadzaj te podatkw od dochodw, uzyskanych z przewozu osb, ani nie s zatrudnieni przez Ubera, ktry nie odprowadza za nich adnych skadek.

We Francji, po gwatownych protestach takswkarzy, Uber zawiesi ostatecznie dzia-anie swojej aplikacji UberPop, ktra suy do zamawiania przewozu. Firma czeka na wyrok francuskiego sdu konstytucyj-nego w sprawie ustawy zakazujcej dzia-ania aplikacji.

W Belgii usuga wci dziaa, cho for-malnie jest nielegalna. Rwnie niemiecki sd we Frankfurcie nad Menem uzna, e dziaalno Ubera amie obowizujce prze-pisy. Podobne problemy amerykaska firma ma te w Hiszpanii.

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

Takswkarze kontra tanie przejazdyJeden z najwikszych brytyjskich zwizkw zawodowych poinformowa, e zoy do sdu skarg na amerykask firm oferujc przewz osb Uber. Skarga dotyczy pac i warunkw pracy kierowcw.

Takswkarze i ich sympatycy protestowali w zeszypitek pod siedzib Transport for London. Domagali

si wparcia od wadz miasta dla funkcjonowania tradycyjnych londyskich takswek.

594-MAKIETA 1 01-23.indd 10 04/08/2015 16:38:14

594-MAKIETA 1 01-23.indd 11 04/08/2015 16:38:16

012 WIADOMOCINa Wyspach

Wystpujc przed dziennikarzami w Wietnamie, gdzie przebywa z oficjaln wizyt, Cameron powiedzia, e rzd brytyjski inwestuje w budow ogrodze i inne rodki bezpieczestwa przy terminalach eurotunelu w Calais i Coquelles we Francji.

Wszystko, co mona zrobi, zosta-nie zrobione, by nasze granice byy bez-pieczne, a brytyjscy urlopowicze mogli udawa si na swoje urlopy bez przeszkd powiedzia BBC. Musimy rozwiza kwesti lec u rda problemu; musimy powstrzyma tych ludzi od wyprawiania si przed Morze rdziemne w poszuki-waniu lepszego ycia podkreli.

Francuskie MSW poinformowao w zesz rod, e od dwch miesicy

od 1,5 do 2 tys. imigrantw prbuje co noc dosta si do tunelu pod kanaem La Manche, by dotrze do Wielkiej Brytanii. W nocy z zeszego wtorku na rod byo to 2,3 tys. osb; w rod w nocy policja eskortowaa kilkaset osb z dala od ter-minala tunelu.

Rwnie w zesz rod francuskie wadze skieroway do Calais oddziay prewencyjne policji, by wesprze liczce ju 300 funkcjonariuszy siy bezpiecze-stwa, prbujce opanowa sytuacj w tym portowym miecie. Maj oni zabezpie-czy tereny wok eurotunelu, do kt-rego co noc przedostaj si setki, a cza-sem tysice nielegalnych przybyszw. Odkd wzmocniono ochron w porcie w Calais, tunel sta si gwnym szla-

Wielka Brytania nie jest bezpieczn przystani dla imigrantwBrytyjski premier David Cameron zapowiedzia w zeszy czwartek, e nielegalni imigranci prbujcy przedosta si do Wielkiej Brytanii bd zawracani, eby byo wiadomo, e kraj ten nie jest dla nich bezpieczn przystani.

kiem, ktrym imigranci usiuj przedo-sta si na Wyspy Brytyjskie.

Imigranci z Afryki i Bliskiego Wschodu prbuj przedosta si do Europy, uciekajc przed wojn, dyktatu-rami i bied. W zesz rod do Woch przypyny dwa statki; na pokadzie jednego byo 435 uchodcw i 14 cia osb zmarych; drugim przypyno 692 imigrantw.

RekoRdowy RokSpka Eurotunnel poinformowaa, e od 1 stycznia uniemoliwiono 37 tys. prb przedostania si z Francji do Wiel-kiej Brytanii przez nielegalnych imigran-tw. Zaapelowano do rzdw tych kra-jw o stosowne dziaania po mierci jednego z imigrantw.

Liczby te gwatownie rosn, a sytu-acja wyranie si pogarsza twierdz eksperci. Przyczyniaj si do tego strajki pracownikw eurotunelu, ktre zamie-niaj tory kolejowe w obozy demonstran-

Imigrant przeskakuje przez pot w Calais.

594-MAKIETA 1 01-23.indd 12 04/08/2015 16:38:21

013tw, a take napyw imigrantw gotowych na wszystko, by wywalczy lepsze ycie.

Spka Eurotunnel od miesicy ostrzegaa o zagro-eniu Komisj Midzyrzdow nadzorujc tunel pod kanaem La Manche, a take wadze Francji i Wielkiej Brytanii. Przedstawiciel spki w specjalnym owiad-czeniu poinformowa, e przestrzegano przed rosnc skal zagroenia i przed moliwymi dramatycznymi konsekwencjami.

Wicej patroli, Wicej ogrodzeW zeszy pitek Cameron wzi udzia w spotkaniu sztabu kryzysowego Cobra. Premier zapowiedzia prze-znaczenie wikszych rodkw na rozwizanie kry-zysu w Calais.

Chcemy pomc Francji udostpniajc wszystkie rodki, jakie mamy, aby rozwiza kryzys w Calais. Prze-kaemy dodatkowe poty i skierujemy tam patrole poli-cyjne z psami zapowiedzia Cameron.

Lider Partii Konserwatywnej podkreli rwnie, e rzd rozwaa uycie nieuywanych terenw wojsko-wych w hrabstwie Kent w pobliu brytyjskiego koca eurotunelu w celu przygotowania dodatkowych parkin-gw dla kierowcw oczekujcych na przepraw. redni czas oczekiwania siga nawet omiu godzin, co powo-duje znaczce straty dla firm przewozowych.

Wedug mediw rozwaa si uycie midzy innymi dawnego lotniska w Manston, ktre zostao zamknite w 2014 roku. W trakcie wojny port lotniczy uywany by podczas Bitwy o Angli, ktrej 75. rocznica jest obcho-dzona w tym roku.

Czytaj te na str. 30 i 32

Zdj

cia:

PAP

/EPA

/Yoa

n Va

lat

594-MAKIETA 1 01-23.indd 13 04/08/2015 16:38:24

014 WIADOMOCIPrasa na WysPach

Przygotowaa: Sylwia Milan rdo: Daily Mail

WlipcowesobotniepopoudnieworaneriiPaacuKensingtonzebraosiwieleznanychosobistocitegowiata,bycelebrowalubNickyHilton,najmodszejspadkobierczyniameryka-skiegorodusawnychhotelarzyiJame-saRothschilda,potomkanajwikszycheuropejskichbankierw.

Pannamoda(31l.)ubranabyawsukniValentinowart50tys.fun-tw.Napalcudiamentowypiercionekzarczynowyzamilionfuntw.

DynastiahoteliHiltonzostaazao-onaprzezpradziadkaNicky,ConradaHiltona,ktryoenisizaktorkZsaZsaGabor.WujekNicky,ConradNichol-sonHilton,byprzezkrtkiokresmemElizabethTaylor.OjciecNicky,RickHil-tonjestpotentatemnarynkunierucho-moci.

DomRothschildwzostazaoonyprzezMayeraAmschelawydowskimgetcieweFrankfurcie250lattemu.Amschelzaczynajakohandlarzmonetiwkrtceursdorolinadwornegoban-kiera,budujcswojfortunpodczasFrancuskiejRewolucji.Piciudorosych

jupotemsynwdoczyosidojegodziaa.OdXIXwiekurodzinaurosawsiistaasijednznajbogatszych.Ojciecpanamodego,Amschelbynaj-modszymdzieckiemWiktoraRoth-schilda,urodzonymwwielkimbogac-twie,zaprogramowanynasukces.Pope-nisamobjstwo,kiedyJamesbyjeszczenastolatkiem.Jegosamobjstwow1996rokunastpioszetygodnipomiercimatkiTeresy,LadyRothschild.Wtrakciedochodzerodzinaowiadczya,ecier-pianadepresjspowodowanmier-cimamy.AmschelaHiltonaznalezionowpokojuhoteluBristolwParyu.

NickyHiltonurodziasiw1983rokuijestdrugcrkRickaHiltonaijegoonyKathy.UczszczaadoluksusowejDwightSchoolwNowymJorku.

SiostraNicky,ParisHilton,celebrytkaibohaterkaaferyzsekstamyw2003roku,pojawiaasiwielerazywprogra-machtelewizyjnych,nagrywaapyty,reklamowaaperfumy,ubrania,aobec-niejestznanymwbranyDJ.

Mimo,eNickystwierdzia,etakakarieraniejestdlaniejiniepjdziela-damisiostry,tow2014rokuwydaaksikomodzieipatronowaakolekcjibiuteriioraztorebdlaLineaPelle.

Hilton i Rothschild

James(31lat),podobniejakjegoprzodkowiezamierzabybankierem.Nickyspotkaagow2011rokuwRzy-mienalubiemodelkiPetryEcclestone,crkiszefaFormuyI ibiznesmenaJamesaStunta.Nickymwi,etomioodpierwszegowejrzenia.

JamespoprosiojcaNickyojejrk,anastpnieowiadczysipodczasostat-nichwakacjiweWoszech.

Adreslububywyjtkowy.Oran-eriaPaacuKensingtonwLondyniewybudowanaw1704roku,abychro-nidrzewacytrusowekrlowejAnnyprzedmrozem.Topiknemiejscewkt-rymmieszkaakiedyksinaDiana.Naprobpannymodejpomieszcze-niewypenionokremowymirami.Wrdgoci:siostraParis,siostraJame-saKateRothschild,BenElliot,TomPar-kerBowles,PetraEcclestoneiwielu,wieluinnych.

PannamodazAmeryki,panmodyzUK.Gdziebdmieszka?Przedlu-bemprbowaliwLondynie.Terazprze-prowadzajsidoNowegoJorku,gdzieyjipracujwcigutygodnia.Week-endyspdzabdpozamiastem,wTheHamptons,wjednymzdomwNickyHilton.

Dwa synne rody poczone lubem w Londynie.

594-MAKIETA 1 01-23.indd 14 04/08/2015 16:38:25

015przegld prasy DAILY MAIL

Zamach na Karola i DianTragiczne wydarzenie zaplanowano na czerwiec 1983 podczas koncertu rockowego w Londynie. Patny zabjca mia podoy bomb w Dominion Theatre, gdzie wystpowa Duran Duran, ulubiony zesp Diany. Podwjny agent uniemoliwi wybuch i ujawni szczegy spisku. Dopiero teraz, po raz pierwszy czonkowie zespou mwi o tym publicznie. Perkusista Roger Taylor: Dowiedzenie si o bombie byo najbardziej przeraajcym momentem w moim yciu. Zamachowcowi powierzono ukrycie adunku wybuchowego (uywanego w kopalniach) w otworze ubikacji, znajdujcej si bezporednio za krlewsk lo.

EVENING STANDARD

206 za 10 minut pracy22-letni Jurij Dziabowicz, pochodzcy z Rosji rykszarz skasowa turystw 206 funtw za przejadk ryksz wzdu ulicy Oxford Street. Zapytany przez policj o wysoko taryfy, odpowiedzia, e kwota jest... zaniona. Powinien wzi dwa razy tyle, poniewa trasa prowadzia pod grk. Upiera si, e wygrowana opata za dziesiciominutow podwzk jest cakowicie w porzdku. Przejazd tego samego odcinka londysk, czarn takswk kosztowaby 7 funtw. Mody mczyzna o sobie mwi, jako o wschodzcej gwiedzie rosyjskiej opery, dodajc: Nie zamierzam by tani. Pracuj wasnymi nogami, wygldam dobrze i gram wietn muzyk. Musisz zapaci duo, jeli chcesz skosztowa troch luksusu. Skasowaem 206 funtw, bo byy a cztery osoby i musiaem jecha pod gr. Powinienem wzi 412 funtw. Oczywicie, e za 10 minut pracy 206 funtw to duo, ale takie s stawki, kiedy jad pod gr. Z grki za ten sam odcinek bior 10 funtw. W sprawie pokrzywdzonych turystw interweniowao dwch policjantw. Rosyjski muzyk przyjecha do Londynu zaledwie kilka dni temu.

