Upload
rosana-fernandez
View
407
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
libro de kirchner sobre monumentos chinos
Citation preview
$- rt.
/I
Am
111
C H I3 0
o f
"N A
I "V
ari
Wwmm i " i n' iwwwHmMiiw
Ifr c hitsi a
AMSTK LOVAMIAoud IOHANNEM IANSZONIUM a WAESBE RCE ctViduam ELlZEI^Jtttt^lT
R AETAn^no md. c. lxvii.
1
1
ATHANASII KIRCHERI 5^ iESoc. Jesu ;//, ^
C H I N AMONUMENTIS,
Sacris qud Profanis,
^3\(jcnon variis
NATURI & ARTISSPECTACULIS,
Aliarumque rerum memorabiliumArgumentis
ILLUSTRATA,^USTICIIS
LEOPOLDI PRIMI,ROMAN. IMPER. SEMPER AUGUSTI,
unificcntifiimi ecxnatis.
A Solis Ortu
Laudabile
u/cjuc ad Occaiu
Nomcn Dni .
uf MSTELO*DAMt9Apud Tacobum a Meurs, in foflavulgodc Keyfcrsgracht,Y Anno M.DC LXVII.
i
JOANNES PAULUS OLIVASOCIETATIS JESU
PRAPOSITUS GENERALIS.
Um Opus, cui titulus China Illuftrata, aF. AthanasioKirchero, noftm Societatis Sacerdote confcriptum, tres ejus-dem Societatis Theolbgi recognofVerint ,& in lucem edi poffe proba-
Verint,poteftatemfacimus,ut typis mandetur,fi ita iis, ad quospcrtinet ,yide-
bitur : in cujus rei teftimonium has literas manu noftra Jubjcript4s, Sigilloque
noftromunitasdamus, l{omit l^lSLoycmbris 1664.
VENERABILIE T K tr3
RELIGIOSISSIMO PATRI
P. JOANNI PAULOo l i v m,
Supremo Sacietatis J e s u
MODERATORIilftit fefe venerando confpe&ui
TUO, Religiosissime Pater,in novo hoc ingenii mei partu
grande illud ac immenfum poeneITartarorum Sinarumque Impe-
rium, abfoluto unius Monarchae dominio arbi-
trioque , id quod mirum cuipiam videri poffit
,
adminiftratum : tantas vcro amplitudinis , ut in
terreni Globi ambitu , fi potentius , fi majus popu-lofiu(que qusefieris
,
par huic non invenias. So-
* x lum
T> E T> 1 C A T 1 0.lum Sinarum Regnum videas innumeris , iifque
florentiflimis Urbibus ita inftruftum , ut earum
quamque fi integram dixeris Provinciam , haud
abfurdum dixeris : ita frequentibus excultum
Oppidis , Caftellis , Villis , Delubris , Fanis , ut
fi muro illo trccentarum leacarum omnibus fae-
culis memorabili undequaque claufum foret,C7>/-
na tota quanta quanta non Regnum , fed una Civi-
tas non immeritb dici poflet , in qua taqfam re-
rum omnium humano generi neccfiariarum uber-tatem videas , ut quod fagax Nature induftria re-
liquis Mundi Regnis jtparfim diftribuit , id totum
in unico hoc fummatim comprehendifle videa-
tur. Non dicam hoc loco de fumma Tartarici
Regni vaftitate,quae in tantam amplitudinem fe-
fe extendit , ut nemo huculque inventus fit , qui
ineo longe lateque exporre&arum Regionum
terminos detcxerit. Cum itaque tale tantum-que
,quod in hoc opere defcripfi , fit Imperium
,
hoc unice, quotquot Divinse gloriae promoven-
dae zclo ardcnt , fumme deplorant , in tanta gen-
tium populorumque immenfitate , innumeros ad-
huc reperiri incognitarum partium populos, qui-
bus denfa errorum caligine offufis , & in tencbris& umbra
T> E rD I C AT I O.&c umbra mortis conftitutis cx opcrariorum pau-citate via veritatis nondum innotuerit, nondumjuftitias lumen illuxerit. Tametfi cnim jam adeccm luftrorum curriculis in hac vaftiflima vi-nca quovis modo excolenda > non fine infignianimarum lucro, inconfiifibilcs Socictatis Jesuoperae fummo labore ftudioquc incrcdibili dcfii-daverinj 5 parum tamen id omne cenfcri debet,fi vcneae fpinis fentibufque ubiquc locorum ad-
huc oppletas , fylvefcentem vaftitatem intuea-
mur 5 in qua quot incultarum partium diftri&us,
tot vigere videas diflferentium Se&arum 5 quamcuriofarum , tam fuperftitiofarum monftruofa in-
ftituta, quam multa, tam ftulta Dasmonum com-menta, quibus
Dtemonis ira premens odiis &frau-dibus Orbem
Semper, nec damnis bominum exfatu-rata quiefcit.
Hinc Neophyti , qui Salutis aetern* femitamjam Supcrni luminis irradiatione invenerunt,tanta percuntium animarum ruina perculfi
, adT e veluti Patrem fupremum Soc. J e s u Mo-
dera-
T>ET>ICvtTIO.deratoremfollicitis anxiifque animis confugiunt
5-
ad Te affliftarum animarum vota , veluti ad uni-cum damnorum fpiritualium Inftauratorem con-vertuntur, ut quemadmodum jamacompluribusannis Apoftolico concionatoris munere fiindtus,
Euangelicse praedicationis femitam , fiimmo totiusUrbis & Orbis applaufu
,qua voce
,qua libris in
luccm editis illuftrafti , nec non tantae InBdelium
multitudinequidobfit, quidprofit, diuturnoex-
perimento comprobafti , ita quoque jam DivinaProvidentia Inftituti vere Apoftolici puppim cla-vumque adeptus, infelicium animarum fortem mi-fertus, qux ad eos in ovile Christi introducendosremedia congrua nofti, fubminiftres. Quod tuncopportunefuturumfperamus>fiindeficientiumpau-
latimfeniorumPatrumlocum,novos ftmpernovofque (ne fylvefcentepaulatim Ecclefia,totannorum
fruhis, tanto NoftrorumPatrum labore& fudorecolle&us, irritus reddatur) fubftituas Divinae Legis
propagatores. Interim noftrarum partium erit con-
tinuis ad Deum Optimum Maximum effufisprecibusTe apud Coelites fiifFulcire 5ut quae pro Divini No-minis gloria Sc ad Sinicac Ecclefiae incrementum
in ultimis illis Terrarum finibus 5 magnae mentis
Tvje
DEDICATIO.T V je capacitate ficri poffe cogitafti , infigni me-ritorum cumulo tandem conficias. Vale Reli-GIOSISSIME PATER, DeO, EcCLESIiE, &toti S o c i e T at i diu fuperftes.
Kgm* 8. Decemtris Anno M. DC LXVL
Religioffl.Tat. Vr*.
Servus humill. & obfequcnt.
Athanasius Kircherus.
** PRO-
PROOEMIU M
PP.quifuaad hocopus fcri-bendumcontule-runc&follicica-
runc.
L ECTOREM.Uod jam dudum in meorum librorumCa-talogo pollicitus fum
, modo , fldem libe-rando, prcftandum duxi , co vel potifli-mum confilio inductus
,quod a duobus cir
>? citer luftris ingcntem rcrum Sinicarum, vi-cinorumque Regnorum de antiquitatibus
& & fuperftitionibus,quibus di&as Gentes
mifcrandum in modum involutas referebant,copiam coacer-
varim5quarum quidem primo T.Martinus MartiniusTridentinus,
eximius ille Jtlaiuis Sinia fcriptor , olim privatus meus inMathematicis difcipulus
, non cxiguam fupellectilcm com-municavit, qui uti ingenioacuto& pcrfervido, mirumque inmodum curiofo
,Mathematicifque difciplinis ad hax probe
inftruclopollet: ita quoque nil curiofarum rerum, fivc mo-res iftarum eentium, five naturam rerum fpeclcs
,quo gra-
tam fibi poftcritatem,potiflimum Geographix & Aftrono-
mia: fcriptorcs obligaret, omifit. Unde rerum inquifi-tione non contentus, inquifita propriis oculis cxaminandaexaminata m Reip.. Litteraria; emolumentum confcri-benda cenfuit, quod & in Jtlante fuo egregie praeftitit. Suc-ceflit huicT. Mtchael BoimToIonus, qui a Rege & Imperatore Si-narwn Conjlantino, ejufque Matre Helena, ad Chriftianam fidcmopera T. Jndre* XaVerii Ifyffler Jufiriaci recens converfa, ad Inno-ccntium X. l^mam mifliis
, admiranda , & pofterorum memo-ria digniflima contulit, prout in dccurfu hujus Opcris pate-bit: poft quem appulit ad nos T.Thiltppus MartnusGenuenJis, la-ponU Procurator
,ex cujus relatione partim oretenus, partim
cx libro, cmi de MifionibusTatrum Socktatis IESU tn Japoniam
,
Chinam, Tonchinum, ceteraque noYtter deteBa fygna Jujceptis , in-fcribirur, plurima faneaccepi
,queis ad fpartam mcam exor-
nandam, mirum in modum mihi protuit. Subfecuti funthunc Tfyma adhuc fubftftcntem aliiduoPatresGcrmani, quo-rum primus T. Ioannes Gruberus Lin^enjis Juftriacus , alter T. Henri-cus%otbjugttJ}anus y Viriftudiorum cultuinfignes, necnonma-gna rerum expcrientia docti
, eam mihi rcrum rariflimarumuber-
)cProaemium cidLeElorem.tibertatcm contulerunt, ut iis defcribendis ingcns copia pane me inopem fecifle videatur. (P. lohanncs Gruberut Mathcma- ptum cliltu infignis Anno 1656. ad Sinas abiturus , hic fym* fc*a me ad omrua & fingula, ea qua pareft, fide, qux Reipub;Geographicae nonnihil luminis adrerre poflent
, obfervan-dafollicitatus: quseobnixeabeocontcnderam, ultraquamdi-ci poteft, fidelitcr praeftitit. Abiit hicannofupramemorato!{oma
, & Anatoiia, Armenia, Terfide, Ormuzio , ^ambaja , Indta,omnibufquedeniqucRcgnisOceano adjacentibus pcragratis,tandem feliciter Macaum Sinarum portum attigit: ubi nonnihilvinbus inftaUratis, univerfam Sinarum latitudincm emenfus
,
civitatibufque principalibus perluftratis , tandem ultimamQhuut Metropolim Tcauinum , Monarchae Sinarum TartarorumqueRegiam attieit , ubi biennio commoratus
,fingulifque fum-
mo ftudio obfervatis,juflii fuperiorum Provincise Sinica: ne-
gotiorumcaufadenuoivpw^una cum Venerabili Tatre Jlberto *(Dorville miflus,univerfam ^wlongitudinem ,itinere hucufque
-W* obitab Europxti intentato * cmenfus, quse mira & nobis incognitaobfervavit
,expofuit. Qui in Mogorum Regno, ^r^Metro
poli,fupramemorato T. Alkrto DorVille , viro longiori vita
digno, labore itinerum fra&o, derunctoquc, inlaBorumiti-nerifcjue focium fibi T.Hcnncumfyth, virum prudentia & do-ctrina confpicuum,^r^tum rei Chriftianse promovendae in-tentum , adfcivit , trium linguarum, Perficae, Indoftanica%&Brachmanica:, inftru&iflimus. Quidum hax fcribo, mecumcontinuo morantur,eaque>quae ad Divini Numinis gloriam,& boni communis emolumentum
,quovis modo profutura
norunt , communicarc nonceflant. Quoniam vcro Patribuscontinuo in falute animarum procuranda diftentis
,neque
otiumtempufque&media, adrariorum quarundam rerum,quas in fuis per vaftiflimas illas Mundi Regiones fufceptisitineribus obiervarunt,notitiastum dcfcribendasjtum in lucemedcndasfuppetat, hocunUmame contenderunt,ut illa
,quae
tantolabore& fudorecompererant, fcriptis commifla blattis& tineis non ccderent , fed inunum volumcn congefta, in Rei-pub. Litteraricebonum publicae luci tradcrem 5 quod hoc Ope-rcmc praftiturum polhcitus fum. Ut vero majori cum me-thodoprocederem,id in fex partes dividendum duxi 5 ac primaquidem Pars cxhibet marmoreum illud monumentum totoOrbcceleberrimum,cujus caufa hoc Opus a nobis cceptumruit, antequadragintaquinque annos in Chma, invilla quadamMetropolitanae Urbis Siganfu primo detectum
,(inquodo-
clxina orthodoxa ante mille circiter annos a Saccrdotibus Qhal-** 2
Trooemium adLeclorem.
.UumChmammtrodu^Ly Syro-Sinicis charadteribus mfculptavidetur) plcna mterprctationc exponitur.
II. Parsoftenditvariain Qkmz fidci praedicatoribus fuf-ceptaitincraa *D. Thoma Jpoflolo, ad haec ufque tempora con-tinuata.
III. Pars exhibet Idololatriae in remotiflimis iftius terrarumfinibusnatacorigincm,itemdedivcrfisritibus, & abominandisin dcorumcultu cerimoniis 3 ad Aigjptiorum ritus &i;iofAfcom-paratis.
I V. Pars dc curiofis Artis& Naturae miraculis, quae in va-fto illo Sinarum Impcrio comperta , tum quoad fitum , civilem-C]ue gubernandi Stnis ufitatam rationem , tum quoad ea quaein tnplici Naturac,id eft, mineralium, plantarum, anima-liumRegno a noftris obfervata ruerunt, cxplicantur : atqucunaNoftrorumdevariisrebus exoticis editas hiftorixa cavil-lationibus multorum vindicantur.
