40
บทที3 มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการทาร้าย ร่างกายเด็กโดยเจตนาตามกฎหมายไทยและกฎหมายต่างประเทศ ในบทนี ้จะศึกษาถึงมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดให้การทาร้ายร ่างกายเด็กโดย เจตนาเป็นเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานทาร้ายร่างกาย ทั ้งในส่วนของกฎหมายภายในประเทศ และ ส่วนของกฎหมายต่างประเทศ โดยจะสามารถนามาประยุกต์ใช้กับกรณีมีการทาร้ายร่างกายทีผู้ถูกกระทาเป็นเด็กนั ้นว่ามีแนวทางการกาหนดฐานความผิดและหลักในการปฏิบัติกันอย่างไรให้มี ความเหมาะสมและนามาปรับใช้กับประเทศไทยได้มากน้อยเพียงใดเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดใน การบังคับใช้กฎหมายกับกรณีดังกล่าวให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ ้น 3.1 บทบัญญัติและเจตนารมณ์ของการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานทาร้ายร่างกาย ตามประมวลกฎหมายอาญาของประเทศไทย ประมวลกฎหมายอาญาของไทยได้มีการบัญญัติความผิดฐานทาร้ายร่างกายไว้ในภาค ความผิด ซึ ่งได้บัญญัติถึงโทษและความรับผิดในกฎหมายอาญาไว้ในลักษณะ 10 หมวด 2 เรื่อง ความผิดต่อร่างกาย โดยความผิดเหล่านี ้เป็นความผิดเกี่ยวกับการกระทาของบุคคลหนึ ่งในลักษณะทีเกิดอันตรายแก่กายหรือจิตใจของผู้อื่น ซึ ่งความผิดต่อร่างกายดังกล่าวนั ้นที่มีความเกี่ยวข้องกับกรณี การทาร้ายร่างกายเด็กตามวิทยานิพนธ์ฉบับนี ้ได้แบ่งออกเป็นความผิดทาร้ายร่างกายในมาตรา 295 และมาตรา 296 และความผิดฐานทาร้ายร่างกายเป็นอันตรายสาหัสในมาตรา 297 และมาตรา 298 ซึ ่งเหตุฉกรรจ์ในความผิดฐานทาร้ายร ่างกายนั ้นได้มีการนาเอาเงื่อนไขแห่งเหตุฉกรรจ์ในความผิด ฐานฆ่าผู้อื่นตามมาตรา 289 มาบังคับใช้โดยอนุโลมด้วย

มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

บทท 3

มาตรการทางกฎหมายเกยวกบการก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท าราย รางกายเดกโดยเจตนาตามกฎหมายไทยและกฎหมายตางประเทศ

ในบทนจะศกษาถงมาตรการทางกฎหมายเกยวกบการก าหนดใหการท ารายรางกายเดกโดยเจตนาเปนเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย ทงในสวนของกฎหมายภายในประเทศ และสวนของกฎหมายตางประเทศ โดยจะสามารถน ามาประยกตใชกบกรณมการท ารายรางกายทผถกกระท าเปนเดกนนวามแนวทางการก าหนดฐานความผดและหลกในการปฏบตกนอยางไรใหมความเหมาะสมและน ามาปรบใชกบประเทศไทยไดมากนอยเพยงใดเพอใหเกดประโยชนสงสดในการบงคบใชกฎหมายกบกรณดงกลาวใหมประสทธภาพมากยงขน

3.1 บทบญญตและเจตนารมณของการก าหนดเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญาของประเทศไทย ประมวลกฎหมายอาญาของไทยไดมการบญญตความผดฐานท ารายรางกายไวในภาค

ความผด ซงไดบญญตถงโทษและความรบผดในกฎหมายอาญาไวในลกษณะ 10 หมวด 2 เรอง

ความผดตอรางกาย โดยความผดเหลานเปนความผดเกยวกบการกระท าของบคคลหนงในลกษณะท

เกดอนตรายแกกายหรอจตใจของผอน ซงความผดตอรางกายดงกลาวนนทมความเกยวของกบกรณ

การท ารายรางกายเดกตามวทยานพนธฉบบนไดแบงออกเปนความผดท ารายรางกายในมาตรา 295

และมาตรา 296 และความผดฐานท ารายรางกายเปนอนตรายสาหสในมาตรา 297 และมาตรา 298

ซงเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายนนไดมการน าเอาเงอนไขแหงเหตฉกรรจในความผด

ฐานฆาผอนตามมาตรา 289 มาบงคบใชโดยอนโลมดวย

Page 2: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

41 3.1.1 เงอนไขเหตฉกรรจในความผดฐานฆาผอนทน ามาใชกบเหตฉกรรจในความผดฐาน

ท ารายรางกาย

“ มาตรา 289 ผใด

(1) ฆาบพการ

(2) ฆาเจาพนกงาน ซงกระท าการตามหนาทหรอเพราะเหตทจะกระท าหรอไดกระท าการ

ตามหนาท

(3) ฆาผชวยเหลอเจาพนกงานในการทเจาพนกงานนนกระท าตามหนาท หรอเพราะเหตท

บคคลนนจะชวยหรอไดชวยเจาพนกงาน ดงกลาวแลว

(4) ฆาผอนโดยไตรตรองไวกอน

(5) ฆาผอนโดยทรมานหรอโดยกระท าทารณโหดราย

(6) ฆาผอนเพอตระเตรยมการ หรอเพอความสะดวกในการทจะกระท าความผดอยางอน

หรอ

(7) ฆาผอนเพอจะเอาหรอเอาไวซงผลประโยชนอนเกดแตการทตนไดกระท าความผดอน

เพอปกปดความผดอนของตนหรอเพอหลกเลยงใหพนอาญาในความผดทตนไดกระท าไว

ตองระวางโทษ ประหารชวต ”

มาตรา 289 เปนมาตราทก าหนดถงเหตฉกรรจของความผดฐานฆาผอน แตน าเหตฉกรรจ

ดงกลาวมาใชกบการกระท าความผดฐานท ารายรางกายดวยตามหลกในมาตรา 290 วรรคสอง ,

มาตรา 296 และมาตรา 298 ซงความตามมาตรา 289 น นเปนในสวนของเหตทท าใหผกระท า

ความผดตองไดรบโทษหนกขน ซงประมวลกฎหมายอาญาของไทยนนไดมการแบงเหตฉกรรจได

เปนหลายลกษณะ 1 เชน

แนวความคดท 1 เปนการแบงเหตฉกรรจออกเปน 2 ประเภท คอ เหตฉกรรจทเปน

จดมงหมายของอาชญากรรม และเหตฉกรรจทเกยวเนองกบลกษณะของการกระท า

แนวความคดท 2 ไดแบงเหตฉกรรจออกเปน 4 ประเภท คอ เหตฉกรรจทค านงถงบคคลท

ถกประทษราย , เหตฉกรรจทค านงถงลกษณะพเศษของเจตนา , เหตฉกรรจทค านงความรายแรง

ของลกษณะวธการกระท า และเหตฉกรรจทค านงเจตนาพเศษ

1 คณต ณ นคร. (2559). กฎหมายอาญาภาคความผด. (พมพครงท 11). กรงเทพฯ: วญญชน. หนา 128-129.

Page 3: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

42 แนวความคดท 3 ไดแบงเหตฉกรรจออกเปน 4 ประเภท คอ เหตฉกรรจเกยวดวยลกษณะ

ของผถกกระท า , เหตฉกรรจเกยวดวยเจตนาของผกระท า , เหตฉกรรจเกยวดวยวธทกระท า และเหต

ฉกรรจเกยวดวยมลเหตจงใจ

จะเหนไดวา เหตฉกรรจทท าใหผกระท าความผดจะตองไดรบโทษหนกขนสามารถทจะ

แบงออกไดหลายประเภทแตกตางกนไป ซงการบญญตเหตฉกรรจโดยอาศยองคประกอบดงกลาว

เปนการแสดงใหเหนวา แนวคดในการลงโทษหนกขนเนองจากเหตฉกรรจนนเปนการลงโทษทยด

หลกการลงโทษแบบตาตอตาฟนตอฟนทมงเนนในเรองของการตอบแทนความรายแรงของการ

กระท าความผดตามแนวความคดของส านกอาชญาวทยาแบบดงเดม ซงถอวาความหนกเบาของการ

ลงโทษนนจะตองก าหนดตามความรายแรงของอนตรายทเกดขนจากการกระท าความผดของ

ผกระท าแตละบคคล โดยอนตรายดงกลาวทเกดขนนนสามารถวดไดจากขดความเสยหายทเกดขน

จากการกระท านน โดยซซาร แบคคาเรยไดกลาวไววา กฎหมายทจะพงน ามาใชเพอปองกนการ

กระท าความผดนนจะตองมความรนแรงตามระดบของขดจ ากดทการกระท านนไดสงผลกระทบตอ

ความสงบเรยบรอยของประชาชน โดยแบคคาเรยเหนวาการรบโทษหนกขนตามเหตฉกรรจนนเปน

การลงโทษเพอประโยชนของสงคมทยดมนในหลกของความยตธรรม

จากทกลาวมาขางตนเปนการแสดงใหเหนวา แนวคดในเรองของเหตฉกรรจทท าให

ผกระท าความผดไดรบโทษหนกขนนนถอเปนการลงโทษตามวตถประสงคในการลงโทษแบบแก

แคนทดแทนการกระท าความผดทเกดขนโดยน าเอาหลกในเรองขององคประกอบตางๆมา

ประกอบการก าหนดโทษหนกขนดวย แตทงนหากพจารณาถงในเรองของการกระท าผดทกระท า

ตอผทมความเปราะบางและออนแออยางการท ารายรางกายตอเดกผซงเปนบคคลทมความออนแอ

ทงทางสภาพรางกายและอายนนกถอเปนการกระท าความผดอยางหนงทมความโหดรายและรนแรง

เปนอยางมาก แตกลบมไดมการก าหนดใหการกระท าความผดในลกษณะดงกลาวเปนเหตฉกรรจท

ผกระท าจะตองไดรบโทษหนกขนแตอยางใด ซงจะเหนไดวาการก าหนดเหตฉกรรจทแมจะมการ

น าเอาลกษณะของผถกกระท ามาเปนองคประกอบในการก าหนดโทษใหหนกขนนนแตการก าหนด

เหตฉกรรจดงกลาวยงไมครอบคลมและมประสทธภาพเพยงพอทจะคมครองและปองกนสทธของ

ผถกกระท าทเปนเดก

Page 4: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

43 3.1.2 องคประกอบของเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย

“ มาตรา 295 ผใดท ารายผอนจนเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจของผอนนน ผนน

กระท าความผดฐานท ารายรางกาย ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสองป หรอปรบไมเกนสพนบาท

หรอทงจ าทงปรบ ”

มาตรา 295 นนเปนมาตราทมองคประกอบความผด 2 สวน โดยแบงออกเปน องคประกอบ

ภายนอก คอ มการท ารายผอน ซงเปนการกระท าทเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายและจตใจของผอน

และองคประกอบภายในคอ การมเจตนาในการกระท าความผด ซงสามารถอธบายไดดงตอไปน 2

1) องคประกอบภายนอก

(1) การท ารายผอน หมายถง การกระท าหรองดเวนการกระท าอยางใดอยางหนง

เปนเหตใหเกดอนตรายแกผอน โดยการกระท าทเปนการท ารายนนไมจ ากดวธการในการกระท าแต

การท ารายจะตองกอใหเกดผลขนแกผถกกระท าซงผลทเกดขนอาจจะเปนกรณผถกกระท าถงแก

ความตาย อนตรายแกกายหรอจตใจ หรออนตรายสาหสกได แตอยางไรกตามการกระท าความผด

ฐานท ารายรางกายผอนตามบทบญญตของกฎหมายดงกลาวไมไดหมายความรวมถงการใชก าลง

ประทษรายดวย

(2) ค าวา “จนเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจของผอน” อาจตความไดวา

อนตรายแกกาย คอ การทรางกายไดรบอนตรายเปนบาดแผลไมวาจะเปนบาดแผลภายนอกหรอ

บาดแผลภายในโดยไมจ าตองมโลหตไหลออกมา ในสวนของอนตรายตอจตใจนน หมายถง กรณท

สมองไดรบการกระทบกระเทอนเปนเหตใหจตใจแปรปรวนแตไมถงขนวกลจรต แตอยางไรกตาม

การทผถกกระท าตองเสยความรสกทางดานอารมณ เชน การเสยความรสก การอกหก หรอถกหก

หลง เปนตน ไมถอวาเปนการกอใหเกดอนตรายตอจตใจตามความหมายของบทบญญตมาตรา 295

2) องคประกอบภายใน

องคประกอบภายใน หมายถง เจตนาในการกระท าความผด โดยอาจารยจตต ตงศภทย ได

ใหความเหนในเรองของเจตนาในความผดฐานท ารายรางกายวาเปนเจตนาทมงประสงคกระท าให

เกดผลเปนอนตรายแกกายหรอจตใจของผถกกระท า หากผกระท าไดกระท าการถงขนลงมอในการ

กระท าอนเปนขนตอนสดทายใกลชดตอความผดส าเรจแลวแตการกระท าไมบรรลผลผกระท าจะม

ความรบผดฐานพยายามกระท าความผดตามประมวลกฎหมายอาญา

2 จตต ตงศภทย. (2545). กฎหมายอาญา ภาค 2 ตอน 2 และภาค 3. กรงเทพมหานคร: เนตบณฑตยสภา. หนา 209.

Page 5: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

44 “ มาตรา 296 ผใดกระท าความผดฐานท ารายรางกาย ถาความผดนนมลกษณะประการหนงประการใดดงทบญญตไวในมาตรา 289 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามป หรอปรบไมเกนหกพนบาท หรอทงจ าทงปรบ ” การกระท าความผดตามบทบญญตมาตรา 296 มองคประกอบสองประการคอ ประการแรกการกระท าจะตองเปนความผดฐานท ารายรางกายผอนใหไดรบอนตรายแกกายหรอจตใจตามมาตรา 295 และประการทสองการกระท าตองมลกษณะประการหนงประการใดดงทบญญตไวในมาตรา 289 ฉะนนการกระท าความผดตามมาตรา 296 นอกจากการกระท าตองครบองคประกอบภายและ

ครบองคประกอบภายในเปนความผดมาตรา 295 ครบถวนทกประการแลวผกระท าจะตองกระท าโดยปรากฏพฤตการณหรอมลชกจงใจประการใดประการหนงหรอหลายประการตามทบญญตไวในมาตรา 289 ดวย ซงผกระท าความฐานท ารายรางกายตามมาตรา 295 จะตองรบโทษหนกขนกวาท มาตราดงกลาวบญญตไว โดยจะตองเปนการรบโทษตามมาตรา 296 แทน ส าหรบเหตฉกรรจในการกระท าความผดฐานท ารายรางกายตามมาตรา 295 นนบทบญญตในมาตรา 296 ไมไดบญญตไวเปนการเฉพาะโดยไดบญญตใหน าเอาเหตฉกรรจในการกระท าความผดฐานฆาผอนตามาตรา 289 มาใชบงคบโดยอนโลม ซงเหตฉกรรจในความผดฐานฆาผอนตามาตรา 289 บญญตไวหลายประการดวยกนไมวาจะเปนการกระท าความผดตอบพการ การกระท าตอเจาพนกงานซงกระท าการตามหนาทหรอเพราะเหตทจะกระท าการตามหนาทหรอไดกระท าการตามหนาท การกระท าโดยไตรตรองไวกอน การกระท าโดยทรมานหรอกระท าโดยทารณโหดราย กระท าเพอตระเตรยมการหรอเพอความสะดวกในการทจะกระท าความผดอยางอน และกระท าเพอจะเอาหรอเอาไวซงผลประโยชนอนเกดแตการทตนไดกระท าความผดอน เพอปกปดความผดอนของตนหรอเพอหลกเลยงใหพนอาญาในความผดทตนไดกระท าไว 3

3.1.3 องคประกอบของเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายเปนอนตรายสาหส

“ มาตรา 297 ผใดกระท าความผดฐานท ารายรางกายจนเปนเหตใหผถกกระท ารายรบอนตรายสาหส ตองระวางโทษจ าคกตงแตหกเดอน ถงสบป

อนตรายสาหสนน คอ (1) ตาบอด หหนวก ลนขาด หรอเสยฆานประสาท (2) เสยอวยวะสบพนธ หรอความสามารถสบพนธ

3 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 160-164.

