Πη∆ ρτεκεζσ τζισει

ΑΖ ΟΡΟΣΖ ⊃Σ Α ΜΑΓΨΑΡ ΣΖΟΜΑΤΙΚΥΣ

ΦΡΑΖΕΟΛΟΓΙΖΜΥΣΟΚ ΕΓΨΒΕςΕΤ! ςΙΖΣΓℑΛΑΤΑ

⊆ρτα: ∆ρ. Γψρκε Ζολτ⟨ν

∆ΕΒΡΕΧΕΝ 2002.

Ι. ΒΕςΕΖΕΤ⊃Σ

1. Α δισσζερτ⟨χι⌠ τ⟨ργψα, ηελψε α νψελϖτυδοµ⟨νψβαν

Α φραζεολ⌠για κοµπλεξ νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γ, αµελψνεκ κυτατ⟨σι τ⟨ργψ⟨τ κπεζ!

φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκ (ΦΕ) εγψσζερρε τββ νψελϖσζετι δισζχιπλνα ιλλετκεσσγι κρβε

ταρτοζνακ. Α δολγοζατ τ⟨ργψ⟨τ κπεζ! οροσζ σ µαγψαρ σζοµατικυσ (τεστρσζνεϖεσ) ΦΕ−εκ

λεξικο−σζεµαντικαι χσοπορτϕ⟨νακ εγψβεϖετ∀ (σσζεϖετ∀, κοντρασζτϖ, κονφροντατϖ)

ϖιζσγ⟨λατα εγψρσζτ α λερ⌠ νψελϖσζετ, α λεξικολ⌠για, α σζεµαντικα, α σζινταξισ, µ⟨σρσζτ τββ

αλκαλµαζοττ νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γ, τββεκ κζττ, α λεξικογρ⟨φια, α στιλισζτικα, α φορδτ⟨σελµλετ σ

γψακορλατ κοµπλεξ κυτατ⟨σι µεγκζελτστ ιγνψλι.

Αννακ ελλενρε, ηογψ α µαγψαρ σ αζ οροσζ νψελϖσζετι σζεµποντ φραζεολ⌠γιαι

κυτατ⟨σοκ µινδσσζε τϖενϖεσ µλτρα τεκιντενεκ ϖισσζα, ε ϖισζονψλαγ ρϖιδ ιδ!σζακ σορ⟨ν α

φραζεολ⌠για µιντ ν⟨λλ⌠ νψελϖσζετι δισζχιπλνα εγψττ φεϕλ!δττ α τββι νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γγαλ.

Αζ ϕαββ νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γακ σ κλνβζ! νψελϖσζετι ιρ⟨νψζατοκ ερεδµνψει ρεζηετ!

ηατ⟨στ φεϕτεττεκ κι α φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκρα ισ. Ο. Ναγψ Γ⟨βορ νψελϖσζετι σ λεξικογρ⟨φιαι

σζεµποντ σοκολδαλ µυνκ⟨σσ⟨γ⟨νακ, ϖαλαµιντ αζ !τ κϖετ! νψελϖσζνεµζεδκ φραζεολ⌠γιαι

κυτατ⟨σαινακ κσζνηετ!εν µεγσζλετεττ α µαι µαγψαρ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερνεκ

νψελϖσζετι σζεµποντ λερ⟨σα (Ο. Ναγψ 1954, 1966, 1977; Κ⟨ρολψ 1970; ϑυη⟨σζ 1980,

1980α, 1980β, 1982, 1995, 1996; Ροζγονψιν 1980, 1981, 1984; Ηαδροϖιχσ 1995; αζ ιδζεττ

µ∀ϖεκ βιβλιογρ⟨φιαι αδαταιτ λδ. α δισσζερτ⟨χι⌠βαν).

Α λερ⌠ νψελϖσζετι σζεµποντ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ερεδµνψει λεηετ!ϖ τεττκ α

µαγψαρ σ µ⟨σ νψελϖεκ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨τ, αµι αζ υτ⌠ββι

ϖεκβεν α κοντρασζτϖ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ιντενζϖ φεϕλ!δστ ερεδµνψεζτε. Αζ εγψεσ

ιδεγεν νψελϖεκ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερνεκ σοκολδαλ λερ⟨σ⟨ϖαλ, α µαγψαρ σ ιδεγεν νψελϖεκ

φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ αζ υτ⌠ββι ϖεκβεν τββ εγψετεµι

δοκτορι σ κανδιδ⟨τυσι δισσζερτ⟨χι⌠, τανκνψϖ σ µονογρ⟨φια φογλαλκοζοττ (Ηαϕζερ 1969;

Τατ⟨ρ 1975α, 1984α, 1985, 1992; Χσιγε 1982; Ηεσσκψ 1982α, 1985; Φλδεσ 1983, 1987,

1987β; Σοµηεγψι 1984; Β⟨ρδοσι 1986, 1990; Κοχσ⟨νψ 1986; Φ⟨βι⟨ν 1987; Σζαλαι 1989;

Ηολλ⌠ 1990; Φοργ⟨χσν 1995; Κ⟨ρπ⟨τι 2000; Ναγψ 2000).

Α νψελϖτυδοµ⟨νψ µαι φεϕλ!δσε σορ⟨ν α νψελϖσζεκ φιγψελµε εγψρε ινκ⟨ββ αζ εµβερι

τνψεζ!κρε, αζ εγψννεκ α βεσζδτεϖκενψσγβεν βετλτττ σζερεπνεκ ϖιζσγ⟨λατ⟨ρα ιρ⟨νψυλ. Α

νψελϖ ακκορ φελελ µεγ λεγφοντοσαββ ρενδελτετσνεκ, ηα α µεγισµερσρε ιρ⟨νψυλ⌠ µινδενναπι

εµβερι τεϖκενψσγνκ σορ⟨ν σζερζεττ τυδ⟨συνκατ, ταπασζταλατυνκατ κπεσ µ⟨σοκ σζ⟨µ⟨ρα

κζϖεττενι.

2

Α νψελϖεκ κοµµυνικ⟨χι⌠σ εσζκζκντ ϖαλ⌠ τανυλµ⟨νψοζ⟨σα α νψελϖ µιντ σπεχι⟨λισ

εµβερι φενοµν λνψεγβελι ϖον⟨σαινακ ϕοββ µεγισµερστ, µεγρτστ σεγτι ελ!.

Α νψελϖι ρενδσζερ µινδεν ελεµε, γψ α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερε ισ, α νψελϖ

κοµµυνικ⟨χι⌠σ φυνκχι⌠ϕ⟨νακ α κογνιτϖ σ εµοχιον⟨λισ ταρταλοµ κιαλακτ⟨σ⟨νακ σ

κιφεϕεζσνεκ ϖαν αλ⟨ρενδελϖε.

Αζ υτ⌠ββι ϖεκβεν α νψελϖτυδοµ⟨νψ κλνβζ! τερλετειν ελρτ τυδοµ⟨νψοσ

ερεδµνψεκ λεηετ!ϖ τεττκ α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ ϕ, κοµµυνικ⟨χι⌠σ

σζεµποντ τανυλµ⟨νψοζ⟨σ⟨τ. Α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ φυνκχιον⟨λισ σζεµποντ

λερ⟨σα εγψ κοµπλεξ, ιντεγρ⟨λτ νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γ α κοµµυνικ⟨χι⌠σ νψελϖσζετ τ⟨ργψ⟨τ

κπεζι. Α κοµµυνικ⟨χι⌠σ νψελϖσζετ τββ νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γ κυτατ⟨σι ερεδµνψει αλαπϕ⟨ν

ιντεγρ⟨λτ τυδοµ⟨νψ⟨γκντ ϕττ λτρε, αµελψνεκ εγψικ ελσ! ηαζαι κπϖισελ!ϕε Βα#χζεροωσκι

ϑανυσ (Βα#χζεροωσκι 1979, 1996, 1998, 1999, 1999α). Α κοµµυνικ⟨χι⌠σ νψελϖταν αζ αλ⟨ββι

νψελϖτυδοµ⟨νψ⟨γακ ερεδµνψειρε τ⟨µασζκοδικ: α φυνκχιον⟨λισ γραµµατικα (∃%&%∋%()

1998; ∗%+,)−.% 1984; Κ−/.01 1989), α σζϖεγνψελϖσζετ σ σζϖεγταν (20.%&)/()

1978; 3)&45/−0+ 1981; Πετ∀φι Βκσι ςασσ 1990−1997; Βκσι 2001), λογικαι σζινταξισ,

α ρεφερενχιαελµλετ (6−7∋8+%() 1976, 1982), σζεµιολ⌠γιαι νψελϖταν (9∋/5)+%( 1977,

1980, 1981, 1983, 1985), α νοµιν⟨χι⌠ελµλετ σ αζ ονοµασζιολ⌠για (:7;−<.%() 1978), α

βεσζδακτυσ−ελµλετ, α νψελϖσζετι πραγµατικα (6=>)+%()−?)≅0,%() 1978; 9∋/5)+%(

1981α; ∗7&Α≅0+) 1982; 6−7∋8+%() 1981; Κ−/.01 1993), α πσζιχηολινγϖισζτικα, α

βεσζδτεϖκενψσγ ελµλετε (Β7−0< 1975, 1979; Πλη 1984; Γ⌠σψ 1999; Λενγψελ 1994).

Α νψελϖι ρενδσζερ κλνβζ! σζιντϕεινεκ κοµµυνικ⟨χι⌠σ σζεµποντ λερ⟨σα εγψβεν αζ

αδοττ νψελϖι σζιντ πραγµατικαι λερ⟨σ⟨τ ισ ϕελεντι. Α βεσζλ!, α σζϖεγ µεγαλκοτ⌠ϕα

ηαλλγατ⌠ϕ⟨νακ α σαϕ⟨τ ϖιλ⟨γκπτ, ϖιλ⟨γφελφογ⟨σ⟨τ κζϖεττι αζ !τ κρλϖεϖ! τ⟨ργψακρ⌠λ,

ϕελενσγεκρ!λ, αζοκ σαϕ⟨τοσσ⟨γαιρ⌠λ, α κζττκ λϖ! ϖισζονψοκρ⌠λ, καπχσολατοκρ⌠λ αζ ⟨λταλα

φελττελεζεττ σ κϖ⟨ντ πραγµατικαι ηατ⟨σ ελρσε χλϕ⟨β⌠λ.

Αζ οροσζ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ κοµµυνικατϖ σζεµποντ λερ⟨σ⟨βαν

µ⟨ρ εδδιγ σζ⟨µοσ ερεδµνψ σζλετεττ (ς.: Χ−)+∆/( 1981; Ε/&0< 1995; Φ>0−%() 1971,

1972, 1977, 1977α, 1978, 1978α, 1983, 1983α, 1988 Ε%−%5∆/( 1974). Α µαγψαρορσζ⟨γι

φραζεολ⌠γιαι σζακιροδαλοµβαν α ΦΕ−εκ κοµµυνικατϖ ασπεκτυσβαν τρτν! λερ⟨σ⟨ϖαλ ελ!σζρ

Β⟨ρδοσι ςιλµοσ κανδιδ⟨τυσι δισσζερτ⟨χι⌠ϕ⟨βαν ταλ⟨λκοζηατυνκ (Β⟨ρδοσι 1990). Α

δισσζερτ⟨χι⌠βαν α σζερζ! ονοµασζιολ⌠γιαι σζεµποντβ⌠λ, α µεζ!ελµλετ αλαπϕ⟨ν (σσζεηασονλτ⌠

σζιµβ⌠λυµλιστα ρϖν) ρϕα λε α φρανχια νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ηασονλαταιτ. Α µαγψαρ σ αζ ιδεγεν

νψελϖεκ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερνεκ κοµµυνικατϖ σζεµποντ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ α ηαζαι

νψελϖσζετι σζακιροδαλοµβαν εδδιγ µγ νεµ φογλαλκοζτακ.

3

∆ολγοζατοµβαν αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ (γρ. σ⌡µα = τεστ), ϖαγψ µ⟨σ

µ∀σζ⌠ϖαλ τεστρσζνεϖεσ ΦΕ−εκ νψελϖι σ βεσζδσζιντ∀, κοµµυνικατϖ σζεµποντ, εγψβεϖετ!

ϖιζσγ⟨λατ⟨ρα α ηαζαι φραζεολ⌠γιαι σζακιροδαλοµβαν ελσ!κντ ϖ⟨λλαλκοζοµ.

Α νψελϖι υνιϖερζ⟨λκνακ τεκιντηετ! σζοµατικυσ ΦΕ−εκ µινδεν νψελϖβεν ναγψ σζ⟨µβαν

φορδυλνακ ελ! σ α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ⟨λλοµ⟨νψ⟨νακ κρλβελλ εγψηαρµαδ ρσζτ τεσζικ κι. Α

σζοµατικυσ ΦΕ−εκ λεξικο−σζεµαντικαι χσοπορτϕα α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερν βελλ ν⟨λλ⌠

ρσζρενδσζερτ κπεζ, αµελψνεκ κζσ ελεµε αζ, ηογψ α ΦΕ−εκ αλκοτ⌠ταγϕαι κζττ, ρενδσζεριντ

α ΦΕ−εκ κυλχσσζαϖακντ, ϖαλαµιλψεν εµβερι, ιλλετϖε ⟨λλατι τεστρσζνϖ σζερεπελ.

Α σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ ναγψ σζ⟨µα, στρυκτυρ⟨λισ−σζεµαντικαι σοκρτ∀σγε,

ϖαλαµιντ α δολγοζατ κορπυσζ⟨νακ κιϖ⟨λασζτ⟨σ⟨βαν αλκαλµαζοττ ϖλετλενσζερ∀ µινταϖτελ

βιζτοστϕα α ϖιζσγ⟨λατοκ ερεδµνψεινεκ οβϕεκτιϖιτ⟨σ⟨τ. Α σζοµατικυσ ΦΕ−εκ χσοπορτϕα ϖαλαµιντ

α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερε κζττ α ρσζ σ εγσζ, αζ ⟨λταλ⟨νοσ σ α κλνσ διαλεκτικυσ

ϖισζονψα ⟨λλ φενν. Α διαλεκτικα κτ αλαπτρϖνψϖελ σσζηανγβαν α σζοµατικυσ

φραζεολογιζµυσοκβαν, µιντ ρσζβεν αζ εγσζνεκ α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερνεκ

σαϕ⟨τοσσ⟨γαι τκρζ!δνεκ ϖισσζα. Α ρσζρε υγψαναζον ⟨λταλ⟨νοσ ισµρϖεκ σ τρϖνψσζερ∀σγεκ

ϕελλεµζ!εκ, µιντ αζ εγσζρε. Α κλνσ (σπεχιφικυσ) βεννκ α σζοµατικυσ κοµπονενσ, αµελψ

αλαπϕ⟨ν α ρσζτ αζ εγσζβ!λ κιεµελτκ.

Αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα σορ⟨ν καποττ

ερεδµνψεκ α κτ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερρε ρϖνψεσ τυδοµ⟨νψοσ κϖετκεζτετσεκ

λεϖον⟨σ⟨τ τεσζικ λεηετ!ϖ.

2. Α δισσζερτ⟨χι⌠ χλϕα, κυτατ⟨σι φελαδατοκ

Α δισσζερτ⟨χι⌠βαν αζ αλ⟨ββι τυδοµ⟨νψοσ φελαδατοκ µεγϖαλ⌠στ⟨σ⟨τ τ∀ζτεµ κι χλυλ:

1. Α δισσζερτ⟨χι⌠ κορπυσζ⟨τ κπεζ! οροσζ σ µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ ⟨λλοµ⟨νψ⟨νακ

σσζεγψ∀ϕτστ, ρενδσζερεζστ α ρενδελκεζσρε ⟨λλ⌠ εγψνψελϖ∀ σ κτνψελϖ∀ φραζεολ⌠γιαι

σζ⌠τ⟨ρακ, ρτελµεζ! σζ⌠τ⟨ρακ, ϖαλαµιντ ακαδµιαι τπυσ κτνψελϖ∀ σζ⌠τ⟨ρακ αλαπϕ⟨ν

(?%&%∋.%( 1987; ΓΗ,%−%( 1995; Ι&)=%( 1986; Κεσζτηελψι 1961; Β)(/−−∃0.)+4

1985; ∆υβροϖιν−Κλαυδψ 1990; ϑ)+Κ.0Λ−∗ΑΚ∋−%()−Ι/−/Μ 1983; Ο. Ναγψ 1966;

Βκσ 1977; ΝΟ/≅%(−ϑ(/,%() 1977; 9ΠΧ ∋∋. Ι−Ις.; ⊃Κσζ; ⊃ρτΣζ Ι−ςΙΙ.; ?).Κ0>%(

1955; Χ−)+∆/( 1977).

