The Project Gutenberg EBook of Aristophanis Lysistrata, by AristophanesThis eBook is for the use of anyone anywhere in the United States and mostother parts of the world at no cost and with almost no restrictionswhatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms ofthe Project Gutenberg License included with this eBook or online atwww.gutenberg.org. If you are not located in the United States, you'll haveto check the laws of the country where you are located before using this ebook.Title: Aristophanis LysistrataAuthor: AristophanesTranslator: Richard Francois Philippe BrunckRelease Date: August 23, 2015 [EBook #49764]Language: LatinCharacter set encoding: UTF-8*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK ARISTOPHANIS LYSISTRATA ***Produced by Carolus RaeticusARISTOPHANIS LYSISTRATA.TRANSCRIBER'S NOTESThis transcription is based on Richard Franois Philippe Brunck's(1729-1803) Latin prose version of the comedy by Aristophanes. Theedition used is the following:"Aristophanis comoediae ex optimis exemplaribus emendatae: cumversione latina, variis lectionibus, notis et emendationibus", Vol. 4(1810, Oxonii, Typis et sumtu N. Bliss.)This edition ("Oxford") was also compared with a second edition datingfrom 1826 ("Leipzig"):"Aristophanis comoediae auctoritate libri praeclarissimi saeculidecimi emendatae a Philippo Invernizio", vol. 13 (1826, Lipsiae, inlibraria Weidmannia)Differences between these editions as well as typos in the Latin textare listed in the appendix "Transcriber's Footnotes". They arereferenced in the text as [1], [2], etc.To make the play easier to comprehend, respective footnotes have beenadded from an English version (Project Gutenberg-text #8688). These arereferenced as [PG1], [PG2], etc.DRAMATIS PERSON.LYSISTRATA.CALONICE.MYRRHINA.LAMPITO.CHORUS SENUM.CHORUS MULIERUM.STRATYLLIS.PROVISOR.MULIERES QUDAM.CINESIAS.PUER.CADUCEATOR LACEDMONIORUM.LEGATI LACEDMONIORUM.POLYCHARIDES.CIRCUMFORANEI QUIDAM.FAMULUS.ATHENIENSIS QUIDAM.ARISTOPHANIS LYSISTRATA.LYSISTRATA, CALONICE, MYRRHINA, LAMPITO.LYS. At si quis in dem Bacchi vocasset eas, aut Panos, aut Coliadis,aut Genetyllidis,[PG1] ne transire quidem liceret pr multitudinetympanorum: nunc autem nulla adest hic mulier. Verumtamen hc vicina meaforas exit. Salve, Calonice.CAL. Et tu mecastor salve, Lysistrata. Sed quid conturbata es? exporgefrontem, carissima: non enim te decent contracta supercilia.LYS. Sed, Calonice, uritur mihi cor, et valde me piget sexus nostri,quoniam viri existimant[1] nos esse nequam.CAL. Quippe tales pol sumus.LYS. Quumque edictum illis fuerit huc convenire, deliberaturis de re nonlevi, dormiunt, nec veniunt.CAL. Sed, carissima, venient. Mulieribus domo prodire non ita facileest. Alia enim marito operam dat: alia famulum excitat: alia puerum inlecto collocat, alia lavat, alia cibo in os indito placat.LYS. Sed erant magis necessaria curanda ipsis.CAL. Quid autem est, mea Lysistrata, cur nos mulieres convocas? Qunamilla res est aut quanta?LYS. Magna.[PG2]CAL. Num etiam crassa?LYS. Ita me servet Jupiter, crassa.CAL. Qu fit ergo, ut non veniamus?LYS. Nihil tale est: cito enim convenissemus. Sed est quiddam a mequsitum, multis vigiliis in omnes partes versatum.CAL. Mirabor, ni subtile quid sit versatum istud in omnes partes.LYS. Adeo subtile, ut univers Grci salus sita sit in mulieribus.CAL. In mulieribus? Parum ergo abest, quin nulla sit.LYS. Ita ut arbitri nostri sit, salvam esse rempublicam, aut nullossuperesse, nec PeloponnesiosCAL. Nullos superesse edepol optimum[2] est.LYS. Botiosque omnes perire funditus.CAL. Non omnes, quso; sed anguillas excipe.[PG3]LYS. De Athenis autem nil tale ominabor: tu ipsa conjecturam facias.[3]Si vero convenerint huc mulieres ex Botia simul et Peloponneso, nosqueAttic, communiter servabimus Grciam.CAL. Sed quid possent mulieres prudenter agere et prclare? nosne, qusedemus pigmentis nitentes, ornamentis excult, crocotas gestantes, etCimbericas rectas, et peribaridas?LYS. Immo enimvero hc ipsa sunt, a quibus salutem spero; crocotul, etunguenta, et peribarides, et anchusa, et pellucid tunic.CAL. Quo tandem modo?LYS. Ita ut illorum, qui nunc vivunt, virorum contra alium hastam nemotollat.CAL. Crocotam ergo, ita me Ceres amet et Proserpina, mihi tingendamcurabo.LYS. Nec clypeum sumat.CAL. Cimbericam induam.LYS. Nec gladiolum.CAL. Peribaridas emam.LYS. Annon ergo adesse mulieres oportebat?CAL. Quin pol volando venisse oportuit dudum.LYS. Sed, pro dolor! videbis eas esse nimis Atticas, dum omnia faciuntjusto tardius.[PG4] At nec ex maritimis ulla mulier adest, nec exSalamine.[PG5]CAL. Sed has scio in celocibus trajecisse matutinas.LYS. Nec, quas sperabam et confidebam ego primas hic adfore, Acharnensesmulieres veniunt.[PG6]CAL. Attamen Theagenis uxor,[PG7] tanquam horsum venire cupiens Hecatsimulacrum consuluit. Sed ecce accedunt qudam: item ali etiam. Hem,hem! undenam sunt?LYS. Ex Anagyro.CAL. Edepol ut dicis. Anagyrus[PG8] ergo mihi videtur commotus.MYRR. Num tardius advenimus, Lysistrata? quid ais? cur taces?LYS. Non laudo, Myrrhina, modo advenientem in re tanta.MYRR. Vix enim in tenebris cingulum inveni, sed, si res urget, fareprsentibus nobis.LYS. Immo potius opperiamur paulisper, dum Boti et Peloponnesimulieres veniant.MYRR. Multo tu rectius dicis: et ecce jam hc Lampito accedit.LYS. O carissima Lacna, salve Lampito. Quam formosa videris, dulcissima! quam pulchro colore, quam vegeto es corpore! vel taurumstrangulare possis.LAMP. N istuc ecastor credo, siquidem corpus exerceo, et subsultanspede podicem ferio.[PG9]LYS. Quam bellas habes papillas![4]LAMP. Tanquam victimam pertractatis me.[5]LYS. Hc autem adolescentula altera, cujas est?LAMP. Primaria ecastor femina Botia venit ad vos.LYS. Pol Botia est, pulchrumque habens campum.CAL. Et pol mundum, vulso pulegio.[PG10]LYS. Qunam vero est illa altera puella?LAMP. Bona quidem ecastor, sed Corinthia.LYS. Bona edepol videtur, ut illic esse solent.[PG11]LAMP. Jam vero quis congregavit mulierum hunc ctum?LYS. Ipsa ego.LAMP. Dic igitur nobis, quid velis.LYS. Ita sane, carissima.MYRR. Dic tandem quodnam sit serium illud negotium.LYS. Jam dicam. Sed priusquam dicam, vos hoc interrogabo pauxillumquidpiam.MYRR. Quidquid voles.LYS. Liberorum vestrorum patres nonne desideratis absentes in milita?Sat enim scio unicuique vostrm peregre abesse virum.CAL. Meus quidem vir jam quinque menses, miser, abest in Thraciaobservans Eucratem.[PG12]LYS. Meus vero totos sex menses ad Pylum.[PG13]LAMP. Meus autem, si quando ab exercitu redeat, mox adnexo sibi clypeoevolat.LYS. Sed nec mchi relicta est scintilla. Ex quo enim nos prodideruntMilesii, ne olisbum quidem vidi octo digitos longum, qui nobis essetcoriaceum auxilium. Velletisne ergo, si quam ego fabricam invenero,bello mecum finem imponere?MYRR. Per Deas juro me velle, si me oporteat vel encyclum hocce opponerepignori, sumtamque pecuniam hoc ipso die ebibere.[PG14]CAL. Ego vero mihi videor vel rhombi instar meipsam dissectura, etdimidium mei datura.LAMP. Ego vero vel ad Taygetum[PG15] ascenderem, si ibi Pacem simvisura.LYS. Dicam ergo; siquidem res celanda non est. Nobis enim, mulieres,si volumus cogere viros ad colendam pacem, abstinendum estMYRR. Quo? dic.LYS. Facietisne ergo?MYRR. Faciemus, si vel nos mori oporteat.LYS. Abstinendum igitur nobis est a pene. Quid mihi aversamini? quorsumitis? Vos inquam, cur labra distorquetis, et renuitis? cur colormutatur? cur lacrima fluit? facietisne, an non facietis? aut quidcogitatis?MYRR. Non fecerim, sed bellum serpat.CAL. Nec edepol ego, sed bellum serpat.LYS. Hoccine dicis tu, rhombe? atqui modo aiebas te vel dimidium tuiabscissuram.CAL. Aliud, aliud quidquid voles. Vel per ignem, si oporteat, incederevolo. Hoc potius, quam quod de pene dicebas, ad quem nihil est quodcompares, cara Lysistrata.LYS. Tu vero, quid?LAMP. Et ego volo per ignem.LYS. O libidinosum sexum omnem nostrum! non temere est, quod de nobisfiunt Tragdi: nihil enim sumus, nisi _Neptunus et scapha_.[PG16] Sed, cara Lacna (tu enim si fueris sola mecum, perditam[6] rem adhucrestituere poterimus) adsentire mihi.LAMP. Per ecastor[PG17] difficile est feminas dormire solas sinementula. Hoc tamen perpeti oportet: nam pacem fieri oportet maxime.LYS. O carissima et sola harum femina.MYRR. Si autem, quod absit, quam maxime abstineamus a quo tudicis, magisne eapropter fiet pax?LYS. Multo magis, ita me ament Div. Si enim domi sederemus pigmentisoblit et in amorginis[PG18] subucilis nud insederemus glabro cunno,arrigerent viri, et coire cuperent: nos autem si non accederemus, at noscontineremus, sat scio mox pacem eos facturos.LAMP. Sane Menelaus olim conspectis, ut puto, Helen nudis papillis,ensem abjecit.MYRR. Quid vero, misella, si nos omiserint viri?LYS. Tum istud Pherecratis adhibe, _Canem excoriatum excoriare_.[PG19]MYRR. Nug sunt ista simulacra. Si vero comprehensas in cubiculum vitraxerint nos?LYS. Renitere apprehensis foribus.MYRR. At si verberent?LYS. Tum prbe, sed maligne. Nulla enim his inest voluptas, si per vimfiant. Aliisque modis molestia eos afficere oportet. Nec dubites, quinocius defatigentur: nunquam enim ex eo voluptatem vir capiet, ni mulierisimul jucundum sit.MYRR. Si vobis hoc videtur, nobis itidem videtur.LAMP. Et nos quidem nostris viris persuadebimus, ut ubique sine dolomalo pacem colant. Sed Atheniensium colluviem quomodo quis adducerepossit, ut ne rursus delicias faciat?LYS. Ne sis sollicita: nos, quod in nobis erit, nostratibuspersuadebimus.LAMP. Nequicquam, quamdiu in triremes conferentur studia, et in Div deadservabitur immensa illa pecuni vis.LYS. Sed et hoc etiam bene provisum et prcautum est: occupabimus enimarcem hodie. Nam provectioribus tate mulieribus hoc mandatum estnegotium, ut, dum nos hc constituimus, sub specie sacrificandi occupentarcem.LAMP. Omnino fieri possit: etenim sic bene autumas.LYS. Cur ergo non hc quamprimum, Lampito, jurejurando confirmamus, utirrupta sint?LAMP. Jusjurandum modo concipito, ut juremus.LYS. Recte autumas. Ubi est Scythna?