Bachelorscriptie Kelly Rijsdijk 875132

TALK ABOUT MONEY WITH YOUR HONEY 1

Talk About Money with Your Honey

Het effect van inkomen op communicatiefrequentie en ruzies over geld binnen relaties

Kelly Rijsdijk

Tilburg University


Voorwoord

Voor u ligt mijn scriptie in het kader van mijn Bachelor opleiding Communicatie- en

Informatiewetenschappen. Tijdens mijn drie jaar durende bachelor communicatie volgde ik ook

een aantal psychologie-gerelateerde vakken waaruit mijn interesse voor psychologie is ontstaan.

Toen ik de mogelijkheid kreeg om deze twee disciplines met elkaar te combineren in een scriptie

over communiceren over geld in romantische relaties, heb ik deze met beide handen

aangegrepen. In deze scriptie is het verband onderzocht tussen de hoeveelheid communicatie

over geld en ruzie over geld in romantische relaties en wat de rol van het gezamenlijke inkomen

hierbij is. De voornaamste reden waarom ik dit verband wilde onderzoeken is omdat het een

herkenbaar onderwerp lijkt te zijn voor vele mensen in een romantische relatie.

Ik wil in dit voorwoord mijn dank betuigen aan personen die ervoor hebben gezorgd dat ik deze

scriptie kon afronden. Speciale dank gaat uit naar mijn scriptiebegeleidster M.M.H. Pollmann

voor haar begeleiding door het hele proces heen. Bedankt voor de adviezen en feedback die ik

het afgelopen half jaar heb mogen ontvangen. Daarnaast wil ik alle participanten bedanken die

hebben deelgenomen aan deze studie, zonder jullie hulp kon deze scriptie niet tot stand zijn

gekomen. Bij deze ook een dankbetuiging naar mijn medestudenten Maartje Schepens, Hanneke

van Engelen en Amoo Sayed voor de prettige samenwerking het afgelopen half jaar. In het

bijzonder wil ik mijn beste vriend Daan Cohen ontzettend bedanken omdat jij altijd klaar stond

om mijn vragen te beantwoorden. Ook wil ik mijn vriend Robert Vullings bedanken omdat jij,

ondanks dat je het zelf enorm druk hebt met het afronden van je Masters, toch altijd klaarstond

om mijn scriptie te lezen en kritisch te beoordelen. Ten slotte wil ik graag mijn ouders bedanken

voor de steun die ik heb gekregen. Bedankt dat jullie het mogelijk hebben gemaakt dat ik deze

opleiding kon volgen.


Samenvatting

In deze studie wordt gekeken of communiceren over geld in verbinding staat met ruzies over

geld binnen romantische relaties, en welke rol inkomen hierbij heeft. Er wordt in hypothese 1

verwacht dat hoe meer er wordt gecommuniceerd over geld, hoe minder partners geneigd zijn tot

het maken van ruzie over geld. Daarnaast wordt er in hypothese 2 verondersteld dat partners met

een hoger gezamenlijk inkomen minder geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld dan

partners met een lager gezamenlijk inkomen. Ten slotte wordt er in hypothese 3 voorspeld dat de

hoogte van het gezamenlijk inkomen invloed heeft op het verband tussen de hoeveelheid

communicatie over geld en ruzie over geld. Meer specifiek gezegd wordt er verwacht dat hoe

lager het gezamenlijk inkomen is, hoe meer de partners gaan communiceren en hoe minder

partners geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld. Uit de resultaten van deze studie blijkt

echter dat hypotheses 1, 2 en 3 niet kunnen worden bevestigd. In deze studie woonden de

partners nog niet lang samen, waren weinig partners getrouwd en hadden weinig partners

kinderen. Vervolgonderzoek zou kunnen onderzoeken of bovengenoemde factoren van invloed

zijn op communiceren over geld en ruzie over geld.

Trefwoorden: communiceren, geld, romantische relatie, taboe, inkomen, ruzie.


Talk About Money with Your Honey

Er rust een taboe op het communiceren over geld met je partner (Atwoord, 2012). In de studie

van Sanford (2003) hebben twaalf psychologen onderzoek gedaan naar onderwerpen die lastig

zijn om over te praten met je partner. De psychologen uit het onderzoek van Sanford hebben

verschillende onderwerpen gerangschikt op moeilijkheidsgraad en ze komen tot de conclusie dat

partners het moeilijk vinden om over financieel gerelateerde onderwerpen (uitgavenpatronen,

omgaan met rekeningen en administratie) te communiceren. Praten met je partner over geld is

dusdanig uit den boze dat men er liever de voorkeur aan geeft om over ex-sekspartners te praten

dan over geld (Blumstein & Schwartz, 1994 in: Atwood, 2012). Dat er een taboe rust op het

communiceren met je partner over geld kan wellicht een verklaring zijn voor het feit dat ruzies

binnen romantische relaties vaak over geld gaan. Het is zelfs één van de meest voorkomende

onderwerpen waar koppels onenigheid over hebben (Oggins, 2003; Stanley, Markman &

Whitton 2002). Weinig communicatie (voorafgaand aan ruzies) over geld lijkt dus in verbinding

te staan met veel ruzie over geld, want er wordt weinig over geld gecommuniceerd, maar geld is

wel één van de meest voorkomende onderwerpen waar koppels ruzie over hebben. Mogelijk

speelt de hoogte van het gezamenlijke inkomen een rol bij dit verband. Skogrand, Johnson,

Horrocks & DeFrain (2010) nemen namelijk aan dat mensen met een lager inkomen vaker over

financiën praten dan koppels met een hoger gezamenlijk inkomen omdat het een uitdaging is

voor hen. Dit betekent mogelijk dat koppels met een lager gezamenlijk inkomen uiteindelijk ook

minder geneigd zijn om ruzie over geld te maken.

In deze bachelor scriptie gaat het over communiceren over geld in romantische relaties,

waarbij de koppels tevens samenwonend zijn. De onderzoeksvraag, wat het effect van de hoogte

van het gezamenlijke inkomen is op de hoeveelheid communicatie over geld en ruzie over geld,


zal in deze scriptie centraal staan. Deze scriptie is als volgt opgebouwd: allereerst wordt een

overzicht gegeven van het “type” relaties dat partners in een romantische relatie hebben, welke

rol geld speelt bij ruzies in romantische relaties, wat het belang is van communicatie over geld en

de rol van gezamenlijk inkomen bij communiceren over geld. Daarna wordt er, om de

onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden, gekeken of er een verband is tussen de hoeveelheid

communicatie over geld en de mate waarin partners geneigd zijn ruzie te maken over geld en

welke rol inkomen hierbij heeft. Daarnaast wordt er gekeken of partners met een hoger

gezamenlijk inkomen minder geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld dan partners met

een laag gezamenlijk inkomen. Uiteindelijk wordt er antwoord gegeven op de onderzoeksvraag.

Theoretisch Kader

Typen relaties

Niet alle relaties zijn hetzelfde; de ene relatie is intiemer dan de andere (Clark & Mills,

1979). Er kan onderscheid gemaakt worden tussen een communal en exchange relatie. Exchange

relaties worden getypeerd als relaties die men heeft met vreemden, kennissen en mensen met wie

men zaken doet (Clark, 1984; Clark & Mills, 1979). Wanneer men een exchange relatie heeft

met iemand voelt diegene zich niet verantwoordelijk voor de ander in die relatie. In deze relaties

geeft de ene persoon iets (een voordeel) en verwachten ze spoedig daarna een soortgelijke

prestatie te ontvangen van de ander. Het gaat bij dit soort relaties om prestaties die men levert

waar men een tegenprestatie voor terug verwacht; een relatie gebaseerd op wederkerigheid.

Communal relaties daarentegen zijn relaties die men heeft met familie, vrienden en partners. Bij

communal relaties ligt de nadruk meer op het tevredenstellen van de partner en voelen mensen

zich verantwoordelijk voor het welbevinden van de ander (Clark & Mills, 1979; Van Tilburg,

1992). Een persoon in een communal relatie voelt zich goed als hij of zij de andere persoon heeft


geholpen (Williamson & Clark, 1989 in: Clark & Taraban, 1990). Kortom, partners in een

romantische relatie hebben een communal relatie; ze voelen zich verantwoordelijk voor de ander

en het geeft ze een goed gevoel wanneer ze de ander hebben geholpen.