Γψ∀ϕτσεµετ κιτερϕεσζτεττεµ αζ οροσζ−µαγψαρ σ µαγψαρ−οροσζ σζ⌠τ⟨ρακρα

(Ηαδροϖιχσ−Γ⟨λδι 1974, 1977; Γ⟨λδι−Υζονψι 2000), αζ οροσζ σ α µαγψαρ κλασσζικυσ σ

µαι ρ⌠κ µ∀ϖειρε, ϖαλαµιντ α ναπι σαϕτ⌠ τερµκειρε ισ. (λδ. α γψ∀ϕτσ αλαπϕ⟨υλ σζολγ⟨λ⌠

σζπιροδαλµι µ∀ϖεκ ϕεγψζκτ).

4

Μεγηατ⟨ροζοττ κριτριυµοκ σζεριντ σσζεγψ∀ϕτττ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ ⟨λλοµ⟨νψα 1376

οροσζ σ 1177 µαγψαρ ΦΕ−ρε τεηετ!.

2. Α φραζεολ⌠γιαι λεξικογρ⟨φια λεγϕαββ ερεδµνψεινεκ φιγψελεµβεϖτελϖελ α κτ νψελϖ

σζοµατικυσ ΦΕ−εινεκ σζ⌠τ⟨ρι φελδολγοζ⟨σ⟨τ, εγψ οροσζ−µαγψαρ οκτατ⟨σι χλοκατ σζολγ⟨λ⌠

φραζεολ⌠γιαι σζ⌠τ⟨ρ αλαπϕαινακ µεγτερεµτστ.

3. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ σζ⌠τ⟨ρι (νψελϖι) σζιντ∀ εκϖιϖαλενσεινεκ φελτ⟨ρ⟨σ⟨τ, α

σζ⌠τ⟨ρακβαν σζερεπλ! ηιβ⟨σ φορδτ⟨σοκ κικσζβλστ.

4. Α κλφλδν φολψ⌠ ιντενζϖ σ σοκρτ∀ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ φνψβεν α µαγψαρορσζ⟨γι

φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ιρ⟨νψζαταινακ ⟨ττεκιντστ, ερεδµνψεινεκ σζ⟨µβαϖτελτ, κλνσ

τεκιντεττελ α λερ⌠ σ εγψβεϖετ! φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ηελψζετρε σ φελαδαταιρα.

5. Α µαγψαρ νψελϖσζετι σζεµποντ φραζεολ⌠γιαι τερµινολ⌠για µεγτερεµτσηεζ σ

εγψσγεστσηεζ ϖαλ⌠ ηοζζ⟨ϕ⟨ρυλ⟨στ.

6. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ φραζεολ⌠για ⟨λταλ⟨νοσ ελµλετνεκ σ γψακορλατι ερεδµνψεινεκ

τοϖ⟨ββφεϕλεσζτστ.

7. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ νψελϖ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαινακ ρενδσζερσζερ∀ ϖιζσγ⟨λατα

σορ⟨ν αλκαλµαζοττ κοµπλεξ µ⌠δσζερεκ κιδολγοζ⟨σ⟨τ. Α κτ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι

⟨λλοµ⟨νψ⟨νακ λεξικ⟨λισ−γραµµατικαι σζερκεζετβεν σ σζεµαντικ⟨ϕ⟨βαν µεγνψιλϖ⟨νυλ⌠

ρενδσζερσζερ∀σγ βεµυτατ⟨σ⟨τ.

8. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ α κτ νψελϖ αλακτανι,

δεριϖ⟨χι⌠σ, µονδαττανι σ σζεµαντικαι ρενδσζερβεν λϖ! αζονοσσ⟨γοκ σ

κλνβζ!σγεκ βεµυτατ⟨σ⟨τ, οκαινακ φελτ⟨ρ⟨σ⟨τ.

9. Α βελσ! νψελϖι, ϖαλαµιντ α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι πολισζµια, ηοµονµια,

σζινονµια, αντονµια, ϖαλαµιντ αζ εναντιοσζµια σζεµαντικαι οπποζχι⌠κ νψελϖι σ

βεσζδσζιντ∀ ϖιζσγ⟨λατ⟨τ, α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι παρονµια ϕελενσγνεκ

βεµυτατ⟨σ⟨τ. Αζ εζιρ⟨νψ κυτατ⟨σοκ σζκσγεσσγτ αλ⟨τ⟨µασζτϕα αζ α τνψ ισ, ηογψ α ΦΕ−εκ

εζεν σζεµαντικαι σ σζερκεζετι χσοπορτϕαι ϖιζσγ⟨λατ⟨νακ α µαγψαρ νψελϖ ϖονατκοζ⟨σ⟨βαν

εδδιγ κεϖσ φιγψελµετ σζεντελτεκ, ιλλετϖε, εγψεσ ϕελενσγεκ (α φραζεολ⌠γιαι ηοµονµια,

αντονµια, εναντιοσζµια σ παρονµια) σζιντε τελϕεσεν ελκερλτκ α νψελϖσζεκ φιγψελµτ.

3. Α κυτατ⟨σ µ⌠δσζερει

Α δισσζερτ⟨χι⌠ ϖιζσγ⟨λατι τ⟨ργψ⟨τ κπεζ! βονψολυλτ σζερκεζετι σ σζεµαντικαι

στρυκτρ⟨ϖαλ ρενδελκεζ! ⟨λλανδ⌠συλτ νψελϖι εγψσγεκ α φραζεολογιζµυσοκ εγψβεϖετ!

ϖιζσγ⟨λατα κοµπλεξ κυτατ⟨σι µ⌠δσζερεκετ ιγνψελ. Α δισσζερτ⟨χι⌠ εγψικ λεγφ!ββ χλϕα αζ οροσζ

σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ σζερκεζετι−σζεµαντικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ σ

5

εκϖιϖαλενχια−τπυσαινακ νψελϖι σ βεσζδσζιντ∀ ρενδσζερσζερΘ λερ⟨σα α λερ⌠−εγψβεϖετ∀

µ⌠δσζερ σεγτσγϖελ.

1. Α σζινκρον λερ⌠ νψελϖσζετι µ⌠δσζερ αλκαλµαζ⟨σ⟨τ α φραζεολ⌠για ⟨λταλ⟨νοσ ελµλετνεκ, α

ΦΕ−εκ ισµρϖεινεκ λερ⟨σα, α νψελϖι ϕελεκ ρενδσζερβεν ελφογλαλτ ηελψνεκ, νοµινατϖ σ

εξπρεσσζϖ φυνκχι⌠ινακ, σζερκεζετι σ σζεµαντικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ λερ⟨σα σορ⟨ν ταρτοτταµ

χλραϖεζετ!νεκ.

2. Αζ εγψβεϖετ∀ (σσζεϖετ∀, σσζεηασονλτ⌠, κοντρασζτϖ, κονφροντατϖ) µ⌠δσζερτ α κτ

νψελϖ ⟨λταλαµ ϖιζσγ⟨λτ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαινακ σζερκεζετι σ σζεµαντικαι

σσζεηασονλτ⌠ ϖιζσγ⟨λατα α ΦΕ−εκ σζερκεζετρε, ϖαλαµιντ σζεµαντικ⟨ϕ⟨ρα ϕελλεµζ!

αζονοσσ⟨γοκ σ κλνβζ!σγεκ φελτ⟨ρ⟨σα σορ⟨ν αλκαλµαζταµ. Αζ εγψβεϖετσ σορ⟨ν αζ

αλαπνψελϖνεκ αζ οροσζ νψελϖετ τεκιντεττεµ, σ α κτ νψελϖ ΦΕ−εινεκ σζερκεζετρε σ

σζεµαντικ⟨ϕ⟨ρα ϕελλεµζ! αζονοσσ⟨γοκ αζ ελτρσεκκελ σζεµβεν µινδιγ πριµ⟨τυστ

λϖεζτεκ. Αζ εγψβεϖετ∀−τιπολ⌠γιαι ελεµζσ ελµλετι ερεδµνψεινεκ λερ⟨σα αζ οροσζ, ιλλετϖε

α µαγψαρ, ϖαλαµιντ µ⟨σ ιδεγεν νψελϖεκ (φ!λεγ αζ ανγολ νψελϖ) λινγϖισζτικαι ελµλετνεκ,

τββεκ κζττ α φραζεολ⌠για ελµλετνεκ φογαλµαιϖαλ, τερµινυσ τεχηνικυσζαιϖαλ τρτνικ.

3. Α δισζτριβχι⌠σ µ⌠δσζερτ αζ οροσζ σ α µαγψαρ ΦΕ−εκ βεσζδσζιντ∀ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα

α ΦΕ−εκ δισζτριβχι⌠σ σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ, σζϖεγβε σζερκεσζτηετ!σγνεκ, κλνβζ!

βεσζδσζιντ∀ τρανσζφορµ⟨χι⌠σ λεηετ!σγεινεκ (µοδιφικ⟨χι⌠ινακ), ϖαλαµιντ α κτ νψελϖ

φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενχια−τπυσαινακ ελεµζσε σορ⟨ν αλκαλµαζταµ.

4. Α κοµπονενχι⟨λισ ϕελεντσελεµζσι µ⌠δσζερ (λδ. κοµπονενσ−αναλζισ µ⌠δσζερ:

Λενδϖαι 1999). εγψικ ϖ⟨λτοζατ⟨νακ α ς. Γ. Γακ ⟨λταλ κιδολγοζοττ σζεµαντικαι

σζινταγµατικ⟨νακ α φεληασζν⟨λ⟨σ⟨ϖαλ φ!λεγ α φραζεολογιζµυσοκ σζεµαντικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ

εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα, ϖαλαµιντ αζ οροσζ−µαγψαρ ιντερλινγϖ⟨λισ φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενχια−

τπυσοκ µεγηατ⟨ροζ⟨σα σορ⟨ν λτεµ. Ε µ⌠δσζερ αρρα α κονχεπχι⌠ρα πλ, ηογψ εγψ λεξικαι

εγψσγ σζεµαντικαι σζερκεζετε αλαπϖετ!εν α ϖονατκοζ⌠ ϕελτ⟨ργψ οβϕεκτϖ τυλαϕδονσ⟨γαινακ,

ιλλετ!λεγ µ⟨σ λεξικαι εγψσγεκκελ ϖαλ⌠ παραδιγµατικυσ σ σζινταγµατικυσ καπχσολαταινακ

ελεµζσε τϕ⟨ν ϖ⟨λικ νψιλϖ⟨νϖαλ⌠ϖ⟨ (Γακ 1976). Εζ α µ⌠δσζερ α νψελϖεκ κζττι

φραζεολ⌠γιαι µονοσζµια πολισζµια ηοµονµια εναντιοσζµια, α φραζεολ⌠γιαι

σζινονµια αντονµια ϕελεντσοπποζχι⌠κ, ϖαλαµιντ α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι

παρονµια ϕελενσγνεκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨βαν ϖεζετεττ σικερρε.

5. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι εγψσγεινεκ σζερκεζετι εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα σορ⟨ν

α νεµζετκζιλεγ ελφογαδοττ σζιµβ⌠λυµοκ αλκαλµαζ⟨σ⟨ϖαλ α φορµ⟨λισ νψελϖσζετι λερ⟨σ

µ⌠δσζερτ ταρτοτταµ χλραϖεζετ!νεκ. Α φορµ⟨λισ νψελϖσζετι λερ⟨σ σζιµβ⌠λυµρενδσζερε

6

σζεµλλετεσεββ τεσζι α κτ νψελϖ ΦΕ−εινεκ στρυκτρ⟨ϕ⟨βαν λϖ! αζονοσσ⟨γοκ σ ελτρσεκ

βεµυτατ⟨σ⟨τ.

6. ⊃σ ϖγλ α στατισζτικαι µ⌠δσζερ αλκαλµαζ⟨σα λεηετ!ϖ τεττε, α ϖιζσγ⟨λτ κορπυσζ ναγψσ⟨γ⟨ρα,

α κτ νψελϖ σζερκεζετι−σζεµαντικαι εγψβεϖετ! ελεµζσε σορ⟨ν φελτ⟨ρτ αζονοσσ⟨γοκρα σ

κλνβζ!σγεκρε ϖονατκοζ⌠ αδατοκ σζ⟨µσζερ∀ µεγοσζλ⟨σ⟨νακ κιµυτατ⟨σ⟨τ, α ταπασζταλτ

τενδενχι⟨κ αλ⟨τ⟨µασζτ⟨σ⟨τ.

4. Α τµα κυτατ⟨σ⟨νακ ελ∀ζµνψει

1. Α σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ κλνβζ! σζεµποντ, τββεκ κζττ εγψβεϖετ!

ϕελλεγ∀, τανυλµ⟨νψοζ⟨σα µινδ α ηαζαι, µινδ πεδιγ α κλφλδι (φ!λεγ αζ οροσζ) νψελϖσζετι

σζακιροδαλοµβαν νινχσ µινδεν ελ!ζµνψ νλκλ. Α ΦΕ−εκ εζεν λεξικαι−σζεµαντικαι χσοπορτϕα

ναγψ σζ⟨µ⟨ν⟨λ σ ρδεκεσσγνλ φογϖα µ⟨ρ α 60−ασ ϖεκβεν φελκελτεττε α νψελϖσζεκ

φιγψελµτ.

Α 60−ασ ϖεκτ!λ κεζδϖε αζ εγψεσ νψελϖεκ σζοµατικυσ ΦΕ−ει ⟨λλοµ⟨νψ⟨νακ

σσζεγψ∀ϕτσε, ρενδσζερεζσε, κλνβζ! σζεµποντ οσζτ⟨λψοζ⟨σα σ λερ⟨σα κτ κανδιδ⟨τυσι

δισσζερτ⟨χι⌠ κυτατ⟨σι τ⟨ργψ⟨τ κπεζτε. Α σζοµατικυσ ΦΕ−εκ τερλετν φολψ⌠ κυτατ⟨σοκ εδδιγ κτ

ιρ⟨νψβαν φολψτακ: εγψρσζτ αζ εγψεσ νψελϖεκ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερν βελλ, µ⟨σρσζτ εγψβεϖετ!

ασπεκτυσβαν κτ ϖαγψ τββ νψελϖ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαινακ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα

τµακρβεν. Ελσ!κντ Φ. ςακκ σζτ νψελϖσζ γψ∀ϕτττε εγψβε σ α φραζεολ⌠για τυδοµ⟨νψ⟨νακ

ακκορι φεϕλεττσγι σζνϖοναλ⟨ϖαλ σσζηανγβαν ελεµεζτε αζ σζτ νψελϖ σζοµατικυσ ΦΕ−εινεκ

σζερκεζετι, σζεµαντικαι σ στιλισζτικαι χσοπορτϕαιτ, αζ σζτ σζοµατιζµυσοκ φραζµ⟨κατ αλκοτ⌠

σζερεπτ (Γ. Ι)..:1964).

Εζτ κϖετ!εν Ε. Σζ. ϑακιµοϖα εγψ µ⟨σικ φιννυγορ νψελϖ, α µαρι νψελϖ σζοµατικυσ ΦΕ−

εινεκ ανψαγα αλαπϕ⟨ν σοκολδαλαν ελεµζι α τεστρσζνεϖεκ σζιµβολικ⟨ϕ⟨τ α µαρι νψελϖ

σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαινακ κρβεν (Χ.0>%():1975).

Αζ οροσζ σ µ⟨σ ιδεγεν νψελϖεκ σζοµατικυσ ΦΕ−εινεκ εγψβεϖετ! ϕελλεγ∀

τανυλµ⟨νψοζ⟨σ⟨ϖαλ εδδιγ µ⟨ρ τββ νψελϖσζ ισ φογλαλκοζοττ. Αζ εγψβεϖετ! ϕελλεγ∀ µυνκ⟨κ

κζλ µινδενεκελ!ττ Ο. Ναζαροϖ, ϑυ. Α. ∆ολγοπολοϖ, Ν. ς. ∆ζσανελιδζε, Μ. Ν. Αζιµοϖα, Π.

