N A M T H Ũ * 4 S E P T E M B R E 1 9 3 4 S Õ 4 3

T H Á H H - K CÂN SONG CHÊT

5»AP t r u ò i i g - h g p m ô t c h é t m ô t s ô n g , m ô t m â t m ô t c ò n , biê ' t b a o b â c

n a m - t ù v à k h á c h q u à n - t h o a n g h ĩ a - h i ê p c h â n g q u á n m u ô n t r ù n g

n g u y - h i ê m , l i ê u t h â n l à m v i ê c k h ó - k h ă n ! M ó i đ â y m ô t y - k h o a b à c - s ĩ t h a n h - n i ê n m ô - x ê m ô t b i n h - n h o n đ a u t r â m - t r o n g ; c h a n g

n g ò c h i é c b í - t â t t a y b à n g c a o - x u c ù a ô n g b i đ a o r a c h n ú t , n ê n m ô t

c h ú t m ù ó v é t t h u o n g b i n h - n h o n rĩ v à o c h ô đ a ô n g đ ã t r à y . Ô n g

tái m ă t v ì n h à n - b i é t m ì n h đ ú n g t r u ó c m ô t h i è m - t u o n g g h ê - g ó m d u ò n g n à o 1

Néu ô n g d ù n g t a y đ ê lo c ú u m ì n h , t h ì b i n h - n h o n k h ô n g k h ô i h ò n v ê c h i n s u ô i .

N h u n g ô n g c ú l a n g - l ă n g l à m x o n g p h â n - s u . N h ò c á c h c ù - c h ĩ n g h ĩ a - h i ê p v à

c a o - t h u o n g á y , b i n h - n h o ' n đ u g c l à n h ; s o n g c h a n g b a o l â u , b á c - s ĩ c h é t vì u n g -

đ ô c , p h u c ô n g c á c b a n đ õ n g - s u - t à n - t u y t h u ô c - t h a n g . C ũ n g v â y , m u õ n c h ũ a

l à n h c h ú n g t a , B á n g C h r i s t , l à T h à y t h u õ c t r ú - d a n h , p h â i g á n h t ô i v à b i n h

c h ú n g t a t r o n g t h â n - t h ê N g à i t r ê n c â y t h â p - t u .

T i è ' n g a i r e n - r ĩ c a n h k h u y a ? — M ô t đ o à n t h á m - h i ê m b a o g a n g ò m 89

d ò n - ô n g , 10 đ ò n - b à v à 2 c o n ra.it, đ á p t à u <(CJwliuskin» t ù p h í a b â c T â y - b á - l g M

đi B á c - b â n g - d u o ' n g . N u ó c b ô n g đ ó n g t h à n h b à n g , t à u b i n g h ê n , v õ t a n - t à n h

và c h ì m d â m . V à n g n u ó c d á b á p - b ê n h là n o i c â đ o à n t a m n á u . C h o - v o ' g i ũ a

biên m i n h - m ô n g l a n h n g a t , h o x a h a n cõ i đ ò i , c h ĩ c ó c h ú t í t đ ò ă n , v à m ô t c á i m á y v ô - t u y é n - đ i ê n n h ô đ ê t h ô n g t i n - t ũ c . V ù a đ ó i , v ù a r é t , h o d u ò n g n l u r đ ã

găp s ó - p h à n m ì n h r ò i . N h u n g , m a y t h a y , c ó h a i n g u ò ' i t h a o d ù n g m á y k i a m à

t h ô n g t i n c à u c ú u t h â m - t h i è ' t ! M ô t s ó v ô - t u y é n - đ i ê n n h â n đ u g c t i n á y v à

c h u y ê n v ê k i n h - t h á n h Moscou. C h á n h - p h ũ b è n r ô n - r g c t ì m h é t p h u o n g c ú u

n l u r n g n g u ò ' i m a c n a n . H ô i a n h e m t í n - đ ò , m á y v ô - t u y ê ' n - đ i ê n t h i ê n g - l i ê n g

cua c h ú n g t a c h í n h l à s u c à u - n g u y ê n . H ã y t h à n h - t í n d ù n g m á y l a - l ù n g à \ r

l u ô n , vì B ú c C h ú a T r ò i v â n n g h i ê n g t a i n g h e t i é n g c h ú n g t a r ê n - s i é c , v à v à n -

d u n g s ú c t o à n - n ă n g c ú a N g à i đ ê c ú u - g i ú p t a .

Cô ' i e h i m m á y , e i r u đ o n g - b à o . — H a y t in m ô t t r ă m m a n g n g u ò i n h u

t r ú n g đ ê đ â u đ a n g , p b i - c ô n g Liapidevskij l â p - t ú c c h á t n h i è u l u o n g - t h u c v à o

m à y b a y , l i ê u m a n g đ i t ì m v à c ú u đ o à n t h á m - h i ê m . Ô n g v u g t q u a n ú i n u ó c

dá c h o ' i n - c h ô m v à b i ê n b i é c s ô n g c ò n , b a y t r o n g đ ê m t ó i m i t - m ò ó m i è n b á c -

c u c . B g i - c h ò s á u m u o i d ê m đ à n g - đ à n g , đ o à n t h á m - h i ê m m a c n a n b ô n g n g h e

t i éng m á y v ù - v ù t r ê n t ù n g k h ô n g - k h í . V u i t h a y , h o c ô c o - đ u g c g i â i - c ú u , s u

c h é t sê t h á t - b a i , v à s u s ô n g sê t o à n - l h ă n g ! ! Liapidevski/ đ é n n o i , n h u n g ô n g có c á c h h a m á y b a y x u o n g v ù n g n u - ó c d á t r c m - t r g t v à g ò - g h ê k i a c h o k h ô i x â y

r a t a i - n a n c h à n g ? Ô n g I i èu m a n g n h u n g k h ô n - k h é o h a « c o n c h i m m á y , » n ê n

đ u o c t h à n h - c ô n g m ỳ - m ã n . Cl i ĩ c h o đ u g c m ô t ít n g i r ò i v ê t r u ó ' C , ô n g đ ê l i r o n g -

t l n r c lai c h o n l n r n g n g u ò i k i a . Đ ó , k h ò ' i - d i è m c u ô c c ú u m ô t t r ă m n h c m - m a n g ! T ì n h y ê u - t h i r o ' n g vuro't s ó n g t ô i . — H ô i a n h e m t r o n g C h ú a , c h ú n g ta h á

c h a n g c à n d â n g c â đ ò i s ó n g đ ê c ú u k ê t r à m - l u â n ? K i a , c h u n g q u a n h t a v ô - s ó

l i n h - h õ n c h o - v o " g i ú a b i ê n t ô i - l ô i , t u y ê t - v o n g v à h u - m á l ! T a p h â i g á n g hê't

s ú c , e h j u c u c - k h ô , t h â m - c h í p h â i l i è u m a n g s ó n g v à m o i s u đ ê r o i t i a s á n g

v ĩ n h - s a n h c h o n h ú n g l i n h - h ò n c h ì m - n g â p . N g u y ê n - s o á i a n h - h ù n g c ú a c h ú n g

t a , là Đ ú c C h ú a J ê s u s - C h r i s t , d ã t r e o g i r o n g s á n g - s u o t c h o H ô i - T h á n h s o i c h u n g .

T ù t h i ê n - đ à n g r u c - r õ , N g à i x u ó n g cõ i t r à n t ó i - l ã m d ê c h i u đ a u - d ó n , t ì m - k i é m

v à c ú u - v ó t l o à i n g u ô i . H ã y n o i d á u c h o n N g à i , t h ì v ô - s ó l i n h - h ò n sê n h ò ta

m à đ u g c t ù t ó i q u a s á n g , t ù c h é t q u a s ó n g .

MEM THÁNG CITNG T V T G H E v â y , a i c ũ n g c h o là l â p - đ i , n h u n g t h â t c ó n h u t h é . D ò n g n u ó c c ú

- c h â y q u a đ á c ú n g h o n h é t , t h ì đ á s ê t h e o t h ô i - g i a n m à m ò n đ i . T ĩ n h u

s ô n g Colorado b è n M ỳ , c h â y q u a m i ê n c ó n ú i đ â d ú m à u đ e p - đ ê , n ê n l ò n g s ô n g

c à n g s á u v ì đ á c ú m ò n . K i m - c u o n g là k h o á n g - v â t c ú n g n h ú t , đê 'n n o i x u a r à y

c h ĩ c ó k i m - c u o n g c á t v à m á i đ u g c k i m - c u o n g . N h u n g m ó i d â y k h o a - h o c

p h á l - m i n h r a n g b á n h xe b â n g c h á t carborundum ( k h ô n g c ú n g n l n r k i m - c u o n g )

q u a y t í l d u ó i m ă t n u ó c c ó t h ê c ã t v à m à i k i m - c u o n g r á t đ ê - đ à n g . C a o - x u m è m

v à d ê u ó n , n h u n g t h u ò n g b ê n h o n s á t b ò i p h à n , tĩ n h i r g ó t g i à y b â n g c a o - x u

b è n h o n g ó t g i à y b a n g s á t . N é u v ô b á n h x e - h o i b â n g s á t , t h ì c h ó n g b i h u - h ô n g

v à c o m ò n t r o n - t r o i . N h ô c a o - x u , c u ô c v â n - t á i b â t i g x e - h o i h à u d ã c h i é m c h ô

c u ô c v â n - t â i b â n g x e - l ú a . B ô i v â y , h i ê n n a y b ê n À u - M ỳ , n g u ò ' i t a b á t d â u

d ù n g c a o - x u b o c b á n h x e - l ù a d ê đ u o c b ê n và ê m h o n . M è m t h á n g c ú n g !

C h i u t h u a m à h ó a đ i r c r e t r â n . — M c m t h á n g c ú n g , đ ó c ũ n g là m ô t c h c r n -

l ỳ t h í c h - đ á n g v ó i c u ô c đ ô i c ũ a c h ú n g ta ! M ô t ô n g m u c - s u n ó i r a n g : « T ô i

t h á n g n h i ê u t r â n b ô i h à n g - p h u c . » A y n g h ĩ a l à ô n g ă n - ó n h o n - á i , n h u - m ì ,

t h â m - c h í n h u ô n g n h ú n g đ ă c - q u y è n m ì n h đ u g c h u ô n g , n ê n t h á n g đ u g c t h á i - đ ô

u o n g - n g a n h c ũ a k ê c ù u - đ i c h , đê'n n ô i h o p h â i h ô - t h e n vì đ ã n ó i - n ã n g x â n g - x ó m

v à c u - x ù h è n - m a t . N g à y x u a , k h i g ă p c o n b á t - b ó , Đ ú c C h ú a J ê s u s c ó t h ê go i h é t c á c đ a o t h i ê n - s ú đ ê n h ũ y - đ i ê t k ê t h ù - n g h i c h N g à i , n h u n g N g à i đ ã v u i l ò n g

h à n g - p h u c v à c h é t t r ê n t h à p - t u - g i à . Đ u o n g k h i c h i u t h â m - h ì n h , N g à i c á t t i é n g

t h i é t - t h a c à u - n g u y ê n : « L a y C h a , x i n t h a c h o h o , v ì h o k h ô n g b i ê t m ì n h l à m

đ è u gì» ( L u 2 3 : 34 ) . C a o - t h u g n g t h a y ! N à o a i t â x i é t ? N h ò ' đ ó , N g à i t o à n -

t h á n g , và c ú u d u g c v ô - s ó l i n h - h ò n .

D i r õ n c j x u o n g tú*c l à d u ' ò ' n g l ê n . — S a - l ô - m ô n c ó n ó i : « L ò i đ á p ê m - n h e

l à m n g u ô i c o n g i â n » ( C h à m 1 5 : 1). M u ó n t h á n g , t a p h â i v u i l ò n g c h i u k h ô ,

h à n g - p h u c , v à đ ê t á n h n h u - m ì , k h i ê m - n h u ô n g c ũ a Đ á n g C h r i s t c a i - t r i t â m - h ô n

m ì n h . C h ó ô m m ó i g h e n - g h é t , c ă m - h ô n , n h u n g h ã y m è m - m a i v à t h a - t h ú , t h ì

a n h e m sê c ó t h ê đ õ n g - t h i n h v ó i Đ a - v í t m à r a n g : « S u h i e n - t ù C h ú a đ ã l à m t ô i

n ê n s a n g - t r o n g » ( T h i 1 8 : 3 5 ) . D u ó i đ ô i l u â t - p h á p , t h ì m á t đ è n m á t , r ă n g đ è n r ă n g . N h u n g , đ ã m a n g d a n h - h i ê u t ó t - đ e p c ũ a Đ á n g C h r i s t , t a p h â i l á y l à n h t r â

d ú , c à u c h o k ê n g h i c h ă n - n ă n . T h â p - t u - g i á o a n h - l i ê t h o n c â y g u o m . Y ê u -t h u o n g t h á n g g h e n - g h é t , k h i ê m - n h u ô n g t h á n g k i ê u - c ă n g . K ê t h á t - b a i s ê là k ê đ ã c - t h á n g . H õ i a n h e m y ê u - d á u , h ã y đ i d u ò n g T h â p - t u , — đ u ò n g k h i ê m -

n h u ò ' n g v à đ ă u - p h u c . M è m t h á n g c ú n g !—T. K. B.

HOI-NGHI LU'O'NG-TAM MUC - SU' P H A N - V Ă N - H I Ê U , S Õ C - S A I , NAM - KỲ

TVyTÒT b u ô i c h i ê u k i a , t rò ' i t h a n h , m à y

t a n h . S a u k h i n g h e b à i g i â n g r á t

c â m - đ ô n g , a n h H Ũ ' U - » A O h ú a v ò i m ô t

ban m ì n h n g à y m a i s e c ù n g đ i l à m

c h ú n g c h o C h ú a đ ê c ú u n g u ò i t ô i - l ô i .

Vè đ é n n h à , c o m . — • • » .

n u ó c x o n g , a n h t ì n h

nghĩ s ó m , đ ă n g m a i đ i c h o k h o e . B ô n g đ â u n g h e t i é n g n g u ò i đ à n g -

h a n g , rò i t h á y b á c T u -

Í « Y v à o n h à . K é đ ó ,

c h ú N H Ú T - N H Á T c ũ n g

t ó i , l a i k è m t h e o m u

v o , t ê n l à H Ô - T H E N .

C h ú k h á c h c h à o h ô i

xong , Hũ-u - B A O m ó i

n g ò i . B á c T U - K Ỳ h ô i

t h ă m : « M a n h - g i ô i t h ê n à o , m a i c ó r â n h k h ô n g ? » H Ũ U - Đ A O

đ á p : « L ú c n â y , c á m o n C h ú a , m a n h ,

g i a - q u y é n c ũ n g b ì n h - y ê n . M a i t ò i đ i n h

c ù n g m ô t n g u ò i b a n đ i l à m c h ú n g v ê

C h ú a ó m ô t l à n g k i a . »

B á c T u - - K Ỳ n g h e n ó i , t ô s á c m ă t b u ô n , bèn t h a n r à n g : « C h à ! n à m n a y q u a n -b á c h q u á , n h à a n h n g h è o , c o n a n h đ ô n g , c ô n g - v i ê c b è - b ô n . A n h đ i t h ì

m á t c ô n g , t h á t - l o i , l a i h a o - t ó n b a c -

t ièn. ( 7 n h à , b i ê t v o c o n c ó l o k h a m

k h ô n g , h o ă c k ê t r ô m t h ú a c o đ é n v i é n g n h à a n h , t h ì c o n m a n g h è o n ó ă n - n u ó t còn g ì ! T h ô i , x i n a n h k h o a n đ i đ ã .

Rán l à m c h o k h á , đ ũ ă n v à c ó d u p h ò n g k h i đ a u - ó m , r ô i s ê n g h ĩ c â m ô t

t h á n g m à đ i l u ô n c ũ n g t ô t . C ó lê tò i

c ũ n g d i v ó i a n h n ũ a ! »

M y c - s u PH AN-VAN-HIEU

H Ũ U - B A O n g h e b á c T U - K Ỳ b à n , c o i

b ô l i r õ n g - l u . S o n g v ù a g á n - g u g n g đ á p ,

t h ì c h ú N H Ú T - N H Á T t i é p r à n g : « T ô i l á y

l à m h i ê p ỳ v ó i a n h T U - - K Ỳ l á m . T ô i

n g h ĩ : A n h t h ì n g h è o , ă n - m ă c k é m n g u ò i . L a i đ ó t , h o c -

t h ú c c h a n g b a o n h i ê u .

M i ê n g t h ì n ó i n g â p -

n g ù n g n g â p - n g ũ i . Đ i

r a , s a o c ũ n g g ă p n g u ò i

g i à u - c ó , h o k h i n h , g ă p n g u ò i t r í - t h ú c — a n h

b i é t đ ò i n a y n g u ò i ta

h o c - t h ú c r ô n g l â m , c â

đê 'n đ ò n - b à c ũ n g b i é t

l à m n h u t - t r ì n h n ũ a , —

H h o b ĩ , g ă p k ê m i ê n g -l u õ i , n ó x à i , t h ì b i é t

l á y g ì m à c h ó n g l a i c h o

I k h ô i b i g a t ?»

M u H Ô - T H E N l a i x í a

m i ê n g t h ô i t h ê m r à n g : « T u y a n h d ô t ,

n g h è o , v à n ó i - n ă n g d ó , c h ó b á y l â u t ù t r o n g t h â n - t h u ô c c h í l à n g t ô n g , a i c ũ n g k h e n l à n g u ò i t ù - t é , biê ' t c u - x ù .

N a y a n h đ i r a n ó i v ê đ a o C h ú a , t u y

biê ' t l à v i ê c c h á n h - l ỳ , lê h i è n - l à n h m ă c l ò n g , n h u n g n g u ò i đ ò i í t a i u a , t r á i l a i ,

n h i ê u k h i c h ó n g - b á n g n ũ a . N g ô k e

t i ê u - n h o n b u ò n g l ò i l ô - m ă n g , đ ú a c ô c - c â n d ó m i é n g v õ - p h u ( t ô i biê't a n h

c ũ n g c ò n t á n h n ó n g ) , t h ì a n h c h a n g

m a n g t i é n g t h i - p h i v à t h á t - đ a n h đ á n g

t h e n l á m s a o ? »

— « V à y , b a a n h e m t ô i , vì t ì n h b à n g -

h ũ u , k h u y ê n a n h tô t h o n l à đ ù n g đ i .

Đ ê a i đ i t h ì đ i , k h ô n g " p h á i m ô t m ì n h

a n h m à đ ú . Có m u c - s u , t h à y g i â n g v à

th iê 'u c h i n g u ò i đ u ă n , h o đ i r ô i , c ũ n g

đ u o e m à !»

H ũ u - B A O b i đ a n h m ô t t r â n t h i è n g -

l i ê n g , co i x u ô i c ò , xu i n ă l , b ũ n - r ù n c à

t a y c h c m . A n l i n g ă m - n g l i ĩ k h ô n g b i ê t

p h â i t r â l ò i l à m s a o , đ à n h n g ò i l à m

t h i n l i , d i r à n g n h u h ô i - h à n vì d ã h ú a

l ò v ó i b a n m ì n h t r i ró 'C m ă t G h ú a . T h ì n h - l ì n h n g h e c ó t i é n g s ò t - s a t ,

a n h n g u ô c l ê n , t h á y n g o à i c ù a b i ró ' c

v ô b o n n g u ò i . N h ì n k ỳ , t h ì là : ô n g

c u B A C - A I , c â u h a i D A N - D Ĩ , t h â y k ỳ

T R U N G - T Í N v à v o là T I N H - T À M .

S ô là b o n n g u ò i n ă y n h à ò' g â n s á t

H & u - B A O . n g b e b ê n n h à c ó t i ê n g c h u y ê n -

t r ò , n ê n q u a c h u n g v u i . H a y d à u t h á y

b o n k i a đ u o ' n g d i ê n - t h u y é t , h o b è n

đ ú n g n g o à i r ì n l i n g h e h ê t t r o n - t r o i m o i

l ò i đ ó , c ó ỳ đ ê t h í r co i H Ũ - U - B A O t h e

n à o . T h á y a n h t a l à m t h i n h , b i ê t là

b i c á m - d ô , n ê n h o x ô n g v ò g i â i n g u y .

N g ò i x n õ n g g h ê , h o n h u ò n g c h o c u

B Á C - A I n ó i t r u ò c . C u r â n g : « T h e o

l ò i c ù a q u í a n h e m n ó i n ã y giò ' , n g h e

c ũ n g h o i c ó l ỳ d ó , s o n g c h ĩ tô ra t á n h

x á c - t h i t v à s u v ô - t í n m ì n h t h ô i . C h i

lo í c h m ì n h , m à k h ô n g l o c ú u n g u ò i .

V i è c l à m ă n l à t hu 'ò -ng , n ă m n â y q u a n ă m k h á c , n g à y bf ta c h i ! C ò n v i è c

c ú u n g u ò ' i l à v i ê c q u a n - h ê v à c ă n - k i p 1 a m . B ô c á c a n h q u ê n lò-i C h ú a p h á n :

' C á c n g i r o i h ã y d i k h a p t h ê - g i a n g i â n g

T i n - L à n b c h o m o i n g u ò ' i . ' L ò i â y

p h á n c h o c á m ò n - d õ c h ò ? « V ì a i k ê u -

c à u d a i i h C h ú a t h ì đ u g c c ú u , n h i r n g

h o e h i r a t i n N g à i t h ì k è u - c ă u s a o d i ro ' c? C h i r a n g h e n ó i v è N g à i , t h ì l à m t h e

n à o m à t i n ? N e u c h á n g a i d i r a o -

g i ã n y , t h ì n g h e l à m s a o ? N ê u c h ú n g

t a vì c ò t i r - l o i m à k h ô n g d i , t h ì t r o n g

giò ' d ó b i ê t b a o l i n h - h õ n h u - m á t !

« T ô i n h ô : C ó h a i n g u ò i k h á c h k i a

d i m u a h e o , n g ô i m ô t c h i ê c t h u y ê n

c o n . M ô t a n h c ó m a n g b a c t r o n g l u n g ,

m ô t a n h k h ô n g . T h ì n h - l ì n h s ó n g v ô ,

t h u y ê n c h ì m . A n h c ó m a n g b a c b i ê t

l ò i , a n h n o k h ô n g . A n h k i a lô i l ê n

đ u o c , m ò d â y n i t v à q u ã n á o , đ ê t r ê n

b ò 1 , d ă n g t r ò x u õ n g c ú u a n h n o đ u o n g

n g á c - n g o à i . C á c - c ó t h a y , m ô t t h à n g

n h ô l a i ô m c á i d â y n i t c h a y r i ê t . A n h

ta q u ỳ n h - q u í u k h ó t o a n , n ó n g l ò n g

t r o n g c ù a h o n n g u ò i , đ à n h b ô n g u ò ' i

n o c h o d ò n g n u ó c , l à n s ó n g lô i d i ,

c ò n a n h ta q u y ê t d u ô i t h e o đ ú a n h ô ,

t ì m g ó i b a c . T é r a đ ú a n h ô c h a y

l a n h , t r ô n đ â u m á t , n ê n a n h t ì m k h ô n g

r a , b è n t r ò l a i . Ô i t h ô i , b a n đ ì d ò i r ô i ,

c ò n d à u m à c ú u ?

« A n h HC'U - B A O o i ! N ê u n g à y m a i

a n h ô n h à l à m - ă n , d ã u đ u g c đ ô i c h u c

b a c d i n ũ a , s o n g a n h c ó n g h e n h ũ n g

l i n h - h ô n c h u n g - q u a n h a n h đ a n g h á p -

h õ i r ê n t i ê n g k ê u - x i n c ú u - v ò t k i a

k h ô n g ? S a o a n h c ú l o t ì m t ú i b a c ?

C ó c â u : ' C ú u m ô t n g u ò i s ó n g , h o n

m ô t đ ô n g v à n g . ' C ò n vê v â t - c h á t , t h ì

C h ú a p h á n : ' T r u ó c h ê t h ã y t ì m - k i ê m

n u ò c B ú c C h ú a T r ò i v à s u c ô n g - b ì n h

c ũ a N g à i , t h ì N g à i s ê c h o t h ê m c á c

n g u o ' i m o i d ê u á y n ú a ' ( M a (5: 33 ) . S a -

l ô - m ô n c ũ n g c h ú n g : ' C ó n g u ò i r â i

c ù a m ì n h r a , l a i c à n g t h ê m n h i ê u l â n ;

c ũ n g c ó n g u ò i c h á t - l ó t q u á b u c , n h u n g

c h ĩ d i r o c s u - t h i ê u - t h ó n ' ( C h à j n 11 : 2 4 ) .

' C h ò t h a m t i ê n ; h ã y l ã y đ e u m ì n h c ó

l à m đ ũ r ô i , v ì c h í n h B ú c C h ú a T r ò i

c ó p h á n r â n g : T a s ê c h á n g l ì a n g u o i

đ â u , c h á n g b ô n g u o i d à u ( H ê 1 3 : 5 ) ,

d ã u k h i đ a u - ô m c ũ n g v à y . »

D A N - D Ĩ n ã y g i ò n g ú a m i ê n g , t r ô n g

c h o d ú t c â u , b è n n ó i : « X i n lô i ô n g c u ,

c h o t ô i n ó i l ò i . T ô i k h ô n g h i è u m ì n h

d i l à m c h ú n g v ê C h ú a m à s o n g u ò i t a

l à s o c á i gì ? P h â i , n g u ò i t a g i à u - c ó ,

t r í - t h ú c , x â o - n g ô n t h i ê t . N h u n g m ì n h

c ó p h â i d i d u c u ô c t h i s a c d e p đ â u m à

lo q u ã n - á o t ó t ! C h ĩ ă n - m ă c s a c h - s ê v à t h e o l ê - p h é p l à đ u o c .

« P h â i đ i t h i l á y b a n g - c á p gì m à c â n

c ó t r í - t h ú c ? ô ã đ i l à m c h ú n g , t h ì c ó

s a o n ó i v à y . M ì n h d ù n g l ò i K i n h -

T h á n h tò c h o m o i n g u ò i b i ê t n g u ò i d ò i

l à c ó t ô i , t u o n g - l a i k h ô n g t r á n h k h õ i

c o n t h a n h - n ô c ù a ô ú c C h ú a T r ò i . B ú c

C h ú a J ê s u s - C h r i s t đ ã p h ó m ì n h đ ê

c h u ô c t ô i n g u ò i ; v à y , a i t i n t h ì đ u o c

c ú u . V â , c h í n h m ì n h tô i t i n và đ u o c

I c ú u đ à y n à y . T h é t h ì c ó c à n h o c - t h ú c s gì m ó i l à m đ u g c ? P h a o - l ô d à u c ó h o c -

[ t h ú c , n h u n g n à o c ó d ù n g h o c - t h ú c d ê

[ ciru ng i rò i đ à u ! T r á i l a i , ô n g n ó i n h ò

q u y è n - p h é p Đ ú c T h á n h - L i n h tõ r a . . .

[ ( I Cô 2 : 1 - 5 ) .

\ «Còn s a o l a i s o m á t d a n h ? D a n h

m ì n h là c h i ? K i a , Đ á n g C h r i s t , C o n

Đ ú c C h ú a T r ô i , t u y ê t - c a o v ô - đ ó i , c ò n

ha m ì n h c h i u s i - n h u c đ ê c ú u n g u ô i

thay , h u ô n g c h i c h ú n g t a , h á l a i t i r - c a o

h o n N g à i ? P h a o - l ô n ó i : T ô i k h ô n g

hô- then v è T i n - L à n h đ â u . »

T h à y k ỳ T R U N G - T Í N t u y í t n ó i , n h u n g

có tài n h ò n h i è u c â u K i n h - T h á n h , b è n

đoc c â u n à y : ' K h á g i ú t r u n g - t í n c h o

đén c h é t , r ò i t a s ê b a n c h o n g u o i m ũ

t r i è u - t h i è n c ú a s u s ó n g ' ( K h â i 2 : 1 0 ) ,

rôi nói : « N é u ta t r u n g - t h à n h m à r a o -

g i â n g d a o C h ú a , c ó s ú c m ò - m a n g b ô -

cõ i n u ó c N g à i , t h ì c h a n g n h ú n g v i ê c

ló'n C h ú a g i a o sõ d u o c t h à n h - t u u m ỳ -

m ã n , m à la i d u o c C h ú a k h e n k h i N g à i

t á i - l á m : 'Hô ' i đ à y - t ó n g a y - I à n h t r u n g -

tín k i a , d u o c l a m ; h ã y d é n h u õ ' n g s u

v u i - i n ù n g c ù a C h ú a n g u o ' i . ' V â , t h e o

lò i t i ê n - t r i t r o n g K i n h - T h á n h , t ô i t i n

c h á c n g à y á y g à n l á m r ò i . »

« V â y , h ô i c á c b á c T i r - k Ỳ , N H Ú T - N H Á T

v à H Ô - T H E N ! H ã y n í n đ i , l u i đ i . C á c

b á c là n g u ò i n g h ĩ g à n m à c h a n g n g ó

x a , h a y t u õ n g c ó m ì n h m à k h ô n g n b ó

a i . C á c b á c h a y đ i đ â y đ ó , p h á đ á m

n g u ò i h i è n - l u o n g v à t à i - l u c . T h â t

c á c b â c l à t ô i - t ó c ú a q u í S a - t a n , c á c

b á c k h ô n g s o s u đ o á n - x é t c ú a Đ ú c

C h ú a T r ô i s a o ?»

