A Welfare Management Model for Thailand Public University

รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

โดย นางปองหทย พงนม

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนศกษาแบบ 2.1 ปรชญาดษฎบณฑต

ภาควชาพนฐานทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร


โดย นางปองหทย พงนม

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนศกษาแบบ 2.1 ปรชญาดษฎบณฑต

ภาควชาพนฐานทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

A WELFARE MANAGEMENT MODEL FOR THAILAND PUBLIC UNIVERSITY EMPLOYEES

By

MRS. Ponghathai PUNGNUM

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Doctor of Philosophy (DEVELOPMENT EDUCATION)

Department of Education Foundations Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2017 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

4

หวขอ รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

โดย ปองหทย พงนม สาขาวชา พฒนศกษาแบบ 2.1 ปรชญาดษฎบณฑต อาจารยทปรกษาหลก รองศาสตราจารย ดร. นพพร จนทรน าช

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ (อาจารย ดร. รชฎาพร เกตานนท แนวแหงธรรม )

อาจารยทปรกษาหลก (รองศาสตราจารย ดร. นพพร จนทรน าช )

อาจารยทปรกษารวม (ผชวยศาสตราจารย ดร. วรรณวร บญคม )

ผทรงคณวฒภายนอก (รองศาสตราจารย ดร. พรรณธดา เหลาพวงศกด )

ง

บทคดยอภาษาไทย

56260903 : พฒนศกษาแบบ 2.1 ปรชญาดษฎบณฑต ค าส าคญ : รปแบบ, การจดสวสดการ, พนกงานมหาวทยาลย

นาง ปองหทย พงนม: รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : รองศาสตราจารย ดร. นพพร จนทรน าช

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของ

รฐ 2) ศกษาวธปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 3) สรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย และ 4) เสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย โดยใชวธการวจยแบบผสม แบงเปน 4 ขนตอน ขนตอนท 1 การศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยใชแบบสอบถาม จากตวอยาง คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดมศกษาของรฐ จ านวน 400 คน วเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐานและคา PNI ขนตอนท 2 การศกษาวธปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยใชเครองมอในการวจย 2 รปแบบคอ การจดสนทนากลม และแบบสมภาษณเชงลก ผใหขอมลหลก คอพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ จากมหาวทยาลยทมแนวปฏบตทดเลศ 4 แหง รวม 25 คน วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหา ขนตอนท 3 การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย โดยวธการวเคราะห ขอมลจากขนตอนท 1 และขนตอนท 2ไดองคประกอบ และเงอนไขความส าเรจของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ขนตอนท 4 การเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย โดยใชการประชมเพอเสนอรปแบบ มผใหขอมลหลกจ านวน 35 คน การวเคราะหขอมลโดยการสรางขอสรปแบบอปนย

ผลการวจยพบวา 1) ความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ พบวาระดบสภาพทเปนจรงโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง และระดบสภาพทคาดหวงและคาดชนระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการโดยภาพรวมอยในระดบมาก PNI =0.42 2) วธปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ประกอบดวย 1.ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 2. ดานความยตธรรม 3.ดานสทธประโยชน 4. ดานคณภาพชวตการท างาน 5. ดานการรกษาพยาบาล 6. ดานระบบสญญาจาง 7. ดานระบบคาตอบแทน 3) การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ม 6 องคประกอบ คอ การปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ ดานสญญาจางทมนคง ดานคาตอบแทนทเทาเทยม ดานสทธประโยชนทมสวนรวม ดานสวสดการทครอบคลม และดานความมนคงระยะยาว ม 6 เงอนไข คอ ดานนโยบาย ดานผบรหาร ดานงบประมาณ ดานการมสวนรวม ดานการสอสาร และดานความพรอมของมหาวทยาลย และ 4) การเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย มหาวทยาลย มนโยบายการบรหารทรพยากรบคคลทชดเจนและปกครองดวยหลกธรรมาภบาล ทกคนมสทธในการแสดงความคดเหนรวมตอสวสดการและสทธประโยชนทเกยวของโดยตรง มการปรบปรงสวสดการใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจและสงคมปจจบนรวมทงมแผนการจดสรรงบประมาณอยางเพยงพอและตอเนอง การก าหนดมาตรฐานการจางและคาตอบแทนทางวชาการทเทาเทยมกน จดรปแบบสวสดการทค านงถงประโยชนสงสด และอ านวยความสะดวกแกพนกงานเพอใหมคณภาพชวตในการท างานทด

จ

บทคดยอภาษาองกฤษ

56260903 : Major (DEVELOPMENT EDUCATION) Keyword : Model, Welfare Management, University Employees

MRS. PONGHATHAI PUNGNUM : A WELFARE MANAGEMENT MODEL FOR THAILAND PUBLIC UNIVERSITY EMPLOYEES THESIS ADVISOR : ASSOCIATE PROFESSOR NOPPORN CHANTARANAMCHOO, Ed.D.

The purposes of this research were: 1) to explore the need for welfare of public university employees; 2) to investigate the best practice of welfare management for public university employees; 3) to construct a welfare management model for Thailand public university employees; and 4) to propose a guideline of welfare management development for Thailand public university employees. Mixed methods approach was employed and carried out in the following 4 stages. Stage 1: Exploring the need of welfare among public university employees by administering a questionnaire with the sample of 400 public university academic employees. The data was analyzed for percentage, mean, standard deviation, and PNI. Stage 2: Investigating the best practice of welfare man agement for public university employees, using 2 sets of instruments, i.e. a focus group discussion and an in -depth interview. Key informants include 25 university academic employees from 4 universities with best practice approach. A content analysis was undertaken for data analysis. Stage 3: Constructing a welfare management model for Thailand public university employees. The analysis took the data from Stage 1 and Stage 2 to capture the components and success conditions of the model. Stage 4: Proposing a guideline of welfare management development for Thailand public university employees in a presentation meeting. This involves 35 key informants. An analytic induction was used for data analysis. Research findings were as follows. 1) The authentic state of welfare need of public university employees was found at a moderate level in overall, and the expected state and the Priority Need Index of the welfare demonstrated a moderate level in overall with PNI = 0.42. 2) The best practice of welfare management for public university employees composes of 1. Security and career advancement opportunity, 2. Justice, 3. Benefits, 4. Working quality of life, 5. Medical care, 6. Employment contract, and 7. Compensation. 3) The constructed welfare management model consisted of 6 elements including the work with career advancement, secured employment contract, equal compensation, common benefits, welfare coverage, and long-term security. There were 6 success conditions, namely, policy, administrator, budget, involvement, communication, and readiness of the university. 4) The proposed guideline for welfare management development for Thailand university employees suggesting that universities should provide explicit policies on human resources management, follow good governance, allow every employee to share opinion about the welfare and benefits, take action in welfare improvement based on the current socio -economic situation, plan for continually allocating sufficient budget, establish standards for employment and equal academi c compensation, offer welfare schemes

ฉ

กตตกรรมประก าศ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยด ดวยความกรณาและความเมตตาใหค าแนะน าอยางดยงจาก รองศาสตราจารย ดร.นพพร จนทรน าช อาจารยทปรกษาวทยานพนธ และผชวยศาสตราจารย ดร. วรรณวร บญคม ทไดกรณาเปนทปรกษารวม ผวจยขอกราบขอบพระคณทานท งสองเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณอาจารย ดร.รชฎาพร เกตานนท แนวแหงธรรม ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารย ดร.พรรณธดา เหลาพวงศกด คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย ผทรงคณวฒภายนอกทไดกรณาแนะน าและใหค าปรกษาทเปนประโยชนในการท าวทยานพนธฉบบน

ขอกราบขอบคณพระคณผเชยวชาญและผทรงคณวฒทกทานทกรณาตรวจสอบเครองมอในการวจยและเปนผทรงคณวฒในการประเมนรปแบบ ตลอดจนหนวยงานและเจาหนาททเกยวของกบสวนงานสวสดการพนกงานมหาวทยาลยทกทานทใหความรวมมออยางดยงในการเกบรวบรวมขอมลและขอขอบพระคณเปนพเศษ ส าหรบรองศาสตราจารย นาวาอากาศโท ดร.สมตร สวรรณ รองคณบดฝายวจยและบรการวชาการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตรก าแพงแสน จงหวดนครปฐม ททานไดใหความกรณาชวยเหลอแกผวจยเปนอยางดยง

ขอกราบขอบพระคณคณาจารยประจ าหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนศกษา ภาควชาพนฐานทางการศกษาทกทานทไดอบรมสงสอนใหความรแกผวจยตลอดมา และขอขอบคณมตรรกเพอนสนทสาขาวชาพฒนศกษาทกทาน ส าหรบการชวยเหลอ สนบสนน และเปนก าลงใจอนดเยยมของผวจยดวยความซาบซงเปนอยางยง รวมทง คณปวณา บนนาค และคณอภญญา จงพฒนากร กลยาณมตรคนส าคญของผวจยทคอยชวยเหลอผวจยในทกๆ ดาน นอกจากนยงมผชวยเหลอผวจยดานตาง ๆ อกหลายทาน ซงผวจยไมสามารถกลาวนามไดหมดในทน จงขอขอบพระคณทานเหลานไว ณ โอกาสนดวย

คณคาหรอประโยชนของการวจยเลมน ผวจยขอนอมบชาแดพระคณบดา มารดา คร อาจารยทอบรมสงสอน แนะน าใหการสนบสนนและใหก าลงใจอยางดยงเสมอมา

สดทายน ผวจยขอขอบพระคณครอบครวทสนบสนนและใหก าลงใจตลอดชวงระยะเวลาของการศกษาในระดบปรญญาเอกจนขาพเจาส าเรจการศกษา

ปองหทย พงนม

ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................ ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ...................................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ ............................................................................................................................ ฉ

สารบญ ............................................................................................................................................. ช

บทท 1 บทน า ................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ............................................................................................... 1

วตถประสงคของการวจย ..................................................................................................................... 7

ขอบเขตของการวจย ............................................................................................................................. 7

นยามศพทเฉพาะ .................................................................................................................................. 9

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ................................................................................................................ 11

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ ........................................................................................................ 12

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดสวสดการ ................................................................................... 12

2.แนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการท างาน .......................................................................... 24

3. แนวคดเกยวกบการบรหารและพฒนาทรพยากรมนษย .................................................................. 36

4.แนวคดเกยวกบการบรหารคาจาง เงนเดอน และคาตอบแทน ......................................................... 45

5. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการปฏบตทเปนเลศ .............................................................................. 56

7.แนวคดเกยวกบความมนคงและความกาวหนาในการท างาน .......................................................... 75

8.ขอมลทวไปเกยวกบพนกงานในสถาบนอดมศกษา ........................................................................ 87

9.งานวจยทเกยวของ ........................................................................................................................... 99

บทท 3 วธด าเนนการวจย .............................................................................................................. 139

ขนตอนท 1 การศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ............... 139

ขนตอนท 2 การศกษาวธปฏบตทเปนเลศ (Best Practices)ในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ........................................................................................................... 146

ขนตอนท 3 การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย .............................................................................................................................. 151

ซ

ขนตอนท 4 การเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย .................................................................................................................. 154

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล ...................................................................................................... 159

ขนตอนท 1 ผลการศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 1.1 ผลการศกษาความตองการสวสดการ 159

ขนตอนท 2 การศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ .............................................................................................................................................. 190

ขนตอนท 3 การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย .............................................................................................................................. 275

ขนตอนท 4 การเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ...... 323

ของรฐ ส าหรบประเทศไทย ............................................................................................................. 323

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ................................................................................. 333

สรปผลการวจย ................................................................................................................................. 333

1. ผลการวเคราะหความตองการจ าเปนและการประเมนความคาดหวงในการจดสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย ................................................................................................................ 333

2. ผลการศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ... 334

3.รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ............ 338

อภปรายผล ....................................................................................................................................... 342

ขอเสนอแนะ ..................................................................................................................................... 353

1.ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใช ...................................................................................... 353

2.ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป ......................................................................................... 356

รายการอางอง ................................................................................................................................ 357

ภาคผนวก ...................................................................................................................................... 369

ภาคผนวก ก ................................................................................................................................... 370

ภาคผนวก ข ................................................................................................................................... 382

ภาคผนวก ค ................................................................................................................................... 384

ภาคผนวก ง ................................................................................................................................... 390

ภาคผนวก จ ................................................................................................................................... 392

ฌ

ภาคผนวก ฉ ................................................................................................................................... 394

ภาคผนวก ช ................................................................................................................................... 400

ภาคผนวก ซ ................................................................................................................................... 412

ภาคผนวก ฌ .................................................................................................................................. 414

ภาคผนวก ญ .................................................................................................................................. 418

ภาคผนวก ฎ ................................................................................................................................... 426

ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 438

ซ

สารบญตาราง ตารางท หนา

2.1 แสดงการสรปหลกสวสดการ ............................................................................................. 22 2.2 แสดงสาเหตทพนกงานลาออกจากองคการ ........................................................................ 50 2.3 แสดงเสนทางวชาชพของอาจารยตามแตละชวงอาย .......................................................... 83

2.4 แสดงจ านวนพนกงานในสถาบนอดมศกษาจ าแนกตามประเภทสถาบนอดมศกษา ตามสายงาน ........................................................................................................................ 89 2.5 แสดงสวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน .. 91

2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐ ............................................................................................ 121

3.7 แสดงขนาดของตวอยางของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 79 แหง ซงแบงตามประเภทของมหาวทยาลย ............................................................................... 141 3.8 สรปกระบวนการและขนตอนในการวจย .......................................................................... 159 4.1 แสดงจ านวน และรอยละของขอมลสวนบคคลดานเพศของตวอยาง ................................ 161

4.2 แสดงการวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐทงรายดานและภาพรวม ....................................................... 164 4.3 แสดงการวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐดานผลตอบแทน ........................................................................ 164 4.4 แสดงการวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐดานการรกษาพยาบาล ............................................................... 165 4.5 แสดงการวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐดานคณภาพชวตการท างาน ....................................................... 166 4.6 แสดงการวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ ดานสทธประโยชน ................................................................... 167

4.7 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐโดยภาพรวม ........................................................................................... 168 4.8 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐดานผลตอบแทน .................................................................... 168

4.9 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ดานการรกษาพยาบาล ........................................................................................... 169

ฌ

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

4.10 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานคณภาพชวตการท างาน ................................................................ 170

4.11 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานสทธประโยชน .............................................................................. 171 4.12 การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงทคาดหวง และคาดชนระดบความตองการจ าเปน เกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดย ภาพรวมแตละดาน ........................................................................................................... 172 4.13 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานผลตอบแทน .................................................................................. 173

4.14 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานการรกษาพยาบาล .......................................................................... 174

4.15 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานคณภาพชวตการท างาน ................................................................. 175

4.16 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานสทธประโยชน .............................................................................. 176

4.17 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวม ......................................................... 177 4.18 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ ...................... 178 4.19 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐดานความยตธรรม .................................................................... 179 4.20 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐดานคณภาพชวตการท างาน .................................................. 180 4.21 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของพนกงาน

ในสถาบนอดมศกษาของรฐดานการรกษาพยาบาล .......................................................... 181 4.22 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐดานระบบสญญาจาง ............................................ 182

ญ

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 4.23 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดานระบบคาตอบแทน ........................................... 183 4.24 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐของมหาวทยาลยแหงท 1 ....................................................................................... 210

4.25 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ...................................................................... 230

4.26 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษา ของรฐของมหาวทยาลยเชยงใหม .................................................................................... 245 4.27 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ มหาวทยาลยสงขลานครนทร .............................................................................. 266

4.28 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษา ของรฐ ส าหรบประเทศไทย.............................................................................................. 268

4.29 องคประกอบการจดสวสดการในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ........... 308 4.30 เงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบ ประเทศไทย ..................................................................................................................... 313

4.31 การประเมนความเหมาะสมของรปแบบการจดสวสดการเพอพฒนาการจดสวสดการ ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ...................................... 317

ฎ

สารบญภาพ ภาพท หนา

2.1 การเสรมแรงและการลงโทษ ............................................................................................. 29 2.2 ความตองการ 5 ขน ของมาสโลว ....................................................................................... 31 2.3 ความตองการ 3 ขน ของอลเดอรเฟอร ............................................................................... 33 2.4 ความสมพนธของความสามารถ (Ability) แรงจงใจ (Motivation) และโอกาส (Opportunity) ................................................................................................. 35 2.5 ภารกจของการบรหารทรพยากรมนษย ............................................................................. 43 2.6 องคประกอบของคาตอบแทนทงหมดจากการท างาน ....................................................... 49 2.7 ความส าคญของการจายคาตอบแทนเทาเทยมกน .............................................................. 54 2.8 มมมองความเสมอภาคของพนกงาน ................................................................................. 55 2.9 องคประกอบของคณภาพชวตการท างานตามแนวคดของ Walton ................................... 69 2.10 กรอบแนวคดในการวจย .................................................................................................. 138 4.11 รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย .......................................................................................................... 323 4.12 สรปแนวทางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย .......................................................................................................... 332

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

การศกษาเปนกระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคล และสงคม โดยการถายทอดความร การฝก การอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอม สงคม การเรยนร และปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต (พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 : 2) รวมทงการศกษายงชวยพฒนาคนใหมคณภาพเพยบพรอม ทงความร ความสามารถ และสตปญญาเพยงพอ ทจะเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาโดยเฉพาะการศกษาในระดบสงกวาปรญญาตร ซงจดเปนการศกษาทมงสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาความร ทกษะในสาขาวชาเฉพาะทางใหมความชดเจน และยงมงสรางบคคลใหมความเปนเลศทางวชาการ สามารถพฒนาองคความรและเทคโนโลยตางๆ ตลอดจนวทยาการสากลมาใชในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ (ประดษฐ มสข และคณะ, 2551: 119 -120) เมอเปนเชนกลาวน หนวยงานทมหนาทก ากบดแลทางดานการศกษาของชาตจงตองใหความส าคญในเรองนอยางมาก จะเหนไดวาสถาบนอดมศกษาทงภาครฐ และเอกชนในประเทศไทย มบทบาทส าคญใน การพฒนาทรพยากรมนษยใหกบบานเมอง และเปนสถาบนหลกทมบทบาทชน าสงคมมาโดยตลอด สงคมทวไปไดใหการยอมรบและใหความส าคญกบสถาบนอดมศกษาวาเปนหลกทประชาชนและองคกรตางๆ สามารถพงพาได เมอมปญหาตองการแกไขดวยวชาการและปญญา ความหวงของสงคมและภารกจทมอยท าใหสถาบนอดมศกษา ตองใชความพยายามอยางเตมททจะตองปฏบตหนาทใหครบถวนและรกษาความเชอมนศรทธาของสงคมใหคงอยตลอดไป ซงภารกจหลกทสถาบนอดมศกษาจะตองปฏบต 4 ประการ คอ การจดการเรยนการสอน ผลตบณฑต การวจยสรางองคความร การใหบรการวชาการแกสงคม เปนทพงของสงคมและการท านบ ารงศลปวฒนธรรม รกษาเอกลกษณของชาต การด าเนนการตามภารกจดงกลาว จงมความส าคญยงตอการพฒนาประเทศทงในระยะสนและระยะยาว (พชญาภา ยนยาว, 2552: 1) ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560 – 2564 ในระยะ 5 ป จะยดหลก “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” ตอเนองจากแผนพฒนาฯฉบบกอนหนาเพอใหการพฒนา ในทกมตมการบรณาการบนทางสายกลางไดกลาวถง “สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาคเปนธรรม และมภมคมกนตอการเปลยนแปลง” รวมทงมงเนนการสรางสงคมเปนธรรม

2

และสงคมทมคณภาพ ทกคนมความมนคงในชวต ไดรบการคมครองทางสงคมทมคณภาพอยางทวถงและเทาเทยม มการเขาถงทรพยากรและกระบวนการยตธรรมอยางเสมอภาค ทกภาคสวนไดรบการเสรมพลงใหสามารถมสวนรวมในกระบวนการพฒนา ภายใตระบบบรหารจดการภาครฐทโปรงใส และเปนธรรม มเปาหมายการพฒนา คนไทยทกชวงวยมทกษะความรและความสามารถเพมขนใหโอกาสไดรบการศกษาทมคภาพสง และสามารถเรยนรดวยตนเอง พรอมทงมสขภาวะทดขนในสงคม ให มความเขมแขงมความสามารถในการด ารงชวตอยางมคณคา (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตส านกนายกรฐมนตร พ.ศ.2559 ราชกจจานเบกษา เลม 133, ตอนท 115ก (29 ธนวาคม :1-7) หากยอนไปในอดตเมอป พ.ศ. 2507 มการก าหนดใหบคลากรทปฏบตหนาทราชการในสถาบนอดมศกษา มสถานะเปนขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา หลงจากเกดวกฤตเศรษฐกจใน ป พ.ศ. 2540 หนงในนโยบายของรฐทใชในการแกปญหานน คอ การลดอตราก าลงขาราชการลง เพ อลดรายจายภาครฐในระยะยาว และสงน เปน ทมาของค าวา “พนกงานมหาวทยาลย” หรอ “พนกงานในสถาบนอดมศกษา” ขนในวงการอดมศกษาไทย ซงหมายความวา บคคลซงไดรบการจางตามสญญาจาง ใหท างานในสถาบนอดมศกษาโดยไดรบคาจางหรอคาตอบแทนจากเงนงบประมาณแผนดนหรอเงนรายไดของสถาบนอดมศกษา (พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ฉบบท 2) พ.ศ.2551 ราชกจจานเบกษา เลม 125, ตอนท 28 ก ( 5กมภาพนธ: 36.) เมอวนท 7 พฤษภาคม พ.ศ.2556 คณะรฐมนตรไดมมตอนมตวงเงนงบประมาณเพมเตมเพอเบกจายเงนปรบเพม ตามคณวฒ ในป พ.ศ. 2555 เปนจ านวนเงน 3,014 ลานบาท ป พ.ศ. 2556 เปนจ านวนเงน 4,260 ลานบาท และป พ.ศ. 2557 เปนจ านวนเงน 4,516 ลานบาท รวมทงสน 11,792 ลานบาท ใหแกพนกงานมหาวทยาลย ทไดรบการบรรจแตงตงกอนวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2555 ซงเปนมตคณะรฐมนตร ทปรบเงนเดอนพนกงานเกา เปนครงแรกในรอบ 14 ป และมหาวทยาลยขนาดใหญหลายแหงปรบขนเงนเดอนพนกงานมหาวทยาลยตามนโยบายรฐบาลแลว แตปจจบนยงมมหาวทยาลยอกหลายแหง ยงไมด าเนนการตามมตคณะรฐมนตรดงกลาว ซงเกดจากปญหาการบรหารจดการงบประมาณ ซงน าไปสการปฏบตในลกษณะทไมเปนธรรมตอพนกงานมหาวทยาลย เชน การขาดความมนคงในอาชพ การจางเปนระบบสญญาจาง 1-3,1-5 ป ไมมระยะยาวถง 60 ป อาจารยขาดเสรภาพในการวพากษวจารณแสดงความคดเหน ต าแหนงทางวชาการไมไดรบผลตอบแทนตามสทธทพงได ศกดศร สทธตางๆ ดานสวสดการไมเทยบเทากบระบบขาราชการเดม สถานะภาพเหมอนกบไมมตวตนในสงคม เพราะไมไดอยภายใตพระราชบญญตคมครองแรงงานปจจบนพนกงานมหาวทยาลย เปนบคลากรกลมใหญทสดในระบบสถาบนอดมศกษา ซงปจจบนม

3

ขาราชการเหลอเพยงรอยละ 20 (วระชย พทธวงศ , 2556) ดวยเหตนพนกงานในสถาบนอดมศกษา จงเรยกรองในสทธทพนกงานมหาวทยาลยควรจะไดรบ และขอความเปนธรรมและความรวมมอใหทกภาคสวน โดยเฉพาะภาครฐ ใหรวมมอกนแกไขปญหาดงกลาวใหแกกลมพนกงานมหาวทยาลยของรฐ ปญหาพนกงานในสถาบนอดมศกษา หรอมหาวทยาลยไดลวงเลยมาจนกระทง ถงปจจบน ยงมพนกงานมหาวทยาลยจ านวน 65,992 คน ทยงไมไดรบการปรบขนเงนเดอนตามมตของรฐมนตรอกหลายแหง ทงๆ ทเปนพนกงานสวนใหญของมหาวทยาลย ซงเกดจากสญญาจางไมมความชอบธรรม เปนสญญาระยะเวลาสนระบเวลาท างาน 3-5 ป อนสงผลกระทบตอขวญก าลงใจของพนกงาน เพราะสญญาระยะส นดงกลาว ท าใหพนกงานมหาวทยาลยขาดเสรภาพ และการวพากษวจารณในทกระดบ ในดานสวสดการ การรกษาพยาบาล พนกงานมหาวทยาลยถกบงคบใหไดรบสวสดการจากระบบประกนสงคมเทานน สงผลกระทบท าใหหากมคสมรสเปนขาราชการ ไมอาจใชสทธทดกวาได ดงน เครอขายพนกงานมหาวทยาลยจงไดขอใหรฐบาลเรงแกไขปญหาดงกลาวซงถานบจากมตคณะรฐมนตรในป พ.ศ. 2542 ดงกลาวมา จนกระทงถงปจจบนรวมระยะเวลามากกวา 15 ปแลว สงผลใหเกดปญหาขน กลาวคอ จ านวนขาราชการลดลง และจ านวนพนกงานมหาวทยาลยเพมขนทดแทน แตเงนเดอนกลบไมเปนตามทไดก าหนดไว ทงน ปญหาเรองการจดระบบสวสดการสวนใหญ สงผลกระทบใหเกดปญหาทเกยวของตามมา 4 ประการ คอ 1)ระบบการบรหารงานบคคล การบรหารงบประมาณการเงนและพสดทขดแยงกบสภาพปจจบนทตองการความยดหยน ความคลองตว และความฉบไวในการด าเนนงาน 2) การขาดแคลนอาจารยทมคณภาพ ไมสอดคลองกบจ านวนนกศกษาทเพมมากขน 3) การไมสามารถดงดดคนด คนเกงไวกบองคกร เนองจากอตราคาจาง และคาตอบแทนยงไมเหมาะสม และเปนธรรม และ 4) การบรหารงานบคคลท งในระดบกลางและระดบลางในมหาวทยาลย ยงไมเปนไปในทศทางเดยวกน เนองจากระบบการบรหารจดการ ไม เออ ตอผ ป ฏบตงานในสถาบนอดมศกษา เพราะขาดแรงจงใจในการใหคาตอบแทนตามความรความสามารถ ปญหาทงหมดดงกลาว สงผลกระทบตอขวญและก าลงใจในการท างานแกผปฏบตงาน รวมทงยงสงผลตอการศกษาเปนอยางมากเชนกน (อมรรตน ทองชมสน, 2551: 1)

จากสงทไดกลาวมาขางตน สอดคลองกบ ขจร จตสขมมงคล (2556 : 2) ทไดกลาวถง สภาพปญหาพนกงานในสถาบนอดมศกษาไทยในปจจบนทส าคญ 3ประการ กลาวคอ 1)ปญหาดานระบบสญญาจาง สงผลใหพนกงานมหาวทยาลยขาดความมนคงในอาชพ ขาดแรงจงใจ ขาดขวญก าลงใจ สงผลตอประสทธภาพการท างาน รวมท งเกดความไมเทาเทยมและไมเสมอภาคของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของสถาบนอดมศกษาแตละแหง 2) ปญหาดานระบบคาตอบแทน

4

ในการบรหารวงเงน สถาบนอดมศกษาไมสามารถจายคาตอบแทนในอตราตามทก าหนดได เนองจากตองหกเงนสวนหนงไวจดเปนสวสดการใหบคลากร รวมท งส านกงบประมาณ และส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ไมมอ านาจในการตรวจสอบหรอเขาไปก ากบดแล และ 3) ปญหาดานระบบสวสดการและสทธประโยชน เกดความไมเสมอภาคและความไมเทาเทยมในการบรหารระบบสวสดการและสทธประโยชนของสถาบนอดมศกษาแตละแหง รวมทงสงผลตอความไมมนคงในการด ารงชพ รวมถงความมนคงทางสขภาพของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

นอกจากน สภาพปญหาของพนกงานในสถาบนอดมศกษาไทยในปจจบนดงกลาว ยงสอดคลองกบ ส มตร สวรรณ และคณะ (2552:102) ทไดกลาววา ปญหาการบรหารงานมหาวทยาลยในอดต ยงคงมอยในปจจบน โดยเฉพาะการขาดแคลนนกวชาการ หรออาจารย ถงแมจะมความพยายามทจะเปลยนแปลงจากขาราชการเปนพนกงานมหาวทยาลย แตยงมไดแกไขปญหาทเกดขนได ซงพบวาอาจารยสวนหนงมความคดทจะลาออก หรอเปลยนงานสงถงรอยละ 37.4 เนองจากความไมพอใจในเรองเงนเดอนและสวสดการ ซงจะเหนวาหลายมหาวทยาลย ยงไมไดด าเนนการตามมตคณะรฐมนตรอยางเปนรปธรรมชดเจน

จะเหนไดวาเงนเดอนและสวสดการจงเปนสงจงใจทส าคญมาก เพราะเงนเปนสงตอบแทนทบคคลน าไปใชแลกเปลยนกบสงอนตามตองการได รวมทงเงนเดอนและสวสดการยงเปนปจจยจงใจตอการท างาน ถาบคคลไดรบไมเพยงพอ จะเกดความไมพอใจ จะเกดความรสกวาตนเองไมไดรบความยตธรรม (เกรยงศกด เขยวยง, 2553: 320-326) ดงนน คาตอบแทน จงเปนสงทมผลตอการจงใจในการท างานโดยตรง และท าใหการท างานมประสทธภาพมากขน ในยคโลกาภวตน ซงมการเปลยนแปลงและมการแขงขนกนสง องคการจ าเปนตองใชแผนกลยทธการบรหารงานทรพยากรมนษย ทตองเนน ความรวดเรว ความคมคา มความยดหยนและมความสมดล มาเปนตวขบเคลอนใหเกดผลสมฤทธกบองคการ การเสนอคาจาง คาตอบแทน และมโอกาสกาวหนาในต าแหนงงาน สวสดการตาง ๆ ทองคการสามารถใหไดมากกวา สงกวาองคการเดม จงเปนปจจยส าคญยงในการสรางโอกาสใหบคคลแสวงหางานใหมเสมอ และเปนจดเดนทจะชกชวน หรอดงคนดมาสองคการได (จตรงค ศรวงษวรรณะ, 2558: 204-205)

มนษยเปนทรพยากรทมคณคามากทสด และเปนปจจยทส าคญอยางยงตอการด ารงอยขององคการ การจงใจใหมนษยมก าลงใจในการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ และมความจงรกภกดองคการของตน คอผลตอบแทนทไดรบทงเปนผลตอบแทนโดยตรงตอการปฏบตงานในรปเงนเดอน คาจาง หรอผลตอบแทนทเกอกล ใหเกดประโยชนแกผปฏบตงานในรปแบบอนๆ ทเรยกวา “สวสดการ” ลวนเปนมลเหตจงใจและโนมนาวบคคล ใหต งใจปฏบตงานอยางเตมความสามารถของตน และลดความกงวลในดานคาครองชพ จะไดทมเทจตใจใหกบการท างานอยาง

5

เตมก าลงความสามารถ และสตปญญาของตน หลกบรหารภารกจตางๆ ขององคกรจะบรรลวตถประสงคไดน น ตองมองคประกอบ 2 สวนส าคญ คอ สวนแรก คอการจดระบบงานทมประสทธภาพ ซงจะเอออ านวยใหภารกจขององคการด าเนนการไปไดตามเปาหมาย และสวนทสองคอ การมบคลากรทมความรความสามารถ และคณสมบตทเหมาะสมเพยงพอตอการปฏบตภารกจตางๆขององคการ ผบรหารจะตองมความรความเขาใจ และใหความส าคญตอการบรหารจดการดานบคลากร ดงน นปจจยทางดานบคลากร หรอผปฏบตงาน จงเปนปจจยทส าคญทสดในบรรดาทรพยากรทงหมด เพราะสามารถทจะจดการ หรอหาวธทจะด าเนนการใหองคการบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ ดงนน บคลากรจงเปนทมาของความส าเรจ หรอความลมเหลวขององคการอกดวย ในอดตทผานมา การบรหารมงเนนไปทประสทธภาพในการผลตขององคการอยางเดยว โดยขาดการใหความส าคญตอมนษยผปฏบตงานในองคการ มองมนษยเปนเสมอนเครองจกร ไมมชวตจตใจ แตสงทจะจงใจกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตอองคการ นนคอ คาตอบแทนทเปนตวเงน และสวสดการอนทไมใชตวเงน ดงนน การบรหารทรพยากรมนษยในปจจบน จงเปลยนเปนการมงเนนในการใหความส าคญทางดานจตใจกบมนษยในองคการมากขน โดยเชอวา ปจจยทเกยวกบบคคลโดยแทจรงแลว เปนปจจยทมผล และมความส าคญเปนอยางมากตอประสทธภาพในการท างาน (ค านาย อภปรชญาสกล, 2557: 56) ทงน หากองคการใด สามารถบรหารทรพยากรมนษยในการท างาน ใหเกดประโยชนสงสดไดนน จะสรางความกาวหนาใหกบองคกรเปนอยางยง และสวนหนงของการบรหารองคการเพอใหพนกงานเกดความพงพอใจสงสดในการปฏบตงาน คอ ผบรหารทสามารถบรหารองคการ พฒนาปรบปรง เพอใหตอบสนองตอความตองการของพนกงานใตบงคบบญชา และมความพงพอใจทจะท างานใหกบองคกรดวยความจงรกภกด (วลยลกา สวสดนฤเดช, 2555: 34) รวมทงคนทกคนตองการเปนทยอมรบในสงคม ตองการไดรบการยกยองชมเชยใหเกดมขวญก าลงใจใน การปฏบตงานอยางทมเท กอใหเกดประโยชนตอองคการโดยตรง ดงทฤษฎการเสรมแรง ของ สกนเนอร (Skinner, 1969) ทกลาววา หากการแสดงพฤตกรรมใด ท าใหผกระท าไดรบผลทางบวก เชน ค าชมเชย จะมโอกาสสงทจะมการแสดงพฤตกรรมนนออกมาอก และวคเตอร วม (Victor Vroom, 1964) ยงอธบายวา ความพยายามของคน ทจะท าใหมระดบการปฏบตงานทดซงจะน าไปสการได ผลลพธทปรารถนาของบคคลนนจะตองมแรงจงใจในการท างานสงเชนกน(ชชย สมทธไกร, 2555: 279-282) ถงแมวาบคคลจะไดรบสวสดการตางๆมากเทาใดกตาม แตความตองการของบคคล จะอยากไดมากกวาปจจยสทเปนความจ าเปนขนพนฐานอยเสมอ ซงตรงกบทฤษฎล าดบขนความตองการของ Maslow (1984) ทกลาววา สวสดการเปนสงทมอทธพลตอการปฏบตงานของพนกงาน และเปนสงทพนกงานสมควรไดรบ นอกเหนอจากเงนเดอนและคาจางทไดรบตามปกต รวมทง

6

ป จจย ส ขอนามยย ง เป นสภาพแวดลอม ท ส าคญ ย ง ท จะธ ารงรกษ าคนไวในองคก าร กลาวคอ หากสขอนามยไมไดรบการตอบสนอง จะเปนสาเหตใหบคคลเกดความไมพอใจในงาน รวมทงทฤษฎดงกลาว ยงไดเสนอวา การใหบคคลไดท างานทมลกษณะททาทาย จะเปนการจงใจใหบคลากรไดท างานอยางแทจรงดวย (กลยารตน ธระธนชยกล, 2557: 289)

จากทงหมดทไดกลาวมาขางตน การจดสวสดการใหบคลากร จงเปนเปาหมายส าคญในการพฒนาการบรหารงานทรพยากรมนษย เพราะจะท าใหบคลากรมขวญก าลงใจ มความมานะ อดทน เกดความพงพอใจในการท างาน โดยไดรบสวสดการทเหมาะสมกบสภาพงาน และผลของงานทท าอย บคลากรเกดความรสกภาคภมใจ มเกยรตในสงคม มโอกาสกาวหนา และบคลากรจะทมเทก าลงกายและก าลงใจ พฒนาผลงานใหมประสทธภาพมากยงขน สวสดการจงเปนปจจยส าคญ ทจะท าใหบคลากรท างานใหกบองคการไดด เกดความมนคง และผลตผลงานทมประสทธภาพ และน าไปสความส าเรจขององคการ ในหลายองคการจงพยายามสรางขวญ และก าลงใจใหบคลการในองคการของตน

ในการน ผวจยไดคนควา และตรวจสอบแลว พบวา ยงไมมงานวจยเกยวกบรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทยการวจยครงนผวจยจงมงศกษารปแบบการจดสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยในสถาบนอดมศกษาของรฐ เฉพาะสายวชาการ เนองจากพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ เปนบคคลทมสวนส าคญในกระบวนการผลตบณฑต ซงจะเปนก าลงคนระดบสง สรางความรใหมดวยการวจยเพอการพฒนาประเทศ และสรางขดความสามารถในการแขงขนกบนานาประเทศ คอ อาจารยผสอน ซงจะเปนผ ถายทอดวชาความร ทกษะตางๆ ใหกบผเรยน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา , 2555: 1-2) รวมทงเปนแบบอยางทดแกลกศษย ท าใหไดนสตนกศกษาส าเรจเปนบณฑตทมคณภาพ อาจารยจงตองเปนผ ท มบคลกภาพทด มความรททนสมย มความสามารถในการถายทอดความร มความสามารถในการควบคมอารมณ มอดมการณและจตวญญาณของความเปนคร ปฏบตงานหนาทครดวยหลกธรรมและหลกวชาชพ พฒนาตนเองอยางตอเนอง มคณธรรม จรยธรรม ประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการปฏบตหนาทและการด าเนนชวต (วไลวรรณ ทองเจรญ,2553: 53-54) อยางไรกตาม ในปจจบนพบปญหาหลายประการเกยวกบระบบการพฒนาบคลากรทางดานสายวชาการของสถาบนอดมศกษา นบตงแตการรบอาจารยเขาสสถาบนการศกษา การพฒนาอาจารยใหมศกยภาพทจะปฏบตงานในทกภารกจไดอยางมคณภาพ ทงทางดานการสอน การวจย การบรการวชาการแกชมชน และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม ตลอดจนดานการพฒนาความกาวหนาในวชาชพอาจารยจงเปนหนาทของสถาบนการศกษาทจะตองด าเนนการควบคม

7

ก ากบดแล ใหคณาจารยทมคณภาพชวตทเหมาะสมสามารถปฏบตภารกจไดอยางครบถวนตามมาตรฐานทก าหนดไว ดงนน ผวจยจงมความสนใจศกษาวจยเรองดงกลาว โดยศกษาความตองการสวสดการของพนกงานทปฏบตงานอยในสถาบนอดมศกษาของรฐ และศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา เพอน าผลการศกษามาสรางเปนรปแบบการจดสวสดการทดและเหมาะสม เพอจดท าเปนแนวทางในการพฒนาการจดสวสดการทดส าหรบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ทงนเปนการยกระดบคณภาพชวตของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย รวมทงท าใหสถาบนอดมศกษาสามารถธ ารงรกษาบคลากรในสถาบนของตนเองใหไดนานทสด และสามารถดงดดบคคลภายนอก ทมความร ความสามารถเขามารวมงานกบสถาบนอดมศกษา และสามารถน าไปประยกตปรบใชไดจรง ในการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา รวมทงยงเปนการสรางองคความรใหมในการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาส าหรบประเทศไทยตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2. เพอศกษาวธปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ 3. เพอสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบ ประเทศไทย 4. เพอเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

ขอบเขตของการวจย

การวจยเรอง รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ผวจยไดก าหนดขอบเขตของการวจย ดงน

1. ขอบเขตดานพนท ผวจยมงเนนศกษาเกยวกบสถาบนอดมศกษาของรฐในประเทศไทย จ านวน 79 แหง โดยท าการศกษาในกลมเฉพาะพนกงานสายวชาการ ดงน

1.1 สถาบนอดมศกษาของรฐ จ านวน 16 แหง

8

1.2 สถาบนอดมศกษาในก ากบ จ านวน 14 แหง 1.3 มหาวทยาลยราชภฏ จ านวน 40 แหง 1.4 มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล จ านวน 9 แหง

2. ขอบเขตดานประชากร ตวอยาง และผใหขอมลหลก 2.1 ประชากร (Population) คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดม ศกษาของรฐ จ านวน 79 แหง จ านวน 65,992 คน (ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2555) 2.2 ตวอยาง (Sample) คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดมศกษา ของรฐจ านวน 400 คนโดยเลอกขนาดของตวอยางจากสตรเครจซและมอรแกน(Krejice & Morgan, 1970) ทระดบความเชอมนในการสม 95%จากประชากรจ านวน 65,992 คนไดขนาดตวอยางจ านวน 381 คน ผวจยจงก าหนดขนาดของตวอยางในการศกษา 400 คน โดยใชวธสมตวอยางแบบชนภม (Stratified Random Sampling) และการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ดวยการจบฉลาก

2.3 ผใหขอมลหลก (Key Informants) คอ พนกงานสายวชาการในสถาบนอดม ศกษาของรฐ จ านวน 45 คน และผทเกยวของกบการจดสวสดการของพนกงานในสถานอดมศกษา เชน หวหนากองการเจาหนาท ผบรหารผซงมประสบการณท างานในสถาบนอดมศกษาของรฐอยางนอย 5 ปขนไปโดยใชการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Selection) จ านวน15 คน รวมจ านวน 60 คน 3. ขอบเขตดานเนอหา 3.1 ศกษาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา หรอมหาวทยาลย ของรฐ และเฉพาะพนกงานสายวชาการ 7 ดาน ดงน

1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 2. ดานความยตธรรม 3. ดานคณภาพชวตการท างาน 4. ดานการรกษาพยาบาล 5. ดานสทธประโยชน 6. ดานระบบสญญาจาง 7. ดานระบบคาตอบแทน

3.2 ศกษาวธการปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐจ านวน 4 แหง ไดแก มหาวทยาทมแนวปฏบตทดแหงท 1 มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยสงขลานครนทร และ ซงเปนตวแทนสถาบน

9

อดมศกษาของรฐทส านกงานคณะกรรมการอดมศกษารบรองขอมลในการจดสวสดการในระดบดใหกบพนกงานมหาวทยาลย 3.3 สรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ในทนผวจยมงเนนการสรางรปแบบทมลกษณะเปนแบบแผน (Schematic Models) ตามความคดของ คฟส (Keeves, 1988: 561-565) ซงเปนรปแบบทมความสมพนธอยางมโครงสราง (Structural Relationship) และเปนเครองมอในการสรางมโนทศนใหมของการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

นยามศพทเฉพาะ

รปแบบ (Model) หมายถง แบบอยางทดของการสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ทสามารถประยกตใชไดจรงกบสถาบนอดมศกษาของรฐทกแหง เพอใหเกดประโยชนสงสดแกพนกงานทปฏบตงาน

สวสดการ (Welfare) หมายถง บรการหรอกจกรรมตางๆ ทสถาบนอดมศกษาของรฐจดใหมขนเพอใหพนกงานทปฏบตงาน ไดรบความสะดวกสบายในการท างาน มความมนคงในอาชพ หรอไดรบประโยชนอนใด นอกเหนอจากเงนเดอน ทงน เพอเปนสงจงใจใหผปฏบตงานมขวญและก าลงใจทด ประกอบดวย 7 ดาน ไดแก ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ ดาน

ความยตธรรม ดานคณภาพชวตการท างาน ดานการรกษาพยาบาล ดานสทธประโยชนดาน ระบบสญญาจาง และดานระบบคาตอบแทน 1.ความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ (Security and Job opportunity) หมายถง ความรสกทอบอน ปลอดภย และมแนวโนมจะพฒนาการท างานไปในทางทดขนของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2. ความยตธรรม (Fairness) หมายถง สงทพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ไดรบอยางเปนธรรม เสมอภาค และเทาเทยม เพอตอบแทนการท างานอยางเตมก าลงความสามารถ ในรปของเงนเดอน หรอสวสดการอนๆทสมควรจะไดรบ

3. คณภาพชวตการท างาน (Quality of working life) หมายถง ความเปนอย ความสขโดยรวมของชวตการท างานของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ไมวาจะเปนคาตอบแทน สวสดการ โอกาสทจะกาวหนา และความมนคงในงาน โอกาสการพฒนาความสามารถ ลกษณะตางๆ เหลาน ใหมความเทาเทยมจะสงผลใหพนกงานท างานไดอยางมความสข

10

4. การรกษาพยาบาล (Healthcare) หมายถง การดแลรกษาสขภาพของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ในกรณทรสกไมสบายเพราะความเจบไข เจบปวย ใหหายจากโรค เพอมสขภาพทแขงแรงสมบรณทงทางรางกาย และจตใจ 5. สทธประโยชน (Benefit) หมายถง ประโยชนทไดรบ เพอชวยเกอกล อ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน ทสถาบนอดมศกษาของรฐจดใหแกพนกงาน เชน เงนชวยเหลอกรณตางๆ กองทนสงเคราะหผประสบภยตางๆ หรอสทธในการขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ซงเปนเครองหมายแสดงเกยรตยศและบ าเหนจความชอบทพระเจาแผนดนทรงสรางขนเพอพระราชทานเปนบ าเหนจความชอบในพระองค 6. สญญาจาง (Contract) หมายถง เอกสารขอความทท าขนเปนลายลกษณอกษรก าหนดระยะเวลาเรมจางและสนสดการจางพรอมทงเงอนไขตางๆตามระเบยบของแตละสถาบนอดมศกษา 7. คาตอบแทน (Compensation) หมายถง คาใชจายตางๆ ทสถาบนอดมศกษาของรฐ จายใหแกพนกงานผปฏบตงาน ซงอาจจายในรปตวเงนหรอมใชตวเงนกได เพอตอบแทนการปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบ จงใจใหมการปฏบตงานอยางมประสทธภาพ สงเสรมขวญก าลงใจของผปฏบตงาน และเสรมสรางฐานะความเปนอยของครอบครวผปฏบตงานใหดขน พนกงานสถาบนอดมศกษาหรอพนกงานมหาวทยาลย (University Employee)หมายถง บคคลซงไดรบการจางตามสญญาจางท างานในสถาบนอดมศกษาโดยไดรบคาจางหรอคาตอบแทนจากเงนงบประมาณแผนดน หรอเงนรายไดของสถาบนอดมศกษาทไมใชขาราชการ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ (Academic university employee) หมายถงพนกงาน มหาวทยาลยทปฏบตหนาทต าแหนงอาจารย ต าแหนงผชวยศาสตราจารย ต าแหนงรองศาสตราจารยและต าแหนงศาสตราจารยซงท าหนาทเปนผสอนผวจยผใหการบรการทางวชาการแกสงคมและการ ท านบ ารงศลปวฒนธรรม สถาบนอดมศกษาของรฐ (Public university) หมายถง แหลงใหวชาความรในระดบปรญญาตร ปรญญาโท และปรญญาเอก จ านวน 79 แหง ซงเปนสถาบนอดมศกษาในประเทศไทย ทไดรบเงนอดหนนงบประมาณสวนใหญจากรฐ วธป ฏบต ท เปน เลศในการจดสวส ดการ (Best practice in welfare management) หมายถง ผลจากการปฏบตจรงของวธการ ทใชในการปรบระบบการท างานของการจดสวสดการ ใหแกพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดวยวธการทส าเรจและเปนแนวทางท ดท สด ซงสามารถน าไปใชประโยชนในการจดสวสดการใหแกพนกงานในสถาบนอดมศกษาอนได แนวทางการพฒนาการจดสวสดการ (Process Welfare Development) หมายถง วธการใหมทจะชวยปรบปรงแกไขใหไดการจดสวสดการ ทเหมาะสมสามารถตอบสนองความตองการ

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2

11

ของพนกงานทปฏบตงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ใหเกดความพงพอใจ และปฏบตงานในสถาบนไดอยางยาวนาน ซงผวจยมงเนนจะศกษา 7 ดาน ไดแก ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ ดานความยตธรรม ดานคณภาพชวตการท างาน ดานการรกษาพยาบาล ดานสทธประโยชน ดานระบบสญญาจางและดานระบบคาตอบแทน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.ไดทราบความตองการสวสดการทคาดหวงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2.ไดทราบวธการปฏบตทดในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ เพอน ามาพฒนาเปนตนแบบการจดสวสดการทดส าหรบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐแหงอนได 3.ไดน ารปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐทเหมาะสมไปเปนตนแบบหรอน าไปพฒนาประยกตใชประโยชนในอนาคตตอไป 4. ไดทราบแนวทางการพฒนาการจดสวสดการทสามารถน าไปเปนแนวทางในการก าหนดมาตรฐานในการจดสวสดการใหกบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐแหงอน ส าหรบประเทศไทย

12

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรอง “รปแบบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบ

ประเทศไทย” ผวจยไดศกษาคนควา แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ดงน

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดสวสดการ 2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการท างาน 3. แนวคดเกยวกบการบรหารและพฒนาทรพยากรมนษย 4. แนวคดเกยวกบการบรหารคาจางเงนเดอน และคาตอบแทน 5. แนวคดเกยวกบวธการปฏบตทเปนเลศ 6. แนวคดและทฤษฎเกยวกบคณภาพชวตการท างาน 7. แนวคดเกยวกบความมนคง และความกาวหนาในการท างาน 8. ขอมลทวไปเกยวกบพนกงานในสถาบนอดมศกษา 9. งานวจยทเกยวของ

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดสวสดการ

การศกษาคอ เสาหลกของประเทศพนกงานในสถาบนอดมศกษา ซงเปนบคคลส าคญผ อยเบองหลงความส าเรจของการพฒนาอดมศกษาไทย เพอธ ารงรกษาบคคลเหลานใหปฏบตงานไดอยางยาวนานกบสถาบนอดมศกษา สวสดการจงเปนสงส าคญทจะตอบแทนพนกงานนอกเหนอจากเงนเดอนคาจางประจ าและจะสรางขวญก าลงใจใหพนกงานจงรกภกดตอองคกร และใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและมความสขยงขน แนวคดการจดสวสดการมความหมายทครอบคลมการจดบรการหรอประโยชนตางๆ ทนายจางควรจดให เพอใหลกจางมความเปนอยทดมความมนคงปลอดภย โดยมแนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดสวสดการ ดงน 1.1 ความหมายของสวสดการ สวสดการ (Welfare) คอ ผลตอบแทนทนอกเหนอจากคาจาง และเงนเดอน เพอเปนการสรางขวญและก าลงใจแกบคลากร ใหเกดความมนคงในการท างาน มนกวชาการหลายทาน ไดใหความหมายของค าวา “สวสดการ” ไวอยางนาสนใจ ดงน

13

สวสดการ ตามความหมายในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ .ศ.2542 หมายถง สงทเอออ านวยใหคนมชวตและสภาพการท างานทดและสะดวกสบาย ดงนนสวสดการหรอสทธประโยชน จงมความหมายในทางทด และสรางสรรคเปนอยางมาก ทงในองคกรภาครฐและเอกชน ทมหนาทจะตองจดสวสดการ หรอ สทธประโยชนเกอกลใหแกบคลากร เพอเสรมสรางความมนคงในการด ารงชวต สรางขวญแรงจงใจ และความผกพนแกผปฏบตงาน และยงเปนปจจยชกจงใหคนเขามาสมครงาน ซงองคกรควรจดสวสดการในรปของตวเงน สทธ หรอกจกรรมอยางอนๆได ขนอยกบสถานะขององคกร ขอกฎหมาย ความสามารถในการบรหารจดการขององคกร แนวนโยบายของฝายบรหาร และความตองการของราชการและหนวยงาน เพอเปนการจงใจใหบคคลภายนอกสนใจเขามาท างานในองคกร คนซ และดอนแนลล (Koontz and Donnell, 1968: 191-192) ไดกลาววา สวสดการ คอ ผลประโยชนทหนวยงานจดใหแกบคลากร เปนการใหก าลงใจและบ ารงขวญ อาจจะเปนการใหเงนตางๆเปนพเศษนอกเหนอไปจากเงนเดอนหรอคาจางปกต อาจเปนเงนรางวลจากผลก าไรทเรยกวา โบนส (Bonus) หรอเงนทเรยกอยางอน นอกจากน อาจเปนบรการพเศษตางๆ เพอบ ารงขวญ เชน การใหหยดพกผอนเปนครงคราว (Vacation) การใหลาปวย (Sick leave) การใหลาหยด (Leaves of absence) และการจดสภาพการท างานตางๆใหสะดวกสบาย (Working Conditions) ฮารเวลล (Harwell,1969: 325) ไดกลาววา สวสดการเปนรายไดพเศษ (Fringe benefits) ชนดห นง แมจะเปนโครงการชวยเหลอตางๆ โดยไม เปนการให เงนพ เศษแก บคลากร โครงการสวสดการทหนวยงานจดใหแกบคลากร ไดแก การใหประกนชวต (Life insurance) การใหการรกษาพยาบาล (Hospitalization)การให เงนบ าเห นจบ านาญ เมอบคลากรพนจากงาน (Retirement) การใหรบใบหนของบรษท (stock options) การใหเกบออมสนหรอการออมทรพยในรปเงนสะสม (Thrift savings) และการใหเงนทดแทน หรอท าขวญเมอบคลากรทพพลภาพไมวาจะเปนการชวคราว หรอถาวร (Temporary and long-term disabilities) พกอร และไม เยอรส (Pigors and Myers, 1969: 570) ไดก ลาววาสว ส ดการ คอผลประโยชนและบรการ (Benefits and services) ทหนวยงานจดใหแกบคลากร 3 ประเภท คอ 1) ขณะยงท างานอย (on the job) 2) หยดงานแตยงเปนบคลากรประจ าอยในหนวยงาน (Off the job but in the company) และ 3) พนจากงานไปเปนสมาชกธรรมดาของสงคมทวไป (Outside the company in the community at large) ท งนเพอใหบรการหรอความชวยเหลอใน 8 ดาน ไดแก (1) สขภาพ (health) (2) ความปลอดภย (Safety) (3) ความสะดวก (Conveniences) (4) การศกษาและขาวสารความร (Education and Information) (5) ความมนคงทางเศรษฐกจ (Economic Security) (6) การพกผอนหรอสนทนาการ (Recreation) (7) การใหค าปรกษาทงในเรองสวนตวและครอบครวในรป

14

ของการแนะแนว (Counseling in connection with personal and family problems) และ (8) การใหผลประโยชนหรอความสนใจแกชมนมชนทงในดานการปกครองและมนษยธรรม (Community interests both civic and Humanitarian)

บช (Dale S. Beach, 1971: 786) ไดกลาววา สว สดการ คอ ผลประโยชนตางๆ ทหนวยงานจดใหแกบคลากรของตน ผลประโยชนดงกลาวอาจจะเปนเงนทนอกเหนอไปจากเงนเดอนหรอคาจางปกตทหนวยงานจดใหเปนการคมครอง หรอชวยเหลอในเรองความเจบปวย อบตเหต การออกจากงานกะทนหน ไมวาจะเปนการลาออกหรอไลออก การพนจากงานเพราะเกษยณอาย และรายไดพเศษตางๆ นอกจากการใหเงน อาจจะเปนการใหความสะดวกสบายตางๆ เชน การใหลาพกผอนโดยไดรบเงนตามสมควร และการจดสภาพแวดลอมทงในและรอบๆสถานทท างานใหสะดวกสบายนาอย

องคณา กนธยะ (2553: 8-9) ไดสรปวา สทธประโยชนและสวสดการ เปนสงทองคการจดใหกบบคลากรในองคกร เพอใหประโยชนแกบคลากร ตามสทธทไดก าหนดไวในกฎหมาย ขอบงคบ ระเบยบตางๆ นอกเหนอจากเงนเดอน หรอคาจางทไดรบเปนประจ า อนจะสงผลไปสผลผลตของงาน เนองจากเปนแรงจงใจใหเกดความมนใจ มนคง พงพอใจ สะดวกสบายในการปฏบตงานและการด ารงชวต โดยสวสดการอาจเปนรปตวเงน หรอไมใชตวเงน รวมถงสงทหนวยงานจดเสรมใหนอกจากทรฐจดใหเพอเปนแรงจงใจในการปฏบตงาน

พเชษฐ สอนสร ( 2553: 11-12) ไดใหความหมายของการจดสวสดการวา เปนการตอบแทนในการปฏบตงาน อนเปนสวนนอกเหนอจากเงนเดอน โดยเราอาจเรยกรวม ๆ วา เปนรายไดพเศษ (Extra Income) ทองคกรจายใหท งทางตรงและทางออม เพมเตมจากเงนเดอน และคาจางประจ าซงจายใหพนกงาน เจาหนาทใหเพอใหก าลงกาย มก าลงใจ ปฏบตงานใหเปนผลดแกองค สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (2554: 1) ไดรวบรวมและกลาวถงความหมายของค าวาสวสดการไวอยางนาสนใจ 3 มมมอง กลาวคอ สวสดภาพ หรอ สวสดการ(Welfare) คอการมงใหเกดการกนดอยดของบคคลหรอกลม สวสดการทวไปของชมชนหรอสงคม ถอวาเปนหนาทของรฐทจะตองจดใหมขนเพอประโยชนรวมกนของสวนรวม

สวสดการ หมายถง การกนดอยด (Well-being) ซงถาจะขยายความออกไป อาจกลาวไดวา คอภาวะของการมสขภาพด มความเจรญรงเรอง และมความสข ถาเกยวกบดานแรงงานหมายถง สงหรอสถานการณทนายจางจดใหเพอความสะดวกสบาย หรอความกนดดอยดของลกจางนนเอง ซงการจดสวสดการนอกเหนอกวาทกฎหมายก าหนด จะสรางความพงพอใจแก

15

ลกจางและท าใหเกดความสขในการท างานเตมใจ พอใจทจะท างานอยางทมเทเพอใหตนเองไดรบสวสดการนนตลอดไป

สวสดการ หมายถง บรการหรอกจกรรมใดๆ ทหนวยงานราชการ หรอองคกรธรกจเอกชนจดใหมขนเพอใหขาราชการ พนกงาน หรอผทปฏบตงานอยในองคกรนนๆ ไดรบความสะดวกสบายในการท างาน มความมนคงในอาชพ มหลกประกนทแนนอนในการด าเนนชวต หรอไดรบประโยชนอนใดนอกเหนอจากเงนเดอน หรอคาจางทไดรบอยเปนประจ า ท งนเพอเปนสงจงใจใหผปฏบตงานมขวญและก าลงใจทด เพอจะไดใชก าลงกาย ก าลงใจ และสตปญญาความสามารถของตนในการปฏบตงานอยางเตมทไมตองวตกกงวล ปญหายงยากทงในทางสวนตวและครอบครวท าใหมความพอใจในงาน มความรกงานและต งใจทจะท างานนนใหนานทสด ส าหรบสวสดการทสมบรณแบบนนยอม หมายถงสวสดการทใหแกลกจาง ทงในขณะทท างาน (On – the – Job), นอกเวลาท างานแตย งอยในทท างาน (Off – the – job within the workplace) นอกสถานทท างาน (Outside the workplace) นอกจากน นจะตองไมให เฉพาะลกจางเทาน น แตจะตองรวมถงครอบครวและชมชนดวย จากสงทไดกลาวมาขางตน ผ วจ ยสรปไดวา สวสดการ หมายถง สงท รฐ หรอ หนวยงานจดในรปแบบของบรการ ทนอกเหนอจากคาตอบแทนหลก เพอใหพนกงานไดรบความสะดวกสบายในการท างาน และเพอเกดความรสกมนคงในชวต และปฏบตงานไดอยางเตมความสามารถ สวสดการทด จ าตองจดใหตรงตามความตองการแกผปฏบตงาน ในระดบทเปนไปได เพอสรางขวญและก าลงใจในการท างาน รวมท งเพอใหพนกงานเกดความรสกมนคง และปฏบตงานไดอยางเตมประสทธภาพ อนจะน าไปสความกาวหนาของสถาบนอดมศกษาตอไป 1.2 แนวคดเกยวกบการจดสวสดการ มแนวคดเกยวกบการจดสวสดการ ดงน 1.2.1 แนวคดสวสดการอาชพของทตมสส ทตมสส (Titmuss, 1974) อางถงใน Tatsuru Akimoto (1989) เปนผน าเอาแนวคดเกยวกบสวสดการอาชพ (Occupational Welfare) มาจากประเทศองกฤษเมอป ค.ศ. 1950โดยน าสาระทนาสนใจของแนวคดนทเนนเรอง การกระจายทรพยากรทางสงคมจากกลมทมฐานะทางเศรษฐกจทสงกวาไปยงกลมคนทมฐานะทางเศรษฐกจทดอยกวา ทส าคญคอ บรการตางๆ ทมอยในขณะนนเปนบรการทสถานประกอบการนยมจดใหแกแรงงานทงในรปทเปนตวเงนและสงของโดยจดใหตามความสามารถและตามสภาพการจางซงแตกตางกนในแตละสถานประกอบการ เชน บ านาญลกจาง เงนชวยเหลอบตร บรการดานสขภาพอนามย ประโยชนเกอกลกรณถงแกกรรมและการจายเมอไมสามารถท างานได คาเดนทาง คาอาหาร คาทพกอาศย ทนการศกษา เครองแบบ และนนทนาการอนๆ เปนตน

16

จากตวอยางประโยชนเกอกลขางตน เปนสงทแสดงใหเหนวามการเลอกปฏบตเกดขน เพราะมผลท าใหเกดความไมเทาเทยมกน เนองจากบรการตางๆทเกดขนเฉพาะสถานประกอบการหรอสถาบนทมการจางงานเทานน ผทไมมงานท าและไมไดท างาน แมอยในวยท างานแตจะไมมสทธไดรบบรการดงกลาว ดงนน ประโยชนเกอกลทงหลายจงเตบโตขนเฉพาะหนวยงานทมการจางงาน ซงอาจน ามาสความขดแยงและกลายเปนความไมสงบสขขนไดในสงคมสวนรวม เพอปองกนความไมสงบสขทอาจเกดขน จงมการน าเสนอใหน าสวสดการอาชพมาไวเปนสวนหนงของนโยบายสงคม โดยมวตถประสงคเพอกอใหเกดการกระจายทางสงคมอยางเปนธรรม 1.2.2. แนวคดการบรหารสวสดการสวนหนงหรอแบบเกบตก ทมาของแนวคดนมพนฐานมาจากความคดทวา เมอมการพฒนาเศรษฐกจ จ าเปนตองมการพฒนาชวตความเปนอยของประชากรและคนวยท างานไปพรอมๆกนเพราะคนงานมความตองการทจะเจรญกาวหนา ตองการความมนคงและชวตทสขสบาย และโดยความหมายของค าวา “Residual” กคอรปแบบหนงของสวสดการสงคมทมพนฐานตงอยบนความเชอทวาบคคลในสงคมจะไดรบการตอบสนองดานสวสดการจาก 2 แหลงทส าคญ คอ ตลาดและครอบครว สวสดการทใหตามรปแบบนจงเปนการใหในสวนทเหลอจากประชาชนทมอ านาจซอบรการตลาดของระบบเศรษฐกจแบบเสรนยม ซงเปดโอกาสใหตลาดท าหนาทโดยมรฐเขาแทรกแซงนอยทสด ดงนน ประชาชนทวไปทประสบปญหาความเดอดรอน หรอมความตองการบรการตางๆ จงจ าเปนตองชวยเหลอตนเองกอน ดวยการใชเงนสวนทเปนรายไดของตนเองหรอเงนออมทมอยบางสวนซอหาบรการทางสงคมมาตอบสนองหรอแกไขปญหาตน (Akimoto, 1989) รปแบบขางตนน จงเปนการสะทอนใหเกดการรบรวาประชาชนทจะมาใชบรการ คอ กลมประชาชนทชวยตนเองไมได เปนภาระทางสงคม และไดรบการตตราวาเปน ขยะของสงคม และไมมสวนรวมของการพฒนาเศรษฐกจ แนวคดนจงมกรอบแนวคดทคอนขางจ ากดขอบเขตแคเพยงรฐจะจดหาบรการสงคมและการสงคมสงเคราะหใหแกประชาชนทอยในสภาพทไมปกตและไมสามารถจะรบความชวยเหลอจากครอบครวหรอจากโครงสรางของสงคมได การบรหารแรงงานโดยใชแนวคดน จงมงทโปรแกรมมาตรฐานแรงงาน (Labour Standard Program) เชน การก าหนดคาจางขนต า ความปลอดภยในอาชพ เรองสขภาพอนามยและการจดหา บรการสวสดการส าหรบกลมคนงานทดอยโอกาส รวมทงคนงานทถกเอารดเอาเปรยบทางสงคม ท งน วตถประสงคของการจดควรมงเนนทการสงเสรมและรกษาไวซงความมนคงของลกจางและครอบครว

17

หลกส าคญของแนวคดการบรหารสวสดการสวนหนงหรอแบบเกบตก 1. การใหความเปนอสระแกประเทศตางๆทจะจดหาโปรแกรมและ/หรอบรการทแตกตางกนไปตามวฒนธรรมของแตละทองถน บรการตามกฎหมายของประเทศหนงอาจใชหรอไมใชบรการตามกฎหมายของอกประเทศหนงกได 2. บรการทจดขนควรจดใหมความแตกตางกนตามเวลาและสถานการณ รวมทงใหค านงถงความแตกตางในเรองการแบงงานกนท าดวย 3. การใชหลกแนวคดนเหมาะสมทจะน าไปใชในประเทศทก าลงมการพฒนา เพราะประเทศทพฒนาแลวจะเปนตวอยางทดแกประเทศทก าลงพฒนา 4. เนนความตองการของลกจาง โดยเฉพาะเรองบรการทเกยวกบสงอ านวยความสะดวก เชน สงอ านวยความสะดวกเรองอาหาร สหกรณออมทรพย ทอยอาศย การคมนาคมขนสง บรการรกษาพยาบาล การศกษาและกจกรรมทางวฒนธรรม การฝกอบรม บรการรวมกน (Communal Services) แรงงานกลมพเศษ เชน แรงงานหญงยายถน แรงงานพการและสงอาย รวมทงเนนเรองเมองอตสาหกรรม (Industrial Towns) 5. การขยายขอบขายของสวสดการออกนอกทท างานโดยใหครอบคลมถงครอบครวของลกจาง ชมชน และสงคมสวนรวมของประเทศ ฉะนนผทไดรบประโยชนจากสวสดการอตสาหกรรมจงมใชอยในหมผทเปนลกจางเทานน 6. สงเสรมความเสมอภาคระหวางกจการขนาดใหญและกจการขนาดเลก ความแตกตางระหวางอตสาหกรรมสมยใหมกบอตสาหกรรมดงเดม รวมทงความลาหลงและความชะงกงนของสวนตางๆ ทงในเมองและชนบทเพอใหเกดความเทาเทยมกนในสวสดการตางๆ กลาวโดยสรป แนวคดนเปนแนวคดกวางๆทตองการใหประเทศสมาชกขององคการสหประชาชาตและประเทศอนๆรบเอาแนวทางการจดสวสดการอตสาหกรรมทควรจะมนอกเหนอจากทท างาน โดยขยายขอบเขตสวสดการใหกวางขนครอบคลมถงนอกทท างานดวย โดยเฉพาะผทไดรบประโยชนควรขยายจากตวลกจางออกสครอบครวของลกจางและชมชน ทงนไมควรเนนวา จะตองใหนายจางเปนผรบผดชอบด าเนนการแตเพยงฝายเดยว แตควรเปดโอกาสใหผสนใจเปนผด าเนนการ ซงถาด าเนนการในลกษณะทรวมกนไดกจะยงประโยชนใหแกลกจาง ครอบครว ชมชน และสงคมสวนรวม 1.3 ความส าคญของสวสดการ อนนตชย คงจนทร (2557: 308) ไดกลาวถงความส าคญของสวสดการไว 5 ประการ ดงน