[PG20] quo spectas? Pone inconspectu clypeum supinum: et mihi det hostias aliquis.MYRR. Lysistrata, quo sacramento nos adstringes?LYS. Quonam? In clypeum, ut schylum aiunt fecisse quondam, ovemactata[PG21]MYRR. Ne, quso, mea Lysistrata, juraveris in clypeum quicquam superpace.LYS. Quodnam erit ergo jusjurandum?MYRR. Si sumtum alicunde album equum immolemus, et super eo juremus.LYS. Quorsum album equum?MYRR. Sed quomodo jurabimus nos?LYS. Edepol tibi dicam, si velis. Collocato supino grandi calicenigro, in eum immolemus Thasii[PG22] vini urceum, et juremus aquam[7]in calicem nos non infusuras.LAMP. Dii boni, quale juramentum! dicere nequeam quantum illumprobem. Intus efferat aliquis foras calicem et urceum.LYS. O carissim mulieres, quanta vis fictilium! hoc sumto calice statimquis hilarabitur: eum depone, et hostiam mihi prehende. O Suada domina,et amiciti phiala, propitia mulieribus accipe hc sacra.MYRR. Boni coloris est sanguis et pulchre profluit.LAMP. Quin etiam, ita me Castor amet, suave olet.LYS. Sinite primam me, mulieres, jurare.MYRR. Non, per Venerem; nisi sortita fueris.LYS. Prehendite omnes calicem, Lampito, dicatque pro vobis una,qucunque ego dixero; vos vero in eadem jurabitis et rata habebitis:_Nec adulter, nec vir ullus est_MYRR. _Nec adulter, nec vir ullus est._LYS. _Qui ad me accedet rigente nervo._ Dic.MYRR. _Qui ad me accedet rigente nervo._ Pap! labant genua mea,o Lysistrata.LYS. _Domi casta degam tatem_MYRR. _Domi casta degam tatem._LYS. _Crocotam gestans et comta_MYRR. _Crocotam gestans et comta._LYS. _Ut meus vir quam maxime incendatur_MYRR. _Ut meus vir quam maxime incendatur._LYS. _Nec unquam sponte viro meo morem geram_MYRR. _Nec unquam sponte viro meo morem geram._LYS. _Si vero me invitam vi cogat_MYRR. _Si vero me invitam vi cogat._LYS. _Maligne ei prbebo et motus non addam._MYRR. _Maligne ei prbebo et motus non addam._LYS. _Non tollam calceos sursum ad lacunar._MYRR. _Non tollam calceos sursum ad lacunar._LYS. _Non conquiniscam instar len in cultri manubrio._MYRR. _Non conquiniscam instar len in cultri manubrio._LYS. _Hc si rata habeam, liceat mihi hinc bibere._MYRR. _Hc si rata habeam, liceat mihi, hinc bibere._LYS. _Si vero transgrediar, aqua impleatur calix._MYRR. _Si vero transgrediar, aqua impleatur calix._LYS. Vosne omnes jurejurando hc firmatis?CAL. Ita, per Jovem.LYS. Age, ego sacrificabo hanc hostiam.MYRR. Partem modo, cara, ut statim ab initio amic inter nossimus.LAMP. Quis ille clamor?LYS. Hoc illud est, quod dicebam. Nam mulieres arcem De jamoccuparunt. Sed, Lampito, tu quidem abi, et res vestras compone: hasautem relinque nobis hc obsides. Nos vero cum ceteris, qu sunt inarce, mulieribus, una occludamus ingress ostium repagulis.MYRR. Nonne putatis contra nos suppetias venturos mox viros?LYS. Flocci eos non facio.[8] Non enim tantas minas, nec tantum ignemferentes venient, ut claustra hc reserare possint, nisi ea, quadiximus, conditione.MYRR. Nunquam certe, ita me Venus amet. Frustra enim nos mulieresvocaremur invict et scelest.CHORUS SENUM, CHORUS MULIERUM, STRATYLLIS, PROVISOR, MULIERES QUDAM.CHOR. SEN. Perge, Draces;[PG23] pri pedetentim, etsi dolet tibihumerus, ferenti tantum onus virentis oliv.SEMICH. Profecto multa prter spem eveniunt in longa tate.Vah! quis enim unquam sperasset, Stymmodore, se auditurum, utmulieres, quas pavimus domi, malum manifestum, obtinerent sacrumsimulacrum, et occuparent arcem meam, pessulisque et claustrisvestibulum occluderent?SEMICH. Sed quam citissime properemus ad arcem ire, Philurge, ut circumponentes hos caudices ipsis, quotquot hoc facinusinstituerunt et aggress sunt, pyra una aggesta, incendamus nostrismanibus omnes, uno animo: inprimis autem Lyconis uxorem. Non enim, itamihi Ceres propitia sit, quoad ego vixero, nobis illudent. Nam necCleomenes,[PG24] qui arcem prius occupavit, abivit sine malo suo: sedis, licet Laconicos spiritus gerens, abscessit, armis mihi traditis,exiguam plane et detritam habens lacernam, squalidus, sordidatus,hirsutus, inde a sex annis illotus. Ita oppugnavi ego virum illum tamen,per sedecim ordines disposito exercitu, dormiens ad portas. Harum vero,qu Euripidi et diis omnibus invis sunt, ego non reprimam prsensaudaciam tantam? Ne ergo amplius in Tetrapoli meum sit tropum. Sed enimhoc mihi vi conficiendum superest, acclive istud spatium, ad arcem, quopropero; et danda opera, ut protelo ducamus hc ligna sine jumento; nammihi bajularii vectes humerum comprimunt. Attamen ire oportet, etsufflare ignem, ne forte extinctus imprudentem me deficiat, quum adfinem vi pervenero. Fu, Fu. Dii boni, qui fumus! Quam vehemens, diveHercules, adoriens me ex olla, uti rabiosus canis, mordet mihi oculos!Et est Lemnius[PG25] ignis iste omnino: non enim alioqui morsu siclsisset gramias meas. Festina ad arcem et fer opem Div: quando enim eimagis quam nunc succurremus? Fu, fu. Dii boni, qui fumus! Istic quidemignis dem favore vigilat et vivit. Quidni ergo, depositis hic vectibus,viteam facem in ollam immittimus, accendimus, et in januam arietamus? Etnisi, quum eas vocabimus, arcis claustra laxent mulieres, incendereoportet fores, et fumo premere. Deponamus jam onus. Vah! quantus fumus!pap! Quis e Sami expeditionis ducibus nobis opitulabitur, manumquevectibus admovebit?[PG26] Desierunt tandem illi dorsum meum premere. Attuum est, olla, carbones excitare: fac tdam incensam quamprimum mihiferas. Diva Victoria ades, daque nobis, ut mulierum, qu arcem tenent,prsentem istam audaciam reprimamus, et tropum erigamus.CHOR. MUL. Flammam et fumum videor mihi cernere, mulieres, tanquamardentis ignis: festinandum est ocius.[9] [PG27]SEMICH. Vola, vola, Nicodice, priusquam incendantur Calyca et Critylla,flatu undique oppress, a legibus durissimis et perditis senibus.SEMICH. At hoc timeo: num tardiore gradu succurro? nam, postquam primodiluculo urnam e fonte gre implevi, ob turbam et tumultum et strepitumollarum, inter ancillas stigmatiasque servos pulsata, raptim sublataurna, popularibus meis adustis nunc demum aquam ferens succurro. Audivienim capulares senes, stipites ferentes, tanquam balneum calefacturos,trium circiter talentm pondere, impetu ad arcem ire, atrocissimisverbis minaciter dicentes, comburendas esse sceleratas mulieres: quas, Diva, ne videam ego ambustas unquam, sed Grciam et cives nostrosearum opera bello et furore liberatos. Eapropter, aurea galea fulgensurbis Prses, tuas sedes occuparunt: teque voco adjutricem, si quisillas vir incenderit, ut feras nobiscum aquam.STRAT. Omitte, oh! quid hoc est, viri improbissimi? Nunquam enim probi,aut pii hoc fecissent viri!CHOR. SEN. Hanc rem inexpectatam cernimus nobis evenire: mulierum examenforibus[10] succurrit.CHOR. MUL. Quid nos formidatis? numquid mult videmur esse? atquipartem nostrm decem-millesimam nondum videtis.CHOR. SEN. O Phdria, hasce garrire tam multa sinemus? nonne oportetaliquem nostrm has verberando baculum frangere?CHOR. MUL. Deponamus jam urnas nos etiam humi, ut ne impedimento mihisit, si quis manum admoverit.CHOR. SEN. N hercle, si quis jam maxillas istarum, tanquamBupali,[PG28] bis aut ter tutudisset, vocem non haberent.CHOR. MUL. Atqui en, tundat aliquis: stans ego os prbebo, et nunquamalia canis testiculis te prehendet.CHOR. SEN. Ni taces, verberando te senectutis me vires exhauriam.CHOR. MUL. Accede modo, et digito tange Stratyllida.CHOR. SEN. Quid, si contundam eam pugnis? quid mihi facies mali?CHOR. MUL. Mordicus tibi pulmones et intestina extraham.CHOR. SEN. Non est Euripide pota sapientior. Nullum enim animal queimpudens est, atque mulieres.CHOR. MUL. Tollamus nos aqu urnam, Rhodippe.CHOR. SEN. Cur tu, diis invisa, huc venisti cum aqua?CHOR. MUL. Tu vero cur cum igne, senex Acheruntice? an ut teipsumcombusturus?[11]CHOR. SEN. Ego, ut aggesta pyra incendam tuas amicas.CHOR. MUL. Ego vero, ut tuam pyram ista restinguam aqua.CHOR. SEN. Tu meum ignem restinguas?CHOR. MUL. Res ipsa mox indicabit.CHOR. SEN. Nescis, an ista lampade mox te ustulem?CHOR. MUL. Si forte sordes habes, balneum tibi prbebo.CHOR. SEN. Tu mihi balneum, obsoleta?CHOR. MUL. Et quidem nuptiale.CHOR. SEN. Audistin' ejus audaciam?CHOR. MUL. Enimvero libera sum.CHOR. SEN. Reprimam ego tibi hunc clamorem.CHOR. MUL. Sed non amplius judex in Helia sedebis.[PG29]CHOR. SEN. Incende comas ejus.CHOR. MUL. Tu sunt partes, Achelo.CHOR. SEN. V misero mihi!CHOR. MUL. Num calida erat?CHOR. SEN. Quid calida? nonne desines? quid facis?CHOR. MUL. Irrigo te, ut regermines.CHOR SEN. Sed aridus jam sum et tremulus.CHOR. MUL. Itaque, quum ignem habeas, teipsum tepefacies.PROV. Satin' emicuit mulierum luxuria, et tympanorum pulsatio, etfrequentes Bacchationes, et illa in dium tectis Adonia[PG30]celebrantium lamenta, qu ego, quum essem in concione,[PG31] audiebam. Demostratus[PG32] enim, dignus ille hercle qui male pereat, dicebatnavigandum esse in Siciliam: mulier autem tripudians, _hei, hei, Adoni_,inquit. Porro Demostratus dicebat milites gravis armatur esseconscribendos e Zacyntho:[PG33] mulier autem in tecto temulenta,_Plangite Adonin_, ait. Contra omni studio enitebatur diis invisus illeet scelestus Cholozyges.[PG34] Tales earum sunt obscen cantilen.CHOR. SEN. Quid, si audias harum insolentiam? qu tum aliis contumeliisnos adfecerunt, tum etiam effusis urnis nos lavarunt, ita ut vestesnobis quatiend sint, tanquam si imminxissemus.PROV. Merito sane, ita me Neptunus amet marinus. Quum enim nos adjutoressimus nequiti mulierum, easque luxuriam doceamus, hujusmodi nascunturab illis consilia. Qui talia dicimus in officinis opificum: _O aurifex,monili, quod fabricaveras uxori me, dum ea vesperi saltabat, glansexcidit ex foramine; mihi quidem navigandum est in Salaminem: tu autem,si vacat, quovis pacto circa vesperam veni, et ei glandem inferas._[12]Porro alius quispiam hc ad sutorem dicit, juvenem, et qui penem habethaudquaquam puerilem: _O sutor, uxoris me pedis digitulum premitcorrigia, utpote tenellum: hanc itaque tu meridie veniens, laxa, utlatior fiat._ Talia ex istis evenire solent, siquidem ego, qui Provisorsum, quum nunc, scriptis remigibus, pecunia opus sit, portis excludor amulieribus.[PG35] Sed nihil proderit ad hunc modum stetisse: cedovectes, ut illarum contumeliam retundam.Quid obstupescis, miser? Tu etiam, quo respicis, qui nihil prtercauponam spectas, nonne admotis ad portas vectibus eas istincrevellitis? hinc ego etiam simul vellam.LYS. Ne revellite: ultro enim ipsa exeo. Quid vectibus est opus? nonenim tam vectibus opus est, quam sana mente.PROV. Siccine vero impurissima? ubi est Sagittarius? comprehende istam,et manus ei post tergum liga.LYS. Per Dianam juro, extremam mihi si manum admoverit, publicus sitlicet minister, flebit.[13]PROV. Heus tu, pavesne? nonne corripies mediam, tuque cum isto una, etproperabitis ligare?STRAT. Per Pandroson juro, si huic tantum manum injicies, mox cacabiscalcatus.PROV. Ecce vero _cacabis!