file:///C|/Documents%20and%20Settings/Hadi/Desktop/pdf_alkitab_title.html

Alkitab

Bahasa Sunda

Perjanjian Baru

file:///C|/Documents%20and%20Settings/Hadi/Desktop/pdf_alkitab_title.html11/3/2010 1:48:55 PM

Matius

11 Ieu daptar karuhun-karuhun YesusKristus turunan Daud, ari Daud turunan

Ibrahim.2 (1:2-6a) Ti Ibrahim turun-tumurun nepika Raja Daud kieu pareleanana: Ibrahim,Ishak, Yakub, Yuda jeung saderek-saderekna,Peres, Serah (ti ibu Tamar), Hesron, Ram,Aminadab, Nahson, Salmon, Boas (ibunaBoas nya eta Rahab), Obed, Isai, Raja Daud.3 (1:2)4 (1:2)5 (1:2)6 (1:6b-11) Ti Daud turun-tumurun nepika jaman urang Israil diboyong ka Babulkieu pareleanana: Daud ti geureuhana anuasalna garwa Uria, puputra Suleman, tiSuleman turun-tumurun: Rehabam, Abia,Asa, Yosapat, Yehoram, Usia, Yotam, Ahas,Hiskia, Menase, Amon, Yosia, Yoyakin jeungsaderek-saderekna.7 (1:6)8 (1:6)9 (1:6)10 (1:6)11 (1:6)12 (1:12-16) Ti sanggeus diboyong ka Babulnepi ka medalna Yesus, turun-tumurun ti

Matius 1.13–21 2semet Yoyakin: Sealtiel, Serubabel, Abiud,Elyakim, Asor, Sadok, Ahim, Eliud, Elasar,Matan, Yakub, Yusup. Yusup nikah ka Mariam,Mariam ngababarkeun Yesus anu disarebutKristus.13 (1:12)14 (1:12)15 (1:12)16 (1:12)17Ti Ibrahim nepi ka Daud opat welasturunan, ti Daud nepi ka jaman dibuang kaBabul opat welas turunan, ti jaman eta nepika Kristus medal opat welas turunan.18 Ieu wincikan hal medalna Yesus Kristus.Ibu-Na, nya eta Mariam, tunangan sarengYusup. Tapi memeh ditikah parantosngandung, ari ngandungna ti Roh Suci.19Yusup teh jelema anu salawasna taatkana hukum agama, tapi teu kersaeunngageruhkeun kaayaan Mariam kitu, rekpegat tunangan bae rerencepan.20Sabot ngamanah-manah kitu, dinaimpenanana anjeunna disumpingan kumalaikat anu sasauran kieu, "Yusup, turunanDaud, ulah sieun nyokot Mariam keurpibojoeun maneh, sabab ngandungna teh kukersana Roh Suci.21Mariam bakal ngalahirkeun anak lalaki, kumaneh kudu dijenenganan Yesus sabab bakalngabebaskeun umat-Na tina dosa-dosana."

Matius 1.22–2.5 322Pang kajadian kitu teh supaya laksanasabda Allah anu diandikakeun ka nabibaheula, ungelna,23 "Hiji parawan bakal ngandung, ngowokeunputra pameget anu pijenenganeunanaImmanuel" (hartina "Allah nyarengan kaurang").24Sanggeus gugah, Yusup tuluy tumut kanaamanat malaikat, anjeunna nikah ka Mariam.25Tapi henteu waka sapatemon nepi kaMariam babar, murangkalihna pameget, kuYusup dijenenganan Yesus.

21Yesus medalna di kota Betlehembawahan Yudea, jaman Raja Herodes. Teu

lila ti harita, aya tukang ngulik bentang tiwetan sarumping ka Yerusalem,2mariksakeun kieu, "Ari murangkalihpirajaeun urang Yahudi anu anyar medal dimana tempatna? Bentang-Na parantos bijil diwetan. Sim kuring sadaya seja ngabakti kaAnjeunna."3Raja Herodes barang ngadangu hal eta tehmani ngagebeg, kitu deui jalma-jalma saeusiYerusalem.4Anjeunna ngumpulkeun imam-imamkapala jeung guru-guru agama Yahudi,tuluy mariksakeun, "Di mana Kristus bakalmedalna?"5 Jawabna, "Di Betlehem bawahan Yudea.Margi kieu diseratna ku nabi:

Matius 2.6–13 46Maneh, Betlehem di tanah Yuda, di antarakota-kota utama di Yuda, maneh lain anupangleutikna. Sabab ti maneh pimedaleunhiji pamingpin anu bakal nungtun umat KamiIsrail."7Tatamu ku Herodes disaur tuluy dipariksarerencepan, saurna iraha eta bentang tehmimiti tembongna.8Geus kitu dipiwarang ka Betlehem baridipesen kieu, "Papay-papay sing taliti etamurangkalih teh. Mun geus kapanggih kamibejaan, sabab kami oge rek ngabakti."9 (2:9-10) Bral tatamu arangkat. Di tengahjalan bentang anu tembong di wetanteh tembong deui. Aranjeunna kacidaaratoheunana. Bentang teh maju miheulaan,reg ngarandeg lebah tempat murangkalih tea.10 (2:9)11Aranjeunna lalebet ka hiji pondok. Etamurangkalih jeung Mariam ibu-Na kapanggih.Brek aranjeunna sarujud ngabarakti, tuluyngaluarkeun kikintunanana, emas, dupajeung emur disembahkeun, hadiah kamurangkalih.12Sanggeus kitu marulih ka nagarana,jalan sejen, sabab aya wangsit ti Allah dinaimpenan yen ulah nepungan deui Herodes.13Samulangna tatamu, malaikat Pangeransumping ka Yusup dina impenan, sasaurankieu, "Murangkalih teh keur diteanganku Herodes rek dipaehan. Geura hudang,

Matius 2.14–21 5murangkalih jeung ibu-Na ungsikeun kaMesir. Cicing di ditu heula nepi ka ku Kamidibejaan deui."14Yusup gugah. Peuting eta kenehmurangkalih jeung ibu-Na dicandak ngaloloska Mesir,15 sarta terus di ditu bae nepi ka Herodespupus. Hal eta pikeun nekanan dawuhanAllah ka nabi, anu kieu tea: "Kami nyaurPutra Kami ti Mesir."16Herodes ngaraos dibobodo ku tatamuurang wetan, pohara benduna. Seug baenimbalan numpes sakabeh barudak leutikdi Betlehem jeung sakurilingeunana, anuumurna ti dua taun ka handap, diitung tisemet mimiti tembongna bentang nurutkeunkaterangan ti tatamu ka anjeunna tea.17 Ieu kajadian teh nekanan kasauran NabiYermia baheula, anu kieu:18 "Di Ramah aya sora jejeritan, sasambataluk-alukan. Rahel nyeungceurikan anak-anakna, henteu beunang diupahan, sababanakna kabeh tariwas."19Sanggeus Herodes pupus, aya malaikatnembongan ka Yusup di Mesir dina impenan,20 sasauran kieu, "Geura hudang.Murangkalih jeung ibu-Na bawa mulangka Israil, sabab jelema-jelema anu rekmaehana-Na geus paraeh."21Yusup gugah, murangkalih jeung ibu-Nadicandak mulih ka Israil.

Matius 2.22–3.7 622Tapi ku sabab mendak beja yen raja Yudeaanu ayeuna teh Arkelaus putra Herodes,anjeunna salempang upama terus ka ditu.Sanggeus meunang deui pituduh-pituduhdina impenan tuluy ngajugjug ka daerahGalilea,23dumuk matuh di dinya, di hiji kota ngaranNasaret. Ku kituna tinekanan sakumaha saurnabi-nabi baheula: "Anjeunna bakal katelahUrang Nasaret."

31Mangsa eta di gurun keusik di Yudeaaya anu wuwuruk, jenenganana Yohanes,

Jurubaptis.2 "Geura tarobat," saurna, "sabab KarajaanSawarga geus tereh ngadeg!"3Yohanes teh anu baheula ku Yesayadiwejangkeun kieu: "Aya nu cumeluk di gurunkeusik: Sadiakeun jalan pikeun Pangeran!Jieun jalan anu lempeng pikeun Mantenna!"4Anggoan Yohanes tina bulu onta, nganggosabuk kulit, ari tuangna simeut jeung maduleuweung.5 Jelema-jelema ti Yerusalem, ti sakuliahYudea, jeung ti daerah-daerah deukeutWalungan Yordan murubul ka anjeunna.6Maranehanana ngarakukeun dosa-dosana,tuluy ku anjeunna dibaptis di WalunganYordan.7Urang Parisi jeung urang Saduki oge lobaanu ka darinya rek dibaptis. Tapi saur Yohaneska maranehna, "Eh oray-oray, jarahat! Ceuk

Matius 3.8–15 7saha aranjeun engke bisa lolos tina hukumanAllah nu bakal datang?8Tembongkeun ku lampah yen aranjeungeus tarobat.9 Jeung ulah boga pangira baris lolos tinahukuman ku ngakukeun turunan Ibrahim!Kaula ngabejaan, Allah iasaeun ngadamelturunan keur Ibrahim tina ieu batu-batu!10Kampak geus sadia pikeun nuar tangkalkatut akar-akarna. Tiap tangkal anubuahanana goreng tangtu dituar, tuluydialungkeun kana seuneu.11Kaula ngabaptis aranjeun teh ku cai,pikeun tanda yen aranjeun geus tarobat.Tapi anu engke sumping pandeurieun kaula,ngabaptisna teh ku Roh Suci jeung seuneu.Anjeunna leuwih agung ti batan kaula,mangjingjingkeun tarumpah-Na ge kaulageus teu layak.12Panangana-Na nyepeng nyiru rek napi.Gandum anu geus beresih dikaleuitkeun,huutna diduruk, seuneuna moal pareum-pareum."13Yesus ti Galilea sumping ka WalunganYordan, mundut dibaptis ka Yohanes.14Ku Yohanes diwagel, saurna, "Kedahnasim kuring anu dibaptis ku Anjeun, ieu malahAnjeun anu mundut!"15Waler Yesus, "Keun bae ayeuna mah.Ku kieu teh urang ngalampahkeun nu jadipangersa Allah." Yohanes ngiringan.

Matius 3.16–4.7 816Sanggeus beres dibaptisna, Yesus timbulti jero cai. Bray sapada harita keneh langitmuka palebah Anjeunna, sarta Anjeunnaningali Roh Allah lungsur siga manuk japati,terus eunteup ka Anjeunna.17Tuluy aya soara ti langit, ungelna, "Ieu tehPutra kaasih Kami, anu kamanah ku Kami!"

41Ti dinya Yesus dicandak ku Roh ka gurunkeusik, sina digoda ku Iblis.

2Sanggeus opat puluh poe opat puluhpeuting teu barangtuang, Yesus ngaraoslapar.3 Jol Iblis nyampeurkeun, ngagoda, "Anjeunteh Putra Allah? Coba eta batu-batu jadikeunroti."4Tapi waler Yesus, "Aya dawuhan dina KitabSuci: Jelema hirupna lain ku roti bae, perludeuih ku tiap-tiap sabda anu diandikakeun kuAllah."5Ti dinya Yesus ku Iblis dibawa ka BaitAllah, ka puncak pangluhurna, di kota suciYerusalem.6Ceuk Iblis ka Yesus, "Lamun Anjeun PutraAllah, coba geura ngaragragkeun maneh.Sabab ceuk Kitab Suci: Allah bakal miwarangpara malaikat-Na, sina nyanggap ka Anjeun,sangkan ulah kungsi tigasruk kana batu."7Waler Yesus, "Tapi ceuk Kitab Suci: Manehulah ngadoja ka Pangeran Allah maneh."

Matius 4.8–18 98Yesus ku Iblis dibawa ka hiji gunung kacidaluhurna, ditembongan karajaan-karajaansaalam dunya jeung sagala kaagunganana.9Ceuk Iblis, "Eta kabeh rek diserenkeun kaAnjeun, asal daek sujud nyembah ka kaula."10Ku Yesus diwaler, "Geura nyingkah, Iblis!Kieu ceuk Kitab Suci: Maneh kudu nyembahka Pangeran, Allah maneh. Ngan Mantennaanu kudu dibakti!"11 Iblis nyingkah ti Yesus. Geus kitusarumping malaikat ngalalayanan ka Yesus.12Yesus ngadangu warta yen Yohanesdipanjara. Anjeunna terus nyilib ka Galilea.13Linggihna lain di Nasaret, tapi diKapernaum, sisi Talaga Galilea, wewengkontanah Sebulun jeung tanah Naptali.14Tinekanan anu baheula diucapkeun kuNabi Yesaya:15 "Tanah Sebulun, tanah Naptali, di jalananu ka laut, peuntaseun Walungan Yordan,Galilea, tanahna jalma-jalma nu lain urangYahudi!16 Jalma-jalma nu caricing di nu poek bakalnarenjo cahaya hibar. Nu caricing di tanahanu kapoekan ku ajal bakal katojo ku etacahaya."17Ti semet eta Yesus mimiti ngahutbahkeunamanat-Na, "Geura tarobat tina dosa, sababKarajaan Sawarga geus meh ngadeg!"18Waktu keur angkat mapay Talaga Galilea,Anjeunna ningali dua jelema keur ngala

Matius 4.19–5.2 10lauk ku heurap, ngaranna Simon (katelahnaPetrus) jeung Andreas, adina.19Ku Anjeunna disaur, "Hayu, milu ka Kami.Engke ku Kami diajar ngala jelema."20Harita keneh maranehna milu ka Yesus,heurapna ditaringgalkeun.21Yesus angkat deui ti dinya, tuluy ningalideui dua jelema adi lanceuk ngarannaYakobus jeung Yohanes, anak Sebedeus, keurngomean heurap jeung bapana dina parahu.Ku Yesus disaur,22 seug marilu harita keneh, parahu jeungbapana ditinggalkeun.23Yesus ngider ka sakuliah Galilea, hutbahdi imah-imah ibadah, ngawulangkeun InjilKasalametan ngeunaan Karajaan Sawarga,nyageur-nyageurkeun anu garering jeungrupa-rupa kasakit.24Beja perkara Anjeunna sumebar nepi kasakuliah nagri Siria. Jelema-jelema murubulka Anjeunna marawa anu garering, anunandangan rupa-rupa kasakit, anu nandanganmusibat, nu kasurupan, nu sakalor, jeung nulumpuh. Kabeh ku Anjeunna dicalageurkeun.25 Jelema-jelema ngaleut ngariring kaAnjeunna ti Yerusalem, ti Dekapolis, ti Yudea,jeung ti peuntaseun Walungan Yordan.

51Ningali rea nu ngiring Yesus naek kagunung. Sanggeus calik jeung diriung ku

murid-murid,2 tuluy ngawulang:

Matius 5.3–13 113 "Bagja jelema anu ngarasa jiwana miskin,sarta ngaharep ngan ka Allah wungkul;Karajaan Sawarga teh eukeurna!4Bagja jelema anu sedih prihatin, ku Allahbakal dililipur!5Bagja jelema nu rendah hate, bakal narimasagala anu dijangjikeun ku Allah!6Bagja jelema anu kacida hayangna kanangalampahkeun pangersa-pangersa Allah, kuAllah bakal disugemakeun!7Bagja jelema nu karunyaan, ku Allah bakaldipikawelas!8Bagja jelema anu hatena mulus beresih,sabab bakal wawuh ka Allah!9Bagja jelema anu resep ngupayakeunkarukunan, ku Allah bakal diangken putra!10Bagja jelema anu dikaniaya ku sababngalakonan pangersa Allah, KarajaanSawarga teh eukeurna!11Bagja maraneh lamun dihina-hina,diteungteuinganan, diomongkeun jeungdigogoreng dumeh anut ka Kami.12Lamun dikitu-kitu sing bagja, sing bungah,sabab geus aya piganjaraneunana anu gededi sawarga. Nabi-nabi anu hirup beh ditueunmaraneh oge dikaniaya teh kitu."13 "Maraneh di dunya teh minangka uyah.Tapi lamun uyah leungit asinna, pamohalanbisa diasinkeun deui, geus taya gunana, iwalti dipiceun, katincakan ku jelema.

Matius 5.14–20 1214Maraneh di dunya teh minangka caang.Kota anu ngadeg di luhur pasir moal bisadibunian.15Moal aya anu nyeungeut lampu tuluydituruban ku gentong, tangtu diteundeundina parantina, sangkan nyaangan ka sakurnu di imah.16Caang maraneh ge kudu mencar kasarerea, sangkan dipiconto kalakuan maranehnu hade, supaya batur teh ngamulyakeun kaRama maraneh nu jumeneng di sawarga."17 "Ulah nyangka yen Kami datang tehrek ngeuweuhkeun Hukum Musa jeungpangajaran nabi-nabi. Pang Kami datang tehmalah rek ngalaksanakeun eta, jeung reknuduhkeun hartina nu saenyana.18 Inget, sapanjang aya keneh langit jeungbumi, moal aya babagian tina eta Hukum anudieuweuhkeun, najan anu pangleutikna atawangan satitik, nepi ka sakabeh tujuananalaksana.19Ku hal eta, anu ngarempak salah sahijiparentahna najan anu teu pira, sarta ngajarkitu ka nu sejen, di Karajaan Sawargabakal jadi anu panglaipna. Sabalikna, anungalaksanakeun parentahna tur ngajar kituka nu sejen, di Karajaan Sawarga bakal jadiwarga penting.20Anu matak Kami ngabejaan, lamunhayang jadi warga Karajaan Sawarga kudu

Matius 5.21–28 13satia kana pangersa Allah leuwih ti batanguru-guru agama atawa urang Parisi."21 "Maraneh geus ngadenge yen jalma-jalmabaheula meunang timbalan kieu: Ulahmaehan. Anu maehan kudu dihukum.22Ayeuna ceuk Kami, anu ngambek ka baturkudu dihukum. Nyarekan nyebut Si Belegugkudu dibawa ka Majelis Agama. Nyarekannyebut Si Burung manjing siksa seuneunaraka.23Ku sabab kitu, lamun maraneh reknyanggakeun kurban ka Allah dina altar, tuluyinget yen aya anu nyerieun hate ka maraneh,24 tunda heula pikurbaneun teh hareupeunaltar, buru-buru indit menta hampura heula,geus kitu kakara balik deui neruskeunngurban.25Lamun maraneh aya anu merkarakeunka pangadilan, satungtung bisa keneh mahmenta dibeberes di luar pangadilan bae.Sabab ari geus ka pangadilan mah diputusnaku hakim, dikapulisikeun, dipanjara.26 Jeung pasti moal kaluar-luar satungtungcan lunas hutang salahna."27 "Maraneh geus ngadenge yen ayatimbalan kieu: Ulah ngaranyed.28Ayeuna ceuk Kami, lalaki anu melongka awewe bawaning ku bogoh, hatena geusngaranyed.

Matius 5.29–36 1429Nu matak lamun panon katuhu pidosaeun,cokel, piceun! Mending lapur panon hijitinimbang sakujur awak dipiceun ka naraka.30Lamun leungeun katuhu pidosaeun,teukteuk, piceun! Mending lapur leungeunhiji tinimbang awak sakujur nyemplung kanaraka."31 "Aya deui kieu: Anu nyerahkeun pamajikankudu mere surat talak.32Ayeuna ceuk Kami, lalaki anu nyerahkeunpamajikan lain ku sabab pamajikanananyelewer, sarua jeung ngalantarankeunawewena ngaranyed. Lamun awewena kawindeui ka nu sejen, lalaki anu ngawinna ogekaasup ngaranyed."33 "Maraneh geus ngadenge oge yenjalma-jalma baheula ditimbalan kieu: Ulahmungkir jangji. Jangji anu make sumpah kaPangeran kudu ditedunan.34Ayeuna ceuk Kami, ari jangji ulah makesumpah. Ulah sumpah nyebut demi langit,sabab langit teh tahta Allah.35Ulah sumpah nyebut demi bumi, sababbumi teh jojodog sampeana-Na. Ulah sumpahdemi Yerusalem sabab eta teh hiji kota RajaAgung.36 Jeung ulah sumpah demi sirah maneh,sabab maraneh teu bisa ngabodaskeun atawangahideungkeun buukna salambar-lambaracan.

Matius 5.37–46 1537Sebutkeun bae Enya atawa Henteu.Leuwih ti kitu mah asalna ti Iblis."38 "Aya deui timbalan: Mata bayar mata,huntu bayar huntu.39Ayeuna ceuk Kami, ulah ngabales kanu jahat ka maraneh. Lamun aya jalmanampiling pipi maneh nu katuhu, keun baenajan rek nampiling deui ka nu beulah kencaoge.40Lamun aya jalma ngadukeun maranehka hakim sarta menta ganti rugi ku bajumaraneh, bikeun bae jeung jubahna.41Lamun aya jalma ti hiji pasukan tentaramaksa ka maraneh nitah mangmawakeunbarangna sakilometer, turutkeun duakilometer.42Nu barangpenta kudu dibere, nuhayangeun nginjeum kudu dibere nginjeum."43 "Maraneh geus ngadenge yen ayatimbalan kieu: Kudu nyaah ka pada batur.Musuh kudu dipikageuleuh.44Ayeuna ceuk Kami, ka musuh ge kudunyaah, ka nu neungteuinganan kudungadoakeun,45 supaya maraneh diangken putra ku Ramanu di sawarga. Mantenna mah ka nu jahat,ka nu bageur, ka nu bener, ka nu teu bener,sarua bae maparin hujan maparin panas.46Ari nyaah ngan ka nu mikanyaah bae mahatuh lampah maraneh teh naon anu pantes

Matius 5.47–6.5 16dibales ku Pangeran? Nyaah ka nu nyaaheunmah tukang mulung pajeg oge osok.47Daek someah ka babaturan wungkul mahnaon luar biasana? Nu teu nyarahoeun kaAllah ge semet kitu mah geus biasa.48Maraneh mah kudu sing sampurna,sakumaha Rama maraneh nu di sawargasampurna."

61 "Dina ngalakonan anu diwajibkeun kuagama, kade ulah nyiri-nyirikeun maneh.

Sabab lamun kitu maraneh moal meunangganjaran naon-naon ti Rama maraneh nu disawarga.2Mere sidekah ka nu miskin ulah ditembong-tembong ka batur. Ulah cara anu marunapeksok karitu di tempat ngabakti atawa di jalan,hayang katangar balabah ngarah dipuji. Taheta ganjaran maranehna mah, sakitu-kituna.3 Jadi ari nulung ka nu miskin teh sing rikip,batur anu dalit ge ulah nyahoeun.4Ulah hayang kanyahoan ku batur. Sababnajan rikip ge pitulung maraneh teh ku Ramanu di sawarga mah kauninga, sarta Mantennabaris ngaganjar."5 "Ari neneda ulah cara jalma tukangpura-pura! Maranehna ngadoana tehresep ngabedega di tempat babakti atawadi pepengkolan, ngarah katembong kubatur. Tah eta ganjaran maranehna mah,sakitu-kituna.

Matius 6.6–14 176Maraneh mah mun rek neneda kudu dikamar, pantona rekepkeun, tujukeun panedaka Rama maraneh nu teu katenjo. Sanajandilampahkeun di tempat rikip ge ku Mantennakauninga sarta tangtu diganjar.7Teu kudu panjang loba ucap nu teu perlukawas lain umat Allah. Panyanana lamunsembahyangna panjang tangtu dimakbul.8Maraneh mah ulah kitu. Samemehdiunjukkeun ge Rama maraneh mah geusuningaeun naon anu rek dipenta ku maraneh.9 Jadi kieu bae unjukan teh: Nun Amadi sawarga. Mugi jenengan Ama nu sucidimulyakeun.10Karajaan Ama mugi rawuh. Pangersa Amamugi laksana di dunya, sapertos di sawarga.11Mugi abdi dinten ieu dipaparin tedaeun nupicekapeun.12Sareng hapunten kalelepatan abdi,sakumaha abdi oge parantos ngahapunten kanu gaduh kalelepatan ka abdi.13Mugi abdi ulah diterapan cocoba anuabot, sawangsulna mugi di salametkeun tipanggoda Iblis. [Wirehi nya Ama nu jumenengRaja, kawasa sareng mulya, salalanggengna.Amin.]14Lamun maraneh ngahampura kasalahanbatur, kasalahan maraneh ge ku Rama disawarga tangtu dihampura.

Matius 6.15–24 1815Lamun maraneh henteu ngahampurakasalahan batur, kasalahan maraneh ge kuRama nu di sawarga moal dihampura."16 "Jeung ari keur puasa ulah nyaleuy-nyaleuy beungeut kawas anu marunapek,paruasana teh nyiri-nyirikeun maneh ngarahkanyahoan puasa. Nya anu jadi ganjarananaoge eta, sakitu-kituna.17Maraneh mah ari keur puasa anggur kudusibeungeut, buuk sisiran sing luis,18ngarah ulah kaciri ku batur yen keurpuasa, sina kauninga ku Rama maraneh baewungkul nu teu katenjo. Mantenna tangtungaganjar, da uningaeun sanajan puasanangaririkip maneh oge."19 "Di dunya ulah numpuk-numpuk hartabanda keur sorangan. Barang dunya mah bisaruksak ku rinyuh jeung taihiang, atawa beakdibongkar bangsat.20Kudu ngumpulkeun teh harta pikeunmaneh di sawarga, anu moal dihakan rinyuh,moal taihiangan, moal aya nu ngabangsat.21Sabab di mana bae ayana harta manehnya di dinya nempelna hate maneh."22 "Panon teh minangka lampu awak. Lamunpanon cekas, sakujur awak ngempray caang,23 tapi lamun panon surem, sakujur awaktangtu poek. Jadi lamun lampu awak tehpoek, tada teuing poekna awak teh!"24 "Moal aya anu bisa ngawula ka duadunungan, sabab nyaahna ngan bisa ka

Matius 6.25–31 19saurang, moal bisa ka duanana. Satiana ogengan ka saurang, ka nu saurang deui mahmalah jengkel. Maraneh oge kitu, moal bisangabdi ka Allah bari ngawula kana duit.25Nu matak Kami ngingetan, hirup teh ulahsalempang sieun teu manggih dahareunatawa inumeun, ulah salempang awak teukabajuan. Hirup teh lain leuwih ti batandahareun, awak leuwih penting ti batanpapakean?26Awaskeun tuh manuk anu keur hihiberan.Tara pepelakan, tara dibuat, tara nyimpen,geuning ku Rama maraneh nu di sawargadiurus! Maraneh teh lain leuwih luhur pangajiti batan manuk?27Na bisa maraneh manjangkeun umursaeutik mah ku kasalempang?28 Jeung naha kudu salempang sieun teumake? Tenjo tuh! Kembang bakung anu jaradisorangan di tegal: teu digarawe, teu nyarieunpakean.29Tapi sanajan kitu, Raja Suleman anusakitu beungharna ge panganggona henteusakitu alusna kawas eta kekembangan.30 Jukut di tegal, anu poe ieu jadi poe isuknageus diduruk, ku Allah didangdanan manialus. Atuh komo deui maraneh, moal teudipaparin pakean! Ulah sok kurang percaya!31Ulah salempang, jeung ulah humandeuar,Kumaha lamun teu manggih dahareun atawa

Matius 6.32–7.5 20inumeun! Atawa, Kumaha lamun nepi ka teuboga baju-baju acan!32 (Humandeuar teh kabiasaan jelema-jelema anu teu percaya ka Allah.) Ramamaraneh nu di sawarga uningaeun yenmaraneh perlu dahar, perlu nginum, perlumake.33Upayakeun heula diri tunduk kanaparentah jeung pangersa Allah. Sagalakaperluan maraneh mah tangtu ku Mantennadipaparin.34 Jadi ulah salempang kumaha isukan.Kasusah mah poe ieu ge loba, ulah ditambahdeui ku mikiran poe isuk."

71 "Ulah ngahukuman batur, supayamaraneh ulah dihukuman ku Allah.

2Sabab sakumaha maraneh ngahukumanka batur, nya kitu keneh, maraneh ge bakaldihukumanana ku Allah. Lamun maranehngukur kitu ka batur, maraneh ge bakaldiukur kitu ku Allah.3Ku naon nelek-nelek tatal dina panon dulur,ari balok dina panon sorangan diantep?4Kumaha rek wani ngomong ka dulurmaraneh, Cing, eta tatal dina panon urangpangnyabutkeun ku kuring, padahal dinapanon sorangan aya balok?5Eh nu marunapek! Piceun heula baloktina panon sorangan, kakara bisa awasmangnyabutkeun tatal tina panon dulurmaraneh.

Matius 7.6–14 216Ulah mikeun barang suci ka anjing, supayaanjingna ulah malik ngarontok ka maneh.Ulah mikeun mutiara ka bagong, sababtangtu eta mutiara bakal diidek-idek."7 "Kudu menta, tangtu bakal nampa, kuduneangan, tangtu bakal manggih, kudungetrokan, tangtu dibuka pantona.8Sabab nu menta tangtu dibere, nu neangantangtu manggih, nu ngetrok panto tangtudipangmukakeun.9Di antara bapa-bapa di dieu, aya anu kalahka mere batu lamun anakna menta roti?10Atawa lamun anakna menta lauk kalah kadibere oray?11Sakumaha jahatna maraneh, ka anakmah tangtu merelukeun mere anu mangpaat.Komo deui Rama maraneh nu di sawarga,moal teu maparin nu mangpaat ka nunyuhunkeun ka Mantenna!12 Jieun kahadean ka batur, sakumahamaraneh oge hayang meunang kahadean tibatur. Kitu maksudna Hukum Musa jeungpiwuruk nabi-nabi teh."13 "Kudu milih asup kana lawang nu sempit.Sabab lawang anu rubak mah brasna kanaraka, jalan ka dinya gampang, nu matakloba anu ka darinya.14Sabalikna lawang nu sempit mah lawangkana pihirupeun. Jalanna memang hese, numatak anu ka darinya mah ngan saeutik."

Matius 7.15–24 2215 "Sing awas ka nabi-nabi palsu! Datangnaka maraneh make ulat domba, tapi hatenamah hate ajag.16Maraneh baris nyaho ka maranehna tinatingkah lakuna. Rungkun cucuk moal buahananggur, tangkal cucuk moal buahan kondang.17Tangkal alus buahanana tangtu alus,tangkal goreng buahanana tangtu goreng.18Mun tangkalna sehat buahanana moalgoreng, mun tangkalna goreng buahananamoal alus.19Tangkal nu goreng buahanana tangtudituar tuluy dialungkeun kana seuneu.20 Jadi nyirikeun nabi-nabi palsu teh tinatingkah lakuna."21 "Lain anu ngan semet nyambat ka Kami:Gusti, Gusti! anu bakal asup ka sawarga teh,tapi anu ngalampahkeun pangersa Ama Kaminu di sawarga.22Dina Poe Kiamat loba nu bakal ngaromongka Kami, Gusti, Gusti! Ku pajenenganGusti abdi parantos ngadongkapkeunamanat Allah. Ku pajenengan Gusti abdinundung setan-setan sareng ngayakeunmujijat-mujijat!23Ku Kami bakal diwalon, Kami teuwawuh ka maraneh. Geura nyalingkir, ehdurjana-durjana!"24 "Jadi, anu ngabandungan ieu piwulangKami jeung terus ngalampahkeunana, eta

Matius 7.25–8.4 23ibarat jelema pinter anu nyieun imah dinaluhur batu.25 Imahna katinggang hujan gede,kateumbrag walungan caah, katebak kuangin ribut, tapi teu daekeun rugrug sababngadegna dina luhur batu.26Sabalikna anu ngadenge ieu piwulang tapihenteu ngalampahkeun, eta ibarat jelema teuboga pikiran nu ngadegkeun imah dina luhurkeusik.27Katinggang hujan gede, kateumbragwalungan caah, katebak ku angin ribut, brugimahna runtuh. Ruksakna kacida!"28Yesus liren nyariosna. Jalma-jalma maniharookeun ku carana Anjeunna ngawulang.29Beda ti guru-guru agama maranehna,Anjeunna mah ngajarna teh pinuh wibawa.

81Yesus lungsur ti gunung dituturkeun kujalma rea.

2 Jol aya jelema anu nandangan kasakit lepradatang ka Anjeunna, sujud ka payuneuna-Natuluy unjukan kieu, "Juragan, manawi kersaJuragan iasa nyageurkeun abdi."3Yesus ngantelkeun panangana-Na kamanehna, tuluy misaur, "Heug, geuracageur!" Harita keneh kasakit eta jelema tehcageur.4Saur Yesus deui ka manehna, "Kade,ulah cacarita ka saha-saha! Terus ka imambae menta dipariksa, tuluy nyanggakeunkurban anu diparentahkeun ku Musa, pikeun

Matius 8.5–12 24ngabuktikeun ka nu sejen yen maneh geuscageur."5Barang Yesus sumping ka Kapernaum, ayahiji perwira bangsa Rum datang ka Anjeunnamenta tulung, pokna,6 "Juragan, gandek sim kuring di rorompokudur repot, parantos teu tiasa walakaya,kalintang nandanganana."7 "Heug urang cageurkeun, Kaula rek kaditu," waler Yesus.8Tapi ceuk eta perwira, "Ulah ka ditu,Juragan! Isin temen abdi kasumpingan.Saurkeun ti dieu bae, tangtos pun gandek tehtiasa cageur.9Abdi oge nu jadi bawahan saluhureun,upami nitah, Indit! ka hiji prajurit, tangtos etaprajurit indit. Upami sanggem abdi, Ka dieu!tangtos nyampeurkeun. Upami sanggem abdika gandek, Ieu pigawe! tangtos dipigawe."10Ngadangu kitu Yesus kacida katarikna,tuluy nyarios ka anu ngariring, "Ieu jelemakacida percayaeunana. Di Israil ge Kami canmanggih nu kawas ieu.11Kami bisa mastikeun, loba nu bakaldaratang ti wetan ti kulon, milu pestasuka-suka di sawarga jeung Ibrahim, Ishak,jeung Yakub.12Sabalikna jelema-jelema anu kudunajaradi warga sawarga bakal dijarongklokkeunka tempat nu poek, careurik di dinya sartahuntuna tingkereket."

Matius 8.13–20 2513Ti dinya saurna ka eta perwira, "Geuramulang. Hal anu ku anjeun dipercaya tangtulaksana." Harita keneh ge gandekna nu keurgering di imah teh cageur.14Yesus terus ka imah Petrus. Ibu mertuaPetrus harita keur ngedeng bae di enggon,muriang.15Ku Yesus dicepeng leungeunna, seugmuriangna cageur tuluy hudang ngalalayananka Anjeunna.16Ka sorenakeun loba anu marawajelema-jelema anu kasurupan setan ka Yesus.Ngan ku sakecap roh-roh jahatna ku Yesusdiusir kalaluar. Kitu deui anu garering kabehdicalageurkeun.17Pang Anjeunna midamel kitu tehngalaksanakeun ucapan Nabi Yesaya baheulaanu kieu, "Anjeunna ngangkat sagalapanyakit jeung kasakit urang."18Ku Yesus katingalieun di sakurilingeunAnjeunna loba jelema. Seug ngajakmurid-murid meuntasan talaga ka peuntasditu.19Hol aya nu datang ka Anjeunna, hijiguru agama. "Pa Guru," carekna, "abdi badengiring ka mana bae Pa Guru angkat."20Waler Yesus, "Careuh baroga liang, manukbaroga sayang, ari Putra Manusa mah teuboga tempat keur ngedeng-ngedeng acan."

Matius 8.21–29 2621Tuluy salah saurang anu kaasup muridunjukan, "Pa, permios wangsul heula badenguburkeun pun bapa."22Tapi ku Yesus diwaler kieu, "TuturkeunKami terus. Keun nu maot mah sinanguburkeun nu maotna sorangan."23Yesus tuluy naek kana parahu jeungmurid-murid-Na.24Sabot Yesus keur kulem, gelebug ayaangin ribut nebak talaga, nepi ka parahu mehtibalik.25Yesus ku murid-murid-Na digugahkeun,"Gusti tulungan! Abdi-abdi bade tiwas!"26 "Ku naon sarieun? Ku naon kurangpercaya ka Kami?" saur Yesus. Anjeunnatuluy ngadeg, angin jeung ombak diparentahsina eureun. Jep bae eureun, talaga jadikacida ayemna.27Murid-murid-Na arolohok. "Jelema naonGuru urang teh?" ceuk maranehna. "Betangin jeung ombak ge datang ka nurut kaAnjeunna!"28Sumping ka peuntas ditu, di wewengkonGadara, Yesus papapag jeung dua jelema anudiraksuk ku setan, jolna ti astana. Duananakacida garalakna, nepi ka taya nu waningalanto ka lebah dinya.29Eta dua jelema ngagorowok, "Rek naon kakuring, eh Putra Allah? Naha geus rek nyiksaka kuring samemeh cunduk waktu?"

Matius 8.30–9.4 2730Teu jauh ti dinya aya babi sabubuhan keurnareangan hakaneun.31Setan-setan teh nunuhun ka Yesus,pokna, "Lamun kuring sarerea rek diusirkaluar, idinan nyurup ka itu babi-babi."32 "Jig," waler Yesus. Ti dinya setan-setanteh nyarurup ka eta babi-babi. Seug babi-babiteh lalumpatan ka sisi gawir, brus laluncatanka talaga tuluy tingkerelep.33Tukang-tukang ngangonna lalumpatan kajero kota, hariweusweus nyaritakeun kajadiananu kaalaman ku dua jelema anu diraksuk kusetan tea.34Ti dinya urang kota eta budal manggihanka Yesus, tuluy ngadesek supaya Anjeunnangantunkeun daerah maranehna.

91Yesus naek deui kana parahu tuluymeuntas, mulih ka lembur-Na ku anjeun.

2Sanggeus sumping, aya anu lumpuhdibawa ka Anjeunna, digotong dina bale-bale.Jelema-jelema teh ku Anjeunna dipeleng,katingali yen kacida palercayaeunana kaAnjeunna. Seug Anjeunna ngadawuh kaeta nu lumpuh, "Sing gede hate anaking!Dosa-dosa hidep geus dihampura."3Di dinya aya guru-guru agama sababarahaurang, ngaromong dina hatena, "Eta jelemateh mapadani ka Allah!"4Yesus uningaeun kana pikiran maranehna,tuluy sasauran, "Ku naon pikiran aranjeunsakitu gorengna?

Matius 9.5–13 285Babari mana nyebutkeunana, Dosa-dosahidep dihampura, atawa, Geura hudang tuluyleumpang?6Tapi ayeuna ku Kaula rek dibuktikeunyen Putra Manusa teh di ieu dunya kawasangahampura dosa." Ti dinya Anjeunnangadawuh ka nu lumpuh tea, "Geura hudang,bale-balena angkat, jung geura balik!"7 Jung nu lumpuh teh nangtung, tuluy balik.8Anu nyaraksian jadi sarieuneun, tapi tuluymaruji ka Allah reh Mantenna geus maparinkawasa kitu ka manusa.9Yesus angkat ti dinya. Sabot angkat ningalitukang mulung pajeg, ngaranna Mateus,keur diuk di kantorna. Ku Anjeunna diajakan,"Hayu milu ka Kami!" Mateus jung nangtung,tuluy nuturkeun Yesus.10Sabot Yesus keur tuang di imah Mateus,loba tukang mulung pajeg jeung jelema-jelema anu dianggap jelema goreng daratangka imah Mateus, marilu dahar jeung Yesusjeung murid-murid-Na.11Urang Parisi narenjoeun tuluy nanya kamurid-murid Yesus, "Naha guru maranehtuang jeung jelema-jelema kitu?"12Yesus ngadangueun tuluy ngalahir, "Anuperlu doktor teh anu garering, nu calageurmah teu perlueun.13Mangga lenyepan pihartieunana ayatKitab Suci anu kieu: Anu dipundut ku Kamiteh watek welas asih, lain sato kurban.

Matius 9.14–19 29Kaula datang lain rek neangan jelema anumarulya, tapi rek neangan jelema-jelema nudiaranggap hina."14Tuluy aya panganut-panganut YohanesJurubaptis daratang ka Yesus, naranya kieu,"Abdi-abdi sareng urang Parisi sering puasa.Naha Bapa sareng murid-murid mah tarapuasa?"15Waler Yesus, "Kumaha ceuk aranjeun,naha layak tamu-tamu ngaruyung lamunreureujeungan keneh jeung ki pangantendina pesta? Tangtu moal! Paruasana tehengke lamun ki panganten geus waktunadipisahkeun ti maranehna.16Moal aya anu nambal baju heubeul kulawon anyar, sabab lamun lawon anyarnamurengked, nu heubeulna kabenyeng,soehna ngagedean.17Moal aya anu ngeusikeun anggur anyarkana kantong kulit anu geus heubeul, sababtangtu bedah, anggurna kapiceun. Angguranyar wadahna ge kudu anyar supaya bohwadahna boh eusina tetep hade."18Sabot Yesus sasauran kitu, aya hijipamingpin tempat ibadah datang kaAnjeunna terus deku ka payuneuna-Na, pokunjukan, "Pun anak awewe nembe pisantilar dunya. Mugi Bapa ka ditu numpangkeunpanangan, tangtos pun anak hirup deui."19Yesus angkat jeung eta kapala, diiring kumurid-murid.

Matius 9.20–28 3020Di satengahing jalan aya hiji awewe anuboga kasakit haid, ngagetih terus geus duawelas taun, nyelendep ka pungkureun Yesus.21Ceuk pamikirna, "Asal nyabak bae kanatungtung jubah-Na tangtu aing cageur." Tuluymanehna nyabak tungtung jubah Yesus.22Ku Yesus dilieuk. Anjeunna tuluy ngalahir,"Sing gede hate, anaking! Hidep geus cageur,sabab percaya."23Yesus geus sumping ka imah pamingpintea. Barang ningali aya tukang-tukang musikparanti kapapaten sarta jalma-jalma ramerarecok,24Anjeunna ngalahir, "Kalaluar sarerea!Budak teh keur sare, lain maot!" Jelema-jelema teh nyaleungseurikeun Anjeunna.25Sanggeus kabeh kalaluar, Yesus lebet kakamar budak. Leungeun budak teh dicepeng.Budakna ngulisik tuluy hudang.26Bejana tuluy nerekab ka sakuliahna.27Yesus angkat deui ti dinya. Di jalan ayanu lolong duaan nutur-nutur, tuluy gegeroanka Anjeunna, "Putra Daud! Sing hawatos kaabdi!"28Barang Yesus lebet ka hiji imah, nulolong teh nyalampeurkeun. Ku Anjeunnadipariksa, "Maraneh percaya yen Kamibisa nyageurkeun?" "Sumuhun percanten,"tembalna.

Matius 9.29–37 3129Panonna ku Yesus dicabak, bari saur-Na,"Ku sabab maraneh percaya, heug kahayangmaraneh dimakbul!"30Harita keneh panon maranehna jadisehat. Ku Yesus dipesen, saur-Na, "Kade ulahcacarita ka saha-saha!"31Tapi eta dua jelema teh tuluy nyebar-nyebar beja perkara Yesus ka sakuliahna.32Sanggeus jelema anu duaan tadi arindit,aya deui anu daratang ka Yesus, mawa hijijelema anu ngabigeu teu bisa ngomonglantaran diraksuk ku hiji roh jahat.33Roh jahatna ku Yesus dikaluarkeun,tuluy jelemana mimiti bisa ngomong. Nunyaraksianana kabeh barengong. Seugngaromong, "Kakara manggih di Israilkajadian nu sakieu ajaibna!"34Tapi ari ceuk urang Parisi mah, "Manehnabisaeun ngaluarkeun eta roh jahat tehlantaran meunang kawasa ti gegedug rohjahat."35Yesus ngider nyumpingan kota-kotajeung desa-desa, ngawulang di imah-imahibadah, nyiarkeun Injil Kasalametan tina halKarajaan Allah, jeung nyageur-nyageurkeunanu garering jeung rupa-rupa kasakit.36Manahna kacida ngahelasna ningalijelema-jelema anu pinuh ku kabingung jeungkatalimbeng lir domba nu taya pangangonna.37Seug ngalahir ka murid-murid, "Pibuateunlega, ari nu dibuatna ngan saeutik.

Matius 9.38–10.8 3238Ku sabab eta kudu nyuhunkeun kaanu kagungan eta pibuateun, supayaMantenna ngirim jelema-jelema anu bakalmibuatanana."

101Yesus ngumpulkeun murid-murid-Naanu dua welas urang, tuluy dipaparin

kawasa pikeun ngusir roh-roh jahat, pikeunnyageurkeun anu garering jeung rupa-rupakasakit.2Murid-murid nu dijadikeun rasul nyaeta: Simon (anu disebut oge Petrus) jeungAndreas dulurna; Yakobus jeung Yohanes,anak bapa Sebedeus;3Pilipus jeung Bartolomeus; Tomas jeungMateus tukang mulung pajeg tea; Yakobusbin Alpeus jeung Tadeus;4Simon Ki Patriot, jeung Yudas Iskariot anuengkena ngahianat Yesus.5Eta dua welas rasul ku Yesus tuluy diutus.Memeh bral, dibere pituduh kieu, "Ulah asupka daerah-daerah anu dicicingan ku nu lainbangsa Yahudi. Kota-kota Samaria oge ulahdiasupan.6Anu kudu didatangan teh urang Israil,utamana pisan mah anu salalasar.7Embarkeun yen Karajaan Sawarga geusmeh ngadeg!8Anu garering cageurkeun, anu paraehhirupkeun deui, anu lepra waluyakeun, anukasurupan roh jahat kaluarkeun roh jahatna.Maraneh meunang ieu kawasa teh teu kudu

Matius 10.9–17 33mayar. Kudu dipake nulungan nu sejen, ulahmenta bayaran.9Arindit teh ulah mekel emas, perak, atawauang tambaga.10Ulah mawa kantong sidekah, ulah mawapisalin, ulah mawa tarumpah, ulah mawaiteuk. Sabab nu digawe mah geus kudunadicukupan kaperluanana.11Lamun datang ka hiji kota atawa desa,teangan nu daekeun dianjrekan, seugnganjrek di dinya nepi ka waktuna indit deui.12Memeh asup uluk salam heula, Salamwilujeng.13Lamun pribumina ngabageakeun, salamwilujeng maraneh bakal nerap. Tapi lamunnolak, salam maraneh cabut deui.14Lamun pribumi hiji imah atawa kotaembungeun narima atawa embungeunngadenge, tinggalkeun bae bari kebutkekebul tina suku.15Sing percaya, dina Poe Kiamat urangSadumu jeung Gomora bakal leuwihdipikawelas ku Allah ti batan jelema-jelemadi eta tempat!"16 "Regepkeun! Maraneh diutus teh lir dombanyampeurkeun ajag-ajag. Jadi sing waspadakawas oray, sing lemes kawas japati.17Sing caringcing, sabab aya nu baroganiat nangkep maraneh, nyerenkeun maranehka pangadilan. Maraneh bakal disiksa diimah-imah ibadah.

Matius 10.18–25 3418Maraneh bakal dipariksa ku nu karawasajeung ku raja-raja, pedah anut ka Kami. Tapieta teh kasempetan pikeun maraneh merepertelaan hal Kami ka maranehna jeung kajelema-jelema anu teu nyarahoeun ka Allah.19Lamun dipariksa teu kudu bingungkumaha kudu ngomong atawa kumaha kudunyarita. Geus dina waktuna mah maranehbakal dibere nyaho kudu ngomong naon.20Sabab anu cacatur engke teh saenyanalain maraneh, tapi Roh Rama maraneh.Maraneh anu ngedalkeunana.21Engke teh dulur bakal nyerenkeun dulurnakeneh sina dipaehan, kitu keneh bapaka anak; anak bakal ngalawan ka bapa,nyerenkeun bapana sina dipaehan.22Maraneh bakal dipikageuleuh ku unggaljelema lantaran anut ka Kami. Tapi sing sahaanu tagen nepi ka ahir bakal disalametkeun.23Upama maraneh dikaniaya di hiji kota,kudu nyingkir ka tempat sejen. Sing percayaka Kami: Memeh kota-kota Israil kaider kabehku maraneh, Putra Manusa geus datangmanten.24Murid moal bisa ngungkulan guru, gandekmoal bisa ngungkulan dunungan.25Ku sabab eta lamun aya murid anu bisasarua jeung guruna kudu geus ngarasauntung, nya kitu keneh lamun aya gandek anubisa sarua jeung dununganana. Lamun kapalakulawarga meunang sesebutan Beelsebul,

Matius 10.26–34 35komo anggota-anggotana disebutna tangtuleuwih goreng ti sesebutan Beelsebul!"26 "Tong sieun ku pada jalma. Hal-hal anuayeuna katutup bakal kabuka, moal ayarasiah anu moal kaguar.27 Ieu omongan Kami anu diomongkeun kamaraneh di nu poek, ku maraneh embarkeundi nu caang, anu ayeuna diharewoskeun kanaceuli maraneh kudu diembarkeun ti munara.28 Jelema ngan bisaeun ngabinasa badan,teu bisaeun maehan nyawa, teu kududipikasieun. Anggur kudu sieun ku Allah, anukawasa ngabinasakeun badan jeung nyawa dinaraka.29Piit hargana saduit dua, tapi sanajan kitumoal aya nu ragrag kana taneuh lamun tayapangersa Rama maraneh.30Buuk sirah maraneh ge ku Mantenna geusdiitung.31Ku sabab kitu ulah sieun-sieun! Harkatmaraneh leuwih punjul ti batan piit!"32 "Anu ngaku di hareupeun umum yenanut ka Kami, ku Kami ge tangtu diaku dipayuneun Ama Kami di sawarga.33Anu ngangles di hareupeun umum magarlain anut ka Kami, ku Kami ge tangtu dianglesdi payuneun Ama Kami di sawarga."34 "Ulah disangka Kami datang ka dunyateh mawa karuntutan. Kami lain mawakaruntutan, tapi mawa pedang.

Matius 10.35–42 3635Ku datangna Kami, anak lalaki bakalngalawan ka bapana, anak awewe bakalngalawan ka indungna, minantu awewe bakalngalawan ka mitohana awewe.36Anu bakal jadi musuh pangbangetna tehnya anggota kulawargana keneh.37Anu leuwih nyaah ka bapana atawa kaindungna ti batan ka Kami, teu pantes jadimurid Kami. Anu leuwih nyaah ka anakna nulalaki atawa nu awewe ti batan ka Kami, teupantes jadi murid Kami.38 Jalma anu milu ka Kami tapi embungmanggul salibna, teu pantes jadi murid Kami.39 Jalma anu ngabelaan nyawana soranganbakal kaleungitan nyawana. Sabalikna anupegat nyawa lantaran satia ka Kami, bakalmeunangkeun hirup anu langgeng."40 "Anu narima ka maraneh, eta narima kaKami. Anu narima ka Kami, eta narima kaanu ngutus Kami.41Anu daek narima utusan Allah dumehka utusan Allah, bakal meunang ganjaransakumaha utusan Allah. Anu daek narimaka jelema bageur dumeh ka jelema bageur,bakal meunang ganjaran sakumaha jelemabageur.42Anu daek mere nginum sanajan ngancai tiis ka salah sahiji panganut Kami nupanghinana, sing percaya, geus tangtu bakaldiganjar."

Matius 11.1–8 37

111Sabada maparin wejangan kamurid-murid anu dua welas, Yesus

terus angkat ngantunkeun eta tempat, sejangawulang jeung nguarkeun amanat Allah dikota-kota anu dareukeut ka dinya.2Yohanes anu keur di jero panjara meunangwarta hal anu dipidamel ku Kristus, seuganjeunna ngutus murid-muridna ka Yesus,menta katerangan,3 "Naha leres Juragan teh anu bade sumpingnumutkeun jangji Allah tea sakumahadisaurkeun ku Yohanes? Atanapi abdi-abdikedah ngantosan keneh anu sanes?"4Yesus ngawaler, "Jig ka Yohanes deui,caritakeun ka anjeunna sakur anu kumaraneh kadenge jeung katenjo di dieu:5Nu lolong jadi bisa nenjo, nu lumpuh jadibisa leumpang, nu lepra jadi setra, nu torekjadi bisa ngadenge, nu paeh dihirupkeun deui,nu mariskin diwawaran Injil Kasalametan tiAllah.6Bagja jamuga sing saha anu henteucangcaya ka Kami!"7Sanggeus utusan-utusan Yohanes baralik,Yesus nyaurkeun Yohanes ka jalma rea,saurna, "Basa aranjeun daratang ka Yohanesdi gurun keusik teh rek naraon? Rek narenjodaun eurih anu tingarulang ku angin?8Cik rek naraon? Rek lalajo jelema anupakeanana ginding? Jalma anu pakeananaginding mah ayana di karaton-karaton!

Matius 11.9–17 389 Jadi rek narenjo naon ka daritu teh? Reknarenjo nabi? Bener, tapi anu katarenjo kumaraneh teh leuwih ti nabi.10Sabab Yohanes teh nya anu ku KitabSuci disebut kieu tea: Allah ngandika, Kamirek ngajurung utusan heulaeun Hidep, sinanaratas jalan keur Hidep.11Sing percaya, di dunya ieu can aya anuleuwih agung ti batan Yohanes Jurubaptis.Tapi di Karajaan Sawarga mah anu panglaipnage leuwih agung ti batan Yohanes.12Ti mimiti Yohanes nyiarkeun amanatnanepi ka ayeuna, Karajaan Sawarga teh geusnandangan panggempur hebat, sarta arekdibekuk ku jelema-jelema lalim.13Eta Karajaan teh geus diramalkeun kuKitab Nabi-nabi jeung ku Hukum Musa tugnepi ka jaman Yohanes.14Mun daraek percaya, Yohanes teh nyaeta Elias, anu pisumpingeunana geusdiramalkeun.15Ku sabab eta, lamun baroga ceuli,dengekeun!16Ari jelema-jelema jaman kiwari kuKami bisa diupamakeun kawas naon?Kawas barudak anu keur dariuk di pasar.Nu sarombongan ngagero ka rombongansejenna, pokna,17Kami maen musik paranti kawinan,maraneh teu ngarigel! Kami mangnyanyikeunlagu kapapatenan, maraneh teu careurik!

Matius 11.18–23 3918Yohanes sumping, puasa, tara ngaleueutanggur, pada nyebutkeun, Jelema kasurupanroh jahat!19Anak Manusa datang, biasa sok daharsok nginum, ceuk maraneh, Tenjo ieujelema! Tukang nyatu, tukang nginumanggur, sobat tukang-tukang mulung pajegjeung jelema-jelema doraka! Sanajan kitu,kawijaksanaan Allah mah katembong tinahasil-hasilna."20Aya kota-kota anu jelemana teudaraek tobat, padahal di dinya Anjeunnapangseringna nembongkeun mujijat-mujijat.Eta kota-kota ku Anjeunna diseukseukan.21 "Cilaka maneh Korasin! Cilaka manehoge, Betsaida! Lamun heug mujijat-mujijatanu ditembongkeun ka maraneh tehditembongkeunana ka urang Tirus jeungSidon, tangtu geus lila deui maranehnamah bakal marake baju karung jeungngawuran awakna ku lebu, nyirikeun tobattina dosa-dosana.22Kami yakin, dina Poe Kiamat urang Tirusjeung Sidon bakal leuwih dipikawelas ku Allahti batan maraneh!23Kitu deui maneh, Kapernaum! Baruk rekngangkat maneh ka sawarga? Hamo bisa!Maneh bakal ditotogkeun ka naraka! Upamaheug mujijat-mujijat anu ditembongkeun kamaneh baheula ditembongkeun ka urang

Matius 11.24–12.1 40Sadumu, eta nagara tangtu nepi ka ayeunaaya keneh!24Sing percaya, dina Poe Kiamat urangSadumu bakal leuwih dipikawelas ku Allah tibatan maraneh!"25Harita Yesus terus sasauran, "NunAma, Gustina langit sareng bumi! Abdingahaturkeun nuhun, reh perkawis ieu kuAma dirasiahkeun ka anu palinter sarenggaraduh elmu, dupi ka anu teu garaduhkaterang mah parantos ditembrakkeun.26Leres, ieu anu nyukakeun manah Amateh!"27Saur-Na deui, "Sakabeh hal ku Rama Kamigeus diserenkeun ka Kami. Taya nu nyaho kaPutra, ngan Rama anu uninga. Taya nu nyahoka Rama salian ti Putra jeung jalma-jalmaanu ku Putra kapilih diwawuhkeun ka Rama.28Hiap datang ka Kami, sakur nu maropojeung nu kalempohan sarta nu ngarasa beuratku momotan, ku Kami rek direureuhkeun.29Turut parentah Kami sarta diajar ka Kami.Kami teh lemah lembut jeung rendah hate,sarta maraneh bakal ngarasa reureuh.30Sabab parentah-parentah Kami mahgampang, sarta momotan ti Kami hampang."

121Teu lila ti harita, dina poe SabatYesus angkat ngalangkung lahan pelak

gandum. Murid-murid-Na lalapareun, tuluymaretik gandum sarta didalahar.

Matius 12.2–10 412Katarenjoeun ku urang Parisi tuluydiomongkeun ka Yesus, "Tingali itu murid-murid Anjeun ngarempak Hukum Agamaurang, migawe anu dilarang dina poe Sabat!"3Waler Yesus, "Tacan ngaos kitu carita Daud,kumaha waktu anjeunna jeung pangiringnalapar?4Anjeunna lebet ka Bait Allah nyandakroti pangbakti ka Allah, sarta terus dituangjeung pangiringna. Padahal nurutkeun HukumAgama mah eta roti teu meunang didaharku sambarang jelema, ngan imam bae numeunang ngadahar.5Atawa can kaaos kitu dina Hukum Musa,yen imam-imam anu digarawe di Bait Allahunggal poe Sabat ngalanggar papakon Sabattapi teu disalahkeun?6Bisi can tarerang, di dieu aya anu leuwihmulya ti batan Bait Allah.7Dina Kitab Suci aya ayat kieu: Anu dipundutku Kami teh watek welas asih, lain satokurban. Lamun aranjeun ngarti enya-enyakana ieu ayat, piraku nepi ka nyalahkeun kanu teu salah.8Karana Anak Manusa teh Gustina poeSabat."9Yesus neruskeun angkat tuluy lebet kaimah ibadah.10Di dinya aya hiji jelema anu leungeunnakemper sabeulah. Jeung aya nu sejendeui, anu saenyana ngarep-ngarep supaya

Matius 12.11–18 42Yesus ngadamel kasalahan, rek didakwa.Maranehna ngadoja ka Anjeunna, "Coba ieulamun dicageurkeun ayeuna dina poe Sabat,kumaha ngarempak Hukum Agama urang?"11Waler Yesus, "Lamun aranjeun aya anuboga domba sasiki, ragrag kana lombang jerodina poe Sabat, kumaha moal diusahakeundiangkat?12Komo jelema anu lain domba! Ku sababkitu, najan keur poe Sabat oge Hukum Agamaurang ngidinan ari nulungan ka sasama hirupmah."13Geus kitu saur-Na ka eta nu kemper,"Angkat leungeun maneh, lempengkeun."Seug nu kemper teh ngangkat leungeunna,sarta harita keneh tuluy cageur kawas nusabeulah deui.14Urang Parisi ngalaleos ti dinya, badami rekmaehan Yesus.15Yesus uningaeun yen Anjeunna rekaya nu nelasan, tuluy ngantunkeun etatempat, ditaluturkeun ku jalma rea. Anjeunnanyageurkeun anu garering,16 tapi maranehna teu meunang ucah-acehperkara Anjeunna.17Pang Anjeunna midamel kitu tehngalaksanakeun sabda Allah anu diucapkeunku Nabi Yesaya baheula:18 "Nya ieu abdi Kami, utusan pilihan Kami,anu ku Kami diasih jeung dipisuka, bakaldiauban ku Roh Kami. Anjeunna bakal

Matius 12.19–26 43ngembarkeun ka bangsa-bangsa perkaraputusan Kami.19Anjeunna bakal nyingkiran papaduan,moal hahaok, atawa sosoak pidato dijalan-jalan.20Anjeunna moal motongkeun awi anu geusbengkung, moal mareuman lampu anu geuskakalincesan. Tekadna teguh nepi ka kaadilannanjeurkeun kaunggulan.21Anjeunna bakal jadi harepan sagalabangsa."22Aya rombongan mawa jelema nya lolongnya pireu lantaran diraksuk ku roh jahat,dideuheuskeun ka Yesus. Ku Anjeunnadicageurkeun jadi bisa ngomong bisa nenjo.23 Jelema-jelema anu narenjo mani arolohoktuluy ngaromong, "Boa Anjeunna teh PutraDaud anu dijangjikeun tea, nya?"24Ngadarenge kitu, urang Parisi nembal,"Manehna bisaeun ngusir roh jahat tehlantaran dibere kawasa ku Beelsebul, kapalaroh-roh jahat."25Yesus uningaeun kana pipikiranmaranehna, tuluy sasauran, "Nagara anupecah jadi golongan-golongan anu silih lawan,ngadegna moal lila. Kota atawa kulawargaanu anggotana pecah jeung silih musuhan,bakal paburantak.26Kitu keneh di karajaan Iblis, lamun anusagolongan ngusir anu sagolongan deui, eta

Matius 12.27–33 44nandakeun karajaanana geus pecah, terehambrug burantakan!27Ceuk aranjeun, Kaula ngusir eta rohjahat teh make kakawasaan Beelsebul. Nah,para panganut aranjeun ti saha meunangnakawasa ari ngusir roh jahat? Para panganutaranjeun sorangan anu netelakeun yenaranjeun salah!28Anu mere kakawasaan ka Kaula ngusirroh-roh jahat lain Beelsebul, tapi Roh Allah,nandakeun yen aranjeun geus aya dinasuasana Karajaan Allah.29Moal aya anu bisa ngabongkar imahjelema bedas sarta nyokotan harta bandana,kajaba lamun eta jelema bedas teh ditalikungheula, kakara imahna bisa dijarah.30Anu henteu biluk ka Kaula tandaninglawan. Anu henteu ngabantu Kaulangumpulkeun, hartina ngacak-ngacakpagawean Kaula!31Ku sabab eta Kaula mere terang, jelemaanu nyieun dosa jeung anu omongananajahat bisa dihampura. Tapi anu ngagogorengRoh Suci mah teu bisa dihampura.32Anu omonganana ngalawan ka AnakManusa bisa dihampura, tapi anu omongananangalawan ka Roh Suci mah dunya aheratmoal dihampura!"33 "Lamun hayang buah anu alus kudu bogatangkalna anu mulus. Tangkal anu kuru mah

Matius 12.34–41 45buahna moal alus. Tangkal naon tangkal naonbisa kanyahoan tina buahna.34Ari aranjeun, oray-oray, kumaha rek bisangucapkeun nu hade lamun aranjeun jahat?Ucapan anu mudal tina sungut teh asalna tinahate.35 Jelema hade tangtu ngabijilkeun anu hadetina hatena anu pinuh ku nu harade. Jelemajahat tangtu ngabijilkeun anu jahat tinahatena anu pinuh ku nu jarahat.36Kaula ngingetan, dina Poe Kiamatunggal jelema kudu nanggung balukaromongan-omonganana anu mubadir.37Sabab ucapan-ucapan aranjeun sorangananu baris dipake nangtukeun aranjeun salahatawa teu salah."38Ceuk guru-guru ahli hukum agama Yahudijeung urang Parisi ka Anjeunna, "Guru, cikngayakeun kaajaiban, hayang ningal."39Yesus ngawaler, "Ku jarahat jeung kudaroraka ari manusa jaman kiwari! Marentakaajaiban? Moal dibere, salian ti kaajaibananu kasorang ku Nabi Yunus.40Tilu poe tilu peuting Yunus aya di jerobeuteung hiji lauk gede. Ari Anak Manusa, tilupoe tilu peuting bakal aya di jero kandunganbumi di jero taneuh.41Dina Poe Kiamat, urang Ninewe bakalnunjuk kadorakaan aranjeun, da urangNinewe mah narurut kana hutbah Nabi Yunus,

Matius 12.42–47 46tarobat. Tapi ayeuna di dieu aya anu leuwih tibatan Nabi Yunus!42Dina Poe Kiamat, kajahatan aranjeunbakal ditunjuk ku ratu nagri Syeba, da etaratu jauh-jauh ti nagrina geus merelukeundatang ngabandungan papatah-papatah RajaSuleman anu pinter wijaksana. Tapi ayeuna didieu aya anu leuwih ti batan Raja Suleman!"43 "Lamun roh jahat geus kaluar tinanyurupna ka hiji jelema, tuluy ngatrok katempat-tempat anu garing, neangan enggonreureuh. Sanggeus teu manggih,44ngomong sorangan, Mending balikdeui ka imah aing nu bareto. Tuluy balikdeui, nyampak urut nyurupna teh kosong,bararesih, rarapih.45Seug indit heula, balikna mawa baturtujuhan, roh-roh anu leuwih jahat ti batanmanehna, tuluy nyarurup ka eta jelema,cicing reujeung. Kajadianana, kaayaan etajelema jadi leuwih cilaka ti batan tadina.Kaayaan anu bakal nyorang ka jelema-jelemajahat jaman kiwari oge kitu."46Sabot Yesus sasauran keneh jeungmaranehna, ibu-Na sumping jeung saderek-saderek-Na, narangtung di beh luar, talatahyen seja nepungan.47Seug aya anu ngunjukkeun ka Anjeunna,pokna, "Itu aya ibu sareng saderek-saderek,hoyongeun nepangan."

Matius 12.48–13.8 4748 "Saha ari ibu Kami? Saha ari dulur-dulurKami?49 Ieu ibu jeung dulur-dulur Kami mah!"waler Yesus nunjuk ka murid-murid-Na.50 "Sing saha anu ngalampahkeun pangersaRama Kami nu di sawarga, eta dulur Kamiawewe lalaki jeung ibu Kami."

131Poe eta keneh Yesus angkat ti etaimah ka sisi talaga, tuluy ngawulang di

dinya bari calik.2 (13:2-3) Jelema nu kumpul kacida lobananepi ka Anjeunna pindah calikna kanaparahu, tuluy nyarioskeun rupa-rupa misil,didarengekeun ti darat. Aya hiji jelema inditnebarkeun binih.3 (13:2)4Waktu tebar, binihna aya anu ragragan kajalan, seug datang manuk maracokan etabinih nepi ka beak.5Aya nu ragragan kana taneuh anu cadasan,taneuhna ipis. Eta binih tereh jadi lantarantaneuhna henteu jero,6 tapi sanggeus kasebrot ku panonpoe, binihnu kakara mentik teh ngulapes tuluy garinglantaran akarna henteu jero.7Aya anu ragragan kana rungkun cucuk,rungkunna ngagedean, nepi ka ahirna binihteh kaheumpikan.8Anu ragragna kana taneuh anu riduh jeunglendo, jadina alus sarta baruahan, hasilna

Matius 13.9–15 48aya nu saratus kalieun, genep puluh kalieunjeung tilu puluh kalieun asalna."9Geus kitu saur-Na, "Lamun baroga ceulipek ieu darengekeun!"10Murid-murid naranyakeun ka Anjeunna,"Ku naon Bapa nyarios ka maranehnanganggo misil-misil?"11Waler-Na, "Sabab maranehna tacannyaraho kana rasiah-rasiah KarajaanSawarga, ari maraneh mah geus diberenyaho.12Sabab saha-saha anu geus bogaeun bakalditambahan nepi ka leuwih ti cukup, sabaliknaanu teu bogaeun mah malah kabogana gekajeun ngan saeutik bakal dicokot.13Bapa nyarita ka maranehna ku misil,lantaran maranehna mah narenjokeun tapiteu narenjoeun, ngadarengekeun tapi teungadarengeeun, teu ngalartieun.14Maranehna teh anu baheula diramalkeunkieu tea ku Yesaya: Eta jelema-jelema,ngadarengekeun mah teu weleh, tapi moaldatang ka ngarti. Narenjokeun ge teu weleh,tapi moal datang ka narenjo.15Sabab uteukna geus mintul, geusnyocokan ceulina, meureum-meureumkeunpanonna. Lamun teu karitu mah panonnatangtu narenjo, ceulina tangtu ngadarenge,uteukna tangtu ngalarti, tangtu bakalngadareuheus ka Kami timbalan Allah geustangtu ku Kami dicalageurkeun.

Matius 13.16–23 4916Maraneh mah kacida untungna! Panonnarenjo, ceuli ngadarenge.17Sing percaya ka Bapa, loba nabi jeungjelema-jelema nu aribadah ka Allah anukacida harayangeunana narenjo anukatarenjo ku maraneh, tapi teu bisa. Loba anuharayangeun ngadenge anu geus kadarengeku maraneh, tapi teu bisa."18 "Ayeuna darengekeun, raregepkeun, naonhartina eta misil anu tebar teh.19Binih anu ragragan ka jalan, hartina:Amanat hal Karajaan Sawarga anudiwawarkeun ka jelema-jelema anu ngansemet ngadarengekeun, henteu malikiran.Amanat anu diwawarkeun ka maranehna tehdicabut ku Si Jahat.20Binih anu ragragan kana taneuh ipis anucadasan, hartina: Barang mimiti mah etaamanat teh ditarima reujeung suka,21 tapi henteu tahan lila sabab henteusakumaha nyerepna kana hate nu narima.Sanggeus ngarasa yen nyekel eta amanatteh jadi diteungteuinganan ku sasama hirup,tuluy bae murtad.22Binih anu ragragan kana rungkun cucukhartina: Amanat teh ditarima, tapi kaelehkeunku kasalempangan hirup jeung ku napsuhayang beunghar, henteu nepi ka buahan.23Binih anu ragragna meneran kana taneuhanu riduh jeung lendo, hartina: Amanat teh kunu ngadengena ditarima jeung dihartikeun,

Matius 13.24–32 50seug ngabuahkeun, aya nu saratus kalieun,nu genep puluh kalieun, jeung nu tilu puluhkalieun."24Yesus nyarioskeun deui hiji misil:"Karajaan Sawarga teh ibarat kieu. Ayajelema nebarkeun bibit hade di lahanna.25Dina hiji peuting waktuna jalma-jalmasarare, datang musuhna nyebarkeun bibiteurih dina eta lahan tuluy indit.26Gandum jaradi geus mimiti ranggeuyan,eurih oge jadi.27Bujang-bujangna popoyan, Juragan, anuditebarkeun teh pan binih sae. Ku naon jadiseueur eurih, ti mana dongkapna?28 Jawabna, Tangtu pagawean musuh.Ceuk bujang-bujangna deui, Kumaha, kedahdicabutan eurihna?29 Jawabna, Ulah, bisi gandumna kacabut.30Keun bae sina jaradi bareng. Engke dinawaktu ngala, kami rek nitah ka nu digarawenyabutan heula eta eurih sina dibeungkeutankeur durukeun, gandumna sina dikumpulkeunasupkeuneun ka leuit."31Yesus nyarioskeun deui hiji misil:"Karajaan Sawarga teh ibarat kieu. Ayajelema nyebarkeun siki sasawi dina lahanna.32Siki sasawi teh di antara sisikian mahpanglembutna, tapi lamun geus jaditangkalna teh panggedena ti sagala palawija,nepi ka dahan-dahanna bisa dipake nyayangku manuk-manuk."

Matius 13.33–40 5133Yesus nyarioskeun misil sejen deui:"Karajaan Sawarga teh ibarat kieu. Aya hijiawewe nyokot ragi, tuluy diadukkeun kanatipung opat puluh liter, seug adonananabeukah."34Yesus nyariosna ka eta jelema-jelema tehkabeh ku misil, teu kersaeun mun lain kumisil.35Pang midamel kitu teh ngalaksanakeunucapan nabi baheula anu kieu: "Kaminyarita ka maranehna arek ku misil-misil,nyaritakeun hal-hal anu buni ti sajlegnadunya dijadikeun."36Sanggeus Yesus ngantunkeun jalma reajeung geus aya di bumi, murid-murid-Nanyalampeurkeun naranyakeun ka Anjeunna,"Dupi misil eurih di lahan gandum teh naonhartosna?"37Saur Yesus, "Jelema anu nyebarkeun binihhade, nya eta Anak Manusa.38Ari lahanna nya eta dunya ieu. Binih nuhade, nya eta jalma-jalma anu geus jaradiwarga Karajaan Sawarga. Eurih, nya etajelema-jelema anu aranut ka Iblis.39Musuh anu melak eurih nya eta Iblis.Waktu ngala nya eta Poe Kiamat. Nu digarawenya eta para malaikat.40Sakumaha eurih tea dikumpulkeun jeungdiduruk, nya kitu engke kaayaan dina PoeKiamat teh.

Matius 13.41–48 5241Anak Manusa bakal miwarang paramalaikat-Na nyabutan sakur anungalantarankeun manusa jadi dosa,jeung sakur anu garoreng lampah, dicabutanti Karajaana-Na,42 tuluy dialung-alungkeun ka jeropameuleuman anu keur hurung ngagedur-gedur, tingjarerit jeung huntuna tingkereket.43Ari anu ngarabdi ka Allah mah bakalcahayaan kawas panonpoe, di Karajaan AllahRama maranehna. Lamun baroga ceuli pekdarengekeun!"44 "Jeung Karajaan Sawarga teh ibaratjelema anu nimu pependeman di hiji kebon,tuluy dirimbunan deui. Kacida atoheunananepi ka tuluy ngajual sagala pangaboganadipake meuli eta kebon."45 "Jeung ibarat kieu Karajaan Sawarga teh.Aya jelema neangan mutiara anu alus.46Sanggeus manggih mutiara anu luar biasaalusna, tuluy ngajual sagala harta bandanadipake meuli eta mutiara."47 "Jeung kieu ibaratna Karajaan Sawargateh. Aya nu ngarala lauk di talaga makejaring. Rupa-rupa lauk kajaring.48Sanggeus jaringna pinuh ku lauk tuluydiangkat, nu ngalana ngariung milihan lauk.Lauk nu aralus diasup-asupkeun kana wadah,anu taya mangpaatna dipiceunan.

Matius 13.49–57 5349Dina Poe Kiamat oge kitu, para malaikatbakal nyokotan jelema-jelema anu jarahat,dipisahkeun ti anu ngarabdi ka Allah50 tuluy digalebruskeun kana pameuleumananu keur ngagudag-gudag, tingjarerit jeunghuntuna tingkereket."51Yesus mariksa ka murid-murid, "Kumahamaraneh ngalarti?" "Sumuhun ngartos,"tembal murid-murid.52Saur Yesus, "Tah kitu. Anu matak lamununggal guru agama jadi warga KarajaanSawarga, eta ibarat jelema anu ngabudalkeunbarang sisimpenanana ti imahna, boh nuanyar boh nu heubeul."53Sanggeus nyarioskeun eta misil-misilYesus angkat ti dinya,54ngabujeng ka kota tempat asalna, tuluyngawulang di imah ibadah. Urang dinya kacidahareraneunana. Tuluy carek maranehna, "Timana meunang hikmat kitu eta jelema teh?55Lain anak tukang kayu tea eta teh?Indung-Na lain Mariam? Bapa-Na lain Yusup?Dulur-dulur-Na pan Yakobus, Yusup, Simonjeung Yudas.56Dulur-dulur-Na nu awewe oge pan di dieu,lain? Na ti mana manehna meunang nu kitu?"57Ku sabab eta maranehna nolak kaAnjeunna. Saur Yesus ka maranehna, "Nujadi nabi mah di mana-mana ge diajenan,kajaba di lemburna jeung ku kulawarganasorangan."

Matius 13.58–14.9 5458Anjeunna di dinya mah henteu lobangayakeun kaajaiban, lantaran urang dinyaarembungeun percaya.

141Waktu eta Herodes raja di Galileangadangu warta hal Yesus.

2Saurna ka para pajabatna, "Teu sak deuieta teh Yohanes Jurubaptis hirup deui, manasakitu kawasana oge nyieun mujijat-mujijat."3Sabab samemeh eta Herodes geus nitahnangkep Yohanes sarta sina dibarogod, tuluydiasupkeun ka panjara, lantaran tina sualHerodias garwa Pilipus saderekna.4Saur Yohanes harita ka Herodes, "Anjeunteu kenging nikah ka Herodias!"5Saenyana harita Herodes hoyongeunmaehan ka Yohanes, tapi sieuneun ku urangYahudi anu nganggap nabi ka Yohanes.6Dina pesta wewedalan Herodes, putraistri Herodias ngibing di payuneunana jeungtamu-tamu.7Ku bawaning suka Herodes sasaurankieu ka eta murangkalih, "Ama sumpah,sapamenta nyai tantu dikabul!"8Kalawan papatah ibuna, eta murangkalihteh kieu unjukanana, "Nyuhunkeun sirahYohanes Jurubaptis ayeuna keneh, bantun kadieu dina baki."9Raja bingung. Tapi ku sabab geus sumpahkasaksian ku para tamu, tuluy nimbalanngalaksanakeun panuhun eta murangkalih.

Matius 14.10–19 5510Yohanes diteukteuk mastakana di jeropanjara.11Mastakana diserenkeun ka etamurangkalih dina baki, tuluy disanggakeunka ibuna.12Layon Yohanes ku murid-muridna dicokottuluy dipendem. Kajadianana dipopoyankeunka Yesus.13Sanggeus ngadangu warta hal Yohanes,Yesus angkat nyalira ka hiji tempat mencilkana parahu. Tapi jelema-jelema ngadarengebeja, tuluy budal nyarusul make jalan darat.14Waktu lungsur tina parahu, ningali jelemasakitu reana manah Yesus mani ngerikhawatoseun. Anu garering ku Anjeunna tuluydicalageurkeun.15Sanggeus burit murid-muridnyalampeurkeun sarta arunjukan,"Parantos burit, sareng ieu tempat teh mencil.Jalmi-jalmi sina maleser tedaeunana kakampung-kampung."16 "Ulah disina arindit," saur Yesus. "Suguhdahar ku maraneh bae saaya-aya!"17 "Kumaha da mung aya roti lima siki sarenglauk dua siki," jawab murid-murid.18 "Bawa ka dieu," saur Yesus.19 Jalma rea ku Anjeunna dipiwarang dariukdina jukut. Anjeunna nyandak roti anu limasiki jeung laukna dua siki, tuluy tanggah mujisukur ka Allah. Rotina disemplekkan tuluydiasongkeun ka murid-murid sina dibagikeun.

Matius 14.20–30 5620 Jalma rea dalahar sareubeuheun. Sesangadahar ku murid-murid dikumpulkeunmeunang dua welas karanjang.21Nu disuguh dahar teh aya lima rebu urang,jaba awewe jeung barudak.22Geus kitu Yesus miwarang murid-murid-Nakana parahu, sina ti hareula meuntas talagaka peuntas ditu, ari jalma rea dijurungmulang.23 Jalma rea arindit. Anjeunna unggah kapasir rek sembahyang. Sanggeus peuting,Anjeunna nyalira di dinya.24Ari murid-murid geus aya di tengahtalaga, parahuna keur digubag-gabig kuombak lantaran mapag angin.25Antara pukul tilu janari jeung pukulgenep isuk, Yesus sumping ka murid-murid,angkatna napak kancang dina cai.26Murid-murid-Na mani ngagarebeg seugtingjarerit, "Jurig!"27Yesus geuwat ngagentra, "Teger! Kami ieuteh, ulah sarieun!"28Ceuk Petrus, "Upami Anjeun leres Yesus,abdi idinan nyampeurkeun, leumpang dinacai!"29 "Hiap!" waler Yesus. Petrus turuntina parahu tuluy ngalengkah dina cainyampeurkeun ka Anjeunna.30Tapi barang aya angin ngahiuk jadi kacidasieuneunana, seug bae tikerelep meh laput.Petrus ngagero, "Gusti, tulungan!"

Matius 14.31–15.5 5731Ku Yesus buru-buru dikenyang ti jero cai,tuluy dilahiran, "Maneh kurang percaya! Nahaasa-asa?"32Tuluy naraek kana parahu, jep angin tehrepeh.33Murid-murid nyarembah ka Yesus tuluyarunjukan, "Leres Gusti teh Putra Allah!"34Sanggeus narepi ka peuntas tuluy haranjatdi Genesaret.35Urang dinya warawuheun ka Yesus, tuluynguaran tempat-tempat sakurilingna supayaanu garering dibarawa ka Yesus.36Maranehna nunuhun ka Anjeunna supayaanu garering teh diwidian nyabak kanatungtung jubah-Na bae wungkul. Sakur anunyabak ka Anjeunna terus cageur.

151Aya rombongan urang Parisi jeungguru-guru agama ti Yerusalem,

naranya kieu ka Yesus,2 "Ku naon murid-murid Anjeun henteumarake adat karuhun urang? Ari rek dalahartara ngarumbah leungeun heula nurutkeunaturan!"3Waler Yesus, "Sabalikna aranjeun anumentingkeun adat karuhun, ku naonngarempak parentah Allah?4Timbalan Allah, Maneh kudu hormat kaindung bapa. Jeung, Anu ngagogoreng indungbapa kudu dipaehan.5Tapi ceuk pangajaran aranjeun mah, lamunjelema boga bikeuneun ka bapana atawa

Matius 15.6–14 58ka indungna, tapi nyebutkeun yen, Anu kukuring rek dibikeun ka Bapa jeung Ema tehku kuring geus dihaturkeun ka Allah,6eta jalma geus teu perlu deui ngahormatka kolotna. Ku cara kitu teh aranjeunnyumahkeun parentah Allah, nurutkeunpangajaran sorangan.7Aranjeun teh munapek! Cocog jeungramalan Yesaya ngeunaan aranjeun, anu kieutea:8 Ieu jelema-jelema, dawuhan Allah,hormatna ka Kami ngan semet omonganana,hatena mah jauh ti Kami.9Cumah bae ibadah ka Kami, sababngajarkeun aturan beunang manusa, anudianggapna aturan ti Kami!"10Geus kitu Yesus miwarang jalma reakumpul, tuluy saur-Na, "Darengekeun,halartikeun!11Anu ngalantarankeun diri jadi najis tehlain anu asup kana sungut, tapi anu kaluar tidinya."12Ti dinya murid-murid-Na nyalampeurkeun,unjukan, "Bapa, uninga urang Parisinyarerieun hate ku kasauran Bapa tadi?"13Waler Yesus, "Pepelakan anu lain beunangmelak Rama Kami nu di sawarga, kabeh bakaldirabut.14Teu kudu risi ku urang Parisi! Pamingpin-pamingpin lolong kabehanana. Nu lolong

Matius 15.15–23 59nungtun nu lolong, tangtu duanana tigulingkana solokan."15Petrus miunjuk, "Dupi pilahir nu tadi naonhartosna?"16Waler Yesus, "Ari maneh, geuning teuleuwih pinter ti batur.17Piraku teu ngarti, yen nu asup kanasungut terusna ka jero beuteung, ti dinyakaluar deui.18Sabalikna anu kaluar tina sungut asalna tijero hate, matak najis kana diri.19Sabab timbulna pikiran-pikiran jahatteh ti jero hate, ngalantarankeun jelemanepi ka maehan, ngaranyed jeung nyieunkalakuan-kalakuan anu ingkar tina susila,maling, merdaya, jeung mitenah batur.20Eta kabeh matak najis kana diri. Ari daharteu ngumbah heula leungeun mah sanajanceuk urang Parisi kudu, teu matak najis diri."21Yesus angkat ti dinya ka hiji daerahdeukeut Tirus jeung Sidon.22Aya hiji awewe urang Kanaan anu cicingdi dinya, ngadeuheus ka Anjeunna sartasasambat kieu, "Nun Putra Daud, abdinyuhunkeun piwelas! Pun anak awewediraksuk ku roh jahat, awakna dugi kareksak."23Ku Yesus teu diwaler sakecap-kecap acan.Murid-murid-Na mihatur, "Sina nyingkah, Pa!Ti tadi nutur-nutur bae, sareng gandeng!"

Matius 15.24–32 6024Saur Yesus, "Kami diutus teh ngan kaurang Israil, hususna ka anu salasar caradomba leungit."25Bruk eta awewe teh nyuuh kana sampeanAnjeunna. "Tulungan, Juragan!" sasambatna.26Saur Yesus, "Salah nyokot kadaharanbarudak tuluy dialungkeun ka anjing."27 "Leres kitu, Juragan," tembalna."Nanging geuning anjing oge kengingngaletakan sesa-sesa anu ragragan tina mejadununganana."28Geus kitu waler Yesus, "Ibu, imankapercayaan Ibu sakitu mantepna! Heug,panuhun Ibu sing laksana." Sapada haritakeneh anakna cageur.29Ti eta tempat Yesus angkat deui mapayTalaga Galilea, tuluy unggah ka hiji pasirngadon calik.30 Jalma-jalma ngabrul daratang kaAnjeunna, mawa nu lumpuh, nu lolong,nu cingked, nu pireu, jeung nu gareringku kasakit sejen, dikumpulkeun deukeutsampean Yesus, seug ku Anjeunnadicalageurkeun.31 Jelema-jelema mani arolohok nenjo anupireu jadi bisa ngomong, anu cingked jadiwalagri, anu lumpuh jadi bisa leumpang, anulolong jadi bisa nenjo. Seug bae maruji kaAllah urang Israil.32Yesus nyaur murid-murid tuluy nyarios,"Karunya ieu jelema-jelema teh. Geus tilu

Matius 15.33–16.1 61poe di darieu jeung Kami, ayeuna geushenteu barogaeun jang dahar. Kami teu teganitah baralik teu disina dalahar heula, bisikalempohan di jalan."33Piunjuk murid-murid, "Nanging di gurunkeusik sapertos kieu, ti mana bade kengingtedaeun kangge jalmi sakitu seueurna?"34 "Sabaraha roti nu maraneh?" Yesusmariksa. "Tujuh, sareng lauk saeutik," tembalmurid-murid.35 Jelema-jelema ku Yesus dipiwarang dariukdina taneuh.36Roti jeung lauk ku Anjeunna dicepengtuluy Anjeunna muji sukur ka Allah.Roti disemplekan tuluy diserenkeun kamurid-murid sina dibagikeun.37 Jelema-jelema dalahar nepi kasareubeuheun. Rotina nyesa, ku murid-muriddikumpulkeun meunang tujuh karanjang.38Anu disuguh dahar harita lalaki wungkulaya opat rebu urang, jaba awewe jeungbarudak.39Sanggeus dalahar ku Yesus dipiwarangbaralik, ari Anjeunna terus kana parahungabujeng daerah Magadan.

161Aya rombongan urang Parisi jeungurang Saduki nemonan ka Yesus

rek ngadoja, marenta sangkan Anjeunnangadamel kaajaiban geusan ngabuktikeunyen Anjeunna asal ti Allah.

Matius 16.2–10 622Tapi waler Yesus, "Lamun panonpoe surupdi langit aya layung, ceuk aranjeun Rek hadepoe, langit mani ngempur.3Lamun isuk-isuk haleungheum ceukaranjeun, Rek hujan, langit reueukhaleungheum. Aranjeun bisa naksir hadegorengna poe nenjo kaayaan langit, tapi teubarisa nangenan tanda-tanda jaman kiwari!4 Jarahat, daroraka, jelema-jelema jamankiwari teh! Aranjeun marenta kaajaiban?Taya nu pantes dibikeun salian ti kaajaibananu kaalaman ku Nabi Yunus!" Geus kitu etaurang Parisi jeung urang Saduki teh dikantun.5Sanggeus narepi ka peuntas talaga beulahditu, murid-murid kakara inget yen teumarawa roti.6Saur Yesus, "Kade, maraneh kudu ati-atiku ragi urang Parisi jeung urang Saduki."7Ari ceuk murid-murid ka pada baturna,"Saur-Na kitu teh sabab urang teu boga roti."8Yesus uningaeun ka nu keur diomongkeunku maranehna, tuluy ngalahir, "Ku naonngaromong teu boga roti? Kacida kurangnakapercayaan maraneh teh!9Teu ngalarti kana maksud Kami? Geus teuaringet waktu Kami nyuguh dahar lima rebujelema ku roti anu asalna ngan lima siki?Sabaraha karanjang sesana?10Kumaha deuih hal roti tujuh anudisuguhkeun ka opat rebu jelema? Sabarahakaranjang sesana?

Matius 16.11–19 6311Ku naon nepi ka teu ngalarti yen Kami tadilain ngomongkeun roti? Pan ceuk Kami oge:Kudu ati-ati ku ragi urang Parisi jeung urangSaduki."12Geus dikitukeun mah kakara murid-muridteh ngarti, yen Anjeunna mepelingan kituteh lain kudu ati-ati ku ragi anu sok dipakenyieun roti, tapi ku pangajaran urang Parisijeung urang Saduki.13Yesus terus angkat ka daerah deukeutkota Kesarea Pilipi. Di dinya Anjeunnamariksa ka murid-murid, "Ceuk jalma reaAnak Manusa teh saha?"14 Jawab murid-murid, "Aya nu nyebatYohanes Jurubaptis, aya nu nyebat Elias, ayanu nyebat Yermia atanapi salah sawios nabi."15 "Ari ceuk maraneh Kami teh saha?" Yesusmariksa deui.16Ceuk Petrus, "Bapa teh Kristus,Jurusalamet, Putra Allah nu jumeneng."17 "Bagja maneh, Simon anak Yonas!" saurYesus. "Sabab maneh nyaho kitu teh lain timanusa tapi ti Rama Kami di sawarga.18Ku sabab eta, Petrus, Kami ngabejaan:maneh teh batu karang. Dina eta batu karangKami bakal ngadegkeun gareja Kami anumoal eleh ku naon-naon, ku maot ge moaleleh.19Maneh bakal diserenan konci KarajaanSawarga. Anu ku maneh ditolak di dunyadi sawarga ge bakal ditolak. Anu ku maneh

Matius 16.20–26 64ditarima di dunya di sawarga ge bakalditarima."20Anjeunna ngalarang murid-murid supayaulah ngomong ka saha-saha yen AnjeunnaKristus Jurusalamet.21Ti semet harita Yesus mimiti nyariossabalakana ka murid-murid, saur-Na, "Kamiteu meunang henteu kudu ka Yerusalem,kudu nandangan sangsara di ditu, dikaniayaku para kokolot, ku imam-imam kapala,jeung ku guru-guru agama Yahudi. Kamibakal dipaehan. Tapi sanggeus maot tilu poebakal hirup deui."22Yesus ku Petrus ditarik ka sisi tuluydiemutan, pokna, "Gusti! Mugi eta halditebihkeun ku Allah. Gusti ulah dugi kanyorang kitu!"23Yesus malik tuluy ngalahir ka Petrus,"Nyingkir maneh, Setan! Maneh ngahalanganjalan Kami. Eta pikiran maneh teh pikiranmanusa, lain asal ti Allah."24Geus kitu Anjeunna sasauran kamurid-murid, "Nu rek anut ka Kami kuduninggalkeun kapentingan pribadi, kudumanggul salibna tuluy ngiring ka Kami.25Sabab sing saha anu leuwih ngabelanyawana bakal kaleungitan ku nyawana.Sabalikna anu ngurbankeun hirupna lantarananut ka Kami, bakal meunangkeun nyawana.26Naon untungna jelema meunangkeunsaalam dunya, tapi kaleungitan nyawana?

Matius 16.27–17.5 65Naha bisa hirupna diganti ku harta di dunyaieu?27Moal lila deui Putra Manusa teh bakalsumping nganggo kamulyaan Rama-Na,diiring ku para malaikat-Na, rek ngabales kaunggal jelema satimpal jeung kalakuanana.28Kanyahokeun ku maraneh yen saenyanadi antara anu ayeuna aya di dieu, aya anumoal waka maot samemeh narenjo PutraManusa sumping ngajadi Raja."

171Genep poe ti harita Yesus unggah kahiji gunung anu luhur, nyandak Petrus,

Yakobus, jeung Yohanes. Di luhur gunungngan opatan bae.2Di dinya Yesus salin rupi, katenjo ku nutiluan raray-Na moncorong kawas panonpoe,anggoana-Na bodas hurung mancur.3Breh deuih katenjo aya Musa jeung Eliaskeur cacarios jeung Anjeunna.4Pok bae Simon Petrus unjukan kieu,"Gusti, ku raraos urang di dieu teh! Manawikarujukan abdi bade ngadamel tilu kemah,kangge Gusti, kangge Musa, sareng kanggeElias."5Petrus keur unjukan keneh, bray aya megangagebray turun mayungan ka aranjeunna.Tina eta mega aya soara, ungelna, "Tah ieuteh Putra Kami, kaasih Kami, anu kamanahku Kami. Masing ngagugu ka Anjeunna!"

Matius 17.6–15 666Bawaning ku sarieuneun kana eta soara,murid-murid teh mani nyaluksrukkeunbeungeut kana taneuh.7Ku Yesus disampeurkeun tuluy diusap."Harudang, ulah sarieun!" saur-Na.8Barang carengkat geus teu aya sasahangan Yesus bae.9Waktu keur marudun Yesus mesen kieu,"Kade, tetenjoan anu tadi ulah dicaritakeunka saha-saha, nepi ka waktu Putra Manusadihudangkeun ti nu maraot."10Murid-murid-Na naranyakeun, "Ku naonsaur guru-guru agama Yahudi mah Elias nubakal sumping heula?"11Waler Yesus, "Bener, Elias heula nu kudusumping pikeun memeres sagala kaayaan.12Tapi Kami ngabejaan, saenyana Eliasteh geus sumping tapi taya nu wawuheun.Jelema-jelema ka anjeunna sakarep-kareppisan. Putra Manusa oge ku maranehna bakaldikitukeun."13Kahartieun ku maranehna yen anudicarioskeun ku Anjeunna teh YohanesJurubaptis.14Sanggeus Yesus jeung tilu murid kumpuldeui jeung jalma rea datang hiji jelema, sujudka payuneuna-Na15 jeung unjukan kieu, "Juragan, tulunganpun anak! Gaduh panyakit sawan,ngabahlakeun pisan kana awakna, margi sok

Matius 17.16–22 67sering tikusruk kana seuneu atanapi kaceburkana cai.16Parantos dibantun ka murid-muridJuragan, nanging teu tariasaeunnyageurkeun."17Saur Yesus, "Pohara maraneh mah, nyasaralah, nya teu baroga kapercayaan! NaBapa teh kudu reureujeungan bae jeungmaraneh? Kudu nepi ka mana Bapa nyabaranmaraneh teh? Bawa budakna ka dieu!"18Tuluy roh jahat anu nyurup ka eta budakteh ku Anjeunna diparentah kaluar. Seug rohjahat teh kaluar, budakna jadi waras haritakeneh.19Murid-murid marek ka Yesus, arunjukan,"Ku naon ku abdi-abdi mah eta roh jahat tehteu daekeun kaluar?"20 "Lantaranana mah maraneh kurang rasakapercayaan," waler Yesus. "Sabab saenyanalamun maraneh boga rasa kapercayaansagede siki sasawi bae, maraneh bisamarentah ka ieu gunung, Pindah ka ditu!tangtu ieu gunung pindah. Cindekna rekkumaha-kumaha ge maraneh tangtu bisa!21 [Tapi roh jahat kawas nu tadi mah nganbisa diusir ku paneda jeung puasa bae.]"22Waktu murid-murid kabeh aya di Galilea,Yesus nyarios kieu, "Anak Manusa tehmoal lila deui oge bakal diserenkeun kanakakawasaan manusa,

Matius 17.23–18.3 6823 tuluy dipaehan. Tapi sanggeus tilu poebakal dihirupkeun deui." Murid-murid kacidanaralangsaeunana.24Waktu Yesus sumping ka Kapernaumjeung murid-murid, aya tukang mulung pajegBait Allah nanya ka Petrus, "Ari guru manehsok mayar pajeg Bait Allah?"25 "Puguh bae," walon Petrus. SanggeusPetrus aya di imah, ku Yesus dipiheulaandipariksa, "Simon, kumaha ari ceuk maneh,saha anu kudu mayar pajeg atawa upeti karaja-raja di dunya? Rahayatna atawa urangasing?"26 "Urang asing," walon Petrus. Saur Yesusdeui, "Lamun kitu rahayat mah teu kudumayar.27Tapi keun bae, urang ulah cekcokjeung maranehna. Ku sabab eta jungka ditu nguseup ka talaga. Lauk anunyanggut pangheulana sanggeus dipecatkeuncalangapkeun, dina sungutna aya duit, cukupkeur mayar pajeg ka Bait Allah keur pajegsarerea. Bayar pajeg urang teh ku eta!"

181Waktu eta, murid-murid naranyakieu ka Yesus, "Dupi anu bakal

pangpunjulna di Karajaan Sawarga, saha?"2Yesus nyandak hiji budak leutikditangtungkeun payuneuna-Na.3Ti dinya saur-Na, "Sing percaya ka Kami,maraneh moal bisa jadi warga Karajaan

Matius 18.4–10 69Sawarga lamun henteu robah kalakuan jeungjadi saperti ieu budak leutik.4Nu bakal pangpunjulna di KarajaanSawarga, nya eta anu daek ngahandapkeunmaneh, jeung boga hate saperti hate budakleutik.5Sing saha anu ngaku ka budak leutikpantar kieu ku karana ngingetkeun ka Kami,eta sarua jeung ngaku ka Kami."6 "Upama aya jelema anu ngalantarankeunsalah sahiji budak leutik pantar kieu ingkar tiKami, eta jelema leuwih hade dibangbaluhanbeuheungna ku batu panggilingan anu gede,terus alungkeun ka jero laut.7Memang cilaka di dunya teh loba gogoda,anu ngalantarankeun manusa pecat iman!Kaayaan kitu terus bae teu eureun-eureun.Tapi leuwih cilaka deui jelema anu ngagodana!8Leungeun atawa suku maraneh lamun nuhiji pidosaeun mah teukteuk bae, piceun!Mending ngan boga leungeun ngan hiji atawasuku ngan hiji tapi salamet, ti batan leungeunsuku jangkep tapi diri sakujur dialungkeunkana seuneu langgeng.9Panon lamun nu hiji pidosaeun mah cokelbae, piceun! Mending ngan boga panonsabeulah tapi salamet, ti batan panon lengkeptapi diri sakujur dicemplungkeun kana seuneunaraka!"10 "Awas, ulah ngahina ka budak leutik pantarkieu. Ati-ati, sabab malaikat-malaikatna

Matius 18.11–17 70salawasna aya di payuneun Rama Kami disawarga.11 [Ari Anak Manusa ka dunya teh reknyalametkeun jelema anu leungit ti payuneunAllah.]12Cik, upama aya nu boga domba saratusleungit hiji, ceuk maraneh bakal kumahaanu bogana? Tangtu indit neangan nu hiji,nu salapan puluh salapan diantep heulanyaratuan di lamping pasir.13Ana nu leungit geus kapanggih, nu boganatangtu leuwih atoh ku eta anu hiji ti batan kunu salapan puluh salapan nu henteu leungit.14Rama maraneh di sawarga oge kitu.Kahoyong-Na ulah aya saurang-urang acanumat-Na anu laleutik keneh anu leungit tiMantenna."15 "Dulur anu boga dosa ka maraneh kududipepelingan, tapi paduduaan bae. Mundaekeun narima salah, maneh untung bisangahiji deui jeung dulur.16Tapi upama embungeun ngadengepepeling maraneh, kudu mawa batur saurangatawa duaan, sabab ceuk Kitab Suci, Pikeunnetelakeun yen anu dituding teh enya salah,kudu kasaksian ku duaan atawa tiluan.17Lamun geus kitu neugtreug keneh,beberkeun perkarana ka sajamaah. Upamaku sajamaah ge teu mental, anggap etadulur teh deungeun-deungeun anu teu

Matius 18.18–27 71nganyahokeun ka Allah, atawa anggap baetukang mulung pajeg.18 Jeung Kami ngabejaan, naon bae anu kumaraneh di dunya ditolak, di sawarga gebakal ditolak. Anu ku maraneh ditarima didunya, di sawarga ge bakal ditarima.19 Jeung iraha bae lamun maraneh di dunyamangnedakeun hiji perkara ku duaan, tangtuku Rama Kami di sawarga dimakbul.20Sabab di mana bae dua atawa tilu jelemakumpul mawa jenengan Kami, Kami bakalaya di dinya."21Petrus unjukan ka Yesus, "Gusti, upamipun dulur gaduh lepat ka abdi, sabaraha kaliabdi kedah ngahampurana? Tujuh kali?"22 "Lain tujuh kali. Kudu tujuh puluh kalitujuh kali," waler-Na.23 "Sabab Karajaan Sawarga teh sapertimisil hiji raja anu rek mereskeun hutangbadega-badegana.24Sanggeus ngayakeun pamariksaan, ayabadega anu dideuheuskeun, hutangna jutaan.25Ku sabab teu bisaeun ngalunasan, kuraja dititah dijual jeung saanak bojona, katutsagala pangabogana pikeun ngalunasanhutangna.26Eta badega ngarumpuyuk sujud baringalengis, Nyuhunkeun sarantos, tangtosbade dilunasan sadayana!27Raja karunyaeun, malah hutangnadibebaskeun.

Matius 18.28–19.1 7228Ari geus di luar, eta badega teh amprokjeung badega deui anu boga hutang kamanehna rerebuan. Ku manehna ditongtakterus dicekek jeung disentak, Bayar hutangmaneh!29Baturna mani ngalengis bari deku, Sabar,menta tempo, engke ge dibayar!30Ku manehna teu didenge, kalah kadijebloskeun ka panjara nepi ka hutangnalunas.31Badega-badega sejen barang nyarahoeuneta kajadian kacida ngareneseunana, tuluyarunjukan ka raja.32Badega kejem teh disaur jeung dicarekan,Dasar badega tanpa guna! Maneh maningalengis ka kami, nepi ka hutang maneh kukami dipupus,33 lantaran karunya. Cik maneh oge sing ayarasrasan ka batur!34Raja kacida benduna, eta badega tuluydijebloskeun ka panjara, dihukum, nungguhutangna lunas kabeh."35Saur Yesus deui, "Rama Kami nu disawarga ge bakal kitu ka maraneh, kajabalamun maraneh iklas ngahampura kasalahandulur."

191Sanggeus nyarios kitu Yesus angkatti Galilea ka daerah Yudea peuntaseun

Walungan Yordan.

Matius 19.2–9 732Nu naluturkeun loba pisan, sarta anugareringna ku Anjeunna dicalageurkeun didinya.3Aya urang Parisi anu nyalampeurkeun kaAnjeunna rek ngadoja, nyual kieu, "Ari HukumAgama urang ngidinan lalaki nyerahkeunbojona ku lantaran naon bae?"4Waler Yesus, "Naha aranjeun can macaKitab Suci anu nyebutkeun yen waktu Khalikmimiti ngadamel manusa, ngadamelna tehlalaki jeung awewe?5 Jeung Allah nimbalan, Ku hal eta lalakibakal ninggalkeun indung bapana tuluyngahiji jeung pamajikanana sarta duananajadi satunggal.6Ku sabab kitu duanana geus lain duadeui, tapi hiji. Ku lantaran kitu, anu geusdihijikeun ku Allah teu meunang dipisahkeunku manusa."7Ceuk urang Parisi, "Geuning Musangayakeun aturan yen lalaki kudu mere surattalak ka pamajikanana anu diserahkeun?"8Waler Yesus, "Musa ngidinan sotehnyerahkeun lantaran aranjeun hese pisandiajar. Keur jaman ngajadikeun mah teu ayaaturan kitu.9Nu matak Kaula ngabejaan: lalaki anunyerahkeun pamajikan padahal pamajikananahenteu nyelewer, lamun kawin deui jeungawewe sejen, eta lalaki teh ngaranyed."

Matius 19.10–17 7410Ari ceuk murid-murid ka Anjeunna,"Upami antawis salaki sareng pamajikan kitusualna mah atuh langkung sae henteu kawin."11Waler Yesus, "Pangajaran kieu lainkeur unggal jelema, ngan keur anu geusdikersakeun ku Allah bae.12Sababna jelema teu bisa kawin tehrupa-rupa, aya nu geus perbawa ti baranglahir, aya anu dilantarankeun ku pada jalmanepi ka teu bisa kawin, aya oge anu kutekadna sorangan ngarah lugina kumawulanaka Allah. Anu bisa narima ieu pangajaran, peklampahkeun kitu."13Aya nu marawa barudak leutik kaYesus sina ditumpangan panangan jeungdidungakeun ku Anjeunna, tapi kumurid-murid dicarekan.14Saur Yesus ka murid-murid, "Ingkeun etabarudak teh sina ka Kami, ulah dipegatan.Sabab Karajaan Sawarga teh nya pikeunjelema-jelema anu hatena saperti hate ieubarudak."15Ti dinya barudak teh ditumpanganpanangan jeung didungakeun. Geus kituAnjeunna angkat ti dinya.16Dina hiji poe aya budak ngora datangka Yesus. "Pa Guru," carekna, "lampahkumaha anu sae, anu kedah dilakonan kuabdi supados tiasa kenging hirup langgeng?"17Waler-Na, "Ku naon nanyakeun mana nuhade? Nu hade mah ngan Hiji. Ari hayang

Matius 19.18–26 75bisa meunangkeun hirup mah lampahkeunbae parentah-parentah Allah."18 "Parentah anu mana?" carekna deui.Waler Yesus, "Ulah maehan, ulah ngaranyed,ulah maling, ulah jadi saksi palsu,19 sing hormat ka indung bapa, jeung kudunyaah ka batur cara ka diri sorangan."20 "Eta mah parantos dilakonan," ceuk etabudak ngora. "Kedah kumaha deui?"21Waler-Na, "Ari hayang sampurna mah jualkabeh sagala kaboga hidep, duitna serenkeunka kaom miskin, geus kitu hidep ka dieu,tuturkeun Bapa."22Dipiwarang kitu teh eta budak ngorabalikna nguyung, sabab loba pisan hartabandana teh.23Yesus ngalahir ka murid-murid, "Memangkacida hesena jelema beunghar mah asup kaKarajaan Sawarga teh.24Sakali deui, ceuk Kami kacida hesenajelema beunghar asup ka Karajaan Sawarga,leuwih hese ti batan onta moncor kana liangjarum."25Ngadarenge kitu teh murid-murid maniarolohok, tuluy naranya, "Upami kitu mahatuh saha nu tiasa salamet?"26Yesus neuteup ka maranehna, geus kitusaur-Na, "Mustahil soteh ceuk manusa, keurAllah mah teu aya nu mustahil."

Matius 19.27–20.5 7627Pihatur Petrus, "Tingali! Abdi-abdiparantos ngantunkeun sagala rupi, ngiring kaBapa. Bakal kenging naon?"28Waler-Na, "Sing percaya, engke dinaJaman Anyar, sarta Putra Manusa geus linggihdina tahta kamulyaana-Na, maraneh oge, duawelas urang panganut Kami bakal ngadiukantahta, marentah ka dua welas kaom Israil.29 Jeung sing saha anu iklas najan kudupisah ti imah, ti dulur lalaki, ti dulur awewe,atawa ti bapa, ti indung, ti anak, atawaninggalkeun rajakaya lantaran leuwih beuratka Kami, ganjaranana bakal saratus kalieunjeung diganjar hirup langgeng.30Tapi nu ayeuna ti hareula, loba nu bakaljadi pandeuri. Anu ayeuna pandeuri, loba nubakal jadi ti heula."

201 "Karajaan Sawarga teh saperti ieumisil. Aya hiji jelema, rebun-rebun

indit neangan kuli rek digawekeun di kebonanggurna.2Sanggeus mupakat yen buruh saurangnasapoe sauang perak sakumaha ilaharna, tuluydititah mimiti digarawe.3Pukul salapan neangan deui ka pasar,nawaran gawe ka nu keur ngalanggur,4Mending digarawe di kebon anggur kuring,buruhna pantes.5Nu ditawaran daraekeun. Pukul dua welasjeung pukul tilu neangan deui kuli.

Matius 20.6–14 776Sanggeus meh pukul lima neangan deui kapasar. Seug nanya ka nu keur tingjaranteng,Ku naon ngalanggur bae sapoe jeput,ngalelebar waktu?7Walonna, Teu aya nu ngulikeun. Tuluyditawaran, Jung digarawe di kebon anggurkuring.8Waktu sareupna nu boga kebon tehngomong ka mandor, Kumpulkeun kuli-kuli, bayar. Heulakeun anu datangnapangburitna, terus nepi ka anu asupdigawena pangheulana.9Seug anu digarawena mimiti pukul limasore dibayar ti heula, saurang sauang perak.10Barang anu pangisukna rek dibayar,panyangkana rek dibayar leuwih, ari heugsarua saurang sauang perak.11Bari nampanan duit maranehnagegelendeng, pokna,12Eta nu daratangna pandeuri digarawenangan sajam, ari dibayarna bet sarua jeungkuring anu digarawe sapoe jeput baripapanasan!13 Jawabna ka nu saurang, Dulur! Aranjeungeus mupakat buruh saurangna sapoe sauangperak. Kuring henteu jalir.14Tarima eta duit teh, jung baralik. Hanasieu anu pangpandeurina ku kuring dibayarsarua jeung aranjeun, eta mah kumahakuring.

Matius 20.15–22 7815Na teu meunang kuring make duitsorangan sakahayang? Atawa aranjeun siriknenjo kuring bageur?"16Saur Yesus deui, "Tah kitu, anupangpandeurina jadi ti heula, anupangheulana jadi pangpandeurina."17Di tengah jalan ka Yerusalem Yesus nyaurmurid-murid dicandak nyisi, tuluy Anjeunnanyarios bari angkat,18 "Darengekeun," saur-Na, "urang ayeunarek ka Yerusalem. Di ditu Putra Manusa tehbakal diserenkeun ka imam-imam kapalajeung guru-guru ahli hukum agama Yahudi,bakal diterapan hukum pati.19Tuluy diserenkeun ka bangsa batur. Ku etabakal dipoyok, dirangket, tuluy disalib. Tapisanggeus maot tilu poe bakal dihirupkeundeui."20Sabot kitu, bojona Sebedeus ngaharempoyka payuneun Anjeunna jeung anakna duaan,murid Anjeunna, ngunjukkeun panuhun.21 "Rek menta naon?" Yesus mariksa. Jawabeta awewe, "Upami Bapa engke parantosjumeneng Raja, ieu pun anak duaan mugiditempatkeun di kiwaeun sareng tengeneunBapa."22Saur Yesus ka eta dua murid, "Maranehteu nyaho ka nu dipenta. Sanggup maranehnginum eusi lumur anu rek diinum kuKami, nya eta panganiayaan?" "Sanggem,"jawabna.

Matius 20.23–30 7923 "Memang maraneh ge bakal nginum eusilumur Kami," waler Yesus. "Tapi Kami henteuwenang nangtukeun saha nu kudu diuk dikenca katuhueun Kami. Tempat eta mahpikeun jelema-jelema anu geus ditangtukeunku Rama Kami."24Murid nu sapuluh urang deui ngadarengepamenta kitu teh kacida arambekeunana kaeta dua sadulur.25Ku Yesus dipiwarang kumpul tuluydiwawadian, "Maraneh nyaho, bangsa anu teunyaraho ka Allah mah nu jadi pamarentahnasakawenang-wenang, nu jaradi pamingpinnasakama-kama ka rahayatna teh.26Maraneh mah ulah kitu. Malah lamunhayang jadi nu punjul kudu ngawula ka nusejen,27 lamun hayang jadi nomer hiji kudu daekngawula ka nu rea.28Kudu sakumaha Anak Manusa, datangnalain rek menta dikawulaan, tapi rekngawulaan jeung rek ngorbankeun nyawa-Nasupaya jelema-jelema anu salamet."29Yesus jeung murid-murid kaluar ti Yeriho,loba pisan anu naluturkeun.30Di sisi jalan aya nu lolong duaan keurdariuk. Barang ngadarengeeun Yesusngalangkung, tuluy tinggarero, "Putra Daud!Sing hawatos ka abdi!"

Matius 20.31–21.8 8031Ku nu sejen disentak sina repeh, tapingagerona kalah ka beuki tarik, "Putra Daud!Sing hawatos ka abdi!"32Yesus liren heula tuluy mariksa, "Aya naonnyalukan Bapa?"33 "Hayang tiasa ningal, Juragan!" tembalna.34Yesus welaseun, seug panon maranehnadiusap, bray bae bareunta barisa nenjo, tuluyngiring ka Anjeunna.

211Yesus jeung murid-murid geusdareukeut ka Yerusalem, geus aya

di Betpage di Gunung Jetun. Ti dinya Yesusmiwarang dua murid sina ti heula,2 sarta dilahiran kieu, "Maraneh kudu kakampung itu di hareup. Engke bakal manggihkalde keur dicangcang jeung anakna. Bukatalina, bawa ka dieu duanana.3Mun aya anu ngomong kitu kieu bejakeun,Rek dianggo heula ku Gusti, harita keneh getangtu mikeun eta kalde dibawa."4Hal ieu teh supaya laksana ucapan nabianu kieu:5 "Bejakeun ka Sion, Itu Raja manehsumping! Ngarendahkeun anjeun nitih kalde,kaldena anakna keneh."6Dua murid indit ngalakonan piwarangan.7Kalde geus dibawa jeung anakna. Nuanakna disasarapan tonggongna ku jubahmaranehna, Yesus terus nitihan eta kalde.8 Jalma-jalma loba anu ngalamparkeunjubahna di jalan, sawareh deui ngampar-

Matius 21.9–16 81ngamparkeun dangdaunan beunang ngalaharita,9 tuluy ngaleut di payuneun jeung dipungkureun Anjeunna. Nu di tukangtinggarero, "Wilujeng Putra Daud! Mugiaanu sumping kalawan pajenengan Pangerandirahmat ku Allah! Puji Allah!"10Barang Yesus lebet ka Yerusalem,sakuliah kota geunjleung. "Saha eta?" urangYerusalem tingtaranya.11Tembal nu ngarak, "Nabi Yesus ti Nasaretdi Galilea!"12Yesus lebet ka Bait Allah. Anu keur jualbeuli di dinya diusiran. Meja-meja tukangnalukeuran duit jeung bangku-bangku tukangdagang japati dibalik-balikkeun.13Saur-Na, "Dina Kitab Suci disebut, kieudawuhan Allah: Bait Kami bakal disarebuttempat paranti sembahyang. Ari ku maranehdijieun sayang begal!"14 Jelema-jelema anu lolong jeung nucingked daratang ka Anjeunna di Bait Suci,ku Anjeunna dicalageurkeun.15 Imam-imam kapala jeung guru-guruagama narenjo Anjeunna midamel kaahenganteh arambekeun, turug-turug barudaksalusurakan di jero Bait Allah, "Wilujeng PutraDaud!"16Tuluy maranehna negor ka Yesus,"Kadenge ku Anjeun kecapna eta barudak?""Puguh bae," waler-Na. "Na aranjeun tacan

Matius 21.17–24 82maraca ayat Kitab Suci anu kieu: Barudaksareng orok ku Gusti diajar ngucapkeunpamuji anu sampurna."17Geus kitu maranehna dikantun. Anjeunnaterus ka Betania, ngawengi di dinya.18Poe isukna isuk-isuk keneh, waktu keurangkat deui ka kota, Yesus ngaraos lapar.19Di sisi jalan aya tangkal kondang tuluydicaketan. Tapi teu aya buahna, daunwungkul. Ti dinya saur-Na ka eta tangkal,"Maneh moal buahan-buahan deui!" Dadaksakala eta tangkal teh jadi garing.20Murid-murid mani arolohok. "Ku naonenggal-enggal teuing garing eta tangkal teh?"ceuk maranehna.21Waler Yesus, "Maraneh ge, asal percayajeung henteu cangcaya, bisa nyieun kitu caraKami bieu ka eta tangkal kondang. Malahleuwih ti kitu. Pek ieu gunung titah kieu,Geura ngangkat, terus nyeburkeun maneh kalaut, tangtu bukti.22Nya kitu deui, neneda menta naon bae,asal hate percaya, tangtu dikabul."23Yesus lebet deui ka Bait Allah. Sabot keurngawulang, jol imam-imam kapala jeung parakokolot daratang ka dinya tuluy nanya, "Naonhak Anjeun migawe kitu? Meunang hak kitu tisaha?"24Waler Yesus, "Kaula ge rek nanya kaaranjeun saperkara. Lamun kajawab, kakara

Matius 21.25–31 83pertanyaan aranjeun perkara hak Kauladijawab.25Ari Yohanes kagungan hak ngabaptis tisaha? Ti Allah atawa ti manusa?" Maranehnajadi patanya-tanya pada batur, "Kudu kumahajawabna? Lamun dijawab, Ti Allah, tangtuceuk Manehna, Ku naon aranjeun teu percayaka Yohanes?26Lamun dijawab Ti manusa, sieun kurahayat, sabab rahayat yakin Yohanes tehnabi."27Tungtungna ngajawabna teh, "Dukateuing!" Saur Yesus, "Ari kitu mah Kaula moalngabejakeun make hak naon Kaula migawekieu."28 "Ayeuna kumaha ieu ceuk aranjeun. Ayahiji jelema boga anak lalaki dua. Ngomongka anakna nu kolotan, Ujang, poe ieu kududigawe di kebon anggur.29 Jawabna, Ah, alim! tapi lila-lilakaduhungeun, tuluy bae digawe.30Bapana tuluy nitah ka anakna nu ngoraancara tadi. Jawabna, Mangga, Bapa, tapihenteu digawe.31Tah, nu mana anu ngalampahkeunparentah bapana?" "Nu kolot," walonmaranehna. Saur Yesus, "Aranjeun bakalkapiheulaan asup ka Karajaan Sawarga kutukang-tukang mulung pajeg jeung ku awewetuna susila.

Matius 21.32–39 8432Sabab aranjeun heunteu palercaya kaYohanes Jurubaptis anu nuduhkeun jalanbener. Sabalikna tukang-tukang mulungpajeg jeung awewe-awewe tuna susila mahpercayaeun. Ari aranjeun sakitu geus nenjohal eta, pikiran teu robah-robah, ka anjeunnateu palercaya."33 "Aya deui misil. Aya tuan tanah mukakebon anggur, sakurilingna dipager, nyieunbak pameresanana jeung munara jaga. Tuluydisewakeun sina digarap ku nu sejen, arimanehna terus nyaba.34Dina usum metik manehna nitahanbujang-bujangna sina narik hasil sewakebonna ti nu nyarewa.35Tapi bujang-bujangna teh ku anu nyarewakebonna dipahala, diparaehan, aya nuditeunggeulan, aya nu dibaledogan ku batu.36Tuan tanah nitahan bujang-bujang sejenleuwih loba, tapi sarua nasibna jeung nu tiheula.37Tungtungna nu dititah teh anakna,pamikirna, Ku anak aing mah tangtusarieuneun.38Tapi barang eta datang, nu nyarewa kebonteh baradami, pokna, Ieu mah anakna. Urangpaehan, warisanana jang urang!39Tuluy dicerek, dijongklokkeun ka luarankebon, tuluy dipaehan.

Matius 21.40–22.2 8540Cik, lamun eta tuan tanah datangsorangan, bakal dikumahakeun eta nunyarewa kebonna teh?"41Tembalna, "Eta jelema-jelema jahat tehtangtu ditumpes, kebonna disewakeun deuika nu sejen, anu pibenereun mere hasil sewakebonna dina waktuna."42Saur Yesus, "Kumaha aranjeun geusmaraca ayat Kitab Suci anu kieu? Batu anuteu kapake ku tukang ngadegkeun, ngajadibatu anu pangutamana. Kitu dipidamelna kuPangeran, endahna kabina-bina!"43Saur Yesus deui, "Ku sabab kitu Kaulangabejaan, hak aranjeun kana KarajaanSawarga bakal dicabut, dibikeun ka bangsasejen anu daraekeun ngajalankeun pangersaAllah.44 [Anu ninggang kana eta batu tangturemuk, anu katinggang tangtu bubuk.]"45Karasaeun ku imam-imam kapala jeungku urang Parisi yen eta misil teh ku Yesusdianggo nyindiran maranehna.46Seug maranehna alihtiar rek nangkepYesus. Tapi teu waranieun prak, sarieuneunku jalma rea anu nganggap Yesus teh nabi.

221Yesus nyarioskeun deui misil ka jalmarea.

2 "Karajaan Sawarga teh saperti ieu misil.Aya hiji raja rek nikahkeun putra pamegetna.

Matius 22.3–12 863Miwarangan badega-badegana nyusulanondangan sina geura daratang kana hajatna.Tapi nu disusulan arembungeun datang.4Raja miwarangan badega-badega sejenna,nepikeun amanat ka para ondangan, Hajatgeus tarapti, geus mencitan sapi jeung anaksapi nu pangalusna, geus sadia sagala rupa.Mangga sarumping nungkulan hajat nikah.5Tapi nu diarondang teh arapi lain bae,tinglaleos ka pagaweanana, aya nu ka kebon,nu ka toko.6Malah aya nu terus ngarejeng kabadega-badega teh, terus ditareunggeulan,diparaehan.7Raja kacida benduna, tuluy ngirim baladnumpes jelema-jelema nu maraehan,padumukanana dihuru.8Tuluy nimbalan ka badega-badega, Ieuhajat geus sakieu sadiana, tapi nu diarondangteh ayeuna mah geus teu layak ka darieu.9Ku sabab eta pegat ka jalan-jalan gede, nulaliwat saha bae ajak ka dieu, sing loba.10Badega-badega arindit, sakur nu liwat,nu bageur nu jahat kabeh diajak kana pesta,balandongan hajat pinuh.11Raja lebet ka balandongan ningalian. Retkatingalieun aya semah saurang anu henteumake pakean pesta,12 tuluy dipariksa, Ki Sanak, ku naon henteumake pakean pesta? Jelemana ngabetembae.

Matius 22.13–21 8713Raja nimbalan ka abdi-abdina, Barogod ieujelema leungeunna jeung sukuna, alungkeunka nu poek, sina ceurik nandangan sangsara."14Saur Yesus deui, "Anu disaur mah loba,tapi anu kapilih ngan saeutik."15Urang Parisi ngalaleos, tuluy badami rekngajiret Yesus ku pertanyaan-pertanyaan.16Ti dinya nitah murid-muridna nemonanYesus dibarengan ku jelema-jelema golonganHerodes. "Pa Guru," ceuk maranehna, "abditerang Bapa jalmi jujur. Bapa ngawurukkeunpangersa Allah ka manusa kalayansatarabasna, henteu inggis ku pamanggihnu sanes, margi Bapa mah henteu pandangharkat.17Ku margi kitu, kumaha pamendak Bapaperkawis mayar pajeg ka Prabu Rum,ngarempak Hukum Agama urang atanapihenteu?"18Yesus, anu uningaeun kana eta maksudjulig ngawaler, "Eh, anu marunapek! Rekmancing kasalahan Kami maraneh teh?19Coba kadieukeun duit anu ku maranehsok dipake mayar pajeg!" Maranehnangarasongkeun duit.20 "Gambar jeung jenengan saha ieu?" Yesusmariksa.21 "Prabu," jawab maranehna. Saur Yesus,"Bayarkeun ka Prabu nu kagungan Prabu,bayarkeun ka Allah nu kagungan Allah."

Matius 22.22–31 8822Diwaler kitu maranehna ngaharuleng tuluyarindit.23Dina poe eta keneh aya deui anu daratangka Yesus, urang Saduki. Ieu golongan henteupercaya yen jelema bakal harudang deui tinamaotna.24 "Guru," carekna, "Musa ngajarkeun,upama hiji jelema maot teu gaduh anak,randana kudu dikawin ku dulur nu maotsupaya gaduh anak anu bakal diakukeun kanu parantos maot tea.25Kapungkur di dieu kantos aya tujuh jalmiadi lanceuk. Nu cikal kawin tuluy maot, urutbojona dikawin ku nu kadua.26Nu kadua maot, awewena dikawin ku nukatilu, kitu bae saterusna nepi ka maraottujuhanana.27Ahirna awewena oge maot.28Tah dina waktos nu maraot tehdihirupkeun deui, bojo saha eta awewe teh?Margi tujuhanana parantos ngawin manehna."29Waler Yesus, "Aranjeun kacida kaliruna,lantaran tacan ngalarti kana Kitab Suci jeungkana kakawasaan Allah.30 Jelema sanggeus hirup deui tina paehna,kaayaanana bakal saperti malaikat di sawargajeung moal kawin deui.31Kumaha aranjeun tacan maca timbalanAllah ngeunaan dihirupkeunana deui anumaraot? Dawuhan Allah kieu,

Matius 22.32–43 8932Kami teh Allahna Ibrahim, Allahna Ishak,jeung Allahna Yakub. Allah teh Allahna anuharirup, lain Allah pikeun nu paraeh."33 Jalma rea mah ngadenge eta piwulang tehkacida raresepeunana, mani arolohok.34Barang urang Parisi meunang beja yenYesus geus ngabungkem urang Saduki, tuluybareng ngadatangan ka Anjeunna.35Nu saurang guru agama Yahudi, nyual kaAnjeunna rek ngadoja,36pokna, "Guru, parentah nu mana dinaHukum Agama anu pangutamana?"37Waler-Na, "Masing nyaah ka PangeranAllah maneh terus jeung hate, terus jeungnyawa, sarta terus jeung budi akal.38 Ieu parentah anu pangutamana jeungpangpentingna.39Nu kadua sarua pentingna, nya eta:Masing nyaah ka batur kawas ka dirisorangan.40Sakabeh eusi Hukum Musa jeungpangajaran nabi-nabi lianna, gumantungnaka ieu dua parentah."41Sabot urang Parisi di darinya keneh kuYesus dipariksa,42 "Kumaha ari ceuk aranjeun, turunan sahaari Kristus?" "Turunan Daud," tembalna.43 "Lamun kitu," saur Yesus, "ku naon RohAllah maparin ilham ka Daud supaya nyebutGusti ka Kristus? Geuning saur Daud oge:

Matius 22.44–23.6 9044Pangeran ngadawuh ka Gusti kaula: Calikdi dieu, katuhueun Kami, nepi ka sakabehmusuh Hidep taraluk nyaruuh ka Hidep.45Kumaha nu matak Kristus disebut turunanDaud, sabab Daud nyebut ka Anjeunna tehGusti?"46Maranehna teu bisa ngajawab sakecap-kecap acan ka Yesus. Ti semet harita teu ayaanu wanieun deui nyual ka Anjeunna.

231Yesus terus nyarios ka jalma reajeung ka murid-murid.

2 "Guru-guru agama Yahudi jeung urangParisi baroga kawasa napsirkeun HukumMusa.3Sagala parentahna anu tumali jeung etakudu diturut. Tapi ku sabab maranehnasorangan henteu nurut kana eta aturan,kalakuanana mah ulah ditiru.4Ka batur ngawajibkeun ngalakonananu sakitu beuratna, ari maranehna teungutekkeun curuk-curuk acan ngabantu baturanu ngalakonan eta kawajiban.5Ngalampahkeun naon bae maranehnamah salawasna ngan hayang kaciri ku batur.Tenjo pameungkeut tarang jeung leungeunnaanu ditulisan ku ayat-ayat Kitab Suci, sakiturarubakna! Tenjo rarawis jubahna, sakituparanjangna!6Dina pesta-pesta, tempatna milih anupangeunahna. Di imah-imah ibadah korsinapangaralusna.

Matius 23.7–15 917Karesepna lamun pada ngabageakeunjeung pada ngajenan di pasar-pasar, jeunghayang disarebut Ama Guru.8Maraneh mah tong daek disebut Ama Guru,da Guru maraneh ngan hiji sarta maraneh tehsadulur.9 Jeung ulah nga-Ama-keun ka sasama jalmadi dunya, sabab Rama maraneh mah nganhiji, di sawarga.10Ulah daek disebut Pamingpin, sabab nujadi pamingpin teh ngan hiji nya eta Kristus,Jurusalamet.11Anu pangpunjulna di maraneh, kudupurun kumawula ka sarerea.12Anu ngaluhurkeun maneh tangtudikahandapkeun, sabalikna anungahandapkeun maneh bakal dikaluhurkeun."13 "Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura!Aranjeun meundeutan lawang KarajaanSawarga, sorangan embung asup, nuharayang asup dihalang-halang!14 [Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura!Aranjeun macikeuh randa-randa, ngarampasimahna, bari pura-pura mangdoakeunpanjang naker sangkan teu kaciri jahat.Hukuman aranjeun engke kacida beuratna!]15Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura!Aranjeun meuntas laut ngambah darat,

Matius 23.16–23 92neangan anu daekeun asup kana agamaaranjeun saurang-urangeun. Ari geusmeunang bet dijadikeun calon eusi naraka,jadi jahat leuwih ti batan aranjeun.16Cilaka engke aranjeun, pamingpin-pamingpin lalolong! Ceuk pangajaranaranjeun, Jelema anu sumpah demi BaitAllah henteu kabeungkeut ku sumpahna, tapianu sumpah demi emas eusi Bait Allah mahkabeungkeut.17Aranjeun nya barodo nya lalolong! Manaanu leuwih penting, emasna atawa Bait Allah,anu ngalantarankeun eta emas jadi suci?18 Jeung ceuk pangajaran aranjeun, Jelemaanu sumpah demi altar, henteu kabeungkeutku sumpahna, tapi anu sumpah demipangbakti dina altar mah kabeungkeut.19Pohara lolongna aranjeun teh! Cik manaanu leuwih penting, pangbaktina atawaaltarna anu nyucikeun eta pangbakti?20 Jadi sumpah demi altar teh nya demialtarna nya demi pangbaktina anu geus ayadina altar.21Sumpah demi Bait Allah, nya demi Baitnanya demi Allah anu linggih di eta Bait.22Sumpah demi sawarga, nya demisinggasana Allah nya demi Allah anu linggihdina eta singgasana.23Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura! Arimere perpuluhan ka Allah mani nepi ka

Matius 23.24–29 93bungbu-bungbu kayaning pala, jinten jeungkatuncar. Tapi anu enya-enya penting anudiajarkeun ku Hukum, saperti: kudu adil,karunyaan jeung jujur, ku aranjeun teudipirosea. Lakonan heula anu ieu, tapi ulahngalalaworakeun anu sejenna.24Aranjeun pamingpin anu lalolong! Laleurdina inumeun disaring, ari onta diteureuybuleud!25Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura! Cangkirjeung piring luarna diberesihan, ari jeronakotor pinuh ku daki paksa-pirusa jeung kubeubeunangan tina kasarakahan.26Eh nu lalolong, urang Parisi! Jerona heulaberesihan cangkir teh, kakara luarna.27Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura!Aranjeun ibarat kuburan dikapur bodas, tiluarna siga alus, ari eusina tulang-talengjeung mayit buruk.28Aranjeun oge kitu; ti luar katembongna kujalma rea mah hade, padahal di jerona pinuhku kapalsuan jeung dosa."29 "Cilaka engke aranjeun guru-guru agamajeung urang Parisi, tukang pura-pura!Aranjeun ngalus-ngalus makam paranabi, ngahias tugu-tugu katineung kajelema-jelema anu keur hirupna haradelampah,

Matius 23.30–37 9430 sarta aranjeun ngakukeun, yen munhirup sajaman jeung karuhun moal nyieunkalakuan cara maranehna, jeung moalmaehan nabi-nabi.31Tah geuning ngaraku sorangan yenaranjeun teh turunan tukang maehannabi-nabi!32Tuluykeun atuh ku aranjeun sing anggeuskajahatan anu dimimitian ku karuhun teh!33Aranjeun teh saenyana mah jarahat,turunan jelema jararahat! Rek bisa ngejatkumaha engke tina siksa naraka?34Ku sabab kitu Kaula ngabejaan, yen Kaularek ngutus nabi-nabi, jalma-jalma bijaksanajeung guru-guru; engke ku aranjeun aya anudiparaehan, aya anu disalibkeun, sawarehdeui disiksa di imah-imah ibadah, jeung ayaanu diberik ka unggal kota.35Upama engke aranjeun nanggunghukuman tina sakabeh perkara maehanjalma-jalma nu teu baroga salah, mimititi perkara maehan Habil nu teu salahnaon-naon, nepi ka perkara maehan Jakariaanak Berekya antara Bait Allah jeung altar.36Sing percaya: Hukuman tina eta sakabehperkara maehan teh tangtu ninggang kajelema-jelema jaman ayeuna!"37 "Yerusalem, Yerusalem! Maneh geusmaehan nabi-nabi, maledogan utusan-utusanAllah ka maneh, ku batu! Sering pisanKami nyileuk hayang ngarangkul rahayat

Matius 23.38–24.6 95maneh cara hayam nyirekeman anakna kujangjangna, tapi maneh embung!38Ku sabab kitu Bait Allah anu maneh, engkebakal kosong pada naringgalkeun.39 Jeung ti semet ieu, Kami ngabejaan,maneh moal nenjo-nenjo deui Kami, nepika maneh ngucap kieu, Mugia diberkahanku Allah anu sumping kalawan pajenenganPangeran."

241Waktu Yesus angkat ngantunkeunBait Allah, murid-murid-Na

nyalampeurkeun, terus nunjuk ka eta Baitsupaya Anjeunna ningali adegan-adeganana.2 "Enya, eta kabeh ayeuna ku maranehkatenjo," saur Yesus. "Kami ngabejaan,engke mah sahiji ge batuna moal aya anutetep nyusun dina tempatna ayeuna, bakaldirugrugkeun."3Yesus ngareureuh di Gunung Jetun. Murid-murid nyalampeurkeun teu jeung sasahadeui. Tuluy miunjuk, "Mugi diwartoskeun,anu tadi disaurkeun teh iraha pijadieunana?Kitu deui perkawis pisumpingeun Bapa engkesareng ahir jaman, kumaha galagatna?"4Waler Yesus, "Maraneh sing iyatna ulahbeunang kaperdaya.5Sabab engke bakal loba anu ngaku-ngaku,Kami Kristus, Jurusalamet! Loba nu bakalkatipu.6Maraneh bakal ngadenge dur-derna perangdi nu deukeut, ngadenge beja-beja perang

Matius 24.7–16 96di nu jarauh, tapi ulah sarieun. Pasti eta tehbaris kajadian, tapi lain hartina geus kiamat.7Bangsa-bangsa silih perangan, nagara-nagara silih tarajang. Bala kalaparan jeunglini di mana-mana.8Eta kabeh kajadian kakarekngamimitianana ibarat mimiti nyalingitnakanyeri anu rek ngajuru.9Geus kitu maraneh bakal ditangkep,diserenkeun sangkan disiksa, dipaehan. Bakaldipikageuleuh ku unggal jelema dumeh anutka Kami.10 Jaman eta bakal loba anu murtad, silihhianat, silih pikageuleuh.11Nabi-nabi palsu barijil, loba anu bakalkasasarkeun.12Ku nerekab-nerekabna kajahatan,jelema-jelema teh nepi ka leungit kanyaahna.13Tapi sing saha anu tabah nepi kapanungtungan bakal dirahayukeun.14Geus kitu ieu Injil Kasalametan anumertelakeun hal Karajaan Sawarga bakaldiuarkeun ka sakuliah dunya, kadenge kuunggal jelema, geus kitu kakara datang poekiamat."15 "Maraneh bakal nenjo Si Pikasieuneunanu baheula diucapkeun ku Nabi Daniel teangajega di tempat suci." (Para maos! Manggamanahan naon eta teh pihartoseunana!)16 "Lamun eta mangsa enggeus datang, nuaraya di Yudea kudu lalumpat ka pagunungan.

Matius 24.17–26 9717Nu keur aya di suhunan imah ulah nyokotnanaon heula ti jero imah.18Nu keur aya di tegal ulah balik heulanyokot jubah.19Pikeun awewe-awewe anu harita keurkakandungan jeung anu keur nyarusuan orok,poe-poe eta teh kacida matak paurna!20Kudu neneda ka Allah, muga-muga waktumaraneh kabur teh ulah ninggang dina usumhujan atawa keur poe Sabat!21Sabab eta mangsa cilaka tehngabalangsakkeunana leuwih-leuwih tijaman nu enggeus-enggeus ti barang dunyagumelar nepi ka ayeuna, tur moal aya deuianu saperti kitu.22Tapi eta mangsa teh ku Allah disinggetkeunwaktuna. Sabab lamun henteu, saurang gemoal aya nu salamet. Allah nyinggetkeun etamangsa teh lantaran ngaraskeun ka umatpilihana-Na.23Lamun harita aya anu nyebut, Tah ieuKristus! atawa, Tuh itu Kristus! ulah percaya.24Sabab bakal loba Kristus palsu jeungnabi-nabi palsu; maranehna bakal nyarieunkaahengan jeung kaajaiban pikeun nipu,lamun bisa mah ka umat pilihan Allah oge.25Maraneh ku Kami geus dibejaan ti ayeuna,supaya iyatna.26Atawa lamun aya nu ngomong, Tuh! Diditu Kristus teh di gurun keusik! maranehulah ka ditu. Atawa lamun ceuk maranehna,

Matius 24.27–33 98Tah, ieu di dieu Kristus teh keur nyumput!ulah percaya.27Putra Manusa mah pisumpingeuna-Na lirkilat meuntasan langit ngabaranyay ti wetanka kulon.28Di mana aya bangke, manuk bangkengarubung di dinya."29 "Moal lila ti sabada kabalangsakan mangsaeta, panonpoe bakal poek, bulan henteucahayaan, bentang-bentang ragragan tilangit, kakuatan-kakuatan langit malengpartina jalanna.30Geus kitu tembong di langit tanda PutraManusa. Barang narenjo Putra Manusasumping nitih mega di langit tur kawasajeung kacida agungna, jelema-jelema bakalear sasambat.31Tarompet gede bakal disadakeun, sartaPutra Manusa bakal ngutus para malaikat-Naka opat madhab bumi, ngumpulkeun umatpilihan Anjeunna ti sakuliah jagat, ti tungtungnepi ka tungtung."32 "Tenjo tangkal kondang, aya papatahna.Lamun regang-regangna geus ngahejoan,ngaleuleusan jeung sarirungan, eta tandanageus tereh usum panas.33Nya kitu, lamun hal-hal anu bieu disebutgeus kajadian, eta tandana yen geus terehpanungtungan, geus mimiti ahir jaman.

Matius 24.34–43 9934 Inget, eta sakabeh perkara bakal kajadiansamemeh jelema-jelema anu harirup ayeunaparaeh kabeh.35Langit jeung bumi bakal musna, tapipangandika Kami mah moal musna."36 "Tapi iraha poena, iraha jamna, jelemataya nu nyaho, para malaikat henteu, PutraManusa ge henteu. Ngan Rama anu uninga.37Pisumpingeunana Putra Manusa teh bakalcara keur jaman Enoh.38Memeh aya caah gede, jelema-jelemagawena nyatu, nginum, kawin, kitu bae nepika waktuna Enoh lebet kana kapal.39Tapi jelema-jelema teh teu arengeuheunaya kajadian naon, nyaho-nyaho geus gercaah. Kaayaan dina waktu pisumpingeunanaPutra Manusa oge bakal kitu.40Dina mangsa eta, dua jelema anu keurdigarawe di kebon, nu saurang bakal dibawa,nu saurang deui ditinggalkeun.41Dua awewe anu keur ngagiling gandum,nu saurang bakal dibawa, nu saurang deuiditinggalkeun.42Ku sabab eta sing iyatna, sabab maranehteu nyaho iraha pisumpingeunana Gustimaraneh.43Coba lamun nu boga imah nyahoeuniraha pidatangeunana bangsat, tangtu bakaltaki-taki supaya ulah nepi ka kabongkaran.

Matius 24.44–25.1 10044 Jadi maraneh kudu caringcing salalawasna,sabab pisumpingeunana Putra Manusa teh kumaraneh moal kasangka-sangka."45Saur Yesus deui, "Cik nu disebut gandeksatia jeung bijaksana teh nu kumaha? Tangtuku dununganana baris dipercaya ngurusdahar gandek-gandek lianna saban-sabangeus waktuna.46Untung eta gandek, lamun dunungananadatang kasampak keur ngalakonankawajibanana.47Ku dununganana tangtu bakal dipercayanguruskeun sagala harta bandana.48Tapi lamun eta gandek teu satia, hatenabakal ngomong yen dununganana moal baliktereh-tereh,49 tuluy mimiti tanggal-teunggeul kasasama gandek, sarta dahar nginum jeungtukang-tukang mabok.50Geus kitu dununganana datang dina poeanu ku manehna teu kasangka-sangka, jeungteu diarep-arep.51Geus tangtu ku dununganana disiksabebeakan, terus dipiceun ka tempat paragingabuang jelema-jelema munapek, bati bisaceurik nepi ka huntuna tingkereket."

251 "Dina mangsa pisumpingeunanaPutra Manusa, Karajaan Sawarga teh

kawas ieu misil. Aya sapuluh mojang arinditmarawa lampu, rek mapagkeun pangantenlalaki.

Matius 25.2–13 1012Nu lima barodo, nu lima deui caringcing.3Anu barodo ngan marawa lampu baewungkul, henteu marawa minyak keurnambahanana.4Sabalikna anu caricing mah minyak keurnambahanana oge marawa.5Panganten datangna elat, nepi kamojang-mojang teh tarunduheun tuluykasarean.6Sanggeus tengah peuting aya anu ceceluk,Panganten datang! Papagkeun!7Mojang-mojang tingkorejat tuluy pakepukmaruru lampuna.8Ceuk nu barodo ka nu caringcing, Bagiminyakna saeutik, lampu kuring rek pareum.9Ceuk nu caringcing, Teu bisa! Moal mahidipake ku duaan mah. Meuli we ka warung!10Nu barodo arindit mareuli heula minyak.Sabot kitu panganten datang manten, tuluydiiring ku mojang-mojang anu caringcingka tempat pesta, panto tempat pesta tuluydikonci.11Sanggeus rada lila mojang-mojang barodoteh daratang ka dinya gegeroan, Juragan! Ieuabdi widian lebet!12Ku panganten lalaki dijawab, Teu, kamiteu wawuh ka maraneh!"13Saur Yesus deui, "Ku sabab kitu singtaki-taki, sabab maraneh teu nyaho irahapiwaktueunana."

Matius 25.14–21 10214 "Dina mangsa pisumpingeunana PutraManusa, Karajaan Sawarga teh kawasieu misil. Aya hiji jelema rek indit nyaba,nyalukan bujang-bujangna rek nitipkeunduitna.15Ari nitipkeunana kumaha kasanggupanbujang-bujangna bae. Ka nu saurangnitipkeunana lima rebu uang emas, ka nusaurang deui dua rebu, jeung ka nu saurangdeui sarebu. Geus kitu indit nyaba.16Bujang anu dititipan lima rebu buru-burungagolangkeun duitna, meunang untung limarebu deui.17Anu dititipan dua rebu oge duitnadigolangkeun, meunang untung dua rebudeui.18Ari anu dititipan sarebu anggur ngalilombang, duit dununganana teh dipendem.19Lila ti lila dununganana balik, tuluybalitungan.20Bujang anu dititipan lima rebu datangmawa duit titipan jeung batina lima rebu.Abdi ku Juragan dititipan artos lima rebu,nyaritana ka dununganana. Sareng ieu anulima rebu deui batina.21Ceuk dununganana, Alus, maneh jalmahade, gumati. Maneh geus bisa dipercayanyekel anu leuleutikan, ku kami rek dipercayanyekel leuwih gede. Ayeuna urang suka-sukajeung kami!

Matius 25.22–29 10322Bujang anu dititipan dua rebu datang.Abdi ku Juragan dititipan artos dua rebu,nyaritana ka dununganana. Sareng ieu anudua rebu deui batina.23Ceuk dununganana, Alus, maneh jalmahade, gumati. Maneh geus bisa dipercayanyekel anu leuleutikan, ku kami rek dipercayanyekel leuwih gede. Ayeuna urang suka-sukajeung kami!24Bujang anu dititipan sarebu datang.Juragan, carekna, abdi terang Juragan tehjalmi keras. Juragan ngala buah sanes ditempat pelak ku anjeun, ngala panen sanesdi tempat kenging tebar ku anjeun.25Ku margi sieun, artos Juragan teh ku abdidiruang dina taneuh. Ieu artosna.26 Jalma goreng hate, jeung pangedulan!ceuk dununganana. Jadi nyaho maneh yenkami ngala buah lain di tempat pelak kami,ngala panen lain di tempat beunang kamitebar?27Benerna ari nyaho kitu, duit kami tehpelak di bang, sangkan ari kami datang etaduit geus anakan.28Cokot duit kami ti ieu jelema, bikeun kanu duitna geus jadi sapuluh rebu.29Sabab anu geus beubeunangan ku kamirek ditambahan sina leuwih loba, leuwih ticukup. Sabalikna anu henteu beubeunangan,dalah nu aya di manehna kajeun kacidasaeutikna ku kami rek dicokot.

Matius 25.30–37 10430 Ieu bujang tanpa guna teh jongklokkeunka ditu ka tempat nu poek, sina gegerungantibeberegeg!"31 "Dina waktu sumping-Na engke, PutraManusa teh geus jadi Raja, diiring ku sakabehmalaikat-Na, seug nyalikan tahta-Na anumulya.32 Jelema-jelema saalam dunya bakaldijagragkeun ka payuneuna-Na. Anjeunnabakal misah-misahkeun maranehna jadi duabagian, saperti pangangon misah-misahkeundomba ti embe.33Nu balener sina kumpul di tengeneuna-Na,sesana di kiwaeuna-Na.34Raja bakal ngalahir kieu ka nu ditengeneuna-Na, Ka darieu aranjeun, anudiberkahan ku Rama Kami. Geura arasupka Karajaan anu geus disadiakeun pikeunaranjeun, ti barang dunya gumelar.35Bareto waktu Kami lapar ku aranjeundibere dahar, waktu halabhab diberenginum, waktu keur jadi semah asing diakudianjrekkeun,36waktu keur sataranjang dibere pakean,waktu keur gering dipulasara, waktu keurdipanjara dilongokan.37 Jawab nu balener, Gusti, waktos Gustilapar teh iraha abdi-abdi ngahaturanan tuang,atanapi waktos Gusti hanaang iraha abdi-abdingahaturanan ngaleueut?

Matius 25.38–44 10538Waktos Gusti jadi semah asing, irahaabdi-abdi nganjrekkeun?39Waktos Gusti teu diraksukan irahaabdi-abdi ngahaturanan raksukan? WaktosGusti teu damang, waktos Gusti dipanjara,iraha abdi-abdi mulasara, iraha abdi-abdingalayad?40Waler-Na, Kieu saenyana kuKami diterangkeun: Waktu aranjeunngalampahkeun kitu ka salah sahiji dulurKami anu panglaipna, eta sarua jeungngalampahkeun kitu ka Kami!41Ari ka nu di beulah kenca kieu lahir-Na,Geura nyaringkah ti Kami, eh maraneh anudisapa ku Allah! Geura les arasup ka jeroseuneu langgeng anu geus disadiakeunpikeun Iblis jeung para malaikatna!42Keur Kami lapar maraneh teu mere dahar,keur Kami halabhab maraneh teu merenginum,43keur Kami jadi semah asing maranehteu nganjrekkeun, keur Kami teu bogabaju-baju acan maraneh teu mere, keur Kamigering maraneh teu ngurusanan, keur Kamidipanjara maraneh teu mirosea!44Maranehna bakal ngajarawab kieu, Gusti!Iraha abdi-abdi ningal Gusti lapar, hanaang,jadi semah asing, teu kagungan raksukan,teu damang, dipanjara, lajeng abdi-abdi teunulungan?

Matius 25.45–26.8 10645Waler Raja, Kieu mun harayang nyaho:Samangsa-mangsa maraneh embung nulungka salah sahiji dulur Kami anu panglaipna,sarua jeung embung nulung ka Kami."46 "Eta jelema-jelema anu karitu bakaldijongklokkeun ka tempat siksaan langgeng,"saur Yesus. "Ari anu balener, anu ngalakonanpangersa Allah, bakal hirup bagja turlanggeng."

261Sanggeus nyarios kitu Yesus nyariosdeui ka murid-murid, saur-Na,

2 "Maraneh nyaho dua poe deui Pesta Paska,Putra Manusa teh bakal diserenkeun terusdisalibkeun."3Harita imam-imam kapala jeung parakokolot bangsa Yahudi mah keur kumpul dikaraton Kayapas, Imam Agung,4badami arek nangkep Yesus kalawan rikip,baris tuluy ditelasan.5 "Tapi nangkepna ulah dina waktu keurpesta," ceuk maranehna, "sabab rahayattangtu rusuh."6Yesus sumping ka Betania, linggih ka imahSimon anu baretona katerap ku lepra.7Sabot keur tuang, datang hiji awewe mawagoci dieusi minyak seungit anu mahal kaAnjeunna, minyak teh tuluy dikucurkeun kanamastaka-Na.8Murid-murid narenjo kitu teh jadiarambekeun, "Ku naon dihahambur kitu etateh?" ceuk maranehna.

Matius 26.9–17 1079 "Eta minyak bisa dijual mahal, duitna jangkaom miskin!"10Yesus uninga pikiran maranehna nusaenyana. "Ku naon maraneh openan kaieu awewe?" saur-Na. "Manehna geusnembongkeun kalemesan jeung kamulyaanbudina ka Kami.11Nu mariskin mah salawasna ge ayabae jeung maraneh, tapi Kami mah aya dimaraneh teh moal salilana.12 Ieu awewe ngucuran Kami ku minyakseungit teh saenyana makelatkeun Kamiwaktu pamakaman Kami engke.13Sing percaya: Di mana bae Injildiwawarkeun di sakuliah dunya, kahadean ieuwanita ka Kami geus tangtu bakal disebut,dijieun pangeling-eling ka manehna."14Aya hiji murid ti antara nu dua welas,ngaranna Yudas Iskariot, datang kaimam-imam kapala.15 "Upami abdi nyerenkeun Yesus ka Bapa-bapa, naon buruhna?" carekna. Imam-imamkapala ngitung duit tilu puluh gebleg perak,tuluy diserenkeun ka Yudas.16Ti harita Yudas neangan kasempetan reknyerenkeun Yesus ka imam-imam kapala.17Dina poe kahiji Pesta Roti Teu Diragian,murid-murid arunjukan ka Yesus, "Bapa palaydi mana disayagikeunana tuang jamuanPaska teh?"

Matius 26.18–26 10818Waler-Na, "Tepungan hiji jelema di kota.Caritakeun ka manehna kieu: Saur Pa Guru,Kaula geus tereh nepi ka wanci. Kaula sejamestakeun Paska jeung murid-murid di bumiandika."19Murid-murid arindit nedunan piwarangana-Na, terus nyadiakeun tuangeun keur jamuanPaska.20Sanggeus rada peuting Yesus calik tuangjeung murid-murid.21Bari tuang Anjeunna nyarios, "Kami merenyaho, ti maraneh aya saurang nu rek hianatka Kami."22Murid-murid mani tingrarenjag. "Tangtossanes abdi nu dimaksad ku Gusti teh?" ceukmaranehna naranyakeun silihgenti.23Waler-Na, "Anu rek ngahianat teh nya etaanu engke bantrok jeung Kami nyelupkeunroti kana mangkok.24Memang Putra Manusa teh kudu tiwas. Haleta geus disebutkeun dina Kitab Suci. Tapikacida cilakana engke eta anu ngahianat kaPutra Manusa teh! Leuwih hade lamun etajelema henteu kungsi lahir ka dunya!"25Ceuk Yudas, si hianat tea, "Tangtosjalmina sanes abdi, Pa Guru?" Waler Yesus,"Kitu ceuk maneh mah."26Tengah-tengah tuang Yesus nyandakroti hiji. Sanggeus muji sukur, rotina kuAnjeunna disemplekan tuluy diasongkeun

Matius 26.27–34 109ka murid-murid. "Ieu tampanan, dahar,"saur-Na, "ieu teh daging awak Kami."27Ti dinya Anjeunna nyandak lumur anggur.Sanggeus muji sukur, lumur diasongkeun kamurid-murid. "Ieu inum ku sarerea," saur-Na,28 "ieu teh getih Kami anu neguhkeunperjangjian Allah, getih anu dikucurkeunpikeun jalma rea geusan ngahampuradosa-dosana.29Kami ngabejaan, ti semet ieu Kami moalnginum deui anggur ieu, nepi ka waktu engkenginum anggur anu anyar jeung maraneh diKarajaan Rama Kami."30Sanggeus kitu aranjeunna nganyanyikeunhiji lagu pupujian. Ti dinya terus kaluar,ngajugjug ka Gunung Jetun.31Yesus nyarios, "Peuting ieu keneh maranehbakal kalabur ti Kami. Sabab ceuk KitabSuci, Eta pangangon ku Allah baris dipaehan,dombana disina paburisat.32Tapi sanggeus Kami dihirupkeun deui,Kami rek miheulaan maraneh ka Galilea."33Ceuk Petrus ka Anjeunna, "Sanaos nusanes naringgalkeun ka Bapa, abdi mahmoal!"34Waler Yesus ka Petrus, "Kami ngingetan,peuting ieu memeh hayam kongkorongok,maneh bakal geus tilu kali nyebut teu wawuhka Kami."

Matius 26.35–42 11035Ceuk Petrus, "Moal! Abdi mah moal nyebatkitu sanaos kedah paeh bareng sareng Bapaoge!" Nu sejen ge ngaromongna teh kitu.36Yesus nyandak murid-murid-Na ka hijitempat anu ngaranna Getsemane. Ti dinyasaur-Na, "Maraneh dariuk di dieu sabot Kamineneda di ditu."37Anjeunna terus angkatna, nyandak Petrusjeung dua sadulur anak bapa Sebedeus,manah-Na nalangsa jeung ketir.38 "Hate Kami asa remuk, nalangsa tayahinggana. Daragoan di dieu, jeung Kamibantuan nyaring," saur-Na ka maranehna,39bari angkat ngantunkeun. Sanggeus radajauh, bluk Anjeunna sujud meubeutkeunanjeun terus neneda, "Nun Ama, manawikenging mah ieu lumur eusi kasangsaraan tehsingkirkeun ti Abdi! Nanging ulah numutkeunpanuhun Abdi, kedah numutkeun pangersaAma."40Sanggeus neneda Anjeunna ngalongokheula ka nu tiluan, tapi geus sarare. Ngalahirka Petrus, "Na teu kuat maraneh tiluanmaturan Kami nyaring barang sajam?41Kudu nyaring, kudu neneda, supaya ulahkeuna ku panggoda. Maraneh ari jiwa mahsumanget, tapi badan lahir hengker."42Geus kitu dikantunkeun deui, mindoneneda, "Nun Ama, ari teu kenging henteumah ieu lumur eusi kasangsaraan teh kedahbae diinum, mugi pangersa Ama laksana."

Matius 26.43–51 11143Geus kitu ngalongok deui ka nu tiluan,tapi sarare keneh bae, panonna teu barisadipake beunta.44Seug dikantunkeun deui, katilu kalinaneneda deui, kecap-kecap-Na cara tadikeneh.45Geus kitu nepangan deui nu tiluan. Tidinya ngalahir, "Rek tonggoy bae sarare jeungngareureuh teh? Tenjo, geus waktuna PutraManusa teh diserenkeun kana kakawasaanmanusa nu daroraka.46Geura harudang, urang indit. Tenjo, anuarek ngahianat ka Kami teh geus datang!"47Sabot Anjeunna sasauran keneh, Yudas,murid ti nu dua welas tea geus datang jeungjelema loba pisan, marawa pedang jeunggegendir, titahan imam-imam kapala jeungpara kokolot.48Eta jelema hianat teh memehna geusmere isarat, "Mana-mana anu ku kula dicium,eta jelemana, pek tangkep."49Manehna muru lempeng ka Yesus. "Salam,Pa Guru!" pokna bari terus nyium.50Yesus ngawaler, "Geura pek eta pakarepanteh lampahkeun, Ki Sanak!" Rob Anjeunnadironom terus ditangkep, dicerek pageuhpisan.51Ti nu ngiring ka Anjeunna aya anu nyabutpedang, dikadekkeun ka hiji jelema bujangnaImam Agung, rampung ceulina.

Matius 26.52–60 11252Tapi saur Yesus, "Asupkeun eta pedang,sarangkaan deui. Sabab anu ngagunakeunpedang paehna ku pedang deui.53Dikira Kami teu bisa nyambat ka RamaKami menta balad malaikat leuwih ti duawelas pasukan?54Tapi lamun kitu kumaha rek laksanaucapan Kitab Suci yen kudu kieu jadina?"55Geus kitu sasauran ka nu rea, "Maranehmarawa pedang jeung gegendir nangkepKami, na Kami teh penjahat? Unggal poeKami aya di Bait Allah ngawuruk, ku maranehteu ditangkep!56Tapi memang geus kieu mistina, sangkanlaksana pisaur nabi-nabi anu ditulis dina KitabSuci." Ari murid-murid tuluy kalabur kabeh tiAnjeunna.57Yesus ku nu narangkep dibawa ka bumiKayapas, Imam Agung. Di dinya geus kumpulguru-guru agama jeung para kokolot.58Petrus nuturkeun ti kajauhan nepi kaburuan bumi Imam Agung, milu asup tuluydiuk jeung para pangawal, hayangeun nyahokumaha tungtungna.59 Imam-imam kapala jeung sakumnaMahkamah Agama geus sakedah polahneangan bukti palsu anu bisa ngalantarankeunYesus dihukum pati.60Tapi bukti anu dipikahayang hiji ge teuaya, sanajan ari nu nawarkeun maneh jadi

Matius 26.61–69 113saksi palsu mah loba. Tungtungna aya duajelema anu maju ka hareup,61 tuluy nuding, "Ieu jelema kungsinyebutkeun kieu, Ieu Bait Allah ku Kamirek diruag, sanggeus heuleut tilu poe rekdiadegkeun deui."62 Imam Agung tuluy ngadeg mariksa kaYesus saurna, "Kumaha, rek dijawab etapanuding ka Maneh?"63Yesus teu ngawaler. Imam Agung nimbalandeui ka Anjeunna, "Demi Allah anu jumeneng,ieu kami ngancam ku sumpah, aku: EnyaManeh teh Kristus, Putra Allah?"64Yesus ngawaler, "Kitu pilahir anjeun.Nanging sing percanten: Ti semet ayeunabakal kataringali ku aranjeun Putra Manusacalik di tengeneun Allah Nu Maha Kawasa,tuluy sumping ti langit dina mega!"65Berewek Imam Agung nyosoehanggoanana, tuluy ngalahir, "Ngahina kaAllah! Teu perlu deui urang make saksi! Geuskadarangu kitu ngahina-Na!66Kumaha timbangan aranjeun?" Jawabna,"Eta jelema salah! Kudu dipaehan!"67Tuluy maranehna nyariduhan raray Yesusbari nareunggeul. Aya oge anu nampiling kaAnjeunna68bari ngomong kieu, "Coba teguh, Kristus,saha ieu anu nampiling ka Maneh?"69Sabot Petrus diuk di buruan luar,disampeurkeun ku hiji awewe babuna Imam

Matius 26.70–27.1 114Agung. "Maneh lain sok bareng jeung Yesusdi Galilea?" ceuk eta awewe.70Tapi Petrus ngangles di hareupeunsarerea. "Ngomong naon ieu teh, kuring teungarti," jawabna.71Tuluy ngaleos ka lawang buruan.Katenjoeun ku babu sejen, anu terusngomong ka nu araya di dinya ngomongkeunPetrus, pokna, "Manehna sok babarenganjeung Yesus urang Nasaret."72Petrus ngangles deui, "Wani sumpah, teuwawuh ka jelema eta teh!"73Teu kungsi lila Petrus disalampeurkeun kunu araya di dinya. "Maneh pasti salah saurangbabaturana-Na," ceuk maranehna, "kacirilentong maneh kitu!"74Tembal Petrus, "Wani sumpah, kuringngomong saenyana! Masing dihukum kuringku Allah lamun henteu saenyana. Kuring teuwawuh ka eta jelema!" Harita keneh hayamkongkorongok,75 ras Petrus ingeteun kana saur Yesusyen, "Memeh hayam kongkorongok, tilu kalimaneh bakal nyebut teu wawuh ka Kami."Leos bae Petrus ka luar, ceurik nalangsakabina-bina.

271 Isuk-isuk keneh pisan imam-imamkapala jeung para kokolot geus nyieun

putusan yen Yesus rek diragragan hukumpati.

Matius 27.2–11 1152Anjeunna dirante dibawa ka luar ti dinya,tuluy diserenkeun ka Pilatus, Gupernurbangsa Rum.3Barang Yudas, si hianat, nyahoeunyen Yesus diragragan hukum pati, kacidakaduhungeunana, seug bae duit anu tilupuluh gebleg perak teh dibawa deui kaimam-imam kapala jeung para kokolot.4 "Kuring dosa, geus ngahianat ka jelema nutaya salahna nepi ka diragragan hukum pati!"pokna. Dijawab, "Sabodo teuing, eta mahurusan maneh!"5Eta duit ku Yudas dialungkeun ka jero BaitAllah, ari manehna tuluy indit sarta terusngagantung maneh.6Duitna ku imam-imam kapala dipulung."Ieu duit teh ladang getih," carekna,"nurutkeun Hukum Agama teu meunangdiasupkeun kana sisimpenan Bait Allah."7Tuluy mupakat eta duit rek dibeulikeunLahan Panjunan jang pakuburan urang asing.8Ti harita lahanna katelah "Lahan Getih"nepi ka ayeuna.9Laksana ucapan Nabi Yermia anu kieu,"Duit tilu puluh gebleg perak, nya eta duitanu geus disaluyuan ku urang Israil pikeunmeuli salira Anjeunna ku maranehna dicokot,10dipake meuli lahan panjunan, kituparentah Pangeran ka kaula."11Yesus geus aya di payuneun gupernurbangsa Rum. "Andika teh raja urang Yahudi?"

Matius 27.12–20 116Gupernur mariksa. "Leres pangandika,"waler-Na.12Tapi panuding-panuding imam-imamkapala jeung para kokolot mah ku Anjeunnasama sakali teu diwaler.13 "Karungu eta dakwaan-dakwaanmaranehna?" Pilatus mariksa deui.14Tapi Yesus teu kersaeun ngawaler, numatak gupernur teh kacida heraneunana.15Eta gupernur bangsa Rum kagungankabiasaan, saban-saban Pesta Paska sokngaleupaskeun sakitan saurang anu dipentaku rahayat.16Harita aya hiji sakitan, penjahat anu geuskakunang-kunang, ngaranna Yesus Barabas.17Pilatus mariksa ka rahayat anu ngaliud,"Nu mana anu kudu dileupaskeun, YesusBarabas atawa Yesus anu disebut Kristus?"18Mariksana kitu lantaran uninga enya-enya,yen nu matak eta para kekentong urangYahudi nyerenkeun Yesus ka anjeunna tehlantaran ngarasa dengki.19Sabot Pilatus calik di bale pangadilan,anjeunna nampa pesen ti garwana kieu, "Ulahmidamel kitu kieu ka eta jalmi nu teu ayasalahna. Margi tadi wengi abdi teh kasiksa kuimpian perkawis eta jelema."20Ari imam-imam kapala jeung para kokolotngangsonan jalma rea, sina menta Barabasdileupaskeun, ari Yesus sina dihukum pati.

Matius 27.21–29 11721Tapi Pilatus mariksa ka jalma rea, saurna,"Pilih ti ieu duaan, nu mana anu kududileupaskeun?" "Barabas!" tembal jalma rea.22 "Ari Yesus anu disebut Kristuskumahakeun?" Pilatus mariksa. "Gantung!"tembal jalma rea.23Pilatus mariksa deui, "Naon kajahatana-Na?" Jalma rea kalah ka tinggorowokpatarik-tarik, "Gantung!"24Kajudi ku Pilatus yen diteruskeun getaya gunana, salah-salah rahayat tehnyieun karusuhan. Anjeunna nyandak caingumbah panangan di hareupeun jalma rea.Timbalanana, "Kami teu tanggung jawabkana patina ieu jelema. Ku maraneh baeuruskeun!"25Ceuk jalma rea, "Kajeun, hukumanlantaran paehna eta jelema teh tanggungankuring jeung anak-anak kuring!"26Ti dinya Pilatus ngaleupaskeun Barabas.Ari Yesus sanggeus dirangketan tuluydiserenkeun sina digantung ku maranehna.27Yesus ku serdadu-serdadu Pilatusdiasupkeun ka karaton tuluy digoronyok kusarerea.28Anggoana-Na dilaan diganti ku jubahwungu.29Serdadu-serdadu nyieun mamakutaantina cucuk diterapkeun kana mastaka-Na,ari panangan tengen-Na sina nyepeng iteuk.Geus kitu eta serdadu-serdadu pura-pura

Matius 27.30–39 118sarujud ka Anjeunna. "Daulat Raja urangYahudi!" ceuk maranehna maroyokan,30 tuluy nyariduhan ka Anjeunna. Iteuknaku maranehna dijewang, dibabukkeun kanamastaka-Na.31Sanggeus diparoyok, jubah wungunadilaan diganti deui ku jubah-Na ku anjeun. Tidinya Anjeunna dibawa ka luar rek digantungdina kayu salib.32Di tengah jalan, maranehna papanggihjeung hiji jelema urang Kirena ngarannaSimon. Eta jelema ku serdadu-serdadudipaksa sina manggul kayu salib Yesus.33Sanggeus narepi ka hiji tempat anudisebut Golgota, anu hartina "TempatTangkorek,"34Yesus disina ngaleueut anggur anudicampuran hamperu. Tapi sanggeus diraosanAnjeunna teu kersaeun.35Anjeunna terus disalib, anggoana-Nadibagikeun ku lotre,36 tuluy dijaraga bari dariuk.37Dina luhureun mastaka-Na maranehnamasang tulisan panuding ka Anjeunna, unina:"Ieu Yesus, Raja urang Yahudi."38Aya dua penjahat anu digantung barengjeung Anjeunna, hiji di tengeneun hiji deui dikiwaeuna-Na.39Anu laliwat ka dinya gogodeg jeungngahina ka Yesus, pokna,

Matius 27.40–48 11940 "Wah, anu rek ngaruag Bait Allah jeungrek ngadegkeunana deui di jero tilu poe!Lamun Maneh Putra Allah, turun tina salibsalametkeun diri!"41 Imam-imam kapala, guru-guru agamajeung para kokolot oge maroyokan,42 "Ka batur bisa nyalametkeun, ari ka dirisorangan teu bisa! Na enya Manehna tehraja urang Yahudi? Mun bisaeun turun tinasalib-Na, kakara urang percaya!43Majar carek-Na percaya ka Allah, malahngaku jadi Putra Allah. Urang daragoan,sugan bae Allah kersaeun nulungan kaManehna ayeuna!"44Dua penjahat anu bareng digantung jeungAnjeunna oge milu ngahina kawas kitu.45Waktu geus tengah poe, sakuliah nagringadak-ngadak jadi poek, tilu jam lilana.46Kira-kira pukul tilu Yesus ngajerit tarik,"Eli, Eli, lama sabahtani?" hartina: "Nun Allahsim kuring, Allah sim kuring, ku naon numawi ngantunkeun?"47Anu ngadarenge Anjeunna kitu ngajeritna,sawareh aya nu ngomong kieu, "Manehnasasambat ka Elias!"48Aya saurang anu terus lumpat nyokotsepon dicelupkeun kana anggur haseum,tuluy digagangan rek disodorkeun ka Yesussina diseuseup.

Matius 27.49–58 12049Tapi aya nu nyegah, pokna, "Engke,urang ngadagoan heula Elias nyalametkeunManehna!"50Yesus ngajerit deui tarik pisan, geus kitules pupus.51Bareng jeung pupus-Na, reregan BaitAllah bedah dua ti luhur ka handap. Bumingariyeg, batu-batu karang bareulah,52kuburan-kuburan maruka, umat Allah anugeus paraeh harudang harirup deui,53kalaluar tina kuburanana. Sanggeus Yesusgugah ti nu maraot maranehna arasup kaKota Suci, katembong ku jalma rea.54Kapala pasukan jeung serdadu-serdadujaga, narenjo lini kitu deui kajadian-kajadiansejenna, kacida sarieuneunana, sartangaromong kieu, "Saestuna eta jelema tehPutra Allah!"55Di dinya loba oge awewe anu biasa sokngiring jeung ngalalayanan ka Yesus ti Galileakeneh, ngarawaskeun ti kajauhan.56Di antarana nya eta Maria Magdalena,Maria ibuna Yakobus jeung Yusup, jeungbojona Sebedeus.57Sanggeus mimiti peuting, aya hiji jelemabeunghar ti Arimatea ngaranna Yusup, muridYesus keneh,58ngadeuheus ka Pilatus menta layonYesus. Pilatus marentah supaya layon Yesusdiserenkeun ka Yusup.

Matius 27.59–28.1 12159Layon Yesus ku Yusup dicokot, dibungkusku boeh tina lenen anyar,60 tuluy dimakamkeun di makam milikmanehna, hiji guha cadas anyar beunangmobok. Lawang pajaratanana ditutup ku batugede, sanggeus kitu Yusup tuluy balik.61Maria Magdalena jeung Maria anu saurangdeui dariuk keneh di dinya, melong kanapajaratan.62Poe isukna poe Sabat, imam-imam kapalajeung urang Parisi ngadareuheus ka Pilatus.63 "Juragan," ceuk maranehna, "waktoshirup keneh eta jalmi tukang bohong tehkantos nyanggem kieu, Sanggeus tilu poeKami bakal dihirupkeun deui.64Ku margi kitu mugi Juragan marentahkeunngajaga kuburana-Na dugi ka dinten katiluna,bilih mayit-Na dipaling ku murid-murid-Nateras diuar-uar majar hirup deui. Bohong anukadua mah langkung matak ngabahyakeun tibatan anu kahiji."65 "Mangga teundeunan anu ngajaga," saurPilatus. "Jaraga sateka-teka sing kuat."66Maranehna alundur ti dinya, tuluy makamYesus teh diamankeun, diteundeunan jagajeung batu tutup lawangna disegel.

281Sanggeus liwat poe Sabat, poeMinggu isuk-isuk keneh pisan Maria

Magdalena jeung Maria anu saurang deuigeus laleumpang ngalayad ka makam.

Matius 28.2–10 1222Dak-dumadak aya lini kacida rongkahna.Kolebat aya malaikat Pangeran lungsur tisawarga, ngagulingkeun batu tutup makam,tuluy batuna dicalikan.3Rupa eta malaikat mani kawas cahayakilat, panganggona bodas kawas salju.4Nu jaraga makam mani kokoplokanbawaning ku sarieuneun, nepi katinglumpuruk kawas nu paeh.5Malaikat teh ngalahir ka eta dua wanita,"Nyai ulah sarieun. Kami terang Nyai rekngalayad Yesus anu tas disalib.6Anjeunna geus teu aya di dieu, geusdigugahkeun sakumaha saur-Na tea. Hiaptaringal ka dieu urut ebog-Na.7Ayeuna buru-buru bae bejakeun ka murid-murid-Na kieu, Anjeunna geus digugahkeunti nu maraot, ayeuna keur angkat ka Galileamiheulaan aranjeun. Engke tangtu kapanggihdi ditu! Tah kitu bejakeunana, sing inget."8Bral maranehna arindit ti dinya gura-giru bari sieun tapi bungah, tungtungnalalumpatan rek pupulih ka murid-murid Yesus.9Tapi dak-dumadak Yesus nepangan kamaranehna. "Salam rahayu," saur-Na.Maranehna ngaharempoy kana sampeanAnjeunna tuluy nyungkem.10 "Ulah sarieun," saur Yesus, "jung bejakeunka dulur-dulur Kami yen kudu ka Galilea,engke tepung di ditu."

Matius 28.11–19 12311Waktu eta dua wanita geus laleumpang,para prajurit anu ngajaraga makam baralikka kota, lapor perkara kajadian tea kaimam-imam kapala,12anu terus badami jeung para kokolot.Hasil babadamianana, eta para prajurit tehdibarere duit gede pisan,13bari diomongan kieu, "Uarkeun kumaraneh yen mayit-Na dipaling ku murid-murid-Na ti peuting waktu maraneh keurharees.14Lamun hal ieu kadenge ku gupernur, kukami rek dilelemu yen ieu kajadian lain salahmaraneh, jadi maraneh ulah salempang."15Sanggeus narima duit, eta para prajuritteh tuluy uar-uar sakumaha papatah tea.Nepi ka ayeuna oge di kalangan urang Yahudimah carita kitu ti eta para prajurit teh ayakeneh.16Murid-murid anu kari sawelas urangarindit ka hiji pasir di Galilea, sakumaha anudipesen ku Yesus.17Sanggeus papanggih jeung Anjeunnatuluy sarujud nyarembah. Aya oge sawataraurang anu asa-asa keneh.18Yesus nyaketan ka maranehna, lajengsasauran kieu, "Kakawasaan di sawarga jeungdi bumi, sagemblengna geus diserenkeun kaKami.19Ku sabab eta datangan jalma-jalmasaalam dunya jaradikeun murid Kami, baptis

Matius 28.20 124kalawan pajenengan Rama, Putra, jeung RohSuci.20Ajar ngalakonan sagala perkara anu kuKami geus diparentahkeun ka maraneh. Kamitangtu nyarengan ka maraneh salalawasnanepi ka ahir jaman."

Markus

11 Ieu Injil Kasalametan anu ngawartakeunYesus Kristus, Putra Allah.

2Ungel mimiti eta warta sakumaha anudiserat ku Nabi Yesaya, kieu: "Allah ngandika,Ieu utusan Kami ku Kami rek diutus heulaeunHidep, sina nyadiakeun jalan pikeun Hidep.3Aya nu cumeluk di gurun keusik, Sadiakeunjalan pikeun Pangeran! Jieun jalan anulempeng pikeun Mantenna!"4Nya bukti di gurun keusik aya nu muncul,ngabaptis jeung ngawulang, nya etaYohanes. Piwulangna kieu, "Geura tarobat,geura dibaptis, geus tangtu dosa maranehdihampura ku Allah."5Mangpirang-pirang jelema ti Yudea jeungti kota Yerusalem daratang ngabarandunganpiwulangna, terus ngaraku dosana, sartatuluy ku anjeunna dibaptis di WalunganYordan.6Anggoan Yohanes tina bulu onta jeungnganggo sabuk kulit. Ari barangtuangnasimeut jeung madu leuweung.7Anjeunna ngumumkeun kieu, "Engke,pandeurieun kami bakal aya anu sumpingtur leuwih agung batan kami. Pikeundongko di payuneuna-Na ge, ngudaran talitarumpah-Na, kami ngarasa teu layak.

Markus 1.8–17 28Kami ngabaptis maraneh teh ku cai, tapiAnjeunna mah ngabaptisna ka maranehengke ku Roh Suci."9Teu lila ti harita, Yesus oge ti Nasaretwewengkon Galilea sumping dibaptis kuYohanes di Walungan Yordan.10Barang timbul ti jero cai, Anjeunna ningalilangit muka, sarta Roh Allah lungsur kaAnjeunna dina rupa manuk japati.11Ti langit aya soara, ungelna, "Hidep tehPutra kaasih Kami, anu kamanah ku Kami."12Harita keneh manah Yesus digerakkeun kuRoh Allah, Anjeunna tuluy angkat ka gurunkeusik,13 cicing di dinya opat puluh poe opat puluhpeuting, digoda ku Iblis. Di tempat eta lobaoge sato alas, tapi Anjeunna dilalayanan kupara malaikat.14Sanggeus Yohanes dipanjara, Yesusangkat ka Galilea ngawawarkeun InjilKasalametan ti Allah.15Saur-Na, "Geura tarobat, geus waktuna,sabab Karajaan Allah geus meh ngadeg! Singpercaya kana ieu Injil Kasalametan!"16Waktu Anjeunna keur angkat mapay sisiTalaga Galilea, ningali dua jelema adi lanceukkeur ngarala lauk, ngaranna Simon jeungAndreas.17Ku Anjeunna diajak sareng, "Marilu kaKami, engke ku Kami diajar ngala jelema."

Markus 1.18–27 318Harita keneh duanana marilu, heurapnadiculkeun.19Yesus angkat deui. Angkat can pati jauhti dinya ningali deui dua jelema adi lanceuk,Yakobus jeung Yohanes anak Sebedeus, keurngaromean heurap dina parahu.20Harita keneh disaur tuluy marilu,ninggalkeun bapana dina parahu jeungkuli-kuli.21Yesus sumping ka kota Kapernaum jeungmurid-murid. Dina poe Sabat Anjeunna lebetka imah ibadah, ngawulang.22Cara Anjeunna ngawulang estupikaresepeun anu ngabarandungan, beda tiguru-guru agama maranehna. Anjeunna mahngajarna teh gede wibawana.23Sabot kitu, aya hiji jelema anu kasurupanroh jahat asup ka jero imah ibadah baricocorowokan,24 "Arek naon datang ka urang, Yesus urangNasaret? Rek ngabinasa? Kuring nyahoAnjeun teh utusan anu suci ti Allah!"25 "Repeh maneh!" saur-Na ka eta roh jahat."Geuwat kaluar ti eta jelema!"26Sanggeus ngageubig-geubig kacidanemenna ka eta jelema, eta roh jahat tehtuluy nyingkah.27Anu nyaraksian mani harookeun sartatuluy ngaromong pada batur, "Wah, naon ieu?Pangajaran anyar, kitu? Kawasa temen eta

Markus 1.28–35 4jelema teh, roh-roh jahat dititah kalaluar tehmani narurut kitu!"28Beja hal Yesus gancang pisan nerekabnaka mana-mana di sakuliah daerah Galilea.29Yesus jeung murid-murid-Na kaluar tiimah ibadah, tuluy ka imah Simon jeungAndreas. Yakobus jeung Yohanes ge milu.30Ari mitoha awewe Petrus keur geringmuriang, aya di enggon bae. Jadi barangYesus sumping jeung anu ngariring terus baediwartosan.31Anjeunna terus ningalian mitohaPetrus, leungeunna diangkat terus dibantudihudangkeun. Rep muriangna cageur, tuluycakah-cikih ngalalayanan.32Sanggeus panonpoe surup jeung mimitipeuting, loba anu daratang ka Anjeunnamawa anu garering jeung anu kasarurupanroh jahat.33Urang kota eta tumplek mani ngagimbungdi buruan eta imah.34Yesus terus nyageur-nyageurkeunanu garering loba pisan sarta panyakitnarupa-rupa. Roh-roh jahat anu nyurup ge kuAnjeunna diusiran, loba pisan. Eta roh-rohjahat ku Anjeunna teu diidinan ngaromongnaon-naon, sabab geus nyarahoeun sahaAnjeunna.35Poe isukna subuh-subuh keneh Yesuskaluar ti eta imah, ngabujeng hiji tempat sepidi luar kota, sembahyang.