DAILY MIRROR

Mission impossible?Brytyjka nastpn on Toma Cruisa? To najgortsza plotka ostatnich dni i niekoniecznie wyssana z palca. Amerykaski gwiazdor zatrudni Emily Thomas jako osobist asystentk podczas krcenia Mission Impossible. 22-latka jest niezwykle podobna do ostatniej ony aktora. Tom odmawia komentarza, a Emily mwi: Ale ja mam ju chopaka. I nie jest nim mj pracodawca. 53-letni gwiazdor po rozwodzie z Katie Holmes szuka nastpnej pani Cruise. W trakcie pracy wida byo, e midzy par iskrzy, a osoby znajce bliej Toma, przyznaj, e popularny aktor ma ochot owiadczy si. Wczeniej jednak, musi odbi dziewczyn 30 lat modszemu rywalowi. (SM)

594-MAKIETA 1 01-23.indd 15 04/08/2015 16:38:26

016 WIADOMOCIna Wyspach

Katastrofa prywatnego odrzutowca, zginy cztery osobyCztery osoby zginy w katastrofie prywatnego odrzutowca, ktry w zeszy pitek rozbi si podczas ldowania na lotnisku Blackbushe, okoo 60 km na poudniowy zachd od Londynu. Wedug Daily Mail maszyna naleaa do rodziny Osamy bin Ladena.

Leccy z Mediolanu niewielki odrzutowiec typu Embraer Phenom 300 run na parking giedy samochodowej, znajdujcy si w pobliu lotniska Blackbushe, i natychmiast stan w pomieniach. Zapaliy si take samochody, na ktre spad.

Na pokadzie samolotu, zarejestrowanego w Arabii Saudyjskiej, byy cztery osoby: pilot i trzech pasaerw. Wszyscy zginli poinformowaa policja. Nie byo ofiar na ziemi.

Dziennik Daily Mail poda w swym wydaniu internetowym, e maszyna naleaa do rodziny Osamy bin Ladena, przywdcy Al-Kaidy, zabitego cztery lata temu przez amerykaskich komandosw, i nie wykluczy, e ofiary katastrofy to jego krewni.

Krlowa w czterech wymiarachPortret Elbiety II autorstwa Hugo Rittsona Thomasa zaprezentowa w ostatni niedziel Dwr Krlewski. Przy robieniu zdj Rittson zastosowa specjaln technik fotografujc, uywa specjalnie rozstawionych luster. Dziki temu posta krlowej zostaa uchwycona z czterech stron. Fotografia jest czci wystawy zorganizowanej z okazji 60. rocznicy powstania Her Majestys Colonelship of the Regiment. Ekspozycj niebawem bdzie mona oglda w Eleven Fine Art w Pimlico w Londynie.

Fot.

PAP/

EPA/

Hug

o Ri

ttso

n Th

omas

/Roy

al H

ouse

hold

594-MAKIETA 1 01-23.indd 16 04/08/2015 16:38:29

017

594-MAKIETA 1 01-23.indd 17 04/08/2015 16:38:31

018 WIADOMOCIna Wyspach

Wedug statystyk brytyjskiego stowarzyszenia transportu dro-gowego przez kana odbywa si okoo 4 mln przewozw towarowych rocznie. Z danych stowarzyszenia wynika te, e a 80 proc. tego transportu przewo samochody niezarejestrowane w Wiel-kiej Brytanii, z czego najwiksz grup 23 proc. stanowi pojazdy z Polski. To pozwala oszacowa liczb przewo-zw z udziaem polskich przewonikw na okoo 740 tysicy rocznie.

Firmy przewozowe operujce na tere-nie Wielkiej Brytanii potwierdzaj, e odkd na pocztku lipca zaostrzy si kryzys zwi-zany z prbami przedostania si do Wielkiej Brytanii nielegalnych imigrantw, przewo-nicy trac setki tysicy zotych na opnie-niach po obu stronach kanau.

Normalnie kierowca moe zro-bi nawet pi przejazdw do Polski i z powrotem w miesicu, ale w obecnej sytuacji czsto nie jestemy w stanie zro-bi wicej ni trzy. To przekada si na konkretne, olbrzymie straty finansowe dla firmy mwi jeden z wacicieli firmy transportowej.

Inni podkrelaj, e problemem jest regularne przekraczanie przez kierow-cw ustawowego czasu pracy w zwizku z brakiem moliwoci przerwy i postoju w kolejkach do przepraw po obu stro-nach kanau.

Podjedamy co kilkanacie minut krtkie dystanse, ale to nie moe si liczy jako przerwa. W efekcie po drugiej stro-nie przeprawy czsto mamy wielogo-dzinne opnienie i musimy si tuma-

czy z braku naleytego odpoczynku podkrelaj kierowcy jedcy regularnie pomidzy Polsk a Wielk Brytani.

Rzeczniczka prasowa Zrzeszenia Midzynarodowych Przewonikw Dro-gowych Anna Wrona potwierdzia, e problem ma realne konsekwencje dla firm przewozowych. Skala tego zja-wiska narasta w ostatnich tygodniach, a francuskie suby zdecydowanie nie radz sobie z zapewnieniem sprawnej przeprawy przez kana przyznaa. Pod-krelia, e w zeszy czwartek czas ocze-kiwania na przepraw w porcie w Calais siga nawet 10 godzin.

W zwizku ze skargami od kierow-cw, Gwny Inspektorat Transportu Drogowego ma wyda specjalne instruk-cje dla wojewdzkich inspektorw, aby

Polscy przewonicy trac fortunyPolskie firmy przewozowe obsugujce poczenia przez kana La Manche trac ogromne sumy z powodu opnie podczas odprawy w portach Calais i Dover. Gwny Inspektorat Transportu Drogowego stara si zminimalizowa utrudnienia dla kierowcw.

Ciarwki czekaj w kolejce na wyjazd z WielkiejBrytanii na autostradzie M20 w hrabstwie Kent.

Fot.

PAP/

EPA

/And

y R

ain

594-MAKIETA 1 01-23.indd 18 04/08/2015 16:38:33

019odstpowali od karania kierowcw za przekroczony czas pracy, jeli tylko bd w stanie udowodni, e stali w kolejce po ktrejkolwiek ze stron kanau La Manche.

Zastpca dyrektora Biura Nadzoru Inspekcyjnego Hubert Jednorowski poinformowa, e odpowiedni doku-ment zostanie wydany. Chcemy przypomnie kontro-lerom i kierowcom o prawnych regulacjach dotyczcych takich sytuacji, jak ta w Calais i Dover. Od dawna nie musielimy z tego rozwizania korzysta, bo ostatni raz takie kolejki obserwowalimy kilka lat temu na wschod-nich granicach Polski powiedzia.

Waciciele firm przewozowych i kierowcy, podkre-laj rwnie, e problemem s te powtarzajce si ataki nielegalnych imigrantw koczujcych w pobliu portu w Calais, ktrzy na pokadzie samochodw chc prze-dosta si do Wielkiej Brytanii. Jak twierdz, regularnie zdarzaj si rozcicia plandek, wamania do samocho-dw czy prby pobicia kierowcw.

S coraz lepiej przygotowani; maj sprzt, s w stanie profesjonalnie wama si do ciarwki. My to widzimy, trbimy, wzywamy andarmeri, ale skala problemu jest ogromna mwi kierowcy. ukasz Murawski z angielskiej agencji rekrutacyjnej Staff Per-fect, ktra obsuguje bran transportow, przyzna, e nie byby zaskoczony, gdyby niektrzy kierowcy rezygnowali z pracy w obawie przed konsekwencjami takich sytuacji.

W przypadku przewiezienia nielegalnego migranta na teren Wielkiej Brytanii kierowcy grozi nawet 600 fun-tw, a przewonikowi do 2 tys. funtw kary. Aby unik-n takiej sytuacji Zrzeszenie Midzynarodowych Prze-wonikw Drogowych we wsppracy z brytyjskim MSW opracowao list metod postpowania, ktre pozwol udowodni brytyjskim kontrolerom, e kierowcy pod-jli wszystkie moliwe kroki, aby odpowiednio zabez-pieczy adunek.

Uszkodzenie adunku podczas prby wamania lub przez wielogodzinne opnienie moe doprowadzi do sytuacji, w ktrej nie zostanie on przyjty przez klienta docelowego i bdzie w caoci zutylizowany. Wedug informacji uzyskanych w Zrzeszeniu Midzynarodo-wych Przewonikw Drogowych, firmy przewozowe mog dobrowolnie ubezpieczy si od tego zagroenia, ale moe si to wiza z dodatkowymi opatami, co spo-woduje wzrost kosztw przewozu.

Polski konsul ds. prawnych w Londynie Micha Mazu-rek twierdzi, e kierowcy od duszego czasu zgaszaj zastrzeenia dotyczce przeprawy przez kana La Manche. Przygotowalimy pismo w sprawie problemu przekra-czania czasu pracy i poinformujemy odpowiednie insty-tucje o uwagach ktre otrzymalimy mwi Mazurek.

Jak podkrela, polskie firmy transportowe s jed-nymi z najlepszych w Europie, wic w naturalny sposb s dotknite przez opnienia, a kady dzie zwoki gene-ruje znaczne straty dla brytyjskiej gospodarki. Attache prasowy polskiej ambasady w Paryu Piotr Boski rw-nie twierdzi, e ronie liczba skarg w tej sprawie.

Wedug szacunkw brytyjskiej federacji przewoni-kw, straty wszystkich firm przewozowych mog wyno-si nawet do miliarda funtw rocznie.

594-MAKIETA 1 01-23.indd 19 04/08/2015 16:38:35

020 WIADOMOCIprawo

Wypadki tego typu moemy podzieli na trzy kategorie:1. Polizgnicia/potknicia na ulicy lub

chodniku w wikszoci przypadkw chodniki i ulice s wasnoci miasta lub gminy, ktre maj obowizek utrzy-mania standardu ich powierzchni na odpowiednim poziomie.

2. Wypadki w sklepie waciciele skle-pw s zobowizani do utrzymania podg w sklepie w stanie, ktry nie zagraa bezpieczestwu klienta. Jeeli Twj wypadek wydarzy si na tere-nie sklepu na skutek rzeczy, ktra nie powinna znajdowa si na podo-dze, masz prawo stara si o odszko-dowanie.

3. Polizgnicia/potknicia w miejscach publicznych lub prywatnych (wcza-jc prywatne domy) obowizkiem najemcy jest podjcie odpowiednich krokw, ktre zapewni wszystkim uytkownikom mieszkania bezpiecze-stwo i zminimalizuj ryzyko wystpie-nia wypadku.

Jeeli miae wypadek w wyniku potkni-cia/polizgnicia, pamitaj, aby:1. Zanotowa dokadne miejsce

wypadku.2. Zebra dane wszystkich wiadkw.3. Zrobi zdjcie miejsca, w ktrym

doszo do zdarzenia najlepiej uy miarki, ktra pokae np., jak gboka bya dziura czy nierwna powierzch-nia (linijka, moneta, gazeta).

4. Zatrzyma wszystkie rzeczy, ktre zostay w wyniku wypadku zniszczone, takie jak ubrania, okulary itp.

5. Uda si do lekarza (GP lub szpital) w celu zrobienia obdukcji.

6. Poinformowa wadze lokalne (np. Council) o wypadku oraz wypeni for-mularz sucy zgoszeniu potknicia/polizgnicia (Tripping/Slipping Acci-dent Report form).

Jeli bye ofiar wypadku na terenie Wielkiej Brytanii, nie zwlekaj, tylko zadzwo do

na numer 020 8741 7762. Gwarantujemy profesjonaln obsug w jzyku polskim.

Potknicia i polizgnicia czy moemy si stara o odszkodowanie?

594-MAKIETA 1 01-23.indd 20 04/08/2015 16:50:45

594-MAKIETA 1 01-23.indd 21 04/08/2015 16:38:41

022 WIADOMOCINA wyspAch

Przewodniczca Izby Lordw Tina Stowell przyja decyzj para, ktry jeszcze w zeszy poniedziaek mwi, e jedynie z boku bdzie przyglda si dochodzeniu.

Jestemy mianowani, a nie wybie-rani, wic to niezwykle wane, ebymy spenili standardy, ktrych wobec nas obywatele maj prawo oczekiwa, i eby-my szybko dziaali, jeli ich zawiedziemy mwia Stowell.

Byy przewodniczcy Izby Jonathan Hill powiedzia radiu BBC, e stanowiska Sewela ju nie daoby si obroni: Jeli jest si odpowiedzialnym za wyznacza-nie standardw, to przede wszystkim samemu trzeba ich przestrzega.

Wedug Hilla Sewel postpi waci-wie, skadajc rezygnacj.

