લેખાનુક્રમ - jafariaawaz.com · (૨૫) વારસો, શપતા પોતાની પાછળ છોડી ્નાર સંપશતિ (૩) (૨૬)

JĀFARI ĀWĀZ SEPTEMBER-20193

લખાનકરમ

Vol.-6, Issue-10, September-2019વરષ : ૩૮ સળગ અક : ૪૫૩

• તતરી લખ

ઊઘડત પાન .................................... 4

• કરઆ�ન આન હદરીસ

કરઆન શિકષણ ................................ 7

ગરરલ શિકમ .................................. 9

નહલ અસરાર ..............................11

સવષશષઠ સમરણ ................................15

• તરરીકત

મિાયખવાણી .................................21

• આદબિય�ત

ઝલમકી આશતિ બઝાન આઇએ ............24

મીર અનીસના મરશસયા .................... 26

• ત�રરીખ આન ભગ�ળ

મઝિર શવલાયત ............................. 29

અલ ઇિાષદ ................................... 33

• આખલ�ક

જાનગાશષઠ .................................... 36

સૌથી સારો ઉમમતી (ભાગ–૩) ............ 39

• દઆ� આન મન�જાત

ઇબાદાત ...................................... 43

• આનય

ભારતમા શબનમશસલમો દવારા મોિરષમની ..47

ઇસલામ શવરની સમણ ................... 53

વયશત શવિર – ઇબન ખલદદન .............. 57

અાપણા ઘરની વાતા ........................ 63

‘જાફરી આવાઝ’ન મળલ ડાનિન ........... 64

JĀFARI ĀWĀZ 3


એિસાન એટલ ઉપકાર. અલલાિ તઆલા એ વયશતન ચાિ છ ક એિસાન કરવાનો ગણ ધરાવ છ. વી રીત અલલાિ તઆલાએ આપણા ઉપર ઘણા બધા એિસાનો કયાષ છ, તવી રીત આપણ પણ બીજાઓ તરફ એિસાન પરદરિષત કરવો ોઈએ. અલલાિ તઆલા પોતાની કલામ પાક કરઆન મજીદમા ફરમાવ છ: ٪﴾۱ ۲ ون ﴿۸ ن س ح

م م

ن ہ ذی

وا و ال ق ن ات ذی

ع ال ہ مل ان ال

(બિક, અલલાિ એમની સાથ છ ક ઓ (અશનષો શવરધધ) પોતાન રકષણ કર છ, અન

(બીજાઓ ઉપર) એિસાન કર છ.) (સદરા નિલ, આયત-૧૨૮)

ો કોઈ વયશતએ આપણા ઉપર અપકાર કયયો િોય તો પણ આપણ તનો બદલો ઉપકારથી વાળવો ોઈએ, અન ઉપકારનો બદલો અપકારથી વાળવો ન ોઈએ, કમ ક એવ કરવાથી તો આગમા ઘી નાખવા વ થિ અન ઊલટ દવરભાવ અન દશમનાવટમા વધારો થિ. તથી તો મૌલા અલી (અ.)એ ફરમાવય છ ક :

ھ ی ن الا س ا لاح ک ب

ا تب اخ

ا ع

(તમારા દીની ભાઈન આવી વયકકત તરફ એિસાન

પરદરિષત કરવાની સલાિ આપો.)(નિલ બલાગા (ફઝલ ઇસલામ), સફિા-

૧૧૬૫)અલલાિવાળા લોકોન વતષન એવ િત ક ો

કોઈ તમન સલામ કર, તો તઓ સલામનો વાબ વધાર સારી રીત અન સપદણષ રીતભાતથી આપતા િતા, અન ો તમની સાથ ભલાઈ કરવામા આવતી, તો તઓ ત ભલાઈમા ઉમરો અન વધારો કરીન તનો વાબ આપતા િતા.

લોકો બીજાઓ પરતય ભલાઈ અન એિસાન પરદરિષત કર છ, તઓ લોકોના કદલોન આકરષ છ અન તમના કાયયો િયતાનન ઈજા પિોચાડ છ.

એ પણ ધયાન રાખવા વી બાબત છ ક લોકો એિસાન કર છ, ત લોકો, ના પર એિસાન કયયો િોય તના ઉપર, કોઈ પણ પરકારનો એિસાન તાવીન પોતાના નક કાયયોન બરબાદ કરી દતા નથી. પરત અમક લોકો એવા પણ િોય છ ક તમના પર એિસાન કરવામા આવયો િોય તમ છતા એિસાનફરામોિ બની તા િોય છ, અન એિસાનનો બદલો એિસાન કરનાર પર અપકાર કરીન વાળ છ.

આલ મોિમદ (અ.)ના જીવનમા બનલો આ પરકારનો એક પરસગ ોઈએ:

ઇમામ િસન (અ.)એ એક ઊટ િાકનાર પર કરલ એિસાન.

ઇમામ જાફર સાકદક (અ.)એ ફરમાવય છ ક,“એક માણસ એક સતીનો પીછો કરી રહો

િતો, જયાર ક તણી કા'બાનો તવાફ કરવામા મિગદલ િતી. જયાર ત સતીએ દઆ માટ પોતાના

તતરી લખ


િાથ ઊચા કરલા િતા તયાર પલા માણસ પોતાનો િાથ તણીના ખભા ઉપર મદયો; એ કષણ અલલાિ તનો િાથ તણીના ખભા સાથ ચોટાડી દીધો.”

લોકો આવો શવશચત બનાવ ોવા માટ એટલી મોટી સખયામા ભગા થઈ ગયા ક તવાફની કરિયા રોકાઈ ગઈ. મકાના અમીરન આ બનાવની જાણ કરવા માટ એક માણસન મોકલવામા આવયો. તણ પોતાના ફરતા બધા આશલમોન એકઠા કયાષ, અન આ સમસયાના યોગય શનરાકરણ માટ પરયતનો કયાષ. મોટી સખયામા સામાનય માણસો પણ આ ગનાની સજા િ જાિર થાય છ ત જાણવા માટ એકઠા થઈ ગયા.

જયાર બધા આ સમસયા ઉપર મદઝાઈન ઊભલા િતા તયાર અમીર છવટ કહ, “િ પયગમબર પાક (સ.)ના ઘરાનાનો કોઈ સદસય અતયાર િાર છ?”

તના ફરતા ઊભલા માણસોએ કહ, “િા, િસન ઇબન અલી (અ.) અિી છ.”

ત રાત, મકાના અમીર ઇમામ િસન (અ.)ન પોતાની પાસ બોલાવવાનો િકમ કયયો. તણ ઇમામ (અ.) પાસથી આ બનાવ અગ િ ચકાદો આપવો ત જાણવ િત.

પિલા તો ઇમામ િસન (અ.) કા'બા તરફ ફયાષ, અન દઆ માટ પોતાના િાથ ઉઠાવયા. થોડા સમય માટ આપ (અ.) એ શસથશતમા ઊભા રહા. તયાર પછી આપ (અ.)એ મનાજાત કરી. પછી, પલા માણસ પાસ ઈન ઇમામ (અ.)એ ઇમામતની િશતથી સતીના ખભા પર ચોટી ગયલો પલા માણસનો િાથ અલગ કયયો.

મકાના અમીર ઇમામ િસન (અ.)ન પદછય, “અય િસન (અ.)! િ માર આ માણસન શિકષા ન કરવી ોઈએ?”

ઇમામ (અ.)એ વાબ આપયો, “ના.”લખક કિ છ: આ દયા િતી ક ઇમામ

િસન (અ.)એ પલા ઊટચાલક પરતય દિાષવી િતી, પરત આ એ માણસ િતો ક ણ અશગયારમી મોિરષમની રાત અધારામા ઇમામ (અ.)નો કમરપટટો છીનવી લવા માટ આપ (અ.)નો મબારક િાથ કાપી નાખીન ચાલયો ગયો િતો. ઇમામ (અ.)એ કા'બામા દિાષવલ ઉપકારનો બદલો તણ આ રીત અપકારથી વાળયો િતો.

(રાિનામાએ સાદાત, શલદ-૧, સફિા-૩૬; િરએ તદબા, સફિા-૪)


322 સપાદન: જાફરી આવાઝ (કાયાષલય)

(૧) પરબધક, વયવસથાપક (૫)(૫) કોઈ ઘટનામા થત મોત, કતલ, વધ (૪)(૮) રસતો બતાવનાર, માગષદિષક (૪)(૯) અવા , સદા (૨)(૧૧) કફ, ઘન, નિો (૨)(૧૨) ઔરધ, રોગ મટાડનાર પદાથષ (૨)(૧૪) મસીબત, આફત, વબા (૨)(૧૫) પરકશત, િશત, સામરયષ (૪)(૧૭) ગવષ, ગૌરવ (૨)(૧૯) ઉપદરવ, બડ, ખરાબી, દગો (૨)(૨૦) િકમન બિવચન, િકમો (૪)(૨૧) ટવ, સવભાવ (૩)(૨૩) સો, એકસોની સખયા (૨)(૨૫) વારસો, શપતા પોતાની પાછળ છોડી નાર

સપશતિ (૩)(૨૬) ‘બદામ’ન ઉદદષ, એક સદકો મવો (૩)(૨૭) કામ કરનાર, નોકર (૪)(૨૮) સવભાવ, આદત, પરકશત (૪)(૨૯) તરફણ કરનાર, પકષ લનાર (૫)

(૧) આગણ, ચૉક, પરાગણ (૩)(૨) ઉપર, નજીક, ફળ (૨)(૩) નજાત/મશતનો માગષ (૫)(૪) મસલમાનોની પિલી શિરતનો દિ (૩)(૬) નો વાબ ન િોય તવ, અોડ (૪)(૭) તડપ, તીવર ઇચછા (૩)(૧૦) અરબીમા ‘એક’ માટ વપરાતો િબદ (૩)(૧૩) આિરો, આશય (૩)(૧૫) મસલમાનોનો ધમષગથ (૪)(૧૬) નમાઝનો એકમ (૩)(૧૮) એક ફરએ દીન, ઇસલામનો ઇનકમટકષ (૩)(૨૦) િ વખત પિરવામા આવતા કપડા (૪)(૨૨) દલીલ, શચહન, માગષદિષન (૪)(૨૩) કકતાબન નામ ‘_____ ઝિીર’ (૨)(૨૪) િશતિાળી, જીશવત (૪)(૨૫) િનો એિરામ બાધવાન સથળ (૩)

ykze [kðeyku Q¼e [kðeyku

1 2 3 4 5 6 7

8

9 10 11 12

13 14

15 16 17 18 19

20

21 22 23 24

25 26

27

28 29


b (િરઆતમા) સઘળા લોકો એક ઉમમત િતા; પછી અલલાિ ખિખબર આપનારા તથા ડરાવનારા નબીઓ મોકલયા, તથા તમની સાથ િકની સાથ કકતાબ (પણ) નાશઝલ કરી ક થી ત (કકતાબ) લોકો વચચ ના શવર તઓ મતભદ કરતા િતા, તનો ફસલો કર; અન તમા બીજા કોઈએ મતભદ કયયો નિી, પણ તમણ ક મન ત (કકતાબ) આપવામા આવી િતી (અન) ત (મતભદ) પણ સપષ દલીલો તમની પાસ આવી ગયા પછી અન ત માત અરસપરસની દશમનાવટના લીધ (કયયો િતો). પછી અલલાિ ઈમાન લાવનારાઓન પોતાના િકમથી િકની શિદાયત કરી ક ના શવર તઓ મતભદ કયાષ કરતા િતા; અન અલલાિ ન ચાિ છ તન શિદાયત કર છ.

(સદરા બકરા, આયત-૨૧૩)

b (અય રસદલ!) લોકો તમન પદછ છ ક તઓ દાનમા િ આપ? આપ કિી દો ક માલમાથી તમ કાઈ ખચષ કરો ત માબાપ માટ તથા અશતશનકટના સગાવિાલાઓ માટ તથા યતીમો માટ તથા

حیم حمن الر ہ الربسم الل

ہ الل فبعث احدۃ و

ۃ ام اس الن ان

ک

انزل و منذرین و رین مبش بین النبین م

لیحک حق

بال الکتب م

معہ

اختلف ما و فیھ اختلفوا فیما اس النم

جاءتہ ما بعد من اوتوہ ذین

ال ا ال فیھ

ذین ال ہ

الل فہدی م بینہ ا

بغی نت البی

حق

ال من فیھ اختلفوا لما منوا ا

صراط الی یشاء من یہدی ہ الل و باذنھ

ستقیم ﴿۲۱۳﴾ م

انفقتم ما قل ینفقون ذا ما یسـلونک

و الاقربین و والدین

فلل خیر ن مبیل و ما الیتمی و المسکین و ابن الس

ઇનસાનના જીવનના િકમો શવર આયતો

કરઆ�ન આન હદરીસ


ہ بھ علیم ﴿۲۱۵﴾تفعلوا من خیر فان الل

قتال حرام

ال ہر

الش عن یسـلونک عن صد و بیر

ک فیھ قتال قل فیھ

٭ حرام

ال المسجد و بھ ر

ف

ک و ہ

الل سبیل ہ و

و اخراج اہلہ منھ اکبر عند اللیزالون لا و القتل من اکبر

الفتنۃ

م

دینک عن م وک یرد ی حت م

یقاتلونک

م عن

ان استطاعوا و من یرتدد منکحبطت ئک ول

فا افر

ک ہو و فیمت دینھ

ئک اول و خرۃ

الا و نیا الد فی م اعمالہ

م فیہا خلدون ﴿۲۱۷﴾ ار ہ اصحب الن

لوۃ الوسطی ٭ لوت و الص حفظوا علی الصنتین ﴿۲۳۸﴾

ہ ق

و قوموا لل

بانا ... ﴿۲۳۹﴾فان خفتم فرجالا او رک

મોિતાો અન મસાફરો માટ િોવો ોઈએ; અન (પણ) નકી તમ કરો છો, બિક, તન અલલાિ સારી રીત જાણ છ. (સદરા બકરા, આયત-૨૧૫)

b (લોકો) તમન પાક મશિનાઓમા કકતાલ કરવા શવર પદછ છ; તમ કિો ક તમા કકતાલ કરવો ઘણો મોટો ગનો છ; એવી રીત (લોકોન) અલલાિના માગષથી રોકવા તથા (પોત પણ) અલલાિનો ઇનકાર કરવો અન મશસદલ િરામથી લોકોન અટકાવવા અન ત (મશસદો)ની સાથ સબધ ધરાવનારાઓન તમાથી કાઢી મદકવા (ત) અલલાિની પાસ તથી પણ વધાર ગભીર ગનો છ અન કફતનો એ કતલ કરવા કરતાય વધાર ગભીર (ગનો) છ. અન ત (મિકરકો) તમારાથી સતત લડયા કરિ એટલ સધી ક ો તમન ચાલી િક તો તઓ તમન તમારા આ દીનથી ફરવી નાખ; અન તમારામાથી પોતાના દીનથી ફરી િ, અન બઈમાનીની િાલતમા મરી િ, તો તવા લોકોના કમયો દશનયા તમ આખરતમા નાબદદ થઈ િ, અન તઓ આગના રિવાસીઓ છ ક મા તઓ િમિા માટ રિિ.

(સદરા બકરા, આયત-૨૧૭)

b (અય મસલમાનો!) સઘળી નમાઝો (નો સમય) સાચવો, ખાસ કરીન વચલી નમાઝનો, અન અલલાિની િ દ રમા તાબદાર થઈન ઊભા રિો.

(સદરા બકરા, આયત-૨૩૮)

b પણ ો તમન ભય િોય તો ચાલતા ચાલતા અથવા ઘોડા ઉપર ( િાલતમા િો ત િાલતમા નમાઝ અદા કરો)

(સદરા બકરા, આયત-૨૩૯)


خن

12ـ إذا ائتمنت فلا تست

دق ر الصث

ک

13ـ إذا قویت الأمانۃ

14ـ رأس الإسلام)الإیمان( الأمانۃالمعتقد حسن عنوان الأمانۃ

صحۃ 15ـ

ہا أفضل دیانۃ16ـ علیک بالأمانۃ فإن

الخیانۃ

17ـ فساد الأمانۃ طاعۃ

رع الأمانۃ جلبب الوفاء، و اد18ـ فاز من ت

لم إن و

أمانۃ نشرہ لايحسن يء

ش

لک 19ـ

یستکتم

لہ لا إیمان لہ

20ـ من لا أمانۃ

૧૨. જયાર તમ કોઈની પાસ અમાનત મદકો તો તના પર શવશવાસઘાતનો આકષપ કરો નિી.

૧૩. જયાર અમાનતદારી દઢ બન છ, તયાર સચચાઈમા વધારો થાય છ.

૧૪. ઇસલામ (ઈમાન)ન મદળ અમાનતદારી છ.

૧૫. સાચી અમાનતદારી અલલાિ પર મબદત ઈમાન દિાષવ છ.

૧૬. અમાનતદારી કળવો, કારણ ક ત ઉતિમ પરકારની દીનદારી છ.

૧૭. અમાનતદારીમા ભરષતા કરવી એ છતરપપડી છ.

૧૮. ત વયકકત સફળ છ ક વફાદારી અપનાવ છ, અન અમાનતદારીના િસતોથી સરજ થાય છ.

૧૯. ત દરક બાબત ક જાિર કરવા લાયક ન િોય, ત અમાનત છ, ભલ ન પછી તન ખાનગી રાખવાની માગ ન કરલી િોય.

૨૦. અમાનતદાર નથી, ત ઈમાનદાર નથી.


૨૪ - અમાનતદારી


૨૧. ણ અમાનતદારીન મિતવ ન આપય, ત દગાબાજીમા સપડાયો.

૨૨. અમાનતદારી સાથ વતષન કર છ, તણ તના દીનન સપદણષ કયયો.

૨૩. પોતાની ફરોન બજાવવી ત ઉતિમ પરકારની અમાનતદારી છ.

૨૪. અમાનતદાર નથી, તનામા ઈમાન નથી.

૨૫. નામા અમાનતદારી નથી, તનામા દીનદારી નથી.

૧. બ અમાનતોમા ઈમાન અફઝલ છ.

૨. ઈમાન જીભ વડ સવીકારવાન અન અમલથી જાિર કરવાન નામ છ.

૩. ઈમાન અન લાિરમ એક સાથ છ. તઓ એકબીજાથી દા નથી.

૪. ઈમાન અન ઇલમ (અન અમલ) બનન ોડકા ભાઈઓ છ, અન એવા સાથી છ ક એકબીજાથી અલગ નથી થતા.

૫. ઈમાન એક વકષ છ તન મદળ યકીન છ અન તની ડાળીઓ તકવો છ, અન તના ફલ લાિરમ છ અન તન ફળ ઉદારતા છ.

૬. ઈમાન, શનખાલસતા અન યકીન તથા પરિઝગારી એ બધા સબરમા અન અલલાિની મરજીમા રાજી રિવામા સમાયલા છ.

21ـ من استہان بالأمانۃ وقع في الخیانۃ

یانۃ مل الد

22ـ من عمل بالأمانۃ فقد أک

مم

23ـ من أحسن الأمانۃ رعی الذ

لہ

24ـ لا إیمان لمن لا أمانۃ لمن لا دین لہ

25ـ لاأمانۃ

1ـ الإیمان أفضل الأمانتین)الأمانین(

2ـ الإیمان قول باللسان، و عمل بالأرکان

لا و قرن، في مقرونان الحیاء و الإیمان 3ـ یفتـرقان

أخوان العمل( )و العلم و الإیمان 4ـ رقان

توأمان، و رفیقان لا یفت

فرعہا و الیقین، أصلہا جرۃ،

ش الإیمان 5ـ خاء حیاء، وثمرہا الس

قی، و نورہا ال الت

الورع، و الیقین، و الإخلاص، و الإیمان، 6ـ بر و الرضا بما یأتي بھ القدر الص

૨૫ - ઈમાન



રાઝો શનયાઝ:સવાલ પદછનારાના બીજા સવાલના વાબમા અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ ઇિાષદ ફરમાવયો:

અમીરલ મોશમનીન (અ.): એ બ ક માથી એકની પણ કોઈ ોડ નથી, અન ન તો તમના માટ િયાત (શદગી) છ, ત છ સદર અન ચાદ અન ત નદર ક સદયષથી છ ક ન ચાદથી છ ક ન શસતારાઓથી, ન શચરાગોથી ત એક ઉમદર (કાયષ) િતો ક ન અલલાિ તીિના ગલોમા મદસા (અ.) માટ મોકલયો િતો.

એ ઘડી ક ની ગણતરી ન તો કદવસમા થાય છ ક ન રાતમા ત સદરના ઊગવા પિલાની ઘડી છ.

એ દીકરો ક પોતાના બાપ કરતા મોટો િતો અન ત તનો સૌથી મોટો દીકરો િતો, ત ઉઝર (અ.) િતા ક મન અલલાિ ચાલીસ વરયો પછી બીજી વખત જીવતા કયાષ િતા અન તમના બટાન એકસો દસ વરયો પછી. એ ગયા ક ના માટ કકબલો નથી, ત કા’બાનો અદરનો ભાગ છ. અન ત માણસ ક નો બાપ ન િતો ત મસીિ (ઈસા (અ.)) છ. અન એ માણસ ક નો કોઈ કબીલો નથી ત આદમ (અ.) છ.

સાઈલ: આપ (અ.)એ કઈ રીત સવાર કરી?અમીરલ મોશમનીન (અ.): મ એવી રીત

સવાર કરી ક િ શસદીક અવવલ, અન ફારક આઝમ છ. િ ખરલ બતિાનો વસી છ. િ અવવલ (પરથમ) અન આશખર (અશતમ) છ. િ જાિર અન બાશતન છ. અન િ દરક વસતન ઇલમ ધરાવ છ. િ ઐનલલાિ (અલલાિની આખ) અન નબલલાિ છ અન મસષલીન પર અલલાિનો અમાનતદાર છ અન અબદલલાિ અમારાથી છ. આસમાનો અન મીનમા અમ તના ખજાનદાર છીએ. િ જીવતો કર છ, અન િ માર છ અન િ એવો જીવતો છ ક ન મોત નથી.

અઅરાબી િઝરત અલી (અ.)ના આ કોલ મબારકથી નવાઈ પામયો.