18

1.3.1 สวสดการมความส าคญอยางยงตอพนกงาน ผบรหารควรชวยใหพนกงานเขาใจสวสดการและใชประโยชนอยางเตมท เชน กรณมเหตฉกเฉนของพนกงานมบตรเจบปวยตองการการรกษาอยางรวดเรว ผบรหารอาจชวยใหพนกงานทราบรายละเอยดในการเบกคาใชจายดงกลาว เปนตน 1.3.2 สวสดการเปนเครองมอทมอทธพลในการสรรหาพนกงาน องคการทมการเสนอสวสดการทดงดดใจสามารถท าใหเกดความไดเปรยบในการสรรหาพนกงานจากภายนอก 1.3.3 สวสดการชวยรกษาพนกงานทมความสามารถไวในองคการ สวสดการทดสามารถรกษาคนเกงไวในองคการชวยลดอตราการการหมนเวยนเปลยนงานได 1.3.4 สวสดการบางอยางเปนสวนหนงทผบรหารตองตดสนใจ เชนวนหยดและวนลา ชวยใหการจดการตารางเวลามความยดหยน ผจดการตองรบรสวสดการเหลาน เพอสามารถจดตารางเวลาของผใตบงคบบญชาใหมประสทธภาพ 1.3.5 สวสดการมความส าคญตอฝายบรหารเชนเดยวกน ผบรหารตองรบรและเขาใจสวสดการของตน เชน วนหยด วนลา การคมครองในการประกนสขภาพ เงนบ าเหนจบ านาญภายหลงออกจากงาน 1.4 ประเภทของสวสดการ สวสดการทองคการตองจดใหพนกงาน สามารถแบงได 7 ประเภท ดงน (อนนตชย คงจนทร, 2557: 309) 1.4.1 สวสดการทกฎหมายก าหนด กฎหมายของสหรฐอเมรกาก าหนดใหนายจางใหผลประโยชน 4 ประการแกลกจาง ไดแก (1) การประกนสงคม (2) กองทนเงนทดแทน (3) การ ประกนการวางงาน และ (4) ลาปวยและลากจครอบครว สวนอนทนายจางใหลกจางถอเปนการใหดวยความสมครใจ 1.4.2 การประกนสขภาพ จะครอบคลมตนทนคาใชจายโรงพยาบาล คาแพทย และคาบรการทางการแพทย เนองจากการประกนสขภาพเปนเรองทมความส าคญมาก ดงนนจงมกจะมการแยกพจารณาจากสวสดการหรอผลประโยชนอน 1.4.3 การเกษยณอาย ผลประโยชนของการเกษยณอาย คอ การจดใหมรายไดแกพนกงานหลงเกษยณอาย 1.4.4 การประกน แผนประกนเพอคมครองพนกงานและครอบครวจากปญหาทางการเงนทอาจเกดขนจากการทพพลภาพหรอการเสยชวต

19

1.4.5 วนหยดวนลา คอ การใหพนกงานสามารถหยดงานไดทงมคาตอบแทนและไมมคาตอบแทนขนอยกบประเภทของการลาหยดงาน 1.4.6 การใหบรการแกพนกงาน คอ โปรแกรมทจดบรการใหพนกงานโดยอาจจะไมตองไปคดค านวณเพอหกภาษเงนไดหรออาจจะไดรบสทธพเศษ โดยบรการดงกลาวมจดมงหมายเพอเพมคณภาพชวตแกพนกงาน การมสวสดการทเพมมากขนรวมทงตนทนทสงขนท าใหนายจางเลอกจางพนกงานชวคราวเขามาท างานมากขน เนองจากองคการไมตองจายคาตอบแทนแกพนกงานกลมน นอกจากน สรางครตน วศนารมณ (2540 : 46) ยงไดกลาวถงสวสดการแรงงานในองคกร อาจแบงออกไดเปน 10 ประเภท ดงน 1. สวสดการดานสขภาพ เชน ยาและเครองมอส าหรบการปฐมพยาบาล หองพยาบาล การตรวจสขภาพ การใหขอมลดานสขภาพอนามย เปนตน 2. สวสดการดานความปลอดภยในการท างาน เชน การใหความรเกยวกบอบตเหตและความปลอดภย การสงเสรมกจกรรมดานความปลอดภย เปนตน 3. สวสดการดานความมนคง เชน เงนรางวลการท างานนาน การประกนชวต เปนตน 4. สวสดการดานวนหยดวนลา เชน วนหยดตามประเพณ วนหยดพกผอนประจ าป วนลากจ วนลาปวย เปนตน 5. สวสดการดานการศกษา เชน การใหทนการศกษา การใหลาศกษาตอ เปนตน 6. สวสดการดานเศรษฐกจ เชน บานพก อาหารกลางวน สหกรณออมทรพย เปนตน 7. สวสดการดานนนทนาการ เชน การจดกจกรรมพกผอน การจดแขงขนกฬา การน าเทยว การจดเลยงประจ าป เปนตน 8. สวสดการดานการใหค าปรกษา เชน การใหค าปรกษาดานอาชพ การใหค าปรกษาในการใชชวตในครอบครว การใหค าปรกษาดานกฎหมาย เปนตน 9. โบนสและเงนสวสดการ เปนการใหรางวลแกพนกงานทมพฤตกรรมทองคกรตองการ เชน เบยขยน เงนโบนส เงนรางวลประจ าป รางวลพนกงานดเดน เปนตน 10. สวสดการอนๆ เชน รถยนตประจ าต าแหนง อปกรณ สอสาร ศนยรบเลยงเดก สนามเดกเลน บานพกตากอากาศ เปนตน 1.5 หลกการจดสวสดการ ภญโญ สาธร (2537: 387) ทไดกลาวถงการจดสวสดการใหแกบคลากรควรยดหลก 10 ประการทส าคญ ดงน

20

1.5.1 หลกความเสมอภาค สวสดการทกชนดจะตองใหแกบคลากรโดยค านงถงความเทาเทยมกนมากทสด 1.5.2 หลกแหงประโยชน การจดสวสดการควรค านงถงประโยชนทไดรบใหคมคาในการจด และใหเกดผลทงทางหนวยงานและสวนตวตรงตามเปาหมาย 1.5.3 หลกแหงความจงใจ การจดสวสดการตองมสงทเปนแรงจงใจใหเกดก าลงใจ มแนวโนมทจะกระท าการหรอท างานใหเกดผลแกตนเองและความเจรญกาวหนาของหนวยงานมากขน 1.5.4 หลกแหงการตอบสนองความตองการ การจดสวสดการตองค านงวาตรงกบความตองการของสมาชกในหนวยงานหรอไม 1.5.5 หลกแหงประสทธภาพ การจดสวสดการตองค านงวา ไดผลดทสด เกดประโยชนมากทสด สนเปลองเวลาและลงทนนอยทสด ไดรบบรการจากการจดทงคณภาพและปรมาณ 1.5.6 หลกแหงการประหยด การจดสวสดการควรค านงถงการประหยดใหมาก 1.5.7 หลกแหงการบ ารงขวญและก าลงใจ การจดสวสดการท าขนเพอสรางขวญและก าลงใจในการปฏบตงานใหแกบคลากรในหนวยงาน 1.5.8 หลกแหงความสะดวก การจดสวสดการตองมระบบระเบยบ มรปแบบทดในการจด ซงเปนการเอออ านวยความสะดวก คลองตว ไมตดขด ไมชกชา 1.5.9 หลกแหงงบประมาณ การจดสวสดการตองค านงถงงบประมาณในการจดวา เรองใดจะเปนประโยชนเกอกลแกบคลากร มทนด าเนนการหมนเวยน และมงบประมาณมาสนบสนนเพยงพอหรอไม 1.5.10 หลกแหงความยตธรรม การจดสวสดการตองค านงถงผลทไดรบของบคลากร ใหยดถอหลกความยตธรรมในทกกรณ นอกจากน วจตร ระววงศ (2532: 6) ไดกลาวถงหลกการจดสวสดการตามแนวคดของ K.N.Vaid สรปได ดงน 1. หลกความรบผดชอบทางสงคมของอตสาหกรรม การทนายจางใหสวสดการแกพนกงาน ถอเปนความรบผดชอบตอพนกงานตอองคกรและตอชมชน 2. หลกประชาธปไตย นายจางใหสวสดการแกพนกงานควรยดหลกประชาธปไตย จะตองใหสทธแกพนกงานในการตดสนใจวาพวกเขาขาดแคลน และตองการสงใด ตลอดจนใหพนกงานเขามามสวนรวมในการจดสวสดการดวย

21

3. หลกความเหมาะสมของคาจาง นายจางจ าตองค านงวาคาจางทใหแกพนกงานน น มความเหมาะสมตอการด าเนนชวตประจ าวนในสงคมยคปจจบนหรอไม อตราคาจางเพยงพอมากนอยเพยงใด 4. หลกประสทธภาพ การใหสวสดการถอเปนการเพมประสทธภาพในการท างานของพนกงาน กลาวกนวา การใหการศกษาอบรม การใหทอยและอาหาร เปนสวสดการสามประการทมความส าคญทสดในการเพมประสทธภาพการท างานของพนกงาน 5. หลกความรบผดชอบรวมกน ทงนายจาง และลกจางควรรวมกนรบผดชอบ ทงในดานความคดและทรพยากร 6. หลกการยอมรบในทกระดบงาน สวสดการทจดใหควรไดรบการยอมรบ ตงแตระดบผปฏบตงานและระดบบรหารชนสง ในสวนหลกการจดสวสดการตามแนวคดของฟลปโป (Flippo, 1984: 337) มหลก 5 ประการ ดงน 1. หลกความพอใจและความตองการทแทจรง เมอจดสวสดการแลวลกจางควรมความพอใจ และตรงกบความตองการอยางแทจรง 2. หลกการครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคล สวสดการทจดใหควรครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคล เชน การประกนชวตแบบกลม เปนตน 3. หลกการยดหยน การจดสวสดการควรจดใหมความยดหยนแกกลมลกจางทไดรบ โดยค านงถงเพศ อาย และสถานภาพสมรส 4. หลกแหงประโยชน หนวยงานควรไดรบประโยชนจากการจดสวสดการ 5. หลกแหงงบประมาณ สวสดการทจดใหตองสามารถน ามาค านวณเปนคาใชจายได และคมคาแกการลงทน จากหลกการทงหมดดงกลาว ผวจยสรปไดวา หลกการจดสวสดการทด ควรจดใหดวยความเปนธรรมและเสมอภาคเทาเทยม ตรงกบความตองการของผรบบรการ ดวยการยดหลกแหงประโยชน รวมทงค านงถงความคมคาทจะไดรบ และในการจดสวสดการใหกบพนกงานควรใหพนกงานเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหน และด าเนนการจดสวสดการ เพอใหพนกงานไดตระหนกและเหนคณคาของสวสดการทจดให และเปนการสรางแรงจงใจในการท างานใหพนกงานมความรสกวา ตนเองมคณคาและมความส าคญตอองคกร จากการทบทวนแนวคด ทฤษฎ และวรรณกรรมทเกยวของเฉพาะหลกการจดสวสดการ ผวจยไดสงเคราะหหลกการจดโดยใชเปนหลกการในการสรางกรอบแนวคด 5 ประการ ดงน

22

1) หลกแหงความเสมอภาค 2) หลกแหงประโยชน 3) หลกแหงการตอบสนองความตองการ 4) หลกแหงประสทธภาพ 5) หลกแหงงบประมาณ ทงน ผลทไดรบจากหลกการทงหมดดงกลาว จะท าใหเกดรปแบบการจดสวสดการทด โดยใชแนวคด และทฤษฎท เกยวของ 7 เรองไดแก 1) ทฤษฎความตองการของ Maslow & McClelland 2) ทฤษฎสองปจจยของ Herzberg 3) ทฤษฎการจงใจโดยเสรมแรงทางบวกของ Skinner 4) ทฤษฎความเชอของ Victor Vroom 5) ทฤษฎความเสมอภาคของ Adams 6) แนวคดสวสดการอาชพของ Richard M.Titmuss และ 7) แนวคดคณภาพชวตการท างานของ Walton จากรปแบบการจดสวสดการทดตามแนวคด และทฤษฎทเกยวของเฉพาะหลกการจดสวสดการดงกลาว จะน าไปสรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ทผวจยมงเนนจะศกษาวจยทงหมด 7 ดาน ประกอบดวย 1) ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ 2) ดานความยตธรรม 3) ดานคณภาพชวตการท างาน 4) ดานการรกษาพยาบาล 5) ดานสทธประโยชน 6) ดานระบบสญญาจาง 7) ดานระบบคาตอบแทนไดดงตารางท 2.1 ตารางท 2.1 การสรปหลกสวสดการ ผแตง หลกสวสดการ

ภญโญ

สาธ

(2537

)

K.N.

Vaid

(1970

)

Flipp

o

(1984

)

หลกความเสมอภาค - หลกแหงประโยชน หลกแหงความจงใจ - - หลกแหงการตอบสนองความตองการ หลกแหงประสทธภาพ - หลกแหงการประหยด - - หลกแหงการบ ารงขวญและก าลงใจ - - หลกแหงความสะดวก - -

หลกแหงงบประมาณ หลกแหงความยตธรรม - - หลกความรบผดชอบทางสงคมของอตสาหกรรม - - หลกความเหมาะสมของคาจาง - - หลกความรบผดชอบรวมกน - - หลกการครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคล - - หลกการยดหยน - -

23

1.6 วตถประสงคของการจดสวสดการ

วตถประสงคของการจดสวสดการ สามารถจ าแนกวตถประสงคขององคการตอการจดสวสดการได 4 ประการ (สทธพร ชยสวรรณรตน, 2542: 20) ดงน 1.6.1 เพอเสรมสรางและเพมพนขวญและก าลงใจแกบคลากรตางๆ ในการปฏบตงานใหเกดความรสกพงพอใจในงาน ซงจะเปนปจจยเกอกลโดยตรงตอการปฏบตงานของบคลากร 1.6.2 เพ อ เปนการบ ารงรกษาบคลากรใหย งคงท างานอยกบองคกรตอไป ในขณะเดยวกนสวสดการทองคกรหนงๆ จดใหจะเปนสงจงใจใหบคลากรภายนอกทมความร ความสามารถ หนมาสนใจและสมครเขามาท างานอยกบองคกรตอไป 1.6.3 เพอเปนการใหความชวยเหลอ หรอความอนเคราะหแกบคลากรขององคกร เพอใหสามารถด ารงชวตอยไดโดยไมเดอดรอน การใหสวสดการถอวาเปนการใหความชวยเหลอดานมนษยธรรม นอกจากน ถอวาเปนการรกษาผลประโยชนขององคกรในแงทปองกนมใหองคกรไดรบความกระทบกระเทอนจากการทบคลากรขององคกรประสบปญหา หรอภาวะกงวลใจจนมอาจปฏบตงานในหนาทอยางเตมความรความสามารถ 1.6.4 เพอชวยลดความขดแยงระหวางองคกรกบบคลากรขององคกร โดยเฉพาะอยางยงความขดแยงในเรองผลประโยชนทไดรบแบงปนไมเทาเทยมกน การจดบรการสวสดการเปนการชวยใหสมพนธภาพระหวางสองฝายเปนไปอยางราบรน นอกจากน ภญโญ สาธร (2537: 387) ยงไดกลาววา หนวยงานจ าเปนตองจดสวสดการใหแกบคลากรของตน ทงน เพอวตถประสงค 13 ประการทส าคญ ดงน 1. เพอสรางขวญก าลงใจใหแกบคลากรในหนวยงาน 2. เพอเปนสงจงใจในการจดหาบคลากรเขามาท างานในหนวยงาน 3. เพอบ ารงรกษาบคลากรใหมความจงรกภกด และซอสตยตอหนวยงาน 4. เพอเพมผลผลตแกหนวยงานใหสงขน 5. ท าใหงานของหนวยงานเกดประสทธภาพและประสทธผล 6. เพอปองกนปญหาขดแยง ขาดความสมพนธอนดระหวางหนวยงานกบบคลากร 7. เพอลดการอทธรณรองทกขของบคลากรในหนวยงาน 8. เพอใหบคลากรในหนวยงานอทศเวลาแรงงานในการปฏบตงานในหนวยงานใหดขน 9. เพอยกระดบมาตรฐานการด ารงชวตของบคลากรในหนวยงาน 10. เพอลดการขาดงาน ลางาน และเปลยนงานของบคลากรในหนวยงาน 11. เพอลดความเครยดในการปฏบตงานของบคลากร 12. เพอกอใหเกดความสามคคในหนวยงาน

24

13. เพอสงเสรมสขภาพจตของบคลากรใหอยในสภาพปกต

2.แนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการท างาน

พนกงานทท างานใหแกองคกรยอมมความปรารถนาทจะท างานอยาง มความสข รสกสนกกบการท างาน และพงพอใจตอผลตอบแทน การสรางแรงจงใจ จงเปนเครองมอชนดหนงทจะน ามาใชใหเปนประโยชน เปนแรงขบแรงกระตนทางจตวทยา ทสงผลใหบคคลแสดงพฤตกรรมหรอกระท าการอยางใดอยางหนงใหกระท ากจกรรมนนไดส าเรจดยงขนและมประสทธภาพ เพอเขาใจอยางกระจางชดในเรองแนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการท างาน ขอเสนอเปนประเดนทส าคญดงตอไปน 2.1 ความหมายของแรงจงใจในการท างาน แรงจงใจในการท างาน เปนสงส าคญทจะกระตนและผลกดนใหพนกงานท างานใหแกองคการอยางเตมท ท างานอยางมประสทธภาพและมความสขในการท างาน มผใหความหมายของแรงจงใจในการท างานไวหลากหลาย ดงน สเปคเตอร (Spector, 1996: 54) กลาววา แรงจงใจในการท างาน หมายถง สงชกจงอนหนง คอ สถานการณภายในบคคลซงจะชวยกระตนและรเรมเรองของกจกรรมและการเคลอนไหวแลวน าไปสการประพฤตปฏบตตามชองทางอยางตงใจและมงมน

พนเดอร (Pinder, 1998) กลาววา แรงจงใจในการท างาน หมายถง แรงผลกดนหรอเงอนไขตางๆทมอยภายในและภายนอกตวบคคลทกระตนใหเกดพฤตกรรมการท างานทศทางในการกระท า ความเขมขนและระยะเวลาในการกระท า ดงนน แรงจงใจจงเปนกระบวนการทางจตใจทเกดจากการปฏสมพนธระหวางบคคลและสภาพแวดลอม ธดารตน นามมะเรง (2551:58) พบวาแรงจงใจในการท างาน คอ สงกระตนหรอแรงผลกดนทมอยภายในตวของพนกงานและองคการทท าใหพนกงานปฏบตงานดวยความเตมใจ เกดความพอใจ ตลอดจนมความมงมนทจะปฏบตงานใหมประสทธภาพสงสด อมร โทท า (2551: 25) พบวา แรงจงใจในการท างานเปนสงทกระตนใหพนกงานปฏบตตามความตองการขององคการ โดยก าหนดเปาหมายสวนบคคลทจะไดรบการก าหนดเกณฑการใหรางวลเมอเปรยบเทยบกบผลการปฏบตงานเพอใหพนกงานมความมงมนทจะท าใหเปาหมาย สมตร สวรรณ (2552: 6) ไดกลาววา แรงจงใจ (Motivation) คอการกระท าใหคนพฤตกรรม แสดงความสามารถทงทางกายและทางใจเพอปฏบตงานใหเกดผลส าเรจมากทสด พฤตกรรมทกรปแบบทคนแสดงออกเกดจากแรงจงใจทงสน ดงนนการจงใจจงเกยวของกบสงจงใจ (Intensive)

http://th.jobsdb.com/TH/TH/Resources/JobSeekerArticle/student44htm?ID=2510

25

เปนการใชสงหนงสงใดผลกดนจากภายนอกและท าใหคนท าการอยางใดอยางหนงสงจงใจอาจเปนสงทจบตองไดหรอไมอาจจบตอง เชน สงแวดลอมทดงานททาทาย ความรบผดชอบทเหมาะสม และการมสวนรวมในการท างาน เปนสงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรในองคการเปนตนและ มลเหตจงใจอนส าคญทกระตนใหบคคลแสดงพฤตกรรมตางๆ คอ ความตองการของมนษย

สรป แรงจงใจในการท างาน หมายถง แรงกระตน หรอแรงผลกดนทท าใหพนกงานปฏบตงานใหแกองคการดวยความเตมใจ เกดความพงพอใจ มความตงใจและมความมงมนทจะปฏบตงานตามความตองการขององคการ ใหบรรลเปาหมายหรอจดมงหมายทองคการต งไว รวมทงการสรางแรงจงใจในการท างานทองคกรจดให เพอตองการเพมผลผลตใหแกองคกร และผลทไดจะแสดงในภาพรวม ท าใหเกดผลดตอการสรางเสรมคณภาพชวตโดยทวไปของพนกงานมหาวทยาลยใหดยงขน

2.2 ความส าคญและประโยชนของแรงจงใจในการท างาน แรงจงใจเปนปจจยหนงในหลายๆ ปจจยทชวยใหเขาใจพฤตกรรมของคนในการท างานวาท าไมคนจงขยน มานะพากเพยรและปฏบตงานไดด แรงจงใจจงมบทบาทส าคญดงตอไปน (อรพนทร ชชม, 2555: 52-53)

2.2.1 แรงจงใจ สามารถชวยอธบายถงสาเหตของพฤตกรรมและพยากรณพฤตกรรมของ บคคลได แรงจงใจเปนปจจยหนงทท าใหเขาใจวา ท าไมคนถงมพฤตกรรมเชนน อะไรเปนสงจงใจท าใหคนมงมนทจะกระท าพฤตกรรมนน นอกจากนแรงจงใจยงชวยอธบายถงความมานะพากเพยรในการกระท าพฤตกรรมและท าพฤตกรรมหรอกจกรรมนนอยางกระตอรอรนเตมก าลงความสามารถ ดงนนการทราบถงสงจงใจหรอแรงผลกดนทอยเบองหลงของพฤตกรรมทบคคลแสดงออก จะเปนประโยชนอยางยงในดานการบรหารจดการในการเสาะแสวงหาวธการทจะท าใหบคคลมพฤตกรรมทตองการ

2.2.2 แรงจงใจ ชวยอธบายความแตกตางระหวางบคคล เชน ท าไมบางคนมความเพยรพยายามทจะท าพฤตกรรมหรอกจกรรมตางๆใหบรรลเปาหมาย ในขณะทบางคนไมมความเพยรพยายามทจะฝาฟนอปสรรคใหบรรลเปาหมาย ตลอดจนเขาใจวา ท าไมบางครงบคคลถงท าพฤตกรรมหรอกจกรรมนในขณะทบางเวลาพฤตกรรมนจะไมเกดขนเลย

นอกจากน บคคลแตละคนอาจท าพฤตกรรมเดยวกนดวยเหตผลทแตกตางกน เนองจากบคคลเหลานนมแรงจงใจในการท าพฤตกรรมนนแตกตางกน เชน จากการศกษาวจยคนงานในโรงงานซงเปนพนกงานระดบลาง พบวา ความตองการเงนและความมนคงในการท างานเปนสงส าคญในการท างาน ดงนนในการจงใจพนกงานในการปฏบตงาน ในขณะทพนกงานระดบสง

26

สงจงใจในการท างานทส าคญ ไดแก ความส าเรจและการไดรบการยกยอง เพอทพนกงานปฏบตงานไดดจะไดคงระดบความพยายามในการท างานตอไป

2.2.3 แรงจงใจ ชวยใหบคคล หนวยงานหรอองคการบรหารจดการใหบคคลหรอกลมมแรงจงใจทจะกระท าพฤตกรรมทพงประสงคได โดยอาศยแนวคดแรงจงใจ ซงการจงใจมหลายประเภท อาจอาศยการจงใจประเภทตางๆผสมผสานประกอบกนหรอเลอกใชวธการจงใจวธการใดวธการหนงใหเหมาะสมกบบคคล กลมสถานการณและโอกาส เชน สรางกระบวนการจงใจในการท างานโดยการตอบสนองความตองการของบคคลไดอยางเหมาะสม ใชสงจงใจในทางบวกและทางลบ การจงใจโดยการก าหนดเปาหมาย ใหความเปนธรรม มสวนรวมและรบผดชอบในการท ากจกรรมตางๆ นอกจากนประโยชนของแรงจงใจในการท างานม 8 ประการ ดงน (สมตร สวรรณ, 2552: 50) 1. เสรมสรางก าลงใจในการปฏบตงานใหแตละบคคลในองคการและหมคณะซงเปนการสรางพลงกลม 2. สงเสรมและเสรมสรางสามคคธรรมใหหมคณะแกคนงานพนกงานและเจาหนาทในองคการ 3. สรางขวญและก าลงใจในการท างานแกพนกงานคนงาน หรอบคลากรในองคการ 4. ชวยเสรมสรางใหเกดความจงรกภกดตอองคการ 5. ชวยใหการควบคมด าเนนไปดวยความราบรนอยในกรอบแหงระเบยบวนยและ มศลธรรมอนดงาม ลดอบตเหตและอนตรายในการปฏบตงาน 6. เกอหนนและจงใจใหสมาชกขององคการเกดความคดสรางสรรคในกจการตางๆขององคการ ซงเปนการสรางความกาวหนาใหแกพนกงานและองคการ 7. ท าใหเกดศรทธาและความเชอมนในองคการทตนปฏบตงานอย 8. ท าใหเกดประสทธภาพในการท างาน 2.3 ทฤษฎทเกยวกบแรงจงใจในการท างาน การท างานในปจจบนการจงใจเปนสงทมความซบซอนและมความตองการมากขน การควบคมพนกงานใหท างานโดยวธการจดท ากฎขอบงคบหรอควบคมโดยหวหนางานอยางเดยวอาจจะไมเพยงพอ พนกงานในปจจบนมความตองการทจะเปนของตวเอง (Self-manage) ในการทจะสามารถแสดงความคดสรางสรรค และความผกพนในการท างานจากความรสกภายในมากกวา

27

การไดรบรางวลภายนอก ซงแรงจงใจในการท างานตามแนวคดของโทมส (Thomas. 2000 : 211) ประกอบดวย 2.3.1 ความรสกมอสระในการเลอก (Senses of choice) คอ พนกงานจะมความรสกเปนตวของตวเอง ตอเมอมความเปนอสระในการตดสนใจ มความรสกสวนตวส าหรบความรบผดชอบในผลทออกมาจากการตดสนใจของตวเอง มสวนรวมในการรบผดชอบผลงานทเกดขน และสามารถก าหนดแนวทางในการท างานของตนเองได ตนเองกาวหนาเมอมความรสกวางานทท าไดสงเสรมใหประสบความส าเรจตามวตถประสงค 2.3.2 ความรสกมความสามารถ (Senses of Competence) คอพนกงานจะมความรสกวามความสามารถ ตอเมอมความรสกวาปฏบตงานไดดเปนไปตามความคาดหวงของตนเองหรอมากกวา ตลอดจนมโอกาสในการใชความรความสามารถทมในการท างานและไดรบค าบอกกลาวถงผลการปฏบตงานของตนเองซงท าใหพนกงานรสกภาคภมใจในผลงานทสามารถท าไดด 2.3.3 ความรสกมจดมงหมาย/ประสบความส าเรจ (Senses of Meaningfulness) คอ พนกงานจะรสกวามความหมายหรอประสบผลส าเรจ เมอมความรสกวานาตนเตนในการท างาน เพอทจะใหงานนนบรรลจดมงหมาย นอกจากนยงมทฤษฎทนาสนใจ ทเกยวของกบแรงจงใจในการท างาน ดงตอไปน ทฤษฎการจงใจของเฮอรซเบอรก เฮอรซเบอรก (FrederickHerzberg) สรปแนวคดส าคญได 3 ประการ ดงน (สมตร สวรรณ, 2552: 69) 1. องคประกอบทเกยวของกบการจงใจอยสององคประกอบ ไดแก องคประกอบจงใจและองคประกอบสงเสรม บางครงจงเรยกทฤษฎการจงใจของเฮอรซเบอรกวา ทฤษฎสององคประกอบ (Two-Factor Theory) 2. องคประกอบสงเสรม (Hygiene factors) เปนองคประกอบทสามารถเปนเหตใหเกดความไมพอใจหรอเปนองคประกอบทปองกนไมใหเกดความไมพอใจได หมายรวมถงสงตางๆ เชน เงนเดอนและคาจาง ผลประโยชน สภาพแวดลอมในการท างานทางดานกายภาพ นโยบายและการบรหาร เปนตน หากผบรหารดแลเอาใจใสสงตางๆเหลานนอยางพอเพยง ความไมพอใจจะลดลงหรอหมดไป องคประกอบสงเสรมจะไมท าหนาทจงใจใหบคลากรท างานใหมผลผลตหรอใหบรการในระดบสงขนได 3. องคประกอบจงใจ (Motivator factors) เปนองคประกอบทน าไปสการพฒนาเจตคต ทางดานบวก และจงใจใหบคคลท างาน ซงไดแก การไดรบการยกยองความรสกของการไดรบ

28

ผลส าเรจในการท างาน การมโอกาสกาวหนาในการท างาน ความรบผดชอบงานงานททาทายความสามารถและความรสกวางานทตนเองท าอยมความส าคญ

การจงใจเพอใหพนกงานท างานในระดบสง โดยการน าทฤษฎของ Herzberg มาใชจะตองด าเนนการดงน (พภพ วชงเงน, 2547: 167-168)

1. สรางความพอใจ ในขณะท างานใหแกพนกงานทกคน ดวยปจจยความตองการขนพนฐานอยางเพยงพอ เชน จายคาจางในอตราทยตธรรมเหมาะสม

2. จะตองปองกนไมใหพนกงานเกดความรสกไมพอใจในการท างาน มทศนคตไมดตอองคการ จดระบบสอสารใหดท สด สามารถสอสารไดทวถง มลกษณะสองทาง (Two ways Communication) คอ ผบรหารถงพนกงาน และพนกงานกตดตอถงผบรหารไดสรางขวญและก าลงใจในการท างาน มหลกประกนทด รสกมนคงปลอดภย คาตอบแทนด สภาพของงานด 3. ใหโอกาสกาวหนาในอาชพส าหรบผมผลงานด ผบรหารยตธรรม มการวางแผน มโครงการ มกรอบอตราก าลง เชอวาหากผบรหารใชแตองคประกอบสงเสรมจงใจใหคนท างานไดอยางถกตองและสมบรณ ความส าเรจทเกดขน คอ การปองกนไมใหเกดความไมพอใจในการท างานเทานน และจะไมมผลในการจงใจใหคนท างานเกนกวาระดบปานกลาง ผบรหารจงควรใชองคประกอบจงใจกระตนใหคนท างานมากทสดเพอผลส าเรจตามจดมงหมายและเปาหมายขององคการ บทเรยนทไดจาก เฮอรซเบอรก (Frederick Herzberg, 1974) คอ การเนนทปจจยความพงพอใจในหนาทการงาน สภาพแวดลอมทสะอาดปลอดภย บรรยากาศในการบงคบบญชา การท างาน และคาตอบแทนเหมาะสมจะชวยตอบสนองความตองการทางรางกายและความตองการรสกวาเปนสวนหนงของกลม และความเปนพวกพองเดยวกน กลาวโดยสรป จากทฤษฏสองปจจยทไดกลาวมาขางตน หากตองการสรางแรงจงใจในการท างาน จะตองท าใหบคคลไดรบปจจยจงใจทเหมาะสม แตการใหปจจยปองกนมไดท าใหบคคลมแรงจงใจในการท างานแตอยางใด เพยงแตปองกนมใหบคคลเกดความไมพงพอใจในงานเทานน ทฤษฎการจงใจโดยการเสรมแรงทางบวกของสกนเนอร สกนเนอร (Skinner,1969) กลาววา หากการแสดงพฤตกรรมใดท าใหผกระท าไดรบผลจากทางบวก เชน ค าชมเชย กมโอกาสสงทจะมการแสดงพฤตกรรมนนออกมาอก แตถาการแสดงพฤตกรรมนน ท าใหผกระท าไดรบผลทางลบ เชนค าต าหน กมความเปนไปไดมากทจะมการระงบพฤตกรรมนนไมใหปรากฏขนมาอก ทฤษฏการเสรมแรง (Reinforcement theory) หรอทฤษฎการวางเงอนไขในแบบลงมอกระท า (Operant conditioning) คอความถในการแสดงพฤตกรรมหนงๆ

29

จะถกก าหนดโดยผลลพธทไดรบจากการกระท านน ๆ ดงนนทฤษฎนจงเสนอวา แรงจงใจและพฤตกรรมของบคคลจะไดรบ อทธพลจากส งท เรยกวา การเส รมแรง (Reinforcement)ซ งประกอบดวยการเสรมแรงทางบวก การเสรมแรงทางลบ และการลงโทษ ดงภาพท 2.1 การเสรมแรงและการลงโทษ

สงทพอใจ สงทไมพอใจ

ให

ขจด ภาพท 2.1 การเสรมแรงและการลงโทษ ทมา : สกนเนอร (Skinner, 1969)

ดงมรายละเอยดดงตอไปน 1. การเสรมแรงทางบวก (Positive reinforcement) หมายถงการใหสงทคนชอบหรอปรารถนา หลงจากการแสดงพฤตกรรมบางอยางซงจะมผลท าใหบคคลนนมแนวโนมทจะแสดงพฤตกรรมเดมซ าอกในระยะตอมา เชนหลงจากทบคคลหนงไดท างานดวยความอตสาหะจนประสบผลส าเรจ และไดรบค าชมเชยหรอรางวลอน ๆ จากหวหนา ยอมจะท าใหบคคลน นมแนวโนมทจะท างานดวยความอตสาหะซ าอกในอนาคต

2. การเสรมแรงทางลบ (Negative reinforcement) หมายถง การขจดหรอน าเอาสงทไมเปนทพงพอใจของบคคลออกไปหลงจากทไดกระท าพฤตกรรมบางอยางแลว ซงจะมผลท าใหบคคลนนมแนวโนมทจะแสดงพฤตกรรมซ าอกในระยะตอมา เชน การทบคคลหนงไดรบอนญาตใหกลบบานกอนเวลาไดเพราะท างานเสรจเรยบรอยกอนก าหนด ยอมจะท าใหบคคลนนมแนวโนมทจะแสดงพฤตกรรมการท างานแบบเดมซ าอกในอนาคต (ในกรณนการตองอยท างานจนครบก าหนดเวลาถอวาเปนสงทบคคลไมพงพอใจ)

การเสรมแรงทางบวก (positive reinforcement)

การลงโทษทางบวก (positive punishment)

การเสรมแรงทางลบ (negative reinforcement)

การลงโทษทางลบ (negative punishment)

30

3. การลงโทษ (Punishment) หมายถง การทบคคลไดรบผลทางลบจากการกระท าบางอยางและอาจท าใหมผลท าใหมการระงบการกระท านนในอนาคต โดยผลทางลบนนอาจเกดขนได 2 กรณ คอ กรณแรก การลงโทษทางบวก (Positive punishment) หมายถงการท าใหบคคลไดรบสงทไมนาพงพอใจ เชนการถกต าหน การเฆยนต สวนกรณท 2 คอการลงโทษทางลบ (Negative punishment) หมายถง การท าใหบคคลสญเสยสงทตนพอใจ เชน การถกปรบเงน หรอการถกระงบสทธประโยชนบางอยาง ในแงของพฤตกรรมการท างาน การทบคคลแสดงพฤตกรรมหนงๆ แลว ไดรบการลงโทษ เชนการถกหวหนาต าหน เพอนรวมงานไมยอมรบ จะท าใหบคคลนนงดการกระท าเชนนนในอนาคต (ชชย สมทธไกร, 2554:279-280) สกนเนอร (Skinner, 1969) ไดวจยและสรปวาพฤตกรรมของบคคลหนงหรอแรงจงใจของบคคลเปนผลสบเนองของการแสดงพฤตกรรมนนๆเมอเขาแสดงพฤตกรรมทพงปรารถนาซงอาจเปนไปตามความตองการของหวหนางานหรอองคการและไดรบการเสรมทางบวกเขาจะแสดงพฤตกรรมน นซ าอกตามกฎแหงความพอใจ (Law of effect) แตหากมการเสรมแรงทางลบ (Negative reinforcement) เขาจะยตการแสดงพฤตกรรมน นทฤษฎการเสรมแรงจงเปนวธการปรบปรงพฤตกรรมบคคลโดยมสมมตฐานวาพฤตกรรมบคคลสามารถเปลยนแปลงและควบคมได ผบรหารจงตองแจงใหผใตบงคบบญชาทราบถงพฤตกรรมทตองการและพฤตกรรมทไมตองการสนบสนนการปฏบตงานและการปรบปรงงาน ตลอดจนการใหรางวลแกบคลากรทปฏบตงานดตามความเหมาะสมกบระดบงาน ประสทธผลและประสทธภาพในการปฏบตงาน เมอปรบปรงพฤตกรรมของบคคลแลว ผจดการหรอหวหนางานจะตองรกษาพฤตกรรมทพงปรารถนานนไวตลอดไปโดยการจดสภาพแวดลอมทสามารถเอออ านวยตอการคงรปพฤตกรรมทพงปรารถนานนไวเสรมแรงบวก กระตนใหอยากท างานสงเสรมขวญและก าลงใจในการท างานและอนๆ นอกจากทฤษฎดงกลาวแลวการกระตนใหคนปฏบตงาน อาจด าเนนการได 5 วธซงสรปไดดงน (สมตร สวรรณ, 2552: 15-16) 1. การใชความเดดขาด (Be strong approach) เปนการจงใจทเนนการใชอ านาจหนาทบงคบใหคน ท างานและขวาจะไลออกหากไมปฏบตตามหรอไมปฏบตงานตามทสง จงเปนการมองคนตามทฤษฎ X ของ McGregor 2. การใชความด (Be good) เปนการใชความดแทนการบงคบ มการสงเสรมขวญและก าลงใจในการท างาน จดสภาพแวดลอมในการท างานทด ใหคาจางสง ปฏบตตอคนงานดวยความสภาพและมการนเทศงานทดอกดวย 3. การใชการตอรองทเดนชด (Implicit bargaining) เปนวธทผบ รหารสนบสนนใหพนกงานในหนวยงานเพมคณภาพและปรมาณงาน โดยท าขอตกลงรวมกนวาถา พนกงาน

31

ปฏบตงานด หนวยงานจะตอบแทนโดยจดใหมการนเทศทเหมาะสม พนกงานจะตงใจท างานเพราะกลวเสยผลประโยชน 4. การแขงขน (Competition) วธการนเปนการแขงขนเพอใหไดคาแรงหรอเงนเดอนทสงขน รวมทงการไดรบความดความชอบในการปฏบตงาน ทกคนจะพยายามท างานใหดทสดโดยไมตองมคนอนมาผลกดน 5. การสรางแรงจงใจโดยใหผ ปฏบตงานเหนความส าคญของแรงงาน (Internalized motivation) โดยการจดแบงหนาทความรบผดชอบโดยการขยายงาน การหมนเวยนงาน การสรางความสมพนธอนด ระหวางผปฏบตงาน การท างานเปนทมและอนๆ ทฤษฎความตองการของ Maslow Maslow เปนนกจตวทยาอยทมหาวทยาลยแบรนดส ไดพฒนาทฤษฎการจงใจทรจกกนมากทสดทฤษฎหนงขนมา Maslow ระบวาบคคลจะมความตองการทเรยงล าดบจากระดบพนฐานมากทสดไปยงระดบสงสด (อนชวง แกวจ านงค, 2552: 66-68) ดงภาพท 2.2 ความตองการ 5 ขน ของ มาสโลว

ภาพท 2.2 ความตองการ 5 ขน ของมาสโลว ดงมรายละเอยดดงตอไปน

มาสโลว (Maslow, 1984) เรยกล าดบความตองการนวา “Hierarchy of Needs ประกอบดวยล าดบความตองการของมนษยจากระดบต าไประดบสง 5 ระดบ ดงน

ความส าเรจสวนตว (Self – actualization) (ความพงพอใจสวนตว)

ความตองการดานอโก (Ego needs)

ความภาคภมใจ สถานะ และความเคารพ

ความตองการดานสงคม (Social needs) (ความรก ความรสกทด ความเปนมตรและการยอมรบ)

ความปลอดภยและความมนคง (Safety and security needs) (การคมครอง ความเรยบรอย และความมนคง)

ความตองการดานรางกาย (Physiological needs)

(อาหาร น า อากาศ ทอยอาศย และเพศ)

32

1. ความตองการขนพนฐาน (Physiological Needs) เปนความตองการดานรางกายเพอความ อยรอดของชวต เชน ความตองการอาหาร อากาศ น า และทอยอาศย เปนตน 2. ความตองการความมนคงปลอดภย (Safety Needs) ความตองการความปลอดภยเปนความตองการล าดบทสองของ Maslow จะถกกระตนภายหลงจากทความตองการทางรางกายถกตอบสนองแลว ความตองการความมนคงปลอดภยจะหมายถงความตองการสภาพแวดลอมทปลอดภยปราศจากอนตรายทางรางกายและจตใจ ความมนคงในการท างาน 3. ความตองการทางสงคม (Social Needs) คอความตองการระดบทสามโดยความตองการทางสงคม หมายถง ความตองการทจะเกยวพนการมเพอนและการถกยอมรบโดยบคคลอนเพอการตอบสนองความตองการทางสงคม 4. ความตองการเกยรตยศชอเสยง(Esteem Needs) คอความตองการระดบทเปนความตองการทจะใหผอนยกยองสรรเสรญตวเองมความภาคภมใจในสถานภาพทางสงคมตองการมชอเสยงและการยกยองจากบคคลอน 5. ความตองการความส าเรจในชวต (Self-Actualization Needs) คอ ความตองการระดบสงสด บคคลมกตองการโอกาสทจะคดสรางสรรคภายในงาน หรอพวกเขาอาจจะตองการความเปนอสระและความรบผดชอบ ซงความตองการความสมหวงของชวตคอ ความตองการทจะบรรลความสมหวงของตนเองดวยการใชความสามารถ ทกษะ และศกยภาพอยางเตมทบคคลทถกจงใจดวยความตองการความสมหวงของชวตจะแสวงหางานททาทายความสามารถของพวกเขา การเปดโอกาสใหพวกเขาใชความคดสรางสรรคหรอการคดคนสงใหม สรป การศกษาทฤษฎล าดบความตองการของมนษยของมาสโลว (Maslow) เปนการศกษาเพอทจะท าใหทราบถงความตองการของมนษยนน มล าดบขนตอนทแนนอนจากขนต าไปขนสงซง ความปรารถนาขนสงสดของมนษยทกคน คอ ความตองการทจะประสบความส าเรจในชวต ตามทตนเองมงหวง แตการทมนษยจะเกดความตองการในแตระดบไดนนจ าเปนอยางยงทมนษยทกคนจะตองไดรบการตอบสนองความตองการในระดบทต ากวาเสยกอน เพอทจะท าใหเกดความตองการในระดบตอไป ซงถาบคลากรทไดรบการตอบสนองตามความตองการแลว กจะเกดความพงพอใจ มขวญและก าลงใจในการท างาน รวมถงสามารถท างานตามทไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ

33

ทฤษฎความตองการ ERG ของ Alderfer อลเดอรเฟอร (Alderfer, 1969 : 142-175) ไดแบงความตองการของมนษยเปน 3 ระดบ ดงน 1. ความตองการทจะด ารงชวต หรอความตองการทจะคงอย (Existence: E) เปนความตองการทจะมชวตอยในสงคมดวยดเปนความตองการปจจยสในการด ารงชวตความตองการทางวตถเงนเดอนประโยชนตอบแทนสภาพการท างานปจจยอ านวยความสะดวกในการท างาน 2. ความตองการดานความสมพนธ (Relatedness: R) คอ ความตองการผกพนกบผอนในการท างานตองการเปนพวกไดรบความยอมรบรวมรบรและแบงปนความรสกระหวางกนตองการมความสมพนธกบผอนตองการเปนเพอน 3. ความตองการดานความเจรญเตบโต (Growth:G) เปนความตองการทจะเจรญกาวหนาในการท างาน คอสามารถทมเทความรความสามารถของตนในการท างานอยางเตมความสามารถพฒนาศกยภาพของตนเพมขนดวย ดงภาพท 2.3 ความตองการ 3 ขน ของอลเดอรเฟอร

ทฤษฎความคาดหวงของ Vroom ภาพท 2.3 ความตองการ 3 ขน ของอลเดอรเฟอร

ทมา : (สรนาตย กฤษฎาธาร,2552)

ทฤษฎความคาดหวงของ Vroom อธบายวาเมอพนกงานมโอกาสเลอก พวกเขาจะเลอกตวเลอกทดมแนวโนมทจะใหผลตอบแทนสงสด (Kermally, 2009: 62-63) ซงพนกงานมกถามค าถาม 3 ขอ เพอสรางแรงจงใจใหตวเองไดแก 1) ฉนสามารถท าสงทไดรบการขอใหท านได

ทฤษฎความตองการ ERG ของอลเดอรเฟอร

Existence Needs

ความตองการทจะคงอย ตองการสนองตอบ

Relatedness Needs

ความตองการดานความสมพนธ

Growth Needs

ความตองการดานความ

เจรญเตบโต

พงพอใจ กาวไปขนตอไป

ไมสมดงใจ ยอนกลบไปขนกอนหนา

34

หรอไม 2) ฉนจะไดรบผลตอบแทนจากการท าเชนนนหรอไม และ 3) ฉนตองการผลตอบแทนนนหรอไม ทฤษ ฎความคาดหวงของ Vroom ม องคประกอบพ นฐานอย 3 ประการ ไดแ ก 1) ความคาดหวง 2) กลไกตอบแทน และ 3) คณคาทประเมน ในสวนความคาดหวง หมายถงความเชอของบคคลทวาการทมเทความพยายามใหมากจะท าใหประสบความส าเรจอยางสง ความคาดหวงของแตละคนเกยวกบความพยายามของเขามสวนส าคญตอพฤตกรรมทแสดงออกมา หากบคคลนนรสกวาไมวาจะท างานหนกเพยงไร บรษทไมใหความสนใจ เขาจะไมทมเทความพยายามตอไป นอกจากน ความเชอหรอความคาดหวงทวานโดยทวไปมกขนอยกบประสบการณทผานมาของแตละคน ความมนใจในตวเอง หรอความยากงายตอการบรรลจดมงหมายทตงเอาไว รวมทงความคาดหวงของแตละคนยงไดรบผลกระทบจากความเชอของเขาวาจะสามารถท างานนนไดด จากเปาหมายทตงเอาไว และจากการควบคมทเขามเหนองานของตน บทเรยนทนาสนใจทไดรบจาก Vroom (1964) ม 7 ประการ ดงน 1. จงระบวาคณคาดหวงอะไรจากพนกงาน 2. น าเปาหมายของพนกงานมาพจารณา แลวจดโครงสรางของงานใหเอออ านวยตอการบรรลเปาหมายขน 3. ก าหนดวตถประสงคใหชดเจน สามารถท าจรงได ใชประโยชนไดจรงและสามารถวดผลได 4. ฝกสอนพนกงานใหสามารถบรรลเปาหมายทตงไวได และ ใหการสนบสนนอยางเพยงพอทจะประสบความส าเรจ 5. ตงระบบประเมนผลทสมจรงและใชประโยชนไดจรง และ อธบายถงความเชอมโยงระหวางผลการท างานกบผลตอบแทนใหชดเจน 6. ไมมประโยชนทจะใหผลตอบแทนทไมมคณคาในสายตาพนกงาน 7. ควรใหรางวลตอบแทนส าหรบความส าเรจ นอกจากน เพอรเซล (Purcell, 2003) ไดเสนอแนวคดเรองผลส าเรจในการท างานวาเปนสวนประกอบของความสามารถ (Ability) แรงจงใจ (Motivation) โอกาส (Opportunity) ซงแสดงไดดงภาพการเสนอรปแบบ เรองผลส าเรจในการท างานวาเปนสวนประกอบของความสามารถ (Ability) แรงจงใจ (Motivation) โอกาส (Opportunity) – AMO โดยพบวานโยบายหรอมาตรการดานนอก 11 ดานไดถกระบขนเพอปอนเขาส AMO และสงส าคญประการทสองของรปแบบ คอสวนของ “หวหนาสายงานหลก” ซงถกใหความใสใจเนองจากในความเปนจรงนน นโยบายดานทรพยากรบคคลทกเรองจะถกประยกตสการปฏบตโดยหวหนางานเหลาน

35

ซงเปนผทท าใหนโยบายมชวต ส าหรบปจจยดานความผกพนกบองคกร แรงจงใจและความพงพอใจ จะสงผลตอพฤตกรรมทคดตดสนใจดวยตนเอง ซงจะกอใหเกดผลส าเรจออกมา ในขณะทผลส าเรจในตวของมนเอง จะกอใหเกดความผกพนกบองคกร แรงจงใจและความพงพอใจในงานเชนกนแสดงไดตามรปแบบของ Purcell ดงภาพท 2.4 ความสมพนธของความสามารถ (Ability) แรงจงใจ (Motivation) และโอกาส (Opportunity)

ภาพท 2.4 ความสมพนธของความสามารถ (Ability) แรงจงใจ (Motivation) และโอกาส(Opportunity) ทมา : (Armstrong , Strategic Human Resource Management : a guide to action, 2000) 2.4 แนวทางการสรางแรงดงดด และรกษาผทมความสามารถสงใหอยกบองคการ

พยต วฒรงค (2555: 254 –255) ไดกลาวถง การสรางแรงดงดดและรกษาผทมความสามารถสงใหอยกบองคการ จ าเปนตองใหความส าคญกบปจจย 5 ประการ ดงน

2.4.1 พจารณาการจายตามความสามารถของพนกงานจากผลการปฏบตงานและคณภาพของการท างานเพอคณภาพสงสดขององคการ

2.4.2 พจารณาทกษะการท างานในภาพรวมทกระดบในองคการ ต าแหนงใดทตองใช

การฝกอบรมและ

พฒนา

การประเมน

ผลงาน

โอกาสทาง

อาชพ ความมนคงในงาน

สรรหาและคดเลอก

การจาย , ความพงพอใจ

ความสมดลของงานและชวตสวนตว

ความทาทายของงาน

/อ านาจในการตดสนใจ

การท างานเปนทม ความเกยวของ การสอสาร

ความสามารถและทกษะ

(Ability & Skill)

แรงจงใจและ

สงจงใจ

Motivation and

Incentive

โอกาสในการมสวนรวม ( Opportunity to Participate)

การจดการโดยหวหนางาน - การปฏบต - การแสดงบทบาท – การน า - การควบคม

ความผกพนกบ

องคกร

-แรงจงใจ

-ความพอใจในงาน

พฤตกรรมทคด

ตดสนใจดวย

ตนเอง

ผลส าเรจ

36

ทกษะความสามารถสง ระดบการจาง และจายผลตอบแทนตองสงตามเชนกน 2.4.3 บรหารต าแหนง และเสนทางหรอระดบการเตบโตของพนกงานทมความสามารถสงหรอมทกษะความช านาญเฉพาะดานอยางชดเจนเพอกระตนใหพนกงานพยายามท างานเพอกาวหนาไปในต าแหนงสงขนได 2.4.4 สรรหาผทมความสามารถสงทจะเพมผลผลตใหกบองคการเขามารวมงานกบองคการ 2.4.5 สรางแรงจงใจกบพนกงานเพอกอใหเกดประสทธภาพในการท างานสงสด และสรางผลผลตใหเปนไปตามเปาหมายขององคการ สรปไดวา การสรางแรงดงดดและรกษาผทมความสามารถสงใหอยกบองคกรนน องคกรควรจะตองมความมนคง และใหโอกาสในการพฒนาคนใหมความรความสามารถใหกาวหนาอยเสมอ รวมไปถงการจายคาตอบแทนทยตธรรมสรางความนาเชอถอ การบรหารงานขององคกรทมประสทธภาพจะสามารถสรางความมนใจใหผปฏบตงานรสกมนคงในชวตการท างานอยางมความสขและพรอมทจะฝากอนาคตการท างานไวกบองคกรใหดแลตลอดไปโดยไมคดจากไปไหน

3. แนวคดเกยวกบการบรหารและพฒนาทรพยากรมนษย

การทองคการจะกระท าภารกจหลกใหบรรลวตถประสงค และมประสทธภาพน น หนวยงานจ าเปนจะตองมบคลากรทมคณภาพในปรมาณทเหมาะสมกบงาน ดงนน การบรหารทรพยากรมนษย (Human Resources Management: HRM) จงเปนปจจยทส าคญอยางหนงในการบรหารงาน เพราะเปนผจดหาบคลากร และใชทรพยากรบรหารอน ๆ ไมวาจะเปนเงน วสดอปกรณ และการจดการ ซงถาองคการเรมตนดวยการมบคลากรทด มความสามารถ ปจจยดานอน ๆ จะดตามมา ดงน น การบรหารทรพยากรมนษย จงมความส าคญตอการพฒนาองคการ การบรหารทรพยากรมนษย เปนการด าเนนการทเกยวกบบคคลทถอวา เปนทรพยากรทมคาทสดขององคการ เพอใหสามารถปฏบตงานไดส าเรจตามวตถประสงคขององคการ พรอมทงด าเนนการธ ารงรกษา และพฒนาใหทรพยากรมนษยขององคการมคณภาพชวตทดในการท างาน 3.1 ความหมายของการบรหารทรพยากรมนษย

ไดมนกวชาการทงชาวไทยและชาวตางประเทศอธบายความหมายของการบรหารทรพยากรมนษยทนาสนใจ มดงน วอลคเกอร และวลเลยม (Walker and Williams , 1999: 104)ไดใหค าจ ากดความหมายของการบรหารทรพยากรมนษยไววา คอ การเชอมโยงของนโยบายและการปฏบตงานขององคการ

37

ซงมความเกยวของโดยตรงกบบคลากรในองคการซงรวมไปถงการสรรหาการคดเลอกการจดจาง การฝกอบรม การใหรางวลตอบแทน และการประเมน เปนตน สโตน (Stone, 2006: 88) ไดใหค าจ ากดความไววา การบรหารทรพยากรมนษยนนมสวนเกยวของกบประสทธผลของบคลากรในองคการ ซงจะน ามาซงความส าเรจขององคการทางดานกลยทธวตถประสงคและความพงพอใจสวนบคคลของบคลากรอกดวย บอกซอลล (Boxall, 2007: 48) ไดนยามวา การบรหารทรพยากรมนษย หมายถง แนวทางเชงกลยทธเพอการบรหารจดการองคการ ซงเนนใชความสามารถของบคคล เปนสงทส าคญในการบรรลขอไดเปรยบในการแขงขน ความส าเรจเกดจากการบรณาการ นโยบายโปรแกรมการด าเนนงาน และแนวปฏบตตางๆทเกดจากการจางงาน เดสสเลอร (Dessler, 2008: 66) ไดกลาวไววา การบรหารทรพยากรมนษย คอ นโยบายและกระบวนการทเกยวของกบแงมมทกๆอยางทเชอมโยงถงบคลากรในองคการในแงของการบรหารจดการโดยจะประกอบดวยการคดเลอกบคลากรการพฒนาบคลากร การใหรางวล และการประเมน วตสน (Watson, 2010: 919) ไดอธบายวา การบรหารทรพยากรมนษย หมายถง การใชความพยายาม ความรความสามารถ และพฤตกรรม ทบคคลท าใหแกองคกรเพอใหบรรลผลส าเรจในวถทชวยใหองคการด าเนนตอไปได เดลบรดจ (Delbridge, 2010: 810) กลาววาการบรหารทรพยากรมนษย หมายถง การรวบรวมนโยบายเพอใชในการบรหารจดการในเรองการจางงาน และมศนยรวมเพอการบรหารทรพยากรมนษยซงเกยวของกบการสรรหา การคดเลอก การเรยนรและการพฒนา การใหรางวล การสอสาร การท างานเปนทมและการบรหารผลการปฏบตงาน อเวนซอรวช (Ivancevich, 2010: 20) ไดกลาววา การบรหารทรพยากรมนษยน น เปนกระบวนการพเศษทใหความส าคญกบทรพยากรมนษยในองคการ โดยกระบวนการทวานจะอ านวยความสะดวกในดานตางๆใหกบทรพยากรมนษยในองคการสามารถบรรลวตถประสงคของทงองคการและตวทรพยากรมนษยเอง นอกจากน สนนทา เลาหนนท (2556: 5) ไดอธบายอยางครอบคลมวา การบรหารทรพยากรมนษย เปนกระบวนการตดสนใจและการปฏบตทเกยวของกบบคลากรทกระดบในหนวยงานเพอให เปนทรพยากรบคคลทมประสทธภาพสงสดและสงผลส าเรจตอเปาหมายองคการ กระบวนการตางๆทสมพนธเกยวของ ไดแก การวางแผนทรพยากรมนษย การวเคราะหงาน การสรรหา การคดเลอกการอบรมและการพฒนา การประเมนผลการปฏบตงาน การจายคาตอบแทน สวสดการและผลประโยชนเกอกล สขภาพและความปลอดภยของพนกงานและแรงงานสมพนธ การพฒนาองคการตลอดจนการวจยดานทรพยากรมนษย

38

จากทกลาวมาทงหมดขางตน สามารถสรปไดวา การบรหารทรพยากรมนษย หมายถง การจดความสมพนธในการจางงาน เพอใหมการใชทรพยากรมนษยใหมประโยชนตอองคการมากทสด โดยการบรหารทรพยากรมนษยนนจะเกยวของตงแตการรบสมครงาน การสรรหาคดเลอก การสมภาษณ การบรรจแตงตง การอบรมและพฒนา โดยคอยดแลและพฒนาบคลากรขององคการใหมความพรอมในการปฏบตงาน และมคณภาพชวตการท างานทเหมาะสม ตลอดจนการเสรมสรางหลกประกนใหแกสมาชกทตองพนจากการรวมงานกบองคกรใหสามารถด ารงชวตในสงคมไดอยางมความสขในอนาคตดวย จากความหมายของการบรหารทรพยากรมนษยทไดกลาวอางมาแลวขางตน ท าใหเราสามารถกลาวไดวา งานทางดานบรหารทรพยากรมนษยนน คองานทกลาวอางหรอเชอมโยงกบการปฏบตงานและนโยบายขององคการเปนส าคญโดยจะมงเนนใหความส าคญโดยตรงกบตวบคลากรในองคการ โดยเรมตงแตการประกาศรบบคลากรเขามาท างาน จนถงเมอบคลากรนนไดเกษยณตวเองออกจากงานแลว และกระบวนการตางๆนนจะชวยใหบคลากรสามารถบรรลวตถประสงคขององคการ เชน การสรรหา คดเลอกอาจารยทมความรความสามารถทมความเชยวชาญสง กจะชวยสนบสนนใหมหาวทยาลยสามารถบรรลวตถประสงคในการทจะผลตบณฑตทมคณภาพสงเปนทตอบสนองความตองการของตลาดแรงงานไปดวย 3.2 แนวคดใหมเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษย การจดการบคลากร หรอเรยกไดอกอยางวา ทรพยากรมนษย ใหประสบความส าเรจและอาจสงผลใหองคการโดยรวมสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพนน จ าเปนตองเรมตนจากการมแนวคดหรอมมมองทถกตองเกยวกบการจดการบคลากร ซงในทน ชชย สมทธไกร (2552: 10) ไดเสนอแนวคดทองคการควรจะยดถอ 4 ประการ ดงน 3.2.1 การเนน คณค าของบคลากร /ทรพยากรมนษย (Human resource approach) ผบรหารองคการจะตองมความเชอวาบคลากรขององคการ คอ ทรพยากรอนมคาทจะตองรกษาสนบสนนสงเสรม และพฒนาใหเปนผทชวยผลกดนองคการไปสเปาหมายองคการจะตองค านงถงศกดศรความเปนมนษยและความตองการของบคลากรไมปฏบตตอบคลากรเฉกเชนวตถ 3.2.2 การมสวนรวมของฝายบรหาร (Management approach) องคการจะตองยดถอวาการจดการบคลากร/ทรพยากรมนษย เปนภาระหนาทของหวหนางานและผบรหารทกคน มใชงานของฝายทรพยากรมนษยแตเพยงฝายเดยว แตจะตองเปนภารกจรวมของทงฝายทรพยากรมนษย

39

3.2.3 เนนการท างานเชงรก (Proactive approach) การจดการบคลากร/ทรพยากรมนษยจะตองมวสยทศน สามารถคาดการณปญหาไดลวงหนากอนทจะเกดขนจรงไมปลอยใหปญหาเกดขนกอนแลวจงแกไข 3.2.4 เนนแนวคดแบบระบบ (Systems approach) ผบรหารองคการจะตองตระหนกวาการจดการบคลากร/ทรพยากรมนษยเปนสวนหนงของระบบใหญ (องคการ) และมความสมพนธอยางแนบแนนกบระบบอนๆขององคการ รวมทงไดรบอทธพลจากสภาพแวดลอมภายนอกดวย ดงนน จงไมอาจจะด าเนนการไปโดยไมค านงถงปจจยแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการ สรป แนวคดใหมเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษย ทองคการควรยดถอม 4 ประการ ไดแก การเนนคณคาของบคลากร องคการจะตองค านงถงศกดศรความเปนมนษยและความตองการของบคลากรเปนส าคญ การมสวนรวมของฝายบรหารในการบรหารทรพยากรมนษย การเนนการท างานเชงรกทตองมวสยทศน และการเนนแนวคดแบบระบบมาใชในการบรหารบคลากรดวย 3.3 ความส าคญของการบรหารทรพยากรมนษย ความส าคญของการบรหารทรพยากรมนษย คอ การท าความเขาใจในขอผดพลาดทมกจะเกดขนในองคการหรอขอผดพลาดทองคการไมอยากใหเกดขนเชนองคการไมอยากจดจางบคลากรทไมตรงกบความตองการองคการไมอยากใหมความผดพลาดเกดขนกบการปฏบตงานของบคลากร องคการอยากใหบคลากรท างานอยางมประสทธภาพ องคการไมอยากใหมการสญเสยงบประมาณโดยใชเหตกบการสรรหาบคลากรองคการไมอยากสญเสยเงนรายไดและเวลาไปกบการด าเนนการทผดพลาดเกยวกบความปลอดภยของบคลากรองคการไมอยากใหบคลากรขาดแรงจงใจในการท างานเนองจากการขาดการบรหารงานทดทางดานคาจางและคาตอบแทนองคการไมอยากใหบคลากรขาดพฒนาตนเอง เปนตน (จตรงค ศรวงษวรรณะ, 2555: 2) จากความกงวลทเกดขนตอองคการทไดกลาวอางมาขางตนถาองคการใหความสนใจ และใหความส าคญกบงานดานบรหารทรพยากรมนษย องคการกสามารถจะหลกเลยงความผดพลาดทจะเกดขนได เชน 1. ท าใหองคการไดรบผลประโยชน สงสดจากบคลากรโดยไดบคลากรทม ความรความสามารถตรงตามสายงาน (โดยผานจากการสรรหาคดเลอก และจดจาง เปนตน) 2. ท าใหบคลากรในองคการมความกระตอรอรนในการท างาน (โดยผานการบรหารคาจางและเงนเดอน การบรหารสวสดการและความเปนอยทดของบคลากร เปนตน)

40

3.4 วตถประสงคของการบรหารทรพยากรมนษย การบรหารทรพยากรมนษยนน จ าเปนตองมการด าเนนการอยางเปนระบบ เพราะหากไมด าเนนการตามกระบวนการอยางเปนระบบกจะกอใหเกดผลเสยตอองคการในอนาคตได เพราะผลทไดรบจากการจดการทไมเปนระบบนนจะท าใหองคการไมประสบความส าเรจในการด าเนนงานทางธรกจ โดยทกองคการตองบรหารจดการทรพยากรมนษยของตนเอง ซงมวตถประสงคทส าคญ (สนนทา เลาหนนท, 2556: 12) ดงน 3.4.1 เพอชวยใหองคการด าเนนงานบรรลเปาหมายเชงกลยทธ 3.4.2 เพอใชทกษะความสามารถและความเชยวชาญของทรพยากรมนษยในองคการอยางมประสทธภาพ 3.4.3 เพอสรรหาบคลากรทมคณภาพและแรงจงใจใฝสมฤทธสงมาปฏบตงานในองคการ 3.4.4 เพอเสรมสรางความพงพอใจในการท างาน และการตระหนกในคณคาและศกยภาพของบคลากรผปฏบตงาน 3.4.5 เพอพฒนาและธ ารงไวซงชวตการท างานทมคณภาพในระดบทพงปรารถนา 3.4.6 เพอชวยธ ารงนโยบายดานระเบยบวนยและจรยธรรมขององคการ 3.4.7 เพอบรหารการเปลยนแปลงในองคการใหเกดประโยชนสงสดตอบคลากรกลมบคคล องคการและสาธารณชน ดงนน เพอใหบรรลวตถประสงคของการบรหารทรพยากรมนษยประสบผลส าเรจจะตองมการปฏบตตอทรพยากรมนษยขององคการในฐานะทเปนผมความส าคญตอความมประสทธผลขององคก ารและการบ รห ารงานดาน นตองมการวางแผนอยางรอบคอบ เปนระบบ ท ม เท เอาจรงเอาจง และมการประเมนผลอยางครบวงจร 3.5 ภารกจของการบรหารทรพยากรมนษย ภารกจของการบรหารทรพยากรมนษยเปนการด าเนนการตงแตการพยากรณความตองการคนทจะมาท างานในองคการ การดแลรกษาคนทท างานในองคการไดอยางเกดประโยชนสงสด ตลอดจนการดแลการออกจากงานของคนงานซงภารกจของการบรหารทรพยากรมนษยจะประกอบดวยกจกรรมทส าคญไดแก การวางแผนทรพยากรมนษย การวเคราะหงาน การสรรหาและการคดเลอกบคลากร การพฒนาทรพยากรมนษย การพฒนาอาชพ การประเมนผลการปฏบตงาน การบรหารคาตอบแทนสวสดการและผลประโยชน และกฎระเบยบ ขอบงคบ วนย จากภารกจของการบรหารทรพยากรมนษยดงกลาว ท าใหฝายทรพยากรมนษยขององคการมหนาทในการบรหารทรพยากรมนษย ดงน (กลยารตน ธระธนชยกล, 2556)

41

3.5.1 การออกแบบงาน คอการน าภารกจขององคกรมาแยกออกไปตามลกษณะเฉพาะของงานเพอก าหนดขอบเขตอ านาจหนาทความรบผดชอบไมใหซ าซอนกน และงายตอการจดหาคนมาท างานตามต าแหนงเหลานน 3.5.2 การวเคราะหงาน คอ การศกษาคนควาหารายละเอยดของต าแหนงงานทออกแบบไวนน จะตองเปนบคคลทมความรประสบการณ ตลอดจนคณสมบตเชนไร จงจะสามารถปฏบตงานในต าแหนงนนไดอยางเหมาะสมและเกดประสทธภาพ 3.5.3 การวางแผนก าลงคน เปนการค านวณหาปรมาณของพนกงานทพอเหมาะทจะมาปฏบตภารกจทมอยในแตละต าแหนงงานทงปจจบนและในอนาคต 3.5.4 การสรรหาและคดเลอกเปนกระบวนการทจะหาคนท ม คณสมบตตรงตามลกษณะเฉพาะของต าแหนงงานทองคกรตองการใหเขามาท างานในต าแหนงทวางดงกลาวไดครบถวนและตรงตามเวลาทตองการ 3.5.5 การบรรจแตงตง ปฐมนเทศ และทดลองงาน เปนกระบวนการรบพนกงานใหมขององคกร ทจะตองท าสญญาวาจางใหเขามาท างานในต าแหนงทวาง พรอมกบใหค าแนะน าชแจงเกยวกบกฎระเบยบขอบงคบตางๆขององคกร และทดลองท างานชวระยะเวลาหนง เพอใหแนใจวามคณสมบตเหมาะสมกบงานทจะท าหรอไมกอนบรรจเขาเปนพนกงานประจ าขององคกรตอไป 3.5.6 การสรางแรงจงใจ คอ การกระตนใหพนกงานมความพยายามทจะท างานอยางเตมท เตมใจ เตมความสามารถ โดยใชความรดานจตวทยาการท างานมาใชกบพนกงาน ใหเหมาะสมตามลกษณะของแตละบคคล 3.5.7 มนษยสมพน ธและการตดตอ สอสารในองคกร เปนการน าเอาความ รดานความสมพนธระหวางบคคล และการตดตอสอสารของบคคลมาอบรมพนกงานเพอใหมความช านาญในการตดตอกบบคคลและสรางความสมพนธอนดตอกน 3.5.8 การสรางทมงาน คอ ความพยายามของผบรหารทจะท าใหพนกงานทกคนไดมความเขาใจรกใคร เปนน าหนงเดยวกน และชวยกนท างานดวยความเตมใจ และมความสขกบการท างานรวมกน 3.5.9 การประเมนผลการปฏบตงาน เปนกระบวนการทจะตรวจสอบความสามารถในการท างานของพนกงานเพอการปรบปรงแกไขการท างานใหมประสทธภาพยงขน 3.5.10 การฝกอบรมและพฒนา เปนกระบวนการทจะเพมพนประสทธภาพการท างานของพนกงานใหดยงขน ดวยการใหพนกงานเขาฝกอบรมในโอกาสตางๆ ตามความเหมาะสมตางๆ และตอเนอง