Sewel napisa niedawno artyku, w ktrym pochwali kroki podjte przez lordw w celu ochrony wizerunku. Wspomina w nim, e niewielu czonkw Izby amie zasady, i e wikszo z nich rozumie, i honor to sprawa pierwszo-rzdna.

Mam nadziej, e moja decyzja pomoe naprawi szkody, ktre wyrz-dziem drogiej mi instytucji. Pragn przeprosi za bl i wstyd, ktry wam sprawiem owiadczy John Buttifant Sewel.

Fot.

PAP/

EPA

Imprezujcy brytyjski par opuszcza Izb LordwWiceprzewodniczcy brytyjskiej Izby Lordw John Buttifant Sewel ogosi w zeszy wtorek, e opuszcza Izb po opublikowaniu przez brytyjski tabloid The Sun nagrania, na ktrym wida jak rzekomo zaywa kokain i zabawia si z prostytutkami.

W zesz niedziel gazeta na swej stronie internetowej opubliko-waa film z pnagim lordem, wcigaj-cym kokain przez banknot i imprezu-jcym z dwoma kobietami.

W zeszowtorkowym owiadczeniu Sewel poinformowa, e jego zachowanie niekoniecznie musiao naruszy kodeks etyczny czonka Izby Lordw. Waniej-sze s pytania, czy moje zachowanie jest godne czonkostwa w Izbie Lordw i czy moja dalsza obecno naruszy zaufanie spoeczestwa do Izby Lordw wska-

za deputowany. Uwaam, e odpo-wied na te pytania jest taka, i najle-piej przysu si Izbie opuszczajc j owiadczy.

onaty, 69-letni lord by odpo-wiedzialny za standardy i dyscyplin w Izbie.

Sprawa wywoaa dyskusj o refor-mie wyszej izby parlamentu liczcej obecnie ponad 800 czonkw. Krytycy twierdz, e staje si ona zbyt dua z powodu prawa premiera do mianowa-nia nowych czonkw.

John Sewel

O bulwersujcym zachowaniu lorda donis dziennik The Sun.

594-MAKIETA 1 01-23.indd 22 04/08/2015 16:38:44

023

594-MAKIETA 1 01-23.indd 23 04/08/2015 16:38:47

024 TEMAT NUMERUspoeczestwoLondyskie City to jedna ze stolic finansowychwiata, w ktrej przecitne wynagrodzenieprzekracza 50 tysicy funtw rocznie

594-MAKIETA 2 24-37.indd 24 04/08/2015 16:40:02

025

Praca tylko dla dobrze urodzonych

Wielka Brytania ciko pracuje na wizerunek kraju otwartego, w ktrym kady ma szanse zaj swoj prac tam, gdzie tylko chce. Jednak cigle najlepsze posady i przynaleno do brytyjskiej elity s dostpne gwnie dla tych dobrze urodzonych.

Mateusz MadeJski

W mulitkulturowym central-nym Londynie moemy si natkn na ludzi ze wszystkich zakt-kw wiata, mona mie czasem nawet wraenie, e rodowici Brytyjczycy s tam w mniejszoci. Jest jednak jedno miejsce, ktre wcale tak rnorodne pod tym wzgldem nie jest. To lon-dyskie City jedna ze stolic finan-sowych wiata, w ktrej przecitne

wynagrodzenie przekracza 50 tysicy funtw rocznie.

Nie tylko dominuj tam rodo-wici Anglicy, ale przede wszystkim ci, ktrzy posuguj si najlepszym akcentem, czyli angielskim krlowej. Jednym sowem ci, ktrzy dobrze si urodzili opowiada Mariusz Gren-dowicz, byy prezes polskiego BRE Banku i Polskich Inwestycji Rozwo-jowych, ktry znaczn cz kariery przepracowa w City.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 25 04/08/2015 16:40:06

026 TEMAT NUMERUspoeczestwoDowiadczenia Grendowicza

potwierdza niedawny rzdowy raport. Komisja ds. aktywnoci spoecznej i ub-stwa dzieci przebadaa 45 tysicy pra-cownikw najlepszych brytyjskich firm. Z badania wynika, e a 70 procent naj-lepszych ofert pracy byo skierowanych do absolwentw studiw, ktrzy sko-czyli wczeniej najlepsze patne licea. Mimo, e ledwie kilka procent Brytyj-czykw moe si poszczyci dyplomami takich szk. Jednak duo wicej o proce-sie rekrutacji do najlepszych firm ksi-gowych, finansowych czy prawniczych mwi sami specjalici od kadr w takich korporacjach. Oczywicie nieoficjalnie. W wypowiedziach dla raportu mwili wprost, e niezwykle wany jest dla nich akcent kandydata. Ale nie tylko.

Wane jest, by pracownicy nada-wali na tych samych falach, eby rozu-mieli arty mwi jeden ze specjali-stw od HR.

Inni szli zreszt duo dalej. Dlaczego nie zatrudniamy ludzi

z niszych warstw spoecznych? Due znaczenie ma tu po prostu budet. eby znale tam nieoszlifowane diamenty, musielibymy si dugo przebija przez bagna mwi inny pracownik City.

W raporcie cytowano te pracowni-kw z robotniczych rodzin, ktrym udao si przebi. Niemal kady opowiada, e stara si ukry swoje pochodzenie albo chocia pracowa nad akcentem i uy-wa sownictwa, ktrym si posuguj klasy wysze. Specjalici od rekrutacji, cytowani w raporcie czsto mwili rw-nie, jak wane jest dla nich to, gdzie potencjalni pracownicy spdzaj waka-cje i jakie egzotyczne miejsca odwiedzili. A takie podre s si rzeczy dostpne gwnie dla bogatszych warstw spoe-czestwa.

Autorzy raportu zwracali uwag, e taka polityka rekrutacji szkodzi nie tylko kandydatom, ale te samym firmom. Bo cho liczba talentw, ktre si marnuj przez niezdany test z klasowoci jest trudna do oszacowania, to starty z tego powodu s na pewno niemae.

EliTy z pRywATNych szkWydaje si zatem, e najlepsz drog do znalezienia wietnej posady na Wyspach jest nie tylko ukoczenie elitarnej uczelni, ale te dobrego, patnego liceum. To zapewnia presti, perspektywy, ale i zna-

jomoci, ktre procentuj w pniejszej karierze. Taki system z pewnoci pre-miuje dzieci zamonych Brytyjczykw. Na przykad trymestr nauki w jednej z takich szk Dulwich College kosztuje 13 tysicy funtw. To przekracza znacznie moliwoci wikszoci imigrantw czy

Brytyjczykw z klasy redniej. Co cie-kawe, wadze takich szk od jakiego czasu staraj si pozyskiwa coraz wi-cej uczniw spoza brytyjskich elit.

Od blisko 25 lat Dulwich zapra-sza co roku jednego bd dwch Pola-kw na dwa lata liceum, a w ostatnich

Dlaczego nie zatrudniamy ludzi zniszychwarstwspoecznych?Dueznaczeniematubudet.ebyznaletamnieoszlifowanediamenty,musielibymysidugoprzebijaprzezbagna.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 26 04/08/2015 16:40:10

027

latach take uczniw z Chin. Wydaje mi si e w przypadku takich szk jak, Dul-wich wystpuje takie zjawisko, e szkoa przyjmuje dzieci ludzi wybitnie bogatych, od ktrych pozyskuje si fundusze, oraz tych mniej zamonych, ktrzy maj due osignicia akademickie. W ten sposb szkoa moe zarabia i rozdawa sty-pendia, ale ma rwnie osignicia, kt-rymi moe si pochwali opowiada Oskar Koco, absolwent Dulwich, obec-nie student na uniwersytecie Harvarda. Przyznaje jednak, e w szkole dominuje angielski krlowej, ktrym posuguj si rwnie nauczyciele. Nawet jeli dzieci z bogatych londyskich domw lubi dla buntu posugiwa si mocnym akcentem z poudniowego Londynu.

Coraz czciej sycha gosy ze strony politykw, e szklany sufit musi run. Walk z systemem, ktry tak premiuje zamone dzieci zapowiedziaa Gloria De Piero, laburzystka z gabinetu cieni, ktra zajmuje si prawami kobiet i spo-ecznym zrnicowaniem. Take David Cameron podczas lipcowej konferencji, zapowiadajcej walk z islamskim eks-

tremizmem narzeka, e zdecydowanie za mao ludzi z niezamonych czy imi-granckich rodzin dociera do najlepszych stanowisk w instytucjach rzdowych, firmach czy armii. Jednak konkretnego planu z tym zjawiskiem na razie nie ma, a konserwatywny rzd raczej do wik-szych zmian si nie pali. Wikszo czon-kw obecnego brytyjskiego rzdu ma zreszt wietne pochodzenie i dyplomy najlepszych szk. Z samym Cameronem na czele, ktry jest absolwentem Eton i Oksfordu. Niegdy Tony Blair powie-dzia, e cae brytyjskie spoeczestwo to jedna wielka klasa rednia. Od dzisiej-szego rzdu podobnych deklaracji raczej nie ma co oczekiwa.

Kto rozbije szKlany sufit?Sporo socjologw i psychologw uwaa, e rosncy ekstremizm i alienacja wrd mniejszoci na Wsypach bierze si wa-nie z tego, e brytyjskie spoecze-stwo ma cigle klasow struktur. Przy czym imigranci, nawet w kolejnych

Absolwentem Eton College, jednej z najlepszych w UK szk rednich dla chopcw, jest m.in. David Cameron

Najlepsz drog do znalezienia wietnej posady na Wyspach jest nie tylko ukoczenie elitarnej uczelni, ale te dobrego, patnego liceum.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 27 04/08/2015 16:40:12

028 TEMAT NUMERUspoeczestwo

pokoleniach, znajduj si cigle w naj-niszych klasach. Wydaje si wic, e aby walczy z ekstremizmem, trzeba rozbija szklane sufity. David Came-ron czsto przywouje przykad Sajida Javida, jako osoby, ktrej udao si wej do wiata brytyjskich elit. Jako syn emi-granta z Pakistanu, zosta ministrem ds. biznesu, innowacji i kompetencji. Jed-nak sam premier przyznaje, e podob-nych przykadw jest zdecydowanie zbyt mao.

Wydaje si, e aby wicej osb o robotniczych lub imigranckich korze-niach osigao takie sukcesy jak Javid, przede wszystkim potrzeba taszej i bar-dziej dostpnej edukacji. Jej koszty jed-nak od lat zdecydowanie rosn i koszt studiw nawet dla lepiej sytuowanych osb czsto oznacza kredyt na dugie lata. Niektrzy eksperci widz jednak wiato w tunelu w tym, e dzisiejsze brytyjskie elity s znacznie mniej zdy-stansowane od niszych klas, ni kiedy.

Dotyczy to zwaszcza modych ludzi. To samo zaobserwowa Oskar Koco pod-czas swojej nauki na Dulwich.

Min rok zanim rwienicy w mojej klasie dowiedzieli si, e jestem na sty-pendium, a nastpio to, kiedy sam im o tym powiedziaem. Owszem, wie-dzieli, e jestem Polakiem, ale nikt nie pyta o to, co robi moi rodzice. Z jakie-go powodu ten temat nie istnia. Co wi-cej, ich reakcja bya niesychanie pozy-tywna w rodzaju Jeste na penym stypendium? Musisz by zatem bardzo bystry! opowiada Koco.

Niektrych socjologw cieszy te moda na gap year wrd modych, zamonych Brytyjczykw. Podczas takiego roku, wyjedaj oni do bied-nych krajw, aby np. opiekowa si sie-rotami czy walczy ze skutkami kata-strof. Zdaniem wielu, buduje to wra-liwo spoeczn modych ludzi i moe pomc w otwarciu si na ubosze war-stwy spoeczne take w kraju. S jed-

Fot.

Bike

wor

ldtr

avel

/ Sh

utte

rsto

ck.co

m

Menaderowie Pret a Manger nieoficjalnie mwi, e praca w gastronomii jest zbyt cika i wymagajca dla rodowitych mieszkacw Wysp.

Firm Pret a Manger, jedn z najpopularniejszych sieci gastronomicznych na Wyspach, od dawna oskara si, e zatrudnia zbyt mao Brytyjczykw.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 28 04/08/2015 16:40:15

029nak i tacy, ktrzy uwaaj gap year za kolejny punkt w CV, ktry moe odseparowa ludzi o dobrych korze-niach od tych z biedniejszych rodzin. Bo w kocu roczny wyjazd do tanich nie naley, a pac za niego zazwyczaj zamoni rodzice. Niedawno Sandie Okoro, jedna z gw-nych prawniczek banku HSBC, proponowaa, by modzi ludzie zamiast gap year, wybierali prac w magazynach ze sportowymi ubraniami. Jej zdaniem, moe to ich lepiej nauczy ycia i zbliy z mniej zamon czci spoe-czestwa ni wyjazdy do Indii czy Chin.

