ls ................. show directory, in alphabetical order logout ............. logs off system mkdir .............. make a directory rmdir .............. remove directory (rm -r to delete folders with files) rm ................. remove files cd ................. change current directory man (command) ...... shows help on a specific command talk (user) ........ pages user for chat - (user) is a email address write (user) ....... write a user on the local system (control-c to end) pico (filename) .... easy to use text editor to edit files pine ............... easy to use mailer more (file) ........ views a file, pausing every screenful sz ................. send a file (to you) using zmodem rz ................. recieve a file (to the unix system) using zmodem telnet (host) ...... connect to another Internet site ftp (host) ......... connects to a FTP site archie (filename) .. search the Archie database for a file on a FTP site irc ................ connect to Internet Relay Chat lynx ............... a textual World Wide Web browser gopher ............. a Gopher database browser tin, trn ........... read Usenet newsgroups passwd ............. change your password chfn ............... change your "Real Name" as seen on finger chsh ............... change the shell you log into grep ............... search for a string in a file tail ............... show the last few lines of a file who ................ shows who is logged into the local system w .................. shows who is logged on and what they're doing finger (emailaddr).. shows more information about a user df ................. shows disk space available on the system du ................. shows how much disk space is being used up by folders chmod .............. changes permissions on a file bc ................. a simple calculator make ............... compiles source code gcc (file.c) ....... compiles C source into a file named 'a.out' gzip ............... best compression for UNIX files zip ................ zip for IBM files tar ................ combines multiple files into one or vice-versa lharc, lzh, lha .... un-arc'ers, may not be on your system dos2unix (file) (new) - strips CR's out of dos text files unix2dos (file) (new) - adds CR's to unix text files

ls เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดงแฟมขอมูล (เชนเดียวกับ dirของDOS) มากจากคําวา list รูปแบบคําสั่ง ls [option] [file] option ที่มักใชกันใน ls คือ -l จะแสดงผลลัพธแบบ Long Format ซึ่งจะแสดง Permission ของแฟมดวย -a จะแสดงแฟมขอมูลทั้งหมด -F จะแสดง / หลัง Directory และ * หลังแฟมขอมูลที่ execute ได ตัวอยางการใชงาน ls -l ls -al ls -F adduser คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน adduser -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง adduser -g root -d /home/user1 user สราง User ช่ือ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม root useradd คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux (ใชเหมือนกับคําสั่ง adduser) รูบแบบการใชงาน useradd -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง useradd -g root -d /home/user1 user สราง User ช่ือ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม root userdel คําสั่งลบ User ออกจากระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน userdel [option] (Username) ตัวอยาง userdel -r root user1 ลบ User ช่ือ Login คือ User1 และ -r คือใหลบ Home Directoryของ User1 ดวย passwd คําสั่งกําหนดและแกไขรหัสผานของ User ของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน passwd [Username] ตัวอยาง passwd user1 (กําหนดรหัสผานให User1 ถาไมพิมพ ช่ือ User ระบบUnixจะหมายความวาแกไขรหัสผานของคนที่Loginเขามา) alias คําสั่งกําหนดคําสั่งยอของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่ง SETในDOSแตสามารถใชเปฝนคําสั่ง RUNได) รูบแบบการใชงาน alias [ช่ือใหม=ขอความ] ตัวอยาง alias copy=cp กําหนดใหพิมพ copy แทนคําสั่ง cpได

bash คําสั่งเรียกใช Bourne again shellของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bash ตัวอยาง bash [Enter] ( เรียกใช Bourne again shell) bc คําสั่งเรียกใชโปรแกรมคํานวณเลขของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bc [-lwsqv] [option] [file] ตัวอยาง bc [Enter] 1+2 [Enter] 1^2 [Enter] a=3 [Enter] b=4 [Enter] a*b [Enter] x=2;y=5;x+y[Enter] [Ctrl-d] เพื่อออก หมายเหตุ:คําสั่งนี้จะใชไดตองInstall Packet ลงไปกอน cp เปนคําสั่งที่ใชสําหรับสําเนาแฟมขอมูล (เชนเดียวกับcopyของDOS) มาจากคําวา copy รูปแบบคําสั่ง cp source target ตัวอยางการใชงาน #cp test.txt /home/user1 cal คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) cat คําสั่งแสดงขอความในFileของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS) รูบแบบการใชงาน cat ตัวอยาง cat /home/user1 | more อานขอมูลจากไฟล/home/user1ถายาวเกินหนาใหหยุดทีละหนาจอ C Compiler คําสั่งCompile ภาษาCของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS) รูบแบบการใชงาน cc [filename] ตัวอยาง cc /home/user1/industry.c จะสั่งใหระบบCompile ภาษาC ไฟลช่ือ industry.c ที่ Directory /home/user1 cd คําสั่งChange Directoryของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งCDของDOS) รูบแบบการใชงาน cd [directory] ตัวอยาง cd /etc [Enter]ไปDirectory etc cd ..[Enter] ยายไปDirectoryอีก1ช้ัน