42

3.5.11 การพจารณาความดความชอบ การโยกยายและการใหพนจากงาน เปนกระบวนการทองคกรด าเนนการเพอตอบแทนใหกบพนกงานทท างานใหกบองคกร ดวยการพจารณาเพมคาจาง เงนเดอน เลอนต าแหนงหนาทใหสงขน สวนการโยกยายเปนไปตามความเหมาะสม ความจ าเปนของหนวยงานและการใหพนจากงานเปนไปตามระเบยบการพนจากงานขององคการ 3.5.12 การจายคาตอบแทน เปนกระบวนการคดอตราจางตอบแทน และผลประโยชนตอบแทนใหกบพนกงานอยางเปนธรรมและเกดประสทธภาพในการจงใจบคคลภายนอกใหยนดจะเขามารวมงานและกระตนใหพนกงานภายในเตมใจทจะท างาน 3.5.13 การบ ารงรกษาสขภาพอนามยและความปลอดภย เปนการดแลรกษาสขภาพอนามยของพนกงานใหมความแขงแกรงท งรางกายและจตใจ เพอใหท างานไดอยางมประสทธภาพตลอดจนปองกนอบตภยทอาจจะเกดขนจากการท างานซงเปนสาเหตของการสญเสยทงชวตและทรพยสน 3.5.14 การควบคมดานวนยและการลงโทษ เปนการฝกฝนใหพนกงานมความสามารถในการควบคมตนเองใหอยในกฎระเบยบขอบงคบ เพอความมประสทธภาพขององคกร หากผใดฝาฝนกด าเนนการลงโทษตามความเหมาะสม 3.5.15 กฎหมายเกยวกบแรงงานและแรงงานสมพนธ เปนการใหความรแกนายจางและลกจางทจะปฏบตตามขอก าหนดของกฎหมายทเกยวของกบการวาจางแรงงาน ซงประกอบดวยกฎหมายคมครองแรงงานกฎหมายกองทนเงนทดแทน กฎหมายกองทนประกนสงคม และกฎหมายแรงงานสมพนธ และเมอเกดปญหาขดแยงจะไดด าเนนการไดอยางถกตองมประสทธภาพ และเกดประโยชนตอสวนรวม จากภารกจของการบรหารทรพยากรมนษยดงกลาว สามารถสรปรวมความหมายของภารกจแตละขอได 9 ขน ดงภาพท 2.5 ภารกจของการบรหารทรพยากรมนษย

ขนท 1 การวางแผนทรพยากรมนษย ขนท 2 การวเคราะหงาน ขนท 3 การสรรหาและการคดเลอกบคลากร ขนท 4 การพฒนาทรพยากรมนษย ขนท 5 การพฒนาอาชพ ขนท 6 การประเมนผลการปฏบตงาน ขนท 7 การบรหารค าตอบแทน ขนท 8 สวสดการและผลประโยชน ขนท 9 กฎระเบยบ ขอบงคบ วนย

ภาพท 2.5 ภารกจของการบรหารทรพยากรมนษย ทมา : (กลยารตน ธระธนชยกล,2556

ภารกจของ การบรหาร

ทรพยากรมนษย

43

นอกจากน การบรหารทรพยากรมนษย จะตองตอบรบกบการเปลยนแปลงตางๆทเกดขน ไดแก (มาฆะ ภจนดา, 2550: 42) 1. คนเกงและคนทสามารถท างานในหลายๆดาน ถอวาเปนปจจยหลกทจะน าพาองคกรใหสามารถแขงขนในสภาพธรกจทมการเปลยนแปลงสงได ท าใหการบรหารทรพยากรบคคลจะตองกาวไปอกขนโดยการสรางแรงจงใจใหคนเกงท างานใหกบองคกรไดอยางเตมความสามารถ 2. การบรหารทรพยากรบคคล จะตองมสวนชวยองคกรในการบรหารความเปลยนแปลงในดานเทคโนโลย โดยการน าเทคโนโลยเขามาชวยในการบรหารงานบคคล ซงเทคโนโลยถอไดวามความส าคญเปนอยางมากตองานดานบคคล เพราะวาเทคโนโลยจะเปนเครองมอทชวยใหสามารถพฒนาผลการปฏบตงานไดเปนอยางด 3. นกบรหารทรพยากรมนษยจะตองมความเขาใจอยางถองแทในงานดานการบรหารงานบคคลรวมถงการบรหารองคกรในยคโลกาภวตน 4. นกบรหารทรพยากรมนษยจะตองมความสามารถในการตดตามและตรวจสอบความตองการของลกคาเพอน ามาปรบปรงการด าเนนงานขององคกร สรป ภารกจดานการบรหารทรพยากรมนษยนน ถอไดวาเปนทงศาสตรและศลปในการทจะหาวธบรหารจดการโดยเรมตงแตการเสาะแสวงหาเพอเลอกสรรใหไดคนดทมความรความสามารถเหมาะสมกบงาน และเมอไดมาแลว ตองสงเสรมพฒนาอบรมใหมความรความสามารถเพมขนเพยงพอทจะสรางผลงานใหองคการบรรลตามเปาหมายตามวตถประสงค และพนกงานมความกาวหนาในอาชพของตนเปนการสรางความมนคงในการประกอบอาชพ 3.6 แนวคดทวไปเกยวกบการบรหารและพฒนาทรพยากรมนษย องคกรใดมทรพยากรมนษยทมความสามารถสง มคณธรรม มจรยธรรม ยอมสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขน น าพาองคกรไปสความส าเรจไดตามเปาหมายทตองการอยางย งยน องคกรทกองคกรจงปรารถนา และใหความส าคญกบการพฒนาทรพยากรมนษย ใหเปนทงคนดและคนเกงอยตลอดเวลา 3.6.1 ความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย มนกวชาการหลายทาน ไดใหความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย ดงน แนดเลอร และแนดเลอร (Nadler and Nadler, 1980 : 14) ใหความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษยวา หมายถง การทนายจางจดการเรยนร (Learning) ใหแกบคลากรของตนในชวงระยะเวลาใดเวลาหนง เพอใหเกดการปรบปรงการท างาน และเพอใหเกดความเจรญกาวหนาของบคลากร

44

คอสเสค และ บลอก (Kossek and Block, 2002: 197) ใหความหมายของการพฒนาทรพยากรมนษยวา การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development: HRD) เกยวของ กบการเรยนรและการปรบปรงการปฏบตงานระดบบคคล ทม และองคกร การพฒนาทรพยากรมนษยจะเปนการผสานการพฒนา ทงในระดบบคคล การพฒนาสายอาชพ การบรหารผลการปฏบตงาน การพฒนาองคการ กบเปาหมายเชงกลยทธและวตถประสงคขององคการเขาดวยกน มอนด และโน (Mondy and Noe, 2005: 5-6) กลาววา การพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development) เปนหนาทหลกของการบรหารทรพยากรมนษยทไมใชแคเพยงการฝกอบรม แตยงหมายความรวมไปถงการวางแผนงานอาชพของแตละบคคล การพฒนากจกรรม และการประเมนผลการปฏบตงาน สโตน (Stone, 2006 : 22) กลาววา การพฒนาทรพยากรมนษย คอ กระบวนการหลกในการเปลยนถายองคการในแงความรของบคลากร ความสามารถของบคลากร ซงการพฒนาบคลากรในองคการใหมขดความสามารถ ท าใหองคการสามารถด าเนนการตางๆ หรอแผนกลยทธตางๆไดอยางมประสทธภาพ ท าใหองคการมความสามารถในการรองรบการเปลยนแปลงไดเปนอยางด และท าใหองคการสามารถแกปญหาทอาจจะเกดขนไดอยางมประสทธภาพ สรป การพฒนาทรพยากรมนษย คอ กระบวนการในการจดการเรยนร และการปรบปรงการปฏบตงานระดบบคคล ทม และองคกร เพอใหเกดการปรบปรงการท างาน และความเจรญกาวหนาของบคลากร รวมทงการวางแผนงานอาชพของบคลากร การพฒนากจกรรม และ การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานในองคกรดวย 3.6.2 เปาหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย สจตรา ธนานนท (2554: 22) ไดยกค ากลาวของ อรณ รกธรรม ผเชยวชาญเรองการพฒนาทรพยากรมนษย และการพฒนาองคการ ทไดกลาวถงเปาหมายของการพฒนาทรพยากรมนษย โดยแบงออกเปน 2 ประเภท กลาวคอ 1. เป าหมายขององคการ เป าหมายของการท รพยากรมนษยในระดบองคการ มจดประสงคเพอสอนแนะวธปฏบตงานทดทสด และพฒนาการปฏบตงานใหไดผลงานสงสด ลดความสนเปลองและปองกนอบตเหต รวมถงการจดวางมาตรฐานในการปฏบตงาน อกทงยง ชวยในการพฒนาฝมอในการปฏบตงานของบคลากร และเพอความกาวหนาของงานและ การขยายตวขององคการ 2. เปาหมายของบคคล ไดแก ความกาวหนาในการเลอนขนเลอนต าแหนงเพอเรยนรงานและลดความเสยงอนตรายในการปฏบตงาน เพอปรบปรงสภาพการปฏบตงานใหดขน เพอสงเสรม

45

และสรางขวญในการปฏบตงาน เพอเขาใจในนโยบายและความมงหมายขององคการทจะปฏบตงานใหดขน และเพอใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน

กลาวโดยสรปไดวา การพฒนาทรพยากรมนษย เปนเรองของกลไกทจะชวยใหการด าเนน งานทงในดานองคการ และดานบคลากรเปนไปในทศทางเดยวกน เพอน ามาซงความส าเรจขององคการหรอหนวยงานโดยรวม การพฒนาทรพยากรมนษย เปนการเพมคณคาใหกบตวบคคลทงโดยทางตรงและทางออม 4.แนวคดเกยวกบการบรหารคาจาง เงนเดอน และคาตอบแทน

ผ ทท างานยอมหวงทจะไดรบคาจางเงนเดอน และคาตอบแทนอนๆ นอกเหนอจากเงนเดอนประจ าจงจะท าใหเกดความพงพอใจทจะท างานอยางเตมทและตลอดไป โดยตองมการบรหารคาจางเงนเดอนและคาตอบแทนใหเปนททพงพอใจ และมความเสมอภาคเปนธรรม (Equal Work Equal Pay) นกวชาการไดใหความหมายของการจายคาตอบแทนไว ดงน เบลเชอร และ อทชสน (Belcher and Atchison, 1987: 56) ไดกลาววา คาตอบแทนเปนเสมอนเหรยญทม 2 ดาน ดานหนงเปนรายไดของพนกงาน แตอกดานหนงเปนตนทนของนายจาง สงทนายจางใหแกพนกงานเรยกวา “คาตอบแทน” ขณะทสงทพนกงานใหแกนายจาง คอ “แรงงาน” ดงนน คาตอบแทนจงเปนการแลกเปลยนกนระหวางพนกงานกบนายจาง หรอองคการ ซงไฮม และ ชสเตอร (Zingheim and Schuster, 2005 : 33) กลาววา คาตอบแทน หมายถง รปแบบตางๆของการจายคาจาง หรอรางวลใหแกพนกงานซงเปนผลมาจากการจางงาน โดยมองคประกอบส าคญ 2 ประการ กลาวคอ ประการแรก การจายในรปของตวเงนโดยตรง ไดแก คาจาง เงนเดอน สงจงใจ คาคอมมชชน และโบนส และประการทสอง ไดแก การจายทางออมในรปของผลประโยชนอน ไดแก การจายเบยประกนชวตให และการใหลาพกผอน สดา สวรรณาภรมย (2547: 82-83) กลาววา “คาตอบแทน (Compensation) หมายถง การทองคกรจายผลประโยชนใหแกพนกงานส าหรบการปฏบตงานทท าใหกบองคกร ผลประโยชนทองคกรจายใหเปนไดทงในรปแบบของตวเงนและไมใชตวเงน เชน คาจาง เงนเดอน คานายหนา โบนส สงจงใจและผลประโยชนอนๆ สวนคาจาง (Wage) เปนการจายคาตอบแทนทพนกงานไดรบโดยค านวณจากเกณฑของ ระยะเวลา เชน รายชวโมง รายวน รายสปดาห เปนตน พนกงานระดบปฏบตการในโรงงานทเรยกวา พนกงานคอปกน าเงน (Blue Collar) จะไดคาจางเปนรายชวโมง หรอรายวนส าหรบเงนเดอน (Salary) เปนการจายคาตอบแทนทบคคลไดรบซงจายเปนรายเดอนพนกงานทท างานภายในส านกงานนยมเรยกวา พนกงานคอปกขาว (White Collar)

46

ประเวสน มหารตนสกล (2549: 9) ไดกลาวถงความส าคญของการบรหารคาจางเงนเดอนและคาตอบแทนวา การจายคาจางเงนเดอนและคาตอบแทน ตองมความชดเจนและเพอใหเกดความชดเจนจ าเปนตองมการวางแผนในการใชจายทงในระยะสนและระยะยาว ณฎฐพนธ เขจรนนทน (2546: 12-18) กลาววา การบรหารคาตอบแทน (Managingcompen- sation) การบรหารคาตอบแทนของสมาชกในองคกรเปนหนาทโดยตรงของหนวยงานบรหารทรพยากรมนษยทจะตองท าการประเมนคางาน (Job Evaluation) ศกษาเปรยบเทยบและก าหนดอตราคาจาง ภายในองคกรใหเปนไปอยางเสมอภาคและยตธรรม ตามหลกการทวา “งานทเทากนตองไดผลตอบแทนทเทากน (Equal Work, Equal Pay)” ในปจจบนการใหผลประโยชนและสวสดการถอเปนสงส าคญทมสวนสงเสรมใหพนกงานปฏบตงานอยางเตมความร ความสามารถ เนองจากองคกรจะเขาไปแบงเบาภาระในดานตางๆของพนกงาน เชน คาครองชพ คาพาหนะ คาเชาบาน คาเลาเรยนบตร และคารกษาพยาบาลของสมาชกในครอบครว เปนตน นอกจากนการใหผลประโยชนเสรมในรปตางๆยงมสวนชวยเสรมสรางขวญและก าลงใจแกพนกงานอกเชนกน” การบรหารคาจางและเงนเดอน รวมถงผลประโยชนเกอกลตางๆ เชน สวสดการ วนลาหยด ลาปวย เงนประจ าต าแหนง เงนเพมพเศษ คาตอบแทนเหลานจายใหกบพนกงานทกคนในองคการ ตงแตภารโรงจนกระทงถงผจดการในรปของเงนสด ผลประโยชนหรอสทธพเศษอนๆ สวนเกณฑทใชพจารณาการจายคาจางมหลายดาน ทงดานปจจยของงาน เชนการใชทกษะความพยายาม ดานพนกงาน เชน แรงจงใจ ผลงานของพนกงาน สวนดานองคการ เชน ประสทธภาพในการผลต ความสามารถในการท าก าไร ตนทน ประเภทองคการ สถานทต ง เปนตน สวนทางดานชมชน เชน คาครองชพ แนวโนมคาจาง กฎหมาย ประเพณ และดานสดทายคอ การตอรองกนระหวางฝายบรหารกบพนกงาน เชน พนกงานอาจรวมตวกนเปนสหภาพแรงงานเพอตอรองก าหนดสภาพการจางและคาจางหรอเงนเดอน ในปจจบน เรยกการบรหารคาตอบแทน มากกวาการบรหารคาจางและเงนเดอน เพราะคาตอบแทนมความหมายทครอบคลมกวาคาจาง อาจหมายรวมถงสงอนทไมใชคาจางดวย ในความหมายทกวางนน ค าวา “คาตอบแทน” ครอบคลมถงรางวลทกอยางทพนกงานไดรบจากการท างานทงทเปนเงนและไมใชเงน ทแสดงคาตอบแทนในความหมายทกวาง ซงครอบคลมทงคาตอบแทนทางการเงนและไมใชทางการเงน ทางดานคาตอบแทนทางการเงน ยงแบงออกเปน ตวเงนโดยตรงและโดยออม ส าหรบตวเงนโดยตรง ไดแก คาจาง เงนเดอน คาคอมมชชนหรอสวนแบงการขาย เงนโบนสหรอเงนทใหเปนกอน สวนตวเงนโดยออมเปนสวสดการและสทธตางๆทไดรบจากองคการ ทางดานคาตอบแทนทไมใชทางการเงนแบงออกเปนงานและสงแวดลอม

47

ของงาน เชน งานทจงใจ งานททาทาย หรอสภาพแวดลอมด เนองจากองคการมนโยบายด มหวหนาและเพอนรวมงานทด เปนตน (เกรยงศกด เขยวยง, 2553: 18-19) กลาวโดยสรปไดวา ผลประโยชนทพนกงานไดรบจากการปฏบตงานใหกบองคการ มทงในรปตวเงน ซงไดแก เงนเดอนและคาจางและทไมใชตวเงนรวมถงประโยชนอนๆโดย เงนเดอน (Salary) หมายถง จ านวนเงนทพนกงานไดรบเปนการตอบแทนการท างาน ถอเกณฑการเหมาจายเปนรายเดอน และถอเปนรายไดประจ า พนกงานเหลานไดแก พนกงานในส านกงาน (White collar) คาจาง (Wage) หมายถง จ านวนเงนทพนกงานไดรบเปนคาตอบแทน โดยถอเกณฑการจายค านวณเปนชวโมง วน หรอ สปดาหในการท างาน พนกงานเหลานสวนใหญ ไดแก คนงานเปนรายชวโมง (Blue collar) ส าหรบผลประโยชนอนๆ หมายถง สวสดการ ผลประโยชน และบรการทพนกงานไดรบนอกเหนอจากคาจางหรอเงนเดอน 4.2 ประเภทและองคประกอบของคาตอบแทนการท างาน คาตอบแทนทางการเงนจะแบงไดเปน 3 ประเภท คอ (Matis and Jackson, 1999: 416) 4.2.1 คาตอบแทนหลก (Base pay) ไดแก คาจางหรอเงนเดอน องคการสวนใหญจายคาตอบแทนหลกโดยคดเปนชวโมงหรอเงนเดอน ซงดจากลกษณะงาน คาตอบแทนหลกทคดเปนชวโมงจะดจากงานทสามารถค านวณเปนเวลาไดโดยตรง สวนคาตอบแทนหลกทเปนเงนเดอนจะดจากชวงเวลาทยาวกวา คนทไดรบเงนเดอนจะมสถานภาพสงกวาคนไดรบคาจาง บางองคการจงใชวธเปลยนมาจายเงนเดอนใหคนงานและเสมยน เพอสรางความรสกจงรกภกดและความผกพนตอองคการ แตกยงคงจายคาลวงเวลาใหตามเกณฑทกฎหมายก าหนด 4.2.2 คาตอบแทนผนแปร(Variable pay) หรอคาตอบแทนจงใจ เปนคาจางทเปนตวเงนโดยตรงอกประเภทหนง ซงเกยวของกบผลงานของพนกงานแตละคนโดยตรง สวนใหญไดแก โบนสและคาตอบแทนจงใจตางๆ เชน ผบรหารทท างานมานานอาจไดสทธในการถอหนบรษท เปนตน 4.2.3 ผลประโยชนเกอกล (Fringe benefit) เปนคาตอบแทนทางออมทพนกงานไดรบจากสงทสามารถจบตองได เชน การประกนสขภาพ การจายเงนใหในวนลาหยด หรอบ านาญตอนเกษยณ ซงเปนคาตอบแทนทใหในฐานะทเปนสมาชกขององคการ บางทเรยกวาผลประโยชน (Benefit) หรอคาตอบแทนเสรม (Supplementary compensation) ส าหรบคนทวไปนยมเรยกวา สวสดการ แตการเรยกวา สวสดการ อาจท าใหความหมายของผลประโยชนเกอกลแคบไป เพราะค าวาผลประโยชนเกอกล ในทางวชาการจะรวมถงผลประโยชนและการบรการ รวมถงคาจางและ

48

เงนเดอนเพม (Wage and Salary add-ons) และยงมรางวลทางออมตางๆทนอกเหนอจากคาจางและเงนเดอน คาตอบแทนทงหมด (Total Compensation) เปนรางวลทกรปแบบทพนกงานจะไดรบจากการท างานใหแกองคการซงสามารถแบงไดเปน 2 ชนด กลาวคอ (กงพร ทองใบ, 2553: 10 – 11)

1. คาตอบแทนทเปนตวเงน (Financial Compensation) หมายถง คาตอบแทนทจายเปนเงนใหแกพนกงาน ซงแบงเปน 2 ประเภท คอ (1) คาตอบแทนทเปนตวเงนทางตรง (Direct Financial Compensation) ประกอบดวยสงตอบแทนทมฐานการจายจากงาน ทพนกงานหรอลกจางท า ไดแก คาจาง (Wage) เงนเดอน(Salary)โบนส (Bonus)คานายหนาการขาย (Commission) เปนตน (2) คาตอบแทนทเปนตวเงนทางออม (Indirect Financial Compensation) ประกอบดวยสงทลกจางไดรบจากการเปนลกจางขององคการนอกเหนอจากคาตอบแทนทางตรง เชน การประกนสขภาพ การประกนชวตและอบตเหต คารกษาพยาบาล เงนประกนสงคม เงนชวยเหลอการศกษาบตร คาจางทจายใหในวนลา เปนตน

2. คาตอบแทนทไมเปนตวเงน (Nonfinancial Compensation) หมายถง สงของสทธประโยชนหรอการบรการตางๆทนายจางจดใหแกพนกงาน เพออ านวยความสะดวกในการท างานและท าใหลกจางเกดความพงพอใจจากการท างานในองคการหรอกจการของนายจางซงแบงเปน 2 ชนด ดงน 1. งาน (The job) หมายถง ลกษณะของงานทท าใหลกจางพงพอใจ เชน ความนาสนใจของงาน ความทาทาย ความรบผดชอบในงาน ความมอสระในการตดสนใจ โอกาสในการเลอนต าแหนง ความกาวหนาในสายงาน การยกยองยอมรบ ความภาคภมใจในงาน เปนตน 2. สภาพแวดลอมของงาน (Job Environment) หมายถง บรรยากาศในการท างาน เชน นโยบายคาตอบแทนทเหมาะสม ระบบการประเมนผลการปฏบตงานทยตธรรม การบงคบบญชาทมประสทธภาพ สภาพการท างานทดและปลอดภย การยดหยนเวลาท างาน การมสวนรวมในการแสดงความคดเหน เปนตน

49

องคประกอบของคาตอบแทนทงหมดจากการท างาน สามารถสรปเปนภาพท 2.6 ได ดงน

ภาพท 2.6 องคประกอบของคาตอบแทนทงหมดจากการท างาน ทมา:(Monday and Noe. Human Resource Management, 2002 : 285) นอกจากน มขอมลทนาสนใจจากการส ารวจบรษทขนาดใหญ 262 บรษท ในประเทศสหรฐอเมรกา ทกประเภทอตสาหกรรม โดย Watson Wyatt worldwide เกยวกบปจจยทท าใหพนกงานลาออกจากองคการ พบวา สาเหตทท าใหพนกงานทมผลการปฏบตงานดเลศลาออกจากองคการสงทสด คอ การไมพอใจคาตอบแทนทไดรบถงรอยละ 71 ขณะทฝายนายจางคดวา ประเดนเรองคาตอบแทนเปนผลใหพนกงานลาออกรอยละ 45 (Watson , 2007 อางถงใน Hansen, 2007: 11) แสดงขอมลดงตารางไดดงน

คาตอบแทนทงหมด

(Total compensation)

1 คาตอบแทนทเปนตวเงน

(Financial Compensation)

2 คาตอบแทนทไมเปนตวเงน (Nonfinancial Compensation)

1.1 ทางตรง

คาจาง เงนเดอน โบนส คานายหนาการขาย อนๆ

1.2 ทางออม

คาประกนสขภาพ

คาประกนชวต

คารกษาพยาบาล

คาประกนสงคม

เงนชวยเหลอการศกษา

คาจางในวนเวลา

2.1 งาน

งานทนาสนใจ

งานททาทาย

ความรบผดชอบ

โอกาสกาวหนา

การยกยองยอมรบ

ความภาคภมใจในงาน

อนๆ

2.2 สภาพแวดลอมของงาน

นโยบาย คาตอบแทนทด

การบงคบบญชาทด

ทมงาน

การยดหยนเวลาท างาน

การมสวนรวม

สภาพการท างานทด และ

ปลอดภย อนๆ

50

ตารางท 2.2 สาเหตทพนกงานลาออกจากองคการ

สาเหต มมมองของพนกงานทมผลการปฏบตงานดเลศ

มมมองของนายจาง

คาตอบแทน

โอกาสในการเลอนขน

ความสมดลในชวตและงาน

ความเครยด

การพฒนาสายอาชพ

ผลประโยชนดานสขภาพ

การสบเปลยนงาน

ลกษณะงาน

ผลประโยชนเมอเกษยณ

71 %

33%

26%

24%

23%

22%

18%

18%

17%

45%

68%

25%

8%

66%

0%

4%

8%

10%

ทมา : (Watson Wyatt worldwide, 2007,อางถงใน Hansen, 2007: 11)

จากสงทไดกลาวมาขางตน สรปไดวา องคประกอบของคาตอบแทนจากการท างาน ประกอบดวย คาตอบแทนทเปนตวเงน และคาตอบแทนทไมเปนตวเงน รวมทงยงเปนสาเหตทท าใหพนกงานทมผลการปฏบตงานดเลศลาออกจากองคการสงทสดได

4.3 จดมงหมายของการบรหารคาจาง เงนเดอน และคาตอบแทน จดมงหมายหลก (Principal goal) ของการบรหารคาจางและเงนเดอนม 4 ประการ คอ (Beach : 1980, 559-560) 4.3.1 สรรหาคนเขาสองคการ (To recruit people to the firm) คาจางจะเปนกลไกของตลาดแรงงานในการจดสรรคนไปสองคการตางๆตามแรงดงดดของงาน ซงจะแสดงออกโดยอตราคาจางและคาตอบแทนเสรมอนๆระดบคาจางจงมผลตอการสรรหา องคการจงตองตอสกบคแขง เพอชกน าผสมครงานกบองคการ

51

4.3.2 ควบคมตนทนคาจาง (To control payroll cost) การออกแบบคาตอบแทนตองท าอยางระมดระวง โดยตองมการประเมนคางาน มการก าหนดมาตรวดคะแนน มวธการจ าแนกต าแหนงพนกงาน เพอใหสามารถควบคมตนทนแรงงานได การควบคมอาจกระท าโดยไมใหหวหนางานจายเงนแกพนกงานเกนกวาอตราทก าหนด และควบคมคาจางขององคการใหอยในชวงทเหมาะสมสรางแนวทางเฉพาะขนมาส าหรบพจารณาการเลอนขน และไมใหกรรมการประเมนคางานขนเงนเดอนใหกบตวเองหรอสรางอาณาจกร 4.3.3 ท าใหพนกงานพงพอใจ ลดการลาออก ลดการรองเรยนและปญหาเกยวกบคาจาง (To satisfy people, to reduce quitting, grievances, and frictions over pay) วตถประสงคใหญของคาจาง คอ การรกษาพนกงานไวใหลาออกนอยทสดหรอลดการบนและการรองเรยน อนเนองมาจากอตราคาจางต าหรอไมเปนธรรม ยงกวานน ยงคาดวาพนกงานจะพงพอใจ ถาหากคาจางมความยตธรรม ไมมการเลอกทรกมกทชงหรอการกดกนในการจดสรรเงน ตามหลกแลวผบรหารใชคาจางเปนปจจยทท าใหพงพอใจ (Satisfier) หรอปจจยอนามย (Hygienic factor) แตไมใชปจจยจงใจ (Motivator) หมายความวา เปนปจจยทมผลกระทบตอความรสกสบายใจและพงพอใจ ถาคาจางต าพนกงานกจะบน รองเรยน ลาออกหรอกอกวน ในทางกลบกนถาคาจางสงกยงไมเพยงพอทจะกอเกดการจงใจ เปนเพยงระดบความพรอมทจะจงใจ การจงใจจะเกดขนไดตองใชปจจยจงใจตออกทอดหนง 4.3.4 การจงใจพนกงานใหมผลงานดขน (To motive people to superior performance) วตถประสงคประการสดทาย คอการจงใจและใหรางวลเพอใหพนกงานมผลงานดขน ในแงนเปนการมอง คาจางเปนปจจยจงใจ ซงเปนความเชอในหมผบรหารทวไปวา การจายคาจางเพมควรใหตามผลงาน คนทท างานไดมากควรไดคาจางมากคนทมผลงานดและมการคดสรางสรรคสงจะตองไดรบรางวล เพราะฉะนน ผบรหารจงมกปฏเสธการผลกดนคาจางจากสหภาพแรงงาน การจายคาจางตามความอาวโสหรอจายตามโครงสรางคาจาง ปญหาหลกใหญ 7 ประการ ในการบรหารคาจางและสวสดการ (Beach: 1980) 1. ระดบการจายคาจาง (Pay levels) ผทปฏบตหนาทแผนกคาจาง จะขดแยงกนอยเสมอวาโครงสรางคาจางทเปนอยในปจจบนสงหรอต าอยางไร ซงดไดจากคาจางของคแขงตลาดแรงงานและประเภทอตสาหกรรม 2. โครงสรางการจายคาจางภายใน (Internal pay structure) เปนเรองอตราการจายคาจางระดบการจายคาจางและการจ าแนกชนงาน ปกตการจดโครงสรางคาจางภายในองคการจะอาศยการประเมนคางานเปนหลก

52

3. การก าหนดคาจางใหแกบคคล (Individual pay assignment) เปนเรองการแยกแยะบคคลออกจากชองานและระดบคาจาง เปนวธทจะก าหนดวาควรจายเงนใหแตละคนเทาใด กรณทคาจางมหลายระดบ การก าหนดคาจางใหแกบคคลอาจสมพนธกบการประเมนผลงาน เพราะองคการอาจใชผลงานเปนเครองมอในการจายคาจาง 4. การจายคาจางตามเวลาหรอตามผลผลต (Pay by time or by output) องคการจะตองตดสนใจวา จะจายคาจางตามเวลาหรอผลผลต คนสวนใหญจะไดรบคาจางตามเวลาท างานซงคดเปนชวโมง เปนสปดาหหรอเดอนแตบางคนไดคาจางตามรายชนหรอหนวยการผลต ซงตองพจารณาจากลกษณะงานและจดประสงคของคาจาง 5. ปญหาเฉพาะของนกวชาชพและผบรหาร (Special problems of professionals and managers) ผบรหารอาจมคาจางแบบพเศษเพอจงใจ เชน การประหยดภาษหรอผลประโยชน เกอกล สวนนกวชาชพกมกจะจายตามต าแหนงทเขาครองอย ซงก าหนดตามคณสมบตและผลงาน ขณะทอาชพอนๆคาจางตามต าแหนงจะขนอยกบเนอหางานเปนหลก 6. ผลประโยชนเกอกลและการเสรมการจายคาจาง (Fringe Benefit and pay supplements) ผลประโยชนเกอกลตางๆและการเสรมการจายคาจาง เชน การประกน บ านาญ วนหยด วนลา โบนส การแบงก าไรเปนสวนหนงของตนทนแรงงานขณะเดยวกนกเปนแรงดงดดของงาน 7. การควบคมคาจางและเงนเดอน (Control of wages and salaries) การบรหารคาจางและเงนเดอนอาจตองใชเทคนคหลายอยางเพอควบคมตนทนคาจาง อาจมตารางจ าแนก งานในหนวยปฏบต อาจตองตรวจสอบการจ าแนกงานเปนประจ าเพอใหมนใจวา ค าบรรยายลกษณะงานและระดบคาจางสะทอนถงระดบการท างานอาจตองทบทวนวธการจายคาตอบแทนจงใจเพอ สบหาสวนทรวไหลรวมทงอาจตองก าหนดวงเงนงบประมาณในการขนเงนเดอน สรป จดมงหมายหลกของการบรหารคาจางและเงนเดอนม 4 ประการ ไดแก การสรรหาคนเขาสองคการ การควบคมตนทนคาจาง การท าใหพนกงานพงพอใจ ลดการลาออก ลดการรองเรยนและปญหาเกยวกบคาจาง และการจงใจพนกงานใหมผลงานดขน รวมทง 7 ปญหาทส าคญในการบรหารคาจางและสวสดการ คอ ระดบการจายคาจาง โครงสรางการจายคาจางภายใน การก าหนดคาจางใหแกบคคล การจายคาจางตามเวลาหรอตามผลผลต ปญหาเฉพาะของนกวชาชพและผบรหาร ผลประโยชนเกอกลและการเสรมการจายคาจางและการควบคมคาจางและเงนเดอน 4.4 หลกการพนฐานในการก าหนดคาตอบแทน สมฤทธ ยศสมศกด (2549: 274-275) ไดอธบายถงหลกการ ในการก าหนดคาตอบแทน ใหเกดความพงพอใจกบฝายองคกรและฝายพนกงานควรพจารณาหลกการพนฐานในเรองตอไปน

53

1. หลกความยตธรรม เมอองคกรไดรบประโยชนจากผลการปฏบตงานของพนกงานทมประสทธผล กสมควรตอบแทนใหแกพนกงานอยางคมคา พนกงานทมผลการปฏบตงานทด มความร ความสามารถ ทกษะ และประสบการณกจะไดรบคาตอบแทนทคมคาและยตธรรม 2. หลกความพอเพยง องคกรควรจายคาตอบแทนใหกบพนกงานตามอตราขนต าของคาจางแรงงานทกฎหมายก าหนดไวและใหเพยงพอกบมาตรฐานการด ารงชวตในสงคมซงฝายองคกรจ าเปนอยางยงทจะตองปฏบตตามกฎหมายแรงงานโดยเครงครด 3. หลกความสมเหตสมผล การจายคาตอบแทนจะตองมความเหมาะสมกบหนาทและความรบผดชอบทพนกงานไดรบมอบหมาย ซงอาจเปนการเปรยบเทยบระหวางพนกงานในแตละระดบ โดยพนกงานในระดบเดยวกนกควรไดรบคาตอบแทนทเทากนหรอใกลเคยงกน 4. หลกความสามารถในการจาย การทองคกรจะจายคาตอบแทนใหพนกงานในอตราใด จะตองพจารณาวาองคกรนนมทรพยากรทางการเงนมากเพยงพอทจะจายใหกบพนกงาน 5. หลกความสม าเสมอ องคกรจะตองจายคาตอบแทนใหพนกงานอยางสม าเสมอตามทตกลงกนไว เพอท าใหพนกงานเกดความมนใจและวางแผนการใชจายเงนเพอด ารงชวตในสงคมไดอยางมนคง 6. หลกการจงใจ การจายคาตอบแทนควรมลกษณะจงใจ หรอกระตนใหพนกงานปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ องคกรสมยใหมทมการก าหนดแผนกลยทธมกใชหลกการนในการจงใจพนกงานใหมพฤตกรรมสอดคลองกบทศทางทองคกรก าหนดไว นอกจากน จอรจ โบหแลนเดอร และคณะ (George Bohlander and Others,2001: 363-364) อางองใน สมฤทธ ยศสมศกด, 2549 :276) ไดเสนอวา นโยบายในการจายคาตอบแทนทเปนทางการควรพจารณาในเรองดงตอไปน 1. อตราการจายคาตอบแทนภายในองคกร และการก าหนดวาอยในระดบสงกวาต ากวา หรอเทากบทวไปในทองตลาด 2. ความสามารถในการจายคาตอบแทน เพอใหพนกงานยอมรบ ในขณะทสามารถจงใจใหพนกงานปฏบตเตมความสามารถ 3. ระดบของการจายคาตอบแทนใหกบพนกงานใหม และความแตกตางระหวางพนกงานเกากบพนกงานใหม 4. ชวงของคาตอบแทนทถกก าหนดไว และระดบขนทยอมใหมการขนไดตามระบบคณธรรม และอาวโส 5. ระดบของการจายคาตอบแทนซงจ าเปนทจะชวยสนบสนนความส าเรจของสถานะทางการเงนทเหมาะสม เมอเทยบกบสนคาและบรการทให

54

นอกจากน วเชยร วทยอดม (2557: 8-6) ไดสรปความส าคญของการจายคาตอบแทนเทาเทยมกน (The Importance of Fair Pay) ดงภาพท 7 แสดงใหเหนวาความพงพอใจของพนกงานตอการจายคาตอบแทนมผลท าใหเกดความรสกตองานใน 2 ลกษณะคอ 1) ท าใหพนกงานเกดความตองการดานการเงนเพมขน 2) พนกงานเกดความรสกวางานมความนาสนใจลดลง พนกงานทมความตองการดานการเงนเพมขนจะพยายามผลกดนใหเกดการเซนสญญาเพอเพมอตราการจายคาตอบแทน ในกรณพนกงานเกดความรสกวางานมความนาสนใจลดลง พนกงานจะเกดการขาดงาน การลาออก หรอเกดความไมพงพอใจตองาน ดงนน องคการจงตองพจารณาจายคาตอบแทนให เกดความยตธรรม และตรงตามความตองการของพนกงานใหมากทสด ดงภาพท 2.7 ความส าคญของการจายคาตอบแทนเทาเทยมกน

ภาพท 2.7 ความส าคญของการจายคาตอบแทนเทาเทยมกน ทมา : (วเชยร วทยอดม, 2557: 8-6)

การรวมตวกนเปน

สหภาพแรงงาน

การปฏบตงานเพมขน

สไตรค (ประทวง)

ความเสยใจ

หางานทมการจาย

คาตอบแทนทสงกวา

ความตองการส าหรบการจายคาตอบแทนทมากกวา

การจายคาตอบแทนทไมพอใจ

ความสนใจทมตองานต าลงกวาเดม

การขาดงาน

การหมนเวยน เขา –ออก ของงาน

ความไมพอใจ ในงาน

การขาดงาน

ความเฉอยชา

การถอดใจ

ไปหาหมอ

สขภาพและจตใจย าแย

55

กลาวสรปไดวา ในการก าหนดคาตอบแทนใหกบบคลากรในองคกรนน จะตองตงอยบนพนฐานความพงพอใจซงกนและกน หรอใชหลกความยตธรรมระหวางตวองคกรและบคลากร อกทงยงตองไดรบความเทาเทยมกนดวยเพอเปนการสรางความมนคงทางสงคมใหกบบคลากร แตสงส าคญทสดส าหรบองคนนกคอ ความสามารถในการจายคาตอบแทนขององคกรเพราะถาหากองคกรมสถานะทางการเงนทไมมเสถยรภาพเทาทควร ในการก าหนดคาตอบแทนคงจะตองใหสอดคลองกนดวย 4.5 ทฤษฎเกยวกบผลตอบแทน ทฤษฎเกยวกบผลตอบแทน ในทนจะขอกลาวถง ทฤษฎความเสมอภาค (Equity theory) รปแบบทชดเจนทสดของทฤษฎความเสมอภาค (Adams, 1965 : 77) เสนอวา การจงใจไมไดขนกบความสมพนธของคาตอบแทน และผลงานของบคลากรผนนเทากน แตยงขนอยกบความสมพนธของคาตอบแทน และผลงานของผอนทบคลากรผนนใชเปรยบเทยบดวย ดงนนทฤษฎความเสมอภาคมองไปทการจงใจทเกดจากการเปรยบเทยบทางสงคม จากทฤษฎความเสมอภาค นายจางและลกจางไดเขาสความสมพนธในการแลกเปลยนนายจางเปนผจดหาผลลพธ เชน รางวลทเปนตวเงนและไมเปนตวเงน ในขณะทลกจางเปนผใหปจจยน าเขาซงรวมทงการปฏบตงานและคณลกษณะทนมนษย เชน ประสบการณ และการศกษา เปนตน เมอลกจางรบรวาอตราสวนของผลลพธตอปจจยน าเขาเกอบจะเทากน ลกจางกจะพอใจในการแลกเปลยน ภายใตทฤษฎความเสมอภาคสมดลของผลลพธตอปจจยน าเขาเปนเปาหมายทลกจางไดรบการจงใจใหบรรลผล (กลยาณ คณม, 2554: 21-22) ดงภาพท 2.8

การเปรยบเทยบอตราสวน การประเมนของพนกงาน

ผลลพธของตนเอง < ผลลพธของผอน

ปจจยน าเขาของตนเอง ปจจยน าเขาของผอน

ผลลพธของตนเอง = ผลลพธของผอน


ผลลพธของตนเอง > ผลลพธของผอน


ไมเสมอภาค (ไดรบรางวลต าไป)

เสมอภาค

ไมเสมอภาค (ไดรบรางวลสงไป)

ภาพท 2.8 มมมองความเสมอภาคของพนกงาน

56

กระบวนการเปรยบเทยบความเสมอภาคทไดรบอธบายไปตามแผนภาพขางตน วธหนงทองคการตางๆพยายามทจะจดการกบความเชอของลกจางทวาการจายคาตอบแทนเปนไปอยางยตธรรม การจดระบบการจายคาตอบแทนตามผลงาน ซงองคกรพยายามทจะใหความรอยางเปนทางการแกบคลากรทวาผลการปฏบตงานเปนปจจยน าเขาทมคณคาทจะไดรบรางวลจากการเพมขนของคาตอบแทน อยางไรกตาม ทฤษฎความเสมอภาคสะทอนวามมมองของบคลากรเกยวกบความยตธรรมในการจายคาตอบแทนอาจจะเหมอนหรอไมเหมอนกบความยตธรรมทก าหนดในแผนการจายรางวล บางครงบคลากรอาจมองวาแผนไมยตธรรมและเปนฝายลงมอกระท าเพอแกไขสถานการณเองโดยการเปลยนแปลงปจจยน าเขาในเชงปรมาณหรอคณภาพ โดยสรปแลว ทฤษฎความเสมอภาค เสนอวา การจายคาตอบแทนตามผลงานจะเพมแรงจงใจใหแกบคลากร ถาถกน าไปสความรบรเชงเสมอภาคของบคลากร การจายคาตอบแทนจะถกมองวาเสมอภาคมากกวาไมเสมอภาค หากการตดสนใจจายพจารณาทงผลลพธและปจจยน าเขา ปจจยน าเขามการระบอยางชดเจน สารสนเทศดานการจายคาตอบแทนไดสอสารใหแกบคลากร และตองใหความส าคญแกความสมพนธท รบรเท ากบความสมพนธทแทจรงของการจายคาตอบแทนกบผลงาน

5. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการปฏบตทเปนเลศ

การปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) เกดจากการปรบเปลยนวธการปฏบตเปนการทดลองท าตามวธการของผทท าแลวประสบความส าเรจในเรองใดเรองหนงแลวมผน าไปเปนแนวทางในการปฏบตตามจนประสบผลส าเรจตามนน การปฏบตทดจะถกน าไปเปนตนแบบแนวทางในการปฏบตตาม เพอหวงผลส าเรจใหไดตามตนแบบนน ๆ บทเรยนทไดรบจะถกสรปบนทกไวเปนหลกการ ขอสงเกต ขอเสนอแนะ และขอควรระมดระวง เพอประโยชนในการน าไปใช ในครงตอไปใหประสบความส าเรจเพมยงขน Best practice เปนเพยงการบอกเลาสงทตนเองไดปฏบตแลวและเกดผลส าเรจใหทราบตอๆ กนไป และสามารถน าไปพฒนาตอเนอง เพอใหผลการปฏบตนนเปนวธการปฏบตทดยงๆ ขนไป ซงจะสงผลตอการพฒนาคณภาพและปฏบตอยางตอเนองจนกระทงเกดผลส าเรจเปนทประจกษ และสามารน ามาก าหนดเปนรปแบบ สราง Model ของงานนนได 5.1 ความหมายของการปฏบตทเปนเลศ มนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการปฏบตทเปนเลศไว ท งเหมอนและแตกตางกนตามความรและประสบการณ ดงนน

57

สถาบนพฒนาคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา (2548 : 1)ไดกลาววาวธปฏบตทด คอ วธการปฏบต กลยทธกจกรรมทสงผลใหองคกรประสบความส าเรจและมผลงานทดกวาองคกรอนๆ การศกษาเพอคนหาวธปฏบตทดนนจะมงเนนทวธการปฏบตจรง ซงเปนการตอบสนองสงแวดลอมขององคกรทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา องคความรทใชในการปฏบตงานจรงจะเปนองคความรหรอทกษะเฉพาะตววธปฏบตทดกบกระบวนการท างานนน แตกตางกน “กระบวนการ” จะเนนการท างานทเปนระบบชดเจน สามารถท าซ าไดหรอท าเปนกจวตร (routine) การมกระบวนการท างาน ทชดเจนจะชวยการบรหารจดการไดเปนอยางดองคกรใดทสะสมวธปฏบตทดไวเปนจ านวนมากกจะสามารถปรบตวเขากบสภาพเหลานนไดด องคกรทประสบความส าเรจนน จะเปนองคกรทผสมผสาน “กระบวนการ” และ “วธปฏบต” เขาดวยกนอยางเหมาะสม การเนนท “วธปฏบต” มากเกนไปจะท าใหมวธปฏบตใหมๆเกดขนมากมายจนไมสามารถทจะใชประโยชนไดอยางเตมทและท าใหเกดความสบสน แตถาองคกรนนเนน “กระบวนการ” จะตองกระท าภายใตการมกระบวนการทชดเจนขององคกรนนๆเสมอ สมพร เพชรสงค (2548: 15) ไดใหความหมายของการปฏบตทเปนเลศวา การปฏบตทเปนเลศเปนวธการท างานทดทสดในเรองนนๆซงอาจจะเปนระบบบรหาร เทคนควธการตางๆท าใหผลงานบรรลเปาหมายระดบสงสด ดงนน การปฏบตทเปนเลศจงไมใชเปนแคเพยงวธการท างานทด แตเปนการท างานทดกวาหรอดทสด ซงมทงการท างานในเชงระบบ บรหาร และเทคนควธการตางๆท าใหผลงานนนบรรลเปาหมายสงสด

วจารณ พานช (2548: 26-29) ไดใหความหมายของการปฏบตทเปนเลศวา การปฏบตทเปนเลศเปนวธการท างานท เกดผลงานในลกษณะท นาภมใจ นาชนชม ผลสมฤท ธส ง ประสทธภาพสงหรอคณภาพสง องคกรขนาดใหญตองการปฏบตทเปนเลศของการท างานเรองตางๆมาก าหนดเปนมาตรฐานการท างาน จดใหมการแลกเปลยนเรยนรระหวางทมเจาของการปฏบตทเปนเลศกบทมอนๆใหทมอนๆสามารถปฏบตงานมาตรฐานไดและยงกวานนตองสงเสรมใหมการพฒนา การปฏบตทเปนเลศใหมขน ใหเปนวธการทดกวาเดมเปนวงจรเรอยไปไมสนสด ซงมแนวทางการจดการความรโดยการปฏบตทเปนเลศ คอ 1) การเสาะหา มเกณฑในการคดเลอก ตองคดเลอกอยางตรงไปตรงมา 2) เปนการปฏบตทเปนเลศทเกดขนจากกลม มเรองราวของกระบวนการพฒนางานผานความยากล าบาก (ลมเหลว) มการฟนฝาจนกวาจะบรรลผล มเรองราวใหเลาเพอสะทอนวธคด วธปรกษาหารอ ดงเอาความรฝงลกจากสมาชกกลมและคนควาความรจากภายนอกมาใชงาน 3) ในการประชมเสนอผลงานตองเตรยมตวและกระตนใหมการซกถาม แลกเปลยนกนใหมาก และมผทรงคณวฒคอยกระตน การแลกเปลยนเรยนรและชประเดนเพอ

58

ยกระดบความร และ 4) มการสรางเงอนไขหรอบรรยากาศใหผมารวมประชมน าเอาความรทไดจากการแลกเปลยนไปปฏบตเพมพนความรฝงลกของกลมและมการแลกเปลยนเรยนรกนอยางตอเนอง เบกเกอร (Baker, 2002: 4) ไดใหความหมายของการปฏบตทเปนเลศวาการปฏบตทเปนเลศเปน วธการรวมมอของผปฏบตงานภายใตกจกรรมทปฏบตทกกจกรรมเปนกระบวนการน ากจกรรมเหลานนไปสความส าเรจ ซงตวขบเคลอนทเปนแนวปฏบตทดทจะน ากจกรรมไปสความส าเรจนนๆประกอบดวย ภาวะผน า การวางแผน ความสมพนธของบคคลโดยเนนผลผลตและบรหารจดการรวมทงการใชเทยบเคยงการปฏบตทดเพอเชอมโยงสความส าเรจทมผลผลตและผลกระทบทมคณภาพ ซงมความยดหยน มการบรหารจดการทด ใชเวลานอยทสด สรปไดวา การปฏบตทเปนเลศ หมายถง วธการหรอกระบวนการทใชในการปรบระบบการท างานขององคกรและแกไขสถานการณไดอยางเหมาะสม ดวยวธการหรอแนวทางปฏบตส าหรบท าสงหนงสงใดใหส าเรจและเปนแนวทางทดทสด ซงเปนผลจากการน าความรไปปฏบตจรงแลวสรปความรและประสบการณนนใหปรากฏเปนรปแบบหรอกระบวนการทมความเชอมโยงสมพนธกนอยางเปนระบบขนอยกบวตถประสงค วสยทศน พนธกจ บรบทและภาระหนาทขององคกรนนๆ 5.2 วตถประสงค และคณลกษณะของการปฏบตทเปนเลศ อนนต นามทองตน (2554: 104) ไดกลาวถง วตถประสงคของการปฏบตทเปนเลศ ม 5 ประการทส าคญ ดงน 1. น าเสนอกรณทประสบความส าเรจ (Success cases) 2. เปนการเลาเรองราวทเปนกรณศกษา (Stories telling) 3. เปนสวนหนงของการจดการความร (Knowledge Management) 4. เปนตนแบบแรงบนดาลใจใหกบองคกรอนๆในลกษณะเดยวกนใหกาวสฝนทเปนจรง 5. สรางบรรยากาศแหงการแขงขนเพอน าไปสความเปนเลศอยางไรขอบเขต สวนคณลกษณะของการปฏบตทเปนเลศ (Best Practices: BP) นอกจากลกษณะททรงพลง มความตนตาตนใจในตวเองแลวควรจะมประเดนการพจารณา ดงน (อนนต นามทองตน,2554: 105) 1. เปนเรองทเกยวของภารกจโดยตรงของหนวยงานนน 2. สนองตอนโยบายการแกปญหา 3. การพฒนาประสทธภาพของหนวยงาน 4. ลดขนตอน ลดรอบระยะเวลาการท างาน 5. สามารถท าแผนผงเชงเปรยบเทยบวธการเกาและใหม

59

6. อ านวยความสะดวกในการใช 7. วางระบบการใหบรการ มชองทางการใหบรการ 8. สามารถเทยบเคยงวธการท างานลกษณะเดยวกนกบหนวยงานอนได 9. ผลผลต/ ความส าเรจเพมขน 10. ความพงพอใจของผรบบรการ หรอผมสวนไดสวนเสย 11. สามารถน าไปใชเปนมาตรฐานการท างานตอไปไดย งยนพอสมควร 12. สามารถพฒนาตอยอดไปไดอยางไมมทสนสด 5.3 องคประกอบของการปฏบตทเปนเลศ องคประกอบของการปฏบตทเปนเลศ ทองคกรตางๆนยมน ามาปรบปรงใชจะมความเหมอนและแตกตางกน ตามวตถประสงคและพนธกจทองคกรตางๆไดก าหนดไวและเกยวของ ดงตวอยางของวธการปฏบตทเปนเลศในการพฒนาคณภาพสถานศกษา มองคประกอบดงน (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2545: 19) 1.วธปฏบตนน ด าเนนการบรรลผลไดสอดคลองกบความคาดหวงของชมชนหรอผปกครองทมตอสถานศกษา หรอเปนวธปฏบตทสรางความพงพอใจใหกบทกคนในสถานศกษาได 2. วธปฏบตน น ผานกระบวนการน าไปใชอยางเปนวงจร จนเหนผลอยางชดเจนวา ท าใหเกดคณภาพสงขนอยางตอเนอง และเหนแนวโนมของตวชวดความส าเรจทดขน 3. สถานศกษาสามารถบอกเลาถงวธปฏบตนนไดวา “ท าอะไร” (what) “ท าอยางไร” (how) และ “ท าไมจงท า หรอ ท าไมจงไมท า” (why) 4. ผลลพธจากวธปฏบตนน เปนไปตามองคประกอบขอก าหนดของการพฒนาคณภาพเชงระบบ 5. วธปฏบตนน สามารถระบไดวา เกดจากปจจยส าคญทชดเจนและปจจยนนกอใหเกดการ ปฏบตทตอเนองและย งยน 6. วธปฏบตนนใชกระบวนการจดการความร (KM) เชน การเลาเรอง (Story telling) ในการถอดบทเรยนจากการด าเนนการ ทงน วธการปฏบตทเปนเลศจะมประโยชน เมอไดรบการเผยแพรใหเกดการเรยนรของคนในวงกวางหรอของผเกยวของ การเขยนวธการปฏบตทเปนเลศในการพฒนาคณภาพสถานศกษาเพอเผยแพรมองคประกอบเพอเปนแนวทางในการเขยนดงน (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2545: 19-20) 1. ความเปนมา เปนการเขยนเพอสะทอนสงทเปนความคาดหวงของนกเรยน บคลากร ผปกครอง หรอชมชนทมตอสถานศกษาเปนการน าเสนอบรบททวไปของสถานศกษา

60

2. การพฒนาระบบคณภาพของสถานศกษา ตองเขยนใหสะทอนถงการพฒนาคณภาพของสถานศกษาวา ด าเนนการอยางไร เชอมโยงกบความคาดหวงของนกเรยน บคลากร ผปกครอง หรอชมชนอยางไร มผลการประเมนทบทวน ตามตวชวดส าคญดานกระบวนการ 3. วธปฏบตทเปนเลศ เปนการน าเสนอวธปฏบตทเปนเลศซงเปนขอสรป ของท าอะไร ท าอยางไร และท าท าไม อาจเขยนเปน 2 สวน สวนแรก คอ ขนตอนการด าเนนงานของระบบงานทท า วธการและนวตกรรมทเปนวธการปฏบตท เปนเลศ หรออาจเขยนบอกเลาขนตอนการด าเนนงานจนส าเรจเปนผลงานทเปนเลศเปนความเรยงกได 4. ผลการด าเนนการ เปนการอธบายผลทเกดขนจากวธการปฏบตทเปนเลศ เกดขนไดเพราะอะไร มเงอนไขอะไรบางเปนปจจยในระบบทท าใหวธปฏบตเหลานด ารงอยไดในระยะยาว ไมใชการทมเทเฉพาะกจของสถานศกษา 5. บทเรยนทไดรบเปนการสะทอนใหเหนวาสถานศกษาเรยนรจากการท างานตามวธปฏบตเหลานอยางไร 6. ปจจยความส าเรจ อะไรเปนเคลดลบทด าเนนการไดประสบผลส าเรจ รวมทงขอพงระวงมอะไรบาง จะเหนไดวาองคประกอบของการปฏบตท เปนเลศจะสมพนธกบวตถประสงคและ พนธกจของแตละองคกร มการด าเนนการใหบรรลผลไดสอดคลองกบความคาดหวงขององคกรหรอสรางความพงพอใจใหกบสมาชกในองคกร 5.4 หลกการของการปฏบตทเปนเลศ ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงยตธรรม (2550: 36) ไดกลาวถงหลกการของการปฏบตทเปนเลศ ไวอยางนาสนใจ ม 6 ประการ ดงน 1. เปาหมายของการปฏบต ท เปนเลศ คอ เพอการบรรลเปาหมายและประสบความส าเรจในงานรวมถงตอบสนองความตองการของผทเกยวของทงหลายอยางสมดล 2. การปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) เปนเครองมอทปลกเราใหเกดความตนตวทจะคนหาวธทดกวาทงจากภายในและภายนอกองคกรโดยไมควรยดตดกบค าวา “Best” จนตองมาใหความหมายวาอะไรคอ “the best” อยางแทจรง แตควรมองในลกษณะสมพทธ (relate) กลาวคอ เมอพจารณาเหนวามแนวคดหรอวธการใดทดกวาทปฏบตอย ควรจะพยายามน าแนวคดหรอวธการ นนมาพจารณาศกษา 3. การปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ควรน ามาสความเรยบงายและประสทธภาพในการท างาน หรอนยหนง Best Practices จะไมใชวธปฏบตทกอใหเกดความยงยาก หรอลดทอนประสทธภาพในการท างานลง

61

4. การปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ไมใชวธการปฏบตทตายตวยดหยนไมไดหรอไมสามารถเปลยนแปลงได แตในทางกลบกน Best Practices อยบนพนฐานทางปรชญาการเรยนรอยางตอเนองและการปรบปรงอยางตอเนอง 5. การปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ไมใชรปแบบหรอวธการตายตวส าหรบใหปฏบตตาม เนองจาก Best Practices หนงๆ อาจมความเฉพาะเจาะจงส าหรบพนทนน 6. การปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ในปจจบนอาจไมใช Best Practicesในอนาคตได เนองจากเมอสภาพการณ ปจจยแวดลอมเปลยนไปตามระยะเวลาและไมมการปรบปรงอยางตอเนองอาจสงผลใหวธการปฏบตทเปนอยไมเปนวธปฏบตทเปนเลศตอไปได สรป หลกการของการปฏบตทเปนเลศ ประกอบดวย หลก 6 ประการทส าคญ ไดแก เปาหมายตอบสนองความตองการของผทเกยวของอยางสมดล วธการทดกวาทงจากภายในและภายนอกองคกร การท างานทเรยบงายและมประสทธภาพ วธปฏบตทยดหยนไดมการเรยนรและการปรบปรงอยางตอเนอง รวมทงบางครงเปนวธการท างานเฉพาะเจาะจงส าหรบพนท ตลอดจนเปนวธการปฏบตทเปลยนไปตามระยะเวลาดวย 5.5 ความส าคญของการปฏบตทเปนเลศ การปฏบตทเปนเลศเกดขน เมอหนวยงานในภาคธรกจ ไดน าไปใชเปนรางวลหรอสงจงใจใหกบฝายหรอแผนกตางๆขององคกร เพอกระตนใหฝายเกดการสรางสรรคผลงานและวธการปฏบตงานทด สามารถสรางความพงพอใจใหกบลกคาอนน ามาสการสรางผลก าไรใหกบบรษทหรอองคกร ผลตอบแทนส าหรบฝายหรอแผนกทจะไดรบรางวลนนในระยะแรกมกจะเปนถวยรางวลและเงนสดเปนสวนใหญ แตในระยะตอมาหลายหนวยองคกรเหนวา การใหรางวลดงกลาวไมสามารถกระตนการท างานไดเพยงพอและย งยน จงไดเปลยนรางวลและรปแบบการใหรางวล โดยเนนรางวลในสงทไมสามารถสมผสได เชน การใหโอกาสการท างานทยดหยนมากขน การผอนคลายกฎระเบยบการท างานและการใหโอกาสผปฏบตระดบลางเขาถงผบรหารระดบสงไดงายขนและไมเปนทางการ (สมพร เพชรสงค , 2548: 37) รวมถงหลกการทวา “ถาไดน าความรไปใช ความรนนกยงเพมคณคา เพราะท าใหเกดการตอยอดความรใหแตกแขนงออกไปอยางกวางขวาง” ดงนน เปาหมายของการปฏบตทเปนเลศจงมจดมงหมายเพอใหองคกรและคนในองคกรมแนวทางการปฏบตทเปนเลศ ซงการปฏบตทเปนเลศสามารถน าไปปรบประยกตใชไดในหลายกรณ ดงน (บรชย ศรมหาสาคร, 2547: 3-6) 1.การปฏบตทเปนเลศกบการจดการความร (best practices and knowledge management)

62

การจดการความรจะบรรลเปาหมายไดตองท าการปฏบตท เปนเลศใหปรากฏใหชดแจง เชน เอกสารรายงานคมอการปฏบตงาน เพอใหผอนไดน าไปใชพฒนางานแบบตอยอดความรและสามารถจดการเกบการปฏบตทเปนเลศนนไวในคลงความรขององคกรไมใหความรนนหายไปกบบคคลเมอบคคลนนๆออกจากองคกรไปแลว 2. การปฏบตทเปนเลศกบองคกรแหงการเรยนร (best practices and learning organization) การจดการความรเปนเรองส าคญทท าใหเกดการเรยนรและการประยกตใชความร รวมทงแปลงความรของคนไปเปนความรขององคกรนน การทจะเปนองคกรแหงการเรยนรนน จะตองมทกษะ 5 ดาน ไดแก การแกปญหาอยางเปนระบบ การทดลองศกษาหาแนวทางใหมๆ การเรยนรจากประสบการณในอดต การเรยนรจากวธปฏบตทเปนเลศจากคนอน และการถายทอดความรอยางรวดเรวและมประสทธภาพทวทงองคกร จะเหนไดวา การปฏบตทเปนเลศเปนสงส าคญ เพราะเปน 1 ใน 5 ของทกษะในองคกรแหงการเรยนร 3. การปฏบตทเปนเลศกบการฝกอบรมผบรหารสถานศกษา (best practices and school administrators training) ตามหลกสตรการฝกอบรมพฒนาผบรหารสถานศกษาของสถาบนพฒนาผบรหาร ก าหนดใหผเขารบการอบรมตองฝกปฏบตงานในสถานศกษาตนแบบเพอศกษาการปฏบตทเปนเลศของสถานศกษานนๆวามวธการท างานอยางไร จงจะประสบความส าเรจ แลวจดท าเปนเอกสารน าเสนอท าใหไดแนวทางปฏบตทจะน าไปใชในการบรหารโรงเรยนของตน ซงในการคดเลอกผบรหารการศกษาของประเทศนวซแลนด พบวา ในการคดเลอกจะใหผเขารบการคดเลอกน าเสนอการปฏบตทเปนเลศดานการบรหารของตนเองใหคณะกรรมการใชประกอบการพจารณาวามคณสมบตเหมาะสมหรอไม 4. การปฏบตทเปนเลศเพอพฒนาคณภาพการศกษาไทย (best practices to improve the quality of Thai education) การจดการความรเพอพฒนาการเรยนการสอนควรจะเรมตนจากการคนควา รวบรวมการปฏบตทเปนเลศดานการบรหารการศกษา ดานการเรยนการสอน จากเอกสารและตวบคคลตางๆทมความเชยวชาญแลวถายทอดความรเหลานนสครคนอนๆเพอเปนเครอขายแตกสาขาออกไป โดยใชฐานความรและประสบการณของครทประสบความส าเรจดานการบรหารและการเรยนการสอนเปนแรงขบเคลอนในการพฒนาครใหขยายออกไปอยางกวางขวาง ทงน ความส าคญของการปฏบตทเปนเลศดงกลาว ยงสอดคลองกบค ากลาวของ อนนต นามทองตน (2554: 104) ทกลาวถงความส าคญของการปฏบตทเปนเลศ ม 4 ประการ ดงน 1. มสวนส าคญทท าใหผลการด าเนนงานเปนเลศอยางตอเนอง 2. เปนวธการใหมๆหรอนวตกรรมในการใชทรพยากร เชน บคลากร หรอเทคโนโลย

63

3. ไดรบการยอมรบจากบคคลหรอองคกรทเชอถอได (ผเชยวชาญ การตรวจประเมน, รางวล ) 4. ไดรบการยอมรบจากผรบบรการหรอผสงมอบเปนจ านวนมาก วานวตกรรมนน วธการนน เมอกระท าซ าแลวบรรลผลส าเรจเหนอกวามาตรฐานอยางพลกความคาดหมายได นอกจากความส าคญของการปฏบตทเปนเลศดงกลาว สถาบนวจยพฒนาเพอการเรยนร (2549: 2) ไดกลาวถงแนวทางในการพจารณาวธการปฏบตทเปนเลศ 6 ประการ ดงน 1. วธปฏบตนน ด าเนนการบรรลผลไดสอดคลองกบความคาดหวงของผทเกยวของหรอเปนวธปฏบตทสรางความพงพอใจใหกบผปฏบตงาน 2. วธปฏบตนน ผานกระบวนการน าไปใชอยางเปนวงจร จนเหนผลชดเจนวา ท าให เกดคณภาพสง ขนอยางตอเน อง ห รอมกระบวนการวงจรคณภาพ PDCA อนไดแ ก การวางแผน (Planning) การปฏบต (Doing) การตรวจสอบประเมนผล (Check) และ การปรบปรงพฒนา ก าหนดกจกรรมใหม (Action) จนเหนแนวโนมของตวชวดความส าเรจทดขน

3. สามารถบอกเลาถงวธปฏบตไดวาท าอะไร ท าอยางไรและท าท าไม 4. ผลจากการปฏบตสอดคลองเปนไปตามมาตรฐาน ตวบงชหรอกลยทธ จดเนนตามกลยทธ 5. วธปฏบตนนสามารถระบไดวาเกดจากปจจยส าคญทชดเจนและปจจยนนกอใหเกดการปฏบตทตอเนองและย งยน 6. วธปฏบตน นใชกระบวนการจดการความร (KM-knowledge management) เชน การท ากจกรรมเรองเลาเราพลงในการถอดบทเรยนจากการปฏบตงาน รวมถง แคนเทอร (Rosabeth Moss Kanter, 2003: 2-7) ไดกลาวถงการน าการปฏบตทเปนเลศไปใชในองคกร เพอพฒนาใหองคกรประสบความส าเรจเพราะ 1) บคลากรมมาตรฐานการปฏบตงานสง 2) บคลากรมความรและความเชยวชาญในการปฏบตงานจนคนพบมาตรฐานการปฏบตงานระดบสงไดดวยตนเอง 3) พนธกจส าเรจลลวงไดเพราะการใชจายงบประมาณมประสทธภาพ 4) เปนการเพมทกษะในการปฏบตงานในหนาท 5) เปนฐานส าหรบการแลกเปลยนเรยนรรวมกนของบคลากร 6) การมเครอขายส าหรบแลกเปลยนเรยนร 7) การท างานจะด าเนนการเปนไปอยางอตโนมต 8) เปนการทบทวนการปฏบตงานทผานมาของบคลากรดวยตนเอง 9) มาตรฐานการปฏบตงานสงขนและเปนการคนพบสงทดทสดในการปฏบตงานดวยตนเอง 10) ชวยใหบคลากรในองคกรมมาตรฐานการปฏบตงานทดและสงขนสงผลใหองคกรมประสทธภาพและเกดประสทธผล 11) บคลากรมแนวความคดสรางสรรคและมการคดอยางเปนระบบในการเรยนรส าหรบการน าไปปฏบตงาน

64

จะเหนไดวา วธการปฏบตทเปนเลศเปนการแลกเปลยนเรยนรอยางมขนตอนเพอจดระบบขอมลน าไปสการปฏบตใหเกดผลส าเรจตามตนแบบวธปฏบตทเปนเลศนน การศกษาวธการปฏบตบต ท เป น เลศ เปนว ธก าร ท ได รบความ นยมในองคกรตาง ๆ โดยทวไป แมกระทงในสถาบนอดมศกษาทน าวธนมาปฏบตเพอตองการหาวธปฏบตทดทท าใหบรรลวตถประสงคตามความตองการขององคกรทจะน าไปเปนแนวทางในการพฒนาองคกรใหประสบความส าเรจและกาวสความเปนเลศได 5.6 ปจจยผลกดนทท าใหองคกรมการศกษาการปฏบตทเปนเลศ ปจจยส าคญทเปนชองทางทสงผลใหองคกรมการศกษาการฏบตทเปนเลศ(Best Practices) มอยหลายประการทงภายในและภายนอกองคกร สรปได 3 ประการ ดงน (ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงยตธรรม, 2550: 35) 1. ปจจยจากบคคล อนมาจากการเรยนรหรอประสบการณของบคคลในองคกรเปาหมายของหนวยงานทคาดหวงความส าเรจจากการปฏบตของบคลากร การเรยนร รเรมสรางสรรค แกปญหาการท างานและเสนอแนะวธการท างานของบคคลในองคกรรวมถงการรบรจากขอแนะน าของผบรหาร วทยากร เพอนรวมงาน หนวยงานอนและผรบบรการ ปจจยจากบคลากรเหลานท าใหเปนปจจยผลกดนใหเกดการสรางสรรควธการปฏบตใหมหรอวธการปฏบตทดกวาเดม 2. ปจจยจากอปสรรคในการปฏบตงานทไม เปนไปตามเปาหมาย ความกดดนจากผรบบรการ การแขงขน การขบเคลอนนโยบายจากองคกร ภาวะจ ากดของทรพยากร ภาวะวกฤตปจจยเหลานท าใหมการแสวงหาแนวทาง กระบวนการ วธการทดกวาเพอใหไดผลส าเรจสงสด 3. ปจจยจากแรงขบเคลอนการพฒนา คนหาวธการใหม เพอสรางความพงพอใจของผรบบรการและเสรมสรางประสทธภาพขององคกร สรป ปจจยผลกดนทท าใหองคกรมการศกษาการปฏบตทเปนเลศ ประกอบดวยปจจย 3 ประการ ไดแก ปจจยจากบคคล ทมาจากการเรยนรหรอประสบการณของบคคลในองคกร ปจจยจากอปสรรคในการปฏบตงานทไมเปนไปตามเปาหมาย และปจจยจากแรงขบเคลอนการพฒนาเพอเสรมสรางประสทธภาพขององคกร 6. แนวคดและทฤษฎเกยวกบคณภาพชวตการท างาน