Γ. Νανδαν, Ν. Ν. Κιριλλοϖα µυνκ⟨ιτ σζκσγεσ µεγεµλτενι (2)Ρ)−%( 1973; Σ%&≅%5%&%(

1973; :0−0&&%() 1975; 2)+,)+ 1978; 6Ρ0>%() 1980; ΣΟ)+/&0,Ρ/ 1981).

Αζ οροσζ νψελϖτερλετεν πυβλικ⟨λτ µυνκ⟨κ εγψρσζτ α σζοµατικυσ ΦΕ−εκ ⟨λταλυκ

κιφεϕεζεττ φογαλµι κρκ σζεριντι φελοσζτ⟨σ⟨ϖαλ (?%−,.%(01 1976), µ⟨σρσζτ εγψεσ τρκ

νψελϖεκ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαινακ σζερκεζετι−σζεµαντικαι λερ⟨σ⟨ϖαλ (Π),Ο);%( 1976;

ΤΚ)/( 1976) φογλαλκοζνακ.

7

Α σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ εγψβεϖετ! ασπεκτυσ τανυλµ⟨νψοζ⟨σα φελκελτεττε α

ηαζαι νψελϖσζεκ ρδεκλ!δστ ισ: εδδιγ ε τµακρβεν ηαζ⟨νκβαν κτ δισσζερτ⟨χι⌠ σ κτ

τανυλµ⟨νψ σζλετεττ. Σοµηεγψι Γψυλα κανδιδ⟨τυσι δισσζερτ⟨χι⌠ϕ⟨βαν α σζερβηορϖ⟨τ−µαγψαρ ΦΕ−

εκ σσζεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨τ α κτ νψελϖ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαι αλαπϕ⟨ν ϖγεζτε ελ

(Σοµηεγψι 1984). Ναγψ Λ⟨σζλ⌠ Πη∆ δισσζερτ⟨χι⌠ϕ⟨βαν 30 τεστρσζ νεϖτ ταρταλµαζ⌠ µιντεγψ

1000−1000 οροσζ σ νµετ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ φογλαλκοζοττ

(Ναγψ 2000).

Α φεντεββ εµλτεττ κτ τανυλµ⟨νψ αζ οροσζ νµετ µαγψαρ, ιλλετϖε αζ οροσζ σ α

νµετ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ, α νψελϖεκ κζττι µεγφελελτετσϖελ,

εκϖιϖαλενχια−τπυσαινακ λερ⟨σ⟨ϖαλ φογλαλκοζικ (Φλδεσ 1985; 2),4 1997).

2. Α µαγψαρ φραζεολ⌠γιαι σζακιροδαλοµβαν α λεξικ⟨λισ σζοµατιζµυσοκ ετιµολ⌠γι⟨ϕ⟨ρα,

γραµµατικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαιρα, α φραζεολογιζµυσοκ λτρεϕττβεν ϕ⟨τσζοττ σζερεπρε ϖονατκοζ⌠αν

τββ νψελϖσζ ισ σζ⟨µοσ ρτκεσ αδαλκκαλ σζολγ⟨λ (Πετε 1989; Παππ 1979). Α

σζοµατιζµυσοκκαλ καπχσολατβαν κλνσεν ρσζλετεσ ελεµζσεκκελ ταλ⟨λκοζηατυνκ Ηαδροϖιχσ

Λ⟨σζλ⌠ Μαγψαρ φραζεολ⌠για. Τρτνετι ⟨ττεκιντσ χµ∀ µυνκ⟨ϕ⟨βαν, αµελψ νεµχσακ α

µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ τ⟨ρη⟨ζακντ σζολγ⟨λ, ηανεµ ρτκεσ τυδοµ⟨νψοσ ελεµζσεκετ ισ

ταρταλµαζ α σζοµατιζµυσοκ φραζµ⟨κατ αλκοτ⌠ κπεσσγϖελ, α ΦΕ−εκ σζεµαντικαι

σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ σ σζιµβ⌠λυµ−µεζ!ινεκ κιαλακυλ⟨σ⟨βαν ϕ⟨τσζοττ σζερεπϖελ καπχσολατοσαν.

Αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ κλν

δισσζερτ⟨χι⌠ κερετβεν α µαγψαρ φραζεολ⌠γιαι σζακιροδαλοµβαν εδδιγ µγ νεµ φογλαλκοζτακ.

∆ολγοζατοµβαν α ηαζαι εγψβεϖετ! φραζεολ⌠για τερλετν ελσ!κντ ϖγζεµ ελ α κτ νψελϖ εγψικ

λεγναγψοββ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ νψελϖι σ βεσζδσζιντ∀ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨τ,

αµελψ αζ οροσζ σ α µαγψαρ νψελϖ εγσζ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερρε ϖονατκοζ⌠αν ισ ρτκεσ

αδαλκοκκαλ σζολγ⟨λ (Ηαδροϖιχσ 1995).

5. Α δισσζερτ⟨χι⌠ ν⌠ϖυµα, αλκαλµαζ⟨σι κρε

1. Α δολγοζατ τµ⟨ϕα εδδιγ κιδολγοζατλαν τερλετε αζ οροσζ−µαγψαρ νψελϖσζετι

σζεµποντ κοντρασζτϖ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκνακ. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι

ρσζρενδσζερνεκ µιντεγψ εγψηαρµαδ ρσζτ κιτεϖ! σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ σοκολδαλ

(σζερκεζετι, γραµµατικαι, σζεµαντικαι σ εκϖιϖαλενχια−τπυσοκ σζεριντι) νψελϖι σ βεσζδσζιντ∀

εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα α µαγψαρ φραζεολ⌠γιαι σζακιροδαλοµβαν τυδοµ⟨νψοσ ιγννψελ ελ!σζρ ε

δισσζερτ⟨χι⌠ κερετβεν κερλ φελδολγοζ⟨σρα. Κτ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ

τυδοµ⟨νψοσ ιγνψ∀ τελϕεσ κρ∀ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα χσακισ αζ εγψεσ ΦΕ−εκ, ϖαλαµιντ α

φραζεολογιζµυσοκ σζερκεζετι, σζεµαντικαι, τεµατικυσ σ εγψβ χσοπορτϕαινακ

(µικρορενδσζερεινεκ) σσζεηασονλτ⌠ ϖιζσγ⟨λατα σορ⟨ν καποττ ρσζερεδµνψεκ

8

⟨λταλ⟨νοστ⟨σ⟨ϖαλ, φιγψελεµβεϖτελϖελ λεηετσγεσ. Σζκσγεσ, ηογψ αζ εγσζ (ρενδσζερ)

ϖιζσγ⟨λατ⟨τ α ρσζεκ (ρσζρενδσζερεκ) ϖιζσγ⟨λατα ελ!ζζε µεγ.

Α ρσζεκ ϖιζσγ⟨λατ⟨τ µινδεν νψελϖπ⟨ρ, γψ αζ οροσζ σ α µαγψαρ νψελϖ ϖονατκοζ⟨σ⟨βαν

ισ σζκσγεσ ελϖγεζνι. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ (δε φ!λεγ α νµετ, α µαγψαρ σ αζ οροσζ) νψελϖ

φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερνεκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα µ⟨ρ εδδιγ ισ φιγψελεµρεµλτ⌠ ελ!ζµνψεκκελ

ρενδελκεζικ, αµελψεκ φοντοσ αδαλκυλ σζολγ⟨λνακ α κτ νψελϖ κλνβζ! φραζεολ⌠γιαι

χσοπορτϕαινακ, ιλλετϖε αζ εγσζ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερ µ⟨σ ιδεγεν νψελϖεκκελ τρτν! εγψβεϖετ!

ϖιζσγ⟨λατ⟨ηοζ. Α µαγψαρορσζ⟨γι εγψβεϖετ! φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ερεδµνψειτ τεκιντϖε

µινδενεκελ!ττ Ηεσσκψ Ρεγινα, Φλδεσ Χσαβα, ϑυη⟨σζ ϑ⌠ζσεφ, Τατ⟨ρ Βλα νψελϖσζετι

τεϖκενψσγτ σζκσγεσ µεγεµλτενι (Ηεσσκψ 1980, 1982, 1985; Φλδεσ 1987, 1987α,

1987β, 1993; Υ=)Κ 1996; Ε)∋)− 1987, 1988α, 1995, 1997α). Αζ εδδιγι εγψβεϖετ!

φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ φ!λεγ αζ εγψεσ φραζεολογιζµυσοκ σζιντϕν φολψτακ, ϖαλαµιντ αζ οροσζ−

µαγψαρ, ιλλ. µ⟨σ ιδεγεν νψελϖεκ (φ!λεγ α νµετ σ αζ οροσζ νψελϖ) ΦΕ−εινεκ σζερκεζετι,

σζεµαντικαι, λεξικαι−σζεµαντικαι σ εγψβ χσοπορτϕαινακ κορπυσζ⟨τ ριντεττκ. Αζ ε τρεν φολψ⌠

κυτατ⟨σοκ ερεδµνψειτ η⟨ροµ τανυλµ⟨νψυνκβαν σσζεγεζτκ σ ϖ⟨λογατοττ βιβλιογρ⟨φιαι

µελλκλεττελ τεττκ κζζ (Σ4Η−./−ΓΗ&4,/Μ 1986, 1989; Φλδεσ−Γψρκε 1987).

2. Α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερβεν µιντεγψ σ∀ρτϖε ϕελεννεκ µεγ αζ αδοττ νψελϖ

κλνβζ! σζιντϕειρε φ!λεγ α δεριϖ⟨χι⌠σ, αλακτανι, µονδαττανι σ σζεµαντικαι σζιντεκρε

ϕελλεµζ! αζονοσσ⟨γοκ, ϖαλαµιντ σπεχιφικυσ σαϕ⟨τοσσ⟨γοκ.

3. Α δισσζερτ⟨χι⌠ κερετβεν ϖγζεττ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατοκ ερεδµνψει ελ!σεγτικ α κτ

νψελϖ σζ⌠φαϕι, αλακτανι, δεριϖ⟨χι⌠σ, µονδαττανι, σζεµαντικαι ρενδσζερνεκ ϕοββ

µεγισµερστ, α κζττκ λϖ! αζονοσσ⟨γοκ σ κλνβζ!σγεκ ρσζλετεσεββ φελτ⟨ρ⟨σ⟨τ.

Ε δολγοζατ κερετβεν ελ!σζρ κερλ σορ α νψελϖεν βελλι σ α νψελϖεκ κζττι

φραζεολ⌠για πολισζµια, ηοµονµια, σζινονµια, αντονµια σ εναντιοσζµια

ϕελεντσοπποζχι⌠κ ελµλετι σ γψακορλατι προβλµ⟨ινακ ρσζλετεσεββ, κοντρασζτϖ σζεµποντ

ϖιζσγ⟨λατ⟨ρα. Α δολγοζατ κλν ρδεµνεκ τεκιντηετ! τοϖ⟨ββ⟨ αζ οροσζ−µαγψαρ νψελϖεν βελλι

σ α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι παρονµια σζερκεζετι σ σζεµαντικαι τπυσαινακ λερ⟨σα,

ελεµζσε.

Α δολγοζατ ερεδµνψει αζ οροσζ σ α µαγψαρ φραζεολ⌠για ⟨λταλ⟨νοσ ελµλετι

ερεδµνψεινεκ τοϖ⟨ββφεϕλεσζτσν τλµεν!εν ϕελεντ!σεν ηοζζ⟨ϕ⟨ρυληατνακ α 70−εσ 80−ασ

ϖεκβεν φολψτατοττ ιντενζϖ φραζεολ⌠γιαι ϖιζσγ⟨λατοκ κορ⟨ββι ερεδµνψειηεζ, κλνσ

τεκιντεττελ α κτ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι εγψσγεινεκ σζερκεζετι−σζεµαντικαι τπυσαινακ λερ⟨σα,

εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα σορ⟨ν νψερτ ερεδµνψεκρε. Α κτ νψελϖ ΦΕ−ει εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨νακ

ρσζερεδµνψει σζλεσ κρβεν αλκαλµαζηατ⌠κ α νψελϖοκτατ⟨σ µινδεν σζιντϕν, κλνσεν α

9

φελσ!οκτατ⟨σβαν αζ οροσζ νψελϖ σζ⌠κπζσι, αλακτανι σ µονδαττανι σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ εγψβεϖετ!

σζεµποντ οκτατ⟨σ⟨βαν, τανκνψϖεκ, σεγδκνψϖεκ φραζεολ⌠γιαι ανψαγ⟨νακ σσζε⟨λλτ⟨σ⟨βαν.

4. Α δισσζερτ⟨χι⌠ ανψαγα αλαπυλ σζολγ⟨ληατ α σζερζ! ⟨λταλ µ⟨ρ τββ ϖτιζεδε οκτατοττ

εγψβεϖετ! φραζεολ⌠γιαι σπεχι⟨λκολλγιυµ τεµατικ⟨ϕ⟨νακ, ανψαγ⟨νακ κορσζερ∀στσηεζ,

β!ϖτσηεζ.

5. Α δολγοζατ ϕελεντ!σεν ηοζζ⟨ϕ⟨ρυληατ α µαγψαρ νψελϖσζετι, σζεµαντικαι,

λεξικογρ⟨φιαι σζεµποντ, ϖαλαµιντ α φορδτ⟨σ ελµλετϖελ σ γψακορλατ⟨ϖαλ καπχσολατοσ

φραζεολ⌠γιαι τερµινολ⌠για κιαλακτ⟨σ⟨ηοζ σ εγψσγεστσηεζ.

6. Α δισσζερτ⟨χι⌠ µελλκλετε σζ⌠τ⟨ρι ρσζε µινδ α φραζεολ⌠γιαι ανψαγ τερϕεδελµτ

σ µιν!σγτ, µινδ πεδιγ α σζ⌠τ⟨ρβαν σζερεπλ! φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκ λεξικογρ⟨φιαι

φελδολγοζ⟨σ⟨νακ τεχηνικ⟨ϕ⟨τ τεκιντϖε (α ΦΕ−εκ αλαπαλακϕ⟨νακ, ϖ⟨λτοζαταινακ, σζεµαντικαι

σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ σζ⌠τ⟨ρι ⟨βρ⟨ζολ⟨σα, α ΦΕ−εκ στιλισζτικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαιρα, δισζτριβχι⌠σ

λεηετ!σγειρε, ηασζν⟨λατι κρρε ϖονατκοζ⌠ υταλ⟨σοκ ρενδσζερε, ϖαλαµιντ α ΦΕ−εκ εκϖιϖαλενχια−

τπυσαινακ φελτ⟨ρ⟨σα) αδαλκυλ σζολγ⟨ληατ εγψ οκτατ⟨σι χλοκατ σζολγ⟨λ⌠ κζπσζ⌠τ⟨ρ, ιλλετϖε

εγψ µινδεν ιγνψτ κιελγτ∀ ακαδµιαι ϕελλεγΘ οροσζ−µαγψαρ φραζεολ⌠γιαι σζ⌠τ⟨ρ

ανψαγ⟨ηοζ.

7. Αζ οροσζ ΦΕ−εκ σζ⌠τ⟨ρι σ βεσζδσζιντ∀ εκϖιϖαλενχια−τπυσαινακ φελτ⟨ρ⟨σα, α

φραζεολογιζµυσοκ φορδτ⟨σ⟨ϖαλ καπχσολατοσ προβλµ⟨κ οροσζ σ µαγψαρ ρ⌠κ µ∀ϖεινεκ

φορδτ⟨σαιβ⌠λ ϖεττ σζϖεγκρνψεζετβεν τρτν! βεµυτατ⟨σα α κτνψελϖΘ σζ⌠τ⟨ρρ⟨σον κϖλ α

µΘφορδτ⟨σ σ α τολµ⟨χσολ⟨σ γψακορλατ⟨βαν εγψαρ⟨ντ ηασζνοστηατ⌠.

8. Α δισσζερτ⟨χι⌠ τµ⟨ϕ⟨νακ ελµλετι αλαπϖετσϖελ καπχσολατοσ, ϖαλαµιντ αζ υτ⌠ββι 30−

40 ϖ ηαζαι σ κλφλδι φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ιρ⟨νψζαταιτ σ ερεδµνψειτ ρεπρεζεντ⟨λ⌠

σζακιροδαλοµ ϕεγψζκε ναγψβαν µεγκννψτι α φραζεολ⌠για ιρ⟨ντ ρδεκλ!δ! ϕαββ

νψελϖσζγενερ⟨χι⌠ τυδοµ⟨νψοσ κυτατ⌠µυνκ⟨ϕ⟨τ.