chfin คําสั่งChange your finger informationของระบบ Unix,Linux (เปนการกําหนดขอมูลของUser เชน ช่ือเต็ม ที่อยู เบอรโทรศัพท) รูบแบบการใชงาน chfn [username] ตัวอยาง chfn User1 กําหนดรายละเอียดUser1 chgrp คําสั่งChange Groupของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนกลุมเจาของไฟล) รูบแบบการใชงาน chgrp [-chfRv] (Group) (File) ตัวอยาง chgrp root /root/* เปลี่ยนGroupใหกับไฟลทุกไฟลในไดเรคทอรี่ /root ใหเปน Group root chmod คําสั่งChange Modeของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนสิทธิการเขาถึงไฟล) รูบแบบการใชงาน chmod [สิทธิ] (File) ตัวอยาง กําหนดสิทธิใหกับไฟลช่ือtest คือ chmod 754 test หรือ chmod go +r-w testใหกับไฟลทุกไฟล chmod o-r * ตัวเลขMode rwx = 7 ; rw - =6 ; r-x =5 ; r- - = 4 ; - wx = 3 ; - w - = 2 ; - - x = 1 ; - - = 0 การกําหนดสิทธิกําหนดได2ลักษณะคือ 1.กําหนดโดยใชอักษรยอกลุม 2.ใชรหัสเลขฐาน2แทนสิทธิ (1 คืออนุญาต) กลุมผูใช User Group Other = ugo เชน go-r-w+x คือกลุม และคนอื่นไมมีสิทธิอานเขียนแตRunได สิทธิ์การใช -rwx rwx rwx = Read Write Execute รหัสเลขฐาน 111 101 100 = 754 คือเจาของไฟลใชไดครบ คน Group เดียวกันอานExecuteไดนอกนั้นอานไดอยางเดียว chown คําสั่งChange Ownerของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนเจาของไฟล) รูบแบบการใชงาน chown [ซื่อเจาของไฟล] (ช่ือFile) ตัวอยาง chown user1 filename คือเปลี่ยนเจาของไฟลช่ือ filename เปนUser1 chown -R user1.root dirname คือเปลี่ยนทั้งเจาของไฟลและกลุมไปพรอมกันทุกไฟลใน Sub dirname. chsh คําสั่งchshของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนShell ให User) รูบแบบการใชงาน chsh [Username] ตัวอยาง chsh user1 [Enter] /bin/bash [Enter] clear คําสั่งclearของระบบ Unix,Linux (เปนการลบขอความบนจอภาพ คลายกับคําสั่ง clsใน dos)

รูบแบบการใชงาน clear ตัวอยาง clear [Enter] cal คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) mesg mesg ดู status การรับการติดตอของ terminal mesg y เปดให terminal สามารถรับการติดตอได mesg n ปดไมให terminal สามารถรับการติดตอได date ใชแสดง วันที่ และ เวลา ตัวอยาง date 17 May 2004 df คําสั่งdf ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบการใชพ่ืนที่บนฮารดดิสก) รูบแบบการใชงานdf [option] [file] ตัวอยาง df [Enter] dmesg คําสั่งdmesgของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงผลเหมือนตอน Boot) รูบแบบการใชงาน dmesg ตัวอยาง dmesg | more [Enter] หมายเหตุ คําสั่งนี้ ใชตรวจสอบ เมื่อเกิดปญหา เชน Linux ไมรูจัก Driver CD-Rom หรือปญหาอื่นๆ echo คําสั่งechoของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงขอความ เหมือนกับ ECHOของDOS) รูบแบบการใชงาน echo (ขอความที่ตองการใหแสดงผล) ตัวอยาง echo my name is user1 echo Hello > /dev/tty2 สงขอความ Hello ไปออกจอเทอรมินอลที่2 ed คําสั่ง ed ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file เหมือนกับคําสั่ง edlinของDOS) รูบแบบการใชงาน ed (fileName) ตัวอยาง ed /home/user/test (ออกกดq) สําหรับคนที่ไมถนัดคําสั่งนี้แนะนําใหใชคําสั่ง picoหรือvi หรือemacsแทนไดเชนกัน