અમીરલ મોશમનીન (અ.): િ અવવલ છ એટલ એ ક સૌથી પિલા રસદલલલાિ (સ.) ઉપર ઈમાન લાવયો છ. િ આશખર છ એટલ ક એ ક ણ સૌથી છલલ એમન (રસદલલલાિ (સ.)ન) કબરમા ોયા. િ જાિર છ એટલ ક ઇસલામમા શિમાયત કરવાવાળો, અન િ બાશતન છ એટલ ક ઇલમથી ભરલો. િ દરક વસતનો જાણકારો છ


એટલ ક િ એવી દરક વસતન ઇલમ ધરાવ છ ક ની અલલાિ પોતાના નબીન ખબર આપી છ, પછી તો એની સાથ મન પણ ખબર આપવામા આવી, અન ઐનલલાિ એટલ ક િ મોશમનો અન કાકફરો પર તની આખ છ એ નબલલાિ એટલ ક અલલાિના ઇિાષદ મ બ, ‘‘તમારામાથી કોઈ માણસ કિવા લાગ ક િાય અફસોસ! મારી કમી પર ક મ નબલલાિની બાબત કરી.’’ ણ મન ઘટાડયો, તણ અલલાિ સાથ કમી કરી. કોઈ નબીની નબવવત કબદલ નથી કરવામા આવી જયા સધી ક તણ મોિમદ (સ.) પર તમના ઇખતતામન કબદલ ન કયયો. એટલા માટ ખાતમનનબીયયીન નામ (ગણવામા આવય) બનય. મોિમદ (સ.) સયદલ અશબયા (અશબયાના સરદાર) છ અન િ સયદલ ઔશસયા (વસીઓનો સરદાર) છ. અન મીન પર અલલાિનો ખજાનદાર છ. મન એ ઇલમ આપવામા આવય છ ક રસદલલલાિ (સ.)ન આપવામા આવય છ. અના િાઈ અથાષત િ સનનતોન જીવતી કરવાવાળો છ. અના અમીયત, અથાષત િ શબદઅતોન મારવાવાળો છ. િ એવો જીવતો છ ક ન મોત નથી એટલ ક અલલાિ તઆલાનો ઇિાષદ છ: ‘‘ લોકો રાિ ખદામા િિીદ થઈ ગયા છ, તમન કદાશપ મરલા ન સમો, બલક તઓ જીવતા છ, અન પોતાના પરવરકદગારથી રોજી મળવ છ.’’ (મનાકકબ ઇબન િિર આિદબ, શલદ-૩)સદદખોરી (વયાખોરી):

િઝરત અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.)થી મરવી છ ક કરસાલત મઆબ (સ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘યા અલી! સદદના શસતિર પરકારો છ; સૌથી આસાન એવો છ ક કોઈએ બતલલાિમા પોતાની મા સાથ શઝના કયાષ િોય. અય અલી! સદદના એક કદરિમની

સજા બતલ િરમમા મિરમો સાથ શઝના કરવા કરતાય વધાર છ.’’અમલનો સવીકાર:

અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ ફરમાવય છ:(૧) કોઈ અમલના કબદલ થવા માટ, ખદ

અમલ ઉપર તની મોટી ઇનાયત સમો. દશનયામા ઝોિદ........ન ઘટાડી દ છ, અન દરક નઅમતનો િરિ અદા કરવો પરિઝગારી છ, એ વસતઓથી ક મન અલલાિ િરામ કરી છ, માણસ પોતાના બદનન તકલીફમા સપડાવી દીધ, તણ પોતાના પરવરકદગારન ખિનદદ કયયો અન ણ પોતાના બદનન દ:ખમા સપડાવી ન દીધ, તણ પોતાના રબનો ગનો કયયો.

(૨) તમાર ોઈએ ક અમલના સબધમા, અમલના સવીકાર માટ અતયત કોશિિ કર, એવ કિો નિી ક અમલ તવાની સાથ કર, કમ ક એવ કવી રીત કિી િકાય ક કયો અમલ કબદલ થવાનો છ?ચાર બાબતોમા ચાર બાબતો:

અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ ફરમાવય છ ક, ખદાવદ તઆલાએ ચાર બાબતોન ચાર

બાબતોમા પરોવી દીધી છ.(૧) પોતાની રઝાન પોતાની ઇબાદતમા

પરોવી દીધી છ તથી તની ઇબાદતથી કોઈ બાબતની કારીગરી ખયાલ ન કરો. ઘણી વખત, એવ થાય છ ક ત તની રઝા પરમાણ થાય છ, અન તમ નથી જાણતા.

(૨) પોતાના ગઝબન ગનાિ (માશસયત)મા પરોવી દીધો છ, તથી કોઈ ગનાિન નાનો ન સમો. ઘણી વખત એવ બન છ ક તમા તનો કિર છપાયલો રિ છ અન તમ નથી જાણતા.


(૩) તણ પોતાના વલીન પોતાના િિરોમા છપાયલો રાખયો છ, તથી અલલાિના બદાઓમાથી કોઈ બદાન નાનો ન સમો. ઘણી વાર એ તનો વલી નીકળયો છ અન તમ નથી જાણતા.

(૪) તણ પોતાની કબદશલયતન દઆઓમા પરોવીન રાખી છ તથી તની બારગાિમા કોઈ દઆન નાની ન શવચારો. ઘણી વખત એવ થાય છ ક દઆ કબદલ થઈ જાય છ, અન તમ નથી જાણતા.

(કમાલદીન, શલદ-૨)ઇસલામની પરસિા

ખલાસ ઇબન ઉમરથી કરવાયત છ ક અમ અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.)ની શખદમતમા બઠલા િતા ક એક માણસ, ક ખઝાઅથી િતો ત, આવયો અન કહ,

‘‘અય અમીરલ મોશમનીન! િ આપ (અ.)એ રસદલલલાિ (સ.)ન ઇસલામની પરસિા બયાન કરતા સાભળયા છ?’’

આપ (અ.)એ ફરમાવય,‘‘મ રસદલલલાિ (સ.)ન એવ ફરમાવતા

સાભળયા છ ક ઇસલામની બશનયાદ ચાર સતભો ઉપર

છ: (૧) સબર (૨) યકીન (૩) શિાદ અન (૪) અદલ.સબરના ચાર શવભાગો છ: િૌક, દર, પરિઝગારી

અન તરકીબ. થી માણસ નનતમા વાનો ઇચછક િોય, તણ ખવાશિિોથી બચવ ોઈએ, અન ન િનનમનો ખોફ િોય, તણ િરામથી બચવ ોઈએ. ણ દશનયામા ઝોિદન અપનાવયો દ:ખોન તચછ સમજયો, ન મોતનો ઇનતઝાર િોય, તણ નક કાયયોમા ઉતાવળ કરવી ોઈએ.

યકીનના ચાર શવભાગો છ: દાનાઈ (બશ ધધમતિા/સમદારી) પર સમીકષા, દાનાઈની

તાવીલ, ણ દાનાઈની બાબતની તાવીલ કરી, ત નસીિતન સમજી ગયો અન નસીિતન સમજી ગયો, તણ સનનતન અનકરણ કય, અન ણ સનનતોન અનકરણ કરી લીધ ત અવવલીનમાથી થઈ ગયો.

શિાદના ચાર શવભાગો છ: અમર શબલ માઅરફ, નિી અશનલ મનકર, અન વચનની બાબતમા સાચા િોવ અન ફાશસકોન દશમન ગણવા. ણ અમર શબલ માઅરફ કય, તણ મોશમનની પિમતની કમરન મબદત કરી, અન ણ કોઈન ઘણાસપદ બાબતોથી રોકી લીધો, તણ મનાકફકન નાક રગડી નાખય, અન ણ વતનોન સમથષન આપય, તણ પોતાની મરાદ મળવી લીધી, અન પોતાના દીનન સરશકષત કરી દીધો. અન ણ ફાશસકોન દશમન માનયા, ત અલલાિ ખાતર ગઝબનાક થયો, અન અલલાિ ખાતર ગઝબનાક થયો, તો અલલાિ પણ તની ખાતર ગઝબનાક થિ.

અદલના ચાર શવભાગો છ: ઇલમની રોનક, તફિીમ (સમણ/અકલ)ના સમદરમા ડદબી વ, શિકમતના માગયો, શિલમના પદરબિાર બાગ, પછી તફિીમના સમદરમા ડદબી ગયો ઇલમના ઊટન અથાષત બશિસાબ ઇલમન જાિર કરી દીધ, અન ણ ઇલમના સૉદયષની શિફાઝત કરી, તણ શિકમતના રસતાઓની માઅરફત મળવી લીધી, અન ણ શિકમતના રસતાઓની માઅરફત મળવી લીધી, તણ શિલમના ફલોન ચદટી લીધા અન ણ શિલમના બાગના ફલોન ચદટી લીધા, તની ઉમરમા કોઈ કમી ન કરી અન લોકોમા આરામની શદગી પસાર કરી, અન તમણ રાિત મળવી લીધી.

(તોિફલ ઉકદલ, સફિા-૭૪)



sLkkçku y{eh (y.)Lke ¾kr‚ÞŒku

(ગતાકન ચાલ...)(૮) વિબ ઇબન િમઝાથી મરવી છ ક બરદા

યમનમા િઝરત અલી (અ.) સાથ ગયા િતા, તયા િઝરત અલી (અ.)થી નારા થઈ ગયા અન તમની શિકાયત કરવા લાગયા, જયાર રસદલલલાિ (સ.)ન આ શવર જાણ થઈ તો આપ (સ.)એ બરદાન ફરમાવય ક, ‘‘આવી વાતો ન કરો, કારણ ક અલી (અ.) મારા પછી તમારા બધામા સૌથી શષઠ છ.’’

(૯) અબદલલાિ ઇબન મસઊદથી કરવાયત છ ક મ રસદલલલાિ (સ.)ન ોયા ક અલી (અ.)નો િાથ પકડીન ફરમાવી રહા િતા ક, ‘‘આ દરકનો વલી છ, અન િ તનો વલી છ.’’

(૧૦) સમરા ઇબન નદબથી કરવાયત છ ક રસદલલલાિ (સ.) ફરમાવતા િતા ક, ‘‘નો િ નબી છ, તનો આ અલી વલી છ.’’િઝરત અલી (અ.)થી તવલલા રાખવાનો સવાબ

(૧) ઝદ ઇબન અરકમથી કરવાયત છ ક રસદલલલાિ (સ.)એ ઇિાષદ ફરમાવયો છ ક, ‘‘ માણસ મારા વ જીવન ગજારવા ઇચછતો િોય, મારા વી મોતની આિા રાખતો િોય, અન

નનતમા રિવાની ખવાશિિ રાખતો િોય – ક નો અલલાિ મન વાયદો કયયો છ, અન ના મદળ અલલાિ પોતાના િાથથી લગાવયા છ – તો તન ોઈએ ક અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.)થી તવલલા રાખ, કારણ ક તઓ તમન યારય શિદાયતના રસતાથી દદર નિી કર, અન તમન ગમરાિીમા નિી નાખ.’’

(૨) અમમાર ઇબન યાશસર (રઝી.)થી કરવાયત છ ક, ‘‘રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘મારા ઉપર વિી નાશઝલ થઈ છ ક માણસ મારા ઉપર અન અલી (અ.) ઉપર ઈમાન લાવિ, તો ત માણસ મારી સાથ નનતમા િિ, અન ણ અલી (અ.)થી તવલલા રાખી તણ મારાથી તવલલા રાખી, અન ણ મારાથી તવલલા રાખી, તણ અલલાિ સબિાનિદ તઆલાથી તવલલા રાખી.’’’’

(૩) અબદ સઈદ ખદરી અન ઇબન અબબાસ આ આયત (سئولون م م

ہ

م إن રાક તમન‘‘ (وقفوہ

રોકો ક તમનાથી કટલાક સવાલ કરવામા આવિ.’’ (સદરા સાફફાત, આયત–૨૪) શવર કરવાયત કર છ ક િઝરત અલી (અ.) શવર આ આયત નાશઝલ



થઈ છ. અિી કયામતના કદવસ સવાલ કરવામા આવિ, ત અલી (અ.)ની શવલાયત શવર છ.’’

(૪) કિવામા આવ છ ક જયાર અબદલલાિ ઇબન અબબાસની વફાતનો સમય નજીક આવયો તો તઓ દઆ માગવા લાગયા ક, ‘‘અય પરવરકદગાર! અલી (અ.)ની શવલાયતના કારણથી તારી નદીકી ઇચછ છ.’’નાબ અલી (અ.)ની તવલલા વગર શસરાત ઉપરથી પસાર નિી થઈ િકાય.

(૧) િઝરત અલી (અ.)થી કરવાયત છ ક રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘જયાર કયામત આવિ, તયાર અલલાિ તઆલા આગલા અન પાછલા બધા લોકોન ભગા કરિ, અન િનનમ ઉપર શસરાતન નસબ કરિ. કોઈ તના ઉપરથી અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.)ની શવલાયતના પરવાના વગર પસાર નિી થઈ િક.’’

(૨) િસન બસરી કરવાયત કર છ ક રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘કયામતના કદવસ અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.) નનતના એક પિાડ, ક ન નામ કફરદોસ િિ અન તના ઉપર અલલાિન અિષ છ, ત પિાડ ઉપર નદરની કસસી પર શબરામાન િિ, તના સામ નિર તસનીમ વિતી િિ. અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.) અન તમની અિલબત (અ.)ની મોિબબતની રાિદારીની સનદ વગર શસરાત પરથી પસાર નિી થઈ િક, તઓ નનતમા ઝાખીન ોિ, અન તના દોસતોન તમા દાખલ કરિ અન પોતાના દશમનોન િનનમા ધકલી દિ.’’

(૩) કસ ઇબન િાશઝમથી કરવાયત છ ક,

‘‘એક કદવસ અબદ બરિ િઝરત અલી (અ.)ન મળયા અન તમન ોઈન મસકરાવા લાગયા, તો િઝરત અલી (અ.)એ પદછય ક, ‘‘તમ કમ િસી રહા છો?’’ તો અબદ બરિએ વાબ આપયો ક, ‘‘મ સરવર કાએનાત (સ.)ન ફરમાવતા સાભળયા છ ક, ‘‘કયામતના કદવસ અલી (અ.)ની સનદ વગર કોઈ પણ માણસ પલ શસરાત ઉપરથી પસાર નિી થઈ િક.’’’’

(૪) મજાશિદ ઇબન અબબાસથી કરવાયત કરી છ ક તઓ કિ છ ક રસદલલલાિ (સ.) ફરમાવતા િતા ક, ‘‘કયામતના કદવસ અમ િૌઝ પર િોઈિ, અન નનતમા કોઈ પણ દાખલ નિી થઈ િક જયા સધી ત અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.)ની સનદ ન લઈ આવ.’’િઝરત અલી (અ.) મોશમનોના મૌલા છ

રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘િ નો મૌલા છ, તનો આ અલી (અ.) પણ મૌલા છ.’’ આ િદીસ એટલા બધા રાવીઓથી કરવાયત થઈ છ ક કટલાક મિદીસોએ તન ભગી કરવામા મોટા પરમાણમા શલદોની રચના કરી દીધી છ.

(૧) સૌથી પિલા અબદ જાફર મોિમદ ઇબન રીર તબરી (મતય શિ.સ. ૩૧૦) ક મની પરખયાત કકતાબ તારીખ તબરી છ. તમણ આ િદીસ ૭૫ રીત કરવાયત કરી છ અન એક કરસાલો લખયો છ ક ન નામ ‘અલ શવલાયા’ રાખય છ, ના રાવીઓની પષકળતા ોઈન િાકફઝ ઝિબી ‘તશકરતલ િાકફઝ’મા લખ છ:

مولاہ فعلی مولاہ ت

�ن

ک� من

અન પછી કિ ક, ‘‘આ િદીસ શવર મોિમદ


રીર તબરીએ એક કરસાલો લખયો છ, જયાર મ તમા રાવીઓની પષકળતા ોઈ તો િ બિોિ થઈ ગયો.’’

(૨) તમના પછી િાકફસ અબદ અબબાસ અિમદ ઇબન મોિમદ સઈદ ઇબન અબદરષિમાન ઇબન ઇબરાિીમ ઇબન શઝયાદા ઇબન અબદલલાિ ઇબન અલાન અલ-અકદી અલ-કદફી, (ક ઇબન ઉકદા તરીક પરખયાત છ) ક મના ઇલમની ગવાિી િાકફઝ ખતીબ ‘તારીખ બગદાદ’મા બયાન કર છ. (મતય, શિ.સ. ૩૩૦) તમણ આ િદીસ ઉપર એક મોઅતબર કરસાલો લખયો છ અન તન નામ ‘અલ-મોવદત’ રાખય છ. અન ૧૨૮ રીત િદીસન કરવાયત કરી છ. વી રીત િાકફઝ ઇબન િર ‘સવાએક મોિરષકા’મા લખ છ ક, ‘‘મન કનતો મૌલા ફ અલીયયન મૌલાની િદીસન શતરમીઝી અન શનસાઈએ કરવાયત કરી છ અન તના પષકળ રાવીઓ છ. ઇબન ઉકદાએ એક કકતાબમા આ િદીસના તમામ રાવીઓન અન સનદોન ભગી કરી છ, અન ની સનદો લગભગ ‘સિીિ’ અન ‘િસન’ છ.

(૩) અલલામા અબદ અલ-કાશસમ ઉબદલલાિ ઇબન શિસકાની (મતય શિ.સ. ૪૭૦)એ આ િદીસની સનદોન બાર ખબરના કરસાલામા ભગી કરી છ અન તન નામ ‘દઆતલ શિદાત ઇલા િકલ મૌલાત’ રાખય છ.

(૪) અલલામા અબદ સઈદ મસઊદ ઇબન નાશસર સરી શસતાની (મતય શિ.સ. ૪૭૭)એ આ િદીસન એકસો વીસ સિાબાઓથી કરવાયત કરી છ, અન સતિર ભાગનો કરસાલો લખયો છ. આ

કરસાલાન નામ ‘કદરાયા િદીસલ શવલાયા’ છ.(૫) િાકફઝ િમસદીન અબદ અબદલલાિ

મોિમદ ઇબન અિમદ ઝિબી (મતય શિ.સ. ૭૪૮)એ િદીસના પરકારો શવર કરસાલો ભગો કયયો છ, આવી રીત ‘શમફતાિ કનઝલ દકાઇક’મા નીચ પરમાણ અબદલલાિ ઇબન િાકકમ લખ છ:

و اما حدیث من کنت مولاہ فعلی مولاہ فلہ طریق جیدہ و قد افردت ذلک ایضا

આના શસવાય કટલાક િદીસવતિાઓએ આનાથી વધીન પણ િદીસન સારી રીત ભગી કરવાની કોશિિ કરી છ, મ ક, ઇબન કસીર અબલ આલા વનીથી નકલ કર છ:

انھ کان یتعجب ویقول شاہدت مجلد اببغداد فی ید صحاف فیھ روایات ہذا الخبر مکتوبا

علیھ المجلدۃ الثامنھ والعشرون من طرق من کنت مولاہ فعلی مولاہ ویتلوہ المجلد

فالتاسع والعشرون۔(અબલ મઆલી વની તાજબ કયાષ

કરતા િતા અન કિતા િતા ક, ‘‘મ બગદાદમા સિાબીઓ પાસ આ િદીસની કરવાયતોના શવર એક ઘણી મોટી કકતાબ ોઈ, તના ઉપર લખલ િત ક, ‘‘મન કનતો મૌલાિ ફ અલીયયન મૌલાિની સનદોની આ અઠઠાવીસમી શલદ છ, અન તના પછી ઓગણતીસમી શલદ લખવામા આવિ.’’)આ િદીસ કરવાયત કરનાર અસિાબની નામાવલી:

(૧) અબદ બરિ (૨) ઉમર ઇબન ખતિાબ (૩) ઉસમાન ઇબન અફફાન (૪) અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.) (૫) તલિા ઇબન અબદલલાિ (૬) ઝબર ઇબન લઅવામ (૭) અબદરષિમાન


ઇબન ઔફ (૮) સઅદ ઇબન અબી વકાસ (૯) અબબાસ ઇબન અબદલ મતિશલબ (૧૦) ઇમામ િસન ઇબન અલી (અ.) (૧૧) ઇમામ િસન ઇબન અલી (અ.) (૧૨) અબદલલાિ ઇબન અબબાસ (૧૩) અબદલલાિ ઇબન જાફર ઇબન અબી તાશલબ (૧૪) અબદલલાિ ઇબન મસઊદ (૧૫) અમમાર ઇબન યાશસર (૧૬) અબદ ઝર નદબ ઇબન નાદા (૧૭) સલમાન ફારસી (૧૮) સઅદ ઇબન ઝરારા અનસારી (૧૯) ખઝમા ઇબન સાશબત અનસારી (૨૦) અબદ અયયદબ અનસારી (૨૧) સિલ ઇબન િનીફ અનસારી (૨૨) ઉસમાન ઇબન િનીફ (૨૩) િઝફા ઇબન યમાની (૨૪) અબદલલાિ ઇબન ઉમર (૨૫) બરાઅ ઇબન આશઝબ અનસારી (૨૬) રફાઆ ઇબન રાફઅ અનસારી (૨૭) સમરા ઇબન નદબ (૨૮) સલમા ઇબન ઉકદઅ અસલમી (૨૯) ઝદ ઇબન સાશબત અનસારી (૩૦) અબદ યઅલા અનસારી (૩૧) અબદ કદામા અનસારી (૩૨) સિલ ઇબન સઅદ અનસારી (૩૩) અદી ઇબન િાશતમતાઈ (૩૪) સાશબત ઇબન યઝીદ બરદીઆ (૩૫) કઅબ ઇબન અઝા અનસારી (૩૬) અબદ િસીમ ઇબન બિતાન અનસારી (૩૭) િાશિમ ઇબન ઉતબા ઇબન અબી વકાસ ઝિરી (૩૮) શમકદાદ ઇબન ઉમર કકનદી (૩૯) ઉમર ઇબન અબી સલમા (૪૦) અબદલલાિ ઇબન અબી અસીદ શલમખઝમી (૪૧) ઇમરાન ઇબન િસીન (૪૨) બકરયા ઇબન િસીબ સલમી (૪૩) અબદ સઈદ ખદરી (૪૪) જાશબર ઇબન અબદલલાિ અનસારી (૪૫) રીર ઇબન અબદલલાિ શબલી (૪૬) ઝદ ઇબન અરકમ અનસારી (૪૭) િઝફા ઇબન સઈદ

(૪૮) ઉમર ઇબન િમક શખઝાઈ (૪૯) ઝદ ઇબન િારસા અનસારી (૫૦) માશલક ઇબન િવરસ (૫૧) અબદ સલયમાન જાશબર ઇબન સમરતલ સવાની (૫૨) અબદલલાિ ઇબન સાશબત અનસારી (૫૩) િિી ઇબન નાદા સલદલી (૫૪) ઝમીર અસીદી (૫૫) અબદલલાિ અશઝબ અનસારી (૫૬) ઉમર ઇબન મરાષ (૫૭) અબદલલાિ ઇબન અબી ઔફા સલમી (૫૮) ઝદ ઇબન િરાિીલ અનસારી (૫૯) અબદલલાિ ઇબન બશિર માઝની (૬૦) નોઅમાન ઇબન લાન અનસારી (૬૧) અબદરષિમાન ઇબન દલમી (૬૨) અબદ િમરા, ખાકદમ રસદલલલાિ (સ.) (૬૩) અબદ ફઝાલા અનસારી (૬૪) અતીયા ઇબન બશિર માઝની (૬૫) આશમર અબી લલા શગફારી (૬૬) અબદ તફલ અમર ઇબન વાશસલા કકનાની (૬૭) અબદરષિમાન ઇબન અબદરબ અનસારી (૬૮) શિસાન ઇબન સાશબત અનસારી (૬૯) સઅદ ઇબન નાદા ઔફા (૭૦) આશમર ઇબન અમીર ઔફા (૭૧) અબદલલાિ ઇબન યામીલ (૭૨) િબબા ઇબન વન (૭૩) ઉકબા ઇબન આશમર િની (૭૪) અબદ ઝવબ િાઇર (૭૫) અબદ િરીિ શખઝાઈ (૭૬) અબદ િજીબા વિબ ઇબન અબદલલાિ સવાની (૭૭) અબદ અમામા સદી ઇબન અલાન બાિલી (૭૮) આશમર ઇબન લલ ઇબન િમઝા (૭૯) નદબ ઇબન સફયાન શબલી (૮૦) ઉસામા ઇબન ઝદ ઇબન િારસા કલબી (૮૧) વિિી ઇબન િબષ (૮૨) કસ ઇબન સાશબત ઇબન ઘમાસ અનસારી (૮૩) અબદરષિમાન ઇબન મશઝબા (૮૪) િબીબ ઇબન બદીલ ઇબન વકાષઅ શખઝાઈ (૮૫) અનસ ઇબન


માશલક અનસારી (૮૬) અબદ િરરા દદસી (૮૭) ફાતમા (અ.) શબનત મોિમદ રસદલલલાિ (સ.) (૮૮) આયિા શબનત અબદ બરિ (૮૯) ઉમમ સલમા ઉમમલ મોશમનીન (૯૦) ઉમમ િાની શબનત અબી તાશલબ (૯૧) ફાતમા શબનત િમઝા ઇબન અબદલ મતિશલબ (૯૨) અસમા શબનત ઉમસ િસઅમીયા (૯૩) બલા શબનત ઉમર અનસારી (૯૪) અબદ બઝાષ નલા ઇબન ઉબદ અનસારી (૯૫) અબદ રાફઅ ગલામ રસદલલલાિ (સ.) (૯૬) અબદ ઉમરા ઇબન ઉમર ઇબન મિશસન અનસારી (૯૭) નાજીઆ શબન અશમર શખઝાઈ (૯૮) અબદ ઝનબ ઇબન ઔફ અનસારી (૯૯) યઅલા ઇબન મરાષ સકફી (૧૦૦) સઈદ ઇબન સઅદ ઇબન ઉબાદા અનસારી (૧૦૧) અબદ સરીિા શગફારી.