Markus 1.36–45 536Simon sabatur-batur nareangan.37Sanggeus kapanggih maranehnaarunjukan, "Bapa dipilarian ku sadayana."38Tapi waler Yesus, "Urang kudu terus kadesa-desa sejen sakurilingeun ieu. Maranehnaoge perlu ku Kami diwuruk, sabab kitu tujuanKami datang teh."39Geus kitu Anjeunna ngider ka sakuliahGalilea, ngawulang di imah-imah ibadahjeung ngusir roh-roh jahat anu nyurup kajelema.40Aya jelema lepra datang ka Anjeunna,sujud ka payuneuna-Na menta ditulungan.Pokna, "Manawi Juragan kersa, Juragan iasanyageurkeun abdi."41Manah Yesus welas pisan ka eta jelema,tuluy ngantelkeun panangana-Na kana awaketa jelema. "Heug, geura cageur," saur-Na.42Les leprana leungit, awakna pulih beresih.43Ku Anjeunna dipiwarang buru-buru indit tidinya sanggeus diomat-omatan heula,44 saur-Na, "Kade ulah cacarita ka saha-sahaperkara ieu, terus bae ka imam mentadipariksa awak, tuluy haturkeun kurbansakumaha anu diparentahkeun ku Musa,supaya tetela ka sarerea yen maneh geuscageur."45Tapi eta jelema inditna teh terus cacaritaka ditu ka dieu teu eureun-eureun, nepi kaupama Yesus lebet ka kota moal iasa laluasa.Ku sabab eta Anjeunna di luar kota bae

Markus 2.1–9 6anu sarepi. Tapi jelema-jelema teu burungmurubul ti mana-mana.

21Sanggeus sababaraha poe di dinya Yesusmulih ka Kapernaum. Beja yen Anjeunna

mulih nerekab.2 Jelema-jelema daratang kacida lobana,nepi ka taya tempat deui, nepi ka lawangpanto oge heurin ku jelema. Sabot Anjeunnakeur nyarioskeun amanat ti Allah,3aya jelema opatan ngagotong anu lumpuhrek dideuheuskeun.4Tapi teu barisaeun asup ku heurin-heurinna. Ku sabab kitu maranehna jalan tiluhur, nyieun liang lempengan Yesus calik,nu lumpuh teh diulur tina eta liang jeungsamakna.5Ningali kapercayaan maranehna sakitumantepna, Yesus ngalahir ka eta nu lumpuh,saur-Na, "Anaking, dosa-dosa hidep geusdihampura."6Aya sawatara guru agama anu marilukumpul di dinya. Maranehna mimitingaromong dina hatena,7 "Lancang temen ieu jelema ngomong kitu!Ngahina ka Allah! Ngan Allah anu wenangngahampura dosa mah!"8Yesus uningaeun kana pikiran maranehna,tuluy ngalahir, "Ku naon karitu pikiranaranjeun?9Mana nu leuwih babari ngomongkeunana kaieu nu lumpuh, Dosa-dosa hidep dihampura,

Markus 2.10–16 7atawa, Geura hudang, angkat samak hideptuluy leumpang?10Tapi ayeuna ku Kaula rek dibuktikeunyen Putra Manusa di ieu dunya kawasangahampura dosa."11Geus kitu ngalahir ka eta nu lumpuh,"Geura hudang, angkat samakna, jung geurabalik!"12Nu lumpuh teh cengkat, samaknadiangkat, tuluy gura-giru indit ti dinya.Anu nyaraksian mani barengong, tuluyngamulyakeun ka Allah. "Saumur ge kakaranenjo kajadian kawas kieu mah! ceukmaranehna.13Yesus angkat ka sisi Talaga Galilea.Jelema-jelema merul daratang ka Anjeunna,tuluy diwulang.14Tas ngawulang angkat deui, beh ningaliaya tukang mulung pajeg ngaran Lewi, anakAlpeus, keur diuk di kantorna. Ku Yesus tuluydisaur, "Milu ka Kami!" Lewi cengkat tuluymilu.15Sabot Yesus keur tuang di imah Lewi,burubul tukang-tukang mulung pajeg liannadaratang jeung jelema-jelema anu dianggapjelema goreng, marilu dahar sameja jeungAnjeunna jeung murid-murid. Sabab loba anubariluk ka Anjeunna.16Sawatara guru agama Yahudi golonganParisi, narenjo Yesus tuang jeung tukang-tukang mulung pajeg jeung jelema-jelema

Markus 2.17–22 8nu dianggap goreng teh naranya ka murid-murid, "Naha guru maraneh tuang jeungjelema-jelema karitu?"17Kadangueun ku Yesus, Anjeunna ngawaler,"Anu perlu doktor teh anu garering, nucalageur mah teu perlueun. Kaula datanglain rek neangan jelema anu marulya, tapirek neangan jelema-jelema anu diaranggaphina."18Dina hiji waktu murid-murid Yohanesjeung urang Parisi paruasa. Aya jelema anunaranya ka Yesus, "Naha murid-murid Bapamah henteu paruasa, henteu sapertos parapanganut Yohanes sareng para panganuturang Parisi?"19Waler-Na, "Ari tamu dina hajat kawinnaha henteu dalahar? Sapanjang pangantenlalaki aya keneh jeung maranehna, tangtumaranehna dalahar.20Tapi bakal datang waktuna pangantenlalaki dicokot ti maranehna. Geus kitu kakaramaranehna paruasa.21Moal aya anu nambal baju heubeul kulawon anyar, sabab lamun lawon anyarnamurengked, nu heubeul kabenyeng, soehnabeuki gede.22 Jeung moal aya anu ngeusikeun angguranyar kana kantong kulit nu geus heubeul,sabab kantong kulitna tangtu bedah, kantongjeung anggurna henteu kaarah. Anggur anu

Markus 2.23–3.2 9anyar kantong kulitna ge tangtu kudu nuanyar."23Dina hiji poe Sabat Yesus angkatngalangkung kebon gandum. Murid-muridanu ngiring ka Anjeunna maripit gandum.24Ari ceuk urang Parisi ka Anjeunna, "Tingaliitu murid-murid Anjeun ngarempak HukumAgama urang, migawe anu dilarang dina poeSabat!"25Waler Yesus, "Na aranjeun tacan maca,kumaha Daud waktu butuh dahareun?Anjeunna jeung pangiringna lapar,26 tuluy anjeunna asup ka jero gedong Allah,terus ngadahar roti pangbakti ka Allah. Etakajadianana keur jaman Abyatar jadi ImamAgung. Nurutkeun Hukum Agama urang mahanu wenang ngadahar roti kitu teh ngan paraimam. Tapi Daud geuning ngadahar, malahpangiringna oge dibere."27Saur Yesus deui, "Poe Sabat diayakeunteh pikeun manusa, lain manusa diayakeunpikeun poe Sabat.28Ku sabab kitu Putra Manusa teh jadiGustina poe Sabat ongkoh."

31Yesus mulih deui ka imah ibadah. Didinya aya hiji jelema anu leungeunna

kemper sabeulah.2 Jeung aya nu sejen deui, anu saenyanangarep-ngarep supaya Yesus midamelkasalahan, rek didakwa. Maranehna kacidangarawaskeunana, sugan bae Anjeunna

Markus 3.3–9 10nyageurkeun eta jelema harita keneh dinapoe Sabat.3Yesus ngalahir ka nu kemper tea, "Ka dieu,ka hareup!"4Ti dinya saur-Na ka nu rea, "Pagaweankumaha anu ku Hukum Agama urangmeunang dipigawe dina poe Sabat? Nulunganatawa nyilakakeun, nyalametkeun nyawabatur atawa mergasa?" Maranehna teunarembal naon-naon.5Yesus neuteup ka maranehna, manah-Nabendu pacampur jeung sedih ku anu sakitubaredegongna jeung saralahna. Tuluy ngalahirka nu kemper tea, "Lempengkeun leungeunhidep!" Ku manehna dilempengkeun, betleungeunna nu kemper teh jadi cageur.6Urang Parisi tinglaleos, terus ngabadamianjelema-jelema kaomna Herodes rek nelasanYesus.7Yesus angkat ka Talaga Galilea jeungpangiring-Na. Anu naluturkeun kacida lobana,ti Galilea, ti Yudea,8 ti Yerusalem, ti wilayah Idumea, tiwetaneun Walungan Yordan, jeung tisakurilingeun kota-kota Tirus jeung Sidon,anu geus mareunang beja perkara anudipidamel ku Anjeunna.9Ku loba-lobana jelema, Anjeunna nepi kamundut parahu ka murid-murid supaya ulahkasedekkeun.

Markus 3.10–19 1110Geus loba anu gering anu dicageurkeunku Anjeunna, sarta anu garering teh manipasedek-sedek hayang nyabak ka Anjeunna.11Ari anu kasarurupan ku roh jahat mahbarang ret ka Anjeunna teh terus bae sujudka payuneuna-Na bari ngagero, "Anjeun tehPutra Allah!"12Tapi eta roh-roh jahat teh ku Yesus dicarekteu meunang pisan nyebut Anjeunna saha.13Ti dinya Yesus unggah ka hiji pasir, tuluynyaur sababaraha jelema anu cocog jeungmanah-Na. Sanggeus karumpul,14ku Anjeunna dipilih dua welas urang.Eta anu kapilih ku Anjeunna disebatnarasul. "Maraneh ku Kami dipilih pikeunmaturan Kami salawasna," saur-Na. "Sartaku Kami baris diutus oge pikeun ngawurukanjalma-jalma,15 jeung bakal dibere kakawasaan ngusirroh-roh jahat."16Anu kapilih teh ieu ngaran-ngaranna:Simon (ku Yesus dipaparin ngaran Petrus);17Yakobus jeung Yohanes (adi lanceukanak Sebedeus, duanana ku Yesus dipaparinngaran Boanerges, hartina "Guludug");18Andreas, Pilipus, Bartolomeus, Mateus,Tomas, Yakobus bin Alpeus, Tadeus, SimonPatriot,19 jeung Yudas Iskariot, anu engkenangahianat ka Anjeunna.

Markus 3.20–28 1220Yesus mulih ka bumi-Na. Breg deuidigimbung ku jalma rea, nepi ka Anjeunnajeung murid-murid teu kaburu tuang-tuangacan.21Barang wargi-wargina ngadarenge hal eta,tuluy nareang Anjeunna rek diajak mulih,sabab aya beja majar, "Anjeunna geus owah!"22Aya sawatara guru-guru agama anudaratang ti Yerusalem, ngaromong kieu, "Etajelema teh kaasupan Beelsebul! Nu matakjadi bisaeun ngusir roh-roh jahat teh lantaranmeunang kakawasaan ti eta kapala rohjahat."23Maranehna ku Yesus disaur. Geus kituAnjeunna nyarios, tapi ku ibarat-ibarat."Kumaha bisana Iblis ngusir Iblis?" saur-Na.24 "Hiji kota anu pecah jadi sababarahagolongan anu silih lawan tangtu ancur.25Hiji kulawarga anu pecah jeung silihlawan, tangtu awut-awutan.26Nya kitu keneh karajaan Iblis, lamunpecah jadi golongan-golongan anu silih lawan,ngadegna moal lila, karajaanana tangtuenggeusan.27Moal aya anu bisa ngabongkar imahjelema bedas sarta nyokotan harta bandana,kajaba lamun eta nu bedas teh ditalikungheula kakara imahna bisa dijarah.28Kaula mere terang, jelema anu nyieundosa jeung anu omonganana jahat bisadihampura.

Markus 3.29–4.3 1329Tapi anu ngagogoreng Roh Suci mah teubisa dihampura, sabab nu kitu mah dosanateh langgeng."30 (Yesus nyebatkeun kitu teh ka jelema-jelema anu nyebutkeun majar Anjeunnakaasupan roh jahat.)31 Ibu jeung saderek-saderek Yesusgeus narepi ka dinya, tapi di laluar bae,nalatahkeun supaya Anjeunna kaluar.32Anjeunna keur dirariung ku jalma rea."Itu aya ibu di luar sareng saderek-saderekistri pameget, hoyongeun nepangan," ceukmaranehna.33 "Saha ari ibu Kami? Saha ari dulur-dulurKami?" waler-Na,34bari terus neuteup ka anu ngariung kaAnjeunna. "Ieu ibu jeung dulur-dulur Kamimah!" saur-Na deui.35 "Saha-saha anu ngalampahkeun pangersaAllah, eta ibu Kami, dulur-dulur Kami awewelalaki."

41Yesus mimiti ngawulang deui di sisiTalaga Galilea. Jelema ngagimbung ka

Anjeunna kacida lobana, nepi ka Anjeunnangalih calikna kana parahu anu keurngambang dina cai. Jalma-jalma narangtungdi basisir sisi cai.2Yesus tuluy ngawulang ka maranehnarupa-rupa hal ku misil-misil. Saur-Na kamaranehna,3 "Barandungan! Aya hiji jelema indit tebar.

Markus 4.4–12 144Waktu tebar, binihna aya anu ragragan kajalan, seug datang manuk maracokan etabinih nepi ka beak.5Aya anu ragragan kana tanah anu karikilan,taneuhna ipis. Eta binih tereh jadi lantarantaneuhna ipis;6 tapi sanggeus kasebrot ku panonpoe, binihanu kakara mentik teh ngulapes tuluy garing,lantaran akarna henteu jero.7Aya anu ragragan kana rungkuncucuk, rungkunna ngagedean, binih tehkaheumpikan, teu bisa buahan.8Anu ragragna kana taneuh anu riduh jeunglendo, jadina alus sarta baruahan, hasilna ayanu tilu puluh kalieun, nu genep puluh kalieunjeung nu saratus kalieun."9Saur-Na deui, "Lamun baroga ceuli pek ieudarengekeun!"10Sanggeus Anjeunna nyalira bae, anu tadingadarengekeun teh aya anu daratang kaAnjeunna, dibaturan ku dua welas murid-Na,naranyakeun harti eta misil.11Ari waler-Na, "Maraneh mah geus diberenyaho rasiahna Karajaan Allah. Ari nu sejenluareun eta ngan dibere ngadenge misilnabae,12 jadi maranehna mah, Narenjokeun tapiteu narenjoeun, ngadarengekeun tapi teungalartieun. Sabab lamun narenjoeun jeungngalartieun tangtu tarobat ka Allah, sarta kuMantenna tangtu dihampura."

Markus 4.13–22 1513Saur-Na deui, "Kutan maraneh teu ngartikana eta misil? Kumaha rek ngarti kana misilsejenna?14Nu tebar teh hartina nu ngawawarkeunamanat sabda Allah.15Binih anu katebarkeun ka jalan, hartinaeta amanat didengekeunana ngan saliwat,harita kadenge harita keneh dipupus ku Iblis.16Anu katebarkeun kana taneuh anukarikilan, hartina eta amanat gancangditarima reujeung suka,17 tapi gancang leungit deui sabab nyerepnateu sakumaha. Barang disusahkeun ku baturdumeh percaya kana eta amanat tuluy baemurtad.18Anu katebarkeun kana rungkun cucuk,hartina eta amanat ditarima,19 tapi kadeseh ku kasalempangan hirup,ku hayang beunghar, jeung ku rupa-rupakahayang napsu, teu nepi ka bijil hasilna.20Anu meneran kana taneuh anu hade,hartina eta amanat ditarima enya-enya,hasilna kapetik, buahna kaala, aya nu tilupuluh kalieun, nu genep puluh kalieun, jeungnu saratus kalieun."21Saur-Na deui, "Naha aya anu nyeungeutlampu terus dituruban ku gentong atawaditeundeun di kolong? Naha lain kududiteundeun dina ajugna?22Naon bae anu nyumput bakal nembrak,naon bae anu katutup bakal nonggerak.

Markus 4.23–31 1623Darengekeun sing bener mun enya barogaceuli!"24Saur-Na deui, "Pek tengetkeun sing beneranu kadarenge teh! Kalakuan maraneh kabatur, ku Allah bakal dibalikkeun ka maranehleuwih ti kitu.25Anu enggeus beubeunangan bakalditambahan, sabalikna anu henteubeubeunangan mah anu geus aya ge keursaeutik teh bakal di cokot pisan."26Yesus sasauran deui, "Karajaan Allah tehibarat ieu misil. Aya jelema nyebarkeun binihdina lahanna.27Ari peuting manehna hees, ari beurangmanehna hudang. Sabot kitu jeung kitu,binihna jaradi jeung ngagedean. Teunyahoeun manehna mah peta jadina tehkumaha.28Pepelakanana ku taneuh disina jadi nepika buahanana, sina mentik, sina ngagedean,sina ranggeuyan, sina buahan.29Sanggeus gandumna asak meujeuhnadiala, patani nyokot arit, gandumna diala."30 "Ibarat naon deui Karajaan Allahteh?" Yesus mariksa. "Kudu ku misil naonnerangkeunana?31 Ibarat misil ieu. Aya jelema nyokot sikisasawi, tuluy dipelakkeun dina taneuh.Siki sasawi di saalam dunya siki anupanglembutna.

Markus 4.32–39 1732Sanggeus jadi, tangkalna teh panggedenati sakabeh pepelakan, daunna gomplokdahanna galede, manuk-manuk daratangnyarayang dina aubanana."33Kitu carana Yesus nyarioskeun amanat tiAllah ka jalma rea teh, ku rupa-rupa misilkawas bieu, sateka-teka diluyukeun jeungpangarti maranehna.34Nyarioskeunana tara teu ku misil. Tapiari geus tinggal jeung murid-Na bae mahsagala rupa ge ku Anjeunna diterangkeunsageblasna.35Sanggeus burit, poe eta keneh, Yesusngalahir ka murid-murid, "Urang meuntastalaga, urang ka beulah ditu."36Bari sasauran kitu teh Anjeunna miheulaancalik kana parahu. Murid-murid oge naraekkana parahu, jalma rea ditinggalkeun,tuluy mareuntas. Di eta talaga aya deuiparahu-parahu sejen.37Dak-dumadak aya angin ribut nebak,parahu meh tibalik ku ombak nepi ka pinuhkaasupan cai.38Ari Yesus keur kulem di beulah tukang,mastaka-Na dibantalan. Ku murid-muriddigugahkeun, pokna, "Pa Guru! Keun baeurang cilaka?"39Yesus gugah, tuluy marentah ka angin,"Eureun!" Marentah deui ka ombak, "Leler!"Jep angin jempe sarta talaga jadi kacidalelerna.

Markus 4.40–5.7 1840Yesus ngalahir ka murid-murid, "Ku naonsarieun! Teu palercaya ka Kami?"41Tapi maranehna jadi kacida sarieuneunanaku Anjeunna, seug patanya-tanya, "Sahaieu jelema teh? Angin jeung ombak nepi kanarurut kitu!"

51Yesus jeung murid-murid-Na geus narepika peuntaseun Talaga Galilea beulah ditu,

di wewengkon Gerasa.2Barang Anjeunna lungsur tina parahu,papanggih jeung hiji jelema anu datangna tipakuburan di dinya. Eta jelema diraksuk kuroh-roh jahat,3 cicingna di kuburan-kuburan. Eta jelemageus teu bisa ditalian sanajan ku rante.4Geus sababaraha kali suku jeungleungeunna ditalian, tapi rantena dipegatkeundeui, dipegatkeun deui, beusi bangkol sukunadibubukkeun. Taya nu bisa nalukkeun kubedas-bedasna.5Beurang peuting ngaprak dikuburan-kuburan jeung di pasir-pasir,ceuceuleuweungan bari nurihan maneh kubatu seukeut.6Sanggeus nenjoeun ka Yesus ti nu radaanggang, tuluy lumpat nyampeurkeun, brekbae deku di payuneuna-Na,7 tuluy ngagorowok, "Yesus, Putra Allah NuMaha Agung! Aya pikersaeun naon ka kuring?Demi Allah, kuring ulah disiksa!"

Markus 5.8–17 198 (Nu matak sasambat kitu sabab ku Yesusditimbalan kieu, "Eh, roh jahat, kaluar manehti eta jelema!")9Ku Yesus dipariksa, "Maneh saha ngaran?"Jawabna, "Ngaran kuring Legiun sabab kacidalobana!"10Manehna terus nunuhun supaya ku Yesusulah diusir ti eta daerah.11Teu jauh ti dinya aya babi sabubuhan keurnyaratuan di lamping pasir.12Roh-roh jahat teh nunuhun ka Yesus,"Kuring idinan nyurup ka itu babi-babi."13Sanggeus diidinan, eta roh-roh jahat tehkalaluar tuluy nyarurup ka eta babi-babi.Babi-babina anu kabehna aya dua rebu tuluylaluncatan ka talaga tina hiji gawir, kabehtiteuleum.14Anu ngajaragana tingbalecir ka kota jeungdesa-desa sakurilingna, nyebarkeun beja.Tuluy jalma-jalma kalaluar rek narenjo etakajadian.15Barang daratang, jelema anu taskasurupan teh aya, keur diuk jeung geusmake pakean, ingetanana geus waras.Maranehna kacida sarieuneunana ku Yesus.16Anu nyaraksian sorangan nu kajadianka eta jelema jeung ka babi-babi tea tuluynyaritakeun deui ka nu sejen.17Geus kitu urang dinya nunuhun ka Yesussupaya Anjeunna buru-buru ngantunkeundaerah maranehna.

Markus 5.18–26 2018Waktu Yesus naek deui kana parahu,jelema anu tas kasurupan teh hayangeunmilu. "Mugi abdi dicandak," carekna.19Tapi ku Anjeunna teu diidinan, saur-Na,"Mending balik. Caritakeun ka kulawargapitulung Pangeran anu geus mikaheman kamaneh."20Manehna nurut, tuluy indit ngider kasakuliah wilayah Sapuluh Kota, nyaritakeunpitulung Yesus ka dirina. Urang dinya kacidahareraneunana.21Yesus mulih deui ka peuntaseun etatalaga. Sasumpingna, jelema-jelema tuluytumplek ka Anjeunna di sisi talaga.22Sabot kitu, datang pangurus imah ibadahdi dinya, ngaranna Yairus, terus sujud kaYesus,23 tuluy ngalengis ka Anjeunna, pokna, "Punanak awewe udur, mugi ku Bapa ditumpanganpanangan, tangtos cageur sareng tiasa hirupteras."24Yesus angkat ti dinya jeung manehna.Sapanjang jalan jelema-jelema anu marilulaleumpangna mani padeukeut-deukeut jeungAnjeunna.25Aya hiji awewe boga kasakit haid, ngagetihterus geus dua welas taun teu cageur-cageur,26 tabib-tabib taya nu sanggup. Duitna geusbeak dipake tatamba, tapi kasakitna teucageur-cageur, malah tambah parna.

Markus 5.27–35 2127Sanggeus meunang beja hal Yesus,manehna tuluy milu seselendep jeung nu reaka pungkureun Anjeunna.28Ceuk pikiranana, "Asal bisa nyabakjubah-Na bae tangtu aing cageur."29Tuluy manehna nyabak kana jubah Yesus.Harita keneh ngagetihna tuluy eureun, sartakarasaeun ku manehna yen panyakitna anusakitu nyusahkeunana teh cageur.30Bareng jeung eta ku Yesus karaoseun ayatanaga anu mencar ti salira-Na. Anjeunnaluak-lieuk sarta mariksa, "Saha anu nyabakka Kami?"31Ceuk murid-murid, "Naha nganggomariksakeun anu nyabak, pan kauninga jalmisakieu nyedekna ka Bapa?"32Tapi Anjeunna terus bae luak-lieukmilarian anu nyabak-Na.33Ari awewe tea sanggeus nyaho anukajadian ka dirina, nyampeurkeun terus sujudka Anjeunna bari ngadegdeg sieuneun, sartaunjukan sabalakana.34Saur Yesus, "Anaking, ku sabab Nyaipercaya, Nyai jadi cageur. Heug sing salamet.Panyakit anu nyusahkeun ka Nyai geus cageurpisan."35Sabot Yesus sasauran kitu aya jurunganti imah Yairus, ngabejaan ka manehna,"Tuang putra teh parantos teu aya, teu kedahngarerepot deui ka Pa Guru."

Markus 5.36–6.2 2236Yesus teu malire kana ucapan maranehna,sarta ngalahir ka Yairus saur-Na, "Ulah jadipikir, percaya bae."37 Jalma rea ku Anjeunna dilarang terusmarilu salian ti Petrus, Yakobus jeungYohanes.38Sanggeus narepi ka imah Yairus, Yesusningali kaayaan kacida ributna, sartangadangu aya anu ceurik jejeritan jeung anumidangdam.39Yesus lebet tuluy ngalahir, "Ku naonraribut? Ku naon careurik? Budak teh lainmaot, keur sare!"40 Jelema-jelema anggur nyeungseurikeunka Anjeunna, tapi ku Anjeunna dipiwarangkalaluar kabeh. Anjeunna lebet ka kamarnyandak indung bapana eta budak jeungmurid anu tiluan.41Budak teh leungeunna dicepeng tuluydilahiran, "Talita, kumi!" hartina, "Nyai, Kaminitah: hudang!"42Budak teh ngulisik cengkat terus turunleuleumpangan. (Umurna geus dua belastaun.) Jelema-jelema mani barengong.43Tapi Yesus ngalarang keras maranehnanyaritakeun eta kajadian ka nu sejen. "Budakteh bere dahar!" saur-Na.

61Yesus geus angkat ti dinya, mulih kakota asal-Na jeung murid-murid-Na.

2Poe Sabat Anjeunna ngawulang di imahibadah. Jelema-jelema anu ngadarenge

Markus 6.3–9 23piwulang Anjeunna hareraneun. "Ti manameunangna nu kitu?" ceuk maranehna."Bogaeun hikmat naon? Naha bet bisaeunnyieun anu pikaheraneun?3Lain tukang kayu tea manehna teh, anakMariam, dulurna Yakobus, Yusup, Yudas,jeung Simon? Dulur-dulur-Na nu awewe ogedi darieu, lain?" Jadi di dinya mah Anjeunnaditolak.4Saur Yesus ka maranehna, "Nabi tehdihargaan di mana-mana. Tapi di lemburnajeung di kalangan kulawargana atawabaraya-barayana mah tara dianggap."5Anjeunna teu kungsi ngayakeunmujijat naon-naon di dinya mah, salian tinyageurkeun anu garering sababaraha urangku jalan ditumpangan panangan.6Anjeunna kacida heraneunana ku anuhenteu palercayaeun teh. Ti dinya Yesusangkat ka desa-desa sakurilingeun Nasaret,ngawulang.7Geus kitu Anjeunna ngumpulkeun duawelas murid-Na, tuluy diutus duaan-duaan,jeung dipaparin kawasa pikeun ngusir roh-rohjahat.8Saur-Na ka maranehna, "Salian ti iteukmaraneh ulah mawa naon-naon deui. Roti,kantong derma, duit, ulah mawa.9Meunang ditarumpah, tapi ulah mawapisalin."

Markus 6.10–18 2410Saur-Na deui, "Lamun maraneh aya nungaku, nganjrek teh kudu di imahna nepi kawaktu indit deui ti dinya.11Lamun aya pangeusi kota anu embungeunnarima atawa ngadenge omongan maraneh,tinggalkeun bae bari kebutkeun kekebul tinasuku nandakeun teu resep ka maranehna!"12Bral murid-murid arindit, nguaranjelema-jelema sangkan tarobat.13Salian ti kitu maranehna ngusir roh-rohjahat loba pisan, jeung nyageur-nyageurkeunanu garering diulasan ku minyak jetun.14Eta kabeh kadangu bejana ku RajaHerodes, wantu-wantu jenengan Yesus geuskautara ka mana-mana. Loba anu nyebutkeunyen Yesus teh: "Yohanes Jurubaptis hirupdeui, nu matak jadi kawasa ngayakeunrupa-rupa kaahengan".15Aya oge anu nyebutkeun, "Anjeunna tehElias." Ceuk sawareh deui, "Anjeunna tehnabi, kawas nabi-nabi anu di jaman baheula."16Ari saur Herodes, "Eta jelema tangtuYohanes Jurubaptis anu bareto ku aingditeukteuk sirahna. Ayeuna hirup deui!"17Bareto Yohanes teh ku Herodes geusdipiwarang ditangkep, dirante jeung dipanjaralantaran ngaweweleh anjeunna migarwaHerodias istri Pilipus saderekna.18Yohanes sababaraha kali ngemutan kaHerodes tina hal eta, saurna, "Lepat pisananjeun migarwa istri tuang saderek teh!"

Markus 6.19–25 2519Ari Herodias jadi geuleuheun ka Yohanes,hayangeun maehan. Ngan teu bisa sababdihalang-halang ku Herodes.20Ari Herodes ku Yohanes teh ngaraos sieun,da uningaeun Yohanes jelema bener jeungsuci, sarta kasalametanana di jero panjaraku anjeunna ditalingakeun. Anjeunna rajeunngadangukeun kasauran Yohanes, sanajanari tas ngadangukeun teh manahna sokmarungkawut.21Lila-lila Herodias meunang jalan pikeunngalaksanakeun maksudna. Nya eta waktuHerodes mestakeun wewedalanana sartangondang kapala-kapala pamarentahan,perwira-perwira militer jeung tokoh-tokohurang Galilea,22Dina eta pesta teh putri Herodias ngibing.Ibinganana kacida nyukakeunana ka Herodesjeung tamu-tamuna. Raja ngalahir ka etamurangkalih, "Nyai hayang naon, sebutkeunbae, tangtu dikabul."23Raja terus sumpah, saurna, "Amasumpah, naon bae pamenta Nyai, mentasaparo karajaan Ama ge tan wandediluluskeun."24Eta murangkalih kaluar heula tina pesta,naros ka ibuna, "Kedah nyuhunkeun naon?"Saur ibuna, "Nyuhunkeun hulu YohanesJurubaptis!"25Putri ngadeuheus deui ka raja ngucapkeunpanuhunna, "Nyuhunkeun sirah Yohanes

Markus 6.26–33 26Jurubaptis ayeuna keneh, bantun ka dieu dinabaki!"26Ngadangu pamenta kitu Herodes jadinalangsa, tapi teu iasa nolak lantaran geussumpah tur di payuneun tamu-tamu.27Tuluy miwarang hiji pangawal sina nyokotmastaka Yohanes. Pangawal tuluy indit kapanjara neukteuk mastaka Yohanes.28Mastakana dibakian dihaturkeun ka etaputri, ku eta putri diserenkeun ka ibuna.29Layon Yohanes dicokot ku murid-muridnatuluy dipendem.30Utusan-utusan Yesus geus marulang, geuskumpul deui jeung Anjeunna, nyaritakeunhasil lampah jeung pangajaranana ka jalmarea.31Tapi teu bisa jongjon, sabab jelema-jelemanu daratang nu arindit kacida lobana, nepika Yesus jeung murid-murid-Na teu kaburutuang-tuang acan. Ku sabab eta saur Yesus kamurid-murid, Urang nyingkir heula neangantempat sepi ngarah rineh, jeung supayamaraneh bisa ngaso heula sakeudeung.32Tuluy naraek kana parahu rek ka tempatanu sepi.33Tapi loba anu narenjoeun tur warawuheunsaha-sahana. Jelema-jelema ti kota-kota dieta daerah tuluy nyarusul lalumpatan jalandarat, daratangna ka tempat anu dijugjug kuYesus jeung murid-murid ti hareula.

Markus 6.34–42 2734Barang Yesus lungsur tina parahu,jelema-jelema geus loba. Anjeunna kacidahawatoseunana, asa ningali domba teuaya anu ngangonna. Prak bae ku Anjeunnadiwulang rupa-rupa hal.35Sanggeus burit murid-murid arunjukan,"Pa, parantos burit, sareng ieu tempat tehmencil.36 Jalmi-jalmi piwarang mios sina malesertedaeunana ka desa-desa anu caraket."37Waler-Na, "Ku maraneh bae suguhansaaya-aya." Ceuk murid-murid, "Jadiabdi-abdi kedah mios meser tedaeun pangaosdua ratus uang perak keur nyuguhanana?"38Yesus mariksa, "Roti anu maraneh ayasabaraha, coba ilikan." Sanggeus diilikan,jawabna, "Lima, sareng lauk dua siki."39Anjeunna miwarang ka murid-muridsupaya jelema-jelema teh digumpluk-gumpluk sina dariuk dina jukut hejo.40Gek jelema-jelema dariuk gugumplukan,sagumplukna aya nu saratusan, aya nu limapuluhan.41Yesus nyandak roti anu lima siki jeunglaukna dua siki, tuluy tanggah ka langit mujisukur ka Allah. Geus kitu rotina disemplekan,dipasihkeun ka murid-murid sina dibagikeunka nu rea. Laukna ge dibagikeun.42Unggal jelema dalaharna seubeuh.

Markus 6.43–52 2843Roti jeung lauk teh malah aya sesana,dikumpulkeun ku murid-murid meunang duawelas karanjang pinuh.44Anu disuguh dahar teh kabehna aya limarebu urang lalaki.45Harita keneh Yesus miwarang murid-muridkana parahu, sina ti heula meuntas talaga kaBetsaida, ari nu rea dipiwarang budal.46Anjeunna oge amitan tuluy unggah ka hijipasir rek neneda.47Nyalira bae di dinya nepi ka peuting, arimurid-murid geus aya di tengah talaga.48Kauninga ku Anjeunna murid-murid keursusah payah ngawelah lantaran parahunamapag angin. Ku sabab eta antara pukultilu subuh jeung pukul genep isuk Anjeunnanyusul, angkat napak kancang dina cai.Angkat-Na semu rek terus ngalangkungan,49 tapi murid-murid narenjoeun ka Anjeunnanu keur angkat dina cai sarta nyangkaAnjeunna teh jurig, nepi ka ting garoak.50Maranehna kacida sarieuneunana barangnarenjoeun ka Anjeunna teh. Yesus gancangngagentraan, saur-Na, "Teger! Kami ieu teh,ulah sarieun!"51Anjeunna terus naek kana parahu, jepangin jempe. Murid-murid-Na beuki tambahhareraneun,52 lantaran kaheran maranehna ku hal rotilima siki bisa dipake nyuguh dahar lima rebu

Markus 6.53–7.3 29urang tea oge can leungit. Eta kabeh teukatepi ka pangartina.53Meuntasna terus kebat sarta geus narepika tanah Genesaret, parahuna dicangcang.54Barang tarurun tina parahu, urang dinyaujug-ujug wawuheun bae ka Yesus.55Maranehna terus lalumpatan ka jerokampung ngabejaan anu sejen. Sanggeusnyarahoeun yen aya Anjeunna, tuluy kalaluarmarawa anu garering dina samak.56Saterusna ka mana bae sumping-Na, kadesa, ka kota, ka lembur, jelema-jelemamerul marawa anu garering ka alun-alun, barinunuhun ka Anjeunna supaya anu gareringteh diidinan nyabak kana tungtung jubah-Nabae wungkul. Sakur anu nyabak kabehcalageur tina kasakitna.

71Aya rombongan urang Parisi jeungguru-guru agama Yahudi ti Yerusalem anu

daratang ka Yesus.2Maranehna narenjoeun yen aya murid-murid Yesus anu dalaharna ku leungeunanu ceuk agama mah henteu beresih, nyaeta leungeunna henteu dikumbah heulanurutkeun aturan anu ku urang Parisidiparentahkeun ka jalma-jalma.3 (Urang Parisi, sakumaha umumna bangsaYahudi, kacida tuhuna kana adat karuhun,tara waka prak dahar lamun tacan beberesihheula leungeun nurutkeun cara anu tangtu.

Markus 7.4–11 304Kitu deui, dahareun naon bae anu asalnati pasar tara terus didahar lamun tacandikumbah heula. Loba deui adat titinggalkaruhunna teh, kayaning aturan meresihancangkir, mangkok, paparabotan tina tambaga,jeung tempat tidur.)5Ku sabab kitu eta urang Parisi jeungguru-guru agama teh naranyakeun ka Yesus,pokna, "Ku naon murid-murid Anjeun henteunurut kana adat karuhun urang, dalahar makeleungeun anu ceuk agama henteu beresih?"6Waler Yesus, "Aranjeun teh munapek!Cocog jeung ramalan Yesaya ngeunaanaranjeun, anu kieu tea: Ieu jelema-jelema,dawuhan Allah, hormatna ka Kami ngansemet omonganana, hatena mah jauh tiKami.7Cumah bae ibadah ka Kami, sababngajarkeun aturan beunang manusa, anudianggapna aturan ti Kami.8Kitu aranjeun teh, satia kana aturanbeunang manusa, miceun parentah ti Allah."9Saur-Na deui, "Aranjeun kacida pinternangalindih parentah Allah ku aturan soranganteh!10Parentah ti Musa, Kudu hormat ka indungbapa, jeung, Anu ngagogoreng ka indungbapa kudu dipaehan.11 (7:11-12) Tapi anu diajarkeun ku aranjeunmah, majar jelema anu boga naon bae anubisa dipake nulung bapana atawa indungna,

Markus 7.12–21 31tapi nyebutkeun, Ieu mah kurban, (anumaksudna geus dibaktikeun ka Allah), etajelema dibebaskeun tina kawajibanananulung ka bapana atawa ka indungna.12 (7:11)13Ku lantaran kitu, eta pangajaranaranjeun anu dikeunakeun ka nu sejen tehngabatalkeun dawuhan Allah. Loba kenehhal-hal saperti kitu anu dilampahkeun kuaranjeun teh."14Geus kitu jalma rea ku Anjeunna sinakumpul deui. Ti dinya saur-Na, "Darengekeunku sarerea, supaya ngarti.15Anu asal ti luar asup ka awak urang teuaya anu matak najis. Anu matak jadi najismah anu kaluar ti diri urang.16 [Pek darengekeun ari baroga ceuli mah!]"17Sanggeus Anjeunna aya di bumingantunkeun nu rea, murid-murid marentaditerangkeun pilahir-Na anu tadi.18Waler-Na, "Kutan maraneh ge saruana teungarti kana eta hal? Anu asal ti luar asupkana awak, memang teu aya nu matak najis,19 sabab asupna lain kana hate tapi kajero beuteung, ti dinya kaluar deui." (Ieukasaurana-Na netelakeun yen kadaharanmah naon bae ge meunang didahar.)20Saur-Na deui, "Anu matak najis teh anukaluar ti jelema.21Sabab anu asal ti jero bijil kaluar mahkaluarna ti jero hate, nya eta rupa-rupa

Markus 7.22–30 32pikiran goreng anu mawa kana lampah tunasusila, maling, maehan,22ngaranyed, hawek, migawe rupa-rupakajahatan, nipu, nyieun kaaeban, mitenah,dengki, gede hulu, teu bisa diwarah.23 Ieu sipat-sipat jahat, kabeh bijilna ti jerohate, matak najis ka diri."24Ti dinya Yesus angkat ka hiji daerahdeukeut kota Tirus, lebet ka hiji imahhoyongeun ulah kanyahoan aya di dinya. Tapisumping-Na teh teu bisa disumput-sumput.25 (7:25-26) Aya hiji awewe meunangbeja yen Anjeunna sumping, buru-burungadeuheus, sujud kana sampeana-Na. Etaawewe teh lain urang Yahudi, lahirna diPenesia bawahan Siria. Anakna anu awewekasurupan roh jahat. Manehna nunuhun kaYesus supaya eta roh jahat dikaluarkeun tianakna.26 (7:25)27Tapi waler Yesus, "Anu kudu diheulakeundaharna teh barudak. Salah nyokot dahareunbarudak terus dibikeun ka anjing."28 "Juragan," tembalna, "anjing oge di kolongmeja sok kabagian sesa-sesa tilas barudak."29Saur Yesus, "Ku sabab maneh ngajawabkitu, jig geura balik, engke anak manehkasampak geus waras, roh jahatna geuskaluar."30Eta awewe tuluy balik, kasampak anaknakeur ngedeng, roh jahatna geus nyingkah.

Markus 7.31–8.1 3331Ti daerah Tirus Yesus jengkar ka TalagaGalilea ngalangkung Sidon, jalanna ka daerahSapuluh Kota.32Aya anu mawa jelema anu nya torek nyapireu, supaya ku Anjeunna ditumpanganpanangan.33Yesus nyandak eta jelema misah ti nu rea,tuluy remana diantelkeun ka jero ceuli etajelema. Geus kitu Anjeunna ngaludah terusnyabak kana letahna.34Bari tanggah ka langit Anjeunnangarenghap jero tuluy ngalahir, "Epata!"hartina "Muka!"35Harita keneh eta jelema teh jadi bisaeunngadenge, sarta letahna anu balelol jadibener, ngomongna bentes.36Maranehna ku Yesus teu meunangcacarita ka nu sejen. Tapi beuki dicarek,ngabeja-bejakeunana beuki rosa.37Sakur anu ngadarenge hal eta manihareraneun sarta ngaromong kieu, "Sagaladamel-Na sarwa sampurna! Nu torek ge nepika bisa ngadenge, nu pireu nepi ka bisangomong!"

81Teu lila ti harita, geus loba deui baejelema anu kumpul. Sanggeus maranehna

geus teu barogaeun deui dahareun, Yesusnyaur murid-murid-Na ka Anjeunna, terusngalahir,

Markus 8.2–11 342 "Karunya ieu jelema-jelema teh. Geustilu poe di darieu jeung Kami, ayeuna geushenteu barogaeun jang dahar.3Lamun dititah balik teu dalahar heulatangtu kalempohan, sabab loba ti nu jarauh."4Piunjuk murid-murid, "Nanging di gurunkeusik sapertos kieu ti mana bade kengingtedaeun kangge jalmi sakitu seueurna?"5 "Sabaraha roti nu maraneh?" Yesusmariksa. Tembalna, "Tujuh."6Anjeunna miwarang jalma rea dariukdina taneuh. Roti anu tujuh siki dicandak,Anjeunna muji sukur ka Allah. Geus kitu rotinadisemplekkan dipaparinkeun ka murid-muridsina dibagikeun. Prak dibagikeun.7Lauk oge aya saeutik tuluy disanggakeunka Anjeunna. Anjeunna muji sukur deui,laukna dipiwarang dibagikeun.8 (8:8-9) Jelema-jelema geus dalahar,kabeh sareubeuheun. Malah aya sesana, kumurid-murid dikumpulkeun meunang tujuhkaranjang. Anu disuguh dahar kabehna opatrebu urang. Sanggeus dalahar ku Anjeunnadipiwarang baralik.9 (8:8)10Ari Anjeunna harita keneh naek kanaparahu jeung murid-murid, ngajugjug kadaerah Dalmanuta.11Aya sawatara urang Parisi daratang kaYesus, terus ngajak sual jawab ka Anjeunna.Niat maranehna hayang ngeuradan Anjeunna,

Markus 8.12–20 35tuluy marenta supaya Anjeunna ngadamelkaajaiban geusan ngabuktikeun yen Anjeunnaasal ti Allah.12Yesus nepi ka ngarenghap, tuluy ngalahir,"Naon sababna jalma-jalma jaman ayeunamarenta kaajaiban? Moal! Kami moalnembongkeun kaajaiban naon-naon kamaranehna!"13Anjeunna terus naek kana parahu,meuntas talaga.14Ari murid-murid parohoeun mawa rotisacukupna, dina parahu teh ngan boga rotisahiji.15Yesus ngalahir, "Maraneh kudu ati-ati kuragi urang Parisi jeung ragi Herodes."16Maranehna terus ngaromongkeun hal eta,pokna, "Nu matak Anjeunna ngalahir kitu tehlantaran urang teu boga roti."17Omonganana kadangueun ku Yesus. "Kunaon ngaromong teu boga roti?" saur-Na."Naha can nyaraho atawa can ngalartikeneh? Na enya pikiran maraneh teh kacidamintulna?18Baroga panon, teu barisa nenjo? Barogaceuli, teu barisa ngadenge? Na geus teuaringet,19 roti lima siki ku Kami disemplekan pikeunlima rebu jelema? Sabaraha karanjangsesana?" "Dua welas karanjang," tembalna.20 "Jeung basa roti anu tujuh siki dipakenyuguhan opat rebu jelema, sabaraha

Markus 8.21–28 36karanjang sesana?" "Tujuh karanjang,"jawabna.21 "Naha atuh tacan ngalarti keneh bae?"saur-Na.22Sanggeus narepi ka Betsaida, aya numawa jelema lolong ka Anjeunna, mentadiidinan nyabak.23 Jelemana ku Anjeunna terus ditungtun,dicandak kaluar ti jero lembur. Geus kitupanonna diludahan jeung ditumpanganpanangan. "Kumaha, geus aya anu katenjo?"Anjeunna mariksa.24Eta jelema neuteup ka hareup. "Sumuhun,ningal jalmi-jalmi," jawabna. "Mungkatingalna sapertos tatangkalan laleumpang."25Panonna ku Yesus ditumpangan deuipanangan. Manehna upaya neges-negeskeunpanenjona, bray tetenjoanana pulih, sagalarupa katenjona eces.26Ku Anjeunna dijurung balik, tapi disaurankieu, "Ulah ka lembur nu tadi deui."27Yesus terus angkat deui jeung murid-murid, ka kampung-kampung deukeutKesarea Pilipi. Bari angkat Anjeunna mariksa,"Cik Kami bejaan, ceuk jalma rea Kami tehsaha?"28Tembal maranehna, "Aya nu nyebatkeunYohanes Jurubaptis, aya nu nyebatkeun Elias,aya oge anu nyebatkeun salah sawios nabi."

Markus 8.29–35 3729 "Ari ceuk maraneh, Kami saha?" Yesusmariksa deui. Jawab Petrus, "Bapa tehKristus, Jurusalamet!"30 "Ulah dibejakeun ka nu sejen saha Kamianu saenyana," saur-Na.31Saur Yesus deui, "Putra Manusa teh bakalkacida dikaniayana, sarta bakal ditolak kupara kokolot, ku imam-imam kapala, jeungku guru-guru agama. Putra Manusa teh bakaldipaehan, tapi sanggeus tilu poe Kami bakalhirup deui."32Nyaurkeunana mani sageblasna pisan.Petrus mah terus bae ngajak nyisi kaAnjeunna, tuluy ngahaturanan wawadi.33Tapi Anjeunna malik, neuteup kamurid-murid, tuluy nyeukseukan ka Petrus,saur-Na, "Nyingkah maneh, Tukang Ngagoda!Eta pikiran maneh teh datangna ti manusa,lain asal ti Allah!"34Geus kitu Anjeunna nyaur nu rea kitu deuimurid-murid, tuluy nyarios kieu, "Jelemaanu rek anut ka Kami kudu poho kanakapentingan dirina sorangan, kudu manggulsalibna, terus nuturkeun Kami.35Sabab jelema anu leuwih mentingkeunkasalametan hirupna, nyawana bakal leungit.Sabalikna anu leupas nyawana ku karanaKami jeung ku karana wawaran Injil, nyawanabakal salamet.

Markus 8.36–9.5 3836Naha aya untungna meunangkeun saalamdunya tapi nyawana cilaka? Sama sakali teuaya!37Taya naon-naon anu bisa dipakemeunangkeun deui nyawana.38 Jelema anu era ngaku ka Kami jeung kanapangajaran Kami dina jaman anu dorakajeung jahat kawas ayeuna, Putra Manusa ogelamun geus aya dina kamulyaan Rama-Najeung para malaikat saruci, bakal era ngakuka jelema kitu."

91Saur-Na deui, "Kami ngabejaan: Tianu araya di dieu ayeuna, aya anu moal

waka maot samemeh nenjo heula datangnaKarajaan Allah reujeung kakawasaanana."2Heuleut genep poe ti harita, Yesus unggahka hiji gunung anu luhur, nyandak Petrus,Yakobus jeung Yohanes. Di luhur gunungngan opatan bae. Katarenjo ku nu tiluan, didinya Yesus salin rupi,3 sarta panganggo-Na jadi bodas gumebyar,di dunya moal aya anu bisa nyeuseuh sakitubodasna.4Geus kitu eta tilu murid teh narenjo ayaElias jeung Musa keur sasauran jeung Yesus.5Pok Petrus ngomong, unjukan ka Yesus, "PaGuru, ku raraos di dieu teh! Urang ngadamelkemah tilu, hiji kangge Bapa, hiji kanggeMusa, hiji kangge Elias."

Markus 9.6–13 396Petrus, nya kitu deui nu sejenna kacidangarasa sieunna, nepi ka manehna teu nyahonaon anu kudu diucapkeun.7Sabot kitu aya mega ngaliputan aranjeunnaku kalangkangna, sarta tina eta mega ayasoara kieu, "Ieu teh Putra kaasih Kami. Singnarurut ka Anjeunna!"8Gancang maranehna luak-lieuk ka ditu kadieu, tapi teu nenjo sasaha, ngan tinggalYesus.9 "Tetenjoan maraneh tadi ulah dicaritakeunka saha-saha, nepi ka waktu Putra Manusahudang deui ti nu maraot," saur Yesus kamaranehna waktu keur marudun ti gunung.10Pesen Anjeunna ku maranehnadigumatikeun. Tapi maranehnangaromongkeun lahiran Anjeunna nutadi, carekna, "Naon maksudna hudang ti numaraot teh?"11Tuluy naranya kieu ka Anjeunna, "Ku naonsaur guru-guru agama mah Elias nu bakalsumping ti heula?"12Waler-Na, "Bener, Elias heula nu kudusumping pikeun memeres sagala kaayaan.Tapi Kitab Suci geus nyebutkeun, PutraManusa teh bakal dikaniaya jeung dihina-hinaku manusa. Naon sababna?13Kami ngabejaan, saenyana Elias teh geussumping, tapi jelema-jelema ka anjeunna tehsakarep-karep pisan, cocog sakumaha anudisebutkeun dina Kitab Suci."

Markus 9.14–21 4014Waktu Yesus sumping jeung murid-Na anutiluan, murid-murid sejenna keur dirubung-rubung ku jalma rea, keur pacental-centaljeung guru-guru agama.15 Jalma rea karageteun narenjo Yesussumping teh, tuluy lalumpatan marapagkeun.16Yesus mariksa ka murid-murid, "Keurngaributkeun naon jeung guru-guru agama?"17Ti jalma rea aya anu ngajawab, "Pa Guru,abdi teh ngabantun ieu pun anak anu diraksukku roh jahat, teu tiasa ngomong-ngomongacan.18Upami nuju jadi, pun anak dugi kadibuntang-banting kana taneuh ku etaroh jahat, sungutna ngabudah, huntunangancing, sakujur awakna jadi jeger. Parantosnyuhunkeun tulung ka murid-murid Bapa,nanging teu tariasaeun."19Yesus ngalahir ka murid-murid-Na, "Arimaraneh ku teu baroga kapercayaan! NaBapa teh kudu reureujeungan bae jeungmaraneh? Kudu nepi ka mana Bapa nyabaranmaraneh teh? Bawa ka dieu budakna!"20Tuluy budakna diasongkeun ka Anjeunna.Barang eta roh jahat nenjoeun ka Yesus,seug budakna disina jeger nepi ka ngagulingkana taneuh terus gugulitikan, sungutnangabudah.21 "Geus sabaraha lilana kieuna?" Yesusmariksa ka bapa eta budak. "Sumuhun tiaalit," tembalna.

Markus 9.22–29 4122 "Sering meh-meh tiwas ku eta roh jahatdigulingkeun kana seuneu atanapi ka jero cai.Upami leres Bapa iasa, abdi nyuhunkeun sihpiwelas, mugi ditulungan."23 "Puguh bae," waler-Na, "asal maneh ogepercaya. Moal aya nu mustahil pikeun jelemaanu percaya mah."24Bapa eta budak ngajawab satengahngagero, "Kantenan abdi percanten, munghenteu mantep. Mugi eta kapercayaan abditeh ku Bapa disina mantep!"25Katingali ku Yesus jalma rea beuki nyedekka Anjeunna, tuluy bae nimbalan ka eta rohjahat, "Eh, roh anu nya torek nya pireu!Parentah Kami, maneh geura nyingkir, ulahnyurup-nyurup deui ka eta budak!"26Eta roh jahat ngagerung sarta budaknadisina jeger, ti dinya eta roh jahat teh kaluar.Budak teh katenjona mani kawas mayit, nepika ceuk sarerea, "Geus paeh!"27Tapi ku Yesus dicepeng leungeunnadihudangkeun, tuluy nangtung.28Sanggeus Yesus aya di jero imah,murid-murid naranyakeun kieu, "Ku naon kuabdi-abdi mah teu tiasa diusir eta roh jahatteh?"29Waler-Na, "Roh jahat anu tadi mah kunaon-naon ge teu bisa diusir salian ti kupaneda."

Markus 9.30–37 4230Yesus angkat deui ti dinya jeung murid-murid, ngalangkung Galilea. Anjeunna teukersaeun kanyahoan aya di mana,31 sabab keur ngawulang ka murid-murid-Na. "Putra Manusa teh bakal diserenkeunkana kakawasaan manusa, tuluy dipaehan,"saur-Na. "Tapi sanggeus tilu poe bakalhudang deui ti nu maraot."32Murid-murid-Na teu ngalartieun, tapi teuwaranieun nanyakeun.33Yesus jeung murid-murid-Na geus nepika Kapernaum. Sanggeus aya di jero imah,Yesus mariksa ka murid-murid, saur-Na,"Cekcok naon maraneh tadi di jalan?"34Maranehna teu ngajarawab, sababanu direcokkeun teh perkara saha anupangpunjulna.35Yesus calik, murid-murid kabeh dipiwarangkumpul, tuluy nyarios, "Anu hayang jadinomer hiji kudu daek jadi panungtung, jeungkudu daek ngawula ka nu sejen."36Ti dinya Anjeunna nyandak hiji budakleutik ditangtungkeun hareupeun maranehna.Anjeunna nyarios deui bari nangkeup ka etabudak, saur-Na,37 "Anu daek ngaku ka budak pantar kieu kukarana Kami, sarua jeung ngaku ka Kami.Jelema anu ngaku ka Kami, ngakuna lain kaKami bae, tapi ngaku ka Mantenna ongkoh,anu ngutus Kami."

Markus 9.38–45 4338Yohanes mihatur ka Yesus, "Pa Guru,abdi-abdi kantos ningal jalmi anu ngusir rohjahat nyebat jenengan Bapa. Ku abdi-abdidicarek margi manehna sanes ti urang."39Waler-Na, "Ulah dihalang-halang.Sabab moal aya jelema anu tas nyieunkaajaiban demi ngaran Kami, tuluy buru-burungagogoreng Kami.40Sabab jelema anu henteu ngalawan kaurang, eta aya di pihak urang.41Sing percaya, jelema anu daek merenginum ka maraneh lantaran ngingetkeunmaraneh panganut Kami, pasti bakal narimaganjaranana."42 "Upama aya jelema anu ngalantarankeunsalah sahiji budak leutik pantar kieu ingkar tiKami, eta jelema leuwih hade dibangbaluhanbeuheungna ku batu panggilingan, terusalungkeun ka jero laut.43Ku sabab kitu, upama leungeun maranehnu hiji matak ingkar tina kapercayaan,teukteuk bae! Mending ngan boga leungeunhiji tapi hirup di Allah, ti batan boga leungeundua, tapi diri sakujur asup ka naraka, ka jeroseuneu langgeng.44 [Seuneuna moal pareum-pareum,bilatungna moal paeh-paeh.]45Lamun suku maraneh anu hiji matakingkar tina kapercayaan, teukteuk bae!Mending ngan boga suku hiji tapi hirup di

Markus 9.46–10.4 44Allah, ti batan boga suku dua tapi badansakujur asup ka naraka.46 [Seuneuna moal pareum-pareum,bilatungna moal paeh-paeh.]47Lamun panon maraneh nu hiji matakingkar tina kapercayaan, cokel bae! Mendingngan boga panon hiji asup ka Karajaan Allah,ti batan boga panon dua tapi badan sakujurasup ka naraka.48Di dinya dihakanan ku bilatung anu moalpaeh-paeh, diduruk ku seuneu anu moalpareum-pareum.49Unggal jelema bakal disucikeun kuseuneu, saperti kurban disucikeun ku uyah.50Uyah teh alus. Tapi lamun uyah jadi teuasin, kumaha ngasinkeunana deui? Jadimaraneh kudu saperti uyah, kudu ngadulur,hirup kudu rukun."

101Yesus angkat deui ti eta tempat kadaerah Yudea, meuntasan Walungan

Yordan. Di dinya ge dirubung-rubung deui kujalma rea, sarta saperti biasana Anjeunnaterus maparin piwulang.2Urang Parisi ge aya nu daratang, niatnarek ngadoja ka Anjeunna. "Kumaha HukumAgama urang ngidinan lalaki nyerahkeunpamajikanana?" maranehna nyual.3Ku Yesus diwaler ku sual deui, "ParentahMusa ka aranjeun kumaha?"4 Jawabna, "Musa ngidinan lalaki nyerahkeunpamajikan, asal mere surat talak."

Markus 10.5–14 455Saur Yesus, "Musa pang ngayakeun aturankitu ka aranjeun teh lantaran aranjeun hesepisan diajar.6Sabab dina jaman mimiti mah, nya etawaktu Allah ngajadikeun manusa, ku KitabSuci disebutkeun yen, Allah ngadamelmanusa teh lalaki jeung awewe.7Ku hal eta, lalaki bakal ninggalkeun indungbapana, tuluy ngahiji jeung pamajikananasarta duanana jadi satunggal.8Ku sabab kitu duanana geus lain dua deui,tapi hiji.9Ku lantaran kitu anu geus dihijikeun kuAllah teu meunang dipisahkeun ku manusa."10Sanggeus araya di imah, hal eta kumurid-murid ditanyakeun ka Anjeunna.11Ari saur-Na, "Lalaki anu nyerahkeunpamajikanana tuluy kawin deui kaawewe sejen, eta lalaki teh ngaranyed tipamajikanana.12Kitu keneh awewe anu ninggalkeunsalakina tuluy kawin ka lalaki sejen, etaawewe teh ngaranyed ti salakina."13Aya nu marawa barudak leutik ka Yesus,sina ditumpangan panangan ku Anjeunna,tapi ku murid-murid dicarekan.14Kauninga ku Yesus, seug murid-murid tehdiseuseul, sarta saur-Na deui, "Ingkeun etabarudak teh sina ka Kami, ulah dipegatan,sabab Karajaan Allah teh nya pikeun

Markus 10.15–22 46jelema-jelema anu hatena saperti hate ieubarudak.15 Inget, jelema anu henteu narima kanaKarajaan Allah saperti budak leutik, moal bisaasup ka eta Karajaan."16Geus kitu eta barudak teh dirangkulan,ditumpangan panangan, diberkahan.17Barang Yesus rek angkat neruskeunperjalanan, aya nu lumpat nyampeurkeun,terus deku di payuneuna-Na. "Pa Guru nusae," carekna, "kedah kumaha lampah abdisupados kenging hirup langgeng?"18Waler Yesus, "Ku naon Kami disebut hade?Jelema mah taya nu hade, ngan Allah bae.19Hidep tangtu nyaho parentah-parentahanu kieu: Ulah maehan; ulah ngaranyed; ulahmaling; ulah jadi saksi bohong; ulah nipu;sing hormat ka indung bapa."20 "Pa Guru," jawabna, "eta ku abdi parantosdilakonan ti aalit."21Eta jelema ku Yesus dipeleng bangunnyaah. "Tinggal sarupa deui," saur-Na,"jualan kabeh babandaan hidep, duitnaserenkeun ka kaom miskin supaya hidepbeunghar di sawarga. Geus kitu ka dieu,tuturkeun Kami."22Diwaler kitu teh beungeutna mani alum,terus undur bangun nalangsa, kawantu kacidabeungharna.

Markus 10.23–30 4723Yesus neuteup ka murid-murid, tuluysasauran, "Hese naker jelema beunghar mahasup ka Karajaan Allah teh!"24Murid-murid tingrarenjag. Tapi Yesussasauran deui, "Barudak! Kacida hesena asupka Karajaan Allah teh!25Leuwih hese jelema beunghar asup kaKarajaan Allah ti batan onta moncor kanaliang jarum."26Murid-murid beuki arolohok, tuluypatanya-tanya, "Lamun kitu, saha nu bisasalamet?"27Ku Yesus diteuteup kabeh. "Memang, sualeta pikeun jelema mah mustahil, tapi di Allahmah henteu. Allah mah sagala rupa ge iasa."28 "Pa Guru," ceuk Petrus, "abdi-abdiparantos ngantunkeun sagala rupi, terasngiring ka Bapa."29 "Bener!" waler-Na. "Jeung saha-saha anuiklas ninggalkeun rumah-tanggana atawaninggalkeun dulurna nu lalaki, nu awewe,atawa ninggalkeun indung atawa bapa atawaanak atawa pakaya lantaran beurat ka Kamijeung kana Injil Kasalametan ti Allah,30dina jaman ieu bakal meunang gantinaleuwih loba. Manehna bakal narima saratuskalieun: imah, dulur lalaki, dulur awewe,indung, anak, pakaya, nya kitu deuipanganiayaan, sarta dina jaman nu bakaldatang bakal narima hirup anu langgeng.

Markus 10.31–38 4831Tapi ti nu ayeuna geus ti hareula loba nubakal jadi pandeuri, sabalikna anu ayeuna tipandeuri loba nu bakal jadi pangheulana."32Yesus jeung murid-murid-Na keur di jalanka Yerusalem. Yesus angkatna hareupeunmurid-murid anu keur pinuh ku kahariwang,kitu deui sakur anu naluturkeun di tukang ogekabeh ngarasa risi. Yesus nyaur dua welasmurid-Na sina dareukeut, tuluy nyarioskeunhal anu bakal kasorang ku Anjeunna.33 "Darengekeun," saur-Na, "urang ayeunarek ka Yerusalem. Di ditu Putra Manusateh bakal diserenkeun ka imam-imamkapala jeung ka guru-guru agama. Kumaranehna bakal diterapan hukum pati, tuluydiserenkeun ka bangsa nu lain Yahudi.34Ku eta bangsa bakal dipoyok, diciduhan,dirangket, ahirna dipaehan. Tapi sanggeustilu poe bakal hirup deui."35Geus kitu Yakobus jeung Yohanes, anakSebedeus, ngadeukeutan ka Anjeunna tuluymihatur, "Pa Guru, abdi gaduh panuhun."36 "Naon," Yesus mariksa.37Tembalna, "Upami Bapa parantos linggihdina tahta Karajaan Bapa anu mulya, abdiduaan nyuhunkeun tempat gedengeun Bapa,tengeneun sareng kiwaeun."38Waler-Na, "Maraneh teu nyaho ka nudipenta. Sanggup maraneh nginum lumureusi kasangsaraan anu rek diinum ku Kami?

Markus 10.39–46 49Sanggup dibaptis ku baptisan anu rekdilakonan ku Kami?"39 Jawabna, "Sanggem." Saur Yesus,"Memang, maraneh ge bakal nginum eusilumur anu ku Kami kudu diinum, jeungbakal dibaptis ku baptisan anu ku Kami kududilakonan.40Tapi Kami henteu wenang nangtukeunanu kudu diuk di kenca katuhueun Kami.Eta tempat disadiakeunana ku Allah, pikeunjelema-jelema anu geus dikersakeun kuMantenna."41Murid-murid sejen ngadarenge etapamenta teh arambekeun ka Yakobus jeungYohanes.42Ku sabab kitu Yesus ngalahir ka sarerea,"Maraneh nyaho, bangsa anu teu wawuh kaAllah mah nu jadi pamarentahna sakawenang-wenang, nu jaradi pamingpin-pamingpinnasakama-kama ka rahayatna teh.43Maraneh mah ulah kitu. Lamun hayangjadi nu punjul kudu daek ngawula ka nusejen,44 lamun hayang jadi nomer hiji kudungawula ka nu rea.45Putra Manusa oge ka dunya teh lainhayang dikawulaan, malah rek ngawulaanjeung ngorbankeun nyawa-Na supaya lobajelema anu salamet."46Sanggeus narepi ka Yeriho, sarta barangYesus jeung murid-murid kitu deui jalma loba

Markus 10.47–11.2 50kaluar ti eta kota, aya nu lolong keur diukbaramaen sisi jalan, ngaranna Bartimeus,anak Timeus.47Sanggeus nyahoeun yen aya Yesus urangNasaret, tuluy bae gegeroan, pokna, "Yesus,Putra Daud! Sing hawatos ka abdi!"48Ku jalma rea disentak dititah jempe, tapikalah ka beuki bedas, "Putra Daud! Singhawatos ka abdi!"49Yesus liren sarta ngalahir, "Calukan kadieu." Tuluy eta nu lolong teh dicalukan. Ceuknu nareangna, "Sing senang! Maneh disaurku Anjeunna!"50Bartimeus ngalungkeun jubahna, jungnangtung tuluy nyampeurkeun ka Yesus.51Yesus mariksa, "Hayang dikumahakeun kuKami teh?" "Pa Guru," jawabna, "abdi hoyongtiasa deui ningal."52 "Heug, cageur! Sabab maneh percayaka Kami," saur-Na. Dadak sakala manehnabisaeun nenjo, tuluy milu ngiring Anjeunna.

111Yesus jeung murid-murid geusdareukeut ka Yerusalem, geus aya

di Betpage jeung Betania di Gunung Jetun.Ti dinya Yesus miwarang dua murid sina tiheula,2 sarta dilahiran kieu, "Maraneh kudu kakampung itu di hareup. Sasupna ka dituengke manggih anak kalde keur dicangcang,ngora keneh pisan tacan kungsi aya nunumpakan. Buka cangcangna, bawa ka dieu.

Markus 11.3–11 513Lamun aya anu nanyakeun maraneh keurnaon, bejakeun rek dianggo heula ku Gusti,engke dipulangkeun deui."4Nu dipiwarang bral arindit. Anak kaldekapanggih keur dicangcang kana panto imahdi sisi jalan. Sabot maranehna keur mukapanyangcangna,5 jelema-jelema anu keur narangtung didinya naranya, "Hey, keur naraon? Ku naondileupaskeun eta anak kalde teh?"6Sanggeus disebutkeun sakumaha pesenYesus, ku eta jelema-jelema dibikeun dibawa.7Tuluy dihaturkeun ka Yesus, tonggongnadisasarapan ku jubah maranehna, clakAnjeunna nitih.8 Jelema-jelema loba anu ngalamparkeunjubahna di jalan, nu sawareh deuingalamparkeun dangdaunan beunangngalaan ti kebon-kebon.9Ger jelema-jelema nu di hareup nu ditukang sarurak, "Puji Allah! Mugia anusumping kalawan pajenengan Pangerandiberkahan ku Allah!10Mugia karajaan anu bakal ngadeg,Karajaan Daud karuhun urang, diberkahan kuAllah. Puji Allah!"11Yesus lebet ka kota Yerusalem, terus lebetka Bait Allah, ningalian sakurilingna. Tapiku sabab harita geus burit, Anjeunna terusngabujeng ka Betania jeung murid-murid-Nanu dua welas tea.

Markus 11.12–19 5212Poe isukna, waktu Yesus kaluar ti Betaniajeung murid-murid, Anjeunna ngaraos lapar.13Ti kajauhan anjeunna ningali hiji tangkalkondang, daunna gomplok, tuluy dicaketanrek ditingalian sugan aya buahna. Tapi barangditingalian teh ngan daun bae wungkul, sababcan usumna buahan.14Yesus ngalahir ka eta tangkal kondang,"Ti semet ieu moal aya deui anu ngahakanbuah maneh!" Kasaurana-Na kadarengeeunku murid-murid.15Sanggeus sumping ka Yerusalem Yesuslebet ka Bait Allah, tuluy ngusiran anu keurjarual beuli di dinya. Meja-meja tukangnalukeurkeun duit jeung bangku-bangkutukang ngajual japati dibalik-balikkeun,16 sarta jelema-jelema dilarang barangbawangaliwat pakarangan Bait Allah.17Ti dinya saur-Na ka jalma rea, "Geusditulis dina Kitab Suci, kieu dawuhan Allah,Bait Kami bakal disarebut tempat paragisembahyangna sagala bangsa. Tapi ari kumaraneh dijieun sayang begal!"18Ucapan Anjeunna kadarengeeun kuimam-imam kapala jeung guru-guru agama.Maranehna tuluy nareangan jalan supayabisa maehan Yesus. Maranehna rarisieun kuAnjeunna, sabab rahayat kabeh katarik kupangajarana-Na.19Sanggeus burit, Yesus jeung murid-murid-Na kaluar ti jero kota.

Markus 11.20–27 5320Poe isukna isuk-isuk keneh Yesus jeungmurid-murid geus araya di jalan. Tangkalkondang nu kamari teh kasampak geusgaring jeung akar-akarna.21Petrus ingeteun kana kajadian kamaridi dinya, tuluy unjukan ka Yesus, "Tingali,tangkal kondang anu kamari disapa ku Bapateh parantos paeh!"22Waler Yesus, "Nu matak kudu percaya kaAllah.23Kami ngabejaan: Saha bae ge bisanitah ka ieu pasir sina ngajungjung terusngunclungkeun maneh ka laut, tangtukajadian. Tapi ulah cangcaya, kudu percayaenya-enya dina hate yen omonganana bakalkajadian.24Ku sabab eta Kami ngabejaan, lamunmaraneh neneda jeung aya anu dipenta, kudupercaya yen pamenta maraneh saenyanageus dikabul, menta naon ge tangtu dibere.25 Jeung lamun maraneh sembahyang, tapiboga kateungeunah ka batur, hampura heulaeta batur teh, supaya kasalahan maraneh ogedihampura ku Rama nu di sawarga.26 [Lamun maraneh henteu ngahampurabatur, kasalahan maraneh oge moaldihampura ku Rama nu di sawarga!]"27Sanggeus sumping ka Yerusalem deui,sabot Yesus angkat-angkatan di jeroBait Allah, daratang imam-imam kapala,guru-guru agama, jeung para kokolot.

Markus 11.28–12.2 5428Tuluy naranya ka Anjeunna, "Naondasarna Anjeun migawe kitu? Meunang hakkitu ti saha?"29Waler Yesus, "Kaula ge rek nanya kaaranjeun saperkara. Lamun kajawab, kakarapertanyaan aranjeun perkara hak Kauladijawab.30Ari Yohanes kagungan hak ngabaptis tisaha? Ti Allah atawa ti manusa?"31Maranehna jadi patanya-tanya jeungpada batur, "Kudu kumaha jawabna? Lamundijawab Ti Allah, tangtu ceuk manehna, Kunaon atuh aranjeun teu percaya ka Yohanes?32Lamun dijawab Ti manusa, matak susahka urang." (Maranehna sarieuneun ku rahayatari ngajawab Ti manusa mah, sabab rahayatmah nganggapna ka Yohanes teh nabi.)33Tungtungna ngajawabna teh, "Dukateuing!" Saur Yesus, "Ari kitu mah Kaula gemoal ngabejakeun make hak naon Kaulamigawe kieu."

121Yesus sasauran deui ka maranehna,ku misil. Saur-Na, "Aya hiji jelema

muka kebon anggur. Kebonna dipager, terusnyieun liang pikeun bak pameresan anggurjeung nyieun munara jaga. Sanggeus berestuluy disewakeun ka sababaraha urang, arimanehna terus nyaba.2Sanggeus datang usum mupu tuluy nitahbujangna saurang menta hasil sewaankebonna.

Markus 12.3–12 553Tapi bujangna ku nu nyarewa teh dironompada neunggeulan, tuluy disina balik lengoh.4Dununganana nitahan deui saurang. Tapiku nu nyarewa teh pada neunggeulan sirahnajeung diwiwirang.5Nitahan deui saurang deui, tapi nu ieumah malah dipaehan. Sanggeus eta lobadeui anu dititah, tapi ku nu nyarewa tehditareunggeulan, aya oge anu diparaehan.6Tinggal hiji-hijina deui anu can dijurung,anakna, anu dipikanyaah. Ahirna anakna tehdijurungkeun. Ceuk pikiranana, Ku anak aingmah tangtu sarieuneun.7Tapi ceuk nu nyarewa teh, Ieu mah anakna!Urang paehan, sangkan warisanana beunangku urang.8Geus kitu eta anak nu boga kebon teh kumaranehna dicerek, tuluy dipaehan, mayitnadialungkeun ka luareun kebon.9Cik, eta nu boga kebon teh rek kumaha?"saur Yesus. "Tangtu datang sorangan numpeseta jelema-jelema, ari kebonna disewakeunka nu sejen.10Aranjeun tangtu geus maraca ayat KitabSuci anu kieu: Batu anu teu kapake ku tukangngadegkeun, ngajadi batu anu pangutamana.11Kitu dipidamel-Na ku Pangeran, endahnakabina-bina!"12Karasaeun ku eta para pamingpin Yahudiyen eta misil teh nyindiran maranehna, tuluybae arek nangkep. Tapi teu waranieun prak,

Markus 12.13–19 56sarieuneun ku nu rea. Tungtungna tinglaleosarindit.13Geus kitu maranehna ngutus urang Parisijeung anggota kaom Herodes, dititah nyualka Yesus neangan kasalahan Anjeunna.14Maranehna daratang ka Yesus, tuluyngaromong kieu, "Guru, kaula terang yenGuru nyaurkeun anu bener, kalawan teusalempang ku anggapan nu sejen. Gurungajarkeun anu bener hal pangersa Allah kamanusa kalawan teu mandang harkat jalma.Ku margi kitu cobi saurkeun nu sayaktosna,upami urang mayar pajeg ka Prabu Rumngarempak Hukum Agama urang atanapihenteu? Kedah mayar atanapi henteu?"15Tapi Yesus uningaeun yen maranehna rekmerdaya, tuluy ngawaler, "Ku naon aranjeunrek merdaya ka Kaula? Tembongkeun kaKaula duit perakna sagebleg."16Maranehna ngasongkeun sagebleg. Yesusmariksa, "Gambar jeung jenengan saha ieu?""Prabu," tembalna.17Saur Yesus, "Bayarkeun ka Prabu nukagungan Prabu, bayarkeun ka Allah nukagungan Allah." Diwaler kitu teh maranehnangaharuleng.18Aya deui anu daratang ka Yesus, nya etaurang Saduki, golongan anu nganggap yenanu geus maraot moal harudang deui.19 "Guru," ceuk maranehna, "Musanyeratkeun hukum kieu lampahkeuneun

Markus 12.20–26 57urang, Salaki anu maotna teu boga anak,dulurna kudu ngawin randana, supaya lamunboga anak, anakna diakukeun ka nu geusmaot.20Di dieu kantos aya tujuh jalmi padudulur.Nu cikal gaduh bojo tuluy maot tacan gaduhanak.21Randana ditikah ku nu kadua, nangingnu kadua ge maot tacan gaduh anak.Diteraskeun ku nu katilu.22Kitu sareng kitu bae dugi ka nu katujuh,sadayana maraot sareng teu nurunkeun anak.Tungtungna awewena oge maot.23Sualna, dina waktos nu maraot harirupdeui dina poe kiamat, eta awewe teh bojoanu mana? Margi parantos kapibojo kutujuhanana."24Waler Yesus, "Aranjeun kacida kaliruna!Terang, naon sababna nu matak salah?Sababna, lantaran aranjeun teu terang kanaKitab Suci atawa kana kakawasaan Allah.25Sanggeus anu paraeh harirup deui,kaayaanana bakal saperti malaikat jeungmoal karawin.26Perkara harirupna deui anu maraot, nahaaranjeun tacan maraca Kitab Musa tina halrungkun cucuk anu hurung? Dina eta kitabditulis yen Allah nimbalan kieu ka Musa, Kamiteh Allahna Ibrahim, Allahna Ishak, jeungAllahna Yakub.

Markus 12.27–34 5827Allah teh Allahna anu harirup, lain Allahnaanu maraot. Pikiran aranjeun sasar!"28Aya hiji guru agama milu ngadengekeuneta sual jawab. Ceuk anggapanana waleranYesus ka urang Saduki teh keuna pisan. Pokmanehna nanya kieu, "Dupi parentah anupangutamana, anu mana?"29Waler Yesus, "Ieu anu pangutamana:Darengekeun, eh Israil! Pangeran Allah urangteh Pangeran anu tunggal.30Masing nyaah ka Pangeran Allah maraneh,terus jeung hate, terus jeung nyawa, terusjeung budi akal, sarta sing sakuat-kuat.31Parentah pangutamana anu kadua: Kudunyaah ka batur kawas ka diri sorangan. Tayadeui parentah anu pangutamana salian ti ieudua parentah."32Ceuk eta guru agama ka Anjeunna, "Saepisan Pa Guru! Leres saur Pa Guru, Allah tehngan Pangeran. Allah teh ngan Mantenna, teuaya deui.33Leres, nyaah ka Allah teh kedah terussareng hate, terus sareng budi akal, sartasing sakuat-kuat. Jabi ti kitu kedah nyaah kabatur sapertos ka diri sorangan. Ngajalankeunieu dua parentah langkung utami ti batannyanggakeun kurban ka Allah, boh kurbansato boh kurban naon bae."34 Jawabanana ku Yesus dianggap kacidabijaksanana, nu matak saur-Na ka manehna,"Anjeun teu jauh ti Karajaan Allah." Ti

Markus 12.35–41 59semet harita teu aya deui anu wani nyual kaAnjeunna.35Waktu Yesus ngawulang di Bait Allah,Anjeunna nyual kieu, "Ku naon guru-guruagama bisa nyebutkeun Kristus Jurusalametteh turunan Daud?36Padahal Daud kalawan ilham ti RohSuci nyebutkeun kieu: Pangeran ngadawuhka Gusti kaula: Calik di dieu, katuhueunKami, nepi ka sakabeh musuh Hidep taraluknyaruuh ka Hidep.37Daud sorangan nyebut ka Anjeunnateh Gusti; jadi mana bisa Kristus tehputrana?" Jalma rea kacida raresepeunanangabarandungan kasauran Yesus teh.38Ku Anjeunna tuluy dipaparin pepeling,saur-Na, "Sing waspada ka guru-guru agama.Karesepna nguriling di pasar-pasar makejubah ngangsar, malar pada ngabageakeunjeung pada ngahormat.39Di imah-imah ibadah jeung dina pesta-pesta, marilihna tempat anu pangutamana.40Randa-randa ku maranehna dipacikeuh,imahna dirampas, tuluy ngadaroa panjangnaker nyimbutan kajahatanana. Hukumanmaranehna engke kacida beuratna!"41Waktu Yesus calik deukeut peti dermadi Bait Allah, Anjeunna ningalikeun anungarasupkeun duit kana eta peti. Loba anubaleunghar marerena teh galede.

Markus 12.42–13.5 6042Tuluy aya hiji randa miskin ngasupkeundua uang tambaga, duit receh anu pangajinapanghandapna.43Yesus nyaur murid-murid-Na tuluysasauran, "Randa anu bieu dermanapanggedena ti batur.44Sabab nu sejen mah dermana lantaranduitna leuwih, ari randa nu bieu mah sanajankacida miskinna, merena teh sakabehkabogana, pikeun kaperluan hirupna tehdiasupkeun kabeh kana ieu peti."

131Waktu Yesus ngantunkeun Bait Allah,salah saurang murid-Na unjukan,

"Tingali Pa Guru, ieu adegan-adegan sakieuagrengna, batu-batuna oge sarae pisan!"2Waler-Na, "Geus katenjo sakumahagaledena adeganana? Engke mah batu-batuna ge moal aya hiji-hiji acan anuangger dina tempatna ayeuna, kabeh bakaldialung-alungkeun."3Yesus angkat ka Gunung Jetun, terus calikdi tempat anu nyanghareup ka Bait Allah.Petrus, Yakobus, Yohanes, jeung Andreas,opatan bae, nyalampeurkeun.4 "Mugi ditetelakeun anu tadi disaurkeunteh iraha bade pijadieunana, sarengupami parantos waktosna naon cicirenna?"maranehna nanya.5Waler-Na, "Maraneh sing iyatna ulahbeunang kaperdaya.

Markus 13.6–11 616Sabab engke bakal loba anu datang makengaran Kami, nyebut maneh, Kami tehAnjeunna tea! tuluy ngabobodo jalma rea.7Maraneh, di nu deukeut-deukeut bakalngadenge gederna anu keur tarung, ti nujarauh bakal ngadenge beja-beja perang. Tapiteu kudu hariwang. Sanajan geus pasti engketeh kitu, tapi eta mah lain kiamat.8Nagara-nagara silih perangan, karajaan-karajaan silih tarajang. Lini jeung balakalaparan di mana-mana. Eta kajadian-kajadian kabeh kakara mimiti, ibarat mimitinyalingitna kanyeri nu rek ngajuru.9Maraneh pribadi kudu taki-taki. Maranehbakal ditangkep, bakal disered ka pangadilan,bakal disiksa di imah-imah ibadah, bakaldijagragkeun ka hareupeun nu karawasajeung raja-raja dumeh jadi panganut Kami.Tapi eta teh kasempetan pikeun nyiarkeunInjil Kasalametan ka maranehna.10Sabab memeh datang poe panungtung,eta wawaran amanat Allah teh kududisiarkeun heula ka sagala bangsa.11Lamun maraneh ditangkep jeung dibawaka pangadilan, ulah bingung kudu ngomongnaon. Maraneh baris dibere piomongeun dinawaktuna, sarta anu kudu diucapkeun. Sababucapan-ucapan anu baris dikedalkeun kumaraneh lain omongan maraneh sorangan,tapi omongan anu asal ti Roh Suci.

Markus 13.12–20 6212Dulur bakal nyerenkeun dulur sinadipaehan, bapa ka anak nya kitu keneh. Anakbakal ngalawan ka kolot, nyerenkeun kolotnasina dipaehan.13Maraneh bakal dipikageuleuh ku unggaljelema dumeh anut ka Kami. Tapi nu tabahnepi ka ahir tan wande disalametkeun."14 "Maraneh bakal nenjo Si Pikasieuneunngabedega di tempat anu saenyana laineukeurna." (Para maos! Mangga manahannaon eta teh pihartieunana!) "Harita, nuaraya di Yudea kudu lalumpat ka pagunungan.15Nu keur aya di luhur imah ulah nyokotnanaon heula ka jero imah.16Nu keur aya di tegal ulah balik heulanyokot jubah.17Pikeun awewe-awewe anu harita keurkakandungan jeung anu keur nyarusuan orok,poe-poe eta teh kacida matak paurna!18Kudu neneda ka Allah, supaya kajadiananaulah ninggang dina usum ngijih!19Sabab kasangsaraan anu bakalkarandapan dina mangsa eta teh leuwihti jaman ka tukang-tukang ti barangAllah ngajadikeun alam dunya nepi kajaman ayeuna, tur engkena moal aya deuikasangsaraan anu kawas kitu.20Sukur eta mangsa teh ku Allah bakaldisinggetkeun waktuna. Sabab lamun henteu,saurang ge moal aya anu rahayu. Allah

Markus 13.21–30 63nyinggetkeun eta mangsa teh lantaranngaraskeun ka umat pilihana-Na.21Lamun harita aya anu nyebut, Tah ieuKristus! atawa, Tuh itu Kristus! ulah percaya.22Sabab bakal timbul Kristus palsu jeungnabi-nabi palsu. Maranehna bakal nyarieunkaajaiban jeung kaahengan pikeun nipu,lamun bisa mah ka umat pilihan Allah oge.23Maraneh ku Kami geus dibejaan ti ayeuna,supaya iyatna."24 "Sanggeus mangsa sangsara tea liwat,panonpoe bakal poek, bulan moal cahayaan,25bentang-bentang ragragan ti langit,kakuatan-kakuatan langit malengpar tinajalanna.26Geus kitu sumping Putra Manusa dinamega, kacida kawasa-Na jeung agung-Na.27Anjeunna bakal miwarang para malaikatka opat madhab bumi ngumpulkeun umatpilihan Allah ti sakuliah jagat ti tungtung nepika tungtung."28 "Tenjo tangkal kondang, aya papatahna.Lamun regang-regangna geus ngahejoan,ngaleuleusan jeung sarirungan, eta tandanageus tereh usum panas.29Nya kitu, lamun hal-hal anu bieu disebutgeus kajadian, eta tandana yen geus terehpanungtungan, geus mimiti ahir jaman.30 Inget, eta sakabeh perkara bakal kajadiansamemeh jelema-jelema anu harirup ayeunaparaeh kabeh.

Markus 13.31–14.3 6431Langit jeung bumi bakal musna, tapipangandika Kami mah moal musna."32 "Tapi iraha poena, iraha jamna, jelemataya nu nyaho, para malaikat henteu, PutraManusa ge henteu. Ngan Rama anu uninga.33Ku sabab maraneh teu nyahopiwaktueunana, sing waspada, singperyatna.34Piwaktueunana teh ibarat kieu: Aya hijijelema indit nyaba, lunta ti imahna. Memehindit metakeun heula bujang-bujangna kanapagaweanana masing-masing, kitu deuitukang jaga panto diparentah supaya ulahkendat-kendat ngajaga.35Maraneh moal nyaho iraha pibalikeunanaeta dunungan, boa pabuburit, boa tengahpeuting, boa subuh, boa isuk-isuk, anu matakkudu tetep caringcing.36Lamun eta juragan ujug-ujug datang,maraneh ulah kasampak keur harees.37Ku sabab kitu Kami ngingetan ka maranehteh keur sarerea: Sing caringcing!"

141Pidua poeeun deui kana PestaPaska jeung Pesta Roti Teu Diragian,

imam-imam kapala jeung guru-guru agamanareangan akal rek nangkep Yesus, tapihayang rikip.2 "Nangkepna ulah dina keur pesta," ceukmaranehna, "bisi rahayat rusuh."3Yesus keur aya di Betania, di imah Simonanu baretona katerap ku kasakit lepra. Sabot

Markus 14.4–9 65keur tuang, datang hiji awewe mawa gocidieusi minyak seungit anu kacida mahalna,anu dijieunna tina akar wangi. Seug gocinaku manehna dipeupeuskeun, minyaknadikucurkeun kana mastaka Yesus.4Ti antara jelema-jelema nu araya di dinyaaya anu arambekeun jeung ngaromong padabatur, "Naon gawena eta minyak seungitdipiceunan kitu?5Mun dijual bisa payu leuwih ti tilu ratusuang perak, duitna serenkeun ka pakirmiskin!" Geus kitu maranehna nyararekan kaeta awewe kasar pisan.6Tapi saur Yesus, "Ulah diopenan ieu aweweteh! Ku naon dicarekan? Manehna keurnembongkeun kalemesan jeung kamulyaanbudina ka Kami.7Nu mariskin mah salawasna ge aya baejeung maraneh, mun maraneh hayang nulungiraha-iraha ge bisa. Ari Kami mah aya dimaraneh teh moal salawasna.8 Ieu awewe geus sateka-teka upaya hayangngaminyakan Kami ku minyak seungit,makelatkeun Kami waktu pamakaman Kamiengke.9Sing percaya ka ieu ucapan Kami: Di manabae Injil diwawarkeun di sakuliah dunya,kahadean ieu awewe ka Kami geus tangtubakal dicaritakeun pikeun pangeling-eling kamanehna."

Markus 14.10–17 6610Geus kitu Yudas Iskariot, salah saurangti dua welas murid, datang ka imam-imamkapala, maksudna rek nyerenkeun Yesus.11Maranehna kacida aratoheunanangadarenge kasanggupanana, sarta jangjirek mere duit ka manehna. Ti harita Yudasngintip-ngintip kasempetan rek nyerenkeunYesus.12Dina poe kahiji Pesta Roti Teu Diragian,nya eta poean meuncit anak domba keurdahareun dina poe Paska, murid-muridarunjukan ka Yesus, "Bapa tuang jamuanPaska teh palay di mana disayagikeunana?"13Anjeunna miwarang dua murid, saur-Na,"Maraneh kudu ka kota. Di ditu bakalpapanggih jeung jelema mawa kendi eusi cai.Tuturkeun14nepi ka asupna ka jero imah, tuluytanyakeun ka nu boga eta imah kieu, Saur PaGuru, mana kamar jang Kami dahar Paskajeung murid-murid?15Engke maraneh dituduhan hiji kamaranu lega di loteng geus beunang ngaturlengkep jeung parabot daharna. Pek aturdahareunana."16Bral nu dipiwarang teh arindit ka kota. Didinya sagala hal anu disaurkeun ku Yesus teabukti. Prak maranehna ngatur tuangeun keurjamuan Paska.17Peutingna Yesus sumping ka dinya jeungmurid-murid.

Markus 14.18–25 6718Sabot tuang dina meja jeung murid-murid,Yesus nyarios kieu, "Kami ngabejaan, ayasaurang ti maraneh anu ayeuna keur daharjeung Kami, bakal ngahianat ka Kami."19Murid-murid tingrarenjag, seugnaranyakeun silihgenti pokna, "Nangingtangtos sanes abdi anu dimaksad ku Bapateh?"20Waler-Na, "Hiji ti nu dua welas, nya etaanu engke bantrok leungeun jeung Kaminyelupkeun roti kana mangkok.21Putra Manusa memang geus pastinakudu dipaehan, luyu jeung eusi Kitab Suci.Tapi kacida bakal cilakana eta jelema anungahianat ka Putra Manusa teh! Leuwih hadelamun eta jelema henteu kungsi lahir kadunya!"22Tengah-tengah tuang Yesus nyandakroti hiji. Sanggeus muji sukur, rotina kuAnjeunna disemplekan tuluy diasongkeunka murid-murid. "Ieu tampanan, dahar,"saur-Na, "ieu teh daging awak Kami."23Ti dinya Anjeunna nyandak lumur anggur.Sanggeus muji sukur, lumur diasongkeun kamurid-murid, tuluy diarinum.24 "Ieu teh getih Kami," saur Yesus, "anudikucurkeun pikeun jalma rea. Ieu getih Kamiteh neguhkeun perjangjian Allah.25Kami ngabejaan, ti semet ieu Kami moalnginum deui anggur ieu, nepi ka waktu engkenginum anggur anu anyar di Karajaan Allah."

Markus 14.26–34 6826Sanggeus kitu aranjeunna nganyanyikeunhiji lagu pupujian. Ti dinya terus kaluar,ngajugjug angkat ka Gunung Jetun.27Yesus nyarios ka murid-murid, "Peutingieu keneh maraneh bakal kalabur ti Kami.Sabab ceuk Kitab Suci, Eta pangangonteh bakal tiwas ku Allah, baris dipaehan,dombana disina paburisat.28Tapi sanggeus Kami dihirupkeun deui,Kami rek miheulaan maraneh ka Galilea."29Ceuk Petrus ka Anjeunna, "Sanaos nusanes naringgalkeun ka Bapa, abdi mahmoal!"30Waler Yesus ka Petrus, "Kami ngingetan,peuting ieu memeh hayam kongkorongok duakali, geus tilu kali maneh bakal nyebut teuwawuh ka Kami."31Petrus beuki ngabantah, "Moal! Abdimah moal nyebat kitu sanaos kedah paehbareng sareng Bapa oge!" Nu sejen ogengaromongna teh kitu.32Sanggeus narepi ka hiji tempat ngaranGetsemane, Yesus sasauran kieu, "Maranehdariuk di dieu sabot Kami neneda di ditu."33Anjeunna terus angkatna, nyandak Petrus,Yakobus, jeung Yohanes. Manah-Na nalangsajeung ngaraos ketir,34 tuluy ngalahir ka maranehna, "Hate Kaminalangsa taya papadana, nepi ka asa remuk.Daragoan di dieu, jeung sing terus nyaring."

Markus 14.35–42 6935Anjeunna terus maju. Sanggeus rada jauh,bruk meubeutkeun anjeun kana taneuh terusneneda, mundut supaya lamun meunang maheta waktu kasangsaraan teh ulah datang kanyorang ka Anjeunna.36 "Ama!" saur-Na, "Ama! Kangge Ama mahteu aya anu mustahil. Candak ieu lumurkasangsaraan teh ti Abdi. Nanging ulahnumutkeun kahoyong Abdi, kedah kumahapangersa Ama bae."37Geus kitu Anjeunna ngalongok heula kamurid nu tiluan. Kasampak keur sarare.Saurna ka Petrus, "Simon, sare maneh teh?Na teu kuat nyaring barang sajam?"38Saur-Na deui ka tiluanana, "Kudu terusnyaring, neneda menta ulah keuna kupanggoda. Maraneh ari jiwa mah sumangettapi badan lahir hengker."39Geus kitu Anjeunna angkat neneda deui,eusina saperti tadi.40Ti dinya ngalongok deui nu tiluan,kasampak sarare keneh, panonna teu bisadibawa beunta, boro-boro ngajarawabdipariksa oge.41Sanggeus ngalongok katilu kalina,Anjeunna ngalahir, "Rek tonggoy bae sararejeung ngareureuh teh? Geus cukup! Tenjo,geus waktuna Putra Manusa teh diserenkeunkana kakawasaan manusa nu daroraka.42Geura harudang, urang indit. Tenjo, anurek ngahianat ka Kami teh geus datang!"

Markus 14.43–52 7043Sabot Anjeunna sasauran keneh, Yudas,murid ti nu dua welas tea geus datangjeung jelema loba pisan, marawa pedangjeung gegendir, titahan imam-imam kapala,guru-guru agama, jeung para kokolot.44Eta jelema hianat teh ti memehna geusmere isarat ka nu rea: "Anu engke ku kauladicium, tah eta! Tangkep terus giring, jagasing kuat."45Datang-datang Yudas muru ka Yesus. "PaGuru!" carekna bari terus nyium.46Yesus terus ditangkep, dicarekelan pageuhpisan.47Tapi ti nu narangtung di dinya aya anunyabut pedang, dikadekkeun ka bujangnaImam Agung, beunang ceulina nepi karampung.48Yesus ngalahir ka nu narangkep, saur-Na,"Maraneh marawa pedang jeung gegendirnangkep Kami, na Kami teh penjahat?49Unggal poe Kami aya jeung maraneh,ngawuruk di Bait Allah, ku maraneh teuditangkep. Tapi memang geus kieu mistina,sangkan laksana nu ditulis dina Kitab Suci."50Ari murid-murid tuluy kalabur ti Anjeunna.51Aya hiji jajaka anu nuturkeun ka Anjeunna,ngan make harudum bodas salembar. Etajajaka rek ditangkep,52 tapi tuluy kabur ditaranjang, harudumnadiporosotkeun.

Markus 14.53–61 7153Yesus dibawa ka bumi Imam Agung. Didinya geus karumpul imam-imam kapala,para kokolot, jeung guru-guru agama.54Petrus nuturkeun ti kajauhan nepi ka miluasup ka buruan bumi Imam Agung, tuluy diukjeung tukang-tukang jaga milu siduru.55 Imam-imam kapala jeung sakumnaMahkamah sakedah polah neangan bukti-bukti anu bisa dipake ngaragragkeun hukumpati ka Anjeunna, tapi sarupa ge teu manggih.56Loba nu marere bukti palsu mah, tapikaterangan nu itu jeung katerangan nu ieuteu aya anu saluyu.57Maju deui anu sejen-sejen merebukti-bukti palsu perkara Yesus, kieubohongna,58 "Ieu jelema kungsi kadenge nyebut kieu:Ieu Bait Allah beunang nyieun jelema kuKami rek diruag. Sanggeus tilu poe Kamirek ngadegkeun anu sejen anu lain buatanmanusa."59Tapi katerangan maranehna ge itu jeungieu taya nu saluyu.60Geus kitu Imam Agung ngadeg hareupeunsarerea tuluy mariksa ka Yesus, "Kumahaeta panuding-panuding teh ku Maneh moaldijawab?"61Yesus teu ngawaler sakecap-kecap acan.Imam Agung mariksa deui, "Enya Maneh tehKristus, Jurusalamet, Putra Allah Mahasuci?"

Markus 14.62–70 7262Yesus ngawaler, "Leres! Sarta ku aranjeunbakal kataringali Putra Manusa calik ditengeneun Allah Nu Maha Kawasa, tuluysumping ti langit di jero mega!"63 Imam Agung nyosoeh anggoanana sartangalahir, "Teu perlu deui urang make saksi!64Geus kadarangu sorangan kumahangahina-Na ka Allah! Kumaha putusanaranjeun?" Maranehna kabeh mutuskeun yenYesus salah sarta manjing dihukum pati.65 Jelema-jelema mimiti aya anu nyariduhanka Yesus. Maranehna meungpeunan socaYesus terus neunggeul bari ngaromong kieu,"Coba teguh, saha anu neunggeul ka Maneh?"Pangawal-pangawal oge milu nampiling kaAnjeunna.66Sabot Petrus aya keneh di buruan, ayahiji awewe babuna Imam Agung ngaliwat kadinya.67Barang nenjoeun ka Petrus anu keursiduru, pok ngomong, "Maneh ge lain sokbabarengan jeung Yesus urang Nasaret?"68Petrus mungkir. "Ah, duka! Ngomongteh teu puguh, teu kaharti!" tembalna baringaleos ka lawang buruan. [Hayam kadengekongkorongok.]69Eta babu nenjo deui ka Petrus tuluyngomong ka nu araya di dinya, "Ieu jelemateh baturna Yesus!"70Petrus ngangles deui. Teu lila nu lian-lianna oge naruding ka Petrus, pokna, "Maneh

Markus 14.71–15.5 73moal bisa mungkir, maneh salah saurangbatur-Na, da maneh oge ti Galilea!"71Tembal Petrus, "Wani sumpah, kuringngomong saenyana! Masing dihukum kuringku Allah lamun henteu saenyana. Enyaan teuwawuh ka jelema anu disebut ku aranjeunteh!"72Sapada harita keneh hayam kongkorongokdeui kadua kalina. Ras Petrus ingeteun kanalahiran Yesus, "Memeh hayam kongkorongokdua kali, geus tilu kali maneh bakal nyebutteu wawuh ka Kami." Segruk bae Petrusceurik.

151 Isuk-isuk keneh pisan imam-imamkapala gura-giru ngayakeun tepungan

jeung para kokolot, guru-guru agama, jeungsakumna anggota Mahkamah, badami. Geuskitu Yesus dirante, tuluy dibawa, diserenkeunka Pilatus.2Anjeunna ku Pilatus dipariksa, "Anjeunteh raja urang Yahudi?" Waler Yesus, "Lerespangandika."3 Imam-imam kapala ngadakwakeun Yesus,panudingna loba pisan.4Pilatus mariksa deui ka Anjeunna,"Kumaha, moal dibantah? Rea pisandakwaanana ka Anjeun!"5Tapi Yesus teu ngawaler sakecap-kecapacan. Pilatus kacida heraneunana.

Markus 15.6–16 746Pilatus kagungan kabiasaan, saban-sabanPesta Paska sok ngaleupaskeun sakitansaurang anu dipenta ku rahayat.7Harita di antara anu dipanjara lantaranbarontak jeung maraehan waktu nyieunkarusuhan, aya sakitan ngaranna Barabas.8Sanggeus jalma-jalma kumpul sarta mentasupaya Pilatus ngaleupaskeun hiji sakitansakumaha kabiasaanana,9Pilatus mariksa, "Maraneh teh rek mentaraja urang Yahudi tea dileupaskeun?"10Anjeunna uninga pisan yen anu darengkijeung nyerenkeun Yesus ka anjeunna tehimam-imam kapala.11Tapi jelema-jelema teh ku imam-imamkapala diangsonan sina marenta supayaPilatus ngaleupaskeun Barabas.12Pilatus ngalahir deui ka rahayat, "Ari ieu,anu ku maraneh disebut raja urang Yahudi,kumaha?"13 "Salibkeun!" ceuk rahayat tingjarerit.14 "Tapi naon kajahatana-Na?" Pilatusmariksa. "Salibkeun!" tembalna beuki bedas.15Ku sabab Pilatus hayang nyenangkeunhate jalma rea, tuluy ngaleupaskeunBarabas. Ari Yesus sanggeus dirangket tuluydiserenkeun ka maranehna sina disalib.16Yesus ku serdadu-serdadu dibawaka buruan karaton gupernur. Maranehnanyalukan babaturan sapasukanana sina kadarinya.

Markus 15.17–27 7517Yesus dianggoanan jubah wungu,mastaka-Na diterapan mamakutaan tinacucuk.18 "Daulat Raja urang Yahudi!" ceukmaranehna pura-pura ngahormat,19 terus ngababuk kana mastaka-Na kuiteuk bari tuluy nyariduhan, seug pura-purasarujud ka Anjeunna.20Sanggeus dihina-hina, jubah wungunadibuka, diganti deui ku jubah-Na ku anjeun,tuluy digiring rek disalibkeun.21Di tengah jalan serdadu-serdadu tehmaksa hiji jelema sina manggul salib Yesus.Eta jelema kakara datang ti desa rek ka kota.(Ngaranna Simon, urang Kirena, bapanaAleksander jeung Rupus.)22Yesus dibawa ka hiji tempat anu ngarannaGolgota, hartina "Tempat Tangkorek".23Di dinya Anjeunna disina ngaleueut angguranu dicampur emur, tapi teu kersaeun.24Tuluy Anjeunna disalibkeun, ari anggoana-Na dibagikeun ku lotre pikeun nangtukeunbagian masing-masing.25Mimiti disalibkeuna-Na pukul salapanisuk-isuk.26Dina luhur salib-Na dipasang tulisan anuunina dipake ngadakwa ka Anjeunna: "Rajaurang Yahudi".27Kajaba ti Anjeunna anu dihukum salibteh penjahat duaan, hiji di tengeneun, hiji dikiwaeuna-Na.

Markus 15.28–36 7628 [Tinekanan anu ditulis dina Kitab Suci:"Anjeunna disaruakeun jeung penjahat."]29 Jelema-jelema anu laliwat ka dinyagarogodeg tuluy ngahina ka Anjeunna,"Wah, anu rek ngaruag Bait Allah jeung rekngadegkeunana deui di jero tilu poe!30Coba turun tina salib nyalametkeunmaneh!"31 Imam-imam kapala jeung guru-guruagama oge maroyok ka Anjeunna, pokna kapada batur, "Ka batur sok nyalametkeun, arinyalametkeun diri-Na sorangan teu bisa.32Hayang nenjo turunna tina salib eta anungaku Kristus jeung raja Israil teh, hayangpercaya kana omongana-Na!" Dua penjahatanu bareng disalib jeung Anjeunna oge milungahina kawas kitu.33Waktu geus tengah poe, sakuliah nagrieta ngadak-ngadak jadi poek, tilu jam lilana.34Dina pukul tilu Yesus ngajerit tarik, "Eloi,Eloi, lama sabahtani?" hartina, "Nun Allah simkuring, Allah sim kuring, ku naon nu mawingantunkeun?"35Anu ngadarenge Anjeunna kitu ngajeritnasawareh aya nu ngaromong kieu, "Manehnasasambat ka Elias!"36Aya saurang terus lumpat nyelupkeunsepon kana anggur haseum, tuluy ditiirdisodorkeun kana lambey Yesus baringomong, "Keun urang dagoan, urang tenjoElias lungsur nurunkeun Manehna tina salib!"

Markus 15.37–45 7737Yesus ngajerit deui tarik, les bae pupus.38Bareng jeung pupus-Na, reregan BaitAllah bedah dua ti luhur ka handap.39Kapala pasukan serdadu anu nangtungnahareupeun tihang salib nenjo Yesus kitupupusna, pok bae ngucap, "Ieu jelemasaestuna Putra Allah!"40Rada anggang ti dinya aya wanita-wanitakeur narenjokeun, di antarana MariaMagdalena, Maria indungna Yakobus nu ngorajeung Yoses, jeung Salome.41Waktu Yesus keur di Galilea, maranehnasok ngingiring ka Anjeunna jeungngalalayanan. Wanita-wanita anu miludaratang jeung Yesus ka Yerusalem oge lobaanu araya di dinya.42 (15:42-43) Wanci geus sareupna, Yusupurang Arimatea anggota Mahkamah Agamaanu kapandang jeung ngarep-ngarepngadegna Karajaan Allah, sumping ka dinya.Poe eta teh poe Panyadiaan (sapoe memehpoe Sabat). Ku sabab eta kalawan tetegmanah Yusup ngadeuheus ka Pilatus mundutlayon Yesus.43 (15:42)44Meunang katerangan Yesus geus pupusteh Pilatus kacida heraneunana, seug nyaurkapala pasukan mariksakeun enya henteunaYesus geus lila pupusna.45Sanggeus uninga ti eta kapala pasukan,Pilatus ngidinan Yusup nyandak layon.

Markus 15.46–16.6 7846Geus kitu Yusup ngagaleuh lawon lenenlemes. Layon diturunkeun, rap dibungkus kueta lawon, terus diasupkeun ka jero liangpajaratan anu ditebok tina gunung batu.Geus kitu Yusup ngagulingkeun hiji batu gededipake nutup lawang pajaratan.47Maria Magdalena jeung Maria indungnaYoses araya nyaksian diasupkeunana layonYesus ka jero pajaratan.

161Sanggeus poe Sabat tutup, MariaMagdalena, Maria indungna Yakobus,

jeung Salome, mareuli boreh seungit pikeunngaboborehan layon Yesus.2Arinditna ka makam poe Minggu isuk-isukpisan barang meletek panonpoe.3 (16:3-4) "Saha engke anu manggulingkeunbatu tutup pajaratan?" ceuk maranehna barileumpang. Batuna teh kacida gedena. Tapibatu tutup makam teh kasampak geus aya nungagulingkeun,4 (16:3)5 tuluy bae arasup. Barang geus araya dijero, maranehna mani tinggarebeg, nenjo dibeulah katuhu aya nu keur calik ngora-ngora,jubahna bodas.6Pok nu keur calik teh ngalahir, "Tongsarieun! Nyai tangtu rek ngalayadYesus urang Nasaret anu dihukum salib tea.Anjeunna geus teu di dieu, geus digugahkeun!Tuh, kari urut ebog-Na!

Markus 16.7–13 797Geura pupulihkeun bae ayeuna mah kamurid-murid-Na, ka Petrus oge. Bejakeun,Anjeunna geus angkat ti heula ka Galileasakumaha saur-Na tea, engke tangtukapanggih ku aranjeun di ditu!"8Maranehna kaluar rurusuhan ti jeropajaratan tuluy lalumpatan. Maranehnateu ngomong naon-naon ka saha-saha ogelantaran sarieuneun.9 [Eta wanita-wanita tuluy nepungan Petrusjeung batur-baturna, sarta kalawan ringkesnyaritakeun anu dipesenkeun ka maranehnatea. Sanggeus eta mah Yesus ku Anjeunku jalan murid-murid-Na ngawawarkeuneta amanat suci tur abadi, ti masrik nepika magrib, ngeunaan kasalametan anulanggeng.] [Sanggeus Yesus gugah tinapupus, poe Minggu isuk-isuk, pangheulananembongan teh ka Maria Magdalena. (Yesuskungsi ngaluarkeun tujuh roh jahat timanehna.)10Ku manehna dibejakeun ka mitra-mitraYesus anu keur prihatin jeung careurik.11Dibejaan yen Yesus geus hirup deui tehtur jeung Maria mah malah geus papanggih,maranehna teu palercayaeun.12Geus kitu ku cara sejen Yesus nembonganka dua jelema ti antara panganut-Na, nu keurdi satengahing jalan rek ka hiji kampung.13Eta anu duaan baralik deui ka kota bebejaka nu sejen, tapi teu dipercaya.

Markus 16.14–20 8014Panganggeusanana Yesus nembongan kasawelas murid-Na waktu maranehna keurdalahar. Maranehna ku Anjeunna diwewelehlantaran teu baroga iman, jeung keukeuh teupercaya ka jelema-jelema nu geus narenjosorangan Anjeunna hirup deui.15Geus kitu saur-Na, "Datangan ku maranehsakuliah dunya, siarkeun Injil Kasalametan kasakabeh manusa.16Salamet anu percaya kana eta wawaransarta dibaptis. Sabalikna cilaka anu arembungpercaya.17Nu palercaya bakal dibere kakawasaannyieun kaajaiban-kaajaiban; bakal barisangusir roh-roh jahat ku nyambat jenenganKami; bakal barisa ngomong dina basa-basasejen;18 lamun nyekel oray matih atawa nginumracun maranehna moal naon-naon; lamunnyabak ka nu gering, nu geringna tangtucageur."19Tutup Gusti Yesus ngalahir-Na kamaranehna, Anjeunna terus diangkat kasawarga, terus linggih di tengeneun Allah.20Murid-murid-Na tuluy ariang nyiarkeunInjil Kasalametan ka suklakna ka siklukna,tur Gusti oge ngiring barangdamel nyarenganmaranehna, ngayakeun kaajaiban-kaajaibangeusan ngabuktikeun yen hal anu disiarkeunku maranehna teh sayaktina.]

Lukas

11Teopilus anu mulya, Seueur jalmianu parantos sateka-teka nyeratkeun

perkawis anu parantos kajadian di urang.2Hal-hal anu diserat ku maranehna cocogsareng carios anu katampi ku urang tijalmi-jalmi anu ngawawarkeunana, nya etaanu nyaraksian sorangan eta kajadian tiawalna.3Sim kuring, ku margi parantos nyukcrukkalayan taliti eta perkawis ti awit kajadianana,gaduh emutan aya saena nyeratkeun eta halkalayan beres jujutanana, kangge Paduka.4Maksad sim kuring nya eta supadoshal leresna sagala perkawis anu parantosdiwulangkeun ka Paduka teh ku Padukakauninga sadayana.5Keur mangsa Herodes ngarajaan di Yudea,aya hiji imam ti golongan imam-imam Abia,jenenganana Jakaria. Istrina oge turunanimam, jenenganana Elisabet.6 Istri pameget mulus lampahna di payuneunAllah, kacida taatna kana hukum jeungparentah Pangeran.7Teu karagunganeun putra lantaran Elisabetgabug, jeung deui duanana geus kacidasarepuhna.

Lukas 1.8–17 28Dina hiji poe Jakaria barangdamel mangkukawajiban imam di Bait Allah, gilirananalaladen poean.9Numutkeun undian anu biasa dijalankeunku para imam, anjeunna anu kapilih kudungukus dina altar. Anjeunna lebet ka BaitAllah.10Sabot anjeunna ngukus meuleum menyan,jalma rea ngadaroa di luar.11Breh malaikat Pangeran nembongan kaanjeunna, ngadeg di katuhueun altar paragingukus.12 Jakaria ngarenjag jeung kacidasieuneunana.13Tapi malaikat teh ngalahir, "Ulah sieun,Jakaria! Paneda anjeun ku Allah enggeusdidangu. Elisabet bojo anjeun bakal bogaanak, lalaki, pingaraneunana Yohanes.14Pisakumahaeun anjeun bagjana upamaeta geus lahir, nu sejen oge loba anu bakalbungah!15Eta teh bakal jadi jelema penting dipayuneun Allah. Ulah sina nginum angguratawa inuman keras lianna. Ti barangdijurukeunana bakal dilinggihan ku Roh Suci,16 jeung bakal nungtun urang Israil baralikdeui ka Pangeran Allahna.17Manehna ku Pangeran diutus ti heula,bakal kuat jeung kawasa cara Nabi Elias;bakal ngarapihkeun kaom bapa jeung anak-anakna; bakal nungtun tukang ngaralawan

Lukas 1.18–25 3baralik deui kana pikiran anu bener. Jadi etateh bakal nyadiakeun keur Pangeran hiji umatanu daraek ngabdi ka Mantenna."18Piunjuk Jakaria ka malaikat, "Perkawis etakumaha bade buktosna? Abdi parantos kolot,pun bojo nya kitu keneh."19Waler malaikat, "Kaula teh Jabrail, purahaya di payuneun Allah anu ngutus kaulaayeuna ka anjeun, nepikeun ieu warta anupikabungaheun.20 Ieu hal tangtu bukti dina waktuna, tapiku anjeun teu dipercaya. Ku sabab anjeunhenteu percaya, anjeun bakal pireu, moal bisangomong nepi ka mangsa anu diomongkeunku kaula kajadian."21 Jalma-jalma anu keur ngadaragoanJakaria hareraneun dumeh anjeunna sakitulilana di jero.22Ari kaluar, Jakaria bet teu iasaeunsasauran. Ku jalma rea kajudi yen anjeunnadi jero mendak titingalian. Ku sabab teu iasasasauran pisan, anjeunna tuluy pepeta kupanangan.23Sanggeus tutup giliran anjeunna laladendi Bait Allah, Jakaria mulih ka bumina.24Teu lila ti harita Elisabet geureuhanangandeg, terus ngerem anjeun nepi ka limabulan,25 sarta misaur kieu, "Ahirna Pangerankersa mitulung, ngaleungitkeun kahinaan dirikuring."

Lukas 1.26–35 426Sanggeus Elisabet ngandegna nincakgenep bulan, Allah ngutus malaikat Jabrail kaNasaret, hiji kota di Galilea,27nyandak amanat ka hiji parawan anueukeur babakalan jeung Yusup turunan RajaDaud. Eta parawan ngaranna Mariam.28 Jabrail sumping ka Mariam tuluy ngalahir,"Salam rahayu! Pangeran nyarengan ka Nyaisarta pohara ngaberkahana-Na."29Mariam ngarenjag nguping kasauran etamalaikat, jeung henteu ngartoseun naonmaksudna.30Malaikat ngalahir deui, "Ulah sieun,Mariam! Nyai kenging kurnia ti Allah.31Nyai bakal ngandeg, bakal puputra anu kuNyai kudu dijenenganan Yesus.32Eta putra Nyai bakal agung, jeung bakaldisarebut Putra Allah Nu Maha Agung. KuAllah Pangeran bakal didamel raja sakumahaDaud karuhun-Na,33bakal ngarajaan ka turunan Yakubsalalawasna, sarta karajaana-Na moal ayaanggeusna."34Piunjuk Mariam ka eta malaikat, "Etaperkawis teh kumaha pitiasaeunana, margiabdi teh parawan keneh?"35Malaikat ngawaler, "Nyai bakaldisumpingan ku Roh Suci, bakal diliputan kukakawasaan Allah. Ku sabab kitu eta putraanu bakal medal teh suci, bakal disebut PutraAllah.

Lukas 1.36–46 536Sangkan Nyai terang, Elisabet barayaNyai anu kacaturkeun gabug tur geus sakitukolotna, ayeuna keur ngandeg geus kagenepbulan ieu.37Sabab mungguh di Allah mah henteu ayaanu mustahil."38Piunjuk Mariam, "Abdi teh abdi Pangeran,mugia laksana sakumaha pilahir Juragan."Ti dinya malaikat teh jengkar ngantunkeunMariam.39Ti dinya Mariam geuwat angkat ka hijikota pagunungan di Yudea,40ngajugjug ka bumi Jakaria. Sasumpingnatuluy uluk salam ka Elisabet.41Barang Elisabet ngadangu salamnaMariam, bayi di jero kandunganana ngulisik.Elisabet dilebetan ku Roh Suci,42 terus nyaur tarik, "Nya Nyai anupangdiberkahanana ti sadaya istri. Mugiawilujeng putra nu baris medal ti Nyai.43Karah naon ieu Ibu dugi ka kengingnugraha disumpingan ku Ibuna Gustisembaheun Ibu?44Barang Nyai uluk salam, jabang bayi dijero kandungan Ibu dugi ka ajrug-ajruganatoheun.45Nyai estu bagja parantos kersa percayayen perkawis anu diandikakeun ku Pangeranteh tangtos buktos!"46Saur Mariam, "Hate abdi muji kaPangeran,

Lukas 1.47–58 647 jiwa estu bingah, ku karana AllahJurusalamet abdi,48 reh Mantenna parantos mikaemut ka abdi,abdi-Na nu laip. Ti semet ayeuna, jalma reaka abdi bakal nyarebat bagja,49 reh abdi nampi perkawis anu marulyati Allah Nu Maha Kawasa. Suci jenenganMantenna.50Sugri nu mikaajrih ka Mantenna,turun-tumurun ku Mantenna dipikawelas.51Mantenna metakeun panangana-Na anusantosa, ngubrak-ngabrik anu aradigungkatut sagala paniatanana.52Raja-raja anu garagah perkosa, kuMantenna dirurud tina tahtana, jalmi laipdijungjung harkatna.53Kaom lapar dicekapan ku sagala kasaean,nu baleunghar sina indit ngagilincing.54Mantenna sumping, nulungan Israilabdi-Na, sakumaha jangji-Na ka karuhunurang.55Emuteun yen seja mikawelas ka Ibrahim,sareng ka sugri turunanana, salalanggengna!"56Sanggeus nganjrekna di Elisabet kurangleuwih tilu bulan, Mariam tuluy mulih.57Sanggeus Elisabet bobotna jejeg bulannatuluy babar, putrana pameget.58Tatangga-tatanggana jeung wargi-warginaanu nyarahoeun yen anjeunna mendakganjaran anu taya papadana ti Pangeran,kabeh daratang ngawilujengkeun.

Lukas 1.59–68 759Sanggeus yuswa eta murangkalih jejegsaminggu, maranehna daratang deui areknyepitan murangkalih, sakalian dipaparinjenengan Jakaria, cara ramana.60Tapi saur ibuna, "Ulah eta ngaranna! KuduYohanes."61Tapi ceuk maranehna, "Jenengan kitu mahteu aya di wargi-wargi Ibu!"62Ti dinya maranehna pepeta ka Jakaria,maksudna naranyakeun murangkalih tehkudu dijenenganan saha.63 Jakaria mundut dipangnyandakkeunbatu tulis, geus kitu nyerat kieu, "NgarannaYohanes." Jalma-jalma teh kacidahareraneunana!64Ari Jakaria harita keneh dadak sakala iasadeui sasauran, tuluy ngamulyakeun ka Allah.65 Jalma-jalma jadi sarieuneun. Saterusnabeja eta kajadian teh nyebar ka sakuliah kotapagunungan Yudea.66Saban anu ngadenge eta beja, hatenatingtaranya, "Rek jadi naon eta murangkalihteh?" Kawantu eta murangkalih teh diapingku kakawasaan Pangeran.67 Jakaria, ramana Yohanes, dilebetan kuRoh Suci, tuluy ngawejang ngucapkeunamanat ti Allah:68 "Sagala puji ka Pangeran, Allah Israil!Mantenna sumping seja nulungan umat-Na,ngabebaskeun maranehna.

Lukas 1.69–79 869Urang dipaparin Jurusalamet perkosa,turunan Daud abdi-Na.70Baheula Mantenna jangji, dikedalkeunanaku nabi-nabi pilihana-Na,71bakal nyalametkeun urang ti musuh-musuh, tina genggeman anu gareuleuheunka urang.72Dawuhana-Na, Mantenna baris mikawelaska karuhun urang, sarta baris ngalaksanakeunjangji-Na nu suci.73 (1:73-74) Ka Ibrahim rama urangMantenna sumpah, jangji ngaleupaskeunurang ti musuh-musuh, sarta ngidinan urangngabdi ka Mantenna kalawan taya karisi.74 (1:73)75Sangkan urang di payuneuna-Na mulusjeung bener saumur-umur.76Ari hidep anaking, bakal disarebut nabiAllah Nu Maha Agung. Hidep ku Mantennadiutus ti heula, keur naratas jalan Mantenna.77Pikeun ngembaran jalma-jalma yenbakal disalametkeun, ku jalan dihampuradosa-dosana.78Allah urang sipat welas sipat kurnia,bakal nyorotkeun cahaya pisalameteun sinameletek luhureun urang,79 sina sumorot ti sawarga, nyaangan kasakur anu araya dina poekna kalangkangmaot, baris nungtun lengkah urang ka jalannu aman santosa."

Lukas 1.80–2.9 980Murangkalih tea beuki ageung, jiwanabeuki teguh. Anjeunna mukim di gurunkeusik, ngantos mangsana nganyatakeunanjeun ka urang Israil.

21Dina mangsa eta, Prabu Agustusngaluarkeun parentah sangkan di sakuliah

karajaan Rum diayakeun sensus.2 Ieu teh sensus anu kahiji, diayakeunanawaktu Kirinus jadi gupernur nagri Siria.3Ti dinya unggal jelema marulang heulaka tempat asalna masing-masing rekngadaptarkeun.4Yusup oge angkat ti Nasaret di Galilea kaBetlehem di Yudea, tempat dibabarkeunanaRaja Daud, sabab anjeunna teh turunanDaud.5Angkatna jeung Mariam pigeureuhaeunanaanu keur bobot, seja ngadaptarkeun.6Sanggeus aya di Betlehem, Mariam tehnepi kana waktuna rek babar,7 seug bae babar, nyikalan. Putranapameget, tuluy dibedong ku lalamakan, sartadiebogkeun dina pamakanan, wadah parabdomba. Nu matak nepi ka kitu lantaran dilosmen teu kabagian tempat.8Di hiji tegalan di eta wewengkon, harita ayaanu keur ngajaraga domba ingon-ingonna, tipeuting.9Aya hiji malaikat Pangeran nembonganka maranehna, sarta maranehna kahibaran

Lukas 2.10–18 10ku cahaya kamulyaan Pangeran, kacidasarieuneunana.10Tapi malaikat teh ngalahir kieu,"Ulah sarieun! Kami mawa warta hade,pikabungaheun sakabeh jelema.11Sabab poe ieu Jurusalamet maraneh, nyaeta Gusti Kristus, geus medal di kota Daud.12Cirina ka maraneh kieu: Murangkalih tehdibedongna ku lalamakan, diebogkeunanadina pamakanan."13Dak-dumadak breh tembong baladsawarga, malaikat kacida lobana, nyaranyimuji ka Allah:14 "Mulyakeun Allah di langit nu pangluhurna.Di bumi sing aya kerta, keur sakur manusaanu kamanah ku Allah!"15Sanggeus para malaikat teu araya, geusmarulih deui ka sawarga, nu ngajaragaingon-ingon teh baradami, "Hayu urang kaBetlehem, urang ngabuktikeun perkara anudiandikakeun ku Pangeran."16Bral arindit gagancangan. Mariam jeungYusup kapanggih, jeung murangkalihna anudiebogkeun dina pamakanan.17Sanggeus narempo ka murangkalih,maranehna nyaritakeun kasauran malaikathal eta murangkalih tea ka Yusup jeungMariam.18Caritaanana matak heran ka sakur nungadengekeun.

Lukas 2.19–26 1119Eta kabeh ku Mariam disimpen dinamanahna bari dilenyepan.20Ari tukang ngangon baralik deui kategalan bari nyaranyi muji ka Allah, barungahlantaran anu disaurkeun ku malaikat tehcocog, ku maranehna geus kasaksian, geuskadarenge.21Saminggu ti harita, murangkalih tehdisepitan terus dipaparin jenengan Yesus,sakumaha anu diamanatkeun ku malaikatwaktu Anjeunna keur dikandung keneh.22Datang waktuna Yusup jeung Mariamngajalankeun upacara susuci sakumaha anudiwajibkeun ku Hukum Musa. Tuluy arangkatka Yerusalem, murangkalih dicandak sejadisanggakeun ka Pangeran,23nedunan aturan anu kaungel dina HukumPangeran, yen: "Unggal anak cikal lalaki kududisanggakeun ka Pangeran."24Arangkatna bari seja nyanggakeunkurban sakumaha anu kaungel dina HukumPangeran, nya eta japati sapasang atawatikukur dua siki.25Harita di Yerusalem aya hiji sepuh,jenenganana Simeon, jalma hade anu sieunku Allah, anu keur ngarep-ngarep kanamangsana Allah nyalametkeun bangsa Israil.Anjeunna disarengan ku Roh Allah,26anu geus nguningakeun yen anjeunnamoal waka pupus samemeh ningali Kristusanu dijangjikeun ku Pangeran tea.

Lukas 2.27–35 1227Kalawan panuyun Roh Allah, Simeonangkat ka Bait Allah. Barang murangkalihYesus teh ku sepuhna dicandak ka jero BaitAllah seja disanggakeun sakumaha pamentaHukum Agama,28murangkalih teh ku Simeon tuluydipangkon. Simeon terus muji sukur ka Allah,saurna,29 "Nun Pangeran, ayeuna jangji Gustiparantos buktos. Mangga ayeuna mah nyawaabdi candak, abdi Gusti senang ati.30Reh parantos ningal pribadi Jurusalamet tiGusti.31Nya Jurusalamet anu ku Gustidigadangkeun keur sakumna manusa:32Lir cahaya anu bakal ngebrehkeunpangersa Gusti ka bangsa-bangsa lian.Sareng nu bakal ngangkat harkat Israil umatGusti."33Kasauran Simeon hal eta murangkalihmatak heran ibu rama-Na.34Aranjeunna ku Simeon diberkahan,sarta saur Simeon ka Mariam ibu-Na, "Ieumurangkalih ku Allah geus dipilih pikeunjadi lantaran ruksakna urang Israil, tapi ogebakal ngalantarankeun loba urang Israil anusaralamet. Anjeunna bakal jadi hiji tanda tiPangeran, anu bakal dilawan ku jalma rea,35 sarta ku lantaran eta rasiah pipikiranmaranehna bakal kabuka. Hate Nyai bakal

Lukas 2.36–43 13parat ku kanalangsaan lir katembus kupedang."36 (2:36-37) Di dinya aya hiji nabi istri, randageus kacida sepuhna, yuswana geus dalapanpuluh opat taun. Jenenganana Hana bintiPenuel ti kaom Aser. Kagunganana carogengan tujuh taun. Tara incah ti Bait Allah,damelna beurang peuting ngabakti ka Allah,puasa jeung neneda.37 (2:36)38Dina waktu eta keneh anjeunna ge ayasumping, tuluy muji sukur ka Allah, jeungnyaurkeun eta murangkalih ka sakur anukeur ngarep-ngarep datang wancina Allahngamerdekakeun Yerusalem.39Sanggeus rengse nedunan sagala halanu diwajibkeun ku Hukum Pangeran, Yusupjeung Mariam marulih ka Nasaret di Galilea.40Murangkalih teh beuki ageung, salira-Nabeuki kuat, pohara bijaksana-Na sartadiberkahan ku Allah.41Unggal-unggal taun sepuh Yesus sokarangkat ka Yerusalem, ngiring kana PestaPaska.42Sanggeus Yesus yuswa dua belas taunAnjeunna dicandak ngiring; tuluy arangkatkana pesta sakumaha biasana.43Sanggeus pesta lekasan, ibu rama-Namarulih, ari Yesus kakantun di Yerusalem teukauninga.

Lukas 2.44–52 1444Disangka Anjeunna geus ti heulajeung rombongan. Sanggeus arangkatnameunang sapoe kakara katiten yen teu aya,tuluy ditalengteng ka wargi-wargi jeungrerencanganana.45Geus tetela teu aya tuluy aranjeunnamaralik deui ka Yerusalem seja milarian diditu.46Nincak ka tilu poena Anjeunna kapendakdi Bait Allah, keur calik jeung guru-guru urangYahudi, ngadangukeun kasauran aranjeunnabari turas-taros.47Ari ngawaler kana pamariksa, ngawaler-Nakacida pinterna matak heran nu ngadarenge.48Sepuh-Na barang breh ka Anjeunna tehmani ngajenghok. Pok ibu-Na nyaur, "Ku naonkitu, anaking? Ama jeung Ibu mani bingungneangan Hidep!"49Anjeunna ngawaler, "Naha nganggodipilarian Abdi teh? Naha Ama sareng Ibu teuacan aruninga yen Abdi kedah aya di dieu, dibumi Jeng Rama?"50Walerana-Na ku ibu rama-Na teukahartoseun.51Yesus tuluy ngiring mulih jeungaranjeunna ka Nasaret, tetep-tumetepngesto. Ari ku ibu-Na sagala rupa hal-Na tehdisimpen sajeroning manah.52Yesus beuki ageung, beuki lantipbijaksana, dipikaresep ku Allah jeung ku padajalma.

Lukas 3.1–8 15

31Dina taun kalima welas pamarentahanPrabu Tiberius, Pontius Pilatus jadi

gupernur di Yudea, Herodes marentah diGalilea, Pilipus saderek Herodes marentah diIturea jeung Trakonitis; Lisanias marentah diAbilene,2Anas jeung Kayapas jaradi Imam Agung.Nya dina taun eta Allah ngandika ka Yohanesputra Jakaria anu keur mukim di gurunkeusik.3Bral Yohanes angkat ka sakuliahwewengkon Walungan Yordan, tuluyngawuruk, saurna, "Geura tarobat sarta kududibaptis, sangkan dihampura dosa ku Allah."4Hal ieu geus dituliskeun dina Kitab NabiYesaya, ungelna: "Aya anu cumeluk di gurunkeusik: Sadiakeun jalan keur Pangeran, jieunjalan anu lempeng pikeun Mantenna!5Lebak-lebak urugan, pasir-pasir, gunung-gunung datarkeun. Anu pungkal-pengkoljieun lempeng, anu tarengtong ratakeun.6Sakumna manusa bakal narenjo Allahnyalametkeun manusa!"7 Jalma-jalma merul daratang ka Yohanesmarenta dibaptis. Ari saur Yohanes kamaranehna, "Maraneh, oray-oray! Ceuk sahamaraneh bisa piluputeun tina siksa Allah nupasti bakal narajang?8Tembongkeun dina tingkah laku, lampahanu nyirikeun yen maraneh geus tarobat tinadosa. Jeung ulah nyebut-nyebut yen maraneh

Lukas 3.9–16 16teh turunan Ibrahim. Kaula ngabejaan, Allahiasaeun ngadamel turunan Ibrahim tina ieubatu-batu!9Kampak geus tarapti pikeun nuar tangkaltina akarna; unggal tangkal anu gorengbuahanana bakal dituar, alungkeuneun kanaseuneu."10 "Kedah kumaha atuh kuring sadaya teh?"jelema-jelema naranya ka anjeunna.11Walerna, "Anu boga baju dua bikeun hijika nu teu boga, anu boga dahareun kudumere ka nu teu boga."12 "Pa guru, dupi kuring kedah kumaha?"tukang-tukang mulung pajeg, anu daratangrek marenta dibaptis.13Walerna, "Ulah narik pajeg leuwih tinajumlah anu geus ditangtukeun."14Aya serdadu sababaraha urang, naranyakieu, "Dupi kuring, kedah kumaha?" Walerna,"Ulah papaksa ka duit batur, atawa nudingmitenah ngarah duitna. Kudu ngarasa cukupku duit gajih."15 Jalma-jalma mimiti baroga harepan, sartahatena mimiti malikir palangsiang anjeunnateh Kristus tea.16Nu matak saur Yohanes deui, "Ari kamimah ngabaptis ka maraneh teh ku cai. Tapiengke aya anu leuwih agung ti batan kami,mangudarkeun tali tarumpah-Na ge kamingarasa teu layak. Anjeunna mah engkengabaptisna teh ku Roh Suci jeung seuneu.

Lukas 3.17–24 1717Panangana-Na nyepeng nyiru, bakalnapikeun kenging-Na ngirik sangkan beresih,tariguna dilebetkeun ka jero leuit kagungana-Na, huutna diduruk di jero seuneu anu moalpareum-pareum."18Rupa-rupa carana Yohanes ngawurukkeunInjil Kasalametan ka jalma rea, sartameupeujeuhan sangkan maranehna babalikpikir.19Ari ka Raja Herodes mah anjeunnanyeukseukan, lantaran Herodes migarwaHerodias garwa saderekna, jeung midamelkajahatan-kajahatan lianna.20Tapi Herodes malah nyucudkeunkajahatanana, Yohanes ku anjeunnadipanjara.21Sanggeus jalma rea kabeh dibaptis,Yesus oge dibaptis. Waktu Anjeunna keursembahyang, bray langit muka,22 tuluy lungsur Roh Suci ka Anjeunna dinawujud manuk japati. Geus kitu aya gentrakieu ti sawarga, "Hidep teh putra kaasih Ama.Hidep matak suka kana hate Ama."23Yesus ngawitan barangdamel, ari yuswa-Na kira-kira geus tilu puluh taun. Ceuk jalmarea Anjeunna teh putra Yusup. Ari Yusupputra Eli,24Eli putra Matat, Matat putra Lewi, Lewiputra Malki, Malki putra Yanai, Yanai putraYusup,

Lukas 3.25–34 1825Yusup putra Matatias, Matatias putraAmos, Amos putra Nahum, Nahum putra Esli,Esli putra Nagai,26Nagai putra Maat, Maat putra Matatias,Matatias putra Simei, Simei putra Yosek,Yosek putra Yoda,27Yoda putra Yohanan, Yohanan putraResa, Resa putra Serubabel, Serubabel putraSealtiel, Sealtiel putra Neri,28Neri putra Malki, Malki putra Adi, Adi putraKosam, Kosam putra Elmadam, Elmadamputra Er,29Er putra Yosua, Yosua putra Elieser, Elieserputra Yorim, Yorim putra Matat, Matat putraLewi,30Lewi putra Simeon, Simeon putra Yuda,Yuda putra Yusup, Yusup putra Yonam, Yonamputra Elyakim,31Elyakim putra Melea, Melea putra Mena,Mena putra Matata, Matata putra Natan,Natan putra Daud,32Daud putra Isai, Isai putra Obed, Obedputra Boas, Boas putra Salmon, Salmon putraNahson,33Nahson putra Aminadab, Aminadab putraAdmin, Admin putra Arni, Arni putra Hesron,Hesron putra Peres, Peres putra Yuda.34Yuda putra Yakub, Yakub putra Ishak,Ishak putra Ibrahim, Ibrahim putra Terah,Terah putra Nahor,

Lukas 3.35–4.6 1935Nahor putra Serug, Serug putra Rehu,Rehu putra Peleg, Peleg putra Eber, Eberputra Selah,36Selah putra Kainan, Kainan putraArpaksad, Arpaksad putra Sem, Sem putraEnoh, Enoh putra Lamek,37Lamek putra Metusalah, Metusalah putraHanok, Hanok putra Yared, Yared putraMahalalel, Mahalalel putra Kenan,38Kenan putra Enos, Enos putra Set, Setputra Adam, Adam putra Allah.

41Waktu Yesus jengkar ti WalunganYordan, Anjeunna dikawasaan ku Roh

Suci, dicandak ka gurun keusik.2Di gurun keusik digoda ku Iblis lilanaopat puluh poe, sapanjang kitu henteubarangtuang naon-naon. Sanggeus waktu etatutup Anjeunna ngaraos lapar.3Ceuk Iblis ka Anjeunna, "Lamun AnjeunPutra Allah, eta batu piwarang jadi roti."4Tapi waler Yesus, "Ceuk Kitab Suci, Manusamoal bisa hirup ku roti wungkul."5Yesus ku Iblis dibawa ka tempat luhur,sakolepat ditembongan sakabeh karajaan dialam dunya.6 "Eta sagala kakawasaan jeungkabeungharan ku kaula rek diserenkeunka Anjeun," ceuk Iblis ka Yesus. "Sababkabeh geus dipasrahkeun ka kaula, jadi kaulakawasa mikeun ka saha bae cocogna hate.

Lukas 4.7–16 207Eta kabeh baris kapimilik ku Anjeun, asalAnjeun nyembah ka kaula."8Waler Yesus, "Ceuk Kitab Suci, Maneh kudunyembah ka Pangeran Allah maneh sartakudu ngabakti ngan ka Mantenna!"9Ti dinya Yesus ku Iblis dibawa ka Yerusalem,ka puncak Bait Allah nu pangluhurna. CeukIblis ka Anjeunna, "Lamun Anjeun PutraAllah, coba geura ngaragragkeun anjeun tidieu ka handap.10Sabab ceuk Kitab Suci, Allah bakalmiwarang para malaikat-Na nangtayunganAnjeun.11 Jeung, Para malaikat bakal nyanggasalira Anjeun, nepi ka Anjeun moal tigasruksampean-sampean acan kana batu."12Tapi waler Yesus, "Ceuk Kitab Suci, Manehulah ngadoja ka Pangeran Allah maneh."13Anggeus Iblis ngagoda Yesus ku rupa-rupareka perdaya, terus indit ninggalkeunAnjeunna, saheulaanan henteu ngaganggudeui.14Sanggeus kitu Yesus mulih deui ka Galileasarta disarengan ku kakawasaan Roh Suci.Warta perkara Anjeunna nyebar ka sakuliahwewengkon eta.15Anjeunna mimiti barangdamel, ngawulangdi imah-imah ibadah, sarta unggal jelemapada muji ka Anjeunna.16Yesus angkat ka Nasaret tempat Anjeunnadiageungkeun. Dina poe Sabat angkat ka

Lukas 4.17–23 21imah ibadah sakumaha kabiasaana-Na.Anjeunna ngadeg seja ngaos Kitab Suci,17 seug disodoran Kitab Nabi Yesaya.Gulunganana ku Anjeunna dibuka terus diaosayat anu ungelna kieu,18 "Roh Pangeran ngauban Kami. SababKami ku Mantenna ditangtukeun kudu mawawarta pikabungaheun ka nu mariskin. Kamiku Mantenna diutus kudu ngabewarakeunyen: para tawanan bakal dibebaskeun, nulalolong bakal dibareuntakeun. Nu dikaniayabaris dileupaskeun.19 Jeung ngawawarkeun, yen geus waktunaPangeran ngajait umat-Na."20Kitab digulungkeun, dipasihkeun deuika pangbantu, geus kitu Anjeunna calik,dipalencrong ku sakur anu hadir.21Pok Anjeunna ngalahir, "Ayat-ayat KitabSuci anu bieu, poe ieu geus laksana waktu kuaranjeun kareungeu dibacakeun."22 Jalma-jalma mani harookkeun, katarikku kacapetangan Anjeunna ngagunakeunkecap-kecap. Ceuk maranehna, "Eta teh lainanak Yusup tea?"23Yesus ngalahir, "Meureun aranjeun hayangngeunakeun paribasa anu kieu ka Kaula,Tabib, cageurkeun diri sorangan. Jeung tangtuceuk aranjeun, Cik anu ku Anjeun dipigawedi Kapernaum teh, anu aya bejana ka dieu,ayeuna jieun di dieu di lembur sorangan!"

Lukas 4.24–32 2224Saur-Na deui, "Kaula ngabejaan, nabi tehdi lemburna mah teu dihargaan.25Geura ieu reungeukeun: Jaman Nabi Elias,hujan henteu turun-turun nepi ka tilu taunsatengah, sakuliah tanah Israil paceklik,jalma-jalma kalaparan. Harita di Israil lobapisan randa.26Tapi saurang ge ku Elias teu aya nudisumpingan, Elias henteu diutus kamaranehna. Anu disumpingan teh malah hijiranda anu aya di Sarpat daerah Sidon.27 Jeung keur jaman Nabi Elisa, di tanahIsrail loba anu katerap ku kasakit lepra.Tapi saurang ge ku anjeunna taya anudicageurkeun. Anu dicageurkeun teh malahNaaman, urang Siria."28Barang jalma-jalma di eta imah ibadahngadarenge kitu kacida arambekeunana.29Maranehna carengkat, tuluy ngenyangYesus ditarik ka luar kota, dibawa kapasir padumukan kota maranehna, arekdiragragkeun kana jurang.30Tapi Anjeunna norobos tuluy angkat tidinya.31Yesus angkatna ka Kapernaum, hiji kota diGalilea. Dina poe Sabat Anjeunna ngawulangdi imah ibadah.32Piwulang-Na narik ati, sasaur-saur-Nangandung wibawa.

Lukas 4.33–40 2333Di dinya aya hiji jelema anu karanjinganku roh jahat. Eta jelema teh ngagorowokpokna,34 "Eh Yesus urang Nasaret! Aya maksudnaon Anjeun ka urang? Arek nyilakakeun?Urang nyaho, Anjeun teh utusan suci Allah!"35Yesus marentah ka eta roh jahat saur-Na,"Repeh maneh, jeung geura kaluar ti etajelema!" Seug eta jelema teh ku eta roh jahatdijongklokkeun ka hareupeun jalma rea,tapi henteu dikikieu deui, roh jahatna tuluyingkah.36 Jalma-jalma barengong, ngomong padabatur pokna, "Euleuh eta ucapana-Na!Parentah-Na matih gede kawasana. Roh jahatdiparentah ingkah teh ingkah!"37Ti dinya beja ngeunaan hal Anjeunnanyebar ka sakuliah daerah eta.38Ti imah ibadah Yesus angkat ka imahSimon. Harita mitoha awewe Simon keurgering muriang panas, seug diunjukkeun kaYesus.39Yesus lebet tuluy ngadeg gigireun ranjangnu gering, kasakit muriangna ditimbalaningkah. Harita keneh nu gering teh teruscageur tuluy ngalalayanan tamu-tamu.40Sanggeus surup panonpoe jul-jol anumarawa nu garering, kasakitna rupa-rupa.Nu garering teh masing-masing ku Anjeunnadicabak awakna tuluy calageur.

Lukas 4.41–5.4 2441Anu kasarurupan ku roh jahat, roh-rohjahatna aringkah bari tinggarero pokna,"Anjeun teh Putra Allah!" Sabab eta roh-rohjahat nyarahoeun yen Anjeunna teh Kristus.Tapi ku Yesus ditimbalan jarempe teumeunang ngaromong deui.42 Isukna waktu meletek srangenge Yesuskaluar ti eta kota, angkat ka hiji tempatanu simpe, seug pada nareangan. Sanggeuskapanggih pada ngeukeuhan supaya ulahngantunkeun.43Tapi saur-Na, "Kota-kota sejen oge kududiteang, perlu diwuruk hal Injil Kasalametanngeunaan Karajaan Allah. Kami diutus kuAllah pikeun kaperluan eta."44Ti dinya Anjeunna ngawulang di imah-imahibadah di sakuliah daerah eta.

51Dina hiji poe Yesus keur ngadeg disisi Talaga Genesaret. Jalma-jalma

anu rek ngadarengekeun pangandika Allahngarangseg harayang deukeut ka Anjeunna.2Keur kitu Anjeunna ningali dua parahu keurditarik ka sisi talaga, ari tukang-tukang ngalalaukna geus tarurun, keur meresihan.3Yesus tuluy naek kana hiji parahu, boganaSimon, bari mundut supaya parahuna diwelahrada ka tengah. Gek Anjeunna linggih dinaeta parahu seug ngawulang ka jalma rea.4Rengse ngawulang Anjeunna ngalahir kaSimon, "Ieu parahu katengahkeun deui ka nu

Lukas 5.5–12 25jero, pasang deui jaringna jeung batur, ngalalauk."5Ceuk Simon, "Parantos sawewengi abdi-abdi ngala lauk teh, Juragan! Nanging henteukekengingan. Ayeuna ku margi Juraganmiwarang, mangga jaring bade dipasang."6Prak maranehna nurunkeun jaring. Laukanu beunang kacida lobana, jaringna manimeh bedah.7Tuluy nyalukan deui babaturanana mentadibantuan. Seug dibarantuan ngangkatanlauk. Parahu duanana meh ngalelep bawaningpinuh ku lauk.8Nenjo kitu, brek bae Simon mendekpayuneun Yesus tuluy miunjuk, "Gusti, enggalabdi kantunkeun. Abdi teh jalmi gede dosa!"9Simon jeung nu ngabaturanana manibarengong narenjo lauk beubeunangananasakitu lobana.10Nya kitu deui babaturan Simon, anakSebedeus, nya eta Yakobus jeung Yohanes.Saur Yesus ka Simon, "Ulah sieun; ti semetayeuna maneh bakal ngala jelema."11Geus kitu maranehna marilu ka Yesus.Parahuna ditarik ka sisi, tuluy ditaringgalkeunjeung eusi-eusina.12Hiji mangsa Yesus aya di hiji kota. Di dinyaaya hiji jelema, awakna ruksak ku lepra.Barang breh nenjo Yesus brek mendek tuluyngalengis, "Gusti, upami Gusti kersa, Gustitangtos iasa nyageurkeun kasakit abdi!"

Lukas 5.13–20 2613Yesus nyabak kana awakna tuluy ngalahir,"Kami daek, geura cageur!" Harita kenehkasakitna leungit.14Eta jalma ku Yesus dilahiran, "Ulahbebeja ka saha-saha, terus bae ka imammenta dipastikeun yen maneh geus cageur.Tuluy haturkeun kurban sakumaha anudiparentahkeun ku Musa."15Sanajan kitu ge Yesus beukikautarakeun bae. Jelema-jelema ngaleut rekngarupingkeun Anjeunna jeung harayangdicalageurkeun kasakitna.16Tapi Anjeunna mah geus angkat ka tempatanu sepi, sembahyang.17Dina hiji poe waktu Yesus keur ngawulang,aya sawatara urang Parisi jeung guru-guruagama daratang ti kota-kota, ti Galilea, tiYudea, jeung ti Yerusalem, marilu dariuk.Yesus kenging kawasa ti Pangeran pikeunnyageurkeun anu keuna ku kasakit.18Aya anu ngagotong jelema lumpuh dinabale-bale, seseleke rek asup ka jero imah kapayuneun Yesus.19Tapi teu barisaeun norobos lantaranjelema kacida lobana. Tungtungna nu lumpuhteh dibawa naek ka luhur hateup, hateupnadibuka nyieun liang, nu geringna tuluy diulurjeung bale-balena ka handap, meneran katengah-tengah riungan payuneun Yesus.20Barang Yesus uningaeun yen kapercayaanmaranehna sakitu mantepna, seug ngalahir

Lukas 5.21–28 27ka nu lumpuh, "Dosa hidep dihampura,dulur!"21Guru-guru agama jeung urang Parisimimiti ngaromong dina hatena, "Saha ieujelema teh bet ngahina ka Allah? Ngan Allahanu kawasa ngahampura dosa mah!"22Yesus uninga kana pikiran maranehna,tuluy ngalahir, "Ku naon pikiran aranjeunkitu?23Babari mana nyebutkeunana: Dosa-dosahidep dihampura, atawa: Geura nangtungtuluy leumpang?24Tapi ayeuna ku Kaula rek dibuktikeunyen Putra Manusa teh di ieu dunya kawasangahampura dosa." Ti dinya Anjeunnangalahir ka nu lumpuh tea, saur-Na, "Geurahudang, bale-balena angkat, jung geurabalik!"25Sapada harita keneh jung eta jelemanangtung hareupeun sarerea, bale-baleurutna ngedeng dipanggul, tuluy balik baringamulyakeun ka Allah.26 Jalma-jalma barengong! Hatena galimir,breng maruji ka Allah pokna, "Ajaib ieukajadian anu ku urang kasaksi poe ieu!"27Ti dinya Yesus angkat. Di jalan ningali hijitukang mulung pajeg ngaranna Lewi, keurdiuk di kantorna. Ku Yesus didawuhan, "Hayumilu ka Kami!"28Lewi cengkat tuluy milu ka Yesus,ninggalkeun sagala rupa.

Lukas 5.29–36 2829Di imahna, Lewi ngayakeun pestangabageakeun Yesus. Semah-semahnakacida lobana, tukang-tukang mulung pajegjeung salianna.30Sawatara urang Parisi jeung guru-guruagama ti golonganana ngaweweleh kamurid-murid Yesus, pokna, "Ku naon maranehbet daraek dahar bareng jeung tukang-tukangmulung pajeg jeung jelema-jelema anu teuparuguh?"31Diwalerna ku Yesus, "Anu perlu doktor tehanu garering, nu calageur mah teu perlueun.32Kaula datang lain rek ngajak tobat ka anumarulya, tapi ka jelema-jelema anu dianggaphina."33Aya anu naranya ka Yesus, "Murid-muridYohanes sering puasa sareng sembahyang,nya kitu keneh murid-muridna urang Parisi.Dupi murid-murid Ajengan mah dahar nginumsabiasa."34Waler Yesus, "Na bisa aranjeun nitahpuasa ka tamu-tamu dina pesta kawinsapanjang ki panganten aya keneh dinariungan? Tangtu moal!35Lamun ki panganten geus dibawa indittina riungan, kakara maranehna paruasa."36Geus kitu Yesus maparin misil kieu kamaranehna, "Moal aya anu nambal bajuheubeul ku lawon tina baju anyar, sabab kudunyoehkeun baju anyarna, padahal tambalantina lawon baju anyar teh moal matak hade

Lukas 5.37–6.5 29kana bajuna anu geus heubeul, samalahbakal mawa soeh deui anu heubeul.37 Jeung moal aya anu ngeusikeun anggurperesan anyar kana kantong kulit anuheubeul, sabab tangtu matak bedah etakantong, anggurna kapiceun, kantongnaruksak.38Anggur anyar wadahna ge kudu anyar!39 Jeung moal aya anu hayang nginumanggur peresan anyar sanggeus nginum anugeus lila, lantaran: Anggur anu geus lila mahleuwih ngeunah, kitu saurna."

61Dina hiji poe Sabat Yesus angkat,jalanna ngalangkung kebon gandum.

Murid-murid-Na maripit gandum sababaraharanggeuy, digarelang tuluy didalahar.2Sawatara urang Parisi naranya, pokna, "Kunaon maraneh ngalanggar Hukum Agamaurang, migawe anu dilarang dina poe Sabat?"3Diwaler ku Yesus, "Tacan ngaos kitucarita Daud, kumaha waktu anjeunna jeungpangiringna lapar?4Anjeunna lebet ka Bait Allah nyandakroti pangbakti ka Allah, sarta terus dituangpangiringna. Padahal nurutkeun HukumAgama mah eta roti teu meunang didaharku sambarang jelema, ngan imam bae anumeunang ngadahar."5Geus kitu saur-Na deui, "Putra Manusa tehGustina poe Sabat."

Lukas 6.6–13 306Dina poe Sabat deui Yesus lebet ka imahibadah, ngawulang. Di dinya aya hiji jelema,leungeun katuhuna kemper.7Sawatara guru agama jeung urangParisi kacida harayangeunana sangkanYesus midamel kasalahan, ambeh bisadidakwakeun. Ku sabab kitu maranehnakacida ngarawaskeunana, sugan baeAnjeunna nyageurkeun dina poe Sabat.8Tapi Yesus uninga kana palikiranana,tuluy ngalahir ka nu kemper tea, "Ka dieu,nangtung di hareup!" Eta jelema nangtungtuluy nyampeurkeun.9Yesus mariksa ka maranehna, "Kaularek nanya: Pagawean naon anu diidinanku Hukum Agama urang dina poe Sabat?Nulungan atawa nyilakakeun? Ngarahayukeunnyawa jelema atawa ngabinasa?"10 Jalma-jalma ku Anjeunna diteuteup,soca-Na nguriling. Geus kitu ngalahir kaeta nu kemper, "Angkatkeun eta leungeun,lempengkeun!" Manehna nurut, sartaleungeunna tuluy cageur.11Guru-guru agama jeung urang Parisikacida arambekeunana, tuluy baradami kududikumahakeun Yesus teh.12Ari Yesus terus angkat ka hiji pasir sejasembahyang. Sapeupeuting Anjeunna di etapasir neneda ka Allah.13Sanggeus bray beurang, murid-murid-Nadisalaur, tuluy dipilih dua welas urang. Eta

Lukas 6.14–21 31anu dua welas ku Anjeunna disebut rasul, nyaeta:14Simon (ku Anjeunna dilandi Petrus) jeungAndreas dulurna, Yakobus jeung Yohanes,Pilipus jeung Bartolomeus,15Mateus jeung Tomas, Yakobus anakAlpeus, jeung Simon anu disarebut Selotes(anu disebut Patriot),16Yudas anak Yakobus, jeung Yudas Iskariotanu engkena ngahianat.17Yesus lungsur ti pasir jeung rasul-rasul,reg liren tuluy ngadeg di nu datar jeungmurid-murid-Na anu loba. Jelema-jelemageus ngagimbung daratang ti sakuliah Yudea,ti Yerusalem, jeung ti kota-kota basisir Tirusjeung Sidon.18Maksudna rek ngarupingkeun Anjeunnajeung harayangeun dicageurkeun kasakitna.Anu kasarurupan roh jahat oge daratang,tuluy dicalageurkeun.19 Jalma-jalma tingseleke rek nyarabakka Anjeunna, sabab tina salira-Na mencarpangawasa anu matak cageur ka anu nyabak.20Yesus neuteup ka murid-murid-Na, poksasauran, "Bagja maraneh anu mariskin,sabab maraneh jadi anggota Karajaan Allah!21Bagja maraneh anu ayeuna kalaparan,sabab bakal diseubeuhan. Bagja maranehanu ayeuna ceurik, sabab engke bakal sukaseuri!

Lukas 6.22–29 3222Bagja maraneh lamun ku karana PutraManusa, maraneh ku jalma-jalma padamikageuleuh, pada miceun, pada ngahinajeung pada nyebutkeun doraka.23Nabi-nabi oge di jaman baheula kukaruhun maranehna dikitu-kitu. Jadilamun maraneh ngalaman dikitu-kitukudu atoh, kudu igel-igelan, sabab gedepiganjaraneunana di sawarga.24Sabalikna, cilaka anu ayeuna baleunghar,sabab senangna enggeus ayeuna.25Cilaka anu ayeuna enggeus sareubeuh,sabab engke tinggal laparna! Cilaka anuayeuna sareuri, sabab engke tinggalnguyungna jeung ceurikna!26Cilaka maraneh lamun jelema-jelemapada maruji ka maraneh, sabab eta anumaruji teh teu beda ti karuhunna anu marujika nabi-nabi palsu."27 "Ka maraneh, anu ayeuna ngadarengekeunpiwuruk Kami, Kami meupeujeuhan: Kudunyaah ka musuh, kudu nyieun kahadean kanu mikageuleuh.28Kudu ngaberkahan ka nu nyumpahan,kudu mangnedakeun ka nu neungteuinganan.29Lamun aya jalma nampiling pipi maranehsabeulah, keun sina nampiling nu sabeulahdeui; lamun jubah maraneh aya nu nyokot,bikeun jeung bajuna.

Lukas 6.30–37 3330Anu barang penta kudu dibere, jeunglamun kaboga maraneh naon bae aya nunyokot, ulah dipenta deui.31Pilampah ka batur lampah anu ku maranehdiharep malar batur oge milampah kitu kamaraneh.32Sabab ari ngan mikanyaah ka nu nyaaheundeui ka maraneh mah naon jasa maraneh?Jelema dosa ge ari ka nu mikanyaah mahnyaaheun!33 Jeung ari nyieun kahadean ngan ka jelemaanu nyieun kahadean ka maraneh bae mah,naon jasa maraneh? Jalma dosa ge osok kitumah!34 Jeung lamun daek mere nginjeum ngan kanu pibisaeun mulangkeun bae mah naon jasamaraneh? Jelema dosa ge ari nginjeumkeunka jelema dosa deui teh bari ngarep-ngareppulang sajinisna!35Ulah kitu! Ka musuh kudu nyaah, kududaek mere kahadean ka maranehna; ari merenginjeum ulah bari ngarep-ngarep pulangdeui. Lamun barisa kitu, gede piganjaraneunmaraneh, tur bakal pijadieun putra-putraAllah Nu Maha Agung. Sabab Mantenna mahka nu teu boga panarima jeung ka nu jahatoge tetep bae sae manah.36Kudu boga sipat welas, sabab Ramamaraneh oge sipat welas."37 "Ulah ngahukuman batur, supaya maranehulah dihukuman ku Allah; ulah nyapa ka

Lukas 6.38–43 34batur, supaya maraneh oge ulah disapa kuAllah; kudu daek ngahampura ka batur,supaya maraneh oge dihampura ku Allah.38Ka batur sing daek mere, supaya Allah gekersaeun maparinan maraneh, tur maparin-Na teh sapinuhna takeran, diborolokeunsabisana maraneh nyangga. Ukuran maranehka batur, ku Allah bakal dianggo ngukurmaraneh."39 Jeung Yesus maparin ibarat kieu kamaranehna: "Jelema lolong moal bisaeunnungtun anu lolong deui, sabab tangtuduanana bakal tigebrus ka solokan.40Murid moal ngaleuwihan guruna, tapilamun diajarna geus tamat bakal sarua jeungguruna.41Ku naon ari tatal dina panon dulurdiawas-awas, ari balok dina panon soranganteu dirasa?42Na bisa maraneh ngomong kieu kadulur maraneh, Cik, eta tatal dina panonteh urang pangnyabutkeun ku kuring, aribalok dina panon sorangan teu katenjo?Eh jelema munapek! Piceun heula baloktina panon sorangan, geus kitu kakara bisaawas kana tatal dina panon dulur jeung bisamangnyabutkeun."43 "Tangkal anu sehat, buahanana moalgoreng, nya kitu deui tangkal anu teu sehat,buahanana moal alus.

Lukas 6.44–7.2 3544Unggal tangkal bisa dikanyahokeunanateh tina buahna. Sabab pasti tangkal cucukmoal buahan kondang, rungkun cucuk moalbuahan anggur.45 Jelema anu hade ngabijilkeun anu hade,sabab eusi hatena oge hararade; jelema jahatngabijilkeun anu jahat, sabab eusi hatena ogejarahat. Sabab mudalna omongan tina sungutteh lantaran hate geus leber."46 "Naha nyambat ka Kami, Gusti, Gusti, tapipiwuruk Kami teu dilampahkeun?47Anu datang ka Kami terus nurut kanapiwuruk Kami, ibaratna ku Kami rekdicaritakeun.48Nya eta ibarat jalma nu nyieun imahna,galianana jero, masang pademenna dinaluhur batu. Ana katarajang banjir, imahnahenteu inggeung-inggeung acan lantaranpademenna weweg.49Sabalikna anu ngan semet ngadengekeunpiwuruk Kami tapi henteu jeungdilampahkeun, nu kitu mah ibarat nunyieun imah henteu make pademen; anakatarajang banjir brug imahna runtuh, rugrugamburadul!"

71Sanggeus nyaurkeun sual-sual eta,Yesus angkat ka Kapernaum.

2Di dinya aya hiji perwira bangsa Rum, bogagandek anu kacida dipikanyaahna. Gandeknateh keur gering geus sahoseun.

Lukas 7.3–9 363Barang eta perwira ngadenge hal Yesus,tuluy ngutus sawatara kokolot urang Yahudingangkir Yesus, menta supaya gandeknadipangnyageurkeun.4Sanggeus daratang ka Yesus, kokolot-kokolot teh kacida nunuhunna supayaAnjeunna kersa nulungan. Pihaturna, "Etajalmi teh pantes kenging pitulung,5margi nyaaheun ka bangsa urang. Malahkantos mangdamelkeun imah ibadah."6Yesus rujuk tuluy angkat sareng. Baranggeus rek tepi ka imah anu dijugjug, Anjeunnadipapag ku sobat-sobat eta perwira, anungahaja diutus mawa piunjuk kieu, "Juraganteu kedah repot-repot ka rorompok.7Abdi isin kasumpingan, tina rumaos laip.Juragan cekap ngadawuh ti dieu bae, tangtospun gandek teh cageur.8Abdi teh bawahan perwira anu langkungluhur, mung gaduh serdadu-serdadubawahan. Upami marentah ka hiji serdadu,Indit! teras eta teh indit; upami marentahka nu hiji deui, Ka dieu! tangtos eta tehnyampeurkeun. Upami marentah ka gandek,Ieu pigawe! tangtos dipigawe."9Ngadangu kitu teh Yesus heran anu aya.Anjeunna nyoreang ka nu ngariring tuluysasauran, "Kakara Kami mah manggih anuboga kayakinan nepi ka kieu, di Israil getacan manggih!"

Lukas 7.10–19 3710Utusan-utusan eta perwira baralik, aridaratang kasampak gandek teh geus cageur.11Sanggeus kitu Yesus angkat deui,ngabujeng ka kota Nain diiring kumurid-murid jeung jalma rea.12Barang sumping ka gapura kota, ayaaleutan anu rek ngurebkeun. Anu maotnabudak lalaki, anak tunggal hiji randa. Lobaurang dinya anu ngalanteurkeun maturanmanehna.13Barang Gusti Yesus ningali ka eta randa,kacida welaseuna-Na, tuluy ngalahir kamanehna, saur-Na, "Ulah ceurik."14Anjeunna nyaketan pasaran teruspasaranana dicabak. Anu ngagarotongnangarandeg. Yesus ngalahir, "Agus, Kami nitah,geura hudang!"15Mayit teh ngulisik, diuk tuluy ngomong.Ku Yesus diserenkeun ka indungna.16Anu nyaraksian jadi ngarasa sieun, tuluymaruji ka Allah, pokna, "Nabi agung sumpingka urang! Allah sumping nyalametkeunumat-Na!"17Beja hal Yesus terus kautarakeunka sakuliah eta kota jeung daerahsakurilingeunana.18 Ieu kajadian ku murid-murid Yohanesdiunjukkeun ka anjeunna.19Yohanes tuluy nyaur muridna duaan terusdiutus ka Gusti Yesus, mawa pihatur kieu,"Naha leres Juragan teh anu bakal sumping

Lukas 7.20–25 38tea sakumaha anu disaurkeun ku Yohanes?Atanapi abdi-abdi kedah ngantos keneh anusanes?"20Sanggeus daratang tuluy mihaturka Yesus, "Abdi dipiwarang ku YohanesJurubaptis naroskeun ka Juragan, naha leresJuragan teh anu bakal sumping tea sakumahapisaurna, atanapi abdi-abdi kedah ngantoskeneh nu sanes?"21Harita Yesus keur nyageur-nyageurkeunanu garering, anu keuna ku kasakit, anukasurupan roh jahat, kitu deui anu lalolongdisina narenjo deui.22Anjeunna ngawaler ka eta utusan,saur-Na, "Jig ka Yohanes deui, caritakeun kaanjeunna sakur anu ku maraneh kadengejeung katenjo di dieu: Nu lolong jadi bisanenjo, nu lumpuh jadi bisa leumpang, nulepra jadi setra, nu torek jadi bisa ngadenge,anu paeh dihirupkeun deui, nu mariskindiwawaran Injil Kasalametan.23Bagja jamuga sing saha anu henteucangcaya ka Kami!"24Sanggeus utusan Yohanes marulang,Yesus nyaurkeun Yohanes ka jalma rea,saur-Na, "Basa maraneh daratang ka Yohanesdi gurun keusik teh rek naon? Rek narenjoeurih anu tingarulang ku angin?25Cik rek naraon? Rek lalajo jelemaanu pakeanana ginding? Anu garinding

Lukas 7.26–32 39jeung hirupna mewah mah ayana dikaraton-karaton!26 Jadi rek narenjo naon? Rek narenjo nabi?Bener, tapi anu katarenjo ku maraneh tehleuwih ti nabi.27Sabab Yohanes teh nya anu ku KitabSuci disebut kieu tea: Allah ngandika, Kamirek ngajurung utusan heulaeun Hidep, sinanaratas jalan keur Hidep.28Sing percaya," saur-Na deui, "di dunya ieucan aya anu leuwih agung ti batan Yohanes.Tapi di Karajaan Sawarga mah anu panglaipnage leuwih agung ti batan Yohanes."29 Jalma-jalma kabeh ngabarandungan kanakasauran Yesus, lantaran maranehna teh,pangpangna tukang-tukang mulung pajeg,geus narurut kana pamundut Allah supayabalener, jeung geus daraekeun dibaptis kuYohanes.30Sabalikna urang Parisi jeung guru-guruagama mah arembungeun narima pituduhAllah keur pisalameteunana teh, jeungarembungeun dibaptis ku Yohanes.31Yesus sasauran deui, "Jelema-jelemajaman kiwari teh ku Kami bisa diupamakeunkana naon? Kawas naon?32Kawas barudak anu keur dariuk di pasar.Nu sarombongan ngagero ka rombongansejenna, pokna, Kami maen musik parantikawinan, maraneh teu ngarigel! Kami

Lukas 7.33–39 40mangnyanyikeun lagu kapapatenan, maranehteu careurik!33Yohanes sumping, puasa, tara ngaleueutanggur, ku maraneh dipajarkeun, Jelemakasurupan roh jahat!34Anak Manusa datang, biasa sok dahar soknginum, ceuk maraneh, Tenjo ieu jelema!Tukang nyatu, tukang nginum anggur,sobat tukang-tukang mulung pajeg jeungjelema-jelema doraka!35Tapi sanajan kitu, kawijaksanaan Allahteh katembong ti jalma-jalma anu daraekeunnarimana."36Aya urang Parisi ngangkir tuang ka Yesus.Yesus sumping ka imahna tuluy tuang.37Di kota eta aya hiji awewe anu hirupnapinuh ku dosa. Barang meunang beja yenYesus keur tuang di eta imah urang Parisi,seug ka dinya bari mawa minyak seungitsabotol,38 terus nangtung pungkureun Yesus deukeutsampeana-Na. Segruk ceurik, cipanonnanyurucud kana sampean Yesus nepi kabaseuh. Sampeana-Na ku manehna disekaku buukna nepi ka tuhur, tuluy dicium jeungdikucuran ku minyak seungit.39Nenjo kitu eta urang Parisi teh ngomongdina hatena, "Mun enya ieu jelema teh nabitangtu nyahoeun, awewe kumaha eta anunyabakana-Na teh; tangtu nyahoeun yen etateh awewe loba dosa!"

Lukas 7.40–47 4140Yesus ngalahir ka manehna, "Simon, Kaulaaya picaritaeun." "Mangga, Guru, manggasaurkeun," tembalna.41 "Aya dua jelema baroga hutang ka tukangnginjeumkeun duit," saur Yesus, "nu sauranglima ratus uang perak, nu saurang deui limapuluh uang perak.42Ku sabab teu barisaeun mayar, hutangmaranehna dibebaskeun ku nu boga duitna.Cik, anu mana anu bakal leuwih nyaaheun kaeta jelema?"43 "Rarasaan sim kuring mah anu hutangnaleuwih gede," jawabna. "Bener eta," saurYesus.44Anjeunna nyoreang ka eta awewe terusngalahir ka Simon, "Katingali ieu awewe?Kaula nyemah ka anjeun nepi ka teu ngumbahsuku, sabab teu disadiaan cai. Ku ieu awewesuku Kaula dikumbah ku cipanonna, disekaanku buukna.45Kaula ku anjeun henteu dipapag ku cium.Ari ieu awewe ti barang Kaula datang teueureun-eureun nyiuman kana suku.46Anjeun teu nyadiakeun minyak keur sirahKaula, tapi ku ieu awewe mah suku Kauladiminyakan ku minyak seungit mani lantis.47 Ieu awewe nu matak bangun sakitunyaaheunana ka Kaula teh bawaningku tumarima lantaran dosa-dosana anusakitu lobana geus dihampura. Lamun anu

Lukas 7.48–8.5 42dosana teu pira mah dihampura teh bakalmikanyaahna oge moal sabaraha."48Geus kitu lahirana-Na ka eta awewe,"Dosa-dosa Nyai geus dihampura."49Nu sejen-sejen anu keur dalahar barengjeung Anjeunna, ngaromong dina hatena,"Saha ieu jelema teh bet mani ngahampuradosa?"50Tapi Yesus ngalahir deui ka etaawewe, "Nyai geus salamet lantaran gedekapercayaan. Heug sing senang hate."

81Teu lila ti harita Yesus angkatnyumpingan kota-kota jeung desa-desa,

ngawulangkeun Injil Kasalametan ngeunaanKarajaan Allah. Murid-murid-Na teu tinggal,2kitu deui wanita-wanita anu geusdicalageurkeun tina kasakitna jeung tinakasurupan ku roh jahat, nya eta: Maria(anu katelah Magdalena) anu cageur tinakasurupan ku tujuh roh jahat;3Yohana, bojo Kusa pajabat karatonHerodes; Susanna, jeung loba deui wanita-wanita sejen. Ieu wanita-wanita geusngabarantu ka Yesus jeung murid-murid-Naku pangabogana masing-masing.4 Jalma-jalma ti kota-kota teu eureun-eureundaratang ka Yesus, kumpul kacida lobana.Anjeunna tuluy nyarioskeun ieu misil:5 "Aya hiji jelema indit nebarkeun binih.Waktu nyebarkeun, binihna aya anu ragragan

Lukas 8.6–13 43ka jalan, katarincakan jeung diparacokan kumanuk.6Aya anu ragragan kana taneuh anucadasan, ari jadi tuluy perang lantarantaneuhna garing.7Sawareh ragraganana kana rungkun cucuk,bareng jadina jeung tangkal cucuk, tapituluyna eungapeun kaheumpikan ku cucuk.8Anu ragragna bener kana taneuh lendo,sanggeus jaradi tuluy baruahan jadi saratuskalieun." Saur-Na deui, "Lamun baroga ceuli,pek darengekeun!"9Murid-murid mihatur naroskeun harti etamisil.10Anjeunna ngawaler, "Maraneh bakalngarti, sabab geus dibere kanyaho pikeunngarti kana rasiah-rasiah Karajaan Allah.Ari anu sejen-sejen mah ngan diberemisil-misilna bae. Nu matak maranehna mahnajan narenjokeun ge moal narenjoeun,najan ngadarengekeun ge moal ngalartieun."11 "Harti eta misil kieu: Binih, nya etapangandika Allah.12Anu ragragna ka jalan, nya eta pangandikateh didarenge tapi dirampas ku Iblis, dipiceunti jero hate nu ngadarenge supaya maranehnaulah nepi ka palercaya, ulah saralamet.13Anu ragragna kana taneuh anu cadasan,nya eta pangandika teh didarenge sartaditarima reujeung suka ati, tapi henteuakaran; ana datang cocoba seug murtad.

Lukas 8.14–21 4414Anu ragragna kana rungkun cucuk, nya etapangandika teh didarengekeun, ditarima, tapikalimpudan ku kahariwangan, kaelehkeunku napsu hayang beunghar jeung hayangkasenangan dunya, anu ngalantarankeunbuahna teu nepi ka asak.15Binih anu bener ninggangna kana taneuhlendo, hartina pangandika teh didarenge,terus nyerep kana hate anu mulus jeungsatuhu, tahan hirup nepi ka bisa baruahan."16 "Moal aya anu nyeungeut lampu tuluydituruban ku gentong atawa diteundeundi kolong dipan, tangtu diteundeun dinaparantina supaya caangna katembong ku nuarasup ka imah.17Naon bae anu dibuni-buni bakalkatembong sarta kabuka, jeung naon bae anuditutupan bakal kapanggih sarta kanyahoan.18Ku sabab kitu darengekeun enya-enya;sabab sing saha anu geus boga bakalditambahan, sabalikna anu teu boga mahbarang pangleutikna ge anu ceuk rarasaananajadi kabogana, bakal dicokot."19 Ibu Yesus jeung saderek-saderek-Nasarumping rek nepangan, tapi teu kungsijonghok sabab kahalangan ku jalma rea.20Tuluy aya anu ngunjukkeun, pokna, "Tuangibu sareng saderek-saderek sarumping badenepangan, itu di luar."21Anjeunna ngawaler, "Indung jeungdulur-dulur Kami mah nya eta sing sakur

Lukas 8.22–28 45anu ngadenge kana sabda Allah reujeungngalampahkeunana."22Dina hiji poe Yesus naek parahu barisaur-Na ka murid-murid, "Urang meuntas kaditu." Tuluy mareuntas talaga.23Sabot keur balayar Yesus kulem.Dak-dumadak aya angin gede nebak talaga,parahu mimiti kaeusian cai, kacida bahayana.24Yesus ku murid-murid digugahkeun,"Pa Guru, urang tiwas!" Yesus gugah terusnimbalan ka angin jeung ombak. Jep anginjeung ombak teh leler, talaga jadi kacidaleuleuyna.25Anjeunna ngalahir ka murid-murid,"Dikamanakeun kapercayaan maraneh?"Murid-murid ngan sieun jeung bengong nuaya, tuluy tingkarucuwes, "Saha saenyanaAnjeunna teh, nepi ka angin jeung ombaknurut kana parentah-Na?"26Yesus jeung murid-murid kebat balayarnaka tanah urang Gerasa, peuntaseun TalagaGalilea.27Barang lungsur ka darat, Anjeunnakapapag ku hiji jelema urang kota eta. Etajelema kasurupan roh-roh jahat, sarta geuslila tara make papakean, cicingna lain di imahtapi di guha-guha tempat kuburan.28Barang nenjoeun ka Yesus tuluy ngajerit,brek nyuuh ka payuneuna-Na tuluy ngagero,"Duh Yesus Putra Allah Nu Maha Agung! Abditeh bade dikumahakeun? Mugi ulah disiksa!"

Lukas 8.29–35 4629Nu matak ngomongna kitu, sabab rohjahatna ku Yesus geus ditimbalan kaluar ti etajelema. Kacida seringna manehna dikawasaanku eta roh jahat, nepi ka sanajan dikurungsarta leungeun jeung sukuna dirante, rantenadipegatkeun sarta manehna ku roh jahatnadikaburkeun ka gurun keusik.30Ku Yesus dipariksa, "Saha ngaran?""Ngaran kuring Legiun," jawabna, sabab anunyurupna kacida lobana.31Eta roh-roh jahat nunuhun ka Yesussupaya ulah dijebloskeun ka Jurang Hukuman.32Teu jauh ti dinya aya bagong loba pisankeur nyaratuan di lamping pasir. Roh-rohjahat teh nunuhun ka Yesus menta diidinannyarurup ka eta bagong-bagong. Yesusngidinan.33Eta roh-roh jahat kalaluar ti eta jelematuluy nyarurup ka bagong. Bagong-bagongnatinggerebeg laluncatan tina jurang ka talaga,tuluy tingkerelep.34Anu ngajaragana ngan bisa narenjokeun,tuluy lalumpatan bebeja ka kota jeungdesa-desa.35 Jelema-jelema kalaluar rek narenjo etakajadian. Ari narepi ka Yesus, nyampakjelema anu kakara waras tina kasurupanroh-roh jahat teh keur diuk deukeut sampeanYesus, geus make papakean, ingetanana geusjejeg. Kacida maranehna sarieuneunana

Lukas 8.36–43 4736nyaraksian eta kajadian teh, tuluyngaromong ka nu sejen, nyaritakeun kumahadicageurkeunana eta jelema.37Geus kitu urang dinya kabeh mentasupaya Yesus angkat ti dinya, sababmaranehna kacida sarieuneunana. Ku sababkitu Yesus naek parahu deui ngantunkeun etatempat.38 Jelema anu tas diraksuk ku setan teanunuhun, pokna, "Abdi sumeja ngiring." Tapiku Yesus teu diwidian, saur-Na,39 "Geura balik bae, caritakeun engkepangalaman maneh ditulung ku Allah."Bral eta jelema teh indit tuluy ngider kota,nyaritakeun pangalamanana ditulungan kuYesus.40Sasumpingna deui Yesus ka peuntassejen, dipapag ku jalma rea nu geus lilangadaragoan.41Aya hiji jelema ngaran Yairus, kapala imahibadah di dinya nepangan ka Yesus, mendekka payuneuna-Na, nunuhun supaya Anjeunnakersa linggih ka imahna,42karana anakna anu awewe anu kakarekumur dua belas taun, turta ngan hiji-hijinagering geus meh maot. Sajeroning Yesusangkat, anu ngariring nyaredek ka Anjeunnati ditu ti dieu.43Aya hiji awewe boga kasakit haid, ngagetihterus geus dua welas taun, geus beak sagala

Lukas 8.44–51 48rupa dipake tatamba ka tabib-tabib, tapikasakitna teu cageur-cageur.44Eta awewe seseleke ka pungkureunYesus, tuluy nyabak kana kelin jubah-Na. Setngagetihna eureun.45Yesus mariksakeun, saur-Na, "Sahaanu nyabak ka Kami?" Teu aya anungaku. Pok Petrus mihatur, "Pa Guru,jalmi sakieu seueurna, sadayana ngangsegpacaket-caket."46Tapi saur Yesus, "Aya anu nyabak, sababkarasa aya tanaga kaluar ti Kami."47Awewe teh ngarasa kabitur, bruk nyuuhkana sampean Yesus, awakna ngadegdeg.Pok ngaku hareupeun anu loba, nerangkeunsababna nu matak nyabak, jeung nerangkeunyen barang nyabak oge panyakitna ngadadakcageur.48Yesus ngalahir ka manehna, "Anaking,Nyai geus cageur, lantaran percaya. Heugsing senang hate."49Sabot keur sasauran kitu, aya jurunganti imah eta kapala. "Putra teh parantosngantunkeun," pokna ka Yairus, "teu kedahngarerepot deui ka Pa Guru."50Kadangueun ku Yesus, Anjeunna nyarioska Yairus, "Ulah sieun, sing percaya bae,budak teh bakal cageur deui."51Sanggeus sumping ka imah Yairus, nu lobateu diwidian milu asup lian ti Petrus, Yohanes,Yakobus, jeung indung bapana budak tea.

Lukas 8.52–9.5 4952Anu araya di imah keur reangnyeungceurikan anu maot. Saur Yesus, "Ulahcareurik, budak teh lain maot, keur sare!"53 Jalma-jalma nyaleungseurikeun Anjeunna,dumeh anu maot disaurkeun keur sare.54Anjeunna tuluy nyepeng leungeun etabudak, tuluy ngalahir, "Hudang, anaking!"55Sup nyawa budak teh asup deui, budaknaterus nangtung. Ku Yesus dipiwarang diberedahar.56 Indung bapana mani bati melengekbengong. Ku Yesus didawuhan yen teumeunang cacarita ka saha-saha.