emacs คําสั่ง emacs ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file ) รูบแบบการใชงาน emacs (fileName) ตัวอยาง emacs /home/user/test (help กด Ctrl - h ; ออกกด Ctrl - x Ctrl - c) exit คําสั่ง exit ของระบบ Unix,Linux (ออกจากระบบยูนิกส ) รูบแบบการใชงาน exit ตัวอยาง exit finger คําสั่ง finger ของระบบ Unix,Linux (แสดงชื่อUserที่กําลังLoginเขามาแตคําสั่ง Whoจะใหรายละเอียดดีกวา) รูบแบบการใชงาน finger [username] ตัวอยาง finger user1 แสดงชื่อและรายละเอียด user1 fsck คําสั่ง fsck ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่ง ตรวจสอบและซอมแซม Linux file system เหมือนกับคําสั่งScandisk ของDos) รูบแบบการใชงาน fsck [option] ตัวอยาง /sbin/fsck -a /dev/hd1 ftp คําสั่ง ftp ของระบบ Unix,Linux (เปนโปรแกรมรับ-สงไฟล ) รูบแบบการใชงาน ftp (IP or Name of FTP Server) ตัวอยาง ftp 132.209.1.2 [Enter] Login:anonymous , Password: Username@YourDomain.com คํา สั่งที่เกี่ยวของ ls - ดูไฟล ; pwd -ดูdir. ที่อยู ;cd - เปลี่ยน dir ;lcd - เปลี่ยน local dir ;mput* -สงไฟล ;mget - รับไฟล ;bye - ออก grep คําสั่ง grep ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหคนหาตามเงื่อนไข ) รูบแบบการใชงาน grep (option) ตัวอยาง grep -i ftp /etc/test คนหาบรรทัดที่มีคําวา "ftp"ไมสนใจพิมพเล็ก-ใหญ จาดไฟล /etc/test groupadd คําสั่ง groupadd ของระบบ Unix,Linux (เปนการเพิ่มรายชื่อกลุมของ User) รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupadd staff สรางกลุมของ User ช่ือ Staff เพิ่มใหระบบ

groupdel คําสั่ง groupdel ของระบบ Unix,Linux (เปนการลบรายชื่อกลุมของ User) รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupdel staff ลบกลุมของ User ช่ือ Staffออกจากระบบ gzip/gunzip คําสั่งgzip/gunzipของระบบ Unix,Linux (เปนการบีบอัดไฟลหรือขยายบีบอัดไฟล) รูบแบบการใชงาน gzipหรือgunzip (-cdfhlLnNrtv19 ) [file] ตัวอยาง #gzip -9vr /home/samba/* บีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟล ในSub /home/samba จะเปลี่ยนเปนนามสุกล .gz #gunzip -dvr /home/samba/* คลายการบีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟลที่สกุล .gz ในSub /home/samba halt คําสั่ง halt ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหเครื่องหยุดทํางาน) รูบแบบการใชงาน halt [-n] [-w] [-d] [-f] [-I] [-p] ตัวอยาง #halt คําสั่งที่เกี่ยวของ คือ Shutdown ; init0 , reboot history คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการดูประวัติการใชคําสั่งในCommand line คลายกับการกดF7ในDOSคือเรียกใชคําสั่งDos key) รูบแบบการใชงานhistory [n] [-r wan [filename] ] ตัวอยาง #history 20 ดูคําสั่งที่เพิ่งใชไป20คําสั่งที่แลว ifconfig คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบกําหนดคาNetworkของLan Card) รูบแบบการใชงาน ifconfig [option] ตัวอยาง #ifconfig ipchains คําสั่ง ipchains ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน ipchains [parameter] command [option] ตัวอยาง #ipchains -L ดูสถานะการ Set IPchainsในปจจุบัน jobs คําสั่ง jobs ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน jobs ตัวอยาง #sleep 20 & jobs kill

คําสั่ง kill ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับยกเลิก Process) รูบแบบการใชงาน kill [option] (process ID) ตัวอยาง ps -A ดูหมายเลขที่ชอง PIDของProcess ที่ตองการลบ Kill -9 nnn แทนnnnดวยหมายเลขPID -9 คือบังคับฆาใหตาย login คําสั่ง login ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งการเขาระบบหรือเปลี่ยน User Login) รูบแบบการใชงาน login [fp] (UserName) ตัวอยาง #login:root mkdir เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการสราง directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา make directory รูปแบบของคําสั่งmkdir mkdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ -m จะทําการกําหนด Permissioin (ใหดูคําสั่ง chmod เพิ่มเติม) -p จะทําการสราง Parent Directory ใหดวยกรณีที่ยังไมมีการระบุ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง mkdir /home mkdir -p -m755 ~/ home/user1 mv เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการยายแฟมขอมูลและ Directory รวมถึงการเปลี่ยนช่ือดวย (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา move รูปแบบคําสั่ง mv source target ตัวอยาง mv *.tar /backup mv test.txt old.txt mv bin oldbin more คลาย กับคําสั่ง cat ไมเหมาะกับการดูขอมูลที่มีความยาวมากๆ ดังนั้น จึงไดมีการพัฒนา more ขึ้น เพื่อชวยใหสามารถดูขอมูลที่มีขนาดยาวไดเปนชวงๆ รูปแบบคําสั่ง more file ภายในโปรแกรม more จะมีคําสั่งเพื่อใชงานคราวๆ ดังนี้ = แสดงเลขบรรทัด q ออกจากโปรแกรม เลื่อนไปยังหนาถัดไป เลื่อนไปยังบรรทัดถัดไป h แสดง help