ઇબન ઉકદાએ બીજા ૨૮ સિાબીઓનો શઝરિ કયયો છ ક મના નામ વણષવયા નથી.



ક બ ફોત િવ, સિાબી ર િાની,તબ મસલીમ કરી, ખો કીતી ર જાની.

જયાર સિાબી, િાની સાિબ િિીદ થઈ ગયા તયાર મશસલમ સાિબની િોધખોળ કરવામા આવી.

ક ઇબન ઝીયાદન, બોત જાસસ ભજાએ,સો મસલીમ કફક, માિ ર ઢઢાએ.

શઝયાદના બટાએ ઘણા જાસદસો મોકલયા, અન મશસલમ સાિબની કદફા િિરમા િોધ ચલાવવામા આવી.

જાની મસલીમ ખબર, બ િાની િો કરી,તબ ચતા અન કદલ, િઈ ર બોતરી.

જયાર મશસલમ સાિબન િાની સાિબની (િિાદતની) ખબર મળી તયાર તમના કદલમા ઘણી શચતા થઈ.

તબ િાનીક ડરથી, બિાર ર આએ,અન અસવાર િોકર, ચલ ર સણાએ.

તયાર મશસલમ સાિબ િાની સાિબના

ઘરમાથી બિાર આવયા, અન ઘોડા પર સવાર થઈન તયાથી રવાના થયા.

િોત ગામક બિાર, ચોકી ર દખાઈ,વ િઝાર ર આદમી, કરી થી ર સણાઈ.

ગામની બિાર નીકળતા દશમનોની ચોકી ોવામા આવી ક િજાર દશમનોની િતી.

તબ વાથી દખકર, ફીર ઓર રાિા ગએ,વા િઝાર દો અસવાર, દખ ચોકી ક લિ.

પછી તયા ચોકી ોઈન બીજા રસતા ઉપર ગયા તો તયા બ િજાર દશમનોની ચોકી ોવામા આવી.

ભી ઉસક દખકર, ફીર વા થી આએ,કફર ઓર રાિા જાનકા, સોચ મન ર લાએ.

એ ચોકીન ોઈન પાછા આવયા, અન બીજા રસતા ઉપર વાનો શવચાર કયયો.

ભી િઝાર ર અસવારકી, વા ચોકી ર દખાિી,ય િાકકમન નાક બાધ, રાિા બધ ર કરાિી.

અન તયા પણ િજાર દશમનોની ચોકી ોવામા આવી, આમ િાકકમ નાકા બાધીન રસતો રોકી લીધો.

ભી વ ચોકી ર દખકર, મસલીમ ફીરીએ,

Mkík økkuh Ãkeh {þkÞ¾ ðk[k

çkÞkLk Lkt.135

{õ|Œq÷Lkk{k

તરરીકત


સો ગામ ક માિા, ઓર ઠામ ચલીએ. તયાથી પણ ચોકી ોઈન મશસલમ સાિબ

પાછા ફયાષ, અન ગામની અદર બીજી ગયાએ વાનો શવચાર કયયો.

ય ફીરત િિરમા, સબ ગઈ ર રાતી,એ સનત મોશમનો કદલ, િ ફીકર ર આતી.

આમ િિરમા ફરતા ફરતા રાત પદરી થઈ ગઈ, અન આ સાભળતા મોશમનોના કદલમા શચતા થવા લાગી.

રતિીઘર ઘર મસલીમ ફીરીએ,

કફ માિી સબ રાતર, કફ માિી સબ રાત;રાિા બધ થી કીતી સિી,

સની િ એસી બાતર, સની િ એસી બાત.કદફાની અદર મશસલમ સાિબ આખી રાત ઘર

ઘર ફરતા રહા, અન ખરખર રસતાઓ પણ બધ કરવામા આવયા િતા, એવી વાત સાભળી છ.

ભારા - બરિાઆપકા િ ચાતા કર, એસા િ સરીનિારર,દનીમા તન સખ ઉસ નાિી, જીસ િ ઉસકા પયારર.

અલલાિ એવો સ ષનિાર છ ક ઇચછ ત કરવાવાળો છ. આ દશનયામા અલલાિથી મોિબબત કર છ તન દશનયામા યારય સખ મળત નથી.અકીલક બટ કદફ િિરમા, સનો તમ એક તનર,ઘર ઘર ફીર િ ભાગત, ડર બઝ ચતા મનર.

સાભળો ક નાબ અકીલના ફરઝદ કદફા િિરમા એકલા છ, કદલમા ડરની શચતા થવાથી

એકલા ઘર ઘર ફરી રહા છ.બીછરાન અન કદલ સિી, લાગયા િિઝાદ ચતર,પણ જીવ થા ફના કીયા, થ તનથી નચતર.

ખરખર ઇમામ િસન (અ.)થી દાઈ થઈ તન નાબ મશસલમન કદલમા ઘણ દઃખ િત, પરત જીવન કફદા કયયો િતો એટલ તની શચતા કરતા ન િતા.બરાગથી બરિા લાગીયા, તો તન ક દવ દાઝર,િિઝાદ ક નાિી મીલના, પડી દાઈ આર.

દાઈન દઃખ લાગય તો પોતાના િરીરન તકલીફ આપી, િવ માર ઇમામ િસન (અ.)ની મલાકાત થિ નિી, અન માર તમનાથી આ દાઈ પડી ગઈ.પાખા નિી ક ઉડકર, જાઉ િિઝાદ પાસર,મસલીમ ય સમર સમર, નાખ શનસાસા સાસર.

માર પાખો નથી ક િ ઊડીન ઇમામ િસન (અ.)ની પાસ જાઉ, નાબ મશસલમ આ રીત યાદ કરી કરીન શવાસ શવાસ શનસાસા નાખી રહા છ.ગલી કચી ઘર ઘર ફીર, પાવ ના રિન ઠામર,મસલીમ ફીર એકલ, કફ િિર ક નામર.

નાબ મશસલમ કદફામા ગલી ગલી, અન ઘર ઘર ફરી રહા છ, પરત કોઈ રિવાની ગયા મળતી નથી, અન તઓ કદફા નામના િિરમા એકલા ફરી રહા છ.નાિી કોઈ ભાઈ બધવા, નાિી કોઈ મીતર વીરર,નાિી કોઈ તલ અનક સતોક, દવ દલક ધીરર

નથી તમના કોઈ ભાઈ ક નથી કોઈ દોસત, એવ કોઈ નથી ક નાબ મશસલમ સાિબન કદલાસો આપ ક થી તમના કદલમા સતોર થાય.

çkÞkLk Lkt.136


િિરમા ગરીબ િવ, મસલીમ કફ માિીર,દરીન સબ દીસ સિી, દોસત તો કોઈ ના પાયર.

કદફા િિરમા નાબ મશસલમ ગરીબલ વતન થઈ ગયા છ, દરક ગયાએ બસ દશમનો છ, કોઈ દોસત ોવામા આવતો નથી.કફીયન કૉલ કરન, દીયા જય બરીય દાવર,દરીજાન સબ મીલકર સિી, ઢઢ કર મન ચાવર.

કદફાવાળાઓ કાલ કરીન દશમનની મ દગો દીધો. બધા દશમનો ભગા થઈન મશસલમ સાિબન િોધી રહા છ.મસલીમ સમર રબક, તલ પલ સાસો સાસર,દશનયા ક ના ચાિી કછ, આકબત ખરકી આસર.

મશસલમ સાિબ શવાસ શવાસ અન દરક પળ અલલાિન યાદ કરી રહા છ, તમણ આખરત સારી થવાની આિાએ દશનયાન ન ચાિી.


جعفری )مد( ن حسی کامران محمد د سی ر ی �پ عہد ولی

یئ

آ� بجھانے آتش کی ظلم

લમની આગ બજાવવા માટ આવો. રિમતોના ફલો શખલાવવા માટ આવો.

અધકારની તરસ બજાવવા માટ આવો. નદરના દકરયા વિાવવા માટ આવો.

અમલ વગરનો છ, પરત આપનો છ. આપ મન આઝમાવવા માટ આવો.

બાશતલન તીર િકની તરફ ખચલ છ. અલી અસગર (અ.)ની માફક મસકરાવા માટ આવો.

અશગયાર સદીઓથી વરાન થઈ ગયલી છ ફરીથી ત દશનયાન સજાવવા માટ આવો.

કફરએ બીજી વખત માથ ઊચય છ, િદરી તવર બતાવવા માટ આવો.

یئ

آ� بجھانے آتش کی ظلم

یئ

آ� کھلانے گل کے رحمتوں

یئ

آ� بجھانے کی ظلمت اس ی �پ

یئ

آ� بہانے ا در�ی کا نور

کا آپ ہوں مگر ہوں گو عمل بے

یئ

آ� آزمانے کو مجھ آپ

کھنچے ی �ہ ب ن

جا� کی حق باطل � ر یت

�

یئ

آ� مسکرانے اصغر مثل

ہوئی اجڑی جو ہے سے وں صد�ی ارہ گی

یئ

آ� سجانے ا ین

د� �ی سے پھر

نے کفر ا اٹھا�ی ہے بارہ دو� سر

یئ

آ� دکھانے ور یت

� دری حی

આદબિય�ત


ع تلوار�ی نے ر ن

م ی �ہ دی کر

یئ

آ� اٹھانے پرچم کا ن د�ی

کا ع معبد ہے کو ہونے بند

یئ

آ� گرانے ت �ب ر �ہ کا جہل

ذرا کو باں غر�ی ام ش

� اب جلد

یئ

آ� بنانے شعباں ری یت

�

اسے ہے دبوچا نے ی�اں عص� بار �

یئ

آ� چھڑانے کو ر ن ئ

فا� آپ

ઇનકાર કરનારાઓએ તલવારો બલદ કરી છ, દીનના પરચમન ઉઠાવવા માટ આવો.

ઇલમના ઇબાદતખાના બધ થવાની તયારીમા છ. અજાનતાના દરક બતન પાડવા માટ આવો.

િવ િામ ગરીબાન રાક લદીથી તીજી િાબાન બનાવવા માટ આવો.

ગનાઓએ તન વિમા કરી લીધો છ. આપ ‘ફાઇઝ’ન છોડાવવા માટ આવો.


(ગતાકન ચાલ)મરસિયા–૧૧ ۱۱- ی مر�ش

ا اڑا�ی نے غازی کو ر ن شبد�ی کہ ت ت

و� اجس آ�ی در می صف اعدا کہ تڑپ سا بجلی

ا سا�ی کا علمدار ن

ی� ت� � پڑا پہ جس اجس �پا�ی اسے سر بے نے الموت ملک آکر

تھی کھڑی پہ سر اجل چمکی پہ ق ر ن

� وہ

تھی پڑی کی جانوں تھا ہوش کسے کا ا در�ی

( વખત ગાઝીએ િબદીઝ (નામના ઘોડા)ન ઉડાડયો તો વીળીની માફક તડપીન દશમનોની સફોમા આવી ગયો. ના ના પર અલમદારની તલવારનો છાયડો પડયો, તો મલકત મૌત આવીન તમન સર વગરના ોયા. ત માથા ઉપર ચમકી, મોત તના માથા પર ઊભલ િત. નદીની કોન પડી િતી. તમન તો પોતાના જીવોની પડી િતી.)

کار سواران جفا کو نروں ین

� ئے ہو انے دار�ت کماں می کمانوں کو رروں یت

� ئے ہو جوڑے

خونخوار ئے ہو �چے ی�ن کھ�

می ہاتھوں اپنی ارتلوار�ی یت

� کو رکی ن خونر�ی بھی کی والوں ی�وں پھ� � ر �ب صف

�پائے نہ آنے ن علمدار حسی کہ تھا غل

ئے �پا نہ نے جا نہرتلک حرم ائے تس

(દશમનોના સવારો નઝાન તાણીન ઊભા િતા. તીરદાોએ કમાનોમા તીરોન ોડલા િતા. એ ખદખાર લોકો પોતાની ખલલી તલવારો િાથોમા ખચીન ઊભલા િતા. બરછીવાળાઓની સફ પણ ખદનરઝી કરવા માટ તયાર

૪૯

૫૦

علمدار عباس حضرت شہادت و ن જનાબ અબબાિ અલમદાર (અ.)નો જગ�ب

અન શહાદતન વરણન

આદબિય�ત


િતી. એવો િોર િતો ક અલમદાર િસન (અ.) આવવા ન પામ. અિલિરમના સકા નિર સધી વા ન પામ.)

خبردار ی �ہ آتے ہم کہ ے خبردارعباس پکار ی �ہ تے اٹھا باگ � اب کی رہوار

خبردار ی �ہ تے دکھا اسداللہ ن خبردار�ب ی �ہ تے جا پہ نہر لی کے انی �پ

روکو تو کو شرردم ن

ی� ت� � زرا یں یکھ� �د ہاں

روکو تو کو ہم ذرا ہے روکا تو کو ا در�ی

(અબબાસ (અ.)એ પોકાર કયયો ક, ‘‘ખબરદાર, અમ આવીએ છીએ. ખબરદાર, િવ ઘોડાની લગામ ઉઠાવીએ છીએ. ખબરદાર, િવ અસદલલાિનો ગ બતાવીએ છીએ. ખબરદાર, પાણી માટ નિર ઉપર ઈએ છીએ. િા, અમ ોઈએ ક રા તણખાઝરતી તલવારોન તો રોકી ઓ. દકરયાન તો રોકીન ઊભા છો, રા અમન તો રોકો.)

صفائی کے غازی نے ہاتھ عجب تھی آئی�پائی صف ن

ی� ت� تہ � کہ جو وہ تھی صاف بس

آئی نجف اہ ش

� ت ضر�ب نظر کو آئیاعدا طرف جس رکی نہ پھر فنا سی جوں

تھی، بلاتھی امت یت

تھی، � تھی، شرارہ شعلہ

تھی دا ن

� قہر ا �ی تھی رق �ب ا تھی، �ی ی�ر � م�شش �

(ગાઝીના અબ િાથ એવી સફાઈ મળવી િતી ક તલવારના નીચ સફ આવી ત બસ સાફ થઈ ગઈ. દશમનોન તો િાિ નફ મૌલા અલી (અ.)ની ઝબષત નર પડી. વી રીત શવનાિન પદર ન રોકાય એ રીત આવી. ભડકા વી િતી, તણખા વી િતી, કયામત િતી, આફત િતી. તલવાર િતી ક પછી વીળી િતી ક પછી અલલાિનો કિર િતો?)

آرا ستم فوج ہوئی راں ن گر�ی موج کناراجوں کے ا در�ی سے گھاٹ ا کی اعدانے

ارا �ی کا ن �ب تھا نہ کو جن مرے ڈوب ماراوہ نے علمدار کے چن چن کو سرداروں

پراتھا کا سواروں نہ دل ی �پ نہ می دم اک

تھا بھرا سے خوں ستم دست یں سف� ی ت

� خالی

૫૧

૫૩

૫૨


( મ દકરયાન મો ભાગ તમ જાશલમોની ફો ભાગવા લાગી. દશમનોએ ઘાટ છોડીન દકરયાનો કકનારો પકડયો. મન ગથી સબધ ન િતો ત ડદબી મયાષ. અલમદાર સરદારોન વીણી વીણીન મારી નાખયા. એક કષણમા તો સવારો ક પયાદાઓની સફ (જાણ) િતી નિી. સફો ખાલી િતી અન લમનો િાથ ખદનથી ભરલો િતો.)

ا آ�ی نظر ا در�ی جو کو نہ سک�ی� ائے تاس آ�ی در می �پانی وہ سے رائی

ت� ر ی

ش� جوں

ا آ�ی قمر ا در�ی ماہی اک ر �ہ �ی اسمجھی آ�ی ر ت

ا� سے فلک بام � فلک شمس ا �ی

تھی جھلک می لہروں ند�ی چو چکا تھی ہوتی

تھی چمک کی ستاروں می حبابوں کے ا در�ی

(સકાએ સકીનાન વી નદી નર પડી તો, જાણ ક િર નદીના તટપરદિમાથી પાણીમા આવયો. નદીની દરક માછલી એવ સમજી ક ચાદ આવયો અથવા તો આકાિનો સદર આકાિની અટારીથી નીચ ઊતરી આવયો. આખો અજાઈ જાય તવી પાણીની લિરોમા ઝલક િતી. નદીના પરપોટાઓમા શસતારાઓની ચમક િતી.)

૪૮


ત�રરીખ આન ભગ�ળ

િજતલ શવદાઅરસદલલલાિ (સ.)એ શમનામા ઇરિાદ ફરમાવયો,

“િ તમારી વચચ બ વસતઓ મદકતો જાઉ છ, ો તમની સાથ ોડાયલા રિિો, તો કદાશપ ગમરાિ નિી થાઓ: એક કકતાબ ખદા અન બીજા મારા

અિલબત (અ.)...” (તફસીર અલી ઇબન ઇબરાિીમ કમમી, શલદ-૧,

સફિા-૧૭૧)િ એક રાકીય વયવસથા સબધી બદાઓનો

મળાવડો છ ક મા દર વરષ લાખો મસલમાનો ભાગ લ છ. િઝરત ઇબરાિીમ ખલીલલલાિ (અ.)એ કા’બાન શનમાષણ કય અન આપ (અ.)એ તની કરિયાઓનો પાયો નાખયો, તયારથી લઈન આ સધી ઇમાનવાળા લોકોનો કકબલો બનતો આવ છ.

માનાઓ પસાર થવાની સાથ તની કરિયાઓ અન ઇબાદતની ગયાઓમા પણ પરશતકાર થતો આવયો તથી અરબ લોકોના જાિશલયતના માનામા ઘણા બધા ખોટા રીતકરવાો િની કરિયાઓમા િામલ થઈ ગયા િતા.

રસદલલલાિ (સ.)એ િની કરિયાઓમા વયશતગત રીત ભાગ લવા માટ, અન તની કરિયાઓન સિીિ રીત અદા કરવા માટ લોકોન તાલીમ આપવા માટ શિ.સ. ૧૦મા મકાની સફર કરી.

આપ (સ.)એ િકમ આપયો ક બધા મસલમાનોમા એવી જાિરાત કરી દવામા આવ ક આ વરષ રસદલલલાિ (સ.) િ માટ ઈ રહા છ. વા માગતો િોય ત તયાર થઈ જાય.

રસદલલલાિ (સ.) જયાર િની સફર માટ નીકળયા તયાર કરબાનીના ૬૬ જાનવરો (સીરા િલબી, શલદ-૩, સફિા-૩૧૯) આપની બીવીઓ અન બટી િઝરત ઝિરા (અ.), કટલાય િજાર મસલામાનો, મિાશરો, અનસાર અન કબીલોના લોકો આપ (અ.)ની સાથ િતા. (સીરા િલબી. શલદ-૩, સફિા-૩૦૭, સીરા ઇબન શિિામ, શલદ-૪, સફિા-૨૪૮) ઇશતિાસકારોએ કલ સખયા ચાલીસ િજારથી લઈન એક લાખ ચોવીસ િજાર સધી બયાન કરી છ. (સીરા િલબી. શલદ-૩, સફિા-૩૦૭, સીરા ઇબન શિિામ, શલદ-૪, સફિા-૨૪૮)

ો ક, આ રસદલલલાિ (સ.)ની મબારક શદગીની અશતમ િ ગણાતી િતી, તથી તન ‘િજતલ શવદાઅ’ કિવાય છ.

એ ઉપરાત આ િના સથળોમા અલલાિના િકમ પરમાણ ک ی ال زل ان

ا م غ

ل ب ول س ر ال ا یہا ی

و ھ ت ال رس ت غ ل ب ا م

ف ل ع ف ت م

ل ان و ک بر ن م

وم ق دی ال ہ ہ لا یل اس ان ال ن ن ال ک م م ص ع ہ ی

ل ال


ن ری ف ک િઝરત (સદરા માએદા, આયત-૬૭) الઅલી (અ.)ની શવલાયત અન ઇમામતન એલાન કરવામા આવય. આ મિતવન એલાન દીન ઇસલામ સપદણષ થવા માટ િત. તન લીધ આ િન િજતલ બલાગ અથવા િજતલ કમાલ પણ કિવામા આવ છ.

