36
Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย แร็ป-ฮิปฮอป ลำานำาสะท้อนชีวิตแอฟริกัน-อเมริกัน สู่บทเพลงแห่งเสรีภาพในสังคมไทย แร็ป-ฮิปฮอป ลำานำาสะท้อนชีวิตแอฟริกัน-อเมริกัน สู่บทเพลงแห่งเสรีภาพในสังคมไทย ธันวาคม 2561 ปีท่ 10 I ฉบับที่ 3 แจกฟรี

แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

Local Wisdom แรปแบบบานบาน

Creative StartupRap is Now

The Creativeโจอบอย

แรป-ฮปฮอป ลำานำาสะทอนชวตแอฟรกน-อเมรกน สบทเพลงแหงเสรภาพในสงคมไทย

แรป-ฮปฮอป ลำานำาสะทอนชวตแอฟรกน-อเมรกน สบทเพลงแหงเสรภาพในสงคมไทย

ธนวาคม 2561 ปท 10 I ฉบบท 3แจกฟร

Page 2: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย
Page 3: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

Photo

by Ren

ee Fish

er o

n Un

splash

Page 4: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

Contents: สารบญ

Insight 20ฮปฮอป...ดนตรมหาชนสอกลางของความรกและการตอตาน Creative Startup 22IN RAP WE TRUSTกาวตอไปของแรปและการตอยอดธรกจในแบบฉบบของ Rap is Now Creative City 24นวยอรกซต: แรปสรางเมอง The Creative 28โจอบอยแรปคอภาษา แรปเปอรคอโคตรฉลาดแรป+สามชาคอโคตรสนก Creative Will 34ราชาแรปทถกกดปม Restart

The Subject 6แรปเปอรสาวเอเชยสดเจงทคณไมควร พลาด! / Represent ตวเอง...Represent บานเกด / Queer กบความหลากหลาย ในวงการ Rap Creative Resource 8Documentary / Books MDIC 10The Streaming Economy Local Wisdom 12แรปแบบบานบาน Cover Story 14แรป-ฮปฮอปลำานำาสะทอนชวตแอฟรกน-อเมรกนสบทเพลงแหงเสรภาพในสงคมไทย

CREATIVE THAILAND I 4อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย

จดทำ�โดย l สำ�นกง�นสงเสรมเศรษฐกจสร�งสรรค (องคก�รมห�ชน) (CEA)1160 อ�ค�รไปรษณยกล�ง ถนนเจรญกรง แขวงบ�งรก เขตบ�งรก กรงเทพฯ 10501 โทร. 02 105 7400 แฟกซ. 02 105 7450พมพท l โรงพมพดบบลวพเอส (ประเทศไทย) จำ�กด โทร. 02 313 4405 แฟกซ. 02 313 4445จำ�นวน 15,000 เลม

ตดตอลงโฆษณ�: [email protected]

นตยส�รฉบบนใชหมกพมพจ�กนำ�มนถวเหลองทไมเปนอนตร�ยตอสขภ�พ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระด�ษ รไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบก�รไทย

จดทำ�ภ�ยใตโครงก�ร “Creative Thailand สร�งเศรษฐกจไทยดวยคว�มคดสร�งสรรค” โดยสำ�นกง�นสงเสรมเศรษฐกจ สร�งสรรค (องคก�รมห�ชน) (CEA) ซงมเป�หม�ยในก�รเผยแพรคว�มรเกยวกบเศรษฐกจสร�งสรรค (Creative Economy) และผลกดนก�รใชคว�มคดสร�งสรรคในก�รขบเคลอนเศรษฐกจไทย

บรรณ�ธก�รทปรกษ� l อภสทธ ไลสตรไกล บรรณ�ธก�รอำ�นวยก�ร l กตตรตน ปตพ�นช ทปรกษ� l ศรอร หรมปร�ณ, ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, พจน องคทวเกยรต, เลอช�ต ธรรมธรเสถยร บรรณ�ธก�รบรห�ร l พชรนทร พฒน�บญไพบลย กองบรรณ�ธก�ร l มนฑณ ยงวกล, ปยวรรณ กลนศรสข เลข�กองบรรณ�ธก�ร l วรรณเพญ บญเพญ ศลปกรรม l ชดชน นนน�ทนนท ประส�นง�นกองบรรณ�ธก�ร l วนบษป ยพเกษตร ช�งภ�พและมลตมเดย l ภรร� ดษฐ�กรณ นกศกษ�ฝกง�น l กตตภม ใบปก

Page 5: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 5

Editor’s Note: บทบรรณาธการ

จงหวะชวต โอก�ส คว�มผดพล�ด เปนหล�ยๆ เรองทเร�แทบจะไมมสวนเข�ไปควบคม แตห�กเกดขนแลว ยอมสงผลกระทบตอชวงชวตหนงๆ ของ คนเร�...ดนตรแรปกเชนกน สวนหนงในองคประกอบสำ�คญของแนวดนตรฮปฮอป นอกจ�กก�ร สแครชแผนของเหล�ดเจ ก�รเตนเบรกด�นซ และศลปะบนกำ�แพงอย�ง กร�ฟฟต กคอดนตรแรป ดนตรทมประวตศ�สตรและเรองร�วคว�มเปนม� ทเชอมโยงก�รเปลยนแปลงของสงคมหล�กหล�ยสมย ดนตรทถกยกฐ�นะจ�กคว�มบนเทงของชนชนแรงง�น สก�รเปนดนตรกระแสหลกทไดรบก�รยอมรบทวโลก ทงยงววฒน�ก�รไปเปนตนทนท�งวฒนธรรมทตอยอดและสร�งร�ยไดมห�ศ�ลสระบบเศรษฐกจแบบไมมวนจบสน สงคมแหงก�รใหคณค�และมลค�ทผนแปรไปเรอยๆ เชนสงคมมนษยนน เร�อ�จเคยใหค�อย�งสงกบดนตรคล�สสกทมองคประกอบท�งดนตรชนสง เครองดนตรหล�กชน และก�รกำ�หนดค�ของโนตทซบซอน บรรจอยในบรรทด 5 เสนอย�งแนชด ซงนกดนตรจำ�เปนตองฝกฝนซำ�แลวซำ�เล� เพอใหมฝมอถงระดบม�สเตอรพช แตอยม�วนหนง ก�รใหคณค�และมลค�ของดนตรกเรมเคลอนย�ยม�สก�รเลนดนตรฆ�เวล�เพอคว�มบนเทงของคนผวส ดนตรทมเนอห�ตรงไปตรงม� พดถงประเดนใกลตว ไรจรตในก�รแถลงก�รณเกยวกบเรองร�วคว�มเปนจรง แตบอกเล�ถงวฒนธรรมทเข�ใจกนเฉพ�ะกลม ภ�วะบบคนของสงคมทเพกเฉยตอคว�มเปนอยของพวกเข� ก�รทจรตและเอ�เปรยบของกลไกรฐ ก�รบดเบอนของสอ คว�มรนแรง ย�เสพตด เพศ ก�รเหยยดผว ปญห�ก�รเมอง เหล�นถกสอส�รออกม�เปนจงหวะ และลล�ท�งภ�ษ�ท ทรงพลงน�สนใจ

เมอก�รดนเนอเพลงดวยอกขระทคลองจอง ก�รใชภ�ษ�ทรกนเฉพ�ะกลม กบดนตรทมเพยงไมกจงหวะ ก�รรวมตวกนสร�งคว�มบนเทงในหมเพอนฝงทไมมเงนม�กพอจะเข�ไปสงสรรคในผบหรอบ�รทเปดเพลงกระแสหลกต�มสมยนยมได กล�ยม�เปน “คณค�ใหม” ของสงคม ดนตรแรปจงกล�ยเปนแนวดนตรเนอหอม ทมคนเข�หอมลอมหยบฉวยประโยชนทเปนไปไดม�กม�ย บทเพลงจ�กสลมไดกล�ยเปนตำ�น�น คว�มแรนแคนกเปลยนผ�นสคว�มมงคงเหลอเฟอ ศลปนแรปหล�ยคนทเตบโตจ�กพนทเสอมโทรม กล�ยม�เปนบลเลยนแนรในชวงเวล�ไมน�น บ�งคนยนระยะไดย�วน�นในวงก�ร ผนตวจ�กก�รเปนแรปเปอรไปเปนนกธรกจ โปรดวเซอรมอทอง และแมแตไอคอนของวงก�รทมค�ตวแพงระยบระดบซเปอรสต�ร พวกเข�คอผทมองเหนโอก�สในก�รขยบขย�ยธรกจเพอทำ�เงนใหม�กขนและสร�งร�ยไดอย�งไมรจบ ขณะทศลปนแรปชอดงอกหล�ยคนกลบตองจบชวตก�รง�นทรงโรจนลงอย�งน�เศร� จ�กก�รไมพนจ�กบวงปญห�เดมๆ ในชวต คว�มขดแยงทงเรองสวนตวและเรองธรกจ คว�มเปนแกงคสเตอร ย�เสพตด และอกหล�กหล�ยปญห�ทก�วข�มม�ไมพน ไมว� “แรป” จะหม�ยถงอะไร จะเปนคว�มกดดนบบคนทสร�งใหเกด โอก�สใหมๆ หรอเครองมอในก�รแสดงออกถงตวตน จตวญญ�ณ ถนทอย และคว�มปร�รถน�อนแรงกล�ทตองก�รประก�ศใหสงคมไดรบรในแงมมต�งๆ ของชวต แตทสดแลว แรปกอ�จเปนเพยงเรองของจงหวะ ททำ�หน�ทสร�งสสนใหกบโลกไดขบเคลอนตอไปในจงหวะของมนเอง

กตตรตน ปตพานชบรรณ�ธก�รอำ�นวยก�ร

เรองของจงหวะ

Page 6: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 6

The Subject: ลงมอคด

แรปเปอรสาวชาวเอเชยสดเจงทคณไมควรพลาด!

เรอง: วรรณเพญ บญเพญ

แมแนวเพลงแบบฮปฮอปสไตลจะเรมตนจ�กกลมช�ยผวสในนวยอรกซต ทรวมกลมกนรองเลนและปลดปลอยคว�มในใจทมตอสงคมและชวต ทพวกเข�ตองประสบถงคว�มไมเท�เทยม ซงภ�ยหลงคอยๆ ไดรบคว�มนยมจนกล�ยเปนแนวเพลงหลกอย�งเชนทกวนน แตใจคว�มสำ�คญทเนอเพลงแรปมกสอดแทรกคว�มคดเหน ก�รวพ�กย และบอยครงทมนยถงก�ร เรยกรองบ�งสงใหเท�เทยมกนม�กขน กถอเปนเสนหทเพลงสไตลไหนก ใหไดไมเท� และนนน�จะรวมถงก�รททกวนนผฟงเรมเหนผหญงออกม�รองเพลงแรปและไดรบก�รยอมรบม�กขน ทงในฝงตะวนตกอย�ง Nicki Minaj, Cardi B หรอ Iggy Azalea และแรปเปอรหญงฝงเอเชยบ�นเร�ทกำ�ลงใชพลงแรปทล�ยม�ย�คตทว�ผหญงควรเปนฝ�ยเดนต�มดวยกรย�ทเรยบรอยเหมอนผ�พบไว เพร�ะแนนอนว�พวกเธอกสทธมเสยงในสงคมไมต�งจ�กเพศช�ยแมแตนอย เรมตนดวย “Suboi” แรปเปอรส�วช�วเวยดน�มวยยสบตนๆ ทเรมเปนทรจกเมอครงทเธอไดมโอก�สแรปสดสนๆ ในเวทถ�มตอบตอหน�อดตประธ�น�ธบดสหรฐอเมรก�อย�งบ�รก โอบ�ม� ในคร�วทโอบ�ม�ม�เยอนเวยดน�มในป 2016 เธอไดมโอก�สแสดงจดยนทชดเจนในเวทนนว� ผหญงเอเชยไมจำ�เปนตองมภ�พลกษณน�รกและออนหว�นเท�นน ตอม�เธอไดแตงเพลงแรป Đời ทเล�ถงเรองร�วชวตคนทย�กจะค�ดเด� แตเธอกเชอว� ทกคนสมควรไดใชชวตอย�งทใจตองก�ร ข�มม�ทประเทศเก�ะเพอนบ�นไมไกลกนอย�งฟลปปนส ทกมแรปเปอรส�วรนใหญอย�ง “HanHan” อดตพย�บ�ลในแคน�ด�ทหลงเสนหก�รแตงกลอนและนำ�เธอม�สวงก�รแรป เธอไดฝ�กผลง�นเพลงชอ World Gone Crazy และแรปเปนภ�ษ�ต�ก�ลอกบอกเล�ถงคว�มย�กลำ�บ�กของก�รเปนผอพยพทเธอเคยเผชญ เพอถ�ยทอดคว�มรสกไปถงเพอนช�วฟลปปนสทมชะต�ไมต�งจ�กเธอใหไดรบรว�ไมม

Represent ตวเอง...Represent บานเกดเรอง: ภรร� ดษฐ�กรณ

แนวเพลงฮปฮอปแตกอนนอ�จเปนอะไรท เข�ถงไดย�กสำ�หรบกลม คนฟงเพลงโดยทวไป แตในปจจบน เพลงฮปฮอปไดเรมสร�งคว�มเข�ใจในแนวดนตรใหคนในสงคมไทยไดรจก ว�จรงๆ แลวเพลงฮปฮอปไมไดมแตเพลงทระบ�ยคว�มกดดนตอสงคม มแตคำ�หย�บ หรอถอยคำ�ทฟงไมรเรอง แตฮปฮอปนนมแนวท�งและเนอห�ทน�สนใจอกม�กม�ยอยในตวเพลง แรปเปอรจำ�นวนไมนอยหยบเอ�เรองร�วบ�นเกดของตวเองม�บอกเล�ใหผคนไดฟงผ�นบทกลอนหรอลล�ท�งภ�ษ�ทลนไหลไปต�มจงหวะไดอย�งน�สนใจ หรอในนนคอ VKL หรอเพท�ย วงษคำ�เหล� เจ�ของร�งวล Hometown Hero จ�ก Rap is Now Awards ป 2017 โดยเปนแรปเปอรทนำ�แนวดนตรและภ�ษ�ถนภ�คอส�น ม�ผสมผส�นกบดนตรฮปฮอปไดอย�งสร�งสรรค เปนก�รตอยอดแนวดนตรบ�นเกดใหเปนศลปะท�งดนตรรวมสมยไดอย�งลงตว อย�งเชนเพลง “ยโส” หรอเพลง “แมนแลวบ” ทตดหคนฟงแมจะไมใชคนอส�นกต�ม ขณะทแรปเปอรรนพอย�ง SouthSide ทมเพลงฮตอย�ง “Welcome to tha south” กนำ�เสนอคว�มเปนคนใตของพวกเข�ดวยก�รไดหยบเพลงทอนดงอย�ง “โอโอ ปกษใตบ�นเร�” นำ�ม�ใชในเพลงอกดวย

ทม�: บทคว�ม “5 Asian Female Rappers You Should Listen to, Like, Right Now” (เมษ�ยน 2018) จ�ก culture.affinitymagazine.us / บทคว�ม “6 East Asian Female Rappers Changing the Game” (กมภ�พนธ 2018) จ�ก hercampus.com / บทคว�ม “Crazy Rich Asians gives China’s hip-hop queen Vava international exposure” (สงห�คม 2018) จ�ก scmp.com / บทคว�ม “Meet Suboi, the Vietnamese Rapper Who Freestyled for Obama” (ธนว�คม 2017) จ�ก highsnobiety.com

ใครโดดเดยวอยเพยงลำ�พง หรอในแดนกมจกมแรปเปอรส�วผวสองสชอดงอย�ง “Yoon Mi Rae” ทไดฝ�กผลง�นเพลงสะทอนชวตของเธอเองอย�ง Black Happiness ดวยคว�มทมพอเปนช�วแอฟรกน-อเมรกนและมแมเปนช�วเก�หลใต เธอจงตองเผชญกบสภ�วะก�รเปนลกครงในสงคมเก�หลใตทไมไดรบก�รยอมรบม�กนกในชวงแรก แตเธอกมบทเพลงเปนทพงท�งใจเหมอนอย�งเนอรองทองหนงทรองเอ�ไวว� “music knows no color” สวนประเทศพใหญอย�งจนกมแรปเปอรส�วสวยหมวยอนเตอรเจ�ของฉ�ย� Rihanna of China อย�ง “VaVa” กบสไตลก�รทำ�เพลงฮปฮอปทเธอตงใจผสมผส�นดนตรจนแบบจดเตมอย�งในเพลง My New Swag ทไดเปนหนงในซ�วนแทรกประกอบภ�พยนตรเรอง Crazy Rich Asians (2018) นบเปนก�รสร�งเอกลกษณใหฮปฮอปสไตลจนจ�กผหญงตวเลกๆ ใหเกดขนในยคนไดอย�งงดง�ม ตวอย�งเหล�นคอแรปเปอรหญงช�วเอเชยใกลบ�นเร�ทบ�งคนเรมมทท�งของตวเองอย�งชดเจนและบ�งคนกประสบคว�มสำ�เรจในระดบน�น�ช�ตเปนทเรยบรอย แตเมอหนกลบม�ทประเทศไทยเอง แมกระแสแรปชวงนจะพงแรงแคไหน แตกคงปฏเสธไดย�กว�ยงมอยนอยนกทผฟงจะมโอก�สสมผสกบคว�มส�ม�รถของแรปเปอรส�วช�วไทยทมผลง�นเพลงเปนของตวเองอย�งแทจรง และเร�กอดหวงไมไดว�จะไดเจอกบ Queen of Rap ของไทยในเรววนนบ�ง

Page 7: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 7

Queer กบความหลากหลายในวงการ Rapเรอง: กตตภม ใบปก

จ�กวฒนธรรมดนตรเพอเล�เรองสงคมในยค 90 จ�กฝงอเมรก� จนปจจบนกล�ยเปนอตส�กรรมดนตรขน�ดใหญทแพรหล�ยไปทวโลก ดนตรแรปกล�ยเปนสวนผสมทสำ�คญในวงก�รดนตรเกอบทกประเภท ในอกแงหนง ‘แรป’ ยงถกใชเปนเครองมอตแผสงคมและก�รเมอง สะทอนเหตก�รณคว�มวนว�ย เรยกรองคว�มเท�เทยม สทธเสรภ�พ ซงห�กโลกนเตมไปดวยประเภทดนตรทหล�กหล�ย คงไมแปลกอะไร ห�กแรปจะถกใชเปนสอกล�งในก�รเล�เรองคว�มหล�กหล�ยท�งเพศของเหล� Queer Rapper หรอกลมแรปเปอร ทไมยดตดกบกรอบเรองเพศ ดนตรแรปเรมเปนกระแสนยมม�กขนในตนศตวรรษท 20 และเปน ชวงนเองทเปนก�รบกเบกของแรปเปอรทมคว�มหล�กหล�ยท�งเพศผใชบทเพลงเพอเปดเผยตวตนในสอกระแสหลก เชน Jason Herndon ทประก�ศว�ตวเองรกเพอนรวมวง Caushun อลบมชอเดยวกนเองถกพดถงเปน อย�งม�กในอเมรก�เกยวกบสไตลเพลงทจดจ�นและตรงไปตรงม�เรองเพศ

ทม�: บทคว�ม “Gay rap, the unthinkable becomes reality” โดย Hattie Collins จ�ก theguardian.com บทคว�ม “10 Phenomenal Queer Artists You Need to Hear Who Aren’t in Brockhampton “Queer” is not a genre, but representation matters.” โดย Donna-Claire Chesman จ�ก djbooth.net / บทคว�ม “Queer Rap is Not Queer Rap” โดย Eric Shorey จ�ก pitchfork.com / บทคว�ม “Too Gay for Hip-Hop? Le1f Takes on Traditionally Homophobic Genre” โดย Melissa Leon จ�ก thedailybeast.com ร�ยง�น “Homo-Hop Has a Say” โดย Thomas Devon (2004-07-12)

หรอแมกระทงชอวงเองกยงบงบอกคว�มเปนตวของตวเองไดดทเดยว ล�สดร�ยก�ร The Rapper กมหนงโชวทสร�งคว�มฮอฮ�ไมนอย โดยก�รนำ�เสนอเพลงฮปฮอปผ�นก�รใสชดผต�โขน ซงเปนก�รแสดงโชวจ�ก $ir Poppa Lot หนงในสม�ชก J$R ทไดนำ�เสนอเกยวกบคว�มเปนพนบ�นของจงหวดเลย ผ�นเพลง “เลยต�มเลย” บทเพลงของศลปนรนพ อสน-วสนต ซงเปนช�วจงหวดเลยเชนกน ผ�นแนวดนตรอส�น และชดผต�โขน ทมอ�รตไดเรกชน ทสวยง�ม ยงมศลปนอกม�กม�ยทนำ�เสนอคว�มภมใจในบ�นเกดของตวเองใหผคนทวไปไดรบรคว�มงดง�มของวฒนธรรมและเอกลกษณของแตละพนถน โดยหวงว�สงเหล�นจะเปนแรงบนด�ลใจใหศลปนรนใหมๆ ไดกล�บอกเล�และกล�นำ�เสนอคว�มเปนตวเองออกม�สส�ยต�ช�วโลกใหไดรบรถงคว�มเปนถนทของตวเองไดอย�งภ�คภมใจในสไตลทแตกต�งกน