_ Ubi est alter sagittarius? Hanc primamconstringe, quia occepit loqui.LYS. Per Luciferam Dianam juro, si hanc digito attigeres,[14] cyathummox petes.PROV. Quid hoc est? ubi sagittarius? hanc retine. Faxo ego, ut desinatishuc exire.STRAT. Per Tauricam Dianam juro, si ad hanc accesseris, evellam tibicapillos cum largo tuo fletu.PROV. Heu me miserum! deseruit me sagittarius, sed mulieribus cedereprorsus nos dedecet. Quin instructa acie obviam eis eamus, Scyth.LYS. Edepol ergo experiemini et apud nos intus esse quatuor cohortespugnacium mulierum armis instructarum.PROV. Retorquete manus earum, Scyth.LYS. O soci mulieres, procurrite foras: qu in foro semina, ova etolera venditis: caupon, qu allia et panes venditis, nonne trahetis,nonne ferietis, nonne propulsabitis, nonne conviciabimini, nonneimpudenter agetis? desinite, recedite, spolia ne detrahite.PROV. Hei mihi! quam male res successit meis sagittariis!LYS. Sed quidnam arbitrabaris? an ancillas aggredi te putasti? autmulieribus bilem inesse non existimas?PROV. Immo hercle perquam multam, si prope sit caupo.CHOR. SEN. O qui multa incassum verba effudisti, Provisor hujus urbis,cur cum hisce bestiis verbis velitationi te committis? nescis qualibalneo ist nos modo laverint indutos vestibus, idque sine lixivio.CHOR. MUL. Sed, bone, non oportet aliis temere admovere manum: sin hocfeceris, omnino tibi tumebunt oculi. Modeste enim ego, tanquam virgo,sedere volo, nemini hc molestiam adferens, ne festucam quidem locomovens, dum ne quis me premat et irritet tanquam crabrones.CHOR. SEN. O Jupiter! quid faciemus istis bestiis? hc enim suntintolerabilia. Sed inquirendum tibi mecum est in hoc malum, quidvolentes Cranaam[PG36] occupaverint, curque petricosam inaccessam arcem,sacrum templum. Sed interroga et ne crede, et adhibe omniaargumenta. Turpe enim nobis inexploratam rem ejusmodi sinere nostranegligentia.PROV. Equidem hercle hoc primum cupio ex ipsis qurere: quid volentesarcem nostram repagulis occlusistis?LYS. Ut pecuniam salvam prstaremus, nec propter eam bellaretis.PROV. Propter pecuniam ergo bellamus?LYS. Quin cetera omnia turbata sunt. Pisander[PG37] enim, et quimagistratus ambiunt, ut habeant quod depeculentur, semper aliquas turbasconcitare solent. Jam vero faciant quidquid libuerit: nam ex istapecunia nihil amplius deproment.PROV. Quid facies ergo?LYS. Rogas? Nos eam dispensabimus.PROV. Vosne pecuniam dispensabitis?LYS. Quid mirum tibi videtur? nonne utique domi penum omnem vobisdispensamus?PROV. Sed non eadem res est.LYS. Quomodo non eadem?PROV. Hinc bellum gerendum est.LYS. At primum nihil opus est belligerare.PROV. Quonam ergo alio modo servabimur?LYS. Nos servabimus vos.PROV. Vosne?LYS. Nos vero.PROV. Indignum hoc quidem.LYS. Servaberis tamen, etiamsi nolis.PROV. Rem atrocem dicis.LYS. Stomacharis: attamen hoc tibi faciendum est.PROV. Per Cererem, iniquum est.LYS. Habenda salus est, bone.PROV. Et si non opus mihi sit ea?LYS. Eapropter multo magis.PROV. Sed vobis unde in mentem venit, ut bellum et pacem curaretis?LYS. Id vobis dicemus.PROV. Dic igitur ocius, ne plores.LYS. Ausculta jam, et conator manus comprimere.PROV. Sed non possum: mihi enim pr iracundia difficile est eascohibere.LYS. Ergo multo magis plorabis.PROV. Istuc quidem, vetula, tuo capiti crocitaveris: tu vero mihi quad rem sint dicito.LYS. Hoc agam. Superiore quidem bello et tempore tulimus patientermodestia nostra vos viros, quidquid ageretis; non enim sinebatis nosmutire, postea non placebatis nobis: sed sentiebamus satis quidageretis: domique spe audivimus vos magnis de rebus mala consiliacepisse. Deinde interno dolore gr cum risu interrogabamus vos: _Quidvobis hodie in concione constitutum est column inscribere de pace?_Tum[15] vir, _Quid hoc ad te_, aiebat, _nonne tacebis_? Et ego tacebam.MUL. QUD. At ego nunquam tacuissem.PROV. At plorasses, nisi tacuisses.LYS. Ego vero domi tacebam. Audito forte alio quo deteriori consiliovestro, qurere solebamus: _Mi vir, qu fit, ut hc tam stulte agatis?_At ille statim limis me intuens dicebat: _Nisi subtemen neveris, dolebittibi caput diu: bellum autem curabunt viri._PROV. Recte quidem ille hercle dicebat.LYS. Quonam modo _recte_, perdite, si nobis nec submonere vos licuit,prava consilia agitantes? sed quum jam vos audiremus per compita palamdicentes: _Non est vir in urbe, non hercle quisquam est alius;_ posthcstatim Grciam servare communiter visum est mulieribus congregatis: curenim fuisset diutius expectandum? Si igitur nobis meliora suadentibusvicissim volueritis auscultare et vicissim tacere, ut nos tunc, fieripossit, ut vos restituamus.PROV. Vosne nos restituatis? sane acerbum dictu et intolerabile.LYS. Tace.PROV. Tuone jussu, scelesta, taceam ego? idque prsertim quum flammeocaput obtectum habeas? emori me malim.LYS. Sed si istuc solum tibi est impedimento, flammeum hocce a meacceptum circumpone capiti tuo, deinde tace. Hunc etiam sumecalathum, et succinctus lanam carpe, fabas esitans: _bellum autemcurabunt mulieres._CHOR. MUL. Recedite, mulieres, ab urnis, ut et nos vicissim amicisnostris opitulemur. Ego enim nunquam defetiscar saltando, nequelassitudo molesta capiet genua mea: voloque adire omne periculum cumistis, virtutis causa, quibus inest ingenium, inest gratia, inestaudacia, inest et sapientia, inest addicta reipublic virtus cumprudentia conjuncta. Sed fortissimarum aviarum, et tactu urentiummatercularum progenies, ite animo ardenti et ne mitescite: nam adhucsecundo vento curritis.LYS. Sed si Cupido ille dulcis, et Cypria Venus, amorem vobis in sinumet in femina inspiraverit; deinde vero si viris tentiginem jucundamingeneraverit, ut quasi baculos penes erigant, spero fore aliquando, ut_Lysimach_ a Grcis vocitemur.PROV. Quodnam ob facinus?LYS. Si effecerimus, ut desinant cum armis in foro versari et insanire.MUL. QUD. Maxime,[16] ita me Paphia Venus amet.LYS. Nunc enim et qua oll, et qua venduntur olera, obambulant per forumcum armis, quasi Corybantes.[PG38]PROV. Ita hercle: sic enim fortes decet.LYS. Profecto res est ridicula, si quis clypeum Gorgonis capiteinsignitum tenens, emat coracinos.MUL. QUD. Vidi equidem ecastor comatum quemdam equitum tribunum,[PG39]qui equo insidens in reum pileum injiciebat ovum a vetula sumtum.Thrax vero alius peltam quatiens et jaculum, uti Tereus,[PG40]terrefaciebat caricarum venditricem, et ficus maturas deglutiebat.PROV. Quomodo igitur poteritis vos turbatas res multas sedare, etdissolvere in regionibus?LYS. Perfacile.PROV. Quomodo? ostende.LYS. Sicuti fila, quum nobis sunt turbata, sic prehendimus, etsubducimus fusis hac et illac; ita et bellum istud dissolvemus, si quissinat, diducentes id per legationes hac et illac.PROV. Ex lana ergo et filis et fusis res periculosas, fatu, vosputatis sedaturas?LYS. Et vos, si vobis aliquid inesset san mentis, ex nostro lanificiosumto exemplo rempublicam administraretis.PROV. Quidum? fac videam.LYS. Primum quidem oportebat vos, tanquam lanam in balneo, eluentessordes, homines nequam prcipites ex urbe virgis expellere, et tribulosseligere; et istos qui inter se cohrent, et sese trudunt, magistratusaffectantes, distrahere, eorumque capita defloccare: deinde omnes incalathum carminare communem benevolentiam, immiscendo et inquilinos, etsi quis hospes aut amicus sit vobis; et si quis debeat rario, hosquoque immiscendo. Quin etiam urbes, quas deducti ex hac terra colonitenent, scire vos oportebat veluti glomeres quosdam nobis jacere,seorsum singulas: deinde ab istis omnibus sumere oportebat filum, hucqueadducere, et omnia in unum cogere, deinde facere glomerem magnum, et exeo texere Populo lnam.PROV. Nonne indignum est hc istas lan instar purgare et glomerare, qubelli minime participes sunt?LYS. Atqui, sceleratissime, plusquam duplum id ferimus, qu primumquidem peperimus filios, et armatos emisimus.PROV. Tace: noli meminisse malorum.[PG41]LYS. Deinde, quando oportet nos oblectari, et flore tatis frui, solcubamus ob militiam. At quod nostra intersit mittite: discrucior veropropter virgines in thalamis consenescentes.PROV. Non ergo et viri senescunt?LYS. Edepol longe diversum est quod dicis. Vir enim peregre adveniens,etiamsi canus sit, cito puellam ducit virginem: mulieris autem brevisest opportunitas, quam nisi apprehendat, nemo vult eam ducere: sedetautem omnia captans.PROV. Sed quicunque senex penem adhuc arrigere valetLYS. Tu ergo cur non moreris? morti tempestivus es. Sandapilam emes:utique mellitam tibi placentam pinsam. Sume hanc corollam et cingecaput.MUL. I. Et istas vittas accipe a me.MUL. II. Et hanc cape coronam.LYS. Quid tibi deest? quid desideras? Vade in navem; te Charon vocat: inmora es, quominus in altum provehatur.PROV. Nonne acerbum est hoc me pati? sed mehercle certum est ad collegasire cum isto ornatu, et meipsum iis ostendere.LYS. Num expostulas, quod te non collocavimus?[PG42] sed post tertiumdiem a nobis venient tibi summo mane tridualia parata.[PG43]CHOR. SEN. Non amplius decet dormire, quicunque est liber; sedaccingamus nos, viri, ad hoc negotium. Jam enim hc res plura et majoraolere facinora mihi videtur: et prcipue odoror Hippi tyrannidem;[PG44]metuoque valde, ne Lacones aliqui viri huc convenerint in Clisthenisdomum, et has diis invisas mulieres dolo incitent, ut occupent opesnostras, et mercedem, unde ego victitabam.[PG45] Indignum enim est abistis admoneri cives, easque, mulieres quum sint, loqui de reo clypeo,et insuper nobiscum agere de pace cum Laconibus, quibus non plus inestfidei, quam hianti lupo. Sed, viri, hc ill texuerunt ad tyrannidemoccupandam. At enim nunquam mihi dominabuntur, siquidem cavebo, et_gestabo gladium deinceps in myrti ramo_, et in foro stabo armatus propeAristogitonem.[PG46] Hoc modo autem stabo juxta ipsum: ipse enim mihiauctor est, ut hujus diis invis vetul percutiam maxillam.CHOR. MUL. At vos domum ingressos ne mater ipsa agnoverit. Sed, carissim vetul, primum hc humi deponamus. Nos enim, cives,orationem exordimur civitati utilem; atque adeo merito: nam illa indeliciis splendide educavit me. Septem annos nata statim arcana inMinerv pompa gestavi: deinde molitrix fui:[PG47] tum decennis, Diandomin, fluenti crocota amicta, Brauroniis consecrata fui: demum adultavirgo canistrum gestavi,[PG48] habens caricarum catenam. Numquid egodebeo civitati suadere utilia? licet autem femina nata sim, absitinvidia, si meliora prsentibus adferam: nam symbol etiam ego particepssum, quippe qu viros in commune adfero: vobis autem miseris senibusnulla hujus pars est. Nam symbolam avorum, qu dicitur, collatam exMedorum spoliis,[PG49] quum consumseritis, non vicissim adfertistributa: sed insuper etiam periculum est, ne a vobis perdamur. Num ergomutire licet vobis? Si autem molestus mihi eris, crudo hoc cothurnobuccam tibi percutiam.CHOR. SEN. Annon hc contumelia est magna? quin et incrementum rescaptura mihi videtur magis. Sed obviam ire oportet huic malo, quicunquecoleatus est vir. Sed exomidem exuamus. Nam vir debet olere statimvirum, nec decet vestibus involutum esse. Sed agite lupipedes,[17]quicunque ad Lipsydrium[PG50] convenimus, quum adhuc essemus: nuncoportet, nunc adsumere rursus juvenile robur, et extollere totum corpus,et decutere senium hocce. Si enim quis nostrm hisce vel exiguam ansamdederit, nihil remittent ill ab adsiduo labore; verum et navesfabricabunt, et adhuc conabuntur navalibus prliis decertare, et contranos navigare, ut Artemisia:[PG51] sin ad equitandum se convertant, deleodehinc equites nostros ex catalogo. Nam equo maxime[18] gaudet, eiquefirmiter invehit mulier;[PG52] nec currente facile deciderit: specta sisAmazonas, quas Micon pinxit in equis pugnantes cum viris.