Page 6: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

45 (3) เสยแขน ขา มอ เทา นวหรออวยวะอนใด (4) หนาเสยโฉมอยางตดตว

(5) แทงลก

(6) จตพการอยางตดตว

(7) ทพพลภาพ หรอปวยเจบเรอรงซงอาจถงตลอดชวต

(8) ทพพลภาพหรอปวยเจบดวยอาการทกขเวทนาเกนกวายสบวน หรอจนประกอบ

กรณยกจตามปกตไมไดเกนกวายสบวน ”

“ มาตรา 298 ผใดกระท าความผดตามมาตรา 297 ถาความผดนนมลกษณะประการหนง

ประการใดดงทบญญตไวใน มาตรา 289 ตองระวางโทษจ าคกตงแตสองปถงสบป ”

จากบทบญญตตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 297 และมาตรา 298 สามารถอธบาย

หลกเกณฑทส าคญเกยวกบองคประกอบของเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายผอนเปนเหต

ใหผถกท ารายไดรบอนตรายสาหสไดดงน

1) หลกการทวไป

“ความผดฐานท ารายรางกายผอนเปนเหตท าใหผทถกท ารายไดรบอนตรายสาหส” เปนการ

กระท าทเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 297 ซงคณธรรมทางกฎหมายตาม

บทบญญตดงกลาวมลกษณะเชนเดยวกบการกระท าความผดฐานท ารายรางกายตามประมวล

กฎหมายอาญามาตรา 295 คอการคมครองความปลอดภยของรางกายโดยปรากฏชดแจงตาม

บทบญญตของกฎหมายดงกลาว

2) การครบองคประกอบทกฎหมายบญญต

เนองจากความผดฐานท ารายผอนจนเปนเหตใหผถกท ารายไดรบอนตรายสาหสเปน

“ความผดทผกระท าตองรบโทษหนกขนเนองจากผลของการกระท า” เชนเดยวกบการกระท า

ความผดฐานท ารายรางกายตามมาตรา 295 ฉะนนการกระท าทจะเปนความผดฐานท ารายผอนจน

เปนเหตใหผถกท ารายไดรบอนตรายสาหสจงตองเปนการกระท าทครบองคประกอบภายนอกและ

องคประกอบภายในของการกระท าความผดฐานท ารายรางกายตามมาตรา 295 ทวไป

3) ผลทท าใหผกระท าตองรบโทษหนกขน

ส าหรบกรณผลทท าใหผกระท าตองรบโทษหนกขนตามความผดฐานน คอ “อนตราย

สาหส” ซงตามมาตรา 297 นนไดก าหนดไวดงตอไปน

Page 7: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

46 (1) “ตาบอด” หมายถง ตาทมองไมเหน แมจะบอดขางเดยวกเปนอนตรายสาหส

แตตองไมใชการมองไมเหนชวคราว

(2) “หหนวก” หมายถง หทไมสามารถฟงเสยงไดตลอด แมจะฟงไมไดขางเดยวก

เปนอนตรายสาหส ซงการไดยนเสยงบางแตไมไดยนชดพอทจะรวาเสยงอะไร พดวาอะไร กถอวา

เปนหหนวกและการทตองพดกรอกหดงๆจงจะไดยนเขาใจค าพดไดหรอสามารถไดยนโดยใช

เครองชวยในการฟงถอเปนหหนวกเชนกน

(3) “ลนขาด” หมายถง ลนขาดหายไป ความขาดหายจะมากนอยเพยงใดไมส าคญ

(4) “เสยฆานประสาท” หมายถง เสยประสาททจะไดดมกลน ซงตองเปนการเสย

โดยสนเชงท านองเดยวกบตาบอด หหนวก

(5) “เสยอวยวะสบพนธ” หมายความถง อวยวะในการรวมประเวณ ไมวาจะเปน

ของชายหรอหญง อาจเปนอวยวะภายนอกหรอภายใน เชน มดลก รงไข ซงค าวา “เสย” คอ อวยวะ

สบพนธขาดหายไป และหมายความรวมถงการท าใหอวยวะสบพนธใชสบพนธไมไดแมจะไมถง

ขาดหายกตาม

(6) “เสยความสามารถสบพนธ” หมายถง ท าใหชายหญงไมสามารถสบพนธไดแม

จะยงสามารถรวมประเวณได ทงนการท าหมนในชายหรอหญงเปนการท าให “เสยความสามารถ

สบพนธ” ซงค าวา “เสย” ตาม (3) ไมหมายเฉพาะขาดหายไปเทานน แตหมายความถงท าใหใชอยาง

อวยวะนนๆ ไมไดดวย เชน แขนหรอขาเปนอมพาต

(7) “อวยวะอนใด” ตาม (3) ตองเปนอวยวะส าคญ และรวมถงอวยวะภายในดวย

ส าหรบในกรณของ “ฟน” ตามความเหนของศาลฎกาไมถอวาเปนอวยวะส าคญ แตการเสยฟนทท า

ใหหนาทของฟนสญเสยไปเปนการเสยอวยวะส าคญตามกฎหมาย

(8) “หนาเสยโฉมอยางตดตว” คอ การเสยความงามของใบหนาจนนาเกลยด

กลาวคอ มความเปลยนแปลงอยางส าคญของรปพรรณของใบหนาเมอมองจากภายนอก โดยเฉพาะ

อยางยงเกดบาดแผลหรอรอยแผลเปน

(9) เกยวกบ “แทงลก” อนจะเปนความผดตามมาตรา 297 (5) นน ศาลฎกาเหนวา

จะตองเปนกรณกระท าใหลกในครรภของผถกท ารายออกมาในลกษณะทลกนนไมมชวต

(10) “จตพการอยางตดตว” หมายความวา จตพการทมลกษณะแสดงวาไมอาจหาย

ได แตไมหมายความวาตองตดตวไปตลอดชวตจรงๆ เพราะถาเชนนนจะตองคอยจนผเสยหายตาย

เสยกอนจงจะกลาวไดวาจตพการอยางตดตว

Page 8: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

47 (11) ค าวา “ทพพลภาพ” ตาม (7) หมายถง ความพการ และค าวา “ปวยเจบเรอรงซงอาจถงตลอดชวต” เปนขอขยายความพการวาตองเปนความพการในระยะยาวทเปนผลตอคณภาพชวตอยางชดเจน กลาวคอ ความพการบางกรณอาจไดรบการรกษาใหหายขาดได ทงนตามความเหนของศาลฎกา “ทพพลภาพ” ไมจ าเปนตองเปนทพพลภาพทสมบรณ ซงถอยค าในกฎหมายหลงค าวาทพพลภาพในอนมาตรา (8) นกเปนเพยงค าอธบายวาทพพลภาพเทานน แตส าหรบความพการชวระยะเวลาตามความเหนของศาลฎกาตองเปนความพการทรายแรงตามสมควร 4

3.1.4 องคประกอบของเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายเปนเหตใหถงแกความตาย

“ มาตรา 290 ผใดมไดมเจตนาฆา แตท ารายผอนจนเปนเหตใหผนนถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบหาป ถาความผดนนมลกษณะประการหนงประการใดดงทบญญตไวในมาตรา 289 ผกระท าตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงยสบป ” เหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายเปนเหตใหถงแกความตายตามมาตรา 290 สามารถแบงหลกเกณฑของการกระท าความผดตามมาตราดงกลาวออกไดเปน 3 หลกเกณฑ ดงตอไปน 1) หลกเกณฑในสวนของขอความทวไป “ความผดฐานท ารายผอนจนเปนเหตใหผถกกระท ารายถงแกความตาย” คอ ความผดตามมาตรา 290 วรรคหนง ซงบญญตไววา “ผใดมไดมเจตนาฆา แตท ารายผอนจนเปนเหตใหผนนถงแกความตาย ตองระวางโทษจ าคกตงแตสามปถงสบหาป” เนองจากระบบกฎหมายของไทยเปนระบบ Civil Law เหตนอาจารยคณต ณ นครจงไดแสดงความคดเหนเกยวกบความผดฐานนวาเปน “ความผดทผกระท าตองรบโทษหนกขนเนองจากผล” ท านองเดยวกบ “ความผดฐานท ารายรางกาย” ตามมาตรา 295 และ “ความผดฐานท ารายรางกายจนเปนเหตใหรบอนตรายสาหส” ตามมาตรา 297 และเมอความผดฐานนเปน “ความผดทผกระท าตองรบโทษหนกขนเนองจากผลของการกระท าท านองเดยวกนกบมาตรา 295 และมาตรา 297 จงท า

ให “คณธรรมทางกฎหมาย” ของความผดฐานนจงเปนความปลอดภยของรางกายเชนเดยวกน

4 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 171-177.

Page 9: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

48 2) การครบองคประกอบทกฎหมายบญญต เนองจากความผดฐานนเปน “ความผดทผกระท าตองรบโทษหนกขนเนองจากผล” เชนเดยวกบ ความผดฐานท ารายรางกายตามมาตรา 295แลวนน การกระท าทจะเปนการครบองคประกอบทกฎหมายบญญตของความผดฐานนท งในสวนขององคประกอบภายนอกและองคประกอบภายในจงเปนอยางเดยวกนกบความผดฐานท ารายรางกายทวไป 3) ผลทท าใหผกระท าตองรบโทษหนกขน

ส าหรบในกรณของผลทท าใหผกระท าตองรบโทษหนกขนของความผดฐานนไดมความ

คดเหนของนกกฎหมายไทยในการรบโทษหนกขนเพราะ “ความตาย” ตามมาตรา 290 แบงออกเปน

2 แนวทาง ดงตอไปน

(1) ทานอาจารยคณต ณ นคร ไดมความคดเหนวาความผดฐานนเปนความผดท

ผกระท าตองรบโทษหนกขนเนองจากผล ดงนน การพจารณาความสมพนธระหวางการกระท าและ

ผลของความผดฐานนจงตองพจารณาตามมาตรา 63 กลาวคอ การตายนนจะตองเปนผลธรรมดาท

ยอมเกดไดจากการกระท าดวย โดยทผลของการกระท า คอ “ความตาย” เปนผลใหผกระท าตองรบ

โทษหนกขนมใชผลทผกระท าตองการ หากผกระท าตองการใหผถกกระท าถงแกความตายแลวการ

กระท าของผกระท าดงกลาวจะเปน “ความผดฐานฆาผอน” ไป ฉะนน ความผดฐานนจงไมมปญหา

การพยายามกระท าความผดดงเชนความผดตามมาตรา 295 และมาตรา 297 5

(2) ทานอาจารยจตต ตงศภทย มความเหนส าหรบกรณดงกลาววา ความตายตาม

มาตรา 290 นนไมใชผลทจะท าใหผกระท าความผดจะตองไดรบโทษหนกขนจากการกระท าตาม

มาตรา 295 โดยใหเหตผลไววา ส าหรบการท ารายตามมาตรา 295 จะตองเปนการกระท าทมเจตนา

ใหเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ แตส าหรบการกระท าผดตามมาตรา 290 ไมตองถงเปนการ

กระท าทจะกอใหเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจกไดเพยงแคขอใหผลของการกระท าเปนความ

ตายเทานน จงท าใหการพจารณาในสวนของผลของการกระท าทจะเปนเหตใหผกระท าตองไดรบ

โทษหนกขนนนจะตองไมใชหลกผลธรรมดาของการกระท า แตตองกลบไปใชหลกผลโดยตรง

ตางหาก 6

5 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 181-183. 6 จตต ตงศภทย. อางแลว เชงอรรถท 2. หนา 1917-1923.

Page 10: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

49 ส าหรบในกรณของการตความในเรองของความตายอนจะเปนเหตใหผกระท าผดตองไดรบ

โทษหนกขนตามมาตรา 290 ส าหรบกรณทผถกกระท าเปนเดกนน ผวจยมความคดเหนในแนวทาง

เดยวกบทานอาจารยคณต ณ นคร ในสวนทวาการตายนนจะตองเปนผลธรรมดาทยอมเกดไดจาก

การกระท า เนองจากหากพจารณาในเรองของความสามารถระหวางผกระท าและผถกกระท าแลวจะ

เหนไดถงความสามารถของทงสองฝายทแตกตางกนเปนอยางมากไมวาจะเปนความแตกตางใน

เรองของอาย รางกายและประสบการณการใชชวต เปนการแสดงใหเหนถงความเปราะบางและ

ความออนเยาวของบคคลทรฐความใหความคมครองเปนพเศษแตกตางจากบคคลทวไป ซงหากเปน

การกระท าทผกระท าความผดนนไดกระท าตอบคคลทมความสามารถในระดบทเทาเทยมกน

หรอไมแตกตางกนมาก ส าหรบแนวคดในเรองของการตายตามมาตรา 290 นนจะตองเปนผล

โดยตรงของการกระท านนกจะถอวาเปนแนวคดทมความเปนธรรมและไดสดสวนของการลงโทษ

แลว แตในกรณการท ารายรางกายเดกโดยเจตนานนผวจยเหนควรทจะตองท าการตความในเรอง

ของความตายทเกดขนตามมาตรา 290 วาจะตองเปนความตายทพจารณาดวยหลกผลธรรมดาของ

การกระท ามากกวาความตายทเปนผลโดยตรง เพอเปนการใหความคมครองในสทธของเดกเปนไป

อยางมประสทธภาพและเปนธรรม

จากทกลาวในเรองของเหตฉกรรจในฐานความผดท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายของ

ประเทศไทยนนจะเหนไดวา การก าหนดเหตฉกรรจในฐานความผดท ารายรางกายไดมการก าหนด

เหตทจะท าใหผกระท าตองรบโทษหนกขนดวยการน าเอาเหตตามมาตรา 289 มาเปนหลกในการ

พจารณาการก าหนดใหอตราโทษสงขน โดยเหตฉกรรจตามมาตราดงกลาวไดน าเอาเรองของการ

ค านงถงบคคลหรอฐานะของบคคลทถกกระท ามาพจารณาในการก าหนดใหผกระท าไดรบโทษ

หนกขนดวย ซงไดก าหนดไวแคฐานะของบคคลทเปนบพการ และเปนเจาพนกงานโดยรวมถง

ผชวยหรอผกระท าตามค าสงของเจาพนกงานเอาไวเทานน ส าหรบแนวคดการก าหนดเหตฉกรรจ

โดยค านงถงบคคลผถกกระท า ผวจยมความเหนวาเปนแนวคดการก าหนดเหตฉกรรจทดและ

เหมาะสมทจะน ามาบงคบใชเปนเหตใหผกระท าตองไดรบโทษหนกขนแลว แตกลบมความคดเหน

เพมเตมวาแนวคดดงกลาวนนไดถกน ามาใชคมครองสทธผถกกระท าอยางไมครอบคลม เนองจาก

หากพจารณาในเรองของความสามารถในการปองกนตวหรอการหนรอดจากการกระท าความผด

บคคลทมความเปราะบางและสมควรทจะไดรบคมครองจากรฐมากทสดกคอเดก เพราะเปนบคคลท

มความออนเยาวทงอาย สภาพรางกายและประสมการณในการด ารงชวตและการเอาตวรอด แตเหต

ฉกรรจตามมาตรา 289 กลบไมไดก าหนดใหความเปนเดกเปนเหตแหงการเพมโทษแกผกระท าผด

Page 11: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

50 แตอยางใด จงเปนเหตผลส าคญทท าใหผวจยไดท าการศกษาในวทยานพนธฉบบนโดยมแนวคดใน

การศกษาเพอทจะก าหนดใหการกระท าผดตอเดกในลกษณะของการท ารายรางกายโดยเจตนาเปน

เหตฉกรรจอกประการหนงทจะท าใหผกระท าไดรบโทษหนกขน เพอใหการบงคบใชกฎหมายเปน

ไปอยางครอบคลมและมประสทธภาพมากยงขน

3.2 บทบญญตและเจตนารมณของเหตฉกรรจในความผดทกระท าตอเดก

บทบญญตและเจตนารมณของเหตฉกรรจในความผดทกระท าตอเดกตามกฎหมายอาญา

นน มก าหนดไวอยางชดเจนและครอบคลมในฐานความผดเกยวกบเพศ เรองการกระท าช าเราเดกท

ไดมการก าหนดใหการกระท าตอเดก , การกระท าตอผสบสนดานและผอยในความปกครองเปนการ

กระท าทจะท าใหผกระท าตองรบโทษหนกขน โดยมหลกการส าคญดงตอไปน

3.2.1 การกระท าช าเราเดก

บทบญญตตามมาตรา 277 เปนบทบญญตทกลาวถงความผดไว 2 ฐานคอ ความผดฐาน

กระท าช าเราเดกอายไมเกน 15 ป และความผดฐานกระท าช าเราเดกอายไมเกน 13 ป 7 โดยม

หลกการดงน

1) การกระท าช าเราตอเดกอายไมเกน 15 ป เปนความผดตามมาตรา 277 วรรคแรก โดยม

คณทางกฎหมายทมงเนนในการคมครองสทธในความบรสทธทางเพศของเดก ซงองคประกอบของ

ความผดตามทกฎหมายบญญตในมาตราดงกลาว มดงน 8

(1) องคประกอบภายนอก โดยองคประกอบภายนอกตามมาตรานคอ การทบคคล

ไดกระท าช าเราตอเดกทมอายยงไมเกน 15 ปและเดกนนกไมใชภรรยาของตน

การคมครองเดกตามมาตรานเปนแนวความคดใหมทไดน าหลกในเรองของการไม

ควรอางความยนยอมไมยนยอมของเดกทมอายไมเกน 15 ปขนเปนเหตยกเวนความผดหรอเหต

บรรเทาโทษ เนองจากการตดสนใจของเดกนนยงมอ านาจในการใหความยนยอมทไมบรบรณเพราะ

ดวยอายทนอยเกนไปและยงมวฒภาวะทไมเพยงพอทจะตดสนใจวาควรจะยอมหรอไมยอมเรอง

อะไร ดงนน ความยนยอมของเดกอายไมเกน 15 ปนจงไมใชขอส าคญ และแมการกระท าช าเรานน

เดกจะใหความยนยอม การกระท าดงกลาวกเปนการกระท าทผดกฎหมายอาญาตามมาตรา 277 อยด

7 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 531 – 532. 8 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 533 – 534.

Page 12: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

51 ซงสามารถสรปไดวา อายของเดกถอเปนขอเทจจรงอนเปนองคประกอบของความผดตามมาตราน

ดวย

(2) องคประกอบภายใน ส าหรบองคประกอบภายในตามมาตราน คอ การกระท า

โดยมเจตนาทจะกระท าช าเราตอเดกทมอายไมเกน 15 ป

การกระท าโดยเจตนานนเปนการกระท าโดยรขอเทจจรงอนเปนองคประกอบของ

ความผด และการกระท าดงกลาวยงตองเปนการกระท าทผกระท าประสงคตอผลหรอยอมเลงเหนผล

ดวย ดงนน การกระท าโดยมเจตนากระท าช าเราตอเดกอายไมเกน 15 ปจงหมายความถง การท

ผกระท ารวาไดกระท าช าเราตอเดก และเดกนนไมใชภรรยาของตน รวมถงผนนตองประสงคกระท า

ช าเราแกเดกดวย จงสามารถสรปไดวา ผกระท าจ าตองรขอเทจจรงเรองอายของเดกดวย เนองจาก

อายของเดกถอเปนขอเทจจรงทเปนองคประกอบของความผด

2) การกระท าช าเราตอเดกอายไมเกน 13 ป เปนความผดฐานกระท าช าเราเดกตามมาตรา

277 วรรคสาม โดยมองคประกอบของความผดดงน 9

(1) องคประกอบภายนอก ส าหรบองคประกอบภายนอกมาตรา 277 วรรคสามน

คอ การทบคคลไดกระท าช าเราตอเดกอายยงไมเกน 13 ป โดยมอายของเดกเปนขอเทจจรงอนเปน

องคประกอบของความผด อกทงยงใชหลกการเดยวกบการกระท าช าเราตอเดกอายไมเกน 15 ปใน

เรองของการทเดกจะยนยอมหรอไมยนยอมใหกระท าช าเราตอตนดวย จงท าใหผกระท ายอมจะตอง

รบผดตามมาตรานดวยแมเดกจะใหความยนยอมกตาม

(2) องคประกอบภายใน มาตรา 277 วรรคสามนมองคประกอบภายในคอ การ

กระท าโดยเจตนา โดยหมายถงการทผกระท าไดรบรวาเดกทตนกระท าช าเรามอายไมเกน 13 ป และ

เดกนนไมใชภรรยาของตน รวมถงผกระท าตองประสงคกระท าช าเราแกเดกดวย

จากทกลาวมาขางตนในเรองของการกระท าช าเราตามมาตรา 277 น จะเหนไดวา การ

กระท าช าเราตอเดกนนเปนการกระท าทท าใหผกระท าไดรบโทษหนกขนกวาการกระท าช าเราตอ

บคคลโดยทวไป โดยมความมงเนนในการคมครองสทธเดกใหไดรบการปองกนและดแลอยางม

ประสทธภาพ อกทงในมาตราดงกลาวยงมการแบงชวงอายโดยค านงถงพฒนาการและความพรอม

ทงทางรางกายและจตใจของเดกทไดรบความเสยหายวาการทชวงอายของเดกตางกนนนเดกยอม

ไดรบความเสยหายทมากนอยแตกตางกน จงเปนเหตใหมการก าหนดใหการกระท าช าเราตอเดกอาย

9 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 537 – 538.

Page 13: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

52 ไมเกน 15 ปและอายไมเกน 13 ปนนผกระท าความผดจะตองไดรบโทษทแตกตางกน อกทงยงมการ

ก าหนดในเรองของการไมใหน าเอาความยนยอมของเดกมาอางใหผกระท าไดรบการยกเวนโทษ

หรอไดรบการบรรเทาโทษ ซงเปนการแสดงใหเหนถงการตระหนกถงสทธและความคมครองทเดก

ควรจะไดรบ

เมอพจารณาเปรยบเทยบการกระท าช าเราเดกกบการท ารายรางกายเดกจะเหนไดวา การ

กระท าความผดตอเดกทงสองความผดนเปนการกระท าทไดกระท าในลกษณะเปนการท ารายตอเดก

เชนกน จงท าใหผวจยมความเหนวาการก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท ารายรางกายเดกตาม

วทยานพนธฉบบนควรทจะน าเอาเจตนารมณ และหลกการตามมาตรา 277 มาปรบใชในการก าหนด

หลกการสาระส าคญและเงอนไขตางๆทผกระท าความผดจะตองไดรบโทษหนกขนจากการท าราย

รายกายเดก ซงจะเปนการท าใหการก าหนดเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายเดกนนเปนไป

อยางมประสทธภาพมากยงขน

3.2.2 การกระท าความผดเกยวกบเพศแกผสบสนดานและผอยในความปกครอง

มาตรา 285 เปนเหตเพมโทษเฉพาะตวของการกระท าความผดตามมาตรา 276 , มาตรา 277

, มาตรา 277ทว , มาตรา 277ตร , มาตรา 278 , มาตรา 279 , มาตรา 280 , มาตรา 282 หรอ มาตรา

283 โดยมบทบญญตดงน

“มาตรา 285 ถาการกระท าความผดตาม มาตรา 276 มาตรา 277 มาตรา 277ทว มาตรา 277

ตร มาตรา 278 มาตรา 279 มาตรา 280 มาตรา 282 หรอ มาตรา 283 เปนการกระท าแกผสบสนดาน

ศษยซงอยในความดแล ผอยในความควบคมตามหนาทราชการหรอผอยในความปกครอง ในความ

พทกษหรอในความอนบาล ผกระท าตองระวางโทษหนกกวาทบญญตไวในมาตรานนๆ หนงใน

สาม ”

ความผดตามมาตรา 285 น ถอเปนเหตเพมโทษเฉพาะตวทจะท าใหผกระท าความผดไดรบ

โทษหนกขน โดยเหตเพมโทษดงกลาวเปนการลงโทษผกระท าความผดกรณความผดเกยวกบเพศ

ใหหนกขน ซงเหตเฉพาะตวนนแบงออกเปน 2 กรณคอ 10

1) การก าหนดใหการกระท านนเปนฐานความผดเฉพาะ

2) การก าหนดใหการกระท านนเปน “เหตเพมโทษเฉพาะตว” ไวในกฎหมายเกยวกบการ

ลงโทษผกระท าความผดส าหรบความผดเกยวกบเพศใหหนกขน

10 คณต ณ นคร. (2556). กฎหมายอาญาภาคทวไป. (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: วญญชน. หนา 13 – 138.

Page 14: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

53 ทงนจากหลกการในเรองเหตเพมโทษเฉพาะตวในความผดเกยวกบเพศ กฎหมายอาญาไทย

ไดน าหลกการในกรณท 2 มาปรบใช โดยก าหนดไวในมาตรา 285 ประมวลกฎหมายอาญา โดย

ขอเทจจรงในมาตราดงกลาวนนมเนอหาสาระมาจากมากตรา 89 ตอนตน ในสวนทวา “จะน าเหต

นนไปใชแกผกระท าความผดคนอนในการกระท าผดนนดวยไมได”

จากขางตนจะเหนไดวา มาตรา 285 นนเปนเหตเพมโทษเฉพาะตวทไดมการก าหนด

เงอนไขแหงเหตเพมโทษมาจากขอเทจจรงอนเกยวกบความสมพนธระหวางผกระท ากบผถกกระท า

โดยความสมพนธอนเปนเหตเพมโทษเฉพาะตวตามมาตรา 285 นแบงออกเปนการกระท าตอบคคล

ดงน 11

1) ผสบสนดาน หมายถง ผสบสายโลหตโดยตรงลงมา

2) ศษยซงอยในความดแล เปนการกลาวถงการอยในความดแลของผกระท า กลาวคอ ผเปน

ครอาจารยนนไมเพยงแตมหนาทในการสอนความรเทานนแตมหนาทจะตองดแลศษยของตนดวย

3) ผอยในความควบคมตามหนาทราชการ คอ การทผกระท าความผดนนมหนาทในการ

ควบคม โดยผถกกระท าเปนผอยในการควบคมดงกลาว อาท นกโทษ หรอผทถกควบคมตวทสถาน

ต ารวจเปนตน

4) ผอยในความปกครอง ส าหรบผอยในความปกครองนนตามประมวลกฎหมายอาญามได

มการก าหนดไวอยางชดเจน แตไดมหลกค าพพากษาฎกาทไดกลาวถงผอยในความปกครองเอาไว

เชนกน โดยปรากฎอยในค าพพากษาฎกาท 219/2554 วา “การขมขนกระท าช าเราลกเลยงไมอาจถอ

ไดวาเปนการกระท าช าเราแกผสบสนดานและผอยในความปกครองตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา 285 ผอยในความปกครองตามบทบญญตดงกลาวตองหมายถง ผอยในความปกครองโดย

ชอบดวยกฎหมาย ผเสยหายเปนเพยงลกเลยงของจ าเลยท 1 ซงตามกฎหมายไมไดอยในความ

ปกครองของจ าเลยท 1 และผเสยหายไมใชผสบสนดานของจ าเลยท 1 ดวย จ าเลยท 1 จงไมม

ความผดฐานขมขนกระท าช าเราแกผสบสนดานและผอยในความปกครองตามประมวลกฎหมาย

อาญา มาตรา 285 คงมความผดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 276 วรรคแรก (เดม)”

จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวาผอยในความปกครองตามหลกค าพพากษาฎกาดงกลาวจะคมครองแตเพยงผอยในความปกครองโดยชอบดวยกฎหมายเทานน แตการกระท าผดในลกษณะ

ของการท ารายรางกายเดกนนสามารถเกดกบผอยในความปกครองทไมชอบดวยกฎหมายดวย

11 คณต ณ นคร. อางแลว เชงอรรถท 1. หนา 526 - 527.

Page 15: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

54 เชนกน อาท การถกพอเลยงหรอแมเลยงท ารายรางกาย หรอถกบคคลทเดกใหความนบถอท าราย

เปนตนซงผวจยมความเหนวาหากคมครองเดกแตเพยงการท ารายรางกายของผใชอ านาจปกครองทชอบดวยกฎหมายแตเพยงอยางเดยวอาจจะไมเพยงพอตอการคมครองสทธเดกไดทงหมดเนองจาก

บคคลทเดกตองพ งพาอาศยหรออยใจอ านาจปกครองในปจจบนนนมไดมเพยงแตผใชอ านาจ

ปกครองตามกฎหมายเทานน และเพอใหการคมครองเดกเปนไปอยางมประสทธภาพมากขน ผวจยจงเหนควรใหการก าหนดเหตฉกรรจกรณการท ารายรางกายเดกครอบคมไปถงการท ารายรางกายท

เกดจากผใชอ านาจปกตามความเปนจรงดวย

5) ผอยในความพทกษ หมายถง ผอยในความพทกษทชอบดวยกฎหมาย 6) ผอยในความอนบาล หมายถง ผอยในความอนบาลทชอบดวยกฎหมาย

ในบทความขางตนจะเหนไดวา เหตเพมโทษเฉพาะตวในความผดเกยวกบเพศตามมาตรา

285 นนไดมการก าหนดเงอนไขใหความสมพนธระหวางผกระท าและผถกกระท าเปนเหตให

ผกระท าความผดตองไดรบโทษหนกขน ซงหากน ามาเปรยบเทยบกบการท ารายรางกายเดกแลวนน

จะเหนไดวา แมการกระท าทงสองความผดจะเปนการกระท าความผดในลกษณะของการท ารายเดก

เหมอนกน แตการท ารายรางกายเดกนนเปนการกระท าความผดทสามารถกระท าไดงายกวาการ

กระท าความผดเกยวกบเพศ โดยเฉพาะอยางยงในกรณการท ารายเดกทเปนบตร หรอผอยในความ

ผกครองของตน เนองจากผกระท าและผถกกระท ายงเปนบคคลทมความใกลชดกนเปนอยางมาก จง

ท าใหผวจยมความเหนใหมการน าหลกในเรองเหตเพมโทษเฉพาะตว โดยก าหนดเงอนไขแหง

ความสมพนธระหวางผกระท าและผถกกระท ามาปรบใชกบการก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท า

รายรางกายเดกโดยเจตนาดวย เพอใหการคมครองสทธเดกเปนไปอยางมประสทธภาพและ

ครอบคลมมากยงขน อกทงยงเปนการปองกนภยใกลตวทอาจเกดขนกบเดกใหหมดไปอกดวย

3.3 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546

พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 นไดมการบญญตค าจ ากดความและวธการทเปน

หลกในการปฏบตตอเดกวาเปนอยางไรและมวธการเชนไร โดยในพระราชบญญตส าหรบการ

ปฏบตตอตวเดกทเปนสาระส าคญหลกๆ ไวดงตอไปน 12

12 พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546.