การท างานมความส าคญ ตอชวตมนษย เปนสวนหนงของชวต ทป ฏบตมากกวา กจกรรมใดๆ คาดกนวา มนษยไดใชเวลาถงหนงในสามของชวตเปนอยางนอยอยในสถานทท างาน การท างานเปนสงทใหประสบการณทมคณคาตอชวตมนษย เพราะเปนโอกาสทท าใหเกดการพบปะ

65

สงสรรค ระหวางผใชแรงงานกบบคคลอน ใหแสดงออกถงเชาวน ปญญา ความคดรเรมสรางสรรค อนจะน ามาซงเกยรตภมและความพงพอใจในชวต เมอแตละบคคลไดใชชวตการท างานอยกบสงทตนเองพอใจ กจะท าใหมสภาพจตใจและอารมณทดซงสงผลใหท างานดตามไปดวย

6.1 แนวคดทวไปเกยวกบคณภาพชวตการท างาน คณภาพชวตการท างาน (Quality of working life) ไดน ามาใชเปนครงแรก ในประเทศ อตสาหกรรม ตงแต ค.ศ. 1970 เพอใชแกไขปญหาความรนแรงใหผท างานมคณภาพชวตในการท างานทดขน (Delamotte and Takczawa, 1984 : 32) โดยในชวงระหวาง ค .ศ. 1970 ถง ค .ศ . 1979 ไดเกดเหตทท าใหความสมพนธระหวางฝายบรหารและฝายพนกงานไมเปนมตรกน ซงวธแกไขปญหาในยโรปไดมการปรบปรงคณภาพชวตในการท างานโดยผานขอเรยกรองทางกฎหมายในเรองทเกยวกบงาน สวนวธการในสหรฐอเมรกา หลายครงไดมการด าเนนการรวมกนระหวางพนกงานและฝายบรหารในการยอมรบรวมกนถงความปรารถนาและความเอาใจใสตอคณภาพชวตในการท างาน (Lehrer, 1982, : 327 อางถงใน สรนยา จรงพฒนานนท, 2542) การสมมนาระหวางชาตทกรงนวยอรกในป ค.ศ. 1972 ไดมการเสนอแนวคดเกยวกบคณภาพชวตการท างาน หลงจากนนมาแนวคดนกกระจายไปทวโลก ปจจบนในประเทศตางๆไดพยายามเปลยนแปลงสภาพแวดลอมในทท างาน โดยมเปาหมายเพอลดความตงเครยดทางจตใจของลกจางและเพมความพงพอใจในงานทท า ประเทศททดลองใชแนวคดนอยางจรงจง คอ สหรฐอเมรกา สวเดน และญปน จากทบคคลจะมความตองการของตนเปนมลเหตจงใจในการท างาน และเปนทยอมรบกนทวไปวางานเปนสงส าคญตอชวต โดยบางคนท างานเพองานเพราะงานนนเปนสงซงท าใหไดมการแสดงออกและมคณคาภายในตวของมนเอง แตส าหรบบางคนการท างานเปนเพยงเครองมอ คอเปนวถทางอนหนงเพอทจะหาเงนใหมากขนใหไดมาซงความมนคงในงานมากขนหรอบางคนกท างานเพราะเปนสงนาสนใจหรอทาทายความสามารถ จดมงหมายของการท างานจงเปลยนแปลงไปตามแตละบคคลแตไมวาจะเปนพนกงาน คนงานหรอเจาหนาทตางกมความพยายามทจะใหไดมาซงความส าเรจแหงตนและคณภาพชวต นอกจากนจากความคดของมนษย ทจะใหเพอนมนษยดวยกนมคณลกษณะบางประการเพอความสขของมนษยเองและสงคมสวนรวมซงกคอ การมคณภาพชวตหรอชวตทมคณภาพอนเปนลกษณะชวตของคนทไดรบความพงพอใจในสภาพทตนมอยหรอไดรบอยหรอสภาพการด ารงชวตในชมชนหรอสงคมจงมผใหความสนใจในแนวคดการท างานใหม ทค านงถงการจดแบบงานทท าใหผปฏบตเกดความรสกทดในการท างานมความรสกพงพอใจในงาน มแนวทางในการ

66

ด าเนนชวตทมความสขบรรลจดมงหมายของ (Guest, 1979) และมชวตอยางมคณคา เดวส (Davis, 1977) เรยกวาคณภาพชวตในการท างาน (Quality of Working Life) คณภาพชวตการท างานนน มความส าคญ 2 ประการดวยกนคอ ประการแรก คณภาพชวตการท างานเปนสงอนชอบธรรม เคารพในคณคาของความเปนมนษย ประการทสอง คณภาพชวตการท างานทสงขนนน สามารถอยรวมกนไดอยางสนต และเปนสงทเสรมแรงซงกนและกน สวนการปรบปรงงานใหนาท าขนนน เปนกลวธในการเพมความซบซอนความหลากหลายและความทาทายในการท างาน ซงผทสนบสนนแนวความคดนเชอวางานสวนมากไมทาทายบคคลหรอไมสามารถตอบสนองความตองการหรอกระตนเพยงพอ 6.2 ความหมายของคณภาพชวตการท างาน มผใหนยามความหมายของคณภาพชวตการท างานไวอยางนาสนใจ ดงน

ควเบล (Quible, 1996: 326) ใหความหมายของคณภาพชวตการท างานวา เปนกระบวนการบรหาร มผลตอสงทตามมาทเปนปจจยส าคญของสถานภาพของพนกงาน สภาพแวดลอมการท างาน การจายคาตอบแทนและผลประโยชน ความสมพนธระหวางบคคล และการสนบสนนทหลากหลายขององคกร ผลของเทคนคคณภาพชวตการท างานชวยใหทศนคตและขวญของพนกงานดขน ซงจะมผลทางบวกตอผลผลต เมอคณภาพชวตการท างานดขน พนกงานจะมความรสกทางบวกกบงานและกบองคการทพวกเขาท างานกนอย

ผจญ เฉลมศาล (2550: 15) ไดใหความหมายคณภาพชวตการท างานวา หมายถง สงตางๆ ทเกยวของกบชวตการท างาน ซงประกอบดวย คาจาง ชวโมงการท างานสภาพแวดลอมการท างาน ผลประโยชน และบรการ ความกาวหนาในการท างาน และการมมนษยสมพนธสงเหลานลวนแลวแตเปนแรงจงใจและความพงพอใจส าหรบคนงาน

ระววรรณ วชราวรรธน (2550: 34) กลาววา คณภาพชวตการท างานอาจบงบอกถงความเปนอย ความสขโดยรวมของชวต ซงจะมความสมพนธกบการท างาน ไมวาจะเปนคาตอบแทน สวสดการ โอกาสทจะกาวหนา และความมนคงในงานโอกาสการพฒนาความสามารถลกษณะตางๆ เหลานใหมความเทาเทยมจะสงผลใหตวบคลากรท างานอยางมความสขในองคกร

สธน เดชะตา (2551: 12) กลาววา คณภาพชวตการท างาน หมายถง ความรสกของพนกงานทมตอการท างานและหนวยงานท าใหเขามความพอใจมความสขในการท างานและมสขภาพจตทสมบรณประกอบดวยองคประกอบ 5 ดาน คอ ดานรายไดและประโยชนตอบแทน ดานความมนคง และความกาวหนาในหนาทการงาน ดานโอกาสพฒนาขดความสามารถของผปฏบตงาน ดานการมพนธะทางสงคม ดานความสมดลของชวงเวลาชวต

67

สรป คณภาพชวตการท างาน หมายถง ความเปนอย ความสขโดยรวมของชวตการท างานของพนกงาน ประกอบดวย คาจาง ชวโมงการท างานสภาพแวดลอมการท างาน สวสดการ ผลประโยชน ความมนคง และความกาวหนาในการท างาน ทจะสงผลใหพนกงานท างานไดอยางมความสขในองคกร 6.3 องคประกอบของคณภาพชวตการท างาน มผใหแนวความคดเกยวกบองคประกอบคณภาพชวตการท างานทแตกตางกนออกไป ดงน วอลตน (Walton, 1974) เปนบคคลหนงทศกษาเรองคณภาพชวตการท างานโดยเฉพาะคณลกษณะของบคคลเกยวกบคณภาพชวตในแนวทางการศกษาธรรมชาตและพฤตกรรมของมนษย สภาพแวดลอมตวบคคลหรอสงคมผลผลตของงานและการเตบโตของภาวะเศรษฐกจทตอบสนองความตองการและความปรารถนาของบคคลในการท างานโดยสรปวา บคคลทมคณภาพชวตในการท างานตองมตวบงชตางๆ 8 ประการ เปนเกณฑตดสนดงน (ผจญ เฉลมสาร, 2550) 1. การให ส งตอบแทนท เหมาะสมและย ตธรรม (Adequate and FairCompensation) หมายถง คาจางทไดรบเพยงพอทจะด ารงชวตตามมาตรฐานของสงคมทวไปหรอไม คาจางทไดรบมความยตธรรมหรอไม เมอเปรยบเทยบต าแหนงอนทมลกษณะงานทคลายกน คาตอบแทนเปนสงหนงทบงบอกถงคณภาพชวตการท างานได เนองจากบคคลทกคนมความตองการทางเศรษฐกจ และจะมงท างานเพอใหไดรบการตอบสนองทางเศรษฐกจ ซงความตองการนเปนสงจ าเปนส าหรบการมชวตอยรอด บคคลนอกจากจะสรางความคาดหมายในคาตอบแทนส าหรบตนแลว บคคลยงมองในเชงเปรยบเทยบกบผอนในประเภทของงานแบบเดยวกน ดงนนเกณฑในการตดสนเกยวกบคาตอบแทนทจะบงชวา มคณภาพชวตการท างานนนจะพจารณาในเรอง ความเพยงพอ คอ คาตอบแทนทไดจากการท างานนนเพยงพอทจะด ารงชวตตามมาตรฐานของสงคม และความยตธรรม ซงจะประเมนจากความสมพนธระหวางคาตอบแทนกบลกษณะงานและพจารณาไดจากการเปรยบเทยบคาตอบแทนทไดรบจากงานของตนกบงานอนทมลกษณะการท างานคลายๆกน 2. สงแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ (safe and Healthy Working Conditions) หมายถง ผปฏบตงานไมควรจะอยในสภาพแวดลอมทางรางกายและสงแวดลอมของการท างานทจะกอใหเกดสขภาพทไมดและควรจะไดก าหนดมาตรฐานทแนนอนเกยวกบการคงไว ซงสภาพแวดลอมทสงเสรมสขภาพ ซงจะรวมถงการควบคมเกยวกบกลน เสยงและการรบกวนทางสายตา

68

3. การพฒนาความสามารถของบคคล (Competency Development) หมายถง งานควรจะไดจดโอกาสใหผปฏบตไดใชประโยชนและพฒนาทกษะและความรสกทาทายซงเกดขนจากการท างานของตน การออกแบบงานตองขนอยกบความตองการของทงพนกงานและองคกร การพฒนาความสามารถของบคคลในการท างานนเปนการใหความส าคญเกยวกบการศกษาอบรม การพฒนาการท างานและอาชพของบคคล เปนสงบงบอกถงคณภาพชวตการท างานประการหนง ซงจะท าใหบคคลสามารถท าหนาทโดยใชศกยภาพทมอยอยางเตมท มความเชอมนในตนเองและเมอมปญหากจะใชการแกไขตอบสนองในรปแบบการด าเนนชวตทเหมาะสมพงกระท าเปนผลใหบคคลประสบความส าเรจในชวต การพฒนาสมรรถภาพของบคคลนสามารถพจารณาจากเรองตางๆดงน ความเปนอสระหรอการเปนตวของตวเอง สามารถควบคมงานดวยตนเอง ทกษะทซบซอน เปนการพจารณาจากความมากนอยของงานทผปฏบตไดใชความรความช านาญมากขนกวาทจะปฏบตดวยทกษะคงเดม เปนการขยายขดความสามารถและผลทจะเกดขนอยางถกตองและเปนทยอมรบ ท าใหพนกงานไดพฒนาทกษะความรใหมๆ พนกงานสามารถใชทกษะความรความสามารถของตนปฏบตงานนนๆไดดวยตนเองทกขนตอน พนกงานตองมการวางแผนทดในการท างาน 4. ความกาวหนาและมนคงในการท างาน (Growth and Security) หมายถง ควรจะใหความส าคญตองานทไดรบมอบหมายของผ ปฏบตงาน ซงจะมผลตอการด ารงและขยายความสามารถของผปฏบตงานเอง ความรและทกษะใหมๆทสามารถน าไปใชประโยชนตองานในอนาคตได และการใหโอกาสแกผปฏบตงานไดพฒนาทกษะความสามารถในแขนงตน ใหผปฏบตงานไดมโอกาสกาวหนา และมความมนคงในอาชพ ตลอดจนเปนทยอมรบทงของเพอนรวมงานและสมาชกในครอบครวของตน ตวบงชเรองความกาวหนาและความมนคงในการท างาน ไดแก การมอบหมายงานใหไดรบผดชอบมากขน ท างานมากขน และมความคาดหวงทจะไดรบการเตรยมความรทกษะเพองานในหนาททสงขน 5. การบรณาการดานสงคม (Social Integration) หมายถง การทผปฏบตงานไดมความรสกวาตนประสบผลส าเรจและเหนวาตนมคณคา ซงจะมผลตอบคคลนนในดานความเปนอสระจากอคตความรสกวาชมชนหรอสงคมมความส าคญการเปดเผยตนเองกบบคคลอนความรสกวาไมมการแบงชนในองคกรยดถอเรองสวนตวมากกวาความสามารถในการท างามลกษณะการท างานรวมกนมการตดตอสอสารกนอยางเปดเผย และมความรสกวามการเปลยนแปลงไปในทางทดขนกวาเดมรวมถงโอกาสทเทาเทยมในความกาวหนาทตงอยบนฐานของระบบคณธรรม

69

6. ประชาธปไตย/สทธในองคกร (Constitutionalism) เปนองคประกอบหนง ของการบงช คณภาพชวตการท างาน ซงสามารถพจารณาไดจาก สทธในการใหขอมลอนๆทไมเกยวของกบการปฏบตงาน ความมอสระในการพดและแสดงความคดเหน และความเสมอภาคเทาเทยมกบคนอนๆในเรองของ การปฏบตตามกฎระเบยบ การลงโทษ การไดรบคาตอบแทน 7. จงหวะชวตโดยสวนรวม (Total Life Space) หมายถง งานของบคคลหนงควรจะไดม ความสมดลกบบทบาทของชวตบคคลนน บทบาททเกยวของกบการแบงเวลา ความตองการดานอาชพ การเดนทาง ซงควรใหมสดสวนทเหมาะสมระหวางการใชเวลาวางของบคคลและเวลาวางของครอบครวตลอดทงความกาวหนาและการไดรบความดความชอบ ไมปลอยใหผปฏบตงานไดรบความกดดนจากการปฏบตงานมากเกนไป 8. ลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม (Social Relevance) คอการทพนกงานมความรสกวา กจกรรม หรองานทท านนเปนประโยชนตอสงคมมความรบผดชอบตอสงคม รวมทงองคกรของตนไดท าประโยชนใหสงคม เปนการเพมคณคาความส าคญของอาชพและเกดความรสกภมใจในองคกรของตนเอง กจกรรมของหนวยงานทด าเนนไปในลกษณะทไมรบผดชอบตอสงคมจะกอให เกดการลดคณคาความส าคญของงานและอาชพในกลมผ ปฏบตงาน ดงภาพท 2.9 องคประกอบ ของคณภาพชวตการท างานตามแนวคดของ Walton ภาพท 2.9 องคประกอบของคณภาพชวตการท างานตามแนวคดของ Walton ทมา : (สมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย,2550)

คณภาพชวต ของวอลตน

การบรณาการทาง ดานสงคม

โอกาสในการพฒนา ความสามารถสวนบคคล

คาตอบแทนทเปน ธรรมและเพยงพอ

ประชาธปไตยสทธใน

องคกร จงหวะชวตโดย

สวนรวม

สงแวดลอมท ปลอดภย และ สงเสรมสขภาพ

ความกาวหนา และมนคง ในการท างาน

การเกยวของ สมพนธกบสงคม

70

ฮสและคมมงส (Huse &Cumings, 1985: 198-199, อางถงใน ชาญชย วทยาวรากรณ, 2548) ไดวเคราะหลกษณะคณภาพชวตในการท างานวามลกษณะตางๆ 8 ดาน ดงน 1. ผลตอบแทนทยตธรรมและเพยงพอ (Adequate and Fair compensation) หรอ “รายไดและประโยชนตอบแทน” หมายถง การไดรบรายไดและผลตอบแทนทเพยงพอ และสอดคลองกบมาตรฐาน ผปฏบตงานรสกวามความเหมาะสมและเปนธรรมเมอเปรยบเทยบกบรายไดจากงานอนๆทมลกษณะงานทคลายกน 2.สภาพการท างานทปลอดภยไมเปนอนตรายตอสขภาพ(Safe and HealthyCompensation) หมายถง การทพนกงานไดปฏบตงานในสภาพแวดลอมทเหมาะสม สถานทท างานไมไดสงผลเสยตอสขภาพและไมเสยงอนตราย 3. การพฒนาศกยภาพของผปฏบตงาน (Development of Capacities) หรอ “โอกาสพฒนาศกยภาพ” หมายถง การทผปฏบตงานไดมโอกาสพฒนาขดความสามารถของตนจากงานทท าโดยพจารณาจากลกษณะของงานทปฏบต ไดแก งานทไดใชทกษะและความสามารถหลากหลาย งานทมความทาทาย งานทผปฏบตมความเปนตวของตวเองในการปฏบตงานทไดรบการยอมรบวามความส าคญและงานทผปฏบตไดรบทราบผลการปฏบตงาน 4. ความกาวหนาและความมนคง (Growth and Security) หมายถง การทผปฏบตงานมโอกาสทจะกาวหนาในอาชพและต าแหนงอยางมนคง 5. การบรณาการดานสงคมหรอสงคมสมพนธ (Social Integration) หมายถง การทผปฏบตงานเปนทยอมรบของผรวมงาน ทท างานมบรรยากาศการของความเปนมตร มความอบอนเอออาทรปราศจากการแบงแยกเปนหมเหลา ผปฏบตงานไดรบการยอมรบและมโอกาสปฏสมพนธกบผอน 6. ลกษณะการบรหารงาน (Constitutionalism) หมายถง การทผปฏบตงานเปนทยอมรบของผรวมงาน ทท างานมบรรยากาศของความเปนมตร มความอบอนเอออาทรปราศจากการแบงแยกเปนหมเหลา ผปฏบตงานไดรบการยอมรบ และมโอกาสปฏสมพนธกบผอน 7. ภาวะอสระจากงาน (Total Life Space) หมายถง ภาวะทบคคลมความสมดลในชวงของชวตระหวางชวงปฏบตงานกบชวงเวลาอสระจากงาน ชวงเวลาอสระจากงาน มชวงเวลาทไดคลายเครยดจากภาระหนาททรบผดชอบ 8. ความภาคภมใจในองคกร (Organizational pride or space) หมายถงความรสกของพนกงานทมความภาคภมใจทไดปฏบตงานในทมชอเสยงและไดรบรวาของตนไดอ านวยประโยชนและมสวนรบผดชอบตอสงคมเชน ในดานเกยวกบผลผลตสนคา การก าจดของเสยวธการดานการตลาด การมสวนรวมในการรณรงคดานการเมองและอนๆ

71

เวยน (Wayne, 2003) เสนอผลการวจยจาก The Work in America Institute พบวา คณภาพชวตการท างานทส าคญนน มปจจยทส าคญ ดงน

1. รายได (Pay) 2. ผลประโยชนของลกจาง (Employee Benefits) สวสดการดานสขภาพและทนตกรรม

รวมถงการเกษยณ 3. ความปลอดภยของงาน (Job Security) 4. ตารางงานทางเลอก (Alternative Work Schedules) 5. การมสวนรวมในการตดสนใจทเกยวของกบพนกงาน (Participation in Decisions) 6. ประชาธปไตยในองคกร (Democracy in the Workplace) 7. ผลประโยชนเทาเทยม (Profit Sharing) 8. สทธหลงการเกษยณ (Pension Rights) 9. ความเครยดในงาน (Job Stress) 10. ท างาน 4 วนตอสปดาห (The 4 day Workweek) 11. โครงการกจกรรมของหนวยงานในการเพมความเปนอยของพนกงานใหดขน

(Company Programs) 6.4 ความหมายของการพฒนาคณภาพชวตในการท างาน คณภาพชวตการท างาน (Quality of Working Life) เปนองคประกอบส าคญของคณภาพชวต (Quality of Life) แนวความคดเกยวกบคณภาพชวตการท างาน ไดก าเนดและแพรหลายในประเทศอตสาหกรรม คณภาพชวตการท างานมความหมายทงทางกวางและทางแคบ ซงไดรวบรวมความหมายของคณภาพชวตการท างานไวในประเดนตางๆ ดงน (สรพล เคยบรรจง, 2554: 2-3-8) 1. คณภาพชวตการท างานในความหมายทกวาง หมายถง สงตางๆทเกยวของกบชวตการท างาน ซงประกอบดวย คาจาง ชวโมงการท างาน สภาพแวดลอมการท างาน ผลประโยชนและบรการ ความกาวหนาในการท างาน และการมมนษยสมพนธ สงเหลานลวนแตสรางแรงจงใจและความพงพอใจส าหรบคนงาน 2. คณภาพชวตการท างานในความหมายอยางแคบคอผลทมตอคนงานซงหมายถงการปรบปรงในองคการและลกษณะงาน โดยเฉพาะอยางยงพนกงานควรไดรบการพจารณาเปนพเศษส าหรบการสงเสรมระดบคณภาพชวตการท างานของแตละบคคล และรวมถงความตองการของพนกงานในเรองความพงพอใจในงาน การมสวนรวมในการตดสนใจทจะมผลตอสภาพการท างานของเขาดวย

72

3. คณภาพชวตการท างานในแงมม หมายถง การค านงถงความเปนมนษยในการท างานซงในประเทศฝรงเศส และประเทศทพดภาษาฝรงใช ค าวา การปรบปรงสภาพการท างาน (Improvement of Working Condition) ประเทศสงคมนยมใชค าวา การคมครองแรงงาน (Worker s’ Protection) กลมประเทศสแกนดเนเวย หรอในประเทศญปน ใชค าวา สภาพแวดลอมการท างาน (Working Environment) และความเปนประชาธปไตยในสถานทท างาน (Democratization of the Workplace) คณภาพชวตการท างานมความหมายครอบคลมถงวธการแนวปฏบต หรอเทคโนโลยทสงเสรมสภาพแวดลอมในการท างาน ทกอใหเกดความพงพอใจมากขนในการปรบปรงผลลพธทงขององคการและปจเจกบคคลตามล าดบ จากความหมายตางๆทนกวชาการไดนยามไวขางตน จะพบวา คณภาพชวตการท างาน เปนค าทมความหมายกวางครอบคลมไปในทกดานทเกยวของกบชวตในการท างานของแตละบคคล และสภาพแวดลอมในการท างานภายในองคกร แตมเปาหมายส าคญรวมกนอยทการลดความตงเครยดทางจตใจ เพอเพมความพงพอใจในงานทท า ซงถอเปนกลไกส าคญในการปรบปรงคณภาพชวตในสถานทท างานหลกการพฒนาคณภาพชวตในการท างาน การบรหารองคกร สวนใหญจะใหความส าคญและมงเนนการพฒนาคณภาพชวตของบคลากร เพอใหเปนคนดคนเกง และใหมคณภาพของการท างานทดเปนเปาหมายส าคญ แตในทศนะของนกพฒนานน การฝกอบรมเฉพาะทกษะการท างานไมเพยงพอ ควรมการฝกทางดานการเขาสงคม การท างานเปนทม การปรบตว มนษยสมพนธและเสรมสรางลกษณะทางชวตบางประการใหแกบคลากรดวยโดยแตละองคกรควรมการศกษาวจยพจารณาพนฐานของบคลากรลกษณะส าคญทประกอบขนเปนคณภาพชวตการท างาน วอลตน (Walton, 1974) ไดเสนอแนวคดเกยวกบลกษณะส าคญทประกอบขนเปนคณภาพชวตการท างานในหนงสอ Criteria for Quality of Working Life โดยแบงออกเปน 8 ประการ คอ 1. คาตอบแทนทเปนธรรมและเพยงพอ (Adequate and Fair Compensation) หมายถง การท ผปฏบตงานไดรบคาจาง เงนเดอน คาตอบแทน และผลประโยชนอนๆอยางเพยงพอ กบการมชวตอย ไดตามมาตรฐานทยอมรบกนโดยทวไป และตองเปนธรรม เมอเปรยบเทยบกบงานหรอองคกรอนดวย 2. สงแวดลอมทถกลกษณะ และปลอดภย (Safe and Healthy Environment) หมายถง สงแวดลอมทงทางกายภาพและทางดานจตใจ นนคอ สภาพการท างานตองไมมลกษณะทตองเสยงจนเกนไป และจะตองชวยใหผปฏบตงานรสกสะดวกสบาย และไมเปนอนตรายตอสขภาพอนามย 3. เปดโอกาสใหผปฏบตงานไดพฒนาความรความสามารถไดเปนอยางด (Development of

73

Human Capacities) งานทปฏบตอยนนจะตองเปดโอกาสใหผปฏบตงาน ไดใชและพฒนาทกษะความรอยางแทจรง และรวมถงการมโอกาสไดท างานทตนยอมรบวาส าคญและมความหมาย 4. ลกษณะงานทสงเสรมความเจรญเตบโตและความมนคงใหแกผปฏบตงาน (Growth and Security) นอกจากจะชวยเพมพนความรความสามารถแลว ยงชวยใหผปฏบตงานไดมโอกาสกาวหนา และมความมนคงในอาชพ ตลอดจนเปนทยอมรบทงของเพอนรวมงาน และสมาชกในครอบครวของตน 5. ลกษณะงานมสวนสงเสรมดานบรณาการทางสงคมของผปฏบตงาน (Social Integration) ซงหมายความวา งานนนชวยใหผปฏบตงานไดมโอกาสสรางสมพนธภาพกบบคคลอนๆ รวมถงโอกาสทเทาเทยมกนในความกาวหนาทตงอยบนฐานของระบบคณธรรม 6. ลกษณะงานทตงอยบนฐานของกฎหมาย หรอกระบวนการยตธรรม (Constitutionalism) ซงหมายถง วถชวต และวฒนธรรมในองคการทจะสงเสรมให เกดการเคารพสทธสวนบคคล มความเปนธรรมในการพจารณาใหผลตอบแทนและรางวล รวมทงโอกาสทแตละคนจะไดแสดงความคดเหนอยางเปดเผย มเสรภาพในการพด มความเสมอภาค และมการปกครองดวยกฎหมาย 7. ความสมดลระหวางชวตกบการท างานโดยสวนรวม (The Total Life Space) เปนเรองของการเปดโอกาสใหผปฏบตงานไดใชชวตในการท างานและชวตสวนตวนอกองคการอยางสมดลนนคอตองไมปลอยใหผปฏบตงานไดรบความกดดนจากการปฏบตงานมากจนเกนไปดวยการก าหนดชวโมงการท างานทเหมาะสมเพอหลกเลยงการทตองคร าเครงอยกบงานจนไมมเวลาพกผอนหรอไดใชชวตสวนตวอยางเพยงพอ 8. ลกษณะงานมสวนเกยวของและสมพนธกบสงคมโดยตรง (Social Relevance)ซงนบเปน เรองทส าคญประการหนงทผปฏบตงานจะตองรสก และยอมรบวา องคการทตนปฏบตงานอยนน รบผดชอบตอสงคมในดานตางๆ ทงดานผลผลต การก าจดของเสย การรกษาสภาพแวดลอม การปฏบตเกยวกบการจางงาน และเทคนคดานการตลาด

กลาวไดวา แนวคดในการพฒนาคณภาพชวตในการท างานเปนแนวคดส าคญทใชเปนกรอบในการวเคราะหรปแบบการจดสวสดการใหกบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของไทย เพอพฒนาจตลกษณะทเอออ านวยใหเกดการท างานอยางขยนขนแขง มสตปญญาเฉลยวฉลาด สขภาพจตด ทศนคตด มความเชอมนและมจรยธรรม สามารถเขากบสงคมไดอยางเหมาะสม การบรหารจดการใหองคกรสามารถชวยใหพนกงานมคณภาพชวตในการท างานจะท าใหสามารถดงดดคนเกงคนด และรกษาคนดคนเกงไวกบองคได โดยด าเนนการดงน (จารนนท อทธอาวชกล, 2554)

74

1. สรางภาพลกษณองคกร หรอ Employer Branding โดยชประเดนเรองการเปนองคกรทพรอมมอบคณภาพชวตในการท างานเนนย าวาพนกงานสามารถมาเปนหนสวนกบองคกรสามารถมาลงทนเวลาในชวตเพอใหเกดคณคา ความส าเรจในแบบทคณอยากจะเปน สรางสโลแกนโดนๆ “Live your life, Design your own career” เพอสรางแรงดงดดใหคนเกงๆ เชอมนวา เขามสทธมสวนทจะใชสถานทท างานแหงน สรางความส าเรจตามเปาหมายในชวตได (Life Goal) 2. สรางประสบการณใหพนกงานไดสมผสคณภาพในการท างานอยางแทจรง โดยเรมจาก 2.1 การเตรยมเขาสงาน ตองจดหาพ เลยงคอยดแลใหค าแนะน าคอยสอนงาน และแนะน าการปรบตวจะท าใหพนกงานใหมๆรสกถงความเปนมออาชพ และความเปนมตร ทองคกรคดจดเตรยมพรอมเพอเขาเปนอยางด ท าใหเกดคณภาพชวตจากการทมเพอนรวมงาน เครอขายและหวหนางานทด 2.2 การมอบหมายงาน หวหนาท าหนาทเปน Coach มากกวาเปนผ บงคบบญชามอบหมายความรบผดชอบ และเครองมอสนบสนนตางๆในการท างาน ใหพนกงานไดใชความคดเปนอสระ เปดโอกาสในการแสดงความสามารถ เปนคณภาพชวตของการท างาน ทพนกงานคนเกงปรารถนายงนก 2.3 การวางแผนกาวหนาอาชพ มเสนทางความกาวหนาทหลากหลาย มทางเลอกทจะเตบโตตามแนวทาง ทตรงกบความถนดและความสนใจ 2.4 สงแวดลอมในการท างาน องคกรจดสงแวดลอมในการท างานใหดสบาย เรยบงาย อบอน มความสะดวก สะอาด ทนสมย มมมพกผอน มจดนดพบ เพอพดคยแบบไมเปนทางการ มระบบ Flexi Time ยดหยนเวลาในการท างาน หรอมระบบเชอมตอเครอขายทท าใหพนกงานสามารถท างานภายนอกแบบ Virtual Office ได 2.5 การดแลและการจดการสวสดการตางๆ มงเนนใหมทางเลอกสวสดการทสอดคลองกบสไตลการใชชวตหรอมสวสดการตามสมยนยม เปนตน

กอรดอน (Gordon, 1991) กลาวไววาคณภาพชวตในการท างานนน มองคประกอบมากมาย ทงการเพมคณคารบผดชอบในงานการออกแบบเทคโนโลยเพอทจะปรบปรงสภาพการท างานซงจะค านงถงสงตางๆ7 ประการ ดงน 1.ผลตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2. สภาพแวดลอมการท างานทมความปลอดภยและถกสขลกษณะ 3. ความกาวหนาและการไดรบพฒนา 4. ความพงพอใจในสภาพสงคมในการท างาน 5. มสทธสวนบคคล 6. ความสอดคลองระหวางงานและชวตสวนตวและ 7. งานและประโยชนตอสงคม

เดสเลอร (Dessler, 1991) กลาววาองคประกอบทจะท าใหเกดคณภาพชวตในการท างานมดวยกนทงสน 10 ประการ ดงน 1. คณคาของงานทท า 2. สภาพการท างานมความปลอดภยและ

75

มนคง 3. คาตอบแทนและผลประโยชนทเพยงพอ 4. ความมนคงมหลกประกนในการท างาน 5. มการควบคมดแลอยางเหมาะสม 6. ไดรบทราบผลการปฏบตงาน 7. มโอกาสในการเรยนรและกาวหนาในงาน 8. มโอกาสไดรบความดความชอบ 9.มสภาพสงคมทด 10. มความเปนธรรมและยตธรรม สรป ในการศกษาครงน ไดใหค านยามของคณภาพชวตการท างานวา หมายถง ความพงพอใจของพนกงานทมตอการท างาน ทสามารถสนองตอความตองการทงดานรางกายและจตใจสามารถสนองความตองการพนฐานทก าลงเปลยนไป ท าใหชวตมคณคาหรอมการท างานทท าใหเกดความเปนอยทดตามการยอมรบของสงคม ซงเปนการผสมผสานกนระหวางงานและชวต สงผลใหเกดความพงพอใจในการท างานอนกอใหเกดผลดตอตนเอง และท าใหงานบรรลวตถประสงคอยางมประสทธภาพ

7.แนวคดเกยวกบความมนคงและความกาวหนาในการท างาน

ความมนคงในชวตเปนสงทมนษยทกคนลวนแลวแตตองการ และพยายามทกวถทางทจะท าใหชวตของตนเองมความมนคง ซงประกอบดวยความมนคงดานความเปนอย การประกอบอาชพหรอการมงานท าทมนคงไดรบรายไดหรอคาจางจากการท างานทแนนอน และมอตราทเพยงพอส าหรบการด ารงชวต

7.1 แนวคดทวไปดานความมนคงของมนษย ส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (United Nations Development Program UNDP,2553: 2) ไดเสนอแนวคด “ความมนคงของมนษย” ในชวงตนทศวรรษ 1990 หลงสนสดสงครามเยนชวงทความขดแยงและความตงเครยดทางการเมอง แนวคดนพยายามเสนอใหมการปรบเปลยนความสนใจจากเรองความมนคงแหงรฐไปสความมนคงของปจเจกบคคลและเนนจดสนใจในการพฒนาไปทการบรรเทาความเสยงและปองกนภยพบตตางๆ โดยนยามความหมายความมนคงของมนษย ม 2 มต ไดแก มตแรก คอ ความปลอดภยจากภาวะคกคามทเกดขนอยางตอเนองยาวนาน เชน ความหวโหย โรคภยไขเจบ และการกดขปราบปราม และมตทสอง คอ การไดรบการปกปอง คมครองจากอบตเหตทเกดขนตอการด ารงชวต ไมวาจะเปนทบาน ในการท างาน หรอในสงคม (UNDP,2553 :2) สวนองคประกอบของความมนคงของมนษย ดานความมนคงทางเศรษฐกจ (Economic Security) นน ส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต ไดก าหนด 10 ตวชวด ไดแก

1. รายไดขนพนฐาน

76

2. เงนอดหนนจากภาครฐ 3. การจางงาน : ผมงานท า ผมงานท าแบบชวคราว 4. ผไมมงานท า : อตราการวางงาน ผก าลงหางาน 5. จ านวนคนจน 6. การมทดนท ากน 7. การเขาถงแหลงเงนทน 8. อตราเงนเฟอ 9. การไมมทอยอาศย 10. สมประสทธความไมเสมอภาค (Gini Coefficient)

นบตงแตป 2537 แนวคดและขอบเขตความมนคงของมนษยไดถกปรบเปลยนแตกตางกนไปหลายแนวทาง จนกระทงป พ.ศ. 2540 กรอบแนวคดความมนคงของมนษยไดถกน ามาใชในรายงานการพฒนาและดชนความกาวหนาของคน (Human Achievement Index HAI) ใน 42 ประเทศ (Jolly and Basu Ray, 2006:5)

จากสงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวา รายได และการมงานท า คอ ตวชวดทส าคญขององคประกอบของความมนคงมนษย ทจะน าไปสความมนคงในการท างานในล าดบตอไป

7.2 ความหมายของความมนคงในการท างาน มผใหความหมายของความมนคงในการท างาน ดงน สายทพย วงศสงขฮะ (2540: 14) ไดใหความหมายวา ความมนคงในการท างาน เปนเรองราวความรสก ทเกดจากความปลอดภยวาจะมงานท า มรายไดแนนอน ไดรบผลตอบแทนอนเกดจากรายได สวสดการทสามารถด ารงชพ ไดรบการปกครองอยางเปนธรรม มโอกาสไดรบความกาวหนาในการท างาน และสามารถท างานจนเกษยณอาย เพอใหตนเองและครอบครวด ารงชพอยางปกตสขและสามารถชวยเหลอตนเองไดโดยไมเกดภาระตอสงคม สรางครตน วศนารมณ (2540: 30) ไดใหความหมายของความมนคงในการท างานวาเปนสงทครอบคลมทกสงทกอยางทเกยวกบชวตการท างาน ประกอบดวย คาจาง ชวโมงท างานประโยชนเกอกล บรการตางๆ โอกาสความกาวหนาในอาชพและมนษยสมพนธ ทมผลตอความพงพอใจและแรงจงใจของผปฏบตงาน และคณภาพความสมพนธระหวางการปฏบตงานกบสงแวดลอมโดยสวนรวมทใหความส าคญกบความเปนมนษย รวมทงการออกแบบการท างาน และรวมถงสภาพและการปฏบตงานตางๆในองคกร ซงไดแก การเพมเนองาน การมสวนรวมของ

77

ลกจาง การจดการทเปนประชาธปไตย สภาพการท างานทปลอดภย ความสมพนธทดตอกนระหวางนายจางและลกจาง รวมไปถงการเตบโตและการพฒนาของลกจางในดานความเปนอย ประสพพร ลอสสรพงษ (2544: 13) ไดสรปความหมายของความมนคงในการท างานวา หมายถง ความรสกของบคคลซงเกดจากการรบรและประเมนปจจยตางๆในองคการทแสดงถงความมนคงในการจางงาน การไดรบการปฏบตดวยความเปนธรรม ไมถกเลกจางงานโดยไมมเหตผลอนสมควร มรายไดและผลตอบแทน รวมทงสวสดการอยางสม าเสมอเพยงพอตอการด ารงชพของตนเองและครอบครว มโอกาสกาวหนาในอาชพ ปราศจากความเสยงในชวตและทรพยสน กลาวโดยสรป ความมนคงในการท างาน หมายถง การประกนความมนคงในดานรายได ไดแก คาจาง คาตอบแทนอนๆดานสวสดการตามกฎหมายก าหนดสวสดการจากหนวยงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ไดแก สภาพการท างาน บรรยากาศในองคกรโดยรวม ดานระเบยบ/หลกเกณฑ ไดแก การประเมนทดลองปฏบตหนาท การประเมนเพอตอสญญาจาง ดานความกาวหนาทางอาชพ ไดแก การปรบวฒ การเลอนขนคาจาง การศกษาตอ/การอบรมสมมนา และดานลกษณะงาน ไดแก การทาทายความรความสามารถ ความเหมาะสมกบคาจาง และความพงพอใจ ซงเปนสงทพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการ ตองการเพอใหเกดความเชอมน การมเสถยรภาพ ท าใหเกดคณภาพชวตในการท างาน และการด าเนนชวตของตนเองเพราะพนกงานทกคนลวนแลวแตมความจ าเปนตางๆทยงรอการตอบสนองและเปนแรงเสรมทจะท าใหบคลากรในองคกรมความพงพอใจและท าใหเกดแรงจงใจในการปฏบตงานโดยทมเทก าลงความสามารถเตมทสงผลตอประสทธผลของงานตอองคกรโดยภาพรวม 7.3 ความส าคญของความมนคงในการท างาน

วกรม อศวกล (2541:11-12)กลาวถงความส าคญของความมนคงในการท างานไว 3ประการ 1.ความมนคงในการท างาน ท าใหลกจางมหลกประกนในการท างาน มความรสกแนใจวา

เมอปฏบตงานตามหนาทแลวจะไดรบการพจารณาโดยไมล าเอยง สวนจดมงหมายในการท างานถงแมจะมวตถประสงคทแตกตางกนในแตละคน เชน บางคนท างานเพราะตองการมรายได บางคนตองการมชอเสยงเกยรตยศ แตหากงานนนไมมนคง ไมมความสขหรอขาดอสระในการท างาน ลกจางหรอพนกงานกจะเกดความเสยหายแกงานได ส าหรบเครองกระตนในการท างานมหลายอยาง เชน การมสภาพการท างานทด ผลตอบแทนนาพอใจ รวมทงมความมนคงในการท างาน ซงจากการวจยพบวาบคคลตองการมความมนคงในชวตการท างานมากทสด

2. ความมนคงในการท างานชวยใหพนกงานมขวญและก าลงใจ มผลตอประสทธภาพของการท างาน การทพนกงานมความมนใจและสบายใจยอมปฏบตงานไดด ในทางตรงกนขาม หาก

78

พนกงานมความหวาดระแวงวาตนเองจะไดรบความไมเปนธรรมหรอถกกลนแกลงพนกงานอาจเสยขวญและหมดก าลงใจได

3. หากความมนคงในการท างานเปนทงเครองกระตน และเครองบ ารงขวญในการท างานยอมท าใหผลงานดขน เปนเครองชวยใหการปฏบตงานของพนกงานมประสทธภาพอนจะเปนประโยชนแกนายจางโดยตรง

ศจ อนนตนพคณ (2542:64-65) กลาวถงความส าคญของความมนคงในการท างานสามารถสรปไดดงน

จากแนวคดความมนคงในการท างานสามารถสรปไดถงปจจยทมผลตอความมนคงในการท างาน ซงประกอบดวย คาจาง คาตอบแทนอนๆดานสวสดการ ไดแก สวสดการตามกฎหมายก าหนด สวสดการจากหนวยงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน บรรยากาศในองคกรโดยรวม ดานระเบยบ/หลกเกณฑ ไดแก การประเมนทดลองปฏบตหนาท การประเมนเพอตอสญญาจาง ดานความกาวหนาทางอาชพ ไดแกการปรบวฒ การเลอนขนคาจาง การศกษาตอ/การอบรมสมมนา และดานลกษณะงาน ไดแก การทาทายความรความสามารถ ความเหมาะสมกบคาจาง และความพงพอใจ ซงเปนสงทพนกงานมหาวทยาลยตองการเพอใหเกดความเชอมน การมเสถยรภาพท าใหเกดคณภาพชวตในการท างานและการด าเนนชวตของตนเอง

7.4 องคประกอบของความมนคงในการท างาน วกรม อศวกล (2541: 13-15) ไดกลาวถงองคประกอบของความมนคงในการท างานของลกจางไว 4 ประการ ดงน 1. หลกความรความสามารถ กลาวคอ องคกรจะตองใชความรความสามารถเปนเกณฑในการคดเลอกบคคลเขาท างานมวธการทยตธรรมในการเลอกเฟนผทมความรความสามารถเหมาะสมแกต าแหนงหนาทในการใหความเสมอภาค และโอกาสอนทดเทยมแกผทมคณสมบต ความรความสามารถในการเลอนชน วรรณะ ศาสนา หรอเพศ นอกจากนยงตองมการพฒนาตวบคคลดวยคอตองมการฝกอบรม 2. หลกความเปนกลาง หลกนเปนหลกทส าคญยงโดยเฉพาะกบผปฏบตงานราชการ คอ จะตองไมฝกใฝในการเมอง ตองไมมสวนในการเมอง ตองมการคมครองหรอควบคมมใหการเมองเขามาแทรกแซงในการปฏบตงาน 3. หลกความซอสตยสจรต และเหนแกประโยชนสวนรวม คอผปฏบตงานจะตองประพฤตปฏบตในสงทถกทควร ปฏบตงานดวยความบรสทธใจ ไมเกะกะเกเรหรอเฉอยชาในการท างานและตวผบงคบบญชาเองกตองใชอ านาจอยางเปนธรรมและซอสตย

79

4. หลกความสมดลของอ านาจหนาท และความรบผดชอบ หลกนถอเปนเรองส าคญ บางคนท างานโดยไมตองรบผดชอบเกนหนาท บางคนมความรบผดชอบเกนหนาท ความไมสมดลแหงอ านาจหนาทและความรบผดชอบนเปนสงกระทบกระเทอนตอความมนคงอยางยง สรป องคประกอบของความมนคงในการท างานของลกจางประกอบดวยหลก 4 ประการ ไดแก หลกความรความสามารถ หลกความเปนกลาง หลกความซอสตยสจรต และเหนแกประโยชนสวนรวม และ หลกความสมดลของอ านาจหนาท และความรบผดชอบ 7.5 ตวบงชความมนคงในการท างาน ส านกงานปลดกระทรวง, ส านกมาตรฐานการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (2548 : 102) กลาวถงตวชวดความมนคงของการมงานท า และรายไดระดบบคคล หมายถง การไดท างานเตมเวลาทมนคงและพงพอใจ มรายไดและเงนออมทเพยงพอแกการด ารงชพโดยไมมหนสน ประกอบดวย 7 ตวชวด ไดแก

1. สถานภาพการท างาน 2. รายไดจากการท างานและทรพยสน 3. ปรมาณหนสน 4. ภาระในการสงหนสน 5. เงนออม 6. ความพงพอใจในงาน 7. ความมนคงใ นงาน

นอกจากน เดวส (Davis, 1997) ไดเสนอตวบงชความมนคงในการท างาน ซงประกอบดวย 1. คาตอบแทนทยตธรรม 2. สภาพแวดลอมหรอบรรยากาศองคกรทถกสขลกษณะและปลอดภย 3. มโอกาสแสดงออก 4. มโอกาสกาวหนาอยางตอเนอง 5. มการผสมผสานเกยวกบงานทท าในองคการ 6. เคารพสทธสวนบคคล 7. มความสมดลในการท างาน การใชเวลาวางและชวตครอบครว 8. มสวนรวมรบผดชอบกบองคกรในดานสงคมของชวตการท างาน

สรางครตน วศนารมณ (2540: 36-37) ไดก าหนดตวบงชเพมเตมเกยวกบความมนคงในการท างานไวดงน

80

1. คาจาง 2. ประโยชนเกอกล 3. ความมนคงในการท างาน 4. การเลอกตารางการท างาน 5. การลดความกดดนในการท างาน 6. การมสวนรวมในการตดสนใจเฉพาะบางกรณทอาจสงผลตอลกจาง 7. ประชาธปไตยในการท างาน 8. การแบงผลก าไร 9. บ าเหนจบ านาญ 10. การสงเสรมคณภาพพนกงาน 11. การลดวนท างานใหเหลอเพยง 4 วนในหนงสปดาห กลาวโดยสรป หากประชาชนของประเทศใดมคณภาพจะสามารถเปนกลไกส าคญในการ

พฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาได ดงนนประชากรทมคณภาพจะตองมความรสกมนคงโดยเฉพาะ ความมนคงในการท างานหรอความมนคงในอาชพ เนองจากความมนคงในการท างานจะสงผลถงประสทธภาพและประสทธผลของงาน

พนกงานในสถาบนอดมศกษา เปนอกอาชพหนงทตองการความมนคงในการท างาน เพอสรางหลกประกนในชวต ทงทางดานรายได ซงจะตองมอตราทสงเพยงพอแกการด ารงชวต ดานสวสดการทไดรบกควรจะเหมาะสม เพยงพอ และตรงกบความตองการตามหลกของการจดสวสดการ

ดงน น ความมนคงในการท างาน หมายถง สภาพจตใจและทศนคตหรอสภาวะแหงความรสกปลอดภย ความเชอมน การมเสถยรภาพ หรอหลกประกน การไดรบการคมครองปองกนในระหวางการปฏบตงานและภายหลงการออกจากงานแลว ซงประกอบดวย ดานรายได ไดแก คาจาง และคาตอบแทนอนๆ ดานสวสดการ ไดแก สวสดการตามกฎหมายก าหนดและสวสดการจากหนวยงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ไดแก สภาพการท างาน และบรรยากาศในองคกรโดยรวม ดานระเบยบ/หลกเกณฑ ไดแก การประเมนทดลองปฏบตหนาท การประเมนเพอตอสญญาจาง ดานความกาวหนาทางอาชพ ไดแก การปรบวฒ การเลอนขนคาจาง การศกษาตอ/การอบรมสมมนา และดานลกษณะงาน ไดแก การทาทายความรความสามารถ ความเหมาะสมกบคาจาง และความพงพอใจ

81

7.6 แนวคดเกยวกบความกาวหนาในการท างาน พงศ หรดาลม (2540: 70) ไดก าหนดเกณฑหรอมาตรวดความกาวหนา ไดแก 1. ความกาวหนาในต าแหนงหนาท การทไดเลอนขนต าแหนงทสงขนมหนาทและความ

รบผดชอบสงขน ความกาวหนาในต าแหนงวดไดจากการเปรยบเทยบกบต าแหนงทไดด ารงต าแหนงอยกบระยะเวลาในการรบราชการ หรอเปรยบเทยบกบอายตวของบคลากรนนๆ หรออาจเปรยบเทยบกบเพอนรวมรน

2. ความกาวหนาในเงนเดอน การไดรบเงนเดอนในอตราทสง ความกาวหนาในอตราเงนเดอนมสวนสมพนธ สงเสรมและสนบสนนกบความกาวหนาในต าแหนงหนาท ผทกาวหนาในต าแหนงยอมมโอกาสทจะไดรบเงนเดอนสง หรอมความกาวหนาในเงนเดอนท าใหมโอกาสกาวหนาในต าแหนงหนาทดวย

3. ความกาวหนาในการพฒนาตนเอง ความกาวหนาในดานความร ความสามารถ ทกษะและประสบการณในการท างาน รวมถงการพฒนาตนเองในดานจตใจ ทศนคตตลอดจนนสยในการปฏบตงาน อนจะท าใหงานทปฏบตนนส าเรจอยางมประสทธภาพ และบรรลเปาหมายทวางไว ความกาวหนาในการพฒนาตนเองไดอยางรวดเรว ยอมมความกาวหนาทงต าแหนงหนาทและเงนเดอน เพราะการไดเลอนต าแหนงหรอไดเลอน ขนเงน เดอน โดยปกตหรอพ เศษน น ผบงคบบญชามอ านาจพจารณาจากความรความสามารถ ความประพฤต ตลอดจนผลงานของผปฏบตงานเปนส าคญ

ความกาวหนาในการท างานประกอบดวย การวางแผนอาชพงาน และการพฒนาอาชพงาน(2540: 74)

1. การวางแผนอาชพงาน (Career Planning) เปนกระบวนการจดสรางขนตอนของบคคลในการทจะกาวไปสเสนทางของการท างานตามทางเลอกตางๆ ในชวตการท างาน การวางแผนอาชพงานทมประสทธผลจะตองเชอมโยง และประสานการวางแผนทรพยากรมนษยขององคการเขากบความตองการ ความคาดหวงและแรงจงใจของบคคล

2. การพฒนาอาชพงาน (Career Development) เปนกจกรรมทบคคลเขามามสวนรวม เพอปรบปรงการท างานทงในปจจบนและปรบปรงคนใหเหมาะสมกบงานในอนาคต ทงยงรวมถงกจกรรมตางๆ ทองคการจดขนเพอสนบสนนใหแผนของอาชพของบคคลบรรลจดมงหมายทงในสวนของบคคลและในสวนขององคการ

สรป ความกาวหนาในอาชพ เปนการตอบสนองความตองการของมนษยทท างานในองคการ ดงนนจงเปนกจกรรมการบรหารงานบคคล เพอท าใหพนกงานทมความสามารถไดรบการ

82

พฒนาใหเจรญกาวหนาโดยการเลอนขนตามสายอาชพ (Career Path) การเปลยนสายงาน การเลอนขน เงนเดอนอยางเหมาะสมและเปนธรรม

7.7 ความมนคงและความกาวหนาในการท างานของอาจารย วไลวรรณ ทองเจรญ (2553: 53-54) ไดกลาววา อาจารย คอ บคคลทมความส าคญทสดในการศกษา เพราะเปนผถายทอดความรความสามารถ ทศนคต รวมทงเปนแบบอยางทดแกลกศษย ท าใหไดนสตนกศกษาส าเรจเปนบณฑตทมคณภาพ มวจารณญาณ รจกคดวเคราะห รจกแกปญหา มความคดรเรมสรางสรรค รจกเรยนรดวยตนเอง มระเบยบวนย สามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว มจรยธรรม คณธรรม รจกพงตนเองและสามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข ดงนน อาจารยจงตองเปนผทมบคลกภาพทด มความรททนสมย มความสามารถในการถายทอดความร มความสามารถในการควบคมอารมณ มอดมการณและจตวญญาณของความเปนคร ปฏบตงานหนาทครดวยหลกธรรมและหลกวชาชพ พฒนาตนเองอยางตอเนอง มคณธรรม จรยธรรม ประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการปฏบตหนาทและการด าเนนชวต อยางไรกตาม ในปจจบนพบปญหาหลายประการ นบตงแตการรบอาจารยเขาสสถาบนการศกษา การพฒนาอาจารยใหมศกยภาพทจะปฏบตงานในทกภารกจไดอยางมคณภาพ ทงทางดานการสอน การวจย การบรการวชาการแกชมชน และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม ตลอดจนดานการพฒนาความกาวหนาในวชาชพอาจารยจงเปนหนาทของสถาบนการศกษาทจะตองด าเนนการควบคม ก ากบดแล ใหไดคณาจารยทมคณภาพ สามารถปฏบตภารกจไดอยางครบถวนตามมาตรฐานทก าหนดไว นอกจากน ไพฑรย สนลารตน (2553: 43 - 44) ไดกลาวถง เสนทางวชาชพของอาจารย ทจะน าไปสความมนคงและความกาวหนาในการท างานโดยแบงออกเปน 3 ชวง คอ ชวงแรก คอ Early Career ชวง 10 ปแรก ระหวางอาย 25-35 ป ชวงกลาง Mid Career คอ 35-45 ป และชวง Late Career คอ 45 ป เปนตนไป อาจารยทจะอยในชวง Early Career สรปเปนตารางไดดงน

83

ตารางท 2.3 เสนทางวชาชพของอาจารยตามแตละชวงอาย

CAREER PATH

Early Career Mid Career Late Career

(26-35) (36-45) (46-60)

Characteristics

กระตอรอรน รบรเรยนร ความหวง (สง) ไมตระหนกในระบบงาน ละเลยปญหาขององคกร

สรางอตลกษณ มนใจในการสอน มงงาน เขาใจระบบ มเปาหมายผลตภาพสงสด

พงพอใจในวชาชพ จดอมตว/สบสน ลดความกระตอรอรน อาจไมไดตดตามความกาวหนา (Avoiding Dead word)

Need

เรยนรงาน เขาใจระบบ พฒนาทกษะความมนใจการสนบสนนระบบรางวล

ความส าเรจ การยอมรบนกวชาการเครอขาย

การยอมรบในฐานะผอาวโส ทบทวนเปาหมายในวชาชพ จดล าดบความส าคญในชวต

มงสอน/เรยนร/พฒนาทกษะการวจย/เรยนรนโยบายท าความเขาใจ/รจกตนเอง พฒนาตนเอง/ป.เอก (ผศ. / 30-35)

พฒนาความช านาญพฒนาการสอนใหม ผลงานเดน (นวตกรรม)มสวนรวม (รศ./40-45)

ทบทวนเปาหมาย พฒนาทกษะอนๆ เรยนรบทบาทใหมในการเปนทปรกษานอกสถาบน บทบาทในวชาชพ( รศ. / 50-60)

จากตารางท 2.3 อธบายความหมายของค าวา Early Career หมายถง ชวงตนของอาชพทเปนอาจารยใหม ๆ อาจารยคอนขางจะมความกระตอรอรนสง มความคาดหวงตอต าแหนงหนาทสงพยายามพฒนาทกษะตนเอง พฒนาเรยนรใหสงขน มความตองการทจะเรยนรงาน เขาใจระบบงานโดยทวไปมกมขอสงเกตวาในชวง Early Careerนน อาจารยควรจะพยายามพฒนาตนเองในเชงของผลงานวชาการ พฒนาเปนผชวยศาสตราจารยหรอ พยายามทจะเรยนปรญญาเอก

เมออาจารยเขาส Mid Career คอเปนชวงระยะกลาง ๆ ของอาชพอาจารย คอ ชวงอายตว 35 ป ขนไปนนจะเปนชวงเวลาทอาจารยจะท าผลงานไดดทสด เปนชวงวยทตองการสรางสถานะความสามารถทโดดเดน สรางสรรคผลงานเพอมงหวงความกาวหนาในอาชพ เพราะฉะนนในชวงนอาจารยจะมความมนใจในงานของอาจารยแลว ความส าเรจและการยอมรบในวงวชาการมพอสมควร อาจารยมแนวโนมจะไดเปนรองศาสตราจารยในชวงน เมออายเรม 45 ป เปนตนไปจนครบ 60 ป ทางอดมศกษาเรยกวาเปน Late Career ซงหมายถงชวงปลาย ของอาชพการเปนอาจารย เปนชวงทโตเตมท มความพงพอใจในงานใน

84

ต าแหนงหนาทหรออาจเรยกวาถงจดอมตวของอาชพ ลดความกระตอรอรนลง เรมยอมรบในสถานะภาพของตนเอง อาจารยตองพฒนาตนเองใหไดรบการยอมรบ มความช านาญ ความเชยวชาญ และอาจารยจ าเปนตองคดและวางแผนถงสงทจะท าในอนาคต โดยทวไปคนทมกจะเปนศาสตราจารยจะอยในชวงน กลาวโดยสรป อาจารย คอ บคคลทมความส าคญทสดในการศกษา ในปจจบนพบปญหาหลายประการ นบตงแตการรบอาจารยเขาสสถาบนการศกษา การพฒนาอาจารยใหมศกยภาพทจะปฏบตงานในทกภารกจไดอยางมคณภาพ ทงทางดานการสอน การวจย การบรการวชาการแกชมชน และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม ตลอดจนดานการพฒนาความกาวหนาในวชาชพอาจารยจงเปนหนาทของสถาบนการศกษาทจะตองด าเนนการควบคม ก ากบดแล ใหไดคณาจารยทมคณภาพ สามารถปฏบตภารกจไดอยางครบถวนตามมาตรฐานทก าหนดไว รวมทง เสนทางวชาชพของอาจารย ทจะน าไปสความมนคงและความกาวหนาในการท างาน ซงแบงออกเปน 3 ชวง คอ ชวงแรก คอ Early Career ชวง 10 ปแรก ระหวางอาย 25-35 ป ชวงกลาง Mid Career คอ 35-45 ป และชวง Late Career คอ 45 ปเปนตนไป และอาจารยควรจะพยายามพฒนาตนเองในเชงของผลงานวชาการ ใหไดรบการยอมรบ มความช านาญ ความเชยวชาญ และอาจารยจ าเปนตองคดและวางแผนถงสงทจะท าในอนาคตดวย

นบตงแตประกาศใชพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 เปนตนมา สถานศกษาสวนใหญสงเสรมและสนบสนนใหอาจารยท าวจย เพอพฒนาการจดการเรยนรใหสอดคลองกบ หมวด 4 แนวการจดการศกษามาตรา 24 (5) สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ เพอใหผ เรยนเกดการเรยนรและมความรอบรรวมท งสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของ กระบวนการเรยน รและมาตราใหสถานศกษา ม ง พฒนากระบวนการเรยนการสอนท มประสทธภาพรวมทงสงเสรมใหผเรยนมความสามารถวจยเพอพฒนาการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนในแตละระดบ (เจรญ กาญจนะ, 2554, น.58) การศกษาสถาบนอดมศกษามหนาทหลกเกยวกบงานบรการวชาการ ในการผลตบณฑตทมคณภาพ ตองการท าวจยเพอสรางองคความรใหม และประยกตใชความรเพอการบรการทางวชาการแกสงคม ส าหรบการพฒนาประเทศสงผลใหสถาบนอดมศกษาไดรบแรงกดดน และความคาดหวงของสงคมคอนขางสง ในมตของการถายทอดและเผยแพรองคความรททนเวลาตอความตองการของสงคมนนๆ และตองผลตบณฑตทมลกษณะตรงตามความตองการของสงคม และรองรบตลาดแรงงาน กลาวคอ บณฑตในสงคมแหงการเรยนรจะตองมความสามารถเชงวชาการควบคกบคณลกษณะการเปน “มนษยงานความร (Knowledge Worker)” โดยเฉพาะคณสมบต “ผทตองเรยนรตลอดชวต (Life Long Learning)” ฉะนนอาจารย จงเปรยบเสมอนเปนเครองมอทส าคญในการขบเคลอนพนธกจหลกดงกลาวของสถาบนอดมศกษาให

85

ลลวง ดงน นจงตองมการพฒนาปรบเปลยนบทบาท และกระบวนการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการของสงคม โดยปรบเปลยนจากบทบาทของผสอน หรอผถายทอดความร มาเปน ผชแนะ (Facilitator) เพอสรางองคความรแกนสตนกศกษา (ไพฑรย สนลารตน, 2555, น.42) เนนการสอนเชงสรางสรรค การมสวนรวมในการบรหารจดการ ตลอดจนดแลคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษา ซงตองอาศยการสงเสรมและสนบสนนการด าเนนการพฒนาอยางตอเนอง สรางอาจารยมออาชพในสถาบนอดมศกษาตองมความช านาญดานการสอนการวจย มมนษยสมพนธ สามารถบรการชมชน และประเมนผลการสอนไดอยางเปนระบบ

ววฒนาการการพฒนาศกยภาพอาจารย (The Evolution of Faculty Development) การพฒนาศกยภาพอาจารย เปนกระบวนการเชงระบบเปนการท าหนาทจดหาความรและทกษะเพอพฒนาอาจารยของสถาบนการศกษาในการปฏบตงานเพอน าไปใชในปจจบนและอนาคตโดยการเปลยนแปลงพฤตกรรมใหมความสามารถในทศทางทสอดคลองกบเปาหมายและนโยบายของสถานศกษานนๆ เพอใหเปนสถาบนการศกษาทมความสามารถในการพฒนาดานการเรยนการสอนโดยแทจรงจงเกดแนวคดเรอง “องคกรแหงการเรยนร” (Learning Organization) ขน จดมงหมายของการฝกอบรมและพฒนาอาจารยจงไดเปลยนแปลงใหสถาบนการศกษาและหนวยงานทเกยวของในพนทมความรบผดชอบตอการพฒนาอาจารยทกระดบและทกเรองทสงผลตอการพฒนาคณภาพอาจารยคณภาพทางการศกษาและคณภาพสถาบนการศกษา โดยปจจบนอาจารยจะตองมศกยภาพดานการสอน ดานทปรกษา ดานวจย ดานบรการวชาการและดานธรรมภบาล เปนตน

การพฒนาอาจารย (Faculty Development) เปนการพฒนาทเนนสมฤทธผลในการปรบปรงศกยภาพอาจารยเปนหลก โดยทวไปสถาบนอดมศกษาจะพฒนาทกษะดานการสอนของแตละบคคลเปนหลก แตในความเปนจรงอาจารยควรไดรบการพฒนาใหมทกษะเสรมตอพนธกจหลกของสถาบนอดมศกษา คอ การสอน การวจย และการบรการวชาการ ตลอดจนทกษะการเปนคนดของส งคม ท ง น เพ อให เหนภาพความ เชอมโยงของวว ฒนาการการพฒนาอาจารยในสถาบนอดมศกษาตงแตอดตถงปจจบน ซงแบงไดเปน 5 ยคสมย คอ (ไพฑรย สนลารตน, 2550: 61)

1. ยคนกวชาการ (Scholar Age) ยคนเปนยคตนๆ ของสถาบนอดมศกษา ซงยงมนสตนกศกษาไมมาก ท าใหการพฒนาอาจารยในยคน เนนการพฒนาทกษะดานวชาการของอาจารยเปนหลก เชน การใหทนการศกษา การท าวจย เปนตน

2. ยคความเปนคร (Teacher Age) ยคนเปนยคทประชากรโลกมจ านวนเพมขน (Baby Boomers) สถาบนอดมศกษาเรมมจ านวนนกศกษามากขน ท าใหสถาบนอดมศกษาเรมตระหนกถงความส าคญของการสอน (Teaching) การพฒนาอาจารยในยคนจงเนนเพมในเรองของการเรยนการสอนของอาจารยมากขน ซงอาจกลาวไดวาเปนการพฒนาอาจารย และการเรยนการสอน

86

3. ยคการพฒนา (Developer Age) ยคนเปนยคทมความกาวหนาในวชาชพ อาจารยเขามามบทบาทในสถาบนอดมศกษามากขน ซงในยคนบางประเทศ เชน สหรฐอเมรกา แคนาดา ไดมการจดต งองคกรกลางเพอท าหนาทพฒนาการเรยนการสอน และอาจารยในสถาบนอดมศกษาโดยเฉพาะ

4. ยคผเรยน (Learner Age) ในยคน (ซงอาจจะนบวาเปนยคปจจบนของประเทศไทย) สถาบนอดมศกษาเรมตระหนกถงความตองการของสงคม และความส าคญของคณลกษณะทพงประสงคของบณฑต ซงเกดการเปลยนแปลงจากการเนน “การสอน” ของอาจารย เปนการเนน “การเรยน” ของนสตนกศกษา อาจารยเรมเปลยนบทบาทจากผสอนมาเปนผชแนะการสรางความร ใหนสต นกศกษา ความหลากหลายของนสตนกศกษามมากขน รวมทงเทคโนโลยตางๆ เรมเขามามบทบาทในการเรยนการสอนระดบอดมศกษามากขน นนคออาจารยตองมทกษะในมตอนๆ เพมมากขน

5. ยคเครอขาย (Networking Age) ซงนบวาเปนยคปจจบนของประเทศพฒนาตางๆ การพฒนาอาจารยเรมมมตกวางขน เนองจากความคาดหวงในการใหบรการสถาบนอดมศกษาจะสงมากขน สงผลใหคณาจารยไดรบแรงกดดนมากขนการจางงานอาจจะมกฎเกณฑทมากขน หรอมหลายๆ แบบ การพฒนาอาจารยจะตองเชอมโยงกบการแกไขปญหาของสถาบนอดมศกษาจากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา การพฒนาอาจารยใหเปนอาจารยมออาชพในสถาบน อดมศกษามแนวโนมทจะซบซอนมากขน การพฒนาอาจารยของสถาบนอดมศกษา เนนการปรบปรงทกษะการสอนของอาจารยแตละบคคลในมตของการเปนคร (Teacher) นกวชาการและวชาชพ (Scholar and Professional) นกวจย(Researcher) และความเปนคน (Person) ในมตของความเปนคร จะเปนการพฒนาดานการสอนของอาจารย ซงไดแก วธการสอน การออกขอสอบ การจดการภายในหองเรยน ทกษะการน าเสนอ การวจย และการเปนทปรกษา เปนตน ส าหรบการพฒนาอาจารยในมตของนกวชาการและวชาชพ จะเปนการพฒนาทกษะอาจารยในดานการวางแผนความกาวหนาในวชาชพ การพฒนาทกษะดานวจยตางๆ การสอสารและการใหค าปรกษาดานวชาการแกองคกรภายนอก การบรหารจดการและทกษะอนๆ ทตองการตามหนาททคาดหวงของอาจารย ส าหรบประการสดทายคอในมตของความเปนคน การพฒนาสวนใหญจะเนนทจรยธรรม จรรยาบรรณ ธรรมาภบาล การเปนผน า การบรหารจดการ เปนตน ซงจะเหนวาการพฒนาอาจารยในยคนเปนกระบวนการทส าคญและตองท าอยางเปนรปธรรมเพอความส าเรจของสถาบนอดมศกษา

นอกจากทกลาวมาแลวขางตน ผบรหารสถาบนยงจดวาเปนปจจยส าคญในการพฒนาอาจารยและการวจย ผบรหารตองมนโยบายทชดเจน และจรงใจทจะใหการสงเสรมสนบสนนการ

87

พฒนาอาจารยและการวจยอยางตอเนอง ทงนจะตองอยบนพนฐานของหลกการและแนวคดทางการอดมศกษาทส าคญ 3 ประการ คอ ประการทหนง ความเปนเลศทางวชาการ (Academic Excellence) ถอเปนหลกการทส าคญทางการอดมศกษา เนองจากสถาบนอดมศกษาเปนแหลงทผลตก าลงคนระดบกลางและระดบสง เพอออกมาพฒนาประเทศ จงมความตองการความเปนเลศทางวชาการ โดยเฉพาะอยางยงมหาวทยาลยไดประกอบภารกจหลกทง 4 ประการ คอ การสอน การวจย การบรการวชาการแกสงคม และการท านบ ารงศลปวฒนธรรมไดอยางเปนผลด ความเปนเลศทางวชาการท าใหการสอนในสาขาวชาตางๆ ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ประการทสองคอ ความเปนอสระในการด าเนนกจการ (Autonomy) หลกการของความเปนอสระนนกสบเนองมาจากทสถาบนอดมศกษานน นบไดวาเปนแหลงทไดรวบรวมผร ผเชยวชาญในสาขาตางๆ ไวมากทสด ซงบคคลเหลานจะเปนผทมความเขาใจในกจการของอดมศกษาไดเปนอยางด ความมเสรภาพทางวชาการ (Academic Freedom) ซงจดเปนพนฐานทางการศกษาระดบอดมศกษา ความจ าเปน ในการทจะมเสรภาพทางวชาการน น เนองจากความเปนอสระในการคนควาสรางสรรคความรเปนสงจ าเปน และส าคญตอสงคมตลอดมา สงคมไดมการพงพาสถาบนอดมศกษาเปนอยางมาก ในการทจะเปนแหลงทใหการศกษา การฝกอบรม การพฒนาความรใหแกนสตนกศกษา และประชาชนทวไป จงจ าเปนทจะตองมอสระในการแสวงหาความรใหม สามารถวเคราะหวจารณ แลกเปลยนความคดเหน ตลอดจนแนะวธการแกไขปญหาชมชนและสงคม (วราภรณ บวรศร, 2550, น.45)

จะเหนไดวา การพฒนาศกยภาพอาจารย มความส าคญยงตอการบรหารงานของสถานศกษาใหเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล ควรตองพฒนาคณภาพอาจารยในทกดาน เพอใหโอกาสอาจารยไดมความเจรญกาวหนาและมนคงในอาชพ

8.ขอมลทวไปเกยวกบพนกงานในสถาบนอดมศกษา

สถาบนอดมศกษามความส าคญเปนหนวยงานของรฐทท าหนาทใหการศกษา ผลตบณฑตเพอเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศ โดยพนกงานสายวชาการเปนบคคลส าคญในการสรางใหความร สรางคนเกง สรางบณฑตทมคณภาพออกมารบใชสงคม ซงในปจจบนสถาบนอดมศกษาของรฐมทงหมด 79 แหง แบงออกเปน 4 กลม ไดแก มหาวทยาลยของรฐ มหาวทยาลยในก ากบของรฐ มหาวทยาลยราชภฏ และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ซงแตละสถาบนอดมศกษาจะมความแตกตางตามวตถประสงคของการกอตง การบรหารเฉพาะภายในและบรบททวไปของแตละสถาบน

88

8.1 ความเปนมาของพนกงานในสถาบนอดมศกษา เมอป พ.ศ. 2507 มการก าหนดใหบคลากรทปฏบตหนาทราชการในสถาบนอดมศกษา

มสถานะเปนขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา หลงจากเกดวกฤตเศรษฐกจใน ป พ.ศ. 2540 หนงในนโยบายของรฐทใชในการแกปญหานน คอ การลดอตราก าลงขาราชการลง เพอลดรายจายภาครฐในระยะยาว จงเกดค าวา “พนกงานมหาวทยาลย” หรอ “พนกงานในสถาบนอดมศกษา” ขนในวงการอดมศกษาไทย ซงหมายความวา บคคลซงไดรบการจางตามสญญาจาง ใหท างานในสถาบนอดมศกษาโดยไดรบคาจางหรอคาตอบแทนจากเงนงบประมาณแผนดนหรอเงนรายไดของสถาบนอดมศกษา พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ฉบบท 2) พ.ศ.2551. ราชกจานเบกษา เลม 125, ตอนท 28 ก (5 กมภาพนธ: 36) ตอมาในป พ.ศ. 2542 คณะรฐมนตรไดมมตใหจดจางพนกงานทดแทนอตราขาราชการ พลเรอนในมหาวทยาลย เพอรองรบการออกนอกระบบในป พ.ศ. 2545 โดยใหไดรบเงนเดอนในอตราทมากกวาฐานเงนเดอนของขาราชการในปจจบน คอ เพมขน 1.7 เทา ส าหรบพนกงานมหาวทยาลย สายวชาการ สาย ก. และเพมขน 1.5 เทา ส าหรบพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนน สาย ข. และ สาย ค. ตามขอเสนอของคณะกรรมการก าหนดเปาหมายและนโยบายก าลงคนภาครฐ(คปร.) จงเปนจดเรมตนของการก าหนดอตราพนกงานมหาวทยาลยทดแทนอตราขาราชการ โดยเงนเดอนทรฐจะจดสรรใหกบแตละมหาวทยาลย จะเปนในรปแบบของเงนหมวดอดหนนกอนเดยว จากส านกงบประมาณ เพอใหอสระแตละมหาวทยาลยน าไปจายเปนเงนเดอนแกพนกงานมหาวทยาลย ซงมขอแตกแตกตางจากระบบราชการเดมทกระทรวงการคลงเปนผถอจายบญชเงนเดอนขาราชการเอง (วระชย พทธวงศ, 2557: 1) 8.2 จ านวนพนกงานสถาบนอดมศกษาในปจจบน

จากขอมลบคลากรในสถาบนอดมศกษาไทย ณ วนท 30 กรกฎาคม 2555 (ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (2555) ซงแสดงจ านวนพนกงานในสถาบนอดมศกษา จ าแนกตามประเภทสถาบนอดมศกษา และสายงาน ถอไดวาเปนประชากรไทยจ านวนมากกลมหนงของประเทศ แสดงตามตารางท 3 จ านวนพนกงานในสถาบนอดมศกษา จ าแนกตามประเภทสถาบนอดมศกษา และตามสายงานได ดงน

89

ตารางท 2.4จ านวนพนกงานในสถาบนอดมศกษาจ าแนกตามประเภทสถาบนอดมศกษาตามสายงาน

สถาบน อดมศกษา

ขาราชการพลเรอน ในสถาบน อดมศกษา

พนกงาน มหา

วทยาลย

พนกงานราชการ

ลกจาง ประจ า

ลกจางชวคราว

อน ๆ รวม

1. มหาวทยาลยของรฐ (16 แหง)

17,366 24,338 1,077 4,816 11,950 3,868 63,415

2. มหาวทยาลยในก ากบ (14 แหง)

6,244 25,559 47 7,652 10,804 9,542 59,848

3. มหาวทยาลย ราชภฏ (40 แหง)

5,427 13,077 873 950 8,081 184 28,592

4. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล (9 แหง)

4,612 3,018 407 822 4,560 67 13,486

รวม 33,649 65,992 2,404 14,240 35,395 13,661 165,341

จ านวนเปอรเซนต

20.35% 39.91% 1.45% 8.16% 21.41% 8.26% 100.00%

8.3 สวสดการทพนกงานสถาบนอดมศกษาไดรบในปจจบน ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดรวบรวมขอมลสวส ดการทพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยของรฐท งหมดทวประเทศไดรบในปจจบน ณวนท 30 กนยายน 2557 ซงผวจยไดสรป และจดท าเปนตารางได ดงน

90

ตารางท 2. 5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน 1.สถาบนอดมศกษาของรฐ 16 แหง

มหาวทยาลย สวสดการ ม.