બધા મસલમાનોએ િની કરિયાઓ રસદલલલાિ (સ.)ના માગષદિષન િઠળ અદા કરી.રસદલલલાિ (સ.)નો ઐશતિાશસક ખતબો:

રસદલલલાિ (સ.) અલલાિ તરફથી પોતાના જાનિીન અન ખલીફાન શનયત કરવા માટ નકી થયલા િતા, કમ ક િઝરત અલી (અ.)નો, પોતાના જાનિીન અન ખલીફા િોવાના કારણ પકરચય કરાવવો કઈ સિલ કામ ન િત. તથી નબીએ અરિમ (સ.)એ ધીર ધીર લોકોની સમન તયાર કરવાન િર કરી દીધ િત. આપ (સ.)એ પોતાની રિલત પછી પદા થનારી તમામ પકરશસથશતઓ માટ ગદીર ખમ પર િઝરત અલી (અ.)ની ઇમામત અન શવલાયતન એલાન કરવા માટ બધા રરી પગલા ભરી દીધા િતા. િઝદર અરિમ (સ.)એ ઘણા પરસગોએ કરઆન અન અિલબત (અ.)ની ઓળખ આપીન એવો ભરોસો કરાવી દીધો િતો ક મારા પછી આ બનન તમારી રિનમાઈ કરિ. આ બનન એકબીજાથી દા નિી થાય: “ઈનની તારક ફીકોમસસકલન કકતાબલલાિ વ ઇતરતી અિલબતી.”

રસદલલલાિ (સ.)એ અરફાતના મદાનમા, અન એક કોલ પરમાણ શમનામા એક ખતબો ઇિાષદ ફરમાવયો, તમા આપ (સ.)એ મસલમાનોન, વયશતગત અન સામદશિક ફરો અન વાબદારીઓ તરફ, ધયાન દોય િત.િઝરત અલી (અ.)ન યમન વ:

ઇસલામના પયગમબર (સ.)એ યમનવાળાઓમા ઇસલામની તબલીગ અન નરાનવાળાઓ પાસથી માલ લવા અન કઝાવતની વાબદારી પણ િઝરત અલી (અ.)ન સોપી િતી.

િઝરત અલી (અ.)એ અર કરી, “યા રસદલલલાિ (સ.)! મ આ સધી કઝાવત વા કામ કયા નથી.” પયગમબર ઇસલામ (સ.)એ પોતાનો મબારક િાથ િઝરત અલી (અ.)ની છાતી પર મદયો અન દઆ કરી: “યા અલલાિ! અલી (અ.)ના કદલન શિદાયત ફરમાવ ન તમની જીભન લપસી વાથી સરશકષત રાખ.” (શબિારલ અનવાર, શલદ-૧૨, સફિા-૩૬૦)

તયાર પછી અમક નસીિતો કરી ક લોકોની સાથ કવી રીત વયવિાર કરવો ોઈએ. આપ (અ.)એ ફરમાવય, “અલલાિની કસમ, અગર અલલાિ કોઈન તારા વસીલાથી રાિ શિદાયત પર લઈ આવ તો ત એવી દરક વસતથી બિતર છ ક ના પર સદયષ ચમક છ અન આથમી જાય છ.” (સીરા િલબી, શલદ-૨, સફિા-૨૪૫; શબિારલ અનવાર, શલદ-૧૨, સફિા-૩૬૧)

રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘અય અલી! દઆ અન મનાજાતન િમિા ઝબાન પર રાખો, કમ ક દઆ અન તનો સવીકાર સાથ સાથ છ. દરક િાલતમા અલલાિનો િરિ બજાવી લાવો, કમ ક િરિ નઅમતના વધારાન કારણ બન છ. અગર કોઈની સાથ વાયદો કરો તો તન પદરો કરો. મરિ અન ફરબ કરવાથી દદર રિો, કમ ક બદકારોમો મરિો ફરબ ખદ તમના તરફ પલટાઈ જાય છ. લમ અન શસતમથી પરિઝ કરો, કમ ક લમ જાશલમની ગરદન પર પલટાઈન જાય છ. બિક, અલલાિ મઝલદમોનો મદદગાર છ.’’ (શબિારલ અનવાર, શલદ-૧૨,


(સ.)ન િકમ મળી ચદયો િતો ક િજતલ શવદાઅની સમાશપત પર અમીરલ મોશમનીન િઝરત અલી (અ.)ની િકદમત અન જાનિીનીન એલાન ફરમાવ.

રસદલલલાિ (સ.)એ મદીનાથી રવાના થતા પિલા િઝરત અલી (અ.)ન પત લખયો ક યમનથી મકા પિોચી જાય અન િની કરિયાઓમા ભાગ લ. (ઇિાષદ મફીદ, શલદ-૧, ફિા-૧૭૧)

િખ મફીદ લખ છ ક, “િઝરત અલી (અ.)એ તરત પોતાની જાતન મકા પિોચાડી દીધી. આપ (અ.)એ મીકાત ઉપરથી એિરામ બાધયો. રસદલલલાિ (સ.)ની શખદમતમા િાર થઈન યમનની તબલીગ ઇસલામની કાયષવાિીથી પકરશચત કયાષ.

મકા પાછા આવતા નરાનવાળાઓ પાસથી માલના સવરપમા લવામા આવલા કપડા િતા ત આપની સાથ આવલા શસપાિીઓએ એિરામ તરીક અદરોઅદર વિચી લીધા. િઝરત અલી (અ.)ન જયાર તની ખબર મળી તો આપ (અ.)એ ફરમાવય:

“તમારા ઉપર ખદબ અફસોસ છ ક આ કપડા િઝદર અરિમ (સ.)ન સોપી દવામા આવ ત પિલા તમ બધાએ અદરોઅદર વિચી લીધા, જયાર ક મ તમન એવ કરવાની ઇજાઝત આપી ન િતી.”

આપ (અ.)એ તમની પાસથી એ કપડા લઈન િઝદર અરિમ (સ.)ના િવાલ કરી દીધા. કટલાક લોકોએ િઝદર અરિમ (સ.)ન િઝરત અલી (અ.)ની બાબતમા આની શિકાયત કરી તો રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય,

“તમારી બાનન બધ કરો અન અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.)ની બદગોઈ ન કરો, કમ ક તઓ અલલાિનો િકમ જારી કરવામા કોઈનીય પરવા કરતા નથી. (ઇિાષદ મફીદ, શલદ-૧, સફિા-૧૭)

સફિા-૩૬૧)રસદલલલાિ (સ.)એ યમનવાળાઓ માટ એક

પત પણ લખયો ક મા તમન ઇસલામની દાવત આપવામા આવી િતી. િઝરત અલી (અ.) પયગમબર ઇસલામ (સ.) પાસથી આવા સદિાઓ લઈન યમન તરફ રવાના થયા.

બરાઅ ઇબન આશઝબ, ક આ સફરમા િઝરત અલી (સ.)ના સગાથ િતો, ત નકલ કર છ ક વખત િઝરત અલી (અ.) યમનમા દાખલ થયા તો આપ (અ.)એ તયાના કબીલાઓન ઇસલામી દાવત આપી અન પયગમબર ઇસલામ (સ.)નો પત વાચી સભળાવયો. િઝરત અલી (અ.)ની મીઠી બાન અન ફસીિ અન બલીગ અદા અન રસદલલલાિ (સ.)ની અઝમત અન લાલતના સદકામા આખો િમદાન કબીલો, ક યમનના બધા કબીલાઓમા મિતવનો િતો, ત મસલમાન થઈ ગયો. (સીરા િલબી, શલદ-૩, સફિા-૩૧૯)

અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ આ પરસગ રસદલલલાિ (સ.)ન લખીન મોકલયો. આિઝરત (સ.) િમદાન કબીલો મસલમાન થવાથી ખદબ ખિ થયા અન િરિનો સજદો બજાવી લાવયા. તયાર પછી આપ (સ.)એ તણ વખત આવ ફરમાવય: “અસસલામો અલા િમદાન, અસસલામો અલા િમદાન, અસસલામો અલા િમદાન.” િમદાન કબીલાના મસલમાન થઈ વા પછી યમનના બાકીના લોકો પણ મસલમાન થઈ ગયા.િઝરત અલી (અ.)ન યમનથી પાછા આવવ:

શિરતન દસમ વરષ િત. પયગમબર ઇસલામ (સ.)નો વાસતશવક શવસાલ નજીક િતો તથી રરી િત ક આિઝરત (સ.)ના જાનિીન અન વસીન શનયત કરવામા આવ. અલલાિ તરફથી રસદલલલાિ



ત�રરીખ આન ભગ�ળ

(ગતાકન ચાલ...)(૮) ઇબન અબબાસથી એક પરસગની કરવાયત

થઈ છ ક ન મજાકદલાએ િઅબીના િવાલાથી અન તમણ શઝયાદ ઇબન નજર િારસીના િવાલાથી બયાન કરી છ ક તઓ કિ છ:

‘‘િ શઝયાદની પાસ બઠો િતો ક તયા રિદ શિરીન લાવવામા આવયા. શઝયાદ તમન પદછય ક, ‘‘તમારા ઇમામ તમન િ કહ િત?’’ (એટલ ક અલી (અ.)એ રિદ શિરીની િિાદત શવર કહ િત, શઝયાદ તના શવરધધ વતષન કરવા ઇચછતો િતો) રિદ શિરીએ વાબ આપયો ક, ‘‘ત મારા િાથ અન પગન કાપી દઈિ, પછી મન િદળીએ ચઢાવી દઈિ.’’ તો શઝયાદ બરાડા પાડીન કિવા લાગયો ક, ‘‘અલલાિની કસમ! આ ભશવષયવાણીન િ ખોટી સાશબત કરી દઈિ.’’

જયાર રિદ વા લાગયા તો શઝયાદ કિવા લાગયો ક, ‘‘અલલાિની કસમ! મન તનાથી વધાર કોઈ વસત નર નથી આવતી ક તમારા ઇમામ તમારા માટ કિી છ, એટલા માટ તમના િાથ કાપી નાખવામા આવ, પગ કાપી દવામા આવ અન િદળીએ ચઢાવી દવામા આવ.’’

રિદ શિરી શઝયાદન કિવા લાગયા ક, ‘‘થોડી વાર થભી જા! િ તન એક બીજી વાત કરવા ઇચછ છ ક વાત મન અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ બતાવી િતી.’’ તો શઝયાદ ગસસ થઈ ગયો અન િકમ કયયો ક, ‘‘તમની જીભ પણ કાપી દવામા આવ.’’

રિદ શિરીએ મકમતાથી કહ ક, ‘‘અલલાિની કસમ! િવ અમીરલ મોશમનીન (અ.)ની વાત સાશબત થઈ ગઈ.’’

આ પરસગ િીઆ અન સનની સનદોમા ખદબ પરખયાત છ, અન આ કકસસાન મસશનનફોએ પરમાણભદત બતાવયો છ. નામોના િવાલા ઉપર આપવામા આવયા છ તન મ ભરોસાપાત જાણયા છ. આશલમોએ આ પરસગન કાશબલ યકીન બતાવયો છ. આ પરસગ પણ મોઅશઝા છ. (િખ મફીદ)

(૯) એક પરસગન અબદલ અઝીઝ ઇબન સિબ અબલ આશલયાના િવાલાથી બતાવવામા આવયો છ ક તઓ કિતા િતા ક મન મઝરષઅ ઇબન અબદલલાિ કહ િત:

‘‘મઝરષઅ ઇબન અબદલલાિ કિ છ ક મ અમીરલ મોશમનીન (અ.)ન કિતા સાભળયા િતા

અમીરલ મોસ મનીન (અ.)ના મોઅસજઝા


ક, ‘‘અલલાિની કસમ! એક ફો આગળ વધિ અન જયાર ત ફો બદા (મકા અન મદીનાની વચચ આવલ સથળ) નામના સથળ પિોચિ તો તન મીન ગળી િ.’’

અબલ આશલયાએ કહ ક, ‘‘તમ તો મન ગબની વાત કિી રહા છો.’’

તમણ કહ ક, ‘‘િ તન કઈ કિી રહો છ તન યાદ કરી લ. િ યકીનની સાથ કિી રહો છ ક કઈ પણ અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ મન કહ છ, ત થઈન રિિ, ક એક માણસન પકડી લવામા આવિ, પછી તન કતલ કરી દવામા આવિ. આ પરસગ આ મશસદની બ દીવાલો વચચ બનિ.

તો અબલ આશલયાએ કહ ક, ‘‘તમ કઈ પણ કિી રહા છો ત ખરખર ગબની વાતો છ.’’

તો તમણ કહ ક, ‘‘મન આ વાત કિવાવાળા સાચા અન અમીન છ અન ત અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.) છ.’’

અબલ આશલયા બયાન કર છ ક, ‘‘િ તો મઆનો કદવસ પણ નિોતો આવયો ક મઝરષઅન પકડી લવામા આવયા, અન િદળીએ ચઢાવીન કતલ કરી દવામા આવયા. આ પરસગ મશસદની બનન દીવાલો વચચ બનયો િતો.’’

અબલ આશલયા કિ છ ક તમણ મન એક વાત બીજી પણ કિી િતી ક િ ભદલી ગયો છ.

(૧૦) આ પરસગના રાવી રીર છ ક મણ તન મગરાના િવાલાથી બયાન કયયો છ. તઓ કિ છ:

જયાર િજજા મલઊનન ગવનષર બનાવવામા આવયો તો તણ નાબ કમલ ઇબન

શઝયાદન િોધવાનો િકમ આપયો, તયાર કમલ ઇબન શઝયાદ છપાઈ ગયા. (કારણ ક ઉમયા શખલાફત દરશમયાન મૌલા અલી (અ.)ના દોસતો અન પકરવારવાળાઓન કતલ કરી દતા િતા.)

િજજા ચાલાકી કરી અન કામદારો િતા તમન વતન રોકી દીધ (એક બીજી કરવાયતમા છ ક તમના કબીલાન લગતી બધી સવાઓ બધ કરી દીધી) જયાર કમલન આ વાતની ખબર પડી ક તો તમણ કહ ક, ‘‘િ ઘરડો થઈ ગયો છ, અન મારી શદગી પદરી થવા આવી છ, મારા માટ આ સાર નથી ક મારા કારણ કામદારોન વતન ન મળ.’’

તયાર પછી તઓ િજજા પાસ ગયા ક થી તઓ પોતાની જાતન િજજાના િવાલ કરી દ. િજજા તમન ોઈન કહ ક, ‘‘િ તો તમન મારા વસીલાથી પકડવા ચાિતો િતો.’’

કમલ ઇબન શઝયાદ કિવા લાગયા ક, ‘‘ત મન દાત પીસીન વાત ન કર અન ઘમકી ન આપ. મારા જીવનમા િ બાકી રહ છ? િ તો માટીનો ટકરો છ, ત ચાિ ત ફસલો કર, અલલાિના તરફથી દરક માટ એક સમય નકી છ. મયાષ પછી દરકનો શિસાબ થિ, અમીરલ મોશમનીન (અ.)એ ફરમાવય િત ક ત મન કતલ કરીિ.’’

િજજા કિવા લાગયો ક, ‘‘આ તો તમ પોત પોતાના શવરધધ ગવાિી આપી રહા છો.’’

નાબ કમલ કહ ક, ‘‘ફસલો તો તાર કરવાનો છ.’’

ત બરાડા પાડી કિવા લાગયો ક, ‘‘િા, માર કરવાનો છ. તમ એ લોકોમા િામલ િતા ક મણ ઉસમાન ઇબન અફફાનન કતલ કયાષ છ,


તમના માથા ઉપર તલવાર ચલાવી િતી.’’પછી નાબ કમલ ઇબન શઝયાદ (ર.ઝી.)ન

ફાસી આપી દવામા આવી.આ પરસગન િીઆ અન ગરિીઆ રાવીઓએ

લખયો છ, અન તમણ મના િવાલાથી આ પરસગન લખયો છ તઓ તમની નરમા શવશવાસપાત રાવીઓ છ, િીઆઓએ પણ આ પરસગન મોઅતબર કહો છ.

(૧૧) ઇશતિાસકારોએ એક પરસગ લખયો છ ક મોઅતબર છ.

એક કદવસ િજજા ઇબન યદસફ સકફીએ કહ ક, ‘‘આ િ અબદ તરાબના કોઈ એક દોસતન કતલ કરવા ચાિ છ, કારણ ક આ કતલ કરવાથી મન અલલાિની કબષત િાશસલ થિ. ઘણા કદવસ થઈ ગયા ક અબદ તરાબના કોઈ સાથીની ખબર નથી તો તઓ નાબ કમબર શવર જાણતા િતા એટલ તમન િોધવાનો િકમ આપયો.

જયાર નાબ કમબર મળી ગયા તો પદછય ક, ‘‘િ તમાર નામ કમબર છ?’’

નાબ કમબર કહ ક, ‘‘િા, માર નામ કમબર છ.’’

િજજા પદછય ક, ‘‘િ તમારી કશનયયત અબદ િમદાની છ?’’ તો વાબ મળયો ક, ‘‘િા.’’

િજજા કહ ક, ‘‘િ તારા મૌલા અલી ઇબન અબી તાશલબ (અ.) છ?’’

કમબર કહ ક, ‘‘મારો મૌલા ફત અલલાિ છ, અન અમીરલ મોશમનીન (અ.)ના વસીલાથી મન નઅમત મળ છ.’’

તણ કહ ક, ‘‘તમના દીનથી તમ દદર થઈ જાઓ.’’

કમબર કહ ક, ‘‘ો િ તમના દીનથી દદર થઈ જાઉ, તો િ ત મન તના કરતા વધાર સારો દીન આપી િકીિ?’’

તણ કહ ક, ‘‘િ તમન કતલ કરી દઈિ, બોલો િવ કવ મોત પસદ કરિો?’’

આપ કહ ક, ‘‘ત મ ચાિ તમ મન કતલ કર.’’

િજજા પદછય ક, ‘‘કમ આવ કિી રહા છો?’’

તો નાબ કમબર વાબ આપયો, ‘‘કારણ ક ત મન વી રીત કતલ કરીિ, તવી રીત ત કતલ થઈિ, મારા મૌલાએ મન ફરમાવય િત ક મન કોઈ પણ દોર વગર કતલ કરવામા આવિ, આ મારા નસીબમા લખલ છ.’’

તયાર પછી િજજા નાબ કમબરન ઝબિ કરવાનો િકમ આપયો.

આ પરસગ પણ અમીરલ મોશમનીન (અ.)ના મોઅશઝાની એક સપષ દલીલ છ, કારણ ક આપ (અ.)એ પિલાથી ગબની વાત બતાવી દીધી િતી. આ પરસગન આપ (અ.)ના મોઅશઝા તરીક દરક મસશનનફ ટાયો છ. અલલાિ આપ (અ.)ન ખાસ ઇલમ અતા કય િત તની બશનયાદ પર આપ (અ.) ભશવષયની વાત ણાવી દતા િતા, આવ ઇલમ (પયગમબર શસવાય) બીજા કોઈન અતા કય નથી.

ઇમદાદિસન મોિમદઅલી મોશમન(સરત-બાદરપર)

B.E.(Civil) - 8.07 CGPA

M.TECH.(Structural Engineering)

8.07 CGPA


આખલ�ક

કરબાનીનો િકકરબાનીનો ઇશતિાસ:

વસતઓની બાબતમા દરક માણસ જાણવાન પસદ કર છ એમાથી એક કરબાની છ ક કરબાનીનો કરવા યારથી િર થયો છ? ઇશતિાસનો અભયાસ કરવાથી એવ માલદમ પડ છ ક કરબાની શવશવધ કોમો અન શમલલતોમા શવશવધ પરકાર રિી છ.

નસીબોગ કરઆન મજીદ આની િરઆતન બયાન કરી છ અન બતાવય છ ક કરબાનીનો કરવા માણસની શખલકત પછી આદમ (અ.)ના બટાઓથી િર થાય છ. સદરા માએદામા ઇિાષદ છ:

‘‘એમન આદમના બનન બટાઓની દાસતાન િકની સાથ સભળાવી દો જયાર તમનામાથી દરક અલલાિની નદીકી માટ કરબાની ર દ કરી તો એકની કરબાનીન કબદલ કરી લવામા આવી અન બીજાની કરબાનીન કબદલ કરવામા ન આવી. પછી ની કરબાની કબદલ કરવામા ન આવી, તણ કહ, ‘‘અલલાિની કસમ, િ તન રર કતલ કરીિ.’’ તણ કહ, ‘‘અલલાિ તો બસ પરિઝગારોની કરબાનીન કબદલ કર છ.’’ (સદરા માએદા, આયત-૨૭)

આ આયતથી એ બાબત સમમા આવ છ ક અલલાિની નદીકીનો એક તરીકો કરબાની કરવી ત છ, અન આદમના બટાઓએ અલલાિની કબષતના માપદડન એવી રીત સમજયો િતો.

િઝરત ઇબરાિીમ (અ.) ફરમાવ છ ક, ‘‘સદકો આપીન અલલાિની કબષત િાશસલ કરો, તથી તૌરીયયતની સફર તવીનથી એ બાબત સમમા આવ છ ક અલલાિ િઝરત ઇબરાિીમ (અ.)ન જાનવરોન ઝબિ કરવાનો િકમ આપયો અન િઝરત ઇબરાિીમ (અ.)ના બટાઓની કરબાની, િદી અન ઝબીિા દવારા અલલાિની કબષત િાશસલ કરી.’’

િઝરત મદસા (અ.)ના માનામા ઝબીિાના બ પરકારો િતા: એકન ઝબિ કરવામા આવતો િતો અન બીજાન રાિ ખદામા છોડી દવામા આવતો િતો.ઝબિ કરવામા આવનાર પરકારના તણ પટા પરકારો િતા:

(૧) રોકવામા આવનાર ઝબીિા (૨) ગનાનો કફફારો ઝબીિા (૩) સલામતીનો ઝબીિા

પિલા પરકારના ઝબીિાન ગોશત િકવામા આવત િત અન ખાલ કાશિન (ભશવષયવતિા)ન


આપવામા આવતી િતી. બીજા પરકારના ઝબીિાન ગોશત િકવામા આવત િત અન અડધો ભાગ કાશિનનો રિતો િતો. તીજા પરકારનો ઝબીિા બધાના માટ િલાલ િતો.

ઇસલામ એ બધી કરબાનીઓન શનરધ ગણી છ ક બતો અન માણસો માટ આપવામા આવતી િતી અન પોતાન માનવાવાળાઓન સાચી કરબાની બતાવી ક ન આયતની રોિનીમા બયાન કરવામા આવી છ. વાસતવમા ઇસલામ માણસની કફતરત (સવભાવ) અન તના ઝમીરન ક મા ખદાપરસતીનો એતકાદ સબશ ધત થઈ ગયો છ, અન ત એવ ઇચછ છ ક અલલાિની બારગાિમા કરબાની ર દ કર, કરબાની કરવાની પધધશત અન તના પરકારની તાલીમ આપી છ. તમ એવ ગમાન ન કરો ક તમારા એ ઝબીિાન ગોશત અથવા તો ખદન અલલાિ સધી પિોચિ, કદાશપ નિી, બલક આ એટલા માટ છ ક થી માણસ અલલાિથી નજીક થઈ જાય, તથી કરબાનીમા કબષતનો સકલપ િોવો ોઈએ અન ઝબિ કરતી વખત અલલાિન નામ લવ ોઈએ.િદી એક િરીઅતી અન બશ ધધપદવષકની બાબત છ

અગાઉની ચચાષ ઉપરથી એવા નતીજા પર આવી િકીએ ક િદી એક બશ ધધપદવષકની બાબત છ તનાથી રિ તાગી અનભવ છ અન સમાની આરથષક બશનયાદ મબદત બન છ. કરબાનીનો મકસદ એ છ ક તન ગોશત ગરીબોન આપવામા આવ અન આ માત અલલાિ માટ કરવામા આવ આ બાબત એ કરવાયતોથી સમમા આવ છ ક અલલશિરાએમા નકલ થઈ છ.

