Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

  • Upload
    tuan

  • View
    222

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    1/35

    CHNG 6: HP KIM MU V BT

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    2/35

    6.1. Hp kim Al

    Theimagepartwith relationship ID rId2 wasnotfound in thefile.

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    3/35

    6.1. Hp kim nhm6.1.1. Nhm nguyn cht & phn loi HK Alc tnh: Nh, bn n mn kh quyn, tnh

    do rt cao, dn in, nhit tt;- Chu nhit km, bn, cng thp;

    Hp kim nhm v phn loi:Nguyn t HK: Cu, Zn, Mg, Si, Mn, Ti, FePhn loi da trn ng gii hn ha tan CF:

    LL+ L+

    +

    Hp kim Al cHK Albin dng

    Ha bnbng NL

    Khngha bnbng NL

    E

    F

    C

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    4/35

    6.1. Hp kim nhmH thng k hiu hp kim nhm

    TCVN 1659-75: Bt u bng ch Al, tip theo l k hiu ha hc ca

    nguyn t hp kim cng s ch %, v d: AlCu4Mg, Al99, Al99,5;Tiu chun Hoa k (AA): xxxx v xxx.x

    1xxx - nhm sch ( 99,0%), 1xx.x - nhm sch thng phm;2xxx - Al - Cu, Al - Cu - Mg, 2xx.x - Al - Cu,

    3xxx - Al - Mn, 3xx.x - Al - Si - Mg, Al - Si - Cu,4xxx - Al - Si, 4xx.x - Al - Si,5xxx - Al - Mg, 5xx.x - Al - Mg,6xxx - Al - Mg - Si, 6xx.x - khng c,7xxx - Al - Zn - Mg, Al - Zn - Mg - Cu, 7xx.x - Al - Zn,

    8xxx - Al - cc nguyn t khc 8xx.x - Al - Sn.

    Hp kim bin dng Hp kim c

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    5/35

    6.1.2. HK nhm bin dng khng ha bn c bng nhit luynNhm sch:Al thng phm c 99,0% Al, c tnh chng n mn, bn thp, mm, do, d bin dng ngui tng bn (0,2), cng;

    Hp kim Al-Mn: gii hn ha tan Mn (1,8% 6590C), tp cht Fe & Silm gim mnh gii hn ha tan Mn ch ha bn bng bin dng,chng n mn tt v d hn thay cho Al sch khi cn c tnh cao hn;

    Hp kim Al-Mg: thng dng < 4% Mg (gii hn ha tan 15% 4150C):

    AA5050, AA5052, AA5454, nh nht, bn kh, ho bn bin dng tt,bin dng nng, ngui v hn tt, bn n mn tt nht l sau anod ha.

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    6/35

    6.1.3. HK nhm bin dng ha bn c bng nhit luyn

    Audi R8Audi

    2.0

    HK nhm quan trng nht, c c tnh cao nht , khng thua km thp C

    H Al - Cu v Al - Cu - Mg

    Ha tan cc i (5,65% 548oC);

    Ha tan cc tiu (0,5% nhit thng);

    c im t chc t vi:- Cn bng sau : 0,5% + (CuAl2) - b = 200MPa

    - Sau ti: qu bo ha (4%Cu) - b = 250-300MPa

    Sau 5 7 ngy: b = 400MPa ha gi t nhin;

    Hp kim Al - Cu (4%)

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    7/35

    6.1.3. HK nhm bin dng ha bn c bng nhit luyn

    H Al - Cu v Al - Cu - Mg

    4% GP1 GP2 (CuAl2)ha gi max qu gi

    C ch ha gi (Gunier Preston):

    GP2 (6h, 1800C) (2h, 2000C) (CuAl2) (45min, 4500C)

    Ha gi t nhin: bo qun nhit thng trong 5 7 ngy;

    Ha gi nhn to: 100 200oC, t vi gi n vi chc gi;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    8/35

    6.1.3. HK nhm bin dng ha bn c bng nhit luyn

    Hp kim Al - Cu - Mg (ura): Cu ~ 2,6 - 6,3% v Mg ~ 0,5 - 1,5%- Pha ha bn CuAl2, CuMg5Al5, CuMgAl2 tc dng mnh hn;

    - bn cao (b = 450 480MPa), khi lng ring nh ( 2,7g/cm3

    );- Tnh chng n mn km thm lng nh Mn, ph Al ln b mt;

    H Al - Mg - Si: pha ha bn Mg2Si, bn km ura (b = 400MPa),nhng tnh do cao hn k c trng thi ngui, tnh hn cao.