B o n k i a hê't l ô i , n í n t h i n h , k é o n h a u

r a v è . Đ i đ u ó n g , h o l a i x à m - x ì c ù n g

n h a u r â n g : « N ó g iõ i t h a n g t a k h i n à y ,

c ò n h ò n g k h i k h á c . . . M a i c h ú n g t a

q u a n h à a n h X c h o ' i . . . »

K h i b o n á y đ ã đ i , c ô T Ĩ N H - T À M n ó i :

« X i n c h ú n g tô i c à u - n g u y ê n . » C â t h â y

q u i g o i . H Ú U - B A O ă n - n ă n , k h ó c - l ó c d ú , vì đ ã n g h e t h e o lò'i c á m - d ô , t h i é u

c h ú t n ú a t h ì p h a m tô i t h á t - t í n và m á t

d i p c ú u n g u ô i . H Ũ ' U - B - A O h ú a r â n g :

« T ù r à y v ê s a u , d ã u a i n ó i g ì m ă c l ò n g ,

tô i c ú v i ê c m o i t u ã n d à n g t h ì - g i ò ' d i

l à m c h ú n g c h o C h ú a . V à m a i n â y

q u y ê ' t - đ i n h k h ô * i - e ô n g . »

X o n g c u ô c , h o h á t n g o i - k h e n C h ú a ,

r ô i g i ã i - t á n , a i v è n h à h á y , t ê r a đ ã

q u á n ù a đ ê m r ò i ! ( Đ â y l à t ò b i ê n -

b â n c ù a c u ô c H ô i - n g h i L u o n g - t â m đ ó ) .

C H E T TÚíC

T ^ U ' Ó ' I đ â y là l ò i ô n g C. T. Sludd,

H ò i - t r u ó ' n g m ô t Hôi t r u y è n - đ a o

bên P h i - c h â u , l u â n vè «SIT C H E T , » n h â m n ă m 1 9 1 5 :

« N é u Studd c h é t , s ê c ó g ì x â y r a ?»

P h â i d á p la i c à u h ò i t h ô n g - t h u ô n g v à

d a i - d ô t á y . Đ à y , Sludd x i n t u t r â lò ' i : —

« B á y g i ó m i ê n g c h ú n g tô i đ à y s u v u i -

cuò ' i , h r õ i c h ú n g tô i h á t n h ú n g b à i

m ù n g - r õ ' » ( T h i 1 2 6 : 2 ) . H é t t h â y c h ú n g

ta sê h ò - r e o : « A - L Ê - L U - G I A !» T h ê -

g ian sê m á t m ô t t è n đ i ê n - d ò n h ú t , v à

Đ ú c C h ú a T r ô i s ê l à m n h ú n g v i ê c l a -

l ù n g h o n b ò i p h à n vì đ ã b ó t đ u o c m ô t

t ên đ i ê n - d ô n g ă n - t r ô N g à i . Đ ú n g c ó đ á m t a n g , d ù n g p h ú n g v ò n g h o a , đ ù n g

n h ô n u ó c m ă t , v à c ũ n g đ ù n g h á t đ i è u

u ' u - s à u . A i n á y h ã y c h ú c - m ù n g n h a u .

« N ê u m a n g t ô i b i d â n g l ê n , t h ì t ô i s ê

L À T H Ă N G ! l à m v u i l ò n g v à c h ú c - m ù n g a n h e m ;

c ò n a n h e m c ũ n g h ã y l à m v u i l ò n g v à

c h ú c - m ù n g tô i» ( P h i l . 2 : 1 7 - 1 8 . — T h e o

b â n d i c h c ũ a G i á m - m u c Lightfbot,

t h u ô c H ò i Anglicane). T ô i n à i - x i n

m ô t đ è u đ ă c - b i ê t , l à h ã y c a - h á t b à i v u i -

m ù n g n h u c ó đ á i n c u ó i . Đ ú c C h ú a

T r ò ' i c h ú n g t a v â n s ó n g , n ê n c h a n g c ó

v i ê c c h i k h á c đ á n g k ê l à n g h i ê m - t r o n g .

Đ á m t a n g t h ú n h ú t c ũ a T r u n g - u o n g )

P h i - c h â u T u y ê n - đ a o H ô i s ê c ú - h à n h /

k h i n à o Đ ú c C h ú a T r ò i c h é t . N h u n g /

c õ i đ ô i đ ò i c h u a h é t , t h ì Đ ú c C h ú a >

T r ô i c ú n g c h u a c h é t đ â u ; v â y , m o i j

n g u ò i k h á v u i - m ù n g L T iê ' n l ê n ! A i

n á y h ã y n h ì n t h a n g t r u ó c m ă t m ì n h t

m à t á n - t ó i ! A - l ê - l u - g i a ! N g o i - k h e n \

Đ ú c C h ú a T r ò i T o à n - n ă n g ! Chê' t t ú c l à t h a n g ! — T . K. B. dich.

H A I N H - M M I 15 AU

QUAN TOÀN-QUYEN MÓ"I

Ngày 9 Aoùt , q u a n T o à n - q u y è n Robin đã tó-i H à - n ô i , c u ô c đ ó n - t i é p r ã t long-t r p n g . B o n - b á o x in t h a y m ă t Hôi T i n -Lànl i B ô n g - P h á p má c h à o - m ù ' n g N g à i . - 7 \ K. B.

T p â n - t r o n g t i ê n - đ i r a . - Ô n g b à E. F . I r w i n , ô n g bà H. C. S m i t h , ô n g bà G. C. F e r r y , ô n g J e a n F u n é , và cô A. H e i k k i n e n đ ã đ á p t àu vè n g b ! bên Mỳ. B o n - b á o k í n h c h ú c c á c ô n g bà virp't b i ê n b ì n h -a n , đ i r o x C h ú a đ a i - đ u n g , và m a u trô- lai đe" c ú t b i - h à n h t r p n g - t r á c h . — T. K. B.

BÁC-KỲ

Lang-so*n, Đ Ò n g - m õ . — Ngày 28 Mai, ô n g Muc-sir L ê - v ă n - T h á i đè'n Lang-so-n là'm p h é p b á p - t ê m c h o 3 ngu-ò-i. Kỳ s a u đ â y sê l à m pl iép b á p - t ê m c b o m ã y a n b e m ch i e m ngu-ó-i T h o õ- Đ ò n g - m õ .

Có m ô t ô n g già T h o tên là H o à n g - t h i ê u -T r u n g , õ - l àng C ò n - r i n h , c á c h B ò n g - m ò 18 c â y s o , r á t m ô đ a o Cl iúa . Khi tôi tó-i n h à , th ì ô n g và hai c o n t r a i ă n - n ă n tô i , t r ò ' vê c ù n g G h ú a . Ô n g vu i l ò n g đ ê m ô t cá i n h à r i ê n g l à m n h à g i â n g . O' h a t n à y đã c ó 20 ngu'ò-i T h o và N ù n g t in C h ú a .

Mó-i đ â y m ô t ô n g c h ú a Mán so'n đ à u ( P a n - y ) , tên là T r i ê u - k i m - L ỳ , ò- h a t L â n -c á t , c á c h B ò n g - m õ n g ó t 40 c â j ' s o , dê'n n h à tôi và ngù lai m ô t đ ê m đ ê ngl ie đ a o C h ú a . Ông râ't vu i l ò n g n h â n đ a o , và m o n g r à n g T i n - L à n l i sè đ é n b ô - l a c m i n l i . Ngirò'i P a n - y zòn d ã - m a n l âm , h p thò--lay 36 t à - t h â n , t h â t t ô i - n g h i ê p q u á ! Bò-n-bà P a n - y lãy s á p o n g bô i ÍIEÌU. Xin a n h e m

xa gtìn thiro-ng-xót m à c ' âu-nguyên C h ú a mct đ i r ò n g c h o c h t ì n g tô i đ é n đ ó g i â n g đ a o c h o ho.—Nguyín-văn-Phán.

T i n m ì r n g . — B ũ a 4 J u i l l e t , vp- tôi đã s a n h m ô t t ra i tai H ò a - b ì n h . Vp - tôi c ù n g c o n tôi đu'p-c m a n h - k h ô e . T a c n C h ú a ! —Nguyên- oăn-Klriic.

N a m - đ i n h . — C h ú n g tô i m à c u ô c b õ - đ a o t r o n g ba ngày 23, 24 và 25 J u i n , ô1 l à n g Q u ã t - l â m , là n o i mó'i dirp'C p h é p g i â n g .

ChÚH d ù u g ô n g M u c - s i v W. A. P r u e t t và ô n g L ê - k h ã c - L i r u đ ò n c n c ú u - r ô i côa Ngài cl io n h i è u nguò' i n g o a i - d a o đ u p c n g h e . Ké t -quà c ó 2 l i n h - h ò n t r à lai t in t h e o Bâ'ng C h r i s t . Nho - n d i p , ô n g Muc su* c ó l à m p h é p b á p - t ê m cl io 10 nguò ' i .

Xin q u í ô n g bà c â u - n g u y ê n c h o 2 t í n -đô m ó i này , và c h o c h ú n g tôi c à n g sõ t - s âng lo c ô n g - v ĩ ê c C h ú a <y v ù n g n à y . Rã t c á m o -n !—JBÍI / I Tri-sir.

So*n-tâY-—Cliúngtô i c ó m ò i c á c ô n g W. A. P r u e t t , L ê - v ă n - T h á i , N g u y ê n - v ă n - T h ì n và B ô - d ú c - T l i 6 n g g i ã n g đ ă c - b i ê t n ă m l i ôm, t ù 6 đ é n 10 J u i n . Cám o'n Ci iúa , Ngài d ù n g c u ô c g i âng này mà b ò i - b o đò'i t h i ê n g - l i ê n g c ù a n h i è u t í n - đ ò và g i ú p - đ õ 1 c l io n h i è u nguò ' i n g o a i - d a o dirp-c l i iêu lê t h â t . Có 12 ngu-ò'i ă n - n ă n , t in C h ú a .

Anli e m t í n - đ ò ó- l àng T h p - l ã o đã l à m đirp'c m ô t n h à g i â n g b ă n g t r a n h , lai n l i o n m ó i đ u p c p h é p g iâng ('>• d á y , n ê n ngày 28 J u i n , c h ú n g tôi đã mò-i ô n g bà Muc-sir P r u e t t l à m lê k h á n h - t h à n h . T r o n g l à n g n à y và mãy l à n g k h á c có n h i è u a n h e m mó-i t in C h ú a . Xin q u í ô n g bà nhó- c à u -n g u y ê n c l io h p đirp-c đ â m r ê vũ-ng-bèn t r o n g Ngà i . Rã t c á m o -n !—Đo-Ph i rong .

A i - t í n . — B o n - b á o đirp-c tin' đ a u - đ ó - n r ă n g e m V ũ - t â m - C h u y ê n , c o n gái t h à y c ô V ũ - đ a n - C h i n h h à u v i êc Cliúa ta i c h i - h p i Tu- -nh ièn , dã ngũ y ê n t r o n g C h ú a ngày 20 Ju i l l e t 1934. Bcin-báo x in cl i ia b u ô n c ù n g t h à y cô C h i n h và càu C h ú a y ê n - ù i l òng t h à y cô . — T. K. B.

H i r n g - Y ê n . — T ô i có p l i á t ha i cái u n g r á t n g u y - h i ê m , n h ó - su- c à u - n g u y ê n , n a y Chúa dã chũ-a c h o l à n h . La i c ó m ô t t ín -âô tên là Tiê 'n, bj đ a u t h u o - n g - h à n , k h i th i p h á t đ i ê n , kh i th ì n a m m ê c ú n g , câ n h à và câ g i á o - h ũ u đã m ã t lòng t i n - c â y . Song tôi c ú nhó- Giê - rê -mi 3 3 : 3 mà h i ê p c ù n g H ô i - T h á n b nà i -x in , t h ì C b ú a đ ã chũ-a c h o ô n g đup 'c l à n h .

Cũng có a n h C h ã p õ', l à n g Đ ò n g - y ê n , c h u a t in C h ú a . Kh i tôi đ ê n d ó , sù-a-soan g i âng , th ì nguò-i n h à a n h c h a y lai t ó cl io

cliúng lòi b ié t r ă n g a n h bi b i n h đ i ch - t a tù* trira đén tòi r ò i , đã s á p - s ù a t ù - t r à n . Tôi bèn c ù n g H ô i - T h á n h c â u - n g u y ê n ngay, ròi bâo c h a và c h ú a n h , !à ha i t ín -đò, vê k h u y ê n a n h hãy t in C h ú a J ê s u s . Trong khi đ a u , a n h b à n g l ò n g c ô n g - n h â n Ngài làm C ú u - C h ú a . Hai ô n g c ũ n g càu -nguyên c h o a n h , t ú c - t h ì b i n h l àn làn g i â m . Trong d ip này , C h ú a t h â t d a y - d ô c h o t ín-đò hôi n h á n h B ò n g - y ê n t h ê m lòng t in -cây Chúa ! A-lê-lu-gia !—Ngnyên-hâi i -Phúc.

và l ú c xe đ é u cho- Ô n g - T o n g , cho- G i à m -l á n g , clip- l í i é n - p h u ó ' c , và chp- G i ò n g - h u ê , tliì tá t câ t r ê n xe x u o n g đi l àm c h ú n g , c â t n g h ĩ a , và bán đ u o c r â t n h i è u s á c h , k h i é n c h o n h i è u ngirò'i b ié t r ô vè đ a o c ú u - r ô i . H o râ't h o a n - n g h i n h đ a o cúa Chúa', c ũ n g có n h i è u nguò' i đ é n n g h e g i âng .

N g u y ê n Chúa c h o h ô t g iông g i e o đ â y đ u p x m p c lên và k é t - q u â m ỳ - m ã n I—Bùi-tir-Do, Chù-nhiêm Nam-kij Bia-hql, kiêm Triróng-bang xe «Tin-Lành.»

X e « T i n - L à n h » đ i h ã u v

NAM-KỲ

Xe «Tin - L à n h » . — N h o n d i p l à m lê k h á n h - t h à n h n h à g i â n g mó'i và p h u c -hu'ng luôn 3 ngày đ ê m , t ù 22 đ ê n 24 J u i n 1934, anh em t r o n g C h ú a ta i c h i - h ô i G ò -công có lòng i ró 'C-mong ru 'óx c h o đ i r o c xe « T i n - L à n h » đén đ ê c h a y l à n g n à y q u a làng kia cùng k h a p h a t G ò - c ô n g , tr iró 'c là làm c h ú n g đ a o C h ú a c h o nhf rng ngu'ò'i chira t ù n g b ié t N g à i , , s a u la i mò' i h p đ é n nhà giâng mó'i mà n g h e g i â n g .

Ngày 2! J u i n , xe « T i n - L à n h » đ é n , c h í n h tôi đi t h ă m c á c q u a n c a i - t r i , và t õ - b à y công-viêc cũa C h ú a t r ê n xe , t h ì c á c q u a n vui lòng t i é p - r u ó ' c , và u n g - t h u â n c h o xe chúng tôi đi c á c h t h o n g - t h â , k h ô n g ai ngăn-trô ' câ . B u o n g kh i xe c h a y đi l à m viêc, thi có chô- t h e o m u c - s u , t h à y g i â n g , mãy thày b á n s á c h và m á y ô n g cháp-su*;

i ôc C h ú a t a i N a m - k Ỳ

T h o m . — C á m o*n B ú c C h ú a Trò*i, Ngài b a n n h i è u phu*ó*ccho c h i - h ô i n à y . C h ú n g tôi xin l àm e h ú n g v è m ô t p h é p la c ũ a N g à i .

Só là c h i L u o ' i i g - t h i - P h ù n g bi q u ì n h â p v à o l ò n g đã lâu , t h à y p h á p gpi qu ĩ l ê n c h ù n g n à o , thì nó lên c h ù n g n ã y . Hê c ó tio'i n h a n g , th ì lên l i e n . K h i đ ã v ô -pluro ' t ig g i â i - thoá t r ò i , c h i m ó i đ é n n h à g i â n g xin c h ú n g tôi c à u - n g u y ê n . C h ú n g tôi nho-n d a n h B ú c C h ú a J ê s u s m à đ u ò i qu ĩ r a k h ô i lòng c h i , th ì c h i d u o ' n g n g ò i t r ê n g h é , l ien té x u o n g đ á t m ô t cái b i c h , n a m t h i ê m - t h i é p . Song tôi b i ê u a n h e m c ú b ì n h - y ê n c à u - n g u y ê n , th ì ch i t ĩ n h l a i , đú-ng d â y n h u t h u ò ' n g . T h i ê t là tài C ú u -C h ú a r á t la !

Xin a n h e m c à u - n g u y ê n c h o Hôi n à y đti 'pc n h i è u n g u ò i ă n - n ă n t in C h ú a . R á t c á m o-iì.—Diêp-văn-Căn.

* I í l H A i N H - K l I N H B A O

Lò'i e á m o * n . — B § n - b á o n h â n đu-p-c 0$20 c ù a ô n g H u ỳ n h - v ă n - C h â n b Sôc-sâ i gõ'i g i ú p . Xin c á m o'n ô n g . — T. K. B.

Al-LAO V i e n t i a n e . — X i n q u í H ò i - T h á n h l à m o-n

c â u - n g u y ê n cl io ô n g N g u y ê n - v ă n - V i ê n , là l í n - đ ò ly đày ilu/o'ng m a n g bin.h ho r a h u y é t . Ông đ ã d â n g m ì n h đ ê l àm c h ú n g vê đ a o C h ú a c h o ugirò'i A n - n a m và ngirò'i L à o , n a y m a n g b i n h h i è m - n g h è o n à y , t l iâ t có ngăn- t rô- ô n g l à m t r p n b o n - p h à n đô i vó'i C h ú a và đ ò n g - b à o . — A n h em tín-đò.

VirffN XANH GIŨ*A SA-MAC N l i ũ n g bfin thõ 'ng-ké s a u - c ù n g cùa B ã t

T h á n h có n h i è u đ è u đ á n g c h ú - ỳ . T h e o m ô t tò' b á o r ã t có d a n h - t i é n g b ê n n i r ó x A n h , thì x ú P h a - l ê - t i n vân là cá i k ỳ - q u a n thúr l ám cùa t h é - g i ó ' i . T r o n g s a - m a c k h ù n g - h o â n g , x ú này là vivò'n-tu'p'c x a n h -tuo' i có v ê h i r n g - t h a n b vè p h à n k in l i - tê và h i - v p n g v è m p i p lu ro ' ng -d i ên . X ú n à y c h i é m đivp'c đ ia -v i vê -vang t r o n g t r i rò 'ng k i n h - t é , n ê n n h i è u t i ê m b u ô n l ó ' n và c ô n g -ty b â o - h i è m c ù a nguò ' i A n b đ u o n g c h ú - ỳ m õ ' - m a n g t h u o ' n g - m a i và k ỳ - n g b ê .

L à p cù'a b i e n H â i - p h a n ă m n g o á i v à gìhi l à m x o n g k i n b d ã n d à u tir m ó Kivkuk đ é n t h à n h H â i - p h a , đ ó là ha i đ ă c - s ã c vè n è n k i n h - t é q u a n - t r p n g h i ê n - t b ò i cùa x ú P h a -l ê - t i n . N h u n g ta c ũ n g p h â i c h ú - ỳ đ é n rapi t h ú k ỳ - n g h ê m ó i - l a vãn p h á t - h i ê n l u ô n - m ã i .

Sáu t h á n g cuô'i n ă m 1933, c á c n h à d o a n h -n g h i ê p xây-du-ng 133 x u à n g m á y l u y ê n k i m - k h í , c l ié lu-o-ng-thu'c, và và t - l i êu c ã t n h à , dê t vâi và q u à n - á o , l à m d ò gô, c ù n g p b a hóa-châ ' t , v . v. Vâ, h o điro-ng lo mô-5 0 x u ò ' n g k v - n g h ê có c h í r n g 9 t r i ê u b a c vô'n. Cuo i n ă m ngoá i , ôngA; id r ewi l í cFa£ / i / eonvà m ô t n h à k i n h - t é c h u y ê n - m ô n đ ê n t h ă m x ú P h a - l ê - t i n , rò i báo -cáo r ã n g còn có the 1

m õ ' - m a n g k ỳ - n g h ê . T r o n g n ă m 1933, t i èn v õ n c ù a nguò ' i^Giu-đa là 26.250.000 đ ò n g b a c Mỳ. R i ê n g vè ph'ân k ỳ - n g h ê và v â n -tà i đã c h i é m mâ't gân 5 t r i ê u ; su- m u a và m õ ' - m a n g i ih i rng virò'n c a m c ũ n g c h i é m m ô t p h à n ló'n c ù a võn đ ó .

N ă m 1933, t r o n g sô' d â n Giu-đa \ è to-q u o c , có 2.500 ngirò'i đ e m t h e o 12.500.000 d ò n g . N ă m 1933 - 1934, cã s ô b ó a - v â t n h â p - c â n g tó'i 50 t r i êu đ ò n g b o ă c ho'n n ũ a . (^hang cán p h â i l à m n h à l<inh- té-hpc m ó i n l i â n - b i é t x ú nl ió- l icp này t h a n h - v u ' p n g . Ta c à n g n g a c - n h i è n vi t h á y tìát T h á n h tù' đ ia -v i t h ã p - h è n t r o n g k l i oâng muò-i n ă m vè tr iró 'c l eo l ên đia-vi c a o - t r p n g t r o n g co i h o a t - đ ô n g c ù a n h o ' n - l o a i b i ên - thò ' i .

Kê t in lò'i t i ê n - t r i cùa Đ ú c C h ú a Trò ' i th ì k h ô n g th'è n à o ngh i -ngò ' r a n g h i è n -tìnli xir P h a - l ê - t i n k h ô n g h i ê p vó'i phu-ong-hrp'c c ù a Ngà i .—The Evangelical Christian.

B1ÌK KÔOkl DÙNO MÁY VÔ-TUYÊN TRUYÊN-

THANH BE T Ô N - V 1 N H CHÚA

T h à n h - p h o T lnrp 'ng-hâ i đã l àm givong c h o câ thé-gió ' i vè str m à m ô t s ò ' v ô - t u y é n t r u y è n - t h a n h (radio) c ô t d ù n g v à o c ô n g -c u ô c t r u y è n - b á T i n - L à n h . Mpi m ó n s ò -p h í đ ê k i ê n - t h i é t và t i é n - h à n h c ô n g - c u ô c n à y đ è u d o c t r -dân t h à n h - p h o c h i u . Môt đ o à n - t h ê thu'O 'ng-gia v ù a n g u ò i T à u vù'a ngirò'i n g o a i - q u o c , và m ô t sõ g i áo - s ĩ đã gâng liét sú 'c , n ê n mó'i c ó k é t - q u â t õ t - đ e p đuò ' i i g áy . Môt b â n b á o - c á o c h o ta h a y r ã n g h i ê n nay t h à n h - p h o T h u p ' n g - h â i c ó ha i mu'O'i v a n m á y n h â n t in cùa sô- vô-t u y é n t r u y è n - t h a n h . (ĩr H à n g - c h â u , N i n h -b a , T ô - c h à u c ũ n g có n l i i èu m á y n h â n t i n .

C h t r o ' n g - t r ì n l i cùa sô' ãy g ò m sir t r a n h -l u à n vè c á c v ã n - đ è x ã - h ô i , s y g i ã i -bày c l io c o n t r ê b i ê t c á c b d ù n g c h ũ gô mà s â p t h à n h c à u , srr d i ê n - t h u y é t vè y - h p c d o c á c b á c - s ĩ cùa hôi t r u y è n - g i á o , sir nó i c h u y ê n vân- tâf vè c á c t rào- lu 'u thé-gió' i và c á c h bô-cú 'u g i a - đ ì n h , lai c ũ n g g o m sir g i âng đ a o , str l àm c h ú n g c ù a c á - n h o ' n và â m -n h a c . Buoi s á n g n à o c ũ n g t r u y è n v a n g n h u n g lò i c à u - n g u y ê n cùa g i a - đ ì n h .

Có m ô t ngirò'i Mỳ c h u y ê n - m ô n vè n g h è v ô - t u y é n t r u y è n - t h a n h đã đ y p h à n đ ă t m á y n h â n t in c h o ngiíò ' i T à u t h e o giá r ã t r ê , k h ô n g ăn lò'i. Ông nó i r â n g : «Hãy vì v i n h - h i ê n cùa Đ ú c Chúa -Trò ' i m à lo c h é m á y vô - tuyén t r u y è n - t h a n h . » — T h e Litera-ry Digest.

Bièn-bân c ù a B a i - h ô i - đ o n g t h i r ò * n g - n i ê n l â n thú* 1 1 c ù a Hôi T i n - L à n h Đ ô n g -P h á p , n h ó m la i t a i c h i - h ô i T o u r a n e v à o n g à y 2 - 6 J u i l l e t 1 9 3 4

Sùa đ i èu - l ê v è h a n h à n h - c h ú c Muc-su-Hièii-dièn có 40 đ a i - b i ê u c h á n h - t h ú c , và clùi-ng 400 t in -đò thuò-ng n h ó m lai thò--phirp-ng Chúa . Có các ô n g bà M u c - s u Mâu-hôi d u - t r i n h u sau n à y : Ông bà Hôi -tru'õ'iig D. I. Jeffrey, ô n g bà I. R. S t e b b i n s , ông l)à J. D. Ol sen , ô n g bà W. A. P r u e t t , và ông P. E. C a r l s o n .

Theo s u s á p - đ ă t t l i ì : Năni ông Lè-văn-Tl iá i , T r à n - D ĩ n h , Bùi-

tu'-Do, Lê -văn-Long , và Buo-ng-nhũ-Tiè 'p cni-tii năm ngày ; và n ă m ô n g N g u y ê n -xuàn-Dièm, P h a m - T h à n h , N g u y ê n - h ũ u -Binli, Lê -văn-Quê và H o à n g - t r p n g - T h ù a cai-tri s u c à u - n g u y ê n n ă m b u o i s á n g .

Ông Hôi-trirèVng Lè-đ ình-Tuo- i gió-i-thiêu pa i -hô i -đòng , và tô có- sô--đĩ phâ i n h ó m lai tai T o u r a u e l àn này ( t h e o s u s á p - đ ã t triró'c, tlii phâ i n h ó m lai tai H à - n ô i ) , là tai t ìnl i-hình k i n h - t e h iên - thò ' i , chó ' k h ô n g có v gì. G ió ' i - t h i èu x o n g , ô n g c à u - n g u y ê n khai -mac.

T r o n kỳ B a i - h ô i - đ ò n g n à y , phu-ó-e-hanh rãt dò i -dào , bô'i C h ú a có d ù u g m ã y ô n g Hôi-truô-ng D. I. Jeffrey, ô n g I. R. S t eb ­bins, ông P . E. C a r l s o n , ô n g W . A. P r u e t t và ông J. D. Olsen g i â n g - d a y m ô t c á c h rãt có l i n h - c â m , làm c h o t à m - h ò n a n h e m trong Dãng Chr i s t đèu p i i ã n n h ú t và t i n h -thúc n h i è u .

T r o n g n ă m d ê m t)áo T i n - L à n h c h o ngivà'i ngoa i , tuv có mira k h á , mà nguò-i nhóm vân đ ô n g , cò dèn i c ù n g dê'n ho-n năra t ràm th ính -g i â (kè câ t i n - đ ô ) . C h ú a cũng ban o-n ci io mãy ô n g L ê - đ ì n h - T u o ' i , Lê-văn-Thá i , H u ỳ n h - v á u - N g à và ô n g Lê-văn-Qué g iâng m ô t eácl i có l i n h - h o a t l â m , thính-giâ đèu h o a n - n g h i n h , có t ám l i n h -hòn ăn-năn trô- lai c ù n g C h ú a .

Kè't-quâ su- b à n - l u â n t r p n kỳ Dai -hô i -đòng nhu- sau n à y :

Hai buãi c h i è u ngày 2 và 3, b i èu -quyê ' t : Công-nhân làn thú- nh ì và cìio v à o đ i è u -

lê vè s y sũ'a-đtìi c á c k h o â u t r o n g đ i è u - l ê theo b ièn-bân kỳ B a i - h ô i - đ ò n g n ă m ngoá i (1933) tai Ô-môn . Chĩ t r ù ra k h o â n L ¥ -DI piiãi đè y nhu- đ ièu- lê dã c ó .

Xin t r i nh c h o B a i - h ô i - d ò n g l àn nũ-a, svra đièu- lê vè ngu-ò-i du'-cú" P h ó Hô i -truõ-ng và P h ó Chú-n l i i èm đ è u p h â i là Muc-su- du-o-ng ô- t r o n g ch i -bô i t i i - t r i tu--làp mó-i l i iêp lê .

th ì : «Môi c h i - h ô i du-p-c p h é p m à i MIIC-SIT" mô i k h ó a ha i n ă m ; m ã n k h ó a t h ú n h ú t c ũ n g đ u p c p h é p c ú m ò i n h i è u k h ó a vè s au . (Sir này giâi-quyê' t đirp-c 25/33 phiê 'u k ín . L ú c này s o đ a i - b i ê u có 7 ngivòi v á n g m ă t , mà B a i - h ô i - đ ò n g vân c ô n g - n h â n sS khiè 'm - d i ê n ãy vân k h ô n g t r ô ' - n g a i ) . T r o n g su- mò-i ãy , k h ó a đ à u p h â i du-pc ho-n nfra s õ phiê 'u k ín , và m ã y k h ó a s a u p h â i du-p-c t á m c h u c p l i àn t r ă m sô' phiê 'u kín đô'i vó-i so t l iuôc-v iên c h á n h - t h ú c liiêfi n h ó m lai mó'i h i ê p le .

Phù-quyê ' t m ô t đ è u t r o n g b i ê n - b â n B a i -h ô i - đ ò n g thu-ò-ng-nièn kỳ ròi cũa B â e - h a t , là v á n - đ è «xin t a m ngh í c h ú c p 'nái -viên t r o n g ban tri-su- đ j a -ha t ãy,» vi k h ô n g h i ê p đ ìèu- Iê .

Phù-quyê ' t m ô t đ è u t r o n g b i è n - b â n B a i -h ô i - đ ò n g thirò-ng-uiên víra rò i cũa T r u n g -ha t , là v ã n - d è «xin clio níĩ l ín -dò đu-p-c p h é p làm đa i -b iêu tai c á c B a i - h ô i - đ ò n g . »

Sau khi ô n g Hôi-trivõ'i ig L ê - đ ì n h - T u o i tô l òng r ã t lãy l à m đau-đó 'n mà t h ô n g -c á o c h o B a i - h ô i - d ò n g vè su- d ú t p h é p t h ô n g - c ô n g ô n g T r à n - x u â n - P h a n , Bai - l iô i -đ ò n g đ è ú tô l ò n g thivo 'ng-t iéc, n ê n có đ ê r i ê n g m ô t ít th ì -g iò ' nhò ' ha i ô n g Hô i -t r u ô n g B . I. Jeffrey và Muc-su H o à n g -t rpng-Thù-a c à u - n g u y ê n c h o ô n g ãy só-m ă n - u à n .