ตัวอยาง more test.txt man คําสั่ง man ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งแสดงขอความ อธิบายการใชคําสั่ง) รูบแบบการใชงานman (Command) ตัวอยาง #man ls หมายเหตุ เมื่อตองการออก กด q ;ใช[Spacebar] เลื่อนหนาถัดไป ; ใชลูกศรขึ้นดูหนาผานมา mount คําสั่ง mount ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งเชื่อมตออุปกรณเขากับระบบ) รูบแบบการใชงาน mount (-t type) DeviceDriver MountPoint ตัวอยาง # การ Mountแบบที่1 CdRom mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom หรือ # mkdir /mnt/cdrom # mount_cd9660 /dev/cd0a /mnt/cdrom #การ Mount CdRom แบบที่2 mount /dev/cdrom (เมื่อmountแลวCDจะอยูที่ /mnt/CdRom ยกเลิกดูคําสั่ง Unmount) rmdir เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการลบ directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา remove directory โครงสรางคําสั่ง rmdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ -p จะทําการลบ Child และ Parent Directory ตามลําดับ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง rmdir /home tar เปน คําสั่งเพื่อการ backup และ restore file ทั้งนี้การ tar จะเก็บทั้งโครง สราง directory และ file permission ดวย (เหมาะสําหรับการเคลื่อนยาย หรือแจกจายโปรแกรมบนระบบ UNIX) มาจากคําวา tape archive รูปแบบคําสั่ง tar [option]... [file]... โดย option ที่มักใชกันใน echo คือ -c ทําการสรางใหม (backup) -t แสดงรายชื่อแฟมขอมูลในแฟมที่ backup ไว -v ตรวจสอบความถูกตองของการประมวลผล

-f ผลลัพธของมาที่ file -x ทําการ restore ตัวอยาง tar -xvf data.tar talk คํา สั่งที่ใชสําหรับการพูดคุยระหวางผูใชดวยกันบนระบบ ซึ่งผูใชทั้งทั้ง 2 ฝายจะตองพิมพคําสั่ง Talk ถึงกันกอน จึงจะเริ่มการสนทนาได รูปแบบคําสั่ง talk user[@host] [tty] กรณี ไมระบุ host โปรแกรมจะถือวาหมายถึงเครื่องปจจุบัน (นอกจากนี้ยังมีคําสั่ง ytalk ซึ่งสามารถพูดคุยไดพรอมกันมากกวา 2 คน) ซึงบางกรณีเราอาจจะตองระบุ tty ดวยหากมีผูใช Log in เขาสูระบบดวยช่ือเดียวกันมากกวา 1 หนาจอ ตัวอยาง talk m2k@nanastreet.com write คําสั่งใชเพื่อการสงขอมูลทางเดียวจากผูเขียนไปถึงผูรับบนเครื่องเดียวกันเทานั้น รูปแบบคําสั่ง write user [tty] เมื่อ มีการพิมพคําสั่ง write ผูใชจะเห็นขอความซึ่งจะแสดงวาขอความดังกลาวถูกสงมาโดยใคร ซึ่งหากผูรับตองการตอบกลับ ก็จะตองใชคําสั่ง write เชนกัน เมื่อพิมพเสร็จแลวใหพิมพตัวอักษร EOF หรือ กด CTRL+C เพื่อเปนการ interrupt ทั้งนี้ขอความที่พิมพหลังจาก write จะถูกสงหลังจากการกด Enter เทานั้น ตัวอยาง write m2k who am i คําสั่งใชเพื่อแสดงวาผูใชซึ่ง login เขาสูระบบนั้น (ตัวเราเอง) login ดวยช่ืออะไร รูปแบบคําสั่ง/ตัวอยาง whoami หรือ who am i (บน SUN OS หรือ UNIX บางตัวเทานั้น) file คํา สั่งfileบนระบบ DOS/Windows นั้น ประเภทของแฟมขอมูลจะถูกระบุดวยนามสกุล แตใน UNIX จะไมมีนามสกุลเพื่อใชระบุประเภทของแฟมขอมูล ดังนั้นการหาประเภทของแฟมขอมูลจะดูจาก Context ภายในของแฟม ซึ่งคําสั่ง file จะทําการอาน Content และบอกประเภทของแฟมขอมูลนั้นๆ รูปแบบคําสั่ง file [option]... file ตัวอยาง file /bin/sh file report1.doc free แสดงหนวยความจําที่เหลืออยูบนระบบ โครงสรางคําสั่ง free [-b|-k|-m] โดย option ที่มักใชกันใน free คือ -b แสดงผลลัพธเปนหนวย byte