เพร�ะ Herndon เชอว�นคอยครงเรองของคว�มจรง เข�แรปบอกกบทกคนว�อย�พย�ย�มปกปดตวตนทแทของตวเอง ตอม�อลบมทถอว�ประสบคว�มสำ�เรจด�นยอดข�ยอย�ง ‘Get into it’ ของ Cazwell แรปเปอรหนมจ�กสถ�นบนเทงกลม LGBTQ ชอดงในบอสตน ส�ม�รถนำ�เพลงตวเองขนช�รตอนดบ 6 บน Billboard’s Hot Dance Club Songs และ John Patrick Masterson (Jipsta) เจ�ของผลง�น ‘Middle of the Dancefloor’ ก ประสบคว�มสำ�เรจด�นยอดข�ยและคว�มฮตเชนกน คว�มสำ�เรจนเองทำ�ใหเข�เลอกเปดเผยตวตนว�เปนเพศท�งเลอก เพลงของเข�ตดช�รต Billboard และตดอนดบ 4 จ�กก�รนำ�เพลงเก�ม�รมกซใหม ในเพลง ‘I want your sex’ ของ George Michael ถอเปนก�รสร�งประวตศ�สตรใหมใหกบกลม แรปเปอร LGBTQ ทส�ม�รถสร�งสรรคเพลงแรปใหมจงหวะโยกต�มไดเพลนๆ แตกยงคงรกษ�เนอห�ในเพลงทอดแนนไปดวยประเดนเรองสทธเสรภ�พ คว�มรก เซกส ย�เสพตด หรอชวตทเลอกไมไดของกลมหล�กหล�ยท�งเพศ ปจจบนวงก�รเพลงแรปมคลนลกใหมเกดขนม�กม�ย หล�ยคนม ชอเสยงไดเพร�ะปลอยเพลงใหกล�ยเปนกระแสในสอออนไลนและเรมดง เชน Azealia Banks ทบอกว�ตวเองเปนไบเซกชวล หรอแรปเปอรหนมผเปนแรงบนด�ลใหกบใครหล�ยคนอย�ง Deadlee บอกว�เปนคนรกเพศเดยวกน Makonnen Sheran (iLoveMakonnen) กเปดตวว�เปนโฮโมเซกชวลผ�น ทวตเตอร ขณะท Mykki Blanco ผเปนทงแรปเปอรและ Drag Queen กออกม�บอกว�ตวเองเปนเพยงมนษยทไมมเพศและทสำ�คญคอเข�ไดรบเชอเอชไอว แตกยงเดนหน�สร�งผลง�นตอไป เพลงแรปสำ�หรบกลม LGBTQ จงลวนถกใชเพอบอกเล�ชวตอนยงย�ก คว�มเปนตวตน คว�มจรงอนแสนลำ�บ�กของกลมหล�กหล�ยท�งเพศ ก�รไมยอมรบ สงคมกดกน ผ�นจงหวะอนออนนมบ�งทกทมลกเพอสะทอนถงตวตนและอดมก�รณแรงกล�ใหสงคมมองข�มเรองคว�มไมเท�เทยม และเปดกว�งม�กพอทจะมองพวกเข�เปนมนษยปกตเหมอนกน แมคนทไมใช Queer อย�ง Murs, Macklemore และ Ryan Lewis กออกม�ทำ�เพลงเพอสนบสนนกลม LGBTQ ดวยเชนกน อตส�หกรรมของ เพลงแรปจงเตบโตขนพรอมๆ กบโลกทเปลยนไป ก�รแรปไมไดเปนแค เครองมอประก�ศคว�มเท�เทยมอย�งหนงของกลม LGBTQ และพวกเข�คงไมไดอย�กถกจำ�จดเพร�ะเปน Queer Rapper แตเพลงแรปจะชวยให พวกเข�ไดรบก�รยอมรบและจดจำ�ในฐ�นะแรปเปอรคนหนง

Page 8: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 8

Creative Resource: วตถดบทางความคด

เรอง: อำ�ภ� นอยศร และ อนทนนท สกกร

FEAT U RED DOCU M EN TARYHIP – HOP Evolution (Documentary Series) กำ�กบโดย Darby Wheeler

ซรสเรองนจะพ�คณไปยงจดกำ�เนดวฒนธรรมดนตรฮปฮอปของเย�วชนอเมรกนเชอส�ยแอฟรกนชนแรงง�นในนวยอรกทรวมตวกนแสดงบทบ�ทของตนในฐ�นะกระบอกเสยงเพอสร�งวฒนธรรมท�งดนตรในแบบฉบบเฉพ�ะกลมของตน ฮปฮอปและแรปถกใชเปนชองท�งในก�รแสดงออก ท�งคว�มคด โดยสร�งสรรคเพลงเปนตวละครทส�ม�รถสอส�รกบคนฟง บทเพลงทเขยนจ�กหวใจคนผวดำ�ชนชนล�งส�ม�รถสอส�รกบคนระดบสงผมอำ�น�จและโอก�สท�งสงคมทม�กกว� ว�พวกเข�คอใคร มชวตแบบไหน มทศนคตท�งก�รเมอง สงคม เศรษฐกจ วฒนธรรม และไดรบก�รปฏบตในฐ�นะพลเมองอย�งไร ดนตรฮปฮอปยงทำ�ใหเกดประเดนโตเถยงเกยวกบเนอเพลงของ แรปเปอร (บ�งเพลง) ตกเปนจำ�เลยท�งสงคมว�เปนสวนเสรมสร�งทศนคตเลวร�ย ซำ�ยงกระตนใหเกดคว�มรนแรงท�งเพศ สงเสรมก�รกระทำ�รนแรง

ตอสตร กลมผบรโภคโดยเฉพ�ะผปกครองต�งออกม�เรยกรองสทธแทนเย�วชน ดวยคว�มเปนหวงบตรหล�นทอ�จเลยนแบบพฤตกรรมต�มเนอห�ทปร�กฎในเพลง โดยครอบครวช�วอเมรกนผวข�วมกโจมตเนอห�ของเพลงฮปฮอปว�ขดตอศลธรรมอนดของอมเรกนชนอย�งเลวร�ย เหตก�รณเหล�นสนสะเทอนทงกฎหม�ยและอตส�หกรรมดนตร แตสดท�ยแลวดนตรฮปฮอปกไดแสดงถงคว�มศกดสทธของรฐธรรมนญอเมรกนเรองเสรภ�พในก�รพด (Freedom of Speech) ทไมว�คณจะ เปนใคร ภ�ยใตรฐธรรมนญฉบบเดยวกน คณมสทธและเสรภ�พในก�รพดทเท�เทยมกน และยงสะทอนพรอมเปดมมมองเรองก�รทำ�คว�มเข�ใจคว�มแตกต�งของบรบทท�งวฒนธรรมและสงคมของคนแตละกลมทมคว�ม หล�กหล�ย ว�เร�ควรทำ�คว�มเข�ใจและศกษ�พวกเข� กอนทจะพพ�กษ�ว�สงใดดหรอไมด

Page 9: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 9

พบกบวตถดบท�งคว�มคดเหล�นไดท TCDC Resource Center

BOOKThe World Atlas of Street Art and Graffitiโดย Rafael Schacter และ John Fekner

วฒนธรรมฮปฮอปจะเกดขนไดนน ตองมองคประกอบอย 4 อย�งดวยกน คอ กร�ฟฟต (Graffiti) ดเจ (DJ) บ-บอย (B-Boy) และ เอมซ (MC) ตงแตชวงปล�ยทศวรรษ 60s ง�นกร�ฟฟตไดแผขย�ยไป ทวทองถนนของมห�นครนวยอรก และเมองใหญทวอเมรก� อย�งซ�นฟร�นซสโก ลอสแอนเจลส ทงยงข�มนำ�ข�มทะเลม�ไกลถงฝงยโรปและเอเชยในเวล�ตอม� หนงสอ The World Atlas of Street Art and Graffiti เลมน คดเลอกผลง�นศลปะบนกำ�แพงจ�กศลปนทมผลง�นอนโดดเดนและเปนทประจกษตอส�ธ�รณะ ซงไมไดเพยงหมดหม�ยแหลงง�นกร�ฟฟตจ�กทวโลกเท�นน แตยงเปนบนทกสำ�คญ ชนหนงในประวตศ�สตรศลปะรวมสมยททรงอทธพลตอโลกในเวล�ตอม�

Cult Streetwearโดย Josh Sims

เร�จะรไดว�ใครเปนคนแบบไหนหรอมไลฟสไตลอย�งไร ใหดจ�กเสอผ�ทเข�สวมใส ทศนคตเชนน อ�จจะดเหมอนก�รตดสนคนจ�กภ�ยนอก แตกปฏเสธไมไดว�เสอผ�และเครองประดบเปนสงหนง ทบงบอกอตลกษณของผคนในแตละถนทม�ช�น�น ในยคอตส�หกรรมททกอย�งส�ม�รถผลตไดเปนพนเปนหมนชนในเวล�อนสน แฟชนจงกล�ยเปนเรองน�สนใจทก�รผลตตองเท�ทนกบคว�มคดสร�งสรรคทบรรเจดตลอดเวล� หนงสอ Cult Street Wear เลมนนำ�เสนอเรองร�วก�รพฒน�ของ แบรนดดงต�งๆ ทงเสอผ�ไปจนถงแอกเซสเซอรทคนคลๆ เข�ใสกน เพอคลคล�ยใหห�ยสงสยว�ของเหล�นมทม�ทไปอย�งไร

Supremeโดย West Rubinstein

ถ�จะตองบอกเล�ถงแบรนดสตรทแวรททรงอทธพลอย�งสงอกแบรนดหนงในขณะน คงจะอดพดถงแบรนด Supreme ไมได แลวอะไรคอคว�มสำ�เรจเหล�นน ตลอดเวล�กว� 20 ปทแบรนดไดรบก�ร กอตงขนดวยก�รเปดตวสนค�เพยงไมกชน จนถงวนททกอย�งข�ยหมดเกลยงในพรบต� หนงสอ Supreme รวบรวมบทสมภ�ษณผคนน�สนใจ และอดแนนไปดวยภ�พเครองแตงก�ย ตงหมวกยนรองเท� เครองประดบไปถงสเกตบอรดคใจทเหล�ส�วก Supreme ไมควรพล�ด

Page 10: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 10

MDIC: นวตกรรมและวสด

THE STREAMING ECONOMYเรอง: ปยวรรณ กลนศรสข และ ศครนทร มลนทสต

พบกบนวตกรรมและวสดสร�งสรรค ไดทชน 2 หอง Material & Design Innovation Center, CEA

ปจจบนธรกจแพลตฟอรมสตรมมงเตบโตขนอย�งม�ก ในป 2018 มผบรโภค กว� 86 เปอรเซนต* ใชบรก�รมวสกสตรมมง และค�ดว�จะมก�รเตบโตอย�ง ตอเนอง โดยเฉพ�ะกลมธรกจดนตร ไมว�จะเปน Spotify, JOOX, Tidal และ SoundCloud เมอแพลตฟอรมสตรมมงเข�ม�เปลยนแปลงวธก�รฟงเพลงและวธก�รจบจ�ยสนค�บนเทง ทำ�ใหเกดอทธพลก�รเปลยนแปลงตอวงก�รเพลง คว�มนยมจ�กชองท�งนทำ�ใหธรกจอนๆ ส�ม�รถใชประโยชนบนแพลตฟอรมดงกล�ว และยงชวยใหธรกจมปฏสมพนธกบแบรนด ใกลชดกบลกค� และเข�ถงกลมเป�หม�ยเฉพ�ะกลมไดม�กขน ในยคทผบรโภคชอบก�รฟงเพลงซงตอบโจทยคว�มตองก�รแบบเบดเสรจ แพลตฟอรมมวสกสตรมมงในปจจบนจงถกสร�งขนม�เพอตอบโจทยไลฟสไตลผใชใหครอบคลมทสด ไมว�จะเปนเรองก�รออกแบบหน�อนเทอรเฟซ คว�มสะดวกในก�รใชง�นในทกพนท ก�รจดก�รเพลยลสตในรปแบบทเชอมตอกบโซเชยลมเดย หรอแมแตคว�มเปนสวนตวของขอมล ดวยเหตทเทรนดของ มวสกสตรมมงกำ�ลงเตบโตอย�งแขงแกรง พรอมกบโอก�สในด�นธรกจ ทบรรด�แบรนด ค�ยเพลง และศลปนต�งปรบกลยทธเข�ห�กน ไมว�จะเปนก�รจดทำ�เพลยลสตเพลงของแบรนดทเชอมผฟง สร�งคว�มเชอมโยง (engagement) กบแบรนดดวยเสยงดนตรม�กยงขน ฟงกชนก�รฟงเพลงทครบและสมบรณแบบอย�งตอเนอง ก�รเพมมตก�รฟงดนตรทมอบครบทกอรรถรสท�งดนตรม�สผใชง�น พรอมๆ กบเนอห�ทเข�ถงซงมคว�มเฉพ�ะม�กยงขน กลยทธก�รสร�ง Music Rcosystem หรอนเวศท�งดนตรแบบ Customer to customer (C2C) ทเปดใหผใชเปนศนยกล�งแหงก�รใชง�น

ทงหมดนเกดขนแลวบนแพลตฟอรมก�รฟงเพลงในยคสตรมมงอโคโนม ทกำ�ลงเฟองฟ กล�วอกนยหนง บรก�รสตรมมงกคอ ก�รทผบรโภคมคว�มสมพนธกบบรก�รในลกษณะทคล�ยกบก�รเปน ‘ผเช�’ โดยยอมเสยเงนหรอเวล�เพอรบส�รโฆษณ�ต�งๆ แลกกบก�รเข�ถงคลงเพลงของผใหบรก�รม�กกว�จะเปน ‘เจ�ของ’ หรอกระทงใชเปนชองท�งไปสก�รเข�รวมกจกรรมท�งดนตรทงในแบบออฟไลนและออนไลน ซงกำ�ลงก�วข�มแพลตฟอรมกนไปม�อย�งอสระ สำ�หรบธรกจมวสกสตรมมงในประเทศไทย กมผใหบรก�รไทยแทอย�ง “ฟงใจ” ทำ�หน�ทเปนชมชนดนตรและสตรมมงอสระซงเปนพนทเปดใหมและกำ�ลงเตบโต โดยกลมธรกจของ “ฟงใจ” สต�รทอพด�นมวสกสตรมมง มบรก�รหลกเปนแพลตฟอรมสตรมมงผ�นชองท�งต�งๆ ทงแอพพลเคชนและเวบไซต ผลตสอข�วส�รในน�ม “ฟงใจซน” ทำ�เนอห�คว�มเคลอนไหวต�งๆ ของศลปนและชมชนดนตรเพอสนบสนนก�รสตรมมง ก�รจดง�นคอนเสรตเพอใหศลปนและแฟนเพลงไดพบปะกน รวมไปถงกลมง�นใหมอย�ง “Malama” ทมเครองมอและเงนทนสำ�หรบชวยบรห�รจดก�รใหศลปนเตบโต และจบตล�ดดวยจดยนของก�รมฐ�นเปนกลมชมชนคนฟงเพลง ไมว�จะเปนผผลตหรอผฟง

ทม�: บทคว�ม “ธรกจสตรมมงไทยม 8 พนเพลงจะสกบบ.ระดบโลกทม 30 ล�นเพลงอย�งไร” จ�ก gmlive.com และร�ยง�น Music Consumer Insight Report 2018 โดย IFPI จ�ก ifpi.org

*Music Consumer Insight Report 2018, IFPI

Photo

by M

oham

mad

Metri on

Unsplas

h

Page 11: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

พบกบนตยสาร “คด” Creative Thailand ไดทร�นหนงสอ หองสมด สม�คม อ�ค�รสำ�นกง�น และร�นก�แฟใกลบ�น ในกรงเทพฯ เชยงใหม หวหน และจงหวดอนๆ รวมถง miniTCDC ดสถานทจดวางทงหมดไดท:www.tcdc.or.th/creativethailand/magazine/place

กรงเทพฯรานหนงสอ• Asia Books• Kinokuniya• B2S• แพรพทย� รานกาแฟ/รานอาหาร• Au Bon Pain• Starbucks• TOM N TOM’S COFFEE• True Coffee• Auntie Anne’s• Baskin Robbins• Coffee World• Mister Donut• Black Canyon• McCafe’• ดอยตง• Ninety four coffee• Puff & Pie• Red Mango• Iberry• Greyhound Cafe’• Amazon Cafe’• Chester’s Grill• Luv minibar พพธภณฑ/หอศลป• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมห�นคร• มวเซยม สย�ม• อทย�นก�รเรยนร (TK park)• นำ�ทอง แกลเลอร สมาคม/หองสมด• ศนยศลปะน�น�ช�ต สม�คมฝรงเศส• หองสมดเนลสน เฮลส The Neilson Hays Library • หองสมด - นด�• สม�คมโฆษณ� แหงประเทศไทย• สม�คมธน�ค�รไทย• สม�คมสโมสรนกลงทน• หองสมด สสวท.• สม�คมหอก�รค�ไทย• สถ�บน• Wall Street Institute• Raffle Design Institute• Vision Swimming Academy เชยงใหม • woo cefe• Kagee• Ristresto lab• ท�แพอสต+ dibdee.binder • C.A.M.P ,MAYA• True Coffee ,หอสมด มช.• Punspace, นมม�นฯ• asama cafe• ม�ห�สมด (บ�นข�งวด)• see scape gallery• nimmanian club• 8 days a week• Bulbul book cafe’• Graph cafe’• Cefe de museum• local cafe Think park • Librarista• Artisan ววล�ย• paper spoon• ก�แฟรสนยม, หลง มช ท�งขนก�แล• The barn : Eatery Design• Book Republic• wake up หน�มอ• Fab cafe’• kum cafe คมเจ�บรรตน

• MAIIAM Contemporary Art Museum• ชวต ชว�• Minimeal Cafe• Impresso• Restr8to• Penguin Villa (Penguin Getto)• ก�แฟอ�ข� อ�ม� La Fattoria ส�ข�2 • Happy Hut ถ.นมม�นฯ • ร�ชดำ�เนน • Mai Bakery In Garden • Starbucks The Plaza• Yesterday Hotel • October • สรยนจนทร� นมม�นฯ ซอย 1 • ร�นมช�มชย (ก) • Cafe’de nimman • The Booksmith • ร�นช� (Drink Club) • Cotto Studio • Starbucks Nimmanhemin• Fern Forest Cafe’• 9th Street Cafe นมม�นฯ ซอย 9 • ดวงกมล (Duang Kamol) • Rustic & Blue - Handgrown • Produce & Artisan Food นมม�นฯ ซอย 9• หอนทรรศก�รศลปวฒนธรรม มช. หวหน • ร�นก�แฟ ชบชว� หวหน • อยเยน หวหน บลโคน • บ�นใกลวง • ภตต�ค�รมกรณ� • บ�นถวเยน @ แนบเคห�สน • ร�นอ�ห�รหวหน (โกท) • ก�แฟข�งบ�น • IL GELATO ITALIANO • Together Bakery & Cafe’• โรงแรม วรบระหวหน• Let’s Sea• โรมแรม ดน หวหน • เดอะรอค หวหน • บ�นจนทรฉ�ย • หวหน มนตร� รสอรท• ลน�ฮท รสอรท กระบ• Nakamanda Resort & Spa• Rawee Warin Resort & Spa• A little Handmade Shop ขอนแกน • Hug School of Creative Arts• ร�นสบส�น • ร�นก�แฟ คอฟฟ เดอ หล� (Coffee Der La) เชยงราย • ร�นหนงสอ herebookafe• ร�น Coffee Dad นครราชสมา • Hug station resort นครปฐม • ร�น Dipchoc Cafe นครสวรรค• ร�น Bitter Sweet นาน • ร�น Runway Coffee• ร�นคล�สสค โมเดล น�น

• ร�นก�แฟป�กซอย • ร�น Nan Coffee Bean ปาย/แมฮองสอน • ร�นคอฟฟอนเลฟ • ร�น all about coffee • ร�นป�ยหว�นบ�นนมสด • ร�นเลกเลก• ป�ยวม�นรสอรท พงงา• Niramaya Villa and Willness Resort• Ranyatavi Resort Phang Nga• The Sarojin เพชรบร• Grand Pacific Sovereign • Resort & Spa• DevaSom Hua Hin Resort ภเกต • ร�นหนง(สอ) ๒๕๒๑ ภเกต• The oddy Apartment & Hotel• At Panta Phuket• Banyan Tree Phuket• Le Meridien Phuket• Millienium Ressort Patong Phuket• Novotel Phuket Resort • Patong Paragon Resort & Spa Phuket • Sheraton grand Lagana Phuket• Sri wanwa Phuket Villa• Thanyapura ระยอง• Le Vimarn Cottage ลำาปาง • อ�ลมภ�งค เกสทเฮ�ส แอนด มอร ลำ�ป�ง• ร�นเอก�ลเต Egalite Bookshop • Lampang Art Center เลย • บ�นช�นเคยง• ม�เลยเด เกสตเฮ�ท ลพบร • ซนดคอฟฟ สมทรสงคราม/อมพวา• Baan Amphawa Resort and Spa สโขทย• Ananda Co.,Ltd. สราษฎรธาน• Muang Samui Spa Resort• Pavilion Samui Boutique Resort• The Sunset Beach Resort and Spa Taling ngam• Nora Beach Resort Samui อทยธาน• ร�นบคโทเปย Booktopia • Avatar Miracles

Photo

by M

oham

mad

Metri on

Unsplas

h

Page 12: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 12

Local Wisdom: ภมความคด

เรอง: วนบษป ยพเกษตร

หากลองถามคนยคนถงเพลงแรป คงตอบเปนเสยงเดยวกนวารจกเปนแน เพราะเพลงแรปกลายเปนเพลงสมยนยมไปแลวในเวลาน เทยบกบเพลงพนบานอยางเพลงฉอย ลำาตด แหล หรออแซวแลว คงตางกนลบลบ ทงๆ ทเปนเพลงบานเกด เมองนอนของไทย ลองมาสำารวจเพลงพนบานพนเมองของเราทเตมไปดวยความสนกสนานและกลนอายแบบไทยๆ ซงไมแพเพลงแรปสไตลไหนแนนอน

ความเรยบงายและความสนกสนาน

คอคำ�นย�มทบงบอกตวตนอย�งตรงไป ตรงม�ทสดของเพลงพนบ�นพนเมองไทย

เรยบง�ยในทนคอ ใชคำ�ในเนอห�เพลง ง�ยๆ ไมซบซอน ปร�ศจ�กก�รปรงแตง แต เตมไปดวยคว�มคมค�ยในภ�ษ� ทสำ�คญคอสวนม�กจะใชคำ�ไทยทงสนเพอ ใหไดบรรย�ก�ศและรสช�ตอย�งไทย ทงยงรองเลนกนง�ยๆ ไมมดนตรประกอบ หรอมก เพยงนอยชน แมแตฉ�กทใช ประกอบก�รแสดงกเปนแคฉ�กทมอยต�ม ธรรมช�ต เรยกว�เรยบง�ยทงก�รรองและ ก�รเลน