Bièu-quyê ' t c ô n g - n h â n b i ê n - b â n B a i - h ô i -đ ò n g t lurò-ng-niên v ù a rò i cũa N a m - h a t .

Phù-quyê ' t s u đ e m c á c k h o â n TIN-KÍNH và NGHI-LK t r o n g đ i èu - l ê ra m ô t q u i - t á c r i ê n g .

Bièu-quyê ' t cũ- ha i v iên đ a i - b i ê u Lê-k l i ac -Hòa và T ràn -Ma i làm ha i v i ê n soá t sò kỳ n à y .

Biêu-quyê ' t c ô n g - n l i â n sô' d a i - b i ê u i i iên-d i ê n 38 ngu-ò-i, và x in cũ* c á c v i ê n - c h ú c t h u ô c ban t r i - s u T o n g - l i ê n - h ô i . Kê't-quâ s u b à u - c ù ãy :

C h á n h Hôi - t ruô-ng : Lê-dìnli-Tu-o-i c h u a m ã n - k h ó a .

P h ó H ô i - t r u ô - n g : Nguyên - x u â n - D i ê m đác-cũ- 12/38 phiê 'u .

T l i o - k ỳ : Ô n g - v à n - H u y ê n c h u a m ã n k h ó a . - ,

T u - h ó a : B o à n - v ă n - K h á n h đ â c - c ù 11/38 phiê 'u.

Phá i -v ièn N a m - h a t : N g u y ê n - B ă n g đ ă c -cír 19/38 phiê 'u .

P h á i - v i ê n T r u n g - h a t : H o à n g - t r p n g -T h ù a đác-cí r 25/38 phiê 'u .

P h á i - v i ê n B á c - h a t : L ê - v ă n - T h á i , vi k h ô n g ai t r a n h - e ú ' , n ê n k h ò n g b õ phiê 'u .

Ba ô n g C h ù - n h i ê m : Bùi-tu--Do, Lê -văn-L o n g và Bu-o-ng-nhír-Tiép.

Hai b u o i c h i è u n g à y 4 và 5 c ó ô n g Muc-su' T r à n - D ĩ n h c a i - t r i , đ ê d i p cl io c o n - c á i C h ú a l à m c h ú n g c á c o-n-phu-ó-c. N h i è u nguò-i tô ra c n Cliúa b a n c h o n à o vâ t -châ't , n à o t h i ê n g - l i ê n g , đ è u đ á n g ngp-i-k h e n q u y è n - p h é p c ú a C ú u - C h ú a J è s u s ! A-lè-lu-gia ! A-men !

T i è n d â n g t r o n g n ă m ngày đu-p-c 21$15, và q u y ê n đup-c 12$94, c p n g 34$09.

C h i è u ngày c h ó t , b i è u - q u y é t : C ô n g - n h â n sò t h â u và c h i k h ó a r ò i c ù a

ô n g Tu - -hóa T o n g - l i ê n - h ô i t r in l i c h o Dai-h ô i - đ ò n g , sau k h i ha i v iên soá t sô đã x é t l a i .

T r p n k h ó a : Sô' t hâu : 484$65 ; so x u á t : 385$22. Còn t h ù a : 99$43.

C ô n g - n h â n su- t ù - c h ú c tur-hóa cũa ô n g . Muc-su- Đ o à n - v ă n - K h á n h t h e o nhu- d u y ê n -

có- ô n g tô ra r ă n g : Vì ô n g n g h ĩ lai c ô n g -v i ê c Chúa ô- T r i rò -ng -an và B a i - a n đu-o-ng c ò n nELng g á n h , e k h ô n g đ ù thì-giò- mà lo t r p n c h ú c - v u Tw-hóa T o n g - l i ê n - h ô i l àn n à y đu'p'C.

N h ú t - đ i n h c á c c h ú c - v i ê n t r o n g c á c b a n t r i - su ' c ù a Hôi T i n - L à n h B ô n g - P h á p p b â i đâc-c'iì' ho'n nũ*a s õ t h ă m c ù a đ a i - b i ê u h i ê n n h ó m . Nè'u mõ' t h ă m làn t h ú n h ú t , chu*a ai c â p - t l i ú c , t h ì lãy ha i ngu'ò'i đu-p-c n h i è u t h ă m ho'n h ê t đ e m c ú la i . Xin t h i - h à n h ngay t ù kh i B a i - l i p i - đ ò n g làn này g iâ i - lán vè s a u .

Xin cir c h ú c T i r - h ó a thay ô n g B o à n -v ă n - K h á n h , th ì ô n g H u ỳ n h - v ă n - N g à đác -cũ'. K h ô n g b ô phiê 'u , vi c h ĩ c ó h a i ng i rò i r a úng-cú*, m à ô n g L ê - v ă n - Q u é n h u ò - n g .

Bàu & diró'i g h e T i n - L à n h xa n h à giây-t h é p , n h u n g ô n g Ngà h ú a c ó c á c h t i ên -lp'i , và k h ô n g c h i - p l ú t i èn môi kh i đi lai n h à g i â y - t h é p . H ô i - đ ò n g c ô n g - n h â n .

H ô i - đ S n g r á t h o a n - n g h i n h c á c giãy-tò* x in l à p hô i cùa Hôi T i n - L à n h B ô n g - P h á p d o ô n g Hôi-tru-ô-ng Lê-đìnl i-Tu'O' i t r i n h r a ; ch ĩ x i n sira m ô t ỳ t r o n g đo-n xin p h é p áy m à t l iò i .

Uỳ q u y è n c h o b a n tr i -su - T o n g - l i ê n - h ô i c ú xem-xé t , s ú a - đ S i n h ũ n g đ ê u n à o càn p h à i t r o n g đ i è u - l ê , rò i t r ì n h cl io B a i - h p i -đ ò n g làn tó'i t h e o p h é p . T r o n g thò - i -g ian s ú a - d o i áy , nè'u c á c g i á o - h ũ u t r o n g Hôi T i n - L à n h B ô n g - P h á p có đ è u h o ă c ỳ n à o t irô 'ng là t ô t c h o s y sú-a-đcii á y , th ì c ú g õ ' i đ è - n g h i đ é n c h o ô n g Hòi - t rwó 'ng T o n g -l i ê n - h ô i t h â u xé t .

Ông Hôi - t ruô-ng t r i n h sô' t í n - đ ò h i ê n c ó , và so t i èn d â n g và q u y ê n n ă m v ù a q u a t r o n g k l i âp Hôi T i n - L à n h B ô n g - P h á p n lu r sau n à y :

SÔ T Í N - B Ò :

N a m - h a t , đã c h i u p h é p b á p - t ê m : 5.268 ch i ĩ a » » » 1.405

T r u n g - h a t , đã » » » 1.545 ch i ra » » » 652

B ă c - h a t , đ ã » » » 421 chira » » » 187

T o n g - c p n g 7.234 nguò ' i dã c h i u p h é p b á p - t ê m , và 2.244 nguò' i c h u a b á p - t ê m .

SÔ T I E N DÂNG VÀ QUYÊN ;

N a m - h a t , c p n g đ u p c : 12.368$67.

T r u n g - h a t , » » 3.433$71.

B ã c - h a t , » » 4.284$07. ( T r o n g so này ciùa b à H. H. DIXON d â n g 1.400$00).

H i ê p c p n g đup-c : 20.086$45.

B i ê u - q u y é t B a i - h ô i - đ ò n g n ă m 1935 sê n h ó m lai tai ch i -hô i H à - n ô i v à o t h á n g Avr i l , còn ngày n h ó m lai th ì g i ao c h o b a n tri-su- T ò n g - l i ê n - h ô i l i ê u - đ i n h .

T h e o lò-i k l i u y ê n cùa ô n g Hôi-tru-ò-ng D. I. Jeffrey, x in c á c g iáo-hfru t r o n g k h â p H ô i T i n - L à n h B ô n g - P h á p , nhó- o-n C h ú a t ìm d i p đ ê r i ê n g thì-giò- môi ngày t ù 11 giò- tru-a đ é n 1-giò- c h i è u , đ ò n g lòng l i iêp ỳ c à u - n g u y ê n c h o c p n g - v i ê c C h ú a t r o n g B ô n g - P h á p đu-p-c p h á n - h i r n g m p i bè , m o i ngày c à n g t h ê m ! THÔNG-QUÁ.

T h e o lò-i t uyên -bô ' cũa ô n g Hôi- t r i rô-ng T o n g - l i ê n - h ô i , cú--tpa đ è u đ ú n g dây h á t n g p i - k h e n o-n div-dât cùa C h ú a đã b a n c h o t r o n g kỳ B a i - h ô i - đ ò n g , và x in ô n g Hôi- t r i rô-ng B . I. Jeffrey c à u - n g u y ê n c h ú c phu-ó-c c ù n g là b é - m a c H ô i - đ ò n g .

NAY BIÊN-BÂN

• T h a y m ă t c h o B a i - h ô i - đ ò n g :

Hôi-tru-ô'ng : Lê - đ ì n h -Tu-o-i. Thff-kỳ : Ô n g - v ă n - H u y ê n .

I TE-SA-LO-NI-CA ( T i é

M y c - s u H .

a) « T i e n g k ê u l ó n v à t i é n g c ù a t h i ê n -

s ú l ó n c ù n g t i é n g k è n c ù a B ú c C h ú a

T rò i . » T i é n g k ê u l ó n ó đ â y c ó lê l à

t iéng c ũ a c h í n h C ú u - C h ú a c h ú n g t a

kêu t í n - đ o r a k h ô i m ô - m â đ ê đ é n c ù n g

Ngài ( G i . 5 : 2 8 ) , v à c ó l ê t i é n g c ũ a

f t h i ê n - s ú l ó n l à t i é n g c ũ a t h i ê n - s ú

t r u ó n g M i - c h e n ( G i u 9 ; K h â i 12 : 7) s ê

c ù n g đ é n v ó i c á c t h i ê n - s ú k h á c . C ò n

t i éng k è n c ũ a Đ ú c C h ú a T r ò i l à c ù a

m ô t t h i ê n - s ú n à o đ ó t h ô i đ ă n g n h ó m -h o p c á c t h á n h - đ ò c ũ a C h ú a . N g à y x u a ,

k h i n à o Đ ú c C h ú a T r ò i m u ó n ô n g M ô i -

se n h ó m d â n Y - s o - r a - ê n đ ê b á o t i n c h o

h o , t h ì N g à i c ó b â o ô n g h ã y s a i m ô t

n g u ô i t h ô i l o a ( k è n ) , h ã u c h o m o i

n g u ò i ô x a g à n đ ê u đ u g c b i ê t . L a i

n ú a , k h i c h í n h m ì n h Đ ú c G i ê - h ô - v a

đ ã n g u x u ó n g t a i t r ê n n ú i S i - n a - i , t h ì

có s á m v a n g c h ó p n h o á n g ' c ù n g t i é n g

k è n t h ô i v a n g - đ ò n g ( X u á t 19 : 1 6 ; D â n

1 0 : 2 , 10 ; 3 1 : 6; T h i 47 : 5 ) . C ũ n g v â y ,

k h i t á i - l â m , Đ ú c C h ú a J ê s u s s ê s a i

t h i ê n - s ú n h ó m - h o p d à n t h á n h c ù a

N g à i đ ă n g t i é p - r u ó c N g à i ( M a 24 : 31 ; I C ô 15 : 52 ; s o - s á n b T h i 5 0 : 5 ) . Có n g u ò i v ì c ó m ô t c h ú « c h ó t » ó I C ô 1 5 :

52 m à l â m t u ô n g r a n g t h i ê n - s ú t h ú

b â y t h ô i l o a ó K h â i 1 1 : 1 5 - 1 9 c ũ n g l à

t h i ê n - s ú t h ô i k è n ó đ â y . N h u n g k h i

v i t h i ê n - s ú t h ú b â y á y t h ô i l o a , t h ì l à

v à o k ỳ đ a i - n a n , s a u k h i H ô i - T h á n h đ ã

đ u g c c á t l ê n r ô i . V â y n ê n t i é n g k è n

á y k h á c h a n v ó i t i é n g k è n - l à m d á u -

h i ê u c á c t h â n h - đ ô * n h ó m l a i v ó i C h ú a .

b ) « C h í n h m ì n h C h ú a ó t r ê n t r ô i

g i á n g x u ó n g » ( 1 6 b ) . D ã u Đ ú c C h ú a

J ê s u s s a i t h i ê n - s ú t h ô i k è n đ ê n h ó m -

h o p c h ú n g t a , s o n g c h í n h m ì n h N g à i

p t h e o )

H . H A Z L E T T

sê g i á n g x u ó n g đ ê t i é p c h ú n g t a l ê n

k h o â n g - k h ô n g . V u i t h a y , g i ó q u í - b á u

ã y 1 C h í n h C ú u - C h ú a t a , c h ó k h ô n g

p h â i n g u ò i n à o k h á c , s ê h i ê n đê 'n đ ê

đ e m t a đ i v ó i N g à i ( G i . 14 : 3 ) . L ú c Đ ú c

C h ú a J ê s u s đ ã t h ă n g - t h i ê n . c ó h a i t h i ê n -s ú h i ê n đê 'n c ù n g c á c m ô n - đ ò v à h ú a

v ó i h o r a n g : « J ê s u s n à y đ ã đ u g c c á t

l ê n t r ò i k h ô i g i ú a c á c n g u o â , c ũ n g sê

t r ó l a i n h u c á c h c á c n g u o i đ ã t h á y

N g à i l ê n t r ô i v â y » ( S ú 1 : 1 1 ) . N é u t a

c ó t h ê k ê - c ú u K i n h - T h á n h đ ă n g b i é t r õ N g à i đ ã n g u l ê n c á c h n à o , t h ì t a

c ũ n g c ó t h ê b i é t c á c h N g à i sê t r ó l a i .

T r u ó c h é t , k h i t h ã n g - t h i ê n , N g à i v â n

c ò n c ó t h â n - t h ê v i n h - h i ê n , t ú c l à t h â n -

t h ê c á c m ô n - đ ò đ ã t h á y m ô i l ã n N g à i

h i ê n r a v ó i h o s a u k h i N g à i t ù k ê c h é t

s ó n g l a i ; v â y , N g à i s ê h i ê n đ é n t r o n g

t h â n - t h ê v i n h - h i ê n v à h ú u - h ì n h á y .

V â l a i , k h i N g à i d i , t h ì c h i c ó c á c m ô n -

đ ò đ u g c t h á y N g à i ; v â y , k h i N g à i t r ó

l a i , t h ì c ũ n g c h ĩ c ó n h ú n g k ê t h u ô c v ê

N g à i v à đ u o n g t r ô n g - đ g i N g à i đ u g c

t h á ỳ N g à i ( H ê 9 : 2 8 ; K h â i 20 : 5 ) . L ú c

N g à i đ i , t h ì đ ã g i o t a y r a c h ú c p h u ó c

c h o c á c m ô n - đ ò ( L u 2 4 : 5 1 ) , v à k h i

N g à i t r ó l a i , t h ì c ũ n g sê g io ' t a y r a m à

t i é p - r u ó c n h ú n g k ê t h u ô c v è N g à i v â y .

C ò n m ô t đ ê u c h ó t , k h i N g à i đ ã đ i , t h ì

« c ô m ô t đ á m m â y t i é p N g à i k h u á t đ i »

( S ú 1 : 9 ) ; k h i N g à i t r ó l a i , t h ì c ũ n g s ê

đ é n c á c h v i n h - h i ê n á y , vì c â u 17 t ô

c h o ta b i é t r a n g c h ú n g t a c ũ n g sê đ u g c

c á t l ê n « g i ú a đ á m m â y . »

c ) T í n - đ ò c h é t đ u - g c s ó n g l a i t r u ó c

h é t ( 1 5 c , 16c) . C á c . t í n - đ ô T ê - s a - l ô - n i -

c a đ ã l o - l a n g n h i ê u vè b à - c o n c ũ a hof

l à n h ú n g k ê đ ã chê ' t t r o n g C h ú a , v ì h o

l à m t u ô n g r à n g n í S r y * h g u ù i á y d ã m á t

p h u ó c n h i è u . S o n g P h a o - l ô t ô c h o h o

biê ' t r à n g nliŨTig t i n - đ õ d ã c h é t t r o n g

C h ú a c h â n g n h f r n g k h ô n g m á t p h u ó c

g ì , m à la i s ê c ó đ ă c - â n n à y , là đ u g c s ô n g lai t r u ó c k h i n h f r n g l í n - d õ c ò n

s ô n g d u o c b i é n - h ó a . H a i c h ũ « t n r ó x

b é t » õ- d â y k h ô n g c h i v è s u s ô n g la i

t h ũ n h ú t ; c ó c h ô d a y r õ - r à n g vè s u

k h á c n h a u c ũ a h a i k ỳ s ô n g l a i . D à u

v â y , s u s o n g la i c ũ a t í n - đ ô ò d à v túc- là

s u s ô n g l a i t h ú n h ú t ( G i . 5 : 29 ; I C ô

1 5 : 2 3 ; K h â i 20 : õ , 6 ) .

d ) T í n - đ ò *còn s o n g đ u o c b i é n - h ó a

( 1 5 b , 17) . V è s u b i é n - h ó a t h â n - t h ê

c ũ a t í n - đ ò , t h ì P h a o - l ô đ á d a y r õ - r à n g

h o n ó I C ô 15 : 5 1 , 52 , v à n h ò h a i c à u á y

c h ú n g t a h i ê u r à n g m ì n h sê d u o c ( (b i én -

h ó a t r o n g g i à y - p h ú t , t r o n g n h â y m á t . »

N h ò s u b i é n - h ó a á y , t h â n - t h ê h a y h u -

n á t n à y s ê t rô - n ê n t h â n - t h ê k h ô n g h a y

h u - n á l và k h ô n g c h é t d u o c , g i ô n g n h u

t h à n - t h ê v i n h - h i ê n c ú a Đ á n g C h r i s t

s a u k h i N g à i t ù k ê c h é t s ô n g l a i , v à

g i ô n g n h u t h â n - t h ê " c ù a c á c t í n - đ ò d ã

d u o c s o n g l a i k h i N g à i sê t á i - l â m .

T a i l à m s a o ô n g P h a o - l ô c h é p r a n g :

« C h ú n g t a l à k ê s õ n g . . . » , m à k h ô n g

n ó i : « N h ũ n g k ê c ò n s ô n g t r o n g n g à y

á y . . . ? » C ó lê ô n g n ó i v â y t r u ó c h é t vì

ô n g c ó h i - v o n g r á t l ó n , l à B ú c C h ú a

J ê s u s s ê t á i - l â m t r u ó c k h i ô n g c h é t ,

h a y l à ô n g m u ô n t h ú c - g i u c c á c t í n - đ ô

t r â i q u a c á c t h ò i - đ a i t i n v à t r ô n g - m o n g

C h ú a t á i - l â m đ u o n g k h i m ì n h c ò n s ô n g .

(Còn tiep) 3 6

m

I eO^lKK-TO ( T i e p t h e o )

Myc-su- J . D R A N G E O L S E N

1 ) A n h e m c ó l i r o m g - t â m yè"u-

đ u o i ( c à u 7 ) . — « N h u n g c h â n g p h â i

m o i n g u ò - i đ è u c ó su- h a y - b i é t đ ó . M ô t

đ ô i n g u ò - i vì n g h ĩ t h u ò n g c ó t h à n -

t u g n g , n ê n k h i ă n c ú a c ú n g - t é đ ò c h o

là c ù a c ú n g - t é t h à n - t u g n g ; t h ì l u o n g -

t à m y é u - đ u ó i c ú a h o b ó i d ó ra ô - u é . » —

N ó i c á c h c h u n g , t h ì m o i tín-đô b i é t c á c

t h à n - t u o n g k h ô n g g i á - t r i g ì , d u y c ó

m ô t Đ ú c C h ú a T r ò i đ ô c - n h ú t v ô - n h j ,

đ á n g k í n h - s g , t h ò - p h u g n g đ ó t h ô i .

N h u n g n ó i c á c h r i ê n g , t h ì t r o n g v ò n g

t í n - đ ò c ũ n g c ó m ô t v à i nguò- i k h ô n g có

s u h a y - b i é t á y , c ò n t h u ò n g t i r ó n g - n h ó

c á c t h à n - t u g n g h o thò- t r u ó - c k i a ,

k h ô n g d á m q u y é t r à n g n ó là h i r - k h ò n g

c â , c ó lê l á m n ó I h y c - h ũ u ó ' d à u d ó v à y .

T h ê t h ì , n h f r n g k ê á y đ ê u c à m c ú a

c ú n g - t é là v â t t h â t đ ã h i é n - l é c h o m ô t

vi t h à n n à o đ ó ; l a i n g h ĩ r à n g t h à n á y

n h ò ' q u y è n - p h é p đ ò e - á c c ú a n ó m à

k h i é n c h o đ õ c ú n g r a ô - u é v â y . T h à n h -

t h ù k h i . h o ă n đ é n , t h ì l u o n g - t â m y é u -

đ u ó i c ú a h o c ũ n g b i r a ô - u é n t t a .

V â , l u o n g - t â m y ô u - đ u ó i c ó n g h í a gì ?

L u o n g - t â m y é u - đ u õ i là m ô t l u o n g - t â m

h a y k ê m ô t ' s u gì h o ă c v i ê c gì k h ô n g á c

l à á c , k h ô n g b i é t thê ' n à o đ o á n - d i n h p h â i

q u á y , c ú l u õ n g - l u , h ò - n g h i h o à i . K i n h -

T h á n h c ó c â u : « P h à m l à m đ è u c h i

k h ô n g b ô i đ ú c - l i n , t h ì đ è u đ ó là t ô i - l o i »

( R ô 14: 2 3 ) . N g h ĩ a là p h à m đ è u gì m ì n h

l à m rrt'à t r o n g l ô n g c ò n n g h i - n g ò v i ê c

ã y c ó lê là q u á y , là t ô i , t h ì v i ê c á y t h â t

là q u á y , là tô i c h o l u o n g - t â m r õ i , m ă c d à u k ỳ - t r u n g s u á y t h u ô c t r o n g h a n g

t r u n g - t á n h - v â t v â y . T h é t h ì , n é u n g u ô i

n à o ă i j c ú a c ú n g m à l a i h ò - n g h i đ ê u

đ ó l à t ô i , t h ì s u ă n d ó t h â t là t ô i , và l u o n g - t â m ' n g u ò i á y b è n r a ô - u é v â y .

2) L u r o m g - t â m y e u - đ u o i e ũ a a n h e m l à c á i « h à n g r à o » c h o su* í i r - d o c ũ a t í n - đ ò ( c â u 9 - 1 2 ) . — A y v â y , q u y è n

t u - d o c ú a t í n - đ ò C h ú a c ó h a n - c h é đ ă c -b i è t , t ú c là k h i t h á y a n h e m m ì n h c ó

h r o n g - t à i n y é u - d u ó i . H ê a i v ô - t ì n h m à

b u ô c q u a c á i « h à n g r à o » á y , t á t p h â i

p h a m t ô i . N ê n c h i P h a o - l ô r ă n - d a y r à n g : « N h u n g h ã y g i ũ l á y k ê o s u t u -

d o m ì n h l à m d i p c h o k ê y é u - đ u ó i v á p -

p h a m . » R õ i t r o n g c â u 10 l á y v í - d u

m ô t t í n - d ò c ó l u o n g - t â m m a n h , c ó s u

« h a y - b i é t » v ê s u t r u n g - t á n h c ũ a đ ò - ă n c ú n g - t é , c â y s u « h a y - b i é t » á y m à đ a n _

dĩ ngòi ă n t r o n g u i i ê u t à - t h à n , t h ì c ó

thê l à m c h o a n h e m c ó k r o n g - t à m y ê u -

đuoi b i v á p - p h a m . B ô i v ì a n h e m đ ó

tiV hôi n à o v â n c o i su* ă n c ú a c ú n g l à k h ô n g x ú n g - đ á n g , l à m ô t v i è c p h a m tôi đ ó l l i ô i , m à n a y l a i t h á y s ò - s ò c ó

môt a n h e m d a n - d ĩ n g õ i ă n t i è c c ú n g , thì sê b i c á m - d ô b a t - c h u ó c m à l à m

theo. B ê n k h i ă n r ô i , t h ì t u c â m - b i é t

lu'O 'ng-tàm m ì n h d ã r a ô - u ê , b i n ó t r á c h -

móc m ì n h đ ã p h a m t ô i , b è n s a n h r a s u

b u ô n - b ã , b ô i - r ô i t r o n g l ò n g k h ô n g xiê't

kê . A y v à y , s u t u - d o c ú a t í n - đ ò c ó

lu 'O 'ng-tàm m a n h - m e v à s u « h a y - b i ê t »

vè sir h u - k h ô n g c ú a t h â n - t u o n g k i a đ ã

t h à n h d i p c h o a n h e m y ê u - đ u ó i p h a m

tôi . T r o n g c â u 11 v à 12 P h a o - l ô c h ĩ - t ô

ra h ê a i l à m n h u v â y c ũ n g p h a m tô i

r ã t n ă n g . (a ) L à m h i r - m á t n g i r ò * i m à B á n g

C h r i s t đ ã c h i u e h e t t h e c h o ( c â u 11) .

— « T h é t h ì , n g u o i l á y s u h u - m á t m ì n h

ìnà l à m h u - m â t k ê y ê u - đ u ó i , l à n g u ò i

a n h e m m à B á n g C h r i s t c h ê t t h ê c h o . »

B ó là t ô i - l ô i n ă n g c ú a k ê n à o v ì s u

h a y - b i ê t v ê s u h u - k h ô n g c ú a t h â n -

t u ' o n g m à đ á m n g b i ă n tiê"c c ú n g . K ê á y n g h ĩ r â n g m ì n h c o i t h à n . - t u o - n g

k h ô n g r a g ì , n ê n c ó p h é p t u - d o ă n c ú a c ú n g , c h â n g k ê d ê n ỳ - k i ê n c ú a a n h e m

m ì n h r a g ì , v à t a i h à n h - v i b á t - l u ' O ' n g ,

v ò - đ a o đ ó m à k h i ê n c h o n g u ò ' i t a b i

c á m - d ô ă n c ú a c ú n g n h u m ì - n h , r ô i s a

v à o t ô i - l ô i m à p h â i b i h u - m á t . V â , v ì

a n h e m đ ó m à B á n g C h r i s t đ ã l i e u

m ì n h , c h i u t h u o ' n g - k h ó v à c h ê t . A y

v â y , n ê u B á n g C h r i s t đ ã v u i l ò n g

k h ú n g - c h i u t r â m ô t g i á c a o - q u í v ô - h a n

h â u c h u ô c n g u ò i đ ó r a k h ô i s u t r â i n -

l u â n đ ò i d ò i , n õ n à o m ì n h c ò n vì m ô t

m i ê n g ă n m à g à y n ê n h o a n - h o a c h o nguò ' i I T r á i l a i , v ì c ò q u í - b á u á y , t a

n ê n v u i l ò n g c h i u t h ì n m ì n h , k i ê n g - k y

đ ò ă n v à m o i t h ú k h á c c ó t h ê g â y c h o a n h e m y ê u - đ u ó i v á p - p h a m . C ũ n g

đ á m c h á c r â n g n ê u s u « h a y - b i ê t » c ú a

t a có t ì n h y ê u - t h u o n g c ă p t h e o , t h ì s ê

l à m s u p h â i á y . C ò n n ê u c h ĩ b i ê t v ì

b u n g m ì n h m à k h ô n g n g h ĩ đ ê n a i , c ú

l o s a o c h o b é o m i ê n g to h ì n h , r ô i a i

c h ê t m ă c a i , m i ê n đ à y t ú i t h i t , n h u t h ê t h â t đ á n g â n - h â n v ô - c ù n g ! C á i tô i l à m c h o a n h e m m ì n h h u - m á t n ă n g b i ê t l â đ u à n g n à o 1 M à c ó v â y , t h à n h r a c â u á y d a y r õ - r à n g k ê n à o C h ú a c h i u c h ê t

t h e c h o l a i c ó t h ê b i t r â m - l u â n . N h u n g ,

t h a n ò i , c ó t h ê b i t r â m - l u â n . l à vì c ó

t í n - đ ò k h ô n g l o g i ũ c á c h ă n - ô x ú n g -đ á n g , b u ô n g t h e o l ò n g í c h - k ỳ m à t r ô

n ê n đ á v á p - n g ã c h o a n h e m ! N g u y ê n

C h ú a b a n o'n c h o t a , g i ú p ta t h o á t k h ô i

s u l a m - d u n g n g u y - h i ê m v ê q u y è n t u -

d o m ì n h , đ e n đ ô i v u i l ò n g đ ô n g - t h i n h

v ó i P h a o - l ò m à r â n g : « N ê u đ ò ă n x u i c h o a n h e m t ô i v á p - p h a m , t h ì t ô i s ê

c h â n g h ê ă n t h i t , h â u c h o k h ô i l à m d i p v á p - p h a m c h o a n h e m tô i» ( c â u 13) !

(Còn tiep)

( T i ê p t h e o )

M U C - S U ' W . A . P R U E T T

H a n - l t r o ' n g c ù a t ì n h y ê u -

t h i r o m g Đ á n g C h r i s t

B e r ô n g c ù a t ì n h Y ê u - t h u j o j n g

D ã n g C h r i s t . — T ì n h y è u - t h u o ' n g á y

b a o - t r ù m c â n h o n - l o a i . M o i v ì t i n h -

tú ô t r o n g k h ô n g - t r u n g t h ê n à o , t h ì

m o i n g u ò ' i c ũ n g õ' t r o n g t ù n g trò ' i c ú a

t ì n h y ê u - t h u o n g B á n g C h r i s t t h ê á y .