Page 16: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

55 3.3.1 ค านยามและสงทพงปฏบตและไมพงปฏบตตอเดก

1) ค านยาม “ มาตรา 4 “ทารณกรรม” หมายความวา การกระท าหรอละเวนการกระท าดวยประการใด ๆ จนเปนเหตใหเดกเสอมเสยเสรภาพหรอเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ การกระท าผดทางเพศตอเดก การใชเดกใหกระท าหรอประพฤตในลกษณะทนาจะเปนอนตรายแกรางกายหรอจตใจหรอขดตอกฎหมายหรอศลธรรมอนด ทงน ไมวาเดกจะยนยอมหรอไมกตาม ” ส าหรบการทารณกรรมเปนค า นยามของการกระท า ตอ เ ดก ท เ ปนความผดตาม

พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 โดยจะเหนไดวาการทารณกรรมนนเปนการกระท าในลกษณะของการกอใหเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจเชนเดยวกนกบการท ารายรางกายเดก แตการทารณกรรมมระดบของการกระท าทมความรายแรงมากกวาการท ารายรางกายเดก เนองจากค าวา “ทารณกรรม” ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2554 หมายถง การกระท าโดยโหดราย ซงตางจากการท ารายรางกายเพราะหากการกระท าดงกลาวเปนเพยงแคการกอใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจโดยไมถงขนาดตองเปนการกระท าโดยโหดรายกถอเปนการท ารายรางกายแลว จงเปนการแสดงใหเหนวาแมพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 จะมงเนนในการคมครองการกระท าผดตอเดกแตการกระท าดงกลาวนนจะตองเปนการกระท าทเปนการทารณกรรมตามค านยามแหงพระราชบญญตดวย ดงน น การคมครองสทธเดกจากการกระท าผดตามพระราชบญญตดงกลาวจงไมครอบคลมถงการกระท าในลกษณะของการท ารายเดกตามวทยานพนธฉบบน 2) สงทพงปฏบตตอเดก

“ มาตรา 23 ผปกครองตองใหการอปการะเลยงด อบรมสงสอน และพฒนาเดกทอยใน

ความปกครองดแลของตนตามควรแกขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรมแหงทองถน แตทงน

ตองไมต ากวามาตรฐานขนต าตามทก าหนดในกฎกระทรวงและตองคมครองสวสดภาพเดกทอยใน

ความปกครองดแลของตนมใหตกอยในภาวะอนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ ”

ในมาตรา 23 เปนการบญญตถงสงทเดกควรไดรบการปฏบตจากผปกครอง เนองจากเดก

สมควรและจ าเปนตองไดรบการอบรมเลยงดอยางถกตองและเหมาะสมใหมความสามารถ

สรางสรรคประโยชนตางๆ พรอมทงการฝกหด ขดเกลาความคดและจตใจใหมความประพฤตด ม

ระเบยบและมศรทธามนคงในคณความด อกทงการปฏบตตอเดกนนตองตงอยบนพนฐานของจารต

ประเพณและศลธรรมอนดของสงคมดวย

Page 17: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

56 3) สงทไมพงปฏบตตอเดก

“ มาตรา 26 ภายใตบงคบบทบญญตแหงกฎหมายอน ไมวาเดกจะยนยอมหรอไม หามมให

ผใด กระท าการดงตอไปน

(1) กระท าหรอละเวนการกระท าอนเปนการทารณกรรมตอรางกายหรอจตใจของเดก

(2) จงใจหรอละเลยไมใหสงจ าเปนในการด ารงชวตหรอการรกษาพยาบาลของเดกทอยใน

ความดแลของตนจนนาเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก

(3) บงคบ ขเขญ ชกจง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกประพฤตตนไมสมควรหรอนาจะท าให

เดกมพฤตกรรมเสยงตอการกระท าผด

4) โฆษณาทางสอมวลชนหรอเผยแพรดวยประการใดเพอรบเดก หรอยกเดกใหแกบคคล

อนทมใชญาตของเดกเวนแตเปนการกระท าของทางราชการหรอไดรบอนญาตจากทางราชการแลว

(5) บงคบ ขเขญ ชกจง สงเสรม ยนยอม หรอกระท าดวยประการใด ใหเดกไปเปนขอทาน

เดกเรรอนหรอใชเดกเปนเครองมอในการ ขอทานหรอการกระท าผด หรอกระท าดวยประการใดอน

เปนการแสวงหาประโยชนโดยมชอบจากเดก

(6) ใช จาง หรอวานใหเดกท างานหรอกระท าการอนอาจเปนอนตราย แกรางกายหรอจตใจ

มผลกระทบตอการเจรญเตบโต หรอขดขวางตอการพฒนาการของเดก

(7) บงคบ ขเขญ ชกจง ยยง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกเลนกฬาหรอใหกระท าการใดเพอ

แสวงหาประโยชนทางการคา อนมลกษณะเปนการขดขวางตอการเจรญเตบโตหรอพฒนาการของ

เดก หรอมลกษณะเปนการทารณกรรมตอเดก

(8) ใชหรอยนยอมใหเดกเลนการพนนไมวาชนดใดหรอเขาไปในสถานทเลนการพนน

สถานคาประเวณ หรอสถานทหามมใหเดกเขา

(9) บงคบ ขเขญ ชกจง ยยง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกแสดงหรอกระท าการอนมลกษณะ

ลามกอนาจารไมวาจะเปนไปเพอใหไดมาซงคาตอบแทนหรอเพอการใด ”

ตามมาตรา 26 เปนการก าหนดใหการกระผดตอเดกตาม (1) - (9)เปนความผดตาม

พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 แมการกระท าผดดงกลาวจะเกดขนโดยเดกนนใหความ

ยนยอมกตาม ซงเปนการแสดงใหเหนถงเจตนารมณของพระราชบญญตดงกลาวในการมงเนนทจะ

คมครองสทธของเดกในทกๆการกระท าผดทอาจเกดขนกบเดกได แตทงนการคมครองสทธเดกตาม

มาตราดงกลาวยงไมครอบคลมไปถงการคมครองเดกจากการท ารายรางกายดวยเนองจากการกระท า

ตาม (1) คมครองเฉพาะการทารณกรรมตอเดกเทานน

Page 18: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

57 3.3.2 บทก าหนดโทษ

“ มาตรา 78 ผใดฝาฝนมาตรา 26 ตองระวางโทษจ าคกไมเกนสามเดอน หรอปรบไมเกน

สามหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ ”

ส าหรบบทก าหนดโทษตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ไดปรากฏอยในมาตรา

78 โดยไดก าหนดโทษจ าคกไวเพยงไมเกนสามเดอนหรอโทษปรบไมเกนสามหมนบาทหรอทงจ า

ทงปรบเทานน เมอเปรยบเทยบอตราโทษตามพระราชบญญตดงกลาวกบอตราโทษในความผดฐาน

ท ารายรางกาย ตามมาตรา 295 ประมวลกฎหมายอาญาจะเหนไดวา อตราโทษตามพระราชบญญต

คมครองเดก พ.ศ. 2546 กลบมอตราโทษทต ากวาประมวลกฎหมายอาญา แมเจตนารมณตาม

พระราชบญญตดงกลาวจะมงเนนใหคมครองสทธเดกเปนส าคญ โดยใหเหตผลวาเดกถอเปนผม

ความเปราะบางและออนเยาวท รฐควรใหการคมครองเปนพเศษ จงท าใหการลงโทษตาม

พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 ไมเปนไปตามเจตนารมณแหงการตราพระราชบญญต

ดงกลาวอยางแทจรง

พระราชบญญตฉบบน เปนพระราชบญญตทมสาระส าคญและรายละเอยดเกยวกบวธการ

สงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก เพอใหเดกไดรบการอปการะเลยงด

อบรมสงสอน และมพฒนาการทเหมาะสม รวมทงปองกนมใหเดกถกทารณกรรม ตกเปนเครองมอ

ในการแสวงหาประโยชนโดยมชอบ หรอถกเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรม อกทงยงมหลกการส าคญ

คอ การระดมทรพยากรทกภาคสวนเขามารวมดแล ปกปอง คมครองเดกโดยอาศยการด าเนนงาน

แบบสหวชาชพ เพอประโยชนสงสดของเดกอกดวย

จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.2546 น นเปน

พระราชบญญตทมงเนนในการคมครองสทธเดกเปนส าคญ แตกลบมไดมการก าหนดถงการท าราย

รางกายเดกไวเปนความผดแตอยางใดมแตเพยงก าหนดถงการทารณกรรมเดกไว ซงการทารณกรรม

นนมลกษณะของความรนแรงของการกระท าทมากกวาการท ารายรางกายโดยทวไป โดยผวจยม

ความเหนวาหากคมครองสทธเดกจากการท ารายเฉพาะแตการทารณกรรมนนจะท าใหการคมครอง

สทธเดกนนเปนการคมครองสทธทแคบเกนไป และอาจจะเปนสาเหตใหเกดการท ารายรางกายเดก

เปนการตอเนองได อกทงอตราโทษตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.2546 ยงเปนอตราโทษท

ต ากวาโทษของการท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญาอกดวย ดงนน ผวจยจงเหนควรใหม

การก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท ารายรางกายเดกโดยเจตนาขน เพอใหการคมครองสทธเดก

เปนไปอยางครอบคลมและมประสทธภาพ

Page 19: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

58

3.4 พระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550

หากจะกลาวถงการท ารายรางกายทไดกระท าตอเดกในปจจบน ผกระท าความผดมกจะอย

ในฐานะของผทมอทธพลหรออ านาจปกครองเหนอเดกเปนสวนใหญ โดยการท ารายรางกายเดกท

กระท าโดยบดามารดานนเปนการกระท าทเขาหลกของการกระท าความรนแรงในครอบครว ซงใน

ปจจบนประเทศไทยไดมการตราพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว

พ.ศ. 2550 ขนมาเพอแกไขปญหาดงกลาวโดยเฉพาะ โดยพระราชบญญตฉบบนจะเปน

พระราชบญญตทใหค านยามในเรองของการใชความรนแรงในครอบครวเอาไว ซงไดมการก าหนด

ถงอตราโทษและมาตรการเสรมทางอาญาส าหรบการกระท าดงกลาวเอาไว หลกการส าคญของ

พระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 มดงตอไปน

3.4.1 ความรนแรงในครอบครว

“ มาตรา 3 วรรคหนง ในพระราชบญญตน

“ความรนแรงในครอบครว” หมายความวา การกระท าใดๆโดยมงประสงคใหเกดอนตราย

แกรางกาย จตใจ หรอสขภาพ หรอกระท าโดยเจตนาในลกษณะทนาจะกอใหเกดอนตรายแกรางกาย

จตใจ หรอสขภาพของบคคลในครอบครว หรอบงคบหรอใชอ านาจครอบง าผดคลองธรรมให

บคคลในครอบครวตองกระท าการ ไมกระท าการ หรอยอมรบการกระท าอยางหนงอยางใดโดยม

ชอบ แตไมรวมถงการกระท าโดยประมาท ”

เมอพจารณาจากบทบญญตตามมาตรา 3 วรรคหนง สามารถอธบายความหมายหรอลกษณะ

ของ “ความรนแรงในครอบครว” ได 3 ลกษณะ ดงตอไปน

1) การกระท าใดๆโดยมงประสงคใหเกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพของบคคล

ในครอบครว

กลาวคอ ผกระท าไดกระท าการใดๆโดยมเจตนาเพอใหเกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอ

สขภาพของบคคลในครอบครว กถอเปนการกระท า “ความรนแรงในครอบครว” ไมวาการกระท า

นนจะกอใหเกดผลบาดเจบสาหส บาดเจบธรรมดา หรอไมถงกบเปนอนตรายใดๆเลยกตาม ดงนน

จะตองพจารณาจากเจตนาทมงประสงคเปนส าคญ วาเจตนาทมงประสงคตอการกระท านนถงขนาด

ทจะกอใหเกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพดวยหรอไม

Page 20: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

59 (1) อนตรายแกรางกาย

หมายถง การท าใหไดรบความบาดเจบแกรางกาย ไมวาจะโดยใชก าลงท าราย

หรอไม และไมจ าเปนจะตองมการถกเนอตองตว

(2) อนตรายแกจตใจ

การกระท าใดจะถอเปนอนตรายตอจตใจตองเปนกรณทการกระท านนถงขนาดท

ท าใหเกดผลกระทบกระเทอนตอจตใจ ซงการกระท าทเปนอนตรายแกจตใจจะตองเปนการกระท าท

สงผลตอสภาพจตในลกษณะผดปกต เชน สลบ หมดสต จตฟนเฟอน หรอวตกกงวลจนประสาทเสย

ซงอาจจะตองท าการพสจนไดในทางการแพทยหรอจตเวช สวนการท าใหโกรธ กลว เสยความรสก

เจบใจ แคนใจ หรอถกเหยยดหยาม เปนเพยงอารมณโดยเปนอาการอนเกดจากจตใจไมใชเปน

อนตรายทเกดขนกบจตใจโดยแทตามมาตรา 3 วรรคหนงแหงพระราชบญญตคมครองผถกกระท า

ดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550

(3) อนตรายแกสขภาพ

หมายถง การกระท านนท าใหเสยสขภาพ หรอเกดอาการเจบปวยทางรางกายหรอ

สขภาพกาย แตไมรวมไปถงสขภาพจต ซงจ าตองอาศยการวนจฉยทางการแพทยเชนเดยวกน

2) กระท าโดยเจตนาในลกษณะทนาจะกอใหเกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพของ

บคคลในครอบครว

กลาวคอ ผกระท าไดกระท าการใดๆโดยเจตนาซงการกระท าดงกลาวนนจะตองมลกษณะท

วญญชนพจารณาแลวเหนวา “นาจะกอใหเกดอนตราย” แกรางกาย จตใจหรอสขภาพของบคคลใน

ครอบครว แมผกระท าจะไมรวาการกระท าดงกลาวเปนการกระท าทนาจะกอใหเกดอนตรายแก

รางกาย จตใจหรอสขภาพของบคคลในครอบครวกตาม อกทงการกระท าตามความหมายของความ

รนแรงในครอบครวนนเปนการกระท าความผดทไมตองการผล แคการกระท าดงกลาวเปนการ

กระท าทนาจะกอใหเกดผลกถอวาเปนความรนแรงในครอบครวแลว

3) บงคบหรอใชอ านาจครอบง าผดคลองธรรมใหบคคลในครอบครวตองกระท าการ ไม

กระท าการ หรอยอมรบการกระท าอยางหนงอยางใดโดยมชอบ แตไมรวมถงการกระท าโดย

ประมาท อาท การบงคบใหบตรอยในบรเวณทตนก าหนดโดยไมใหออกไปไหนมาไหนโดย

ปราศจากเหตผลอนสมควร เปนตน

องคประกอบภายในของความผดตามมาตรา 3 วรรคหนงแหงพระราชบญญตคมครอง

ผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 น จะครอบคลมเฉพาะการกระท าโดยเจตนา

Page 21: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

60 เทานน ซงจะตองเปนการกระท าโดยรส านกทจะกระท าและในขณะเดยวกนผกระท าจะตอง

ประสงคตอผลหรอยอมเลงเหนผลของการกระท าน นดวย จงจะเขาองคประกอบภายในของ

ความผดในคดความรนแรงในครอบครว แตในตอนทายของมาตรา 3 วรรคหนงไดกลาวไววา การ

กระท าความผดในคดความรนแรงในครอบครวนนไมรวมถงการกระท าโดยประมาท ซงเปนการ

กระท าความผดมใชโดยเจตนาแตกระท าโดยปราศจากความระมดระวง โดยบคคลในภาวะเชนนน

จกตองมตามวสยและพฤตการณและผกระท าอาจใชความระมดระวงเชนวานนไดแตหาไดใช

เพยงพอไม

3.4.2 บทก าหนดโทษฐานกระท าความรนแรงในครอบครว

“ มาตรา 4 ผใดกระท าการอนเปนความรนแรงในครอบครว ผนนกระท าความผดฐาน

กระท าความรนแรงในครอบครว ตองระวางโทษจ าคกไมเกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหกพนบาท

หรอทงจ าทงปรบ

ใหความผดตามวรรคหนงเปนความผดอนยอมความได แตไมลบลางความผดตามประมวล

กฎหมายอาญาหรอกฎหมายอน หากการกระท าความผดตามวรรคหนงเปนความผดฐานท าราย

รางกายตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 295 ดวย ใหความผดดงกลาวเปนความผดอนยอมความ

ได ”

เมอพจารณาจากบทบญญตตามมาตรา 4 สามารถอธบายความหมายหรอลกษณะของบท

ก าหนดโทษฐานกระท าความรนแรงในครอบครว ได 3 ลกษณะ ดงตอไปน

1) พฤตการณของการกระท าทจะเขาองคประกอบความผดฐานกระท าความรนแรงใน

ครอบครวตามมาตรา 4 แหงพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ.