[PG53] Sedistarum omnium in numellam indere hoc collum oportet.CHOR. MUL. Ecastor, si me irritassis, suem meam laxabo jam, et faxohodie, ut vellicatus populares tuos inclames. Sed et nos, mulieres,ocius exuamur, ut oleamus feminas pertinaciter iratas. Nunc ad me veniataliquis, ut ne amplius comedat allia neque fabas nigras. Nam si dixeristantum male, sum enim valde irata, _aquil parienti scarabus tibi eroobstetrix._[PG54]MUL. QUD. Vos enim nihili faciam, si mihi vivat Lampito, et Thebanaamica nobilis Ismenia. Non enim potis eris, nec si septies decretafacias, qui odio es, perdite, omnibus et vicinis. Nam et heri, quumHecat festum ludicrum instituerem, liberis meis amicam arcessivi exvicinia, puellam bonam et amabilem, Botiam anguillam: illi autemnegarunt se missuros propter tua decreta. Nec unquam hujuscemodi decretafacere desinetis, priusquam vos aliquis crure arreptos in prcepsdejiciat.CHORUS MULIERUM, LYSISTRATA, MULIERES QUDAM, CHORUS SENUM, SENEXQUIDAM.CHOR. MUL. Dux facinoris hujus et consili, cur mihi tristis exivisti exdibus?LYS. Malarum feminarum facta et muliebris animus anxiam me reddunt, etsursum deorsum agunt.CHOR. MUL. Quid ais? quid ais?LYS. Vera, vera.CHOR. MUL. Quid mali est? dic nobis, qu amic tu sumus.LYS. Sed turpe est dicere, et difficile reticere.CHOR. MUL. Ne me celes, quid nobis evenerit male.LYS. Prurimus libidine, ut brevissime dicam.CHOR. MUL. Io Jupiter!LYS. Quid Jovem inclamas? hc sane ita habent. Equidem eas abstinere nonamplius possum a viris: aufugiunt enim. Primam quidem deprehendi foramenpertundentem,[19] ubi Panos est sacellum: aliam e trochlea sesedevolventem: aliam vero transfugium parantem: porro unam, passeriinsidentem, jam volare cogitantem deorsum in domum Orsilochi,[PG55]crinibus prehensam heri retraxi: omnesque prtextus extundunt domumabuendi. Jam qudam earum venit. Heus tu, quorsum curris?MUL. I. Domum ire volo: domi enim mihi est lana Milesia, quam tinerodunt.LYS. Qu tine? nonne ibis retro?MUL. I. Sed cito revortar, per Divas juro, dummodo in lecto extenderoLYS. Ne extende, neque abeas usquam.MUL. I. Sed lanamne perire sinam?LYS. Ita, si necesse sit.MUL. II. Me miseram, me miseram, ob amorgidem, quam reliqui domi nondecorticatam.LYS. En alia, ad amorgin non decorticatam qu egreditur. Redi huc.MUL. II. At per Luciferam juro, me actutum inde huc redituram, ubi eamdecorticavero.LYS. Noli decorticare: nam si tu istuc inceptaveris, itidem alia mulierfacere volet.MUL. III. O diva Lucina, retine partum, donec in locum profanum ivero.LYS. Quid nugaris ita?MUL. III. Jamjam pariam.LYS. Atqui heri non eras prgnas.MUL. III. Verum hodie. Sed domum me ad obstetricem, Lysistrata,dimitte quam primum.LYS. Quam fabulam narras? quid habes hic duri?MUL. III. Masculum infantem.LYS. Non tu ecastor. Profecto ahenum habere quoddam videris cavum. Sciammodo. O ridicula! sacram galeam habes, et prgnatem te esse dicis.MUL. III. Et edepol prgnans[20] sum.LYS. Cur ergo hanc habebas?MUL. III. Ut, si me occupasset partus adhuc in arce, parerem in galeamistam ingressa, ut columb.LYS. Quid dicis? cur manifest rei verba prtendis? non lustricum galediem hic expectabis?MUL. IV. At non possum amplius ne quidem dormire in arce, ex quoserpentem illum dituum vidi.MUL. V. Ego vero misera pereo insomnia ob continuum titubantium[21]noctuarum clangorem.LYS. O scelest, mittite ficta ista portenta. Fortassis virosdesideratis. Nos vero nonne putas illis desiderio esse? sat scio,molestas transigunt noctes. Sed, bon, sustinite fortiter, et duratepaululum adhuc. Nobis enim editum est oraculo, superiores nos futuras,si seditionem inter nos non fecerimus. Sic autem habet oraculum.CHOR. MUL. Dic nobis quid dicat.LYS. Tacete jam._Sed quando hirundines trepid in unum locum convenerint epopasfugientes, abstinebuntque a mentulis, tum finis erit malorum, et summafaciet ima Jupiter altifremens._CHOR. MUL. Supra jacebimus nos?LYS. _Sin dissidium fecerint, et avolarint e sacro templo hirundines,jam non videbitur avis ulla esse lascivior._CHOR. MUL. Perspicuum edepol oraculum: Clites! ne jamdespondeamus animum lassitudine, sed ingrediamur. Etenim turpe erit, carissim, si oraculo defuerimus.CHOR. SEN. Fabulam volo narrare quandam vobis, quam olim ipse pueraudivi: sic autem habet. Erat adolescens quidam Melanion, qui fugiensnuptias abiit in deserta, et in montibus habitabat: deinde leporesvenabatur, texens retia, et canem unum habebat. Nec amplius rediitdomum, propter odium: adeo mulieres abominatus est ille. Nos vero nonminus quam Melanion, qui sumus casti.[PG56]SEN. QUID. Volo te osculari, vetula.MUL. QUD. Non ergo cepam comedes.SEN. Et sublato crure te calce ferire.MUL. Silvam multam geris.SEN. Nam et Myronides erat hispidus illa parta, nigroque podice,timendus hostibus omnibus: sic etiam Phormio.[PG57]CHOR. MUL. Et ego volo fabulam quandam vobis narrare Melanionirespondentem. Timon[PG58] quidam erat implacabilis, inaccessis spiniscircumseptus faciem, Furiarum propago. Iste inquam Timon fugit propterodium, multa mala imprecatus improbis viris. Sic ille rursus vestrmoderat malos viros semper: mulierum autem erat amantissimus.MUL. QUD. Visne buccam tibi percutiam?SEN. QUD. Haudquaquam timeo.MUL. Sed crure feriam.SEN. Cunnum ostendes.MUL. Sed tamen non videbis, licet vetula sim, eum crinitum, atdeglabratum lucern flammula.LYSISTRATA, MULIERES QUDAM, MYRRHINA, CINESIAS, PUER, CHORUS SENUM.LYS. Io, io mulieres, venite huc ad me celeriter.MUL. I. Quid est? dic mihi, quis est iste clamor?LYS. Virum, virum video accedere furibundum, Veneris percitum orgiis.MUL. II. O diva, Cypri, et Cytherorum, et Paphi regina, perge rectavia, quam institisti.MUL. I. Ubi est, quisquis est?LYS. Apud Cereris.MUL. I. Ecastor, n est aliquis. Nam quis esse possit?LYS. Videte. Novitne aliqua vestrm?MYRR. Pol equidem novi: et est meus vir Cinesias.LYS. Tuum sit munus torrere et versare illum, et decipere amando et nonamando, et omnia prbere, prter illa, quorum conscius est calix.MYRR. Ne sollicita sis: faciam ista ego.LYS. Quin et ego hic manens una tecum decipiam et uram istum. Vos autemabite.CIN. Hei mihi misero! quanta discrucior convulsione et tentigine, nonsecus ac si in rota torquear!LYS. Quis est iste, qui stat cis custodes?CIN. Ego.LYS. Vir?CIN. Vir utique.LYS. Nonne ergo hinc facesses?CIN. Tu vero qunam es, qu me ejicis?LYS. Diurna speculatrix.CIN. Per deos ergo obsecro, evoca mihi Myrrhinam.LYS. Ecce vero! egone ut Myrrhinam tibi vocem? Tu autem, quis es?CIN. Vir illius, Ponides Cinesias.LYS. O salve carissime: non enim obscurum apud nos est tuum nomen, necignobile; semper enim te in ore habet uxor tua, et si ovum aut malumsumat, _Cinesi sit hoc_, inquit.CIN. Dii vostram fidem!LYS. Ita est, per Venerem juro. Tum si de viris incidat sermo aliquis,statim dicere solet uxor tua, _cetera omnia nugas esse pr Cinesia._CIN. Agedum voca ipsam.LYS. Quid? dabisne aliquid mihi?CIN. Equidem hercle illico si velis. Habeo autem istud: quod itaquehabeo, do tibi.LYS. Descendam igitur, et vocabo eam tibi.CIN. Quam citissime ergo. Nam prorsus ingrata mihi vita est, ex quoexivit illa domo: atque intrare tdet: desolata mihi videntur omnia:neque unquam quicquam me juvat quod edo: nam riget mihi nervus.MYRR. Amo equidem, amo illum: sed non vult a me amari. Proinde ne me adhunc vocaveris.CIN. O dulcissima Myrrhinula, cur istc agis? descende huc.MYRR. Non ecastor ego illuc descendam.CIN. Ne quidem me vocante, Myrrhina?MYRR. Nihil enim mei indigens me vocas.CIN. Egone nihil indigens? immo perditus.MYRR. Abeo.CIN. Noli, quso: sed saltem puerulo ausculta. Heus tu, nonne vocasmatrem?PUER. Mater, mater, mater.CIN. Heus tu, quid agis? nonne te miseret pueruli sextum jam diem illotiet mamma carentis?MYRR. Utique miseret me: sed negligens est ei pater.CIN. Descende, insana, pueruli gratia.MYRR. Hem! quale est peperisse! descendendum; quid enim agam?CIN. Mihi quidem junior illa videtur facta esse multo, et amabiliusintueri: et quod se difficilem prbet, meique fastidit, illud ipsumnimirum est, quod me enecat desiderio.MYRR. O dulcissime filiole mali patris, age deosculabor te dulcissimummatri tu.CIN. Cur, improba, hc facis, aliisque obsequeris mulieribus? Et memolestia, teque ipsam tdio adficis.MYRR. Potin' es ut abstineas manum?CIN. Qu nobis autem domi sunt communia bona, perditum is.MYRR. Parvi pendo illa.CIN. An parvi pendis, quod tramam differunt gallin.MYRR. Ita ecastor.CIN. Veneris orgia non celebrasti tanto tempore. Nonne redibis?MYRR. Haud pol ego, nisi pacem faciatis inter vos, et desinatisbelligerare.CIN. Ergo, si tibi ita placet, id etiam faciemus.MYRR. Ergo, si tibi ita placet, domum redibo: nunc autem quin redeamsacramento teneor.CIN. Saltem aliquantisper mecum decumbe.MYRR. Non sane: etsi non possim negare te a me amari.CIN. Amas? cur ergo non decumbis, Myrrhina?MYRR. O ridende, num prsente puerulo?CIN. Non hercle. Sed tu, Manes, fer eum domum. Ecce puerulus jam tibihinc amotus: tu vero non decumbes?MYRR. Sed, perdite, ubi fieri id potest?CIN. Ad Panos sacellum percommode.MYRR. At quomodo in arcem casta redire potero?CIN. Facillume in Clepsydra[PG59] si laveris.MYRR. Scilicet, perdite, jurata pejerabo.CIN. In caput meum vertat. De jurejurando ne sis sollicita.MYRR. Agedum feram lectulum nobis.CIN. Nequaquam: sufficit nobis humi cubare.MYRR. Ita me Apollo juvet, ut ego te, quamvis turgentem libidine, nonreclinaverim humi.CIN. Amat me valde, satis apparet, uxor.MYRR. En, decumbe properans, et ego exuo vestes. At, perii! tegesefferenda est.CIN. Qu, malum, teges? haud mihi quidem.MYRR. Ita mihi Diana propitia sit: turpe est enim super loris cubare.CIN. Sine deosculer te.MYRR. En.CIN. Pap! revertere huc ergo quam celerrime.MYRR. En teges. Decumbe: jam exuo vestes. Sed, perii! cervical nonhabes.CIN. At nihil opus est mihi.MYRR. At ecastor mihi.CIN. Profecto penis hicce uti Hercules hospitio excipitur.[PG60]MYRR. Surge, subsulta.CIN. Jam omnia habeo.MYRR. Itane omnia?CIN. Agedum, aurea.MYRR. Jam strophium solvo: tu vero memento, ne, quam dedisti de paceineunda, fidem fallas.CIN. Peream hercle prius.MYRR. Sed lodicem non habes.CIN. Nec hercle opus est: sed futuere volo.MYRR. Ne sis sollicitus, et istud facies: cito enim redeo.CIN. Stragulis perdet me hc femina.MYRR. Erigere.CIN. At iste jamdudum erectus est.MYRR. Vin' ut te inungam?CIN. Ne hoc Apollo sirit.MYRR. Per Venerem, velis nolis, inungere.CIN. Utinam, supreme Jupiter, effusum fuisset istuc unguentum!MYRR. Porrige manum, sume et inungere.CIN. Istuc hercle unguentum minime est suave, nisi terendo bonum sit;nec concubitum olet.MYRR. Me miseram! Rhodium unguentum extuli.[PG61]CIN. Bonum est: hoc mitte, fatua.MYRR. Nugaris.CIN. Qui illum dii omnes perduint, qui primus coxit unguentum!MYRR. Cape hoc alabastrum.CIN. Sed aliud habeo. At tu, perdita, decumbe, et ne fer mihiquicquam.MYRR. Istuc agam, ita me Diana amabit. Calceos igitur exeo. Sed, carissime, vide, ut decernas aliquid de pace facienda.CIN. ConsulamPerdidit me et adtrivit mulier tum aliis omnibus, tum quodme excoriatum relinquens abiit. Hei mihi! quid faciam? quem futuam,postquam spe excidi potiund pulcherrim? quomodo hancce educabo? ubiCynalopex? loca mihi mercede nutricem.[PG62]CHOR. SEN. In maxumis malis, infelix, et animi angore cruciaris; et metui miseret. Heu! heu![22] Quinam renes possint durare? quis animus? quicolei? quis lumbus? quis penis intentus, nec mane permolens aliquam?CIN. O Jupiter! quam dir convulsiones!CHOR. SEN. Ita de te merita est execrabilis et scelesta illa.CIN. Immo hercle cara et dulcissima.CHOR. SEN. Quid, malum, _dulcissima?