« B ú c C h ú a T r ò i y ê u - t h u o ' n g t h ê ' - g i a n »

( G i . 3 : 1 6 ) — c â t h ê - g i a n , c h ò k h ô n g

p h â i r i ê n g m ô t p h ă n t h ê - g i a n . T ì n h

y ê u - t h u o n g c ú a B á n g C h r i s t b a o - p h ũ

c â n h o n - l o a i c ũ n g n h u m ô t c á i m à n

t r a i r ã t r ô n g c ó t h ê b a o - p h ũ c â t h ê -

g ió ' i . N h u n g t ì n h y ê u - t h u o n g á y

c h a n g n ô n g - c a n v ì có ' đ ã r ô n g - r ã i đ â u ,

c h a n g n h u m ô t d ò n g s ô n g h ê h e p t h ì

s â u , n h u n g n ê u r ô n g r a , t h ì n ô n g - c a n ,

c h a y c h â m - c h a p , r i - r ĩ . T ì n h y ê u -

t h u o n g c ú a B á n g C h r i s t d â u r ô n g

n h u n g v â n s â u , l a i c h a n g b ó t s â u -

n h i ê m v à q u y è n - p h é p vì p h â i x a n - x ê

c h o n h i è u n g u ò i . T ì n h y ê u - t h u o - n g á y

c ũ n g đ õ i vó-i c á - n h o - n , n è n m ô i n g u ò i

c ó t h ê n ó i r a n g : « N g à i đ ã y ê u t ô i , v à đ ã

p h ó c h í n h m ì n h N g à i v ì t ô i » ( G a 2 : 2 0 ) .

B e d à i c ù a t ì n h y ê u - t h i r o m g

Đ á n g C h r i s t . — N g à i l à Đ á n g T h i ê n g -

l i ê n g , là C o n h à n g s ó n g c ũ a Đ ú c

C h ú a T r ò i , n ê n t ì n h y ê u - t h u o n g c ũ a

N g à i c h â n g vì c ó N g à i t ù - b i ê t t h é - g i a n

m à t i ê u - m á t . N g à i đ ã y ê u - t h u o - n g

c h ú n g t a c h o dê 'n c h é t t r ê n c â y t h â p -

t u ; h i ê n n a y N g à i v ã n y è u - t h u o n g

c h ú n g ta t r o n g s u s ó n g p h u c - s a n h v à

v ĩ n h - v i ê n c ũ a N g à i . N g à i là Đ á n g

h à n g s ó n g , n ê n t ì n h y ê u - t h u o - n g c ũ a

N g à i h à n g c ò n , t u o i - đ e p và s â n g - s ũ a

n h u m ă t t r ò i b u ô i m a i . T ì n h y ê u -

t h u o n g N g à i t h á u s u ó t m o i t h ô i - đ a i .

Đ â y , t a c ó m ô t c á c h k h á c đ ê d o - l u ó n g

t ì n h y ê u - t h u o n g á y . T ô i - l ô i tôi d à i

c h ú n g n à o , t h ì t ì n h y ê u - t h u o n g N g à i

l a i d à i h o n c h ú n g á y . T r u ó c l ú c

c h ú n g tô i s a n h r a , t h ì Đ á n g C h r i s t đ ã

y ê u - t h u o n g c h ú n g l ô i . K h i n à o c h ú n g

t ô i t ú - g i ã t h é - g i a n n à y đ ê v è ó v ó i

N g à i t r o n g n u ó c v i n h - h i ê n , t h ì N g à i v ã n

y ê u - t h u o n g c h ú n g t ô i . T á n - s ĩ Maclaren

n ó i r a n g : « B è d à i c ũ a t ì n h y ê u - t h ú o n g

Đ á n g C h r i s t l à b è d à i c ũ a cõ i d ò i đ ò i ,

v à d à i h o n m o i tò i c ũ a l o à i n g u ò - i . »

s â u c ũ a t ì n h y ê u - t h i r c c n g

Đ á n g C h r i s t . — B è s â u v à b è c a o c h a n g

q u a l à h a i c á c l i b à y - t ô m ô t ỳ . M ô t c á c h

t ú t r ê n đ i n h t ì n h x u ó n g , m ô t c á c h t ú

d u ó ' i đ á y t ì n h l ê n . Đ ĩ n h là n g ô i Đ ú c

C h ú a Trò- i ó t r ê n t r ô i . N g ô i c ũ a v õ -

t r u c á c h x a m á n g c ó t h à n h B é t - l ê - h e m ,

c â y t h â p - t u c ũ a n ú i G ô - g ô - t h a , m ò - m â ,

v à b ô n g t ó i m ò - m i t c ũ a s u c h é t l à

d u ò n g n à o 1 Nê'u c ó t h ê d u o c , h ã y d o

k h o á n g á y đ i , t h ì a n h , e m sê b i é t đ ô i

c h ú t v ê b è s â u c ũ a t ì n h y ê u - t h u o - n g

Đ á n g C h r i s t . C ò n m ô t c á c h đ o t ì n h

y ê u - t h u o n g á y , t ú c l à t ô i - l o i s â u - x a

g h ê - g ó m c ũ a l o à i n g u o i . T ô i - l ô i n g u ô i

t a s â u k h ô n g đ á y , n h u n g t ì n h y ê u -

t h u o n g c ũ a Đ á n g C h r i s t c ò n s â u h o n .

B è c a o e ù a t ì n h y ê u - t h i r o m g

Đ a n g C h r i s t . — M u ó n đ o b è c a o , t h ì

p h â i b á t đ ã u t ú d u ó i đ á y m à đ o l ê n .

H ã y b á t đ ă u t ú t h â p - t u - g i á , l à no-i Đ á n g C h r i s t c h i u chê ' t s ĩ - n h u c , c h i u

r ú a - s â v à t r ó n ê n g ó m - g h i ê ' c , v ì d e m

t h â n g á n h l á y h é t s u đ ô c - h a i , ô - u é v à

á n - p h a t c ũ a t ô i - l ô i c h ú n g t a . H ã y b á t

đ à u t ù t h â p - t u - g i á m à đ o l ê n đ é n s u

v i n h - h i ê n k h ô n xiê ' t ó t r ê n t r ô i , đ é n

n g ô i s á n g - l á n g c ũ a t r ô i đ ã t , r ô i h ã y

n h ì n - x e m Đ á n g C h r i s t n g u t r ê n n g ô i ô

đ ó , c ó m o i d a o t h i ê n - b i n h v à m o i

n g u ò i d u o c c h u ô c q u i d u ô i c h o n N g à i ,

y ê u - t h u o n g v à t h ò - l a y N g à i . N h u

v à y , a n h e m sê b i é t í t n h i è u v è b è c a o

c ũ a t ì n h y ê u - t h u o n g N g à i . T ì n h y ê u -

t h u o n g c ũ a N g à i đ e m c h ú n g la đ é n

t r u ó c n g ô i c ú a Đ ú c C h ú a Trò- i C h í - c a o .

D à u r ò n g , d à i , s à u v à c a o v ô - c ù n g ,

t ì n h y ê u - t h u o n g c ũ a Đ á n g C h r i s t c ũ n g

k h â n - k h í t v ó i c h ú n g t a v à t h â t q u í - b á u

v ô - c ù n g . N g à i y ê u - t h u o n g c h ú n g t a

t ù c õ i d ô i đ ó i d ĩ - v ã n g , h i ê n n a y N g à i

y ê u - t h u o - n g c h ú n g l a , v à N g à i c ú y ê u -

t h u o n g c h ú n g t a đ ò i đò- i . L ú c õ- t h é -

g i a n , N g à i y ê u - t h u o n g c h ú n g t a ; b â y

g i ó õ t h i ê n - d à n g , N g à i c ũ n g y ê u -

t h u o n g c h ú n g t a . Đ u o n g k h i c h ú n g

t a l à t ô i - n h o n , N g à i c ò n y ê u - t h u o n g

c h ú n g t a , h u o n g c h i b â y g i ó c h ú n g l a

d ã là t h á n h - d õ , N g à i h á l a i c h â n g y ê u -

t h u o n g c h ú n g t a b ô i p h â n s a o ?

Ô i ! N g u y ê n c h ú n g t a y ê u - t h u o - n g

N g à i c ũ n g n h u N g à i đ ã y ê u - t h u o n g

c h ú n g t a v ô - c ù n g v â y ! (Còn tiep)

Y^mmmJÊ ( T i e p t h e o )

( L i r o ' c - k h â o su* c â u - n g u y ê n t h e o

T h á n h M a - t h i - O BÀ HOMERA HOMER-DIXON

Đ o a n 1 7 : 8 . Đ ó l à t i n h - t h ã n t h â t

õ đ ĩ n h n ú i c h ó t - v ó t ! V i n h - h i ê n b i é t

b a o m à c ũ n g t r á i v ó i í 7 : 4 b i é t b a o í

K h i v i n h - q u a n g c ũ a m ă t N g à i đ ã l à m

cho raát ta m ò - q u á n g đ ô i v ò i m o i

sir ô c h u n g - q u a n h m ì n h , t h ì g i ò c â u -

n g u y ê n sê c ó p h i r ó c là d i r ô ' n g n à o !

B o a n 1 7 : 1 0 . C â u - n g u y ê n đ ê d u o c

soi s á n g . B a o g i ò C h ú a c ú n g v u i l ò n g

cat n g h ĩ a n h ũ n g l ò i t i ê n - t r i ( M a 2 4 : 1 5 ;

Khâi 1 : 3 ; G i . 1 6 : 1 3 ) .

B o a n 1 7 : 1 4 - 2 0 . S u đ ê n c ú n g

Đ á n g C h r i s t d u ò n g n h u l à « p h u o ' n g -

p h á p c u ó i - c ù n g » — n h u n g t h u c r a t h ì

sir đó đ á n g là p h u o n g - p h á p t h ú n h ú t .

Đ â y c h ú n g ta t h á y : ( 1 ) k ê d a i - d ò t

đ i roc t h a - t h ú , ( 2 ) q u ĩ dfr b i q u ó - t r á c h ,

(3) k ê k h ô n g c ó đ ú c - l i n đ u o c r ă n - b à o . K h ú c s á c h n a y c ó h a i l ò i d a y - đ ô :

(1) C h o n g u ò i g ă p b u ó c t ú n g - n g ă t — p h â i đ e m t ì n h - c â n b m à t r ì n h n g a y v ó i

B*úc C h ú a J ê s u s . ( 2 ) C h o m ô n - đ ò —

Bói v ó i B*úc C h ú a T r ò i C a o - c â , p h â i c ó

đ ú c - t i n b á n g h ô t c â i ( 19 -20 ) . Có lê

đ ú c - t i n c ú a a n h e m í t - ó i 1 a m . N h u n g

n ê u h ô t c â i n a m y ê n t r o n g đ á t m ô t

c á c h đ o n - s o c h ù n g n à o , d ú c - t i n c ú a

a n h e m c ũ n g n a m y ê n t r o n g B ú c C h ú a

T r ò i m ô t c á c h đ o n - s o b á n g n ú a

c h ù n g á y , t h ì n ú i - n o n v à đ á t l i ê n sê

bi đ ò i đ i .

B o a n 1 8 : 3 . T i n h - t h ã n c o n t r ê l à

t i n h - t h ă n c â u - n g u y ê n c h o n - t h â t , — c ó n h ũ n g s u u*óc-ao t o - t á t và c ó d ú c - t i n

v ò - c ù n g đ è n q u y ê n - p h é p c ú a c h a .

B o a n 1 8 : 6 . H ã y c â u - n g u y ê n c h o

n h u n g h ò n đ á v á p - n g ã d u o c c á t k h ô i

đ i r ò n g đ ò i c ú a c o n - c á i a n h e m ! Q u â

thâ t , k h ó n t h a y c h o n g u ò i l à m c h a m e

h o ă c n g u ò i d a y h o c k h ô n g c h i u c â u -

n g u y ê n !

B o a n 1 8 : 1 2 . L ò i c â u - n g u y ê n t ì m

đ u o c n h ũ n g k ê h u - m á t t ú c là l ò i c â u -

n g u y ê n t h e o - đ u ô i c â đ ò i n h ũ n g k ê á y

và k h ô n g h ê v ì c á c « n ú i » m à b i t ú - c h õ i

( H ã y c o i M a 18 : 17-20) .

B o a n 1 8 : 1 8 . B ô l à q u y ê n - p h é p

c ũ a l ò i c â u - n g u y ê n . T a i s a o c h ú n g t a

k h ô n g d ù n g q u y ê n - p h é p á y n h i ê u h o n ?

H ã y d ù n g l ò i c â u - n g u y ê n m à t r ó i - b u ô c

m a - q u ĩ v à c á c đ â y - t ò n ó v ì n ó n g ă n -t r ô c ô n g - v i ê c c ũ a B ú c C h ú a T r ò i .

H ã y d ù n g l&i cău-nguyên m à m ô

q u y ê n - p h é p c ũ a B ú c C h ú a T r ò i , m ô

H ô i - T h á n h y ê u - đ u ó i , m ô c á c t ú i b a c

c ú a t h ê - g i a n .

B o a n 1 8 : 1 9 . T r o n g l ú c c â u - n g u y ê n

c h u n g , c â n n h ú t là s u t h u â n n h a u .

T h à c â u - n g u y ê n m ô t m ì n h c ò n h o n

c â u - n g u y ê n v ò i m ô t n g u ò i c ó t h ê n g ă n -t r ô s u c ă u - n g u y ê n c h o n - t h â t b ó i k h ô n g c ó d ú c - t i n h o ă c b ó i h a y c h ê - l r á c h .

B o a n 1 8 : 2 0 . H ô i - T h á n h c ò n c h u a

n h â n - b i ê t s ú c m a n h d o n h i è u đ è n - t h ò

c ũ a B ú c T h á n h - L i n h b i ê p l a i n h ú t l à

đ ê c ú n g c h u y ê n - c h ú c â u - n g u y ê n c h o

m ô t v á n - đ è n à o .

B o a n 1 8 : 1 9 - 2 0 . T i n h - t h â n t h a -

t h ú c ó q u a n - h ê v ó i s u c â u - n g u y ê n .

B ó i v ó i c h ú n g t a , B ú c C h ú a T r ò i g i ũ

t h á i - đ ô t h a - t h ú ; c ò n v è p h â n c h ú n g t a ,

t h ì p h â i p h â n - c h i ê u N g à i . C h ú n g t a

« đ u o c p h é p đ ê n g â n B ú c C h ú a C h a ,

đ ò n g t r o n g m ô t T h á n h - L i n h » ( Ê p h . 2 :

18) , lú'c l à T h á n h - L i n h y ê u - t h u o n g .

C h a n g c ó lê n à o T h á n h - L i n h á y v ù a

l à T h á n h - L i n h y ê u - t h u o n g n g u t r o n g

B ú c C h ú a C h a , l a i v ù a l à T h á n h - L i n h

h ò n - g h é t n g u t r o n g c h ú n g t a ( I G i .

3 : 14) .

B o a n 1 8 : 2 6 - 3 0 . T h â t l à k h á c

h â n ! K ê k h ô n g c ó g i á - t r i n à i - x i n

B á n g C ô n g - b ì n h , t h ì l i ê n đ i r o c n h â m

lò ' i . K ê c ó g i á - t r i n à i - x i n n g u ò i h u -

x á u , t h ì t u - n h i ê n c h â n g d u o c n h â m

l ò i . B í - q u y ê ' t c ũ a l ò i c â u - n g u y ê n

c h o n - t h â t c h â n g ó t r o n g c h ú n g t a ,

n h u n g ô t r o n g B ú c C h ú a T r ò i . S o n g

c h ú n g ta c ũ n g n ê n đ ê t h ì - g i ò ' m à c â u -

n g u y ê n c h o n h ũ n g k ê đ ã s a v à o v ò n g

t h ò - l a y c á c h ì n h - t u o n g v à k h ô n g h ê

b i ê t B á n g C ô n g - b ì n h !

B o a n 1 9 : 2 . H i ê n n a y v â n c ò n n h i è u

đ á m đ ô n g l e o - đ ê o t h e o C h ú a J ê s u s ,

v à d â n g l ò i c â u - x i n l o i - l ô c v à t - c h á t .

B o a n 1 9 : 1 3 - 1 5 . H ã y d ù n g l ò i

c â u - n g u y ê n m à đ e m c o n t r ê đ ê n c ù n g

C h ú a « . . . đ ă n g N g à i đ â t t a y t r ê n m ì n h

v à c â u - n g u y ê n c h o c h ú n g n ó , » v ì

c h ú n g n ó c ò n n h ô - d a i , n g â y - t h o - q u â ,

k h ô n g t h ê n à o t u c â u - n g u y ê n c h o

m ì n h d u o c . (Còn tiêp)

KHUYÊN-DÃN ĐINH-NINH Hõ'i t ô i -nho 'n , h ã y nhó ' r a n g ngày n a y

a n h e m p h â i : 1. N h i n - b i é t m ì n h c ó l òng b ô i - n g h i c h

và hu i ig - ác (Tí t 3 : 3). 2. Chò- g ă p B ú c Cliúa T r ò i (Lu 12 : 20). 3. Khiép-sp ' c c n đ o á n - p h a t c ô n g - b ì n h

(Gi. 3 : 18). 4. Nl iân su* x i rng c ô n g - b ì n h bo'i t in Đ ã n g

C h r i s t (Ga 2 : 16). 5. L ã n h âii-ttr d o t ì n h y è u - t h u o ' n g cũa

B ú c C h ú a T r ò i (Gi . 3 : 16). 6. Biva m á t đ ú c - t i n n h ì n - x e m C ú u - C h ú a

(Gi. 6 : 40). 7. Ha m ì n h và ă n - n ă n (Gia 4 : 8-9). 8. T ù n g - t r â i su- t á i - s a n h (Gi . 3 : 3). 9. P h u c - h ò a vó'i B ú c C h ú a T r ò i (Rô 5 :1) .

10. T h e o - đ u ò i b â c t r p n - l à n h (Ma 5 : 48). 11 . Nê'm sur v u i - m ù n g k h ô n x ié t ( P h i l .

4 : 4).

Mpi sir t r è n đây chĩ đu-pc thành- tu -u h<yi â n - đ i ê n cũa B ú c C h ú a J ê s u s - C h r i s t , là B ã n g dã c h ê t và sô'ng lai đ ê c ú u a n h e m (I T i 1 : 15-17).—Le Relèvement.

<> -0 O O TÔI-LÔI VÀ H1ÊU-QUÀ CÚA TÔI-LOl

( Q u a n - x é t 1 8 : 4 - 3 1 )

T i e ' u - d â n . — T r u y ê n - t í c h ô n g S a m - s ô n sa-ngã là th í jdu vê tô i - lô i l à m m ù , t r ó i -b u ò c và e h à - n á t nho 'n- Ioa i ( c â u 21).

1. Biró ' e Wêu v à o t ô i - l ô i . a) Làn t h ú n h ú t ( c â u 7). b ) Làn t h ú ha i ( c â u 11). c) Làn t h ú ba (câu 13). d) Tpi-lô"i vân c ó q u y è n - p h é p d u - d ô

(câu 15, 16).

e) Làn t h ú tit ( c âu 17). f) Vãp-ngã k i n h - k h i ê p ( câu 19, 20). 2 . Tôi - lõ i l à m m ù — « K h o é t c o n mât»

(câu 21). a ) Ai ô' ngoà i C h ú a , t h ì bi m a - q u ĩ l à m

m ù ( I I Cô 4 : 3 - 4 ; Ê p h . 4 : 18). b ) Ai c ú k h ô n g t i n , th ì h ó a r a m ù (Gi.

12 : 39-40 ; Rô 11 : 25). c ) T í n - đ ò c ũ n g có t h ê h ó a m ù ( K h â i 3 :

17-18; II P h i e 1 : 9) .

3 . T ô i - l ô i t r ó i - b u ô c — « T r ó i nguò ' i b a n g d â y d ò n g đ â u đôi» ( c â u 21).

a ) T ô i - n h o n pliâi l àm tô i -mpi c ũ a tô i -lôi (Rô 6 : 16 ; 7 : 5, 14 ; Ga 6 : 8 ; Gi. 8 : 34).

b) T ô i - n h o ' n y é u - đ u ò i — « B e m xuò'ng Ga-xa» ( c â u 21).

c ) Tô i -nho 'n bi kè tiiù d e m l à m t r ò c i rò i ( c âu 25).

4 . T ô i - l ô i e h à - n á t - «Bát nguò ' i p h â i x a y cõ i t r o n g nguc» ( c â u 21).

a ) L i ĩ O ' n g - t â m c á o - t r á c h (Rô 2 : 15). b ) Kê ác k h ô n g b ì n h - a n (Ê-sa i 5 7 : 20-21). c ) Tôi - lô i c h â c bi b á o - ú n g (Rô 6 : 2 3 ;

Dân 32 :23 ) .

5 . Tôi-nho*n điro'c p h u e - h u - n g — « T ó c ngu 'ò i đã bi c a o khó'i m p c lên» ( câu 22).

a ) S a m - s ô n k ê u - c â u B ú c Giê-hô-va ( c â u 2 8 ; Rô 1 0 : 1 3 ; Giê 3 3 : 3 ; I Gi. 1 : 9) .

b ) S a m - s ô n b à n g l ò n g c h i u c h ê t ( câu 3 0 ; Rô 6 : 11 ; P h i l . 3 : 10).

c) S a m - s ô n đ á c - t h â n g b ò i c h i u ( c â u 3 0 ; Rô-ma 6 : 6 ; Gi . 12 : —Claudius fìlue.

• < > < > • HÃY CÂM-TA CHÚA

( C ô - l ô - s e 3 : 1 5 ) T h e o tho ' Rô-ma 1 : 21 , th ì ngirò'i n g o a i -

đ a o k h ô n g c â m - t a B ú c Cliúa Trò ' i . Vây, s y c â m - t a là d ã u - h i ê u cũa t í n - đ ò c h o n -t h â t . Hãy c â m - t a B ú c C h ú a Trò ' i T o à n -n ă n g , là B ã n g b a n m p i orn l à n h cl io c h ú n g ta (Gia 1 : 1 7 ; Cô 1 : 12).

1. Vi â n - t ú k h ô n tâ c ũ a Ngài (II Cô 9 :15 ) . 2. Vi đuffc Ngài b u ô n g - t h a k h õ i á c h t ô i -

mpi c ũ a tôi- lôi (Rô 6 : 17). 3 . Vi t o à n - t h ã n g Tù ' - t hàn (I Cô 1 5 : 57). 4. Vi Ngài n g h e và đ á p lai lò-i c à u - n g u y ê n

(Gi . 11 : 41). 5. Vi có 1 mp i t h á n h - đ ò t r u n g - t í n (Rô 1 :

8 ; II T ê 1 : 3) . Vì m p i o'n-phiró-c v â t - c h ã t (Mác 8 : 6 ;

Rô 14 : 6 ; P h u c 28 :-47). Vi m p i su- ( Ê p h . 5 : 2 0 ; I Ti 4 : 3-4).

-N. H. Camp.

c h ê t 24).

6.

C A U k h i ô n g H o à n q u a đ ò i , t h ì e m

K i ê n m ò - c ô i c á c h a l â n m e , v ì m e

em đ ã ng í i y è n t r o n g C h ú a t ù k h i e m

m ô i l ên b a . T ô i - n g h i ê p 1 M u ò i l ă m tuôi đ â u m à m ă c q u ã n - á o t a n g , b o - v o

môt m ì n h t r ê n d ò i , c h â n g b i é t n n o n g -

cây v à o n o i n à o ! K h i e m K i ê n t h a y

n h ú n g t r ê

k h á c d u o c

cha m e q u í -

m é n , n â n g -

n i u , t h ì e m

tú i t h â n m á

k b ó c t h ô n -

t h ú c .

S o n g B ú c

C h ú a Trò ' i

r á t l l u ro ' ng -

xót n h ú n g

t rê m ò - c ô i ,

nèn N g à i d ã

t h ú c - g i u c

n h i è u ô n g

hà t í n - d ò

t r o n g H ô i -

T h á n h v u i

l ò n g t h a y

n h a u n u ô i - n á n g e m K i ê n m ô i n g u ò ' i í t

n g à y . R ó t l a i , ô n g m u c - s u n h â n d u o c

t h o c ú a b à B ú c , là m ô t l í n - d ò g i à u - c ó

ô t ì nh k h á c , t ô ỳ m u ó n d ù n g e m K i ê n

g i ú con n h ô và l à m v i ê c v ă t t r o n g n h à . Bà h ú a s ê m a y - m ă c c h o e m , và n ă m d à u sê t r â c ô n g e m m u ò i h a i d ò n g .

T h â t là C h ú a m ô d u ò n g c h o e m K i ê n !

E m u n g - c h i u n g a y . B u ô i c h i è u G h ú a -

n l n r t s a u d ó , e m d é n t r u ò ' n g G h ú a -

n l n r t l ù - g i ã c ô g i á o - s u H i ê p c ú n g c á c

h a n h o c . T h á y e m b â n q u à n - á o t a n g ,

vê b u ò n - r ã u , d a x a n h - x á m , m á t d ô h o c ,

B A Y - T C CHUA J E S U S d i t h á t - t h a l l i á l - l l i ê u , t h ì c ô H i ê p d ò n g

l ò n g l l u r o n g d é n n ô i ú a h a i h à n g n u ó ' C

m á t . Cô d u a e m vè n h à m ì n h , k h u y ê n -

b â o c ă n - k ê , l a i h é t l ò i y ê n - ú i và g i u c

l ò n g e m . C ô g i ú e m ô l a i ă n c o m , r ò i

c h o e m m ô t b ô q u ã n - á o v à b a c h i é c

m ù i - x o a c ù a c ô đ i n h c h o e m t ù t r i ró ' c .

S a u k h i

l i l l M

T r ò ' i s á n g t r a n g , e m K i ò n ngt^ó-c n u i t đ o c t â m b i e n

k h â n - c ã u

B ú c C h ú a

T r ò i n h o n -

l à n h b a o -

p h ú và g i ú -

g ì n K i ê n

t r o n g c á n h

t a y q u y è i i -

n ă n g c ú a N g à i , t h ì c ô

H i ê p c h o

e m m ô t l á m

b i ê n t r ê n

c ó đ è m á y

c h ú : « B à y -

t ó C h ú a

J ê s u s . »

C ô H i ê p

n ô i r â n g :

c m n ê n t r e o — E m K i ê n y ê u - d á u o i

t á m h i ê n n ã y t r ê n d à u g i u ò ' i i g . K h ô n g

c ú l à m v i ê c gì t r o n g n h à b à B ú c , e m

c ũ n g n ê n l à m d u ò n g n h u l à m c h o

B ú c C h ú a J ê s H C ^ H ã y ^ q i r j é t - đ i n h l à m

đ à y - t ó c i u i X g à i t r o n g m o i s u , t h i N g à i

s ê b a n p h u ó e d à y - d â y c h o e m , v à

p h à n t h i r ó n g c ũ a e i n t r o n g d ò i n à y v à

đò' i s a u s ê l ó n l a m . H a n g n g à y e m n ê n

c à u - n g u y ê n C h ú a v à d o c K i n h - T h á n h .

O O, •

M ô t tòa n h à r ô n g - r ã i c ó v u ò n h o a

đ e p - đ ê ó g i ú a m ò t t h à n h - p h ó ló 'n , đ ó

là n h à b à Đ ú c v à l à n o i e m K i ê n tù '

n a y g ò i t á m t h â n m ô - c ô i . T r u ó c k i a

c h a e m d â u n g h è o , s o n g c ũ n g n â n g -

n i u , c h i è u - c h u ô n g e m , v à c h a n g k h i

n à o đ ê e m l à m v i ê c gì k h ó - n h o c , l a m -

l ũ . B ò i v â y , b â y g i ò e m p h â i đ i l à m

t ô i - t ó , t h ì l ã y l à m h ô - t h e n , t ú c - b u c

l á m . S o n g v ì c h a n g b i é t t r ô n g - c â y v à o

a i , n ê n e m đ à n h c h i u v ò i s ó - p h à n c h o

q u a n g à y t h á n g .

H à n g n g à y e m p h â i q u é t n h à , g i ũ

c o n n h ô c u a b à Đ ũ c , l a u - r ũ a b á t c h é n ,

v à l à m n h i e u v i ê c v ă t k h á c . E m l à m n h u t h e c ũ n g c ó b è m ê t - n h o c , n ê n t o i

đ é n , h é t v i ê c , t h ì b u ô n n g ũ v ù i . M ô t

t h á n g d à u e m c ò n r á n c â u - n g u y ê n v à

đ o c K i n h - T h á n h , t h e o n h u - c ô H i ê p d ã

d â n - b â o ; n h u n g r ò i e m l à n l à n b ô q u a .

N h o n đ ó . e m x a - c á c h C h ú a , t h á y m ì n h

k h ô n g đ u o c o n - p h u ò c c ũ a N g à i , v à

c ũ n g s a n h r a l u ò i - b i é n g .

N é u c o n n h ô c ú a b à Đ ú c k h ó c , t h ì

e m n g ă m - d o a và đ á n h - đ â p n ó đ ê n ó n í n , c h ó k h ô n g r u - d ô n ó n h u l ú c d à u . E m q u é t n h à q u a - I o a c h o c ó l ê , c h ó k h ô n g c ò n m o i - m ó c h é t x ó n o d é n x ó

k i a n h u t r u ó c . Có k h i e m k h ô n g l a u -

r ũ a b á t c h é n , c ũ ú p b ù a v à o r ô , r ò i

n g h ĩ t h â m : «Có ai b i é t d à u m à s g ? »

N h u n g t r o n g l ò n g e m l i e n có m ô t t iê 'ng

đ á p l a i : « Đ ú c C h ú a T r ò i b i é t . » Bà

Đ ú c c ũ n g b i é t c h á n m o i s u d ó , s o n g

b à t h u o n g e m , n ê n đ à n h l à m l o n h u

k h ô n g b i é t c h i c â . E m K i ê n c à n g n g à y

c à n g t h á y m ì n h k h ô - s ô , b u ò n - b u c .