Dat men het lastig vindt om in romantische relaties over geld te praten, kan wellicht

worden verklaard aan de hand van bovengenoemde typen relaties. Geld past mogelijkerwijs wel

bij een exchange relatie, maar niet bij een communal relatie. Geld is een economisch ruilmiddel

om diensten of goederen aan te kunnen schaffen (“ruilmiddel”, z.j.). Exchange relaties zijn

gebaseerd op wederkerigheid; na een prestatie wordt er direct een tegenprestatie verwacht. Geld

in communal relaties lijkt daarentegen niet goed te passen. Het geven van geld als cadeau aan

een persoon waarmee men een communal relatie heeft, zoals bijvoorbeeld je moeder, lijkt

onaanvaardbaar (Webley, Lea & Portalska, 1983). Kortom, geld lijkt niet te passen bij een

communal relatie.

Geschillen over geld in relaties

Geld is één van de meest voorkomende onderwerpen binnen romantische relaties waar

koppels onenigheid over hebben (Oggins, 2003; Stanley et al. 2002). Papp, Cummings, &

Goeke-Morey (2009) hebben onderzoek gedaan naar geld als onderwerp bij echtelijke conflicten.

In de studie van Papp et al. (2009) werd onderzocht of echtelijke conflicten thuis vaker of minder

vaak over geld gingen dan over andere onderwerpen zoals gewoontes, familieleden, vrije tijd,

vrienden, werk, klusjes, kinderen, karaktereigenschappen, vertrouwen, verplichtingen en

communicatie (het niet luisteren bijvoorbeeld). Tijdens de longitudinale studie van Papp et al.

hielden mannen en vrouwen vijftien dagen lang, ieder apart een dagboek bij waarin ze bijhielden

hoe vaak ze een conflict hadden. Met een conflict werd er in die studie een verschil in mening

bedoeld. De 100 koppels hielden alle eigenschappen van de conflicten bij; de lengte van het


conflict (in minuten), of het een nieuw probleem was of een terugkerend probleem en ze moesten

aangeven of de ruzies korte- en langetermijneffecten zouden hebben op hun relatie. Daarnaast

gaven ze hun emoties en de emoties van hun partner aan. De emoties die gemeten waren

betroffen woede, verdriet, angst en de mate waarin de partners positief waren. Wanneer de ruzies

waren afgelopen noteerden de participanten de emoties die ze voelden tijdens en na de ruzies. De

participanten moesten zelf en voor hun partner invullen op welke manier er volgens hen ruzie

werd gemaakt (trok men zich terug, werd er humor gebruikt, was men defensief, steunden ze

elkaar etc.).

Uit het onderzoek van Papp et al. (2009) komt naar voren dat geld een onderwerp is waar

partners in een romantische relatie vaak conflicten over hebben. Geld stond bij vrouwen op de

vijfde plaats en bij mannen op de zesde plaats wat betreft onderwerpen waar de participanten het

meest ruzie over hadden. Ruzies over geld bleken intenser te zijn dan ruzies over andere

onderwerpen; de ruzies duurden langer, ze gingen vaker over een terugkerend probleem en de

ruzies hadden meer korte- en langetermijneffecten op hun relatie. De mannen en vrouwen

betoogden dat zowel zijzelf als hun partner meer depressief gedrag vertoonden tijdens ruzies

over geld dan tijdens ruzies over andere onderwerpen. Ten slotte bleven ruzies over geld vaker

onopgelost dan ruzies over andere onderwerpen.

Geschillen over geld met je geliefde zijn (in tegenstelling tot ruzies over huishoudelijke

taken, tijd samen doorbrengen, seks en ouders) een significante voorspeller voor het stuklopen

van een huwelijk; ruzie over geld verhoogt de kans op echtscheidingen (Dew, 2011; Dew, 2009).

Koppels die minstens één keer per week ruzie hebben over geld hebben 30 procent meer kans om

te gaan scheiden dan koppels die af en toe (een paar keer per maand) onenigheid hebben over

hun financiën (Dew, 2009). Wanneer een partner in een romantische relatie geld op een


onverstandige manier uitgeeft volgens zijn of haar partner, neemt de kans op een echtscheiding

eveneens significant toe (Amato & Rogers, 1997).

Mogelijk speelt de hoogte van het gezamenlijke inkomen een rol bij ruzie over geld.

Uit onderzoek blijkt dat koppels met een financiële tegenslag, zoals een laag inkomen, meer

conflicten hebben (Smock, Manning en Porter, 2005) en wellicht gaan deze conflicten ook over

geld. Andersom zou het kunnen betekenen dat koppels met een hoog gezamenlijk inkomen juist

minder geneigd zijn om ruzie over geld te maken.

Belang van communiceren over geld

Communiceren met je geliefde over geld blijkt van belang te zijn. Partners die een goed

huwelijk, en dus een goede relatie hebben, geven aan dat communiceren over financiën en

vertrouwen hebben in elkaar twee essentiële factoren zijn die zorgen voor een goed huwelijk

(Skogrand et al.). Horrocks (2010) heeft onderzoek gedaan naar hoe koppels hun financiële

administratie regelen en of ze daarbij communiceren. Het doel van de studie was de financiën en

de daarbij behorende conflicten te onderzoeken van koppels die zelf vonden dat ze een goed

huwelijk hadden. Participanten vulden een enquête in waarbij ze beschreven hoe goed hun

huwelijk is (“Beschrijf de communicatie binnen het huwelijk”, “Hoe lossen jullie conflicten

op?”, “Hoe regelen jullie de financiën?”, “Hoe gaan jullie om met schulden?”, “Wat voor ruzies

hebben jullie over geld?”, “Hoe lossen jullie ruzies op over geld?”). Daarnaast moesten de

deelnemers aangeven hoe close ze met hun partner zijn, hoe tevreden ze zijn met hun geliefde,

hoe gelukkig zij zijn met elkaar, en hoe sterk ze hun relatie vinden. De participanten werden op

basis van de enquête in drie categorieën onderverdeeld. Categorie A betrof koppels die aangaven

dat ze vrijwel nooit meningsverschillen of conflicten hebben over geld. In categorie B zaten

koppels waarvan de ene persoon zei vrijwel nooit meningsverschillen of conflicten te hebben


over geld, maar waarvan de andere persoon zei dat dit niet klopt. Tenslotte zaten in categorie C

koppels die vaak meningsverschillen of conflicten hebben over geld. Vijfentwintig procent van

de koppels die vrijwel nooit een conflict hebben over geld (categorie A) communiceren samen

over hun financiën. De communicatie bij deze koppels is open en financiële uitgaven zoals

begrotingen worden openhartig met elkaar besproken. Bij koppels waarvan één persoon zegt

vrijwel nooit conflicten te hebben over ruzie (categorie B) wordt er nauwelijks gecommuniceerd

over geld, namelijk bij elf procent van de koppels binnen deze categorie. Bij koppels die vaak

ruzie hebben over geld (categorie C) wordt er meer (positief) gecommuniceerd over geld,

namelijk bij 47 procent van de koppels. Deze koppels geven aan dat wanneer ze communiceren

over geld dat als iets positiefs zien; ze bespreken samen de meningsverschillen met betrekking

tot geld en lossen deze geschillen samen op. Het gaat hierbij dus om communicatie om de

problemen op te lossen, niet de communicatie voorafgaand aan het conflict. Deze manier om

ruzies op te lossen kan er wellicht voor zorgen dat deze koppels in de toekomst minder ruzies

zullen hebben over geld. Koppels zien het communiceren om de problemen op te lossen in elk

geval als iets positiefs, wat er wellicht voor kan zorgen dat koppels die vaak ruzie hebben over

geld in de toekomst vaker communiceren over geld (om conflicten te voorkomen in plaats van de

conflicten op te lossen). Communiceren met je partner over geld lijkt belangrijk te zijn, zowel

voor koppels die vrijwel nooit ruzie hebben over geld als bij koppels die vaak ruzie hebben over

geld.

