Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Analysis1
ทมา : ศนยวจยกสกรไทย
Analysis
CPTPP เรองนาร ส�าหรบ SME ไทย
ขอมลวจย มถนายน 2563
Analysis2
ประเดนรอนแรงของไทยในเวลานคอการพจารณาเขารวมเจรจาการคากบกลม CPTPP หรอความตกลงทครอบคลมและกาวหนาส�าหรบหนสวนทางเศรษฐกจภาคพนเอเชยแปซฟก (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership) ซงเปนความตกลงทปรบมาจากความตกลง TPP ทกอนหนานสหรฐฯ ไดเปนผผลกดนหลก แตปจจบนไมมสหรฐฯ แลวจงไดเปลยนชอไป จากนนการเจรจากบรรลผลจนสามารถบงคบใชไปตงแต 30 ธนวาคม 2561 และเรมมผลผกพนลดภาษทนทในวนท 1 มกราคม 2562 โดยเรมมผลบงคบ กบประเทศทใหสตยาบนแลว 7 ประเทศ ไดแก ออสเตรเลย แคนาดา ญปน เมกซโก นวซแลนด สงคโปร และเวยดนาม สวนทเหลออยระหวางรอความพรอมอก 4 ประเทศ ไดแก บรไน มาเลเซย ชล และเปร
ท�าไม CPTPP ถงมขอกงขามากมาย ... นนเพราะเปนความตกลงทมการเจรจามากกวาการคาเสร มมาตรฐานการเจรจาสงกวากรอบการคาเสรใดๆ ทไทยเคยท�ามาอยางไมวาจะเปน RCEP (Regional Comprehensive Economic Partnership) หรอความตกลงพนธมตรทางเศรษฐกจระดบภมภาคทเปน กรอบการคาขนาดใหญใกลเคยงกน นอกจากน แมวา CPTPP จะมขอก�าหนดองกบหลกปฏบตสากล แตสงเหลานกจะเปนมาตรฐานส�าหรบการเจรจาการคาเสรระหวางไทยกบประเทศพฒนาแลวขนาดใหญอยางสหภาพยโรป (EU)
Analysis3
สหรฐฯ และสหราชอาณาจกร ซงถอเปนตลาดสงออกทมความส�าคญมาก ดงนน ธรกจไทยควรท�าความเขาใจและเตรยมความพรอมไมวาไทยจะตดสนใจเขารวมเปนสมาชก CPTPP หรอไม ในอนาคตไทยกคงไมสามารถเลยง การปรบตวเพอใหเขากบมาตรฐานเหลานได อยางไรกด การเปนสมาชก CPTPP กเออประโยชนหลายประการ อาท
• หากไทยเขารวมเปนสมาชก CPTPP จะเพมโอกาสทางการสงออกใหแกธรกจ SME เพมเตมมากขน โดยเฉพาะการเขาถงตลาดแคนาดาและเมกซโก ซงคดเปนสดสวนตลาดสงออกของไทยรอยละ 1.8 ในกลมสนคายานยนต อเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา ยาง ผลไม และอาหารทะเล รวมทงการขยายตลาดในบางสนคาไปยงประเทศทเหลอทจะมการลดภาษมากขนจากกรอบการคาเสรเดมทไทยเคยม อาท ญปน (ไก ปลาหมก หม) เปร (รถยนต ขาว น�าตาล ตเยน) เวยดนาม (ยางนอก ยางรอง) มาเลเซย (ขาว)
• ชวยยกระดบความสามารถในดานการแขงขนของไทยใหเรวขน ผานการปรบกระบวนการ ทางกฎหมายและธรกจใหสอดคลองกบแนวทางของ CPTPP ทองกบเกณฑสากลเปนหลก และไทยกถอไดวาสามารถยนอยในเวทการแขงขนเดยวกบประเทศคแขงอยางเวยดนาม และมาเลเซยทเปนสมาชก CPTPP อยแลว นอกจากน การทไทยยงคงเปนสวนหนงของตลาดการคาและการลงทนขนาดใหญแหงหนงของโลก ยงท�าใหไทยยงอยในหวงโซการผลตของนกลงทนตางชาตไดในระยะยาว