• <0 •

M ô t b u ô i tó i k i a , t r ă n g t r ò n so i s á n g ,

m u ô n v â n n g ô i s a o l á p - l á n h t r ê n t r ò i ,

e m n à m t r ê n g i u ò n g u i à n g h í - n g g i g à n

x a . L ò n g e m r á t c h á n - n â n , n ê n e m

m u ô n b ô n h à b à Đ ú c m à d i . T h ì n h -

ì ì n h e m n g u ó c m a t l ê n , và n h ò á n h

t r ă n g so i t ô , e m đ o c đ i r o c m á y c h ũ

đ è t r ê n t á m b i ê n : « Đ à y - t ó C h ú a

J è s u s . ) ) M á y c h ũ đ ó c ó s ú c m a n h l a -

l ù n g , v à b á t e m p h â i t u h ô i r à n g : « T ò i

c ó p h â i là đ à y - t ó t r u n g - t í n c ú a Đ ú c

C h ú a J ê s u s c h ă n g ? T ô i h à u v i ê c b à Đ ú c n h u v à y , t h ì c ó đ e p l ô n g N g à i

c h ă n g ? K h i g ă p N g à i , tô i sê d u o c N g à i n g o i - k h e n h a y b i N g à i q u ó - t r á c h ? »

H a i h à n g n u ó c m á t e m c h a n - h ò a , v à

e m k h ó c - l ó c đ á n g - c a y s u ô t m á y g i ò

đ ò n g - h õ . R ó t l a i , e m q u ì gó i d u ó i

đ á t , x u n g t ô i v ó i C h ú a v à x i n N g à i t h a

c h o . E m d a n - d ĩ h ú a v ó i N g à i r à n g t ù

n a y t r ô ' đ i s ê b à u v i ê c b à Đ ũ c d t r ò n g

n h u h à u v i ê c N g à i v à y . S á n g b ũ a s a u ,

e m d é n t r u ó c m ă t b à Đ ũ c m à h é t l ò n g

x i n lôi b à . V u i - m ù n g k h ô n x i e t , b à

n ó i vó'i e m r a n g :

— N g u y ê n C h ú a g i ú p e m t h á n g t á n h -

n ê t h u - x á u d ê l à m d e p l ò n g N g à i l u ô n !

E m K i ê n l á y l à m k h ó m à gifr l ò i

h ú a b i é t b a o ! N h i e u k h i t á n h c ú n g -

c õ i , h r ò i - b i é n g , k i ê u - c ă n g d â y l ê n và t h i é u đ è u k h i é n c h o e m p h â i b ô i l ò i

h ú a vó'i C h ú a . N h u n g e m c h ă m - l o c à u - n g u y ê n , đ o c K i n h - T h á n h , và l a i r u ó ' C Đ ú c C h ú a J ê s u s v à o l à m C h ú t r o n g l ò n g m ì n h , n ê n e m d u o c p h à n

t h á n g l u ô n . Môi k h i e m n g h ĩ d è h N g à i

là Đ á n g v i n h - h i ê n , s a n g - l r o n g h o n h é t

ô t r ê n t rò ' i m à c ò n v u i l ò n g b a m ì n h

x u ó n g h à u v i ê c l o à i n g u ò ' i t ô i - l ô i , t h ì

e m c â m - đ ô n g l á m , v à c à n g q u y é t - đ i n h

l à m t h e o g u o n g s á n g c ù a N g à i . L ò n g

e m b ì n h - a n , m ă t e m h ó n - h ò , và e m

l à m v i ê c l a n h - l e , s i ê n g - n ă n g , à n - ô ' l ê - p h é p , n g o a n - n g o ã n . B ô i v â y , b à

Đ ú c c à n g I h u o n g - y ê u e m , b è n n h â n

e m l à m c o n n u ô i , c h o ă n h o c t ũ - t è ' .

o o o M u ò i n ă m s a u , t r o n g t r u ò n g n ũ - h o c

k i a , c ó m ô t c ô g i á o r á t s i ê n g - n ă n g , n h o ' i i - t ù , và đ u o ' C m o i n g u ô i y ê u - m é n . C h í n h là c ô K i ê n m ó i đ u g c b ô l à m g i á o - h o c . Cô c ũ n g l à m g i á o - s u t r o n g

t r u ò ' n g C h ú a - n h u t . C ô c ó l ô n g t h u o n g

k ê m ô - c ô i , g ó a - b y a , và h é t s ú c đ u a

h o c - t r ò m ì n h d é n c ù n g B ú c C h ú a J ê s u s .

H ô i c á c e m y è u - q u í , d à u ô t h ú - b â c

n à o t r o n g đ ò i , d à u s a n g h a y h è n , s u ó n g

h a y c u c , c á c e m c ũ n g p h â i q u y é t - đ i n h

l à m đ à y - t ó t r u n g - t h à n h c ù a Đ ú c C h ú a

J ê s u s . N h u v â y , N g à i s ê b a n p h u ó c

d à y - d à y c h o c á c e m c ũ n g n l u r c h o c ô

K i ê n k i a . — T. K. B. thuât.

HOA-TÂM-HÔI

CON TRAU NiraC VA LE-VI-A-THAN

n l u r n g c h ú n g t a k h ô n g đ u o x

C ó lê n ó là m ô t

đò ' i t h á i - c o m à

T Z I N H - T H A N H n ó i n h i è u v è c o n v â t

n ã y

rõ nó t h u ô c l o à i n à o !

t h ú «dinosaurieh$» vè

nay t i ê u - d i ê t r ô i .

Dù k h ô n g a i đ u o ' C t inYng p h à n v â t -

chíít c ù a n ó , n h i r n g v ê p h ă u t h i ê n g -liêng, n ó t h â t là h ì n h - b ó n g r õ - r à n g vê

Sa- tan .

T r o n g s á c h G i ó p , S a - t a n t ô r a c h o

c h ú n g ta t h a y n ó l à m ô t c h ú a q u ĩ c ó

t h e - l y c r á t l ó n , h à n h - h a i n g u ò ' i t a , v à

c ũ n g đircrc p h é p

ra t r n ó ' c l òa á n

B á n g T h u o - n g -

Đ é m à t à u c á c

c u ô c l i à n h - t r ì n h

c ũ a n ó ( G i ó p 1 :

6 - 2 : 7 ) . V à y , b

cuõ i s á c h G i ó p ,

B ú c C h ú a T r ò ' i

c h o G i ó p t h a y

kê t h ù - n g h i c h

c ũ a m ì n h là t h e

n à o ( G i ó p 40 : 1-

41 : 25).

X i n c h ú - ỳ vê

h a i đ o a n n a y t r o n g s á c h G i ó p . Tr i ró -c

hê t , C h ú a c l i o Gióji b i e t m ì n h n g u - d a i ,

y ê u - đ u õ i , x á u - h ô , k h ô n g t h e k ì i o e

m ì n h ; c h ú n g ta p h â i biê't s u y ê u - d u o i

cũa m ì n h v à s ú c - l i r c c ũ a k ê t h ù , t h ì

m ó i d e n n h ò - c â y Đ t r c C h ú a J ê s u s

đu'O'c ! ( G i ó p 40 : 1-6).

K h i b a t d á u s á n h m a - q t i l v ó i l ê -v i -

a - t h a n v à be-hè-mot, c ó h a i l à n C h ú a

«g ió - i - l l i iêu)) n ó là « k ê k i ê u - n g a o »

(Gió[) 4 0 : (i, 7 ) . S a - t a n đi ' rng d a u vè

sir k i c u - n g a o , n ó là k c t h ú ' n h á t s i n h

ra l ò n g k i ê u - n g a o , v à đ ó là tô i n ă n g n l i á t c ù a n ó ( E - s a i 12 : 12-14 ; Ê - x ê 27 : 1 7 ; I T í 3 : (5; v. v . ) . C u o i - c ù n g b à i g i â n g n à y , C h ú a g o i n ó là « v u a c i ì a c á c

c o n - c á i s i r k i è u - n g a o » ( G i ó p 41 : 25 ,

t h e o n g u y è n - v ă n ) .

V è p h à n t h i è n g - l i è n g , c o n t r à u n i ró ' c h o ă c c o n c á s á u đ è u c h ĩ vè q u ĩ S a - t a n .

C o n t r à u nu'ó-c

T a c ó t h e c h i a s á c h G i ó p đ o a n 40 n h u

v ã y : T ù c â u 6 d e n 19, c o n t r â u n u ó c

l à h ì n h - b ó n g v è S a - t a n t r u ó c k h i p h a m

t ô i ( G i ó p 4 0 : 14 ; Ê - x ê 28 : 11-15, v . v . ) ,

v à t ù c â u 20 d è n đ o a n 4 1 : 25 c h ĩ v è

S a - t a n đ ã tró* n ê n DRR-tfyn, h u n g - á c ,

n g t i y - h i e m v à đ ú n g d ă u m o i t h ú t ô i - l ô i .

C ó 15 i è - v i - a - t h a n là c o n r o n g đ à i x u a ; k h ă p t h e - g i a n , n g i r ò i t a t h ó - l a j '

v à t ô n - v i n h c o n r ô n g , v i n ó l à m h ì n h -

b ó n g r õ n h á t v ê m a - q i i ĩ , l à k ê o a i -

q u y è n , m a n h - m õ k h á c t h u ò ' n g , d ã y

g i a n lòng^ g i a n - a c ,

h t m g - t o ' n . . .

K i n h - T h á n h

c ũ n g tó r õ r à n g

c o n r ô n g là c o n

r á n niró-c , t ú c là

i c - v i - a - l h a n ( E -

s a i 2 7 : 1^, N ó

là c o n v â t ló 'n (.<•

d i r ó i luptáre m à

k h ă p t h i è n - h a đ c u t ô n - v i n h !

T r o n g G i ó p 4 0 : 7-9, C h ú a b â o G i ó p s u y - n g h ĩ

v è s i r y ê u - d u ô i c ù a m ì n h ; q u á t h â t ,

c h ú n g la k h ô n g t h a t i g m a - q u ĩ đu 'O 'c !

G i ó p 4 0 : 10-19 n ó i vè m ô t c o n v â t

c h i r a c ó t ô i . N h i r n g t ù 40 : 20 d e n 4 1 :

25 í õ r a m a - q u ĩ đ u n g n h i r t a t h á y n ó

b â y g i ó . C h ú n g t a k h ô n g n ê n cho-i

v á i n ó , n ó i đ ù a vè n ó , co i n ó n h u đ ô

cho-i ( G i ó p 4 0 : 2 4 ) , h a y k h i n h - d e n ó .

C h a c c ó n h i e u t í n - đ ô k h i n h - d ê m a - q i u ,

n h i m g c h í n h t h i ê n - s ú - t r u ô ' t i g M i - c h e n

á k h ô n g d á m » k h i n h - d ê h a y c ã i lê vó' i

n ó , n h i r n g c h ĩ d ù n g d a n h c ù a C h ú a

m à q u ó ' - t r á c h n ó t h ô i ( G i u - d e 9 v à I I

P h i e 2 : 10-12). f>ì rng l ă m tu 'ó-ng r à n g m ì n h có t h e t h â n g n ó !

S ú c - l u c c ũ a m a - q u ĩ đ ã l à m s á n g

d a n h B á n g T a o - H ó a , vì t ô r a N g à i đ ã

đ i r n g n ê n điro-c m ô t b â c c a o - t r o n g n h u

t h e ; sú 'C- l i r c c ũ a n ó c ũ n g l à m c h ú n g

v è B á n g C ú u - t h c t r ô i h o n n ó b ô i p h â n ,

324 T H A N H - K I N H B Á O

n i ró ' c t r o n g t hê ' - g i an ( Ê - s a i 57 : 20, 21) .

T r o n g đò ' i n â y S a - t a n đ u o c h à n h -

đ ô n g ô g i ũ a l o à i n g u ò i , n h u n g m ô t

n g à y h â u đ é n k i a , Đ ú c C h ú a T r ò i sê

d ù n g g u o i n N g à i ( t ú c là lò'i c ú a N g à i )

đ á n h t r â n , đ u ô i n ó r a k h ô i m ă t đ á t n ã y , v à l â p n ê n m ô t t h ò ' i - đ a i t r o n - v e n

( E - s a i 2 7 : 1 ; Kl iâ i 12 : 1-12 v à

2 0 : 1 ,2 ) .

C â m - t a B ú c

C h ú a T r ò i , N g à i

là B á n g T o à n -

q u y ê n , T o à n -

n ă n g , s ê t o à n -t h á n g S a - t a n và c á c q u ĩ - s ú c ù a

n ó . C h â n g a i l à m

c h i n ò i c h ú n g

n ó , n h u n g m ô t

m ì n h C h ú a t h â n g

C o n l ê - v i - a - t h a n c h ú n g n ó . N g à i

đ ô n g t r o n g c á c n u ó c c ù a t h ê ' - g i a n c ũ n g k h i ê ' n ta t u b i ê t m ì n h là y é u - đ u ó i

( x e m G i ó p 4 1 : 22-23 v à K h â i 17 : 15). v à n h à n t h á y B ú c C h ú a J ê s u s là B á n g

N ó là c ă n - n g u y ê n c ù a m o i s u c h i é n - g i â i - c ú u m ì n h k h ô i v ò n g n g u y - h i ê m

t r a n h , l o a n - l a c v à b o i - r ó i c ù a c â c bò ' i c h ú n g n ó g à y n ê n . — C h i I I o a - H ò n g .

vì m ô t m ì n h N g à i đ ã x ô n g v à o n u ó ' c

c ũ a n ó m à t h a n g n ó . Có t h ê n ò i t h í -

d u r â n g B ú c C h ú a J ê s u s ló'ii h o n G i ô -

n a , là n g u ò ' i đ ã b i c o n c á l ó n n u ó t ô

d u ó i đ á y b i ê n , s o n g đ ã t h â n g n ó v à đ ã

l ê n t r o n g s t r t h â n g t r â n v u i - m ù n g , h ó n -

h ô đ ò i đ ò i ( T h i 24 : 7, 8, M a 12 : 3 9 - 4 1 ,

G i ô - n a 2 : 3 - 7 ,

v . v . ) . G i ô - n a b i

c o n c á m ũ a r a ,

n h u n g B ú c C h ú a £

J ê s u s d u ò ' n g n h u

cr t r o n g b u n g s u

c h ê t , c ă m g i i ' o in đ â m v à o n g u c m a - q u ĩ đ ê n n ô i

n ó b i t h u o n g g â n

c h ê t v à p h â i t h a

N g à i r a !

L ê - v i - a - t h a n ,

là c o n r ô n g n u ó c ,

h i ê n đ a n g b à n h -

t r o n g •

LONG DAY «Het thăij clêii đucrc ããij-dâij

O là b í - q u y ê ' t q u í -

b á u đ ê đ i r o c s u

s a c h t h i ê n g -

l i ê n g , đ á c - l h â n g , v u i -

m ù n g , đ u o c t h â n - t h e

m a n h - k h ô e , đ u o c

c h ũ a b i n h , v à đ i r o c

t r o n q u y ê n - p h é p đ ê

h â u v i è c C h ú a . N ê u

A. B. SIMPSON đ â y - d â y B ú c T h á n h -

L i n h , a t t a c h â n g đ à n h m ô t c h ô n à o

c h o b ô n - n g ã h o ă c t ô i - l ô i , c h o s u l o -l â n g h o ă c b u ô n - r â u . N ê u đ â y - d â y B ú c T h á n h - L i n h , á t ta s ê c h ó n g - đ n ô i đ u o c n h ũ n g m â m t à t - b i n h ó t r o n g

k h ô n g - k h í c ũ n g n h u t h a n h s a t n u n g

đ ô l i o n g c h ó n g - đ u ô i n h ú n g g i o t n u ó ' c

đ u n g - c h a m đ é n n ó . N ê n đ â y - d à y B ú c

T h á n h - L i n h , á l t a l ú c n à o c ũ n g s á n -

THANH-LINH Đúc Thánh-Linh» (Siv-â'ô 2: â)

s à n g h â u v i è c B ú c C h ú a T r ò i m ì n h .

K h i q u ĩ S a - t a n t h á y B ú c T h á n h - L i n h

c h o à n g c h o c h ú n g t a n h ũ n g á o b â n g

l ù a t h á n h c ù a N g à i , t h ì n ó p h â i t r á n h

x a . B à y - d à y B ú c T h á n h - L i n h c h ô '

k h ô n g p h â i n h à n d i r o c N g à i đ é n l u n g -

c h ù n g , đ ó là đ j a - v i đ u o - c t h a n g t r â n v à

c ó q u y ê n - n ă n g ! S u đ â y - đ à y B ú c T h á n h - L i n h c h a n g

n h f r n g là m ô t đ ă c - q u y ê n , s o n g c ò n l à

m ô t m a n g - l i n h . B á n g b a n m a n g - l i n h

á y sê k h i é n t a đ ú s ú c l à m t r o n , m i ê n

là ta đ e m l ò n g t r ó n g - k h ò n g , t h â t - l h à

v à t i n - c â y m à n h ò N g à i l à m t r o n c h o

m ì n h , l a i n h o n d a n h B ú c C h ú a J ê s u s

v à vì v i n h - h i ê n c ù a B ú c C h ú a T r ò ' i

m à đ ò i c h o b â n g đ u ' o c đ ă c - q u y è n q n í -b á u h o n hê't c ũ a m ì n h . — ^ 4 . B. Simpson,

Thàn->khoa Tan-sĩ.

1

«Ta và nhà ta sE phac-'str Bi'vc Giè-hò-va» ( G i ò - s t i ê 2 4 : 15)

Só 'm h ô m thò* Chúa Yêu-thu*o*ng, Đoc lò'i K i n h - T h á n h , x ô n g h u o ' n g k h â n - c à u .

Cha e o n , e h ò n g vo* c ù n g n h a u B u ô c dây t u o m g - á í , n h â n d à u T h à n - L i n h .

B ì n h - a n e a i - t r i g i a - d ì n h , Môi ngu'ò'i m o i v i ê c , t ô n - v i n h d a n h N g à i .

Nuo*ng t h â n diró'i C á n h m u ô n đò'i , Lèu t r a n h e ũ n g h ó a l â u - đ à i n g u y - n g a .

TV/TÔT n h à t í n - đ ò c ó t h e b ô q u a c u ô c

7 * g i a - đ ì n h l ê - b á i c h ă n g ? T r o n g l ú c h a n h - p h u ó c á y , c h a c o n ,

v o c h ô n g , a n h e m , c h ũ t ó h á c h a n g

h i ê p c h u n g c à u - n g u y ê n B ú c C h ú a

T r ò i đ ê m ú c n ă n g - l u c , x i n t h a t ô i , v à n h â n â n - t ú n g õ h â u t ô n - v i n h N g à i

t r o n g c u ô c g i a - đ ì n h s a n h - h o a t ? T r o n g

t h ì - g i ò đ ó , n g u ò i n h à h á c h â n g c ù n g

n h a u b u ô c c h á t t ì n h - n g h ĩ a , p h á t a n

s à u - n ã o , v à g â y n ê n n h ũ n g ỳ - đ i n h t ó t -

l à n h , t r o n - v e n , s a o ?

N g u ò i c h a q u i go i m à h à n h c h ú c t é -

le c a o - t h u o - n g v à đ á n g c â m - đ ô n g h o n

h é t : C à n g h a m ì n h t r u ó c m ă t B ú c C h ú a T r ò i , ô n g c à n g k h i é n n g u ô i n h à

fcính-trong. G i a - đ ì n h t í n - đ ò n à o

k h ò n g t ô n - k í n h C h ú a t r o n g c u ô c t h ô -

p h u o n g , v à m ô i n g à y k h ô n g q u i go i

m à h à u v i ê c N g à i t r u ó c h é t , t h ì g i a -

đ ì n h t í n - đ ô á y l à c á i g ì ?

H õ i đ ô c - g i â y ê u - d á u , c h â n g a i c ó t h e

cô é p a n h e m c h i e m l à m t r o n b ô n -

p h â n đ ó . N h u n g k h ô n g c ó c u ô c g i a -

đ ì n h l ê - b á i , t h ì s a o d á m đ o c c â u g ó c

t r ê n đ â y ? V ù a n ó i r a n g : « T a v à n h à

ta sê p h u c - s u B ú c G i ê - h ô - v a , » v ù a c u -

x ú n h u n g u ô i v ô - t í n , t h ì t h â t là k h i n h -

d ê B ú c C h ú a T r ô i . B ù n g k h i n à o b ô

q u a c u ô c g i a - d ì n h l ê - b á i ; c h ó l á y s u

t h ò - p h u g n g đ ó l à m h ô - t h e n , v ì n g u ô i

n à o s o x u n g d a n h B ú c C h ú a J ê s u s

t r u ó c m á t k ê k h á c , t h ì s ê k h ô n g d u o c

B ú c C h ú a J ê s u s x u n g d a n h m ì n h

t r u ó c m ă t C h a N g à i . N h u n g n é u c u ô c g i a - đ ì n h l ê - b á i c h a n g

đ i đ ô i v ó i s u h à u v i ê c B ú c C h ú a T r ô i

t r o n g c h o n g i a - đ ì n h , t h ì n ó c h â n g c ó

g i á - t r i g ì . H â u v i ê c B ú c C h ú a T r ò i

t r o n g c h o n g i a - đ ì n h t ú c l à đ ê c á e l u â t -

p h é p c ũ a B á n g C h r i s t t h á u s u ó t c u ô c

g i a - đ ì n h s a n h - h o a t , l à c â n - t h â n g i ú l ò i

m ì n h n ó i c h o l u ô n l u ô n x ú n g - h i ê p v ó i

m ô i - m i ê n g x u n g d a n h B ú c C h ú a J ê s u s ,

l à t r ù - b ô n h ũ n g đ ê u g à i b â y v à c á m -

d ô n h ú n g k ê ô c h u n g - q u a n h m ì n h , l à

l á y t ì n h y ê u - t h u o n g s õ t - s a n g v à è m - d i u

m à h é t s ú c l o - l á n g c h o n h ú n g n g u ò i

n h à m ì n h c h u a t i n B ú c C h ú a J ê s u s .

A n h e m c h i e m c ó n h â n - b i é t c á c

b ô n - p h â n á y l à q u a n - t r o n g t h é n à o

k h ô n g ? C h á c a n h c h i đ ã h i ê u r a n g

v è p h à n t h i ê n g - l i ê n g , t h ì m ì n h , l à t í n -

đ ò , v à b à - c o n m ì n h c h u a t i n C h ú a

t h â t c á c h x a n h a u n h u á n p h a t c á c h

x a o n c ú u - r ô i , v à n h u ô n g p h ú - h ô k i a

c á c h x a L a - x a - r o b ô i c á i v u c c h a n g a i

v u o t q u a đ u g c . H ã y n h ô - r â n g c o n

t h a n h - n ô c ũ a B ú c ' C h ú a T r ô i c ô n g -

b ì n h h ò n g đ ô t r ê n c á c b à - c o n ã y , t ú c

là t r ê n n h ũ n g n g u ò i đ ã ă n c ù n g m à m , u õ n g c ù n g c h é n v ó i m ì n h .

N h u v â y , a n h c h i n õ n à o ă n - ô t r á i v ó i đ a o C h ú a , v à b ô i đ ó d u p h â n k h i é n h o h u - m â t ? U a ! Đ u o n g k h i Đ ú c C h ú a J ê s u s - C h r i s t đ i đ é n t à n c u ó i đ õ n g v a n g đ ê t ì m - k i é m c o n c h i ê n l a c

m â t , a n h c h i h á l a i c h â n g n ê n g i o t a y

c ú u - v ó t n h ũ n g l i n h - h õ n v ù a r ã t g ă n m ì n h b ô i t ì n h m á u - m ũ , v ù a r ã t x a

m ì n h b ô i c h u a t i n Đ ú c C h ú a J ê s u s ,

s a o ? N é u t a đ õ n g - t h i n h v ó i G i ò - s u ê

m à n ó i r à n g : « T a v à n h à t a sê p h u c -

s u Đ ú c G i ê - h ô - v a , » t h ì c ũ n g p h â i n h â n -

b i é t v à l à m t r o n n h ũ n g đ è u m ì n h h ú a

đ u o n g k h i n ó i n h u v â y .

H à u v i ê c Đ ú c C h ú a T r ò i t r o n g c h o n

g i a - d ì n h t ú c là c h â n g c h ú t y ê n - n g h ĩ

c h o t ó i c h ù n g n à o m ì n h c ó t h ê n ó i

r a n g : « N ã y , t ô i đ â y , v ó i c o n - c á i m à

Đ ú c G i ê - h ô - v a đ ã b a n c h o t ô i » ( Ê - s a i

8 : 1 8 ) . — L a Boniie Revue.

G H T - G I N D E N T H A N H a...Há chang biêt ràng thàn-the minh là đen-thà cùa Đúc

Thánh-Linh sao ?» (I Có 6: 19).

\ I k h ô n g m a n h - k h ô e t h ì k h ô n g c ó

gì t r o n g đ ò i n à y ; a i m a n h - k h ô e

t h ì c ó m o i s u . M a n h - k h ô e là c o n s õ

1 l à m c h o n h ũ n g c o n s ó 0 (zéros) c ú a

c u ô c d ò i c ó g i á - t r i .

K h ô n g t u l à n j c h o m ì n h c h é t y ê u ,

đ ó l à c â b í - q u y é t đ u o c s ô n g l à u h o n .

C ũ n g n h u t i è n - b a c c ũ a m ô t g i a - đ ì n h ,

s u m a n h - k h ô e c ũ a m ô t n g u ò i t i ê u - m ã t

vì n g u ò i c ú đ e m x à i - p h í v ô - í c h . Đ ú c

C h ú a T r ò i đ i n h c h o t a s o n g l à u , n h u n g

t a t u l à m c h o đ ò i m ì n h n g a n - n g ù i .

T õ t t h a y , c h ă m - c h ú t t h â n - t h ê k h i đ a u - ó m ! N h u n g c h ă m - c h ú t t h â n - t h ê k h i m a n h - k h ô e c ò n t õ t b o n b ò i p h à n ,

v ì s ê t r á n h d u o c n h i è u b j n h - t à t .

Y - k h o a t õ t n h ú t c h í n h là k h ô n g c à n

t h à y t h u ó c . Làm-lung v à Tiet-đò là

h a i t h à y t h u ô c g i ô i n h ú t .

K h ô n g - k h í là C h á t n u ô i m a n g s ô n g .

K h ô n g - k h í ta t h ò p h â i t i n h - s a c h c ũ n g

n h u c o m ta ă n . Mă t trò-i v à k h ô n g -

k h í c h â n g v à o n o i n à o , t h ì t h à y t h u ó c

l ien v à o n o i á y . N g u ò i t a t h u ò ' n g c ó

n h i è u đ ô - đ a c q u á , n h u n g í t k h i c ó đ ũ

k h ô n g - k h í .

G i ũ - g ì n đ ô - đ a c t r o n g n h à c h o r á t

m u c s a c h - s ê c ũ n g c h u a đ ú ; c ò n p h â i

l à m c h o k h ô n g - k h í t r o n g - s a c h . P h â i

đ ê g i a n n h à t h ó - h ú t h à u c h o n g u ò i

n h à c ó t h ê t h ô - h ú t . X i n n ó i c h o tô i

b i é t n h à c h i e m õ- là t h é n à o , r õ i tò i s ê

n ó i c h o c h i e m b i é t c h i e m là n g u ò i

t h é n à o . X e m n h à t h ì d u b i é t n g u ò i

ô t r o n g n h à .

Môi b u ô i s á n g , k h i t h ú c đ à y , h ã y

m ó t o a n g c ù a s õ p h ò n g m ì n h . C h i

e m c h â n g m u õ n t á m n u ó c đ o - d á y , h ô i -

t h ú i t h ê n à o , t h ì c ũ n g d ù n g c h i u ô

n o i k h ô n g - k h í h ô i - b á m , b â n - t h ĩ u t h ê

á y . T h ò k h ó h a y d ê l à l a i m ì n h g i ũ

k h ô n g - k h í c h o s a c h h a y l à d ê n ó b â n .

X â y n h à đ ê ó b è n t r o n g , c h ô k h ô n g

p h â i đ ê n g a m b ê n n g o à i . C h o n ê n

n é u n h à m ì n h k h ô n g t h ê v ù a t h u â n -

t i ê n , v ù a c â n - x ú n g , t h ì p h á i t h í c h s u

t h u â n - t i ê n h o n s u c â n - x ú n g .

C h ó b è ă n - u ô n g t h á i - q u á . A n c h o h é t đ ó i , c h ó ' đ ù n g á n c h o t h ô a l ô n g t h a i n . A n đ ê m à s ô n g , c h ó k h ô n g p h â i s o n g đ ê m à ă n .

í t n u ó ' C t h ì n h i ê u b i n h . N u ó c l a n h

l à m ô t t h à y t h u ó c t r ú - d a n h , vì l à m r a

m á u t õ t .

T á n h s a c h - s ê c h ă n g n h ũ n g l à m c h o

ta m a n h - k h ô e , n h u n g c ù n g k h i é n t a

b ă m - h ô , d ê c h i u , v à t h ô a l ò n g . T h e o

m ô t v à i p h u o n g - d i ê n , n ó c ũ n g l à c ă n -n g u y ê n c ú a đ ú c - h a n h t a . () ' b â n t h ì

t h à n - t h ê và c â l i n h - h ò n đ ê u bi ô - u é .

L i n h - h ò n t h a n h - k h i é t c h ĩ n g u t r o n g

t h â n - t h ê t h a n h - k h i é t .