91Yesus ngempelkeun murid-murid anudua welas tea, seug maranehanana

dipaparin kawasa jeung wewenang pikeunngusir roh-roh jahat jeung nyageurkeunrupa-rupa panyakit.2Ti dinya maranehanana diutus pikeunngawawarkeun warta yen Karajaan Allahrek diadegkeun di ieu dunya, jeung pikeunnyageurkeun anu garering.3Pilahir Anjeunna, "Pikeun kaperluan di jalanmaraneh ulah mawa naon-naon saperti iteuk,kantong sidekah, dahareun, duit. Pisalin geulah mawa.4Ditarima di mana bae, nganjrek teh kuduterus di imah eta anu narima nepi ka waktukaluar deui ti eta kota.5Upama di hiji kota maraneh taya anunarima, tinggalkeun bae eta kota teh bari

Lukas 9.6–12 50gibrigkeun kekebul tina suku, minangkangingetan ka urang dinya."6Bral murid-murid arindit mapay desa-desa,ngawartakeun Injil Kasalametan jeungnyageur-nyageurkeun anu garering.7Sagala perkara hal Yesus teh kadangu kuHerodes anu nyekel kawasa di Galilea. Kacidaanjeunna bingungeunana, sabab loba anunyarita majar teh Yohanes Jurubaptis teahirup deui.8Aya oge anu nyarita majarkeun Nabi Eliasmuncul deui. Aya deui anu nyarita yen salahsahiji nabi anu baheula ayeuna hirup deui.9Saur Herodes, "Yohanes ku aing geusditeukteuk sirahna. Jadi eta jelema anusagala bejana kadenge ku aing, saha?"Manahna panasaraneun hayang ningali Yesus.10Rasul-rasul anu diutus tea geus marulang,sarta ngunjukkeun sagala pagaweanana. KuYesus dicandak nyingsal ka nu sepi di kotaBetsaida.11Tapi jalma rea pada naluturkeun lantarannyarahoeun. Ku Anjeunna ge ditampi, terusdiwuruk hal Karajaan Allah. Nu gareringdicalageurkeun.12Waktu panonpoe geus rek surup,murid-murid arunjukan, "Jalmi-jalmi tehpiwarang budal bae, sina marilarian tedaeunsareng pamondokan ka desa-desa sareng kakampung-kampung, kawantos ieu tempatmah sakieu sepina."

Lukas 9.13–20 5113Saur Yesus, "Barere dahar ku maranehbae saaya-aya." Ari tembalna, "Kumaha damung gaduh roti lima siki sareng lauk duasiki. Kedah meser heula kitu tedaeun keurjalmi sakitu seueurna?"14 (Jelemana kira-kira aya lima rebu urang.)Saur Yesus, "Sina dariuk sarombongan-sarombongan, masing-masing kira-kiralimapuluhan."15Pek ku murid-murid dititah dariuk.16Roti nu lima siki jeung laukna dua sikitea ku Yesus dicandak. Anjeunna tanggah kalangit jeung muji sukur ka Allah. Geus kituroti teh disemplekkan, sina dibagikeun kumurid-murid.17 Jalma-jalma dalahar nepi kasareubeuheun. Rotina nyesa keneh, kumurid-murid dikumpulkeun meunang duabelas karanjang.18Hiji mangsa sarengsena Yesussembahyang nyalira, murid-murid-Na padangadareuheus. Ku Anjeunna dipariksa kieu,"Ari ceuk jelema rea Kami teh saha?"19Wangsulanana, "Aya anu nyebatkeunYohanes Jurubaptis, aya anu nyebatkeun NabiElias, aya oge anu nyebatkeun salah sawiosnabi hirup deui."20Yesus mariksa deui, "Ari ceuk maraneh,Kami teh saha?" Ceuk Petrus, "Bapa tehKristus anu dijangjikeun ku Gusti Allah."

Lukas 9.21–28 5221Yesus ngomat-ngomatan pisan supayamaranehna ulah ngucah-ngaceh eta hal.22Saur-Na deui, "Putra Manusa teh kudunyorang sangsara anu pohara, ditolak kupara kokolot, ku para imam kapala, jeungku guru-guru agama, tuluy dipaehan, tapisanggeus tilu poe bakal dihirupkeun deui."23Geus kitu ngalahir ka sarerea, saur-Na,"Lamun aya anu rek milu ka Kami kudumiceun kapentingan sorangan, unggal poekudu manggul salibna, heug anut ka Kami.24Sabab sing saha anu ngabelaan hirupna,bakal kaleungitan hirup. Sabalikna anungorbankeun hirupna lantaran anut ka Kami,bakal nyalametkeun hirupna.25Naon untungna meunangkeun saalamdunya tapi matak ngabinasa atawa ruginyawa? Taya pisan untungna!26Lamun jelema era ngaku ka Kami jeungkana pangajaran Kami, Putra Manusa ogebakal era ngaku ka eta jelema, lamunAnjeunna engke sumping dina kamulyaana-Na jeung kamulyaan Rama katut kamulyaanmalaikat-malaikat saruci.27Sing percaya: ti anu araya ayeuna didieu, aya sababaraha urang anu moal wakamaot samemeh narenjo heula Karajaan Allahngadeg di ieu dunya."28Kira-kira saminggu ti sanggeus nyaurkeunkitu, Yesus unggah ka hiji gunung seja

Lukas 9.29–35 53neneda. Petrus, Yohanes jeung Yakobusdicandak.29Sabot Anjeunna keur neneda, katembongraray-Na salin rupi, jeung anggoana-Na jadibodas hurung mancur.30Dak-dumadak katembong aya anungarencangan duaan keur sasauran jeungAnjeunna, nya eta Musa jeung Elias,31anu salirana pinuh ku kamulyaan sawarga.Anu disalaurkeunana nya eta yen Yesusteh bakal nekanan kapastian ti Allah, bakalditelasan di Yerusalem.32Petrus, Yohanes, jeung Yakobus haritakeur sarare. Tapi tuluy harudang, ret narenjoka Yesus anu sakitu mulyana, jeung aya anungarencangan duaan.33Barang eta anu duaan rek ngarantunkeunYesus, Petrus unjukan ka Yesus, "Guru! Kuraraos di dieu teh! Abdi bade ngadamelkemah tilu, kangge Guru, kangge Musa,sareng kangge Elias," kitu pokna semu teueling kana omonganana sorangan.34Sabot manehna ngomong keneh,katembong aya mega sarta kalangkangnangaliputan ka aranjeunna. Waktu eta megaturun ngalayang ka murid-murid, maranehnakacida sarieuneunana.35Tina eta mega bijil gentra kieu, "Ieuteh Putra Kami nu kapilih. Kudu narurut kaAnjeunna!"

Lukas 9.36–43 5436 Jep gentra, Yesus kantun nyalira. Etamurid nu tiluan teh tetep nyidem sagalatetenjoanana harita, henteu betus ka nusejen.37Poe isukna waktu Yesus lungsur ti gunungjeung tilu murid-Na, dipapag ku jalma loba.38Nu saurang ngagero ka Anjeunna tarikpisan, "Pa Guru, mugi pangningalikeun punanak anu mung hiji-hijina!39Sok diserang ku roh jahat anu nyurup,dugi ka sok ujug-ujug jejeritan lajengsawan, awakna heuras, sungutna ngabudah.Teras-terasan bae eta roh jahat nyiksana kapun anak teh, meh-mehan pun anak tiwas!40Parantos nyuhunkeun tulung kamurid-murid Pa Guru supados roh jahatnadikaluarkeun, nanging henteu tariasaeun."41Yesus ngalahir, "Ari maraneh ku areuweuhkapercayaan jeung saralah! Kudu nepi kairaha direujeungan jeung disabaran ku Kamiteh?" Geus kitu lahirana-Na ka eta jelema,"Bawa budak teh ka dieu!"42Waktu eta budak keur leumpangnyampeurkeun, ku roh jahat dibantingkeunnepi ka sawan. Roh jahatna ku Yesusdiseuseul. Budakna cageur, tuluy ku Anjeunnadiserenkeun ka bapana.43Narenjo hebatna kakawasaan Allah,jalma-jalma kabeh barengong. Waktujelema-jelema hareraneun keneh ku nu

Lukas 9.44–50 55dipidamel ku Yesus, Anjeunna nyarios kieu kamurid-murid,44 "Ulah paroho kana ieu omongan Kami!Putra Manusa teh geus tereh diselehkeunkana kakawasaan jelema."45Pilahir-Na ku murid-murid henteukahalartieun. Hal ieu dirasiahkeun kamaranehna nepi ka maranehna teu bisangajudi kana maksud anu saenyana. Ari reknaranyakeun teu waranieun.46Geus kitu murid-murid teh recok sual sahati antara maranehna anu pangpunjulna.47Yesus, anu uningaeun kana palikiranananyandak hiji budak leutik, ditangtungkeun digedengeuna-Na,48 tuluy ngalahir ka maranehna, "Saha-sahaanu narima ka ieu budak ku karana Kami, etateh narima ka Kami; saha-saha anu ngaku kaKami, eta teh narima ka anu ngutus Kami.Sabab anu panghandapna di maraneh, nyaeta nu pangpunjulna."49Yohanes mihatur, "Juragan, abdi-abdikantos ningal jalmi anu ngusir setan nyambattuang jenengan. Ku margi manehna sanes tipihak urang, ku abdi-abdi diwagel."50 "Ulah dilarang," waler Yesus ka Yohanesjeung ka nu sejen-sejen, "sabab sing sahaanu teu ganggu ka maraneh eta teh batur,mihak ka maraneh."

Lukas 9.51–60 5651Sanggeus meh cunduk kana waktunaYesus bakal dicandak ka sawarga, Anjeunnamutuskeun seja angkat ka Yerusalem.52Tuluy miwarang utusan ti heula kahiji desa di Samaria, sina nyadiakeunpisumpingeuna-Na.53Tapi urang desa eta arembungeun narima,dumeh nyarahoeun yen Yesus teh geuningkersana rek ka Yerusalem.54Dua murid, nya eta Yakobus jeungYohanes, sanggeus tarerangeun kitu tehmihatur ka Yesus, "Gusti, kumaha pangersateh, naha kenging abdi-abdi nyambat seuneuturun ti langit sina ngalebur eta jalmi-jalmi?"55Yesus nyoreang ka maranehna, sarta etadua murid teh diseukseukan.56Geus kitu Anjeunna angkat jeungmurid-murid ka desa sejen.57Di satengahing jalan aya jelema mihaturka Yesus, "Abdi sumeja ngiring Bapa ka manabae."58Saur Yesus, "Careuh baroga liang, manukbaroga sayang, ari Putra Manusa mah teuboga tempat keur ngedeng-ngedeng acan."59Ari ka nu saurang deui kieu lahir-Na,"Tuturkeun kami." Tapi ngajawabna teh,"Nyuhunkeun permios heula bade ngaruangpun bapa."60Saur Yesus, "Keun nu maot mah sinanguburkeun nu maotna sorangan, ari maneh

Lukas 9.61–10.7 57kudu ngawartakeun Karajaan Allah anu bakalngadeg di ieu dunya."61Aya deui saurang, mihatur kieu, "Abdisumeja ngiring, Juragan! Mung bade pamitanheula ka kulawargi."62Saur Yesus ka manehna, "Lamun geusprak ngawuluku masih sumoreang mah teupantes jadi warga Karajaan Allah."

101Sanggeus sasauran kitu Gusti Yesusmilih tujuh puluh dua deui jelema

sejen, diutus duaan-duaan ka kota-kotajeung tempat-tempat anu bakal disumpinganku Anjeunna.2Pilahir-Na ka maranehna, "Pibuateun sakitulegana, nu rek dibaruatna ngan saeutik.Kudu nyuhunkeun ka Anu kagungananaeta pibuateun, sangkan ngintun nu barismibuatanana.3Geura ariang! Maraneh ku Kami diutus liranak domba ka tengah-tengah ajag.4Ulah mawa dompet atawa kantongsidekah kitu deui tarumpah; di jalan ulahrundag-randeg uluk salam.5Mun asup ka imah batur ucapkeun heulasalam, Mugia rukun kerta nu kagungan bumi!6Lamun di eta imah aya anu resep rukun,pangdoa maraneh mangka tumerap ka dirina,sabalikna lamun teu aya, pangdoa maranehtarik deui.7Lamun geus aya anu ngaku, nganjrek tehkudu tetep di imah eta bae ulah pipindahan,

Lukas 10.8–14 58dahar nginum di dinya, tarima sagalasusuguhna, karana anu digarawe teh pantesmareunang bayaran.8Samangsa-mangsa asup ka hiji kota tuluyaya anu ngaku, naon bae susuguhna dahar;9 lamun di dinya aya anu gering, cageurkeun.Jeung bejakeun ka urang dinya kieu, Moal liladeui Karajaan Allah bakal ngadeg di dieu.10Tapi lamun di hiji kota pribuminaarembungeun narima, papay sakabeh jalannajeung celukkeun kieu,11Najan sakeprul kekebul ieu kotaanu nempel kana suku kaula, ku kauladikirabkeun deui ka aranjeun! Ngan singnyaraho, Karajaan Allah geus tereh ngadeg diaranjeun!12Sing percaya: Dina Poe Kiamat, Allahbakal leuwih welaseun ka nagara Sadumujeung Gomora ti batan ka eta kota!"13 "Cilaka engke maneh, Korasin! Cilakamaneh, Betsaida! Lamun tea mah kaajaiban-kaajaiban anu ditembongkeun ka maranehteh ditembongkeunana di Tirus jeung Sidon,ti bareto keneh oge urang dinya tangtu geusngawuran maneh ku kekebul jeung marakebaju karung nyirikeun tobat tina dosa-dosana.14Dina Poe Kiamat Allah malah bakal leuwihwelaseun ka Tirus jeung Sidon ti batan kamaneh!

Lukas 10.15–21 5915 Jeung maneh deui, Kapernaum! Baruk rekngunggahkeun maneh ka sawarga? Manehmalah bakal dijongklokkeun ka naraka!"16Geus kitu Yesus ngalahir ka murid-murid-Na, "Anu nurut ka maraneh, eta nurut kaKami; anu teu ngaku ka maraneh, eta teungaku ka Kami; anu teu ngaku ka Kami, teungaku ka nu ngutus Kami."17Tujuh puluh dua jelema anu diarutustea geus marulang semu anu kacidabarungaheunana. "Gusti," pihaturna, "roh-rohjahat oge diparentah ku abdi-abdi kalayannyebat jenengan Gusti teh tarunduk!"18Saur Yesus, "Katenjo ku Kami Iblis tehragrag ti sawarga kawas kilat.19Maraneh ku Kami geus dibere kawasa,pikeun nincakan oray jeung kalajengking,jeung pikeun ngelehkeun kakawasaanmusuh, tur moal aya anu bisa nyilakakeun kamaraneh.20Tapi ulah bungah ku dumeh roh-roh jahatnepi ka tarunduk ka maraneh; kudu barungahteh lantaran ngaran maraneh geus ditulis disawarga."21Waktu eta manah Yesus pinuh kukabungah ti Roh Suci, pok ngalahir, "NunAma Gustina langit sareng bumi! Abdi mujisukur, reh perkawis ieu ku Ama dirasiahkeunka anu palinter sareng garaduh elmu, dupika anu teu garaduh katerang mah parantos

Lukas 10.22–28 60ditembrakkeun. Leres, ieu anu nyukakeunmanah Ama teh."22Pilahir-Na deui, "Sakabeh hal ku RamaKami geus diserenkeun ka Kami. Taya nunyaho ka Putra, ngan Rama anu uninga.Taya nu nyaho ka Rama salian ti Putrajeung jelema-jelema anu ku Putra kapilihdiwawuhkeun ka Rama."23Ti dinya sasaurana-Na teh ngan pikeunmurid-murid-Na wungkul, kieu saur-Na,"Maraneh kacida untungna geus narenjoperkara-perkara anu ayeuna geus nembrakka maraneh!24Kami ngabejaan, loba nabi jeung raja-rajaanu harayangeun nenjo perkara anu geuskatarenjo jeung kadarenge ku maraneh teh,tapi teu kalaksanakeun."25Aya hiji guru Toret ngadoja kieu kaYesus, "Guru, lamun kaula hayang bisa hiruplanggeng, kaula kudu kumaha?"26Waler Yesus, "Kumaha ceuk Kitab Suci?Kumaha pamanggih anjeun tina hal eta?"27Tembalna, "Masing nyaah ka PangeranAllah maraneh, terus jeung hate, terus jeungnyawa, sing sakuat-kuat jeung sabudi akal,jeung Kudu nyaah ka batur kawas ka dirisorangan."28 "Bener kitu," waler Yesus, "pek etalampahkeun, tangtu anjeun hirup."

Lukas 10.29–35 6129Tapi eta guru agama teh hayangngabenerkeun maneh, tuluy nanya, "Sahabatur kaula teh?"30Waler Yesus, "Sakali mangsa aya hijijelema mudun ti Yerusalem ka Yeriho. Ditengah jalan ditarajang ku begal, dirangsadanjeung dirogahala nepi ka satengah paeh,tuluy ditaringgalkeun.31Kabeneran aya hiji imam leumpangnyorang jalan eta. Nenjo anu ngajoprak tehtuluy ngejat ka sisi sejen, leumpangna teruskebat.32Lar deui saurang, urang Lewi ngaliwat kadinya. Ret nenjoeun ka nu ngajoprak, tuluyngejat ka sisi sejen, leumpangna terus kebat.33Tapi aya hiji jelema urang Samariangaliwat ka dinya. Ari ret awas ka nungajoprak liwat saking watireunana.34Geuwat diburu, raheut-raheutnadikucuran ku minyak jeung anggur tuluydibeberan; geus kitu ditumpakkeun kana satotutumpakanana, dibawa ka hiji losmen terusdipulasara.35Poe isukna eta urang Samaria teh mikeunduit dua uang perak ka nu boga losmen.Panguruskeun ieu nu gering, pokna. Engkekuring nyimpang deui ka dieu. Sagala rupaanu ku anjeun dipake keur kaperluanana,tangtu ku kuring engke dibayar."

Lukas 10.36–11.2 6236Yesus nutup pilahir-Na kieu, "Cik, ti eta tilujelema, anu mana anu lampahna nyirikeunjadi batur jelema anu dibegal teh?"37 "Anu nulunganana," tembal eta guruagama. "Tah, anjeun oge kudu kitu.Lampahkeun kitu ku anjeun," waler Yesus.38Yesus katut murid-murid angkat deui.Barang sumping ka hiji desa, Anjeunnadihaturanan linggih ku hiji wanita ngaranMarta.39Marta boga dulur awewe hiji ngarannaMaria, anu terus emok deukeut dampalsampean Gusti, ngaregepkeun cariosana-Na.40Ari Marta pakepuk sorangan keurnyayagikeun. Tungtungna marek unjukan,"Gusti, eta pun dulur ngeunah-ngeunah,abdi diantep pakepuk digawe sorangan bae.Piwarang mantuan atuh!"41Ku Gusti diwaler, "Marta, Marta! Hidepngariripuh maneh mikiran itu mikiran ieu.42Ngan sarupa anu penting teh. Maria geusmilih anu bener, sarta eta moal aya anunyokot deui."

111Dina hiji poe sabada Yesus nenedadi hiji tempat, disampeurkeun ku

murid-Na saurang anu unjukan kieu, "Gusti,abdi-abdi wulang neneda. Yohanes ogengawulang neneda ka murid-muridna."2Saur Yesus, "Kudu kieu maraneh nenedateh: Nun Ama: Mugi jenengan Amadisucikeun. Karajaan Ama mugi dongkap.

Lukas 11.3–9 633Mugi abdi unggal dinten dipaparin tedaeunsa picekapeun.4Mugi dosa abdi dihapunten, sakumaha abdioge ngahapunten ka anu midamel kalepatanka abdi. Sareng mugi abdi ulah dipaparincocobi anu abot."5Saur-Na deui ka murid-murid,"Upamakeun: saurang ti maraneh inditka imah sobatna tengah peuting ngomongkieu, Maap, kuring rek nginjeum roti tilubonjor.6Aya kawawuhan anu keur iinditan, bieunyimpang heula ka imah. Kuring teu bogakeur nyuguhan!7Upamakeun deui jawaban sobatna kieu,Ngahesekeun! Geus tutulak jeung geusngedeng jeung barudak, wegah hudangna,wegah mereanana!8Cik kumaha jadina? Ceuk Kami, sanajanupama manehna embungeun hudang,embungeun nedunan najan maneh tehsobatna, tapi ku lantaran maneh keukeuhjeung teu era-era, lila-lila mah sakumahawegaheunana ge tangtu hudang nedunansapamenta maneh.9Mana ceuk Kami: Kudu daek menta, tangtubakal dibere; kudu daek barangsiar, tangtubakal beubeunangan; kudu daek ngetrokantangtu bakal dipangmukakeun panto.

Lukas 11.10–18 6410Sabab sing saha anu menta bakal dibere,nu barangsiar bakal beubeunangan, nukeketrok bakal dipangmukakeun panto.11Bapa mana lamun anakna menta lauk sokteh dibere oray?12Atawa lamun anakna menta endog sok tehdibere kalajengking!13Sakumaha jahatna maraneh, tangtunyaho naon nu hade bikeuneun ka anak!Komo deui Rama maraneh nu di sawargamah! Mantenna tangtu maparinkeun Roh Sucika sing saha anu menta ka Mantenna."14Yesus tas ngusir hiji roh jahat anupireu ti hiji jelema. Sanggeus eta roh jahatdiusir, jelemana bisa deui ngomong, nepi kajalma-jalma hareraneun.15Tapi aya anu ngaromong kieu, "Eta tehdibere kakawasaan ku Beelsebul, gegedugroh-roh jahat, nu matak bisaeun ngusir rohjahat anu nyurup ka jelema."16Sawareh deui aya anu marenta mujijatka Anjeunna teh, majar pikeun bukti yenAnjeunna sumping ti Allah. Maranehnasaenyana mah rek nyilakakeun.17Tapi Yesus uninga kana palikiranana,tuluy ngalahir, "Nagara anu pecah jadigolongan-golongan anu silih lawan, ngadegnamoal lila; hiji kulawarga anu anggotana pecahjeung silih musuhan, bakal paburantak.18Karajaan Iblis oge lamun silih peranganpada baturna, naha bisa langgeng? Ceuk

Lukas 11.19–26 65aranjeun Kaula ngusir roh jahat teh makekakawasaan Beelsebul.19Lamun enya kitu, ari para panganutaranjeun ngusir roh jahat make kawasanaon? Mun kitu mah para panganut aranjeunsorangan ngabuktikeun yen aranjeun salah!20Kaula ngusir roh-roh jahat teh kukakawasaan Allah, tur eta teh saenyana mahciri yen Karajaan Allah geus mimiti ngadeg ditengah-tengah aranjeun.21Lamun jelema gagah tur lengkeppakarangna ngajaga imahna, sagala hartabandana ditanggung aman.22Tapi lamun manehna ditarajang sarta elehku anu leuwih gagah, pakarang andelananakarampas, harta bandana dibagi-bagi kubatur.23 Jelema anu henteu satuju ka Kaulatandaning lawan; jelema anu henteu mantuanngumpulkeun ka Kaula tandaning rekngawut-ngawut."24 "Lamun roh jahat geus kaluar tinanyurupna ka hiji jelema, tuluy ngatrok katempat-tempat anu garing, neangan enggonreureuh. Sanggeus teu manggih, ngomongsorangan, Mending balik deui ka imah aing nubareto.25Tuluy balik deui, nyampak urut nyurupnateh kosong, beresih, rarapih.26Seug indit heula, datangna deui mawatujuh roh anu leuwih jahat ti batan manehna,

Lukas 11.27–32 66tuluy nyarurup. Tungtungna jelema anudiranjinganana teh kaayaanana jadi leuwihcilaka ti batan ti heula."27Ti antara jalma rea aya awewe unjukankieu, "Ku bagja istri anu ngababarkeunsareng nginangan Juragan!"28Tapi waler Yesus, "Leuwih bagja deuijelema anu ngadenge jeung nurut kanatimbalan Allah!"29 Jelema-jelema araya keneh. Yesusngalahir deui, saur-Na, "Ku jarahat jelema-jelema jaman ayeuna! Maranehna marentakaajaiban. Tapi taya deui kaajaiban anurek ditembongkeun salian ti kaajaiban anukasorang ku Nabi Yunus.30Sabab sakumaha Nabi Yunus jadi tanda kaurang Ninewe, Putra Manusa oge jadi tandapikeun jelema-jelema jaman ayeuna.31Dina Poe Kiamat Ratu nagri Syeba bakalnunjuk ngadakwa ka jelema-jelema anuharirup jaman ayeuna. Sabab eta ratu geusmerlukeun sumping ka Raja Suleman sejangadangukeun ujar-ujarna anu wijaksana,dibelaan angkat sakitu jauhna. Ayeuna didieu, Kami ngabejaan, aya anu leuwih punjulti batan Raja Suleman.32Dina Poe Kiamat jalma-jalma urangNinewe bakal nunjuk ngadakwa ka aranjeun,sabab urang Ninewe mah sanggeusngadarenge panggeuing Nabi Yunus teh terus

Lukas 11.33–41 67tarobat. Sing percaya: Di dieu aya anu leuwihluhur ti batan Nabi Yunus!"33 "Moal aya anu nyeungeut lampu terusdisumputkeun atawa dituruban ku gentong,tangtu diteundeun dina parantina sina katenjocaangna ku nu arasup ka jero imah.34Panon teh minangka lampu awak. Lamunpanon cekas, sakujur awak caang mabra;sabalikna lamun panon surem, sakujur awaktangtu poek.35Ku sabab kitu sing ati-ati, caang nu aya dimaraneh ulah nepi ka jadi poek.36Sabab lamun sakujur awak caang mabrataya anu poek, tangtu caang kabeh cara anukasorot ku cahaya lampu."37Tutup Yesus sasauran, Anjeunna diangkirtuang ku hiji urang Parisi. Anjeunna sumping,terus linggih tuang.38Eta urang Parisi teh heraneun dumehYesus henteu ngumbah heula panangan.39Pok Anjeunna ngalahir ka manehanana,saur-Na, "Kieu: Aranjeun, urang Parisi, ibaratcangkir jeung piring anu diberesihan luarnabae, ari beulah jerona diantep pinuh kukabengisan jeung kajahatan.40Aranjeun bodo! Allah ngayakeun beulahluar teh lain jeung beulah jerona oge?41Supaya cangkir jeung piring aranjeunberesih luar jerona sakumaha ceuk agama,sidekahkeun eusina ka nu mariskin.

Lukas 11.42–48 6842Cilaka aranjeun, urang Parisi! Ari mereperpuluhan ka Allah gumati, nepi kasurawung, daun kasimukan jeung lalab-lalaban lianna oge dibikeun perpuluhanana.Tapi ingkar tina kaadilan jeung taya kanyaahka Allah. Padahal nya sipat adil jeung nyaahka Allah anu kudu dibuktikeun teh, barihenteu campoleh kana perkara sejenna.43Cilaka aranjeun, urang Parisi! Di imah-imah ibadah milih tempat nu pangutamana,di pasar-pasar menta disalaman jeungdipikaajrih.44Cilaka aranjeun! Aranjeun teh lir kuburanteu make tetenger, pada narincakan lantaransugan teh lain kuburan."45 "Pa Guru," ceuk hiji guru agama,"golongan sim kuring milu kahina ku ucapanPa Guru!"46Waler Yesus, "Aranjeun oge cilaka, guru-guru agama! Taktak batur dibegbregan leuwihti misti, aranjeun sorangan teu ngutekkeunramo-ramo acan keur ngenteng-ngentengkabeurat batur.47Cilaka aranjeun! Kuburan nabi-nabiku aranjeun dialus-alus, nabi-nabi anudiparaehan ku karuhun aranjeun tea!48Eta teh tandaning ngaku satuju kanakajahatan karuhun aranjeun ka nabi-nabi.Karuhun aranjeun anu maehanana, aranjeunanu nyieun kuburanana.

Lukas 11.49–12.2 6949Paingan aya sabda Kawijaksanaan Allahkieu, Kami rek ngirimkeun nabi-nabi jeungutusan-utusan, sawareh bakal diparaehan,sawareh deui bakal dikaniaya.50Ku sabab eta, jelema-jelema nu hirupdi jaman ayeuna bakal disiksa ku tinakajahatanana; ti barang dunya mimitidiadegkeun maranehna geus prak maehannabi-nabi,51mimiti ti semet Habil nepi ka waktumaehan Jakaria anu dirogahala di antaraaltar jeung Tempat Suci. Sing percaya,jelema-jelema jaman ayeuna teh tangtumeunang siksaan tina sagala kalakuanana!52Cilaka aranjeun, guru-guru agama! Konciparagi muka panto kanyaho dikekewek, ariheug aranjeun sorangan embung asup, baturnu rek arasup dihalang-halang!"53Sanggeus Yesus angkat ti dinya, teukira-kira pada ngagogorengna ku urang Parisijeung guru-guru agama. Anjeunna diteregtegku rupa-rupa sual.54Nu dipalar ku maranehna sangkan Yesussasaurana-Na salah.

121Rebuan jelema karumpul deuipasesedek nepi ka silih tincak. Sabot

kitu Yesus ngalahir ka murid-murid, "Singwaspada kana ragi urang Parisi, nya eta kanakamunapekanana.2Sabab naon bae anu disamunikeun bakalkatembong, rasiah naon bae bakal kaboker.

Lukas 12.3–11 703 Jadi naon bae anu ku maranehdiomongkeun di nu poek, bakal kadengesaterang-terangna, jeung naon bae anu kumaraneh diharewoskeun rurusiahan di kamaranu nutup, geus tangtu bakal diuar-uar."4 "Jeung deui, batur-batur! Ulah sieun kutukang maehan. Jelema mah ngan bisamaehan raga badag, teu bisa leuwih ti kitu.5Kami rek nuduhkeun ka maraneh, saha anukudu dipikasieun. Nu kudu dipikasieun mahAllah. Allah mah kajaba ti iasaeun maehanteh wenang ngalungkeun ka naraka. Sakalideui, Mantenna anu kudu dipikasieun teh!6Manuk piit lima dijualna teh ngan laku kanaduit pangleutikna dua gebleg. Tapi sanajankitu ge ku Allah moal aya anu dilalikeun.7Malah buuk sirah maraneh ge ku Mantennageus dietang. Jadi ulah salempang; maranehleuwih hargaan ti batan manuk piit!"8 "Kami ngabejaan: Anu ngaku ka Kami dihareupeun umum, ku Putra Manusa bakaldiaku di hareupeun para malaikat Allah.9Sabalikna anu nampik Kami di hareupeunumum, ku Putra Manusa bakal ditampik dihareupeun para malaikat Allah.10Sing saha anu dina omonganana ayakecap anu ngalawan ka Putra Manusa bisadihampura; sabalikna anu ngagogoreng kaRoh Suci mah moal dihampura.11Lamun maraneh dibawa ka imah-imahibadah rek diperkarakeun ka para gegeden

Lukas 12.12–19 71atawa para pangereh, ulah sieun teu bisangabela diri atawa bingung piomongeun.12Sabab maraneh dina waktuna bakal diberepiomongeun ku Roh Suci."13Ti jelema loba aya anu mihatur kieu kaYesus, "Pa Guru, mugi pangmepelingankeunpun dulur supados daekeun maparin bagianharta titinggal pun bapa ka abdi."14Waler Yesus, "Baraya! Na saha anungangkat Kami pikeun ngahakiman atawangabagikeun warisan antara aranjeunduaan?"15Sasaurana-Na diteruskeun ka sarerea,"Kahade maraneh ulah nepi ka boga sipatsarakah dina hal naon bae; sabab hirup jalmateh saenyana lain gumantung kana hartana,masih sakumaha beungharna oge."16Geus kitu Anjeunna nyarioskeun ieu misil,"Aya hiji jelema beunghar, boga tanah sartameunang hasilna loba.17Seug mikir dina hatena, Euweuh deuitempat jang nyimpen ieu hasil tanah. Kumahapetana?18Euh bener, carekna ngomong sorangan,gudang-gudang anu aya rek diruag, reknyieun anu leuwih galede jang nyimpengandum jeung sagala harta banda aing.19Geus kitu aing rek ngomong ka dirisorangan: He jelema bagja! Tah bekelhirup teh sakitu haradena, tur mahi keur

Lukas 12.20–27 72sababaraha tauneun. Pek geura reureuh,dahar, nginum, nyenangkeun diri!20Tapi Allah ngadawuh ka manehna, Eh,nu burung! Peuting ieu nyawa maneh rekdipundut. Ku saha engke dipimilikna etadunyabrana beunang ngumpulkeun pikeunsorangan teh?"21Yesus nutup pilahir-Na, "Tah kitu jadinajelema beunghar keur sorangan bae sartalampahna henteu sapagodos jeung pangersaAllah teh."22Pilahir-Na deui ka murid-murid, "Ku sababkitu maraneh ulah salempang sieun teumanggih dahar pikeun hirup, sieun teu bogapakean pikeun awak.23Hirup teh leuwih penting ti batandahareun, awak leuwih penting ti batanpakean.24Tenjo manuk gagak, tara pepelakan tarangumpulkeun parab, teu ngabogaan gudangatawa leuit, ku Allah teu kendat diparaban!Maraneh leuwih hargaan ti batan manuk!25Na bisa maraneh numbu hirup barangsakeudeung ku kasalempang perkara eta?26Lamun ku sual anu sakitu leutiknamaraneh geus ngarasa teu sanggup, naongunana salempang ku hal-hal sejenna?27Tenjo kembang bakung kumaha jadina.Tara digawe atawa nyieun papakean. Tapisanajan kitu ceuk Kami, Raja Suleman anu

Lukas 12.28–35 73sakitu beungharna oge panganggona elehalus ku eta kembang.28Malah jukut, anu poe ieu aya poe isukgeus beak diduruk, ku Allah didangdanan aluspisan. Atuh komo maraneh mah moal datangka teu dipakeanan ku Mantenna. Ipis pisanmaraneh mah kapercayaan ka Allah teh!29Mana oge ulah bingung ku sual daharjeung nginum.30 (Anu ngan malikiran nu karitu wungkul tehumat anu teu anut ka Allah.) Rama maranehge uningaeun yen maraneh teh butuh ku anukaritu.31Tapi pentingkeun heula hal KarajaanMantenna, sagala kaperluan maraneh mahtangtu ku Mantenna diurus."32 "Maraneh anu ngan saeutik ulahsalempang, sabab Rama maraneh sukaeunmaparin berkah ka maraneh ti Karajaana-Na.33 Jualan bae babandaan mah kabeh, duitnasidekahkeun ka nu mariskin. Tuluy kudu bogapepeten anu awet, paranti nyimpen harta anuaya di sawarga. Eta harta moal aya sudana,moal bisa aya nu maling, jeung moal dihakanku rinyuh.34Sabab tibelatna hate teh ka tempat harta."35 (12:35-36) "Sing caringcing pikeunnyanghareupan sagala hal, sing sagedbarangpake pikeun digawe, jeung lampukudu terus hurung, lir upama gandek nukeur nungguan dunungan mulang ti nu hajat

Lukas 12.36–42 74kawinan. Sangkan ari dunungan datangkeketrok, bisa buru-buru dipangmukakeunpanto.36 (12:35)37Untung gandek-gandek anu kudununganana kasampak nyararing jeungcaringcing ngadago mulangna. Sing percaya:Dununganana bakal singkil jeung nitahsupaya maranehna dariuk tuluy dilaladenan.38Kacida untungna lamun ku dunungananaanu mulangna tengah peuting atawa janari,maranehna kasampak nyararing jeungcaringcing.39 Jeung ku maraneh tangtu kacipta, jelemaanu geus nyahoeun yen imahna bakalkadatangan bangsat tangtu taki-taki, supayaimahna ulah kaasupan.40Nya kitu maraneh oge kudu caringcingngadago pisumpingeunana Putra Manusa,sabab pisumpingeuna-Na teh dina waktu anuteu kasangka-sangka pisan."41Petrus unjukan, "Gusti, ieu piwulang tehkeur abdi-abdi bae atanapi keur sadayana?"42Waler Gusti, "Cik gandek nu disebutgandek satia jeung bijaksana teh nu kumaha?Tangtu ku dununganana baris dipercayangurus rumah tanggana jeung ngurus dahargandek-gandek lianna saban-saban geuswaktuna.

Lukas 12.43–51 7543Untung eta gandek, lamun dunungananadatang kasampak keur ngalakonankawajibanana.44Sing percaya, ku dununganana bakaldipercaya ngurus sakabeh kakayaanana.45Sabalikna, lamun eta gandek ngan daharjeung nginum nepi ka mabok, tur bengis kasasama nu bubujang jeung lalanjang dumehpangrasana dununganana nyabana bakal lila,46ana dununganana ngadadak datang teukasangka-sangka, eta gandek tangtu bakaldisiksa bebeakan, bagian jalma anu teusatuhu.47Gandek anu nyaho kana kahayangdunungan tapi dirina teu sadia jeung henteungajalankeun kahayang dununganana, tangtudirangket satakerna.48Ari gandek anu teu ngarti mah kanakarep dununganana, sanajan nepi ka kududirangket oge dirangketna moal sabaraha.Anu loba narimana, loba deui nu dipenta tidirina; beuki gede narimana, beuki gede nudipenta ti dirina."49 "Kami datang teh rek ngahuru ieu dunya,sarta hayang geura nenjo ngagedurna!50Kami kudu nyorang hiji baptisan (nya etakasangsaraan). Samemeh eta kasorang hateKami kacida susahna!51Ceuk panyangka maraneh Kami datangteh dunya bakal runtut? Moal! Malahpabentar!

Lukas 12.52–58 7652Ti ayeuna keneh ge ti lima anggotakulawarga bakal jadi dua bagian, nu tilungalawan dua, nu dua ngalawan tilu.53Bapa pabentar jeung anak lalaki, anaklalaki pabentar jeung bapa; indung pabentarjeung anak awewe, anak awewe pabentarjeung indung; mitoha awewe pabentar jeungminantu awewe, minantu awewe pabentarjeung mitoha awewe."54Ari ka nu loba, kieu pilahir Yesus,"Samangsa-mangsa maraneh nenjo ayamega unggah di kulon, geuwat ku maranehditaksir rek hujan; enya bae hujan.55Lamun angin karasa nebak ti kidul, ceukmaraneh hawa bakal panas; enya bae hawapanas.56Eh maraneh jelema pura-pura! Maranehbarisa neguh poe bakal hujan bakal panasku nenjo bumi jeung langit, ku naon arikana galagat jaman ayeuna maraneh teungahartikeun?"57 "Ku naon maraneh sorangan teunareangan jalan piluluseun?58Sapertina bae, lamun maraneh bogasalah, diadukeun ka pangadilan. Meungpeungcan ka pangadilan, coba sabisa-bisa lawan tehakuran, malak mandar aya hampurana mupuskasalahan maraneh. Sabab lamun henteukitu tangtu jadi disered ka hakim, ku hakimdiserenkeun ka pulisi tuluy digebluskeun kajero panjara.

Lukas 12.59–13.8 7759Geus kitu mah tinggal ngerem di dinyanepi ka geus dibereskeun sagala-galana."

131Harita aya anu arunjukan ka Yesus,nyaritakeun yen aya urang Galilea anu

diparaehan ku Pilatus waktu keur ngalurbanka Allah.2Waler Yesus, "Dumeh eta urang Galileakitu diparaehanana, ku maraneh dikira leuwihbeurat dosana ti batan urang Galilea sejenna?3Lain kitu! Kami ngingetan, maraneh ogelamun henteu tarobat mah bakal paraeh carakitu.4Kumaha ari jelema-jelema anu dalapanwelas urang, anu tariwas lantaran katinggangmunara rubuh di Siloam? Rek dikiranandakeun dosa maranehna leuwih gede tibatan dosa-dosa urang Yerusalem lianna?5Sama sakali lain kitu! Kami ngingetan,maraneh oge lamun henteu tarobat mahbakal paraeh kawas kitu."6Geus kitu Yesus nyarioskeun ieu misil,"Aya hiji jelema, boga hiji tangkal kondangdi kebon anggurna, tuluy diilikan sugan ayabuahna, tapi teu manggih.7Tuluy ngomong ka tukang kebonna, Tenjo,geus tilu usum ieu tangkal kondang ku kamidiilikan buahna, teu manggih hiji-hiji acan.Tuar! Ngan nyeuseupan taneuh bae.8Sawios heula Juragan sataun deuimah, tembal tukang kebonna, bade dikalisakurilingna dipasihan berak.

Lukas 13.9–16 789Upami taun payun buahan atuh langkungsae, upami angger teu buahan, mangga tuar."10Dina hiji poe Sabat Yesus ngawulang dihiji imah ibadah.11Di dinya aya hiji awewe anu geringngareunggeuy geus dalapan welastaun lantaran diranjingan ku roh jahat;awakna mani bengkung teu bisa lempengsaeutik-eutik acan.12Ku Yesus ditingalian sarta saur-Na, "Geuscageur panyakit teh, Ibu!"13Awakna ku Anjeunna tuluy dirampa. Etaawewe ngalempengkeun awakna, haritakeneh cageur, lempeng ajeg sabiasa, pok baemuji ka Allah.14Nenjo Yesus nyageurkeun dina poeSabat, kapala imah ibadah teh ambekeuntuluy ngomong ka nu loba, pokna, "Ayagenep poe pikeun digawe teh. Rek marentadicageurkeun mah kudu dina poe-poe eta,ulah dina poe Sabat!"15Ku Gusti diwaler, "Anjeun munapek!Geuning dina poe Sabat oge jelema-jelemasok ngalaleupaskeun cangcangan sapinaatawa kaldena ti jero kandang, tuluy digiringrek diinuman.16Ari ieu, awewe turunan Ibrahim, geusdalapan welas taun dibakutet ku Iblis, nahamake teu meunang dibebaskeun pedah dinapoe Sabat?"

Lukas 13.17–25 7917Diwaler kitu lawan-lawan Yesus kacidaareraeunana. Nu sejen-sejenna mah narenjodamel Yesus anu sakitu ajaibna teh kacidasarukaeunana.18 "Karajaan Allah teh bisa diibaratkeunnaon?" Yesus mariksa. "Naon nu bisa dipakeibaratna?19 Ibarat siki sasawi, ku jelema dipelakkeundi kebonna, tuluy jadi tangkal, manuk-manuknyarieun sayang dina dahan-dahanna."20 "Kana naon deui Karajaan Allah teh bisadimisilkeunana?" Yesus mariksa deui.21 "Ibarat ragi, ku awewe dipurulukkeunjeung digalokeun kana adonan tipung tilupuluh genep liter, adonanana beukah kabeh."22Yesus angkat mapay kota-kota jeungdesa-desa, ngawulang ka jelema-jelema,maksad-Na rek terus ka Yerusalem.23Aya anu arunjukan ka Anjeunna, pokna,"Juragan, leres anu baris saralamet teh mungsaeutik?" Waler Yesus,24 "Maraneh kudu sateka-teka asup liwatpanto anu kacida sempitna; sabab anuharayangeun asup mah loba, tapi henteubarisaeun.25Nu boga eta imah hudang nulakaneta panto. Ana maraneh ka dinya jeungkeketrok ti luar bari ngalengis, Juragan,pangmukakeun! bakal diwaler kieu, Kami teunyaho maneh anu ti mana!

Lukas 13.26–33 8026Ari ceuk maraneh, Abdi-abdi kantos neda,nginum, sasarengan sareng Juragan. Juragankantos ngawulang di desa abdi-abdi!27Tapi saur nu boga eta imah, Kami teunyaho maraneh anu ti mana. Ka daritunyingkah, jelema-jelema jahat!28Maraneh tinggal tinggarerung nepi katikekereket, narenjo Ibrahim, Ishak, Yakub,jeung nabi-nabi geus araya di jero KarajaanAllah, ari maraneh diusir teu meunangarasup.29 Jelema-jelema sejen mah nu ti wetan nuti kulon, nu ti kaler nu ti kidul, daratang kaKarajaan Allah marilu ngariung pesta.30Kitu jadina, nu ayeuna kapandeurianengke bakal ti hareula, nu ayeuna geus tihareula bakal kapandeurian."31Geus kitu harita aya sawatara urang Parisianu ngaromong kieu ka Yesus, "Anjeun kudugeuwat kaluar ti daerah ieu ka mana bae,sabab rek dipaehan ku Herodes."32Waler Yesus, "Bejakeun ka eta ajag, Kaulapoe ieu jeung isukan masih keneh ngusirroh-roh jahat jeung nyageur-nyageurkeun nugarering, sarta dina poe nu katilu Kaula rekngarengsekeun pagawean.33Tapi poe ieu, isukan jeung pageto, Kamirek neruskeun ieu perjalanan, sabab teu hadenabi mah dipaehan di mana-mana lamun laindi Yerusalem.

Lukas 13.34–14.6 8134Yerusalem, Yerusalem! Maneh geusmaehan nabi-nabi, maledogan utusan-utusanAllah ka maneh ku batu! Sering pisan Kaminyileuk hayang ngarangkul rahayat manehcara hayam nyirekeman anak-anakna kujangjangna, tapi maneh embung!35Ku sabab kitu Bait Allah anu manehbakal pada naringgalkeun. Inget, manehmoal nenjo-nenjo Kami deui, nepi ka datangmangsana maneh ngucapkeun kieu, Mugiadiberkahan ku Allah anu sumping kalawanpajenengan Pangeran."

141Dina hiji poe Sabat Yesus tuangdi imah salah sahiji urang Parisi

anu kapandang. Anjeunna kacida padangarawaskeunana.2Sabot kitu, aya jelema nyampeurkeun kaAnjeunna, suku jeung leungeunna barareuh.3Yesus mariksa ka guru-guru agama jeungurang Parisi, saur-Na, "Kumaha HukumAgama urang ngidinan nyageurkeun dina poeSabat?"4Maranehna teu ngajarawab. Ti dinya etajelema teh ku Anjeunna dicepeng terusdicageurkeun, geus kitu dipiwarang indit.5Anjeunna ngalahir ka maranehna, "Kumahalamun anak atawa sapi aranjeun tigebruska jero sumur dina poe Sabat, moal wakaburu-buru ditulungan?"6Maranehna taya nu barisaeun ngajawab.

Lukas 14.7–13 827Ku Yesus katiten aya tamu-tamu anupaheula-heula nyokot tempat anu utama; pokngalahir ka maranehna,8 "Lamun diondang ka nu hajat kawinan,ulah ngadiukan korsi kahormatan. Boa teuingaya ondangan sejen anu harkatna leuwih tibatan aranjeun,9bisi kieu ceuk pribumi ka aranjeun,Ngalih, ieu mah haturan Juragan Anu.Tangtu kaisinan, tur kudu diuk di tempatpangtukangna.10Nu matak ari diondang teh mendingmilih tempat pangtukangna, sangkan kupribumi diangkir, Sae ngalih ka ditu kapayun, langkung raos. Puguh bae matak naekdarajat, kapandang ku tamu-tamu sejen.11Sabab saha-saha anu ngaluhurkeunmaneh tangtu dihandapkeun, jeung saha-saha anu ngahandapkeun maneh tangtudijungjung luhur."12Geus kitu Yesus ngalahir ka pribumi,"Lamun ngondang pesta dahar, beurangatawa peuting, ulah ngondang babaturanatawa duduluran atawa babarayaan atawatatangga beunghar. Maranehna mah puguhbae bisa ngabales ngondang, jadi etakahadean anjeun teh kabales.13 Jadi ari pesta, nu kudu diarondang tehjelema-jelema anu mariskin, anu caracad,anu lalumpuh, anu lalolong;

Lukas 14.14–21 8314geus tangtu eta kahadean anjeun tehjadi berkah ka anjeun, da nu karitu mahpimanaeun bisa ngabales kahadean anjeun.Nya Allah anu bakal ngabales eta kahadeananjeun teh, dina poean dihirupkeunana deuijelema-jelema anu harade hate."15Salah saurang ti nu dalahar di dinya,ngadenge Yesus nyarios kitu teh mihatur kaAnjeunna, "Tada teuing bagjana dariuk dinapesta di Karajaan Allah!"16Waler Yesus, "Aya anu nyieun hajat gede,ngondangan rea pisan.17Sanggeus hajatna geus rek ngamimitian,nu rek hajat teh nitahan bujangnangahaturanan para ondangan, Manggasarumping, parantos sayagi.18Tapi nu diarondang teh patuturut marentaditawakup. Ceuk nu kahiji ka bujang,Hampura bae, rek ngilikan kebon kakarabeunang meuli.19Ceuk anu saurang deui, Hampura bae, reknyoba sapi lima rakit kakara beunang meuli.20Ceuk nu saurang deui, Teu bisa datang,kakara tas kawin.21Ku bujang teh ditepikeun ka dunungananayen kitu. Dununganana kacida ambekeunana,tuluy ngomong ka bujangna, Geuwat kaditu neangan nu sejen ka jalan-jalan jeunggang-gang. Nu miskin, nu cacad, nu deog, nulolong, sina daratang ka dieu.

Lukas 14.22–29 8422Bujang geus datang deui, bebeja,Parantos, Juragan, nanging aya keneh tempatanu kosong.23Dununganana marentah deui, Neangandeui ka ditu ka jalan-jalan gede jeungsimpangan-simpanganana, arajakan ka dieu,imah kami sina pinuh.24Keun jelema-jelema anu diarondang mah,saurang oge moal aya anu disina ngasaansusuguh pesta kami!"25Hiji mangsa anu naluturkeun ka Yesuskacida lobana. Anjeunna nyoreang tuluyngalahir,26 "Saha bae oge moal aya anu bisa jadimurid Kami, kajaba lamun leuwih beurat kaKami ti batan ka bapana jeung ka indungna,ka pamajikanana jeung ka anak-anakna, kadulurna nu lalaki nu awewe, jeung ka dirinasorangan oge.27Saha bae oge ari embung manggul salibnajeung nuturkeun Kami, moal bisa jadi muridKami.28Upamana, ti maraneh aya anu bogamaksud nyieun munara, tangtu diukheula ngitung-ngitung piwaragadeunana,hayangeun nyaho naha duitna teh picukupeunatawa moal dipake nganggeuskeunpagaweanana.29Sabab lamun duitna teu cukup, munaranamoal anggeus, semet bisa masangkeun

Lukas 14.30–15.2 85pademenna. Lamun nepi ka kitu tangtu padanyaleungseurikeun jeung ngaromongkeun,30 Ieu jelema ngadegkeun teh ngan bisangamimitian teu bisa nganggeuskeun!31Upamana deui, hiji raja anu baladnasapuluh rebu, kaluar rek ngayonan raja sejenanu baladna dua puluh rebu. Eta raja tangtungijir heula pikuateun atawa moal lamunterus ngalawan.32Lamun geus kataksir moal kuat tangtungirim utusan ka raja lawan meungpeunglawanna jauh keneh, ngajak badamisangkan ulah jadi perang katut jeung mentasarat-saratna.33Maraneh oge saperti kitu, lamun teu iklasngorbankeun sagala rupa, moal aya anu bisajadi murid Kami."34 "Uyah teh hade, tapi lamun upamanaasinna leungit, taya jalan bisa asin deui.35Kana taneuh matak teu hade, dijieungemuk teu bisa, tinggal miceun. Pek darengelamun baroga ceuli!"

151Dina hiji poe loba tukang mulungpajeg jeung jelema-jelema nu

dipandang teu hade ku masarakat daratangngadarengekeun Yesus.2Urang Parisi jeung guru-guru agama mimitingaromongkeun, pokna, "Eta Manehna, kunaon daek nampa jelema-jelema teu hade,malah daek dahar bareng!"

Lukas 15.3–9 863Ku hal eta Yesus nyarioskeun ieu misil kamaranehna,4 "Upamakeun, aya anu boga domba saratusleungit hiji, cik rek kumaha nu bogana?Tangtu indit ka sampalan, ninggalkeundombana anu salapan puluh salapan,neangan sahiji anu leungit nepi ka kapanggih.5Sanggeus kapanggih kacida atoheunana,dombana nepi ka dipunggu dina taktakna6dibawa balik. Geus kitu nyalukan babaturanjeung tatangga-tatanggana, tuluy nyarita,Kuring kacida atohna, domba kuring nuleungit geus kapanggih. Ayeuna hayu urangsuka-suka!7Nya kitu di sawarga oge, sing percaya,lamun aya jelema doraka saurang anu tobat,kacida matak bungahna, leuwih bungah kueta anu saurang ti batan ku anu salapanpuluh salapan anu geus balener jeung teuperlu tobat deui."8 "Atawa upamakeun, aya hiji awewe bogadinar sapuluh leungit hiji, cik rek kumaha?Imahna disapuan, didamaran, dinarnaditeangan imeut ka ditu ka dieu nepi kakapanggih.9Geus kitu manehna nyalukan babaturanjeung tatangga-tatanggana tuluy nyarita,Kuring kacida bungahna, leungit dinarhiji kapanggih deui. Ayeuna hayu urangsuka-suka!

Lukas 15.10–19 8710Sing percaya, nya kitu pisan lamun ayahiji jelema doraka anu tobat, para malaikatAllah kacida barungaheunana."11Pilahir Yesus deui, "Aya hiji jelema bogaanak lalaki dua.12Anu bungsu nyarita ka bapana, Bapa,harta bagian abdi teh bade disuhunkeunayeuna bae. Bapana ngagugu, tuluykakayaanana dibagikeun ka anak-anakna.13Heuleut sawatara poe nu bungsungajualan warisan bagianana, duitna dibawaindit ka nagri anu jauh, dipake roroyalansakarep-karep.14Sanggeus duitna beak, eta nagrikatarajang bahla kalaparan; hirupna sibungsu geus muluntu.15Tuluy manehna buburuh ka hiji jalmaurang dinya, dititah ka tegal ngajaga bagong.16Manehna kacida lapareunana nepi kakabita hayang ngeusian beuteung ku parabbagong, tapi teu aya anu mere dahareunnaon-naon.17Kakara manehna eling, hatena ngalengis,Di bapa mah dahareun kuli-kuli ge datangka leuwih, ari aing di dieu nepi ka meh paehkalaparan!18Mending oge balik ka bapa, rek wakca:Bapa, abdi rumaos dosa ka Allah sareng kaBapa.19Parantos teu pantes diangken deui putra,jadikeun kuli bae abdi mah.

Lukas 15.20–28 8820Sanggeus mikir kitu bral indit rek balikka bapana. Jauh-jauh keneh bapana geusnenjoeun, hatena ngahelas liwat sakingtuluy muru, gabrug ngarangkul jeungngagalentoran.21Bapa, ceuk anakna, abdi rumaos dosa kaAllah sareng ka Bapa. Parantos teu pantesdiangken deui putra.22Tapi bapana anggur nyalukan bujang-bujangna. Geuwat! carekna. Bawa ka dieupakean anu pangalusna, pakekeun ka ieuanak kami. Pakekeun ali kana ramona,tarumpahan sukuna.23Peuncit sapi anu panglintuhna, urangpesta suka-suka!24Sabab ieu anak kami anu geus paehayeuna hirup deui, leungit kapanggih deui. Tidinya tuluy bae pesta.25Ari nu cikal harita keur di tegal. Dinawaktu keur balik, sanggeus deukeut ka imah,ngadenge sora tatabeuhan jeung nenjo anukeur ngarigel.26Tuluy nyalukan bujang saurang,nanyakeun, Aya naon di imah?27Ceuk bujang, Tuang rayi sumping, kutuang rama dipangmeuncitkeun sapi anupanglintuhna, reh putrana sumping deuikalayan teu kirang sawios-wios.28Si cikal ambek terus pundung embungeunka imah. Ku bapana diteang terus dicombo,diolo sina balik.

Lukas 15.29–16.3 8929Tapi tembalna ka bapana, Abdibaranggawe di Bapa parantos mangtaun-taunsapertos kuli bae, parentah Bapa teu aya anudipungpang. Parantos kenging naon ti Bapa?Teu dipaparin embe-embe acan pikeun abdisukan-sukan sareng babaturan.30Ari eta, putra Bapa anu nembe sumping tasngawur-ngawur harta banda Bapa ka awewebalangor, ku Bapa mani dipangmeuncitkeunsapi anu panglintuhna!31Walon bapana, Anaking! Ujang mah kapansalawasna oge jeung Bapa bae. Jeung deuibanda Bapa nya banda hidep keneh.32Pantes lamun urang ayeuna sukan-sukansuka bungah, sabab adi ujang anu sasatnageus paeh ayeuna hirup deui, leungit datangdeui."

161Yesus ngalahir ka murid-murid-Na,"Aya hiji jelema beunghar, boga hiji

pagawe purah ngurus kakayaanana. Meunangpangaduan yen kakayaanana dipake awuntahku eta pagawe.2Tuluy pagawena teh dicalukan, dipariksa,Geuning maneh kitu bejana? Kadieukeunkabeh catetan kakayaan kami anu diurus kumaneh sing lengkep, ulah diurus ku manehdeui.3Eta pagawe ngomong sorangan, Aingtangtu dieureunkeun ku dunungan. Kumahapipetaeun? Macul moal kuat, baramaen era.

Lukas 16.4–11 904Tah aing boga akal! Arek nyieun pibatureun,sangkan ari aing geus teu boga gawe aya nudaekeun narima di imahna.5Tuluy manehna nyalukan anu barogahutang ka dununganana. Carekna ka nudatang pangheulana, Sabaraha hutang kajuragan?6 Jawabna, Minyak jetun saratus tong. Ceukmanehna, Tah diuk, tulis dina ieu surathutang: lima puluh.7Geus kitu nanya ka nu saurang deui,Sabaraha hutang teh? Jawabna, Tarigu sarebukarung. Ceuk eta pagawe, Tulis dina ieu surathutang: dalapan ratus.8Dununganana jadi muji kana kapinteranakalna eta pagawe anu teu jujur teh; kawantujelema-jelema anu kapangaruhan ku dunyamah ngatur urusanana teh memang leuwihpinter ti batan jelema-jelema anu hirupnasatuhu."9 "Ku sabab kitu," saur Yesus deui, "hartabanda sipat lahir teh pake nyieun pibatureun,supaya samangsa-mangsa harta geus teubisa deui nulung, maraneh bisa ditarima ditempat anu sipatna langgeng.10 Jelema anu satia dina urusan-urusanleutik, bakal satia dina urusan-urusan gede;jelema anu teu jujur dina urusan-urusanleutik, moal jujur dina urusan-urusan gede.11 Jadi, lamun maraneh geus teu jujurngurus harta banda sipat lahir, kumaha rek

Lukas 16.12–16 91bisa dipercaya ngurus harta sajati anu sipatnarohani?12Lamun maraneh teu jujur kana barangbatur, barang milik maraneh soranganoge saha anu rek daekeun nyerenkeun kamaraneh?13Moal aya jelema anu bisa ngawula kadua dunungan, sabab ka nu saurang bakalgeuleuh, ka nu saurang deui bakal nyaah;ka nu saurang bakal satia ka nu saurangdeui bakal nyabodokeun. Moal bisa maranehngawula ka Allah ongkoh, ngawula kana duitongkoh."14Barang urang Parisi ngadarenge pilahirYesus kitu tuluy nyeungseurikeun, kawantumaranehna mah jelema-jelema piduitwungkul.15Yesus ngalahir ka maranehna, "Aranjeunteh katembongna ku batur mah jelema-jelema bener. Tapi Allah mah tingalieunkana eusi hate aranjeun. Anu matak, anu kujelema dianggap luhur teh di payuneun Allahmah taya hargana.16Hukum Musa jeung tulisan-tulisankasauran nabi-nabi teh lakuna nepi ka semetjaman Yohanes Jurubaptis. Ti semet haritaterus nyebar Injil Kasalametan hal KarajaanAllah, jalma-jalma maraksa harayang asupjadi umat-Na.

Lukas 16.17–24 9217Tapi leuwih gampang musna langit jeungbumi, ti batan ngabatalkeun sanajan bagianpangleutikna tina Hukum Allah.18Lalaki anu nyerahkeun pamajikananatuluy kawin ka awewe sejen, eta lalaki tehjinah; kitu deui lalaki anu ngawin awewe anugeus diserahkeun, eta oge lalaki teh jinah."19 "Aya hiji jelema beunghar, papakeananabangsa anu pangmarahalna, saban poehirupna royal.20Aya deui hiji jelema, ieu mah miskin,ngaranna Lasarus, awakna pinuh ku borok,sok diuk gigireun panto jelema beunghar tea,21bari ngarep-ngarep aya sesemplekan rotianu murag tina meja makanna, jang ngeusibeuteungna nu lapar. Borokna dilaletakan kuanjing.22Ki miskin teh maot, ku para malaikattuluy dibawa ka Ibrahim, dipernahkeungedengeunana, tempat utama. Nu beunghartea ge maot, dikubur.23Satengahing keur ngararasakeun kanyerianu pohara di dunyana anu paraeh, manehnatanggah, beh ti kajauhan nenjo Ibrahim,jeung Lasarus anu diuk digedengeunana.24Tuluy manehna gegeroan, Ama Ibrahim!Sing hawatos ka abdi, Lasarus sina ka dieu,sina nyelupkeun ramona saeutik kana caikeur ngabaseuhan letah abdi supados radatiis. Abdi teu tahan dina ieu seuneu, liwatsaking nyerina.

Lukas 16.25–17.1 9325Waler Ibrahim, Ih anaking, sing inget,hidep mah waktu keur hirup keneh geusmeunang anu aralus, ari Lasarus mah anugaroreng. Ayeuna Lasarus kari senangna didieu, hidep kari sangsarana di dinya.26 Jeung deui ti dieu ka dinya teh ayajungkrang jero pisan, mustahil beunangdipeuntasan; nu ti dieu moal bisa ka dinya,nu ti dinya moal bisa ka dieu.27Walon nu beunghar, Ama, upami kitu mahatuh Lasarus piwarang ka rorompok pun bapabae,28 reh abdi gaduh dulur limaan, sinadipepelingan supados maranehna mah ulahdugi ka tigebrus ka ieu tempat siksaan.29Waler Ibrahim, Maranehna geusmareunang pepeling tina Kitab Musa jeungNabi-nabi, keun sina nurutkeun pepeling tinaeta kitab-kitab.30Walonna deui, Ku eta wungkul mah henteucekap, Ama Ibrahim! Upami didongkapanku anu hirup deui tinu maot mah tangtosmaranehna tarobat.31Tapi waler Ibrahim, Ari geus teu narurutkana pepeling Musa jeung nabi-nabi mah,masih didatangan ku nu geus paeh oge moalngagugu."

171Yesus ngalahir ka murid-murid-Na,"Hal-hal anu ngalantarankeun

jelema-jelema jadi dosa teh tangtu aya bae.

Lukas 17.2–9 94Tapi jelemana anu ngalantarankeun batur jadidosa bakal cilaka kabina-bina.2Leuwih hade beuheungna dibangbaluhanku batu tuluy alungkeun ka laut, ti batanmatak nyasarkeun ka salah saurang ti ieukaom anu lemah.3Ku sabab kitu maraneh sing ati-ati kanapilampaheun! Lamun aya dulur migawe dosakudu dielingan, lamun tobat kudu dihampura.4Upama ngadosana ka maraneh tujuh kalidina sapoe, sarta saban tas kitu terus datangnyebutkeun, Kuring menta hampura, kududihampura."5Rasul-rasul mihatur ka Yesus, "Gusti,kiatkeun kapercayaan abdi-abdi."6Waler Gusti, "Lamun maraneh bogakapercayaan sagede siki sasawi bae, maranehbisa nitah ieu tangkal bebesaran, Geuranyabut maneh katut akar, tuluy melak manehdi laut! tangtu eta parentah diturut."7 "Upama maraneh boga badega anu keurngawuluku di sawah atawa keur ngangondomba. Sanggeus datang ti tegal, naha rekdisina buru-buru dahar?8Tangtu moal! Malah diparentah deui,Sadiakeun dahareun kami! Salin heula terustungguan kami dahar nginum, kakara manehmeunang dahar!9Badega mah teu kudu dinuhunkeun pedahnurut kana parentah, lain?

Lukas 17.10–20 9510Maraneh oge, ari ngalakonan parentahteh kudu ngarumasakeun kieu, Kuringmah badega biasa, digawe teh ngalakonankawajiban."11Yesus angkatna ka Yerusalem teh mapaytapel wates Samaria jeung Galilea.12Barang lebet ka hiji kampung kapapagku sapuluh jelema lepra. Eta jelema-jelemangararandeg ti kajauhan, tuluy sasambat,13 "Nun Yesus! Juragan! Sing hawatos kaabdi-abdi!"14Yesus ningali ka maranehna, tuluyngawaler, "Ka ditu ka imam-imam, mentadipariksa awak." Sabot maranehna di jalankeneh leprana geus calageur.15Anu saurang, nyaho geus cageur teh balikdeui jeung muji ka Allah tarik pisan,16 terus nyuuh ka Yesus jeung ngahaturkeunnuhun. Eta jelema teh urang Samaria.17Saur Yesus, "Mana nu salapan urang deui?Lain sapuluh urang anu calageur teh?18Naha ngan ieu saurang, urang asing, anuka dieu deui jeung muji ka Allah?"19Geus kitu ngalahir ka eta jelema, "Geuracengkat. Jig geura balik. Maneh geus cageur,lantaran percaya."20Sawatara urang Parisi nanyakeun ka Yesushal Karajaan Allah iraha baris ngadegna.Waler Yesus, "Ngadegna Karajaan Allah lainhal anu bisa katenjo.

Lukas 17.21–29 9621Moal aya anu bisa nuduhkeun, Di dieu!,atawa, Tuh di ditu!, sabab ngadegna teh dijero diri masing-masing."22Saur-Na deui ka murid-murid, "Engkemaraneh aya waktuna harayang bisa nenjosalah sahiji poe tina poe-poe Putra Manusa,tapi moal bisa.23Engke jelema-jelema bakal ngaromongka maraneh, Tuh di ditu! atawa, Ieu didieu! Kade, ulah digugu, ulah kaluar pikeunneangan.24Sabab kaayaan Putra Manusa teh lamungeus nitih kana poena mah lir sakumaha kilatngaburinyay ti tungtung langit ka tungtunglangit.25Ngan dina samemehna, Anjeunnakudu sangsara heula, tur ditampik kujelema-jelema jaman kiwari.26Poe dinyatakeunana Putra Manusa tehkaayaanana kawas kaayaan jaman Enoh.27 Jelema-jelema harita gawena ngan dahar,nginum, kawin, nepi ka poean Enoh asupkana kapal; caah datang, jelema-jelemakabeh dibasmi.28 Jeung kawas kaayaan dina jaman Elut:Jelema-jelema gawena ngan dahar, nginum,jual beuli, pepelakan, jeung nyarieun imah.29Tapi sanggeus Elut kaluar ti Sadumu, tuluyturun hujan seuneu jeung walirang ti langit,ngabasmi urang Sadumu.

Lukas 17.30–18.3 9730Nya kawas kitu engke jadina dina poeandinyatakeunana Putra Manusa teh.31Dina poe eta, jelema anu keur aya disuhunan imah, ulah turun nyokotan heulababandaan ka jero imah; nya kitu keneh anukeur aya di tegal ulah balik heula ka imah.32Sing inget, kumaha jadina pamajikan Elut!33Sing saha anu nyoba nyalametkeunhirupna, hirupna bakal leungit; tapi sing sahaanu kaleungitan hirupna bakal dirahayukeun.34Sing percaya, dina peuting eta dua jelemaanu keur sare saranjang, nu saurang bakaldicokot, nu saurang ditinggalkeun.35Dua awewe nu keur ngagiling gandum,saurang bakal dicokot, saurang ditinggalkeun.36 [Dua jelema nu keur digarawe di kebon,nu saurang bakal dicandak, nu saurang deuiditinggalkeun.]"37Murid-murid nararos ka Anjeunna, "Dimana bakal kajadian kitu teh, Gusti?" WalerYesus, "Di mana aya bangke, di dinyakumpulna manuk bangke."

181Geus kitu Yesus nyarioskeun ieu misilka murid-murid, pikeun ngajar supaya

maranehna salawasna rajin neneda jeungulah leutik hate.2Kieu saur-Na, "Di hiji kota aya hiji hakimanu teu sieuneun ku Allah jeung teu padulianka batur.3Di kota eta keneh aya hiji randa anu nganpulang-anting bae ka eta hakim, menta

Lukas 18.4–11 98dibelaan perkarana, pokna, Tulungan abdimayunan lawan!4Lila eta hakim teh embungeun ngadengepamentana, tapi tungtungna ceuk hatena,Najan aing teu sieun ku Allah jeung teupadulian ka batur ge,5 tapi ku sabab ieu randa kacidangagangguna, keun ku aing rek dibela, sabablamun henteu manehna bakal datang deui,datang deui, musingkeun aing!"6Saur-Na deui, "Tengetan omongan etahakim anu teu bener teh!7Ku sabab kitu, naha enya Allah moalkersaeun ngabelaan ka umat-Na ku mantenanu beurang peuting nyambat pitulung-Na?Naha enya bakal talangke nulungan kaumat-Na?8Sing percaya: Mantenna bakal gancangngabela perkara maranehna. Tapi engke dinawaktu Putra Manusa sumping, naha bakalmendak jelema anu percaya di ieu bumi?"9Yesus nyarioskeun deui ieu misil, pikeunjelema-jelema anu ngarasa dirina soranganjelema hade, ari ka nu lian ngahandapkeun.10Kieu misil-Na: "Hiji mangsa aya duajelema arindit ka Bait Allah rek neneda; nusaurang urang Parisi, nu saurang deui tukangmulung pajeg.11Urang Parisi nangtungna misah, nenedanakieu, Nun Allah, sim kuring muji sukur kaAnjeun, dumeh sim kuring henteu sami

Lukas 18.12–16 99sareng jalmi sanes, anu sararakah, anu teujalujur, anu sok jarinah. Sim kuring mujisukur lantaran henteu sapertos itu, tukangmulung pajeg.12Sim kuring mah sok puasa saminggu duakali, sareng sok nyanggakeun perpuluhantina sagala pangasilan sim kuring.13Ari tukang mulung pajeg nangtungna di nujauh, jeung nenedana mani ngeluk teu wanitanggah, bari ngusap-ngusap dadana. Kieunenedana, Nun Allah, sim abdi nyuhunkeunpiwelas, rumaos jalmi doraka!14Sing percaya," saur Yesus, "waktumaranehna balik ka imah, anu bakaldibenerkeun ku Allah teh tukang mulungpajeg, lain urang Parisi. Sabab saha-saha anu ngagulkeun diri soranganbakal dikahandapkeun, saha-saha anungahandapkeun diri sorangan bakaldijungjung."15Aya anu daratang marawa anakna anulaleutik keneh ka Yesus, supaya ku Anjeunnadicabak. Ku murid-murid dicarekan teumeunang karitu.16Tapi barudak teh ku Yesus disalaur."Ingkeun ieu barudak teh sina ka Kami,"saur-Na, "ulah dihalang-halang. Sabab nyajelema anu hatena kawas ieu barudak anubakal jadi umat Karajaan Allah teh.

Lukas 18.17–25 10017Saha-saha anu hatena henteu cara hatebarudak leutik, moal bisa jadi umat KarajaanAllah."18Aya hiji pamingpin urang Yahudi naros kaYesus, "Pa Guru nu sae manah, sim kuringteh kedah kumaha supaya tiasa nampi hirupanu langgeng?"19Waler Yesus, "Ku naon Kami disebut hadehate? Anu sae manah mah teu aya deui nganAllah.20Anjeun terang kana timbalan-timbalananu kieu: Maneh ulah jinah; maneh ulahmaehan; maneh ulah maling; maneh ulahnuduh teu karana nyata; sing hormat ka bapajeung ka indung."21 Jawabna, "Sumuhun, eta parantosdilakonan ti ngongora."22Lahiran Yesus, "Aya saperkara deui anukudu dilakonan. Jualan kabeh babandaan,duitna sidekahkeun ka nu mariskin, supayameunangkeun harta anu di sawarga, tuluy kadieu anut ka Kami."23Dilahiran kitu eta jelema mani ngaheruk,kawantu kacida beungharna.24Ningali kanalangsaan manehna Yesusngalahir, "Kacida banggana jelema beungharasup ka Karajaan Allah teh!25Babari keneh onta moncor kana liangjarum ti batan nu beunghar asup ka KarajaanAllah."

Lukas 18.26–34 10126Ngadarenge saur-Na kitu jelema-jelemanaranya, "Upami kitu, atuh saha nupisalameteun?"27Waler Yesus, "Perkara anu mustahil dijelema, Allah mah iasaeun bae."28Piunjuk Petrus, "Tingali! Abdi-abdiparantos ngantunkeun saniskanten, ngiringka Bapa."29 "Bener," waler Yesus. "Jeung sing percaya,saha-saha anu iklas ninggalkeun imahnaatawa pamajikanana, atawa dulur-dulurna,atawa indung bapana atawa anak-anakna tinasabab Karajaan Allah,30bakal nampa sababaraha patikelaneun dijaman ayeuna, jeung bakal hirup langgeng dijaman engke."31Murid-murid ku Yesus dicandak nyisi,sarta Anjeunna tuluy ngalahir ka maranehna,"Darengekeun! Ayeuna urang keur kaYerusalem. Di ditu, naon-naon anu geusditulis ku nabi-nabi tina hal Putra Manusabakal kajadian.32Anjeunna bakal diserenkeun ka bangsaanu anutna lain ka Allah, pada moyok, padangahinakeun, jeung pada nyiduhan,33 tuluy dirangket, tungtungna dipaehan.Tapi sanggeus tilu poe ti semet eta bakalhirup deui."34Tapi murid-murid-Na teu ngalartieunnaon-naon kana hal eta, maranehanana

Lukas 18.35–19.2 102paroekeun, pilahir Yesus teh henteu kajudimaksudna.35Sanggeus Yesus meh sumping ka kotaYeriho, aya nu lolong keur diuk musapir di sisijalan.36Ngadenge loba jelema ngaliwat manehnananyakeun, "Aya naon?"37Dijawab, "Yesus urang Nasaret keurngalangkung."38Gero manehna sasambat, "Nun Yesus,Putra Daud, sing hawatos ka abdi!"39Ku anu laleumpang panghareupna dicarek,dititah repeh, tapi sasambatna leuwih tarik,"Nun Putra Daud! Masing hawatos ka abdi!"40Yesus ngarandeg, nu lolong teh dipiwarangdicandak ka Anjeunna. Sanggeus aya dipayuneuna-Na ku Anjeunna dipariksa,41 "Hayang dikumahakeun ku Kami teh?"Jawabna, "Juragan, abdi teh hayang tiasaningal deui."42Saur Yesus, "Heug, sing bisa nenjo deui!Maneh geus cageur lantaran percaya."43Sapada harita keneh ge bisaeun nenjo,terus ngiring ka Yesus bari muji ka Allah.Jelema rea nu harita nyaraksian oge tuluymaruji ka Allah.

191Yesus lebet ka kota Yeriho, sartaangkat-Na terus ngalangkungan eta

kota.2Di dinya aya hiji kapala tukang mulungpajeg, ngaranna Sakeus, jelema beunghar.

Lukas 19.3–11 1033Manehna ihtiar hayangeun nenjo sahaYesus teh. Tapi ku sabab kahalangan ku jalmaloba tur awakna pendek, ihtiarna teu hasil.4Tuluy lumpat miheulaan jalma loba, terekelnaek kana hiji tangkal rek megat Yesus anubaris ngalangkung ka dinya.5Sumping ka lebah dinya Yesus tanggahsarta ngalahir, "Sakeus, geuwat turun! Poeieu Kami rek nganjang ka maneh."6Sakeus turun tuturubun, tuluyngamanggakeun ka Yesus bangunkacida atoheunana.7Tapi jelema-jelema jadi gegelendeng,pokna, "Kumaha Anjeunna teh? Bet kersacalik ka jelema anu doraka kitu!"8Sakeus unjukan ka Yesus, nangtung ajeg,"Juragan, harta banda abdi satengahnabade dihajatkeun ka nu mariskin. Sarengupami harta abdi aya anu kenging nipu, badedipulangkeun opat kalieun."9Pilahir Yesus, "Poe ieu, ieu imah geusdidatangan ku kasalametan, sabab ieu jelemateh turunan Ibrahim keneh.10Putra Manusa pang sumping teh rekneangan jeung nyalametkeun jelema nuleungit."11Sabot jalma-jalma ngabarandungankeneh, Yesus terus nyarioskeun hiji misil.Harita Anjeunna geus deukeut pisan kaYerusalem, sarta jalma-jalma nyarangka yenKarajaan Allah geus tereh ngawujud.

Lukas 19.12–19 10412Ku sabab kitu, kieu saur-Na, "Aya hijijalma bangsawan, angkat ka hiji nagri jauharek diangkat dijenengkeun raja, sartasabadana seja mulih deui.13Memeh angkat, anjeunna ngumpulkeunsapuluh gandekna tuluy dititipan duitmasing-masing sagebleg uang emas. Saurna,Golangkeun ku maraneh sabot kami indit.14Tapi urang dinya teu raresepeun kaanjeunna. Ku sabab kitu sanggeus anjeunnaangkat, maranehna ngirim utusan nepikeunpiunjuk, Sim kuring sadaya teu suka dirajaanku anjeunna!15Tapi eta bangsawan teh jadidijenengkeunana raja, tuluy mulih.Geuwat nimbalan supaya gandek-gandek anudititipan duit teh ngadareuheus, hoyongeununinga kauntungan masing-masing.16Piunjuk nu ngadeuheus pangheulana,Juragan, tina artos emas Juragan anusagebleg teh kenging untung sapuluh artosemas.17Alus, walerna, maneh gandek anu hadegawe! Ku sabab maneh gumati ka nu saeutik,ku kami rek dibere nyekel sapuluh kota.18Ngadeuheus anu kadua, unjukan, Juragan,tina artos emas Juragan anu sagebleg tehkenging untung lima artos emas.19Walerna ka nu ieu, Maneh rek diberenyekel lima kota.

Lukas 19.20–29 10520Ari gandek nu saurang deui kieuunjukanana, Juragan, artos kagungan tehieu, ku abdi dibungkus ku saputangan.21Abdi sieun, reh terang Juragan bengis,sareng sok nyandak sanes kagungan kuanjeun, ngala sanes pelak ku anjeun.22Walerna, Gandek goreng hate! Saomongmaneh bieu ku kami rek dipake ngahukum kamaneh! Ceuk maneh kami jelema bengis, soknyokot anu batur, sok ngala pepelakan batur.23Nyaho kitu ku naon duit kami ku manehteu digolangkeun, supaya ari kami datang etaduit katarima deui jeung batina?24Raja ngalahir ka nu araya di dinya, saurna,Cokot duit kami ti eta jelema, bikeun kagandek anu meunang sapuluh uang emas.25 Jawab anu diparentah, Juragan, manehnaparantos gaduh sapuluh uang emas.26Waler raja, Sing nyaraho, nu geus bogabakal dibere deui, sabalikna nu can boga,naon nu aya di manehna keur saeutik tehbakal dicokot pisan.27Ayeuna kari musuh-musuh kami, anuarembungeun dirajaan ku kami. Seredan kadieu, paraehan hareupeun kami!"28Sanggeus sasauran kitu, Yesusngalajengkeun angkat-Na ka Yerusalem,angkat-Na di payun.29Deukeut kota Betpage jeung Betania,deukeut Gunung Jetun, Anjeunna miwarangandua murid,

Lukas 19.30–39 10630 saur-Na, "Terus ka ditu ka kampung behhareup. Sasupna ka ditu maraneh bakalmanggih anak kalde keur dicangcang, tacankungsi aya anu numpakan. Buka talina terusbawa ka dieu.31Lamun ditanya ku naon dileupaskeun,bejakeun yen diperlukeun ku Juragan."32Dua murid tuluy arindit, ti heula, enya baemanggih anak kalde sakumaha pilahir-Na.33Keur diudaran talina, nu boganananyakeun, "Ku naon eta kaldedileupaskeun?"34Dijawab, "Diperlukeun ku Juragan."35Kalde disanggakeun ka Yesus, geusditilaman ku jubah maranehanana. Yesusdibarantuan nitih kana kalde.36Sanggeus Yesus majeng, jalma-jalmangalamparkeun papakeanana di jalan.37Di pupudunan Gunung Jetun, geusdeukeut ka Yerusalem, jelema-jelema nungariringkeun mimiti surak ngamulyakeunjeung nganuhunkeun ka Allah lantarangeus dipareng narenjo sagala perkara anuaragung.38Pokna, "Mugia diberkahan, Raja anusumping kalayan pajenengan Pangeran! Kertadi sawarga, mulyakeun Allah!"39Urang Parisi anu araya campur jeung nuloba mihatur ka Yesus, "Guru, repehkeun etapara panganut Guru teh!"

Lukas 19.40–47 10740Waler Yesus, "Lamun maranehna repeh,sing percaya, batu-batu anu bakal surak."41Anjeunna beuki deukeut ka Yerusalem.Sanggeus eta kota katingalieun, Anjeunnangalimba,42 saur-Na, "Tada teuing hadena upamaheug maneh poe ieu nyaho ka nu rekngadatangkeun kakertaan. Hanjakal eta kumaneh ayeuna henteu katenjo!43Maneh bakal nyorang mangsa dikepung kumusuh, sakurilingna rekep dijaga dipegatanku panghalang, didesek ti unggal juru.44Maneh jeung sakumna rahayat di jeroeunkuta tangtu lebur ku musuh; kabeh adeganbatuna geus moal aya hiji-hiji acan anunyusun sakumaha tadina, lantaran waktuAllah sumping nyandak pitulung ku manehteu dipalire."45Ti dinya Yesus lebet ka Bait Allah;padagang-padagang anu keur daragang didinya diusiran,46 sarta saur-Na, "Geus ditulis dina KitabSuci yen Allah ngandika, dawuhana-Na,Bait Kami bakal disarebut tempat paragisembahyang. Ari ku maraneh geus dijieunsayang begal!"47Saban poe Yesus ngawulang di Bait Allah.Imam-imam kapala, guru-guru agama,jeung para pamingpin urang Yahudi geusharayangeun maehan ka Anjeunna,

Lukas 19.48–20.9 10848ngan teu manggih jalan, lantaranjalma-jalma taronggoy bae ngadarengekeunka Anjeunna semu anu parogot kanasaucap-ucap kasaurana-Na.

201Dina hiji poe, waktu Yesus ngawulangjeung nyarioskeun Injil Kasalametan ka

jalma rea di Bait Allah, daratang imam-imamkapala, guru-guru agama, jeung para kokolot.2Maranehna nanya kieu ka Anjeunna, "Naonhak Anjeun migawe kitu? Bejakeun, meunanghak kitu ti saha?"3Waler Yesus, "Kaula rek nanya heula.Sebutkeun,4ari hak Yohanes ngabaptis, ti Allah atawa timanusa?"5Maranehna jadi patanya-tanya pada batur,"Kudu kumaha jawabna? Lamun dijawab,Ti Allah, tangtu ceuk Manehna, Ku naonaranjeun teu percaya ka Yohanes?6Tapi lamun dijawab, Ti manusa, tangtuurang pada maledogan ku batu ku jelema-jelema, sabab anggapan maranehna yakinYohanes teh nabi."7Tungtungna ngajawabna teh, "Duka teuingti mana!"8Waler Yesus ka maranehna, "Ari kitu mahKaula oge moal ngabejakeun make hak naonKaula ngalampahkeun kieu."9Geus kitu Anjeunna nyarioskeun ieu misilka jalma loba, saur-Na, "Aya anu muka kebon

Lukas 20.10–16 109anggur, disewakeun ka sababaraha urang,geus kitu tuluy nyaba ka nu jauh lila pisan.10Sanggeus datang musim metik anggur,nitah gandekna saurang ka nu nyarewakebonna, dititah narik bagianana. Tapi etagandek ku nu nyarewa teh ditareunggeulan,tuluy sina balik lengoh.11Manehna nitah gandekna saurang deui;tapi ieu ge ditareunggeulan jeung kacidadiwiwirangna, tuluy disina balik lengoh.12Nu boga kebon anggur teh nitahan deuigandek nu katilu, tapi nya kitu deui bae, padanareunggeulan nepi ka barohak, tuluy diusir.13Ceuk nu boga kebon, Kumaha petana? Ahrek nitah anak aing bae anu dipikanyaah, sinaka ditu. Ka anak aing mah tangtu ngarajenan!14Tapi barang nu nyarewa nyarahoeunyen nu datang teh anak anu boga kebon,tuluy sakait, pokna, Ieu mah anakna. Urangpaehan, supaya warisanana beunang kuurang!15Ti dinya anak nu boga kebon teh diseredka luareun kebon, tuluy dipaehan. Cik, bakaldikumahakeun eta anu nyarewa teh ku anuboga kebon?" Yesus mariksa.16 "Nu boga kebon tangtu datang, etajelema-jelema tuluy diparaehan, kebonanggurna tuluy disewakeun ka nu sejen." Ariceuk anu ngabarandungan eta misil, "Tangtupisan moal!"

Lukas 20.17–23 11017Maranehna ku Yesus diteuteup, Anjeunnaterus ngalahir, "Lamun kitu, naon maksudnaayat Kitab Suci anu kieu? Batu anu teukapake ku tukang ngadegkeun, ngajadi batupangutamana.18 Jelema anu ragrag kana eta batu tangtupasiksak, anu katinggang tangtu bubuk."19Guru-guru agama jeung imam-imamkapala geus harayang kerewek bae nangkepYesus di dinya keneh, lantaran karasaeunpisan eta misil Anjeunna teh nyindiranmaranehna. Tapi maranehna sarieuneun kujelema rea.20Tuluy nareangan jalan. Maranehna nyogokka sawatara jelema, dititah pura-purajadi jelema anu satemenna, sina nyual kaYesus ngarah kalepatana-Na, supaya bisadiserenkeun ka Gupernur Rum anu kagunganwewenang jeung kawasa.21 "Pa Guru," ceuk eta mata-mata ka Yesus,"sim kuring terang anu disaurkeun sarengdiwulangkeun ku Pa Guru teh leres. Bapangawulangkeun hal pangersa Allah ka manusateh kalayan terus terang, kawantos Bapahenteu pandang harkat jalmi.22Sim kuring hoyong terang ti Bapa perkawismayar pajeg ka Prabu Rum, papalingpangsareng Hukum Agama urang atanapi henteu?"23Tapi Yesus uningaeun pisan kana tipu dayamaranehna, waler-Na,

Lukas 20.24–33 11124 "Cik tembongkeun duit perakan, gambarjeung jenengan saha ieu dina duit?"Tembalna, "Gambar sareng jenengan Prabu."25 "Lamun kitu," saur Yesus, "pulangkeun kaPrabu kagungan Prabu, pulangkeun ka Allahkagungan Allah."26Maranehna teu barisaeun nanaon deuika Anjeunna, tipu dayana teu mental,mangkaning hareupeun jelema loba, semetbaralem jeung ngaharuleng, heran ku waleranAnjeunna.27Aya sawatara urang Saduki, nya etagolongan anu nganggap yen nu geus maraotmoal harudang deui. Maranehna nyual kieuka Yesus,28 "Pa Guru, Musa ngadamel parentahkieu pikeun urang: Lamun hiji salaki maotninggalkeun pamajikan jeung teu boga anak,dulur eta lalaki kudu ngawin randa dulurna,supaya lamun boga anak diakukeun anakdulurna nu geus maot.29Bareto di urang aya tujuh lalaki padudulur.Nu pangkolotna kawin tuluy maot teu bogaanak.30Urut bojona dikawin ku nu kadua,31 tuluy ku nu katilu, kitu bae patuturut nepika maraot tujuhanana jeung teu baroga anak.32Ahirna awewena ge maot.33Kumaha dina poean hudangna deui anumaraot, eta awewe teh bojo anu mana,lantaran geus dikawin ku tujuhanana?"

Lukas 20.34–43 11234Waler Yesus, "Di jaman ieu mah lalakijeung awewe teh karawin.35Tapi jelema-jelema anu geusdiharudangkeun deui tina maot mahhirupna dina jaman nu bakal datang teh moalkarawin.36Kaayaanana bakal saperti para malaikat,moal keuna ku paeh, jeung jaradi putra-putraAllah lantaran geus diharudangkeun deui tinamaot.37Musa ku anjeun geus netelakeun yen numaraot teh bakal dihirupkeun deui. Hal etatetela dina ayat anu nyaritakeun rungkuncucuk anu hurung tea. Pangeran ku anjeunnaharita disebut Allahna Ibrahim, Allahna Ishak,jeung Allahna Yakub.38Pangeran teh Allahna anu harirup, lainAllahna anu paraeh, sabab di Allah mah kabehoge hirup."39 "Keuna eta jawaban teh, Pa Guru!" ceuksawatara guru-guru agama.40Sabab maranehna mah geus teuwaranieun deui nyual naon-naon kaAnjeunna.41Yesus ngalahir ka maranehna, "Kumahabisana Kristus disebutkeun turunan Daud?42Padahal Daud ku anjeun dina Kitab Jaburnyaurkeun kieu: Pangeran ngadawuh ka Gustikaula: Calik di dieu, katuhueun Kami,43nepi ka sakabeh musuh Hidep ku Kamidijadikeun jojodog suku Hidep.

Lukas 20.44–21.5 11344Daud nyebatna ka Kristus teh Gusti; kusabab kitu, kumaha bisana jadi turunananjeunna?"45Waktu jalma-jalma ngabarandungankasaurana-Na, Yesus ngalahir ka murid-murid,46 "Sing arati-ati maraneh ka guru-guruagama Yahudi. Karesep maranehna jalan-jalan marake jubah landung, harayang padangabageakeun jeung pada ngahormat dipasar-pasar. Di imah-imah ibadah dariuknadina korsi anu beunang ngahaja eukeurna, dinu hajat-hajat marilih tempat anu utama.47Randa-randa rejekina dirampas, imahnadirampogan. Pikeun nutupan kajahatananatuluy ngagorolang sembahyang dilila-lila!Beurat engke hukuman maranehna teh!"

211Di Bait Allah Yesus ningalijelema-jelema anu baleunghar keur

ngarasupkeun duit kana kotak derma.2Katingalieun oge aya hiji randa anu kacidamiskinna, ngasupkeun duit tambaga duagebleg.3Anjeunna ngalahir, "Ceuk Kami, dermanaeta randa miskin leuwih gede ti batan nusejen.4Sabab nu sejen mah dermana lantaranduitna leuwih, ari eta randa mah mikeunsakabeh balanja hirupna."5Murid-murid Yesus sawareh keurngaromongkeun eta Bait Allah anu sakitu

Lukas 21.6–12 114endahna, dipapaes ku batu-batu perhiasanjeung barang-barang pangbakti ka Allah anukacida aralusna. Yesus ngalahir,6 "Eta kabeh, anu ayeuna katarenjoku maraneh, engke mah aya mangsanadiruntuhkeun, nepi ka batu-batuna moalaya anu angger nyusun, kabeh bakaldiburubutkeun kana taneuh."7Murid-murid naranyakeun, "Iraha bakalkajadianana, Pa Guru? Sareng upamimangsana parantos dongkap bakal ayakajadian naon?"8Waler Yesus, "Maraneh masing waspada,ulah beunang kasasabkeun. Loba jelemaanu engke bakal make ngaran Kami,ngaku-ngaku, Ieu Kami, Anjeunna tea! jeungNya ayeuna waktuna! Ulah digugu.9Lamun maraneh ngadarenge peperanganjeung huru-hara, ulah reuwas-reuwas. Etakabeh pasti bakal kajadian samemeh etawaktu datang, tapi eta lain tanda yen geustereh panungtungan."10Saur-Na deui, "Bakal aya jaman, bangsaieu merangan bangsa itu, nagara ieumerangan nagara itu.11Bakal sering aya lini kacida galedena, bahlakalaparan, jeung pagebug di mana-mana, dilangit bakal tembong galagat-galagat anehjeung pikasieuneun.12Tapi memeh eta kajadian, maranehbakal ditangkep jeung dikaniaya, dipariksa

Lukas 21.13–21 115di imah-imah ibadah terus dipanjara,dijagragkeun ka raja-raja jeung ka parapangereh ku karana Kami.13Tapi eta teh kasempetan pikeun maranehpikeun nguarkeun Injil Kasalametan ti Allah.14Tekadkeun dina hate ti samemehna, yenmaraneh moal rek salempang ku piomongeunpikeun ngabela diri,15 sabab ku Kami bakal dibere piomongeunsupaya maraneh perceka jeung bijaksana,nepi ka omongan maraneh moal aya anu bisangalawan atawa ngabantah.16Maraneh bakal diserenkeun ku kolotsorangan, ku dulur sorangan, ku barayasorangan, ku babaturan sorangan, malahmaraneh sawareh bakal diparaehan.17Maraneh bakal pada mikageuleuh kukarana Kami.18Tapi maraneh najan buuk salambar ogemoal aya nu murag.19Lamun maraneh tabah tangtu barisrahayu."20 "Lamun maraneh nenjo Yerusalemdikepung ku musuh, maraneh kudu nyarahoeta kota geus tereh rugrug.21 Jelema-jelema nu araya di Yudea kudukalabur ka pasir-pasir, nu araya di jero kotakudu kalaluar ti kota, nu araya di pasisianulah arasup ka kota.

Lukas 21.22–28 11622Sabab eta teh galagat datangna Poe-poeHukuman, ngalaksanakeun sakur anu geuskaungel dina Kitab Suci.23Pikeun awewe-awewe anu harita keurkakandungan jeung anu keur nyarusuanorok, poe-poe eta teh kacida matak paurna!Ieu tanah bakal katarajang ku kasukerananu kacida bangetna, jelema-jelemana bakalnandangan hukuman ti Allah.24Aya anu diparaehan ku pedang, aya anudiboyong sarta dipanjara di nagri-nagri sejen.Yerusalem bakal diidek-idek ku jelema-jelemaanu anutna lain ka Allah, nepi ka waktupikeun maranehna anu ditangtukeun kuPangeran beak."25 "Bakal tembong galagat-galagat aneh dinapanonpoe, dina bulan, jeung dina bentang-bentang. Bangsa-bangsa di satonggong bumipinuh ku kasieun jeung samar polah kukaayaan laut anu ngamuk tingjalegur jeungcaina naek.26 Jelema-jelema kalabur pangaciananaawahing ku sieun ku anu bakal tumiba kaieu bumi, sabab kakuatan-kakuatan langitgenjlong, jalanna nyarimpang.27Geus kitu breh Putra Manusa tembong,sumping dina mega, kacida kawasa-Na,kacida mulya-Na.28Lamun hal-hal eta geus mimiti kajadian,ajegkeun awak, tanggahkeun sirah, sababmaraneh geus tereh disalametkeun."

Lukas 21.29–38 11729Geus kitu Anjeunna nyarioskeun ieumisil: "Tenget-tenget tangkal kondang atawatatangkalan lianna.30Lamun geus mimiti sarirungan, eta cicirengeus deukeut usum panas.31Kitu keneh lamun maraneh geus narenjokajadian-kajadian tea, eta ciciren yenKarajaan Allah geus tereh ngadeg.32Maraneh perlu nyaraho, ieu sakabehperkara bakal kajadian samemeh jelema-jelema anu ayeuna harirup paraeh kabeh.33Langit jeung bumi bakal musna, tapipangandika Kami mah moal datang kamusna."34 "Jaga diri! Ulah beuki teuing pepestaanjeung nginum-nginum atawa mikiran teuingkipayah, bisi ujug-ujug kagubed ku eta Poe,35anu lir pangringkus. Sabab eta Poe tehbakal narajang ka sakumna manusa disakuliah bumi.36Kudu sayaga jeung ulah tinggal ti neneda,malar kuat nandangan kajadian-kajadianana,malar lulus nepi ka bisa ngadeuheus kapayuneun Putra Manusa."37Yesus ngawulangna di Bait Allah teh sabanpabeubeurang. Ari geus burit Anjeunna kaluarsarta ngawengi di Gunung Jetun.38Unggal isuk jelema-jelema karumpuldeui di Bait Allah rek ngadarengekeunpiwulang-Na.

Lukas 22.1–10 118

221Pesta Roti Teu Diragian anu disebutnaPaska, geus deukeut.

2Para imam kapala jeung guru-guru agamakeur nareangan jalan sangkan bisa maehanYesus, tapi hayangeun rerencepan lantaransarieuneun ku jalma rea.3Ti dinya Iblis nyurup ka hiji murid anungaran Yudas Iskariot, nya eta salah sahijimurid ti nu dua welas tea.4Tuluy Yudas indit nepungan imam-imamkapala jeung kapala-kapala pangawalBait Allah, nerangkeun akal hianatna reknyerenkeun Yesus ka maranehna.5Maranehanana kacida aratoheunana, sartajangji rek mere duit ka Yudas.6Yudas mupakat, tuluy neangan kasempetanrek nyerenkeun Yesus ka maranehanana bariulah kanyahoan ku jalma rea.7Pesta Roti Teu Diragian tea geus mimiti;domba keur jamuan Paska kudu dipeuncit.8Yesus miwarangan Petrus jeung Yohanespikeun nyayagikeun eta kaperluan, saur-Na,"Geura arindit ka kota nyadiakeun kaperluandahar Paska."9 "Kapalay Bapa disayagikeun di mana?"pihatur maranehna.10Waler-Na, "Engke, barang maraneh asupka kota, bakal papanggih jeung jelema anumawa wadah cai. Tuturkeun nepi ka manehnaasup ka imahna.

Lukas 22.11–19 11911Kieu maraneh kudu ngomong ka nuboga imah, Pa Guru miwarang mariksakeun,saur-Na: Mana kamar pikeun Kami daharPaska jeung murid-murid teh?12Maraneh bakal dituduhan hiji kamar diloteng, lega jeung sagala paparabotananageus sadia."13Maranehna tuluy arindit; sakur anudisaurkeun ku Yesus teh kapanggih, tuluymaranehna nyadiakeun tuangeun keurjamuan Paska.14Nepi kana waktu tuang, Yesus calik tuangjeung rasul-rasul-Na.15Anjeunna ngalahir, "Geus lila Kami hayangdahar Paska cara ayeuna bareng jeungmaraneh teh, samemeh Kami dikaniaya.16Sabab sabalakana mah Kami moalngadahar deui jamuan Paska, nepi ka mangsaharti tina ieu jamuan teh engke kabuka diKarajaan Allah."17Geus kitu Anjeunna nyandak hiji lumuranggur, muji sukur ka Allah, tuluy ngalahir,"Ieu tampanan, bagikeun.18Ari Kami ti semet ieu moal nginum deuiieu anggur nepi ka waktu ngadegna KarajaanAllah."19Geus kitu Yesus nyandak roti, sartasanggeusna muji sukur ka Allah, rotinadisemplekan tuluy dipasihkeun ka murid-murid bari lahir-Na, "Ieu teh badan Kami, nu

Lukas 22.20–27 120dipasrahkeun pikeun maraneh. Lalampahkeuncara kieu, pikeun pangeling-eling ka Kami."20Rengse tuang Anjeunna ngasongkeunlumur anggur ka maranehna cara tadi.Lahirana-Na, "Ieu lumur teh perjangjian Allahanu anyar anu disahkeun ku getih Kami anudikucurkeun, pikeun kasalametan maraneh.21Tapi, tenjo! Di dieu, sameja jeung Kami,aya jelema anu arek ngahianat ka Kami!22Putra Manusa teh memang geusdipastikeun ku Allah kudu pegat nyawa-Na,tapi cilaka temen engke eta jelema anungahianat ka Anjeunna!"23Murid-murid jadi silih tanya jeung batur,saha di antara maranehna anu bakal migawekitu teh.24Murid-murid parebut omong, murid anumana anu bisa dianggap pangpunjulna.25Yesus ngalahir, "Raja-raja bangsa anuanutna lain ka Allah mah ka rahayatna tehnindes, ari para pangereh marenta disebutSobat Rahayat.26Maraneh mah ulah kitu; benerna, anupangpunjulna di maraneh kudu saperti anupanghandapna, nu jadi pamingpin kudusaperti anu ngawula.27Cik luhur mana harkatna, anu diuk dahardilaladenan atawa anu ngalaladenanana?Tangtu anu dilaladenan. Tapi Kami mah kamaraneh teh cara anu laladen bae.

Lukas 22.28–36 12128Maraneh teu kendat ngabaturan Kami dinasagala cocoba anu kasorang ku Kami.29Ku sabab eta, sakumaha Kami ku RamaKami geus dipaparin hak marentah, maranehoge ku Kami bakal dibere hak saperti kitu.30Maraneh bakal dahar nginum samejajeung Kami di Karajaan Kami, jeung bakaldariuk dina singgasana, marentah dua welaskaom Israil."31 "Simon, Simon! Dengekeun! Setan geusmeunang idin ngagoda ka maraneh kabeh,pikeun misahkeun nu hade ti nu goreng, caragandum dipisahkeun tina kulitna.32Tapi maneh ku Kami geus dipangnedakeun,Simon, supaya iman maneh ulah nepi kaluntur. Upama maneh geus ngaku deui kaKami, kudu nguatkeun batur-batur."33 Jawab Petrus, "Gusti, abdi mah sanaoskedah dipanjara atanapi maot sareng Gustioge wantun!"34Saur Yesus, "Petrus, Kami ngabejaan,peuting ieu memeh hayam kongkorongok,maneh geus tilu kali nyebutkeun teu wawuhka Kami."35 "Basa maraneh ku Kami diutus jeungteu meunang mawa loket, kantong, atawatarumpah tea, kumaha ngarasa kakurangan?"Yesus mariksa ka murid-murid. "Henteu,"jawab maranehna.36Saur Yesus, "Tapi ayeuna mah lamun ayaanu boga loket atawa kantong kudu dibawa;

Lukas 22.37–45 122jeung anu teu boga pedang jual bae bajubeulikeun pedang.37Sabab anu disebutkeun dina Kitab Sucingeunaan diri Kami, anu ungelna, Anjeunnadisaruakeun jeung bangsat, tangtu kajadian;eta anu ditulis ngeunaan diri Kami teh ayeunabakal kajadianana."38 "Gusti," piunjuk murid-murid, "pedangparantos aya, dua!" "Cukup eta ge!" waler-Na.39Yesus kaluar ti kota, sakumaha biasaangkatna ka Gunung Jetun, diiring kumurid-murid.40Sasumpingna ka dinya Anjeunna ngalahir,"Maraneh kudu neneda supaya ulah beunangku panggoda."41Sanggeus ngalahir kitu tuluy mencilkeunanjeun ti maranehna, anggangna kira-kirasapamaledog, brek tapak deku jeung neneda.Paneda-Na,42 "Nun Ama, upami kenging, mugiditebihkeun ieu lumur kasangsaraan ti Abdi.Nanging ulah numutkeun kahoyong Abdi,mung pangersa Ama bae anu kedah laksana."43Tuluy aya hiji malaikat ti sawarganembongan, maparin kakuatan ka Anjeunna.44Manah Yesus pinuh ku kaketir, nenedanabeuki mantep; karinget-Na mani kawas getihnyakclakan kana taneuh.45Tas neneda Anjeunna ngilik murid-murid,kasampak keur sarare, geus carapeeun kukasedih.

Lukas 22.46–53 12346Anjeunna ngalahir ka maranehna, "Kunaon sarare? Harudang, jeung kudu neneda,supaya ulah beunang ku panggoda."47Sabot Anjeunna sasauran keneh, buruduljalma loba, diluluguan ku Yudas, hiji ti antaradua belas murid. Manehna nyampeurkeun kaYesus, rek nyium.48Tapi saur Yesus, "Yudas, maneh teh rekngahianat Putra Manusa ku cium?"49Ari murid-murid narenjo kajadian kituteh tuluy naranya ka Yesus, "Kumaha Gusti,urang lawan bae ku pedang?"50Aya hiji murid anu terus ngadek ka badegaImam Agung nepi ka rampung ceulina nukatuhu.51Tapi Yesus ngalahir, "Geus, cukup!" Seugeta badega teh ku Anjeunna dicabak ceulina,sarta dicageurkeun.52Ti dinya Anjeunna ngalahir ka imam-imamkapala jeung kapala-kapala pangawal BaitAllah jeung para kokolot anu rek narangkep,saur-Na, "Aranjeun murubul ka dieu marawapedang jeung gegendir, na Kami tehpenjahat?53Padahal Kami unggal-unggal poe ogesok reureujeungan jeung aranjeun di BaitAllah, geuning ku aranjeun teu ditangkep.Tapi memang nya ayeuna waktuna pikeunaranjeun ngalaksanakeun pakarepan,waktuna kakuatan poek nyekel kawasa."

Lukas 22.54–62 12454Yesus geus ditangkep, seug diiringkeunka bumi Imam Agung; Petrus nuturkeun tikaanggangan.55Di tengah buruan jero aya anungadurukan, seuneuna dirariung; Petrus ogemilu ngariung di dinya.56Aya hiji gandek awewe, mureleng kaPetrus anu keur siduru, tuluy ngomong kieu,"Ieu jelema tadi bareng jeung Yesus!"57Tapi Petrus ngangles, pokna, "Nyi, wawuhge henteu kuring mah ka Manehna teh!"58Teu lila deui, aya hiji lalaki, barang ret kaPetrus tuluy ngomong, "Andika ge salah sahijibatur Itu!" Tapi jawab Petrus, "Paman! Kaulamah lain!"59Kira-kira heuleut sajam, aya deui anunuding ka Petrus nemen pisan, pokna, "Geusteu sak deui ieu jelema teh sok jeung Yesus,sabab manehna oge urang Galilea keneh!"60Tapi jawab Petrus, "Paman! Ngomongnaon Paman teh, kuring teu ngarti!" SabotPetrus ngomong keneh, kadenge hayamkongkorongok.61Gusti nyoreang, neuteup ka Petrus. RasPetrus ingeteun yen Gusti geus nyaurkeunperkara manehna, yen, "Peuting ieu, memehhayam kongkorongok, maneh geus tilu kalinyebutkeun teu wawuh ka Kami."62Petrus kaluar ti dinya, tuluy ceuriknalangsa kabina-bina.

Lukas 22.63–23.2 12563Yesus ku nu ngajaraga pada moyokan,pada neunggeul.64Soca-Na dipeungpeunan ku lamak sartaceuk maranehna, "Teguh, saha eta anuneunggeul ka Maneh?"65Rupa-rupa deui pisan ngahinakeunana kaAnjeunna.66Barang bray beurang, para kokolot,imam-imam kapala, jeung guru-guru agamageus karumpul. Yesus tuluy dibawa kaMahkamah Agama.67Tuluy dipariksa, "Jawab, enya Manehteh Kristus?" Anjeunna ngawaler, "Sanajanupama ku Kaula disebutkeun, aranjeun moalpercaya;68kitu deui upama Kaula nanya, ku aranjeunmoal diwalon.69Tapi ti semet ayeuna Putra Manusa tehbakal calik di tengeneun Allah Nu MahaKawasa."70Ceuk maranehna, "Jadi enya Maneh tehPutra Allah?" Waler Yesus, "Sakumaha sauraranjeun."71Ceuk maranehna, "Urang teu perludeui saksi! Ku urang geus kadenge kitupangakuana-Na!"

231Anu sidang tuluy kabeh narangtung,saterusna mawa Yesus ka Pilatus,

2 sarta di dinya didakwakeun kieu, "Ieu jalmikatangkep waktos nyasabkeun ka bangsa

Lukas 23.3–11 126sim kuring, ngalarang mayar pajeg ka Prabu,sareng ngaku-ngaku Kristus, nya eta raja."3Pilatus mariksa ka Yesus, "Anjeun tehraja urang Yahudi?" Waler Yesus, "Lerespangandika."4Pilatus ngalahir ka imam-imam kapalajeung ka jalma loba, "Kami teu manggihsabab pikeun ngahukum ieu Jelema."5Tapi maranehna beuki ngadesek, pokna,"Pangajarana-Na parantos ngarusuhkeunrahayat di sakuliah Yudea. Ngawitan di Galileateras dongkap ka dieu."6Barang Pilatus ngadangu kitu, anjeunnamariksa, "Jadi ieu Jelema teh urang Galilea?"7Sanggeus kauninga yen Yesus asalnati wilayah cepengan Herodes, tuluydikintunkeun ka Herodes, anu harita keur ayadi Yerusalem.8Herodes kacida atoheunana barangningali ka Yesus teh, sabab geus ti baretohoyongeunana ningali ka Anjeunna, lantarangeus sering ngadangu beja hal Anjeunna,jeung hoyongeun ningali Anjeunna ngadamelkaajaiban.9Herodes papariksa rupa-rupa ka Yesus, tapitaya nu diwaler.10 Imam-imam kapala jeung guru-guruagama hantem bae ngadakwakeun.11Geus kitu mah Herodes jeung serdadu-serdaduna ngulinkeun jeung maroyokanka Yesus nista pisan; ti dinya Yesus ku

Lukas 23.12–22 127maranehanana dijubahan ku jubah alus, tuluydikintunkeun deui ka Pilatus.12Ti semet harita Herodes jeung Pilatus jadinyobat, tadina mumusuhan.13Pilatus nyaur imam-imam kapala, parapamingpin, jeung jalma loba, sina kumpul.14Tuluy ngalahir, "Ieu Jelema ku aranjeundibawa ka kami, didakwa nyasabkeun rahayat.Ku kami geus dipariksa di dieu, kasaksianku aranjeun, tetela taya kasalahana-Naatawa kajahatana-Na naon-naon sakumahadakwaan aranjeun.15Ku Herodes nya kitu keneh teu kapanggihyen salah, nu matak dipulangkeun deui kakami. Taya kasalahana-Na naon-naon anumanjing hukuman pati.16Ku sabab kitu ku kami arek dirangket bae,tuluy dibebaskeun."17 [Unggal-unggal hari raya Paska Pilatussok ngabebaskeun hiji sakitan anu dipenta kurahayat.]18 Jelema-jelema tingharaok, "Eta paehan!Barabas bebaskeun!"19 (Barabas teh dipanjarana lantaran nyieunhuru-hara di kota jeung maehan.)20Pilatus, anu palayeun ngabebaskeunYesus, sasauran deui ka maranehanana.21Tapi maranehanana tinggarero deui,"Salib! Salib eta jelema!"22Pilatus ngalahir deui katilu kalina, "Tapinaon kajahatana-Na? Kami teu manggih

Lukas 23.23–29 128salah-Na anu satimpal jeung hukuman pati!Anu matak ngan rek dirangket bae tuluydibebaskeun."23Tapi jelema-jelema teh beuki tariktinggarerona meak-meakkeun tanaga, mentasupaya Yesus disalib. Tungtungna digugu.24Pilatus ngaragragkeun hukum pati kaYesus, ngabulkeun kahayang maranehna.25Sakitan anu dosana nyieun huru-harajeung maehan tea dibebaskeun sakumahapamenta eta jelema-jelema. Ari Yesus kuPilatus diserenkeun kumaha karep maranehnabae.26Yesus geus dibawa ku serdadu-serdadu.Di jalan papapag jeung hiji jelema urangKirena ngaranna Simon anu tas ti tegalan rekka kota. Ku serdadu-serdadu dicerek, tuluydipaksa kudu manggul salib pungkureunYesus.27Anu marilu ngiringkeun Anjeunna kacidalobana, malah aya wanita-wanita anusapapanjang jalan careurik nyeungceurikanAnjeunna.28Yesus nyoreang ka eta wanita-wanita,pok ngalahir, "Ulah careurik, wanita-wanitaYerusalem! Ulah nyeungceurikan Kami,anggur kudu nyeungceurikan diri soranganjeung anak.29Sabab engke dina hiji mangsa ka hareup,jelema-jelema bakal ngaromong kieu, Kacida

Lukas 23.30–37 129untungna awewe anu can boga anak, anu cankungsi ngajuru, anu can kungsi nyusuan!30 Jalma-jalma dina mangsa eta bakalcumeluk ka gunung-gunung, Gunung! Kuringurugan!, jeung ngajerit ka pasir-pasir, Pasir!Kuring tindihan!31Sabab lamun kayu anu seger keneh geusdikieu-kieu, komo kayu anu geus garing!"32Anu rek dihukum pati harita teh aya deuiduaan, penjahat, rek dibarengkeun jeungYesus.33Sanggeus narepi ka hiji tempat anudisebut "Tangkorek", Yesus disalib di dinyajeung dua penjahat tea, kiwaeun jeungtengeneuna-Na.34Yesus ngalengis, "Duh Ama, hapuntenkalepatan ieu jalmi-jalmi, reh teu tarerangeunnaon-naon kana kalakuanana kieu." AnggoanAnjeunna dilotrekeun dibagi-bagi.35 Jelema-jelema ngadareugdeug, aripamingpin-pamingpin urang Yahudimaroyokan ka Anjeunna, pokna, "Manehnasok nyalametkeun batur. Keun sina nulungandiri-Na ari enya mah Manehna Kristus pilihanAllah!"36Serdadu-serdadu oge maroyokan, tuluyngasongan anggur haseum ka Anjeunna,37bari ngomong kieu, "Lamun enya Manehraja urang Yahudi, pek geura upayakeun dirisalamet!"

Lukas 23.38–48 13038Di luhureun mastaka Yesus aya tulisankieu, "Ieu Raja urang Yahudi."39Penjahat anu keur digantung oge nusaurang milu ngahina, pokna, "Maneh tehKristus? Tulungan atuh diri teh, jeung dewekongkoh!"40Tapi disentak ku baturna, pokna, "Arimaneh teu sieun ku Allah? Lain saruadihukum?41Urang dihukum oge pantes satimpal jeungkalakuan; ari Anjeunna mah euweuh dosana!"42Geus kitu ngalengis ka Yesus, "Nun Yesus,sing emut ka abdi upami parantos jumenengRaja!"43Yesus ngawaler, "Sing percaya! Poe ieumaneh bakal reureujeungan jeung Kami diPirdus."44Sanggeus kira-kira pukul dua welasbeurang, panonpoe ujug-ujug pareum, reuppoek sakurilingna nepi ka pukul tilu sore,45 jeung reregan anu ngagantung di jero BaitAllah ngadak-ngadak bedah dua.46Yesus ngajerit, "Nun Ama, ka pananganAma, Abdi masrahkeun nyawa abdi!" KerelesAnjeunna pupus, puput nyawa.47Aya kajadian kitu ngan pok bae perwirapasukan muji ka Allah, omongna, "Bener ieuJelema teh hade!"48 Jelema-jelema anu keur lalajo,aya kajadian kitu teh alundur baralik,

Lukas 23.49–56 131bangun kacida kadaruhungeunana maninareunggeulan harigu.49Ari kawawuhan-kawawuhan Yesus, jeungistri-istri nu ngariringkeun Anjeunna tiGalilea keneh mah, araya keneh narangtungnarenjokeun sakabeh perkara ti kajauhan.50 (23:50-51) Aya hiji jelema jenengananaYusup, asal ti Arimatea, hiji kota di Yudea,jelema hade hate tur kaajen, jeung ngarep-ngarep kana ngadegna Karajaan Allah.Anjeunna enya oge anggota MahkamahAgama, tapi teu nyatujuan kana putusanjeung kalakuan para anggota sejenna.51 (23:50)52Anjeunna ngadeuheus ka Pilatus, mundutlayon Yesus.53Layon diturunkeun tina salib, dibungkusku lawon linen, tuluy diebogkeun di hijipajaratan, guha anu ditatah dina gunungbatu, tacan aya nu ngeusian.54Harita teh poe Jumaah, geus meh mimitipoe Sabat.55Wanita-wanita anu sok ngiring kaYesus ti Galilea keneh marilu ngurebkeunjeung Yusup, narenjokeun peta anjeunnangebogkeun layon di jero pajaratan.56Geus kitu baralik, terus nyaradiakeunrampe jeung minyak seungit pikeunngaminyakan layon. Sabot poe Sabatrareureuh heula nyumponan Hukum Agama.

Lukas 24.1–11 132

241Poe Minggu rebun-rebun kenehwanita-wanita teh geus bral

ka pajaratan marawa rampe beunangnyadiakeun poe mangkukna.2Ari daratang, batu tutup guha pajaratanteh kasampak geus ngagoler.3Tuluy bae ka jarero guha, tapi layon GustiYesus teu aya.4Sabot keur tingharuleng, deukeut kamaranehanana ujug-ujug aya anu ngaradegduaan, anggoanana gumebyar cahayaan.5Awahing ku sarieuneun, maranehananamani sarujud, ari anu duaan tea ngalahirkieu, "Ku naon anu hirup diteang ka enggonanu paraeh?6Anjeunna geus henteu di dieu, geus tanghi.Sing inget kana pilahir-Na ka maraneh basadi Galilea, anu kieu:7Putra Manusa teh kudu diserenkeun kajelema-jelema doraka, disalib, dina katilupoena bakal hirup deui."8Eta wanita-wanita teh terus aringeteun yenbener Yesus geus ngalahir kitu.9Tuluy marulang popoyan ka murid-muridanu sawelas jeung ka nu sejenna deui.10Eta anu barebeja ka rasul-rasul teh nyaeta Maria Magdalena, Yohana, Maria ibunaYakobus, jeung wanita-wanita sejenna deui.11Tapi caritaanana ku rasul-rasul teudipercaya, dianggap omongan nu lain-lain.

Lukas 24.12–21 13312Ngan ari Petrus mah terus lumpat muru kapajaratan; ari nempo ka jero pajaratan nganningal boeh bae ngalumbruk. Tuluy mulangsemu teu ngarti bet aya kajadian kitu.13Dina poe eta keneh aya dua jelemapanganut Yesus, keur laleumpang ka hijikampung anu ngaran Emaus, jauhna tiYerusalem kira-kira sawelas kilometer.14Laleumpangna bari guntreng nyaritakeunperkara anu anyar kajadian.15Sabot kitu Yesus sumping, terusnyarengan maranehna.16Tapi maranehanana teu warawuheun.17Yesus mariksa, "Keur nyaritakeun naonguntreng bari leumpang?" Anu duaanngarandeg, pasemonna alum.18Anu saurang, anu ngaran Kleopas, maliknanya, "Naha mung Bapa bae urang asing diYerusalem teh, henteu uninga kana kajadiananyar-anyar ieu?"19 "Perkara naon?" pamariksa-Na. "PerkawisYesus urang Nasaret tea," jawabna."Anjeunna teh nabi. Sagala pilahir sarengdadamelana-Na sarwa kawasa; hal etadiangken ku jalmi-jalmi sareng ku Allah.20Nanging ku para imam kapala sarengku para pamingpin urang diserenkeun kanahukum pati, pupus disalib.21Padahal nya Anjeunna pisan anu diarep-arep piiasaeun ngabebaskeun bangsa Israil

Lukas 24.22–29 134teh! Katambih-tambih ayeuna, saparantoskatilu dinten ieu ti semet kajadianana,22aya wartos ti sawatara wanita urang,kacida ngagetkeunana. Eta wanita-wanita tehngalayad ka pajaratan,23ari dongkap layon teh geuning teu aya.Warangsulna teras nyarioskeun yen naringalmalaikat anu ngawartoskeun yen Anjeunnahirup.24Lajeng ku rerencangan disidikkeun kapajaratan, leres cocog sakumaha wartos,nanging ari Anjeunna mah teu aya katingal didinya."25Lahiran Yesus, "Ari maraneh ku barelet,seuseut rek percaya kana sagala kasaurannabi-nabi teh!26Ari Kristus teh lain geus mistinanandangan eta sakabeh panganiayaan pikeunjalan kana kamulyaana-Na?"27Ti dinya Anjeunna nerangkeun kamaranehna sagala anu dituliskeun dina KitabSuci hal salira-Na, ti kitab-kitab Musa nepi kakitab-kitab para nabi.28Sanggeus deukeut ka kampung anudijugjug, Yesus nyemukeun anu rek lajeng;29 tapi ku maranehna diandeg, pokna,"Sae ngarereb bae di sim kuring, parantosburit, parantos reupreupan." Anjeunna terussindang ka maranehna.

Lukas 24.30–39 13530Waktu tuang jeung maranehna, Anjeunnanyandak roti, muji sukur terus nyemplekanroti diasongkeun ka maranehna.31Geus kitu kakara panon maranehna teges,warawuheun deui ka Anjeunna, tapi Anjeunnaterus ngaleungit.32Ceuk maranehna, "Paingan tadi waktuAnjeunna ngalahir jeung nerangkeun KitabSuci, hate urang mani asa ajol-ajolan."33Ti dinya harita keneh maranehna baralikdeui ka Yerusalem. Di Yerusalem nyampakmurid-murid anu sawelas geus kumpul jeungnu sejen-sejenna deui,34keur nyarita kieu, "Gusti teh enya geustanghi! Geus nembongan ka Simon!"35Geus kitu anu ti Emaus teh nyaritakeunpapanggihanana di jalan, jeung petaAnjeunna waktu nyemplekan roti nepika maranehanana warawuheun deui kaAnjeunna.36Sabot eta anu duaan keur cacarita kitu,jleg bae Gusti ku anjeun geus ngadegdi tengah-tengah riungan, pok ngalahir,"Bagea!"37Atuh kacida maranehna sarieuneunana,panyangkana jurig.38Tapi Anjeunna ngalahir deui, "Ku naonsarieun? Ku naon hate maraneh cangcaya?39Tenjo ieu leungeun jeung suku Kami,teges-teges, ieu teh Kami. Rampa, tangtu

Lukas 24.40–48 136karasa, da jurig mah henteu dagingan henteutulangan, teu kawas Kami."40Bari ngalahir kitu Anjeunna nembongkeunpanangan jeung sampeana-Na.41Maranehna can palercaya keneh tapikacida barungaheunana pacampur jeungheran; ku sabab kitu Anjeunna tuluy mariksa,"Maraneh boga dahareun di dieu?"42Ku maranehanana dihaturanan gorenglauk sakeureut,43 tuluy ku Anjeunna dituang di hareupeunmaranehna.44Anjeunna ngalahir deui, "Hal-hal ieubareto ku Kami geus diomongkeun kamaraneh waktu urang reureujeungan keneh;ceuk Kami harita, sagala rupa anu geus ditulisngeunaan diri Kami dina Kitab Hukum Musa,dina Kitab Nabi-nabi jeung dina Kitab Jabur,kudu kajadian."45Ti dinya Anjeunna mukakeun pikiranmaranehanana supaya ngalarti kana KitabSuci.46Saur-Na deui, "Geus dituliskeun kieu:Kristus kudu disangsara jeung kudu gugahdeui tina pupusna tilu poe ti sanggeusna.47 Jeung kalawan jenengan Anjeunna wartahal pertobat jeung panghampura dosakudu diuarkeun ka sagala bangsa, mimiti tiYerusalem.48Maraneh saksina tina eta sagala kajadian.

Lukas 24.49–53 13749Kami pribadi ka maraneh bakal maparinhal anu geus dijangjikeun ku Rama Kami. Tapimemeh eta maraneh kudu ngadago heula diYerusalem, nepi ka mangsa maraneh geusdiliputan ku kakawasaan ti sawarga."50Ti dinya maranehna ku Yesus dicandakkaluar ti jero kota, jauhna nepi ka Betania. Didinya Anjeunna ngangkat panangan duananangaberkahan ka maranehna.51Sabot keur ngaberkahan, Anjeunna beukimisah tuluy diangkat ka sawarga.52Bruk maranehanana sarujud ngahormat,tuluy marulang ka Yerusalem, hatena mudalku kabungah.53Saterusna sapopoena araya di Bait Allahmaruji sukur ka Allah.

Yohanes

11Ari nu disebut Pangandika teh geusjumeneng ti memeh ieu dunya dijadikeun;

Pangandika sasarengan jeung Allah,Pangandika sarua jeung Allah.2Ti mimiti keneh Pangandika teh geussasarengan jeung Allah.3Allah ngajadikeun sagala rupa teh nya kuPangandika; teu aya hiji oge ciciptan Allahanu dijadikeunana henteu jeung Pangandika.4Pangandika teh nya eta anu jadi sumbernahirup; ari hirup nya eta anu mere caang kamanusa.5Eta caang cahayaan gumebyar di nu poek,ari poek teu bisaeun mareuman eta caang.6Allah ngintunkeun utusana-Na,jenenganana Yohanes,7pikeun nerangkeun caang tea kajalma-jalma, sangkan tarerangeun jeungpalercayaeun kana hal eta.8Yohanes ku anjeun lain anu disebut caangtea; anjeunna mah anu mere terang hal etacaang,9 caang sajati, anu turun ka ieu dunya,nyaangan sakumna manusa.10Pangandika lungsur ka dunya, tapidunya teu nyahoeun ka Anjeunna, padahaldunya dijadikeunana ku Allah teh nya ku

Yohanes 1.11–17 2Pangandika. Dunya teh kagungana-Na,manusa teh umat-Na,11Dunya anu disumpingana-Na teh nagrikagungana-Na, tapi umat-Na embungeunnarima.12Tapi loba oge anu narima jeung palercayaka Anjeunna teh; jelema-jelema anu kituku Anjeunna dipaparin hak jadi putra-putraAllah.13 Jadina putra-putra Allah teh lain ku caraanu lumrah di manusa, lain ku cara anu yugati bapa sipat manusa; Rama maranehna tehAllah ku manten.14Pangandika teh terus mijalma, jadimanusa, hirup di kalangan urang, jembarkurnia jeung saestu sipat-Na tur mulyakaayaana-Na, sarta kamulyaana-Na tehtembong ka urang, kamulyaan ti nu jadiRama ka Putra tunggal.15Hal Anjeunna, kieu ditetelakeunana kuYohanes, "Anjeunna teh nya eta anu ceukkami kieu tea, Sumping-Na pandeurieunkami, tapi ngungkulan kami, reh Anjeunnamah memeh kami dijurukeun oge geusjumeneng."16Ku kajembaran manah-Na, Anjeunna teukendat-kendat maparin berkah ka urang.17Ku jalan Musa, Allah ka urang maparinHukum-Na. Tapi ku jalan Yesus KristusAllah nganyatakeun sih kurnia jeungkasayaktiana-Na.

Yohanes 1.18–26 318 Jelema can aya anu geus ningal Allah.Tapi urang bakal terang ka Mantenna ti YesusKristus, Putra tunggal Allah, anu sarua jeungAllah, anu salawasna sasarengan jeung Allah.19Para gegeden urang Yahudi di Yerusalemngutus sawatara imam jeung jelema-jelemaurang Lewi, nanyakeun kieu ka Yohanes,"Anjeun teh saha?"20Ku Yohanes diwaler sajujurna, saurna,"Kaula lain Kristus."21 "Upami sanes, saha?" ceuk utusan,"Anjeun teh Elias?" "Lain, lain eta," walerYohanes. "Sanes Nabi nu diarep-arep tea?"ceuk utusan. "Lain," walerna.22 "Saha atuh, wartoskeun," ceuk utusan."Sim kuring kedah ngahaturkeun jawabananu pasti ka nu ngutus. Cobi, ceuk anjeun,anjeun teh saha?"23Yohanes ngawalerna ku pilahir NabiYesaya: "Kaula teh, Soara anu cumeluk digurun keusik: Sadiakeun jalan anu lempeng,pikeun Pangeran!"24Eta para utusan anu diutus ku urangParisi,25naranya deui, "Kristus sanes, Elias sanes,Nabi tea sanes, naha atuh anjeun ngabaptis?"26Waler Yohanes, "Kaula ngabaptis tehku cai. Tapi di aranjeun aya saurang anuaranjeun teu wawuh.

Yohanes 1.27–34 427Sumpingna pandeurieun kaula, tapi kaulapikeun mangudarankeun tali tarumpah-Na geteu layak."28Eta kajadian teh di Betania sisi WalunganYordan peuntas wetan, paragi Yohanesngabaptis.29Poe isukna Yohanes ningali Yesus anurek ka anjeunna. Yohanes ngalahir, "Tuh ituAnjeunna, Anak Domba Allah, anu bakalngaleungitkeun dosa ti alam dunya!30Nya Anjeunna anu ceuk kami, Anusumpingna pandeurieun kami tapingungkulan kami, reh Anjeunna mah memehkami dijurukeun oge geus jumeneng.31Mimitina mah kami henteu terangAnjeunna teh saha. Tapi kami ngabaptis kucai teh nya eta pikeun ngenalkeun Anjeunnaka bangsa Israil."32Geus kitu Yohanes ngucapkeun panyaksikieu, "Kami geus nenjo Anjeunna diauban kuRoh Allah anu lungsur ti sawarga ngarupakeunmanuk japati.33Nepi ka harita ge kami can terang kenehyen Anjeunna teh Anjeunna. Tapi memeheta kami geus didawuhan kieu ku Allah, anungutus kami supaya ngabaptis ku cai, Manehbakal nenjo Roh Kami ti sawarga turun kahiji jelema; nya Anjeunna engke anu bakalngabaptis ku Roh Suci.34 Ieu anu diaku ku kami teh hiji kajadiananu geus katenjo ku kami," saurna deui, "nu

Yohanes 1.35–43 5matak ayeuna kami ngabejaan ka maraneh:Anjeunna teh Putra Allah."35Poe isukna deui, waktu Yohanes keurngadeg di tempat kamari jeung dua muridna,36ningali Yesus ngalangkung. "Tuh, AnakDomba Allah!" saurna.37Sanggeus anjeunna ngalahir kitu, eta duamurid teh arindit naluturkeun ka Yesus.38Yesus nyoreang, ningalieun ka nunaluturkeun tuluy mariksa, "Keur nareangannaon?" Jawabna, "Di mana Rabi linggih?"(Rabi hartina "Guru").39 "Hayu ka ditu, tenjo engke," waler-Na.(Harita kira-kira geus pukul opat sore.)Maranehna tuluy marilu, jadi nyarahoeun katempat Anjeunna. Poe eta maranehna aya diAnjeunna.40Anu saurang ngaranna Andreas, bogadulur ngaranna Simon Petrus.41Gancang Andreas manggihan Simon,tuluy nyarita, "Kuring geus papanggih jeungMesias." (Mesias teh hartina "Kristus",Jurusalamet.)42Simon tuluy dideuheuskeun ka Yesus.Yesus neuteup ka Simon, tuluy ngalahir,"Ngaran maneh Simon, anak Yonas. Tapimaneh bakal disebut Kepas." (Kepas sahartikeneh jeung Petrus, nya eta "batu karang".)43Poe isukna Yesus angkat ka Galilea.Anjeunna pendak jeung Pilipus, tuluy diajak,saur-Na, "Milu ka Kami!"

Yohanes 1.44–51 644 (Pilipus asal ti Betsaida, lemburna Andreasjeung Petrus.)45Pilipus manggihan Natanael, nyarita,"Kuring geus papanggih jeung anu disebut-sebut ku Musa dina Kitab Hukum Allah jeunganu ditulis ku nabi-nabi tea. Anjeunna tehYesus, putra Yusup urang Nasaret."46 "Na aya kitu anu hade ti Nasaret?"Natanael nanya. "Hayu, tenjo sorangan,"jawab Pilipus.47Barang ningali Natanael datang, Yesusterus ngalahir ngeunaan dirina, saur-Na,"Tah ieu urang Israil tulen, taya pisankapalsuanana!"48 "Geuning Bapa uninga ka abdi?" Natanaelnanya. Yesus ngawaler, "Memeh manehdicalukan ku Pilipus, ku Kami katenjo dihandapeun tangkal kondang."49 "Pa Guru!" jawab Natanael, "Pa Guru tehgeuning Putra Allah! Raja bangsa Israil!"50Saur Yesus, "Maneh percaya kitu tehnaha pedah bieu Kami nyebutkeun yenmaneh ku Kami katenjo handapeun tangkalkondang? Loba keneh anu leuwih aheng,bakal kasaksian ku maneh."51Saur-Na deui ka sarerea, "Sing percayakana benerna ieu omongan Kami: Maranehbakal narenjo langit muka, para malaikatturun unggah ti sawarga ka Putra Manusa."

Yohanes 2.1–10 7

21Dua poe ti harita aya anu hajat nikah dikota Kana di Galilea; ibuna Yesus aya di

dinya.2Yesus oge diulem jeung murid-murid-Na.3Sanggeus anggur inumeun beak, ibunaYesus nyarios ka Anjeunna, "Nu hajat tehseepeun leueuteun."4Yesus ngawaler, "Ulah disaurkeun ka Abdi,margi Abdi teu acan dongkap kana waktos."5Tapi ibu-Na terus sasauran ka tukang-tukang laladen, saurna, "Engke lamunAnjeunna miwarang naon-naon, pigawe bae!"6Di dinya aya tahang batu wadah caiparanti wawasuh sakumaha adat agamaurang Yahudi, pieusieunana masing-masingkira-kira saratus liter.7Yesus marentah ka tukang-tukang laladen,saur-Na, "Eta tahang-tahang eusian ku cai."Tuluy diareusian mani laleber;8geus kitu saur Yesus, "Siuk saeutik,anteurkeun ka pamangku hajat." Seugdianteurkeun; barang ku manehna diasaan,9 cai teh geus robah jadi anggur. Manehnateu nyahoeun kumaha asalna (nu nyiuk jeungnganteurkeunana mah puguh bae nyahoeun);tuluy manehna nyalukan panganten lalaki,10 seug ngomong kieu, "Biasana anudikaluarkeun ti payun teh anggur anupangraosna heula, upami tamu-tamuparantos warareg nembe ngaluarkeun anu

Yohanes 2.11–18 8sedeng-sedeng bae. Dupi ieu sabalikna, nusaena dipandeurikeun!"11 Ieu kaajaiban di Kana wewengkon Galileateh, kaajaiban anu pangmimitina dipidamelku Yesus, nembongkeun kamulyaana-Na.Murid-murid-Na jadi palercaya ka Anjeunna.12Geus kitu Yesus jengkar ka Kapernaumjeung ibu-Na, saderek-saderek-Na, murid-murid-Na. Di Kapernaum ngendek heulasawatara poe.13Hari Raya Paska geus deukeut, ku sababeta Yesus angkat ka Yerusalem.14Barang lebet ka Bait Allah, nyampak dijero loba jelema keur daragang sapi, domba,jeung manuk japati; tukang nalukeuranduit oge loba, keur dariuk nyalanghareupanmejana.15Seug Anjeunna ngadamel pecut kurara, tuluy dianggo ngabuburak sasatoanti jero Bait Allah, sapi jeung dombadisarabetan; meja-meja tukang nalukeuranduit dibalik-balikkeun, duitna mancawura.16Ari ka nu daragang japati saur-Na teh,"Bawaan ka luar! Gedong Ama Kami ulahdijieun deui pasar!"17Ras murid-murid aringeteun kana ayatKitab Suci anu kieu, "Hate Abdi, nun Allah,asa ngentab bawaning ku deudeuh ka GedongAma."18Gegeden-gegeden Yahudi daratang kaAnjeunna, naranya, "Anjeun bisa nyieun

Yohanes 2.19–3.2 9kaajaiban naon pikeun nandakeun boga hakngajalankeun anu sarupa kieu!"19Yesus ngawaler, "Ruag ieu Bait Allah, kuKaula rek diadegkeun deui di jero tilu poe."20 "Diadegkeun deui di jero tilu poe?" ceuketa para gegeden. "Ieu adegan teh dijieunnaopat puluh genep taun!"21Padahal anu dimaksud ku Yesus mahngeunaan salira-Na, lain eta gedong.22Nu matak engke, sanggeus Anjeunnagugah deui tina pupus, murid-murid-Na bakalaringeteun kana ieu pilahir, sarta percayakana ungelna Kitab Suci jeung ka nu geusdisaurkeun ku Yesus.23Salila Yesus di Yerusalem sapanjangPesta Paska, loba jelema anu palercaya kaAnjeunna dumeh narenjo kaajaiban-kaajaibandamelana-Na.24Tapi Yesus ku anjeun teu percanten kamaranehna, sabab uningaeun kana tabeatmaranehna.25Teu kudu dicariosan deui Anjeunnamah tabeat maranehna teh, lantaran geusuningaeun kana eusi hatena masing-masing.

31Aya hiji pamingpin urang Yahuditi kalangan kaom Parisi, ngaranna

Nikodemus.2Dina hiji peuting manehna datang ka Yesus."Pa Guru," carekna ka Anjeunna, "sarereaterang Pa Guru teh guru anu diutus ku Allah.Sabab moal aya anu bisa ngayakeun mujijat

Yohanes 3.3–11 10kawas Pa Guru lamun henteu disarengan kuAllah."3Waler Yesus, "Kaula rek ngabejakeun halanu saenyana, nya eta: Saurang oge moalaya anu bisa asup ka Karajaan Allah, kajabalamun dijurukeun deui."4 "Piraku jalma anu geus dewasa bisadijurukeun deui, kumaha petana?" ceukNikodemus. "Na bisa asup deui kana rahimindungna tuluy dijurukeun deui?"5Waler Yesus, "Kaula ngomongkeun nusaenyana, yen jelema anu dijurukeunana laintina cai jeung Roh Allah, moal bisa asup kaKarajaan Allah, kitu saenyana.6Manusa teh sacara jasmani lahir ti kolotnaanu sipat jalma, tapi sacara rohani mahdijurukeunana ti Roh Allah.7Anjeun ulah heran carek Kaula tadi kabehjalma kudu dijurukeun deui.8Angin niup ka mana karepna, anjeunngadenge sorana, tapi teu nyaho ti manamimitina jeung ka mana tuluyna. Jalma anudijurukeun ti Roh Allah teh saperti kitu."9 "Kumaha pangna bisa kitu?" tanyaNikodemus.10 "Anjeun teh maha guru di Israil, pirakuteu ngarti?" waler Yesus.11 "Kaula ngabejaan saenyana, yen: anudiomongkeun ku urang teh hal anu uranggeus nyaho, anu dicaritakeun ku urang hal

Yohanes 3.12–19 11anu ku urang geus katenjo. Tapi aranjeunsaurang ge taya nu daek narima ieu panyaksi.12Anjeun teu percaya waktu Kaula nyaritahal-hal ngeunaan ieu dunya, kumaha bakalnabisa percaya lamun Kaula nyarita hal-hal anungeunaan sawarga?13Can aya anu geus ka sawarga, lian ti PutraManusa anu geus turun ti sawarga.14Sakumaha oorayan tambaga ku Musaditanjeurkeun dina tihang di gurun keusik,nya kitu Putra Manusa oge kudu diangkat kaluhur,15 supaya saha bae anu percaya ka Anjeunnabisa meunangkeun hirup langgeng.16Karana kacida mikaasihna Allah ka alamdunya, nepi ka masihkeun Putra tunggal-Na,supaya sakur anu percaya ka Anjeunna ulahbinasa, tapi meunang hirup langgeng.17Sabab Allah ngutus Putra-Na ka alamdunya teh lain pikeun ngahukum alam dunya,tapi pikeun nyalametkeun.18Saha bae anu percaya ka nu jadi Putra,moal meunang hukuman. Sabalikna anuhenteu percaya ka Anjeunna mah geus ayadina hukuman Allah, lantaran henteu percayaka Putra tunggal Allah.19Dasar nerapkeun hukumanana kieu:nu jadi caang tea turun ka dunya, tapijalma-jalma leuwih resep kana poek ti batankana caang, lantaran kalakuanana jarahat.

Yohanes 3.20–29 1220 Jalma anu jahat kalakuanana, kana caangteh ngewaeun, embungeun datang kanacaang, sieuneun kajahatanana katembong.21Sabalikna jalma anu kalakuanana benermah datang kana caang, supaya nyata yenkalakuanana sapagodos jeung pangersaAllah."22Geus kitu Yesus angkat jeung murid-muridka Yudea, linggih heula di dinya sawataralilana jeung ngabaptis.23Ari Yohanes mah ngabaptisna di Ainonteu jauh ti Salim, sabab di dinya loba cai.Jalma-jalma nu dibaptis ku anjeunna lobapisan.24Harita Yohanes tacan dipanjara.25Aya murid-murid Yohanes anu padu jeungurang Yahudi tina sual upacara wawasuh.26Maranehna tuluy arunjukan ka Yohanes,"Pa Guru, manawi emut keneh ka jalmi anukapungkur sareng Bapa di sisi WalunganYordan palih wetan tea, anu ku Bapadituduhkeun ka abdi-abdi? Ayeuna Anjeunnaoge ngabaptis; jalmi sadayana ka Anjeunna!"27Waler Yohanes, "Jelema moal boganaon-naon lamun taya paparin ti Allah.28Maraneh ngadenge sorangan basa kaminyebutkeun, Kami lain Kristus. Kami mahjalma anu diutus heulaeun Anjeunna.29Anjeunna jeung kami teh lir pangantenlalaki jeung rencangna. Panganten aweweteh hakna panganten lalaki, ari rencangna

Yohanes 3.30–4.1 13mah ngan maturan heula di gigireunana baringadengekeun. Hatena bungah ngadengesora panganten lalaki teh. Kami oge kitu,bungah taya papadana ku hal Anjeunna.30Memang geus kuduna Anjeunna jadi anuleuwih penting, ari kami kudu beuki asor."31Yesus, anu sumping ti luhur, tangtupangluhurna ti sakabeh. Ari nu asalna tidunya keneh mah pikeun dunya bae, anudicaturkeunana oge hal-hal nu aya di dunya.Ari anu sumping ti sawarga mah punjul dinasagala perkara.32Anu didawuhkeun ku Anjeunna tehperkara anu ku Anjeunna geus kadangujeung katingali di sawarga, parandene kitujalma-jalma teu palercaya.33Tapi sing saha anu percaya kana pilahir-Nabakal ngaku yen Allah teh maha saestu.34Anu diutus ku Allah tangtu nyaurkeundawuhan-dawuhan Allah, sabab geusdilinggihan ku sagemblengna Roh Allah.35Anjeunna, anu jadi Putra Allah, ku AllahRama-Na anu mikaasih, geus dicangkingansagala kakawasaan Mantenna.36Saha bae anu percaya ka Putra-Na bakalmeunang hirup langgeng; tapi anu teu anutka Putra-Na, moal boga hirup, sabaliknabakal tetep aya dina hukuman Allah.

41Urang Parisi nyararita yen Yesusmeunang murid leuwih loba ti batan murid

Yohanes 4.2–10 14Yohanes, kitu deui nu dibaptis ku Anjeunnaleuwih loba.2 (Saenyana anu ngabaptisna mah lain Yesusku anjeun, tapi murid-murid-Na.)3Omongan urang Parisi kitu kadangueun kuYesus, nu matak Anjeunna terus ngantunkeunYudea, mulih deui ka Galilea;4ari jalanna kudu nyorang daerah Samaria.5Angkat-Na geus nepi ka Sikhar, hiji kota diSamaria, teu jauh ti hiji lahan anu ku Yakubdiwariskeun ka Yusup putrana.6Di eta lahan aya hiji sumur, katelahnasumur Yakub. Yesus geus ngaraos capeangkat, tuluy calik di sisi eta sumur. Haritakira-kira tengah poe.7Geus kitu aya hiji awewe urang Samaria kadinya rek ngala cai. "Cik Kami menta caina,hayang nginum," saur Yesus ka eta awewe.8 (Ari murid-murid-Na keur mareuli tuangeunka kota.)9Walonna, "Juragan teh urang Yahudi, nahamundut ngaleueut ka abdi, urang Samaria?"(Urang Yahudi embungeun sakokoh jeungurang Samaria.)10Waler Yesus, "Lamun Nyai nyaho kanapaparin Allah jeung ka ieu anu menta nginum,tangtu Nyai anu bakal menta nginum kaAnjeunna; ku Anjeunna tangtu dibere cai anumatak hirup."

Yohanes 4.11–20 1511Walonna, "Ti mana Juragan pikengingeuneta cai anu matak hirup? Ieu sumur teh jero,sareng Juragan teu kagungan timba.12 Ieu sumur warisan ti Yakub, karuhunbangsa abdi. Anjeunna sapala putrangalaleueutna tina ieu sumur, ingon-ingonnangarinumna ti dieu. Juragan teh nganggaplangkung unggul ti batan Yakub?"13Waler Yesus, "Nu nginum cai ieu sumurbakal halabhab deui.14Sabalikna anu nginum cai anu rek dibikeunku Kami mah moal halabhab deui, sabab etacai bakal jadi cinyusu di jero hatena, anusalawasna ngabijilkeun cai anu matak hiruplanggeng."15 "Abdi nyuhunkeun, Juragan!" ceuk etaawewe, "supados ulah halabhab deui sarengteu kedah bulak-balik ka dieu nimba."16Waler Yesus, "Teang heula salaki Nyai,bawa ka dieu."17Walonna, "Abdi teu gaduh salaki." WalerYesus, "Bener ceuk Nyai teu boga salaki teh.18Nyai geus lima kali kawin. Lalaki anuayeuna saimah jeung Nyai lain salaki. Nyaigeus terus terang."19 "Juragan teh tangtos nabi," ceuk etaawewe.20 "Karuhun urang Samaria ngabakti kaAllah di gunung ieu, namung ceuk urangYahudi tempat ngabakti ka Allah teh kedah diYerusalem."

Yohanes 4.21–28 1621Waler Yesus, "Nyai sing percaya ka Kami,ka hareup mah ngabakti ka Allah Rama tehlain di gunung ieu, jeung lain di Yerusalem.22Urang Samaria saenyana teu nyarahoka anu disembahna. Urang Yahudi mahnyarahoeun saha anu disembahna teh, sababpisalameteun teh datangna ti urang Yahudi.23Mangsa ka hareup mah, malah ayeunage geus mimiti, ku kakawasaan Roh Allahjalma-jalma bakal nyarembah ka Allah Ramateh bari nyaraho enya ka Mantenna, bakalsapagodos jeung pangersa-Na.24Allah teh Roh, anu matak ngan kulantaran kakawasaan Roh bae jalma-jalmapibisaeunana ngabakti ka Allah Rama barinyaraho enya ka Mantenna teh."25Walon eta awewe, "Abdi terang yen Kristusengke bade sumping. Anjeunna nu bakalnerangkeun sagala perkawis ka abdi sadaya."26Waler Yesus, "Eta teh Kami, anu ayeunakeur cacarita jeung Nyai."27Sabot kitu murid-murid Yesus daratang.Maranehna hareraneun pedah Yesus cacariosjeung awewe; tapi teu aya anu nanya ka etaawewe, "Perlu naon ka dieu?" atawa nanya kaAnjeunna, "Naha Bapa sasauran sareng etaawewe?"28Ari awewe tea ngalesotkeun wadah cainatuluy lumpat ka kota deui, bebeja ka nu arayadi dinya,

Yohanes 4.29–39 1729 "Hayu geura, urang nenjo jelema anubisaeun nyaritakeun kalakuan kuring bareto.Palangsiang eta teh Kristus tea, nya?"30 Jalma-jalma tuluy budal ti jero kota rekmaranggihan Yesus.31Murid-murid ngahaturanan tuang kaYesus, "Pa Guru, mangga geura tuang!"32Tapi waler-Na, "Kami geus boga dahareunanu maraneh teu nyaraho."33Murid-murid silih tanya jeung baturna,"Geus aya nu ngahaturanan kitu?"34Pilahir Yesus, "Dahareun Kami nya etapagawean ti pangersa anu ngutus, anu kududipigawe nepi ka anggeus.35Maraneh kungsi ngomong, Opat bulandeui bakal panen. Padahal pek ilikan, sawahgeus koneng, meujeuhna dipibuatan!36Anu dibuatna geus mimiti narima upahgawena jeung ngumpulkeun beubeunanganpikeun hirup langgeng. Nu melakna bungah,nu ngalana bungah.37Bener ceuk paribasa, Nu sejen melak, nusejen ngala.38Maraneh ku Kami diutus, dibuat di lahanlain beunang maraneh melakan. Anu melaknamah batur, maraneh milu meunang hasilna."39Basa awewe tea ngomong yen, "Anjeunnabisaeun nyaritakeun kalakuan kuring bareto,"urang kota eta loba anu terus percaya kaYesus.

Yohanes 4.40–47 1840Nu matak sanggeus daratang kaAnjeunna, maranehna nunuhun supayaAnjeunna linggih ka maranehna, sarta Yesusterus cicing di maranehna dua poe.41Loba deui anu palercaya ka Anjeunnasanggeus ngadarenge pilahir-pilahir-Na.42Ceuk maranehna ka awewe tea, "Percayateh ayeuna mah lain tina caritaan Nyai,tapi tina sabab geus ngadenge soranganpilahir-pilahir-Na. Nyaho ayeuna mah,Anjeunna teh Jurusalamet saalam dunya."43Sanggeus dua poe linggihna di Sikhar,Yesus jengkar ngabujeng ka Galilea,44 sabab saur-Na sorangan, "Nabi taradihargaan di nagrina sorangan."45Sasumpingna di Galilea pada mapagkeunku jalma-jalma anu kungsi daratangkana Pesta Paska di Yerusalem, sarta anunyarahoeun kana sagala rupa anu dipidamelku Anjeunna salila eta pesta.46Ti dinya Yesus ngabujeng deui ka Kana,di Galilea, urut Anjeunna ngarobah caijadi anggur tea. Di dinya aya hiji pagawepamarentah, anakna di Kapernaum keurgering.47Ngadenge yen Yesus ti Yudea sumping kaGalilea, tuluy datang ngahaturanan Anjeunnaka Kapernaum, menta dipangnyageurkeunanakna anu geus meh maot.

Yohanes 4.48–5.3 1948Waler Yesus, "Maraneh moal percayaka Kami lamun teu narenjo kaajaiban-kaajaiban."49 "Juragan," walon eta pagawe, "mugienggal sumping ka ditu, bilih pun anakkabujeng ngantunkeun."50Waler Yesus, "Jig teang, anak manehtangtu hirup." Manehna percayaeun kanapilahir-Na, tuluy indit.51Di jalan keneh geus meunang beja tigandekna, "Tuang putra parantos damang."52Ku manehna ditanyakeun pukul sabarahamimiti cageurna. Jawabna, "Kamari, tabuhhiji siang muriangna rerep."53Bapa budak teh ingeteun, jam eta pisankamari Yesus ngadawuh-Na, "Anak manehtangtu hirup." Manehna jeung sakulawarganajadi palercaya ka Yesus.54Eta kaajaiban teh anu kadua anu dipidamelku Yesus di Galilea, sanggeus sumping tiYudea.

51Sanggeus eta, Yesus angkat kaYerusalem, sabab di ditu aya pesta

kaagamaan.2Di Yerusalem, deukeut "Gapura Domba"aya hiji kulah anu ngaranna dina basa IbraniBetesda. Eta kulah make lima tepas,3unggal tepasna pinuh ku nu garering keurngaredeng, nu lolong, nu deog, jeung nulumpuh, [keur ngadarago obahna cai etakulah.

Yohanes 5.4–12 204Sabab sakapeung sok aya malaikatPangeran lungsur ka eta kulah ngobah-ngobah caina; lamun geus kitu, anupangheulana ancrub kana eta kulah, geringnaon bae oge tangtu cageur.]5Di dinya aya hiji jelema anu geringna geustilu puluh dalapan taun;6katingalieun ku Yesus keur ngedengngagoler jeung kauninga yen geringna geussakitu lilana. Tuluy dipariksa, "Maneh hayangcageur?"7Walonna, "Sumuhun, Juragan! Mung upamicai kulah obah, abdi teu aya anu ngabantuanngancrubkeun, nembe oge nyobi-nyobiparantos kapiheulaan ku nu sanes."8Pilahir Yesus, "Heug, geura nangtung,samakna pulung, tuluy leumpang."9Sapada harita eta jelema ngadadak cageur,jung nangtung, samakna dipulung, tuluymimiti leumpang. Harita kajadianana teh dinapoe Sabat,10ku sabab kitu gegeden-gegeden Yahudingomong kieu ka eta jelema anu kakaradicageurkeun, "Ayeuna poe Sabat! Eta manehmawa samak, ngarempak Hukum Agama."11Walonna, "Abdi mah dipiwarang ku anunyageurkeun, saur-Na geura nangtung,samakna bawa tuluy leumpang."12 "Saha anu nitahna?" para gegedenmariksakeun.

Yohanes 5.13–19 2113Tapi eta jelema nu anyar cageur tehteu wawuheun ka Yesus, turug-turug Yesuskahalangan ku nu loba sarta tuluy angkat tieta tempat.14Sanggeus kitu Yesus papendak deui jeungmanehna di Bait Allah. "Kieu dengekeun,"saur-Na ka manehna, "maneh ayeuna geuscageur. Ulah nyieun deui dosa, bisi matakleuwih cilaka."15Eta jelema tuluy bebeja ka para gegedenYahudi, yen anu nyageurkeun manehna tehYesus.16Ku sabab kitu Yesus ku para gegeden tehmimiti disusahkeun lantaran nyageurkeundina poe Sabat.17Tapi pilahir Yesus, "Rama Kaula teu kendatbarangdamel nepi ka ayeuna, Kaula oge kudukitu."18Diwaler kitu maranehna beuki geregeteun,beuki harayangeun maehan ka Anjeunna,sabab ceuk maranehna Anjeunna teh lainngan ngalanggar hukum Sabat, tapi katambahku ngangkenkeun anjeun sarua jeung Allahdumeh saur-Na Allah teh Rama-Na.19Yesus ngalahir deui, "Kaula rekngabejakeun hal anu saenyana: Ari Putramah moal bisa kua-kieu karep-Na sorangan.Anu dipilampah ku Putra teh anu ku Anjeunnakatembong dipidamel ku Rama. Ramamidamel kitu, Putra oge milampah kitu.

Yohanes 5.20–26 2220Ku sabab Rama teh mikaasih ka Putra,sagala rupa padamelana-Na teh dipintonkeunka Putra-Na. Malah Mantenna bakalmintonkeun anu leuwih ajaib deui, nepi kaaranjeun ngarasa helok.21Sakumaha Rama ngahudangkeun nuparaeh sina harirup deui, Putra Manusaoge bakal ngahirupkeun saha bae anudikersakeuna-Na.22Rama ku manten moal ngahukum ka saha-saha, sabab hak ngahukum sagemblengnageus diserenkeun ka Putra,23 supaya jalma-jalma kabeh ajrih ka Putrasakumaha ka Rama. Anu henteu ngajenanka Putra henteu ngajenan ka Rama anungutus-Na.24Kaula ngomong saenyana: Sing sahaanu ngaregepkeun omongan Kaula jeungpercaya ka anu ngutus Kaula, tinangtu hiruplanggeng, moal dihukum, malah ucul tinapaeh sarta asup kana hirup.25Sing percaya lamun ceuk Kaula bakalaya mangsa anu paraeh bakal ngadarengesoara Putra Allah. Eta mangsa ayeuna ogegeus mimiti. Anu ngadarenge kana soara-Natinangtu hirup.26Sakumaha Rama sumberna hirup, PutraManusa oge ku Rama dijadikeun sumbernahirup.

Yohanes 5.27–35 2327Rama ka Putra-Na geus nyerenkeun hakpikeun ngahukum, sabab Putra-Na teh PutraManusa.28Ulah hareran, pasti datang mangsa anuparaeh bakal ngadarenge soara Anjeunna,29 tuluy kalaluar ti jero kuburna. Anu keurhirupna hade, harudangna bakal terus kanahirup langgeng, anu keur hirupna jahatharudangna pikeun narima hukumanana."30 "Kumaha hukumanana, Kaula henteukawasa nangtukeun sorangan, kumahaditimbalkeunana ku Rama bae. Eta sababnahukuman ti Kaula bakal adil, lain ngahukumsakarep-karep, tapi ngajalankeun pangersanu ngutus.31Hal ihwal Kaula nu saenyana, aridiomongkeunana ku Kaula keneh mah teubisa dipercaya benerna.32Tapi anu mere panyaksi tina hal Kaulateh jalma sejen, sarta Kaula terang yenpanyaksina bener.33Aranjeun geus ngirim utusan ka Yohanes;nya Yohanes anu mertelakeun hal ihwal Kaulateh, sarta pertelaan anjeunna bener.34Kaula nyabit hal ieu lain ku sabab butuhku pertelaan ti manusa, tapi ku sabab hayangsupaya aranjeun salamet.35Yohanes teh lir lampu anu hurung caangngempray, saharitaeun mah aranjeun raresepkana caangna.

Yohanes 5.36–45 2436Tapi Kaula sorangan bisa mere pertelaananu leuwih jembar ti batan anu dipertelakeunku Yohanes; anu dilampahkeun ayeuna kuKaula teh papancen ti Rama, jadi bukti yenKaula teh diutus ku Rama.37Sarta Rama oge, anu ngutus Kaula,maparin panyaksi tina hal Kaula. Aranjeuncan ngadarenge soanten-Na, can naringalkana pameunteu-Na,38 timbalana-Na ku aranjeun henteudisimpen dina hate, lantaran aranjeun henteupercaya ka Kaula, utusan Mantenna.39Aranjeun ngarulik Kitab Suci, sabab ceukpikiran aranjeun baris manggihkeun hiruplanggeng ti dinya. Tah eta Kitab Suci teh merepertelaan hal Kaula!40Tapi aranjeun embung datang ka Kaula,ari hirup langgeng hayang!41Kaula lain rek malar pamuji ti manusa,42Kaula terang aranjeun jalma kumaha,hate aranjeun taya kanyaah ka Allah.43Kaula, anu datang make kakawasaanRama, ku aranjeun teu ditarima, ari anudatang make kakawasaanana soranganditarima.44Aranjeun resep dipuji ku pada jalma,henteu ihtiar sangkan meunang pamuji tiAllah Nu Maha Esa. Atuh rek percaya ka Kaulakumaha?45Tapi ulah nyangka Kaula bakalngadakwakeun aranjeun ka Allah Rama. Anu

Yohanes 5.46–6.8 25bakal ngadakwakeun aranjeun teh malahMusa, anu ku aranjeun dijieun harepan.46Lamun enya ge aranjeun percaya kanapilahir Musa tangtu percaya ka Kaula, sababanu diserat ku Musa teh pertelaan hal Kaula.47Tapi ku sabab aranjeun teu percaya kaanu dipertelakeun ku Musa, rek percaya kaKaula kumaha?"

61Ti dinya Yesus jengkar, meuntasanTalaga Galilea (sok disebut oge Talaga

Tiberias).2 Jalma-jalma naluturkeun, loba pisan,lantaran geus narenjo Anjeunna ngadamelkaajaiban nyageurkeun anu gering.3Sanggeus aya di peuntas, Anjeunna unggahka hiji pasir, calik jeung murid-murid.4Harita geus deukeut kana Pesta Paska.5Yesus soca-Na ngulincer, katingalieunjalma-jalma ngaburubul nyalampeurkeun.Anjeunna mariksa ka Pilipus, "Ka mana bisameuli dahareun keur nyuguhan jelema sakitulobana?" saur-Na mariksa ka Pilipus6 (seja nguji, da Anjeunna mah geusuningaeun kudu midamel kumaha.)7Walon Pilipus, "Sanaos naredana saeutiksewang oge, kangge meser tedaeunanakedah aya artos langkung ti dua ratus uangperak."8Murid anu ngaran Andreas dulurna SimonPetrus unjukan,

Yohanes 6.9–17 269 "Itu aya budak gaduheun roti lima sikisareng lauk dua siki, nanging tangtos moalmatak cekap."10Saur Yesus, "Jelema-jelema sina dariuk."(Eta tempat loba jukutna.) Jalma-jalma tuluydariuk, kabehna aya kira-kira lima rebuurang.11Yesus nyandak roti tuluy muji sukur kaAllah, rotina sina terus dibagikeun ka nukeur dariuk. Lauk oge dibagikeun sanggeusAnjeunna muji sukur kawas tadi. Jalma-jalmadalaharna nepi ka sareubeuheun.12Beres dalaharna, Yesus ngalahir kamurid-murid, "Kumpulkeun sesana, ulah ayaanu kapiceun."13Tuluy sesa anu teu kadahar tehdikumpulkeun, meunang dua welas karanjangpinuh tina asal roti lima siki.14Narenjo Anjeunna ngadamel kaajaiban,jelema-jelema ngaromong kieu, "Anjeunnatangtu Nabi anu keur diarep-arep sumpingnaka dunya."15Yesus uningaeun yen rek direreyang kumaranehna, rek dipaksa dijadikeun raja. Kusabab eta Anjeunna nyingkir ti dinya nyalirabae ka lebah pasir-pasir.16Barang reup peuting murid-murid Yesustarurun ka talaga,17 tarumpak parahu, tuluy meuntas rek kaKapernaum. Geus beuki peuting, tapi Yesustacan aya keneh.

Yohanes 6.18–26 2718Sabot kitu datang angin gede, talaga jadimotah.19Sanggeus balayarna kira-kira lima atawagenep kilometer, breh Anjeunna katembongku murid-murid keur angkat napak kancangdina cai, beuki deukeut kana parahu.Maranehna kacida sarieuneunana.20 "Ulah sarieun," saur Yesus ka maranehna,"Kami ieu teh!"21Geus kitu mah malah maranehnaaratoheun narima Anjeunna kana parahu,sarta gancang nepina ka anu dijugjug.22Poe isukna jelema-jelema teh arayakeneh di tempat kamari di sisi talaga, sartakamari nangenan yen parahu ngan aya hiji.Maranehna nyarahoeun yen murid-muridYesus geus arindit make parahu eta, tapiarinditna henteu jeung Anjeunna.23Sabot kitu aya sababaraha parahudaratang ti kota Tiberias, balabuh deukeuttempat kamari maranehna dalahar roti tinaberkah pamuji sukurna Gusti tea.24Sanggeus tetela Yesus jeung murid-murid-Na teu aya di dinya, jalma-jalma tehtuluy naraek kana eta parahu-parahu, reknareangan Yesus ka Kapernaum.25Sanggeus Yesus kapendak di peuntas,maranehna naranya, "Dupi Pa Guru irahasumping ka dieu?"26Waler Yesus, "Saenyana maranehnareangan Kami teh lantaran geus dibarere

Yohanes 6.27–34 28dahar nepi ka sareubeuh, lain ku sabab ngartikana tujuan Kami nyieun eta kaajaiban.27Ari digarawe ulah ngarah meunangdahareun anu keuna ku buruk, kudu ngarahanu awet, anu ngalantarankeun bisa hiruplanggeng. Nya dahareun anu kitu anu rekdibikeun ka maraneh ku Putra Manusa teh,sabab Anjeunna ku Allah Rama geus diberekawasa."28Piunjuk maranehna, "Kedah kumaha atuhabdi-abdi supados tiasa ngalampahkeunpangersa Allah?"29Waler Yesus, "Kudu percaya ka anu diutusku Allah! Kitu pangersa-Na teh."30Piunjuk maranehna deui, "Bade midamelkaahengan naon kangge tawisna anu tiasakatingal ku abdi-abdi, supados abdi-abdipercaya ka Pa Guru? Bade midamel naon?31Karuhun abdi-abdi waktos di gurun keusikngadalahar manna, sakumaha kaungel dinaKitab Suci, Maranehna ku Anjeunna diberedahareun, roti ti sawarga."32Waler Yesus, "Anu mere roti ti sawargalain Musa. Sing percaya, anu maparin roti anusaestuna ti sawarga mah Ama Kami.33Eta roti ti Allah teh nya Anjeunna, anulungsur ti sawarga, anu mere hirup ka alamdunya."34 "Juragan," piunjuk maranehna, "mugi singsaterasna eta roti teh dipaparinkeunana kaabdi-abdi."

Yohanes 6.35–44 2935Saur Yesus, "Eta roti anu matak hirup tehkapan ieu, Kami. Jalma anu datang ka Kamimoal nyorang lapar deui, anu percaya kaKami moal nyorang halabhab deui.36Tapi ceuk Kami oge, sanajan maranehgeus narenjo ka Kami moal palercaya.37 Jelema anu ku Rama dipaparinkeun kaKami, tangtu datang ka Kami sarta ku Kamimoal datang ka ditolak,38 sabab Kami datang ka dunya teh lainpikeun ngajujur karep sorangan, tapi pikeunngalampahkeun pangersa anu ngutus.39Ari pangersa-Na teh nya eta, saha bae,anu ku Mantenna dipaparinkeun ka Kami,saurang oge ulah aya anu lapur, dina PoeKiamat kabeh kudu dihudangkeun ku Kami.40Kitu kahoyong-Na Rama Kami, sakur anugeus narenjo jeung percaya ka Putra-Na,kabeh kudu diganjar hirup langgeng. Anumatak dina Poe Kiamat tangtu maranehna kuKami diharudangkeun sina harirup deui."41Barang Yesus nyaurkeun, "Kami teh rotianu turun ti sawarga," jelema-jelema jadirecok,42pokna, "Naon, roti ti sawarga? LainYesus tea eta teh, anak Yusup? Bapa-Na,indung-Na, urang ge nyaho!"43Pilahir Yesus, "Geus, ulah raribut!44Memang moal aya anu bisa datang kaKami lamun henteu ditarik ku Rama kumanten. Jeung sakur anu datang ka Kami,

Yohanes 6.45–53 30tangtu ku Kami bakal dihirupkeun dina PoeKiamat.45Kaungel dina kitab nabi-nabi, yen, Unggaljelema bakal diwuruk ku Allah. Sakur anungaregepkeun jeung nurut kana piwurukRama, tangtu datang ka Kami.46Tapi lain hartina aya jalma anu geus nenjoRama. Anu geus nenjo ka Rama mah nganAnjeunna saurang, sabab Anjeunna mahasalna ti Allah.47Kami ngomong saenyana, anu percaya kaAnjeunna tangtu bakal hirup langgeng.48Kami teh roti anu matak hirup.49Karuhun maraneh di gurun keusik dalaharmanna, tapi maraot mah maraot bae.50Tapi anu dahar roti anu turun ti sawargamah moal keuna ku paeh.51Eta roti anu ti sawarga teh ieu, Kami.Anu ngadaharna tangtu hirup salalawasna.Eta roti teh nya eta daging Kami, anu barisdiserenkeun pikeun ngahirupan jalma-jalmadi dunya."52Ngadarenge kitu teh jalma-jalma terushog-hag jeung baturna keneh, pokna,"Rek kumaha dibikeunna supaya daging-Nadihakan teh?"53Pilahir Yesus, "Sing percaya, lamunmaraneh henteu ngadahar daging PutraManusa jeung henteu nginum getih-Na, dirimaraneh moal aya hirupna.

Yohanes 6.54–63 3154Anu ngadahar daging Kami jeung nginumgetih Kami, bakal hirup langgeng, jeung dinaPoe Kiamat ku Kami bakal dihudangkeun.55Sabab daging Kami teh sajatinakadaharan, getih Kami sajatina inuman.56Anu ngadahar daging Kami jeung nginumgetih Kami, bakal hirup di Kami, nya kitu deuiKami bakal hirup di manehna.57Kami diutus ku Rama anu jumeneng hirup,sarta ku karana Mantenna Kami oge hirup.Nya kitu keneh sakur anu ngadahar dagingKami bakal hirup ku karana Kami.58Nya ieu Kami, roti anu turun ti sawargateh. Anu ngadahar ieu roti bakal hirupsalalanggengna. Roti anu didalahar kukaruhun maraneh mah lain roti anu ieu, anumatak tetep bae ahirna mah maraot."59Yesus ngawulangkeun hal ieu teh diKapernaum, di imah ibadah.60Loba panganut Yesus anu ngaromongkeuneta piwulang, pokna, "Beurat teuing etapangajaran teh! Saha nu bisa narima?"61Yesus oge uningaeun yen loba anungaromel kitu, tuluy ngalahir ka maranehna,"Maraneh rek malundur ku hal ieu?62Lamun kitu, kumaha upama engkemaraneh narenjo Putra Manusa mulang katempat asal-Na?63Anu mere hirup teh Roh Allah, kakuatanmanusa mah taya gunana naon-naon. Anu ku

Yohanes 6.64–71 32Kami dicaturkeun teh nya eta Roh Allah anumere hirup.64Tapi di maraneh aya anu henteu palercayakana hal eta." (Ti samemehna oge Yesusmemang geus uningaeun, mana nu bakalmoal percaya, jeung saha anu bakalngahianat ka Anjeunna.)65Pilahir-Na deui, "Nya ieu sababna numatak Kami nyebutkeun yen moal aya anubisa datang ka Kami lamun lain ku pangersaRama."66Ti semet harita loba panganut Yesus anunaringgalkeun ka Anjeunna, embungeunmarilu deui.67 "Kumaha ari maraneh, arek milunaringgalkeun?" Yesus mariksa ka murid-murid-Na.68 "Gusti," ceuk Simon Petrus, "ka sahaabdi-abdi kedah indit upami ngantunkeun?Gusti nu kagungan pangandika nu maparinhirup langgeng.69Abdi-abdi percanten, sareng yakin Gustiteh Utusan Suci ti Allah."70Pilahir Yesus, "Kami milih maraneh tehdua welas urang, lain? Tapi anu saurang mahroh jahat!"71Anu dimaksad ku Anjeunna nya eta Yudasbin Simon Iskariot, sabab manehna enyaoge murid Anjeunna keneh, engkena bakalngahianat ka Anjeunna.

Yohanes 7.1–10 33

71Ti dinya Yesus angkat, ngider di Galilea;Anjeunna teu kersaeun ka Yudea, sabab

diarah ku gegeden-gegeden Yahudi rekditelasan.2Harita geus deukeut kana waktu pesta anudisebut Pesta Saung Daun.3Ceuk saderek-saderek-Na ka Anjeunna,"Coba lunta ti dieu ka Yudea. Di ditu mahnaon-naon anu dilampahkeun ku Anjeuntangtu katembong ku para panganut.4Moal aya jalma anu hayang kawentarnyumputkeun gawena. Anjeun oge, singkatembong ku saalam dunya atuh eta gaweAnjeun kitu teh!"5 (Saderek-saderek-Na oge teu palercayaeunka Anjeunna teh.)6Waler Yesus, "Ayeuna mah tacan waktuna.Keur aranjeun mah memang bisa unggalwaktu.7Ka aranjeun mah mustahil dunyangewaeun. Ari ka Kami mah dunya tehngewaeun, lantaran Kami terus-terusannyebutkeun jahat kalakuanana.8Pek bae aranjeun rek indit kana pesta mah,Kami mah moal, tacan waktuna."9Kitu saur Yesus ka saderek-saderek-Na,Anjeunna mah tetep di Galilea.10Tapi sanggeus saderek-saderek-Na arindit,Yesus oge angkat kana eta pesta; rerencepanbae henteu terang-terangan.

Yohanes 7.11–19 3411Gegeden-gegeden urang Yahudi, padanareangan Anjeunna, bari ngaromong, "Dimana eta jelema teh?"12 Jalma-jalma loba anu tingharewosngaromongkeun Anjeunna, pokna, "Jalmihade Anjeunna teh." Ceuk nu sawareh deui,"Lain, malah nyasabkeun rahayat."13Ngaromongna teu waranieun terang-terangan, sarieuneun ku gegeden-gegedenYahudi.14Tengah-tengah pesta Yesus lebet ka BaitAllah tuluy ngawulang.15Gegeden-gegeden kacida hareraneunana,tuluy ngaromong kieu, "Geuning reakanyaho-Na, lain teu diajar naon-naonManehna teh?"16Yesus ngawaler, "Ieu pangajaran lainpangajaran ti Kaula pribadi, tapi ti Allah anungutus Kaula.17Anu daek ngalampahkeun pangersa Allahmah bakal ngartieun, nu diucapkeun ku Kaulateh naha ti Allah atawa ti Kaula sorangan.18Anu ngajarkeun pangartina sorangan,tangtu ngarah pamuji keur dirina sorangan.Sabalikna anu mikahayang supaya anudimulyakeun teh anu ngutusna, eta jelemajujur, taya kapalsuanana.19Aranjeun ku Musa dibere Hukum Allah,tapi aranjeun saurang ge teu aya nu nurut!Ku naon Kaula ku aranjeun rek dipaehan?"

Yohanes 7.20–28 3520 "Boa Anjeun teh kasurupan!" ceuk jalmarea. "Saha anu rek maehan ka Anjeun teh?"21Waler Yesus, "Kaula nyieun hiji kaajaibandina poe Sabat, aranjeun heran.22Musa marentahkeun supaya aranjeunnyunatan anak lalaki (sanajan sunat tehmimitina ti karuhun, lain ti Musa). Ku sababaya parentah kitu, aranjeun nyunatan,sanajan dina poe Sabat.23Pangna maraneh nepi ka nyunatan dinapoe Sabat teh supaya henteu ngarempakHukum Musa tina hal sunat. Ku sabab kituku naon arambek dumeh Kami nyageurkeunsakujur awak hiji jelema dina poe Sabat?24Ulah ngahukum make dasar bukti lahirna,kudu make dasar kaadilan."25Aya sawatara urang Yerusalem ngaromongkieu, "Lain rek dipaehan ku para gegedenAnjeunna teh?26 Itu geuning keur sasauran ka jalma rea,para gegeden teu majar kumaha! Naha pedaharuningaeun yen Anjeunna enya Kristus?27Tapi kapan Kristus mah moal aya anunyaho ti mana sumping-Na. Ari Anjeunnamah tetela ti mana asalna."28Waktu Yesus ngawulang di Bait Allah, kieusaur-Na, "Enya maraneh teh nyaraho ka Kamijeung ti mana asal Kami? Kami datang tehlain kahayang sorangan, aya anu ngutus. Anungutusna maha saestu. Maraneh teu nyarahoka Mantenna,

Yohanes 7.29–37 3629ari Kami mah nyaho, sabab asal tiMantenna, anu ngutus."30 Jalma-jalma teh karepna mah haritarek nyerek ka Anjeunna, tapi teu aya anuwanieun, kawantu tacan nepi kana wanciAnjeunna.31Tapi loba oge anu palercayaeun kaAnjeunna teh, aromongna, "Lamun Kristussumping, naha iasaeun nyieun kaajaibanleuwih ti ieu jelema?"32Urang Parisi nyarahoeun yen jalma-jalmatingharewos kitu perkara Yesus, tuluymaranehna jeung imam-imam kapala, ngirimsababaraha urang pangawal Bait Allah pikeunnangkep Yesus.33Saur Yesus, "Kami aya di maraneh tehmoal lila. Sakeudeung deui oge Kami kudumulang ka anu ngutus.34Ku maraneh ditareangan oge moalkapanggih, sabab maraneh moal bisa nepi katempat Kami."35Para gegeden Yahudi ngaromong padabatur, "Rek indit ka mana Manehna nepika moal kapanggih ku urang teh? Rek kakota-kota di Yunani nu aya bangsa Yahudina,terus ngajar ka urang Yunani?36Carek-Na najan ditareangan oge ku urangmoal kapanggih, jeung urang moal bisa nepika tempat-Na. Naon maksud-Na?"37Dina panutupan pesta, poe anupangpentingna, Yesus ngadeg tuluy ngalahir

Yohanes 7.38–47 37tarik, "Saha-saha nu halabhab, hiap ka Kaminginum!38Sakumaha ceuk Kitab Suci, Anu percayaka Kami, bakal boga cinyusu sumber hirupngaburial di jero hatena."39Anu dimaksud ku Anjeunna nya eta RohAllah, anu bakal katarima ku sakur anupercaya ka Anjeunna. Harita Roh Allah tehtacan dipaparinkeun, sabab Yesus tacandimulyakeun.40Ti anu ngabarandungan pilahir-Na aya anungaromong kieu, "Anjeunna pasti Nabi anukeur didago-dago tea!"41Ceuk nu sejen, "Anjeunna tangtu Kristus!"Ceuk nu sejen deui, "Kristus mah datangnamoal ti Galilea.42Ceuk Kitab Suci, Kristus teh turunan RajaDaud, medalna di Betlehem, kota pangcalikanDaud."43 Jalma-jalma jadi pasalia paham perkaraAnjeunna.44Aya oge anu harayangeun nyerekka Anjeunna, tapi teu aya anu wanieunnyekel-nyekel acan.45Anu dititah nangkep Yesus geus baralik."Mana eta jelema teh, ku naon teu dibawa?"ceuk imam-imam jeung urang Parisi.46 "Jalmi biasa mah moal tiasa ngalahir kitusapertos Anjeunna," walonna.47 "Kutan maraneh oge kagendam?" ceukurang Parisi.

Yohanes 7.48–8.5 3848 "Na aya ti lebah kami, para gegeden atawaurang Parisi, anu ku maraneh kanyahoanpercaya ka eta jelema?49 Jalma-jalma nu kaolo ku Manehnatandaning teu nyaraho kana Hukum Musa,geus tangtu bakal disapa ku Allah!"50Di antara eta urang Parisi aya Nikodemus,urang Parisi anu kungsi datang ka Yesus tea,ngomong ka batur-baturna,51 "Nurutkeun Hukum Agama urang,jelema ulah waka dihukuman samemehdidenge heula kateranganana jeung dipariksakalakuanana."52 "Ari kitu," ceuk maranehna, "anjeun ogeurang Galilea? Coba pariksa Kitab Suci,tangtu kanyahoan yen taya nabi anu asalna tiGalilea."53 [Sanggeus masing-masing baralik,

81Yesus terus angkat ka Gunung Jetun.2 Isukna isuk-isuk keneh geus di Bait

Allah. Jelema-jelema tuluy daratang, Yesuscalik tuluy ngawulang.3Sabot kitu aya guru-guru agama jeungurang Parisi mawa hiji awewe anu kacerekkeur jinah.4Eta awewe ditangtungkeun hareupeunsarerea. "Guru," ceuk maranehna, "ieuawewe katangkep keur jinah.5Awewe kitu nurutkeun Hukum Musa kududipaehan, dibaledogan ku batu. Kumaha ariceuk Pa Guru?"