เกษตรศาสต

ร

ม.ขอ

นแกน

ม.ธรรม

ศาสต

ร

ม.นค

รพนม

ม.นเรศวร

ม.นร

าธวาสร

าชนค

รนทร

ม.มห

าสารคาม

ม.แม

โจ

1.ประกนสงคม

2.การประกนสขภาพกลม – – – – – 3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส – – – – – – 4.การตรวจสขภาพประจ าป – – – – 5.เงนคาเลาเรยนบตร – – – – 6.เงนชวยคาท าศพ – – –

7.การเลอนขนเงนเดอนประจ าป

8.กองทนส ารองเลยงชพ – – – 9.กองทนสวสดภาพบคลากร – – – – – 10.การใหเงนก – –

11.สหกรณออมทรพย

12.ทอยอาศย/หอพก/คาเชาบาน –

13.ทนการศกษาและการฝกอบรม

14.การลาศกษาตอ

15.อนๆไดแกการจายเงนสวสดการชวยเหลอบคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก(บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

–

–

–

–

–

–

–

91

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน (ตอ) 1. สถาบนอดมศกษาของรฐ 16 แหง


รามค

าแหง

ม.ศรครนท

รวโรฒ

ม.ศล

ปากร

ม.สง

ขลานครนท

ร

ม.สโ

ขทยธรรมาธราช

ม.อบ

ลราชธาน

สถาบนเทค

โนโลยป

ทมวน

สถาบนบ

ณฑต พ

ฒนบร

หาร

ศาสต

ร


2.การประกนสขภาพกลม – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส – –

4.การตรวจสขภาพประจ าป –

5.เงนคาเลาเรยนบตร – –

6.เงนชวยคาท าศพ


8.กองทนส ารองเลยงชพ –

9.กองทนสวสดภาพบคลากร – – –

10.การใหเงนก –

11.สหกรณออมทรพย – –

12.ทอยอาศย/หอพก/คาเชาบาน – – –



15.อนๆไดแกการจายเงนสวสดการชวยเหลอ บคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก(บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน เปนตน

–

–

–

–

92

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน (ตอ) 2. สถาบนอดมศกษาในก ากบ 14 แหง

มหาวทยาลย สวสดการ จฬ

าลงกรณ

มหาวทย

าลย

ม.เชย

งใหม

ม.ทก

ษณ

ม.เทคโนโ

ลยพร

ะจอม

เกลา

ธนบร


ลยพร

ะจอม

เกลา

พระน

ครเหนอ


ลยสร

นาร

ม.บร

พา

1.ประกนสงคม –

2.การประกนสขภาพกลม – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส – –

4.การตรวจสขภาพประจ าป

5.เงนคาเลาเรยนบตร – – –



8.กองทนส ารองเลยงชพ

9.กองทนสวสดภาพบคลากร – – – – –

10.การใหเงนก – – – –


12.ทอยอาศย/หอพก/คาเชาบาน –



15.อนๆไดแกการจายเงนสวสดกาชวยเหลอ บคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก(บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

93

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน (ตอ) 2. สถาบนอดมศกษาในก ากบ 14 แหง


พะเยา

ม.มห

ดล

ม.แม

ฟาหล

วง

ม.วล

ยลกษ

ณ

สถาบนเทค

โนโลยพ

ระจอ

มเกล

า

ม.มห

าจฬาลงกรณ

ม.มห

ามกฏ

ราชว

ทยาลย

1.ประกนสงคม – – – – 2.การประกนสขภาพกลม – 3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส – 4.การตรวจสขภาพประจ าป 5.เงนคาเลาเรยนบตร 6.เงนชวยคาท าศพ 7.การเลอนขนเงนเดอนประจ าป 8.กองทนส ารองเลยงชพ 9.กองทนสวสดภาพบคลากร – – – – – – – 10.การใหเงนก – – 11.สหกรณออมทรพย – 12.ทอยอาศย/หอพก/คาเชาบาน – – 13.ทนการศกษาและการฝกอบรม 14.การลาศกษาตอ – 15.อนๆ ไดแก การจายเงนสวสดการชวยเหลอบคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก(บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

–

–

94

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน (ตอ) 3. มหาวทยาลยราชภฏ 40 แหง

มหาวทยาลย สวสดการ

ม.

ราชภ

ฏกาญ

จนบร

ม.ราชภ

ฏกาฬสน

ธ ม.ราชภ

ฏก าแพง

เพชร

ม.ราชภ

ฏจนท

รเกษม

ม.ราชภ

ฏชยภ

ม

ม.ราชภ

ฏเชย

งราย

ม.ราชภ

ฏเชย

งใหม

ม.ราชภ

ฏเทพ

สตร

ม.ราชภ

ฏธนบ

ร

ม.ราชภ

ฏนครปฐ

ม


–

2.การประกนสขภาพกลม –

–

– – – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส –

– – – – – – –


– –

5.เงนคาเลาเรยนบตร –

– – – – – – –


– – – – –



–

9.กองทนสวสดภาพบคลากร –

–

– – – – – – –


–

– – –

11.สหกรณออมทรพย –

– – –

12.ทอยอาศย/หอพก/คาเชาบาน

– –


–

–


–

15.อนๆไดแ กการจาย เงนสวส ดก ารชวยเหลอบคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงก ารด แ ล เด ก (บ ตรหล านบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

95

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน(ตอ) 3. มหาวทยาลยราชภฏ 40 แหง มหาวทยาลย สวสดการ ม.

ราชภ

ฏนครราชส

มา

ม.ราชภ

ฏนค

รศรธรรมร

าช

ม.ราชภ

ฏนครสว

รรค

ม.ราชภ

ฏนครพน

ม

ม.ราชภ

ฏบรรมย

ม.ราชภ

ฏพระนค

ร

ม.ราชภ

ฏ

ม.ราชภ

ฏพบล

สงคราม

ม.ราชภ

ฏเพช

รบร

ม.ราชภ

ฏเพช

รบรณ


2.การประกนสขภาพกลม

–

– – – – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส

– – – – – – –


– – – –

5.เงนคาเลาเรยนบตร

–

– – – – –


–

– –



–

–


– – – – – –

10.การใหเงนก

– – – – –


– – – –


–


–


–

15.อนๆไดแ กการจาย เงนสวส ดก ารชวยเหลอบคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงก ารด แ ล เด ก (บ ตรหล านบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

–

–

–

–

–

–

–

–

96

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน (ตอ) 3. มหาวทยาลยราชภฏ 40 แหง มหาวทยาลย สวสดการ ม.

ราชภ

ฏภเกต

ม.ราชภ

ฏมหา

สารคาม

ม.ราชภ

ฏยะล

า

ม.ราชภ

ฏรอยเอด

ม.ราชภ

ฏราชนค

รนทร

ม.ราชภ

ฏร าไพพ

รรณ

ม.ราชภ

ฏล าปาง

ม.ราชภ

ฏเลย

ม.ราชภ

ฏวไลยอลงกรณ

ม.ราชภ

ฏศรส

ะเกษ



–

– – – – – – – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส –

– – – – – –


–

– – – – –


–

–

– – – –


–

–

– – – –



–

– –

9.กองทนสวสดภาพบคลากร

–

–

– – – – – – –


– – – – –


–

– – – – – –




15.อ น ๆ ได แ ก ก าร จ าย เงน ส วส ด ก ารชวยเหลอบคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก(บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

–

–

–

–

–

–

–

–

–

97

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน (ตอ) 3. มหาวทยาลยราชภฏ 40 แหง มหาวทยาลย สวสดการ ม.

ราชภ

ฏสกล

นคร

ม.ราชภ

ฏสงขลา

ม.ราชภ

ฏสวน

ดสต

ม.ราชภ

ฏสวน

สนนท

า

ม.ราชภ

ฏสราษฎ

รธาน

ม.ราชภ

ฏสรน

ทร

ม.ราชภ

ฏหม บ

าน

จอมบ

ง

ม.ราชภ

ฏอดรธาน

ม.ราชภ

ฏอตรดต

ถ

ม.ราชภ

ฏอบล

ราชธ

าน



– – – – – – – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาคสมรส

– – – – – – – –


–


–

– – – – – – – –


– – – –



– –


–

– – – – –


–

– – –

11.สหกรณออมทรพย –

– – –


–


–


15.อนๆไดแกการจายเงนสวสดการชวยเหลอบคลากร ,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก (บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน

–

–

–

–

–

–

–

–

–

–

98

ตารางท 2.5 สวสดการและสทธประโยชนของพนกงานสถาบนอดมศกษาไทยทไดรบปจจบน 4. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล 9 แหง มหาวทยาลย สวสดการ ม.

เทคโ

นโล

ยราช

มงคล

ธญบร


ลยราชม

งคล

กรงเท

พ


ลยราชม

งคล

ตะวน

ออก


ลยราชม

งคล

พระน

คร


ลยราชม

งคล

รตนโ

กสนท

ร


ลยราชม

งคล

ลานน

า


ลยราชม

งคล

ศรวช

ย


ลยราชม

งคล

สวรรณภ

ม


ลยราชม

งคล

อสาน


2.การประกนสขภาพกลม – – – – – – – –

3.คารกษาพยาบาลบดามารดาและคสมรส

– – – – – – – –

4.การตรวจสขภาพประจ าป – – – –

5.เงนคาเลาเรยนบตร –

– – – – –


– – –



– – – –


– – – – – – – –


– – – –


– – –


– –



15.อนๆไดแกการจายเงนสวสดการชวยเหลอบคลากร,ฝกอบรมเสรมอาชพ และ โครงการดแลเดก(บตรหลานบคลากร)ชวงปดภาคเรยน เปนตน

-

–

–

–

–

–

–

–

–

มสวสดการดงกลาว - ไมมสวสดการดงกลาว * มสวสดการทใกลเคยงทดแทน

สรป จะเหนไดวา จากตารางแสดงสวสดการและสทธประโยชนของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐทง 79 แหงมความแตกตางกนของรายการและจ านวนสวสดการทไม

99

เทากน พบวามหาวทยาลยทมจ านวนรายการสวสดการมากนนเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐซงมระบบการบรหารจดการทมความเปนอสระมากกวามหาวทยาลยของรฐและสามารถบรหารจดการรายไดของมหาวทยาลยไดคลองตวมากกวาเพราะไมตองขนอยกบรฐ ดงนผวจยจงไดคดเลอกเปนกลมตวอยางในการสนทนากลมเพอศกษาวธปฏบตทดในการจดสวสดการใหกบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

9.งานวจยทเกยวของ

ผวจยขอจ าแนกประเภทงานวจยทเกยวของ ประกอบดวย 9.1 งานวจย ท เก ยวของกบ รปแบบความตองการและความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลย 9.2 งานวจยทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงานมหาวทยาลย 9.3 งานวจยทเกยวของกบดานความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงาน และคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย 9.4 ดานการบรหารงานบคคล สวสดการ และการสงเสรมสขภาพ ความผกพนตอองคการและสวสดภาพของพนกงานมหาวทยาลย 9.1 งานวจยท เกยวของกบ รปแบบ ความตองการ และความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลย พสชนน นรมตรไชยนนท (2558: 80-96) ศกษาเรองรปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการและสวสดภาพของครและบคลากรทางการศกษาในประเทศไทย พบวา การด าเนนการดานสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษาของประเทศไทยมรปแบบเหมอนกบตางประเทศ ทงการมหนวยงานตามกฎหมายทด าเนนการโดยภาครฐเปนหลกในสวนทระบตามกฎหมายและในสวนทนอกเหนอกฎหมายจะมหลายหนวยงานเขามารวมรบผดชอบ สงทตางกนคอการฝกอบรม การเปดโอกาสใหเอกชนเขามาแขงขนในการจดสวสดการและสวสดภาพ และการใหครและบคลากรทางการศกษาเสยคาใชจายบางสวน ในภาคเอกชนจะเนนทตอบสนองความตองการสวสดการทคอนขางยดหยน สามารถใชไดในชวตประจ าวน ในขณะทสวสดการและสวสดภาพของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษา จะสามารถใชไดในสภาวะยากล าบากดงนนรปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการและสวสดภาพ

100

ของครและบคลากรทางการศกษาในประเทศไทย ควรมลกษณะยดหยนและตอบโจทยความหลากหลายของครและบคลากรทางการศกษาไดทกชวงชวตและทกสภาวการณ งามจต อนทวงศ (2556: 90-93) ศกษา เรองความตองการของพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตบางพระ จงหวดชลบร โดยมวตถประสงค คอ 1. เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตบางพระ จงหวดชลบร 2. เพอศกษาเปรยบเทยบความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตบางพระ จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ความตองการสวสดการอยในระดบมากทสด คอดานสขภาพและอนามย รองลงมาคา ดานคาตอบแทน และเมอเปรยบเทยบปจจยสวนบคคลพบวา พนกงานทมเพศ อาย และระยะเวลาในการปฏบตงานทตางกน ระดบการศกษา และประเภทพนกงานตางกนมความตองการสวสดการทแตกตางกน โดยกลมพนกงานทมอายต ากวา 25 ป มความตองการสวสดการมากวากลมพนกงานทมอายมากกวา 45 ปขนไป ระยะเวลาในการปฏบตงานต ากวา 1 ป มความตองการดานสวสดการมากกวาพนกงานทมระยะเวลาในการปฏบตงานมากกวา 7 ปขนไป และระดบการศกษาปรญญาตรมความตองการสวสดการมากวาระดบปรญญาโท ระดบปรญญาเอก และพนกงานสายสนบสนนมความตองการสวสดการมากกวาสายวชาการ คณศร ภนคม (2553) ศกษา เรองรปแบบทเหมาะสมในสทธการจดสวสดการและสทธประโยชนเพอพฒนาองคกรสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลยอบลราชธานโดยมวตถประสงค 1. เพอศกษาปจจยทมผลกระทบตอการพฒนาองคกรสมหาวทยาลยในก ากบของรฐบาล และเปรยบเทยบปจจยดงกลาวทเออหนนตอขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยในมหาวทยาลยไทย พรอมทงเสนอรปแบบทเหมาะสมในการเออตอการพฒนาองคกรสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ พบวา ม 2 ประเภททเออตอการพฒนาองคกรคอ 1) สทธสวสดการทจดสรรโดยรฐบาลและมหาวทยาลยเองและสวสดการทบคลากรสายสอนตองการเรยงจากมากไปนอยไดแกดานสขภาพการประกนสขภาพ ดานการศกษา ดานทอยอาศย ดานเศรษฐกจ และกระบวนการยตธรรม ดานประกอบอาชพ และดานบรการสงคม ส าหรบสทธประโยชนไดแกสทธในการไดรบคาตอบแทนเปนปจจยทส าคญทสด สทธประโยชนหลงจากออกจากราชการ และสทธในการลาโดยไดรบคาจางเงนเดอน ผบรหารควรก าหนดแผนงานนโยบายดานสวสดการและสทธประโยชน จดต งคณะกรรมการบรหารสวสดการและสทธประโยชน มการตดตามและประเมนผลดานสวสดการและสทธประโยชนรายงานตรงตอมหาวยาลยและประชาสมพนธใหบคลากรไดรบทราบ และพบตวชวดทมความส าคญ 5 อนดบแรกในการจดสวสดการและสทธประโยชนของบคลากรมหาวทยาลยอบลราชธาน ไดแก ดานการไดรบคาตอบแทนในรปเงนเดอนมความส าคญมากทสด

101

เงนประจ าต าแหนง ตวประโยชนหลงออกจากราชการ ในรปบ าเหนจบ านาญ เงนสวสดการคารกษา มหาวทยาลยควรจดตงองคกรทไมยดตดกบระบบราชการใหมากขน องคณา กนธยะ (2553: 125-134) ศกษา เรองการศกษาเปรยบเทยบสทธประโยชน และสวสดการระหวางขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม โดยมวตถประสงค 2 ประการ คอ 1. เพอศกษาการศกษาเปรยบเทยบสทธประโยชน และสวสดการ ระหวางขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม และ 2. เพอศกษา ปญหา อปสรรค และการบรหาร งานบคคลในระบบใหมของมหาวทยาลยเชยงใหมผลการวจย พบวาขาราชการไดรบสทธประโยชน และสวสดการ ไดเปรยบกวาพนกงานมหาวทยาลยในทกดาน รวมทงปญหาและอปสรรคของการบรหารบคคลในระบบใหม ผลการวจยพบวา ดานการก าหนดเงนเดอนและคาตอบแทนมขอจ ากดดานงบประมาณ เชนเดยวกนกบการมขอจ ากดในดานงบประมาณของมหาวทยาลย ทจะน าไปใชในการจดสวสดการเชนกน สมตร สวรรณ และคณะ (2552: 177-178) ศกษาการจดระบบเงนเดอนและสวสดการเพอการพฒนาองคสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ:บทสะทอนจากพนกงานมหาวทยาลยโดยมวตถประสงค 3 ประการ คอ 1. เพอวเคราะหเปรยบเทยบการจดระบบเงนเดอนและสวสดการขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย 2.เพอศกษาและสะทอนความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลยเกยวกบการจดระบบเงนเดอนและสวสดการ และ 3. เพอน าเสนอแนวทางการจดระบบเงนเดอนและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยผลการวจยพบวาพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการสวนใหญมความคดเหนไมพอใจในหลายเรอง ไดแก เงนเดอนขนตน การเลอนขนเงนเดอน เงนโบนส และเรองสวสดการทไดรบ หรอสถาบนจดไว ซงมความคดจะลาออก หรอเปลยนงานถงรอยละ 37.4 รวมทงการบรหารงานบคคลของพนกงานมหาวทยาลยยงขาดความชดเจน ปญหาตางๆของพนกงานไมไดรบการแกไข ต าแหนงอาจารยเปนบคลากรส าคญแตในความเปนจรงไมเปนอยางทคด และผทเกยวของในระดบนโยบายมการเปลยนแปลงบอย ท าใหขาดความตอเนอง กนกพรรณ สภลาภ และคณะ (2551: 126-156) ศกษาแนวทางการจดตงกองทนสวสดการบ าเหนจบ านาญของพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษาของมหาวทยาลยนเรศวรโดยมวตถประสงค 2 ประการ คอ 1. เพอศกษาแนวทางในการจดท ากองทนสวสดการบ าเหนจบ านาญ ของพนกงานมหาวทยาลยนเรศวร และ 2. เพอศกษาแนวทางในการด าเนนงานกองทนสวสดการบ าเหนจบ านาญ ของพนกงานมหาวทยาลยนเรศวร ผลการวจย พบวา ผบรหาร และพนกงานมหาวทยาลย มความตองการทจะใหกองทนบ าเหนจบ านาญของพนกงานมหาวทยาลย เกดขนไดจรง แนวทางในการจดตงและด าเนนการดงกลาว จะเปนทางเลอกทด เหมาะสม และมความเปนไปได สามารถเปน

102

ขอมลใหกบมหาวทยาลยนเรศวร น าไปก าหนดเปนนโยบายในการแกไขปญหา เสรมสรางขวญและก าลงใจใหแกพนกงานมหาวทยาลยนเรศวร

สายณห ทงกวาง (2551: 101-102) ศกษาสภาพปญหาและอปสรรคของการบรหารจดการดานสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช โดยมวตถประสงค เพอศกษาสภาพปญ ห าแล ะ อป ส รรค ท เก ย วกบ ก ารบ รห ารจด ก ารด าน ส วส ด ก ารขอ งพ น ก งาน ในมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในปจจบน รวมทงการเปรยบเทยบสภาพปญหาและอปสรรคเกยวกบการบรหารจดการดานสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชในปจจบนผลการวจย พบวา กลมตวอยางสวนใหญ มความคดเหนตออปสรรคของการบรหารจดการดานสวสดการในดานตางๆ ไดแก ดานคารกษาพยาบาล ดานสวสดการกองทนเงนทดแทน และเงนสะสมสมทบ ดานสวสดการรถรบสงบคลากรมหาวทยาลยโดยรวมอยระดบปานกลาง

มนญ บรรณวงศลป และคณะ (2550: 61) ศกษาเรอง การวเคราะหรปแบบและโครงสรางเงนเดอน คาตอบแทนและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยขอนแกน โดยมวตถประสงคเพอพฒนารปแบบ โครงสรางดานเงนเดอนคาตอบแทนและพฒนาสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย ขอนแกน คณะผวจยไดศกษาจากเอกสาร ระเบยบ ประกาศ และหนงสอเรยนทเกยวของกบระบบบรหารงานบคคล เชน ระบบเงนเดอน คาจาง ระบบสวสดการ เปนตน ของมหาวทยาลยของรฐจ านวน 21 แหง โดยน ามาวเคราะหเปรยบเทยบกน และไดรายงานผลการวจยพบวา ในการก าหนดคาจางของพนกงานมหาวทยาลยนน มหาวทยาลยแตละแหงไดก าหนดคาจางออกเปน 4 ลกษณะ คอ ก าหนดเปนเทาของเงนเดอน ซงก าหนดตามสายงานไว สายอาจารย/ผสอน อยระหวาง 1.5-1.7 เทาของเงนเดอนขาราชการ และสายสนบสนนวชาการ อยระหวาง 1.25-1.5 เทาของเงนเดอนขาราชการ ก าหนดเพมเปนรอยละและตามวฒทราชการก าหนด ก าหนดเทยบระดบของขาราชการ คณดวยจ านวนเทาของเงนเดอนขาราชการ ก าหนดตามวฒการศกษาของแตละสายงาน ส าหรบการเลอนเงนเดอนประจ าปพบวาสวนมากก าหนดเปนรอยละของเงนเดอน และขนเงนเดอนสวนมากก าหนดเปนขนต าสดและขนสงสด ส าหรบคาตอบแทนและสวสดการพบวา มหาวทยาลยแตละแหงสามารถก าหนดคาจางไดมากกวาทก าหนดไวตามความเหมาะสมความจ าเปนของแตละมหาวทยาลย แตอยภายในวงเงนทรฐบาลจดสรรให ท งมการก าหนดการจายเงนสวสดการและประโยชนเกอกลแกพนกงานมหาวทยาลย รวมทงมการจดตงกองทนส ารองเลยงชพและการเขากองทนประกนสงคม ส าหรบรปแบบโครงสรางเงนเดอนคาตอบแทนและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยทคณะผวจยไดน าเสนอ ควรแยกเปน 2 บญช คอ สายผสอน สายสนบสนน โดยใหเลอนเปนรอยละของเงนเดอนทไดรบตลอดป แตไมเกนรอยละ 5 โดยก าหนดขนเงนเดอนเปนขนต าสด และขน

103

สงสด ควรก าหนดอตราเงนเดอนสายสอน 1.5 เทาของเงนเดอนขาราชการและสายสนบสนน 1.4 เทาของเงนเดอนขาราชการและ ควรเพมคาตอบแทนตามประสบการณ ในสวนของสวสดการ ควรจดตงกองทนคารกษาพยาบาลทสามารถเบกจากกองทนประกนสงคมไมได ตลอดจนควรมกองทนสวสดการควรมเงนกยมเพอจดหาซอทอยอาศยเปนของตนเองรวมทงควรมกองทนคารกษาพยาบาล รกษาพยาบาลส าหรบบตร คสมรส บดามารดา และกองทนการศกษาบตร อภชญา เธยรวรกจ (2550: 148) ศกษาปจจยทมผลตอความตองการผลประโยชนเกอกลของขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานครโดยมวตถประสงค 3 ประการ คอ 1. เพอวเคราะหถงผลประโยชนเกอกล ทขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร ไดรบ 2. เพอวเคราะหถงความตองการผลประโยชนเกอกลของขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร และ 3. เพอวเคราะหถงปจจยทมผลตอความตองการผลประโยชนเกอกลของขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวาขอเสนอแนะทนาสนใจ 3 ประการ คอ 1) มหาวทยาลยแตละแหงควรใหขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยของตน มสวนรวมในการออกแบบ หรอเสนอความตองการของตน เพอใหการจดสรรผลประโยชนเกอกลภายในสวนราชการตรงกบความตองการของบคลากร 2) การปรบปรง หรอพฒนา ผลประโยชนเกอกล ทรฐบาลรบผดชอบใหแกขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ควรค านงถงปจจยดานเศรษฐกจ ดานสขภาพอนามยและการรกษาพยาบาล ดานนนทนาการ และดานการเพมพนประสบการณ และ 3) ควรใหความส าคญดานสขภาพอนามยและการรกษาพยาบาล และดานการเพมพนประสบการณเปน อนดบแรก จากการศกษางานวจยขางตน สรปวา งานวจยในประเดนทเกยวของกบรปแบบ ความตองการและความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลย พบวา ปจจยทสงเสรมใหรปแบบการจดสวสดการเปนไปอยางมประสทธภาพควรน าระบบบรหารงานทรพยากรบคคลสมยใหมมาขบเคลอนงานสวสดการ รวมถงการจดสวสดการทตองไมดอยกวาสวสดการขาราชการ ตองการใหครอบครวไดรบการรกษาพยาบาล ตองการใหจดต งกองทนบ าเหนจบ านาญของพนกงานมหาวทยาลย การจดตงกองทนคารกษาพยาบาลส าหรบใหพนกงานและครอบครวเบกคารกษาในสวนทประกนสงคมเบกไม ตลอดจนมกองทนสวสดการเงนกยมเพอใหพนกงานสามารถกซอทอยอาศยเปนของของตนซงมหาวทยาลยตองก าหนดนโยบายการบรหารจดการใหมความชดเจนเพอใหสามารถวางแผนปฏบตไดตรงตามปญหาและความตองการของพนกงาน

104

9.2 งานวจยทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงานมหาวทยาลย จอหนนภดล วศนสนทร (2557) ศกษาเรอง ความคดเหนและความตองการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม โดยมวตถประสงค 1.เพอสรปอภปรายความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหมในสายวชาการ ตอประเดนคาตอบแทนและความมนคง สวสดการและขวญก าลงใจทด ความกาวหนาและความภาคภมใจ 2. เพอสรปอภปรายความตองการของพนกงานมหาวทยาลย ผลการวจยทส าคญดงน 1) ความคดเหนตอสวสดการ พบวา 2) ความคดเหนตอขวญก าลงใจของการปฏบตหนาท พบวา ความคดเหนหลายขอปรากฏคะแนนระดบมากสดมากและนอย ซ ง เมอแปลความหมายของค าท ไดจะ มผลในแงลบ ตอมหาวทยาลยทงสน 3) ประเดนคาตอบแทน พบการแสดงความตองการใหมหาวทยาลยปรบปรงอตราคาจาง เงนเดอน ใหเทยบเทากบมหาวทยาลยอน เพอการแขงขนและรกษาบคลากรทมความสามารถ ประเดนสวสดการ พบการแสดงความตองการเพอเรยกรอง การสนบสนนเพอสรางแรงจงใจในการพฒนาผลงานทางวชาการหรอความตองการใหลดเงอนไขทยงยากซบซอนในการขอทนศกษาตอ ความตองการใหจดสรรงบประมาณเพอการศกษาดงานยงตางประเทศ ประเดนสญญาจาง พบการแสดงความตองการเพอเรยกรอง อาท ตองการใหมหาวทยาลยมการตอสญญาจาง เรมจาก 1 ป ตอเปน 4 ป แลวตอเปนจนถงอาย 60 ป และตองการใหมหาวทยาลยด าเนนการตอสญญาจางถงอาย 60 ป โดยมเงอนไขของการยกเลกสญญาจางทเปนธรรม หรอเปนทยอมรบของทกฝาย โดยมองวาสญญาจางระยะสน 4 ป มสวนท าใหไมกลาแสดงความคดเหน หรอวพากษวจารณการท างานของมหาวทยาลยอยางตรงไปตรงมา และท าใหเกดความไมมนคงในอาชพ ดงนองคการศกษาของรฐใหความสนใจกบการพฒนาศกยภาพและความสามารถของทรพยากรบคคลมากขนเพราะเปนทรพยสนทางปญญา (Intellectual Capital) และสงทจะตองด าเนนการอยางตอเนองควรสรางระบบในการพฒนาศกยภาพ และแรงจงใจในการพฒนาผลงานทางวชาการ มแนวทางการสนบสนนการพฒนาบคลากร มระบบจงใจเพอใหเกดการพฒนาผลงานทางวชาการ การมสวนรวมในการวางแผนจดสรร สทธประโยชนและพฒนาความสามารถของบคลากร ควบคไปกบระบบการรกษาคนใหอยกบองคกร โดยใชการจงใจ การสรางขวญและก าลงใจใหบคลากรมความรสกอยากทจะท างานรวมกบองคการนนๆ ตลอดไป วบลย พทธวงศ (2555: 77-79) ศกษาการเปรยบเทยบความกาวหนาในเสนทางอาชพของขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม โดยมวตถประสงค 4 ประการ คอ 1. เพอเปรยบเทยบความกาวหน าใน เสนทางอาชพของขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยเชยงใหม 2. เพอศกษาปจจยทมผลตอความกาวหนาในเสนทางอาชพของขาราชการ

105

กบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยเชยงใหม 3. เพอศกษาปญหา และขอเสนอแนะในการปฏบตงานของขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยเชยงใหม และ4.เพอศกษาความคดเหนของขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยเชยงใหม ตอองคกรหรอหนวยงาน คณภาพการท างานและการปฏบตงาน ผลการวจย พบวา ปจจยดานเพศ วฒการศกษา อายงาน กลมสาขาวชา และเงนเดอนทไดรบในปจจบน มผลตอความกาวหนาในการไดรบการแตงตงใหด ารงต าแหนงทางวชาการ นอกจากน ยงใหขอเสนอแนะทนาสนใจ คอ ควรมหนวยงานสวนกลางรบผดชอบเฉพาะงานพจารณาความกาวหนาในอาชพของบคลากรมหาวทยาลยโดยตรง และควรจดสรรงบประมาณส าหรบการพฒนาบคลากรฝายวชาการอยางเพยงพอและตอเนองอยางเหมาะสม สนทร ส าเภาทอง (2554: 62) ศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจในระบบการบรหารงานกบการรบรความกาวหนาในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย : กรณศกษาพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ของมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ โดยมวตถประสงคเพอ 1.ศกษาระดบความพงพอใจในระบบบรหารงานของพนกงานมหาวทยาลยสาย สนบสนนวชาการ 2. ศกษาระดบความกาวหนาในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ 3. ศกษา เปรยบเทยบระดบการรบรความกาวหนาในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ โดยการจ าแนกตาม ปจจยสวนบคคล 4) ศกษาความสมพนธระหวางความพงพอใจในระบบบรหารงาน กบการรบรความกาวหนาในการท างาน ของพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ผลการวจย พบวา พนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ทมต าแหนงงานในระดบทสงยอมตองมความรบผดชอบในงานทมความส าคญตอองคการ และตองใชความร ความสามารถ ประสบการณทมอยอยางเตมท ท าใหตองมการรบรความกาวหนาในการท างานไดมากกวา ในขณะทพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ทมต าแหนงงานในระดบทต ากวา ใชความร ความสามารถ ประสบการณทมอยกจะนอยกวา จงท าใหมองเหนความส าคญในการท างานนอยกวาตามไปดวย และจากการทดสอบสมมตฐาน พบวา พนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ทมต าแหนงช านาญการ / ช านาญการพเศษ มการรบรความกาวหนาในการท างานมากกวาพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการทมต าแหนงงานระดบปฏบตงาน

นวระ ทาสวรรณ และรจนา แสงตาล (2551: 52-58) ศกษาความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม โดยมวตถประสงค เพอศกษาระดบความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยจนทรเกษมในการด าเนนการปจจบนและจดเพมในอนาคต ผลการวจยพบวาความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยราชภฏ สวนใหญมความตองการใหมหาวทยาลยจดใหม

http://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&browse_type=title&titleid=273620&query=%BE%B9ѡ%A7ҹ%C1%CB%D2%C7Է%C2%D2%C5%D1%C2&s_mode=any&d_field=&d_start=0000-00-00&d_end=2558-05-12&limit_lang=&limited_lang_code=&order=&order_by=&order_type=&result_id=68&maxid=108





106

สวสดการดานการสงเสรมทนการศกษาบคลากรมากทสด ระดบความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมโดยภาพรวมอยในระดบมาก ไดแก ดานสขภาพอนามย ดานทพกอาศยในมหาวทยาลย ดานการศกษา ดานการสะสมทรพยและดานอนๆ ขอเสนอแนะปรบปรงเกยวกบการจดสวสดการยงคงสภาพเดมอยางทเปนอยแตปรบใหดขน โดยเฉพาะสวสดการดานทนการศกษาแกบคลากรใหเพมมากขนเพอการพฒนาตนเองควบคไปกบความกาวหนาทางนวตกรรมและการพฒนาทางดานเทคโนโลย ซงจะสรางความพงพอใจใหพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการสงขนจากทเปนอยได วรรณะ เวชพราหมณ (2551: 131-132) ศกษาทศนะของพนกงานตอความมนคงในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยมวตถประสงค 2 ประการคอ 1. เพอศกษาทศนะของพนกงาน ตอความมนคงในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการ และ 2. เพอศกษาถงระดบความมนคงในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการ ผลการวจยพบขอเสนอแนะทนาสนใจ คอ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ควรทบทวนนโยบายดานคาจาง โดยการศกษาเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยในก ากบของรฐแหงอน รวมทงมการวางแผน หรอ ก าหนดทศทางนโยบายดานคาจางในอนาคต ตลอดทงทบทวนนโยบายดานสวสดการในปจจบนวา มรปแบบและอตราทเหมาะสม ตรงกบความตองการของพนกงานมหาวทยาลยหรอไม อมรรตน ทองชมสน (2551: 43-46) ศกษากระบวนการตดสนใจเปลยนสถานภาพจากขาราชการเปนพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษามหาวทยาลยเชยงใหม โดยมวตถประสงค 3 ประการคอ 1. เพอศกษาทศนะของพนกงาน ตอความมนคงในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการ 2. เพอศกษาถงระดบความมนคงในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการและ 3.เพอรวบรวมความสนใจและใหขอเสนอแนะของบคลากรตอแนวทางการบรหารงานบคคลรองรบการเปนองคกรในก ากบของรฐบาล ผลการวจย พบวา ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเปลยนสถานภาพจากขาราชการเปนพนกงานมหาวทยาลย คอ เงนบ าเหนจบ านาญทไดรบ มความส าคญมากทสด ความตองการตอแนวทางการบรหารงานบคคลเมอมหาวทยาลยเปลยนเปนองคกรในก ากบ คอ ใหมหาวทยาลยพฒนาบคลากรในทกดานครอบคลมทกสายงาน ดานสวสดการ ตองการใหมหาวทยาลยดแลเรองการรกษาพยาบาลใหกบพนกงานมหาวทยาลย และสมาชก ในครอบครว และเรองทสนใจในขณะน คอ เรองโครงสรางบญชเงนเดอนพนกงานมหาวทยาลย โดยมแนวทางการพจารณาขนเงนเดอนใหกบพนกงานมหาวทยาลย ไมแตกตางไปจากระบบราชการ คอ เปนไปตามเกณฑและมาตรฐานระดบเดยวกน

107

ณทฐา กรหรญ (2550: 28) ศกษาดานความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ โดยมวตถประสงค10 ดาน คอ ดานความส าเรจในการท างาน ดานการไดรบการยอมรบนบถอ ดานลกษณะของงานทปฏบต ดานความรบผดชอบ ดานความกาวหนาในต าแหนงงาน ต าแหนงนโยบาย/แผนและการบรหารงาน ดานเงนเดอน และผลประโยชนเกอกล ดานความสมพนธกบเพอนรวมงานและผบงคบบญชา ดานสภาพการท างาน และดานความมนคงในงาน ผลการศกษาพบวา พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการและสนบสนนวชาการ มความพงพอใจในการปฏบตงานดานความมนคงในระดบมากสวนดานอนๆมความพงพอใจในระดบปานกลาง ความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทมเพศ อาย และระดบการศกษา บทบาทหนาทและประสบการณในการท างานทแตกตางกน มความพงพอใจทไมแตกตางกน

สชาดา แสงดวงด (2550: 153) ศกษาการพฒนาอาจารยสาขานเทศศาสตรในประเทศไทยโดยมวตถประสงค 1.เพอศกษาสภาพปญหาทวไปของสาขาทท าใหตองพฒนาอาจารยสาขานตศาสตรในประเทศไทย 2. เพอศกษาปญหาและอปสรรคตอการพฒนาอาจารยสาขานตศาสตรในประเทศไทย โดยเนนปญหาสวนบคคล ปญหากาบรหารจดการ และ การพฒนาระบบการสอสารของสถาบนคณะและภาควชา 3. เพอศกษาปจจยทมผลกระทบตอการพฒนาอาจารยสาขานตศาสตรในประเทศไทย 4. เพอศกษาแนวทางการพฒนาอาจารยสาขานตศาสตรในประเทศไทย ทเหมาะสม สอดคลองกบสภาพปจจบนและมความเปนไปไดในทางปฏบตโดย ผลการศกษาพบวา สภาพปญหาทตองเรงพฒนา 3 อนดบแรก ไดแก การพฒนาคณภาพของผลงานวชาการและมาตรฐานการเรยนการสอนของอาจารย การพฒนาดานจรยธรรมวชาชพ และการพฒนาดานคณวฒ ต าแหนงทางวชาการและความเชยวชาญเฉพาะดาน ซงอปสรรคในการพฒนาไดแก ปญหาดานการสอสาร ขาดเครอขายการสอสารในกลมสาขาวชาเดยวกน ขาดการบรหารจดการดานการพฒนาอาจารยอยางจรงจง รวมไปถงปญหาสวนบคคลของอาจารยทขาดความมงมนในการพฒนาตนเองและบทบาททางวชาการ ในขณะทการเปลยนแปลงของศาสตรสาขานเทศศาสตรคอนขางเรวสงผลใหอาจารยตองพฒนาอยางเรงดวน สวนแนวทางการพฒนาอาจารยในสาขานเทศศาสตร ควรเนนสรางความเชยวชาญเฉพาะดานใหชดเจน พฒนาระบบการสอสารในองคกรเพอสรางเครอขายความรวมมอระหวางอาจารยในสาขาวชาเดยวกน องคกรวชาการและองคกรวชาชพท งในประเทศและตางประเทศ พฒนาระบบการบรหารจดการทสงเสรมการพฒนาคณวฒ ต าแหนงทางวชาการและความสามารถในการปฏบตภารกจของอาจารย จากการศกษางานวจยขางตน สรปวา งานวจยในประเดนทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงานมหาวทยาลย พบวา พนกงานมหาวทยาลย ทม

108

ต าแหนงงานในระดบทสงยอมตองมความรบผดชอบในงานทมความส าคญตอองคกร ท าใหตองมองคความรใหมๆ ดงนน มหาวทยาลยตองจดสรรงบประมาณในการพฒนาบคคลากรอยางตอเนองเพยงพอและเหมาะสม ควรทบทวนนโยบายดานคาจาง โดยการศกษาเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยในก ากบของรฐแหงอน รวมทงมการวางแผน หรอ ก าหนดทศทางนโยบายดานคาจางในอนาคต ตลอดทงทบทวนนโยบายดานสวสดการในปจจบนวา มรปแบบและอตราทเหมาะสม ตรงกบความตองการของพนกงานมหาวทยาลยหรอไม โครงสรางบญชเงนเดอนพนกงานมหาวทยาลย ควรมแนวทางการพจารณาขนเงนเดอนใหกบพนกงานมหาวทยาลย ไมแตกตางไปจากระบบราชการ ใหเปนไปตามเกณฑและมาตรฐานระดบเดยวกน 9.3 งานวจยเกยวของกบ ความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงาน และคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย ถตรตน พมพาภรณ (2556) ศกษาเรอง อทธพลของคณภาพชวตในการท างานทมตอความตงใจคงอยในงานผานความผกพนในอาชพของอาจารย สถาบนอดมศกษาในก ากบของรฐ แหงหนง พบวา ความสมดลชวตกบการท างานรวมทงคาตอบแทนและสวสดการมอทธพลเชงบวกกบความผกพนในอาชพอาจารยสถาบนอดมศกษา เพราะปจจบนผคนตางใหความสนใจกบความสมดลกบการใชชวตมากขน ซงนบเปนสาเหตส าคญทท าใหอาจารยในสถาบนอดมศกษาตางมความตองการความสมดลในชวตทงการท างานและชวตนอกเวลาท างาน สวนเรองคาตอบแทนและสวสดการ หากไดรบคาตอบแทนเหมาะสมตามภาระงานในวชาชพ เพอจงใจใหมการปฏบตงาน และเสรมสรางฐานะความเปนอยของครอบครวผปฏบตงานใหดขนกยอมสงผลตอความพงพอใจในงานและเกดความผกพนในอาชพ รวมทงการตงใจคงอยในอาชพนอยางแนนอนจะเหนไดวาอาชพอาจารยเปนอาชพชนสงทมความส าคญตอการพฒนาประเทศทมความกาวหนา ดงนนความผกพนของอาชพอาจารยจงนบวามความจ าเปนตอการประกอบอาชพนจะสงผลตอความตงใจคงอยเพอสรางคณประโยชนใหกบประเทศชาตตอไป กลยรศม ทณรตน (2556) ศกษาผลกระทบของการบรหารคาตอบแทนทมตอความกระตอรอรน ในการท างานของบคลากรสายวชาการมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ โดยมวตถประสงคเพอ 1.การบรหารคาตอบแทนของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ 2. ความกระตอรอรนในการท างานของบคลากร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ 3.ดานความสมพนธระหวางการบรหารคาตอบแทนกบความกระตอรอรนในการท างานของหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ พบวา บคลากรสายวชาการ มความคดเหนดวยเกยวกบการบรหารคาตอบแทนโดยรวม ดานความ

109

ยตธรรม ดานการจงใจ ดานความมนคง ดานความควบคม ดานความสมดล และดานความเพยงพอ อยในระดบมากทกดาน เนองจากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ เปนองคการทางดานการศกษา และนโยบายของส านกงานการอดมศกษาใหมการพฒนากระบวนการทเกยวกบคาตอบแทนอยางตอเนองเพอรกษาบคลากรทมความรความสามารถใหอยกบองคการไดนาน ไมวาจะเปนคาตอบแทนทเปนตวเงนและคาตอบแทนทไมเปนตวเงน สามารถตอบสนองความตองการของบคลากรท งดานสวนตว ดานครอบครว และดานการใชชวตในสงคมท าใหบคลากรเกดความพงพอใจในคาตอบแทนทไดรบ ชตมา คณนะ (2556: 4-5) ศกษาความสมพนธระหวางการรบรความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงาน แรงจงใจในการท างาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏธนบร โดยมวตถประสงค 1. เพอศกษาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการการรบรความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงานและแรงจงใจในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร 2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการจ าแนกตามปจจย สวนบคคลไดแก เพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษาอายงาน และสายงาน ของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร 3. เพอศกษาความสมพนธระหวางการรบรความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงานและแรงจงใจในการท างานกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร ผลการวจยพบวา 1. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเพชรบรอยในระดบสง ทงในดานการใหความชวยเหลอผอน ดานการค านงถงผอนดวยความรบผดชอบใหความรวมมอ และดานความส า นกในหนาท แตพบวาดานความอดทนอดกลนอยในระดบปานกลาง 2. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จ าแนกตามปจจยสวนบคคลของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร พบวาโดยรวมพนกงานทมอายงานตางกน มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ในดานการค านงถงผอน และดานการบผดชอบใหความรวมมอแตกตางกน 3. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมความสมพนธกบการรบรความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงานและแรงจงใจในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร พบวา พนกงานทมอายงาน 7-9 ป มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดานความรบผดชอบใหความรวมมอมากกวาพนกงานทมอายงาน 1-3 ป และพนกงานทมอายงาน 10 ปขนไป เนองจากพนกงานทมอายงาน 7-9 ป จะอยในชวงทพนกงานตองการสรางความมนคงใหกบตนเอง และมความเชอมนในองคการในระดบหนง พนกงานมความเขาใจในกระบวนการ กฎเกณฑ ขอก าหนดตางๆ ขององคการไดด และอยในชวงทจะกาวสต าแหนง หนาทความรบผดชอบทสงขน ท าใหพนกงานมความเตมใจปฏบตงานใหแกองคกรอยางเตมทและมสวนรวมในเรองตางๆ ขององคการ

110

ภคณฏฐ สวสดวศษฎ (2556: 61-64) ศกษาความสมพนธของความพงพอใจในการท างานกบคณภาพชวตการท างานและความผกพนในองคกรศกษาเปรยบเทยบระหวางขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบรโดยมวตถประสงค 1.เพอศกษาเปรยบเทยบความพงพอใจในการท างานระหวางขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 2. เพอศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตในการท างานระหวางขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 3. เพอศกษาความผกพนในองคกรระหวางขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร 4. เพอศกษาและเปรยบเทยบความสมพนธของความพงพอใจในการท างานกบคณภาพชวตการท างานและความผกพนในองคกรของขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร ผลการวจยพบวา การศกษาคณภาพชวตท างานระหวางขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ธญบร พบวา การทมหาวทยาลยก าหนดอตราคาจางทสง และเหมาะสมกบปรมาณของงาน รวมถงผบรหารใหความเปนธรรมและมการน าเอาระบบการเลอนขนเงนเดอนมาใช ซงสงผลใหพนกงานและขาราชการ สามารถพฒนาตนเองและสรางความกาวหนาในสายงานอาชพได โดยการใหโอกาสไปศกษาดงานจากตางประเทศ และไดรบการสงเสรมไปฝกอบรมหรอสมมนาตางๆ เพอทจะท าใหพนกงานมความร สามารถเลอนต าแหนงสงขนไปไดในอนาคต นอกจากนบคลากรยงมความเชอถอ และเชอมนในมหาวทยาลย และกลมผปฏบตงานนนรสกมความสข สบายใจในการปฏบตงานในมหาวทยาลย ซงเปนผลมาจากการบรหารงานของมหาวทยาลย สามารถตอบสนองตอความตองการของบคลากรเปนอยางด มยร แกวประภา (2552:40) ศกษาคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยแมโจ โดยมวตถประสงค 2 ประการ คอ 1. เพอศกษาระดบคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยแมโจ และ 2. เพอเปรยบเทยบคณภาพชวต คณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยแมโจ จ าแนกตามลกษณะสวนบคคล ผลการวจยพบวา คณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยอยในระดบมากคอ ดานการพฒนาความสามารถของบคคล ไดแก พนกงานมหาวทยาลยมโอกาสใชความร ความสามารถ ในการปฏบตงานอยางเตม ท พนกงานมหาวทยาลยไดรบโอกาสใหปฏบตงานททาทายความร ความสามารถ งานทพนกงานมหาวทยาลยรบผดชอบอย ท าใหพนกงานมหาวทยาลยไดพฒนาทกษะในการท างาน ตลอดจนความรความสามารถ พนกงานมโอกาสรบการฝกอบรมเพอเพมพนความรและทกษะในการปฏบตงานอยเสมอ ผบงคบบญชาใหความส าคญกบการพฒนาความรความสามารถของบคลากรอยเสมอ และดานความกาวหนาและความมนคงในงาน ไดแก ต าแหนงหรอสายงานทพนกงานมหาวทยาลยปฏบตอยมโอกาสกาวหนาทดเทยมกบต าแหนงหรอสายงาน










111

อน การปฏบตงานในหนวยงานน ท าใหพนกงานมหาวทยาลยมโอกาสประสบความส าเรจในชวตตามทพนกงานมหาวทยาลยมงหวงไว พนกงานมหาวทยาลยมโอกาสไดรบเลอนขน เลอนต าแหนงในสายงานอยางเหมาะสม อาทตตยา ดวงสวรรรณ (2551: 153) ศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคกร ระหวางขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษา มหาวทยาลยสงขลา นครนทร โดยมวตถประสงค 5 ประการ คอ 1. เพอศกษาปจจยสวนบคคล (เพศ ระดบการศกษา ประสบการณการท างาน ต าแหนง สงกดคณะ ประเภทสายงาน และระยะเวลาการจาง) ทแตกตางของขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย ทมตอคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคกร 2. เพอเปรยบเทยบระดบคณภาพชวตการท างาน และความผกพนตอองคกรโดยรวม ระหวาขาราชการ สาย ก กบ พนกงานมหาวทยาลย สายวชาการ 3. เพอเปรยบเทยบระดบคณภาพชวตการท างาน และความผกพนตอองคกร ระหวางขาราชการ สายสนบสนน กบ พนกงานมหาวทยาลย สายปฏบตการวชาชพ 4. เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยองคกร และการปฏบตงานกบคณภาพชวตการท างาน กบความผกพนตอองคกร และ 5. เพอศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างาน กบความผกพนตอองคกร ผลการวจย พบขอเสนอแนะเชงนโยบายทนาสนใจ คอ 1) รฐควรมนโยบายเพอพฒนาคณภาพชวตการท างาน เชน อาจจดตงหนวยงาน หรอกองทนในการสงเสรมคณภาพชวตการท างานแกขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยรวมกน 2) ควรจดตงคณะกรรมการ เกยวกบสวสดการ หรอกรรมการตางๆทเกยวของกบคณภาพชวตการท างานรวมกนทกหนวยงาน และ 3) รฐบาลกระทรวงศกษาธการ และหนวยงานทเกยวของ ควรท างานรวมกนอยางจรงจงในการพจารณาความเปนธรรม และสนบสนนคณภาพชวตการท างานใหแกขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลย เวยน (Wayne, 2003) ศกษาผลกระทบจากแรงจงใจตอคณภาพชวตของการท างานซง พบวาแรงจงใจนนมความส าคญกวาคาตอบแทนและผลประโยชน และถาหากพนกงานมการรบรเกยวกบการบรหารงานบคคลกจะท าใหผลรางวลและคณคาในตนเองเพมขน แรงกระตนทเพมขนกจะน าไปสการเพมผลผลตซงกจะไดรบคาตอบแทนทสงขนตามไปดวย ฉะนนเมอการท างานมแรงจงใจแกพนกงานสงจะแสดงถงการมคณภาพชวตการท างานตามไปดวย แมคโดนลด (McDonald, 2001) ศกษาการพฒนาการวดคณภาพชวตการท างาน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการศกษา วตถประสงคของการวจย คอ คนหาระดบของการจงใจและความรสกทวไปเกยวกบการท างานทงในระดบบคคลและองคกร รวมทงวฒนธรรมการไดใชความสามารถอยางเตมทซงหมายถงการใหความสนใจจากนายจาง โดยใชการส ารวจความเครยดและประเมนทศนคตของลกจาง การศกษานจะศกษาทงระดบบคคล ระดบกลม และระดบองคกร

112

ซงการศกษานจะใชตวบงช 7 ดานดงน การสนบสนนจากผบงคบบญชาปราศจากความเครยดในการท างาน เงนเดอนและประโยชนเกอกล ความพงพอใจในงาน ความทาทาย และการไดใชทกษะและมอสระในการท างาน ความสมพนธกบเพอนรวมงาน ความรบผดชอบในงาน การสอสาร การตดสนใจและความปลอดภย จากการศกษางานวจยขางตน สรปวา งานวจยในประเดนทเกยวของกบความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงาน และคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย พบวา พนกงานมหาวทยาลยใหความส าคญตอระบบการประเมนผลการปฏบตงาน และแรงจงใจในการท างานดานการพฒนาความสามารถของบคคล ประกอบดวย โอกาสใชความร ความสามารถ ในการปฏบตงานอยางเตมท โอกาสปฏบตงานททาทายความร ความสามารถ โอกาสรบการฝกอบรมเพอเพมพนความรและทกษะผบงคบบญชาใหความส าคญกบการพฒนาความรความสามารถของบคลากรอยเสมอ ความสมพนธระหวางการรบรความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงาน แรงจงใจในการท างาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ ควรจดตงคณะกรรมการเกยวกบสวสดการ หรอกรรมการตางๆทเกยวของกบคณภาพชวตการท างานรวมกนทกหนวยงาน 9.4 ดานการบรหารงานบคคล สวสดการ และการสงเสรมสขภาพ ความผกพนตอองคการและสวสดภาพของพนกงานมหาวทยาลย ถตรตน พมพาภรณ (2559) ศกษาอทธพลของคณภาพชวตในการท างานทมตอความตงใจคงอยในงานผานความผกพนในอาชพของอาจารยสถาบนอดมศกษาในก ากบของรฐแหงชาตพบวา ความสมดลชวตกบการท างานรวมทงคาตอบแทนและสวสดการมอทธพลเชงบวกกบความผกพนในอาชพอาจารยสถาบนอดมศกษา เพราะปจจบนผคนตางใหความสนใจกบความสมดลกบการใชชวตมากขน ซงนบเปนสาเหตส าคญทท าใหอาจารยในสถาบนอดมศกษาตางมความตองการความสมดลในชวตทงการท างานและชวตนอกเวลาท างาน สวนเรองคาตอบแทนและสวสดการ หากไดรบคาตอบแทนเหมาะสมตามภาระงานในวชาชพ เพอจงใจใหมการปฏบตงาน และเสรมสรางฐานะความเปนอยของครอบครวผปฏบตงานใหดขนกยอมสงผลตอความพงพอใจในงานและเกดความผกพนในอาชพ รวมทงการตงใจคงอยในอาชพนอยางแนนอนจะเหนไดวาอาชพอาจารยเปนอาชพชนสงทมความส าคญตอการพฒนาประเทศทมความกาวหนา ดงนนความผกพนของอาชพอาจารยจงนบวามความจ าเปนตอการประกอบอาชพนจะสงผลตอความต งใจคงอยเพอสรางคณประโยชนใหกบประเทศชาตตอไป จรส ปนธ และคณะ (2558) ศกษาสทธและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม โดยมวตถประสงค 1.เพอตองการศกษาความคดเหนเกยวกบการจดสทธและสวสดการของ

113

พนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม ในดานทพกอาศย สถานทออกก าลงกาย และกองทน 2. เพอตองการศกษาปญหาและขอเสนอแนะเกยวกบการจดสทธและสวส ดการของพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม ในดานทพกอาศย สถานทออกก าลงกาย และกองทน พบวา ดานทพกอาศย สภาพแวดลอมมความตองการใหมความสงบรมรนในระดบมาก และพนกงานสวนใหญเหนดวยกบการสรางทพกอาศยแบบอาคารชด แมวาจะมการเกบคาบรการในการพกอาศย ซงการตดสนใจเขาพกจะขนอยกบเงอนไขการบรการ ประเภททพกและสถานทตง และมความคดเหนเกยวกบดานการตงกองทนส ารองเลยงชพ และดานเงนชวยเหลอจากกองท โดยมความคดเหนเกยวกบการจดสทธและสวสดการในระดบมาก ดงนนมหาวทยาลยควรจะไดรบทราบความคดเหนเกยวกบสทธและสวสดการทมหาวทยาลยไดจดใหแกพนกงานมหาวทยาลยวาปจจบนมการจดสวสดการทส าคญ ๆ ใหกบพนกงานไดเหมาะสมมากนอยเพยงไร หรอตองแกไขเพมเตมในการจดสวสดการอยางไรบางควรน าความคดเหนเหลานไปเปนแนวทางในการพฒนาสวสดการของมหาวทยาลยตอไป ศรณย พมพทอง (2557) ศกษาเรอง ปจจยเชงเหตทเกยวของกบการคงอยในองคการของพนกงาน มหาวทยาลยสายวชาการ โดยมวตถประสงค 1. เพอพฒนาแบบจ าลองความสมพนธของปจจยเชงสาเหตทเกยวของกบการคงอย ในองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ พบวา ความผกพนตอองคการเปนเหมอนทศนคตทเกยวของ ระหวางบคคลกบองคการ ซงตวพนกงานมความยนดและเตมใจทจะมสวนรวมเปนสมาชก รวมถงการยอมรบเปาหมายและคณคาขององคการ และยนดทจะปฏบตงานในองคการ ตลอดจนปฏบตงานของตนอยางเตมความรความสามารถ พนกงานมหาวทยาลย สายวชาการทมความผกพนสงจงมแนวโนมทจะปฏบตงานอยในสถาบนการศกษาของตนนานกวา2. เพอศกษาอทธพลของปจจยเชงสาเหตดานบคคล และปจจยดานองคการ วา สงผลตอการคงอยในองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ หรอไม อยางไร พบวาการสรางความพงพอใจในงานตอบสนองความตองการของแตละบคคล ไมวาจะเปนในเรอง ของความส าเรจในการท างาน การไดรบการยอมรบนบถอ ลกษณะของงานทปฏบต ความ รบผดชอบ ความกาวหนาในต าแหนงงาน นโยบาย/แผนและการบรหารงาน เงนเดอนและ ผลประโยชนเกอกล ความสมพนธกบเพอนรวมงานและผบงคบบญชา สภาพการท างาน และ ความมนคงใน เปนการเพมระดบความพงพอใจในงานของพนกงานได 3. เพอบงชประเภทของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการทมความคงอยใน องคการในปรมาณนอย รวมทงแสวงหาปจจยปกปองทส าคญตอการคงอยในองคการของพนกงานกลมดงกลาว พบวานโยบายดานทรพยากรมนษยมอทธพลทางตรงและมอทธพลทางออมตอ การคงอยในองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการผานความพงพอใจในงาน องคประกอบของนโยบายดาน ทรพยากรมนษยจาก 4

114

องคประกอบ คอ 1) การมสวนรวมของพนกงานโดยการแบงปนขอมล และรบฟงความคดเหนของพนกงาน 2) ความมนคงในการจางงาน 3) การจายคาตอบแทน และ 4) การลดความแตกตางดานสถานะของแตละบคคลในองคการ ซงลวนแตเปนแนวทางการ บรหารงาน ท เนนการใหความส าคญกบบคลากรทกระดบและทกหนาทในมหาวทยาลยใหพนกงานรสกมความผกพน ตอองคการ และความพงพอใจในงานผบรหารสถาบนอดมศกษาตองมการก าหนดนโยบายดานทรพยากรมนษยเปนแนวทางและแผนการด าเนนงานในการบรหารและจดการบคลากรของตนอยางมความ ชดเจน โดยเฉพาะการสงเสรมการมสวนรวมของพนกงานและรบฟงความคดเหนของพนกงาน นโยบายการท างานและสวสดการทแสดงถงการมความมนคงในการปฏบตงาน การจาย คาตอบแทนอยางเปนธรรมตามผลการปฏบตงาน

สภาพร ขนทอง และคณะ (2555) ศกษาเรอง ความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย โดยมวตถประสงคในการวจยคอ 1. เพอความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย 2. เพอเปรยบเทยบความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย พบวามความพงพอใจในดานความส าเรจในการท างานมากทสด คอบคลากรมหาวทยาลยมความพงพอใจในการปฏบตงานไดตามหนาทและไดรบความส าเรจตามเปาหมาย และ มความพงพอใจต าสดคอ ดานคาตอบแทนและสวสดการ คอมความตองการทจะไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบวฒการศกษา อายการท างาน ความรความสามารถ ดงน นผ บรหารควรใหความส าคญในดานการบรหารคาตอบแทนและสวสดการใหแกบคลากรเปนพเศษ เพราะคาตอบแทนเปนสงก าหนดมาตรฐานในการครองชพ การเสรมสรางสถานะภาพทางสงคม คาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรมจะกระตนใหผปฏบตงานมขวญและก าลงใจในการปฏบตงานมากเชนกน นอกจากนองคประกอบในดานคาจางคาตอบแทนและสวสดการเปนองคประกอบส าคญทจะกอใหเกดความพงพอใจจากงาน อาทตยา ลาภผลพนทว (2553) ศกษาผลกระทบของประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยทมตอความผกพนในองคกรและเจตนาในการลาออกของพนกงานมหาวทยาลยมหาสารคามโดยมวตถประสงค เพอศกษาผลกระทบของประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยทมตอความผกพนธในองคกรและเจตนาในการลาออกของมหาวทยาลยสารคาม ผลการศกษา พบวาจากการส ารวจความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคามจ านวน 400 คน พบวา พนกงานมหาวทยาลยมหาสารคามมความคดเหนเกยวกบการมประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยของมหาวทยาลยโดยรวมอยในระดบปานกลาง สวนรายดานทมความคดเหนอยในระดบมากไดแก การคดเลอกพนกงาน การออกแบบงาน สวนความคดเหนเกยวกบการมความผกพนในองคกรโดยรวมอยในระดบมาก ไดแก ดานความเชอ การยอมรบเปาหมาย และการยอมรบคานยม