สนกสน�นกโดยก�รใชคำ�ทมคว�มหม�ย สองแงสองง�มเข�ม�รองประกอบในบทเพลง ดวยเปนเพยงไมกเรองททำ�ใหเร�ขำ�ขนไดเสมอ และมกจะรองเลนเรองเกยวกบคว�มสข เปนหลก นอยครงนกทจะมเรองทกขเข�ม�ปน เพลงพนบ�นจงหม�ยถง เพลงของช�วบ�น ทรองเลนกนม�น�นต�มอธย�ศย สบทอด กนจ�กป�กสป�กหรอทเรยกว� มขป�ฐะ ไมไดมตนกำ�เนดทแนชดหรอมก�รจดบนทก เอ�ไวเปนล�ยลกษณอกษร

แรปอยางไทยตานานทเลอนลาง

“เอช� เอช� ช� ช�ฉ�ช� หนอยแม1” ลกษณะ ก�รรองอย�งนจะเปนเพลงไหนไปไมได

นอกเสยจ�ก เพลงฉอย กบก�รรองรบทเปน เอกลกษณ ฉอยเปนเพลงพนเมองอ�ย เก�แกนบรอยปท แพรหล�ยม�กท สด ชนดหนง คนรองเลนกนอย�งกว�งขว�ง โดยมพอเพลงคนแรกคนดงกคอ ต�เป เพลงฉอยจงมอกชอหนงว� เพลงเป ก�รรอง เลนเพลงฉอยกง�ยแสนง�ย แคมพอเพลง แมเพลง และเสยงตบมอใหจงหวะกเปนอน สนกสน�นไดแลว

เพลงอแซว เพลงคบ�นคเมองช�วสพรรณฯ ทยมเนอรองและลล�ก�รเลนม�จ�กเพลงฉอย เอ�ม�ดดทำ�นองใหเรวขน แปลงกลอน นดหนอยกเกดเปนเพลงอแซว แตกอน มกใชรองเลนเกยวพ�ร�สกนไปม� ในปจจบน สวนม�กจะรองเลนกนอยในวงพอเพลง แมเพลงมออ�ชพ

1 ก�รรองรบเพลงฉอยว� เอช� มทง 3 แบบดวยกน สวนทยกม�เปนก�รรองรบแบบท�งกรงเทพฯ และร�ชบร

Page 13: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 13

ทม�: บทคว�ม “น�โยง เชญยม จำ�อวดหน�ม�น ศลปนพนบ�นหน�แถว” (มถน�ยน 2555) จ�ก trueplookpanya.com / หนงสอ เพลงนอกศตวรรษ (พมพครงท 4) ของ เอนก น�วกมล / บทคว�ม “‘เพลงแหล’ อกตำ�น�นเพลง กลนอ�ยวฒนธรรม...และศรทธ�...” (พฤษภ�คม 2560) จ�ก dailynews.co.th / บทคว�ม “รำ�เหยยประยกตแรป ชวยผสงวยไมตดเตยง” (พฤษภ�คม 2560) จ�ก thaihealth.or.th / บทคว�ม “สจตต วงษเทศ: สองง�มสองแงในเพลงรนใหม คว�มเปนไทยในเพศวถศกษ�สนกๆ” (มถน�ยน 2560) จ�ก matichon.co.th

ห�กใครรจก ลำ�ตด ไมรจก หวงเตะ (หวงด นม� ศลปนแหงช�ต ส�ข�ศลปะก�รแสดง (เพลงพนบ�น) ประจำ�ป 2531) คงเปนไป ไมได เครองดนตรคหเพลงลำ�ตดคอกลอง รำ�มะน� จรงๆ แลวลำ�ตดมถนกำ�เนดม�จ�ก ช�วไทยม�ล�ยท�งใตทอพยพเข�ม�อยใน กรงเทพฯ ตวเนอลำ�ตดจะเปนแนวเดยว กนกบฉอยและอแซว เวนแตเพยงทอนนำ� เท�นนทมกจะขนตนดวยทอนสรอยกอน

อกหนงตำ�น�นเพลงกคอ แหล ซงเปนของ คกนกบก�รดนสด คนสมยกอนพอพดถง แหลกมกจะนกถงง�นบวช โดยคำ�ว�แหล กรอนม�จ�กคำ�ว� นนแล ซงเปนคำ�ลงท�ย เทศนมห�ช�ตต�งๆ แลวคอยๆ เพยนม� ใชคำ�ว�แหล คว�มน�สนใจของแหล คอ แตละครงจะหยบยกเรองร�วหรอสถ�นก�รณ ตอนนนๆ ม�แหล ทำ�ใหแตละครงมเนอห� ต�งกน เฉพ�ะตว เพร�ะเปนก�รแหลแบบสดๆ

“แรป” และ “พนบาน” ความเหมอนทแตกตาง

สงททำ�ใหเพลงพนบ�นถกเปรยบเปน “แรป สไตลไทย” นนเปนเพร�ะมอะไรทคล�ยคลง กบเพลงแรป

ทเหนชดคงเปนก�ร “ดนสด” ทจดเปน ศลปะท�งดนตรชนสง เรยกว�เปนก�ร ประชนไหวพรบ ทกษะก�รใชภ�ษ� และ คว�มคดสร�งสรรคกนลวนๆ ทงก�รใชคำ� ทแพรวพร�ว สนแตมคว�มหม�ยลกซง ซบซอน เพอสอคว�มอย�งมศลปะ และ

เสนหของก�รดนสด คอก�รทำ�ใหผฟงรสก ประทบใจ ตกใจ แปลกใจ สะดดใจ เกดคว�ม ไมค�ดฝนหรอค�ดไมถงว�ผรองจะสรรห� คำ�เหล�นม�ได

คว�มเหมอนอกอย�งคอเทคนคก�รรอง ท ง เพลงแรปและเพลงพนบ�นลวนใช “กลอนหวเดยว” เปนแนวท�งหลก คอก�ร รองทลงท�ยดวยคำ�ทมสระเสยงเดยวกน เชน ลงท�ยสระไอ สระอ� ศพทท�งเพลง เรยกว� กลอนล� กลอนไล กลอนล และ อกม�กม�ยทไมไดกล�วถง เปนฉนทลกษณ ทเหล�พอเพลงแมเพลงพนบ�น หรอเหล� แรปเปอรต�งเลอกใชกนทงนน

ก�รนำ�คำ�ทมคว�มหม�ย “สองแงสองง�ม” ม�ใชในเพลง ไมไดเปนเรองทตองถกกน เฉพ�ะในเพลงแรปปจจบน แต เพลง พนบ�นไทยกมกสอดแทรกคำ�เหล�นเพอให เกดคว�มสนกสน�นหรอใหขำ�ขนอยบ�ง ทำ�ใหหล�ยครงผคนบ�งกลมตดสนว�เพลง พนบ�นบ�งเพลงเปนเพลงทไมเหม�ะสม เชนเดยวกบเพลงแรปทถกตดสนว�ใช คำ�หย�บค�ยเพอบอกเล�คว�มจรงหรอ สะทอนสงคมอย�งตรงไปตรงม�

“แรปประยกต”แตกตางอยางลงตว

เพลงไทยพนบ�นม�กม�ยหล�ยเพลงทถก นำ�ไปประยกต ปรบปรง ดดแปลง เพอให เข�และทนกบยคสมยทเปลยนไปทงยงให เข�ถงกลมผฟงรนใหมม�กขน

สองป�เมองก�ญจนฯ พลกวกฤตเพลงพนบ�น ของตนอย�ง เพลงเหยยหรอรำ�เหยย2 ซงมก รองลงท�ยดวยคำ�ว�เอย และแทบจะถกลม ไปแลว นำ�ม�ผสมผส�นกบเพลงแรปทกำ�ลง เปนกระแสอยตอนน เพอกเพลงพนบ�นให กลบม�ชวตชว�อกครงหนง และเข�ถงคน ยคใหมม�กขน เปนเสมอนก�วแรกของผสงวย ทหนม�เปดใจกบเพลงรนใหมเพอรกษ� เพลงของรนตนเองไวใหคงอย

ไมเพยงคนรนเก�หยบยมกระแสของคน รนใหมไปใช แตคนรนใหมกขอนำ�สนทรพย เก�อย�งเพลงพนบ�นม�เปนตนขวไอเดย ในก�รแรปเชนกน แรปเปอรจ�กร�ยก�ร Show Me The Money Thailand ร�ยก�ร คนห�แรปเปอรชอดงของไทย ไดมก�รนำ� เพลงฉอยม�ประยกตกบเพลงแรปจนเข�กน ไดเปนอย�งด และเรยกเสยงฮอฮ�ใหกบผฟง ไดม�กม�ย

ดวยอทธพลจ�กโลกตะวนตกและกระแสเพลงต�งประเทศ โดยเฉพ�ะเพลงแรปทกำ�ลงเปนกระแสหลกอยตอนน อ�จจะทำ�ใหบ�งคนหลงลมเสนหไทยๆ ทบ�นเร�มไป จนกล�ยเปนว�ห�คนรนใหมทจะม�สบทอดไดย�กเตมท ก�รจะอนรกษเพลงพนบ�นในวนน จงไมไดจำ�กด อยเพยงก�รรกษ�ของเดมเอ�ไวอย�งเหนยวแนน แตยงรวมถงก�รประยกตของเดมใหเข�กบ สมยใหม เพอนำ�เสนออย�งไรใหน�สนใจ โดย ไมลมว�บ�นเมองเร�กมของด เหมอนกน เชนเดยวกบเพลงพนบ�นทถอเปน “เสนหไทย สไตลแรป” ซงสร�งสรรคไดอย�งกลมกลอมลงตว

2 เขยนอกแบบว� รำ�เหยอย จ�กหนงสอประทบ ฉบบคมหนตกราย พ.ศ. 2507 ทม�: หนงสอ เพลงนอกศตวรรษ

Page 14: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 14

Cover Story: เรองจากปก

เรอง: ดร. กฤษฏ เลกะกล*

* นกวช�ก�รดนตรและนกดนตร จบปรญญ�เอกส�ข�ม�นษยดนตรวทย� (Ethnomusicology) จ�ก SOAS, University of London มคว�มสนใจด�นประวตศ�สตรดนตร อทธพล และ อำ�น�จของดนตรทมผลตอสงคม วฒนธรรม และพฤตกรรมของมนษย ไดรบร�งวลดษฎนพนธดเดนเรอง Prachan: Music, Competition and Conceptual Fighting in Thai Culture เคยมผลง�นเขยนในหนงสอพมพบ�งกอกโพสต BBC Thai และง�นเขยนรวมกบ Professor Keith Howard ในง�นประชมวช�ก�รดนตรน�น�ช�ตฮอลยครงท 3 ปจจบนเปนอ�จ�รย ประจำ�ภ�ควช�ศลปะไทย ส�ข�วช�ศลปะก�รดนตรและก�รแสดง คณะวจตรศลป มห�วทย�ลยเชยงใหม

Page 15: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 15

เมอมองยอนกลบไปถงคว�มเปนม�ของดนตรแรป แรปเปนสวนหนงของวฒนธรรมฮปฮอป ทประกอบดวย ก�รรองแรป ก�รสแครชแผนเสยง (Scratch) เตนเบรกด�นซ (Breakdance) และก�รเขยนภ�พศลปะบนฝ�ผนง (Graffiti) ก�รเรยนรประวตศ�สตรของดนตรแรปยงเชอมโยงก�รเปลยนแปลงของสงคม รวมถงพฒน�ก�รของดนตรและคนในแตละยคได ทำ�ใหเข�ใจพฒน�ก�รของดนตรแรป ทเปลยนฐ�นะจ�กดนตรของชนชนแรงง�น กล�ยเปนดนตรกระแสหลกทไดรบก�รยอมรบทวโลก สงนนำ�ม�สคว�มเข�ใจบทบ�ทและอทธพลของเพลงแรปทสะทอนภ�พสงคมไทยในปจจบน

ยอนรอยประวตดนตรแรป-ฮปฮอปบทเพลงฮปฮอปหรอทรจกกนดในชอเพลงแรปนน เปนดนตรของกลมช�วแอฟรกน-อเมรกน ทเกดขนในชวงป 1970 ณ เมองนวยอรก สหรฐอเมรก� จดกำ�เนดของดนตรแรป-ฮปฮอปนนเกดจ�กคว�มนยมในก�รจดป�รตของวยรนกลมแอฟรกนอเมรกนในย�นบรองซ (Bronx) ซงเปนย�นของชนชนแรงง�น คนย�กไรทตองก�รห�ทนดพบเพอนฝงและฟงดนตรสนกสน�น แตไมมเงนเข�ไปสงสรรคในผบหรอบ�รทเปดเพลงดสโก (Disco) ต�มสมยนยม จงไดจดป�รตในรปแบบของตวเอง ก�รจดป�รตของวยรนกลมนมเอกลกษณเฉพ�ะโดยมดเจ (DJ) ทำ�หน�ทเปดเพลง และใหนกรอง (MC) เปนผประก�ศผ�นไมโครโฟนเพอเชญชวนผคนเข�ไปในง�น และนนบเปนจดกำ�เนดของดนตรแรป-ฮปฮอป ดเจ คล เฮรก (DJ Kool Herc) หรอชอจรงว� ไคลฟ แคมปเบลล (Clive Campbell) เปนผใหกำ�เนดดนตรแนวฮปฮอป โดยเรมจ�กก�รเปนดเจ เข�จดป�รต Back to School ทบ�น โดยมโคก ล� รอก (Coke La Rock) เพอนสนทของเข�ทำ�หน�ทเปนพธกรหรอเอมซ กล�วเชญชวนแขกเข�ม�ในง�นและแนะนำ�ตวดเจ คล เฮรก กอนเรมป�รต โคก ล� รอก เปนคนเจ�บทเจ�กลอน ชอบใชวธก�รพดทมสมผสในจงหวะแบบต�งๆ และผส�น

เข�กบลล�ก�รเปดเพลงแบบมกซแผนเสยงจ�กเครองเลนสองเครองของคล เฮรก ทำ�ใหคนสนใจแนวเพลงของคล เฮรก ม�กขน ในขณะเดยวกน โคก ล� รอก ไดรบคว�มนยมจ�กผฟงม�ก ในฐ�นะนกพดสด สงทน�สนใจคอลล�ก�รพดทมเอกลกษณ เล�เรองร�วสอคว�มหม�ยสะทอนสงคมไดอย�งสนกสน�น จนทำ�ใหเกดสไตลของแนวดนตร “แรป” ทเปนทนยม โคก ล� รอก จงไดรบก�รยอมรบว�เปนแรปเปอรคนแรกของโลก หลงจ�กแนวดนตรแรป-ฮปฮอปเรมเปนทรจก กกล�ยเปนจดกำ�เนดของดเจและแรปเปอรทมชอเสยงในวงก�รเพลง อย�งเชน เคอรตส วอลกเกอร (Kurtis Walker) อเมรกนแรปเปอร คนแรกทไดเซนสญญ�กบค�ยเพลงเมอรควร เรกคอรดส (Mercury Records) และโดงดงจ�กเพลงแรป The Breaks (ค.ศ.1980) วงแรป Sugar Hill Gang ไดออกซงเกล Rapper’s Delight (ค.ศ.1979) เปนเพลงแรปเพลงแรกทตด 40 อนดบเพลงยอดนยมบลบอรดในสหรฐอเมรก� และจดว�เปนเพลงแรปเพลงแรกททำ�ใหดนตรฮปฮอป เปนทรจกอย�งอย�งแพรหล�ยในสไตลก�รพดโออวดอย�งตรงไปตรงม� และเรองท�งเพศ จนกล�ยเปนตนแบบของเพลงแรปในเวล�ตอม� ยคทองของดนตรแรป-ฮปฮอปในชวงทศวรรษ 1980 -1990 เปนยคทดนตรฮปฮอปมก�รพฒน�และมคว�มหล�กหล�ยซบซอนม�กขน พรอมๆ กบก�รพฒน�เทคโนโลยดนตรของดเจกบก�รสแครชแผนบนเครองเลนแผนเสยง เกดวงดนตรและศลปนแรป-ฮปฮอปในสไตลทหล�กหล�ยทงแนวเรกเก ปอป รอก แจส อ�รแอนดบ อย�งเชน Juice Crew, Eric B. & Rakim, Boogie Down Productions, De La Soul, Big Daddy Kane, Kool G Rap, Ultramagetic MCs, Beastie Boys เปนตน ชวงยคทองของดนตรแรป-ฮปฮอป นเองทเกดวงแรปเปอรหญงทรโอวงแรกของโลก Salt-N-Papa ในป 1985 ซงโดงดงในเพลง Push it และเพลง The Brick Track Versus Gitty Up โดยไดรบร�งวลแกรมมในฐ�นะวงดนตรแรปยอดเยยม ในขณะทล�น� มเชล (Lana Michele) หรอทรจกกนด

กระแสความแรงของแนวเพลงแรป-ฮปฮอปในประเทศไทยกำาลงถกพดถงเปนอยางมาก ไมวาจะเปนศลปนบนดนและใตดนตงแตดาจม โจอบอย อลสลก ฟกกลงฮโร CP สมง RAD ฯลฯ ทตางถายทอดเรองราวของสงคมไทยสบทเพลงแรปไดอยางนาสนใจจนสรางกระแสความนยมใหกบเพลงแรปในประเทศไทยมากขนจนโดงดงไปทวโลก

ในน�ม เอมซ ไลต (MC Lyte) เปนแรปเปอร หญงเดยวคนแรกของโลก ล�น�ออกอลบม “Lyte As A Rock” ในป 1988 ซงไดรบก�รยอมรบว�เปนหนงใน 100 อลบมเพลงแรปทดทสดจ�กนตยส�รดนตร The Source ก�รเกดแรปเปอรหญงผวสจ�กทเคยมแตแรปเปอรช�ย เปนก�รสะทอนถงก�รยอมรบสทธเสรภ�พและคว�มส�ม�รถของสตรผวดำ�ในสงคมดนตรอเมรก�ม�กขน นอกจ�กนยงไดเกดศลปนและวงดนตรแรปทบรรย�ยเนอห�สะทอนปญห�สงคมต�งๆ อย�งเดนชด ทงด�นก�รทจรตและเอ�เปรยบของกลไกรฐ ก�รบดเบอนของสออเมรกน คว�มรนแรง ย�เสพตด ปญห�ก�รเมองและก�รเรยกรองสทธเสรภ�พของช�วอเมรกน วงดนตรเหล�นไดรบคว�มนยมจ�กประช�ชนม�กจนกล�ยเปนเอกลกษณของดนตรแรปแนว Gangsta Rap ศลปนและวงดนตรแรปแนวดงกล�วทมชอเสยง ไดแก Public Enemy, KRS-One, N.W.A. Ice-T, Ice Cube ฯลฯ ซงไดรบคว�มนยมและแพรกระจ�ยไปยงประเทศต�งๆ ทวโลก เปนเหตใหดนตรฮปฮอปมก�รผสมผส�นเข�กบวฒนธรรมพนถนของช�ตต�งๆ จนเกด เพลงแรปหล�กสไตลเชนในปจจบน

N.W.A วงฮปฮอปแนว Gangsta Rap ตานานแหงฝงตะวนตกหลงจ�กทดนตรแนวแรป-ฮปฮอปเรมเปนทรจกของช�วอเมรกนในนวยอรก คว�มนยมของดนตรแนวนไดขย�ยตวออกไปทวอเมรก� โดยเฉพ�ะท�งฝงตะวนตก เมองใหญอย�งลอสแอนเจลส ในรฐแคลฟอรเนย ดนตรแรปเปนทนยมกนม�ก โดยเฉพ�ะในสไตล Gangsta Rap หรอ Underground Rap ทบรรย�ยชวตของช�วแกงค เนอห�กล�วถงคว�มย�กจน คว�มรนแรงและเรองตองห�มของสงคม เชน ย�เสพตด อ�ชญ�กรรม ก�รขมขน โสเภณ วตถนยม ศลปนทมชอเสยง ของฝงตะวนตก ไดแก วง N.W.A., Ice-T, Ice Cube, Snoop Dogg, Eminem ฯลฯ วง N.W.A (Niggaz With Attitudes) นบเปนวงแรปเปอร ในตำ�น�นทไดรบคว�มนยมม�กทสดวงหนง มอทธพลอย�งม�กตอวงก�รดนตรแรปทวโลก

Page 16: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 16

เพลงทไดรบคว�มนยม ไดแก Boyz-N-The-Hood (ค.ศ.1987), Fuck Tha Police (ค.ศ.1988), Straight Outta Compton (ค.ศ.1988) ฯลฯ มสม�ชกแรปเปอรทมชอเสยงหล�ยคน อย�ง อซอ (Eazy-E), ไอซคบ (Ice Cube), ดอกเตอรเดร (Dr. Dre), อ�ร�เบยน พรนซ (Arabian Prince) ดเจเยลล� (DJ Yella), และเอมซ เรน (MC Ren) วง N.W.A กอตงในป 1986 เปนวงแรปทไดรบคว�มนยมม�กจนในปจจบน ทงยงมก�รทำ�เปนภ�พยนตรเรอง “Straight Outta Compton” (ค.ศ. 2015) ทกล�วถงจดกำ�เนดและจดจบของวง N.W.A ยงผลตแนวเพลงหนกหนวงทบรรย�ยถงคว�มขดแยงและคว�มรนแรงของสงคมอย�งตรงไปตรงม� อกทงเสยดสสงคมผ�นเนอเพลง เชนเพลง “Fuck tha Police” (ค.ศ.1988) ท กล�ยเปนเพลงแรปประวตศ�สตรซงกล�ประทวงก�รกระทำ�ของตำ�รวจและรฐทใชคว�มรนแรงและเหยยดสผวกบประช�ชน ทำ�ใหตำ�รวจลอสแอนเจลสไมพอใจ และเข�จบกมวง N.W.A. ขณะเลนเพลงนในคอนเสรต นอกจ�กนตำ�รวจเอฟ บ ไอ ถงกบสงจดหม�ยเตอนม�ทค�ย Ruthless Records ของวงและมก�รฟองรอง ขนศ�ล จนทำ�ใหวงถกแบนจ�กง�นคอนเสรตอกหล�ยง�น แตกระนนแทนทจะทำ�ให N.W.A ถกยบหรอคนฟงนอยลง กลบทำ�ใหพวกเข�ไดรบคว�มนยมจ�กประช�ชนม�กขนไปอก ดวยกล�ยเปนสญลกษณของก�รประทวงอำ�น�จรฐทใชในท�งมชอบ และส�ม�รถทำ�ยอดข�ยใหกบวงไดถงสบล�นแผนในอเมรก� ขณะทวง N.W.A. กไดกล�ยเปนสญลกษณของ Gangsta Rap ฝงตะวนตกทประสบคว�มสำ�เรจม�กทสดเท�ทเคยมม� อย�งไรกต�ม ภ�ยหลงวง N.W.A. ตองปดตำ�น�นลงเนองดวยปญห�คว�มขดแยงท�งธรกจภ�ยใน สม�ชกของวงไดแยกตวออกไปสร�งชอเสยงในฐ�นะศลปนเดยวม�กม�ย หนงในนนคอ ดอกเตอร เดร ผสร�งศลปนแรปเปอรทมชอเสยงตอม�ม�กม�ย เชน Snoop Dogg, Tupac, Eminem, The Game, 50 Cent ฯลฯ