ઇમામ જાફર સાકદક (અ.)એ રસદલલલાિ (સ.)થી કરવાયત કરી છ ક આપ (અ.)એ ફરમાવય છ ક, ‘‘અલલાિ કરબાનીન સમાની આરથષક ખિાલી અન શનધષનોની શદગીન બિતર બનાવવા માટ ચાલ કરી છ, તમન તન ગોશત ખવડાવ.’’

અબદ બિીર કિ છ: ‘‘મ ઇમામ સાકદક (અ.)ની શખદમતમા અર કરી, ‘‘કરબાની કરવા પાછળની કફલૉસોફી િ છ?’’ ફરમાવય, ‘‘કરબાનીના ખદનના સૌથી પિલા પડલા ટીપા મીન પર પડતાની સાથ કરબાની કરવાવાળાના ગના બકષી દવામા આવ છ અન એ ક માલદમ થઈ જાય ક ગબથી કોણ ડર છ. અલલાિ તઆલાનો ઇિાષદ છ: તન ગોશત ન તો અલલાિ સધી પિોચ છ ક ન તન ખદન પિોચ છ, કમ ક અલલાિ તનો મોિતા નથી, બલક કરબાની તવા અન પરિઝગારીની શનિાની છ. પછી ફરમાવય, ‘‘શવચાર કરો ક અલલાિ િાબીલની કરબાનીન કબદલ કરી લીધી અન કાબીલની કરબાનીન રદ કરી દીધી.’’

(અલલશિરાએઅ, સફિા-૪૩૭)આ િદીસમા સવાબ, કરબાની કરવાવાળાના

ગનાિોની મગફરત અન તની શનખાલસતાન ઓળખવાની તરફ ઇિારો થયો છ.

ઇમામ અલી (અ.) ફરમાવ છ ક, ‘‘ો લોકોન એ ખબર પડી જાય ક કરબાનીમા િ અઝમત અન રિસય છ તો ત કઝષ લઈન કરબાની કરત. કરબાનીના િરઆતના ટીપાન મીન પર પડતાની સાથ કરબાની કરવાવાળાના ગનાિોન બકષી દવામા આવ છ.

(અલલશિરાએઅ, સફિા-૪૩૮)


તાઝીમફાતમા અબબાસઅલી મોશમનમાતા : અસમાફાતમા (કાકોિી-અમદા.)

ઉ.વ. : ૮ રોઝા : ૧

મોિમદસાકદક ફરમાનઅલી મોશમનમાતા : રકસાનાબાન (સાથળ)

ઉ.વ. : ૮.૩ રોઝા : ૧૪

મોિમદઅાશબદ ઝાકકરિસન િલીયામાતા : મમતાઝ (કાકોિી-મબઈ)

ઉ.વ. : ૧૨ રોઝા : ૨૯

નનહ રોઝદારસહજરી િન-૧૪૪૦

વસાએલશિીઆમા મનકદલ છ ક રસદલલલાિ (સ.)એ પોતાની દીકરી િઝરત ફાતમા (અ.)ન ફરમાવય, ‘‘પોતાની કરબાનીન ઝબિ કરતી વખત તમ મો દ દ રિો, બિક, તના ખદનન પિલ ટીપ પડતાની સાથ અલલાિ તમારા અપરાધોન માફ કરી દિ,’’ એટલ સધી ફરમાવય છ ક, ‘‘આ સવાલ આમ મસલમાનો માટ છ.’’ (િિષ કરસાલતલ િકદક (કપાનચી), શલદ-૧, સફિા-૩૬૯)

િઝરત મદસા ઇબન જાફર (અ.)થી મનકદલ છ ક આપ (અ.)એ ફરમાવય ક, ‘‘રસદલલલાિ (સ.)નો ઇિાષદ છ ક, “પોતાની કરબાનીના જાનવરોન હષપષ બનાવો, કમ ક, એ પલ શસરાત પરથી પસાર થવા માટ તમારી સવારી છ.’’

(એલલશિરાએઅ, બાબ-૧૭૯, સફિા-૪૩૮)

િાિદાફાતમા આશબદઅલી દાદાવાલામાતા : સલમાબન (બાદરપર)

ઉ.વ. : ૯ રોઝા : ૨૪

સમળ કરવામા રાખવાની સાવધાની અબદલ મશલક કિ છ:ઇમામ મોિમદ બાકકર (અ.) અન ઇમામ િસન

(અ.)ના કટલાક ફરઝદો વચચ શવવાદ પદા થયો. િ ઇમામ (અ.)ની પાસ ગયો અન આ બાબતમા િસતકષપ કરવાની કોશિિ કરી થી તમની વચચ સમાધાન થઈ જાય, પરત ઇમામ (અ.)એ સલાિ આપી,

“આ શવવાદમા એક પણ િબદ બોલતા નિી, કારણ ક અમારો આ પરશન બની ઇસરાઈલના એ ઘરડા માણસ વો છ ક ન બ દીકરીઓ િતી. ત બનનમાની એક દીકરી એક ખડદત સાથ પરણી િતી, અન બીજી એક કભાર સાથ પરણી િતી. એકવાર તણ પોતાની દીકરીઓની મલાકાત વાનો શનશચય કયયો. તણ પિલા તો એ દીકરીની મલાકાત કરી ક ખડદતની પતની િતી. તના ઘર પિોચીન તણ તની તશબયત પદછી. દીકરીએ કહ, “વિાલા શપતાજી! મારા પશતએ શવિાળ મીન ખડી દીધી છ, અન ો વરસાદ વરસ તો અમ સમગ બની ઇસરાઈલમા સૌથી વધાર ધનવાન બની ઈિ.”

તયાર પછી, બીજી દીકરી, ક નો પશત કભાર િતો, તના ઘર તરફ આગળ વધીન, તણ તની તશબયત પદછી.

દીકરીએ કહ, “વિાલા શપતાજી! મારા પશતએ મોટા રથામા માટીના ઘડા બનાવયા છ, અન આ ઘડા સકાઈ ન જાય તયા સધી અલલાિ તઆલા વરસાદન રોકી રાખ તો અમ સમગ બની ઇસરાઈલમા વધાર પસાદાર બની ઈિ.”

વો ત પોતાની બીજી દીકરીના ઘરથી નીકળયો ક તરત તણ આ પરમાણ દઆ માગી,

‘‘યા અલલાિ! આ પકરશસથશતમા તન યોગય લાગ તવ કર. િ આ બનન માટ દઆ માગી િકતો નથી.”

તયાર પછી ઇમામ (અ.)એ મન ફરમાવય, “તમ પણ આ બાબતમા દખલગીરી કરી િકતા નથી. ખબરદાર, રખ ન તમ બનનમાથી કોઈ એકન અપમાન કરી નાખો. પયગમબર પાક (સ.) સાથના અમારા સબધન કારણ તમારી અમારા તરફની વાબદારી એ છ ક તમ અમારા બધાની સાથ અદબ અન સનમાન સાથ વતયો.’’

(દાસતાનિા વ પદિા, શલદ-૧, સફિા-૧૩૪; રૌઝા અલ કાફી, સફિા-૮૫)


સકલન: મ�ૌલવી આ�બિદહસૌન આ�ઈ. સથ�ર (શખપર)

(ગતાકન ચાલ)આપણ સૌ આયત અન અિાદીસથી

જાણીએ છીએ ક સૌથી શષઠ મખલદક કોઈ િોય તો ત છ ઇનસાન. જયાર ઇનસાનન અલલાિ પદા કયયો તયાર તની વાબદારીઓ પણ બતાવી છ. ત વાબદારીમાથી એક વાબદારી છ સારા ઉમમતી બનવાની. ઇનિાઅલલાિ એ જાણવા તરફ આપણ આગળ વધી રહા છીએ.

અલલાિ તઆલા કલામ પાકમા સદરા આલ ઇમરાન, આયત-૧૧૦મા ઇિાષદ ફરમાવ છ:

مرون بالمعروف و اس تا ۃ اخرجت للن نتم خیر ام

ک

ہ... ﴿۱۱۰﴾ر و تؤمنون بالل

تنہون عن المنک

“તમ સૌથી સારી ઉમમત છો ક મન લોકો(ની રાિનમાઈ) માટ પદા કરવામા આવયા છ, તમ સારા કામોનો િકમ કરો છ અન ખરાબ કામોથી

રોકો છો, અન અલલાિ ઉપર ઈમાન ધરાવો છો.” બિતરીન ઉમમતી તરીક એક પછી એક

વાબદારી આપણ જાણી રહા છીએ, અન તના ઉપર સમજીન અમલ કરવાની ઇનિાઅલલાિ કોશિિ કરીિ. આ એક સારા ઉમમતી તરીક આપણી એક સારામા સારી વાબદારી સમજીિ, ન કદાચ ઇસલામ શસવાય આવી નક અન સરળ ભારામા કોઈ ન સમજાવી િક. અલલાિનો એિસાન છ આપણા ઉપર ક ણ એની શસફતોની સાથ સાથ આપણન એક શવદષ આપી દીધો. િા,

દોસતો! તની એક શસફત અથવા નામ છ ‘રબ’, દરકનો ખાશલક છ. આ શસફતન અલલાિ એક આયતમા માબાપ માટ ઉચચારણ કય છ ક ત તમારા નાના રબ છ ક ના વડ તમ દશનયામા નમ લીધો છ. તો આ સારા ઉમમતી તરીકની આપણી વાબદારી છ માબાપની ફરમાબરદારી કરવાની. એક સારા ઉમમતી તરીક આપણ કઈ રીત આ વાબદારી શનભાવવી ોઈએ તના શવર...

સદરા બની ઇસરાઈલ, આયત-૨૩મા અલલાિ તઆલા ફરમાવ છ:ا ا ایاہ و بالوالدین احسانا ام

ا الا تعبدو

و قضی ربک ال ہما

او کلہما فلا تقل ل

یبلغن عندک الکبر احدہما

ہما قولا کریما ﴿۲۳﴾اف و لا تنہرہما و قل ل

(અન તારા રબ િકમ કરી દીધો છ ક તમ ઇબાદત ન કરો શસવાય ક તની પોતાની, અન માબાપ ોડ સદવતષન કરો. અન ો તારી સામ ત

બનનમાથી કોઈ એક અથવા બનન વધધાવસથા સધી પિોચ, તો પણ ત બનનન ‘ઉફ’ ન કિો,

અન ત બનનન ઠપકો ન આપો, અન ત બનનની સાથ સનમાનનીય િબદોમા વાતચીત કરો.)

સદરા આલ ઇમરાન, આયત-૧૦૪ مرون بالمعروف

خیر و یا

یدعون الی ال

ۃ م ام

نک ن م

ولتک

م المفلحون ﴿۱۰۴﴾ئک ہ ر و اول

و ینہون عن المنک

“અન તમારામાથી એક ટોળ એવ િોવ ોઈએ ક નકીની દાવત આપ, અન સારા કામોનો િકમ

સાૌથી સારા ઉમમતી (ભાગ–૩)આખલ�ક


આપ અન ખોટા કામોથી મનાઈ કર, આ એ લોકો છ ક કામયાબ થિ.”

અલલાિ એક ટોળાની વાત કરી, અન ત ટોળાની વાબદારી પણ સમજાવી ક આ લોકો નકી માટ પરોતસાિન આપ છ અન બરાઈથી દદર રાખ છ, તો આવા લોકો કામયાબ છ. તો આપણ આપણા પકરવારના માધયમથી આ અમલ કરીએ તો ઇનિાઅલલાિ આપણો િમાર પણ કામયાબ લોકોમા થઈ િ. માણસના જીવનમા આ મોકો િમિા આવતો િિ ક યારક અલલાિની મરજીથી ત ઓલાદ બન છ, માબાપ બન છ, અથવા સાસ-સસરા બન છ, તો આપણન ો આ દરજો મળયો િોય તો એક વાબદારી વધી જાય છ, મ ક અલલાિ કહ છ ક તઓ નકીની દાવત આપ છ અન બદીથી રોક છ, માબાપ ક સાસ-સસરા સાથ નકી કવી રીત કરવી તન આપણન ધયાન િોવ ોઈએ. ઇસલામી દશષકોણ મબ આપણો િ કકરદાર િોવો ોઈએ? અન એક ઓલાદ તરીક માબાપ સાથ આપણ વતષન કવ િોવ ોઈએ? એક ઉમમતી તરીક તન શનભાવવ આપણી વાબદારી છ.

રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય, “અલલાિની બધી ખિનદદી માબાપની ખિનદદીમા છ અન અલલાિની નારાગી માબાપની નારાગીમા છ.” (ઇિાષદાત રસદલ, િદીસ-૨૯૮)

રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય, “ માબાપ સાથ નકી કર છ તની ઉમર લાબી થઈ જાય છ.”

(ઇિાષદાત રસદલ,િ,૮૯૬)રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય ક, ‘‘ખબરદાર!

માબાપની બદદઆથી બચો, કારણ ક બાપની

બદદઆ વાદળો કરતાય વધાર બલદ િોય છ.’’ અલલાિ તઆલા ફરમાવ છ ક, ‘‘તન બલદ કરો એટલ સધી ક મારા સધી પિોચ, અન િ તન કબદશલયતનો િરફ બકષ, આ રીત ખબરદાર! માની બદદઆથી બચો, કારણ ક માની બદદઆ તલવાર કરતા પણ વધ ત િોય છ.”

(ઇિાષદાત રસદલ, િદીસ-૯૦૧)િઝરત અલી (અ.)એ ફરમાવય છ ક, “તમારા

બાપ સાથ નકી કરો, થી તમારી ઓલાદ તમારી સાથ નકી કર.” (ગરરલ શિકમ-૧,બાબ-૧)

અલલાિ આપલી બિતરીન નઅમતોમાથી એક માબાપ છ. આમ તો માબાપ બનનમાથી કોન ઉચચ ક શનમન સમવા ત બદા માટ કઠીન બાબત છ, પરત અિાદીસના માધયમથી સમજીએ ક આ બનનમા કોન કઈ રીત િક અદા કરવાન કહ છ.શપતાનો િક :

ઇમામ ઝનલ આબદીન (અ.)એ ફરમાવય છ ક, “આ તમારા શપતાનો િક છ ક તમ જાણી લો ક ત તમાર મદળ છ, અન તમ તમની ડાળી છો અન એ ક તમના વગર તમાર અશસતતવ ન િોત, માટ જયાર પણ તમ પોતાની અદર કોઈ સારાઈ પામો તો યાદ રાખો ક ત (અલલાિની) નઅમત તમારા સધી પિોચાડવાનો વસીલો તમારા શપતા છ, અન અલલાિનો િરિ અદા કરો અન એવી રીત તમારા શપતાનો િકરિયા માનો, કોઈ િશત નથી શસવાય અલલાિની.

િઝરત ઇમામ ઝનલ આબદીન (અ.) સમજાવ છ ક, “મોટા ભાગ અલલાિ ઓલાદની શિદાયત કર છ, તમના ઉપર રિમત વરસાવ છ અન તમન નઅમતો આપ છ થી તઓ આગળ


વધ અન પરગશત કર. આ બધ શપતાની દઆઓ અથવા તમની નકીઓના કારણ છ.”

ચોથા ઇમામ કિ છ ક તમન સારાઈ મળી તન કારણ તમારા બાપ છ. તો કઈ રીત બની િક ક નાથી બધ મળત િોય, તન આપણ એમ કિીએ ક, ‘‘ચદપ રિો તમન આમા કઈ ખબર ન પડ. તમ મન શિકષણ ન અપાવય, કોઈ ધધો ન કરી આપયો, કોઈ શમલકત નથી વસાવી, છ ત મ મારી જાત કય છ?’’ એક સારા ઉમમતીનો આ ગણ ન િોઈ િક. માનો િક :

ઇમામ ઝનલ આબદીન (અ.)એ ફરમાવય છ ક, “આ તમારી માનો િક છ ક તમણ તમન એવી રીત (િમલમા) ઉઠાવયા ક વી રીત કોઈ કોઈન ઉઠાવત નથી અન તમન તમના કદલના ફળ ખવડાવયા ક કોઈ પણ કોઈન ખવડાવત નથી અન તમના કાન, આખો, િાથ, પગ, વાળ, અવયવો અન તમના સવષસવ અશસતતવ વડ ખિી ખિી, િસતા િસતા અન ચોકસાઈથી તમારી રકષા કરી. ત બધી શચતાઓ, પીડાઓ, મશકલીઓ અન દઃખ, સબરની સાથ સિન કરતા િતા એટલ સધી ક અલલાિના િાથ તમન તમનાથી શવખદટા કરીન આ દશનયામા લાવી દીધા. ત પછી ત પોતાની ભદખન ભદલીન તમન ખોરાક આપતા િતા. તમની પાસ કપડા ન િોય તો પણ તમન કપડા પિરાવતા િતા. પોતાની તરસન ભદલીન તમન દદધ અન પાણી પાતા િતા. તડકાન સિન કરીન તમન છાયડામા રાખતા િતા. મશકલીઓ સિન કરીન તમન આરામ આપતા િતા. પોત જાગીન તમન સવડાવી દતા િતા. તમન ગભાષિય તમાર

ઠકાણ િત. તમનો ખોળો તમારો આશય િતો અન તમની છાતી તમન પોરણ આપતી િતી અન તમન આખ અશસતતવ તમારી સરકષા િતી. આ ત િતા, તમ ન િતા ક આ દશનયાની ગરમી અન ઠડી તમારી સરકષા માટ સિન કરી રહા િતા, માટ તમાર આવી રીત તમનો આભાર માનવાનો છ અન અલલાિની મદદ અન સિાયતા વગર તમ આવ નિી કરી િકો.”

િમલની અદર બાળકની સાથ મા દરક ભાવનાની આપલ કર છ અન બનન એકબીજાના ધબકારા સાભળતા િોય છ જાણ ક બ રિ આપસમા િળીમળી જાય છ. ો આપણ થોડી વાર માટ શચતન કરીએ તો આપણન સમ પડવા લાગિ ક ખરખર િા માટ “માતાના કદમની નીચ નનત” આવલી છ.

રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય, من نظر الی ابویھ نظر ماقت وہما ظالمان لہ لم یقبل

ہ لہ صلاۃالل

( માણસ પોતાના માબાપન ગસસાની નર એ, પછી ભલ ન તમણ (માબાપ) તના ઉપર લમ કમ ન કયયો િોય, તો પણ અલલાિ તઆલા તની નમાઝન કબદલ નિી કર.)

(આદાબ ઇસલામી, ભાગ ૧/૫૦)સદરા ફકાષન, આયત-૫૩

ح ا مل

ب فرات و ہذ

ا عذ

ذی مرج البحرین ہذ

و ہو الحجورا ﴿۵۳﴾

اجاج و جعل بینہما برزخا و حجرا م

“અન એ તો (અલલાિ) છ ક ણ પાણીથી માણસન પદા કયયો પછી તન પકરવાર અન

સસરાલવાળો બનાવયો, અન (અય રસદલ) તમારો પરવરકદગાર દરક વસત પર કદરત ધરાવ છ.”



દઆ� આન મન�જાત

માિ મોિરષમલ િરામના આ’માલજાિર છ ક માિ મોિરષમ અિલબત (અ.) અન તમના ચાિવાવાળાઓ માટ દઃખ અન રદનનો

મિીનો છ.ઇમામ અલી રઝા (અ.)થી કરવાયત છ ક, “જયાર માિ મોિરષમ આવતો િતો તયાર કોઈ પણ માણસ

મારા વાશલદ બઝગષવાર ઇમામ મદસા કાશઝમ (અ.)ન િસતા ોતો ન િતો, આપના ઉપર દઃખ અન ગમ છવાઈ તો, અન જયાર દસમી મોિરષમનો કદવસ આવતો તયાર આિોઝારી કરતા અન ફરમાવતા ક આ એ કદવસ છ ક મા ઇમામ િસન (અ.)ન િિીદ કરવામા આવયા.”પિલી મોિરષમની રાતના આમાલ:

િઝરત ઇમામ િસન (અ.)નો શઝરિ કરી લીધા પછી પિલી મોિરષમની રાતના આમાલ આ પરમાણ બજાવી લાવવા:(1) ૧૦૦ રકાત નમાઝ દરક રકાતમા સદરા િમદ પછી સદરા ઇખલાસ (બનન સદરા એક એક વાર પઢવા.)(2) બ રકાત નમાઝ પિલી રકાતમા સદરા િમદ પછી સદરા અનઆમ. બીજી રકાતમા સદરા િમદ પછી સદરા યાસીન.(3) બ રકાત નમાઝ આ બનન રકાતમા સદરા િમદ પછી ૧૧ વખત સદરા ઇખલાસ.(4) રસદલલલાિ (સ.)એ આ રાત બ રકાત નમાઝ પઢવાન અન કદવસ રોઝો રાખવાન સદચન કય છ.નોધ: ઉપરના આમાલમાથી ટલી િદ િય િોય તટલી િદ બજાવી લાવવા મસતિબ છ.પિલી મોિરષમના કદવસના આમાલ:

િઝરત ઇમામ રઝા (અ.)થી મનકદલ છ ક રસદલલલાિ (સ.) મોિરષમની પિલી તારીખ બ રકાત નમાઝ પઢતા િતા, અન જયાર નમાઝથી ફાકરગ થતા તો પોતાના િાથોન આસમાનની તરફ ઊચા કરીન આ દઆ પઢતા િતા:

ہذہ علی ۃ والقو یطان

الش من

العصمۃ فیہا لک سا

فا جدیدۃ

سنۃ وہذہ القدیم الالہ انت هم

الل


جلال والاکرام، یاعماد من

بني الیک، یاکریم یاذ اال وء والاشتغال بما یقر ارۃ بالس فس الام الن

اسند اغیاث لہ، یاسند من ل

احرز لہ، یاغیاث من ل اذخیرۃ لہ، یاحرز من ل

اعماد لہ، یاذخیرۃ من ل ل

یامنجي ی رق

الغ

یامنقذ عفاء

الض یاعز جاء الر یاعظیم اء

البل یاحسن لہ، ز

اکن

ل زمن یاکن لہ،

وضوء ہار الن ونور یل الل سواد لک سجد ذي

ال انت یامحسن، یامفضل یامجمل یامنعم ہلکی ال

ون ما یظن هم اجعلنا خیرا مہ لاشریک لک، الل

اللجر، یا

مس ودوي الماء وحفیف الش

القمر وشعاع الش

لت وہو رب العرش ا ہو علیھ توک

ہ لا الہ النا بما یقولون حسبي الل

واغفر لنا مالایعلمون ولاتؤاخذ

ہدیتنا اذ بعد قلوبنا لاتزغ ربنا الالباب، اولوا ا ال ر

ک

یذ وما ربنا عند ن م

ل

ک بھ ا من

ا العظیم،

اب ک انت الوہ ان

دنک رحمۃ

وہب لنا من لઆિદરાની રાત (મોિરષમની દસમી રાત)ના આમાલ:1. ૧૦૦ રકાત નમાઝ

• દરક રકાતમા સદરા િમદ પછી તણ વખત સદરા ઇખલાસ• આ ૧૦૦ રકાત નમાઝથી ફારગ થયા પછી ૭૦ વખત નીચનો શઝરિ:

ہ العلي العظیم •ا بالل

ۃ ال ہ اکبر ولا حول ولا قوہ والل

ا الل ہ ولا الہ ال

حمد لل

ہ والسبحان الل

• કટલીક કરવાયતોમા છ ક આટલ પઢી લીધા પછી ઇશસતગફાર કરવો ોઈએ એટલ ક,

ہ ربي و اتوب الیھاستغفر الل

કિવ ોઈએ.2. આિદરાની રાતના આમાલમાથી એક અમલ આ પણ છ ક રાતના છવટના ભાગમા ચાર રકાત નમાઝ

પઢ:• દરક રકાતમા સદરા િમદ પછી દસ વખત આયતલ કરસી, દસ વખત સદરા ઇખલાસ, દસ વખત સદરા

ફલક, દસ વખત સદરા નાસ.• સલામ પછી નમાઝ પદરી કયાષ પછી ૧૦૦ વખત સદરા ઇખલાસ.