2550 ตองมลกษณะดงตอไปน

(1) ผกระท าความผดตองเปนบคคลในครอบครวตามความหมายในมาตรา 3 ไดแก

คสมรส คสมรสเดม ผทอยกนหรอเคยอยกนฉนสามภรรยาโดยมไดจดทะเบยนสมรส บตร บตรบญ

ธรรม สมาชกในครอบครว รวมทงบคคลใดๆทตองพงพาอาศยและอยในครวเรอนเดยวกน

(2) ลกษณะของการกระท าความผด ตองเปนการกระท าใดๆโดยมงประสงคให

เกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพ หรอกระท าโดยเจตนาในลกษณะทนาจะกอใหเกด

อนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพของบคคลในครอบครว หรอบงคบหรอใชอ านาจครอบง าผด

คลองธรรมใหบคคลในครอบครวตองกระท า การไมกระท าการ หรอยอมรบการกระท าอยางหนง

อยางใดโดยมชอบ แตไมรวมถงการกระท าโดยประมาทตามองคประกอบความผดทกลาวแลว

Page 22: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

61 (3) ผเสยหายหรอเหยอจากการกระท าความผด ตองเปนบคคลในครอบครวตาม

ความหมายในมาตรา 3 ไดแก คสมรส คสมรสเดม ผทอยกนหรอเคยอยกนฉนสามภรรยาโดยมได

จดทะเบยนสมรส บตร บตรบญธรรม สมาชกในครอบครว รวมทงบคคลใดๆทตองพงพาอาศยและ

อยในครวเรอนเดยวกน

2) การก าหนดโทษทางอาญาความผดฐานกระท าความรนแรงในครอบครว มโทษจ าคกไม

เกนหกเดอน หรอปรบไมเกนหกพนบาทหรอทงจ าทงปรบ โดยศาลมอ านาจใชดลพนจในมาตรการ

อนแทนการลงโทษทางอาญาไดตามมาตรา 12 ความผดฐานกระท าความรนแรงในครอบครว

3) ความรนแรงในครอบครวเปนความผดอนยอมความได แตไมลบลางความผดตามประมวลกฎหมายอาญาหรอกฎหมายอน เนองจากการกระท าความผดฐานกระท าความรนแรงในครอบครวนอาจมความผดทางอาญาฐานอนหรอกฎหมายอนอกดวย แตผลของการยอมความในความผดฐานกระท าความรนแรงในครอบครวนนไมมผลกระทบตอการด าเนนคดอาญาซงเปนความผดตอแผนดนตามขอหาอนๆใหระงบไปดวย เวนแตความผดฐานกระท าความรนแรงในครอบครวเปนความผดกรรมเดยวกบความผดฐานท ารายรางกาย ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 295 ใหความผดดงกลาวเปนความผดอนยอมความได เนองจากความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 295 เปนความผดอาญาแผนดนยอมความไมได แตพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 มเจตนารมณเพอรกษาความสมพนธอนดในครอบครว จงก าหนดใหความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 295 เปนความผดยอมความกนไดเชนกน จากบทบญญต มาตรา 4 ก าหนดอตราโทษความผดฐานกระท าความรนแรงในครอบครวไว

เพยงจ าคกไมเกนหกเดอน ปรบไมเกนหกพนบาท หรอทงจ าทงปรบ ซงเปนการก าหนดโทษใน

อตราทต า และยงใหถอวาเปนความผดอนยอมความไดอกดวย เนองจากกฎหมายมเจตนารมณให

คกรณไดประนประนอมกนภายใตเงอนไขตามมาตรา 12 วรรคหนง ไดแก การบ าบดฟนฟ การคม

ความประพฤต การละเวนการกระท าอนเปนเหตใหเกดการใชความรนแรงในครอบครว เปนตน

และตามททงสองฝายจะตกลงกนเพอธ ารงไวซงสถาบนครอบครวเปนหลก ทงนกฎหมายยงให

อ านาจศาลก าหนดมาตรการแทนการลงโทษตามมาตรา 12 อกดวย 13

13 กรมพฒนาสงคมและสวสดการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2553). คมอการปฏบตงานของหนวยงานในการชวยเหลอคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว. หนา 20-32.

Page 23: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

62 3.4.3 มาตรการอนแทนการลงโทษทางอาญาตามพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวย

ความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550

ส าหรบมาตรการอนแทนการลงโทษทางอาญาตามพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวย

ความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 ปรากฏอยในมาตรา 12 ทไดมการก าหนดใหอ านาจศาลในการ

ก าหนดใหใชวธการฟนฟ บ าบดรกษา คมความประพฤตผกระท าความผด ใหผกระท าความผด

ชดใชเงนชวยเหลอบรรเทาทกข ท างานบรการสาธารณะ ละเวนการกระท า อนเปนเหตใหเกดการ

ใชความรนแรงในครอบครว หรอท าทณฑบนไว ตามวธการและระยะเวลาทศาลก าหนดแทนการ

ลงโทษผกระท าความผดกไดโดยบญญตใหน าเอาหลกเกณฑและวธด าเนนการตามระเบยบทอธบด

ผพพากษาศาลเยาวชนและครอบครวกลางวาดวยหลกเกณฑ วธการและระยะเวลาการด าเนนการแก

ผกระท าความรนแรงในครอบครวแทนการลงโทษและเงอนไขการยอมความ การถอนค ารองทกข

หรอการถอนฟอง พ.ศ. 2550 มาบงคบใชโดยอนโลม

หลกเกณฑและวธด าเนนการตามระเบยบทอธบดผพพากษาศาลเยาวชนและครอบครว

กลางฉบบดงกลาวนน ไดก าหนดมาตรการทจะบงคบใชกบผกระท าความผดไวในลกษณะตางๆไว

ดงน

“ ขอ 4 วธการฟนฟและบ าบดรกษาผกระท าความผดแทนการลงโทษนน ศาลอาจก าหนด

ขอเดยวหรอหลายขอ ดงตอไปน

(1) ใหฟนฟโดยการอบรมผกระท าความผดดวยการวากลาวตกเตอนหรอใหเขา

รวมโครงการฝกอบรมทางศลธรรมหรอฝกวนยหรอโครงการอนเปนระยะเวลาและในสถานทท

เหมาะสมตามทศาลเหนสมควร แตทงนเปนเวลาไมเกน 7 วน

(2) ใหเขารบการฟนฟบ าบดรกษาเ กยวกบอาการตดยาเสพตดใหโทษใน

สถานพยาบาล สถานทของราชการ หรอสถานทอนทเหนสมควร จนกวาจะครบขนตอนการบ าบด

แตทงนเปนเวลาไมเกน 6 เดอนนบแตวนถกสงตวเขารบการฟนฟ บ าบดรกษา เวนแตมเหตจ าเปน

อยางอนโดยค านงถงอาย เพศ ประวต พฤตกรรมในการกระท าความผดทเกดจากการตดยาเสพตด

ใหโทษตลอดจนสภาพแวดลอมทงปวงของผกระท าความผดประกอบดวย และอาจจะใหผกระท า

ความผดอยภายใตการดแลของพนกงานคมประพฤตดวยกได

(3) ใหสงตวผกระท าความผด ซงมความบกพรองทางรางกายและจตใจ หรอความ

เจบปวยอยางอน ไปบ าบดรกษายงโรงพยาบาล สถานทของราชการหรอสถานทอนทเหนสมควร

Page 24: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

63 หรอมอบใหแกผอนทเตมใจรบไปดแลรกษากไดตามแตศาลจะเหนสมควรจนกวาผนนจะหายหรอ

ตามระยะเวลาทศาลเหนสมควรก าหนดเปนเวลาไมเกน 1 ป เวนแตมเหตจ าเปนอยางอน

(4) ใหสงตวผกระท าความผดเขารบการบ าบดรกษาอาการตดสราหรอของมนเมา

อยางอนในสถานพยาบาล สถานทของราชการหรอสถานทอนทเหนสมควรจนกวาจะหายจากการ

ตดสราหรอของมนเมาอยางอน แตทงนเปนเวลาไมเกน 6 เดอนนบแตวนทถกสงตวเขารบการ

บ าบดรกษา เวนแตมเหตจ าเปนอยางอน

ขอ 5 วธการคมความประพฤตผกระท าความผดแทนการลงโทษนนใหศาลก าหนดให

ผกระท าความผดไปรายงานตวตอพนกงานคมประพฤตหรอพนกงานสงคมสงเคราะหหรอบคคล

อนทศาลเหนสมควรทก 3 เดอนตอครงเปนเวลาไมเกน 1 ป หรอระยะเวลาทเหนสมควรแตไมเกน 1

ป เพอใหค าแนะน าชวยเหลอ ตกเตอนในเรองความประพฤตและการประกอบอาชพ โดยอาจจะ

ก าหนดเงอนไขเพอคมความประพฤตขอเดยวหรอหลายขอดงตอไปนดวยกได

(1) หามมใหผกระท าความผดเขาไปในสถานทอนจงใจใหประพฤตชวหรอกระท า

การใดอนเปนเหตใหประพฤตชว

(2) ใหฝกหดหรอประกอบอาชพอนเปนกจจะลกษณะ

(3) ใหละเวนการคบหาสมาคมหรอการประพฤตใดอนอาจน าไปสการกระท า

ความผดอก

(4) หามเลนการพนนหรอหามดมสราหรอเสพสงเสพตดทกชนดและอาจใหไปรบ

การบ าบดรกษาการตดสราหรอสงเสพตดหรอความบกพรองทางรางกายและจตใจ หรอความ

เจบปวยอยางอน ณ สถานพยาบาลหรอสถานทอนทเหนสมควร ตามระยะเวลาทศาลก าหนดเปน

เวลาไมเกน 6 เดอนนบแตวนทถกสงตวเขารบการบ าบดรกษา เวนแตมเหตจ าเปนอยางอน

(5) เงอนไขอน ๆ ตามทศาลเหนสมควรก าหนดเพอแกไขฟนฟ หรอปองกนมให

ผกระท าความผดกระท าหรอมโอกาสกระท าความผดซ าขนอก

เงอนไขตามทศาลไดก าหนดดงกลาวน น ถาภายหลงความปรากฏแกศาลวา

พฤตการณเกยวแกการคมความประพฤตไดเปลยนแปลงไป ศาลอาจแกไขเพมเตมหรอเพกถอนขอ

หนงขอใด หรอก าหนดเงอนไขเพมเตมทยงไมไดก าหนดอกกได

ขอ 6 วธการใหผกระท าความผดชดใชเงนชวยเหลอบรรเทาทกขแทนการลงโทษ

นนใหศาลก าหนดใหผกระท าความผดชดใชคาเสยหายเบองตน ส าหรบเงนหรอทรพยสนใดๆท

Page 25: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

64 ผเสยหายไดสญเสยไปเพราะผลของการกระท าความผดนนตามจ านวนเงนและระยะเวลาท

ก าหนดใหช าระตามทศาลเหนสมควรก าหนด โดยเฉพาะคาเสยหายดงตอไปนใหก าหนดดงน

(1) ส าหรบรายไดทสญเสยไปใหชดใชคาเสยหายเบองตนในวงเงนทสญเสยไป แต

ทงนไมเกนวงเงน 50,000 บาท เวนแตมเหตสมควรอยางอน

(2) คาใชจายในการรกษาพยาบาล ใหชดใชเบองตนเทาทผเสยหายไดใชจายไปจรง

แตทงนไมเกนวงเงน 50,000 บาท เวนแตมเหตสมควรอยางอน

(3) คาใชจายในการหาทอยใหมใหชดใชเบองตนเทาทผเสยหายไดใชจายไปจรง

แตทงนไมเกนเดอนละ 4,000 บาท เปนเวลาไมเกน 1 ป เวนแตมเหตสมควรอยางอน

(4) คาใชจายอน ๆ ทจ าเปน ใหชดใชเบองตนตามทจ าเปนตามจ านวนเงนและ

ระยะเวลาทก าหนดใหช าระตามทศาลเหนสมควรก าหนด แตทงนไมเกนวงเงน 50,000 บาท เวนแต

มเหตสมควรอยางอน

ขอ 7 การใหท างานบรการสาธารณะแทนการลงโทษนน ใหศาลก าหนดประเภทของการ

ท างานบรการสาธารณะประโยชน สถานท และระยะเวลาตามทศาลและผ กระท าความผด

เหนสมควร แตทงนไมควรก าหนดใหเกนวนละสามชวโมงและไมเกนเจดวน โดยใหพจารณาดวย

วาการท างานนนตองไมกอความเสยหายแกสงคมหรอบคคลอนและไมกอใหเกดภาระเกนสมควร

ทงใหพจารณาจากวถชวต การด ารงชพ ความรบผดชอบตอครอบครวและพจารณาจากลกษณะหรอ

ประเภทและความเหมาะสมของงาน รวมทงระยะทางและความสะดวกในการเดนทางไปท างาน

ดวย

ขอ 8 การใหละเวนการกระท าอนเปนเหตใหเกดการใชความรนแรงในครอบครวแทนการ

ลงโทษ เมอศาลเหนวาตามพฤตการณแหงคดยงไมสมควรลงโทษผกระท าความผด แตการกระท า

ของผกระท าความผดอยางใดอยางหนงเปนเหตใหเกดการใชความรนแรงในครอบครว ศาลมอ านาจ

ทจะสงหามมใหผกระท าความผดกระท าหรอใหละเวนการกระท าดงกลาวหรอมค าสงอนใดในอน

ทจะบรรเทาความเดอดรอนเสยหายทผเสยหายอาจไดรบตอไปเนองจากการกระท าของผกระท า

ความผดตามทศาลเหนสมควรได โดยศาลอาจก าหนดเงอนไขเพมเตมใหผกระท าความผดปฏบต

เพอปองกนมใหผนนกระท าความผดขนอกกไดตามแตศาลจะเหนสมควร ภายในระยะเวลาไมเกน

1 ป เวนแตมเหตสมควรอยางอน

ขอ 9 การท าทณฑบนแทนการลงโทษ เมอศาลเหนวาตามพฤตการณแหงคดยงไมสมควร

ลงโทษผกระท าความผด แตมเหตอนควรเชอวาผกระท าความผดอาจจะกอเหตรายใหเกดภยนตราย

Page 26: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

65 แกบคคลในครอบครวขนอก ใหศาลมอ านาจทจะสงใหผนนท าทณฑบนไวโดยก าหนดจ านวนเงน

ไมเกนหาพนบาทวาผนนจะไมกอเหตรายดงกลาวอกตลอดระยะเวลาทศาลก าหนดแตไมเกนสองป

และจะสงใหมประกนดวยหรอไมกได

ถาผท าทณฑบนกระท าผดทณฑบนใหศาลมอ านาจสงใหผนนช าระเงนไมเกนจ านวนทได

ก าหนดไวในทณฑบน ถาผนนไมช าระใหน าบทบญญตในประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29 และ

มาตรา 30 มาใชบงคบ เว นแตผ ท าผดทณฑบนเปนเดกหรอเยาวชน ใหน าบทบญญตตาม

พระราชบญญตจดตงศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว พ.ศ.