Een ander onderzoek toont eveneens aan dat de begrippen “goed huwelijk” en

“communicatie” met elkaar in verbinding staan. Sanford (2003) heeft onderzoek gedaan naar de

manier waarop communicatie tussen echtparen wordt beïnvloed door de moeilijkheidsgraad van

een specifiek onderwerp. Echtparen moesten conflicten bespreken en oplossen en deze


gesprekken werden vastgelegd op video. De onderwerpen die besproken werden tijdens de

gesprekken werden door psychologen beoordeeld als moeilijke onderwerpen om over te praten

met je geliefde. De psychologen uit het onderzoek van Sanford stellen dat communiceren over

financiën (uitgavenpatronen, omgaan met rekeningen en administratie) één van de onderwerpen

is waar partners in een relatie het moeilijk vinden om over te praten. Gesprekken over moeilijke

onderwerpen zoals bijvoorbeeld financiën beïnvloeden indirect de communicatie tussen beide

partners. Het indirecte effect kan worden verklaard aan de hand van de tevredenheid in een

relatie. De moeilijkheidsgraad van een onderwerp heeft een negatief effect op de tevredenheid in

een relatie en de tevredenheid in een relatie heeft op zijn beurt een positief effect op de

communicatie. Kortom, hoe moeilijker het onderwerp is, des te minder tevreden de partners zijn

over hun relatie en hoe minder tevreden ze zijn over hun relatie, hoe minder goed ze

communiceren. Communiceren over geld lijkt van belang; geld is een lastig onderwerp om over

te praten, wat de tevredenheid van een relatie niet ten goede komt. Hoe tevredener iemand in een

relatie is des te beter de communicatie verloopt tussen beide partners. In dit geval zorgt een

moeilijk onderwerp zoals geld ervoor dat partners minder tevreden zijn met hun relatie wat er op

zijn beurt voor zorgt dat partners slechter over geld communiceren.

Rol van inkomen bij het communiceren over geld

Uit onderzoek blijkt dat wie van de twee partners de financiële administratie doet in een

relatie afhankelijk is van het inkomen. Bij veel gezinnen met een laag gezamenlijk inkomen

regelt enkel de vrouw de financiële administratie, maar wanneer er sprake is van een hoog

inkomen willen mannen vaak controle hebben en regelen zij de administratie (Rubin 1976, in:

Thorne, 2010; Pahl, 1995). Pahl (1995) stelt dat slechts bij één vijfde deel van de huwelijken de

financiële administratie samen wordt gedaan. Kortom, uit bovengenoemde onderzoeken blijkt


dat de administratie vaak niet gezamenlijk gedaan wordt en wellicht betekent dit dat er niet of

nauwelijks gecommuniceerd wordt over geld zowel bij gezinnen met een laag gezamenlijk

inkomen als bij gezinnen met een hoog gezamenlijk inkomen. Mogelijkerwijs is dit niet het

geval. Skogrand et al. (2010) veronderstellen namelijk dat mensen met een lager inkomen vaker

over financiën praten dan koppels met een hoger gezamenlijk inkomen omdat het een uitdaging

is voor hen; het betalen van rekeningen is een alomtegenwoordig discussiepunt en men wordt er

voortdurend mee geconfronteerd. De hoogte van het gezamenlijk inkomen speelt dus mogelijk

een rol bij de hoeveelheid communicatie over geld in een relatie; hoe lager het gezamenlijk

inkomen hoe meer er waarschijnlijk gecommuniceerd wordt over geld.

Onderzoeksvraag en Hypotheses

Praten met je geliefde over de financiën lijkt een taboe (Atwood, 2012). Communiceren

over geld wordt daarentegen belangrijk gevonden, vooral door partners met een goed huwelijk

(Skogrand et al., 2010). Hoe tevredener partners zijn met hun relatie, des te beter ze

communiceren over moeilijke onderwerpen zoals bijvoorbeeld geld (Sanford, 2003). Mogelijk

zijn partners die beter communiceren over geld minder geneigd om ruzie te maken over geld.

Immers, een goed huwelijk lijkt niet samen te gaan met ruzie over geld. Ruzies over geld zijn

bovendien een voorspeller van het stuklopen van het huwelijk (Dew, 2011; Dew, 2009). Geld is

dus een moeilijk onderwerp om over te praten met je partner, maar mogelijkerwijs verschilt de

moeilijkheidsgraad van geld als onderwerp per huwelijk. Koppels met een laag gezamenlijk

inkomen zullen continu met geld worden geconfronteerd; rekeningen zijn een dagelijks

discussiepunt (Skogrand et al., 2010). De koppels met een laag inkomen zullen, vergeleken met

koppels met een hoog gezamenlijk inkomen, geld waarschijnlijk zien als een moeilijker

onderwerp om over te praten, wat op zijn beurt weer de tevredenheid van de relatie beïnvloed en


wat uiteindelijk de communicatie tussen beide partners bepaalt. Toch lijkt het zo dat partners met

een hoog gezamenlijk inkomen juist minder communiceren, vergeleken met koppels met een

laag gezamenlijk inkomen. Immers, het onderwerp geld is voor hen waarschijnlijk minder

confronterend.

Aan de hand van de bevindingen uit bovenstaande literatuur blijkt dat het nog niet

helemaal duidelijk is wat het effect is van de hoogte van het gezamenlijk inkomen op de

hoeveelheid communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties. Deze vraag

zal in deze scriptie centraal staan. Er zijn drie hypotheses opgesteld om de onderzoeksvraag te

kunnen beantwoorden.

Weinig communicatie (voorafgaand aan ruzies) over geld lijkt in verbinding te staan met

veel ruzie over geld, aangezien er weinig over geld wordt gecommuniceerd binnen een

romantische relatie om conflicten over geld te voorkomen, maar geld wel één van de meest

voorkomende onderwerpen is waar men in een relatie ruzie over heeft. Communiceren over geld

gebeurt waarschijnlijk vaak te laat, namelijk om de ruzies over geld op te lossen in plaats van de

conflicten over geld te voorkomen. Dit verklaart wellicht dat ruzies over geld een voorspeller

zijn van het stuklopen van het huwelijk (Dew, 2011; Dew, 2009). Naar aanleiding van

bovenstaande kwestie is hypothese 1 afgeleid. Hypothese 1 stelt dat er een verband is tussen de

hoeveelheid communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties. De

verwachting is hoe meer er binnen romantische relaties gecommuniceerd wordt over geld, hoe

minder partners geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld.

Daarnaast beschrijft eerder onderzoek dat koppels met een lager inkomen, in vergelijking

met koppels met een hoger inkomen, waarschijnlijk meer praten over geld omdat ze continu met

geld worden geconfronteerd (Skogrand et al., 2010). Mogelijkerwijs zijn koppels met een lager


gezamenlijk inkomen doordat ze meer praten over geld uiteindelijk ook minder geneigd om ruzie

te maken over geld. Weinig communicatie over geld lijkt namelijk in verbinding te staan met

veel ruzies over geld, dus wellicht zorgt veel communicatie over geld ervoor dat partners minder

geneigd zijn om ruzie te maken over geld. Uit eerder onderzoek blijkt ook dat koppels met een

financiële tegenslag, zoals een laag inkomen, überhaupt meer conflicten hebben dan koppels

zonder financiële tegenslag (Smock et al., 2005). Waarschijnlijk zullen koppels met een hoog

inkomen dus minder conflicten hebben. Wellicht is het niet nodig om veel te communiceren over

geld wanneer er sprake is van een hoger inkomen om de neiging tot ruzie maken te verminderen;

koppels met een hoger inkomen hebben vermoedelijk überhaupt niet veel ruzie. Kortom, de

hoogte van het gezamenlijke inkomen modereert waarschijnlijk het verband tussen de

hoeveelheid communicatie en ruzie over geld; het verband zal in mindere mate of niet aanwezig

zijn wanneer er sprake is van een hoog gezamenlijk inkomen. Naar aanleiding hiervan zijn

hypotheses 2 en 3 opgesteld. Hypothese 2 stelt dat partners met een hoger gezamenlijk inkomen,

in tegenstelling tot partners met een lager gezamenlijk inkomen, überhaupt minder geneigd zijn

tot het maken van ruzie over geld. Ten slotte stelt hypothese 3 dat de hoogte van het gezamenlijk

inkomen invloed heeft op het verband tussen de hoeveelheid communicatie over geld en de mate

waarin partners geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld. Er wordt verwacht dat hoe lager

het gezamenlijk inkomen is, hoe meer er gecommuniceerd wordt over geld en hoe minder

partners geneigd zijn om ruzie te maken over geld.