3. આિદરાની રાતનો એક અનય અમલ આ પણ છ, ચાર રકાત નમાઝ:• દરક રકાતમા સદરા િમદ પછી પ૦ વખત સદરા ઇખલાસ.

આ નમાઝ િઝરત અલી (અ.)વાળી નમાઝ છ ક ની ઘણી મોટી ફઝીલત છ.4. આિદરાની રાતનો એક અમલ આ પણ છ ક અલલાિનો વધન વધ શઝરિ કર અન મોિમદ (સ.) વ આલ

મોિમદ (અ.) પર દરદ પઢ, અન અિલબત (અ.)ના દશમનો ઉપર લાનત કર.5. આની રાતીએ જાગરણ કરવા શવર કરવાયતોમા ઘણી બધી ફઝીલત બતાવવામા આવી છ. એક

કરવાયતમા છ ક ત રાતીએ ઇબાદત કરનાર એવો છ જાણ ક તણ બધા ફકરશતાઓની ઇબાદત


ટલી ઇબાદત કરી િોય, અન આની રાતીની ઇબાદત ૭૦ વરષની ઇબાદત બરાબર છ.6. ો કોઈના માટ િય િોય તો આની રાત કરબલાએ મોઅલલાની મીન ઉપર રોકાણ કર અન

િઝરત ઇમામ િસન (અ.)ની શઝયારત કર, અન આખી રાત આપ (અ.)ની પાસ જાગતો રિ. ો ત આવ કરિ તો અલલાિ તઆલા તની િઝરત ઇમામ િસન (અ.)ના ખદનની સાથ મળલા કરબલાના િિીદોની િરોળમા ગણતી કરિ.

આિદરા (દસમી મોિરષમ)ના કદવસના આમાલ શવર:આ આિદરાનો કદવસ ઇમામ િસન (અ.)ની િિાદતનો કદવસ છ, અઇમમા (અ.) અન તમના

ચાિવાવાળાઓ માટ મસીબતનો અન દઃખમા રિવાનો કદવસ છ. બિતર એ છ ક આ કદવસ દનયવી કામોમા પરોવાયલા ન રિવ અન ન ઘર માટ કઈ કમાવ, પરત નૌિા, માતમ અન રદનમા વયસત રિવ ોઈએ. • આ કદવસ ઇમામ િસન (અ.)ની મશલસ કર.• ઇમામ િસન (અ.)ની શઝયારત આિદરા પઢ.• ઇમામ િસન (અ.)ના કાશતલો પર ખદબ લાનત કરવી.• અન એકબીજાન ઇમામ િસન (અ.)ની મસીબત પર આ રીત પરસો આપ:

البین بثارہ مع

لام وجعلنا وایاکم من الط حسین علیھ الس

ہ اجورنا بمصابنابالاعظم الل

لام د علیہم الس ل محمھ الامام المہدي من ا ولی

• આ કદવસ એક િજાર વખત સદરા ઇખલાસ પઢ.• આ કદવસ ઇમામ િસન (અ.)ના કાશતલો પર આ િબદોમા લાનત કર:

لام حسین علیھ الس

ال

هم ا لعن قتلۃالل

• આિદરાના કદવસ છલલા સમય ઊભા થઈન રસદલલલાિ (સ.), અમીરલ મોશમનીન (અ.), નાબ ફાતમા ઝિરા (અ.), ઇમામ િસન (અ.) અન બીજા અઇમમા (અ.) ક ઓલાદ િસન (અ.)માથી છ ત બધા ઉપર સલામ મોકલ અન રડતા રડતા તમન પરસો આપ, પછી આ શઝયારત પઢ:

لام علیک یاوارث ہ، السبی الل

لام علیک یاوارث نوح ن ہ، السدم صفوۃ الل

لام علیک یاوارث ا الس

روح عيسی یاوارث علیک لام الس ہ، الل لیم

ک موسی یاوارث علیک لام الس ہ،

الل خلیل ابراہیم ولی المؤمنین امیر علي یاوارث علیک لام الس ہ،

الل حبیب د محم یاوارث علیک لام الس ہ، الل

ہ، الل رسول یاابن علیک لام الس ہ،

الل رسول سبط ہید

الش حسن

ال یاوارث علیک لام الس ہ، الل

دۃ نساء سی

لام علیک یاابن فاطمۃ ین، الس د الوصی ذیر وابن سی لام علیک یاابن البشیر الن السعلیک لام الس خیرتھ، وابن ہ

الل یاخیرۃ علیک لام الس ہ، الل عبد ابا

یا علیک لام الس العالمین،


کی الز ہادي ال الامام ایہا علیک لام الس الموتور، الوتر ایہا علیک لام الس ثارہ، وابن ہ

الل یاثار مابقیت ی من علیک لام الس ارک، زو مع ووفدت جوارک فی واقامت بفنائک ت

حل ارواح ی وعلاہل وفی والمسلمین المؤمنین فی المصاب

وجل

زیۃ الر بک عظمت فلقد ہار، والن یل

الل وبقي اتھ حی

اتھ وت

ہ وبرک

الیھ راجعون وصلوات اللا

ہ وانا لل

ان الارضین، فانماوات اجمعین وفي سك الس

لام علیک ہداۃ المہدیین، السجبین وعلی ذراریہم ال

بین المنت ی

اہرین الط

بائک الط

ی ا علیک وعل

رضوانا و

ہم رحمۃ هم لقی ارواحہم وعلی تربتک وعلی تربتہم، الل یامولای وعلیہم وعلی روحک وعل

ین د الوصی ین ویاابن سی بی ہ یابن خاتم النابا عبد الل

لام علیک یامولای یا ريحانا، الس روحا و و

ہداء،

الش ابا یا ہید

الش اخ

یا ہید

الش یاابن یاشہید علیک لام الس العالمین، نساء دۃ سی ویاابن

سلاما، و ثیرۃ ک

ۃ حی

ت وقت ل

ک وفي االوقت

ہذ فی و الیوم ا

ہذ وفی اعۃ الس ہذہ في ي عن غھ

بل هم الل

سلاما معک المستشہدین وعلی العالمین د سی یاابن اتھ وبرک ہ

الل

ورحمۃ علیک ہ الل سلام

حسین

لام علی علی بن ال ہید، الس

الش حسین بن علی

لام علی ال ہار، الس یل والن صل الل

اات صلام ت م

امیر لد و من ہداء

الش علی لام الس ہید،

الش المؤمنین امیر بن اس العب علی لام الس ہید،

الش

لام حسین، الس

لد ال ہداء من و

لام علی الش حسن، الس

لد ال ہداء من و

لام علی الش المؤمنین، الس

هم صل علی م من المؤمنین. الل

عہ ل مستشہد م

لام علی ک عقیل، الس ر و

لد جعف ہداء من و

علی الش

ہ لک العزاء في ہ احسن الل

لام علیک یارسول الل سلاما، الس ثیرۃ و ک

ۃ حی

ي ت م عن

غہ

بل د و ل محما د و محم

امیر لام علیک یا حسین، الس

ہ لک العزاء في ولدک ال

احسن الل

لام علیک یافاطمۃ حسین، الس

ولدک الہ لک

حسن احسن الل

د ال ابا محمعلیک یا لام حسین، الس

ولدک ال ہ لک العزاء في

المؤمنین احسن اللل

ولك وجارک ہ

الل وجار وضیفک ہ الل ضیف انا ہ،

الل عبد ابا یا یامولاي حسین،

ال اخیک في العزاء

ار اک رقبتي من النی ان یرزقني فك ہ سبحانھ وتعال

ل اللا الوقت ان تسا

قراي في ہذ جار قری و ضیف وجیب

عاء قریب م ھ سمیع الد

ان

માિ મોિરષમમા કરવાના મસતિબ કાયયોની યાદી:(૧) મોિરષમના કદવસોમા ૧ થી ૮ કદવસ સધી રોઝા રાખવા. (૨) મોિરષમની નવમી અન દસમી તારીખ ફાકા કરવા. (૩) યતીમ બાળકોના માથા પર િાથ ફરવવો. (૪) આપસમા સલિ કરવી અન કરાવવી. (૫) બીમારોના ખબરઅતર પદછવા. (૬) શનયાઝ પકાવવ, મણ રાધીન ખરાત કરવ. (૭) આશમલ, આશલમની (મરશિદની) શઝયારત કરવી.


ભારતમા મશસલમો અન ખાસ કરીન, શબનમશસલમો દવારા સરખી રીત અન ઊડા આદરભાવ અન ભશતભાવ સાથ કરવામા આવતી મોિરષમની કરિયાઓ અન કરવાોની ઉવણીએ આકરષણ માવય છ. આ રીત, મોિરષમની કરિયાઓની ઉવણીએ ભારતમા ઇસલામન પરસપર શદધાની સમ આપનાર અગદદત તરીક પરસતત કયયો છ.

શવશવભરમા દરક ગયાએ મશસલમો ઇમામ િસન (અ.)એ આપલી મિાન કરબાનીની યાદ મનાવ છ, પરત ભારતમા તન ખદબ લાગણીસભર તીવરતાની સાથ મનાવવામા આવ છ. ભારતમા મોિરષમના મશિનામા થતી ઉવણીઓની ો કોઈ ખાસ ધયાન ખચ તવી બાબત િોય તો ત છ ધારમષક કરિયાઓમા શિનદઓની શિકષત. સદીઓથી ભારતના મોટા ભાગોમા શિનદઓની આ પરપરા ચાલતી આવ છ, અન ત આપયત ચાલ છ. આખા દિના નગરોમા અન ગામડાઓમા શિનદઓ ઇમામ િસન (અ.)ની િિાદતનો િોક મનાવવામા મશસલમો સાથ, કા તો ગમ મનાવવાની કરિયાઓમા અન તાશઝયાના લદસમા ભાગ લઈન ક કા તના પરવતષક (સપોનસર) બનીન ોડાય છ.

દર વરષ ઇમામ િસન (અ.)ની કરબાનીની

યાદ મનાવવાની કરિયા ભારતમા સૌથી વધાર ધયાન ખચ તવી અસર પદા કર છ. ભારતમા મોટાભાગની વસતી શબનમશસલમોની છ. એ બાબત કતિલ પદા કર તવી છ ક આ શબનમશસલમો મોિરષમના મશિના દરશમયાન ઘણી બધી શવશવધતાસભર અન ભાવપદણષ ધારમષક કરિયાઓમા શિસસો લ છ. તદપરાત, તણ ગરીબ અન તવગર બનન ઉપર સરખી રીત પરભાવ પાડયો છ.

ભારતમા શબનમશસલમો, વા ક શિનદઓ, િીખ લોકો, ન લોકો અન શરિસતીઓ મોિરષમનો તિવાર ખદબ ભશતભાવ સાથ મનાવ છ. ભારતમા આવલ શિનદ ધમષન સૌથી પશવત િિર અન પોતાના ઘાટ અન વદ સતો ધરાવતા પરખયાત િિર વારાણસીમા મોિરષમન મનાવવાની ભાતીગળ પરપરા છ ક જયા કટલાક શિનદ પકરવારો લદસમા ભાગ લ છ. આવ, લખનૌ, અલલાિાબાદ, કાનપર, િદરાબાદ, કોલકતિા, મબઈ, ચનનઈ, અમરોિા, ઇનદોર, નાગપર,યપર, ભોપાલ અન અનય મોટા િિરોમા અન નગરોમા પણ થાય છ. (લખક કિ છ ક) ભારતના મારા રોકાણ દરશમયાન મ વયશતગત રીત ોય છ ક આ િિરોમા શિનદઓના મોટા દ થો મશલસોમા શિકષત કર છ; વળી તઓ તાશઝયા

આનય


બનાવવામા પણ ઉતસાિભર ભાગ લ છ. વારાણસીનો શિવાલા મિોલલો કલાતમક

તાશઝયા અન ઇમામ િસન (અ.)ના બિાદર ઘોડા ઝલનાિની પરશતકશત બનાવવામા ગવષ અનભવ છ ક ઘોડાન ઉતિર પરદિના અન મધય પરદિના ઘણા િિરોમા રકઢગત પરપરા તરીક દદધ પાવામા આવ છ. દશકષણ ભારતના શવયનગરના િાસકોએ ૧૬મી અન ૧૭મી સદીઓ દરશમયાન અદભત ઇમામવાડા બધાવયા િતા. વળી, તઓ મોિરષમ મિીનાના પરથમ દસ કદવસો દરશમયાન સોગના કાળા કપડા પિરતા િતા. ૧૮મી અન ૧૯મી સદીઓ દરશમયાન રાસથાન, ગરાત અન મિારાષટરના શિનદઓ દવારા રથ આકારના તાશઝયા કાઢવામા આવતા િતા.

ગવાશલયરના શસશધયા, ઇનદોરના િોલકર, વડોદરાના ગાયકવાડ, કોલિાપર અન પદણના ભોસલ, વા મરાઠા રાજયોના િાસકો િ સધી મોિરષમની અઝાદારી ખદબ ભશતભાવ સાથ મનાવ છ.

પોતાના રાવિીય િાસન દરશમયાન તમણ મોિરષમની ઉવણી કરીન મશસલમો અન શિનદઓ વચચ પરસપર શદધાની સમ પદા કરવા માટના પરયતનો કયાષ િતા.

તમનામાના સૌથી પરખયાત િતા મધય ભારતમા આવલ એક રાજય, ગવાશલયરના રાજા. દર વરષ આિદરાના કદવસ, રાજા પોત ઇમામ િસન (અ.)ના રોઝાની નલ તાશઝયાન ઉઠાવીન, ઉઘાડા પગ લદસ સાથ તા િતા.

અવધના નવાબોની ભદતપદવષ રાધાનીના િિર, લખનૌના શિનદઓ મોિરષમની અઝાદારી

પરતય ખદબ ઊડો આદરભાવ દિાષવતા િતા. લખનૌમા સખયાબધ શિનદઓ િીઆ મશસલમોના અઝાદારીના લદસોમા િરીક થતા િતા. આ કદવસ ઘણા શિનદઓ મશસલમોની સાથ ફાકા કરતા િતા જયાર અનય શિનદઓ મોિરષમના લદસોમા લોકો િરીક થતા િતા, તમન િરબત અન ઠડા દદધન શવતરણ કરતા િતા.

લખનૌના કટલાક શિનદઓ તો ‘યા િસન’ ના નાઅરાના પોકારની સાથ ગરમ લાલચોળ કોલસાની ચાદર ઉપર ચાલતા ક ન ‘આગ કા માતમ’ કિવામા આવત ક નવાબોના આ િિરમા મોિરષમ દરશમયાન સોગ મનાવવામા આવતી એક અનોખી પધધશત િતી. આ ઐશતિાશસક િિરમા મોિરષમ શિનદ-મશસલમ એકતાન એક અોડ ઉદાિરણ પદર પાડ છ. લખનૌમા શિનદઓ દવારા ચલાવવામા આવતા ઘણા બધા ‘અમનનો’ (ધારમષક સગઠનો) છ ક આખા મોિરષમ મિીના દરશમયાન અઝાદારીના લદસ કાઢ છ, ગમની મશલસો યો છ.

વળી, લખનૌ ઘણા બધા પિદ ઇમામવાડા ધરાવવા માટ ગવષ કર છ. આવો એક ઇમામવાડો ‘કરિિન ખલીફા કા ઇમામબાડા’ બિીરતગ શવભાગમા, દ ના િિર શવસતારમા આવલો છ. ઈ.સ.૧૮૮૦મા સથાપવામા આવલો ઇમામવાડો શિનદ અઝાદારો માટ પરખયાત છ ક (શિનદ)ઓ મશસલમો વી અતયત ચસત ધારમષકતાની સાથ મોિરષમ મનાવ છ. અિી મોટી સખયામા શિનદઓ, ક મા બાળકોનો પણ સમાવિ થાય છ, તઓ ‘આગ કા માતમ’ (ખદકન માતમ) કર છ. ‘અમન


પિદ અબબાશસયા’ અન ‘અમન િાય સકીના’ એવા બીજા સગઠનો છ ક મોટી સખયામા શિનદઓ દવારા મોિરષમ સાથ સકળાયલી બધી સોગની કરિયાઓ બજાવી લાવવા માટ જાણીતા છ.

અવધના િીઆ નવાબોના મથક એવા લખનૌમા પરખયાત પિદ ઉમરાવો, વા ક રાજા શતકાઇતરાય અન રાજા શવલાસરાય કરબલાની ઘટનાન પરદરિષત કરતા ‘અલમ’ રાખવા માટ ઇમામવાડા બધાવયા િતા.

આધર પરદિમા શબનમશસલમ આકદવાસી લબાડી કોમ પાસ તલગ ભારામા મોિરષમના મરશસયા કિવાની તમની આગવી િલી છ. રાસથાનમા અમક શિનદ જાશતઓમા કરબલાનો ગ નાટકો યોજીન શવગતવાર બયાન કરવામા આવ છ ક મા ઇમામ િસન (અ.)ની િિાદત નાટય સવરપ ર દ કરવામા આવ છ ક ના પછી ગામની સતીઓ રડતી કકળતી અન યઝીદ ઉપર તના લમ માટ લાનત કરતી લદસના સવરપમા બિાર નીકળ છ. ઉતિર ભારતના મોટા ભાગોમા શિનદઓ એવ માન છ ક ો બાળક વગરની સતીઓ લદસમા ફરતા રિતા અલમની નીચ સદઈ રિ તો તમના પર બાળકની નવાશિ થાય છ.મોિરષમની અઝાદારીની સાસકશતક અન સામાશક અસરો:

ઉદાિરણ તરીક, નીચ આપલ તાતરના સમાચારની શવગતો આ વરષના (એટલ ક વરષ આ લખ પરગટ થયો ત વરષના) મોિરષમની ઉવણી ઇનટરનટ ઉપર પરકાશિત કરવામા આવી િતી:

મધય પરદિના કટલાક શલલાઓમા ૧૨૦

કરતા વધાર વરયોથી પિદ િમાષ પકરવારો મોિરષમ વખત તાશઝયાના લદસ કાઢ છ. આ કરવા ઈ.સ. ૧૮૮૨મા તયાર ચાલ થયો િતો ક જયાર શવકદિા નગરના રખવાર પકરવાર મોિરષમની નવમી તારીખ તાશઝયા બનાવીન કાઢવાન િર કય િત. તયારથી રખવાર પકરવારના તાશઝયા મોિરષમના અઝાદારોના લદસમા સૌથી આગળ રિ છ અન િરીઓમા ઇમામ િસન (અ.)ની બધી ઝરીિ મબારક અન અલમ મબારકની લાબી લાઈનની આગળ રિ છ. શવશવભરમા ઘણા બધા પકરવારોની માફક, રખવાર પકરવારના સભયો પણ, મોિમદ (સ.)ના નવાસા ઇમામ િસન (અ.) અન તમના ૭૨ સાથીઓ, ક મન શિ.સ.૬૧મા કરબલા (ઇરાક)મા ફરાત નદીના કાઠ રિરતાપદવષક િિીદ કરી દવામા આવયા િતા, તમનો ગમ મનાવવા માટ પોતાના રોશદા કામકા બાએ મદકી દ છ.

રખવાર પકરવારના એક સદસય કહ િત, “િસન (અ.) બધાની દશષએ એક વીર પરર છ, પાકીઝગી, પિમત અન આતમસમપષણ વા ગણોન સાકાર સવરપ છ. તમણ કદી પણ સતિાની ખવના કરી ન િતી. તમણ ઇસલામના અસલ અવાન પરસતત કયયો િતો અન ત કારણ, બની ઉમયયાના િાસક, યઝીદના શબનઇસલામી કકરવાોન પિમતપદવષક પડકાયાષ િતા.” ત લોકો દર વરષ, અતયત ગમ સાથ ‘યા િસન’ના નાઅરા મારતા મારતા, તાલબધધ રીત પોતાની છાતીઓ કદટતા કદટતા, આતમદમન કરતા કરતા, ઇમામ િસન (અ.)ની ઝરીિ મબારકન ઉઠાવતા ઉઠાવતા, િરીઓમા અન ગલીઓમા ઘદમ છ.


મધય પરદિના બીજા એક િિર, શિિોર ક જયા એક પિદ પકરવાર તાશઝયા કાઢ છ, ત િિરના શમશા પકરવારના એક બઝગષ કિ છ, “િસન (અ.)એ પોતાની શદગી સમરપષત કરી દીધી, પરત લાનતન પાત જાશલમ સાથ બાધછોડ કરી ન િતી. ”કદનિચદર શમશા નામના િાલના પકરવારના વડા કિ છ, “લગભગ ૧૦૦ વરષ દ ની આ પરપરા અમારા કટબમા ચાલી આવ છ. અમ અમારા ઘરમા ’બડ બાબા સાિબ’ નામની એક ગયા સશનશશચત કરી છ ક જયા સકડોની સખયામા શિનદઓ અન મશસલમો ઇમામ િસન (અ.)ન મધયસથી બનાવીન બીમારોન શિફા અપાવવા, આફતોન દદર કરાવવા, અન ઓલાદની પરાશપત માટ આવ છ.” ત કિ છ, “દરક યગમા એક નવો યઝીદ પદા થાય છ, પરત ઇમામ િસન (અ.)એ પરખયાત ઉદાિરણ પદર પાડય છ ત મબ, લમનો પરશતકાર કરવો ત દરક શદધાળ ઉપર ફર છ.”