_ Scelerata, scelerata utique. OJupiter, utinam ipsam, velut acervos acerum, magno venti turbinecontortam et rotatam auferas, deinde dimittas: illa autem rursus feraturin terram: deinde repente in mentulam incidat et infigatur!CADUCEATOR LACEDMONIORUM, PROVISOR, CHORUS SENUM, CHORUS MULIERUM.CAD. Ubi Athenarum est Senatus, aut ubi sunt Magistratus? Volo aliquidnovi dicere.PROV. Tu vero quis es? utrum homo, an Conissalus?[PG63]CAD. Caduceator ego sum, stulte: testor deos geminos: veni Sparta,pacis conciliand gratia.PROV. Ergone advenisti hastam sub axilla gerens?CAD. Non ego hercle.PROV. Quo te versas? quidve prtendis sagum? an dolent tibi inguina exitinere?CAD. Ineptus mecastor est hic homo.PROV. Sed arrigis, impurissime.CAD. Non ego hercle: noli nugari.PROV. At quid est hoc tibi?CAD. Scytala Laconica.[PG64]PROV. Sit modo hc scytala Laconica: sed mihi, tanquam scienti, dicverum: quomodo sese res vestr habent Lacedmone?CAD. Erecta est universa Lacedmon, et socii omnes arrigunt:Pellena[PG65] opus est.PROV. Undenam istud malum in vos inguit? num a Panos ira?CAD. Non. Principium quidem sola Lampito: deinde ceter simul Spartanmulieres uno conensu viros a cunnis abegerunt.PROV. Quomodo ergo habetis?CAD. rumnis conficimur: nam per urbem incurvi ambulamus, tanquamlucernas gestantes: mulieres autem ne tangi quidem sibi cunnum a nobispatiuntur, priusquam omnes unanimi consilio pacem faciamus cum Grcia.PROV. In hanc rem undique conjurarunt mulieres: nunc demumintelligo.[23] Sed quamprimum renuntia, ut de pace legatos plena cumpotestate huc mittant: ego vero Senatui dicam, ut alios hinc lectosmittant legatos, ostendens hunc penem.CAD. Volabo: nam optime prorsus autumas.CHOR. SEN. Nulla est bestia muliere inexpugnabilior, nec ignis, nec ullapardalis tam impudens.CHOR. MUL. Hc vero ita esse intelligis,[24] et bellum geris, dic mihi,quum tibi nunc, improbe, liceat certam me habere amicam.CHOR. SEN. Equidem mulieres odisse non desinam.CHOR. MUL. Sed quando voles, desines: nunc autem non patiar te nudum sicesse: video enim, quam sis ridiculus. Verum accedam, et tibi hancexomidem induam.CHOR. SEN. Istuc quidem hercle non perperam facitis: verum pr iracundiaillam modo exui.CHOR. MUL. Primo quidem vir videris: deinde non es ridiculus: et nisimihi molestus fuisses, ego tibi hanc bestiolam, qu oculo tuo nuncinsidet, prehensam exemissem.CHOR. SEN. Hoc nimirum erat, quod me cruciabat, mordaculus ille. Erueid: et ubi detraxeris, ostende mihi. Nam dudum hercle oculum mihimorsicat.CHOR. MUL. Sed faciam id, etsi homo sis morosus. O Jupiter! ingensutique aspectu culex inest tibi. Nonne vides? annon iste culex estTricorysius?[PG66]CHOR. SEN. Edepol me beasti. Nam dudum me fodiebat, quasi puteumfaceret: itaque, postquam exemtus est, fluit mihi lacrima largiter.CHOR. MUL. Sed detergam ego te, etsi valde sis malus; et osculabor.CHOR. SEN. Ne osculeris.CHOR. MUL. Velis nolis, tamen.CHOR. SEN. Male pereatis, ut estis ingenio ad blandiendum composito! etest vetus illud verbum vere et non perperam dictum: _Neque cumperniciosissimis, neque sine perniciosissimis._CHOR. MUL. Sed nunc tecum paciscor, me deinceps nec facturam ampliusvobis, nec passuram a vobis quicquam mali: sed jam ctu facto incipiamusuna canticum. Ita nos, viri comparamus, ut nulli civium neminimum quidem male dicamus: sed contra potius omnia bona et dicamus etfaciamus: etenim sufficiunt prsentia hc mala. Sed profiteaturquicunque vir aut femina pecunia eget, et accipere vult minas duas auttres:[PG67] nam plurimum est intus, nosque habemus cruminas: et sialiquando Pax exoriatur, quicunque nunc mutuabitur, is qu a nobisacceperit nunquam reddet. Convivio autem exceptur sumus hospitesquosdam Carystios,[PG68] viros bonos et fortes: et est nonnihil pultis:et porcellus erat mihi, quem mactavi: sicque carnes habebitis teneras etbonas. Venite ergo in domum meam hodie: tempori autem oportet hoc facerelotos, vos ipsos et liberos vestros; deinde intro ire, nec quemquaminterrogare: sed recta ingredi, tanquam in domos vestras,strenue. Fortassis autem janua erit clausa.[PG69]CHOR. SEN. Sed e Sparta isti legati, trahentes barbas, adveniunt,quasi paxillum, cui porcelli adligantur,[PG70] circa femorahabentes.[25]CHORUS SENUM, LEGATI, LACEDMONIORUM, POLYCHARIDES, LYSISTRATA, CHORUSMULIERUM, CIRCUMFORANEI QUIDAM, FAMULUS, ATHENIENSIS QUIDAM.CHOR. SEN. Primum quidem, Lacones, salvete: deinde dicite nobis quoin statu huc veneritis.LEG. Cur vobis rem multis verbis narremus? cernere licet, quo in statuvenerimus.CHOR. SEN. Pap! huic malo intenduntur nervi perquam vehementer;gliscitque fervor pejorem in modum.LEG. Res verbis adumbrari nequit: quid verbis opus est? sed veniat quis,et quo tandem pacto voluerit, pacem nobis constituat.CHOR. SEN. Atqui et istos conspicor indigenas, tanquam luctatorespueros, a ventre rejicientes vestes, ita ut athleticum quid hic morbusvideatur.POL. Quis indicet nobis Lysistratam, ubi sit? nam viri adsumus et noshujuscemodi.CHOR. SEN. Et alter hic morbus alteri congruit. Numquid mane tentigovos capit?POL. Immo perimus, dum hoc experimur. Quare, nisi pacem quis inter nosocius conciliet, fieri non poterit, quin Clisthenem futuamus.[PG71]CHOR. SEN. Si sapitis, vestes sumetis, ut ne quis eorum, quiHermas[PG72] truncant, vos videat.POL. Recte, ita me Jupiter amet, autumas.LEG. Ita me Castores, recte omnino. Agedum amiciamur.POL. Salvete, Lacones: turpe est, quod nobis accidit.LEG. O Polycharida, male utique nobis fuisset, si vidissent isti virimentulas nostras[26] erectas.POL. Agite, Lacones, aperte profitendum est: quare hucadvenistis?LEG. De pace legati.POL. Recte dicitis; et nos ob eam rem. Quidni ergo vocamusLysistratam, qu sola nos conciliare possit?LEG. Ita edepol, et, si vultis, Lysistratum.CHOR. SEN. Sed nihil opus est, ut videtur, a vobis eam evocarier:ipsa enim, re audita, egreditur.POL. Salve mulier omnium fortissima: nunc te decet esse formidabilem,probam, simplicem, gravem, mitem, callidam. Nam primarii Grci viri,tuis illecebris capti, tibi permiserunt, et communi consiliocommiserunt querelas suas.LYS. Sed non difficile negotium est, si quis subantes eos offendat, etmutuo mascul Veneris usu abstinentes. Sed mox scibo. Ubi est Pax? adducprimum Laconas prehensos manu, sed non dura, nec superba, neque, ut virinostri solebant, invenuste;[PG73] sed, ut mulieres decet, familiariteromnino. Si tibi quis manum non dederit, mentula prehensum duc. Age tuetiam Athenienses duc istos, qua concedent parte prehensos. Vos Lacones,state huc prope me: vos autem istinc, et verba mea percipite. Mulierquidem sum: mens tamen inest mihi: et primum quidem a natura mihiinditum fuit, ut recte sentirem: tum, prceptis multis e patre meo etsenioribus auditis, erudita sum non male. Volo autem vos communiargumento increpare, idque merito: qui, licet eadem aqua lustrali arasconspergatis, tanquam cognati, Olympi, Pylis, Delphis, (Quot aliamemorarem loca, si vellem esse prolixior?) quum non desint barbarihostes, tamen infestis exercitibus Grcos et eorum urbespessundatis. Communis quidem ista oratio hactenus mihi finitur.POL. At ego tentigine pereo.LYS. Deinde vos Lacones, nam ad vos me convertam, nonne scitis, ut olimhuc veniens Periclides Laco,[PG74] Atheniensibus supplex, ad aras sedit,pallidus, in purpureo amictu, auxiliares copias petens? nam tunc vosurgebat Messena, et una Neptunus terram quatiens. At Cimon cum quatuormillibus armatis profectus universam servavit Lacedmonem. His abAtheniensibus acceptis beneficiis, vastatis terram, cujus talia sunt invos merita.POL. Injurii sunt isti hercle, Lysistrata.LEG. Injurii sumus: sed vix dici potest, quam pulcher sit hujus culus.LYS. At putasne me vos Athenienses absoluturam culpa? nonne meministis,ut vicissim Lacones, quando servilibus tunicis induti eratis, venientesarmati, multos occiderunt Thessalos, multosque Hippi amicos et socios,soli suppetias vobis ferentes illo die, et restituta vobis libertate,pro servili tunica populum vestrum pallio amicierunt denuo?LEG. Nondum vidi mulierem prstantiorem.POL. At ego cunnum nunquam pulchriorem.LYS. Cur ergo, quum tam multa et prclara merita vestra exstent,pugnatis, et non desistis a malitia? cur non reconciliamini? age, quidobstat?LEG. Nos quidem volumus, si quis nobis encyclum istud reddere velit.LYS. Quodnam, bone?LEG. Pylum, ut dudum eam flagitamus et captamus.POL. Illud quidem vobis nunquam eveniet, per Neptunum juro.LYS. Concedite illis, boni.POL. Postea quamnam movebimus?LYS. Aliud reposcite pro isto castellum.POL. Perii! date igitur nobis hunc Echinuntem primo, et Maliensemsinum pone adjacentem, et Megarica Crura.[PG75]LEG. Non edepol omnia, insane.LYS. Sinite, ne contende de Cruribus.POL. Jam exuta veste nudus arare volo.LEG. At pol ego stercus convehere quamprimum.LYS. Ubi pax vobis reconciliata fuerit, istuc facietis. Sed si de pacevobis constat sententia, deliberate, et socios adeuntes rem cum iiscommunicate.POL. Nam quos, bona, socios? arrigimus. Annon idem nostrissociis videbitur, omnibus futuendum esse?LEG. Sic edepol meis.POL. Immo hercle Carystiis.LYS. Recte dicitis. Nunc curate ut puri sitis, ut nos mulieres in arceconvivio vos excipiamus de illis qu in cistis habemus. Jusjurandum etfidem illic invicem date, deinde uxore sua accepta, vestrm unusquisqueabibit.POL. Sed eamus quam citissime.LEG. Duc quo tu vis.POL. Ita hercle, quam celerrime.CHOR. MUL. Stragulas vestes et lnas, et xystidas, et aurea vasa,quidquid est mihi, sine invidia volo omnibus prbere, ut ferantsuis liberis, si quando alicujus filia canistrum in sacris gestet.Omnibus vobis dico, ut sumatis nunc de meis opibus e domo mea, et nihiltam bene obsignatum esse, quin ceram revellatis, et qu intus conditasunt auferatis. Sed qui omnia circumspexerit, nihil videbit, nisi quisvestrm acutius cernit, quam ego.[PG76] Si vero alicui cibus deest, quovernas et parvulam sobolem numerosam pascat, licet a me sumere contritasfruges: at est panis unius chnicis, aspectu valde magnus. Quisquisigitur vult pauperum, eat in domum meam saccos habens et peras,accepturus fruges: Manes autem servus meus eis indet. Verumtamen adjanuam meam ne quis accedat, prdico: sed caveat canem.[PG77]CIRC. Aperi januam.FAM. Nonne vis loco cedere? Vos, quid sedetis? Num vultis, ut egolampade hac vos comburam? molesta est hc statio.CIRC. Non recedam.FAM. Sed si omnino id faciendum est, ut vobis gratificemur, durabimus.CIRC. Et nos tecum una durabimus.FAM. Nonne abitis? Male erit vestris capillis et flebitis largiter. Nonabitis, ut Lacones ex dibus quiete abeant rerum omnium saturi?ATH. QUID. Nunquam equidem vidi tale convivium. Faceti utique erantLacones: nos autem in vino conviv sapientissimi.CHOR. SEN. Recte autumas, quia sobrii insanimus. Quod si Athenienses meaudient, madidi semper obibimus legationes ubicunque.