Yohanes 8.6–14 396Maranehna saenyana ngadoja, ngarahkalepatan Anjeunna. Tapi Anjeunna anggurdongko, curat-coret dina taneuh ku rema-Na.7Maranehna maksa marenta diwaler. Yesuscengkat ajeg, tuluy ngalahir, "Saha anuteu boga dosa, nu mana bae, pek maledogpangheulana ka eta awewe."8Anjeunna dongko deui curat-coret dinataneuh kawas tadi.9Diwaler kitu jelema-jelema anu ngadarojateh tingkolesed saurang-saurang, nungtutanti nu kolotan heula, ahirna ngan kari Yesusjeung awewe tea.10Yesus cengkat tuluy ngalahir, "Ka maranamaranehna? Euweuh anu ngahukum kamaneh?"11 "Sumuhun teu aya, Juragan," walonna."Kami oge moal ngahukum," saur Yesus, "jiggeura mulang, tapi ulah deui-deui nyieundosa."]12Yesus sasauran deui ka urang Parisi,saur-Na, "Kaula teh caangna dunya. Anuanut ka Kaula moal nyorang anu poek, sababngabogaan caang kahirupan."13Ari ceuk urang Parisi, "KaayaanAnjeun kitu henteu bisa dipercaya, sababditerangkeunana ku Anjeun keneh."14Waler Yesus, "Najan Kaula keneh anunerangkeunana, tapi sah benerna, sababKaula terang kana asal jeung pangbalikan

Yohanes 8.15–22 40sorangan. Aranjeun mah henteu terang Kaulaasal ti mana jeung kudu mulang ka mana.15Aranjeun ngahukuman teh nurutkeunpatokan manusa, ari Kaula mah moalngahukum ka saha-saha.16Tapi upama Kaula kudu ngahukumantangtu adil, sabab ngahukumanana henteusorangan, tapi disarengan ku Rama, anungutus Kaula.17Dina Hukum Musa disebutkeun, yenkaterangan ti dua saksi tangtu bener.18Kaula mere katerangan perkara diri Kaula,saksina Kaula pribadi jeung Rama Kaula, anungutus."19 "Mana Rama Anjeun?" ceuk maranehna."Aranjeun teu terang ka Kaula, teu terang kaRama Kaula," waler Yesus. "Lamun aranjeunterang ka Kaula, ka Rama Kaula oge tangtuterang."20Yesus ngalahir kitu teh waktu anjeunnangawulang di Bait Allah, di kamar parantineundeun peti-peti duit derma. Saurang geteu aya anu wanieun nangkep ka Anjeunna,sabab tacan nepi kana waktuna.21Yesus ngalahir deui, "Upama Kaula geusmulang, ku aranjeun bakal ditareangan,tapi moal kapanggih sabab aranjeun moalbisa ka tempat Kaula, bakal maraot ku dosasorangan."22Ceuk para gegeden Yahudi, "Carek-Naurang moal nepi ka tempat anu ku Manehna

Yohanes 8.23–29 41rek dijugjug. Na rek maehan maneh kitu etateh?"23Pilahir Yesus, "Aranjeun asal ti handap,ti ieu dunya. Ari Kaula mah asal ti luhur.Aranjeun asal ti dunya, Kaula mah lain ti ieudunya.24Anu matak ceuk Kaula tadi aranjeun bakalmaraot dina dosa. Tangtu aranjeun teh bakalmaraot dina dosa, lamun teu palercaya yenKami teh Anu Jumeneng."25 "Saha kitu Anjeun teh?" ceuk maranehna.Waler Yesus, "Ongkoh geus dibejakeun kuKaula ti mimiti keneh.26Loba piomongeun Kaula perkara aranjeunjeung perkara pihukumeun aranjeun teh.Tapi Mantenna, anu ngutus Kaula, mahasaestu, sarta anu ku Kaula diomongkeun kadunya teh nya eta anu ku Kaula kadenge tiMantenna."27Anu dimaksad ku Anjeunna nya eta Rama,Allah. Tapi ku maranehna teu kahartieun.28Saur Yesus deui, "Aranjeun kakarabakal terang yen Kaula teh Anu Jumeneng,lamun Putra Manusa ku aranjeun geusdijungjung ka luhur. Lamun geus kitu, kakaraaranjeun terang yen saucap-ucap Kaula estunumutkeun timbalan Rama, Kaula pribadi teukawasa kana karep sorangan.29Ku sabab kitu Kaula salawasna disarenganbae ku Mantenna anu ngutus. Kaula ku

Yohanes 8.30–39 42Mantenna tara dikantun, sabab salawasnanyieun anu kamanah ku Mantenna."30Loba anu palercaya kana sagala pilahirYesus harita.31Yesus ngalahir ka anu geus palercaya,saur-Na, "Lamun maraneh nurut kana piwurukKami, bener maraneh teh murid-murid Kami,32 sarta bakal nyaraho ka Anu saestu, sartaku Anu saestu maraneh bakal dibebaskeun."33Walon jalma-jalma, "Kaula kabeh turunanIbrahim, tacan nepi ka ngawula ka saha-saha.Naon maksudna kecap, maraneh bakaldibebaskeun?"34Waler Yesus, "Kieu saenyana: Sing sahaanu migawe dosa, ngawula kana dosa.35 Jalma kumawula lain anggota kulawargaanu tetep; anggota kulawarga anu tetep mahanak anu boga imah.36Lamun maraneh geus dibebaskeun kuPutra, enya-enya maraneh bebas.37Kami nyaho maraneh anak-anak Ibrahim.Tapi maraneh rek maehan ka Kami, lantaranarembung narima piwuruk Kami.38Kami ngomongkeun perkara anu geusditembongkeun ku Rama Kami, ari maranehmah ngalakonan nu diajarkeun ku bapamaraneh."39 "Rama kaula mah Ibrahim," walonjalma-jalma. Waler Yesus, "Lamun enyamaraneh putra-putra Ibrahim, tangtu nuladkana lampah anjeunna.

Yohanes 8.40–46 4340Tapi maraneh mah anggur rek maehanka Kami, dumeh Kami ngomongkeun hal anusaenyana, anu ku Kami kadenge ti pangersaAllah. Padahal Ibrahim mah henteu caramaraneh.41Anu diturut ku maraneh mah kalakuanbapa maraneh." "Rama kaula taya deui lianti Allah. Kaula kabeh putra-Na ku manten,"walon jalma-jalma.42Pilahir Yesus, "Lamun enya Rama maranehteh Allah, tangtu nyaraah ka Kami, sababKami asal ti Allah. Tah ieu Kami, datang tehlantaran diutus ku Mantenna, lain datangkarep sorangan.43Ku naon nu matak maraneh teu ngarti kaanu dicaturkeun ku Kami? Sababna lantaranmaraneh teu tahan ngadenge piwuruk Kami.44Saenyana maraneh teh anak Iblis, anuditarurut oge kahayang Iblis, bapa maraneh.Ti mimiti keneh oge Iblis geus jadi tukangmaehan, tara mihak ka nu bener, lantaran teukaancikan ku sipat bener. Ana Iblis bohong,memang geus bakatna tukang bohong,bapana sagala bohong.45Tapi Kami mah ngomongkeun anusaenyana, sarta nya eta sababna pangnamaraneh teu percaya ka Kami.46Cik ti maraneh, saha anu bisangabuktikeun yen Kami boga dosa? Anudiomongkeun ku Kami kabeh saestuna, kunaon teu dipercaya?

Yohanes 8.47–55 4447Ari maraneh asal ti Allah mah tangtunurut kana sagala timbalana-Na. Lain ti Allahmaraneh mah! Eta sababna pangna maraneharembung percaya oge."48Walon jalma-jalma, "Lain bener sakumahaceuk kaula yen, Anjeun teh urang Samaria,jeung kaasupan setan?"49 "Kami henteu kaasupan setan," walerYesus. "Kami hormat ka Rama, ku maranehdihina.50Kami henteu nyiar kahormatan sorangan.Aya Hiji anu ngusahakeun kahormatan Kamijeung bakal ngabela.51Sing saha anu nurut kana piwuruk Kami,salalawasna moal paeh. Sing percaya!"52Walon jalma-jalma, "Nyaho ayeuna mah,tetela Anjeun teh kaasupan setan! Makenyebutkeun, Anu nurut kana piwuruk Kamisalalawasna moal paeh, geuning Ibrahimpupus, nabi-nabi parupus.53Rama kaula, Ibrahim pupus, nabi-nabi ponkitu deui, parupus. Rek ngaku leuwih punjul tibatan Ibrahim Anjeun teh? Cik, saha kitu ariAnjeun pangrasa teh?"54Waler Yesus, "Lamun Kami ngagungkeundiri sorangan memang taya hartina. Tapi anungagungkeun Kami teh Rama Kami, anu ceukmaraneh Allah maraneh.55Maraneh teu nyaraho ka Mantenna, ariKami mah nyaho. Nu matak lamun Kaminyebut teu nyaho ka Mantenna, eta kakara

Yohanes 8.56–9.5 45bohong, cara maraneh. Tapi Kami teh nyahojeung nurut kana timbalana-Na.56Bapa maraneh, Ibrahim, basa uningaeunyen bakal ningali poean Kami datangka dunya, manahna geus suka. Ayeuna,sanggeus hal eta kajadian, manahna kacidasukaeunana."57Ceuk urang Yahudi, "Na Anjeun geusnenjo Ibrahim? Umur Anjeun can aya limapuluh taun!"58Waler Yesus, "Saenyana, memeh Ibrahimdijurukeun, Kami geus jumeneng."59Tungtungna top bae maranehna marulungbatu rek maledogan ka Anjeunna, tapiAnjeunna ngereles kaluar ti Bait Allah.

91Sabot keur angkat, Yesus ningali jalmalolong ti barang lahir.

2Murid-murid naranya ka Anjeunna, "PaGuru, dosa saha dugi ka eta jalmi teh lolongbawa ngajadi? Dosana sorangan atanapi dosakolotna?"3Waler Yesus, "Lolongna lain ku karanadosana sorangan atawa dosa kolotna, tapisupaya jalma-jalma narenjo kakawasaanAllah barangdamel dina diri manehna.4Meungpeung beurang keneh urang kudungalampahkeun gawe ti Mantenna, anungutus Kami. Ti peuting mah moal aya nubisa baranggawe.5Ari Kami, sapanjang di dunya keneh, Kamiteh caangna alam dunya."

Yohanes 9.6–15 466Sanggeus ngalahir kitu Anjeunna ngaludahkana taneuh, ludah-Na digaley jeung taneuhnepi ka jadi leutak, terus dipopokkeun kanapanon eta nu lolong,7 sarta kieu saur-Na, "Ka ditu manehsibeungeut ka Kulah Siloam!" (Siloamhartina "Diutus".) Nu lolong teh indit tuluysibeungeut, ari datang deui geus nenjo.8Tatangga-tatanggana jeung anu soknarenjo manehna musapir tingtaranya, "Lainanu sok diuk baramaen tea eta jelema teh?"9 "Enya," ceuk sawareh. Tapi ceuk nusawareh deui, "Lain, eta mah anu sakarupa."Ari ceuk jelemana sorangan, "Enya, ieukuring!"10 "Geuning eta bisa nenjo, kumaha?" ceukanu naranyakeun.11Walonna, "Panon kuring dipopokan leutakku jalmi anu jenenganana Yesus, tuluydipiwarang sibeungeut ka Kulah Siloam.Kuring nurut, ari sibeungeut ari bray bisaningal."12 "Mana ayeuna jelemana?" maranehnanaranya. "Duka, teu terang," walonna.13Eta jelema anu asalna lolong tuluydibarawa ka urang Parisi.14Yesus ngadamel popok leutak pikeunnyageurkeun eta jelema teh dina poe Sabat.15Eta jelema ku urang Parisi dipariksa kunaon pangna jadi bisa nenjo. Walonna, "Ku

Yohanes 9.16–22 47Anjeunna panon abdi dipopokan ku leutak,abdi teras sibeungeut, ayeuna tiasa ningal."16Ceuk sawareh urang Parisi, "Mustahiljelema kitu utusan Allah, geuning henteutunduk kana aturan Sabat!" Ceuk urangParisi sawareh deui, "Tapi piraku jelema dosamah bisaeun nyieun kaajaiban sarupa kitu!"Tungtungna maranehna jadi pabentar.17Ku sabab kitu urang Parisi teh nanyadeui ka eta jelema, "Maneh geus ngakudicageurkeun ku eta jelema, cik, kumahaanggapan maneh ka eta jelema?" "Anjeunnanabi," walonna.18Tapi gegeden-gegeden urang Yahudiarembungeun percaya yen eta jelema tehasalna lolong, nepi ka tuluy nyalukan indungbapana,19 tuluy dipariksa, "Bener eta anak maneh?Pajar lolong ti barang dijurukeun, geuningbisaeun nenjo, kumaha?"20 Jawab kolotna, "Sumuhun, eta teh punanak, sareng leres parantos lolong ti baranglahir.21Nanging halna tiasa ningal mah dukateu terang, saha anu nyageurkeunana,sami keneh teu terang. Sae pariksa jinisnabae da parantos baleg, tangtos tiasaeunnerangkeun."22Ngajawab kitu soteh awahing ku sieun,lantaran para gegeden teh geus samupakat,lamun aya jelema anu percaya yen Yesus teh

Yohanes 9.23–31 48Kristus, baris dihukum, teu meunang asup kaimah ibadah.23Anu matak ngajawabna teh, "Sae pariksajinisna bae da parantos baleg!"24Seug jelema anu asalna lolong tehdicalukan deui, tuluy diancam kieu, "Manehkudu sumpah demi Allah baris ngomongbener! Kami nyaho, jelema anu nyageurkeunmaneh teh jelema dosa."25 "Anjeunna jalmi dosa atanapi sanes, abditeu terang," walonna. "Terang soteh abditadina lolong, ayeuna parantos tiasa ningal."26 "Dikumahakeun ku itu teh?" gegedenmariksa deui. "Kumaha nyageurkeunana kamaneh?"27 "Ongkoh ku abdi parantos disanggemkeun,mung Juragan-juragan teu kalersa ngadangu.Ku naon haroyong ngadangu deui? Haroyongjadi murid Anjeunna kitu Juragan-juraganoge?" walonna.28Para gegeden arambek tuluy nyarekanpokna, "Nya maneh murid-Na! Kami mahmurid Musa.29Ka Musa Allah teh enya nimbalan, kaminyaho. Ari ka eta jelema mah kami teunyaho-nyaho acan ti mana asal-Na!"30Walon eta jelema, "Aneh! Dugi ka teuaruninga ka asal Anjeunna, padahal Anjeunnateh parantos nyageurkeun abdi tina lolong!31Urang sadaya terang, Allah moal ngadanguka jalmi doraka; anu didangu teh jalmi anu

Yohanes 9.32–41 49ajrih ka Mantenna sareng ngalampahkeunsagala pangersa-Na.32Ti barang dunya ngadeg teu acan ayajalmi anu tiasa ngabeuntakeun jalmi lolong.33 Jalmi sanes asal ti Allah mah pamohalantiasa midamel kitu."34Walon para gegeden, "Naon? Si gede dosati barang borojol! Arek mapatahan ka kami?"Ti semet harita eta jelema teh dilarang asupka imah ibadah.35Kajadian kitu ka eta jelema kadanguku Yesus, jelemana ku Anjeunna tuluydipendakan, seug dipariksa, "Kumaha manehpercaya ka Putra Manusa?"36Walonna, "Saha Anjeunna teh, Juragan?Mangga carioskeun supados abdi percantenka Anjeunna."37Pilahir Yesus, "Maneh geus papanggihjeung Anjeunna, ongkoh ieu keur cacaritajeung maneh."38 "Gusti, abdi percanten!" walonna bariterus sideku payuneun Yesus.39Pilahir Yesus, "Kami datang ka dunya tehrek nerapkeun hukum, supaya anu lalolongbarisa nenjo, anu narenjo sina lalolong."40Di dinya aya sawatara urang Parisi,ngadarengeeun kana pilahir Anjeunna, tuluynaranya, "Maksud Anjeun kaula oge kabehlalolong?"41Waler Yesus, "Upama aranjeun lolong,tandaning teu boga dosa. Tapi ku sabab

Yohanes 10.1–9 50ngakukeun barisa nenjo, tetela aranjeunmasih keneh dosa."

101 "Kami rek nyarita saenyana," saurYesus. "Anu asup ka jero kandang lain

tina panto tapi mancal ti tempat sejen, tangtubangsat jeung rampog.2 Jalma nu asupna liwat panto kandang, etapangangonna.3Pantona beunang mangmukakeun anu jagalawang. Domba-dombana ngadarengeeunkana sora pangangonna lamun dicalukanngaran-ngaranna, tuluy dibawa ka luar.4Sanggeus domba-domba di luar,pangangon leumpangna ti heula, domba-dombana naluturkeun lantaran arapaleunkana sorana.5Ka nu sejen mah moal daraekeunnaluturkeun, anggur kalabur lantaran teuwarawuheun kana sorana."6Kitu pilahir Yesus ka maranehna, ku misil.Tapi maranehna henteu ngalartieun kanamaksad Anjeunna.7Yesus nyarios deui, "Supaya kaharti Urangterangkeun: Anu diupamakeun lawang tehKami.8Anu sejen, anu asupna memeh Kami,bangsat atawa rampog, ku domba-dombamoal diturut.9Nya Kami lawangna. Anu asupna ti Kamitangtu salamet, jeung bisa asup atawa kaluarka sampalan.

Yohanes 10.10–18 5110Bangsat datangna ngan arek maling,ngarogahala, jeung ngabinasa. Ari Kami mahmalar supaya umat harirup sarta carukup.11Kami teh ibarat pangangon anu bumela,anu daek bela pati ka domba-dombana.12Anu buburuh, anu lain pangangonna jeunglain anu bogana, nenjo aya ajag teh anggurlumpat kabur, domba-domba diantep dirontokjeung diubrak-abrik ku ajag, kawantu lainbogana sorangan.13Munasabah kabur oge, ngaranna ge nububuruh, moal paduli ka domba-domba.14 (10:14-15) Kami teh lir pangangonanu bumela. Sakumaha Rama kenal kaKami, Kami kenal ka Rama, Kami wawuhka domba-domba Kami, nya kitu deuidomba-domba Kami oge wawuheun ka Kami,Kami moal sungkan ngabelaan nepi ka ajal.15 (10:14)16Aya keneh domba-domba Kami lian ti anuieu, anu henteu sakandang jeung ieu, kuKami arek dibawa ka dieu, tangtu narurutkana sora Kami, arek disakandangkeun jeungnu ieu, diurus ku hiji pangangon.17Ama nyaaheun ka Kami, lantaran Kamiiklas ngorbankeun nyawa anu tangtu bakalkatarima deui.18Saenyana moal aya anu bisa ngarebutnyawa Kami. Dikorbankeun oge ku karanakaiklasan Kami; Kami kawasa nyerenkeun,

Yohanes 10.19–27 52kawasa nyokotna deui. Kitu pangersana AmaKami."19Pilahir Anjeunna kitu ngalantarankeunurang Yahudi jadi pabentar deui.20Loba anu ngaromong kieu, "Jelemakasurupan setan, geus gelo! Keur naondidarengekeun bae?"21Ceuk nu sawareh deui, "Jelema kasurupansetan mah moal kitu ucap-ucapanana! Nabisaeun setan ngabeuntakeun anu lolong sinabisaeun nenjo?"22Di Yerusalem keur diayakeun PestaPangresmian Bait Allah. Harita keur usumtiris.23Waktu Yesus keur angkat di TepasSuleman di Bait Allah,24 jalma-jalma terus ngarubung ka Anjeunna,tuluy naranya kieu, "Anjeun teh masih kenehbae rek ngabingbangkeun ka pihak kaula?Sing terus terang, enya anjeun teh Kristus?"25Waler Yesus, "Ongkoh ku Kaula geusdibejakeun, tapi aranjeun teu palercaya bae.Padahal sakur anu dilampahkeun ku Kaulakalawan pajenengan Rama teh netelakeunhal Kaula.26Tapi geus tangtu aranjeun moal percaya,sabab aranjeun lain domba Kaula.27Domba Kaula mah ngadengekeun kanasora Kaula. Kaula wawuh ka maranehna,sarta maranehna anut ka Kaula.

Yohanes 10.28–36 5328Ku Kaula dibarere hirup langgeng,salalawasna moal paraeh, moal bisakarampas ti Kaula.29Eta anu ku Rama dipaparinkeun ka Kaulateh leuwih tina naon-naon, jeung moal ayaanu bisa ngarebut tina panangan Rama anungurusna.30Ari Rama jeung Kami teh hiji keneh."31 Jalma-jalma teh tuluy marulung batu rekmaledogan ka Anjeunna.32Tapi Anjeunna sasauran deui, "Kaula geusloba nembongkeun hal-hal anu hade anuasal ti Rama Kaula di hareupeun aranjeun.Anu mana ti antarana anu ngalantarankeunaranjeun hayang maledogan Kaula?"33 Jawab maranehna, "Anjeun lain rekdibaledogan ku lantaran geus nyieunkahadean, tapi ku lantaran geus ngahinaka Allah. Anjeun teh jelema biasa, tapinyaruakeun maneh jeung Allah!"34Waler Yesus, "Dina Kitab Hukum aranjeunsorangan ditulis yen Allah ngandika, Maranehteh allah-allah.35Urang kabeh terang, anu diucapkeun kuKitab Suci teh salawasna bener. Jalma-jalmaanu ku Allah dipaparin pangandika-Na, kuAllah disebutna allah-allah.36 Jadi lamun Kaula anu ku Allah Rama dipilihjeung diutus ka ieu dunya ngakukeun PutraAllah, ku naon dianggap ngahina ka Allah?

Yohanes 10.37–11.2 5437Lamun anu dilampahkeun ku Kaula tehlain pangersa Rama, memang teu kuduaranjeun percaya.38Tapi ku sabab anu dilampahkeun kuKaula teh ti pangersa Mantenna, sanajanaranjeun arembung percaya ka Kaula ge,atuh sing percaya kana hal-hal anu ku Kauladilampahkeun, supaya saterusna nyaraho yenRama aya di jero diri Kami, Kami aya di jerosalira Rama."39 Jalma-jalma teh anggur rek nyarerekka Anjeunna. Tapi Anjeunna iasa lolos timaranehna.40Geus kitu Yesus angkat ka peuntaseunWalungan Yordan, ka tempat urut Yohanesngabaptis, seug calik di dinya.41 Jalma-jalma daratang ka Anjeunna, sartacarek maranehna, "Yohanes teu midamelkaajaiban naon-naon, tapi sagala pilahirnaperkara ieu jelema kabeh bukti."42Di tempat eta jadi loba anu percaya kaYesus.

111 (11:1-2) Di Betania aya dua awewepadudulur, ngaranna Maria jeung

Marta. Maria teh anu ngucuran sampeanYesus ku minyak seungit jeung nyekaananaku buukna. Dulur Maria jeung Marta anulalaki ngaran Lasarus keur gering.2 (11:1)

Yohanes 11.3–13 553Maria jeung Marta ngajurungan jelema kaYesus, mawa pihatur: "Gusti, sobat Gustiudur."4Diwartosan kitu Yesus ngalahir, "PanyakitLasarus moal matak maot, malah matakjadi kamulyaan ka Allah, jeung bakalngalantarankeun Putra Allah diagungkeun."5Yesus nyaaheun ka Marta, ka Maria, jeungka Lasarus.6Tapi diwartosan Lasarus gering tehAnjeunna calik-calik bae di tempat nepi kadua poe deui.7Geus kitu Anjeunna ngalahir ka murid-murid-Na, "Hayu urang ka Yudea deui."8 "Pa Guru," walon murid-murid, "teu acanlami Pa Guru ku urang ditu bade dibaledoganku batu, ayeuna parantos bade ka ditu deui?"9Pilahir Yesus, "Sapoe teh lain dua welasjam? Anu leumpang ti beurang moal titajong,sabab nenjo caangna alam dunya.10Lamun leumpang ti peuting tangtutitajong, lantaran teu nenjo anu caang."11Saur-Na deui, "Sobat urang, Lasarus keursare, ku Kami rek dihudangkeun."12Piunjuk murid-murid-Na, "Gusti, upamiparantos tiasaeun sare mah tangtos terehsae."13Padahal sare anu dimaksad ku Yesus mahLasarus teh geus maot, ari ku murid-murid-Nadihartikeun sare biasa.

Yohanes 11.14–24 5614Ku sabab kitu ku Anjeunna dieceskeunsaur-Na, "Geus maot Lasarus teh.15Tapi Kami bungah euweuh di ditu teh,sabab bakal leuwih hade keur maraneh,supaya engke maraneh bisa percaya. Ayeunahayu urang teang."16Pok Tomas (anu katelah si Kembar)ngomong ka babaturanana, "Hayu kabehka daritu, urang milu paeh bareng jeung PaGuru!"17Sanggeus Yesus sumping, Lasarus geusdimakamkeun opat poe katukang.18Betania jauhna ti Yerusalem tilu kilometerge kurang,19anu matak loba urang Yudea anu daratangngalayad ka Marta jeung Maria anu kakaraditinggalkeun maot ku dulur.20Marta geus meunang beja yen Yesussumping, tuluy indit mapagkeun, Mariatunggu imah.21Piunjuk Marta ka Yesus, "Upami waktoseta Gusti aya di dieu, pun dulur moal dugi kamaot!22Nanging sanaos ayeuna ge upami Gustimundut naon bae ka Allah tangtos dikabul,abdi yakin."23 "Dulur maneh tangtu hirup deui," walerYesus.24 "Leres," walon Marta, "engke bakal hirupdeui dina Poe Kiamat."

Yohanes 11.25–33 5725Waler Yesus, "Kami teh anungahudangkeun jeung anu ngahirupkeun.Anu percaya ka Kami tangtu bakal hirupsanajan geus maot;26 jeung sing saha anu hirup sarta percayaka Kami, salalawasna moal paeh. Kumaha,maneh percaya kana hal ieu?"27 "Sumuhun, Gusti!" walon Marta. "Abdipercanten pisan Gusti teh Kristus, Putra Allahanu lungsur ka alam dunya."28Sanggeus kitu Marta amitan mulang,datang ka imah tuluy nepungan Mariapaduduaan. "Maria, aya Pa Guru sartamariksakeun maneh," carekna ka dulurna.29 (11:29-31) Maria curinghak, tuluy lumpatrek manggihan Yesus; panyana anu keurmalaturanana mah rek ngadon ceurik kakuburan, tuluy ditaluturkeun. Ari Yesus calikkeneh di tempat tadi basa dideuheusan kuMarta, can lebet ka jero desa.30 (11:29)31 (11:29)32Datang-datang Maria terus ngarumpuyukkana sampean Yesus, pok unjukan, "Gusti,upami Gusti waktos eta aya di dieu, pun dulurmoal dugi ka maot!"33Ningali Maria ceurik, kitu deui jalma-jalmaanu naluturkeunana oge careurik, kacidahawatoseunana, manah-Na ngerik liwatsaking.

Yohanes 11.34–44 5834Tuluy mariksa, "Di manadimakamkeunana?" "Mangga tingalian,Gusti," jawab jalma-jalma anu dipariksa.35Yesus oge datang ka nangis.36 "Tuh, sakitu asiheuna-Na ka anungantunkeun teh," ceuk jalma-jalma.37 "Lain iasaeun ngabeuntakeun anu lolong,Anjeunna teh?" ceuk nu sawareh. "Na teuiasaeun nyegah supaya Lasarus ulah nepi kamaot?"38Bari ngarakacak manah, Yesus ngabujengka kuburan. Ari kuburanana diguhakeun,lawangna ditutup ku batu.39Yesus ngalahir, "Singkirkeun batuna!"Marta, dulurna almarhum, unjukan, "Gusti,tangtos bau, margi parantos opat dinten!"40Saur Yesus ka Marta, "Ceuk Kami ogelamun Nyai percaya, bakal nenjo agungnakakawasaan Allah."41Sanggeus batuna disingkirkeun, Yesustanggah terus ngalahir, "Hatur nuhun Ama,reh Ama parantos ngamakbul panuhun Abdi.42Kantenan salamina oge Ama ngabulkeunbae kana panuhun Abdi. Kedal panuhun sotehsupados ieu jalmi-jalmi palercaya yen Abdiutusan Ama."43Sanggeus ngalahir kitu, soanten-Naditarikkeun, "Lasarus! Geura bijil!"44Kurunyung, Lasarus nu geus maot tehkaluar, suku jeung leungeunna kabungkuskeneh ku boeh, beungeutna kabulen ku

Yohanes 11.45–52 59cindung. Saur Yesus, "Bukaan; sina bisaeunleumpang."45Anu ngaralayad ka Maria loba anu percayaka Yesus sanggeus narenjo anu dipidamel kuAnjeunna.46Tapi aya sawatara jalma anu terus kaurang Parisi, ngalaporkeun anu dipidamel kuYesus.47Urang Parisi jeung imam-imam kapalangayakeun rapat jeung Mahkamah Agama."Kudu kumaha urang teh?" aromongna. "Etajelema terus bae ngayakeun kaajaiban!48Lamun terus diantep, jelema-jelematangtu biluk kabeh palercaya ka Manehna.Tungtungna engke bangsa urang digempur kupamarentah Rum, Bait Allah tangtu ancur!"49Ceuk nu saurang, nya eta Imam Agungtaun eta anu ngaranna Kayapas, "Ku barodoari dulur-dulur!50Na teu aruninga yen leuwih hade paehjelema saurang ti batan tumpur sakumnabangsa?"51Saenyana Kayapas ngomongna kitu tehlain tina pikiranana sorangan. Eta ucapananjeunna anu jadi Imam Agung taun eta,mangrupa hiji piwejang, ngaramalkeun yenYesus bakal pupus ditelasan pikeun ngagentosbangsa Yahudi;52malah lain pikeun maranehna bae, tapipikeun ngahijikeun sakumna umat Allah anueukeur paburencay.

Yohanes 11.53–12.3 6053Ti harita para gegeden Yahudi geus sakaitrek nelasan Yesus.54Ku sabab kitu Yesus tara nembongan deuidi Yudea, malah terus angkat ka kota Epraimanu pernahna deukeut ka gurun keusik, tuluycalik di dinya jeung murid-murid-Na.55Pesta Paska urang Yahudi geus deukeut.Urang desa geus loba anu daratang, naranjakka Yerusalem arek ngalakonan upacarameresihan diri samemeh Pesta Paskangamimitian.56Maranehna nareangan Yesus, sarta baranggeus ngumpul di Bait Allah maranehna silihtanya, pokna, "Kumaha ari ceuk andika?Rek sumping atawa moal Anjeunna teh kanapesta?"57Pangna tingtaranya kitu lantaran geusdiparentah ku imam-imam kapala jeungurang Parisi, sing saha anu nyaho Yesus ayadi mana, kudu terus lapor, supaya Yesus bisaditangkep.

121Pigenep poeeun deui kana poe PestaPaska, Yesus angkat ka Betania,

tempat tinggal Lasarus, jalma anu kuAnjeunna dihirupkeun deui tina maot tea.2Di dinya Yesus ku pribumi dituangkeun,diladenan ku Marta; Lasarus jeung nu sejennadeui bareng dalahar jeung Yesus.3Ti dinya Maria mawa minyak narwastukira-kira satengah liter, minyak seungit anukacida mahalna, tuluy dikucurkeun kana

Yohanes 12.4–11 61sampean Yesus, geus kitu sampeana-Nadisekaan ku buukna. Eta imah jadi mabek kuseungit minyak narwastu.4Yudas Iskariot, hiji murid Yesus anuengkena ngahianat ka Anjeunna, ngomongkieu,5 "Ku naon lain dijual bae eta minyak seungitteh tilu ratus uang perak, terus duitnasidekahkeun ka nu mariskin?"6Ngomongna kitu lain dumeh karunyaeunka nu mariskin, tapi lantaran manehna tehbangsat. Manehna purah nyekel tempat duitsarerea, sok nyokot keur dirina sorangan.7Tapi diwaler ku Yesus, "Ingkeun ulahdiganggu! Anu keur dilampahkeun ku Mariaayeuna, aya patalina jeung poean Kamidikubur engke. Keun sina diteruskeun!8Anu mariskin mah aya bae di maranehsapapanjangna, ari Kami mah moalsalawasna."9Loba pisan jelema anu ngadarenge bejayen Yesus aya di Betania, tuluy daratang.Lain dumeh ku karana Yesus bae, tapi dumehharayangeun nenjo Lasarus ongkoh, nu kuYesus dihudangkeun tina maot.10Temahna Lasarus oge diarah kuimam-imam kapala rek dipaehan,11dianggap geus ngalantarankeun urangYahudi loba anu palercaya ka Yesus,naringgalkeun maranehna.

Yohanes 12.12–19 6212Poe isukna, anu marilu Pesta Paska tehngadarenge beja yen Yesus rek sumping kaYerusalem, geus aya di tengah jalan.13Seug maranehna ngaralaan palapahkorma, tuluy budal rek marapagkeunka Anjeunna bari salusurakan, pokna,"Puji Allah! Mugia anu sumping kalawanpajenengan Pangeran dirahmat ku Allah!Mugia diberkahan Raja bangsa Israil!"14Ari Yesus mendak hiji kalde ngora, terusmajeng nitihan kalde, sakumaha anu geusdiungelkeun dina Kitab Suci, kieu,15 "Ulah sieun, putri Sion! Ieu Raja manehsumping, nitihan kalde ngora."16Hal ieu ku murid-murid henteuujug-ujug kahalartieun. Tapi sanggeusYesus digugahkeun tina pupus-Na sartadimulyakeun, kakara maranehna aringeteun,yen hal Anjeunna kitu sarta hal pametajalma-jalma kitu ka Anjeunna teh memanggeus dituliskeun dina Kitab Suci.17 Jalma-jalma anu araya waktu Anjeunnanyaur Lasarus nepi ka hirup deui kaluar ti jerokuburna, terus ngutarakeun eta kajadian.18Eta sababna pangna jalma rea budalmarapag, lantaran ngadarenge yen Anjeunnageus ngadamel kaajaiban kitu.19Ari urang Parisi mah ngaromong padabatur, pokna, "Nyaho, tetela gagalna urangteh! Tuh, saalam dunya marilu kabeh kaManehna!"

Yohanes 12.20–27 6320Di antara anu daratang ka Yerusalem rekngabakti dina eta perayaan, aya sawataraurang Yunani.21Maranehna daratang ka Pilipus sartamenta kieu, "Juragan, upami tiasa sim kuringteh hayang nepangan Yesus." (Ari Pilipusasalna ti Betsaida, di Galilea.)22Pamentana ku Pilipus dipupulihkeun kaAndreas, tuluy diunjukkeun ka Yesus kuduaan.23Yesus ngawaler, "Geus waktuna PutraManusa teh nampa kamulyaan.24Saenyana ceuk Kami: gandum sasikilamun henteu dipelak dina taneuh sina paehheula, angger bae ngan sasiki. Lamun geusdisina paeh heula mah tangtu jadi, nu asalsasiki teh jadi loba.25Anu nyaah kana hirupna, hirupna tangtuleungit. Anu ngewa kana hirupna di ieudunya, hirupna bakal kapimilik pikeun hirupanu langgeng.26Anu rek ngabdi ka Kami kudu daeknuturkeun Kami, supaya di mana Kami aya,abdi Kami oge aya di dinya. Anu ngabdi kaKami bakal dihormat ku Ama Kami."27 "Ayeuna hate Kami asa lalewang, jeungkudu ngomong naon? Naha kudu unjukan,Ama, mugi eta wanci teh ulah dugi kanarajang ka Abdi? Padahal pang Kamidatang teh sangkan ngalaman eta wancikasangsaraan.

Yohanes 12.28–35 6428Ama, agungkeun jenengan Ama!" Ti dinyaaya soara ti langit, ungelna, "Enggeus ku Amadiagungkeun, jeung rek diagungkeun deui!"29Eta soara kadarengeeun ku sarerea anukeur di darinya; ceuk sawareh sora guludug,ceuk sawareh deui, "Malaikat sasauran kaAnjeunna!"30Tapi saur Yesus, "Eta soara lain pikeunkapentingan Kami, tapi pikeun kapentinganmaraneh.31Geus nepi kana mangsana, ayeunaieu dunya teh diragragan hukuman, anunyarangking kawasa di ieu dunya baristijarungkel.32Ari Kami, sanggeus engke diangkat ti ieubumi, bakal narik sakabeh manusa sina kaKami."33 (Ieu ucapan Anjeunna ngagambarkeuncaraning ajal anu kudu disorang kuAnjeunna.)34Piunjuk jalma rea, "Sanggem Hukum Musamah Kristus teh jumenengna bakal langgeng,ku naon disaurkeun Putra Manusa kedahdiangkat? Saha anu disebat Putra Manusateh?"35Waler Yesus, "Caang teh ayana di maranehngan kari sakeudeung deui. Teruskeunlumaku teh, meungpeung aya keneh caang,ulah kaburu poek di jalan; sabab leumpang dinu poek mah moal nyaho keur nuju ka mana.

Yohanes 12.36–44 6536Sing percaya kana caang, meungpeungcaangna aya keneh, supaya maraneh jaradiumat caang." Sanggeus ngalahir kitu Yesusangkat ti dinya, nyumputan jalma-jalma.37Sabab eta jelema-jelema teh sakitu geusnarenjo sorangan kaajaiban-kaajaiban tiAnjeunna, tetep bae teu palercayaeun kaAnjeunna teh.38Harita memang kudu laksana pilahir NabiYesaya anu kieu: "Nun Pangeran, saha nubade percaya kana uaran abdi sadaya? Kasaha Gusti bade nembongkeun kawasa?"39 Jadi maranehna teu barisaeun percaya,sabab kieu deui pilahir Nabi Yesaya,40 "Panonna ku Allah geus dilolongan, hatenasina basangkal, sangkan panonna ulahnarenjo, pikiranana ulah ngalarti, sina ulahtarobat ka Kami, dawuhan Pangeran, ulahharayangeun dicalageurkeun ku Kami."41Yesaya nyaurkeun kitu perkara Yesus,sabab anjeunna mah geus ningali kamulyaanYesus, sarta nyaurkeun hal Anjeunna.42Najan kitu, loba oge gegeden Yahudi anupalercayaeun ka Yesus, ngan teu waranieunnembrak, sarieuneun dipencilkeun ti imahibadah ku urang Parisi sejenna,43kawantu leuwih malar kana pamuji ti padajalma tinimbang kana pangajen ti Allah.44Yesus ngalahir, soanten-Na bedas, "Anupercaya ka Kami, percayana teh lain ka Kami

Yohanes 12.45–13.1 66bae, tapi ka Mantenna ongkoh, anu ngutusKami.45Anu nenjo ka Kami, nenjo oge ka anungutus Kami.46Kami teh caang anu turun ka alam dunya,supaya anu percaya ka Kami ulah poekhirupna.47Anu ngadenge pilahir Kami tapi henteungalampahkeun, dihukumna moal ku Kami,sabab Kami mah pang datang teh lain pikeunngahukum pangeusi dunya, tapi pikeunnyalametkeun.48Anu bakal ngahukumna ka sing saha anunampik ka Kami jeung embungeun narimapilahir Kami mah, geus aya pihakimeunana;nya eta pilahir-pilahir Kami anu enggeusdilahirkeun ku Kami tea. Eta nu barisngahakiman dina Poe Kiamat teh!49Satemenna kitu, sabab anu geusdilahirkeun ku Kami teh lain pilahir Kamisorangan, tapi timbalan Allah Rama anungutus Kami, anu miwarang Kami kudungalahir kitu.50Sarta ku sabab Kami nyaho timbalanMantenna teh matak hirup langgeng, kitunu matak naon-naon anu ditimbalkeun kuRama ka Kami teh ku Kami dilahirkeun kamaraneh."

131Pisapoeeun deui kana poe PestaPaska, Yesus uningaeun yen Anjeunna

geus tereh ngantunkeun alam dunya,

Yohanes 13.2–9 67kudu mulih ka Rama-Na. Anjeunna kacidamikaasihna ka umat kagungana-Na anu arayadi ieu dunya, asih nepi ka ahir.2Peutingna Yesus tuang jeung murid-murid.Iblis geus ngasupkeun pikiran pikeunngahianat Yesus kana hate Yudas bin SimonIskariot.3Yesus geus uninga yen ku Rama-Na geusdiserenan kawasa sagemblengna, uninga yenAnjeunna anu asal ti Allah tereh mulang kaAllah.4Ku sabab eta jung Anjeunna ngadeg, mukajubah, tuluy nyandak anduk dibeulitkeunkana angkeng-Na.5Cur nyicikeun cai kana baskom, terusngumbah suku murid-murid-Na, sarta terusdiseka sina tuus.6Barang nepi ka giliran Petrus, manehnamihatur, "Gusti! Bade ngumbah suku abdi?"7Yesus ngawaler, "Ayeuna ku maneh moalkaharti Kami migawe kieu, tapi engke ogekaharti."8Piunjuk Petrus, "Ulah, Gusti! Abdi henteuiklas Gusti dugi ka ngumbah suku abdi!"Waler Yesus, "Lamun suku maneh henteudikumbah ku Kami, maneh moal jadi muridKami deui."9Walon Simon Petrus, "Upami kitu ulahmung suku wungkul, sae sareng leungeunsareng sirah oge!"

Yohanes 13.10–18 6810Saur Yesus, "Anu geus mandi mah awaknageus beresih kabeh, teu kudu diberesihandeui salian ti suku. Maraneh kabeh geusberesih, kajaba anu saurang."11 (Yesus geus uningaeun ka jelema anu rekngahianat ka Anjeunna, anu matak saur-Na,"Maraneh kabeh geus beresih, kajaba anusaurang.")12Sanggeus ngumbahan suku murid-murid,Anjeunna dijubah deui, calik deui mayunanmeja, tuluy ngalahir, "Kumaha, kahalartimaksud Kami bieu?13Maraneh ka Kami nyarebut Guru jeungGusti. Bener eta teh.14Kami, Guru jeung Gusti maraneh, bieungumbahan suku maraneh. Nya kitu maranehoge, kudu daraek silih kumbah suku jeungbabaturan.15Bieu Kami teh mere tuladan, supayamaraneh oge milampah sakumaha anu kuKami dipilampah ka maraneh.16Satemenna ceuk Kami: badega moalleuwih ti dunungan, nu diutus moal leuwih tinu ngutus.17Lamun hal eta geus kahalarti, estu bagjamaraneh lamun daraek ngalampahkeunana!18Tapi ieu Kami ngomong teh henteu kasakabehna. Kami estu nyaho, jalma-jalmakumaha anu ku Kami geus dipilih teh. Tapiungel Kitab Suci teh memang kudu tinekanan,

Yohanes 13.19–27 69unina: Jalma nu ngadahar roti Kaula malahngamusuh.19Hal ieu ku Kami dibejakeun ti ayeunasamemehna, supaya lamun enggeuskajadian, maraneh percaya yen Kami teh anujumeneng.20Satemenna ceuk Kami: Sing saha anungaku ka utusan Kami, saenyana ngakuka Kami. Sing saha anu ngaku ka Kami,saenyana ngaku ka anu ngutus Kami."21Sanggeus nyarios kitu katembongAnjeunna semu anu nalangsa kabina-bina,tuluy nyarios deui, "Kami arek terus terang,aya batur maraneh saurang anu rek ngahianatka Kami."22Murid-murid papelong-pelongbaringungeun, saha anu dimaksud kuAnjeunna.23Hiji murid anu diasih ku Yesus, diuknangarendeng pisan jeung Anjeunna.24Ku Simon Petrus diisarahan, maksudna:"Taroskeun, saha anu dimaksad ku Anjeunna."25Eta murid diukna ngised ngeser ka Yesus,tuluy mihatur, "Saha jalmina, Gusti?"26Waler-Na, "Mana-mana anu ku Kamidiasongan roti beunang nyelup kana saos, etajelemana." Top Anjeunna nyandak roti, tuluydicelupkeun sarta diasongkeun ka Yudas binSimon Iskariot.27Ku Yudas ditampanan, sarta harita kenehIblis nyanding kana dirina. Saur Yesus

Yohanes 13.28–34 70ka Yudas, "Buru-buru, niat maneh geurajalankeun!"28Murid-murid anu keur dalahar saurangge teu aya anu bisa ngajudi kana pilahirAnjeunna kitu ka Yudas.29Nu sawareh nyangkana teh Yudas dijurungbarangbeuli keur kaperluan pesta, atawadipiwarang mere sidekah ka nu mariskin,pedah Yudas purah nyekel duit sarerea.30Ari Yudas sanggeus nampanan roti tehterus indit. Harita geus peuting.31Sanggeus Yudas indit, Yesus ngalahirdeui, "Ayeuna kaagungan Putra Manusa tehgeus dinyatakeun, sarta kaagungan Allahdinyatakeun di Anjeunna.32Upama kaagungan Allah geus dinyatakeundi Putra Manusa, kaagungan Putra Manusaoge baris gancang dinyatakeun ku Allah dinasalira-Na ku manten, sarta ku Allah barisburu-buru dilaksanakeun.33Barudak, anaking, Kami moal lila deuiaya di maraneh teh. Engke Kami bakalditareangan ku maraneh. Tapi sakumaha anuku Kami geus diomongkeun ka para gegedenYahudi, Maraneh moal bisa datang ka tempatKami.34Ayeuna maraneh ku Kami dibere hijiparentah anyar, nya eta: Masing silihpikanyaah. Sakumaha Kami mikanyaah kamaraneh, maraneh oge kudu silih pikanyaahsabatur-batur.

Yohanes 13.35–14.5 7135Ku jalan silih pikanyaah jeung babaturan,bakal katara ka sarerea yen maraneh tehmurid-murid Kami."36 "Dupi Gusti bade ka mana?" Simon Petrusnanya. Waler Yesus, "Ka mana Kami rek indit,ayeuna mah maneh moal bisa milu. Tapiengke maneh bisa nuturkeun."37 "Naon margina moal tiasa ngiring ayeunateh, Gusti?" Petrus nanya deui. "Sawios abdimah kedah paeh oge demi Gusti!"38 "Enyaan maneh sanggup paeh pikeunKami?" waler Yesus. "Satemenna: Peuting ieumemeh hayam kongkorongok, maneh geustilu kali nyebut teu wawuh ka Kami."

141 "Maraneh ulah salempang," saur-Nadeui. "Sing percaya ka Allah, sarta sing

percaya ka Kami.2Di bumi Rama Kami loba kamar, sartaayeuna Kami rek ka ditu nyadiakeunpitempateun maraneh. Lamun teu kitu kuKami moal diomongkeun ka maraneh.3Sanggeus nyadiakeun pitempateunmaraneh, Kami ti ditu tangtu bakal datangdeui nyokot maraneh, supaya maraneh ogeaya di tempat Kami.4Maraneh geus nyaraho jalanna ka tempatanu ku Kami rek diteang."5 "Gusti," ceuk Tomas, "abdi-abdi teu terangGusti bade ka mana, bade terang kumahajalan ka ditu?"

Yohanes 14.6–12 726Waler Gusti ka Tomas, "Kami jalanna, Kamikayaktian, Kami sumberna hirup. Ku sababeta, lamun henteu ku jalan Kami, moal ayaanu bisa datang ka Rama."7 "Ayeuna," saur-Na ka sarerea, "maranehgeus nyaraho ka Kami, ka Rama oge tangtunyaraho. Malah ti ayeuna keneh oge geusnyaraho ka Mantenna teh, geus narenjo."8 "Gusti," ceuk Pilipus, "tingalikeun Ramateh ka abdi-abdi, supados abdi-abdi teupanasaran."9Waler Yesus, "Geus sakitu lilana Kamireureujeungan jeung maneh, piraku manehcan wawuh keneh bae ka Kami, Pilipus? Anugeus nenjo Kami tangtu nenjo ka Rama, kunaon ceuk maneh bieu Tingalikeun Rama tehka abdi-abdi?10Na teu percaya maneh, Pilipus, yen Kamijadi hiji jeung Rama, sarta Rama jadi hijijeung Kami." Geus kitu saur-Na deui kasarerea, "Omongan anu ku Kami diucapkeunka maraneh teh lain omongan Kami sorangan,kedalna teh ku pangersa Rama anu ngahiji didiri Kami.11Sing percaya, Kami teh jadi hiji jeungRama, Rama jadi hiji jeung Kami. Lamunteu percaya kana eta hal, sahenteuna singpercaya kana hal-hal anu dipigawe ku Kami.12Satemenna ceuk Kami: Sing saha anupercaya ka Kami, bakal ngalampahkeunsakur anu dipigawe ku Kami, malah bakal

Yohanes 14.13–20 73ngalampahkeun anu leuwih ti kitu, sababayeuna Kami tereh mulang ka Rama.13 Jeung naon bae anu disuhunkeun kumaraneh make ngaran Kami, tangtu ku Kamidikabul, supaya ku jalan Kami kaagunganRama jadi nyata katembong.14Lamun maraneh nyuhunkeun ka Kaminyebut ngaran Kami, ku Kami tangtu dikabul."15 "Upama maraneh nyaraah ka Kami geustangtu narurut kana parentah-parentah Kami.16Kami rek nyuhunkeun ka Rama, sartaRama bakal maparin ka maraneh hijiPanulung sejen, anu bakal nyarengan kamaraneh salalawasna.17Eta Panulung teh nya eta Roh Allah, anubakal nganyatakeun hal Allah nurutkeunanu saestuna. Eta Roh ku dunya mah moalkatarima, sabab dunya mah ka eta teh teunenjoeun, teu nyahoeun. Ari maraneh mahnyaraho, sabab Anjeunna aya di maraneh,ngancik di diri maraneh.18Sanggeus Kami indit, maraneh moaldiantep nyorangan; tur Kami bakal datangdeui ka maraneh.19Pikeun saheulaanan mah dunya teh moalnenjo deui Kami, tapi maraneh mah bakalnarenjo; jeung ku sabab Kami teh hirup,maraneh oge bakal hirup.20Lamun poena geus datang, maranehbakal nyaraho yen Kami jadi hiji jeung Rama,

Yohanes 14.21–27 74maraneh jadi hiji jeung Kami, Kami oge jadihiji jeung maraneh.21Sing saha anu narima jeungngalampahkeun parentah-parentahKami, eta tandaning nyaah ka Kami. Singsaha anu nyaah ka Kami, bakal dipikaasih kuRama; Kami oge tangtu bakal mikaasih jeungbakal nganyatakeun diri ka manehna."22 "Gusti," piunjuk Yudas (lain YudasIskariot), "ku naon margina ka abdi-abdi mahGusti kersa nganyatakeun salira, dupi kadunya mah henteu?"23Waler Yesus ka Yudas, "Sabab anumikanyaah ka Kami jeung nurut kana piwurukKami mah bakal dipikaasih ku Rama Kami,jadi Rama Kami jeung Kami bakal sumpingterus linggih di manehna.24Anu henteu nyaaheun ka Kami mah geustangtu embungeun nurut kana pangajaranKami. Pangajaran anu ku Kami diwurukkeunka maraneh teh lain ti Kami, tapi ti Rama anungutus Kami.25Hal ieu ku Kami diomongkeun ayeuna,meungpeung Kami aya keneh jeung maraneh.26Panulung tea, nya eta Roh Suci beunangnyuhunkeun Kami ka Rama, ka maranehbakal ngawurukkeun sagala perkara, jeungngingetan supaya maraneh aringet kanasagala hal anu ku Kami geus diwurukkeun.27Maraneh ku Kami rek ditinggalankakertaan, kakertaan Kami pribadi, anu beda

Yohanes 14.28–15.4 75tina kakertaan asal ti dunya. Ulah honcewang,ulah baringung, ulah rarisi.28Ceuk Kami tadi, Kami rek indit, tapi bakaldatang deui ka maraneh. Lamun maranehnyaraah ka Kami, malah bakal barungah Kamirek mulang ka Rama teh, sabab Rama mahleuwih agung ti batan Kami.29Hal ieu ku Kami diomongkeun ayeunamemeh kajadian, supaya engke maranehpercaya lamun geus kajadian.30Kami geus teu bisa lila-lila deui nyarita kamaraneh, sabab anu nyangking ieu dunyageus datang. Saenyana manehna teu kawasanaon-naon ka Kami,31 tapi Kami kudu tumut kana sagalapangersa Rama, supaya kanyaah Kami kaMantenna kanyahoan ku ieu dunya. Hayuayeuna mah urang arindit ti dieu.

151Pilahir Yesus, "Kami teh tangkalanggur nu sajati, Ama Kami nu jadi

tukang kebonna.2Unggal dahan Kami anu teu daekeunbuahan ku Mantenna ditilas, ari anu sokbaruahan daunna dipangkas diberesihan,supaya buahanana laleubeut.3Maraneh geus diberesihan ku pangajarananu diwurukkeun ku Kami.4Sing tetep ngahiji di Kami, Kami oge baristetep ngahiji di maraneh. Maraneh anu jadidahan-dahan moal baruahan lamun henteu

Yohanes 15.5–12 76ngahiji di Kami, sabab dahan mustahil buahanlamun henteu ngahiji dina tangkalna.5Kami tangkalna, maraneh dahan-dahanna.Sakur anu tetep di Kami sarta Kami tetepdi manehna, tangtu buahan jeung leubeut;sabab lamun henteu jeung Kami mahmaraneh moal barisa naon-naon.6Dahan anu henteu tetep di Kami bakaldipiceun sina garing. Dahan-dahan nu karitubakal ditumpukkeun tuluy dialung-alungkeunkana seuneu hurung, beak diduruk.7Lamun maraneh tetep di Kami, tetep tiginkana piwuruk Kami, masih nyuhunkeun naonbae oge tangtu dikabulkeun.8Kamulyaan Ama Kami bakal tembonglamun maraneh nu jadi dahan-dahanbaruahan leubeut, sarta ku lantaran kitumaraneh jadi murid-murid Kami.9Sakumaha Kami dipikanyaah ku Rama,maraneh oge dipikanyaah ku Kami, anumatak kudu tetep aya dina kanyaah Kami.10Lamun narurut kana parentah Kami tangtutetep ku Kami dipikanyaah, sakumaha Kamitetep dipikaasih ku Rama lantaran nurut kanatimbalana-Na.11Nu matak dibarejaan kitu teh supayakabungah Kami jadi kabungah maraneh,jeung supaya kabagjaan maraneh lengkepsampurna.12Kieu parentah Kami teh: Maraneh sing silihpikanyaah, saperti Kami nyaah ka maraneh.

Yohanes 15.13–20 7713Kanyaah nu panggedena ti hiji jalma kasobat-sobatna, nya eta lamun nepi ka iklasngorbankeun jiwa pikeun ngabelaanana.14Maraneh teh sobat-sobat Kami lamunngalakonan ieu parentah Kami.15Maraneh ku Kami moal disebut deuiabdi-abdi, sabab nu jadi abdi mah henteunyahoeun ka anu keur dipigawe kudununganana. Sabalikna, maraneh ku Kamidisebut sobat, lantaran geus dibarere nyahosagala perkara anu ku Rama didawuhkeun kaKami.16Lain maraneh anu marilih Kami, Kami anumilih maraneh, sangkan maraneh lalumakuhirup leubeut ku buah kanyaah, buah-buahanu awet jeung tahan. Masih maraneh reknyuhunkeun naon bae anu disuhunkeunananyebut ngaran Kami, ku Rama tan wandedikabul.17Kitu sababna nu matak parentah Kamiteh: Sing silih pikanyaah."18 "Lamun dunya geuleuheun ka maraneh,sing aringet yen eta teh lantaran geusgeuleuheun ti heula ka Kami.19Lamun maraneh kaasup ka dunya mahtangtu ku dunya dipikanyaah lantaranbogana. Tapi maraneh mah ku Kami geusdicokot ti dunya, geus lain bogana deui, jadidipikageuleuh.20Kami geus ngabejaan ka maraneh, Euweuhbadega anu leuwih luhur ti dununganana.

Yohanes 15.21–26 78Lamun maranehna ka Kami nganiaya,ka maraneh oge tangtu nganiaya; lamunmaranehna narurut kana piwuruk Kami, kamaraneh oge tangtu narurut.21Nu matak karitu ka maraneh teh lantaranmaraneh mah anu Kami, jeung maranehnahenteu nyarahoeun ka anu ngutus Kami.22Saupama maranehna ku Kami henteudidatangan, henteu diwurukan, moal barogadosa; tapi ayeuna geus kitu kaayaanana,maranehna geus moal bisa mungkirandosana.23Anu geuleuheun ka Kami, ka Rama ogegeuleuheun.24Saupama ku Kami henteu ditembonganperkara-perkara anu can kungsi dipigaweku jelema, maranehna moal barogadosa. Tapi eta perkara-perkara teh geuskatarenjoeun, nu matak maranehna teh kaKami mikageuleuh, ka Rama mikageuleuh.25Memang geus kudu kitu, supaya laksanaanu kaungel dina Kitab Hukum maranehna,yen: Maranehna gareuleuheun ka Kami teukarana sabab.26Maraneh ku Kami bakal dibere Panulungasal ti Rama Kami, nya eta Roh Suci, anubakal nganyatakeun hal Allah anu saestuna.Eta Panulung tangtu ku Kami diutus kamaraneh ti Rama, sarta Anjeunna barisnyaurkeun hal Kami.

Yohanes 15.27–16.8 7927Maraneh oge kudu nyaritakeun hal Kami,sabab maraneh geus reureujeungan jeungKami ti barang mimiti.

161Kami ngabejakeun hal ieu teh supayamaraneh ulah nepi ka murtad.

2Sabab maraneh bakal disingkirkeun tiimah-imah ibadah urang Yahudi, malah engkeaya mangsa, jelema anu maehan ka maranehpangrasana mah ngabakti ka Allah.3Bakal dikitu-kitu maraneh ku jalma-jalma,lantaran maranehna teu nyarahoeun kaRama, teu nyarahoeun ka Kami.4Lamun jalma-jalma ka maraneh geus kitu,maraneh sing aringet yen ku Kami geusdibejaan ti ayeuna keneh tina sual eta." "Halieu teu dibejakeun ti bareto soteh lantaranKami aya di maraneh keneh.5Ayeuna Kami rek indit ka Anu ngutus, kumaraneh teu ditanyakeun arek ka mana.6Ayeuna ku Kami geus dibejaan, hatemaraneh naralangsa.7Saenyana Kami indit teh bakal leuwihmangpaat pikeun maraneh, sabab lamunKami teu indit, Panulung teh moal sumping.Sabalikna lamun Kami indit engke bakalngajurungkeun Anjeunna ka maraneh.8Lamun geus sumping, Anjeunna bakalngabuktikeun ka nu di dunya tina hal naondosa maranehna, tina hal naon nu bener,jeung tina hal hukuman ti Allah.

Yohanes 16.9–16 809Tina hal dosana, lantaran maranehnahenteu palercayaeun ka Kami;10 tina hal nu bener, lantaran bener Kamiindit teh ka Rama sarta ku maraneh moalkatenjo deui;11 tina hal hukuman ti Allah, lantarannu nyangking kawasa di dunya teh geusnyandang hukuman.12Picaritaeun Kami loba keneh tapi maranehmoal sanggup narimana ayeuna mah.13Tapi engke, lamun Roh tea geussumping, maraneh bakal ditungtun sangkannyaraho kana sagala hal anu saestu, sababAnjeunna bakal nganyatakeun hal Allah anusaestu-estuna. Anu bakal disaurkeun kuAnjeunna lain pilahir-Na ku anjeun; anubakal disaurkeuna-Na teh hal-hal anu geuskadangu ku Anjeunna bae, sarta maraneh kuAnjeunna bakal dibere nyaho naon-naon anubaris kajadian engke.14Anjeunna bakal ngagungkeun ka Kami,sabab nya Anjeunna anu bakal nepikeunpilahir-pilahir Kami ka maraneh.15Sagala kagungan Rama, jadi milik Kamiongkoh. Nu matak ceuk Kami bieu, sagala halanu ditepikeun ku Roh ka maraneh asalna tiKami."16 "Kari sakeudeung deui maraneh narenjoKami teh, tapi moal lila deui oge bakalnarenjo deui."

Yohanes 16.17–23 8117Murid-murid aya anu silih tanya, "Naonmaksudna? Saur-Na: Ngan kari sakeudeungdeui urang narenjo Anjeunna teh, tapisaur-Na keneh: Sakeudeung deui oge bakalnarenjo deui. Jeung saur-Na: Sabab Kami rekmulang ka Rama.18Naon hartina sakeudeung deui teh? Teungarti urang mah Anjeunna nyaurkeun naon."19Yesus uningaeun yen maranehna harayangnanya, tuluy Anjeunna nyarios, saur-Na,"Ceuk Kami bieu, Ngan kari sakeudeung deuimaraneh narenjo Kami teh, tapi moal lila deuioge bakal narenjo deui. Eta anu disualkeunku maraneh teh?20Satemenna ceuk Kami: Maraneh bakalceurik jeung prihatin, tapi dunya mahbakal suka. Maraneh bakal nalangsa, tapikanalangsaan maraneh bakal robah jadikagumbiraan.21Awewe nu rek ngajuru tangtu susahhatena lantaran tereh nandangan kanyeri,tapi barang geus ngajuru sagala kanyerinamoal dirasa, kasilep ku rasa bagja dumehorokna geus lahir ka dunya.22Nya kitu maraneh oge: Ayeuna sarusahhate. Tapi Kami tangtu datang deui kamaraneh, sarta maraneh bakal ngarasabagja, rasa bagja moal beunang disisilihan.23Dina mangsa eta maraneh geus moal ayatanyakeuneun deui ka Kami. Sing percaya,naon bae pamenta maraneh ka Rama anu

Yohanes 16.24–32 82dipenta bari mawa ngaran Kami, ku Ramatangtu dikabul.24Nepi ka ayeuna maraneh can barangpentanaon-naon mawa ngaran Kami. Pek marenta,tangtu bakal narima, sangkan kasenanganhate maraneh sampurna."25 "Bareto Kami ngawuruk ka maraneh tehsok ku ibarat bae. Engke mah kaayaan Ramateh rek ditetelakeun sajentrena, moal kuibarat deui.26Engke mah maraneh kudu barangpenta kaRama teh nyebut ngaran Kami, jadi teu kududipangmentakeun deui ku Kami,27 sabab Rama ku manten mikanyaah kamaraneh, lantaran maraneh nyaraah jeungpalercaya yen Kami asal ti Allah.28Saestuna, Kami teh ti Rama, datang kadunya, sarta ayeuna rek ninggalkeun ieudunya, mulang deui ka Rama."29Pihatur murid-murid, "Ayeuna Gustingalahir teh parantos sageblasna, henteu kuibarat deui.30Abdi-abdi nembe terang yen Gusti uningakana sagala rupi. Gusti teu perlu ku jalmianu nyual, sareng ku margi kitu abdi-abdipercanten, Gusti teh asal ti Allah."31Waler Yesus, "Percaya maraneh ayeuna?32Mangka nyaraho, tereh datang mangsana,malah eta mangsa teh geus datang, maranehbakal dipaburencaykeun, marulang ka tempatmasing-masing, Kami pada naringgalkeun.

Yohanes 16.33–17.6 83Tapi sanajan kitu ge Kami moal nyorangan,sabab aya Rama anu nyarengan.33 Ieu kabeh ku Kami dibejakeun, supayamaraneh sarenang hate ngahiji ka Kami.Maraneh ku dunya bakal dikaniaya, tapi singtaleger, sabab dunya geus eleh ku Kami."

171Sanggeus ngalahir kitu Yesus tanggahterus unjukan kieu, "Ama, waktosna

parantos dongkap. Putra Ama mugi dipaparinkamulyaan, supados Putra matak mulya kaAma.2Putra ku Ama parantos dipaparin kawasaka sakumna manusa, dugi ka tiasa maparinhirup langgeng ka jalmi-jalmi anu ku Amadiserenkeun ka Putra.3Dupi hirup langgeng teh nya eta: Terang kaAma, Allah sajati anu mung hiji, sareng kautusan Ama, Yesus Kristus.4Kamulyaan Ama ku Abdi parantosdipencarkeun di bumi, padamelan ti Amaparantos beres dilampahkeun sadayana.5Ama! Mugi kamulyaan Abdi anu kapungkur,anu ayeuna aya di Ama dipaparinkeun deui,nya eta kamulyaan Abdi anu sami-sami jadikamulyaan Ama ti memeh dunya dijadikeun.6Ama ku Abdi parantos diutarakeun kajalmi-jalmi di dunya, anu ku Ama dipasihkeunka Abdi. Maranehna kagungan Ama anudiserenkeun ka Abdi. Maranehna parantosnarurut kana pangandika Ama,

Yohanes 17.7–13 847parantos tarerangeun yen saniskanten anukatampi ku Abdi teh asalna ti Ama.8Pangandika Ama ku Abdi parantosdiwurukkeun ka maranehna sarengditarampi; maranehna parantos tarerangeunyen Abdi asal ti Ama, palercayaeun yen Amaanu ngutus.9Ayeuna Abdi mangnedakeun maranehna;sanes mangnedakeun dunya, nangingmangnedakeun jalmi-jalmi paparin ti Ama,kagungan Ama tea.10Sagala kagaduh Abdi kagungan Ama,sagala kagungan Ama kagaduh Abdi; Abdiparantos diagungkeun ku maranehna.11Dupi ayeuna Abdi sumeja dongkap kaAma, di dunya moal lami deui. Nangingmaranehna mah tetep di dunya. Ama NuSuci! Mugi maranehna diraksa ku kakawasaanjenengan Ama, nya eta jenengan anu ku Amadipaparinkeun ka Abdi, supados maranehnajadi sahiji sapertos Ama sareng Abdi sahiji.12Sapanjang disarengan keneh ku Abdi,maranehna aman ku Abdi dijagi nganggokakawasaan jenengan Ama, jenengan anu kuAma dipasihkeun ka Abdi. Maranehna ku Abdidijagi, saurang ge teu aya nu ical, kajabi anusaurang, anu memang kedah ical, supadoslaksana nu kaungel dina Kitab Suci.13Ayeuna Abdi sumeja wangsul ka Ama.Perkawis ieu ku Abdi diunjukkeun sabot di

Yohanes 17.14–21 85dunya keneh, supados maranehna tiasangarasakeun sapinuhna rasa suka hate Abdi.14Maranehna parantos narampi pangandikaAma, dugi ka dipikageuleuh ku dunya, margimaranehna oge sapertos Abdi sanes gaduhnadunya.15Abdi moal nyuhunkeun supadosmaranehna oge dicandak ti dunya, mungsupados ku Ama ditangtayungan ti si Jahat.16Sakumaha Abdi sanes gaduhna dunya,maranehna oge sanes gaduhna dunya.17Mugi maranehna dijadikeun kagunganAma anu disahkeun ku kaestuan. Nyapangandika Ama kaestuan teh.18Maranehna ku Abdi diutus ka dunyasapertos Abdi diutus ku Ama ka ieu dunya.19Abdi ngabaktoskeun diri ka Ama, supadosmaranehna oge tiasa dibaktoskeun ka Ama,supados leres-leres jadi kagungan Ama.20Abdi sanes mung mangnedakeunmaranehna bae, nanging mangnedakeun ogejalmi-jalmi anu bakal palercaya ka Abdi tinapangwawaran maranehna.21Mugi eta jalmi-jalmi oge didamel jadisahiji. Ama! Mugi maranehna oge dikersakeunngahiji ka Urang, sapertos Ama ngahiji kaAbdi, Abdi ngahiji ka Ama. Mugi maranehnadihijikeun, supados dunya percayaeun yenAma parantos ngutus Abdi.

Yohanes 17.22–18.1 8622Maranehna parantos disina nyandangkamulyaan Abdi anu ti Ama tea, sina ngahijisakumaha Abdi sareng Ama teh hiji:23Abdi ngahiji di maranehna, Ama ngahijidi Abdi, dugi ka maranehna sakumna jadihiji, dugi ka dunya sina terangeun yen Amaparantos ngutus Abdi, sareng sina terangeunyen Ama mikaasih ka eta jalmi-jalmisakumaha mikaasih ka Abdi.24Ama! Eta jalmi-jalmi ku Ama parantosdipaparinkeun ka Abdi. Kahoyong mahmaranehna sing araya di tempat Abdi, sinanaringal kamulyaan Abdi anu ti Ama tea,tawis mikaasih ka Abdi ti memeh dunyadiadegkeun.25Nun Ama anu maha adil! Dunya teuterangeun ka Ama, dupi Abdi mah terang;jalmi-jalmi paparin Ama tea oge tarerangeunyen Ama anu ngutus Abdi.26Ama ku Abdi parantos dikenalkeunka maranehna sareng bade dikenalkeunsaterasna, supados kaasih Ama ka Abditumerap ka maranehna, supados Abdi ogetiasa ngahiji sareng maranehna."

181Sanggeus ngucapkeun eta paneda,Yesus angkat jeung murid-murid, terus

meuntasan Walungan Kidron. Di eta tempataya hiji taman, sarta Yesus lebet ka dinyajeung murid-murid.

Yohanes 18.2–10 872Yudas anu rek ngahianat nyahoeun ka etatempat, sabab ku Yesus geus sering dicandakka dinya jeung murid-murid.3Nu matak tuluy manehna nyusul kadinya, mawa pasukan serdadu Rum jeungpangawal-pangawal Bait Allah, titahanimam-imam kapala jeung urang Parisi,marawa pakarang, lantera jeung obor.4Yesus anu geus uningaeun ti anggalnaku nu bakal tumiba ka salira-Na majengnembongkeun anjeun, tuluy mariksa,"Maraneh nareangan saha?"5Walonna, "Neangan Yesus urang Nasaret.""Ieu Kami," saur Yesus. Yudas, si hianat teaaya nangtung jeung nu loba.6Barang Yesus ngalahir Ieu Kami, jalma-jalma mani malundur terus rarubuh kanataneuh.7Yesus mariksa deui, "Maraneh nareangansaha?" "Yesus urang Nasaret," walonmaranehna.8Saur Yesus, "Ti tadi ge ceuk Kami ieu Kami.Upama enya anu ditareangan teh Kami, nusejen ulah diganggu."9 (Lahirana-Na kitu pikeun ngabuktikeunkasaurana-Na anu kieu tea: "Ama! Jalmi-jalmipaparin ti Ama ka Abdi teh pangesto teu ayanu ical.")10Simon Petrus anu mawa pedang nyabutpedangna, tuluy dikadekkeun ka hiji badega

Yohanes 18.11–18 88Imam Agung ngaran Malkus, rampung ceulinaanu katuhu.11Yesus ngalahir ka Petrus, "Sarungkeundeui pedang maneh! Pangira maneh ieu lumurpanganiayaan ti Ama Kami teh ku Kami moaldiinum?"12Geus kitu serdadu-serdadu Rum, kapalapasukanana, jeung para pangawal urangYahudi narangkep terus ngabarogod Yesus.13Yesus dibawa, tuluy ditembongkeun heulaka Anas, mertuana Kayapas. Ari Kayapas tehImam Agung taun eta.14Kayapas kungsi nganasehatan ka paragegeden Yahudi yen leuwih hade paehjalma saurang pikeun kasalametan sakumnabangsa.15Waktu Yesus dibawa, Simon Petrusnuturkeun jeung baturna saurang anu geusdikenal ku Imam Agung. Eta batur Petrusmilu asup jeung Yesus ka buruan bumi ImamAgung,16ari Petrus eureun di lawang buruan. Geuskitu batur Petrus teh kaluar deui, nyarita kaawewe anu jaga lawang buruan, tuluy ngajakPetrus ka jero.17Eta awewe jaga lawang nanya ka Petrus,"Anjeun lain murid-Na jelema nu itu?" "Lain,"walon Petrus.18Ku sabab tiris, gandek-gandek jeung parapangawal nyarieun pirunan, tuluy narangtung

Yohanes 18.19–26 89ngariung seuneu, saliduru. Petrus oge milusiduru.19Yesus dipariksa ku Imam Agung halmurid-murid-Na jeung pangajarana-Na.20Waler Yesus, "Kaula nyanggem kasaha-saha oge satarabasna. Pangajaran Kauladiwurukkeunana di imah-imah ibadah atanapidi Bait Allah tempat kempelna jalmi-jalmi.Nyanggemkeun naon-naon oge Kaula tarasusulumputan.21Naha mariksakeun ka Kaula? Pariksakeunbae ka jalmi-jalmi anu sok ngarupingkeunKaula, tangtos tarerangeun naon anudisanggemkeun ku Kaula."22Barang Yesus nyaurkeun kitu salahsaurang pangawal di dinya terus nyabok kaAnjeunna bari ngomong, "Wani temen Manehngomong saperti kitu ka Imam Agung!"23Waler Yesus, "Lamun omongan Kamisalah, coba terangkeun ka nu araya di dieunaon salahna. Tapi upama omongan Kamibener, ku naon maneh nyabok?"24Geus kitu Anjeunna ku Anas dikintunkeunka Imam Agung Kayapas, dibarogod keneh.25Ari Petrus keur siduru keneh. Ku nu keursaliduru ditanya, "Ari anjeun lain muridjelema itu?" Petrus ngangles, "Lain!"26Ari ceuk hiji gandek Imam Agung barayanaMalkus anu dikadek ceulina tea, "Naha lainanjeun anu ku kuring katenjo aya di tamanjeung Yesus teh?"

Yohanes 18.27–35 9027 "Lain," walon Petrus deui. Harita kenehkadenge hayam kongkorongok.28 Isuk-isuk keneh pisan Yesus dibawa tibumi Kayapas ka karaton gupernur. Tapipara gegeden Yahudi henteu arasup ka jerokaraton, ngajaga dirina ulah jadi najis ceukagama, supaya meunang milu ngadaharjamuan Paska.29Ku sabab kitu Pilatus kaluar nemonan,tuluy mariksa, "Naon perkarana eta jelemadibawa ka kami?"30Walon maranehna, "Upami teu jahat getangtos moal dibantun ka Juragan."31Saur Pilatus, "Uruskeun bae ku maranehnurutkeun hukum maraneh." Walonmaranehna, "Bangsa sim kuring teu diidinanngajalankeun hukum pati."32 (Pang kitu teh supaya laksana pilahir Yesusbasa ngagambarkeun cara pipupuseuna-Natea.)33Pilatus lebet deui ka karaton, Yesus disaurjeung terus dipariksa, "Anjeun teh Raja urangYahudi?"34Waler Yesus, "Juragan mariksa kitu tehnaha dumeh uninga ku anjeun atanapi ayaanu ngawartosan?"35Waler Pilatus, "Na kaula teh urang Yahudi?Anjeun diserenkeun ka kaula teh ku bangsasorangan jeung ku imam-imam kapala.Anjeun geus nyieun lampah naon?"

Yohanes 18.36–19.2 9136Waler Yesus, "Karajaan Kaula sanes tidunya ieu. Upami karajaan Kaula ti ieudunya, para panganut Kaula baris tarungngabelaan, ulah dugi ka Kaula beunang kugegeden-gegeden urang Yahudi. Sanes,karajaan Kaula sanes ti ieu dunya!"37Saur Pilatus, "Jadi enya Anjeun teh raja?"Waler Yesus, "Saur Juragan, Kaula teh raja.Tujuan Kaula medal sareng dongkap ka ieudunya seja ngawurukkeun hal kaestuan. Jalmianu dipimilik ku kaestuan tangtos daekeunngupingkeun ka Kaula."38 "Naon kaestuan teh?" Pilatus mariksa. Tidinya Pilatus kaluar, tuluy ngalahir ka urangYahudi, "Kami teu manggih lantaran pikeunngahukum eta jalma.39Nurutkeun adat kabiasaan maraneh,saban-saban poe Paska kami salawasnasok ngabebaskeun salah saurang sakitanpikeun maraneh. Kumaha ayeuna kahayangmaraneh, Raja urang Yahudi anu kududibebaskeun teh?"40 "Ulah! Ulah Manehna! Hayang Barabas!"jawab maranehna tingjarerit. (Barabas tehpenjahat.)

191Pilatus lebet deui, tuluy nimbalansupaya Yesus dirangket.

2Ari serdadu-serdadu tuluy nyieunmamakutaan tina regang-regang anucucukan, diterapkeun kana mastaka Yesus

Yohanes 19.3–10 92sarta Anjeunna dianggoanan jubah warnawungu.3Geus kitu serdadu-serdadu teh daratangjeung ngaromong ka Anjeunna, "WilujengRaja urang Yahudi!" pokna bari terusnarampiling.4Pilatus kaluar deui, ngalahir ka urangYahudi, "Tarenjokeun! Eta jelema ku kamirek dibawa ka hareupeun maraneh. Kami rekngabuktikeun yen kami teu manggih sababpikeun ngahukum Manehna."5Ti dinya Yesus kaluar, nganggo jubahwungu jeung makuta cucuk. Pilatus ngalahir,"Tarenjo ieu jelema!"6 Imam-imam kapala jeung para pangawalBait Allah narenjo ka Anjeunna, tuluytinggorowok, "Salibkeun! Salibkeun!" SaurPilatus, "Pek bae ku maraneh salibkeun. Kamimah teu manggih sabab pikeun ngahukum."7 Jalma-jalma narembalan, "Ceuk hukumbangsa kuring, eta jelema kudu dipaehan,sabab ngaku-ngaku jadi Putra Allah!"8Ngadangu jawaban maranehna kitu Pilatusbeuki ngaraos risi,9 tuluy lebet deui ka karaton. Yesus dipariksadeui, "Anjeun ti mana asal?" Tapi Yesus teungawaler.10Pilahir Pilatus ka Anjeunna, "EmbungAnjeun teh ngomong ka kaula? Inget, kaulakawasa ngabebaskeun atawa nyalibkeunAnjeun."

Yohanes 19.11–17 9311Waler Yesus, "Juragan iasa kawasa kaKaula mung ku margi aya widi ti Allah. Kumargi kitu jalmi anu nyerenkeun Kaula kaJuragan dosana langkung abot."12Ngadangu pilahir Yesus kitu, Pilatussateka-teka milarian jalan pikeunngabebaskeun Anjeunna. Tapi urang Yahuditingcorowok pokna, "Upami eta jalmidibebaskeun, hartosna Juragan teh sanesmitra Prabu. Jalmi anu ngaku-ngaku raja tehhartosna ngalawan ka Prabu!"13Ngadenge jawaban kitu, Pilatus tuluynyandak Yesus ka luar, terus linggih dinakorsi pangadilan di tempat anu disebut "LanteBatu". (Dina basa Ibrani ngaranna "Gabata".)14Harita geus meh pukul dua welas beurang,kari sapoe eta deui kana poe Pesta Paska.Pilatus ngalahir ka urang Yahudi, "Ieu teh rajamaraneh!"15 Jalma-jalma Yahudi tinggorowok deui,"Paehan! Paehan! Salibkeun!" Lahiran Pilatus,"Jadi kami kudu nyalibkeun raja maraneh?"Dijarawab ku imam-imam kapala, "Teu gaduhdeui raja lian ti Prabu!"16Ahirna Yesus ku Pilatus diserenkeunka maranehna sina disalib. Yesus geusdicangking ku maranehna.17Anjeunna kaluar bari manggul salib-Naku anjeun, terus nepi ka tempat anu katelah"Tempat Tangkorek". (Dina basa Ibranidisebutna "Golgota".)

Yohanes 19.18–24 9418Di dinya Anjeunna terus disalibkeun,bareng jeung dua penjahat anudisalibkeunana kiwaeun jeung tengeneuna-Na.19Dina pucuk salib Yesus aya tulisan Pilatus,ungelna: "Yesus urang Nasaret Raja urangYahudi".20Kabaca ku jalma loba, kawantu tempatnyalibkeuna-Na teh teu pati jauh ti kota.Tulisanana dina tilu rupa basa, Ibrani, Latin,jeung Yunani.21 Imam-imam kapala marenta ka Pilatuspokna, "Ulah diserat Raja urang Yahudi,kedah, Ceuk ieu jelema, Kami Raja urangYahudi."22Waler Pilatus, "Anu geus dituliskeun kukami tetep dituliskeunana."23Anggoan Yesus ku serdadu-serdaduanu tas nyalibkeuna-Na dibagi opat keurmaranehna, hiji serdadu hiji bagian. Baranggiliran jubah-Na, eta jubah teh tinunansagebaran, teu aya jaitanana.24Ceuk serdadu-serdadu, "Ieu jubahulah dipecah, urang lotrekeun bae sahaengke anu meunangna." Eta kajadian tehnyumponan sakumaha anu geus dituliskeundina Kitab Suci anu ungelna kieu: "PakeanKami ku maranehna dibagi-bagi, jubahKami dilotrekeun." Nya kitu pisan anudilampahkeun ku eta serdadu-serdadu teh.

Yohanes 19.25–32 9525Deukeut kana salib Anjeunna aya ibu-Na,saderek istri ibu-Na, Maria bojo Klopas, jeungMaria Magdalena.26Yesus ningali ka ibu-Na jeung ka muridanu dipikaasih, tuluy ngalahir ka ibu-Na, "Ibu,eta teh putra ibu!"27Ngalahir deui ka eta murid, "Eta tehindung hidep!" Ti harita ibuna Yesus ku etamurid diaku indung, dibawa ka imahna.28Yesus geus ngaraos yen sagala rupanaayeuna geus tutas. Jeung sangkan laksanaanu kaungel dina Kitab Suci, Anjeunnangalahir, "Kami halabhab!"29Di dinya aya mangkok, eusina cai anggurhaseum, seug aya anu niir sepon, dicelupkeunkana eta anggur terus diantelkeun kanalambey Yesus.30Sanggeus Anjeunna ngaraosan, tuluyngalahir, "Geus tutas!" Sanggeus kitumastaka-Na ngulahek, Yesus geus pupus.31Para gegeden Yahudi tuluy marenta idinka Pilatus pikeun mingges-minggeskeunsuku jalma-jalma anu keur disalibkeun, sartamayit-mayitna rek diturunkeun tina salib.Pangna marenta kitu lantaran harita poeJumaah. Maranehna hayang supaya dinapoe isukna, poe Sabat, ulah aya mayit anudiantep dina salibna, lantaran poe Sabat nueta teh Sabat anu kacida sucina.32Ti dinya serdadu-serdadu mingges-minggeskeun suku jalma hukuman, mimiti nu

Yohanes 19.33–39 96duaan heula, anu bareng disalibkeun jeungYesus.33Barang rek minggeskeun sampean Yesus,teu tulus, sabab tetela Anjeunna mah geuspupus.34Tapi aya hiji serdadu anu nojos angkeng-Na ku tumbak, brey bijilan getih campurcai.35 (Jalma anu nyaritakeun ieu kajadian tehanu geus nenjoeun kajadianana, nepi kaaranjeun oge baris percaya. Anu dicaritakeunku eta jalma memang hal anu saenyana,sarta manehna yakin yen nyaritakeun anusaenyana.)36Kitu kajadianana, supaya laksana ungelKitab Suci anu kieu, "Tulang Anjeunna sahijige moal aya anu dipotongkeun."37Aya deui ungel Kitab Suci anu kieu,"Jalma-jalma ngarawaskeun ka Anjeunnasanggeus Anjeunna ditumbak."38Aya hiji jelema, (panganut Yesus kenehngan teu wanieun nembrak lantaran sieuneunku para gegeden Yahudi), ngaranna Yusupurang Arimatea, menta idin ka Pilatus nyokotlayon Yesus. Ku Pilatus diidinan, tuluy layonteh ku Yusup dicokot.39Nikodemus, anu bareto nepungan Yesuspeuting-peuting tea, maturan ka Yusup.Manehna mawa seuseungitan nya eta emurcampur garu, lobana kira-kira tilu puluh kilo.

Yohanes 19.40–20.7 9740Layon Yesus ku Yusup jeungNikodemus dibungkus ku lawon linenkatut seuseungitanana, sakumaha adat urangYahudi nguburkeun mayit.41Di tempat Yesus disalib aya hiji taman,sarta di eta taman aya hiji pakuburanweuteuh can dipake ngubur saha-saha.42Ku sabab poe eta nyanghareupan poeSabat, tur aya kuburan anu deukeut, layonYesus tuluy dikurebkeun di dinya.

201Poe Minggu isuk-isuk, poek-poekkeneh Maria Magdalena indit ka

kuburan, ari datang nyampak batu tutuplawang kuburan geus aya nu mindahkeun.2Maria Magdalena lumpat manggihan SimonPetrus jeung murid anu dipikaasih ku Yesus,hariweusweus pokna, "Gusti urang aya numaling ti kuburan, duka dibawa ka mana!"3Petrus jeung eta murid lalumpat kakuburan,4 tapi baturna lumpatna leuwih tarik, nepinaka kuburan ti heula.5Tapi henteu terus asup, ngan nempo baeka jero kuburan, beh nenjo lawon linenngalumbuk.6Teu lila jol Simon Petrus, datang-datangterus asup ka jero kuburan, tapi ngan nenjolawon linen bae7 jeung urut bulen mastaka Yesus, ngan ieumah misah sarta ngagulung.

Yohanes 20.8–17 988Murid anu datang ti heula tea oge terusasup ka jero kuburan, tuluy percaya kanatetenjoanana.9 (Ku maranehna can kaharti eusi Kitab Sucianu nyebutkeun yen Anjeunna kudu tanghitina pupusna.)10Geus kitu maranehna baralik.11Maria ceurik deukeut kuburan, tuluynempo ka jero kuburan bari ceurik.12Beh nenjo aya dua malaikat, panganggonabodas, keur caralik dina urut Yesus ebog dinamastakaeun jeung dina tunjangeuna-Na.13 "Ku naon Nyai ceurik?" malaikat mariksa."Gusti abdi aya nu maling, duka dibantun kamana," walon Maria.14Sanggeus kitu manehna malik bariluak-lieuk, breh ningal Yesus keur ngadeg,tapi manehna teu wawuheun yen Anjeunnateh Yesus.15Ku Yesus dipariksa, "Ku naon Nyai ceurik?Neangan saha?" Panyangka Maria Anjeunnateh tukang kebon, tuluy ngawalon, "ManawiJuragan anu nyandak Anjeunna, wartoskeundicandak ka mana, ku abdi bade dibantundeui!"16Pilahir Yesus, "Maria!" Maria ngarenjagterus nelek-nelek, pok bae unjukan ku basaIbrani, "Rabuni!" (Hartina "Guru".)17 "Ulah nyabak ka Kami," pilahir Yesus,"sabab Kami tacan unggah ka Rama. Anggurbejakeun ka dulur-dulur Kami, yen Kami arek

Yohanes 20.18–25 99mulang ka Rama, nya eta Rama Kami jeungRama maranehna, Allah Kami jeung Allahmaranehna."18Maria Magdalena indit ti dinya, pupulih kamurid-murid Anjeunna yen manehna geusnenjo Gusti, jeung nepikeun pilahir-Na.19Dina malem Senenna, geus peuting,murid-murid keur karumpul di hiji imah,pantona ditulakan lantaran sarieuneun kugegeden-gegeden Yahudi. Yesus sumpingsarta ujug-ujug geus ngadeg di dinya, tuluyngalahir, "Salam rahayu!"20Geus kitu Anjeunna nembongkeunpanangan jeung angkeng-Na. Sanggeustetela Anjeunna teh Gusti, murid-muridkacida aratoheunana.21Yesus ngalahir deui, "Salam rahayu.Sakumaha Rama geus ngutus Kami, Kamioge rek ngutus maraneh."22Ti dinya Anjeunna niupkeun napas kamurid-murid-Na. "Tarima ieu Roh Suci,"saur-Na.23 "Saha-saha anu ku maraneh dihampuradosana, ku Allah oge bakal dihampura;upama ku maraneh henteu dihampura, kuAllah oge moal dihampura."24Tomas, murid ti nu dua welas (anusok disebut si "Kembar"), waktu Yesusnembongan teh keur teu aya,25 seug dibarejaan ku murid-murid sejen,"Urang mah geus panggih deui jeung Gusti!"

Yohanes 20.26–21.1 100Tembal Tomas, "Kuring mah mun can nenjojeung can ngusapkeun ramo kana tapak pakudina panangana-Na, jeung can nyabakkeunleungeun kana angkeng-Na, moal percaya!"26Heuleut saminggu ti harita murid-muridkumpul deui di jero imah anu kamari ieu,Tomas oge aya. Pantona ditulakan, tapi Yesussumping, ujug-ujug geus ngadeg di dinya.Tuluy ngalahir, "Salam rahayu."27Ti dinya ngalahir ka Tomas, "Rampakeunramo maneh kana ieu, tenjo ieu leungeunKami. Sodorkeun leungeun maneh, cabak ieucangkeng Kami. Geus, ulah cangcaya, singpercaya!"28 "Gusti sim abdi, Allah sim abdi!" walonTomas.29Pilahir Yesus ka Tomas, "Maneh percayada geus nenjo Kami, nya? Bagja kacida anupercaya sanajan teu kungsi nenjo heula kaKami!"30Yesus ka murid-murid-Na nembongkeunrupa-rupa deui kaajaiban anu henteu ditulisdina ieu kitab.31Tapi sakabeh anu geus dituliskeunmaksudna netelakeun yen Yesus teh Kristus,Jurusalamet, Putra Allah, supaya dulur-dulurpercaya. Sabab lamun dulur-dulur percaya kaAnjeunna tangtu meunangkeun hirup.

211Sanggeus eta, Yesus nembongandeui ka murid-murid-Na, di sisi Talaga

Tiberias. Kieu kajadianana:

Yohanes 21.2–11 1012Simon Petrus, Tomas (anu disebut siKembar), Natanael (urang Kana, Galilea),dua anak Sebedeus, jeung dua murid deui,karumpul.3Ceuk Simon Petrus, "Kuring rek ngalalauk." "Kuring milu," ceuk nu sejen. Tuluysarerea kana parahu, tapi sapeuting jeput teumeunang naon-naon.4Wanci meletek panonpoe Yesus ngadeg disisi cai, tapi murid-murid teu warawuheun.5Anjeunna mariksa, "Barudak, canbeubeunangan?" "Teu acan!" jawabmaranehna.6Saur Yesus, "Semprangkeun heurapna kakatuhueun parahu, tangtu aya nu beunang!"Seug heurapna disemprangkeun, barangditarik meh teu kaangkat pinuh ku lauk.7 "Geuning Gusti!" ceuk murid anu dipikaasihku Yesus ka Petrus. Dibejaan yen Gusti, rapbae Petrus make baju (sabab keur teu makebaju), tuluy luncat kana cai.8Ka darat teu pati jauh, kira-kira saratusmeter. Nu sejen oge terus nyarisi dina parahubari narik heurap anu pinuh ku lauk.9Barang tarurun tina parahu nyampakgeus aya seuneu areng ruhay, di luhurnaditeundeunan lauk jeung roti sababaraha siki.10Yesus ngalahir, "Bawa ka dieu saeutik laukbeunang bieu."11Simon Petrus unggah kana parahu narikheurap ka darat. Laukna galede aya saratus

Yohanes 21.12–17 102lima puluh tilu siki. Sakitu lobana lauk anubeunang, tapi heurapna teu nepi ka bedah.12Yesus ngalahir, "Ka darieu, dalahar."Murid-murid teu aya anu wanieun nanya,"Dupi Bapa saha?" da geus nyarahoeun yenAnjeunna teh Gusti.13Ku sabab kitu Yesus terus nyandakan rotijeung lauk dibagikeun ka maranehna.14Ti barang gugah tina pupus nepi ka harita,Yesus geus katilu kalina nembongan kamurid-murid.15Sanggeus dalahar, Yesus mariksa kaSimon Petrus, "Simon anak Yonas, enyahidep nyaah ka Kami leuwih ti nu sejen?""Sumuhun Gusti," walon Petrus, "Gusti uningayen abdi teh nyaah ka Gusti." Saur Yesus,"Panguruskeun anak-anak domba Kami."16Geus kitu mariksa deui kadua kalina,"Simon anak Yonas, enya hidep nyaah kaKami?" Walon Petrus, "Sumuhun Gusti, Gustiuninga yen abdi nyaah ka Gusti." Saur Yesus,"Panguruskeun domba-domba Kami."17Katilu kalina Anjeunna mariksa deui,"Simon anak Yonas, enya hidep nyaah kaKami?" Dipariksa nepi ka tilu kali, "Enyahidep nyaah ka Kami?" Petrus jadi nalangsa,tuluy unjukan, "Gusti, Gusti uninga kanasaniskanten perkawis, tangtos uningayen abdi nyaah ka Gusti." Saur Yesus,"Panguruskeun domba-domba Kami.

Yohanes 21.18–23 10318Satemenna ceuk Kami: Maneh keurngora mah biasa sok ras jig, indit kamana kahayang. Tapi engke ari geus kolot,maneh kudu pasrah ngasongkeun leungeundibarogod ku batur, indit ka mana karep numawa, lain kahayang sorangan."19 (Ieu pilahir Anjeunna, ngagambarkeuncarana Petrus nekanan ajalna engke sangkanAllah dimulyakeun.) "Tuturkeun Kami," saurYesus ka Simon Petrus.20Petrus ngalieuk ka tukang, sihorengdituturkeun ku murid anu dipikaasih kuYesus, anu keur basa tuang peuting diuknanepi ka ngalendean ka Anjeunna jeung nanyakieu, "Saha jalmina anu bade ngahianat teh,Gusti?"21Barang Petrus nenjoeun ka manehna,tuluy nanya ka Yesus, "Gusti, dupi manehnakumaha?"22Waler Yesus, "Lain perkara maneh lamunmanehna ku Kami dikersakeun hirup kenehnepi ka Kami datang deui. Tapi ari maneh,geura tuturkeun Kami!"23Tuluy rame di kalangan panganut-panganut Yesus, magar murid anu eta mahmoal maot-maot. Padahal Yesus henteunyaurkeun yen manehna moal maot-maot,nyaurkeun soteh, "Lain perkara maneh lamunmanehna ku Kami dikersakeun hirup kenehnepi ka Kami datang deui."

Yohanes 21.24–25 10424Nya murid anu eta anu nyaritakeun ieusagala perkara teh, jeung anu nuliskeunana,nepi ka urang teu hamham deui yen anudicaritakeunana teh saestuna.25Loba keneh perkara-perkara salian ti ieuanu dipidamel ku Yesus. Upama eta kabehditulis sarupa-sarupana, kawasna sadunya gemoal cukup keur nyimpen kitab-kitab nu rekditulisanana.

Kisah Para Rasul

11 Juragan Teopilus, Dina kitab nu kahiji,sugri anu dipidamel sareng diwulangkeun

ku Yesus, ku sim kuring parantos diseratkeunsadayana, ti ngawitan Anjeunna barangdamel2dugi ka Anjeunna dicandak ka sawarga.Memeh ka sawarga Anjeunna maparinpituduh-pituduh ku Roh Suci, ka jalmi-jalmianu ku Anjeunna diangkat jadi rasul-rasul-Na.3Saparantosna gugah tina pupus, salamiopat puluh dinten Anjeunna seringnembongan ka rasul-rasul-Na, dugi ka teumatak hamham yen Anjeunna estu hirup deui,kataringal sareng sasauran ka aranjeunnaperkawis Karajaan Allah.4Dina hiji dinten Anjeunna ngalahir kieu kasadaya rasul, "Maraneh ulah waka aringkah tiYerusalem, dago heula anu geus dijangjikeunku Rama, sakumaha nu geus dicaritakeun kuKami tea.5Yohanes ngabaptisna ku cai, maraneh mahsakeudeung deui bakal ngabaptis ku RohSuci."6Dina hiji waktos nuju karempel, rasul-rasulnararos ka Anjeunna, "Gusti, dupi KarajaanIsrail teh bade ayeuna diadegkeunana deuiku Gusti?"

Kisah Para Rasul 1.7–14 27Waler Yesus, "Hal eta, poe jeung waktuna,Rama Kami anu kagungan hak nangtoskeun,maraneh ulah harayang nyaho.8Tapi maraneh, lamun Roh Suci geussumping bakal narampa kawasa, pikeunjaradi saksi-saksi Kami di Yerusalem, disakuliah Yudea, di Samaria, nepi ka tungtungbumi."9Sanggeus ngalahir kitu, Yesus dicandakka sawarga, diarawaskeun nepi ka lesna teukatembong kahalangan ku mega.10Sabot rasul-rasul tingtaranggahngawaskeun ka langit, jol jleg aya anungaradeg duaan deukeut ka aranjeunnaanggoanana barodas, tuluy ngalahir,11 "Keur naraon narangtung di dieutaranggah ka langit, urang Galilea? Yesusanu dicandak ka sawarga teh engke bakalsumping deui cara kitu, sakumaha anu bieukatarenjo ku maraneh keur munggahna kasawarga."12Rasul-rasul marulih ti Gunung Jetun kaYerusalem, jauhna kira-kira sakilometer,13 terus lalebet ka kamar di loteng tempataranjeunna numpang. Aranjeunna nya eta:Petrus, Yohanes, Yakobus jeung Andreas,Pilipus jeung Tomas, Bartolomeus jeungMateus, Yakobus putra Alpeus, Simon Patriot,jeung Yudas putra Yakobus.14Rasul-rasul sering samiuk kumpul neneda.Salian ti aranjeunna aya oge wanita-wanita

Kisah Para Rasul 1.15–21 3anu ngariring neneda, oge Mariam ibu Yesus,jeung saderek-saderek Yesus.15Dina hiji poe keur waktu aranjeunnakumpul deui aya kira-kira saratus dua puluhurang Petrus ngadeg tuluy sasauran kieu,16 "Para saderek! Anu diserat dina KitabSuci perkawis pangandika Roh Suci, anudiucapkeun ku Daud ngeunaan hal Yudas anumingpin nangkep Yesus, memang parantoskedahna laksana.17Yudas urut batur urang, tadina oge geuskapilih ngiring baranggawe sareng urang."18 (Yudas geus maot di lahan beunangnameuli ku duit upah ngahianat tea, manehnadi dinya ngagubrag nepi ka beuteungnagudawang, peujitna amburadul.19Urang Yerusalem kabeh nyarahoeunkana eta kajadian, anu matak eta lahan kumaranehna dingaranan ku basa maranehna:Akeldama, anu hartina "Lahan Getih".)20 "Margi," saur Petrus deui, "hal eta kaungeldina Kitab Jabur kieu, Mugia imahna singsuwung, sing ulah aya nu ngeusian. Sarengkieu, Jabatanana sing diganti ku nu sejen.21 (1:21-22) Ku margi kitu, urang butuhsaurang deui keur gentosna, anu kedah jadisaksi perkawis gugahna deui Gusti Yesustina pupusna. Jalmina kedah anu parantosngahiji sareng urang salami Gusti Yesusangkat-angkatan ka mana-mana sareng

Kisah Para Rasul 1.22–2.4 4urang, ti semet Yohanes ngawulangkeunbaptisan dugi ka Yesus dicandak ka sawarga."22 (1:21)23Ku sakur nu araya di dinya dicalonkeundua jelema piliheun nya eta: Yusup aliasBarsabas (sok disebut oge Yustus), jeungMatias.24Seug diunjukkeun dina paneda, "Nun Gustianu uninga kana eusi sanubari jalmi-jalmi!Mugi maparin terang anu mana ti antawis ieupun dulur duaan anu kamanah ku Gusti,25baris jadi rasul gegentos Yudas anuparantos tigubrag ka tempat anu satimpal."26Geus kitu eta dua ngaran calon teh dilotre,ari elotna keuna ka Matias. Tuluy anjeunnadiangkat jadi rasul pikeun nambahan bilanganrasul anu ngan kari sawelas urang tea.

21Dina poe Pentakosta, umat anupalercaya teh karumpul di hiji tempat.

2Dumadakan ti langit aya anu ngaguruhsada angin gede, tuluy minuhan saeusi imahanu keur dicaralikan.3Breh katembong ku aranjeunna aya anutingsuliwer hurung saperti seuneu, bangunnasiga letah-letah, areunteup ka sakur anuaraya di dinya.4Harita keneh aranjeunna geus kacalikanku Roh Suci, tuluy salasauran ku basa-basasejen, nurutkeun gerak ti Roh Suci tea.

Kisah Para Rasul 2.5–13 55Harita di Yerusalem loba urang Yahudiasal ti rupa-rupa nagara sakuliah dunya,jalma-jalma ibadah.6Barang ngadarenge sora ngaguruhkitu, jalma-jalma teh ngadareugdeug kadinya. Maranehna pohara karageteunanangadarenge rasul-rasul salasauran dinabasa-basa maranehna masing-masing,7kabeh ngarasa helok. Pok ngaromong, "Etanu ngaromong dina basa-basa sejen teh lainurang Galilea?8Aneh, kumaha pangna barisaeun basa-basaurang?9Urang teh aya anu ti Partia, ti Media, jeungti Elam; ti Mesopotami, ti Yudea, jeung tiKapadokia; ti Pontus, jeung ti Asia;10 ti Prigia jeung ti Pampilia, ti Mesir, jeung tidaerah-daerah Libia deukeut Kirena. Aya anuti Rum,11boh bangsa Yahudi, boh bangsa-bangsasejen anu arasup agama Yahudi; aya oge anuti Kreta jeung ti Arab, tapi kabeh ngarti ka nudiucapkeun ku aranjeunna dina basa urangmasing-masing, nyaurkeun hal padamelanAllah anu arajaib!12Alamat naon ieu teh?" ceuk maranehnatingpelengek heran.13Tapi aya oge anu maroyok pokna, "Wah,eta mah nu keur marabok! Loba teuingnginum anggur!"

Kisah Para Rasul 2.14–21 614Neut Petrus ngadeg direncangan kusawelas rasul deui, pok sasauran ka jalmarea, "Dulur-dulur sasama urang Yahudi, jeungsakumna urang Yerusalem!" saurna bedas."Geura regepkeun! Kaula rek nerangkeunalamat ieu kajadian.15Kaula teh lain marabok, saperti panyangkaaranjeun, sabab ayeuna teh kakara pukulsalapan isuk.16 Ieu kajadian teh enyana mah geusdisaurkeun ti heula ku Allah makeparantaraan Nabi Yoel, kieu:17Dawuhan Allah, Kieu pidameleun Kamidina ahir jaman. Roh Kami rek dikucurkeunka unggal jalma. Anak-anak maraneh lalaki,awewe, ngembarkeun dawuhan Kami. Nungarora bakal mareunang tetenjoan, nukarolot bakal mareunang impian.18Dina jaman eta, dalah abdi-abdi Kami,awewe, lalaki, bakal dikucuran Roh Kami,sina ngutarakeun dawuhan Kami.19Kami rek ngayakeun mujijat-mujijat, anuaraheng di langit, anu arajaib di bumi. Getih,seuneu, jeung mega kandel.20Panonpoe bakal jadi poek, bulan jadibeureum kawas getih. Kitu, samemeh datangmangsa rawuhna Gusti, Poe anu agung jeungmulya.21Sing saha anu nyambat pitulung Gusti,tangtu disalametkeun.

Kisah Para Rasul 2.22–28 722Raregepkeun, dulur-dulur sasama urangIsrail! Kakawasaan Yesus urang Nasaretgeus nyata ka aranjeun, dibuktikeunku padamelana-Na iasa ngajalankeunpadamelan-padamelan Allah anu ajaib jeungaraheng. Hal eta keur aranjeun geus teumatak bireuk, lantaran kajadianana oge diaranjeun keneh.23Yesus teh ku Allah memang geusdipastikeun baris diserenkeun kanakakawasaan aranjeun, saluyu jeungrarancang-Na ku manten. Ku aranjeunditelasan, pupus disalibkeun ku jelema-jelema anu daroraka.24Tapi Anjeunna ku Allah geus ditanghikeuntina pupusna, ucul tina kakawasaan maot,sabab mustahil maot bisaeun nahanAnjeunna.25Hal ieu sapagodos jeung anu disaurkeunku Daud kieu: Abdi ningal Gusti saban wanci,nu mawi moal galideur, reh ku Anjeunnadiaping.26Ku margi kitu abdi tansah bingah ati, biwirteu kendat mumuji. Najan abdi bakal maot,tangtos tengtrem ngantos di jero kuburan.27Reh ku Gusti moal diantep di dunyana anumaraot; Gusti moal ngantep raga abdi-Na nusatia reksak binasa.28Abdi dituduhan jalan kana hirup, nu sajati,diliputan kabagjaan, reh ku Gusti disarengan.

Kisah Para Rasul 2.29–34 829Dulur-dulur, sim kuring rek nyarita kaaranjeun terus terang hal Daud karuhunurang anu kamashur. Anjeunna pupus,pajaratanana aya nepi ka kiwari di tanahurang.30Anjeunna teh nabi, ti anggalna geusuningaeun yen turunan anjeunna bakal ayasaurang anu ku Allah bakal dijenengkeunraja sakumaha anjeunna, sabab Allah geusmaparin jangji kalawan sumpah ka anjeunna.31Kana hal anu bakal dipidamel ku Allahka hareup, nya eta nanghikeun KristusJurusalamet ti nu maraot, anjeunna geusdipaparin uninga ti memehna, nu matakiasaeun nyarioskeun, kieu saurna: Anjeunnamoal diantep di dunyana anu maraot;salira-Na moal ruksak di jero kuburan.32Nya Yesus eta anu ku Allah ditanghikeundeui ti nu maraot teh, kaula sarerea saksina,anu naringal kajadianana.33Anjeunna geus dijungjung luhur, kengingtempat di tengeneun Allah, Rama-Na, nampiRoh Suci anu dijangjikeun. Tah anu ayeunakeur kataringal jeung kadarenge ku aranjeunteh nya eta lungsurna Roh Suci ka kaulasarerea, hiji kurnia ti Anjeunna.34Daud ku anjeun henteu munggah kasawarga, tapi iasaeun nyaurkeun kieu:Pangeran ngadawuh ka Gusti kaula: Geuracalik di katuhueun Kami,

Kisah Para Rasul 2.35–41 935nepi ka musuh-musuh Hidep ku Kamidijieun jojodog titincakan Hidep.36Ku sabab kitu sakumna urang Israil perluterang enya-enya, yen anu ku Allah geusdijenengkeun Gusti jeung Jurusalamet tehnya eta Yesus anu disalibkeun ku aranjeuntea."37 Jalma-jalma anu ngabarandungan kabehtinghareruk, tuluy ngaromong ka Petrusjeung ka rasul-rasul lianna, "Kedah kumahakuring sadaya teh, para saderek?"38Saur Petrus, "Kudu tarobat, jeung kududibaptis kalawan asmana Yesus Kristus,tangtu dosa-dosa aranjeun dihampura sartabakal narampa sih kurnia Allah, nya eta RohSuci.39Sabab hal eta dijangjikeunana ku Allah tehpikeun aranjeun saanak incu, jeung pikeunanu araya di tempat-tempat anu jarauh,cindekna pikeun sakabeh, anu bakal disalaurku Pangeran Allah urang."40Kitu Petrus maparinna pertelaan kajalma-jalma sarta rea-rea deui kasaurananamepelingan ka maranehanana, "Luputkeundiri aranjeun tina hukuman anu geus pastibakal keuna ka ieu bangsa anu jahat!"41Loba pisan jelema anu palercaya ka anudipertelakeun ku Petrus, tuluy maranehananadibaptis. Dina poe eta, jelema-jelema anupalercaya teh nambahan kira-kira tilu rebuurang,

Kisah Para Rasul 2.42–3.4 1042kabeh pada saregep kana piwulangrasul-rasul, kana samiuk kumpul, samiukdahar, jeung kana samiuk neneda.43Rasul-rasul pada mikahelok jeung padamikaajrih lantaran sering ngayakeun hal-halanu aheng.44 Jalma-jalma anu geus palercaya beukisilih raketan, kabeh raridoeun pangaboganadipake keur kaperluan sarerea.45Barang-barang jeung harta bandanadijarual, duitna dibagikeun, gedenapanta-panta nurutkeun pangabutuhnamasing-masing.46Unggal poe kumpulan di Bait Allah,dalaharna pindah-pindah imah bagilirdibarengan ku langsar hate47 jeung maruji ka Allah, tur dipikaresep kujalma rea. Jumlahna saban poe nambahanbae, beuki loba anu disalametkeun.

31Dina hiji poe kira-kira pukul tilu sore,waktuna sembahyang, Petrus jeung

Yohanes arangkat ka Bait Allah.2Di hiji lawang anu ngaranna Panto Alus,aya hiji lalaki anu lumpuh ti barang lahir;unggal poe sok digotong ka eta lawang sinamenta sidekah ka nu rek arasup ka Bait Allah.3Petrus jeung Yohanes oge basa rek lalebetdipentaan sidekah.4Aranjeunna neuteup, geus kitu Petrussasauran, "Teuteup ieu kaula duaan!"

Kisah Para Rasul 3.5–12 115Eta jelema tuluy neuteup bari ngarep-ngarep sidekah.6Saur Petrus, "Duit mah kaula teu boga.Tapi kaboga kaula ayeuna rek dibikeun. Demipajenengan Yesus Kristus urang Nasaret,andika geura nangtung, tuluy leumpang!"7Tuluy ku anjeunna dicekel leungeunna nukatuhu sina nangtung. Harita keneh sukujeung mumuncanganana ngadak-ngadakkuat,8 jung nangtung semu luncat, tuluyleuleumpangan bulak-balik, ti dinyanuturkeun Petrus jeung Yohanes ka jero BaitAllah, ajrug-ajrugan jeung muji ka Allah.9 Jelema-jelema kabeh narenjo manehnaleuleumpangan bari muji ka Allah.10Sanggeus maranehna warawuheun yeneta jelema teh anu lumpuh nu sok musapirdi Panto Alus di Bait Allah tea, maranehnakacida hareraneunana narenjo kaajaibananu tumiba ka si lumpuh tea nepi ka bisaleumpang.11Petrus jeung Yohanes terus dikikintil baeku eta jelema. Barang tiluanana nepi ka hijitepas anu disebut Tepas Suleman, terus padangarubung ku jelema-jelema anu hareraneun.12Petrus ngalahir ka maranehna, "Dulur-dulur, urang Israil! Ku naon hareran kuieu hal? Ku naon malencrong bae? Dikiracageurna ieu jelema teh ku pangawasa atawaku kaibadahan kaula?

Kisah Para Rasul 3.13–19 1213Allahna Ibrahim, Ishak, jeung Yakub,Allahna karuhun urang, geus maparinkamulyaan ka Abdi-Na, nya eta kaYesus Kristus. Ari ku aranjeun Yesus tehdiserenkeun ka para gegeden, seug ditampikdi payuneun Pilatus, padahal ku Pilatus mahrek dibebaskeun.14Anjeunna teh suci, mulya manah, kuaranjeun ditolak; aranjeun anggur marentaka Pilatus yen anu kudu dibebaskeun tehpenjahat tukang maehan.15Yesus anu nuyun manusa supaya manusahirup, ku aranjeun dipaehan. Tapi ku Allahgeus ditanghikeun ti nu maraot, kaula sarereasaksina.16 Ieu jelema anu asalna lumpuh, pangayeuna jadi jagjag teh nya ku kakawasaanjenengan Yesus. Katenjo ku aranjeun ieujelema ayeuna geus cageur. Ieu teh kusabab percaya ka Yesus, percaya kanajenengana-Na.17Dulur-dulur! Kaula terang, pang aranjeunjeung para pamingpin karitu kalakuan kaYesus teh bawaning ku kabodoan.18Tapi eta kabodoan aranjeun teh jadijalan laksanana dawuhan Allah, anu baheuladidawuhkeun ka nabi-nabi, yen Kristus utusanMantenna teh bakal dikaniaya.19Ku sabab kitu ayeuna aranjeun teh kudutarobat, kudu marulang deui ka Allah sangkan

Kisah Para Rasul 3.20–25 13ku Mantenna dihampura. Upama aranjeuntarobat,20 rohani aranjeun ku Pangeran bakaldisegerkeun. Mantenna bakal ngutus Yesuska aranjeun, sabab Yesus teh memanggeus diajangkeun jadi Raja Salam pikeunnyalametkeun aranjeun.21Yesus kudu tetep di sawarga nepika sagala perkara ku Allah dianyarkeun,sakumaha anu ku Allah geus diandikakeun kanabi-nabi suci.22Musa baheula ngalahir kieu, PangeranAllah maraneh bakal ngutus hiji nabi asalti maraneh keneh, sakumaha Mantenna gegeus ngutus ka kami. Sagala kasaurana-Naku maraneh kudu diturut.23Sing saha anu teu nurut ka eta nabi bakaldibasmi, disingkirkeun ti kalangan umat Allah.24Kitu deui nabi-nabi anu ngembanpangandika Allah, mimiti ti Nabi Samuel nepika nabi-nabi sapandeurieun anjeunna, kabehgeus ngembarkeun ti heula sakur anu geuskajadian dina jaman ayeuna.25 Jangji-jangji Allah anu diucapkeun kunabi-nabi teh pikeun aranjeun. PerjangjianAllah anu diayakeun jeung karuhun-karuhunaranjeun teh pikeun aranjeun ongkoh. Kieueusina perjangjian Allah ka Ibrahim, Ku jalanturunan maneh, Kami bakal ngaberkahansakumna manusa di bumi.

Kisah Para Rasul 3.26–4.8 1426Eta sababna, Allah ngutus Abdi-Na teh kaaranjeun heula, pikeun nobatkeun aranjeunsangkan ninggalkeun kalakuan anu jahat,supaya bisa meunangkeun berkah Mantenna."

41Sabot Petrus jeung Yohanes sasauranka jalma rea, ngadak-ngadak didatangan

ku imam-imam kapala dibarengan ku kapalapangawal Bait Allah jeung urang Saduki.2Maranehna arambekeun dumeh saur Petrusjeung Yohanes ka jalma-jalma, Yesus geusgugah tina pupusna, anu hartina nu maraotteh bakal harirup deui.3Eta dua rasul ditangkep. Ku lantaran haritageus peuting, aranjeunna ditahan heula dijero panjara, ngadago isuk.4Tapi loba jelema anu palercaya kanakasauran aranjeunna. Anu palercaya ka Yesusjumlahna geus aya kira-kira lima rebu urang.5Poe isukna para pamingpin Yahudi, parakokolot, jeung guru-guru agama karumpul diYerusalem,6diluuhan ku Imam Agung Anas jeungKayapas, Yohanes, Aleksander, jeung salian tieta anu kaasup ka kulawarga Imam Agung.7Petrus jeung Yohanes dijagragkeuntuluy dipariksa, "Kumaha carana maranehnyageurkeun ieu jelema teh? Make kawasanaon, atawa nyambat ngaran saha?"8Petrus ngawaler, kadorong ku Roh Suci,"Para pamingpin bangsa sareng para sesepuhsadaya!

Kisah Para Rasul 4.9–14 159Upami anu dipariksakeun teh perkawisnulungan jalmi lumpuh sareng perkawisnyageurkeunana,10mugi kauninga ku Juragan-juragan sarengku sakumna urang Israil, yen ieu jalmi anunangtung di payuneun, jadina sehat waluyateh ku kakawasaan Yesus Kristus urangNasaret, anu ku Juragan-juragan parantosdisalib, nanging parantos digugahkeun kuAllah tina pupusna.11Dupi Yesus teh nya eta anu ku Kitab Sucidisebat kieu, Batu anu dipiceun ku aranjeuntukang-tukang wawangunan, nyatana mahjadi batu anu pangpentingna.12Anjeunna, sareng mung Anjeunna bae anutiasa nyalametkeun manusa teh. Di saalamdunya teu aya deui manusa anu ku Allahdipaparin kawasa nyalametkeun, mung YesusKristus."13Kasonagaran Petrus jeung Yohanesmatak ngarenjag Mahkamah; sakaterangmaranehna, Petrus jeung Yohanes tehjalma-jalma basajan bae, lain anu palinter.Kakara ku Mahkamah kapikir yen Petrusjeung Yohanes teh anu sok babarengan jeungYesus.14Tapi Mahkamah teu bisa majar kumahasabab aya bukti, jelema anu dicageurkeunanajonghok.

Kisah Para Rasul 4.15–23 1615Dua rasul teh ku Mahkamah dikaluarkeunheula ti jero sidang, tuluy perkaranadibarempugkeun.16Salaurna, "Kudu dikumahakeun eta duajelema teh? Teu bisa dipungkir mujijatnasakitu tetelana ka sakumna urang Yerusalem.17Ayeuna, supaya hal eta ulah terusnerekab, eta dua jelema urang ancam teumeunang nyarita nyebut-nyebut deui ngaranYesus."18Petrus jeung Yohanes disaur deui, tuluydiancam teu meunang cacarios atawangawulang nyebut jenengan Yesus.19Petrus jeung Yohanes ngawaler, "ParaJuragan kantun nimbang-nimbang, manaanu sapagodos sareng pangersa Allah, kedahtunduk ka Juragan-juragan atanapi kedahtumut kana timbalan Allah.20Sim kuring moal tiasa upami dugi kahenteu nyanggemkeun perkawis eta, anuparantos katingal sareng kakuping pribadi."21Mahkamah beuki ngancam; tapi ngansemet kitu, teu bisaeun ngahukum, lantaranjalma-jalma anu narenjo eta mujijat kabehmaruji ka Allah. Tungtungna Petrus jeungYohanes dibebaskeun.22 Jelema anu kakara cageur ku jalan ajaibtea umurna geus opat puluh taun leuwih.23Sanggeus bebas, Petrus jeung Yohanesterus mendakan pakumpulanana. Sagala

Kisah Para Rasul 4.24–30 17kasauran imam-imam kapala jeung parakokolot teh dicarioskeun.24Geus kitu pakumpulan teh samiuk nenedaka Allah, kieu panedana, "Nun Pangeran,Gusti nu ngadamel langit, bumi, laut sarengsaniskanten eusina!25Gusti kapungkur ngandika ku Roh Suci kaDaud kawula Gusti karuhun abdi sadaya. Kuanjeunna disaurkeun kieu, Eta jelema-jelemaanu henteu nyarembah ka Allah, ku naonamarah? Eta bangsa-bangsa, ku naonngareka perkara anu mubadir?26Raja-raja di bumi tatan-tatan, pamingpin-pamingpin sakait, rek ngalawan ka Pangeranjeung ka Kristus-Na.27Margi saleresna Herodes, Pontius Pilatus,sareng jalmi-jalmi anu henteu nyarembahka Allah kitu deui urang Israil, di ieu kotaparantos karumpul bade ngalawan ka Yesus,Abdi Suci Gusti, anu ku Gusti dijenengkeunJurusalamet.28Maranehna parantos rempug badengahalang-halang perkawis anu ku Gustiparantos ditangtos baris kajadian.29Nun Pangeran, tingali kumaha ngancamnamaranehna ka abdi sadaya. Mugi abdi-abdisadaya para kawula Gusti dikersakeun tayakasieun nyanggemkeun pangandika Gusti.30Mugi ku pitulung Gusti abdi-abdi tiasanyageurkeun anu aludur, sareng ku kawasanajenengan Yesus Kristus Abdi Suci Gusti,

Kisah Para Rasul 4.31–5.2 18tiasa ngayakeun hal-hal anu ajaib sarengmujijat-mujijat anu luar biasa."31Tamat pakumpulan nenedana, tempatanu keur dipake kumpul teh inggeung.Aranjeunna dieusian Roh Suci, jadi kacidalaludeungna nguarkeun pangandika Allah.32Pakumpulan anu palercaya teh estu saniatsapikir, sabanda saboga. Harta bandanasorangan ge teu diaku bogana pribadi,sagala pangabogana dipake keur kapentinganbabarengan.33Ari rasul-rasul mertelakeun hal gugahnaGusti Yesus tina pupus teh gede pisanpangaruhna sarta kacida diberkahanana kuAllah.34Di eta pakumpulan teh taya pisan saurangoge anu hirupna kakurangan. Nu barogalahan atawa imah dijarual,35beubeunanganana diserenkeun ka rasul-rasul, duitna dibagi-bagi, gedena panta-pantanurutkeun pangabutuh masing-masing.36 (4:36-37) Yusup oge anu turunan Lewiasal Siprus, anu ku rasul-rasul dilandiBarnabas (hartina "Panglipur"), ngajual lahanmilikna, duitna diserenkeun ka rasul-rasul.37 (4:36)

51Aya hiji jelema ngaran Ananias jeungbojona ngaran Sapirah, ngajual tanahna

saluwuk.2Tapi beubeunanganana henteu diserenkeunkabeh ka rasul-rasul, ditahan sawareh

Kisah Para Rasul 5.3–10 19disalingkuhkeun keur dirina sorangan, sailonjeung bojona.3Pilahir Petrus ka Ananias, "Ananias, ku naonkawujuk ku Iblis nepi ka wani ngabohongka Roh Suci? Ku naon duit beubeunanganngajual tanah teh disalingkuhkeun sawareh?4Memeh dijual eta rajakaya teh bogamaneh, sanggeus dijual, duitna hak manehkeneh. Jadi ku naon nepi ka boga pikiranmilampah saperti kitu? Maneh ngabohong tehlain ka manusa, enyana mah ka Allah!"5Barang ngadenge lahiran kitu, bluk Ananiastibeubeut, paeh pisan. Eta kajadian estumatak gimir sakur nu ngadenge.6 Jol barudak ngora, mayit Ananias diboehantuluy digotong ka luar dikuburkeun.7Heuleut tilu jam datang bojona, teunyahoeun ka nu anyar kajadian.8Ku Petrus dipariksa, "Duit bebeunanganmaneh jeung salaki ngajual tanah teh benersakieu kabehna?" "Leres, sakitu sadayana,"jawabna.9Pilahir Petrus, "Ku naon maneh jeungsalaki nepi ka wani ngadoja ka Roh Allah?Tuh di lawang, anu tas nguburkeun salakimaneh kakara daratang rek ngagotong mayitmaneh!"10Bluk Sapirah tibeubeut harita keneh, teruspaeh. Barudak ngora tea arasup, nyampakSapirah geus jadi mayit, tuluy digarotong kaluar, dikuburkeun gigireun kuburan salakina.

Kisah Para Rasul 5.11–20 2011Ngadarenge aya kajadian kitu, jamaahjeung salian ti eta jadi kacida sarieuneunana.12Kaajaiban jeung kaahengan anu diayakeunku rasul-rasul teh loba-loba deui. Kumpulananu palercaya sering karumpul di TepasSuleman.13 Jalma-jalma sejen kacida marujina, ngantaya anu wanieun campur.14Tapi anu palercaya ka Gusti saban poenambahan bae awewe lalaki.15Rasul-rasul pada mupusti, nepi kaloba anu marawa anu garering ka sisijalan, dikedeng-kedengkeun dina bale-baleatawa dina samak, maksudna asal bisakakalangkangan bae ku Petrus ari anjeunnangalangkung.16Loba jelema ti kota-kota sakurilingeunYerusalem anu daratang marawa anu gareringatawa anu kaganggu ku roh jahat, kabehdicalageurkeun.17Tungtungna Imam Agung jeung ihwan-ihwanna nya eta jalma-jalma golongan Sadukitimbul dengkina, arek ngaganggu.18Rasul-rasul ditangkep, diasupkeun kapanjara umum.19Tapi peutingna panto-panto panjara tehdibuka ku malaikat Pangeran, rasul-rasuldituyun ka luar jeung dilahiran kieu,20 "Terus bae ka Bait Allah, embarkeun kajalma rea pangandika hal hirup anyar."

Kisah Para Rasul 5.21–28 2121Rasul-rasul tumut, subuh-subuh lebet kaBait Allah tuluy ngawulang. Imam Agungjeung ihwan-ihwanna nyaur para kokolotYahudi ngayakeun sidang, tuluy nimbalanngala rasul-rasul ti panjara sangkan dibawaka hareupeun Mahkamah.22Tapi barang piwarangan nepi ka panjara,rasul-rasul teh geus teu araya, tuluydiunjukkeun ka Mahkamah,23 "Pangberokan teh kasampak ku abdi-abdingonci pageuh keneh, nu jaraga narangtungpayuneun panto, nanging barang pantonadibuka di lebet parantos teu aya saha-saha!"24 Imam-imam kapala jeung kapalapangawal Bait Allah kacida karageteunana,teu ngalartieun ku rasul-rasul pang kajadiankitu.25Tuluy aya anu unjukan, "Jalmi-jalmi anudiberok teh parantos aya di Bait Allah nujungawulang!"26Kapala pangawal indit jeung bawahananangala rasul-rasul. Tapi teu wanieun keras-keras sieuneun dibaledogan ku batu kujalma-jalma.27Rasul-rasul dideuheuskeun ka Mahkamah.Ku Imam Agung dipariksa.28Saurna, "Maraneh geus dilarang keras teumeunang ngajar mawa ngaran eta jelema!Tapi kumaha? Angger bae ngaliarkeunpangajaran kitu di sakuliah Yerusalem, rek

Kisah Para Rasul 5.29–36 22neumbleuhkeun ka pihak kami perkarapaehna eta jelema!"29Waler Petrus sarencang-rencang, "Simkuring sadaya ngaraos wajib tunduk ka Allahti batan ka manusa.30Allahna karuhun urang parantosngahirupkeun deui Yesus anu ditelasan kuJuragan-juragan, dipaku dina kayu salib.31Anjeunna ku Allah parantos dijungjung,dijenengkeun Pamingpin sareng Jurusalamet,baris mingpin urang Israil kana pertobatsupados kenging panghampura dosa.32Eta sagala perkawis teh sim kuringsadaya saksina, sareng Roh Suci anu ku Allahdikurniakeun ka unggal jalmi anu anut kaYesus."33Sakumna anggota Mahkamah kacidageregeteunana, meh bae rasul-rasul tehdiparaehan.34Tapi aya hiji urang Parisi guru agama,anu kacida dihormat-hormatna ku sakumnarahayat, jenenganana Gamaliel. Anjeunnangadeg, mundut ka sidang supaya rasul-rasuldikaluarkeun heula.35Geus kitu anjeunna nyarios, "Parasaderek, urang Israil! Sing sabar mutusperkarana eta jalmi-jalmi teh.36Tangtos para saderek aremut kenehka Teodas, anu ngaku-ngaku jadi jelemaluar biasa dugi ka gaduh panganutkinten-kinten opat ratus urang, nanging

Kisah Para Rasul 5.37–6.1 23tungtungna dipaehan, para panganutnabubar, gerakanana kubra.37Saparantos eta, waktos di urang ayacacah jiwa, jol deui Yudas urang Galilea, anutiasa ngicuk-ngicuk rahayat seueur pisan;nanging eta oge tungtungna dipaehan, parapanganutna bubar.38Nyonto kana eta kajadian, sim kuring sejangahaturanan nasehat, sawios eta jalmi-jalmiteh ulah dikieu-kieu. Upami paniatan atanapigerakanana teh timbulna tina cita-citamanusa tangtos gagal.39Sawangsulna upami leres kalayankersaning Allah, mustahil tiasa dibasmi,malah ahirna urang sorangan anu ngalawanka Allah!" Nasehat Gamaliel ku Mahkamahkatarima.40Rasul-rasul disalaur deui, sarta sanggeusdirangket jeung diancam teu meunangnyebut-nyebut deui jenengan Yesus, tuluydibebaskeun.41Rasul-rasul kalaluar ti Mahkamah,kalayan senang manah dumeh ngaraos geusdilayakkeun ku Allah kenging panghina kukarana jenengan Yesus.42Aranjeunna saban-saban poe teueureun-eureun ngawuruk, boh di Bait Allahboh di imah somah-somah, ngawawarkeunInjil Kasalametan hal Yesus Jurusalamet.

61Anu aranut ka Yesus beuki loba bae. Hijimangsa urang Yahudi anu ngaromongna

Kisah Para Rasul 6.2–8 24basa Yunani, kukulutus ka urang Yahudipribumi, lantaran ngarasa randa-randanadisapirakeun dina urusan pangbagian rejekisapopoe.2Ku sabab kitu pakumpulan teh ku dua welasrasul dipiwarang kumpul. Saur rasul-rasul,"Teu hade lamun urang nepi ka henteungawurukkeun pangandika Allah lantarannguruskeun bae sual duit.3Ku sabab kitu, dulur-dulur, coba neanganjelema tujuhan ti urang keneh anu geuskanyahoan dieusian Roh Suci jeung berbudi,urang angkat pikeun ngatur urusan kitu,4 supaya urang bisa jongjon neneda jeungngawurukkeun pangandika Allah."5Eta nasehat kacida pada ngarempuganana.Seug pakumpulan teh milih tujuh jelema, nyaeta Stepanus, jelema pengkuh iman jeungdieusi Roh Suci, Pilipus, Prokorus, Nikanor,Timon, Parmenas, jeung Nikolaus urangAntioki anu asup agama Yahudi.6Tuluy dideuheuskeun ka rasul-rasul,ku rasul-rasul dipangnedakeun ka Allah,mugi-mugi pagaweanana diberkahan.7Pangandika Allah beuki sumebar, anggotapakumpulan beuki nambahan, malah lobaimam anu jadi palercaya ka Yesus.8Stepanus kacida diberkahanana ku Allahjeung dipaparin pangabisa nembongkeunperkara-perkara anu ajaib jeung aheng kajalma-jalma.

Kisah Para Rasul 6.9–15 259Tapi anjeunna dilawan ku sawataraanggota golongan anu disebut "Imah IbadahJalma-jalma Bebas", nya eta urang Yahuditi Kirena jeung Aleksandria. Bareng jeungurang Yahudi ti Kilikia jeung Asia maranehnangajak padu ka Stepanus.10Tapi ku panuyunna Roh Suci, Stepanuskacida percekana, sagala kasauranana kumaranehna teu bisa dibantah.11Ku sabab kitu maranehna terus ngupahsawatara jelema sina ngaromong kieu, "Etajelema omonganana ngahina ka Musa jeungka Allah!"12 Jadi maranehna teh ngangsonan ka jalmarea, ka para kokolot, jeung ka guru-guruagama, nepi ka Stepanus ditangkep dibawaka Mahkamah.13Maranehna nyanghareupkeun ogesawatara jalma, sina mere katerangan palsungeunaan Stepanus. "Ieu jalmi," ceuk etasaksi-saksi palsu ka Mahkamah, "mungngagogoreng bae Bait Allah anu suci sarengHukum Musa.14Kantos nyebatkeun yen Yesus urangNasaret bakal ngaruntuhkeun Bait Allahsareng rek ngarobah adat istiadat urang anuturun-tumurun ti Musa!"15Nu araya di Mahkamah kabeh mencrongka Stepanus, katarenjoeun raray Stepanusmani kawas raray malaikat.

Kisah Para Rasul 7.1–8 26

71 Imam Agung mariksa ka Stepanus,"Bener eta kitu?"

2Waler Stepanus, "Para saderek, Bapa-bapa!Darangukeun! Waktos Ibrahim karuhun urangdi Mesopotami keneh memeh ngalih ka Haran,anjeunna diebrehan ku Allah anu mulya,3 sareng ditimbalan kieu, Tinggalkeun barayajeung lemah cai maneh, jugjug hiji nagri anubakal dituduhkeun ku Kami.4Seug anjeunna ngantunkeun nagrina,ngalih ka Haran. Saparantos ramana pupus,Ibrahim ku Allah ditimbalan ngalih ka dieu, kaieu tanah tempat Juragan-juragan ayeuna.5Nanging anjeunna ku Allah henteudipasihan tanah sacangkewok-cangkewokacan, mung dipaparin jangji yen ieu tanahtan wande jadi milik anjeunna sarengturunanana. Waktos Allah ngajangji kitu,Ibrahim teu acan kagungan putra.6Kieu dawuhan Allah ka anjeunna,Turunan maneh bakal jadi jalma-jalmaasing di nagri batur, dijieun badega jeungditeungteuinganan opat ratus taun lilana.7Tapi bangsa anu nganiayana tangtu barisdihukum ku Kami, sarta turunan maneh bakalbudal ti eta nagri sarta bakal ngabarakti kaKami di ieu tanah.8 Ieu jangji ku Allah disahkeun ku upacarasunat anu dikeunakeun ka Ibrahim. Anumawi Ibrahim teh nyepitan Ishak putranadina yuswa saminggu. Ishak nyepitan Yakub

Kisah Para Rasul 7.9–15 27putrana, Yakub nyepitan putra-putrana anudua welas, karuhun urang anu kamashur.9Putra Yakub anu jenenganana Yusupdipikasirik ku raka-rakana, dijual ka urangMesir sina jadi badega. Nanging Yusup diapingku Allah,10ahirna kaluar tina kabalangsakan.Saparantos dideuheuskeun ka raja Mesir,tetela anjeunna teh pikaasiheun turug-turugpinter bijaksana. Ku eta raja dijenengkeungupernur nyangking sakuliah nagri Mesirsareng dikawasakeun nyepeng sagala urusankaraton.11Hiji mangsa sakuliah Mesir sarengtanah Kanaan balangsak, katarajang bahlakalaparan. Karuhun urang parantos teumendak tedaeun.12Yakub ngadangu wartos yen di Mesir ayagandum, lajeng miwarang putra-putrananguyang. Karuhun-karuhun urang iang kaMesir, nembean pisan.13Waktos raka-rakana ka Mesir deui kaduakalina, Yusup nerangkeun anjeun, sartaraja Mesir jadi uningaeun kana kaayaansaderek-saderek sareng ramana Yusup.14Yusup titip saur ngangkir Yakub ramanasakulawargi anu jumlahna tujuh puluh limajalmi sina ngalih ka Mesir.15Yakub sareng saderek-saderek Yusupteras ngalumbara di Mesir dugi ka parupusna.

Kisah Para Rasul 7.16–25 2816Layon aranjeunna dibantun ka Sekem,dikurebkeun di hiji makam kenging ngagaleuhIbrahim ti urang Emor.17Beuki caket kana laksanana jangji Allahka Ibrahim tea, bangsa urang di Mesir wuwuhseueur,18dugi ka jumeneng hiji raja Mesir anuhenteu uningaeun ka Yusup.19Karuhun urang ku eta raja didamelkaulinan sareng diteungteuinganan; orok-orok bangsa urang dipiwarang dipiceunansina maraot.20Dina mangsa keur kitu Musa medal, bayikasep, teras dirorok di bumi kenging tilusasih.21Ahirna kapaksa ku ibu ramanadikaluarkeun ti bumi. Kapendak ku putri rajateras diangken putra, diurus sapertos kaputra ku anjeun,22diwulang sagala rupi elmu kapinteranurang Mesir, jadi jalmi anu pikaserabeunsareng perceka.23Saparantos Musa yuswa opat puluh taun,timbul kahoyongna seja maluruh kaayaanbangsana.24Dina hiji dinten anjeunna ningali ayabangsana anu keur dipahala ku hiji urangMesir, teras dibelaan, urang Mesirna dipaehan.25 (Dina panggalihna tangtos bangsanangartos yen anjeunna dikersakeun ku

Kisah Para Rasul 7.26–34 29Allah kangge ngajait maranehna, nangingmaranehna henteu ngalartoseun.)26Dinten enjingna anjeunna ningali urangIsrail duaan keur garelut teras disapih, lajengsaurna, Dulur-dulur, ku naon nepi ka garelutjeung sasama urang Israil?27Nanging anjeunna disuntrungkeun kunu saurang, anu neunggeul ka baturna.Sanggem eta jalmi, Dijenengkeun ku sahamaneh ngatur jeung jadi hakim kami teh?28Rek maehan deuih ka kami, cara kamarimaneh maehan urang Mesir?29Barang ngadangu kitu Musa enggal ngejatti Mesir, lajeng matuh di Midian dugi kakagungan putra dua.30Heuleut opat puluh taun ti harita,Musa ningali aya malaikat nembongan,katembongna sapertos seuneu hurung dinahiji rungkun cucuk di gurun keusik caketGunung Sinai.31Bari heran sakalangkung Musa nyaketanhoyongeun langkung sidik. Nanging ayagentra Pangeran, dawuhanana,32Kami teh Allahna karuhun maneh, AllahnaIbrahim, Ishak, jeung Yakub. Musa dugi kangadegdeg sareng teu wantuneun ningali.33Allah ngadawuh deui, Laan tarumpah,sabab taneuh anu ditincak ku maneh teh suci.34Kami uninga kumaha balangsaknaumat Kami dikaniaya di Mesir, kadangutingaraduh. Anu matak Kami teh lungsur arek

Kisah Para Rasul 7.35–40 30ngabebaskeun. Ka dieu, maneh ku Kami rekdiutus ka Mesir.35Musa teh anu parantos ditolak kuurang Israil, anu sanggem urang Israil,Dijenengkeun ku saha maneh ngatur jeungngahakiman ka kami teh? Nanging Musakeneh anu ku Allah diutus sangkan mingpinsareng ngabebaskeun maranehna, dibantu kumalaikat anu nembongan dina rungkun cucukanu hurung.36Anjeunna mingpin urang Israil budal tiMesir, ngayakeun mujijat-mujijat sarenghal-hal anu luar biasa di Mesir, di LautBeureum, sareng di gurun keusik salami opatpuluh taun.37Musa keneh anu ngalahir kieu ka urangIsrail, Allah ka maraneh bakal ngutus hiji nabiasal ti maraneh keneh, saperti cara ngutusKami ka maraneh.38Musa keneh anu nyarengan urang Israildi gurun keusik, anu nyarengan karuhunurang sareng anu nepi-nepikeun pangandikamalaikat anu ngandika ka anjeunna diGunung Sinai, sareng anu ngadongkapkeunsabda hirup ka urang.39Nanging karuhun urang teu narurut kaanjeunna, anjeunna ditoker, urang Israilanggur marenta warangsul deui ka Mesir.40Ceuk urang Israil ka Harun, Kuringpangdamelkeun dewa-dewa anu barismingpin, margi jalma anu ngaran Musa, anu

Kisah Para Rasul 7.41–47 31ngaluarkeun kuring ti Mesir duka katarajangnaon teu dongkap-dongkap.41Teras maranehna nyarieun arcasesembahan, hiji sasapian, disasajenan,dipestakeun, mestakeun barang jijieunananasorangan.42Ku margi kitu maranehna ku Allahditilarkeun, sina nyarembah ka bentang-bentang di langit, sakumaha anu diserat dinakitab nabi-nabi, kieu, Urang Israil! Salila opatpuluh taun di gurun keusik, maraneh meuncitsato-sato kurban teh lain pikeun Kami.43Anu sok dibabawa ku maraneh kemahbrahala Molek, jeung arca si Repan, dewabentang pupujaan maraneh; maranehnyarembah teh ka arca-arca jieunan maranehkeneh. Ku sabab kitu maraneh ku Kami rekdibuang ka beh ditueun nagara Babul.44Di gurun keusik karuhun urang gaduhKemah Tepangan Pangeran, anu dipidamelnanumutkeun conto tina pituduh Allah ka Musa.45Waktos karuhun urang sareng Yosuamajeng ngarebut tanah ti bangsa-bangsa anudiusir ku Allah, eta Kemah ngiring dibantun,aya saterasna di eta tanah dugi ka jamanDaud.46Daud anu kamanah ku Allah mundut idinngadamel gedong kangge panglinggihanAllahna Yakub.47Nanging anu kawidian ngadegkeun mahSuleman.

Kisah Para Rasul 7.48–55 3248Nanging Allah Anu Maha Agung tangtosmoal linggih di tempat kenging manusa,sakumaha saur nabi,49Dawuhan Pangeran: Langit tahta Kami,bumi jojodog sampean Kami. Kami rekdipangnyieunkeun imah nu kumaha? Manatempat cicinganeun Kami?50Ari sagala perkara karah lain Kami anungajadikeunana?51Aranjeun teh tukang ngalawan, hesebeleke kana percaya ka Allah, notorekkeunmaneh kana pangandika-Na sapertos karuhunaranjeun, tukang ngalawan Roh Suci.52Naha aya nabi anu nepi ka henteudikaniaya ku karuhun aranjeun? Baheulakaruhun aranjeun maehan sakur utusan Allahanu ngembarkeun pisumpingeunana AbdiningAllah nu estu. Kiwari, aranjeun ngahianatsareng maehan ka eta Abdining Allah.53Aranjeun, anu nampa timbalan-timbalanAllah ti malaikat-malaikat, teu narurut kanatimbalana-Na!"54Para anggota Mahkamah ngarentabhatena ka Stepanus, kacida arambekeunananepi ka tikekereket.55Tapi Stepanus anu pinuh ku RohSuci tanggah ka langit, breh ningalikamulyaan Allah jeung Yesus anu ngadeg ditengeneuna-Na.

Kisah Para Rasul 7.56–8.3 3356 "Tenjo itu," saur Stepanus, "kuring ningallangit muka, ningal Putra Manusa keurngadeg di tengeneun Allah!"57Para anggota Mahkamah manitinggorowok jeung nyarocokan ceuli, bregkabeh narajang ka Stepanus maot.58Stepanus disered ka luareun kota tuluydibaledogan ku batu. Maranehna nepi kamaruka jubah, dipihapekeun ka hiji budakngora ngaran Saulus.59Stepanus anu teu eureun-eureun padamaledogan sasambat, "Nun Gusti Yesus,tampi ieu nyawa abdi!"60Brek tapak deku, sasambat ngajerit,"Gusti! Mugi ieu jalmi-jalmi ulah dibales!"Geus kitu Stepanus maot.

81Saulus kacida panujueunana kana etarajapati teh. Poe eta keneh gareja di

Yerusalem mimiti dikaniaya bengis pisan.Anu palercaya ka Yesus jadi paburencayka sakuliah Yudea jeung Samaria, nganrasul-rasul anu kumpul keneh teh.2Layon Stepanus dikurebkeun ku jalma-jalma anu sarieun ku Allah sarta kacidadicaleungceurikanana.3Ari Saulus jadi terus ihtiar pikeun numpesgareja, ngadatangan imah-imah sartanyeredan jalma-jalma awewe lalaki ti jeroimah, tuluy diasup-asupkeun ka jero panjara.

Kisah Para Rasul 8.4–14 344Tapi para panganut Yesus anu geuspaburencay teh di mana-mana nguarkeunInjil Kasalametan.5Ari Pilipus nguarkeunana hal Jurusalametteh di hiji kota penting di Samaria.6Urang dinya saregep pisan kanawawaran Pilipus, komo barang narenjomujijat-mujijatna mah.7Roh-roh jahat kalaluar tingjarerit ti jelema-jelema anu diasupanana, nu lalumpuh, nudareog, dicalageurkeun,8estu matak bungah urang dinya.9Di eta kota aya hiji jelema ngaranna Simon,nyebut maneh jelema pinunjul, geus lila padamikaserab lantaran bisaeun elmu sihir.10 Jelema-jelema ti saban lapisan kacidamupunjungna, nyarebutna ge, "Anjeunnateh kakuatan Allah anu kawentarkeunKakawasaan Pinunjul."11Geus lila urang dinya kapangaruhan kuelmu sihirna.12Tapi sanggeus ku Pilipus diuaran InjilKasalametan hal Karajaan Allah jeung halYesus Kristus mah tuluy palercayaeun kanawawaran anjeunna, nepi ka dibaraptis awewelalaki.13Simon oge percayaeun, sarta sanggeusnadibaptis teu daekeun jauh ti Pilipus, ngarasahelok ku mujijat-mujijatna.14Rasul-rasul di Yerusalem ngadaranguwarta yen urang Samaria geus daraekeun

Kisah Para Rasul 8.15–23 35narima pangandika Allah, tuluy ngutus Petrusjeung Yohanes.15Sasumpingna ka Samaria aranjeunnaterus mangnedakeun sakur anu geuspalercaya supaya dipaparinan Roh Suci,16 sabab saurang ge can aya anu nampa RohSuci, kakara dibaraptis kalawan pajenenganYesus.17Sanggeus ku Petrus jeung Yohanesditarumpangan panangan, seug bae narampaRoh Suci.18Nenjo jelema-jelema anu palercayanarampa Roh Suci ku ditumpangan leungeun,Simon ngahaturanan duit ka Petrus jeungYohanes,19bari piunjukna, "Abdi oge hoyong gaduhkawasa kitu, supados anu ditumpanganleungeun ku abdi tiasa nampi Roh Suci."20Tapi waler Petrus, "Lanat eta duit teh, kitudeui anjeun, boga sangka kurnia ti Allah bisadibeuli ku duit!21Anjeun teu meunang milu barang gawejeung kaula, sabab hate anjeun serong tiAllah.22Buru-buru tobat, piceun eta pikiran gorengteh. Geura sasambat menta hampura kaPangeran, lantaran geus boga pikiran anusakitu nistana.23Sabab katilikna ku kaula anjeun teh pinuhku kasirik, jadi budakna dosa."

Kisah Para Rasul 8.24–31 3624Simon ngalengis ka Petrus jeung Yohanes,"Abdi nyuhunkeun dipangnedakeun kaPangeran, mugi perkawis anu bieu disaurkeunku anjeun teh ulah kantos tumiba."25Sanggeus maparin panyaksi hal YesusKristus jeung ngawulangkeun pangandikaGusti, Petrus jeung Yohanes marulih deui kaYerusalem, bari nguarkeun Injil Kasalametanti Allah di kampung-kampung Samaria anukaliwatan.26Aya hiji malaikat anu ngalahir ka Pilipus,"Buru-buru geura leumpang ka beulah kidul,teang jalan anu ti Yerusalem ka Gasa." (Etajalan geus tara dipake.)27 (8:27-28) Pilipus geuwat angkat. Di etajalan aya hiji pajabat luhur urang Etiopia, anungurus harta kakayaan Sri Kandasi ratu nagriEtiopia, tas ti Yerusalem ngalakonan ibadah.Eta pajabat tunggang kareta seja mulih kanagarana, sajajalan ngaos Kitab Nabi Yesaya.28 (8:27)29Saur Roh Suci ka Pilipus, "Sampeurkeunitu kareta, deukeutan terus!"30Pilipus lumpat ngudag kareta; sanggeusdeukeut kadangueun eta pajabat keur ngaoskitab Nabi Yesaya, tuluy ditaros, "Kahartosaosanana, Juragan?"31 "Bade kahartos kumaha, teu aya anunerangkeunana," walerna bari ngahaturananPilipus naek kana karetana.

Kisah Para Rasul 8.32–40 3732Anu keur diaosna teh bagian ieu, "Ibaratdomba ditungtun arek dipeuncit, ibaratanak domba keur diguntingan buluna, teudisada-sada, Anjeunna sakecap teu kedalsaur.33Dihina-hina, teu kenging kaadilan.Nyawa-Na dicabut ti alam dunya, nepi ka teuaya anu bisa nyaritakeun turunana-Na."34Saur eta pajabat, "Hoyong terang, sahaanu dicarioskeun ku nabi teh, salirana kuanjeun atanapi jalmi sanes?"35Pilipus nerangkeun hal Yesus Kristusmimiti tina ayat eta.36Kareta majuna geus nepi ka hiji tempatnu aya cai di hiji pupudunan. "Kaleresan ayacai," saur eta pajabat, "kumaha Juragan teukaabotan upami sim kuring dibaptis?"37 [Waler Pilipus, "Atuh mangga upamileres-leres percanten mah." "Kantenanpercanten pisan, Yesus Kristus teh PutraAllah," saur eta pajabat.]38Kareta dipiwarang eureun, eta pajabatjeung Pilipus lalungsur, terus alancrub ka cai,eta pajabat dibaptis.39Barang hanjat ti cai, Pilipus gaib tinapaningali eta pajabat, dicandak ku Roh Allah.Eta pajabat ngalajengkeun perjalanan dipirigku manah anu suka.40Ari Pilipus terang-terang geus aya diAsdod, ti dinya terus ka Kesarea bari

Kisah Para Rasul 9.1–8 38nguarkeun Injil Kasalametan ti Allah di sabankota anu kalangkungan.

91Saulus ngentab-ngentab keneh napsunahayang maehan para panganut Gusti

Yesus nepi ka tumpur. Tuluy ngadeuheus kaImam Agung,2mundut surat kawasa tembongkeuneunka para pamingpin imah-imah ibadah urangYahudi di Damsik, supaya diidinan nangkepansakur jelema anu percaya ka Yesus, anukapanggih di Damsik, rek terus dibawa kaYerusalem.3Barang geus deukeut ka Damsik, Saulusngadak-ngadak katojo ku hiji cahaya ti langit,4nepi ka tibeubeut kana taneuh, tuluy ayasoara anu ngalahir ka anjeunna, "Saulus,Saulus! Ku naon maneh nganiaya ka Kami?"5 "Saha Juragan teh?" saur Saulus. Waleranu nyoara, "Kami teh Yesus, anu dikaniayaku maneh.6Ayeuna geura hudang, tuluykeun kaDamsik, engke di ditu maneh bakal dibejaannaon anu kudu dipilampah ku maneh."7Rerencangan saperjalananana areureun,pungak-pinguk, rareuwaseun nepi ka teubarisaeun ngomong-ngomong acan ngadengesoara teu tembong jirimna.8Saul hudang tina taneuh tuluy beunta,tapi teu iasaeun ningali naon-naon. Kurerencanganana ditungtun ka jero kotaDamsik.

Kisah Para Rasul 9.9–17 399Meunang tilu poe teu ningalina, sajeroningkitu anjeunna teu tuang teu leueut.10Di Damsik aya hiji panganut Yesus,jenenganana Ananias, meunang dawuhanGusti dina hiji tetenjoan. "Ananias!" dawuhanGusti. "Nun, Gusti!" wangsulna.11Dawuhan Gusti, "Ayeuna maneh kudu inditka imah Yudas di Jalan Lempeng, tanyakeunjelema anu ngaran Saulus urang Tarsus. Etajelema ayeuna keur neneda.12Dina tetenjoanana manehna nenjojelema ngaran Ananias datang numpangkeunleungeun ka dirina supaya bisa deui nenjo."13Waler Ananias, "Gusti, eta jalmi teh seueurkawartoskeunana yen kalintang jahatna kaumat Gusti di Yerusalem.14Nu mawi ka Damsik oge bade nangkepanumat Gusti, malah ngabantun serat kawasa tiimam-imam kapala."15Dawuhan Gusti, "Teang bae! Sababmanehna ku Kami geus dijadikeun pangbantuanu bakal ngamashurkeun jenengan Kami kaluareun bangsa Yahudi anu teu anut agamaYahudi, ka raja-rajana, jeung ka urang Israiloge.16Kami pribadi rek mere nyaho ka manehnasagala panganiayaan anu bakal karandapanku dirina tina sabab Kami."17Ananias angkat terus lebet kapanganjrekan Saulus. "Saderek Saulus, GustiYesus anu katingali ku Saderek di perjalanan,

Kisah Para Rasul 9.18–24 40ngutus sim kuring ka dieu, supados Saderekiasa deui ningali sareng nampi panuyunnaRoh Suci," saur Ananias bari numpangkeunpanangan ka Saulus.18Harita keneh aya anu ragrag tina socaSaulus siga sisit lauk, bray anjeunna iasa deuiningali. Saulus ngadeg tuluy dibaptis.19Sanggeus tuang salirana jagjag deui. DiDamsikna Saulus meunang sawatara poedeui, ngahiji jeung anu palercaya ka Yesus,20malah lebet ka imah-imah ibadah urangYahudi di Damsik, mertelakeun yen Yesus tehPutra Allah.21Urang Yahudi kacida hareraneunanaku anjeunna, aromongna, "Lain anu diYerusalem maehan para panganut Yesus tea,eta teh? Pang ka dieu oge pan rek nangkepanjelema-jelema anu karitu, rek diserenkeun kaimam-imam kapala."22Tapi pangaruh pertelaan ti Saulus beukigede. Bukti-bukti perkara Yesus anu dipedarku anjeunna kacida ngayakinkeunana, yenYesus teh Raja Salam nu nyalametkeun, nepika bangsa Yahudi anu di Damsik teu bisaeunngabantah.23Sanggeus liwat sawatara poe deui, urangYahudi sakait rek maehan Saulus,24 tapi anjeunna aya anu ngawartosan. Anurek maraehanana beurang peuting megatanjeunna di lawang kota.

Kisah Para Rasul 9.25–32 4125Tapi dina hiji peuting anjeunnadikaluarkeun ti jero kota ku para panganutna,diulur dina karanjang ti luhur tembok kota.26Sanggeus sumping ka Yerusalem,Saulus ihtiar nyaketan para panganut Gusti,tapi maranehna sarieuneun lantaran teupalercayaeun.27Geus kitu anjeunna dibantu dikenalkeunku Barnabas ka rasul-rasul, diterangkeunhal anjeunna ditembongan jeung didawuhanku Gusti di jalan ka Damsik, jeung halkateuneunganana mertelakeun Yesus diDamsik.28Sanggeus ku rasul-rasul ditampi,Saulus ngider di Yerusalem, ngawulang kupajenengan Gusti kacida ludeungna.29Malah sok sasauran jeung sual jawabjeung urang Yahudi anu basana basa Yunani,tapi ku maranehna rek dipaehan.30Kanyahoan ku para panganut Gusti,anjeunna tuluy dicandak ka Kesarea, ti dinyaterus ka Tarsus.31Ti harita kaayaan jamaah di sakuliahYudea, Galilea, jeung Samaria tuluy amanjeung tengtrem. Kalawan pitulung Roh Sucijamaah beuki kuat, anu palercaya beuki loba,harirupna alajrih ka Gusti.32Ari Petrus damelna ka ditu ka dieungalayad jamaah-jamaah. Dina hiji poeanjeunna ngalayad umat Gusti di Lida.

Kisah Para Rasul 9.33–40 4233Di dinya mendakan hiji jelema lumpuhngaran Eneas, anu geus dalapan taun taracengkat-cengkat ti enggon.34 "Eneas," saur Petrus, "ku pitulung YesusKristus anjeun cageur. Geura hudang,enggonna beresan." Harita keneh Eneasbisaeun hudang.35Urang Lida jeung urang Saron narenjoEneas cageur teh tuluy palercaya ka Gusti.36Di Yopa aya hiji awewe anu percaya kaYesus, ngaranna Tabita. (Ngaran YunaninaDorkas, hartina "Uncal".) Tabeatna resepnyieun kahadean, tutulung ka nu mariskin.37Harita Tabita teh gering malah tuluy maot.Sanggeus dimandian, mayitna dipernahkeundi loteng.38Ku sabab Yopa teu sabaraha jauhna ti Lida,para panganut Gusti di Yopa ngadarenge bejayen Petrus aya di Lida, tuluy ngajurungandua jelema ngangkir Petrus, "Mugi Bapaenggal-enggal sumping ka Yopa."39Petrus geuwat angkat, bareng jeung nungangkir. Sasumpingna terus dicandak kaloteng, ditaluturkeun ku randa-randa. Baritingsalegruk randa-randa teh narembongkeunrupa-rupa papakean meunang Dorkasnyieunan waktu keur hirup keneh.40Tapi maranehna ku Petrus dipiwarangkalaluar kabeh, ti dinya anjeunna nenedatapak deku, geus kitu malik mayun ka mayit

Kisah Para Rasul 9.41–10.6 43bari ngalahir, "Tabita, geura hudang!" Nyahmayit teh beunta, ret ka Petrus tuluy diuk.41Ku Petrus dicepeng dibantuan hudang. Tidinya anu palercaya jeung randa-randa tehku Petrus disalaur; Tabita anu geus hirup deuidiserenkeun ka maranehna.42Beja perkara eta terus kagurnitakeun kasakuliah Yopa, nepi ka loba anu palercaya kaGusti.43Petrus linggih heula di Yopa meunangsababaraha poe di imah Simon tukangnyamak kulit.

101Di Kesarea aya hiji kapala pasukanRum anu disebutna "Pasukan Itali",

ngaranna Kornelius.2 Jelemana ibadah, tur jeung sakulawarganangabarakti ka Allah, jeung loba tutulungnaka urang Yahudi anu mariskin, sarta rajinneneda ka Allah.3Dina hiji sore kira-kira pukul tilu, dinatetenjoanana aya malaikat Allah nembongansidik pisan jeung ngagentraan, "Kornelius!"4Kornelius neuteup semu sieun, pokngawalon, "Aya pikersaeun naon, Juragan?"Waler malaikat, "Doa paneda jeung lampahmaneh tutulung geus katarima ku Allah, kuMantenna baris dimakbul.5Geura nitahan jelema ka Yopa, angkir jalmaanu ngaran lengkepna Simon Petrus,6anu ayeuna keur natamu di tukang nyamakkulit ngaran Simon, imahna di sisi laut."

Kisah Para Rasul 10.7–17 447Sanggeus malaikat mulih, Korneliusnyalukan bujangna duaan, jeung hiji serdadukadeuheus tur ibadah.8Sanggeus dibejaan hal kajadian bieu tuluydititah ka Yopa.9Poe isukna kira-kira tengah poe, waktu etajurungan geus rek narepi ka Yopa, Petrusunggah ka loteng seja sembahyang.10Bet ngadadak ngaraos lapar hoyongbarangtuang. Sabot tuangeunanadisadiakeun, anjeunna aya titingalianana,11ningali langit muka, seug aya nu turunjiga lawon rubak ditalian opat juruna, diulurnepi kana taneuh.12Breh eusina tembong, rupa-rupa sato,sato-sato nu ngarayap, jeung manuk-manukharam.13Geus kitu aya soara, "Geura cengkat,Petrus, eta peuncit, tuluy dahar!"14Waler Petrus, "Paliyas, Gusti! Abdi mahtara neda barang haram atanapi najis."15Saur soara deui, "Anu geus dihalalkeun kuAllah, ku maneh ulah diharamkeun."16Kituna teh nepi ka tilu kali, geus kitu etabarang teh ditarik deui ka langit.17Sabot Petrus ngamanahan pihartieuntitingalieunana, jurungan Kornelius geusnarepi ka imah Simon, narangtung hareupeunlawang,

Kisah Para Rasul 10.18–26 4518pupuntenan jeung nanyakeun, "Leres kitudi dieu aya tatamu anu jenenganana SimonPetrus?"19Petrus masih ngamanahan kenehpihartieun titingalieunana. Geus kitu RohAllah nimbalan ka anjeunna, "Itu maneh ayaanu neangan tiluan!20Buru-buru turun, jung kaditu milu ulahasa-asa, sabab Kami anu nitah maranehna kadieu."21Petrus geuwat lungsur. "Ieu, Bapa,"saurna ka semah, "aya perlu naon?"22Walonna, "Abdi-abdi piwaranganKornelius. Anjeunna jalmi berbudi anungabakti ka Allah, sareng kalintangdihormatna ku sadaya urang Yahudi.Anjeunna kenging timbalan malaikat Allahkedah ngahaturanan Juragan ka bumina,supados tiasa ngadangukeun pilahir Juragan."23Semah ku Petrus diangken sina meutingdi dinya. Poe isukna Petrus angkat jeung nuneang, dibarengan ku sawatara urang Yopaanu sakapercayaan.24Poe isukna deui anjeunna geus sumpingka Kesarea, keur didago-dago ku Korneliusanu geus ngondangan sanak baraya jeungsobat-sobatna.25Barang Petrus sumping, Kornelius muru,munjungan mani tapak deku.26Ku Petrus dicepeng sina nangtung, saurna,"Ngadeg! Bapa oge sami manusa."

Kisah Para Rasul 10.27–33 4627Bari lebet Petrus sasauran terus kaKornelius. Di jero geus loba jelema.28Saur Petrus ka maranehna, "Aranjeuntangtos aruninga, urang Yahudi ku agamanadilarang natamu atanapi cacampuran sarengbangsa sanes. Tapi Bapa kenging pituduh tiAllah yen teu kenging nganggap najis atanapiharam ka sasama jalmi.29Eta margina waktos anjeun ngangkir Bapateh, Bapa henteu kaabotan. Ayeuna Bapatumaros, naon maksadna nu mawi ngangkirteh?"30Walon Kornelius, "Tilu dinten nu nembekalangkung kinten-kinten wayah kieu,tabuh tilu sonten, abdi nuju sembahyang dirorompok. Jleg aya anu ngadeg di payuneun,panganggona herang-mencrang,31ngalahir kieu, Kornelius! Doa panedajeung lampah maneh tutulung geus katarimaku Allah. Mantenna baris ngamakbul.32Geura nitahan jelema ka Yopa, angkirjelema anu ngaran lengkepna Simon Petrus,anu keur natamu di tukang nyamak kulitngaran Simon, imahna di sisi laut.33Harita keneh oge enggal abdi ngajurungan.Hatur nuhun kana kasaean Bapa parantoskersa sumping. Ieu anu karempel dipayuneun Allah, sadayana ngajeng-ngajengpisan hoyong ngupingkeun timbalan Allah tiBapa."

Kisah Para Rasul 10.34–41 4734Petrus ngalahir, "Parantos tetela ka Bapa,yen mungguh di Allah mah jalmi teh sami.35Bangsa naon oge upami ngabakti kaMantenna sareng hade kalakuanana mahtangtos ku Mantenna diangken.36Aranjeun tangtos parantos aruningakana embaran ti Allah anu diembarkeun kaurang Israil, nya eta Injil Kasalametan anunengtremkeun jiwa sakur anu anut ka YesusKristus, Gusti sakumna manusa.37Tangtos aruninga kana kajadian penting disakuliah tanah Israil anu diawitan ti Galilea,saparantos Yohanes ngembarkeun perkawisbaptisan.38Sareng tangtos aruninga perkawis Yesusurang Nasaret anu ku Allah dipaparin RohSuci sareng dipaparin kakawasaan. Anjeunnanyebarkeun kasaean ka mana-mana, sarengnyageurkeun jalmi-jalmi anu diraksuk kuIblis, margi Anjeunna disarengan ku Allah.39Sagala perkawis anu ku Anjeunnadipidamel di tanah Israil sareng di Yerusalem,Bapa sareng babaturan saksina. Anjeunnaditelasan ku urang Yahudi, dipaku dina kayusalib.40Nanging dina katilu dintenna ti saparantospupus, ku Allah dihirupkeun deui lajengdiebrehkeun.41Nanging diebrehkeunana henteu kasadayana, mung ka sawatara urang anuku Allah parantos dipilih baris jadi saksi,

Kisah Para Rasul 10.42–11.1 48nya eta Bapa sareng babaturan, anu kantosdahar nginum sareng Anjeunna saparantosAnjeunna gugah tina pupus.42Bapa sareng babaturan ku Anjeunnadipiwarang ngembarkeun Injil Kasalametansareng mertelakeun yen Anjeunna teh kuAllah parantos dijenengkeun hakim sakumnamanusa, boh anu harirup keneh boh anuparantos maraot.43Nabi-nabi sadayana anu nyaurkeunperkawis Anjeunna netelakeun yen anupercaya ka Anjeunna bakal dihampura dosanaku kakawasaan jenengana-Na."44Sabot Petrus ngawulang keneh, RohSuci lungsur ka nu keur ngararegepkeunpiwulangna.45Urang Yahudi anu geus sakapercayaananu ngarencangan Petrus ti Yopa hareraneun,dumeh nu lain bangsa Yahudi oge ku Allahdipaparin Roh Suci,46marake basa-basa sejen ngamulyakeunkaagungan Allah. Petrus ngalahir,47 "Ieu dulur-dulur geus narampa Roh Sucicara urang. Saha anu bisa ngahalang-halanglamun ayeuna dibaptis ku cai?"48Petrus miwarang supaya maranehnadibaptis kalawan pajenengan Yesus Kristus.Geus kitu Petrus ku maranehna dicandetsupaya linggih heula di dinya sawatara poe.

111Beja yen aya anu lain bangsa Yahudinarampa pangandika Allah geus nepi

Kisah Para Rasul 11.2–11 49ka rasul-rasul, jeung geus nyebar ka anugeus palercaya di sakuliah Yudea.2Waktu Petrus sumping ka Yerusalem,anjeunna dipaduan ku jelema-jelema anudisunat, pokna,3 "Ku naon anjeun dugi ka natamu ka bangsaanu henteu disunat, malah tuang sasarenganjeung maranehna?"4Ku Petrus dicarioskeun hal ihwalna, ditetekti barang mimiti, saurna,5 "Kaula meunang tetenjoan di Yopa sabotkeur sembahyang. Aya anu diturunkeun tilangit siga lawon rubak ditalian opat juruna,diulur nepi ka deukeut kaula.6Ku kaula ditempo, eusina rupa-rupa satoingu jeung sato leuweung, sato-sato nungarayap, jeung manuk-manuk haram.7Tuluy kaula ngadenge aya soara ngalahirka kaula, Geura cengkat, Petrus, eta peuncit,tuluy dahar!8Walon kaula, Paliyas, Gusti! Abdi tara nedabarang haram atanapi anu najis!9Tapi eta soara teh ngalahir deui ti langit,Anu geus dihalalkeun ku Allah ku maneh ulahdiharamkeun!10Kitu jeung kitu bae nepi ka tilu kali,tungtungna eta barang teh kabeh ditarik deuika langit.11Sawaktu pisan jeung eta aya tilu jelemadaratang ka imah anu dianjrekan ku kaula,utusan ti Kesarea seja ka kaula.

Kisah Para Rasul 11.12–18 5012Kaula didawuhan ku Roh Suci yen kudumilu jeung maranehna, ulah asa-asa. Kaulamilu indit, dibaturan ku urang Yopa genepananu geus palercaya. Datang ka Kesarea tuluysarerea asup ka imah Kornelius.13Kornelius nyarita yen meunang tetenjoan,aya malaikat ngadeg di imahna, ngalahirkieu, Maneh geura ngajurungan jelema kaYopa, angkir jelema anu ngaran lengkepnaSimon Petrus,14anu bakal nepikeun pangandikapisalameteun maneh sakulawarga.15Sanggeus kaula medar perkara eta, RohSuci lungsur ka maranehna, cara ka urangbasa mimiti narima tea.16Ras kaula inget ka anu dilahirkeun kuGusti, nya eta, Yohanes ngabaptisna ku cai,ari maraneh mah bakal ngabaptis ku RohSuci.17Tetela Allah ku manten anu maparinkeuneta kurnia ka maranehna teh, cara ka urangbareto basa urang mimiti percaya ka GustiYesus Kristus. Ku sabab kitu pimanaeun kaulabisa nyegah pangersa Allah!"18Sanggeus meunang katerangan kitu, anunyaralahkeun ka anjeunna teh tungtungnamah maruji ka Allah, pokna, "Leres upamikitu mah, sanes bangsa Yahudi ge ku Allahdipaparin kasempetan tobat sareng hirup anusajati."

Kisah Para Rasul 11.19–26 5119Para panganut Yesus anu diudag-udagbasa Stepanus dipaehan tea, papencarna ayaanu nepi ka Penesia, Siprus, jeung Antioki.Di ditu tetep nguarkeun pangandika Allah kaurang Yahudi deui.20Tapi aya anu asalna ti Siprus jeungKirena daratang ka Antioki nguarkeun InjilKasalametan hal Gusti Yesus ka nu lain urangYahudi,21 tur disarengan ku kakawasaan Gusti, nepika loba pisan anu tuluy palercaya, aranut kaAnjeunna.22Tuluy eta hal kabejakeun ka jamaah diYerusalem, anu terus ngutus Barnabas kaAntioki.23Barnabas kacida bingaheunana ningalimaranehanana sakitu diberkahananaku Gusti. Maranehna ku anjeunnadipeupeujeuhan supaya enya-enya satiasatuhu ka Gusti.24Barnabas jalma berbudi, manahna pinuhku Roh Suci, kacida percayana ka Gusti, nepika loba anu katarik aranut ka Gusti.25Ti dinya Barnabas ngalayad Saulus kaTarsus.26Saulus dicandak ka Antioki, kumpul jeungjamaah di dinya sataun campleng lilanabari ngawulang ka jalma rea. Jalma-jalmapanganut Yesus mimitina disarebut "UrangKristen" teh nya didinya, di Antioki.

Kisah Para Rasul 11.27–12.4 5227Sawaktu keneh jeung eta aya sawataranabi ti Yerusalem sarumping ka Antioki.28Nabi anu jenenganana Agabus ngaramalku pangdorong Roh Allah, saurna bakalaya bahla kalaparan di sakuliah dunya.(Ramalanana teh enya ngabukti, kajadiandina jaman pamarentahan Prabu Klaudius.)29Ku sabab kitu para panganut Yesus diAntioki rempug rek arudunan sakamampuhnamasing-masing, sumbangkeuneun kadulur-dulur sakapercayaan di Yudea.30Sanggeus duitna kumpul, tuluy ngutusBarnabas jeung Saulus pikeun nyerenkeuneta duit sumbangan ka pangurus jamaah diYudea.

121Dina jaman eta keneh, Raja Herodesmimiti ngayakeun talajak keras ka

sawatara anggota jamaah.2Yakobus rakana Yohanes ku anjeunnadipaehan ku pedang.3Ngaraos yen anjeunna kitu teh dipikaresepku urang Yahudi, tuluy deui nangkep Petrus.(Kajadianana waktu keur Pesta Roti TeuDiragian.)4Sanggeus ditangkep Petrus diasupkeunka pangbuian, dipiwarang dijaga ku opatregu serdadu, sareguna opat-opat. MaksadHerodes, sabada Pesta Paska Petrus rekdipariksa ku anjeunna di hareupeun umum.

Kisah Para Rasul 12.5–11 535Sabot Petrus ditahan di pangbuian, paraanggota jamaah teu eureun-eureun sasambatka Allah mangnedakeun anjeunna.6Piisukaneun dipariksa ku Herodes dihareupeun umum, peutingna Petrus kulemnadihapit ku dua serdadu jeung dibarogod kudua rante. Panto panjarana dijaraga.7Ujug-ujug jleg bae aya malaikat Pangeranngadeg, kamar anjeunna ditahan mani hibarku cahayana. Eta malaikat ngaguyah-guyahngagugahkeun Petrus, saurna, "Geuwathudang!" Harita keneh rante barogodpanangan Petrus lesot.8Malaikat ngalahir deui, "Kencengkeunsabuk, pake tarumpah." Petrus ngencengansabuk, tarumpahna dianggo. Malaikatngalahir deui, "Harudumkeun jubah, hayututurkeun kami."9Petrus nuturkeun, kaluar ti jero panjarabari asa samar, eta teh naha malaikatsaenyana atawa ngan titingalian bae.10Pos jaga kahiji jeung kadua geus kaliwat,jol ka panto beusi lawang kaluar. Braypantona muka sorangan, Petrus jeungmalaikat kaluar. Sanggeus nepi ka tungtungjalan les malaikat teh ngantunkeun.11Petrus teu samar deui kana eta kajadian,terus ngagereyem, "Ayeuna aing yakin ieuteh saenyana. Gusti ngutus malaikat-Nanyalametkeun aing tina genggeman Herodesjeung tina maksud jahatna urang Yahudi."

Kisah Para Rasul 12.12–19 5412Sanggeus ngamanah-manah tuluyanjeunna ngajugjug ka bumi Maria, ibunaYohanes anu katelah Markus. Di dinya keurloba jelema anu neneda.13Petrus ngetrokan panto. Hiji gandekawewe ngaran Rode nyampeurkeun rekmangmukakeun.14Manehna ujug-ujug wawuheun kanasoanten Petrus. Bakating ku atoh lainburu-buru muka panto, tapi kalah ka lumpatbalik deui hariweusweus yen anu keketrokteh Petrus.15Ceuk nu sejen, "Boa maneh gundam!"Rode keukeuh ngaenyakeun, tapi dijarawab,"Meureun eta mah malaikatna."16Petrus haben bae keketrok. Tungtungnapanto dibuka. Ari bray, maranehna kacidakarageteunana.17Ku Petrus diisarahan supaya jarempe, tidinya anjeunna nerangkeun hal anjeunnadikaluarkeun ku Gusti ti jero panjara."Pangbejakeun bae ka Yakobus jeung kanu sejen," saurna ka maranehna. Geus kituangkat ti dinya ka tempat sejen.18Sanggeus bray isuk, serdadu-serdadu anungajaraga gehger, baringungeun aya kajadiannaon ka Petrus.19Herodes nimbalan supaya Petrusdisaksrak, tapi lebeng teu kapanggih. Kusabab kitu serdadu-serdadu jaga teh kuanjeunna dipariksa terus diparaehan. Geus

Kisah Para Rasul 12.20–13.2 55kitu Herodes angkat ti Yudea, ngadon calik diKesarea rada lila.20Herodes kacida benduna ka urangTirus jeung urang Sidon. Ku sabab kitumaranehna ngadareuheus ka anjeunna, tapingabadamian heula kawasa karaton anungaranna Blastus, menta dibelaan. Geus kitukakara ngadareuheus ka Herodes, marentakarapihan, sabab bahan dahareun nagrinagumantung ka nagri cangkingan Herodes.21Dina hiji poe beunang milih, Herodesdangdos ku anggoan karajaan, linggih dinatahta terus pidato.22Rahayatna surak, pokna, "Ieu gentradewa, lain sora manusa!"23Tapi sapada harita keneh Herodesdigebug ku malaikat Pangeran, lantarankacida heunteu hormatna ka Allah, saliranadihakanan ku bilatung tuluy pupus.24Pangandika Allah beuki sumebar kamana-mana, beuki nyerep.25Barnabas jeung Saulus sanggeusna beresngalaksanakeun kawajibanana, tuluy marulihti Yerusalem bari nyandak Yohanes Markus.

131Di jamaah Antioki aya sababarahanabi jeung guru, nya eta: Barnabas,

Simeon (anu katelah si Hideung), Lukius(ti Kirena), Menahem (anu digedekeunanabareng jeung Raja Herodes), jeung Saulus.2Hiji mangsa waktu aranjeunna keurngalakonan ibadah ka Gusti jeung paruasa,

Kisah Para Rasul 13.3–10 56Roh Suci nimbalan, "Kami menta Barnabasjeung Saulus, pikeun ngajalankeun pagaweanti Kami pribadi."3Sabada paruasa jeung neneda, Barnabasjeung Saulus ditumpangan panangan kuaranjeunna tuluy diutus.4Barnabas jeung Saulus anu diutus ku RohSuci arangkat ka Seleukia, ti dinya terusbalayar ka pulo Siprus.5Sanggeus sarumping ka Salamis tuluyngawulangkeun pangandika Allah di imah-imah ibadah urang Yahudi, dibantu kuYohanes Markus.6Aranjeunna ngideran eta pulo nepi kaPafos. Di dinya pendak jeung hiji tukangsihir ngaran Bar Yesus, urang Yahudi anungakukeun nabi,7anu nyobat jeung Sergius Paulus jalmapinter, gupernur eta pulo. Eta gupernurngahaturan sumping ka Barnabas jeungSaulus, hoyongeun ngadangu pangandikaAllah.8Tapi aranjeunna dilawan ku tukang sihir teaanu boga ngaran Yunani Elimas, maksudnasupaya eta gupernur ulah nepi ka percaya kaYesus.9Saulus, anu harita geus katelah Paulus,mureleng ka eta tukang sihir lantarankadorong ku Roh Suci,10 tuluy ngalahir kieu, "Anak Iblis!Maneh satruna sakur nu hade, pinuh ku

Kisah Para Rasul 13.11–16 57sagala tipu daya, purah ngabohongkeunkayaktian-kayaktian ti Gusti!11Ayeuna rasakeun ieu panangan Gusti!Maneh bakal lolong, sababaraha lilana moalnenjo-nenjo panonpoe." Sapada haritakeneh reup Elimas ngarasa poek, panonnakatutup ku pepedut hideung, tuluy uyup-ayapneangan nu pinungtuneun.12Ningali kajadian kitu, gupernur jadipercaya ka Yesus, sabab anjeunna kacidakatarikna ku pangajaran hal Gusti.13Paulus jeung rerencanganana anu duaanbalayar ti Pafos ka Perga, hiji kota di Pampilia,ti dinya papisah jeung Yohanes Markus anuterus mulang ka Yerusalem.14Ti Perga anjeunna jeung Barnabas teruska Antioki di Pisidia, poe Sabatna aranjeunnangiring kempelan di imah ibadah urangYahudi.15Sabada aosan tina Kitab Musa jeung tinaKitab Nabi-nabi, pangurus-pangurus imahibadah ngahaturanan ka aranjeunna, pokna,"Bilih para Saderek bade maparin amanatatanapi pangdeudeul sumanget, manggadihaturanan ka payun."16 Jung Paulus ngadeg, tuluy maparin isarahku panangan, barabat sasauran: "Dulur-dulururang Israil katut anu sanes-sanesna anukarempel di dieu ngalakonan ibadah ka Allah!Darangukeun!

Kisah Para Rasul 13.17–25 5817Allahna bangsa Israil parantos milihkaruhun urang. Karuhun urang nalikangumbara di Mesir ku Mantenna dijadikeunhiji bangsa gede. Ti dinya ku Allah maranehnadicandak kaluar ti Mesir.18Opat puluh taun Mantenna nyabarantingkah polah maranehna di gurun keusik.19Tujuh bangsa di Kanaan ku Mantennadibasmi, tanahna dijadikeun milik maranehna.20Kitu saterasna dongkap ka opat ratus limapuluh taun. Sabada eta, maranehna diatur kuhakim-hakim anu diangkat ku Mantenna dugika jaman Nabi Samuel.21Ti dinya maranehanana marenta raja.Ku Allah dikabulkeun, Saul bin Kis ti kaomBinyamin diangkat jadi rajana dugi ka opatpuluh taun.22Saul ku Allah dikeser, Daud dijadikeun rajagegentosna. Kieu timbalan Allah perkawisDaud, Kami uninga, Daud anak Isai tehjelema pikapanujueun, anu bakal ngalakonansagala pangersa Kami.23Allah ngalaksanakeun jangji-Na, ti turunanDaud aya anu ku Mantenna dijadikeunJurusalamet pikeun urang Israil, nya etaYesus.24Samemeh Yesus ngawitan ngajalankeunpadamelanana, sakumna bangsa Israil diajaktobat ku Yohanes sareng kedah dibaptis.25Saparantos tugasna meh rengse, Yohanesngalahir kieu ka maranehna, Saha ari

Kisah Para Rasul 13.26–31 59kaula, ceuk aranjeun? Kaula lain anu keurdiarep-arep ku aranjeun. Anjeunna mahsumpingna engke sanggeus kaula. KaAnjeunna kaula teu wani mangudarankeuntarumpah-tarumpah-Na acan.26Para saderek turunan Ibrahim, kitu deuinu sanes, anu karempel di dieu ngalakonanibadah ka Allah! Eta wawaran pisalameteunteh pikeun urang!27Margi urang Yerusalem mah katut parapamingpinna teu tarerangeun yen nyaAnjeunna Jurusalamet maranehna. UnggalSabat maranehna maraca seratan nabi-nabi,tapi eusina teu kahalartieun. Yesus kumaranehna dihukum, cocog sareng anudisaurkeun ku nabi-nabi.28Sanajan maranehna teu manggih pisansabab pikeun ngaragragkeun hukum patika Anjeunna, keukeuh marenta ka Pilatussupaya Yesus dihukum pati.29Sanggeus sagala niat jahat maranehna kaAnjeunna tinekanan sakumaha anu kaungeldina Kitab Suci, layon Anjeunna diturunkeuntina tihang salib, digolerkeun di jero kuburan.30Nanging ku Allah digugahkeun deui tinapupusna.31Saparantos gugah, di lebet sababarahadinten sering nembongan ka jalmi-jalmianu tadina ngingiring Anjeunna ti Galilea kaYerusalem, anu ayeuna jaradi saksi perkawisAnjeunna ka urang Israil.