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    9/35

    H Al - Zn - Mg: Zn ~ 4 8%, Mg : 1 3%, Cu ~ 2% pha ha bn MgZn2v Al2Mg3Zn3, sau nhit luyn c bn cao nht (b > 550MPa);

    - D nhit luyn do khong nhit ti rng (350 500oC), Vng ti hn nh cth ngui trong khng kh hoc nc nng;

    6.1.3. HK nhm bin dng ha bn c bng nhit luyn

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    10/35

    6.1.3. Hp kim nhm c- Thnh phn gn t chc cng tinh, nhiuHK hn, d chy, d c, c th bin tnh

    hoc ngui nhanh ci thin c tnh;- Hp kim ch yu: Si, (Mg, Cu);

    Hp kim Al - Si (Silumin)- Si ~ 10 - 13%;

    - Bin tnh : 0,05-0,08% (2/3NaF+1/3NaCl) ctnh (b = 130MPa, = 3%) ln b = 180MPa, = 8%,nhng vn cn thp so viyu cu s dng.

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    11/35

    Hp kim Al - Si - Mg(Cu)- Ngoi Si ~ ( 5 20%), cn c Mg < 1% to pha ha bn Mg2Si, Cu ~ (3-

    5%) ci thin thm c tnh v tnh c;- C th ha bn bng nhit luyn;

    6.1.3. Hp kim nhm c

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    12/35

    H thng k hiu hp kim ng:

    Tiu chun Hoa K - CDA:1xx - ng v cc hp kim Cu Be;2xx - latng n gin, 4xx - latng phc tp;5xx - brng Sn, 6xx - brng Al, Si;

    7xx - brng Ni, Ag, 8xx v 9xx - HK ng c;

    6.2. Hp kim ng6.2.1. ng nguyn cht v phn loi HK ngCc c tnh ca ng :

    - Dn in dn nhit tt, rt do,d dt mng, ko si, tnh hnkh tt, chng n mn tt;

    - Khi lng ring ln, tnh giacng ct v tnh c km;

    Phn loi hp kim ng:- Phn loi theo nguyn tc ging hp kim nhm;

    - Phn loi theo truyn thng: Latng (Cu Zn) vBrng (Cu - nguyn t hp kim khc), v d Cu-Sn;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    13/35

    6.2. Hp kim ng6.2.2. Latng

    Latng n gin: thng dng < 45% Zn, t chc mt pha (

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    14/35

    6.2. Hp kim ng6.2.2. LatngLatng mt pha: D bin dng do, kh ct;- LCuZn5 - mu nht, tnh cht ging ng;- LCuZn20 mu ging nh vng;- LCuZn30: bn do cao nht;

    Latng hai pha: LCuZn40, d ct, bn & cng hn, c th bin dng nng

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    15/35

    6.2. Hp kim ngLatng phc tp: c thm Pb (

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    16/35

    6.2. Hp kim ng6.2.3. Brng

    Brng thic: (Cu - Zn)

    - Loi bin dng: < 8-10%, c tnh cao, chng n mntrong nc bin, thm Pb - ci thin tnh ct gt, dng Znthay cho Sn : BCuSn4Zn4Pb4;- Loi c: c > 10%Sn, tng lng hp kim > 12%,BCuSn5Zn5Pb5, BCuSn10Sn2, chng n mn tt, tnh

    c cao;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    17/35

    Brng nhm: (Cu - Al), thm Ni (5%), Fe (4%) - bn,chu n mn v mi mn, Si ( 9,4% Al, t chc gm + (Cu3Al,mng A2), sau ti v ram cao (5000C) c c tnh cao;

    - Loi c: c > 10% Al, thnh phn c th ging loi

    bin dng hai pha;

    BCuAl10Ni5Fe3BCuAl11Fe4Ni4BCuAl7Si2

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    18/35

    6.2.3. BrngBrng Berili: Be (0,25 - 2%) khng to tia la khi va p, chu n mn nhit cao, cng dng in ln, c hi khi gia cng ct hoc hn;

    - Hp kim c tnh dn in cao: (0,25 0,7% Be), thm Ni & Co tng bn, tnh dn in cao hn Al, ch hi km Cu nguyn cht;