[27] Nunc enim siquando Lacedmonem venimus sicci, statim circumspicimus, ecquid turbarepossimus. Itaque quid dicant, non audimus: qu vero non dicunt, hcsuspicamur perperam: et nuntiamus non eadem de iisdem rebus. At nuncomnia placuerunt, ut si quis cantaret Telamonis,[PG78] quum cantaredebuisset scolion Clitagor, tamen laudaremus, et insuper pejeraremus.FAM. Sed isti rursus huc conveniunt. Nonne facessitis, verberones?CIRC. Ita hercle: jam enim intus egrediuntur conviv.LEG. O Polycharida, cape tibias, ut ego tripudiem et canam lepide inAthenienses et nos simul.POL. Quin tu cape tibias, per deos obsecro: nam nihil me magisoblectat, quam si vos saltantes conspicer.LEG. Excita, Mnemosyne, juvenes hosce, et meam Musam, qu nostra etAtheniensium prclara facta novit: quando hi quidem ad Artemisium,[PG79]diis similes, impetum fecerunt in naves hostiles, et Medos vicerunt. Nosvero Leonidas[PG80] ducebat, tanquam apros, exacuentes dentem: plurimaautem circa ora spuma efflorescebat, plurimaque simul defluebatcruribus. Erant enim viri Pers numero non pauciores, quam arena.Silvarum potens Diana venatrix, huc ades, virgo diva, ad fdus nostrum,ut concordiam nostram diu tuearis, utque jam deinceps amicitia permaneatfacilis, inito fdere; et astutiam vulpinam missam faciamus: huc ades, venatrix virgo.LYS. Agite nunc rebus bene peractis ceteris, abducite istas, Lacones;has autem, vos: vir apud mulierem, et mulier stet apud virum. Et deindeob felicem rerum successum, choreis in deorum honorem ductis, caveamusdeinceps rursus peccare.CHOR. ATHEN. Adduc chorum, adduc etiam Gratias: prterea Dianamadvoca; advoca etiam geminum Dian, chori ducem, Panem benignum: advocaNysium, cui cum Mnadibus oculi sunt flagrantes: Jovemque igni coruscum,et conjugem venerandam advoca beatam: deinde vero deos, quibus testibusutemur non obliviosis circa magnanimam pacem, quam fecit divaCypris. Alal io Pan, tollite vos sublimes, io! tanquam victoriapotiti, io! Eu, eu; Eu, eu. Lacon, tu jam profer cantilenam novampost novam.CHOR. LAC. Taygetum amabilem relinquens, rursus veni Musa Lacna,venerandum nobis celebrans Amyclarum deum, et Chalcicam Minervam,Tyndaridasque fortes, qui ad Eurotam ludunt.[PG81] Eia naviteringredere, levem pallii quatiens institam, ut Spartam celebremus, cuideorum chori sunt cur, et pedum strepitus: puell vero propter Eurotam,ut pulli equini, subsultant, crebro pedum pulsu festinantes, comasquequassant, tanquam Bacch thyrsis ludentes. Prit autem Led filia casta,dux chori pulchra. Sed age manu fluxos capillos implica vitt, etpedibus salta, salta ut cerva: plausum simul fac choreis utilem, etdivarum fortissimam Chalcicam celebra, bellatricem.FINIS.Transcriber's Footnotes:The following notes list typos in the "Oxford"-text that have beeneliminated as well as differences between the "Oxford" and the"Leipzig"-versions.[1] Leipzig: "existumant"[2] Leipzig: "optumum"[3] Leipzig: "De Athenis autem nil tale ominabor: aliud te suspicarivelim.[4] Missing in Leipzig-ed.[5] Missing in Leipzig-ed.[6] Typo in Oxford: "perpitam". Leipzig has "perditam".[7] Leipzig: "et iuremus in calicem nos non infusuras."[8] Leizpig: "Flocci eos facio."[9] Leipzig: "festinandum et ocius"[10] Leipzig: "mulierum examen foris succurrit."[11] Leipzig: "an ut humanum exuras tibi?"[12] Leipzig: "et ei glandem inseras."[13] Leipzig: "Per Dianam iuro, extremam mihi si manum admoverit, quumsit publicus minister, flebit."[14] Leipzig: "si hanc digito attigeris"[15] Leipzig: "Tam vir"[16] Leipzig: "Maxume"[17] Leipzig: "lupides"[18] Leipzig: "maxume"[19] Leipzig: "Primam quidem deprehendi foramen repurgantem"[20] Leipzig: "Et edepol prgnas sum."[21] Leipzig: "tutubantium"[22] Typo in Oxford: "Heu! hen!". Leipzig has "Heu! heu!".[23] Leipzig: "intellego"[24] Leipzig: "intellegis"[25] Leipzig: "adveniunt tanquam suile vimineum circa femora adligatumhabentes."[26] Typo in Oxford: "mentulas nostas". Leipzig has "mentulas nostras".[27] Leipzig: "ubicumque"Footnotes (ex Project Gutenberg #8688):[PG1] At Athens more than anywhere the festivals of Bacchus (Dionysus)were celebrated with the utmost pomp--and also with the utmost licence,not to say licentiousness.Pan---the rustic god and king of the Satyrs; his feast was similarly anoccasion of much coarse self-indulgence.Aphrodit Colias--under this name the goddess was invoked by courtesansas patroness of sensual, physical love. She had a temple on thepromontory of Colias, on the Attic coast--whence the surname.The Genetyllides were minor deities, presiding over the act ofgeneration, as the name indicates. Dogs were offered in sacrifice tothem--presumably because of the lubricity of that animal.At the festivals of Dionysus, Pan and Aphrodit women used to performlascivious dances to the accompaniment of the beating of tambourines.Lysistrata implies that the women she had summoned to council caredreally for nothing but wanton pleasures.[PG2] An obscene _double entendre_; Calonic understands, or pretends tounderstand, Lysistrata as meaning a long and thick "membrum virile"![PG3] The eels from Lake Copas in Boeotia were esteemed highly byepicures.[PG4] This is the reproach Demosthenes constantly levelled against hisAthenian fellow-countrymen--their failure to seize opportunity.[PG5] An island of the Saronic Gulf, lying between Magara and Attica. Itwas separated by a narrow strait--scene of the naval battle of Salamis,in which the Athenians defeated Xerxes--only from the Attic coast, andwas subject to Athens.[PG6] A deme, or township, of Attica, lying five or six miles north ofAthens. The Acharnians were throughout the most extreme partisans of thewarlike party during the Peloponnesian struggle. See 'The Acharnians.'[PG7] The precise reference is uncertain, and where the joke exactlycomes in. The Scholiast says Theagenes was a rich, miserly andsuperstitious citizen, who never undertook any enterprise without firstconsulting an image of Hecat, the distributor of honour and wealthaccording to popular belief; and his wife would naturally follow herhusband's example.[PG8] A deme of Attica, a small and insignificant community--a 'LittlePedlington' in fact.[PG9] In allusion to the gymnastic training which was _de rigueur_ atSparta for the women no less than the men, and in particular to thedance of the Lacedaemonian girls, in which the performer was expected tokick the fundament with the heels--always a standing joke among theAthenians against their rivals and enemies the Spartans.[PG10] The allusion, of course, is to the 'garden of love,' the femaleparts, which it was the custom with the Greek women, as it is with theladies of the harem in Turkey to this day, to depilate scrupulously,with the idea of making themselves more attractive to men.[PG11] Corinth was notorious in the Ancient world for its prostitutesand general dissoluteness.[PG12] An Athenian general strongly suspected of treachery; Aristophanespretends his own soldiers have to see that he does not desert to theenemy.[PG13] A town and fortress on the west coast of Messenia, south-eastpart of Peloponnese, at the northern extremity of the bay ofSphacteria--the scene by the by of the modern naval battle of Navarino-in Lacedaemonian territory; it had been seized by the Athenian fleet,and was still in their possession at the date, 412 B.C., of therepresentation of the 'Lysistrata,' though two years later, in thetwenty-second year of the War, it was recovered by Sparta.[PG14] The Athenian women, rightly or wrongly, had the reputation ofbeing over fond of wine. Aristophanes, here and elsewhere, makes manyjests on this weakness of theirs.[PG15] The lofty range of hills overlooking Sparta from the west.[PG16] In the original "we are nothing but Poseidon and a boat"; theallusion is to a play of Sophocles, now lost, but familiar toAristophanes' audience, entitled 'Tyro,' in which the heroine, Tyro,appears with Poseidon, the sea-god, at the beginning of the tragedy, andat the close with the two boys she had had by him, whom she exposes inan open boat.[PG17] "By the two goddesses,"--a woman's oath, which recurs constantlyin this play; the two goddesses are always Demeter and Proserpine.[PG18] One of the Cyclades, between Naxos and Cos, celebrated, like thelatter, for its manufacture of fine, almost transparent silks, worn inGreece, and later at Rome, by women of loose character.[PG19] The proverb, quoted by Pherecrates, is properly spoken of thosewho go out of their way to do a thing already done--"to kill a deadhorse," but here apparently is twisted by Aristophanes into an allusionto the leathern 'godemiche' mentioned a little above; if the worst comesto the worst, we must use artificial means. Pherecrates was a comicplaywright, a contemporary of Aristophanes.[PG20] Literally "our Scythian woman." At Athens, policemen and ushersin the courts were generally Scythians; so the revolting women must have_their_ Scythian "Usheress" too.[PG21] In allusion to the oath which the seven allied champions beforeThebes take upon a buckler, in Aeschylus' tragedy of 'The Seven againstThebes,' v. 42.[PG22] A volcanic island in the northern part of the Aegaean, celebratedfor its vineyards.[PG23] The old men are carrying faggots and fire to burn down the gatesof the Acropolis, and supply comic material by their panting andwheezing as they climb the steep approaches to the fortress and puff andblow at their fires. Aristophanes gives them names, purely fancy ones-Draces, Strymodorus, Philurgus, Laches.[PG24] Cleomenes, King of Sparta, had in the preceding century commandeda Lacedaemonian expedition against Athens. At the invitation of theAlcmaeonidae, enemies of the sons of Peisistratus, he seized theAcropolis, but after an obstinately contested siege was forced tocapitulate and retire.[PG25] Lemnos was proverbial with the Greeks for chronic misfortune anda succession of horrors and disasters. Can any good thing come out of_Lemnos_?[PG26] That is, a friend of the Athenian people; Samos had just beforethe date of the play re-established the democracy and renewed the oldalliance with Athens.[PG27] A second Chorus enters--of women who are hurrying up with waterto extinguish the fire just started by the Chorus of old men. Nicodic,Calyc, Crityll, Rhodipp, are fancy names the poet gives to differentmembers of the band. Another, Stratyllis, has been stopped by the oldmen on her way to rejoin her companions.[PG28] Bupalus was a celebrated contemporary sculptor, a native ofClazomenae. The satiric poet Hipponax, who was extremely ugly, havingbeen portrayed by Bupalus as even more unsightly-looking than thereality, composed against the artist so scurrilous an invective that thelatter hung himself in despair. Apparently Aristophanes alludes here toa verse in which Hipponax threatened to beat Bupalus.