ભારતના, સૌથી વધાર વચાણ ધરાવતા દશનકોમાના એક, અગજી દશનક ‘ધ શિનદ’એ પોતાના ૩૧,જાનયઆરી ૨૦૦૭ના અકમા એવો અિવાલ આપયો છ ક તામીલનાડ રાજયમા આવલ પલીમાનકલમમા મશસલમોની સાથ મોટી સખયામા શિનદઓ પણ તાશઝયાના લદસમા િરીક થાય છ. આ લદસની આગવાની અથનગરાઈ પલલીવાસલ દરગાિના વારસાગત ટરસટીઓ વી. શનયાઝ અિમદ શબલી અન એચ. િબીબરષિમાન શબલીએ કરી િતી. સોકલીનગપરમ, ઉરમાનકલામ, શતરવામાબલાપરમ અન અવદયાલપરમના શિનદઓ ‘ચાવડી’ સધી કદચ કરતા આવતા િતા

ક જયા ‘પજાઓ’ લગાવવામા આવયા િતા અન દઆઓ માગવામા આવી િતી.

તણ ણાએ, ક માના બ શબનમશસલમો િતા, તમણ વિલી સવાર રાખવામા આવલ આગ પર ચાલવાના કાયષરિમમા ભાગ લીધો િતો. વારસાગત ચાલયા આવતા મજાવર સયદ અચછશમયાએ ત શવશધની આગવાની લીધી િતી ક મા સોકલીનગપરમના વીરાબિ અસારી (ઉમર ૫૫વરષ) અન પલીમાનકલમના અરમગમ યાદવ (ઉમર ૨૮ વરષ)એ શિસસો લીધો િતો. શમસટર શવરાબિ તો છલલા ૨૫ વરષથી આગ ઉપર ચાલવાના કાયષમા ભાગ લતા આવયા છ. ગયા વરષ, લગભગ દસ માણસોએ ભાગ લીધો િતો માના બ મશસલમો િતા.

શિનદઓ આગ પર ચાલવામા ભાગ લ છ તઓ મશસલમોની માફક ઉપવાસ કરવાન ચસત રીત વળગી રિ છ. તમાના ઘણા લોકો તાશમલ ભારામા લખલ િિાદતનામ પણ વાચ છ ક મા કરબલાના ગમા ઇમામ િસન (અ.)એ આપલી િિાદતન વણષન કરવામા આવલ છ.

આ ગામડાઓના શિનદઓ મોિરષમના આયોનની બાબતમા મસલમાનો સાથ સપધાષ કર છ. આગ પર ચાલવા માટ લાકડા તયાર કરવા માટ તઓ પોતાના ખતરોમા રિલા ઝાડ કાપ છ. પિદ સવયસવકોની એક ટોળકી ‘અલાવા’(આગ તયાર કરવા માટના – ખદક)ના ફરતા આખી રાત જાગ છ.

પલીમાનકલમના રિવાસીઓના મત અનસાર, શિનદઓ અન મશસલમો છલલા ઘણા બધા દસકાઓથી ભગા મળીન મોિરષમની અઝાદારી કર છ.


કાશશમરમા મોશિયલો નામની બરાહમણોની એક જાશત છ ક ખદબ ભશતભાવ અન ઉતસાિથી મોિરષમની અઝાદારીમા ભાગ લ છ. તઓ એવ માન છ ક તમના વડવાઓ ઇમામ િસન (અ.)ની સાથ રિીન કરબલામા લડયા િતા અન પાછળથી બની ઉમયા સામ લડીન ઇમામ િસન (અ.)ના કતલન વર વાળય િત. તઓ એવ માન છ ક તમના વડવાઓ સદીઓ પિલા મસાફરી કરીન અફઘાશનસતાન થઈન પાછા શિનદસતાનમા આવી ગયા િતા.

અગજી દશનક ‘ધ શિનદ’ ક ચનનાઈ અન ભારતના ઘણા બધા િિરોમાથી પરકાશિત થાય છ, તણ પોતાના ૩૧, જાનયઆરી, ૨૦૦૭ના અકમા પણ એવો અિવાલ આપયો િતો ક ઓકરસસાના એક ગામમા ૨૫ વરષ દ નો કબરસતાનની માશલકીનો ઝઘડો પતાવીન િજારો શિનદઓ મોિરષમની અઝાદારી કરવા માટ મશસલમો સાથ ોડાયા િતા.

એક શલલા પોશલસ અશધકારીએ કહ િત ક પતપર નામના ગામમા શિનદઓ અન મશસલમો ૧.૭૫ એકર મીન માટ એકબીજા સાથ સઘરષમા ઊતયાષ િતા. શિનદઓન ત મીન સમિાન માટ ોઈતી િતી. મશસલમોન ત પલોટ કબરસતાન માટ ોઈતો િતો.

નરિ આચાયષ નામના એક શિનદ આગવાન ‘ધ શિનદ’ (દશનક)ન કહ િત ક, “પરત આ વરષ અમ આ ઝઘડાનો અત લાવવાન નકી કરી દીધ.”

આચાયષના કિવા મબ, પયગમબર મોિમદ (સ.)ના નવાસા િસન (અ.)ની િિાદતનો ગમ મનાવવા માટ એકસો કરતા વધાર ગામનો દસમી મોિરષમના લદસમા િરીક થયા િતા.

આચાયષ કહ ક, “તાશઝયાના લદસમા િરીક થઈન અમ મશસલમો સાથ મોિરષમની અઝાદારી કરવા ોડાયા િતા. િવ અમાર કોઈ ઝઘડો બાકી રહો નથી.”

તણ કહ ક, “સથાશનક સતિાવાળાઓએ પણ બનન કોમોએ પટીિન ફાઈલ કરી િતી, તના ઉપરથી કોટષ ઓડર કયયો િતો, તન અનસરીન બનન કોમો માટ સમિાન અન કબરસતાનની મીનન સીમાકન કરી આપીન એકરપતા કરી આપી.”

ભવનશવરથી ૭૦ કકલો મીટર દદર દકરયાકાઠાના શલલા ગતપસઘપરના પતઈપર ગામની વસતી બ િજારની છ ક મા ૧૨૦૦ મશસલમો છ ક મા ૧૨૦૦ િીઆ રિ છ.

ફબરઆરી – માચષ, ૨૦૦૨મા ગરાતમા મશસલમ શવરોધી વગષશવગિ ફાટી નીકળયો િતો, પરત આ વગષશવગિ પછી બીજા વરષના મોિરષમ મિીનામા શિનદઓના સિકારથી ગરાતના િિરોમા, કસબાઓમા અન ગામડાઓમા તાશઝયાના લદસ મશસલમો દવારા કાઢવામા આવયા િતા. ઘણા બધા શિનદ પકરવારોએ તાશઝયા ખડા કરવા માટ ઉદાર િાથ રોકડ ફાળો આપયો િતો.

ભારતમા દસમી મોિરષમનો કદવસ જાિર રજાનો કદવસ રાખવામા આવલ છ.

ઇમામ િસન (અ.)ની િિાદતન દશનયામા બધી ગયાએ મનાવવામા આવ છ,પરત ભારતમા રીત મનાવવામા આવ છ તવી રીત યાય પણ મનાવવામા આવતી નથી, કમ ક આ તિવાર ભારતીય પયાષવરણમા નશતક રીત ભળી ગયો છ.સદભષ: (https://hashimrazvi.wordpress.com)



(ગતાકન ચાલ)અવયવન િરીરમા પરતયારોપણ અન દાન

આપણા િરીર આપણી માશલકીના નથી, પરત અલલાિ તરફથી મળલી અમાનતો છ, તથી ઇસલામી શિદાયત તો એ છ ક આપણ ફત આપણા િરીર સબધી એવા કાયયોની સમશત આપી િકીએ ક અલલાિ તરફના િોય, મ ક આપણ સદરા–૫, આયત–૩૨મા ોય ક એક માણસનો જીવ બચાવવો એ ખદબ પરિસાપાત કાયષ છ ક જાણ આપણ આખી માનવજાતન બચાવી લીધી િોય, તથી અવયવદાન અન પરતયારોપણ પરતય સામાનય રીત સકારાતમક વલણ છ. માનવ િરીરના એવા અવયવોન દાન ક કદરતી રીત પનરજીશવત થતા િોય, ત માનય છ, દા.ત. લોિી, તવચા અન અશસથમજજા. સાથ સાથ, આતમિતયા િરામ છ (સદરા–૪, આયત–૨૯), તથી (એવા) અવયવન દાન ક નાથી દાતાન મરણ નીપત િોય તો ત િરામ છ. તદરસત જીવત દાતા ક ની પાસ બ અવયવો િોય, દા.ત., કકડની િોય, અન દાતા મોતમા ન પકરણમતો િોય, ત અવયવના દાનની પરવાનગી બાબત આશલમો શવભાશત છ. ો શષઠ ઉપલબધ તબીબી પરાવો િોય ક દાતા માત એક અવયવ સાથ સવસથ રીત જીવી િક તમ છ, તો કટલાક આશલમો તની મ દ રી આપિ,

લનારનો જીવ બચાવવાના શસદધાત પર ક આરોપણ શવના ત મરણ પામવાનો િોય. અનયન માનવ છ ક આ તો એવ કિવા વ છ ક આપણ અલલાિ કરતા વધ સારી રીત જાણીએ છીએ ક ણ આપણન પિલથી બ કકડની આપી.

મયયતની અદબ જાળવવી ત સામાનય શસદધાત છ, અન તથી તો પોસટ–મૉટષમ અગશવચછદન પરતય શવમખતા ોવા મળ છ ક જયા સધી તન ટાળી ન િકાય (શબન–આરિમક પોસટ–મૉટષમ શનરીકષણોન પરથમ પસદગી આપવામા આવતી િોય છ). જીવન બચાવવાના ઉચચ નશતક સારા કારણોસર આશલમો મત દાતાના અવયવો કાઢવાની મ દ રી આપ છ. કોઈન તના અવયવો કાઢવા માટ મારી નાખવ ગરકાયદસર છ, અન સાથ સાથ ત સમય, અવયવ કાઢવો ન ોઈએ ક જયાર તમા િ પણ ઑશસનયત લોિી વિત િોય. આ બાબત મોતના મદાની પન:વયાખયા તરફ દોરી જાય છ. પરપરાગત રીત શવાસ અન ધબકારાવાળ હદય બધ થવાની સાથ મોત થય એવ માનવામા આવત િત, પરત િવ મગ મતપરાય થઈ જાય તયાર અવયવન કાઢવા માટ વયાપકપણ સવીકારવામા આવ છ. આધશનક મશસલમ સમામા સામાનય રીત બ એવા ડૉકટરો દવારા મોતન પરમાશણત કરવામા આવ છ ક

શણી ૩ : નયાયી સમાન શનમાષણઈસલામ સવષની િમજર

લખક: ડૉ. સરિિ હયવર અગજીમાથી અનવાદ: મો.હિનઅબબાિ િલીયા

આનય


પરતયારોપણની કામગીરીમા િામલ ન િોય. દાતાએ અથવા તના વારસદાર અવયવદાન માટ મત સમશત આપવી આવશયક છ, અન (ત માટ) કોઈ બરદસતી અથવા નાણાકીય પરોતસાિન ન િોવ ોઈએ. મશસલમ ડૉકટરોન પરતયારોપણ ઑપરિન કરવાની મ દ રી િોય છ અન એક મશસલમન ગરમશસલમ તરફથી અવયવ મળવવા ઉપર પરશતબધ નથી.કષ શવનાન મોત (Euthanasia યથનશઝઆ)

મશસલમ આશલમો દવારા માનવ જીવનના અતન ધયાનમા લતા કટલાક શસદધાતો સદચવવામા આવ છ. જીવન અલલાિની બશકષસ છ, તથી જયાર કોઈ મશસલમ સતીન તની તશબયત શવર પદછવામા આવ છ, તયાર તણી વાબ આપ છ, “અલલાિનો િરિ છ.” (અલિમદશલલલાિ). આપણ આપણા િરીરના માશલક નથી; તથી આપણન અશધકાર નથી ક આપણ યાર મરી વ ોઈએ. ખરખર, કરઆન વારવાર કિ છ ક દરક વયશતન જીવન શનશશચત સમય માટ ફાળવવામા આવય છ અન અલલાિ તમન શનયત સમય મોત આપ છ (સદરા–૩, આયત–૧૪૫, ૧૫૬ અન ૧૮૫; સદરા–૩૯, આયત–૪૨), તથી આ શનયત સમય પદવષ આપણા મોતન કારણ બનલી ઇરાદાપદવષકની કરિયા એ િકીકતમા અલલાિની નાફરમાની કરવાન કતય છ, ના માટ કયામતના કદવસ શિસાબ આપવો પડિ. અકાળ મોત, એટલ ક, અલલાિના શનયત સમય પિલા મોત થત અટકાવવા િય િોય ત બધ કરવ એ તબીબી વયવસાયન કતષવય છ, તથી િય િોય તયા શદગીન સરકષણ આપવ રરી છ.

બીમારી એવી વસત નથી ક અશનવાયષ િોય અથવા માગવામા આવ. મોિમદ (સ.)એ એક ણની દફનકરિયા વખત કહ િોવાન જાણવા મળ છ: “તમ કટલા બધા નસીબદાર છો ક તમ મરણ પામયા તયાર બીમારીથી પીકડત ન િતા.” સાથ સાથ, બીમારીન એક બદી તરીક નિી, પરત અલલાિમા યકીન રાખવા માટની અન ઈમાનમા વધારો કરવા માટની દાવત તરીક માનવામા આવ છ. ત કોઈના જીવનના ગનાિોનો બદલો િોઈ િક છ, કારણ ક રસદલલલાિ (સ.)એ ફરમાવય છ, “કોઈ થાક, રોગ, દ:ખ, ઉદાસી, ઈજા ક તકલીફ મશસલમન પડતી નથી, પછી ભલ ત કાટો વાગવાથી પરાપત થયલી ચદટલી િોય, તો ત અલલાિ તરફથી તના અમક ગનાિોનો કફફારો બન છ. "

તબીબી વયવસાયમા પડલા માણસો, સકરિય યથનશઝઆ એટલ ક કોઈની િતયા કરવી, અન શનશષરિય યથનશઝઆ એટલ ક જયાર કોઈની બીમારી સપષ રીત અશતમ િોય અન મોત અશનવાયષ િોય તયાર તન મરવા દવ, ત બનન વચચ તફાવત પાડ છ. યથનશઝઆના સકરિય માધયમો ક મા કોઈન તનો પોતાનો જીવ લવામા મદદ કરવી, ત ઇસલામમા િરામ છ. જયાર મોતન પોતાનો કદરતી માગષ અપનાવવાની વાત આવ છ, તયાર બ પકરશસથશતન ધયાનમા લઈ િકાય છ. જયાર કોઈ વયશતન દખ અન વદનાથી મશત આપવાના ઇરાદાથી દવા આપવામા આવ છ, ન ક િતયા કરવાના ઇરાદાથી પછી ભલ ન દવા લવાની અસર દદસીના જીવનન ટદકાવી દતી િોય, મશસલમ આશલમો મબ આ માનય છ, કારણ ક ત દ:ખન દદર કરવા માટ છ;


મોતના સમયનો શનણષય તો અલલાિ ઉપર છોડવામા આવ છ. ઉદાિરણ તરીક, જયાર દદસીન જીવન કશતમ રીત મિીનના ઉપયોગ દવારા જાળવવામા આવ છ, તયાર આ મિીનન બધ કરી, દદસીની (ો િય િોય તો), કટબની અન તબીબી વયવસાયમા પડલાઓની સલાિ લીધા પછી, આ રોગન તનો અશનવાયષ માગષ ધારણ કરવા દવામા આવ છ. મોતન કારણ બીમારી ગણાિ, ન ક કશતમ માધયમોન બધ કરવ. બરાબર એ રીત, યોગય સલાિ લીધા પછી, અમક સારવારન ક ફત દદસીના મોતની પરકરિયાન લબાવ છ, તન દદસીના શષઠ

આડી ચાવીઓ (૧) સરબરાિ (૫) િલાકત (૮) રિબર (૯) નવા (૧૧) નિા (૧૨) દવા (૧૪) બલા (૧૫) કદરત (૧૭) નાઝ (૧૯) િર (૨૦) એિકામ (૨૧) આદત (૨૩) સદ (૨૫) મીરાસ (૨૬) બાદામ (૨૭) કામદાર (૨૮) કફતરત (૨૯) તરફદાર ઊભી ચાવીઓ (૧) સિન (૨) બર (૩) રાિ નજાત (૪) િબિા (૬) લાવાબ (૭) તલબ (૧૦) વાશિદ (૧૩) પનાિ (૧૫) કરઆન (૧૬) રકાત (૧૮) ઝકાત (૨૦) એિરામ (૨૨) દલાલત (૨૩) સદા (૨૪) દમદાર (૨૫) મીકાત

økz{Úk÷ Lkt.322Lkku Wfu÷

નનહ રોઝદારસહજરી િન-૧૪૪૦

િાકકરિસન મિદીિસન િલીયામાતા : નમા (કાકોિી-મબઈ)

ઉ.વ. : ૧૨ રોઝા : ૨૭

િજાઅતઅલી અબબાસઅલી મોશમનમાતા : અસમાફાતમા (કાકોિી-અમદા.)

ઉ.વ. : ૧૨ રોઝા : ૨૯

શિતમા બધ કરવા શવર મશસલમ આશલમો દવારા મ દ રી આપવામા આવ છ.



આનય – વયકતિ વિશષ

પકરચય:ઇબન ખલદદનન એક ખદબ બરદસત

અન ગાઢ શવદવાન સમવામા આવ છ. ઇબન ખલદદનન ઘણી બધી શવદાઓ અન કલાઓ ઉપર અતયત શનપણતા પરાપત િતી, એટલ સધી ક ઇબન ખલદદનન અસખય શવદાઓમા પરમખ તરીકનો દરજો પરાપત િતો, ઇબન ખલદદનન સામાશક માનવવિિાસતનો સૌથી પિલો પાયો નાખનાર, ઇશતિાસના ઇલમના ઇમામ અન મકદદ અન આતમકથા લખનની કલાના ઉસતાદ માનવામા આવ છ.

ઇબન ખલદદનન આખ નામ વલીઉદીન અબદ ઝદ અબદરષિમાન ઇબન ખાશલદ (ખલદદન) િઝરમી છ. તઓ ૧લી રમઝાન, શિ.સ. ૭૩૨, ૨૭ મ ઈ.સ. ૧૩૩૨મા ટયશનસમા નમયા િતા. ઇબન ખલદદન એક શનખાલસ ઇલમી ઘરમા પોતાની આખો ખોલી. બાળપણમા કરાઆનન શિફઝ કરી લીધ. પરાથશમક શિકષણ પોતાના વાશલદ પાસથી મળવય. પરખયાત આશલમો પાસથી ઇલમ પરાપત કય. તફસીર, કરઆન, િદીસ અન માશલકી કફરાકાના કફિન ઇલમ તમ તોિીદ અન ઉસદલની તાલીમ પોતાના વતન ટયશનસના આશલમો પાસથી

મળવી. લગત, નહવ, સફષ, બલાગત, અદબ, મશતક કફલૉસૉફી, કફઝીસ, કરયાઝી, વગરન ઇલમ ટયશનસના આશલમો અન મિાયખો પાસથી પરાપત કય. તમના ઘણા બધા ઉસતાદોમાથી સૌથી વધાર મોિમદ ઇબન અબદલ મિમન િઝરમીથી તઓ વધાર પરભાશવત થયા િતા. ઇબન ખલદદન મિાન અરબ ઇશતિાસકાર તરીક પરખયાત છ. તમણ પોતાની પરખયાત કકતાબ ‘મકદમાત’મા ઇશતિાસ અન કફલૉસૉફી શવર શવસતત લખાણ લખય છ.િરઆતન જીવન:

ઇબન ખલદદન ‘અલ તારીફ શલ ઇબન ખલદદન’ નામની પોતાની આતમકથામા પોતાના જીવન શવર ઉલલખ કયયો છ. તમણ લખય છ ક તમન કટબ દશકષણ અરબસતાનમા આવલા ખલદદન કબીલામા આવલ િત. અરબ લોકોના શવય દરશમયાન તમનો કબીલો સપનમા ચાલયો ગયો િતો અન કામયોનામા સથાયી થયો િતો. પાછળથી તમન કટબ સશવલમા રિવા ચાલય ગય ક જયા નવી સદીના આતરશવગિમા તમણ ભાગ લીધો અન એ બાબત તમન િિરના સૌથી િશતિાળી કટબોમા સથાશપત કરી દીધ. તયાર પછીની કટલાય સકાઓ માટ તમનો પકરવાર બની ઉમયયા, અલ મોરાશવદ


અન મોિદ, ક મણ સશવલ ઉપર િકદમત કરી િતી તમના દરબારમા ઊચ અન િશતિાળી સથાન ભોગવવાન ચાલ રાખય િત.પકરવારની ખવારી:

ખલદદન કટબના ઘણા પદવષ સભયો. લશકરમા સવા બજાવતા બજાવતા ઝલાકાની લડાઈમા માયાષ ગયા. યધધ પછી સશવલ શવખરાઈ વા લાગય અન ખલદદન લોકોએ મોરકાના ઉતિરીય દકરયા કકનારા પર આવલા સબતાિ તરફ વાન નકી કય. તયાના સથાશનક લોકો કરતા સબતાિમા રિલા સપનના િરણાથસીઓ પાસ વધાર પસા અન સામાશક મોભો િતો.

ટદક સમયમા ખલદદન કટબના આરથષક અન સામાશક મોભાએ ટયશનસમા અગતયની વિીવટી ખાલી ગયાઓ મળવવામા સિાય કરી. ઇબન ખલદદનના શપતા પણ ટયશનસના રાજયામા વિીવટદાર અન સશનક િતા. તમ છતાય તમણ કફિ, મઝિબ અન ભારાનો પીછો કરવામા ત બધ છોડી દીધ. ઇબન ખલદદન પોતાની આતમકથામા પોતાના શપતાની અરબી ભારામા શનપણતા અન િાયરીના િોખ શવર ઉલલખ કર છ.

ઈ.સ. ૧૩૪૯મા જયાર કાળમખા રોગ પલગ ટયશનસ પર િમલો કયયો તયાર નસીબ ખલદદન પકરવારન વરાન કરી દીધ. ઇબન ખલદદન આ ચપી રોગમા પોતાના બનન માબાપ ગમાવી દીધા.કળવણી:

ઇબન ખલદદન બિ નાની ઉમરમા કરઆનન મોઢ કરી દીધ િત. મ મ તઓ મોટા

થતા ગયા, તમ તમ તમણ ઇસલામી કફિ, કરઆન ઉપર દી દી તફસીરો અન સૌથી અગતયના અરબી સાશિતયનો અભયાસ કયયો. તઓ આકરષક િલીમા િાયરીઓ લખવાન િીખી ગયા. આવી યવાન વય તમન અરબી ભારાન વાચાતયષ અન કાબદએ તમના પાછલા જીવનમા ખદબ મદદ કરી જયાર ક તમણ દા દા િાસકોની િાનમા િાયરીઓ લખી િતી.