Methode

Deze studie was onderdeel van een groter onderzoek naar het communiceren over geld

binnen romantische relaties dat bestond uit vier studies. De eerste studie ging over wat voor

invloed een hechtingstijl van een persoon heeft op het wel of niet communiceren over geld en


wat voor invloed dat op zijn beurt zal hebben op de ruzies over geld binnen romantische relaties

(Schepens, 2014). De tweede studie onderzocht wat het effect is van communicatie op het

verband tussen uitgavepatroon en ruzie (Van Engelen, 2014). In de derde studie werd onderzocht

wat het inkomensverschil tussen partners in een romantische relatie voor effect heeft op het type

relatie (communal of exchange relatie) en wat voor effect het type relatie weer heeft op de

communicatiefrequentie (Sayed, 2014). Tenslotte, werd in de huidige studie het effect van de

hoogte van het gezamenlijk inkomen gemeten op het verband tussen de hoeveelheid

communicatie over geld en ruzies over geld.

Proefpersonen

In totaal hebben 188 participanten meegedaan aan deze studie. De vragenlijst was

uitsluitend bedoeld voor mensen in een romantische relatie die samenwonend waren met hun

partner. De data van 89 participanten zijn geanalyseerd. Van 98 participanten waren de data niet

bruikbaar omdat zij niet samenwonend waren met hun partner of omdat de participanten de

online vragenlijst niet compleet hadden ingevuld. Daarnaast is er één outlier verwijderd. De

reden waarom de outlier is verwijderd, is omdat de proefpersoon hoogstwaarschijnlijk de vragen

“Ik verdien…euro bruto per jaar” en “Mijn partner verdient… euro bruto per jaar” niet goed

heeft geïnterpreteerd. De participant had bij deze vragen extreem lage bedragen ingevuld,

namelijk €15 en €25, wat neerkomt op een gezamenlijk inkomen van €40 bruto per jaar. In deze

studie participeerden 18 mannen en 71 vrouwen. De gemiddelde leeftijd was 29.1 (SD = 11.3).

De gemiddelde leeftijd van mannen was 37.5 jaar (SD = 13.8) en 27.0 jaar (SD = 9.6) voor

vrouwen. De jongste participant was 19 jaar oud en de oudste participant was 68 jaar oud en de

mediaan lag op 25 jaar. Gemiddeld hadden de deelnemers een relatieduur van 8.3 jaar (SD = 9.6)

met hun huidige partner. In deze studie waren 66 participanten samenwonend, vier participanten


verloofd en samenwonend en 41 personen getrouwd en samenwonend. Van de 89 participanten

hadden 78 participanten een relatie waarbij beide partners een inkomen hadden. In deze studie

hadden 21 participanten kinderen. Het gezamenlijke bruto jaarinkomen van de participanten

varieerde van €1.483 tot €300.000 met een mediaan van €42.500.

Ontwerp

Ruzie over geld binnen romantische relaties is de afhankelijke variabele. Belangrijk om te

benadrukken is dat het in deze studie gaat over de mate waarin partners geneigd zijn tot het

maken van ruzie over geld. De onafhankelijke variabele zal de communicatiefrequentie over geld

zijn tussen partners van een romantische relatie. Daarnaast zal de hoogte van het gezamenlijke

inkomen de modererende variabele zijn in deze studie. Dit houdt in dat inkomen invloed heeft op

het verband tussen de onafhankelijke variabele (communicatiefrequentie over geld) en de

afhankelijke variabele (ruzie over geld). De variabelen zijn weergegeven in figuur 1.

Figuur 1. De verschillende variabelen in deze studie

Materialen

Een online vragenlijst is gebruikt in deze studie om de gewenste data te verzamelen. De

vragenlijst bestond uit acht onderdelen: demografische kenmerken, communiceren en


communicatiefrequentie over geld, geldzaken, type relatie (communal/exchange),

uitgavepatroon, ruzie, hechtingstijlen en inkomen. In deze studie zijn alleen de items

meegenomen die betrekking hadden op demografische kenmerken, communicatiefrequentie,

ruzie en inkomen. De vragenlijst is toegevoegd als bijlage 1. In deze bijlage zijn de vragen die

gebruikt zijn voor deze studie geel gemarkeerd.

In het eerste onderdeel werd er naar de demografische kenmerken gevraagd van de

participanten. Er werd gevraagd naar het geslacht, de leeftijd, en de hoogst genoten opleiding.

Daarnaast werd er gevraagd of de participant student is, een part-time dienstverband heeft, een

full-time dienstverband heeft, werkloos is of gepensioneerd is. Verder werd er gevraagd naar de

woonsituatie waarbij de participanten konden kiezen uit de antwoorden: niet-samenwonend,

samenwonend, verloofd en samenwond of getrouwd en samenwonend. Tenslotte werd er

gevraagd of de participanten kinderen hadden en hoeveel kinderen ze hadden met hun huidige

partner.

Om te meten hoe vaak de participanten over geldzaken praten moesten de participanten

bijvoorbeeld antwoord geven op de vraag: “Hoe vaak maken u en uw partner afspraken over het

uitgeven van geld?”. De vragen konden worden beantwoord middels een vijfpunts nooit/altijd

schaal. Vier van de vijf items en bijbehorende schaal zijn ontworpen door Fitzsimmons, Hira,

Bauwer en Hafsrom (1993), één item is zelf toegevoegd. De score bij de schaal

communicatiefrequentie kan variëren van minimaal 1 (nooit) tot maximaal 5 (altijd). Dit wil

zeggen dat hoe hoger de participanten scoorden op deze schaal, hoe vaker ze communiceren over

geld. De betrouwbaarheid van de items met betrekking tot communicatiefrequentie was goed (α

=.76), waardoor de items tot één schaal zijn samengevoegd.


Om de mate waarin partners geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld te meten

moesten de participanten bijvoorbeeld antwoord geven op de vraag: “Ik ben tevreden met hoe

vaak (of weinig) mijn partner geld uit wilt geven”. De vragen die betrekking hadden op ruzie

over geld konden worden beantwoord door middel van een vijfpunts oneens/eens schaal. Deze

items en bijbehorende schaal zijn ontworpen door Rick, Small en Finkel (2011). In de huidige

studie is de vragenlijst aangepast door enkele items op een andere manier te verwoorden en door

enkele vragen zelf toe te voegen. De score bij de schaal over ruzie over geld kan variëren van

minimaal 1 (oneens) tot maximaal 5 (eens). Dit betekent dat hoe lager ze scoren op deze schaal,

hoe meer de partners geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld. De betrouwbaarheid van de

items met betrekking tot ruzie over geld was hoog (α =.84), waardoor de items tot één schaal zijn

samengevoegd. Daarnaast is er in deze studie gecontroleerd of ruzie net als in de onderzoeken

van Oggins (2003) en Stanley et al. (2002) één van de meest voorkomende onderwerpen is waar

koppels onenigheid over hebben. De participanten moesten invullen in hoeverre zij en hun

partner het altijd eens of oneens waren over verschillende onderwerpen zoals kinderen,

huishouden, werk, geldzaken en familie. Dit werd gemeten aan de hand van een zespunts altijd

oneens/altijd eens schaal.

Ten slotte werden er in het gedeelte over inkomen twee vragen gesteld om het

gezamenlijke inkomen van beide partners te meten, namelijk: “Ik verdien … euro bruto per jaar”,

en “Mijn partner verdient … euro bruto per jaar”.

Procedure

De link naar de online vragenlijst werd verspreid via het sociale medium Facebook en via

e-mail. Participanten vulden de online vragenlijst in op een plaats naar keuze via een apparaat dat

voorzien was van internet, zoals bijvoorbeeld een laptop, tablet, computer of mobiele telefoon.


Aan het begin van de online vragenlijst kregen de participanten een inleiding te lezen met

daarin de opzet van de vragenlijst. Daarin werd onder andere uitgelegd dat het ging om een

onderzoek over communiceren over geld dat werd uitgevoerd door vier bachelor studenten van

de Universiteit van Tilburg. Verder werd de anonimiteit van de deelnemers benadrukt en ten

slotte werd de duur van het onderzoek vermeld. Na de inleiding startten de participanten met de

vragenlijst. Het onderzoek nam in totaal gemiddeld 16.28 (SD = 10.11) minuten in beslag. Er

zijn acht outliers verwijderd bij het berekenen van de gemiddelde tijdsduur om reden dat deze

acht personen in extreem lange tijd de vragenlijst hadden ingevuld. Aan het einde van het

onderzoek werden participanten bedankt voor hun deelname en kregen ze de mogelijkheid om

hun emailadres in te vullen om kans te maken op een cadeaubon van Bol.com ter waarde van 40

euro.