[PG29] The Heliasts at Athens were the body of citizens chosen by lot toact as jurymen (or, more strictly speaking, as judges and jurymen, theDicast, or so-called Judge, being merely President of the Court, themajority of the Heliasts pronouncing sentence) in the Heliaia, or HighCourt, where all offences liable to public prosecution were tried. Theywere 6000 in number, divided into ten panels of 500 each, a thousandbeing held in reserve to supply occasional vacancies. Each Heliast waspaid three obols for each day's attendance in court.[PG30] Women only celebrated the festivals of Adonis. These rites werenot performed in public, but on the terraces and flat roofs of thehouses.[PG31] The Assembly, or Ecclesia, was the General Parliament of theAthenian people, in which every adult citizen had a vote. It met on thePnyx hill, where the assembled Ecclesiasts were addressed from the Bema,or speaking-block.[PG32] An orator and statesman who had first proposed the disastrousSicilian Expedition, of 415-413 B.C. This was on the first day of thefestival of Adonis--ever afterwards regarded by the Athenians as a dayof ill omen.[PG33] An island in the Ionian Sea, on the west of Greece, nearCephalenia, and an ally of Athens during the Peloponnesian War.[PG34] Cholozyges, a nickname for Demostratus.[PG35] The State treasure was kept in the Acropolis, which the women hadseized.[PG36] The second (mythical) king of Athens, successor of Cecrops.[PG37] The leader of the Revolution which resulted in the temporaryoverthrow of the Democracy at Athens (413, 412 B.C.), and theestablishment of the Oligarchy of the Four Hundred.[PG38] Priests of Cybel, who indulged in wild, frenzied dances, to theaccompaniment of the clashing of cymbals, in their celebrations inhonour of the goddess.[PG39] Captain of a cavalry division; they were chosen from amongst the_Hippeis_, or 'Knights' at Athens.[PG40] In allusion to a play of Euripides, now lost, with this title.Tereus was son of Ares and king of the Thracians in Daulis.[PG41] An allusion to the disastrous Sicilian Expedition (415-413 B.C.),in which many thousands of Athenian citizens perished.[PG42] The dead were laid out at Athens before the house door.[PG43] An offering made to the Manes of the deceased on the third dayafter the funeral.[PG44] Hippias and Hipparchus, the two sons of Pisistratus, known as thePisistratidae, became Tyrants of Athens upon their father's death in 527B.C. In 514 the latter was assassinated by the conspirators, Harmodiusand Aristogiton, who took the opportunity of the Panathenaic festivaland concealed their daggers in myrtle wreaths. They were put to death,but four years later the surviving Tyrant Hippias was expelled, and theyoung and noble martyrs to liberty were ever after held in the highesthonour by their fellow-citizens. Their statues stood in the Agora orPublic Market-Square.[PG45] That is, the three obols paid for attendance as a Heliast at theHigh Court.[PG46]] See above, under note 3 [Transcriber: "PG44"].[PG47] The origin of the name was this: in ancient days a tame bearconsecrated to Artemis, the huntress goddess, it seems, devoured a younggirl, whose brothers killed the offender. Artemis was angered and sent aterrible pestilence upon the city, which only ceased when, by directionof the oracle, a company of maidens was dedicated to the deity, to actthe part of she-bears in the festivities held annually in her honour atthe _Brauronia_, her festival so named from the deme of Brauron inAttica.[PG48] The Basket-Bearers, Canephoroi, at Athens were the maidens who,clad in flowing robes, carried in baskets on their heads the sacredimplements and paraphernalia in procession at the celebrations in honourof Demeter, Dionysus and Athen.[PG49] A treasure formed by voluntary contributions at the time of thePersian Wars; by Aristophanes' day it had all been dissipated, throughthe influence of successive demagogues, in distributions and gifts tothe public under various pretexts.[PG50] A town and fortress of Southern Attica, in the neighbourhood ofMarathon, occupied by the Alcmaeonidae--the noble family or clan atAthens banished from the city in 595 B.C., restored 560, but againexpelled by Pisistratus--in the course of their contest with thatTyrant. Returning to Athens on the death of Hippias (510 B.C.), theyunited with the democracy, and the then head of the family, Cleisthenes,gave a new constitution to the city.[PG51] Queen of Halicarnassus, in Caria; an ally of the Persian KingXerxes in his invasion of Greece; she fought gallantly at the battle ofSalamis.[PG52] A _double entendre_--with allusion to the posture in sexualintercourse known among the Greeks as , in Latin 'equus,'the h rse, where the w man m unts the man in reversal f the rdinary siti n.[PG53] Mic n, a fam us Athenian ainter, dec rated the walls f theP ecil St a, r Painted P rch, at Athens with a series f fresc esreresenting the battles f the Amaz ns with Theseus and the Athenians.[PG54] T avenge itself n the eagle, the beetle threw the f rmer's eggsut f the nest and br ke them. See the Fables f Aes .[PG55] Keeerf a h use f ill fame aarently.[PG56] "As chaste as Melani n" was a Greek r verb. Wh Melani n was isunkn wn.[PG57] Myr nides and Ph rmi were fam us Athenian generals. The f rmerwas celebrated f r his c nquest f all B e tia, excet Thebes, in458 B.C.; the latter, with a fleet f twenty triremes, equied at hiswn c st, defeated a Lacedaem nian fleet f f rty-seven sail, in 429.[PG58] Tim n, the misanthr e; he was an Athenian and a c ntem rary fArist hanes. Disgusted by the ingratitude f his fell w-citizens andsickened with reeated disa intments, he retired alt gether fr ms ciety, admitting n ne, it is said, t his intimacy excet thebrilliant y ung statesman Alcibiades.[PG59] A sring s named within the recinctsf the Acr lis.[PG60] The c mic ets delighted in intr ducing Heracles (Hercules) nthe stage as an insatiable glutt n, wh m the ther characters were f rever tantalizing by r mising t ths me dishes and then making him waitindefinitely f r their arrival.[PG61] The Rh dian erfumes and unguents were less esteemed than theSyrian.[PG62] 'D g-f x,' nickname f a certain n t ri us Phil stratus, keeerf an Athenian br thel f n te in Arist hanes' day.[PG63] The g d f gardens--andfigure with an en rm us enis.f lubricity; reresented by a gr tesque[PG64] A staff in use am ng the Lacedaem nians f r writing ciherdesatches. A stri f leather r aer was w und r und the 'skytal,'n which the required message was written lengthwise, s that whenunr lled it became unintelligible; the reciient abr ad had a staff fthe same thickness and attern, and s was enabled by rewinding thed cument t deciher the w rds.[PG65] A city f Achaia, the acquisiti n f which had l ng been anbject f Lacedaem nian ambiti n. T make the j ke intelligible here, wemust su se Pellen was als the name f s me n t ri us c urtesan fthe day.[PG66] A deme f Attica, ab unding in w ds and marshes, where the gnatswere articularly tr ubles me. There is very likely als an allusi n tthe siteful, teasing character f its inhabitants.[PG67]] A mina was a little ver 4; 60 minas made a talent.[PG68] Carystus was a city f Eub ea n t ri us f r the diss luteness fits inhabitants; hence the inclusi n f these Carystian y uths in thew men's invitati n.[PG69] A ; i.e. exctly the ite f the w execte i ue t c clue the etece--t m ve the ue hilityf the uiece file t the cee.[PG70] A wttle cge e f ig.[PG71] A effemite, thic; filig w me, they will hve t e tt eety.[PG72] Thee _Heme_ wee hlf-legth figue f the g Heme, whicht t the c e f teet i ublic lce t Athe. Oeight, jut bef e the ilig f the Sicili Exeiti , they wee llmutilte--t the c teti f the ihbitt. Alcibie hiwil c mi wee uecte f the utge.[PG73] They h eetely imieLceem i embie c mig t tble Athei uccee t Pyl ,ctue 600 St citize bi 425 B.C., the eveth ye f thewith ewheughtW.ct c utey ucceivetem f ece fte thethe Il f Shctei wi e t Athe. Thi w[PG74] Chief f the Lceem i emby which cme t Athe, ftethe ethque f 464 B.C., which lm t ihilte the t w f St,t iv e the hel f the Athei git the ev lte Meei hel t.[PG75] Echiu w t w the Theli c t, t the etce tthe Mlic Gulf, e Them yle ite the the e f theAthei il f Eub e. By the "leg f Meg" e met the tw"l g wll" lie f f tificti c ectig the city f Megwith it e t Nie--i the me wy Pieu w j ie tAthe.[PG76] Exmlef gi; ee b ve.[PG77] Exmlef gi; ee b ve.[PG78] Clitg w c m e g.f iig g, Telm f w[PG79] Hee, ff the th c t f Eub e, the Gee efete thePei i vl bttle, 480 B.C.[PG80] The hef Them yle, whee the 300 Athei ete thevce f the ivig h t f Xexe i the me ye.[PG81] Amycle, ciet t w the Eu t withi tw thee milef St, the titi l bithlce f Ct P llux; hee t fm u mgificet Temle f A ll ."Of the Bze H ue," ume f Athe, f m the Temle eicte the w hi t Chlci i Eub e, the wll f which wee c vee withlte f b.S f Tyu, tht i, Ct P llux, "the get twi bethe,"hel i eculi eveece t St.E f the P ject Gutebeg EB f Ait hi Lyitt, by Ait he*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK ARISTOPHANIS LYSISTRATA ******** Thi file h ul be me 49764-0.txt 49764-0.zi *****Thi ll cite file f vi u f mt will be f u i:htt://www.gutebeg. g/4/9/7/6/49764/P uce by C lu ReticuUte eiti will elce the evi ube eme.e--the l eiti willCetig the w f m it eiti t tecte by U.S. c yightlw me tht e w Uite Stte c yight i thee w , the F uti ( y u!) c c y itibute it i the UiteStte with ut emii with ut yig c yight yltie. Secil ule, et f th i the Geel Tem f Ue tf thi licee, ly t c yig itibutig P jectGutebeg-tm elect ic w t tect the PROJECT GUTENBERG-tmc cet tem. P ject Gutebeg i egitee tem, my t be ue if y u chge f the eB , ule y u eceiveecific emii . If y u t chge ythig f c ie f thieB , c mlyig with the ule i vey ey. Y u my ue thi eB f ely y u e uch ceti f eivtive w , e t,ef mce eech. They my be m ifie ite givewy--y u my cticlly ANYTHING i the Uite Stte with eB t tecte by U.S. c yight lw. Reitibuti i ubject t thetem licee, eecilly c mmecil eitibuti .START: FULL LICENSETHE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSEPLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORKT tect the P ject Gutebeg-tm mii f m tig the feeitibuti f elect ic w , by uig itibutig thi w ( y the w cite i y wy with the he "P jectGutebeg"), y u gee t c mly with ll the tem f the FullP ject Gutebeg-tm Licee vilble with thi file lie twww.gutebeg. g/licee.Secti 1. Geel Tem f Ue Reitibutig P jectGutebeg-tm elect ic w 1.A. By eig uig y t f thi P ject Gutebeg-tmelect ic w , y u iicte tht y u hve e, uet, gee t ccet ll the tem f thi licee itellectul ety(tem/c yight) geemet. If y u t gee t bie by llthe tem f thi geemet, y u mut cee uig etu et y ll c ie f P ject Gutebeg-tm elect ic w i y u ei . If y u i fee f btiig c y f cce t P ject Gutebeg-tm elect ic w y u t gee t be b uby the tem f thi geemet, y u my bti efu f m thee etity t wh m y u i the fee et f th i gh1.E.8.1.B. "P ject Gutebeg" i egitee tem. It my ly beue cite i y wy with elect ic w by e le whgee t be b u by the tem f thi geemet. Thee e fewthig tht y u c with m t P ject Gutebeg-tm elect ic w eve