สถานการณลาสดคณะกรรมาธการวสามญ (กมธ.) ก�าลงพจารณาเดนหนาหารอเรอง CPTPP เพอใหคณะรฐมนตร (ครม.) ลงมตเขารวมเจรจาเปนสมาชก CPTPP ในเดอนสงหาคม 2563 ซงกระบวนการหลงจากน คงตองใชเวลาอกอยางนอย 3-4 ป โดยตองผานทงกฎหมายของไทยและการเจรจากบประเทศสมาชก CPTPP อกทงถาหากถงเวลาทตองเขารวมเปนสมาชกกยงมหวงเวลาใหทยอยปรบกฎระเบยบดานตางๆ ใหสอดคลอง กบขอก�าหนด ไมวาจะเปนในดานการเปดตลาดสนคาและบรการ การบงคบใชสทธทรพยสนทางปญญา การเปดกวาง ดานการลงทน และการเปดกวางดานการจดซอจดจางของภาครฐ โดยมหลายประเดนส�าคญทอาจมผลตอ ภาคธรกจทตองเตรยมพรอม ดงน
Analysis4
• การบงคบใชมาตรการทรพยสนทางปญญาอยางเครงครด เปนสงทภาคธรกจตองตระหนกโดยด�าเนนการ ทกอยางใหถกตองตามกฎหมาย ไมวาจะเรองการใชตราสนคา ฉลากยา ฉลากสนคาทตองระบขอมลใหถกตองตามเงอนไขลขสทธ สงเหลานลวนเปนจดออนทธรกจไทยตองท�าความเขาใจเพอใหไดรบประโยชนจากการเขารวมเปนสมาชก CPTPP มากทสด โดยเฉพาะประเดนทเกยวกบยาและภาคเกษตรกรรม
ประเดนเรองยาอาจไมเกยวกบธรกจ SME โดยตรงนก แตมผลตอตนทนดานสขภาพของแรงงาน โดยประเดนหลกๆ คอ
1) โรคเรอรงและโรครายแรงอนตราย แรงงานยงมโอกาสเขาถงยาราคาถกในกลมยาตานไวรสเอดส (HIV) ยารกษาโรคมะเรง ยาโรคหวใจ ยาความดน รวมถงยาส�าคญใหมๆ อยางวคซน COVID-19 ทจะเกดขน ในอนาคต แมวายากลมนจะยงไดรบการคมครองตามกฎหมายสทธบตร แตรฐบาลไทยกยงสามารถขอท�าการผลตได ในราคาต�าลงโดยไมขดกบเงอนไข CPTPP ดวยเหตผลความจ�าเปนดานสาธารณสขของประเทศทยงเปดชอง ใหประเทศสมาชกประกาศใชมาตรการบงคบใชสทธ (Compulsory Licensing: CL) เหนอสทธบตรยาไดเหมอนเดม ตามกตกาทผกพนกบ WTO ภายใต TRIPs (Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights)
2) การเขาถงยาสามญ (Generic Drugs) มความเสยงทจะมราคาสงขน อาท ยาแกปวดหว ยารกษาโรค ทวไป ทปจจบนไทยสามารถน�าเขาหรอผลตและจ�าหนายไดในราคาต�าเนองจากสทธบตรหมดอายแลว แตภายใตขอก�าหนดของ CPTPP ทผกโยงระบบการขนทะเบยนยากบระบบสทธบตรเขาดวยกน (Patent Linkage) ทเปดชอง ใหเกดการผกขาดสทธบตรยาแบบตอเนอง (Ever-greening Patent) สงเหลานลวนท�าใหผปวยเสยโอกาส การเขาถงยาใหมๆ ในราคาถก
SME ทอยในธรกจเกยวเนองกบสนคาเกษตร ตองท�าความเขาใจกบแนวทาง CPTPP ทเกยวของ กบหลายภาคสวน
1) ผทพฒนาพนธพชใหมขนมาและน�าไปจดคมครองพชพนธใหม จะไดรบการคมครองและการแบงปน ผลประโยชนจากการใชงานพนธพชตามอนสญญายปอฟ 1991 (UPOV 1991 หรอ The International Union for the Protection of New Varieties of Plants) ซงเปนอนสญญาทไทยตองปรบกฎหมายใหสอดคลองและ เขารวมตามเงอนไขของ CPTPP