V. Pars Sinicxarchitcctura: in fabricis ^Edium , Pontium,Aquaxluctuum , Murorum , aliarumque inventionum Euro-p*is incognitarumadmirandacxhibet.
VI. Demum de Litteris Sinenfibus carumquc fabricafusctractat. HorumitaqucPatrum fubfidio fultus , haxde origi-nc & Antiquitatibus Oricntalium Jfut Regnorum molirusfum, inquibus fi quid Reipublicac Chriftianx dignum occur-rerit, illis cumprimisadfcribas vclim.
I N-
I N D E XC A P I T U M,
oQuac in hoc
p E RCONTINENTUR.
E
Trooemium ad LeBorem.
Pars Prima.Monumenti Syro-Sinici intcrpretatio.
Cap.I Aufa & occafiohu-\JusOperis pag. iCMonumenti Sinico-Chaldti ante mille
circiterannos ab EuangelicisChriftiana Legis propagato-ribus, mquodam Chinae Re-gno
,quodXcrafi dicitur , ere-
Hi, & anno tandem i6if.
primum injigni ChriftianaLe-gis emolumento detecli
,jida
,
Jmcera, &verbalis Inttrpre-
tatio 4III. tpropagationt EuangtUi perS. Thomam Apoftolum ejus-que fuccejfores in univerfasAfijc Orientalis Regiones fa-Cfa fz
III. *De Catajo ejusque proprio &genuinofitu 60
V I. Devariohabitu , moribus &conjuttudmibus hominum il-
lorum Regnorum,per qu*
difliPatresAlbertus Dorvil-le &P.Gmbcrustranfeuntesobftrvdrunt, depinxeruntque
66V. ^Dt Mogorurn/FwMogulum
Regno,ejusque rebusmtmo-
ratu dtgnis , una cumvariisItineribus in illudex India&China, ve/ex iUo in Europamqud confetfis, qud conficitn-dis 78
V I. Ittr d Marco Paulo Vcneto&Haythonc Armcno in Cata-jamfivtSinzM confeBum 87
V I I.
Index Capitum-jam expojita itinera tntro-duclione 90.
V 1 1 1. Ultima fidei Chriftian* tnChinam mtroduclto 96.
IX. De Correttione CalendariiSinici, & quanta inde bona
emerfermt , & de habitu Re-gum Sinenfium, FoeminarumRegtarum,& *PT .NN. 108.
X. Demodo,quoin conver/ione
Smcnfum NN.T.T.pro-cedere fo/ent. 115*.
Pars Tertia.Dcldololatria cx Occidente primum in Terjidem,
InJiam, ac dcindc in ultimas Orientis, TartarU, Qhiruz, laponmRcgioncs fuccc(Tiva propagationc introducta.
Pr.afatio Pag.129.Cap. I. De Sincnfium Idololatrta
1$.II. Japoniorum& Tartarorum
Idololatria Sinica parallela138.
I I I. De Indorum Idololatria Si-nicaparallela 147.
IV. De Brachmanum inftitutts
,
& quomodo per Brachmanesfuperftitio iEgyptiorum ,?uave occafione tn Perfiam,ndiara,& ultimum Orientis
Sinarum JaponiorumqueRegnum, fuccejfu temportsjpropagatafuertt 171.
V. De ridicula BrachmanumReligionecirca hominum ori-Zinem 1 74,.
I V. De atia fabulofa droBrinaBrachmanum ,&eil,de de-cem Incamationibtts Dei
,
quas Gentiles Indiani
P A R S.
Index Capitu M.P A R S Qjl INTA.
Dc Architc&onica caetcrifauc Mcchanicisartibus Sinenjtum.
Pr iCPATlOC A P. I. 'DeTontttos, reliquifque Sincnfium Fabricis 212
Pars Sexta.C ap. I. Charatleres Hieroglyphici
Sinenfium 225*1 1. Veterum Sinicorum Charar
clerum Anatomia 227III. Charafterum antiquijfimo-
rum Chinenfium explica-tio 228
IV. 7)ifferentia inter Sinenfes& Hieroglyphicos ^Egy-tioram CharacJeres.
V. Etuhtmum. 23 %
Conchtfio opehs. *17
INDEX
I N D E X
FIGURARUM,Suis locis a
(Bibliopego infcrendarum.
Effigies P. Athanafu Kirchcri i
A. Tabula Geographica totiusRcgni Cbmx 5B. Erypon Monumenti Sinico-Sjriaci JJC. Synacalnfcriptio Anni 4ZE. NominaApoitolicorumVirorum 43F. TabulaGcographicaltincrum *H. CruxMiraculofa S.Thomx 5|V. Erfigies Magni Mogol 7A a. Monarchac Sinico-Tartarici 1
*-\ HabituumRcgis,Rcgina:&aliommIncolarumC^//fpij
Bb. P.AdamiSchall JCc. P.MatthauRicci&ColaiLyPauli 114
Dd. & E e. HabitusFceminarum Sinenfium 1 1 fFf 2. Turris Novizonia .Gg. Numina Sincnfium J $7Kk. TypusPufla: J4fLl. BrumaYy ElemcntaLinguacHanfecreticaE \
'
Zz. CombinatioDiphthongorum j. I^jAaa. Brevc !Bbb. Pater Nofter Brachmanice >Qcjq. Cervus Mufcatus J9 l
Zzz. Pons Volans.2
A T H A-
Fol.
mAnftar-
ATHANASI I KjRCHERI
c h i n mI LLUSTRATiE
P A R S I.MONUMENTISYRO-SINICI
INTERPRETATIO.
Caput LCaufa & Occafio hujus Operis.
Am fcx cir-citcr luftraa-
guntur , cumin TrodromoCopto monu-mcnti cujuf-dam Syro-SI-nici inChinaanno nSif.re-
pcrti cxpofitionem adduxi,quod ta-
metfi apud (cnfatioris animi Le&o-rcs, rci novitate perculfos, non exi-guum plaufum mcruerit, ubitamcnmox iniqui rerum Ccnforcs & Ari-ftarchi non defuerunt, qui nafutis ar-gutiis,& nonnullis quidem afterifcis,
ju- at non nifi obtufis plumbeifquc id fuf-figerc non deftitere -
t Monumentumvidelicet iftiufmodi in rerum naturanunquam fuifTe, atqueadeoid purumputura Jefuitarum figmcntura cflc,non fibi duntaxat , (ed & aliis per-fuaderc omnibus modis contcndc-runt. Tales merito fuo funt& haberidebent proiis, qui omni divina hu-manaque fidc repudiata , nil quodipfi non viderint
,approbcnt , nil
quod proprium ipfis ccrebrum nondi&averitcredendum cenlcant. Ta-
lcs funt,qui non fecus ac importunjc
mufcx , ad quamvis pinguedinem ob-viam ad volantes
,quod finccrum &
intcgrum obfufcare, quod purum,im-puro ac thrafonico quocfam afflatucommacularc non defiftunt. Quosinterquidam ex modernisScriptori-bus fuit
,qui cxiguo fuo honorc hu-
jus Monumenti vcritatem omni co-natu
,infolcnti fane fcommateelidc-
rc non cft vcrecundatus , dum id mo-doJefuitica fraudc introduclum,mo-dopurum putum figmcntum ajefuitis,tum ad Suicnles dccipiendos
, turaad thefauros cruendosconfi&um af-fcrit: cujus nomini partim cx Chri-ftiana charitatc parco, partim quiaprudentum literatorumquc virorumjudicio indignus
,cui refponderetur
videbatur : cum Mdnumcnti hujusvcritas
,tot illuftrium Scriptorum
WJ/wtjtotlibris ea de rcvcl abipfisSinenfibus maeni authoritatisCVrfi/,&"Chriftiana lcgc initiatis, Ltone &^Paulo
,per univerfum Impcrium
cvulgatis fqui in Coll. Rom. Mu-feo cxtcris pafllm, una cum Monu-menti autographo ex China tranmiftb exhibcnrur} ftabilita, confir-
A mata,
Athanasii Kucher. I
.Do&rinainMonumcn-totradiu,conforrnuonhodoxjEEcdctur.
Duplcx bu-jus Monu-mcnci intcr-prctatio.
mata, ncc non ab Orbe Chriftianoapprobata, parum curet, quidThra-fo clanculariusin ultimo Mundi an-gulo oblatret
,qui tl & calumniis &
lcommatisabftinuiiTet, remque pru-dentcr fub dubio propofuiflet , forfanmelius fibi fuoque opericonfuluiflct
;
(ed 'ita jufto Dei judicio fic , ut quidivini Nominis gloriam , contraconfcientiam & charitatem cavillis &farcafmis traducerc nituntur, utplu-rimum tandcm proprii nominis la-borumque naufragium patiantur.
Hifceitaquemotus, ne tanti mo-menti fide fua dcftitutum Monu-mentum, vcritatis paterctur naufra-gium , ab imis radicibus telam reiordicndo, hocopufculofufceptiMo-numenti vcritatem , ingenti eorumqui Monumentum , non duntaxatoculispropriisexnoftris Patribus in-lpcxerunt, fed vel ipforum Sinen-fium attcftatione firmatam , ita Divi-nagratia opitulante ftabilirc conten-dam , utin poftcrum de eo nullusam-plius dubitandi locus relinquatur, at-que adeo vel ipfi Heterodoxi cx hu-jus Syro-Sinicae epigraphes interpre-tationefatericogantur, nihilvel an-tc decem feculorum dccurfum aliuda divini Verbi Praedicatoribus do-ftum fuifle, quod orthodoxae horumtemporum do&rinae non fit unde-quaque confonum &conforme,imoidcm adeoque doctrinam olim inChina Euangelicaprxdicatione Ipar-fam, candem quam univcrfalis Ecclc-lia Catholica Romana hodierna diecredcndam proponit , uti poftea mul-riplici argumentorum pondere com-probabitur.Ut vero res defiderato ordinc &
methodo peragatur , ante omnia du-plicem,camqucintegram &finccramhujus Lapidis interpretationem , exlibro Sinicis charatteribus imprcflb,ab ipfis Sinenfibus literatis expofi-tam^ay.verd CMichaele Boimo Si-nicaelingua?peritiiTimo,utiexejus adLetforem Epifto/a paulo poft patcbit,Sinicarum vocum pronunciationcgenuinaverbotenus expreflam, alte-ram vero expofitionem, vitataphra-li Sinica auribus noftris non adeo
aflueta , ad gcnuinos Tabula; fcn-fus percipicndos aptiorcm
, una
cum Scholiis adjungendam duxi, ne3uicquam, quo hoc Monumentumluftrius evadcrct , omififle vide-
rer. Quoniam vero merito quipiam dubitarc poflet
,quomodo &
qua via magni llli Euangjlii Chri-ftiani fatorcs nationc Syro-Chaldairn ultimas illas tcrrarura oras pcnc-traverint , ccrte non congruumtantum
,fcd omnino ad veritatcm
rei adftruendam , neceflarium vide-batur , in tenebrofo illo variorumitinerum labyrintho , Ledtori per-plexo
,hujus opufculi faculi
, idcft
,Geographicis ratiociniis prae-
lucere , ex quibus , ni fallor , Le- Undepra-ftor, nonChriftiana iolummododo- SuSrn&ctrina:, lcd & fuperftitionum fabula- Lcxchn-rumque Sinenfium ante lalutis no- Mxtpa-ftrae advcntum , ex iifdem prorfus itiuonefqucRegionibus, id eft ^Egypto
, Gra> ** dQ>cia, Syria , Chaldxa originem quon-dam derivaflc , luculenter intelli-get. Ubinam vero vaftum illudSinarum Regnum fit , in quod Eu-angclium penetrafle noftrum Mo.numentum docet
,paucis indigi-
tabo potius,quam defcribam
, dequo tamen fi Leftor plura noflcdefiderabit, cum ad eP.NicolaiTri>gautii, &Joa?mis Semedi Hiftorias9ncc non (jfttartiniCMartinii Atlan-tem
,aliofque innumcros rcmitto
,
ubi dc fitu China: ejufque mira-bilibus, denatura
,proprietatc, ac
feracitatc Regionum , de Urbiummaximarum hominumque multitu-dine , dc pohtica dcnique difci-plina
,qua nulli in Mundo Monar-
chias cedcre videtur , quam ubcrri-me defcripta rcperiet. Noftrumerit ea folummodo qusc uti contro-verfa funt , ita quoque Lettores mire*circa nominum cquivocationem du-bios perplcxofquc reddunt
,cxpli-
carc, necnonrariora, &abaIiisnontata, reconditarum rerum ineoRe-gno
,aliifque vicinis obfervatarum
arcana, rum naturar, tumartis prodi-gia hoc opere, veluti opportunolo-co
, in curiofi Lcttoris gratiam ad-duccrc.
China
21
Vh' .iAeJhu Ufu tffvAlur
1
,
v1~1
'JSL Tah
. im.TS^^ ~ r . ^ .31
4
W/Vynrrr
: XI11VC4. 5*
l> I A~\ EX A~C A*V 6XMX JCvr*V-
i-
11
i-
r-
0-
D-
X-
Eme-
C,
er
ic-
b.
r.s rio
Smrm.^.
f9 iMft%C H _A_, (|Cl**" Xetim
n
r% limii
4- Mt a_,i _fii*^^iXfiu
i; _v.
i_*r*
Smir*
%*m[
_-__y,
C O K K A .