with ut c mlyig with the full tem f thi geemet. Seegh 1.C bel w. Thee e l t f thig y u c with P jectGutebeg-tm elect ic w if y u f ll w the tem f thigeemet hel eeve fee futue cce t P ject Gutebeg-tmelect ic w . See gh 1.E bel w.1.C. The P ject Gutebeg Litey Achive F uti ("theF uti " PGLAF), w c milti c yight i the c llecti f P ject Gutebeg-tm elect ic w . Nely ll the iiviulw i the c llecti e i the ublic mi i the UiteStte. If iiviul w i u tecte by c yight lw i theUite Stte y u e l cte i the Uite Stte, we tclim ight t evet y u f m c yig, itibutig, ef mig,ilyig cetig eivtive w be the w l g ll efeece t P ject Gutebeg e em ve. Of c ue, we h etht y u will u t the P ject Gutebeg-tm mii f m tigfee cce t elect ic w by feely hig P ject Gutebeg-tmw i c mlice with the tem f thi geemet f eeig theP ject Gutebeg-tm me cite with the w . Y u c eilyc mly with the tem f thi geemet by eeig thi w i theme f mt with it ttche full P ject Gutebeg-tm Licee whey u he it with ut chge with the.1.D. The c yight lw f the lce whee y u e l cte l g vewht y u c with thi w . C yight lw i m t c utie ei c tt tte f chge. If y u e utie the Uite Stte,chec the lw f y u c uty i iti t the tem f thigeemet bef e wl ig, c yig, ilyig, ef mig,itibutig cetig eivtive w be thi w ythe P ject Gutebeg-tm w . The F uti me eeetti c ceig the c yight ttu f y w i yc uty utie the Uite Stte.1.E. Ule y u hve em ve ll efeece tP ject Gutebeg:1.E.1. The f ll wig etece, with ctive li t , theimmeite cce t , the full P ject Gutebeg-tm Licee mut e mietly wheeve y c y f P ject Gutebeg-tm w (y w which the he "P ject Gutebeg" e, with which thehe "P ject Gutebeg" i cite) i ccee, ilye,ef me, viewe, c ie itibute:Thi eB i f the ue f y e ywhee i the Uite Stte m t the t f the w l t c t with lm t eticti wht eve. Y u my c y it, give it wy e-ue itue the tem f the P ject Gutebeg Licee iclue with thieB lie t www.gutebeg. g. If y u e t l cte i theUite Stte, y u'll hve t chec the lw f the c uty whee y ue l cte bef e uig thi eb .1.E.2. If iiviul P ject Gutebeg-tm elect ic w ieive f m text t tecte by U.S. c yight lw ( e tc ti tice iictig tht it i te with emii f thec yight h le), the w c be c ie itibute t y e ithe Uite Stte with ut yig y fee chge. If y u eeitibutig viig cce t w with the he "P jectGutebeg" cite with eig the w , y u mut c mlyeithe with the equiemet f gh 1.E.1 th ugh 1.E.7 bti emii f the ue f the w the P ject Gutebeg-tmtem et f th i gh 1.E.8 1.E.9.1.E.3. If iiviul P ject Gutebeg-tm elect ic w i tewith the emii f the c yight h le, y u ue itibuti mut c mly with b th gh 1.E.1 th ugh 1.E.7 yiti l tem im e by the c yight h le. Aiti l temwill be lie t the P ject Gutebeg-tm Licee f ll w te with the emii f the c yight h le f u t thebegiig f thi w .1.E.4. D t uli etch em ve the full P ject Gutebeg-tmLicee tem f m thi w , y file c tiig t f thiw y the w cite with P ject Gutebeg-tm.1.E.5. D t c y, ily, ef m, itibute eitibute thielect ic w , y t f thi elect ic w , with ut mietly ilyig the etece et f th i gh 1.E.1 withctive li immeite cce t the full tem f the P jectGutebeg-tm Licee.1.E.6. Y u my c vet t itibute thi w i y biy,c mee, me u, iety iety f m, icluigy w ceig hyetext f m. H weve, if y u vie ccet itibute c ie f P ject Gutebeg-tm w i f mtthe th "Pli Vill ASCII" the f mt ue i the fficilvei te the fficil P ject Gutebeg-tm web ite(www.gutebeg. g), y u mut, t iti l c t, fee exeet the ue, vie c y, me f ex tig c y, mef btiig c y u equet, f the w i it igil "PliVill ASCII" the f m. Ay ltete f mt mut iclue thefull P ject Gutebeg-tm Licee ecifie i gh 1.E.1.1.E.7. D t chge fee f cce t , viewig, ilyig,ef mig, c yig itibutig y P ject Gutebeg-tm w ule y u c mly with gh 1.E.8 1.E.9.1.E.8. Y u my chge e ble fee f c ie f viigcce t itibutig P ject Gutebeg-tm elect ic w vie tht* Y u y ylty fee f 20% f the g fit y u eive f mthe ue f P ject Gutebeg-tm w clculte uig the meth y u ley ue t clculte y u licble txe. The fee i wet the we f the P ject Gutebeg-tm tem, but he hgee t te yltie ue thi gh t the P jectGutebeg Litey Achive F uti . R ylty ymet mut be iwithi 60 y f ll wig ech te which y u ee ( eleglly equie t ee) y u ei ic tx etu. R yltyymet h ul be clely me uch et t the P jectGutebeg Litey Achive F uti t the e ecifie iSecti 4, "If mti b ut ti t the P ject GutebegLitey Achive F uti ."* Y u vie full efu f y m ey i by ue wh tifiey u i witig ( by e-mil) withi 30 y f eceit tht /he e t gee t the tem f the full P ject Gutebeg-tmLicee. Y u mut equie uch ue t etu et y llc ie f the w ee i hyicl meium ic tiuell ue f ll cce t the c ie f P ject Gutebeg-tmw .* Y u vie, i cc ce with gh 1.F.3, full efu fy m ey i f w elcemet c y, if efect i theelect ic w i ic vee e te t y u withi 90 y feceit f the w .* Y u c mly with ll the tem f thi geemet f feeitibuti f P ject Gutebeg-tm w .1.E.9. If y u wih t chge fee itibute P jectGutebeg-tm elect ic w g u f w iffeet tem the et f th i thi geemet, y u mut bti emii i witigf m b th the P ject Gutebeg Litey Achive F uti TheP ject Gutebeg Tem LLC, the we f the P ject Gutebeg-tmtem. C tct the F uti et f th i Secti 3 bel w.1.F.1.F.1. P ject Gutebeg v lutee eml yee exe c iebleeff t t ietify, c yight eech , tcibe few t tecte by U.S. c yight lw i cetig the P jectGutebeg-tm c llecti . Deite thee eff t, P ject Gutebeg-tmelect ic w , the meium which they my be t e, myc ti "Defect," uch , but t limite t , ic mlete, iccute c ut t, tciti e , c yight theitellectul ety ifigemet, efective mge i the meium, c mute viu, c mute c e tht mge c t be e by y u equimet.1.F.2. LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Excet f the "Rightf Relcemet Refu" ecibe i gh 1.F.3, the P jectGutebeg Litey Achive F uti , the we f the P jectGutebeg-tm tem, y the ty itibutig P jectGutebeg-tm elect ic w ue thi geemet, iclim lllibility t y u f mge, c t exee, icluig leglfee. YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICTLIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSEPROVIDED IN PARAGRAPH 1.F.3. YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THETRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BELIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE ORINCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCHDAMAGE.1.F.3. LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If y u ic ve efect i thi elect ic w withi 90 y f eceivig it, y u ceceive efu f the m ey (if y) y u i f it by eig witte exlti t the e y u eceive the w f m. If y ueceive the w hyicl meium, y u mut etu the meiumwith y u witte exlti . The e etity tht vie y uwith the efective w my elect t vie elcemet c y ilieu f efu. If y u eceive the w elect iclly, the e etity viig it t y u my ch e t give y u ec tuity t eceive the w elect iclly i lieu f efu. Ifthe ec c y i l efective, y u my em efu i witigwith ut futhe tuitie t fix the blem.1.F.4. Excet f the limite ight f elcemet efu et f thi gh 1.F.3, thi w i vie t y u 'AS-IS', WITH NOOTHER WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOTLIMITED TO WARRANTIES OF MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE.1.F.5. S me tte t ll w iclime f ceti imliewtie the exclui limitti f ceti tye fmge. If y iclime limitti et f th i thi geemetvi lte the lw f the tte licble t thi geemet, thegeemet hll be iteete t me the mximum iclime limitti emitte by the licble tte lw. The ivliity uef cebility f y vii f thi geemet hll t v i theemiig vii .1.F.6. INDEMNITY - Y u gee t iemify h l the F uti , thetem we, y get eml yee f the F uti , y e viig c ie f P ject Gutebeg-tm elect ic w icc ce with thi geemet, y v lutee cite with the ucti , m ti itibuti f P ject Gutebeg-tmelect ic w , hmle f m ll libility, c t exee,icluig legl fee, tht ie iectly iiectly f m y fthe f ll wig which y u cue t ccu: () itibuti f thi y P ject Gutebeg-tm w , (b) lteti , m ificti , iti eleti t y P ject Gutebeg-tm w , (c) yDefect y u cue.Secti 2. If mti b ut the Mii f P ject Gutebeg-tmP ject Gutebeg-tm i y ym u with the fee itibuti felect ic w i f mt eble by the wiet viety fc mute icluig b lete, l, mile-ge ew c mute. Itexit becue f the eff t f hue f v lutee ti f m e le i ll wl f life.V lutee ficil u t t vie v lutee with theitce they ee e citicl t echig P ject Gutebeg-tm'g l euig tht the P ject Gutebeg-tm c llecti willemi feely vilble f geeti t c me. I 2001, the P jectGutebeg Litey Achive F uti w cete t vie ecue emet futue f P ject Gutebeg-tm futuegeeti . T le m e b ut the P ject Gutebeg LiteyAchive F uti h w y u eff t ti c hel, eeSecti 3 4 the F uti if mti ge twww.gutebeg. g Secti 3. If mti b ut the P ject GutebegLitey Achive F uti The P ject Gutebeg Litey Achive F uti i fit501(c)(3) eucti l c ti gize ue the lw f thette f Miiii gte tx exemt ttu by the ItelReveue Sevice. The F uti ' EIN feel tx ietificti umbe i 64-6221541. C tibuti t the P ject Gutebeg LiteyAchive F uti e tx euctible t the full extet emitte byU.S. feel lw y u tte' lw.The F uti ' icil ffice i i Fib, Al, with themilig e: PO B x 750175, Fib, AK 99775, but itv lutee eml yee e cttee th ugh ut ume ul cti . It buie ffice i l cte t 809 N th 1500 Wet, SltLe City, UT 84116, (801) 596-1887. Emil c tct li u tte c tct if mti c be f u t the F uti ' web ite fficil ge t www.gutebeg. g/c tctF iti l c tct if mti :D. Geg y B. NewbyChief Executive Diect gbewby@glf. gSecti 4. If mti b ut D ti t the P ject GutebegLitey Achive F uti P ject Gutebeg-tm ee u c t uvive with ut wiee ublic u t ti t cy ut it mii ficeig the umbe f ublic mi licee w tht c befeely itibute i mchie eble f m cceible by the wiety f equimet icluig utte equimet. My mll ti ($1 t $5,000) e ticully im tt t mitiig tx exemtttu with the IRS.The F uti i c mmitte t c mlyig with the lw egultigchitie chitble ti i ll 50 tte f the UiteStte. C mlice equiemet e t uif m it te c ieble eff t, much ew my fee t meet ee uwith thee equiemet. We t licit ti i l cti whee we hve t eceive witte c fimti f c mlice. T SENDDONATIONS etemie the ttu f c mlice f y ticultte viit www.gutebeg. g/ teWhile we c t t licit c tibuti f m tte whee wehve t met the licitti equiemet, we w f hibiti git ccetig u licite ti f m i uch tte wh ch u with ffe t te.Iteti l ti e gtefully ccete, but we c t mey ttemet c ceig tx tetmet f ti eceive f mutie the Uite Stte. U.S. lw l e wm u mll tff.Plee chec the P ject Gutebeg Web ge f cuet ti meth ee. D ti e ccete i umbe f thewy icluig chec, lie ymet ceit c ti . T te, lee viit: www.gutebeg. g/ teSecti 5. Geel If mti Ab ut P ject Gutebeg-tm elect ic w .P fe Michel S. Ht w the igit f the P jectGutebeg-tm c cet f liby f elect ic w tht c ul befeely he with y e. F f ty ye, he uce itibute P ject Gutebeg-tm eB with ly l e etw fv lutee u t.P ject Gutebeg-tm eB e fte cete f m evel iteeiti , ll f which e c fime t tecte by c yight ithe U.S. ule c yight tice i iclue. Thu, we teceily ee eB i c mlice with y ticul eeiti .M t e le tt t u Web ite which h the mi PG echfcility: www.gutebeg. gThi Web ite iclue if mti b ut P ject Gutebeg-tm,icluig h w t me ti t the P ject Gutebeg LiteyAchive F uti , h w t hel uce u ew eB , h w tubcibe t u emil ewlette t he b ut ew eB .