Kisah Para Rasul 13.32–39 6032 (13:32-33) Ayeuna sim kuring sejangadongkapkeun ka aranjeun InjilKasalametan, nya eta: Perkawis anu baheuladijangjikeun ku Allah ka karuhun urangteh ayeuna laksana, ka urang anu jaditurunanana, reh Allah parantos ngahirupkeundeui Yesus, sakumaha anu parantos kaungeldina Jabur anu kadua, kieu, Hidep Putra Ama;ayeuna Ama geus jadi Rama Hidep.33 (13:32)34Perkawis Yesus gugah ti nu maraot dugika salira-Na henteu kungsi buruk di jerokuburan, kieu pangandika Allah: Hidep kuAma bakal diberkahan, ku berkah suci turpasti sakumaha jangji Ama ka Daud.35Dina bagian sejen aya deui, ungelna:Gusti moal ngantep abdi-Na nu satia ajur dijero kuburanana.36Daud anu ngalakonan pangersa Allahparantos pupus, dikurebkeun di makamkaruhunna, salirana ajur di jero kuburan.37Nanging Yesus mah henteu kitu, margi kuAllah digugahkeun deui ti nu maraot.38 (13:38-39) Ku margi kitu mugiaaruninga, perkawis panghampura dosa anudiwawarkeun ka aranjeun teh jalanna tiYesus. Sakur anu percaya ka Anjeunna bakaldileupaskeun tina dosa-dosa, anu moal bisadileungitkeun ku Hukum Musa.39 (13:38)

Kisah Para Rasul 13.40–46 6140Ku margi kitu sing ariatna, supayaaranjeun ulah kaasup ka jalmi-jalmi anu kunabi-nabi disaurkeun kieu:41Ati-ati maraneh, tukang ngahina! Maranehbakal ngarenjag tuluy paraeh! Kiwari Kamikeur ngalaksanakeun hiji perkara, anusanajan dipertelakeun ge ku maraneh moaldipercaya!"42Waktu keur kalaluar ti dinya, ka Paulusjeung Barnabas pada ngahaturanan supayaSabat hareup sarumping deui ngalajengkeunpiwulang anu bieu.43Bubar kumpulan, Paulus jeung Barnabasditaluturkeun ku urang Yahudi jeung ku nusejen nu arasup agama Yahudi. Maranehnaku aranjeunna dinasehatan supaya hirupnatetep aya dina rahmat Allah.44Dina poe Sabat deui urang dinya mehkabeh daratang ngadarengekeun pangandikaAllah.45Nenjo anu karumpulan sakitu lobana,urang Yahudi kacida darengkieunana, tuluyngahina ka Paulus, piwulang anjeunnadibarantah.46Tapi Paulus jeung Barnabas malah tambahwani, saurna, "Saenyana pangandika Allahteh wajib ditepikeun ka aranjeun heula. Tapiku lantaran aranjeun embung narima, jadiaranjeun sorangan anu nangtukeun yenaranjeun mah teu layak narima hirup anulanggeng. Ku sabab kitu aranjeun mah rek

Kisah Para Rasul 13.47–14.1 62ditinggalkeun bae, kaula rek nyanghareup kabangsa sejen.47Karana Pangeran geus marentah kakaula, timbalana-Na: Maneh ku Kami geusdijadikeun cahaya pikeun nyaangan bangsasejen anu lain Yahudi, supaya salametmanusa saalam dunya."48Ngadarenge kasauran kitu jelema-jelema nu lain bangsa Yahudi kacidabarungaheunana, tuluy maruji kanapangandika Allah. Eta sakur anu ku Allahgeus ditangtukeun kana hirup langgeng tehjaradi jelema anu palercaya.49Pangandika Allah jadi kautarakeun kasakuliah wewengkon eta.50Tapi jelema-jelema urang Yahudi teangangsonan ka para gegeden kota jeung kawanita-wanita priyayi anu aribadah ka Allah,jeung mimiti nyarusahkeun ka Paulus jeungBarnabas, sarta tungtungna aranjeunna diusirti wewengkon maranehna.51Paulus jeung Barnabas kaluar ti dinyabari ngagibrigkeun kekebul tina sampeanananyirikeun kakeuheul, terus ngabujeng kaIkonium.52Ari para panganut Yesus anu di Antiokihatena barungah sarta pinuh ku Roh Suci.

141Di Ikonium Paulus jeung Barnabasngalaman deui kajadian kawas

kitu. Aranjeunna sumping ka imah ibadahurang Yahudi, tuluy ngawulang. Piwulangna

Kisah Para Rasul 14.2–10 63ngayakinkeun, nepi ka loba urang Yahudijeung bangsa sejen jadi palercaya ka Yesus.2Tapi maranehna diangsonan ku urangYahudi anu arembungeun percaya, nepi kamaralik mikaijid ka anu geus palercaya.3Rasul-rasul teh di dinyana rada lila, beukiludeung ngawulangkeun hal Gusti, tur kuGusti dipaparin kawasa ngadamel mujijat-mujijat aheng, anu ngabantu netelakeunyen sih kurnia Gusti anu diwulangkeun kuaranjeunna teh sayaktina.4Urang dinya jadi pecah, aya nu biluk kaurang Yahudi, aya nu biluk ka rasul-rasul.5Ti dinya urang Yahudi katut parapamingpinna jeung sawatara jelema bangsasejen mupakat arek maledogan rasul-rasul kubatu.6Tapi aranjeunna kaburu ngejat, terussarumping ka Listra jeung Derbe diLikonia, jeung ka wewengkon-wewengkonsakurilingeunana,7ngawulangkeun jalan kasalametan ti Allah.8Di Listra aya hiji jelema anu lumpuh tibarang dijurukeun, teu bisaeun leumpangpisan,9milu ngadengekeun kasauran Paulus.Ku Paulus diteuteup, katingali yen bisadicageurkeun lantaran hatena percaya.10 "Geura nangtung sing ajeg!" lahiranPaulus tarik ka manehna. Korejat manehnanangtung tuluy leuleumpangan.

Kisah Para Rasul 14.11–17 6411Narenjo Paulus iasa midamel kitu jalmarea raong ngaromong dina basana, basaLikonia, "Dewa-dewa lungsur ka urang miragajalma!"12Barnabas ku maranehna disebut DewaZeus, Paulus anu dianggap jadi juru sabdadisebut Dewa Hermes.13 Imam Dewa Zeus ti kuil pamujaananadi luar kota datang ka gapura kota, mawakekembangan jeung sapi jalu sababarahasiki, rek ngajak urang kota ngahaturkeunkurban ka Barnabas jeung Paulus.14Ngadangu pamaksudan maranehnakitu, Barnabas jeung Paulus nyoehkeunanggoanana tuluy muru bari ngagero kamaranehna,15 "Nanaonan, dulur-dulur? Kaula manusacara aranjeun! Kaula rek ngembarkeun InjilKasalametan, seja ngajak aranjeun tobat tinanyembah kana barang gaplah, kana nyembahka Allah anu jumeneng, anu ngadamel langit,bumi, laut, jeung sakabeh eusina.16Baheula-baheula manusa ku Mantennadiantep karep.17Tapi Mantenna salawasna nyirikeun yenaya, tembong dina sagala padamelana-Na anuharade pikeun aranjeun, nya eta: nurunkeunhujan ti langit, maparin musim hasil bumi,maparin dahareun, jeung nyenangkeun hatearanjeun."

Kisah Para Rasul 14.18–25 6518Dibere katerangan kitu ge masihkeneh seuseut nahanna supaya ulah tulusngahaturanan kurban ka aranjeunna.19Geus kitu daratang urang Yahuditi Antioki, ti Pisidia, jeung ti Ikonium,mangaruhan. Urang dinya nepi ka padabariluk ka maranehna. Paulus dibaledoganku batu, tuluy digusur ka luar kota, culditaringgalkeun, samarukna geus pupus.20Anjeunna cengkat deui sanggeus dirariungku anu palercaya, tuluy lebet deui ka jerokota. Poe isukna anjeunna jeung Barnabasangkat ka Derbe.21Di Derbe Paulus jeung Barnabasngawartakeun Injil Kasalametan, jeung lobajelema anu datang ka palercaya ka Yesus. Tidinya arangkat ka Listra, ka Ikonium, jeungka Antioki di Pisidia,22nguatkeun hate anu palercaya ka Yesussupaya mantep percayana. "Rek asup kaKarajaan Allah teh kudu nyorang heularupa-rupa kasusahan," kitu saur aranjeunna.23Di unggal jamaah aranjeunna ngangkatpamingpin; sanggeus dipuasaan jeungdipangnedakeun, eta pamingpin-pamingpin dititipkeun ka Gusti anujadi pananggeuhanana.24Paulus jeung Barnabas kebat ka Pampilia,jalanna ngalangkung wewengkon Pisidia.25Di Perga ngawartakeun heula pangandikaAllah, ti dinya kebat ka Atalia.

Kisah Para Rasul 14.26–15.4 6626Ti Atalia balayar ka Antioki deui, tempataranjeunna bareto mimiti dipercaya ngembanrahmat Allah, nya eta kudu ngalakonan damelanu ayeuna geus anggeus.27Di Antioki ngumpulkeun anggota jamaah,ngawartoskeun sagala perkara anu dipidamelku Allah ku jalan aranjeunna, jeung perkaraAllah geus muka jalan pikeun bangsa sejen,nepi ka maranehna oge jaradi jelema-jelemaanu palercaya ka Yesus.28Rada lila aranjeunna nganjrek dijelema-jelema anu palercaya di Antioki teh.

151Aya urang Yudea anu daratangka Antioki, ngajar kieu ka nu geus

palercaya, "Lamun aranjeun teu disarunatannurutkeun parentah dina Hukum Musa,aranjeun moal bisa disalametkeun."2Paham kitu kacida dilawanna ku Paulusjeung Barnabas. Tungtungna Paulus jeungBarnabas ti Antioki diutus ka Yerusalem,dibarengan ku sababaraha urang deui, pikeunmereskeun sual eta jeung rasul-rasul.3Utusan dijajap ku jamaah nepi kawates kota, ti dinya terus kebat jalannaka Penesia jeung Samaria. Urang dinyadibejaan, yen bangsa sejen nu lain Yahudioge geus nyalanghareup ka Allah; kacidaaratoheunana.4Di Yerusalem, sanggeusna dibageakeunku jamaah, ku rasul-rasul, jeung ku para

Kisah Para Rasul 15.5–11 67kokolot jamaah, utusan medar sagala hal anudipidamel ku Allah ku jalan aranjeunna.5Tapi aya anggota jamaah ti golongan urangParisi, ngaromong kieu, "Jalmi-jalmi bangsasanes anu parantos palercaya teh kedahdisarunatan, sareng perlu diwartosan kedahtarunduk ka Hukum Musa."6 Ieu masalah tuluy dimusawarahkeun kupara kokolot jeung rasul-rasul.7Sanggeus lila sual jawab, Petrus ngadegtuluy ngalahir, "Dulur-dulur tangtu aremut,geus lila sim kuring ku Allah dipilih tiaranjeun, kedah nguarkeun Injil Kasalametanka bangsa sejen, supaya maranehna ogepalercaya kana hal eta.8Allah, anu uninga kana eusi hate unggaljalma, parantos kersa nampi bangsa sejen,nyatana ka bangsa sejen oge, Allah parantosmaparin Roh Suci cara ka urang.9Urang sareng bangsa sejen ku Mantennahenteu dibeda-beda. Bangsa sejen ogeku Mantenna dihampura dosana, lantaranmaranehna oge palercaya.10Ku margi kitu ku naon bade ngaralawanka Allah, ngudukeun dulur-dulur anu parantospalercaya ngajalankeun sarat anu sakitubeuratna? Karuhun urang ge, nya kitu deuiurang sorangan teu kuat ngalakonanana.11Urang percaya yen boh urang, boh bangsasejen, pang salamet teh ngan ku karana sihkurnia Gusti Yesus bae."

Kisah Para Rasul 15.12–20 6812Ti dinya, barang Paulus jeung Barnabasnyarioskeun sagala mujijat jeung kaahengananu dipidamel ku Allah di kalanganbangsa sejen ku jalan aranjeunna, anungabarandungan mani jempling.13Geus kitu Yakobus ngalahir, "Dulur-dulur,karupingkeun sim kuring!14Bieu saderek Simon nerangkeun halngawitanana Allah mintonkeun perhatosana-Na ka jalmi-jalmi bangsa sanes, kalayanmaksad ti eta bangsa aya anu bade dipilihbaris dijadikeun umat-Na.15Hal ieu cocog pisan sareng anu kapungkurdiramalkeun ku nabi-nabi, anu ungelna,16Engke Kami baris datang deui, timbalanPangeran, seja mulihkeun karajaan Daud. Nugeus runtuh sina ngadeg deui, sina wewegdeui.17Ku sabab kitu jalma-jalma salian ti eta,bakal daratang ka Kami. Nya eta ti bangsalian anu geus disalaur ku Kami, sangkan jadikagungan Kami.18Kitu timbalan Pangeran, nguningakeunperkara eta ti baheula keneh.19Kitu nu mawi pangrasa sim kuring,dulur-dulur anu teu sabangsa anu parantostarobat ka Allah teh ulah diririweuh.20Mending ge urang suratan, anu eusinamepelingan yen teu kenging ngadaharkadaharan anu najis anu parantosdisuguhkeun ka brahala, atanapi sato anu

Kisah Para Rasul 15.21–26 69paeh bangkar, atanapi getihna, sareng teukenging jinah.21Margi Hukum Musa teh ti baheula kenehunggal-unggal Sabat dibaca di imah-imahibadah bangsa urang, aturan-aturananadiwurukkeun di saban kota."22Geus kitu rasul-rasul jeung para kokolot,kitu deui sakumna jamaah, rempug sejamilih dua jelema pikeun diutus ka Antioki,bareng jeung Paulus jeung Barnabas. Geuskapilih duaan, duanana jelema anu kacidadipandangna ku sakur anu palercaya, nya etaYudas anu katelah Barsabas, jeung Silas,23dibahanan surat anu kieu eusina: "Kahaturpara saderek luareun bangsa Yahudi diAntioki, Siria, sareng di Kikilia. Sim kuring,rasul-rasul sareng para kokolot jamaahdi Yerusalem, saderek-saderek aranjeun,ngahaturkeun salam kawilujengan.24Aya wartos saderek-saderek diririweuh kujalmi-jalmi sim kuring anu darongkap ka dieu,nyebarkeun paham anu ngabingungkeun.Sayaktosna maranehna sanes utusan ti simkuring.25Ku margi kitu sim kuring sadaya terasbarempug, ahirna mupakat bade ngintunutusan ka dieu, anu pidongkapeunana bakalsasarengan sareng saderek Barnabas sarengPaulus saderek urang,26anu parantos naruhkeun jiwana demiGusti urang Yesus Kristus.

Kisah Para Rasul 15.27–36 7027Utusan teh duaan, nya eta Yudas sarengSilas, anu bakal nerangkeun perkawis ieuserat ku lisan.28Roh Suci parantos nyatujuan, kitu deui simkuring sadaya, moal nambihan kabeubeurataranjeun ku kawajiban-kawajiban sanesna,salian ti:29kedah pantrang kana kadaharan anuparantos disuguhkeun ka brahala, pantrangneda getih, pantrang neda sato anu paehbangkar, sareng teu kenging jinah. Kalintangutamina upami hal ieu ku saderek-saderekdigumatikeun. Sakitu nu kapihatur, wilujeng."30Utusan geus ariang ka Antioki, tuluyngumpulkeun jamaah, suratna dipasrahkeun.31Eusina kacida nyenangkeunana kana hatenu narima, jamaah ngarasa bungah.32Yudas jeung Silas anu saenyana mah nabi,lila cacarios jeung maranehanana, maparinpituah jeung nasehat anu matak negerkeunhate.33Sanggeus nganjrek rada lila, kakaraaranjeunna meunang marulih deui ka nungutusna bari dijurung ku pangdoa sarerea.34 [Tapi Silas mah ngantunkeun anjeun sejaterus di Antioki bae.]35Paulus jeung Barnabas rada lila nganjreknadi Antioki, ngajarkeun jeung nguarkeunpangandika Gusti jeung urang dinyana.36Sanggeus rada lila, Paulus sasauran kaBarnabas, "Urang ngalongok dulur-dulur

Kisah Para Rasul 15.37–16.3 71ka tempat-tempat urang bareto nguarkeunpangandika Gusti, hayang terang kumahakaayaanana."37Barnabas hoyongeun nyandak YohanesMarkus,38 tapi Paulus ngaraos teu hade lamunYohanes Markus dibawa, lantaran bareto gehenteu terus babarengan nepi ka anggeus,anggur mulang ninggalkeun di Pampilia.39Paulus jeung Barnabas nepi ka pabentarnemen pisan, tungtungna aranjeunnapapisah. Barnabas tetep nyandak Markusterus balayar ka Siprus.40Ari Paulus nyandak Silas; sabada kujamaah dipasrahkeun kana rahmat Gustiterus angkat,41ngideran Siria jeung Kikilia, nguatkeunjamaah-jamaah.

161Paulus neruskeun angkatna ka Derbe,tuluy ka Listra. Di dinya aya hiji

panganut Yesus ngaranna Timoteus. IndungTimoteus urang Yahudi anu percaya ka Gusti,ari bapana mah urang Yunani.2Ku urang Listra jeung Derbe anu palercayaka Yesus, Timoteus disarebut jelema hade.3Ku Paulus rek dicandak, ku sabab kituTimoteus ku anjeunna disunatan heula,lantaran urang Yahudi di dinya kabehnyarahoeun yen bapana Timoteus teh urangYunani.

Kisah Para Rasul 16.4–12 724Ka para panganut Yesus di saban kotanu disumpingan, aranjeunna nepikeunsarat-sarat ti rasul-rasul jeung para kokolot diYerusalem tea, sarta dipeupeujeuhan supayaeta sarat-sarat teh ditarurut.5Kaayaan jamaah-jamaah beuki kuat,kapercayaanana tambah mantep, jeungjumlah anggotana nambahan unggal poe.6Aranjeunna neruskeun angkatna, Prigiajeung Galata dilangkung, sabab Roh Suci teungawidian aranjeunna nguarkeun pangandikaAllah di daerah Asia.7Di wates wewengkon Misia mimitina reklalebet ka Bitinia, tapi dilarang ku Roh Yesus.8Ku sabab kitu Misia oge dilangkung, teruska Troas.9Peutingna di Troas, dina hiji titingalianPaulus ningali aya anu nangtung dipayuneunana, hiji urang Makedoni anununuhun kieu ka anjeunna, "Mugi sumping kaMakedoni, tulungan sim kuring sadaya!"10Lantaran aya titingalian Paulus kitu, simkuring tiluan gura-giru rek terus ka Makedoni,kajurung ku kayakinan yen geus disaur kuAllah supaya nguarkeun Injil ka urang ditu.11Terus balayar ti Troas, lempeng kaSamotrake, poe isukna nepi ka Neapolis.12Ti dieu terus asup ka Pilipi, kota anu mimitidi wewengkon Makedoni, jajahan karajaanRum keneh. Di Pilipi meunang sababarahapoe.

Kisah Para Rasul 16.13–17 7313Dina poe Sabat sim kuring tiluanarindit ka sisi walungan luareun kota,sabab ceuk taksiran bakal manggih tempatsembahyangna urang Yahudi. Sim kuringtiluan dariuk, cacarita jeung awewe-aweweanu keur di darinya.14Di antarana aya anu ngaranna Lidia,tukang dagang lawon wungu, asalnati Tiatira. Lidia ibadah ka Allah, haritahatena digerakkeun ku Gusti, kacidangaregepkeunana ka anu dilahirkeun kuPaulus.15Tungtungna Lidia katut saeusi imahna,dibaptis. Anggeus dibaptis manehnangondang ka sim kuring tiluan pokna,"Upami ku aranjeun parantos kagalih yenabdi leres-leres parantos percaya ka Gusti,aranjeun mugi kersa linggih ka abdi," kitupokna mani maksa.16Dina hiji poe waktu rek ka tempatsembahyang tea, di tengah jalan papapagjeung hiji gandek awewe. Eta gandek tehkasurupan ku roh jahat anu bisaeun norahanu tacan kajadian. Pangabisana kana norahkacida nguntungkeunana ka dununganana.17Manehna ngan nunutur bae ka Paulusjeung rerencanganana bari celak-celuk, "Ieunu tiluan teh abdi-abdi Allah Anu Maha Agung!Aranjeunna keur nuduhan jalan pisalameteunpikeun maraneh!"

Kisah Para Rasul 16.18–25 7418Kitu jeung kitu bae meunang sababarahapoe, nepi ka tungtungna Paulus jengkeleun.Anjeunna malik nyoreang, tuluy ngalahir karoh jahatna, "Demi pajenengan Yesus Kristus,geura nyingkah maneh ti eta awewe!" Haritakeneh ge roh jahatna kaluar ti eta awewe.19Anu maliara eta awewe ngarasadibuntukeun lawang pangasilanana. Paulusjeung Silas ditangkep, disered ka alun-alundideuheuskeun ka anu wajib,20didakwakeun ka gegeden-gegedenpamarentah Rum, pokna, "Ieu urang Yahudinyieun karusuhan di urang,21ngajarkeun adat kabiasaan anu hamo bisaditarima atawa dilakonan ku urang, bangsaRum. Urang teu bisa narima atawa nurutkana eta adat kabiasaan."22 Jalma rea oge pipilueun narajang kaPaulus jeung Silas. Raksukan Paulus jeungSilas ku para pajabat dirangsadan, terusmiwarang jelema ngarangket aranjeunna.23Tas dirangketan kacida nemenna, tuluyaranjeunna dijebloskeun ka pangbuian, baridiomat-omatkeun ka kapala panjara supayaaranjeunna dijaga sing tohaga.24Ku sabab kitu aranjeunna diasupkeun kakamar tahanan pangjerona, sampeananadipasung, didempet ku balok.25Sanggeus kira-kira tengah peuting, Paulusjeung Silas ngadaroa jeung pupujian ka Allah,kadarengeeun ku sakitan lianna.

Kisah Para Rasul 16.26–34 7526Sabot kitu, aya lini gede teu kira-kira,panjara inggeung-inggeungan nepi kapanto-pantona mararuka, malah rante-rantebarogod para sakitan oge ngadadak lalesotan.27Kapala panjara nyaring tibuburanjat.Barang nenjo panto-panto panjara geusmarolongo, tuluy nyabut pedang rek maehanmaneh, samarukna sakitan-sakitan geuskalabur.28Paulus ngagero tarik pisan, "Ulah wakamaehan maneh! Kabeh sakitan araya keneh!"29Kapala panjara menta lampu, tuluy lumpatka jero, bruk nyuuh kana sampean Paulusjeung Silas, awakna ngadaregdeg.30Aranjeunna tuluy dibawa ka luar. Ceukkapala panjara sanggeus di luar, "Juragan-juragan, kedah kumaha abdi teh supayasalamet?"31Waler aranjeunna, "Kudu percaya kaGusti Yesus, tangtu anjeun salamet, anjeunsakulawarga."32Kapala panjara jeung saeusi imahna kuaranjeunna diwulang hal pangandika Allah.33Wanci eta keneh peuting-peuting Paulusjeung Silas dikaluarkeun ti jero bui, raheut-raheutna diberesihan. Kapala panjara jeungsakulawargana dibaptis peuting eta keneh,34kacida barungaheunana lantaran geuspalercaya ka Allah. Saulus jeung Silas dibawaka imahna, disuguhan tuang.

Kisah Para Rasul 16.35–17.1 7635Sanggeus bray beurang, aya upas-upasutusan ti nu kawasa mawa parentah,"Leupaskeun tahanan anu kamari!"36Ku kapala panjara diwartoskeun kaPaulus, "Juragan-juragan parantos dipiwarangdibebaskeun ku pamarentah. Mangga geuramarulih, wilujeng angkat."37Tapi saur Paulus ka upas-upas, "Kauladuaan teu nyieun kajahatan, tapi nepi kadirangketan di hareupeun umum. Ieu kaulateh duanana oge warga nagara Rum! Kaulageus meunang kalakuan anu teu adil, nepika diasupkeun ka pangbuian, ari ayeuna rekdilepas ririkipan. Kaula teu tarima kitu bae!Gegeden Rum kudu sarumping ka dieu, kaulahayang dibebaskeun masing resmi."38Pilahirna ku upas-upas diunjukkeun kagegeden-gegeden Rum. Barang dibejaan yenPaulus jeung Silas warga nagara Rum, paragegeden teh jadi kacida sarieuneunana,39buru-buru menta dihampura ka Paulusjeung Silas, tuluy ngajarajapkeun aranjeunnakaluar ti panjara bari nunuhun supayaaranjeunna ngantunkeun eta kota.40Paulus jeung Silas terus ngabujeng kaimah Lidia, nepangan nu palercaya. Sabadamaparin saur nu matak teger, tuluy arangkatti dinya.

171Paulus jeung Silas kebat arangkatnangalangkung Ampipolis jeung Apolonia

Kisah Para Rasul 17.2–6 77nepi ka Tesalonika. Di dinya aya hiji imahibadah urang Yahudi.2Paulus geus biasa, di mana aya tempatibadah tangtu lebet. Di dinya oge kitu,ngayakeun tukeur pikiran jeung nu di darinyanoron nepi ka tilu poe Sabat, ngutip3ayat-ayat Kitab Suci, terus diterangkeunbukti-buktina anu netelakeun yen KristusJurusalamet teh geus mistina nandangpanganiayaan, kitu deui geus mistina kudutanghi ti nu maraot. Saurna deui, "Anudisebut Jurusalamet teh nya eta Yesus,anu ayeuna ku sim kuring diwartakeun kaaranjeun."4Aya sababaraha urang anu ngarasa yakinkana pilahir anjeunna, seug palercayajeung ngahiji ka Paulus jeung Silas. UrangYunani anu aribadah oge loba anu datangka palercaya, kitu deui wanita-wanitana tikalangan luhur.5Tapi urang Yahudi darengki, tuluyngumpulkeun jalma-jalma galandangan tijalan-jalan, sanggeus meunang loba tuluynyieun rusuh di sakuliah kota. Imah Yasonditarajang neangan Paulus jeung Silas, rekdisered ka jalma rea.6Ku sabab nu diteanganana teu aya, Yasonjeung sababaraha jelema anu palercayadigalusur ka nu wajib di kota. Nu nyarieunrusuh teh tinggorowok, "Aya jelema-jelema

Kisah Para Rasul 17.7–14 78tukang ngarusuhkeun di mana-mana! Ayeunageus daratang ka urang,7ku si Yason dianjrekkeun di imahna. Etajelema-jelema ngalanggar undang-undangPrabu, nguar-nguar aya raja sejen anungaranna Yesus!"8 Jalma rea jeung gegeden-gegeden kotajadi geunjleung.9Tapi ahirna Yason, kitu deui anu palercayalianna, ku nu wajib ngan dikudukeun mereuang pertanggungan, tuluy dibebaskeun.10Barang reup peuting, Paulus jeung Silasku nu geus palercaya disina arangkat kaBerea. Sanggeus sarumping tuluy lalebet katempat ibadah.11Urang Yahudi di dinya leuwih balageur, laincara anu di Tesalonika. Warta hal Yesus kacidadibarandunganana. Unggal poe ngarulikKitab Suci, pikeun nitenan bener henteunapangajaran Paulus teh.12Loba anu terus palercaya, kitu deui urangYunani ti kalangan luhur, boh lalaki bohawewe.13Urang Yahudi di Tesalonika, barangnyarahoeun yen di Berea oge Paulusnyiarkeun pangandika Allah, tuluy daratangngangsonan urang Berea sina nyieunhuru-hara.14Harita keneh Paulus ku urang dinyadijajapkeun ka basisir, tapi Silas jeungTimoteus tetep di Berea.

Kisah Para Rasul 17.15–21 7915Paulus dijajapkeun nepi ka Atena, ti dinyanu ngalanteurkeunana baralik deui ka Berea,mawa pesen ti Paulus supaya Silas jeungTimoteus buru-buru nyarusul.16Sajeroning ngantos-ngantos Silas jeungTimoteus di Atena, Paulus ngaraos kacidasedihna ningali eta kota pinuh ku brahala.17Ku sabab kitu, urang Yahudi jeungjalma-jalma anu nyarembah ka Allah kuanjeunna diajak tukeur pikiran di tempatibadahna. Di pasar mah unggal poe,ngayakeun paguneman jeung saha bae anukasondongna.18Malah aya ahli-ahli pikir ti golonganEpikuros jeung Stoa anu sual jawab jeunganjeunna. Ceuk nu sawareh ka baturna,"Eta tukang ngomong teh rek ngomongkeunnaon?" "Meureun rek ngenalkeun dewa-dewabangsa sejen," tembal baturna, dumehPaulus nyarioskeun hal Yesus jeung halpihudangeunana anu maraot.19Paulus ku maranehna diajak ka dewan kotaanu disebut Areopagus. Ceuk maranehna,"Kaula hayang terang piwuruk anyar anudiomongkeun ku anjeun.20Aya hal anu kakupingna henteu lumbrah,anu matak kaula sarerea jadi panasaran,kumaha eta teh?"21 (Ari urang Atena, kitu deui bangsa-bangsasejen anu ngamukim di dinya, karesepnameakkeun waktu dipake ngomongkeun atawa

Kisah Para Rasul 17.22–27 80euweuh deui kalakuanana ngan nyaturkeunatawa ngadengekeun perkara-perkara anyar.)22Paulus tuluy ngadeg di tengah-tengahdewan, pok nyarios, "Katilikna ku kaula, dinasagala hal urang Atena kacida aribadahna kadewa-dewa.23Waktos kaula udar-ider di kotangalanglang tempat-tempat ibadah, ningalhiji altar make tulisan kieu, IEU PIKEUNALLAH NU TACAN KANYAHOAN. Tah, Allahanu tacan kanyahoan ku aranjeun tapiparantos diparunjung teh, ayeuna ku kaularek diuarkeun ka aranjeun.24Mantenna teh nya eta Allah anu parantosngajadikeun alam dunya sareng eusina, nujadi Gustina langit jeung bumi, anu linggihnasanes di jero gedong buatan manusa.25Mantenna henteu butuheun ku anudisadiakeun ku urang. Malah nya Mantennaanu maparin hirup sareng ambekan katutsalian ti eta ka manusa.26Manusa nu asalna hiji, ku pangersaMantenna geus nepi ka minuhan ieu bumi,bari ti samemehna ku Mantenna parantosditangtoskeun pililaeun jaman-jamannasareng tempat-tempat pangcicinganana.27Maksad Mantenna supaya manusa tehnareangan ka Mantenna, malakmandar singdatang ka kapanggih sarta karasa aya-Na.Margi Allah teh sayaktosna henteu jauh ti diriurang masing-masing.

Kisah Para Rasul 17.28–34 8128Geuning aya catur kieu, Urang hirup,usik, jeung gumelar teh ku Mantenna. Saursawareh bujangga bangsa aranjeun oge,Urang oge putra-putra Mantenna.29Ku margi urang teh putra-putra Allah, ulahnyaruakeun Allah jeung emas atanapi perakatanapi batu, titironan cipta seni sarengkaahlian manusa.30 Jaman manusa teu terang ka Allah ku Allahparantos teu diemut-emut. Ayeuna Mantennamundut supaya manusa di mana-manatarobat tina dosana.31Margi Allah parantos nangtoskeun poepikeun ngahukum saalam dunya kalawanadilna. Demi nu bakal jadi hakimna hijimanusa anu dipilih ku Mantenna. Hal ieu kuMantenna parantos diyakinkeun ka unggaljelema, ku jalan nanghikeun eta manusa ti numaraot!"32Barang ngadarenge hal pihudangeunanaanu maraot, jalma-jalma teh nu sawarehmoyok, nu sawareh deui ngaromong kieu,"Hal ieu engke carioskeun sakali deui, kaularesep keneh."33Ku sabab eta Paulus tuluy kaluar tipasamoan.34Tapi aya oge anu palercayaeun, mihakka Paulus; nu saurang ngaranna Dionisius,anggota dewan. Nu saurang deui awewe,ngaranna Damaris, jeung jalma-jalma salianeta.

Kisah Para Rasul 18.1–8 82

181Ti Atena Paulus terus angkat kaKorinta.

2Di Korinta pendak jeung hiji urang Yahudiasal ti Pontus, ngaranna Akwila. Eta jelemaanyar datang ti Itali jeung bojona ngaranPriskila, lantaran urang Yahudi diparentahkalaluar ti Rum ku Prabu Klaudius. Paulussumping ka manehna,3 saterusna numpang di dinya bari nyiarpangupa jiwa ngadamelan tenda, sababAkwila oge pagaweanana kana nyieun tenda.4Saban poe Sabat anjeunna ngawuruk ditempat ibadah, ngayakinkeun urang Yahudijeung urang Yunani sina palercaya ka Yesus.5Sanggeus Silas jeung Timoteus sarumpingti Makedoni, Paulus tambah jongjonnguarkeun pangandika Allah ka urang Yahudi,mertelakeun yen Yesus teh Jurusalamet.6Tapi ku sabab ngan dilawan jeungdigogoreng bae ku urang Yahudi, anjeunnabawaning ku teu senang manah nepi kangirabkeun anggoan, bari saurna, "Lamunengke aranjeun cilaka, salah sorangan, lainsalah kaula! Ayeuna kaula ngan rek datangka bangsa sejen bae."7Anjeunna terus nyingkir ti dinya, numpangdi bangsa sejen anu nyembah ka Allah,ngaranna Titus Yustus, imahna pagigir-gigirjeung imah ibadah urang Yahudi.8Tapi Krispus, kapala eta imah ibadahjeung saeusi imahna percaya ka Gusti

Kisah Para Rasul 18.9–17 83Yesus. Urang Korinta sejenna oge sanggeusngabarandungan pertelaan Paulus loba anupalercaya, terus kabeh dibaptis.9Dina hiji peuting Gusti ngalahir ka Paulusdina hiji titingalian, saur-Na, "Ulah sieunmertelakeun pangandika teh, teruskeun,10Kami nyarengan. Moal aya anu bisanyilakakeun ka maneh, sabab di ieu kota lobapiumateun Kami."11Ku sabab eta Paulus terus ngawurukna didinya nepi ka sataun satengah.12Barang Galio ku pamarentah Rum dijieungupernur Ahaya, urang Yahudi sakait terusnyerek Paulus, dibawa ka pangadilan.13Aromongna, "Ieu jalmi ngawujukanrahayat sina ngabakti ka Allah beda tinaHukum Musa."14Barang Paulus rek ngawaler, kaburuGalio ngalahir ka urang Yahudi, lahiranana,"Lamun dakwaan maraneh sual palanggaranatawa kajahatan, pantes oge kami sabarnguruskeun pangaduan maraneh, eh urangYahudi!15Sual pacogregan perkara piwuruk, atawaperkara ngaran, atawa perkara hukum anutanmaraneh, arurus ku sorangan bae, kamisangeuk nguruskeun nu karitu!"16Ti dinya urang Yahudi teh ku anjeunnaditundung sina kalaluar ti jero pangadilan.17Tapi maranehna terus nyerek kaSostenes kapala hiji imah ibadah urang

Kisah Para Rasul 18.18–25 84Yahudi, ditareunggeulan hareupeun kantorpangadilan. Tapi ku Galio teu dipalire.18Paulus meunang sababaraha poe deuicalikna di Korinta. Geus kitu tuluy balayarka Siria, Priskila jeung Akwila dicandak.Di Kengkrea memeh neruskeun balayar,anjeunna diparas heula, sabab rambutnageus panjang lantaran tadina kagungannadar.19Sanggeus nepi ka Epesus, Priskila jeungAkwila dikantun, anjeunna terus lebet kaimah ibadah ngajar urang Yahudi.20Paulus ku maranehna diandeg supayacalikna rada lila, tapi anjeunna teu kersaeun,21anggur ngajak sasalaman seja terusangkat, saurna, "Manawi diparengkeun kuAllah, engke kaula ka dieu deui." Geus kitukebat balayar ka Epesus.22Sumping ka Kesarea turun ka darat, terusangkat ka Yerusalem nepangan jamaah, tidinya terus ka Antioki.23Sanggeus calikna di dinya rada lila, tuluyangkat deui mapay-mapay wewengkon Galatajeung Prigia, nguatkeun iman kapercayaananu aranut ka Yesus.24Aya hiji urang Yahudi datang ka Epesus,ngaranna Apolos, asal ti Aleksandria, jalmapinter nyarita, jero kanyahona, jeung pahamkana Kitab Suci,25 jeung geus meunang didikan perkarapangajaran hal Yesus. Nyaritana sumanget,

Kisah Para Rasul 18.26–19.2 85nyaturkeun perkara Yesus kalawan taliti jeungapik, padahal manehna kakara terangeunkana baptisan Yohanes bae.26Apolos mimiti ngajar di tempat ibadah,kacida wanina. Barang halna kadenge kuPriskila jeung Akwila tuluy diaraku dibawa kaimahna. Di dinya kanyahona kana perkararancangan Allah enggoning nyalametkeunmanusa ku jalan Gusti Yesus ditambah.27Ti dinya Apolos arek ka Ahaya, kudulur-dulur di Epesus dibahanan surat anueusina mihapekeun sangkan Apolos ditarimaku dulur-dulur sakapercayaan di Ahaya.Sanggeus datang, tetela gede pisan tulungnapikeun dulur-dulur anu geus palercayalantaran nampa sih kurnia Allah.28Sabab Apolos bisa pisan ngabantahjeung ngelehkeun caritaan urang Yahudi dihareupeun sarerea, mere bukti-bukti tinaKitab Suci yen Yesus teh Jurusalamet.

191Waktu Apolos di Korinta, Paulus mahngideran pilemburan di wewengkon

eta, ti dinya tuluy sumping ka Epesus. DiEpesus mendak sawatara jelema anu geuspalercaya ka Yesus.2Ku anjeunna dipariksa, "Ti saparantospalercaya, kumaha aranjeun parantosnarampi Roh Suci?" Jawabna, "Nguping ogenembe yen aya Roh Suci."

Kisah Para Rasul 19.3–10 863Paulus mariksa deui, "Aranjeun dibaptisku baptisan naon?" "Sumuhun baptisanYohanes," jawabna.4Saur Paulus, "Baptisan Yohanes mahbaptisan pertobat. Ari anjeunna nyaurkeunyen urang Israil kedah percaya ka anu bakalsumping pandeurieunana; nya eta ka Yesus."5Sanggeus meunang katerangan kitu, seugmaranehna kabeh dibaptis ku pajenenganGusti Yesus.6Sanggeusna ku Paulus ditarumpanganpanangan, seug nararima Roh Suci, tuluymimiti ngaromong ku rupa-rupa basa jeungnyaturkeun pangandika Allah.7 Jumlah maranehna kira-kira dua belasurang.8Paulus lebet ka imah ibadah, mituturanurang dinya kacida wanina nepi ka tilu bulan,sateka-teka ngayakinkeun ka maranehna halKarajaan Allah.9Tapi aya anu baredegong jeungarembungeun percaya, ngagogorengkana ajaran rancangan Allah enggoningnyalametkeun manusa ku jalan Gusti Yesuska jalma rea. Anu matak Paulus terusnyingkah ti maranehna, nyandak anu geuspalercaya, ngawulangna ngalih ka rohanganperpustakaan Tiranus. Saban poe10kitu bae nepi ka dua taun, datang ka urangYahudi jeung bangsa sejen di sawewengkon

Kisah Para Rasul 19.11–18 87Asia kabeh ngadarenge perkara pangandikaAllah.11Pangeran nembongkeun mujijat-mujijatluar biasa ku jalan Paulus.12Nepi ka salempay atawa beulitan urutPaulus lamun dibawa ka nu gering, panyakitnaterus undur, roh jahat ge terus nyingkah.13Aya sawatara dukun urang Yahudi anu sokngider ka ditu ka dieu, wawanianan nyebutjenengan Gusti Yesus ka anu kasurupan rohjahat, pokna, "Demi jenengan Yesus anudiuarkeun ku Paulus, maneh setan geuranyingkah!"14Anu karitu teh tujuh jalma padudulur,anakna Skewa, Imam Agung.15Tapi roh jahatna nembalan kieu, "Aing kaYesus wawuh, ka Paulus nyaho, ka maranehmah aing teu nyaho!"16Seug jelema anu kasurupanana tehnubruk ka maranehna terus ngekeyek, nepika maranehna raripuh, lulumpatan baritararanjang, papakeanana rarangsak, awaknararuksak, raraheut.17Terus kautarakeun ka urang Yahudi jeungka bangsa sejen anu araya di Epesus, nepika sarieuneun, sarta pajenengan Yesus beukiseungit.18Loba anu geus palercaya tuluyngawakcakeun kalakuanana anu enggeus-enggeus ka umum.

Kisah Para Rasul 19.19–26 8819Loba deui anu tadina jaradi tukang sihirngumpulkeun kitab-kitab paririmbonna, tuluydidaruruk kasaksian ku sarerea. Lamundiitung-itung harga eta kitab-kitab teh kabehpangaji lima puluh rebu uang perak.20Pangandika Gusti gancang pisannerekabna jeung nepi ka nyilepkeun nusejen-sejen.21Sabada kajadian eta, Paulus aya manahseja ngalayad ka Makedoni jeung Ahaya,terus rek ka Yerusalem. Jeung saurna,"Sanggeus ti dinya, kaula oge perlu ka Rum."22Memeh angkat, anjeunna ngutus heularerencanganana, Timoteus jeung Erastus sinati heula ka Makedoni, sabab anjeunna mahrek rada lila keneh calikna di Asia.23Nya dina mangsa eta di Epesus ayahuru-hara gede tina sabab pangajaran halGusti Yesus.24Sabab di dinya aya hiji tukang karajinanperak, ngaranna Demetrius, nu sok nyieunankukuilan Dewi Artemis. Usahana kacidanguntungkeunana ka buruh-buruhna.25Manehna ngumpulkeun babaturananapapada tukang karajinan perak, tuluyngomong kieu, "Batur-batur! Ieu usaha urangteh kacida nguntungkeunana.26Kari-kari, aranjeun oge tangtu moalbireuk deui ka jelema ngaran Paulus, anunyebutkeun yen piraku aya dewa dijieunku jelema. Loba pisan anu geus kagendam

Kisah Para Rasul 19.27–33 89nepi ka palercaya kana omonganana, lain diEpesus bae, tapi meh di sakuliah Asia.27 Ieu kacida ngabahyakeunana, palangsiangpacarian urang kubra. Malah boa-boa kuilDewi Agung Artemis oge cambal moaldipupunjung deui, kaagungan dewi pupujansa-Asia jeung saalam dunya teh palangsiangbakal musna!"28Ngadarenge kitu teh maranehna kacidaarambekeunana, tuluy raong, "Hirup DewiArtemis, pupujan urang Epesus!"29Buriak budal nyieun rusuh di sakuliah kota.Malah terus newak Gayus jeung Aristarkusurang Makedoni, rencang nyaba Paulus,disered ka gedong kasenian, jalma-jalmaabrul-abrulan.30Paulus rek muru, tapi dipegatan kumurid-murid.31Gegeden-gegeden kota oge, anu sawarehmah geus nyobat ka anjeunna, wariat saursupaya anjeunna ulah nemonan ka gedongkasenian.32Di eta gedong kasenian jalma-jalma tehraribut teu puguh dengekeuneunana, ceukieu kieu, ceuk itu kitu, kawantu lolobana mahteu nyarahoeun naon tujuanana nu matak kadarinya.33Aya deui nu nyarangka, yen ulon-ulonkarusuhan teh Aleksander, pedah etadisurung-surungkeun ku urang Yahudi sinaka hareup. Ari Aleksander tuluy pepeta ku

Kisah Para Rasul 19.34–20.1 90leungeunna menta supaya jarempe, karepnarek ngabela diri.34Tapi barang jalma rea taregeseun yenmanehna urang Yahudi, ger bae ngageder,"Agung Artemis, dewi urang Epesus!" Kitubae terus nepi ka dua jam.35Ahirna bisa oge direpehkeun ku paniterakota. Pokna, "Dulur-dulur! Urang Epesusgeus euweuh nu bireuk deui, kota Epesus tehpurah ngariksa kuil Dewi Artemis jeung batusuci anu ragrag ti langit,36 taya nu bisa ngabantah. Ku sabab kitucoba rarepeh, ulah gagabah teu paruguh.37 Ieu dua jelema disered ka dieu, padahalteu ngarampog kuil-kuil, teu ngagogoreng kadewi urang.38Upama Demetrius jeung babaturanana rekngadakwa jelema, atuh kudu ka pangadilan,kantor pangadilan unggal poe oge muka.39Upama rek menta diurus perkara sejen,dibereskeunana kudu dina musawarah umumanu baku.40Kajadian poe ieu kacida ngabahyakeunana.Urang bisa dikelakkeun nyieun huru-hara,taya alesan pikeun bisa dibenerkeun!"41Geus kitu jalma-jalma teh dibubarkeun.

201Sanggeus eta kaributan jempe,Paulus ngumpulkeun umat percaya,

diwurukan sangkan hatena taleger. Ti dinyaanjeunna amitan, terus angkat ka Makedoni.

Kisah Para Rasul 20.2–9 912Sanggeus mapay Makedoni nguatkeun hateduduluran, terus ka Ahaya.3Di Ahaya meunang tilu bulan, ti dinya sejamulih ka Siria. Barang rek jung, kabujenguningaeun yen di Siria keur diancam ku urangYahudi, nu matak mulihna teh rek mapayMakedoni deui.4Ari rerencanganana nya eta Sopater binPirus urang Berea, Aristarkus jeung Sekundusurang Tesalonika, Gayus urang Derbe, Tihikusjeung Tropimus urang wewengkon Asia,5 sina balayar ti heula, ngadago di Troas.6Ari anjeunna jeung sim kuring mah balayarteh ti Pilipi sabada Hari Raya Roti TeuDiragian. Sanggeus balayar lima poe geuskumpul jeung anu keur ngadarago di Troas.Di dinya reureuh heula saminggu.7Malem Minggu sarerea karumpul sejadahar babarengan. Memeh brak, Paulusngawuruk heula dumeh poe isukna rekjengkar. Ngawurukna ngagelendut nepi katengah peuting.8Kamar loteng nu dipake kumpul raang kulampu.9Aya perjaka ngaran Etikus diukna dinajandela, nundutan nepi ka les kaheesan tibrapisan, da Paulus terus bae ngagelendut. Etaperjaka tijedag ragrag kana taneuh ti lotengkatilu. Barang dijungjung geus teu nyawaan.

Kisah Para Rasul 20.10–18 9210Paulus lungsur tuluy nangkubkeun anjeunngarangkul ka dinya. "Ulah salempang,"saurna ka nu sejen, "hirup keneh!"11Anjeunna unggah deui, tuluy mimitimecah-mecah roti, brak sarerea dalahar.Sabadana anjeunna ngawurukan deui, malahnepi ka bray isuk, tuluy jengkar.12Perjaka tea hirup terus, geus dibarawa kaimahna, sarerea ngarasa senang.13Sim kuring jeung babaturan ku Paulusdipiwarang ti heula kana kapal, balayarka Asus, megat anjeunna di ditu, sababanjeunna mah seja badarat.14Sanggeus anjeunna sumping ka Asus,sarerea naek kana kapal, balayar ka Mitilena.15Ti dinya balayar deui, poe isukna geusnepi ka lempengan pulo Kios. Pagetona geusnepi ka Samos, poe isukna deui nepi kaMileta.16Kersa Paulus moal nyimpang ka Epesus,bisi lila teuing di Asia, sabab anjeunna hoyongburu-buru, lamun kaburu dina hari rayaPentakosta geus aya di Yerusalem.17Ti Mileta Paulus miwarangan ka Epesus,nyaur pamingpin jamaah supaya nepunganka anjeunna.18Sanggeus maranehna daratang anjeunnatuluy ngalahir, "Aranjeun geus tarerang kanalampah sim kuring sapanjang di aranjeun, tibarang nincak Asia.

Kisah Para Rasul 20.19–26 9319Sim kuring ngawula ka Gusti teh teu weleheling kana kalaipan diri, sering ragragancipanon, nyorang mangsa cocoba diarah-arahku urang Yahudi.20Tangtu ku aranjeun karasa yen tayahal anu pimangpaateun anu ku sim kuringdisalingkuhkeun, anu teu kungsi dituduhkeunatawa diwurukkeun ka aranjeun, boh ditempat umum, boh di imah-imah.21Sim kuring, nya ka urang Yahudi, nya kabangsa lianna, geus kacida mepelingananasupaya tarobat ka Allah jeung palercaya kaYesus Gusti urang.22Ayeuna sim kuring teh ku Roh Sucidipundut kudu ka Yerusalem, duka naon anubakal kasorang di ditu.23Ngan di saban kota sok dituduhan kuRoh Suci, yen sim kuring geus ditunggu kupanjara jeung cocoba.24Najan kitu sim kuring moal rek lebar kunyawa. Cita-cita taya deui lian ti hayangnganggeuskeun kawajiban jeung pagawean tiGusti Yesus, nya eta mertelakeun Injil hal sihkurnia Allah.25Sim kuring parantos sagulung-sagalangjeung aranjeun ngawartakeun hal KarajaanAllah. Ayeuna sim kuring parantos ngarasayen urang teh moal bisa papanggih deui.26Ku sabab kitu sim kuring seja sabalakanabae, yen upama ti semet poe ieu aranjeun aya

Kisah Para Rasul 20.27–34 94anu mengpar, geus henteu jadi tanggungansim kuring deui.27Sabab sakabeh tujuan Allah ku simkuring geus ditepikeun ka aranjeun, taya anudidingding kelir.28Ku sabab kitu jaga diri ati-ati, jagasakumna jamaah reh aranjeun ku Roh Sucigeus dijieun pangurus jamaah Allah, anudiadegkeunana ku nyawa Putra-Na.29Geus kaerong, engke sanggeus kusim kuring ditinggalkeun, aranjeun bakalkadatangan ajag-ajag anu moal ayakarunyana ka jamaah.30Malah ti aranjeun keneh bakal aya anungaliarkeun pangajaran bohong, dipakengawujuk anu geus palercaya.31Nu matak sing ariyatna. Jeungaringetkeun, tilu taun sim kuring teuluang-luang mamatahan ka aranjeun beurangpeuting bari ragragan cipanon.32Ayeuna dulur-dulur ku kaula dipasrahkeunkana panalingaan Allah. Sing mantep percayakana warta hal sih kurnia-Na. Nya Allah anukawasa ngadegkeun kapercayaan aranjeunjeung maparin berkah-berkah anu geusdisadiakeun keur umat-Na sakumna.33Sim kuring ka aranjeun tara barangpentaboh duit, boh pakean.34Aranjeun terang sorangan, pikeunnyukupan pangabutuh sorangan jeungbabaturan teh kaula digawe make tanaga.

Kisah Para Rasul 20.35–21.4 9535Dina sagala hal kaula nyontoan kaaranjeun yen kudu getol baranggawe, jeungkudu nalang ka nu walurat, ngingetkeunpilahir Gusti Yesus anu kieu, Leuwih bagjamere ti batan nampa."36Tamat ngawurukan, anjeunna tapak deku,neneda jeung sarerea.37Ti dinya kabeh mani careurik tingsalegruk,Paulus pada ngarangkulan jeung padamileuleuyankeun.38Liwat saking naralangsaeunana,pangpangna mah kagagas ku kasauranPaulus yen moal bisa papanggih deui. Geuskitu Paulus pada ngajajapkeun kana kapal.

211Sanggeus amit-amitan ka parapamingpin jamaah Epesus, terus

balayar lempeng ka pulo Kos. Poe isukna nepika pulo Rodos, ti dinya terus ka Patara.2Di Patara manggih kapal anu geus rekbalayar ka Penesia, tuluy parindah ka etakapal terus indit balayar.3Nepi ka palebah pulo Siprus anu tembongdi beulah kenca, kapal mengkol nuju ka Siria.Di Tirus kapal balabuh, tuluy tarurun, sababkapal rek bongkar muatan.4Sanggeus tarurun tuluy ngalayad kadulur-dulur sakapercayaan, ngadon nganjreksaminggu. Dulur-dulur teh nganasehatan tinapituduh Roh Suci, supaya Paulus ulah wakaangkat ka Yerusalem.

Kisah Para Rasul 21.5–13 965Sanggeus tujuh poe bral deui neruskeunperjalanan, dialanteurkeun ku sarereajeung anak bojona masing-masing nepi kaluar kota. Di basisir sarerea tarapak dekusarembahyang.6Sanggeus sasalaman cat sarerea kanakapal, nu ngalanteurkeun marulang deui.7Ti Tirus balayar teh nepi ka Petolomais,tuluy manggihan dulur-dulur sakapercayaan,ngarereb heula di maranehna sapoe.8Poe isukna balayar deui nepi ka Kesareangaso heula di Pilipus juru injil, hiji ti anutujuh pangbantu anu bareto diangkat diYerusalem tea.9Pilipus kagungan putra parawan opat,kabeh barisaeun ngawejang.10Sanggeus meunang sababaraha poe, ayanabi ti Yudea jenenganana Agabus,11 sumping mendakan. Nabi teh terusnyandak beulitan Paulus dianggo ngaringkusanjeun, panangan jeung sampeanana barituluy ngalahir kieu, "Saur Roh Suci, nukagungan ieu beulitan bakal dibarogod carakieu ku urang Yahudi di Yerusalem, saterusnadiserenkeun ka bangsa sejen."12Nguping kasauran anjeunna kitu simkuring sarerea nunuhun ka Paulus, supayaanjeunna ulah terus ka Yerusalem.13Tapi anjeunna ngawaler, "Kumaha aridulur-dulur, anggur careurik matak seberkana hate kaula? Kaula mah ulah mun

Kisah Para Rasul 21.14–21 97dibarogod, demi Gusti Yesus sanajan nepi kadipaehan oge di Yerusalem suka lilah."14Ku sabab anjeunna teu beunang dihalang-halang, tungtungna sarerea pasrah baringomong kieu, "Dalah di kumaha, urangsumerah kana pangersa Gusti bae."15Sanggeus sababaraha poe deui seugdarangdan, bral arindit ngajugjug kaYerusalem.16Aya anu bareng ti Kesarea nu rekngalanteurkeun ka bumina Menason, urangSiprus anu geus lila anutna ka Yesus, sababrek nganjrek di anjeunna.17Sanepina ka Yerusalem, dulur-dulursakapercayaan kacida ngabageakeunana.18Poe isukna Paulus nepangan ka Yakobus,sim kuring sabatur-batur dicandak.19Paulus muka carios, ngadadarkeun sagalahal anu dipidamel ku Allah di kalangan bangsasejen ku perantaraan anjeunna, ditetek tiawal nepi ka ahir.20Anu ngabarandunganana kabeh marujisukur ka Allah. Geus kitu saur aranjeunna,"Saderek Paulus! Mugi kauninga, parantosmangrebu-rebu urang Yahudi anu parantossakapercayaan sareng urang, nangingsararegep keneh kana Hukum Musa.21Maranehna parantos kenging wartos,yen urang Yahudi anu marukim di antawisbangsa sanes ku Saderek dipiwarangnaringgalkeun Hukum Musa, teu kedah

Kisah Para Rasul 21.22–27 98nyarunatan anak-anakna, sareng teu kengingnganggo adat kabiasaan urang Yahudi.22Ku margi kitu ayeuna kumahapisaeeunana? Urang dieu tangtos tarerangeunSaderek sumping.23Sae urang atur kieu: Di dieu kaleresan ayaopat jalmi anu garaduh nadar.24Saderek kedah ngiring susuci sarengmaranehna. Paparin waragad keur ongkosmaranehna dicalukur. Pang diatur kieu tehsupados tembong ka urang dieu, yen perkawisSaderek anu kawartoskeun ka maranehananateh teu leres, margi kataringaleun yensaderek oge ngalakonan parentah HukumMusa.25Dupi bangsa sanes anu parantossakapercayaan sareng urang mah parantosdiseratan ti dieu, yen kedah pantrang kanakadaharan urut sasajen ka brahala, teukenging ngadahar getih atanapi sato anupaeh bangkar, sareng teu kenging jinah."26Poe isukna Paulus bareng susuci jeungnu opatan tea. Sabada eta anjeunnaterus lebet ka Bait Allah, mopoyankeuniraha pitutupeunana poe susuci pikeunnyaranggakeun kurban.27Tapi sanggeus poe susuci rek tamat tujuhpoe, Paulus katarenjoeun di jero Bait Allahku urang Yahudi anu daratang ti wewengkonAsia. Maranehna ngahucuhkeun nu sejen barinyerek ka Paulus,

Kisah Para Rasul 21.28–34 9928 tuluy tinggarero, "Urang Israil, kadarieu barantuan! Ieu yeuh jelema anu dimana-mana ngangsonan batur teh, sinangamusuh ka urang Israil, kana Hukum Musa,jeung ka Bait Allah! Ayeuna oge ngasupkeunbangsa asing ka ieu gedong, nganajiskeunieu tempat suci!"29 (Majarna kitu teh dumeh di kotanarenjoeun Paulus bareng jeung Tropimusurang Epesus, samarukna dibawa asup kaBait Allah.)30Kota jadi geunjleung, jelema-jelemalalumpatan kabeh muru ka Paulus.Anjeunna dicerek, tuluy disered ka luarti jero Bait Allah, panto-pantona gancangdipeundeut-peundeutkeun.31Paulus geus rek dipaehan, tapi kaburukabejakeun ka komandan pasukan Rum yenYerusalem keur rusuh tagiwur.32Panglima gancang mepek balad jeungsawatara perwira, tuluy muru ka tempatkarusuhan. Narenjo komandan pasukandatang mawa balad, jelema-jelema tehareureun mahalana ka Paulus.33Komandan ngadeukeutan, Paulusditangkep jeung diparentahkeun supayadiborgol ku dua rante. Panglima mariksa,"Saha ieu jelema? Naon salahna?"34 Jalma-jalma narembalanana tingjarerititu kitu, ieu kieu. Ku sabab teu paruguh,panglima teu meunang katerangan anu bener,

Kisah Para Rasul 21.35–22.3 100nu matak tuluy marentah supaya Paulusdibawa ka jero benteng.35Barang nepi kana tangga benteng, Pauluskapaksa kudu dipunggu ku serdadu-serdadu,sabab digencet ku nu naluturkeun anu geuskacida garalakna.36Maranehna terus bae nyesedek baritingjarerit, "Paehan!"37Barang rek diasupkeun ka benteng, Paulusmihatur ka panglima, "Kenging sim kuringmihatur?" Walon panglima, "Geuning bisabasa Yunani?38Sugan teh maneh urang Mesir tea, anubareto ngamuk tuluy kabur ka gurun keusikjeung tarukang rusuh lengkep sapakarangna."39Waler Paulus, "Sim kuring mah urangYahudi, warga kota Tarsus, kota penting diKilikia. Nyuhunkeun widi nyanggem ka etajalmi-jalmi."40Panglima ngidinan. Paulus ngadeg dinatangga, pepeta ku panangan supaya jarempe.Sanggeus jarempe pok anjeunna nyarios kubasa Ibrani:

221 "Dulur-dulur, Bapa-bapa! Sim kuringamit seja ngahaturkeun katerangan."

2Ngadarenge anjeunna sasauran ku basaIbrani, jalma-jalma teh beuki jarempling.Paulus nyarios deui,3 "Sim kuring teh urang Yahudi asal Tarsusdi Kilikia, digedekeun di dieu di Yerusalem,guguru ka Gamaliel. Ku anjeunna dididik

Kisah Para Rasul 22.4–10 101enya-enya kana Hukum Musa karuhun urang,nepi ka jadi jelema anu suhud ngalakonanparentah Allah cara aranjeun anu ayeunaaraya di dieu.4Sarta tadina purah nganiaya anu nyarekeleta agama anyar sina paraeh. Lalaki, awewe,diseredan ka pangbuian.5Bisi teu palercaya, tanyakeun ka ImamAgung jeung ka Mahkamah. Dina hiji poekaula indit ka Damsik, mawa surat katerangankeur urang Yahudi di ditu, rek nangkepannu karitu, rek dibawa ka Yerusalem supayadihukum.6 "Sabot keur lumaku geus deukeut kaDamsik, kira-kira tengah poe ngadak-ngadakkaula kasebrot ku hiji cahaya anu moncorongti langit,7nepi ka tibeubeut kana taneuh. Ngengngadenge aya soara, ngalahir kieu, Saulus,Saulus! Ku naon maneh nganiaya ka Kami?8Walon kaula, Saha Juragan teh? Waler-Na,Kami teh Yesus urang Nasaret, anu ku manehdikaniaya!9Babaturan kaula nya narenjo cahaya teamah, tapi teu ngadarengeeun kana soara anungalahir ka kaula.10Kaula unjukan deui, Kedah kumahaabdi teh, Gusti? Waler-Na, Geura hudang,teruskeun ka Damsik. Engke di dinya bakalaya anu ngabejaan pilampaheun manehsakumaha pangersa Allah.

Kisah Para Rasul 22.11–19 10211Ku sabab katojo ku cahaya anu sakitumoncorongna tea, kaula jadi lolong, nepi kaditungtun ku babaturan asup ka Damsik.12Di Damsik aya hiji jelema ibadah, tiginkana Hukum Musa, diarajenan ku urangYahudi anu di daritu, jenenganana Ananias.13Sumping ka kaula ngadeg hareupeun.Saderek Saulus, saurna, geura iasa ningalideui! Sapada harita keneh kaula bisa deuiningal, sarta awas ka anjeunna.14Saurna deui, Saderek parantos dipastikeunku Allah karuhun urang supados uningakana pangersa-Na sareng ka Putra-Na anulangkung saestu, supados ngadangu kanagentra tina lambe-Na ku anjeun.15Margi saderek bakal dijadikeun saksiAnjeunna, kedah mertelakeun ka sadaya jalmisagala perkawis anu ku saderek parantoskadangu sareng katingali.16Mangga ayeuna urang baptis, badengantosan naon deui? Geura sasambat kapajenengan Gusti, nyuhunkeun dihapuntensagala dosa."17 "Kaula balik deui ka Yerusalem, tuluysembahyang di Bait Allah. Breh aya titingalan,18ningal Gusti. Maneh, lahirana-Na, kuduburu-buru ingkah ti Yerusalem, sabab urangdieu moal daraekeun narima pertelaan manehtina hal Kami.19Piunjuk kaula, Gusti, kapan eta tehtarerangeun yen abdi tukang ngagerebeg

Kisah Para Rasul 22.20–26 103tempat-tempat ibadah, nangkepan sarengmergasa jalmi-jalmi anu palercaya ka Gusti.20Sareng tangtos tarerangeun abdikantos nyaksian saksi Gusti pun Stepanusdipaehan, tur nyatujuan. Malah papakean anumaraehanana oge abdi anu mangjagakeun.21Waler-Na, Kajeun, indit bae. Sabab manehku Kami rek diutus ka nu jauh, ka bangsasejen."22Barang Paulus nyariosna nepi ka dinya,jelema-jelema anu tadina jarempling tehterus tinggarero meak-meakkeun tanaga,"Singkirkeun eta jelema ti alam dunya!Paehan! Hirup ge teu pantes!"23Tinggarerona bari ngebut-ngebut jubahjeung ngalawurkeun taneuh ngebul ka luhur.24Ku sabab kitu komandan pasukan Rumteh marentah ngasupkeun Paulus ka jerobenteng, jeung marentah supaya Paulusdirangket pikeun nganyahokeun sababna etajelema-jelema nepi ka kitu tinggorowokna kaanjeunna.25Tapi barang ditalian rek dirangket, Paulusngalahir ka perwira nu di dinya, "Nahawenang anjeun ngarangket warga karajaanRum memeh perkarana dipariksa?"26Ngadenge kitu eta perwira tuluy unjukanka komandan pasukan, "Bapa, kumaha, etajalmi teh geuning warga karajaan Rum!"

Kisah Para Rasul 22.27–23.3 10427Komandan nyampeurkeun ka Paulus tuluymariksa, "Na enya maneh warga karajaanRum?" "Leres," waler Paulus.28Saur komandan, "Kami mah jadi urangRum teh meuli mahal pisan." Waler Paulus,"Sim kuring mah ti barang lahir."29Paulus teu tulus dirangket, anu rekngarangketna harita keneh undur. Arikomandan pasukan sanggeus uningaeun yenPaulus warga karajaan Rum, jadi sieuneunpedah geus ngarante ka anjeunna.30Tapi komandan pasukan hoyongeununinga, tina pasal naon saestuna panudingurang Yahudi ka Paulus teh. Nu matak poeisukna sanggeus ngalesotkeun borgol Paulus,anjeunna miwarang supaya para imam kapalajeung sakumna anggota Mahkamah karumpulpikeun mariksa Paulus.

231Paulus neuteup Mahkamah, poksasauran, "Saderek-saderek Israil!

Kaula lumampah di payuneun Allah teh terusjeung ati sanubari anu mulus, nepi ka wanciieu."2Kakara sakitu nyariosna, Imam AgungAnanias geus nimbalan ka anu narangtungdeukeut Paulus supaya nyabok Paulus.3Tapi saur Paulus, "Eh, tembok nu dikapur!Anjeun engke dicabok ku Allah! Anjeun diukdi dinya teh ongkoh rek mariksa perkarakaula nurutkeun Hukum Musa, tapi anggur

Kisah Para Rasul 23.4–9 105ngarempak eta Hukum, nitah nyabok kakaula!"4Nu dareukeut ka Paulus ngaromong kaanjeunna, "Maneh nyarekan Imam Agung,imam Allah!"5Waler Paulus, "Saderek-saderek Israil!Kaula teu terang yen anjeunna Imam Agung.Leres ceuk Kitab Suci oge, Maneh ulah nyapaka pamingpin bangsa."6Katingali ku Paulus yen Mahkamahteh saparo urang Saduki, saparo urangParisi. Tuluy anjeunna sasauran bedas kaMahkamah, "Saderek-saderek Israil! Kaulateh urang Parisi, turunan Parisi. Kauladijonghokkeun di dieu teh pedah percayasareng ngarep-ngarep kana pihudangeunanaanu maraot!"7Barang anjeunna nyaurkeun kitu, urangParisi jadi cekcok jeung urang Saduki,Mahkamah jadi midua.8 (Sababna, urang Saduki teu percayaeunyen aya kiamat, malaikat, jeung sukma,urang Parisi mah percaya yen eta nu tiluperkara teh aya.)9Mahkamah patorong-torongna beukitarik. Urang Parisi nu jaradi guru agamanarangtung, tuluy ngabantah kieu, "Ceukkaula, ieu jelema taya kasalahanana!Kawasna enya aya roh atawa malaikat anusasauran ka manehna!"

Kisah Para Rasul 23.10–17 10610Ku lantaran Mahkamah jadi hog-hag, panglima inggiseun bisi Paulusdipagorenyangkeun. Gancang marentahserdadu-serdaduna tarurun ngabedol Paulusti tengah Mahkamah, kudu diasupkeun deuika jero benteng.11Peutingna Gusti ngadeg nembongan kaPaulus, terus ngalahir, "Ulah sieun! Manehgeus mertelakeun hal Kami di dieu, diYerusalem. Engke di Rum oge kudu kitu."12Poe isukna aya urang Yahudi karumpulnyieun sakongkol, nyarumpahan maneh moaldahar moal nginum memeh bisa maehanPaulus.13 Jelemana aya opat puluh urang leuwih.14Ngadareuheus ka imam-imam kapalajeung ka para kokolot, kieu ngaromongna,"Kuring sadaya parantos ikrar moal daharmoal nginum memeh bisa maehan Paulus.15Bapa-bapa sareng rengrengan Mahkamahkedah nyuhunkeun Paulus ka panglima, pura-pura bade dipariksa deui anu langkung taliti.Memeh dongkap ka dieu bade diusahakeundipaehan di tengah jalan."16Tapi eta maksud jahat teh kadengeeun kuhiji budak lalaki putra saderek Paulus istri,anu terus ka benteng bebeja ka Paulus.17Paulus nyaur hiji perwira sinamangunjukkeun eta budak ka panglima.Saurna, "Pangdeuheuskeun ieu budak kapanglima, bade aya anu diunjukkeun."

Kisah Para Rasul 23.18–25 10718Ku eta perwira dideuheuskeun kapanglima, diunjukkeun kieu, "Sakitan Paulusnyalukan ka abdi, miwarang ngadeuheuskeunieu budak, bade aya piunjukna ka Bapa."19Eta budak ku panglima ditungtun,dicandak paduduaan tuluy dipariksa, "Ayanaon?"20Tembalna, "Nun, gegeden Yahudi parantosmupakat enjing bade nyuhunkeun supadosPaulus dicandak ka Mahkamah, badepura-pura dipariksa deui anu langkung taliti.21Mugi ulah dipercanten! Margi sayaktosnaPaulus bade dipaehan di tengah jalan kujalmi-jalmi opat puluh urang langkung. Etajalmi-jalmi parantos sarumpah moal daharmoal nginum memeh tiasa maehan anjeunna.Maranehna ayeuna parantos taki-taki, kantunngantos dirujukan ku Juragan."22 "Ulah bebeja ka saha-saha yen manehgeus unjukan ka kami," saur komandan barimiwarang eta budak sina balik.23Panglima nyaur dua perwira, lahiranana,"Sadiakeun serdadu dua ratus, pasukan kudatujuh puluh, pasukan tumbak dua ratus.Engke peuting pukul salapan inditkeun kaKesarea.24Sadiakeun kuda keur Paulus tuluyanteurkeun ka Gupernur Peliks."25Geus kitu eta komandan pasukanngadamel surat, unina:

Kisah Para Rasul 23.26–33 10826 "Konjuk Anu Mulya Gupernur Peliks.Sinarengan serat ieu, Klaudius Lisiasngahaturkeun salam kawilujengan.27Unjuk uninga, ieu jalmi ditangkep ku urangYahudi sareng bade dipaehan. Kabujengdirebut ku sim kuring sareng pasukan, rehkenging wartos eta jalmi teh warga karajaanRum.28Ku margi hayang terang sabab-musababnapang dikitukeun ku urang Yahudi, nu mawiteras ku sim kuring dibantun ka MahkamahAgama Yahudi.29Anu kapendak ku sim kuring, asalna tehtina papaduan perkawis hukum maranehna.Teu aya dosana anu manjing hukum patiatanapi manjing hukum panjara.30Sarehing mendak wartos yen badedipaehan ku jalmi-jalmi anu parantossakongkol, enggal bae dikintunkeun ka dieu.Dupi anu bade merkarakeunana ku simkuring dipiwarang ka darieu ngunjukkeunpakelakanana ka payuneun Gupernur."31Saluyu jeung parentahna, peutingnaPaulus ku pasukan serdadu dianteurkeun nepika Antipatris.32Bray isuk, pasukan leumpang baralik deuika benteng, anu terus ngawal Paulus pasukankuda.33Nepi ka Kesarea surat disanggakeun kagupernur, Paulus diserenkeun.

Kisah Para Rasul 23.34–24.5 10934Gupernur ngaos surat, ti dinya mariksa kaPaulus asal ti kagupernuran mana. Sanggeuskauninga yen ti Kilikia,35gupernur ngalahir, "Maneh engke ku kamidipariksa sanggeus anu rek ngadarakwaka maneh daratang." Geus kitu anjeunnamarentah supaya Paulus ditahan jeung dijagadi kantor gupernuran.

241Sanggeus heuleut lima poe, ImamAgung Ananias sumping ka Kesarea,

direncangan ku sawatara kokolot jeung hijipokrol ngaran Tertulus. Tuluy ngadareuheuska Peliks, ngelakkeun Paulus.2Sanggeus Paulus dilebetkeun, Tertulusngamimitian ngelakkeun, kieu pihaturna,"Juragan Gupernur nu mulya! Hibar pangjiadJuragan, abdi sadaya parantos lami ginuluranmulus rahayu. Pirang-pirang kasaean Juragankangge kamajengan bangsa abdi sadaya.3Eta sadayana, di mana bae sarengsalamina, ku abdi-abdi estu katampi sarengkalintang dinuhunkeunana.4Dupi ayeuna, supados teu ngalamikeunka Juragan, mugi Juragan kersa maparin sihciteres, abdi sadaya sumeja nyanggakeunpihatur saeutik.5 Ieu jalmi teh ulon-ulon anu kalintangngabahyakeunana, tukang ngarusuhkeun disakuliah dunya, jadi pamingpin hiji madhabanu disebat Nasarani,

Kisah Para Rasul 24.6–14 1106malah aya niatna bade nganajiskeun BaitAllah. Nu mawi enggal-enggal ditangkep,7bade dihukum numutkeun hukum bangsaabdi. Nanging kabujeng sumping komandanLisias anu teras maksa ngarebut eta jalmi tileungeun abdi sadaya.8Anu bade merkarakeunana ku Lisiasdipiwarang ngadareuheus ka Juragan. Halperkawisna, upami ku Juragan dipariksakeunka jinisna tangtos bakal kauninga pangmanehna diperkarakeun."9Urang Yahudi ngarempugan yen etapakelakan teh saestuna kitu.10Gupernur ngisarahan supaya Paulusnyarios. Pok anjeunna nyarios: "Jisim abdisumeja ngabela diri kalayan pikiran hegar,reh terang Juragan jadi hakim ieu bangsa tehparantos mangtaun-taun.11Ku Juragan tangtos gampil kauninga,yen jisim abdi aya di Yerusalem teh nembedua welas dinten anu kalangkung, maksadsumeja ngalakonan ibadah.12 Iraha tea maranehna mendakan abdipapaduan di Bait Allah, sumawontenngarusuhkeun di tempat sanes di kota.13Ku margi kitu maranehna moal tiasangabuktoskeun perkawis anu ditudingkeun kajisim abdi.14Anu sumeja diangken ku jisim abdi, nyaeta: Jisim abdi ngabakti ka Allah, Allahnakaruhun, nganut Jalan anu ku maranehna

Kisah Para Rasul 24.15–21 111disebat madhab palsu. Sanaos kitu jisim abdioge percanten kana sadaya anu kaserat dinaHukum Musa sareng dina Kitab-kitab ParaNabi.15Sami sareng maranehna, jisim abdi ogengaharep ka Allah perkawis pihudangeunanasadaya jalmi tina maot, boh nu bageur, bohnu jahat.16Anu mawi jisim abdi sok ngelingan maneh,hoyong salamina gaduh budi rasa anu tayakuciwana, boh ka Allah, boh ka manusa.17Saparantos mangtaun-taun ngantunkeunYerusalem teras wangsul, ngabantun artosderma sumbangkeuneun ka bangsa sorangan,sareng sumeja nyanggakeun kurban.18Waktos jisim abdi ngalaksanakeunpasejaan di Bait Allah, tas susuci, kapanggihku maranehna. Jisim abdi henteu sarengsaha-saha, jalmi seueur teu aya, rusuh teuaya.19Anu marendakan jisim abdi teh sawataraurang Yahudi anu darongkap ti kagupernuranAsia. Saena mah maranehna oge arayaayeuna di dieu, sina ngadakwa jisim abdiupami leres aya dakwaeunana.20Atanapi ieu anu parantos araya di dieusina nerangkeun, naon dosa jisim abdianu ku maranehna kapendak numutkeunpamariksaan Mahkamah Agama Yahudi.21Mung sakieu anu ku jisim abdidisanggemkeun ka Mahkamah, Kaula pang

Kisah Para Rasul 24.22–27 112dijonghokkeun ka aranjeun teh pedah percayakana pihudangeunana anu maraot."22Eta perkara ku Peliks ditutup heula,sanggeus anjeunna meunang pertelaan cukupngeunaan Jalan tea, nya eta hal pangajaranYesus. Lahiranana, "Ieu perkara rek diputuslamun Lisias geus datang ka dieu."23Geus kitu marentah ka perwira anutanggung jawab perkara Paulus, supayaPaulus tetep dijaga, tapi sing longgar bae,jeung lamun aya rerencanganana anu rekngalayad atawa kikintunan idinan bae.24Sawatara poe ti harita, Peliks sumpingjeung Drusila geureuhana, urang Yahudi.Anjeunna miwarang ngadeuheuskeunPaulus tuluy ngadangukeun cariosanana halkapercayaan ka Kristus Yesus.25Barang Paulus nyarioskeun hal kahadean,hal nahan napsu, jeung hal hukuman dina PoeKiamat, Peliks jadi sieuneun, tuluy ngalahir,"Pek geura undur. Lamun kami aya waktumaneh disaur deui."26Dina manahna mah gupernur tehngarep-ngarep dihaturanan duit ku Paulusmalar dibebaskeun, anu matak ti haritaPaulus sering diala diajak cacarios.27Dua taun ti harita, Gupernur Peliksdiganti ku Porsius Festus. Ari Peliks hayangdipikasuka ku urang Yahudi, nu matak Paulusdiantepkeun bae di pangberokan.

Kisah Para Rasul 25.1–9 113

251Sanggeus tilu poe ti barang sumpingka kagupernuranana, Festus angkat ti

Kesarea ka Yerusalem.2Para imam kapala jeung jalma-jalmaparenting di Yerusalem daratang ka anjeunnamerkarakeun Paulus,3 jeung marenta kurniana sangkan Paulusdiiangkeun ka Yerusalem. Maksud maranehnanu saenyana mah rek maehan Paulus di jalan.4Waler Festus, "Paulus ditahan di Kesarea,tur kaula rek buru-buru balik ka ditu.5Pamingpin aranjeun bae ka daritu barengjeung kaula, pikeun ngelakkeun manehnalamun enya salah."6Festus calikna di Yerusalem teu leuwih tisapuluh poe, tuluy mulih ka Kesarea. Teutalangke deui isukna terus muka pangadilan,Paulus dipiwarang jogo.7Sanggeus aya di pangadilan, Paulus padangalingkung ku urang Yahudi anu geusdaratang ti Yerusalem. Paulus ku maranehnadikelakkeun tina rupa-rupa kasalahan anubareurat, tapi maranehna teu barisaeunngabuktikeun.8Ku Paulus diwaler kieu, "Sim kuring teugaduh dosa boh kana Hukum Musa, boh kanaBait Allah, boh ka Prabu Rum."9Ari Festus bawaning ku hoyong kaanggoku urang Yahudi, mariksa ka Paulus, "Daeklamun perkara maneh dipariksa di Yerusalem,diputus di ditu disaksian ku kami?"

Kisah Para Rasul 25.10–16 11410Waler Paulus, "Jisim abdi ayeuna nuju ayadi Mahkamah Pangadilan Prabu Rum, nya didieu kedah diputus teh. Gamparan langkunguninga, jisim abdi teu gaduh kalepatan kaurang Yahudi.11Saupami jisim abdi lepat, milampahanu manjing hukum pati, jisim abdi moalembung paeh. Sawangsulna upami pakelakanmaranehna teu aya buktosna, moal ayanu tiasa maksa nyerenkeun jisim abdi kamaranehna. Jisim abdi nyuhunkeun apel kaPrabu."12Sanggeus barempag jeung Mahkamah,Festus ngawaler ka Paulus, "Pamenta manehapel ka Prabu diluluskeun."13Teu lila deui, Raja Agripa jeungBernika sarumping ka Kesarea, kersanangawilujengkeun ka Festus.14Sanggeus meunang sawatara poe, Festusnyarioskeun hal Paulus ka eta raja. Saurna,"Peliks ngantunan hiji sakitan di pangberokan.15Nalika sim kuring ka Yerusalem, etasakitan teh dikelakkeun ku para imam kapalasareng ku para kokolot urang Yahudi, sarengdisaruhunkeun supados dihukum.16Sanggem sim kuring, urang Rum taramikeun jalmi sangkan dihukum, upami anuditudingna teu acan padu hareupan sarenganu nuding, sareng teu acan dipaparinkasempetan ngabela.

Kisah Para Rasul 25.17–24 11517Sadongkapna maranehna ka dieu, teutalangke deui enjingna sim kuring mukapangadilan. Saparantos sakitan dijogokeun,18 lajeng pada ngadakwakeun. Nanginggeseh tina pangira, anu ditudingkeunana tehsanes perkawis kajahatan.19Perkawisna mung ngeunaan sual agamamaranehna sareng perkawis Yesus anuparantos maot, dupi sanggem Paulus mahhirup.20Bawaning ku ewed mikiran eta perkawis,Paulus ku sim kuring ditanya daek henteunaupami dipariksa di Yerusalem, diputus di ditu.21Nanging sanggemna bade apel, sarengnyuhunkeun tetep ditahan di dieu memehdiputus ku Prabu."22Saur Agripa, "Sim kuring hoyongngupingkeun eta jalmi." Waler Festus,"Mangga, enjing."23Poe isukna Agripa jeung Bernikasarumping reujeung sagala upacara, kacidagarindingna, lalebet ka gedong pangadilandiiring ku para gegeden militer jeung menak-menak kota eta. Seug Festus marentahkeunsupaya Paulus dideuheuskeun.24Ti dinya saur Festus, "Sang Raja Agripasareng hadirin sakumna. Jisim kuringngunjukkeun ieu jalmi, anu diperkawiskeunku sakumna urang Yahudi di dieu sareng diYerusalem. Sanggem maranehna ka jisim

Kisah Para Rasul 25.25–26.3 116kuring, dugi ka tinggarero, ieu jalmi tehparantos teu pantes dihirupan.25Nanging pamendak sim kuring ieu jalmiteu pisan milampah anu manjing kana hukumpati. Malah ku margi jinisna hayangeun naekbanding ka Prabu, ku jisim kuring badedideuheuskeun.26Mung naon anu kedah diunjukkeun kaditu dina serat, reh teu aya perkawisna anupasti. Ku margi kitu ayeuna diunjukkeunka sakumna hadirin, agungna ka kersagamparan, nun Raja Agripa! Supadossaparantos dipariksa perkawisna, ku jisimkuring tiasa diunjukkeun dina serat.27Reh ku emutan kalintang henteu saenanyanggakeun sakitan henteu kaunjukkeunperkawisna."

261Raja Agripa ngalahir ka Paulus,"Maneh diidinan nyaritakeun perkara

maneh." Paulus ngacungkeun panangan,lajeng ngabela salirana; saurna,2 "Nun Raja Agripa! Jisim abdi kalintangasa bagjana, reh danget ieu kenging widingabela diri di payuneun Kangjeng Raja, tinasaniskanten anu ditudingkeun ka jisim abdiku urang Yahudi.3Utamina pang ngaraos bagja teh ku margiKangjeng Raja leres-leres uninga kana sagalakabiasaan sareng masalah-masalah urangYahudi. Ku margi eta sanget panuhun, mugi

Kisah Para Rasul 26.4–9 117Kangjeng Raja kersa sabar ngadangukeunpihatur jisim abdi.4Urang Yahudi sadayana tarerangeun halhirup jisim abdi ti ngongora. Maranehnatarerangeun, naon anu ku jisim abdi dilakonansapanjang hirup ti awit di kota sorangan sartasalajengna di Yerusalem.5Ti kawitna keneh jisim abdi teh jadianggota hiji madhab anu kalintang kerasnanyepeng aturan-aturan agama Yahudi, nyaeta madhab Parisi. Urang Yahudi parantosterangeun yen lampah hirup jisim abdi tehkitu, upami maranehna daraekeun ngakumah.6 Jisim abdi diperkawiskeun teh ku margipercanten kana hiji hal anu dijangjikeun kuAllah ka karuhun.7Nya ieu pisan anu dipikahoyong ku bangsajisim abdi anu sadayana dua welas kaom,dibarung ku saregep ngabarakti ka Allah siangwengi. Nya ku margi nyepeng pangharepanieu pang jisim abdi dikelakkeun ku urangYahudi teh, nun Raja anu mulya!8Para Saderek, urang Yahudi anu ayeunaaraya di dieu, ku naon para Saderek teu tiasapercanten yen Allah ngahirupkeun deui numaraot?9 Jisim abdi oge tadina mah ngaraos wajibmetakeun sagala tarekah, numpes kajadiananu dilantarankeun ku Yesus urang Nasaret.

Kisah Para Rasul 26.10–16 11810Sareng nya kitu pisan anu ku jisim abdidijalankeun di Yerusalem. Jisim abdi kengingkawasa ti para imam kapala, nyeredan umatAllah ka pangberokan. Upami hukumanmaranehna ditangtoskeun hukuman paeh,jisim abdi kalintang rujukna.11 Jisim abdi sering nyiksa nu karitu diimah-imah ibadah, dipaksa sina malungkirtina kapercayaanana. Kabengisan jisim abdika nu karitu taya papadana, anu araya dinagri sanes oge diberik dikaniaya."12 "Dina hiji mangsa jisim abdi mios kaDamsik, ngabantun serat kawasa sarengparentah ti para imam kapala.13Wanci tengah dinten nalika di jalan, nunKangjeng Raja, jisim abdi ngadak-ngadakningal hiji cahaya, moncorong ngungkulancaangna panonpoe. Eta cahaya ti langitnojo ka jisim abdi sareng ka rerencangansaperjalanan,14dugi ka sadayana tibeubeut kana taneuh.Lajeng aya soara anu ngalahir ka jisim abdidina basa Ibrani, Saulus, Saulus! Ku naonmaneh nganiaya ka Kami? Maneh nyilakakeundiri sorangan nyepak kana panyocog!15Sanggem jisim abdi, Saha Juragan teh?Waler-Na, Kami Yesus, anu dikaniaya kumaneh tea.16Geura cengkat, nangtung! Kami pangnembongan teh rek ngangkat maneh jadi abdijeung saksi Kami. Kajadian poe ieu, perkara

Kisah Para Rasul 26.17–22 119maneh nenjo Kami, kitu deui hal-hal anuengke ku Kami ditembongkeun, ku manehkudu dipertelakeun ka nu sejen.17Maneh ku Kami tangtu diaping sangkansalamet ti urang Israil, kitu deui ti bangsasejen. Maneh ku Kami rek diutus kamaranehna.18Bareuntakeun panonna, tarobatkeun tinapoek kana caang, tina pangawasa Iblis kanakakawasaan Allah, sina palercaya ka Kamisupaya dosa-dosana bisa dihampura, jeungmareunang tempat di kalangan umat Allah."19 "Ku margi kitu nun Raja Agripa! Etaamanat tina titingalan ti sawarga teh ku jisimabdi henteu dipungpang.20Parentahna dilakonan, ngawitanana ka nudi Damsik sareng nu di Yerusalem, salajengnaka sakuliah Yudea sareng ka bangsa sanes.Maranehna sina garanti pikir sareng tarobattina dosa-dosana, kedah tarobat ka Allah,sareng hirupna kedah nembongkeun yenparantos tarobat.21Eta margina abdi ditangkep ku urangYahudi waktos keur aya di Bait Allah, badedipaehan.22Nanging Allah nangtayungan ka abdi dugika waktos ieu, dugi ka abdi ayeuna tiasa ayadi dieu ngahaturkeun panyaksi ka sadayajalmi, ka nu handap kitu deui ka nu luhur.Anu disanggemkeun bieu ku jisim abdi teh

Kisah Para Rasul 26.23–29 120anu kapungkur ku Musa sareng nabi-nabidisaurkeun pasti bakal kalakon.23Nya eta: Kristus Jurusalamet teh pastikedah dikaniaya sareng kedah pangpayunnatanghi ti nu maraot, supados iasangembarkeun caang atanapi pisalameteun kaurang Yahudi sareng ka bangsa sanes."24Nepi ka dinya Paulus sasauranana, Festusmotong, saurna, "Maneh sasar, Paulus,lantaran luhur teuing elmu!" saurna tarik.25Waler Paulus, "Jisim abdi henteu sasar,Paduka nu mulya! Pikiran jisim abdi waras.Ieu perkawis teh estu saleresna.26Sang Raja Agripa oge uningaeun yen anudisanggemkeun ku jisim abdi teh leres. Kitunu mawi jisim abdi wantun nyanggemkeuneta perkawis sabalakana. Jisim abdi yakinperkawis ieu sarupi ge teu aya anu teukauninga ku anjeunna, margi kajadiananahenteu kaalingan ku naon-naon.27Nun Raja Agripa! Kumaha KangjengRaja percanten ka eta anu disaurkeun kunabi-nabi? Jisim abdi yakin Kangjeng Rajatangtos percanten!"28Saur Agripa ka Paulus, "Na bisa manehmawa kami asup Kristen dina waktusakeudeung kieu?"29Waler Paulus, "Sakedap atanapi lami,paneda jisim abdi ka Allah, mugia KangjengRaja, kitu deui anu sanes anu ayeuna nuju

Kisah Para Rasul 26.30–27.7 121ngadarangukeun, sing jadi sapertos abdi,kajabi ti ieu rante!"30Geus kitu raja, gupernur, Bernika, jeungnu lian-lianna ngaradeg,31 terus kalaluar bari salasauran, "Eta jalmihenteu milampah anu manjing kana hukumpaeh atanapi manjing panjara."32Raja Agripa ngalahir ka Festus, "Saleresnaeta jalmi kedah dibebaskeun upami teu apelka Prabu mah."

271Sanggeus diputus yen rek diiangkeunka Itali, Paulus jeung sawatara sakitan

sejenna diserenkeun ka hiji perwira jenenganYulius ti pasukan Rum, anu disebutna"Resimen Prabu".2Kaula sarerea diunggahkeun kana kapal tiAdramiti anu rek mapay palabuan-palabuantanah Asia. Aristarkus urang Makedoni tiTesalonika tea milu.3Poe isukna nepi ka Sidon. Yulius someahpisan ka Paulus, ngidinan nepangansobat-sobatna supaya marekelan.4Ti Sidon balayar teh malipid ka Siprus,sabab angin mapag,5 tuluy ngambah laut hareupeun Kilikia jeungPampilia nepi ka palabuan Mira di Likia.6Di dinya aya kapal anu tas ti Aleksandriarek ka Itali, kaula sarerea dipindahkeun kanaeta kapal.7Meunang sababaraha poe balayar kacidakendorna, seuseut nepi ka kota Kenidos. Ku

Kisah Para Rasul 27.8–14 122sabab kapapag ku angin, kapal teh balayarnamipir-mipir pulo Kreta, nepi ka liwat TanjungSalmone.8Sanggeus eta tanjung kaliwatan reujeungsusah payah, kapal nepi ka hiji tempat anungaranna Palabuan Sari, deukeut kota Lasea.9Di dinya kapal eureun lila pisan, nepi kaliwat mangsa Poe Pertobat urang Yahudi,jadi geus mimiti usum loba bahaya ka anubalayar. Ku sabab kitu Paulus mepelingan kasarerea, saurna,10 "Dulur-dulur! Lamun urang neruskeunbalayar ayeuna, ku paningal sim kuring gedepisan bahyana, matak rugi kapal, rugi barang,rugi nyawa."11Tapi perwirana anggur ngagugu kajurumudi jeung nangkoda ti batan ka Paulus.12Ongkoh eta palabuan teh henteu hadedipake eureun dina musim tiris. Nu matakceuk pirempug nu loba mending maju deui,sugan bisa nepi ka Penik ngarah eureun di ditusapanjang musim tiris. Penik hiji palabuan dipulo Kreta, pernahna nyanghareup ka beulahkidul-kulon jeung ka kaler-kulon.13Pareng angin leutik ngahiliwir ti kidul,disangka bakal piluluseun pikeun neruskeunbalayar. Seug tarik jangkar tuluy maju,balayarna malipid basisir pulo Kreta.14Tapi teu kungsi lila datang angin gede,anu disebut "Topan Eroklidon", ngagelebug tidarat, ti kaler-wetan.

Kisah Para Rasul 27.15–23 12315Kapal geus taya petana bisa ngalawanangin, tungtungna diantep nurutkeun angin.16Seug kapalidkeun ka kiduleun hiji puloleutik, pulo Kauda, sarta rada kahalangantina angin. Kitu ge hese pisan nyalametkeunsakoci kapal.17Sanggeus sakoci ditaekkeun, kapal tuluydibakutet ku tambang sakurilingna. Ku sababsalempang sieun kapal kandas kana dasarkeusik Sirtis anu deet, layar digulung, kapaldiantep sina sakaparan-paran.18Topan ngamuk terus. Poe isukna muatankapal sawareh dipiceunan ka laut.19Poe isukna deui parabot-parabot kapaloge kapaksa dipiceunan ka laut.20Geus sababaraha poe panonpoe teutembong-tembong, sumawonna bentang-bentang, ari topan ngagelebug keneh bae.Tungtungna sarerea geus teu ngarepkeunsalamet.21 Jalma-jalma geus lila henteu dalahar. Tidinya Paulus ngadeg di hareupeun maranehnatuluy ngalahir, "Lamun dulur-dulur kamariieu narurut mah kana pamanggih kaula ulahwaka ninggalkeun pulo Kreta, moal nyorangbalahi kieu, jeung moal rugi kawas ayeuna.22Tapi najan kaayaan siga kieu oge ulahlaleutik hate, saurang ge moal aya anu tiwas,ngan kapal moal katulungan.23Sabab tadi peuting kaula kasumpinganku malaikat, piwarangan Allah anu ku kaula

Kisah Para Rasul 27.24–31 124disembah jeung anu kagungan jiwa ragakaula.24Dawuhanana, Ulah salempang, Paulus!Maneh pasti bakal ngadeuheus ka Prabu.Malah babaturan maneh sakapal oge bakalsaralamet ku karana sih piwelas Allah.25Ku sabab eta sing tarabah! Kaula estupercaya ka Allah, anu didawuhkeuna-Natangtu bukti.26Ngan urang engke bakal kandas di hijipulo."27Dina peuting kaopat belas, kapal tehkadorong ku angin ka Laut Adria. Kira-kiratengah peuting ku urang kapal karasa yenkeur nyampeurkeun daratan.28Tuluy nyemplungkeun batu pangjugjug,katangen jerona laut opat puluh meter. Majudeui saeutik, dijugjugan deui, jerona tinggaltilu puluh meter.29Urang kapal salempang sieun kapalkandasna kana karang, ku sabab eta tuluylabuh jangkar ti tukangeun kapal, baringarep-ngarep geura isuk.30Tapi kalasi-kalasi rek kalabur ti kapal,nurunkeun sakoci pura-pura rek nurunkeunjangkar ti hareupeun kapal.31Paulus gancang nguninga ka perwirajeung serdadu-serdadu, saurna, "Lamunkalasi-kalasi diantep naringgalkeun kapal,aranjeun geus taya harepan salamet!"

Kisah Para Rasul 27.32–41 12532Tambang sakoci geuwat disabet kuserdadu, sakocina ragrag ka laut.33Barang geus rek bray beurang, Paulusmepelingan ka sarerea supaya dadaharan."Geus opat welas poe aranjeun henteukararaban naon-naon balas ngarep-ngarepsalamet.34Geura dadaharan supaya tetep harirup.Aranjeun kabeh bakal saralamet, moal kungsimurag buuk-buuk acan."35Kitu saurna bari nyandak roti jeungmuji sukur kasaksian ku sarerea, geus kitunyontoan tuang.36Geus dicontoan mah sarerea teteg hatenatuluy dadaharan.37Pangeusi kapal kabehna aya dua ratustujuh puluh genep urang.38Sanggeus kabeh cukup dadaharan,muatan gandum kabeh dipiceun ka lautsupaya kapal hampang.39Bray beurang, breh tembong basisir jeungaya telukna, duka daratan pulo naon, urangkapal teu nyarahoeun. Lamun bisa kapal rekdibawa ka dinya.40Tali jangkar ditilas, jangkar-jangkarnadiantep ka dasar laut. Tali kamudi diudar,layar hareup dibeberkeun sangkan kapalkatebak angin ka basisir.41Tapi sabot kitu kapal teh ujug-ujugngageduk teu bisa laju, beulah hareupnanyeblok kana dasar laut anu munjul,

Kisah Para Rasul 27.42–28.4 126pageuh henteu obah-obah, beulah tukangnaditeumbrag ku ombak anu kacida gedenanepi ka amburadul.42Sakitan-sakitan ku serdadu-serdadu rekdiparaehan, bisi ngarojay ka darat teruskalabur.43Tapi opsirna ku sabab hayangeunnyalametkeun Paulus, ngahalangan kanakarep serdadu-serdaduna. Malah tuluymarentah supaya anu barisa ngojay kudu tiheula ngarajleng ka laut muru ka darat,44anu salian ti eta kudu tarumpak papan-papan atawa bebejadan kapal. Gancangnasarerea geus saralamet nepi ka darat.

281Sanggeus sarerea saralamet nepi kadarat, mareunang beja yen eta teh

pulo Malta.2Pribumina balageur, ngaraku ka imahnajeung mangnyieunkeun durukan pikeunsaliduru, kawantu hujan jeung tiris.3Ari Paulus mulungan suluh tuluy diasupkeunkana durukan. Teu kanyahoan, ujug-ujugaya oray matih pisan bijil tina suluh, tayohnalantaran kapanasan, tuluy meulit kanapanangan Paulus.4Narenjo oray ngambay dina pananganPaulus, pribumi ngaromong jeungbabaturanana, "Eta jelema tangtu boga dosamaehan, luput ti laut tuluy dibales pati kuDewi Kaadilan."

Kisah Para Rasul 28.5–13 1275Oray ku Paulus dikepretkeun kana seuneu,anjeunna mah teu sakara-kara.6Disarangkana pananganana moal teu terusbareuh, atawa anjeunna ngadadak rubuhtuluy pupus. Sanggeus lila anjeunna teukieu-kieu, panyangkana rarobah, magar teh,"Anjeunna tangtu dewa!"7Teu jauh ti dinya aya tanah kagungananaPublius, gegeden pulo eta. Anjeunna kacidasomeahna, kaula sarerea diangken di buminanepi ka tilu poe.8Ari ramana keur teu damang, nyenyepenjeung disentri, ebog bae di pajuaran. KuPaulus ditingali, dipangnedakeun jeungditumpangan panangan, didamangkeun.9Tungtungna anu garering di eta pulodibarawa ka Paulus, kabeh dicalageurkeun.10Maranehna marulang tarima, malah waktukaula sarerea rek balayar deui kabeh marerebekel.11Nyiruruk di eta pulo teh meunang tilubulan, ti dinya balayar deui, numpang kanakapal anu ti Aleksandria, anu tas milunyiruruk di eta pulo sajero usum tiris. Ngaraneta kapal "Dewa Kembar", make lambangDewa Kastor jeung Dewa Poluk.12Sanggeus nepi ka Sirakusa, kapal eureunheula tilu poe.13Ti dinya maju deui mipir-mipir basisir nepika kota Regium. Poe isukna kabeneran aya

Kisah Para Rasul 28.14–20 128angin ti kidul, di jero dua poe ge geus nepi kakota Puteoli.14Di Puteoli aya sawatara dulursakapercayaan. Kaula sarerea dicandeteureun heula di maranehna wates saminggumah. Ahirna nepi oge ka Rum.15Dulur-dulur sakapercayaan di Rum geusmareunang beja, tuluy marapagkeun nepi kaPasar Apius jeung Losmen Tilu. Paulus mujisukur ka Allah, manahna senang dumeh iasapendak jeung maranehna.16Di Rum Paulus diwidian bumen-bumen kuanjeun, direncangan ku hiji serdadu jaga.17Sanggeus meunang tilu poe, Paulusngahaturanan pamingpin-pamingpin bangsaYahudi di dinya supaya caralik ka anjeunna.Sanggeus karumpul anjeunna sasauran,"Saderek-saderek bangsa Israil! Kaula tehboh ka bangsa boh kana adat istiadat karuhunteu gaduh dosa naon-naon. Nanging diYerusalem kaula teh dipanjara, diserenkeunka urang Rum.18Ku urang Rum dipariksa, ti dinya badedibebaskeun, lantaran beresih tina dosa anumanjing hukum paeh.19Orokaya urang Yahudi ngaralawan, dugi kakaula kapaksa kudu apel ka Prabu. Nangingkitu soteh sanes bade ngadakwakeun bangsasorangan.20Tah kitu margina nu mawi dihaturananka darieu teh, bade dihaturanan katerangan

Kisah Para Rasul 28.21–26 129yen sim kuring pang dugi ka dirante kieuteh lantaranana mah tina hal anu jadipangarep-arep urang Israil tea."21Walon maranehna, "Perkawis saderek kitu,ti Yudea teu aya serat-seratna acan. Nu ti dituteu aya nu ka dieu, teu aya anu ngabantunwartos perkawis kajahatan saderek.22Nanging kaula harayang terang kanapangraos saderek, reh eta madhab anudianut ku saderek teh sakaterang mah dimana-mana mung pada ngalawan bae."23Geus kitu maranehna jeung Paulusnangtukeun hiji poe pikeun tepungan.Sanggeus nepi kana waktuna, nu daratang katempat Paulus kacida lobana. Ti dinya Paulusmertelakeun hal amanat Karajaan Allah, tiisuk nepi ka burit, sateka-teka ngayakinkeunka maranehna hal Yesus, nyutat tina KitabMusa jeung kasauran para nabi.24Aya anu palercayaeun ka anudipertelakeun ku anjeunna, aya nuhenteu.25Nepi ka bubaranana maranehna tetep teubisa sapaham. Memeh budal, Paulus ngalahirkieu, "Tetela, pangandika Roh Suci anu kuNabi Yesaya didongkapkeun ka karuhunaranjeun teh teu aya mencogna!26Margi kieu pangandikana ge, Eta bangsatepungan, tuduhan: Maraneh ari ngadengeteu weleh-weleh, tapi teu datang ka ngarti,

Kisah Para Rasul 28.27–31 130panon molotot teu petot-petot, tapi teudatang ka nenjo.27Perasaan ieu bangsa geus mintul, nepika nyarocokan ceuli jeung meureum-meureumkeun panon. Sabab lamun teu karituge tangtu panonna bakal narenjo, ceulinabakal ngadarenge, pikirna bakal ngalarti, nepika daraek baralik ka Kami, dawuhan Allah,tangtu ku Kami dicalageurkeun."28Paulus mungkas pilahirna, "Ku margikitu muga aruninga, warta ti Allah perkawiskasalametan ti Allah teh ayeuna parantosdiuarkeun ka luareun bangsa Yahudi.Maranehna mah bakal narurut!"29 [Sanggeus Paulus ngalahir kitu maranehnabudal bari silih bantah.]30Paulus calikna di Rum meunang dua taun,di bumi sewaan. Anjeunna senang nampi anudaratang nepangan.31Kabeh diwurukan hal Karajaan Allah jeunghal Gusti Yesus Kristus. Sasauranana teurisi-risi sarta lugina.

Roma

11Surat sim kuring Paulus, abdina YesusKristus, anu ku Allah geus disaur sarta

dijadikeun rasul, pikeun nguarkeun InjilKasalametan ti Mantenna.2Eta Injil teh geus dijangjikeun ku Allahti baheula keneh ku jalan nabi-nabi-Na,sakumaha anu kaungel dina Kitab Suci.3Eusina ngeunaan Putra-Na, Gusti urangYesus Kristus, turunan Daud dina kaayaankamanusaana-Na mah,4 tapi sacara rohani Anjeunna teh PutraAllah. Hal ieu dibuktikeunana teh ku hijikakawasaan anu luar biasa, Anjeunnadigugahkeun tina maot.5Nya ku jalan Anjeunna sim kuring ku Allahdipaparin kurnia jadi rasul teh, supaya simkuring demi Kristus ngajak jelema-jelemasagala bangsa sangkan palercayaeun sartaaranut.6Nya kitu keneh ka aranjeun oge, anumaratuh di Rum sarta geus disalaur ku Allahsangkan jaradi umat Yesus Kristus.7 Ieu sababna pang sim kuring nyuratan kaaranjeun anu maratuh di Rum, anu dipikaasihsarta geus disalaur supaya jaradi umat-Na.Mugi-mugi Allah Rama urang, jeung GustiYesus Kristus, maparin nugraha ka aranjeun.

Roma 1.8–14 28Kahiji, sim kuring muji sukur ka Allahdemi Yesus Kristus ku hal aranjeun, dumehkapercayaan aranjeun geus kautara kasakuliah dunya.9Allah anu ku sim kuring diabdian kalawansatuhu ku jalan nguarkeun Injil Kasalametanngeunaan Putra-Na, uninga sarta Mantennasaksi-Na yen sim kuring teu weleh inget kaaranjeun10dina saban-saban neneda. Sim kuringnyuhunkeun supaya Allah ngawidian simkuring manggihan aranjeun ayeuna-ayeuna.11Kacida hayangna papanggih jeungaranjeun teh, hayang ngaduum kurnia tiRoh Allah, pikeun nguatkeun kapercayaanaranjeun.12Nu dipalar nya eta sangkan urang anugeus sakapercayaan bisa silih kuatkeun.13Mugia dulur-dulur tarerang, geussababaraha kali sim kuring arek manggihanteh, tapi aya-aya bae halanganana. Kahayangmah pagawean sim kuring di aranjeun ogesing aya hasilna cara anu geus kasorang ditempat sejen di antara jelema-jelema anulain Yahudi.14Sabab ieu teh jadi kawajiban sim kuringanu kudu dilampahkeun ka sakumna jelema,boh nu geus adab boh nu acan, boh nu pinterboh nu bodo keneh.

Roma 1.15–20 315Nya kitu ka aranjeun oge anu maratuh diRum, kacida hayangna nguarkeun eta InjilKasalametan.16Sim kuring mah percaya pisan kanaeta Injil Kasalametan teh, sabab eta tehkakawasaan Allah pikeun nyalametkeun sakurjelema anu percaya, pangheulana ka urangYahudi, terus ka bangsa-bangsa sejenna.17Sabab, Injil Kasalametan teh ngebrehkeunjalan, kumaha kuduna sangkan manusa bisadiangken bener deui ku Allah, nya eta kujalan kudu percaya ka Allah ti awal nepi kaahir. Sakumaha ungel Kitab Suci, "Jelema anugeus diangken deui ku Allah lantaran percayaka Allah, tinangtu hirup."18Allah ti sawarga nembongkeun bendu-Nakana sakabeh dosa jeung kajahatan manusa,sabab kajahatanana teh ngahalanganmaranehna pikeun nyaho ka nu bener.19Allah ngahukum maranehna, sababnaon-naon anu maranehna kudu nyahotina hal Allah, ku Allah ku manten geusditerangkeun tetela pisan ka maranehna.20Ti barang Allah ngajadikeun alamdunya oge kaayaan Allah anu gaib, nyaeta kakawasaana-Na anu langgeng jeungsipat Allahna, geus atra tetela ka manusadina saniskara hasil ciptaana-Na. Ku haleta manusa teh geus moal bisa nyebut cannyaho.

Roma 1.21–27 421Maranehna nyarahoeun ka Allah, tapi kaMantenna henteu ngahormat sakumaha kaAllah, jeung tara nganuhunkeun ka Mantenna.Malah sabalikna, anu dipalikiranana tehperkara anu tanpa guna, pikiranana anukosong jadi poek.22Pangrasana mah dirina teh bijaksana,padahal barodo,23 ti batan nyembah ka Allah anu langgeng,anggur nyarembah ka arca-arca titiron jelemaanu keuna ku paeh, atawa manuk-manuk,atawa sasatoan suku opat atawa anungarayap.24Ku sabab kitu maranehanana kuAllah diantep nurutkeun hawa napsuna,ngalampahkeun hal-hal anu rujit, sarta jeungpada baturna migawe anu matak hina kadirina.25Hal Allah anu sayaktina diganti ku halanu bohong; nyarembah jeung ngabaraktinateh kana ciciptaan Allah, lain ka Allah kumanten anu nyiptakeunana, anu layak dipujisalalanggengna. Amin!26Ku sabab kalakuanana karitu, ku Allahjadi diantep ngalajur napsuna anu hina. Nuawewe nyacapkeun napsu birahina lain kucara anu lumrah.27Nu lalaki saruana, sapatemon jeungpapada lalaki deui, lain jeung awewe. Jelema-jelema nyieun kalakuan anu ngerakeun jeungpapada batur sajinis, nepi ka maranehanana

Roma 1.28–2.3 5kudu nandangan balukarna tina kalakuansorangan.28Ku sabab maranehanana ngarasa teuperlu nyaho kana hal Allah, pipikiranana kuAllah diantep sina ruksak, nepi ka marigawekalakuan anu kuduna dicegah.29Hatena pinuh ku napsu-napsu jahat,doraka, sarakah, licik, pinuh ku kasirik, kunapsu hayang maehan, ku napsu gelut, kutipu daya, jeung ku napsu ngunek-ngunek,silih gorengkeun,30 silih omongkeun, ijid ka Allah, kurangajar, adigung, gede omong; pinter kanakagorengan, basangkal ka indung bapa;31ka batur embung ngarti, lanca-linci kanajangji, ka batur taya karunya.32Maranehanana nyarahoeun yen ceukhukum Allah anu kalakuanana kitu teh maotbagianana. Tapi salian ti angger kalakuananateh, malah bari panuju ka anu kalakuananacara maranehanana.

21Ari dulur-dulur osok nyalahkeunkalakuan batur? Inget, bisi aranjeun teu

bisa hojah. Sabab lamun ka batur nyalahkeuntapi kalakuan sorangan saruana, eta saruajeung nyalahkeun ka diri sorangan.2Urang terang, lamun Allah ngahukum kajelema anu kalakuanana kitu, ngahukumnateh kalawan bener, adil.3Tapi aranjeun mah, dulur-dulur, ka baturnyalahkeun, ari pek kalakuan sorangan ge

Roma 2.4–11 6saruana! Ceuk pangira aranjeun naha bisaaranjeun luput tina hukuman Allah?4Atawa sugan aranjeun ngamumurahkasaean manah-Na, sipat hampura-Na, jeungkasabarana-Na? Puguh, aranjeun terang yenAllah teh sae manah, da geuning kersaeunngageuing sangkan aranjeun tarobat.5Tapi aranjeun hareuras hate, barasangkal.Ku sabab kitu nya aranjeun keneh anunambah beuratna hukuman sorangan dinaPoean Allah nganyatakeun wera jeungnerapkeun hukum adil.6Sabab Allah bakal ngabales ka sabanjelema saimbang jeung kalakuanana.7 Jelema anu temen wekel dina kahadeanmalar bisa mulya, kaajen sarta hirup abadi,ku Allah bakal diganjar hirup langgeng.8Anu sarakah jeung embung narima anubener da resep ngalakonan anu salah, bakalnarima angetna bebendon Allah.9Nu resep migawe kajahatan bakalnandangan kanyeri jeung sangsara,pangheulana urang Yahudi, tuluy bangsasejenna.10Ari ka anu hade lampah, boh ka urangYahudi, boh ka bangsa sejenna, Allah bakalngaganjar kamulyaan, kahormatan jeungkanugrahaan.11Unggal jelema ge dasar hukumna ku Allahdisaruakeun.

Roma 2.12–17 712Nu lain bangsa Yahudi henteu barogaeunHukum Musa, hukuman dosana di luareuneta. Urang Yahudi barogaeun Hukum Musa,hukuman dosana saluyu jeung eta.13Sabab jelema anu dibenerkeun kuAllah teh lain ku sabab nyaho kana etaHukum, tapi ku sabab ngalakonan sakur anudiparentahkeun ku Hukum tea.14Nu lain urang Yahudi henteu barogaeunHukum Musa, tapi lamun ku pangajakpanalarna ngalakonan anu diparentahkeun kueta hukum, nu jadi hukumna teh sakumahapanalar hatena tea, sanajan maranehananahenteu barogaeun Hukum Musa.15Tina kalakuanana bisa tembong yen sakuranu diparentahkeun ku eta hukum teh katulisdi jero hatena. Sora hatena oge netelakeunkitu, sabab maranehanana sakapeung sokdibenerkeun, sakapeung sok disalahkeun kupikiranana.16Nurutkeun Injil Kasalametan anu ku simkuring diwawarkeun, nya kitu pijadieunanaengke teh, dina Poe Hukuman. Poe etaAllah ku jalan Yesus Kristus bakal nerapkeunhukum adil kana sagala hal anu aya di jerohate manusa.17Kumaha ari aranjeun? Aranjeunngakukeun urang Yahudi; aranjeungumantung kana Hukum Musa, aragul barogaAllah;

Roma 2.18–26 818baroga pituduh, jadi tarerang kanapangersa Allah, geus mareunang pangajarantina Hukum Musa, tarerang kumaha ari nubener;19ngarasa jadi panungtun pikeun nu lolong,jadi cahaya pikeun nu araya di nu poek,20 jadi purah ngajar anu barodo, jadi gurunajelema-jelema anu barelet. Geus sarugemapedah ngarasa geus barisa metik kanyahojeung perkara-perkara anu bener tina HukumMusa.21Aranjeun ngajar ka batur, tapi ku naonhenteu ngajar ka diri sorangan? Aranjeunngawurukan "Ulah maling" ari aranjeun sokmaling, tara?22Ngawurukan "Ulah jinah" ari aranjeun sokjinah, tara? Aranjeun mikageuleuh ka brahalatapi osok ngarampogan imah brahala, tara?23Aranjeun aragul baroga Hukum Allah tapisok ngerakeun Allah atawa tara, ku jalanngarempak hukum-Na?24Dina Kitab Suci kaungel, "Gara-garamaraneh, urang Yahudi, bangsa-bangsa sejenjadi ngagogoreng Allah."25Lamun aranjeun tigin kana Hukum Musa,sunat aranjeun aya paedahna; sabaliknalamun henteu tigin, sarua bae jeung henteudisunat.26Lamun anu lain urang Yahudi, anu henteudisunat anut kana Hukum Musa, naha kuAllah moal disaruakeun jeung anu disunat?

Roma 2.27–3.5 927Aranjeun urang Yahudi tangtu bakaldisalahkeun ku jelema-jelema anu henteudisunat tapi narurut kana Hukum Musa,lantaran aranjeun mah boga Hukum Musajeung disarunat oge ari lampah mahngalanggar aturan eta hukum.28Cik saha anu disebut urang Yahudi sajati,anu disunat ku sunat sajati? Urang Yahudisajati mah lain sakadar ngaranna bae Yahudi;sunat sajati lain sakadar sunat lahirna.29Yahudi sajati mah nya eta anu Yahudijiwana, sunat sajati nya eta sunat hate,disunatna ku Roh Allah, lain ku aturan anuaya dina Hukum Musa. Jelema anu disunathatena meunang pujian ti Allah, lain ti papadajelema.

31 Jadi naon leuwihna urang Yahudi ti anusejen? Atawa ari sunat aya paedahna?

2Puguh bae aya, loba! Pangpangnakapan urang Yahudi teh ku Allah dititipanpangandika-Na.3Tapi upama sabagian maranehananahenteu tigin, naha Allah oge bakal kitu?4Moal! Najan kabeh jelema bohong, Allahmah tetep tigin. Ceuk Kitab Suci, "Samangsamaneh ngomong, kudu saenya-enyana,sangkan meunang samangsa maneh diuji."5Tapi upama kalakuan urang anu gorengteh malah matak leuwih netelakeun kaadilanAllah, kumaha? Naha bisa ceuk urang,atuh ari kitu mah teu adil Allah ngahukum

Roma 3.6–14 10kagorengan urang teh? (Pananya kieu dimanusa mah lumrah.)6Lain teu adil! Ari teu adil mah iasa kumahaMantenna nerapkeun kaadilan ka ieu dunya?7Tapi upama sim kuring teu bener, tapimatak leuwih nganyatakeun agungnakaadilan Allah, naha eta dosa sim kuring tehtetep bakal disalahkeun?8Ku naon teu ngomong kieu, "Hayuurang goreng kalakuan ngarah bijil anuhade." Memang aya jelema-jelema anungagorengkeun sim kuring, majarkeun simkuring memang kungsi ngomong kitu. Etajelema-jelema pantes lamun dihukum.9Anu matak, urang jadi urang Yahudi tehnaon leuwihna ti anu sejen? Taya leuwihnanaon-naon. Ku sim kuring geus disebutkeunyen boh urang Yahudi boh nu lain, kabeh ogesarua papada dikungkung ku dosa.10Sakumaha ungel Kitab Suci, "Saurang getaya nu bener,11 saurang ge taya nu bijaksana, taya pisannu nyembah ka Allah.12Kabeh geus jarauh ti Allah, kabehgeus salasar; taya nu hade lampahna, teusaurang-urang acan!13Omonganana pinuh ku tipu daya ngandungbahla, nu luncat tina letahna bohong jeungjahat, biwirna murakeun pibahlaeun lir peurahoray.14Omonganana wungkul nyumpahan.

Roma 3.15–24 1115Gampang teuteunggeul, gampangmaehan.16Ka mana bae inditna ngan nimbulkeunkaruksakan.17Geus teu nyarahoeun kana jalankarahayuan,18 jeung teu dialajar hormat ka Allah."19Ayeuna geus tetela, yen sakur anudituliskeun dina Hukum Musa teh pikeunjelema-jelema anu kabawah ku hukum eta.Jadi moal aya jelema anu bisa ekol, saalamdunya pasti dijagragkeun ka pangadilan Allah.20Sabab di payuneun Allah mah saurangoge moal aya anu dibenerkeun dumeh geusnedunan Hukum Agama. Sabab eta mahmaksudna keur mere terang yen manusa tehgeus dosa.21Tapi ayeuna mah Allah geus maparinpituduh, kumaha jalanna supaya manusa bisadiangken bener deui ku Mantenna. Ari jalannateu aya patalina jeung Hukum Agama. HukumMusa kitu deui nabi-nabi netelakeun kitu.22Allah kersa ngangken manusa bener deuiteh lamun manusa anut ka Yesus Kristus.Allah kersaeun kitu teh pikeun sakabeh anupercaya ka Kristus, lantaran manusa mah teuaya bedana;23kabeh geus dosa, jarauh ti Allah anu iasanyalametkeun.24 Jadi pang manusa bisa diangken benerdeui ku Allah teh estu ngan ku karana rahmat

Roma 3.25–31 12Mantenna, ku jalan manusa teh dibebaskeunheula ku Kristus.25Yesus ku Allah didamel kurban, supaya kukarana pupus-Na, manusa bisa dinyatakeunbebas tina dosa jeung dihampura, asalpercaya ka Anjeunna. Ku jalan kieu Allah tehkersa-Na rek mintonkeun sipat adil-Na. Dijaman-jaman anu geus kaliwat, dosa manusateh ku Allah disabaran bae henteu dihukum.26Tapi ayeuna dosa teh ku Mantennadibalitungkeun, pikeun netelakeun yenMantenna adil. Ku jalan kieu Mantennanetelakeun yen Mantenna sipat bener, sartakersa ngangken bener deui ka sing saha anupercaya ka Yesus.27 Jadi urang rek bisa agul kumaha, da tayaagulkeuneunana! Naha? Pedah nurut kanaHukum Agama? Lain pedah kitu, tapi kulantaran urang percaya.28 Jadi kieu: Jelema bisa diangken benerdeui ku Allah teh ngan ku jalan percaya, lainku karana nekanan Hukum Musa.29Naha Allah teh ngan pikeun urang Yahudibae? Lain Allah teh Allahna bangsa-bangsasejen oge? Puguh bae!30Sabab Allah teh ngan hiji. Urang Yahudiku Mantenna diangken bener deui teh kukarana kapercayaanana. Sarua kitu kenehbangsa-bangsa sejen oge.31Naha ku lantaran urang percaya tehhartina miceun Hukum Musa? Henteu,

Roma 4.1–8 13henteu! Sabalikna malah ngajungjung HukumMusa.

41Kumaha ayeuna anggapan urangngeunaan Ibrahim? Naon anu kaalaman

ku anjeunna?2Upama anjeunna kamanah ku Allah kusabab lampahna nu hade, pantes munanjeunna agul. Tapi anjeunna di payuneunAllah henteu agul.3Kitab Suci nyebutkeun, "Ibrahim percayaka Allah, sarta ku karana kapercayaananaanjeunna ku Allah diangken jelema bener."4 Jelema anu digawe meunang upah, etaupahna teh lain hadiah, tapi hakna.5Tapi supaya jelema bisa diangken kuAllah mah lain gumantung kumaha gawelampahna; gumantungna teh kana rasapercayana ka Allah, anu geus nganyatakeunyen jelema bisa diangken bener sartadibebaskeun tina kasalahanana, lamunpercaya ka Mantenna.6Kitu pamendak Daud oge basa anjeunnanyaurkeun bagjana jelema anu geus diangkenbener ku Allah sarta kasalahanana henteudiemut-emut deui. Kieu saurna,7 "Bagja jelema anu geus dihampurakasalahanana, anu geus dileungitkeundosa-dosana.8Bagja jelema anu dosa-dosana ku Allahhenteu dibalitungkeun!"

Roma 4.9–14 149Naha eta kabagjaan anu disaurkeun kuDaud teh ngan pikeun jelema-jelema anudisunat bae? Henteu. Pikeun anu teu disunatoge kitu. Sim kuring nyutat ungel Kitab Sucianu kieu, "Ibrahim percaya ka Allah, sarta kukarana kapercayaanana ku Allah diangkenjelema bener."10 Iraha hal eta kajadianana? Nahasanggeusna Ibrahim disunat atawasamemehna? Kapan samemehna, lainsanggeusna.11Disunatna ti harita lila deui, sarta sunatnangan pikeun jadi tanda yen anjeunna tisamemeh disunat oge ku Allah geus diangkenbener lantaran percaya. Ku sabab kitu sacararohani mah Ibrahim jadi bapa jelema-jelemaanu teu disunat tapi diangken bener ku Allahlantaran percaya.12Anjeunna jadi bapa jelema-jelema anudisunat ongkoh, nya eta jelema-jelema anukajaba ti disunat teh bari jeung percaya kaAllah, sakumaha lampah hirupna Ibrahimbapa urang samemeh disunat.13Allah jangji ka Ibrahim, yen ieu dunyabakal dimilikkeun ka anjeunna jeung katurunanana. Mantenna maparin jangji kituteh lain ku sabab Ibrahim ngalakonan HukumAgama Yahudi, tapi ku sabab diangken benerlantaran percaya ka Mantenna.14Sabab lamun jangji Allah ngan pikeun anungajaralankeun Hukum Agama Yahudi bae

Roma 4.15–19 15mah atuh taya paedahna percaya ka Allahteh, sarta jangji Allah tea oge kosong!15Hukum Agama Yahudi teh jadi lantaranAllah bendu. Tapi moal aya palanggaranlamun papagonna teu aya.16 Jadi Allah maparin jangji teh ku sababIbrahim percaya ka Mantenna. Eta jangjiteh nanggung yen anu dijangjikeunana pastidilaksanakeun, nya eta kurnia pikeun sakabehturunan Ibrahim. Lain pikeun anu tuhu kanaHukum Agama Yahudi bae, tapi oge pikeunanu percaya ka Allah sakumaha Ibrahim ogepercaya ka Allah. Sabab Ibrahim teh baparohani urang sarerea.17Sakumaha anu kaungel dina Kitab Suci,"Maneh ku Kami geus dijadikeun bapa pirang-pirang bangsa." Kitu jangji Allah ka Ibrahim,anu percaya yen Allah iasa ngahirupkeunnu geus maot, anu pangandika-Na iasangajadikeun nu can aya jadi aya.18 Ibrahim percaya sarta teu welehngarep-ngarep, sanajan kawas geus tayapangharepan deui. Nya ku sabab kituanjeunna teh jadi "bapa pirang-pirangbangsa". Sakumaha anu kaungel dina KitabSuci, "Turunan maneh bakal loba sapertibentang di langit."19Harita, sanajan anjeunna geus kacidasepuhna, yuswana geus meh saratus taun,tanagana oge geus suda, turug-turug Sarah

Roma 4.20–5.3 16geureuhana gabug, kapercayaanana kana etajangji henteu ngurangan.20Percayana kana eta jangji Allah henteugalideur, henteu ngaraos hamham, anggurtambah pengkuh, nepi ka muji sukur ka Allah.21 Ibrahim kacida yakinna yen Allah kawasangalaksanakeun jangji-Na.22Nya ku eta kapercayaanana panganjeunna "diangken jelema bener ku Allah"teh.23Eta kecap-kecap "diangken jelema bener"dituliskeunana lain ngan pikeun Ibrahim bae,24 tapi pikeun urang oge. Sabab urang oge,anu percaya ka Mantenna anu ngagugahkeunKristus Gusti urang tina maot, bakal diangkenjelema bener.25Ku karana dosa urang, Yesus diserenkeunsina ditelasan, ti dinya dihirupkeun deuiku Allah, supaya ku jalan kitu urang bisadiangken jelema bener ku Allah.

51Sanggeus urang diangken bener deui kuAllah ku jalan percaya, urang teh ku Allah

dirapihan deui ku jalan Yesus Gusti urang.2Ku jalan Anjeunna, hirup urang anu percayadibawa ka jero sih kurnia Allah, senang hatelantaran boga pangharepan bakal dipaparinkabagjaan ku Allah.3Hirup sangsara oge hate tetep senang,dumeh terang yen eta kasangsaraan teh bisangalantarankeun urang jadi sabar,

Roma 5.4–12 174 sarta eta kasabaran ngajadikeun urangtahan uji, ari anu tahan uji boga pangharepan.5Eta pangharepan moal matak kaduhung,sabab hate urang geus dieusian ku rasa asihAllah, nya eta Roh Suci, kurnia Allah ka urang.6Sajeroning urang keur teu bisa walakayakeneh, dina waktu anu geus ditangtukeun kuAllah, Yesus pupus jadi gaganti urang, jelemaanu doraka.7 Jelema mah beurat kudu maot pikeun nuadil oge, kajaba sugan pikeun jelema anukacida hadena.8Tapi Allah mah geus nembongkeun asih-Naka urang. Kristus pupus ngaganti urangsajeroning urang keur hirup keneh dina dosa.9Ku pupusna Kristus, urang bisa diangkenbener deui ku Allah, malah-malah kuAnjeunna bakal diluputkeun tina bebenduAllah.10Lamun urang sajeroning keur musuhkeneh jeung Allah ku Mantenna geusdirapihan ku jalan pupusna Kristus Putra-Na,komo ayeuna sanggeus diangken deui, tangtudisalametkeun ku hirupna Kristus.11Leuwih ti sakitu pikabungaheunana teh,sabab Allah geus nembongkeun kasaeanmanah-Na ku jalan Gusti Yesus Kristus, anungalantarankeun urang ayeuna dirapihkeundeui jeung Allah.12Dosa asup ka dunya ku lantaran jelemasaurang. Eta dosa mawa maot. Balukarna,

Roma 5.13–17 18maot teh sumebar sarta tumerap ka sakumnamanusa, sabab sakabeh manusa geus keunaku dosa.13Dosa geus aya di dunya samemeh ayaHukum Agama Yahudi diturunkeun. Haritadosa acan dibalitungkeun, lantaran can ayapalanggaran hukum, sarta hukumna ogetacan aya.14Tapi maot mah ti jaman Adam keneh nepika jaman Musa, geus ngawasaan sakumnamanusa. Malah jelema-jelema anu henteumigawe dosa saperti dosa Adam oge anungalanggar parentah Allah, kabeh kapurba kumaot. Adam jadi gambar-Na hiji manusa anubakal sumping di jaman sejen.15Tapi sipatna mah teu sarua, sabab etakurnia Allah teh sipatna kacida bedana tidosa Adam. Memang, ku dosa hiji jelema,balukarna kudu maot sarerea. Tapi sabaliknakurnia Allah mah sipatna leuwih jembar, anudipaparinkeunana ku lantaran kamulyaanmanah hiji manusa, Yesus Kristus.16Kurnia Allah mah sabalikna pisan ti dosamanusa anu saurang tea. Sanggeus eta nusaurang tea migawe dosa, seug diputusyen "Salah!" Sabalikna, sanggeus loba anumarigawe dosa malah meunang kurnia,diputus yen "Teu salah!"17Ku lantaran dosa anu saurang, maot terusmurba, balukar tina palanggaran jelemaanu saurang tea. Tapi anu dilampahkeun ku

Roma 5.18–6.1 19manusa anu saurang deui, nya eta YesusKristus, berkahna pikeun jelema loba tehleuwih jembar deui. Kabeh, sakur anu narimarahmat Allah anu taya watesna, sakur anugeus dirapihkeun deui jeung Allah, hirupnabakal murba ku karana Kristus.18 Jadi sakumaha halna dosa jelemaanu saurang ngalantarankeun sakabehjelema dihukum, nya kitu keneh ku lampahhiji manusa anu tumut kana pangersaAllah ngalantarankeun sakabeh jelemadileupaskeun tina hukum sarta mareunanghirup.19 Jeung sakumaha halna kabeh jelemakeuna ku dosa ku lantaran henteu taatnajelema anu saurang, nya kitu kenehmaranehanana bakal diangken bener deui kulantaran taatna manusa anu saurang deui.20Sanggeus Hukum Agama Yahudiditurunkeun, beuki loba anu nyarieunkasalahan. Tapi beuki nemen jelema-jelema nyarieun dosa, Allah beuki tambahmikaasihna.21 Jadi, sakumaha urang kapurba ku maotku lantaran dosa, nya kitu keneh urang bakalkapurba ku sih kurnia Allah, diangken benerdeui, urang teh dituyun kana hirup anulanggeng ku jalan Yesus Kristus, Gusti urang.

61Ari geus kitu urang rek kumaha? Arekterus hirup dina dosa supaya sih kurnia

Allah tambah-tambah?

Roma 6.2–10 202Tangtu bae moal kitu! Kapan urang tehgeus maot tina dosa, piraku bisa keneh hirupdina dosa.3Aranjeun ge terang, yen waktu urangdibaptis supaya ngahiji jeung Kristus Yesus,eta urang dibaptis teh supaya maot jeungAnjeunna.4 Jadi ku eta baptisan teh urang geus dikuburjeung Anjeunna, milu maot jeung Anjeunna,supaya sakumaha Kristus geus digugahkeunku kakawasaan Rama anu mulya, urang ogebisa nyorang hirup anu anyar.5Ku sabab urang geus ngahiji jeung Kristussarta maot bareng jeung Anjeunna, nya kitukeneh urang bakal dihudangkeun tina maotsaperti Anjeunna, bakal hirup ngahiji jeungAnjeunna.6Sarta urang terang yen hirup urang anuheubeul geus paeh bareng jeung Kristus dinasalib-Na, eta hirup anu pinuh ku dosa tehdilebur supaya henteu kajajah deui ku dosa.7Kapan ari geus maot mah jelema tehleupas tina pangaruh dosa.8Ku sabab geus maot jeung Kristus, urangpercaya yen hirup oge bakal bareng jeungKristus.9Sabab urang terang Kristus geusdigugahkeun tina maot, moal pupus deui,maot moal kawasa deui ka Anjeunna.10Maot anu disorang ku Kristus teh nya etamaot tina dosa, dosa moal kawasa deui ka

Roma 6.11–17 21Anjeunna; ayeuna Anjeunna hirup, jumenengjeung Allah.11Aranjeun oge nya kitu, kudu ngarasa yendiri geus maot tina dosa, tapi geus hirup deuijeung Allah ku jalan Kristus Yesus.12Hirup aranjeun di ieu dunya ulah nepi kakajajah deui ku dosa, anu temahna matakeleh ku hawa napsu sorangan.13 Jeung ulah mikeun babagian dirijadi pakakasna dosa pikeun migawekajahatan. Diri urang anu ku Allah geusdipindahkeun tina maot kana hirup tehanggur pasrahkeun ka Allah, sangkan dianggopikeun ngalaksanakeun tujuan anu mulya.14Ulah ngadunungan kana dosa, sabab hiruparanjeun lain dibawah ku Hukum AgamaYahudi, tapi dibawah ku kurnia Allah.15Saterusna kudu kumaha? Naha meunangurang nyieun dosa deui pedah geus diereh kusih kurnia Allah, lain diereh ku Hukum Agamadeui? Ulah!16Urang terang, jelema anu kumawula kudungawula kana parentah nu dikawulaan, bohngawula kana dosa anu temahna maot, bohngawula ka Allah anu ngalantarankeun bisadiangken deui ku Mantenna.17Puji sukur ka Allah! Aranjeun anu baretongawula kana dosa, ayeuna geus narimasarta ngajaralankeun eusi pangajaran anubener.

Roma 6.18–7.2 2218Aranjeun geus dileupaskeun tina dosa,geus jaradi kawula perkara nu bener.19 (Ku sabab pangarti aranjeun kurang,nu matak sim kuring make conto nukumawula, supaya kaharti.) Bareto aranjeunsagemblengna jaradi kawula perkara-perkaraanu kotor jeung jahat. Ayeuna oge kitu kudugembleng jadi kawula, tapi ayeuna mahjadi kawula perkara-perkara nu bener, anutujuanana mulya.20Keur waktu jadi kawula dosa, aranjeunhenteu ngawula kana pangersa Allah.21Naon kauntungan aranjeun tina etakalakuan, anu ayeuna mah aranjeun eralamun ngalampahkeun? Balukarna taya lian timaot!22Ayeuna aranjeun geus leupas tina dosa,geus ngawula ka Allah. Kauntunganananya eta ayeuna mah hirup aranjeundiabdikeunana ngan ka Mantenna, anu bakalmawa kana hirup anu langgeng.23Upahna dosa teh maot, sabalikna arikurnia Allah mah nya eta hirup langgengsarta ngahiji jeung Kristus Yesus Gusti urang.

71Dulur-dulur! Aranjeun geus tarerangkana hukum. Tangtu tarerang, hukum

teh kakuatanana ngan sapanjang urang keurhirup keneh.2Contona, awewe kabeungkeutna ku hukumka salakina teh ngan satungtung salakinahirup keneh.

Roma 7.3–8 233Sapanjang salakina hirup keneh, lamun etaawewe milu ka lalaki sejen, disebutna aweweserong. Kajaba lamun salakina geus maot,meunang kawin deui sarta sah, lain jinah.4Tah aranjeun oge kitu, dulur-dulur!Aranjeun tina Hukum Agama Yahudi geusmaraot, sabab geus ngahiji jeung saliraKristus, jadi kagungan Anjeunna anu geusdigugahkeun tina maot, supaya hiruparanjeun dipake kumawula ka Allah.5Waktu hirup urang nurutkeun kenehkahayang sorangan, eta kahayang-kahayangteh timbulna ku lantaran aya Hukum Agamaanu mangaruhan diri urang. Ku lantaran kituharita urang teh jadi ngawula kana maot.6Tapi ayeuna mah urang geus leupas tinaeta Hukum Agama Yahudi, geus maot tina etahukum anu tadina ngawasaan. Carana urangayeuna ngawula, henteu cara ngawula kanahukum anu ditulis tea. Ayeuna mah ngawulaku cara anu anyar, nurutkeun pituduh RohAllah.7Lamun kitu, naha ceuk urang HukumAgama Yahudi teh jahat? Henteu, atuh! Tapipang sim kuring terang naon ari dosa teh,nya Hukum eta lantaranana. Lamun HukumAgama henteu nyebutkeun, "Ulah bogoh kabarang batur," sim kuring moal boga pikirankitu.8Tapi ku lantaran aya parentah kitu, dosateh meunang jalan pikeun ngahudang napsu

Roma 7.9–16 24kasarakahan dina hate sim kuring. Da lamunhukum teu aya mah dosa teh teu leuwih tibarang paeh.9Tadina hirup sim kuring tanpa eta hukum;sanggeus aya eta hukum, dosa jadi hirup,10 sabalikna sim kuring jadi maot. Eta hukumteh maksudna pikeun ngahirupkeun, tapi keursim kuring mah anggur maehkeun.11Nya ku eta hukum dosa teh meunang jalanpikeun nipu jeung maehkeun sim kuring.12Saenyana ari Hukumna mah suci,parentahna suci, adil, hade.13Naha eta kitu anu hade tea anu maehkeunsim kuring teh? Tangtu lain! Anu maehkeunsim kuring teh dosa tea. Eta anu hade tehku dosa dipake jalan maehkeun sim kuring,supaya tembong kumaha saenyana sipatdosa. Ku ayana eta parentah-parentah Allah,tembong kumaha jahatna dosa.14Urang terang, Hukum Agama Yahudi tehsipatna rohani, ari sim kuring, manusa anusipat jasmani geus dijual jadi kawula dosa.15Sim kuring jadi teu ngarti ku lampahsorangan, da anu dilampahkeun teh teu akurjeung anu dipikahayang, malah sorangan geijid ngalampahkeunana teh.16Ku lantaran anu dilampahkeun tehsaenyana mah teu akur jeung lelembutan,ieu nandakeun yen sim kuring ngaku benernaHukum Agama Yahudi.

Roma 7.17–25 2517Ana kitu atuh lain sim kuring, anungalampahkeunana teh saenyana mah dosaanu murba dina diri sim kuring.18Sim kuring ge ngarasa, diri teh henteukaancikan ku anu hade. Buktina najanhayang oge nyieun kalakuan hade,ngalampahkeunana mah teu mampuh.19Anu dilampahkeun teh lain anu hadesakumaha kahayang hate, tapi anu teupanuju jeung hate.20Ku sabab anu dilampahkeun teh lain anupanuju jeung hate, ieu nandakeun yen anungalampahkeunana teh lain sim kuring, tapidosa anu ngancik dina diri.21 Jadi kacindekan sim kuring, dina hal ieuanu jadi bibit pangaruhna nya hukum tea:ana sim kuring hayang migawe anu hade, arianu timbul dina hate ngan anu goreng.22Batin mikasuka parentah-parentah Allah,23 tapi ngarasa dina diri aya deui pangaruhhukum sejen, anu pasalingsingan jeunghukum anu diaku ku budi rasa. Ku sabab kitusim kuring jadi kabeungkeut ku hukum dosaanu mangaruhan diri sim kuring.24 Jelema cilaka sim kuring teh! Saha anubakal nyalametkeun sim kuring tina ieu badananu baris ngagusur kana maot?25Rebu laksa nuhun ka Allah, Mantennakersa nyalametkeun sim kuring ku jalan Gustiurang Yesus Kristus. Kieu kaayaan sim kuring

Roma 8.1–6 26teh: Ari batin tunduk kana Hukum Allah, aritabeat taluk kana hukum dosa.

81Pikeun anu hirupna ngahiji jeung KristusYesus, hukuman teh geus teu aya,

2 sabab geus dileupaskeun tina hukumdosa jeung maot ku Roh Allah, nya eta anungalantarankeun urang ngahiji jeung KristusYesus.3Anu henteu bisa dilakonan ku HukumAgama lantaran manusa mah sipat lemah,dilaksanakeun ku Allah. Mantenna geusngelehkeun dosa anu aya dina tabeatmanusa, ku jalan ngutus Putra-Na ku manten,anu sumping-Na nganggo kaayaan anu saruajeung kaayaan manusa anu dosa, pikeunngaleungitkeun dosa.4Allah ngajalankeun kitu teh supayapangersa-Na anu dinyatakeun dina HukumAgama tea bisa dilakonan ku urang, anu hirupnurutkeun pituduh Roh Allah, lain nurutkeuntabeat sorangan.5Anu hirupna nurutkeun tabeat sorangan,anu dipikiranana oge dipangaruhan kutabeatna sorangan. Sabalikna anu hirupnanurutkeun Roh Allah, anu dipikiranana ogehal-hal anu jadi pangersa Roh Allah.6Pikiran anu dipurba ku tabeat sorangannungtun kana maot; pikiran anu ditungtunku Roh Allah nungtun kana hirup jeungkanugrahaan.

Roma 8.7–13 277Ku sabab kitu, anu pikiranana dipurba kutabeat sorangan teh jadi musuh jeung Allah,lantaran henteu tunduk kana Hukum Allah,jeung memang moal daekeun tunduk.8Anu nurut kana tabeat sorangan moaldipikasuka ku Allah.9Tapi hirup aranjeun mah henteu nurutkeuntabeat sorangan, geus nurut ka Roh Allah.Kitu soteh lamun bener Roh Allah ayadi jero hate aranjeun. Saha-saha anuhenteu ngabogaan Roh Kristus, eta lainkagungana-Na.10Sabalikna lamun Kristus aya di jero hatearanjeun, najan ari badan jasmani mah barismaot ku lantaran dosa, tapi Roh Allah anu ayajumeneng dina hate aranjeun baris maparinhirup ka aranjeun, lantaran aranjeun geusdiangken bener ku Allah.11Lamun Roh Allah, anu geus ngagugahkeunYesus tina maot jumeneng di jero hatearanjeun, tangtu eta anu ngagugahkeunKristus tina maot teh bakal ngahirupkeundeui badan aranjeun anu keuna ku maot tea,sabab Roh Mantenna jumeneng di jero hatearanjeun.12Ku sabab kitu, dulur-dulur, urang tehboga hiji tanggung jawab, tapi lain tanggungjawab kana tabeat sorangan; hirup urangulah nurutkeun eta.13Sabab lamun nurutkeun eta mah aranjeuntangtu maraot. Sabalikna lamun, ku karana

Roma 8.14–19 28pitulung Roh Allah, aranjeun maehkeunkalakuan-kalakuan anu dosa, aranjeun tangtuhirup.14Sakur jelema anu dituyun ku Roh Allah,eta teh putra-putra Allah.15Sabab Roh paparin ti Allah teh moalmidamel aranjeun jaradi kawula anungalantarankeun aranjeun jadi pinuh ku rasakasieun, sabalikna bakal midamel aranjeunjadi putra-putra Allah, sarta ku perbawa RohAllah, aranjeun bisa nyebut ka Allah, "Ama,nun Ama!"16Roh Allah ku manten jeung roh urangbareng nganyatakeun yen urang tehputra-putra Allah.17Ku sabab urang teh putra-putra-Na,urang bakal narima berkah anu ku Mantennadisayagikeun pikeun umat-Na. Sartasakumaha Kristus, urang oge bakal narimaanu ku Allah geus disayagikeun pikeunKristus. Sabab lamun urang geus milu kanasangsara Kristus, tangtu oge bakal miludimulyakeun jeung Anjeunna.18Dina kayakinan sim kuring, kasangsaraananu kasorang ku urang ayeuna, lamundibandingkeun jeung sagala kamulyaan anubakal diebrehkeun ka urang mah taya pisanhartina.19Saalam dunya kacida ngarep-ngarepnakana wancina Allah ngebrehkeun kamulyaanputra-putra-Na.

Roma 8.20–26 2920Sabab dunya jadi ruksak teh lainkahayangna sorangan, tapi geus kitukersana Allah. Najan kitu aya keneh anu jadipangharepan, nya eta:21Hiji waktu dunya teh bakal dileupaskeuntina genggeman anu ngaruksakna, bakalnampa kamerdekaan anu agung babarenganjeung putra-putra Allah.22Urang terang, nepi ka wanci ieu saalamdunya humarurung ku kanyeri lir nyerinaawewe nu ngajuru.23Anu humarurung kitu teh lain dunyabae, urang oge, anu geus nampa Roh Allah(kurnia Allah anu katampa pangheulana),humaregung sajeroning batin, ngarep-ngarepsangkan diri urang sakujur gancang-gancangdibebaskeun ku Allah sarta dijadikeunputra-putra-Na.24Sabab pang urang bisa disalametkeunteh ku lantaran nyekel pangharepan. Tapilamun anu diarep-arep geus breh mah, lainge pangharepan deui. Da saha atuh anungarep-ngarep keneh anu geus breh?25Urang henteu weleh ngarep-ngareplantaran anu diarep-arep tacan breh.26Roh Allah oge kitu, sumpingna nulunganteh lantaran urang lemah. Urang mahhenteu terang kumaha kuduna neneda. NyaRoh ku anjeun anu melas-melis ka Allahmangunjukkeun ucap-ucap anu henteu bisakedal.

Roma 8.27–34 3027Allah anu uninga kana eusi hate urang, kaanu dipimaksud ku Roh teh ngartoseun, yenanu dipundut-Na teh pikeun umat-Na sartasapuk jeung pangersa-Na.28Urang terang, sagala perkara ku Allahdiatur sina alus pijadieunana pikeun sakuranu cumantel ka Mantenna, anu ku Mantennageus disalaur sakumaha tujuan Mantenna.29Sakur anu geus kapilih ku Allah, tisamemehna keneh geus ditangtukeunsangkan jadi sakumaha kaayaan Putra-Na, ariPutra-Na bakal jadi anu kahiji ti pirang-pirangsaderek.30Kitu carana Allah nyaur sakur anu kuMantenna geus ditangtukeun teh. Sakur anudisaur, diangken sarta nampa kamulyaan tiMantenna.31Tina hal ieu kabeh, naon ucapkeuneunurang? Lamun Allah aya di pihak urang, sahanu bisa ngalawan ka urang?32Allah, anu henteu ngoretkeun Putra kuManten sangkan jadi kurban gaganti urang,moal enya ka urang moal maparinkeunperkara-perkara lianna?33Saha nu rek bisa ngagugat-gugatkasalahan urang, umat anu geus kapilih kuAllah, tur geus dinyatakeun teu salah ku Allahku manten?34Saha nu rek bisa nyalahkeun urang?Urang bakal aya anu ngabelaan! Nya etaYesus Kristus, anu geus pupus, anu geus

Roma 8.35–9.1 31digugahkeun deui kana hirup, anu linggih ditengeneun Allah.35 Jadi, saha anu bisa megatkeun asihnaKristus ka urang? Naha kabalangsakan,atawa panganiayaan, atawa kalaparan, atawakamalaratan, atawa bahya, atawa maot,bisaeun megatkeun?36Hal eta dina Kitab Suci kaungel kieu,"Ku karana Gusti, abdi-abdi salamina ayadina bahya pati, dijieun sapertos ka dombapeunciteun."37Moal, moal bisaeun! Eta kabeh malahgeus eleh, urang geus unggul ku pitulungAnjeunna anu welas asih ka urang!38Sim kuring estu yakin, pamohalan aya anubisa megatkeun kaasih Anjeunna ka urang:Pati, hirup, malaikat-malaikat, pangawasa-pangawasa langit lianna, ancaman jaman nuayeuna, nu engke,39nu di langit, nu di bumi cindekna sagalaciciptan moal aya anu bisa megatkeunasihna Allah ka urang, sakumaha anu geusditerapkeun ka urang ku jalan Kristus YesusGusti urang.

91Sim kuring rek ngedalkeun caritaaneusi hate anu saenyana. Sim kuring teh

kagungan Kristus, moal rek bohong. Geteringhate sim kuring anu dituyun ku Roh Sucingarasa yakin yen anu rek dikedalkeun tehestu enya, nya eta:

Roma 9.2–9 322Sim kuring teh sedih kabina-bina, hatemani asa digerihan3ku hal jelema-jelema dulur sabangsa. Ariras ka maranehanana sim kuring nepi ka bogapikir kajeun sim kuring bae anu nandanganwera Allah sarta pegat jeung Kristus teh.4Maranehna teh umat Allah, diangken jaradiputra-putra-Na, dipaparin ningal kamulyaanMantenna, diajak nyieun jangji, dipaparinHukum-hukum Agama, dipaparin pituduh halngabakti anu bener, geus dipaparin jangji kuAllah,5 jaradi turunan karuhun urang Ibrani anukamashur, sarta Kristus oge kapan nurutkeunkamanusaanana mah sabangsa jeungmaranehna. Mugia kapuji salalanggengnaAllah anu ngatur sakabeh perkara! Amin.6Sim kuring lain rek nyebutkeun yen jangjiAllah gajlig; da henteu kabeh urang Israiljaradi umat Allah.7 Jeung henteu kabeh turunan Ibrahim jaradiputra-putra Allah. Kapan kieu lahiran Allah kaIbrahim teh, "Anu ku Kami disebut turunanmaneh teh ngan anu turun ti Ishak."8 Ieu hartina, turunan Ibrahim anu bakaldijadikeun putra-putra Allah mah ngan anulahir ku karana jangji Allah wungkul, henteukabeh.9Sabab jangji Allah teh kieu ungelna,"Lamun geus jejeg waktuna, Kami tangtu

Roma 9.10–17 33datang deui, sarta Sarah bakal boga anak,lalaki."10Tapi tacan anggeus semet eta. PutraRabeka aya dua, sarama, nya eta Ishakkaruhun urang.11Memeh eta barudak lahir, Allah geusnangtoskeun anu mana anu bakal dipilih kuMantenna. Jadi milihna henteu gumantungkana kalakuanana, tapi gumantung ka sahakersa-Na nyaur. Sabab samemeh eta barudaklahir, memeh barisa migawe hade atawagoreng,12Allah geus ngalahir kieu ka Rabeka,"Lanceukna bakal ngawula ka adina."13Dina Kitab Suci kaungel Allah ngalahirkieu, "Kami asih ka Yakub, ka Esau mah cua."14Ana kitu, naha ceuk urang Allah teh teuadil? Lain teu adil.15Sabab Allah ngalahir kieu ka Musa, "Kamibakal mikawelas ka sakur anu kamanah kuKami; Kami rek ngurniaan ka saha Kamikersa."16 Jadi kabeh oge wungkul gumantung kanasih kurnia Allah, henteu gumantung kanakahayang jeung kalakuan jelema.17Sabab, "Allah ngalahir ka raja Mesir",kaungel dina Kitab Suci, "Maneh ku Kamidijieun raja, supaya maneh ngawanohkeunkakawasaan Kami, jeung ngamashurkeunjenengan Kami ka saalam dunya."

Roma 9.18–24 3418Tah kitu, Allah teh mikawelas ka saha baekersa-Na, ngadamel jelema jadi bedegongoge kumaha kersa-Na.19Meureun ceuk aranjeun teh, "Ari kitumah naha Allah nyalahkeun manusa? Sahajelemana anu kuat mapalangan pangersaAllah?"20Dulur-dulur, saha aranjeun teh make waninambalang ka Allah? Pot kembang moalnanyakeun ka nu nyieunna, "Ku naon kuringdijieun siga kieu?"21Kumaha-kumaha oge jelema anu nyieuneta pot wenang ngagawekeun taneuh porangsakahayangna, wenang tina taneuh poranganu sagumpel nyieun dua pot, nu hiji alus, nuhiji deui basajan pisan.22Anu dipidamel ku Allah oge kitu. Mantennakagungan pangersa nembongkeun bebendujeung kakawasaana-Na. Tapi Mantenna kersanyabaran, kacida sabar-Na ka anu geustangtu bakal cilaka lamun ku Mantennadibenduan teh.23Pangersa-Na teh rek ngebrehkeunkamulyaana-Na anu tanpa watesna, bakaldikucurkeun ka urang anu ku Mantennadipikawelas, anu ku Mantenna geusditangtukeun bakal dipaparin kabagjaan.24Urang, anu ku Mantenna geus disalaur tehlain ngan anu ti urang Yahudi bae, tapi oge tibangsa-bangsa sejenna.

Roma 9.25–32 3525Kieu pilahir-Na anu kaungel dina KitabNabi Hosea, "Jelema-jelema nu lain kagunganKami, baris diaku Umat Kami, Bangsa anu kuKami teu dipikanyaah, baris diaku KanyaahKami,26 Jeung di mana-mana, di tempatmaranehanana disebut, Maraneh lain umatKami, bakal disarebut putra-putra Allah anujumeneng."27Ngeunaan urang Israil, aya lahiran NabiYesaya kieu, "Sanajan urang Israil lobanakawas keusik di basisir, anu bakal salametmah ngan saeutik,28 sabab Pangeran bakal gancang-gancangngayakeun balitungan jeung saeusi dunya."29Kieu deui lahiran Nabi Yesaya, "Lamun baeteu aya pisan turunan urang anu dikarikeunku Allah Nu Maha Kawasa, tan wande urangteh bakal jadi kawas nagri Sadumu jeungGomora."30Ku sabab eta kacindekan urang teh kieu,bangsa-bangsa nu lain Yahudi, anu henteungihtiarkeun maneh supaya diangken kuAllah, ku Allah geus diangken, sabab percayaka Mantenna.31Sabalikna anu kasebutna umat Allah,sangkan diangken ku Allah teh ihtiar soranganku jalan netepan hukum tea; maranehnahenteu hasil.32Ku naon pangna teu hasil? Sabab ihtiarnalain ku jalan percaya, tapi ngandelkeun ihtiar

Roma 9.33–10.6 36sorangan, geus bae lalabuh, titajong kana"Batu Tatajongan".33Eta batu dina Kitab Suci kieu kaungelna,"Tengetkeun! Kami neundeun hiji batu diSion; jelema-jelema bakal titarajong kanaeta, batu gede, maranehna bakal lalabuh.Tapi sing saha anu percaya ka Anjeunna,moal kaduhung."

101Dulur-dulur, pohara gedena kahayangsim kuring supaya bangsa sim

kuring disalametkeun. Jeung sim kuring tehbener-bener neneda ka Allah, sangkan haleta kajadian.2Sim kuring wani nyebutkeun, maranehnateh kacida garetolna ibadah ka Allah. Hanjakalibadahna henteu nurutkeun pituduh anubener.3Henteu nyarahoeun jalan anu ti Allahsupaya manusa bisa diangken bener.Maranehanana marake jalan sorangan bae,henteu marake jalan anu ti Allah.4Hukum Agama teh kapan enggeus rengseditedunan ku Kristus, jadi sing saha anupercaya ka Anjeunna tangtu ku Allah diangkendeui.5Hal manusa bisa diangken bener ku Allahku jalan nedunan Hukum Agama, kieudiseratkeunana ku Musa, "Saha-saha anunurut kana Hukum Agama, tangtu hirup."6Hal manusa bisa diangken bener ku Allahku jalan percaya, Kitab Suci nyebutkeun kieu,

Roma 10.7–14 37"Teu perlu maraneh nanya di jero hate, Sahanu baris naek ka sawarga? (Maksudna pikeunngalungsurkeun Kristus ka dunya.)7Atawa, Saha nu baris turun ka jero kubur?(Maksudna ngangkat Kristus tina maot.)"8Eta kieu maksudna, "Warta ti Allah tehgeus kacida santekna ka aranjeun, geus dinabiwir, di jero hate aranjeun." Eta warta tehnya eta warta anu ngeunaan hal percaya tea,anu keur diwawarkeun ku sim kuring saparakanca.9Lamun aranjeun ngaku jeung percayayen Yesus teh Gusti, anu ku Allah geusdigugahkeun tina maot, tangtu aranjeunsalamet.10Ku jalan percaya, urang bisa diangkenbener ku Allah, sarta ku jalan ngaku kaAnjeunna urang tangtu salamet.11Ceuk ungel Kitab Suci, "Sakur anu percayaka Anjeunna moal kaduhung."12 Ieu teh pikeun sarerea, pikeun urangYahudi jeung bangsa-bangsa sejen, taya nudibeda-beda. Allah teh hiji, Pangeran sarerea,anu pitulung-Na tanpa wangenan pikeunsakur anu sasambat ka Mantenna.13Sakumaha ungel Kitab Suci, "Saha-sahaanu sasambat neda pitulung ka Mantennatangtu disalametkeun."14Tapi ari henteu percaya mah rek kumahabisa sasambat menta tulung? Jeung kumaharek bisa percaya lamun tacan ngadenge warta

Roma 10.15–20 38tina hal eta? Jeung kumaha eta warta bisakadenge lamun henteu diwawarkeun?15 Jeung kumaha rek diwawarkeunana lamunteu aya anu diutus? Dina Kitab Suci kaungel,"Aya ku matak resep utusan daratang marawawarta anu pikabungaheun!"16Tapi anu daek narima eta Injil Kasalametanteh henteu kabeh. Saur Yesaya ge, "Gusti,saha nu bade percaya kana warta anudiwawarkeun ku abdi-abdi?"17 Jadi, percaya kana eta warta tehkudu ngadenge heula wartana, ariwartana katarimana ti jelema-jelema anungawawarkeun hal Kristus.18Tapi sim kuring rek nanya, "Naha enyamaranehanana tacan ngadarenge eta warta?Puguh enggeus, sakumaha ungel Kitab Suci,Soarana parat ka saampar jagat, ucapananatepi ka tungtung-tungtung bumi."19Sakali deui sim kuring rek nanya: Nahateu ngalartieun kitu urang Israil teh? Musaku anjeun anu bakal ngawaler pangheulana,"Kieu timbalan Allah, Umat Kami sinasirik ka hiji bangsa anu teu kaasup umat,sina arambekeun ku hiji bangsa anu tayakanyahona."20Yesaya mah nyaurkeunana leuwih wanideui, "Kami ngahaja sina kapanggih kujelema-jelema anu henteu nareangan,nembongan ka jelema-jelema anu taranaranyakeun Kami."

Roma 10.21–11.7 3921Ari ngeunaan Israil mah saurna teh,"Sapoe jeput Kami nyodoran leungeunngahiap-hiap hiji bangsa anu wangkelangjeung bantahan."

111Pananya sim kuring, "Naha Allah tehgeus miceun umat-Na ku manten?"

Geus tangtu henteu! Sim kuring oge kapanurang Israil, turunan Ibrahim ti kaomBinyamin.2Allah henteu nolak ka umat-Na anu kuMantenna geus dipilih ti mimiti keneh.Aranjeun terang kumaha ungelna KitabSuci anu ngeunaan Elias, waktu anjeunnangadukeun urang Israil ka Allah,3 "Gusti, maranehanana parantos maehannabi-nabi Gusti, sareng ngaruntuh-runtuhkeun altar paranti ngurban ka Gusti.Anu hirup keneh kantun abdi, keur diarahbade dipaehan."4Kumaha waleran Allah? "Kami boga kenehtujuh rebu jelema anu henteu nyarembah kaBaal, dewa palsu."5Ayeuna oge kitu, aya keneh saeutikjelema-jelema anu dipilih ku Allah ku karanarahmat-Na.6Dipilih soteh ngan ku karana rahmat-Nabae, lain pedah ningali kalakuanana. Aripamilih Allah lantaran ningali kalakuan jelemamah atuh kurnia-Na teh lain ge kurnia.7 Jadi, kumaha? Urang Israil teu bisamanggihkeun anu ditareanganana. Anu

Roma 11.8–13 40manggihkeunana ngan sagolongan leutik,jelema-jelema anu memang geus dipilih kuAllah. Nu sejenna mah geus jadi tarorek kanapanyaur Allah teh.8Sakumaha ungel Kitab Suci, "Hate jeungpikiran maranehanana ku Allah disinanambag, nepi ka ayeuna maranehna teubarisa nenjo teu barisa ngadenge."9Saur Daud mah, "Sing kagubed maranehnaku pesta-pestana, sing tinggedebug, singdihukum!10Sing lalolong matana, tong barisa nenjo,sing barengkung awakna balas nanggungkasusah sapapanjangna."11Pananya sim kuring, "Waktu urang Yahuditinggedebug titarajong, naha maranehnatumpur?" Henteu! Malah sina paranaseundumeh anu disalametkeun teh malah bangsasejen, da maranehna sorangan mah nyarieunkasalahan.12Dosa urang Yahudi ngalantarankeun dunyameunang rahmat sakitu poharana; miskinnarohani urang Yahudi ngalantarankeunbangsa-bangsa sejen meunang kurnia sakitujembarna. Komo lamun sakabeh urang Yahudidiarangken ku Allah, nugraha anu bakalkatarima bakal leuwih ti kitu.13Ayeuna sim kuring hayang nyarita kaaranjeun nu lain urang Yahudi. Salila simkuring ngalakonan gawe jadi rasul pikeun

Roma 11.14–20 41bangsa-bangsa sejen, sim kuring kacidabungahna.14Susuganan sim kuring bisa mapanasbangsa sorangan, malakmandar ku jalan kitubisa nyalametkeun maranehna saeutik mah.15Kapan ku lantaran maranehna ditolak kuAllah, dunya anu tadina dimusuh ku Allah jadidiangken deui ku Mantenna. Komo lamunmaranehna ditampi deui ku Allah, eta mah lirnu geus maot hirup deui!16Lamun keureutan roti anu pangheulanadihaturkeun ka Allah, roti weuteuhna ogekapan anu Mantenna.17Sawatara dahan tangkal jetun nya etaurang Yahudi ditilas. Dina urut nilasnadicangkokkeun dahan tina tangkal jetunleuweung, nya eta aranjeun, nu lain urangYahudi. Ku sabab dicangkokkeun dina dahananu ditilas tea, aranjeun jadi hirup-hurip kukahirupan rohani ti urang Yahudi.18Ku lantaran kitu poma, aranjeun ulahngarendahkeun maranehna, anu geus ditilassaperti dahan tea. Jeung deui rek aragul kunaon? Aranjeun mah sakadar dahan. Dahanmoal bisaeun ngahirupan akar, akar anungahirupan dahan.19Tapi meureun ceuk aranjeun, "Pang etadahan ditilas oge supaya kuring laluasa cicingdi dinya."20Eta bener. Maranehna nu matak ditilas tehlantaran henteu percaya. Ari aranjeun pang

Roma 11.21–25 42caricing di dinya lantaran percaya. Tapi ulahdir, anggur sing sarieun.21Allah henteu lebareun nilas urang Yahudianu diupamakeun dahan-dahan asal, nahabaris lebareun nilas aranjeun?22Dina hal ieu nyata, Allah teh manah-Nakacida leuleuyna, tapi oge kacida kerasna. Kaanu dosa Mantenna keras, tapi ka aranjeunmah tangtu ngaleuleuyan, lamun aranjeuntetep tigin kana welas asih-Na. Lamun teukitu aranjeun oge tangtu ditilas.23Ari urang Yahudi, lamun babalik pikir tinahenteu percayana, tangtu ditempatkeun deuidina urutna ditilas, da Allah mah kawasamidamel kitu.24Aranjeun anu lain Yahudi, anudiupamakeun dahan jetun leuweung, geuningnajan beda sipat oge bisa dicangkokkeunkana dahan jetun anu tulen. Atuh komo urangYahudi, anu diupamakeun dahan jetun anuditilas ti anu tulen, tangtu leuwih gampangAllah ngahijikeunana deui kana tangkalasalna.25Dulur-dulur, sim kuring rek muka hijirasiah, supaya aranjeun ulah nepi kaboga rasa pangpinterna. Nya eta: UrangIsrail teh murugulna moal salilana. Lamunjelema-jelema anu lain urang Yahudi anuaranut ka Allah geus jejeg jumlahna, urangIsrail geus moal murugul deui.

Roma 11.26–33 4326Ku sabab kitu sakabeh urang Israil bakalsalamet. Sakumaha ungel Kitab Suci, "TiSion bakal sumping Jurusalamet, anu bakalngaleungitkeun kadorakaan turunan Yakub.27Kitu jangji Kami ka maranehna, mangsaKami ngaleungitkeun dosa-dosana."28Ku sabab urang Yahudi nolak InjilKasalametan, ku Allah dimusuhan. Nuuntung aranjeun nu lain urang Yahudi. Tapiku lantaran ku Allah geus dipilih, urangYahudi tetep dipikaasih ku Mantenna, tinangemutkeun karuhun maranehanana.29Sabab lamun Allah geus milih jeungngurniaan, manah-Na moal barobah deui.30Aranjeun anu lain urang Yahudi, anutadina lain jelema anu narurut ka Allah,ayeuna geus dipikawelas ku Mantenna.31Urang Yahudi oge kitu keneh halna.Ayeuna maranehna henteu narurut kaAllah, eta jadi lantaran aranjeun dipikawelasku Allah. Urang Yahudi oge engke bakaldipikawelas.32Sabab sakabeh manusa ku Allah geusdisina henteu narurut, supaya Mantenna iasanembongkeun welas asih-Na ka maranehna.33Maha jembar Allah! Kawijaksanaan jeungkauninga-Na sakitu jerona. Saha anu bisangajugjugan putusan-putusan Mantenna?Saha anu bisa ngarti kana cara barangdamel-Na?

Roma 11.34–12.4 4434Dina Kitab Suci kaungel, "Saha anu bisaneuleuman manah Pangeran? Saha anu weratnganasehatan ka Mantenna?35Saha anu geus kungsi kikiriman kaMantenna, nepi ka Mantenna kudu malesngintunan?"36Sabab saniskara oge Mantenna anunyiptakeun. Sakabehna asal ti Mantenna,keur Mantenna. Sanggakeun puji ka Allah,salalanggengna! Amin.

121Dulur-dulur! Ku sabab Allah sakitumurah asih-Na ka urang, sim kuring

menta ka aranjeun supaya ngabaktikeun dirika Mantenna, jadikeun kurban hirup-hirup;kumawula ka Mantenna bae supaya sukaeunmanah-Na. Kudu kitu ibadah teh, kakarabener.2Ulah miluan adat kabiasaan ieu dunya.Batin teh sina dianyarkeun ku Mantenna,supaya pikiran aranjeun barobah anyarsama sakali. Ari geus kitu mah tangtu bakalterang kana pangersa Allah, mana nu hade,nu sampurna, nu matak bisa nyukakeunmanah-Na.3Sim kuring anu geus ngarasakeun murahasih-Na, hayang mere pepeling ka aranjeun:Ulah boga rasa diri leuwih ti kaayaan anusabenerna. Ngukur diri kudu reujeung rendahhate, luyu jeung gedena iman paparin ti Allah.4Lir upama badan, hiji tapi anggahotanarupa-rupa,

Roma 12.5–13 455kaayaan urang oge kitu. Lobaan, rupa-rupa,tapi ku sabab geus ngahiji jeung Kristus,urang teh geus dihijikeun jadi sabadan.6Rahmat kabisa anu katampa ku urangmasing-masing rupa-rupa, digunakeunanakudu cocog jeung maksad Allah anumaparinkeunana. Rahmat kana bisangawawarkeun warta ti Allah, gunakeun kanangawawarkeun eta warta, luyu jeung geteringiman.7Rahmat kana bisa nulung, gunakeunkana tutulung; rahmat kana bisa ngawuruk,gunakeun kana ngawuruk;8 rahmat kana bisa ngagedekeun hate batur,gunakeun kana ngagedean hate batur. Sahabae, lamun mere kudu reujeung balabahna,nungtun kudu reujeung enya-enya, merekahadean kudu reujeung senang hate.9Tembongkeun kanyaah reujeung iklas.Musuhan kagorengan, genggem naon anuhade.10Sing silih raketan, silih pidulur, jeung silihajenan.11Kudu getol kana gawe, ulah mumulan.Kudu bakti ka Allah reujeung hate anu tigin.12Dina keur aya anu diharep, hate kudumasing janglar, sing tawekal dina kasusah,jeung sing rajin neneda.13Batur sakapercayaan anu keur ayakakurangna, tulungan sapangabutuhna;

Roma 12.14–13.1 46tampa hade-hade mun aya anu ngadondatang ka imah.14 Jelema anu neungteuinganan ulahdisumpahan, malah kudu dipangnedakeun kaAllah mugia sing diberkahan. Enya, kudu kitu!15Kudu milu bagja ka nu meunang bagja,milu ceurik ka nu ceurik.16Tata-titi ka batur kudu sarua. Nyekelkawajiban ulah bari kamagungan, kudureujeung rendah hate. Ulah ngarasa aingpinter.17Nu goreng ulah dibales ku goreng.Usahakeun kumaha bae jalanna anu ceukbatur ge hade,18 sing sabisa-bisa neangan pijalaneun akurjeung saha bae.19Poma dulur-dulur, ulah hayang ngabales,eta mah wewenang Allah. Ceuk Kitab Sucioge, "Kami anu pimaleseunana, Kami anubakal ngahukumna, kitu pilahir Pangeran."20Malah hadena mah, sakumaha ceukKitab Suci, "Lamun musuh lapareun beredahar, lamun hanaangeun bere nginum; kudikitukeun teh manehanana moal teu ngarasaasa renghek bawaning ku eraeun."21Kade, ulah nepi ka kabawa ku amarah,elehkeun pikiran goreng teh ku anu hade.

131Unggal jelema kudu nurut kapamarentah, sabab henteu aya

pamarentah anu teu karana widi Allah. Jadi

Roma 13.2–7 47pamarentah anu ayeuna eukeur oge geuskersaning Allah.2Saha bae, anu ngalawan ka pamarentah,sarua jeung ngalawan kana aturan anu geusditangtukeun ku Allah, anu ngalawannatangtu meunang hukuman.3Pikeun warga anu hade kalakuanana,pamarentah teh moal matak sieun. Mataksieun soteh pikeun warga anu jahat. Aranjeunharayang sangka henteu ngarasa sieun kuanu keur nyekel pamarentahan? Atuh masinghade kalakuan, tangtu ku itu dipuji,4da itu jenengna teh jadi kawula Allah pikeunkamaslahatan wargana. Ari aranjeun jahatmah puguh bae jadi sieun, da pamarentah tehboga kawasa pikeun ngahukum. Pamarentahteh kawula Allah pikeun ngalaksanakeunHukum Allah ka wargana anu jahat.5Eta sababna aranjeun kudu narurut kapamarentah. Lain ku dumeh sieun meunanghukuman, tapi pangpangna mah kudungarasa geus sawajibna.6 Ieu keneh sababna pang aranjeun kudumalayar pajeg, lantaran pamarentah tehkawula Allah anu keur ngajalankeun aturanMantenna.7 Jadi, bayar sakur anu kudu dibayar kapamarentah, boh pajeg lamun kudu mayarpajeg, boh cuke lamun kudu mayar cuke.Hargaan pamarentah, ajenan.

Roma 13.8–14 488Ka saha bae oge ulah boga hutang salian tihutang kanyaah ka pada batur. Sabab nyaahka batur teh nedunan Hukum Musa.9Parentah-parentah anu ungelna, "Manehulah jinah, ulah maehan, ulah maling,ulah bogoh ka barang batur," kitu deuiparentah-parentah sejen salengkepna,diringkeskeun jadi hiji parentah anu ungelna,"Maneh kudu nyaah ka batur saperti ka dirisorangan."10Lamun aya rasa kanyaah ka batur, tangtumoal jahat ka batur. Ku sabab kitu, nyaah kabatur teh nedunan sakabeh parentah HukumAgama.11Pek eta lalampahkeun kitu, da aranjeunge tangtu ngarti, ayeuna teh geus waktunakudu nyaring. Sabab kana waktu urangdisalametkeun teh ayeuna mah geus leuwihdeukeut ti batan bareto samemeh urangpercaya.12Peuting geus tereh nyingkir, beuranggeus tereh datang. Eureunan sagala hal anusok dipigawe waktu poek, geura dangdanpakarang geusan nyanghareupan caang.13Tingkah laku masing luyu sakumahapantesna hirup dina caangna beurang ulahpepestaan bae, ulah mabok, ulah rucah, ulahaeb, ulah gelut, ulah dengki.14Cekel pakarang ti Gusti Yesus Kristus, ulahngumbar pidosaeun ngalajur napsu.

Roma 14.1–6 49

141 Jelema anu kurang pancegkayakinanana kudu dimalum,

pamadegan-pamadeganana ulah diutik-utik.2 Jelema teh aya nu yakin yen sagalakadaharan meunang didahar, tapi aya ogeanu ngan ngadahar sayur-sayuran, lantaranngarasa kurang yakin.3Anu yakin meunang ngadahar sagalarupa, ulah moyok ka anu tara. Anu nganngadahar sayur-sayuran bae oge ulahnyalahkeun ka anu sok ngadahar naon bae,da masing-masing geus ditarima ku Allah.4Saha kitu ari aranjeun, wani-waninyalahkeun badega batur? Kumawulana rekkapake rek henteu, eta urusan dunungananaanu boga hak nangtukeun. Jeung tangtu etakawula teh bisa kapake, da Pangeran mahkawasa midamel kitu.5Aya jelema anu nganggap mulya kana hijipoe, tapi aya oge anu nganggap poe mahkabeh ge sarua. Keun bae kumaha ceukanggapanana masing-masing.6Anu nganggap mulya kana hiji poe, kitunateh pikeun ngamulyakeun Pangeran. Anusok ngadahar naon bae, eta oge pikeunngamulyakeun Pangeran, tanda narimakeungeus dipaparin eta dahareun. Anu nolakngadahar salah sahiji kadaharan, kitu kenehpikeun ngamulyakeun Pangeran, nandakeunpanarimana ka Allah.

Roma 14.7–14 507Saurang ge urang teh henteu ayaanu hirupna atawa maotna ngan keursadirieunana bae.8Keur hirupna, hirupna teh pikeun Pangeran,geus maotna, maotna teh pikeun Pangeran.Jadi, hirup jeung maot teh kagunganPangeran.9Kapan Kristus pupus jeung gugah hirupdeui teh supaya jadi Gustina anu harirupjeung nu geus maraot.10Ku sabab kitu aranjeun anu ngan ngadaharsayur-sayuran, ku naon nyalahkeun ka padadulur? Sarta aranjeun anu yakin meunangngadahar naon bae, ku naon moyok ka padadulur? Urang kabeh bakal jogo di payuneunAllah pikeun diadilan.11Sabab ceuk ungel Kitab Suci,"Satemenna," pilahir Pangeran, "ieuKami Allah anu jumeneng, sakabeh jelemabakal sarujud ka Kami, jeung ngaraku yenKami Allah."12Ku hal eta urang teh kudu nyanggakeuntanggung jawab ka Allah tina kalakuan urangmasing-masing.13Ku sabab kitu enggeus urang teh ulah silihcawad deui. Anggur sabalikna sing sabisa-bisaulah nyieun lantaran dulur tikosewad labuhkana dosa.14Tina ngahiji jeung Gusti Yesus teh simkuring meunang kayakinan, yen dasarnamah kadaharan teh teu aya anu najis. Tapi

Roma 14.15–21 51pikeun jelema anu nganggap aya sawatarakadaharan anu najis, tangtu bae pikeunmanehna mah eta kadaharan teh jadi najis.15Lamun aranjeun nganyerikeun hatedulur tina sual kadaharan, kalakuan kitu tehnandakeun aranjeun geus taya kanyaah. Ulahngaruksak hate dulur ku sual anu didahar kuaranjeun, da Kristus pupus teh kapan keurmanehna oge!16Hal anu ku aranjeun dianggap hade tehulah matak jadi goreng kasebutna.17Di Karajaan Allah mah nu penting tehlain hal anu didahar jeung diinum, tapi nyaeta bener lampah, hirup rukun, narimakeunreujeung suka sakur anu dipaparinkeun kuRoh Suci.18Anu ngawulana ka Kristus kieu, bakalkamanah ku Allah sarta diajenan ku padajelema.19Ku sabab kitu anu kudu dijieun tujuan tehsalilana kudu hal-hal anu matak pirukuneunjeung anu baris bisa dipake silih tunjang padabatur.20Ulah ku lantaran sual kadaharan halanu geus dipidamel ku Allah jadi ruksak.Kadaharan naon bae kabeh ge meunang, tapilamun matak ngalantarankeun batur labuhkana dosa, salah lamun didahar teh!21Ti batan matak ngalantarankeun dulursakapercayaan dosa, leuwih hade ulahngadahar daging, atawa nginum anggur.

Roma 14.22–15.6 5222Hal anu diyakinan ku aranjeun tea lakonanku aranjeun bae sorangan di payuneunAllah nyalira. Anu ngarasa yen hal anudiyakinanana teh bener, eta jelema bagja.23Sabalikna lamun hamham ku anu rekdidahar tapi tetep bae didahar, tangtu kuAllah disalahkeun, lantaran ngadaharna tehpasalingsingan jeung kayakinan imanna.Sagala rupa anu henteu make dasar iman,eta dosa.

151Urang anu panceg iman, kudunulungan ka batur anu imanna

kurang panceg, mantuan ngahampangkeunkabeubeurat hatena. Ulah hayang ngeunahsorangan bae,2 jembarkeun hate dulur teh supaya imannapanceg deui.3Kristus oge henteu senang-senang nyalira,sakumaha ceuk Kitab Suci, "Sagala panghinaanu ditujukeun ka maraneh keunana kaKami."4Anu ditulis dina Kitab Suci teh kabeh ogemaksudna ngajar urang, kudu sabar tawekalsupaya urang ulah nepi ka pegat harepan.Kitu eusi pangajaranana ka urang.5Mugia ku pitulung Allah anu iasa nabahkeunjeung ngalilipur hate urang, aranjeun bisasahate jeung pada dulur, nurutkeun conto tiKristus Yesus,6 supaya bisa ragem sasora enggoning mujika Allah, Ramana Gusti urang Yesus Kristus.

Roma 15.7–14 537Kudu silih tarima jeung pada dulur, caraKristus narima aranjeun, supaya matak mulyaka Allah.8Sing aringet, Kristus geus ngawulakeunhirup-Na ka urang Yahudi, supaya kanyahoanyen Allah teh satia, kersa ngalaksanakeunsakur anu ku Mantenna geus dijangjikeun kakaruhun maranehna,9 jeung supaya bangsa-bangsa sejen ogengamulyakeun ka Allah, muji welas asih-Na.Sakumaha ungel Kitab Suci, "Ku margikitu abdi bade muji ka Gusti di kalanganbangsa lian, bade nganyanyikeun pupujian kapajenengan Gusti."10Aya deui, "Eh bangsa-bangsa, sing sarukabungah reujeung umat Allah!"11Aya deui, "Puji Pangeran, eh bangsa-bangsa; puji Mantenna, eh sakabehmanusa!"12Aya deui, ieu saur Yesaya, "Ti turunanIsai, engke aya nu muncul saurang, anu bakalngereh bangsa-bangsa, jadi pangharepanbangsa-bangsa lian."13Mugia Allah, sumber pangharepanurang, ka aranjeun maparin kasukaan jeungkanugrahaan lantaran aranjeun percaya kaMantenna, supaya ku pangdeudeulna RohSuci, aranjeun tetep ngaharep ka Mantenna.14Dulur-dulur! Sim kuring yakin pisan yenaranjeun teh leber ku anu harade, sugih kupangarti, sarta bisa silih papatahan.