6. Α δισσζερτ⟨χι⌠ σζερκεζετι φελπτσε

Α δισσζερτ⟨χι⌠ τ φεϕεζετβ∀λ, εγψ µελλκλετκντ σζολγ⟨λ⌠ σζ⌠τ⟨ρι ρσζβ∀λ, α

σζακιροδαλµι βιβλιογρ⟨φι⟨β⌠λ, ϖαλαµιντ εγψ µαγψαρ σ ανγολ νψελϖ∀ σσζεφογλαλ⌠β⌠λ ⟨λλ.

Α δισσζερτ⟨χι⌠ Βεϖεζετ∀ ρσζβεν µεγϕελλµ α δισσζερτ⟨χι⌠ τ⟨ργψ⟨τ σ ηελψτ α

νψελϖτυδοµ⟨νψβαν, κιτ∀ζµ α δισσζερτ⟨χι⌠ χλϕ⟨τ σ α κυτατ⟨σι φελαδατοκατ, λεροµ α κυτατ⟨σ

σορ⟨ν αλκαλµαζοττ µ⌠δσζερεκετ.

Α δισσζερτ⟨χι⌠ ΙΙ. φεϕεζετε α δολγοζατ τµ⟨ϕ⟨νακ ελµλετι αλαπϖατστ ταρταλµαζζα σ

νγψ αλφεϕεζετβ!λ ⟨λλ: 2.1. Α φραζεολ⌠για µιντ ν⟨λλ⌠ νψελϖσζετι δισζχιπλνα τ⟨ργψα; 2.2. Α

φραζεολ⌠για σζ∀κεββ σ τ⟨γαββ ρτελµεζσε. Α φραζεολ⌠για αλσ⌠ σ φελσ! ηατ⟨ρα αζ οροσζ σ α

10

µαγψαρ νψελϖβεν; 2.3. Α φραζεολ⌠για ταρτοµ⟨νψ⟨ρα ϖονατκοζ⌠ νζετεκ α µαγψαρ

νψελϖσζετβεν; 2.4. Α φραζεολ⌠γιαι εγψσγ φογαλµα σ ισµρϖει.

Α ΙΙΙ. φεϕεζετβεν α τµα κυτατ⟨σ⟨νακ ελ∀ζµνψειτ τ⟨ργψαλοµ, αµελψ η⟨ροµ

αλφεϕεζετβ!λ ⟨λλ: 3.1. Α µαγψαρορσζ⟨γι φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ελ!ζµνψει σ φ!ββ ιρ⟨νψζαται;

3.2. Αζ ιδεγεν νψελϖι φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ Μαγψαρορσζ⟨γον; 3.2.1. Ιδεγεν νψελϖι

φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ σ α κτνψελϖ∀ φραζεολ⌠γιαι σζ⌠τ⟨ριροδαλοµ; 3.2.2. ℑλταλ⟨νοσ, ϖαλαµιντ

κοντρασζτϖ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ Μαγψαρορσζ⟨γον; 3.3. Α σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ

λεξικο−σζεµαντικαι χσοπρτϕ⟨νακ ηελψε α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερβεν; 3.3.1. Αζ οροσζ

σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ κυτατ⟨σ⟨νακ ελ!ζµνψει; 3.3.2. Α σζοµατικυσ

φραζεολογιζµυσοκ κιαλακυλ⟨σ⟨νακ εξτραλινγϖισζτικαι τνψεζ!ι; 3.3.3. Αζ οροσζ σ α µαγψαρ

σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨νακ κριτριυµαι.

Α δισσζερτ⟨χι⌠ Ις. φεϕεζετε αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ

σζερκεζετνεκ εγψβεϖετ∀ ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ φογλαλκοζικ, αµελψ κτ αλφεϕεζετβ!λ ⟨λλ: 4.1. Αζ οροσζ

σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ σζερκεζετνεκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα; 4.1.1.

Σζ⌠σζερκεζετ−ρτκ∀ οροσζ σ µαγψαρ ΦΕ σζερκεζετι σαϕ⟨τοσσ⟨γαι; Α. Αλ⟨ρενδελ!

σζ⌠σζερκεζετεκετ αλκοτ⌠ οροσζ σ µαγψαρ ΦΕ−εκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα; Β. Μελλρενδελ!

σζ⌠σζερκεζετεκετ αλκοτ⌠ οροσζ σ µαγψαρ ΦΕ−εκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα; 4.1.2. Μονδατρτκ∀

οροσζ σ µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ σζερκεζετνεκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα; Α. Κτφ∀ρσζεσ

τ∀µονδατ σζερκεζετι µοδελλϕει; Β. Κτφ∀ρσζεσ β∀ϖτεττ µονδατ σζερκεζετι µοδελλϕει; 4.2.

Αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ σζεµαντικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαι; 4.2.1. Α

φραζεολογιζµυσοκ ρενδσζερσζερ∀ σαϕ⟨τοσσ⟨γαι σ ϖισσζατκρζ!δσκ α κτνψελϖ∀ σζ⌠τ⟨ρρ⟨σβαν;

4.2.2. Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι πολισζµια προβλµ⟨ι; 4.2.3. Α νψελϖεκ κζττι

φραζεολ⌠γιαι ηοµονµια προβλµ⟨ι; 4.2.4. Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι σζινονµια

προβλµ⟨ι; 4.2.5. Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι αντονµια ϕελενσγε; 4.2.6. Α νψελϖεκ κζττι

φραζεολ⌠γιαι παρονµια ϕελενσγε; 4.2.7. Αζ εναντιοσζµια ϕελενσγε αζ οροσζ σ α µαγψαρ

φραζεολογιζµυσοκ κρβεν.

Αζ ς. φεϕεζετ αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσοκ βεσζδσζιντΘ

εγψβεϖετ∀ ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ φογλαλκοζικ, αµελψ αζ αλ⟨ββι κτ αλφεϕεζετβ!λ σ τββ ρσζφεϕεζετβ!λ

⟨λλ: 5.1. Α βεσζδ σ α νψελϖ φογαλµ⟨νακ µεγηατ⟨ροζ⟨σα. Α φραζεολογιζµυσοκ νψελϖι σ

βεσζδσζιντεν; 5.2. Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενχια προβλµ⟨ϕα; 5.2.1. Αζ οροσζ

φραζεολογιζµυσνακ α µαγψαρ νψελϖβεν ισ φραζεολογιζµυσ φελελ µεγ; 5.2.1.1. Αζ οροσζ ΦΕ−νεκ

α µαγψαρ νψελϖβεν τελϕεσ φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενσ φελελ µεγ; 5.2.1.2. Αζ οροσζ ΦΕ−νεκ α

µαγψαρ νψελϖβεν ρσζλεγεσ φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενσ φελελ µεγ; 5.2.1.3. Αζ οροσζ ΦΕ−νεκ α

µαγψαρ νψελϖβεν αναλ⌠γ φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενσ φελελ µεγ; 5.2.1.4. Αζ οροσζ

11

φραζεολογιζµυσοκνακ τκρφορδτ⟨σ τϕ⟨ν τρτν! µεγφελελτετσε; 5.2.2. Αζ οροσζ

φραζεολογιζµυσνακ α µαγψαρ νψελϖβεν νεµ φραζεολογιζµυσ φελελ µεγ; 5.2.2.1. Αζ οροσζ

φραζεολογιζµυσνακ α µαγψαρ νψελϖβεν σζαβαδ σζ⌠σζερκεζετ φελελ µεγ; 5.2.2.2. Αζ οροσζ

φραζεολογιζµυσνακ α µαγψαρ νψελϖβεν εγψ λεξµα φελελ µεγ; 5.2.3. Αζ οροσζ

φραζεολογιζµυσοκ µαγψαρ νψελϖι µεγφελελτετσνεκ εγψβ εσετει; 5.2.3.1. Αζ οροσζ ΦΕ−εκ

τελϕεσ εληαγψ⟨σα α σζ⌠βελι σ ρ⟨σβελι φορδτ⟨σ σορ⟨ν; 5.2.3.2. Αζ οροσζ ΦΕ−εκ χλνψελϖι

κοµπενζ⟨λ⟨σα; 5.2.3.3. Αζ οροσζ ΦΕ−εκ ηιβ⟨σ φορδτ⟨σ⟨νακ νη⟨νψ εσετε σ οκαι.

Α ςΙ. φεϕεζετ αζ ιδζεττ σ φεληασζν⟨λτ ελµλετι σζακιροδαλοµ ϕεγψζκτ, α γψ∀ϕτσ

φορρ⟨σ⟨υλ σζολγ⟨λ⌠ εγψνψελϖΘ σ κτνψελϖΘ σζ⌠τ⟨ρακ αδαταιτ, ϖαλαµιντ α σζπιροδαλµι

µΘϖεκ φελσορολ⟨σ⟨τ σ ϖγλ, α δολγοζατβαν ηασζν⟨λτ ρϖιδτσεκ σ εγψεζµνψεσ ϕελεκ

ϕεγψζκτ ταρταλµαζζα.

Α δισσζερτ⟨χι⌠τ εγψ µαγψαρ σ εγψ ανγολ νψελϖ∀ √σσζεφογλαλ⌠ ζ⟨ρϕα.

Α δισσζερτ⟨χι⌠ Μελλκλετε κλν κτετβεν α δολγοζατ ϖιζσγ⟨λατι κορπυσζ⟨τ κπεζ! 1376

οροσζ σζοµατικυσ ΦΕ σ µαγψαρ εκϖιϖαλενσεινεκ σζ⌠τ⟨ρσζερ∀ φελδολγοζ⟨σ⟨τ ταρταλµαζζα.

ΙΙ. ΑΖ ⊃ΡΤΕΚΕΖ⊃Σ ΑΛΑΠΓΟΝ∆ΟΛΑΤΑΙ. ΑΖ ΕΛς⊃ΓΖΕΤΤ ςΙΖΣΓℑΛΑΤΟΚ ΛΕ⊆ΡℑΣΑ

Α νψελϖ αλαπφυνκχι⌠ϕ⟨τ τεκιντϖε νεµ µ⟨σ µιντ κοµµυνικ⟨χι⌠σ εσζκζ, α τ⟨ρσαδαλοµ

µ∀κδσηεζ σ αζ εγψν λτφεννταρτ⟨σ⟨ηοζ σζκσγεσ ινφορµ⟨χι⌠ κ⌠δολ⟨σ⟨νακ, !ρζσνεκ,

⟨τρκτσνεκ σ δεκ⌠δολ⟨σ⟨νακ εσζκζε.

Σαυσσυρε ⌠τα κζισµερτ, ηογψ α νψελϖ ηιεραρχηικυσ φελπτσ∀ ρενδσζερτ αλκοτ σ ν.

νψελϖι σκοκβ⌠λ (ρσζρενδσζερεκβ!λ) τεϖ!δικ σσζε. Α νψελϖι σκοκ ηιεραρχηι⟨ϕ⟨βαν α µαγασαββ

σζιντ∀ νψελϖι εγψσγεκ αζ αλσ⌠ββ σζιντ∀ νψελϖι εγψσγεκβ!λ πτκεζνεκ. Α φονετικα−

φονολ⌠για, µορφολ⌠για, λεξικα−φραζεολ⌠για, σζινταξισ, σζεµαντικα νψελϖι σκοκ εγψσγει

κζλ α ΦΕ−εκβεν, µιντ τββ λεξµ⟨β⌠λ ⟨λλ⌠ κοµπλεξ νψελϖι εγψσγεκβεν αζ σσζεσ νψελϖι

σζιντ εγψσγει (φονµ⟨κ, µορφµ⟨κ, λεξµ⟨κ, σζινταγµ⟨κ, σζεµµ⟨κ) µεγταλ⟨ληατ⌠ακ. Α

ΦΕ−εκ α νψελϖ µ⟨σοδλαγοσ κπζ!δµνψει ϖαγψισ α µ⟨σοδλαγοσ νοµιν⟨χι⌠ ⟨λταλ λτρεϕττ

νψελϖι ϕελεκ.

Α φραζεολογιζµυσοκ µιντ νψελϖι ϕελεκ κελετκεζσνεκ οκαι εγψρσζτ αζ εµβερι

γονδολκοδ⟨σ σαϕ⟨τοσσ⟨γαιϖαλ, ιλλετϖε α τ⟨ρσαδαλµι γψακορλατ ϖγτελενσγϖελ, µ⟨σρσζτ α

ρενδελκεζσρε ⟨λλ⌠ νψελϖι ϕελεκ κορλ⟨τοζοττ σζ⟨µ⟨ϖαλ µαγψαρ⟨ζηατ⌠κ.

Α νψελϖι ϕελεκ κζλ α νοµιν⟨χι⌠ φολψαµατ⟨βαν φ!λεγ α λεξµ⟨κ, α φραζεολ⌠γιαι

εγψσγεκ (φραζµ⟨κ) σ α σζαβαδ σζερκεσζτσ∀ σζινταγµ⟨κ ϖεσζνεκ ρσζτ.

Α λεξµ⟨κ σ α φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκ α νψελϖι νοµιν⟨χι⌠ σορ⟨ν ελτρ! φυνκχι⌠τ

τλτενεκ βε: α ΦΕ−εκ α λεξµ⟨κτ⌠λ ελτρ!εν νεµχσακ µεγνεϖεζικ (ϕελλικ) α βενννκετ

κρλϖεϖ∀ ϖαλ⌠σ⟨γη⟨ττρ φραγµεντυµαιτ (τ⟨ργψαιτ, ϕελενσγειτ, φολψαµαταιτ, τρτνσειτ

12

στβ.), ηανεµ εγψβεν ρτκελικ ισ αζοκατ. Α φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκ νοµινατϖ ρτκελ∀

ϕελλ∀ φυνκχι⌠ϕυκ κϖετκεζτβεν α νψελϖ ρζελµι σζφρ⟨ϕ⟨τ σζολγ⟨λϕ⟨κ κι.

Χη. Βαλλψ, α φραζεολ⌠για τυδοµ⟨νψ⟨νακ µεγαλαπτ⌠ϕα σζεριντ α κζνψελϖβεν αζ

εµβερεκνεκ α τλζ⟨σ, φελναγψτ⟨σ, νψοµατκοστ⟨σ ιρ⟨ντι σζενϖεδλψε ϖεζετ αζ ιδιοµατικυσ

κιφεϕεζσεκ κελετκεζσηεζ: α µοδερν νψελϖεκ αζ ιντενζιτ⟨σ φογαλµ⟨τ κλνλεγεσ

φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκκελ φεϕεζικ κι (∗)&&0 1961:80).

Α ΦΕ−εκ κζττ µινδεν σζ⌠φαϕ µεγταλ⟨ληατ⌠. Α ΦΕ−εκ εγψ σορ ολψαν τυλαϕδονσ⟨γγαλ

ρενδελκεζνεκ, αµελψεκ µεγκλνβζτετικ !κετ εγψρσζτ α σζαϖακτ⌠λ, µ⟨σρσζτ α σζαβαδ

σζερκεσζτσ∀ σζ⌠καπχσολατοκτ⌠λ. Α ΦΕ−εκ ⟨λταλ⟨νοσ ισµρϖει: ⟨λλανδ⌠συλτσ⟨γ,

ρεπροδυκ⟨ληατ⌠σ⟨γ, κλνφορµ⟨λτσ⟨γ, ιδιοµατικυσσ⟨γ, σζεµαντικαι εγψβεφορροττσ⟨γ.

Α νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερρε υγψαναζοκ α ρενδσζερσζερ∀ σαϕ⟨τοσσ⟨γοκ

ϕελλεµζ!εκ, µιντ α νψελϖ σζ⌠κινχσρε. Ε ρενδσζερσζερ∀ σαϕ⟨τοσσ⟨γοκ ⟨τφογϕ⟨κ α ΦΕ φορµαι σ

ταρταλµι ολδαλ⟨τ εγψαρ⟨ντ.