2534 มาตรา 107 มาใชบงคบ ”

ส าหรบในสวนของมาตรการอนแทนการลงโทษทางอาญาตามพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 ไดก าหนดใหน าเอาระเบยบอธบดผพพากษาศาลเยาวชนและครอบครวกลางวาดวยหลกเกณฑวธการและระยะเวลาการด าเนนการแกผกระท าความรนแรงในครอบครวแทนการลงโทษและเงอนไขการยอมความการถอนค ารองทกข หรอการถอนฟอง พ.ศ. 2550 ซงระเบยบดงกลาวนนเปนการออกระเบยบโดยอาศยอ านาจตามความในมาตรา 12 วรรคทายแหงพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 โดยมหลกเกณฑและวธการเปนไปตามระเบยบฉบบดงกลาวซงสามารถกลาวโดยสรปไดวา ในการก าหนดใหใชวธการฟนฟ บ าบดรกษา คมความประพฤตผกระท าความผดใหผกระท าความผดชดใชเงนชวยเหลอบรรเทาทกข ท างานบรการสาธารณะ ละเวนการกระท าอนเปนเหตใหเกดการใชความรนแรงในครอบครวหรอท าทณฑบนไวแทนการลงโทษแกผกระท าความผด ศาลอาจใชดลพนจพจารณาก าหนดวาจะใชอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกนกไดตามทไดก าหนดไวในระเบยบฉบบดงกลาวขอ 4 ถง ขอ 9 โดยใหพจารณาถงสาเหตแหงการกระท า ความผด พฤตการณแหงคด อาย ประวต ความประพฤต สตปญญา การศกษาอบรม สขภาพ ภาวะแหงจต นสย อาชพ และฐานะของผกระท าความผด ตลอดจนสงแวดลอมทงปวงเกยวกบผกระท าความผดประกอบดลพนจทจะใชวธการดงกลาวใหเหมาะสมกบผกระท าความผดแตละรายและเหมาะสมกบพฤตการณเฉพาะเรอง โดยมงถงความสงบสขและการอยรวมกนในครอบครวเปนส าคญและศาลอาจสอบถามหรอรบฟงความคดเหนของผเสยหายหรอบคคลในครอบครวประกอบดวยกได จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา พระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 เปนพระราชบญญตทมความส าคญในการแกไขปญหากรณบดามารดากระท าความรนแรงแกบตรเปนอยางมาก โดยพระราชบญญตฉบบดงกลาวไมใ ชแต เปน เพยง

Page 27: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

66 พระราชบญญตทมงในการลงโทษผกระท าความผดเทานน แตยงมงทจะท าการบ าบดฟนฟผกระท าความผดใหสามารถกลบมาใชชวตในสงคมและใชชวตกบผถกกระท าไดโดยปราศจากการกระท าความผดซ าเพอเสรมสรางความมนคงของสถาบนครอบครวอกดวย ซงผวจยมความเหนวาแนวคดดงกลาวเปนแนวคดทดในการแกไขปญหาความรนแรงในครอบครวเปนอยางมากส าหรบกรณของการมมาตรการในการการบ าบด ฟนฟดงกลาว โดยผ วจ ย มแนวคดเพม เ ตมในสวนทวาพระราชบญญตดงกลาวนนอาจจะไมสามารถน ามาบงคบใชไดอยางมประสทธภาพเพยงพอหากผกระท าไดเขารบกระบวนการตามมาตรการบ าบดฟนฟแลวแตยงกลบมากระท าความผดเดมซ าอก ซงการกระท าดงกลาวถอเปนการกระท าความผดซ าในลกษณะของการตดเปนนสยซงผวจยจะท าการวเคราะหถงปญหาและแนวทางการแกไขกรณดงกลาวตอไปในวทยานพนธฉบบนดวย

3.5 รางพระราชบญญตคมครองสวสดภาพบคคลในครอบครว พ.ศ. ...

สาระส าคญของรางพระราชบญญตคมครองสวสดภาพบคคลในครอบครว พ.ศ. ... เปนการก าหนดใหยกเลกพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 ทงฉบบ และยกรางพระราชบญญตดงกลาวขนแทน เพอแกไขปญหาอปสรรคเกยวกบการบงคบใชกฎหมายซงมสาระส าคญเปนการก าหนดใหมคณะกรรมการนโยบายและยทธศาสตรครอบครวแหงชาต ก าหนดแนวทางการสงเสรมและพฒนาสถาบนครอบครว การใหความคมครองสวสดภาพบคคลในครอบครว การบ าบดฟนฟ และวธปฏบตตอบคคลในครอบครว รวมทงก าหนดมาตรการทางสงคมเกยวกบการสงเสรมและพฒนาครอบครว ตลอดจนมาตรการคมครองสวสดภาพ ซงตามทกรมกจการสตรและสถาบนครอบครวไดจดท ารางพระราชบญญตคมครอง สวสดภาพบคคลในครอบครว พ.ศ…. เพอมาบงคบใชในการปราบปรามการกระท าดวยความรนแรงภายในครอบครวใหหมดไป แตรางพระราชบญญตฉบบดงกลาวนยงมขอบกพรองทควรพจารณาเพอเสรมสรางใหรางพระราชบญญตฉบบนมประสทธภาพมากขน ซงทางเครอขายผหญงเพอความกาวหนาและสนตภาพ และเครอขายองคกรทท างานปองกนแกไขความรนแรงตอผหญงและเดก ประกอบดวย สมาคมสงเสรมสถานภาพสตรฯ มลนธสงเสรมความเสมอภาคทางสงคม มลนธพทกษสตรและเดก สมาคมคนพการแหงประเทศไทยและมลนธผหญง ไดรวมกบ สาขาวชาโทการพฒนาเดกเยาวชนและครอบครว คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร จดการอภปรายเพอแลกเปลยนความคดเหนและรวบรวมขอเสนอแนะตอรางพระราชบญญตฉบบดงกลาว เมอวนพฤหสบดท 13 ตลาคม 2559 โดยมขอคดเหนตอรางพระราชบญญตคมครองสวสดภาพบคคลในครอบครว พ.ศ…. ดงตอไปน

Page 28: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

67 1) รางพระราชบญญตฉบบนยงขาดความชดเจนในสวนส าคญวารางพระราชบญญตฉบบนตองการทจะท าการคมครองผถกกระท าความรนแรงหรอมเปาหมายในการสงเสรมสถาบนครอบครวใหมความเขมแขงมากยงขน เนองจากทงสองเรองนมความแตกตางกนทงในหลกการและกระบวนการท างาน ซงรางพระราชบญญตดงกลาวนนกลบเนนในเรองของการด ารงอยของครอบครวเปนหลกส าคญมากกวาการคมครองสทธของผถกกระท าดวยความรนแรงจงอาจจะท าใหประสทธภาพในการบงคบใชกฎหมายตามรางพระราชบญญตฉบบนไมตรงจดประสงคกบเจตนารมณของการออกรางพระราชบญญตได 2) รางพระราชบญญตดงกลาวไดใหความส าคญกบสถาบนครอบครวมากกวาการค านงถงสทธของผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว ซงมงเนนกระบวนการในการด าเนนตามพระราชบญญตใหมกระบวนการไกลเกลยประนประนอมโดยไมไดค านงถงผลประโยชนของผทตกเปนเหยอความรนแรง 3) นอกจากนรางพระราชบญญตฉบบนยงไมไดค านงถงสทธความเปนสวนตว เนองจากในขนตอนของการแจงค าสงศาลไปยงผกระท านนมการระบใหปดค าสงศาลในทซงเหนไดงาย จงเสมอนเปนการละเมดสทธความเปนสวนตวทงผถกกระท าและผกระท าความรนแรงในครอบครว 4) รางพระราชบญญตดงกลาวนในสวนของเรองการตความยงมขอบกพรองในเรองของการขาดค านยามทมความชดเจน จงเปนการท าใหตองมการตความในการปฏบตโดยการตความนนกจะขนอยกบความเขาใจของเจาหนาทแตละคน โดยเฉพาะบคลากรทเกยวของทวไปยงไมไดค านงถงครอบครวของกลมหลากหลายทางเพศหรอรปแบบครอบครวทมความหลากหลายมากขน 5) อกทงรางพระราชบญญตดงกลาวยงขาดการก าหนดกลไกในการท างานทชดเจนของศนยสงเสรมสถาบนครอบครวและศนยพฒนาครอบครวในชมชนทจะตองมาเปนหลกส าคญในการท างาน แตทงนกลบไมไดก าหนดการสรรหาพนกงานเจาหนาทประจ าศนยดงกลาวอยางชดเจน เนองจากโดยทวไปแลวการท างานของศนยจะเปนระบบอาสาสมครแตในการใหค าปรกษาและไกลเกลยเพอคมครองผตกเปนเหยอความรนแรงในครอบครวตองเปนบคคลากรทผานการอบรม มความเขาใจในความละเอยดออนของปญหาและค านงถงความปลอดภยของผถกกระท าเปนหลก สวนนจงเปนอกประเดนหนงทท าใหประสทธภาพของรางพระราชบญญตยงไมเพยงพอตอการแกไขปญหาความรนแรงในครอบครวได 14

14 คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (2559). ความคดเหนและรวบรวมขอเสนอแนะตอ “รางพระราชบญญตคมครองสวสดภาพบคคลในครอบครว พ.ศ…. ” เขาถงไดจาก http://womenthai.org/?p=410 [2560,7 มถนายน]

Page 29: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

68

3.6 มาตรฐานสากลทไดก าหนดถงสทธและความคมครองทผถกกระท าเปนเดกควรจะ ไดรบตามอนสญญาวาดวยสทธเดก ค.ศ. 1989

อนสญญาวาดวยสทธเดก (Convention on the Rights of the Child) เปนอนสญญาทใหความส าคญกบสถาบนครอบครววามสถานะเปนกลมพนฐานของสงคมและเปนสงแวดลอมทางธรรมชาตส าหรบการเจรญเตบโตและความอยดกนดของสมาชกทกคน โดยเฉพาะเดกซงควรจะไดรบการคมครองและการชวยเหลอทจ าเปนเพอทจะสามารถมความรบผดชอบในชมชนของตนไดอยางเตมท อกทงยงเพอใหเดกไดพฒนาบคลกภาพไดอยางกลมกลนและเตมททจะด ารงชวตทเปนตวของตนเองในสงคมตามเจตนารมณแหงอดมคตทประกาศไวในกฎบตรของสหประชาชาตโดยเฉพาะเจตนารมณแหงสนตภาพ ศกดศร ความอดทนอดกลน เสรภาพ ความเสมอภาคและความเปนเอกภาพ 15 จากการศกษาอนสญญาวาดวยสทธเดกสามารถสรปไดวา อนสญญาดงกลาวน นประกอบดวยบทบญญต 54 ขอ โดยเปนเรองเกยวของกบสทธของเดกโดยตรง ซงอนสญญาฉบบนเปนอนสญญาทเนนหลกพนฐานของเดกอย 4 ประการ ไดแก 1) การหามเลอกปฏบตตอเดกและจะตองท าการใหความส าคญแกเดกทกคนอยางเสมอภาคและเทาเทยมกนโดยไมค านงถงความแตกตางของเดกไมวาจะเปนเชอชาต สผว เพศ ภาษา ศาสนา ความคดเหนทางการเมอง ชาตพนธ หรอสงคม ทรพยสน ความทพพลภาพ การเกดหรอสถานะอนๆของเดก 2) การกระท าหรอการด าเนนการทงหลายทจะกระท านนจะตองค านงถงประโยชนสงสดของเดกเปนอนดบแรกเสมอ 3) จะตองค านงถงสทธในการมชวต การอยรอด และการพฒนาทางดานจตใจ อารมณ สงคม 4) นอกจากสทธหลกทง 3 สทธทควรจะตองค านงแลวยงมในสวนของเรองสทธในการแสดงความคดเหนของเดกและการใหความส าคญกบความคดเหลานนกเปนสงทจะตองค านงถงเชนกน ทงนจะเหนไดจากวาบทบญญตทง 54 บทในอนสญญาวาดวยสทธเดกนนไดค านงถงความจ าเปนทจะขยายการดแลเฉพาะแกตวเดก เนองจากเดกนนยงไมเตบโตเตมททงรางกายและจตใจจงตองการการพทกษและการดแลเปนพเศษ รวมทงจะตองไดรบการคมครองทางกฎหมายทเหมาะสม

15 อนสญญาวาดวยสทธเดก (Convention on the Rights of the Child) (1989).