-k แสดงผลลัพธเปนหนวย kilobyte -m แสดงผลลัพธเปนหนวย megabyte ตัวอยาง free free -b free -k pwd เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดง Directory ปจจุบนั (ในทํานองเดียวกับการพิมพ cd บน DOS) มาจากคําวา print work directory รูปแบบคําสั่ง / ตัวอยาง pwd uname คําสั่งแสดง ช่ือและรุนของ OS ช่ือและรุนของ cpu ช่ือเครื่อง ตัวอยาง uname -a hostname คําสั่งแสดงชื่อเครื่องที่ใชอยู ตัวอยาง hostname tty แสดงหมายเลข terminal ที่ใชงานอยู ตัวอยาง tty id ใชแสดงชื่อและกลุมมของผูใชงาน ตวอยาง id ls เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดงแฟมขอมูล (เชนเดียวกับ dirของDOS) มากจากคําวา list รูปแบบคําสั่ง ls [option] [file] option ที่มักใชกันใน ls คือ -l จะแสดงผลลัพธแบบ Long Format ซึ่งจะแสดง Permission ของแฟมดวย -a จะแสดงแฟมขอมูลทั้งหมด -F จะแสดง / หลัง Directory และ * หลังแฟมขอมูลที่ execute ได ตัวอยางการใชงาน ls -l ls -al ls -F adduser คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน adduser -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง adduser -g root -d /home/user1 user สราง User ช่ือ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม

root useradd คําสั่งเพิ่ม User ใหกับระบบ Unix,Linux (ใชเหมือนกับคําสั่ง adduser) รูบแบบการใชงาน useradd -g (group) -d (Directory) (User) ตัวอยาง useradd -g root -d /home/user1 user สราง User ช่ือ Login คือ user1 เปนสมาชิกในกลุม root userdel คําสั่งลบ User ออกจากระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน userdel [option] (Username) ตัวอยาง userdel -r root user1 ลบ User ช่ือ Login คือ User1 และ -r คือใหลบ Home Directoryของ User1 ดวย passwd คําสั่งกําหนดและแกไขรหัสผานของ User ของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน passwd [Username] ตัวอยาง passwd user1 (กําหนดรหัสผานให User1 ถาไมพิมพ ช่ือ User ระบบUnixจะหมายความวาแกไขรหัสผานของคนที่Loginเขามา) alias คําสั่งกําหนดคําสั่งยอของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่ง SETในDOSแตสามารถใชเปฝนคําสั่ง RUNได) รูบแบบการใชงาน alias [ช่ือใหม=ขอความ] ตัวอยาง alias copy=cp กําหนดใหพิมพ copy แทนคําสั่ง cpได bash คําสั่งเรียกใช Bourne again shellของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bash ตัวอยาง bash [Enter] ( เรียกใช Bourne again shell) bc คําสั่งเรียกใชโปรแกรมคํานวณเลขของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน bc [-lwsqv] [option] [file] ตัวอยาง bc [Enter] 1+2 [Enter] 1^2 [Enter] a=3 [Enter] b=4 [Enter] a*b [Enter] x=2;y=5;x+y[Enter] [Ctrl-d] เพื่อออก หมายเหตุ:คําสั่งนี้จะใชไดตองInstall Packet ลงไปกอน cp เปนคําสั่งที่ใชสําหรับสําเนาแฟมขอมูล (เชนเดียวกับcopyของDOS) มาจากคําวา copy รูปแบบคําสั่ง cp source target

ตัวอยางการใชงาน #cp test.txt /home/user1 cal คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) cat คําสั่งแสดงขอความในFileของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS) รูบแบบการใชงาน cat ตัวอยาง cat /home/user1 | more อานขอมูลจากไฟล/home/user1ถายาวเกินหนาใหหยุดทีละหนาจอ C Compiler คําสั่งCompile ภาษาCของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งTypeของDOS) รูบแบบการใชงาน cc [filename] ตัวอยาง cc /home/user1/industry.c จะสั่งใหระบบCompile ภาษาC ไฟลช่ือ industry.c ที่ Directory /home/user1 cd คําสั่งChange Directoryของระบบ Unix,Linux (คลายกับคําสั่งCDของDOS) รูบแบบการใชงาน cd [directory] ตัวอยาง cd /etc [Enter]ไปDirectory etc cd ..[Enter] ยายไปDirectoryอีก1ช้ัน chfin คําสั่งChange your finger informationของระบบ Unix,Linux (เปนการกําหนดขอมูลของUser เชน ช่ือเต็ม ที่อยู เบอรโทรศัพท) รูบแบบการใชงาน chfn [username] ตัวอยาง chfn User1 กําหนดรายละเอียดUser1 chgrp คําสั่งChange Groupของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนกลุมเจาของไฟล) รูบแบบการใชงาน chgrp [-chfRv] (Group) (File) ตัวอยาง chgrp root /root/* เปลี่ยนGroupใหกับไฟลทุกไฟลในไดเรคทอรี่ /root ใหเปน Group root chmod คําสั่งChange Modeของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนสิทธิการเขาถึงไฟล) รูบแบบการใชงาน chmod [สิทธิ] (File) ตัวอยาง กําหนดสิทธิใหกับไฟลช่ือtest คือ chmod 754 test หรือ chmod go +r-w testใหกับไฟลทุก