1 Fimjm* mmmh
'
4 *
/Cmiar
_k_*Xmt**
\>r%r!n
Rryt
.
jjEjfcgjta.
Impcrnun SmicumtnXV Resnajcu Protnaaj
Jutri/utum una
leamyenmne stnt Vrrmm.Hctrofi):
,
/lUturum.. ticntnun .Fkumnum.La i
| cum . etettranunqucrermn ceu/t t
derjhsne JLrn.trum .
f
Dsfcriptiothaur.
Tentiirri
Impcni
China .1fiufiibquiJraiitguriCX-pnmirur.
Notninumcji Impc-num intl-
jnmir di-ra6as8cconfulio.
C H I N A IC h i N a Rcgnorum omnium
maximura vafliflimumque, uci ad
ulcimura Afix rcrminum tcrrcniglobi conditor relegavit , ita quo-quc vctCfibus prorfus incognituraufquc ad annum 1220. permanfit,quod M. Paulus Venetus, utipoft-ca patcbit
,primus nobis fub norai-
neCatai dctexic: ab Ortu fiquidemEoo circumdatum Oceano , a BoreaTartariam habct adjaccntem murodirempcam, cujus inexplorati adhuctcrraini ad Mare Glaciale ufquc ex-tenfi, haud dubie cura Anian fivcFrcto five Ifthmo , Americx Scp-tentrionali alicubi continuantur
,
quamvis inhuncufquediera Cquem-admodum magno fane conatu a no-ftris Sincnfibus Patribus inveftiga-tum fuic) ingcntium horum Rcgno-rum terrarumquc limitcs a nemincadhuc detcdti fuur. Ab Occafupartim altiffimorum montium jugis,partim arenofo dcfcrto , cxteris-que Regnis paulo poft rccenfcndiscircumdarur. Ab Auftro dcni-qucOceano Mcridionali
,Regnis-
Siic Tonchino , Cocincina , Lao ,iifque liraitatur. Latitudo inci-
pit a 18 gradu, & ufquead 43. fefccxtcndit , id eft , 1440 milliariumItalicorum intcrvallo a Mcridic inBorcam diftendicur. Ab OccafuveroinOrrum, eadem fere intcrca-pedine conftat, unde Sinenfes illudin fuis mappis fub quadrati formaexpriraunt, quamvis a noftris Gco-graphis
,majori Mathcmatumnoti-
tia mftruftis , illud fere figura Lu-nx tubcrofx dcfcribatur. Ad no-minum confufionem quod attinet,illa tanta cft
,quanta eft vicinarum
gentium diverfitas : Lufitani & Hi-Ibani Chinam: Veteres, utcftapudYtolomaum
,Sin & Serica, Arabe*
Sin , Saraceni Cataium vocant : qua-rum appellarionum nullam apudipfofmet Sinos non dicam ufitatam
,
led nc nomine quidcm notam eflevel inde patet , quod Sincnfibus abomni mcmoria in morc pofitumfuit,utquotics imperandi jusex unafamilia in aliam pro humanarumrerum viciilitudine tranfit , totics
LLUSTRATA.5
ipfura quoquc Rcgnum novo no-minc ab eo qui rcgnare incipit , in-
1
figniaturj quodqui facic, fpeciofumj
ahquemciculura Rcgno pro arbicra-tu & bcneplacico ponir. Ira ofimTan appcllacum legicur
,quod fine
I
termino latum dicitur. Alias Tu,quod quictcm indicat : deinde Hiti
|
fub magni Ducis nomine indigita-tum. Sciam quoque ditum repe-
I rio, quafi dicercs, Regnum ornatifli-mum : Cheu Regnum refert
,quod
perfcctione oraniareliquaRcgnaex-cedat. Han quoque
,qua vocc la-
cteam viara nominant : unde fic, utfingulxprope Nationcs illud pro-prns difrerencibufquc nominibusin-iigniant. Hodienunc dumquonuncChium iiappclhtur,quorumpriushortum ob fummam amccnitatcmrcrumque abundantiam & ubcrta-tem : alterum vero mcdium fonat,coquod Sinx Regnum fuum in rae-dio orbis terrx
,quem pariter
quadratum cflc volunt , fitum pu-tcnt.
Totum Imperium dividitur inDjvjfio
quindecim Rcgna , vaftiflimis qua lafcriifluminibus, qua montibus diftcrmi- Unxcu
nata,quorum novem numcrantur
ex parte Auftrali , fex ex partc Bo-reali. Totum hoc Regnorum com-plcxum natura omnibus veluti in-acccfliim voluit. Ab Ortu & Au-ftro Occano xftuum vehementiavix pcrvio : ex Occafu ad prxruptamontium juga ncmini aditum pro-mittit : a Scptentrionc partim im-menfx vaftitatis defcrto, partimve-ro muro nongentorum milliariumItalicorum a Xto Regc annis circi-ter ducentis ante falutis noftrx or*tum
,opcra millcnis hominum mil-
libus contra Tartarorum irruptio-nes
,quinquc annorura fpacio ex-
tructo munitum,adeoque tot mu-
nimcntis armatum , ctiamnum fuapcrfiftit mole. Si folum murumattendas , id opus admiratione plc-num eft, quod Vetercs haud dubid,fi ejus notitiam obtinuiflcnt , interfcptem Mundi miracula connurac-raflcnt. Scd nominaRcgnorumfub-damus.
A 2 Bo-
2.
4-
5-4.
^ Athanas IIBorealia Regna Imperii Sinici, funt
i. H O N A M.X E M S I.X A N S I.X A N T U M.P E C H I N.L E A U T U M.
Auftralia Regnalmpcrii Sinici,funti. CANTON,W,QUANTUNG.i. C^U A M S I.3. Y U N N A N.4. F U K I E N.5. K I A M S I.c7. SUCHUEM.7. UTQJJANG.8. C H E K I A M.?. N A N K I M.
KlRCHEMVerum ut epitomicJs omnia
complc&amur , tuc primd univcrfiImpcriiinquindccim fuaRcgnadi-vifi Geographicum Schema appone-mus, ut fingulorum fitum propius in-tucaris. Et ne quicquam rerum mc-morabilium quoad Urbes, Montes,Flumina, Lacus,c2eteraquc fcitu di-gna omififlc videamur
,Geographi-
co hoc Schematc, quod omnium Rc-gnorum defcriptionem continet
,
praelufimus , cx quo veluti unica Syn-opfi
,quicquid in toto Imperiocon.
fideratione dignum occurrit , re-perias.
A P tJ T II.
t^donumenti Sinico-Cbaldtei ante mille circiter annos abEuangelicis Cbrijliana Legis propagatoribus in quo-
dam Cbina fygno, quodXemfidicitur, eretli,& anno tandcm1625. primum infigni Cbriftian* Legis cmolu-
mento detcftiijidajfincera &verbalts
INTERTRETATIO.Inconfhn-tiarcrumhumaru-rum.
,
Chriftianxlcgisvarizrcvolutio-
A eft rerum humana-rum inconftantia , ut
ficuti omnia fuis intri-cata viciflitudinibus
ex bono in malum, cxprofpero in adverfa
,
cx alto in ima , ex optima legum con-ftitutione in peflimos rerum ftatus
,
& contra , perpetua quadam pericy-clofi volvi revolviquc,abunde ex Hi-ftoricorum monumentis intucmur,itaquoque in hac miferandarcrumcata-ftrophe, ml nobis firmum, ftabilc , fo-lidumque promitterc valcmus ; quodvel maxime in fidci propagationcmeridiana lucc clarius elucefcit.Quas jfcgyptus, Gra:cia,univerfa de-niquc Europa in fidci Chriftianspropagationc,viciflitudines paflafit,non cft quod hic defcnbam , cum illapaflim nota fint. Ecclcfias quas olimfan&itate,juftitia , & incredibili fidei-zclo fcrbuifle lcgimus , modo nonduntaxat Mtepuiflc, fed omni fidc
1
orthodoxa fublatd,partim Idolola-
triis,partim Mahumctana: legis
impura pefte, partim deniquc Haere-tica pravitatc contaminatas interuf-fc,cum dolore gcmcbundi fpe&a-mus , ut proinae occulram circa AbjitaDhxc divinorum judiciorum abyflumnon tam invcftigare
,quam eam
cumprimis admirari, & proindcno-ftram cum timorc & tremore falu*tcm opcrari dcbcamus. Scit Dcusquos elcgcrit ex omni carne , novitquos cx univerla humani gencrismafla ad vitam xternam prarordina-vit , & quemadmodum hortulanusnunc ex hac , nunc cx illa arboremclioris notx fruttus, &jani adma-turitatem pcrducTos rcliquis omif-fis negle&ifquc colligit , ita infcru-tabilis divinar providentix altirudoex millibus paucos
,quos ipfc fo-
lus novit,
eligit , & nunc cx hoc,modo ex illo orbis terrac angulo,vcluti fruttus vitx artcrnx deftinatos
fuis
Cmina Illustrata.
Ferrorprt-
noruainChiiuChn{utnannncsntocuc
rvi-
fuis quandoquc rcfcrvaros tempo-nbus 6c locis depromic. Patcthoc cx ipia Euangelii iemcnte jamvcl a pnmxvis Chriftianx fidei ini-tiis, livcab Apoftolo SancToTho-ma , de quo poftca , five a fuc-ceflbribus Sinarum Regno illata
,
cujus Ecclcfia uti ftatim aprincipiofummo fcrvorc ardcns
,ingcntia
,
quoad animarum lucrum, incremen-ta fumpfit, ita quoquc intcpcfccntcpaulatim fervore, five ex improbita-tc hominum
,vitxque Juxu abomi-
nando , five illcgitimis divcrfarumgcntium ritibus divinocultuicontra-riis , five dcnique deficicntibuspaulatim paftoribus, fylvefcens tan-dcm a divinx Legis tramite prorfusdcgcncr in conclamatum crrorumcnormium barathrum prolapfa fuitdonec divina Clementia tantarumruinx animarum miferta, certisquxipfa fibi fuis refervavit tcmporibus,uenuo perviros Apoftolicos concul-catam Vincx fepem fylveftribus fc-ris tanto temporc expofitam novisgerminibus pampinifque inftnurarefibi complacuiflet : quam viciflicu-dinem quater in Sinarum Regnoaccidifie in fequennbus quam am-plifiime docebitur. Quarum ulti-ma,quando arrifit ei qui tempora &momcnta pofuit in fua poteftate , aSocietatis J e s u Rcligiofis , opra-topotius, quam fperatoeventu futigrandium principia moliminum dif-ficillima func} accidit. Tcntatusquidem fxpiiisa diverfis inRcgnumomnibus alienigenis fub gravifiimispccnis mtcrdicTus adirus; leduti necratio , nec confilium contra Domi-num
, ita quoque incrTabili pro-vidcntix fux difpofitione cfTecTumcft , ut noftris tandem etfi non fi-nc fummis laboribus , difricultati-bus
,pcrfecutionibufque aditus con-
ceflus fucrit , eo cum fructu anima-rum
,quo majorcm non dicam fpe-
rarc,fcd ne veloptarc quidempo-
terant. Dum itaquc ftrcnue in Vi-nca Domini laboratur, Deus Opr.Max. quamgrata fibifit ea
,quam
fpargcbant , dodtnna,
urpotc quxilla cadcm cftet
,quam ante mille
fidci.
circitcr annos alii Chriftianx Vincx Dmm r ccultores jam dudum introduxerantj Jf^id admirando quodam evcntu , co ncpcrditxipfo tcmpore attcftari fibi compla-cuic,uthoc pacTo docTnnl ccclcftivcluti cxprofundaquadam tcnebra-riim caligine cmergentc, moxgran-de illud ex cnumcrorum gentiliumconverfione, Ecclefia: Chriftianxin-crementumutifatisadmirari, ita Di-vini Numinis in co providentiam fa-tis laudare& deprxdicarc non ccfla-remus. Rcs itafefe habct
Anno ifof.ciim inS/ganftt Mc- fawfAtropolis Regni Xemft pago quodam SSSS"pro fundamento xdificii fuitinendi *apto fofla fierer,accidit, utintcr ex-cavandum foflbres in lapidcam tabu-lam SinicaScriptura fpcccabilcmin-ciderent, cujus extracTx quantitatemmox mcnibrarc aggrcfli
,ejufdcm
longitudincm
Athanasii Kircheri
darinus pri-mus id c-vulgavtt.
perimpofito,partim ne ab injuriis
remporum detnmentum aliquod in-currcret
,partim utquotquorforcnr,
hujus tam inlbliti monumcnti fpe-ttatores id pro fua commoditatclcgcre , cxaminarc & dcfcribcrcpof-ient.
Etquoniam marginibus lapidis Si-nicis Characteribus intermifti vidc-bantur Charafrcres Sinis ignoti, an-xiis fufpcndebantur animis, ut quidilli rcferrent
,cognofcercnr, quibus
tandem noftrorum diligcntia plene*Lco Min- fatisfadrum fuit , uti ln fequentibus
patefiet. Primusomnium Leo Man-darinus Chriftiana legejam imbutus,ob ingens Chriftianae fidci cmolu-mentum
,quod inde emerfurum Ipc-
rabat , illud exatte defcriptum totiRcgno cvulgavit. Quo concitati&noftri Patrcsprimum, illud mox ubiJegiflcnt, DiviniNuminisprovidcn-tiam fatis admirari non potucrunt,dum temporc novellx Chrifti Vinex,monumentum ranti ad gentiliumconverfionem momcnti, utemerge-rct fibi complacuitj undc continercfe ncfcn, ad illud propriisoculis lu-ftrandum
,in Siganfu
, maximamp Alvams
e^nfi urDCm Metropoliranam , fcScmedus contulerunt : quorum primus fuit
JJJ2A"0" *P. ^A/varus Semediis Lufitanus, cu-
v.djt'& dc- jusverbarantolibentiushicproduco,foipfit. quanro majori neceflitudinis vincu-
lo,dum hic Roma: Procuratorcm
agcrcr,mihiobftribus fuir, nccnonomnia mihi orctenus
,qua; circa hoc
Monumentum obfcrvarar, rcccnfuit.itaautcm loquitur Fol. ifS.mfuaderebus SinenfibusHtftoria Italiceedita.