Profesjonalizm si obroni?Wielu ambitnych ludzi bez korzeni zamiast frustro-wa si nie do koca uczciwym procesem rekrutacji w najlepszych brytyjskich firmach, woli tworzy swoje wasne biznesy. Czsto z naprawd niezym skutkiem. Co prawda na listach najbogatszych Brytyjczykw ci-gle dominuj osoby w rodzaju Geralda Cavendisha Gro-svenora, ktry odziedziczy warte miliony nieruchomo-ci w Londynie, to coraz czciej pojawiaj si na nich osoby, ktre swj majtek zawdziczaj wycznie swo-jej pracy. Jak chociaby Subaskaran Allirajah, pocho-dzcy ze Sri Lanki zaoyciel sieci telefonii komrko-wej LycaMobile, ktry zosta uznany przez magazyn Management Today za jednego z najlepszych brytyj-skich przedsibiorcw.

Innym przykadem jest Hamid Guedroudj, zaoyciel firmy Patroleum Experts, ktra projektuje oprogramo-wanie dla firm energetycznych. Guedroudj to imigrant z Algierii, ktry wasnymi siami zaoy swj biznes na pocztku lat 90., a dzi ma ponad 350 klientw, w tym takie korporacje, jak BP, Shell czy Chevron.

Stworzone przez imigrantw firmy s zazwyczaj duo bardziej otwarte na pracownikw z rnych klas spoecznych, ni korporacje o ugruntowanej pozycji. By moe wic, gdy tego typu firmy zaczn przewaa, szklany sufit zacznie pka na dobre.

Mariusz Grendowicz z kolei uwaa, e cho nie posugujc si akcentem elit i bdzie mu trudniej zro-bi karier w najlepszych firmach, to nie naley si pod-dawa i warto po prostu robi swoje.

Miaem w City szefa Iraczyka. By to zdecydowa-nie jeden z najlepszych przeoonych, jakich miaem kie-dykolwiek. Zrobi karier w korporacji nie dziki konek-sjom czy pochodzeniu, ale wanie dziki pracy i przywi-zaniu do etyki. Uwaam wic, e koniec kocw zawsze profesjonalizm si obroni mwi Grendowicz.

Wydaje si, e segregacja na pochodzenie w bry-tyjskich firmach trwa i ma si dobrze. Nie zawsze zreszt dotyczy tylko najlepszych firm i najlepiej wyksztaco-nych kandydatw. Firm Pret a Manger, jedn z najpo-pularniejszych sieci gastronomicznych na Wsypach, od dawna oskara si, e zatrudnia zbyt mao Brytyjczy-kw, a kanapki mona w niej kupi gwnie od Hiszpa-nw czy Polakw. Menaderowie sieci oficjalnie mwi, e s otwarci na kadego pracownika. Nieoficjalnie e praca w gastronomii jest zwyczajnie zbyt cika i wyma-gajca dla rodowitych i dobrze urodzonych mieszka-cw Wysp.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 29 04/08/2015 16:40:16

030 KOMENTARZ TYGODNIApolityka

Radosaw Zapaowski

Kiedy Nigel Farage przychodzi do radia i skada publiczne zaa-lenie na premiera Davida Camerona za jego sowa wobec migrantw wiadomo, e dzieje si co niezwykego. I niedobrego. W zeszym tygodniu surrealizm spotka si z realizmem. Lider antyemigracyjnej par-tii oskara premiera o dehumanizujcy jzyk wobec migrantw. Cameron opisu-jc sytuacj w Calais, francuskim porcie skd tumy imigrantw z Afryki prbuj dosta si do Wielkiej Brytanii okreli uchodcw mianem roju nadchodzcego zza Morza rdziemnego. Wypowied gupia, ale niestety spajajca si z per-cepcj ogu brytyjskiego spoeczestwa. A dokadniej wszystkich Europejczykw, ktrzy migracj ludnoci t wewntrzn

jak i zewntrzn coraz czciej postrze-gaj jako zagroenie.

W ostatniej dekadzie co w tej mate-rii pko. O ile na migracje wewntrz Unii Europejskiej od duszego ju czasu spo-gldano niechtnie, o tyle przyjmowanie uchodcw z krajw ogarnitych wojnami, klskami ywioowymi, godem, chaosem politycznym itp. uwaano za obowizek moralny sytego Zachodu. Suszny akt huma-nitarny. Teraz ju nie. Europejskie spoe-czestwa odgradzaj si od wiata murem i nie chc u siebie adnych przybyszw. Antyemigracyjna spoeczna i medialna paranoja wywiera siln presj na polity-kw, ktrzy skadaj faszywe obietnice, e migracyjny kryzys uda im si rozwi-za. W ten sposb polityczne elity staj si zakadnikami wasnej retoryki. Strach przed gniewem ludu paraliuje i skazuje

rzdzcych na podejmowanie nierozsd-nych decyzji, ktre erupcj spoecznego niezadowolenia odcigaj jedynie w cza-sie. Prawda, ktrej spoeczestwu nigdy nie powie aden polityk jest bowiem taka, e ruchw migracyjnych nie da si zatrzy-ma. Ani kontrolowa. Mona je jedynie tylko troch ucywilizowa.

Medialne sZalestwoW brytyjskich mediach to co si dzieje w okolicach eurokanau przedstawiane jest jako szalestwo. Dla brukowcw kilka tysicy uchodcw urasta do rangi nazistowskiej pitej kolumny. I stanowi podobne zagroenie. To inwazja krzy-czy niezawodny Daily Mail. Zalewa nas fala nielegalnych wtruje The Sun. Jed-nak zamiast inwazji uchodcw codziennie

Obcym wstp wzbronionyMigracyjny kryzys w europie mona atwo rozwiza przyjmujc milion uchodcw. Humanitaryzm przegrywa jednak z polityk. i medialn paranoj.

Fot.

PAP/

EPA

/Yoa

n Va

lat

Migranci uciekaj francuskiej policji prbujc dosta si do pocigu jadcego do Anglii

594-MAKIETA 2 24-37.indd 30 04/08/2015 16:40:18

031zalewaj nas obrazki uchodcw szturmu-jcych ogrodzenie, ale kierowcw cia-rwek, mieszkacw Dover i brytyjskich turystw prbujcych wydosta si z Wysp na kontynent. Oraz narzekania pracow-nikw tunelu, ktrzy prosz o wsparcie, bo sytuacja ju dawno wydara si spod kontroli.

Brukowcom nie ma co si dziwi. W charakteryzujcych si newsow posu-ch lipcu i sierpniu temat migrantw jest medialnym samograjem. A do tego nonym spoecznie. S emocje: poczucie strachu, zo, napicie. Gin ludzie od pocztku czerwca co najmniej osiem osb ponioso mier przy prbie dostania si do tunelu. S retoryczne pytania do rzdu. Jest kry-tyka Unii Europejskiej i Francji. S po-mienne felietony oraz potgujce zgroz reportae. I proste rozwizania. Cay, tabloidowy pakiet. Problem w tym, e ten brukowy, paski i prostacki obraz wiata przenika do polityki. Std wezwanie The-resy May aby w Calais zbudowa wik-sze ogrodzenia, ktre oczywicie niczego by nie rozwizao, czy absurdalny pomys Nigela Farage, aby do Francji wysa bry-tyjskie wojsko.

Przez tabloidaln paranoj zwoano nawet posiedzenie sztabu antykryzysowego (Cobra). Nie ma sensu szuka winnych, trzeba wsppracowa z Francuzami, wpro-wadza dodatkowe rodki bezpieczestwa, poczyni ewentualne niezbdne inwestycje mwi przebywajcy wwczas z wizyt w Singapurze Cameron. A potem zamiast jecha na planowane wakacje do Portuga-lii wrci do Wielkiej Brytanii. I pozoruje dziaania. Owszem, sytuacja w Calais jest relatywnie trudna, ale nie na tyle, eby cay brytyjski rzd dziaa w napiciu. Ani na tyle, eby premier nie mg poje-cha na wczasy. Przywrcenie porzdku w prowizorycznych obozach dla uchod-cw i wdroenie normalnej procedury w sprawie wnioskw o azyl rozwizaoby ten may kryzys. Tylko na chwil, ale ycie mieszkacw Pas de Calais wrcioby do jako takiej normalnoci.

OblOna WyspaW rzeczywistoci nie ma najmniejszego powodu aby kryzys w Calais wyolbrzy-mia. Uchodcy, ktrzy za wszelk cen prbuj si dosta na Wyspy stanowi jedy-nie promil migrantw szukajcych schro-nienia w Europie. Dokadnie 1-2 proc. S jedynie czci szerokiego i zoonego problemu. Marginaln czci. To jest to,

czego nie widz, albo nie chc dostrzega, brytyjskie media. Na 200 tys. uchodcw i migrantw, ktrzy przypynli w tym roku przez Morze rdziemne do Europy jedynie 3 tys. wybrao si do Calais. Wielka Brytania, bowiem, nie jest gwnym celem podry dla tych ludzi. Plasuje si wrcz w poowie europejskiej stawki. Na czele znajduj si Niemcy i Szwecja. Migranci zgadzaj si z premierem Cameronem, kiedy mwi, e Wielka Brytania nie jest bezpieczn przystani.

Do wybrzey Grecji i Woch co tydzie przybywa tylu uchodcw, co do pnocnej Francji przez cay rok. Jednak typowy dla Wyspiarzy anglocentryzm powoduje, e Londyn traktuje kryzys w Calais jako problem lokalny, a nie glo-balny. Faszywe zaoenia powoduj, e Wielka Brytania cierpi obecnie na syn-drom oblonej twierdzy. A co gorsza,

zakada, e to co ma miejsce w Calais jest osobliwoci, wydarzeniem jedno-razowym, ktre raz rozwizane, zapewni Wyspom wity spokj.

Tymczasem wiat przeywa obecnie migracje na skal nie widzian od czasw II wojny wiatowej. Wojny w Syrii, Libii, Iraku, represje w Erytrei, a take niesta-bilna sytuacja w krajach, w ktrych polega arabska wiosna spowodoway, e liczba uchodcw wynosi dzi prawie 17 milio-nw. Kolejne 33 miliony uznawane s za uchodcw wewntrznych, tzn. wysie-dlonych ze swoich miejsc zamieszkania, ale przebywajcych w granicach swojego kraju. W rzeczywistoci rozwizanie pro-blemu masowych wdrwek ludw jest niemoliwe. Zaakceptowanie tego faktu jest pierwszym krokiem do prby okieznania fali uchodcw. Zagodzenia wybuchajcych co chwil kryzysw. A take kluczem do prowadzenia humanitarnej polityki.

MiliOn W rOd, MiliOn W sObOtJedynym sensownym, logicznym, reali-stycznym i dugoterminowym rozwiza-niem kryzysu globalnej migracji jest nie tylko przyjcie przez Zachd sporej czci uchodcw, ale take zapewnienie im bez-piecznego transportu. To moe si wyda-wa sprzeczne z intuicj, zdrowym roz-sdkiem, a ju na pewno jest mierci poli-tyczn dla kadego szefa i kadej szefowej rzdu, ale innej opcji nie mamy. Czy nam si podoba czy nie, w najbliszych piciu latach do Europy przypynie milion migrantw. I obrazki jak te z Calais stan si codzienno-ci. Od nas zaley, czy proces migracyjny bdzie chaotyczny i barbarzyski, czy te chocia troch go okieznamy.

Obietnica humanitarnego przesiedle-nia pozwoli te na chwil oddechu wszyst-

kim. I ukrci proceder przemytu ludzi. Jeli Europa obieca zdesperowanym migrantom, e stopniowo bdzie ich do siebie przyj-mowaa, to by moe duej pozostan w krajach tranzytowych w Afryce Pnoc-nej i na Bliskim Wschodzie, zamiast ryzy-kowa yciem przeprawy na przeadowa-nych, poatanych odziach.

W Europie yje 740 milionw ludzi. Przyjcie dodatkowego miliona bdzie praktycznie nieodczuwalne. Taki ogromny program przesiedle ju raz by przepro-wadzony. Po wojnie w Wietnamie kraje zachodnie przyjy ponad milion uchod-cw z regionu. wiat si nie zawali. Dzi taka operacja jest nie do wyobraenia. Spo-eczestwa w Europie chc si odci od biednej czci wiata. Problem w tym, e nie mamy szans na bog izolacj. Mamy jedynie wybr midzy chaosem Calais, a uporzdkowanym systemem migracji. Inne opcje nie istniej.