สงครามดนตรแรปฝงตะวนตกและตะวนออกในวงก�รดนตรฮปฮอป สงคร�มเพลงแรประหว�งฝงตะวนตกและตะวนออกของอเมรก�ยงคง เปนทโจษจนถงปจจบน สงคร�มนเกดระหว�งป

1994-1997 จ�กก�รคว�มแตกหกระหว�งสองเพอนรกเพอนแคนแรปเปอรชอดง ทพค อ�รมอร ช�เคอร (Tupac Amaru Shakur) หรอทรจกกนดในน�ม ทพค (Tupac) และครสโตเฟอร วอลเลซ (Christopher Wallace) หรอทรจกกนในน�ม เดอะโนโทเรยส บ.ไอ.จ. (The Notorious B.I.G.) หรอ บกก (Biggie) ซงมคว�มเกยวพนกบค�ยเพลงยกษใหญสองค�ยของทงสองฝงระหว�งค�ย Bad Boy Records และ Death Row Records โดยมเจ�ของค�ยคอ ฌอน จอหน คอมบส (Sean John Combs) หรอพฟ แดดด และซจ ไนท (Suge Night) เรองร�วของสงคร�มแรป-ฮปฮอปทงสอง ฝงน เกดขนจ�กก�รไมลงรอยกนของทพคและ บกก ทสะสมม�ตงแตชวงททงสองเปนเพอนกนและต�งมคว�มฝนตองก�รเปนแรปเปอรทม ชอเสยง คว�มแตกแยกระหว�งทงสองเกดขนเมอทพคกล�ยเปนแรปเปอรชอดง มง�นแสดงหนงฮอลลวด ในขณะทบกกยงไมไดเดนบนถนนอนเฉดฉ�ยและตองก�รใหทพคชวยสนบสนนเข�ใหมชอเสยง แตบกกกลบถกทพคปฏเสธ ทำ�ใหเข�ผดหวงม�กและตดสนใจไปเซนสญญ�เข�ค�ย Bad Boy Records ของพฟ แดดด และออกอลบมแรก “Ready to Die” ในป 1994 พรอมฉ�ย� เดอะโนโทเรยส บ.ไอ.จ. (The Notorious B.I.G.) สร�งชอเสยงใหกบค�ย Bad Boy Records จนเปนทโดงดง คว�มสมพนธของทงสองเรมแตกหกเมอป 1993 ทพคและเพอนถกจบขอห�รวมขมขนเดกส�ว อ�ย�น� แจกสน (Ayanna Jackson) วย 19 ป ซงเปนแฟนคลบของทพคทม�ห�ทโรงแรม ทำ�ใหตองขนศ�ลตอสคด ชวงททพครอตอสคด ทพคและเพอนของเข�ไดไปบนทกเสยงท Quad Recording Studio ไทมสแควร เมองนวยอรก และไดเจอกบกลมของบกกและพฟ แดดด ทม�บนทกเสยงบนตกเดยวกนอกชน เมอทพคและเพอนออกไปพกข�งนอกและเข�ม�เพอบนทกเสยงในสตดโอ กปร�กฏช�ยผวดำ�กำ�ยำ�ส�มคนวงเข�ม�รมทำ�ร�ยเข�พรอมยงปนใสทพค 5 นด พรอมกบถอดทรพยสนของเข�ไป ทพคตองแกลงต�ยจงรอดม�ได ทพคกระเสอกกระสนเข�ไปในลฟทเพอขนไปชนแปดของตกเพอขอคว�มชวยเหลอ เข�เจอ บกกและพฟ แดดด พรอมกบพวก แตกลบไมมใครเข�ม�ชวยเข�ทนท กลบจองมองอย�ง

ประหล�ดใจว�เข�รอดม�ไดอย�งไร หลงจ�กททพคไดรบก�รผ�ตดรกษ�และรอดชวตม�ได ทพคกสงสยว�ทำ�ไมทงบกกและพฟ แดดด ทเปนผมอทธพลฝงนวยอรก แตกลบทำ�เฉย ไมชวยเข�คนห�คนร�ย และนเปนส�เหตททพคเชออย�งม�กว�บกก มสวนรเหนกบก�รทเข�ถกยงไมท�งตรงกท�งออม หลงจ�กเหตก�รณครงน ทพคเกบคว�มเคยดแคนบกกและพฟ แดดดไว แตทพคโดนมรสมกระหนำ�อกรอบเมอถกศ�ลตดสนจำ�คกในคดขมขนอ�ย�น� แจกสน แตไดรบก�รชวยเหลอจ�ก ซจ ไนท ผกอตงค�ยเพลง Death Row Records ทำ�ใหไดออกจ�กเรอนจำ� โดยทพคไดทำ�ขอตกลงกบซจ ไนทว�เข�จะม�ทำ�ง�นใหกบค�ยของซจ ไนท ถ�เข�ไดรบก�รชวยเหลอครงน ปญห�เรมวนว�ยขน เมอซจ ไนทไปง�นรบร�งวลภ�พยนตรเรอง Above the Rim (ค.ศ. 1994) ททพคแสดงนำ�และเข�เปนโปรดวเซอร ซจ ไนท ไดกล�วตอนรบร�งวลว� ถ�ใครอย�กเปน ซเปอรสต�รแรปเปอรตวจรง เบอพวกโปรดวเซอร (ในทนหม�ยถงพฟ แดดด) ของค�ยโนนทมว เตนแรงเตนก�ไปม�ในมวสกวดโอ และไดทำ�ง�นเปนเรองร�วจรงๆ ใหม�อยท Death Row Records ดกว� คำ�พดนทำ�ใหเกดก�รแตกหกระหว�งสองค�ยเพลง นอกจ�กนในหล�ยคอนเสรตทพคยงโจมตค�ยเพลงฝงตะวนออกตลอดว� ทำ�เพลงแรปข�ยไมคอยออก ในขณะทฝงของเข�ข�ยไดม�กม�ย ทน�สนใจคอเมอเกดสงคร�มระหว�งค�ยเพลงของฝงตะวนตกและตะวนออก ตงแตทพคม�อยกบค�ยเพลง Death Row Records เพลงแรปของเข�ทำ�ร�ยไดม�กถงสบล�นเหรยญสหรฐฯ ภ�ยในปเดยว ซงมเสยงวพ�กษวจ�รณว� สงคร�มสองฝงครงนอ�จเปนเรองของก�รจดฉ�กเพอ ผลประโยชนท�งธรกจ อย�งไรกต�ม ในชวงนนค�ยเพลงทงสองฝงไดปลอยเพลงซงเกลใหมออกม�โจมตกนตลอด เรมจ�กฝงตะวนออก Bad Boy Records ปลอยเพลง “Who Shot Ya” (ค.ศ.1995) ซงแปลว� ใครยงคณ พรอมเนอเพลงเปรยบเปรยเสยดสทพค ทำ�ใหท�งฝงตะวนตก Death Row Records ของทพคตอบโตดวยเพลงหล�ยเพลง เชน “Against All Odds”, “Bomb First (My Second Reply)” และ “Hit ‘Em Up” (ค.ศ.1996) เปนตน

Page 17: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

จ�กก�รโตตอบอย�งดเดอดทมทงคำ�รนแรง คำ�หย�บ ผ�นท�งเนอเพลงและแนวเพลงแรปทหล�กหล�ย ทำ�ใหบกกฝงตะวนออกกล�ยเปนเจ�ของสโลแกน “Keep it real“ ทบอกว�ควรจะยดแนวเพลงแรปแบบดงเดม ในขณะทฝงตะวนตก ทพค มสโลแกนตอบโตว� “It’s all good” ซงหม�ยถงควรเปดใจรบสงใหมๆ เสมอ โดยหลงจ�กตอสม�น�น สงคร�มสองฝงกจบลงทก�รต�ยของทพคและบกก สองแรปเปอรผเปนตำ�น�น ทพคถกจอยงขณะรถจอดอยกล�งสแยกหลงจ�กไปชมก�รชกมวยคของไมค ไทสน ในลอสแอนเจลส ในป 1996 ปถดม� บกกม�โปรโมทผลง�นเพลงของตวเองทลอสแอนเจลสและถกจอยงตอนรถจอดตดไฟแดง ก�รต�ยของศลปนแรปเปอรทงสองสร�งคว�มเสยใจใหกบแรปเปอรทงฝงตะวนตกและตะวนออก แตจนถงปจจบนตำ�รวจกยงไมส�ม�รถปดคดได

แรปทางตอนใตและ Old School vs New School เมอกระแสเพลงแรปของฝงตะวนตกและฝง ตะวนออกโดงดงไปทวสหรฐอเมรก� ดนตรแรปท�งตอนใตกเรมกอตวขนตงแตป 1990 และจดเปนดนตรแรปหลกทสำ�คญอกส�ยหนงของสหรฐอเมรก� ซงมเครอข�ยจ�กเมองแอตแลนต� นวออรลนส ฮสตน เมมฟส และไมอ�ม ทงไดสร�งศลปน แรปเปอรรนใหมทโดงดงในปจจบน ดนตรฮปฮอปท�งตอนใตประสบคว�มสำ�เรจม�กหลงป 2000 เมอแนวดนตรฮปฮอปไดเรมเข�ไปสดนตรปอปกระแสหลกและมสไตลดนตรทแปลกออกไปอย�งแนว Crunk, Neo soul, Nu metal ทถอว�เปนเอกลกษณของเพลงแรปท�งตอนใต เนนจงหวะและเสยงดนตรทโดดเดนม�กกว�เนอห� เชน เพลง Cowboy (ค.ศ.1999) โดย Kid Rock, So What (ค.ศ.2006) โดย Field Mop,

Throw Some D’s (ค.ศ.2007) โดย Rich Boy ฯลฯ ตงแตป 2010 เปนตนม� ดนตรแรปแนวแทรป ทมก�รใช เสยงสงเคร�ะหจ�กซนธไซเซอร (Synthesizer) ใชเสยงไฮแฮท (Hi-hat) ทรวกระชบรวมถงเสยงเบสและรองผ�นออโตจน (Auto Tune) ททำ�ใหเสยงกองกงว�น มอทธพลอย�งม�กตอแนวเพลงแรปและไดกล�ยเปนดนตรกระแสหลก แรปเปอรทมชอเสยงของเพลงแรปท�งตอนใตทเกดขนหลงป 2010 ไดแก Young Thug, Future, Travis Scot, Gucci Mane, Rich Homie Quan, Post Molone, Migos, and Lil Yachty ฯลฯ ดนตรแรป-ฮปฮอป Old School และ New School (เปนทเข�ใจกนว�หม�ยถงแรปแบบเก�และแบบใหม) เรมมก�รใหคำ�นย�ม เมอดนตรแรปไดแตกออกเปนหล�กหล�ยสไตล ซงมคว�มเกยวพนถงแนวดนตร ยคดนตรและพฒน�ก�รของเทคโนโลยดนตร อย�งเชน ก�รนำ�เครองสงเคร�ะหเสยงซนธไซเซอร และออโตจน เข�ม�เปนสวนหนงของดนตรฮปฮอป อย�งไรกต�ม คว�มแตกต�งทสำ�คญของดนตรแรป-ฮปฮอป Old School และ New School กคอเนอห�ของเพลง โดยเนอเพลงแรปของ Old School อย�งเชนศลปนและวง N.W.A, Tupac, Notorious B.I.G, Snoop Dogg หรอแมแต Eminem ร�ช�เพลงฮปฮอป สวนม�กจะเนนถงก�รพดถงชวตคว�มย�กลำ�บ�ก คว�มรนแรง คว�มย�กจนของคนผวส อำ�น�จรฐทใชในท�ง มชอบ บรรย�ยเสยดสสงคมทเสอมโทรม ซง แตกต�งกบท�ง New School อย�งเชน ศลปน Lil Pump, Drake, Lil Jon, Young Thug ทนยมพดถงคว�มรำ�รวย อฟหรหร� ก�รใชเงนอย�ง สนเปลอง นยมสนค�แบรนดเนม เครองประดบของมค� เพชร ทอง ก�รมอ�วธ เพศสมพนธ และย�เสพตด ปจจบนเพลงแรปแนว “แทรป”

หรอส�ยของ New School นนเปนทนยมของวยรนและไดกล�ยเปนดนตรกระแสหลกในปจจบน

ดนตรแรป-ฮปฮอปในประเทศไทย ดนตรแรปไดเข�สวงก�รเพลงของไทยจ�กกลมคนไทยกลมเลกๆ ทชนชอบเพลงแรป โดยเฉพ�ะในชวงยค 90s ซงถอว�เปนยคทองของดนตรฮปฮอปในโลกยคโลก�ภวตน และพฒน�ขย�ยกลมตอม�ต�มยคสมย ในชวงแรกนน เปนก�รเข�ม�ในค�ยเพลงยกษใหญ เชน คต� เอนเทอรเทนเมนท จเอมเอม แกรมม และอ�รเอส วง TKO ค�ยคต� นบเปนวงดนตรแรปวงแรกทบกเบกดนตร แรป-ฮปฮอปในบ�นเร� โดยออกอลบม Original Thai Rap เพอเปนท�งเลอกและท�ท�ยวงก�รเพลงไทยกระแสหลก ขณะทศลปนในค�ยใหญอย�งแกรมมและอ�รเอส กไดนำ�เสนอเพลงแรปแฝงผ�นแนวเพลงปอปและด�นซ เนองจ�กมคว�มเชอว�คนไทยยงนยมดนตรกระแสหลก อยม�ก เจ เจตรน วรรธนะสน ศลปนสงกดแกรมม และทช ณ ตะกวทง ในสงกดอ�รเอส นบเปนศลปนยคแรกๆ ทนำ�เอ�เพลงแรปเข�ม�สวงก�รเพลงไทยโดยแฝงเข�ม�ในรปแบบของปอปด�นซป พ.ศ. 2536 เพลง “ยงน�” และเพลง “สมนำ�หน�” ในอลบมของเจ เจตรน เปนเพลงแรปเตมตว ทตดหคนไทยและไดรบคว�มนยมย�วน�น สวน แรปเตอร ศลปนคแนวฮปฮอปของค�ยอ�รเอส คอศลปนรนตอม�ทไดรบคว�มนยมในหมวยรนไทย ดวยก�รนำ�ดนตรปอปม�ผสมกบแรป เชน เพลง “ซเปอร ฮโร” และเพลง “อย�พดเลย” ในอลบม Raptor และ Waab Boys ดนตรแรป-ฮปฮอปเรมประสบคว�มสำ�เรจม�กขนในป 2538 เมอโจอบอย หรอ อภสทธ โอภ�สเอยมลขต ไดออกอลบม โจอบอย ซงเปนเพลงแรปทงอลบมเปนชดแรกใหกบค�ยเบเกอร

CREATIVE THAILAND I 17

Page 18: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

เสนหของดนตรแรปทสำาคญคอการมรากฐาน มาจากการเลาเรองชวต ปญหาของสงคม ความรนแรง ยาเสพตด และความไมยตธรรม การเสพดนตรแรปจงเปรยบเสมอนการทไดพด ไดฟงสงทเปนจรง โดยใชเสยงเพลงปลดปลอย ตวเองออกจากสงคมทเราถกปดกน และน จงเปนอกสาเหตหนงททำาใหเพลงแรปไดรบความนยมมากขนในประเทศไทย

เสนหของดนตรแรปทส�ำคญคอกำรมรำกฐำน มำจำกกำรเลำเรองชวต ปญหำของสงคม ควำมรนแรง ยำเสพตด และควำมไมยตธรรม กำรเสพดนตรแรปจงเปรยบเสมอนกำรทไดพด ไดฟงสงทเปนจรง โดยใชเสยงเพลงปลดปลอย ตวเองออกจำกสงคมทเรำถกปดกน และน จงเปนอกสำเหตหนงทท�ำใหเพลงแรปไดรบควำมนยมมำกขนในประเทศไทย

CREATIVE THAILAND I 18

มวสก ประจวบเหม�ะกบทกระแสดนตรใน เมองไทยไดเรมออกจ�กกระแสหลกไปสแนวอสระ ทำ�ใหเพลงแรปไดรบคว�มนยมเพมม�กขน ตอม� โจอบอย ยงไดกอตงค�ยเพลงก�นคอคลบ ทมศลปนฮปฮอปชอดงอย�ง บดด� เบลส สงหเหนอเสอใต ฯลฯ ตอม�ในป พ.ศ. 2543 ไดเกดวงแรปเปอรหน�ใหม ชอ ไทเทเนยม (ประกอบดวยสม�ชก ขนเงน เนอนวล จำ�รส ทศนละว�ด และปรญญ� อนทชย) เปนกลมเพอนทรวมตวกนทนวยอรก และมเอกลกษณจ�กทรงผมและก�รแตงตวทเตมไปดวยเครองประดบ ตอม�วงไทเทเนยมไดเข�ไปอยในค�ยสน�มหลวงในเครอของจ เอม เอม แกรมม ทมเพลงฮตอย�งเพลง “ทะลง” (พ.ศ.2548) “Love for my city” (พ.ศ.2557) “บองตง” (พ.ศ.2559) ฯลฯ จนกล�ยเปนขวญใจแฟนเพลงวยรนไทยทชนชอบเพลงแรปจนถงปจจบน นอกจ�กนยงมศลปนแรปสไตลไทยอย�ง ปจ�น ลองไมค หรอพษณ บญยน ศลปนแรปเปอรชอดงทไดรบคว�มนยมตงแต พ.ศ. 2554 จนถงปจจบน กไดออกเพลงแรปทโดงดงอย�ง “น�งฟ�จำ�แลง” “ตร�บธลดน” “แลรกนรนดรก�ล” “สะพ�นไมไผ” “มณในกลองแกว” รวมถงวงดนตรและศลปนแรป ท เ กดขนอกม�กม�ย เชน Southside, Snoopking, Illslick, J$R, Chitswift ฯลฯ สงทน�สนใจคอ ศลปนหรอวงแรปเหล�นหล�ยคนทำ�ง�นเพลงทงใตดนและบนดน ศลปนแรปไทยกลมใตดนจดว�มคว�มสำ�คญตอก�รพฒน�ดนตรแรปในประเทศไทย เนองจ�กเปนก�รรวมตวกนของศลปนแรปทมคว�มส�ม�รถ มแนวคดท�งดนตรทตองก�รบรรย�ยคว�มรสกถงปญห�ต�งๆ ของสงคมไทย ทงเศรษฐกจ ก�รเมอง ก�รทจรต คว�มเหลอมลำ� คว�มรนแรง เรองชส�วและประเดนท�งเพศ คว�มอยตธรรมในสงคม ทไมส�ม�รถบอกดวยเสยงเพลงบนดนได ดวยเนอห�คำ�พดทรนแรง ใชคำ�หย�บและเกยวของกบสงคม ก�รเมองก�รปกครองของไทย ดงนนกลอนเพลงแรปและแนวดนตรจงคอนข�งมคว�มแปลกใหมและสร�งสรรคทงด�นเนอเพลงและจงหวะดนตรทหล�กหล�ย เพอสะทอนปญห�หรอคว�มจรงของสงคมไทยขณะนน วงก�รแรปใตดนยงเปนวงก�รทมก�รแขงขนสง เพร�ะรวมเหล�นกแรปไทยระดบ แนวหน�ไวจำ�นวนม�กหนงในนนคอ ด�จม หรอ

สวชช� สภ�วระ ศลปนแรปใตดนยคแรกทเปนทรจกของคนไทย ด�จมสร�งชอจ�กอลบมสองชด คอ Hip Hop Underworld ปพ.ศ. 2543 ในค�ย N.Y.U. ทเข�ดแลเอง และอลบม Hip Hop Above the Law ทมยอดข�ยในวงก�รใตดนถง 8,000 ชด แตสดท�ยด�จมถกตำ�รวจจบเนองจ�กเนอห�ของเพลงอลบมชดทสองมเนอห�หย�บค�ยและไปในท�งล�กมกอน�จ�ร กอนทเข�จะย�ยไปอยในค�ยจน เรคคอรด และออกอลบมชดแรปไทย พ.ศ. 2545 และ Twilight Zone และย�ยไปอยค�ย Masscotte Entertainment ต�มลำ�ดบ นอกจ�กด�จมแลว ยงมศลปนแรปใตดนทมชอเสยงอกม�กม�ยเชน ณฐวฒ ศรหมอก หรอ ฟกกลงฮโร ศลปนเคร�ย�วร�งยกษผมฝมอในก�รแตงเพลงและรองแรปอย�งชำ�ชอง ผลง�นของฟกกลงฮโรปร�กฏทงบนดนและใตดน เพลงแรปใตดนหรอ Lost Tapes ของเข�ทมชอเสยง ไดแก Rapway สย�มประเทศ ชรก แรปตด (รกนวลสงวนตว) ฯลฯ ฑฆมพร เวชไทยสงค หรอ อลสลก (Illislick) แรปเปอรใตดนชอดงอกคนทสร�งเอกลกษณของตวเองในสไตล Slow Jam และไดออกอลบมชอ No Apologies (พ.ศ. 2557) ศลปนวง CP สมง แรปเปอรใตดนจ�กยะล�ทไดรบคว�มนยมม�กในขณะน ดวยเอกลกษณ ก�รแรปทเปนมออ�ชพ รวดเรวกระฉบ เพลง “เพอนต�ย” (พ.ศ. 2547) ของ CP สมงมยอดววในยทบถงสบล�นวว สวนศลปนแรปใตดน

กลม RAD หรอ Rap Against Dictatorship กบผลง�น เพลง“ประเทศกม” (พ.ศ.2561) กนบเปนกลมศลปนทไดรบคว�มนยมสงสดตอนน โดยมยอดววในยทบม�กถงเกอบสสบล�นวว