*Doppo tre annine/\6i%. pafforonoa/cuni Tadri a queUa Trovincia conVoccafione a*un Mandarino Chriftia-7to, qui Philippus dicebatur, che fi an-dava, lidettiTadri con Pautorita didettoCHandarinoalzorono e Chiefa,e Cafanella MetropoU diSiganJu3poi-che Iddio benedetto
, che volle foffefcoperta una si beUa memoria de/pof-feffoprefo in quelpaefe deUafua drvina
fufe anc&efervito, chefifaci-/ttaffe lafua reftttutione neW ijteffo luo-go. Fu conceduto a me d'effere deUiprimi
,efttmatfe/ice queUaftanza per
P. - 'C ,primus
,tjtn
Monumcn*tum a StnitcrTblJurn
Syriacarumlitcrarumlnterprccatio.
\Voccafionedi veder /a pietra , ed arri-vato daltre cofe non mi curai. Laviddi
,la lefji, e tornai a leggere e ri-
mirarla a beW agio, ed aUa longa , t
confiderando /a Jua antichita , ammi-rai, comefoffe cosl intera
, edhaueffelekttere cosi chiare, e nettamentefcolpi-
pte. NeUafita groffezza ha molte /ette- ooSu vidi.reCtnefi, lequalt contengonomoltino-mi del/i Sacerdoti e Vefcovi dt que/tempo. Venehapero molte altre
, /e-qua/i al/ora non furono connofciute
,
perche nefono Hebratche, ne Greche y,
e cheperb quanto tntendo, contengono /imedefimi nomi, accioche feper aven-tura alcunoftraniero non fapeffe leg-gere queUe delpae/e
s intendeffeforfe/eperegrme.
China Illustrata. /Provincia aeit. guodimprimis ceie- I ubi^faluttspanem petenttbusfrangatl l ^^u^Ti^ifntit. efian- ac communtcet. Hxc Patcr MartmushancTrovtnctamfacit , eftan-tiqutjfmus iUe Lapis partim Syria-cts, partimSmicis Characlertbus ex-
aratus deLegt Dtvma per Apofiolo-rum fuccejfores ad Sinas aliata ; in eo
Eptfcoporum ac Sacerdotum iUtus
temporis nomina ,& Imperatorum Si-nenfiumin eofavores& tndulta legun-tur h brevis etiam,Jed exatitjftma &planeadmiranda Legis Chrifttantex-plicatio.eloquenttjfimoftylo Stntco com-
pofita conttnetur , dt his muttafaven-
teDeo dabit fccunda decas cpitomcshiitonarumSinenfium. Repertus efl
hic/apts anno 161 f . cum incivitateSz-
myun erutd ttrrdfoffa quadamfunda-mentis mun cujujdam coUocandtspra-pararetur. *De inventomox certiorfa*
clus Loci Gubernator, cumvenerand*antiquitatis
,cujus amantijjimi Jiint
Stmey veJiigiaprorfusfuiJfet intuitus ,
continubJcriptoquodamin Monumen-
tilaudem edito , tn altero ejusdem ma-gnttudtnis iapide totam inventi fa-
xi periochen incidt curavit , iifdem
charafferum notarumqueduBibusqua
par eratfide fervatts , cujus prototypon
Exemplar Tatres nojlri Romam una
cum mterpretattone transtulerunt,ubi
hodiequeinMufeo coUegtiRomani ad-
firvatur. Efi autemlapidisfigurainmodumparaUelogrammiextenja^uin-que palmis lata , 0 craffa , decemfe-
relonga infronte CruxeiJ, qualisfe-
reEquttnm Melitenfium : hujusaccu-ratioremnotitiamjiqutsdeftderet , tn-
veniet rem totamfufius explicatamde-
duBamque in Prodromo CoptoR. P.AthanafiiKircheri,dr inRclatione dc
Sinis R. P. Alvari Semedi. Oblttera-
tam hanc Legis Dei notiam longiffi-miquetemporis intervallo deletam ex
hominum memoria3refiaurarunt denud
Tatres Societatis nofira, plurtbusDeo
vevo &vero templts erefits , acpieta-
tefumma admtniftratis. Duo ibi eTatribus nojtris Vtneam illam 'Dot/ti-
ni noveUamftrenue excolunt , eorutn
unus tnipfa Metropolifedemfixit , al-
terper TrovinciamadDei promoven-dumcultum, ataue ammarum bonum
huc iltucque, ubi majorexigit neceffi-tMifubindeproficifcitury utomntbus
MVKQr) [ f Jac communtcet. Hxc Patcr MarcmusMartinius.
Hisdemiim acceflit T.Michae/ p.iikbBBoimus , qui exadam prx omnibus
Boimu*-
hujus Monumcnti relationem mihiattulit , omnes dcfectus in co dcfcri-
bcndo,ex manufcriptoSinenii,quodpcncs mc habeo , emcn davit , novam
dcnuo minutamquc tociusTabuIx in-terpretationcm vcrbotenus fattara
operi focii fui Andrex Don Sin exipfaChinaoriundi, nec non Iingux
nativarpcriniTimi orditus, me prxien-
tcconfecit-, quxquidemomniatcfta-
ta voluit , fequenti EpiflolaadLetlo-
rem data , qua totius rci ienem , &quicquid tandem circa hujufraodiMonumentum confideratione di-gnum occurrit , exacte dcfcripfit
,
quamqueveluti luculentum vcntatis
tcftimonium huic interprctationi ,ipfoannuente,ad xtcrnam rci memo-
riamprxhgendam cenfui -, lapidcum
vcro Monumcntum juxta Autogra*
phum cxChinaailatum,quod ui Mu-fxo meo in hunc ufqucdiem fupcr-
ftcs eft , genuinis fuis notis &chara-
dcribus Sinicis , quam Chaldxis
,
Scholiis etiam additis , incidendum
curavi. Epiflola dicra T. Michae/is
Boimi fequitur.
T. tZMicbdiflioimut Tolo-nus e Soc . J e s u , LecJori
bene-
volo Salutem.
INtcr monumenta Cathohcxfidci
prxdicatx,inSinarum Impenore-
perta,
prxcipuum fibi vendicat lo- cummarmorcusLapisSmicafcnptu- ra,cumCharabcribus Synacisanti- quis,Eftrangelonuncupatis, &fub- fcriptioneChaldxorumSacerdotum,
.
mille anteannos circiter exaratus.
Quamvisvero a T. Athanafio Ktr-cheTo^oc.UsvinTrodrotnoCotttco
Latina,& poft illum a P.AlvaroSeme-
VoProcuratoreSinarum, Italica,qui
oculisinfpcxeratMonumcntum^jam fuerit interprctatio Ulius
lmprdla,
quia taraen folum fcripturxa-
pidis fenfum utcrque fccutus ,lile
quoque nccdum Syriacas omnium
3>
J>
8 ATHANAS II KlRCHER. I
J>
Sacerdotumfubfcriptiones interprc- tandas ex China obtinucrat : pla-
cuit eaproptcr intcgre fcripturana ipfam, tam Sinicis Characreribus
,
quam Latinis , cum Latinainterprc- tatione de verbo ad verbum , re- tenra phrafi Sinica , fldcliterevulga-
re, atqueetiamfubfcriptionesomnes Syrorura Syriacas a perituTimo Lin- guarum intcrprctc T. ^Athanafio Kircbero commcntatas, cum Sinicisn aliis , tanquam luculentiflimis te- ftibus veritatis Catholica:
, univcr- fis proponerc , atque ut uno verbo dicam, Lapidcmipfum oculis totius Mundi Sinico idiomate
,prout an-
noChrifti 782. exaratus fuit, cxpo-,,nere; utvel ex hoc antiquiflimo tc-
ftimonio quilibet conjiciat,quam
vera fit doctrina moderna Catholi- corum, cumeademplanein oppofito13 Mundo apud Sinas mille retroannis,
[Jjjjj t, videhcct a nato Chrifto anno 6$6,dislube- fuerit pratdicata. Sinicum Lapidis
JJJ^
Ro" a Origihale habetur Komx in Mufeo
Mufjco j> Collcgii Romani Societatis J e s u
,
CoLRom. & ExempJar aliud in Domus Profcf- fa: Archivo. Ego vcro etiam Li- brum attuli ab Sinis Do&oribus & graviflimis Magiftratibus eo ipfoii temporc , quo Lapis repertus fucrat, Sinice lmprefliim , in quo fcriptura Lapidisjuxtaarchetypi fuiventatem veriflime & exa&iflime exprefla ex-
j> hibctur.
Exhortantur 1 11 in adjun&is Li- bro Trologvs Galeatis univerfos Si- nas, ut tandcm Magiftros magni Occidcntis fitaPatresSocictatis Je->, su appcllant ) adcant , & vidcant candem prorfus Legcm apud Sinas0 eos prardicare , quara deccm rctro farculisipforum majorcs cum totlm- pcratoribus fuiflTent amplcxati
,
,> quamquc Sinici libri a Patribus So-m cictatis Jesu imprefli ante Lapi- dem rcpcrtum exhibuerant. Reftat nunc , ut brcviter
,quomodo mar-
morcus illeLapis dctedhisfit, expli- cemus.
* ftfeb- * Cum poft obitum in Infula San * cheu Sinarum S. Francifci Xavcrii, vcncrabilis P. Matthaus Riccius
,
i, aliique Patrcs SocietatisJ esu in
jj
jjInven-tio JLapi-
jj dis.
aii
II
jj
J>
a
JJ
J>
J>
Sinarum interiora Euangelium Chri-
fti intuliflent, Refidentiafque & Ec-
clcliasin nonnullis Provinciis eretcif-
fent, adeoque non exiguum pro-grefliim fandhc fidei propagatio inProvincia Xen-sy fcciflct
, AnnoChnfti 1627. nonnemo e Socicta-tis Jesu Patribus a Dociore Phi-lippo invitatus , in patria lllius Sanyutn
,viginti baptizavit perfonas
,
& cum eodcm Do&ore ad viden-dumLapidem, quempaulo antc ali-quot menfes in Metropoleos S>-ngdn-fu conjuncta Cheu-che villa,dum rudera pro paricte cdificandoeruerent
, invcnerant , abnt. Is,
fcripfit Cquod idem poftea alii Pa-
tres, qui in Sy-ngdn-fit Refidcntiam& Ecclefiam conftituerunt
,cum
Chnftiams & ipfis gentihbus affir-
roarunt) Lapidera repertum, latum ,,Fipira&eflequinqucpalmis faftigium Lapi-dis adinftar pyramidis oblongjeduo-rumpalmorum
, &latxunius,eflfor-maturaj in vertice fcalprocxfculptamfan&am Cruccm fupra' nubcculas
,
quae brachiis liliaimitaretur,referrePrartcrSinicam fcripturam, ad latusfiniftrum, &infra,videriSyriacano
,
mina Syrorum Sacerdotnm,atquc
etiam alia nomina Sinica eorundem
Saccrdotum fubtus adjundra. (con- fuctudo eft Sinis plura nominahabe-
rc;unde etiam hodie Chriftiani &
nomenSandrorumin Baptifmoacce-
ptum,-& aliud Sinicum rctinentj
AdmonitusG ubernator Loci dcMo- nuraento rcperto
,perculfus & no-
vitatcrei, & ctiam omine Cnamque illi eoipfo die filiusmortuusfuerarj elcgantemcompolitionem in laudem Monumenti rcpcrti fieri , ac in alio fimili Lapide marmorco infculpi prarccpit
,utrumque vero in fa-
no Bonziorum Tait Su dittorum,
milliari uno diftante a muris Me-
tropoleos Sy-ngdn-fu, ad perpe-
tuam rei memoriam rcponi pro- curavit.
Plura alia Catholica: fidci prae- Variadicatas Sinis veftigia fubfequcnti- Chriftiabus annis repcrta funt
,qux pla-v'ft!^
ne Deus vidctur non nifi co tem- eod
C H I N A Illustrata.
codcmtempore jjperta.
J>
91
>>
M
)>
>)
]>
JJ
JJ
Chriftia-"ni tnulti jjinChiruterapoteM. Pauli Vcned.
j>
An S. ThomasApollo- >
Jus in,,
Chinaprrdka- "
>>
>j
jj
>)
>>
terit.
pratdiGatio opera Patrum Socictatis
J i m' pcrvafit Sinas , ncmpc ucvetcra & nova teftimonia idcntita-ti fidei Catholica: aftipularentur in-vicem
, ac manifefta perfpicuaqueEuangelii veritas proftaret univer-fis. Similcs imagines S. Crucis inProvraciaiwbV annoChrifti 1^30.In Kiam sy Provincia lumine criammiraculofo cmicanre igenrilibuscon-ipcdlo anno Chrifti 1635". Et ltemin bbkien montibus & civitate Cyuenchtn anno Chrifti 1643. cruces in-ventx fuerunt. Imo ipfc venerabi-lis P. Matthaeus Riccius ciim primiimin Sinas pcnetravit , Xe tsti kiao,nomen Crucis dodtrina: reperit,quo nimirum Chriftiani antiqui-tus Crucis doclrinac difcipuli apudSinas vocarentur & omnino vi-guifle Chriftianos in Sinarum Re-gnis cum prima vice Tartari tre-ccntos antc annos invafiilent Sinas
,
conjunctofquc Saracenis, Judaeis,
Neftorianis,
atque Gentilibus
,
tempore etiam Marci Pauli Ve-neti
,qui in Catay pervcnerat
,
(quar cft ipfiflima Sina^ ibidemvixiffe
,mihi nullum dubium cfle
poteft.