Jedynym sensownym, logicznym, realistycznym i dugoterminowym rozwizaniem kryzysu globalnej migracji jest nie tylko przyjcie przez Zachd sporej czci uchodcw, ale take zapewnienie im bezpiecznego transportu.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 31 04/08/2015 16:40:19

032 FELIETONZNOWU DOBRONIAK

Granica najbardziej oblona jest przy Cieninie Kaletaskiej, czyli przy najcieszym odcinku Kanau Angiel-skiego. Po jednej stronie ley francuskie Calais, po drugiej angielskie Dover.

Dover jest symbolem obrony Wiel-kiej Brytanii od stuleci, jeli nie od tysicy lat. Biae klify staway si naturalnym murem bronicym Anglosasw przed wszelkimi najazdami, a podczas ostat-niej wojny wiatowej stay si bunkrem i gwnym punktem oporu przed nie-mieckim desantem.

Teraz stawiaj opr emigrantom, ktrzy wal drzwiami i oknami, aby przedosta si do raju. Media bombar-duj nas ostatnimi czasy zdjciami i fil-mami pokazujcymi bezczelno ucieki-nierw z Afryki, ktrzy za wszelk cen chc zosta tani si robocz wspiera-jc jednoczenie jedn z najsilniejszych gospodarek wiata.

Zdjcia z francuskich portw oraz wjazdu do Eurotunelu przypominaj mi te wszystkie opowieci naszych roda-kw, ktrzy podobnie jak teraz Afryka-

czycy, prbowali przedosta si do Anglii. Opowieci jak to jeden Andrzej z drugim Januszem siedzieli w beczkach, eby wje-cha na prom w jakie ciarwce, kt-rej kierowca da si przekupi. Bya te specjalna kasta Polakw, ktrzy byli tutaj legalnie, czyli mieli tzw. biznes wizy. To bya istna elita. Ci mogli duo wicej od nielegaw, ktrzy yli w strachu przed urzdem imigracyjnym. Z reszt te same opowieci gosz, e ci na biz-nes wizie, to jedzili po nielegaach jak po ysej kobyle.

Co tu duo mwi. Kiedy nadejsza wiekopomna chwia i nadszed maj 2004 roku, ci na biznes wizie jeszcze tylko troch kozaczyli. Jak nadjechay dzikie hordy polskiego narodu i zrobia si kon-kurencja, to ju cienko pierdzieli.

Teraz zaczyna si podobnie. O ile Polacy przyjedaj na Wyspy jak do sie-bie, to tysice nielegaw o odmiennym kolorze skry, prbuje znale nowe miej-sce dla siebie. Jednak robi to w troch innym stylu. Jak by to napisa i nikogo nie obrazi Robi to w troch odmien-

Wpuszczeni w kana

To kana cigncy si wzdu poudniowej linii brzegowej najwikszej wyspy brytyjskiej. Po jednej stronie jest Anglia, po drugiej Francja. Dla Brytyjczykw to Kana Angielski, dla Francuzw po prostu La Manche, czyli Kana. Dla emigrantw to trudna do zdobycia naturalna granica, za ktr ley ziemia obiecana

nie kulturowo stylu. Nie kombinuj jak nasi rodacy. Prbuj, co prawda, patentu z filmu 300 mil do nieba jednak w mao subtelny sposb.

Banda ludzi wpada na autostrad, przecina plomby i wspina si na wszystko, na co mona si wspi. Wchodzi midzy palety z towarem, kadzie si na plande-kach ciarwek itd. itp.

Zwykego czowieka nurtuje bardzo proste pytanie: Dlaczego nikt nic z tym nie robi? Dlatego, e wszystko rozbija si o pienidze i robienie kopotu. Francu-zom jest na rk, eby obz pod Calais zosta zlikwidowany, a moe zosta szybko, kiedy jego mieszkacy wylduj po angielskiej stronie kanau. Rzd Came-rona z kolei stoi pod gilotyn i nie moe pozwoli na to, eby te tysice nielegal-nych emigrantw dostao si na Wysp. Gdyby to nastpio, wtedy Cameron zali-czyby potn wpadk wizerunkow. Wszak przecie walczy o miejsca pracy dla rodowitych Brytyjczykw, a nie dla przyjezdnych

Co za tym idzie, cay czas rozchodzi si o piniondze. Operator Eurotunelu, zada ostatnio 10 milionw funtw na ochron tunelu przed emigrantami. Anglicy zwikszyli ochron portu i drg dojazdowych polujc na emigrantw, co kosztuje. Na dodatek przewonicy licz straty w setkach milionw funtw. Wszystko przez zniszczony towar czy opnienia w transporcie. Wadze Calais rwnie ustawiy si w kolejce po pie-nidze na walk z prbami nielegalnego przekroczenia granicy. Oczywicie Fran-cuzi chc pienidzy od Anglikw.

Dopki byy to przepychanki poli-tyczne, mao kto si tym interesowa. Przecie problem trwa ju kilkanacie miesicy. Teraz zaczo si robi nie-bezpiecznie. Emigranci gin podczas prb przekroczenia kanau, przeraone rodziny z dziemi opowiadaj traum, jak przeyli. Brytyjska gospodarka zaczyna realnie odczuwa kopoty z prze-praw przez kana. Dodatkowo jeszcze pracownicy firmy promowej MyFerry-Link protestuj przeciwko likwidacji firmy, blokujc przy okazji drogi dojaz-dowe do portu w Calais i Eurotunelu. To wszystko powoduje chaos totalny a bry-tyjska prasa woa: Wylijcie do Dover i Calais armi!

I tak to przez grzech zaniechania i braku zdecydowanego dziaania, Fran-cuzi i Brytyjczycy zostali wpuszczeniu w kana

Fot.

PAP/

EPA

/Yoa

n Va

lat

594-MAKIETA 2 24-37.indd 32 04/08/2015 16:40:21

033

594-MAKIETA 2 24-37.indd 33 04/08/2015 16:40:22

034 WYDARZENIANETWORKING

MARCIN URBAN

Gra w golfa podobnie jak pro-wadzenie firmy wymaga wiary w siebie, odwagi do podejmowania ryzyka, odpornoci na stres, cierpli-woci i precyzji. Dlatego przed rozpo-czciem biznesowych rozmw przy dobrym jedzeniu i lampce wina organi-zatorzy zapraszaj na World of Golf Dri-ving Range w Croydon, by pozna pod-stawy gry w golfa. Impreza jest skiero-wana do przedsibiorcw dziaajcych w rnych branach.

Uczestnicy dowiedz si, pod okiem dowiadczonego instruktora, jak trzyma

kij golfowy, jak powinien wyglda pra-widowy 'swing' oraz jak dziaa handicap. Powicz te na polu golfowym.

Po treningu zaplanowano networ-king w Addington Palace Golf Club, przy 3-daniowym carvery.

Kod znikowy dla czytelnikw Cool-tury wany do 10 sierpnia: COOLTURA-GOLF uprawnia do 10 zniki na cae wydarzenie: nauka golfa i kolacja w klu-bie golfowym poczona z networkin-giem. Znika jest dla pierwszych 5 osb. Rejestracja na stronie pblink.co.uk. Bli-sze informacje mona uzyska dzwonic na numer 0 784 261 30 16 lub wysyajc e-mail na adres: info@pblink.co.uk

PLAN DNIA16:00 Spotkanie przed Driving Range16:15 Wprowadzenie do gry w golfa16:30 Jak powinien wyglda prawidowy

swing?16:45 Trening pod okiem instruktora18:00 Transfer z Driving Range do klubu

golfowego18:30 Przywitanie18:45 Kolacja i Networking21:00 ZakoczenieW cen wliczony jest koszt instruktora golfa, wypoyczenie kijw golfowych i 75 pieczek na osob, transfer midzy polem golfowym a klubem golfowym oraz kolacja. Uwaga! Liczba miejsc jest ograniczona.

O interesach przy golfiePolish Business Link i stowarzyszenie Polonia Golf UK zapraszaj przedsibiorcw na networking poczony z nauk gry w golfa. Impreza odbdzie si na polu golfowym w Croydon.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 34 04/08/2015 16:40:28

035

594-MAKIETA 2 24-37.indd 35 04/08/2015 16:40:30

036 poradyzdrowie

Nasienie uzyskiwane od anoni-mowych dawcw to dla wielu par zmagajcych si z problemem bezpodnoci najbardziej optymalny sposb na uzyskanie potomstwa. Tak drog czsto wybieraj rwnie samotne kobiety, ktre chc zosta matkami. Podjcie decyzji o takim spo-sobie zapodnienia nie naley jednak do atwych. Obok kwestii emocjonal-nych, w gr wchodz rwnie czynniki techniczne, jak np. wybr dawcy oraz kliniki, ktra dokona zabiegu zapod-nienia.

Jak znale dawc nasienia?Zasadniczo istniej dwa sposoby pozyskania spermy w celu zapod-

nienia. Pierwszym z nich jest sko-rzystanie z oferty wyspecjalizowa-nej kliniki podnoci, ktra posiada wasne zapasy nasienia lub zakupuje je w banku spermy. W tej sytuacji kobieta nie pozna tosamoci ojca, ale uzyska szereg kluczowych infor-macji na jego temat, takich jak przy-naleno etniczna, cechy fizyczne (wzrost, kolor oczu), zawd itd. Do tych samych informacji dostp uzy-ska rwnie dziecko po ukoczeniu 16. roku ycia. Gdy ukoczy ono 18 lat, bdzie mogo dodatkowo pozna dane, ktre ojciec zdecydowa si ujawni, takie jak nazwisko czy ostatni znany adres zamieszkania. Przepisy te obo-wizuj od 1 kwietnia 2005 r. przed t dat dawcy spermy pozostawali anonimowi.

Dziecko od dawcy, czyli jak korzysta z ofert klinik podnoci?w wielkiej Brytanii co roku przychodzi na wiat okoo ptora tysica dzieci, ktrych ojcem jest dawca nasienia. co powinni wiedzie rodzice, ktrzy chc skorzysta z tej metody starania si o potomstwo?

594-MAKIETA 2 24-37.indd 36 04/08/2015 16:40:33

037Jednak dawc nasienia nie musi

by obca osoba. Przysza matka moe skorzysta take z uprzejmoci znajo-mego mczyzny, np. zaprzyjanionego lub zapoznanego specjalnie z intencj pozyskania nasienia. Wwczas udaje si z ochotnikiem do kliniki pod-noci w celu pobrania prbki spermy lub otrzymuje nasienie bezpored-nio od dawcy, a nastpnie sama prze-kazuje je do kliniki.

Jak wybra klinik podnoci?W Wielkiej Brytanii dziaa stosun-kowo rozlega sie klinik podnoci zarwno prywatnych jak i podle-gajcych pastwowej subie zdro-wia (NHS). Tego typu placwki musz posiada licencj stowarzyszenia HFEA (Human Fertilisation and Embryology Association). Stanowi ona gwarancj przestrzegania przez klinik restryk-cyjnych przepisw, m.in. dotyczcych jakoci nasienia. Sperma poddawana jest badaniu na obecno m.in. bakterii chlamydii i wirusa HIV, a take spraw-dzana pod ktem chorb genetycznych. Kliniki z licencj HFEA s rwnie gruntownie przygotowane do udzie-lania wsparcia prawnego w obszarze sztucznego zapodnienia i rodziciel-stwa bdcego jego nastpstwem.

Na stronie stowarzyszenia HFEA mona znale wyszukiwark klinik podnoci http://guide.hfea.gov.uk/guide . Umoliwia ona znalezienie naj-bliszej placwki publicznej bd prywatnej wedug kryterium ofero-wanych terapii. Skorzystanie z usug publicznej suby zdrowia w zakresie zapodnienia wymaga skierowania od lekarza oglnego, wydawanego na pod-stawie indywidualnej konsultacji, po spenieniu przez pacjentk okrelo-nych kryteriw zdrowotnych.