115

ขององคกร และดานความปรารถนาอยางแรงกลาทจะเปนสมาชกขององคกร อยในขณะทมความคดเหนเกยวกบเจตนาในการลาออกอยในระดบนอย สวนการวเคราะหความสมพนธของประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยมความสมพนธผลกระทบผลกระทบเชงบวกกบความผกพนในองคกร และมความสมพนธเชง และผลกระทบเชงลบกบเจตนาในการลาออกของพนกงานมหาวทยาลยมหาสารคาม นอกจากนนความผกพนในองคกรยงมความสมพนธและผลกระทบเชงลบกบเจตนาในการลาออกของพนกงานมหาวทยาลยมหาสารคาม ทวพนธ พวสรรเสรญ (2552: 4-5) ศกษาความผกพนตอองคการของอาจารยมหาวทยาลยภาครฐในเขตกรงเทพมหานคร โดยมวตถประสงค 1.เพอศกษาความสมพนธระหวางผน ากบความพงพอใจในงาน แบบของภาวะผน ากบสภาพจต แบบของภาวะผน ากบบรรยากาศเชงจรยธรรม ความพงพอใจในงานกบบรรยากาศเชงจรยธรรม และความพงพอใจในงานกบความผกพนตอองคการ ความสมพนธระหวางสภาพจตกบบรรยากาศเชงจรยธรรม ความสมพนธระหวางสภาพจตกบความผกพนตอองคการและบรรยากาศเชงจรยธรรมกบความผกพนตอองคของอาจารยมหาวทยาลยภาครฐในเขตกรงเทพมหานครผลการศกษาพบวา ปจจยทมผลตอความผกพนในองคการของอาจารยปจจยทมอทธพลมากทสด คอ บรรยากาศเชงจรยธรรม รองลงมาคอ ความพงพอใจในงาน ผน าแบบเนนงาน และสภาพจตตามล าดบ แสดงใหเหนวาอาจารยมหาวทยาลยในเขตกรงเทพมหานครมความมงหวงใหมหาวทยาลยเปนแบบอยางของความซอสตย มคณธรรมและจรยธรรม รวมทงตองการใหมธรรมาภบาลภายในมหาวทยาลย ในสวนของภาพรวมไดอธบายถงการวเคราะหรายไดสวนใหญของอาจารยมหาวทยาลยมฐานะทางเศรษฐกจทพอเลยงตวได เนองจากระบบมหาวทยาลยยงมรายไดอนๆ เชน เงนประจ าต าแหนง สวสดการ และผลประโยชนเกอกล จากการท าผลงานวจย งานบรการสงคมตางๆ ท าใหสถานภาพทางรายไดของอาจารยมหาวทยาลยจดอยในเกณฑทด พชญาภา ยนยาว (2552: 249-250) ศกษารปแบบการบรหารทรพยากรบคคลในสถาบน อดมศกษาโดยมวตถประสงค 1) เพอทราบปจจยการบรหารทรพยากรบคคลของสถาบนอดมศกษา 2) เพอเสนอรปแบบการบรหารทรพยากรบคคลของสถาบนอดมศกษา ผลการวจย พบวา ปจจยทจ าเปนตอการบรหารทรพยากรบคคลในสถาบนอดมศกษานน มองคประกอบ 7 ประการ ไดแก 1) การจดการองคการ 2) การตดตอสอสาร 3) ความเชยวชาญในดานวชาชพ 4) การมงผลสมฤทธ 5) การบรหารความเปลยนแปลง 6) จรรยาบรรณในวชาชพ 7) การบรการทด รวมท งรปแบบการบรหารทรพยากรบคคลในสถาบนอดมศกษา ประกอบดวย ตวแปรอสระ ไดแก การตดตอสอสาร ความเชยวชาญในวชาชพ การบรหารความเปลยนแปลง จรรยาบรรณในวชาชพ และ การบรการทด

116

กบกลมตวแปรตาม ไดแก การจดการองคการ และ การมงผลสมฤทธ ซงมความสมพนธซงกนและกน

ณฐพล สมศร ( 2552 ) ศกษาเรอง การศกษาเปรยบเทยบความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานของขาราชการสายสนบสนนกบพนกงานสายสนบสนนของมหาวทยาลยรามค าแหง โดยมวตถประสงค คอ 1.เพอศกษาระดบความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานของขาราชการสายสนบสนนกบพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนของมหาวทยาลยรามค าแหง2.เพอเปรยบเทยบความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานของขาราชการสายสนบสนนกบพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนของมหาวทยาลยรามค าแหงผลการศกษาพบวา ท งขาราชการสายสนบสนนและพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนมความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานในดานความรบผดชอบมากทสดคอ มความรบผดชอบ เขาใจในบทบาทหนาทของตนเองมาปฏบตงานอยางสม าเสมอ รองลงมาดานบคลากร ดานความตองการทางสงคม ดานความมนคงในงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานโอกาส และดานเงนเดอนและสวสดการ อยในระดบใกลเคยงกน และเพอใหเกดแรงจงใจเพมขน ควรหาบคลากรชนหวหนาทมความเขาใจทางดานสายงาน สถานทท างานบางหนวยควรจดใหมความเปนสดสวนและใหเออตอการปฏบตงาน บคลากรควรไดรบโอกาสสนบสนนใหศกษาตอในระดบทสงขน ควรมบทลงโทษอยางชดเจนและยตธรรมตอทกฝาย และควรมการยกยองใหเกยรต และใหความส าคญกบบคลากรทท าผลงานปฏบตงานไดด

สเตลลา (Maria Nwokeocha, and Others, 2015) ศกษาสภาวะการท างานของบคลากรมหาวทยาลย ความผกพนตอองคกร และประสทธภาพดานการบรหารจดการของมหาวทยาลยในประเทศไนจเรยครงน ผวจยมวตถประสงคเพอศกษาอปสรรคการรบรของบคลากรในมหาวทยาลยทมตอความมงมนในการท างานและประสทธภาพการด าเนนงานของมหาวทยาลยในไนจเรย อกทงปจจยทมความส าคญตอความผกพนตอองคกร และระดบของประสทธภาพการท างานของมหาวทยาลยในสภาพปจจบน โดยศกษาจากกลมตวอยางทงหมด 248 คน จากมหาวทยาลย 6 แหงในไนจเรย ซงการศกษาพบวา ปญหาดานความพงพอใจเกยวกบทรพยากรการเรยนการสอนและสงอ านวยความสะดวก เปนปญหาทยงคงมอยในปจจบนทสงผลตอประสทธภาพการบรหารงานของระบบมหาวทยาลย ในขณะทปจจยทมความส าคญตอความผกพนในองคกรของบคลากรคอ ความกาวหนาในการท างาน และบคลากรยงกงวลในประเดนทเกยวกบเงนเดอนและสวสดการทไดรบ ซงมผลตอการตดสนใจทจะท างานอยในองคกรตอไปรวมถงการเทยบเคยงกบเพอนในวชาชพเดยวกนทปฏบตงานในมหาวทยาลยอนดวย อบดลมฮมหมด (Kadar Masum , and Others, 2015) ศกษาปจจยความพงพอใจในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย: กรณมหาวทยาลยเอกชนในบงกลาเทศ ผศกษามวตถประสงค คอ

117

ตองการศกษาและประเมนปจจยท เกยวของกบความพงพอใจในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยเอกชนในบงกลาเทศ มกลมตวอยางทงหมด 346 คน จากมหาวทยาลยเอกชน 10 แหง ซงในการศกษาพบวาปจจยทมผลตอความพงพอใจในการท างานนน ไดแก การไดรบการสนบสนนจากหวหนางาน ความปลอดภยในการท างาน โอกาสในการฝกอบรมและพฒนาตนเอง การสอนงาน และโอกาสในความกาวหนาในการท างาน รวมถงสภาพแวดลอมในการท างาน ตลอดจนวฒนธรรมองคกรและนโยบายในดานการสงเคราะหและใหความชวยเหลอแกบคลากร โดยประเดนส าคญในการสรางความพงพอใจในการท างาน คอ ความปลอดภยในการท างานและสภาพแวดลอมในการท างาน ดคส นสวฟท และคณะ (Virginia Dickson-Swift and Others, 2014) ศ กษ าส ง ท ช วยปรบปรงสขภาพและสวสดภาพของพนกงาน ผลจากสถานทท างานวคตอเรยระดบภมภาค โดยศกษาแบบรายบคคลในองคกร 3 แหง แตละแหงศกษาเกยวกบโปรแกรมสขภาพและสวสดภาพในสถานทท างาน โดยมนายจางและพนกงานทงหมด 42 คน ท าการสมภาษณแบบตวตอตวกน การสมภาษณจะถกถอดออกมาแบบค าตอค า และ ประมวลผลแบบเชงคณภาพเปนหลก ผลการศกษา พบวา นายจางและคณะผบรหารระดบสงใหความส าคญในอาชวอนามยและความปลอดภยมากกวาพนกงาน ผท รสกวาสขภาพจตและความสขน นไดประโยชนมากทสดจากโปรแกรมการสงเสรมสขภาพ วฒนธรรมองคกรซงเปนตวสงเสรมปฏสมพนธทางสงคมของพนกงาน เปนปจจยทส าคญทกระตนสวสดภาพของพนกงานในภาพรวม สวนการเคารพความเปนสวนตวของกน การท างานทยดหยน การสนบสนนจากผบรหาร และการสอสารทด เปนปจจยทส าคญตอการสรางสภาพแวดลอมการสงเสรมสขภาพในสถานทท างาน การศกษานชใหเหนวา นอกจากสวสดการดานกายภาพแลว พนกงานตองการสวสดการการดแลสขภาพจตดวย โมนกา (Elisabeta and Others, 2014) ศกษาภาวะความเครยดในการท างานของอาจารยมหาวทยาลย กรณศกษามหาวทยาลยในประเทศโรมาเนย ผวจยมวตถประสงคเพอศกษาและอธบายถงสาเหตส าคญของความเครยดในการท างานของอาจารยมหาวทยาลย โดยใชกลมตวอยางเปนอาจารยมหาวทยาลย 140 คน จากมหาวทยาลยในโรมาเนย 23 แหง ซงการศกษาพบวา สาเหตส าคญทท าใหเกดความภาวะความเครยดในการท างาน คอ คาจางทต า รองลงมาคอ ความสมดลระหวางชวตท างานและการใชชวตประจ าวน คาใชจายในการท างานวจยและการสอนทคอนขางสง รวมถงการไมคอยไดรบการสนบสนนดานการลงทนจากองคกรตนสงกด ลงแบลด และคณะ (Cecilia Ljungblad and Others, 2014) ศกษาสภาพแวดลอมทางจตวทยาของการท างาน และมาตรการสงเสรมสขภาพ (Workplace Health Promotion WHP) อนมผลสบเนองตอการขาดงานอนเนองจากสขภาพและความเจบปวยของพนกงานในองคกรตาง ๆ ดาน

http://www.emeraldinsight.com/action/doSearch?ContribStored=Dickson-Swift%2C+V

http://www.emeraldinsight.com/action/doSearch?ContribStored=Ljungblad%2C+C

118

การใหบรการสงคมระดบเทศบาลในประเทศสวเดน โดยสมเลอกกลมตวอยางเทศบาลทศกษา 60 แหงจากเจาหนาทเทศบาลทงหมด 290 แหงในประเทศสวเดน ซงมเจาหนาทเทศบาลทงหมด 15,871 รายทท าหนาทดแลผสงอายและผพการ ซงไดรบแบบสอบถามเกยวกบสภาพแวดลอมทางจตวทยาของการท างาน WHP และสขภาพของตนทตนประเมนเอง มผลตอบกลบสมบรณ (อตราตอบกลบเทากบรอยละ 58.4) โดยมการระบวามการหยดงานเนองจากการเจบปวย (นอยกวา 14 วน) รวบรวมขอมลเกยวกบระดบบรหาร (ผจางงาน)ผลการวจย พบวา ผบรหารทพนกงานในสงกดทใหคะแนนสภาพแวดลอมทางจตวทยาในการท างานในระดบทดและบงชวามมาตรการการสงเสรมสขภาพ จะมพนกงานทประเมนวาตนเองมสขภาพดและขาดงานจากการเจบปวยนอยกวา การวจยน ชวาสขภาพกายและใจเปนสงส าคญ องคกรควรมมาตรการและสวสดการทสงเสรมสขภาพของพนกงาน เชน ตรวจสขภาพ หรอการปองกนโรค อนจะชวยปองกนมใหพนกงาน ขาดงานได สมทธ และคณะ (Steven Smith and Others, 2012) ศกษาผลจากโครงการสถานทท างานเพอความสขเปนระยะเวลาสามป อนเปนโอกาสเพอศกษาความสมพนธระหวางสขภาพขององคกร ความเครยด และสขภาพ โดยรวบรวมขอมลจากพนกงาน 325 รายทเขารวมสถานทท างานเพอความสขในองคการรฐบาลขนาดใหญ สขภาพขององคกรวดโดยใชมาตรวดสขภาพองคกร 16 ดชน และมาตรวดสขภาพวฒนธรรม 4 ดชน สขภาพของพนกงาน วดดวย 12 ดชน ไดแก ขอมลดานสวสดภาพ อายของสขภาพ ความดนเลอด โภชนาการ การบรโภคไขมน การบรโภคใยอาหาร การบรโภคเครองดมแอลกอฮอล ความแขงแรง การสบบหร ความเสยงตอการเปนมะเรง และการดแลสขภาพ ผลการศกษา พบวา ในกลมทไมมความแตกตางดานเพศและอาย สขภาพขององคกรเกยวของกบการทบคลากรมสวสดภาพเพมขน มโภชนาการโดยรวมดขน ลดการบรโภคไขมน เพมการบรโภคใยอาหาร ลดการบรโภคเครองดมแอลกอฮอล เพมความแขงแรงของรางกาย ลดความเสยงตอการเปนมะเรง ลดความเครยด และมการดแลรกษาสขภาพทดขน จากดชนหลายดชน สขภาพองคกรมผลกระทบตอสขภาพ สวนบคคลของพนกงานชายมากกวาพนกงานหญง สขภาพของพนกงานทท างานคมประพฤตและทท างานเกยวกบผเยาวไดรบผลจากสขภาพองคกรมากกวา ทายทสด ความเครยดสงผลตอความสมพนธระหวางสขภาพองคกรและสขภาพของบคคลในดชนทกดชนยกเวนการบรโภคแอลกอฮอล งานวจยนเนนความสมพนธระหวางองคกร ความเครยด และสขภาพกาย โดยบงชวาบคลากรทมสขภาพดมสวสดภาพทดจะท าใหองคกรดขนโดยรวม เยน และคณะ (Louis Yen and Others, 2010) ศกษาผลตอบแทนในระยะยาวจากการลงทนโปรแกรมเสรมสขภาพของพนกงานท บรษท ยทลตมดเวสต ต งแต1999 ถงป 2007 ผานการวเคราะหสองแบบทแตกตางกน เทคนคสองแบบทใชในการวเคราะหคอ การวเคราะหชวงเวลาและ

http://www.emeraldinsight.com/action/doSearch?ContribStored=Smith%2C+S

119

การวเคราะหแนวโนมทางประวตศาสตรของระยะชวงการศกษาทงหมด การวเคราะหชวงเวลาของ ROI ระหวางนายจางใน 4 ชวงเวลา คอ ป1999- 2001, 2002-2003, 2004-2005 และ 2006-2007 โดยใช การวเคราะหแนวโนมทางประวตศาสตรทมสวนเกยวของกบการออมเปรยบเทยบกบแนวโนมทางการเงนทแตกตางกนระหวางผทมสวนรวมและไมมสวนรวมในโครงการ รวมไปถงระดบการมสวนรวมสามระดบทตกตางกนของความตอเนอง การกระจดกระจาย และผทไมไดมสวนรวมตงแตป 2000 ในพนกงาน 2,753 คนทท างานใหกบบรษทและไดรบการคมครองแผนประกนสขภาพของบรษทตลอดชวงระยะเวลาการศกษาทงหมด ผลการศกษา พบวา ผลตอบแทนการลงทน (ROI) คาใชจายการดแลสขภาพและคาเสยเวลาจากการท างาน ขยายจาก 1.29 ไปท 2.07 จาก4 ชวงระยะเวลา พรอมกบผลตอบแทนการลงทนสะสมเพมขน 1.66 ตลอดทง 9 ป การวเคราะหแนวโนมทางประวตศาสตรพนกงาน 2,753 คนในระยะยาว สงผลใหผลตอบแทนการลงทนเปน1.57 ส าหรบผเขารวมโครงการ 2,036 (t-test: p <0.005) โดยมสถตลดคาใชจายได $180 ตอคนตอป ผลการศกษานชใหเหนวาการลงทนในสวสดการดานสขภาพของพนกงานจะสงผลตอความคมคาระยะยาว โดยพจารณาจากคาตอบแทนจากการลงทน (ROI) ทเพมขน โกเอทเซล และคณะ (Goetzel and Others, 2008) ศกษาการบรณาการโปรแกรมการสงเสรมสขภาพและปองกนสขภาพของนายจาง โดยมวตถระสงคเพอคนหาการอธบายววฒนาการของการบรณาการท งระบบเพอการจดการสขภาพและผลตภาพทประกอบไปดวยระเบยบในสถานทท างาน การสงเสรมสขภาพในทท างาน อาชวอนามยและความปลอดภย นอกจากนยงเสนอแนะวธการบรณาการทงระบบอยางไรใหส าเรจ ซงใชการทบทวนวรรณกรรม โดยมงเนนไปทโมเดลดานจตใจ องคกร และทนมนษยทสมพนธกบการจดการสขภาพและผลตภาพทประสบความส าเรจ ผลการศกษา พบวา อาชวอนามยและความปลอดภย และการสงเสรมสขภาพในสถานทท างานแบบมออาชพในรปแบบทแตกตางกน (เรมจากการการปรบตวดานจตใจและสาธารณสข ตามล าดบ ) ทอาจสงผลตอสภาพแวดลอมในทท างาน การสอสารและการท างานรวมกนทด ขามกฎเกณฑตางๆ เปนสงส าคญส าหรบการประสบความส าเรจ โดยน ากรอบทนมนษยทพจารณาถงสขภาพและความปลอดภยของพนกงานเปนเครองมอส าคญ การท างานในดานสขภาพและผลตภาพ แนวทางปฏบตเพอบรรลเปาหมายในการจดการสขภาพและผลตภาพ ใชการบรณาการขอมลเพอคนหาวาความทาทายตอสขภาพและความปลอดภยของผปฏบตงานอยตรงไหน โดยมกลวธและแผนการของความทาทายตามมาดวย เปนโปรแกรมทชใหเปนปญหาในทกระดบ (ระดบบคคล องคกร สภาพแวดลอม) จากนนเลอกใชวธการ ตามดวย ตรวจสอบการประเมนผลอยางเปนทางกร เขมงวด และตอเนอง การศกษานไดน าเสนอแบบจ าลองของการใหสวสดการดาน

http://www.emeraldinsight.com/action/doSearch?ContribStored=Goetzel%2C+R+Z

120

สขภาพแกพนกงาน ซงตองรวมท งดานสขภาพกายและสขภาพจต อกท งตองมการตดตามตรวจสอบผลจากการใหสวสดการดวย เรนวกค (Douglas Renwick, 2003) ศกษาบทบาทของผจดการฝายทรพยากรบคคล (HR) ซงน าบทบาทเชงกลยทธและงานดานทรพยากรบคคล ไปด าเนนการในทกระดบสายงานในองคกร เกบขอมลโดยการสมภาษณผจดการสายงานตาง ๆ 46 ราย จากหลายองคการและศกษาโดยการส ารวจสงเกตการณองคกรตาง ๆ จ านวน 3 องคกรในประเทศองกฤษภายในเวลา 2 ป ผลการศกษา ชวา ผ จ ดการฝายทรพยากรบคคลสามารถสงเสรมและขดขวางสวสดภาพของพนกงาน ผลการศกษาโดยสรป คอ แมวาการประยกตแนวคดดานบคคล เพอสงเสรมสวสดภาพของพนกงานในระดบสายงานตางๆ จะเปนประโยชนอยางมาก แตตนทนของการสงเสรมสวสดภาพพนกงานสงเชนกน องคกรตางๆ ตองพยายามแกไขปญหาน เพอทจะรกษาสมพนธกบพนกงานของตนไวไดงานน เนนวาผทมบทบาทส าคญในการสงเสรมสวสดภาพ (สวสดการการรกษาพยาบาลรวมในนดวย) คอผจดการ ฝายทรพยากรบคคล แตในบางกรณ การสงเสรมสวสดภาพอาจสนเปลอง (ซงนาจะเปนปญหาเดยวกบทศกษา) องคกรจงควรมงแกปญหาดงกลาวใหถกจดดวย จากการศกษางานวจยขางตน สรปวางานวจยในประเดนทเกยวของกบ ดานการบรหารงานบคคล ทรพยากรมนษย ความผกพนตอองคกร และการสงเสรมสขภาพและสวสดภาพของพนกงานมหาวทยาลย พบวา ปจจยทมอทธพลมากทสดตอความผกพนในองคกร คอ บรรยากาศเชงจรยธรรม และปจจยทมอทธพลตอความไววางใจในองคการ ไดแก ความยตธรรมในระบบ และการปฏบตดานอนๆทเกยวของ ไดแก ดานการพฒนาอาจารย ดานปญหาและอปสรรคของการจดสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย ดานความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย และดานสทธประโยชน ขอเปรยบเทยบสวสดการระหวางขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย ดานการเปลยนสถานภาพจากขาราชการมาเปนพนกงานมหาวทยาลย และดานกลยทธการจดการประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลย ตองมระบบมาตรฐานในการประเมนผลเดยวกนพฒนาระบบการบรหารจดการทสงเสรมการพฒนาคณวฒ ต าแหนงทางวชาการและความสามารถในการปฏบตภารกจของอาจารย สวนดานสขภาพและสวสดภาพของพนกงานการปฏสมพนธทางสงคมของพนกงาน เปนปจจยทส าคญทท าใหพนกงานมความสขในการท างาน การเคารพความเปนสวนตว การท างานทยดหยน การสนบสนนจากผบรหาร และการสอสารทด เปนปจจยทส าคญตอการสรางสภาพแวดลอมการสงเสรมสขภาพในสถานทท างาน รวมถงสภาพแวดลอมทางกายภาพอากาศทบรสทธและมความปลอดภย

http://www.emeraldinsight.com/action/doSearch?ContribStored=Renwick%2C+D

121

ผว จยท าก ารส ง เคราะ ห งาน วจย ท เก ยวกบ ก ารจดส วส ดก ารของพนก งาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยใชตารางดงตอไปน ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ

1.งานวจยทเกยวของกบรปแบบ ความตองการ และความคดเหนของพนกงาน มหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ

พสชนน นรมตรไชยนนท (2558)

ศกษาเรองรปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการและสวสดภาพของครและบคลากรทางการศกษาในประเทศไทย

พบวา การด าเนนการดานสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษาของประเทศไทยมรปแบบเหมอนกบตางประเทศ ทงการมหนวยงานตามกฎหมายทด าเนนการโดยภาครฐเปนหลกในสวนทระบตามกฎหมายและในสวนทนอกเหนอกฎหมายจะมหลายหนวยงานเขามารวมรบผดชอบ สงทตางกนคอการฝกอบรม การเปดโอกาสใหเอกชนเขามาแขงขนในการจดสวสดการและสวสดภาพ และการใหครและบคลากรทางการศกษาเสยคาใชจายบางสวน ในภาคเอกชนจะเนนทตอบสนองความตองการและสวสดการทคอนขางยดหยน สามารถใชไดในชวตประจ าว น ในขณะทสวสดการและสวสดภาพของส านกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษา จะสามารถใชไดในสภาวะยากล าบากดงนนรปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการและสวสดภาพของครและบคลากรทางการศกษาในประเทศไทย ควรมลกษณะยดหยนและตอบโจทยความหลากหลายของครและบคลากรทางการศกษาไดทกชวงชวตและทกสภาวการณ

ง าม จ ต อ น ท ว ง ศ (2556)

ศกษา เรองความตองการการของพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตบางพระ จงหวดชลบร

พบวา ความตองการสวสดการอยในระดบมากทสด คอดานสขภาพและอนามย รองลงมาคา ดานคาตอบแทน และเมอเปรยบเทยบปจจยสวนบคคลพบวา พนกงานทมเพศ อาย และระยะเวลาในการปฏบตงานทตางกน ระดบการศกษา และประเภทพนกงานตางกนมความตองการสวสดการทแตกตางกน โดยกลมพนกงานทมอายต ากวา 25 ป มความตองการสวสดการมากวากลมพนกงานทมอายมากกวา 45 ปขนไป ระยะเวลาในการปฏบตงานต ากวา 1 ป มความตองการสวส ดการมากกวาพนกงาน ท มระยะเวลาในการปฏบตงานมากกวา 7 ป ขนไป และระดบการศกษาปรญญาตรมความตองการสวสดการมากวาระดบปรญญาโท และระดบปรญญาเอก พบวาพนกงานสายสนบสนนมความตองการสวสดการมากกวาสายวชาการ

122

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ (ตอ)


ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ คณศร ภนคม (2553) ศกษา เรองรปแบบทเหมาะสมในสทธ

การจดสวสดการ และสทธประโยชน เพอพฒนาองคกรสมหาวทยาลยใน ก ากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลย อบลราชธาน

พบวา ม 2 ประเภททเออตอการพฒนาองคกรคอ 1) สทธสวสดการทจดสรรโดยรฐบาล และมหาวทยาลยจดสรรเอง และสวสดการทบคลากรสายสอนตองการ เรยงจากมากไปนอย ไดแกดานสขภาพการประกนสขภาพ ดานการศกษา ดานทอยอาศย ดานเศรษฐกจ และกระบวนการยตธรรม ดานประกอบอาชพ และดานบรการสงคม ส าหรบสทธประโยชนไดแกสทธในการไดรบคาตอบแทนเปนปจจยทส าคญทสด สทธประโยชนหลงจากออกจากราชการ และสทธในการลาโดยไดรบเงนเดอน ผ บรหารควรก าหนดแผนงานนโยบายดานสวส ดการและสทธประโยชน จดต งคณะกรรมการบรหารสวสดการและสทธประโยชน มการตดตามและประเมนผลดานสวสดการ นอกจากนย งพบตวชว ด ท มความส าคญ 5 อนดบแรกในการการจดสวสดการและสทธประโยชนของบคลาการมหาวทยาลยอบลราชธาน ไดแก ดานการไดรบคาตอบแทนในรปเงนเดอนมความส าคญมากทสด เงนประจ าต าแหนง ตวประโยชนหลงออกจากราชการ ในรปบ าเหนจ บ านาญ เงนสวสดการคารกษาพยาบาล มหาวทยาลยควรจดตงองคกรทไมยดตดกบระบบราชการใหมากขน

องคณา กนธยะ (2553)

การศกษาเปรยบเทยบสทประโยชน และสวสดการระหวางขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม

พบวา ขาราชการไดรบสทธประโยชนและสวสดการ ไดเปรยบกวาพนกงานมหาวทยาลยในทกดาน รวมทงปญหาและอปสรรคของการบรหารบคคลในระบบใหมดานการก าหนดเงนเดอนและคาตอบแทนมขอจ ากดดานงบประมาณ เชนเดยวกนกบการมขอจ ากดในดานงบประมาณของมหาวทยาลย ทจะน าไปใชในการจดสวสดการเชนกน

สมตร สวรรณ และคณะ (2552)

การจดระบบเงนเดอนและสวสดการเพอการพฒนาองคสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ:บทสะทอนจากพนกงาน มหาวทยาลย

พบวา พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการสวนใหญมความคดเหนไมพอใจในหลายเรอง ไดแก เงนเดอนขนตน การเลอนขนเงนเดอน เงนโบนส และเรองสวสดการทไดรบ หรอสถาบนจดไว ซงมความคดจะลาออก หรอเปลยนงานถงรอยละ 37.4 รวมท งการบรหารงานบคคลของพนกงานมหาวทยาลยยงขาดความชดเจน ปญหาตางๆของพนกงานไมไดรบการแกไข ต าแหนงอาจารยเปนบคลากรส าคญแตในความเปนจรงไม เปนอยางทคด และผ ทเกยวของในระดบนโยบายมการเปลยนแปลงบอย ท าใหขาดความตอเนอง

123



ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ กนกพรรณ สภลาภ และคณะ (2551)

แนวทางการจดตงกองทนสวสดการบ า เห น จบ าน าญ ของพน ก งานมห าวท ยาล ย ก รณ ศ ก ษ าขอ งมหาวทยาลยนเรศวร

พบวา ผบรหาร และพนกงานมหาวทยาลย มความตองการทจะใหกองทนบ าเหนจบ านาญของพนกงานมหาวทยาลย เกดขนไดจรง แนวทางในการจดตงและด าเนนการดงกลาว จะเปนทางเลอกทด เหมาะสม และมความเปนไปได สามารถเปนขอมลใหกบมหาวทยาลยนเรศวร น าไปก าหนดเปนนโยบายในการแกไขปญหา เสรมสรางขวญและก าลงใจใหแกพนกงานมหาวทยาลยนเรศวร

สายณห ทงกวาง (2551)

สภาพปญหาและอปสรรคของการบรหารจดการดานสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช

พบวา กลมตวอยางสวนใหญ มความคดเหนตออปสรรคของการบ รหารจดก ารดานสวส ดการในดาน ตางๆ ไดแ ก ดานค ารกษาพยาบาล ดานสวสดการกองทนเงนทดแทน และเงนสะสมสมทบ ดานสวสดการรถรบสงบคลากรมหาวทยาลยโดยรวมอยระดบปานกลาง

มนญ บรรณวงศลป และคณะ (2550)

การวเคราะหรปแบบและโครงสราง เงนเดอนคาตอบแทนและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยขอนแกน

พบว า ก ารก าห นดค าจางของพนก งาน มห าวท ยาลยน น มหาวทยาลยแตละแหงไดก าหนดคาจางออกเปน 4 ลกษณะ คอ ก าหนดเปนเทาของเงนเดอน ซงก าหนดตามสายงานไว สายอาจารย /ผสอน อยระหวาง 1.5-1.7 เทาของเงนเดอนขาราชการ และสายสนบสนนวชาการอยระหวาง 1.25-1.5 เทาของเงนเดอนขาราชการ ส าหรบรปแบบโครงสรางเงนเดอนคาตอบแทนและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยทคณะผวจยไดน าเสนอ ควรแยกเปน 2 บญช คอ สายผสอน สายสนบสนน โดยใหเลอนเปนรอยละของเงนเดอนทไดรบตลอดป แตไมเกนรอยละ 5 โดยก าหนดขนเงนเดอนเปนขนต าสด และขนสงสด ควรก าหนดอตราเงนเดอนสายสอน 1.5 เท าของเงนเดอนขาราชการและสายสนบสนน 1.4 เทาของเงนเดอนขาราชการ ควรเพมคาตอบแทนตามประสบการณ ในสวนของสวสดการ ควรจดต งกองทนคารกษาพยาบาลทเบกจากกองทนประกนสงคมไมได ควรมกองทนสวสดการ ควรมเงนกยมเพอจดหาซอทอยอาศยเปนของตนเอง ควรมกองทนคารกษาพยาบาลส าหรบบตร คสมรส บดามารดา และกองทนการศกษาบตร

124



ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ อภชญา เธยรวรกจ (2550)

ป จจย ท ม ผล ตอความตองการผลประโยชนเกอกลของขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลย เท ค โน โล ย ร าช ม งค ล ใน เข ตกรงเทพมหานคร

พบวา ขอเสนอแนะทนาสนใจ 3 ประการ คอ 1) มหาวทยาลยแตละแหงควรใหขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยของตน มสวนรวมในการออกแบบ หรอเสนอความตองการของตน เพอใหการจดสรรผลประโยชน เกอกลภายในสวนราชการตรงกบความตองการของบคลากร 2) การปรบปรง หรอพฒนา ผลประโยชนเกอกล ท รฐบาลรบผดชอบใหแกขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ควรค านงถงปจจยดานเศรษฐกจ ดาน สขภาพอนามยและการรกษาพยาบาล ดานนนทนาการ และดานการเพมพนประสบการณ และ 3) ควรใหความส าคญดานสขภาพอนามยและการรกษาพยาบาล และดานการเพมพนประสบการณเปน อนดบแรก

125

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ 2.งานวจยทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงาน มหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ จอหนนภดล วศนสนทร (2557)

ศกษาเรอง ความคดเหนและความตองการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม

ผลการวจยทส าคญดงน 1) ความคดเหนตอสวสดการ พบวาประเดนคาตอบแทน พบการแสดงความตองการ อาท ตองการใหมหาวทยาลยปรบปรงอตราคาจาง/เงนเดอน ให เทยบเทากบมห าวท ยาลย อน เพ อก ารแข งขน และ รกษ าบ คล ากร ท มความสามารถไว ตองการใหมหาวทยาลยให คาจาง/เงนเดอน แกพนกงานมหาวทยาลยได ประเดนสวสดการ พบการแสดงความตองการเพอเรยกรอง การสนบสนนเพอสรางแรงจงใจในการพฒนาผลงานทางวชาการหรอความตองการใหลดเงอนไขทยงยากซบซ อนในการขอทน ศกษาตอ ความตองการให จดสรรงบประมาณเพอการศกษาดงานยงตางประเทศ ประเดนสญญาจาง พบการแสดงความตองการเพอเรยกรอง อาท ตองการใหมหาวทยาลยมการตอสญญาจาง เรมจาก 1 ป ตอเปน 4 ป แลวตอเปนจนถงอาย 60 ป หรอเปนทยอมรบของทกฝาย ดงนองคการศกษาของรฐควรใหความสนใจกบการพฒนาศกยภาพและความสามารถของทรพยากรบคคล และสงทจะตองด าเนนการอยางตอเนองควรสรางระบบในการพฒนาผลงานทางวชาการ มแนวทางการสนบสนนการพฒนาบคลากร มระบบจงใจเพอใหเกดการพฒนาผลงานทางวชาการ การมสวนรวมในการวางแผนจดสรร สทธประโยชนและพฒนาความสามารถของบคลากร ควบคไปกบระบบการรกษาคนใหอยกบองคกร โดยใชการจงใจ การสรางขวญและก าลงใจใหบคลากรมความรสกอยากทจะท างานรวมกบองคการนนๆ ตลอดไป

วบลย พทธวงศ (2555) การเปรยบเทยบความกาวหนาในเสนทางอาชพของขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม

พบวา ปจจยดานเพศ วฒการศกษา อายงาน กลมสาขาวชา และ

เงนเดอนทไดรบในปจจบน มผลตอความกาวหนาในการไดรบการ

แตงตงใหด ารงต าแหนงทางวชาการ นอกจากน มขอเสนอแนะท

นาสนใจ คอ ควรมหนวยงานสวนกลางรบผดชอบเฉพาะงานพจารณาความกาวหนาในอาชพของบคลากรมหาวทยาลยโดยตรง

และควรจดสรรงบประมาณส าหรบการพฒนาบคลากรฝายวชาการ

อยางเพยงพอและเหมาะสม

126

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ (ตอ) 2.งานวจยทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงาน มหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ สนทร ส าเภาทอง (2554)

ความสมพนธระหวางความพงพอใจในระบบบรหารงานกบการรบรความกาวหนาในการท างานของพน ก งาน มห าวท ยาล ย : กรณศกษาพนกงานมหาวทยาลยส ายส น บ ส น น ว ช าก าร ข อ ง มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

พบวา พนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ทมต าแหนงงานในระดบทสงยอมตองมความรบผดชอบในงานทมความส าคญตอองคการ และตองใชความร ความสามารถ ประสบการณทมอยอยางเตมท ท าใหตองมการรบรความกาวหนาในการท างานไดมากกวา ในขณะทพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนวชาการ ทมต าแห น งงานในระดบ ท ต ากว า ใช ความ ร ความสามารถ ประสบการณทมอยกจะนอยกวา

นวระ ทาสวรรณ และรจนา แสงตาล (2551)

ศกษาความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

พบวาความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยราชภฏ สวนใหญ มความตองการใหมหาวทยาลยจดใหมสวสดการดานการสงเสรมทนการศกษาบคลากรมากทสด ระดบความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมโดยภาพรวมอยในระดบมาก ไดแก ดานสขภาพอนามย ดานทพกอาศยในมหาวทยาลย ดานการศกษา ดานการสะสมทรพยและดานอนๆ ขอเสนอแนะปรบปรงเกยวกบการจดสวสดการยงคงสภาพเดมอยาง ท เปนอยแ ตป รบ ให ด ขน โดยเฉพาะสวส ดก ารด านทนการศกษาแกบคลากรใหเพมมากขนเพอการพฒนาตนเองควบคไปกบความกาวหนาทางนวตกรรมและการพฒนาทางดานเทคโนโลย ซงจะสรางความพงพอใจใหพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการสงขนจากทเปนอยได

วรรณะ เวชพราหมณ(2551)

ทศนะของพนกงานตอความมนคงใน ก ารท าง าน ข อ งพ น ก ง านมห าวท ย าล ย ส ายสนบ ส น นวชาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

พบขอเสนอแนะทนาสนใจ คอมหาวทยาลยธรรมศาสตรควรทบทวนนโยบายดานคาจาง โดยการศกษาเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยในก ากบของรฐแหงอน รวมทงมการวางแผน หรอ ก าหนดทศทางนโยบายดานคาจางในอนาคต ทบทวนนโยบายสวสดการวามรปแบบและอตราทเหมาะสมตรงกบความตองการ












127

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ (ตอ) 2.งานวจยทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงาน มหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ อมรรตน ทองชมสน (2551)

กระบวนการตด สนใจเป ล ยนสถานภาพจากขาราชการ เปนพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษามหาวทยาลยเชยงใหม

พบวา ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจเปลยนสถานภาพจากขาราชการเปนพนกงานมหาวทยาลย คอ เงนบ าเหนจบ านาญทไดรบ มความส าคญมากทสด ความตองการตอแนวทางการบรหารงานบคคล เมอมหาวทยาลยเปลยนเปนองคกรในก ากบ คอ ใหมหาวทยาลยพฒนาบคลากรในทกดานครอบคลมทกสายงาน ดานสวสดการ ตองการใหดแลเรองการรกษาพยาบาลใหกบครอบครวพนกงานโครงสรางบญชเงนเดอนพนกงานมหาวทยาลยโดยมแนวทางการพจารณาขนเงนเดอนใหพนกงานมหาวทยาลย ไมตางไปจากระบบราชการ เปนไปตามเกณฑและมาตรฐานระดบเดยวกน

ณทฐา กรหรญ (2550)

ศกษาดานความพงพอใจในการป ฏ บ ต ง า น ข อ ง พ น ก ง า นมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ผลการศกษาพบวา พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการและสนบสนนวชาการ มความพงพอใจในการปฏบตงานดานความมนคงในระดบมากสวนดานอนๆมวตถประสงค10 ดาน คอ ดานความส าเรจในการท างาน ดานการไดรบการยอมรบนบถอ ดานลกษณะของงานทปฏบต ดานความรบผดชอบ ดานความกาวหนาในต าแหนงงาน ต าแหนงนโยบาย/แผนและการบรหารงาน ดานเงนเดอน และผลประโยชนเกอกล ดานความสมพนธกบเพอนรวมงานและผบงคบบญชา ดานสภาพการท างาน และดานความมนคงในงาน ความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทมเพศ อาย และระดบการศกษา บทบาทหนาทและประสบการณในการท างานทแตกตางกน มความพงพอใจทไมแตกตางกน

สชาดา แสงดวงด (2550)

ศกษาการพฒนาอาจารยสาขานเทศศาสตรในประเทศไทย

พบวา สภาพปญหาทตองเรงพฒนา 3 อนดบแรก ไดแก การพฒนาคณภาพผลงานวชาการ มาตรฐานการเรยนการสอน การพฒนาดานจรยธรรมวชาชพ และการพฒนาดานคณวฒ ต าแหนงทางวชาการและความเชยวชาญเฉพาะดาน ซงอปสรรคในการพฒนาไดแก ปญหาการสอสาร ขาดเครอขายการสอสารในกลมสาขาวชาเดยวกน ขาดการบรหารดานการพฒนาอาจารยอยางจรงจง อาจารยทขาดความมงมนในการพฒนาตนเองและบทบาททางวชาการ สวนแนวทางการการพฒนาอาจารยควรเนนสรางความเชยวชาญเฉพาะดานใหชดเจน พฒนาระบบการสอสารในองคกรเพอสรางเครอขายความรวมมอระหวางอาจารยในสาขาวชาเดยวกน พฒนาระบบการบรหารจดการทสงเสรมการพฒนาคณวฒ ต าแหนงวชาการและความสามารถในการปฏบตภารกจของอาจารย

128


2.งานวจยทเกยวของกบความมนคง และโอกาสความกาวหนาในอาชพของพนกงา มหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ กลยรศม ทณรตน (2556)

ผ ล ก ร ะ ท บ ข อ ง ก า รบ ร ห า รค า ต อ บ แ ท น ท ม ต อ ค ว า มกระตอรอรน ในการท างานของบคลากรสายวชาการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ

พบวา บคลากรสายวชาการ มความคดเหนดวยเกยวกบการบรหารคาตอบแทนโดยรวม ดานความยตธรรม ดานการจงใจ ดานความมนคง ดานความควบคม ดานความสมดล และดานความเพยงพอ อยในระดบมากทกดาน เนองจากมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ เปนองคการทางดานการศกษา และนโยบายของส านกงานการอดมศกษาให มการพฒนากระบวนการทเกยวกบคาตอบแทนอยางตอเนองเพอรกษาบคลากรทมความรความสามารถใหอยกบองคการไดนาน ไมวาจะเปนคาตอบแทนทเปนตวเงนและคาตอบแทนทไมเปนตวเงน สามารถตอบสนองความตองการของบคลากรท งดานสวนตว ดานครอบครว และดานการใชชวตในสงคมท าใหบคลากรเกดความพงพอใจในคาตอบแทนทไดรบ

ชตมา คณนะ (2556) ความสมพนธระหวางการรบ รความยตธรรมในการประเมนผล การปฏบตงาน แรงจงใจในการท างาน และพฤตกรรมการเปนส ม าช ก ท ด ข อ งอ งค ก ารข อ งพนกงานมห าวทยาลยราชภฏธนบร

พบวา พนกงานทมอายงาน 7-9 ป มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดานความรบผดชอบใหความรวมมอมากกวาพนกงานทมอายงาน 1-3 ป และพนกงานทมอายงาน 10 ปขนไป เนองจากพนกงานทมอายงาน 7-9 ป จะอยในชวงทพนกงานตองการสรางความมนคงใหกบตนเอง และมความเชอมนในองคการในระดบหนง พนกงานมความเขาใจในกระบวนการ กฎเกณฑ ขอก าหนดตางๆ ขององคการไดด และอยในชวงทจะกาวสต าแหนง หนาทความรบผดชอบทสงขน ท าใหพนกงานมความเตมใจปฏบตงานใหแกองคกรอยางเตมทและมสวนรวมในเรองตางๆ ขององคการ

ภคณฏฐ สวสดวศษฎ (2556)

ความสมพนธของความพงพอใจในการท างานกบคณภาพชวตการท างานและความผกพนในองคกรศ ก ษ า เป ร ย บ เท ย บ ร ะ ห ว า งข า ร า ช ก า ร แ ล ะ พ น ก ง า นมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

พบวา การทมหาวทยาลยก าหนดอตราคาจางทสง และเหมาะสมกบปรมาณของงาน รวมถงผบรหารใหความเปนธรรมและมการน าเอาระบบการเลอนขนเงนเดอนมาใช ซงสงผลใหพนกงานและขาราชการ สามารถพฒนาตนเองและสรางความกาวหนาในสายงานอาชพได โดยการใหโอกาสไปศกษาดงานจากตางประเทศ และไดรบการสงเสรมไปฝกอบรมหรอสมมนาตางๆ เพอทจะท าใหพนกงานมความร สามารถเลอนต าแหนงสงขนไปไดในอนาคต








129

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ

3. งานวจยทเกยวของกบความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงานและคณภาพ ชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ มยร แกวประภา (2552)

คณภาพช วตในการท างานของพ น ก ง า น ม ห า ว ท ย า ล ย มหาวทยาลยแมโจ

พบวา คณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยอยในระดบมากคอ ดานการพฒนาความสามารถของบคคล ไดแก พนกงานมหาวทยาลยมโอกาสใชความร ความสามารถ ในการปฏบตงานอยางเตมท พนกงานมหาวทยาลยไดรบโอกาสใหปฏบต งาน ททาทายความ ร ความสามารถ งาน ทพนกงานมหาวทยาลยรบผดชอบอย ท าใหพนกงานมหาวทยาลยไดพฒนาทกษะในการท างาน พนกงานมโอกาสรบการฝกอบรมเพอเพมพนความรและทกษะในการปฏบตงานอยเสมอ ผ บ งคบบญชาใหความส าคญดานความกาวหนาและความมนคงในงาน ไดแก ต าแหนงหรอสายงานทพนกงานมหาวทยาลยปฏบตอยมโอกาสกาวหนาทดเทยมกบต าแหนงหรอสายงานอน การปฏบตงานในหนวยงานน ท าใหพนกงานมหาวทยาลยมโอกาสประสบความส าเรจในชวตตามทพนกงานมหาวทยาลยมงหวงไว พนกงานมหาวทยาลยมโอกาสไดรบเลอนขน เลอนต าแหนงในสายงานอยางเหมาะสม

อาทตตยา ดวงสวรรรณ (2551)

การศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการท างานและความผกพน ตอองคกร ระหวางขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร

พบขอเสนอแนะเชงนโยบายทนาสนใจ คอ 1) รฐควรมนโยบายเพอพฒนาคณภาพชวตการท างาน เชน อาจต งหนวยงาน หรอกองทนในการสงเสรมคณภาพชวตการท างานแกขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยรวมกน 2) ควรจดตงคณะกรรมการเกยวกบสวสดการ หรอกรรมการตางๆทเกยวของกบคณภาพชวตการท างานรวมกนทกหนวยงาน และ 3) รฐบาล กระทรวงศกษาธการ และหนวยงานทเกยวของ ควรท างานรวมกนอยางจรงจงในการพจารณาความเปนธรรม และสนบสนนคณภาพชวตการท างานใหแกขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลย

เวยน (2003) ผลกระทบจากแรงจงใจตอคณภาพชวตของการท างาน

พบวา แรงจงใจนนมความส าคญกวาคาตอบแทนและผลประโยชน และถาหากพนกงานมการรบรเกยวกบการบรหารงานบคคลกจะท าใหผลรางวลและคณคาในตนเองเพมขน แรงกระตนทเพมขนกจะน าไปสการเพมผลผลตซงกจะไดรบคาตอบแทนทสงขนตามไปดวย ฉะนนเมอการท างานมแรงจงใจแกพนกงานสง จะแสดงถงการมคณภาพชวตการท างานตามไปดวย




130

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ 4. งานวจยทเกยวของกบการบรหารงานบคคล สวสดการและการสงเสรมสขภาพ ความผกพนตอองคการและสวสดภาพของพนกงานมหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ แมคโดนลด (2001) การพฒนาการวดคณภาพชวตการ

ท างาน การศกษานจะศกษาทง ระดบบคคล ระดบกลม และระดบองคกรซงการศกษานจะใชตวบงช 7 ดาน ดงน การสนบสนนจากผบงคบบญชา ปราศจากความเครยดในการท างาน เงนเดอนและประโยชนเกอกล ความพงพอใจในงาน ความทาทาย และการไดใชทกษะและมอสระในการท างานความสมพนธกบเพอนรวมงาน ความรบผดชอบในงาน การสอสาร การตดสนใจ และความปลอดภย

ถตรน พมพาภรณ (2559)

อทธพลของคณภาพชวตในการท างานทมตอความตงใจคงอยในงานผานความผกพนในอาชพของอาจารยสถาบนอดมศกษาในก ากบของรฐแหงชาต

พบวา ความสมดลชวตกบการท างานรวมท งคาตอบแทนและสวสดการมอทธพลเชงบวกกบความผกพนในอาชพอาจารยสถาบนอดมศกษา เพราะปจจบนผคนตางใหความสนใจกบความสมดลกบการใชชวตมากขน ซงนบเปนสาเหตส าคญทท าใหอาจารยในสถาบนอดมศกษาตางมความตองการความสมดลในชวตทงการท างานและชวตนอกเวลาท างาน สวนเรองคาตอบแทนและสวสดการ หากไดรบคาตอบแทนเหมาะสมตามภาระงานในวชาชพ เพอจงใจใหมการปฏบตงาน และเสรมสรางฐานะความเปนอยของครอบครวผปฏบตงานใหดขนกยอมสงผลตอความพงพอใจในงานและเกดความผกพนในอาชพ รวมทงการตงใจคงอยในอาชพนอยางแนนอนจะเหนไดวาอาชพอาจารยเปนอาชพชนสงทมความส าคญตอการพฒนาประเทศทมความกาวหนา ดงน นความผกพนของอาชพอาจารยจงนบวามความจ าเปนตอการประกอบอาชพ น จะ ส งผล ตอความต งใจคงอย เพ อส ร างคณประโยชนใหกบประเทศชาตตอไป

131

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ 4.งานวจยทเกยวของกบการบรหารงานบคคล สวสดการ และการสงเสรมสขภาพ ความผกพนตอองคการและสวสดภาพของพนกงานมหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ จรส ปนธ และ คณะ (2558)

สท ธ และสวส ด ก ารพนก งานมหาวทยาลยเชยงใหม

พบวา ดานทพกอาศย สภาพแวดลอมมความตองการใหมความสงบรมรนในระดบมาก และพนกงานสวนใหญเหนดวยกบการสรางทพกอาศยแบบอาคารชด แมวาจะมการเกบคาบรการในการพกอาศย ซงการตดสนใจเขาพกจะขนอยกบเงอนไขการบรการ ประเภททพกและสถานทตง และมความคดเหนเกยวกบดานการตงกองทนส ารองเลยงชพ และดานเงนชวยเหลอจากกองท โดยมความคดเหนเกยวกบการจดสทธและสวสดการในระดบมาก ดงนนมหาวทยาลยควรจะไดรบทราบความคดเหนเกยวกบสทธและสวสดการทมหาวทยาลยไดจดใหแกพนกงานมหาวทยาลยวาปจจบนมการจดสวสดการทส าคญ ๆ ใหกบพนกงานไดเหมาะสมมากนอยเพยงไร หรอตองแกไขเพมเตมในการจดสวสดการอยางไรบางควรน าความคดเหนเหลานไปเปนแนวทางในการพฒนาสวสดการของมหาวทยาลยตอไป

ศรณย พมพทอง (2557)

ศกษาเรอง ปจจยเชงเหตทเกยวของกบ ก ารค งอย ใน อ งค ก ารขอ งพนกงาน มหาวทยาลยสายวชาการ

พบวาการสรางความพงพอใจในงานตอบสนองความตองการของแตละบคคลจะเปนในเรองความส าเรจในการท างาน การไดรบการ

ยอมรบนบถอ ความกาวหนาในต าแหนงงาน นโยบายการ

บรหารงาน เงนเดอนผลประโยชนเกอกล ความสมพนธกบเพอน

รวมงานผบงคบบญชา สภาพการท างาน ความมนคงใน เปนการ

เพมระดบความพงพอใจในงานได นโยบายดานทรพยากรมนษยมอทธพลตอการคงอย คอองคประกอบของนโยบายดานทรพยากร

มนษยจาก การมสวนรวมของพนกงานโดยการแบงปนขอมล และ

รบฟงความคดเหน ความมนคงในการจางงาน การจายคาตอบแทน

และการลดความแตกตางเนนการใหความส าคญกบบคลากรทกระดบและทกหนาทพนกงานรสกมความผกพน ตอองคการ และ

ความพงพอใจในงาน

132

ตารางท 2.6 สรปการสงเคราะหงานวจยทเกยวของกบการจดสวสดการ ของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ (ตอ) 4.งานวจยทเกยวของกบการบรหารงานบคคล สวสดการ และการสงเสรมสขภาพ ความผกพนตอองคการและสวสดภาพของพนกงานมหาวทยาลย

ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ สภาพร ขนทอง และคณะ (2555)

ศกษาเรอง ความพงพอใจในการป ฏ บ ต ง า น ข อ ง บ ค ล า ก รมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย

พบวามความพงพอใจในดานความส าเรจในการท างานมากทสด คอบคลากรมหาวทยาลยมความพงพอใจในการปฏบตงานไดตามหนาทและไดรบความส าเรจตามเปาหมาย และมความพงพอใจต าสดดานคาตอบแทนและสวสดการ คอบคลาการมความตองการทจะไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบวฒการศกษา อายการท างาน ความรความสามารถ ผบรหารตองใหความส าคญในดานกาบรหาร คาตอบแทนและสวสดการใหแกบคคลากรเพราะคาตอบแทนเปนสงก าหนดมาตรฐานในการครองชพการเสรมสรางสถานะภาพทางสงคม คาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรมจะกระตนใหผปฏบต งานมขวญและก าลงใจในการปฏบตงานมากเชนกน นอกจากนคาจางคาตอบแทนและสวสดการเปนองคประกอบส าคญทจะกอใหเกดความพงพอใจจากงาน

อาทตยา ลาภผลพนทว (2553)

ศกษาผลกระทบของประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยทมตอความผกพนในองคกรและเจตนาใน ก ารล าอ อก ข อ งพ น ก งานมหาวทยาลยมหาสารคาม

พบวา พนกงานมหาวทยาลยมหาสารคามมความคดเหนเกยวกบการมประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยของมหาวทยาลยโดยรวมอยในระดบปานกลาง สวนรายดานทมความคดเหนอยในระดบมาก ไดแก การคดเลอกพนกงาน การออกแบบงาน สวนความคดเหนเกเกยวกบการมความผกพนในองคกรโดยรวมและรายดานอยในระดบมาก ไดแก ดานความเชอ การยอมรบคาเปาหมายและคานยมขององคกร และดานความปรารถนาคงความเปนสมาชกขององคกร และมความคดเหนเจตนาในการลาออกอยในระดบนอย ในสวนการวเคราะหความสมพนธของประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยมความสมพนธผลกระทบเชงบวกกบความผกพนในองคกร และมความสมพนธเชงและผลกระทบเชงลบกบเจตนาในการลาออกของพนกงานมหาวทยาลยมหาสารคาม นอกจากนน ความผกพนในองคกรมความสมพนธและผลกระทบเช งลบกบ เจตนาในการลาออกของพนกงานมหาวทยาลยมหาสารคาม

133


ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ ทวพนธ พวสรรเสรญ (2552)

ความ ผ ก พน ต อ อ งค ก ารขอ งอาจารยมหาวทยาลยภาครฐในเขตกรงเทพมหานคร

พบวา ปจจยทมผลตอความผกพนในองคการของอาจารยปจจยทมอทธพลมากทสด คอ บรรยากาศเชงจรยธรรม รองลงมาคอ ความพงพอใจในงาน ผน าแบบเนนงาน และสภาพจตตามล าดบ แสดงใหเหนวาอาจารยมหาวทยาลยในเขตกรงเทพมหานครมความมงหวงใหมหาวทยาลยเปนแบบอยางของความซอสตย มคณธรรมและจรยธรรม รวมทงตองการใหมธรรมาภบาลในมหาวทยาลย ในสวนของภาพรวมไดอธบายถงการวเคราะหรายไดสวนใหญของอาจารยมหาวทยาลยมฐานะทางเศรษฐกจทพอเลยงตวได เนองจากระบบมหาวทยาลยยงมรายไดอนๆ เชน เงนประจ าต าแหนง สวสดการ และผลประโยชนเกอกล จากการท าผลงานวจย งานบรการสงคมตางๆ ท าใหสถานภาพทางรายไดของอาจารยมหาวทยาลยจดอยในเกณฑทด

พชญาภา ยนยาว (2552)

รปแบบการบ รห ารท รพยากรบคคลในสถาบนอดมศกษา

พบว า ป จจย ท จ า เป น ตอก ารบ รห ารท รพ ยากรบ คคล ในสถาบนอดมศกษา มองคประกอบ 7 ประการ ไดแก 1) การจดการองคการ 2) การตดตอสอสาร 3) ความเชยวชาญในวชาชพ 4) การมงผลสมฤทธ 5) การบรหารความเปลยนแปลง 6) จรรยาบรรณในวชาชพ 7) การบรการทด รวมท งรปแบบการบรหารทรพยากรบคคลในสถาบนอดมศกษา

ณฐพล สมศร (2552)

ศกษาเรอง การศกษาเปรยบเทยบความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานของขาราชการสายส น บ ส น น ก บ พ น ก ง าน ส ายส น บ ส น น ขอ งม ห า วท ย าล ยรามค าแหง

พบวา ทงขาราชการสายสนบสนนและพนกงานมหาวทยาลยสายสนบสนนมความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานในดานความรบผดชอบมากทสดคอ มความรบผดชอบ เขาใจในบทบาทหนาทของตนเองมาปฏบตงานอยางสม าเสมอ รองลงมาดานบคลากร ดานความตองการทางสงคม ดานความมนคงในงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างานและดานเงนเดอนและสวสดการ อยในระดบใกลเคยงกน และเพอใหเกดแรงจงใจเพมขน ควรหาบคลากรชนหวหนาทมความเขาใจทางดานสายงาน สถานทท างานควรจดให มความเปนสดสวนและให เออตอการปฏบตงาน บคลากรควรไดรบโอกาสสนบสนนใหศกษาตอในระดบทสงขน มบทลงโทษอยางชดเจนและยตธรรมตอทกฝาย

134


ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ สเตลลา (2015)

ศ ก ษ าสภ าวะก ารท างาน ของบคลากรมหาวทยาลย ความผกพนตอองคกร และประสทธภาพดานการบรหารจดการของมหาวทยาลยในประเทศไนจเรย

พบวา ปญหาดานความพงพอใจเกยวกบทรพยากรการเรยนการสอนและสงอ านวยความสะดวก เปนปญหาทยงคงมอยในปจจบนทสงผลตอประสทธภาพการบรหารงานของระบบมหาวทยาลย ในขณะทปจจยทมความส าคญตอความผกพนในองคกรของบคลากรคอ ความกาวหนาในการท างาน และบคลากรยงกงวลในประเดนทเกยวกบเงนเดอนและสวสดการทไดรบ ซงมผลตอการตดสนใจทจะท างานอยในองคกรตอไปรวมถงการเทยบเคยงกบเพอนในวชาชพเดยวกนทปฏบตงานในมหาวทยาลยอนดวย

อบดลมฮมหมด (2015)

ศกษาปจจยความพงพอใจในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย: ก ร ณ มห าวท ย าล ย เอกชน ในบงกลาเทศ

พบวาปจจยทมผลตอความพงพอใจในการท างานนน ไดแก การไดรบการสนบสนนจากหวหนางาน ความปลอดภยในการท างาน โอกาสในการฝกอบรมและพฒนาตนเอง การสอนงาน และโอกาสในความกาวหนาในการท างาน รวมถงสภาพแวดลอมในการท างาน ตลอดจนวฒนธรรมองคกรและนโยบายในดานการสงเคราะหและใหความชวยเหลอแกบคลากร โดยประเดนส าคญในการสรางความพงพอใจในการท างาน คอ ความปลอดภยในการท างานและสภาพแวดลอมในการท างาน

ดคสนสวฟท และคณะ (2014)

ศกษาสงทชวยปรบปรงสขภาพและสวสดภาพของพนกงาน ผลจากสถานทท างานวคตอเรยระดบภมภาค

พบวา นายจางและคณะผบรหารระดบสงใหความส าคญในอาชว อนามยและความปลอดภยมากกวาพนกงาน ผทรสกวาสขภาพจตและความสขนนไดประโยชนมากทสดจากโปรแกรมการสงเรมสขภาพ วฒนธรรมองคกรซงเปนตวสงเสรมปฏสมพนธทางสงคมของพนกงาน เปนปจจยทส าคญทกระตนสวสดภาพของพนกงานในภาพรวม สวนการเคารพความเปนสวนตวของกน การท างานทยดหยน การสนบสนนจากผบรหาร และการสอสารทด เปนปจจยทส าคญตอการสรางสภาพแวดลอมการสงเสรมสขภาพในสถานทท างาน การศกษานชใหเหนวา นอกจากสวสดการดานกายภาพแลว พนกงานตองการสวสดการการดแลสขภาพจตดวย

โมนกา (2014) ศกษาภาวะความเค รยดในการท างานของอาจารยมหาวทยาลย กรณศกษามหาวทยาลยในประเทศโรมาเนย

พบวา สาเหตส าคญทท าให เกดความภาวะความเครยดในการท างาน คอ คาจางทต า รองลงมาคอ ความสมดลระหวางชวตท างานและการใชชวตประจ าวน คาใชจายในการท างานวจยและการสอนทคอนขางสง รวมถงการไมคอยไดรบการสนบสนนดานการลงทนจากองคกรตนสงกด

135


ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ ลงแบลด และคณะ (2014)

สภาพแวดลอมทางจตวทยาของการท างาน และมาตรการสงเสรมดาน สขภาพ (Workplace Health Promotion WHP) อนมผลสบเนองต อ ก ารข าด งาน อน เน อ งจ ากสขภาพและความเจบปวยของพนกงานในองคกรตางๆ ดานการใหบรการสงคมระดบเทศบาลในประเทศสวเดน

พบวา ผบรหารทพนกงานในสงกดทใหคะแนนสภาพแวดลอมทางจตวทยาในการท างานในระดบทดและบงชวามมาตรการการสงเสรมสขภาพ จะมพนกงานทประเมนวาตนเองมสขภาพดและขาดงานจากการเจบปวยนอยกวา การวจยน ชวาสขภาพกายและใจเปนสงส าคญ องคกรควรมมาตรการและสวสดการทสงเสรมสขภาพของพนกงาน เชน ตรวจสขภาพ หรอการปองกนโรค อนจะชวยปองกนมใหพนกงาน ขาดงานได

สมทธ และคณะ (2012)

ศ ก ษ าค วามส มพน ธ ระห ว างสขภาพขององคกร ความเครยด และสขภาพ

พบวา งานวจยนเนนความสมพนธระหวางองคกร ความเครยด และสขภาพกาย โดยบงชวาบคลากรทมสขภาพดมสวสดภาพทดจะท าใหองคกรดขนโดยรวม สขภาพองคกรมผลกระทบตอสขภาพ สวนบคคลของพนกงานชายมมากกวาพนกงานหญงความเครยดสงผลตอความสมพนธระหวางสขภาพองคกรและสขภาพของบคคล

เยน และคณะ (2010) ผลตอบแทนในระยะยาวจากการลงทนโปรแกรมเสรมสขภาพของพนกงานท บรษท ยทลตมดเวสต ตงแต 1999 ถงป 2007

พบวา ผลตอบแทนการลงทน (ROI) คาใชจายการดแลสขภาพและคาเสยเวลาจากการท างาน ขยายจาก 1.29 ไปท 2.07 จาก4 ชวงระยะเวลา พรอมกบผลตอบแทนการลงทนสะสมเพมขน 1.66 ตลอดทง 9 ป การวเคราะหแนวโนมทางประวตศาสตรพนกงาน 2,753 คนในระยะยาว สงผลใหผลตอบแทนการลงทนเปน1.57 ส าหรบผเขารวมโครงการ 2,036 (t-test: p <0.005) โดยมสถตลดคาใชจายได $180 ตอคนตอป ผลการศกษานชใหเหนวาการลงทนในสวสดการดานสขภาพของพนกงานจะสงผลตอความคมคาระยะยาว โดยพจารณาจากคาตอบแทนจากการลงทน (ROI) ทเพมขน

136


ผแตง ชองานวจย ผลการวจยทเกยวของ โกเอทเซล และคณะ (2008)

ก ารบ รณ าก ารโป รแกรมก ารส ง เส รม ส ขภ าพ แล ะ ป อ งกนสขภาพของนายจาง

พบวา อาชวอนามยและความปลอดภย และการสงเสรมสขภาพในสถานทท างานแบบมออาชพในรปแบบทแตกตางกน (เรมจากการการปรบตวดานจตใจและสาธารณสข ตามล าดบ ) ทอาจสงผลตอสภาพแวดลอมในทท างาน การสอสารและการท างานรวมกนทด ขามกฎเกณฑตางๆ เปนสงส าคญส าหรบการประสบความส าเรจ โดยน ากรอบทนมนษยทพจารณาถงสขภาพและความปลอดภยของพนกงานเปนเครองมอส าคญในการท างานในดานสขภาพและผลตภาพ แนวทางปฏบตเพอบรรลเปาหมายในการจดการสขภาพและผลตภาพ ใชการบรณาการขอมลเพอคนหาวาความทาทายตอสขภาพและความปลอดภยของผ ปฏบตงานอยตรงไหน โดยมกลวธและแผนการของความทาทายตามมาดวย เปนโปรแกรมทชใหเปนปญหาในทกระดบ ตรวจสอบการประเมนผลอยางเปนทางการ เขมงวดและตอเนอง การศกษานไดน าเสนอแบบจ าลองของการใหสวสดการดานสขภาพแกพนกงาน ซงตองรวมทงดานสขภาพกายและสขภาพจต อกทงตองมการตดตามตรวจสอบผลจากการใหสวสดการดวย

ดกกลาส เรนวกค (2003)

บทบาทของผจดการฝายทรพยากรบคคล (HR)

พบวา ผ จ ดการฝายทรพยากรบคคล HR สามารถสงเสรมและขดขวางสวสดภาพของพนกงานองคกรตาง ๆ ตองพยายามแกไขปญหาน เพอทจะรกษาสมพนธกบพนกงานของตนไวไดงานน เนนวาผทมบทบาทส าคญในการสงเสรมสวสดภาพ คอผจดการ ฝายทรพยากรบคคล แตในบางกรณ การสงเสรมสวสดภาพอาจสนเปลอง องคกรจงควรมงแกปญหาใหถกจดดวย

จากตารางท 2.6 การทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ ท าใหผวจยไดแนวคดทจะน ามาเปนแนวทางในการศกษาครงน คอ แนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดสวสดการ แนวคดและทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการท างาน แนวคดเกยวกบการบรหารและพฒนาทรพยากรมนษย และแนวคดเกยวกบการบรหารคาจางเงนเดอนและคาตอบแทน แนวคดเกยวกบวธการปฏบตทเปนเลศแนวคดและทฤษฎเกยวกบคณภาพชวตการท างาน แนวคดเกยวกบความมนคงและความกาวหนาในการท างาน ผวจยไดใชวธการวจยแบบผสมทใชทงการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เนองจากการวเคราะหงานวจยทงในประเทศและตางประเทศ พบวาวธการดงกลาวสามารถใชเพอศกษา เรองเกยวกบรปแบบการจดสวสดการของ

137

พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐไดอยางมประสทธภาพ โดยผวจยเลอกแนวคดการสรางรปแบบตามแนวคดของคฟ (Keeves, 1988: 566) ซงจะประกอบดวยความสมพนธอยางมโครงสราง (Structural Relationship) เปนแนวทางในการพยากรณผลทจะเกดขน ซงสามารถจะตรวจสอบไดโดยการสงเกต รวมท งจะเปนเครองมอในการสรางมโนทศนใหมของการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย รวมกบวธการศกษาวธปฏบตทเปนเลศเพอน ามาเปนแนวทางในการก าหนดกรอบการวจย จนน าไปสการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย สามารถน ามาสรางเปนกรอบแนวคดในการวจยได ดงภาพท 2.10

138

กรอบแนวคดในการวจย

ภาพท 2.10 กรอบแนวคดในการวจย

แนวคดทฤษฎ 1. ทฤษฎความตองการของ Maslow and McClellan(1984) 2. ทฤษฎสองปจจยของ Frederick Herzberg (1969) 3. ทฤษฎการจงใจโดยเสรมแรง ทางบวกของ Skinner (1969) 4. ทฤษฎความเชอของ Vroom (1964) 5. ทฤษฎความเสมอภาคของ Adams (1975) 6. แนวคดสวสดการอาชพของ Richard (1974) 7. แนวคดคณภาพชวตการ ท างาน ของ Walton (1974)