ไฟล chmod o-r * ตัวเลขMode rwx = 7 ; rw - =6 ; r-x =5 ; r- - = 4 ; - wx = 3 ; - w - = 2 ; - - x = 1 ; - - = 0 การกําหนดสิทธิกําหนดได2ลักษณะคือ 1.กําหนดโดยใชอักษรยอกลุม 2.ใชรหัสเลขฐาน2แทนสิทธิ (1 คืออนุญาต) กลุมผูใช User Group Other = ugo เชน go-r-w+x คือกลุม และคนอื่นไมมีสิทธิอานเขียนแตRunได สิทธิ์การใช -rwx rwx rwx = Read Write Execute รหัสเลขฐาน 111 101 100 = 754 คือเจาของไฟลใชไดครบ คน Group เดียวกันอานExecuteไดนอกนั้นอานไดอยางเดียว chown คําสั่งChange Ownerของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนเจาของไฟล) รูบแบบการใชงาน chown [ซื่อเจาของไฟล] (ช่ือFile) ตัวอยาง chown user1 filename คือเปลี่ยนเจาของไฟลช่ือ filename เปนUser1 chown -R user1.root dirname คือเปลี่ยนทั้งเจาของไฟลและกลุมไปพรอมกันทุกไฟลใน Sub dirname. chsh คําสั่งchshของระบบ Unix,Linux (เปนการเปลี่ยนShell ให User) รูบแบบการใชงาน chsh [Username] ตัวอยาง chsh user1 [Enter] /bin/bash [Enter] clear คําสั่งclearของระบบ Unix,Linux (เปนการลบขอความบนจอภาพ คลายกับคําสั่ง clsใน dos) รูบแบบการใชงาน clear ตัวอยาง clear [Enter] cal คําสั่งแสดงปฏิทินของระบบ Unix,Linux รูบแบบการใชงาน cal ตัวอยาง cal [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินเดือน ปจจุบัน) cal -y [Enter](สั่งใหระบบแสดง ปฏิทินป ปจจุบัน) mesg mesg ดู status การรับการติดตอของ terminal mesg y เปดให terminal สามารถรับการติดตอได mesg n ปดไมให terminal สามารถรับการติดตอได date

ใชแสดง วันที่ และ เวลา ตัวอยาง date 17 May 2004 df คําสั่งdf ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบการใชพ่ืนที่บนฮารดดิสก) รูบแบบการใชงานdf [option] [file] ตัวอยาง df [Enter] dmesg คําสั่งdmesgของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงผลเหมือนตอน Boot) รูบแบบการใชงาน dmesg ตัวอยาง dmesg | more [Enter] หมายเหตุ คําสั่งนี้ ใชตรวจสอบ เมื่อเกิดปญหา เชน Linux ไมรูจัก Driver CD-Rom หรือปญหาอื่นๆ echo คําสั่งechoของระบบ Unix,Linux (เปนการใหแสดงขอความ เหมือนกับ ECHOของDOS) รูบแบบการใชงาน echo (ขอความที่ตองการใหแสดงผล) ตัวอยาง echo my name is user1 echo Hello > /dev/tty2 สงขอความ Hello ไปออกจอเทอรมินอลที่2 ed คําสั่ง ed ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file เหมือนกับคําสั่ง edlinของDOS) รูบแบบการใชงาน ed (fileName) ตัวอยาง ed /home/user/test (ออกกดq) สําหรับคนที่ไมถนัดคําสั่งนี้แนะนําใหใชคําสั่ง picoหรือvi หรือemacsแทนไดเชนกัน emacs คําสั่ง emacs ของระบบ Unix,Linux (โปรแกรมแกไขขอความใน Text file ) รูบแบบการใชงาน emacs (fileName) ตัวอยาง emacs /home/user/test (help กด Ctrl - h ; ออกกด Ctrl - x Ctrl - c) exit คําสั่ง exit ของระบบ Unix,Linux (ออกจากระบบยูนิกส ) รูบแบบการใชงาน exit ตัวอยาง exit finger คําสั่ง finger ของระบบ Unix,Linux (แสดงชื่อUserที่กําลังLoginเขามาแตคําสั่ง Whoจะใหรายละเอียดดีกวา) รูบแบบการใชงาน finger [username]