Α νψελϖι ρενδσζερ τρϖνψσζερ∀σγει α φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερ ϖονατκοζ⟨σ⟨βαν αζ

αλ⟨ββι η⟨ροµ ασπεκτυσβαν νψιλϖ⟨νυλνακ µεγ:

1. Αζ εγψεσ ΦΕ−εν βελλι τρϖνψσζερΘ (ρενδσζερσζερΘ) καπχσολατοκβαν, αµελψεκ

⟨τσζϖικ α ΦΕ−εκ φορµαι σ ταρταλµι ολδαλ⟨τ εγψαρ⟨ντ, γψ πλδ⟨υλ, α ΦΕ αλκοτ⌠ταγϕαι κζττι

µονδαττανι καπχσολατοκατ, α ΦΕ γραµµατικαι αλακϕαιτ σ α κζττκ λϖ! καπχσολατοκατ, α ΦΕ

ϖαρι⟨νσαιτ σ α κζττκ λϖ! καπχσολατοκατ. Ταρταλµι σζεµποντβ⌠λ ρενδσζερσζερ∀σγ ϕελλεµζι α

ΦΕ ϕελεντστ ισ: α ΦΕ−ρε ϕελλεµζ! α πολισζµια σ α µονοσζµια.

2. Α φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκ κζττι (α φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερεν βελλι) ρενδσζερσζερΘ

καπχσολατοκβαν, αµελψεκ µαγυκβα φογλαλϕ⟨κ α ΦΕ σζερκεζετι, αλακτανι, σζ⌠κπζσι

(δεριϖ⟨χι⌠σ) σαϕ⟨τοσσ⟨γαιτ σ αλκοτ⌠ταγϕαικ κζττι ρενδσζερσζερ∀ καπχσολατοκατ.

Α φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερεν βελλι σζεµαντικαι τρϖνψσζερΘσγεκ α φραζεολ⌠γιαι

ρενδσζερνεκ σζεµαντικαι µεζ∀κβεν τρτν! ρενδσζερσζερ∀ σζερϖεζ!δσβεν, ϖαλαµιντ α ΦΕ−

εκ κζττι µονοσζµικυσ, πολισζµικυσ, σζινονιµικυσ, αντονιµικυσ, ηοµονιµικυσ σ

εναντιοσζµικυσ καπχσολατοκβαν νψιλϖ⟨νυλνακ µεγ.

3. Α νψελϖι ρενδσζερ τρϖνψσζερΘσγει α φραζεολ⌠για σ α νψελϖ τββι

ρσζρενδσζερε κζττι ρενδσζερσζερΘ καπχσολατοκβαν ισ µανιφεσζτ⟨λ⌠δνακ. Α

φραζεολογιζµυσοκ εγψρσζτ α νψελϖι ρενδσζερ µ⟨σοδλαγοσ κπζ!δµνψει, σ α νψελϖ τββι

ρσζρενδσζερνεκ νψελϖι εγψσγειβ!λ πτκεζνεκ, µ⟨σρσζτ σζερκεζετιλεγ α νψελϖβεν µεγλϖ!

µονδαττανι σζερκεζετι µοδελλεκ σζεριντ σζερϖεζ!δνεκ. Α φραζεολογιζµυσοκ σ α σζαϖακ κζττι

παραδιγµατικυσ σ σζινταγµατικυσ ϖισζονψοκβαν ισ α νψελϖι τρϖνψσζερ∀σγεκ ϕυτνακ

κιφεϕεζσρε.

13

Α δολγοζατβαν κλν φεϕεζετβεν ρσζλετεσεν ελεµζεµ αζ οροσζ σ µαγψαρ σζοµατικυσ

ΦΕ−εκ στρυκτυρ⟨λισ σαϕ⟨τοσσ⟨γαιτ, α κτ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι εγψσγεινεκ σζερκεζετβεν λϖ!

σζ⌠ρενδι, αλακτανι, σζ⌠κπζσι, λεξικ⟨λισ σαϕ⟨τοσσ⟨γοκατ (αζονοσσ⟨γοκατ σ ελτρσεκετ).

Α σζερκεζετι τπυσοκ µεγ⟨λλαπτ⟨σ⟨ν⟨λ ελσ!σορβαν ∃. %. &∋()∋∗∋(∋+, Π,−./01−2,

Ηεσσκψ Ρεγινα σ Φλδεσ Χσαβα µυνκ⟨ιτ ϖεττεµ φιγψελεµβε, α µαγψαρ νψελϖ ΦΕ−εινεκ

ϖονατκοζ⟨σ⟨βαν πεδιγ φ!λεγ ϑυη⟨σζ ϑ⌠ζσεφ κανδιδ⟨τυσι δισσζερτ⟨χι⌠ϕ⟨βαν ρσζλετεσεν τ⟨ργψαλτ

σζερκεζετι φελοσζτ⟨σρα τ⟨µασζκοδηατταµ (Σ%&≅%5%&%( 1973:6−9; Π)Λ=Μ∋/Λ+ 1980:23−31;

Ηεσσκψ 1985:4−5; Φλδεσ 1985:30−32, 1987:35−36; ϑυη⟨σζ 1982:142−157). Αζ οροσζ σ α

µαγψαρ νψελϖ σζοµατικυσ φραζεολογιζµυσαινακ τελϕεσ ⟨λλοµ⟨νψ⟨ρα ϕελλεµζ! σζερκεζετι

σαϕ⟨τοσσ⟨γοκ α κτ νψελϖ φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερρε ϖονατκοζ⌠ αδατοκκαλ σζολγ⟨ληατνακ.

Α δολγοζατ κορπυσζ⟨νακ ελεµζσε αλαπϕ⟨ν αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ

κζττ αζ αλ⟨ββι σζερκεζετι τπυσοκ κλνβζτετηετ!εκ µεγ:

1. Σζ⌠σζερκεζετ ρτκΘ ΦΕ−εκ, αµελψεκ λεηετνεκ αλ⟨ρενδελ∀ σ µελλρενδελ∀

σζ⌠σζερκεζετεκ. Αζ αλ⟨ρενδελ∀ σζ⌠σζερκεζετεκ κζττ σσζεσεν 7 φ! σζερκεζετι τπυστ, σ τββ

αλτπυστ κλνβζτετηετνκ µεγ:

1. Σζερκεζετι τπυσ:

1. αλχσοπορτ: ς + Νσοµ !∀#∃∀%& (∋∀π∀%&) ()∃∗ !∀ #!∃!−%., !∀! &∋!−%. = ς + (δ) + Νσοµ βεσζεννψεζι (βεπισζκτϕα) α κεζτ ϖκιϖελ, ϖµιϖελ

2. αλχσοπορτ: ς + Νσοµ +∀%,+)%& +−. #!()−%. = Νσοµ + ς λ⌠ϖ⟨ τεσζ ϖκιτ;

βολονδϕ⟨τ ϕ⟨ρατϕα ϖκιϖελ

2. Σζερκεζετι τπυσ:

1. αλχσοπορτ: ς + Πρεπ. + Νσοµ /(∀%&/01,%& 1∀ 2)3) (1∀ .4(254) =

Νσοµ + ς σζϖβε (λελκβε) µαρκολ ϖκινεκ ϖµι; φελκαϖαρϕα α λελκτ/α σζϖτ ϖκινεκ

ϖκι, ϖµι; λελκιγ ηατολ ϖκινεκ ϖµι.

2. αλχσοπορτ: ς + Πρεπ. + Νσοµ .%−,%& +∀ (.0−∗6) +−7∀6 =

(δ) + Αδϕ. + Νσοµ + ς σαϕ⟨τ λ⟨β⟨ρα ⟨λλ ϖκι.

3. Σζερκεζετι τπυσ: ς + Αδϕ. + Νσοµ 248∀%&/.248∀%& /−8&3∗4 (∃()7894) 78∀1∀ = Αδϕ. + Νσοµ + ς ναγψ σζεµεκετ µερεσζτ (ς.: ναγψοκατ νζ).

4. Σζερκεζετι τπυσ: ς + Ν1 + Πρεπ. + Νσοµ2 09/∗0∀%& (09∃∀8∀#∗0∀%&) 2)(& ∗1

7−8−09 = ς + δ1 + Ν1 + δ2 + Νσοµ2 (+ νϖυτ⌠) κιϖερι (κιϖετι) α βολονδσ⟨γοτ

ϖκινεκ α φεϕβ:λ

5. Σζερκεζετι τπυσ:

1. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Αδϕ. + Νσοµ +∀ .04;)< 7−8−0) =

Αδϕ. + (δ + ) Νσοµ φρισσ (κιπιηεντ) φεϕϕελ

2. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Αδϕ. + Νσοµ ∗1 !4(096 ()∃ = Αδϕ. + Νσοµ ελσ: κζβ:λ

6. Σζερκεζετι τπυσ: Αδϕ. + Νσοµ

14

1. αλχσοπορτ: Αδϕ.ν + Νσοµ ν

!).%∀, 7−8−0∀ = Αδϕ.ν + Νσοµ ρεσ φεϕ=

2. αλχσοπορτ: Αδϕ.γεν + Νσοµ γεν 2)/−0∀, 7−8−0∀ > σσζετεττ σζ⌠ φαφεϕ=

3. αλχσοπορτ: Αδϕ.ι + Νσοµ ι %0?(2−≅ ()∃−≅ = Αδϕ.ι + Νσοµ

ι κεµνψ (ερ:σ) κζζελ

7. Σζερκεζετι τπυσ: Πρεπ. + Νσοµ = (δ)+ Νσοµ + (Ποστπ.)

1. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Νσοµ 1∀ !84#∀∋∗ &∗+(+−%. = (δ)+ Νσοµ + (Ποστπ.) ϖκινεκ α

η⟨τα µγττ

2. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Νσοµ +∀ +−.) &∋!−%. = (δ)+ Νσοµ (+ ς) α νψακυνκον ϖαν

ϖµι; κσζβν ϖαν ϖµι

3. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Νσοµ !− 2)34 #!()−%. = Νσοµ + (δ) + (Ποστπ.) + ς ϖκινεκ α

σζϖε σζεριντ ϖαλ⌠ (ϖαν) ϖκινεκ α σζ⟨ϕα ζε σζεριντ ϖαλ⌠ (ϖαν) ϖκινεκ α κεδϖρε

ϖαλ⌠ (ϖαν)

4. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Νσοµ +∀ ()∃) #!()−%. > Ν + ς Μ⟨σ σζερκεζετΘ µαγψαρ ΦΕ−εκ καπ⌠ρα ϕν ϖκινεκ

Α µελλρενδελ∀ σζ⌠σζερκεζετεκ κζττ σσζεσεν εγψ φ! σζερκεζετι τπυστ, σ νγψ αλτπυστ κλνβζτετηετνκ µεγ:

1. Σζερκεζετι τπυσ:

1. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Ν + Πρεπ. + Νσοµ . !4+−≅ ) (%∀ = Αδϕ. + Νσοµ

ϖαγψ: ς + Νσοµ ηαβζ⌠ σζ⟨ϕϕαλ δησεν

2. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Νσοµ1 + Πρεπ. + Νσοµ

2 . (−%) 7−8−09 2− +−7 =

Νσοµ1 + Νσοµ

2 τετ:τ:λ ταλπιγ

3. αλχσοπορτ: Πρεπ. + Νσοµ + Πρεπ. + Νσοµ ∗1 ()∃ 0 ()∃∗ = Νσοµ + (δ) + Νσοµ

κζρ:λ κζρε (αδ)

4. αλχσοπορτ: Ν1 + Πρεπ. + Νσοµ2 .−8−∋∀ 0 7−8−04 ) #!∃!−%. = Ν1 + ς + (δ)Νσοµ

2

κορπα (κ⟨ποσζταλ) ϖαν ϖκινεκ α φεϕβεν

2. Α µονδατρτκΘ οροσζ σ µαγψαρ σζοµατικυσ ΦΕ−εκ ηατ σζερκεζετι τπυσ⟨τ λεηετ µεγκλνβζτετνι:

1. Σζερκεζετι τπυσ: Νσοµ + ς 78∀1∀ /47∀<% ) #!∃!−%. = ς + (δ) + Νσοµ ϕ⟨ρ (υγρ⟨λ,

φυτκοσ) α σζεµε ϖκινεκ; αζτ σεµ τυδϕα, ηοϖ⟨ νζζεν

2. Σζερκεζετι τπυσ: Νσοµ + +/ + ς ()∃∀ +4 !−2+∗∋∀4%., ) #!∃!−%. ,− &∋!−%. =

νεµ + ς + Ποστπ. + Νσοµ νεµ ϖισζι ρ⟨ α λλεκ; νεµ τυδϕα ρ⟨σζ⟨ννι µαγ⟨τ ϖµιρε

3. Σζερκεζετι τπυσ: Νσοµ + ς + Ν 0−8−.9 .%∀+−0,%., 29/−∋ ) #!∃!−%. =

(Ν) + ς + δ + Νσοµ γνεκ ⟨λλ α ηαϕα ϖκινεκ

4. Σζερκεζετι τπυσ: Νσοµ 1

+ ς + Πρεπ + Νσοµ 2 = ς + δ + Νσοµ

ελϕ⟨ρ α σζ⟨ϕα

ϖκινεκ

5. Σζερκεζετι τπυσ: Ν1σοµ + Πρεπ + Ν2

σοµ + ς 1)/ +∀ 1)/ +4 !−!∀2∀4% =

ς + δ + Νσοµ ϖαχογνακ α φογαι ϖκινεκ (α ηιδεγτ.λ ϖ. φλελµβεν); σσζεϖερ:δικ α

φογα ϖκινεκ

15

6. Σζερκεζετι τπυσ: Αδϕ + Πρεπ + Νσοµ −.%?( +∀ ,19∃ = Αδϕ + ς + (δ) + Νσοµ

ϕ⌠λ φελϖ⟨γτ⟨κ ϖκινεκ α νψελϖτ χσπ:σ (λεσ, ηεγψεσ) νψελϖε ϖαν χσπ:σ (λεσ, ηεγψεσ)

α νψελϖε ϖκινεκ

Α Ις. φεϕεζετ µ⟨σοδικ ρσζβεν (4.2.) αζ οροσζ σ α µαγψαρ σζοµατικυσ

φραζεολογιζµυσοκ σζεµαντικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαιτ ϖιζσγ⟨λοµ.

Α φραζεολ⌠γιαι ρενδσζερεν βελλι σζεµαντικαι τρϖνψσζερ∀σγεκ α φραζεολ⌠γιαι

ρενδσζερνεκ σζεµαντικαι µεζ∀κβεν τρτν! ρενδσζερσζερ∀ σζερϖεζ!δσβεν, ϖαλαµιντ α ΦΕ−

εκ κζττι µονοσζµικυσ, πολισζµικυσ, σζινονιµικυσ, αντονιµικυσ, ηοµονιµικυσ σ

εναντιοσζµικυσ καπχσολατοκβαν νψιλϖ⟨νυλνακ µεγ.

Α µονοσζµια πολισζµια ηοµονµια ϕελεντσοπποζχι⌠κ εσετβεν αζ εγψ

φογαλοµ εγψ νϖ (νψελϖι ϕελ) ελϖε ρϖνψεσλ, αµικορ ισ εγψ νϖ τββ φογαλοµµαλ

καπχσολ⌠δικ σσζε, µγ α σζινονµια εσετβεν εζζελ ελλενττβεν τββ νϖ εγψ φογαλοµρα

ϖαγψ εγψµ⟨σσαλ ριντκεζ∀ φογαλµακ κρρε ϖονατκοζικ. Ηα τεη⟨τ ε η⟨ροµ µεγηατ⟨ροζ⌠

ϕελενσγετ εγψµ⟨σηοζ ϖαλ⌠ ϖισζονψ⟨βαν ϖιζσγ⟨λϕυκ, αζτ ταπασζταλϕυκ, ηογψ α νψελϖι ϕελεκ

(ηανγκπεκ) µεγοσζλ⟨σ⟨τ τεκιντϖε α πολισζµ⟨κ σ ηοµονιµ⟨κ αζονοσαν ϖισελκεδνεκ, σ

σζεµβε⟨λλτηατ⌠κ α σζινονιµ⟨κκαλ.