An autcm S. Thomas , velalius Apoftolus Sinis prcdicavcritEuangclium , necdum rcs ccrtocomperta videtur. jP. Nicolaus Tri-gautius colligit ex aliquibus tcfti-moniis Ecclciix Malabaricae Ar-chiepiicopatus Cranganor , feu deSerra Chnftianorum S. Thoma: ficdictorum
,quod ibi , ficut & in Me-
liapor ("qua: olim Calamina, & mo-do a Lufitanis San Thome vocatur )prardicaverit S. Apoflolus
,coquod
cx Gaza fcu thefauro in OrficioS. Thomae recitatur : *Per S. Tho-mam Sina & c_ytbiopes converfiJitnt ad veritatem , fer S. ThomamRegnum calorum volavit & afcenditad Sinas. Et in Antiphona j c/"-thiopes, Indiy Sma
,'Perfe^ inCom-
memoratione S. Thoma offerunt ado-rationem nomini Sanclo tuo. Itcm inCanone Synodali antiquo : Efifco-pi tJMagn* cProvinc't , nimirumreliqui Cfrletrofoltt* Sina , lndi* ,
'Pafes mittant ftteras confcenjio-nes. Adde quod qui regebat illamEcclefiam de Serra in advcntu Lu-fitanorum , fe fubfcribcbat Me-tropolitanum totius India: & Sinx.Vcriim cnimvcro confideratis pc-nitiiis rcbus , ex iis circumftantiisac veftigiis 9 quac poft P. Trigau-tium clarcre cceperunt , nccdumconcludi certo poteft, S.ThomamApoftolum pcr fc apud Sinas dif-fcminafle Euangelium . Nam li-cet veltigia fidei Chrifti reperta
,
apeti oftendant illatam fuiflb fidemClirifti in Sinas > nihilominustamenilla ipfa veftigia monftrant penetrafcfe fidem ad Sinas , cum regnaretfamilia Heu han trium Regnorum
,
(quod moddcft Ndn kim, Regnumtcrtium ) nimirum in PnovinciaKtam sy ad ripam fluminis
,fiqui-
dem Crux fcrrea circitcr librarumtrium millium pondcre videtur , &legitur infixa fuifle Sinica xra, quxcadit in annum a Chrifto nato 239.Unde fides & predicatorcs illiusapud Sinas Auftralcs ccrto evin-cunter , fuifle fere antc 141 f annos.Elapfis vero annis hifce ab ortuChrifti , cxtinctam Lcgis notitiamiterum renovatam per Sacerdotesde Tacyn Judara , fcu Suria inXatsy Boreali Regno Sinarum, re-gnantc familia Regia Tam anno Chri-lti 626. ficut inventus Lapis tefta-tur. Ubi relatis pracdicatoribus fidciChrifti illius temporis apud Sinas
,
nulla fit prorfus mentio S. Tho-ma: , aut alterius Apoftoli quodtamen multum conduccbatadinten-tioncm illorum
,qui Lapidcm eri-
gcbant ad pcrpetuam memoriam,confignarc -f videlicct prardicato-res fidei itcrum prxdicafle illamLegem
,quam S. Thomas , aut
alius Apoftolus pracdicaverat apudSinas. Proinde cvincitur , illos deTa cyn praedicatores , non habuif-ic notitiam S. Thomam , aiit aliumApoftolum Sinis vulgaflc dodtri-nam Chrifti j & fignum conjcftu-ramque ficri poflc, fortenccS.Tho-mam
, nec alium Apoftolura intu-liflc Euangclium Sinis , aut utmode-
B ratifll-
u
(C
Acc
cc
cc
cc
cc
cc
cc
a
cc
cc
cc
cc
cc
cc
cci. Qno
IO Athanasii Kirchehi
33
3>
ratiflime loquamur , nihildehoccer- ro dcduci pofle cx vcftigiis rcpcrtis ,
Superiora vero allata lblum probare,, pofle , Saccrdotes illos cx Ecclefia5, S.Thomx,velBabylonix,quxrum regebat Malabaricam dt Serra Chri- ftianorum S. Thomx ( ficut poftei
invenerunt Lufitani ) miflbs fuiflead erigendum Sedem Epifcopalem,
3J inferendamque fidem Sinarum po- pulis , cum hoc vel ipia lingua Sy-,j riaca antiqua ejlrangtlo , qux in illa>> Ecclefia rctinetur , & olim in Baby-j> lone atqueSyriain ufu fuerat, vero-jj fimilitcrteftetur. Orationcs porro in>j laudcm S. Thomx compofitx benej> intelligi poflunt > quod nempe perjj mcrira. S. Apoftoli , & ex cj tis Ec-
clefia Sacerdotcs fidem, quam X
S. Thoma acccpcrant , forte primi in Sinas omnium intulcrint , ideo-
que jure merito S. Thomx eorumconverfionem debcre attribui. Qua-re cum nullamentio S.Thoma: Apo-ftoli reperiatur in hucufquc veftigiis
fidei prxdicatx dete&is , afleverarc,
ccrto nonpoflumus, SandhimTho- mam > vel alium Apoftolum Sinis
chriftu-,, prxdicafleEuangelium , MulrisveroPrcsbytc-" fcculis Chriftiani PrefteJoannisro joan- >, ("quem M. Taultts Venetus Ufun CannriStT* vocaO ruere> quos exiftimo Crucis
Do&rinx Cultores vocatos, & cum Tartaris, autpauloantcinSinaspc-,j netrafle , nam illi dc Judxa, vcl po- tius Syro-Chaldxa, aut Malabarica,>j uti multo Tartaris Chriftianis anti- quiores , ita quoque fuos fequaces} j difcipulos clarx Doctrinx KinKiao appcllari volcbant. Crcdiderim au-
JJ
33
33
rcm , Prxdicatores illos non ex Ju- {
dxa veniflc j nam Syros fuifle , Syriaca lingua & nomina teftantur
, fe "
tamcn de Judxa dixifle > quod Le- "gem
,qux in Judxa exorta fucrat, "
prxdicaverint. Vcrum ex quonam "loco vcncrint illi Saccrdotcs Syri ,
Chi ^ a Illustrata.ctercs nominum vcrborumque
,qux
m Monumenri Tabulacontmentur,Latine pronunciari dcbcanr.
Intcrprerario 1 1. verbalis indicat ,quid Charatcres nominum verbo-rumquc in Monumcnto contento-rum proprie fignificent.
IntCrprcratio III. paraphrafti-cam quandam Monumcnti expofi-tioncm continet, qua vitata phratlSinica quantum fieri potuit , ut-pote Europxis auribus inufitata
,
Jatcntcs Tabulx lcnfus paulo fuiiuscxplicantur , in Latinam linguamtramlati.
Notct itaque Lector Quod , fi-cuti univcrfus in Monumenro Sini-cx icripturx contcxtusin ^oColum-nas divifus eft , ita quoque fcquen-tcra Tabulam in totidcm dividen-dam cenfuimus , ita quidem ut vo-ces Sinicx Latinis literis cxpreflx,iis, qux in Columnis Monumen-ti contincntur
,quoad numerorum
naturalem difpofitioncm quam cx-a&iffime rcfpondeant : quod ca decauia fecimus ; ut Lebor curiofusuniufcujufquc Sinici Characlcrispronunciandi modum protinus exnumerorum correfponfu cognofcerepoflet. Exempli gratia: Si noflc de-fideres
,quomodo hic Chara&er
Sinicus Cl,qui in tcrtia , fede Co-
lumnx " 10. Tabulx continctur,Sinice pronunciandus fit : fic ages ,uxre in fequenti Intcrpretationis. Tabula 10. Columnam
, & ter-tius in eadem locus oflfert vocemSinicam ( Chun yue ) & fic Sini-cus Chara&er Y5l pronuncianduscft. Rurfus fi nofledefideres,quomodo hic Charadter , quiin Columna 7. quartum ^ lo-cum occupat
,pronunciandus fit
,
Quxre in (equenti Tabula 7. Co-lumnam
, & 4. inea locus dabitvocem Sinicam ( Sem ) Latineexpreflam > qux eil genuina Cha-ratteris pronunciatio. Nonalitcr in omnibus &fingulisSinicx Tabulx vocibus , cum Lati-nx Tabulx vocibus juxta numcro-rum feriem comparandis tibi proce-dendumcflefcias.
Si vcro quifpiam non pronun.ciandi Iblummodo modum, fcd &Charadtcns quoqucSinici,v.gr. Oi
]
fignificationcmnofledcfiderctjis '1Intcrprctationis 11. vcrbalis Tabu-lam adibit , & in ca Columnx 10.tcrtius locus ofreret voccm (Luna),qux cft ditti Charafteris iignifica-tio. Sic in Col. 7. quartus locusdabit vocem (vita) qux cft Cha-ra&eris "T* vera fignificatio. Ecfic in cxteris omnibus pari
I modo procedes,qux hoc loco Le-
drori iniinuanda duximus, ut quidtot numeris fignatis vcllcmus , eumnon Iatcrct. Vidcs igitur, in TabulaSinica 29 Columnas
,prxter Co-
lumnam titularcm o fignatam , eflc j
quarum fingulas juxta naturalemnu-mcrorum fericm , fuis ordine nume-ris aliquoufque figna vimus : quodvcro omnes numeris non funt fi-gnatx ufquc ad Col. calcem
, hocidco fa&um cft , primo nc Colu-mnas tot numcris intricaremus , dein-de
,quia fperabamus futurum
, utLetor ieipfo facile locum defide-rati Characteris fit repcrturus. V.gr.ii quis fcire dcfiderct quomodo hjcCharactcr qui in col. 18. oc-currit finc numcro
, pronun-cictur
,is a principio Columnx 1 8.
ordine numerorum procedet ufquead dittum Charattcrem
, & inve-niet eum 9. loco conftitutum. hicitaquc in fcquenti Tabula Col. 18.nono loco inventus , dabit (Td)pronunciationem Characlcris
12 Athanasiialias Mundi Nationcs fupcrat, iraquoquc vocabulorum paucitate ceditomnibus Nam numerus corum vixmille fcxccnta vocabulorum cxcedit
:
omnes quoquc vocesdcfinunt in vo-calibus
, & pauca: tcrminationc hacprivatx, utplurimiim in m. & n. dcfi-nunt
;funtque cundTrae monofyllabx
& indeclinabilcs , tam nominumquamverborum
>QuadecauIaLin-
gua rcdditur valdc xquivoca, ita utixpe verbura in locum nominis , &nomen in locum verbi afiiimarur.Mirum tamcn non immerito cuipiamvideri pofiet
>quid tot ac tanti Cha-
rafteres,qui in eorum Onomaftico
quod dicitur Haipien , id eft Maremagnum, ad fexaginta millianume-rantur, in tanta vocum uti diximuspaucitatc conferant : quod ut pateat
;
fciendumeft, voccsSinicas uti pau-lo ante oftendimus, vix i doo cxcede-re. Cujufmodifuntv.gr. Ca,cau,can. Ce, che, chi, chim. Ci, co, chu. IFe, fb, fi, &c. uti ex Didrionario eo-rum patet. Sed uti unaqiucque ha-rum vocum diverfiflimas fignifica-tiones habct-, ita quoque illx nificxacccntu differentimtelligi nequcunt.Accentus itaque funt, tum ad fcri-bcndum, tum loquendum , ad intel-ligendas hujufmodi voces ncccftarii.Hincad facilirandam linguam Sinen-fcm, N N. P P. juxta Muficas notasUT, R. E
,MI, FA, SOL
,LA,
afcenfus defccnfufquc Sinicorum|
accentuum inpronunciatione obfer-vandorum difpofuerunt. Sic v. gr.unica ditlio Ta fcripta Latinis literis,notis quinque fignata, utdivcrfasfie-nificationcs cxprimit, ita quoquecu-verfis vocibus & accentibus, qucm-
KlRCHERI,
admoduma SinisdivcrfisCharadl:cri-bus exprimitur
,pronunciari dcbcc.
Vocalcsfunt tUae qux fcquuntur :t " m $ \
Prima nota ' rcfpondct Muficoac-accentui ut : (bnus vero fcu cnuncia-tio Sinica
,quam ipfi Cho fim vo-
cant, ldcmnotat, acprima vox pro-|dicnsxqualis.
Secunda nota ' rcfpondct MuficoI
RE, & Chinice vocatur Pim xim,quafi dicas clara voxarqualis.
Tertia notax
refpondct Muficom i , & vocatur a Sinis Xam xin\ ideft, vox alta.
Quarta nota ' refpondet Muficofa,& Simcelignificat Ktu xim> abc-untisaltavox.