Roma 15.15–21 5415Tapi dina sawatara hal sim kuring dina ieusurat mepelingan sakitu peureusna. Dalahdikumaha da kitu pamenta tugasna ti Allah,16enggoning jadi kawula Kristus Yesus,digawe pikeun bangsa-bangsa nu lain Yahudi.Cara sim kuring nepikeun Injil Kasalametanti Allah teh make cara imam, hayang supayabangsa-bangsa nu lain Yahudi bisa layakdisanggakeun ka Allah ku Roh Suci.17Lamun geus bisa nepi ka kitu, sim kuringenggoning ngahiji jeung Kristus ngawula kaAllah teh meureun kacida reueusna.18Wani soteh ngomong kieu ngan ku pedahgeus bisa ngajalankeun gawe ti Kristus,nungtun bangsa-bangsa nu lain Yahudi sinaaranut ka Allah. Tarekahna ku ucap, kulampah,19ku mujijat-mujijat jeung kaahengan-kaahengan ti Anjeunna, jeung ku kakawasaanRoh Allah. Ku cara kitu, Injil Kasalametansalengkepna ngeunaan Kristus, ku sim kuringgeus diwawarkeun di sapanjang jalan tiYerusalem nepi ka Ilirikum.20Cita-cita sim kuring, ngawawarkeun InjilKasalametan ti Allah teh ngan hayang katempat-tempat anu tacan ngadarenge halKristus bae, sabab sim kuring teu hayangngadegkeun di tempat anu geus digawean kunu sejen.21Sakumaha ceuk ungel Kitab Suci, "Anutacan meunang warta hal Anjeunna, engke

Roma 15.22–30 55mah bakal narenjo; anu tacan ngadarenge,bakal ngalarti kana hal eta."22Tah kitu sababna nu matak saban rekdatang ka aranjeun tara jadi bae teh.23Ayeuna mah sugan bisa. Sim kuringtangtu datang ka aranjeun,24urang sosonoan sawatara waktu. Geuskitu arek terus ka Sepanyol, mugi-mugi kuaranjeun dibantu supaya sim kuring bisa kaditu.25Tapi ayeuna mah arek ka Yerusalem heulakeur kaperluan umat Allah di ditu,26nya eta nganteurkeun duit sumbangan tijamaah-jamaah di Makedoni jeung Ahaya,pikeun dulur-dulur urang anu mariskin diYerusalem.27Nyarumbangna teh nariatna sorangan bae.Tapi memang pantes maranehna nulung teh.Kapan pang bangsa-bangsa nu lain Yahudimareunang rahmat rohani teh ku jalan urangYahudi, jadi pantes lamun maranehananamulang ku harta ka urang Yahudi.28Lamun ieu geus beres, terus arek kaSepanyol, bari liwat nyimpang ka aranjeun.29Engke datang teh bari jeung mawapirang-pirang berkah ti Kristus.30Demi Gusti urang Yesus Kristus, jeungdemi kanyaah anu asal ti Roh Allah,mugi-mugi aranjeun oge sing cara sim kuring,neneda ka Allah, mugi-mugi sim kuring kuMantenna disarengan.

Roma 15.31–16.6 5631Pangnedakeun, mugi-mugi sim kuringku Allah diluputkeun tina ancaman urangYudea anu henteu palercaya; mugi-mugideui duit sumbangan tea bisa mulus ditarimahade-hade ku umat Allah di Yerusalem.32Geus kitu mah, mun Allah marengkeun,datang ka aranjeun teh meureun bari jeunglugina hate, sarta bisa ngararasakeun bagjanapapanggih jeung aranjeun.33Mugia Allah, sumber kabagjaan urang,nyarengan aranjeun. Amin.

161Sim kuring nitipkeun Pebe, dulururang awewe anu ngabantu pagawean

jamaah Kengkrea.2Muga ditarima demi pajenengan Gusti, daurang teh umat Allah. Bisi aya kabutuhnabantu. Manehna sorangan kacida tutulungnaka nu sejen, nya kitu deui ka sim kuring.3Titip salam ka Priskila jeung Akwila, batursim kuring ngawula ka Kristus Yesus.4Meh bae maranehna tiwas ngabelaan simkuring. Kacida sim kuring nganuhunkeunana.Jamaah-jamaah bangsa sejen oge kacidanganaruhunkeunana ka maranehna.5Salam oge ka dulur-dulur anu sokkarumpulan di imahna. Salam ka sobat simkuring Epenetus, anu pangheulana ti propinsiAsia percaya ka Kristus.6Salam ka Maria, anu geus kacidasoson-sosonna ngabantu aranjeun.

Roma 16.7–15 577Salam ka Andronikus jeung Yunias,sabangsa jeung sim kuring sarta bareng miludibui. Ku rasul-rasul mah duanana oge geusteu dipikabireuk, arasup Kristenna heulaeunsim kuring.8Salam ka Ampliatus, anu rapet jeung simkuring dina ngahiji jeung Gusti.9Salam oge ka Urbanus, batur sapagaweanngawula ka Kristus; jeung ka Setakis sobatkentel.10Salam ka Apeles, anu kasatianana kaKristus geus kauji. Salam ka Aristobulussakulawarga.11Salam ka Herodion, sabangsa jeung simkuring. Jeung ka urang-urang Kristen dikulawarga Narkisus.12Salam ka Tripena jeung Triposa anudigarawe pikeun Gusti, jeung ka Persiskanyaah sim kuring, anu loba pisancabakeunana dina ngawula ka Gusti.13Salam ka Rupus, jelema pujieunkumawulana ka Gusti. Jeung ka ibuna, anupikeun sim kuring mah lir indung sorangan.14Salam ka Asinkritus, Plegon, Hermes,Patrobas, Hermas, kitu deui urang-urangKristen lianna anu reujeung jeung maranehna.15Salam ka Pilologus jeung Yulia, ka Nereusjeung dulurna nu awewe, ka Olimpas jeungka anu aranut ka Allah, anu reujeung jeungmaranehanana.

Roma 16.16–23 5816Muga aranjeun silih aku silih pidulur. Ayadeui salam ka aranjeun ti sakabeh jamaahKristus.17Kahade, dulur-dulur, sing arawas! Ayajelema-jelema anu rek ngabaruntakkeun,arek ngukusut kapercayaan aranjeun, arekngagunasika pangajaran anutan aranjeun.Jarauhan!18Kalakuan maranehanana lain kalakuanpikeun Gusti, tapi pikeun muaskeun karepnasorangan. Omonganana ngareunah, barisangolo, matak sasab jelema anu pikirananabolostrong.19Sim kuring kacida bungahna ku aranjeun,sabab ku sarerea geus kanyahoan aranjeunsaratia kana pangajaran Injil Kasalametan.Sing palinter kana hal-hal anu hade, kajeunbarodo kana hal-hal anu jahat.20Allah, sumber kabagjaan urang, bakalgancang-gancang ngaremukkeun Iblis,pikeun idekeun aranjeun. Mugia aranjeundisarengan ku berkah ti Yesus Gusti urang.21Aya salam ti Timoteus, sapagaweanjeung sim kuring; jeung ti Lusius, ti Yason,ti Sopater, tiluanana sabangsa jeung simkuring.22Sim kuring oge, Tertius, anumangnuliskeun ieu surat, ngirim salamka aranjeun, salam saiman.23Salam ti Gayus, tempat sim kuringnumpang; imahna dipake tempat kumpulan

Roma 16.24–27 59ku jamaah. Salam ti Erastus, bendaharawankota; jeung ti Kuartus.24Mugia Gusti urang Yesus Kristusngaberkahan ka aranjeun.25Puji Allah, anu iasa neguhkeun imanaranjeun kana pangajaran Injil Kasalametanngeunaan Yesus Kristus anu diwawarkeunku sim kuring. Ieu cocog jeung rarancangAllah anu ayeuna geus nyata, anu geusmangjaman-jaman dirasiahkeun.26Urang terang kana hal eta teh tinatulisan nabi-nabi. Eta rasiah ku Allah nusipat langgeng dipiwarang diembarkeun kapirang-pirang bangsa, sina palercaya sartaaranut.27Mulyakeun salalanggengna Allah AnuMaha Esa, maha wijaksana. Mulyakeun kujalan percaya ka Yesus Kristus. Wassalam,Paulus

1 Korintus

11Surat sim kuring Paulus, anu geus disaurku pangersa Allah, dijadikeun rasulna

Kristus Yesus.2Kahatur jamaah Allah di Korinta, ka sakuranu geus disaur dijadikeun umat suci Allah,geus jadi kagungana-Na ku jalan ngahijijeung Kristus Yesus, babarengan jeung anu dimana-mana anu nyarembah ka Kristus YesusGusti urang, Gusti maranehanana oge.3Sim kuring, jeung oge Sostenes,ngadoakeun mugia Allah Rama urang, jeungGusti Yesus Kristus maparin rahmat salametka aranjeun.4Sim kuring teu pegat-pegat muji sukur kaAllah ku hal aranjeun, anu geus mareunangrahmat Allah ku jalan ngahiji jeung KristusYesus.5Sabab ku jalan kitu aranjeun jadi beungharku sagala rupa, tur perceka sarta rebo kukanyaho.6Eta tandana warta hal Kristus teh geusnyerep enya-enya ka aranjeun,7nepi ka teu aya hiji berkah anu leupasti aranjeun sajeroning ngadago-dago Gustiurang Yesus Kristus ebreh sumping.8Anjeunna tangtu mengkuhkeun imanaranjeun nepi ka ahir, supaya di mana

1 Korintus 1.9–16 2Poe sumpingna cunduk, aranjeun teu ayacawadeunana.9Allah anu nuyun aranjeun ngahiji jeungYesus Kristus Putra-Na teh bisa ku aranjeundiandel.10Kalawan jenengan Gusti urang YesusKristus sim kuring meredih, aranjeun singsaluyu samupakat, ulah nepi ka pagetreng.Sing raket ngahiji, sahate jeung sapikir.11Sim kuring terang ti sawatara urangkulawarga Klo yen tetela pisan, aranjeun tehkeur pagetreng.12Maksud sim kuring, aranjeun masing-masing beda pamadegan. Ceuk nu saurang,"Kuring biluk ka Paulus"; ceuk nu saurangdeui, "Kuring biluk ka Apolos"; ceuk nu sejen,"Kuring biluk ka Petrus"; ceuk nu sejen deui,"Kuring biluk ka Kristus."13Kristus nepi ka dibagi-bagi! Naha Pauluskitu anu pupus disalib gaganti aranjeunteh? Aranjeun dibaptis teh naha supaya jadimurid-murid Paulus?14Hadena sim kuring teu ngabaptis aranjeunsaurang-urang acan, kajaba Krispus jeungGayus.15Anu matak moal aya anu nyebut-nyebutyen aranjeun dibaptis dijadikeun murid simkuring.16 (Aya keneh ketah anu dibaptis ku simkuring teh, Stepanus jeung kulawargana. Tapisalian ti eta mah asana teu aya deui.)

1 Korintus 1.17–23 317Kristus ngutus sim kuring teh lain pikeunngabaptis, tapi pikeun nguarkeun InjilKasalametan. Ari nguarkeunana lain kukapinteran nyarita tina cara manusa, supayaulah nepi ka matak ngagaplahkeun kakuatankawasa pupusna Kristus dina salib.18Sabab ku jelema-jelema hukumeun mahwarta hal Kristus pupus disalib teh dianggapomong kosong. Sabalikna pikeun urang anugeus disalametkeun ku Allah, hal eta teh tayalian ti kakawasaan Allah.19Kitab Suci nyebutkeun, "Kanyaho jalmapalinter ku Kami rek dieuweuhkeun, pangartikaom terpelajar rek dileungitkeun."20 Jadi pikeun naon aya nu palinter, ayakaom terpelajar, aya ahli-ahli sawala di ieudunya? Ku Allah geus ditetelakeun kapinteranmanusa teh taya lian ti omong kosong!21Sabab Allah anu bijaksana midamel,sangkan manusa mustahil bisa nyaho kaMantenna ku kapinteranana sorangan.Sabalikna pikeun nyalametkeun umat-Naanu percaya teh ku hiji warta, nya eta anudiwawarkeun ku sim kuring sabatur-batur,anu ku dunya dianggap kabodoan.22Pikeun ngayakinkeun hal eta, urangYahudi marenta tanda mujijat, urang Yunaningarulik pangarti.23Ari ku sim kuring sabatur-batur ngandisodoran wawaran hal Kristus disalib. Puguh

1 Korintus 1.24–30 4bae urang Yahudi asa dihina, bangsa liannangabodo-bodo.24Tapi pikeun anu geus disalaur ku Allah bohurang Yahudi, boh nu lain Yahudi eta wartahal Kristus teh bukti tina kakawasaan jeungkabijaksanaan Allah.25Sabab anu ku manusa dianggap kabodoanAllah, masih leuwih luhung ti batan kapinteranmanusa; anu ku manusa dianggap kalemahanAllah, masih leuwih bedas ti batan kakuatanmanusa.26 Inget dulur-dulur, kumaha kaayaanaranjeun waktu mimiti disalaur. Anu ceukmanusa pinter, atawa kawasa, atawa luhurharkat teh ngan saeutik bae.27Ngahaja Allah milih anu ku dunyadianggap bodo, pikeun ngera-ngera anupalinter. Ngahaja milih anu ku dunya dianggaplemah, pikeun ngera-ngera anu garagahperkasa.28Ngahaja Allah milih anu ku dunyadianggap hina, kuricakan, taya harga, pikeunngaruntagkeun anu ku dunya diajen-ajen.29Anu matak moal aya manusa anu bisaadigung di payuneun Allah.30Aranjeun oge pang bisa ngahiji jeungKristus Yesus teh ku sih kurnia Allah, ariKristus ku Mantenna dijadikeun kabijaksanaanurang, tegesna kabijaksanaan urang tehasalna ti Kristus. Nya ku Anjeunna pangurang bisa diangken bener ku Allah teh, pang

1 Korintus 1.31–2.6 5urang jadi umat suci Allah, pang urang bisabebas.31Ku sabab eta, "Lamun urang arek agul,kudu agul teh ngan ku anu geus dipidamel kuGusti pikeun urang." Kitu ceuk Kitab Suci.

21Dulur-dulur! Waktu sim kuring datang kaaranjeun mawa warta maksad Allah anu

tacan kabuka, henteu make kecap-kecap anulaluhur, halna henteu digede-gedekeun.2Anu jadi tekad sim kuring salila di aranjeunlain rek nyaritakeun nu sejen, salian tiarek ngenalkeun Kristus, pangpangna halpupus-Na lantaran disalib.3Waktu datang ka aranjeun, sim kuringteh mani asa taya tangan pangawasa, awakngadegdeg sieun.4Sim kuring bisa nerangkeun hal eta tehlain tina kapinteran sorangan, tapi yakin tinakakawasaan Roh Allah.5 Jadi ku sabab kitu, pang aranjeun bisapercaya oge lain ku tina pinter-pinternajelema anu nerangkeun, tapi ku karanakakawasaan Allah.6Tapi ka jelema-jelema anu geus asaksual karohanianana mah sim kuringnerangkeun oge hal kabijaksanaan. Nganlain kabijaksanaan urang dunya, lainkabijaksanaan anu karawasa di ieu dunyakakawasaan-kakawasaan anu bakal leungitkakawasaanana.

1 Korintus 2.7–13 67Anu disodorkeun ka maranehanana tehkabijaksanaan Allah anu gaib, anu can kabukaku manusa, tapi ku Allah geus ditangtukeunti memeh aya dunya, disadiakeun pikeunngabagjakeun urang.8Anu karawasa di ieu dunya tayasaurang-urang acan anu nyahoeun kana etakabijaksanaan. Mun geus nyarahoeun gesageuy maranehanana nyalibkeun Gusti numaha agung.9Tina hal eta, kieu ceuk Kitab Suci, "Halanu tacan katenjo, tacan kadenge, anutacan kapikir-pikir acan ku manusa, malahhal eta anu ku Allah geus disadiakeunpikeun ngabagjakeun sakur anu nyaah kaMantenna."10Tapi ka urang mah hal eta teh geusdinyatakeun ku Allah, ku Roh-Na. Sababsagala rupa, nepi ka maksad-maksad Allahanu pangbunina oge ku eta Roh bisa kabuka.11Kapan di manusa oge anu bisa nyaho kanakereteg hatena teh rohna sorangan keneh.Nya kitu, anu uninga kana sagala hal Allahteh ngan Roh Allah bae.12Ari anu dipaparinkeun ka urang lain rohdunya ieu, tapi Roh asal ti Allah, supaya urangbisa terang kana sagala hal anu ku Allah geusdikurniakeun ka urang.13Ku sabab kitu, ari sim kuring nerangkeunhal-hal Allah ka jelema-jelema anu geusbaroga Roh Allah teh henteu nurutkeun

1 Korintus 2.14–3.3 7pikiran sorangan, tapi nurutkeun pituduh RohAllah.14 Jelema anu teu ngabogaan Roh Allah mahmoal bisa narima hal anu dinyatakeun ku etaRoh. Ku jelema anu kitu mah hal eta teh moalkahartieun, dianggap taya paedahna. Hal-halrohani saperti kitu, ditimbangna ge kudu kurohani deui.15Tapi jelema anu ngabogaan Roh Allahmah bisa neuleuman harti jeung maksudsaniskara, sabalikna dirina sorangan moalkateuleuman ku nu sejen.16Sakumaha ceuk Kitab Suci, "Saha anu bisaneuleuman manah Pangeran? Saha anu bisamere nasehat ka Mantenna?" Tapi urang mahkapan geus kaserepan ku panggalih Kristus.

31Saenyana dulur-dulur, sim kuring canbisa nerangkeun ka aranjeun cara ka

jelema anu geus boga Allah. Jadi kudunerangkeun kawas ka nu sejen, anu kabeulitkeneh ku hawa dunya, lantaran kapercayaanaranjeun ka Kristus teh lir orok keneh.2Bareto sim kuring kakara bisa nginumanaranjeun ku susu, can bisa mere kadaharananu teuas-teuas lantaran aranjeun canbisa meuweung. Malah nepi ka ayeuna gearanjeun masih kitu keneh bae,3 lantaran hirup aranjeun masih kenehnurutkeun tabeat dunya. Silih dengkian,cekcok ngadu omong jeung pada batur, lain

1 Korintus 3.4–11 8nyirikeun masih keneh hirup nurutkeun hawadunya ari kitu teh?4Nu saurang nyebut, "Kuring pihak Paulus,"nu saurang deui nyebut, "Kuring pihakApolos." Lain kalakuan urang dunya ari kitu?5Saha kitu ari Apolos, jeung saha ari Paulus?Duanana oge abdi Allah, anu ngajak aranjeunpercaya ka Allah. Sim kuring jeung anjeunnapada-pada ngajalankeun kawajiban ti Gusti.6Sim kuring anu melakeunana, Apolos anunyiramanana, tapi anu ngajadikeunana mahAllah.7 Jadi anu penting teh Allah, anungajadikeunana. Anu melakeun jeung anunyiramanana mah henteu penting,8duanana sarua harkatna, sarta duanana kuAllah bakal diganjar nurutkeun beubeunangandigawena.9Sabab sim kuring jeung Apolos tehsakawajiban, gawe babarengan ngawula kaAllah, ari aranjeun minangka lahan kagunganAllah. Jeung aranjeun teh oge ibarat gedongAllah.10Sim kuring anu minangka ahli adeganmasang pademenna nurutkeun pangabisa tiAllah, batur nu nyieun adeganana di luhureta pademen beunang sim kuring. Anungadegkeun di luhur eta pademen kuduati-ati ngadegkeunana.11Sabab geus ditangtukeun ku Allah kumanten, yen anu kudu jadi pademen eta

1 Korintus 3.12–19 9gedong teh Yesus Kristus, teu meunang makepademen sejen.12Adegan anu diadegkeun di luhur etapademen aya anu make emas, atawa perak,atawa batu-batu permata; aya oge anu makekayu, atawa jukut, atawa jarami.13Hasil pagawean masing-masing bakalkaciri dina Poean Kristus sumping deui. Sababdina Poe eta beubeunangan masing-masingbakal kaciri sakumaha kakuatanana,sanggeus diuji ku seuneu.14Lamun adeganana tahan seuneu, nunyieunna bakal nampa ganjaran.15Lamun adeganana beak ku seuneu, nunyieunna bakal rugi, najan dirina salamet tapilir anu kakara luput ti jero seuneu.16Tarerang yen diri aranjeun teh gedongAllah? Tarerang yen di jero diri aranjeun tehaya Roh Allah?17 Jadi saha bae anu ngaruksak gedongAllah, tangtu ku Allah diruksak deui. Sababgedong Allah teh suci, sarta anu jadi gedongAllah teh aranjeun.18Aranjeun ulah ngabobodo maneh. Lamunti aranjeun aya nu boga rasa pinter ceukukuran dunya, kudu jadi jelema bodo supayapinter enyaan.19Sabab anu ku dunya disebut pinter teh dipayuneun Allah mah bodo, sakumaha ceukKitab Suci, "Allah ngajiret jelema pinter kukapinteran jelemana sorangan."

1 Korintus 3.20–4.5 1020Di bagian sejen disebutkeun, "Pangeranuninga, pipikiran jelema anu bijaksana tehgaplah."21Ku sabab kitu aranjeun ulah ngugung-ngugung manusa, sabab sagala rupa ogegeus jadi milik aranjeun:22Paulus, Apolos, Petrus, dunya ieu, hirupjeung maot, jaman ieu, jaman engke, kabehgeus kapiboga ku aranjeun,23ari aranjeun kagungan Kristus, Kristuskagungan Allah.

41Anggap rasul-rasul teh kawula-kawula Kristus anu kudu nerangkeun

maksad-maksad Allah anu tacan kabuka kudunya.2Anu dipenta ti ieu kawula-kawula nya etasatia ka dunungan.3Sim kuring rek dituduh kumaha ge kuaranjeun atawa ku nu sejen, pek bae. Simkuring sorangan teu bisa nangtukeun.4Ceuk rarasaan mah sim kuring beresih,tapi tacan tangtu teu boga salah. Anu kawasanangtukeun ngan Pangeran.5Anu matak ari tacan waktuna mah ulahwaka nangtukeun batur salah. Dago nepika Gusti sumping deui, Anjeunna nu bakalngaguarkeun sakur anu ayeuna buni, jeungnembrakkeun sagala kereteg anu nyumputdina pikiran manusa. Nya dina waktu etamasing-masing jelema meunang pamuji anulayak ti Allah.

1 Korintus 4.6–11 116Dulur-dulur! Hal eta kabeh rek dilarapkeunka sim kuring sorangan jeung ka Apolospikeun nyontoan aranjeun, supaya aranjeunbisa diajar ngarti kana papatah kieu, "Ulahnimbang leuwih ti layakna." Jadi ulahngugung-ngugung ka batur, ngarerendah kanu lian.7Saha anu ngaleuwihkeun aranjeun ti anusejen? Ti saha pangaboga aranjeun ayeunalamun lain ti Allah? Anu matak ku naon rekdipake dir, kawas ka nu lain kurnia Allah?8Kutan aranjeun geus taya kakurang, geusbaleunghar, geus jaradi raja? Rasul-rasul mahboro-boro. Muga-muga sing enya aranjeunjaradi raja, supaya rasul-rasul oge jaradi rajacara aranjeun.9Sabab karasana ku sim kuring, rasul-rasulmah ku Allah diteundeun di nu panghinana,kawas nu rek dihukum paeh hareupeun jalmarea, jadi tongtoneun manusa sajagat jeungpara malaikat.10Ku karana Kristus, rasul-rasul mahjelema-jelema barodo, teu cara aranjeun anungahiji jeung Kristus palinter! Rasul-rasullalemah, aranjeun mah garagah. Rasul-rasuldicela, aranjeun mah dipuja-puja. Rasul-rasuldihinakeun, aranjeun mah diagungkeun!11Tepi ka waktu ieu ge rasul-rasul mahkalaparan, kahanaangan, barangpakerubag-rabig, utrak-atrok teu boga tempat;

1 Korintus 4.12–18 1212awak asa pasiksak ku gawe beurat. Kanu nyumpahan, rasul-rasul ngabales kungaberkahan; dikaniaya, rasul-rasul mah batipasrah;13dipoyokan, rasul-rasul mah kudu anggeramis budi. Rasul-rasul mah nepi ka ayeunage teu leuwih ti runtah anu ngabalaan jagat,barang piceuneun!14Nulis kieu soteh lain rek sindir sampir kaaranjeun, tapi rek mamatahan cara ka anakkanyaah.15Sabab sanajan upama aranjeun boga gurusapuluh rebu anu mapatahkeun hirup Kristen,ari bapa mah ngan hiji. Dina hirup aranjeunngahiji jeung Kristus Yesus, sim kuring tehlir bapa aranjeun, lantaran sim kuring anunepikeun Injil Kasalametan ka aranjeun.16Ku sabab kitu pek ieu bapa aranjeun tehpiconto.17Tumali jeung eta sim kuring ngutusTimoteus ka aranjeun. Dina hal anut ka Gusti,Timoteus bisa dipercaya, sim kuring mahgeus asa ka anak teges. Ku sim kuring dititahngingetan deui aranjeun hal jalan hirup simkuring sanggeusna percaya ka Kristus, jalananu ku sim kuring diajarkeun di unggaljamaah di mana-mana.18Aya sawatara jelema anu jadi kumakidi aranjeun, dumeh ceuk panyangkana simkuring moal ka dieu.

1 Korintus 4.19–5.5 1319Padahal geus tangtu sim kuring datangmoal lila deui oge, lamun dipareng ku Gusti.Hayang nyoba naon kakuatanana pangkarumaki teh, ulah ngan kalah ka omong.20Sabab hirup di Karajaan Allah mahkudu dibuktikeun ku daya hirupna, lain kuomonganana.21Pilih mana suka! Upama engke sim kuringdatang, aranjeun hayang dibere pangajaranku kakerasan atawa ku lemah lembut jeungkaasih?

51Saenyana sim kuring meunang laporanyen di aranjeun aya anu boga kalakuan

kabina-bina aebna, urang kapir oge moalkitu-kitu teuing, jinah jeung indung tere!2Ari aranjeun malah jadi laluhur hate.Kuduna mah melenguk, prihatin, jeungkaluarkeun jelema kitu teh ti aranjeun.3 (5:3-4) Sanajan raga sim kuring pajauh, arilelembutan mah aya di aranjeun; jadi ayeunaoge moal beda ti upama jonghok di aranjeun,sim kuring kalawan nyebut jenengan GustiYesus rek ngaragragkeun hukuman ka jelemaanu nyieun kalakuan sakitu aebna. Lamunaranjeun geus kumpul sarta dibarengan kulelembutan sim kuring, kalawan kakawasaanYesus Gusti urang,4 (5:3)5 serenkeun eta jelema ka Iblis, kajeunragana sina binasa, dapon rohna salametengke dina Poean Gusti sumping.

1 Korintus 5.6–12 146Salah aranjeun garumede teh! Aranjeuntangtu terang hartina papatah, "Ku ragisaeutik saadonan beukah kabeh."7Piceun ragi dosa anu bulukan teh, supayaaranjeun mulus beresih lir adonan anyar anubebas ragi. Sabab Pesta Paska urang geusmimiti: Kristus anu diibaratkeun domba Paskageus dikurbankeun.8Hayu Paska teh urang pestakeun kuroti anu bebas ragi, anu ngalambangkeunkamulusan hirup anu kamanah ku Allah, ulahdipestakeun ku roti anu make ragi bulukan,ragi dosa jeung kadorakaan.9Dina surat nu ti heula sim kuring geusngomat-ngomatan ulah campur jeung jelemaanu teu boga susila.10 Ieu lain hartina ulah campur jeung umatbrahala, atawa jeung jelema hawek, atawajeung anu tuna susila, atawa jeung bangsat,atawa jeung jelema nu nyarembah arca-arca.Teu meunang campur jeung nu karitu mahsarua jeung ulah cicing di dunya.11Nu dimaksud teh ulah campur jeungjelema anu ngaku saiman tapi kalakuanananirca, ingkar tina susila, atawa hawek, atawanyembah ka arca, atawa tukang mitenah,atawa resep mabok, atawa bangsat. Diukbareng dahar oge jeung jelema kitu mahulah!12 (5:12-13) Ngahukum jelema-jelema anulain umat Kristus lain urusan sim kuring, Allah

1 Korintus 5.13–6.7 15ku manten anu wenang. Tapi para anggotajamaah, lain kudu ku anggota jamaah deuidiuruskeun hukumanana? Kapan ceuk KitabSuci oge, "Singkirkeun jelema doraka timaraneh."13 (5:12)

61Lamun aya urang Kristen cekcok jeungurang Kristen deui, naha make kudu

diadukeun ka hakim anu lain umat Allah, lainsina diuruskeun ku sasama umat Allah?2Naha tacan tarerang umat Allah bakalnimbang perkara ieu dunya? Ku sabab bakalnimbang perkara ieu dunya, naha make teusanggup nguruskeun perkara-perkara anuteu pira?3Naha tacan tarerang urang engke bakalnimbang perkara malaikat-malaikat? Komodeui tangtu bisa nguruskeun perkara-perkaradina kahirupan sapopoe.4Upama aya perkara-perkara saperti kitu,naha make sina diuruskeun ku jelema anusama sakali teu aya patalina jeung jamaah?5Ngerakeun! Sahenteuna di aranjeun tangtuaya saurang-urangeun anu bijaksana, anubisa ngabeberes pacekcokan antara sasamaKristen!6Ulah sabalikna, urang Kristen ngadakwaurang Kristen deui ka pihak nu lain Kristen!7Cekcok jeung papada aranjeun kenehge geus nyirikeun yen aranjeun gagal.

1 Korintus 6.8–13 16Lain leuwih hade aranjeun sorangan anudisalahkeun atawa anu dirugikeun ku batur?8Sabalikna, aranjeun malah silih salahkeunsarta silih rugikeun jeung pada batur, malahjeung dulur-dulur sorangan!9Sageuy aranjeun tacan tarerang, jelemajahat moal bisa jadi umat Karajaan Allah.Ulah ngabobodo maneh. Jelema anu ingkartina susila, atawa anu nyembah ka brahala,atawa anu jinah, atawa lalaki sapatemonjeung lalaki deui,10atawa anu maling, atawa anu hawek,atawa bangsat moal jadi umat Karajaan Allah.11Bareto sabagian aranjeun aya anu hirupnakitu. Tapi ayeuna aranjeun geus dinyatakeunberesih tina dosa, geus jaradi kagunganAllah, geus diangken bener ku Allah, lantaranpercaya ka Gusti Yesus Kristus, jeung kukarana kakawasaan Roh Allah urang.12Aya anu ngomong, "Kuring rek kitu rekkieu ge meunang." Memang, tapi henteukabeh anu dimeunangkeun aya mangpaatna.Sim kuring oge bisa ngomong kitu, rek kiturek kieu meunang, tapi sim kuring mahembung dibudakkeun ku naon oge.13Aya anu ngomong, "Dahareun keureusi beuteung, beuteung eusianeundahareun." Bener, tapi duanana ku Allahbakal dieuweuhkeun. Raga lain pikeunsapatemon anu ingkar tina susila, tapi pikeun

1 Korintus 6.14–20 17ngalalayanan Gusti, Gusti anu miara ragaurang.14Allah geus ngahirupkeun deui Gusti tinamaot, kakawasaana-Na bakal ngahirupkeunurang oge.15Aranjeun tarerang, raga urang teh jadibagian anggahota tina salira Kristus. Wenangsim kuring make salah sahiji anggahotasalira-Na, dipake sapatemon jeung awewepalacuran? Paliyas!16Atawa bisi aranjeun tacan tarerang, lalakianu sapatemon jeung awewe palacuran tehbadanna jadi hiji jeung awewena. Hal ieu ecesditerangkeunana dina Kitab Suci, "Duananajadi sadaging."17Tapi saha-saha anu nyatunggalkeun diri kaGusti, rohna jeung Roh Anjeunna jadi ngahiji.18Pahing lacur! Dosa-dosa sejen anudipigawe ku jelema, dosana ka nu aya diluareun ragana sorangan. Tapi dosa tina lacurmah dosa ka ragana sorangan.19Aranjeun kudu tarerang, raga aranjeunteh tempat tinggalna Roh Suci, Roh paparin tiAllah, dilinggihkeun di jero diri aranjeun. Diriaranjeun lain boga aranjeun, tapi kagunganAllah.20Aranjeun teh ku Allah geus digaleuh,dibayarna lunas, anu matak raga aranjeunkudu dipake ngamulyakeun Allah.

1 Korintus 7.1–9 18

71Ayeuna ngeunaan masalah anu ditulisdina surat aranjeun. Lalaki alus lamun teu

kawin.2Tapi ku sabab loba gogoda, leuwih hadekawin, boga pamajikan sorangan, aweweboga salaki sorangan.3Salaki kudu nyumponan kawajiban kapamajikan, pamajikan kudu nyumponankawajiban ka salaki, duanana kudu silihsugemakeun.4Pamajikan taya hakna ka dirina, dirinahak salakina. Salaki ge taya hakna ka dirina,dirina hak pamajikanana.5Sare ulah papisah, kajaba sawaktu-waktuupama arek tapakur, tapi masing-masingkudu satuju heula. Sanggeusna mah kuduraket reujeung deui, netepan kawajibanlaki rabi, supaya henteu kagoda ku Iblis kulantaran henteu kuat ngabendung napsu.6Sakadar nasehat bae ieu mah, lainparentah.7Saenyana sim kuring leuwih satuju lamunaranjeun cara sim kuring, teu karawin. Tapida bakat urang ti Allah teh beda-beda, nu itukitu nu ieu kieu.8Ayeuna nasehat pikeun anu tacan kawin,jeung awewe randa. Hadena mah anggernyorangan cara sim kuring.9Tapi ari teu tahan mah pek bae kawin,sabab ti batan marudah napsu mendingkawin.

1 Korintus 7.10–15 1910Pikeun anu eukeur laki rabi, ieu ayanasehat. Lain ti sim kuring, tapi nasehat tiGusti. Pamajikan teu meunang ninggalkeunsalaki.11Tapi lamun nepi ka ninggalkeun kudutetep lelengohan, atawa alusna mah balikdeui ka salaki, kitu deui salaki teu meunangnyerahkeun pamajikan.12Nasehat ka anu sejenna (ieu mah nasehatti sim kuring, lain ti Gusti): Lamun salakinaKristen, pamajikanana lain tapi daek hirupbabarengan, ulah diserahkeun.13Lamun pamajikanana Kristen, lalakinalain tapi daek hirup babarengan, ulah mentapepegatan.14Sabab sanajan salakina lain umatnu percaya, tapi ku sabab ngahiji jeungpamajikanana anu Kristen, ku Allah ditampi.Kitu keneh pamajikan anu lain umat percaya,ku sabab hirup ngahiji jeung salakina anuKristen, ku Allah ditampi. Sabab lamun henteukitu barudakna tangtu kawas barudak tunaagama, padahal barudakna teh kagunganAllah.15Tapi lamun salah saurang anu lainKristen hayang pegat ti batur hirupna anuKristen, ulah dihalang-halang, pegatkeunbae, meunang. Dina hal kieu, boh lalakinaboh awewena anu Kristen bisa bebas, sababkahoyong Allah umat-Na teh hirup rukun.

1 Korintus 7.16–23 2016Sabab anjeun, bojo anu percaya kaKristus, kumaha rek bisa ngarasa pasti yenmoal bisa nyalametkeun salaki? Kitu kenehsalaki anu Kristen, kumaha rek bisa ngarasapasti yen moal bisa nyalametkeun pamajikan?17Masing-masing kudu hirup nuturkeunpanuyun Allah, sakumaha anu geus diaturku Mantenna waktu masing-masing mimitidisaur. Hal ieu diajarkeun ku sim kuring diunggal jamaah.18Upamana, jelema anu waktu disaur kuAllah enggeus disunat, teu kudu ihtiar supayatanda sunatna leungit. Jelema anu waktudisaur ku Allah tacan disunat, ulah mentadisunat.19Disunat teu disunat teu jadi sual, nuutama mah nurut kana parentah-parentahAllah.20Sing tetep-tetep hirup sakumaha waktumimiti meunang panyaur Allah.21Lamun keur waktu disaur keur jadiabdi, teu kudu jadi pikiran. Ngan lamunaya kasempetan bebas, eta kasempetangunakeun.22Sabab hiji abdi anu geus disaur ku Gusti,tanda yen jelema bebas kagungan Gusti.Kitu keneh jelema bebas anu geus disaur kuKristus, dirina teh abdi Anjeunna.23Aranjeun teh ku Allah geus digaleuhmahal, anu matak ulah jadi abdina sasamamanusa.

1 Korintus 7.24–32 2124Kitu dulur-dulur, sing tetep-tetep aya diAllah sakumaha kaayaan waktu disaur kuMantenna.25Ayeuna sual nu tacan karawin. Tinasual ieu sim kuring teu meunang pituduhnaon-naon ti Gusti. Tapi ku karana rahmatGusti, sim kuring bisa bae dipercaya, rekmere nasehat.26Ngingetkeun ayeuna teh jaman susah,ceuk pangrasa sim kuring mah nu tacankarawin teh mending tetep lalagasan.27Geus kawin? Ulah pepegatan. Can kawin?Tong hayang boga pamajikan.28Tapi kawin oge teu naon-naon, henteudosa. Awewe ge nya kitu keneh, anu tadinalengoh tuluy kawin teu naon-naon, henteudosa. Ngan kawin teh loba karepot, unggalpoe loba uruseun. Karunya sim kuring mah,hayang aranjeun ulah boga karidu.29Kieu sababna: Ieu jaman teh geus cueut.Jadi ti ayeuna keneh anu geus barogapamajikan kudu cara nu teu boga;30anu ceurik ulah kaciri nalangsa, anuseuri ulah kaciri meunang kabungah, anubarangbeuli ulah asa geus boga naon-naon,31anu icikibung dina pausahaan ulah sigaaya patalina jeung eta. Sabab dunya ieu dinakaayaanana kiwari, umurna moal lila deui.32Kahayang sim kuring aranjeun ulah ayakaridu naon-naon. Lalaki anu teu kawintangtu bisa museurkeun pikiran kana hal-hal

1 Korintus 7.33–39 22anu tumali jeung Gusti, pikeun nyenangkeunmanah-Na.33Ari geus rumah tangga mah tangtu teukaur kitu balas ngurus rumah tangga, malarpamajikanana senangeun hatena;34pikiranana jadi ngarancabang. Aweweanu teu kawin atawa parawan, bisa laluasangawulakeun diri ka Gusti, ngabaktikeun jiwaragana. Ari boga salaki mah tangtu moal kaurkitu, repot ku urusan rumah tanggana, malarkapake ku salakina.35Nganasehatan soteh hayangngentengkeun. Lain ngalarang kitungalarang kieu, hayang memener hiruparanjeun, supaya aranjeun bisa museurkeunpikiran ka Gusti.36Lamun aya lalaki anu mutuskeun moaltulus kawin padahal eukeur tunangan, kieu:Lamun eta lalaki ngarasa putusanana kitu tehngaraheutan hate kakasihna, tur manehna gegeus teu kuat hayang kawin, ngarasa wajibngawin kakasihna, kawin bae. Eta lain dosa.37Tapi lamun putusan hatena moal kawinteh lain putusan kapaksa sarta bener henteukawin, memang kitu hadena, asal kuat.38Cindekna, lalaki anu kawin teh alus, tapianu henteu kawin leuwih alus.39Awewe anu kawin katalian ku salakinasapanjang salakina hirup keneh. Meunangengke kawin deui ka lalaki kasukana, lamun

1 Korintus 7.40–8.7 23salakina geus maot, tapi kudu ka urangKristen keneh.40Tapi bakal leuwih bagja lamun manehnatetep lelengohan. Kitu pangrasa simkuring, anu ceuk rarasaan mah meunangngalelempeng Roh Allah.

81Ayeuna sual susuguh pikeun brahala,anu ku aranjeun ditulis dina surat. Aya

anu majar, "Urang mah kabeh geus nyaho."Puguh nyaho tea mah. Tapi kanyaho tehnungtun kana takabur, sabalikna ari kanyaahmah ngawangun kapribadian.2Anu majar geus loba kanyaho teh saenyanakanyahona can sabaraha.3Sabalikna jelema anu enya-enya nyaah kaAllah, tangtu ku Allah dikenal.4Sual ngadahar susuguh pikeunbrahala, kieu: Urang terang brahalateh ngagambarkeun hal anu saenyana mahteu aya. Urang terang, Allah teh ngan hiji.5Memang aya anu disebut "allah-allah", ayanu di langit, aya nu di bumi. Malah nu disebut"allah" jeung "gusti" teh loba.6Tapi pikeun urang mah tetep Allah tehhiji, anu jumeneng Rama, anu ngajadikeunsaniskara, tempat ngabaktikeun hirup urang;jeung ngan hiji Gusti, nya eta Yesus Kristus,anu jadi lantaran ayana saniskara, anungalantarankeun urang hirup.7Henteu kabeh jelema nyaho kana hal ieu.Jelema anu baretona nyembah ka brahala,

1 Korintus 8.8–13 24nepi ka ayeuna oge masih keneh percayasusuguh anu disuguhkeun ka brahala tehngan dahareun brahala. Jadi lamun ngadahareta manehna ngarasa dosa. Pang kitu tehlantaran kayakinanana tacan ajeg.8Padahal saenyana kadaharan mah moalbisa leuwih ngaraketkeun hirup urang kaAllah. Teu ngadahar moal rugi, ngadaharmoal untung.9Tapi omat, najan aranjeun geus nyaho yenmeunang ngadahar eta, ulah matak batur anukayakinanana tacan ajeg labuh kana dosa.10Kieu contona: Lamun aranjeun anu geus"nyaraho" kana hal eta, katenjoeun ku anuimanna tacan ajeg keur dahar dina upacara ditempat brahala, bisa jadi eta jelema teh asadicontoan nepi ka tuluy ngawani-wanikeunmaneh milu ngadahar kadaharan anu geusdisuguhkeun ka brahala.11Lamun nepi ka kitu, eta jelema, dulururang keneh, anu oge geus disalametkeunku karana pupusna Kristus, tangtu cilaka.Eta "kanyaho" aranjeun teh nyilakakeunmanehna.12Sarta ku lantaran kitu aranjeun ogejadi dosa, geus ngalantaran batur sasamaKristen labuh kana dosa jeung ngaraheutankayakinanana anu kurang ajeg.13Nu matak sim kuring mah lamun nyahoaya kadaharan atawa daging anu matakngaraheutan hate batur, atawa matak

1 Korintus 9.1–9 25ngalantarankeun batur dosa, saumur hirup gemoal ngadahar.

91Ari sim kuring naha lain jelema bebas?Naha lain rasul? Naha sim kuring tacan

kungsi ningal Yesus Gusti urang? Ari aranjeunlain bukti pagawean sim kuring pikeun Gusti?2Sanajan upama ku nu sejen sim kuring teudiaku rasul, ku aranjeun mah tangtu diaku!Hirup aranjeun ngahiji jeung Gusti, kapan etateh hiji bukti yen sim kuring enya rasul.3 Jadi lamun aya anu maido, rek dijawabkieu:4Lain geus sapantesna sim kuring digaweteh meunang dahareun, meunang inumeun?5Naha teu meunang sim kuring nurutanrasul-rasul sejen jeung saderek-saderek Gustikitu deui Petrus, indit-inditan dibaturan kupamajikan sasama Kristen?6Atawa ku naon ngan Barnabas jeung simkuring bae anu kudu nyiar kipayah sorangan?7Prajurit mana anu neangan sorangan keurpibalanjaeunana? Patani mana anu melakanggur teu ngadahar buah anggur pelakna?Pangangon mana anu henteu nginum cisusudomba piaraanana?8 Ieu conto-conto tina sapopoe lain ceuk simkuring bae, ceuk Kitab Suci oge kitu.9Sim kuring maca dina Kitab Musakieu, "Sapi anu keur dipake ngirik ulahdiborongsongan." Eta anu diperhatoskeun kuAllah teh sapi,

1 Korintus 9.10–16 2610atawa urang? Anu dimaksud ku etapangandika memang urang. Anu ngawuluku,anu ngirik, tangtu ngaharep meunang bagiantina pagaweanana.11Sim kuring duaan jeung Barnabas geusnyebarkeun binih rohani di aranjeun. Nahakaleuleuwihan upama tina eta pagaweanmeunang pamulang sipat lahir ti aranjeun?12Upama anu sejen meunang nagih haknaka aranjeun, komo sim kuring. Sanajankitu sim kuring tacan kungsi nagih hak.Sabab upama hal eta matak ngalantarankeunmacetna pangwawaran Injil Kasalametan,kajeun sim kuring nandangan walurat.13Aranjeun tarerang, anu digarawe di BaitAllah mareunang daharna ti Bait Allah;anu digarawe natakeun kurban dina altar,mareunang bagian tina eta kurban.14Anu ngawawarkeun Injil Kasalametan ogekawas kitu, ku Allah diatur kudu meunangnapkah tina eta pagawean.15Tapi eta hak-hak sim kuring hiji ge tacanaya anu digunakeun. Ieu oge nulis kieu, lainrek nagih hak keur sorangan. Ti batan kitumah mending paeh bae. Sim kuring geussugema, jeung moal aya anu bisa mupus etakasugemaan.16Teu meunang sim kuring nonjolkeunmaneh pedah ngawawarkeun InjilKasalametan, sabab ngawawarkeun eta tehgeus jadi kawajiban.

1 Korintus 9.17–22 2717Lamun ngawawarkeunana lantaran karepsorangan, kakara sim kuring meunangngarep-ngarep pamulangna. Tapi ieu mahkawajiban, Allah geus mercayakeun etapangwawaran ka sim kuring.18Naon upahna? Nya eta hak meunangngawawarkeun eta Injil Kasalametan teukarana dibayar, teu ngarasa perlu nagih hak.19Sim kuring jelema bebas, lugina, lain abdisaha-saha, tapi ngahaja ngabdikeun diri kajalma rea, lantaran hayang meunangkeunjalma rea pikeun Kristus.20Keur ngawawarkeun di urang Yahudi, hirupsim kuring cara urang Yahudi supaya hatenabisa kabeuli pikeun Kristus. Ngawawarkeunka jelema-jelema anu diparentah ku HukumMusa, sim kuring sanajan henteu katalian kueta, ngalakonan hirup kawas anu kabawahku hukum-hukum eta, supaya maranehananakabeuli hatena.21Nya kitu keneh, ngawawarkeun kaanu lain Yahudi, hirup sim kuring carahirup maranehanana anu luareun HukumAgama Yahudi, supaya hate maranehananakabeuli. Sim kuring kitu lain teu nurut kanaparentah-parentah Allah, malah hirup simkuring teh ngajalankeun parentah-parentahKristus.22Ka jelema anu hatena hamham keneh,sim kuring nurutan kawas kitu, supayahatena katarik. Pikeun nu itu sim kuring kudu

1 Korintus 9.23–10.3 28kawas kitu, pikeun nu ieu kudu kawas kieu,supaya bisa meuli hatena, sugan bae kujalan kitu bisa nyalametkeun maranehananasaeutik-eutikeun.23Eta kabeh dilakonan pikeunngamashurkeun Injil Kasalametan baringalap berkahna.24Loba anu milu balap, ari nu meunangkeunhadiahna mah ngan saurang.25Anu rek milu balap kudu ngalatih dirienya-enya supaya meunang, bisa ngarebutmakuta kembang tanda kajuaraan. Etasakadar balap ngarebut tanda kaunggulananu umurna moal lila. Komo balap anudilakonan ku sim kuring pikeun ngarebuttanda kaunggulan anu langgeng,26kudu leuwih satekah polah lumpatsakuat-kuat, nuju ka garis tungtung. Lamundina ngadu tonjok mah ulah aya panonjokanu meleset.27Awak kudu dipolah, dilatih, disayagakeun,kudu geus apal kumaha molahkeunana; ulahhanas ka batur ngajak, tapi bari sorangan teukapake lantaran teu nyumponan sarat.

101 Inget dulur-dulur, kajadian anu keunaka karuhun urang waktu maranehna

nuturkeun Musa. Maranehna dijaga ku mega,salamet meuntasan Laut Beureum.2Pikeun jadi umat asuheun Musa maranehnadibaptis di jero mega jeung di jero laut.3Dalaharna kabeh sarua, roti rohani,

1 Korintus 10.4–12 294ngarinumna kabeh sarua, inuman rohanianu bijil tina batu karang rohani, anungabarengan maranehna sapanjang jalan.Eta batu karang rohani teh Kristus ku anjeun.5Tapi sanajan kitu, kalolobaanana mahmaranehna teh ngalantarankeun Allah teusenang manah-Na. Balukarna maranehnatinggolepak maraot, mayit-mayitna balatakbacacar di gurun keusik.6Eta kabeh jieun pieunteungeun, ulahmikahayang hal-hal anu matak doraka caramaranehanana,7ulah nyarembah brahala kawas sabagianmaranehanana. Kitab Suci nyebutkeun, "Etajelema-jelema dariuk dahar nginum, tuluymarotah marabok inuman jeung igel-igelan."8Ulah nyieun kalakuan aeb kawas sabagianmaranehanana, balukarna dua puluh tilu rebuurang ti maranehanana maraot di jero sapoe.9Urang ulah ngadoja ka Pangeran kawassabagian maranehanana, balukarnamaranehanana maraot dipacok oray.10Urang ulah gegelendeng ka Pangerankawas sabagian maranehanana, balukarnamaranehanana dibasmi ku Malaikat Maot.11Eta kajadian-kajadian anu keuna kamaranehanana teh pikeun conto ka nu sejen,mepelingan ka urang anu hirup dina jamanahir.12Ulah rasa maneh geus nangtung ajeg. Anuboga rasa kitu kudu ati-ati bisi tigubrag.

1 Korintus 10.13–20 3013Unggal cocoba anu kasorang ku aranjeunkabeh oge jamak kaalaman ku sarerea.Tapi Allah anu tigin kana jangji-Na, moalngantep aranjeun meunang cocoba leuwihtina kakuatan. Satiap aranjeun meunangcocoba, ku Mantenna dipaparin kakuatanjeung jalan kaluarna.14Ku sabab kitu dulur-dulur, omat ulahnyarembah ka brahala.15Pek ieu omongan sim kuring tehlalenyepan, da aranjeun teh jelema ngalarti.16Waktu urang nginum anggur tina lumurdina Jamuan Gusti anu ku urang disukurkeunka Allah, eta ciri urang kaserepan ku getihKristus. Roti anu ku urang dipecah-pecahdidahar dina eta Jamuan, ciri diri urangngahiji jeung salira Kristus.17Ku sabab roti anu didahar dina eta Jamuanteh tina roti anu sasiki, eta nyirikeun yenurang sanajan loba ge tunggal sahiji sabadan.18Tengetkeun urang Israil: Anu dalaharkurban haturkeuneun ka Allah tina altar, nyaeta jelema-jelema anu ngahijikeun hirupnakana eta altar.19Naon ieu maksud sim kuring? Rek malibirnyebutkeun yen brahala atawa susuguhnaaya hartina?20Lain kitu! Maksud eta ucapan kieu: Kurbananu disuguhkeun dina altar umat brahala laindihaturkeun ka Allah, tapi disuguhkeun ka

1 Korintus 10.21–28 31roh-roh jahat. Sim kuring nyarek aranjeunngahiji jeung roh jahat.21Sabab lamun aranjeun nginum tina lumurpikeun roh jahat, teu meunang nginumtina lumur Gusti; lamun aranjeun ngadaharsusuguh pikeun roh jahat, teu meunangngadahar Jamuan Gusti.22Kajaba ari rek mapanas ka Gusti mah!Lamun kitu, naha manusa teh leuwih kuat tibatan Anjeunna?23 "Urang mah kumaha ge meunang,"kitu ceuk nu ngaromong. Eta enya. Tapihenteu kabeh anu dimeunangkeun teh hade."Kumaha ge meunang" henteu kabeh anudimeunangkeun bisa nulung.24Ulah hayang senang sorangan, raganganhate batur.25Aranjeun meunang ngadahar masakandaging naon bae anu dijual di pasar, teu kuducuriga nanyakeun.26Sabab ceuk Kitab Suci, "Bumi jeung sagalaeusina kagungan Pangeran."27Upama diondang dahar ku anuhenteu saagama sarta aranjeun nedunanpangondangna, naon susuguhna dahar ulahasa-asa, ulah nanyakeun naon-naon, teukudu curiga.28Tapi lamun aya anu ngaharewosan, "Ieumasakan urut nyuguh brahala," eta masakanulah didahar, tanda nganuhunkeun geusdibejaan jeung demi kayakinan;

1 Korintus 10.29–11.4 3229 lain kayakinan sorangan, tapi kayakinanjelema nu ngabejaan. "Wah," kitu meureunceuk salah saurang, "kuring bebas, nahamake kudu kahalangan ku kayakinan batur?30 Ieu dahareun ku kuring geus disukurkeunka Allah. Kuring geus muji sukurnganuhunkeun ieu rejeki ti Allah, naha maketeu meunang ngadahar?"31Eta kieu: Urang boh dahar bohnginum, salawasna kudu reujeung maksudngamulyakeun ka Allah.32Ku jalan kitu urang moal nepi kangalantarankeun batur labuh kana dosa, bohurang Yahudi, boh nu lain urang Yahudi, kitudeui jamaah Allah.33Kitu sim kuring mah, hayang ulahngaraheutan hate batur, dina sagala rupahal sok ngaraskeun ka nu sejen, tarahayang senang sorangan, lantaran hayangnyalametkeun maranehanana.

111Kudu kitu, turutan sim kuring, sapertisim kuring nurutan tuladan Kristus.

2Nuhun aranjeun aringet ka sim kuring sartatigin kana pangajaran sim kuring.3Tapi aya keneh anu aranjeun perlu terang,nya eta: Kristus teh sirah sakabeh lalaki;salaki sirah pamajikan; Allah mastaka Kristus.4Dina kumpulan ibadah, lalaki anusembahyang atawa ngumumkeun amanatAllah make tutup sirah, eta ngahina kaKristus.

1 Korintus 11.5–13 335Sabalikna awewe dina kumpulan ibadah,lamun sembahyang atawa ngumumkeunamanat Allah henteu make tutup sirah, etangahina ka salaki, taya bedana ti awewe anudigundulan.6Sabab lamun awewe henteu daek maketiung leuwih hade ngagunting buukna. Tapiawewe mah kapan hina lamun sirahna dicukuratawa buukna digunting teh, anu matak kudumake tiung.7Lalaki teu perlu make tutup sirah, sabablalaki teh gambar Allah katut kaagungana-Na.Ari awewe gambar kamulyaan lalaki,8 sabab lain lalaki anu dijadikeun ti awewe,tapi awewe anu dijadikeun ti lalaki.9Lalaki dijadikeunana lain pikeun awewe,tapi awewe anu dijadikeunana pikeun lalaki.10Ku sabab kitu awewe kudu make tiungsirah, pikeun nyirikeun aya dina bawahankakawasaan salakina, jeung tanda mandangka para malaikat.11Tapi sanajan kitu ge pikeun urang mahanu hirup di Gusti, awewe henteu lesot tilalaki, lalaki henteu lesot ti awewe.12Sabab sanajan awewe dijadikeun tilalaki, tapi lalaki oge dijurukeun ku awewe,sarta pang aya saniskara teh Allah anungajadikeunana.13Pek ku aranjeun rarasakeun, naha pantesdina pakumpulan, awewe sembahyang kaAllah teu make tiung sirah?

1 Korintus 11.14–22 3414Alam sorangan netelakeun yen buukpanjang pikeun lalaki mah teu pantes.15Sabalikna pikeun awewe mah malah jadikaendahan. Buukna nu panjang teh kapanpikeun nutup sirahna.16Upama aya anu ngabantah kana hal ieu,jawabanana kieu: Urang mah, kitu deuijamaah Allah, teu boga adat sejen salian tieta.17Dina hal anu rek ditetek ayeuna, aranjeunlain pujieun. Aranjeun ari karumpulan, tibatan jadi hade malah jadi goreng.18Aya anu bebeja ka sim kuring. Kahiji,aranjeun dina kumpulan teh papecah jadisababaraha gumplukan anu pakia-kia. Simkuring percaya ieu beja aya benerna.19Teu sak deui aranjeun teh geus papecah,nepi ka engke katembong saha-saha anubener.20Waktu aranjeun kumpul bareng, eta anudidalahar ku aranjeun teh saenyana lainJamuan Gusti.21Da dina waktu dahar teh aranjeunpaheula-heula nyokotan keur diri sorangan,nepi ka nu sawareh angger lapar, sawarehdeui nepi ka marabok kaseubeuhan.22Ku naon henteu dalahar heula diimah, kawas teu baroga imah bae? Rekngarendahkeun jamaah Allah? Atawa rekngera-ngera anu mariskin? Eta kalakuan

1 Korintus 11.23–29 35aranjeun kudu kumaha disebutna ku simkuring? Pujieun ari kitu? Boro-boro!23Sabab kieu conto ti Gusti anu katampa kusim kuring mah: Gusti Yesus dina peutingandihianat, nyandak roti hiji,24 sarta sanggeusna muji sukur ka Allah,rotina terus disemplekan dibagikeun,sarta ngalahir kieu, "Ieu teh daging Kami,tampanan pikeun maraneh. Lampahkeunsaterusna pikeun ngingetkeun ka Kami."25Kitu keneh sanggeusna tuang, Anjeunnanyandak lumur anggur, sarta ngalahir kieu,"Ieu anggur perjangjian Allah anu anyar, anudikukuhkeun ku getih Kami. Lampahkeunsaterusna. Satiap-tiap maraneh nginum ieu,maksudna pikeun nginget-nginget Kami."26 Jadi saban aranjeun dahar roti ieujeung nginum anggur ieu, tanda aranjeunngamashurkeun pupusna Gusti nepi kamangsa Anjeunna sumping deui.27Ku sabab kitu, anu dahar roti ti Gustijeung nginum anggur ti Gusti ku cara anu teupantes, eta jelema teh dosa kana salira jeunggetih Gusti.28 Jadi anu rek milu kana eta perjamuankudu mariksa heula dirina, kakara meunangdahar eta roti jeung nginum eta anggur.29Sabab milu dahar eta roti jeung nginumeta anggur tapi henteu ngarasa yen etateh salira jeung getih Gusti, sarua jeungnangtang hukuman ti Allah.

1 Korintus 11.30–12.4 3630Eta sababna pang aranjeun loba anukurang sehat, garering malah aya anumaraot.31Lamun mariksa diri heula masing-masingmah ku Allah moal dihukum.32Tapi sanajan kitu ge Allah mah ngahukumteh maksad-Na ngadidik, supaya urang ulahkabaud ku hukuman anu bakal keuna ka ieudunya.33Ku sabab kitu dulur-dulur, dina PerjamuanGusti teh urang kudu silih dagoan.34Ari sieun kaburu lapar mah dahar baeheula di imah, supaya dina Perjamuanulah matak meunang hukuman ti Allah.Sakitu heula. Sual-sual sejenna engke baediterangkeunana ari sim kuring ka dieu.

121Ayeuna sual kurnia-kurnia ti RohSuci anu ditanyakeun ku aranjeun tea.

Memang aranjeun kudu terang kana hal eta,dulur-dulur!2Waktu tacan jadi umat Kristus, aranjeunnyarembah ka brahala anu bisu taya hirupna.Tangtu ayeuna karasa eta teh salah.3Aranjeun kudu tarerang, jelema anudiaping ku Roh Suci moal sanggupeunnyumpahan "Yesus sing disapa!" jeung moalaya anu bisa ngaku "Yesus teh Gusti", lamunhenteu ditungtun ku Roh Suci.4Kurnia anu sipatna rohani teh rupa-rupa,tapi kabeh asal ti Roh anu hiji.

1 Korintus 12.5–12 375Carana ngabdi rupa-rupa, ari nudiabdianana mah Gusti anu hiji.6 Jelema anu ngabdi ka Gusti bogakamampuh masing-masing, eta kamampuhasalna ti Allah anu hiji.7Urang masing-masing ku Roh Suci anunyicingan diri urang dipaparin kamampuh anumandiri, tapi kabeh pikeun pimangpaateunjalma rea.8Ku eta Roh aya anu dipaparin kamampuhpinter nyarita, aya anu dipaparin kamampuhbisa nerangkeun maksud dawuhan Allah.9Ku eta Roh aya anu dipaparin kayakinananu luar biasa, aya anu dipaparin kamampuhbisa nyageurkeun kasakit.10Ku eta Roh aya anu dipaparin kamampuhbisa nyieun kaajaiban-kaajaiban, aya anudipaparin kamampuh bisa ngawejang, ayaanu dipaparin kamampuh bisa ngabedakeunkamampuh anu asal ti eta Roh jeung anuasalna lain ti eta Roh. Aya anu dipaparinkamampuh bisa nyarita dina basa-basa anuajaib, aya anu dipaparin kamampuh bisanerangkeun hartina eta basa-basa.11Eta kamampuh-kamampuh kabeh asalna tiRoh eta keneh. Maparinna ka masing-masingbeda-beda, kumaha kersana eta Roh.12Kristus teh lir hiji badan rupa-rupabagianana, sanajan babagianana rupa-rupa,wujud badanna mah hiji.

1 Korintus 12.13–22 3813Urang oge kitu, nu Yahudi, nu lain Yahudi,nu kumawula, nu merdeka, ku eta Roh geusdibaptis dijadikeun sabadan jeung Kristus,sarta urang kabeh geus dibere nginum Rohnu hiji tea.14Badan anu hiji teh henteu ngan hiji bagianbae, tapi babagianana teh loba.15Ku sabab kitu sanajan upamana ceuksuku, "Kami mah teu kaasup badan da lainleungeun," teu bisa dilain-lain yen suku lainbagian badan.16Sanajan upamana ceuk ceuli, "Kami mahteu kaasup badan da lain mata," teu bisadisebutkeun yen ceuli lain babagian badan.17Lamun rupa sakujur awak ngan panon baehiji, kumaha rek bisaeun ngadenge? Atawangan ceuli bae hiji, kumaha rek bisaeunngambeu?18Memang kitu mistina, tiap babagianbadan anu rupa-rupa teh ku pangersa Allahditempatkeun samistina.19Lain ge awak ari ngan sabagian mah!20Nya kitu, babagianana loba, awakna mahhiji.21Ku sabab kitu panon moal bisaeunngomong ka leungeun, "Kami teu butuh kumaneh!" Sirah moal bisaeun ngomong kasuku, "Kami teu butuh ku maneh!"22Sabalikna lamun babagian anu sigana teupira teh teu aya, urang moal bisa kua-kieu.

1 Korintus 12.23–29 3923 Jeung eta babagian-babagian anu jiganateu pira teh dipalirena ku urang leuwih ti nusejen. Kitu deui babagian anu katembongnakurang alus, ku urang leuwih diurus.24Babagian-babagian anu bangunna geusalus mah henteu mikabutuh perhatian deui.Badan teh geus kitu disusunna ku Allah, nepika babagian anu sigana teu pira teh meunangpanghargaan anu layak.25Ku sabab kitu disusunna badan teh henteumisah-misah, sakabeh babagianana nu hiji kanu hiji deui aya pakuat-pakaitna.26Upama aya hiji bagian anu nyeri,kabeh bagian ngarasa nyeri. Upama nu hijididama-dama, nu sejenna oge milu ngarasagenah.27Aranjeun teh kabeh Salira Kristus,masing-masing jadi babagianana.28Di jero jamaah, Allah nempatkeunumat-Na nurutkeun kumaha layakna. Di nukahiji rasul-rasul, di nu kadua nabi-nabi, di nukatilu guru-guru, ti dinya terus jelema-jelemaanu barisa nyieun kaajaiban, terus anu barisanyageurkeun kasakit, terus anu barisa merepitulung, anu barisa nungtun ka nu sejen,anu barisa nyarita ku basa-basa anu ajaib,anu barisa nerangkeun hartina eta basa-basa.29Henteu kabeh jadi rasul, henteu kabehjadi guru, henteu kabeh jadi nabi, henteukabeh bisa nyieun kaajaiban,

1 Korintus 12.30–13.5 4030henteu kabeh bisa nyageurkeun kasakit,henteu kabeh bisa nyarita make basa-basaanu ajaib, henteu kabeh bisa nerangkeunhartina eta basa-basa.31 Ihtiarkeun supaya meunang anu leuwihti eta. Tapi pangutamana mah turutkeun ieupapatah sim kuring.

131Sanajan upama sim kuring bisangajar make rupa-rupa basa manusa,

atawa malah bisa make basa malaikat, ari teunyaah ka batur mah pangajaran sim kuringteh teu beda ti sora goong atawa genta, harustapi taya hartina.2Sanajan upama sim kuring boga kamampuhbisa ngawejang, sugih ku pangarti, telikngarti ka nu gaib-gaib, boga iman anu teguhnepi ka bisa mindahkeun gunung, ari teunyaah ka batur mah sim kuring teh teu ayahartina naon-naon.3Sanajan upama sim kuring nyidekahkeunsagala pangaboga ka nu mariskin, malahsanajan nepi ka awak diduruk jadi kurban,ari teu nyaah ka batur mah gaplah teu ayagunana.4Sipatna kanyaah teh sabar jeung alus budi.Teu sirikan, teu gumede, teu takabur.5Sipatna kanyaah teh tara goreng tata, taramentingkeun maneh, tara ngajengkelkeunbatur, tara ngunek-ngunek ku kasalahanbatur.

1 Korintus 13.6–13 416Sipatna kanyaah teh teu resepeun kana halnu jahat, resepeunana kana hal anu bener,7 tawekal dina sagala cocoba,kapercayaanana, pangharepanana,jeung kasabaranana moal aya pegatna.8Kanyaah teh sipatna langgeng, moallaas-laas. Piwejang-piwejang ngan pikeunsaheulaanan, kamampuh bisa basa-basa anuajaib bakal aya eureunna, kamampuh bisatelik ka nu gaib-gaib bakal aya ahirna.9Sabab kanyaho jeung kamampuh bisangawejang anu dipaparinkeun ka urang tehtacan lengkep, tacan sampurna,10ku sabab kitu lamun anu sampurna geusdatang, anu teu sampurna bakal leungit.11Waktu budak keneh, sim kuring ngomongteh sakumaha budak, rarasaan sakumahararasaan budak, mikir sakumaha budak.Ayeuna sanggeus kolot, sipat-sipat jeungkabiasaan budak teh dipiceun.12Anu ayeuna katingal ku urang teh lirkalangkang di jero eunteung, samar-samar.Engke mah anu katingal teh anu saenyana.Anu ayeuna sim kuring terang kakara saeutik,engke bakal terang ka anu lengkepna,sakumaha Allah oge lengkep uninga-Na kasim kuring.13Tinggal tilu rupa anu bakal tetep aya nyaeta iman, pangharepan, jeung kanyaahan.Anu pangutamana ti ieu anu tilu nya etakanyaahan.

1 Korintus 14.1–6 42

141Ku sabab eta ihtiarkeun supayaaranjeun boga kanyaahan. Jeung

usahakeun supaya meunang kurnia Roh,pangpangna kurnia kamampuh bisanerangkeun dawuhan-dawuhan Allah.2Anu ngomong ku basa anu ajaib, basa Roh,ngomongna lain ka manusa tapi ka Allah,da manusa mah teu aya anu ngartieun kanaomonganana. Anu diucapkeunana ngan Allahanu uninga, ngucapkeunana oge lantarankajurung ku Roh Allah.3Sabalikna anu nerangkeun dawuhan-dawuhan Allah mah ngomongna ka sasamamanusa, aya pulunganeunana, matak teger,matak lipur.4Anu ngomong ku basa Roh nganmatak teger soranganana. Sabalikna anunerangkeun dawuhan-dawuhan Allah mahmatak seger sajamaah.5Sukur lamun aranjeun kabeh bisa ngomongku basa Roh. Tapi leuwih sukur lamunaranjeun mampuh nerangkeun dawuhan-dawuhan Allah. Anu boga kamampuh kieutempatna leuwih utama ti batan anu mampuhngomong ku basa Roh. Omongan basa Rohkakara aya mangpaatna ka sajamaah, lamunaya anu bisa nerangkeun hartina.6Coba upama sim kuring engke ka dieungomong ku basa Roh, bakal aya mangpaatnaka aranjeun? Sama sakali moal aya. Sejendeui upama sim kuring nerangkeun wahyu

1 Korintus 14.7–14 43ti Allah, atawa nerangkeun hal Allah, atawangawejang, atawa ngajar.7Tatabeuhan anu teu nyawaan, upamanasuling atawa kacapi, lamun ditabeuhna teupuguh naha bakal kanyahoan sorana lagunaon?8Contona deui, lamun tarompet perangditiupna sambarangan teu puguh, saha anurek maju jurit?9Nya kitu keneh lamun aranjeun ngomongku basa Roh anu teu puguh unina, saha nurek ngarti? Omongan aranjeun jadi leungit kuangin.10Basa di dunya teh rupa-rupa, tapi hiji geteu aya anu teu boga harti.11Tapi lamun aya anu ngajak ngomong kasim kuring make basa anu ku sim kuringteu kaharti, sim kuring asing ka manehna,manehna asing ka sim kuring.12Aranjeun anu kacida harayangna meunangkamampuh ti Roh Allah kudu alihtiar, supayaanu dipaparinkeun teh pangpangna anubisa dipake pikeun ngabantu ngamajukeunjamaah.13Ku sabab eta lamun rek ngomong kubasa Roh kudu neneda heula ka Allah supayasakalian bisa nerangkeun hartina.14Sabab kieu: Upama sim kuring ngadoaku basa Roh, anu ngadoa teh ngan roh simkuring bae, pikiran mah teu milu ngadoa.

1 Korintus 14.15–21 4415 Jadi kudu kumaha? Kieu sim kuring mah:Lamun ngadoa ku basa Roh, diteruskeunngadoa make pikiran. Pupujian kitu keneh,roh pupujian, pikiran oge pupujian.16Lamun jelema awam milu ngadengekeunaranjeun sembahyang muji sukur ka Allahmake basa Roh anu ku manehna teukahartieun, naha manehna bakal ngucapkeun"Amin" kana pamuji sukur aranjeun? Moal,lantaran teu ngartieun.17Sanajan doa pamuji sukur aranjeun kacidaalusna, pikeun manehna mah sama sakali teuaya paedahna.18Sim kuring muji sukur ka Allah bisa makerupa-rupa basa nu ajaib leuwih ti batanaranjeun.19Tapi di jero kumpulan mah sim kuringmending make lima kecap anu bisa kaharti kubatur, ti batan rebuan kecap anu araneh teumatak kaharti.20Ulah kawas budak pikiran teh dulur-dulur!Kudu kawas budak soteh kana hal-hal anujahat, pikiran mah kudu sawawa.21Dina Kitab Suci ditulis, "Kami rek ngandikaka umat Kami, dawuhan Pangeran, makejalma-jalma anu ngaromongna ku basa-basaanu ajaib. Malah Kami rek ngandika ka umatKami ku biwir jalma-jalma urang asing. Tapisanajan kitu ge maranehna moal ngadengeka Kami."

1 Korintus 14.22–27 4522Eta tanda kurnia kamampuh ngomongku basa-basa Roh teh pikeun jelema-jelemaanu tacan percaya, lain pikeun anu geuspalercaya. Sabalikna kurnia kamampuhngawejangkeun dawuhan Allah mah pikeunanu geus palercaya, lain pikeun anu tacanpercaya.23Coba, upama aranjeun keur kumpulan,kabeh ngaromong ku basa-basa anu aneh,tuluy aya jelema sejen anu lain umat percayaasup, tangtu ceuk manehna aranjeun tehgarelo!24Sabalikna lamun aranjeun keurngawejangkeun dawuhan Allah, eta anu keurdiwejangkeun teh bisa ngageuing nepi kamanehna ngarasa kana dosana. Anu kadengeku ceulina teh25bisa ngalantarankeun manehnanembrakkeun eusi hatena, ngarendahkeundiri ngabakti ka Allah sarta ngaku,"Sayaktosna, Allah aya di aranjeun!"26Dulur-dulur! Ngabakti ka Allah dinakumpulan teh kudu kieu: Nu saurangpupujian, nu saurang ngajar, nu saurangngucapkeun wahyu ti Allah, nu saurang makebasa Roh, nu saurang nerangkeun hartinaeta omongan. Sagala-galana kudu reujeungmaksud ngamajukeun jamaah.27Lamun aya anu rek ngomong ku basaRoh, duaan atawa panglobana tiluan, kudu

1 Korintus 14.28–36 46bagilir. Tapi anu diomongkeunana kudu ayaanu nerangkeun hartina.28Lamun teu aya anu bisa nerangkeun,ngomong ku basa Roh kudu eureun,teruskeun di jero hate bae.29Anu meunang warta ti Allah, kudungucapkeun eta warta, nu sejennangaregepkeun.30Tapi lamun ti nu karumpul aya deui anumeunang warta ti Allah, anu ti heula kudueureun.31Aranjeun bisa piligenti ngucapkeun wartati Allah, supaya bisa silih wurukan jeung silihkuatkeun kapercayaan.32Warta ti Allah kudu beres diucapkeunanaku anu meunang eta ilham,33 sabab Allah teh resepeun kana kaberesan,teu resepeun ka nu kusut. Sakumahakabiasaan di sakabeh jamaah Allah,34wanita di jero pajemuhan kudu repeh.Wanita teu meunang nyoara; kitu nurutkeunHukum urang Yahudi, wanita teu meunangpipilueun.35Lamun aya tanyakeuneun lantaran hayangnyaho, tanyakeun ka salaki bae lamun geusaya deui di imah. Hina wanita mah nyarita dijero pajemuhan teh.36Atawa naha ari pangandika Allah tehasal ti aranjeun? Atawa datangna ngan kaaranjeun wungkul?

1 Korintus 14.37–15.5 4737 Jelema anu ngarasa kailhaman warta tiAllah, atawa ngarasa meunang kurnia anusipatna rohani, kudu ngaku yen ieu anudituliskeun ku sim kuring dina ieu surat tehestu parentah ti Gusti.38Tapi lamun manehna henteu daekeunmalire kana ieu hal, ku aranjeun henteu kududipalire.39 Jadi, dulur-dulur, sing boga kadaek pikeunngucapkeun warta ti Allah, bari jeung ulahngahalang-halang batur anu rek ngucapkeunomongan ku basa-basa anu ajaib.40Tapi sagala prakprakanana kudu singrapih, sing beres entep-entepanana.

151Sim kuring rek ngingetkeunaranjeun kana Injil Kasalametan, anu

diwartakeun ku sim kuring, anu ku aranjeungeus ditarima jeung dipercaya enya-enya.2Eta warta anu diajarkeun ka aranjeun tehnya eta Injil Kasalametan. Upama aranjeunteguh kana eta hal, tangtu salamet. Kajabalamun ceuk aranjeun taya gunana percaya.3Hal anu katampa ku sim kuring tehdiwartakeunana ka aranjeun sakumaha anukaungel dina Kitab Suci, pangpangna halpupusna Kristus ku karana dosa urang.4hal dikurebkeuna-Na, hal dihirupkeuna-Nadeui sanggeus tilu poe pupus sakumaha anukaungel dina Kitab Suci,5hal nembongana-Na ka Petrus, halnembongana-Na ka dua belas rasul,

1 Korintus 15.6–13 486hal nembongana-Na ka anu sok ngariringka Anjeunna, sakali jadi ka anu reana leuwihti lima ratus urang, anu nepi ka ayeuna ayaanu harirup keneh, aya anu geus maraot;7hal nembongana-Na ka Yakobus, jeung halnembongana-Na deui ka dua belas rasul.8Pangahirna nembongan ka sim kuring,sanajan sim kuring teh lir jelema anudijurukeunana mahiwal.9Di antara rasul-rasul, sim kuring rumasapanghandapna, lantaran tadina jadi tukangnganiaya jamaah Allah.10Bisa jadi saperti ayeuna oge ngan kukarana rahmat Allah. Rahmat Mantenna kusim kuring henteu ditatambuh. Malah simkuring mah ngalakonan pagawean rasulteh leuwih getol ti batan rasul-rasul sejen.Tapi bisa kitu soteh ngan ku karana rahmatAllah keneh anu nyarengan sim kuring dinapagawean.11Aranjeun ayeuna geus percaya, teu jadisual anu ngawawarkeunana mah, boh simkuring, boh rasul-rasul sejen.12Tapi ku naon sakitu geus ecesnaditetelakeun yen Kristus geus dihirupkeundeui, di aranjeun aya omongan majar anugeus maot moal dihirupkeun deui?13Ari anu geus maraot moal dihirupkeundeui mah tangtu Kristus oge henteu hirupdeui.

1 Korintus 15.14–22 4914Lamun Kristus henteu dihirupkeun deui,atuh teu aya anu kudu diwawarkeun, sartateu aya hal anu kudu dipercaya ku aranjeun.15Malah upama enya kitu, pangajaranrasul-rasul hal Allah geus ngahirupkeun deuiKristus teh bohong.16Lamun enya anu geus maraot moaldihirupkeun deui, tangtu Kristus oge moaldihirupkeun deui.17Lamun Kristus henteu dihirupkeundeui, kapercayaan aranjeun ngan sakadarpanglamunan, sarta aranjeun tetep bakalcilaka ku dosa.18Sarta upama enya kitu, jelema-jelemaanu percaya ka Kristus teh sanggeus maraotterus teu hudang deui.19Lamun pangharepan urang ka Kristusngan keur salila hirup anu ayeuna, teu leuwihti kitu, atuh ti sakabeh manusa di dunyaurang teh manusa anu pangcilaka-cilakana.20Hal anu saenyana mah nya eta Kristus tehgeus digugahkeun ti nu maraot, sarta hal ieunanggung yen anu geus sarare dina maot tehkabeh bakal diharudangkeun deui.21Sabab sakumaha halna maotdilantarankeun ku manusa saurang,pihudangeunana anu geus maraot ogedilantaran ku manusa saurang.22Sakumaha halna sakabeh manusa kudumaot lantaran geus kagolongkeun ka Adam,nya kitu oge sakabeh anu geus maraot bakal

1 Korintus 15.23–29 50dihirupkeun deui lantaran ngagolong kaKristus.23Tapi masing-masing kudu nurutkeungiliranana: Kristus anu ti heula; engke, dinawaktu Anjeunna sumping deui, kakara gilirananu aranut ka Anjeunna.24Geus kitu datang poe kiamat.Harita Kristus bakal nalukkeun sakabehpamarentahan gaib, sakabeh kawasa,sakabeh kakuatan, tuluy nyerenkeunKarajaan ka Allah anu jumeneng Rama.25Kristus kudu terus nyepengpamarentahan, nepi ka sakabeh musuh kuAllah ditalukkeun kana sampean Kristus.26Musuh anu pangpandeurina ditalukkeunnya eta maot.27Dina Kitab Suci ditulis, "Saniskara kabehku Allah geus ditalukkeun." Geus tangtu anudisebut "saniskara" teh Allah ku manten mahhenteu kaasup, lantaran nya Mantenna anunalukkeun saniskara, ditalukkeun ka Kristus.28Tapi sanggeus kabeh taluk kapamarentahan Kristus, Anjeunna kuanjeun, Putra Allah, bakal nalukkeunanjeun ka Allah anu nalukkeun saniskara kaAnjeunna. Allah ku manten anu bakal murbaka sakabeh.29Lamun anu maot moal dihirupkeun deui,naon gunana jelema dibaptis ku karanaanu geus maot? Ngarep-ngarep naon?Lamun enya nu geus maot moal dihirupkeun

1 Korintus 15.30–37 51deui saperti ceuk sawareh, pikeun naonmaranehanana dibaptis ku karana nu geusmaot?30Pikeun naon deui sim kuring jeungrasul-rasul sejen nepi ka kudu nangtangbahya unggal usik?31Unggal poe sim kuring nyanghareupanbahya pati teh, dulur-dulur! Tapi teu nanaon,lantaran aranjeun enggeus ngahiji jeungKristus Yesus Gusti urang.32Lamun ngan nurutkeun timbanganmanusa bae mah naon untungna sim kuringdi Epesus sasat kudu tarung jeung sato-satogalak? Sabab lamun bener nu geus maot moaldihirupkeun deui, nya mending sakumahaceuk kacapangan, "Hayu urang nyatu nginum,da isukan mah urang paraeh."33Aranjeun ulah kabobodo. Sabab,"Pergaulan goreng ngaruksak sipat nu hade."34Pake pikiran sehat, geura eureun tinalampah doraka. Kudu arera, di aranjeun ayaanu teu nyaraho ka Allah.35Bisa jadi aya anu nanyakeun, "Kumahangahirupkeunana deui anu geus maraot?Make badan anu kumaha engkena?"36Pananya anu bodo! Binih oge dipelak tehpaeh heula supaya hirup.37Lamun anjeun melakkeun binih, binihgandum atawa binih naon bae, anu dipelakteh sikina, lain anu geus lengkep jadi tangkalanu kari ngagedean.

1 Korintus 15.38–44 5238Kawas kumaha engke tangkalna,Allah anu ngatur. Pitangkaleun unggalbinih ku Mantenna geus ditangtukeunsaeukeurna-saeukeurna.39Badan mahluk-mahluk anu nyawaanhenteu kabeh sarua. Manusa badanna kieu,sasatoan badanna kitu, manuk, lauk, badannabeda-beda deui.40Kitu deui wujud anu aya di langit jeungwujud anu aya di bumi. Kaendahan wujudanu di langit beda jeung kaendahan wujudanu aya di bumi.41Kaendahan panonpoe beda jeungkaendahan bulan. Bentang-bentang bogakaendahan sorangan, antara bentang jeungbentang deui oge kaendahanana henteusarua.42Kitu oge halna badan jelema anu geusmaraot lamun geus dihirupkeun deui. Badananu dikubur teh sipatna henteu langgeng,ari badan anu geus dihirupkeun deui sipatnaabadi.43Keur dikuburna badan teh nya gorengrupana nya taya dayana, ari geus dihirupkeundeui mah nya endah nya gagah.44Waktu dikuburna badan teh sipatnajasmani, alami, ari geus dihirupkeun deuimah sipatna rohani. Jadi ku sabab aya badananu sipatna jasmani, tangtu aya badan anusipatna rohani.

1 Korintus 15.45–52 5345Sabab dina Kitab Suci ditulis, "Manusaanu kahiji, nya eta Adam, jadi mahluk hirup,"tapi Adam anu ahir mah nya eta Roh anungahirupkeun.46Anu datang ti heula teh anu sipatnajasmani, lain rohani. Anu sipatna rohani mahdatangna pandeuri.47Adam kahiji dijadikeunana tina taneuh,asal ti ieu bumi. Ari Adam kadua mah asal tisawarga.48Sakur nu asal ti bumi, kabeh sarua jeungAdam kahiji anu dijadikeun tina taneuh. Sakuranu asal ti sawarga sarua jeung Anjeunnaanu asal ti sawarga.49Sakumaha urang ayeuna make badan anukaayaanana kawas manusa anu dijadikeuntina taneuh, engke urang bakal make badananu kaayaanana kawas Manusa anu asal tisawarga.50Maksud sim kuring kieu dulur-dulur:Sipat daging jeung getih moal bisa dibawaka Karajaan Allah, anu sipatna teu langgengmoal bisa dibawa ka anu sipatna langgeng.51Sim kuring rek ngabejakeun ieu rasiah:Urang teh moal waka maot kabeh, tapi urangkabeh bakal dirobah.52Kajadianana ngadadak di jerosakiceup mata waktu sangkakala ditiuppanganggeusan. Waktu eta sangkakaladitiup, anu geus maraot bakal dihirupkeun

1 Korintus 15.53–16.2 54deui, moal keuna deui ku maot, sarta kabehkaayaanana dirobah.53Anu sipatna teu langgeng diganti ku anusipatna langgeng, anu tadina keuna ku maotdirobah ku anu sipatna teu keuna ku maot.54Sanggeus hal eta kajadian, sanggeus anusipatna teu langgeng dirobah jadi langgeng,bakal bukti anu ditulis dina Kitab Suci, "Maotgeus dibasmi. Kaunggulan geus beunang!"55 "He maot, mana kakawasaan maneh?Mana peurah panyeureud maneh?"56Peurah maot asalna tina dosa, arikakawasaan dosa asalna tina Hukum Agama.57Tapi puji sukur ka Allah! Mantenna geusmaparin kaunggulan ka urang ku jalan Gustiurang Yesus Kristus.58Ku sabab kitu dulur-dulur kudu teger jeungpengkuh, kudu garetol, rajin ngalakonankawajiban pikeun Gusti. Sabab aranjeunnyaho yen sakur lampah aranjeun pikeunGusti moal aya anu mubadir.

161Hal aranjeun rek ngumpulkeunduit sumbangkeuneun ka umat Allah

di Yudea, pake cara anu ku sim kuringdipituahkeun ka Jamaah di Galata.2Unggal poe Minggu aranjeun masing-masing kudu nyengcelengan sakadugana,nurutkeun pangala. Duitna kumpulkeun,supaya ari sim kuring datang duitna geus aya.

1 Korintus 16.3–12 553Engke ari sim kuring geus di dieu etasumbangan kari nganteurkeun ka Yerusalem,anu ngalanteurkeunana rek dibahanan surat.4Bisi diperlukeun mah sim kuring oge daekngabarengan indit.5Pidatangeun sim kuring ka aranjeun tehsanggeusna ti Makedoni, sabab sim kuringarek make jalan ka Makedoni.6Di aranjeun tangtu ngendek heula sawatarawaktu, kawasna salila usum tiris.7 Jadi sim kuring lain ngan sakadar reknyimpang, tapi hayang rada lila. Mugia Allahmarengkeun.8Tapi nepi ka poe Pentakosta mah rek diEpesus bae heula,9 sabab loba kasempetan pikeunngajalankeun hal-hal anu parenting, sanajanloba anu bakal ngahalang-halang.10Lamun Timoteus datang aku sing benersupaya betaheun, sabab manehna oge digawepikeun Gusti cara sim kuring.11Ku aranjeun ulah dimomorekeun. Dinawaktu rek mulangna deui ka sim kuringku aranjeun kudu dibantu. Ku sim kuringjeung ku dulur-dulur sejenna keur kacidadiarep-arepna.12Apolos geus sababaraha kali dijujurungmanggihan aranjeun bareng jeung nusejenna, tapi bingbangeun keneh. Ari geusrineh mah tangtu anjeunna ka dieu.

1 Korintus 16.13–22 5613Didoakeun aranjeun sing waspada jeungtetep percaya.14Sakur anu dilampahkeun ulah tinggal tikanyaah.15Aranjeun tangtu warawuh ka Stepanussakulawarga, urang Ahaya anu pangheulanajaradi Kristen, sarta geus ngabaktikeun dirinapikeun ngalalayanan umat Allah.16Sing narurut ka anjeunna. Jelema nukawas anjeunna, kitu deui anu ngabarantu kaanjeunna, memang pantes lamun diturut.17Sukur aranjeunna, Stepanus, Portunatus,jeung Akaikus, geus araya di aranjeun.Sim kuring kacida bungahna lantaran asakawakilan sabot sim kuring can datang.18Aranjeunna lir panghurip pikeunsim kuring, kitu deui pikeun aranjeun.Jelema-jelema saperti aranjeunna pantesdiajenan.19Aya salam ti jamaah-jamaah di propinsiAsia. Salam ti Akwila jeung Priskila kitudeui ti anggota-anggota jamaah anu nyieunkumpulan di imahna.20Salam ti sakabeh dulur-dulur sejenna.Sing silih bageakeun, silih pikasono, silihpidulur.21Panambahna salam anu ditulisna ku simkuring sorangan: Salam ti sim kuring, Paulus.22Saha-saha anu teu nyaaheun ka Gusti,mugia sing meunang hukuman ti Allah!Maranata Gusti, geura sumping!

1 Korintus 16.23–24 5723Mugi-mugi aranjeun dirahmat ku GustiYesus.24Sakieu surat sim kuring, anu nyaah kaaranjeun ku karana Kristus Yesus. Wassalam,Paulus

2 Korintus

11Serat kahatur dumateng jamaah Allahdi Korinta jeung umat Allah di sakuliah

Ahaya. Sim kuring Paulus, anu ku pangersaAllah dijadikeun rasulna Kristus Yesus,babarengan jeung dulur urang, Timoteus,mangnedakeun aranjeun ka Allah,2mugia aranjeun dipaparin rahmat salametti Allah Rama urang jeung ti Gusti YesusKristus.3Puji kasanggakeun ka Allah, Ramana Gustiurang Yesus Kristus, Rama anu maha welas,sarta anu maparin kategeran hate ka manusa.4Dina kasusahan anu kumaha bae oge batinsim kuring ku Allah disina teger, sarta kusabab ditegerkeun ku Mantenna, sim kuringoge bisa negerkeun ka batur anu eukeurnandang kasusah.5Ku lantaran sim kuring sering nandangkasangsaraan anu karandapan ku Kristus,nya ku karana Kristus oge batin sim kuringkacida ditegerkeunana ku Allah.6Upama sim kuring nyandang sangsara, etateh pikeun aranjeun, pikeun pijamugaeunaranjeun; saupama sim kuring meunangpitulung, aranjeun oge jadi katulungan, bisasabar jeung kuat nandangan sangsara sapertianu kasorang ku sim kuring.

2 Korintus 1.7–12 27Kapercayaan sim kuring ka aranjeun dinaieu hal henteu galideur, yen aranjeun ogemun pareng nyandang kasangsaraan sapertianu keuna ka sim kuring bisa teger cara simkuring.8Dulur-dulur! Sim kuring miharep aranjeunterang kumaha sangsarana sim kuring diwilayah Asia, cocoba anu kaalaman teh kacidagedena jeung beuratna, nepi ka geus teungarepkeun bisa keneh hirup,9asa geus prak diragragan hukum pati.Tapi kajadian kitu teh saenyana mah jadipangeling-eling supaya sim kuring ulah dir,nya kudu ngandel ka Allah bae anu iasangahirupkeun deui anu geus maot.10Nya Mantenna anu ngaleupaskeun simkuring tina bahya pati anu sakitu gedenateh. Ka hareupna oge tangtu Mantenna bakalmitulung deui, nya Mantenna anu ku simkuring seja dipuntangan.11Sim kuring yakin yen ku panedaaranjeun keur sim kuring teh, Allah barisnyalametkeun deui sim kuring tina bahya. Ariloba anu mangnedakeun mah tangtu barisdikabulkeun, sarta Allah bakal maparinkeunkurnia-Na, nepi ka loba anu bakal muji sukurka Mantenna, nganuhunkeun kana hal simkuring.12Sim kuring agul sajeroning hate, lantaranyakin yen lampah sim kuring di ieu dunya,pangpangna dina hal duduluran jeung

2 Korintus 1.13–17 3aranjeun, dilakonanana reujeung hateanu iklas, berkah pitulung kamurahansarta kakawasaan Allah, lain ku karanakabijaksanaan insani.13 (1:13-14) Ieu anu ditulis ku sim kuringngan hal-hal anu baris bisa kabaca jeungkaharti ku aranjeun. Ayeuna-ayeuna mahpeta sim kuring teh ku aranjeun moal patikaharti. Tapi muga-muga engke mah kahartienya-enya, sangkan engke ari Yesus Gustiurang sumping, aranjeun bisa agul ku simkuring cara sim kuring mikaagul aranjeun.14 (1:13)15Nya ku lantaran yakin kana hal eta numatak bareto sim kuring gilig rek manggihanaranjeun teh, malar aranjeun ngarasatambah-tambah bagja.16Maksud sim kuring harita nya eta kaMakedoni teh seja nyimpang heula kaaranjeun. Nya kitu deui balikna ti ditu ogebakal nyimpang deui, bari sakalian arekmenta tulung ka aranjeun pikeun neruskeunlampah ka Yudea.17Naha sugan basa keur ngararancangmaksud kitu teh sim kuringna mandegmayong? Naha sugan harita teh sim kuringboga maksud sejen anu sipatna mentingkeundiri sorangan, nepi ka eta maksud anu geusdienyakeun teh harita keneh dihenteukeun?

2 Korintus 1.18–24 418Demi Allah anu sabda-Na saestu, jangjisim kuring harita ka aranjeun teh henteudiganggayong ku "Enya" jeung "Henteu".19Sabab Yesus Kristus Putra Allah anudiwawarkeun ka aranjeun ku Silas, kuTimoteus, jeung ku sim kuring teh lain jelemaanu sok "Enya" sok "Henteu". SabaliknaAnjeunna teh jirimna waleran Allah anuunina: "Enya",20 sabab nya ku jalan Anjeunna Allah geusngadawuh "Enya" tina sagala jangji-Na. Etasababna ari urang ngagungkeun ka Allah, anangucapkeun "Amin" teh bari nyebut jenenganYesus Kristus.21Nya Allah anu ngersakeun sim kuring bisajadi sahiji jeung aranjeun dina katunggalanjeung Kristus. Nya Mantenna anu milih urangoge,22anu geus nerapkeun cap-Na ka urang,tanda yen urang jadi kagungana-Na, Anugeus ngeusian hate urang ku Roh Suci,geusan jadi tanda yen urang teh pasti barisdipaparin sagala rupa anu ku Allah geusdisayagikeun.23Sim kuring menta disaksian ku Allah,sabab Mantenna uningaeun kana eusi hatesim kuring, yen nu matak sim kuring teu tuluska Korinta teh maksudna pikeun ngajagaperasaan aranjeun.24Sim kuring moal maksa ka aranjeuntina hal naon anu ku aranjeun kudu

2 Korintus 2.1–5 5dipercaya, lantaran aranjeun oge geus kacidapercayana ka Kristus. Sabalikna sim kuringseja sabilulungan jeung aranjeun pikeunkabagjaan aranjeun.

21Ku sabab kitu ceuk timbangan simkuring, tinimbang matak susah hate

aranjeun mah leuwih hade sim kuring ulahdatang deui.2Sabab lamun sim kuring nyusahkeun hatearanjeun, saha deui anu bisa nyenangkeunhate sim kuring, salian ti aranjeun keneh anugeus disusahkeun hate ku sim kuring?3Eta sababna nu matak harita sim kuringngirim eta surat. Sabab sim kuring teu hayangari datang tuluy meunang kanalangsaan tiaranjeun, jelema-jelema anu ku sim kuringdiharep baris ngabungahkeun hate simkuring.4Nulis eta surat teh bari sedih jeungnalangsa nepi ka bijilan cipanon. Teupisan-pisan sim kuring boga maksudngajengkelkeun ka aranjeun, sabaliknahayang nembongkeun kanyaah anu tayapapadana.5Mun aya jelema anu nyusahkeun,nyusahkeunana teh lain ka sim kuring, tapi kaaranjeun, sakurang-kurangna ka sabagian.(Nyebutkeun kieu soteh supaya sim kuringulah nemen teuing nyalahkeunana ka nu bogadosana),

2 Korintus 2.6–14 66da hukuman ti kalolobaan aranjeun oge kaeta jelema teh geus cukup.7Tapi ayeuna mah geus bae jelema anusalah teh hampura, sina janglar ulah nalangsakatutuluyan, bisi pegat harepanana.8Pamenta sim kuring, tembongkeun kajelemana yen aranjeun teh saenyana mahmikanyaah ka manehna.9Surat sim kuring bareto teh maksudnanguji, diturut henteuna salawasna papatah-papatah sim kuring ku aranjeun.10Upama eta anu salah ka aranjeun kuaranjeun dihampura, ku sim kuring ogetangtu dihampura. Ana sim kuring geusngahampura, lamun enya aya anu kududihampura, dihampurana teh di payuneunKristus, keur pijamugaeun aranjeun,11 supaya Iblis ulah nepi ka ngawasaan kaurang, kawantu kana maksud-maksud Iblisteh urang geus teu bireuk deui.12Sanggeus sim kuring datang ka Troas rekngawawarkeun Injil Kristus, Gusti maparinpijalaneun ka sim kuring pikeun baranggawedi Troas.13Orokaya hate kacida honcewangnalantaran dulur urang, Titus, henteu kasampakaya di ditu. Ku sabab kitu sim kuring amitanka urang ditu terus ka Makedoni.14Puji sukur ka Allah, sim kuring kuAllah teu kendat dituyun, dipilukeun kanaarak-arakan kaunggulan Kristus, sina

2 Korintus 2.15–3.3 7satunggal jeung Kristus. Ku Allah dikersakeunkudu ngamashurkeun warta hal Kristus, sinasumebar lir wawangen anu nyambuang kamana-mana.15Sim kuring teh dijadikeun minangkamenyan seungit anu dikukuskeun kuKristus haturan Allah, angseuna sinanyambuang kaangseu boh ku jalma-jalmaanu pisalameteun, boh ku anu picilakaeun.16Pikeun anu picilakaeun kaangseuna manilanjung matak paeh, pikeun anu pisalameteunkaangseuna mani ngadalingding seungitmatak hirup. Atuh saha anu sanggupngemban tugas kawas kitu?17Ari sim kuring moal kawas umumna jalmarea ngemban pangersa Allah sambarangankawas kana barang murah. Sabalikna kusabab diutus ku Allah, nyarita di payuneuna-Na teh kudu reujeung saenyana sakumahalayakna abdi Kristus.

31Kumaha caritaan sim kuring anu bieuteh aya sari-sari muji maneh? Naha

sugan siga anu mikabutuh surat pujian carabatur, ti aranjeun atawa tembongkeuneun kaaranjeun?2Surat pujian anu dipikabutuh ku sim kuringmah nya aranjeun, katulisna dina ati, sartabisa ditingali jeung dibaca ku sarerea.3Nu nyerat surat pujian anu ieu mah Kristusku anjeun, kitu deui anu ngintunkeunana kasim kuring. Ditulisna lain dina papan batu

2 Korintus 3.4–9 8kawas anu ti heula, tapi dina hate manusa,sarta anu dianggo nulisna lain mangsi tapiRoh Allah anu jumeneng.4Bisa nyebut kitu teh lantaran sim kuringngandel ka Allah, ku karana Kristus.5Saenyana sim kuring mah teu bogakasanggupan pikeun ngalakonan etapapancen ti Allah teh. Bisa soteh ngalakonan,ngan ku karana pangersa Allah keneh, numaparin kamampuh ka sim kuring.6Nya Mantenna anu ngalantarankeun simkuring sanggup jadi palayan tina perjangjiananyar, anu eusina lain hukum-hukum anubeunang nulis, tapi eusina teh nya eta RohGusti. Sabab hukum-hukum anu beunangnulis tea mah maehkeun, sabalikna Roh Gustimah ngahirupkeun.7Hukum Agama Yahudi anu ditulisnadiwangun aksara dina papan batu tea, waktudiumumkeunana dibarengan ku gumebyarnacahaya kamulyaan Allah anu tembong dinararay Musa. Sanajan eta cahaya geus mimitisurem, urang Israil teu kadarugaeun neuteup.Lamun Hukum Agama, anu eusina ngancampaeh tea waktu diumumkeunana dibarenganku cahaya sakitu mulyana,8atuh komo anu meunang ngadamel RohGusti, cahayana tangtu leuwih mulya!9Lamun perjangjian anu ngancam kuhukuman geus sakitu mulyana, geus

2 Korintus 3.10–17 9komo deui perjangjian anu tujuanana keurpisalameteun, pasti mulyana kabina-bina!10Dibandingkeun jeung agungna kamulyaananu ieu mah kamulyaan anu ti heula tehkasilep.11Lamun hal anu umurna teu lila geusmulya, geus komo deui hal anu sipatnalanggeng tangtu leuwih-leuwih mulyana!12Sim kuring wani nyebut kitu, lantaranngandel kana eta hal.13Sim kuring moal kawas Musa anumindingan rarayna ku cindung, supaya urangIsrail henteu narenjo cahaya Pangeran anumimiti rek leungit tina rarayna.14Ku sabab Musa mindingan rarayna kucindung, nepi ka kiwari oge urang Israilmah maca eta perjangjian lawas teh teungarti-ngarti, da pikiran sehatna katutupku eta cindung. Eta cindung kakara bisadisingkirkeun lamun jelema ngahiji jeungKristus.15Malah ayeuna ge ana maranehananamaca Hukum Musa, pikiran sehatna anggerkapindingan ku eta cindung.16Tapi eta cindung teh bisa diangkat,sakumaha ceuk Kitab Suci anu ngeunaanMusa: "Waktu anjeunna malik mayun kaPangeran, cindungna diangkat."17Tah, "Pangeran" anu disebut dina eta ayatteh nya eta Roh; di mana aya Roh Pangeran,aya kamerdekaan.

2 Korintus 3.18–4.5 1018Ku kituna urang kabeh nyumiratkeuncahaya kamulyaan Pangeran, da beungeuturang mah henteu katutup ku eta cindung.Eta cahaya mulya anu asalna ti Pangeran,Roh tea, ngarobah kaayaan urang jadi mulyakawas Mantenna sarta beuki lila beuki mulya.

41Allah anu murah asih maparinkeun ieupagawean ka sim kuring. Jadi enggoning

ngalakonanana sim kuring moal nepi kangarasa jejerih.2Sim kuring henteu make cara samuniatawa anu matak ngerakeun, henteu makeakal licik, henteu malsu sabda Allah. Ngawulaka Allah ku hate anu wening, numutkeunpangersa-Na, dibarengan ku ihtiar mugia bisaditarima ku sakumna dulur-dulur.3Upama wawaran sim kuring perkaraInjil Kasalametan teh nepi ka henteukapahamkeun, henteu kapahamkeunana tehtangtu ngan ku jelema anu hirupna nuju kanapicilakaeun.4Nu kitu mah moal percayaeun, lantaranpikiran sehatna dipoekkeun ku ilah jahat ieudunya, nepi ka batinna teu bisa nenjo kanacahaya kamulyaan anu dipencarkeun ku InjilKasalametan anu nerangkeun hal kamulyaanKristus. Padahal nenjo Kristus teh sarua jeungnenjo Allah.5Sim kuring lain rek ngamashurkeun dirisorangan, tapi rek ngamashurkeun YesusKristus anu jumeneng Gusti, da ari sim kuring

2 Korintus 4.6–13 11mah kitu deui batur-batur kapan palayanaranjeun ku karana Kristus.6Allah anu nyaangkeun hate sim kuringnepi ka awas kana kamulyaan Mantenna anungagebray dina pameunteu Kristus teh nyaeta Allah anu nimbalan, "Ti nu poek sing bijilcaang!"7Sim kuring sabatur-batur anu jadi wadaheta harta ti sawarga ngan saibarat pottaneuh, ari kawasa nu maha agung mah Allahnu nyangking, lain sim kuring.8Sim kuring sering ditarajang ku kasusah,tapi teu kungsi balahi. Sakapeung sokbingbang, tapi tara nepi ka leungit sumanget.9Loba anu ngamusuhan, tapi nu misobat geaya. Teu arang meunang pameupeuh nemen,tapi teu kungsi eleh.10 Ieu diri anu sipat pana teh unggal-unggalwaktu teu kendat ngarasakeun pupusnaYesus, sangkan hirup Anjeunna oge tembongdina diri sim kuring.11Saumur-umur nampeu kana bahya patiku karana Yesus, supaya hirup Anjeunnatembong dina diri sim kuring anu sipat pana.12Tegesna, pati teh baranggawe di jero dirisim kuring, ari hirup baranggawe di jero diriaranjeun.13Kitab Suci nyebut kieu, "Kaula nyaritakeunteh ku lantaran percaya." Tah, nya ku lantaranboga jiwa kapercayaan kitu sim kuringnyaritakeun hal eta teh.

2 Korintus 4.14–5.1 1214Sim kuring percaya yen Allah anungahirupkeun deui Gusti Yesus teh barisngahirupkeun sim kuring oge bareng jeungYesus, tuluy dicandak bareng jeung aranjeunka payuneuna-Na.15Eta kabeh pikeun kapentingan aranjeun.Beuki loba jelema anu narima eta sih kurniaAllah, beuki loba anu bakal ngamulyakeunAllah, beuki loba anu ngahanjatkeun panedapamuji sukur.16Nya ieu sababna nu matak sim kuringtara nepi ka leutik hate teh. Sanajan ragabadag beuki lila beuki ruksak, ari batin mahunggal-unggal poe oge teu weleh dianyarkeundeui.17Kasangsaraan ieu nu henteu pira turngan pikeun saheulaanan, bakal jadi jalangeusan ngahontal hirup anu langgeng, anubagjana tanpa tanding, leuwih ti batankasangsaraanana.18 Jadi sim kuring mah neuteup teh museurka anu teu katembong, lain ka nu katembong.Sabab anu katembong mah umurna moal lila,sabalikna anu teu katembong mah umurnalanggeng abadi.

51Sabab sim kuring geus terang, yenlamun imah urang di dunya, nya eta

badan kasar geus ruksak, ku Allah bakaldisadiakeun imah di sawarga, damelan Allahku manten anu sipatna langgeng.

2 Korintus 5.2–10 132Ayeuna urang teh rumahuh, kacidahayangna nempatan imah nu di sawarga.3Eta imah mun ku urang geus dipake, bakaljadi badan urang anu anyar.4Sapanjang make ieu imah anu sipatjasmani, urang teh wungkul rumahuh kurupa-rupa beungbeurat. Tapi lain hartinahayang ucul tina badan nu asal ti dunya,hayang soteh make badan anu ti sawarga,malar badan anu sipatna keuna ku ajal tehsalin jadi sipat hirup.5Anu baris nyalin jeung anu nyayagikeunanateh Allah. Mantenna geus maparinkeunRoh-Na ka urang, tanda mastikeun yen sakuranu disayagikeun ku Mantenna teh pikeunurang.6Eta sababna pangna hate sim kuringsalawasna reugreug. Sim kuring terang yensapanjang make keneh badan nu ayeuna mahurang teh jauh ti tempat Gusti linggih.7Sabab hirup sim kuring mah dasarna tehrasa percaya, lain panenjo.8Nya ieu anu ngalantarankeun hate simkuring teteg teh. Anu matak sim kuring mahmending ucul tina badan nu ayeuna, supayabisa cicing ngahiji jeung Gusti.9Ku kituna sim kuring mah boh dina badananu ayeuna boh nu engke, tetep hayangnyenangkeun manah Anjeunna.10Sabab urang kabeh engke kudu jonghok dipayuneun Kristus, dipariksa kalakuan. Unggal

2 Korintus 5.11–16 14jelema bakal narima bagianana satimpaljeung kalakuan hirupna di dunya, hade atawagoreng.11Urang terang naon hartina sieun kuPangeran. Eta sababna sim kuring ihtiarpikeun ngayakinkeun ka nu sejen. Allahuninga sagala rupa hal sim kuring, muga-muga aranjeun oge dina hate terang enya kasim kuring.12Tapi lain ku dumeh sim kuring hayangkapuji deui ku aranjeun, ieu mah supayaaranjeun agul ku sim kuring teh ayaalesanana anu layak, supaya terang kudungajawab kumaha ka anu sok ngagulkeunlahiriahna jelema, lain ngagulkeun budina.13Waras atawa henteu sim kuring teh?Lamun teu waras, eta demi kapentinganAllah. Lamun waras, eta demi kapentinganaranjeun.14Sim kuring, anu dibawah ku asih Kristusterang, yen lamun hiji jelema maotnapikeun nalangan jalma rea, jalma-jalma anuditalanganana oge kabeh milu maot.15Kristus pupus nalangan manusa kabeh,supaya sakur anu hirup, hirupna lain pikeundirina sorangan deui, tapi pikeun Kristus,anu geus pupus jeung geus dihirupkeun deuipikeun kapentingan maranehna.16Ku sabab kitu urang ari ngukur jelema tehulah mandang harkat darajatna. Memang simkuring oge asalna mah mandang Kristus teh

2 Korintus 5.17–21 15nurutkeun ukuran manusa, tapi ayeuna mahgeus henteu kitu.17 Jalma anu geus satunggal jeung Kristus,geus jadi manusa anyar, manusa heubeulnageus sirna, kari anu anyarna.18Eta kabeh kitu dipidamelna ku Allah.Mantenna ku jalan Kristus kersa dalit jeungurang, henteu ngamusuh deui, sarta simkuring ku Mantenna ditimbalan ngajak ka nusejen supaya nu sejen-sejen oge dalit jeungMantenna.19Tah anu diwartakeun ku sim kuring tehnya eta, Allah ku jalan Kristus ngayakeundamel supaya sakumna manusa dalit jeungMantenna, dosa jeung kasalahanana ku Allahgeus henteu diemut-emut deui, sarta simkuring ku Mantenna dipiwarang ngawartakeunhal eta.20 Jadi sim kuring sabatur-batur teh nyautusan-utusan Kristus, nyarita teh kalayanasmana Kristus. Ku jalan ngutus sim kuringteh Allah lir ibarat sumping ku mantenngadugikeun pangersa-Na. Ayeuna, kalayanpajenengan Kristus sim kuring sanget nyangaharep, muga aranjeun daraek narimaeta sih kurnia Allah anu ngarapihan deui kaaranjeun.21Pikeun kasalametan urang, Kristus anutanpa dosa teh ku Allah disina nanggung dosaurang, sangkan dina kasatunggalan jeungAnjeunna urang bisa diangken bener ku Allah.

2 Korintus 6.1–6 16

61Sim kuring anu ku Allah dikersakeunngabantu padamelana-Na kacida

ngaharepna, muga eta sih kurnia Allah tehulah dilalaworakeun.2Timbalan Allah kieu: "Sanggeus nitihkana wancina Kami kudu ngurniaan kamaneh, Kami terus ngamakbul panyambatmaneh. Sanggeus datang poena Kamikudu nyalametkeun ka maneh, Kami terusnulungan ka maneh." Dulur-dulur! Nyaayeuna wancina pikeun narima eta sihkurnia Allah teh. Nya ayeuna poena pikeundisalametkeun teh!3Sim kuring teu ngarepkeun aya jalma anunyalahkeun kana pagawean sim kuring. Jadisim kuring geus ihtiar sangkan ulah matakngahalang-halang ka batur.4Sabalikna, dina sagala hal sim kuringsabatur-batur nembongkeun yen jadiabdi-abdi Allah, ku jalan sabar tawekal dinakasusah, dina karerepet, dina kasukeran.5Sim kuring jeung batur-batur disiksa,dipanjara, jeung dikoroyok; digarawepopohoan, remen teu sare-sare acan, malahsering teu manggih dahar.6Ku kaiklasan, ku kabijaksanaan, kukasabaran, jeung ku kasomeahan, sim kuringsababaturan nembongkeun yen jadi abdi-abdiAllah; oge ku pitulungna Roh Suci, jeung kukanyaah anu wening,

2 Korintus 6.7–14 177ku nguarkeun warta ti Allah, jeungku kawasa Allah. Ari pakarang pikeunngayonan lawan atawa ngabela diri nya etakalempengan hate.8Sok dihargaan, sok dihahangu, sokdipoyok, sok dipuji; ngomong perkara anusayakti, malah dianggap tukang ngabohong;9dianggap taya nu wawuh, tapi kabeh gewawuheun; dianggap jelema geus paeh,padahal ku aranjeun ge kanyahoan hirupkeneh; dikaniaya tapi teu dipaehan,10dinalangsakeun, tapi asa bungahbae; malarat dina sareatna, tapi bisangabeungharkeun ka batur; nyatana tayakaboga, tapi sagala rupa ge boga.11Dulur-dulur di Korinta! Tah sim kuringteh geus nyarita sabalakana ka aranjeun,ngabolekerkeun eusi hate.12 Jadi lain sim kuring anu henteu terusterang, tapi aranjeun anu henteu bruk-brakka sim kuring.13 Ieu sim kuring ngomong ka aranjeunteh asa ngomongan anak. Muga perasaanaranjeun ka sim kuring oge sing kawasperasaan sim kuring ka aranjeun, jeung singdaraek bruk-brak!14Kade ulah bareng baranggawe jeunganu henteu palercaya ka Allah, da moalaya beubeunanganana. Mana bisa nu benerngahiji jeung nu teu bener. Mana bisa caangngahiji jeung poek.

2 Korintus 6.15–7.3 1815Mana bisa Kristus samupakat jeung Iblis.Rek meunang kaboga naon anu palercayaka Allah cacampuran jeung anu henteupalercaya?16Mana bisa Bait Allah ngahiji jeung imahbrahala? Urang teh Bait Allah anu jumeneng!Sabab timbalan Allah ku manten ge kieu:"Kami rek cicing di umat Kami, sarta hirupjeung maranehna; Kami baris jadi Allahmaranehna, maranehna baris jadi umatKami."17Ku sabab kitu Allah ngandika,"Tinggalkeun jalma anu daroraka, pisahkeundiri ti maranehna. Ulah ngayakeun naon-naonjeung sakur nu najis, tangtu maranehditarima ku Kami.18Kami baris jadi Rama maraneh, maranehbaris diaku anak ku Kami, anak lalaki, anakawewe, kitu timbalan Pangeran Nu MahaKawasa."

71Dulur-dulur! Eta jangji-jangji teh kabehditujukeunana ka urang. Ku sabab kitu

urang kudu miceun sagala rereged lahir batin,hirup kudu beresih jeung kudu ajrih ka Allah.2Muga aranjeun langsar hate narima deuisim kuring. Ka sasaha ge sim kuring cankungsi nyieun salah, ngarugikeun atawanyokot kauntunganana.3Lain nyalahkeun aranjeun ieu mah, geuningceuk sim kuring oge bareto, ka aranjeun

2 Korintus 7.4–9 19teh sim kuring nyaah, paeh hirup hayangreujeung.4Sim kuring percaya, malah agul kuaranjeun teh, nepi ka dina kasusah anukumaha bae oge teu weleh ngarasa reugreug,asa kacida bagjana.5Basa bareto datang ka Makedoni, mani teubisa ngaso. Di mana-mana rea anu mataksusah, rea anu ngajak cekcok, hate pinuh kukarisi.6Tapi Allah, anu salawasna sok ngagedekeunhate anu keur leungit harepan, ngagedekeunhate sim kuring ku datangna Titus.7Ngarasa hegar teh lain ngan ku datangnabae, tapi oge ku laporanana anu nyaritakeunyen aranjeun kacida matak ngagedekeunhatena. Anjeunna oge geus nyaritakeun, yenaranjeun kacida saronona ka sim kuring, geusngarasa kaduhung, sarta seja ngabelaan kasim kuring. Ku sabab kitu sim kuring ngarasatambah bagja.8Teu panasaran geus nyieun surat anueusina nganalangsakeun aranjeun oge.Memang sim kuring oge ngarasa sedihsanggeus terang yen mimitina mah aranjeunnalangsa ku eta surat.9Tapi ayeuna mah sim kuring tehbungah. Lain bungah ku lantaran geusnganalangsakeun aranjeun, tapi ku sabab etakanalangsaan teh geus ngarobah kalakuanaranjeun. Jadi eta kanalangsaan aranjeun teh

2 Korintus 7.10–14 20luyu jeung pangersa Allah. Ku lantaran kitusim kuring henteu ngarugikeun naon-naon kaaranjeun.10Kanalangsaan oge ari ku Allah dianggolantaran sangkan urang eling mah matakjamuga, taya ngarugikeunana. Beda deuijeung nalangsa ku lantaran nyeri hate, etamah nungtun kana paeh.11Pek inget-inget berkahna aranjeunmeunang kanalangsaan ti Allah teh. Geuningaranjeun jadi sakitu enya-enyana, sakitusumangetna memener nu salah, jengkel kanu migawe dosa, paur, jeung sono kanakahadean sarta teu asa-asa ngahukumanu salahna. Geus tetela nu salah dina etaperkara teh lain aranjeun.12Eta sababna nu matak sim kuring teupanasaran geus nyuratan kitu. Da nulis kitusoteh lain ku sabab si Anu salah atawa siAnu jadi korban kasalahan batur, tapi pikeunnyaksikeun ka Allah yen perhatian aranjeunka sim kuring saenyana kacida gedena.13Tah eta anu ngareugreugkeun hate simkuring teh. Beuki reugreug beuki bungahsanggeus terang yen aranjeun narima Titussakitu hadena.14Ti samemehna oge aranjeun ku simkuring geus dipujikeun ka Titus, ari heugenya aranjeun teu nguciwakeun. Jadi simkuring ngagulkeun aranjeun ka Titus teh ayabuktina.

2 Korintus 7.15–8.7 2115Titus mingkin tambah kanyaahna kaaranjeun anu sakitu narimana, sakitunarurutna kana nasehat-nasehatna, sakitumikaajrihna.16Sim kuring bagja aranjeun bisa dipercaya.

81Dulur-dulur, sim kuring rek nyaritakeunhal berkah Allah ka jamaah-jamaah di

Makedoni.2Maranehna geus meunang cocoba kacidabeuratna, tapi parangina teu weleh barerag.Sarta sanajan kacida mariskinna ogedaraekeun mere derma tur pohara laleahna.3Merena teh mani sakuat-kuat, malahleuwih ti kitu. Turug-turug4mani keukeuh menta diidinan ngumpulkeunderma, rek ngabantu umat Allah di Yudea.5Teu nyana nepi ka kitu! Geus ngabdika Gusti teh, ku kersaning Allah makejeung nawarkeun tanaga ka sim kuringsabatur-batur.6Ti dinya sim kuring menta ka Titus anungamimitian ngayakeun usaha kitu, supayaeta usaha anu sakitu mulyana teh dituluykeundi tempat aranjeun ongkoh.7Aranjeun unggul dina sagala rupa, dinakapercayaan, dina kapercekaan nyarita, dinapangaweruh, dina sumanget kana tutulung,kitu deui dina kanyaah ka sim kuring. Mugasing unggul oge dina ngihtiarkeun eta usahaanu mulya tujuanana.

2 Korintus 8.8–14 228 Ieu anjuran lain parentah. Nyaritakeunsumanget tutulung batur soteh hayangneuleuman gedena kanyaah aranjeun.9Aranjeun geus terang kumaha murahasihna Gusti urang Yesus Kristus. Anjeunnateh sugih, tapi iklas hirup miskin, supayakasugihan Anjeunna ngabeungharkeunaranjeun.10Ceuk timbangan sim kuring, usahaaranjeun anu taun tukang tea mendingrengsekeun ayeuna. Bareto aranjeunanu ngamimitian ngajalankeun jeungnganiatanana.11Tah ayeuna teruskeun, anggeuskeun!Jalankeun enya-enya sakumaha niat tadina,nyarumbang sakamampuh aranjeun.12Lamun aranjeun geus marere sakumahakakuatan aranjeun, anu bakal ditampi kuAllah teh kakuatan merena tina kaboga anugeus aya, lain ti nu tacan aya.13 (8:13-14) Lain maksud sim kuring rekngentengkeun batur tuluy ngarerepot kaaranjeun, ngan ku sabab ayeuna aranjeunkeur aya dina kacukupan, munasabah lamunmere ka batur anu keur butuh. Engkelamun aranjeun pareng kakurangan sartamaranehna keur aya dina kacukupan, tangtuaranjeun oge ditulung. Jadi saimbang, padasilih ladenan.14 (8:13)

2 Korintus 8.15–22 2315Sabab ceuk Kitab Suci, "Anungumpulkeunana loba moal matakleuwih, anu ngumpulkeunana saeutik moalmatak kurang."16Puji sukur ka Allah, Titus dikersakeunsakitu hayangeunana ngabantu gawe kaaranjeun, teu beda ti sim kuring.17Kituna teh lain ngan ku pamenta simkuring bae, tapi kahayangna sorangan gekitu.18Anjeunna bakal mawa batur saurang,jelema anu kacida dihormatna kujamaah-jamaah di ditu, tina ku suhudnangawawarkeun Injil Kasalametan.19Eta dulur ku jamaah-jamaah geusditangtukeun pikeun ngabaturan sim kuringengke, sabab engke teh sim kuring kudu inditnganteurkeun duit sumbangan tea, pikeunkamulyaan Allah, jeung pikeun nandakeunyen hayang tutulung.20Tangtu sim kuring kudu ati-ati ngurusduit sumbangan teh, ulah nepi ka jadipanyerewedan.21Seja bruk-brak teh lain ka payuneun Allahbae, ka papada jelema nya kitu keneh.22Aya deui hiji dulur anu bareng diutuska aranjeun teh, anu geus sering dicobatur salawasna bukti soson-sosonna kanatutulung. Ayeuna, ku lantaran geus tamplokkapercayaanana ka aranjeun, napsu tutulungteh beuki jadi.

2 Korintus 8.23–9.5 2423Geus puguh ari Titus mah, kawantu batursim kuring anu babarengan ngabantu kaaranjeun. Ari anu duaan deui eta teh wawakiljamaah-jamaah, pagaweanana matak mulyaka Kristus.24Muga ditarima, sing pada mikanyaah,supaya kanyaah aranjeun kanyahoan kujamaah-jamaah di ditu. Tembongkeun yensim kuring ngalem aranjeun teh teu nyalahan.

91Perkara aranjeun kudu ngabantu umatAllah di Yudea, saenyana teu perlu

disuratan heula.2Percaya yen aranjeun bakal rarido, nepika dipuji ka urang Makedoni. Ceuk simkuring, "Urang Ahaya mah geus sadia ti tauntukang." Atuh maranehna asa dihatean, beukienya-enya.3 Jadi sim kuring ngutus ieu dulur-dulur kadieu, supaya eta pamuji sim kuring teh lainwungkul omong kosong, sing geus sadiasakumaha ceuk sim kuring.4Karana, saupama engke sim kuring kadieu teh dipiluan ku urang Makedoni, heugnyampak aranjeun can naon-naon, tadateuing sim kuring isinna, hanas geus sakitupercayana! Puguh deui aranjeun mah geusteu kudu dicatur.5Eta sababna sim kuring ngarasa perlungutus heula ieu dulur-dulur ka dieu, sinanguruskeun duit sumbangan anu dijangjikeunbareto. Mun sim kuring datang duitna kudu

2 Korintus 9.6–12 25geus aya, ngarah enya eta sumbangan tehtina kahidengan aranjeun, lain ku sababdikudukeun.6Sing aringet, nu melak binih ngan saeutik,beubeunanganana ge bakal saeutik, anumelak binihna loba, beubeunanganana ogebakal loba.7Ku sabab kitu mere teh kudu cop jeunghate, ulah owel atawa asa dipaksa. Anu merereujeung suka lilah tangtu diasih ku Allah.8Allah teh kawasa maparin leuwih tinakaperluan aranjeun, sangkan saniskarakaperluan aranjeun salawasna cukup, nepi kabisa laluasa keur nyieun kahadean.9Sakumaha ceuk Kitab Suci, "Mantennangawurkeun rejeki ka nu mariskin, welasasih-Na taya pegatna."10Allah anu maparin binih ka nu tebar jeungrejeki baris tedaeun, bakal maparin binihtebarkeuneun aranjeun, tur hasilna tangtudisina rekah, ganjaran tina kabalabahanaranjeun keneh.11Salawasna Mantenna bakal nyukupanka aranjeun, supaya aranjeun saban waktubisa mere maweh. Pamere aranjeun anubakal ditepikeun ku sim kuring bakalngalantarankeun jelema-jelema maruji sukurka Allah.12Sabab eta sumbangan teh lain ngan mataknutupan pangabutuhna umat Allah bae,

2 Korintus 9.13–10.4 26malah bakal ngalantarankeun maranehnatumarima ka Allah.13Kahadean aranjeun bakal ngalantarankeunmaranehna ngamulyakeun ka Allah, ku ningalkapengkuhan aranjeun kana Injil Kasalametanhal Kristus anu memang geus diaku kuaranjeun, jeung ku kabalabahan aranjeun kamaranehna kitu deui ka nu sejen-sejen.14Tangtu maranehna bakal mangnaredakeundibarung ku asih rasaning ati ka aranjeun,anu ku Mantenna geus dipaparin berkah luarbiasa.15Hayu urang maruji sukur ka Allah anuberkah-Na taya papadana.

101Ayeuna sim kuring, Paulus, anudipajarkeun leuleuy ari di hareupeun

aranjeun, ari geus jauh mah jadi keras, ayapamenta pribadi. Pamenta teh, demi Kristusanu sareh jeung mulya manah,2engke lamun urang geus pajonghok,aranjeun ulah nyieun gara-gara nepi ka simkuring kudu keras. Sabab sim kuring moal teukeras ka anu nyangka-nyangka yen usaha simkuring sabatur-batur teh ngarah kadunyaan.3Sanajan hirup teh di dunya, tapi sim kuringhenteu ngarah kadunyaan.4Pakarang paranti sim kuring tarung lainpakarang nu aya di ieu dunya, tapi pakarang-pakarang ampuh kagungan Allah, anu ku simkuring dipake ngagempur benteng-benteng,ngagempur alesan-alesan palsu,

2 Korintus 10.5–12 275ngaruntuhkeun tiap-tiap sipat sombonganu ngadingding ngahalangan kanyaho kaAllah, sarta nalukkeun saniskara pipikiransangkan aranut ka Kristus.6Engke sanggeus aranjeun taat datang kaantekna, sim kuring siap geusan ngahukumsakur anu henteu daek taat.7Aranjeun biasa nilik kana rupa lahir.Kumaha di dieu aya anu ngarasa yen dirinakagungan Kristus? Pek sina mikir deui enyahenteuna. Mun enya dirina kagungan Kristus,sim kuring oge kagungan Kristus sapertimanehna.8Sim kuring, sanajan upama nepi kaagul leuwih ti misti oge ku kakawasaan tiGusti, henteu era, da eta kakawasaan tehdipake ngadegkeun aranjeun, lain dipakengarubuhkeun.9Sim kuring teu ngaharep aranjeun ngarasadisingsieunan ku surat-surat sim kuring.10Ceuk nu nyarita, "Paulus dina surat-suratna mah galak jeung hebat, tapi ari geusadu hareupan jeung urang mah lembek,ucapan-ucapanana taya eusina."11 Jelema kitu kudu ngarti, yen Paulus dinasuratna jeung Paulus dina adu hareupanjeung aranjeun taya bedana.12Nya teu wani ari nandingan atawanyaruakeun maneh jeung jelema anunganggap dirina luhur kabina-bina mah.Jelema anu ngukur maneh ku dirina

2 Korintus 10.13–11.1 28sorangan, anu ngabanding-banding manehkana darajatna sorangan, saenyana kacidabodona.13Sim kuring mah teu rek muji maneh liwatti wates, tetep aya dina wawatesan anukakurung ku papancen ti Allah, di antarananya eta ayeuna baranggawe di aranjeun.14 Jadi waktu sim kuring mawa InjilKasalametan hal Kristus ka aranjeun,saenyana henteu liwat tina eta wates.15 Jadi moal muji maneh ku hasil pagaweanbatur ti luareun papancen anu ditangtukeunku Allah. Anu dipalar teh mugia aranjeuntambah kapercayaan, bari sim kuring henteukaluar tina wates anu geus ditangtukeun kuAllah.16Engke oge, ari ngamashurkeun InjilKasalametan ka tempat-tempat sejen luareunaranjeun, moal nyokot tempat anu geusdigarap ku batur, da sim kuring mah teuhayang muji maneh ku beubeunangan batur.17Dina Kitab Suci disebutkeun, "Jelemamun arek agul, kudu agul ku padamelanPangeran."18Sabab jelema mah meunang soteh dipujilamun hirupna kamanah ku Pangeran, lain kusabab pujieun ceuk pangrasana.

111Sim kuring menta dimalum, bisikawas nu rada kurang pikiran. Daraek

ngamalum, lain?

2 Korintus 11.2–8 292Sim kuring teh timburuan ka aranjeun,sakumaha Allah oge timburuan ka aranjeun.Aranjeun teh ibarat hiji mojang parawananu mulus keneh, anu ku sim kuring geusdijangjikeun baris ditikahkeun ka hiji lalaki,nya eta Kristus ku anjeun.3Sim kuring risi sieun aranjeun kagembangku nu sejen, henteu satia deui ka Kristus,cara Hawa kagendam ku tipu dayana si oraypelit.4Sabab aranjeun mani giak narima jelemaanu nyaritakeun Yesus sejen, lain Yesus anudiwanohkeun ku sim kuring, narima roh jeung"injil" anu kacida bedana ti Roh Allah jeungInjil Kasalametan anu diwawarkeun ku simkuring!5Asana sim kuring teh henteu eleh harkatku eta jelema-jelema luar biasa teh, anungaku-ngaku "rasul" aranjeun.6Ari nyarita mah sugan enya sim kuringkurang bisa, tapi ari kanyaho mah teu kurang-kurang, eta geus mindeng dibuktikeun kaaranjeun dina hal naon bae.7Sim kuring ngawawarkeun InjilKasalametan ka aranjeun teu menta bayaran,bari ngalalaip diri pikeun ngangkat harkataranjeun. Salah kitu ieu teh?8Ari gawe di aranjeun, ari gajih ti jamaah-jamaah sejen, sasat ngarugikeun maranehnadipake ngawulaan aranjeun.

2 Korintus 11.9–16 309Salila jeung aranjeun, sanajan geusteu boga duit sim kuring tara ngurihit.Sagala pangabutuh sim kuring dicukupna kudulur-dulur ti Makedoni. Ka aranjeun mahbareto tara nyusahkeun, engke-engke gemoal ngarepotkeun.10Demi pangajaran Kristus anu saestucecekelan sim kuring, kaagulan sim kuringkieu teh di mana bae di sakuliah Ahaya moalbisa kapupus.11Sugan sim kuring teu nyaah ka aranjeun,make nyebutkeun kitu? Demi Allah, puguhbae nyaah mah!12 Ieu urusan, ayeuna ku sim kuring rekditeruskeun, supaya nu ngaraku rasul tehulah bisaeun deui agul-agul jeung akon-akon,pajar maneh mangku gawe cara anudijalankeun ku sim kuring.13Paralsu kabeh oge, lain rasul-rasul!Kikituanana teh bohong, nyamur jadi rasulnaKristus anu bener.14Tapi teu aneh! Iblis oge bisaeun nyamurjadi malaikatna caang.15Atuh lamun bawahanana nyalalamur jadiabdining kayaktian oge geus teu aneh deui.Engke ge nararima tungtungna, satimpaljeung kalakuanana.16Sakali deui, ulah disangka sim kuringjelema bodo. Tapi najan keukeuh disangkakitu ge kajeun, asal ditarima bae ku aranjeun

2 Korintus 11.17–24 31bodo-bodo oge, ngarah bisa keneh agulsaeutik mah.17Tangtu bae ieu mah lain ucapan anudipiwarang ku Gusti. Ngomong hayang bisaagul kitu teh ceuk sim kuring bae, si bodo.18Anu sok aragul ku sual-sual kadunyaanteh loba, atuh sim kuring oge rek kitu.19Aranjeun oge anu palinter, geuning manisakitu galumbirana ngahaminan ka eta anubarodo!20Buktina dararaek bae dikuah-kieuh,diperes, dipacikeuh, dihina, diciduhanbeungeut ku maranehna.21Era sim kuring mah urang beunangdikitu-kitu teh! Tapi mun batur wani agul-agulku halna, sim kuring oge wani, ari rek nurutanbodo mah.22Cenah maranehna urang Ibrani? Simkuring oge urang Ibrani. Cenah maranehnaanak Ibrahim? Sim kuring oge anak Ibrahim.23Cenah maranehna abdi-abdi Kristus? Simkuring mah komo, najan siga anu kurangwaras oge jadi abdina Kristus teh leuwihbener ti batan maranehna. Leuwih bantingtulang, leuwih mindeng dibui, leuwih mindengdikaniaya, leuwih mindeng nyorang bahlapati.24Sim kuring mah geus lima kali disiksadirangketan ku urang Yahudi sakalina tilupuluh salapan teunggeulan;

2 Korintus 11.25–32 3225geus tilu kali digitik make hoe ku urangRum; sakali dibenturan ku batu; tilu kalinyorang kalebuh kapal, kekerelepan dina caisapoe sapeuting.26Sering ari eukeur nyanyabaan meh-mehancilaka di jalan, ku caah, ku begal, ku papadaurang Yahudi, ku jelema-jelema umatbrahala. Bahla pati ngukuntit bae, di kota, digurun, di tengah laut, kitu deui bahla pati tibabaturan anu paralsu.27Banting tulang satengah paeh, mindengteu sare, teu dahar, teu nginum, mindengngalenteh, mindeng mucicid da teu bogapakean.28Teu kudu dicatur hal-hal sejenna mah,turug-turug unggal-unggal poe paciweuh kuurusan jeung melang ka jamaah-jamaah.29Mun aya dulur anu jadi leutik hate, simkuring nu ngaleketey, mun aya dulur anunyieun dosa, sim kuring anu nalangsa.30Mun kudu agul tea mah agul teh simkuring mah ku karumasaan, rumasa jadijelema anu kacida lembekna.31Lain bohong, saksina ge Allah RamanaGusti Yesus; puji kasangggakeun kapajenengana-Na salalanggengna.32Bareto basa keur di jero kota Damsik,gupernur bawahan Raja Aretas nitah ngepunglawang eta kota, rek nangkep.

2 Korintus 11.33–12.6 3333Tapi sim kuring bisa ngejat, aya anungulur ti luhur kuta make karanjang, tina hijiliang tembok.

121Saenyana agul teh taya untungna.Tapi teu rek agul kumaha, sabab sim

kuring kungsi meunang tetenjoan jeungwahyu ti Gusti.2Sim kuring terang ka hiji jelema umatKristus, anu opat welas taun ka tukang dadaksakala diangkat ka sawarga pangluhurna,(sim kuring teu terang, naha eta teh kajadiansaenyana atawa ngan tetenjoan wungkul,ngan Allah anu uninga).3 (12:3-4) Terang deuih eta jelema tehterus diangkat ka Pirdus (ieu oge dukakajadian saenyana, duka ngan tetenjoanwungkul, ngan Allah anu uninga). Di ditunamanehna meunang dedengean anu henteubisa kaucapkeun ku omongan, dedengeananu henteu idin diucapkeun ku biwir manusa.4 (12:3)5Tah sim kuring agul teh ku eta jelema, daari diri sorangan mah naon agulkeuneunana,lian ti agul ku karumasaan boga hate lembek.6Tapi sanajan rek agul-agul ge, nudiomongkeun mah perkara anu bener, moalkawas omongan nu burung. Tapi moal rekmuji maneh, bisi aya jelema anu nyangkayen sim kuring jelema leuwih, boh dinapangalaman boh dina caritaan anu geuskatenjo jeung kadenge ku manehna.

2 Korintus 12.7–13 347Ngan supaya ulah nepi ka jadi kamagungandumeh meunang tetenjoan jeung wahyuanu sakitu arahengna, sim kuring dibere hijikanyeri dina awak, enteng tapi numbukanbae ngagoda kana awak lir utusan Iblis,supaya sim kuring ulah agul.8Tilu kali sim kuring nunuhun kaGusti, nyuhunkeun supaya eta kanyeridileungitkeun.9Tapi waler-Na, "Kurnia Kami ka maneh geuscukup, sabab kakawasaan Kami paling matihana maneh keur lembek." Ku sabab kitu simkuring mah lembek oge agul, bungah pisan,da bakal bisa ngarasa kana panangtayungankakawasaan Gusti.10Demi Kristus, sim kuring mah lembekkajeun, dihina kajeun, sangsara kajeun,dikaniaya kajeun, nandangan suker kajeun.Puguh ari keur lembek sim kuring mah jadibedas teh.11Memang sim kuring geus jadi jelema bodo,tapi aranjeun nu jadi lantaranana. Benernaaranjeun teh ngahargaan ka sim kuring.Kieu-kieu oge sim kuring henteu katitih kueta "rasul-rasul" aranjeun anu luar biasa teh.12Tandana yen sim kuring rasul, geusmindeng dibuktikeun reujeung kasabaran kungayakeun hal-hal anu ajaib jeung araheng.13 Iwal ti tara dipentaan tulung perkaraduit, cik dina hal naon aranjeun kurang

2 Korintus 12.14–19 35dipentingkeun ti batan jamaah-jamaah sejenteh? Bisi karasana henteu adil, hampura bae.14Ngalayad aranjeun teh geus rek tilu kalijeung ayeuna. Lain rek aya nu dipenta,rek ka aranjeun teh sono ka jelemana, lainkana duitna. Jeung deui lain anak anu kudumaraban kolot, tapi kolot anu kudu marabananak.15Ka aranjeun teh ulah-bon harta banda,raga sakujur oge rido masrahkeun. Sageuykurang nyaraah keneh bae ka sim kuring anusakieu nyaahna ka aranjeun.16Sageuy teu karasa yen bareto sim kuringtara ngarepotkeun ka aranjeun. Tapi makeaya anu nuduh magar sim kuring pelit, lobaekol sok macikeuh.17Na kumaha? Na kungsi sim kuring narikuntung ti aranjeun mun ngirim utusan kadieu?18Enya sim kuring teh ngutus Titus jeungbaturna saurang papada umat Kristus kadieu. Eta kitu anu dipajarkeun narik untungteh? Lain sarua tekad jeung cara hirup Titusjeung sim kuring teh?19Palangsiang ceuk pamikir aranjeun simkuring jeung Titus teh ti bareto nepi kaayeuna ngan hayang meunang sorangan bae.Henteu, dulur-dulur! Sim kuring nepikeundawuhan Kristus ka aranjeun kalawankauninga ku Allah teh rek nulung aranjeun.

2 Korintus 12.20–13.3 3620Sim kuring paur, sieun ari jol ka dieunyampak aranjeun sulaya tina kahayangsim kuring, sabalikna sim kuring sulaya tinakahayang aranjeun. Sieun timbul pacogreganseug garelut, sieun engke padengki-dengki,silih pikajengkel, silih hualkeun, silih upatjeung paagul-agul nepi ka jadi rusuh.21 Inggis ari jol teh engke sim kuring kuGusti Allah diparengkeun apes di hareupeunaranjeun, sieun meunang kasedih, bisijelema-jelema anu bareto nyieun kadorakaanteh loba keneh anu tacan robah, masih rujitkalakuan, masih keneh sok rarucah jeunglalacur.

131Geus rek tilu kali jeung ieu sim kuringka dieu teh. Ceuk Kitab Suci, "Sahna

hiji pangdakwa teh lamun ditunjang ku saksiduaan atawa leuwih."2Basa sim kuring nganjang kadua kalina,jelema-jelema anu bareto baroga dosa tehkitu deui nu sejen-sejenna geus diwawadian.Ayeuna ge sabot keur pajauh kieu sim kuringrek ngawawadian deui. Sabab engke mah arisim kuring ka dieu deui, anu saralah teh hijige moal aya anu luput tina hukuman.3Engke tetela ka aranjeun yen ucap-ucapansim kuring teh saenya-enyana dawuhanKristus. Dina mayunan aranjeun, Kristusmoal lembek, sabalikna tangtu nganggokakawasaana-Na.

2 Korintus 13.4–10 374Waktu keur disalib nepi ka pupus, Anjeunnalembek, tapi ayeuna mah Anjeunna jumenengku kawasaning Allah. Sim kuring oge lembeklantaran ngahiji ka Anjeunna, tapi dinanyanghareupan aranjeun, ku karana hirupreujeung Anjeunna, sim kuring rek makekakawasaan ti Allah.5Pek mariksa maneh, nguji maneh, percayakeneh ka Kristus? Lamun masih, tangtukarasa di jero hate aranjeun aya KristusYesus, kajaba lamun ku aranjeun geusditinggalkeun.6Sing percaya, sim kuring mah henteuninggalkeun ka Anjeunna.7Paneda sim kuring ka Allah, mugia aranjeunulah nyarieun kasalahan. Lain dumeh simkuring tahan uji, ngan hayang supayaaranjeun harade kalakuan, sanajan upamanasim kuring kawas teu tahan uji.8Teu bisa sim kuring mah milampah anulalawanan jeung perkara bener, salian tihayang nurut.9Mun aranjeun kuat, najan sim kuring mahlembek, hate bungah. Jeung mangnedakeunteh deui mugia lampah hade aranjeun singnepi ka sampurna.10Eta sababna samemeh urang pajonghoksim kuring nyuratan heula, supaya engkemun sim kuring datang, ulah nepi ka kudukeras ngagunakeun kakawasaan anu ti Gusti,da eta kakawasaan teh dipasihkeunana ka

2 Korintus 13.11–14 38sim kuring pikeun ngadegkeun aranjeun, lainpikeun ngarubuhkeun.11Sakieu bae dulur-dulur! Sing saralamet.Sampurnakeun iman, lampahkeun pepeling-pepeling ti sim kuring, sing alakur padabatur, sing runtut. Mugia Allah anu sipat asihjeung nu nyepeng karuntutan nyarengan kaaranjeun.12Geura silih pidulur, silih rangkul.13 (13-12) Aya salam ti sakabeh umat Allahkeur aranjeun.14 (13-13) Mugi-mugi aranjeun ginanjar sihkurnia Gusti Yesus Kristus, ginanjar asihingAllah, diaping ku Roh Suci. Wassalam, Paulus

Galatia

11 Ieu surat ti sim kuring, Paulus, anujadi rasul lain ku karana dipanggil atawa

diangkat ku manusa, tapi ku lantaran disaurku Yesus Kristus, jeung ku Allah Rama anungahirupkeun deui Anjeunna tina pupus-Na.2 Ieu aya salam ti dulur-dulur anubabarengan jeung sim kuring, ka aranjeun dijamaah-jamaah di Galata.3Mugi-mugi Allah Rama urang jeungGusti Yesus Kristus maparin berkah jeungkasantosaan ka aranjeun.4Kristus teh bawaning ku hawatoseun kaurang anu dosa, jeung bawaning ku tumutkana pangersa Allah Rama urang, nepi kangurbankeun salira-Na, supaya urang bisaleupas tina ieu jaman anu jahat.5Sanggakeun puji ka Allah, salalanggengna!Amin.6Kaget sim kuring mah ku aranjeun! Tacange lila geus malundur deui ti anu nyauraranjeun ku karana asihna Kristus. Aranjeungeus bariluk kana pangajaran injil sejen.7Saenyana "injil sejen" teh teu aya. Ayasoteh jelema-jelema anu ngalilieur aranjeun,muter balik pangajaran hal Kristus.8Mugia anu ngajarkeun "injil" anu beda tiInjil Kasalametan anu geus diwawarkeun ku

Galatia 1.9–15 2sim kuring teh, saha bae, dalah sim kuringsorangan atawa malaikat ti sawarga, singmeunang hukuman ti Allah!9Bareto sim kuring kungsi nyebutkeun kitu.Ayeuna ge kitu, saha bae, anu ngajarkeun injilanu beda ti nu geus katampa ku aranjeun,mugia sing meunang hukuman!10Sim kuring nyebutkeun kitu teh nahapedah hayang meunang pangaku ti padamanusa? Teu pisan-pisan! Sim kuring mahhayang meunang pangaku ti Allah! Atawangarah kapake ku manusa? Atuh arek kikituankeneh mah sim kuring teh lain ge abdinaKristus.11Aranjeun perlu terang, yen InjilKasalametan anu diwawarkeun ku sim kuringteh lain asal ti manusa.12Sim kuring narimana lain ti manusa, lainbeunang guguru ti pada jalma. Terang kanahal eta teh ti Yesus Kristus ku anjeun.13Aranjeun tangtu geus meunang carita halkahirupan sim kuring waktu nyekel kenehagama Yahudi, kumaha telengesna sim kuringka jamaah Allah, enyaan hayang ngabasmiteh.14Waktu nyekel keneh agama Yahudi, diantara urang Yahudi anu sapantar mahsim kuring teh pangnyongcolangna, jeungpangkukuhna kana adat tali paranti karuhun.15Tapi sihoreng ti samemeh dijurukeun ogesim kuring ku Allah nu sipat murah geus

Galatia 1.16–24 3ditangtukeun kudu ngabdi ka Mantenna.Sanggeus ditangtukeun kitu,16 sim kuring ku Mantenna diwanohkeun kaPutra-Na, supaya warta hal Putra-Na, nyaeta Injil Kasalametan tea, diteruskeun kabangsa-bangsa nu lain Yahudi. Harita simkuring henteu tatanya ka saha-saha.17Ka anu geus jaradi rasul heulaeun simkuring oge henteu, da sim kuring teu kungsika Yerusalem heula. Indit teh malah ka nagriArab, ti dinya balik deui ka Damsik.18 Indit-indit ka Yerusalem tilu taun ti harita,manggihan Petrus. Di anjeunna meunang duaminggu.19 Jeung rasul-rasul sejenna mah teu kungsitepung, salian ti jeung Yakobus saderek GustiYesus.20 Ieu anu ditulis teh saenyana. Allah saksinalamun sim kuring bohong!21Geus kitu sim kuring indit ka sababarahatempat di Siria jeung Kilikia.22Nepi ka waktu eta, anggota jamaah-jamaah nu aya di Yudea tacan tarerangeunkana rupa sim kuring.23Kakara meunang caritana ti anungaromongkeun. Kieu cenah, "Jelema anubareto nganiaya urang teh ayeuna malahngawawarkeun kapercayaan anu tadina kumanehna rek ditumpes!"24Maranehna maruji sukur ka Allah ku halsim kuring kitu.

Galatia 2.1–6 4

21Opat belas taun ti harita, sim kuringka Yerusalem deui jeung Barnabas, bari

mawa Titus.2Ka ditu teh lantaran aya pituduh tiAllah. Dina riungan anu ngahaja diayakeunjeung para pamingpin di ditu, sim kuringnerangkeun yen sim kuring mah nginjilanbangsa-bangsa anu lain Yahudi. Nu dipalarsupaya pagawean sim kuring nu enggeus-enggeus kitu deui anu eukeur disanghareupanulah nepi ka gaplah.3Ari Titus teh urang Yunani, ku sim kuringhenteu dikudukeun disunat.4Tapi di ditu teh aya sawatara jelemaanu keukeuh ngudukeun Titus disunat.Eta anu kareukeuh kitu teh saenyana mahjelema-jelema anu nyiliwuri, pura-purasakapercayaan, maksudna rek nalungtik nepika mana bebasna umat anu ngahiji jeungKristus Yesus. Karepna rek disina jaradikawula cara bareto deui.5Tapi sim kuring teu undur barang satapak,tetep ngajaga supaya Injil Kasalametan tetepmurni katampana ku aranjeun.6Ari jelema-jelema anu disarebut pamingpinsim kuring make ucapan kieu lantaran pikeunsim kuring mah sanajan maranehna pangkatnaon ge sarua bae, da Allah oge moal ningalikana kaayaan lahirna aranjeunna mah teungaraos kaabotan naon-naon.

Galatia 2.7–12 57Malah ku aranjeunna kahartieun, yen simkuring ku Allah memang dipiwarang nginjilanbangsa nu lain Yahudi, cara Petrus baedipiwarang nginjilan urang Yahudi.8Sabab Roh Allah ka sim kuring maparinkamampuh nginjilan bangsa nu lain Yahudi,ka Petrus maparin kamampuh nginjilan urangYahudi. Ari geus ngalartoseun mah yenkawajiban sim kuring ti Allah teh memangkitu,9Yakobus, Petrus, jeung Yohanes, anukasebutna jaradi pamingpin, nyalaman kaBarnabas jeung ka sim kuring, nandakeungeus jadi sakanca. Itu ieu geus satuju:Barnabas jeung sim kuring nginjilan bangsanu lain Yahudi, aranjeunna nginjilan urangYahudi.10Pamundutna ngan sarupa, nya eta supayasim kuring ge inget ka anu mariskin nu ayadina cepengan aranjeunna. Atuh puguh etamah, lantaran angen-angen kaula oge kitu.11Tapi waktu Petrus keur di Antioki, kapaksaku sim kuring diweweleh, lantaran tetelaanjeunna salah.12Harita anjeunna teh keur tuang, barengjeung dulur-dulur nu lain urang Yahudi.Naha barang jol aya jelema-jelema utusanYakobus, ngadak-ngadak ngajauhkeun anjeunti dulur-dulur nu lain Yahudi tea, tuangna teuterus jeung maranehanana, sieuneun dipaido

Galatia 2.13–17 6ku eta anu daratang, tukang ngudukeunkabeh jelema disunat.13Dulur-dulur sejenna, urang Yahudi, saruakecingna jeung munapekna jeung Petrus.Dalah Barnabas pisan kabawakeun kecing kuaranjeunna.14Ku sabab peta aranjeunna kitu teh sidikhenteu sajalan jeung kamurnian eusi InjilKasalametan, harita keneh Petrus ku simkuring dicawad terang-terangan. Ceuk simkuring, "Ongkoh anjeun teh urang Yahudi,nanging ari hirup sapertos sanes Yahudi! Atuhkumaha tiasa maksa nu sanes Yahudi?"15Nurutkeun kalahiran mah memang simkuring teh bangsa Yahudi, lain bangsa sejenanu ceuk bangsa sim kuring mah "Jelemaumat dosa".16Tapi sanajan kitu ge sim kuring terang,yen jelema bisa diangken bener ku Allahteh lain ku pedah ngalaksanakeun HukumAgama Yahudi, tapi ku lantaran percaya kaYesus Kristus. Bangsa sim kuring oge kitu,supaya bisa diangken bener ku Allah tehkudu ku jalan percaya ka Kristus, lain kujalan ngalakonan Hukum Agama Yahudi. Jadisaurang ge moal aya anu diangken bener kuAllah pedah netepan eta Hukum.17Ayeuna, upama bangsa sim kuringsanggeus ihtiar supaya diangken bener kuAllah ku jalan hirup ngahiji jeung Kristus, tapimasih keneh jadi jelema-jelema dosa, saperti

Galatia 2.18–3.3 7jelema-jelema lain Yahudi, naha eta dosanateh dilantarankeun ku Kristus? Lain!18Lamun sim kuring nepi ka ngadegkeundeui pola Hukum Agama Yahudi anu ku simkuring geus diruag, atuh sim kuring tehnembongkeun maneh ngalanggar eta Hukum.19Padahal sim kuring geus maot tina hukumeta, dipaehkeun ku Hukum eta keneh, supayabisa hirup pikeun Allah. Sim kuring geusdihukum paeh jeung Kristus dina salib-Na.20Ayeuna anu hirup di jero diri sim kuringgeus lain sim kuring, tapi Kristus. Ieu hirupanu keur dilakonan teh, hirup reujeungpercaya ka Putra Allah, anu geus ngurbankeunhirup-Na ku anjeun ku tina asih-Na ka simkuring.21 Ieu sih kurnia pamohalan ku sim kuringditolak. Lamun manusa bisa diangken benerku netepan Hukum Agama Yahudi, atuhpangorbanan Kristus nepi ka pupus tehmubadir!

31Dulur-dulur, urang Galata! Kapangaruhanku saha nepi ka jadi barodo kitu? Kapan

hal pupusna Kristus lantaran disalib teh kusim kuring geus eces pisan diterangkeunana!2Coba jawab: Aranjeun pang narampa RohAllah teh pedah ngalakonan Hukum AgamaYahudi, atawa ku lantaran ngadenge sartapercaya kana eta Injil Kasalametan?3Ku naon jadi barodo kitu? Geus bener-benerhirup aranjeun mimiti nurutkeun panuyun

Galatia 3.4–10 8Roh Allah, ku naon ayeuna marake jalantarekah sorangan?4Naha teu aya pisan karasana pangalamanhirup nu enggeus-enggeus teh? Piraku!5Aranjeun ku Allah geus dipaparinanRoh-Na, geus narenjo kaahengan-kaahenganti Mantenna. Naha pang kitu teh pedahngalakonan Hukum Agama Yahudi, atawa kulantaran ngadenge jeung percaya kana InjilKasalametan tea?6Sing aringet, Ibrahim kumaha? Ceuk KitabSuci, "Anjeunna percaya ka Allah, sarta kulantaran percaya, anjeunna diangken bener."7Sakitu tetelana, anu saenyana turunanIbrahim teh nya eta anu percaya ka Allah.8Geus diwejangkeun dina Kitab Suci,bangsa-bangsa nu lain Yahudi bakal diangkenbener ku Allah, asal percaya ka Mantenna.Eta Injil Kasalametan teh dina Kitab Sucidisebutkeun geus dijangjikeun ku Allah kaIbrahim, ungelna, "Ku jalan maneh sakumnamanusa bakal dipaparinan berkah Allah."9 Ibrahim percaya, anu matak ku Allahdiberkahan. Nya kitu, kabeh sakur anupercaya cara anjeunna bakal dipaparinberkah.10Anu ngagantungkeun hirupna kana HukumAgama, hirupna kaancam ku hukuman. Sababceuk Kitab Suci, "Saha-saha anu henteuenya-enya ngalakonan sakur anu ditulis dina

Galatia 3.11–15 9Kitab Hukum Agama, tangtu dihukum kuAllah."11 Jadi tetela, saurang ge moal aya anudiangken bener ku Allah pedah ngalakonaneta Hukum Agama. Sakumaha ceuk KitabSuci, "Anu bakal hirup ngan anu percaya kaAllah sarta anu ku Mantenna diangken bener."12Hukum Agama Yahudi sabalikna, henteungandelkeun kana kapercayaan. Sakumahaceuk Kitab Suci, "Anu ngalakonan sakabehHukum Agama Yahudi tangtu hirup."13Tapi urang mah geus leupas tina ancamanjeung panyapa eta Hukum Agama. Geusdileupaskeun ku Kristus. Nya Anjeunna anunandangan panyapana, jadi gaganti urang.Hal eta kieu diungelkeunana dina Kitab Suci,"Anu dihukum gantung dina tihang kai,jelema anu disapa ku Allah."14Pang Kristus nepi ka kersa kitu, nya etasupaya berkah anu ku Allah dijangjikeunka Ibrahim tea bisa oge katampa kubangsa-bangsa nu lain Yahudi. Ku jalanpercaya ka Kristus Yesus, urang oge dipaparinRoh Allah anu dijangjikeun ka Ibrahim.15Dulur-dulur! Ieu aya conto tina kahirupansapopoe. Upama dua jelema geus satuju kanahiji perkara dina surat perjangjian anu geusditanda tangan, moal aya jelema saurang genu bisa ngabatalkeun eta perjangjian, atawanambahan eusina.

Galatia 3.16–19 1016Ayeuna, Allah geus ngadamel perjangjianka Ibrahim jeung turunanana. Eta kecapturunan ditulisna dina Kitab Suci henteumake kecap jama "turunan-turunan", anunuduhkeun loba. Ditulisna make kecaptunggal, "turunan", tegesna ngan saurang,nya eta Yesus Kristus.17Maksud sim kuring, Allah ngadameljangji jeung Ibrahim teh samemeh ayaHukum Agama, sarta Mantenna jangji bakalngalaksanakeun perjangjiana-Na. HukumAgama kaluarna opat ratus tilu puluh taun tiharita, tangtu moal bisa ngabatalkeun etaperjangjian, moal bisa ngaleungitkeun jangjiAllah.18Ari sih kurnia Allah gumantung kanaHukum Agama mah tandana Allah henteunyepeng kana perjangjiana-Na. Padahal pangAllah maparinkeun eta sih kurnia ka Ibrahimteh lantaran Mantenna geus jangji.19Ari Hukum Agama pikeun naon atuh? Etamah pikeun panambah, pikeun nuduhkeunyen manusa geus ngalanggar. Hukum Agamasipatna ngan pikeun saheulaanan, waktunangan nepi ka mangsa sumpingna turunanIbrahim anu dijangjikeun tea. Hukum Agamaditurunkeunana ku malaikat-malaikat,diserenkeunana ka hiji jelema anu jadiwawakil.

Galatia 3.20–26 1120Anu diwakilan teh tangtu jalma rea, da aringan eta saurang mah teu perlu ku wawakil.Ari Allah kapan ngan hiji.21Lamun kitu Hukum Agama teh meureunpapalingpang jeung jangji Allah? Sama sakalihenteu! Sabab lamun jelema bisa hirup kungalakonan Hukum Agama, unggal jelemaoge tangtu bisa diangken bener ku Allah, asaltigin kana eta Hukum Agama.22Padahal ceuk Kitab Suci, saalam dunyageus katalikung ku kawasa dosa. Ku lantarankitu, sih kurnia anu dijangjikeun ku Allah tehkakara bisa katampa lamun geus percaya kaKristus.23Tapi samemeh nepi kana waktu urangpercaya ka Kristus, urang teh dikerem rapetku aturan-aturan eta Hukum Agama lirdipanjara, nepi ka datang mangsana urangpercaya.24 Jadi gunana eta Hukum Agama teh pikeunngincer ngawaskeun kasalahan-kasalahanurang nepi ka mangsa sumping Kristus. Geuskitu kakara urang bisa diangken bener kuAllah, lamun percaya ka Anjeunna.25Ayeuna, ku sabab anu kudu dipercayageus aya, geus waktuna manusa percayaka Kristus. Ayeuna hirup urang geus henteudiawaskeun deui ku eta Hukum Agama.26Ku sabab geus percaya ka Kristus Yesus,hirup geus ngahiji jeung Anjeunna, aranjeunteh geus jaradi putra Allah.

Galatia 3.27–4.5 1227Aranjeun geus dibaptis disatunggalkeunjeung Kristus, geus kabulen ku sipat Kristusku anjeun.28Ku lantaran kitu, boh urang Yahudi, bohnu lain Yahudi, boh jelema merdeka, bohjelema kumawula, boh awewe, boh lalaki,geus henteu dibeda-beda, geus ngajadi hijidina katunggalan jeung Kristus Yesus.29Ku sabab geus jadi kagungan Kristus,aranjeun teh jadi turunan Ibrahim anu bakalnampa berkah anu dijangjikeun ku Allah tea.

41Tapi urang teruskeun kieu: Hiji anaklalaki anu bakal narima kakayaan

bapana, sapanjang can sawawa mah haknadisaruakeun jeung badega, sanajan saenyanamah boga sagala rupa.2Sapanjang can sawawa, aya jelema-jelemaanu ngajaga dirina jeung ngurus sagalakapentingan manehna, nepi ka waktu anugeus ditangtukeun ku bapana.3Urang oge kitu, samemeh rohani urangsawawa mah jaradi keneh badegana roh-rohieu dunya.4Sanggeus waktuna cunduk, Allah ngutusPutra-Na ka ieu dunya ku jalan dilahirkeunsakumaha urang ku indung, sarta hirupAnjeunna kaereh ku Hukum Agama,5pikeun ngaleupaskeun manusa anudibawah ku Hukum Agama, supaya bisaditarima jadi putra-putra Allah.

Galatia 4.6–14 136Pikeun bukti yen aranjeun putra-putraAllah, Allah ngutus Roh Putra-Na ka jero hatearanjeun, nya eta Roh anu nyambat ka Allah,"Ama, nun Ama!"7 Jadi aranjeun geus lain badega deui, geusjaradi putra, sarta ku Allah bakal dipaparinsagala rupa kagungana-Na.8Keur waktu tacan tarerang ka Allah,aranjeun ngawula teh ka kakawasaan anudianggap allah, padahal enyana mah lainAllah.9Ari geus tarerang ka Allah atawa: Allahanu kenal ka aranjeun ku naon rek baralikngawula deui ka roh-roh ieu dunya anu teuaya dayana? Naha make daek dijadikeunbadega ku roh-roh ieu dunya?10Make aya poe, bulan, musim, jeung taun,anu ku aranjeun dipupusti dipestakeun.11Hariwang sim kuring mah, sieun pagaweanmeunang hese cape pikeun aranjeun tehmubadir!12Cik aranjeun teh sing cara sim kuring kaaranjeun. Ari ka sim kuring mah aranjeun teuaya salah naon-naon.13Meureun aringet keneh kumaha asalnasim kuring ngawartakeun Injil Kasalametanka aranjeun, nya eta lantaran sim kuringkatarajang gering.14Harita, sakitu kaayaan badan sim kuringkacida ngarepotkeunana ka aranjeun,aranjeun teu geuleuh, teu nitah nyingkah,

Galatia 4.15–21 14malah narima ka sim kuring cara ka malaikatti sawarga, malah cara ka Kristus Yesus,15bari jeung asa meunang nugraha!Tapi kumaha ayeuna? Harita mah ceukwiwilanganana, kajeun kudu nyokel panonsorangan pikeun kaperluan sim kuring,aranjeun mo burung iklas.16Ayeuna pedah sim kuring tadi ngutik-ngutik, naha aranjeun moal nganggap musuhka sim kuring?17Dulur-dulur! Jelema-jelema anu sigagede perhatianana ka aranjeun teh tekadnagoreng, rek misahkeun aranjeun ti simkuring, sina tamplok ka maranehanana.18Gede perhatian memang alus ari pikeuntujuan hade mah, jeung kudu tetep kitu, ulahngan ari keur aya sim kuring bae.19Anaking! Sapanjang sipat-sipat Kristustacan jadi sipat-sipat aranjeun, sim kuringkacida ngarasa paurna, mani asa nyeri caranyeri awewe nu ngajuru.20Nataku hayangna sim kuring teh aya diaranjeun ayeuna, supaya bisa nembongkeunbudi sejen ka aranjeun. Kacida melangna simkuring ka aranjeun teh!21Sim kuring arek nanya ka sakur anuharayang dibawah ku Hukum AgamaYahudi: Aranjeun can ngadarenge naon anudisebutkeun ku eta Hukum?

Galatia 4.22–29 1522Eta Hukum nyebutkeun, yen Ibrahimkagungan dua putra pameget, hiji ti istri asalbadega, hiji deui ti istri asal merdeka.23Putra ti istri asal badega dilahirkeunanasakumaha ilaharna. Ari putra ti istri anumerdeka, dilahirkeunana teh pikeun buktitina jangji Allah.24 Ieu bisa dijieun ibarat: Eta dua istri tehngibaratkeun dua rupa perjangjian Allah. Nusaurang nya eta Hajar, anu asalna ti GunungSinai, anu anak-anakna jaradi badega,25ngibaratkeun perjangjian anu di GunungSinai, di nagri Arab, jeung ngupamakeun kotaYerusalem ayeuna jeung sakabeh rahayatnaanu jaradi budak.26 Istri nu saurang deui anu merdeka,ngibaratkeun Yerusalem sawarga, ibu urang.27Sabab ceuk Kitab Suci, "Eh istri gabug!Masing bungah! Eh nu tacan ngarasa nyerinangajuru, masing gerah! Sabab istri anuditinggalkeun ku salakina teh bakal leuwihloba anakna, ti batan anu terus direujeunganku salakina."28Dulur-dulur! Aranjeun oge putra-putraAllah, anu lahir ku karana jangji Allah, sapertiIshak.29 Jaman harita, anak anu dilahirkeunanasakumaha ilaharna teh nganiaya ka anudilahirkeunana ku karana pangersa Roh Allah.Jaman ayeuna oge kawas kitu.

Galatia 4.30–5.6 1630Tapi kumaha ceuk Kitab Suci? Kieu,"Singkirkeun eta badega awewe teh jeunganakna, sabab anak ti manehna mah moaldijieun ahli waris cara anak ti awewe anumerdeka."31 Jadi dulur-dulur! Urang teh lain anak tiawewe asal badega, tapi turunan ti awewemerdeka.

51Urang geus bebas, merdeka, geusdibebaskeun ku Kristus! Sing tetep jadi

jelema bebas, ulah daraek dibudakkeun deui.2 Inget, lamun aranjeun daraek disunat,Kristus moal aya hartina deui pikeunaranjeun. Ieu mah ceuk sim kuring, Paulus.3Sakali deui: Saha-saha anu mikeun dirinadisunat, wajib ngalakonan sagemblengnaHukum Agama Yahudi!4Lamun aranjeun harayang diangken benerku Allah ku jalan ngalakonan Hukum Agama,hartina aranjeun megatkeun maneh ti Kristus,pegat ti sih kurnia Allah.5Padahal pang urang bisa diangken benerku Allah teh ngan ku karana pitulungRoh Mantenna, lamun urang percaya kaMantenna.6Pikeun anu hirupna ngahiji jeung KristusYesus, disunat jeung teu disunat teu jadisual. Nu perlu mah nya eta percaya, aripercaya bisa ditembongkeunana teh ku silihpikanyaah.

Galatia 5.7–15 177Nu bareto dijalankeun ku aranjeun tehgeus sakitu alusna. Ku naon eta anu benerteh henteu terus dituturkeun? Saha anungawujuk?8Tangtu lain Allah, anu geus nyaur aranjeun.9Ceuk paribasa, "Ragi saeutik matak beukahsaadonan."10Tapi sim kuring percaya keneh aranjeunmoal nepi ka robah pamadegan, moaludar tina hirup ngahiji jeung Gusti. Jeungsim kuring yakin, jelema anu ngusutkeunkapercayaan aranjeun, saha bae, tangtudihukum ku Allah.11Sabalikna, lamun sim kuring ngajar yensunat teh perlu, ku naon terus dimusuhan?Lamun bener sim kuring ngajar kitu, meureunngawawarkeun hal salib Kristus teh moalhese.12 Jelema-jelema anu ngicuk-ngicukaranjeun teh mending sina aringkah, kaluar tijamaah!13Dulur-dulur! Aranjeun geus disalaursupaya bebas merdeka. Eta kabebasan ulahdipake ngumbar kahayang, kudu dipake silihpikanyaah, silih bantu.14Kapan parentah-parentah Hukum Agamaoge karagum ku hiji timbalan kieu, "Kudumasing nyaah ka batur saperti ka dirisorangan."15Lamun silih segag silih cakar, ahirnasarerea bakal binasa. Kahade, sing ati-ati.

Galatia 5.16–24 1816Anu dipimaksud ku sim kuring teh nyaeta, sing narurut kana panuyun Roh Allah,ulah nurut kana kahayang napsu.17Kahayang napsu papalingpang jeungpangersa Roh Allah, pangersa Roh Allahpapalingpang jeung kahayang napsu jelema.Duanana silih lawan, temahna aranjeun moalbisa ngalampahkeun naon-naon.18Lamun nurutkeun panuyun Roh Allah,hirup aranjeun geus henteu kabawah kuHukum Agama Yahudi.19Napsu badan ngajakna kana rucah, aeb,teu uni,20muja brahala, sihir, ngamusuh, gelut,dengki, ngumbar amarah, mentingkeunsorangan, papecah,21 sirik-pidik, beuki kana mabok, ria-ria,jeung salian ti eta. Sim kuring rek ngingetandeui cara nu enggeus-enggeus yen anukalakuanana kitu moal meunang tempat diKarajaan Allah.22Sabalikna anu hirupna dituyun ku RohAllah mah sipatna teh nyaahan, galumbira,resep rapih, tengtrem hate, sabar, hade kabatur, leuleuy, satia,23handap asor, nahan napsu. Ieu kabeh teuaya anu patukang tonggong jeung hukum.24Napsu badan jeung sagala pangajaknateh ku jelema anu geus jadi kagungan KristusYesus mah geus dipaehkeun.

Galatia 5.25–6.9 1925Ku sabab urang hirup teh ku Roh Allah,tangtu kudu nurut kana panuyunna.26Ulah adigung, ulah silih nyenyeri, jeungulah silih dengkian.

61Lamun aya batur migawe teu bener,pepelingan ku aranjeun, anu ariman. Tapi

mepelinganana sing leuleuy, jeung kahadebisi aranjeun sorangan kabawakeun.2Kudu silih bantu kabeubeurat, nekananhukum Kristus.3Anu sok ieu aing jelema penting padahalteu aya naon-naonna, sasat ngabobodomaneh.4Pariksa kalakuan sorangan, lamunbener, atohna rarasakeun bae, teu kududibanding-banding jeung kalakuan batur,5 sabab masing-masing kudu tanggungjawab kana kalakuanana sorangan.6Anu geus nampa pangajaran Kristus, kudunembongkeun kalakuan anu hade, tandatumarima ka nu ngajarna.7Ulah boga sangka Allah beunang dibobodo.Naon anu ku urang dipelakan, eta nu kaalahasilna.8Melak anu asalna tina kahayang badani,tina eta pepelakan, maot nu bakal kaala.Melak anu asalna ti Roh Allah, hirup langgenganu asal ti Roh Allah nu bakal kaala.9 Jadi ulah bosen-bosen nyieun kahadean,supaya dina waktuna ngala, upama urang teueleh ku kabosen, kabeh hasilna tangtu kaala.

Galatia 6.10–17 2010Ku sabab eta, saban aya kasempetan singgetol migawe kahadean ka sing saha bae,komo ka batur sakapercayaan mah.11Tulisan anu ieu aksarana baradag! Simkuring sorangan anu nuliskeunana.12 Jelema-jelema anu mamaksa aranjeundisunat teh ngan ngagedekeun sual-sual lahir.Pamalarna taya lian, sangkan ulah nepi kamilu dikakaya ku urang Yahudi tina sababsalib Kristus.13Sanajan maranehanana disunat ogenarurut kana Hukum agama Yahudi mahhenteu. Maksa-maksakeun sunat ka aranjeunteh ngan ngarah kapuji geus bisa ngeunakeuneta ciri lahir ka aranjeun.14Ari kaagul sim kuring mah ngan Gustiurang Yesus Kristus anu geus pupus disalib.Sabab ku pupusna Anjeunna disalib tehpikeun sim kuring mah dunya geus teu ayahartina, nya kitu deui sim kuring pikeundunya lir geus maot.15Disunat teu disunat teu jadi sual, nu perlumah jadi manusa anyar.16Mugia anu pamadegan hirupna kieu,bareng jeung sakumna umat Allah singdisiram ku rahmat jeung kanugrahaan tiAllah.17Mugia ti semet ieu mah aranjeun henteunyusahkeun deui hate sim kuring, sababdina diri sim kuring aya tapak-tapak anu

Galatia 6.18 21nandakeun yen sim kuring teh abdina YesusKristus.18Mugi-mugi Gusti urang Yesus Kristusmaparin rahmat salamet ka aranjeun,dulur-dulur! Amin. Wassalam, Paulus

Efesus

11 (1:1-2) Dumateng sakumna umatAllah di Epesus anu pengkuh satunggal

jeung Kristus Yesus. Sim kuring, Paulus, anuku Allah dijadikeun rasulna Kristus Yesusnyuratan, mugia aranjeun ginanjar rahmatrahayu ti Allah Rama urang jeung ti Gustiurang Yesus Kristus.2 (1:1)3Urang ngahaturkeun nuhun ka AllahRamana Gusti urang Yesus Kristus! Sababurang anu geus jadi hiji jeung Kristusdipaparin sagala berkah rohani ti sawarga.4Malah ti memeh dunya gumelar, uranggeus dipilih baris dijadikeun milik kagunganMantenna ku disatunggalkeun jeung Kristus,supaya suci jeung mulus di payuneuna-Na.Ku karana asih-Na,5Allah geus nangtukeun yen urang barisdiangkat jadi putra-putra-Na, ku jalanYesus Kristus. Kitu pangersa jeung tujuanMantenna.6Haturkeun nuhun ka Allah. Kurnia-Naanu dipaparinkeun ka urang ku jalan Putrakaasih-Na teh kacida agungna.7Sabab ku pupusna Kristus teh urang jadileupas tina dosa, tegesna dosa-dosa urangdihampura. Maha agung rahmat Allah

Efesus 1.8–14 28anu dipasihkeun ka urang, sakitu jembarna!Kalawan bijaksana sarta pinuh ku malum,9Allah ngajalankeun tujuana-Na, sartaurang ku Mantenna dibere terang rasiahrarancang-Na. Mantenna geus mutus yeneta rarancang-Na teh ku Mantenna bakaldirengsekeun ku jalan Kristus.10Eta rarancang, anu ku Allah barisdilaksanakeun dina waktuna teh nya eta:Sakumna mahluk, saniskara nu di sawargajeung nu di bumi, baris dihijikeun jeungKristus, sarta Kristus anu jadi kapalana.11Saniskara kabeh jadina teh nurutkeunrarancang jeung pangersa Allah. Urangpangna dipilih supaya jadi umat-Na anungahiji jeung Kristus teh nya ku karana geuskitu tujuan Mantenna, anu geus dipastikeunti asal mimiti pisan.12Ku sabab kitu, urang anu pangheulanangaharep ka Kristus, wajib muji kaagunganAllah.13Ti barang mimiti narima amanat-Naanu ngandung kayaktian, nya eta InjilKasalametan anu bakal nyalametkeun,aranjeun teh geus jadi umat Allah, percayaka Kristus, ku Allah diterapan cap tandakagungana-Na nya eta Roh Suci, numutkeunjangji-Na.14Nya Roh Suci anu nanggung yen jangjiAllah ka umat-Na teh tangtu katarima kuurang. Ku hal eta urang yakin yen Allah

Efesus 1.15–21 3bakal ngamerdekakeun umat-Na. Mulyakeunkaagungan Mantenna!15Barang terang aranjeun geus percaya kaGusti Yesus jeung mikanyaah ka sakumnaumat Allah,16 sim kuring teu kendat nganuhunkeunka Allah. Unggal neneda aranjeun tehkaingetkeun,17dipangnyuhunkeun sing dipaparin RohAllahna Gusti urang Yesus Kristus, Ramanu agung. Sabab Roh Mantenna teh bakalminterkeun aranjeun, bakal nerangkeun halAllah nepi ka aranjeun terang ka Mantenna.18Dipangnyuhunkeun sing dicaangkeunpikiran, supaya ngarti kana maksadMantenna, supaya terang kana eusi harepananu dipaparinkeun ku Mantenna pangnanyaur urang. Jeung supaya terang yenberkah-berkah anu dijangjikeun ka umat-Nateh jembar jeung mulya.19Oge supaya terang rongkahna kakawasaanMantenna anu dianggo barangdamel di uranganu percaya, nya eta kakawasaan20anu geus dianggo ngahirupkeun deuiKristus ti nu maraot jeung ngalinggihkeunAnjeunna di tengeneun Allah di sawarga.21Kristus dipunjulkeun ti sakabeh raja, tinu nyarekel kawasa, ti nu malurba, ti nunyarekel paparentahan, dipaparin gelarananu pangpunjulna dina jaman kiwari jeungjaman aherat engke.

Efesus 1.22–2.7 422Saniskara ku Allah ditalukkeun ka Kristusanu jadi sirah gareja, jadi Gustina saniskara.23 Jadi gareja teh salirana Kristusanu mepekan kasampurnaana-Na, arikasampurnaan Anjeunna nyampurnakeunsaniskara.

21Bareto, mungguh rohani mah aranjeunteh paeh ku karana dosa, baha ka Allah.

2Waktu eta aranjeun teh nuturkeunkabiasaan-kabiasaan dunya anu jahat,tunduk ka kapala lelembut-lelembut diawang-awang, anu nepi ka ayeuna murbakana batin manusa anu ngalawan ka Allah.3Urang sarerea oge tadina mah kitu, ngabdikana kahayang jasmani, ngajujur napsujeung angen-angen, teu beda ti anu rea anunandangan bebendu Allah.4Tapi Allah teh jembar ku piwelas, sakituasih-Na ka urang.5Urang anu keur paeh rohani lantaran baha,ku Mantenna dihirupkeun deui bareng jeungKristus. Jadi pang urang salamet teh kukarana sih kurnia Allah.6Urang nu satunggal jeung Kristus Yesusbareng dihudangkeun tina maot supaya milumarentah di sawarga jeung Kristus Yesus.7Pang Allah midamel kitu teh supayamanusa di jaman engke nyaraho kana sihkurnia-Na anu sakitu luar biasana ka anusatunggal jeung Kristus.

Efesus 2.8–15 58 (2:8-9) Aranjeun oge pang salamet teh kukarana sih kurnia Allah lantaran percaya kaYesus, nugraha ti Allah, lain beunang ihtiarsorangan. Moal aya jelema anu salamet kuihtiarna sorangan, jadi ulah nyombong ku haleta.9 (2:8)10Urang teh dadamelan Allah, diwangundina kasatunggalan jeung Kristus Yesuspikeun ngalampahkeun kahadean-kahadeananu diparentahkeun ku Allah.11Aranjeun nu lain bangsa Yahudi, tangtuaringet kumaha kaayaan aranjeun bareto."Jelema teu disunat" disebutna ku urangYahudi, anu nyebut dirina sorangan umat anudisunat (nu make tanda beunang jelema dinadirina).12Harita mah aranjeun teh pisah ti Kristus,teu kaasup umat pilihan Allah, teu kasebutdina perjangjian-perjangjian ti Allah kaumat-Na, tuna harepan jeung teu barogaAllah.13Tapi ayeuna sanggeus ngahiji jeungKristus, nu asal jauh ti urang Yahudi teh jadiraket, diraketkeun ku pupusna Kristus.14Kristus geus ngarapihkeun urang Yahudijeung nu lain Yahudi, disahijikeun. Tembokmumusuhan anu misahkeunana geus rugrugku pupusna Kristus.15Hukum Agama Yahudi jeung rukun-rukunna ku Kristus geus dipupus, supaya

Efesus 2.16–22 6bangsa Yahudi jeung nu lain Yahudi bisadihijikeun jadi hiji bangsa anyar anu ngahijijeung Anjeunna. Ku jalan kitu maranehnadirapihkeun,16mumusuhanana ku Kristus disirnakeun kupupusna dina kayu salib. Ku jalan Anjeunnadisalib, dua bangsa anu mumusuhan tehdijadikeun sabadan, disanggakeun deui kaAllah.17Kristus sumping ngawulangkeun eta sualkarapihan anu dibawa ku Injil Kasalametan,ka aranjeun anu lain bangsa Yahudi, anu jauhti Allah jeung ka urang Yahudi anu deukeut kaAllah.18Nya ku jalan Kristus urang kabeh, nubangsa Yahudi jeung nu lain Yahudi gumulungdina hiji Roh, datang ka payuneun anujumeneng Rama.19Ayeuna mah aranjeun anu lain bangsaYahudi teh lain bangsa sejen deui, geuspapada jadi warga umat Allah, jadianggota-anggota kulawarga Allah,20nangtung dina pademen anu dipasang kurasul-rasul jeung nabi-nabi, dikukuhkeun kuKristus anu jadi batu juruna.21Nya Anjeunna anu jadi pangukuhadeganana ngajadi hiji adegan suci anudiabdikeun ka Allah.22Ku jalan ngahiji jeung Kristus, aranjeunoge milu ngadeg jeung nu sejen-sejen ngajadihiji tempat panglinggihan Allah katut Roh-Na.