2) เกษตรกรทเปนผใชเมลดพนธน�ามาปลกและน�าผลผลตไปจ�าหนายตองปรบตวหลายดาน กลาวคอ 2.1) กรณเกษตรกรรายยอยทใชพชพนเมอง พชปา หรอเพาะพนธพชสงตอกนมารนตอรนสามารถใชวถชวต ไดอยางปกตไมตองปรบตวอะไรมากนก 2.2) กรณเกษตรกรรายใหญทใชเมลดพนธพชชนดใหมหรอเมลดพนธ ทมการพฒนาสายพนธอยตลอดเวลาอาจตองท�าความเขาใจเรองการคมครองพนธพช หากเปนพชพนธทมลขสทธ การจะน�ามาปลกเพอการพาณชยอาจตองปฏบตตามเงอนไขของผเปนเจาของลขสทธอยางเครงครด
• SME ไทยตองเตรยมแขงขนกบตางชาตในการประมลโครงการจดซอจดจางภาครฐ โดยความตกลง CPTPP ก�าหนดใหภาครฐตองอนญาตใหบรษทตางชาตเขารวมประมลโครงการจดซอจดจางไดตงแตโครงการขนาดใหญ ไปจนถงขนาดเลกในระดบทองถน โดยธรกจ SME รายคอนขางเลกไมนากงวลเพราะทางการไทยสามารถก�าหนดมลคาโครงการขนต�า (Thresholds) ของการเปดเสรได แต SME ขนาดกลางถงใหญคงตองเตรยมปรบตวรบ
Analysis5
กบคแขงทจะเขามา จะเหนไดจากตวอยางของประเทศมาเลเซยทมหวงเวลาการปรบตวไดถง 10 ป ส�าหรบโครงการเกยวกบสนคาและบรการ โดยเรมจากในปแรกเปดใหตางชาตสามารถเขามาประมลโครงการทมมลคาตงแต 2.0 ลานดอลลารฯ จากนนจงคอยๆ เปดใหเขามาประมลในโครงการขนาดเลกไดมากขน โดยตงแต ปท 10 เปนตนไป ตางชาตเขารวมไดในโครงการทมมลคาตงแต 0.15 ลานดอลลารฯ ส�าหรบการประมลโครงการกอสรางในปแรกตางชาตเขารวมประมลโครงการทมมลคาตงแต 63 ลานดอลลารฯ ทยอยลดลงเรอยๆ จนใน ปท 21 ขนไปเขารวมประมลโครงการทมมลคาตงแต 14 ลานดอลลารฯ ขณะทเวยดนามการประมลโครงการเกยวกบ สนคาและบรการมระยะเวลาปรบตวนานถง 26 ป และส�าหรบการประมลโครงการกอสรางมเวลาปรบตว 21 ป
• การปรบมาตรฐานในประเทศใหเขากบเกณฑสากลลวนเปนตนทนของภาคธรกจในภาพรวม อาท มาตรฐานสงแวดลอมทครอบคลมทงการคมครองสงแวดลอมบนบก ทางน�า ทางอากาศอนตองสอดคลอง กบหลายหลกปฏบตสากลโดยอาจมตนทนในการปรบเปลยนกระบวนการทางธรกจใหไมสงผลกระทบตอ สงแวดลอม และโดยเฉพาะมาตรฐานแรงงานทตองสอดคลองกบองคกรแรงงานระหวางประเทศ (International Labor Organization: ILO) ทตองปรบกฎหมายไทยเพอใหแรงงานตางดาวมสทธในการจดตงสหภาพแรงงานท�าใหมสทธตอรองผลประโยชนจากนายจางไดมากขน หรออาจกลาวไดวานายจางมตนทนในการดแลสวสดภาพของแรงงานตางดาวเพมขนตามมา
โดยสรป ในระยะขางหนาไมวาไทยจะเขารวมสมาชก CPTPP หรอไม การยกระดบการท�าธรกจใหองกบกฎระเบยบสากลทงการใหความส�าคญกบสทธทรพยสนทางปญญา มาตรฐานแรงงาน มาตรฐานสงแวดลอม นบเปนเรองส�าคญทเออประโยชนตอธรกจของไทยในระยะยาว ลดประเดนการกดกนทางการคาทประเทศพฒนาแลวมกหยบยกขนมาใชอยบอยครง