ખલદદન કફલૉસૉફી, ઇશતિાસ, ભદગોળ અન અનય સામાશક શવજાનોમા ખદબ તીવર રસ લીધો. િકીકતમા તમણ ૧૨મી સદીમા થઈ ગયલા અરબ કફલૉસૉફર એવોરોઈસ લખલી ઘણી કકતાબોન સશકષપત બનાવી દીધી. તમ છતાય જયાર તમણ પોતાન ઔપચાકરક શિકષણ પરાપત કરી લીધ. તયાર પછી તમણ કફલૉસૉફી અન સામાશક શવજાનોના કષતમા સાચ જાન પરાપત કરી દીધ.િરઆતની કારકકદસી:

વીસ વરષની ઉમર ઇબન ખલદદનન ટયશનસની કોટષમા રાકીય િોદો આપવામા આવયો. તણ વરષની અદર ખદ મોરકોના સલતાનના ચીફ સરિટરી તરીકના િોદા સધી પિોચી ગયો, અન ફઝની અદર રિવાન િર કય. આ અરસામા તમણ િાદી કરી લીધી. તમ છતાય બ વરષની સમરપષત સવા આપયા પછી ખલદદન માટ મશકલી આવવાની િરઆત થઈ ગઈ. િાસકની શવરધધના બળવામા ભાગ લવાનો આરોપ મદકવામા આવયો અન તમન લમા ધકલી દવામા આવયા.

બ વરષ પછી નવો િાસક આવતાની સાથ


તમન લમાથી મત કરવામા આવયા. પરત તમની રાિત કષણજીવી નીવડી. તઓ આ નવા િાસકની તરફણ ન કરવાનો ભોગ બનયા અન ફઝન છોડી દવાન તમણ દબાણ કરવામા આવય.

તથી ૩૨ વરષની ઉમર, ખલદદન ગનડા વાન નકી કરી દીધ, કારણ ક ગનડાનો વડા પરધાન, ઇબના ખશતબ, ક મિાન પરશતભાિાળી વયશતઓનો લખક પણ િતો, ત તમનો શમત િતો. ફઝની અદર કટલીક સરકારી બાબતોમા મદદ કરવાના કારણ ગનડાનો િાસક પણ તમન ઓળખતો િતો.પડો સાથ મલાકાત:

ઇબન ખલદદન ગનડામા કરલ કાયષ તમન બીજા વરષ સશવલ તરફ લઈ ગય ક જયા તઓ કસટાઈલના પટરો-૧ન મળયા. આ પટરો પાસથી તમણ તમના વડવાઓની અન તમની શસશધધઓની વાતો સાભળી. પટરોએ તમન ખદબ સનમાન આપય અન મિરબાની પણ બતાવી અન સરકારમા એક િોદો આપવાની દરખાસત કરી અન પોતાના વડવાઓની સપશતિ તમન પાછી આપવાન વચન આપય. ખલદદન આ દરખાસતનો અસવીકાર કયયો. પરત તમણ એક ગામ, ક તમન ભટમા મળલ િત, તનો સવીકાર કયયો. પછી તો કોનસટનટાઈનથી પોતાના પકરવારન લઈ આવયા અન એ ગામમા સથાયી થઈ ગયા.

આ સમય દરશમયાન બાદિાિ પરતયની તમની વફાદારી શવર પરશનો ફરીથી ઉઠાવવામા આવયા. તમના દશમનોએ તમના અન વડાપરધાન વચચની ઈરાષનો લાભ ઉઠાવયો, ો ક, તઓ બનન પોતાના માનાના તસવી શચતકો િતા.

ફરી એક વાર ઇબન ખલદદનન પોતાની જાત ઉપર શસથર શદગીન છોડી દવાનો વારો આવયો અન કામ કરવા માટની બીજી ગયા િોધી લવાનો અન આિરો મળવવાનો પણ વારો આવયો. આ વખત તઓ આકફરકા પાછા આવયા.ભટકતો શવદવાન:

તયાર પછીના દસકામા તમણ એક પછી એક સથળો અન નોકરીમા રાખનારા િઠ બદલવા પડયા. તમણ બજાઈઆ, શતશલમસન, શબરસકા, ફઝઅન ગનડા તરફ મસાફરી કરી. ગનડામા તમણ પોતાના દ ના શમત ઇબન અલ ખતીબની શદગી બચાવવાના પરયતનો કયાષ. િાસકના િકમનો શવય થયો અન ઇબન ખલદદન પોતાના શમતન ફાસી અપાતી ોઈ.

આ સમયગાળો ઇબન ખલદદનના જીવનમા બનાવોથી ભરપદર િતો. તમણ શવશવધ સરકારોમા વડા પરધાન તરીક સવો આપી. તમણ સફર કરવાન ચાલ રાખય, કારણ ક એ વખત રાકીય પકરશસથશત ખદબ અશસથર િતી. અલ મોિદ સામરાજય, ક આખા ઉતિર આકફરકાની અન મશસલમ સપનની આરપાર શવસતરલ િત, ત ૧૩મી સદીની અધવચચ બ ભાગમા વિચાઈ ગય. યધધો અન બળવા તો રોશદા જીવનના ભાગ બની ગયા અન કોઈનો િોદો કાયમી ન િતો.કકતાબ મકદમાત:

ઈ.સ. ૧૩૭૫ સધીમા તો ખલદદન સતત રખડવાથી અન રાકીય કારકકદસીની મોટી માગણીથી કટાળી ગયા િતા. તમણ ઓલાદ


આરીફ નામના કબીલામા આિરો લીધો. તમણ અશલરીયાના ફરનડા નગરની નજીક આવલ કલાત ઇબન સલામાના કકલલામા ચાર વરષ પસાર કયાષ. પછી તઓએ પોતાની પરખયાત કકતાબ ‘મકદમાત’ ઉપર કામ કરવાન િર કય ક મા તમણ અરબ લોકો અન બબષર લોકોના ઇશતિાસન નોધયો િતો.

અશલરીયાના તમના રોકાણ દરશમયાન, ખલદદન ‘મકદમાત’ કકતાબની પિલી રપરખાન પદરી કરી દીધી. તમણ ઉતિર આકફરકાના મશસલમોના ઇશતિાસ શવર લખલ પોતાની કશત ‘કકતાબ અલ ઇબાર’ પર કામ કરવાન િર કય. ખલદદન અવારનવાર પોતાની કકતાબન કરસચષ કરવા માટ િિરમા પાછા તા. થોડા સમયમા તઓ બીમાર પડયા અન તમણ ટયશનસ પાછા આવવ પડય. પરત લાબો સમય શવતયો ત પિલા, બીજા આગળપડતા શવદવાનની િકા અન ઈરયોન કારણ તમન મકાની િ કરવાની મસાફરીમા િના એિરામમા ઇશપત મોકલી દવાયા. એ વખત તમની ઉમર ૫૦ વરષ િતી.કરો:

આિર બ મશિના સધી મસાફરી કયાષ પછી, ખલદદન કરો પિોચયા, એવા િિરમા ક િિર તમન ખદબ પરભાશવત કયાષ. તમણ પોતાના ખચાષ માટ પરખયાત ઇસલામી અલ અઝિર યશનવરસષટીમા ભણાવવાન િર કય. થોડા સમયમા ઇશપતના િાસ બરકક તમન પોતાની સરકારમા નયાય આપવાના અગતયના િોદા પર નોકરી આપી. બરકક પણ ખલદદનના કટબન કરોથી ટયશનસ લઈ વાનો પરયતન કયયો, પરત તમના કટબન લઈ ત

વિાણ એલકઝનડીયાની પાસ ડદબી ગય.પોતાની આતમકથામા ખલદદન એવો દાવો કર

છ ક પોતાન અતયત દ:ખ થયલ િોવા છતા તમણ પોતાની નયાય આપવાની ભદશમકા ગભીરતાપદવષક ભવી. નયાયના નામ ખરાબ રીતભાતોનો અમલ થઈ રહો િતો. તમન નાબદદ કરવા માટના તમણ પરયતનો કયયો. પરત તમના શિષયોએ તમન શદી માની લીધા અન આ રીત તમન તમના િોદા ઉપરથી બરતરફ કરી દવામા આવયા. તયાર પછી તમણ પોતાના સમય પોતાની કકતાબન ભણાવવામા, વાચવામા અન લખવામા પસાર કયયો.

ખલદદન પોતાની ઇસલામી પાક િ કરવા માટ મકા પણ ગયા. તમણ પલસટાઈનની અન આબાના સથળો પણ મસાફરી કરી અન આ રીત તમણ પોતાના ઇસલામી જાનમા વધારો કયયો.તમર સાથ મલાકત:

ઈ.સ. ૧૪૪૦મા એક તકષ િાસક શસરીયા ઉપર આરિમણ કય. ઇશપતના નવા સલતાન ઇબન ખલદદનન તમર સાથ વાતચીત કરવા માટ તમની સગાથ વાન કહ. ો ક, સલતાન પોતાના દિમા બળવો ફાટી નીકળિ એવી પચતામા ઝડપથી પાછા વ પડય, ખલદદન શસરીયાના પાટનગર દમાસકસમા સાત અઠવાકડયા સધી રહા અન તમદર સાથ મલાકાતોની િારમાળ ગોઠવી.

ખલદદન તમદર સાથની મલાકાતનો પોતાની આતમકથામા શવસતારપદવષક અિવાલ આપયો છ. ખલદદનના જાન અન ડિાપણથી પરભાશવત થયલા તમદર તમની સાથ સનમાનપદવષકના વયવિાર કયયો


અન ઉતિર આકફરકા તમ એવો પરદિ ક સભવત: તમદરન પોતાની આગળની િોધો માટ રસ પડ તવો િતો, તમના શવર તણ ઘણા બધા પરશનો પદછયા. તમદર સાથની આ નવી િોધાયલી મતીનો લાભ ઉઠાવીન ખલદદન ઇશપત વાનો સલામત રસતો ફત પોતાના માટ નિી, પરત ઘણાબધા ઇશપતના નાગકરક નોકરીયાતો માટ તયાર કરી દીધો ક મન દમાસકસમા ગાધી રાખવામા આવયા િતા.અશતમ વરયો:

ઇશપત પાછા તા રસતામા, તમદર આપલી ભટોથી લદાયલા ખલદદનન બિારવકટયાઓની એક ટોળકીએ લદટી લીધા. તમન ઇબન ઉસમાનના વિાણમા આિરો મળયો ક ણ તમન ઇશપત વામા મદદ કરી બાકીની તમની કરોની મસાફરી સરળ અન મશકલી વગરની િતી.

તયાર પછીન ખલદદનન બાકીન જીવન ઘટનાઓ વગરન િત અન ઈ.સ. ૧૪૦૬મા વફાત પામયા અન કરોની બિાર આવલા કબરસતાનમા તમન દફન કરવામા આવયા.

ખલદદનન ઇશતિાસમા તમણ આપલા યોગદાન માટ યાદ કરવામા આવયા છ. ખલદદનની કકતાબોનો સદીઓથી અભયાસ કરવામા આવ છ, તમાના લખાણોએ ઇશપતના ઉછરતા લખકોન ખદબ અસર કરી છ અન દિમા ઐશતિાશસક લખાણોની બાબતમા રિાશત સરજી છ. ૧૮મી સદીમા ‘મકદમાત’ કકતાબ ફરનચ ભારામા અનવાદ કરવામા આવી ક વાચકો અન પરિસકોની શવસતત શણી સધી પિોચી ગઈ.

હઝરત ઈસા (અ.) અન ખડત એવી કરવાયત કરવામા આવી છ ક એક વાર

પયગમબર ઈસા ઇબન મરયમ (અ.) બઠલા િતા અન એક ખડદતન ધયાનપદવષક અવલોકન કરી રહા િતા ક િાથમા કોદાળી લઈન ખતરમા સખત કામ કરી રહો િતો.

એ વખત પયગમબર ઈસા (અ.)એ અલલાિ આગળ દઆ કરી, “યા રબ! આ ખડદતની આિાઓ અન આકાકષાઓન ત પાછી લઈ લ.”

એકાએક ત માણસ કોદાળીન બા પર ફકી દીધી, અન એક ખદણામા ઈન બસી ગયો.

ઈસા (અ.)એ ફરીથી દઆ માગી, “તનામા આિાઓ અન આકાકષાઓન પાછી લાવી દ.”

પલો માણસ પોતાની ગયાએથી ઊભો થઈ ગયો, કોદાળીન પકડી લીધી અન ફરીથી કામ કરવા લાગયો.

ઈસા (અ.) તની પાસ ગયા અન પદછય, “ત આવ વતષન િા માટ કય?”

ખડદત વાબ આપયો, ‘‘મ મારા મનમા શવચાર કયયો, “ત એક એવો ઘરડો માણસ છ ક ની પદગી લગભગ પદરી થવા આવી છ; તાર િવ વધાર કામ કરવાની અન મિનત કરવાની આિા િા માટ રાખવી ોઈએ?” તથી મ કોદાળી બા પર ફકી દીધી અન એક ખદણામા ઈન બસી ગયો. પરત થોડા સમય પછી મ મનમા શવચાર કયયો, “ત િા માટ કામ કરતો નથી? ત તો િ જીવતો છ અન ભરણપોરણની રર છ.” અન તથી કોદાળી પકડીન િ ફરીથી કામ કરવા લાગયો.”(નમદનાએ માઅરફત, શલદ-૧, સફિા-૨૯૮; મજમઆએ વરામ)



● અશભનદન..ચડોતરશનવાસી અન સરકારી તાલકા પસતકાલય, દાતા (બનાસકાઠા) ખાત ફર

બજાવતા મો.મિદીિસન ગલામિદર માકણોજીયાએ િમચદરાચાયષ ઉતિર ગરાત યશનવરસષટી, પાટણથી પી.એચ.ડી.ની કડગી ગથાલય અન માશિતી શવજાનના કષતમા 'ગરાત રાજયના

સરકારી શલલા પસતકાલયોનો અભયાસ'એ શવરય પર સિોધન પદણષ કરીન ડૉટરટ થયા છ.

કકિોરગઢશનવાસી મો.િબબીરઅલી જી. ભટટ િમચદરાચાયષ ઉતિર ગરાત યશનવરસષટી, પાટણ ખાતથી 'ગરાતી ગઝલ-સાશિતયમા સદફીવાદ: એક અધયયન' શવરય પર પી.એચ.ડી.ની કડગી પરાપત કરલ છ.

કકિોરગઢશનવાસી મો.સકીનાફાતમા કાશસમઅલી મસી (બી.એસ.સી, બી.એડ.) પાટણ શલલામા શિશકષકા તરીક શનમણક પામયા છ.● ઇનનાશલલલાિ...:

ખાટાઆબાશનવાસી મિદ ષમા અલલાિરખીબન રિીમભાઈ સથાર મ. તા. ૧૨, િવવાલ-૧૪૪૦ તા.૧૬-૦૬-૨૦૧૯ન રશવવારના રો અલલાિ તઆલાની રિમત પિોચયા છ.

કાકોિીશનવાસી મિદ ષમ િાજી અમમારિદર રસદલભાઈ ચૌધરી (કાજી) મ.તા. ૩, શઝલકાદ-૧૪૪૦ તા. ૦૭-૦૭-૨૦૧૯ન રશવવારના રો ૫૫ વરષની વય અલલાિ તઆલાની રિમત પિોચયા છ. મિદ ષમ કાકોિી અન અમદાવાદ ખાત આગવાન

તરીક, તમ અમદાવાદ પીર મિાયખ (રિ.)ના રોઝાની કોર કશમટીમા પણ સવા આપી છ.કસીમપાશનવાસી મિદ ષમા િાજીયાણી મરયમબન િાજી રસદલભાઈ રામસડા મ. તા.

૧૭, શઝલકાદ -૧૪૪૦ તા.૨૧-૦૭-૨૦૧૯ન રશવવારના રો અલલાિ તઆલાની રિમત પિોચયા છ.

જાફરીપરાશનવાસી મિદ ષમ મો.મોિમદઅલી ગલામભાઈ કોર મ. તા. ૧૮, શઝલકાદ -૧૪૪૦ તા.૨૨-૦૭-૨૦૧૯ન સોમવારના રો ૬૨ વરષની ઉમર અલલાિ તઆલાની રિમત પિોચયા છ.

ખડીયાસણાશનવાસી મિદ ષમ મો.દાવદદભાઈ માલ સણસરા મ. તા. ૪, શઝલિ-૧૪૪૦ તા.૦૬-૦૮-૨૦૧૯ન મગળવારના રો ૬૨ વરષની ઉમર અલલાિ તઆલાની રિમત પિોચયા છ.અલલાિ તઆલા તમામ મિદ ષમીનન ગરીક રિમત કર, અન તમના કટબીનોન સબર મીલ અતા ફરમાવ, આમીન.

આનય


મિદ ષમા અલલાિરખીબન રિીમભાઈ સથાર

(ખાટાઆબા)ની રિના સવાબ અથષ મળલ ડોનિન.

રા.૧૦૦/- મો.મીદાદઅલી રિીમભાઈ સથાર

રા.૧૦૦/- મો.ગલામિસન રિીમભાઈ સથાર

રા.૧૦૦/- મો.આબદાબન મીદાદઅલી સથાર

મિદ ષમ િાજી અમમારિદર રસદલભાઈ ચૌધરી

(કાજી) (કાકોિી)ની રિના સવાબ અથષ મળલ ડોનિન.

રા.૨૫૦/- મો.મિરબાનઅલી અમમારિદર ચૌધરી

રા.૨૫૦/- મો.કમબરઅલી રસદલભાઈ ચૌધરી

રા.૨૫૦/- મો.મિદીઅલી ગલામમોિમદ ચૌધરી

રા.૨૫૦/- મો.મરયમબન ગલામમોિમદ ચૌધરી

રા.૨૫૦/- મો.ફાતમાબન કમબરઅલી ચૌધરી

રા.૨૫૦/- મો.તાિરાબન અમમારિદર ચૌધરી

રા.૨૫૦/- મો.મ દ રફાતમા િસનઅલી પટાવટ

રા.૨૫૦/- મો.ફાતમાબન ગલામિસન િલીયા

રા.૨૫૦/- મો.કફઝાબન િબબીરઅલી પટાવટ

રા.૧૦૦/- મો.અતિરિસન ગલામમોિમદ ચૌધરી

રા.૧૦૦/- મો.ઇનાયતઅલી કમબરઅલી ચૌધરી

રા.૧૦૦/- મો.સાદાબાન મિદીઅલી ચૌધરી

રા.૧૦૦/- મો.તાિરા અતિરિસન ચૌધરી

રા.૧૦૦/- મો.િાકરા ઇનાયતઅલી ચૌધરી

રા.૧૦૦/- મો.અઝમતફાતમા મોિશસન ગાયકવાડ

રા.૧૦૦/- મો.મિરબાન નર કરડીયા

રા.૧૦૦/- મો.િાકરાબાન િસન ચીડી

રા.૧૦૦/- મો.મનસદરા વાકરસ પટાવટ

રા.૧૦૦/- મો.મોિમદઅકીલ િસન પટાવટ

રા.૧૦૦/- મો.આબદાબન ફતિિમોિમદ પટાવટ

રા.૧૦૦/- મો.મકબદલફાતમા મોિશસનઅલી કોર

રા.૧૦૦૦/- મિદ ષમા િાજીયાણી મરયમબન

િાજી રસદલભાઈ રામસડા (કસીમપા)ના પકરવારનો

તરફથી મિદ ષમાની રિના સવાબ અથષ.

રા.૧૦૦૦/- મિદ ષમ મોિમદઅલી ગલામભાઈ

કોર (જાફરીપરા)ના પકરવારનો તરફથી મિદ ષમની

રિના સવાબ અથષ.

મિદ ષમ મો.દાવદદભાઈ માલ સણસરા

(ખડીયાસણા)ની રિના સવાબ અથષ મળલ ડોનિન.

રા.૫૦૦/- મો.ગલામિસન દાવદદભાઈ સણસરા

રા.૫૦૦/- મો.રકયાબન ગલામિસન સણસરા

રા.૧૦૦/- મો.મોિમદિસન ગલામિસન સણસરા

રા.૧૦૦/- મો.સાદાફાતમા મોિમદિસન સણસરા

રા.૧૦૦/- મો.સાદાબન િસનઅલી સણસરા

રા.૧૦૦/- મો.સગરાફાતમા આશબદઅલી માકણોજીયા

રા.૨૧૦૦/- િસનઅલી નદરમોિમદ મોશમન

(કઠોર) તરફથી જાફરી ખાનદાનના તમામ મિદ ષમો તથા

તમામ મોશમન વલ મોશમનાતની અવાષિના સવાબ

અથષ.

રા.૫૩૦/- અબબાસઅલી એમ. મોશમન

(સવષયર) (છીપવાડ-કઠોર) તરફથી તમની દીકરી

આનય


ઝકીયાફાતમાએ ૨૬ રોઝા રાખયા તની ખિાલી પરસગ.રા.૨૦૦/- મો.મોિશસનઅલી ઇસમાઈલભાઈ

કોર (કાકોિી) તરફથી તમના દીકરા મોિમદિસન પાચ રોઝા રાખયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૫૦૦/- મો.સકીનાફાતમા કાશસમઅલી મસી (કકિોરગઢ)ની પાટણ શલલામા શિશકષકા તરીક શનમણક પામયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૨૦૦/- મો.િાજી ગલામઅબબાસ િાજી ગલામનબી (પરોફસર) (વસો) તરફથી િ પઢવા ગયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૫૦/- મો.ગલામમોિશસન માલભાઈ (વસો) તરફથી િ પઢવા ગયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૫૦/- મો.ઇબરાિીમભાઈ અબદરિમાન માણસીયા (વસો) તરફથી િ પઢવા ગયા તની

ખિાલી પરસગ.રા.૧૦૦/- મો.ગલામિદર મોિમદિસન (વસો)

તરફથી તમના દીકરા િીરષતિસન અન તમના પતની ઝિીરાબાન િ પઢવા ગયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૧૦૦/- મો.િાજી ગલામજાફર મોિમદિસન (વસો) તરફથી િ પઢવા ગયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૧૪૩/- મો.અિમદભાઈ િરીફભાઈ સણસરા (રસદલપર મ.) તરફથી તઓ ઉમરા-શઝયારત કરી સિીસલામત વતન પરત આવયા તની ખિાલી પરસગ.

રા.૩૦૦/- બદએ ખદા.રા.૧૦૦૦/- મો.સકીના અ. િલીયા (મબઈ-

કાકોિી) તરફથી તમના પૌત િાકકરઅલી અન મોિમદઅાશબદ, નવાસો િજાઅતઅલી, નવાસી તાઝીમફાતમાઅ રોઝા રાખયા તની ખિાલી પરસગ.


Documents

લેખાનુક્રમ - jafariaawaz.com · (૨૫) વારસો, શપતા પોતાની પાછળ છોડી ્નાર સંપશતિ (૩) (૨૬)