Α πολισζµια σ α σζινονµια νεµ κτ εγψµ⟨στ⌠λ φγγετλεν ϕελενσγ. Κζττκ βελσ!,

σζερϖεσ σσζεφγγσ δερτηετ! φελ, σ ε ρελ⟨χι⌠νακ α νψελϖι ρενδσζερ µ∀κδστ σζαβ⟨λψοζ⌠

σζερεπε ϖαν. Α πολισζµια ϕελενσγε α µεταφορικυσ σ µετονιµικυσ νϖ⟨τϖιτελεκ σορα α

σζαϖακ (α ΦΕ−εκ) σζ⟨µ⟨τ κορλ⟨τοζζα, τεσζι ϖγεσσ. Α τββϕελεντσ∀ σζαϖακ σ ΦΕ−εκ

κελετκεζσνεκ οκ⟨τ α νψελϖι γαζδασ⟨γοσσ⟨γρα, α ηασζν⟨ληατ⌠σ⟨γρα ϖαλ⌠ τρεκϖσβεν

κερεσηετϕκ.

Α σζινονµια ϕελενσγε ϖισζοντ α ϕελεντσεκ σζ⟨µ⟨νακ ϖγεσσγτ βιζτοστϕα α

νψελϖβεν. Α ΦΕ−εκ µεγηατ⟨ροζοττ χσοπορτϕαινακ µεταφοριζ⟨λ⌠δ⟨σα υγψανισ ροκονρτελµ∀

ϕελεντσεκ κιαλακυλ⟨σ⟨ηοζ ϖεζετ. Αζ γψ λτρεϕϖ! σζινονιµ ϕελεντσεκ νεµ τελϕεσεν ϕακ,

χσυπ⟨ν εγψ µ⟨ρ λτεζ! ϕελεντσ ϕαββ ⟨ρνψαλαταιτ νεϖεζικ µεγ, µ⟨ρ µεγλϖ! σζινονιµασοροκβα

ιλλεσζκεδϖε γψαραπτϕ⟨κ αζοκατ. Α σζινονιµασοροκ τεη⟨τ νεµχσακ α στλυσ κιαλακτ⟨σ⟨βαν

ϕ⟨τσζανακ φοντοσ σζερεπετ, ηανεµ α νψελϖι ρενδσζερ ζαϖαρταλαν µ∀κδσβεν ισ µεγηατ⟨ροζ⌠

σζερεπκ ϖαν.

Α µεγισµερτ σ αζ ελεµζεττ ϖιλ⟨γ εγψσγε, α φογαλµακατ σσζεφ∀ζ! κλνφλε ρελ⟨χι⌠κ

α πολισζµια σ α σζινονµια κορρελατϖ ϕελενσγϖελ σζαβ⟨λψοζοττ σζ⌠κσζλετ εγψσγβεν

τκρζ!δνεκ. Α ηοµονµια (αζονοσ αλακσ⟨γ) σ α παρονµια (ηασονλ⌠ αλακσ⟨γ) α νψελϖι

ϕελνεκ α ϕελλ! σ νεµ α ϕελλτ ολδαλ⟨ηοζ καπχσολ⌠δ⌠ φογαλοµ.

16

Α δολγοζατβαν α νψελϖεν βελλι φραζεολ⌠γιαι πολισζµια σ σζινονµια προβλµ⟨ινακ

ϖιζσγ⟨λατα φ!λεγ α µοσζκϖαι σζεµαντικαι ισκολα ⟨λταλ κιδολγοζοττ ελµλετ (65−/Κ<+ 1992,

1995; ς(≅/+4/() 1966, 1966); ϑ>/&Η( 1977; Ω7.%( 1978, 1987; ?%.0/+.% 1997),

ϖαλαµιντ α µαγψαρ σζεµαντικαι σζακιροδαλοµ ερεδµνψει αλαπϕ⟨ν τρτνικ (Ο. Ναγψ 1964,

1965, 1966, 1970; Κ⟨ρολψ 1970; Ζσιλκα 1982; Κιεφερ 2000; Ρυζσιχζκψ 1985, 1998; Ηαϕζερ

1969; Ε)∋)− 1992; Ξ/∋/ 1982; Βιβοκ 1994; Γεχσ∀−Σπαννραφτ 1998).

Αζ ιντερλινγϖ⟨λισ φραζεολ⌠γιαι ηοµονµια, αντονµια σ εναντιοσζµια προβλµ⟨ι α

φραζεολ⌠γιαι σζεµαντικα κεϖσβ κιδολγοζοττ τερλετειηεζ ταρτοζνακ. Κεϖσ κιϖτελτ!λ

ελτεκιντϖε χσακισ α κισσζ⟨µ κλφλδι σζακιροδαλοµρα τ⟨µασζκοδηατταµ (Φ>0−%() 1972;

90,%−/+.% 1966; 3%&4∆/./− 1979; Ηαϕζερ 1969; Ε)∋)− 1992; Σ4Η−./ 1991α).

Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι σζινονµια, αντονµια, ηοµονµια, εναντιοσζµια,

παρονµια ϕελενσγνεκ ϖιζσγ⟨λατα εδδιγ τελϕεσεν ελκερλτε α ηαζαι σ κλφλδι νψελϖσζεκ

φιγψελµτ (Φλδεσ 1987α; Γψρκε 1991α, 1992). Α δισσζερτ⟨χι⌠βαν α ηαζαι σζακιροδαλοµβαν

γαζδαγ πλδαανψαγον ελσ!κντ ϖιζσγ⟨λοµ α βελσ∀ νψελϖι σ α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι

ηοµονµια κιαλακυλ⟨σ⟨νακ οκαιτ, σζ⌠τ⟨ρι ⟨βρ⟨ζολ⟨σ⟨τ.

Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι σζινονµια σ αντονµια ϕελενσγτ µαγψαρ σ οροσζ

σζινονιµασοροκ σ αντονιµασοροκ π⟨ρηυζαµβα ⟨λλτ⟨σ⟨ϖαλ εγψβεϖετ! σζεµποντβ⌠λ ϖιζσγ⟨λοµ.

Α κοντρασζτϖ οροσζ−µαγψαρ φραζεολ⌠για τερν εζ αζ εγψβεϖετσ ελσ! πρ⌠β⟨λκοζ⟨σνακ σζ⟨µτ. Α

δολγοζατβαν αζ αλ⟨ββι οροσζ σ µαγψαρ σζινονιµασοροκατ ⟨λλτοµ π⟨ρηυζαµβα: 1. ηενψλ,

λυστ⟨λκοδικ ;/Ρ,/&4+01)∋4; 2. δυρϖ⟨ν λεσζιδ, µεγρ⌠, λεσ σζαϖακκαλ βρ⟨λ,

βντετσσελ φενψεγετ ( ≅−7;%Λ Ψ%−>/, ( −/Ρ.0= (Α−)Ο/+0<= Κ,/&)∋4 (Α≅%(%−,

5%,(/−≅+7∋4 −/Ρ.%Λ .−0∋0./, 5−0≅−%Ρ0∋4 +).)Ρ)+0/>; 3. βεχσαπ, ρ⟨σζεδ, φλρεϖεζετ,

νεϖετσγεσ ηελψζετβε ηοζ ϖκιτ %;>)+Α()∋4 .%≅%−&., Κ∋)(0∋4 ( ≅&75%/, Κ>/Μ+%/

5%&%Ο/+0/; 4. µεγηαλ 7>0−)∋4/7>/−/∋4.

Α σζινονιµασοροκ σ αντονιµασοροκ ιντερλινγϖ⟨λισ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατα φοντοσ

ϕελεντ!σγγελ βρ αζ εγψβεϖετ! σζεµαντικα ⟨λταλ⟨νοσ ελµλετνεκ κιδολγοζ⟨σ⟨βαν, ϖαλαµιντ α

κτνψελϖ∀ σζινονιµα− σ αντονιµασζ⌠τ⟨ρακ σζερκεσζτσβεν.

Α βελσ∀ νψελϖι σ α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι αντονµια ϕελενσγϖελ α µαγψαρ

φραζεολ⌠γιαι σζακιροδαλοµβαν µγ εγψ⟨λταλ⟨ν νεµ φογλαλκοζτακ. Αζ αντονµια ϖαλ⌠ϕ⟨βαν

νεµχσακ νψελϖι, ηανεµ λογικαι, φογαλµι κατεγ⌠ρια ισ. Α νψελϖεκ κζττι φραζεολ⌠γιαι

αντονµια ϕελενσγνεκ, α φραζεολ⌠γιαι αντονιµ⟨κ σζερκεζετι σ σζεµαντικαι χσοπορτϕαινακ

λερ⟨σ⟨τ, εγψβεϖετστ φ!λεγ οροσζ σζακιροδαλοµρα τ⟨µασζκοδϖα ϖγεζτεµ ελ (6.Κ)>0∋%(

1978; Γ%>0+) 1990; Φ>0−%() 1972; :7+0+ 1982; Β/+,()0 1998).

17

Α >%&1)∋4 ηαλλγατ σ α ≅%(%−0∋4 βεσζλ, φεχσεγ οροσζ σ µαγψαρ

αντονιµασοροκ εγψβεϖετ! ϖιζσγ⟨λατ⟨ϖαλ σζερεττεµ ϖολνα ιλλυσζτρ⟨λνι αζοκατ α βονψολυλτ

(πολισζµ, σζινονιµ, αντονιµ) ϕελεντσϖισζονψοκατ, η⟨λ⌠ζατοκατ, αµελψεκ εγψρσζτ αζ εγψεσ

ϕελεντσϖισζονψοκον βελλ, µ⟨σρσζτ α κλνβζ! ϕελεντσϖισζονψοκ εγψµ⟨σ κζττι

οπποζχι⌠ιβαν α σζεµαντικαι καπχσολατοκ βονψολυλτ ρενδσζερτ αλκοτϕ⟨κ. Α φραζεολ⌠γιαι

σζινονιµασοροκ εγψµ⟨σσαλ αντονιµ ϕελεντσϖισζονψβαν ⟨λλνακ, µελψεκ αλκοτ⌠ταγϕαι λεηετνεκ

µονοσζµ σ πολισζµ ΦΕ−εκ εγψαρ⟨ντ.

Α κονταµιν⟨χι⌠ σορ⟨ν α ΦΕ−εκ κλνβζ! βεσζδσζιντρε ϕελλεµζ! αλακϖ⟨λτοζτατ⟨σοκον

(τρανσζφορµ⟨χι⌠κον, µοδιφικ⟨χι⌠κον) εσηετνεκ ⟨τ. Αζ αλακϖ⟨λτοζτατ⟨σοκ εγψ ρσζε

σζαβ⟨λψσζερ∀, σσζηανγβαν ϖαν α ΦΕ−εκ δισζτριβχι⌠σ λεηετ!σγειϖελ, ϖαλενχι⟨ϕ⟨ϖαλ, µ⟨σ

ρσζκ ϖισζοντ σζαβ⟨λψταλαν αλακϖ⟨λτοζτατ⟨σοκνακ, νκνψεσ σζερζ!ι µοδιφικ⟨χι⌠νακ

τεκιντηετ!κ.

Α ΦΕ−εκ βεσζδσζιντ∀ αλακϖ⟨λτοζτατ⟨σαι: ινϖερζι⌠, βεσζρ⟨σ, υταλ⟨σ, ελλιπτ⟨λ⟨σ,

ηελψεττεστσ, κοµβιν⟨χι⌠σ ϖ⟨λτοζτατ⟨σοκ, κονταµιν⟨χι⌠.

Αζ οροσζ σ α µαγψαρ ΦΕ−εκ βεσζδσζιντ∀ εκϖιϖαλενχια−τπυσαινακ φελτ⟨ρ⟨σ⟨τ α γαζδαγ

οροσζ σ µαγψαρ φορδτ⟨σελµλετι σζακιροδαλοµ ελµλετι σ γψακορλατι ερεδµνψειτ ϖεττεµ

αλαπυλ. Α ΦΕ−εκ εκϖιϖαλενχια−τπυσαιϖαλ, α µεγφελελτετσεκ µ⌠δοζαταιϖαλ καπχσολατβαν σζ⟨µοσ

κονχεπχι⌠ λτεζικ σ τερµινολ⌠γιαι σοκφλεσγ ταπασζταληατ⌠ (ΓΗ,%−%( 1983; :%>0ΚΚ)−%(

1979; :7+0+ 1967, 1996; Ι&)=%(−Γ&%−0+ 1980; Ε)∋)− 1997; Σ4Η−./ 1977, 2000;

ΓΗ&4,/Μ 1983, 1985, 1987; Ζ0∋)&0+) 1975; Ξ/∋/ 1989; 9%&%,7=% 1977, 1982;

Ι)−.%+0 1984; Υ=)Κ 1996; 9)&)0 1987; Κλαυδψ 1988, 1994; Ηαϕζερ 1964; Χσιγε 1982).

Αζ οροσζ ΦΕ−εκ µαγψαρ νψελϖι µεγφελελτετσε σορ⟨ν Α. ς. Κυνψιν ελµλεττ ταρτοµ

λεγχλραϖεζετ!ββνεκ, ακι αζ ανγολ−οροσζ ΦΕ−εκ φορδτ⟨σα σορ⟨ν α φραζεολογιζµυσοκ φορµαι σ

ταρταλµι ολδαλ⟨τ, ϖαλαµιντ µονδατβελι φυνκχι⌠ϕ⟨τ εγψαρ⟨ντ φιγψελεµβε ϖεσζι (:7+0+ 1967,

1996).

Α Κυνψιν ⟨λταλ κιδολγοζοττ εκϖιϖαλενχια−τπυσοκ σζεριντ α δολγοζατβαν

µεγκλνβζτετεκ 1. τελϕεσ σ ρσζλεγεσ, ϖαλαµιντ αναλ⌠γ φραζεολ⌠γιαι εκϖιϖαλενσεκετ. 2. Α

νονεκϖιϖαλενσ οροσζ ΦΕ−εκ µαγψαρ νψελϖι µεγφελελ!ικ λεηετνεκ εγψσζαϖασ εκϖιϖαλενσεκ,

σζαβαδ σζερκεσζτσΘ σζ⌠καπχσολατοκ, ιλλετϖε εζ υτ⌠ββι κεττ! κοµβιν⟨χι⌠ϕ⟨β⌠λ ⟨λλ⌠ κρλρ⟨σ.

Α ΦΕ−εκ τκρφορδτ⟨σ⟨νακ σ φλτκρφορδτ⟨σ⟨νακ εσζκζε σζλεσ κρβεν ελτερϕεδτ α

µ∀φορδτ⟨σβαν σ α τολµ⟨χσολ⟨σβαν.

18

ΙΙΙ. Α ΚΥΤΑΤℑΣ ΤℑςΛΑΤΑΙ

Α κυτατ⟨σ τοϖ⟨ββφεϕλεσζτστ εγψρσζτ αζ ιδεγεν νψελϖεκ οκτατ⟨σ⟨νακ γψακορλατι

σζκσγλετει, µ⟨σρσζτ αζ ελµλετι, ϖαλαµιντ αζ αλκαλµαζοττ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ λεγϕαββ

ιρ⟨νψζαταινακ σ ερεδµνψεινεκ φνψβεν αζ αλ⟨ββιακβαν λ⟨τοµ:

1. Αζ εγψβεϖετ! φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ φολψτατ⟨σα, α ϖιζσγ⟨λτ κυτατ⟨σοκ κορπυσζ⟨νακ

κισζλεστσε, α ϖιζσγ⟨λατι µ⌠δσζερεκ τκλετεστσε, αζ εγψβεϖετσ κιτερϕεσζτσε αζ οροσζ σ α

µαγψαρ φραζεολογιζµυσοκ ϕαββ σζερκεζετι σ σζεµαντικαι χσοπορτϕαιρα σ ϖγλ, α κτ νψελϖ

φραζεολ⌠γιαι ρσζρενδσζερνεκ εγσζρε ισ.

2. Αζ εγψβεϖετσ σορ⟨ν καποττ ερεδµνψεκ αλκαλµαζ⟨σα α νψελϖοκτατ⟨σβαν, ϖαλαµιντ α

κτνψελϖ∀ φραζεολ⌠γιαι σζ⌠τ⟨ρρ⟨σβαν. Α πασσζϖ, κεϖσ ινφορµ⟨χι⌠τ ταρταλµαζ⌠ σζ⌠τ⟨ρακ ηελψεττ

σζκσγεσ εγψ, α ΦΕ−εκρ!λ σοκολδαλ ινφορµ⟨χι⌠τ κζλ!, οκτατ⟨σι χλοκατ σζολγ⟨λ⌠, ακτϖ

φραζεολ⌠γιαι σζ⌠τ⟨ρ µεγαλκοτ⟨σα, α σζ⌠τ⟨ρι χικκεκ παραµτερεινεκ κιδολγοζ⟨σα.