อทธพลของดนตรแรป-ฮปฮอปตอสงคมไทยสงททำ�ใหดนตรแรปในประเทศไทยเปนเรมท นยมนน สวนหนงเปนเรองของกระแสหรอค�นยมจ�กก�รรบวฒนธรรมดนตรแรป-ฮปฮอป จ�กสหรฐอเมรก�ม�ในยค 90s แตถ�มองอก มมหนงจะเหนไดว� คว�มเปนดนตรแรปและเอกลกษณในตวดนตรมเสนหดงดดใจผคนเปนอย�งม�ก ดวยรปแบบเพลง จงหวะสไตลต�งๆ เนอห�และภ�ษ�ทใหอสระศลปนในก�รจนตน�ก�ร และใชคว�มคดสร�งสรรคสร�งกลอนดนเปน บทกวและบทเพลง ปจจยเหล�นมสวนอย�งม�กททำ�ใหคนไทยใหคว�มสนใจแนวดนตรชนดนม�กขน เสนหของดนตรแรปทสำ�คญคอก�รมร�กฐ�นม�จ�กก�รเล�เรองชวต ปญห�ของสงคม คว�มรนแรง ย�เสพตด และคว�มไมยตธรรม ก�รเสพดนตรแรปจงเปรยบเสมอนก�รทไดพด ไดฟงสงทเปนจรง โดยใชเสยงเพลงปลดปลอย ตวเองออกจ�กสงคมทเร�ถกปดกน และนจงเปนอกส�เหตหนงททำ�ใหเพลงแรปไดรบคว�มนยมม�กขนในประเทศไทย ทงนสวนหนงอ�จเปน

Page 19: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 19

เพร�ะคนไทยสวนม�กถกกดดนดวยกรอบท�งวฒนธรรมและประเพณดงเดม ทถกสอนใหเชอฟงคำ�สงของผใหญ ผมอำ�น�จ ก�รทประช�ชนและสอถกควบคมก�รแสดงคว�มเหน คว�มเชอ ดวยตวบทกฎหม�ยทห�มก�รวพ�กษวจ�รณรฐและบคคลบ�งกลมเพอคว�มสงบเรยบรอย ประช�ชนจงไมมอสระในก�รแสดงคว�มคดเหนตอสงคม หรอแมแตแลกเปลยนคว�มเหนในทส�ธ�รณะไดอย�งอสระ ดนตรแรปจงเข�ม� ทำ�หน�ท เปนชองท�งใหผคนไดปลดปลอยสะทอนปญห�ในใจของคนดวยกลอนเพลง เสยงเพลง และจงหวะดนตร ก�รจดก�รประชนแรป หรอ Rap Battle ในประเทศไทย เชน ร�ยก�ร SEA Hiphop Audio Battle, Rap is Now, Rythm Fight, The Rapper ฯลฯ แสดงใหเหนชดถงก�รเปดกว�งของสงคมตอแนวเพลงแรป ในปจจบน สวนหนงอ�จเปน

เหตผลท�งธรกจทตอบรบตอกระแสดนตรแรปทม�แรง แตอกสวนหนงเปนเรองของแนวดนตรแรปทสำ�คญ ทใหเสรภ�พในก�รแสดงคว�มคดเหนโดยไมตองกลวเรองกรอบของสงคม แตเปนก�รโชวคว�มดบและคว�มฉล�ดของผสร�งกลอนแรป ทำ�ใหคนรนใหมไดกล�คด กล�แสดงออก ในก�รเรยบเรยงคำ�พดสดเพอโตตอบกนให ตรงกบจงหวะดนตร ก�รจดก�รแขงขนดนตร แรปร�ยก�รต�งๆ ดงทเหนในปจจบน คอ ก�รใหคนรนใหมไดมเวทแสดงออก มคว�มคดสร�งสรรคพฒน�กลอนและภ�ษ�แรป ทตองเรยบเรยงคำ�พดสดในขณะนนเพอโตตอบกน ก�รประชนแรปนนย�ก เพร�ะเปนก�รปะทะค�รมทตองใชสม�ธอย�งม�กในก�รคดกลอนเพลงและภ�ษ�ออกม�เปนทอนแรป และตองคดเนอรองใหตรงกบจงหวะดนตร

เปนททร�บกนดว� อทธพลของดนตรแรปตอสงคมไทยในปจจบนทเดนชด คงไมพนปร�กฏก�รณเพลงแรป “ประเทศกม” ทมยอดววในยทบถงเกอบสสบล�นวว และเปนข�วใหญ ในตอนน เพลงนมจดเดนเรองเนอห�และภ�ษ� ซงสะทอนคว�มคดเหนทมตอสงคมไทย เนอห�ของเพลงกล�วถงเหตก�รณด�นลบทงในอดตและปจจบน รวมถงมก�รใชคำ�หย�บค�ยซงมผท เหนดวยและไมเหนดวย คว�มจรงแลวถ�พจ�รณ�ขอเทจจรงจ�กประวตศ�สตรจะเหนว� ก�รใชกลอนเพลงและคำ�หรอวล (ทปจจบนอ�จ มองว�ไมสภ�พ) ในก�รเล�เรองร�วเกยวกบสงคม ก�รเมอง และเพศ เปนเรองทมม�น�นแลว ทงในสงคมตนกำ�เนดแรปอย�งสหรฐอเมรก� และในสงคมไทย ดงปร�กฏใหเหนในก�รละเลน พนบ�นอย�งลำ�ตด อแซว ลเก ก�รขบซอพนเมองล�นน� ฯลฯ ในฐ�นะนกม�นษยดนตรวทย� มองว� ปร�กฏก�รณนไมใชเรองน�ตกใจ เพร�ะเหตก�รณต�งๆ ทปร�กฏในเนอเพลงเปนสงทเกดขนจรงในสงคม และสอต�งๆ ไดนำ�เสนอม�ตลอดตงแตครงอดต เพยงแตนเปนครงแรกทมผหยบม�ทำ�เปนเพลงแรปและเผยแพรในวงกว�ง อนเปนธรรมช�ตของแรปทผแตงมกจะบรรย�ยคว�มรสกตอสงต�งๆ ในสงคม ดงนนห�กมองอย�ง เปนกล�ง เปนเรองทน�สนใจทเพลงแรปยคใหมอย�งประเทศกม มผคนใหคว�มสนใจม�กเปนพเศษ เพร�ะ “วพ�กษวจ�รณ” ปญห�ของสงคมอย�งตรงไปตรงม� ทงยงมก�รออกเพลงแรป “ไทยแลนด 4.0” ทเสมอนก�รตงใจตอบโตกน สงนไมเพยงแสดงถงเสรภ�พของประเทศทมลกษณะของก�ร “ประชน” ซงมม�อย�งย�วน�นในวฒนธรรมดนตรของไทย ยงเปนก�รแสดงถงก�รใชสตปญญ�และฝมอในก�รประชนโดยไมใชคว�มรนแรง อนเปนเรองปกตของประเทศเสร ในก�รแสดงคว�มคดเหน และตอกยำ�ถงบทบ�ทสำ�คญของดนตรแรปทมตอสงคมไทยในปจจบนอกดวย

ทมา: บทคว�ม “How Rap Became the Sound of the Mainstream” จ�ก time.com / บทคว�ม “เพลงประเทศกม: ผกก.เอมว ช ผลง�นสะทอนคว�มจรง” จ�ก bbc.com / วดโอ “ประวตสงคร�มช�วแรป East Coast West Coast และก�รต�ย 2 สดยอดตำ�น�น Rapper” จ�ก youtube.com

face

book

.com

/rapisnow

Page 20: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 20

Insight: อนไซต

อยางททราบกนดวาวฒนธรรมฮปฮอปกลายเปนสวนประกอบสำาคญของอตสาหกรรมสอบนเทง ไมวาจะเปนเพลง โฆษณา แฟชน หรอ เวทประกวดตางๆ ทกำาลงไดรบความนยมอยางมากจากมหาชน เชนเวท Rap is Now, The Rapper และ Show Me the Money Thailand จนกลายเปนกระแสฮตถลมทลาย และทำาใหใครหลายคนคลงไคลดนตรฮปฮอป ไปตามๆ กน

เรอง: นพกร คนไว

ฮปฮอป...ดนตรมหาชนสอกลางของความรกและการตอตาน

Photo

by Sta

nley Sh

ashi o

n Un

splash

Page 21: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 21

ฮปฮอป...ดนตรมหาชนสอกลางของความรกและการตอตาน

ทม�: “Niche ส Mass เมอวฒนธรรมฮปฮอป อยในหล�ยแคมเปญก�รตล�ดของส�รพดแบรนดดง” จ�ก marketing oops.com / “2นกรอง THE RAPPER ออกซงเกล ‘HOPE’ ใหกำ�ลงใจทมคนห�-13ชวตหมป�ฯ” จ�ก thairath.co.th / “จบต�แบรนดไทย Rap ยงไงใหถก Rhyme (และถกใจ ผบรโภค)” จ�ก marketeeronline.co

ห�กลองนกชอศลปนฮปฮอปหรอแรปเปอรช�วไทยม�สกชอ พวกเข�เหล�น เชน โจอบอย ไทเทเนยม ด�จม F.HERO (กอลฟ ฟกกลงฮโร) คงเปนชอทคนเคย และขนม�เปนอนดบตนๆ ของคนฟงเพลงช�วไทย เพร�ะไมว�คณจะเปนนกฟงเพลงกระแสหลก คลงไคลดนตรอนด หรอเปนคนธรรมด�ทฟงเพลงทวไป เปนตองเคยฟง “เพลงแรป” ทพวกเข�สร�งสรรคขนม� และคงปฎเสธไมไดว�เพลงฮปฮอปนนเปนสวนหนงในชวตเร�และทอนแรปบ�งทอนกฝงลกอยในคว�มทรงจำ� แรปอยางไรใหปอปกระแสเพลงฮปฮอปในประเทศไทยไดรบคว�มนยมเปนระลอกในแตละยคสมย ตงแตก�รม�ถงของศลปนจ�กค�ยใหญจ�กแกรมมอย�ง เจ เจตรน ถงวง TKO จ�กคต� เรคคอรดส จนเรมพงทะย�นไปกบอลบมล�นตลบ Fun Fun Fun ป พ.ศ. 2540 ของโจอ บอย กอนจะดำ�ดงไปสวงก�รเพลงใตดนอย�ง ด�จม ปร�กฏก�รณเหล�นพอจะทำ�ใหเหนภ�พของกระแสฮปฮอปทเกดขนในประเทศไทยไดคอนข�งด อย�งไรกต�ม ก�รเปดตวอลบม Brainstorm ของวง แคลช กบเพลง “โรคประจำ�ตว” แสดงใหเหนว�ก�รแรปกบเพลงปอปกส�ม�รถไปดวยกนได และอ�จกล�ยเปนสญญ�ณหนงทสร�งคว�มนยมใหกบเพลงแนวปอป-แรปในบ�นเร� ซงห�กยอนดผลง�นของ “เจ�พอฟเจอรง” อย�ง กอลฟ ฟกกลงฮโร จะเหนไดว�ตลอด 10 ปท ผ�นม� ผลง�นก�รรวมแจมกบศลปนม�กม�ยไดพ�ใหเพลงหล�นนฮตตดลมบนกนม�นกตอนก ทงเพลง “พดไมคด” ของวง Season Five และ เพลง ”ร�ตรสวสด” ทรวมรองกบ ธร ไชยเดช พ�เหรดเพลงปอป-แรปทออกกนม�อย�งมห�ศ�ลกล�ยเปนสตรสำ�เรจของเพลงปอปแหงยคสมย จ�กเดมเพลงฮปฮอปทเตมไปดวยก�รแรปตลอดเพลง กลบถกหยบยมนำ�ม�ประกอบเปนสวนหนงของเพลงเพอสร�งสสนและคว�มแตกต�ง ศลปนอย�ง แสตมป Tattoo Colour และ Lipta ต�งเขนเพลงทมศลปนฮปฮอปม�แรปแจมในเพลงของตน ซงชวยเพมอรรถรสใหมใหกบเพลงปอปหว�นซงใหมกลนอ�ยของคว�มห�ว ขเลน และขบขนดวยล�ยเซนของแรปเปอรทม�รวมฟเจอรง อกทงก�รผนตวเองของนกรองเพลงรอกอย�ง แบงค วงแคลช ม�เปน BANKK CA$H

ในฐ�นะศลปนเดยว รวมถงลล�ก�รแรปของกลมนกรองวยรนอย�ง ก�มก�เซ กเปนอกหนงปร�กฏก�รณทเพลงแรปก�วเข�ไปอยในคลนคว�มนยมของเพลงปอปซงเข�ถงคนหมม�กไดม�กกว�อย�งไมอ�จปฏเสธ ในปจจบน เร�คงพดไดแลวว�เพลงฮปฮอป กำ�ลงก�วขนม�อย “บนดน” อย�งสมบรณ จ�กคว�มฮตของร�ยก�รแบทเทลต�งๆ ทครองเวล�ออกอ�ก�ศม�กขน ทง Rap is Now ต�มม�ดวยเวทประกวด The Rapper และ Show Me The Money Thailand ซงชวยเพมมลค�ใหเพลงฮปฮอปส�ม�รถดำ�รงอยในอตส�หกรรมเพลง ไดดวยตวเอง ขณะทคว�มง�ยและสะดวกสบ�ย ของโซเซยลเนตเวรกกยงไดชวยลบเสนแบงระหว�ง “เพลงบนดน” และ “เพลงใตดน” ไปโดยปรย�ย ศลปนหน�ใหมอย�งเชน URBOYTJ, YOUNGOHM และ OG-ANIC ม�พรอมคว�มฮปฮอปทเปนส�กลและสดใหมม�กขน ประกอบกบสไตลเพลงรสช�ตใหมๆ ของเพลงฮปฮอปในแบบท ปจ�นลองไมค ไดนำ�เสนอตอคนฟง แมกระทง แรปเอก กบสไตลทแหวกแนว กไดพ�ใหเพลง “แกลงรก” มยอดววถง 2 ล�น จนนอ�จจะกล�ยเปนยคทองของฮปฮอปไทยทใครๆ กลกขนม�แรปได

อยากแรปใหดง ตองรวาแรปใหใครฟงเมอเพลงฮปฮอปไดรบก�รยอมรบในวงกว�ง คว�มอสระของโลกออนไลนทใครๆ กส�ม�รถทำ�เพลงไดโดยไมตองกงวลตอก�รเซนเซอรจ�กค�ยหรอน�ยทน คว�มฮตของเพลงแรปจ�กบรรด�ศลปนนอยใหญทงคลนลกเก�และคลนลกใหมกกล�ยเปนเรองธรรมด�เสยแลวทจะมยอดววขนตำ�กนเปนหลกล�นวว อย�งไรกต�ม ศลปนเพลงแรป รนพหรอนกฟงเพลงหล�ยร�ยต�งกแสดงถงคว�มวตกกงวลด�นก�รสร�งสรรคเนอห�เพลงของแรปเปอรรนใหม ทมกยงพดวนเวยนอยใน กรอบเดมๆ เชน คว�มรก เซกซ และแอลกอฮอล ทเปนประเดนซงเข�ถงกลมผฟงไดม�ก และถกถ�ยทอดออกม�ในแงมมต�งๆ ไดหล�กหล�ย ทว�ข�ดคว�มสดใหมด�นเนอห� อกด�นหนง คว�มอสระกเปดท�งใหศลปนแรปไดถ�ยทอดเรองร�วในมมใหมๆ เชนกน อย�งเพลง “อย�อ�ย” จ�ก BlackSheep ทใหกำ�ลงใจกบคนททอแทและกำ�ลงสนหวงในชวตเพอเยยวย�จตใจของผฟง หรอเพลง “Hope” ของ

สองแรปเปอร Blacksheep และ Jom Jahrom จ�กเวท The Rapper ซงไดรวมกนแตงเพลงใหกำ�ลงใจเจ�หน�ททมปฏบตก�รคนห�ทมหมป�อะค�เดมและโคช ทห�ยตวไปในถำ�หลวง- ขนนำ�น�งนอน จนกล�ยเปนข�วดงระดบโลก หรอเพลงทกล�ยเปนกระแสดงอย�ง “ประเทศกม” จ�กกลม Rap Against Dictatorship ทพดถงก�รเมองอย�งรอนแรงจนผลกใหยอดววบนยทบพงถง 38 ล�นววในเวล�เพยงไมน�น ปร�กฏก�รณทเกดขนเหล�นจงเปนอกหนงกระแสทออกม�ตอบคว�มวตกกงวลถงทศท�งของเพลงแรปในวนนและอน�คต ว�แรปเปอรนนส�ม�รถทจะเลอกสอส�รเรองร�วทตองก�รบอกเล�กบสงคมไดอย�งอสระ ไมว�จะแรปบนขนบเดม หรอก�รทำ�ใหเพลงฮปฮอปไมต�งกบ “เพลงเพอชวต” แนวเพลงทอยคกบสงคมไทยม�น�นแสนน�น ตลอดจนก�รเปนกระบอกเสยงของประช�ชน และสะทอนสภ�พชวตคว�มเปนอยในสงคมปจจบน เพลงฮปฮอปจงเปนเพลงแหงยคสมยใหมทส�ม�รถแปรเปลยนไปไดอย�งลนไหลและเปนเครองมอก�รสอส�รสงทอยในใจของผฟงไดแทบทกมต อน�คตของแรปและฮปฮอปในประเทศไทยไดเดนท�งม�ไกลและเตบโตขนอย�งม�กจ�กอดต เมอคว�มอสระของเทคโนโลยและทกษะในก�รสอส�รของศลปนส�ม�รถขย�ยฐ�นคนฟงและคว�มเข�ใจเกยวกบเพลงฮปฮอปไดม�กขนอย�งไมมวนสนสด ทงเปลยนไปเปนตนทนทสร�งมลค�ท�งธรกจในอตส�หกรรมเพลงและอกหล�ยๆ อตส�หกรรม แรปเปอรทงหน�เก�และใหมไดกล�ยเปนพรเซนเตอรและผผลตเนอห�ใหกบแบรนดต�งๆ ยงรวมไปถงแฟชน ทเร�อ�จพบเหนก�รเตบโตของแบรนดสตรทแวร และศลปะ สตรทอ�รตทเรมปร�กฏอยต�มแลนดม�รกและสถ�นททองเทยวหล�ยแหงของไทย นจงเปนชวงเวล�สำ�คญสำ�หรบคนทรกวฒนธรรมฮปฮอปทจะส�ม�รถแสดงตวตนและคว�มส�ม�รถ พรอมทงสร�งร�ยไดใหกบตวเองไดอย�งยงยน เพร�ะโอก�สไดม�ถงตรงหน�แลว

Page 22: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 22

Creative Startup: เรมตนคด

ถาจะใหพดถงกระแสทมาแรงทสดในพ.ศ. น เรองหนงทกำาลงไดรบความสนใจจากผคน คงหนไมพนกระแส “แรป” หรอ “ฮปฮอป” และหากพดถงวงการฮปฮอปในบานเรา แลวไมพดถงคนกลมน กเหมอนยงเขาไมถงวงการฮปฮอปไทยในปจจบน “Rap is Now” คอกลมคนทเรากำาลงพดถง โจ-ศวชญ สวรรณกล aka PHENOMENYX ผกอตงและผอำานวยการฝายสรางสรรค และฟลค-พลกฤต ศรสมทร aka FLUKERALWAYSON ผจดการของ Rap is Now พรอมบอกเลาถงจดเรมตนของพวกเขา ททำาใหกระแสฮปฮอปในบานเราขบเคลอนสธรกจดานวฒนธรรมฮปฮอปทเรยกไดวา “ครบวงจร” ทสดในปจจบน

จากความชอบสวนตวสการสรางชมชนคนรกฮปฮอปคณโจ ผกอตง Rap is Now เล�ว�จดเรมตนของ Rap is Now ม�จ�กคว�มชนชอบสวนตว ทำ�เพอสนองคว�มตองก�รของตวเอง และเบออ�ชพก�รง�นททำ�อย โดยง�นแรกเรมของ Rap is Now คอก�รจดป�รตแนวฮปฮอปกบเพอนฝงทรกดนตรฮปฮอปเหมอนกน มก�รแรปแบทเทล เปนอเวนตเลกๆ กอนไดม�เจอฟลค ซงเปนเจ�ของร�นทใชในก�รจดป�รต ก�รจดง�นในครงนนจงเปนก�รจดไฟในตวขนม� ขณะทคณฟลคเผยว� ตอนแรกไมอนกบแรปแบทเทล เพร�ะรสกว�มแตคำ�หย�บ แตพอม�ถงร�ยก�ร Rap is Now ซซน 2 เข�เหนว�นเปนเวททใหโอก�สแกแรปเปอรทไมมใครรจก จงขอม�รวมทำ�ดวย รสกว�มนสนกและมองเหนโอก�สว�น�จะไปตอได เกดเปนคว�มคดทจะนำ� Rap is Now เข�สคว�มเปนธรกจในชวงนน “ตอนทำ�เวทไฟนอล Rap is Now ซซน 2 มคนม�ดถง 4,500 คน เร�รสกว�มนมอะไรสกอย�งทน�จะไปไดอก ระหว�งนน

กมสวนประกอบอนๆ ทม�จนเจอใหธรกจหมนไปได อย�งค�ตว ร�ยไดจ�กก�รจำ�หน�ยเสอผ� เร�คดว�มนตอยอดเปนบรษทได เพร�ะอย�กใหมนใหญขน จงตองมเรองสปอนเซอรเข�ม�เกยวของ เพอจะนำ�เงนม�เตม และทำ�ใหมนใหญใหได สดท�ยจงกล�ยเปนบรษทเตมตวหลงจบร�ยก�ร Rap is Now ซซน 2” เมอกระแสชวยผลกดนสงทรกใหเปนธรกจแมจดเรมตนของ Rap is Now จะม�จ�กคว�มรกในฮปฮอปกจรง แตปฏเสธไมไดว�เพร�ะกระแสของร�ยก�ร Rap is Now ซซน 2 ดวย ททำ�ใหพวกเข�ฝนไดไกลและตอยอดเปนธรกจไดจรง คณโจเล�ว� “มนมคว�มโชคดอย�งหนงชวงซซน 2 ทตองขอบคณม�รก ซคเคอรเบรก ผกอตงเฟซบกครบ คอเข�มฟงกชนเลนวดโออตโนมตเวล�เลอนม�เจอ แลวมแฟนร�ยก�รคนหนงเอ�วดโอไปตดเหลอแคฉ�กแบทเทล เพร�ะร�ยก�รเตมมทงไตเตล คอนเทนต