รปแบบการจดสวสดการของ

พนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐส าหรบประเทศไทย

7 ดาน

1. ดานความมนคงและโอกาส กาวหนาในอาชพ 2. ดานความยตธรรม 3. ดานคณภาพชวตการท างาน 4. ดานการรกษาพยาบาล 5. ดานสทธประโยชน 6. ดานระบบสญญาจาง 7. ดานระบบคาตอบแทน

หลกการจดสวสดการ 1. หลกแหงความเสมอภาค 2. หลกแหงประโยชน 3. หลกแหงการสนองตอบ ความตองการ 4. หลกแหงประสทธภาพ 5. หลกแหงงบประมาณ

ศกษาความตองการสวสดการ

ของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษา

ของรฐ

ศกษาวธปฏบตทเปนเลศ ในการจดสวสดการของ

พนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ

แนวทางการพฒนาการ

จดสวสดการของพนกงาน

ในสถาบน

อดมศกษาของรฐ

ส าหรบ

ประเทศไทย

139

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยเรอง รปแบบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบ ประเทศไทย เปนการวจย ทใชระเบยบวธวจยแบบผสม (Mixed Methods) ทใชท งการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) และการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงมวตถประสงค4 ประการ คอ 1) เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2) เพอศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 3) เพอสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย และ 4) เพอเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย โดยผวจยไดก าหนดขนตอนการด าเนนการวจย 4 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ เปนการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพเพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ มรายละเอยด ดงไปตอน

การศกษาความตองการสวสดการ 1.วตถประสงค เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยใชวธการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) มรายละเอยดทเกยวของ ดงน

2. ประชากร ตวอยาง และผใหขอมลหลก ประชากร (Population) ทใชในการวจย คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบน

อดมศกษาของรฐ จ านวน 79 แหง ประกอบดวย มหาวทยาลยของรฐ (16 แหง) มหาวทยาลยในก ากบ (14 แหง) มหาวทยาลยราชภฏ (40 แหง) และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล (9 แหง) จ านวน 65,992 คน (ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2555) ตวอยาง (Sample) คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดมศกษาของรฐจ านวน 400 คน โดยเลอกขนาดของตวอยางจากสตรเครจซและมอรแกน(Krejice & Morgan, 1970) โดยใชการคดเลอกตวอยางโดยใชหลกความนาจะเปน (Probability Sampling) ผวจยจะใชวธสมตวอยางแบบช นภม (Stratified random Sampling) ซงเปนการสมตวอยางโดยแบงประชากรออกเปนชน ตามประเภทของมหาวทยาลย จากนนท าการสมตวอยางแบบงาย (Simple random Sampling) (ชชย สมทธไกร, 2554: 45) ดงตารางการคดเลอกตวอยาง ดงน

140

ตารางท 3.7 ขนาดของตวอยางของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 79 แหงซงแบงตาประเภท ของมหาวทยาลย

สถาบนอดมศกษา พนกงานมหาวทยาลย

(คน)

สดสวน (รอยละ) ขนาดของตวอยาง

(คน)

1. มหาวทยาลยของรฐ (16 แหง)

24,338 36.88 148

2. มหาวทยาลยในก ากบ (14 แหง)

25,559 38.73 155

3. มหาวทยาลยราชภฏ (40 แหง)

13,077 19.81 79

4. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

(9 แหง)

3,018 4.57 18

รวม 65,992 100 400

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา ณ วนท 30 กรกฎาคม 2555 จ านวนพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ผใหขอมลหลก (Key Informants) เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ผวจยจะสมภาษณผใหขอมลหลก ทเปนพนกงานสายวชาการ โดยใชการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Selection) จ านวน 60 คน โดยมเกณฑในการคดเลอกดงน 1. กลมผบรหารระดบสงในสถาบนอดมศกษาของรฐ ทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป 2. กลมผทรงคณวฒดานทรพยากรมนษยในสถาบนอดมศกษาของรฐทปฏบตงานมาไม นอยกวา 5 ป 3.กลมพนกงานสายวชาการเปนผทท าหนาทในการสอน การท าวจย และมความรเกยวกบขอมลการจดการดานสวสดการของสถาบนอดมศกษาของรฐ ทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย

141

1. แบบสอบถามเกยวกบความคดเหนดานสวสดการ เพอศกษาระดบสวสดการทเปนจรง และระดบสวสดการทคาดหวงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

แบบสอบถามแบงออกเปน 4 ตอน ดงน ตอนท 1 เปนขอค าถามเกยวกบสถานภาพทวไปของพนกงานในสถาบนอดม

ศกษาของรฐ จ านวน 9 ขอ อนไดแก ขอมลสวนบคคล เพศ อาย สถานภาพ วฒการศกษา ต าแหนงทางวชาการ ประสบการณท างานในสถาบนอดมศกษาของรฐ และรายไดโดยประมาณ มลกษณะค าถามเปนแบบตรวจสอบรายการ (Check - List) ตอนท 2 เปนขอค าถามเกยวกบระดบสวสดการสภาพทเปนจรงและสวสดการทคาดหวงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐจ านวน 29 ขอโดยครอบคลมเนอหาทง 4 ดานไดแก 1.ดานผลตอบแทน 2. ดานการรกษาพยาบาล 3. ดานคณภาพชวตในการท างาน 4. ดานสทธประโยชน ต อน ท 3 เป น ขอค าถ าม เก ย วกบ ระดบ ก ารจดส วส ด ก ารของพน ก ง าน ในสถาบนอดมศกษาของรฐ จ านวน 46 ขอโดยครอบคลมเนอหาทง 6 ดาน ไดแก 1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 2. ดานความยตธรรม 3. ดานคณภาพชวตการท างาน 4. ดานการรกษาพยาบาล 5. ดานระบบสญญาจาง 6. ดานระบบคาตอบแทน ตอนท 4 เปนขอเสนอแนะเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐจ านวน 7 ขอโดยครอบคลมเนอหาทง 7 ดาน ไดแก (1) ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ (2) ดานความยตธรรม (3) ดานคณภาพชวตการท างาน (4) ดานการรกษาพยาบาล (5) ดานสทธประโยชน (6) ดานระบบสญญาจาง (7) ดานระบบคาตอบแทน มลกษณะค าถามแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) ของลเครท (Likert’s Rating Scale) (Likert, 1967: 90 – 95) โดยมเกณฑในการพจารณา ดงน คาเฉลย ระดบสวสดการ 5 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงมากทสด 4 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงมาก 3 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงปานกลาง 2 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงนอย 1 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงนอยทสด

142

ตอนท 3 ขอมลเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ คาเฉลย ระดบความคดเหน 5 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบมากทสด 4 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบมาก 3 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบนอย 1 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบนอยทสด ตอนท 4 เปนแบบสอบถามลกษณะปลายเปด (Open-Ended) ทถามเรองความคดเหนขอเสนอแนะเกยวกบการจดการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ทง 7 ดาน 2. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ประกอบดวยแนวค าถามส าหรบการสมภาษณระดบลก (Indepth Interview) เกยวกบสภาพปญหา ในการจดสวสดการและสทธประโยชนอนๆ ของพนกงานมหาวทยาลย ครอบคลมประเดนค าถามดงตอไปน

1. ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ 2. ดานความยตธรรม 3. ดานคณภาพชวตในการท างาน 4. ดานการรกษาพยาบาล 5. ดานสทธประโยชน

6. ดานระบบสญญาจาง 7. ดานระบบคาตอบแทน

4. ขนตอนการสรางเครองมอในการวจยม ดงน 1. แบบสอบถาม 1.1 ศกษาขอมลพ นฐานดานแนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดสวสดการ การบรหารและพฒนาทรพยากรมนษย การบรหารเงนเดอน คาจาง และคาตอบแทน ความมนคงในการท างาน คณภาพชวตในการท างาน แรงจงใจในการท างาน รวมทงงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ เพอน าแนวคดทไดศกษามาสงเคราะหสรปเปนกรอบแนวคด 1.2 น าขอมลทไดจากกรอบแนวคดทเกยวของ มาสรางเครองมอการวจยเปนแบบสอบถาม แบงออกเปน 4 ตอน ตามทไดกลาวมาแลวขางตน

143

1.3 น าแบบสอบถามทไดสรางขน เสนออาจารยทปรกษาดษฎนพนธเพ อตรวจสอบและใหค าแนะน าในการปรบปรงแกไข 1.4 น าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบ และแกไขปรบปรงเรยบรอยแลวเสนอผเชยวชาญ จ านวน 5 ทาน ประกอบดวยผเชยวชาญดานการจดสวสดการ 3 ทาน และผเชยวชาญดานการบรหารทรพยากรมนษย 2 ทาน (ดงรายชอในภาคผนวก) 1.5 เพอพจารณาตรวจสอบความเทยงตรงตามเนอหา (Content validity) ความชดเจนของขอความ ความเหมาะสมและความสอดคลองของเครองมอการวจย โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) ของความคดเหนของผเชยวชาญ เพอพจารณาคดเลอกเฉพาะขอรายการ (Item) ทมคา IOC = 0.5 ขนไป ซงหมายถง ขอรายการนนมความ สอดคลองกบจดมงหมายและเนอหาทจะวด ดงน +1 เมอแนใจวาขอค าถามนนสอดคลองกบเนอหาทจะวด 0 เมอไมแนใจวาขอค าถามนนสอดคลองกบเนอหาทจะวด -1 เมอแนใจวาขอค าถามนนไมสอดคลองกบเนอหาทจะวด จากนนเกบรวบรวมแบบสอบถามทผเชยวชาญไดลงความคดเหนแลวมาวเคราะหความเหมาะสมและความสอดคลองของเครองมอโดยใชดชนความสอดคลองรวมทงแกไข ปรบปรง ใหเรยบรอยตามค าแนะน าทผเชยวชาญไดใหไวโดยค านวณไดตามสตร ดงน

จากสตร IOC = NΣR

ΣR = ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ N = จ านวนผเชยวชาญ ผลการทดสอบคาดชนความสอดคลอง index of item objective congruence: IOC ของความคดเหนของผ เชยวชาญจ านวน 5ทาน พบวา ความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ไดคาดชนความสอดคลองมากกวา 0.5 ทกขอ (ดงรายชอในภาคผนวก) 1.6 น าแบบสอบถามทประกอบดวยขอค าถาม ทไดจากการวเคราะหคาดชนความสอดคลอง ไปสรางแบบสอบถามแลวน าเสนออาจารยทปรกษาดษฎนพนธ เพอพจารณาและใหค าแนะน า 1.7 น าแบบสอบถามทพฒนาไดจากขอ 1.6 ซงผานการปรบปรงแกไขตามถามค าแนะน าของอาจารยผควบคมวทยานพนธ และผทรงคณวฒไปทดลองใช (Try Out) กบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ทไมใชตวอยางทใชในการวจย จ านวน 30 คน จากนน น าแบบสอบถามทน าไปทดลองใชหาคาความเชอมน (Reliability)โดยใชวธการหาสมประสทธอลฟาของครอนบาค

144

(Cronbach’s alpha Coefficient, อางองใน พวงรตน ทวรตน , 2543) วเคราะหโดยใชโปรแกรมวเคราะหขอมลทางสถตไดคาความเชอมนของแบบสอบถามแตละดาน ดงน 1.7.1 ระดบสวสดการทเปนจรงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ จ านวน 4 ดานทงหมดม 29 ขอ จ าแนกความเชอมนในแตละดาน ดงน ดานคาตอบแทน จ านวนขอค าถาม 6 ขอ คาความเชอมน 0.742 ดานการรกษาพยาบาล จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.940 ดานคณภาพชวตการท างาน จ านวนขอค าถาม 7 ขอ คาความเชอมน 0.780 ดานสทธประโยชน จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.834 1.7.2 ระดบสวสดการทคาดหวงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ จ านวน 4 ดานทงหมดม 29 ขอ จ าแนกความเชอมนในแตละดาน ดงน ดานคาตอบแทน จ านวนขอค าถาม 6 ขอ คาความเชอมน 0.750 ดานการรกษาพยาบาล จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.941 ดานคณภาพชวตการท างาน จ านวนขอค าถาม 7 ขอ คาความเชอมน 0.780 ดานสทธประโยชน จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.845 1.7.3 ระดบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ จ านวน 6 ดาน ทงหมด 46 ขอ จ าแนกความเชอมนในแตละดาน ดงน ดานความมนคงโอกาสกาวหนาในอาชพ จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.764 ดานความยตธรรม จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0. 861

ดานคณภาพชวตการท างาน จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.823 ดานการรกษาพยาบาล จ านวนขอค าถาม 7 ขอ คาความเชอมน 0.776

ดานระบบสญญาจาง จ านวนขอค าถาม 8 ขอ คาความเชอมน 0.870 ดานระคาตอบแทน จ านวนขอค าถาม 7 ขอ คาความเชอมน 0.840 1. ผวจ ยขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย เพอน าสงผตอบแบบสอบถามทเปน

พนกงานสายวชาการในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2. การเกบรวบรวมขอมลท าไดโดยการสงแบบสอบถามทผวจยสรางขนไปยง

ตวอยางทเลอกไว คอพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดมศกษาของรฐจ านวน 400 คน 3. สงแบบสอบถามพรอมหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลในการ

วจยทางไปรษณยถงพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดมศกษาของรฐ

145

4. ขอความอนเคราะหจากพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการทงหมดดงกลาวใหสงแบบสอบถามกลบคนมายงผวจ ยทางไปรษณย โดยผวจ ยไดตดแสตมปในแบบตอบกลบไวเรยบรอย

5. ผวจยน าแบบสอบถามมาวเคราะหขอมล ทไดรบกลบคนมา จ านวน 400 ชด

6. การวเคราะหขอมล 1. การวเคราะหปจจยสวนบคคลของผ ตอบแบบสอบถามโดยใชคาความถ

(Frequency) และ คารอยละ (Percentage) 2. การวเคราะหระดบสวสดการทไดรบระดบสวสดการทคาดหวงระดบการจดสวสดการทเปนจรงโดยใชคาเฉลยเลขคณต(Arithmetic Mean) และคาสวนเบยงแบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เกณฑการแบงกลมคะแนนเฉลยของระดบการปฏบตในเรองประเดนค าถามผวจยใชเกณฑในการแบงระดบคะแนนของเบสท (Best, 1977) รายละเอยดดงตอไปน คาเฉลย ระดบความคดเหน 4.50 – 5.00 หมายถง เหมาะสมในระดบมากทสด 3.50 – 4.49 หมายถง เหมาะสมในระดบมาก 2.50 – 3.49 หมายถง เหมาะสมในระดบปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายถง เหมาะสมในระดบนอย 1.00 – 1.49 หมายถง เหมาะสมในระดบนอยทสด 3. การประเมนความคาดหวงในการจดสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย โดยใชดชน

ความส าคญของล าดบความตองการจ าเปน หรอ Modified Priority Needs Index: PNIModified ท

ปรบปรงโดย นงลกษณ วรชชย และ สวมล วองวาณช (สวมล วองวาณช, 2548: 18) ซงเปนวธการหาคาความแตกตางของสภาพทเปนจรงและสภาพทควรจะเปนแลวหารดวยสภาพทเปนจรง เพอใหไดความตองการจ าเปนใหอยในชวงพสยทไมมากเกนไป โดยใชสตรในการค านวณ ดงน PNIModified = (I – D ) D

เมอ PNI หมายถง ดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน I หมายถง คาเฉลยของสภาพทคาดหวง D หมายถง คาเฉลยของสภาพทเปนจรง

146

4. การวเคราะหขอเสนอแนะจากค าถามปลายเปดใชการวเคราะหเนอหา (Content- Analysis) แลวน าเสนอในรปแบบของตารางแจกแจงความถ ผวจยจะรวบรวมขอมลทงหมดทไดจากการวเคราะห เพอเกบเปนขอมลไวใชในการด าเนนการวจยขนตอไป

ขนตอนท 2 การศกษาวธปฏบตทเปนเลศ (Best Practices)ในการจดสวสดการพนกงานใน

สถาบนอดมศกษาของรฐ

ขนตอนนเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) หลงจากทไดขอมลเชงปรมาณจากแบบสอบถามและการสมภาษณตามวตถประสงคของการวจยขนตอนท 1 แลว ผวจยจะใชการสมภาษณเชงลก (Indepth interview) และการสนทนากลมเพอศกษาวธปฏบตท เปนเลศ (Best Practices) ในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐซงมรายละเอยด ดงตอไปน วตถประสงค เปนการศกษาขอมลเกยวกบวธการปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) ในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ในทนผวจยจะใชเครองมอทใชในการวจย 2 รปแบบ ดงน 2.1.1 แบบสมภาษณ (Indepth interview) 2.1.2 แบบสนทนากลม (Focus Group) การสมภาษณ (Interviews) 2.2.1 ผวจยจะใชการสมภาษณแบบเจาะลก (Indepth interview) คอแบบสมภาษณแบบมโครงสราง เปนการสมภาษณผใหขอมลหลก ซงเปนผมความร ความเชยวชาญ และมขอมลเกยวกบการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาเปนอยางด โดยผวจยอาจก าหนดผตอบบางคนแบบเจาะจงไวลวงหนา ซงมรายละเอยดทส าคญ ดงน ผใหขอมลหลก ผใหขอมลหลก (Key Informants) คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ในสถาบนอดม ศกษาของรฐ ทสงกดอยในสถาบนอดมศกษาทเปนเลศตามเกณฑขอมลดานสวสดการของสถาบน อดมศกษาไทยทวประเทศ จากส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ปพ.ศ.2557ซงผวจยก าหนดกลมผใหขอมลโดยใชวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)โดย 1. เลอกผทมความรความเขาใจและสามารถใหขอมลเกยวกบการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาไดเปนอยางด ไดแก พนกงานสายวชาการผทมต าแหนงรองอธการบด คณบด รองคณบด หวหนาภาควชา/สาขาวชา และพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนซงเปนผ ท

147

ปฏบตงานในหนวยงานกองการเจาหนาท ทปฏบตหนาทเกยวกบงานบรหารบคคลงานดานสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยโดยตรง 2. มอายการท างาน 3-5 ป ขนไป จ านวน 30 คน ทปฏบตงานในสถาบนอดมศกษาของรฐทมขอมลสวสดการจ านวนมากทสดจากจ านวนรายการสวสดการของสถาบนอดมศกษาของรฐจ านวน 79 แหง ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาไดใหขอมลไวเมอ 30 กนยายน 2557โดยผวจยไดเลอกเกบขอมลจากสถาบนอดมศกษาของรฐ ทมจ านวนรายการสวสดการมากทสด โดยกระจายพนทออกเปนแตละภมภาคของประเทศไทยเพอใหไดขอมลทหลากหลายตามบรบทของพนทตางพนทไดสถาบนการศกษาของรฐ จ านวน 4 ภมภาค ดงน

ภาคเหนอ : มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหม ภาคกลาง : มหาวทยาลยทมแนวปฏบตทดแหงท 1 จงหวดนครปฐม ภาคตะวนออก : มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวดนครราชสมา ภาคใต : มหาวทยาลยสงขลานครนทร จงหวดสงขลา โดยผวจยไดด าเนนการสมภาษณเชงลกดวยตนเอง โดยเลอกมหาวทยาลยทมจ านวน

รายการสวสดการใหกบพนกงานในมหาวทยาลยนนๆ มากกวามหาวทยาลยของรฐในจ านวน 79แหงดวยกน อกทงมหาวทยาลยทง 4 แหงดงกลาว ยงเปนตวแทนประชากรซงอยในกลมของมหาวทยาลยในก ากบของรฐ ซงอยในสถานะออกนอกระบบท าใหการบรหารจดการเรองสวสดการมความหลากหลายมากกวามหาวทยาลยทยงไมไดออกนอกระบบ เพราะการบรหารรายไดของมหาวทยาลยทออกนอกระบบจะบรหารงานไดอยางอสระไมตองรอเบกงบประมาณจากรฐบาล ผวจยจงเลอกมหาวทยาลยทง 4 ภมภาคของประเทศไทย ไดแก

1. มหาวทยาลยทมแนวปฏบตทดแหงท 1จงหวดนครปฐม ไดจดสนทนากลม เมอวนท 28 มถนายน 2558 เปนตวแทนมหาวทยาลยภาคกลาง จ านวน 8 คน

2. มหาวทยาลยเชยงใหม ต าบลสเทพ อ าเภอเมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม ไดจดสนทนากลม เมอวนท 27 กรกฎาคม 2558 เปนตวแทนของมหาวทยาลยภาคเหนอ จ านวน 7 คน

3. มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เลขท 111 ถนนมหาวทยาลย ต าบลสรนาร อ าเภอเมองนครราชสมา จงหวดนครราชสมา เมอวนท 1 สงหาคม 2558 เปนตวแทนมหาวทยาลยภาคตะวนออกตะวนออกเฉยงเหนอ จ านวน 7 คน

4. มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ เลขท 71/1 หม 5 ถนนกาญจนวณชย ซอย 15 ต าบลคอหงส อ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา เมอวนท 1 กรกฎาคม 2558 มหาวทยาลย สงขลานครนทร เปนตวแทนมหาวทยาลยภาคใต จ านวน 6 คน

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%9B%E0%B8%90%E0%B8%A1

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B3%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%B2

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%B2

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%B2

148

รวมผใหขอมลหลกในการสนทนากลม จ านวน 28 คน ประโยชนทไดจากขอมลผวจยน าใชในการสงเคราะหเปนขอสรปความคดเหน 2.2.2 ขนตอนการสรางแบบสมภาษณ

ในการสรางแบบสมภาษณ มขนตอนดงน 1. ศกษารายละเอยดเกยวกบการสรางแบบสมภาษณ 2. จดท าแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structure interview) เกยวกบวธการ

ปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษา โดยครอบคลมเนอหาทง 7 ดาน ไดแก

(1) ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ (2) ดานความยตธรรม (3) ดานคณภาพชวตในการท างาน (4) ดานการรกษาพยาบาล (5) ดานสทธประโยชน (6) ดานระบบสญญาจาง และ

(7) ดานระบบคาตอบแทน 3. น าแบบสมภาษณทสรางเสรจแลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอท า

การตรวจสอบและปรบปรงขอค าถามใหสมบรณยงขน 4. น าแบบสมภาษณทไดปรบปรงแลวไปเกบขอมลกบกลมผใหขอมลส าคญ

2.2.3 การเกบรวมรวมขอมล และการตรวจสอบ หลงจากทผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลแลว จะท าการตรวจสอบขอมล และวเคราะหขอมล การตรวจสอบขอมลในการวจยเชงคณภาพน ใชวธการตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Triangulation) คอการไดขอมลจากหลายฝาย หรอหลายวธในการรวบรวมขอมลในเรองเดยวกน ซงเปนการตรวจสอบวาขอมลทไดนนถกตองหรอไม โดยการสอบถามผให ขอมล ในเรองทเปนประเดนเดยวกนโดยตางสถานทตางเวลาและแหลงบคคลทแตกตางกนพรอมกบสงเกตพฤตกรรม 2.2.4 การวเคราะหขอมล ในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ผวจยจะใชการตความ (Interpretation) ซงไดจากการสงเกตและสมภาษณ ทไดจดบนทกไวเปนรปธรรม หรอปรากฏการณทมองเหน และไดตรวจสอบขอมลแบบสามเสาแลว หลงจากนนท าการสรางขอสรปแบบอปนย (Inductive) โดยการเขยนประโยคหรอขอความตามกรอบแนวคดทฤษฎหรอตอบปญหาของการวจยตามทผวจยไดก าหนดไว

149

การสนทนากลม (Focus Group Discussion) มรายละเอยดทส าคญ ดงน 2.3.1 ผใหขอมลในการเขารวมสนทนากลม

ในการสนทนากลมครงน ผ วจ ยจะคดเลอกผ เขารวมสนทนากลม ซงปฏบตงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ 79 แหง โดยเลอกจดสนทนากลมเพอเกบขอมล เกยวกบวธปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ในการจดสวสดการใหแกพนกงานของมหาวทยาลย จากมหาวทยาลยใน 4 ภมภาค ของประเทศไทย เนองจากมหาวทยาลยทง 4 แหง น มจ านวนรายการ การใหสวสดการแกพนกงานของมหาวทยาลย มากกวา สถาบนอดมของรฐ แหงอนในจ านวน 79 แหงดวยกน และการเลอกเจาะจงเปนภมภาค เนองจาก จะไดเกบขอมลทมความหลากหลายในกรณทตางพนท ดงน

ภาคกลาง : มหาวทยาลยทมแนวปฏบตทด แหงท 1 จงหวดนครปฐม ภาคตะวนออก : มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวดนครราชสมา ภาคเหนอ : มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหม ภาคใต : มหาวทยาลยสงขลานครนทร จงหวดสงขลา

โดยผวจยก าหนดผเขารวมสนทนากลมไว จ านวน 28 คน ซงแบงสมาชกออกเปน 3 กลมดงน

1. กลมผบรหารระดบสงในสถาบนอดมศกษาของรฐ คอ ต าแหนงรองอธการบด หรอ ต าแหนงคณบด หรอ ต าแหนงรองคณบด ผซงท าหนาทบรหารและดแลเรองสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป จ านวน 1- 2 คน เปนผบรหารในสถาบนอดมศกษาของรฐ

2. กลมผเชยวชาญทางดานทรพยากรมนษยในสถาบนอดมศกษา คอ หวหนาฝาย บรหารงานบคคล และพนกงานกองการเจาหนาท จ านวนรวม 3 คน ทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป ในสถาบนอดมศกษาของรฐ

3. กลมพนกงานสายวชาการในสถาบนอดมศกษา คอ อาจารยผสอนจ านวนรวม 3 คน ทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป ในสถาบนอดมศกษาของรฐ

2.3.2 เครองมอในการสนทนากลม ไดแก แบบสนทนากลม เพอศกษาวธการปฏบตท เปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยก าหนดประเดนสนทนากลม โดยเปนแนวค าถามทครอบคลมเนอหาทง 7 ดานทเกยวของ ดงน

(1) ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ (2) ดานความยตธรรม (3) ดานคณภาพชวตในการท างาน (4) ดานการรกษาพยาบาล

150

(5) ดานสทธประโยชน (6) ดานระบบสญญาจาง และ (7) ดานระบบคาตอบแทน

2.3.3 ขนตอนการจดสนทนากลม เพอใหการด าเนนงานมขนตอนทเปนระบบชดเจน ผวจยไดก าหนดขนตอนการจดสนทนา

กลม สอดคลองตามค ากลาวของ สวมล วองวาณช (2550: 344-345) ทไดกลาวถง ขนตอนในการใชเทคนคการจดกลมสนทนาของ Stewart and Shamdasani (1990) สรปได ดงน ขนท 1 การนยามปญหาและก าหนดประเดนค าถามในการศกษา ผวจยจะก าหนดประเดนค าถามเกยวกบ วธการปฏบตท เปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษา ทสามารถตอบวตถประสงคใหชดเจน และเปนเหตเปนผลมากทสด

ขนท 2 การคดเลอกกลมตวอยางทเปนผเขารวมสนทนากลม ในทน ผวจยจะคดเลอกกลมตามแนวทางของ Morgan และ Scannell (1998) เหนวาขนาดของการสนทนากลม โดยทวไปจะก าหนดขนาดไวท 6 – 10 คน

ขนท 3 การก าหนดผด าเนนการสนทนา (Moderator) ซงเปนบคคลทเปนผน าและก ากบการสนทนาใหด าเนนไปตามหวขอการวจยและตามแนวทางการสนทนา เพอใหไดขอมลทตรงกบความเปนจรงและครอบคลมภายในเวลาทก าหนดไว ผวจยจะเลอกบคคลทมความรความสามารถ สอดคลองกบ Krueger (1994) วา ผด าเนนการอภปราย(Moderator) ตองใหความสนใจกบผเขารวม มความรสกทางบวก แสดงบทบาทเปนผด าเนนการอภปราย ไมใชผเขารวมแสดงความคดเหน พรอมทจะฟงสงทอาจจะไมเปนทพอใจ ใชความสามารถเฉพาะตน ในการเปนผด าเนนการจดกลมสนทนาทมประสทธภาพ

ขนท 4 การด าเนนการจดกลมสนทนา ผด าเนนการสนทนาสรางบรรยากาศใหผเขารวมสนทนามความคนเคย มการแนะน าตว การเสนอจดประสงคของการจดสนทนากลม การขออนญาตบนทกขอมลโดยใชเครองบนทกเสยง การด าเนนการสนทนาใหครอบคลมประเดนทตองการใหเกดการอภปรายครบถวน ควบคมการสนทนาใหอยในประเดน เปดโอกาสใหแสดงความคดเหนอยางเตมท โดยไมชน าค าตอบทตองการใหเกด ใชเวลาในการประชมประมาณหนงชวโมงครง แตเตมทไมควรเกน 2 ชวโมง และการประชมกลมควรจะอยภายใตบรรยากาศทสบายไมเปนทางการ โดยมการสนทนากลมแบบไมมโครงสราง ผด าเนนการอภปรายท าหนาทก ากบใหสมาชกพดคยกนในประเดนทมการก าหนดลวงหนา และสรางปฏสมพนธของสมาชกในกลม ใหกลมมการแลกเปลยนความรสก ความคดเหน ทศนคตรวมกน

151

ขนท 5 การแปลผลขอมล ขอมลในเครองบนทกเสยงจะถกถอดออกมาเปนค าสนทนา และเรยบเรยงเปนภาษาเขยนดวยตวผวจยเอง รวมทงทวนความกบเสยงบนทกเพอตรวจความถกตองของการถอดความ และศกษาท าความเขาใจเพอการท าการวเคราะหเนอหา (Content analysis) โดยการจดประเดนความคด วเคราะหประเดนส าคญแลวเขยนพรรณนาตอไป โดยใชวธการท าเครองหมายในขอความส าคญแลวมการจดหมวดหม

ขนท 6 การจดท ารายงานผลสนทนา การเขยนรายงานผลการจดกลมสนทนาเหมอนกบการจดท ารายงานการวจยทวไป ศกษาประเดน น าเสนอขอมลทเปนค าตอบในประเดนวจย แลวเขยนเปนขอคนพบ

2.3.4 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทไดจากการสนทนากลมวา ขอมลทเปนถอยค าหรอขอความทมาจากการแสดงความคดเหนของสมาชกในกลมซงอาจใชค าทตางกน แตทวามความหมายเหมอนกน เพราะฉะน นผวจยตองมการเปรยบเทยบค าตอบวามความคลายกน เหมอนกน เกยวของกน หรอไมเกยวของ นอกจากนยงตองพจารณาองคประกอบอนทเกยวของ สมาชกผเขารวมประชมพดในบรบทเดยวกนหรอไม และค านงถงน าหนกของค าตอบ ความคงเสนคงวาของค าตอบ การวเคราะหขอมลทไดจากกระบวนการสนทนากลมตองกระท าท าอยางเปนระบบ โดยมขนตอนส าคญ 5 ขนตอน คอ 1. การจดล าดบค าถามและการใหเวลาผตอบคนเคยกบประเดนค าถามทใชในการสนทนา

2. การจบประเดนทไดจากการสนทนากลมและมการบนทก 3. การตรวจสอบความถกตองของขอมลซ า ซงอาจเกดขนในกระบวนการกลมหรอเกดขน

ภายหลงโดยการใหสมาชกตรวจสอบรายงานขอเขยน 4. การตรวจสอบระหวางผด าเนนการอภปรายกบผชวย หลงการสนทนากลม 5. การแลกเปลยนรายงานระหวางผเขารวมในกระบวนการกบผเกยวของ

ในสวนของการรายงานผลขอมลนน ผวจยจะใชการถอดความจากเทป การคดพจารณาจากการบนทกยอ การตความจากความจ า และการเรยบเรยงเนอหา โดยจดหมวดหมของขอมลทไดจากการสนทนากลม แลวสรปเปนขอคนพบจากการเกบขอมล โดยน าเสนอตามหวขอทก าหนด

ขนตอนท 3 การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

ส าหรบประเทศไทย

มรายละเอยดทส าคญ ดงน

152

ลกษณะของรปแบบ ในสวนขนตอนการสรางรปแบบนน ผวจยมงเนนจะสรางรปแบบทมลกษณะเปนแบบแผน ห รอ โครงการ (Schematic Models) ตามแนวความ คดของ คฟ (Keeves, 1988: 566) ซ งจะประกอบดวยความสมพนธอยางมโครงสราง (Structural Relationship) เปนแนวทางในการพยากรณผลทจะเกดขน ซงสามารถจะตรวจสอบไดโดยการสงเกต รวมทงจะเปนเครองมอในการสรางมโนทศนใหมของการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย วธในการสรางรปแบบ จากสงทไดกลาวมาขางตน จะน าไปสการวจยเพอสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย กลาวคอ หลงจากทผวจยไดขอมลจากการศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐในขนตอนท 1 โดยการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม (Questionnaire) และ ขนตอนท 2 การศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยวธการสมภาษณและสนทนากลมแลวผวจยจะน าขอมลทงสองขนตอนทไดมาท าการสงเคราะหขอมล (Synthesis) ใหเปนองคประกอบและเงอนไขของรปแบบ เพอน ามาสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย การรบรองรปแบบ

ผวจยใชวธการตรวจสอบรปแบบ เพอรบรองรปแบบโดย น ารางรปแบบ ทสรางขนไปใหผทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน ประเมนและรบรองรปแบบ ผลของความคดเหนหรอขอแนะน าของผทรงคณวฒ ผวจยจะน ามาสงเคราะหความคดเหนของผทรงคณวฒ แลวสรป ปรบปรงรปแบบใหมความสอดคลองกบความคดเหนของผทรงคณวฒ จนไดรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ทมความเหมาะสม

คณสมบตของผทรงคณวฒ 5 ทาน มดงตอไปน เปนผเชยวชาญทมความรความเขาใจและเกยวของกบการจดสวสดการพนกงานในสถาบน

อดมศกษาของรฐ ไดแก ผบรหาร ต าแหนงคณบด รองคณบด อาจารย ผช านาญการ หรอหวหนาทรพยากรบคคล หวหนางานสวสดการ หวหนากองทนสวสดการ เจาหนาทอาวโสทปฏบตงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ทมความร ความเขาใจ และมประสบการณโดยตรงในเรองสวสดการของพนกงาน (ดงรายชอในภาคผนวก)

153

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลส าหรบการวจยในขนตอนท 3 คอ แบบรบรอง

รปแบบการวจย มลกษณะเปนแบบสอบถามความคดเหนของผทรงคณวฒ เพอรบรองรปแบบการวจย แบงเปน 2 ตอน ไดแก

ตอนท 1 เปนการประเมนความเหมาะสมเกยวกบ รายละเอยดขององคประกอบ และขนตอนในการด าเนนการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ เปนแบบรบรองรปแบบส าหรบประเมนรปแบบทผวจยไดสรางและพฒนาขน ซงเปนลกษณะค าถามแบบมาตรประเมนคาโดยใชมาตรประเมนคาตามแบบของลเครท ทมระดบการประเมน 5 ระดบไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงน 5 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบมาก 3 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบนอย 1 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบ นอยทสด วเคราะหขอมล โดยใชคาเฉลย ( ) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)เปนรายขอโดยมเกณฑแบงระดบ (Best, 1977) แบงเปนชวง แตละชวงมแปลผลดงน คาเฉลย ระดบความคดเหน 4.50 – 5.00 หมายถง เหมาะสมในระดบมากทสด 3.50 – 4.49 หมายถง เหมาะสมในระดบมาก 2.50 – 3.49 หมายถง เหมาะสมในระดบปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายถง เหมาะสมในระดบนอย 1.00 – 1.49 หมายถง เหมาะสมในระดบนอยทสด การสรางเครองมอในการวจย การสรางแบบรบรองรปแบบการวจยโดยผทรงคณวฒ มขนตอนในการด าเนนการ ดงน

1. น ารปแบบการจดสวสดการ ทรางจากการสงเคราะหขอมลจากแบบสอบถามสภาพทเปนจรงสวสดการทคาดหวงใหมขนในอนาคต และระดบความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการ โดยครอบคลมเนอหาทง 7 ดาน ไดแก ไดแก (1) ดาน ความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ (2) ดานความยตธรรม (3) ดานคณภาพชวตในการท างาน (4) ดานการรกษาพยาบาล (5) ดานสทธประโยชน (6) ดานระบบสญญาจาง และ (7) ดานระบบคาตอบแทน เพอไดขอมลความตองการ

154

และความคาดหวง และความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ จากพนกงานสายวชาการ พรอมดวย ขอมลจากการสมภาษณและการจดสนทนากลม เพอไดขอมลวธการปฏบตทเปนเลศ ของมหาวทยาลย 4 แหง โดยสงเคราะหเขากบความร ความเขาใจในเรองหลกการจดสวสดการ แนวคดทฤษฎเกยวกบแรงจงใจในการจดสวสดการ แนวคดการบรหารทรพยากรมนษย แนวคดเกยวกบคณภาพชวตการท างาน ทไดจากการทบทวนเอกสาร ต ารา วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของแลวน ามาบรณาการเขากนเปนรางรปแบบการจดสวสดการทเหมาะสมทดส าหรบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยมองคประกอบ และเงอนไขความส าเรจ มาจดล าดบขอค าถามสรางเปนแบบสอบถาม เสนอตออาจารยผควบคมวทยานพนธ เพอพจารณาและตรวจความความเหมาะสมในการน าไปใช 1. น าแบบสอบถามความคดเหนเพอการรบรองรปแบบทสรางขนเสนอตอผทรงคณวฒทง 5 ทาน ประเมนและรบรองรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย โดยมลกษณะเปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ การเกบรวบรวมขอมล การรบรองรปแบบ การจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ผวจยเกบขอมลโดยการน าแบบประเมนรบรองรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐไปใหผทรงคณวฒ 5 ทาน ประเมนและรบรองรางรปแบบ โดยมลกษณะแบบมาตราประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมล จากแบบสอบถามสวสดการระดบสภาพทเปนจรงและสภาพทคาดหวงและการสมภาษณในขนตอนท 1 และการสนทนากลมในขนตอนท 2 ผวจยจะใชการตความจากบทสมภาษณทงหมด รวมทงวเคราะหเนอหา และตความจากการสนม เพอคนหาประเดนทางความคดเหนจากผใหขอมลหลก ทงประเดนทเหมอนกน และแตกตางกน และสรปขอคนพบทได และน ามาสงเคราะหรวมกบขอมลทไดจากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ เพอมาใชเปนแนวทางในการสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย โดยน าเสนอดวยการวเคราะหเนอหาการสรางขอสรปแบบอปนย

ขนตอนท 4 การเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

155

วตถประสงค เพอเสนอแนวทางการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย โดยผวจยก าหนดจะใชการจดประชม เพอเสนอแนวทางพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ซงมรายละเอยด ดงน กลมผเขารวมประชม กลมผ เขารวมประชมในครงน คอ กลมผ เกยวของกบแนวทางการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ซงผวจ ยใชการเลอกแบบเจาะ จง(Purposive-selection) กลมผใหขอมลในการประชม ผซงใหความรวมมอในการประชมวพากษ โดยผวจยก าหนดผเขารวมประชมทงหมด จ านวน 42 คน แบงเปน 4 กลม ดงน 1. กลมผบรหารระดบสงในสถาบนอดมศกษา คอ ต าแหนงคณบด หรอรองคณบด หรอต าแหนง รองศาสตราจารย หรอ ผชวยศาสตราจารย หรอ อาจารย ผซงบรหารจดการ และดแลเรองสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป จ านวน 2 คน เปนผบรหารในสถาบนอดมศกษา 2. กลมผเชยวชาญดานทรพยากรมนษยจากสถาบนอดมศกษาของรฐ คอหวหนางานบรหารและทรพยากรบคคล และพนกงานกองการเจาหนาท จ านวนรวม 8 คน ทปฏบตงานไมนอยกวา 5 ป ในสถาบนอดมศกษา 3. กลมผเชยวชาญจากส านกคณะกรรมการการอดมศกษา คอ นกวชาการ หรอ นกวเคราะหนโยบายและแผนหรอหนวยงานราชการทมผเชยวชาญดานการจดสวสดการของหนวยงาน และเปนผทปฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป ซงเปนผมความรความเชยวชาญเกยวกบการจดสวสดการในสถาบนอดมศกษา จ านวน 2 คน 4. กลมพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในสถาบนอดมศกษาทเปนเลศ คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ จ านวน 30 คน ทป ฏบตงานมาไมนอยกวา 5 ป ในสถาบนอดมศกษาของรฐ เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย คอ แนวค าถามในการประชม และแบบประเมนความเหมาะสมเกยวกบแนวทางการพฒนาสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ทผวจยไดจดท าขนใหกลมผเขารวมประชม เพอใหผรวมประชม ไดทราบถงวตถประสงคของการจดการประชมเพอพฒนาแนวทางของผวจย ใหเปนไปในทศทางเดยวกน แสดงความคดเหนและวพากษรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาส าหรบประเทศไทย และ เสนอ

156

แนวทางการพฒนาการจดสวสดการทเหมาะสมของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย การเกบรวมรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลท าไดโดยการรวบรวมแบบประเมนความเหมาะสม ทใหกลมผเขารวมประชมแสดงความคดเหน และสงคนกลบใหผวจย รวมทงการถอดขอคดเหนตางๆของกลมผเขารวมประชม ไดแก พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ กองการเจาหนาททรพยากรบคคล และเจาหนาทจากส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา จากเครองบนทกเสยงสรปประเดนตาง ๆ ใหชดเจนอยางเปนขนเปนตอน การวเคราะหขอมล

ในการจดประชมการพฒนาแนวทางการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาส าหรบประเทศไทย หลงจากทผวจยไดเกบรวบรวมขอมลทงหมดแลว ผวจยจะน าขอมลดงกลาวมาวเคราะหเนอหาตความและการสรางขอสรปแบบอปนย ผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยท าการตรวจสอบรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย โดยผ เชยวชาญทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน ดวยวธใชแบบสอบถามความเหมาะสมของรปแบบ เปนลกษณะมาตราสวนประมาณ ประกอบดวยตวเลอก 5 ระดบ ดงน

5 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบมาก 3 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบนอย 1 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบ นอยทสด วเคราะหขอมล โดยใชคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน เปนรายขอโดยมเกณฑแบงระดบ (Best, 1977) แบงเปนชวง แตละชวงมแปลผลดงน คาเฉลย ระดบความคดเหน 5 หมายถง เหมาะสมในระดบมากทสด 4 หมายถง เหมาะสมในระดบมาก 3 หมายถง เหมาะสมในระดบปานกลาง 2 หมายถง เหมาะสมในระดบนอย 1 หมายถง เหมาะสมในระดบนอยทสด

157

ผลการตรวจสอบเพอรบรองรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย พบวา มความเหมาะสมอยในระดบมากทสด และการตอสญญาจาง การท าผลงานทางวชาการ นโยบายคาตอบแทน นโยบายพฒนาสวสดการและสทธประโยชนตางๆ อยในระดบมาก ดงนน ผวจยจงน ารปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ไปจดประชมแนวทางในขนตอนท 4 เพ อใหการด าเนนการวจยเปนไปอยางมประสทธภาพและไดผล ขอคนพบตามวตถประสงคของการวจย รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ผวจยไดน ามาจดเรยงเปนขนตอนใหชดเจน ในการด าเนนการวจย ดงตารางสรปตอไปน

158

ตารางท 8 สรปกระบวนการและขนตอนในการวจย ขนตอน วตถประสงคของการ

วจย แหลง/เครองมอ/วธการเกบรวบรวมขอมล

การวเคราะหขอมล ขอมลทตองการ

1.การศกษาเอกสาร เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

-เอกสารหนงสอต ารา –วทยานพนธขาวปจจบน -แบบสอบถาม

-การวเคราะหเนอหา -สถตเชงพรรณนา

-PNIModified

ความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

2.ศกษาการปฏบตทเปนเลศ ของสถาบนอดมศกษาของรฐ

เพอศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

-แบบสมภาษณแบบมโครงสราง - สมภาษณระดบลก - การสนทนากลม

-การวเคราะหเนอหา วธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

3.การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ

เพอสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

- สงเคราะห ขนตอนท 1 และขนตอนท 2

-การวเคราะห เนอหา -การสรางขอสรปแบบอปนย

รางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

4.การจดประชม แนวทางการพฒนา การจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

เพอเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

- การประชมกลม - แบบประเมนความเหมาะสม

-การวเคราะห เนอหา -การตความ -การสราง ขอสรปแบบ อปนย

แนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

159

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล การวจยน เปนการพฒนารปแบบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย โดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2) ศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานใสถาบนอดมศกษาของรฐ 3) สรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย และ 4) เสนอแนวทางการพฒนาการจดสวส ดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ซงขอน าเสนอผลการศกษาตามวตถประสงคของการวจย เปน 4 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ขนตอนท 2 การศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบน

อดมศกษาของรฐ ขนตอนท 3 การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ข น ตอน ท 4 ก าร เสนอแนวท างก ารพฒ น าก ารจดส วส ดก ารของพนก งาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย โดยมรายละเอยดดงตอไปน

ขนตอนท 1 ผลการศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

1.1 ผลการศกษาความตองการสวสดการ

ข นตอน น มว ต ถประสงค เพ อ ศกษาความตองการสวส ดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ จากการตอบแบบสอบถามจ านวน 400 คน มาวเคราะหและเสนอผลการวเคราะหขอมลโดยใชตารางประกอบค าบรรยายจ าแนกเปน 4 ตอน ดงรายละเอยด ตอไปน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลสวนบคคล ตอนท 2 การวเคราะหระดบสวสดการตามสภาพทเปนจรงและระดบสวสดการทคาดหวงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ตอนท 3 การวเคราะหระดบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของ

รฐ

160

ตอนท 4 การวเคราะหขอเสนอแนะเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ตอนท 1 การวเคราะหขอมลสวนบคคล การวเคราะหขอมลสวนบคคลของตวอยางจ านวน 400 คนทเกยวของกบสวสดกาพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐไดแก เพศ อาย วฒการศกษาสงสด ต าแหนงทางวชาการต าแหนงบรหาร อายการท างาน รายไดตอเดอน คาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ ระยะเวลาในสญญาจางปจจบนโดยการแจกแจงความถ และคารอยละ ดงรายละเอยดในตารางท 4.1 ตารางท 4.1 แสดงจ านวน และรอยละของขอมลสวนบคคลของตวอยาง

(n = 400) ขอมลสวนบคคล จ านวน รอยละ

เพศ ชาย หญง

162 238

40.5 59.5

อาย 1. ไมเกน 30 ป 2. 31 - 40 ป 3. 41 – 50 ป 4. 51 – 60 ป 5. มากกวา 60 ปขนไป

62

208 98 27 5

15.5 52.0 24.5 6.8 1.2

161

ตารางท 4.1 แสดงจ านวน และรอยละของขอมลสวนบคคลของตวอยาง (n = 400)

ขอมลสวนบคคล (ตอ) จ านวน รอยละ

วฒการศกษาสงสด 1. ปรญญาตร 2. ปรญญาโท 3. ปรญญาเอก

14

219 167

3.5

54.8 41.7

ต าแหนงทางวชาการ 1. อาจารย 2. ผชวยศาสตราจารย 3. รองศาสตราจารย 4. ศาสตราจารย

315 55 23 7

78.8 13.7 5.8 1.7

ต าแหนงบรหาร 1. ไมม 2. หวหนาภาควชา 3. ประธานหลกสตร 4. ผบรหารระดบคณะ 5. ผบรหารระดบมหาวทยาลย 6. อนๆ

294 45 28 18 2

13

73.5 11.3 7.0 4.5 0.5 3.2

อายการท างาน 1. ไมเกน 5 ป 2. 2 - 10 ป 3. 11 – 15 ป 4. 16 ปขนไป

137 145 84 34

34.3 36.3 21.0 8.4

162

ตารางท 4.1 แสดงจ านวน และรอยละของขอมลสวนบคคลของตวอยาง (n = 400)

ขอมลสวนบคคล (ตอ) จ านวน รอยละ

รายไดตอเดอน 1. ไมเกน 25,000 บาท 2. 25,001 – 30,000 บาท 3. 30,001 – 35,000 บาท 4. 35,001 – 40,000 บาท 5. 40,001 – 45,000 บาท 6. มากกวา 45,000 บาทขนไป

36 91

133 96 21 23

9.0

22.8 33.3 24.0 5.2 5.7

คาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ 1. ไดรบ 1 เทา 2. ไดรบ 2 เทา 3. ไมไดรบ

80 35

285

20.0 8.8

71.2 ระยะเวลาในสญญาจางปจจบน 1. 1 ป 2. 3 ป 3. 5 ป 4. มากกวา 5 ปขนไป

46

124 137 93

11.5 31.0 34.3 23.2

จากตารางท 4.1 แสดงจ านวน และรอยละของขอมลสวนบคคลของตวอยางผลการวเคราะหขอมลพบวา พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐสวนใหญเปนเพศหญงจ านวน 238 คน คดเปนรอยละ 59.5 เปนชาย จ านวน 162 คน คดเปนรอยละ 40.5 อายสวนใหญมอายระหวาง 31 - 40 ป จ านวน 208 คน คดเปนรอยละ 52.0 รองลงมามอาย

ระหวาง 41–50 ป จ านวน 98 คน คดเปน รอยละ 24.5 มอายไมเกน 30 ป จ านวน 62 คน คดเปนรอย

ละ 15.5 มอายระหวาง 51– 60 ป จ านวน 27 คน คดเปนรอยละ 6.8 และมากกวา 60 ปขนไปม

จ านวนนอยทสดคอ 5 คน คดเปนรอยละ 1.2

163

วฒการศกษาสงสดสวนใหญมวฒการศกษาสงสดปรญญาโท จ านวน 219 คน คดเปนรอย

ละ 54.8 รองลงมาคอ ปรญญาเอก จ านวน 167 คน คดเปนรอยละ 41.7 และ ปรญญาตร มจ านวน

นอยทสดคอ 14 คน คดเปนรอยละ 3.5

ต าแหนงทางวชาการสวนใหญมต าแหนงทางวชาการ คออาจารย จ านวน 315 คน คดเปน

รอยละ 78.8 รองลงมาคอ ผชวยศาสตราจารย จ านวน 55 คน คดเปนรอยละ 13.7 รองศาสตราจารย

จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 5.8 และศาสตราจารย มจ านวนนอยทสดคอ 7 คน คดเปนรอยละ 1.7

ต าแหนงบรหารสวนใหญมต าแหนงบรหารคอ หวหนาภาควชา จ านวน 45 คน คดเปน

รอยละ 11.3 รองลงมาคอประธานหลกสตร จ านวน 28 คน คดเปนรอยละ 7.0 ผบรหารระดบคณะ

จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.5 และ ผบรหารระดบมหาวทยาลย มจ านวนนอยทสด 2 คน คด

เปนรอยละ 0.5

อายการท างานสวนใหญมอายการท างานอยระหวาง 2 - 10 ป จ านวน 145 คน คดเปนรอย

ละ 36.3 รองลงมาคอไมเกน 5 ป จ านวน 137 คน คดเปนรอยละ 34.3 อยระหวาง 11 – 15 ป จ านวน

84 คน คดเปนรอยละ 21.0 และ16 ปขนไป มจ านวนนอยทสดคอ 34 คน คดเปนรอยละ 8.4

รายไดตอเดอนสวนใหญมรายไดตอเดอนอยระหวาง 30,001 – 35,000 บาท จ านวน 133

คน คดเปนรอยละ 33.3 รองลงมาคอ อยระหวาง 35,001 – 40,000 บาท จ านวน 96 คน คดเปนรอย

ละ 24.0 อยระหวาง 25,001 – 30,000 บาท จ านวน 91 คน คดเปนรอยละ 22.8 ไมเกน 25,000

บาท จ านวน 36 คน คดเปนรอยละ 9.0 มากกวา 45,000 บาทขนไป จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ

5.7 และ อยระหวาง 40,001 – 45,000 บาท มจ านวนนอยทสดคอ 21 คน คดเปนรอยละ 5.2

ต าแหนงทางวชาการสวนใหญไมมต าแหนงทางวชาการ จ านวน 285 คน คดเปนรอยละ

71.2 รองลงมาคอ ไดรบคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ 1 เทา จ านวน 80 คน คดเปนรอยละ

20.0 และ ไดรบคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ 2 เทา มจ านวนนอยทสดคอ 35 คน คดเปนรอย

ละ 8.8

ระยะเวลาในสญญาจางสวนใหญมระยะเวลาในสญญาจางปจจบน 5 ป จ านวนมาก 137

คน คดเปนรอยละ 34.3 รองลงมาคอ 3 ป จ านวน 124 คน คดเปนรอยละ 31.0 มากกวา 5 ปขนไป

จ านวน 93 คน คดเปนรอยละ 23.2 และ 1 ป มจ านวนนอยทสดคอ 46 คน คดเปนรอยละ 11.5

164

ตอนท 2 การวเคราะหระดบสวสดการทเปนจรงและ ระดบสวสดการทคาดหวงของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ผลการวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ดานคาตอบแทน ดานคารกษาพยาบาล ดานคณภาพชวตการท างาน และดานสทธประโยชน ผวจยวเคราะหโดยใชคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D.) แปลผล และล าดบดงรายละเอยด ดงตารางท 4.2 - 4.6 ตารางท 4.2 การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐโดย ภาพรวม

(n = 400)

สวสดการของพนกงานฯ ระดบสภาพทเปนจรง ล าดบ

ท S.D. แปลผล

ดานผลตอบแทน 3.23 0.63 ปานกลาง 1 ดานการรกษาพยาบาล 2.78 0.84 ปานกลาง 4 ดานคณภาพชวตการท างาน 2.90 1.05 ปานกลาง 2 ดานสทธประโยชน 2.81 0.84 ปานกลาง 3

ภาพรวม 3.02 0.60 ปานกลาง

จากตารางท 4.2 พบวาระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานใน ( =3.02) สถาบนอดมศกษาของรฐของตวอยาง โดยภาพรวมทกดานอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบปานกลางทกดานเรยงล าดบดงน ดานผลตอบแทน ( =3.23 ) รองลงมาคอ ดานคณภาพชวตการท างาน ( =2.90) ดานสทธประโยชน ( =2.81) และดานการรกษาพยาบาล( =2.78) ตามล าดบ

165

ตารางท 4.3 การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ดานผลตอบแทน

(n = 400)

ดานผลตอบแทน ระดบสภาพทเปนจรง ล าดบ


1. เงนเดอน 3.53 0.74 มาก 1 2. คาตอบแทนต าแหนงวชาการ 3.27 0.87 ปานกลาง 3 3. คาตอบแทนการสอน 3.36 0.88 มาก 2 4. คาต าแหนงบรหาร 2.96 0.92 ปานกลาง 6 5. ทนวจย 3.17 0.89 ปานกลาง 4 6. คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ 3.09 0.86 ปานกลาง 5

รวม 3.23 0.63 ปานกลาง

จากตารางท 4.3 พบวา ดานผลตอบแทนสวนใหญ อยในระดบปานกลาง สามารถเรยง ล าดบจากมากไปนอยไดดงน เงนเดอน (=3.53) คาตอบแทนการสอน (=3.36) คาตอบแทนต าแหนงวชาการ (=3.27) ทนวจย (=3.17) คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ (=3.09) คาต าแหนงบรหาร (=2.96) ตามล าดบ

166

ตารางท 4.4 การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษา ของรฐ ดานการรกษาพยาบาล

(n = 400)

ดานการรกษาพยาบาล ระดบสภาพทเปนจรง ล าดบ


1. คารกษาพยาบาลพนกงาน 3.14 1.02 ปานกลาง 2 2. คารกษาพยาบาล บดา มารดา คสมรส บตร 2.58 1.15 ปานกลาง 7 3. หองปฐมพยาบาล 2.63 1.09 ปานกลาง 5 4. ศนยดแลสขภาพ และฟนฟ 2.58 1.07 ปานกลาง 8 5. การประกนชวต อบตเหต 2.65 1.06 ปานกลาง 4 6. การประกนสขภาพ 2.75 1.08 ปานกลาง 3 7. การตรวจสขภาพประจ าป 3.29 1.01 ปานกลาง 1 8. ศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรและการปองกนโรค

2.63 1.02 ปานกลาง

6


จากตารางท 4.4 พบวา ดานการรกษาพยาบาลอยในระดบปานกลาง (=2.78)ทกขอ

สามารถเรยงล าดบจากมากไปนอยไดดงน การตรวจสขภาพประจ าป (=3.29) คารกษาพยาบาลพนกงาน (=3.14) การประกนสขภาพ (=2.75) การประกนชวต อบตเหต (=2.65) ศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรและการ (=2.63) หองปฐมพยาบาล (=2.63) และศนยดแลสขภาพ และฟนฟ (=2.58) ตามล าดบ

167

ตารางท 4.5การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ดานคณภาพชวตการท างาน

(n = 400)

ดานคณภาพชวตการท างาน ระดบสภาพทเปนจรง ล าดบ


1. การฝกอบรม พฒนาทกษะความรในอาชพ 3.65 0.84 มาก 1 2. ทนการศกษาตอในและตางประเทศ 3.16 0.97 ปานกลาง 4 3. ทนการฝกอบรม ดงานในและตางประเทศ 3.07 0.96 ปานกลาง 6 4. การจดวนลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ 2.90 1.05 ปานกลาง 7 5. สทธในวนลาและการสะสมวนลาจากหนวยงาน

3.13 0.94 ปานกลาง 5

6. สภาพแวดลอมทท างานมระบบการรกษาความปลอดภยใหแกบคคลและทรพยสน

3.36 0.88 ปานกลาง 3

7. สถานทท างานสะอาด รมรน สวยงามปราศจากมลพษ

3.59 0.88 มาก 2


จากตารางท 4.5 พบวา ดานคณภาพชวตการท างาน สวนใหญอยในระดบปานกลาง

(=3.27) สามารถเรยงล าดบ จากมากไปนอยได ดงน การฝกอบรมการพฒนาทกษะความรในอาชพ (=3.65) สถานทท างานสะอาด รมรน สวยงามปราศจากมลพษ (=3.59) สภาพแวดลอมทท างานมระบบการรกษาความปลอดภยใหแกบคคลและทรพยสน (=3.36) ทนการศกษาตอในและตางประเทศ (=3.16) สทธในวนลา และการสะสมวนลาจากหนวยงาน (=3.13) ทนการฝกอบรม ดงานในและตางประเทศ ( =3.07) การจดว นลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ ( =2.90) ตามล าดบ

168

ตารางท 4.6 การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานสทธประโยชน

(n = 400)

ดานสทธประโยชน ระดบสภาพทเปนจรง ล าดบ


1. สทธประโยชนจากประกนสงคม 3.30 0.97 ปานกลาง 1 2 . เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแกกรรม 2.98 1.04 ปานกลาง 2 3. เงนชวยเหลอฌาปนกจบคคลในครอบครว 2.68 1.12 ปานกลาง 5 4. เงนชวยเหลอคาการศกษาของบตร 2.49 1.13 นอย 8 5. กองทนส ารองเลยงชพ 2.85 1.06 ปานกลาง 4 6. สหกรณออมทรพย 2.94 1.02 ปานกลาง 3 7. เงนกเพอซอทอยอาศย 2.71 1.12 ปานกลาง 6 8. กองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย อคคภย) 2.51 1.06 ปานกลาง 7


จากตารางท 4.6 พบวา ดานสทธประโยชน สวนใหญอยในระดบปานกลาง (=2.81)

ซงสามารถเรยงล าดบจากมากไปนอยไดดงน สทธประโยชนจากประกนสงคม (=3.30) เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแกกรรม (=2.98) สหกรณออมทรพย (=2.94) กองทนส ารองเลยงชพ (=2.85) เงนกเพอซอทอยอาศย (=2.71) เงนชวยเหลอฌาปนกจบคคลในครอบครว (=2.68) กองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย อคคภย) (=2.51) เงนชวยเหลอคาการศกษาของบตร (=2.49) ตามล าดบ

ผลการวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน

อดมศกษาของรฐภาพรวม ดานคาตอบแทน ดานคารกษาพยาบาล ดานคณภาพชวตการท างาน และดานสทธประโยชน โดยการใชคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D.) ดงรายละเอยด ดงตารางท 4.7 - 4.11

169

ตารางท 4.7 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐโดยภาพรวม

(n = 400)

ดานสวสดการของพนกงานฯ ระดบสภาพทเปนจรง ล าดบ


ดานผลตอบแทน 4.32 0.62 มาก 2 ดานการรกษาพยาบาล 4.26 0.68 มาก 3 ดานคณภาพชวตการท างาน 4.36 0.60 มาก 1 ดานสทธประโยชน 4.22 0.71 มาก 4

ภาพรวม 4.29 0.54 มาก

จากตารางท 4.7 พบวาระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐของตวอยาง โดยภาพรวมทกดานอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน เรยงล าดบดงน ดานคณภาพชวตการท างาน ( =4.36) รองลงมาดานผลตอบแทน ( =4.32) ดานการรกษาพยาบาล ( =4.26) และ ดานสทธประโยชน ( =4.22) ตามล าดบ

ตารางท 4.8 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐดานผลตอบแทน

(n = 400)

ดานผลตอบแทน ระดบสภาพทคาดหวง ล าดบ


1. เงนเดอน 4.49 0.61 มาก 1 2. คาตอบแทนต าแหนงวชาการ 4.34 0.70 มาก 4 3. คาตอบแทนการสอน 4.40 0.69 มาก 2 4. คาต าแหนงบรหาร 4.12 0.91 มาก 6 5. ทนวจย 4.36 0.71 มาก 3 6. คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ 4.23 0.77 มาก 5

รวม 4.32 0.62 มาก

170

จากตารางท 4.8 พบวา ดานผลตอบแทน อยในระดบมาก ( =4.32) สามารถเรยงล าดบจากมากไปนอยไดดงน เงนเดอน ( =4.49) คาตอบแทนการสอน ( =4.40) ทนวจย ( =4.36) คาตอบแทนต าแหนงวชาการ ( =4.34) คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ ( =4.23) และคาต าแหนงบรหาร ( =4.12) ตามล าดบ

ตารางท 4.9 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานการรกษาพยาบาล

(n = 400)

ดานการรกษาพยาบาล ระดบสภาพทคาดหวง ล าดบ


1. คารกษาพยาบาลพนกงาน 4.44 0.71 มาก 1 2. คารกษาพยาบาล บดา มารดา คสมรส บตร 4.35 0.77 มาก 2 3. หองปฐมพยาบาล 4.15 0.80 มาก 7 4. ศนยดแลสขภาพ และฟนฟ 4.15 0.85 มาก 6 5. การประกนชวต อบตเหต 4.26 0.79 มาก 5 6. การประกนสขภาพ 4.32 0.77 มาก 3 7. การตรวจสขภาพประจ าป 4.31 0.78 มาก 4 8. ศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรการปองกนโรค 4.09 0.84 มาก 8

รวม 4.26 0.68 มาก จากตารางท 4.9 พบวา ดานการรกษาพยาบาลอยในระดบมาก ( =4.26) สามารถเรยง

ล าดบดงน คารกษาพยาบาลพนกงาน ( = 4.44) คารกษาพยาบาล บดามารดา คสมรส บตร ( =4.35) การประกนสขภาพ ( =4.32) การตรวจสขภาพประจ าป ( =4.31) การประกนชวต ประกนอบตเหต ( =4.26) ศนยดแลสขภาพ และฟนฟ ( =4.15) หองปฐมพยาบาล ( =4.15) และศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรและการปองกนโรค ( =4.09) ตามล าดบ

171

ตารางท 4.10 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานคณภาพชวตการท างาน

(n = 400)

ดานคณภาพชวตการท างาน ระดบสภาพทคาดหวง ล าดบ


1. การฝกอบรม พฒนาทกษะความรในอาชพ 4.39 0.67 มาก 4 2. ทนการศกษาตอในและตางประเทศ 4.40 0.71 มาก 1 3. ทนการฝกอบรม ดงานในและตางประเทศ 4.41 0.70 มาก 2 4. การจดวนลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ 4.33 0.76 มาก 5 5. สทธในวนลาและการสะสมวนลาจากหนวยงาน 4.27 0.79 มาก 7 6. สภาพแวดลอมในทท างานมระบบการรกษาความ ปลอดภยสงใหแกบคคลและทรพยสน

4.32 0.74 มาก 6

7. สถานทท างานสะอาด รมรน สวยงามปราศจากมลพษ 4.39 0.69 มาก 3 รวม 4.36 0.60 มาก

จากตารางท 4.10 พบวาดานคณภาพชวตการท างานอยในระดบมาก ( =4.36) สามารถเรยงล าดบไดดงน ทนการฝกอบรมดงานทงในและตางประเทศ ( =4.41) ทนการศกษาตอในและตางประเทศ ( =4.40) สถานทท างานสะอาด รมรนสวยงามปราศจากมลพษ ( =4.39) การฝกอบรมและการพฒนาทกษะความรในอาชพ ( =4.39) การจดวนลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ (

=4.33) สภาพแวดลอมในทท างานมระบบการรกษาความปลอดภยสงใหแกบคคลและทรพยสน (

=4.32) และสทธในวนลาและการสะสมวนลาจากหนวยงาน ( =4.27) ตามล าดบ

172

ตารางท 4.11 การวเคราะหระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานสทธประโยชน

(n = 400)

ดานสทธประโยชน ระดบสภาพทคาดหวง ล าดบ


ดานสทธประโยชน 1. สทธประโยชนจากประกนสงคม 4.39 0.73 มาก 1 2. เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแกกรรม 4.29 0.76 มาก 2 3. เงนชวยเหลอฌาปนกจของบคคลในครอบครว 4.19 0.80 มาก 6 4. เงนชวยเหลอคาการศกษาของบตร 4.19 0.85 มาก 5 5. กองทนส ารองเลยงชพ 4.24 0.82 มาก 4 6. สหกรณออมทรพย 4.24 0.83 มาก 3 7. เงนกเพอซอทอยอาศย 4.14 0.88 มาก 7 8. กองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย อคคภย) 4.08 0.89 มาก 8

รวม 4.22 0.71 มาก

จากตารางท 4.11 พบวาดานสทธประโยชนอยในระดบมาก ( =4.22) สามารถเรยงล าดบไดดงน สทธประโยชนจากประกนสงคม ( =4.39) เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแกกรรม ( =4.29) สหกรณออมทรพย ( =4.24) กองทนส ารองเลยงชพ ( =4.24) เงนชวยเหลอคาการศกษาของบตร ( =4.19) เงนชวยเหลอฌาปนกจของบคคลในครอบครว ( =4.19) เงนกเพอซอทอยอาศย ( =4.14) และกองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย อคคภย) ( =4.08) ตามล าดบ

ผลการวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ทงภาพรวม ดานคาตอบแทน ดานการรกษาพยาบาล ดานคณภาพชวตการท างาน และดานสทธประโยชน ผวจยวเคราะหโดยการใชคาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และเรยงล าดบความส าคญของขอมล (PNI) ดงรายละเอยดในตารางท 4.12 - 4.23

173

ตารางท4.12 การวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงทคาดหวง และคาดชนระดบความตองการจ าเปน เกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดย ภาพรวมแตละดาน

(n = 400)

สวสดการของพนกงานฯ ระดบสภาพทเปนจรง ระดบสภาพทคาดหวง

PNI ล าดบ S.D. แปลผล

S.D. แปลผล

ดานผลตอบแทน 3.23 0.63 ปานกลาง 4.32 0.62 มาก 0.34 3 ดานการรกษาพยาบาล 2.78 0.84 ปานกลาง 4.26 0.68 มาก 0.53 1 ดานคณภาพชวตการท างาน

3.27 0.71 ปานกลาง 4.36 0.60 มาก 0.33 4

ดานสทธประโยชน 2.81 0.84 ปานกลาง 4.22 0.71 มาก 0.50 2 ภาพรวม 3.02 0.60 ปานกลาง 4.29 0.54 มาก 0.42

จากตารางท 4.12 พบวาระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวมทกดานอยในระดบปานกลาง ( =3.02) ระดบสภาพทคาดหวงกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมทกดานอยในระดบมาก ( =4.29) และมคาดชนระดบความตองการจ าเปน (PNI) เทากบ 0.42 เมอพจารณาเปนรายดาน สามารถเรยงล าดบคาดชนระดบความตองการจ าเปน (PNI) จากมากไปนอยไดดงน ดานการรกษาพยาบาล (PNI=0.53) รองลงมาคอดานสทธประโยชน (PNI=0.50) ดานผลตอบแทน (PNI=0.34) และดานคณภาพชวตการท างาน (PNI=0.33) ตามล าดบ