Verwerking van de gegevens

Het programma Statistical Analysis in Social Science (SPSS) is gebruikt om de resultaten

te analyseren. Om de hypotheses uit deze studie te toetsen is er een regressieanalyse uitgevoerd

voor een moderatie met communicatiefrequentie als onafhankelijke variabele, gezamenlijk

inkomen als onafhankelijke modererende variabele en ruzie over geld als afhankelijke variabele.

De software die hiervoor is gebruikt is PROCESS, een tool voor SPSS die mediatie en moderatie

effecten berekent tijdens het draaien van regressieanalyses (Hayes, 2012 in: Field, 2013).

Resultaten

Geldzaken als onderwerp waar koppels onenigheid over hebben komt na het huishouden

en de familie op de derde plaats in deze studie. Tabel 1 geeft weer in welke mate participanten en

hun partners het eens zijn over verschillende onderwerpen.


Tabel 1

De mate waarin participanten en hun partner het eens zijn over verschillende onderwerpen. (De score

varieert van minimaal 1 (altijd oneens) tot maximaal 6 (altijd eens). De standaarddeviatie staat achter

het gemiddelde aangegeven tussen haakjes)

Werk Kinderen Geldzaken Familie Huishouden

Gemiddelde

score

4.74 (1.21) 4.58 (1.55) 4.48 (1.25) 4.38 (1.14) 4.20 (1.31)

In tabel 2 zijn de verdelingskenmerken weergegeven voor de drie variabelen uit deze

studie; ruzie over geld als afhankelijke variabele, communicatiefrequentie als onafhankelijke

variabele en gezamenlijk inkomen als onafhankelijke modererende variabele. De participanten

communiceren redelijk vaak over geld, maar zijn daarentegen niet meer geneigd tot het maken

van ruzie over geld.


Tabel 2

Verdelingskenmerken voor de variabelen communicatiefrequentie, ruzie over geld en gezamenlijk

inkomen.

N Gemiddelde Std.

deviatie

Scheefheid

(z-score)

Gepiektheid

(z-score)

Shapiro-Wilk

Statistic df Sig

Communicatie-

frequentie

89 3.25 0.71 0.85 0.11 .983 89 .282

Ruzie over geld 89 4.08 0.66 -2.87 -0.28 .934 89 .000

Gezamenlijk

inkomen

89 47147.66 44612.10 -3.69 25.66 .747 89 .000

LOG

Gezamenlijk

inkomen

89 4.48 0.47 -3.69 1.43 .923 89 .000

Zowel de scheefheid (0.85) als de gepiektheid (0.11) van de variabele

communicatiefrequentie zitten vlakbij de 0, wat aangeeft dat de verdeling normaal verdeeld is.

Dit wordt tevens bevestigd door de Shapiro-Wilk test die aangeeft dat de verdeling niet

significant afwijkt van een normaalverdeling (Shapiro-Wilk test: W = .983, df = 89, p = .285).

De variabelen ruzie over geld en gezamenlijk inkomen zijn niet normaal verdeeld. De scheefheid

(-2.87) van de variabele ruzie over geld ligt niet tussen de -1.96 en 1.96, waardoor de variabele

niet normaal is verdeeld. De Shapiro-Wilk test laat eveneens zien dat de verdeling van de

variabele ruzie over geld significant niet normaal is verdeeld (Shapiro-Wilk test: W = -.934, df =

89, p < .001). Ten slotte laat tabel 2 zien dat de variabele gezamenlijk inkomen met een

scheefheid van -3.69 en een gepiektheid van 25.66 niet normaal verdeeld is. Dat de verdeling


niet normaal is verdeeld wordt wederom bevestigd door de Shapiro-Wilk test, W = .747, df = 89,

p < .001. Omdat de verdeling van de variabele gezamenlijk inkomen erg abnormaal verdeeld

bleek, is er een logtransformatie toegepast om de variabele normaler verdeeld te krijgen. De

verdeling van de variabele is nog steeds niet normaal (Shapiro-Wilk test, W = .923, df = 89, p <

.001). De verdeling is echter wel minder gepiekt (1.43). Voor het verwerken van verdere

gegevens in deze studie wordt daarom de logtransformatie gebruikt van het gezamenlijk

inkomen.

Tevens is er gekeken naar de correlatiecoëfficiënten van de variabelen. Omdat de

variabelen ruzie over geld en gezamenlijk inkomen niet normaal verdeeld zijn, zijn de

Spearman’s Rho correlatiecoëfficiënten berekend. Er is een significante, zwakke negatieve

correlatie tussen communicatiefrequentie en het gezamenlijke inkomen: hoe lager het

gezamenlijk inkomen is, hoe meer er over geld gecommuniceerd wordt door partners in een

romantische relatie. De correlatiecoëfficiënten van de variabelen zijn te vinden in tabel 3.

Tabel 3

Spearman’s Rho correlaties tussen de variabelen communicatiefrequentie, ruzie over geld en

gezamenlijk inkomen.

Communicatiefrequentie Ruzie over

geld

LOG Gezamenlijk inkomen

Ruzie over geld .083 - .048

LOG Gezamenlijk

inkomen

-.225* .048 -

Opmerking. * Correlatie is significant, p = .034


Om de hypotheses uit deze studie te toetsen is er, zoals eerder vermeld, een

regressieanalyse uitgevoerd met communicatiefrequentie als onafhankelijke variabele,

gezamenlijk inkomen als onafhankelijke modererende variabele en ruzie over geld als

afhankelijke variabele. In tabel 4 worden de resultaten weergegeven van de multipele

regressieanalyse voor moderatie. Het algemene model was niet significant (F = 0.664; p = .577).

In tabel 5 worden de conditionele effecten weergegeven van communicatiefrequentie op ruzie,

met de hoogte van het gezamenlijk inkomen als modererende variabele. De resultaten zijn

gebaseerd op 1000 bootstrapsteekproeven om robuuste data te krijgen.

Tabel 4

Effecten van de verschillende variabelen op de variabele ruzie

b SE b t p Ondergrens

betrouwbaarheids

-interval

Bovengrens

betrouwbaarheids

-interval

constant 4.091 0.071 57.93 .000 3.951 4.232

LOG Gezamenlijk

inkomen

0.094 0.175 0.54 .592 -0.254 0.443

Communicatie frequentie 0.067 0.100 0.67 .504 -0.132 0.266

Interactie:

LOG Gezamenlijk

inkomen X

Communicatiefrequentie

0.268 0.196 1.37 .175 -0.121 0.656


Tabel 5

Conditionele effecten van communicatiefrequentie op ruzie, met gezamenlijk inkomen als modererende

variabele.

LOG

gezamenlijk

inkomen

b SE b t p Ondergrens

betrouwbaarheidsinterval

Bovengrens

betrouwbaarheidsinterval

Laag -0.059 0.114 -0.52 .607 -0.286 0.168

Gemiddeld 0.067 0.100 0.67 .504 -0.132 0.266

Hoog 0.193 0.155 1.25 .215 -0.115 0.501

Opmerking. De waarde “laag gezamenlijk inkomen” representeert het gemiddelde gezamenlijke

inkomen min één standaarddeviatie van het gemiddelde. De waarde “gemiddeld gezamenlijk

inkomen” representeert het gemiddelde gezamenlijke inkomen. De waarde “hoog gezamenlijk

inkomen representeert het gemiddelde gezamenlijke inkomen plus één standaarddeviatie van het

gemiddelde.

In hypothese 1 werd er verwacht dat er een verband zou zijn tussen de hoeveelheid

communicatie over geld en ruzie over geld binnen romantische relaties. De multipele

regressieanalyse laat echter geen verband zien tussen de hoeveelheid communicatie over geld en

ruzie over geld, b = 0.067, 95% CI [-0.132, 0.266], t = 0.67, p = .504. Een bootstrap van de

regressieanalyse met 1000 steekproeven geeft een betrouwbaarheidsinterval van -0.132 naar

0.266. De 0 ligt binnen het betrouwbaarheidsinterval en op basis daarvan kan geconcludeerd

worden dat hypothese 1 niet kan worden bevestigd.