เรอง: ด�หล� เจนณรงค ภาพ: ภรร� ดษฐ�กรณ

กาวตอไปของแรป และการตอยอดธรกจในแบบฉบบของ Rap is Now

จ�กซ�ยไปขว�: โจ-ศวชญ สวรรณกล, ฟลค-พลกฤต ศรสมทร

Page 23: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 23

ต�งๆ พอคนเลอนไปเจอ จ�กคนไมเคยเหนเลย กมคนแชรคลปมห�ศ�ล หล�ยหมนเลย เพยงคนเดยวเพจของ Rap is Now จ�กทมยอดผตดต�มเพยงหลกหมน กขนม�เปนหลกแสน” คณฟลคเสรมว� “หลงจ�กวนนน เร�เลยแกเกมดวยก�รเอ�คลปร�ยก�รเตมม�ตดทกอย�งออกใหเหลอแคชวงแบตเทล แลวโพสตลงเฟซบกบ�ง”

“Respect และ Run วงการ” คตประจาใจของสาวกฮปฮอปเมอมคนตดต�มม�กขน ปญห�ทไมค�ดคดกม�กขน Rap is Now ในฐ�นะทเปนสอกล�งระหว�งแรปเปอรกบคนด จงตองมวธรบมอ “พอคนเยอะกจะเรมมปญห� เดกเก�เดกใหมหวงพนทกน บ�งคนดม�กอนตงแตซซน 1 บ�งคนเพงม�ตดต�ม ตอนนนเลยเกดคำ�ว� “Respect” (เค�รพ ใหเกยรต) และคำ�ว� “Run วงก�ร” (ขบเคลอนวงก�ร) ทม�พรอมกน เร�สร�งคตนขนม�เพอตอบโจทยปญห�น คอเร�ควรจะเค�รพกนทงคนใหมคนเก� ทกคนเหมอนม�ชวยกนรนวงก�ร นจงกล�ยเปนคตทเร�ยดมนและใชม�จนปจจบน แลวกล�มไปถงวงก�รอนๆ”

แรปแบทเทลในสไตลของ Rap is Nowแรปแบทเทลไมใชเรองใหมในวงก�รฮปฮอปบ�นเร� แลวทำ�ใหร�ยก�ร Rap is Now ประสบคว�มสำ�เรจ คณโจพดถงคว�มแตกต�งของแรปแบทเทลในแบบ Rap is Now ว� “เมอกอนแรปแบทเทลเปนเหมอนก�รสกนในอนเทอรเนตหรออเวนตต�มผบ แตโอก�สทแรปเปอรจะเปนทรจกยงนอยอย สงท Rap is Now คดคอก�รทำ�ใหมนเปนทรจกม�กขน แตกลมแรปส�ยดงเดมจะบอกว�วธก�รทเร�ทำ� เชน ก�รใหผแขงขนรคตอสของตวเองกอนแขงขน ทำ�ใหก�รแรปแบทเทลไมขลงเหมอนเดม แตเร�มองว�อย�กใหคนเตรยมตวกอนแขง คณส�ม�รถรไดกอนว�จะเจอใคร เมอกอนจะเปนก�รจบฉล�กกอนแขงขน เลยทำ�ใหก�รแรปแบทเทลมกเปนก�รด�เรองรปลกษณ เชน ไอเสอแดง ไอหวฟ ซงเร�อย�กใหแรปไปไกลกว�นน อย�กใหเปนแรปและเอนเตอรเทนเมนตไปดวย เพร�ะอย�กใหมนดสนก”

จากยคทาเพลงเอง ฟงกนเอง สยคกระแสนยมของฮปฮอปถ�เปนเมอกอนดนตรแรป ฮปฮอป อ�จถกมองว�เปนดนตรกระแสรอง แตม�วนน ดนตรแรปและฮปฮอปไดสร�งปร�กฏก�รณก�วกระโดด จนเลอนขนจ�กดนตรกระแสรองสดนตรกระแสนยมม�กขน “จรงๆ เร�พย�ย�มกนม�น�น อย�กใหคนไดยน ไดเหนเพลงม�กทสด สมยกอนจะมเวบไซตหนงทรวมเรองดนตรแรปและฮปฮอป แตแลวมนกห�ยไป สวนพวกเร� Rap is Now กเหมอนกลบม�ทำ�เรองนใหม นอกจ�กก�รทำ�แรปแบทเทล เร�ยงรวบรวมขอมลและเปดเพจขนม� เพอจะนำ�เสนอเพลงใหผคนไดฟงม�กทสด เร�ทำ�แบบนตอเนองม�เรอยๆ จนมร�ยก�รฮปฮอปในสอหลกอย�ง The Rapper, Show Me the Money Thailand ซงเปนตวขบเคลอนทใหญทสดของเร� เพร�ะทง 2 ร�ยก�รเข�ถงผคนไดม�กกว�เดม แตกอนจะมเฉพ�ะกลมคนทชอบแรป ฮปฮอป แตตอนนดนตรแรป ฮปฮอป ส�ม�รถเข�ถงผคนทวไปทชอบฟงเพลง มนขย�ยไปอก ถอว�ตอนนดขนม�กสำ�หรบเร�” คณฟลค ผจดก�ร Rap is Now กล�ว สวนคณโจไดพดถงมมมองก�รนำ�เสนอดนตรแรปในยคกอนกบปจจบนว�มคว�มแตกต�งกน “ยคกอนทกคนอย�กเปนแรปเปอร ทำ�เพลงเพอฟงกนเอง มแตคนอย�กทำ� เหมอนมแตของข�ย แตไมมคนซอ อย�งเร�ไปรองเพลง ไดตงคไมไดตงคไมรนะ แตไปรองใหเพอนอกวงฟง เหมอนผลดกนพรเซนตง�น

แตยงไมมกลมผฟงขนม� สงทเร�พย�ย�มจะสร�งคอกลมผฟงทชดเจน ไมใชทำ�ไปแลวไมรจะข�ยใคร ตองทำ�ใหศลปนโดดเดนและดเปนมออ�ชพม�กทสดในก�รแขงขน ทงหน�และหลงกลอง เร�ปฏบตตอเข�เหมอนมออ�ชพ เมอศลปน ซมซบวธก�รน กจะสงผลถงแฟนๆ ซงจะมองเหนว�เข�เปนมออ�ชพจรงๆ” นอกจ�กนฮปฮอปอ�จเปนวฒนธรรมปอปอกรปแบบหนงทมแนวเพลงแบงยอยไปอก พรอมจะเสรฟคว�มบนเทงใหแกผฟงทมรสนยมก�รฟงเพลงอนหล�กหล�ย “ถ�คนชอบป�รต กมให คนชอบชลล กเปดฮปฮอปบ�งประเภทฟงได หรอคนทตองก�รผลกดนอะไรสกอย�งดวยเพลง กมเพลงแรปทเคยชวยคนทกำ�ลงจะฆ�ตวต�ยใหอย�กมชวตอยตอ เมอกอนคนอ�จมภ�พจำ�กนว�แรปจะเปนแกงคๆ ดๆ แบบยงปน อย�งร�ยก�ร The Rapper กชวยใหคว�มเปนฮปฮอปกระจ�ยเปนหล�ยแบบม�กขน”

Work Like Rap is Nowเมอเปนธรกจยอมมผลกำ�ไรและคว�มก�วหน�เข�ม�เกยวของ ธรกจดนตรทเปนง�นสร�งสรรคอย�งหนงมวธก�รทำ�ง�นอย�งไร คณฟลค ผดแลด�นธรกจเผยว� “เวล�รบง�น เร�จะขอเลอกเนอห� ถ�ทำ�คอนเทนตนนไมได คนทเสยไมใชแคลกค� แตคอภ�พลกษณของเร�ดวย ดงนนตองใหทงค Win-Win เร�ประนประนอมม�กทสด ทำ�ใหตรงกบคว�มเปนแรปเปอรม�กทสด ถ�คอนเทนตไมได เร�กจะไมทำ� ฟงดเหมอนเงอนไขเยอะ หล�ยคนบอกว�ทำ�ง�นดวยย�ก แตสดท�ยกเพอผลง�นและแรปเปอรดวย” ก�รกระโดดเข�สสอกระแสหลก จ�กทเคยทำ�ร�ยก�รและออกอ�ก�ศผ�นท�งยทบและเฟซบกอย�งเดยว เมอ Rap is Now เข�สวงก�รธรกจด�นบนเทงเตมตว ล�สดพวกเข�จงตดสนใจรวมโปรเจกตกบบรษทยกษใหญอย�งเวรคพอยท ผลตร�ยก�ร The Rapper ขนม� เพอตอยอดกระแสฮปฮอปใหเข�ถงกลมผชมทวไป และเปนฐ�นขอมลของฮปฮอปใหได “ในระยะย�ว เร�คดกนว�ทำ�อย�งไรดนตรฮปฮอปถงจะเปนทรจกม�กขนได ลำ�พงตวเร�เองทำ�ไมไดหรอก เพร�ะดนตรสไตลนมคนฟงเฉพ�ะกลม พอท�งเวรคพอยทม�ชวนไปทำ� กคดว�มคนมองเหนแลว เร�คดว�โทรทศนนละเปนชองท�งทแมสสทสด ก�รรวมง�นกบเวรคพอยท เปนก�รเรมตนใหม เรมสร�งจ�กศนยไปดวยกน แบงหน�ทกน โดยทม Rap is Now มหน�ทดแลจตใจของแรปเปอรและสร�งแพลตฟอรมรวมกบเข� เพร�ะว�ก�รเปลยนพนท บ�งทกมผลตอจตใจของแรปเปอรอยเหมอนกน”

Rap is Now and Its Futureปจจบน Rap is Now ไมไดแคผลตร�ยก�รแรปแบทเทล แตพวกเข�ยงตอยอดไปสก�รทำ�ธรกจด�นวฒนธรรมฮปฮอปแบบครบวงจร มเสอผ�แบรนด Rap is Now ซงทำ�เปนคอลเลกชนสตรทแวรจรงจง จำ�หน�ยท�งออนไลน เปนหลก มก�รจดคอนเสรตทงของตวเองและง�นภ�ยนอก ผลตง�นโฆษณ� เชน ทำ�เพลง ทำ�หนง ทำ�เอมว สวนโปรเจกตใหญททำ�อยในตอนนกบเครอ จเอมเอม คอ The Rapisode ซงเปนก�รทำ�เพลงแรป 50 เพลง โดยนำ�เพลงฮตของค�ยแกรมมม�คฟเวอรในแบบแรป และล�สดยงมก�รกอตงค�ยเพลงทชอว� Yupp โดยมงเนนก�รสร�งศลปน ผกมตร สร�งอมเมจ สร�งฐ�นแฟนเพลง จดทวรคอนเสรต เพอทำ�ใหก�รทำ�ง�นเปนระบบม�กขน นนยงรวมไปถงก�รสร�งสรรคโปรเจกตเพอสงคมทชอ Rapiness ทช�วแรปเปอรจะไดไปชวยสอนแรปใหกบเดกๆ ในชมชนหรอโรงเรยนต�งๆ จนเรยกไดว� Rap is Now กำ�ลงขยบขย�ยธรกจไปในทกๆ ด�น และก�วย�งไดอย�งมนคง

Page 24: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

Creative City: จบกระแสเมองสรางสรรค

CREATIVE THAILAND I 24

สภาพแวดลอมความเปนอยทเสอมโทรม ความยากจน และการถกละเลยเพกเฉยจากสงคม คอแรงผลกดนใหชาวแอฟรกนอเมรกนและชาวเปอรเตอรรกนทอาศยอยในนวยอรกซตสรางตวตนและพนททางสงคมผานการแรปและวฒนธรรมฮปฮอปทเปรยบเสมอนกระบอกเสยงของหนมสาวผทรสกวาไมมใครในสงคมรบฟง จากเทคนคการพดตามจงหวะเสยงเพลงของ เอมซเพอแนะนำาดเจเปดแผนในงานบลอกปารตในอพารทเมนททจดขนเพอสรางความสนกสนานและลบเลอนความเครยดใหกบผคนในเขตบรองซตอนใต การแรปกลายเปนสวนหนงของวฒนธรรมฮปฮอปทขยายตวขามไปยงเขตตางๆ ในเมองแหงน กลายเปนทรจกของผคนทวโลกไมวาชาตไหนและผวสอะไรภายในเวลาไมกทศวรรษ สรางรายไดเปนกอบเปนกำาใหกบ แรปเปอร เปลยนพวกเขาจากคนธรรมดาใหกลายเปนศลปนแถวหนาของวงการดนตรระดบโลก และเปนมหาเศรษฐทใครๆ ตางจบตามอง อกทงกลายเปนสำาเนยงเฉพาะใหกบมหานครทไมเคยหลบใหลแหงน

เรอง: ช�ลน วงศออนด

นวยอรกซต: แรปสรางเมองPh

oto

by N

ik Sh

uliah

in o

n Un

splash

Page 25: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 25

ปารตเปลยนสลมเปนตำานาน ในป 1960 เขตบรองซตอนใตตกอยในคว�มเสอมโทรมและกล�ยเปนหนงในเขตทย�กจนม�กทสดในสหรฐอเมรก� ช�วผวข�วอพยพหนคว�มย�กจนไปสร�งชวตใหมในเขตแมนแฮตตน เขตบรองซตอนใตจงเหลอแตช�วแอฟรกนอเมรกนและช�วเปอรเตอรรกนอ�ศยอยเปน สวนใหญ ผลกระทบจ�กก�รสร�งท�งดวน Cross Bronx Express ตดผ�นย�นต�งๆ ในเขต บรองซ เชน ก�รทำ�ล�ยชมชนในบรเวณนน หรอก�รทำ�ใหบ�นเรอนเสยห�ย ทำ�ใหช�วแอฟรกนอเมรกนและช�วเปอรเตอรรกนเรมพ�กนละทงถนฐ�นเพอไปตงรกร�กในเขตบรกลนและควนส สงผลใหอตร�พนทอยอ�ศยทรกร�งในเขตบรองซตอนใตมจำ�นวนเพมขนสงสดเปนประวตก�รณ ในชวงเวล�นน ในขณะทพนททรกร�งว�งเปล�ถกแทนทดวยแกงคอนธพ�ล เหตลกลอบว�งเพลง และ ย�เสพตดม�กขน คว�มสนใจใยดของรฐบ�ลและตำ�รวจ NYPD ตอเขตนกลบมนอยลง ก�รเพกเฉยตอสถ�นก�รณทเกดขนทำ�ใหช�วบรองซตอนใตเตบโตและใชชวตอยในสภ�พแวดลอมและสงคมททำ�ใหพวกเข�รสกว�พวกเข�ไมเปนทตองก�รและไมมใครสนใจ “เร�เดนไปต�มถนน เหนตกร�งม�กม�ย และสงสยว�ทำ�ไมรฐบ�ลถงไมลงเงนชวยเหลอเพอม�พลกฟนชมชนแหงน นอกจ�กนคณจะเหนนกก�รเมองแวะเวยนกนม�ทบรองซแตพวกเข�ไมทำ�อะไร พวกเร�อยกนม�ในสถ�นก�รณแบบน และนแหละสถ�นททฮปฮอปเกดขน” Grandwizard Theodore ดเจและผคดคนเทคนคก�รสแครชกล�ว

ช�วบรองซเปลยนคว�มอดอนจ�กก�ร ถกเพกเฉยเปนพลงในก�รสร�งสรรคสงใหม พวกเข�นำ�คว�มสนกสน�นม�แทนทคว�มว�งเปล�รกร�งของพนท ดวยก�รจดง�นบลอกป�รต สร�งสสน เสยงเพลง และคว�มสนกสน�นใหกบผคนทอยอ�ศยในเขตน คำ�คนหนงในหน�รอนเดอนสงห�คม ป 1973 Clive Campbell ผอพยพช�วจ�ไมกน จดง�นบลอกป�รต “Back to School Jam” ขนในอพ�ตเมนตหม�ยเลข 1520 Sedgwick Ave ในเขตบรองซตอนใต Campbell เปดประตบ�นตอนรบทกคนโดยคดค�คว�มสนกเปนเงนเลกๆ นอยๆ เพยง 25 เซนตสำ�หรบสภ�พสตร (Ladies) และ 50 เซนตสำ�หรบพวกผช�ย (Fellas) ในคำ�คนนน Campbell ขนแสดงในน�ม DJ Kool Herc โดยใชเทรนเทเบลสองตวและมกซเซอรเปดแผนสลบกน คว�มสนกสน�นจ�กแนวเพลง

ของเข�ทไดอทธพลม�จ�กวฒนธรรมจ�ไมกน ทำ�ใหง�นบลอกป�รตของเข�ไดรบก�รกล�วข�น และชอของ DJ Kool Herc กล�ยเปนทรจกทวทง เขตบรองซตอนใตในชวข�มคน อกทงไดรบก�รยกยองใหเปนผบกเบกดนตรประเภทใหมและเปนบด�แหงฮปฮอป นอกจ�ก DJ Kool Herc แลวยงม Afrika Bambaataa และ Grandmaster Flash ศลปนในชวงเวล�นนทกล�ยเปนส�มผบกเบกและผเผยแพรก�รแรปและวฒนธรรมฮปฮอปใหกล�ยเปนเอกลกษณของเขตบรองซ “ฮปฮอปเปลยนสลมใหกล�ยเปนตำ�น�นและอน�คต” Marcyliena Morgan อ�จ�รยภ�ควช� African American Studies และ ผอำ�นวยก�ร HipHop Archive and Research Institute ประจำ� มห�วทย�ลยฮ�รเวรด กล�ว

Rap VS Hip-Hopแมจะตองอดทนตอสภ�พคว�มเปนอยทเสอมโทรมและก�รถกเพกเฉยจ�กสงคม คนรนใหมเลอกทจะมองข�มก�รกอคว�มเคลอนไหวท�งก�รเมองและเลอกทจะแสดงตวตนของ พวกเข�ผ�นกจกรรมต�งๆ แทน ไมว�จะเปน ดเจ เอมซ บบอยหรอจเกรล (เบรกด�นซ) และกร�ฟต ทกล�ยม�เปนองคประกอบสอย�งทสำ�คญของวฒนธรรมฮปฮอปในเวล�ตอม� จรงอยทว�ดเจคอพระเอกคนสำ�คญทคอยสร�งคว�มสนกสน�นดวยเสยงเพลงใหกบผคน ในคำ�คนนน แตป�รตนนๆ เองจะข�ดเอมซไมไดเชนกน เอมซมหน�ทกล�วแนะนำ�ดเจดวยก�รพดแนะนำ�ใหทนจงหวะเพลงอย�งคลองจอง เทคนคก�รพดนเองทกล�ยม�เปนก�รแรปในเวล�ตอม�สงผลใหแรปกล�ยเปนอกชอหนงของเอมซ ในยค 1980 คว�มนยมในก�รแรปและจำ�นวนแรปเปอรทมม�กขนทำ�ใหแรปเปอรกล�ยเปนองคประกอบสำ�คญของวฒนธรรมฮปฮอป ดวยเหตผลนเองทำ�ใหแรปเปอรกล�ยเปนตวแทนของฮปฮอปในส�ยต�ของใครหล�ยๆ คน และเข�ใจว�แรปคอองคประกอบทสำ�คญทสดของฮปฮอป แตอนทจรงแลวดเจ บบอยหรอจเกรล (เบรกด�นซ) และกร�ฟฟต ต�งเปนองคประกอบทสำ�คญไมนอยหน� ไปกว�กน

flickr.

com/p

hotos/K

rists

Luha

ers

DJ Kool Herc

Photo

by N

ik Sh

uliah

in o

n Un

splash

Photo

by Jan

Stre

cha

on U

nsplas

h

wikipe

dia.org

Page 26: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 26

สำาเนยงเฉพาะยาน ง�นบลอกป�รต “Back to School Jam” โดย DJ Kool Herc กล�ยเปนจดเรมตนทเปลยนเขต บรองซตอนใตใหกล�ยเปนแหลงรวมผบกเบกด�นก�รแรปและวฒนธรรมฮปฮอปททรงอทธพล แรปและฮปฮอปเฟองฟขนในเวล�ตอม�และ ขย�ยตวออกไปยงเขตอนๆ ในนวยอรกซต แรปเปอรหน�ใหมม�กคว�มส�ม�รถในเขตบรกลน ควนส สเตตนไอสแลนดมจำ�นวนเพมขนเรอยๆ พวกเข�ใชคว�มรสกและคว�มเค�รพตอย�นอยอ�ศยทแสนอนตร�ยและเตมไปดวยคว�มหล�กหล�ยม�เปนแรงบนด�ลใจในก�รแตงเพลง “ผมโตขนม�ในก�รเคหะ Marcy Projects เขตบรกลน และมนไมง�ยเลย ทตองคอยรบมอกบสถ�นก�รณ ชเปนชต�ยกบชวตเรอยๆ โคเคนและย�เสพตดระบ�ดเตมพนทไปหมด นนคอเหตผลว�ทำ�ไมอทธพลของฮปฮอปในนวยอรกยค 1980 จะถกมองข�มไปไมได ฮปฮอปสร�งคว�มหวง สร�งง�น สร�งโฟกสใหกบเดกๆ ในเขตน และนคอสงทเปลยนทกอย�ง” Jay-Z กล�วใหสมภ�ษณกบนตยส�ร Condé Nast Traveller เมอแรปเปอรจ�กแตละเขตต�งงดฝมอออกม�เพอแสดงคว�มเปนเอกลกษณของตน ทำ�ใหบคลกและสำ�เนยงก�รแรปของ แตละเขตเกดขน เขตบรองซคอบ�นของดเจรน บกเบกอย�ง DJ Kool Herc, Afrika Bambaataa และ Grandmaster Flash เขตควนสจะเปนพนทของแรปเปอรอย�ง A Tribe Called Quest, Nas หรอ 50 Cent ทต�งเปนทรจกกนในสไตลและรสนยมในก�รแรปทไมเหมอนใคร ในขณะทเขต