Dostpno usugi sztucznego zapodnienia rni si w zalenoci od regionu Wielkiej Brytanii. W nie-ktrych miejscach oczekiwanie na zabieg moe by do dugie. Rw-nie warunki, jakie musi speni przy-sza matka s rne w rnych regio-nach. Wiele kobiet decyduje si wic na skorzystanie z oferty prywatnej placwki. W takim przypadku koszt usugi waha si zwykle w przedziale od 500 do 1000 funtw za kady cykl terapii.

alternatywne metody zapodnieniaW przypadku gdy nasienie nie pochodzi od partnera kobiety, NHS zaleca korzy-stanie z materiau od anonimowych dawcw pobranego w licencjonowanych klinikach. Przemawiaj za tym wzgldy bezpieczestwa. Mimo to przysze matki czsto decyduj si na bezporedni kon-takt z dawc. Takie sytuacje s jednak potencjalnie ryzykowne. Po pierwsze z uwagi na czynniki medyczne. Wyspe-cjalizowana placwka przeprowadza badanie dawcy oraz jakoci nasienia. W sytuacji przypadkowej znajomoci dawca nie przechodzi tak gruntownej

kontroli. Czynnik ryzyka stanowi rw-nie kwestie prawne. Zapodnienie doko-nane poza klinik moe sprawi, e nie-uregulowane pozostan kwestie ojco-stwa. Jest wic moliwe, e dawca nasie-nia okae si legalnym ojcem dziecka urodzonego z jego materiau genetycz-nego. W takiej sytuacji wiele zaley od tego, czy matka jest osob samotn, czy pozostaje w zwizku maeskim lub partnerskim oraz czy dawca utrzymuje relacje ze swoim potomkiem.

Wiele kobiet decyduje si rwnie na wyjazd za granic w celu obnienia kosztw zapodnienia, do wysokich na terenie Wielkiej Brytanii, lub skrce-nia czasu oczekiwania na zabieg. Warto jednak pamita, e przepisy dotyczce prawa do opieki nad potomstwem mog si rni w zalenoci od kraju. Rw-nie rozmaicie uregulowane s kwestie bezpieczestwa, w tym kontroli jakoci nasienia, a take tego, ile razy mona wykorzysta nasienie od jednego dawcy. W Wielkiej Brytanii limit wynosi dzie-si zapodnie.

Dawc nasienia nie musi by obca osoba. Przysza matka moe skorzysta take z uprzejmoci znajomego mczyzny, np. zaprzyjanionego lub zapoznanego specjalnie z intencj pozyskania nasienia.

594-MAKIETA 2 24-37.indd 37 04/08/2015 16:40:33

038 ReklamaZdrowie

ZadZwo i Zapytaj o oGoSZENiE rAMKowe 020 8846 3614

594-MAKIETA 3 38-57.indd 38 04/08/2015 16:41:28

039

594-MAKIETA 3 38-57.indd 39 04/08/2015 16:41:31

040 ReklamaZdrowie

594-MAKIETA 3 38-57.indd 40 04/08/2015 16:41:33

041

594-MAKIETA 3 38-57.indd 41 04/08/2015 16:41:36

042 CAF COOLTURALondyn

IMPOSSIBLEZapraszamy do Nol Coward Theatre na spektakularny pokaz iluzji. Zobaczycie zapierajce dech w piersiach przedstawienie, w trakcie ktrego magicy bd walczy ze wszystkimi ywioami.

H

elen

May

bank

s

Do 29.08. Nol Coward Theatre, St Martins Lane, Londyn WC2N 4AU. Stacja: Leicester Square. Spektakle: pon. sob. 19.30, dodatkowo wt. i sob. 15.00. Bilety: od 10www.ImpossibleLive.com

Jeli z sentymentem wspominacie pokazy magii w wykonaniu Davida Copperfielda i tym razem nie bdziecie rozczarowani. Dynamicznie wyreyserowane show Impossible skada si z caej palety trickw od sztuczek karcianych po skomplikowane technicznie iluzje z uyciem ognia, szczelnie zamknitego pojemnika z wod, laserw, noy i kusz. Widowni oczaruj magicy z caego wiata - Jamie Allan, Ali Cook, Chris Cox, Jonathan Goodwin, Ben Hart, Luis de Matos, Katherine Mills i Damien O Brien.

Przygotowa MARCiN URbAN

Jonathan Goodwin w show Impossible, Nol Coward Theatre

594-MAKIETA 3 38-57.indd 42 04/08/2015 16:41:38

043

wystawy VICTORIAN LONDON IN PHOTOGRAPHSDo 29.10. London Metropolitan Archives, 40 Northampton Rd, Clerkenwell, Londyn EC1R 0HB. Stacja: King's Cross, Barbican. Otwarte: pon. 9.30 - 16.45, wt. - czw. 9.30 - 19.30. Wstp wolnycityoflondon.gov.uk/lma

Londyskie archiwum miejskie zaprasza na wystaw fotografii, ktre pokazuj stolic w epoce wiktoriaskiej. Zobaczymy jak wygldao ycie na ulicach, wczesna architektura i londyczycy. Oprcz uj dokumentalnych prezentowane s take portrety wykonane przez studyjnych i plenerowych fotografw. To tylko uamek

bogatych zbiorw archiwum, ktre siga od pierwszego wykonanego w Londynie zdjcia, przez fotografie z otwarcia kolejnych linii metra po ujcia z budowy Blackwall Tunnel.

REVELATIONS: EXPERIMENTS IN PHOTOGRAPHY

Do 13.09. Science Museum, Exhibition Rd, Londyn SW7 2DD. Stacja: South Kensington. Otwarte codziennie 10.00 18.00. Wstp: 8www.sciencemuseum.org.uk

Wystawa prezentuje wczesne techniki fotograficzne, ktre pomogy w rozwoju nauki. Najstarsze zdjcia pochodz z lat 40 XIX wieku. Zobaczymy na niej na przykad jedno z pierwszych zdj, na ktrym uchwycono pocisk wystrzelony z broni palnej.

BP PORTRAIT AWARDDo 20.09. National Portrait Gallery, St. Martin's Pl, Londyn WC2H 0HE. Stacja: Leicester Square, Piccadilly Circus. Otwarte: sob. - r. 10-18., czw. - pt. 10-21. Wstp wolnynpg.org.uk

Najlepsze portrety wybrane z blisko 3 tys. prac zgoszonych przez artystw z 92 krajw. Zobaczymy tu znane osoby, portrety rodzinne i akty. To ju 36 edycja konkursu sponsorowanego przez BP. Gwn nagrod - 30 tys. funtw zdoby Matan Ben-Cnaan z Izraela za olejny portret Annabelle and Guy.

teatr SPLENDOUR30.07. - 26.09. Donmar Warehouse, Earlham Street, Londyn WC2H 9LD. Stacja: Covent Garden. Spektakle: pon. - sob. 19.30, dodatkowo czw. i sob. 14.30. Bilety: od 10www.donmarwarehouse.com

W poczekalni paacu dyktatora czeka na wywiad zachodnia dziennikarka. Razem z ni siedzi ona dyktatora, jej przyjacika oraz tumaczka. Kada z nich skrywa swoj histori i wasne podejrzenia. Wszystkie s w niebezpieczestwie. Rewolucja wanie wylewa si na ulice.

SEVEN BRIDES FOR SEVEN BROTHERS

Fot.

Hen

ry F

lath

er

City

of L

ondo

n, L

ondo

n M

etro

polit

an A

rchi

vesBudowa pierwszej linii

metra w 1862 r.

Pocisk przelatujcy przez cytryn, 1955r.

H

arol

d Ed

gert

on, M

IT, 2

015,

cou

rtes

y of

Pal

m P

ress

, Inc

Do 29.08. Regent's Park Open Air Theatre, Regent's Park, Londyn NW1 4NPX. Stacja: Regent's Park, Baker Street. Spektakle: pon. - sob. 19.45, dodatkowo czw., sob. 14.15. Bilety: od 25openairtheatre.com

Teatr dziaajcy w otwartej przestrzeni Regents Park zaprasza na musical oparty na filmie pod tym samym tytuem z 1954 roku. To kolejna adaptacja sztuki Seven Brides for Seven Brothers, ktra po raz pierwszy zostaa wystawiona na Broadwayu w 1978 roku.

Laura Pitt-Pulford jako Milly w sztuce Seven Brides

For Seven Brothers

Fot.

Hel

en M

ayba

nks

594-MAKIETA 3 38-57.indd 43 04/08/2015 16:41:40

044 CAF COOLTURALondyn DEAR LUPINDo 19.09. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn, W1D 7ES. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. - sob. 19.45, dodatkowo czw. i sob. 15.00. Bilety: od 20 www.nimaxtheatres.com/apollo-theatre

Roger Mortimer przez 25 lat pisa listy do syna. Pena emocji, humoru i wnikliwych obserwacji korespondencja jest pamitnikiem ich relacji.

BAKKHAIDo 19.09. Almeida Theatre, Almeida Street, Londyn N1 1TA. Stacja: Angel. Spektakle: pon. sob. 20.00, dodatkowo r. i sob. 15.00. Bilety: od 10almeida.co.uk/bakkhai

Bakkhai w reyserii Jamesa Macdonalda jest drug sztuk wystawian w ramach greckiego sezonu w teatrze Almeida. To nowa wersja klasycznej tragedii Eurypidesa.

HOMEGROWN12 29.08. The UCL Academy, Adelaide Road, London NW3 3AQ. Stacja: Chalk Farm. Spektakle: pon. sob. 19.00, dodatkowo sob. 15.00. Bilety: 17.50www.nyt.org.uk

Spektakl inspirowany ucieczk trzech uczennic londyskiej Bethnal Green Academy, ktre na pocztku roku wyjechay do Syrii by doczy do terrorystw Pastwa Islamskiego. Reyserka Nadia Latif i scenarzysta Omar El-Khairy stworzyli sztuk, ktra bada skutki radykalizacji i ekstremizmu.

THREE DAYS IN THE COUNTRYDo 21.10. National Theatre, South bank, Belvedere Road, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od 15www.nationaltheatre.org.uk

Rozgrywajcy si w na prowincji XIX-wiecznej Rosji komediodramat miosny na podstawie opowiadania Iwana Turgieniewa.

kino MANGLEHORN Od 7.08., dramat, USA. Re. David Gordon Green, wyst. Al Pacino, Holly Hunter, Harmony Korine

Al Pacino wciela si w rol ekscentrycznego A.J. Manglehornie, ktry przebywajc w odosobnieniu rozpacza nad utracon z wasnej winy mioci ycia. Jego jedynym towarzyszem jest kot.

52 TUESDAYS Od 7.08., dramat, Australia. Re. Sophie Hyde, wyst. Tilda Cobham-Hervey, Del

Wywietlany na festiwalach w Sundance i Berlinie gony film o nastolatce, ktra walczy z matk prbujc dokona operacji zmiany pci.

Three Days in the Country

52 Tuesdays

Al Pacino w filmie Manglehorn

MAX Od 7.08., wojenny, USA. Re. Boaz Yakin, wyst. Josh Wiggins, Lauren Graham, Thomas Haden Church

Historia psa, ktry pomaga amerykaskim onierzom podczas wojny w Afganistanie. Po tragicznej misji zostaje przygarnity przez swojego przewodnika.

THE DIARY OF A TEENAGE GIROd 7.08., komedia, USA. Re. Marielle Heller, wyst. Bel Powley, Alexander Skarsgard

San Francisco, lata 70. Minni jest mod, obiecujca rysowniczk komiksw. Dorasta mieszkajc z mam i jej chopakiem. W najbardziej buntowniczy okres wchodzi, w czasie, gdy ruch hippisowski schodzi w cie, a w si ronie subkultura punk-rockowa. Film dosta nagrod na festiwalu w Edynburgu.

594-MAKIETA 3 38-57.indd 44 04/08/2015 16:41:42

045 PIXELSOd 12.08. Komedia, USA. Re. Chris Columbus, wyst. Adam Sandler, Josh Gad, Kevin James, Michelle Monaghan

NASA wysya w kosmos kapsu czasu zawierajc m.in. gr komputerow. Kapsu przechwytuj kosmici i odczytuj gr jako wypowiedzenie wojny. wiat moe tylko ocali mistrz gier komputerowych.

koncerty BBC PROMSDo 12.09. Royal Albert Hall, Cadogan Hall, Royal College of Music. Bilety: od 5bbc.co.uk/proms

Organizowany przez BBC festiwal promujcy muzyk klasyczn. W programie jest kilkadziesit koncertw z udziaem najbardziej cenionych muzykw z caego wiata, a w repertuarze kompozycje najbardziej uznanych kompozytorw.