In hypothese 2 werd er verwacht dat partners met een lager gezamenlijk inkomen

überhaupt minder geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld in tegenstelling tot partners met


een hoger gezamenlijk inkomen, ondanks de communicatiefrequentie. De regressieanalyse laat

echter zien dat er geen significant verband is tussen (de hoogte van het) gezamenlijk inkomen en

ruzie over geld, b = 0.094, 95% CI [-0.254, 0.443], t = 0.54, p = .592. Een bootstrap van de


0.443. De 0 ligt binnen het betrouwbaarheidsinterval en op basis daarvan kan hypothese 2 niet

worden bevestigd.

In hypothese 3 werd er verondersteld dat de hoogte van het gezamenlijke inkomen

invloed heeft op het verband tussen de hoeveelheid communicatie over geld en ruzies over geld

binnen een romantische relatie. Uit de regressieanalyse komt naar voren dat de hoogte van het

gezamenlijk inkomen geen significante (modererende) invloed heeft op het verband tussen de

hoeveelheid communicatie over de financiële situatie en ruzies over geld binnen romantische

relaties, b = 0.268, 95% CI [-0.121, 0.656], t = 1.37, p = .175. Een bootstrap van de


0.656. De 0 ligt binnen het betrouwbaarheidsinterval en hypothese 3 kan gevolglijk niet worden

bevestigd.

Conclusie

Deze studie is uitgevoerd om reden dat partners het volgens psychologen lastig vinden

om over financieel gerelateerde onderwerpen te praten (Sanford, 2003), wat wellicht een

verklaring zou kunnen zijn voor het feit dat partners vaak ruzie hebben over geld (Papp et al.,

2009; Oggins, 2003; Stanley et al., 2002). Het doel van deze studie was het antwoord geven op

de onderzoeksvraag wat het effect is van de hoogte van het gezamenlijk inkomen op de

hoeveelheid communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties. Om deze

onderzoeksvraag te beantwoorden werd er gekeken of er een verband is tussen de hoeveelheid


communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties en welke rol de hoogte

van het gezamenlijke inkomen hierbij heeft. Daarnaast werd er gekeken of partners met een

hoger gezamenlijk inkomen minder geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld dan partners

met een lager gezamenlijk inkomen.

De verwachting was hoe meer er binnen romantische relaties gecommuniceerd wordt

over geld, hoe minder partners geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld. Daarnaast werd er

verwacht dat koppels met een hoger gezamenlijk inkomen überhaupt minder geneigd zijn tot het

maken van ruzie over geld dan partners met een lager gezamenlijk inkomen. Ten slotte werd er

verwacht dat de hoogte van het gezamenlijke inkomen een rol zou spelen bij het verband tussen

de hoeveelheid communicatie over geld en ruzie over geld. Meer specifiek gezegd werd er

verwacht dat koppels met een lager gezamenlijk inkomen, vergeleken met koppels met een hoger

gezamenlijk inkomen, meer praten over geld omdat ze continu met geld worden geconfronteerd

(Skogrand et al., 2010).

Geld blijkt in tegenstelling tot eerdere onderzoeken (Oggins, 2003; Stanley et al., 2002)

in deze studie niet het meest voorkomende onderwerp te zijn waar partners ruzie over hebben.

Ruzie over geld komt na ruzie over de familie en het huishouden op een derde plek. Uit deze

studie komt, in tegenstelling tot de verwachting, naar voren dat er geen verband is tussen de

hoeveelheid communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties. Daarnaast

komt er uit deze studie naar voren dat mensen met een hoger gezamenlijk inkomen niet minder

geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld dan partners met een lager gezamenlijk inkomen.

Dit staat in contrast met de verwachting dat partners met een hoger gezamenlijk inkomen minder

geneigd zullen zijn tot het maken van ruzie over geld dan koppels met een lager gezamenlijk

inkomen.


Ten slotte blijkt uit deze studie, in tegenstelling tot de voorspelling, dat de hoogte van het

gezamenlijk inkomen geen invloed heeft op het verband tussen de hoeveelheid communicatie

over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties. Kortom, de resultaten van deze studie

komen niet overeen met de voorspellingen die zijn gedaan. Teruggekoppeld naar de

onderzoeksvraag blijkt de hoogte van het gezamenlijk inkomen dus geen effect te hebben op het

verband tussen de hoeveelheid communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische

relaties. Daarnaast heeft de hoogte van het gezamenlijk inkomen geen invloed op de mate waarin

partners geneigd zijn ruzie over geld maken.

Discussie

Interpretatie van de resultaten

Verschillende onderzoeken laten zien dat geld één van de meest voorkomende

onderwerpen is waar koppels conflicten over hebben (Oggins, 2003; Stanley et al., 2002). In

tegenstelling tot eerdere onderzoeken, is geld in deze studie niet het meest voorkomende

onderwerp waar partners in een romantische relatie ruzie over hebben. Ruzie over geld staat, na

ruzie over het huishouden en de familie, op de derde plaats. Er zijn onderzoeken waarbij geld

eveneens niet het meest voorkomende onderwerp is waar koppels ruzie over hebben. Uit het

onderzoek van Papp et al. (2009) komt naar voren dat koppels vaak ruzie hebben over geld, maar

de koppels hebben het meest ruzie over kinderen. In de huidige studie hebben slechts 21

participanten kinderen wat wellicht een verklaring kan zijn voor het feit dat ruzie over geld niet

naar voren komt als onderwerp waar koppels het meeste ruzie over hebben. Kinderen zijn duur

en het hebben van kinderen veroorzaakt financiële stress binnen romantische relaties (Twenge,

Campbell & Foster, 2004). Wellicht is het zo dat geld het meest voorkomende onderwerp is waar

partners ruzie over hebben als ze kinderen hebben, en niet als de koppels nog geen kinderen


hebben. Mogelijk zijn de koppels uit deze studie er nog niet achter wat voor financiële stress het

hebben van kinderen met zich mee kan brengen. Kortom, in deze studie hebben de meerderheid

van de participanten nog geen kinderen, wat een mogelijke verklaring is voor het feit dat geld in

deze studie niet het meest voorkomende onderwerp is waar de koppels onenigheid over hebben.

Een andere mogelijke verklaring voor het feit dat geld in deze studie niet het meest

voorkomende onderwerp is waar partners in een romantische relatie ruzie over hebben, zou

kunnen zijn dat in deze studie het niet geboden was dat partners getrouwd zijn. In deze studie

waren slechts 19 van de 89 koppels getrouwd. In de studies van Papp et al., (2009), Oggins

(2003) en Stanley et al. (2002) waren alle participanten getrouwd. Als koppels besluiten om te

gaan trouwen, trouwen de meeste mensen in gemeenschap van goederen (Ministerie van

Veiligheid en Justitie, 2011; “Matrimonial regime”, z.j.). Trouwen in gemeenschap van goederen

houdt in dat alle (financiële) bezittingen en eventuele schulden gedeeld worden met elkaar

(Rijksoverheid, z.j.). In romantische relaties waarbij partners enkel samenwonen worden

bezittingen en schulden niet gedeeld maar apart gehouden. Wellicht zorgt een huwelijk waarbij

de bezittingen en schulden worden gedeeld ervoor dat partners vaker ruzie hebben over geld.

Immers, wanneer de bezittingen en schulden worden gedeeld, zullen partners voortdurend

geconfronteerd worden met elkaars uitgavenpatroon. Dit kan storend zijn aangezien partners in

een romantische relatie niet altijd dezelfde mening hebben over geld (Atwood, 2012). Kortom, in

deze studie zijn de meeste participanten niet gehuwd, wat een verklaring kan zijn voor het feit

dat ruzie over geld niet het meest voorkomende onderwerp is waar de koppels ruzie over hebben

want bezittingen en schulden worden nog niet met elkaar gedeeld.

Er werd gedacht dat de hoeveelheid communicatie over geld met je partner belangrijk zou

zijn om ruzies over geld te voorkomen. Hypothese 1: “Er is een verband tussen de hoeveelheid


communicatie over geld en ruzies over geld binnen romantische relaties” kan daarentegen niet

worden bevestigd. De hoeveelheid communicatie over geld lijkt simpelweg niet in verbinding te

staan met de neiging tot ruzie maken over geld.