Page 30: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

69 ทงกอนและหลงเกด ท งนเนองจากประเทศทวท งปวงในโลกมเดกทด ารงชวตอยในสภาวะทยากล าบากอยางยงและจ าตองไดรบการเอาใจใสเปนพเศษอยมากหากเราไมมการก าหนดมาตรฐานสากลในสวนของการปฏบตกบเดกเหลานนอาจท าใหเกดผลกระทบทรายแรงอยางมากตอสงคมดวย ในอนสญญาดงกลาวจงไดก าหนดใหรฐภาคทไดลงนามใหสตยาบนตองกลบไปแกไขปรบปรงหรอยกเลกกฎหมายภายในใหมความสอดคลองกบเนอหาสาระในอนสญญาวาดวยสทธมนษยชน เพอใหการบงคบใชกฎหมายเปนไปในทศทางเดยวกนและมประสทธภาพมากยงขน ในสวนของสทธขนพนฐานทเดกควรไดรบกบความสมพนธในครอบครว โดยรฐจะตองเปนผทคอยใหความคมครองในสทธดงกลาวนน โดยมหลกทวไปอยในขอท 19 ทวา 1) รฐภาคจะด าเนนมาตรการทเหมาะสมท งปวง ดานนตบญญต บรหาร สงคมและการศกษา ในอนทจะคมครองเดกจากรปแบบทงปวงของความรนแรงทงทางรางกายและจตใจ การท ารายหรอการกระท าอนมชอบ การทอดทงหรอการปฏบตโดยประมาท การปฏบตทผดหรอการแสวงหาประโยชน รวมถงการกระท าอนมชอบทางเพศ ขณะอยในความดแลของบดามารดา ผปกครองตามกฎหมาย หรอบคคลอนใดซงเดกนนอยในความดแล 2) “มาตรการตามแตจะเหมาะสม” มาตรการคมครองเชนวาน ควรหมายความรวมถง กระบวนการทมประสทธผล ส าหรบการจดตงแผนงานทางสงคมในการทจะใหการสนบสนนทจ าเปนแกเดกและบคคลซงเดกนนอยในความดแล ตลอดจนกระบวนการทมประสทธผลส าหรบการปองกนในรปแบบอน และใหมการระบ การรายงานการสงเรองเพอพจารณา การสบสวน การปฏบตและการตดตามเรองของกรณการปฏบตทผดตอเดกตามทระบมาแลวขางตน และในกรณทเหมาะสมโดยใหมทางตลาการเขามามสวนรวมดวย จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา อนสญญาวาดวยสทธเดก เปนอนสญญาทมงเนนในการคมครองเดกจากภยนตรายตางๆโดยเดกนนควรทจะไดรบการพฒนาบคลกภาพทงในดานความคด อารมณ จตใจและรางกายใหมการพฒนาบคลกภาพและการพฒนาจะตองเปนไปอยางถกตองตามวยของเดกเปนล าดบ อกทงเดกยงควรมโอกาสในการแกไขปญหาของตวเอง โดยเฉพาะโอกาสทเดกจะมสทธ มเสยงในกระบวนการพจารณาทางตลาการและทางปกครองในรปแบบทสอดคลองกบระเบยบวธการตามกฎหมายอกดวย 16 ซงหลกการดงกลาวนเปนหลกการทรฐภาคตามอนสญญาดงกลาวควรทจะน ามาปรบใชกบกฎหมายภายในใหมความสอดคลองกน โดยประเทศไทยไดลงนามเขาเปนภาคอนสญญาวาดวยสทธเดก เมอวนท 12 กมภาพนธ 2535 แตกฎหมายอาญาของประเทศไทยกลบไมไดบญญตการคมครองสทธเดกจากการถกท ารายรางกายไวแตอยางใด ม

16 นวลจนทร ทศนชยกล. ระบบงานยตธรรมยคใหม. (2556). นนทบร: พรทพยการพมพ. หนา 132.

Page 31: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

70 เพยงแตการก าหนดความผดในลกษณะของการทารณกรรมเดกไวในพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 เทานน ซงการทารณกรรมดงกลาวนนไมครอบคลมถงการท ารายรางกายเดกทไมถงขนาดของการทารณกรรมเดกทตองเปนการกระท าโดยโหดรายดวยจงเปนการท าใหการคมครองสทธเดกไมครอบคลมตามหลกเจตนารมณของอนสญญาวาดวยสทธเดก ดงนน ผวจยจงเหนควรใหมการก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท ารายรางกายเดกโดยเจตนาขน เพอใหการคมครองสทธเดกมความสอดคลองกบหลกเจตนารมณตามอนสญญาวาดวยสทธเดกมากยงขน

3.7 การก าหนดเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายตามกฎหมายตางประเทศ

กฎหมายอาญาของตางประเทศไดมการบญญตเรองเหตฉกรรจไวเชนเดยวกบกฎหมาย

อาญาไทย โดยไดมการก าหนดหลกการในเรองของการแบงระดบความรายแรงของการท าราย

รางกาย และการก าหนดความผดและก าหนดอตราระวางโทษของเหตฉกรรจในการกระท าความผด

ฐานท ารายรางกายไว ซงจะมความแตกตางกนออกไปตามระบบกฎหมาย , ตามลกษณะของสงคม

และวฒนธรรมของแตละประเทศ ทงนในการศกษาผเขยนไดแบงศกษาเหตฉกรรจในความผดฐาน

ท ารายรางกายออกเปนประเทศตางๆตามระบบกฎหมายคอมมอนลอว (Common Law System) และ

ประเทศตามระบบกฎหมายซวลลอว (Civil Law System) ดงน

3.7.1 ประเทศในระบบกฎหมายคอมมอนลอว (Common Law System)

1) สหรฐอเมรกา

กฎหมายอาญาของสหรฐอเมรกา มทงกฎหมายทบญญตขนเพอใชในทกรฐ และมกฎหมาย

อาญาของแตละรฐแยกออกเปนเฉพาะ การก าหนดประเภทของการรบผดหรอรบโทษทางอาญาของ

สหรฐอเมรกาซงเปนระบบ Common Law ไดถกแบงออกเปน 2 ประเภท คอ ประเภทท 1 ความผด

อาญาทมโทษอจฉกรรจ (Felony) และประเภทท 2 คอ ความผดอาญาทมโทษไมรายแรง (

Misdemeanor) โดยในความผดอาญาทง 2 ประเภทนกยงไดมการแบงระดบความผด (Degree)

ออกเปน 3 ระดบอกดวย โดยแบงตามระดบเจตนาการท ารายรางกาย เปน 3 ระดบ คอ ระดบท 1

ขมขจะท ารายและท ารายรางกาย (assault and battery ) ระดบท 2 การท ารายทท าใหรายแรงยงขน

(aggravated assault and battery) และระดบท 3 การท าใหเสยโฉม เสยอวยวะส าคญของรางกาย

(mayhem) และมการก าหนดพฤตการณและขอเทจจรงทท าใหตองรบโทษหนกขนอนถอเปนการท า

รายทท าใหรายแรงยงขน (aggravated assault and battery)

Page 32: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

71 ตวอยางของบทบญญตความผดฐานท ารายรางกาย และเหตฉกรรจในความผดฐานท าราย

รางกาย เชน

(1) Model Penal Code

สถาบนกฎหมายอเมรกน (The American Law institute )ไดจดท าประมวล

กฎหมายอาญาขนมาเพอเปนแบบอยางใหมลรฐตาง ๆ ใชเปนแนวทางในการบญญตกฎหมายของ

แตละรฐ ซงเรยกวา Model Penal Code ซงส าเรจตงแตป ค.ศ. 1962 และไดบญญตความผดเกยวกบ

การท ารายรางกายไว ดงน

“ มาตรา 211.1 การท ารายรางกาย

(1) ความผดฐานท ารายรางกายธรรมดา (simple assault) บคคลจะมความผดฐาน

ท ารายรางกายเมอ

(ก) โดยเจตนา โดยร หรอประมาทโดยรตว พยายามทจะเปนเหตใหผอน

ไดรบอนตรายแกกาย หรอ

(ข) กระท าโดยประมาทเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกายดวยอาวธท

ท าอนตรายถงตาย (deadly weapon) หรอ

(ค)ใชก าลงพยายามขมขใหผอนเกดความกลวอยางยงวาจะไดรบอนตราย

แกกายสาหส

(2) ความผดฐานท ารายรางกายท าใหรายแรงยงขน (aggravated assault) บคคล

จะตองรบผดฐานท ารายรางกายใหรายแรงยงขนเมอ

(ก) โดยเจตนา โดยรหรอประมาทโดยรตว พยายามท าใหผอนไดรบ

อนตรายแกกายสาหส หรอเปนเหตใหไดรบอนตรายแกกายภายใตสภาวะทลอแหลมตอชวต หรอ

(ข) โดยเจตนา หรอโดยร พยายามเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกาย

โดยใชอาวธทท าอนตรายถงตาย (deadly weapon)

การท ารายรางกายท าใหรายแรงยงขนตามขอ (ก) เปนความผดอาญารายแรงขนท

สอง สวนตามขอ (ข) เปนความผดอาญารายแรงขนทสาม

การศกษาถงเหตฉกรรจของความผดฐานท ารายรางกายในสหรฐอเมรกาจะตอง ศกษาถง

ระดบของความผดท ารายรางกาย ซงความผดแยกตามการใชเปน 3 ระดบ คอ การท ารายรางกายและ

การขวาจะใชก าลงประทษรายดวยเจตนาทจะฆาหรอฆาตกรรม , การท ารายรางกายและการขวาจะ

Page 33: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

72 ใชก าลงประทษรายรนแรงและรายแรงขนกวาธรรมดา และการท ารายรางกายและการขวาจะใช

ก าลงประทษรายธรรมดา

เหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายนนสามารถเปรยบเทยบไดกบความผดการท าราย

รางกายและการขวาจะใชก าลงประทษรายรนแรงและรายแรงยงขนตามธรรมดา โดยไดมการนยาม

วาเปนลกษณะการกระท ามชอบดวยกฎหมายท าใหเกดบาดเจบรายแรงตอผอน ประกอบกบ

สภาพการณท าใหรายแรงยงขน การลงโทษตามเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย

(Aggravated assault) จะลงโทษหนกกวาการท ารายรางกายธรรมดา ทงนปจจยทน ามาก าหนดการ

กระท าความผดใหเปนเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย คอ

(1) เจตนาเฉพาะของผกระท าผด ตวอยางเชน ท ารายรางกายดวยเจตนาทจะกระท า

ผดฆาตกรรมขมขน หรอปลนทรพย หรอการท ารายรางกายดวยเจตนาทจะกระท าผดอกฉกรรจ

(2) วธการของผกระท าผดคอท ารายรางกายดวยอาวธอนตรายหรอท าใหถงตาย

(3) ประเภทของการบาดเจบจากการถกท าราย

(4) ความจรงทวาธรรมชาตของการท ารายรางกายนาจะท าใหเกดความเสยหายตอ

ผเสยหาย

(5) เพศและอายของผเสยหาย

(6) ธรรมชาตเรองเพศของการท าราย

(7) วธการเฉพาะกรณหรอภายใตสภาพการณเฉพาะนนๆเปนความผดฐานท าราย

รางกาย เรองเพศ การประมาทไมท าใหเปนเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย แตการกระท า

ทไมเพยงประมาท แตเปนการประมาทโดยรตวหรอความพเรนทร (wanton) ซงแสดงใหเหนวาไม

สนใจปองกนความปลอดภยของผอนอาจผดตามเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย แมวาไม

มเจตนาท าใหรางกายไดรบบาดเจบ ซงการพจารณาพฤตการณทรายแรงวาเปนเหตฉกรรจหรอไมน

จะถกตดสนโดยลกขน 17

ซงตวอยางของมลรฐในสหรฐอเมรกาทมการก าหนดเหตฉกรรจในความผดฐานท าราย

รางกายไวเชนกน คอ มลรฐเทกซส โดยมลรฐเทกซสนนไดมการบญญตความผดฐานท ารายรางกาย

ไวใน Texas Penal Code 1974 18 หวขอท 5 ในเรองของความผดตอบคคล ตอนท 22 ในเรอง 17 ทวพร คงแกว. (2553). เหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร, บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. หนา 83-85. 18 Texas Penal Code[Online], available URL: http://www.statutes.legis.state.tx.us/Docs/SDocs/

Page 34: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

73 ความผดเกยวกบการท ารายรางกาย (Assault Offense) ตามมาตรา 22.01 - มาตรา 22.12 ซงมมาตรา

ทส าคญดงน

มาตรา 22.01 (a) “บคคลในกระท าความผด ถาบคคลนน

(1) โดยเจตนา (Intentionally).....ท าใหเกดการบาดเจบแกบคคลอน รวมท งคสมรส

(Including the Person’s Spouse).. . . .(ซงค าวา คสมรส ในทนตองเปนการสมรสทชอบดวย

กฎหมาย).....

(b) หากกระท าผดตาม (a) (1) จะไดรบโทษในชน Class A Misdemeanor (จ าคกไมเกน 1

ป หรอปรบไมเกน 4,000 ดอลลาร) ยกเวนไดกระท าผดดงตอไปนจะไดรบโทษในชน Felony of

the Third Degree (จ าคกตงแต 2-10 ป และปรบไมเกน 10,000 ดอลลาร).....(2) หากผกระท าม

ความเปนญาต (Relationship) หรอมความสมพนธกบจ าเลย.....

มาตรา 22.02 เหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย (Aggravated Assault)

(a) บคคลใดกระท าความผด ถาไดกระท าความผดฐานท ารายรางกายตามทก าหนดไวใน

มาตรา 22.01 และไดกระท า

(1) เปนเหตใหไดรบอนตรายสาหสตอรางกาย รวมทงคสมรส

(2) ใชอาวธทเปนอนตรายถงตาย (Deadly Weapon) ขณะทมการกระท าความผด

ฐานท ารายรางกาย

(b) ความผดทไดกระท าลงภายใตมาตรานจะตองไดรบโทษระดบ Felony of the Second

Degree (จ าคก 2-20 ป หรอปรบไมเกน 10,000 ดอลลาร) ยกเวนถาไดกระท าความผดดงตอไปน

จะตองไดรบโทษในระดบชน Felony of the First Degree (จ าคก 5 - 99 ปหรอปรบไมเกน 10,000

ดอลลาร)

(1) ใชอาวธทเปนอนตรายถงตาย ในขณะท ารายรางกายและเปนเหตใหไดรบ

อนตรายสาหส โดยผถกกระท าเปนญาตหรอมความสมพนธกบจ าเลย.....

มาตรา 22.04 “ถาผไดรบบาดเจบเปนเดก (child) คนชรา (Elderly Individual) หรอผท

ชวยเหลอตนเองไมได (Disabled Individual) (ค าวา “เดก” หมายถง เดกอาย 14 ป หรอนอยกวา

นน “คนชรา” หมายถง บคคลทมอาย 65 ป หรอกวานน และ “ผทชวยเหลอตนเองไมได”

หมายถง บคคลทมอายกวา 14 ป)

PENALCODE.pdf,2017 (September, 29).

Page 35: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

74 (a) ถาผกระท าผดไดจงใจ (Intentionally).....ท าใหเดก คนชรา หรอผทชวยเหลอตนเอง

ไมได

(1) ไดรบบาดเจบสาหสทางรางกาย

(2) ไดรบการกระทบกระเทอนทางจตประสาทอยางรนแรง หรอท าใหไดรบ

บาดเจบ หรอถกกระทบกระเทอน

(3) ไดรบบาดเจบตอรางกาย (Bodily Injury).....

ซงเมอพจารณาจากตวบทกฎหมายของมลรฐเทกซส Texas Penal Code 1974 ในเรอง

ความผดฐานท ารายรางกาย (Assault) แลวจะเหนไดวา มการก าหนดเหตฉกรรจเอาไวทงทอยใน

สวนของเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกาย คอ มมาตราทก าหนดไวโดยเฉพาะ หรออาจ

เปนบทเพมโทษในกรณอนๆโดยใชโทษทลงเปนหลกในการแยกความแตกตาง กลาวคอ ถาเปน

การท ารายรางกายธรรมดาไมวาจะเปนการกระท าโดยเจตนา หรอประมาทโดยจงใจจะตองไดรบ

โทษในชน Class A Misdemeanor คอ โทษจ าคกไมเกน 1 ป หรอปรบไมเกน 4,000 ดอลลาร

ตามมาตรา 22.01 (a) (1) ไมวาจะเปนการกระท าตอคสมรสกตาม 19

จากทกลาวมาขางตนนนจะเหนไดวา มลรฐเทกซสนนไดมการบญญตความผดฐานท าราย

รางกายไวใน Texas Penal Code 1974 หวขอท 5 ในเรองของความผดตอบคคล ซงไดมการก าหนด

เหตฉกรรจส าหรบกรณท ารายรางกายเดกไวโดยเฉพาะตางจากความผดฐานท ารายรางกายใน

ประมวลกฎหมายอาญาของประเทศไทย โดยไดก าหนดใหเดกนนคอ บคคลทมอายไมเกน 14 ป ซง

จะเปนเหตใหผกระท าความผดนนจะตองไดรบโทษหนกขนจากเดมทรบโทษจ าคกไมเกน 1 ป

หรอปรบไมเกน 4,000 ดอลลาร ตามมาตรา 22.01 (a) (1) แตตองรบโทษหนกขนเปนจ าคก 5-99

ปหรอปรบไมเกน 10,000 ดอลลาร ซงยงมการบญญตรวมไปถงกรณทเดกนนเปนบตรของ

ผกระท าผดดวยวาหากมการกระท าแกบคคลดงกลาวแลวนนผกระท าความผดจะตองไดรบโทษ

หนกขนเชนกน

19 ภาสพงษ เรณมาศ. (2550). มาตรการทางกฎหมายในการก าหนดเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญา. วทยานพนธนตศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร, บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามค าแหง. หนา 83-85.