Quinta nota " refpondet Muficosol, Sinice Gexim, id eft ingredi-cntisproperans vox. Reliquiduoac-ccntus o & j planam voccm indicant.Hoc patto uti paulo anrc innui-
mus, haecdictio monofyllaba Ta, cxfe indifterenseft, fed pro diverfitatcvocalium quibus infignitur, ditTcren-tcs fignificationcs cxprimit , uti fc-quitur
:
Ta, Dens.Ta, Mutus.Ta, Excellcns.Ta, Stupor.
Ta, Anfer.
Qua omnia hic praemittenda cen-fuimusjUtquid pertotnotas, quibusfequentis Tabulac Sinicae voces infig-niuntur, fignificctur, Lcctorem nonlatcrct. Sed hifcejam pracmifiis, La-pidis fanc admirandi interpretatio-ncm ordiamur.
Inter.-
China Illustrata.T
INTERPRETATIO I.
Qua
CharaBerum Sinicorum,qui inMontpnento Sinico conti
ncntur, pronunciatiogenuinaper Latinos Cba-raUeres exprimitur.
41. uu
2. ti
CoL.
3
41-
6.
7-
8.
9io.ii.12.
J 314.
cyen
P*chuerixao
cyt
mbvaritukieri
mihieu
fijf.yuj6.*7-
XI
rigo
20.21.22.3 3-
18. fari19. yi
fueriximkirii
suhctni
(025. cyi26. yti27. chm28.29. rj//
30. giri
31. fAo
32. taj%
33. #/;
7. C#58. A
4
4* Cot.
34.. tkm3 5. syuetl
36. kitk
37. *sr
38. jw39. //7
4.0. *mA41
Ua+2 hyn.4,3. /;
44. so
4>-. /:/7o
46*. ry^w
47^24.8. /40.1o. jfl. lay
f%. cum
\lh
f6. XlTfk
A T H AJ. Col.
34. cum
dunv\ih38. hoe
39. tao
4.0. su
41. y^i.yao43- fi.m44.4fJ#
,
46. .Vf
47-^.,
48. &404P-jo. r/fl, liu
m m
54 J. :C M0*P
4j6. math
(j. C O L.
1. chen2. cyth
v yun
fj**l
.
6. chtn
7. kim8. vdm9. futh
10.
11.
7
ll.chi13. /w14. A/rtJ
8. Col.
1. sjen2. sy
2,.sym
+fi*.
6. chin
9' Col.
fchet
[su|
16. ch'i
17- ju1% Scham
ip. /720. su
21.
22. f^/(fam
'\yuett\lim
24. /W2J. f&7W26". Sj27.28. ^/'29. ym3-
,
31. nuyt
32. /*33. hm34. #"
3f-36. f//
37. //
chlchithchinte
'
lith
chuetixeu
\chen^quoii
xi
41.42.
43-44.
4f.4*-+7-
49.
?2. fWrti.
.7f
Chi3. Col.
16.
17. /V//w
18. f/>19. kith
20. /fc/W
21. ^y
22. /*0
23. /**
24. *y/w
2f. />26. fw/27. xim25. fi
.
2p. /46. /////
47-
/icyti
40. **jo. /rt/ft. xath52. /
73-M74-
48
5
NA iLLUSTRAf A.7. COL.
lO x16*. '
a*
17181020 ^/0
21Ifamhoe
22. kiuti
23. toj?24. f/f27. >26". /27. fu'28. JT*
30. yt31. /1
3-/33- /\34-
3f. chay
&i37- fi
che/hchithhoe
icymxith
4f- g*"y4.6. ku
t
47. cye
48. XI49. //'
50. /*51. /*
f2. />/
53- f*54. uam
77- J*.
38.
3940.41.42.
43.AJL.
6. Col!
17-
M
19. xim20. f/>/
21. ^/w
"
22. /eu
23.24. xe
2f. cye
26. put
27. nath28. /rti20. />0'f34- fi3f- /
.
36. #737. fum38. //^
30. 7^40. /^otf"
41. IB
42. ^/t?
43. ^/44- P{.4f- 7,46^. XI
47- ATc?
48. /4p. yumfo> su
fl* chao
fl'tn . ho
yj-. /"
5-^. */t?
f7.
f8. f^w
61. yn.
f.CoLUMNif. yi16.
17. ^rti
18. chi10. sytf
20. kiab21. /tf(7
22. leath
23. ^/A
^ lu2 6. syn
t
27. f^/28. pa29. kith
tu
Ueichinchithchina
'
saii
chath38. chl
39. muenkayseth
mieflt
hiuenkith
30.3i-
3 2 -
33-34.
3f-36.
37-
40.41.42.
43.44*
4f-
47. y48. />C7
49- e^f*Afl. mo
f2. uath
f3- J*f4- ^
ff- 7
57. mt
58. f^
1.
16-
14. CoL.
1. Xt
2. muth3- &
.
4. r/j
6. ym7.
cxim*'{lic
10. //>"M
11. yum12. choam14,. /"
16. ltef
17. /18. y*
20.
2l'{ue
22. fuei\2 f. jyi
1 26. r/tfw
I 27. kimt
2 8. jm*29. lay
^
30. ^/f31. xam
'32. Inji33. f7
I^. CoL.
40-M41. vi42. vay
43. kab
44. cem
v tm46. chtn
47. yuen
48. ffrfff/
49. Ittf
50. ff
iS
iy. Cot.
21. sfh22. kim23. r/
24. hoa
2f. tum26. yueht7. a28. cho19. VH
30. quly31. JT
32. chi
33- 3*34. fam37-36. /37. /*"
38. r*V
39. cym40 /#41. AT0
42. fftff)
43. 44,. kteuTT45*. r/>/////
46". ku47. AY7/
48. /*/49. />/*
tscmf l ichi.j2. ngo5-3. f/ttf
5-4. $A
Athanasii Kircheri
37
sem
xim
17. Col.
23. tuth
24.25-. H26. *v&/
27. /4028. 1IU
29.
30. *0
31. sb
32. >B
33- ko,
34. w/w3f. x/m36. uu
37. pu38. /039. sb
40.41. kb42. AT0
(so
jfunueh\mihShoam
tf.yu
47. ttm
48. u
49. kiuh5-0 rfl, fil
52. */w
16. COL.
27. f04028. fuh29.
30. m t/6
V\han32. cem
34. /o*3T- y*9 -
36. 9*37'38 739. /*40. /f
< i/f
42. >''
+3kimkim
44. cum
4f.46. cum
,
47-48. ;?49. **70.
fV tiif2. -V/
73 f>a.74 9t
f6. tum51*
ij.Columna.24. xi2f. kim26. Ih
27. to
28. chith
*9Uuh\pao
3- f,li.hm32. ta
Wyam
rkao
34.^ m
3f. sum
36. '
37. av/w
38. syi
39.40. x/41. *7
43. su
44. ^/a/45-. />e
46.K47. /ar48. kith
49 f*f50. 7*fl. /////
72. *73-f4- Jftjf,
1. j*
24* Cot.
1. su
2. muj
7. kim6. su
8. kieri
o. kl
10. gin11. yueu
12. 'ke
13. kutit
14. ^7,
16. yam17.18. **.10.
20. jw/
21. chiri
22. f^23. uu
24. /^25". Jf/W
26. JT/^
27. f^rfW28. get\20. */f30. >31. fjtf;22. Awi
36. wa^
37. fueii
38. AT/W30. f#040. *^41. */f42. tu
(*
444f. #/>
4\ r^tf
47. mit,
48. &/14. /if. xt
16. tit
17. .?
18. suy
10.
20. su
21. */'
24. /^JW2 f. f*#f26. lib
27. f
^siuri20. Kf/30. chi31. &y32. 033. fam34. riff
3f. hdn36. f^
37. /*;38. Ih
39- J\40. CK\41. f/W42. f^e
43. leao
44. /0
45. y' 46. ffo
147- J*
48. che
40. p*/
46. ho7. /*8. hao
f
9. hoeyt10. uth11. /
50
z 4. CoL.
Uhe
73. uin5-4.. hoam
t
56. quom57- c/ef8. *.
ATHANASII KlRCHEM2J. Co L.
j-o. Iti
fl. ngahfl. fif
f6. ui57. ueh.
22- C O L.
47- *,
4.8. kieu
49 #fo. hot
ft, churh
fi. quarh
51- fc
21. COL.
cfueh*{/*,
r- /4.3J tfl
kkuorcurh
44
4f-
20. CoLuM N A(kmf*
4f t 4 f 6
Lin. i.Tab. Dc maena Cjn ( Judara videlicct) clariflima: Lcgis promulgatsein Ciurh kuetitului.
, 1
( ideft, Sinarum Impcrio ) Monumcnrum.
o. ClaTuTima: Lcgis promulgata: in Sina Lapis arrcrnac laudis & prologus.9 to il ii 1]
Td cyn (id eft , J udarat) Ecclefix Saccrdos, 'Kim cym , rcrulir.
Columnaprimt.
CoL
ii
Rincipium fuit femper< i
.
idcm , verum , quietum
,
7 8 9 to
primorum primum,&fine
originc , neceflario idcm,intclligcns
If l6
& fpiritualc , poftremorum poftre-17 iK 19
mum & cxcellcntiflimum exiftens
,
to 11 11 *i 14
ordinavit cxlorurapolos, &fccircx
nihilo excellentiffirae > pcrfcfti om-ij ii
nium San&orum,pro originc ado-
19 i ii t)ranr
,quem ille folus perfonarum
}* ,f-
' J7
trium unica perfe&iflima fubftanria
19 11
40
verfas res. idcm erigerc voluithomi-14 i{ 17
nem , ornato donavit amabiliflimam
pacificx unionis fubordinationem
(idcft, juftitiam originalcm} pne-18 19 50 31
dpiebat quietcm fludfrbus maris, in-
tcgra originis narura vacua humilif- V 39
que & non plcna fupcrbaque,fequi
4 4'
appetituumflu&uationemcorde, de41 4|
.J 44fc
,ncquc leviflime defiderabar ,pro-
4 47 4*
manavir a Sotan (id eft,Diaboto) cx-49 (
rcnfus dolus, dam ornavit naturampuram & fimplicera otiola pace ma-gnificam in
'. 1t
. ?
3. Illius permanentia: mcdio o- Coi. 3.4 f 6 y
dium occulravit limul per laudem9 ! 11 13
malitiat ad inrra , iftud caulavit ter14
non habens principium, veritasDo-41 4 4J 44 4f 4*
minus holooy ftatuitCruccm pcr paci-47 48
ficarc quatuor partcs Mundi , com-49
.
9*t m t* n
movit originis fpiritum& produxit.1 1
2. Duas mutationum caufas f Si-
nicedicuntur jyw&jy/jw,hoccft, ma- centum fexiesdccemquinqucfe&as,1 4 19 10 ai
tcria & forma^ obfcurum vacuum humeri horainum fequebanturordi-f 6 t 8 9 11 11
mutavit , & ccelum , terramapcruir, ncm vcftigiorum contendentes tc-10 II n ij 14 14 if 6 17
Solem,Lunamdrcum volvit&diem xcrc regularum retia,
aliqui mon-f 16. >y 18 28 19 30 ]
no&em fccit , Arrircx opcrarus uni- ftrabant rcs creatas pro credendoprinci-
Col.4.
China Illustrata. 2 334
pnncipio,
aliqui vacuum habebant3* ?6
.57
pro originc duarum caufarum, ali-
1.
19 40^
41
qui prxftabanc facriHcium ad acccr-4* 41 44 4f
lcndam forcunam,
aliqui conquirc-ia 47 4' 49
banc falfa bona uc dccipcrcnc homi-o 4 f
nes, prudenciae cogicacionum inven-f3 f4
cionesdolofx, amorispaflionc,gau-ff 1 f7
denccs laborabanc fic1
4. Abfquc eo , quod poflcnt con-
fcqui , corrcbancur ardtiflime rcvo-
lutiquc crcmabancur j aggrcgances9 10 11
cencbras finc via j a mulco cemporc" 1?
deperdences exccHenccm beacicudi-"f f
cucuscrinx unicacis puram,fpiricua-
16 17 18 19
lem finc vcrborumftrepitu , novamao 11 ix a) 14
Legcm } pcrfecit bonos mores cumif a 17 S 29
diredta fldc j ordinavic octo finiumJO
& beacitudinum loca&gradus j Lo-i ' i ji
.
cura igncum purgandi pulvcris,per-
34 3f J vr
ficienda: integritati,
aptruic triura,l8 Jv 4" 4
vircucum fchoiam j rcfcravit vitam
,
4* 4) 44 4f 46
extinxitmorrem; appenfusclarodie,47 48
,
49 fout deftrucrct inferni tenebrofi civita-
tes , & rcgionem j diaboli ooloscum44 ff J* J7
hoctotaliter deftruxit, diredto.' *>'. I 1
6. Piecacis navigio, uc fubirenc cl &
f 6 7
illuflriflimas manfiones, animabus
- 1 910 1 1 1
1
fpiricualibus in lllo tcmpore cum jam'3 '4 if 16
luccumiTet j porencia; negotia hic"" 8 19
confummaflcc j feipfo clevatus me-tO 11
dio die afcendic in ccelum j Scri-** J H
pturarum remanfcrunt bis decemfep-*f * . 7 tS
tem tomi j aperta cft originalis con-v> 30 * ji
verfio, uc'poflenc hommcsrationa-
les lngredi j Lex lavacri aquxfpiri-} J9 40
cus abluendo fuperficicm exornat,
&punficando, lpincum incerius de-/4 4* 47 48 49
albacjlignaculo>f< Crucis difpcr-
4 f" f*
11 m quacuor parccs Mundi , adcon-"
-'4 14
gregandos& pacificandos fine labore*6 57 58^ j9
pullancligna, cimoris, piecacis, gra-60 6 1
cicudinifque vocesperfonando.1
.