In deze studie werd verwacht dat partners met een hoger gezamenlijk inkomen überhaupt

minder geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld in vergelijking met partners met een lager

gezamenlijk inkomen. Dit was hypothese 2, welke niet kan worden bevestigd. Uit eerder

onderzoek van Smock et al. (2005) blijkt echter dat een laag inkomen wel gerelateerd is aan

conflicten in romantische relaties. Mogelijkerwijs gaan deze conflicten ook over geld. In de

huidige studie hebben 78 van de 89 participanten twee inkomens. Uit onderzoek blijkt dat

tweeverdieners het hoogste besteedbaar inkomen hebben (CBS, 2011). Het merendeel van de

participanten in deze studie valt dus in de categorie “huishoudtype met het hoogst besteedbaar

inkomen” en waarschijnlijk zijn de partners daardoor ook niet minder geneigd tot het maken van

ruzie over geld. De participanten in deze studie geven zelfs aan dat ze het meer eens zijn over

geldzaken dan oneens. Dat de meeste participanten in deze studie vallen in de categorie

“huishoudtype met het hoogst besteedbaar inkomen” zou dus een verklaring kunnen zijn waarom

er in deze studie niet naar voren komt dat partners met een hoger gezamenlijk inkomen minder

geneigd zijn tot het maken van ruzie.

In deze studie werd, in hypothese 3, voorspeld dat de hoogte van het gezamenlijk

inkomen een invloed zou hebben op het verband tussen de hoeveelheid communicatie over geld

en ruzies over geld binnen romantische relaties. Immers, koppels met een lager inkomen,

vergeleken met koppels met een hoger inkomen zouden meer praten over geld omdat de partners

continu met geld zouden worden geconfronteerd (Skogrand et at., 2010) wat er wellicht voor zou

zorgen dat ze minder geneigd zijn tot het maken van ruzie over geld. De hoogte van het


gezamenlijke inkomen heeft echter geen effect op het verband tussen de hoeveelheid

communicatie over geld en ruzies over geld. Een mogelijke verklaring voor het feit dat er geen

verschillen zijn gevonden voor inkomensverschillen is omdat gezinnen met een hoger

gezamenlijk inkomen niet per definitie meer geld overhouden. Huishoudens met een hoger

gezamenlijk inkomen geven meer geld uit aan eten, huisvesting en kleding in vergelijking met

gezinnen met een lager gezamenlijk inkomen, maar huishoudens met een lager inkomen geven

een groter gedeelte van hun gezamenlijke inkomen uit aan eten, huisvesting en kleding (Blown

& Milliken, 1988). Het lijkt er op dat er bij gezinnen met een hoger gezamenlijk inkomen meer

ruimte is voor het aanschaffen van luxere goederen en diensten. Zo geven gezinnen met een

hoger inkomen bijvoorbeeld meer geld uit aan transport en ontspanning (CBS, 2011). Wanneer

partners kinderen hebben wordt er in gezinnen met een hoger gezamenlijk inkomen, in

vergelijking met gezinnen met een lager gezamenlijk inkomen, zeven keer meer geld uitgeven

ten behoeve van de ontwikkeling van het kind (Kornrich & Furstenberg, 2013 in: Lindle, 2014).

Kortom, gezinnen met een hoger gezamenlijk inkomen geven, ondanks dat ze meer verdienen,

meer geld uit wat kan betekenen dat deze gezinnen evenals gezinnen met een lager gezamenlijk

inkomen continu geconfronteerd worden met het uitgeven van geld. Koppels met een lager

gezamenlijk inkomen zullen daarom niet per se meer praten over geld dan koppels met een hoger

gezamenlijk inkomen. Omdat koppels uit verschillende inkomensklassen op gelijke wijze

geconfronteerd lijken te worden met het uitgeven van geld lijkt de hoogte van het gezamenlijk

inkomen het verband tussen de hoeveelheid communicatie over geld en ruzie over geld niet te

kunnen verklaren.

Beperkingen van het onderzoek

Er kunnen in deze studie verschillende tekortkomingen worden belicht. Zowel de


betrouwbaarheid als de validiteit kunnen in twijfel worden getrokken. Wellicht is de

betrouwbaarheid niet hoog genoeg aangezien de participanten de online vragenlijst hebben

ingevuld op een plek naar keuze. Mogelijkerwijs zit er daardoor een vertekening in de

antwoorden die de participanten hebben gegeven. Het is tenslotte niet duidelijk of de

participanten bijvoorbeeld geluidshinder hebben ondervonden tijdens het invullen van de

vragenlijst en hoe serieus de participanten het onderzoek hebben genomen.

Naast de betrouwbaarheid kan eveneens de externe validiteit in twijfel worden getrokken.

Meer specifiek gezegd kan er getwijfeld worden aan de populatievaliditeit. De gemiddelde

leeftijd van de participanten in deze studie is 29.1 jaar en ligt daarmee vrij laag. De vraag is of

deze studie daarom een goede afspiegeling is van de doelgroep; alle mensen in een romantische

relatie die tevens samenwonend zijn. Bij herhaling van een soortgelijk onderzoek zal in de

toekomst rekening moeten worden gehouden met de samenstelling van de respondentgroep.

Meer variaties in leeftijd zal zorgen voor een hogere gemiddelde leeftijd wat wellicht een betere

afspiegeling vormt van de doelgroep. Immers, in Nederland gaan de meeste vrouwen pas rond

hun 25e levensjaar samenwonen en de meeste mannen rond hun 27e levensjaar (CBS, 2009). Een

gemiddelde leeftijd van 29 jaar, waarbij de mediaan op 25 jaar ligt, lijkt dan erg jong als

gemiddeld in Nederland de partners dan nog maar net samenwonen. Wellicht zijn er bij een

samenwoonduur van zo’n kort termijn nog nauwelijks conflicten over geld. Mogelijkerwijs

neemt de mate waarin partners geneigd zijn ruzie over geld te maken toe naarmate de relatieduur

stijgt.

Aanbevelingen voor vervolgonderzoek

Een aantal suggesties voor vervolgonderzoek zullen in deze paragraaf worden benoemd.

Zoals eerder vermeld komt ruzie over geld in deze studie niet naar voren als het onderwerp waar


partners het meeste ruzie over hebben. Vervolgonderzoek zou kunnen kijken of samenwoonduur

een rol speelt bij de onderwerpen waar partners in een romantische relatie onenigheid over

hebben. Wellicht hebben mensen die langer samenwonen vaker onenigheid over geld dan over

andere onderwerpen dan mensen die nog maar net samenwonend zijn. Ze worden langer

geconfronteerd met elkaars uitgavepatroon dan koppels die net samenwonen. Dit kan zoals

eerder vermeld storend zijn, want partners hebben niet altijd dezelfde mening over geld

(Atwood, 2012).

Vervolgonderzoek zou bovendien kunnen onderzoeken of partners die trouwen in

gemeenschap van goederen vaker ruzie hebben over geld dan partners die ongehuwd zijn, wat

een verklaring kan zijn voor het feit dat ruzie over geld in deze studie niet het onderwerp is waar

partners het meeste ruzie over hebben. De meeste mensen in deze studie zijn ongehuwd,

namelijk 66 van de 89 participanten. In eerdere onderzoeken, waarbij alle participanten gehuwd

waren, kwam geld wel naar voren als één van de meest voorkomende onderwerpen waar koppels

onenigheid over hebben (Oggins, 2003; Stanley et al., 2002). Wanneer koppels trouwen, en alle

bezittingen en schulden gedeeld worden, worden koppels geconfronteerd met elkaars

uitgavepatroon (Atwood, 2012). Dit kan wellicht storend zijn. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat

de ene partner een persoon is die snel geld verkwist, terwijl de andere persoon juist zuinig is met

geld uitgeven. Recent onderzoek laat zien dat mensen die zuinig zijn met geld uitgeven vaak

trouwen met een persoon die juist minder zuinig is met het uitgeven van geld en dit zorgt er, niet

geheel verbazingwekkend, voor dat getrouwde koppels vaak ruzie hebben over geld (Rick et al.).

Immers, ze zijn niet meer eigen baas over hun geld maar delen hun financiële bezittingen waar

de een zuiniger mee om gaat dan de ander. Samengevat komt ruzie over geld in deze studie niet

naar voren als onderwerp waar koppels het meest ruzie over hebben. Vervolgonderzoek zal


moeten bevestigen of partners die trouwen in gemeenschap van goederen, vergeleken met

partners die nog niet getrouwd zijn, vaker ruzie hebben over geld dan over andere onderwerpen.