ลองไอสแลนดคอทของแรปเปอรหวสมยใหมอย�ง Public Enemy, Eric B & Rakim และ De La Soul “ฮปฮอปเปนเรองของพนท คณม�จ�กย�นไหน คณเรยนคว�มเปนฮปฮอปจ�กย�นนนๆ นแหละคอฮปฮอปทคณไดตดตวม� ถ�คณ ม�จ�กแถวแมนำ�บรองซ คณไดฮปฮอปม�จ�ก Bambaataa ถ�คณม�จ�กฝงตะวนตก คณไดมนม�จ�ก Kool Herc ถ�คณม�จ�กบรองซท�งตอนใต คณไดมนม�จ�ก Flash” Grandmaster Caz เอมซและไกดนำ�เทยวจ�ก HushTours.com กล�ว

เปลยนความแรนแคนเปนเพลงแรป เมอคว�มนยมในก�รแรปและวฒนธรรมฮปฮอป มม�กขน จำ�นวนดเจและเอมซจงเพมขนเปน เง�ต�มตว ในขณะทเหล�ดเจต�งพ�กนปรบปรงจงหวะโดยก�รใชเทคนคต�งๆ เชน ก�รสแครชแผน เหล�เอมซปรบก�รแรปของพวกเข�ใหมคว�มคลองจองกนม�กขน เพอใหส�ม�รถแรปไดอย�งไหลลน สไตลของเพลงแรปกถกปรบเปลยนไปดวยเชนกน จ�กเดมทสไตลของเพลงจะเนนคว�มสนกสน�นอนจะเหนไดจ�กเพลง Rapper’s Delight (1979) โดย The Sugarhill Gang และกล�ยเปนเพลงฮปฮอปเพลงแรกๆ ทไดรบคว�มนยมจ�กผคนในวงกว�งจนกล�ยเปนเพลงฮตอนดบสองของก�รจดอนดบ 100 เพลงฮปฮอปยอดเยยมตลอดก�ลโดย VH1 หลงจ�กคว�มสำ�เรจของ Rapper’s Delight เพลงฮปฮอปสไตลคล�ยกนกถกปลอยออกม� ไมว�จะเปน The Breaks (1980) โดย Kurtis Blow หรอ Planet Rock (1986)

โดย Afrika Bambaataa ทเนนคว�มสนกสน�นเปนหลก จนกระทง Grandmaster Flash and the Furious Five ปลอยเพลง The Message (1982) ซงเปนเพลงทพดถงเรองสงคม เชน คว�มย�กจน อ�ชญ�กรรม และคว�มเครยดจ�กก�รอยอ�ศยในเมองใหญอย�งนวยอรกทเตมไปดวยอนตร�ย เมอเข�สกล�งยค 80 และ 90 ผคนต�งหนม�ใหคว�มสนใจในเนอห�ของเพลง และจงหวะก�รแรปของศลปนทมคว�มก�วร�ว เกรยวกร�ด และหย�บค�ย แรปเปอรใชเพลงของพวกเข�เล�ถงคว�มแรนแคนทตองพบเจอ รวมทงเปนสอในก�รเรยกรองก�รเปลยนแปลงท�งสงคม เย�วชนผวสและช�วฮสแปนนคใชก�รแรปเปนเครองมอในก�รแสดงตวตน แรปเปอรอย�ง Public Enemy, N*ggas with Attitude (NWA) และ Snoop Dogg ก�วขนม�เปนศลปนทมชอเสยงในชวงเวล�น ซงเปนชวงเวล�ทไดรบก�รกล�วข�นว�เปนยคทองของฮปฮอป ในชวงเวล�นนเอง เขตบรกลนกล�ยเปนบ�นของแรปเปอรม�กฝมอไมว�จะเปน Big Daddy Kane, Special Ed และ Fat Boys หนงในศลปนคนสำ�คญจ�กเขต บรกลน คอ Notorious B.I.G หรอบกก เข�เรมตนเสนท�งนในชวงตนยค 1990 ดวยก�รค�ย�เสพตดและพย�ย�มทจะเปนแรปเปอร เพลงของบกก ดงคว�มสนใจจ�กผฟงและสร�งกระแสคว�มแปลกใหมและคว�มซบซอนของเนอรองใหกลบม�เปนทสนใจอกครง “เปนก�รคดตนอสตโคสตแรปขนใหมสำ�หรบยคแกงคสเตอร” Steve Huey บรรณ�ธก�รของ AllMusic กล�วถงคว�มสำ�เรจของอลบม Ready to Die (1994) ไวว� “ทำ�ให Notorious B.I.G. ดงเปนพลแตกในวงก�รฮปฮอป และเปนด�วรงดวงเดนจ�กฝงอสตโคสต” ดวยคว�มส�ม�รถในก�รแตงเนอรองทดบเถอนของเข�ทำ�ใหเข�ประสบคว�มสำ�เรจไดอย�งรวดเรวในเวล�เพยงไมกป “เมอคณนกถงแรปเปอรประจำ�นวยอรก คณนกถงบกก เข�คอตวแทนของบรกลน เพลง “Juicy” เปรยบเหมอนก�รกล�วตอนรบคณเข�สชวตในนวยอรก นำ�เสนอถงจตวญญ�ณและคว�มเรงรบของเมองแหงน เมองทคณส�ม�รถเรมตนชวตใหม สร�งชอเสยง และลมอดตทขมขนไปซะ” Michael Depland นกเขยนและบรรณ�ธก�รประจำ� Billboard และ The Hollywood Reporter กล�ว

Page 27: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 27

จากบรองซสบลเลยนแนร จ�กแนวเพลงใหมทเกดขนในเขตบรองซตอนใตในป 1973 แรปและฮปฮอปกล�ยเปนสไตลเพลงทไดรบคว�มนยมเปนอย�งม�กในศตวรรษท 21 และกล�ยเปนประเภทเพลงทมคนฟงม�กทสดในสหรฐอเมรก�ในป 2018 สหรฐอเมรก� คว�มนยมทเพมม�กขนเรอยๆ น คอโอก�สท�งธรกจทพรอมจะมอบร�ยไดกำ�ไรง�มใหกบผทเลงเหนถงโอก�สและพรอมทไขวคว�โอก�สนนไว ไมว�จะเปนทงศลปนและผรวมลงทน สำ�นกข�ว ABC News ร�ยง�นว�ในป 2018 ฮปฮอปสร�งร�ยไดม�กกว� 10 พนล�นเหรยญสหรฐฯ และไปไกลม�กกว�แคเรองของดนตรแตกล�ยเปนเรองของไลฟสไตล บรษทต�งๆ จงเรมห�โอก�สในก�รทำ�เงนจ�กแรปเปอรม�กฝมอเหล�น “หนงในคนทเรมตนเรองสปอนเซอรจ�กบรษทยกษใหญใหกบวงก�รฮปฮอป คอ Chalie Stetteler ในยคตน 80 เข�จดง�นดนตรใหวยรนกว�หกพนคนเข�ม�ดว�ใครคอคนทกำ�ลงม�แรงของวงก�รฮปฮอปในชวงเวล�นน และยงเปดเวทแสวงห�ด�วรงดวงใหมของวงก�รดวย” Zack O’malley Greenburg บรรณ�ธก�รอ�วโสของนตยส�ร Forbes กล�ว “Chalie เล�ว�วง The Fat Boys เปดประต บ�นใหมในเรองก�รทำ�พ�รตเนอรชประหว�ง วงฮปฮอปและแบรนดต�งๆ” ในขณะเดยวกน แรปเปอรต�งๆ เรมมองห�โอก�สในก�รขยบขย�ยธรกจเพอทำ�เงนม�กขนและสร�งร�ยไดอย�งไมรจบ จ�กก�รจดอนดบ 20 ศลปนฮปฮอป

ททำ�ร�ยไดสงทสดประจำ�ปของนตยส�ร Forbes ประจำ�ป 2018 ร�ยไดจ�กก�รทวรคอนเสรตและค�โฆษณ�ทแรปเปอรแตละคนส�ม�รถทำ�ได สงผลใหค�เฉลยของร�ยไดแรปเปอรแตละคน สงถง 44 ล�นเหรยญสหรฐฯ ตอป Jay-Z และ Diddy คอ แรปเปอรจ�กนวยอรกซตททำ�ร�ยไดสงทสดสองอนดบแรกในป 2018 Jay-Z หรอ Shawn Corey Carter แรปเปอรจ�กบรกลนผ เรมตนช วตในวงก�รดนตรใน กล�งยค 90 ทำ�ร�ยไดไปทงหมด 76.5 ล�นเหรยญสหรฐฯ ซงร�ยไดสวนม�กม�จ�กธรกจมเดยและคว�มสำ�เรจของคอนเสรต “On the Run II” กบบยอนเซ ในป 2018 จรงอยทว�ผลง�นเพลงคอสงทสร�งชอเสยงและตวตนใหกบเข� แต Jay-Z มองไปไกลกว�นน เข�ไมใชแคแรปเปอร แตยงเปนนกธรกจทมองเหนโอก�สในก�รสร�งร�ยไดทม�กกว�แคก�รออกอลบม ในป 1994 Jay-Z รวมกอตงค�ยเพลง Roc-A-Fella Records กบ แรปเปอรคนอนๆ ในป 2013 เข�เรมตนธรกจด�นกฬ�ดวยก�รกอตง Roc Nation Sports รวมกบ Creative Artists Agency ในป 2015 เข�ตดสนใจซอ Tidal เพอลงทนในธรกจก�รฟงเพลงออนไลน ในขณะท Diddy ทำ�ร�ยไดไปทงหมด 64 ล�นเหรยญสหรฐฯ ซงร�ยไดสวนใหญม�จ�กก�รลงทนในเครองดมต�งๆ ไมว�จะเปนวอดก� Ciroc เตกล� DeLeon และ นำ�อลค�ไลน Aquahydrate Diddy ใหสมภ�ษณกบนตยส�ร Forbes ถงคว�ม

รำ�รวยของเข�ไวว� “ผมเรมอ�ชพนกธรกจของผมตงแตอ�ย 12 สมยผมเปนเดกสงหนงสอพมพ มนทำ�ใหผมเข�ใจเสมอม�ว� ถ�ผมดแลลกค�ใหดทสด บรก�รพวกเข�อย�งทพวกเข�ควรไดรบ ไมว�จะเปนในเรองของดนตร เสอผ� หรอวอดก� ผมจะไดกำ�ไรกลบม�จ�กก�รทำ�ง�นอย�งหนกแนนอน” คงจะไมเปนก�รกล�วเกนจรงไปนก ทจะบอกว�คว�มเปนอยทเสอมโทรม คว�มย�กจน และก�รถกละเลยเพกเฉย คอ ปญห�ของก�รอยอ�ศยในเมองใหญ ในขณะทเมองไมพรอมทจะยนมอเข�ม�ชวยเหลอ ก�รมองห�โอก�สใหมๆ เพอสร�งชวตทดกว�ดวยตนเองอ�จจะเปนท�งเลอกทน�สนใจไมนอย ถ�ในคำ�คนนน Clive Campbell เลอกทจะจมอยกบคว�มชงชงในสภ�พคว�มเปนอยของเขตบรองซตอนใต นวยอรกซตอ�จจะไมใชเมองแหงแรปเปอรม�กฝมอและคงไมไดสมญ�น�มว�เปนมห�นคร แหงเพลงแรปและฮปฮอป ดงเชนท Jeff Chang นกเขยนหนงสอ Can’t Stop Won’t Stop: A History of the Hip-Hop Generation กล�วว�ไว “ฮปฮอปไมไดเรมตนขนเพอเปนก�รเคลอนไหวท�งก�รเมอง มนไมไดมก�รแถลงก�รณอะไร เดกๆ เรมตนสงนขนเพอห�อะไรทำ�ฆ�เวล� พวกเข�แคอย�กจะสนกกนเท�นน แตพวกเข�เตบโตขนม�ในสภ�พแวดลอมทถกเพกเฉย สงทพวกเข�ทำ�ฆ�เวล�จงกล�ยเปนเมลดพนธสำ�หรบก�รเรมตนวฒนธรรมใหมๆ”

ทม�: บทคว�ม “Brooklyn’s Finest: Has the New York Borough’s Hip-Hop Crown Slipped?” โดย Ben Westhoff จ�ก theguardian.com / บทคว�ม “DJ Kool Herc DJs His First Block Party (His Sister’s Birthday) at 1520 Sedgwick Avenue, Bronx, New York” โดย Angus Batey จ�ก theguardian.com / บทคว�ม “40 Years On from the Party Where Hip Hop Was Born” โดย Rebecca Laurence จ�ก bbc.com / บทคว�ม “Here’s How Much Jay-Z Is Worth-and How He Makes Money” โดย Allana Akhtar จ�ก time.com / บทคว�ม “Hip-Hop: Billion-Dollar Biz” โดย Julie Watson จ�ก abcnews.go.com / บทคว�ม “History of Hip Hop Music” จ�ก englishclub.com / บทคว�ม “Jay-Z’s Favorite Places in New York” โดย Emma Coiler จ�ก cntraveller.com / บทคว�ม “Sounds and Scenes of New York City: Hip-Hop” จ�ก macaulay.cuny.edu / บทคว�ม “The Forbes Five: Hip-Hop’s Wealthiest Artists 2018” โดย Zack O’Malley Greenburg จ�ก forbes.com / บทคว�ม “The Social Significance of Rap & Hip-Hop Culture” โดย Becky Blanchard จ�ก web.stanford.edu / บทคว�ม “20 Essential Tracks From The Golden Age Of ’90s Hip Hop” โดย Leonie Cooper จ�ก nme.com

เพลยลสตประกอบบทความ Rapper’s Delight โดย The Sugarhill Gang The Breaks โดย Kurtis Blow Juicy โดย Notorious B.I.G. The Message โดย Grandmaster Flash and

the Furious Five Hard Knock Life (Ghetto Anthem)

โดย Jay-Z

Page 28: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 28

The Creative: มมมองของนกคด

“วนเกดทไมตองมเซอรไพรส กขเกยจจะตกกะใจ เคกทซอมาไมตองปกเทยนไว ปกตามอายเดยวมนจะแดกไมได” คอเพลงใหมทเราเพงไดยนจากโจ อภสทธ โอภาสเอยมลขต aka โจอบอย ในวนทเขาจะมอายครบ 43 ป

ใชแลว เขาเกดในเดอนธนวาคม และกำาลงเตรยมการจดงานฉลองวนเกดในบรรยากาศสนกสนานอนเปนททางของเขา โดยเขาตงชอมนวา Joeyboy Expo HBD to ก

เรอง: กรญ� เลกสมบรณ

JOEYBOY แรปคอภาษา แรปเปอรคอโคตรฉลาด

แรป+สามชาคอโคตรสนก

Page 29: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 29

คณอ�จจะเคยไดยนม�บ�งว� จดเรมตนของโจอบอยกคอคว�มฝนท บนทกไวในเรยงคว�มสงครว�อย�กเปนนกรอง โชคดทเข�ไมไดหนหน คว�มฝนนนเพยงเพร�ะเกดม�เสยงไมด แตกลบห�มมทไดและใชจนเจอ นนกคอแรป เร�อ�จสงสยว�เข�ทำ�ไดอย�งไร มอลบมแรกกดง ทำ�เพลงใหคนอน กโดน (อย�งเพลงแฟนจ�นนไง) ทำ�โชวออกม�กทกไมเคซำ� เลนกฬ�กยงตดทมช�ต ร�วกบคนทเกดม�เพอชนะอย�งแทจรง แตเชอไหมว�คว�มคดของเข�กลบเรยบง�ย เพร�ะแรปไมไดเปนอะไรม�กกว�ภ�ษ�ทใชสอส�ร เร�จงไดสมผสทงมมรก เหง� เม� และสนกสน�นจ�กง�นของเข�ทไมเคยตดอยในกรอบใดเลย

เลาทมาของงานฉลองวนเกดทกำาลงจะจดหนอยไดไหมคอทกปผมจะสนกสน�นกบก�รจดง�นวนเกดอยในกลมเพอน เลยรสกว�ทำ�ไมเร�ไมจดง�นวนเกดทคนเข�ม�รวมกบเร�ได อย�กจะจดทไหนทมน จคนไดเยอะ ใหเข�ไดสนกไปกบเร� แลวทเลอกสวนนำ� (ก�รตนเนตเวรก พทย�) กเพอใหทกคนไดกลบไปเปนเดกอกหนงวน

แตกอนงานดงกลาวคณกจะขนเวท Big Mountain ดวย ใชไหมผมรวมง�นกบป�เตด (ยทธน� บญออม) ม�ตลอด ง�น Big Mountain จะมเวทหนงเปนของผม ซงเปนเวทรำ�วงทเนนจงหวะไทย ใครม�เลนเวทนตองทำ�เพลงของตวเองเปนลกทง-ส�มช� นกรองทม�เวทนตองรองเพลงบรโน ม�รส เปนจงหวะรำ�วง อย�งปนกจะมยย ญ�ตเยอะ จนตหร� พนล�ภ คณะรำ�วงโฟรเอส คณะรำ�วงเชญยม เปนเวททมนม�ก

เรยกคณวาแรปเปอรสายสนกไดไหมคอผมรสกว�ผมไมตองทำ�อะไรใหมนแรปไปกว�นแลวละ ในยคหลงผมเลยทำ�ส�มช�แลวแรปลงไป ผมสนกกบมนและรสกว�ถนดดดวย คอสงทเร�ทำ�มนไมจำ�เปนตองทนสมยแลว มนเปนสงทเร�ทำ�เพอตวเร�เอง

เจอความพเศษอะไรในสามชามนคอเรองของจงหวะ จ�เมก�มเรกเก ละตนมซลซ� ทกประเทศเปนทรจกดวยจงหวะ สวนจงหวะไทยมส�มช� หมอลำ� รำ�วง นนคอสงทผมทำ�แบบขว�งหนออกไปเลย คว�มรสกแรกบอกว�วนหนงมนจะตองม� เร�ชอบ และทกคนชอบ ดงนนมนไมมเหตผลเลยทผมจะไมทำ�

โจอบอยทเรารจกในวนนเรมตนอยางไรถ�เอ�กอนเข�วงก�รเลย ในเรยงคว�มตอนเดกผมเขยนว�อย�กเปนนกรอง แตเสยงไมด คว�มรด�นดนตรกไมม พอโตม�กเรมฟงเพลง แลวกแขงประกวดเตน คอเปนเดกแรปยคแรกของเมองไทย จนวนหนงโอก�สเข�ม� คนทยนโอก�สใหคอ บอยด โกสยพงษ ซงเปนรนพโรงเรยน จะใหผมออกเทปตงแตตอนอย ม.5 แตผมไมพรอม เร�ยงไมมคว�มร

กอนทโจอบอยจะเจอเพลงแรป กอนหนานนฟงเพลงอะไรฟงหมดเลย เปนคนทฟงเพลงเยอะม�ก ทกแนว ค�ร�บ�ว ช�ตร ดนพล แกวก�ญจน ธงไชย แมคอนไตย ฟงหมดเลยทกแนว

แลวทเรมตนจรงๆ คอชวงไหนหลงจ�กนนกผ�นก�รตระเวนดคอนเสรต ไปดว�เข�รองยงไง สมยกอนจะมวงต�งช�ตทแรป กไปดแลวกลบบ�นม�หดรอง แลวกไปขอเข�ขนไปรอง ทผบลโอกรอตโตซอยทองหลอ จนพบอยดเรยกไปรองเพลงอกรอบ (ชวงแรปเพลงต�อนกบต�น� ของสมเกยรต อรยะชยพ�ณชย อลบม Z-MYX) จ�กนนผมกไปอยฮองกง พอกลบม�เพลงนขนช�รตแลว ผมเลยเดนไปถ�มพบอยดว�อย�กทำ�อลบมอกไหม แลวกไปบอกแมว�ขอไมเรยนหนงสอแลว เพร�ะจะออกเทปเพลงแรป กโดนด�ดครบ เสยงแบบมงจะรองเพลงยงไง แลวหน�ต�คนออกเทปสมยนนคอมอส ปฏภ�ณ เต� สมช�ย แตในทสด แมกเปดโอก�สใหลองสกตงหนง

กอนยค 90 บานเราไมมแรปไทยเลยใชไหมมหลดม�บ�งพอใหสงสยว�เพลงอะไรนะ ตงแตเพลงมนแปลกดนะของพเตอ (เรวต พทธนนทน) แลวกเพลงเบอคนบน ของธเนศ วร�กลนเคร�ะห แตวง ทชดคอสดของเมองไทยวงแรกชอ TKO เข�ไปทไหนกต�มไปด ทำ�ใหชอบในวฒนธรรมแรป แตสวนทผมชอบจะเปนวฒนธรรมทว�ดวยภ�ษ�เปนหลก เรองแฟชนหรอไลฟสไตลเปนเรองรองลงม� กเลยพย�ย�มเรมเขยนแรปเปนภ�ษ�ไทย แลวกรสกว�มนถกท�ง เพร�ะตอนเรยนชอบเรยนภ�ษ�ไทย ชอบเขยนกลอนอะไรแบบน

Page 30: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 30

...นคอสงทผมบอกเขาตงแตแรก วาแรปเปอรทกคนโคตรฉลาด ใหมนพดเรองแมมนกพดไดสดซง ใหมนพดเรองอาหารมนกบรรยาย ไดดเลศ แคยอนกลบมาตงโจทย เปนอะไรกไดทคนรจก แลวใหเขา แรปตามโจทยนน คนไดฟงแรปแบบเตมๆ จะรสกวาโดน

ตอนเดกภาษาไทยเกรดดไหมถ�เปนเรองก�รเรยนผมไมรเรอง แตชอบภ�ษ�ไทย ไปเลนเกมออกทวอะไรทเปนภ�ษ�ไทยเร�มกจะชนะ ชอบอ�นกลอน คออ�นแลวทำ�ไมเร�เข�ใจวะว�คำ�ย�กๆ มนแปลว�อะไร แลวกสนใจว�ชอตวเองแปลว�อะไร มร�กฐ�นม�จ�กคำ�ว�อะไร แลวกเรมรสกว�ก�รใชภ�ษ�กบแรปมนเหม�ะกบเร�ม�กเลย รองเพลงนอย�ไปคด เสยงหวยแตกม�ก เพร�ะฉะนนก�รแรปน�จะเปนท�งออกทดในก�รเขยนและทำ�เพลง กซอกแซกห�เป�หม�ยไปเรอยๆ