Efesus 3.1–7 7

31Ku sabab eta sim kuring, Paulus, anudipanjara lantaran ngabdi ka Kristus

pikeun kapentingan aranjeun nu lain bangsaYahudi, mangnedakeun aranjeun ka Allah.2Tangtu aranjeun geus tarerang, yen kukarana kasaean Allah sim kuring ngembanparentah-Na keur kapentingan aranjeun,3 sarta ku Mantenna dipaparin wahyu,dibere terang perkara rasiah rarancangpangersa-Na. (Hal ieu ku sim kuring geusditulis saperluna.4Mun aranjeun maraca eta tangtu terangsababna pang sim kuring terang kana rasiahperkara Kristus.)5Baheula-baheula can aya anu diberenyaho eta rasiah. Tapi ayeuna mah kalawanpangersa Allah geus diwahyukeun ku RohSuci ka rasul-rasul jeung nabi-nabi.6Eusi eta rasiah kieu: Bangsa-bangsa nulain Yahudi kudu diwawaran hal pisalameteunsupaya mareunang berkah Allah barengjeung bangsa Yahudi, sina jaradi anggahotasabadan, satunggal jeung Kristus, supayamareunang bagian tina hal anu dijangjikeunku Allah.7Allah maparin nugraha ka sim kuring,nya eta tugas nguarkeun Injil Kasalametan.Eta nugraha dipaparinkeunana ku jalankakawasaan Mantenna anu barangdamel dijero hate sim kuring.

Efesus 3.8–14 88Sim kuring teh panglaipna ti sakabeh umatAllah, tapi dipaparin kahormatan mawa InjilKasalametan ka jalma-jalma lain bangsaYahudi, wawaran ngeunaan kasugihan Kristusanu taya watesna,9 jeung kudu nerangkeun jalanna Allahngalaksanakeun eusi rasiah rarancangpangersa-Na. Eta rasiah tadina geusmangabad-abad tetep dirasiahkeun ku Allah,Khalikna saniskara.10Maksad-Na supaya kiwari diwawarkeunku gareja, sangkan para panguasa jeungkakuatan-kakuatan di langit nyarahoeun kanasagala wujud kabijaksanaan Allah.11Hal eta ku Allah geus dilaksanakeun,saluyu jeung tujuan Mantenna anu sipatnalanggeng. Ari anu ngajalankeunana nya etaKristus Yesus, Gusti urang.12Ku percaya ka Kristus sarta satunggaljeung Anjeunna, urang jadi meunang jalanpikeun ngadeuheus ka payuneun Allahreujeung hate anu yakin.13Ku hal eta aranjeun ulah salempang kuanu karandapan ku sim kuring, sabab etakeur pijamugaeun aranjeun.14 (3:14-16) Keur pijamugaeun aranjeunsim kuring tapak deku ka payuneun Rama,Allah anu maha mulya, anu maparin ngaranka tiap kulawarga di sawarga jeung di bumi,nyuhunkeun mugi-mugi Roh Mantennanguatkeun batin aranjeun.

Efesus 3.15–4.3 915 (3:14)16 (3:14)17Mugi-mugi hate aranjeun dianggocicing ku Kristus lantaran geus percaya kaAnjeunna. Mugi-mugi hirup aranjeun jembarku kanyaah anu ngakar kuat dina hate,18 supaya aranjeun jeung sakumnaumat Allah bisa neuleuman legana jeungpanjangna, luhurna jeung jerona kaasihKristus.19Lamun aranjeun geus bisa ngahartikeunkaasih Kristus sanajan pamohalan bisa kahartisagemblengna aranjeun bakal kaancikan kusakumna kasampurnaan sipat Allah.20Mulyakeun Allah! Kakawasaana-Na anubarangdamel di urang iasa ngabuktikeunsagala panuhun urang leuwih ti anudikedalkeun, malah leuwih ti anu aya dinaangen-angen keneh.21Mulyakeun Allah ku sakur anu satunggaljeung Kristus Yesus, nya eta gareja.Mulyakeun salalanggengna! Amin.

41Sim kuring, anu keur dipanjara lantaranngabdi ka Gusti meredih, hirup aranjeun

sing sakumaha layakna anu geus disaur kuAllah.2Salawasna kudu rendah ati, someah, sabar.Kudu silih pikanyaah, silih kanyahokeun.3Katunggalan anu diciptakeun ku Roh Allahteh piara sateka-teka, saratna nya eta kudurukun sauyunan.

Efesus 4.4–11 104Pikeun aranjeun ngan aya hiji badan, jeunghiji Roh. Nya kitu deui pang aranjeun kuAllah disaur teh sangkan ngaharep kana hijiharepan anu eusina sarua.5Ngan hiji nu jadi Gusti, hiji imankapercayaan, hiji baptisan,6ngan hiji Allah, anu jadi Rama sakumnamanusa, Gusti sakabeh, anu barangdamel disakabeh jeung aya di sakabeh.7Urang kabeh geus dipaparin kurniamasing-masing ku Kristus Yesus, kurnia anucocog pikeun saurang-saurangna.8Sakumaha ceuk Kitab Suci: "WaktuAnjeunna unggah ka tempat nu pangluhurna,Anjeunna nyandak boyongan loba pisan.Anjeunna maparin kurnia-kurnia ka manusa."9Kecap "Anjeunna unggah" nuduhkeun yenAnjeunna tadina geus lungsur ka jero buminu pangjerona.10 Jadi, Anjeunna anu geus lungsur tehnya Anjeunna anu unggah ka tempat nupangluhurna di luareun sakabeh langit,pikeun jumeneng minuhan satungkebingalam.11Anu "maparin kurnia-kurnia ka manusa"teh nya Anjeunna. Manusa teh aya anudipaparin kurnia pikeun jadi rasul, aya nupikeun jadi nabi, aya nu pikeun jadi juru uarInjil, aya nu pikeun jadi pamingpin jamaah,aya nu pikeun jadi guru jamaah.

Efesus 4.12–18 1112Ku midamel kitu Anjeunna tehnyampurnakeun umat Allah pikeun mangkutugas ti Mantenna, sina ngadeg jadi saliraKristus,13 satunggal dina hiji iman kapercayaanjeung dina kanyaho ka Putra Allah, sawawamikir jeung beuki sampurna saperti Kristus.14Lamun geus kitu urang teh geus lainbarudak, moal kabawa ku ombak jeung angingogoda, ku jelema-jelema anu nipu merdayangajar teu bener.15Sabalikna urang kudu wani medar anubener dibarengan ku seja mikanyaah.Beuki lila urang bakal beuki sampurna dinasagala hal saperti Kristus anu jadi sirahkasatunggalan urang.16Dina pingpinan Anjeunna, anggahota-anggahota kasatunggalan teh nyusun rapihngaranjing buku-buku jeung ruas-ruasna,jeung saniskara babagianana jalan nurutkeunkamistianana; sarta ku lantaran pada silihpikanyaah, bisa hirup mekarkeun dirina.17Kalawan pajenengan Gusti, sim kuringmepelingan ka aranjeun. Ulah marakedeui adat kalakuan jelema-jelema anu teupalercaya ka Allah. Nu karitu mah pikirananaminculak,18batinna poek, lampah hirupna teu sapukjeung hirup anu ti Allah da teu harayangeunnyaho, baredegong,

Efesus 4.19–29 1219geus areuweuh kaera, hawa napsunadiabur, kalakuanana araeb sakarep-karep.20Aranjeun geus terang tina piwuruk yenKristus mah henteu kitu!21Tangtu bae aranjeun geus ngadarengehal Anjeunna. Ku sabab aranjeun teh parapanganut-Na, geus diajar oge hal sipat-sipatAllah anu aya di Anjeunna.22Ku sabab eta adat kabiasaan heubeul anugeus ruksak ku angen-angen anu sasar tehgeura piceun.23Ganti kabeh ku hate jeung pikiran anuanyar.24Kudu jaradi manusa anyar anudiciptakeunana nurut tuladan Allah, hirupkudu bener, lempeng, suci.25Ulah sok ngabarohong deui! Ka batursakapercayaan kudu jujur, sabab kabeh geusjaradi anggahota salira Kristus.26Lamun aya kaambek ulah katalanjurannepi ka jadi dosa, jeung ari ambek ulah nepika sapoe jeput teu eureun-eureun.27Ulah mere kasempetan ka Iblis.28Anu geus biasa maling ulah maling deui,anggur singkil digawe nyiar napkah anu jujur,keur sorangan tur bisa dipake nulung ka baturanu eukeur kakurangan.29Ari ngomong kudu hade pokpokanana,ulah matak pikanyerieun, kudu bisa dipakepituduh anu mangpaat ku anu merlukeunana.

Efesus 4.30–5.5 1330Ulah ngaraheutan Roh Allah anu suci,sabab Roh-Na teh geus jadi tanda yenaranjeun kagungana-Na, anu nanggung yendina Poe ngamerdikakeun, aranjeun bakaldimerdikakeun.31Ulah nyerian hate, ulah ngunek-ngunek,ulah ngumbar amarah. Ulah sentak sengor,ulah aya rasa kangewa atawa anu sabangsajeung eta.32Sabalikna kudu sareh, alus budi, jeungkudu silih hampura sakumaha aranjeun ogeku Allah geus dihampura ku karana Kristus.

51Aranjeun geus diangken putra jeungdipikaasih ku Allah, jadi kudu nulad ka

Mantenna.2Hirup kudu dijiwaan ku kanyaah, sakumahaKristus oge mikanyaah ka urang. Anjeunnamani ngurbankeun nyawa, disanggakeun kaAllah jadi kurban anu seungit pikamanaheun.3Ku sabab aranjeun teh umat Allah, geustangtu bae kalakuan anu cabul, atawa anuaeb, atawa sarakah, teu pantes aya diaranjeun, kecapna ge ulah disebut-sebutacan.4Ulah ngucapkeun deui basa anu cawokah,kotor, atawa teu pantes, leuwih hade mujisukur ka Allah.5Sing percaya, jelema anu ingkar tina susila,aeb, kitu deui sarakah (da sarakah teh saruajeung nyembah brahala), moal jadi umatKarajaan Kristus jeung Allah.

Efesus 5.6–15 146Kade, ulah kaperdaya ku omongan-omongan anu sipatna gejul. Sabab tinahal-hal nu karieu pisan pang Allah bendu kanu baha ka Mantenna teh.7Anu matak jelema-jelema karitu mahmending ulah dicampuran.8Aranjeun oge tadina hirup teh di nu poek.Tapi ayeuna mah geus aya di nu caanglantaran geus jaradi umat Gusti. Ku sabab etakalakuan oge kudu layak sakumaha kalakuanjelema-jelema anu caricing di nu caang.9Sabab anu dipencarkeun ku caang mah nyaeta sakur kalakuan anu hade, jujur, jeungbener.10Kudu ngupayakeun maneh sangkankamanah ku Pangeran.11Ulah milu-milu kana lampah mubadirjelema-jelema nu caricing di nu poek.Sabalikna anggur bawa maranehna ka nucaang.12 (Kalakuan maranehna di nu buni tea,urang mah nyebutkeunana ge geus era.)13Ari dibawa ka nu caang mah naon-naon geeces, kanyahoan kaayaanana anu sabenerna,14 sabab ditembongkeun ku caang. Etasababna nu matak disebutkeun kieu: "Eh, nuhees geura nyaring, geura hudang ti enggonpaeh, Kristus bakal nyaangan ka maneh."15Ku sabab eta hirup teh kudu make temahwadi. Ulah cara anu burung, kudu cara anupinter.

Efesus 5.16–26 1516Saban aya kasempetan gunakeun singhade-hade, sabab ayeuna teh jaman goreng.17Nu matak ulah bodo, sing awas kanapangersa Gusti.18Nginum anggur ulah nepi ka mabok, matakruksak awak, sabalikna kudu kacicingan kuRoh Allah.19Nyarita jeung pada batur kudu makekecap-kecap tina jabur, tina pupujian, jeungtina kidung-kidung rohani. Pujikeun ka Gustipupujian jeung jabur reujeung gumbira hate.20Tina hal naon bae kudu muji sukur kaAllah Rama, bari nyebut pajenengan Gustiurang Yesus Kristus.21Reujeung batur kudu patunduk-tunduk,cirining ajrih ka Kristus.22Pamajikan kudu tunduk ka salaki cara kaKristus.23Sabab salaki teh wenang ka pamajikan,sakumaha Kristus wenang ka gareja, tur jadiJurusalametna gareja anu jadi salira-Na kuanjeun.24Eta sababna dina sagala hal pamajikanteh kudu tunduk ka salaki, sakumaha garejatunduk ka Kristus.25Salaki kudu nyaah ka pamajikan,cara Kristus mikaasih ka gareja nepi kangurbankeun nyawa-Na pikeun gareja.26Kristus midamel kitu teh sangkan iasangaberesihan gareja ku piwulang-Na jeung

Efesus 5.27–6.2 16ku jalan pangbaptis, supaya bisa dibaktikeunka Allah.27Ku jalan kitu, gareja teh ku Kristus disinangadeg di payuneuna-Na reujeung sagalakaagunganana, nya eta: murni, taya salahna,taya cedana, taya kusut-kerejutna atawakateusampurnaan lianna.28Nya kitu salaki teh kudu nyaah kapamajikan, kawas nyaah ka dirina keneh.29 (Da moal aya jelema anu teu nyaah kanaawakna sorangan, awakna teh dimemenan,diurus dipulasara, cara Kristus ka gareja;30 sabab urang teh anggahota saliraAnjeunna.)31Ceuk Kitab Suci, "Ku sabab kitu lalakiteh bakal ninggalkeun indung bapana, terusngahiji jeung pamajikanana, sarta duananabakal jadi hiji."32 Ieu ayat teh ngandung harti anu jero,anu ku sim kuring dipakaitkeun jeung halsatunggalna Kristus jeung gareja.33 Jeung aranjeun oge eta ayat teh ayapakaitna, nya eta: Unggal salaki kudu nyaahka pamajikan saperti ka awak sorangan,unggal pamajikan kudu hormat ka salaki.

61Barudak! Ari percaya ka Kristus mahkudu nurut ka kolot, sabab kalakuan kitu

teh hade.2 "Kudu hormat ka bapa jeung ka indung"teh parentah kahiji ti Allah, anu make jangjikieu:

Efesus 6.3–11 173 "Supaya maraneh mulus jamuga dinasagala hal jeung supaya panjang umur hirupdi lemah cai."4Aranjeun nu jaradi kolot, ka anak ulahsakarep-karep nepi ka anak jadi ambekeun.Sabalikna, gedekeun anak teh make pranatajeung pangajaran-pangajaran kakristenan.5Aranjeun, gandek-gandek, kudu ngestoka dunungan aranjeun anu di dunya, kudungadegdeg sieun. Pigawe parentahna singiklas lir ngesto ka Gusti.6Saregep ulah ngan keur diawaskeun baengarah dialem, kudu jorojoy tina hate lirngalampahkeun pangersa Allah jeung Kristus.7Lampahkeun kawajiban reujeung hatesenang lir ngalampahkeun kawajiban ti Gustiongkoh, lain ti jelema bae.8 Inget, saha-saha ge ari hade gawe mahaya ganjaranana ti Gusti, boh gandek bohlain gandek.9Aranjeun, para dunungan, kalakuan kagandek-gandek kudu sarua, jeung ulah sokngancam. Inget, boh gandek-gandek aranjeunboh aranjeun sorangan, masing-masingngadunungan ka Anjeunna, Dunungan nu disawarga anu henteu pilih kasih.10Ahirna, dina ngahiji jeung Gusti tehupayakeun diri supaya kuat, tegesna supayadikuatkeun ku kakawasaan Anjeunna.11Sing samakta ku pakarang-pakarang tiAllah, malar tagen ngayonan tipu daya Iblis.

Efesus 6.12–18 1812Sabab anu dilawan ku urang teh lainmanusa, tapi kakuatan roh-roh jahat di dunyaanu gaib, jeung kakuatan sagala setan-setandi angkasa raya, anu ngawasaan ieu jamananu poek.13Ku sabab kitu ayeuna keneh pakepakarang perang ti Allah, supaya ana geusdatang mangsa nu jahat aranjeun tagennadah panarajang musuh, sarta supayasanggeus tarung nepi ka ahirna aranjeunmasih gagah.14Sing sayaga. Gunakeun kasatiaan ka Allahminangka sabuk nu mageuhan cangkeng,jeung kaiklasan hate minangka baju kerena,15 sarta jeung kadaek kana ngamashurkeunInjil Kasalametan anu mere kabagjaan jadiminangka sapatuna.16Tiap-tiap waktu gunakeun kapercayaanka Pangeran minangka jadi tamengna. Kunyangking eta kapercayaan, aranjeun bakalbisa mareumkeun panah-panah seuneu anudilepas ku si Jahat.17Tarima kasalametan ti Allah, pakejadi balakutakna, sarta sabda Allah anudipaparinkeun ku Roh Allah jadi pedangna.18Lampahkeun eta sakabehna dibarengan kupaneda nyambat pitulung Allah. Dina sagalaperkara kudu neneda nurutkeun pituduh RohAllah. Jadi kudu terus waspada, ulah eleh kuhoream. Ulah kendat mangnedakeun sakabehumat Allah.

Efesus 6.19–24 1919Sim kuring ge pangnedakeun, mugi-mugiku Allah dipaparin bahan piucapeun anu layakdina waktuna kudu nyarita engke, jeungmugi sing ludeung nerangkeun rasiah InjilKasalametan.20Nya pikeun ieu Injil Kasalametan simkuring jadi utusan Allah teh, ayeuna keurdipanjara. Pangnedakeun sangkan waninyaritakeun hal Injil Kasalametan sakumahamistina.21Hal kaayaan sim kuring ayeuna, aranjeunengke terang ti Tihikus, dulur urang anu satiakana gawe pikeun Gusti.22Engke anjeunna disina ka dieu nyaritakeunkaayaan sim kuring sabatur-batur, pikeunngareugreugkeun hate aranjeun.23Mugi-mugi Allah Rama jeung Gusti Yesusmaparin kakertaan, jeung rasa kanyaah dinakapercayaan ka sakumna dulur-dulur Kristen.24Mugia sih kurnia Allah nyarengan ka sakuranu nyaah ka Gusti urang Yesus Kristus kukanyaah anu teu pareum-pareum. Wassalam,Paulus

Filipi

11Dumateng dulur-dulur sakumnaumat Allah dina kasatunggalan jeung

Yesus Kristus, para pamingpin jeungpangbantu jamaah di Pilipi. Sim kuringPaulus jeung Timoteus abdina Kristus Yesus,mangnedakeun aranjeun:2Mugia aranjeun ginanjar rahmat rahayu tiAllah Rama jeung ti Gusti Yesus Kristus.3Unggal inget ka aranjeun sim kuring sokmuji sukur ka Allah.4Kitu deui saban mangnedakeun aranjeunhate sok bungah,5 lantaran aranjeun geus mantuan sim kuringngamajukeun Injil Kasalametan ti Allah, tibarang mimiti nepi ka ayeuna.6Ku hal eta sim kuring yakin ieu pagaweananu diawitan ku Allah teh bakal tumuluy jeungbisa anggeus dina poean Gusti sumping.7Munasabah perasaan sim kuring kaaranjeun kitu, sabab hate kacida cumantelna.Tur aranjeun geus mareunang kahormatanti Allah saperti anu katarima ku sim kuringayeuna di jero panjara jeung keur waktubebas keneh, nya eta ngabela jeungnguatkeun eta Injil Kasalametan.

Filipi 1.8–15 28Kacida tibelatna sim kuring ka aranjeunteh, lir tibelatna Kristus Yesus ku anjeun.Saestuna, Allah saksina!9Didoakeun, aranjeun sing beuki gedekanyaah, sing tambah kaweruh anu sayakti,sing beuki bijaksana timbangan,10 supaya terang ka anu panghadena. Lamunkitu, engke dina poean Gusti sumping teharanjeun mulus beresih taya cawadeunana,11hirup pinuh ku sipat-sipat anu mulus,anu jadina ngan ku karana berkahna YesusKristus bae. Geus tangtu matak jadi pujijeung hormat ka Allah.12Perlu aranjeun terang, sakur anukarandapan ku sim kuring teh malahngalantarankeun eta wawaran hal InjilKasalametan leuwih maju.13Para pangawal karaton jeung urang ditusalian ti eta jadi nyarahoeun, yen nu mataksim kuring dipanjara teh dumeh jadi abdinaKristus.14 Jeung ku hal sim kuring dipanjara tehkarereaanana dulur-dulur jadi leuwih yakinpercayana ka Gusti, jeung jadi leuwih waraninguarkeun eta amanat Allah, teu risi-risi.15Memang aya anu ngawawarkeunana halKristus teh kajurung ku hate sirik jeunghayang cekcok. Tapi karereaanana mahkajurung ku kaihlasan

Filipi 1.16–23 316 jeung ku kanyaahna, dumeh tarerangeunyen sim kuring keur ngalakonan papancen tiAllah ngabela eta wawaran.17Ari nu ngawawarkeun lain kajurungku maksud murni mah demi kapentinganpribadina, jeung ngarah sim kuring anu keurdipanjara tambah susah hate.18Keun bae! Malah matak bungah, daboh ku nu kajurung ku kaiklasan boh kunu boga maksud sejen, Kristus mah tetepdimashurkeun. Tur kabungah sim kuring moalsemet kitu bae,19 sabab yakin ku pangdoa aranjeun jeungku pitulungna Roh Yesus Kristus sim kuringbakal bisa bebas.20Nu dicileuk jeung diharep teh hayang ulahgagal ngalakonan kawajiban. Unggal waktu,komo ayeuna, hayang wani ngamulyakeunKristus sakuat jiwa raga, paeh paeh hiruphirup.21Sabab naon saenyana ari hirup? Keur simkuring mah hirup teh nya eta Kristus. Jadilamun maot teh sim kuring mah ngarasauntung.22Tapi upama hirup sim kuring di dunyabisa migawe hal-hal anu leuwih penting, simkuring teu bisa milih.23Dina hal ieu sim kuring asadipagorenyangkeun ku dua kahayang.Aya hayang geura maot tuluy ngahiji jeungGusti nu bakal leuwih nyenangkeun,

Filipi 1.24–30 424aya hayang keneh hirup lantaran ras kaaranjeun.25Tapi ceuk rarasaan mah yakin bakal hirupkeneh jeung aranjeun, bisa keneh ngabantungamajukeun kapercayaan aranjeun sangkanaranjeun tambah ngarasa bagja.26 Jadi lamun engke urang babarengandeui, kaagul aranjeun ku sim kuring anungalantarankeun aranjeun bisa hirup ngahijijeung Kristus Yesus teh beuki panteskarasana.27Ayeuna mah sing cocog bae hiruparanjeun jeung pangajak wawaran hal Kristustea. Rek bisa rek moal engke sim kuringnepungan, babakuna hayang ngadengearanjeun pengkuh ngahiji jeung sauyunanngadegkeun kapercayaan nurutkeun piwuruketa wawaran.28Ulah rempan ku lawan, teuneung terus,malar bukti maranehna nu bakal eleh,aranjeun nu bakal meunang ku pitulung Allah.29Aranjeun dipaparin kahormatan ngawulaka Kristus teh lain semet kudu percaya, tapioge kudu ngalakonan sangsara ku karanaAnjeunna.30Hayu ayeuna mah urang sabilulunganjeung sim kuring, perang ngabela hal anudiperjuangkeun ku sim kuring ti bareto nepika ayeuna, sakumaha anu kadarenge kuaranjeun.

Filipi 2.1–10 5

21Aranjeun jadi kuat lantaran ngahijijeung Kristus. Bisa senang hate lantaran

dipikaasih ku Anjeunna. Aranjeun diaping kuRoh Allah, harade hate jeung silih karunyaanpada batur.2Sing sahate deuih, sakanyaah, sajiwa,sapikiran, sangkan hate sim kuring leuwihsenang.3Dina ngalampahkeun naon bae ulah kukarana kapentingan pribadi, ulah kajurung kuhayang kapuji. Sabalikna sing silih hormatan,batur kudu dianggap leuwih hade ti batan dirisorangan.4Hargaan kapentingan batur, ulahmentingkeun diri sorangan bae.5Kudu nyonto kana sikep Yesus Kristus:6Anjeunna teh kagungan sipat Allah. Najankitu taya manah nyasamikeun anjeun jeungAllah.7Malah-malah ngantunkeun sagalakamulyaana-Na, nyasamikeun anjeun jeungjalma nu kumawula, kersa saharkat jeungjalma, jeung nganggo rupa manusa.8Ngarendahkeun anjeun, tunduk tumut kaAllah nepi ka pupus, pupus lantaran disalib.9Ku sabab kitu ku Allah dijungjung luhur,dipasihan gelaran anu unggul ti batur.10Sakumna mahluk di sawarga, di bumi,jeung di handapeun bumi, bakal ngajungjungjenengan Yesus, deku sujud ka Anjeunna.

Filipi 2.11–17 611Kabeh bakal ngaku Yesus Kristus tehGusti. Ku hal eta Allah Rama dimulyakeun.12Ku sabab kitu dulur-dulur, sanggeus urangpajauh kieu, papatah sim kuring teh turut singleuwih ti waktu urang keur reureujeungankeneh. Sing terus rarajin jeung sieun ku Allahsupaya kasalametan aranjeun jadi sampurna.13Sabab Allah ku manten oge aya jeungbarangdamel di aranjeun, supaya aranjeundaraek jeung saranggup ngalakonan tujuanpangersa-Na.14Lampahkeun sagala kawajiban ulah barikukulutus atawa cekcok.15 (2:15-16) Tembongkeun yen aranjeunmulus laku beresih hate, sampurna tayakuciwa, sakumaha layakna anu jadi putraAllah di tengah jelema-jelema nu teu balenerdi ieu dunya nu pinuh ku dosa. Enggoningngawartakeun wawaran perkara hirup ka nusejen, kudu jadi saibarat bentang-bentanganu nyaangan langit. Lamun kitu, munasabahmun dina poean Kristus sumping sim kuringagul ku aranjeun teh, da bukti usaha jeungpagawean sim kuring henteu mubadir.16 (2:15)17Bisa jadi nyawa sim kuring kudu jadikurban cara iman aranjeun anu dikurbankeunka Allah. Lamun enya kudu nepi ka kitu, simkuring atoh jeung milu bungah ka aranjeun.

Filipi 2.18–27 718Sabalikna aranjeun oge kudu atoh ku etahal sim kuring jeung milu bungah ka simkuring.19Lamun aya widi Gusti, sim kuringngaharep bisa buru-buru ngutus Timoteus kaaranjeun, hayang meunang bejana supayateteg.20Ngan anjeunna saurang di ditu mah anusaperasaan jeung sim kuring, jeung kacidamikamelangna ka aranjeun.21Batur mah ngan ngaruruskeunkapentingan dirina bae, cul urusan pikeunYesus Kristus.22Timoteus mah ku aranjeun ge geuskanyahoan alus. Jeung sim kuring mah manikawas anak jeung bapa, totomplokan digawebabarengan nguarkeun wawaran tea.23Lamun perkara sim kuring geus puguhkatangtuanana, anjeunna rek terus diutus.24Sim kuring pribadi mun geus aya widiGusti rek buru-buru nepungan ka aranjeun.25Ari Epaproditus anu ku aranjeun dijurungngabantu sim kuring, asa perlu disina mulang.Anjeunna geus milu sabilulungan jeung simkuring.26Ayeuna geus sonoeun, jeung melangeunsieun aranjeun susah dumeh meunang bejaanjeunna teu damang.27Memang, repot teu damangna, mehbae. Tapi sukur Allah mikawelas, tur lain ka

Filipi 2.28–3.4 8anjeunna bae, ka sim kuring oge deuih nepika sim kuring teu tambah kasusah.28Eta sababna sim kuring beuki perlungajurung anjeunna mulang nepunganaranjeun sangkan aranjeun bungah, kasusahsim kuring ge leungit.29Bageakeun, tarima sing bungah eta dulursakapercayaan teh. Jelema kawas anjeunnawajib dihormat sakumaha layakna.30Ngabantuna ngalakonan kawajiban tiKristus ngawakilan aranjeun teh mani tegakana pati, nepi ka mehmehan tiwas.

31Cindekna dulur-dulur teh kudu sukangahiji jeung Gusti. Sim kuring teu

hoream malikan tulisan anu ti heula supayaaranjeun tambah jamuga.2Sing ati-ati ka anjing-anjing, nya etajelema-jelema jahat. Kitu deui ka anu sokmaksa supaya jalma disunat.3Padahal anu saenyana geus disunat mahlain maranehna, tapi urang. Urang mah geusnarima sunat sajati. Urang nyembah ka Allahteh ku sabab ditungtun ku Roh Allah kumanten. Urang ngarasa sukur lantaran hirupngahiji jeung Kristus Yesus. Urang mah teugumantung kana upacara-upacara lahiriah.4Saenyana lamun sim kuring rekngawajibkeun milampah kitu, munasabah.Mun batur ngarasa gumantung kanaupacara-upacara lahiriah, sim kuring mahkomo,

Filipi 3.5–10 95 lantaran dina umur dalapan poe geusdisunatan, jadi urang Israil ti barang lahir,asal ti kaom Binyamin bangsa Ibrani tulen.Dina hal kasaregepan kana Hukum Agamasim kuring teh jadi anggota golongan Parisi,6 ceuceub ka nu aranut ka Kristus nepika nganiayana. Dina nekanan parentah-parentah Hukum Agama, sim kuring tayakakuranganana.7Tapi sanggeus terang ka Kristus, hal-halanu tadina disangka nguntungkeun tehkarasa ngarugikeunana.8Lain eta bae, da nu karitu teh saenyanamah kabeh ge taya hargana. Ayeuna simkuring geus meunang nu leuwih ti kitu, nyaeta terang ka Kristus Yesus, Gusti sim kuring.Sanggeus terang ka Anjeunna, nu karitu tehdipiceun kabeh, dijieun runtah, supaya simkuring bisa narima9 jeung bisa enya-enya ngahiji jeungAnjeunna. Ibadah sim kuring ka Allah ayeunamah lain ku karana tarekah sorangan kujalan taat kana Hukum Agama Yahudi, tapiku lantaran percaya ka Kristus. Bener tehlantaran diangken bener ku Allah ku lantaranpercaya ka Yesus Kristus.10Anu dicita-cita ngan hayang enya-enyawanoh ka Kristus, hayang milu ngarasahikmatna kakawasaan anu ngahirupkeun deuiKristus tina pupus-Na, hayang milu ancrub

Filipi 3.11–18 10kana kasangsaraan Anjeunna, hayang milumaot jeung Anjeunna,11kalayan harepan, yen sim kuring ogebakal dihudangkeun deui ti nu maraot.12Sim kuring henteu ngakukeun geushasil atawa geus sampurna. Masih kenehsateka-teka hayang meunangkeun ganjarananu disayagikeun ku Kristus Yesus, luyujeung maksad Anjeunna ngarebut jeungngajadikeun sim kuring jadi kagungana-Na.13 Jadi pimanaeun sim kuring ngaku geusbisa ngarebut eta ganjaran. Sim kuring kuduusaha mopohokeun hal-hal anu geus kaliwat,ngudag nu aya di hareup.14Sim kuring kudu kenceng, supayameunangkeun eta ganjaran, nya eta hirup disawarga, luyu jeung maksad panyaur Allahanu ditepikeun ku Kristus Yesus.15Urang sarerea anu geus asak rohaniah,kudu kitu tekad teh. Sabalikna lamun tiaranjeun aya nu beda pamanggih, ku Allahbakal dibere terang kumaha saenyana.16Tapi ku kitu ku kieu oge urang kuduterus junun kana pituduh-pituduh anu keurdilakonan nepi ka ayeuna.17Tiru sim kuring, dulur-dulur. Tegeskeunbatur anu nyonto hirup bener ti sim kuring.18Loba jelema anu cara hirupna ngamusuhkana pangorbanan Kristus anu disalib. Hal ieugeus sering ku sim kuring dipepelingkeun,

Filipi 3.19–4.3 11ayeuna ge dipepelingkeun deui bari ragragancipanon.19Sabab anu karitu teh geus tangtucarilaka, da miallahna kana kabeuki badani.Ngalampahkeun nu aeb teh maranehna mahmalah agul, jeung ngan malikiran kadunyaanbae.20Urang mah warga sawarga, ngadago-dago pisan kana pisumpingeuna-Na anunyalametkeun urang, Gusti Yesus Kristus.21Badan jasmani urang anu lemahpiancureun ku Anjeunna bakal disalin,didamel saperti kaayaan salira-Na ku anjeunanu mulya. Anjeunna iasa midamel kitu sababkagungan kakawasaan anu bisa nalukkeunsaniskara.

41Ku sabab kitu dulur-dulur, singparengkuh ka Gusti. Sim kuring ka

aranjeun teh nyaah jeung nineung. Asa bagjajeung agul ku aranjeun teh.2Nyi Eodia jeung Nyi Sintika, bapa meredih,sing alakur dina sakapercayaan ka Gusti, singsilih pidulur.3Kitu deui ka anjeun, kanca sim kuringanu satia, sim kuring menta supaya anjeunngabantu ka ieu dua wanita, anu geus bantingtulang jeung sim kuring ngamashurkeun InjilKasalametan, cara Klemen jeung batur-batursim kuring anu lianna, anu ngaran-ngarannaaya di Allah, dina Kitab Kahirupan.

Filipi 4.4–11 124Salilana sing saruka hirup ngahiji jeungGusti. Sakali deui: Sing saruka!5Kudu someah ka unggal jelema. Gustiurang tereh sumping.6Tong salempang naon-naon. Naon baepangabutuh, unjukkeun ka Allah sabanneneda, suhunkeun bari hate tumarima.7Katengtreman jeung karahayuan ti Allah,nu moal kahontal ku akal baris nengtremkeunhate jeung pikiran aranjeun nu geus ngahijijeung Kristus Yesus.8Cindekna dulur-dulur, kudu malikiran tehnu hade, nu peryoga, nu bener, nu adil, numulus, nu manis, sarta nu kaajen.9Lakonan pituduh-pituduh ti sim kuringanu geus diajarkeun jeung geus katarima kuaranjeun, boh tina omongan sim kuring, bohtina tingkah laku sim kuring. Lamun kitu,geus tangtu aranjeun bakal disarengan kuAllah anu iasa nengtremkeun hate.10Sajeroning hirup ngahiji jeung Gusti, simkuring kacida bagjana, lantaran meunang deuiperhatian ti aranjeun sanggeus kaheuleutansakitu lilana. Di jero sakitu lilana ingetna mahtangtu inget ka sim kuring teh, ngan can bisanembongkeunana, lain geus mopohokeun.11Tapi nyebutkeun kieu oge lain ku sababsim kuring ngarasa dilalaworakeun nepi kahirup teu cukup. Geus biasa sim kuring mahhirup ku saaya-aya, geus diajar.

Filipi 4.12–18 1312Hirup teu cukup bisa, hirup leuwih ticukup bisa, geus terang rasiahna. Iraha bae,di mana bae, keur makmur, keur kekerehet,keur sagala aya, keur sagala kurang, teuweleh ditarimakeun.13Kaayaan nu kumaha bae kuatnandanganana, lantaran dikuatkeun kukakawasaan Kristus.14Aranjeun sakitu hadena ka sim kuring,nalang dina sagala kasusah.15Aranjeun, urang Pilipi, terang pisan kanakaayaan sim kuring bareto basa ninggalkeunMakedoni, waktu Injil Kasalametan mimitipisan diuarkeun. Hiji-hijina jamaah anunulung ka sim kuring teh jamaah aranjeun.Ngan aranjeun anu daek sabagja sacilakajeung sim kuring.16Leuwih ti sakali aranjeun kikiriman ka simkuring di Tesalonika.17Nu diharep ku sim kuring lain pamerena-pamerena teuing, babakuna pisan mahhayang ningal aranjeun tambah-tambahkauntungan.18Sagala pamere aranjeun leuwih ti cukup!Kikiriman anu dibahankeun ka Epaproditusmani sakitu lobana. Ayeuna sim kuring bisanyumponan sakur nu diperlukeun ku simkuring. Katarimana ku sim kuring lir kurbananu seungit anu disembahkeun ka Allah,hiji kurban anu sedep jeung kamanah kuMantenna.

Filipi 4.19–23 1419Sabalikna sagala pangabutuh aranjeuntangtu bakal dicukupan ku Allah sim kuringnu langkung sugih, ku karana Kristus Yesus.20Sagala puji ka Allah Rama urangsalalanggengna! Amin.21Salam sim kuring ka sakumna umat Allahanu satunggal jeung Kristus Yesus. Salam tidulur-dulur di ditu anu reureujeungan jeungsim kuring.22Salam ti sakumna umat Allah di ditu,babakuna ti kalangan karaton Prabu.23Mugi-mugi sih kurnia Gusti Yesus Kristusnyarengan ka aranjeun. Wassalam, Paulus,Timoteus

Kolose

11 (1:1-2) Dumateng dulur-dulur di Kolosa,umat Allah anu saratia ka Kristus. Sim

kuring Paulus anu ku Allah dikersakeunjadi rasulna Yesus Kristus, jeung Timoteus,ngadoakeun mugia dulur-dulur dipaparinrahmat rahayu ku Allah, Rama urang.2 (1:1)3Keur waktu mangnedakeun aranjeun, simkuring muji sukur dina paneda ka Allah,Rama-Na Gusti urang Yesus Kristus,4 reh nguping warta aranjeun percaya kaKristus jeung mikanyaah ka sakabeh umatAllah.5Dulur-dulur bisa percaya jeung nyaah kituteh kajurung ku pangarep-arep kana hal anuku Allah disadiakeun di sawarga, sakumahaanu ditetelakeun ku amanat anu ngandungkayaktian, nya eta Injil Kasalametan anukatarima ku aranjeun tea.6Warta ti Allah teh geus sumebar mawaberkah rahmat Allah ka sakuliah dunya,sakumaha anu katampa ku aranjeun basamimiti ngadenge hal eta bari tuluy dilenyepannepi ka terang.7Aranjeun terang teh ti Epapras, kanyaahsim kuring sasama ngawula, anu satia

Kolose 1.8–14 2ngalakonan gawe ti Kristus nyuluran simkuring.8Nya ti anjeunna sim kuring terang yenaranjeun teh ku Allah dipaparinan kanyaahsaperti kitu.9Ti barang nguping hal kaayaan aranjeunkitu, sim kuring teu kendat nenedanyuhunkeun ka Allah supaya Roh-Nanyaangan hate aranjeun sangkan ngartienya-enya kana pangersa-Na,10 sarta salawasna sanggupngalampahkeunana, sapuk jeung manah-Na.Lamun kitu dulur-dulur teh salawasna bakaltunduk kana sakersa Allah, bisa ngajalankeunsagala kahadean jeung beuki terang ka Allah.11 (1:11-12) Mugi tekad dulur-dulurdikuatkeun ku kaagungan kawasa Allah,sanggup jeung sabar tawekal nandangansagala cocoba, dibarengan ku kabungahjeung pamuji sukur ka Rama, anu mikersasupaya aranjeun layak meunang bagian ti nugeus disadiakeun pikeun umat-Na di karajaancaang.12 (1:11)13Urang ku Mantenna geus dijait tinagenggeman kawasa poek, salamet dicandakka karajaan Putra-Na kaasih,14anu geus ngabebaskeun urang, tegesnangahampura dosa-dosa urang.

Kolose 1.15–20 315Kristus teh wujudna Allah nu teu katingal.Anjeunna unggul ti sakabeh mahluk, jadiPutra cikal.16Sabab nya ku Anjeunna Allah ngajadikeunsaniskara nu aya di langit jeung di bumi,nu katingal jeung nu teu katingal, kaasuproh-roh kawasa, pupunjungan-pupunjungan,pangawasa-pangawasa jeung sakur anunyakrawati di dalam gaib. Sakumna alamciciptan Allah diwujudkeunana teh ku Kristusjeung keur Kristus.17Samemeh nu sejen aya, Kristus mahgeus aya, sarta nya ku karana Kristussakumna nu aya teh marentah di tempatnamasing-masing.18Ari jeung gareja, Kristus teh lir sirahjeung awak. Anjeunna teh sirah gareja,sumber hirupna gareja, ari gareja nya etaraga salira Anjeunna. Kristus teh Putra cikal,anu geus digugahkeun deui tina kakawasaanmaot, pikeun jadi Nu pangpunjulna ti antarasakabeh.19Nya Allah ku manten anu nangtoskeunsupaya sakumna sipat Allah tumerap kaAnjeunna, Putra-Na.20Seug eta Putra-Na teh dianggo jalansupaya sakur nu aya di satungkebing langitjeung di satangkaraking jagat mulang deuikana cepengan Mantenna. Nya ku Putra-Naanu nepi ka pupus lantaran disalib, sakumna

Kolose 1.21–26 4nu aya di bumi jeung di sawarga bisadiangken hade deui ku Allah.21Dulur-dulur teh asalna mah jauh ti Allah,musuh Mantenna lantaran jahat kalakuanjeung pipikiran.22Tapi ku ajal Putra-Na, ayeuna dulur-dulurku Allah teh diangken, rek dicandak kapayuneuna-Na dina kaayaan geus suci murnitaya kuciwa.23Ku sabab kitu aranjeun tangtu kudu satia,kudu pangger, ulah leupas tina pangarep-arepanu ditetelakeun ku warta ti Allah tea. Etawarta teh geus diembarkeun ka saban jelemasaalam dunya. Nya ku karana hal eta numatak sim kuring ge, Paulus, jadi hiji kawulapurah ngawawarkeunana.24Sim kuring sangsara keur kasalametanaranjeun teh bungah, sabab ku nyorangsangsara lahir teh sim kuring sarua jeungnganggeuskeun kasangsaraan Kristus anungupayakeun kasalametan gareja-Na, atawaraga salira-Na tea.25Allah miwarang sim kuring ngawulaangareja ngalakonan parentah-Na keurkasalametan aranjeun. Jadi sim kuring tehwajib ngawawarkeun amanat Mantennasaweuteuhna.26Eta amanat Allah anu geus mangabad-abad dirasiahkeun ka sakumna manusa tehayeuna geus ditembrakkeun ka umat-Na.

Kolose 1.27–2.3 527Mantenna seja mintonkeun eta rasiah kaumat-Na, anu nya jembar nya agung pikeunsakumna jelema, nya eta: Kristus aya di jerohate aranjeun, tegesna aranjeun bakal aya dijero kamulyaan Allah.28Ku sabab kitu Kristus teh ku sim kuringkudu dimashurkeun ka unggal jelema. Simkuring kudu ngawurukan, ngajar sabisa-bisabari ngetrukkeun kanyaho, supaya unggaljelema bisa dideuheuskeun ka payuneun Allahdina kayaan sampurna rohanina lantarangeus ngahiji jeung Kristus.29Supaya ieu tujuan kahontal, sim kuringdigawe banting tulang ngagunakeun tanagaanu ditunjang ku kakawasaan Kristus anubarangdamel di jero hate.

21Terus-terang, sim kuring kacida bantingtulangna pikeun kasalametan aranjeun

teh, kitu deui pikeun urang Laodikea jeungsalian ti eta anu tarerangeunana ka simkuring kakara wawuh ngaran.2Nu dipalar supaya maranehna karuattekadna tur ngahiji silih pikanyaah, supayabisa enya-enya ngartina nepi ka yakin kanahal eta. Sabab lamun kitu maranehna bakalleuwih terang deuih kana rasiah Allah tea,tegesna ka Kristus ku anjeun.3Kristus teh konci anu mukakeun sisimpenanrajabrana hikmah jeung pangartos Allah anutacan kanyahoan ku urang.

Kolose 2.4–11 64Ku hal eta aranjeun ulah beunang kaolo kubatur, sanajan jelemana siga kacida hadenaoge.5Batin sim kuring teu weleh aya di aranjeunsanajan raga pajauh, anu matak kacidabungahna ningal aranjeun rempug-jukungjeung teguh satia ka Kristus teh.6Ku lantaran aranjeun geus narima yenKristus Yesus teh Gusti, aranjeun geus ngahijijeung Kristus.7Ku sabab eta kudu terus ngakar diAnjeunna, mekar di Anjeunna, mingkinpercaya ka Anjeunna luyu jeung piwuruk nugeus katarima, sarta pinuh ku rasa tumarima.8Sing ati-ati, ulah kapikat ku palsapah-palsapah manusa anu taya mangpaatnatur matak nyasabkeun, anu asalna tinapapahaman manusa jeung ti roh-roh di jagatraya, lain ti Kristus.9Sakumna sipat katuhanan aya di Kristusdina wujud kamanusaana-Na.10 Jadi anu ngahiji jeung Anjeunna bakalmeunang hirup anu sampurna. Kristus tehkawasa ka tiap-tiap roh anu kawasa jeunganu marentah.11Ku ngahiji jeung Anjeunna, aranjeunteh geus disunat. Lain sunat anu dijieun kumanusa, tapi sunat padamelan Kristus anungabebaskeun aranjeun tina tabeat anu pinuhku dosa.

Kolose 2.12–17 712Waktu aranjeun dibaptis teh sategesnadikubur bareng jeung Kristus. Tapi ku etabaptisan keneh aranjeun dihirupkeun deuibareng jeung Kristus, lantaran percaya kanakakawasaan Allah anu geus ngahirupkeundeui Kristus tina pupus-Na.13Tadina saenyana aranjeun teh maot, maotrohani, ku karana dosa jeung ku karana jadijelema anu teu disunat sacara lahir. Tapiayeuna ku Allah geus dihirupkeun barengjeung Kristus. Dosa-dosa urang ku Allahdihampura kabeh.14Daptar hutang dosa-dosa urang anusarat rukun-rukunna kacida beuratna tehku Mantenna dipareuman kabeh, daptarcatetanana dipiceun, dipaku dina kayu salib.15Dina eta kayu salib Kristus geusngarangsadan roh-roh anu karawasa jeungnyarekel parentah, nepi ka maranehnataya dayana deui, sarta ku Kristus ditawan,digiring jadi tongtonan umum dinaarak-arakan kaunggulan Anjeunna.16Ku sabab kitu aranjeun ayeuna ulahkaatur deui ku hal naon bae anu meunangjeung teu meunang didahar atawa diinum, kuhal poe-poe kaagamaan atawa ku hal PestaBulan Anyar atawa ku poe Sabat.17Da nu karitu mah kabeh ge ngankalangkang tina hal-hal di jaman engke, anuwujud sajatina mah Kristus.

Kolose 2.18–3.1 818Ulah beunang digeretak ku jelema anungaku-ngaku luhung dumeh meunangtetenjoan-tetenjoan gaib luar biasa, kitu deuiku jelema anu nyemu-nyemu handap asorjeung nyembah ka malaikat-malaikat. Jelemakitu, niatna ngan rek nyombongkeun manehku pikiranana anu duniawi.19geus lesot ti Kristus anu jadi lir sirahnaawak, anu ngatur awak sakujur, anu ngaturdat-dat kadaharanana, anu nyimpay tulangsandina nepi ka awak teh mekarna luyu jeunganu dikersakeun ku Allah.20Aranjeun geus maot bareng jeung Kristus,geus bebas ti roh-roh anu ngawasaan alam.Tapi naha geuning hirup kawas kaereh kenehku dunya? Geuning masih gugon-tuhon kenehkana kapamalian, kayaning:21 "Teu meunang nyabak anu! Teu meunangngadahar anu! Teu meunang paantel jeunganu!"22Nu karitu mah kapakena ngan sakali,tuluyna taya gunana. Kabehanana geaturan jeung pangajaran-pangajaran jieunanmanusa.23Sigana bae alus soteh, ngajurung jelemamuja ka malaikat-malaikat, siga enyangajurung handap asor, jeung nitah nyiksamaneh, da pikeun ngadalian hawa napsu maheta aturan teh taya kakuatanana naon-naon.

31Aranjeun geus dihirupkeun barengjeung Kristus. Upayakeun supaya bisa

Kolose 3.2–9 9meunangkeun anu aya di sawarga, tempatKristus linggih di tengeneun Allah.2Tujukeun pikiran kana perkara-perkara anuaya di ditu, ulah kana perkara-perkara nu ayadi dunya,3 sabab aranjeun teh geus maot, hiruparanjeun ngancik buni jeung Kristus di Allah.4Nu jadi hirup aranjeun nu sajatina tehnya eta Kristus. Samangsa engke Anjeunnangebrehkeun salira, aranjeun oge tangtuaraya jeung Anjeunna sarta dipaparinkamulyaan Anjeunna.5Ku sabab kitu aranjeun kudu maehkeunkahayang-kahayang jasmani anu datangngarobeda, kayaning lacur, nyieun kaaeban,ngumbar birahi, kahayang-kahayang jahat,jeung sarakah (sabab sarakah teh saruajeung nyembah brahala).6Allah tangtu bendu ka anu lampahna kitu,ka nu teu nurut ka Mantenna.7Bareto, waktu keur dikawasaan kenehku kahayang jasmani, hirup aranjeun tehnurutkeun kahayang-kahayang ka nu karitu.8Piceun kabiasaan kitu teh ayeuna mah.Ulah ngumbar amarah, ulah unek-unekeun,ulah nurutkeun kangewa, ulah supu-sapa,ulah ngomong kotor,9ulah silih bohongan. Da ayeuna mahgeus kaluar tina hirup anu heubeul katutkabiasaan-kabiasaanana,

Kolose 3.10–16 1010geus aya dina hirup anu anyar. Ieuhirup anu anyar, ku Khalikna, nya eta kuAllah, terus-terusan dianyarkeun dina rupiMantenna, supaya aranjeun terang enya-enyaka Mantenna.11Lamun geus kitu mah moal aya deuijelema anu dibeda-beda. Urang Yahudi, nulain urang Yahudi, nu disunat, nu teu disunat,urang Barbar, nu lugina, nu kumawula, numardika moal dibeda-beda, sabab nya Kristusanu jadi sakabehna, anu aya di kabehanana.12Aranjeun teh umat Allah, ku Mantennadipikaasih jeung dipilih dijadikeun kagungana-Na. Jadi kudu boga tabeat karunyaan, hadehate, handap asor, darehdeh, jeung sabar.13Kudu daek silih eledan, lamun parengpasendatan jeung batur kudu daek silihhampura. Ngahampura teh wajib, sakumahaGusti oge ngahampura ka aranjeun.14Seug ieu sipat-sipat teh tambahan deuihku kanyaah, sabab kanyaah teh tali anumeungkeut sagala rupa jadi hiji beungkeutananu sampurna.15Aranjeun ku Kristus geus dirukunkeunsupaya rukun dina sagala perkara. Sabab numatak aranjeun ku Allah disalaur dihijikeunteh supaya rukun. Tina hal eta aranjeun kudumuji sukur.16Piwulang-piwulang Kristus anu sakitujembarna ku rahmat teh serepkeun kanaati sanubari. Kudu silih ajar jeung silih

Kolose 3.17–25 11tuduhan kalawan bijaksana sabisa-bisa.Nyanyikeun jabur-jabur, lagu-lagu pupujianjeung lagu-lagu rohani, sanggakeun ka Allahdibarengan ku rasa tumarima ka Mantennasajeroning hate.17Lamun aranjeun keur nganuhunkeun kaAllah Rama, boh nu dilampahkeun boh nudiucapkeun, kudu kalawan asmana Gusti.18Para wanita anu rumah tangga sing ngestoka salaki. Eta kawajiban umat Kristus.19Salaki-salaki sing nyaraah ka pamajikan,ulah kasar.20Barudak umat Kristus, maraneh salawasnakudu nurut ka kolot. Budak nu nurut ka kolotbakal diasih ku Allah.21Kolot-kolot ulah nganyenyeri hate anak,bisi anak reuntas hatena.22Para badega dina sagala rupa kudu ngestoka dunungan anu di dunya, saregep teh ulahngan keur di hareupeunana pedah hayangkaalem. Ngawula teh kudu ku karana iklasjeung ku karana isin ku Gusti.23Ngalampahkeun parentah dunungan kuduenya-enya, lir gawe keur Gusti lain keurjelema.24 Inget, Gusti kagungan ganjaran keurumat-Na, keur aranjeun. Sabab anu saenyanajadi dunungan aranjeun mah Kristus.25 Jeung deui anu salah mah saha bae gebakal nanggung balukarna, sabab Allah mah

Kolose 4.1–9 12ngahukumna teh henteu ngabeda-bedakeunjelema.

41Aranjeun, para dunungan, ka gandekkudu adil jeung jujur. Kudu aringet,

aranjeun oge kapan keur ngadunungan kadunungan nu di sawarga.2Kudu neneda sing cengeng, caringcing,jeung muji sukur ka Allah.3Pangnedakeun sim kuring mugi kuAllah diparengkeun ngawawarkeun amanatMantenna hal rasiah ngeunaan Kristus. Simkuring ayeuna dipanjara teh ku karanaperkara eta.4Pangnedakeun supaya sim kuring percekanerangkeun eta hal sakumaha mistina nepika tetela.5Nyanghareupan jelema-jelema anu teusakapercayaan, tiap kasempetan gunakeunsing bijaksana.6Kecapna sing merenah, kalimatna singngeunah, sing matak mikat, tapi sing bisamere jawaban anu layak ka nu nyual.7Hal kaayaan sim kuring bakal dicaritakeunka aranjeun ku saderek Tihikus, anu satiamaturan sim kuring ngalakonan gawe ti Gusti.8Anjeunna dihaja dijurung ka dieu sinanyaritakeun kaayaan sim kuring supayaaranjeun teteg.9Ka dieuna bakal dibaturan ku Onesimus,dulur nu satia asal ti dieu ti aranjeun. Sagala

Kolose 4.10–16 13rupa kajadian di ditu engke ku aranjeunnadicaritakeun.10Salam ti Aristarkus anu bareng dipanjarajeung sim kuring. Salam ti Markus alonaBarnabas (anu ceuk sim kuring bareto tarimalamun anjeunna ka dieu engke).11Salam ti Yosua, anu sok disebut ogeYustus. Ti antara urang Yahudi anu geussakapercayaan, ngan aranjeunna tiluananu maturan sim kuring ngalakonan gawengemban parentah Allah. Kacida nulungna.12Salam ti Epapras anu asalna ti kalanganaranjeun keneh, abdina Kristus Yesusanu tara kendat-kendat mangnedakeunaranjeun. Mantep pisan nenedana kaAllah, mangnyuhunkeun supaya Mantennanguatkeun jeung nyampurnakeun kayakinaniman aranjeun supaya enya-enya gumustikana pangersa-Na.13Katembong pisan banting tulangna pikeunaranjeun kitu deui pikeun urang Laodikeajeung Herapolis.14Salam deuih ti tabib Lukas jeung ti Demas.15Pangnepikeun salam sim kuring kadulur-dulur sakapercayaan di Laodikea, kitudeui ka saderek Nimpa jeung dulur-dulur anusok karumpulan di imahna.16 Ieu surat lamun ku aranjeun geus dibaca,pangmacakeun ka jamaah di Laodikea.Sabalikna, baca engke surat anu engke bakaldikirimkeun ku dulur-dulur di Laodikea.

Kolose 4.17–18 1417Pangnepikeun amanat sim kuring kaArsipus: "Laksanakeun padamelan ti Gustinepi ka rengse."18Salam sono sim kuring, Paulus. (Ieuditulisna ku leungeun sorangan.) Ulahparoho, sim kuring teh dipanjara keneh! MugiGusti maparinkeun sih kurnia-Na. Wassalam,Paulus

1 Tesalonika

11Kahatur dumateng dulur-dulur di JamaahTesalonika, umat kagungan Allah Rama

jeung Gusti Yesus Kristus. Ieu surat ti Paulus,Silas, jeung Timoteus. Mugia aranjeunmarendak rahmat rahayu ti Allah.2Sim kuring teu kendat muji sukur ka Allahku hal aranjeun. Unggal neneda aranjeun sokdisebut.3Saban-saban neneda ka Allah Rama urang,sim kuring teh inget ka aranjeun, anu sakitupercayana ka Kristus, nyata dina hiruparanjeun. Aranjeun sakitu mikahemanna kanu sejen, nepi ka daek nyorang hese cape,jeung teguh mantengkeun harepan ka Gustiurang Yesus Kristus.4Sim kuring terang dulur-dulur, aranjeun tehku Allah dipikaasih, dipilih jadi kagungana-Naku manten.5Sabab sim kuring mawa Injil Kasalametanka aranjeun teh lain ku caritaan bae,tapi kasartaan ku daya jeung Roh Suci,bari yakin sayakin-yakinna yen eta InjilKasalametan teh bener. Aranjeun terangkumaha soson-sosonna sim kuring basa diaranjeun, keur paedah aranjeun.6Aranjeun ayeuna geus nulad ka sim kuringjeung ka Gusti urang. Sakitu disusahkeunana

1 Tesalonika 1.7–2.2 2oge aranjeun teh daek tur kacida sukananarima warta perkara eta. Eta kasukaanaranjeun teh paparin ti Roh Suci.7Ku hal eta aranjeun teh geus dipiconto kusakabeh dulur sakapercayaan di Makedonijeung Ahaya.8Sabab anu sumebar di sakuliah Makedonijeung Ahaya teh lain ngan wawaran haleta bae, iman aranjeun ka Allah oge milukagurnita ka mana-mana, nepi ka sim kuringgeus teu bisa nyaritakeunana.9 Jalma-jalma kabeh ngagunemkeun perkaraaranjeun sakitu ngakuna waktu didatanganku sim kuring, kitu deui perkara aranjeungeus miceun brahala sesembahan tuluynyanghareup ka Allah, ngabakti ka Allahsajati, Allah anu hirup,10 sarta ngarep-ngarep sumping putra-Na tisawarga, nya eta Yesus, anu ku Mantennageus digugahkeun ti nu paraeh, anunyalametkeun urang tina hukuman Allahengke.

21Sim kuring datang ka aranjeun tehhenteu gaplah, ku aranjeun ge tangtu

karasa.2Aranjeun terang, samemeh ka dieu kaTesalonika, di Pilipi sim kuring teh kacidadihinakeunana, goreng pisan ditarimana.Tapi waktu eta Injil Kasalametan ti Allah tehku sim kuring dibawa ka aranjeun, sanajan

1 Tesalonika 2.3–9 3loba anu ngalawan ge sim kuring ku Allahdikersakeun wani.3Pangajak sim kuring ka aranjeun teh tayamaksud anu goreng lain rek ngabobodo atawanipu merdaya.4Anu dicaritakeun teh salawasna ngananu dipikapalay ku Allah. Kajeun teu mataksenang ka pada jalma, asal matak senang kaAllah, anu nguji eusi hate sim kuring, lantaranku Mantenna dipercanten ngemban eta InjilKasalametan.5Ku aranjeun geus kanyahoan, iraha simkuring osok ngomong lumah-lameh atawasindir-sampir sangkan teu kaciri sarakah.Allah saksina!6Sim kuring teu malar pamuji, boh tiaranjeun boh ti nu sejen.7Saenyana sim kuring teh da rasulKristus, wenang najan barang penta oge.Sapanjang keur di aranjeun, sim kuring sakitudarehdehna ka aranjeun, mani kawas indungrumawat ka anak.8Ku nyaah-nyaahna ka aranjeun,sumawonna eta Injil Kasalametan, nyawa ogemoal dikoretkeun. Nepi ka kitu kanyaah kaaranjeun teh!9Aranjeun tangtu aringet kumaha simkuring tohtohanana, waktu sim kuringngawawarkeun Injil Kasalametan ka aranjeundigawe beurang peuting nyiar kipayah,

1 Tesalonika 2.10–15 4sangkan ulah nepi ka matak ngariweuhkeunaranjeun.10Aranjeun anu percaya geus nyaraksian,Allah oge nyaksian, tingkah laku sim kuringka aranjeun teh beresih, jujur, taya cela kitukieu.11Ku aranjeun meureun karasa, pamolahsim kuring ka aranjeun teh lir bapa ka anak.12Negeran, ngalilipur, jeung ngadorongsupaya hirup aranjeun sapagodos jeungpangersa Allah, anu geus nyaur aranjeunkana Karajaan jeung kamulyaana-Na.13 Jeung kieu nu matak sim kuring mujisukur ka Allah teh: Eta amanat ti Allah anuditepikeun ku sim kuring teh ku aranjeunditarima jeung dipercaya, yen lain beja timanusa, tapi amanat ti Allah. Eta nandakeunyen Allah geus ngagerakkeun hate aranjeunsangkan percaya ka Kristus.14Anu kaalaman ku aranjeun teh, dulur-dulur, sarua jeung anu kaalaman ku jamaahAllah di Yudea, ku jelema-jelema anu geusjadi milikna Kristus Yesus. Aranjeun di dieudikaniaya ku bangsa sorangan. Dulur-dulur diYudea oge dikaniaya ku bangsana sorangan,bangsa Yahudi,15anu geus maehan Gusti Yesus jeungnabi-nabi-Na, jeung nganiaya rasul-rasul-Na.Urang Yahudi geus nyieun anu matak cua kaAllah, jeung kacida ngamusuhanana ka sabanjalma.

1 Tesalonika 2.16–3.2 516Malah anu ngawawarkeun eta InjilKasalametan ka bangsa sejen supaya bangsasejen oge salamet, kacida dihalang-halangna.Dosa urang Yahudi anu sakitu gedena beukigede bae. Ahirna, ayeuna maranehna keunaku murka Allah.17Dulur-dulur, urang papisah tehsaheulaanan. Jeung paturay soteh raga,batin mah tetep ngahiji. Tapi ti barang urangpapisah, sim kuring kacida nineungna nepi kasakedah polah ihtiar sangkan bisa papanggihdeui.18Ku hayang-hayangna, sim kuring nepi kaleuwih ti sakali ihtiar supaya bisa ka dieudeui, tapi ngan dihalang-halang bae ku Iblis.19Nya aranjeun anu bisa ngabungahkeunhate jeung ngagedekeun harepan sim kuring,jeung anu bisa diagulkeun ku sim kuringka payuneun Yesus Gusti urang, engke ariAnjeunna geus sumping.20Enyaan sim kuring kacida bungahna jeungagulna ku aranjeun teh!

31Tungtungna mah kasono teh teukaampeuh. Tuluy badami. Putusna, keun

sim kuring mah di Atena sorangan,2ari Timoteus, batur ngemban pancen tiAllah ngamashurkeun Injil Kasalametanhal Kristus, rek diutus ka aranjeun, pikeunngareugreugkeun hate aranjeun sangkanmantep percaya ka Kristus,

1 Tesalonika 3.3–9 63ulah nepi ka ingkar lantaran teu kuatdikaniaya. Aranjeun terang, eta panganiayaanteh jadi bagian tina pangersa Allah ka urang.4Yen urang bakal dikaniaya teh tisamemehna keneh ku sim kuring geusdiomongkeun ka aranjeun bareto waktu simkuring keur di dieu keneh. Ayeuna enyakajadian.5Eta sababna nu matak sim kuringmaksakeun ngutus Timoteus. Ku sabab simkuring geus teu tahan hayang terang kaayaankapercayaan aranjeun, Timoteus tuluy diutus,bari ngarep-ngarep mugia aranjeun ulah nepika eleh ku Iblis, ulah nepi ka beubeunangansim kuring digawe teh gaplah.6Ayeuna Timoteus geus datang deui, mawabeja anu ngagenahkeun hate hal kapercayaanjeung kanyaah aranjeun. Jeung ceukanjeunna aranjeun teu kendat mikatineungka sim kuring, harayang papanggih deuisakumaha halna sim kuring ka aranjeun.7Sanajan keur balangsak oge ngadengekaayaan aranjeun kitu mah mani reugreug,dulur-dulur! Eta kapengkuhan kapercayaanaranjeun teh kacida nyegerkeunana kanahate sim kuring.8Enyaan asa hirup ngadenge aranjeunpengkuh ka Gusti teh.9Sim kuring kacida nganuhunkeunana kaAllah urang ku hal aranjeun, muji sukur ka

1 Tesalonika 3.10–4.2 7Mantenna anu geus maparin kabungah ku halaranjeun.10Sim kuring neneda beurang peuting,mugi-mugi Mantenna marengkeun sim kuringbisa papanggih deui jeung aranjeun, malarbisa ngagedekeun sumanget kapercayaanaranjeun.11Mugi-mugi Allah Rama urang jeung YesusGusti urang maparin jalan nepi ka urang bisapapanggih deui.12 Jeung disuhunkeun ka Mantenna, mugiaranjeun sing leuwih silih pikanyaah padabatur, jeung nyaah ka unggal jalma, sapertigedena kanyaah sim kuring ka aranjeun.13Lamun kitu, aranjeun bakal meunangkakuatan ti Mantenna, datang ka jadisampurna jeung suci di payuneun AllahRama urang engke, ari Yesus Gusti uranggeus sumping diiring ku sakabeh umatkagungana-Na.

41Saterusna dulur-dulur, aranjeun geusdiajar kumaha kuduna hirup anu sapuk

jeung pangersa Allah, sarta ku aranjeun geusdilakonan. Parandene kitu kalayan asmanaGusti sim kuring menta supaya sing leuwihgumati ngalakonanana.2Pituduh-pituduhna aranjeun geus terang,geus dibere ku sim kuring ku kakawasaananaGusti Yesus.

1 Tesalonika 4.3–11 83Aranjeun ku Allah diperih kudu hirup suci.Kade, lamun sapatemon ulah ingkar tinasusila.4Salaki, ari ngagaulan pamajikan kudu sucipikiran make tatakrama anu pantes,5ulah make polah anu cabul cara jelema anucan nyaho ka Allah.6Tumali jeung hirup suci tea, kade ulah ayaanu salah pameta ka sasama sakapercayaanatawa ngarah kauntunganana. Ngeunaanieu hal aranjeun geus diomongan, jeunggeus diomat-omatan pisan yen sakur anumilampah kitu teh bakal nandang panyiksa tiGusti.7Urang disaur ku Allah teh lain malar hirupcabul, tapi supaya hirup urang kamanahMantenna.8 Jadi sing saha anu nolak ieu papatah, lainnolak ka manusa, tapi nolak ka Allah anu geusmaparinkeun Roh-Na anu suci ka aranjeun.9Ari hal silih pikanyaah jeung batursakapercayaan mah ku sim kuring teu perludiwincik deui, da geus tarerang sorangan tinapiwulang Allah kumaha kuduna,10malah ku aranjeun geus dilarapkeun kadulur-dulur di Makedoni. Ngan pamenta simkuring sing leuwih ti kitu.11Usahakeun hirup ayem, jeung ulahcampur kana urusan batur, kudu digaraweneangan napkah sorangan sakumaha ceuksim kuring bareto,

1 Tesalonika 4.12–5.1 912 supaya hirup henteu gumantung kanapitulung batur, jeung supaya diajenan ku anuhenteu palercaya ka Kristus.13Dulur-dulur, sim kuring hayangnerangkeun kumaha saenyana kaayaan jalmaari geus paeh. Aranjeun teu kudu sedih kuhal eta, saperti jelema-jelema sejen anu teuboga pangharepan.14Urang percaya yen Yesus geus gugah tinapupus-Na. Ku sabab eta kudu percaya yensakur anu maotna percaya ka Yesus, tangtuku Allah bakal dihirupkeun deui sangkanbabarengan deui jeung Anjeunna.15Sim kuring ngabejaan, kieu piwulangGusti tina hal eta: Sakur anu hirup kenehdina wanci Gusti sumping, moal diheulakeunti nu geus maraot ti heula.16Engke bakal aya sora tarik aba-aba timalaikat utama, jeung sora tarompet Allah,geus kitu Gusti ku anjeun bakal lumungsur tisawarga. Anu bakal dihirupkeun ti heula tehanu maraotna percaya ka Kristus.17Ari anu harita harirup keneh bakaldikumpulkeun jeung eta, dibawa bareng kanamega ngadeuheus ka Gusti di awang-awang,saterusna hirup reureujeungan jeung Gusti.18Tah ieu pangajaran teh gunakeun pikeunsilih hatean jeung batur.

51Sim kuring moal nyaritakeun iraha etakajadian teh piwaktueunana.

1 Tesalonika 5.2–10 102Aranjeun sorangan geus terang yen Poesumpingna Gusti teh taya nu nyaho, carapaling ti peuting.3Waktu ceuk jalma-jalma, "Kaayaan tenang,aman," kacilakaan ujug-ujug datang narajangka maranehna! Datangna bakal ngadadakkawas kusialna kanyeri awewe nu rekngajuru.4Tapi aranjeun mah moal kabongohan kueta Poe kawas kabongohan ku bangsat, dalain aya di nu poek.5Aranjeun mah bawahan caang, bawahanbeurang, lain cangkingan peuting atawaerehan poek.6 Jadi ulah kaheesan kawas nu sejen, kudutetep eling jeung caringcing.7Peuting mah jalma-jalma sarare, sarta nyati peuting jalma-jalma marabok.8Tapi urang mah kabawah ku beurang,kudu mencrang pikiran. Pake baju kere,nya eta percaya ka Kristus, jeung silihpikanyaah; pake balakutak, nya eta pengkuhpangharepan yen bakal disalametkeun.9Allah milih urang teh lain pikeun nadahanbendu-Na, tapi supaya ngamilik kasalametanku jalan Gusti urang Yesus Kristus,10anu pupus nalangan urang supaya urangbisa hirup reureujeungan jeung Anjeunna,boh lamun dina wanci Anjeunna sumping tehurang geus paeh, boh lamun hirup keneh.

1 Tesalonika 5.11–23 1111Heug sing terus cara ayeuna, silih tegeran,silih tulungan jeung batur.12Pamerih sim kuring, muga aranjeun singngahargaan ka anu keur digarawe nungtunjeung ngatik aranjeun dina sual hirupna anuanut ka Gusti.13Sing enya-enya ngahormat jeungmikanyaah ka aranjeunna, ngingetkeun kanapagaweanana. Sing rukun jeung pada batur.14Kade, mun aya nu kedul papatahan, nuborangan hatean, nu lembek belaan, singsilih sabaran.15 Jaga, ulah aya anu ngabales goreng kugoreng, anggur usahakeun sina raresep silihhadean jeung batur jeung ka unggal jelema.16Sing gumbira salawasna,17kudu neneda saban waktu,18 tarimakeun reujeung sukur sagala anutumiba. Kitu aranjeun teh diperihna ku Allah,ari aranut ka Kristus Yesus mah.19Ulah nahan Roh Suci;20ulah nganggap enteng kana amanat-amanat anu diilhamkeun.21Uji sagala perkara: Mun hade cekel singpageuh,22piceun naon bae anu jahat.23Mugia Allah anu maparin katengtreman kaurang sing nyucikeun tingkah laku aranjeun,sangkan suci sakujur diri, jiwa, nyawa,jeung raga, sing ulah aya celana dina waktusumping Gusti urang Yesus Kristus.

1 Tesalonika 5.24–28 1224Mantenna anu geus nyaur aranjeuntangtu kersa nulungan midamel kitu, sababMantenna sipat satia.25Doakeun sim kuring jeung batur,dulur-dulur!26Salam sono ka dulur-dulur sakapercayaan.27 Ieu surat, demi Gusti, pangmacakeun kasakabeh dulur sakapercayaan.28Mugia dulur-dulur ginanjar rahmatna Gustiurang Yesus Kristus. Wassalam, Paulus

2 Tesalonika

11Kahatur dumateng dulur-dulur di JamaahTesalonika, umat kagungan Allah Rama

jeung Gusti Yesus Kristus. Ieu surat ti Paulus,Silas, jeung Timoteus.2Mugia aranjeun dikurniaan rahmat rahayuti Gusti Allah Rama jeung ti Gusti YesusKristus.3Saban waktu sim kuring perlu muji sukurka Allah ku kaayaan aranjeun, dulur-dulur!Teu rek kitu kumaha, lantaran aranjeunmingkin percaya ka Kristus jeung mingkinsilih pikanyaah.4Eta sababna aranjeun ku sim kuringdipuji di jamaah Allah, dialem, lantarankapercayaan aranjeun tetep tangguh, tahannangankeun sagala kabalangsakan jeungcocoba.5Eta nandakeun adilna putusan Allah, nepika aranjeun layak jadi warga PamarentahanMantenna, sabab geus balangsak ku karanahal eta.6Allah bakal midamel sakumaha mistina,sakur anu ngalantarankeun aranjeunbalangsak teh baris disina balangsak.7Aranjeun anu ayeuna lara balangsak, kitudeui sim kuring, bakal diluginakeun ku Allah,

2 Tesalonika 1.8–12 2ari Gusti Yesus sumping ti sawarga diiring kupara malaikat anu garagah,8 sumping dina gedurna seuneu. Anjeunnabakal ngahukum sakur anu nolak kaAllah jeung ka anu embung narima InjilKasalametan hal Yesus Gusti urang.9Maranehna bakal ngarasa hukumanana,binasa salalanggengna, dipeclengkeunti payuneun Gusti jeung ti lingkungankakawasaana-Na anu agung.10Eta tangtu kitu dina waktu Anjeunnasumping, poean Anjeunna nampi pamujijeung panghormat ti sakabeh jelema anupercaya ka Anjeunna. Aranjeun oge bakalkumpul jeung anu palercaya kana InjilKasalametan anu diwawarkeun ku sim kuringtea.11Tumali jeung eta, aranjeun ku sim kuringteu kendat dipangnedakeun ka kersa Allahurang, mugi-mugi ku Mantenna dipandanglayak pikeun manjing hirup anu langgeng,luyu jeung panyaur-Na. Mugi-mugi kupangawasa Mantenna, kahayang aranjeunkana ngalampahkeun anu hade jeungsampurna baranggawe enggoning percayateh tinekanan.12Lamun kitu, eta hirup aranjeun teh matakmulya ka pajenengan Yesus Gusti urang,sarta aranjeun oge mareunang kamulyaan tiAnjeunna, ku berkah sih kurnia Allah, jeungku rahmatna Gusti Yesus Kristus.

2 Tesalonika 2.1–6 3

21Ngeunaan pisumpingeunana Gusti urangYesus Kristus, jeung hal urang bakal

kumpul di Anjeunna, sim kuring ngelingan kaaranjeun, dulur-dulur!2Poma ulah bingung pipikiran, ulah gugupku nu nyebutkeun magar poe sumpingnaGusti teh geus nitih wanci. Bisa jadi kabarnaasal tina ramalan atawa hutbah, atawa majarasal tina surat sim kuring.3Kajeun kumaha, kajeun ku saha, aranjeunulah kapangaruhan. Sabab eta Poe moalwaka datang samemeh loba anu murtad tiKristus, jeung samemeh Manusa Jahat anugeus ditangtukeun baris dikanarakakeun teanembongankeun dirina.4Si Jahat teh bakal ngalawan ka sakuranu disebut allah atawa kana naon baeanu dipuja-puja ku jelema, seug ngangkatmaneh pangluhurna ti eta sakabeh. Malahmanehna bakal anegleng di Bait Allah jeungngumumkeun yen dirina teh Allah.5Eta kabeh ku sim kuring geus diomongkeunbareto waktu keur di aranjeun keneh. Ingethenteu?6Tapi ayeuna mah eta teh moal waka, sababaya keneh anu nahan. Naon anu nahanna,aranjeun geus terang. Dina waktu anu geusditangtukeun ku Allah, eta Manusa Jahat tehbakal ngajirim.

2 Tesalonika 2.7–14 47Ayeuna manehna keur tatan-tatan kenehririkipan, tapi moal waka prung, ngadagohahalangna disingkirkeun ku anu nahanna,8geus kitu kakara eta Manusa Jahat tehdatang nembongkeun maneh. Tapi dinamangsa Gusti Yesus sumping, manehna bakalpaeh ditiup ku napas anu ngahebos tinabaham Gusti, lebur ku kilat tina salira-Na.9Manusa Jahat tea munculna nyangkingpangawasa Iblis, nyieun rupa-rupa mujijatjeung rupa-rupa kaahengan anu nyasabkeun,10 jeung ngagunakeun rupa-rupa tipu daya,merdaya jelema-jelema anu memang geuskuduna binasa. Maranehna bakal binasa,lantaran nolak jeung teu resep kana wartasayakti anu baris nyalametkeun.11Ku sabab kitu ku Allah ge diantep sinakasarad ku nu salah, kagusur ku nu palsu.12Temahna, sakur anu henteu percaya kanaeta warta sayakti, malah misuka kana dosa,pinasti bakal dihukum.13Saban waktu sim kuring wajib muji sukurka Allah ku hal aranjeun, dulur-dulur, anudiasih ku Gusti. Sabab aranjeun ku Allahdipilih pangheulana pikeun disalametkeun,lantaran percaya kana eta warta anu sayakti,disalametkeun ku pangawasa Roh, sangkanjaradi umat suci kagungana-Na.14Aranjeun ku Allah disaur kana ieu kaayaanku jalan Injil Kasalametan anu diwawarkeunku sim kuring, disaur supaya narima jeung

2 Tesalonika 2.15–3.6 5ngamilik kamulyaan Gusti urang YesusKristus.15Ku sabab kitu, dulur-dulur! Sing mantep,sing maneuh kana warta sayakti anudiajarkeun ku sim kuring boh ku hutbah, bohku surat.16Mugi-mugi Gusti urang Yesus Kristus,kitu deui Allah Rama urang anu mikawelasmikaasih, maparin panglilipur, katabahanjeung kamantepan,17 supaya aranjeun salawasna teuneungjeung ludeung nyaturkeun jeungngalampahkeun perkara nu hade.

31Doakeun sim kuring dulur-dulur.Pangnedakeun sing bisa neruskeun

nyebarkeun amanat Gusti, sing gancang hasilreujeung gumilang kawas di aranjeun.2Doakeun oge, mugi sim kuring ku Allahdijaga ti jalma nu niat jahat, malum moalunggal jalma percaya kana eta amanat teh.3Tapi aranjeun bakal dikuatkeun ku Gustianu sipat satuhu, diraksa ti si Jahat.4Sim kuring diyakinkeun ku Gusti, percayayen aranjeun keur ngalakonan hal anudipapatahkeun ku sim kuring, sarta bakalpengkuh saterusna kana hal eta.5Mugia aranjeun ku Gusti dikersakeuntambah ngarti kana kaasih Allah sarta tahanuji saperti Kristus.6Dulur-dulur! Kalawan nyambat jenenganGusti urang Yesus Kristus, sim kuring meredih

2 Tesalonika 3.7–14 6ka aranjeun, jauhkeun diri ti jelema anukedul, jeung ti anu teu daek ngagugu kanapapatah sim kuring.7Aranjeun pribadi terang kumaha kudunanyonto kana lampah sim kuring. Waktu simkuring di aranjeun keneh geuning jajauheuntina hirup kedul.8Sagala anu katarima teu aya anu ku simkuring teu dibayar. Beurang peuting digawebanting tulang, embung nyusahkeun kaaranjeun anu mana bae oge.9Lain ku sabab sim kuring teu aya hak mentabalanja, tapi maksud teh arek nyontoan kaaranjeun.10Bareto basa keur di dieu keneh geuningsim kuring biasa sok ngomong kieu, "Nuembung digawe mah tong dibere dahar!"11Ngomong kitu soteh lantaran ngadengecarita yen di aranjeun aya jelema-jelemaanu kedul, anu gawena taya lian ti nganngarerecok urusan batur.12Ka jelema anu kitu, kalawan asmanaGusti Yesus Kristus sim kuring meredih jeungngelingan kudu hirup tartib jeung kudu daekbaranggawe keur kipayah hirupna.13Ari aranjeun dulur-dulur, omat ulahbosen-bosen migawe anu hade.14Tapi teu mustahil aya anu embungngagugu kana ieu amanat anu ku sim kuringditulis dina ieu surat. Lamun aya, cirian, tongdicampuran, sina eraeun.

2 Tesalonika 3.15–18 715Tapi ulah dimusuhan, pepelingan baesakumaha pantesna ka dulur.16Mugia Gusti ku anjeun anu jadi sumberkatengtreman urang, saban-saban waktunengtremkeun ka aranjeun dina sagalaperkara. Mugia Mantenna nyarengan kaaranjeun.17Salam sono sim kuring, Paulus. Tah ieumah tulisan sim kuring pribadi. Kitu tandatangan sim kuring dina unggal-unggal surat.18Mugia Gusti urang Yesus Kristusmaparinkeun sih kurnia-Na ka aranjeun.Wassalam, Paulus

1 Timotius

11 (1:1-2) Timoteus, anak bapa ku karanaanut ka Kristus! Ieu bapa, Paulus,

anu jadi rasulna Kristus Yesus, ngembanparentah Allah, nu nyalametkeun urang,jeung ngemban dawuhan Kristus Yesus nujadi pangharepan urang, nyuratan ka hidep.Mugia hidep meunang sih kurnia rahmatrahayu ti Allah Rama jeung ti Kristus YesusGusti urang.2 (1:1)3Bapa meredih supaya hidep matuh diEpesus, sakumaha ceuk bapa waktu bapakeur ka Makedoni tea. Sabab di ditu aya anungajarkeun pangajaran mahiwal, ku hidepkudu dicegah.4Nasehatan, ulah sina ngagugulung deuidongeng-dongeng jeung cukcrukan asal-usulkaruhun, anu ngan matak picekcokeun bae,lain mawa kana percaya ka Allah sarta narimakana pikersaeuna-Na.5Nasehatna tujukeun pikeun mulihkeundeui sipat kanyaah anu bijil tina ati sanubari,medal tina pikiran nu caang, mencar tinakaiklasan iman.6Geus aya jelema-jelema anu geus teubaroga deui sipat kitu teh, kalah ka sasarkana paguneman anu ngacapruk.

1 Timotius 1.7–13 27Eta teh harayangeun jadi guru agama, tapikana omonganana sorangan teu ngarti, kanahal anu ku maranehna diajarkeun bangunsakitu yakinna teh maranehna sorangan teupaham.8Hukum Agama memang hade ari dipakesamistina mah.9Ngan inget, Hukum Agama dijieunna tehlain keur jelema anu balageur, tapi keurtukang rerempak, keur penjahat, keur nubaragajul, keur nu doraka, keur nu teuboga agama, keur nu teu malire kana sualrohani, keur jelema anu maehan bapa atawaindung, sarta keur tukang-tukang maraehanumumna,10keur nu teu boga ahlak, keur nu cabulpatemon, keur culik, keur tukang bohong,keur nu sok mere panyaksi palsu, jeungsajaba ti eta anu ingkar tina pangajaran anubener,11anu diajarkeun ku Injil, anupangwawaranana dipercayakeun kabapa, nya eta Injil Kasalametan ti Allah anuagung jeung pinuji.12Bapa muji sukur ka Kristus Yesus Gustiurang, sabab ku berkah Anjeunna bapa kuatngajalankeun kawajiban. Nganunuhunkeunreh ku Anjeunna dilayakkeun ngawulaan.13Padahal bareto bapa ka Anjeunna tehngagogoreng, nganiaya jeung moyok. Sukur,bapa ku Allah dipikawelas, kawantu harita

1 Timotius 1.14–19 3mah bapa tacan percaya jeung tacan nyahoyen peta bapa kitu teh salah.14Ku Gusti nu sipat welas bapa malahdilimpahan ku sih kurnia, dipaparin hatepercaya jeung rasa kanyaah, anu ayeunamah geus jadi sipat urang ku lantaran anutka Kristus.15Kalimah, "Kristus Yesus sumping kadunya pikeun nyalametkeun jalma dosa"teh memang wajib dipercaya sabab enya.Geuning bapa, sangkilang pangjahatna ge tisakur anu doraka,16ku Allah dipikawelas, supaya Kristus Yesusiasa nembongkeun kasabarana-Na anu tayahinggana ka bapa, jalma pangdorakana,pikeun jadi conto ka sakabeh jalma anu bakalpalercaya ka Anjeunna pikeun narima hiruplanggeng.17Kamulyaan, kaagungan, kasanggakeunsapapaosna ka Mantenna, Raja abadi, gaib,Allah anu maha esa. Amin.18Timoteus anaking! Bapa mercayakeunieu tugas ka hidep teh luyu jeung ucapanpiwejang baheula ngeunaan diri hidep.Gunakeun eta ucapan piwejang teh, jieunpakarang paranti bajuang.19Mantepkeun iman, nyaringkeun pikir. Ayajelema-jelema anu geus henteu malire kanapanggeuing budi rasana sorangan, imannageus runtuh,

1 Timotius 1.20–2.7 420 contona bae Himenius jeung Aleksander.Eta dua jelema ku bapa geus dihukumdiselehkeun ka Iblis, sina jadi pangajaransupaya eureun ngahinana ka Allah!

21Pangpangna bapa menta supaya hidepmangnyuhunkeun, mangnedakeun,

mangnyambatkeun, jeung mangsukurkeunka Allah pikeun jalma rea,2pikeun kapala-kapala nagara, jeung pikeunkapala-kapala pamarentahan. Suhunkeunsupaya urang hirup teh ayem jeung tengtrem,ibadah ka Allah, peryoga lampah.3Paneda kitu hade, sapuk jeung kahoyongAllah Jurusalamet urang,4anu mikahoyong supaya manusa teh kabehsalamet sarta daraek narima ka nu sayakti,5nya eta: Allah teh hiji, jeung ngan hiji baejalan anu ngahijikeun manusa jeung Allah,nya eta manusa Kristus Yesus,6anu geus ngurbankeun anjeun supayakabeh manusa bisa disalametkeun. Kujalan kitu, Allah teh dina mangsana geusngabuktikeun kahoyongna nyalametkeunsakabeh manusa.7Sarta nya ku karana eta bapa diutus jadirasul jeung guru pikeun jalma-jalma nulain Yahudi, nguarkeun kapercayaan jeungkayaktian anu dianut ku anu palercaya kaKristus. Bapa henteu bohong. Ieu ucapanbapa teh saenyana!

1 Timotius 2.8–3.2 58Di unggal jamaah, lalaki anu ngabaktikeundiri ka Allah kudu neneda namprakkeunleungeun kalawan hate beresih, bebas tinakaambek jeung unek-unek.9Mun awewe, kudu hade pake, kudu pantesjeung merenah, sing sameujeuhna ulahkaleuleuwihi, buuk tong dimodel-model,pakean tong nu mararahal, awak ulahreuceum ku perhiasan emas atawa mutiara.10Anggur dangdanan ku kaampuhan,sakumaha pipanteseunana awewe nu ibadahka Allah.11Awewe mah kudu lungguh andalemi,12ka salaki ulah kumawani, ulah marentahatawa mamatahan.13Sabab anu dipidamel ku Allah teh Adamheula, kakara Hawa.14Tapi anu kawujuk jeung ngarempaklarangan Allah teh Hawa, lain Adam.15Tapi awewe teh kudu ngajuru sangkanbisa disalametkeun. Kitu ge kudu reujeungpengkuh kana ibadah, boga kanyaah, beresihlampah, basajan pamolah.

31Aya anu nyebutkeun, "Jelema anuhayang jadi pamingpin jamaah mah malar

kana gawe mulya." Enya eta teh.2Sabab jadi pamingpin jamaah mah kuduulah aya kuciwa. Pamajikan teu meunangleuwih ti hiji. Kudu wijaksana, kudu bisanahan diri, kudu rapih, kudu someah kasemah, kudu bisa ngawuruk,

1 Timotius 3.3–14 63 lain pamabokan, ulah bengis, kududarehdeh, resep badami jeung ulah piduit.4Kudu bisa ngatur kulawarga sorangan, kuanak kudu katurut jeung dipikaajrih.5Sabab lamun ka kulawarga sorangan geusteu bisa ngatur, kumaha rek bisa ngaturjamaah Allah?6Kudu geus lila deuih asupna agama, supayaulah jadi gumede tuluy tigubrag, saperti Iblis.7 Jeung kudu hade kasebutkeunana ku nu diluar jamaah, supaya ulah jadi cela anu ahirnabeunang kajiret ku Iblis.8Nya kitu keneh anu jaradi juruladenjamaah, kudu hade ahlak, kudu satarabasna,ulah beuki nginum, ulah mata duiteun,9kudu ngaku ku budi rasa anu beresih yenagamana teh nyata benerna.10Anu matak kudu diuji heula tabeatna,lamun lulus kakara jenengkeun.11Pamajikanana oge kudu hade tabeat, laintukang ngupat, peryoga, jujur dina sagalaperkara.12 Juru laden jamaah mah pamajikananakudu hiji bae, jeung kudu bisa ngawarah anakjeung ngatur kulawargana.13 Juru laden anu hade gawe tangtu bakaldiajenan, matak laluasa nyarita perkarakapercayaan ka Kristus Yesus.14Sabot bapa nulis, bapa boga maksud rekburu-buru manggihan hidep.

1 Timotius 3.15–4.4 715Tapi bisi bae elat, hidep geus nyahotina ieu surat kudu kumaha lampah hirupdi kalangan warga Allah, nya eta di garejaAllah anu jumeneng, anu jadi tihang jeungpanyangga kayaktian.16Geus teu bisa dibantah deui, rasiah ibadahurang teh kacida agungna: Kristus geusmijalma jadi manusa, hal eta ku Roh Sucigeus dibuktikeun benerna, para malaikatsaksina, dimashurkeun ka bangsa-bangsa,dipercaya ku saalam dunya, ayeuna Anjeunnageus diangkat ka sawarga.

41Roh Suci geus netelakeun yen ka hareupbakal aya jalma-jalma anu naringgalkeun

piwuruk Kristus, kaceot ku roh-roh bohong,mengpar kana pangajaran setan,2anu diliarkeun ku tukang-tukang merdaya,anu batinna ibarat geus tutung ku beusihurung, geus paeh bebeneranana.3Ceuk pangajaranana, jalma teu meunangkawin, jeung kudu pantrang kana sawatararupa kadaharan. Padahal eta kadaharanteh diciptakeun ku Allah sangkan ku urangdidahar sanggeus urang muji sukur heula kaMantenna. Kitu ari nu percaya jeung geusnyaraho kana kayaktian Mantenna mah.4Saniskara anu diciptakeun ku Allah tehhade, taya nu wajib ditolak, kabeh kududitarimakeun dibarengan ku muji sukur.

1 Timotius 4.5–13 85Sabab lamun geus diberkahan ku Allahjeung geus disanggakeun dina paneda, etakadaharan teh jadi sapuk jeung manah Allah.6Pek hal ieu ku hidep papatahkeun kadulur-dulur, sangkan nyata hidep teh palayanYesus Kristus anu hade. Hidep pribadi kudungabayuan diri ku sabda hal percaya jeung kupiwuruk hal kayaktian anu geus jadi anutanhidep.7Dongeng-dongeng tahayul jauhan, da tayapaedahna. Latih diri kana lampah ibadah.8Olah raga aya gunana keur badan, arilatihan batin mah gunana kana sagalaperkara, nungtun kana hirup di dunya jeungdi aherat.9Saestuna eta teh! Wajib ditarima jeungdipercaya sagemblengna.10Urang daek susah payah hese cape dinahal ieu teh lantaran ngandel ka Allah anujumeneng, Jurusalamet sakumna manusa,pangpangna anu percaya ka Mantenna.11Heug ieu piwuruk teh ku hidep wurukkeun.12Hidep ulah pedah ngora tuluy beunangdisapirakeun. Dina ucap, dina kalakuan,dina kanyaah, dina kapercayaan, jeung dinakamulusan hirup, hidep kudu jadi tuladan kasasama saiman.13Memeh bapa datang engke, pake waktuhidep kana mangmacakeun Kitab Suci kadulur-dulur, hutbahkeun, wurukkeun.

1 Timotius 4.14–5.6 914Hidep geus dikurniaan Roh Allah waktudiistrenan, ku jalan ditumpangan pananganku para kokolot, dibere ucapan piwejangnabi-nabi. Eta kurnia teh ulah dilalaworakeun.15Pake, lampahkeun, abdikeun diri kana haleta, supaya tembong ku sarerea yen hidepaya kamajuan.16 Jaga diri ati-ati, awaskeun pangajaran.Sing rajin ngalakonan eta kabeh sangkanjamuga, boh hidep pribadi, boh anungadengekeun piwuruk-piwuruk hidep.

51Ka nu geus karolot ulah keras-keras,ngomongan kudu cara ka bapa sorangan.

Ka barudak ngora kudu kawas ka dulursorangan.2Ka awewe nu karolot sing kawas ka indung,ka mojang sing kawas ka lanceuk atawa adikalawan pikir beresih.3Ka randa-randa anu enyaan randana singhormat.4Tapi lamun randana boga anak atawa incu,anakna atawa incuna heula papatahan sinangurus ka eta indungna atawa ninina, malesbudina, luyu jeung parentah agama. Lampahkitu sapuk jeung kersa Allah.5Randa anu geus nunggelis nepi ka tayaanu baris ngurus, tinggal ngaharep ka Allah,sina neneda ka Mantenna beurang peuting,nyambat pitulung-Na.6Tapi randa anu resep senang-senang, etamah hirup keneh ge sasat geus paeh.

1 Timotius 5.7–15 107Geuing, wurukan, supaya hirupna ulah ayacelana.8Sing saha anu tambelar ka baraya,pangpangna ka anggota rumah tangganasorangan, eta teh ingkar tina iman, leuwihjahat ti batan anu teu boga iman.9Randa anu umurna can genep puluh taunulah waka diasupkeun kana daptar. Jeungdeui: bogana salaki ngan sakali,10kalakuanana kaceluk mulus, benerrumawatna ka anak, akuan ka semah, daekasor ngalakonan kawajiban keur sasamasaiman, daek nalang ka nu susah, jeunggumati kana gawe nu harade.11Randa nu ngarora keneh tong diasupkeunkana daptar, bisi ari teu tahaneun hayangeunkawin deui tuluy nirca ti Kristus,12ngalanggar ikrarna ka Anjeunna yen moalkawin deui.13 Jeung ongkoh sok dialajar natangga kasaban imah. Malah aya nu leuwih goreng tikitu, dialajar ngupat, campur kana urusanbatur, jeung ngobrolkeun anu teu parantes.14Nu matak randa-randa ngora mahmending karawin deui bae sina baroga anak,sina ngurus rumah tangga, sangkan lawanurang teu manggih bahan omongkeuneunpikeun ngagogoreng.15Da aya randa-randa anu nirca tuluy miluka setan.

1 Timotius 5.16–22 1116 Jeung lamun di hiji kulawarga ayarandana, eta kulawarga wajib ngabayuananggotana anu geus jadi randa, ulahneumbleuhkeun ka jamaah, keun jamaahmah sina laluasa ngabayuan randa-randa anugeus teu baroga baraya.17Para kokolot jamaah anu alusngokolotanana sakumaha mistina nujadi pamingpin, kudu meunang bayaran duatikel, komo anu getol hutbah jeung rajinngawuruk mah.18Sabab ceuk Kitab Suci ge, "Sapi nu keurdipake ngirik gandum ulah diborongsongansungutna." Jeung, "Nu digawe wajib meunangbayaran."19Hidep ulah guguan ka nu ngadukeunkokolot, kajaba lamun pangaduanana ayasaksina duaan atawa leuwih.20Lamun tetela aya dosana, tegor dihareupeun umum, supaya anu sejensarieuneun.21Di payuneun Allah, di payuneun KristusYesus, di payuneun para malaikat suci,bapa merih meredih ka hidep: Jalankeunieu katangtuan-katangtuan teh. Dinangalaksanakeun aturan naon bae hidep ulahaya purbasangka atawa pilih kasih.22 Jaba ti kitu hidep ulah gampangnumpangkeun leungeun ngangkat jalmadikawulakeun ka Gusti. Ulah kalibet ku

1 Timotius 5.23–6.4 12kajahatan batur, jaga diri sangkan tetepmurni.23Ku lantaran hidep geringan, nginum ulahcai wungkul, perlukeun saeutik mah nginumanggur keur ngabantu padaharan.24Mungguh kasalahan, aya anu ujug-ujugkatohyan, memeh dipariksa geus kabokermanten. Aya oge anu kabukana ka lilanakeun.25Lampah hade kitu keneh, aya anu gancangkatara, aya anu lila deui, tapi kabeh ge moburung kabuka.

61Gandek-gandek kudu mandang yendununganana teh jelema nu wajib

dihormat, supaya ulah aya jelema anungagogoreng kana jenengan Allah jeung kanapangajaran agama urang.2Lamun ngawulana teh ka jelema anu anutka Kristus, ulah pedah ka nu saagama tuluykurang ngahormat. Malah ngawulana kuduleuwih enya-enya, da anu make tanagana tehdulur sakapercayaan anu kudu dipikaheman.Ieu papatah teh ku hidep wurukkeun.3Anu papatahna papalingpang jeung eta,ngalawan pangandika sayakti Gusti urangYesus Kristus jeung kana pangajaran agamaurang,4eta teh guminter padahal taya kanyaho.Panyakitna teh bantahan, resep parebutomong nepi ka nimbulkeun dengki, reseppasea, resep nyawad, timburuan,

1 Timotius 6.5–12 135papaduan teu eureun-eureun jeunganu saruana, jalan pikiranana geusbuntu, bebeneranana geus musna. Jeungpanyangkana agama teh bisa dipake jalancari untung.6Memang agama teh hiji kauntungan gedelamun urangna tumarima ka nu geus ayamah.7Urang lahir ka dunya teh mawa naon? Teumawa naon-naon! Mulang ti dunya rek mawanaon? Moal mawa naon-naon!8Anu matak asal cukup dahar cukup pakege hirup teh meujeuhna.9Ngarah kabeungharan mah mataktigubrag kana panggoda, kabeulit kurupa-rupa kahayang anu teu munasabah nungabahlakeun, matak ambrug ngagurubag.10Sabab beuki kana duit teh sumbernasagala kajahatan. Aya anu ku moho-mohonakana duit nepi ka pecat iman, hatena ajur kurupa-rupa aral.11Tapi hidep mah milik Allah ulah kitu. Singjadi jelema bener, ibadah, percaya ka Gusti,nyaahan, tabah, someah.12Kudu ihtiar meunangkeun ganjaran iman,nya eta hirup anu langgeng. Sabab hidepdisaur ku Allah basa ngikrarkeun pangakukapercayaan disaksian ku jalma loba teh,nya geusan meunangkeun eta hirup anulanggeng.

1 Timotius 6.13–20 1413Di payuneun Allah anu ngahirupkeunsaniskara, jeung di payuneun Kristus anugeus nganyatakeun panyaksiana-Na nusayakti sakitu mantepna ka Pontius Pilatus,bapa meredih ka hidep:14Gumatikeun ieu parentah-parentah,pupusti, nepi ka sumpingna Gusti urang YesusKristus,15anu wancina geus dipastikeun ku Allahsumberna berkah, Panguasa esa, Rajaningsakabeh raja, Gustining sakabeh gusti.16Ngan Mantenna nyalira anu teu keunaku pati, anu jumeneng di jero cahaya anuhamo bisa didatangan. Can aya anu geusnenjo ka Mantenna, moal aya anu bisa nenjoka Mantenna. Hormat jeung kakawasaandibaktikeun ka Mantenna salalanggengna.17Anu baleunghar elingan ulah adigung,ulah muhit kana barang anu sipat fana,kabeungharan upamana. Muhit teh kudu kaAllah, anu kawasa maparin sagala kagenahan.18Sina nyieun kahadean, sina sugih ku sipatasih beunghar ku sipat berehan,19minangka nyengcelengan harta langgengkeur jaman engke, supaya bisa ngamilik hirupsajati.20Timoteus anaking! Sing tigin kanapangajaran-pangajaran anu geusdipercayakeun ka hidep. Singkiranomongan anu teu pantes, jauhan papaduan

1 Timotius 6.21 15anu teu parok ngeunaan hal-hal anumajarkeun teh elmu.21Aya jalma-jalma anu ngaku boga "elmu"kitu, temahna mengpar tina pangajaranagama urang. Mugia hidep jeung dulur-dulurdi dieu ginanjar rahmat Allah. Salam bapa,Paulus

2 Timotius

11 (1:1-2) Timoteus anaking, Ieu bapa,Paulus, anu ku Allah dikersakeun

jadi rasulna Kristus Yesus, anu diutusngembarkeun hal hirup anu dijangjikeun,anu geus beunang ku urang sanggeus urangngahiji jeung Kristus Yesus. Mugia hidepginanjar kurnia rahmat rahayu ti Allah Ramajeung ti Gusti urang, Kristus Yesus.2 (1:1)3Bapa muji sukur ka Allah. Bapa ngabdi kaMantenna reujeung lelembutan sakumahakaruhun bapa. Saban neneda, beurang atawapeuting, bapa inget ka hidep sarta muji sukurka Mantenna.4Bapa inget kana kasedih hate hidep, jadibapa teh kacida tibelatna hayang gok baepapanggih, tada teuing meureun bungahna.5 Inget oge kana iman kapercayaan hidepanu iklas sakumaha Lois nini hidep jeungEnika indung hidep.6Pamenta bapa, eta kurnia paparin ti Allahwaktu hidep ditumpangan leungeun ku bapateh sing tetep hirup dina hate hidep.7Sabab Roh ti Allah ka urang teh lainnungtun kana jejerih, malah Roh-Na tehmatak kuat hate, matak nyaahan, matak bisangadalian diri.

2 Timotius 1.8–13 28Ku sabab kitu tong era-era ku perkaraGusti urang atawa ku hal bapa dipanjara kukarana Kristus, anggur milu ancrub sangsaraku karana Injil Kasalametan tea, da geusdibere kakuatan ku Allah.9Urang ku Mantenna geus disalametkeunjeung disaur dijadikeun umat-Na. Lain pedahMantenna mandang pagawean urang, tapi kukarana geus kitu bae tujuan Mantenna, jeungku karana sih piwelas-Na anu geus dirancangti samemeh gelarna pajamanan, sarta anubakal ngalaksanakeunana teh Yesus Kristus.10Ayeuna eta sih kurnia-Na teh geusdibuktikeun ka urang, sabab KristusYesus teh geus sumping, jadi Jurusalameturang, namatkeun kakawasaan maot jeungngagelarkeun hirup anu langgeng ku jalanInjil Kasalametan.11Eta Injil Kasalametan teh kududiembarkeun, nu matak bapa ku Allahdiangkat jadi rasul jeung guru anu kudungembarkeunana.12Nya ku karana eta bapa nandangansangsara teh. Tapi tekad bapa tetep, sababnyaho pisan ka anu dipercaya ku bapa. Sartabapa yakin yen Mantenna kawasa ngajagaeta amanat-Na anu dipercayakeun ka bapanepi ka Poe Kiamat.13Cekel pangajaran-pangajaran ti bapa tehsing gumati, jieun padoman turuteun hidep,sing mantep dina iman jeung kanyaah anu

2 Timotius 1.14–2.4 3geus jadi milik lantaran urang ngahiji jeungKristus Yesus.14Naon-naon anu hade paedahna anu geusdipercayakeun ka hidep, jaga sing benerkalawan pitulung pangawasa Roh Suci anugeus ngancik di urang.15Dulur-dulur urang di wilayah Asia, malahPigelus jeung Hermogenes, geus miceun kabapa. Hidep ge nyaho.16Mugi aya piwelas Allah ka kulawargaOnesiporus anu sering ngahatean ka bapa.Manehna mah teu eraeun ngaku ka bapa anukeur di panjara teh.17Kakara ge jol ti Rum geus neangan bapanepi ka kapanggih.18Di Epesus ge sering pisan nulunganana,hidep ge nyaho. Mugi-mugi dina Poean Gustisumping anjeunna meunang piwelas Allah.

21Sing kuat anaking, da urang teh geusmeunang rahmat ku jalan ngahiji jeung

Yesus Kristus.2Pangajaran anu ku hidep kadenge tinaembaran bapa ka jalma rea tea, percayakeunka jelema anu bisa diandelkeun, sinadiajarkeun ku manehna ka nu sejen.3Hidep kudu jadi prajurit Yesus Kristus anusatia, anu henteu jejerih sieun sangsara.4Prajurit anu hayang nyenangkeun hatekapalana, ngajalankeun tugasna teh moalbari nguruskeun sual-sual anu henteu patalijeung tugasna.

2 Timotius 2.5–13 45Olahragawan moal jadi juara lamun henteutunduk kana katangtuanana.6Patani kakara bisa ngala hasil tanina lamunenggeus banting tulang.7Lenyepan ieu omongan bapa, engke kukersaning Gusti ku hidep bakal kaharti.8 Ingetkeun eusi Injil Kasalametan anudiwurukkeun ku bapa teh, nya eta: YesusKristus turunan Daud geus gugah tinapupus-Na.9Ku sabab ngawurukkeun eta InjilKasalametan, bapa nepi ka jadi sangsara,malah dirante kawas penjahat. Tapi sabdaAllah mah moal beunang dirante,10 sarta nya eta sababna nu matakbapa tabah nadah sagala cocoba, keurkapentingan jalma-jalma anu geus dipilihku Allah, supaya maranehna ge mareunangkasalametan ti Yesus Kristus, supaya baragjasalalanggengna.11Bener sakumaha ieu pitutur: "Anu milupaeh ka Anjeunna, bakal milu hirup jeungAnjeunna.12Mun urang kuat nandangan, bakal milujeung Anjeunna ngarajaan. Lamun urang kaAnjeunna nolak, urang ge ku Anjeunna bakalditolak.13Mun urang henteu satia, Anjeunnamah tetep satia. Sabab Anjeunna teu iasangabobodo salira-Na ku anjeun."

2 Timotius 2.14–20 514 Ingetkeun jalma-jalma kana hal ieu,geuing di payuneun Allah yen ulah sokparebut omong perkara sabda, taya hadena,ngan matak bingung ngadengena.15Hidep sing sakedah polah sangkankaanggo ku Allah, jadi pagawe anu teu erangemban parentah Mantenna, jeung benerngajarkeunana amanat kayaktian Allah.16Singkiran sual jawab gejul jeung teupantes kadengena, anu temahna ngajauhkeunjalma-jalma ti Allah.17Aya duaan anu kitu pangajaranana,Himenius jeung Piletus. Pangajaran kitu lirbohak nu geus buruk dina daging.18Eta nu duaan geus ingkar tina kayaktian.Ceuk maranehna hudangna manusa tina maotteh geus kajadian, nepi ka matak marudahiman jalma-jalma anu geus palercaya kaAllah.19Tapi dadasar anu diadegkeun ku Allah tehweweg moal beunang kaoyag-oyag. Dina etapademen aya kalimah kieu: "Pangeran uningaka umat kagungana-Na." Jeung: "Nu ngakujadi umat Pangeran kudu eureun migawekasalahan."20Di hiji imah gede aya rupa-rupa piringjeung mangkok. Aya nu tina perak jeungemas, aya nu tina kayu jeung taneuh. Ayanu pakeeun dina pesta, aya nu pakeeunsapopoe.

2 Timotius 2.21–3.3 621 Jalma anu beresih tina kajahatan bakaldipake pikeun pagawean anu penting, hususkeur Gustina baris dianggo ngajalankeunpagawean-pagawean mulya.22Hidep ulah nurutkeun perbawa kangoraan.Hirup teh pake ibadah, percaya ka Allah,nyaahan, tiis pikiran, barengan dulur-dulur nuaralus hate, anu ngarepna pitulung ka Gusti.23Ulah daek diajak padu sual-sual anumahiwal jeung taya pulunganeunana. Kuhidep bisa kajudi kikituan teh tungtungnapasea.24Abdina Gusti mah ulah pasea, ka itu kaieu kudu someah, ngajar kudu bageur jeungsabar.25Mun menerkeun kasalahan lawan kuduleuleuy, sugan bae lawan teh ku Allahdikersakeun tobat daek narima kayaktian,26 lilir pikirna, leupas tina cangkereman Iblisanu maksa sangkan korbanna nurut kanaparentahna.

31 Inget anaking, dina ahir jaman bakalloba kasukeran.

2 Jalma-jalma ngan inget ka diri soranganbae, sararakah, takabur, garumede, resepngagogoreng, bahula ka kolot, taya panarima,teu baroga agama;3 taya karunya, taya hampura, resepmitenah, bengis, dedegler, ijid ka jelemahade;

2 Timotius 3.4–11 74 resep ngahianat, sambarangan, aradigung,ka Allah geus teu nyaraah, leuwih resepsenang-senang;5ngajalankeun agama semet nedunanlahirna, ari kawasana agama teu dipalire.Jelema-jelema kitu jauhan.6Aya anu nyulusup ka imah batur, mikatawewe hengker anu beurat ku dosa jeungkasalahan sarta diudag-udag ku rupa-rupakahayang,7awewe-awewe anu haben bae menta diajar,tapi teu datang ka nyaho kana hal anu bener.8Eta jelema-jelema teh pikir benerna geusteu jalan, imanna geus runtag, kawas Yanesjeung Yambres anu ngalawan ka Musa tea.9Tapi kituna teh moal laju deui, kageloananabakal tereh katara ku sarerea, cara Yanesjeung Yambres.10Sukur hidep mah geus nuturkeunpangajaran bapa, kalakuan bapa, jeungtujuan hirup bapa. Geus nyaho kana imanbapa, kasabaran bapa, kanyaah bapa, jeungkapengkuhan bapa.11Geus nenjo bapa dikaniaya, geusnenjo bapa sangsara. Geus nyaho kumahabapa dikaniaya di Antioki, di Ikonium,jeung di Listra, estu matak ginggiapeun!Tapi Gusti geus ngajait bapa tina etapanganiayaan-panganiayaan.

2 Timotius 3.12–4.2 812Da kitu ari anu merih kana hirup ibadahjeung hayang ngahiji ka Yesus Kristus mah,kabeh ge bakal nandangan panganiayaan.13Ari anu daroraka, anu marunapek, geusjahat teh bakal beuki jahat, beuki nyasabkeunka batur, bari dirina sorangan nyasab.14Hidep mah kudu pangger kana kayaktianbeunang diajar tea, sing kukuh percayana,sing inget saha guru-guru hidep.15Ti bubudak hidep geus nyaho kana KitabSuci, anu ka hidep mere pangarti, nungtunkana jalan salamet lantaran percaya ka YesusKristus.16Eusi Kitab Suci, sagemblengna wahyu tiAllah, sarta mangpaat pikeun ngawurukkeunkayaktian, pikeun ngaweweleh anu salah,pikeun ngomean kasalahan, jeung pikeunnungtun kana hirup bener,17 supaya jelema anu ngabdi ka Allahlengkep sampurna kanyahona kana sagalarupa lampah nu hade.

41Ku sabab Yesus Kristus bakal sumpingdeui ka dunya pikeun marentah jumeneng

Raja, di hadirat Allah jeung Yesus Kristus anubakal ngahakiman ka anu harirup jeung kanu geus maraot, hidep ku bapa diperih2kudu ngawurukkeun eta wawaranti Allah. Jalma-jalma kudu dideseksina ngadarengekeun, rek daekeun rekhenteu. Yakinkeun ka maranehna, tegor

2 Timotius 4.3–10 9kasalahanana, bere sumanget, wurukankalawan sabar.3Sabab engke bakal aya mangsa jalma-jalma arembung ngadenge deui piwurukhade, kalah ka sakama-kama, kalah kangadatangkeun guru-guru anu omongananagenah ngagaroan liang ceuli.4Tinimbang ngadenge kana piwurukanu sayakti, kalah ka mikaresep kanadongeng-dongeng pamohalan.5Kawasaan diri dina sagala kaayaan,sing tabah jeung wayahna, jalan terus,mashurkeun Injil Kasalametan, tedunankawajiban abdi Allah.6Bapa onaman geus puguh tereh paturayjeung nyawa, jadi kurban haturan Allah.7Bapa enggeus beres balap, geus nepi kagaris ahir, henteu lesot tina iman,8geus didagoan ku hadiah kaunggulan,pahla pikeun nu hirupna bener, anu bakaldipasrahkeun dina Poe Kiamat ku Gusti Hakimnu adil, ganjaran anu bakal katarima ku sakuranu nyaah ka Anjeunna jeung ngarep-ngarepkana pisumpingeuna-Na.9Sabisa-bisa hidep kudu buru-burumanggihan bapa.10Bapa geus ditinggalkeun ku Demas, damanehna kagembang ku dunya ieu, geusindit ka Tesalonika. Kreskes indit ka Galata,Titus ka Dalmati,

2 Timotius 4.11–19 1011anu aya keneh kari Lukas. Markussampeur, bawa, sabab gawena kapake kubapa.12Tihikus ku bapa dititah ka Epesus.13Pangmawakeun mantel bapa anu ditundadi Troas, cokot ti Ki Karpus, kitu deuibuku-buku, sumawonna buku anu kertas kulittea.14Aleksander, paledang tea kacida jahatnaka bapa. Sing aya wawalesna anu satimpal tiGusti.15Hidep ge sing ati-ati, sabab manehnakacida ngewaeunana kana wawaran kayaktianteh.16Waktu bapa ngajawab pamariksaan anumimiti tea, mani taya hiji anu bela, manikabeh naringgalkeun, bebela teh soranganwe. Tapi mugi-mugi eta anu naringgalkeun kuAllah ulah dikieu-kieu.17Tapi Gusti tetep nyarengan ka bapa,nguatkeun hate bapa, nepi ka bapa sanggupngawurukkeun eta Injil Kasalametansagemblengna ka nu lain bangsa Yahudi.Gusti geus ngaleupaskeun bapa tina hukumpati,18malah bakal ngaleupaskeun tina sagalanu jahat, sarta bakal nyandak bapa kakarajaana-Na di sawarga. Sing agungAnjeunna salanggengna! Amin.19Pangnepikeun salam bapa ka Priskila, kaAkwila, jeung ka kulawarga Onesiporus.

2 Timotius 4.20–22 1120Erastus mah di Korinta, ari Tropimus mahtinggaleun di Miletus da katarajang gering.21Sing sateka-teka datang memeh usumtiris. Aya salam ti Ebulus, ti Pudes, ti Linus,ti Klaudia jeung ti dulur-dulur sakapercayaanlianna.22Mugia Gusti nyarengan ka hidep. Mugiahidep jeung anu di darieu mendak sih kurniati Allah. Salam bapa, Paulus

Titus

11Titus anaking! Ieu bapa, Paulus,abdina Allah, rasulna Yesus Kristus,

nyuratan ka hidep. Bapa dipilih jeung diutuskudu ngabantu ngadegkeun kapercayaanjalma-jalma anu ku Allah geus dipilih jadiumat-Na, kudu ngawanohkeun kayaktian anudiajarkeun ku agama urang,2nya eta agama anu ngarep-ngarep kanahirup anu langgeng. Eta hirup langgeng tehgeus dijangjikeun ku Allah ti barang mimitiMantenna ngayakeun waktu. Eta jangji pinastibukti, da Allah mah tara jalir tina jangji,3 tangtu nyata dina amanat-Na, lamun geuscunduk waktuna. Bapa diparentah ku AllahJurusalamet urang, dipercaya ngembarkeuneta amanat Mantenna.4Titus anaking, hidep jadi anak bapa tehlantaran sakapercayaan jeung bapa. Mugiahidep ginanjar rahmat rahayu ti Allah Ramajeung ti Kristus Yesus Jurusalamet urang.5Hidep ku bapa ditinggalkeun di Kreta, kudunganggeuskeun sakur anu kudu dipigawe,jeung kudu ngangkat tua-tua jamaah diunggal kota. Gumatikeun ieu sarat-saratna.Nu kudu diangkat teh nya eta:

Titus 1.6–12 26 jalma nu taya celana; anu bojona nganhiji; anu anak-anakna palercaya ka Kristus,henteu baragajul atawa bangkawarah.7Ku sabab tua-tua teh pamingpin jamaahanu nguruskeun padamelan Allah, tangtuulah aya codekana, ulah gumede, ulahbarangasan, ulah pamabokan, ulah bengis,ulah mata duiteun.8Kudu someah ka semah, resep migawe nuhade. Kudu bisa nahan diri, jujur, suci, taatkana aturan.9Tuhu kana warta amanat Allah anu wajibdipercaya, nurutkeun pangajaran anu geuskatarima ku dirina. Lamun kitu tangtu bakalbisa nganasehatan ka batur ku eta pangajarananu sayakti, jeung bisa nuduhkeun kasalahanbatur anu ingkar tina eta pangajaran.10Sabab loba jelema anu sok barontak,babakuna anu parindah ti agama Yahudi,nyebarkeun omongan panipuan anu tayaeusina, nyasabkeun ka nu sejen.11Omonganana ku hidep kudu dibungkem,sabab ngaliarkeun pangajaran teu uni,ngabarubahkeun jalma-jalma katutsakulawargana masing-masing, bari nyiarkauntungan pribadi nu teu pantes.12 (1:12-13) Samalah kungsi aya hiji nabi,urang Kreta keneh, nyarita kieu: "UrangKreta mah sapapanjangna barohong bae,jeung rarakus saperti sato galak, turug-turugngaredul!" Da saenyana atuh! Nu matak

Titus 1.13–2.4 3ku hidep kudu diweweleh, sina sehat deuiimanna,13 (1:12)14 sina ulah nganut deui dongeng-dongengYahudi jeung papakon anu diayakeun kujelema-jelema anu ngalawan kana piwulanganu bener nu asalna ti Allah.15Di jelema anu suci mah sagala rupa ogesuci. Sabalikna di jelema anu pikiranana kotorjeung teu percaya ka Allah mah moal ayasipat suci, lantaran pikiran jeung batinna ogegeus kotor!16Ari ngakuna mah nyaho ka Allah, arikalakuanana ingkar ti Allah, pinuh kukangewa, tukang baha, pamohalan bisamigawe nu hade.

21Ari hidep mah ngajar teh sing cocogjeung asas pangajaran anu bener.

2Lalaki anu geus karolot papatahan yenkudu nyaho ka diri, kudu nyaring pikir, kudubisa nahan perasaan, bijaksana, bener nyekelkapercayaanana, nyaahan, tabah.3Awewe anu geus karolot papatahan yentingkah polahna kudu sing sakumaha tingkahpolah wanita anu ibadah, ulah upatan, ulahkatagihan ku inuman keras, tina perkara nuhade kudu itung-itung jadi guru,4ka papada awewe anu ngarora kudu daekpapatah yen kudu nyaah ka salaki jeunganak,

Titus 2.5–13 45kudu bisa mawa diri, hirup kudu beresih,kudu jaradi ibu rumah tangga anu hade,ngesto ka salaki, supaya ulah aya anu nepi kangagogoreng warta ti Allah tea.6Barudak ngora papatahan yen kudungawasaan diri.7Hidep pribadi kudu nyontoan hade. Singsuhud, sing tigin ngajar teh,8kecap-kecapna kudu sing peryoga, ulahmatak ngondang picawadeun, supayaanu ngamusuh ge eraeun lantaran teumanggih omongkeuneun, nepi ka teu bisaeunngagogoreng ka urang.9Anu kumawula papatahan yen kudu ngestoka dunungan, sing matak pikaresepeunjuraganana dina sagala perkara, mundiomongan ulah nyental,10ulah ceceremed, sing kaciri hade watekjeung satia, sagala peta sing matak jadi pujikana piwulang hal Allah Jurusalamet urang.11Sabab Allah teh geus nurunkeunnugraha-Na kersa nyalametkeun sakabehmanusa.12Eta nugraha Mantenna teh ngadidiksangkan urang miceun kabiasaan anu dorakajeung napsu kadunyaan, malar hirup di alamdunya teh bisa ngadalian diri, jujur, ibadah,13ngadago Poe berkah anu ku urangdicileuk, anu ngebrehkeun kamulyaan Allahurang anu agung jeung Jurusalamet urangYesus Kristus.

Titus 2.14–3.5 514Anjeunna geus ngurbankeun salira-Napipaedaheun urang, supaya urang bisadisalametkeun tina sagala kajahatan, jadiumat suci kagungana-Na ku anjeun, umatanu rajin ngalampahkeun kahadean.15Pek eta kabeh ajarkeun ku hidep. Aringajar, boh dina ngawawadian, boh dinangaweweleh, kudu aya wibawa, ulah beunangdihahangu ku nu ngadengekeun.

31 Jalma-jalma teh ingetan ku hidepyen kudu tunduk ka pamarentah, ka

nu nyarekel kawasa nagara, taat tur siapngalakonan sarupaning anu hade.2Elingan yen ulah ngagogoreng batur, kuduruntut jeung someah, ka itu ka ieu kududarehdeh.3Urang sorangan ge bareto mah bodo,bantahan, sasar, jadi budakna hawa napsujeung rupa-rupa kasukaan, hirup dikepung kurasa timburu jeung dengki, batur ngewa kaurang, urang ngewa ka batur.4Geus kitu datang kasaean jeung asihingAllah Jurusalamet urang,5urang teh dijait disalametkeun. Tapidisalametkeun ge lain ku sabab urang geusmigawe anu hade, tapi ngan ku perbawa sihpiwelas-Na, anu dilaksanakeunana ku RohSuci. Rereged diri urang teh ku Roh Sucidikumbah beresih, nepi ka hirup urang jadianyar.

Titus 3.6–13 66Allah ngalimpahkeun Roh Suci ka urang tehku jalan Yesus Kristus Jurusalamet urang.7Ku karana kurnia-Na eta, urang teh kuAllah diangken deui, sarta dimilikan hirup anulanggeng anu dicileuk ku urang tea.8 Ieu hal anu diomongkeun ku bapa tehsabenerna. Anu matak hal ieu pangpangna kuhidep kudu diterangkeun sing jentre, supayaanu palercaya ka Allah satekah polah migawehal-hal nu hade, anu aya paedahna pikeunbalarea.9Tapi mun aya anu ngabantah ku alesan-alesan anu gejul, atawa mun aya anunyabit-nyabit turunan, anu pasea atawa gelutku hal Hukum Agama Yahudi, singkiran baeda taya gunana, taya untungna.10 Jelema anu mecah belah jamaahpepelingan sakali, dua kali, teu ngadengekeneh mah tinggalkeun ulah dideukeutandeui,11 sabab tetela ana kitu mah geus ingkar. Ciriyen manehna salah, kapan eta kalakuananakitu teh dosa.12Bapa arek ngajurung Artemas atawaTihikus ka dieu; lamun geus datang, hidepsabisa-bisa kudu buru-buru nepungan kabapa di Nikopolis, sabab bapa arek nganjrekdi dinya satungtung usum tiris.13Senas ahli hukum tea jeung Apolos, bantusakuat-kuat supaya bisa bral ngayakeunperjalanan, urus bekelna sing cukup.

Titus 3.14–15 714Batur-batur urang saagama sina dialajarparigel kana panggawe hade, sangkannyukupan anu enya-enya dipikabutuh.Harirupna ulah nepi ka teu guna.15Aya salam keur hidep ti dulur-dulur anureureujeungan jeung bapa. Salam deuih tibapa ka dulur-dulur sakapercayaan. Mugiaanu di darieu meunang berkah ti Allah.Wassalam, Paulus

Filemon

11Kaula Paulus, anu keur dibui ku karanaKristus Yesus, sareng Timoteus dulur

urang. Nyeratan ka mitra sareng rekan kaulaPilemon,2ka jamaah anu kempelanana di bumianjeun; ka Nyi Apia, sareng ka Arhipus batursaperjuangan.3Mugi di dieu sadayana aya rahmat rahayuti Allah Rama sareng ti Gusti Yesus Kristus.4Saderek Pilemon! Unggal kaula nenedaka Allah, anjeun ku kaula sok diunjukkeun.Kaula muji sukur ka Allah,5 reh kaula nguping yen anjeun estu percayaka Gusti Yesus, sareng mikanyaah ka sadayaumat Allah.6Dina paneda kaula nyuhunkeun, mugiperkawis urang jadi dulur sakapercayaan tehsing matak urang langkung surti ngalenyepanberkah-berkah anu katampi ku urang anuanut ka Kristus.7Kanyaah anjeun ka dulur-dulursaagama teh estu matak bingah sarengngareugreugkeun hate kaula, sarengnyenangkeun hate sadaya umat Allah.8Ku margi kitu, dumeh kaula dulur anjeunanu sami-sami anut ka Kristus, tiasa bae

Filemon 1.9–16 2kaula marentahkeun anu kedah dijalankeunku anjeun.9Nanging paliyas ari marentah mah daka anjeun teh nyaah. Ieu mah Paulus dutaKristus anu keur dibui ku karana Anjeunnateh mung seja aya anu disuhunkeun10perkawis Onesimus, anu parantos jadianak kaula, lantaran parantos ngiring percayaka Kristus. Margi sajeroning keur dipanjarateh kaula parantos jadi bapana dina halkarohanian.11Onesimus anu kapungkur taya hartosnakeur anjeun, ayeuna mah malah ageunghartosna teh, boh keur anjeun boh keurkaula.12Ayeuna Onesimus teh rek diwangsulkeundeui ka anjeun, kitu ge hate kaula asakabawa.13Kawitna mah bade ditahan sina ngabantuka kaula anu eukeur dipanjara ku karana InjilKasalametan, etang-etang gegentos anjeun.14Nanging kaula taya seja mawa karep bisianjeun teu satuju. Da kahayang mah anjeunmidamel kasaean teh ulah ku karana dipaksaku batur, nanging ku karana suka pribadi.15Manawi nu matak Onesimus kantos pisahheula ti anjeun teh nya eta supados kapimilikdeui salamina,16mung ayeuna mah sanes sapertos bujangdeui, harkatna parantos langkung ti bujang.Tegesna parantos pantes jadi dulur kanyaah

Filemon 1.17–23 3lantaran percaya ka Kristus, anu ageungtulungna ka kaula! Parantos puguh deui aripikeun anjeun mah, engke bakal ageungtulungna teh, boh saperti bujang boh sapertidulur anu tunggal percaya ka Gusti!17Ku hal eta, ari leres mah anjeun ngangkenkaula kanca saagama, Onesimus teh mugiditampi lir nampi kaula.18Bilih bae kapungkur aya kalepatanana,atanapi aya hutangna, tempuhkeun ka kaulabae.19Tah ieu kaula nyerat kieu atuh di dieu:Kaula Paulus, anu pimayareunana. (Teu kedahdisabit hal anjeun aya hutang ka kaula mah,nya eta hirup anjeun anu anyar saparantosjadi urang Kristen.)20Demi Gusti, tulungan kaula dina perkawisieu, senangkeun hate kaula, dulur anjeunsaiman dilebet Kristus!21Nu mawi nyeratan oge lantaran percayaanjeun bakal kersa nyumponan panuhunkaula, malah anu langkung ti eta.22Sajabi ti kitu kaula hayangdipangnyadiakeun kamar di dieu, lantaran ayapangarep-ngarep yen Allah bakal ngamakbulkaula bisa ka dieu deui sakumaha panedaaranjeun.23Aya salam ka anjeun ti Epapras anureureujeungan dipanjara jeung kaula kulantaran percaya ka Yesus Kristus,

Filemon 1.24–25 424kitu deui ti rekan-rekan kaula: Markus,Aristarkus, Demas, sareng Lukas.25Mugia aranjeun di dieu ginanjar rahmatGusti Yesus Kristus. Wassalam, Paulus

Ibrani

11 Jaman baheula Allah sering ngandikaka karuhun urang, make rupa-rupa cara,

ditepikeunana ku nabi-nabi.2Ayeuna, dina jaman ahir, ngandika-Na kaurang ku perantaraan Putra-Na, anu geusdigadangkeun bakal diserenan hak kanasaniskara hal. Allah ngajadikeun langit jeungbumi oge ku perantaraan Putra-Na,3anu nyumiratkeun cahaya gumilangkamulyaan Mantenna, sarta anu kaayaana-Nanyeples Allah ku manten. Anjeunna murba kasajagat raya ku kakawasaan pangandika-Na.Sanggeus nyucikeun manusa tina dosana,Anjeunna linggih di sawarga, di tengeneunAllah Nu Maha Kawasa.4Allah ngajungjung Putra-Na leuwih tibatan ka para malaikat. Jenengan anudipaparinkeun ka Putra-Na leuwih agung tibatan ngaran-ngaran malaikat.5Taya hiji malaikat anu ku Allah ditimbalankieu, "Hidep Putra Ama. Ayeuna Ama jadiRama Hidep." Hal ngeunaan malaikat, Allahhenteu ngadawuh, "Kami bakal jadi Rama-Na,Anjeunna bakal jadi Putra Kami."6Waktu Allah ngutus eta Putra cikal,Mantenna nimbalan kieu, "Malaikat Allahkabeh kudu nyembah ka Anjeunna."

Ibrani 1.7–2.1 27Anu ngeunaan malaikat mah kieutimbalana-Na, "Malaikat-malaikat-Na kuMantenna dijadikeun angin, abdi-abdi-Nadijadikeun seuneu hurung."8Ari ngeunaan Putra-Na, kieu dawuhanAllah, "Karajaan Hidep, ya Allah, pingadegeunsalalanggengna. Hidep ngereh reujeung adil.9Hidep mikasuka anu bener, mikagiruk anusalah. Eta sababna Hidep dipilih ku Ama,Allah Hidep, disukakeun ku harkat luhur,ngungkulan batur-batur."10Dawuhana-Na deui, "Ya Pangeran,mimitina Hidep ngajadikeun bumi, sartangajadikeun langit ku metakeun panangan.11Eta kabeh bakal musna, bakal bobo caralawon, demi Hidep mah bakal tetep aya.12Sakuliah alam ku Hidep bakal ditilepankawas pakean, bakal disalin lir ganti baju.Hidep mah moal barobah, bakal jumenengsalalanggengna."13Taya hiji malaikat-Na anu ku Allahdidawuhan kieu, "Hidep geura calikkatuhueun Ama, nepi ka musuh-musuh Hidepku Ama dijieun jojodog tincakeun Hidep."14Lamun kitu, naon ari malaikat? Malaikat-malaikat mah roh anu ngawula ka Allah,anu ku Mantenna diutus pikeun ngabarantujelema-jelema anu bakal nampa kasalametan.

21Ku sabab kitu urang kudu beuki saregepkana pangajaran bener anu geus asup

Ibrani 2.2–8 3kana ceuli urang, supaya urang henteu palidku anu teu puguh.2Pesen-pesen anu ditepikeun ku paramalaikat ka karuhun urang teh tetelabenerna, jadi saha-saha anu teu nurutkana hal eta bakal meunang hukuman anusatimpal.3 Jadi, lamun urang henteu malire kana etapisalameteun anu luhur ajenna, kumaharek bisa lolos tina hukuman? Anu mimitingembarkeun hal eta teh Gusti ku anjeun,geus kitu ku anu ngadarengena ditepikeun kaurang bari ditetelakeun yen bener.4Panyaksi maranehna malah dikuatanku Allah, ku jalan mintonkeun rupa-rupakaahengan, mujijat-mujijat, jeung ku jalanmaparin kurnia-kurnia anu asal ti Roh Suci,numutkeun kumaha kersa-Na.5Dunya anyar, anu ku urang keur dipicatur,ku Allah henteu dikawasakeun ka paramalaikat,6 sabab ceuk ungel salah sahiji bagian KitabSuci kieu, "Manusa teh naon, nun Allah, numawi dipikaemut? Manusa teh mung manusa,ku Gusti dugi ka diperhatoskeun!7Mung sakedap ku Gusti disina langkunghandap ti batan para malaikat. Saparantoskitu mah dimakutaan ku kamulyaan sarengkaagungan,8ku Gusti disina murba kana saniskara."Disebutkeun yen manusa ku Allah disina

Ibrani 2.9–13 4"murba kana saniskara"; eta tetelanuduhkeun yen anu dipurba ku manusa tehsagala rupa. Ngan ayeuna mah urang tacanningal manusa murba kana saniskara teh.9Tapi urang terang aya anu nyepeng kawasakitu, nya eta Yesus. Anjeunna ku Allah disinaleuwih handap sakeudeung ti batan paramalaikat, sarta disina pupus jadi gagantisakumna manusa, ku tina asihna Allah kamanusa. Urang terang, ku sabab Anjeunnageus nemahan pupus jeung nandangansangsara, Anjeunna geus aya dina kaagunganjeung kamulyaan.10Memang kitu dikersakeunana ku Allah anungajadikeun jeung miara saniskara, Yesusteh disina sampurna ku jalan sangsara heula,supaya iasa nyandak pirang-pirang manusaanu bakal milu mulya saperti Anjeunna.Sabab Yesus teh anu nuyun manusa supayasalamet.11Yesus nyucikeun manusa tina dosa-dosana, ku jalan kitu Anjeunna jeung sakuranu disucikeun dosana jadi sa-Rama, sartaku lantaran geus sa-Rama, Yesus henteulingsemeun ngangken saderek ka maranehna.12Hal eta nyata dina piunjuk-Na kaAllah, "Jenengan Ama sumeja dikenalkeunka sadaya dulur-dulur, bade dipuji dinariunganana."13Aya deui pilahir-Na, kieu, "Kamingagantungkeun pangharepan ka Allah." Ieu

Ibrani 2.14–3.1 5deui pilahir-Na, "Ieu Kami, jeung anak-anakpaparin Allah."14Ku lantaran jelema-jelema anu kuAnjeunna disebut anak teh mahluk tinasipat daging jeung getih, Yesus ngajadikeunsalira-Na sasipat jeung maranehanana, hirupAnjeunna sakumaha hirup maranehanana,sarta manah-Na iklas nyorang pupus, supayaku jalan kitu iasa ngabinasakeun Iblis anukawasa kana maot,15 sarta ku jalan kitu Anjeunna iasangabebaskeun manusa, anu saumur hirupnadikukuntit ku kasieun, sieun maot.16Tetela anu dibelaan ku Anjeunna tehlain para malaikat, tapi turunan Ibrahim,sakumaha anu disebutkeun dina Kitab Suci.17 Ieu hartina dina sagala hal Anjeunna kudujadi sarua jeung saderek-saderek-Na tea,supaya iasa jadi Imam Agung anu satia jeungpinuh ku sipat welas asih, anu ngalalayananAllah pikeun mangpaat maranehanana,sangkan dosa-dosa maranehna dihampura.18Ku jalan kitu Anjeunna iasa nulungka sakur anu keuna ku cocoba, lantaranAnjeunna oge geus nandangan cocoba jeungsangsara.

31Dulur-dulur sasama Kristen! Aranjeunge geus disalaur ku Allah. Puseurkeun

hate ka Yesus, anu ku Allah diutus jadi ImamAgung agama anutan urang.

Ibrani 3.2–10 62Yesus satia ka Allah, anu ngangkatAnjeunna nyepeng eta padamelan, sapertiMusa anu satia nohonan papancen di gedongAllah.3Tapi Yesus leuwih agung ti batan Musa,ibaratna nu nyieun imah leuwih diajenan tibatan imah jieunna.4 Imah tangtu aya anu nyieunna, arisaniskara sajagat raya dipidamelna ku Allah.5Musa satia ngawula di gedong Allah, baringutarakeun hal-hal anu diandikakeun kuAllah ngeunaan jaman nu bakal datang.6Tapi kasatiaan Kristus mah kasatiaan nujadi Putra, anu kagungan rasa tanggung jawabperkara gedong Allah. Ari nu disebut gedongAllah nya eta urang, lamun urangna tetepjunun kana hal anu dijieun pangharepan.7 Jadi, sakumaha nu diandikakeun Roh Suci,nya eta, "Lamun maraneh poe ieu ngadarengegentra Allah,8ulah basangkal cara karuhun maraneh,ngalawan ka Allah, waktu maranehna ngadojaka Mantenna di gurun keusik.9Maranehanana ka Kami ngadoja, nyoba,timbalan Allah, padahal maranehna geusnarenjo anu ku Kami dipigawe salila opatpuluh taun.10Ku sabab kitu Kami jadi ambek, nepika nimbalan kieu, Ieu jelema-jelema tehdaroraka sapapanjangna, arembungeun baengagugu parentah-parentah Kami.

Ibrani 3.11–18 711Awahing ku ambek Kami sumpah,Maranehanana moal jadi diasupkeun ka tanahanu ku Kami dijangjikeun, ku Kami moaldibere reureuh!"12Dulur-dulur sakapercayaan! Sing ati-ati,ulah aya anu boga hate jahat jeung teupercayaan kawas kitu nepi ka nukangan Allahanu jumeneng.13Sabalikna, supaya ulah nepi ka aya anukabengbat ku dosa nepi ka jadi jelema jahat,kudu silih tulungan unggal-unggal poe, salilahirup di jaman anu dina Kitab Suci disebut"Poe ieu".14Sabab urang teh kabeh geus jadikanca-kanca Kristus, asal pengkuh nepi kaahir nyekel kayakinan anu geus jadi cecekelanti awalna.15Sing aringet, kumaha ceuk Kitab Suci tea,"Lamun maraneh poe ieu ngadarenge gentraAllah, ulah basangkal cara karuhun maraneh,ngalawan ka Allah."16 Jelema-jelema anu mana anu ngadarengegentra Allah tapi ngaralawan teh? Nya etajelema-jelema anu ku Musa dibawa budal tiMesir tea, kabeh.17Ka saha Allah bendu nepi ka opat puluhtaun teh? Ka jelema-jelema anu daroraka tea,nepi ka maranehanana tinggolepak maraot digurun keusik.18Timbalan Allah anu ungelna, "Maranehnamoal dibikeun arasup ka tanah keur

Ibrani 3.19–4.4 8tempat reureuhna, sanajan ku Kami geusdijangjikeun" ka saha ditujulkeunana? Kajelema-jelema anu ngaralawan tea.19 Jadi eces, pang maranehna teu kungsiarasup ka eta tanah teh lantaran teupalercayaeun.

41Tempat reureuh anu dijangjikeun kuAllah teh pikeun urang oge. Urang

oge bakal dipaparin tempat reureuh. Anumatak kudu ati-ati ulah aya ti aranjeun anukasampak henteu layak asup ka eta tempatreureuh.2Sabab urang oge geus ngadarenge wawaranInjil Kasalametan saperti maranehna. Nganpikeun maranehna mah eta wawaran tehteu jadi mangpaat, lantaran ngan dapondidarenge, henteu dipercaya.3Sabalikna ku urang mah reureuh anudijangjikeun ku Allah teh bakal kasorang,sabab urang mah percaya. Ieu cocog jeungdawuhan Allah anu kieu tea, "Awahingku bendu Kami sumpah: Maranehna moaljadi diasupkeun ka tanah anu ku Kamidijangjikeun teh, ku Kami moal diberereureuh!" Kitu dawuhana-Na, sanajanpadamelana-Na mah geus rengse ti barangMantenna ngajadikeun alam dunya.4Ngeunaan hal poe nu katujuh ayakateranganana dina Kitab Suci, kieu, "Dinapoe nu katujuh Allah liren tina sagalapadamelana-Na."

Ibrani 4.5–11 95Tina hal ieu disebutkeun deui kieu,"Maranehna moal jadi diasupkeun ka tanahanu ku Kami dijangjikeun teh, ku Kami moaldibere reureuh."6Maranehna, anu pangheulana ngadarengewawaran Injil Kasalametan teu kungsiarasup ka tempat reureuh tea, lantaran teupalercayaeun. Jadi eces, aya jelema-jelemasejen anu diidinan arasup ka dinya.7Sabab Allah geus ngayakeun hiji poe deuianu disebut "Poe ieu". Sanggeus mangalam-alam, hal ieu ku Allah diandikakeun deuiku perantaraan Daud, ayat Kitab Sucinasakumaha anu tadi dipetik, "Lamun poeieu maraneh ngadarenge gentra Allah, ulahbasangkal."8Upama baheula Yosua kungsi mah mawamaranehna reureuh di tanah anu dijangjikeuntea, Allah moal nyebat-nyebat deui hal poeanu hiji deui.9 Jadi eces aya keneh poe reureuh anudijangjikeun pikeun umat Allah, saperti Allahliren dina poe nu katujuh.10Sabab saha-saha anu geus asup ka tempatreureuh anu dijangjikeun ku Allah, bakalreureuh tina sagala pagaweanana, sapertiAllah oge liren tina sakabeh padamelana-Na.11Ku sabab kitu urang kudu enya-enya,supaya bisa asup ka eta tempat, ulah nepi kagagal lantaran wangkelang cara maranehna.

Ibrani 4.12–5.1 1012Pangandika Allah teh nya hirup, nyakuat, tur leuwih seukeut ti batan pedang nuseukeut kenca katuhu, sanggup nusuk nepikana nyawa jeung jiwa, tembus kana tulangsandi jeung sungsum, bisa maca pikiranjeung angen-angen manusa.13Taya hiji hal anu bisa nyamuni ti Allah,kabeh mahluk eces nonggerak katingalieun.Ka Mantenna urang kabeh kudu nyanggakeuntanggung jawab kalakuan.14Ku sabab kitu sing pageuh urang nyekelpangakuan yen percaya. Sabab urang bogaImam Agung anu luhur, anu geus lebet nepika payuneun Allah pisan, nya eta Yesus, PutraAllah.15 Imam Agung urang teh lain imam anutara ngaraskeun kahengkeran-kahengkeranurang. Sabalikna malah, lantaran Anjeunnage geus nyorang nandangan sagala dodojacara urang, ngan ari Anjeunna mah teukagungan dosa.16Ku sabab eta hayu urang ngadeuheusbari reugreug hate ka Allah anu sipat kurnia.Mantenna tangtu mikawelas jeung maparinrahmat pitulung samangsa urang perlu kupitulung Mantenna.

51Sakur imam agung dipilihna ti sasamamanusa, diangkat pikeun jadi wawakil

sasamana manusa ngalalayanan Allah,kapapancenan ngahaturkeun pangbakti-

Ibrani 5.2–9 11pangbakti jeung kurban-kurban panebusdosa.2Ku sabab dirina oge rea kalemahanana,imam agung bisa lemah lembut ka jelemaanu taya kanyaho jeung rea salahna.3Ku sabab dirina ge sipat lemah, ngurbannateh lain ngan pikeun nebus dosa jalma reabae, tapi keur dirina oge.4 Imam agung teu aya anu ngajenengkeunmaneh, sabab kudu aya panyaur heula tiAllah, saperti Harun contona.5Kristus oge kitu, jadi Imam Agung tehhenteu ngangkat anjeun, tapi dijenengkeunku Allah. Kieu dawuhan Allah ka Anjeunna,"Hidep Putra Ama, poe ieu Ama jadi RamaHidep."6Dina kasempetan sejen kieu dawuhanAllah, "Hidep jadi Imam langgeng sapertiImam Melkisidik."7Waktu keur jumeneng keneh di ieubumi, Yesus sasambat bari medal cisoca kaAllah, anu iasa ngaluputkeun Anjeunna tinaancaman pati. Ku sabab rendah manah jeungajrih, paneda-Na ku Allah dikabul.8Yesus sanajan Putra Allah, tumut sartasadrah nandangan sangsara.9Ku sabab kitu sanggeus dijadikeunsampurna, Yesus teh jadi sumberkasalametan jelema-jelema anu aranut kaAnjeunna,

Ibrani 5.10–6.3 1210 sarta ku Allah diembarkeun jadi ImamAgung golongan Melkisidik.11Hal Yesus jadi Imam Agung, loba anuperlu diterangkeun, tapi hese nerangkeunana,lantaran aranjeun kendor kana ngarti.12Geus sakitu lilana dialajar dina hambalankahiji pangajaran-pangajaran ti Allah, kudunamah ayeuna geus jaradi guru tina hal eta. Aripek masih keneh kudu diajar ku batur, canbisa meuweung anu teuas-teuas, kakara bisakana susu.13Anu disusuan keneh mah orok, anu tacanboga pangalaman, tacan nyaho salah jeungbener.14Kadaharan anu teuas-teuas mah nganpikeun anu geus cukup umur, anu geus bogapangalaman bisa ngabedakeun mana nu hademana nu jahat.

61Ayeuna hayu urang mancat tinahambalan kahiji, urang teruskeun kana

pangajaran-pangajaran Kristen saterusna,sing nepi ka asak. Ulah ngungucel baepangajaran dasar anu ngajarkeun hal kudueureun tina kalakuan nu taya mangpaatna,hal kudu percaya ka Allah,2hal baptis, hal numpangan leungeun kabatur, hal pihudangeunana anu geus maraot,jeung hal hukuman langgeng.3Urang maju! Ka nu leuwih luhur! MugiaAllah ngawidian!

Ibrani 6.4–10 134Sabab lamun jelema geus ninggalkeunimanna, bisa ditungtun deui kumaha? Tadinamaranehna geus araya dina caangna Allah,geus ngarasa genah-genahna kurnia-kurniaAllah ti sawarga, geus narampa Roh Suci,5 tina pangalamanana geus nyarahoeunyen pangandika Allah teh hade, geus barisangarasakeun kurnia-kurnia jaman nu bakaldatang.6Ari pek malundur deui! Pamohalan bisadiajak tobat deui, lantaran maranehananageus nyalibkeun deui Putra Allah bari dihihinadi hareupeun jalma rea.7Taneuh anu sering nyeuseup cihujanlantaran sering kahujanan, pepelakananajaradi, nguntungkeun ka nu melakna, tandanadiberkahan ku Allah.8Tapi lamun anu jaradi di eta tanah tehareuy-areuyan jeung cucuk-cucukan, geustangtu taya mangpaatna, anu engkena bakaldisapa ku Allah, tuluy diduruk nepi ka beak.9Dulur-dulur! Sanajan kecap-kecap simkuring sakieu resagna, ari hate mah yakinaranjeun teh geus narampa rahmat anupangajina leuwih, anu jadi sabagian tinakasalametan aranjeun.10Allah teh lain anu sok jalir. Mantennamoal lali ka anu geus dipigawe ku aranjeun,nya kitu deui kana kanyaah aranjeun kaMantenna ku jalan nulungan ka dulur-dulursakapercayaan, nepi ka ayeuna.

Ibrani 6.11–18 1411Kacida diarep-arepna muga aranjeunpengkuh nepi ka cacapna, supaya hal anukeur diarep-arep ku aranjeun teh laksanakatarima.12Ulah mumulan, kudu nulad ka jelema-jelema anu geus narampa hal anudijangjikeun ku Allah lantaran percaya, sartanunggu-nunggu kalayan sabar.13Waktu Allah ngadamel perjangjianka Ibrahim, nganggo sumpah yen bakalngalaksanakeun jangji-Na. Ku sabab teu ayaanu leuwih luhur ti Allah, sumpah-Na nyebatjenengan ku manten.14Dawuhana-Na, "Kami sumpah, manehbakal diberkahan jeung dibere pirang-pirangturunan."15 Ibrahim sabar ngantosan eta jangji. Kusabab kitu eta jangji Allah teh dilaksanakeunka anjeunna.16 Jelema lamun sumpah, pikeunngukuhkeun sumpahna teh bari nyebutdemi si Anu, anu saluhureunana, supayapacental-centalna eureun.17Allah ngaraos perlu mintonkeunkaestuana-Na ka sakur anu dipaparin jangji,pikeun nandakeun yen jangji-Na moal robah,eta sababna jangji-Na dikuatkeun ku sumpah.18Ku sabab kitu ieu dua hal teh, jangji jeungsumpah-Na, ngalantarankeun Mantenna moalkersa barobah, moal kersa jalir. Pikeun anunyalindung ka Mantenna, sumpah Mantenna

Ibrani 6.19–7.5 15teh jadi pamageuh pangharepanana yenjangji Mantenna tangtu dilaksanakeun.19Eta pangharepan urang kitu teh lir jangkaranu nanceb jero, jadi pamageuh hirup urangnepi ka urang ngarasa aman. Eta jangkarpangharepan teh nembus reregan ka KamarPangsucina di Bait Allah di sawarga.20Yesus geus lebet ka dinya heulaeunurang, pikeun urang, jadi Imam Agung urangsalalanggengna, saperti Melkisidik.

71Melkisidik teh raja nagara Salem jeungjadi imam Allah Nu Maha Agung. Waktu

Ibrahim mulih jurit tas ngelehkeun raja-raja,dipapagkeun ku Melkisidik jeung diberkahan.2Ku Ibrahim dihaturanan barang jarahansaperpuluhna. (Jenengan Melkisidik, kahijihartina "Raja Kaadilan"; jeung ku sababanjeunna raja ti nagara Salem, oge hartijenenganana teh "Raja Karapihan".)3Hal ramana, ibuna, karuhun-karuhunna,teu aya kateranganana; hal dibabarkeunana,hal pupusna, oge teu aya kateranganana.Sarua halna jeung Putra Allah, sarta tetepjadi imam salalanggengna.4Tembong tetela kumaha agungnaMelkisidik, nepi ka ku Ibrahim, karuhun uranganu kamashur, dihaturanan saperpuluh tinabarang jarahan perang.5Dina Kitab Hukum Agama aya katangtuan,imam-imam turunan Lewi kudu narik

Ibrani 7.6–12 16perpuluhan pangasilan urang Israil,dulur-dulurna keneh papada turunan Ibrahim.6Melkisidik lain turunan Lewi, tapi narimaperpuluhan ti Ibrahim sarta ngaberkahan kaanjeunna, padahal Ibrahim teh jelema anugeus meunang jangji-jangji ti Allah.7Geus teu sak deui, anu ngaberkahanteh harkatna leuwih luhur ti batan anudiberkahanana.8 Imam-imam anu narik perpuluhan teakabeh mahluk anu keuna ku ajal. Sabalikna,anu nampi perpuluhan ti Ibrahim, Melkisidiktea, tetep hirup. Kitu ditetelakeunana kuKitab Suci.9Waktu Ibrahim ngahaturkeun perpuluhanka Melkisidik, meunang oge disebutkeun, yenLewi anu turunanana bakal narik perpuluhanti urang Israil oge milu ngahaturkeun etaperpuluhan liwat Ibrahim.10Waktu Ibrahim dipapagkeun ku Melkisidik,Lewi tacan lahir, tapi sanajan kitu ge beunangdisebutkeun geus aya di jero salira Ibrahim,karuhunna.11Kitab Hukum Agama diturunkeunana kaurang Israil dina kaimaman Lewi. KaimamanLewi dijalankeunana henteu sampurna, kusabab kitu kudu diganti ku imam ti golongansejen, ti golongan Melkisidik, lain ti golonganHarun.12Beda kaimaman tangtu beda deuiaturanana.

Ibrani 7.13–22 1713Anu dimaksud di dieu nya eta Gusti urang.Anjeunna ti kaom sejen. Ti kaom Anjeunnateu aya anu kungsi jadi imam.14Geus teu aya nu bireuk deui, Gusti urangmah ti kaom Yuda, kaom anu dina halkaimaman ku Musa henteu disabit-sabit.15Hal ieu jadi leuwih eces sanggeus aya hijiimam sejen anu kawas Melkisidik,16anu dijenengkeunana lain ku aturanmanusa, tapi ku kanyataan hirup-Na anukawasa jeung teu aya panganggeusanana.17Sabab dina Kitab Suci disebut kieu, "Hidepjadi Imam langgeng, ti golongan Melkisidik."18Ku sabab kitu aturan anu heubeul teh geusteu dipake, lantaran tetela teu aya dayana,teu aya gunana.19Sabab taya sarupa hal anu bisadisampurnakeun ku Hukum Musa. Ayeunageus aya gagantina, anu mere harepan anuleuwih mencrang, anu bakal ngadeukeutkeunurang ka Allah.20 Jeung deui gagantina teh dikuatkeunku sumpah Allah. Waktu imam-imam sejendiangkat, sumpah kitu henteu aya.21Tapi waktu Yesus dijenengkeun jadi Imam,dikukuhkeun ku sumpah Allah, dawuhana-Na,"Pangeran sumpah, sumpah-Na moalbarobah, Hidep jadi Imam langgeng."22Ku jalan kitu Yesus teh jadi tanggelan tinahiji perjangjian anu leuwih pangajina.

Ibrani 7.23–28 1823Bedana deui, imam-imam sejen mah loba,ganti-ganti, taya anu terus lantaran kapegatku ajal.24Yesus mah jumeneng terussalalanggengna, kaimamana-Na teudiganti ku saha-saha.25Ku lantaran kitu Yesus salawasna iasanyalametkeun manusa anu datang kaAllah liwat Anjeunna, sabab Anjeunna,anu jumeneng salalanggengna bakalmangmundutkeun kasalametan manusa kaAllah.26Nya Yesus Imam Agung anu dipikabutuhku urang teh. Anjeunna mah suci, tanpa cela,tanpa dosa, geus dipisahkeun ti manusa anudosa, sarta geus diangkat ka tempat luhureunsakabeh langit.27Anjeunna teu cara imam-imam agungsejen anu kudu nyieun kurban pikeunnebus heula dosana sorangan terus nebusdosa jalma rea. Ngan sakali bae Yesusngahaturkeun kurban teh, nya eta waktungurbankeun salira-Na ku anjeun.28 Imam agung anu diangkat nurutkeunkatangtuan-katangtuan Hukum Musa,kabehanana oge henteu sampurna. Ari PutraAllah, anu diangkat beh dieueun Hukumeta, diangkatna jadi Imam Agung sanggeusdijadikeun sampurna keur salalanggengna,dikukuhkeun ku jangji Allah anu dikuatan kusumpah Mantenna.

Ibrani 8.1–6 19

81Poko anu dicaritakeun bieu nya eta:Urang boga Imam Agung, anu linggih

di tengeneun tahta Raja Nu Maha Luhur disawarga.2Anjeunna nyepeng damel sakumaha ImamAgung di Kamar Pangsucina, di jero KemahTepangan anu sajatina, anu diadegkeun kuAllah ku manten, lain ku jelema.3Sakumaha kamistian Imam Agung kudunyanggakeun pangbakti-pangbakti jeungngayakeun kurban sato ka Allah, Imam Agungurang oge kitu, kudu aya anu ku Anjeunnadihaturkeun.4Keur jumenengna di dunya, Anjeunnahenteu jadi Imam, lantaran geus ayaimam-imam anu kawajibanana nyanggakeunpangbakti-pangbakti anu geus ditangtukeunku Hukum Agama urang Yahudi.5Tapi kawajiban imam anu dijalankeun kumaranehanana saenyana ngan tiruan jeungkalangkang ti anu dijalankeun di sawarga,sakumaha anu ku Allah diandikakeun kaMusa waktu anjeunna dipiwarang ngadamelKemah Tepangan tea. Dawuhan Allah, "Inget!Dijieunna kudu cocog jeung conto anu kuKami ditembongkeun ka maneh di luhurgunung."6Tapi kawajiban imam anu dijalankeun kuYesus mah leuwih luhur pangajina ti batankawajiban maranehanana, sabab perjangjiananu ku Anjeunna diayakeun antara Allah

Ibrani 8.7–13 20jeung umat-Na pangajina leuwih luhur,lantaran eusina ngajangjikeun hal-hal anuleuwih nyenangkeun.7Lamun dina perjangjian anu kahiji teu ayakakuranganana mah geus tangtu teu perluaya perjangjian anu kadua.8Tapi Allah mendakan kasalahan ti umat-Na,nepi ka ngadawuh kieu, "Engke aya hijimangsa, dawuhan Pangeran, Kami rek nyieunhiji perjangjian anu anyar, pikeun urang Israiljeung urang Yuda.9Eusina beda ti perjangjian Kami kakaruhun-karuhunna waktu Kami nungtunmaranehanana budal ti Mesir. Maranehananageus ingkar tina perjangjian Kami, ku Kamimoal dipalire deui.10Ayeuna, kieu perjangjian Kami engkeka urang Israil di mana geus cundukwaktuna, dawuhan Pangeran. Hukum Kamisina ngenggon dina batinna, ditulis dinahatena. Kami nu jadi Allah maranehanana,maranehanana bakal jadi umat Kami.11Teu perlu maranehanana ngajar kasasama wargana, atawa mamatahan kadulurna, Kudu nyaho ka Allah. Sabab kabeh,gede, leutik, bakal warawuheun ka Kami.12Dosa-dosana bakal dihampura, sagalakasalahanana moal diinget-inget deui."13Ku sabab Allah geus ngedalkeun jangjinu anyar, jangji nu ti heula ku Mantenna

Ibrani 9.1–7 21dianggap geus buruk; sagala rupa anu geusburuk bakal tereh euweuh.

91Perjangjian anu kahiji ngabogaanaturan-aturan ibadah, jadi kudu aya

tempat ibadah anu dijieun ku manusa.2Seug nyieun kemah, anu bagian hareupnadisebut Tempat Suci. Di dinya aya sukulampu jeung meja anu diteundeunan rotihaturkeuneun ka Allah.3Tukangeun reregan anu kadua ayarohangan anu disebut Kamar Pangsucina.4Di eta rohangan aya altar emas parantingukus seuseungitan, aya Peti Perjangjiananu dilapis ku emas tempat nyimpen: buli-buliemas anu dieusi manna, teteken Harun anugeus sirungan, jeung dua papan batu anuditulisan sapuluh parentah Allah.5Di luhur eta peti aya tiruan duamukarabin, nya eta mahluk jangjangan,pikeun ngalambangkeun kahadiran Allah,jangjangna sina meber mayungan tempatparanti ngahampura dosa. Sakitu baekateranganana, moal diwincik terus.6Kitu diaturna eta tempat teh. Saban poeimam-imam arasup ka eta kemah, tapingan nepi ka bagian hareupna, netepankawajibanana.7Anu meunang asup ka bagian pangjeronangan Imam Agung, eta ge ngan sataun sakali.Asupna mawa getih sanggakeuneun ka Allah,

Ibrani 9.8–13 22pikeun nebus dosana heula terus nebus dosajalma rea anu dilampahkeun teu karasa.8Maksud Roh Suci ngatur kitu teh ngajar,supaya jalma-jalma tarerang yen salila kemahbagian luar aya keneh, Kamar Pangsucinamoal waka dibuka.9 Ieu ngagambarkeun kaayaan jamanayeuna. Tegesna, sagala pangbakti jeungkurban-kurban sato teh henteu bisa dipakenyampurnakeun hate jelema anu ngabaktina,10 sabab anu dibaktikeunana ngan rupaningkadaharan, inuman jeung rupa-rupa upacaranyucikeun. Eta kabeh ngan aturan-aturanlahir, lakuna ngan nepi ka datangna waktuAllah ngayakeun parobahan anyar.11Tapi Kristus geus sumping, jadi ImamAgung tina hal-hal anu hade, tur eta anuharade teh geus aya. Kemah tempat Anjeunnanetepan kawajiban leuwih agung, leuwihsampurna, lain beunang nyieun manusa, lainti ieu dunya nu beunang nyipta.12Kristus lebetna ka Kamar Pangsucinangan sakali tapi pikeun salilana. Waktulebet henteu nyandak getih embe jalu atawagetih anak sapi haturkeuneun ka Allah. Anudicandak-Na getih salira-Na ku anjeun, anungalantarankeun urang bisa disalametkeunkeur salalanggengna.13Getih embe, getih sapi jalu jeung lebuanak sapi anu dijieun kurban beuleuman,dikepret-kepretkeun ka jelema anu ceuk

Ibrani 9.14–19 23aturan agama jelema kotor, supaya kokotordirina leungit beresih.14Lamun getih jeung lebu sato tea bisangaberesihkeun kokotor diri manusa, geuskomo deui getih Kristus! Ku jalan Roh anulanggeng Kristus ngurbankeun salira-Na kuanjeun ka Allah, jadi kurban anu sampurna.Getih Anjeunna ngaberesihkeun batin urangtina hal-hal anu taya mangpaatna, nepi kaurang bisa ngabakti ka Allah anu jumeneng.15Ku hal eta, Allah ku jalan Kristusngadamel perjangjian anu anyar, supayasakur anu geus disaur ku Mantenna bisanampa berkah-berkah langgeng beunangnyayagikeun Mantenna. Pang bisa kitulantaran aya nu geus ngurbankeun nyawa nyaeta Kristus, nu matak manusa bisa leupastina kasalahan-kasalahanana anu dipigawedina jaman perjangjian nu kahiji.16Dina hal surat warisan kudu sidik heulayen anu nyieunna geus maot.17Sabab sapanjang nu nyieunna hirup kenehmah surat warisanana tacan laku, lakunalamun nu nyieunna geus maot.18Eta sababna perjangjian Allah nu kahijioge kudu disahkeun ku getih.19Prakna kieu: Mimitina Musa nerangkeunheula sakabeh parentah Allah nu aya dinaKitab Hukum Agama. Geus kitu nyandak getihanak sapi jeung getih embe jalu dicampur cai,dikepret-kepretkeun kana Kitab Hukum jeung

Ibrani 9.20–26 24ka sakabeh urang Israil. Ngepretkeunanamake jukut hisop jeung bulu domba beunangngabeureuman,20bari saurna, "Ieu getih dipake ngukuhkeunperjangjian Allah anu kudu ditarurut kumaraneh."21Eta getih dikepretkeun oge kana KemahTepangan jeung kana sakabeh parabotngabakti, prakna kitu keneh.22Memang, nurutkeun Hukum AgamaYahudi, meh sagala rupa disucikeun ku getih,dosa oge bisa dihampura lamun geus ayagetih anu ngocor kaluar.23Kitu petana nyucikeun barang-barang anungalambangkeun hal-hal anu di sawarga.Ngan ari hal-hal anu di sawarga mah perlu kukurban anu leuwih utama.24Kristus henteu lebet ka Kamar Pangsucinaanu dijieun ku jelema, anu ngan jadi lambangti anu sajatina. Kristus mah lebet ka sawargapisan, ngadeuheus ka Allah jadi wawakilurang.25 Imam Agung urang Yahudi saban taunkudu asup ka Kamar Pangsucina di Bait Allahmawa getih sato. Ari Kristus mah henteukitu, jeung henteu nepi ka sababaraha kalingurbankeun deui salira-Na,26 sabab lamun kitu, atuh ti sajleg aya dunyateh tangtu geus kacida seringna nandangkasangsaraan. Kapan geus bukti ayeuna,dina jaman ieu anu tereh beak, Anjeunna

Ibrani 9.27–10.4 25sumpingna teh ngan sakali jeung keursalalanggengna, nyingkirkeun dosa ku jalanngurbankeun salira-Na ku anjeun.27Saban jelema kudu maot ngan sakali,tuluy dibawa ka pangadilan Allah.28Kristus oge kitu, ngan sakali pupus,ngurbankeun salira-Na pikeun nebusdosa-dosa manusa. Anjeunna bakal sumpingdeui kadua kalina, lain rek nanggung deuidosa, tapi rek nyalametkeun jelema-jelemaanu keur ngadarago sumping-Na.

101Aturan-aturan anu diparentahkeun kuHukum Agama urang Yahudi ngan jadi

gambar anu samar-samar tina hal-hal anuharade nu bakal datang, lain anu saenyanatina hal eta. Saban taun kurban deui, kurbandeui, teu eureun-eureun, nu dikurbankeunanakitu-kitu keneh. Jadi eta kurban-kurbananu diparentahkeun ku Hukum Agama tehkumaha rek bisa nyampurnakeun manusaanu datang rek ngabakti ka Allah?2Upama enya eta anu ngabarakti teh dosanageus disucikeun, piraku terus bae ngarasadosa, ngurbanna tangtu areureun.3Pang ngayakeun kurban saban-saban taunoge pikeun ngelingan yen maranehananadarosa.4Sabab memang getih sapi jeung getihembe jalu moal bisa dipake ngaleungitkeundosa.

Ibrani 10.5–11 265Eta sababna waktu Kristus rek lebetka ieu dunya unjukan ka Allah: "Amahenteu mikahoyong kurban-kurban sarengpangbakti-pangbakti. Anu dipundut nya diriPutra pribadi.6Ama henteu seneng dihaturanan kurbansato anu dibeuleum dina altar atanapikurban-kurban panebus dosa.7 Ieu piunjuk Putra, Sumangga, Abdi sumejangestokeun timbalan, nun Allah, sakumahaanu diserat perkawis Abdi dina Kitab Suci."8Dina eta piunjuk, Kristus mimitinanyaurkeun, "Ama henteu mikahoyongkurban-kurban sareng pangbakti-pangbakti;henteu seneng dihaturanan kurban sato anudibeuleum dina altar atanapi kurban-kurbanpanebus dosa." Kitu piunjuk-Na sanajaneta kurban-kurban anu dihaturkeun tehdikudukeun dina Kitab Hukum Agama.9Sanggeus eta, kieu piunjuk-Na deui,"Sumangga, Abdi sumeja ngestokeuntimbalan, nun Allah." Ku karana eta,kurban-kurban anu heubeul teh ku Allahdileungitkeun, diganti ku kurban Kristus.10Yesus Kristus geus ngajalankeun hal anudipundut ku Allah, ku sabab kitu urang kabehgeus diberesihkeun tina dosa ku jalan kurbansalira Kristus ku anjeun, anu dijalankeunanangan sakali pikeun salalanggengna.11Sakur imam Yahudi netepan kawajibanimamna unggal-unggal poe, ngurban deui,

Ibrani 10.12–20 27ngurban deui, nu dikurbankeunana kitu-kitukeneh. Kurban-kurbanna sama sakali teu bisadipake ngaleungitkeun dosa.12Tapi Kristus mah ngajalankeun kurbannangan sakali, kurban pamupus dosa,kurbanna laku pikeun salalawasna. Sanggeusngajalankeun kurban Anjeunna linggih ditengeneun Allah,13 sarta ayeuna keur ngantos lawan-lawananu ku Allah bakal diserenkeun ka Anjeunnabaris dijadikeun jojodog sampeana-Na.14 Jadi Anjeunna mah ngan ku hijikurban geus iasa nyampurnakeun manusaanu geus diberesihkeun tina dosa, keursalalanggengna.15Tina hal eta Roh Suci ge geus merepanyaksi, kieu saur-Na mimitina,16 "Kieu perjangjian Kami engke kamaranehna di mana geus cunduk waktuna,dawuhan Pangeran. Hukum Kami sina ngancikdina batinna, ditulis dina hatena."17Saur-Na deui, "Dosa jeung kadorakaan-kadorakaanana ku Kami moal diinget-ingetdeui."18Ku sabab geus dihampura, geus teu perlungayakeun deui kurban panebus dosa.19 Jadi, dulur-dulur, ku jalan Kristus pupusurang ayeuna meunang asup ka KamarPangsucina.20Urang ku Anjeunna geus dipangmukakeunhiji jalan anu brasna kana hirup, jalan anu

Ibrani 10.21–29 28nembus reregan Kamar Pangsucina nya etasalira Kristus ku anjeun.21Urang boga hiji Imam Agung anungapalaan gedong Allah.22Ku sabab eta hayu urang sing deukeut kaAllah reujeung hate anu iklas, iman nu yakin,batin anu geus dikosongkeun tina rasa salah,jeung raga anu geus diberesihan ku cai anungagenclang.23Sing tigin kana pangharepan anu kuurang geus diaku, sing percaya Allah teh tiginnyepeng jangji-Na.24Sing silih titenan, silih ajak nyieunkahadean jeung nembongkeun kanyaah.25Ulah bosen-bosen kumpulan, ulah caraanu lian. Sabalikna anggur sing silih gedekeunhate, sabab Poe pisumpingeunana Gusti geusbeuki deukeut.26Sabab lamun urang geus dibere jalan anubener tapi angger ngahajakeun dosa, geusmoal aya deui kurban anu bisa mupus dosa.27Tinggal ngadago pitemaheunana nya etaPangadilan anu pikasieuneun, jeung hurungnaseuneu bendu Allah anu bakal ngahuru beaksakur anu ngalawan ka Mantenna!28Anu ngalanggar aturan-aturan HukumMusa, sanggeus bukti kasalahanana sartakasaksian ku duaan atawa tiluan, teu dibereampun, dipaehan.29Geus komo deui anu ngahinakeun ka PutraAllah, anu ngarerendah getih perjangjian

Ibrani 10.30–36 29Allah nya eta getih Kristus anu nyucikeundirina tina dosa, anu ngahina ka Roh anumaparin rahmat! Pek gambarkeun, kumahabeuratna hukuman anu baris katampa!30Sabab urang apal ka anu ngandika,"Kami moal teu ngabales, moal teu naur!";jeung oge ka nu ngandika, "Pangeran bakalngahakiman umat-Na."31Pikumahaeun teuing jelema anu dicerekku panangan Allah anu jumeneng!32Sing aringet kana kaayaan aranjeunbareto. Harita, sanggeus aranjeun dicaanganku caang ti Allah sanajan sering ngalakonankasangsaraan teu burung tarabah.33Kadang kala aranjeun dihihina jeungditeungteuinganan di hareupeun jalma rea,aya kalana deui aranjeun milu ngarasaprihatin ka batur anu oge dikitu-kitu,34milu ngarasa sangsarana jelema-jelemaanu dipanjara. Jeung waktu sagala pangabogaaranjeun aya anu ngarampas, aranjeun teungarasa owel lantaran ngarasa boga kenehhal anu leuwih gede pangajina, anu bakalkapiboga salalanggengna.35Anu matak ulah pegat pangharepan,sabab lamun aranjeun tetep iman gedeganjaranana.36Sing salabar, supaya bisa ngalakonanpangersa Allah sarta nampa ganjaran anugeus dijangjikeun ku Mantenna.

Ibrani 10.37–11.5 3037Sabab dina Kitab Suci aya ungel kieu,"Moal lila deui ge, Anjeunna tangtu sumping,geus meh sumping; Anjeunna moal talangke.38Umat Kami nu balener tangtu palercaya,nu matak bakal harirup; tapi ka nu undur,lamun aya, Kami teu suka."39Sageuy urang kaasup anu undur jeungsasab. Urang mah kapan percaya, tangtudisalametkeun.

111Percaya hartina yakin enya-enya kanahal anu keur diarep-arep, ngarasa

pasti kana ayana hal anu henteu katembongku panon lahir.2 Jelema-jelema jaman baheula loba anudipikasuka ku Allah, lantaran kapercayaanana.3Ku karana percaya, urang jadi ngarti yenjagat raya teh dijadikeunana ku pangandikaAllah, yen sakur anu bisa katenjo tehdijadikeunana tina anu henteu katenjo.4Ku karana percaya, Habil ka Allahnyanggakeun kurban anu leuwih utamati batan kurban Kain. Ku karana percayaHabil ku Allah diangken jelema hade,buktina kurbanna ditampi. Ku karanakapercayaanana, sanajan enggeus perlayaHabil masih nyoara.5Ku karana percaya, Hanok henteu kungsimaot heula, diangkat hirup-hirup ka Allah,taya nu manggihan deui lantaran ku Allahgeus diangkat. Dicaritakeun dina Kitab

Ibrani 11.6–10 31Suci yen samemeh diangkat Hanok tehdipikaseneng ku Allah.6Taya saurang-urang acan jelemaanu dipikaseneng ku Allah teu karanakapercayaanana. Sabab saha-saha anudatang ka Allah kudu percaya yen Allah tehaya, kudu percaya yen Allah tangtu ngaganjarka jelema anu neangan Mantenna.7Ku karana percaya, Enoh tumut kanabewara Allah ngeunaan hal nu bakal datang,nu ku anjeunna tacan katingali. Tumutkana timbalan Allah Enoh ngadamel kapal,ngalantarankeun anjeunna sakulawargisalamet. Dunya ieu dihukum, tapi Enoh mahku Allah diangken jelema bener, lantaranpercaya.8Ku karana percaya, Ibrahim tumut kaAllah, waktu anjeunna disaur dipiwarangngajugjug tempat anu dijangjikeun ku Allahbakal dipaparinkeun ka anjeunna. Anjeunnangantunkeun nagrina bari teu uninga kudungajugjug ka mana.9Ku karana percaya, anjeunna sadrah jadiurang asing di nagri anu ku Allah dijangjikeuntea. Anjeunna cicingna di kemah. Nya kitukeneh Ishak jeung Yakub, anu sarua meunangjangji saperti kitu ti Allah.10Eta teh lantaran Ibrahim keur ngadago-dago kota anu dirancang jeung diadegkeun kuAllah dina pademen anu kaayaanana tetep.

Ibrani 11.11–17 3211Ku karana percaya, Ibrahim jadi kagunganputra, sanajan geus kacida sepuhna turSarah gabug. Anjeunna percaya Allah bakalngalaksanakeun jangji-Na.12 Ibrahim sanajan geus kacida sepuhna, tapiti anjeunna saurang gumelar pirang-pirangturunan, lobana saperti bentang di langit,saperti keusik di basisir.13 Jelema-jelema anu kacatur bieu teteppercaya nepi ka parupusna. Aranjeunnamemang teu kungsi ningali bukti tina jangjiAllah tea. Tapi hal eta ku aranjeunna geuskasawang sarta dipercaya. Aranjeunnarumasa di dunya ukur ngumbara.14Sakur anu rumasa kitu kawas aranjeunna,nandakeun keur neangan tempat pikeunlemah caina sorangan.15Anu dipikir ku aranjeunna lain lemah caianu geus ditinggalkeun. Sabab lamun anudipikirna lemah cai asalna mah, bisa baearanjeunna marulang deui.16Anu dipikirna teh lemah cai anu leuwihpikasenangeun, lemah cai di sawarga. Kusabab kitu Allah henteu ngaraos lingsemdipi-Allah ku aranjeunna, sabab Allah geusnyadiakeun tempat pikeun aranjeunna.17Ku karana percaya, Ibrahim sadrah waktudidoja ku Allah kudu meuncit Ishak putranadijieun kurban. Sanajan Allah ka Ibrahimgeus maparin jangji tea, tapi Ibrahim sadrahmasrahkeun putra anu ngan hiji-hijina.

Ibrani 11.18–26 3318Kapan jangji Allah ka Ibrahim teh kieu,"Turunan maneh anu dijangjikeun ku Kamiteh bakal rundayna ti Ishak."19 Ibrahim yakin Allah kawasa ngahirupkeundeui Ishak sanajan geus maot, tur enya Ishakteh sasat beunang deui tina ajal.20Ku karana percaya, Ishak ka Yakub jeungEsau ngucapkeun berkah nu bakal kasorangjaga.21Ku karana percaya, Yakub samemehpupus ngaberkahan putra-putra Yusup.Anjeunna neneda ka Allah bari nguat-nguatanjeun neueul kana tetekenna.22Ku karana percaya, Yusup samemeh pupusnyarioskeun sawanganana yen bangsa Israilbakal budal ti Mesir, sarta maparin amanathal ngurus tulang-taleng anjeunna.23Ku karana percaya, ibu ramana Musanyumputkeun Musa nepi ka tilu bulan tibarang dilahirkeun. Demi putrana nu kasep,aranjeunna teu sieuneun ngalawan parentahraja.24Ku karana percaya, Musa sanggeus cukupyuswa teu kersaeun disebut putrana putriraja Mesir.25Ti batan hirup dina kagenahan dosa anuumurna moal awet, Musa malah milih hirupsangsara babarengan jeung umat Allah.26Ti batan kagungan harta banda sanagaraMesir, Musa ngaraos leuwih utama kenehnandangan panghina ku karana Kristus, Raja

Ibrani 11.27–33 34salam, sabab anu dipiharep ku anjeunna mahganjaran nu bakal datang.27Ku karana percaya, Musa ngantunkeunMesir, teu hariwang ku angkara murkana raja.Lir anu geus ningali ka Allah nu sipat gaib,Musa teu kersaeun mulih deui ka Mesir.28Ku karana percaya, anjeunna ngayakeun"Paska", sarta marentahkeun supayapanto-panto urang Israil diolesan getih,supaya nyawa cikal-cikal urang Israil ulahnepi ka dicabut ku Malaikat Maot.29Ku karana percaya, urang Israil bisameuntasan Laut Beureum kawas leumpang didarat bae, ari urang Mesir anu ngarudag mahteu barisaeun, malah tingkerelep titeuleum.30Ku karana percaya, urang Israil ngurilingankuta-kuta Yeriho tujuh poe lilana, nepi ka etakuta-kuta raruntuh.31Ku karana percaya, Rahab, wanitatukang lacur, henteu milu katumpes jeungjelema-jelema anu henteu palercaya ka Allah,lantaran geus mere budi hade ka mata-mataurang Israil.32Rek diteruskeun? Teu aya deui waktuna;tacan nyaritakeun Gidion, Barak, Simson,Yepta, Daud, Samuel, jeung nabi-nabi.33Ku karana percaya, aranjeunna geus bisangelehkeun karajaan-karajaan. Aranjeunnangajalankeun hal anu bener, anu mataknampa hal anu dijangjikeun ku Allah.Aranjeunna ngonci sungut singa,

Ibrani 11.34–40 3534mareumkeun seuneu anu keur ngamuk,luput tina kasambut ku pedang musuh.Aranjeunna lemah tapi jadi kuat, perangnagaragah, mampuh ngagempur musuh nepi kamusuhna eleh.35Ku karana percaya, wanita-wanita barisapapanggih deui jeung sanak kulawarganaanu sasatna geus tariwas. Aya anu milihkajeun pejah disasaak, nolak dibebaskeun,lantaran ngaharep dihirupkeun deui engke,kana kahirupan anu leuwih pikasenangeun.36Aya anu dihihina, dirangketan ku cameti,dibarogod ku rante tuluy diasupkeun kapanjara.37Aya anu dibaledogan ku batu nepi katiwas, aya anu awakna dibeulah dua kuragaji, aya anu diteukteuk ku pedang. Ayaanu kajeun teuing utrak-atrok jeung marakekulit domba atawa kulit embe, balangsak,dikaniaya, diteungteuinganan.38Dunya ieu henteu layak keur aranjeunna!Kawas kaum pangungsi, kadungsang-dungsang di gurun keusik, di pasir-pasir,hirupna di guha-guha atawa dina gorowong-gorowong taneuh.39Aranjeunna kuat nandangan eta sakabehku karana percaya! Tapi aranjeunna henteukungsi nampa hal anu dijangjikeun ku Allahtea,40 sabab Allah geus nyayagikeun anuleuwih utama pikeun urang. Maksad Allah,

Ibrani 12.1–6 36aranjeunna bisa disampurnakeun ngan lamunenggeus ngahiji jeung urang.