    - Hp kim bn cao: (1,6-2% Be), thm 0,3% Co - sau nhit luyn ti +ha gi c bn cao nht trong cc hp kim ng thng mi v tnhn hi rt cao, dn in khong gia Fe v Al;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    19/35

    6.2.3. BrngBrng Berili: Be (0,25 - 2%) khng to tia la khi va p, chu n mn nhit cao, cng dng in ln, c hi khi gia cng ct hoc hn;

    - Hp kim c tnh dn in cao: (0,25 0,7% Be), thm Ni & Co tng bn, tnh dn in cao hn Al, ch hi km Cu nguyn cht;

    - Hp kim bn cao: (1,6-2% Be), thm 0,3% Co - sau nhit luyn ti +ha gi c bn cao nht trong cc hp kim ng thng mi v tnhn hi rt cao, dn in khong gia Fe v Al;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    20/35

    6.3. Hp kim trt6.3.1. Hp kim trt c nhit chy thp: Pb, Sn

    Babit thic: SnSb11Cu6, SnSb8Cu3Ni1

    - T chc - SnSb

    Cu3Sn

    - Sn(Sb)

    - Rt mm, t lm mn c trc;

    - H s ma st nh, gi du tt;- Khong chu c p sut & nhit cao

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    21/35

    - SnSb

    Cu3

    Sn

    (Pb + Sb)

    Babit ch: PbSn6Sb6Cu1, PbSn16Sb16Cu2

    - T chc: (Pb + Sb) + SnSb + Cu3Sn nhiu ht cng v gin hn

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    22/35

    6.3.2. Hp kim nhm6.3. Hp kim trt

    Ma st nh, nh, tnh dn nhit

    cao, chng n mn cao trongdu, c tnh cao hn, tnh cngngh hi km.

    - H Al Sn (3 - 20% Sn), c thm Cu, Ni, Si: AlSn3Cu1, AlSn9Cu2 - c;AlSn20Cu1 - trng thi bin dng (Bimetal), chu c p lc cao (200

    300kG/mm2

    ), tc vng ln (15 20m/s);

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    23/35

    6.3.3. Hp kim khc

    Hp kim ng:

    - Brng Sn: BCuSn4Zn4Pb4 (bin dng), BCuSn5Zn5Pb5 (c);

    - Brng Pb: BCuPb30, BCuSn8Pb12, BCusn10Pb10;Gang xm, gang cu, gang do;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    24/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.1. Khi nim chung

    Cng ngh bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    25/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.1. Khi nim chung

    Phng php to bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    26/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.1. Khi nim chung

    Phng php to bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    27/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.1. Khi nim chung

    Phng php to bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    28/35

    Phi liu - To hnh - Thiu kt (Movie)

    .

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    29/35

    6.4. Hp kim bt

    u im:

    Nhc im:

    6.4.1. Khi nim chung

    ----

    -

    -----

    6 4 H ki bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    30/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.2. Vt liu ct v mi

    Hp kim cng

    - Tnh cng nng 800 - 10000C

    - Tc ct hng trm m/min;

    Thnh phn:

    - Cacbit WC (t l cao nht)+ Cacbit TiC, TaC + Co;

    - bn, cng, tnh cngnng rt cao, khng qua NL;

    6 4 2 Vt li t i

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    31/35

    6.4.2. Vt liu ct v mi

    Hp kim cng

    1450 - 15000C

    Quy trnh ch to

    6 4 Hp kim bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    32/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.2. Vt liu ct v mi

    Vt liu lm a ct

    - Bt kim cng nhn to, Nitrid Bo (BN);

    - Cht kt dnh: B, Be, Si, bt kim loi;

    Thnh phn:

    - Vt liu bt siu cng (HV 8000 - 10000)

    6 4 Hp kim bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    33/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.2. Vt liu kt cu

    Hp kim Al bt:Al - Al203 (5-20%)

    - b = 300 - 450 Mpa (300 - 3500C)

    Hp kim Fe - bt:

    6 4 Hp kim bt

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    34/35

    6.4. Hp kim bt

    6.4.3. Vt liu xp

    Bc t bi trn

    - Cu - 10%Sn; Hp kim Al, xp 25%,tm du trong chn khng - 750C;

    Mng lc:- Bt ng u, ng trc;

    - xp cao > 30 - 35%;

  • 7/25/2019 Chuong 6 Hop Kim Mau Va Bot

    35/35