11
7. Orienccm lacrificando, rcfpi- Co! *_4 f . 6 >
ciuncvicxgloriofxiccr, nucriunc bar-S 9 10 11 11
bas,quiahabcncexcraconvcrfaricum"3 14.
aliis j circumradunr fummiratcm vcr-f 16 17
ticis capitis,
quia carent ad intra af-18 19 JO
fc&ibuspaflionum j non fovcnt laccl-ai tt t| t
licia icrvorum > arquales nobilibus ig 16 17
nobilibus cum hominibus } noncoa-a8 9. 3? 3'
cervanc divicias , eciam pauperibusJ1 33 3
..31 34
eroganc, cum nobis j jcjunanc s ut37 ?8 JO
fubjicianc lntclleclrui icicntiam , &40 41 4*
. 43 44
perficianc j vcl uc quiecenc cimoris4f 4fi
paflioncs propcer forricudincm j ic-47
ptcm
H Athanasii47 .4* 49 f
,
ptcm vicibus ofTerunt laudis oratio-$* 1 w r ) ii }ficillime nominari poteft
-, opcri-4 tf
bus a&ipnibufque illuminat tcne-
bras umbrafquc, cogimur vocare il-19 jo ai n i|
lam claram Lcgcm > fola Lcx finc14 if m
Impcratoribus non magnificatur, Im-17 -8 -> \o
peratores fine Legemnon ingrandc-
fcunt; Lcgem Impcratores cdidtis di-14 V S* 7
Iatando Mundum exornantclarita-.
jl 19 40te ; Tay fun-uen Impcratoris clarif-
iimiSinarumRegni, temporibusad_4 44 f
ricula ; Cben quon Kiensu (eft nomcn
Sinici anni cadentis in Chriftiannum' tt 17 18 19
636.) pervcnit in aulam Imperator,10 ii 'ia >i
precepit Colao Vafallo , Fatn cum4
juenlim (eftnomcnColai ) mittercregios fcipioncs ( ifti funt rubri, &cum Impcratoraliquid mandat,fcm-
j> I* i)
tcrrarum dcfcriptionum monumcn-4 1 17
ta, & //tf^tv^familiarum Rcgia-
il 19
rum Hiftoriographos,
Tacyn Reg-
nura ab Auftro unitur coralli rubri
maribus ( ift eft Rubro Mari ) 4l|
.
l< 17
Scprcntrionali polo omnium pretio-18 19
forum lapidum montibus j abOcci-
dcntc immortalium hominum locoJ M )j 14 if
tur , Reges fine virtutibus nonconfti- tf 17 ll 19 ao
tuunt ; terrx mundus largus amplus
,
LUSTRATA.
4
raoribus florcnt illuftriffimis > CaoX% 16 10 17 18
fun magnus Imperator Ccivit reve-,
* j j *rentcr imitari majores fuos j exprcfiit
Jj m j* p ftfacris fuum parentem , & in omnibus
jl. J9 4 4Regnis ubilibct ordinavit ficri clara
4. MDodrinx Ecclcfias ; & ficut antei
44 43 4"
vencrabaturO^ puen, ficfecit lllum47 4* 49 JO
cuftodcm Regni magna? Legis domi- ! 14 if
anno Bonzii ufiviribuserexeruntora0
( id eft , Legcm vitupcravcrunt } in17
tum Cheu ( cft Civitas in Honan Pro-I
vinciaj Sitn ^/jfannoChrifti/ij.)9 10 11 11
finicntc. Vulgarcs viri valdc etiam
illam irnferunt , calumniatiquc funt
in Sy Kao ( antiqua eft Rcgis Uen
mm aula in Xen sy Provincia) crat*9
Gio fjoannis eft Sinico morc voca-\o Jl Jl
bulum) Saccrdos. Caput Lo hanjj J4 >< J* r
magnx virtutis/frt? *ve, ScKim tcr-3 39 40 41
rarum nobilcs difcipuli , rebusextc-
rionbus fupcrior ille Saccrdos una,4 47 4* 49
cum aliis,
pietatis cceleftis retia &co fi n rj
filadirupta refarcivit/fVf/-fA/-1 1.3
I 7^0 Impcrator mandavitNym coi. 1/.4 3 7
Regni aliorumque quinquc Rcges1 9 10
perfonaliter defccnderc ad fclicita-
tis manfionem (id clhn Ecclcfiam)II 13 14 M IS
crigere altaria, aulafque Legis, tra-7 t
bes columnafquc concifas folidavit,9 10 11 11 J 14
Sc magis radicavit ; Lcgis pctra tuncft| 16 *7 2t
inclinata etiam ircrum rectificara fuit.19
Tten pao ("anno Chrifti 747. ) annoJO Jt J* V
inchoato mandavit magnum Gcnc-
ralcm Kao /ie su ( Eunuchus fuit
)
deferrc quinquc Impcratorum em-f N 4 . 4 4
gics vcras , Ecclefias mtra rcponen-41
_
44.
*f i5
das , dcdit ferici centura telas oftc-47 4'
,
rendas fefti laftitix augendae gratia,.5' f4 r
Draconis barbae licet longae fint1
16. Arcus armaque cx illo pcn- .1 4
dcntcs poiTumus attingcretamcn ma-
nu (hoc eft, abfens quamvis fit Impe-
rator , tamen fui memoriam in dictisD rcbus
Col. 16,
I
26 Athanasiit 7
rcbus rehquit} Solis cornua dilata-8 9 io 11
bantur clariiTime , coclorum color.
'.*.
mvicinus exxquabat omnia , Tcrtio
if i0 17 18 19 10
anno Tacyn Rcgnicrat Sacerdos/if/t?11 ;i
ho y qui iter dirigens per ftcllaspcr-l *4 if 14
vcnit in Sinas rcfpiciens Solem , Im-7 *g 19
peratorcm rcvcritus eftex illius man-30 ji 31
dato Saccrdos Lo ban> Sacerdos Pu33 H H; $ 17 1 39//,arqucalii feptcm viri cum magnx
4 4' 41 41 41
virtutis ho in */> Palatio4f 46 47
excrcucrunt operavirtutum j inillo49 5
,
T
tempore Regia cdiftain tcmplorum
tabulis (" fcu portis ) in ipfo fronti-
Ipicio dcferebant draconum Impe-** rr
rialium pidturas.1 *
CoL 17. l 7- Prctiofoornatufplendorepe-3 1 f
trarum fulgentes illuftriflimx miniii j 7
rubicantis, nubes, fcripturam con-
fpicuam rcddebant , in vacuoafcen-O II It 1) 14
debatclaritasirrigandodiem, Amorif 16 17
beneHciaque Borcx Auftriquemon-18 19 10
tibusexxquabanturaltillimis, exun-
China Illustrata. 27.! 7 ** ** jl
talium bona fama refpondct Natura
profudit cx fe perfectionem,quia
noftrx clariflima: Dotrinae Lcx po-J 39 40 41
tcft ncgotiorum opera pcrficere,
magnos largitus (titulos^ DominusjKin su Kuam lotafu (eft titulusOf-
4* 47
ficiiintraaulamj&fimul Sofam cyetufo su (officii extra aula eft titulus^
coL n. 21. Xt tien chun Kien falius titu-
lus Officii in aula ) donavit purpu-ream veftem Sacerdoti 7j,pacifi-
..
7 9
catori, aliifquc dcfidcranti bencface-10 n
re, bonum nomcn & famam Lcgis'* '3 4 if
promurganti, dc Ionge in Vam xe
.... .,h 10
ri r// venicnti mcdio vere, virtu-P tt i)
tibus, fuperabat trcs gcnerationes
,
*4 I 16 17
fcientias dilatabat decem perfe&iflite jo } 3*
xne, apnncipio fervicrat rn palatio11. ii jf
Rcgis, poftcaquc fcriptum fuit no-\7 l>
t19 %o 4
mcnillius in Rcgio Iibrocx Xu lim l3 41
fuenyan Rcgulum cum /uy in4.
principio..
.1
CoL*i. 22. Adjuverat armigerantem in4 f 6
Sofam, Sofun, flmperator) miferat
illum ,ut fequerctur prxeuntem , et-9 1 11
iamfi vidcrctur fua perfona cura dor-.I "4 / 17
mientibus intra, nunquam fe mutavit18 19 10 XI
in opcnbus extcrioribus, fuit Rcx
Reipublicx pro unguibus dcntibus-
quc, fuit Exercitui pro auribus ocu-8 to jo |i
lifque , fciebat rcpartiri redditus be-j* . 11 H H
neficiaque, nunquam aggregabatpro1* 3* ? 19 4
fua domo, ob:ulit Lim ngen cx Poli
(vitrum pretiofum_),dedit fu Kici44 4t 4 47
aureos tapctcs , intcrdum rcftaurabat48 19 fo ft
antiquas Ecclcfias, intcrdum multi-
}* 13plicabat ampliflimas Legcs
* )
23. Aulas , honorando exornan- C0L43.4 i 6
doque domiciliis Mundum, ficutvo-7 Q
latilium quibufdam alis,diligentcr
10 ||exercuit opera , clariflimar Legis
* ij 14 ndifcipulus obfcqucns caritati, diftri-
bucbatlucraj quolibctanno convo-IO XI t
cabat quatuor Ecclcfiarum Saccrdo-
tcs, inferviebat afrefruose & reve-*< 16 tT g
rentcr ad minimum omnibus quadra-ginta diebiiSj famelici qui veniebanr, Opm mi-
fcricordur.34 if \6
ctiam pafccbat illos, frigorc algcbnat37.
.J 39 4o
qui vcnientcsveftiebat illos, argrota-41. 43 44 it 46
bant,qui curabat & cngebat illos,
moriebantur qui, fcpcliebat & quics-ccre faciebat illos ,Tcmporibus Ta-
ttt
.wnonaudiebatur1 * 1
24. Ifta pulchritudo (Tolebat hic Ccl.14:
fuicipere hofpites & percgrinos lau-.1 4 t
titlime) albis veftiebantur clarc Do- &**Smi6 7 89 veftium tn-
c>rinae viri,&modovidcnturifti ho- Kcs111*.10 II lt I) 14
mines volui fculpcrc univerfis percn-5 i
Col. 16.
Col.17.
28 Athanas4 * 7
turbas , coclos dilatavit, tcrras ex-H 9 10 11
tendit,clariflima: illuftnflimse do&ri-
Legis vcrbis reduxit noftrumSi-tf 16
narum Impcrium 7* , traduxit
Scripturas , erexit Ecclefias , vivis*i * *i
mortuis fuit inftar naviscentumfeli-N * i* *T
citatum gradus fecitdcccm milliumil *7 jo Ji
Rcgnorum paccm , Cao fun imitatus
majores,
etiam acdificns pcrfecit36" n 39. 40
Mundum , Pacis palaf ia huraili luce41 4* 41
impleverunt Sinarum terras , veram
Legem extendrt clanftime* , contu-3 49 fp fi
lit titulos Legis domino , mortalesf* n n ?' I* _
bantur , homines geftiebant illa feli-i\ J4 If . J* 1?
citate^, Cw, rediit lterum Impcra- J9 4, -4*
toriae Majeftatis dingcrccurfum Im-4 41 44 4f
pcrialis Sol pepulittcnebras , felici-
tatis aura eliminavit notTrem , fecit49 f> j i .
illam redire Imperiali domui , fbli-
citatifque odore xtcrnumextinxit lri-
titque impetus furentium.I X
27. Pariflcavitque pulverem re-
t Kircheri1 4 }
bellantium, fccit noftrum lfiagnum
Hta (itactiamSina vocatur^ Impe-- 1 9 10 11
num, Taycumhiaoy virtutibus uni-ia ij 14- 1 "
vit ccclos & terram, aperuit bcnefi-17 18 19 xo
ciis vitar opera rebus auxiliatus pul-11 * 3
cherrimo incremento, odoresdcdit4 */ t-.* jjin gratiarum acrioncm piiflimus ad
19 jo M,
facicndas eleemofynas bcneficentii3* n
facicbat defcendere Majeftatcm,
j ? r J8
Luna , Sol perfe&iflime conjundbe
in illo Cid eft ommia fubje&a habuir)19 40 41
Kien chun gubernavit polos (id eft4* ii
.
Mundum) perfccit compofuitqucintcllchis virtutcm, roborc paciH-cavitquatuor maria, exornavitadu-navitque decem millium terminos
,
candcla: inftar defcendit in hominumfecreta , ut fpeculum rcprasfentansrerum colorcm.
28. Mundumilluminavit refufci- CoWs.tavitque, centum barbaris dedit le-ges , Lex fola ampliflime* refpondetunice perfetrioni , coadti nomcn il-lius dicemus , Lex eft Trinitatis uni-ti9, Imperatores fcitbant opcrari
,
Vafallus debuit referre. Erigo flo-rentiflimum Lapidcm monumentumieternai laudis originalcm felicitaremmagni Imperii Sinarum familiae Re-gia TamlmpzrztonsKien chun fecun-do anno, cum eflet principium Au-turani menlls feptimo die magni lumi-nis florentiflimi ornatus die
, ( hoceft, DominicoJ creftus Lapis.
29. Illo tcmpore Legis Dominus Co, ,*
( Epifcopus ) Sacerdos Nym Xu re- saccrdo-gebat Orientalium terrarum clarifli-
^
maz Lcgis populos. Chaoylarn, qui piicarrantcafuerat Tay chensusu fanKim. Lc?cnl -Vocatus Officialis Lin Jieu propriamanu fcripflr.