In deze studie is geen verband getoetst tussen de variabelen communicatiefrequentie en

het gezamenlijke inkomen. Er blijkt echter wel een significante zwakke negatieve correlatie te

zijn tussen deze twee variabelen. Dit wil zeggen dat hoe lager het gezamenlijk inkomen is, hoe

meer er over geld gecommuniceerd wordt door partners in een romantische relatie.

Vervolgonderzoek zou kunnen kijken of er wellicht een verband is tussen de hoogte van het

gezamenlijk inkomen en de communicatiefrequentie over geld, waarbij ruzie over geld buiten

beschouwing kan worden gelaten. Immers, partners met een laag gezamenlijk inkomen blijken

vaker een financiële planning te maken (Godwin & Koonce, 1992). Mogelijkerwijs maken ze de

financiële planningen samen en communiceren de koppels met een lager gezamenlijk inkomen

dus vaker over geld dan koppels met een hoger gezamenlijk inkomen.

Vandaag de dag lijkt er geen taboe meer te rusten op het communiceren over geld met je

geliefde. De participanten uit deze studie communiceren namelijk redelijk veel met hun partners

over geld. Of er veel of weinig gecommuniceerd wordt over geld maakt echter niet uit; er lijkt

simpelweg geen verband te zijn tussen hoeveel er gecommuniceerd wordt over geld en de

neiging tot ruzie maken over geld.


Referenties

Amato, P.R. & Rogers, S.J. (1997). A Longitudinal Study of Marital Problems and Subsequent

Divorce. Journal of Marriage and Family, 59(3), 612-624.

Atwood, J.D. (2012). Couples and Money: The Last Taboo. The American Journal of Family

Therapy, 40(1), 1-19. doi:10.1080/01926187.2011.600674

Blown, N & Milliken, S. (1988). The failure of the legal system to protect the economic rights of

children. Canadian Journal of Family Law, (7), 367- 382.

CBS. (2009). Relatie en gezin aan het begin van de 21e eeuw. Verkregen op 27 mei 2014, via

http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/0AC88E8E-067A-4DF8-8BA8-

0A100EB0254E/0/2009b70pub.pdf

CBS. (2011). Bestedingen; beknopte indeling naar huishoudkenmerken. Verkregen op 13 juni

2014, via http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=60046ned

&D1=0,21-30&D2=0,2,10,15,18,22,28&D3=l&HD=090316-

1812&HDR=G2,T&STB=G1

CBS. (2011). Steeds meer tweeverdieners. Verkregen op 3 juni 2014, via:

http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/inkomen-

bestedingen/publicaties/artikelen/archief/2011/2011-3291-wm.htm

Clark, M.S. (1984). Record keeping in two types of relationships. Journal of Personality and

Social Psychology, 47(3), 549.

Clark, M. S. & Mills, J. (1979). Interpersonal attraction in exchange and communal

relationships. Journal of personality and social psychology, 37(1), 12.

Clark, M.S. & Taraban, C. (1990). Reactions to and Willingness to Express Emotion in

Communal and Exchange Relationships. Journal of experimental psychology, 27, 324-


336.

Dew, J. (2009). Bank on it: Thrifty couples are the happiest. In W. B. Wilcox (Ed.), The state of

our unions (pp. 23-30). Charlottesville, VA: The National Marriage Project.

Geraadpleegd op 5 maart 2014, via http://virginia.edu/marriageproject.com

Dew, J. (2011). Financial Issues and Relationship Outcomes Among Cohabiting Individuals.

Family Relations, 60(2), 178-190. doi: 10.1111/j.1441-3729.2010.00641.x

Engelen, H.J.A. van. (2014). Let’s Talk about Money: onderzoek naar ruzie over geld binnen

romantische relatie (ongepubliceerde bachelor thesis). Tilburg University, Nederland.

Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM statistics. London, England: Sage.

Fitzsimmons, V.S., Hira, T.K., Bauer, J.W. & Hafstrom, J.L. (1993). Financial Management:

Development of Scales. Journal of Family and Economic Issues, 14(3), 257-274.

Godwin, D.D. & Koonce, J.C. (1992). Cash Flow Management of Low-income Newlyweds.

Financial Couseling and Planning, (3), 17-43.

Horrocks, A.M. (2010). Financial Management Practices and Conflict Management Styles of

Couples in Great Marriages (Proefschrift). Geraadpleegd op 28 februari 2014, via

http://digitalcommons.usu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1729&context=etd

Lindle, J.C. (Ed.). (2014). Political contexts of Educational Leadership. Geraadpleegd op 26

mei, 2014 via: http://books.google.nl/books

Matrimonial regime. (z.j.). In Wikipedia. Geraadpleegd op 25 mei, 2014 via

http://en.wikipedia.org/wiki/Marital_property_regime#Community_property_systems

Ministerie van Veiligheid en Justitie. (2011). Justitiële verkenningen. Scheiding en ouderschap,

37(6).

Oggins, J. (2003). Topics of marital disagreement among African-American and Euro-American


newlyweds. Psychological Reports, 92(2), 419-425.

Pahl, J. (1995). His money, her money: Recent research on financial organisation in marriage.

Journal of Economic Psychology, 16, 361-376.

Papp, L.M., Cummings, E.M. & Goeke-Morey, M.C. (2009). For Richer, for poorer: Money as a

topic of marital conflict in the home. Family Relations, 58(1), 91-103.

Rick, S.I., Small, D.A. & Finkel, E.J. (2011). Fatal (Fiscal) Attraction: Spendthrifts and

Tightwads in Marriage. Journal of Marketing Research, 48(2), 228-237.

Rijksoverheid. (z.j.). Trouwen, samenlevingscontract en geregistreerd partnerschap.

Geraadpleegd op 25 mei, 2014 via

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/trouwen-samenlevingscontract-en-

geregistreerd-partnerschap/vraag-en-antwoord/wat-is-trouwen-in-gemeenschap-van-

goederen-of-onder-huwelijkse-voorwaarden.html

Ruilmiddel. (z.j.). In Wikipedia. Geraadpleegd op 15 maart 2014, via

http://nl.wikipedia.org/wiki/Ruilmiddel

Sanford, K. (2003). Problem–solving conversations in marriage: Does it matter what topics

couples discuss? Personal Relationships, 10(1), 97-112.

Sayed. A. (2014). Let’s Talk About Money: Onderzoek naar het effect van inkomensverschillen

op de communicatie over geld in communal relationships (ongepubliceerde bachelor

thesis). Tilburg University, Nederland.

Schepens, M.S. (2014). Let’s Talk About Money: het effect van hechtingsstijlen op

communiceren en ruzie maken over geld (ongepubliceerde bachelor thesis). Tilburg

University, Nederland.

Skogrand, L., Johnson, A., Horrocks, A., & DeFrain, J. (2010). Financial management practices


of couples with great marriages. Journal of Family and Economic Issues. doi:

10.1007/s10834-010-9195-2.

Smock, P.J., Manning, W.D. & Porter, M. (2005). “Everything’s There Except Money”: How

Money Shapes Decisions to Marry Among Cohabitors. Joural of Marriage and Family,

67, 680-696.

Stanley, S. M., Markman, H. J., & Whitton, S. W. (2002). Communication, conflict, and

commitment: Insights on the foundations of relationship success from a national survey.

Family Process, 41, 659-675. doi:10.1111/j.1545-5300.2002.00659.x

Tilburg, T.G. van. (1992). De operationalisering van wederkerigheid in het ondersteunend

relatiewerk: Vergelijking van instrumenten. In W. Jansen & G.L.H. van den Wittenboer

(Eds.), Sociale netwerken en hun invloed (pp. 72-89). Meppel: Boom.

Thorne, D. (2010). Extreme financial strain: Emergent chores, gender inequality and emotional

distress. Journal of family and economic issues, 31(2), 185-197.

Twenge, J.M., Campbell, W.K. & Foster, C.A. (2004). Parenthood and Marital Satisfaction: A

Meta-Analytic Review. Journal of Marriage and Family, 65(3), 574-583.

Webley, P., Lea, S.E.G. & Portalska, R. (1983). The unacceptability of money as gift. Journal of

Economic Psychology, 4, 223-238.


Bijlage 1: Online vragenlijst











Documents

Bachelorscriptie Kelly Rijsdijk 875132