3. Α τοϖ⟨ββι µυνκ⟨µ σορ⟨ν σζλεσ κρβεν αλκαλµαζνι σζ⟨νδκοζοµ αζ ⟨λταλ⟨νοσ σ

κογνιτϖ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ ερεδµνψειτ. Α λινγϖισζτικαι κυτατ⟨σοκ ϕελενλεγι σζακασζ⟨βαν

αζ ⟨λταλ⟨νοσ σ κογνιτϖ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ εγψρε ιντενζϖεββ ϖ⟨λνακ. Α νψελϖσζεκ

φιγψελµε εγψρε ινκ⟨ββ αζ εµβερι τνψεζ!κνεκ α νψελϖι κοµµυνικ⟨χι⌠ σορ⟨ν βετλτττ

σζερεπρε ιρ⟨νψυλ. Αζ εµβερ σ α νψελϖ, ιλλετϖε α νψελϖ σ αζ εµβερ εγψµ⟨σ κζττι

ϖισζονψ⟨νακ κλχσνηατ⟨σ⟨βαν κονχεπτυαλιζ⟨λ⌠δικ αζ εµβερ ναιϖ νψελϖι ϖιλ⟨γκπε, α

σζυβϕεκτυµνακ α ϖαλ⌠σ⟨γ φραγµεντυµαιηοζ φ∀ζ!δ! ϖισζονψα, µελψνεκ κσζνηετ!εν ελ!ρε

βεπρογραµοζοττ κ⌠δκντ νεµζεδκρ!λ νεµζεδκρε ρκλ!δνεκ ⟨τ α νεµζετι κυλτρα µιντ⟨ι σ

σζτερεοτπι⟨ι. Α κυλτρ⟨κ σ νψελϖεκ κλχσνηατ⟨σα, α ΦΕ−εκ κυλτρκοµπονενσνεκ φελτ⟨ρ⟨σα, α

βεννκ κ⌠δολτ ινφορµ⟨χι⌠ κοµµυνικ⟨χι⌠σ φυνκχι⌠ϕ⟨νακ αρε⟨λισ σ νψελϖτιπολ⌠γιαι σζεµποντ

ελεµζσε α λινγϖοκυλτυρολ⌠για τερλετν φοντοσ ελµλετι σ γψακορλατι ϕελεντ!σγγελ βρ σ

ερεδµνψει αζ ιδεγεν νψελϖεκ οκτατ⟨σ⟨βαν ϕ⌠λ ηασζνοστηατ⌠κ. Μιϖελ α ΦΕ−εκβεν σ∀ρτεττ

φορµ⟨βαν κονχεντρ⟨λ⌠δικ α νεµζετι−κυλτυρ⟨λισ ϖιλ⟨γφελφογ⟨σ, α νπεκ, νεµζετεκ µινδενναπι

γονδολκοδ⟨σµ⌠δϕα, α φραζεολογιζµυσοκ φοντοσ νψελϖι−ορσζ⟨γισµερετι ινφορµ⟨χι⌠κ

ηορδοζ⌠ϕακντ αζ ιδεγεν νψελϖεκ οκτατ⟨σ⟨βαν φοντοσ σζερεπετ καπνακ.

4. Α κογνιτϖ φραζεολ⌠γιαι κυτατ⟨σοκ κερετβεν κλνσεν περσπεκτιϖικυσνακ γρκεζικ α

ΦΕ−εκ δενοτατϖ σ κοννοτατϖ ϕελεντσνεκ βελσ∀ µοτιϖ⟨λτσ⟨γ⟨νακ, ϖαλαµιντ ρτκελ∀,

εµοτϖ, στιλισζτικαι σαϕ⟨τοσσ⟨γαινακ κογνιτϖ σζεµποντ τανυλµ⟨νψοζ⟨σα.

5. Σζκσγεσνεκ ταρτοµ τοϖ⟨ββι κυτατ⟨σι στρατγι⟨κ, ελϖεκ κιδολγοζ⟨σ⟨τ. Κερτσζ Ανδρ⟨σ α

Νψελϖσζετ σ τυδοµ⟨νψελµλετ χ. µονογρ⟨φι⟨ϕ⟨βαν φεληϖϕα α φιγψελµνκετ αρρα, ηογψ α

τυδοµ⟨νψοσ µεγισµερσβεν φοντοσ σζερεπ ϕυτ αζ ελλεντµονδ⟨σ−µεντεσσγ ελϖνεκ: Α

19

προβλµαµεγολδ⟨σ εγψικ λνψεγι χλϕα εζρτ αζ, ηογψ ολψαν στρατγι⟨κατ δολγοζζυνκ κι,

αµελψεκ αζ ελλεντµονδ⟨σοκατ φελολδϕ⟨κ (Κερτσζ 2001:13).

Ις. ΑΖ ⊃ΡΤΕΚΕΖ⊃Σ Τ⊃ΜΑΚ√Ρ⊃ΒΕΝ ΜΕΓϑΕΛΕΝΤ ΠΥΒΛΙΚℑΧΙΚ

Βλχσσζδοκτορι ρτεκεζσ: 1. (1977): /0#!∋!120 !3!∀0,,!3∋+ 3+,∋−#3+&03#!4 3∋1)#∋)12 1)33#+5

61−70!%!∃+7(!8 (91!3∋!0 :10;%!<0,+0). Βλχσσζδοκτορι δισσζερτ⟨χι⌠, ϑΑΤΕ, Σζεγεδ, 1977. 150 π.

Τανυλµ⟨νψοκ: 2. (1977): /0#!∋!120 !3!∀0,,!3∋+ :0108!;− 1)33#+5 61−70!%!∃+7(!8 ,− 80,∃013#+4 =72#. Ιν: Α ϑυη⟨σζ Γψυλα Ταν⟨ρκπζ! Φ!ισκολα Τυδοµ⟨νψοσ Κζλεµνψει, Σζεγεδ, 1977, 7786 π.

3. (1978): /0#!∋!120 !3!∀0,,!3∋+ 3+,∋−#3+&03#!4 3∋1)#∋)12 1)33#+5 :!3%!8+> +

:!∃!8!1!#. Ιν: Α ϑυη⟨σζ Γψυλα Ταν⟨ρκπζ! Φ!ισκολα Τυδοµ⟨νψοσ Κζλεµνψει, Σζεγεδ, 1978, 5567 π.

4. (1979): Α σζ⌠λ⟨σοκ σ κζµονδ⟨σοκ φραζεολ⌠γι⟨ηοζ ταρτοζ⟨σ⟨νακ κρδσει. Ιν: Α ϑυη⟨σζ Γψυλα Ταν⟨ρκπζ! Φ!ισκολα Τυδοµ⟨νψοσ Κζλεµνψει, Σζεγεδ, 1979, 6370 π.

5. (1983): ?5!;3∋8− + 1−7%+&+= 8 30(−,∋+#0 + #)%∗∋)1,!( #!(:!,0,∋0 1)33#+5 +

80,∃013#+5 :!3%!8+> + :!∃!8!1!#. Ιν: Α ϑυη⟨σζ Γψυλα Ταν⟨ρκπζ! Φ!ισκολα Τυδοµ⟨νψοσ Κζλεµνψει, Σζεγεδ, 1983, 917 π.

6. (1985): ?:!3!∀2 ;01+8−>++ 3%!8 ,− ∀−70 61−70!%!∃+7(!8 8 3!810(0,,!( 1)33#!( +

80,∃013#!( =72#−5. Ιν: Στυδια Ρυσσιχα, ςΙΙΙ, Ινστιτυτυµ Πηιλ. Ρυσσιχαε Φαχυλτατισ Πηιλοσοπηιχαε ιν Υνιϖερσιτατε Βυδαπεστινενσι ∆ε Ρολανδο Ετϖσ Νοµινατα, Βυδαπεστ, 1985, 85121 π.

7. (1986): ≅33%0;!8−,+0 61−70!%!∃++ +,!3∋1−,,25 =72#!8 8 Α0,∃1++ (3 :1+%!<0,+0(

+7∀1−,,!4 ∀+∀%+!∃1−6++ :! 61−70!%!∃++ 3 1950 :! 1985 ∃∃.) Ιν: Α ϑυη⟨σζ Γψυλα Ταν⟨ρκπζ! Φ!ισκολα Τυδοµ⟨νψοσ Κζλεµνψει, Σζεγεδ, 1986, 2943 π. (τ⟨ρσσζερζ!ϖελ).

8. (1987): Υνγαρισχηε Βειτργε ζυρ Ερφορσχηυνγ δερ Πηρασεολογιε ιµ ∆ευτσχηεν. ∀∆ευτσχηε

Σπραχηε∀ Βερλιν /Ωεστ/Βιελεφελδ/ Μνχηεν 15/1987/1/ 4657 π. (τ⟨ρσσζερζ!ϖελ). 9. (1988): Ωορτβιλδυνγ αυφ δερ Γρυνδλαγε ϖον Πηρασεολογισµεν ιν δερ δευτσχηεν,

ρυσσισχηεν υνδ υνγαρισχηεν Σπραχηε. ∀Ζειτσχηριφτ φρ Πηονετικ Σπραχηωισσενσχηαφτ υνδ Κοµµυνικατιονσφορσχηυνγ∀ Βερλιν 41/1988/1, 102112 π. (τ⟨ρσσζερζ!ϖελ).

10. (1989): Β3,!8,20 ,−:1−8%0,+= + :013:0#∋+82 +33%0;!8−,+= 61−70!%!∃++ 1)33#!∃!

=72#− 8 Α0,∃1++ (3 :1+%!<0,+0( +7∀1−,,!4 ∀+∀%+!∃1−6++ :! +7)&0,+Χ 61−70!%!∃++

8 Α0,∃1++ 3 1950 :! 1985 ∃∃.) Ιν: ∀Ζειτσχηριφτ φρ Σλαωιστικ∀. Βερλιν 34/1989/3, 427435 π. (τ⟨ρσσζερζ!ϖελ).

11. (1989α): Β3!∀0,,!3∋+ 30(−,∋+#+ + 3∋1)#∋)12 :−1,25 3%!8 80,∃013#!∃! + 1)33#!∃!

=72#!8 (∆ 8!:1!3) ! :1+,−;%0<,!3∋+ :−1,25 3%!8 # 61−70!%!∃+7(−(). Ιν: Αχτα Αχαδεµιαε Παεδαγογιχαε Σζεγεδιενσισ Σεριεσ Λινγυιστιχα, Λιττεραρια ετ Αεστετιχα, Σζεγεδ, 1989, 6368 π.

12. (1998): ?!3∋−8%0,+0 (,!∃!=72&,25 )&0∀,25 61−70!%!∃+&03#+5 3%!8−104 3

+3:!%∗7!8−,+0( ΕΑΦ. Ιν: 34∋5267 80,01− ∗∋ 598680671. :;∗987 1. <,=1>5, 59887∋)∋ ?≅;7, 6 (6015,095; ∗1>,)∋)6Α187∋)∋ 62806090, 6Β. &. ∃.,8,. 31)1> 1998., 805. 43−49.

13. (1999): Β3,!8,20 ,−:1−8%0,+= + 107)%∗∋−∋2 +7)&0,+= 61−70!%!∃++ 1)33#!∃! =72#− 8

Α0,∃1++ (8 :01+!; 3 1985 :! 1998 ∃∃.) Ιν: ∀Στυδια Ρυσσιχα∀, ΞςΙΙ., Βυδαπεστ ΕΛΤΕ, 1999., 256−260 π.

14. (1999α): ?!:!3∋−8+∋0%,24 −,−%+7 3∋1)#∋)12 + 30(−,∋+#+ 61−70!%!∃+7+1!8−,,25

3+,∋−#3+&03#+5 #!,3∋1)#>+4 1)33#!∃! + 80,∃013#!∃! =72#!8. Ιν: 34∋5267 80,01−

20

∗∋ 598680671. :;∗987 2. <,=1>5, 59887∋)∋ ?≅;7, 6 (6015,095; ∗1>,)∋)6Α187∋)∋ 62806090, 6Β. &. ∃.,8,. 31)1> 1999., 805. 49−57.

15. (2000): 91!∀%0(2 (0<Γ=72#!8!4 61−70!%!∃+&03#!4 Η#8+8−%0,∋,!3∋+

(∆−%∗#+1!8−,+0 1)33#+5 Ιϑ :1+ :0108!;0 ,− 80,∃013#+4 =72#.) Ιν: Νψελϖ−Ασπεκτυσ−Ιροδαλοµ. ΣΖΤΕ ϑΓΨΤΦ Καρα, Οροσζ Νψελϖ σ Ιροδαλοµ Τανσζκε, Σζεγεδ, 2000. 123−137 π.

16. (2002): Κ8%0,+0 Η,−,∋+!30(++ 8 36010 1)33#!−80,∃013#!4 61−70!%!∃++. Ιν: Στυδια Ρυσσιχα, ΞΞς. Βυδαπεστ ΕΛΤΕ (µεγϕελεν!βεν).

17. (2002): Β,!(−3+!%!∃+&03#+0 !3,!82 #!,∋−(+,−>++ 1)33#+5 + 80,∃013#+5

61−70!%!∃+7(!8. Ιν: Σλαϖιχα Σζεγεδιενσια, Ις. κτ. ΣΖΤΕ ϑΓΨΤΦ Καρα, Οροσζ Νψελϖ σ Ιροδαλοµ Τανσζκε Σζλοϖ⟨κ Νψελϖ σ Ιροδαλοµ Τανσζκε, Σζεγεδ (µεγϕελεν!βεν).

Ρεχενζι⌠κ: 18. (1982): :. Χ. ∆1(6Ε62,, ∃.Φ. Χ5∋.∋5∋+: Λ)33#+0 :!3%!8+>2 , :!∃!8!1#+ + #12%−∋20

821−<0,+=. Μ+3,∃8!3∋1−,!80;&03#+4 3%!8−1∗. Χ∋> 51>. Φ.Γ. :151Η,)62, 6 :.Ι. <∋80∋Β,5∋+,. Ιν: ∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀, Σζεγεδ, 1982/4. σζ. 262264 π.

19. (1984): ϑ. Χ. ϑ∋)∋Κ267∋+,: ?%!8−1∗ 3!&0∋−,+4, Η#8+8−%0,∋,25 3%!8). Ιν: ∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀, Σζεγεδ, 1984/5. σζ. 322323 π.

20. (1984α): 91!6033!1 Ν%0#3−,;1 Α%−;+(+1!8+& ∆),+, (Ο+∀%+!∃1−6+&03#+4 )#−7−∋0%∗ :! 61−70!%!∃++ + !∀Π0() =72#!7,−,+Χ) Λ0+. 51>. Μ9/9− %.Ν. 3,Β,57,2>, 3,Β,57,2>876− Ι∋8. Ο26+1586010 6Β. %(6/15, Ν,+∋6, 1984. 114 5. Ιν: ∀Στυδια Ρυσσιχα∀ ςΙΙ., Ινστιτυτυµ Πηιλολογιχαε Ρυσσιχαε Φαχυλτατισ Πηιλισοπηιχαε ιν Υνιϖερσιτατε Βυδαπεστινενσι ∆ε Λορανδο Ετϖσ Νοµινατα, 1984. 357359 π.

21. (1985α): ?%!8−1∗ :−1!,+(!8 1)33#!∃! =72#−. Γ∋87+,. Π≅>−+∋ ∀ϑ98876− ?≅;7∀, 1984, 350 π. Ιν: ∀Στυδια Ρυσσιχα∀ ςΙΙΙ., Ινστιτυτυµ Πηιλολογιχαε Ρυσσιχαε Φαχυλτατισ Πηιλοσοπηιχαε Ιν Υνιϖερσιτατε Βυδαπεστινενσι ∆ε Λορανδο Ετϖσ Νοµινατα, 1985. 394402 π.

22. (1986α): Ο. ς. ςινψακοϖα: Σλοϖαρ παρονψιµοϖ ρυσσκογο ϕαζψκα. Ιν: ∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀, ΞΞςΙ. 4.σζ. 1986. 258260 π.