C ó k ê n ó i r a n g đ o - n - s o , s a c h - s ê v à

c ú - đ ô n g t u - d o l à b a p h é p d à u - n h ú t

t r o n g k h o a v ê - s a n h vê y - p h u c . Có lỳ

l á m I—Môt bà cao tuoi.

iKHOA-HOC HIÊP VÓ'I CÔNG-CUÔC SÁNC-TAO NHU* KINH-THÁNH CHEP>

C H U ' O ' N G T H Ú N Ă M N g à y t h ú - b a . — P h ă n I

( T i e p t h e o )

CÁC LUÒNG NU'Ó'C BIEN

r P R Ù ' t h ũ y - t r i è u r a , b i ê n c ò n c ó

n h ũ n g sú 'c c h u y ê n - đ ô n g n h ú t -

đ i n h , k h ô n g h è t h a y - đ ô i . N u ó c b i é n

t h à n h h o i v ì c h i u â n h - h u ô n g c ũ a m ă t t r ò i ; c h â n g c ó c h ú t m u ó i n à o l ã n v ó i

h o i á y m à b ó c l ê n . V à y , ó n h ũ n g

m i ê n n h i ê t - đ ó i , l à n o i r á t n h i è u h o i

n u ó c b o c l ê n , t u - n h i ê n c ó l á m m u o i

l a n g t r o n g b i ê n , t h à n h - t h ũ n u ó c ô đ ó

m ă n h o n và n ă n g b o n n h i ê u . T r á i la i , ô m i ê n l u õ n g - c u c , h o i n u ó ' c b ó c

c h â m , n ê n n u ó c í t m u ó i h o n v à n h e

h o n . Vì có ' á y , n i r ò c b i ê n t h u ò n g

t h u ò n g c h u y ê n - đ ô n g . N u ó c m ă n v à n ă n g h o n ô m i ê n x í c h - đ a o c h ì m x u ó n g

và c h a y d o c t h e o đ á y b i ê n đ ê n l u õ n g -

c u c , đ u o n g k h i n u ó c n h e v à í t m u ó i

h o n ô l u õ n g - c u c b i é p p h â i c h â y d o c

t h e o m ă t b i ê n đ é n x í c h - đ a o đ ê b ù v à o chô t r o n g - k h ô n g m à n u ó c m ă n v à n ă n g h o n đ ê l a i . C ô n g - l ê đò ' i dò ' i đ ó

d ò i - c h u y ê n m ô i g i o t n u ó c ó n o i v u c

sâu t ó i - t ă m k h ô n g a i d ò d u o c .

CĂC SÔNG TRONG B l Ì N

B i ê n c ó s ô n g c ũ n g n h u c ó l u ô n g

nu ' óc . K h ă p c á c đ a i - d u o n g c ũ a đ i a -

câu có n h i ê u s ô n g c h â y m ô t c á c h h ă n -h o i , k h ô n g h ê t h a y - đ ô i , c h â n g k h á c ch i s ô n g N h i v à s ô n g C ũ u - l o n g . B ó

là h i ê n - t u o n g l a - l ù n g h o n h é t . V ì c ó

đ u ò n g - l ó i n h ú t - đ i n h , n ê n s u ó t m á y

n g à n k i - l ô - m é t , c á c s ô n g á y c ú đ i ô

t r ên v à ô g i ũ a n h ũ n g d ò n g k h á c .

G i ó i - h a n c ũ a n h ũ n g s ô n g á y đ è u đ u o c

c h i - đ i n h r õ - r à n g d u ò n g n h u đ á c ó

t u ò n g đ á c h a n h a i b ê n b ò . N ê u b i

đ ã m t à u , t h ũ y - t h ũ t h â t a m - b â n t r ê n

m ô t s ô n g đ ó , t h ì d ò n g s ô n g sê đ u a

n g u ò i d o c t h e o d u ò n g n h ú t - đ i n h c ũ n g

c h a c - c h â n n h u s ô n g C ú u - l o n g đ u a

t a đ é n S à i - g ò n .

T r o n g n h ũ n g s ô n g c ũ a b i ê n , ló 'n

n h ú t là s ô n g m à n g u ò i A n h go i l à

Gulf Stream. N ó p h á t - n g u y ê n g â n

p h í a n a m P h i - c h â u , c h â y q u a B a i - t â y -

d u o n g , v à o v i n h Mexique, q u a y v ê

h u ó n g b a c , đ i h â u n h u đ ó i n g a n g v ó i

b ò b i ê n p h í a đ ô n g n u ó c M ỳ , đ é n c ù -

l a o Terre-Neuve, c h a y s u ó t p h í a b a c

B a i - t â y - d u o n g . T a i đ â } r , n ó c h i a l à m

h a i n h á n h : m ô t n h á n h đ i v ê p h u o n g

b a c , q u a c á c c ù - l a o n u ó c A n h , đ é n

b i ê n b a c - c u c ; c ò n m ô t n h á n h đ i v è

p h í a n a m , đ é n Acores, là q u ã n - đ â o ô

t r o n g B a i - t â y - d u o n g v à ô p h í a t â y

n u ó c B ò - đ à o - n h a . S ô n g Gulf Stream

c ó n u ó c n ó n g m à u 1 a m s ă m ; n ó r ô n g c h ú n g 105 k i - l ô - m é t , s â u c h ú n g 1.000 t h u ô c t â y . G â n c h ô p h á t - n g u y ê n , n ó đ i m ô i n g à y đ u o c 120 k i - l ô - m é t , n h u n g l â n l ã n c h â m l a i , t h à n h - t h ù g â n đ é n

c h ô c u ô i - c ù n g t h ì m ô i n g à y c h i đ i

d u o c 15 k i - l ô - m é t . N ó c ó â n h - h u ô n g

l a - l ù n g đê'n k h í - h â u v à t h ũ y - t h ô c ũ a

n h ũ n g m i ê n n ó c h a y n g a n g q u a .

N h ũ n g c ù - l a o n u ó c A n h ó' c ù n g m ô t

v ĩ - đ ô (degré de latitude) v ó i b á n - đ â o

Labrador, t h u ô c v è p h í a b á c M ỳ - c h â u ;

n h ò c ó s ô n g Gulf Stream c h â y g ã n ,

n ê n b ê n n u ó c A n h t h ũ y - t h ô ô n - h ò a ,

c u - d à n p h á t - t r i ê n r á t c a o v ê t i n h - t h ã n

v à t h â n - t h ê . T r á i l a i , b á n - đ â o Labra­

dor k h ô n g c ó s ô n g á y c h â y g â n , n ê n

b i n u ó c đ â b a o - b o c ' t h ô - d â n k h ô n g

t h ê p h á t - t r i ê n đ ú n g m u c v è t h â n - t h ê

*và t i n h - t h à n . N u ó c c ũ a s ô n g Gulf

Stream k h á c h ă n nu*ó'c ô c h u n g - q u a n h v è m à u - s a c v à n h i è t - đ ô , d e n n o i t h ũ y -

t h ũ b i ê t l ú c m ũ i t à u m ì n h v à o d ò n g

s ô n g á y . Q u â t h â t , c o n s ô n g n ó n g n â y

l à m ô t b a n g - c ó ' v ê ỳ - đ i n h nhffn-tù* c ũ a

B á n g T a o - h ó a .

G i o n g n h u - s ô n g Gulf Stream, c ũ n g

c ó m ô t s ô n g k h á c p h á t - n g u y ê n t ù b i ê n

Groênland, t h u ' ó n g đ i è m v â n g n u ó c đ ă c , c h â y à o - à o d o c t h e o b à b i è n c ũ a b á n -

đ â o Labrador, l a i ô m c ù - l a o Terre-Neuve

b à n g c á n h t a y l a n h - l ê o . B ê ' n p h í a

n a m c ù - l a o Terre-Neuve, n ó c h a m t r á n

s ô n g Gulf Stream đ u c n g c h â y v è h u ó n g

đ ô n g - b ã c . H a i s ô n g k h ô n g - l ô n â y đ i

t r é o n h a u , n ê n đ á n h l ô n n h a u đ è g i à n h

đ i r ò n g . S ô n g ô b á c - c u c k h ô n g t h e

p h á t i r ò n g - l ũ y k i ê n - c ô c ũ a b ê n đ i c h ,

l à s ô n g Gulf Stream, đ ê đ i q n a , n ê n

đ à n h l u ô n d u ó i k ê t h ù , c h a y t h â n g

đ e n m i è n n h i ê t - đ ó i . Nê'u d ò - x é t b i ê n ,

t a c ó t h e n h â n - b i ê t r à n g c o n s ô n g n â y

c h ú a n u ó c l a n h t ù c h ô p h á t - n g u y ê n

đ ê n t â n q u ă n - đ â o Antilles, ô t r u n g - b ô M ỳ - c h â u .

T h á i - b ì n h - d u ' a n g c ũ n g c ó m á y s ô n g

g i o n g n h u - thê ' . M ô t s ô n g đ ù a n u ó c

n ó n g đê 'n t h a y - đ ô i t h ũ y - t h o ô* b ô b i ê n

p h í a t â y x ú G i a - n ã - đ a i c h o đ u o ' C ô n -

h ò a . M ô t s ô n g k h á c p h á t - n g u y ê n t ù

N a m - b ã n g - d u o n g , đ e m n u ó c đ ê n l à m

c h o b ô b i ê n c ũ a h a i x ú Pérou v à Chili

ó" p h í a n a m M ỳ - c h â u đ u g c m á t - m ê . '

T r ê n đ â y c h ú n g t ô i l u â n s a v è t h ũ y -

t r i è u , v è c á c l u ô n g n u ó c v à v ê c á c

s ô n g t r o n g b i ê n m à B á n g T a o - h ó a

k h ô n - n g o a n t r o n - v e n đ ã t h a y l à c ã n

đ ă t t r o n g b i ê n . N h ũ n g h i ê n - t u g n g á y

c ó 1 a m h i ê u - q u â l ú n - l a o h m i h ê t , t ú c

l à g i ũ - g ì n n u ó c b i ê n s â u c h o đuo*c

t r o n g - s a c h l u ô n , l à m c h o t h ũ y - t h o

t o à n - c à u g â n đ è u n h a u , v à chô* n h i è u

c á r á t n g o n t ù m i è n l a n h h c n đ ê n

m i è n n ó n g h a n .

S u Y - g ã m

B i ê n r ô n g - l ó n t h a y ! B i ê n l à đ à i k ỳ -

n i ê m ruc-rô> v è q u y è n - p h é p c ũ a © ú c

C h ú a T r ô i đ ã d ô n n u ó c v à o m ô t n o i !

T h á y b i ê n c h u y ê n - đ ô n g d ù - d ô i , à o - à o

n h u c c m g i ô n g - t o n ô i d à y , t h á y n h ũ n g

n g o n s ó n g c a o n g á t n h u n ú i n ô i h u i ì g -

h ă n g x ô n g t h â n g v à o bò", d u ô n g n h u

c h u c l e o l ê n v à t r à n - n g â p c á c đ ô n - l ũ y

c a o n h ú t c ũ a t h ê - g i a n , t h á y n h u v â y ,

t h ì t a s a o k h ô i k h i ê p - k i n h , g h ê - s o - ?

N h u n g n u ó c t h ì n h - l ì n h r ú t x u õ n g , l u i

v ê g i ó i - h a n m à B ú c C h ú a T r ò ' i đ ã c h ĩ -

đ i n h c h o n ó b ô i c ó p h á n r à n g : « M à y

đ ê n đ â y , chó- k h ô n g đ i x a n ũ a , c á c

l u ô n g s ó n g k i ê u - n g a o i n à y p h â i d ù n g

l a i t a i đ â y » ( G i ó p 3 8 : 11) .

N u ó c t u m ô t no*i c h a n g p h â i l à

t ì n h - cô", n h u n g đ ê h i ê p đ ú n g v ó i

p h u a n g - l u o - c c ũ a B ú c C h ú a T r ò ' i ; c á c

l u ô n g n u ó c b i ê n c h a y v ò n g q u a n h

c ũ n g c h â n g p h â i l à n g à u - n h i ê n , s o n g

l à b ô i t à i b i ê t t r u ó c c ũ a N g à i . M ô i

b â c t i ê n - h à n h t r o n g c ô n g - c u ô c đ u n g

n ê n t h ê - g i a n c ó q u a n - h ê đ ê n m ô t b â c

c a o h a n , c ò n c â c ô n g - c u ô c á y c ó q u a n -

h ê đ ê n l o à i n g u ó i m ô t m a i s ê ô t h ê -

g i a n . B á n g T a o - h ó a đ ã d u n g - h i è p

c á c q u y è n - l u c k h á c n h a u đ ê s a n h r a

c á c l u ô n g n u ó c v à c á c s ô n g t r o n g b i ê n .

B ô i c á c h á y , N g à i n h ú t - đ i n h g i a - t à i

c ũ a n h ũ n g d â n - t ô c c h u a s a n h r a , v à

c ũ n g n h ú t - đ i n h m ô t p h à n l á n v è t á n h -

t ì n h c ù n g l i c h - s ú c ũ a h o . « Ô i ! S â u -

n h i è m t h a y l à s u g i à u - c ó , k h ô n - n g o a n

v à t h ô n g - b i é t c ũ a B ú c C h ú a T r ò i ! »

( R ô - m a 11 : 3 3 ) . M u ô n h i ê u c á c h s â p -

đ ă t n h ũ n g v â t - c h á t t r o n g đ i a - c â u ,

t h ì p h â i n g u ó c m â t x é t x e m c õ i v â t -

c h á t c ó m u c - đ í c h gì đ ô i v ó i c õ i t h i è n g -

l i ê n g . P h â i x é t x e m c õ i v â t - c h á t c ù n g

c õ i t h i ê n g - l i ê n g q u a n - h ê v à p h u c - t h u ô c

l ã n n h a u t h ê n à o . Q u â t h â t , h a i c õ i

á y ă n - h i ê p n h a u l a - l ù n g k h ô n x i ê t . V â y , B ú c C h ú a Tro*i t u y ê n - b õ r à n g c á c

c á c h s a p - đ ă t v â t - c h á t t r o n g đ i a - c â u đ è u « t õ t - l à n h » . — B à C. thuât.

o o o S Ó N G K H Ó HO*N C H Ê T

f^YlÊT v ì đ a o c h a n g p h â i k h ó ; n h i è u

^ * n g u ó i t r o n g m u ô n n u ó ' C đ ã c h ê t

v ì đ a o m ì n h . N h u n g s ó n g c h o h i ê p v ó i

đ a o C h ú a m ó i k h ó g h ê I — T h a c k e r a y .

J O H N G 1 B S O N P A T O N

C H I T O ' N G T H Ú N H Ú T

BI Đ Ò N O A N !

TVĨHU'NG n ă m q u a t h á n g l a i , n â y , ta đ ã t h á y t h ã y John b Glasgow t h e o

h o c t r u ò n g C a o - đ ă n g . T r o n g ít l à u , t hâv v i r a là s a n h - v i ê n ba 'n t h à n - đ a o v ù a L À M P H Ó M U C - s u . ,

Song b á y giò-, t h à y l à m j

s a n h b i n h . j , ; , . " : ' , •• \

n h à ( l ièl l- íhvò- i i :; . '!'; [;••'•.• !

t h à y gõ < 1 : Ì ( . ',:•(• ,ì\> k u : m | | .

d ú t ièn i.liei I FIOC tnrò-! J

C a o - d a n g ; n í n r n g m ù i f. / Í / V Í ; J Ù

ngu'ò'i !>nĩ; ,\n; . /n i

sõ b a c đ à n í j - g ; c u n đ ò \'à - „•

c ln r a Irá đ-.r>/i-. L à m

T H E I1;V'' '.' i - : • ! ! . : , . •

c h í n shilliny.s, n g h ĩ a là

chù-ng m ô t đ ò n g b a c

B ô n g - D U O - n g . T h à y

biê't r õ d à u t r o n g m ô t

t u à n - l ê , m ì n h c ũ n g

k h ô n g t h ê s a n h - h o a t

b a n g m ó n t i èn d ò . V â y ,

m ô t b ũ a C h ú a - n h u t k i a , t h à y l a n g -

t h a n g n g o à i đ u ò n g p h o ihìmh Glasgou>,

k h ò n g b i e t m ì n h sê r a t h ê n à o , v à C À U -

n g u y ê n B ĩ r c C h ú a T r ò i C H I đ u ò n g c h o

m ì n h đ i .

T h ì n h - l ì n h t h ã y t h á y m ô t t ò y é t - t h i

N H Ô đ ó n g V À O g ó c c ù a s ô : « T n r ò n g t u

b Marghill c â n m ô t t h à y g i á o . H õ i tai

n h à i n u c - s i r . ) ) M ô t c h u y ê n x e c h a y

q u a . , /o / ì7 i Paton m a n h - b a o n h á y l ê n ,

và s a u n ú a g i ò , đ ã ' t ô i t r u ó - c c ù a b h è -

t h ò Marghill. T h à y g i u t c h u ò n g n h à

ô n g m u c - s u , g i o g i á y c h ú n g - C H Ĩ và

x in v i ê c .

M u c - s u n ó i : « T ó t l á m , t h à y ; n h u ' i i g

tò i x in n ó i t r u ó c r â n g e ô n g - v i ê c n à y

k h ò n g p h â i d ê đ à u . B ã b a g i á o - s u

t h á y h o c - t r ò t r u ò n g n à y ; b è n t h á t - k i n h

m à p h â i t ù - c h ú c . H o c -

t r ò l à p h r r ò n g v ô - l a i .

C h ú n g p h à n n h i è u đê 'n

t ù c á c m ô t h a n q u a n h

d â y . T ô i s o t h à y p h à i

n ă n g d ù n g d é n c á i b ê . , /o /f7? n h ó l a i h õ i t h o -

á u m ì n h c h i u đ á n h o a n ,

b è n n ó i :

— Ô n g c ó t h e t i n c h á c

r â n g n é u k h ô n g b i b a t -

b n ô c q u á đ ô i , t ô i s ê

k h ô n g d ù n g c á i b ê .

B o a n , t h à y n h â n c h ú c .

T r o n g t u à n - l ê t h ú

n h ĩ r t , m o i v i ê c ô n - t h õ a .

Có í t c o n n í t h o c l ó p

b a n n g à y v à í t g ã t h a n h -

IOHN GIBSON PATON (1824-1907) n i ê l l llOC lÔ'p b a i ì t ó i .

N h u n g m ô t tó i k i a , t h ê m h a i t r ò m ó i :

m ô t c h à n g l l i i e u - n i ê n v à m ô t c ô t h i é u -

i h ì . B a n g k h i John n g h e đ o c b à i ,

t h ì n h - l ì n h c ó t i é n g c u ó i k h ú c - k h í c h õ-

g ó c l ó p . R ô i h é t t h â y c u ó i , v ì n h ô k ê

n ã y n ó i t h ă m vó-i n g u ô i n o , m ô t l ô i g i ê u - c o l c h a y k h á p c á c b á n . C â u b é đ a n g đ o c b à i c ũ n g á p - ú n g , n g ù n g l a i ,

r ò i n g ò i x u ó n g m à c u ò i đ a u c â r u ô t

vì n g h e t ó i c â u g i ê u - c o t k i a . John

b ì n h - t ĩ n h đ ă t s á c h x u ó n g , n g ó c h ă m c â u h o c - s a n h m ó i đ a n g l ó n t i é n g n ó i d ô n g - d à i . T h à y q u á t r a n g :

— I m di !

C h ú n g c ú n ó i b á - l á p , và c u ò i - đ ù a ,

g i ê u - c o t h ă n g h o n . John v â n y ê n - l ă n g . T h â y n ó i : — C á c a n h đ é n đ à y đ ê h o c - h à n h c h ó .

Ai k h ô n g d é n đ â y v ì m u c - đ í c h đ ó , t h ì

x i n r a n g a y .

V ô - h i ê u ! V â n ô n - à o n h u - t r i r ó ' c . C à u

h o c - s a n h m ó i b è n n ó i n h u v à y :

— H a n c h â n g h è d á m đ u ô i t ô i . C h a c

k h ô n g ! C o i h á n k ì a , c ó p h â i t h à y g i á o

đ â u , c h â n g q u a l à đ ú a c o n n í t . T ô i

x i n n ó i v ó i a n h e m r à n g h á n c h ĩ l à

m ô t c o n n í t .

John n g ó h á n v à n ó i r á t b ì n h - t ĩ n h :

— A n h p h â i n g ô i y ê n ; b à n g k h ô n g ,

t h ì đ i r a l â p - t ú c .

H á n n g ó t h à y , t ô ỳ đ ó - t h á c b , v à l a i

c ú n ó i n h u t r u ó c .

John bèn l à m m ô t v i ê c k ỳ - d i . C â

l ó p y ê n - l ă n g n h u t ò , t h ã y b u ó c t ó i

c ù a , k h ó a l a i , b ô c h ì a - k b ó a v à o t ú i ,

r ô i t r ô v è b à n g i á y , l á y c á i b è .

C â u h o c - t r ò k h ó d a y k i a g i ũ t h é â u -

đ â . H a n đ ú n g d â y , v é n t a y á o s o - m i

đ é n c ù i c h ô ; h â n c a o h o n t h à y g i á o t r ê

m ô t c á i đ à u . N h u n g John k h ô n g s o ,

g i o b ê l ê n , đ i t ó i , m à r a n g :

— T ô i p h â i l à m v à t ô i s ê l à m t h à y

g i á o ó đ â y . B ú n g a i n h ú c - n h í c h .

H a i b ê n đ á n h n h a u .

C h à n g t h i é u - n i ê n t h o i t h à y r á t m a n h ,

n h u n g t h à y c à m b ê đ á n h c ũ n g c h â n g

n h e h o n h o ă c đ ô h o n . R ó t l a i , c â u h o c - t r ò l ó n n h ú t k i a s u n g b à m và h ô -

t h e n , b è n k ê u x i n t h a - t h ú . John c á t

b ê đ i , t r ô l a i b à n g i á y , n ó i n h u v à y :

— N à y , c á c a n h , t ô i n h a c la i r à n g tô i

là t h à y g i á o ô đày. N é u c á c a n h t ó i

đ â y h o c - t â p , t h ì t ô i l u ô n s ă n l ô n g g i ú p -đ õ . V í b à n g c á c a n h k h ô n g b á t - b u ô c

t ô i , á t t ô i s ê k h ô n g h è đ ù n g c á i b ê n ũ a .

C á c a n h m u ó n c h ú n g t a k é t b a n t ô t

v ó i n h a u c h ă n g ? H o c - s a n h h o a n - h ô r à m - r ĩ . John đ ã

đ á c - t h â n g .

N h u n g s á n g b ú a s a u , l u õ n g g i ó q u ĩ -

q u y è t d u ò n g t h ô i v à o h o c - t r ò l ó p b a n

n g à y . B - a n g k h i v iê t á m - t â , m ô t t i é n g

« M i - e o ! » k ỳ - d i b a y đ é n t ù m ô t h â m

n h õ ô c a n h b u ò n g , l à n o i c h ú a t h a n

c ù i . T h â t g à n n h u t i é n g m è o b i b ó p

c ô . R ò i l a i c ó m ô t t i é n g m è o k ê u a i -

o á n h o n n ũ a , t i ê p t h e o t i é n g c h ó s ũ a

d ũ - d ô i . C h á c c h ó đ a n g c á n - x é m è o .

N h u n g John k h ô n g m á c l ù a . T h à y

b i é t c h â n g c ó c h ó h o á c m è o t r o n g

b u ò n g . T r u ó c h é t t h ã y b ó i - r ó i , n h u n g

c h â n g m á y l ú c , b è n h i ê u r à n g h a i c â u

l ó n n h ú t t r o n v à o t r o n g h â m m à n ô -

đ ù a v u i - v ê . T i ê ' n g m è o k ê u , c h ó s ù a

c ú n g ă n - t r ô v i ê c h o c . T h â y b i ê u h a i t h à n g h è r a k h ô i n o i â n - n ú p , n h u n g v ô - í c h . S a u - r ó t t h à y k h ó a c ù a b u ò n g

c ũ n g n h u b ũ a q u a , rò i b i ê u h o c - t r ò c ú

l à m v i ê c , m a c d à u t iê 'ng ô n - à o c h u a d ú t .

T r ê h o n l ê t h u ò n g m ô t c h ú t , t h à y g õ

c h u ô n g t a n b u ô i h o c s á n g và b i ê u c á c

h o c - s a n h đ i q u a n h l ó p h o c . B a y g i ò ,

h a i t ô i - n h o n r a k h ô i h à i n , đ ú n g đ à u

b o n v à h é t s ú c h á t , h o á c n ó i là h é t s ú c

l a - h é t t h ì đ ú n g h o n . T h â t m ô t d i p t ó t

c h o John. T h ã y n á m c ô h a i c h ú , b â o

c á c h o c - t r ò k i a n g ô i v à o c h ô , r õ i b â t

h a i c h ú v ô - l a i q u ì g i ũ a b u ò n g . T h a y

g i o c á i b ê t r ê n đ à u c h ú n g , r õ i . . . n g ù n g

l a i , n ó i v ó i b o n k i a :

— N ã y c á c a n h , t ô i đ ă t c á c a n h l à m q u a n t ò a . C á c a n h t u ô n g h a i t ê n n â y

c ó t ô i h a y k h ô n g ?

H é t t h â y c ũ n g đ á p :

— C ó , c ó .

— P h a i p h a t c h ú n g t h ê n à o ?

— D ù n g b ê m à đ á n h a .

C á i b ê g ã n g i â n g x u o n g , n h u n g t h à y

c ò n n g à n - n g a i :

— C h ú n g m ó i p h a m tôi l à n t h ú n h ú t .

C á c a n h c ó b à n g l ô n g t h a c h o c h ú n g

l à n n à y , m i ê n c h ú n g x i n lôi c h ă n g ? C â u n â y đ á p c ó , c à u k i a đ á p k h ô n g .

John t h a y h o m à n h ú t - q u y è ' t n ê n t h a . H a i t ô i - n h o n đ ú n g d â y , l â m - b â m

m á y l ò i x i n l ô i , r ò i d u o c t h a b ô n g .

T ù n g à y t h o á t k h ô i s u s ù a - p h a t r á t

x ú n g - đ á n g , h a i t r ô đ ó c h u y ê n - c h ú v à

t â n - t â m h o n h é t .

V à i t h á n g s a u , t h à y g i á o y è u - q u í l ì a

t r u ò n g m à đ i , c h í n h h a i c à u á y g ò i

c h o t h ã y b ú c t h o t ô l ò n g b i é t o n t h à y . ( C ò n t i e p )

day-dô cùa Ngài. T r o n g c á c đ a o k h á c , thì n h ũ n g lòi d a y - d ô , lỳ - t ĩ iuyé t c ù n g l u â n -lỳ cùa g i áo -chù là q u í - t r o n g và q u a n - h ê ho'n g iáo-chù. Song Đ ú c C h ú a J ê s u s , k h á c h ln , vì Ngài là B á n g Chr i s t , Con B i i c C h ú a Tròi hàng song , là C ú u - G h ú a và là Đ ú c Cliúa Trò ' i . P l n r ó x t h a y c h o T h á n h P h i -e-ro1 đã đ u p c Bú-c T h á n h - L i n h c â m - đ ô n g mà biêt lê m à u - n h i ê m q u í - b á u ay ! N ê u môi tôi-nho'n c h i u đ é n vó'i C h ú a , th ì h o cũng c â m - b i é t Đ ú c C h ú a J ê s u s là Đ á n g Christ, Con Đ ú c C h ú a Trò ' i h a n g s o n g , thuò'ng ó-vó'i m ì n h l u ô n c h o đ é n t â n - t h é .

II.—Con t r è v à nu'ó'e t h i ê n - đ à n g (Ma 18 : 1-6, 12-14 ; 19 : 13-15)

B ú c C h ú a J ê s u s d ù n g m ô t đ ú a t r ê đ ê

day-dô c á c m ô n - đ ò vê su- l àm ló'n t r o n g

nu'ó'e t l i i èn -đàng . Ngài c h o c o n t r ê đ u p c

tu-do đ é n c ù n g Ngài , và Ngài c h ú c p h u ó c

cho c h ú n g nó . Con t r ê t h â t - t h à , u a vàng-

phuc su day -dô , hay t ha lôi c h o n h a u , elló'

không q u e n e h á t - c h ú a n h ũ n g s u ghen -

ghét t r o n g l ò n g . «Vè s u g i a n - á c , t h â t h ã y

nên nhu- t r ê c o n vây . Còn vè s u k h ô n -

sáng, hãy nên n h u kê t h à n h - n h o n . »

III.—Chúa J ê s u s daY-dô v ê su* t h a tô i (Ma is ' : 21-35)

B ú c Chúa J ê s u s d a y - d o c á c h - t h ú c t í n - đ ò phâ i đoi-đãi n l i ũ n g a n h e m đã p h a m tô i . Ngài có ỳ t ã t - l à n h m u o n c h ú n g ta a n - ú i , giúp-đõ' nhũ'i ig nguò' i áy bô tô i và ă n - n ă n , tró ' lai cùng Ngà i . Ngài c ũ n g d a y - d ô cácl i-t h ú c Hô i -Thánh p h â i s ú a - p h a t t í n - đ ò p h a m tô i . Ai có T h á n h - L i n h cùa Đ ú c C h ú a Jêsus t rong lòng, th ì sê vu i -vê t h a - t h ú nhũng kê p h a m tôi n g h i c b c ù n g m ì n h đ é n bây mu'O'i l àn b â y , t ú c là t h a - t h ú l u ô n l u ô n .

IV.—Dãng hè't đ ê điro*e nu'ó'e t h i ê n -đ à n g (Ma 19 : 16-30)

Búc Chúa J ê s u s k h ô n g c h i u đu'p 'C c h à n g t rai- t rê g iàu-có đ ó , vì c h à n g k h ô n g c h i u nhân l u â t - p h á p c ũ a t h â p - t u , t ú c là k h ô n g hiêu và k h ô n g t in B â n g Mê-si p h â i c h i u chét đê c h u ô c tô i loà i nguò ' i t r uó -c , r ò i sau Ngài mó'i c à m q u j è n c a i - t r i c â t h é -gian. Chàng m u ô n r a s ú c l à m c á c c ô n g -đ ú c đê đu'ox vào nuó 'c t h i ê n - đ à n g . C h à n g không ch iu nhò ' -cây thâp-tu- c ù a C h ú a , v ì tin râng s u c ô n g - b ì n h c ú a m ì n h t h e o luâ t -p h á p Môi-se c ũ n g đ ù r ô i . ( L u â t - p h á p không c ú u nguò ' i tôi đ u p ' c , x e m Ga 3 : 13.)

Chàng k h ô n g t hê h i ê u r a n g t h â p - t u - g i á có q u y è n - p h é p đòi c ũ a - c â i c h à n g đ u c r n g

c ó hóa ra c ù a - c â i r ã t qu í -g iá và c ò n lai

đò'i đ ò i t r o n g nu-ó'c t h i ê n - đ à n g .