Page 36: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

75 3.7.2 ประเทศในระบบกฎหมายซวลลอว (Civil Law System)

1) สาธารณรฐฝรงเศส 20 ความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญาของสาธารณรฐฝรงเศส ไดบญญตไวใน Nouveau Code Penal 1994 โดยไดมการบญญตไวในบทท 2 ในเรองการกระท าความผดเกยวกบรางกายหรอจตใจของบคคลอน ในสวนท 1 เจตนากระท าความผดตอรางกายของบคคลอน ซงมการบญญตไวตงแตมาตรา 222-1 ถงมาตรา 222-18-2 โดยหากเปนการท ารายรางกายตามปกตทใหเกดความเจบปวยตอรางกายหรอโดยทรมานแกบคคลอน มาตรา 222-1 ก าหนดวา ผ นนจะตองรบโทษจ าคก 15 ป สวนในกรณเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญาของสาธารณรฐฝรงเศส นน แมจะมไดมการเขยนไวเฉพาะโดยชดแจงแตกไดน าบทลงโทษมาเปนมาตรการอยางหนงในการยบย งและปองกนอาชญากรรม โดยหากมการกระท าอนเขากรณเหลาน ผกระท าจะตองไดรบโทษหนกขนกวาการท ารายรางกายตามปกต ซงพอจะสรปได ดงตอไปน (1) หากเปนการท ารายรางกายเดกอายต ากวา 15 ป (2) หากเปนการท ารายรางกายผทออนแอ (Vulnerability) ไมวาจากอาย ความเจบปวยทงทางรางกายหรอจตใจ หรอความพการ หรอเพราะเปนหญงมครรภ โดยความออนแอนสามารถเหนประจกษและผกระท าความผดรขอเทจจรงนน (3) หากเปนการท ารายรางกายบดามารดาทชอบดวยกฎหมายหรอตามความเปนจรง หรอเปนบดามารดาทมาจากการรบบตรบญธรรม (The Adoptive Father or Mother) (4) หากเปนการท ารายรางกายผพพากษา อยการ ทนายความ เจาหนาทของรฐ ต ารวจ ทหาร พนกงานศลกากร พนกงานคมประพฤต เจาพนกงานผมอ านาจกระท าการหรอมหนาทตามทรฐก าหนด พนกงานดบเพลงไมวาจะมหนาทตามกฎหมายหรอเปนอาสาสมครกตาม (whether Professional or Volunteer) (5) หากเปนการท ารายรางกายคสมรส (Spouse) หรอผสบสนดานโดยตรง (Direct Descendants) หรอสมาชกบคคลในครอบครว เพราะเหตทมหนาททจะตองดแล

20 University of Cambridge. (2005). Criminal Code of the French Republic. [Online] , available URL:http://

www.legislationline.org/documents/section/criminal-codes/country/30,2017 (September, 29).

Page 37: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

76 (6) หากเปนการท ารายรางกายพนกงานขนสงมวลชน หรอไดรบมอบหมายโดยเฉพาะ หรอผเชยวชาญดานสขภาพในขณะปฏบตหนาท โดยผกระท ารถงขอเทจจรงนน (7) หากเปนการท ารายรางกายพยาน ผเสยหาย เพอยบย งบคคลนนในการเปดเผยขอเทจจรงหรอรองทกขตอกระบวนการยตธรรม หรอเพราะเหตทบคคลนนเปนพยานหรอฟองรองหรอเพราะการทบคคลนนมหนาทในทางคด (8) หากเปนการท ารายรางกายคหมน หรอโดยการกระท าของบคคลหรอผสมคบ (Accomplices) ตงแต 2 คน หรอเปนการกระท าโดยไตรตรองไวกอน (Premeditation) (9) หากการท ารายรางกายนนเปนการกระท าโดยใชอาวธ ดงน น หากการกระท าเปนการกระท าผดท เขากรณอยางใดอยางหนงตามทกลาวไว ผกระท าจะตองไดรบโทษจ าคก 20 ปตามมาตรา 222-3 และนอกจากนมาตรา 222-3 ยงบญญตโทษทหนกขนอกวา หากการท ารายรางกาย ตามมาตรา 222-1 ไดกระท าตอเดกอายต ากวา 15 ป โดยทเดกนนเปนบตรทชอบดวยกฎหมายของตนไมวาตามความเปนจรงหรอมาจากการรบเลยงด หรอเปนการกระท าโดยกลมแกง และเปนการกระท าตอเดกอายต ากวา 15 ป หรอคนพการ หรอผทออนแอ หรอเจบปวยตามมาตรา 222-4 ผนนจะตองไดรบโทษเพมขนเปนโทษจ าคก 30 ป ซงเงอนไขเหลานเปนลกษณะเหตฉกรรจของประมวลกฎหมายอาญาของสาธารณรฐฝรงเศส โดยเปนหลกเกณฑทคอนขางจะครอบคลมในทกขอเทจจรงของลกษณะการท ารายรางกายตาม

Nouveau Code Penal 1994 ในปจจบน ซงเมอพจารณาจากตวบทกฎหมายของ Nouveau Code Penal 1994 ในบทท 2 เรองของการกระท าความผดเกยวกบรางกายหรอจตใจของบคคลอน จะเหนไดวา ไดมการก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท ารายรางกายกรณทกระท าตอเดกไวเชนกน โดยก าหนดใหเดกนนหมายถง บคคลทมอายต ากวา 15 ป และหากผใดกระท าตอบคคลดงกลาวผนนจะตองไดรบโทษเพมขนเปนโทษจ าคก 30 ป ซงแตเดมหากเปนการท ารายรางกายบคคลทวไปตองรบโทษเพยง 15 ปเทานน 21 2) สาธารณรฐเฮลเลนก 22 ส าหรบกฎหมายอาญาของสาธารณรฐเฮลเลนกหรอประเทศกรกนนอาจจะเปนกฎหมายทไมไดรบความนยมในการน ามาเปนตนแบบของการก าหนดฐานความผดมากนก แตส าหรบในเรองของการก าหนดความผดกรณการท ารายรางกายเดกนนกฎหมายของสาธารณรฐเฮลเลนกถอเปน

21 ภาสพงษ เรณมาศ. อางแลว เชงอรรถท 19. หนา 75-77. 22 Nicholas B. Lolis, tran. , The American Series Foreign of Penal Code, The Greek Penal Code 1973 (London: Sweet & Maxwell, 1973). Page 150-152.

Page 38: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

77 กฎหมายหนงทมการบญญตไวอยางครอบคลมเปนอยางมากทงในเรองของการก าหนดชวงอาย การก าหนดเหตของการเพมโทษและการก าหนดถงความสมพนธระหวางผกระท าและผถกกระท าทเปนเดก จงท าใหผวจยเลอกทจะหยบยกกฎหมายของสาธารณรฐเฮลเลนกขนมาเพอเปนตนแบบของการก าหนดเหตฉกรรจในกรณการท ารายรางกายเดกของประเทศไทยตามหวขอวทยานพนธฉบบนดวย โดยอธบายถงกฎหมายของสาธารณรฐเฮลเลนกกรณความผดฐานท ารายรางกายโดยเฉพาะผถกกระท าเปนเดกไวดงน ความผดฐานท ารายรางกายของสาธารณรฐเฮลเลนกไดมการบญญตไวในประมวลกฎหมายอาญา มชอวา The Greek Penal Code 1973 โดยบญญตไวในบทท 16 เรองการไดรบบาดเจบทางรางกายโดยเรมตนทมาตรา 308 ในสวนของการไดรบบาดเจบทางรางกายตามธรรมดา โดยมรายละเอยดดงตอไปน “ (1) ผใดท าใหผอนไดรบบาดเจบตอรางกาย หรอตอสขภาพของผอนจะตองไดรบโทษจ าคกไมเกน 3 ป แตอยางไรกตามถาการทผอนไดรบบาดเจบตอรางกายหรอสขภาพเพยงเลกนอย ผ นนจะไดรบโทษไมเกน 6 เดอนหรอปรบ...” มาตรา 312 เปนเรองการท ารายรางกายใหบาดเจบ โดยผถกกระท าเปนเดก โดยไดบญญตไวดงน “ผใด (a) กระท าการโดยทรมานทารณโหดราย และท าใหไดรบบาดเจบตอรางกายหรอสขภาพ แกผอนซงมอายไมเกน 17 ป หรอผทชวยเหลอตนเองไมไดและผนนอยภายใตการดแลหรอปกปองรกษา หรอเปนสมาชกในครอบครวหรอบคคลผนนตองคอยดแล หรอดวยอาชพ หรอการบรการ หรอการละเลยหนาททจะตองดแล (b) ผใดกระท าความผดดงทกลาวมาใน (a) จะตองไดรบโทษจ าคกไมนอยกวา 3 เดอน ถาไมไดรบโทษอยางอน” ซงเมอพเคราะหแลวจะเหนไดวา ตามประมวลกฎหมายอาญาของสาธารณรฐเฮลเลนก ป 1973 จะมไดก าหนดเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายไว แตจะก าหนดเฉพาะท ารายรางกายเปนเหตใหไดรบอนตรายสาหสตามมาตรา 310 เทานน แตสงหนงทเหนไดชดคอ The Greek Penal Code 1973 ไดใหการคมครองในเรองบคคลทถกกระท า ทเปนเดกตามมาตรา 312 คอ ถาผถกกระท าเปนเดกอายไมเกน 17 ป , ผทชวยเหลอตนเองไมได และบคคลในครอบครวแลวนน ผใดกระท าตอบคคลเหลานจะตองรบผดหนกขน 23

23 ภาสพงษ เรณมาศ. อางแลว เชงอรรถท 19. หนา 72-74.

Page 39: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

78 จากทกลาวมาขางตนเปนการแสดงใหเหนถงการก าหนดเหตฉกรรจกรณความผดฐานท ารายรางกายของสาธารณรฐเฮลเลนกทไดมการใหความส าคญกบตวผถกกระท าโดยเฉพาะกรณผถกกระท าเปนเดก และเปนบคคลในครอบครวเอาไวเปนการเฉพาะ ซงตางจากกฎหมายของประเทศไทยทไมมการก าหนดเหตฉกรรจกรณผถกกระท าเปนเดกไวเปนการเฉพาะวาเปนการกระท าทผกระท าจะตองไดรบโทษหนกขนอยางสาธารณรฐเฮลเลนกไวเลย 3) สหพนธสาธารณรฐเยอรมน 24 ความผดฐานท ารายรางกายของสหพนธสาธารณรฐเยอรมนนนไดมการบญญตไวใน The German Penal Code of 1993 โดยบญญตไวในบทท 17 เรองความผดตอรางกาย ซงหากเปนการท ารายรางกายธรรมดา จะมบญญตไวในมาตรา 223 โดยบญญตวา “การท ารายรางกายไดรบบาดเจบ (1) ผใดเจตนาท าใหเกดความเสยหายตอรางกายผอน หรอท าใหเสอมเสยแกสขภาพ ตองระวางโทษจ าคกไมเกน 5 ปหรอปรบ...” สวนในเรองเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายจะมการบญญตไวโดยเฉพาะในมาตรา 225 และยงมการบญญตในรปแบบอนทแมจะไมไดอยในมาตราของเหตฉกรรจ แตกเปนกรณการท ารายรางกายทมบทลงโทษหนกขนกวาการท ารายรางกายทวไป ซงสามารถสรปไดดงน 1) หากเปนการกระท าโดยใชอาวธมด หรอเครองมอ หรอมผรวมกระท ามากกวา 2 คน ระวางโทษจ าคกตงแต 6 เดอน - 10 ป หรอปรบหรอทงจ าทงปรบ และแมแตพยายามกระท าความผดกตองไดรบโทษตามมาตรา 224 ดวย 2) หากเปนการกระท าโดยทรมานหรอโดยทารณโหดรายตอบคคลอายต ากวา 18 ป หรอบคคลทไมสามารถชวยเหลอตนเองไดโดยเจตนาใหไดรบความออนแอ หรอท าแกบคคลในครอบครวหรอบคคลทผนนตองคอยดแล หรอดวยอาชพ หรอตามสญญา หรอผในกระท าใหไดรบอนตรายตอสขภาพโดยละเลยทจะดแลตามหนาท ผนนจะตองไดรบโทษจ าคก 6 เดอน - 10 ป ตามมาตรา 225(1) หากไดกระท าโดยไมรนแรงจะตองไดรบโทษจ าคก 3 เดอน - 5 ป ตามมาตรา 225(4) กลาวโดยสรป คอ ลกษณะเหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายตามประมวลกฎหมายอาญาเยอรมนจะมทงในสวนทระบเปนมาตราเฉพาะและไมไดระบเปนเหตฉกรรจแตหากกระท าผกระท าอาจจะตองไดรบโทษหนกขนแสดงใหเหนถงการคมครองในทกรปแบบของความผด โดยเอาบทลงโทษมาเปนมาตรการอยางหนงในการควบคมหรอยบย งอาชญากรรมดวย 25

24 The German Penal Code of 1993 [Online], available URL: http://www.legislationline.org/download/action

/download/id/6115/file/Germany_CC_am2013_en.pdf,2017 (September, 29).

25 ภาสพงษ เรณมาศ. อางแลว เชงอรรถท 19. หนา 66-67.

Page 40: มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการกาหนดเหตุฉกรรจ์ในกรณีการท …dspace.spu.ac.th/bitstream/123456789/5487/7/07

79 จากทกลาวมาขางตนเปนการแสดงใหเหนวา สหพนธสาธารณรฐเยอรมน ไดมการก าหนด

เหตฉกรรจในความผดฐานท ารายรางกายใหมบทลงโทษหนกขนกวาการท ารายรางกายตามปกตกบ

กรณทผถกกระท าเปนเดกไวโดยเฉพาะ ซงหากเปนการกระท าโดยทรมานหรอโดยทารณโหดราย

ตอบคคลอายต ากวา 18 ป โดยผนนจะตองไดรบโทษ 6 เดอน - 10 ป ตามมาตรา 225(1) หากได

กระท าโดยไมรนแรงจะตองไดรบโทษจ าคก 3 เดอน - 5 ป ตามมาตรา 225(4) ทงนยงรวมไปถงกรณ

การท ารายรางกายตอบคคลในครอบครวอกดวย ซงตางจากประเทศไทยทไมไดมการบญญตเหต

ฉกรรจกรณดงกลาวขนเปนการเฉพาะในประมวลกฎหมายอาญาไวเลย