ตัวอยาง finger user1 แสดงชื่อและรายละเอียด user1 fsck คําสั่ง fsck ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่ง ตรวจสอบและซอมแซม Linux file system เหมือนกับคําสั่งScandisk ของDos) รูบแบบการใชงาน fsck [option] ตัวอยาง /sbin/fsck -a /dev/hd1 ftp คําสั่ง ftp ของระบบ Unix,Linux (เปนโปรแกรมรับ-สงไฟล ) รูบแบบการใชงาน ftp (IP or Name of FTP Server) ตัวอยาง ftp 132.209.1.2 [Enter] Login:anonymous , Password: Username@YourDomain.com คํา สั่งที่เกี่ยวของ ls - ดูไฟล ; pwd -ดูdir. ที่อยู ;cd - เปลี่ยน dir ;lcd - เปลี่ยน local dir ;mput* -สงไฟล ;mget - รับไฟล ;bye - ออก grep คําสั่ง grep ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหคนหาตามเงื่อนไข ) รูบแบบการใชงาน grep (option) ตัวอยาง grep -i ftp /etc/test คนหาบรรทัดที่มีคําวา "ftp"ไมสนใจพิมพเล็ก-ใหญ จาดไฟล /etc/test groupadd คําสั่ง groupadd ของระบบ Unix,Linux (เปนการเพิ่มรายชื่อกลุมของ User) รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupadd staff สรางกลุมของ User ช่ือ Staff เพิ่มใหระบบ groupdel คําสั่ง groupdel ของระบบ Unix,Linux (เปนการลบรายชื่อกลุมของ User) รูบแบบการใชงาน groupadd (GroupName ) ตัวอยาง #groupdel staff ลบกลุมของ User ช่ือ Staffออกจากระบบ gzip/gunzip คําสั่งgzip/gunzipของระบบ Unix,Linux (เปนการบีบอัดไฟลหรือขยายบีบอัดไฟล) รูบแบบการใชงาน gzipหรือgunzip (-cdfhlLnNrtv19 ) [file] ตัวอยาง #gzip -9vr /home/samba/* บีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟล ในSub /home/samba จะเปลี่ยนเปนนามสุกล .gz #gunzip -dvr /home/samba/* คลายการบีบอัดไฟลขอมูลทุกไฟลที่สกุล .gz ในSub /home/samba halt คําสั่ง halt ของระบบ Unix,Linux (เปนการสั่งใหเครื่องหยุดทํางาน)

รูบแบบการใชงาน halt [-n] [-w] [-d] [-f] [-I] [-p] ตัวอยาง #halt คําสั่งที่เกี่ยวของ คือ Shutdown ; init0 , reboot history คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการดูประวัติการใชคําสั่งในCommand line คลายกับการกดF7ในDOSคือเรียกใชคําสั่งDos key) รูบแบบการใชงานhistory [n] [-r wan [filename] ] ตัวอยาง #history 20 ดูคําสั่งที่เพิ่งใชไป20คําสั่งที่แลว ifconfig คําสั่ง history ของระบบ Unix,Linux (เปนการตรวจสอบกําหนดคาNetworkของLan Card) รูบแบบการใชงาน ifconfig [option] ตัวอยาง #ifconfig ipchains คําสั่ง ipchains ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน ipchains [parameter] command [option] ตัวอยาง #ipchains -L ดูสถานะการ Set IPchainsในปจจุบัน jobs คําสั่ง jobs ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับกําหนดควบคุม การรับสงผานขอมูลของ Firewall) รูบแบบการใชงาน jobs ตัวอยาง #sleep 20 & jobs kill คําสั่ง kill ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งสําหรับยกเลิก Process) รูบแบบการใชงาน kill [option] (process ID) ตัวอยาง ps -A ดูหมายเลขที่ชอง PIDของProcess ที่ตองการลบ Kill -9 nnn แทนnnnดวยหมายเลขPID -9 คือบังคับฆาใหตาย login คําสั่ง login ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งการเขาระบบหรือเปลี่ยน User Login) รูบแบบการใชงาน login [fp] (UserName) ตัวอยาง #login:root mkdir เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการสราง directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา make directory รูปแบบของคําสั่งmkdir mkdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ

-m จะทําการกําหนด Permissioin (ใหดูคําสั่ง chmod เพิ่มเติม) -p จะทําการสราง Parent Directory ใหดวยกรณีที่ยังไมมีการระบุ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง mkdir /home mkdir -p -m755 ~/ home/user1 mv เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการยายแฟมขอมูลและ Directory รวมถึงการเปลี่ยนช่ือดวย (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา move รูปแบบคําสั่ง mv source target ตัวอยาง mv *.tar /backup mv test.txt old.txt mv bin oldbin more คลาย กับคําสั่ง cat ไมเหมาะกับการดูขอมูลที่มีความยาวมากๆ ดังนั้น จึงไดมีการพัฒนา more ขึ้น เพื่อชวยใหสามารถดูขอมูลที่มีขนาดยาวไดเปนชวงๆ รูปแบบคําสั่ง more file ภายในโปรแกรม more จะมีคําสั่งเพื่อใชงานคราวๆ ดังนี้ = แสดงเลขบรรทัด q ออกจากโปรแกรม เลื่อนไปยังหนาถัดไป เลื่อนไปยังบรรทัดถัดไป h แสดง help ตัวอยาง more test.txt man คําสั่ง man ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งแสดงขอความ อธิบายการใชคําสั่ง) รูบแบบการใชงานman (Command) ตัวอยาง #man ls หมายเหตุ เมื่อตองการออก กด q ;ใช[Spacebar] เลื่อนหนาถัดไป ; ใชลูกศรขึ้นดูหนาผานมา mount คําสั่ง mount ของระบบ Unix,Linux (เปนคําสั่งเชื่อมตออุปกรณเขากับระบบ) รูบแบบการใชงาน mount (-t type) DeviceDriver MountPoint ตัวอยาง # การ Mountแบบที่1 CdRom mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom #การ Mount CdRom แบบที่2 mount /dev/cdrom (เมื่อmountแลวCDจะอยูที่ /mnt/CdRom ยกเลิกดูคําสั่ง Unmount)