DAVID GILMOUR23-25.09. i 2-3.10., godz. 19.45. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od 71.50

ONE DIRECTION24-30.09., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 44.45

JAMES BAY30.09. - 02.10., godz. 19.00. O2 Academy Brixton, 211 Stockwell Road, Brixton, Londyn SW9 9SL. Stacja: Brixton. Bilety: od 24.65

BELINDA CARLISLE10.10., godz. 19.00. O2 iNDIGO, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 40.30

BOB DYLAN21-25.10., godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: od 48.50

MICA PARIS: JAMES BOND SOUNDTRACKS25.10., godz. 19.30. Royal Festival Hall, Belvedere Road, Southbank, Londyn SE1 8XX. Stacja: Embankment. Bilety: od 15

U225-30.10 i 2.11., godz. 19.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 36

JOE SATRIANI10.11., godz. 19.30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: 40.25

MADONNA1.12., godz. 20.00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 47.50

DEEP PURPLE3.12., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 51.75

DURAN DURAN8.12., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 42.50

ENNIO MORRICONE16.02.2016., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: TBC

A-HA26.03.2016., godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od 42.50

w POSK-u JAZZ CAFE POSK

BY THE WAY22.08., godz. 19.30. Bilety: 8

Zesp, ktry powsta z inicjatywy dwch woskich muzykw: kontrabasisty Davida Mantovani i pianisty Ivano Borgazzi. Od przyjazdu do Londynu w 1991 roku David wsppracuje z wiodcymi muzykami jazzu i muzyki rozrywkowej jak Lisa Stansfield czy Jim Mullen. Zesp wystpi w nastpujcym skadzie: Ivano Borgazzi fortepian, Michael Rosen saksofon, Enzo Zirilli perkusja i Davide Mantovani kontrabas.

Klub Ora Biaego DISCO08.08, 15.08, 22.08, 29.08., godz. 21.00 - 02.00. Zagra DJ ukasz i DJ Krzysiek. Wstp: 10

TRANSMISJA MECZW ELIMINACJI MISTRZOSTW EUROPY W PICE NONEJ 2016

04.09. godz. 19.45 Niemcy Polska07.09. godz. 19.45 Polska Gibraltar Wstp wolny

Fot.

Avis

De

Mira

nda

/ Shu

tter

stoc

k.co

mA-ha

594-MAKIETA 3 38-57.indd 45 04/08/2015 16:41:44

046 CAF COOLTURAKSIGARNIA

czyta si Redaguje PIOTR DOBRONIAK

BazyliszekWspczesna Warszawa. Skomplikowane ledztwo z wtkiem sekty, zdrady i zemsty. Wany pracownik banku zostaje zamordowany, nie mija wiele czasu, a kto znajduje zwoki modej dziewczyny. Okazuje si, e obie ofiary pracoway w tym samym biurowcu.Komisarz Nowak wchodzi w tajemniczy wiat sekt i duchowych hochsztaplerw. Na tym grzskim gruncie zbywany przez ksiy Nowak, agnostyk i sceptyk, nie czuje si pewnie

Windows 10 PLWindows 10 to znakomity system operacyjny uniwersalny, intuicyjny, szybki, a przede wszystkim nowoczesny. Tylko nieliczni uytkownicy znaj jego tajemnice, uatwiajc prac i zarzdzanie systemem. Jeli chcesz doczy do grona profesjonalistw, usprawni dziaanie swojego komputera, pozna ukryte moliwoci lub nauczy si obsugi zaawansowanych narzdzi, czym prdzej signij po t ksik.

PrzedrzeniaczW umierajcym wiecie, w ktrym ludzie s odurzeni narkotykami i pogreni w elektronicznej bogoci, gdzie nie ma sztuki, literatury i nie rodz si dzieci, gdzie niektrzy wol dokona samospalenia ni dalej y, Spofforth jest najdoskonalsz maszyn, jak kiedykolwiek stworzono. Mimo tego ma tylko jedno, niemoliwe do spenienia pragnienie chce przesta istnie.

W tej niezwykej, przeomowej ksice, konsultant biznesowy i bestsellerowy autor, Patrick Lencioni, koncentruje swoj uwag wok najwa-niejszej organizacji w naszym yciu, jak jest rodzina. Lencioni jest wiadomy prze-paci pomidzy czasem i energi, jakie jego klienci inwestuj w zarzdzanie swoimi firmami, a zachowawczym sposo-bem, w jaki wikszo osb wiedzie swoje ycie osobiste. Dowiadczywszy wielu

stresw zwizanych z yciem w roz-gorczkowanej rodzinie, autor wraz z on z zaskakujcym powodzeniem zacz wykorzystywa w swoim domu cz narzdzi stosowanych w pracy z firmami figurujcymi w rankingu Fortune 500. Wszyscy, ktrzy si-gn po t pozycj, bd zaskoczeni, jak niewiele trzeba, by codzienn rodzinn udrk zamieni w satys-fakcjonujce ycie.

Trzy wane pytania do rozgorczkowanej rodziny

stresw zwizanych z yciem w roz-gorczkowanej rodzinie, autor wraz z on z zaskakujcym powodzeniem zacz wykorzystywa w swoim domu cz narzdzi stosowanych w pracy z firmami figurujcymi w rankingu Fortune 500. Wszyscy, ktrzy si-gn po t pozycj, bd zaskoczeni, jak niewiele trzeba, by codzienn rodzinn udrk zamieni w satys-

Trzy wane pytania do rozgorczkowanej rodziny

Wszystkie ksiki dostpne na

BookTO.pl

594-MAKIETA 3 38-57.indd 46 04/08/2015 16:41:48

047CAF COOLTURAPOLSKIE RADIO LONDYN

LONDONTOP 20

ZAPRASZA

G R Z E G O R Z A L B R Y C H T

01 Sam FeldtShow Me Love

02 Demi LovatoCool For The Summer

03 Major Lazer/E l l ie Gould ingPowerful

04 Cr is CabEngl ishman In New York

05 Afro jackSummer Thing

06 Walk the MoonShut Up an Dance

07 Anna NaklabSupergir l

08 T in ie Tempah/ Jess GNot Lett ing Go

09 Edyta Gorn iakOczyszczenie

10 Monika Lewczuk#Tam Tam

11 Deorro/Chr is BrownFive More Hours

12 SarsaNaucz Mnie

13 OMICheerleader

14 ZakopowerTak ma By

15 Pr ince Royce/LopezBack It Up

16 Mart in Solve ig & GTAIntoxicated

17 Pharre l l Wi l l iamsFreedom

18 Ca lv in Harr isHow Deep is Your Love

19 ZeusB dziemy Dzie mi

20 Formacja Nieywych SchabuffBursztyn

1 NBT TORU X DZIKI DZIK#stojetu

2 CZESIEK FT. HOMEX, PIELUCHOWSKYReszty nie trzeba

3 PROJEKT PRIORYTETNie jest jak dawniej

4 WUZET X PORCHYWarning

5 FS DAN FT. HEDO, HUDYHARY, KROMEBetter Than That

6 BARRAD SQUADKlasyk

7 PABLO APGBarriera

1 SOKDentysta

2 LUKASYNO FT. PEJA, KALIRynsztok

3 DONFGURALESKOApartament

4 QUEBONAFIDECofidie Morium (Wojdvs Rmx)

5 KALIPotrzeba nieba

6 WWOPozorna harmonia

7 MAOLAT FT. PALUCHCo mi z tego

ABROADHOME

To tytuowy utwr z debiutanc-kiej pyty gdaskiego rapera i producent ERJota. W utworze gocin-nie pojawiaj si: znany trjmiejski raper Red oraz Chipsu. Muzyk zaj si duet producentw Aglofellaz.

Miedzy Prawd a Bogiem

ERJot a waciwie Norbert Leniak to raper oraz producent muzyczny pochodzcy z Gdaska. Szybko zosta doceniony na scenie oraz w rodowi-sku muzycznym, m.in. przez takich artystw, jak Liroy.

594-MAKIETA 3 38-57.indd 47 04/08/2015 16:41:50

048 CAF COOLTURAksigarnia

594-MAKIETA 3 38-57.indd 48 04/08/2015 16:41:54

049

594-MAKIETA 3 38-57.indd 49 04/08/2015 16:41:59

050050 CAF COOLTURAFILMThe Bench, czyli midzynarodowy film z udziaem polskich dzieci

DOminikA WieLgUs

Dziki ogromnej determina-cji i pasji ludzi o dobrym sercu wanie powstaje film The Bench. Pro-jekt angauje dzieci mieszkajce z jed-nej strony w Wali, a z drugiej ze szk w Legnicy.

Film zostanie nagrany w Polsce dziki wsparciu wadz Legnicy. Bdzie to owoc charytatywnej pracy twrcw filmowych z Green Valley Film Productions oraz Blue Balloon Childrens Charity. Zostanie nagrany w jzyku polskim i bdzie opa-trzony angielskimi napisami.

The Bench to historia dwch chop-cw mieszkajcych na ulicy, ktrych ycie diametralnie zmienia si po wypadku. Jeden z nich zyskuje siy nadprzyrodzone. Jego ycie wisi na wosku, przyszo jest rozdarta midzy dobrem a zem.

Pomysodawc filmu jest pocho-dzcy z Walii Kevin Phillips, dowiad-czony reyser, waciciel firmy Green Valley Films Productions, dziaajcej od ponad 9 lat. Wczeniej dowiadcze-nia Kevin naby w pracy w firmie Arts-Magic. By zaangaowany w projekty rzdowe, promujce kultur i turystk Walii oraz w wiele produkcji dokumen-talnych z caego wiata. Otworzenie wa-snej dziaalnoci pozwolio mu na dal-sze tworzenie filmw dokumentalnych, historycznych oraz edukacyjnych. Pod-czas gdy wasny biznes dobrze prospe-ruje, Kevin stara si rwnie dziaa na rzecz lokalnej spoecznoci oraz angauje si w dziaalno charytatywn.

Jak przyznaje Kevin, chocia zawsze by zajty prac reysera, pisanie tek-stw fabularnych zawsze sprawiao mu przyjemno. Ju rok temu mia w gowie histori, ktra nadawaby si na ekrani-zacj. Podczas pracy przy jednym z pro-jektw krtkim filmem o dzieciach znu-dzonych yciem w maej miejscowoci Kevin Phillips pozna Stevena Knapika zaoyciela Blue Balloon Childrens Cha-rity. Jest to organizacja charytatywna, kt-rej celem jest poprawa losu i bytu dzieci. Dziaania skupiaj si na szukaniu istot-nych potrzeb u dzieci i nastpnie wspie-raniu ich osobicie i finansowo. Funda-cja powstaa w Walii i tutaj ma swoj sie-dzib, ale cile wsppracuje ze szko-ami w Legnicy.

Steven Knapik ze wzgldu na swoje polskie korzenie bardzo angauje si w pomoc polskim dzieciom, szczeglnie tym ktre bardzo tego potrzebuj. Wraz

z organizacj Niebieski Balonik pomaga podopiecznym szk specjalnych. Modzie z upoledzeniami bierze czynny udzia w jej projektach i inicjatywach.

Kevin rozpocz wspprac z zao-ycielem Blue Balloon Childrens Charity, kiedy prowadzi kurs o historii Walii dla polskich dzieci odwiedzajcych Wyspy.

594-MAKIETA 3 38-57.indd 50 04/08/2015 16:42:01

051051Wyjazd do Polski, pozytywna energia i zaangaowaniezjakimspotkasiKevinbyyinspiracjdotego,ebypod-jostateczndecyzjonagraniufilmu.Napocztkuplanowa,efilmbdziekr-conywWalii.Dopieropotymjakodwie-dziLegnicipoznatamtejszmodzie,wpadnapomys,emonatozrobiwPolsce.

Odpadziernikaubiegegorokutrwaypracenadskryptem,muzykipla-nowaniemzdj.Niebyotoatwezadanie.Wszyscyktrzypodjlisiwyzwaniapra-cowaliwweekendyipogodzinach.

Niekiedybyotodlanasbardzotrudne.Niktznasniemaztegoadnychkorzycimaterialnych.Wielerazysy-szelimy,ecikobdziedoprowadzisprawdokoca.Pracazdziemi,zmo-dziespecjalnejtroski,barierajzykowa,filmowaniewobcymkrajuwszystkojestduymwyzwaniem.Jednakchcemyudo-wodni,etosiuda,chcemypokazajakbardzojestemyzdeterminowanimwireyseripomysodawcafilmu.