INTER-
China Illustrata.
INTERPRETATIO ///.Seu
3 Athanasii Kirchericommodando homo fadtus eft.Quam ob rem ad hoc gaudium an-nunciandum Aneelumablegavit, &de VirgineinJucLranatuseft. Stcl-lamagnafelicitatis hujus fuitannun-ciatrix. Regcs cjus claritate perfpe-cta munera oblaturi vcnerunt
, utLex
, & Prophctix viginti qua-tuor Prophctarum adimplcrentur.Gubernavit autera Mundum legemagna, condidit Lcgem Divinam,fpiritualcm fine verborum ftrepitu
,
fide veraconfummavit : oto diipo-fuitbeatitudincs.res mundanas muta-vitinxternas : apcruit portam triumvirtutum (Theologicarum ), vitamdedit deftruendo mortcm. Jn perfo-nafuaadinferos defcendit, Scomniaconfudit dxmonia^navc pietatisfua:ad ccelum conduxit bonos, & jufto-rum animas in falutcm vindicavit.Hifce dcnique finitis fua potentiacir-camcridicm inccelumafcendit, rclin-quens vigintifcptcm Dottrinaetomosad portam magna: converfionisMun-diaperiendam. Baptifmum ex aqua& fpiritu inftituit ad ablucnda pccca-ta,& Mundumad puritatcm reduccn-dum. Cruceutitur,utomnesabfquecxceptione comprchendat
, cxcitatomncs voce chantatis
, revcrentiamcxhibcre jubcns verfusOrientem, utpergant in via vitxgloriofar.
Apoftolo- 1 V. Miniftri ejus ornamenti ex-E^fcT terioris caufa barbam alunt, & co-Mimftro- ronas in capite faciunt C id eft ver-
fhTiS^" ficcm radunt ) "t oftendanc fc nullointusaffedtu malo tcneri. Mancipiisutuntur : in alto & baflb fid cft, inprofpero & adverfo ) feu humiliomnibus fe faciunt xquales : divi-tias non congregant , fed eas omni-bus faciunt communcs : jejuniaJunt colunt cum ad mortificandaspafllones, tum ad prarcepta Divinafervanda : magni faciunt homines fu-pra fe elevatos & ( a rebus munda-nis) abftrattos : fcptiesindieoratio-ncs tam pro vivis, quam pro defun-clis faciunt : feptcnis diebus fcmelad animam a peccatis purgandam,purirarcmque ei reftituendam facrafaciunt. QuiaLcx vera, ficconftanscxccllcns elt , dirficilc cft ci con-
gruum nomen reperire, cum ejus Le^,^effedrus fit illuminare , & omnia SSodclaritatc perfundere unde nccefla- ^*01"-rium fuit cam appellare Kirh kiab,hoc eft
,Legem claram & mag-
nam.
V. Lex, ubi perfona: Regia: dc-funt, non extcnditur, nec dilatatur:perfona: veroRegia: abfque Lcge nc-quaquam magnincantur. Lcge ita-que,&Regibus concordantibus , &m unam veluti rem coeuntibus illicoMundus illuminatu;. Igitur Regcdi&o Tai cum veu huarhti tempeftatcllla cclcbri, fingulari prudcntia& fan-ctitate (Chinam^ adminiftrantc, ve- LexinQj-nitexjudaea fummx virtutis Virvo-^
appo"
catus Ofopuen, qui a nubibus dedu-ctus veram Doclrinam importavit
:
dedu&us etiam pcr vcnros , & char-tas hydrographicas multa pcricula& laborcs fuftinuit , & tandem an-no Chihquoh & ieufie f eratille an-nus Chnfti fexccnrcfimus rrigcli-mus fextus Jad Curiam Regiam ap-pulit. Rex vcrofamofo Calao, quiFam Kteufym dicebatur, prxccpit,uc acccpto jumento obviam novohofpiti verfus Occidcntalem partcmprocedcrct , hoc eft, vcrfus Subur-bium Civitatis
,cumque omni bc-
ncvoJentia cxceptum m Regiam in-troduceret. Juillt Rex traduciDo&rinam in Palatio
,lbidemquc
una inveftigavit ventatem Lcgis.Intellexit Rex efle veram Legcm, Pachi-6 fcrio pcrtotum Regnum cumefli- mdmil-cacia& honore juflit divulgari & di- ^**'Jatari , & in hoc anno 12. Cih quoh7 menfe Autumni ( erat is annusDomini 636.) refcriplit in huncmo-dum. ( rromulgationis tenor eftifte, qui fcquiturj Lex vera nonhabet nomcn dctcrminatum , nccian&i locum habcnt, ubiconfiftant,determinatum : excurrunt ad om-nes partes, ut Mundum doceant,ad Mundo laboranti fuccurren-dum , velis , remis ad utilitatemaftcrendam intenti. Ex hoc RcgnoTancih ( five Judaa) Olb puen mag- inugiumnzvirruris homo de locisaded diffi- 85,01 ms*
tis Dotrinam,& imagines Regix no-ftrarCurix prrefcntaturus afportavit.
Cujus
China Illustrata. 31
Jtuiciu.u
earuicuut-
Defcnptio
faa JudnfnnSmcn-IicmGco-
Cujus nos intcntum docendi i fun-damentis examinantes
, invenimusdoftrinam ejus admodum excel-Jentem
, & finc ftrcpitu exteriori,fundatam principaliter in Crca-tione Mundi. Doctrina ejus noncft multorum verborum
, nec fu-
perficictcnus fuam fundat verita-tcm, falutem hominibus adfercns &profedtum : unde congruum cft,ut toto noftro Impcrio divulgctur.Mandarinis quoque
, qui Ntmfamdicuntur , in eo Curix loco prxce-pit
,magnam ut Eccleiiam exftrue-
rcnt, eidemqueviginti &unumMi-niftros depurarent. ( A uthor KimOm laudat hic Rcgem ) fcilicet advires Monarchix Cheu Olad iu (ca-put hoc cft fedfx Stai iu , alii Tauju)debilitandas. In curru nigro verfusOccidcntcm
,(hoc cft extra Chinam)
difceifit. Verum ubi magnus Tamilluftris fadtus eft cum Tao
, fan&umEuangeliumChinxillatumeft. Pau-lo inde Rex crrigiem illius ( O/ofuen ) qui , ut diximus, primus E-uangelium attulit
,depingi curavir,
& muro appcndi } cxccllcns ejusfigura refplenduit portis Ecclefix,& mcmoria fempcr rulgebit in Mun-do.V I. JuxtaGeographos, quiparti-
um Occidentalium mcntionem faci-unt , & juxta Hiftoricos duorum Re-gnorum//
3* AtHAN A3II KlRCHERIqux ad brcvc tcmpus jacuit proftra-ta
,cxpit rurfum crigi , & incremen-
ta fumcrc. In hoc principio anniTteripao, fquod crat anno Domini
7430 praxepit Rcx Ota Ciam Kuen(noraen tituli_) ditto Cuo/tejte, ("cratis Eunuchus fumma apud Rcgemgratia valcns & authoritatc) ut effi-gies veras quinque Regum prxdecef-forum Avomm fuorum deporta-ret, & in Ecclefia collocaret , una-que cenrum pretiofarum rerura ci-melia in Ecclefiam defcrret ad fo-lemnitatem hanccelebrandam: (di-cit author Kim Cim in laudem ipfo-rum Regum)Birbx longx Draconisetiamll longe frat , nihilominus arcus
& enfes ejus manibus apprchcndipoflunt ("alludit ad hiftoriam quan-
FahnUSi- dam antiquam cjufdem Rcgis} quincnfium
- fingebatur afcendifle in aera Draco-
ni lnlidens, qu^m fervi, qui fe dioe-bant ituros cum Rege , variis armo-rum gencribus inftruxerant-,quivc-ro remanferant , barbam Draconisvelhcantes, armaquxdam tulerunt,in meraoriam Regis, in iis veluti prx-fcntcm cum intucntes. ("Alluditita-que Author hujus fcripturx ad hanchiftonam , ut dcclareteffigies memo-ratorum Rcgum
,Rcgi prxfentium
& viventium loco fuiflc , idc6 fub-jungit, Claritudo, quam reddunt hximagines , oftendit eos nobis prxfen-tes adefle. )
Anno74f. X. Anno tcnio TieriTaby (vi-ippulkalau nus is crat Domini 745-.) ruitinju-7^2* dxa , alii in India , Saccrdosquidam
Kiehb,qui ftcllarum ope du&us in
Chinam appulit , & refpicicns Solem,ferat hxc cxrimonia eorum, quiadRegis admirtebantur colloquiura)ad confpctum noftri Imperatorisintromiflus eft. Rcx autem juffit
,
ut Saccrdos Joannes & Paulus cumaliis ejufdcm profeflionis viris , &cum prxfcnte tantx virtutis ViroKie hb ad palatium Htm Kim voca-tum , ad adorandum , & ad fan&aCdevotionis) opera exercenda fcfcconfcrrent. Hoc temporc literxRegix in tabcllis Ecclefix fcrvaban-tur
,preriose fecundum ordinem
ornatx, fplendcntcs cojore rubro &
cxruleo, & penna Regia rcplebat va-cuum ,afcendens,&adSolemufquepertingcns : favorcjus & donaaltitu-dini montis Auftri comparantur, &abundantia bcncficiorum profundi-tatemxquatmarisOrientalis. Rationonpoteftnon probare approbatum,& mcmoratu dignum. Ided Rexdi&us SaCumnerimtri five Vtri mtn
Cqui regcre cccpit anno 75-7.) m
hoc Limjuu ftu , & quinquc urbi-bus recenti mandato Ecclefias fierijuflit. Erat hic Rex eximix indo-lis , fub quo porta felicitatis toti Re-gno aperta cft, hac felicitate, gaudio,& plaufu cxiftentibus , rcs guber-nationis Regalis maxime elevatxfunt.
X I. Rex Tai fum veri vii ^adiitImperium anno 764. ) bonorum tem-porum particcps fattus , ncgotiaRegni iine dirRcultatc adminiftra-bat. Fcfto nafcentis Chrifti fingu-lis annis in gratiaruni achoncmmittcbat odoramcnra cceleftia, & adhonorandos hujus fan&x Legis mi-niftros , rerum omnium , & anno-nx Rcgix aflignabat provifionem.CertS ccelum Mundo tribuit pul-chritudinem & pcrfettionem , &ideo liberalitcr rcs producit. HicRcx imitabatur ccclum, idcirco no-vcrat alcrc& fuftcntare fuos.XII. Rex Kieri cium ximveri
^Crcgnansanno^SiJ o&outeba-batur modis ad prxmiandos bo-nos, & caftigandos roalos. Novasrationes ad Euangelii ftatum inflau-randum
,promovcnduraque infti-
tuit. Regimcn ipfius crat admo-dum exccllens. Rogamus Deumpro ipfo , non verecundantcs inhoc. Magnx virtutis erat , humi-lis
,pacificus & doftus , tolerabat
proximum , abundabat charitate adomnes juvandos , & benefaciebatomnibus viventibus. Hxc eft ve-ra via , & fcala fan&x Lcgis no-ftrx , faccre ut pluvia & venti ib-litis temporibus revcrtantur, Mun-dus fit quictus , homines bene gu-bernati , rcs fingulx re&e difpofitx,viventes bene vivant, defun&igau-dio perfruantur. Hxc habere in
prom-
Anno 7f7.Rex Sdfwmntn mti, &cjtu vutu-tes.
RegisTaif*m vinu-tcs.
Anno78u
Euangelii& LceisChriitianzctTcOus.
ClIINA h LUSTR.ATA;promptu , & rationem redderc , inveritate proccdit cx noftra landta fi-dc, & omncs efTchis funt fortitu-dinis & potcntix fancti Euangcliinoftri.
XIII. Rex Saccrdoti didto Usumagno Legis promulgatori hofce ti-tulos dcdit Kin iu> quam fo taifit (of-ficium in Rcgia aula ) & Soufumcietu fu lei (ofhcium extra aulam) Xitien thum Kien ( officium quoqucaliud cft
,quorum explicationcm non
DoruRe- inyeni in Exemplari.) Item didtopthai Saccrdoti magnx Legis promulga-
mTcrbi t0" veftimentum Ecclcfiafticum co-pi i. loris cxrulei ( Italice*// co/orpavona-
jso) donavit. Erat Sacerdos iftepa-cificus , aliis benefaccrc gaudcbat,virtutis opera fummo ftudio pcr-agcndo. Advcnitillcin Chinam re-gione remota c loco dicto Vam xiciu chim regionis Pagodum
,quod
idem ac rcgio longe diflita India. Ejusres geftx trcs gcncrationcs famolasChinxfuperarunt, & reliquas fcien-tias perfcdxe dilatavit. In princi-
pioRegi in aulafcrviebat, poftcjusnomcn Libro quoquc Rcgio illa-tum.XIV. Regulus Fuenyam , di&us
quoque Co fuy, titulo Chum Xulimilluftris , in principio bellicis ftudc-bat nceotiis in partibus Sofam. Rcxvcro chtus Sb fum prxcepit^ su yfivc Tsu-> ut Ctfpi^favorabilius cxte-ris promovcrct ( vidctur quod Rcxjuflcrit cum cflc Confiliarium Cbfuj>) ctiamfi vehemcnter a Capitaneoamaretur, noncuravittamcn ftylumejus ordinarium procedcndi , eratcnim ungu