V. —Làm ló'n t h e o mire - thu 'ó 'c c ù a Bú-e Chúa J ê s u s (Ma 20 : 14-34)

Bang khi B ú c C h ú a J ê s u s n h ì n - x e m nhũ-ng s u đ a u - đ ó ' n , k h ó - k h ă n mà Ngài sê p h â i c h i u t r ê n cây t h â p - t u , tliì các m ô n - đ ò Ngài lai s u y - n g h ĩ vè ngôi và n u ó c Ngài sê l âp tai thê ' -g ian . Ho c ũ n g suy-n g h ĩ ai sê l à m ló'n ho'n t r o n g n u ó ' c ã j ' . Báy giò- h o c h u a h i êu r a n g t r u ó c k h i đu 'pc m p i s u đ ó , Ngài p h â i c h i u t râ i q u a m ô t biró'c k h ó - k h ă n . Me cũa T h á n h G iăng và Gia-co' c ũ n g đ é n xin Ngài c h o ha i c o n t r a i m ì n h đirp'C n h â n chú 'c l ó n t r o n g nuó ' c Ngà i . Đ ú c Chúa J ê s u s - C h r i s t l ièn p h á n r a n g Ngài k h ô n g t h ê b a n đ è u á y , n h u n g h ê ai xú-ng-đáng th ì sê đ u p ' C . Ai t r u n g -t ín , k h i ê m - n h u ' ò n g n h ú t , nãy sê đ u p c p h u ó c n h ú t t r o n g nuó-c B ú c C h ú a T r ò i .

VI.—Bú*e Chúa J ê s u s đu*o*c x i r n g là Vua (Ma 21 : 1-17)

T h e o lò-i c ũ a c á c t i ê n - t r i , t h ì Đ ã n g Mê-si sê đ ê n l à m Vua. Đ é n giò' Đ ú c C h ú a J ê s u s p h â i l àm ú n g - n g h i ê m c á c lò'i ã y , th ì Ngài vào t h à n h Giè - ru - sa - l em m ô t c á c h r á t o a i - n g h i , v i n h - h i ê n n l i u Vua cũa d â n Giu-đa , t h â t d ú n g vó i c á c h t i ên - t r i Xa-c h a - r i đã mô- t â (Xa 9 : 9). N h u n g d à n -c h ú n g k h ô n g c h i u n h â n Ngài là Đ á n g Mê-si , vì Ngài k h ô n g đén t h e o ỳ t r ô n g - c â y cũa h o . Có lê d â n - c h ú n g k h ô n g t ù n g t r a -x e m K i n h - T h á n h ; n é u c ó , c h â c hp h i ê u đu'p-c và c ô n g - n h â n Ngài là Đ ã n g Mê-si. Hp k h ô n g m u o n n g h ĩ đê'n t h â p - t u - g i á . T i é c t h a y , l ò n g nguò ' i đ ò i nây c ũ n g v â y ! Nhu-ng ngoà i t h â p - t u - g i á Đ ã n g C h r i s t , l oà i nguò ' i k h ô n g có h i - v p n g đ u p ' C c h u ô c tôi .

VII .—Viêe đò'i v à v i ê c trò'i (Ma 22 : 15-22, 31-40)

P h e Pha - r i - s i và đ â n g Hê - ró t đ é n h õ i C h ú a J ê s u s vì m u o n b ê lò-i Ngà i . L ò n g hp d ô i - t r á . Hp k h ô n g m u ô n p h u c Đ ú c C h ú a Trò-i và n h ú n g q u y è n ca i - t r i t r o n g t h é - g i a n . N h u n g d â u s a o , h p c ũ n g k h ô n g b â t lê B ú c C h ú a J ê s u s đ u p ' C .

VIII. —Năm ngirò' i k h ô n v à n ă m ngu-ò*i dai (Ma 25 : 1-13)

Bài n â y d a y r õ r a n g m ô i t í n - đ ò p h â i b i ê t c h â c m ì n h đã đ u p ' C s a n h lai l à m con-cá i Đ ú c C h ú a Trg-i hay c l i u a . Hé t đ ò i nây , Đ ú c C h ú a J ê s u s - C h r i s t sê t rô ' lai đê r uó ' c H ô i - T h á n h đi o; c ù n g N g à i . N ă m

ngvrò-i k h ô n cliĩ vè H ô i - T h á n b , t ú c là n h ũ n g ngu-ò'i b i ê t m i n b t h â t đu-p-c l àm c o n - c á i B ú c C h ú a T r ò i r ò i . Xu-ng m i n h là t i n -đò Cl iúa , cú- n l i ó m ô- n h à g i â n g )

c ũ n g chu-a đ ũ . L à m vây m à lòng chu-a đrrp'c đoi mó-i, th ì c ó k h á c ch i n ă m nguò ' i da i kia c à m đ è n n h u n g k h ô n g có s ăn d à u . Bè ngoà i h p xi rng m ì n h là t i n - đ ò , n h u n g b è t r o n g c h u a đ u p ' C đo i n ê n nguò-i mó-i.

IX.—Đirc Chúa J ê s u s g â n p h ó m a n g v à n g (Ma 2 6 : 31-46)

B ú c C h ú a J ê s u s p l i án t ruó-c v è Ngài p h â i c h ê t t r ê n cây t h â p - t u . Bài n â y nó i v è l ú c Ngàiõ-vuò-n Ghê ' t - s ê -ma-nêmà c à u - n g u y ê n , Ngài k h ô n g c à n c h i u đ a u - đ ó n , k h ô n - k h ó , song Ngài đã c h i u vì yêu - thuo -ng c h ú n g ta . «Vì B ú c C h ú a Trò ' i y ê u - t h u o - n g t h ê -g i a n , đ é n nô i đã b a n Con m ô t c ũ a Ngài ,

- h à u c h o h ê ai t in Con ãy , k h ô n g bi hur-m ã t mà đ u p c s u s ó n g đò-i dò i» (Gi. 3 : 16).

X.—Đú-c C h ú a J ê s u s c h i u e h é t (Ma 27 : 35-50)

B â n - c l i ú n g tha Ba-na -ba , là m ô t n g u ò i

g i a n - á c , d ũ - t p - n , m à lai đ ó n g đinl i B ú c C h ú a J ê s u s , là B ã n g c ô n g - b ì n h , vô - tô i . B ú c C h ú a J ê s u s vu i l ò n g c h i u n h u v â y , vi m u ò n c ú u loà i nguò-i khó i tô i . N é u đ p c vè s u c h ê t cũa Ngài và s u y - g â m c á c lòũ Ngài p h á n đu-o-ng khi c h i u t r e o t r ê n cây t h â p - t u , tliì c h ú n g ta c ũ n g sê nói n h u ngu-ò-i l í n h x u a kia r â n g : « T h â t Nguò-i này là Con B ú c C h ú a Trò ' i .»

XI.— Dà'ng C h r i s t s o n g lai v à b a n sú"-m a n g s a u h ê t (Ma 2 8 : 1-20)

«Su c h é t c l i ăng g i ũ đ u p c N g à i :

J ê s u s , C ú u - C h ú a tô i ,

Cái t h e n m ò - m â tan gãy ,

J ê s u s , Vua tô i .»

B ú c 'Chúa J ê s u s p h â i c h i u đau-đó-n , k h ô n - k h ó tam-thò-i t l iôi , n l i u n g s u s ô n g lai cũa Ngài là v i n h - h i è n dò-i đò-i. N é u c h ú n g ta bi đ ó n g đ i n h vó-i Ngài , th ì s ê đup-c s ô n g lai vó'i Ngà i . t r o n g c h ú n g ta , vì Ngài c h ú n g ta .

1 6 SEPTEMBRE, 1 9 3 4

T I Ê N - T R I A - H I - G I A NITÔ'C Y - S C - R A - Ê N B I C H I A - R Ê

(I Vua 11 : 29-39)

CÂU GÔC:—Su* k i ê u - n g a o đi tru-ó-e, s i r b a i - h o a i t h e o s a u , v à t á n h t i r - e a o đi tr iró'c su* s a - n g ã

( C h â m - n g ô t t 16 : 18)

LÒ"I MÒ" ĐÀNG r I " , , R O N G b à i n à y , c h ú n g ta k h ĩ - s u h p c

* vè n h ũ n g t i ên - t r i và vua c ũ a n u ó ' c Y -so '-ra-êu, rò i sê h p c l u ô n t r o n g ba t h á n g . N h ũ n g b i ê n - đ ô n g c h é p t r o n g bà i n à y đã xây ra c h ú n g m ô t n g à n n ă m t r u ó ' c C h ú a . T r o n g m ã y bài này , c h ú n g ta sê h p c s á c h I Các Vua , t ù đ o a n 11 đ é n đ o a n 14, n ê n hã3 T đ p c mãy đ o a n d ó đ è c à n g h i ê u rõ c á c h C h ú a dô i vó i loài nguò-i và vó-i tô i - lô i .

Có b ô n nguò-i q u a n - h ê t r o n g bà i n à y , t ú c là v u a S a - l ô - m ô n , R ô - b ô - a m , Giê- rô-b ô - a m , và t i ên - t r i A-hi-gia. C h ú n g ta k h ô n g h i ê u r õ l i c h - s ũ cũa t i ê n - t r i A-hi-gia , s o n g ch ĩ b i ê t r a n g ô n g có c h é p m ô t s á c h t i ên - t r i (II Sũ- 9 : 20). Có lê ô n g c ũ n g n h u tho ' -kỳ cũa vua Sa - lô -môn , và c h á c n h ũ n g lò-i t i ên - t r i q u a n - h ê ho-n h é t c ũ a ô n g đ è u c h é p t r o n g s á c h I Các Vua r ò i .

I .—Vua S a - l ô - m ô n s a - n g ã Khi k h ĩ - s u t r i -vi nuó-c Y-so - - r a -ên , t h ì

vua Sa - lô -môn có d â n g m i n h t rpn -ven c h o C h ú a , vì đã d â n g m ô t n g à n c o n s i n h l à m

Ngài đuo-ng ô-

à s u sôiig c ũ a

cũa - l ê t h i êu (I Vua 3). H ò i ' đ ó , B ú c C h ú a Trò ' i h i ên đ é n vó'i vua t r o n g co'n c h i ê m -b a o , và hôi v u a m u ô n Ngài ban đ è u gi . Vì vua x in C h ú a c h o t ã m lòng k h ô n - s á n g đ ê đ o á n - x é t d â n Ngà i , nên v u a t rô ' n ê n k h ô n - n g o a n n h ú t t h ê - g i a n . B ú c C h ú a Trò ' i đò p l iuó ' c d u - d â t x u ô n g c h o v u a . S u g i à u - c ó , t h ô n g - t h á i và v inh- l i i ên c ũ a Sa - lô -môn ló-n duò-ng b a o , nên vua l à m h ì n h - b ó n g vè C h ú a J ê s u s kh i Ngài tá i - lâm mà ca i - t r i t hé -g ian t r â i q u a m ô t ngàn n ă m b ì n h - a n . Song , t i éc t h a y , vua Sa - lô -môn lên m ì n h k i ê u - n g a o và t b e o - d u ô i s á c - d u c , đ é n nô i bi Đú-c C h ú a Trò-i p h a t .

Môt n g à y k ia , ô n g Pantel, b á n s á c h ô-Marseille, đu-a c u ô n K i n h - T h á n h c h o m ô t c u g i à ; cu t ú c - g i â n , nói r a n g : «Tôi c h ì có m ô t c h ú a , t ú c là r u p u . » Ô n g Pantel hô i r à n g : «Vây s a o c u k h ô n g noi guo-ng cl iúa mìnl i ?» Cu h ô i l a i : «Câu đó c ó n g h ĩ a gì?» Ông Pantel đ á p :-«Vì rup-u c à n g d ê iâu th ì c à n g t ô t , c ò n c u th ì k h ô n g thê .» C ũ n g vây , t r o n g b u ò í g i à - y é u , vua Sa-lô-

tô ra n h u n g v ièc C h ú a sê l à m . A-hi-gia đ u o ' n g m ă c á o to'i mó' i , á o ch ĩ v è n u à c mó' i , vi Sa- lô-niôn mó'i là vua t h ú ba ; á o đó tôt , nên c h ĩ vè n u ó c Y-so- ra -ên còtn m a n i i - m ê và t á n - b ô l â m . C h ú n g ta n h à lai áo cũa C h ú a J ê s u s « k h ô n g có đ u ò ' n g m a y , n g u y ê n m ô t tã'm vâi d ê t r a , t ù t r ê n c h i d u ó i ;» có lê á o đ ó ch ĩ v è str h i ê p m ô t c ũ a con -cá i Ngài s a u kh i đã m ă c á o c ô n g - b ì n h cũa Ngà i .

A-hi-gia n á m á o m ì n h m à xé r a l à m mti'ò'i ha i m i ê n g ( c â u 30) t h e o s ô c h i - p h á i t r o n g nuó ' c Y-so'-ra-ên. «Ta c h â c sê đ o a t l ây n u ó c khô i nguo'iw ( c â u 11). G iê - rô -bô-am đ u p ' C muò ' i m i ê n g , t ú c là tnuò ' i c h i - p h á i , còn m ô t c h i - p h á i t h ì đ ê lai c h o Rô-bô -am (câu 32). Song đ ó mó'i là muò ' i m ô t c h i - p h á i m à thô i . Nói c h o đ ú n g , th i Rô-bô-a tn d u o c hai c h i - p h á i , t ú c là Giu-đa và Bên-g ia -min ( 1 2 : 21). «Môt cli i-pliái» t ú c là Giu-đa ( 1 2 : 20), c ò n ((Bên-g i a - m i n n h ô » đ u ò ' i ) g n h u b i n h â p v à o Giu-đ a , n ê n p h â i kê n h u m ô t cl i i -pl iá i m à t h ô i .

T h e o c h u o ' n g - t r ì n h cùa B ú c C h ú a Trò ' i , t h ì nuó ' c Y-so'-ra-ên bi c h i a - r ê r ò i , s o n g báy giò- Ngài d ù n g A-hi-gia m à tô c h o d â n b i é t . C h ú a h a x u ô n g và (^húa t ô n l ên . N h ũ n g l ò i t i ên - t r i ãy đ u p c ú n g -n g h i ê m t r o n g sú -kỳ cũa n u ó ' c Y r-so'-ra-ên, và đ ó là m ô t bâng -có ' r á t đ í c h - x á c r a n g K i n h - T h á n h t h â t là Lò'i cũa B ú c C h ú a T r ò i .

A-hi-gia c ũ n g nó i r a n g n é u Giê - rê -bô-am v â n g t h e o l inh c ù a C h ú a , th ì Ngài sê l â p c h o nguò ' i m ô t n h à v ũ n g - c h â c ( c â u 38). T h i ê t , G iê - rô -bô -am có đ i p - t i ê n r á t tô t m à t ô n - t r p n g d a n h m ì n h . Song , t h u o ' n g ô i , t r á i la i , vua đ ã l àm c h o d a n h m ì n h bi x á u - h ò , n h u ô c - n l i a , d é n nô i K i n h - T h á n h đô i tèn cũa G i ê - r ô - b ô - a m « n g u ò i m a n h -d a n và t à i - n ă n g » r a «Giê- rê - l iô -am, c o n t ra i cũa N è - b á t , là nguò ' i xui c h o Y-so-r a - ê n p h a m tô i !» Bôi vây , lê t h â t t r o n g c â u gõc t r ên kia đ u p c tô r õ t r o n g đò'i s ô n g cùa S a - l ô - m ô n và G i ê - r ô - b ô - a m nũ 'a .

T h í - d u vê e ã u 3 8 : — «Và, n ê u n g u o i v â n g t h e o l i nh ta . . .» Có m ô t ô n g c h ũ sô-s à - b o n g đi đ u ò ' n g vó'i m ô t ô n g m u c - s u k ia . Yôn là ngu'ò'i v ô - t h à n , ô n g c h ũ b è n n ó i vó'i ô n g m u c - s u r a n g : «Đao ô n g g i â n g đó k h ô n g có ich gì h é t , vi tô i t h á y c ò n c ó n h i è u tôi-ác t r o n g t l jé -g ian , và n g u ò i ta c ú p h a m tôi n h u t h u ò n g . » Ông m u c - s u l à m t h i n h . Đi m ô t đôi xa , hp g ă p m ô t

raôn không t h e o con đ i rò 'ng «g iông n h u su- sáng c h i é u r a n g , c à n g s á n g t h ê m lên chođéngi t t ' a t r i ra» ( C h â m 4 : 18), s o n g t h e o con đ t fàng tõ'i-tăm d à n đ é n no -i s a -ngã .

Tai sao C h ú a c h i a - r ê n u ó ' c Y - s o - r a - ê n ?

a) Vì S a - l ô - m ô n bõ Ngài ( c â u 31, 33). Chúa k h ô n g b a o giò- bô c h ú n g t ô i , n h u n g chúng tôi t h u ò n g b ô Ngài , và k h ô n g v á n g theo ỳ t h á n h cùa Ngài .

b) Vì S a - l ô - m ô n t h ò M a Y h ì n h - t i r o ' n g (câu 33). Hp tiró 'ng n h ũ n g t h à n này ( t ú c là qu'í-sú, x e m I Cô 10 : 19, 20) c a i - q u â n ruông-nuo 'ng , n ê n t h ò ' - l a y n ó đê đ i r p c mùa ; t r o n g s u thò '- lay đ ó , h p p h â i l à m nhièu đèu h o a - n g u y ê t , tú'C là p h a m tô i dâm-duc . T r o n g đò'i đ ó , thò ' - lay h ì u h -tuo'ng và l àm t rá i p h o n g - h ó a cb'í c ó m ô t ngliĩa, cho nên Đ ú c C h ú a Trò ' i b u ô c d â n Y-so'-ra-ên p h â i t r ô nên m ô t « n u ' ó ' c t h á n h . »

c) Vì S a - l ô - m ô n k é o d â n đi l ae ( câu 33). «Chúng nó đã t ù - b ó ta .» N g a n - n g ũ có c â u : «Vua n à o , d â n ãy.»

d) Vì S a - l ô - m ô n k h ô n g t h e o gu"0"ng tô t cúa Đ a - v í t , là c h a m ì n h ( c â u 33). T ín -đô n à o đup 'C c h a m e l à m g u o n g tô t và đup 'C m u c - s u t r u n g - t í n g i â n g - d a j ' lê thât , th ì có t r á c h - n h i ê m ló'n h o n kê k h á c .

Sa- lô-môn còn n ă n g tôi ho'n n ũ a , vì t r ong đò'i ông , c h í n h Đ ú c C h ú a T r ò i h i ê n đén vó'i ô n g hai làn đ ă n g d a y - d ô ô n g , song ông k h ô n g v â n g lò'i. T r o n g s á c h Lê-vi Kỳ, Đ ú c C h ú a Trò ' i p h á n r a n g : «Ta sê n h à nhũ-ng kê lai gàn ta m à đirp'c tôn thánh và đu'p-c v i n h - h i ê n t ruó-c m ă t câ dân-su'.» Ngh ĩa là n h ũ n g n g u à i có c h ú c ló'n t rong niró'c Ngài đ ú n g t u ô n g r a n g h p vì đó sê khôi p h â i v â n g t h e o m a n g - l i n h Ngà i ; t r á i l a i , n é u k h ô n g v â n g t h e o , h p sê bi p h a t n ă n g ho 'n , v ì Chúa- đã c h o h p môt t r á c h - n h i ê m và o'n r i ê n g ló'n ho'n ngirò'i k h á c . K i n h - T h á n h c h é p r a n g : « Đ ú c Giè-hô-va y ê u - m é n Sa- lô -môn ;» d à u vây , ông không k h ô i bi C h ú a p h a t đ â u .

II.—Lò'i t i ê n - t r i c ù a A - h i - g i a

Giè-rô-bô-am là m ô t k v - s u cũa v u a Sa-lô-môn, và v u a đã g i a o q u y è n ló'n c h o v a . Giê-rô-bô-am có tà i l â m , n ê n l ên m ì n h k iêu-ngao, đ é n nô i q u ê n o'n Sa - lô -môn đ ã ban c h o m ì n h . G i ê - r ô - b ô - a m h a m l à m vua, và điro 'ng t ìm c á c h t r u á t S a - l ô - m ô n .

Môt ngày k ia , G iê - rô -bô-am b ò Giê- ru-sa-lem, th ì g ă p t i ê n - t r i A-hi-gia, và A-hi-gia làm m ô t t h í - d u t r u ó ' c m ă t nguò ' i đ ă n g

đú*a con n í t đ u o n g cho' i t r o n g b ù n . N ó do - q u a vì đã váy b ù n đ à y m i n h . Ông muc-su- n ó i : «Tòi thãy s à - b o n g k h ô n g c ó í ch gì liê't t r o n g thé -g ian n à y , vì s u d o -nhó 'p vân c ò n , và b i ê t b a o n h i ê u nguò ' i c ò n có t ay , m ă t d u ! » Nguò ' i kia đ á p : «Bèu đ ó k h ô n g la c h i , vì s à - b o n g ch ĩ có í ch c b o nguò ' i d ù n g nó .» Ô n g m u c - s u b è n nó i : « P h â i l á m ! B a o T i n - L à n h c ũ n g v â y , ch ĩ có ích c h o nguò ' i l à m theo .»

T r u ó ' c k h i h o e bà i , x i n đ o e :

Ngày t h ú h a i , đ o c I Vua 11 : 2 9 - 3 9 - L ò i t i ên - t r i cũa A-hi-gia.

Ngày t h ú b a , đ o c I Vua 1 2 : 1-15—Rô-b ô - a m l à m b â \ T .

Ngày t h ú t u , đ o c I Vua 12 : 16-24—Y-so'-r a -èn dá j ' - l oan .

Ngày t h ú n ă m , đ o c I Vua 12 : 25-33—Su thò'- lay h i n h - t u o n g cũa G i ê - r ô - b ô - a m .

Ngày t l iú sáu , đ o c I Vua 1 4 : 1-6—Giê-r ô - b ô - a m d ó i - t r á .

Ngày t h ú b â y , đ o c I Vua 14 : 2 1 - 3 1 - R ò -b ô - a m t r i -v ì .

. CÂU HÒI:

1.—Tai s a o Sa - lô -môn đ u o c x u n g là nguò ' i k h ô n - n g o a n n h ú t t h ê - g i a n ?

2.—Vì m u c - đ í c h n à o S a - l ô - m ô n xin C h ú a c h o s u k h ô n - n g o a n ?

3.—Bô'i có ' n à o S a - l ô - m ô n m á t s u k h ô n -n g o a n t r o n g b u ò i g i à - y é u ?

4-—Sa-lô-môn p h a m m á y t ô i , đén nô i m á t ngôi v u a ?

5 .—Sa-lô-môn b a n . c h ú c n à o c h o Giê-r ô - b ô - a m ?

6.—A-hi-gia n ó i và l àm gì t r u ó ' c m ă t G iê - rô -bô -am ?

7.—Ao mó'i c ũ a A-hi-gia ctiĩ vè g ì ? 8 . — K i n h - T h á n h c á o Giê - rô -bô-am l à m

m ô t đ è u x á u n h ú t , đ è u đ ó là gì ? 9. —Chúa t h u o n g S a - l ô - m ô n , s u đó ú n g -

n g h i ê m đ i ê u n à o t r o n g m u ò i đ i è u - r ă n ? 10 .—Lich-sù cũa Sa - lô -môn và G iê - rô -

b ô - a m d a y - d ô c h ú n g tô i đ è u g ì ?

2 8 SEPTEMBRE, 1 9 3 4 3 0 H 3

A - S A N H Ò ' - C Â Y Đ l f C C H U A T R Ò ' I

(II Sír-kỳ 1 5 : 1-12—Hãy đ o c l u ô n b a đ o a n 14, 15 và 16)

CÂU GOC :—Chúa g i ú p - đ õ ' tô i , dò'i l à m c h i

( H ê - b o - r c

L à i wnfy ĐÀNG

THÊ-GIAN c à n l â m c ó m ô t « t iên- t r i A-xa-r i -a ,» vì n h ũ n g lò'i nguò ' i n ó i vó'i

v u a A-sa c ũ n g r á t q u a n - h ê c h o c h ú n g ta b â y giò'. « T r o n g t h ì áy» k h ô n g có b ì n h -a n t h â t , «vì Đ ú c C h ú a Trò ' i láy đũ t h ú k h ô - n a n l à m c b o c h ú n g r õ i ró i - l oan .» N g à y n a y c ũ n g v â y , vì nguò ' i ta k h ô n g c h i u n h ì n - b i é t r a n g k i n h - t é q u â n - b á c b là do h o b ô Đ ú c C h ú a Trò ' i .

H a i c u ó n S ũ - k ỳ này là s á c h s a u h é t t h e o m u c - l u c t r o n g K i n h - T h á n h t i é n g Hê-bo - ro ' , và c h é p n h ũ n g v i êc xây đ é n t r o n g s á c h II S a - m u - ê n , I Vua và II Vua . S á c h S ũ -k ỳ c h u y ê n c h é p v è c h i - p h á i G iu -đa , v à c ũ n g tó r a n h ũ n g ỳ - n g h ĩ a t h i ê n g - l i ê n g m à s á c h S a - m u - ê n và s á c h C á c Vua k h ô n g n ó i đ é n .

V u a A-sa c a i - t r i d â n Giu-đa b ó n m u o ' i m ô t n ă m , t ù 955 đ é n 914 t r u ó ' c C h ú a . T r o n g k h o â n g đ ó , d â n Y-so'-ra-ên c ó n ă m đò'i v u a . Muò'i n ă m đ à u , A-sa c â i - c á c h và t r ù - b õ n h ũ n g đ è u t r á i p h é p n u ó c Giu-đa ,

tô i k h ô n g so ' ch i h e t . N g u ò ' i t ô i đ i w e ? 13 : 6) n ê n t r â i q u a ha i muo ' i l ă m n ă m , C h ú a b a n h a n b - p b u ó c và b ì n h - a n .

I .—A-sa t h ã n g q u â n Ê - t h i - ô - b i ( 1 4 : 9-15)

Khi X ê - r á c h , nguò ' i Ê- th i -ô-b i , đ é n đ á n h A-sa, t h ì q u â n Ê- th i -ô-b i đ ô n g b a n g ha i q u â n Giu-đa , n ê n A-sa b i é t r a n g n é u k h ô n g c ó C b ú a g i ú p , th ì m ì n h k h ô n g t h á n g đ u o c . Vày, «A-sa c à u - k h à n Giê-hô-va Đ ú c C h ú a Trò ' i m ì n h . » T r o n g lò'i c à u - n g u y ê n á y ( 1 4 : 11), c h ú n g ta t h á y m á y đ è u n à y :

a) A - s a n h ì n - b i é t m ì n h b á t - t o à n . — Muôn t h á n g m a - q u ĩ , th ì t í n - đ ò p h â i b i é t đ è u đ ó t r u ó c đ ã .

b) C à u - k h â n Chúa giúp-đõ".—A-sa b i é t r a n g d à u q u â n G i u - đ a ít h o n q u â n Ê- thi -ô-b i , s o n g n ê u Ctiúa ó- vó'i b p , th ì h p k h ô n g s p đi t ó i ch i én - t ru ' ò ' ng .

e) A - s a h é t l ò n g n h ù - e â Y Chúa.—Khi đâ d â n g m ì n h c h o C h ú a , th ì c h ú n g ta p h â i h é t lòng nhò ' -cây Ngài và tin Lò'i Ngà i (I T ê 1 : 9 ; II S ũ - k ỳ 1 4 : 7).

d) A-sa b i ró ' e tó*i d a n - d ĩ lám.—Nguò- i nào có đ ú c - t i n , thi k h ô n g c à n đ p i Cliúa cát mpi su- ngăn- t i ó- m ì n h , nliu-ng cú- buó-c 'tó-i, vì biê't r à n g C h ú a b i ê u l à m gì, c h a c Ngài sê b a n s ú c dê làm t r p n .

e) A-sa x i r n g v i ê c m ì n h c ũ n g là v i ê c Chúa.—«...Chó- đ ê loài n g u ò i t h â n g ho-n Chúa!» Néu c h ú n g tôi n ó i q u â - q u y é t : «Ngài là B ú c C h ú a Trò-i c h ú n g tôi,» c h â c Ngài sê d â p : « T h â t , ta là B ú c C h ú a Trò-i các nguo-i.)) Nhu- vây , m a - q u ĩ k h ô n g tháng c h ú n g ta đup-c .

Néu c h ú n g ta c à u - n g u y ê n n h u A-sa, th ì Cliúa sê tô q u y è n - p h é p m à giúp-đõ- c h ú n g ta y n h u g iúp-đõ ' A-sa vày ( 1 4 : 12).

II.—Cuôc p h á n - h i r n g t r o n g dò'i A - s a t r i - v ì ( đ o a n 15)

a) Lò'i p h á n c ù a A - x a - r i - a ( c â u 1-7). B ú c Chúa T r ò i m u ô n d à n Giu-đa c ú

dâng t rpn m ì n h c h o Ngà i , n ê n Ngài sa i ông t i ê n - t r i A-sa-ri-a đi k h u y ê n - b â o v u a A-sa. Ông n h a c c h o vua nhũ-ng su- g ian-t ruân mà n u ó c Giu-đa và Y-so'-ra-ên g ă p phâ i vì bô C h ú a . Ông h ú a r a n g C h ú a sê ban p h u ó c la i , m i ê n là h p h é t l òng v â n g t h e o m a n g - l i n h Ngài .

Tên «A-xa-ri-a» (câu 1) n g h ĩ a là « B ú c Chúa Trò'i g i ú p ; » th i é t n g h ĩ m ô i l àn t ín -đò t h á n g ma-qu ĩ , th ì r á t c à n d u o c m ô t ông «A-xa-ri-a» n h a c c h o n h ò ' r a n g m ì n h t h â n g là vì đ u p ' c C h ú a g i ú p - đ õ ' đ ó t h ô i .