121 Jadi urang teh disaksian ku anusakitu lobana di sakurilingeun urang.

Anu matak hayu sakur anu matak beuratjeung dosa anu napel pageuh dina diri urangteh urang piceun, supaya bisa nempuhpangbalapan nu keur dilakonan.2Puseurkeun paneuteup ka Yesus, tempatngagantungkeun pangharepan urang ti awalnepi ka ahir. Anjeunna kuat nandanganpanyiksa salib, henteu jejerih, henteu malirekana hinana anu maot disalib, lantaran emutkana kabagjaan nu bakal datang. AyeunaAnjeunna geus linggih di tengeneun tahtaAllah.3Pek wangwang, kumaha beuratnaAnjeunna nandangan kagiruk jelema-jelemaanu daroraka! Anu matak aranjeun ulah leutikhate, ulah nepi ka pegat pangharepan.4Aranjeun mah tarung jeung dosa teh teunepi ka ngocorkeun getih.5Sageuy geus paroho kana pepeling Allahanu mepelingan aranjeun kawas ka putra-putra-Na! Pepeling-Na, "Anaking, regepkeunpepeling Pangeran, ulah nyungkelit lamundiseukseukan.6Anu ku Pangeran dipeperih tanda diasih,anu ku Mantenna diwarah tanda diangkenputra."

Ibrani 12.7–15 377Sing sabar narima pameperih-Na anu teubeda ti pameperih hiji bapa, tanda Mantennangangken putra. Bapa mana anu tara meperihanakna?8Lamun aranjeun henteu dipeperihsakumaha layakna nu jadi putra-Na, tandaaranjeun lain putra-Na anu sah.9Ku bapa anu di dunya urang sok dipeperih,urang ngajenan ka anjeunna. Atuh komo kaRama rohani, urang kudu leuwih ajrih supayahirup!10Bapa urang nu di dunya, meperihnaaya wates waktuna, anu meujeuhna ceuktimbanganana. Allah meperihna teh keurpibagjaeun urang, supaya urang bisa milukana kasucian Mantenna.11Memang keur dipeperih mah asa nalangsa,boro-boro bungah. Tapi sanggeusna, lamunurang tawekal nandanganana, tangtu karasabagja jeung jamugana.12Pentang-pentangkeun leungeun anu geusleuseuh, jagjagkeun tuur anu nyorocod,13 leumpang salawasna kudu di jalanlempeng, supaya suku anu geus pincang ulahnepi ka tipalitek, malah sing jadi cageur.14Sing akur jeung pada batur, kudu dialajarhirup suci, sabab lamun teu kitu pamohalanbisa patenjo jeung Gusti.15 Jaga, ulah nepi ka aya anu kaluar deui tinasih kurnia Allah. Jeung ulah aya anu ngajadisaperti tutuwuhan pait ngandung racun, sarta

Ibrani 12.16–22 38racunna ngadatangkeun karuksakan jeungkasusahan ka sarerea.16Ulah aya nu kawas Esau, rucah jeungteu make agama, nepi ka hak cikalnaditukeurkeun kana dahareun sakalieun.17Sakumaha aranjeun ge terang, waktumanehna menta berkah, nepi ka ngurihit bariceurik lantaran kaduhung ku kalakuanana, kuIshak teu dikabulkeun lantaran hakna geusleungit.18Aranjeun henteu ngalaman kasieun anukaalaman ku urang Israil baheula. Maranehnadaratang nyanghareupan Gunung Sinai anukeur hurung ku seuneu, nyanghareupanpoek, angkeub, angin ribut,19 sora tarompet, jeung sora hiji soara anuucapanana geueuman. Urang Israil nepi kasasambat supaya eta soara eureun,20 sabab maranehanana teu tahanngadengekeun parentah nu ditepikeun ku etasoara. Ungel eta soara, "Anu nincak kana ieugunung, najan sato kudu dibaledogan ku batunepi ka paeh."21Tetenjoan anu kacida pikasieuneunana,Musa oge nepi ka ngalahir, "Kami ngadegdeg,sieun!"22Aranjeun mah sabalikna, daratang tehka Gunung Sion jeung ka kota Allah anujumeneng, nya eta Yerusalem sawargareujeung mangrebu-rebu malaikatna.

Ibrani 12.23–28 3923Aranjeun mah daratang teh ka nupikabungaheun, tempat kumpulna putra-putra cikal Allah, anu ngaran-ngaranna geusdidaptar di sawarga. Aranjeun geus daratangka Allah, Hakim sakumna manusa.24Aranjeun mah nyanghareupan roh-roh jelema-jelema harade anu geusdisampurnakeun. Aranjeun geus daratangka Yesus anu geus ngayakeun perjangjiananu anyar. Aranjeun geus narenjo getih anudipake ngepretan, anu ngajangjikeun halanu leuwih pikasenangeun, getih anu leuwihutama ti batan getih Habil.25 Jadi sing ati-ati, ulah nepi ka arembungngadenge pilahir-Na. Geuning anu arembungngadenge ka anu ngembarkeun amanat Allahdi bumi teu barisa luput tina hukuman. Komodeui lamun arembung ngadenge ka anungalahir di sawarga! Leuwih pamohalan bisaluput!26Harita gentra-Na ngagenjlongkeun ieubumi. Tapi gentra-Na ayeuna mah, "Sakalideui ku Kami rek digenjlongkeun, lain bumibae, sakalian jeung langit."27Ungel "Sakali deui" nuduhkeun yen sagalanu geus aya bakal digenjlongkeun jeungdisingkirkeun, nu tinggal ngan anu henteubisa genjlong.28Ku sabab eta urang kudu muji sukur,lantaran anu katarima ku urang mah hijikarajaan anu moal bisa digenjlongkeun. Puji

Ibrani 12.29–13.7 40sukur ka Allah, jeung hayu urang ngabakti kaMantenna reujeung hormat sarta ajrih, singmatak suka kana manah-Na,29 sabab Allah urang teh lir seuneu anungabasmi.

131Teruskeun silih pikanyaah, sakumahalayakna urang Kristen.

2Kudu akuan ka anu datang ka imah urang.Aya sawatara jelema, ku lantaran akuankungsi ngaku semah, teu nyahoeun yensemahna teh malaikat.3Sing aringet ka nu araya di jero panjara, liraranjeun sorangan ge milu dipanjara. Singaringet ka nu balangsak, lir diri sorangan ogebalangsak.4Ajenan perkawinan, laki rabi sing pada-pada satia. Anu nyelewer atawa jinah tangtudihukum ku Allah.5Kana duit ulah nepi ka kaedanan,tarimakeun milik anu geus aya. Sababdawuhan Allah, "Maneh ku Kami moal nepi kateu dipalire, moal ditinggalkeun."6Ku sabab kitu urang werat ngucap kieu,"Pangeran Panulung kuring, kuring moalsalempang. Rek bisa naon manusa ka dirikuring?"7Sing aringet ka anu geus narungtunjeung nepikeun amanat Allah ka aranjeun.Eling-eling deui kumaha jalan hirupna,kumaha jalan pupusna, pake conto imanaranjeunna.

Ibrani 13.8–15 418Yesus Kristus mah tetep teu barobah,bareto, ayeuna, pageto.9Poma ulah kapangaruhan ku pangajaran-pangajaran sejen anu bisa nyimpangkeunti jalan anu bener. Kuatkeun jiwa aranjeunku sih kurnia ti Allah, ulah ku jalan nedunanaturan-aturan perkara kadaharan. Anungaralakonan aturan-aturan kitu geuning teumeunang mangpaat naon-naon.10 Imam-imam anu naretepan kawajibandi tempat ibadahna urang Yahudi teumeunang ngadahar daging kurban tina altarpangurbanan.11Getih sato anu dikurbankeun ku ImamAgung dicandak ka Kamar Pangsucina,kurbankeuneun pikeun nebus dosa, ari awaksatona dibeuleum di luareun pakemahan.12Eta sababna Yesus oge ditelasanana diluareun kota, getih Anjeunna nyucikeunumat-Na tina dosana.13Anu matak hayu urang ka Anjeunna diluareun Kemah, supaya urang oge dihinabareng jeung Anjeunna.14Sabab pamatuhan maneuh urang mah laindi bumi ieu; tempat urang mah sungsieunkeneh pikeun jaga.15 Jadi urang ku jalan Yesus salawasna kudumuji ka Allah, minangka kurban urang, nyaeta lisan biwir anu ngaku yen Mantenna tehPangeran.

Ibrani 13.16–21 4216Ulah poho kana nyieun kahadeanjeung silih pikanyaah. Lampah kitu tehkurban-kurban anu kacida sapukna jeungmanah Allah.17Ka nu jaradi pamingpin kudu narurut,jalankeun sagala aturanana. Aranjeunna teukendat-kendat nalingakeun kasalametan jiwaaranjeun, tur sagala kawajibanana teh ayatanggung jawabna ka Allah. Tarurut, supayangajalankeun kawajibanana teh reujeungjanglar hate, sabab ari jeung bari nguluwutmah tangtu moal bisaeun nulung ka aranjeun.18Ulah pegat-pegat ngadoakeun simkuring. Sing percaya, tekad sim kuring tehceuk rarasaan mah beresih. Nu dipambrihtaya deui salian ti hayang salawasna bisangalampahkeun anu bener.19Pangpangna doakeun mugi-mugi simkuring ku Allah diparengkeun bisa tereh-terehdatang deui ka aranjeun.20Yesus, Gusti urang, ku Allah geusdigugahkeun, hirup deui. Ku lantaran geusnyorang pupus, ayeuna Anjeunna jadi lirpangangon, Pangangon Agung urang, ariurang lir domba-domba-Na. Sarta ku jalanpupusna Anjeunna geus ngukuhkeun jeungngalanggengkeun eusi perjangjian Allah.21Mugia Allah sumber kabagjaan maparinberkah ka aranjeun, supaya aranjeunbisa ngalakonan pangersa-Na. Mugia kukarana Yesus Kristus, Allah nuyun urang

Ibrani 13.22–25 43supaya urang bisa ngalampahkeun anusapuk jeung manah-Na. Agungkeun Kristussalalanggengna! Amin.22Mugi sing salabar maca ieu pepeling simkuring, da ieu surat teh henteu sabarahapanjangna.23Sakalian sim kuring ngabejaan, Timoteusdulur urang geus kaluar ti panjara.Sadatangna ku sim kuring rek diajaknepungan aranjeun.24Salam sim kuring ka para pamingpinaranjeun, kitu deui ka sakumna umat Allah didieu. Salam deui ti dulur-dulur urang di Itali.25Mugi-mugi sih kurnia Allah nyarengan kaaranjeun.

Yakobus

11Sim kuring Yakobus, abdi Allah, abdiGusti Yesus Kristus. Hatur salamet ka

sakumna umat Allah anu sumebar di saalamdunya.2Dulur-dulur, upama aranjeun meunangrupa-rupa gogoda, anggap eta sapertimeunang rahmat bae,3 sabab aranjeun tarerang, yen lamunaranjeun tetep palercaya ka Gusti dinasajeroning nandangan cocoba, aranjeun bakalleuwih tabah sarta mantep dina iman.4Sing tetep mantepna, ulah boboleh teupayaan, supaya jadi jelema pasagi dinasagala hal taya kakuranganana.5Tapi lamun di antara aranjeun aya anukurang bijaksana, kudu nyuhunkeun ka Allahsupaya dipaparin kabijaksanaan, da Allahmah sipat murah jeung welas asih.6Ngan nyuhunkeunana kudu jeung percaya,ulah mangmang. Sabab anu mangmangmah saibarat ombak laut beunang disurungdiombang-ambing ku angin.7 (1:7-8) Jelema kitu hatena midua bae,sikepna taya katangtuanana, jadi ulahngarepkeun meunang naon-naon ti Pangeran.8 (1:7)

Yakobus 1.9–17 29Urang Kristen anu miskin kudu muji sukurlamun ku Pangeran dikersakeun menyat.10Urang Kristen anu beunghar kudu mujisukur lamun ku Pangeran dikersakeunnyirorot. Sabab nu beunghar teh bakaleuweuh cara kembang jukut.11Sabab nu beunghar teh bisa tijuralit dinausahana, saibarat jukut keur kembangandi tegal kasorot ku panasna panonpoe,ngadadak perang, kembangna murudul,leungit kaendahanana.12Salamet jelema anu tabah ku gogoda,sabab sanggeusna tamat nahan eta gogoda,manehna bakal nampa ganjaran nya eta hirupanu sajati sakumaha jangji Allah ka sakuranu nyaah ka Mantenna.13 Jelema ari keur meunang gogoda ulahngarasula, "Ieu cocoba teh ti Allah." SababAllah mah moal kagoda ku kajahatan, jeungtara ngadoja ka sing saha bae.14 Jalma beunang kagoda teh lantarankapincut ku napsuna sorangan.15Hawa napsu anu dijujur ngabalukarkeundosa; lamun dosa geus meujeuhna gedena,bakal ngabalukarkeun maot.16Aranjeun ulah nepi ka katipu, dulur-dulurnu kaasih!17Anu ti sawarga mah kabeh oge kurniajeung berkah anu hade jeung sampurna,paparin ti Allah anu ngayakeun caang di

Yakobus 1.18–25 3langit, Allah nu teu owah gingsir, sarta lainanu jadi lantaran poek kana naon bae.18Ku pangersa-Na ku manten Allahngagelarkeun urang ku sabda-Na anusayakti, supaya ti antara sakabeh mahlukdadamelana-Na urang meunang tempat anupangutamana.19Dulur-dulur, sing cepet kana ngadenge,sing lambat kana nyarita, jeung ulah gancangambek.20Kaambek teh henteu sapuk jeungpangersa Allah.21Ku sabab kitu, piceun sagala kabiasaananu kotor jeung jahat. Sing pasrah ka Allah,tarima pangandika-Na anu dipelak dina hatearanjeun, sabab eta teh bisa nyalametkeunaranjeun.22Eta pangandika-Na ulah ngan semetdidengekeun, kudu jeung prak dilampahkeun,supaya ulah disebut nipu diri sorangan.23Anu ngadenge kana pangandika-Na tapihenteu jeung ngalampahkeunana, eta ibaratanu nilik maneh dina eunteung,24geus nilik maneh mah indit, les poho kanarupa sorangan.25Sabalikna anu nengetkeun hukumanu sampurna, anu bakal nyalametkeundiri tina kajahatan, tur lain ngan semetngadengekeun, tapi reujeung praknangalampahkeun, lampah kitu bakaldiberkahan ku Allah.

Yakobus 1.26–2.6 426 Jelema anu carekna ibadah tapi henteunyandet letahna, ibadahna teh cumah bae,sarua jeung ngabobodo maneh.27 Ibadah anu beresih, anu taya kuciwanadi payuneun Allah, nya eta anu rumawat kanu yatim pahatu, sarta mitulung ka randa nukasusahan, jeung nyandet diri malar henteukagendam ku pangajak napsu dunya.

21Dulur-dulur, anu percaya ka YesusKristus Gusti anu mulya mah, ulah sok

ngabeda-beda jelema nilik kaayaan lahirna.2Upamana dina kumpulan aya dua jelema,nu saurang ginding jeung diali emas, nusaurang deui papakeanana rudag-radig.3Lamun aranjeun leuwih ngahormat kanu ginding sarta nyalikkeun, "Mangga didieu linggihna di nu utami," ari ka nu rudin,"Nangtung tuh di ditu," atawa, "Tah diuk dihandap gigireun jojodog,"4peta kitu teh salah, ngabeda-beda sasamajalma, ngukur batur ku pikiran anu goreng.5Masing inget dulur-dulur nu kaasih! Jelemaanu di dunyana hirup miskin teh ku Allahmah dipilih, sina beunghar ku iman, sinajadi ahli waris karajaana-Na, sakumahaanu dijangjikeun ka sakur anu nyaah kaMantenna.6Ari ku aranjeun bet dihina! Coba, saha anusok ngagencet ka aranjeun, anu sok nyeredaranjeun ka pangadilan? Nu baleunghar!

Yakobus 2.7–15 57Nya maranehna anu ngagogoreng ngaranmulya paparin ti Allah ka aranjeun.8Kacida benerna lamun aranjeunngalampahkeun nu kauni dina hukumKarajaan anu ditulis dina Kitab Suci, "Kudunyaah ka batur cara ka diri sorangan."9Sabalikna, lamun ngabeda-beda jalmatina kaayaan lahirna, eta salah, dosa, ceukHukum Musa oge salah, lantaran ngalanggarhukumna.10Ngalanggar salah sahiji ayat eta hukum,ngalanggar oge anu sejen-sejenna.11Sabab eta hukum anu nyebutkeun,"Maneh ulah ngaranyed," oge nyebutkeun,"Maneh ulah maehan." Jadi sanajan teungaranyed, tapi ari maehan mah tetepngarempak eta hukum.12Anu matak dina ucap jeung tingkah lakukudu diluyukeun jeung hukum-hukum anubisa ngabebaskeun.13Sabab dina waktu ngahukum, Pangeranmoal mikawelas ka jelema anu henteukarunyaan. Tapi kawelasan teh bisameruhkeun kakuatan hukum.14Dulur-dulur, naon paedahna jelema ngakupercaya tapi henteu tembong dina lampahna?Marukan iman siga kitu teh matak bisanyalametkeun?15Upamakeun aya dulur sakapercayaan,lalaki atawa awewe, teu boga pakean jeungkurang dahar,

Yakobus 2.16–23 616ku aranjeun ngan semet didoakeun, "Singmeunang berkah Allah, sing haneut badan,sing ngeunah dahar," henteu jeung soknadibere pangabutuhna. Naon berkahna?17 Iman teh kitu, ari henteu jeung lampahmah teu aya paedahna.18Tapi bisa jadi aya anu majar kieu, "Ayanu mentingkeun iman, aya nu mentingkeunlampah." Coba atuh tuduhkeun kumahapetana iman henteu jeung lampah teh. Dasim kuring mah bisa nembongkeun iman tehku lampah.19Anjeun percaya yen Allah maha esa? Alus,sanajan roh-roh jahat oge percayaeun kitu,jeung kacida galimireunana ku Mantenna.20Eh nu kalangsu, anjeun hayang nenjobukti yen iman henteu jeung lampah tehpercumah?21Tenjo bae Ibrahim karuhun urang, naonsababna ku Allah diangken bener? Nya kusabab ngalampahkeun pamundut Pangeran,iklas ngurbankeun Ishak putrana dina altar.22Lain tetela? Iman teh jeung lampahna,sarta ku lantaran lampahna tea imanna jadisampurna.23Ceuk Kitab Suci oge, "Ibrahim percayaka Allah, sarta ku Allah dietangkeun jelemabener." Nu matak Ibrahim mah disebutna gesahabat Allah, tina sabab imanna tea.

Yakobus 2.24–3.5 724Tuh tetela, jelema anu diangken benerku Allah teh lain ngan ku iman bae, tapi kusabab imanna dibarengan ku lampahna.25Kitu deui Rahab, awewe bangor tea,dibenerkeun ku Allah da aya lampahna,nyumputkeun mata-mata urang Israil jeungngihtiaran nepi ka eta mata-mata salametbaralik make jalan sejen.26Ku sabab kitu, sakumaha raga tanpanyawa mah paeh, iman henteu jeung lampahteh paeh.

31Dulur-dulur, ulah harayang jadi gurusarerea. Pan aruninga, guru mah ari geus

disalahkeun teh mani pohara, disalahkeunanateh leuwih-leuwih ti nu sejen.2Urang, sarerea oge remen nyieunkasalahan. Jadi mun aya anu tacan sakali-kaliacan nyieun kasalahan tina omonganana,tetela jalma sampurna, bisa ngawasaansakujur dirina.3Kuda supaya nurut ka mana karep urang,sungutna dikadalian.4Kapal ku sabab gede, majuna kudu kuangin gede, tapi bisa diatur ku kamudianu kacida leutikna nurutkeun kahayangjurumudi.5Letah oge nya kitu, sakitu lembutna,bet bisa dipake nyombongkeun diri kuperkara-perkara anu galede. Cipta, sakumahagedena leuweung bisa disina kahuruan kuseuneu anu leutik!

Yakobus 3.6–14 86Ayeuna letah. Letah saperti seuneu. Etateh dunya kajahatan nu aya dina awak urang,nyebarkeun racun jahat kana sakujur badan,sarta nimbulkeun seuneu ti naraka pisan,ngahuru kaayaan hirup urang sagemblengna.7Manusa bisa, jeung enggeus ngalilindeukmahluk-mahluk sejen, sato galak, manuk,sato anu ngarayap, jeung lauk.8Tapi teu aya saurang-urang acan anu bisameruhkeun letah. Letah mah nya jahat nyamangprung teu bisa dipegung, racun anukacida matihna.9Ku urang sok dipake muji sukur ongkohka Gusti jeung Rama urang, tapi sok dipakeoge nyumpahan ka sasama manusa anudijadikeunana ngala kana kanyataan Allah.10Boh pamuji sukur, boh panyapa, bijilnatina sungut anu eta keneh. Tapi urang mahulah kitu dulur-dulur!11Teu aya cinyusu anu ngaburialkeun caitawar ongkoh cai pait ongkoh tina liangeta-eta keneh.12Tangkal kondang moal buahan jetun,tangkal anggur moal buahan kondang,cinyusu asin moal ngabijilkeun cai tawar.13Kumaha di dieu aya anu bijaksana jeungberbudi? Buktikeun kituh ku lampah nuhade, ku panggawe anu hade, dibarengan kurendah hate jeung lantip bijaksana.14Sabalikna, anu dengkian, nyerian hate,mentingkeun maneh, ulah ngagulkeun maneh

Yakobus 3.15–4.3 9bijaksana, sabab lamun kitu mah dosa sartalalawanan jeung nu bener.15Kabijaksanaan saperti kitu mah asalna lainti sawarga, tapi ti dunya, tina hawa napsu, tinu jahat.16Karana di mana aya sipat dengki jeungsipat mentingkeun maneh, tangtu ngusutkeunjeung nyieun rupa-rupa kajahatan.17Ari kabijaksanaan nu ti sawarga mahestuning pangmulus-mulusna, resep rapih,amis budi, sareseh, karunyaan, buahna tehharade kabeh, taya curiga ka batur, taya sipatpura-pura.18Binih karapihan pelak jalma anu cintakana karapihan mah buahna teh kahadean.

41Tina naon asalna lamun di aranjeunaya pacogregan nepi ka sok garelut?

Tina gedena hawa napsu aranjeun hayangmeunangkeun kasenangan dunya, anu teueureun-eureun nyundutan hate aranjeun.2Aranjeun aya kahayang, tapi teu katedunantuluy bae hayang maehan. Aranjeunsarumanget pisan neangan nu dipikahayang,tapi teu kasorang bae, tuluy jadi paraseanepi ka garelut. Padahal pangna aranjeun teubaroga nanaon teh, lantaran aranjeun teunyaruhunkeun ka Allah.3Rajeun nyuhunkeun, teu dikabulkeun, dasalah patekadanana; anu disuhunkeun kuaranjeun teh, ngan ukur pikeun nyenangkeundiri sorangan.

Yakobus 4.4–11 104Aranjeun teu saratia! Na teu aruninga yensosobatan jeung dunya teh sasat ngamusuhka Allah? Sing saha anu hayang sosobatanjeung dunya, eta tandaning geus musuhjeung Allah.5Ulah dikira tanpa alesan Kitab Sucinyebutkeun, "Di jero diri urang Allahnempatkeun roh anu keras kahayangna."6Tapi rahmat Allah anu dipaparinkeun kaurang leuwih kuat ti batan kahayang eta rohurang. Eta sababna Kitab Suci nyebutkeunoge, "Allah ngalawan ka nu kamagungan, tapimikaasih ka anu rendah hate."7Ku sabab kitu masing sumerah ka Allah.Iblis kudu dilawan, tangtu kabur ti aranjeun.8Allah raketan, Mantenna ge tangtungaraketan deui. Beresihan leungeun, ehjalma-jalma dosa! Herangkeun hate, eharanjeun anu marunapek!9Kudu ngarasa kaduhung, ceurik,midangdam, seuri ganti ku ceurik, rasa sukaganti ku rasa duka.10Rendahkeun diri di payuneun Pangeran,tan wande ku Mantenna dicengkatkeun.11Aranjeun ulah sok silih cawad jeungpapada batur. Anu nyawad jeung nyalahkeunka batur sakapercayaan, eta nyawad kanaHukum Allah. Lamun geus nyawad kanaHukum Allah, tandaning geus henteu nurutkana Hukum Allah, malah nyalahkeun.

Yakobus 4.12–5.3 1112Padahal ngan Allah bae anu kawasangadamel eta Hukum teh, jeung anukawasa ngahukum. Ngan Mantenna nyaliraanu kawasa nyalametkeun, jeung anukawasa ngaruksak. Saha aranjeun teh, betngahukuman ka batur?13Eh dulur-dulur anu sok ngomong, "Ayeunaatawa isukan kuring rek nyaba ka anusataun mah, rek ngadon usaha nyiar duit,"reungeukeun sim kuring.14Na anjeun uninga hirup anjeun isukanbakal kumaha? Anjeun teh ibarat sagumpelhaseup, tembong sakeudeung les leungit.15Kuduna kieu anjeun ngomong teh, "Lamundiparengkeun ku Pangeran jeung sugan ayaumur, rek ka anu atawa rek anu."16Ari anjeun bet ujub jeung suaban. Salahujub kitu teh.17Ku sabab kitu, saha-saha anu nyaho ka nuhade, anu wajib dilampahkeun tapi henteudilampahkeun, eta teh dosa.

51Ari aranjeun, anu baleunghar, kudunyeungceurikan diri lantaran bakal

balangsak.2Kabeungharan aranjeun geus buruk,papakean geus rarenyah ku geget,3emas perak geus tarai hiangan, tai hiangnabakal jadi saksi perkara aranjeun, bakalngahakan daging aranjeun nepi ka beakkawas ku seuneu. Geus ahir jaman kieunumpuk-numpuk bae kabeungharan.

Yakobus 5.4–11 124Ngagawekeun jelema sina migawe rajakayaaranjeun, ari kulianana henteu dibayar. Tahdengekeun mani tinglalengis! Tingkoceaknajalma-jalma anu digarawekeun metik hasilbumi aranjeun geus nepi kana cepil Allah,Pangeran Nu Maha Kawasa.5Kahirupan aranjeun di ieu dunya nyasenang nya murub mubyar. Aranjeun geuskokomoan ngalintuhan awak sorangan,ngadago waktu dipeuncit.6Aranjeun geus nyiksa, geus maehan kajelema nu tanpa dosa, anu teu kuateunngalawan!7Sing salabar dulur-dulur, ngadago Gustisumping. Pek tengetkeun patani, sakitusabarna ngadago hasil pepelakanana, sakitusabarna ngadago hujan munggaran jeunghujan panganggeusan.8Dulur-dulur oge kudu kitu, kuatkeun hate,moal lila deui ge Gusti sumping.9Ulah silih gelendengan, supaya ulahdibenduan ku Allah. Hakim urang geus mehjol sumping.10Tulad para nabi anu ngararemban timbalanAllah, salalabar nandangan balangsak.11Ceuk urang aranjeunna teh bagja kukategeranana. Dulur-dulur geus ngadarengecarita Ayub anu sabar tumarima, ahirna kuPangeran diganjar, da Pangeran mah sipatmurah jeung sipat welas.

Yakobus 5.12–19 1312 Jeung kahade dulur-dulur, ari ngaenyakeunatawa ngahenteukeun ulah bari susumpahan.Ulah nyebut demi langit, atawa demi bumi,atawa demi naon bae. Sebutkeun bae "Enya"lamun enya, "Henteu" lamun henteu, supayaulah dibenduan ku Allah.13Kumaha lamun aya anu meunangkarerepet? Sina neneda. Kumaha lamun ayaanu meunang kabungahan? Sina muji sukur.14Kumaha lamun aya anu gering?Pangneangkeun kokolot jamaah sinamangnedakeun, sina mangurutkeun makeminyak jetun, bari nyambat jenengan Gusti.15Paneda anu saestu dibarengan ku percayatan wande bisa nyageurkeun, anu geringteh ku Gusti dikersakeun cageur deui, jeungdosana dihampura.16Ku sabab eta ari aya dosa ka pada batursing waraleh, sing silih doakeun supayadicalageurkeun. Doa jelema nu tumut kanapangersa Allah mah gede maunatna.17Contona Elias, anjeunna jelema biasakawas urang. Tapi paneda anjeunna supayadi satanah Israil ulah aya hujan, dimakbul,tilu satengah taun hujan henteu turun-turun,sabab panedana panteng.18Sanggeus anjeunna neneda deui, hujanteh turun deui ti langit, pepelakan jararadi.19Dulur-dulur, kumaha lamun aya anu ingkartina kayaktian, heug aya anu bisa nungtun kanu bener deui?

Yakobus 5.20 1420Kieu, anu bisa mawa anu ingkar ka nubener deui, eta teh nyalametkeun jelema nutas ingkar, ngarebut nyawana tina maot, sartadosana sakumaha lobana ge bisa dihampura.Salam sim kuring, Yakobus

1 Petrus

11Kahatur dumateng dulur-dulur anuenggeus dipilih ku Allah, anu papencar

di tempat-tempat pangungsian di Pontus,Galata, Kapadokia, Asia jeung di Bitinia.Sim kuring Petrus, rasulna Yesus Kristusngaharep,2mugia aranjeun ginanjar rahmat rahayuti Allah. Geus jadi pangersa Allah Ramaaranjeun ku Mantenna dipilih dijadikeunumat-Na anu geus disucikeun ku RohMantenna sangkan aranut ka Yesus Kristus,supaya bebas tina dosa ku jalan disucikeunku getih Anjeunna.3Puji jeung sukur kasanggakeun ka Allah,Ramana Gusti urang Yesus Kristus! Allahteh ku bawaning mikawelas geus midamelurang jadi manusa anu anyar dina hirup anuanyar, anu geus boga hiji pangharepan anumoal pareum-pareum, ku jalan Mantennangahirupkeun deui Yesus Kristus tinapupus-Na.4Nya ku sabab kitu urang teh meunangngarep-ngarep kana saniskara berkah anugeus disayagikeun ku Allah pikeun umat-Naanu disimpenna di sawarga, anu moal keunaku ruksak, moal bobo, moal nguranganpangajina.

1 Petrus 1.5–11 25Eta saniskara berkah teh pikeun aranjeunanu geus aya dina pangraksana kakawasaanAllah sangkan salamet, lantaran percaya kaAllah. Eta tangtu engke katampa ku aranjeundina ahir jaman.6Aranjeun kudu bungah ku hal ieu, sanajanayeuna keur susah jeung prihatin kurupa-rupa cocoba.7Maksudna nya eta pikeun nguji kamurnianiman aranjeun ka Pangeran. Geuning emasoge anu beunang diruksak sok diuji. Komodeui iman aranjeun anu pangajina leuwihti emas, kudu diuji supaya murni. Ku jalankitu lamun aranjeun kuat nandangan etacocoba, engke dina Poe sumpingna YesusKristus aranjeun bakal dipuji, dihormat,dimulyakeun.8Aranjeun nyaraah ka Yesus Kristus, padahalcan nenjo-nenjo acan, aranjeun percaya kaAnjeunna sanajan ayeuna Anjeunna geusteu katenjo. Ku sabab kitu aranjeun bakalmeunang kabungah anu taya caturkeunana,9 lantaran buahna eta kapercayaan aranjeunteh jadi kanyataan, nya eta kasalametannyawa aranjeun.10Para nabi anu ngawejangkeun ieukasalametan pikeun aranjeun, baheulaenggeus nalungtik jeung nitik-nitik.11Anu ditalungtik teh kumaha jeung jamanmana pijadieunana eta hal anu ti samemehnakeneh geus ditujul ku Roh Kristus ku

1 Petrus 1.12–17 3anjeun anu aya di jero diri aranjeunna, anungandikakeun hal kasangsaraan anu barisdisorang ku Kristus, kitu deui hal kamulyaanAnjeunna sabada sangsara.12Aranjeunna geus diuningaan ku Allah, yenanu keur ditalungtikna teh jang aranjeun,lain jang aranjeunna. Ayeuna warta perkaraeta teh geus kadarenge ku aranjeunti jalma-jalma anu ngawartakeun InjilKasalametan. Aranjeunna ngawawarkeun etaInjil Kasalametan teh kalawan pitulungna RohSuci anu dilungsurkeun ti sawarga. Kana halieu sanajan para malaikat oge harayangeununinga.13Ku sabab eta kudu sadia-sadia. Kudusayaga sarta sing anteb ngarep-ngarep sihkurnia Allah anu bakal dipaparinkeun dinawaktu Yesus Kristus sumping engke.14Masing ngesto ka Allah, jeung ulahnurutkeun deui kahayang-kahayang napsuanu bareto basa keur sakarep-karep keneh.15Sabalikna masing suci kalakuan, sababAllah anu geus nyaur aranjeun teh suci,16 sakumaha ceuk Kitab Suci, "Maraneh kudusuci, sabab Kami teh suci."17Aranjeun ari neneda ka Allah, ka Mantennanyebut Ama. Mantenna nimbang perkaramanusa tara pilih kasih, kabeh satimpal jeungkalakuanana masing-masing. Ku sabab kitumeungpeung keur di dunya, umur teh kududipake ngagungkeun ka Mantenna.

1 Petrus 1.18–24 418Aranjeun geus terang, naon anu kuMantenna dianggo nebus aranjeun supayabebas tina kalakuan anu taya paedahnatuturunan ti karuhun. Lain ku barang anu sokruksak saperti upamana perak atawa emas,19 tapi ku anu kacida mulyana, ku anudiibaratkeun "domba anu taya cacadkuciwana", nya eta Kristus anu dikurbankeunka Allah.20Kristus ku Allah geus dipilih ti samemehdunya diadegkeun, sarta ayeuna dinamangsa-mangsa geus rek ahir jaman,Anjeunna sumping ka dunya barisnyalametkeun aranjeun.21Kristus teh geus jadi jalan sangkandulur-dulur percaya ka Allah, anu nanghikeunAnjeunna ti nu maraot sarta anu maparinkamulyaan. Ku hal eta percaya teh kudu kaAllah, ngaharep teh kudu ka Allah.22Ayeuna aranjeun geus anut kana hal anusayakti, geus nyarucikeun diri, geus barogakanyaah ka papada batur sakapercayaan,geus silih pikanyaah saiklas-iklasna.23Sabab ku karana sabda Allah anu sipatnahirup tur langgeng, aranjeun geus jadi jalmaanyar, lir anu dijurukeun deui, lain ku manusaanu sipatna keuna ku paeh, tapi ku rama nusipat langgeng.24Karana ceuk Kitab Suci: "Jalma mah kabehsaibarat jukut, harkatna ge saibarat kembang

1 Petrus 1.25–2.5 5jukut. Jukut tangtu alum, kembangna gemaruragan,25 tapi sabda Pangeran mah tetepsalalanggengna." Tah eta sabda teh nya etaInjil Kasalametan, anu geus diwawarkeun kaaranjeun tea.

21Ku sabab kitu jaga diri tina sagalakajahatan. Ulah sok ngabohong deui, ulah

sok pura-pura deui, ulah sok hiri dengki deui,ulah make deui basa anu nyararogok.2Sing saibarat orok anu anyar medal, anusalawasna aus ku cisusu murni, aranjeunkudu salawasna aus ku "cisusu murni" anusipatna rohani, nya eta sabda Allah. Sabablamun nginum eta aranjeun bakal tumuwuhreujeung salametna.3Sakumaha ceuk Kitab Suci, "Ku maranehsorangan ge karasa kasaean Allah teh sakitugedena."4Mana geura daratang ka Gusti. Anjeunnasaibarat batu hirup anu geus dipiceun kumanusa lantaran teu kapake, tapi ku Allahmah malah dipeting dianggap batu nu gedepangajina.5Aranjeun oge kudu jadi saibarat batu hirup,kudu daraek dipake nyieun gedong Allah,anu sipatna rohani, jaradi imam suci purahnyanggakeun kurban-kurban anu sipatnarohani, anu pikamanaheun ka Allah ku jalanYesus Kristus.

1 Petrus 2.6–12 66Sabab ceuk Kitab Suci: "Hiji batu anugede pangajina ku Kami enggeus dipilih,dijieun batu popojok kota Sion. Sing saha anupercaya ka Anjeunna, moal dikuciwakeun."7Keur aranjeun anu percaya, eta "batu"teh gede pangajina. Ari keur anu henteupercaya mah kieu ceuk Kitab Suci: "Batu anudipiceun ku nu ngadegkeun, malah jadi kacidapentingna, leuwih ti nu sejen-sejenna."8Aya deui ceuk Kitab Suci: "Jalma-jalmabakal titarajong kana eta batu, bakallalabuh ku eta batu." Tah kitu anu henteupalercayaeun kana sabda Allah mah bakaltitarajong. Kitu dipastikeunana ku Allah.9Ari aranjeun mah bangsa anu geus kapilih,jadi imam Raja, jadi bangsa suci, anudipilih jadi umat Allah purah nguarkeunpadamelan-padamelan Allah anu araheng,anu geus nyaur ka aranjeun ti tempat anupoek, didatangkeun ka tempat Mantenna anucaang gilang-gumilang.10Tadina aranjeun teh lain umat Allah,tapi ayeuna mah jadi umat-Na. Tadina teuterang-terang yen Allah teh sipat kurnia, tapiayeuna geus mareunang sih kurnia-Na.11Dulur-dulur! Kaula rek mepelingan.Aranjeun di dunya teh ibarat anu ngumbara!Ulah nurutkeun pangajak napsu, anusalawasna ngalawan kana budi rasa.12Lampah aranjeun di tengah jalma-jalmaanu henteu percaya ka Allah teh kudu kacida

1 Petrus 2.13–20 7hadena. Da najan maranehna ngagogorengka aranjeun cara ka bangsat oge, ari narenjopanggawe aranjeun hade mah tangtu engkemaruji ka Allah dina Poean sumping-Na.13Ku sabab kitu, demi keur kamulyaan Gusti,aranjeun kudu tunduk ka unggal panguasanagara: ka Prabu, reh eta nu pangkawasana,14ka para gupernurna, reh anu dikawasakeunku Prabu pikeun ngahukum nu jahat jeungmuji ka nu hade.15Sabab kalakuan aranjeun anu hade tehku Allah bakal dianggo ngabendung omonganjalma-jalma anu garejul.16Hirup aranjeun kudu sakumaha jalmamerdika, tapi kamerdikaan teh ulah dipakenyimbutan kagorengan, nya kudu sakumahalayakna jelema anu ngawula ka Allah.17Kudu ngajenan ka unggal jelema, kudunyaah ka papada batur sakapercayaan, kudusieun ku Allah, kudu hormat ka Prabu.18Anu ngagandek kudu nurut ka dunungan,boh lamun dunungan teh bageur jeung amisbudi, boh lamun dunungan teh kasar jeungbengis.19Anu meunang kanyeri ti dunungan teukarana migawe kasalahan, tapi tetep sabarlantaran narimakeun kana pangersa Allah,bakal meunang rahmat-Na.20Tapi ari nu salah mah pantes bae kudusabar sanajan diteunggeul oge. Sabar kulantaran kitu mah naon pujieunana? Lamun

1 Petrus 2.21–3.1 8gawe bener tapi teu burung dinyerikeun, sartaaranjeun tetep sabar narimana, eta kasabaranaranjeun teh bakal aya ganjaranana ti Allah.21Nya supaya milampah kitu aranjeundisaur ku Allah teh. Sabab Kristus oge geusnandangan sangsara pikeun aranjeun, sartaAnjeunna maparin tuladan anu ku urang kududipiconto.22Anjeunna henteu midamel dosa,jeung tacan aya anu ngadenge Anjeunnangabohong, da tara ngabohong sakecap-kecap acan.23Anjeunna mah dihina tara ngahina deui;dikaniaya taya manah hoyong ngabales,anggur sumerah ka pangersa Allah, Hakimanu adil.24Kristus ku anjeun geus ngabegbregansalira-Na dina kayu salib ku dosa-dosaurang, supaya urang bebas tina kakawasaandosa, hirup nurutkeun pangersa Allah.Raheut-raheut salira-Na ngalantarankeunaranjeun cageur.25Tadina aranjeun teh lir domba-domba anusasab, tapi ayeuna mah geus dicandak baliksarta ngiring ka Kristus, anu jadi Pangangonjeung anu ngaraksa nyawa aranjeun.

31Ari aranjeun, istri-istri, kudu ngesto kasalaki. Malakmandar lamun salaki tacan

percaya ka Gusti bisa kabawa percaya, ariaranjeun ngesto mah. Teu kudu diajak-ajakdeui,

1 Petrus 3.2–9 92da geus katarik ku kasujudan aranjeun.3Tembong geulis teh ulah ngan kudangdanan lahir bae saperti upamana kumodel buuk, ku emas-emasan, ku papakean.4Lemes budi, titih rintih, lemah lembut, etakageulisan sajati, anu moal luntur ku umur,tur kageulisan anu eta anu dipandang utamaku Allah teh.5 Istri-istri jaman baheula anu aribadahsumerah ka Allah, ngageulisna teh ku ngestoka salakina.6Contona Sarah; anjeunna kacida ngestonaka Ibrahim, ngabasakeunana oge kacarogena teh dunungan. Ayeuna aranjeunjadi putra-putra Sarah, lamun alus hate jeunghenteu jejerih.7Sabalikna deui aranjeun nu jadi salaki, kudubageur ka pamajikan, kudu daek ngaraskeun,kawantu awewe teh kaom lemah. Ajenan,da pamajikan jeung aranjeun teh samilikreujeung, bakal dipaparin kanugrahaan hirupanu sajati ti Allah. Tah kudu kitu, supaya ariaranjeun neneda ka Allah ulah aya anu matakjadi halangan.8Cindekna: Aranjeun kabeh sing sapahamsaperasaan, silih pikaheman cara jeung dulur,silih hadean, silih elehan.9 Jahat ulah dibales ku jahat, ambek ulahdibales ku ambek, anggur pangmentakeunberkah, da aranjeun oge disaur ku Allah tehsupaya mareunang berkah-Na.

1 Petrus 3.10–18 1010Ceuk Kitab Suci: "Nu hayang senanghirupna jeung hayang lulus jamuga, ulah bijilucap jahat atawa linyok jeung bohong.11Nu goreng singkahkeun, nu hadelampahkeun, pirapiheun usahakeun.12Karana Pangeran ngajaga ka anu hadelampahna, ngamakbul ka panedana. Anujahat lampahna mah ku Pangeran dilawan."13Saha anu rek goreng ka aranjeun lamunaranjeun resep kana kahadean?14Tapi sanajan nepi ka nyandang lara geari ku karana nyieun kahadean mah kacidauntungna! Teu kudu rempan atawa risi ku ituku ieu.15Anggur masing sumujud ka Kristus,Gusti teh pikaajrih! Lamun aya anu mentakaterangan perkara nu jadi pangharepanaranjeun, iraha-iraha ge jawab sing bener,16 sing hade basana, sing hade tatana.Lamun aranjeun aya anu mitenah pedahjadi panganut Kristus, tiiskeun hate, cecepperasaan, nepi ka jelema anu mitenah tehmalik era ku omonganana sorangan.17Ari geus kersaning Allah mah yen kudulara ku karana migawe hade, mending kenehkitu ti batan lara ku karana migawe kajahatanmah.18Kristus oge nepi ka pupus teh lantarandosa manusa kabeh. Anjeunna nu tanpadosa nalangan nu daroraka, malar iasangadeuheuskeun manusa ka Allah. Anjeunna

1 Petrus 3.19–4.1 11mungguhing badaniah ditelasan, tapidihirupkeun deui dina kaayaan roh. Anjeunnanu tanpa dosa teh, cukup ngan ku sakalibae pikeun salalawasna, nalangan pati nudaroraka.19Dina kaayaan roh, Anjeunna angkatngawartaan ka sukma-sukma anu keurdikungkung,20nya eta sukmana jelema-jelema jamanEnoh anu henteu narurut ka Allah, anu kuMantenna dibere tempo salila Enoh ngadamelkapal tea. Anu arasup ka kapal nepi kasaralamet tina caah sadunya ngan saeutik,ngan dalapan urang.21Eta caah teh jadi perlambangna baptisan,anu ngalantarankeun aranjeun ayeunasalamet. Baptisan lain pikeun miceun dakimeresihan awak, tapi mangrupa jangji, ikrarbudi rasa urang nu hade ka Allah. Eta tehnyalametkeun aranjeun ku gugahna YesusKristus ti nu maraot,22 terus munggah ka sawarga, linggihdi tengeneun Allah, kawasa ka sakabehmalaikat, kitu deui ka sakabeh roh anu murbajeung kawasa.

41Lahiriah Kristus geus nandang sangsara.Ku sabab kitu aranjeun kudu boga tekad

anu kuat saperti Anjeunna. Sabab anu kuatnahan paneka lahiriah ku karana iman, etanandakeun geus embung ancrub deui kanadosa.

1 Petrus 4.2–10 122 Jadi ti semet ayeuna hirup aranjeun di ieudunya kudu taluk kana pangersa Allah, ulahtaluk kana hawa napsu.3Geus cukup bareto hirup aranjeunmilampah anu sok dipilampah ku anu henteupalercaya ka Allah, kalakuan henteu pantes,ngumbar napsu, resep mabok, ngecakngebur, ria-ria, jeung nyarembah ka brahala.4 Jalma-jalma anu teu baroga Allah tangtuhareraneun, pedah aranjeun geus henteucara maranehna deui anu hirupna ngancrudsakarep-karep, tuluy bae ngaharina.5Tapi maranehna engke kudu tanggungjawab ka Allah anu tangtu ngahukum, boh kanu harirup keneh boh ka nu geus maraot.6Kitu sababna anu geus maraot ogediwawaran Injil Kasalametan, supayamaranehna oge sanajan jasmaniahna mahgeus maot saperti halna kabeh jelema gebakal maot, ari sukmana mah bisa meunanghirup ti Allah anu jumeneng.7Sagala perkara geus deukeut kanapanganggeusan. Jadi aranjeun sing waspadajeung sayaga, supaya inget kana neneda.8Pangpangna pisan kudu enya-enya silihpikanyaah, sabab ku silih pikanyaah mah bisasilih hampura.9Kudu daraek silih anjrekkeun ulah barikukulutus.10Berkah Allah anu katarima ku masing-masing teh beda-beda. Berkah anu

1 Petrus 4.11–17 13pangmunelna kudu dipake nyieun kahadeanka batur, tandaning aranjeun hade dinanyekel jeung ngurus sih kurnia Allah.11Anu sok mere pitutur, anu kududipitutur teh dawuhan-dawuhan Allah.Anu ngajalankeun tugas kudu rumasa yendipaparin tanaga ku Allah, supaya dina sagalaperkara matak jadi puji ka Allah ku karanaYesus Kristus, anu kagungan kamulyaanjeung kakawasaan salalanggengna. Amin.12Dulur-dulur! Ulah kaget ku cocoba anusakitu peurihna, kawas anu lain samanea.13Malah kudu atoh dumeh nandangansangsara saperti Kristus, sabab engke lamunKristus geus nganyatakeun kamulyaana-Na,aranjeun bakal pinuh ku kabungah.14Bagja lamun aranjeun dipoyok ku dumehanut ka Kristus, tandana aranjeun dilinggihanku Roh anu mulya, Roh Allah.15Ulah nyieun pisangsaraeun sapertiupamana maehan, jadi bangsat, jadipenjahat, atawa pipilueun kana perkara batur.16Sabalikna, sangsara ku lantaran jadiKristen mah teu kudu ngarasa era, malahkudu muji sukur ka Allah dumeh meunangsesebutan tina jenengan Kristus.17Ayeuna geus waktuna pangadilandimimitian. Anu bakal diadilan ti heula nyaeta umat Allah ku manten. Tah! upamaAllah mimiti ngadilanana ti urang heula,leuh pikumahaeun temen pibalukareunana

1 Petrus 4.18–5.5 14jelema-jelema anu henteu palercaya kanaInjil Kasalametan ti Allah,18 sabab ceuk Kitab Suci: "Cacakan jelemahade geus seuseut salamet, komo jelemadosa doraka, kumaha teuing."19Ku sabab kitu, anu nandangan sangsaraku karana pangersa Allah sing hade-hadenya lampah, bari sumerah ka Allah anungajadikeunana, anu pengkuh kana jangji-Na.

51Ka para kokolot jamaah sim kuringarek meredih, da sim kuring oge sarua

jadi kokolot jamaah, jeung jadi saksi tinakasangsaraan Kristus, jeung bakal milu mulyalamun Anjeunna geus nganyatakeun salira.2Sim kuring menta supaya aranjeun jadi lirpangangon anu kudu ngangon domba-dombaAllah, ngasuh jamaah anu dipercayakeun kaaranjeun. Jamaah urus sing enya-enya, singiklas sakumaha anu dipikahoyong ku Allah,ulah jeung aral subaha. Kudu kajurung kuenya-enya hayang ngurus, lain ku karanamandang gajih.3Ka anu diurus ulah jadi anu kawasa, anggurkudu jadi tuladan.4Engke di mana Gusti Pangangon Agungsumping, aranjeun bakal narima makuta anukamulyaanana moal susut moal aya sudana.5Ari aranjeun barudak ngora, ka nuleuwih kolot masing ngesto. Aranjeun kudungarendahkeun diri jeung silih ladenan,sabab ceuk Kitab Suci, "Allah ngalawan ka

1 Petrus 5.6–12 15nu kamagungan, tapi mikaasih ka nu rendahati."6Kudu ngarendahkeun maneh kanapanangan Allah nu ngagem kawasa, supayaari geus dina waktuna aranjeun ku Mantennadijungjung.7Sagala kasusah unjukkeun ka Mantenna,sabab Mantenna anu ngurus aranjeun.8Sing caringcing taki-taki, sabab Iblismusuh aranjeun keur guar-gaur kawas singa,kukulayaban neangan leglegeun.9Lawan, sing teguh iman. Inget, nu sejenoge anu sakapercayaan jeung aranjeun disakuliah dunya sarua nandangan sangsarakitu.10Lamun sangsara geus liwat, da moal lila,Allah nu kagungan saniskara sih kurnia, anugeus nyaur aranjeun sangkan milu kanakamulyaana-Na ku jalan satunggal jeungKristus, bakal nyampurnakeun, nguatkeunjeung mageuhkeun kaayaan aranjeun.11Nya Mantenna anu kagungan kakawasaansalalanggengna. Amin.12 Ieu surat anu pondok nulisna dibantuanku Silas, anu ku sim kuring dianggap dulurKristen anu satuhu, pikeun ngadorong jeungngayakinkeun ka aranjeun, yen anu ditulisdina ieu surat teh estu sih kurnia Allah. Etarahmat Mantenna ku aranjeun kudu terusdipuntangan.

1 Petrus 5.13–14 1613Aya salam ti dulur-dulur di jamaah Babul,anu papada geus disaur ku Allah, kitu deui tianak sim kuring ki Markus.14Sing silih pikasono, silih rangkul anukajurung ku kanyaah iman Kristen. MugiaGusti maparin katengtreman batin kaaranjeun nu jadi milik Kristus. Wassalam,Petrus

2 Petrus

11Kahatur dumateng dulur-dulur, anugeus baroga kayakinan anu mulya saperti

kayakinan sim kuring. Eta kayakinan teh tiAllah anu sipat adil, jeung ti Yesus KristusJurusalamet urang. Ieu serat ti sim kuringSimon Petrus, anu ngabdi ka Yesus Kristussarta jadi rasul-Na.2Mugia aranjeun ginanjar rahmat rahayu,rehna geus terang ka Allah jeung ka Yesus,Gusti urang.3Ku kawasaning Allah ku manten, uranggeus dipaparin sakur nu perlu, supaya bisahirup kalawan saregep ibadah, tina sababgeus terang ka Yesus Kristus anu nyaururang supaya kamulyaan jeung kasaeana-Natumerap ka urang.4Ku jalan kieu, kurnia agung anu mulyakabina-bina anu dijangjikeun ku Mantenna,geus dipaparinkeun ka urang. Nya kukarana kurnia ieu aranjeun luput tina sagalapangaruh ieu dunya anu ngaruksak, sartaaranjeun geus katerapan ku sipat-sipat ilahi.5Ku sabab kitu kudu ihtiar enya-enyasupaya beuki leuwih mantep percaya kaKristus dibarengan ku hirup hade. Jaba tieta aranjeun kudu baroga pangarti kana halpangersa Allah;

2 Petrus 1.6–13 26pangarti deudeul ku ngawasaan diri;ngawasaan diri deudeul ku katabahan;katabahan deudeul ku ibadah, hirupnumutkeun pangersa Allah;7 ibadah tambah ku nyaah ka batursakapercayaan; kanyaah eta deudeul kukanyaah ka sakabeh jelema.8Aranjeun perlu ngabogaan ieu sipat-sipat.Lamun ieu sipat-sipat geus kapiboga tur beukihirup, tangtu aranjeun bakal leuwih rajinjeung leuwih terang ka Gusti urang YesusKristus, sarta tangtu hasil.9Tapi lamun teu ngabogaan sipat-sipatkieu mah pandanganana sempit, jeungtangtu poho yen diri geus diberesihkeun tinadosa-dosa nu bareto.10Ku sabab kitu dulur-dulur, sing beukisaregep ihtiar, supaya beuki mantep ngadegdina kaayaan geus disaur jeung dipilih kuAllah. Lamun geus kitu mah pamohalanaranjeun undur tina kayakinan iman.11Ku jalan kieu aranjeun bakal dibere hakasup ka Karajaan anu langgeng, KarajaanYesus Kristus, Gusti jeung Jurusalamet urang.12Ku sabab kitu, sanajan aranjeun geusterang kana eta hal anu sayakti, tur geusmantep ngadeg dina eta, sim kuring moalweleh ngingetan.13Satungtung aya keneh umur mah tetepngarasa wajib ngageuing supaya aranjeuntetep pengkuh kana eta.

2 Petrus 1.14–20 314Sabab sim kuring geus dibere terang ecespisan ku Gusti urang Yesus Kristus yen simkuring bakal tereh ninggalkeun ieu dunya,15nu matak sabisa-bisa rek ihtiar heulasangkan aranjeun pengkuh kana eta hal,sanajan engke sim kuring geus teu aya didunya.16Kamulyaan Gusti urang Yesus Kristusanu dicaritakeun ku sim kuring teh lain asaltina carita-carita beunang nganggit, sababkasaksian pisan ku sorangan kamulyaana-Nateh.17 (1:17-18) Waktu Anjeunna ku Allah Ramaditerapan kamulyaan jeung kaagungan digunung nu suci tea, sim kuring jeung baturduaan keur reureujeungan jeung Anjeunna,sarta kadenge ku ceuli sorangan gentra AnuMaha Mulya ti sawarga, ngadawuhkeun saliraAnjeunna, ungelna, "Ieu teh putra kakasihKami, anu dipisuka ku Kami!"18 (1:17)19Sanggeus nyaksian kitu, sim kuringbeuki percaya bae kana dawuhan Allah anudiwartakeun ku nabi-nabi teh. Aranjeun ogekudu kitu, sabab eta anu diwartakeunana tehibarat lampu anu ngagenclang di nu poeknepi ka bray beurang, ibarat cahya bentangisuk anu moncorong di jero hate aranjeun.20Tapi sanajan kitu aranjeun kudu terang,jelema mah moal aya saurang-urang acan

2 Petrus 1.21–2.5 4anu ngarti sorangan kana eusi piwejang dinaKitab Suci.21 Jeung jelema mah moal aya anu bisasorangan ngawartakeun dawuhan Allahperkara nu bakal pijadieun engke. Nabi-nabioge ngawejangkeunana teh estu ku karanapangersa Roh Suci.

21Baheula umat Allah kadatangannabi-nabi palsu. Ayeuna nya kitu keneh,

aranjeun bakal kadatangan guru-guru palsu,ngasupkeun pangajaran anu teu bener sartanyilakakeun. Maranehna bakal ngangles kaGuru anu nyalametkeun maranehna. Ku haleta saenyana maranehna nyieun picilakaeunsorangan, anu bakal ujug-ujug narajang kamaranehna.2Parandene kitu, loba anu bakal nurutankalakuanana anu ingkar, nepi ka loba anubakal ngagogoreng Jalan Bener, jalan ti Allah.3Kajurung ku sipatna anu rakus, etaguru-guru palsu teh ngajarkeun carita-caritabeunangna nganggit, ngarah piuntungeun.Tapi Hakim anu bakal ngahukum maranehnageus lila sadia. Anu bakal ngabasmina geusnunggu-nunggu.4Allah henteu ngantep malaikat-malaikatanu baha, kabeh disuntrungkeun ka naraka,dirante di tempat nu poek, ngadago PoeHukuman.5Allah henteu ngantep dunya purba tempatmanusa migawe kajahatan, dibasmi ku caah

2 Petrus 2.6–12 5dunya; anu dirahayukeun ngan Enoh jeungtujuh urang deui, sabab Enoh sok ngelinganka eta nu daroraka.6Allah ngahukum nagri Sadumu jeungGomora, eta nagri dibasmi ku seuneu,dijadikeun conto yen kitu pijadieunana anujarahat mah.7Allah ngarahayukeun Elut ti eta nagri,sabab Elut ibadah, ngerik ningali kadorakaanurang dinya.8Anjeunna nu hade, cicing di eta nagri tehunggal-unggal poe manahna kasiksa ningalijeung ngadangu kalakuan jahat urang dinya.9Tah kitu, Pangeran teh uninga kajelema anu nurut ka Mantenna, anu kududisalametkeun tina sagala gogoda; uningaka jelema doraka, anu kudu dihukum jeungdikerem ngadago Poe Hukuman,10hususna jelema-jelema anu ngalajur hawanapsu jeung nyela kana kakawasaan Allah.Ari guru-guru palsu tea kacida kumawaninajeung karumakina, nepi ka teu sieun-sieuneunlancang ngahina ka mahluk-mahluk mulya disawarga.11Cacakan para malaikat ge anu leuwihunggul jeung bedas ti batan maranehna,nyeuseulna ka eta mahluk-mahluk mulyateh henteu nganggo kecap anu ngahina dipayuneun Pangeran.12Eta guru-guru palsu teh teu beda ti satogalak, boroeun jeung paehaneun, lampahna

2 Petrus 2.13–18 6kumaha ceuk nalurina, teu jeung pikiran, nepika wani nyela kana hal-hal anu tacan katepiku uteukna. Maranehna tangtu ditumpeskawas sato-sato galak,13bakal dibales sangsara lantaran geusnyieun pisangsaraeun batur. Karesepnanganteur napsu badani, kajeun ti beurang.Dina dahar ngariung hajat aranjeun,sakahayangna dianteur turug-turug sokngalicikan, matak era jeung cela.14Ari matana teu weleh ngulincer neanganawewe bangor, kana dosa teh resepna teu ayaseubeuhna, jeung jadi tukang ngagendamka nu lembek iman. Hatena sina tutur kanasarakah, jalma-jalma bangkawarah!15Maranehna geus kasasar, naringgalkeunjalan anu bener saperti Balhum bin Beorbaheula. Geuning Balhum nepi ka daekmigawe nu matak dosa da kabita ku buruhan,16anu matak eta nabi teh diseuseul.Kalde tutumpakanana ngadak-ngadak bisangomong cara jelema, mapalangan kana niatgelona.17Eta guru-guru palsu teh kawas cinyusunu geus saat, kawas mega anu katebak kuangin gede. Pitempateunana ku Allah geusditangtukeun, nya eta di nu poek mongkleng.18Mun pidato kalah ka agul, padahaleusina gejul. Kalakuanana anu aeb dipakemikat jelema-jelema anu kakara eungkeut-

2 Petrus 2.19–3.3 7eungkeut leupas tina pangaruh jelema-jelemaanu tabeatna jarahat.19Maranehna ngajangjikeun kamerdekaan,padahal dirina sorangan jaradi budak hawanapsuna nu matak cilaka, sabab nu eleh mahkapan kudu ngawula ka anu ngelehkeunana.20Lamun jelema geus leupas tina pangaruhperbawa dunya anu ngaruksak lantaran geuswanoh ka Gusti, Jurusalamet urang YesusKristus, heug kapuket deui ku eta nepi kaeleh, kaayaanana leuwih cilaka ti batantadina.21 Jalma kitu mah mending oge teu nyahopisan kana jalan nu bener ti Allah, ti batannyaho tapi ingkar tina parentah suci anudiparentahkeun ku Allah.22 Jalma kitu ninggang kana paribasa,"Anjing malikan deui utahna, bagong geusdimandian guyang deui dina leutak."

31Dulur-dulur! Geus dua kali ieu sim kuringnyuratan teh. Boh nu ti heula boh nu ieu,

maksud teh ngageuing pikiran-pikiran murniaranjeun.2Sing aringet salawasna kana pilahirnabi-nabi saruci baheula, kitu deui kanatimbalan Gusti Jurusalamet anu ditepikeun kurasul-rasul.3Babakuna aranjeun kudu terang, yen dinamangsa-mangsa ahir jaman ieu bakal ayajelema-jelema tukang ngajujur napsu anubakal maroyok ka aranjeun,

2 Petrus 3.4–10 84pibasaeunana, "Kristus teh lain geus jangjirek datang deui? Mana? Da ti semet maotkaruhun, naon-naon oge dengdeng baekaayaanana cara keur jaman dunya mimitingadeg!"5Maranehna ngahaja pura-pura teu nyahoyen baheula langit jeung bumi jadina teh kukarana timbalan Allah, dijadikeun tina caijeung ku cai,6 sarta dibasmina oge eta dunya nu baheulateh ku cai deui, ku caah dunya.7Ari langit jeung bumi anu ayeuna,dimumulena ku Pangandika Allah keneh,sarta bakal dibasmi ku seuneu. Ayeunadiingkeun keneh, ngadago waktuna, nya etadina poean ngabasmi jelema-jelema doraka.8Tapi dulur-dulur ulah poho, mungguh diAllah mah sapoe jeung sarebu taun ge tayabedana, sarua bae.9 Jeung deui Pangeran mah tara ngaengke-engke jangji cara ceuk panyangka sawarehjelema. Nu saenyana mah Mantenna tehnyabaran ka aranjeun, da kahoyong-Namanusa teh tarobat kabeh tina dosana, sababMantenna henteu hoyong aya jelema anucilaka saurang-urang acan.10Poe pisumpingeuna-Na Gusti teh hamokataksir iraha, cara urang teu bisa ngira-ngirairaha pidatangeunana bangsat. Dina Poe etalangit bakal leungit, sorana ngagulugur, sarta

2 Petrus 3.11–17 9barang-barang langit bakal lebur ku seuneu,bumi katut saeusina musna kahuru.11Ku sabab kabeh bakal dilebur saperti kitu,aranjeun rek jadi jalma kumaha? Kudu hirupberesih jeung sumerah ka Allah,12bari ngarep-ngarep kana eta Poean Allah,jeung ihtiar supaya eta waktu tereh cunduk.Dina Poe eta langit bakal lebur dihuru,unsur-unsur jagat raya bakal ajur ku seuneu.13Tapi ari urang mah aya anu diarep-arep,nya eta langit anyar jeung bumi anyar anudiereh ku kaadilan, sakumaha anu geusdijangjikeun ku Allah.14Ku sabab kitu dulur-dulur, sabot ngadagoeta Poe teh kudu sakuat-kuat hirup beresihtaya cawadeunana di payuneun Allah, sartasing rumaket ngabdi ka Mantenna.15Kasabaran Pangeran teh saenyanamaparin tempo supaya aranjeun salametsakumaha saur Paulus dulur sim kuring dinasuratna ka aranjeun. Paulus nyaurkeun kituteh ku karana hikmah ti Allah.16Unggal nyuratan anjeunna tara luputnyaurkeun eta hal. Dina surat-suratna tehaya sababaraha hal anu hese kahartina.Nu sambewara jeung imanna loncer mahngahartikeunana teh mengkol, da bagian-bagian sejenna deui tina Kitab Suci oge sokdipengkolkeun, matak niwaskeun sorangan.17Ari aranjeun mah tangtu ngarti,dulur-dulur! Sing waspada bae, ulah

2 Petrus 3.18 10kasasabkeun ku jelema-jelema anu ingkartina parentah-parentah Allah, bisi cilaka.18Sing terus mekar dina sih kurnia jeungpangarti kana hal Gusti jeung Jurusalameturang Yesus Kristus. Sanggakeun puji kaAnjeunna, ayeuna, salalanggengna! Amin.Wassalam, Petrus

1 Yohanes

11 Ieu surat nyaritakeun Sabda anu merehirup, anu geus jumeneng ti barang

mimiti. Ku bapa sabatur-batur, eta Sabda tehgeus kadenge, jeung geus katenjo ku panonsorangan, nenjo enyaan, sarta leungeun bapasabatur-barta geus nyabak sorangan.2Sanggeus eta hirup teh diebrehkeun,bapa sabatur-batur nenjo kana jirim-Na.Eta sababna bapa bisa nyaritakeun jeungnerangkeun hal Anjeunna anu jumenenghirup langgeng, anu sasarengan jeung anujumeneng Rama, sabab bapa sabatur-batursasama rasul geus wanoh pisan ka Anjeunna.3Tah anu bareto katenjo jeung kadengeteh ku bapa diwartakeun deuih ka aranjeun,supaya aranjeun oge cara bapa, hirup dinakasatunggalan jeung anu jumeneng Ramakitu deui jeung Yesus Kristus Putra-Na.4Maksud bapa nuliskeun hal ieu teh supayakabungahan urang bisa tutug.5Eta warta ti Allah, anu ku bapa sabatur-batur katarima ti Putra-Na, sarta anu ayeunadi tepikeun ka aranjeun, nya eta: Allah tehCahaya Caang, di Mantenna sama sakali teuaya poek.6 Jadi lamun urang ngakukeun geus aya dinakasatunggalan jeung Mantenna tapi hirup

1 Yohanes 1.7–2.3 2di nu poek, eta teh bohong nya ucap nyalampah.7Lamun hirup urang geus di nu caangsakumaha Mantenna anu jadi Cahaya Caang,eta ciri diri urang geus beresih tina dosa kukarana getih Yesus Putra-Na, sarta bakal bisahirup sabeungkeut jeung pada batur.8Lamun urang ngakukeun teu boga dosa,eta ngabobodo maneh, sarta Allah teu linggihdi jero hate urang.9Sabalikna lamun ngakukeun dosa ka Allah,urang bakal dipaparin bukti tina hal jangji-Na,nya eta dihampura dosa, jeung disucikeuntina sagala lampah urang anu salah.10Lamun urang ngakukeun teu boga dosa,atuh urang teh sarua jeung nganggap Allahtukang bohong, sarta henteu kaancikan kuSabda-Na.

21Anaking! Bapa nulis ieu teh rekngelingan, aranjeun ulah milampah dosa.

Tapi mun nepi ka milampah dosa, bakal dibelaku Yesus Kristus anu berbudi ka payuneunanu jumeneng Rama.2Memang ku karana Yesus Kristus pisanpangna dosa urang dihampura teh. Tur laindosa urang bae, dosa sakabeh jelema ogedihampura.3Lamun urang nurut kana timbalan-timbalanAllah, eta tandaning urang terang kaMantenna.

1 Yohanes 2.4–11 34Anu ngakukeun terang ka Allah tapi teunurut kana timbalana-Na, eta teh ngabohong,jeung dina hatena teu aya kayaktian ti Allah.5 Jelema anu nurut kana sabda Allah, nyaeta anu sampurna nyaahna ka Mantenna. Tahnu kitu tandana hirup urang geus satunggaljeung Allah teh.6Sing saha anu ngakukeun hirupna geussatunggal jeung Allah, lampahna kudusakumaha lampah Kristus.7Dulur-dulur, bapa lain rek nuliskeunparentah anyar. Ieu teh parentah anu baretokeneh, anu lawas, anu katarima ti heula tea,jeung geus kabarandungan ku aranjeun basamimiti diwawarkeun.8Tapina deui anu ditulis ayeuna teh jadiparentah anyar ongkoh, sabab kayaktiananageus tembong dina pribadi Kristus, oge dinapribadi aranjeun. Jadi, sajatining caang geussuminar, poek geus leungit.9Sing saha anu ngakukeun geus aya di nucaang tapi ngewa ka dulur, saenyana hirupnanepi ka ayeuna di nu poek keneh.10Sing saha anu nyaah ka dulur, eta cirihirup di nu caang, jeung moal matak jadipidosaeun batur.11Sabalikna sing saha anu ngewa ka dulur,hirupna teh di nu poek, lumakuna di nu poek,teu nyahoeun rek ka mana da teu nenjoeunnaon-naon lantaran poek.

1 Yohanes 2.12–17 412Barudak, anaking! Bapa nulis ieu kamaraneh teh ku sabab dosa maraneh geusdihampura, ku karana Kristus.13Kaom bapa! Sim kuring nulis ieu tehlantaran aranjeun geus tarerang ka Anjeunnaanu geus jumeneng ti barang mimiti. Paraperjaka, bapa nulis ieu teh ku sabab maranehgaragah geus bisa ngelehkeun pangajak siJahat.14Barudak, anaking! Bapa nulis ieu tehku sabab maraneh geus tarerang ka anujumeneng Rama. Kaom bapa! Sim kuringnulis ieu teh ku sabab aranjeun geus tarerangka Anjeunna anu geus jumeneng ti barangmimiti. Para perjaka! Bapa nulis ieu teh kusabab maraneh garagah, geus kaancikan kusabda Allah, jeung geus bisa ngelehkeun siJahat.15Ulah kagendam ku perbawa dunya,atawa naon bae anu asal ti dunya. Lamunkagendam, tanda aranjeun teu nyaraah kaanu jumeneng Rama.16Naon-naon anu aya di dunya, anu jadipanyileukan jelema dosa, anu narik ati jeungkahayang jelema, jeung saniskara bae anuaya di ieu dunya anu diugung-ugung kujelema, sarupa ge taya anu asalna ti Rama,asal ti dunya keneh.17Dunya ieu jeung sagala eusina anudicileuk ku manusa teh ayeuna keur majukana euweuh, tereh leungit; sabalikna anu

1 Yohanes 2.18–24 5ngalampahkeun pangersa Allah mah bakalhirup salalanggengna.18Anaking, ayeuna teh geus tereh kiamat.Maraneh geus dibejaan yen di ahir bakal ayamusuh Kristus. Ayeuna musuh-musuh Kristusteh geus mimiti narembongan, ciciren geusrek ahir jaman.19Maranehna asal ti urang keneh, ngan geuskalaluar kawantu bareto arasupna ka urangoge henteu niat saenyana. Mun rek saenyanage tangtu tetep ngahiji jeung urang. Ayeunageus naringgalkeun, jadi sidik kabehananaoge henteu kaasup ka urang.20Tapi aranjeun geus diterapan Roh Suci kuKristus, jadi geus tarerang anu mana anubener kayaktian ti Allah.21 Jadi bapa nulis ieu teh lain ku sababmaraneh can nyaraho kana eta kayaktian,malah ku sabab geus nyaraho kana hal eta,geus nyaraho oge yen anu bener mah moalngabohong.22Nu mana atuh anu ngabohong teh? Geustangtu anu nyebutkeun Yesus lain Kristus. Etateh Musuh Kristus, sabab teu ngaku ka anujadi Rama jeung ka anu jadi Putra.23Anu teu ngaku ka Putra-Na, eta teu ngakuka Rama-Na. Anu ngaku ka Putra-Na, etangaku ka Rama-Na.24Ku sabab kitu sing pageuh percaya kanawawaran anu pangheulana. Lamun geus

1 Yohanes 2.25–3.2 6pageuh kana eta, salilana bakal ngahiji jeungPutra jeung Rama.25Ganjaranana sakumaha anu dijangjikeunka maraneh ku Kristus, nya eta hiruplanggeng.26Bapa nulis ieu teh ngabejaan yen aya anurek nyasabkeun ka maraneh.27Sukur maraneh geus diterapan RohAnjeunna. Satungtung Roh-Na aya dinahate maraneh, maraneh teu perlu diajardeui ku nu sejen, sabab Roh Anjeunna anubakal ngawulangkeun sagala rupa kanyahoanu sayakti moal ngajarkeun anu bohong.Turut piwulang-Na, jeung sing tetep dinakasatunggalan jeung Kristus.28Sakali deui anaking, sing tetep satunggaljeung Anjeunna, supaya ari Anjeunna geussumping urang bisa yakin jeung moal era-erangadeuheusan dina Poean sumping-Na.29Maraneh nyaho yen Kristus teh bener.Jadi kudu terang deuih yen sing saha anulampahna bener, nurut ka Allah, eta teh putraAllah.

31Coba lenyepkeun, kumaha asihna Ramaka urang! Kacida mikaasihna teh, nepi ka

urang disebat putra-putra-Na, putra-putraAllah. Kaayaan urang kieu teh dunya mah teunyahoeun, da teu wawuheun ka Allah.2Tah ayeuna urang teh jadi putra-putraAllah, ngan bae tacan terang engkenakumaha. Kakara terang yen lamun Kristus

1 Yohanes 3.3–10 7geus sumping, urang bakal jadi sapertiAnjeunna, sabab bakal nenjo Mantennakumaha nu sajatina.3Sing saha anu ngaharep kitu ka Kristus,tangtu ngajaga dirina sangkan beresih tinadosa, sakumaha Kristus beresih tina dosa.4Sing saha anu ngarempak timbalan Allah,eta salah, dosa, sabab dosa teh nya etangalawan timbalan Allah.5Aranjeun geus terang yen Kristus ngajadijalma teh pikeun nyingkirkeun dosa manusa;geus terang yen Kristus teh suci tina dosa.6 Jadi sing saha anu hirupna ngahiji jeungKristus ulah nyieun deui dosa, da ari nyieunkeneh mah tandaning can nenjo jeung canterang ka Anjeunna.7Kade anaking, ulah rek kabengbat kusasaha. Sing saha anu milampah sapangersaAllah, eta teh putra Allah, sakumaha Kristusjadi Putra Allah.8Sing saha anu milampah keneh dosa etateh biluk ka Iblis, sabab Iblis mah geusnyieun dosa ti barang mimiti. Tah Putra Allahngajadi jalma teh ku karana eta, pikeunnumpes gagawean Iblis.9Sing saha anu jadi putra Allah ulah migawedeui dosa, sabab geus kaancikan ku sipatAllah; jeung ku sabab Ramana teh Allah,tangtu moal bisa terus migawe dosa.10Ari bedana antara putra-putra Allah jeunganak-anak Iblis teh tetela pisan, nya eta:

1 Yohanes 3.11–18 8Sing saha anu lampahna teu bener jeung teunyaah ka dulur, eta lain putra Allah.11Ti mimiti pisan wawaran hal kayaktian anuditepikeun ka aranjeun teh kieu amanatna:Kudu silih pikanyaah.12Urang ulah cara Kain. Kain anak Iblis,geus tega maehan Habil, adina sorangan.Tina sabab naon? Tina sabab kalakuan Kainjahat, kalakuan Habil hade.13 Jadi lamun aranjeun dipikageuleuh kuperbawana watek dunya teh ulah heran,dulur-dulur!14Urang terang yen urang mah geus pindahtina paeh kana hirup. Terang yen kitu tehlantaran urang mikanyaah ka dulur-dulur.Anu teu boga kanyaahan mah masih kenehdikawasaan ku paeh.15Sing saha anu ngewa ka dulur, eta tehmaehan. Ari jelema anu maehan teh teukaancikan ku hirup langgeng.16Urang terang naon ari kanyaahan,lantaran geus aya anu ngabuktikeun, nya eta:Kristus geus ngorbankeun nyawa-Na, pupusnalangan urang. Hirup urang oge kudu dipakengabelaan dulur-dulur!17Lamun jelema, jegud-jegud embungnulungan dulur anu eukeur kakurangan, naonbuktina pajar nyaah ka Allah teh?18Anaking, nyaah teh ulah ngan semet biwirjeung ucap wungkul, kudu nyata dina prakna.

1 Yohanes 3.19–4.1 919Ku jalan kitu urang terang yen urang ayadina kayaktian ti Allah. Lamun geus terangkitu, urang aya di payuneun Allah teh bisangarasa teger.20Urang osok oge disalahkeun ku budi rasasorangan, tapi urang terang yen Allah mahlangkung punjul kauningana ti batan budirasa urang, sarta uninga kana saniskara.21 Jadi, dulur-dulur, lamun tina budi rasateu aya dakwaan naon-naon mah urang tehtangtu teger di payuneun Allah.22Naon bae anu ku urang disuhunkeun kaMantenna bakal dipaparinkeun, lantaranurang nurut kana timbalana-Na jeungmilampah anu kamanah ku Mantenna.23Ari parentah Mantenna nya eta: Urangkudu percaya ka Yesus Kristus Putra-Na,reujeung kudu silih pikanyaah sakumaha anudipiwarang ku Kristus.24Sing saha nu nurut kana timbalan-timbalan Allah, hirupna teh satunggal jeungAllah, sarta Allah satunggal jeung dirina.Bisana ngarasa yen Allah satunggal jeungurang teh nya ku karana Roh Mantenna anugeus dikurniakeun ka urang tea.

41Dulur-dulur! Ulah percaya ka sambarangjelema anu majarkeun meunang Roh ti

Allah. Coba heula enya lainna roh dina dirinateh Roh ti Allah, sabab ayeuna loba nabipalsu, riab ka mana-mana.

1 Yohanes 4.2–9 102Nganyahokeunana kieu: Lamunngaenyakeun yen Yesus Kristus sumping-Nangajirim manusa, enya meunang Roh ti Allah.3Lamun ngalainkeun, roh dina dirina teh lainRoh ti Allah, tapi roh ti musuh Kristus anumemang bakal datang sakumaha anu geuskadarenge bareto ku aranjeun. Ayeuna etamusuh teh geus aya di ieu dunya.4Tapi anaking, maraneh mah cangkinganAllah. Maraneh geus bisa ngelehkeunnabi-nabi palsu, sabab Roh anu aya diaranjeun leuwih punjul ti batan roh anu asalti dunya.5Ku sabab eta nabi-nabi palsu teh asal tidunya, anu diomongkeunana oge urusankadunyaan, tangtu bae ku urang dunyaditarurut.6Ari urang mah ti Allah. Sing saha anuterang ka Allah, tangtu daekeun sakayakinanjeung urang. Anu arembungeun mah laincangkingan Allah. Kitu ngabedakeunanaantara Roh kayaktian jeung roh anunyasabkeun.7Hayu dulur-dulur urang silih pikaasih,sabab sipat asih teh asal ti Allah. Anu bogasipat asih, eta putra Allah, terang ka Allah.8Anu henteu boga sipat asih teu terang kaAllah, sabab Allah teh sipat asih.9Allah geus ngabuktikeun sipat asih-Na, kungutus Putra tunggal-Na ka ieu dunya, supayaku jalan Putra-Na urang meunangkeun hirup.

1 Yohanes 4.10–17 1110Sipat asih-Na teh buktina lain urang anunyaah ka Mantenna, tapi Mantenna anuasih ka urang, nepi ka ngutus Putra-Na,sabab ngan ku jalan kitu Mantenna iasangahapunten dosa urang.11Ku sabab Allah sakitu mikaasihna kaurang, atuh urang oge kudu silih pikaasih.12Sanajan can aya jelema anu geus nenjoAllah, tapi lamun urang silih pikanyaah, Allahteh aya di urang, satunggal jeung urang sartamikaasih-Na teh datang ka tutugna.13Ku sabab urang geus diterapan Roh-Na,yakin yen hirup urang aya dina kasatunggalanjeung Mantenna, kitu keneh Mantennasatunggal jeung urang.14Bapa sabatur-batur papada rasul, anugeus nenjo sorangan anu jumeneng Putra tehdiutus ku Rama-Na pikeun jadi Jurusalametsaalam dunya, ngawartakeun hal eta ka nusejen.15 Jelema anu ngaku yen Yesus teh PutraAllah, hirupna satunggal jeung Allah, nya kitukeneh Allah manunggal dina hirupna.16Bapa mah nya nyaho nya percaya Allahmikaasih ka urang teh. Allah teh sipat asih.Jadi sing saha anu nyaahan, hirupna ngahijijeung Allah, Allah oge ngahiji dina hirupna.17Sipat asih anu aya di diri urang bakaljadi sampurna, nepi ka urang engke tegerngadeuheus dina Poe Hukuman. Jeung tangtu

1 Yohanes 4.18–5.4 12urang mah teger, lantaran hirup urang di ieudunya geus nulad ka Kristus.18Moal aya kasieun ari kaancikan kuasih mah. Sabab asih anu sampurna tehngusir sagala rasa kasieun. Anu boga kenehrasa kasieun tandaning sipat asihna tacansampurna, jadi masih bakal keuna kuhukuman.19Urang bisa nyaahan teh lantaran Allahmiheulaan asih ka urang.20Lamun aya anu majar nyaah ka Allah tapingewa ka dulurna, eta teh bohong. Sabablamun ka dulur anu katenjo bungkeuleukangeus teu nyaah, komo ka Allah, anu henteutembong.21Sing saha anu nyaah ka Allah, kudu nyaahka dulur. Kitu amanat ti Kristus.

51Anu percaya yen Yesus teh Kristus, etaputra Allah. Anu nyaah ka hiji bapa tangtu

nyaah oge ka anakna.2Ciri nyaah ka sasama putra Allah tehnya eta nyaah ka Allah jeung nurut kanaparentah-Na.3Sabab tandana nyaah ka Allah teh nurutkana parentah Mantenna. Ari parentah-parentah-Na taya anu matak teu pikadugaeunurang,4 sabab unggal putra Allah oge sanggupngelehkeun dunya. Urang bisa ngelehkeundunya teh ku iman kapercayaan.

1 Yohanes 5.5–12 135Tah lamun kitu, saha anu kuat ngelehkeunperwatek dunya? Ngan jelema anu percayayen Yesus teh Putra Allah.6Yesus Kristus teh nya eta anu sumping-Naka dunya ku cai jeung ku getih. Ku cai,nya eta dibaptis. Ku getih, nya eta pupusngucurkeun getih. Hal ieu dibenerkeun kuRoh Allah ku manten, roh nu sayaktina.7 (5:7-8) Jadi anu nyaksian hal eta teh ayatilu nya eta: Roh Allah, cai, jeung getih.Panyaksian ieu anu tilu sarua, ngabenerkeunyen kitu.8 (5:7)9Lamun urang percaya kana panyaksian timanusa, panyaksian ti Allah mah tina halPutra-Na teh leuwih ngayakinkeun.10Ku sabab kitu, jelema anu percaya kaPutra Allah, hatena narima kana panyaksianti Allah. Sabalikna, anu henteu percaya kanapanyaksian ti Allah tina hal Putra-Na, etajelema teh nyaruakeun Allah jeung tukangbohong.11Eusi panyaksiana-Na nya eta: Allah kaurang maparin hirup langgeng; ari hiruplanggeng sumberna di Putra-Na.12Sing saha anu meunangkeun Putra-Na,meunangkeun hirup langgeng. Sing sahaanu henteu meunangkeun Putra-Na, moalmeunangkeun hirup langgeng.

1 Yohanes 5.13–20 1413Bapa nulis ieu teh mere terang yenaranjeun geus meunangkeun hirup langgeng,da percaya ka Putra Allah.14 Jadi di payuneun Allah teh teger, lantaranyakin Mantenna kersa ngadangukeun naonbae panuhun urang anu sapuk jeungpangersa-Na.15 Iraha bae urang ngunjukkeun panuhunbakal didangu. Jeung ku sabab yakin kitu,yakin deuih Mantenna bakal ngabulkeunpanuhun urang.16Upama aya dulur migawe dosa tapidosana teu matak maehkeun, pangnedakeunka Allah supaya dipaparin hirup. Ieu nganpikeun anu dosana henteu matak maehkeun.Aya dosa anu matak maehkeun, tapi pikeunanu migawe dosa kitu mah bapa teu nitahmangnedakeun.17Kabeh lampah doraka dosa. Tapi aya dosaanu teu matak maehkeun.18Urang terang, yen anu geus jaradi putraAllah moal kateterusan migawe dosa, sababdiasuh ku Putra Allah, moal beunang dijailanku si Jahat.19Urang terang yen sanajan saalam dunyadibawah ku si Jahat, urang mah aya dinacangkingan Allah.20Urang terang yen Putra Allah anu sumpingmijalma teh geus maparin pangarti anusaestu ka urang, nepi ka urang terang kaAllah anu sayakti. Hirup urang satunggal

1 Yohanes 5.21 15jeung Allah anu sayakti, lantaran ngahijijeung Yesus Kristus Putra-Na. Mantennasayaktining Allah. Mantenna nu jadi hiruplanggeng.21Sing waspada anaking, sing ati-ati kaallah-allah palsu.

2 Yohanes

11Kahatur Ibu sapala putra. Ieu seratti sim kuring, kokolot jamaah, anu

enya-enya nyaah ka Ibu. Sanes sim kuringbae anu nyaah teh, nu sanes-sanesna ogeanu parantos tarerangeun ka Allah mahnyaraaheun ka Ibu,2wantu-wantu eta kayaktian teh parantosjadi milik urang salalanggengna.3Mugia Allah Rama sareng Yesus KristusPutra-Na maparin sih kurnia, sih piwelassareng karahayuan ka urang.4Bapa kacida bungahna aya putra Ibu anulumampah dina kayaktian, narurut kanatimbalan Allah Rama.5Maksud bapa nyuratan teh arek ngajakka Ibu, hayu urang silih pikanyaah. Ieu halkudu silih pikanyaah teh sanes timbalananyar, timbalan nu bareto keneh anu mimitikatarima ku Ibu tea.6Ari hartina mikanyaah teh nya eta hirup anunurut kana parentah Allah. Ari timbalana-Naanu katarima ku Ibu bareto nya eta miwarangsilih pikanyaah.7 Ibu, ayeuna seueur jelema tukangnyasabkeun, riab ka sakuliah jagat, anungamustahilkeun Yesus Kristus sumping ka

2 Yohanes 1.8–13 2dunya nganggo raga manusa. Jelema anukitu teh tukang ngalejokeun, Musuh Kristus.8Sing ati-ati, beubeunangan bapa ihtiarpikeun kasalametan Ibu teh ulah nepi kadilesotkeun, bapa kacida ngaharep hasilnaanu mucekil ti Ibu.9Margi sing saha anu ingkar tina piwulangKristus, anu nyingkahan, eta teh ingkar tiAllah. Sabalikna, sing saha anu tigin kanaeta piwulang, hirupna teh satunggal sarenganu jumeneng Rama, satunggal sareng anujumeneng Putra.10Ku sabab kitu, upama engke Ibukadatangan jelema anu mawa pangajaransanes piwulang Kristus, ulah ditarima, ulahdibagea-bageakeun acan.11Margi ngabageakeun jelema kitu mahsami jeung daek milu kana kadorakaanana.12Seueur keneh picarioseun mah, tapi asaleuwih sae ulah ku serat. Engke bae ari bapaka dieu da parantos aya maksud, ambehcacap karasa bungahna ku sarerea.13Aya salam ti putra-putrana saderek istriIbu.

3 Yohanes

11Serat sim kuring, Kokolot jamaah,nepangan Gayus mitra sim kuring

kanyaah hate.2Mugi anjeun aya dina kawilujengan,lulus mulus dina sagala perkawis, sapertimulusna kaayaan batin anjeun anu parantoskanyahoan ku sim kuring.3Sim kuring kacida bungahna dicariosanku sababaraha dulur anu kakara daratang tidieu, nyarioskeun kasaregepan anjeun tumutkana kayaktian ti Allah. Ongkoh anjeun mahsalamina ge lumampah dina jalan anu bener.4Teu aya deui anu matak leuwih bungahsalian ti nguping nu jadi anak benerlampahna.5Saderek sakitu satiana ngajalankeun damelkeur dulur-dulur sasama Kristen, samalahdulur-dulur Kristen anu ku anjeun tacandikenal oge ku anjeun dilayanan.6Eta kanyaah saderek teh ku maranehnadicarioskeun di jamaah di tempat sim kuring.Mugi ulah kapalang nulung ka eta dulur-dulursupaya bisa neruskeun perjalananana.Kumaha bae akalna mah asal anu kamanahku Allah,

3 Yohanes 1.7–13 27margi arinditna pikeun ngalayanan Kristusteh teu kenging bantuan naon-naon tijalma-jalma anu teu palercaya ka Allah.8Nya urang anu wajib ngabantu, tanda urangngarojong kana tugasna ngawawarkeunkayaktian.9Ka jamaah anu bakal didongkapan simkuring parantos ngirim surat saeutik. TapiDiotrepes, jelema anu hayang jadi pamingpindi eta jamaah embungeun narima omongansim kuring.10Engke lamun sim kuring ka ditukalakuanana rek diomongkeun, da etateh ngagogoreng ka urang, nyebarkeunbohong. Teu cukup ku sakitu, da careknaeta dulur-dulur urang teh moal rek ditarima.Malah ngati-ngati ka nu sejen ulah aya anudaek narima. Lamun aya anu daek narimaarek diusir ti jamaah!11Tangtos bae anu awon kitu mah sanesturutaneun. Urang mah urang nulad ka nuhade bae. Margi sing saha anu hade kalakuan,eta tandana umat kagungan Allah, sing sahaanu awon kalakuan, tandana can terang kaAllah.12Sabalikna aya deui saurang, ngarannaDemetrius. Eta mah pada muji, malah Allahoge muji, nya kitu deui sim kuring, margienya eta mah pujieunana teh.13Seueur keneh anu hayang dicarioskeunteh, ngan moal dina serat,

3 Yohanes 1.14 314engke bae ari pendak, margi sim kuringgaduh maksud enggal-enggal mendakan.(1-15) Mangga, wilujeng. Aya salam ti sadayarerencangan di ditu. Kintun salam ka sadayarerencangan di dieu.

Yudas

11Kahatur dumateng dulur-dulur, anuparantos disaur ku Allah, anu diauban ku

kaasih Allah nu jumeneng Rama, anu diraksaku Yesus Kristus. Surat sim kuring, Yudasdulurna Yakobus, rasulna Yesus Kristus.2Mugia aranjeun mareunang rahmat rahayujeung nugraha ti Allah.3Dulur-dulur! Barang aya pikiran hayangnyuratan ka aranjeun perkara kasalametananu geus jadi milik urang sarerea, karasapisan perluna nyuratan teh, sabab kuduburu-buru ngahatean supaya aranjeunparengkuh kana kayakinan iman paparinti Allah ka sakabeh umat-Na, sakali keursalalawasna.4Urang teh geus kaasupan sawatarajelema anu teu percaya ka Allah, anu muterbalik wawaran hal sih kurnia Allah urang,ngarah maranehna laluasa ngalampahkeunkagorenganana. Eta teh henteu ngaraku kaYesus Kristus anu jadi Panguasa tunggal,Gusti urang. Hukuman pikeun jelema-jelemakaritu ti baheula keneh geus disebut-sebutdina Kitab Suci.5Allah geus ngajait urang Israil ti Mesir, tapisaterusna umat-Na anu henteu palercayakana pangandika-Na mah ku Mantenna

Yudas 1.6–10 2dibasmi. Aranjeun geus tarerang hal eta tapiku sim kuring ayeuna diingetan deui.6Sarta sing aringet oge, malaikat-malaikatanu parundung ti tempatna lantaran teusarugema ku pangkatna, ku Allah diberokdi tempat anu poek mongkleng di handap,dibarogod ku rante langgeng, ngadagohukumanana engke dina poe nu hebat.7Nya kitu deui halna urang Sadumu jeungGomora jeung kota-kota anu dareukeut kadinya. Eta oge cara malaikat-malaikat anujarahat tea, jeung baroga kabiasaan sambungsahwat henteu wajar sarta kacida aebna.Maranehna manjing siksa seuneu langgeng,conto goreng pikeun ngelingan manusa.8Anu nyarulusup ka urang tea ogejalma-jalma kawas kitu, katut jeungpangimpian-pangimpianana. Awaknadiparake kana hal-hal anu najis. Maranehnangarerendah kakawasaan Allah, jeungngahina ka mahluk-mahluk mulya di sawarga.9Padahal Mikail ku anjeun, kapala malaikat,tara kitu. Waktu anjeunna padu jeung Iblisparebut hak kana layon Musa, teu wantuneunnganggo kecap-kecap anu sipatna ngahina,ukur nyaurkeun kieu, "Sing dibendon anjeunku Allah!"10Ari jelema-jelema anu kasebut bieu, geuswani ngayehkeun kana hal-hal anu tacankatepi ku pangartina, kakara ceuk nalurina

Yudas 1.11–15 3anu henteu jeung pikiran, kawas sato bae.Tangtu dirina keneh anu bakal katempuhan.11Pasti cilaka eta jelema-jelema teh!Lampahna nuturkeun jalan anu disorang kuKain. Ari kana piduiteun sok nepi ka makecara anu dijalankeun ku Balhum. Sipatnangalawan ngala ka Korah anu ngabaha tea.Maranehna oge tangtu carilaka cara Korah.12Dina dahar ngariung jeung sajamaahngadon marabok pikageuleuheun, lir kokotoranu namblog dina dahareun. Teu barogakaera, sararakah dapon ngareunah sorangan.Kalakuanana ibarat mega ditiup angin tapiteu nurunkeun hujan; ibarat tangkal nu tarabuahan kajeun keur usum, cara tangkal anugeus rungkad jeung akar-akarna, kawastangkal paeh.13Pametana cara ombak laut, sarawak-suruwuk tuluy ngabudah, teu barogakaera, lir bentang idor salah jalan, anuditempatkeunana ku Allah di nu salawasnapoek ngajumbleng.14Hal jelema-jelema anu kawas kieu baheulageus diwejangkeun ku Hanok, turunan Adamanu katujuh, kieu, "Pangeran baris sumpingdiiring ku mangrebu-rebu malaikat anusaruci,15kersa-Na mariksa perkara sakabeh jelema,baris ngahukum ka sakur anu kalakuananadoraka, anu omong-omonganana nyarogokngalawan ka Mantenna!"

Yudas 1.16–23 416Ka nu sejen gawena ngan kukulutusjeung nyalah-nyalahkeun; hirup ngumbarnapsu nu doraka, maruji maneh, tapika anu aya piuntungeunana mah maningugung-ngugung.17Tapi dulur-dulur sing aringet kanakasauran rasul-rasulna Gusti urang YesusKristus, bareto.18Geuning saur aranjeunna kieu, "Mungeus deukeut kana ahir jaman, bakal ayaanu daratang maroyokan ka aranjeun,jalma-jalma purah ngumbar napsu anudoraka."19Eta jelema-jelema teh bakal ngayakeunpabengkahan, hirupna diranjah ku hawanapsuna, henteu diancikan ku Roh Suci.20Tapi sing tagen, dulur-dulur! Masing ajegngadeg dina kayakinan iman, sabab iman etateh iman anu pangsuci-sucina. Kudu nenedaka Allah bari muntang kana kakawasaan RohSuci.21Sing hirup nyalindung kana asihing Allah,sapanjang aranjeun ngaharepkeun nugrahaGusti urang Yesus Kristus, anu baris nyandakurang kana hirup anu sayakti jeung langgeng.22 Jeung kudu karunya ka batur anu keurbingbang hirupna.23Kenyang jalma-jalma tina jero seuneu sinasaralamet. Ka nu sejenna kudu nembongkeunrasa karunya campur kasieun, tapi kudu

Yudas 1.24–25 5geuleuh kana "papakeanana" anu lamokot kuhawa napsuna anu pikagirukeun.24Ka Mantenna, anu kawasa ngaraksa kaaranjeun sangkan hirup aranjeun henteulabuh, anu kawasa nyandak aranjeun kapayuneun kamulyaana-Na dina kaayaanbagja jeung tanpa cela,25ka Mantenna, Allah nu jadi Jurusalameturang ku karana Yesus Kristus Gusti urang,kasanggakeun kamulyaan, kaagungan,kadigjayaan jeung kakawasaan, ti baheula-baheula, nepi ka ayeuna, nepi ka engke,salalanggengna! Amin.

Wahyu

11 Ieu kitab medar wahyu ti Allah ka YesusKristus ngeunaan perkara-perkara anu

geus meh kajadian, supaya ku Anjeunnaditembongkeun ka abdi-abdi-Na. Kristusngutus malaikat-Na nembongkeun ieu wahyuka Yohanes, abdi-Na.2Yohanes medar sagala titingalianana anudiebrehkeun ku Yesus Kristus, nya eta amanatAllah jeung perkara-perkara anu sayaktina.3Bagja anu maca ieu kitab, anu ngadengeieu ucapan nubuat sabda Allah, jeungngimankeun ka sakur anu ditulis dina ieukitab! Sabab sakur anu diwahyukeunana tehgeus tereh bukti.4Dulur-dulur di tujuh jamaah di wilayah Asia!Kaula Yohanes. Mugia dulur-dulur dipaparinrahmat rahayu ti Allah, Allah nu keur aya, nugeus aya, jeung nu aya saterusna, jeung titujuh roh anu aya di hadirat tahta Allah,5 jeung ti Yesus Kristus, Saksi anu satia,Putra cikal, anu pangheulana digugahkeuntina maot, panguasa raja-raja saalam dunya.Kristus teh asih ka urang, pupus-Na tehngajait urang tina dosa,6 sarta urang dijadikeun hiji karajaanimam-imam anu kumureb ka Allah,Panutan jeung Rama Anjeunna. Kaagungan,

Wahyu 1.7–13 2kakawasaan, kasanggakeun ka Yesus Kristussalalanggengna! Amin.7Tenjo, Kristus geus sumping dina mega!Bakal katembong ku saban jalma, kaasupjalma-jalma anu numbak ka Anjeunna.Jelema saalam dunya bakal tingkoceak nenjoAnjeunna. Geus pasti!8 "Kami teh Nu Awal jeung Nu Panutup,"dawuhan Pangeran, Allah Nu Maha Kawasa,nu aya, nu geus aya, nu aya saterusna.9Kaula Yohanes dulur aranjeun, panganutYesus, batur tabah dina kasangsaraan anukasorang ku sakabeh warga PamarentahanAllah. Kaula aya di pulo Patmos keurdibuang, lantaran ngembarkeun sabda Allahjeung perkara-perkara anu sayaktina anudiebrehkeun ku Yesus.10Dina Poean Gusti, kaula kapurba ku RohAllah, ngadenge anu sasauran ti tukangeun,gentrana tarik kawas sora tarompet, kieu:11 "Tetenjoan maneh tuliskeun, bukunakirimkeun ka tujuh jamaah di Epesus,Semirna, Pergamus, Tiatira, Sardis,Piladelpia, jeung Laodikea."12Kaula malik hayang nenjo anusasauranana. Kaula ningal tujuh suku lampuemas.13Di antara eta barang aya hiji wujudanu siga manusa, nganggo jubah panjangngangsar kana sampeana-Na, harigu-Nanganggo beulitan emas.

Wahyu 1.14–2.2 314Rambut-Na bodas kawas kapas atawakawas salju, soca-Na hurung siga seuneu,15 sampeana-Na gilap kawas tambagabeunang nyaling, gentra-Na sada guruhnacurug.16Panangan tengen-Na nyepeng tujuhbentang, tina baham-Na bijil pedang anudua seuseukeutna. Raray-Na moncorong lirsrangenge keur manceran.17Bruk kaula ngarumpuyuk kana sampeana-Na, ngalumbuk kawas nu paeh. Anjeunnanyabak ka kaula ku panangan tengen baringalahir, "Ulah sieun! Ieu Kami, Nu Awaljeung Nu Panutup.18Kami teh anu jumeneng. Kami geus paeh,tapi ayeuna Kami hirup salalanggengna.Kami kawasa kana paeh jeung ka tempat nuparaeh.19Tuliskeun sakur anu katenjo, boh nuayeuna boh nu bakal kajadian sanggeusna.20Kieu harti rasiah ieu tujuh bentang dinaleungeun katuhu Kami jeung ieu tujuh sukulampu emas: Tujuh bentang hartina tujuhmalaikat ti tujuh jamaah, tujuh suku lampuhartina tujuh jamaah."

21 "Tulis pikeun malaikat jamaah di Epesus:Ieu amanat ti nu nyekel tujuh bentang

dina leungeun katuhu, anu leumpang diantara tujuh suku lampu emas.2Kami nyaho kumaha panggawe maneh.Maneh geus banting tulang jeung sakitu

Wahyu 2.3–9 4mantepna. Kami nyaho, jalma-jalma jahat kumaneh tara dibere ampun, anu ngaku-ngakurasul ku maneh didoja sarta kaboker yen lainrasul.3Maneh sabar, geus nandangan sangsara kukarana Kami tapi tetep mantep.4Tapi Kami aya cawadeun ka maneh, sababmaneh geus teu nyaah ka Kami cara keuranyaran.5Maneh geus pohara tibeubeutna! Geuratobat, kudu milampah deui cara keur basamimiti. Lamun teu tobat tina dosa, sukulampu anu di maneh ku Kami rek dicokot tinatempatna.6Tapi maneh aya keneh alusna, sabab manehceuceub kana tingkah laku para panganutNikolaus anu ku Kami dipikaceuceub.7Ku sabab kitu lamun enya boga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Roh Allah kajamaah-jamaah! Sing saha nu unggul, kuKami rek dibere ngadahar buah tangkalkahirupan nu aya di Taman Allah."8 "Tulis pikeun malaikat jamaah di Semirna:Ieu amanat ti Nu Awal jeung Nu Panutup, nugeus nyorang ajal jeung nu geus hirup deui.9Kami nyaho kalaraan maneh. Kaminyaho maneh teh miskin tapi saenyanabeunghar! Kami nyaho maneh digogorengku jelema-jelema anu ngaku urang Yahudipadahal lain, saenyana mah umatna Iblis!

Wahyu 2.10–15 510Ulah sieun ku kasangsaraan anu bakalkasorang. Dengekeun! Maraneh bakal digodaku Iblis, maraneh sawareh rek dijeblos-jebloskeun ka panjara. Eta kasangsaraanlilana sapuluh poe. Sing tetep satia ka Kamisanajan kudu nepi ka ajal, tan wande ku Kamidiganjar hirup anu sajati.11Ku sabab eta, lamun enya mah boga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Roh Allah kajamaah-jamaah! Sing saha nu unggul, moalkeuna ku siksaan maot anu kadua."12 "Tulis pikeun malaikat jamaah diPergamus: Ieu amanat ti nu nyangkingpedang anu dua seuseukeutna.13Kami nyaho di mana padumukan maneh,nya eta di tempat Iblis ngageugeuh. Tapimaneh tetep satuhu ka Kami. Malah basaAntipas saksi Kami nu satia dipaehandihareupeun maneh di eta enggon Iblisngawasa, maneh tetep henteu miceunkapercayaan maneh ka Kami.14Tapi Kami aya kateupanuju saeutik, sababdi maraneh aya jelema-jelema anu nganutpaham Balhum anu mamatahan ka Balaktea sina nyasabkeun urang Israil dititahngadalahar sasajen anu disuguhkeun kabrahala jeung dititah patemon cabul.15Nu sawareh deui nganut pangajaranNikolaus.

Wahyu 2.16–22 616Eta dosa geura piceun! Lamun henteu,Kami arek buru-buru datang, numpes anukaritu ku pedang tina baham Kami.17Ku sabab kitu, lamun enya boga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Roh Allah kajamaah-jamaah! Sing saha nu unggul, kuKami rek dibere ngadahar manna gaib. Jeungmasing-masing rek dibere batu bodas nudiukiran ku hiji ngaran anyar nu moal aya nunyaho, salian ti anu narimana."18 "Tulis pikeun malaikat jamaah di Tiatira:Ieu amanat ti Putra Allah, anu socana hurungkawas seuneu, anu sampeana-Na kawastambaga disangling.19Kami nyaho panggawe maneh. Kaminyaho kanyaah maneh, kasatiaan maneh,pangabdian maneh, jeung kasabaran maneh.Kami nyaho eta kabeh dilakonan ku manehleuwih ti basa keur anyaran.20Tapi Kami aya kateupanuju, sabab awewenu ngaran Isebel, anu ngaku-ngaku jadiutusan Allah ku maneh disabaran bae. Lobaabdi Kami anu geus sasab ku pangajaranana,ngalalampahkeun patemon cabul, jeungngadalahar sasajen anu disuguhkeun kabrahala.21Si Isebel ku Kami geus ditempoan sinatobat, tapi teu tobat-tobat, tetep bae nyieunkaaeban.22Ku sabab kitu ku Kami rek dibantingkeunkana pangedenganana, sarta anu lalacur

Wahyu 2.23–3.1 7ka manehna sina narandangan kanyeri anutaya papadana, sarta rek dijalankeun ayeunakeneh ku Kami, kajaba lamun tarobat teumarilu deui jahat jeung eta awewe.23Panganutna kabeh rek dipaehan, supayajamaah-jamaah nyaraho yen Kami teh anunyaho kana pikiran jeung angen-angen tiapmanusa. Unggal jalma ku Kami rek dibalessatimpal jeung lampahna.24Tapi maraneh nu sejen-sejenna di Tiatira,henteu kabawa ku eta pangajaran jahat, teumariku diajar elmu anu disebut rasiah-rasiahIblis anu jarero. Kami jangji moal nambahkasusah nanaon deui.25Tapi kudu teguh kana iman nu ayeunanepi ka Kami datang.26 (2:26-28) Sakur nu unggul, anungalampahkeun pangersa Kami nepi katutug, rek dibere kawasa sakumaha kawasaanu katarima ku Kami ti Ama Kami, nya etakawasa murba ka bangsa-bangsa, kawasamarentah jeung ngagitik maranehna ku iteukbeusi datang ka bubuk kawas pariuk remuk.Jeung rek dibere bentang pajar.27 (2:26)28 (2:26)29Ku sabab kitu, lamun enya baroga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Roh Allah kajamaah-jamaah!"

31 "Tulis pikeun malaikat jamaah di Sardis:Ieu amanat ti nu kagungan tujuh Roh

Wahyu 3.2–7 8Allah jeung tujuh bentang. Kami nyahopanggawe maneh. Kami nyaho yen manehteh kasebutna bae hirup, da saenyana mahmaneh teh paeh!2Geura nyaring! Sing pageuh nyangkinganu masih keneh kapimilik meungpeung canmudedes pisan. Sabab pagawean manehdi payuneun Allah Kami kasampak heunteusampurna.3Sing inget kana amanat anu diajarkeun kamaneh, kumaha piwurukna. Turutkeun, tuluytobat. Lamun maneh heunteu nyaring, moalnyaho kana pidatangeun Kami, saperti moalnyaho pidatangeun bangsat.4Sukur di maneh di Sardis aya keneh saeutikjelema-jelema anu ngajaga pakean manehtetep beresih, jadi maneh layak leumpangjeung Kami make pakean bodas.5Sing saha nu unggul, bakal make pakeankitu bodasna, jeung ngaranna ku Kami moaldicoret tina kitab catetan anu harirup, bakaldiangken yen kagungan Kami di hadirat AmaKami jeung para malaikat-Na.6Ku sabab kitu lamun enya boga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Roh Allah kajamaah-jamaah!"7 "Tulis pikeun malaikat jamaah di Piladelpia:Ieu amanat ti nu suci jeung saestu, anunyekel konci Daud; panto anu enggeus dibukaku Kami moal aya anu bisa meundeutkeun;

Wahyu 3.8–12 9panto anu geus dipeundeutkeun ku Kamimoal aya anu bisa muka.8Kami nyaho panggawe maneh; Kami nyahotangga maneh teu sabaraha; Kami nyahomaneh nurut kana piwuruk Kami, satia kaKami. Maneh ku Kami geus dipangmukakeunpanto, pantona moal aya anu bisa nutupkeun.9Dengekeun! Di maneh aya jelema-jelemaumatna Iblis, anu ngaku-ngaku urang Yahudipadahal lain. Ku Kami rek dipaksa daratangka maneh, sina nyium suku maneh. Sinanyarahoeun kabeh yen maneh teh anudipikanyaah ku Kami.10Ku sabab maneh tagen jeung tigin kanaparentah Kami, Kami ge rek ngajaga kamaneh, supaya maneh luput tina kasukerananu bakal narajang ka alam dunya pikeunnguji kapengkuhan manusa.11Kami teh tereh datang. Sakur anu geusbeunang ku maneh cekel sing pageuh, supayaganjaran kaunggulan maneh ulah aya anungarebut.12 Jelema anu unggul ku Kami rek dijadikeunibarat hiji tihang baitna Allah Kami sartamoal ngiser deui ti dinya. Dirina rek diukiranku jenengan Allah Kami jeung ngaran kotapanglinggihana-Na, nya eta Yerusalem anyar,anu bakal turun ti sawarga, ti Allah Kami. Kitudeui ngaran Kami anu anyar rek diukir dinadirina.

Wahyu 3.13–21 1013Ku sabab kitu lamun enya boga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Roh Allah kajamaah-jamaah!"14 "Tulis pikeun malaikat jamaah di Laodikea:Ieu amanatna Amin, Saksi anu satia jeungsatuhu, anu ngagelarkeun sakabeh ciptaanAllah.15Kami nyaho panggawe maneh; Kaminyaho maneh teh teu tiis teu panas. Mendingtiis, atawa panas!16Ku sabab hareuyheuy, panas henteu tiishenteu, maneh ku Kami rek diburakeun!17Ceuk maneh: Aing beunghar, senangsagala boga. Padahal maneh teh masakat,pikawatireun! Muluntu, taranjang, lolong!18Ku sabab kitu geura meuli ti Kami emastulen, supaya beunghar. Geura meuli ti Kamipakean bodas, pikeun mungkus awak anutaranjang, ngerakeun. Geura meuli ti Kamipeureuh mata, peureuhkeun sangkan manehbisa nenjo.19Anu ku Kami sok diseukseukan jeungdiwarah, tandaning dipikanyaah. Ku sababkitu sing saregep, geura tobat.20 Ieu Kami geus ngetrokan panto. Anumalire kana sora Kami jeung muka panto,tangtu ku Kami dicalikan Kami rek milu dahardi imahna babarengan.21Saha-saha anu unggul ku Kami rek dibawadiuk ngarendeng dina tahta Kami, cara Kami

Wahyu 3.22–4.6 11sanggeusna unggul diuk gedengeun AmaKami dina tahta-Na.22Ku sabab kitu lamun enya boga ceuli,regepkeun kumaha dawuhan Allah kajamaah-jamaah!"

41Sanggeus eta, harita keneh ayatitingalan sejen. Di sawarga aya panto

muka, jeung aya nu ngagentra kawassora tarompet, gentra-Na saperti anu tiheula sasauran ka kaula tea, saur-Na:"Ka dieu unggah, Kami rek nembongkeunkajadian-kajadian saterusna!"2Harita keneh kaula kapurba ku Roh Allah,ningal di sawarga aya anu keur linggih dinatahta.3Pameunteu-Na mancur siga cahaya batuwiduri pandan jeung permata dalima. Tahtanasakurilingna dikubengan ku katumbiri warnajambrut,4diputer ku dua puluh opat tahta anudicaralikan ku dua puluh opat sepuh anuanggoanana bodas jeung ngaranggo makutaemas.5Tina tahta bijil kilat kekerelepan jeung soragugur tinggulugur. Di hareupeun tahta ayaanu hurung saperti obor reana tujuh, nya etatujuh Roh Allah.6Di hareupeun tahta keneh aya nu sigalautan kaca herang ngalenggang kawaskristal. Eta tahta opat sisina dilingkung

Wahyu 4.7–5.1 12ku opat mahluk hirup, anu awakna bagiantukang jeung hareup pinuh ku mata.7Bangunna nu kahiji siga singa, nu kaduasiga sapi jalu, nu katilu beungeutna sigabeungeut jelema, nu kaopat siga manukrajawali keur ngalayang.8Opatanana baroga jangjang genep-genepanu luar jerona katutup ku mata. Beurangpeuting eta opat mahluk hirup teh teueureun-eureun mumuji: "Suci-suci, suci GustiAllah Nu Maha Kawasa, nu aya, nu geus aya,nu aya saterusna."9Kitu pupujianana, ngamulyakeun,ngahormat, jeung muji sukur ka nu linggihdina tahta, anu jumeneng salalanggengna.10Waktu eta opat mahluk hirup maruji,sepuh-sepuh anu dua puluh opat teh bruknyaruuh ka hadirat anu linggih dina tahta,ngabakti ka anu jumeneng salalanggengna,ari makuta-makutana digolosorkeun kahareupeun tahta, tuluy nyembahkeunpiunjuk:11 "Nun Pangeran, nun Allah! Mung Gustianu layak diagungkeun, dihormat, nulayak nyangking kawasa. Reh Gusti tehnu nyiptakeun saniskara, nya ku karanapangersa Gusti eta sadaya kumelip hirup."

51Dina panangan katuhu anu linggih dinatahta aya gulungan kitab anu dielak ku

tujuh segel, bulak-balik pinuh ku tulisan.

Wahyu 5.2–8 132Aya hiji malaikat gagah, cumelukhandaruan, "Saha anu layak ngalaan segelnamuka eta kitab?"3Sihoreng saurang ge tacan aya anu bisamuka segelna jeung nenjo eusi eta kitab, bohnu di sawarga, boh nu di bumi, boh nu dihandapeun bumi.4Ku sabab taya anu layak muka jeung ngilikeusi eta kitab, kaula kacida nalangsana nepika ceurik.5Tapi saur sepuh nu saurang ka kaula, "Ulahceurik. Tuh! Singa kaom Yuda nu agungturunan Daud geus unggul. Eta anu iasamuka gulungan kitab, ngalaan tujuh segelna."6Breh di tengah-tengah tahta anudikurilingan ku opat mahluk hirup jeungku para sepuh teh aya Anak Domba, dinabeuheungna aya ceda kawas tapak meuncit.Eta Anak Domba tandukna tujuh panonnatujuh, nya eta tujuh Roh Allah anu diutus kasakuliah dunya.7Eta Anak Domba teh maju nampanangulungan tea tina panangan katuhu anulinggih dina tahta.8Brek bae opat mahluk hirup jeung duapuluh opat sepuh teh sarujud ka eta AnakDomba. Para sesepuh teh masing-masingnyekel kacapi jeung pinggan emas anu eusinaseuseungitan. Eta seuseungitan teh nya etapanedana umat Allah.

Wahyu 5.9–6.1 149Aranjeunna ngawihkeun hiji pupujian anyar,ungelna: "Nya Andika anu layak nampina,sareng muka segel-segelna. Reh Andikaparantos ditelasan. Nyawa Andika nebusumat Allah sakumna, ti saban kaom, sabanbasa, saban bangsa, saban seler bangsa.10Maranehna ku Andika dijadikeun hijikarajaan, karajaan imam-imam nu ngabdi kaAllah urang, sina nyakrawati marentah bumi."11Breh deui kaula ningal jeung ngadengesora malaikat, lobana mangrebu-rebu jeungmangjuta-juta! Eta para malaikat narangtungngalingkungan tahta, opat mahluk hirup,jeung para sesepuh,12 tuluy ngarawih sorana tarik: "Anak Dombanu geus ditelasan, layak nampi kakawasaan,kamuktian, kaluhungan, jeung kakuatan,kamulyaan, kaagungan, jeung pujian!"13 Jeung kaula ngadenge mahluk-mahluknu di sawarga, nu di bumi, nu di handapeunbumi, jeung nu di laut, cindekna sakabehpangeusi jagat raya, ngarawih: "Sanggakeunka Mantenna, anu linggih dina tahta, jeungka Anak Domba: Puji jeung bakti, kamulyaanjeung kaperkosaan, salalanggengna!"14Disambut ku opat mahluk hirup tea,pokna: "Amin!" Brek para sesepuh sarujud.

61Ti dinya segel anu kahiji ku Anak Dombadibuka. Mahluk hirup anu hiji ngucap,

tarik sada gelap, "Hiap!"

Wahyu 6.2–9 152Kaula nenjo hiji kuda bodas. Anu tumpaknanyekel gondewa, tuluy diserenan makuta,semprung maju jadi nu unggul tukangnaluk-nalukkeun.3Anak Domba muka segel anu kadua.Mahluk hirup anu kadua ngucap, "Hiap!"4Kaula nenjo hiji kuda beureum. Nutumpakna diserenan pedang gede jeungdibere kawasa ngayakeun peperangan dibumi supaya manusa silih paehan.5Anak Domba muka segel nu katilu. Mahlukhirup nu katilu ngucap, "Hiap!" Kaula nenjohiji kuda hideung. Nu tumpakna nyekel tarajusapasang.6Ti lebah mahluk hirup anu opat tea bijilsoara, pokna, "Gandum saliter keur upahsapoe, hanjeli tilu liter keur upah sapoe.Tapi tangkal jetun jeung kebon anggur ulahdiruksak!"7Anak Domba muka segel nu kaopat. Mahlukhirup nu katilu ngucap, "Hiap!"8Kaula nenjo hiji kuda warna pias. Anutumpakna dingaranan Paeh, dibarengan kuAlam Paeh anu nuturkeun deukeut pisan titukangeunana; duanana diserenan kawasapikeun maehan manusa saparapat dunya kuperang, ku kalaparan, ku pagebug jeung kusato-sato galak.9Anak Domba muka segel nu kalima. Brehdi handapeun altar katenjo aya nyawa parasahid, anu diparaehan lantaran nguarkeun

Wahyu 6.10–16 16sabda Allah jeung saratia nerangkeun halkayaktianana.10Nyawa para sahid teh nyoara tarik pisan,pokna, "Nun Gusti Nu Maha Kawasa, anu sucisareng sipat saestu! Iraha Gusti bade mariksasareng ngahukum jalmi-jalmi nu di bumi, nuparantos maehan ka abdi-abdi?"11Seug maranehna masing-masing dilelerjubah warna bodas jeung ditimbalan reureuhheula sakeudeung, ngadago sasamana ngabdianu oge bakal diparaehan kawas maranehna,supaya jangkep kabeh.12Anak Domba muka segel anu kagenep.Tuluy aya lini kacida rongkahna, reuppanonpoe pareum, ngabelegbeg kawas citahideung kasar, bulan robah jadi beureumkawas getih,13bentang-bentang ragragan ka bumi kawasbuah kondang tacan asak geus murubutdigedang ku angin gede.14Langit leungit lir digulungkeun, gunung-gunung jeung pulo-pulo ngaleser tinatempatna.15Nu aya di bumi, raja-raja, kapala-kapala,panglima-panglima perang, nu baleungharjeung jugala jeung salianna, nu karumawula,nu lalugina, marubus ka guha-guhajeung ka handapeun-handapeun cadas digunung-gunung.16Maranehna ngaromong ka eta gunung-gunung jeung cadas-cadas bari tingjarerit,

Wahyu 6.17–7.9 17"Kuring urugan! Bunikeun ti soca anu linggihdina tahta! Sumputkeun ti Anak Domba anukeur amarah!17Poe pikasieuneun anu pinuh ku amarahmaranehna geus datang, saha nu tahan?"

71Sanggeus kitu aya opat malaikatnarangtung di opat juru bumi, nahan

angin anu opat supaya henteu nebak ka bumiatawa ka laut atawa kana tatangkalan.2 Jebul hiji deui malaikat ti beulah wetan,mawa hiji cap ti Allah anu jumeneng, cumelukka malaikat anu opat anu dibere kawasapikeun ngaruksak daratan jeung lautan,3kieu cumelukna, "Daratan, lautan,tatangkalan, ulah waka dibasmi! Urangngecapan heula tarang jalma-jalma anungarabdi ka Allah urang!"4Ti dinya kaula dibejaan yen anu dicapantarangna ku cap Allah teh aya 144.000 urangti dua welas kaom Israil,5 (7:5-8) sakaomna masing-masing 12.000urang, nya eta ti kaom-kaom Yuda, Rubin,Gad, Aser, Naptali, Menase, Simon, Lewi,Isaskar, Sebulun, Yusup, jeung Binyamin.6 (7:5)7 (7:5)8 (7:5)9Sanggeus kitu kaula ningal jelema kacidalobana nepi ka moal kaitung. Campur tisagala bangsa, kaom, seler bangsa, katutbasa-basana, narangtung di hareupeun tahta

Wahyu 7.10–16 18jeung Anak Domba, marake jubah bodasjeung nyarekel palapah daun palem.10Maranehna nyoara tarik ngucapkeun,"Kasalametan teh ti Allah urang, anu linggihdina tahta, jeung ti Anak Domba!"11Para malaikat anu keur ngalingkungantahta jeung para sesepuh jeung opat mahlukhirup tea bruk sarujud hareupeun tahta,ngahormat ka Allah.12Kabeh nyarebut, "Amin! Puja jeung puji,kaagungan, kaluhungan, pamuji sukur,kahormatan, kakawasaan jeung kawisesaan,kagungan Allah urang salalanggengna. Amin!"13Aya sesepuh anu mariksa ka kaula,saurna, "Coba taksir, saha jeung ti mana etaanu dijarubah bodas teh?"14Walon kaula, "Sumuhun teu terang.Juragan anu langkung uninga." Saurna, "Etateh jalma-jalma anu tas dikaniaya kacidahebatna. Ayeuna geus saralamet. Jubahnageus barodas beresih sabab geus diseuseuhku getih itu Anak Domba.15Kitu sababna maranehna aya di dieu,di payuneun tahta Allah, beurang peutingngawula ka Mantenna di bait-Na nu suci.Maranehna ditangtayungan ku Mantenna anulinggih dina tahta.16Moal kalaparan deui, moal ngarasahalabhab deui, moal kaseureud deui kupanasna panonpoe atawa ku panas naon bae,

Wahyu 7.17–8.7 1917 sabab bakal diaping ku itu Anak Dombaanu aya di tengah-tengah tahta, bakal dibawaka cinyusu kahirupan, sarta cipanonna bakaldisusutan ku Allah."

81Barang segel anu katujuh dibuka,sawarga jempling kira-kira satengah jam

lilana.2Geus kitu kaula nenjo aya tujuh malaikatnarangtung di hadirat Allah, tuluy diserenantujuh tarompet.3Aya hiji malaikat deui datang mawaparukuyan emas tuluy nangtung deukeutaltar. Seug diasongan dupa loba pisan,kukuskeuneun dina altar emas hareupeuntahta, dicampurkeun jeung paneda-panedaumat Allah.4Haseup kukus dupa anu dicampur jeungpaneda-paneda umat Allah teh ngelun tinaleungeun eta malaikat anu nangtung dihadirat Allah.5Geus kitu parukuyanana ku eta malaikatdicokot, dieusian ruhak tina altar, tuluydiawurkeun ka bumi. Guludug disadangagulugur, kilat tingjorelat, sarta aya lini dibumi.6Malaikat nu tujuhan tea sadia-sadia reknariup tarompet.7Malaikat kahiji niup tarompetna. Ti dinyabumi katinggang ku hujan es jeung seuneucampur getih. Sapertilu bumi, sapertilu

Wahyu 8.8–9.1 20tatangkalan, dangdaunan jeung jujukutananu harejo musna kahuru.8Malaikat kadua niup tarompetna. Ti dinyaaya anu siga gunung ngagedur ku seuneudikunclungkeun ka laut. Sapertilu laut jadilaut getih.9Sapertilu mahluk laut paraeh, sapertilukapal-kapal barejad.10Malaikat katilu niup tarompetna. Seug ayahiji bentang kacida gedena ragrag ti langit,hurung kawas obor, ninggang ka sapertiluwalungan jeung sumber-sumber cai salian tieta.11 (Ngaran ieu bentang teh "Pait".)Sapertiluna cai jadi pait. Jalma-jalma lobaanu paraeh, sabab sakur anu nginum eta caituluy paeh ku paitna.12Malaikat kaopat niup tarompetna.Sapertilu panonpoe, sapertilu bulan, sapertilubentang-bentang, kateumbrag ku sorana.Sapertilu cahayana masing-masing pareum.Sapertilu beurang jeung sapertilu peuting teukabagian caang.13Geus kitu kaula nenjo hiji manuk rajawalihiber luhur di awang-awang, sarta kadengedisada tarik jeung aya unina: "Balahi! Balahi!Balahi pangeusi bumi lamun tarompet anutilu deui geus ditiup ku malaikat!"

91Malaikat kalima niup tarompetna. Hijibentang ragrag ninggang bumi. Eta

bentang diserenan sosi hiji guha.

Wahyu 9.2–11 212Barang eta guha dibuka, peledugbijil haseup ti dinya kawas haseup tinapameuleuman gede terus mumbul. Reuplangit reueuk, panonpoe teu tembong deui.3Tina eta haseup merul simeut turun kabumi, mararatih kawas kala.4Eta abrulan simeut geus ditimbalanteu meunang ngaruksak jujukutan atawatatangkalan atawa pepelakan. Ngamuknakudu ka jelema bae, sakur anu tarangna teumake cap Allah,5 tapi teu meunang nepi ka paeh, semetdinyenyeri bae ku kanyeri saperti diseureudkala, lima bulan lilana.6Di jero lima bulan tea jalma-jalma bakalnareangan jalan paeh tapi teu bisa paeh,harayangeun paeh ge paeh kalah ka ngejat.7Ari simeutna siga kuda anu dirarahaban kurarahab perang. Huluna siga make makutaemas, beungeutna siga beungeut jelema.8Baruukan kawas buuk awewe, huntunasiga huntu singa,9dadana siga make baju beusi. Sorajangjangna ngaguruh sada kareta murutarung ditarik ku kuda loba.10Buntutna siga buntut kala jeungaya panyeureudna, paragi nyeureudanjalma-jalma lima bulan lilana.11Aya rajana anu ngatur, ngaranna dinabasa Ibrani Abadon, dina basa Yunani Apolion

Wahyu 9.12–19 22(hartina "Tukang Ngaruksak"), nya etamalaikat anu ngajaga liang guha tea.12Sanggeus balahi nu ieu liwat, aya kenehdua rupa deui balahi.13Malaikat kagenep niup tarompetna. Seugaya soara, kaluar ti opat juru altar emas anudi payuneun Allah tea,14marentah ka malaikat anu kagenep,"Leupaskeun opat malaikat anu dibarogod disisi Walungan Eprat!"15Seug eta opat malaikat teh dileupaskeun.Eta opat malaikat geus dicalonkeunpikeun maehan sapertilu umat manusa.Jamna, poena, bulanna jeung taunna geusditangtukeun.16Tuluy kaula dibejaan yen aya baladpasukan kuda lobana dua ratus juta urang.17Dina ieu tetenjoan kaula nenjo etapasukan tarumpak kuda, dibaraju kerewarnana beureum ngagebur, biru langitkawas warna batu nilem, jeung konengwalirang. Ari kudana huluna siga hulu singa,bangusna nyebrotkeun seuneu, haseup,jeung walirang.18Sapertilu umat manusa paraeh ku seuneu,ku haseup, jeung ku walirang, tilu rupa balahianu nyebrot tina bangus-bangus kuda tea.19Kasaktian eta kuda-kuda teh dinabangusna, jeung dina buntutna. Bangunbuntutna kawas oray jeung haruluan, dipakenyiksa manusa.

Wahyu 9.20–10.6 2320Manusa sakarina anu henteu dipaehanku eta balahi, jarahatna angger bae,angger nyarembah ka roh-roh jahat jeungka arca-arca tina emas, tina perak, tinatambaga, tina batu jeung tina kayu, baranganu henteu nenjo, henteu ngadenge, henteuleumpang.21Maranehna teu tarobat, maehan keneh,muhit keneh kana elmu-elmu gaib, rucah,maling.

101Ti dinya kaula nenjo hiji deui malaikatanu gagah lungsur ti sawarga,

salirana diharudum ku halimun, mastakanadikukudung kuwung-kuwung, rarayna lirpanonpoe, sampeanana kawas tihang seuneu,2nyepeng gulungan kitab leutik anu muka.Sampeanana nu katuhu napak ka laut, nukenca napak ka darat.3Anjeunna nyoara, ngagaur kawas gaurnasinga, ditembalan ku gulugurna tujuhguludug.4Barang gulugur, geuwat ku kaula rekdituliskeun. Tapi kaburu aya gentra tisawarga, dawuhanana, "Anu diucapkeunku eta tujuh guludug ulah dicatet, kududirasiahkeun!"5Geus kitu malaikat anu ngadegna napak kalaut jeung napak ka darat teh ngacungkeunpanangan katuhu ka langit,6 tuluy sumpah nyambat jenengan Allah anujumeneng salalanggengna, anu ngajadikeun

Wahyu 10.7–11.2 24langit, bumi, jeung laut, katut sagala eusina.Saurna, "Geus teu bisa dilila-lila deui!7Tapi lamun malaikat anu katujuh geus niuptarompetna, Allah bakal ngalaksanakeunpangrancang-Na anu rasiah keneh, sakumahaanu geus diandikakeun ka nabi-nabi,abdi-abdi Mantenna!"8Gentra anu tadi kadenge ti sawarga tehngagentra deui ka kaula, "Cokot itu gulungankitab anu muka teh, anu keur dicekel kumalaikat anu napak ka laut jeung ka darat!"9Kaula indit, nyuhunkeun eta kitab leutikka eta malaikat. Ari saurna, "Heh tampananterus hakan, dina sungut rasana amis asamadu, geus dina beuteung rasana haseum."10Ku kaula ditampanan tuluy didahar. Enyaamis asa madu, tapi barang geus di jerobeuteung bet haseum.11Ti dinya saurna ka kaula, "Embarkeunsakali deui amanat Allah perkara bangsa-bangsa, nagara-nagara, basa-basa, jeungraja-raja."

111Kaula ku anjeunna diserenan kayusateukteuk siga iteuk ukuran, sarta

diparentah, "Ukur Bait Allah jeung altar. Itungjelema anu keur ngabarakti di dinya.2Buruan luarna ulah diukur, sabab geusdibikeun ka jalma-jalma lain umat Allah, anubakal ngaleyek Kota Suci lilana opat puluhdua bulan.

Wahyu 11.3–9 253Kami rek ngutus saksi kami duaan.Di jero 1.260 poe tea maranehna bakalngembarkeun amanat Allah bari marakepakean kasungkawaan."4Eta dua saksi teh nya eta dua tangkaljetun jeung dua lampu anu aya di payuneunGustina sakuliah bumi.5Musuh anu ngaganggu ka maranehna pastibinasa ku seuneu anu kaluar tina sunguteta dua saksi. Jadi sing saha anu wani-waninyusahkeun ka maranehna tangtu paeh.6Maranehna barisaeun ngabendung langitnahan hujan satungtung keur ngajalankeuntugasna. Kawasa kana sumber-sumber cai,bisa ngarobah cai jadi getih, barisaeunngadatangkeun rupa-rupa musibat ka buminajan sakumaha seringna oge.7Lamun tugasna ngembarkeun amanat geusanggeus, bakal tarung jeung hiji sato ti guhakandungan bumi, tapi eleh nepi ka tiwasduanana.8Mayitna ngalalumbuk di jalan raya di hijinagara urut Gustina disalib. Eta nagarangaran kiasanana Sadumu, atawa Mesir.9Mayitna henteu dibikeun dikubur,dilalajoanan ku jalma-jalma ti unggal bangsa,ti unggal kaom, ti unggal basa, jeung tiunggal seler bangsa, lilana nepi ka tilusatengah poe.

Wahyu 11.10–17 2610 Jalma-jalma sukan-sukan, silih kirimanhadiah, aratoheun ku tiwasna eta dua nabianu geus ngabahlakeun ka umat manusa.11Tapi sanggeus meunang tilu satengah poeku Allah diasupan deui ambekan, harudangharirup deui, nepi ka jelema-jelema anunarenjoeunana kacida sarieuneunana.12Eta dua nabi ngadenge soara ti sawarga,ungelna, "Hiap unggah!" Tuluy arasup kanamega, unggah ka sawarga, dipalencrong kumusuh-musuhna.13Harita keneh bumi digedag ku lini kacidarongkahna, nepi ka saperpuluh eta kotalebur, jalma-jalma tariwas, aya tujuh rebuurang nu paeh. Anu harirup keneh beakkarep sarieuneunana, seug bae ngaraku kanakaagungan Allah nu di sawarga.14Balahi kadua geus liwat, nu katilu terehnyusul!15Malaikat katujuh niup tarompetna.Sawarga ngageder ku soara anu ungelna,"Kakawasaan geusan murba alam dunya geusdicangking ku Pangeran jeung ku Kristus-Na.Mantenna bakal kawasa salalanggengna!"16Sesepuh anu dua puluh opat urang anucaralik dina tahta di hadirat Allah tea bruknyaruuh, ngahormat ka Allah,17 tuluy ngarucap kieu, "Sewu nuhunnun Pangeran, Allah Nu Maha Kawasa, nujumeneng ayeuna, nu jumeneng ti jaman

Wahyu 11.18–12.5 27baheula! Gusti parantos kersa nyangkingkawasa rongkah, ngawitan kersa marentah.18Umat brahala amarah, margi wawales tiGusti parantos nitih kana wanci: Nerapkeunhukuman ka nu parantos paraeh, ngaganjarka para abdi, ka nabi-nabi, sareng ka sugrianu ngabakti ka Gusti, ageung alit sami.Ayeuna mangsana ngabasmi maranehna, anungaruksak sakuliah bumi."19Bray Bait Allah di sawarga muka, brehPeti Perjangjian Allah anu disimpen di dinyakatembong. Karelep kilat tingburinyay,guludug tinggulugur, dibarengan ku lini jeunghujan es kacida rongkahna.

121Geus kitu di langit aya hiji tetenjoanluar biasa, kacida ahengna: Aya hiji

awewe, pakeanana panonpoe, sukuna napakkana bulan, sirahna make makuta anu makedua welas bentang,2 rek ngajuru geus sabroleun, ngoceaknyantekkeun brolna.3Aya deui tetenjoan aheng di langit: ayanaga beureum kacida gedena, huluna tujuh,kabeh marake makuta, tandukna sapuluh.4Buntutna ngadudut sapertilu bentang-bentang, dibalangkeun ti langit ka bumi. Seugeta naga ngadangong hareupeun eta awewe,rek nyaplok orokna lamun geus kaluar.5Brol awewe teh ngajuru, orokna lalaki, anubakal murba bangsa-bangsa, marentahna

Wahyu 12.6–12 28make iteuk beusi. Orokna harita keneh ayaanu ngejatkeun ka Allah, kana tahta-Na.6Ari indungna ngejat ka gurun keusik, diditu tempatna geus aya ti Allah, sarta bakaldiurus di dinya lilana 1.260 poe.7Geus kitu aya perang di sawarga. Mikailjeung para malaikatna merangan naga jeungpara malaikatna. Naga eleh, teu meunangdeui ngancik di sawarga.8Naga sakitu gedena teh dibalangkeun kaluar ti sawarga.9Eta oray kahot ti jaman purba teh disebutnaIblis atawa Setan, tukang nyasarkeun saalamdunya. Manehna ditotogkeun ka bumi jeungpara malaikatna.10Sawarga ngaguruh ku anu ngarucap,"Geus datang kasalametan kagungan Allah!Allah geus nembongkeun kakawasaanyen Mantenna Raja. Ayeuna Kristus-Nageus nembongkeun kakawasaana-Na. Situkang ngadakwa, anu beurang peutingngadakwakeun dulur-dulur urang ka Allahgeus dibuang ti sawarga.11Dulur-dulur urang enggeus tarungpaeh-paeh hirup-hirup nepi ka bisa unggulngelehkeun manehna, ku karana getih AnakDomba, jeung ku karana kayaktian anudiuarkeunana.12Ku sabab kitu eh sawarga, eh anungarancik di sawarga, sing barungah!Sabalikna, cilaka bumi jeung laut!

Wahyu 12.13–13.2 29Sabab Iblis geus turun bari napsungagugudug, da nyahoeun geus deukeutkana panungtunganana."13Barang naga teh eling yen dirina geusditotogkeun ka bumi, tuluy ngudag ka aweweanu tas ngajurukeun budak lalaki tea.14Tapi eta awewe ku Allah dibere jangjangrajawali sapasang sina hiber ka tanahgurun urut bareto, bakal diurus di dinya tilusatengah taun lilana, aman tina panarajangnaga.15Naga murakeun cai tina sungutna ngajadibanjir rek malidkeun eta awewe.16Tapi bumi nulungan, seug calangap nyedotcai anu diburakeun ku naga.17Bawaning ku gemes ka eta awewe, nagaindit rek ngabasmi turunanana, nya etajelema-jelema anu tigin kana timbalan-timbalan Allah, jeung gumati kana kayaktiananu dipertelakeun ku Yesus.

131 (12-18) Gen naga ngajanteng di sisibasisir. (13-1) Ti dinya kaula nenjo aya

hiji sato hanjat ti laut, huluna tujuh tanduknasapuluh. Unggal tanduk make makuta, dinaunggal huluna aya tulisan hiji ngaran anungahina ka Allah.2Awakna jiga awak macan tutul, sukunajiga suku biruang, sungutna jiga sungutsinga. Naga tea nyerenkeun kakawasaanana,tahtana jeung wewenangna ka eta sato.

Wahyu 13.3–11 303Huluna anu hiji tayohna tadina raheutparna ngan geus cageur deui. Saeusi jagatmikahelok tuluy naluturkeun.4Naga pada muja-muja pedah geus merewewenang ka eta sato. Satona ge disembahdiparuji, pokna, "Saha anu sarua jeung ieu?Saha nu bisa ngalawan?"5Eta sato meunang idin ngahina ka Allah,meunang marentah sakarep-karep kajalma-jalma lilana opat puluh dua bulan.6Seug mimiti susumbar ngahina ka Allah,ngahinakeun jenengana-Na, ngahinakeunpanglinggihana-Na, jeung ngahinakeun sakurnu aya di sawarga.7Meunang oge narajang jeung ngelehkeunumat Allah, meunang ngawasaan ka unggalkaom, bangsa, basa, jeung seler bangsa.8Bakal disarembah ku manusa sajagat,kajaba ku jelema-jelema anu ngarannageus dicatet dina kitab daptar anu harirupmilikna Anak Domba anu dipeuncit tea, anudicatetkeunana ti memeh dunya dijadikeun.9Ku sabab kitu sing saha anu enya barogaceuli, regepkeun ieu weweling:10 "Jelema anu geus pastina kudu kaboyong,anu pastina kudu paeh ku pedang tangtupaeh ku pedang. Ku lantaran kitu umat Allahkudu satia jeung tabah."11Ti dinya kaula nenjo hiji sato sejen tidarat, tandukan dua jiga tanduk domba, sartababasaanana kawas naga,

Wahyu 13.12–18 3112 seug make sagala kakawasaan sato anukahiji di hareupeunana, maksa sakumnapangeusi jagat nyarembah ka sato anu kahijianu raheut cageur deui tea,13 jeung nyieun rupa-rupa mujijat, malahbisaeun nyieun hujan seuneu ti langitkasaksian ku kabehan.14Kalawan paidin jeung wewenang ti satoanu kahiji, sato anu kadua teh nyasabkeunmanusa pangeusi jagat ku mujijat-mujijatna.Tuluy deui marentah, nitah nyieun arca satoanu kahiji, anu raheut ku pedang tapi waluyadeui tea, pikeun ngahormat.15Sato anu kadua teh dibere kasaktian bisaniupkeun napas hirup ka eta arca, nepi kaeta arca teh bisaeun ngomong nitah maehansakur anu teu daek nyembah ka manehna.16Geus kitu jalma-jalma teh nu gede nuleutik, nu beunghar nu miskin, badega,lain badega, ku sato anu kadua dipaksakudu dicap leungeunna anu katuhu atawatarangna,17 cap ngaran eta sato atawa cap angka anungalambangkeun ngaranna. Anu henteu makeeta cap ngaran teu meunang barangbeuliatawa barangjual.18Ari angkana 666, lambang ngaran hijimanusa. Pikeun ngahartikeun eta angkaperlu hikmah. Ku nu encer uteukna mah bisakateguh.

Wahyu 14.1–7 32

141Ti dinya katingal Anak Domba teaaya di Gunung Sion, jeung 144.000

jelema anu tarangna make tulisan jenenganAnjeunna jeung jenengan Rama-Na.2Kadenge sora ti langit ngaguruh sadaguruhna curug jeung gulugurna guludug,kawas sora kacapi loba dilagukeun.3 Jelema-jelema anu 144.000 tehnyalanghareup kana tahta, ka mahluk nuopat, jeung ka para sesepuh, nganyanyikeunhiji lagu anyar anu ngan maranehna bae anubisa. Ti sakumna manusa, ngan maranehnaanu geus disalametkeun teh,4anu keur di dunyana ngajaga kamurniandiri tara ka awewe, suci ibarat parawan.Ka mana-mana maranehna ngingiring baeka Anak Domba. Ti sakumna manusa,maranehna mah geus disalametkeun,diheulakeun disembahkeunana ka Allah jeungka eta Anak Domba.5Maranehna tara pisan ngabohong, tayapisan kuciwana.6Tuluy kaula ningal hiji malaikat hiber luhurdi angkasa, mawa warta hal Injil Kasalametannu langgeng, embarkeuneun ka nu di bumi,ka unggal bangsa, suku bangsa, basa, jeungnagara.7Eta malaikat cumeluk, "Sing gimir ku Allah!Puji kaagungana-Na! Geus cunduk waktunaMantenna nerapkeun hukuman ka manusa.

Wahyu 14.8–13 33Geura sembah Mantenna, anu ngajadikeunlangit, bumi, laut, jeung sumber-sumber cai!"8Malaikat nu kahiji disusul ku nu kadua,anu cumeluk, "Geus rugrug! Babul nu gedeteh geus rugrug! Babul geus ngamabokansakumna manusa ku anggurna, anggurnapsu-napsu kotorna!"9Malaikat nu katilu nyusul, cumeluk, "Singsaha anu nyembah ka si sato jeung ka arcanasarta tarang jeung leungeunna marake tandaeta sato,10bakal diinuman ku anggur ti Allah,anggur bebendu-Na anu ku Mantenna geusdieurihkeun sataker tanaga kana lumurbebendu-Na! Bakal disiksa ku seuneu jeungwalirang, disaksian ku malaikat-malaikat sucijeung ku Anak Domba.11Haseup seuneu panyiksana ngebulmumbul salalanggengna. Nu nyarembahka si sato jeung ka arcana, anu tarangjeung leungeunna marake tanda ngaran etasato, tangtu disiksa beurang peuting teueureun-eureun."12Umat Allah, anu narurut kana timbalan-timbalan Allah jeung satia ka Yesus, ku ieuperkara diingetan kudu tabah.13Geus kitu kaula ngadenge aya nu nyoara disawarga, ungelna, "Tulis kieu: Bagja jelema-jelema, anu ti semet waktu ieu paehna keurngawula ka Gusti!" Diwaler ku Roh Allah,"Saestuna! Maranehna bakal eureun tina

Wahyu 14.14–15.1 34gawe beurat, sabab hasil panglayanananasalilana bakal ngareujeungan ka maranehna."14Ti dinya katenjo aya mega bodas, dicalikanku nu jiga manusa, mastaka-Na nganggomakuta emas, panangana-Na nyepeng aritseukeut.15Aya hiji malaikat deui kaluar ti Bait Allah,nyoara tarik ka nu keur calik dina mega,"Babadkeun arit Gusti kana pibuateun, bumiparantos asak, meujeuhna dipibuatan!"16Seug nu calik dina mega teh ngayunarit-Na ka bumi, bumi dipibuatan.17Aya deui malaikat anu kaluar ti Bait Allahdi sawarga, eta oge nyekel arit seukeut.18Aya deui malaikat purah ngajaga seuneukaluar tina altar, nyoara tarik pisan kamalaikat nu nyekel arit seukeut tea pokna,"Geura pake arit andika, pake ngeureutanranggeuyan anggur tina tangkalna di bumi,sabab geus arasak!"19Seug arit teh diayunkeun ka bumi,ngeureutan ranggeuyan anggur tinatangkalna tuluy dialung-alungkeun kana bakpameresan anggur bebendu Allah.20Anggur teh diperesna di luar kota. Anukaluar tina bak pameresan teh getih, maningocor kawas walungan, panjangna tilu ratuskilometer, jerona meh dua meter.

151Geus kitu aya deui hiji pamandanganaheng di langit, agung jeung matak

helok kabina-bina. Aya tujuh malaikat

Wahyu 15.2–7 35nyangking tujuh rupa balahi anu panutup,sabab nya ku ieu balahi-balahi Allahnganggeuskeun bebendu-Na.2Kaula nenjo aya anu jiga laut kaca aworjeung seuneu. Jelema-jelema anu geus bisangelehkeun sato katut arcana tea jeungngelehkeun jelema-jelema anu marake capangka ngaran eta sato, narangtung di sisi etalaut kaca bari nyarekel kacapi ti Allah,3 sarta nganyanyikeun pupujian Musa abdiAllah jeung pupujianana Anak Domba, kieu:"Nun Gusti, Allah Nu Maha Kawasa, estuagung tur aheng dadamelan Gusti! NunRaja sagala bangsa, jalan Gusti adil sarengsayaktosna!4Saha anu teu bade gimir ka Gusti? Sahaanu moal ngaku kana kaagungan Gusti?Mung Gusti bae nu suci. Bangsa-bangsabakal darongkap sadaya, sembah sujud kapangersa, wireh tindakan-tindakan Gusti nuadil, kasaksi ku sadayana."5Geus kitu katenjo Bait Allah di sawargamuka, di jerona tembong aya KemahTepangan Allah.6Tujuh malaikat anu nyangking tujuh balahinu panutup tea kalaluar ti eta Bait Allah,pakeanana tina lawon linen ngeplak bodasharerang, dadana marake solempang emas.7Eta tujuh malaikat ku salah sahiji mahluknu opat dibagi tujuh pinggan emas anu

Wahyu 15.8–16.7 36dieusi ku bebendu Allah anu jumenengsalalanggengna.8Geus kitu eta Bait Allah teh pinuh ku haseuptina kaagungan jeung kakawasaan Allah,nepi ka taya nu bisa asup ka dinya samemehbalahi anu tujuh rupa anu dicangking ku tujuhmalaikat tea dibuktikeun kabeh.

161Ti Bait Allah aya gentra handaruannimbalan ka malaikat nu tujuh, "Geura

indit, tamplokkeun eusi pinggan bebenduAllah ka bumi!"2Malaikat nu kahiji namplokkeun pinggannaka bumi. Seug jelema-jelema anu maraketanda sato jeung nyarembah kana arcanateh awakna pinuh ku bisul jahat anu kacidanyerina.3Malaikat kadua namplokkeun pingganna kalaut. Seug cai laut barobah jadi kawas getihjalma paeh. Mahluk-mahluk laut paraeh.4Malaikat nu katilu namplokkeun pinggannaka walungan-walungan jeung sumber-sumbercai, bruy caina jadi getih.5Malaikat nu ngajaga cai nyoara, "Hukumanti Gusti teh cocog, nun Anu Maha Suci,Gustina kiwari Gustina bihari!6Layak pisan jalmi-jalmi nu ngocorkeungetih umat Allah sareng nabi-nabi teh kuGusti diinuman getih!"7Tina altar oge aya soara, "Ya Allah Nu MahaKawasa! Hukuman-hukuman ti Gusti adil,cocog sakumaha kedahna!"

Wahyu 16.8–14 378Malaikat nu kaopat namplokkeunpingganna ka panonpoe. Sebret panonpoengaluarkeun panas luar biasa, ngarerabmanusa.9 Jelema-jelema direrab ku panasna, seugnyarumpahan ka pajenengan Allah anungawasaan eta balahi-balahi. Maranehnateu eureun tina dosana, ulah-bon muji kanakaagungan Allah.10Malaikat nu kalima namplokkeunpingganna kana tahta sato tea. Reupwilayah kakawasaanana jadi poek, sartajelema-jelema katarajang kanyeri luar biasa,tingpereket nepi ka huntuna nyareblok kanaletahna.11Seug nyarumpahan ka Allah sawarga, aralku bisul-bisulna, teu tahan ku kanyerina.Maranehna teu daraekeun tobat tina kalakuanjahatna.12Malaikat nu kagenep namplokkeunpingganna ka Walungan Eprat, walungangede tea. Set caina saat ngoletrak, keurpijalaneun raja-raja ti tatar wetan.13Geus kitu aya tilu roh najis bangunna jigabangkong, kaluarna tina sungut naga, tinasungut sato, jeung tina sungut nabi palsu.14Eta teh roh-roh jahat anu nyieunkaahengan-kaahengan, tuluy ngulayab kadunya ngadatangan raja-raja, rek dibawasakait perang dina poe agung, Poena Allah NuMaha Kawasa.

Wahyu 16.15–17.1 3815 "Regepkeun! Kami datang mo kasangka-sangka ibarat datangna bangsat. Salamet nunyaring ngajaga pakeanana, moal taranjangleumpangna di tengah umum sarta moalnandangan kaera!"16Tilu roh tea ngerid raja-raja ka tempatanu dina basa Ibrani disebut Armagedon.17Malaikat katujuh namplokkeun pinggannaka awang-awang. Tina tahta di Bait Allah ayagentra handaruan ungelna, "Geus tinekanan!"18Tuluy aya kilat tingbaranyay, guludugtingjalegur, jeung lini kacida gedena. Tibarang manusa dijadikeun can aya lini anusakitu hebatna. Panghebat-hebatna lini!19Kota nu gede tea nepi ka beulah tilu.Kota-kota sakabeh nagara di sadunyaburak-barik. Allah emut ka Babul raya, seugeta nagara teh diinuman ku anggur tinalumur Mantenna, anggur bebendu-Na anungentab-ngentab.20Pulo-pulo, gunung-gunung, kabeh musna.21Breg hujan es batu anu pohara baradagnanepi ka beuratna masing-masing lima puluhkilogram, ngaburubut ninggangan manusa.Seug maranehna nyarumpahan ka Allahdumeh dibahlakeun ku hujan es anu sakituhebatna.

171Saurang ti tujuh malaikat nunyarangking tujuh rupa balahi tea

nyampeurkeun ka kaula, bari saurna,"Tuturkeun! Urang nenjo kumaha dihukumna

Wahyu 17.2–8 39palacur anu geus kaceluk jadug, jujuluk kotagede deukeut walungan-walungan tea.2Raja-raja sajagat geus lacur ka manehna.Jelema sadunya marabok lantaran ngarinumanggur kalakuan manehna anu mesum."3Seug kaula dikawasaan ku Roh, ku etamalaikat dibawa ka hiji gurun pasir. Di dinyakaula nenjo hiji awewe, keur diuk dina hijisato rupa beureum. Eta sato pinuh ku tulisan,ngaran-ngaran panghina ka Allah. Satonahuluna tujuh tandukna sapuluh.4Pakean eta awewe warna wungu jeungbeureum kolot, pinuh ku perhiasanemas, batu-batu permata, jeung mutiara.Leungeunna nyekel pinggan emas, pinuhku hal-hal anu cabul jeung mesum, ladanglampah lacurna.5Dina tarangna aya tulisan hiji ngaran sandi,unina: "Babul raya, indung palacur jeungjelema barejad sajagat."6Eta awewe teh keur mabok ku getih umatAllah jeung getih jelema nu diparaehan kukarana satia ka Yesus. Kacida heranna kaulanenjo eta awewe teh.7Saur malaikat, "Naha make heran? Rasiaheta awewe jeung sato hulu tujuh tanduksapuluh tutumpakanana kieu.8Bareto eta sato teh hirup, ayeuna geushenteu hirup. Moal lila deui bakal bijil ti jeroguha kereman, tapi bakal dibinasakeun.Jelema-jelema di bumi, anu memeh aya

Wahyu 17.9–15 40dunya ngaranna teu dicatet dina kitab jalma-jalma nu harirup, kabeh bakal mikahelok kaeta sato, da eta sato nu bareto hirup ayeunageus henteu teh engke bakal aya deui.9Hal ieu merlukeun hikmat jeung pangarti.Tujuh huluna nuduhkeun tujuh pasirpangdiukan eta awewe. Oge nuduhkeun tujuhraja;10 lima raja geus ragrag, nu kagenep keurmarentah, nu katujuh tacan datang, mungeus datang bakal marentah tapi ngansakeudeung.11Satona sorangan anu bareto hirup ayeunageus henteu, eta lambang raja nu kadalapan,kaasup keneh ka nu tujuhan. Ayeuna keurneang pibinasaeunana.12Tandukna sapuluh, nuduhkeun sapuluhraja anu tacan nyekel kawasa, tapi bakaldibere kakawasaan raja, bareng marentahjeung eta sato, lilana ngan sajam.13Sapuluh raja tea satujuan, sartanyerenkeun kakawasaan jeung wewenangnaka eta sato,14 sarta bakal merangan ka Anak Domba.Tapi bakal eleh ku Anak Domba jeung parapanganutna nu saratia nu disalaur jeungdipilih, sabab Anjeunna teh Gustina sakabehgusti, Rajana sakabeh raja."15Saurna deui, "Cai anu katenjo kumaneh, pangdiukan eta awewe palacuran,

Wahyu 17.16–18.4 41nuduhkeun bangsa-bangsa, rahayat-rahayat,nagara-nagara, jeung basa-basa.16Eta awewe palacuran bakal malik dipikaijidku tanduk nu sapuluh jeung ku satona,hartana bakal dijabel, awakna ditaranjangan,dagingna digarogotan, tuluyna digebruskeunkana seuneu.17Sabab hate maranehna ku Allah disinasakait, diloyogkeun kana ngajalankeun tujuanMantenna, malasrahkeun kakawasaan ka etasato sina nyekel parentah, nepi ka sakabehsabda Allah teh tinekanan.18Eta awewe teh kota nu gede tea, anumarentah raja-raja saalam dunya."

181Geus kitu aya malaikat sejen turunti sawarga, gagah rongkah. Cahayana

sumirat minuhan jagat,2 tuluy nyabda handaruan, "Rugrug! Babulnu sohor geus rugrug! Ayeuna manehnageus jadi pangulinan setan-setan jeungroh-roh najis, padumukan manuk-manukpikageuleuheun matak ceuceub.3Sabab sagala bangsa geus nginumanggur keras manehna, anggur hawa napsumesumna. Raja-raja di dunya ngalampahkeunsanggama mesum jeung manehna, sarta parapadagang di dunya jadi baleunghar tina hawanapsu manehna anu teu bisa dikered."4Aya deui sora ti sawarga, ngandika, "Heumat Kami, geura budal ti dinya! Ulah kabawaku dosana, ulah kabawa ku hukumanana.

Wahyu 18.5–11 425Sabab dosana geus jujul ka langit,kajahatanana geus aya dina emutan Allah.6Bales sakumaha kalakuanana ka maraneh,bales dua kalieun sagala kalakuanana.Pinuhan lumurna ku inuman anu kerasnadua kalieun inuman nu diajangkeun keurmaraneh.7Bere sangsara, bere rasa nalangsa, singsatimpal lobana jeung kamulyaan jeungkamewahanana. Sabab keukeuh ngomong kadirina sorangan, Aing teh jeneng, aing ratu!Aing lain randa. Aing pamohalan ngalamansusah.8Ku sabab kitu rek ditinggangan ku pagebug,panyakit, kalaraan, kalaparan, disapoekeun.Rek digebruskeun kana seuneu, sabab GustiAllah nu ngahukumna maha digjaya."9Raja-raja di bumi anu geus marilukana lampah cabulna, barang narenjo etakota digulung ku haseup tina seuneu nungahuruna, kabeh careurik jeung midangdam.10Tapi semet marelong ti kajauhan dasarieuneun kabawa balahi. Seug ngaromong,"Matak sieun kabina-bina! Hebat kabina-bina!Cilaka enya kota Babul anu gede jeungdigjaya teh! Ngan di jero sajam anjeun geusmusna ku hukuman."11Para padagang di bumi ge careurikjeung midangdam ku hal manehna, lantaranbarang-barangna moal aya nu meulian deui.

Wahyu 18.12–17 4312Moal aya deui anu meuli ka maranehnaemas, perak, batu-batu adi, mutiara;lawon linen, lawon wungu, lawon beureumkolot, lawon sutra, rupa-rupa kayu langka,rupa-rupa barang tina gading, tina kayu numarahal, tina tambaga, beusi, marmer;13kayu manis, bungbu-bungbu, setanggi,emur, dupa; anggur jeung minyak, tipungjeung gandum, sapi jeung domba, kudajeung padati, abid-abid, malah nepi ka nyawamanusa pisan!14Ceuk para padagang ka eta awewe,"Barang-barang aralus anu ku anjeun hayangkapiboga, kabeh geus musna, kitu deuikakayaan jeung kamenterangan anjeun geussirna, sarta ku anjeun moal kapanggih deui!"15Para padagang anu sok daragang di etakota nepi ka baleunghar teh bakal marelong tikajauhan, deukeut-deukeut mah sarieuneunkabawa balahi. Maranehna bakal careurikjeung sungkawa,16 jeung ngaromong kieu, "Matak sieunkabina-bina! Hebat kabina-bina cilakana kotaanu sakitu gedena teh! Biasana mah sokngadangdanan maneh make lawon linen,make nu wungu jeung nu beureum kolot,awakna katutup ku perhiasan-perhiasan tinaemas, batu-batu adi, jeung mutiara!17Kari-kari mani ngan di jero sajamkabeungharanana musna!" Nangkoda-nangkoda kapal, para panumpang,

Wahyu 18.18–22 44kalasi-kalasi, jeung sajaba ti eta nu nyaliarpangupa jiwa di laut, narangtung ti kajauhan.18Barang narenjoeun haseup ngagelek tieta kota anu keur diamuk ku seuneu manitinggarero, "Can aya kota sejen anu sapertieta kota gede!"19Maranehna mani ngawuran sirah kulebu nyirikeun prihatin, careurik jeungmidangdam, pokna, "Matak sieun kabina-bina! Hebat kabina-bina cilakana eta kotanu sakitu gedena teh! Eta kota teh geusngabeungharkeun nu baroga kapal laut,kawantu kota beurat beunghar. Kari-kari maningan di jero sajam pisan kabeungharananageus musna!"20Sing bungah, sawarga! Eta kota geusbinasa! Sing bungah umat Allah, rasul-rasul,jeung nabi-nabi! Sabab Allah geus ngahukummanehna, ngabales kalakuanana ka aranjeun!21Geus kitu aya hiji malaikat anurongkah tanagana ngangkat hiji batugede naker sagede batu panggilingan,tuluy dibalangkeun ka laut. Ceuk etamalaikat, "Kieu kasarna engke kota Babulnu gede teh dibeubeutkeunana nepi ka moaltembong-tembong deui.22Ti maneh moal kadenge-denge deuisora kacapi, sora kawih, sora suling, jeungsora tarompet. Di maneh moal aya deuipatukangan naon bae nu digawe, moal ayadeui sora panggilingan!

Wahyu 18.23–19.6 4523Moal tembong deui cahaya lampu, moalaya deui sora panganten lalaki pangantenawewe. Para padagang maneh pangkawasanadi saalam dunya, sarta maneh nipu sagalabangsa ku elmu-elmu sihir maneh!"24Babul dihukum, sabab di eta kotakanyahoan loba getih nabi-nabi, lobagetih umat-umat Allah, cindekna getihjelema-jelema anu diparaehan di bumi.

191Geus kitu kaula ngadenge sorangageder di sawarga, kawas gederna

sora mangpirang-pirang jelema, nyarebut,"Puji Allah! Kasalametan, kamulyaan, jeungkakawasaan, kagungan Allah urang!2Putusan Mantenna adil jeung jujur.Mantenna geus ngahukum palacur anungaruksak dunya ku lampah mesumna.Manehna ku Allah geus dihukum, sabab geusmaehan abdi-abdi-Na."3Maranehna ngageder deui, "Puji Allah!Eta kota geus dihuru, haseupna meledugsalalanggengna!"4Dua puluh opat sesepuh jeung opat mahluktea tuluy sarujud, ngabakti ka Allah nu linggihdina tahta, sarta nyarebut, "Amin! Puji Allah!"5Geus kitu tina tahta bijil soara, ungelna,"Sanggakeun puji ka Allah urang, he sakabehabdi-Na, sakabeh umat-Na, sakur anusumujud ka Mantenna gede leutik!"6Kaula ngadenge deui sora ngageder, sadagederna jelema mangpirang-pirang, ngaguruh

Wahyu 19.7–12 46sada curug, ngagulugur sada guludug. Kaulangadenge maranehna nyarebut, "Puji Allah!Sabab Pangeran Allah urang Nu Maha Kawasateh Raja!7Hayu urang suka-suka, urang mujikaagungan Mantenna! Sabab ayeuna anungagem jujuluk Anak Domba baris nikah,panganten istrina geus tarapti,8geus dianggoanan raksukan linen anunyacas beresih gugurilapan." (Harti lawonlinen: lampah hade umat Allah.)9Malaikat tea sasauran ka kaula, "Tulis:Bagja nu diondang kana pesta nikahna nungagem jujuluk Anak Domba." Saurna deui,"Kitu dawuhan Allah, dawuhan sayaktina."10Kaula deku seja nyembah ka anjeunna.Tapi saurna, "Ulah kitu! Kaula ge ngabdisaperti andika, saperti dulur-dulur andikajeung sakur nu nyarekel kayaktian anudipertelakeun ku Yesus. Nyembah mah kuduka Allah!" Ari kayaktian anu dipertelakeun kuYesus teh jadi sumberna ilham nabi-nabi.11Geus kitu katingal sawarga muka,breh aya hiji kuda bodas. Jenengan anutunggangna Sang Satia jeung Sang Saestu,adil dina mutus perkara, adil dina jurit.12Soca-Na moncorong lir seuneu hurung,mastaka-Na nganggo makuta rea. Dinasalira-Na aya tulisan hiji jenengan. NganAnjeunna bae anu uninga kana eta jenenganteh.

Wahyu 19.13–19 4713Panganggo-Na beunang nyelep ku getih.Jenengan Anjeunna "Sabda Allah".14Anjeunna diiring ku angkatan perangsawarga anu tarumpak kuda bodas sartadangdananana tina lawon linen bodas nyacasberesih.15Tina baham-Na bijil pedang seukeut,pikeun ngelehkeun bangsa-bangsa, sartabangsa-bangsa teh ku Anjeunna bakaldiparentah ku iteuk beusi. Anjeunna bakalngaluluh anggur dina bak pameresan bebenduAllah Nu Maha Kawasa.16Dina jubah jeung paha-Na aya tulisan hijigelaran, ungelna: "Rajana para raja, Gustinapara gusti".17Ti dinya kaula nenjo hiji malaikatnangtung dina panonpoe, cumeluk handaruannyalukan manuk-manuk anu keur haliber disatengahing awang-awang,18 "Ka darieu, kumpul kana pesta gedeanu diadegkeun ku Allah. Hakanan ieudaging raja-raja, daging jendral-jendral,daging serdadu-serdadu, daging kuda jeungnu tarumpakna, daging sakabeh jelema,nu gede, nu leutik nu jadi abid jeung numerdeka!"19Geus kitu sato tea jeung raja-raja saalamdunya katut angkatan perangna tembong,geus ngahiji sakait rek merangan anutunggang kuda jeung angkatan perang-Na.

Wahyu 19.20–20.4 4820Tapi eta sato kacerek jeung nabi palsunaanu sok nyieun mujijat di hareupeun etasato. (Mujijat-mujijatna ku eta sato dipakenyasarkeun jelema-jelema anu marake tandamanehna jeung nu nyarembah kana arcana.)Eta sato jeung nabi palsuna digebruskeunhirup-hirup kana lautan seuneu walirang anuhurung ngagegedur.21Angkatan perangna beak paraeh disabetanku pedang anu bijil tina baham nu tunggangkuda bodas tea, sarta sakabeh manukngaharakanan bangke-bangkena manirarewog.

201Geus kitu kaula nenjo hiji malaikatturun ti sawarga, mawa konci guha

kereman (abys) jeung ngajingjing rante semubeurat pisan.2Tuluy newak naga, si oray kahot, anusaenyana mah Iblis atawa Setan, terusdirante lilana pikeun sarebu taun.3Tuluy digebluskeun ka jero guha kereman,lawang guhana terus dikonci jeung disegel.Sarebu taun pililaeunana manehna moalbisaeun deui ngagoda ka manusa. Lamuneta jaman geus beak, eta naga bakaldileupaskeun heula sakeudeung.4Geus kitu kaula nenjo aya tahta-tahta, anunyaralikanana dibarere kawasa mutus hukum.Salian ti eta nenjo aya nyawa-nyawa jelemaanu maraotna diteukteuk beuheung lantarannyebarkeun kayaktian anu dipertelakeun

Wahyu 20.5–10 49ku Yesus jeung nguarkeun sabda amanatAllah, teu nyarembah ka sato tea jeungkana arcana, jeung henteu marake tandaeta sato boh dina tarang boh dina leungeun.Maranehna geus harirup deui sarta jaradi rajajeung Kristus, sarebu taun pililaeunana.5Harirupna deui teh dina mangsa nudisebut mangsa hudang nu kahiji. (Salian timaranehna mah nu paraeh teh tacan wakadiharirupkeun deui, giliranana lamun geusbeak anu sarebu taun.)6Bagja tur kacida diberkahanana sakur anuhirup deui dina mangsa hudang nu kahiji.Paeh nu kadua pikeun maranehna mah geusmoal aya pangaruhna. Maranehna bakaljaradi imamna Allah jeung imamna Kristus,sarta bakal marentah bareng jeung Anjeunnadina eta jaman sarebu taun.7Sanggeus jaman nu sarebu taun beak, Iblisbakal dileupaskeun ti jero tahanan,8 seug ngagoda ka bangsa-bangsa sakuliahdunya, nya eta Gog jeung Magog. Maranehnaku Iblis dibawa kana perang, bilanganana teukira-kira lobana mani kawas keusik di basisirlaut,9disebar di saalam dunya, ngepungpakemahan umat Allah jeung kota anu kuAllah didama-dama. Tapi maranehna beakdilebur ku seuneu ti langit.10Ari geus kitu Iblis nu nipu maranehananadigebruskeun ka lautan seuneu jeung

Wahyu 20.11–21.1 50walirang. Di dinya geus nyampak sato teajeung nabi palsuna, digebruskeunana ti heula.Maranehna bareng disiksa di dinya beurangpeuting, kitu bae salalanggengna.11Geus kitu kaula nenjo hiji tahta gedewarna bodas sarta aya nu nyalikan. Bumijeung langit leungit ngejat ti payuneuna-Na,teu tembong deui.12Kaula nenjo oge jelema-jelema anu geusparaeh, gede leutik, narangtung hareupeuneta tahta. Kitab-kitab dibaruka, jeung ayadeui hiji kitab sejen meunang muka, nya etakitab catetan nu harirup. Eta jelema-jelemadiputus hukumanana, luyu jeung kalakuananamasing-masing sakumaha anu dicatet dinakitab-kitab tea.13Laut nyerenkeun jelema-jelema paraehanu aya dina genggemanana. Maot jeungalam maot nyerenkeun jelema-jelema paraehanu aya dina genggemanana. Kabeh diputushukumanana satimpal jeung kalakuanana.14Geus kitu Maot jeung alam maotdigebruskeun ka lautan seuneu. (Ieu lautanseuneu teh nya eta paeh kadua.)15 Jelema-jelema anu ngaranna henteu ayadina kitab anu harirup, digebrus-gebruskeunka eta lautan seuneu.

211Geus kitu kaula nenjo langit anuanyar jeung bumi anu anyar. Langit

jeung bumi anu ti heula geus teu aya, lautgeus teu aya.

Wahyu 21.2–8 512 Jeung nenjo Kota Suci Yerusalem anyarturun ti sawarga, ti Allah, geus pepek lirpanganten awewe beunang midang reknepungan salakina.3Aya soara tarik tina tahta, unina, "TempatAllah ayeuna geus ngahiji jeung manusa!Mantenna rek sasarengan jeung maranehna,maranehna bakal jadi umat-Na, sartaMantenna bakal jadi Allah maranehna.4Mantenna bakal nyusutan cipanonmaranehna. Paeh, kasedih, piceurikeun,kanyeri, moal aya-aya deui. Sakur nu heubeulgeus sirna."5Anu linggih dina tahta ngadawuh,"Ayeuna, saniskara kaayaan ku Kami geusdianyarkeun!" Dawuhana-Na ka kaula,"Tuliskeun, sabab ieu ucapan teh saestuna,layak dipercaya!"6Pok deui ngadawuh, "Geus rengse! Kamiteh Nu Awal jeung Nu Ahir, Kami teh Gusti timimiti nepi ka panganggeusan. Nu halabhabku Kami rek dibere hak nginum tina cinyususumberna hirup, teu kudu mayar.7Sakur nu unggul eta putra Kami, ku Kamirek dibere cai eta, Kami pijadieun Allahna.8Sabalikna anu jejerih ku paeh, anu hianat,anu murtad, anu maehan, anu tuna susila,tukang sihir, anu muja brahala, jeung tukangbohong, bagianana paeh kadua, nya etalautan seuneu jeung walirang."

Wahyu 21.9–16 529Hiji malaikat ti nu tujuh nu nyarangkingtujuh rupa balahi anu pamungkas teanyampeurkeun ka kaula bari saurna, "Hayumilu, ku kaula rek dibawa nenjo PangantenIstri, geureuha-Na anu ngagem jujuluk AnakDomba."10Seug kaula dikawasaan ku Roh, dibawaku eta malaikat ka hiji puncak gunung anukacida luhurna. Tuluy ditembongan Kota SuciYerusalem nu keur turun ti sawarga, ti Allah.11Katembongna mani ngempur kukamulyaan Allah, murub-mubyar kawascahaya batu adi, cahaya batu widuri pandan,herang saperti kristal.12Eta kota make kuta anu nya gede nyaluhur, make lawang dua belas anu dijagaku dua belas malaikat. Lawang-lawangnaditulisan ngaran dua belas kaom bangsaIsrail.13Unggal sisi lawangna tilu-tilu: di wetantilu, di kidul tilu, di kaler tilu, di kulon tilu.14Kutana ngadegna dina dua belas batutatapakan anu ditulisan jenengan dua welasrasulna Anak Domba.15Malaikat anu sasauran ka kaula teh mawahiji tumbakan emas rek ngukur eta kota,lawang-lawang jeung kutana.16Bangun eta kota pasagi bener, panjangnasarua jeung rubakna. Sanggeus ku malaikatdiukur ku tumbakan, panjangna eta kota teh

Wahyu 21.17–24 532.400 kilometer; rubakna jeung luhurna ogesakitu.17Tembok kutana oge ku eta malaikatdiukur, luhurna genep puluh meter nurutkeunpatokan ukuran nu keur dipake ku anjeunna.18Tembok kutana oge dijieunna tina batuwiduri pandan, ari kotana tina emas murnimani ngagenclang kawas kaca.19Batu-batu tatapakan kuta dihias kurupa-rupa batu adi. Batu tatapakan kahijibatu widuri pandan, nu kadua batu nilem, nukatilu batu angkik, nu kaopat batu jambrut,20nu kalima batu permata, nu kagenepbatu permata dalima, nu katujuh batu widurikoneng, nu kadalapan batu ratna campaka,nu kasalapan batu manikem koneng, nukasapuluh batu kalsedon, nu kasabelas batupirus, nu kadua belas batu kucubung.21Lawangna dua welasanana mutiara, hijilawang tina hiji mutiara. Jalan gedena emasmurni mani ngagenclang tembus tingal.22Di eta kota teu aya Bait Allah, sabab nujadi bait sucina Allah Nu Maha Kawasa kumanten jeung Anak Domba tea.23 Jeung teu perlu aya panonpoe atawabulan, sabab geus caang ku cahayakamulyaan Allah, ari lampuna Anak Domba.24Bangsa-bangsa di dinya bakal nyorangeta caang, raja-raja di bumi marawakeunpangbakti ka dinya.

Wahyu 21.25–22.5 5425Lawang-lawangna maruka sapapanjangna,sabab di dinya taya peutingna.26Bangsa-bangsa katut kamegahan jeungkamuktianana bakal diasupkeun ka dinya.27Tapi jelema anu najis jeung jelema anuaeb kalakuan atawa tukang bohong teumeunang asup. Anu bisa ka darinya ngan anungaranna aya dina kitab jelema-jelema nuharirup kagunganana Anak Domba tea.

221Ti dinya malaikat teh nuduhkeunhiji walungan anu caina matak hirup,

caina ngagenclang herang mani kawas kristal,asalna tina tahta Allah jeung tahta AnakDomba,2 terus ka hilir ka tengah-tengah jalan rayakota. Di sisina kenca katuhu aya tangkalkahirupan anu buahanana sataun duawelas kali, saban bulan, daunna parantinyageurkeun bangsa-bangsa.3Di eta kota geus moal aya deui anudiragragan supata ku Allah. Tahta Allah jeungtahta Anak Domba bakal aya di dinya, sartaMantenna dibarakti ku abdi-abdi-Na.4Abdi-abdi-Na bakal narenjo pameunteu-Na.Jenengana-Na bakal ditulis dina tarangabdi-abdi-Na.5Di dinya geus taya peuting, teu perlulampu atawa cahaya panonpoe, geus caangku cahaya kamulyaan Gusti Allah. Parawargana bakal marentah kawas raja-raja,salalanggengna.

Wahyu 22.6–14 556Saur malaikat ka kaula, "Ieu ucapanteh saestuna, layak dipercaya. Gusti Allahanu maparin Roh-Na ka para nabi geusngutus malaikat-Na sina nembongkeunka abdi-abdi-Na perkara anu bakal terehkajadian."7 "Regepkeun!" dawuhan Yesus. "Kami terehdatang. Salamet anu ngimankeun ucapannubuat dina ieu kitab!"8Anu dicaritakeun tadi kabeh kadengesarta katenjo ku kaula, Yohanes. Sanggeuskabeh kadenge jeung katenjo, brek kaulasideku kana sampean eta malaikat anunembongkeunana, rek nyembah.9Tapi saurna, "Ulah kitu! Kaula ge ngabdikawas andika, kawas nabi-nabi dulur andikajeung sakur anu ngimankeun ucapan nubuatdina ieu kitab. Nyembah mah kudu ka Allah!"10Saurna deui, "Ucapan nubuat dina ieukitab ulah dirasiahkeun, sabab geus terehpisan pijadieunana.11 Jalma jahat sing terus nyieun kajahatan,nu hade lampah sing terus hade lampah, anusuci kalakuan sing tetep suci kalakuan."12 "Regepkeun!" dawuhan Yesus. "Kami terehdatang, mawa upah unggal jelema satimpaljeung lampahna.13Kami teh Nu Awal jeung Nu Ahir, Kami tehGusti ti mimiti nepi ka panganggeusan."14Salamet jelema anu jubahna geusbeunang nyeuseuh beresih, meunang

Wahyu 22.15–20 56ngadahar buah tangkal kahirupan, meunangasup ka eta kota liwat lawang-lawangna.15Sabalikna anu murtad, tukang sihir, anutuna susila, tukang maehan, nu muja brahala,jeung tukang bohong, tempatna di luar.16 "Kami Yesus, geus ngutus malaikat Kamimere nyaho ka maneh ieu sagala perkarasupaya ditepikeun ka jamaah-jamaah. Kamiteh ti turunan Daud. Kami teh bentang timurnu moncorong."17Roh jeung Panganten Istri tea unjukan,"Sumangga sumping!" Anu ngadarengehal ieu oge kudu unjukan kitu, "Sumanggasumping!" Nu halabhab ka darieu! Sahabae anu hayang cai anu matak hirup, jadiganjaran.18Ka anu ngadenge ieu ucapan nubuat,kaula Yohanes ngipat-ngipatan: saha baeanu nambahan eta ucapan, hukumanana kuAllah bakal ditambahan ku balahi-balahi anukaungel dina ieu kitab.19 Jeung saha bae anu ngurangan ucapannubuat ieu kitab, buah tangkal kahirupanbagianana ku Allah bakal dicandak jeung teumeunang aya di Kota Suci nu kaungel dinaieu kitab.20Anjeunna, anu nyaksian ieu sakabehperkara ngadawuh, "Kitu saestuna! Kamitereh datang!" Leres! Sumangga sumpingnun Gusti Yesus!

Wahyu 22.21 5721Mugia sakumna umat Allah ginuluran sihkurnia Gusti Yesus.

file:///C|/Documents%20and%20Settings/Hadi/Desktop/pdf_alkitab_copyright.html

KITAB SUCI

Nya eta Kitab Perjangjian Lawas sareng Perjangjian Anyar

Nganggo Basa Sunda Sadidinten

LEMBAGA ALKITAB INDONESIA JAKARTA 1991

Alkitab Bahasa Sunda

The Bible in Today's Sundanese Version

ISBN 979-463-352-6 IBS 10;SUND;TSV-062P;16M-1991

© LAI

Lembaga Alkitab Indonesia

Jl. Salemba Raya 12, Telp. (021)-332890 Jakarta 10430

Cetakan pertama 1991

Dicetak oleh

Percetakan Lembaga Alkitab Indonesia

file:///C|/Documents%20and%20Settings/Hadi/Desktop/pdf_alkitab_copyright.html11/3/2010 11:58:56 AM