WprocesieprzedprodukcyjnymwanrolodegraywadzeLegnicyorazzaangaowanetamtejszeplacwki.Walijczycybylipodwraeniemyczli-wocinauczycieliiopiekunw.Wspar-ciejakieotrzymujjestsinapdowdotegoabyprojektzakoczysisukcesemibyjaknajlepszymdowiadczeniemdlamodziey.Organizacjamiejsczdjcio-wych,zaatwianiepotrzebnychpozwolenafilmowanieokazaasibardzoatwadzikiprzychylnociwadz.Kluczowosob,dzikiktrejmoliwajestrealiza-cjafilmuwLegnicyjestEwaPiotrowska.Przyprodukcjifilmupomagajtumacze,rwnienastaemieszkajcywWalii.Ma-gorzataJaworska,absolwentkaUniversityofTheWestofEnglandorazJerzy,bliskiznajomyzaoycielafundacjiNiebieskiBalonik.Ichpracarwniemacharak-terwolontariatu.

Gwnymcelemtegoprojektujestzaangaowaniejaknajwikszejliczbymo-dych,zdolnychludzi.Tocornitenfilmodinnych,toobsada.Wszyscywystpu-jcybddebiutowawtejprodukcjiitowaniesprawia,epracanadtympro-jektemjesttakwyjtkowa.DzikibliskiejwsppracytwrcwfilmowychiBlueBalloonChildrensCharitywfilmiemogzagradzieci,dlaktrychtakiedowiad-czeniejestczymniezwykym.Jakprzy-znajereyserijegowsppracownicyjunaprzesuchaniachbylipodwraeniemtalentumodychludzi.Poziomjakizapre-

zentowaliuczniowiepolskichplacwekorazszkspecjalnychbyzdumiewajcydotegostopnia,escenariuszzostaroz-szerzony, dopisano nowe kwestie, tak aby wszyscychtnimogliwziudzia.Wfil-miezagrajteuczniowiedwchszkzmiastaTredegarwWalii.

Etapprzedprodukcyjnyzostazako-czony.PodredoPolski,zakwaterowanieiinnekosztybyypokrywanezkieszenitych,ktrzypracujnadfilmem.Fun-duszedotejporyzgromadzonezostayjuwwikszociwykorzystane.Wszy-scyzaangaowanisbardzozdetermi-nowanijednak,bydoprowadzisprawdokoca.Dotejporyudaosipraco-wanaminimalnymbudecie,jednaketapzdjciowy,ktryrozpoczynasijuwewrzeniu,bdziewymagawik-szychnakadwfinansowych.Pienidzesprzedewszystkimpotrzebnenaulep-szeniesprztu,abymoliwabyarealiza-cjafilmuwjaknajlepszejjakoci,zakupdodatkowychsprztwtakichjakmikro-fony,lampyitd.Potrzebnebdziezatrud-nieniedodatkowejekipyktrapomoewsprawnymprzebieguzdj.

Ukoczenietegofilmujesttakwane,jakprojektsamwsobie.Chcemyabyciniezwykli,utalentowaniludziedowiadczyliczegoniesamowitego.Jesttomidzynarodowainicjatywa,ktrapokazujejakieszalenocimidzytymidwomaspoecznociami.Mamymaybudetaleduopasjiimotywacji.Doce-nimykadpomoc,twikszimniejszapelujeKevinPhillips.

Projekt mona wspomc, kontaktujc si bezporednio z reyserem filmu: keva-valon73@aol.com lub Green Valley Film, Number 10, The Circle, Tredegar, Blaenau Gwent, NP223PS, Wales. Wane jest rw-nie promowanie filmu i caego przedsi-wzicia poprzez media spoecznociowe.

Informacje mona znale na:

www.facebook.com/greenvalleyfilms

Malgosia Jaworska, Steve Knapik i Kevin Phillips

Przygotowanie miejsc zdjciowych

594-MAKIETA 3 38-57.indd 51 04/08/2015 16:42:03

052 CAF COOLTURAKSIGARNIA

594-MAKIETA 3 38-57.indd 52 04/08/2015 16:42:05

053

594-MAKIETA 3 38-57.indd 53 04/08/2015 16:42:09

054 CAF COOLTURACzas wolny

594-MAKIETA 3 38-57.indd 54 04/08/2015 16:42:10

055

594-MAKIETA 3 38-57.indd 55 04/08/2015 16:42:13

056 CAF COOLTURACzas wolny

drugiej stronie. Mona te wej na Zot Galeri (Golden Gallery), znajdujc si na samym szczycie kopuy, skd rozpo-ciera si przepikny widok na Londyn. Natomiast w podziemiach dostpna jest krypta, w ktrej znajduj si grobowce dwch brytyjskich bohaterw: admiraa lorda Nelsona oraz Arthura Wellesleya, ksicia Wellington, zwyciskiego dowdcy spod Waterloo.

Jak wielu czonkw rodziny krlew-skiej, Diana i Karol spdzili miesic mio-dowy na pokadzie krlewskiego jachtu Britannia (The Royal Yacht Britannia) (www.royalyachtbritannia.co.uk). d,

obecnie zacumowana w Edynburgu, sta-nowi jedn z gwnych szkockich atrakcji turystycznych. To jedyna dawna rezyden-cja krlewska, w ktrej mona zajrze do sypialni krlowej, a take zwiedzi inne oficjalne pomieszczenia. W krlewskiej herbaciarni (The Royal Deck Tearoom), w ktrej niegdy odbyway si przyjcia, mona wypi lampk szampana lub zje przepyszne ciasta domowej roboty. Bri-tannia suya rodzinie krlewskiej przez ponad 44 lata, przemierzajc w sumie ponad milion mil morskich.

Ksina Diana wywara ogromny wpyw na brytyjsk mod. Preferowaa

ladami ksinej DianyDiana ksina Walii, oddana matka i pena wspczucia filantropka jest bohaterk filmu Olivera Hirschbiegela Diana, przedstawiajcego dwa ostatnie lata jej ycia. Organizacja VisitBritain przygotowaa list miejsc zwizanych z krlow ludzkich serc.

Diana urodzia si 1961 r. w ary-stokratycznej rodzinie Spence-rw. Dziecistwo spdzia w posiado-ci Althorp w hrabstwie Northampton, nalecej do jej rodziny od 1508 r. (www.spencerofalthorp.com). Rezydencja jest dostpna dla turystw. Mona zwiedzi niektre z apartamentw oraz pozna 500 lat historii rodu Spencerw. Na wysta-wie ukazujcej ycie i dziaalno cha-rytatywn Diany znajduj si m.in. listy z dziecistwa, wiadectwa szkolne oraz jej synna suknia lubna z 1981 r., zapro-jektowana przez Davida Emanuela i Eli-zabeth Emanuel.

lub Diany i ksicia Karola odby si w lipcu 1981 r. w katedrze w. Pawa (St Pauls Cathedral) w Londynie (www.stpauls.co.uk). Dziki przeprowadzonej niedawno renowacji w katedrze pojawiy si nowe atrakcje. Zwiedzajcy mog wej do Galerii Szeptw (Whispering Gallery), w ktrej moemy zaobserwowa ciekawe zjawisko: sowo wypowiedziane szep-tem z jednej strony galerii jest doskonale syszalne z odlegoci 35 metrw po jej

594-MAKIETA 3 38-57.indd 56 04/08/2015 16:42:15

057kreacje brytyjskich projektantw. Cz-sto ubieraa eleganckie suknie stworzone przez Brucea Oldfielda, Catherine Wal-ker czy Amand Wakeley. Bya te fank Jacquesa Azagury, ktry zaprojektowa stroje wieczorowe i inne ubrania do filmu Diana dla Naomi Watts. Obecnie wspo-mniani projektanci nale do cenionych brytyjskich kreatorw mody, a ich sklepy mieszcz si w najbardziej ekskluzyw-nych dzielnicach Londynu (Knightsbridge i Chelsea) oraz w legendarnych sklepach Harrods, Selfridges i Harvey Nichols. Ksina Diana lubia take stroje Zandry Rhodes, ktra ma trzy sklepy w Londy-nie. Projektantka zaoya Muzeum Mody i Wkiennictwa (Fashion and Textile Museum) w dzielnicy Bermondsey, gdzie organizowane s ciekawe wystawy i wyda-rzenia skierowane do mionikw mody w kadym wieku.

Diana nosia eleganckie stroje nie tylko podczas oficjalnych imprez, ale take korzystajc z londyskiego ycia nocnego. Bywaa w najlepszych restau-racjach, takich jak serwujca nowocze-sn kuchni europejsk Le Caprice (poo-ona w pobliu ekskluzywnych sklepw na Bond Street i West Endzie) czy synca z woskiej kuchni San Lorenzo (dzielnica Knightsbridge).

Ksina Walii bya sta bywalczyni premier filmowych w londyskim Leice-ster Square, a take hojnym mecenasem sztuki. Regularnie bywaa na wystpach baletowych (obja patronat nad English National Ballet) oraz na koncertach w Royal Albert Hall. Ta charakterystyczna sala kon-certowa zostaa wybudowana przez kr-low Wiktori na cze jej zmarego ma ksicia Alberta. W Royal Albert Hall wyst-puj wiatowej sawy artyci prezentujcy rozmaite gatunki muzyczne.

Wspomnienie o ksinej Dianie jest wci ywe, a w Londynie nie brakuje miejsc powiconych jej pamici. Tury-ci mog zwiedzi by rezydencj ksi-nej paac Kensington (www.hrp.org.uk/KensingtonPalace), w ktrym obecnie mieszkaj ksi William i ksina Kate z synem Georgeem. Obecnie paac goci wystaw Fashion Rules, prezentujc m.in. suknie Diany.

Obok paacu Kensington znajduje si plac zabaw Princess Diana Memorial Play-ground, majcy upamitnia jej mio do dzieci oraz niestrudzon prac na ich rzecz. W londyskim Hyde Parku mieci si fontanna ku pamici ksinej Diany (Diana Memorial Fountain), ktrej ksztat

Posiado Althorp jest oddalona od Londynu o okoo 60 km (ptorej godziny jazdy samochodem) i godzin jazdy z Birmingham. Posiado mona zwiedza od 1 lipca do 30 sierpnia 2013 r. (www.althorp.com)

Do Edynburga mona dojecha pocigiem z Londynu w ponad cztery godziny.

Po Londynie mona podrowa taniej z kart Visitors Oyster Card, ktr mona kupi w sklepie VisitBritain.

Na licie krlewskich paacw znajduj si: paac Kensington, Tower of London, paac Hampton Court, Banqueting House i paac Kew. Bilety wstpu mona kupi w sklepie VisitBritain.

Informacje praktyczne

odzwierciedla otwarto Diany, natomiast 11-kilometrowy szlak The Diana Princess of Wales Memorial Walk wiedzie przez cztery pikne parki, mijajc po drodze znane miejsca zwizane z yciem ksinej, w tym paac Buckingham, Clarence House i paac w. Jakuba (St Jamess Palace).

Katedra w. Pawa

Krlewski jacht Britannia jest otwarty dla zwiedzajcych

w Leith Basin w Edynburgu

Royal Albert Hall

Fot.

Chris

Jenn

er /

Shut

ters

tock

.com

594-MAKIETA 3 38-57.indd 57 04/08/2015 16:42:20

058 OGOSZENIAdrobnemieszkaniado wynajcia

SMS: 81616 KOD: 01cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogosze str. 54

Wynajm pokj dwu-osobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pene wyposaenie, dua kuchnia, dwie azienki. Darmowy parking. In-ternet. 130/tydzie + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07462663981.

>Barnes Dwuosobowy pokj dla pracujcych osb 160 tygodniowo. Jedynka 140 + dwa tygodnie depozytu, Internet, polska telewizja I ogrd 07540330299 Barnes

>Biuro na sprzeda, N19, Holloway Road, przy gwnej ulicy, parter, blisko stacji Archway, licencja A2, 12000, czynsz 750/mies. 2 pokoje, aneks kuchenny, toaleta. Ok. 45m2. Premium. 07715677401, 07436582104

>Bruce Grove, N17 6EE, 90-105/tydz. Plus elektryka I gaz do podzialu. 2 pojedyncze pokoje do wynajecia w tym samym domu. Ladny, zadbany dom. 02088851890, 07436792779

>Camberwell pokoje do wynajcia jedno i dwu osobowe na Camberwell tel 07554440915

>Clapham Junction, druga strefa, SW11 pokoj w czystym spokojnym mieszkaniu, rachunki wliczone, Internet, depozyt tygodniowy, 165 GBP/ tydz, tel 07768643747

>Do wynajcia loft z wasna azienka, w domu z ogrodem oraz livingiem 07769351565

>East Ham do wynajemca jedynka i dwjka w spokojnym domu na East Ham uwaga bez depozytu. Tel: 0