แรปในสไตลโจอบอยเปนอยางไรคอก�รทำ�ใหรสหว�นรบประท�นง�ย เข�ถงง�ย ก�รเขยนเพลงในแบบของเร�คอก�รคลคล�ย อย�งเพลงก�กนง ทคนฟงแลวรสกสนกเพร�ะมนง�ย ก�กนงในภ�ษ�จนแปลว�คนกนเอง มนเกดม�จ�กข�วทนกก�รเมองทะเล�ะกนว�มงคอคนเชอช�ตจนจะม�ปกครองเมองไทยไดยงไง ผมกเขยนออกม�แบบนน ผมจะไมเขยนเพลงโตงๆ เพร�ะรสกว�มนไมมลล� ก�รเขยนเพลงด�ตรงๆ คอมนเขยนได แตถ�ทำ�อย�งนน กด�มงไปเลยดกว�ไหม เขยนจดหม�ยด�กได ยนด�กไดไง

Page 31: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 31

แปลวาแรปไมจำาเปนตองดาสำ�หรบผมศลปะในก�รสอส�รมนมไดหล�ยแบบ แตโจอบอยกจะสอส�ร แบบน ผมมอกเพลงชอว�เ_ย ผมคดอยน�นว�จะเขยนเพลงด�คนคนหนงว�เ_ยไดยงไงใหมนเปนเร�ม�กทสด กไปคลคล�ยตรงทอนทว� “กรว�มงเ_ย เพร�ะกกเ_ยเหมอนมง” ไมงนใหไปด�เฉยๆ มนกไมใชลล�ของผม

ทำาไมเวลามองจากมมคนนอกแลวฮปฮอปดมขนบเยอะมาก เชนตองแตงตวแบบน ตองใชคำาน ตองดาไมหรอก นคอสงทโจอบอยเปนม�ตลอด คอบนโลกไมมแรปเปอรคนไหนทไวผมย�วขน�ดนน (ตอนออกอลบมแรกๆ) ซงผมไมเคยมทรงผมแบบแรปเปอรในจนตน�ก�ร ผมไมมคำ�ว� Yo! What’s up? ผมอ�จพดแบบนกบ เพอนฝรง แตผมกสวสดครบกบเพอนคนไทยดวยกน เร�แคพย�ย�มหยบจบ สงทเร�เปนทสด และไมตองพย�ย�มเปนอะไร

จากเบเกอรมวสคจนถงวนทมาทำาคายเพลงเอง (กานคอคลบ) มอะไรเปลยนไปแคไหนมนคอกฎแหงกรรมเลย ตอนผมเปนศลปนคอแสบสดๆ เร�เปนเดกวยรนท ออกจ�กมห�วทย�ลย ม�ใชชวตมห�วทย�ลยอยในค�ยเพลง เปนนองเลกทสดในเบเกอรมวสค มนกมชอเสยงเงนทอง สนกสน�น เกเร จนวนทม�ทำ�ค�ยเพลง ผมตองรบลกระเบดเข�ม�หล�ยวง ตวแสบหล�ยๆ คน

เรามอำานาจในการคดเลอกศลปนไหมใชครบ ผมเปนคนตดสนใจคนเดยว โดยยมตงคช�วบ�นเข�ม�ทำ� แลวกทำ�แบบไมสนใจดวย ไมสนใจในทนคอเร�เปนศลปนม�กอน เร�ตองก�รสง ทดทสดสำ�หรบค�ยของเร� ลกนองเร� ศลปนของเร� ฉะนนกธรกจแทบจะไมอยในหวผมเลย มเงนเท�ไหรกถมใหหมด มเงนเท�นกถมเอมวใหหมด ทำ�ง�นแบบนไปเรอยๆ เร�สนก แตท�งค�ยใหญคงจะไมสนกเท�ไหร แตกอยม�ไดเรอยๆ

ทำาเพลงใหศลปนคนไหนสนกทสดสงหเหนอเสอใต สนกม�ก ศลปนเบอรแรก ตงใจไวเลยถ�กมค�ยตองเปนฝมอมง คอผมเหนเข�ม�ตงแตเปนเดกจนเข�โต กรสกว�มงจะตองด แลวผมอนกบเข�ม�กเหมอนกบนอง

คดวาทำาคายเพลงไดดไหมทำ�ม�สบห�ปมนไมมขนเลย (หวเร�ะ) ถ�วดจ�กธรกจ ไมไดเรองหรอก มนไมใชเพลงฮตตดตล�ดระดบซเปอรสต�ร แตมนไดสร�งสงหนงทเร�อย�กสร�งมนม�ตลอดเลยคอศลปนทมคณภ�พ ศลปนทโตขนไปแลวสร�งสรรคผลง�นได อนนคอคว�มตงใจในก�รทำ�ค�ยนขนม�

ถาไมไดเงนมากมายทำาไมเขาถงใหเราทำามานานขนาดนคอเร�กแตงเพลงพเบรดคนเข�ไป แลกกน ธรกจมนมหล�ยแพลตฟอรม เร�เปนหนวยเงนทเลกม�ก เมอเทยบกบก�รทำ�กำ�ไรของเพลงทเบรด มงเจง

ไปเถอะ มนอ�จฟงดตลกแตมนคอดลแบบนจรงๆ คอผมมหน�ทสองสวนในก�รทำ�ง�นทแกรมม หนงคอครเอทฟ ทำ�ง�นกบพเบรด ธงไชย พเลก บษบ� แลวกชวยง�นครเอทฟด�นอนๆ สวนอกพ�รทหนงผมกทำ�ก�นคอคลบ ซงมนไมไดใชเงนเยอะ ถ�เหนเอมวดเยอะนนผมไปวงห�ม�เองดวย ซงตรงนกำ�ไรข�ดทนมนนอยม�ก

กานคอคลบมบทบาทแคไหนในการพฒนาวงการฮปฮอปไทย มบทบ�ทหรอเปล�ผมกไมรเหมอนกน จรงๆ แลวเร�กไมใชฮปฮอปจ� เพร�ะผมสอนใหนองทกคนทำ�ในสงทมนเปน มงอย�เปนอะไรทมงไมใช อย�ง สงหเหนอเสอใตเข�กฮปฮอปไปในท�งของเข� กอลฟอ�นหนงสอเยอะไปท�งนเลยกอลฟ บดด�เบลสม�ตอนแรกเปนวงอนเดอรกร�วดเลย หย�บจนแบบว�...อยกใหมงออกไมได อ�กด�กต�ยห� จนเข�ไปบวชกลบม�บอกว�พครบผมจะไมหย�บแลว ผมจะมวงชอบดด�เบลส ผมจะพดแตเรองดๆ “อยในป�รตรอนดงกบไฟเออร” นคอบรรย�ยถงภ�พนรกนะ

เดยวนยงใสสรอยทองเสนโตๆ อยไหม มนมความหมายวาอะไรไมคอยใสครบ ใสแตออกโทรทศน เข�ใหใสกใส มคว�มหม�ยคอแฟชน เปนแฟชนของฮปฮอป

จดเรมตนของแฟชนนมาจากไหนคนผวสผมว�กส�มลอถกหวย มกตองโชว กำ�นนสไตลนะ ผมว�คนเรมตนใสอ�จจะใสทองจรง คนตอม�กอ�จจะ..กอย�กจะใสเฉยๆ จนวนกลบม� รอบนคอใสเลนกนแลว พล�สตกกเปนทอง มนกล�ยเปนแฟชนแลว คอฮปฮอปม�จ�กก�รพดอะไรทมนลกม�กๆ ถกกดขม�กกเลยระบ�ยออกม� จนม�ถงปจจบนคนมนอยในโลกทเร�โตม�กบยคทสบ�ยๆ ฉะนนคว�มเปนแฟชน คว�มเม� คว�มปลนคอก�รกวนตน ไมมเนอห� ไมมอะไรเลย กจะใสกชชมงจะทำ�ไมละ

ไมไดใสเพอตอตานความรวยดวยใชไหมมนไมไดคดอะไรเลย มนเม� มนถงเปนกรณกนระหว�งแรปเปอรโลกเก�กบแรปเปอรโลกใหม โลกเก�กจะด�...มงไมรว�กว�พวกกจะตอสม�ถงจดทคนยอมรบได แลวมงทำ�เ_ยอะไรของมง มนทะเล�ะกนทกวนเลย ทะเล�ะกนในระดบช�ต พวกสนปดอกกกจะไมชอบพวกกชชแกงค เพร�ะทะเล�ะกนในแงของแรป คอมงแรปเ_ยอะไรกนฟงไมรเรอง พวกกชชแกงค (เพลง Gucci Gang โดยศลปน Lil Pump) กจะบอกว�นมนยคก มงไมฟงกไป ทอนเดกๆ เข�จะฟงกน มนกเปนเรองธรรมช�ต ผมว�คนทฟงเมทลลก� กคงตกใจตอนเนอรว�น�โผลม�ครงแรกเหมอนกน

มองการเตบโตของฮปฮอปไทยในวนนอยางไรมนเกดจ�ก The Rapper, Rap is Now, Show Me The Money มนเกดจ�กทกคนททำ�ใหมนเกดขนม� แตเสนหสดท�ยททำ�ใหคนไดยนจรงๆ คอเรองของภ�ษ� ภ�ษ�ทำ�ไดขน�ดนเลยเหรอ เพลงแรปทำ�ไดขน�ดนเลยเหรอ มนถงเวล�ทคนจะตงใจฟง

Page 32: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 32

นอกจ�กคว�มฝนในก�รเปนนกนอง โจอบอยในวยเดกยงฝน ถงก�รเปนนกกฬ�ทมช�ตดวย เข�เลนกฬ�หล�กหล�ย ไลตงแตฮอกกนำ�แขง (อยในทม

แชมปประเทศไทยตอนเข�อ�ย 13 ป) สเกตบอรด เวคบอรด พ�ร�มอเตอร (แชมปประเทศไทยและตวแทนทมช�ต) ยงธน (ปรนเซสคพร�งวลท 3) ไปจนถงกอลฟ และมอเตอรไซดวบ�ก สวนกฬ�ทเลนอยในตอนนคอเจตเซรฟ ซงเข�กำ�ลงจะลงแขง

ร�ยก�รชงแชมปโลกทพทย� เหตผลทเลนกฬ�แลวตองไปแขง เข�บอกว�มนเปนก�รตงเป�หม�ย

ไมอย�งนนมนจะกล�ยเปนกจกรรมสนทน�ก�รหรอง�นอดเรก ซงเข�ไมชอบอะไรแบบนน สำ�หรบเข�คอตองไปใหสด รใหจรง “ปลกแอปเปลกตองรทงหมด ชงก�แฟกตองรทงหมด” แนนอน เข�ยอมรบว�ตวเองเปนคนชอบแขงขนดวย วนยในก�รฝกซอมสำ�คญม�ก (เข�บอกว�อย�ดแตรปภ�ยนอก)

แตตวชวยสำ�คญกคอก�รควบคมสมองใหได เชน สงสมอง ใหตวเองเปนนกยงธนทโคตรเกง แลวซอมไปต�มขนตอนท ว�งแผนไว ซงเทคนคนเข�ไดม�จ�กนกจตวทย�ทม�คยกบ นกกฬ�ทมช�ตนนเอง

อะไรททำาใหรายการ The Rapper Thailand ประสบความสำาเรจThe Rapper Thailand คอก�รเอ�แรปม�คลคล�ย เอ�คนทด�กนใน Rap is Now ม�แรปในมมทคนอนไมไดเหน คนเร�ไมไดด�อยในมมเดยว ในสมองมนมอะไรอกเยอะ นคอสงทผมบอกเข�ตงแตแรกว�แรปเปอรทกคนโคตรฉล�ด ใหมนพดเรองแมมนกพดไดสดซง ใหมนพดเรองอ�ห�รมนกบรรย�ยไดดเลศ แคยอนกลบม�ตงโจทยเปนอะไรกไดทคนรจก แลวใหเข�แรปต�มโจทยนน คนไดฟงแรปแบบเตมๆ จะรสกว�โดน

ขยายความคำาวาแรปเปอรทกคนโคตรฉลาดใหฟงหนอยฉล�ดใชภ�ษ� ฉล�ดในเรองของก�รทเข�ศกษ� เข�คอคนทสอส�รออกม�เปนกลอนไทยไดเกง ใชสำ�นวนไดเกง มคำ�ศพท มคว�มเชยวช�ญใน ภ�ษ�ไทยทม�กกว�คนทวไป คอคอนเทนตไมตองม�บอกหรอกว�อะไรด ไมด ถ�เปนแรปเปอรดวยกนจะอย�กไดยนภ�ษ� อย�กเหนลล�ก�รใชคำ� เหมอนเวล�ผมกบขน ไทเทเนยม ทำ�ง�นดวยกนแลวตดสน (ในร�ยก�ร The Rapper Thailand) เร�จะมองทตรงนน ไมใชว�ใครหยบคอนเทนต ทรนแรงกว�ม�พดกจะไดคะแนนไป คอทำ�ไดนะถ�มนสละสลวย แลวมนเจงจรงๆ ทำาไมแรปเปอรยคนพดเรองบานเมองกนเยอะจรงๆ มนมคละกนไป ไมใชทกคน แตผมรสกว�เข�พดกนม�เยอะทกยค ทกสมย แตยคนอ�จไดยนง�ยกว�

แมจะใตดนกเขาถงไดเดยวนมนไมมแลวครบใตดน บนดน มนมแตออนไลน

เทยบจากเมอกอน แรปตอนนมฐานกวางขนแคไหนมนเยอะม�ก ป�ข�ยของ...ทกคนฟงแรปไดหมด สนกแบบนกไมถงเลย ยอนกลบไปในสมยเร� จะฟงเพลงแรปตองรอดเจเปดวนละเพลงสองเพลงต�มคลบต�งๆ เปดเสรจสบ�ยใจละกลบบ�นได ไมมเปดต�มวทยดวย แลวอกมมหนงกดใจว�มนเปนแรงบนด�ลใจใหกบเดกใหมๆ ทไดเหนมมมองของแรปว�มนไมไดมแคเรองเดยว มนทำ�เปนแบบนแบบนนไดนะ มนทำ�ไดหล�ยรปแบบ และมนคอภ�ษ�ไทยดวย คร�วนสนกเลย คว�มสนใจในภ�ษ�มนกจะม�กขนไปอก

ซงไดเหนผลลพธแลวเหนไดชดเจนเลย เดยวนแรปกนไฟแลบแลว

Page 33: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย
Page 34: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

CREATIVE THAILAND I 34

Creative Will: คด ทำา ด

เรอง: กรณศ รตน�มหทธนะ

ราชาแรปทชวตถกกดปม Restart

ป 1994 หนมนกดนตรนสยรกสงบคนหนงเข�ชวยเพอนในเหตวว�ท แตตวเองกลบรบเคร�ะห เข�ถกฟ�ดทศรษะอย�งแรง อ�ก�รหนกป�งต�ย เข�รอดชวต แตสญเสยคว�มทรงจำ� หญงคนหนงยนข�งเตยง จบมอเข�ไวแลวพดว� “นแมเองนะลก” ช�ยหนมบนเตยงคอ ท ล� รอก (T La Rock) แรปเปอรชอดงทกำ�ลงอยในจดสงสดของอ�ชพ เข�อ�ยเพยง 33 ป ทเกดในย�นบรองซ ถนกำ�เนดวฒนธรรมฮปฮอป เข�โตม�กบเครองเสยงดงสนน พกสมดบนทกตดตวตลอดเพอเขยนเพลง เกบเงนซออปกรณดเจกบเพอนๆ และเปดก�รแสดงในสวนส�ธ�รณะแถวบ�น แมของเข�ซงเปนคร ขนหนงสอวรรณกรรมและประวตศ�สตรม�ใหอ�นเพอเพมคลงคำ�ศพท เนอเพลงของเข�โดดเดนดวยก�รใชภ�ษ�ทไมเหมอนใคร ทเปนคนแรกทเขยนคำ�ย�วถง 40 ตวอกษรในเนอเพลง และมวธเฉพ�ะตวในก�รเชอมคำ�และขอคว�มใหคลองจองกน ซงเกล It’s Yours ทเปดตวในป 1984 เปนเพลงฮตทสงเข�สสถ�นะ ซเปอรสต�ร ทไดชอว�เปน “พใหญ” ผบกเบกวงก�รแรปและฮปฮอป และยงเปนศลปนคนแรกของค�ยเพลง Def Jam (ทตอม�มศลปนชอดงในสงกดอย�ง LL Cool J, Rihanna, Jay-Z, Nas, Mariah Carey, Justin Bieber ฯลฯ) แตคว�มสำ�เรจทงหมดพลนสะดดหยดลง ในวน�ททเข�ตดสนใจชวยเพอนในเหตวว�ททตนเองไมเกยวของ ทเข�รบก�รรกษ�ทสถ�นพกฟน Haym Salomon Home for Nursing and Rehabilitation ในบรกลน แมของเข�นงรถไฟวนละสองชวโมงเพอ ไปเยยม พรอมกบนำ� “อดต” ไปให ไดแก ซดเพลงของท สมดบนทกทท ใชเขยนเพลง ภ�พถ�ยครอบครว ภ�พถ�ยตอนเข�ขนเวท ภ�พถ�ย แรปเปอรและดเจทเคยรวมง�นกน หรอพดอกอย�งคอ ภ�พชวตทงหมดของ

เข�กอนสญเสยคว�มทรงจำ� ปกแผนเสยงแรกของเข�ทชอว� Lyrical King แขวนอยบนร�วต�กผ�เชดตว มรปทยนเท�เอว สวมชดแบบแรปเปอร และสรอยทองเสนโตสลกชอ T La Rock “ผมนงจองภ�พเหล�นทกวน จองเปนเดอน ถงคอยๆ จำ�ทกคนและชวตตวเองไดทละนอย” ทกล�ว ครงหนง คนไขในสถ�นพกฟนชอลออน (Leon) ทมภ�วะเสนเลอดแตกในสมองและสอส�รเปนคำ�พดไมได แสดงออกใหรว�เข�อย�กฆ�ตวต�ย เพร�ะขยบตวไมได พดไมได และทำ�อะไรดวยตวเองไมไดเลย ทกล�ว ปลอบใจเข�ว� เข�เข�ใจคว�มเจบปวดททำ�อะไรไมได แตชวตมค� แมว�จะตองอยแบบน ก�รมชวตอยดกว�ต�ยแนนอน จนลออนเปลยนใจ “ชวตมจดมงหม�ยเสมอ” ทกล�วกบเข�และรองไหไปดวย “แมบ�งครงเร�ไมรว�จดหม�ยนนคออะไร” ทยงพย�ย�มหดรองแรปใหม ถงจะเปนง�นทย�กลำ�บ�ก เพร�ะ คว�มทรงจำ�ทสงสมไวถกลบหมดเหมอนกดปม Delete เมอครงเปน แรปเปอร เพลงของทมเนอห�เกยวกบตวตน คว�มภ�คภมใจ ร�กเหง�ของตวเข� แตบดนเข�ตองพย�ย�มรวบรวมเศษแหงอดตทกระจดกระจ�ย เข�ดวยกน เพอจำ�ใหไดว�เข�เคยเปนใคร เมอพย�ย�มระลกอย�งหนก ทพบว� เข�เรมจำ�ไดทงคว�มทรงจำ�ทดและไมด เข�เรมจำ�ไดว� ในชวงทอ�ชพรงโรจนสดๆ เข�คบผหญงทละหล�ยคนและทำ�ใหพวกเธอตองเสยนำ�ต� รวมทงเรองผดพล�ดอนๆ ในชวตทเข�บอกว� “ไมอย�กจำ�ไดเลย” จนตองถ�มแมว� เข�ทำ�สงเหล�นนจรงหรอ ม�รแชล (Marshall) เจ�หน�ทสถ�นพกฟนทกล�ยม�เปนเพอนสนทของท กล�วกบเข�ว� “น�ยนโชคดนะ ทกคนเคยทำ�ผดพล�ด แตน�ยมโอก�สลบกระด�นทงแลวเรมชวตใหม” ทไมเคยลมคำ�พดน เข�คดว� หล�ยคนบนโลกคงอย�กเปลยน ปรบ หรอลบอะไรบ�งอย�งในอดตแตทำ�ไมได แตเข�ยงมโอก�สครงทสอง ก�รท เข�ไมต�ย แคจำ�อะไรไมได เท�กบพระเจ�กดปม Restart ใหเข� ทกล�วว� คร�วนเข�เลอกไดว�อย�กเอ�สงใดในอดตม�ใสในชวตทเหลอ และทำ�ใหเข�ไดตระหนกว� ก�รยงมชวตอยมค�เพยงใด ทกวนน ท ล� รอก กลบเปนปกต เข�ไดรบเชญใหขนเวทรวมกบแรปเปอรรนนอง หลงจ�กก�รฝกฝนอย�งหนก ทยงคงแรปไดดเยยมไมต�งจ�กเดม แมไมโดงดงเหมอนกอนเกดอบตเหต แตทเข�ใจดว� ไมมซเปอรสต�รคนไหน อยคำ�ฟ�ไปตลอด เข�ยงคงใชชวตเรยบง�ยในอพ�รตเมนตเลกๆ ทนวยอรก เดนไปซอข�วกบสตวเนอแบบหอกลบบ�นร�ค� 15 เหรยญทร�นเจ�ประจำ� และตองหยดเปนระยะเพอทกท�ยบรรด�เพอน คนรจก และแฟนๆ ทยงคงจดจำ�เข�ไดเสมอ ป 2017 ค�ย Twentieth Century Fox ประก�ศจะทำ�หนงเกยวกบชวตของเข� เพอเปนอนสรณแดร�ช�แรป ผแผวถ�งเสนท�งแหงฮปฮอปใหเปนวฒนธรรมดนตรกระแสหลกตงแตยค 1970

ทม�: บทคว�ม “The Man Who Forgot He Was a Rap Legend” โดย Joshuah Bearman จ�ก gq.com / บทคว�ม “T La Rock and His New Posse” โดย ROSALIE R. RADOMSKY จ�ก nytimes.com / บทคว�ม “T La Rock: Fox to Develop Film About Life of the First Def Jam Artist” โดย Jenna Busch จ�ก comingsoon.net / T La Rock at home in New York (Part 1 และ Part 2) จ�ก youtube.com

Page 35: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย
Page 36: แร็ป-ฮิปฮอป - creativethailand.org · Local Wisdom แร็ปแบบบ้านบ้าน Creative Startup Rap is Now The Creative โจอี้บอย

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

AW_SCB_GOOGLE_MY_BUSINESS_MAG_ADS_21_X_27_CM.pdf 1 8/1/2561 BE 12:39 PM