rmdir เปนคําสั่งที่ใชสําหรับการลบ directory (ในทํานองเดียวกับ dos) มาจากคําวา remove directory โครงสรางคําสั่ง rmdir [option] [file] โดย option ที่มักใชกันใน mkdir คือ -p จะทําการลบ Child และ Parent Directory ตามลําดับ directory ในที่นี้อาจเปน relative หรือ absolute path ก็ได ตัวอยาง rmdir /home tar เปน คําสั่งเพื่อการ backup และ restore file ทั้งนี้การ tar จะเก็บทั้งโครง สราง directory และ file permission ดวย (เหมาะสําหรับการเคลื่อนยาย หรือแจกจายโปรแกรมบนระบบ UNIX) มาจากคําวา tape archive รูปแบบคําสั่ง tar [option]... [file]... โดย option ที่มักใชกันใน echo คือ -c ทําการสรางใหม (backup) -t แสดงรายชื่อแฟมขอมูลในแฟมที่ backup ไว -v ตรวจสอบความถูกตองของการประมวลผล -f ผลลัพธของมาที่ file -x ทําการ restore ตัวอยาง tar -xvf data.tar talk คํา สั่งที่ใชสําหรับการพูดคุยระหวางผูใชดวยกันบนระบบ ซึ่งผูใชทั้งทั้ง 2 ฝายจะตองพิมพคําสั่ง Talk ถึงกันกอน จึงจะเริ่มการสนทนาได รูปแบบคําสั่ง talk user[@host] [tty] กรณี ไมระบุ host โปรแกรมจะถือวาหมายถึงเครื่องปจจุบัน (นอกจากนี้ยังมีคําสั่ง ytalk ซึ่งสามารถพูดคุยไดพรอมกันมากกวา 2 คน) ซึงบางกรณีเราอาจจะตองระบุ tty ดวยหากมีผูใช Log in เขาสูระบบดวยช่ือเดียวกันมากกวา 1 หนาจอ ตัวอยาง talk m2k@nanastreet.com write คําสั่งใชเพื่อการสงขอมูลทางเดียวจากผูเขียนไปถึงผูรับบนเครื่องเดียวกันเทานั้น รูปแบบคําสั่ง write user [tty] เมื่อ มีการพิมพคําสั่ง write ผูใชจะเห็นขอความซึ่งจะแสดงวาขอความดังกลาวถูกสงมาโดยใคร ซึ่งหากผูรับตองการตอบกลับ ก็จะตองใชคําสั่ง write เชนกัน เมื่อพิมพเสร็จแลวใหพิมพตัวอักษร EOF หรือ กด CTRL+C เพื่อเปนการ interrupt ทั้งนี้ขอความที่พิมพหลังจาก write จะถูกสงหลังจากการกด Enter เทานั้น ตัวอยาง write m2k who am i

คําสั่งใชเพื่อแสดงวาผูใชซึ่ง login เขาสูระบบนั้น (ตัวเราเอง) login ดวยช่ืออะไร รูปแบบคําสั่ง/ตัวอยาง whoami หรือ who am i (บน SUN OS หรือ UNIX บางตัวเทานั้น) file คํา สั่งfileบนระบบ DOS/Windows นั้น ประเภทของแฟมขอมูลจะถูกระบุดวยนามสกุล แตใน UNIX จะไมมีนามสกุลเพื่อใชระบุประเภทของแฟมขอมูล ดังนั้นการหาประเภทของแฟมขอมูลจะดูจาก Context ภายในของแฟม ซึ่งคําสั่ง file จะทําการอาน Content และบอกประเภทของแฟมขอมูลนั้นๆ รูปแบบคําสั่ง file [option]... file ตัวอยาง file /bin/sh file report1.doc free แสดงหนวยความจําที่เหลืออยูบนระบบ โครงสรางคําสั่ง free [-b|-k|-m] โดย option ที่มักใชกันใน free คือ -b แสดงผลลัพธเปนหนวย byte -k แสดงผลลัพธเปนหนวย kilobyte -m แสดงผลลัพธเปนหนวย megabyte ตัวอยาง free free -b free -k pwd เปนคําสั่งที่ใชสําหรับแสดง Directory ปจจุบนั (ในทํานองเดียวกับการพิมพ cd บน DOS) มาจากคําวา print work directory รูปแบบคําสั่ง / ตัวอยาง pwd uname คําสั่งแสดง ช่ือและรุนของ OS ช่ือและรุนของ cpu ช่ือเครื่อง ตัวอยาง uname -a hostname คําสั่งแสดงชื่อเครื่องที่ใชอยู ตัวอยาง hostname tty แสดงหมายเลข terminal ที่ใชงานอยู ตัวอยาง tty id

ใชแสดงชื่อและกลุมมของผูใชงาน ตวอยาง id