«Hõ'i A-sa.. . . hãy n g h e lò'i ta» ( c â u 2). Chúng ta « làm c h ú c k h â m - s a i cũa B á n g Christ ,» nên ai n â y p h â i d a n - d ĩ q u â - q u y é t phô-bày l ò i C h ú a (II Cô 5: 20 ; SÚ20 : 26,27).

Bã lâu d â n Y-so'-ra-ên k h ô n g có Đ ú c Chúa T r ò i c h o n - t h â t , và k h ô n g c ó t h à y té-Iê (câu 3), n ê n k h ô n g cjó b ì n h - a n h o ă c thé-lu-c ch i câ . N é u k h ô n g có ai d a y - d o , thì dàn sê đi lac đ u ò n g và p h a m tôi c ù n g Chúa. T r o n g H ô i - T h á n h c ũ n g v â y , n é u muc-su chĩ g i âng vè l u à n - l ỳ , t r i ê t - h p c , c h ó k h ô n g g iâng-day lê t h â t t r o n g K inh -T h á n h , th ì t í n - đ ò c à n g n g à y c à n g n g u ô i -lanh và bõ C h ú a .

A-xa-ri-a c ũ n g k h u y ê n A-sa «hãy m a n l i lông» ( c â u 7). Cũng hãy co i Giô - suê 1 : 7, 9 và E - p h ê - s ô 6 : 10. N é u k h ô n g c ó đúc- t in , t h i k h ô n g t h ê n à o manh l ò n g , yì n h ò đú 'c- t in , c h ú n g ta b i é t r à n g c â q u y è n -p h é p cũa C h ú a T o à n - n ă n g t h u ô c vè m ì n h .

b) Dân G i u - đ a b ô hình-tu-o*ng (15 : 8).

«A-sa g iuc l òng m a n h - m ê » vì đã n g h e

lò-i Đ ú c Cì iúa Trò' i T o à n - n ă n g . L ò i c ũ a C h ú a c h ă c - c h á n l ám (Th i 9 3 : 5), và l à m c h o ngu-òi v â n g t h e o nó đu-p-c l òng m a n h -m ê m à h à u v i êc Ngà i . Vua A-sa t r ù - b ó , n h ũ n g thàn - tup ' i i g gó-m-gh iêc , t u -bò b à n -thò- Đ ú c C h ú a Trò-i, l ô t c h ú c t h á i - h â u c ũ a bà t h â n m i n h , và đ á n h đò n g h i ê n n á t h ình - tup -ng bà dã l à m ( c â u 16). N h ũ n g bà t h á i - h â u x ú n g - đ á n g c h a c sê t h ú c - g i u c câ nuó-c t h e o s u n g a y - t h ă n g , s o n g , t i éc t h a y , bà t h á i - h â u nuó-c Giu-đa xu i -g iuc t h à n - d â n t h ò - l a y h ì n h - t u p - n g v à đ á m t r o n g t á n h hu- . né t x á u n ũ a ! N g u ò i t h u ô c v è C h ú a p h â i b õ h ì n h - t u p - n g , t ú c là đ ê u c h i ngăn- t ró- m ì n h h é t l ò n g t h e o ỳ cũa Ngà i .

c) Câ d â n Giu-đa t ì m - k i é m Đ ú c Chúa T r ò i ( 1 5 : 9-13).

«Giê -hô-va Đ ú c C h ú a Trò-i cfia A-sa a c ù n g n g u o i » ( c â u 9). Đân t h á y vây , t h ì mó'i b à n g l ò n g v â n g t h e o C h ú a . Hãy n h ò - r a n g nguò ' i n g o a i - đ a o đ u o ' n g n h ì n -x e m c h ú n g tô i , là kê x u n g m ì n h là c o n -cá i C h ú a , đ ă n g b i é t Đ ú c C h ú a T r ò i có ó-v ò i c h ú n g tô i hay k h ô n g ( P h i l . 2 : 15, 1 6 ; S ú 2 4 : 16). N g u y ê n C h ú a b a n O'n c h o c á c h b à n h - v i c ũ - c h ĩ c h ú n g tôi h à u c h o k h i x e m c h ú n g tô i , n g u ò i n g o a i - đ a o sê nó i r a n g : « . . .Chúng ta sê đi c ù n g c á c nguo-i , vì c h ú n g ta có n g h e r à n g Đ ú c Giê-hô-va ó- c ù n g c á c nguo-ì!» (Xa-cha- r i 8 : 23).

N h o n - d â n t h è sê hé t l òng t ì m - c à u Đ ú c C h ú a T r ò i . T ê n «A-sa» n g h ĩ a là « thày t h u ô c , » và c h ú n g ta t h á y A-sa c ũ n g n h u t h à y t h u ô c c h ũ a b i n h t ô i - l o i c ũ a d â n Giu-đa vây .

d) Dàn G i u - đ a đu'O'c v u i - m ù n g v à b ì n h - a n ( 1 5 : 14-19).

« C h ú n g đup ' c b ì n h - a n b ó n p h i a . » B ì n h -an t h â t chĩ b ò i B ú c C h ú a Trò ' i c h o m à t h ô i (Ma 11 : 28). Nuó ' c n à o h é t l ò n g t ìm-c à u B ú c C h ú a T r ò i , thì Ngài c h a c sê g i ũ n ũ ó ' c d ó khó i c h i é n - t r a n h . «Câ Giu-đa đ è u v u i - m ù n g » n à o có la gì, vì n u ò c n à o p h á n - h u n g n h u t h é , th i k h ô n g k h ô i n ú c l ò n g m ù n g - r ò ( S ú 8 : 8) .

III.—Vua A - s a s a - n g ã ( 16 : 1-14)

Vua A-sa đã l à m g u o n g t ô t c h o m ã y

v u a Giu-đa r ò i , s o n g ô n g c h u a t r p n - v e n .

Vì k h i Ba-ê-sa , v u a Y-SO'-ra-ên, đ é n đ á n h

i x ú Giu-đa , th ì A-sa q u ê n - b õ Đ ú c C h ũ a

T r ò i , k h ô n g nhò ' Ngài b i n h - v u c m ì n h

n h u t r u ó ' c . T r á i la i , A-sa nhò ' -cây m ô t

d à n n g o a i , t ú c là n u ò c Sy-r i , g i ú p m ì n h .

T ô i - n g h i ê p t h a y ! Nhu- vây, A-sa và Sa-l ô - m ô n g iong n h a u , vi b a n đ à u h p nhò ' -cây Cbúa nên đup-c t h â n g , ròi s a u h p nhò ' -cây nguò' i n ê n p h â i t l iua .

Vâ, khi t i ên - t r i Ha-na-n i q u ó ' - t r á c h A-sa k h ô n g nhò--cây Cliúa, thì A-sa nò i g i ân đ ã n g t ièn-kiè 'n , đ e m c à m tù nguò ' i ; vì tai v iêc ãy , v u a t ú c - g i â n ngu'ò'i l âm. T r o n g l ú c đ ó , A-sa c ũ n g hà- l i i ép m ã y ngu-ò'i cíia dân-su-)) ( c â u 10). T r o n g lò-i quô ' - t r á ch c ũ a t i ên - t r i H a - n a - n i , thì có m ô t c â u ( 1 6 : 9) r á t q u í c h o c h ú n g ta , và đ á n g c h o môi t i n - đ ò h p c t h u ô c l ò n g .

T h í - d u v è c â u g ó c : «Chúa giúp-đõ- tôi .» Ông m u c - s u kia có m ô t c o n gái n h ô

m u ô n vô t r o n g p h ò n g v i êc cìia c h a . N ó c à m h ô t xoà i văn c ù a ( q u â đ ã m ) , s o n g k h ô n g đũ s ú c m à v ă n . May t h a y , h ô t xoà i t u - n h i ê n v ă n m ô t cá i , e m c h a y vô p h ò n g , nó i vó-i c h a r ã n g : «Cha o i , c o n m a n l i l â m , vì m ô t m ì n h con mô- đup-c c ù a này , k h ô n g c à n ai g i ú p ch i h ê t ! » Nó k h ô n g h a j ' r a n g kh i c h a ngl ie n ó ô- ngoà i c ù a , th ì đã đ ú n g d â y văn cái h ô t x o à i . C ũ n g vây , «Chúa giúp-đõ-» c h ú n g tôi kh i c h ú n g tôi đã l à m liê't s ú c m ì n h .

Tr-iró'C k h i h p c b à i , x i n đ p c : Ngày t h ú h a i , đ p c II Sù-kỳ 14 :1-5—Vùa

lên ngô i , A - s a đã bô hê't h ì n h - t u p n g .

Ngày t h ú b a , đ p c II Sù-kỳ 1 5 : 1-12—A-sa nhò--cây Đ ú c C h ú a Trò-i .

Ngày t h ú t u , đ p c G i ó p 13 : 1-6—Gióp nhò--cây B ú c C h ú a Trò ' i .

Ngày t h ú n ă m , đ p c II Vua 18 : 1-8—Ê-xê-ch ia nhò ' -cây B ú c Chúa Trò ' i .

Ngày t h ú s á u , đ p c S ú - đ ò 7 : 54-60—Ê-t i ê n nhò ' -cây Đ ú c C h ú a Trò ' i .

Ngày t h ú b â y , đ p c II T i - m ô - t h ê 4': 1-8 — P h a o - l ô nhò ' -cây B ú c C h ú a T r ò i .

N g à y C h ú a - n h u t , đ p c T h i - t h i ê n 1-

5—Đa-vít nhò ' -cây B ú c C b ú a Trò ' i .

CÂU HÔI: 1. —Sách S ù - k ỳ c h é p vè c h i - p h á i n à o ? 2 .—Tên «A-sa» có n g h ĩ a gi ?

3.—A-sa l à m vua b a o n h i ê u n ă m ? 4.—Tai s a o đ a o b i n h n u ó ' c Giu - đa

t h â n g đirp-c q u à n Ê - t h i - ô - b i ? 5.—Tên «A-xa-ri-a» c ó n g h ĩ a gi ?

6.—A-xa-ri-a n h â c đ è u c h i c h o A-sa ? 7.—Me c ù a A-sa là nguò-i t h ê n à o ? 8.—A-sa l à m m ô t đ è u n à o tôt ho-n h ê t

c h o d â n Giu-đa ? 9.—A-sa b ô h ì n h - t u p ' n g , s u áy có kè't-

q u â gi tô't c h o d â n G i u - đ a ?

10.—Bò-i t r i - v ì c ũ a Sa - lô -môn và c ũ a A-sa có đ è u gì g i o n g n h a u ?

3 0 SEPTEMBRE, 1 9 3 4

ĐÚ*C C H Ú A T R Ò ' I L O - L I Ê U C H O Ê - L I

(I Vua 17 : 1-16 ; 19 : 1-8)

CÂU GÔC:—Cha c á e ngiro*i ó* t r ê n trò'i v ò n b i e t c á e ngiro*i

c à n - d ù n g nhũ"ng đ è u đ ó r o i (Ma- tM -o - 6 : 32)

L Ô 1 MÒ* ĐÀNG

NA-BÁP, c o n t r a i G iê - rô -bô -am, tr i -vì niró'c Y-so--ra-ên ha i n ă m , v à c h i l à m

á c t ruó-c m ă t B ú c C h ú a Trò-i. Ròi Ba-ê-sa giê't N a - đ á p c ù n g câ g ia-quyê 'n Giê- rò-b ò - a m , y nhur A-hi-gia dã nó i t ruó-c (I Vua 1 4 : 1 0 , 14). Ba-ê-sa t r i -v ì nuó-c Y-so'-ra-ên 24 n á m , và c ũ n g l à m ác t ruó-c m ă t C h ú a , nên Xim-r i g ié t c â n h à Ba-ê-sa, t h e o lò-i t i ên- t r i G i ê - h u (I Vua 15 : 7). Ròi sau Y-so--ra-ên có ba vua t ú c là T í p - n i , Ôm-r i và A - h á p .

T r â i q u a 62 n ă m t ù G iê - rô -bô -am tó'i A-h á p , su" t l iò ' -phup-ng c ũ a nuó-c Y-so--ra-ên lô i - thô i l â m , vì p b a - l ô n vó-i s u tbò '- lay h ình - tup -ng cùa d â n n g o a i . A-háp b ô s u tliò'-phtrp-ng B ú c C h ú a Trò ' i , lãy Giê-sa-bên , con gái vua S i - đ ô n , l àm vp', và «nguò-i

c ũ n g đi h à u v i ê c B a - a n h và thò--lay nó .» Nhu- vây , k h á p nuó-c Y-so--ra-ên có h ì n h -tup-ng c ũ a Ba -anh và At - ta t - tè , n ũ - t h ã n c ũ a d â n S i -đôn , và c l ién tò i -ác cũa Y-so--r a - ê n đ à y t r à n r ò i .

Cliínli l úc đ ó , Đ ú c Cluia T r ò i sai t i ên-t r i c ũ a Ngà i , là Ê-li ( n g h ĩ a là «Giê-hô-va l à s ú c m a n l i c ũ a tô i») . K i n h - T h á n h k l iông c h é p vè c h a m e , h o ă c s u s a n h - đ ê và k ê u -gpi Ê-l i , t h â t c h a n g k h á c Mèn-ch i -xê -đéc c l iú t n à o . T r o n g m ã y n ă m t ruó-c , ta k h ô n g biê't ô n g Ê-li l à m g ì , s o n g ta vu t t h a y Ê-li có g iá- t r i l â m , vì c ó c h ú c ló-n t r o n g nuó-c Y-so--ra-ên. C h â c Ê-li b i ê t K i n h - T h á n h n h i è u , và h i ê u r a n g Đ ú c C h ú a Trò-i c h o d â n Y-so--ra-ên ó- nuó-e đó m i ê n là h p c ú v â n g t h e o Ngài và đ ù n g thò'- lay h ì n h -t u p n g c ù a d â n n g o a i . Ê-li b iê t n l i ũ n g lò'i

T H Á N H - 1

Chúa k h u y ê n - b â o t r o n g sácli Lê-vi Kỳ, n h ú t là 26 : 19. Ông c ũ n g h i é t lò'i C h ú a phán r a n g : «Các ngiro'i k h á c â n - t h â n , e Ngài đóng các t ù n g trò'i l a i , n ê n nó i c h ă n g có mira nũa .»

Th ié t - t uông hãy lâu Ê-li t ú c - g i â n l ám vì tháy Y-so'-ra-ên p h a m tôi n h u - thê - , và có lê ông đã c à u - n g u y ê n C h ú a p h á n - b â o đê mình t ruyèn lai c h o d â n Y - s o - r a - ê n . A-háp hay găt-gông, g i â n - d ũ , n ê n E-li đ ê n cáo- t rách vua là m ô t đ è u r á t k h ó ; đ à u vây , E-li c ú nhò' s ú c C h ú a m à đ i .

I.—Ê-li nói vó'i A - h á p ( c â u 1)

a) «Ta đ ú n g tru'ó'c m ă t Đú*c C h ú a Tròđ».—E-li đã đ ú n g tr i ró 'c m ă t C h ú a , n ê n mói có thê đ ú n g t r u ó c m ă t A - h á p . E-li đã đ ú n g t r u ó c m ă t C h ú a đ ă n g c h i u C h ú a sai đi theo ỳ c ũ a Ngài .

b) «Đúc Chúa Trò'i e ù a Y - s c - r a - ê n hang song».—E-li b iê t m ì n h là k h â m - s a i cũa B ú c Chúa Trò ' i , n ê n ô n g nho 'n d a n h Ngài mà đên tru'ó'c m ă t v u a A - h á p .

c) «Cháe s è k h ô n g eó su*o*ng, c ũ n g k h ô n g eó mu*a.» Ê-li n ó i d a n - d ĩ l âm ; áy vì Chúa dã p h á n trrró 'C, n ê n Ê-li k h ô n g so- chi hê't (coi Ê-sa i 5 1 : 12). T r ò i k h ô n g nura ba n ă m ruõ ' i (Gia-co 1 5 : 17). B ú c Chúa Trò'i đã p h á n tru'ó 'c r â n g nê'u Y-so-ra-ên t hò - l ay h i n h - t r r o n g , th ì sê bi b ì n b -pha t nlur t h ê , và b á y giò - lò'i đ ó đup-c ú n g - n g h i ê m t r u ó c m ă t h o .

II.—Ê-li ân m ì n h ò* k h e K ê - r í t ( c â u 2, 3)

E-li mó'i nói x o n g , t h ì C h ú a p h á n - b i ê u ông đi đên k h e Kê-r í t m à â n m ì n h , tai đ ó sê có ch im q u a n u ô i ô n g . N é u C h ú a b i ê u c h ú n g tôi đ i đ â u , th ì h ã y b i é t r a n g c h ô đó có ích l âm c h o m ì n h . C h ú a đã c h o Ê-li đ ú n g t r u ' ó c m ă t ngu'ò'i ta đ ă n g t r u y è n lò'i Ngài, bây giò' Ngài m u ó n Ê-li ó- n o i t h a n h - v ã n g đê Ngài d a y - d ô ô n g t h ê m . «Có kỳ n ín - l ăng , có kỳ nó i r a » ( T r u y è n 3 : 7 ) . Chúa kêu Môi-se đi ô' đ ò n g v â n g 40 năm đ ă n g h p c c h o b i é t t h ê m v è C h ú a . Đói vó'i c h ú n g tô i , có kh i « đ ò n g vâng» chăng k h á c n à o c ù a niró'C t h i ê n - đ à n g , v ì tai đó Chúa d a y c h ú n g tô i n h ũ n g b à i h p c rã t qu í .

Khi n à o đ ó i - k é m k h ó n - k h ô x â y đ é n t rong x ú , th ì A-háp sai ngirò'i đ i k h â p ncn tìm ông, s o n g C h ú a đ ã g iáu ô n g , n ê n hp k h ô n g tìm đu'p;c. Kê p h ô - b à y lê t h â t c ũ a Chúa t l u r ò n g p h â i lìa xa ngu'ò'i ta đ ă n g ó'

NH B Á O 339

r i ê n g m ô t c h o , s o n g C h ú a õ' vó'i h p l u ô n . B ó là «no-i k i n - đ á o cũa B ã n g Cli í-cao,» là n o i C h ú a b o lai l i n h - h ò n c h ú n g tô i , và b a n c h o q u y è n - p h é p m à h à u v i êc N g à i , y n lu r Ngài đ ã b a n c h o M ô i - s e , P h a o - l ô và c h í n h m ì n h Đ ú c C h ú a J ê s u s .

III Chúa l o - l i ê u c h o Ê-l i (Câu 2-17; 1 9 : 1-8)

1.—Tai k h e Kê-r í t ( c â u 2-7). K h ô n g ai b ié t k h e Kê-r í t bây giò- ô' đ â u , s o n g Ê - l i b i é t , n ê n đi ngay t ò i đ ó , vì t in lò'i C h ú a . Ô n g k h ô n g h i ê u C h ú a sê n u ô i m ì n h c á c h n à o , s o n g b i é t C h ú a c ó đ ũ q u y è n , n ê n láy đ ú c - t i n m à đ i . Đ ú c C h ú a Trò ' i d ù n g h a i c á c h m à n n ô i Ê-li .

a) N u ó ' C t r o n g k h e ( c â u 4-6). Khi Ê-li u ó n g niró'c đ ó , th ì B ú c C h ú a Trò ' i c ũ n g c h o ô n g u ó n g n u ó c h a n g s ó n g v ă n g r a t ù ngôi Ngà i . Mói ngày C h ú a th í r đ ú c - t i n c ũ a Ê-l i , vì k h e đ ó c à n g ngày c à n g k h ô , và t r ô i k h ô n g mi ra . Quí a n h ch i đ u o ' n g ngòi b ê n k h e , và k h ô n g b iê t sê l àm c h i kh i n ó k h ô c h ă n g ? Néu c h ú n g tôi r á n t h e o ỳ t h á n h cũa C h ú a , t h ì k h ô n g sao h é t (I P h i e 5 : 7 ; X u á t 1 4 : 13). N é u t h á y n h ũ n g k h e y ê u - t luro 'ng , m a y - m â n k h ô -c a n , t h ì h ã y t in c h á c r a n g C h ú a đ u o ' n g s á m - s ă n m ô t đ è u r á t q u í h o n c h o m ì n h v â y .

b) Đ ò ă n c h i m q u a đ e m đ é n ( c â u 6). Vây, m ô i ngày Ê-li ă n ha i b ũ a ngon c ó t h i t , b á n h và n i ró ' e ; v â y , Đ ú c C h ú a Trò ' i c ù a Ê-li c ò n s ó n g c b ù n g n à o , t h ì c h ú n g tôi k h ô n g c â n lo-sp' c h ù n g á y .

2.—Tai S a - r é p - t a ( câu 8-16).—Cho n à y gàn B i a - t r u n g - h â i , t h u ô c vè đ â n n g o a i , và c h ă n g xa c h ô ô' c ũ a c h a bà Giê-sa-bên ; c h a c Ê-li n g h ĩ đ ê n đ è u đ ó , th ì bá t sp'.

a) Đ ò m - b à g ó a n u ô i Ê-l i ( c â u 10-12).— E-li x in m ô t đ è u k h ó q u á c h o bà , s o n g B ú c C h ú a Trò-i t b ú c - g i u c và b a n đ ú c - t i n c h o bà . Cách bà t râ lò'i tó ra bà bó i - ró i l â m .

b) Ê- l i t r â lò'i ( câu 1 3 ) . - T h e o l ò i Ê-li, th ì bà góa b i ê u r a n g n é u v â n g lò'i ông , â t m ì n h d u o ' c ích-lp ' i . «Bôt sê k h ô n g h é t t r o n g v ô , và d à u sê k h ô n g t h i é u t r o n g b ì n h . » N g u y ê n C h ú a g i ú p - đ õ ' q u í a n h c b i h p c bà i đ ó ! Khi C h ú a lo - l iêu c h o c h ú n g t ô i , t h ì Ngài s ã p - đ ă t m p i đ è u r ã t la . Bà góa kia h é t đò ă n , đ i lup-m c ũ i , lai g ă p Ê-li , và đ u o c đ ò ă n đ ũ h a i n ă m . Nguò ' i đò 'n-bà Sa-ma-r i đén giê 'ng m ú c n u ó c , th ì g ă p C h ú a J ê s u s và đup 'C u ó n g n u ó x h à n g s ó n g cũa Ngài b a n c h o .

VÌ ĐirgC BUÔNG-THA A/TÔT n g u ò ' i t ô i - m o i p h â i t ù - g i ã vo*

c o n , v à b i đ e m r a cho- b á n . Ô n g

c h ũ m ó i n ó i v ó i h a n r a n g : « T ô i đ ã

b õ g i á c a o đ ê m u a a n h v à b u ô n g - t h a

a n h . » H ă n b è n đ á p : « C h ũ đ ã b u ô n g -

t h a t ô i , v â y t ô i x i n s u õ t đ ò i l à m t ô i -

m o i c h o c h ũ . »

B ã n g C h r i s t đ ã t r â g i á r ã t c a o , l à

h u y ê ' t v ô - t ô i c ũ a N g à i , đ ê c ú u t a k h õ i

á c h t ô i - l ô i . V â y , t a n ê n d â n g t r o n đ ô i

làm"t*Ôi-moi c h o N g à i . — T . A. W.

DÁU -H1ÊU NÊN THÁNH •p 1 O N - C Á I Búc C h ú a Trò*i v i n h u n g ô i

s a o s á n g - l á n g h o ' n h ê t t r o n g đ ê m

t ó i - t ă m hffn h ê t ; n h u t r á i n h o n ê u c h u a b i é p t h ì c h u a t õ r a n ó n g o t d u ô n g

n à o ; n h u c â y c à n g b i b ã o - t o l u n g - l a y

t h ì đ â m r ê c à n g s â u v à b á m đ á t c à n g

c h ă t ; n h u c â y n h o c à n g b i t ĩ a - s ú a t h ì

c à n g l ó n l ê n ; n h u t r â m - h u o ' n g b i đ ó t

c h á y t h ì c à n g t h f f m . , « C h ú n g t a c ũ n g

k h o e m ì n h t r o n g h o a n - n a n n ũ a , v ì

h o a n - n a n s a n h s u n h i n - n h u c » . — T . K . B .

3.—Tai đ o n g v á n g ( 1 9 : 6, 7 ) .—Khi đã t h â n g Ba-anli t r ên nú i C a t - m è n và đã t l iáy quy ' ên -phép cũa Đ ú c C h ú a T r ò i t ô ra di-thu'ò-ng l â m , tliì Ê-li m ê t - m ô i l â m đê'n nô i m u ô n ngã l òng . Có khi C h ú a ban phu'ó 'c c h o c h ú n g ta n h i è t í ' l â m đén noi c h ú n g ta tu'ô-ng m i n h k h ô n g t h ê s a -ngã , r ò i s a u c h ú n g ta b i ' b u ò n - b y c k h ô n x ié t . Có lê m ô i a n h e m đã t í rng- t râ i đ è u đ ó . Lai có n h i è u l àn m a - q u ĩ đén c á m - d ô ta t r o n g l úc ta mê t -mô i p h à n x á c , vì nó b i é t r a n g l ú c đó ta hay ngã lòng . T h i é t - t u ô n g néu Ê-li k h ô n g m ê t h ê t s ú c t h ì k h ô n g lê n à o ô n g so* Giê-sa-bên đ é n nô i c h a y t r ô n nhu ' vây .

a ) T h i ê n - s ú - b i r n g đ ô ăn c h o Ê-li ( c â u 6). Đ ú c C h ú a T r ò i k h ô n g q u ô ' - l r á c h Ê-li t h i éu đ ú c - t i n , vì Ngài b i ê t Ê-li c à n ă n và ngh ĩ . «Vì Ngài b i ê t c h ú n g tôi n â n nên bô'i g iong gì, Ngài nhó ' lai r à n g c h ú n g tôi b à n g bu i đã t » (Th i 103 : 11). Vây, c h ú n g ta hãy lay l òng n h i n - n h u c đói vó'i kê ít đ ú c - t i n , n h ú t là t r o n g lúc hp đau-ô 'm.

T h i ê n - s ú đ ó là « T h i ê n - s ú cũa Đ ú c Giê-hô-va ,» và d a n h - h i ê u đ ó t lurò 'ng ch ĩ vè Ngôi t h ú ha i t r o n g ba Ngô i Đ ú c Cìiúa Trò ' i . Vây, ta t h á y c h í n h Đ ú c C h ú a J ê s u s đ e m đò ăn clio tôi- tó ' Ngài , là Ê-l i , y n h u Ngài l à m c h o c á c m ô n - đ ò sò'n l ò n g r ũ n ch í cfia Ngà i tai b i ê n Ga-li-lê vây .

Thí-du v è câu g ô e Có m ô t bà da đen òr b ê n Mỳ n g h è o

l â m , và p h â i l à m v i êc r ã t c u c - n h p c đ ă n g san l i -n l i a i . Dâu vây , bà là m ô t t í n - đ ò vu i -vê l âm , vì có đ ú c - t i n l ó n no-i C h ú a . Cũng có m ô t bà t í n - đ ò g iàu-có ô 'gàn nlià b à k ia , s o n g bà này có t á n h i r u - s à u h o à i . Môt ngày k ia , bà g ă p bà da đ e n , bèn nó i r a n g : (dlõ'i bà Nancy, làm s a o bà vu i -vê

l u ô n nhii ' v â y ? N é u s u y - n g h ĩ vè tuo 'ng-l a i , c h â c bà k h ô n g thê vui d â u . Giâ uh i r m ô t ngày k ia , bà đ a u và k h ô n g t h e đ i làm v i ê c thì s a o ? Hay là g iâ nliir cl iũ bà đ o í đi t h à n h k l i ác , và bà k h ô n g có v iêc l à m . H a y là giâ nlur—»

Bà Nancy nó i c h â n : « T h ô i , tô i k h ô n g kh i n à o n ó i : 'g iâ nh i r . ' Đ ú c C h ú a Trò ' i là Đ ã n g chăn-g iũ ' tôi , nên tôi b i é t tôi sê c h ă n g t h i é u - t h ô n g ì . Và tôi x in thi ra vó'i bà r à n g bà p h â i b u ò n - b u c hoà i cliĩ tai nhfi'ng cái 'g iâ n lu r ' đ ó . Xin ba l)ó n h ũ n g cá i 'g iâ n h u ' đ ó m à chĩ tin C h ú a , t h ì phu 'ó 'c l â m !»

Triró'c k h i hpc b à i , x i n đpe : Ngày t h ú h a i , đ p c S á u g - t h é kỳ 6 : 5-

22—Đúc C h ú a Trò-i lo- l iêu c h o Nô-ê . Ngày t h ú ba , đ p c S á n g - t h é l<ỳ 1 3 : 5-18

— Đ ú c C h ú a Trò ' i lo- l iêu c h o A p - r a - h a m . Ngày t h ú tir, đ p c S á n g - t h é kỳ 21 : 9-21

— B ú c C h ú a T r ò i lo- l iêu c h o A-ga. Ngày t l iú n ă m , đ p c I S a - m u - ê n 18 : 8-13

— B ú c C h ú a Trò ' i lo - l i êu c h o Ba-v í t . Ngày t h ú sáu , đ p c S ú - đ ò 9 : 1-19—Búc

C h ú a Trò ' i lo- l iêu c h o P h a o - l ô . Ngày t h ú b â y , đ p c S ú - đ ò 12 : 1 - 1 1 - Đ ú c

C h ú a Trò ' i lo- l iêu cl io Phi-e-rff.

CÂU HÒI : 1.—A-háp là ai ? 2 .—Vp A-háp là a i ? A - h á p civó'i vp- đ ó ,

t h i có ké t -quâ gì t r o n g nuó ' c Y-so'-ra-ên ? 3.— Ê-li là a i ? T ê n «Ê-li» n<>hĩa là gì ? 4.—Ê-li n ó i gi v ó i A - h á p ? 5. — N g h e Ê - l i n ó i , th ì A-háp l à m t h ê n à o ? 6. — B ú c C h ú a Trò ' i lo- l iêu c h o Ê - l i

t r o n g ba c h ô n à o ? 7.—Ngài lo c h o Ê-li c á c h n à o ? 8 .—Truyên này d a y - d ô ta đ è u g ì ? 9 . — T r u y ê n bà góa day ta đ è u gi ?