23. (1988α): Ν. Γ. Θ,2876−: Ι1−70!%!∃+= 3!810(0,,!∃! 1)33#!∃! =72#−. Θ&0∀,!0 :!3!∀+0 ;%= 8)7!8, 6≅>,261 3, 68∗5,+(122∋1 6 >∋∗., Γ∋87+,, Π≅>−+∋ ∀:;8/,? /7∋(,∀, 1985, 160 5. Ιν: ∀Στυδια Ρυσσιχα∀ Ξ., Ινστιτυτυµ Πηιλολογιχαε Ρυσσιχαε Φαχυλτατισ Πηιλοσοπηιχαε Ιν Υνιϖερσιτατε Βυδαπεστινενσι ∆ε Λορανδο Ετϖσ Νοµινατα, Βυδαπεστ, 1988. 183185 π.

24. (1989β): ∆ρ. Φλδεσ Χσαβα: Μαγψαρ−οροσζ−νµετ βεσζδφορδυλατοκ. Τανκνψϖκιαδ⌠, Βυδαπεστ, 1987. Ιν ∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀, 1989/1. 5963 π.

25. (1989χ): ϑ. Π. Ρ5,2Ε1+, Π. Π. Ι∋54,Α1+,: ?∀!1,+# ):1−<,0,+4 :! 1)33#!4 61−70!%!∃++. (Ε(!>++ + &)83∋8− &0%!80#−). Χ∋> 51>. ϑ.Π. Ρ5,2Ε1+,. Π≅>−+∋ Γ∋87∋+87∋)∋ 926+1586010,, Γ∋87+,, 1985. 91 5. Ιν: ∀Στυδια Ρυσσιχα∀ ΞΙΙΙ., Ινστιτυτυµ Πηιλολογιχαε Ρυσσιχαε Φαχυλτατισ Πηιλοσοπηιχαε Ιν Υνιϖερσιτατε Βυδαπεστινενσι ∆ε Λορανδο Ετϖσ Νοµινατα, Βυδαπεστ, 1989. 350356 π.

26. (1990): Ρ. Μολν⟨ρ Εµµα ςασσ Λ⟨σζλ⌠: Στιλισζτικαι ⟨βχ α µαγψαρ νψελϖ ταντ⟨σ⟨ηοζ. Ιν: ∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀, Σζεγεδ. 1990. ΞΞΞ. φϖ. 2.σζ. 134136 π.

27. (1992): ς. Π. Ζηυκοϖ Α.ς. Ζηυκοϖ: Σηκολνψϕ φραζεολογιχηεσκιϕ σλοϖαρ ρυσσκογο

ϕαζψκα.Ιν: ∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀, 1992. 32. ϖφ. 2. σζ. 111113 π. 28. (1992α): Φλδεσ Χσαβα: Νµετ−µαγψαρ νψελϖσζετι σζακκιφεϕεζσεκ σζ⌠τ⟨ρα. Ιν:

∀Μ⌠δσζερτανι Κζλεµνψεκ∀. 1992. 32. ϖφ. 5. σζ., 291292 π. 29. (1994): ς! Γαβριελλα: Ιγαζ εµβερ ιγαζατ σζ⌠λ. Κζµονδ⟨σοκ α ροµ⟨νιαι µαγψαρ

φολκλ⌠ρβ⌠λ. Κριτεριον Κνψϖκιαδ⌠, Βυχυρεστι, 1989, 280 π. Ιν ∀Μαγψαρ Νψελϖ!ρ∀, 118. ϖφ. 1994/3. 359261 π.

21

30. (1994α): Μ. Ι. ∆υβροϖιν Κλαυδψ Κινγα: Οροσζ σζ⌠λ⟨σοκ σ κζµονδ⟨σοκ κπεκβεν.

Τανκνψϖκιαδ⌠, Βυδαπεστ Ρυσσζκιϕ ϕαζψκ, Μοσζκϖα, 1990. Ιν: Μαγψαρ Νψελϖ!ρ 119. ϖφ. 1995/1. 8588 π.

31. (1999): ϑ. Π. Ρ5,2Ε1+: Λ)33#−= 61−70!%!∃+=. ?%!8−1∗−3:1−8!&,+#. Π≅>. ∀ϑ98876− ?≅;7∀, 1997. Ιν: ∀Στυδια Ρυσσιχα∀, ΞςΙΙ, Βπ., 1999., 430−431 π.

32. (2000): ?%!8−1∗ 1)33#!4 61−70!%!∃++. ≅3∋!1+#!−Η∋+(!%!∃+&03#+4 3:1−8!&,+#. %. <. Μ656., :. Γ. Γ∋76127∋, Σ. Π. 301∗,2∋+,. ∆ΛΣΠΛ ΧϑΦ33, 3,270−Χ1015495), 1998. Ιν: :180267 ∆6(6,(, Ι∋89>,580+122∋)∋ Π2806090, 59887∋)∋ ?≅;7, 6Β126 %. 3. Χ9/762, 13. Μ9>,∗1/0 2000., 93−98 π.

Κονφερενχι⟨ν εληανγζοττ ελ∀αδ⟨σοκ τζισει: 33. (1977α): Φ03∋! + 1!%∗ 61−70!%!∃++ 8 3+3∋0(0 !∀)&0,+= 1)33#!() =72#) #−# +,!3∋1−,,!(). Τ1≅68; >∋7(,>∋+ ΙΙ 2,9Α2∋−Β10∋>6Α187∋− 7∋2=1512Ε66 598680∋+ Υ∋2)5,>87∋− ∋4(,806. : 84.: ∀:∋∗5∋8; Β10∋>676 ∗51∗∋>,+,26? 59887∋)∋ ?≅;7, 6 (6015,095;∀. 31Β,? 1977. 4547 5.

34. (1978,): Λ−∀!∋− ,−; 61−70!%!∃+04 #−# 310;3∋8! :!82Ρ0,+= +,∋0103− 3∋);0,∋!8 # +7)&0,+Χ 1)33#!∃! =72#−. : 84.: ∀ϑ∋(ς 9Α601(? + ∗5∋Ε1881 ∋49Α126? 59887∋Β9 ?≅;79. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 2,9Α2∋−Β10∋>6Α187∋− 7∋2=1512Ε66 ∗51∗∋>,+,01(1− 59887∋)∋ ?≅;7, ∋4(,801− Υ∋2)5,>, Μ171/ 6 Μ,Α. 21 =1+5,(? 1978 ). 1112 5.

35. (1979,): Φ0∋!;+#− 1−∀!∋2 ,−; )3∋!4&+82(+ 3%!8!3!&0∋−,+=(+ ,− 7−,=∋+=5 :!

1−78+∋+Χ 10&+ 8 :0;+,3∋+∋)∋−5. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 2,9Α2∋−Β10∋>6Α187∋− 7∋2=1512Ε66 Γ%ΧϑΡΣ. : 84.: ∀<∋ΒΒ9267,06+2,? 2,∗5,+(122∋80ς 6 68∗∋(ς≅∋+,261 01.26Α1876. 851>80+ + ∋49Α1266 59887∋Β9 ?≅;79∀. Μ9>,∗1/0, 1979, 2223 5.

36. (1979β): Λ−∀!∋− ,−; 3+,!,+(−(+ ,− 7−,=∋+=5 :! 1−78+∋+Χ 10&+ #−#

310;3∋8!:!82Ρ0,+= #!((),+#−∋+8,!4 3:!3!∀,!3∋+ 3∋);0,∋!8. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 2,9Α2∋−Β10∋>6Α187∋− 7∋2=1512Ε66 Γ%ΧϑΡΣ. : 84.: ∀<∋ΒΒ9267,06+2,? 2,∗5,+(122∋80ς 6 68∗∋(ς≅∋+,261 01.26Α1876. 851>80+ + ∋49Α1266 59887∋Β9 ?≅;79∀. Μ9>,∗1/0, 1979, 6667 5. (τ⟨ρσσζερζ!ϖελ).

37. (19798): ≅7)&0,+0 61−70!%!∃++ ,− )1!#−5 1−78+∋+= 10&+ #−# 310;3∋8! 1−3Ρ+10,+= 3%!8−1,!∃! 7−:−3− 3∋);0,∋!8. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 6 8∋∋4Η126− Ις−∋)∋ Γ1Κ>92,5∋>2∋)∋ 7∋2)5188, Γ%ΧϑΡΣ, Μ15(62, 1979, 9091 5.

38. (1982,): Β3!∀0,,!3∋+ 1−3#12∋+= 3∋1)#∋)1,!−30(−,∋+&03#+5 35!;3∋8 + 1−7%+&+4 8 3!3∋−80 1)33#+5 + 80,∃013#+5 :−10(+4 :1+ #!((0,∋+1!8−,++ #)%∗∋)1,!∃! 6!,−

1)33#+5 :!3%!8+> + :!∃!8!1!#. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 6 8∋∋4Η126− ς−∋)∋ Γ1Κ>92,5∋>2∋)∋ 7∋2)5188, Γ%ΧϑΡΣ, Χ5,),, 1982, 287 5.

39. (1985β): Β3!∀0,,!3∋+ 3%!8!!∀1−7!8−,+= ,− ∀−70 61−70!%!∃+7(!8 8 3!810(0,,!(

1)33#!( + 80,∃013#!( =72#−5. : 84.: ∀Ν,9Α2;1 05,>6Ε66 6 2∋+;1 2,∗5,+(126? + ∗51∗∋>,+,266 59887∋)∋ ?≅;7, 6 (6015,095;∀. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 6 8∋∋4Η126− 51)6∋2,(ς2∋− 7∋2=1512Ε66 Γ%ΧϑΡΣ. 31)1>, 1985, 45 5.

40. (1986,): Β3!∀0,,!3∋+ 3%!8!!∀1−7!8−,++ ,− ∀−70 61−70!%!∃+7(!8 8 3!810(0,,!(

1)33#!( + 80,∃013#!( =72#−5. : 84.ςΙ−∋)∋ Γ1Κ>92,5∋>2∋)∋ 7∋2)5188, Γ%ΧϑΡΣ: ∀3∋+51Β122,? (62)+6806Α187,? 01∋56? 6 11 ∗56Β121261 + ∗5,70671 ∋49Α126? 59887∋Β9 ?≅;79∀. Μ9>,∗1/0, 1986, 6768 5.

41. (1990,): ?!3∋−8%0,+0 ;8)=72&,!∃! 1)33#!−80,∃013#!∃! )&0∀,!∃! 61−70!%!∃+&03#!∃! 3%!8−1= 3 +3:!%∗7!8−,+0( ΕΑΦ. : 84.: ∀ϑ98876− ?≅;7 6 (6015,095, + ∋4Η1266 2,5∋>∋+ Β65,: Χ5∋4(1Β; =927Ε6∋265∋+,26? 6 ∗51∗∋>,+,26?∀. Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 6 8∋∋4Η126− ςΙΙ−∋)∋ Γ1Κ>92,5∋>2∋)∋ 7∋2)5188, Γ%ΧϑΡΣ. Γ∋87+,, 1990, Ι 0∋Β, 315316 5.

42. (1991): ?%!8!!∀1−7!8−,+0 ,− ∀−70 Ιϑ 8 1)33#!( + 80,∃013#!( =72#−5. Α 3∀.:

∀?!!∋,!Ρ0,+0 3+,51!,++ + ;+−51!,++ 8 =72#!8!4 Η8!%Χ>++∀. Τ1≅68; >∋7(,>∋+

22

23

:818∋Ω≅2∋− 2,9Α2∋− 7∋2=1512Ε66 Γ∋87+, ΟΚ)∋5∋>, 2325 ∋70?45? 1991 )., 149151 5.

43. (1991α): Φ0<Γ=72#!8−= 61−70!%!∃+&03#−= !(!,+(+= 8 36010 1)33#!−80,∃013#!4 61−70!%!∃++. Ιν: Ελσ! Μαγψαρ Αλκαλµαζοττ Νψελϖσζετι Κονφερενχια, Ι, Νψρεγψη⟨ζα, 1991. µ⟨ϕ. 34, 382385 π.

44. (1991β): Β∋1−<0,+0 61−70!%!∃+&03#!4 :!%+30(++ + !(!,++ 8 1)33#!−80,∃013#+5 61−70!%!∃+&03#+5 3%!8−1=5. Ιν: Νεµζετκζι Σζλαϖισζτικαι Ναποκ Ις, Σζερκ.: Γαδ⟨νψι Κ⟨ρολψ, Σζοµβατηελψ, 1991, 391397 π.

45. (1992): 9308;!Η#8+8−%0,∋,20 61−70!%!∃+7(2 8 3!3∋−80 1)33#!4 + 80,∃013#!4

61−70!%!∃++. Ιν: 2 Μεζδιν⟨ροδν⟨ Φραζεολογιχκ⟨ Κονφερενχια Φραζεολογια ςο ςψχηοϖε, ςεδε α Κυλτυρε. (2νδ Ιντερνατιοναλ Κονφερενχε ον Πηραζεολογψ. Πηραζεολογψ ιν Εδυχατιον, Χυλτυρε ανδ Σχιενχε.) Νψιτρα, Σεπτ. 1416, 1992, 20 π.

46. (1998): ?!:!3∋−8+∋0%∗,24 −,−%+7 !(!,+(+&03#+5 61−70!%!∃+7(!8 8 1)33#!( +

80,∃013#!( =72#−5. : 84.: Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 6 8∋∋4Η126− Γ1Κ>92,5∋>2∋− <∋2=1512Ε66 Γ%ΧϑΡΣ ∀Λ4Η61 ∗5∋4(1Β; 598680676 6 ∗51∗∋>,+,261 59887∋)∋ ?≅;7, 6 (6015,095; + =622∋−9)∋587∋− ,9>60∋566∀. ). 3;70;+7,5 (ϑ∋886?), 36 6Ω(? 1998 )., 33−34 π.

47. (1998α): Σζ⌠λ⟨σ− σ κζµονδ⟨σκυτατ⌠κ φ⌠ρυµα. Ιν: ΝΨΕΛς∗ΙΝΦΟ Α νψελϖταν⟨ροκ λαπϕα. Βυδαπεστ, 1998/1, 2427 π.

48. (1999): ?!:!3∋−8+∋0%∗,24 −,−%+7 3∋1)#∋)12 + 30(−,∋+#+ 61−70!%!∃+7+1!8−,,25

3+,∋−#3+&03#+5 #!,3∋1)#>+4 1)33#!∃! + 80,∃013#!∃! =72#!8. Ιν: ∀ϑ98876− ?≅;7, (6015,095, 6 79(ς095, 2, 5941Κ1 +17∋+ Ι, Τ1≅68; >∋7(,>∋+ 6 8∋∋4Η126− ΙΞ. Γ1Κ>92,5∋>2∋)∋ <∋2)5188, Γ%ΧϑΡΣ, Μ5,068(,+,, 1999., 69 π.

49. (2002): Αζ οροσζ σ α µαγψαρ παρονιµικυσ φραζεολ⌠γιαι εγψσγεκ σζερκεζετι, σζεµαντικαι

εγψβεϖετ. ϖιζσγ⟨λατα. ΞΙΙ. Μαγψαρ Αλκαλµαζοττ Νψελϖσζετι Κονγρεσσζυσ: Νψελϖεκ σ κυλτρ⟨κ ταλ⟨λκοζ⟨σα, Σζεγεδ (µεγϕελεν!βεν).

Σζερκεσζτ∀: 50. (1999): ?∀!1,+# 3∋−∋04 :! 1)3+3∋+#0. :;∗987 2. <,=1>5, 59887∋)∋ ?≅;7, 6 (6015,095; ∗1>,)∋)6Α187∋)∋ 62806090, 6Β. &. ∃.,8,. 31)1> 1999.

51. (2000): Νψελϖ ασπεκτυσ ιροδαλοµ Κσζντ! κνψϖ Κρκιτσ ϑ⌠ζσεφ 70. σζλετσναπϕ⟨ρα. Σζερκ.: Γψρκε Ζολτ⟨ν. ΣΖΤΕ ϑΓΨΤΦ Καρα, Σζεγεδ 2000.

52. (2002): Σλαϖιχα Σζεγεδιενσια, Ις. κτ. (Σζερκ.: Γψρκε Ζολτ⟨ν σ Μαρζσν Σεβ⌠ Καταλιν) ΣΖΤΕ ϑΓΨΤΦ Καρα, Οροσζ Νψελϖ σ Ιροδαλοµ Τανσζκε Σζλοϖ⟨κ Νψελϖ σ Ιροδαλοµ Τανσζκε, Σζεγεδ (µεγϕελεν!βεν).