174

ตารางท 4.13 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานผลตอบแทน

(n = 400)

ดานผลตอบแทน ระดบสภาพทเปนจรง ระดบสภาพทคาดหวง



1. เงนเดอน 3.53 0.74 มาก 4.49 0.61 มาก 0.27 6 2. คาตอบแทนต าแหนงวชาการ 3.27 0.87 ปานกลาง 4.34 0.70 มาก 0.33 4 3. คาตอบแทนการสอน 3.36 0.88 มาก 4.40 0.69 มาก 0.31 5 4. คาต าแหนงบรหาร 2.96 0.92 ปานกลาง 4.12 0.91 มาก 0.39 1 5. ทนวจย 3.17 0.89 ปานกลาง 4.36 0.71 มาก 0.38 2 6. คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ

3.09 0.86 ปานกลาง 4.23 0.77 มาก 0.37 3

รวม 3.23 0.63 ปานกลาง 4.32 0.62 มาก 0.34

จากตารางท 4.13 ดานผลตอบแทน พบวา ระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( =3.23) ระดบสภาพทคาดหวงกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( =4.32) และมคาดชนระดบความตองการจ าเปน ( PNI=0.34) เมอพจารณาเปนรายขอสามารถเรยงล าดบคาดชนระดบความตองการจ าเปน จากมากไปนอยไดดงน คาต าแหนงบรหาร (PNI=0.39) รองลงมาคอทนวจย ( PNI=0.38) คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ ( PNI=0.37) คาตอบแทนต าแหนงวชาการ (PNI=0.33) คาตอบแทนการสอน (PNI=0.31) เงนเดอน ( PNI=0.27) ตามล าดบ

175

ตารางท 4.14 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานการรกษาพยาบาล (n = 400)

ดานการรกษาพยาบาล ระดบสภาพทเปนจรง ระดบสภาพทคาดหวง



1. คารกษาพยาบาลพนกงาน 3.14 1.02 ปานกลาง 4.44 0.71 มาก 0.41 7 2. คารกษาพยาบาล บดา มารดา คสมรส บตร

2.58 1.15 ปานกลาง 4.35 0.77 มาก 0.69 1

3. หองปฐมพยาบาล 2.63 1.09 ปานกลาง 4.15 0.80 มาก 0.58 4 4. ศนยดแลสขภาพ และฟนฟ 2.58 1.07 ปานกลาง 4.15 0.85 มาก 0.61 2 5. การประกนชวต อบตเหต 2.65 1.06 ปานกลาง 4.26 0.79 มาก 0.61 3 6. การประกนสขภาพ 2.75 1.08 ปานกลาง 4.32 0.77 มาก 0.57 5 7. การตรวจสขภาพประจ าป 3.29 1.01 ปานกลาง 4.31 0.78 มาก 0.31 8 8. ศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรและการปองกนโรค

2.63 1.02 ปานกลาง 4.09 0.84 มาก 0.56 6

รวม 2.78 0.84 ปานกลาง 4.26 0.68 มาก 0.53

จากตารางท 4.14 ดานการรกษาพยาบาล พบวา ระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( =2.78) และระดบสภาพทคาดหวงกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวมอยในระดบมาก ( =4.26) และมคาดชนระดบความตองการจ าเปน( PNI= 0.53) เมอพจารณาเปนรายขอ สามารถเรยงล าดบคาดชนระดบความตองการจ าเปน จากมากไปนอยไดดงน คารกษาพยาบาล บดา มารดา คสมรส บตร (PNI=0.69) รองลงมาคอศนยดแลสขภาพ และฟนฟ (PNI=0.61) การประกนชวต อบตเหต (PNI=0.61) หองปฐมพยาบาล ( PNI=0.58) การประกนสขภาพ (PNI=0.57) ศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรและการปองกนโรค (PNI=0.56) คารกษาพยาบาลพนกงาน (PNI=0.41) การตรวจสขภาพประจ าป (PNI=0.31) ตามล าดบ

176

ตารางท 4.15 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานคณภาพชวตการท างาน (n = 400)

ดานคณภาพชวตการท างาน ระดบสภาพทเปนจรง ระดบสภาพทคาดหวง



1. การฝกอบรม พฒนาทกษะความรในอาชพ

3.65 0.84 มาก 4.39 0.67 มาก 0.20 7

2. ทนการศกษาตอในและตางประเทศ

3.16 0.97 ปานกลาง 4.40 0.71 มาก 0.39 3

3. ทนการฝกอบรม ดงานในและตางประเทศ

3.07 0.96 ปานกลาง 4.41 0.70 มาก 0.44 2

4. การจดวนลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ

2.90 1.05 ปานกลาง 4.33 0.76 มาก 0.49 1

5. สทธในวนลาและการสะสมวนลาจากหนวยงาน

3.13 0.94 ปานกลาง 4.27 0.79 มาก 0.36 4

6. สภาพแวดลอมทท างานมระบบการรกษาความปลอดภยใหแกบคคลและทรพยสน

3.36 0.88 ปานกลาง 4.32 0.74 มาก 0.29 5

7. สถานทท างานสะอาด รมรน สวยงามปราศจากมลพษ

3.59 0.88 มาก 4.39 0.69 มาก 0.22 6

รวม 3.27 0.71 ปานกลาง 4.36 0.60 มาก 0.33

จากตารางท 4.15 ดานคณภาพชวตการท างาน พบวา ระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบ

สวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( =3.27) ระดบสภาพทคาดหวงกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( =4.36) และมคาดชนระดบความตองการจ าเปน( PNI=0.33) เมอพจารณาเปนรายขอ สามารถเรยงล าดบคาดชนระดบความตองการจ าเปน จากมากไปนอยไดดงน การจดวนลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ (PNI=0.49)รองลงมาคอทนการฝกอบรมดงานในและตางประเทศ (PNI=0.44) ทนการศกษาตอในและตางประเทศ (PNI=0.39) สทธในวนลาและการสะสมวนลาจากหนวยงาน ( PNI=0.36) สภาพแวดลอมทท างานมระบบการรกษาความปลอดภยใหแกบคคลและทรพยสน ( PNI=0.29) สถานทท างานสะอาด รมรน สวยงามปราศจากมลพษ (PNI=0.22) การฝกอบรม พฒนาทกษะความรในอาชพ ( PNI=0.20) ตามล าดบ

177

ตารางท 4.16 การวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ ดานสทธประโยชน

(n = 400)

ดานสทธประโยชน ระดบสภาพทเปนจรง ระดบสภาพทคาดหวง



1. สทธประโยชนจากประกนสงคม

3.30 .97 ปานกลาง 4.39 0.73 มาก 0.33 8

2. เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแกกรรม

2.98 1.04 ปานกลาง 4.29 0.76 มาก 0.44 7

3. เงนชวยเหลอฌาปนกจบคคลในครอบครว

2.68 1.12 ปานกลาง 4.19 0.80 มาก 0.56 3

4. เงนชวยเหลอคาการศกษาของบตร

2.49 1.13 นอย 4.19 0.85 มาก 0.68 1

5. กองทนส ารองเลยงชพ 2.85 1.06 ปานกลาง 4.24 0.82 มาก 0.49 5 6. สหกรณออมทรพย 2.94 1.02 ปานกลาง 4.24 0.83 มาก 0.44 6 7. เงนกเพอซอทอยอาศย 2.71 1.12 ปานกลาง 4.14 0.88 มาก 0.53 4 8. กองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย อคคภย)

2.51 1.06 ปานกลาง 4.08 0.89 มาก 0.63 2

รวม 2.81 0.84 ปานกลาง 4.22 0.71 มาก 0.50

จากตารางท 4.16 ดานสทธประโยชน พบวา ระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการ ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( =2.81)ระดบสภาพ

ทคาดหวงสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวมอยในระดบมาก

( =4.22) และมคาดชนระดบความตองการจ าเปน( PNI) 0.50 เมอพจารณาเปนรายขอ สามารถ

เรยงล าดบคาดชนระดบความตองการจ าเปน จากมากไปนอยไดดงนเงนชวยเหลอคาการศกษาของ

บตร (PNI=0.68) รองลงมาคอ กองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย อคคภย) ( PNI=0.63)

เงนชวยเหลอฌาปนกจบคคลในครอบครว (PNI=0.56) เงนกเพอซอทอยอาศย ( PNI=0.53) กองทน

ส ารองเลยงชพ ( PNI=0.49) สหกรณออมทรพย (PNI=0.44) เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแก

กรรม( PNI=0.44) และสทธประโยชนจากประกนสงคม (PNI=0.33) ตามล าดบ

178

ตอนท 3 การวเคราะหระดบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ การวเคราะหระดบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐในภาพรวม โดยการใชคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ดงรายละเอยดใน ตารางท 4.17 -4.23 ตารางท 4.17แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและแปลผลระดบการจดสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวม (n=400)

จากตารางท 4.17 พบวา ระดบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

ของรฐ เกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยภาพรวมทกดานอยใน

ระดบมาก ( =3.59) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา สวนใหญอยในระดบมาก เรยงล าดบดงน

ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ ( =3.79) รองลงมาคอ ดานระบบสญญาจาง

( =3.77) ดานคณภาพชวตในการท างาน ( =3.77) ดานความยตธรรม ( =3.60) และดานระบบ

คาตอบแทน ( =3.50) ตามล าดบ ยกเวน ดานการรกษาพยาบาล อยในระดบปานกลาง

ขอความ ระดบการจดสวสดการ

ล าดบ S.D. แปลผล

ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 3.79 0.52 มาก 1

ดานความยตธรรม 3.60 0.63 มาก 4

ดานคณภาพชวตการท างาน 3.77 0.54 มาก 3

ดานการรกษาพยาบาล 3.13 0.79 ปานกลาง 6

ดานระบบสญญาจาง 3.77 0.59 มาก 2

ดานระบบคาตอบแทน 3.50 0.68 มาก 5

ภาพรวม 3.59 0.47 มาก

179

ตารางท 4.18 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ (n=400)

จากตารางท 4.18 พบวา ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ ในภาพรวมอยใน

ระดบมาก ( =3.79) เมอพจารณารายขอพบวา สวนใหญอยในระดบมาก เรยงล าดบไดดงน

ลกษณะงานของทานไดใชความรความสามารถในการปฏบตงานอยางเตมท ( =4.07) ทานน าผล

การประเมนการปฏบตงานของทานมาพฒนาตนเอง ( =4.02) ทานมการวางแผนในการท างานและ

สามารถแกไขปญหาไดดวยตนเอง ( =4.01) ทานไดรบการฝกอบรมเพมพนความร ทกษะในการ

ปฏบตงาน ( =3.96) ทานไดท างานทมอ านาจ หนาทและความรบผดชอบของงานเพมขน ( =3.95)

ทานไดรบการสนบสนนใหโอนยายสงกดเพอความกาวหนาในอาชพ ( =3.98) การไดรบการ

สนบสนนใหศกษาตอ ( =3.39) และการไดรบการสนบสนนใหโอนยายสงกดเพอความกาวหนาใน

อาชพ ( =3.29) ตามล าดบ

ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ ระดบการจดสวสดการ


1. ทานมการวางแผนในการท างานและสามารถแกไขปญหาไดดวย

ตนเอง

4.01 0.62 มาก 3

2. ลกษณะงานของทานไดใชความรความสามารถในการปฏบตงาน

อยางเตมท

4.07 0.71 มาก 1

3. ทานไดท างานทมอ านาจ หนาทและความรบผดชอบของงาน

เพมขน

3.95 0.75 มาก 5

4. ทานน าผลการประเมนการปฏบตงานของทานมาพฒนาตนเอง 4.02 0.71 มาก 2

5. ทานไดรบการฝกอบรมเพมพนความร ทกษะในการปฏบตงาน 3.96 0.77 มาก 4

6. ทานไดรบการสนบสนนใหโอนยายสงกดเพอความกาวหนาใน

อาชพ

3.29 1.10 ปานกลาง 8

7. ทานไดรบการเลอนต าแหนง ทค านงถงความรความสามารถ และ

ประสบการณท างาน ตามหลกเกณฑทก าหนด

3.58 0.92 มาก 6

8. ทานไดรบการสนบสนนใหศกษาตอ 3.39 1.09 ปานกลาง 7

รวม 3.79 0.52 มาก

180

ตารางท 4.19 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดานความยตธรรม (n=400)

ตารางท 4.19 พบวา ดานความยตธรรม ในภาพรวมอยในระดบมาก ( =3.60) เมอ

พจารณารายขอ สามารถเรยงล าดบไดดงน ทานไดปฏบตงานทตรงกบความรและความสามารถ

ของทาน ( =3.95) ทานไดรบการยอมรบนบถอจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา ( =3.88)

ทานพอใจกบการไดเลอนขนเงนเดอน / คาจางคาตอบแทน ในแตละครง ( =3.65) ทานมขวญและ

ก าลงใจในการท างาน ( =3.56) ตามล าดบ สวนขอทอยในระดบปานกลาง ไดแก ทานไดรบการ

ประเมนผลการปฏบตงานดวยความเปนธรรม ( =3.49) ทานไดรบสทธในการแสดงความคดเหนท

เปนปะโยชนอยางเทาเทยม ( =3.47) ทานไดรบค าปรกษาการแกปญหาตาง ๆ จากผบงคบบญชา

ของทาน ( =3.45) ทานมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย และแนวปฏบตของหนวยงาน ( =3.36)

ตามล าดบ

ดานความยตธรรม ระดบการจดสวสดการ


1. ทานพอใจกบการไดเลอนขนเงนเดอน / คาจางคาตอบแทนในแต

ละครง

3.65 0.83 มาก 3

2. ทานไดรบสทธในการแสดงความคดเหนทเปนปะโยชนอยางเทา

เทยม

3.47 0.89 ปานกลาง 6

3. ทานไดรบการประเมนผลการปฏบตงานดวยความเปนธรรม 3.49 0.87 ปานกลาง 5

4. ทานมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย และแนวปฏบตของ

หนวยงาน

3.36 1.01 ปานกลาง 8

5. ทานมขวญและก าลงใจในการท างาน 3.56 0.90 มาก 4

6. ทานไดรบค าปรกษาการแกปญหาตางๆจากผบงคบบญชาของ

ทาน

3.45 0.94 ปานกลาง 7

7. ทานไดปฏบตงานทตรงกบความรและความสามารถของทาน 3.95 0.77 มาก 1

8. ทานไดรบการยอมรบนบถอจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา 3.88 0.76 มาก 2

รวม 3.60 0.63 มาก

181

ตารางท 4.20 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดานคณภาพชวตการท างาน (n=400)

จากตารางท 4.20 พบวา ดานคณภาพชวตการท างานในภาพรวมอยในระดบมาก ( =3.77)

เมอพจารณารายขอ สามารถเรยงล าดบไดดงน ทานมปฏสมพนธทดระหวางเพอนรวมงานและ

ผบ งคบบญชาของหนวยงานทาน ( =4.05) ทานไดใชความรความสามารถและทกษะในการ

ปฏบตงานอยางเตมท ( =3.99) ทานไดใชความคดสรางสรรค ในการปฏบตงาน ( =3.92) ทานได

รบผดชอบหนาทของทานอยางชดเจน ( =3.91) สถานทท างานของทานเปนระเบยบเรยบรอยและ

มความปลอดภยตอสขภาพ ( =3.66) ทานมสงอ านวยความสะดวกตอการท างานอยางเพยงพอ อย

ในสภาพพรอมใชงาน และมระบบการบ ารงรกษา ( =3.59) ปรมาณงานทรบผดชอบมความ

ดานคณภาพชวตการท างาน ระดบการจดสวสดการ


1. ทานไดใชความคดสรางสรรค ในการปฏบตงาน 3.92 0.76 มาก 3

2. หนวยงานของทานมการสงเสรมขวญก าลงใจผปฏบตงานอยาง

สม าเสมอและตอเนอง

3.52 0.87 มาก 8

3. ปรมาณงานทรบผดชอบมความเหมาะสมกบต าแหนง

หนาทของทาน

3.54 0.91 มาก 7

4. สถานทท างานของทานเปนระเบยบเรยบรอยและมความ

ปลอดภยตอสขภาพ

3.66 0.85 มาก 5

5. ทานมสงอ านวยความสะดวกตอการท างานอยางเพยงพอ อยใน

สภาพพรอมใชงาน และมระบบการบ ารงรกษา

3.59 0.87 มาก 6

6. ทานมปฏสมพนธทดระหวางเพอนรวมงานและผบงคบบญชา

ของหนวยงานทาน

4.05 0.71 มาก 1

7. ทานไดใชความรความสามารถและทกษะในการปฏบตงานอยาง

เตมท

3.99 0.70 มาก 2

8. ทานไดรบผดชอบหนาทของทานอยางชดเจน 3.91 0.80 มาก 4

รวม 3.77 0.54 มาก

182

เหมาะสมกบต าแหนงหนาทของทาน ( =3.54) หนวยงานของทานมการสงเสรมขวญก าลงใจ

ผปฏบตงานอยางสม าเสมอและตอเนอง ( =3.52) ตามล าดบ

ตารางท 4.21 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ

พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดานการรกษาพยาบาล

(n=400)

จากตารางท 4.21 พบวา ดานการรกษาพยาบาล ในภาพรวมนนอยในระดบปานกลาง

( =3.13) เมอพจารณารายขอสามารถเรยงล าดบได ดงนทานสามารถเลอกโรงพยาบาล ในการ

รกษาพยาบาลดวยตวเอง ( =3.38) ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลอยางเพยงพอมความ

เหมาะสม ( =3.32) ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของทานอยางเทาเทยม

( =3.30) ทานไดรบความสะดวกรวดเรวดานเอกสารของการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของ

ทาน ( =3.12) ทานไดรบผลประโยชนดานประกนสขภาพสวนบคคล ( =3.30) ทานมสทธใน

การเลอกระดบของแผนการรกษาพยาบาลได ( =2.93) หนวยงานทานใหความส าคญเรอง

สวสดการดานสขภาพอนามยโดยการอบรมสมมนาสม าเสมอ ( =2.88) ตามล าดบ

ดานการรกษาพยาบาล ระดบการจดสวสดการ


1. ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลอยางเพยงพอและ

เหมาะสม

3.32 0.92 ปานกลาง 2

2. ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของทาน

อยางเทาเทยม

3.30 0.90 ปานกลาง 3

3. ทานสามารถเลอกโรงพยาบาลในการรกษาพยาบาลดวยตวเอง 3.38 0.93 ปานกลาง 1

4. ทานไดรบความสะดวกรวดเรวดานเอกสารการรกษาพยาบาล

จากหนวยงานของทาน

3.12 1.03 ปานกลาง 4

5.ทานไดรบผลประโยชนดานประกนสขภาพสวนบคคล 3.00 1.09 ปานกลาง 5

6.ทานมสทธในการเลอกระดบของแผนการรกษาพยาบาลได 2.93 1.10 ปานกลาง 6

7. หนวยงานทานใหความส าคญเรองสวสดการดานสขภาพอนามย

โดยการอบรมสมมนาสม าเสมอ

2.88 1.07 ปานกลาง 7


183

ตารางท 4.22 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐดานระบบสญญาจาง (n=400)

จากตารางท 4.22 ดานระบบสญญาจางในภาพรวมอยในระดบมาก ( =3.77) เมอได

พจารณารายขอ สามารถเรยงล าดบไดดงน ทานท าสญญาจางกบสถาบนตามระเบยบสถาบนอยาง

ชดเจน ( =3.91) ทานไดรบการตอสญญาจางจากผลการประเมนทเปนรปธรรม ( =3.88) ทาน

ปฏบตงานในต าแหนงหนาทตรงตามสญญาจางระบไว ( =3.86) การใชภาระการสอน เปนสวน

หนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม ( =3.76) ทานท าสญญาจาง

เปนพนกงานมหาวทยาลยอยางเปนธรรม ( =3.74) การใชผลงานวชาการ เปนสวนหนงของการ

ประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม ( =3.71) การใชการบรการวชาการ

เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม ( =3.70) พนกงาน

มหาวทยาลย ไดรบการประเมนผลตามระยะเวลาการตอสญญาจางแตละชวงเหมาะสม ( =3.61)

ตามล าดบ

ดานระบบสญญาจาง ระดบการจดสวสดการ


1. ทานท าสญญาจางกบสถาบนตามระเบยบสถาบนอยางชดเจน 3.91 0.82 มาก 1

2. ทานท าสญญาจางเปนพนกงานมหาวทยาลยอยางเปนธรรม 3.74 0.84 มาก 5

3. ทานปฏบตงานในต าแหนงหนาทตรงตามสญญาจางระบไว 3.86 0.83 มาก 3

4. ทานไดรบการตอสญญาจางจากผลการประเมนทเปนรปธรรม 3.88 0.76 มาก 2

5. การใชผลงานวชาการ เปนสวนหนงของการประเมนผลการ

ปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

3.71 0.79 มาก 6

6. การใชภาระการสอน เปนสวนหนงของการประเมนผลการ


3.76 0.77 มาก 4

7. การบรการวชาการ เปนสวนหนงของการประเมนผลการ


3.70 0.81 มาก 7

8. พนกงานมหาวทยาลย ไดรบการประเมนผลตามระยะเวลาการ

ตอสญญาจางแตละชวงเหมาะสม

3.61 0.85 มาก 8

รวม 3.77 0.59 มาก

184

ตารางท 4.23 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และแปลผลระดบการจดสวสดการของ

พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดานระบบคาตอบแทน

(n=400)

จากตารางท 4.23 พบวา ดานระบบคาตอบแทน ในภาพรวมอยในระดบมาก ( =3.50)

เมอพจารณารายขอ สามารถเรยงล าดบไดดงนทานไดรบเงนเดอนตามวฒการศกษาทกฎหมายก าหนด ( =3.74) ทานไดรบคาตอบแทนเพยงพอตอการด าเนนชวตประจ าวน ( =3.57) ตามล าดบ นอกนนอยในระดบปานกลางไดแก ทานไดรบคาตอบแทนจากต าแหนงทางวชาการอยางเปนธรรม ( =3.47) ทานไดรบคาตอบแทนจากการปฏบตงานสอนอยางเปนธรรม ( =3.42) ทานไดรบคาตอบแทนทมความเหมาะสมกบปรมาณงานหนาทความรบผดชอบของทาน ( =3.34) ทานคดวาโดยภาพรวมผลประโยชนตอบแทนทไดรบคมคากบความอตสาหะของทาน ( =3.34) หลกเกณฑการพจารณาคาตอบแทนในหนวยงานมความยตธรรมและใชเกณฑเดยวกน ( =3.28) ตามล าดบ

ตอนท 4 การวเคราะหขอเสนอแนะเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ

1. ดานสวสดการ แบบสอบถามในตอนท 4 ซงเปนขอเสนอแนะเกยวกบการจดการจดสวสดการของ

ดานระบบคาตอบแทน ระดบการจดสวสดการ


1. ทานไดรบคาตอบแทนเพยงพอตอการด าเนนชวตประจ าวน 3.57 0.85 มาก 2

2. ทานไดรบเงนเดอนตามวฒการศกษาทกฎหมายก าหนด 3.74 0.87 มาก 1

3. ทานไดรบคาตอบแทนจากต าแหนงวชาการอยางเปนธรรม 3.47 0.82 ปานกลาง 3

4. ทานไดรบคาตอบแทนจากการปฏบตงานสอนอยางเปนธรรม 3.42 0.87 ปานกลาง 4

5. ทานไดรบคาตอบแทนทมความเหมาะสมกบปรมาณงานหนาท

ความรบผดชอบของทาน

3.34 0.92 ปานกลาง 5

6. ทานคดวาโดยภาพรวมผลประโยชนตอบแทนทไดรบคมคากบ

ความอตสาหะของทาน

3.34 0.88 ปานกลาง 6

7. หลกเกณฑการพจารณาคาตอบแทนในหนวยงานทานมความ

ยตธรรมและใชเกณฑเดยวกน

3.28 0.93 ปานกลาง 7

รวม 3.50 0.68 มาก

185

พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ สามารถแบงไดเปน 7 ดาน สรปได ดงน 1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาทางอาชพ พบวา ผ ตอบแบบสอบถามไดใหขอเสนอแนะในเรองของความมนคงและโอกาสกาวหนาทางอาชพในหลายประเดน กลาวคอ 1.1 ระบบการจางงาน

สถาบนอดมศกษาของรฐควรก าหนดนโยบายการตอสญญาจางงานใหมใหเปน แบบสญญาจางคงทระยะยาวถาวร สามารถท างานไดจนถงอายครบ 60 ป โดยการใชมาตรฐานเดยว กนทกสถาบนอดมศกษาของรฐ เพอการสรางความมนใจใหแกพนกงานวาจะไมถกประเมนใหออกจากงานกลางคนอยางไมเปนธรรม 1.2 การจดสรรงบประมาณ สถาบนอดมศกษาของรฐควรจะจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนการในพฒนาใหพนกงานอยางเพยงพอและตอเนองโดยเฉพาะอยางยงการใหทนการศกษาตอทงในและตางประเทศ และเปดโอกาสใหพนกงานไดไปฝกอบรมเพอพฒนาเพมพนทกษะความรใหมความเชยวชาญมากขนในสาชาวชาทท าการสอนและทเกยวของอนจะเปนการเสรมสรางความกาวหนา ในหนาทการงานใหแกพนกงานมหาวทยาลยและชวยใหรสกวามความมนคงในอาชพมากขน 1.3 การสรางธรรมาภบาล

1.3.1 สถาบนอดมศกษาของรฐ ควรจดตงหนวยงานกลางเพอรบฟงถงขอปญหา และความคดเหนของพนกงานเกยวกบความมนคงและโอกาสกาวหนาทางอาชพโดยไมเปดเผยรายชอของผแสดงความคดเหนเพอเปนการแกไขปญหาไดตรงประเดนและสนองความตองการของพนกงานไดอยางตรงตามความตองการ 1.3.2 สถาบนอดมศกษาของรฐควรทบทวนแกไขปรบปรงระบบเกยวกบการสงเสรมความกาวหนาทางอาชพใหแกพนกงานอยางเปนระบบ พฒนาวธการด าเนนงานและมการปฏบตการทรวดเรวไมยงยากซบซอนรวมถงพนกงานมหาวทยาลยทกคนสามารถไดรบสทธเสมอภาคเทาเทยมกน 1.3.3 สถาบนอดมศกษาของรฐ ควรเรงแกไขปญหาการใชอ านาจในทางมชอบ อยางไมยตธรรมของผบรหารระดบสงขจดระบบอปถมภมงสงเสรมธรรมาภบาลในองคกรใหเกดความเสมอภาคขนและมความเปนธรรมแกพนกงาน ในการเลอนต าแหนงใหสงขนตามระดบความรความสามารถ และผลงาน เพอเสรมสรางความกาวหนาทางอาชพใหแกพนกงานมหาวทยาลยยางแทจรง 2. ดานความยตธรรม พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความคดเหนตอประเดนของความยตธรรมไวหลายประเดน กลาวคอ

186

2.1 การประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยน นควรปฏรปกฎระเบยบ ทออกมาลดรอนสทธของพนกงาน เชน การไมเลอนขนเงนเดอนใหแกพนกงานผทอยระหวางทดลองปฏบตงานเมอบรรจเปนพนกงานประจ าแลว หรอการทพนกงานไมไดรบการพจารณาปรบขนเงนเดอนประจ าป เมอปฏบตงานมาครบป ควรมความโปรงใสในการประเมนผลงานทกรปแบบโดยก าหนดเกณฑการประเมนผลงานทเปนขอตกลงรวมกนและชแจงใหผถกประเมนรบทราบวธการรวมกนกอนปรบปรงระบบการประเมนผลงานใหมตวชวดทชดเจนสามารถตรวจสอบไดตลอดเวลา 2.2 การมสวนรวมของพกงานมหาวทยาลย เพอเปนการเสรมสรางความยตธรรมใหมมากขน การใหพนกงานทกระดบไดมโอกาสแสดงความคดเหน เสนอแนะ มสวนรวมในเรองใดเรองหนงจะท าใหเกดความเสมอภาคเทาเทยมชวยลดปญหาความขดแยงและเกดการยอมรบไดงายขน 2.3 ระบบอปถมภ และระบบอาวโส ถามในองคกรจะสงผลใหความเปนธรรมลดนอยลง ดงนนผบรหารจงควรบรหารงานโดยยดหลกธรรมาภบาล รวมทงควรก าหนดนโยบายในการพจารณาใหรางวลความดความชอบตอการประพฤตด ปฏบตด และการสรางสรรคผลงานด ของพนกงาน เพอเปนการชวยเสรมสรางขวญและก าลงใจในการปฏบตงานใหกบพนกงาน 2.4 สถาบนอดมศกษาขนาดใหญ และขนาดกลาง หรอขนาดเลกไมควรก าหนดฐานคาตอบแทนในระดบเดยวกน ควรมการจดล าดบตามภาระของงานและความยากงายของการเรยนการสอน ผทมความเชยวชาญ มความร ความสามารถทสงกวา เกงกวา ควรไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบความรความสามารถทจะผลตผลงานคณภาพใหกบสถาบนมากกวา เพราะวามอ านาจตอรองตอในภาระงานทยากกวา หรอเปนสาขาทขาดแคลนผทมความรความสามารถเฉพาะทาง ในการสอน ยอมมความยากงายไมเทากน อกทงศกยภาพในการจายคาตอบแทนของแตละสถาบนกมเสถยรภาพทางดานการเงนแตกตางกน ดงนน จงควรพจารณาใหรอบดานเพอลดความเหลอมล า 2.5 ควรสงเสรมและรณรงคใหบคลากรยดหลกธรรมาภบาลในการการปฏบตงานในทกระดบของการด าเนนงานของทกหนวยงานในมหาวทยาลย 3. ดานคณภาพชวตในการท างาน พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญนนมความคดเหนในคณภาพชวตในการท างานหลายประเดน กลาวคอ 3.1 ภาระงาน ควรจดเวลาในการสอนอยางเหมาะสมเพอใหคณาจารยมเวลาในการสอน การวางแผนงาน การท าวจย และการพกผอนใชชวตสวนตวไดอยางสมดลกบงาน 3.2 สภาพแวดลอม และบรรยากาศในการท างาน ควรใหความส าคญดานความปลอดภยใหมากขน ปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างาน เพมพนทสเขยวใหรสกผอนคลาย

187

รวมทงจดระเบยบการจราจรและการจอดยานพาหนะภายในมหาวทยาลยใหมความสะดวกและมความปลอดภยทงในชวตและทรพยสน 3.3 อาคารสถานทบานพกอาจารยควรจะจดใหมเพยงพอและเหมาะสมกบจ านวนอาจารยทเดนทางมาท างานในสถาบนอดมศกษาในตางจงหวดมากขน บานพกมจ านวนไมเพยงพอ รวมทงเพมจ านวนพนทการจอดรถ สงวนสทธใหอาจารยมากขน เพออ านวยความสะดวกและสรางขวญก าลงใจในการท างานมากขน

3.4 โสตทศนปกรณตางๆ ทใชท างานใหมความทนสมย และมประสทธภาพเพอความสะดวกในการใชท างานและเพมจ านวนใหเพยงพอ เชน คอมพวเตอร เครองพมพ เครองขยายเสยงในหองเรยน และควรตดตงเครองปรบอากาศเพมขน เนองจากภาวะโลกรอน และภาระงานหนก หากตองท างานภายใตความกดดนสง และบรรยากาศในสถานทท างานทรอนจด สงผลใหเกดความเครยดในการท างาน และมผลกระทบเกยวกบปญหาสขภาพตามมาได 4. ดานการรกษาพยาบาล พบวา ผตอบแบบสอบถามใหขอเสนอแนะในเรองการรกษาพยาบาลในหลายประเดนกลาวคอ 4.1 การรกษาพยาบาลการใชสทธกองทนประกนสงคมใหสทธการกษาพยาบาลเฉพาะผประกนตนฝายเดยว ไมครอบคลมบคคลในครอบครว ไดแก บดามารดา คสมรส และบตร ควรมการพจารณาเพมสทธประโยชนเพมเตม ใหครอบครวของพนกงานมหาวทยาลย ไดรบสทธการรกษาพยาบาลดวย รวมไปถงการอ านวยความสะดวกในการรกษาพยาบาล โดยจดโรงพยาบาลในความตกลงเฉพาะใหพนกงานไดเขารบบรการทางแพทยโดยตรง 4.2 การประชาสมพนธ ควรสอสารขอมลดานสทธประโยชนใหพนกงานในฐานะทเปนผประกนตนของกองทนประกนสงคมไดรบทราบ เพอการรบบรการทางการแพทย และการรกษาพยาบาลรวมไปถงการเคลมสทธประโยชนทดแทนตางๆไดเตมสทธ

4.3 ควรมหนวยงานโดยตรงทใหเผยแพรประชาสมพนธขอมลใหค าแนะน า หรอค าปรกษาเกยวกบดานสทธประโยชนการรกษาพยาบาลอยางชดเจนเนองจากปจจบนยงมพนกงานจ านวนมากไมคอยเขาใจในเรองดงกลาวมากเทาทควร 5. ดานสทธประโยชน พบวา ผตอบแบบสอบถามใหขอเสนอแนะในสทธประโยชนทนาสนใจหลายประการ กลาวคอ 5.1 วนลาควรเพมสทธประโยชนจากการลาคลอดบตรใหลาคลอดไดโดยทยงไดรบเงนเดอนหรอคาตอบแทนตามปกต และใหสทธแกพนกงานผชายในการลาเพอชวยภรรยาเลยงดบตรไดในระยะเวลาทก าหนดโดยไดรบคาตอบแทนระหวางการลา

188

5.2 อาคารสถานท ควรเพมสทธประโยชนดานบานพกจ านวนบานพก พนทจอดรถ และปรบปรงรปแบบการด าเนนการเรองอาคารสถานทใหคลองตวมากกวาน นอกจากน ควรมคาชดเชย ในกรณเชาทพก และควรเพมสวสดการคาเชาบานเหมอนขาราชการ 5.3 ระบบกองทนกยม ควรจดท าระบบกองทนใหพนกงานสายวชาการไดใชสทธกเงนจากมหาวทยาลยในการซอบานทอยอาศยไดโดยคดดอกเบยต า เนองจากรายไดของพนกงานมหาวทยาลยทไดรบในแตงละต าแหนงหนาทแตกตางกนเพอใหพนกงานไดมโอกาสในการทจะไดมเงนกอนในการจบจายใชสอยในสงทจ าเปนและเพอลดภาระคาใชจายใหกบพนกงานมหาวทยาลย ควรมการลดหยอนอตราดอกเบยในการกยมเงนจากกองทนของมหาวทยาลย 5.4 สทธประโยชนอนๆ เชน การขายอาหาร เครองดม ขายในราคาสวสดการของบคลากรหรออาจมสวนลดราคาถก มการบรการทจอดรถในมหาวทยาลยเพอเปนขวญและก าลงใจกบพนกงานทปฏบตงานในมหาวทยาลย

6. ดานระบบสญญาจาง พบวา ผตอบแบบสอบถามมขอเสนอแนะในเรองของการท าสญญาจางทนาสนใจหลายประการ กลาวคอ 6.1 ระยะเวลาในการท าสญญาจาง ควรท าสญญาจางเพยง 2 ครง และควรเปนสญญาจางตลอดชพ ท างานไดตลอดจนเกษยณ สญญาจางตองมความเปนธรรม ยดหลกสากล และเปนประโยชนทงสองฝาย สญญาจางควรมความชดเจนสญญาจางกบภาระงานทท าควรสมพนธกน 6.2 กฎเกณฑในการท าสญญาจางควรก าหนดกฎเกณฑใหชดเจนในเรองของการนบเวลาในการตอสญญาจางเพอใหเปนมาตรฐานเดยวกน มความเหมาะสมและยตธรรม 6.3 แบบประเมนการท าสญญาจางควรเปนรปธรรมตรวจสอบไดมความชดเจน และโปรงใส 6.4 คณะกรรมการพจารณาสญญาจางควรก าหนดกฎเกณฑใหชดเจนในเรองของการนบรวมระยะเวลาการปฏบตงานในการตอสญญาจางและการใชผลงานทางวชาการ การใชภาระการสอน และการใชบรการวชาการใหเปนสวนหนงของการประเมนผลตอสญญาจางดวยเพอใหเปนมาตรฐานเดยวกน และมความยตธรรม ควรมคณะกรรมการพจารณาเรองสญญาจางในรปแบบคณะกรรมการทประกอบดวย ผบรหารสวนงาน / มหาวทยาลย / กรรมการสวนงาน เพอนอาจารยในสาขา/ภาควชา และบคคลทพนกงานเลอกไดเองอก 1-2 คน เปนกรรมการประเมน เพอใหเกดความเปนธรรมมากขน

7. ดานระบบคาตอบแทน พบวา ผตอบแบบสอบถามใหขอเสนอแนะในเรองระบบคาตอบหลายประการ กลาวคอ

189

7.1 การเพมคาตอบแทนควรปรบเปลยนตามความเหมาะสมและตามสภาพเศรษฐกจปจจบนใหเพยงพอตอการด ารงชวต รวมถงการพจารณาเรองคาตอบแทนพเศษ ควรมคาเฉลยคาตอบแทนในการสอนรายวชาทมอยในหลกสตรปกต และหลกสตรพเศษทมการเรยกเกบ คาธรรมเนยมการศกษาในอตราพเศษ 7.2 การเลอนขนเงนเดอน ควรมหลกเกณฑพจารณาคาตอบแทนทใชหลกเกณฑ เดยวกน มความเหมาะสมกบภาระงานและปรมาณงานทรบผดชอบและผลงานทประสความส าเรจ 7.3 คาสนบสนนในการก าหนดคาต าแหนงทางวชาการ ควรก าหนดเปนนโยบายทชดเจน ใหไดรบคาตอบแทนจากต าแหนงทางวชาการอยางเปนธรรมโดยในแตละระดบของต าแหนงทางวชาการ ใหเทาเทยมกบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาของรฐ และสงเสรมอาจารยใหมโอกาสท างานวชาการใหมากขน ดานการจดสวสดการ

1. ดานความมนคง และ โอกาสกาวหนาทางอาชพ นโยบายการตอสญญาจางงานแบบระยะยาวถาวรเพอใหพนกงานสามารถท างานได

จนถงอายครบ 60 ป เปนแบบมาตรฐานเดยวกนทกมหาวทยาลย ในการจดสรรงบประมาณ เพอเปนการสงเสรมการและพฒนาศกยภาพของพนกงานใหมความเพยงพอและตอเนองบนพนฐานแหงความเทาเทยมยตธรรม 2. ดานความยตธรรม ระบบการประเมนผลงาน ใหมตวชวดทชดเจน สามารถตรวจสอบไดการมสวนรวมการเขาถงสวสดการตางๆไดทวถงเทาเทยมเสมอภาคกนพรอมทงไดรบโอกาสในการแสดงควาคดเหน และขอเสนอแนะในสวสดการเกยวของกบพนกงานโดยตรงอยางเปดเผย

3. ดานคณภาพชวตในการท างาน ภาระงานทางดานการสอนจดใหเหมาะสม เพอมเวลาในการท าผลงานทางวชาการมเทคโนโลยททนสมยสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ รวมทง จดใหมอาคารสถานทท างานและบานพกสวสดการของอาจารย ใหเพยงพอเหมาะสมและถกสขลกษณะ

4. ดานการรกษาพยาบาล การรกษาพยาบาลควรมสวสดการทางเลอกเสรมเพอใหครอบคลมบคคลในครอบครว

ของพนกงานไดแก บดามารดา คสมรส และบตร รวมทงมบรการใหขอมลประชาสมพนธสอสารขอมลดานสทธประโยชนใหพนกงานไดรบทราบเปนปจจบนเสมอ

190

5. ดานสทธประโยชน สทธประโยชน วนลา สทธในการขอรบเครองราชอสรยาภรณ สทธสมครเขาเปนสมาชกกองทนส ารองเลยงชพโดยความสมครใจ และสทธในการกเงนจากกองทนพนกงานมหาวทยาลยในการซอบานทอยอาศยไดโดยคดดอกเบยต าและสทธประโยชนอนๆทปฏบตงานกบมหาวทยาลย 6. ดานระบบสญญาจาง ระยะเวลาในการท าสญญาจางมความส าคญตอพนกงานมหาวทยาลยทจะท าใหทกคนสามารถปฏบตงานอยางตอเนองได ควรท าสญญาจางเปนแบบสญญาจางตลอดชพท างานตลอดจนเกษยณ และกฎเกณฑในการท าสญญาจางควรก าหนดใหชดเจนเปนมาตรฐานเดยวกนการ ประเมนผลงานเพอน ามาพจารณาตอสญญาจางควรมความชดเจนเปนรปธรรมตรวจสอบได สวนคณะกรรมการพจารณาการตอสญญาจางควรก าหนดใหมการน าผลงานทางวชาการดานการสอนและการใหบรการทางวชาการมาเปนสวนหนงของการประเมนผลเพอตอสญญาจางดวย 7. ดานระบบคาตอบแทน การเพมคาตอบแทนควรค านงถงสภาพเศรษฐกจปจจบน และใหเพยงพอตอการด ารงชวตการบรหาระบบคาตอบแทน โดยการส ารวจคาจางคาตอบแทนของสถาบนศกษาอนของรฐเพอน ามาเปนขอมลเปรยบเทยบ และทบทวนปรบปรงระบบการจายคาจางคาตอบแทนของบคลากรเพอปองกนมใหเกดแความเหลอมล าระหวางสถาบน เปนวธการทบคลากรใหการยอมรบ การเลอนขนเงนเดอน มหลกเกณฑการพจารณาใหเหมาะสมกบภาระงาน ปรมาณงานทรบผดชอบ ดงน น ผบรหารมหาวทยาลยจงควรน าขอมลความตองการดงกลาวนเขาสกระบวนการบรหารจดการสวสดการอนพงประสงคของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ใหเปนรปธรรมและ เกดประโยชนตอบสนองความตองการมากทสดเพอคณภาพชวตทดเพอความสขของทกคน

ขนตอนท 2 การศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานใน

สถาบนอดมศกษาของรฐ

ขนตอนนเปนวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยมวตถประสงคเพอศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยศกษาขอมลวธปฏบตทเปนเลศ จากมหาวทยาลยของรฐจ านวน 4 แหง ไดแก 1) มหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท1 2) มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร 3) มหาวทยาลยเชยงใหม และ 4) มหาวทยาลยสงขลาครนทร 2.1 ผลการศกษาวเคราะหขอมลวธการปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ของมหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1

191

1.1 ประวตความเปนมา มหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 เปนหนงในมหาวทยาลยชนน าของประเทศไทย และไดรบความนยมเปนอยางมากในสาขาวทยาศาสตรสขภาพ เปน 1 ใน 9 มหาวทยาลยวจยแหงชาตและเปนสมาชกเครอขายมหาวทยาลยอาเซยน (AUN)ปจจบนจดการเรยนการสอน 6 พนท มบคลากรจ านวนทงสนสามหมนกวาคน การจางพนกงามหาวทยาลยโดยตองท าสญญาตามก าหนดระยะเวลาการจาง ดงน 1. สญญาระยะแรกใหมก าหนดระยะเวลาไมนอยกวา 1 ปแตไมเกน 2 ป 2. สญญาระยะทสองก าหนดใหม 2 ประเภท คอ สญญาทมระยะเวลาการจางจนถงวนครบเกษยณอายงานของปทมอายครบเกษยณอายงาน 1.2 สวสดการ และสทธประโยชนทพนกงานไดรบในปจจบนประกอบดวยสวสดการทงหมดจ านวน 9 รายการ ดงน 1. กองทนส ารองเลยงชพ

2. สวสดการเกยวกบการรกษาพยาบาลกองทนประกนสงคม 3. เงนชวยพเศษกรณพนกงานมหาวทยาลยถงแกกรรม 4. เงนสงเคราะหกรณพนกงานมหาวทยาลยถงแกกรรม กรณถงแกกรรมดวยเหตปกต

50,000 บาท และกรณถงแกกรรมดวยอบตเหต 100,000 บาท 5. สทธการลาหยดงานโดยไดรบเงนเดอน ลาปวย พนกงานมหาวทยาลยมสทธลาปวยเพอรกษา การลาเพอดแลบตรและภรรยาหลงคลอด ลากจสวนตว ลาพกผอนประจ าป ลาอปสมบทหรอลาไปประกอบพธฮจญ ลาเกยวกบราชการทหาร ลาตดตามคสมรส และการไปถอศลและปฏบตธรรม

6. การไดรบเงนชดเชย เมอพนกงานมหาวทยาลยท พนสภาพจากการเปนพนกงานของมหาวทยาลย จะมสทธไดรบเงนชดเชย ไดแก การครบเกษยณอายงาน การถกสงใหออก การครบก าหนดระยะเวลาการจางตามสญญาโดยไมมการขยายระยะเวลา

7. การไดรบเครองราชอสรยาภรณ ตามบญช 18 (ทปรบปรงใหม) 8. การลาประเภทตาง ๆ ลาปวย ลาคลอดบตร ลาไปชวยเหลอภรยาหลงคลอดบตร การลากจสวนตว พกผอนประจ าป อปสมบท ไปประกอบพธฮจญ ลาเกยวกบราชการทหาร การลาตดตามคสมรส

9. ดานสทธประโยชน ไดแก 9.1 การสงพวงหรดเคารพศพบคลากรถงแกกรรม

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%AB%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov01-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov02-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%95%E0%B8%A3.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov03-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%94.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov04-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov04-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%88.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov05-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%9C%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov06-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%9A%E0%B8%97.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov07-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%9B%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%9A%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%A2%E0%B9%8C.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov08-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%97%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov09-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%AA.pdf

http://www.op.mahidol.ac.th/orpr/AboutHR/Welfare/about/Leave/document/Government/gov09-%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%AA.pdf

192

9.2 การมอบเขมเครองหมายมหาวทยาลยแก บคลากรทปฏบตงานครบตาม ก าหนดเวลาในชวงตางๆ

9.3 การเสนอขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณและเหรยญดษฎมาลา เขมศลปวทยา

9.4 การตรวจสอบสทธการเบกคารกษาพยาบาลพนกงานมหาวทยาลย 9.5 การขออนมตคารกษาพยาบาลเกนวงเงนของพนกงานมหาวทยาลย 9.6 การขนทะเบยนผประกนตนกองทนประกนสงคม 9.7 ประสานงานกองทนประกนสงคมเกยวกบสทธประโยชนตางๆ 9.8 การใหค าปรกษาแนะน าเกยวกบสทธประโยชนตางๆการเบกจายเงนชดเชย

9.9 การเบกจายเงนสงเคราะหบคลากรและเงนชวยเหลอครอบครวของบคลากรถงแกกรรม (มหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท1: 2559) จากสภาพสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐและสวสดการทเปนจรง และความตองการสวสดการในปจจบน ผวจยไดรวมสนทนากลมเรยนเชญคณะผบรหารและผเชยวชาญของมหาวทยาลยทมวธการปฏบตทเปนเลศ แหงท 1 รวมจ านวนทงหมด 8 คน เมอวนท 28 มถนายน 2559 เวลา 10.00 - 12.00 น. ณ มความสนใจทจะศกษาทงหมด 7 ดาน ดงน

2.2.2 ระบบการจดการสวสดการของมหาวทยาลยทมวธการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ มหาวทยาลยใหความส าคญกบบคลากรซงเปนทรพยากรส าคญทสดในการบรหารจดการมหาวทยาลยเพอใหมหาวทยาลยบรรลตามเปาหมาย วสยทศน พนธกจและแผนยทธศาสตร ทมหาวทยาลยก าหนดไวดงนนเพอให มวธการด าเนนงานในการบรหารจดการสวสดการในดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ คดเหนและขอเสนอแนะท สวสดการดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ เกยวของกลาวคอ ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ดงทไดกลาววา

“ …ในเรองของความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ อาจารยคดวา สวสดการทมให

มนตองตความกนวามนเปนสวสดการอะไร ถาเกดวาเปนเรองของความเจรญกาวหนา อาจารยเปนสายวชาการ ท าต าแหนง ผศ. รศ.แบบนเรยกวาสวสดการหรอปาวไมแนใจ เนองจากอาจารยท าจากความเจรญกาวหนาในตวอาจารยเอง ส าหรบการพสจนเรองของความกาวหนาของตนเองนนสามารถท าได สมมตคนหนงไดต าแหนงช านาญการพเศษ แตวาพอท างานไปแลว ผลออกมาไมไดเปนไปตามทคาดหวงของคณะนน กอาจจะไมตอสญญาได ความมนคงจะอยในระดบใด แบบนคง

193

ตองลองพจารณาด แตเรองของการพสจนเรองของความกาวหนาในอาชพสายวชาการนนสามารถท าได ซงอาจารยไดไปดงานทมหาวทยาลยตางๆ ของมหาวทยาลยฯ เราไมมปญหา ซงงานวจยของปรญญาเอก อาจารยกมความหวงวาแนวทางทเราจะน าไปเสนอตองมาจากความเปนจรง และมหาวทยาลยอนสามารถท าไดดวย…”

นอกจากน ผใหขอมลหลกอกทานหนง ต าแหนง รองคณบดฝายกจกรรมนกศกษาและพฒนาคณภาพ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ไดแสดงความคดเหนเกยวกบเรองความมนคงกาวหนาของสายวชาการวาสงส าคญคอ ระบบสญญาจางและการก าหนดโยบายอตราก าลงคนของรฐดวย ดงทไดกลาว

“…ความมนคงและโอกาสความกาวหนาในอาชพ ขนอยกบระยะเวลาของสญญาจาง รวมทงตวแปรส าคญในเรองดงกลาว คอ นโยบายของรฐทจะก าหนดในเรองอตราก าลงของพนกงานมหาวทยาลยดวย…” เชนเดยวกบ ผใหขอมลอกทานหนง จากสวนงานกองการเจาหนาทมหาวทยาลยทมวธการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ไดแสดงความเหนวา ดานความมงคงในสายอาชพนกงานทปฏบตงานในมหาวทยาลยฯไมวาจะเปนสายวชาการหรอสายสนบสนนกมความมนคงทงค แตจะแตกตางกน โดยมขนของความกาวหนาแตกตางกนท งชอเรยกต าแหนง และรายได แตสงทเหมอนกนคอ พนกงานสายวชาการและสายสนบสนน มสทธไดรบเครองราชอสรยาภรณ และไดรบเงนประจ าต าแหนงตามระเบยบของมหาวทยาลย ดงทไดกลาววา

“ ความกาวหนาในสายอาชพ ต าแหนงประเภทวชาการประกอบดวย ต าแหนงผ ชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย โดยมวธการการเสนอขอต าแหนงได 2วธ คอ วธปกต หมายถง ผขอมคณสมบตเฉพาะต าแหนงตรงตามเกณฑทก าหนด และ วธพเศษ หมายถง ผขอมคณสมบตเฉพาะต าแหนงไมเปนไปตามเกณฑทก าหนด เชน ระยะเวลาการด ารงต าแหนงไมครบ การเสนอขอต าแหนงขามขน การเปลยนแปลงสาขาวชา โดยจะมขอก าหนดวา ระดบทจบวฒอะไรจะตองใชระยะเวลาเทาใดในการท าผลงานวชาการ วฒปรญญาเอกและด ารงต าแหนงอาจารยไมนอยกวา 2 ป วฒ ปรญญาโท และด ารงต าแหนงอาจารยไมนอยกวา 5 ป และวฒ ปรญญาตร และด ารงต าแหนงอาจารยไมนอยกวา 9 ป สวนความกาวหนาในสายอาชพของพนกงานต าแหนงประเภทสนบสนน ต าแหนงระดบช านาญงาน ช านาญงานพเศษ ช านาญการพเศษ เชยวชาญและ

194

เชยวชาญพเศษโดยแบงออกเปนกลมวชาชพเฉพาะ กลมสนบสนนวชาการ และกลมสนบสนนทวไป ซงตางกมความกาวหนาตามสายงานของตนเองคะ...’’ ดานความกาวหนาและมนคงในอาชพ มหาวทยาลยใชการประเมนผลการปฏบตงานมาประกอบการพจารณาเกยวกบความกาวหนาในสายอาชพ โดยใชรปแบบการจดท าขอตกลงการปฏบตงานลวงหนา (Performance Agreement) รวมกนระหวางพนกงานมหาวทยาลยและผบ งคบบญชา เพอความเขาใจทตรงกนท งสองฝายและยอมรบผลการประเมนรวมกนไดโดย มงเนนการพฒนาพนกงานมหาวทยาลย การสรางสรรคงานใหมและพฒนาคณภาพ ของหนวยงานดวย ความกาวหนาในสายอาชพของพนกงานต าแหนงประเภทวชาการจะไดรบโอกาสในการพจารณาแตงตงใหด ารงต าแหนงทางวชาการไดนนจะตองเปนผทมคณธรรม และมจรรยาบรรณในการสอน การวจย และวชาการ มความร ความสามารถดานการสอน ผลงานทางวชาการ และจรยธรรมและจรรยาบรรณทางวชาการ ทมปรมาณและคณภาพทแสดงถงความเปนผทรงคณวฒ ในสาขาวชานน มหาวทยาลย มระบบบรหารจดการทใหความส าคญกบบคลากรทกกลมงาน ซงถอวาเปนทรพยากรส าคญทสดในการบรหารจดการมหาวทยาลย เพอใหมหาวทยาลยบรรลตามเปาหมาย วสยทศน และพนธกจ แผนยทธศาสตร ทมหาวทยาลยก าหนดไว ในการปฏบตตนและปฏบตงานในฐานะพนกงานมหาวทยาลย จะไดรบความกาวหนาและมความมนคงในอาชพ เพอใหเกดความกาวหนาส าหรบตนเองและรวมกนพฒนามหาวทยาลยใหเปนสถาบนการศกษาชนน า นอกจากน มหาวทยาลยยงมแผนยทธศาสตรทจะพฒนามหาวทยาลยใหเปนสถาบนการศกษาชนน า ทมคณภาพสรางสรรคผลงานทเปนประโยชนตอประเทศชาตอกดวย มแนวทางการปฏบตทด คอ

1. การปรบปรงหลกเกณฑและวธการในการเสนอขอต าแหนงของสายวชาการและสาย สนบสนนใหมความยดหยนและเหมาะสมกบภาระงานมากยงขน

2. การจดท า Career Development โดยมพเลยงในการจดท าผลงานเพอเสนอขอต าแหนง ทางวชาการ

แนวทางการสรางความมนคงในระยะยาว ประกอบดวย การบรหารจดการทดควรน าหลกธรรมาภบาลมาบรหารจดการ จะสามารถ

ชวยสรางคณภาพชวตและความผาสกในการปฏบตงานของบคลากรในมหาวทยาลย ดงเชนค ากลาวของผทรงคณวฒทกทานจากการสนทนากลมท คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยแหงท 1 ไดเสนอความคดเหนรวมเปนขอสรปไว ดงน 1. มหาวทยาลยควรสงเสรมสรางขวญก าลงใจใหพนกงาน การปรบปรงหลกเกณฑวธการ

จาง จะเปนแรงจงใจพนกงานใหอยกบมหาวทยาลย มขวญก าลงใจทดขน

195

2. ผบรหารควรใหความใสใจตอบคลากรใหการดแลเรองสทธประโยชน และจดสวสดการทเหมาะสมกบพนกงานมหาวทยาลย โดยเฉพาะอยางยงพนกงานสายวชาการเพราะเปนกลมคนทท าหนาทในการใหความรการพฒนาแกเยาวชนและเปนกลมคนกลมใหญทสดในระบบอดมศกษาไทย 3. ผบรหารมหาวทยาลยตองวางแผนกลยทธระยะยาวเพอเตรยมความพรอมในการสรางความมนคงระยะยาวและสรางความผกพนตอองคกรใหกบพนกงานทปฏบตงานในมหาวทยาลย 3.1 การจดสวสดการทสรางความมนใจวาจะมนคงไดในอนาคตเมอพนกงานมการลาออจากงานหรอเกษยณอาย เชน กองทนส ารองเลยงชพ เงนบ านาญ เงนชดเชย ประกนชวต 3.2 การใหทกศกษาตอ โดยใหลาศกษาตอโดยใชทนของสถาบน เมอศกษาจบแลวท างานใชทนก าหนดระยะเวลาใหเหมาะสม 3.3 การพฒนาระบบคาตอบแทนทมประสทธผลโดยวธการกระจายคาตอบแทนและการจดสวสดการใหมความเหมาะสมยตธรรมโดยเปนทยอมรบของบคลากร

3.4 การพฒนาระบบบรหารทรพยากรมนษยตามหลกธรรมาภบาล ปจจยท 3 คอการจดบทบาทภารกจและโครงสราง เพอการกระจายภาระงานของพนกงานสายวชาการใหเหมาะสมและเปนธรรม 3.5 การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรมองคการเพอลดความรสกแตกตางระหวางสถานภาพพนกงานมหาวทยาลยกบขาราชการ

3.6 การเสรมสรางสมพนธภาพและความเอออาทรใหเพมขนในบรรยากาศการท างาน หนวยงานมสวนรวมกนหาจดทสมดลในการปรบปรงพฒนาใหเกดความผาสกในการท างานรวมกน เชน การประเมนสภาพแวดลอมในหนวยงาน บรรยากาศในการท างาน ความสมพนธระหวางผบงคบบญชา/เพอนรวมงาน การกระจายภาระงานอยางเสมอภาคและเปนธรรม ปญหา/อปสรรคในการท างานภายในหนวยงาน 3.7 มระบบสวสดการและสทธประโยชนเกอกลทด และมประสทธภาพเพอชวยสรางขวญและก าลงใจสรางแรงจงใจใหพนกงานมหาวทยาลยมรายไดทเหมาะสมกบฐานะทางสงคมและวชาชพ นอกจากจะจดระบบเงนเดอน คาตอบแทนใหเหมาะสมแลวระบบสวสดการและสทธประโยชนเกอกลนบวามความส าคญซงจะตองจดใหมความเหมาะสมและเพยงพอเชนเดยวกน

สรปวาผบรหารมหาวทยาลย ตองใชแนวคดการบรหารทรพยากรบคคลเขามาชวยด าเนนการ ควรมการก าหนดทศทาง กลยทธ และแนวปฏบตทางดานการบรหารทรพยากรบคคล เพอตอบสนองสนบสนนและเปนไปในแนวทางเดยวกนกบยทธศาสตรการพฒนาระยะยาวของสถาบน

196

คอควรสนบสนนใหมการพฒนาบคลากรทกรปแบบ ทงบคลากรสายวชาการและสายสนบสนน รวมท งพฒนาบคลากรทมคณภาพใหเปนผ มความสามารถพเศษ มระบบบรหารบคคลทมประสทธภาพและมธรรมาภบาล โดยทกสายงานตองมเสนทางความกาวหนาในอาชพทชดเจน เพอใหบคคลการท างานไดเตมศกยภาพและมความสขในการท างานโดย การสรางระบบใหเอออ านวยและสนบสนน การเขาสต าแหนงความกาวหนาทางวชาชพใหแกพนกงานทกกลมของมหาวทยาลย 2. ดานความยตธรรม มหาวทยาลยมการบรหารจดการใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารงาน เชน

2.1 ระบบการจายคาตอบแทนจะก าหนดบญชเงนเดอนของพนกงานมหาวทยาลย ตามโครงสรางต าแหนง จ านวน 4 บญช ซงก าหนดเฉพาะอตราเงนเดอนขนต าและอตราเงนเดอนขนสง ของพนกงานมหาวทยาลย บญชหมายเลขท1 เปนผบรหารระดบสง (อธการบด) ผบรหารระดบกลาง (รองอธการบด/คณบด) ผบรหารระดบตน (ผชวยอธการบด รองคณบด หวหนาภาควชา) ผบรหาร (ผอ านวยการ) บญชเงนเดอนหมายเลข 2 ส าหรบต าแหนงประเภทวชาการ ชวงอตราเงนเดอนก าหนดตามระดบคณวฒแรกบรรจ ไดแก ปรญญาเอก ปรญญาโท ปรญญาตร(กรณจ าเปน) บญชเงนเดอนหมายเลข 3 ส าหรบต าแหนงประเภทสนบสนน ชวงอตราเงนเดอนก าหนดตามระดบคณวฒแรกบรรจ และบญชเงนเดอนหมายเลข 7 ส าหรบต าแหนงระดบหวหนาหนวยงานในโรงพยาบาลและระดบหวหนางานในสวนงาน/หนวยงาน อตราเงนเดอนของแตละต าแหนง(กรณบคคลภายนอก) ใหเปนไปตามทกองบรหารงานบคคล โดยก าหนดนโยบายมความชดเจน โปรงใสตรวจสอบไดยตธรรมกบทกกลมพนกงาน

2.2 การประเมนผลงานมเกณฑการวดผลการปฏบตงาน 2.2.1 การพฒนาระบบการประเมนผลการปฏบตงานใหมความโปรงใสเปนธรรม 2.2.2 การพจารณาก าหนดแนวทางการประเมนสมรรถนะ (Competency)ใหมความชดเจน เหมาะสม เพอประโยชนในการพฒนาบคลากร 2.2.3 การสรางความรความเขาใจเกยวกบการประเมนผลการปฏบตงานบคลากร 2.2.4 การก าหนดนโยบาย/แนวทางในการใชงานระบบประเมนผล การปฏบตงานออนไลนใหมความชดเจน เพอใหการด าเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกนทวทงมหาวทยาลยตามทมหาวทยาลยไดใหความส าคญกบทรพยากรบคคลใหเปนผรวมสรางความส าเรจในองคกรนน ผใหขอมลหลกทานหนง จากงานบรหารสวสดการและสทธประโยชน กองทรพยากรบคคลมหาวทยาลย ไดแสดงความเหนถงเรองความยตธรรมในการบรหารงาน ในสวนของงานดานสวสดการและสทธประโยชนวา ผบรหารใหความส าคญกบชวตความเปนอยของบคลากรทกคนท

197

ปฏบตงานในมหาวทยาลยทกคนใหมความสขในการท างาน นน จงไดน าค ากลาวของ อธการบดมหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ทไดกลาวไว เมอวนท 29 มกราคม พ.ศ. 2558 ในการประชมสภามหาวทยาลยพบประชาคม ครงท 4 เรองนโยบายและทศทางมหาวทยาลยก าหนดแผนยทธศาสตรการบรหารทรพยากรบคคลมหาวทยาลย พ.ศ. 2559-2562 ดงทไดกลาววา “…ในเรองทรพยากรบคคล ประชาคมมหาวทยาลยของเราตองมความสข การด าเนนงานดานทรพยากรบคคลตองปกปองบคลากร ไมไดปกปองกฎระเบยบ ซงเปนอนตองปรบปรงกฎระเบยบตาง ๆ ใหเอออ านวยความสะดวกใหบคลากรท างานได เตบโตได และพฒนาตนเองไดอยางมความสข ซงผมเชอวาถาบคลากรมความสขในการท างานแลวผลงานจะออกมาดและมหาวทยาลยของเรากจะดขนแนนอน...” ผใหขอมลทานหนง ต าแหนงนกทรพยากรบคคล งานทรพยากรบคคลและการจดการทวไป ประจ าบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยแหงท 1 ไดแสดงความคดเหนในเรองของนโยบายประชาคมมหาวทยาลยตองมความสขมความเปนรปธรรม เพราะไดจดท าแผนยทธศาสตรในการพฒนาทรพยากรบคคลมารองรบ โดยผานกระบวนการมสวนรวม ดงทไดกลาววา “…การจดท าแผนยทธศาสตรฯ ครงน เปนการด าเนนงานทเนนการมสวนรวมของบคลากรทงในระดบสวนงานและกองทรพยากรบคคล โดยผานกระบวนการรบฟงความคดเหนจากผปฏบตงานดานทรพยากรบคคล และผบรหารทก ากบดแลงานดานทรพยากรบคคลของแตละสวนงาน อกทงยงมการพจารณาสถานการณรอบขางในหลากหลายมมมองดวย ผบรหารใหความส าคญมาก มการแสดงออกถงความเทาเทยมเปนธรรมและทวถงทกคน ทงนกเพอใหการบรหารทรพยากรบคคลของมหาวทยาลยมทศทางทชดเจน และไปในทศทางเดยวกบมหาวทยาลย…” อยางไรกตาม ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยแหงท 1 ไดอธบายเพมเพมเกยวกบเรองการประเมนผลของพนกงานวามความชดเจนเปนรปธรรมและโปรงใส มเกณฑในการประเมน รปแบบการประเมนรอบดาน เพอความเปนธรรมมากทสด และเปนทยอมรบของผถกประเมนทกคน ดงทไดกลาววา

“…การประเมนพจารณาการขนเงนเดอน เปนระบบแบบ 360 องศา เปนการประเมนจากเพอนรวมงานทอยในระดบเดยวกน ผบงคบบญชา ผใหบรการ การประเมนจะมกรรมการประเมน จ านวน 2 ชด กรรมการชดท 1 จะประเมนเฉพาะผลการปฏบตงาน และกรรมการชดท 2 จะเปน

198

กรรมการชดกลนกรองผลจากการประเมนจากกรรมการชดท 1 อกตอหนง ซงกรรมการชดท 2 จะไดรบการแตงตงจากทางมหาวทยาลย…”

สอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากงานสวสดการงานบคคล บณฑตวทยาลยแตไดใหขอคดเหนวา จรง ๆ แลวตองใหผรบบรการประเมนอกทางจงจะครบ 360 องศาแตวาเทาทปฏบตมากมการยอมรบกนไมมขอขดแยง และการทจะใหผรบบรการประเมนถาจะปฏบตจรงๆ ตองแบงเปนสวนงานไปนาจะดกวา ดงทไดกลาววา

“…ทางมหาวทยาลยใชการประเมนแบบ 360 องศากบเกอบทกหนวยงาน ยกเวนบณฑต

วทยาลยทยงใชรปแบบการประเมนแบบ 270 องศา จะมการประเมนสามสวนกอน คอการประเมนจากผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา เพอนรวมงาน โดยยงขาดการประเมนจากผรบบรการ...” นอกจากน ยงมประเดนทเกยวกบการบรหารจดการดานความยตธรรม ซงผใหขอมลหลกอกทานหนง กลาววา มความคดเหนไปในทศทางเดยวกนกบผใหขอมลทกทานในเรองความยตธรรม ดงทไดกลาววา

“…ทางมหาวทยาลยใหความยตธรรมแกพนกงานมาก มการบรหารจดการในเรองของการสามารถยนค ารอง หรอรองเรยนในปญหาตางๆทตนเองเหนวาไมไดรบความเปนธรรมเทาทควรโดยผานชองทาง การยนทางหลกสตร ภาควชา และคณะทตนเองสงกดอย คณะกรรมการทด าเนนการในเรองนกจะด าเนนการพจารณาขอรองเรยนหรอขอรองทกขเพอแกไขปญหานนๆ...”

อยางไรกตาม เนองจากสวสดการเปนเรองของทกคน จงจ าเปนตองใหทกคนมสวนรวมในการตดสนใจ เพอเกดการยอมรบในสวสดการดงกลาว จงจะเกดความรสกทดตอกน ไมแบงแยกกน ความส าคญของการจดสวสดการกเพอเปนผลประโยชนเกอกลแกพนกงานนอกเหนอจากเงนเดอนหรอคาจาง เปนแรงจงใจใหเกดก าลงใจในการปฏบตงานซงเปนการบ ารงขวญ ชวยสรางใหเกดความจงรกภกดใหกบองคกร สรางพฤตกรรมการเปนพนกงานทดในองคกร และผลประโยชนทางออมขององคกรกคอประสทธภาพการท างาน ดงนนการจดสวสดการทจะสรางความพงพอใจใหกบพนกงานจะตองใหทกคนมสวนรวมแสดงความตองการ เพอการยอมรบ เปนปฏบตทเปนธรรมเทาเทยม ทงนเพอเพมคณภาพชวตทดแกพนกงาน ซงพนกงานทกคนยอมหวงทจะมคณภาพ

199

ชวตทดขน ดงนนการน าหลกความเสมอภาคมาปรบใชในการจดสวสดการและผลประโยชนเกอกลทกชนดจะแสดงถงความยตธรรมและแสดงถงความเทาเทยมกนมากทสด

สรป ไดวา ความยตธรรมเปนหนงในหลกของการจดสวสดการทด แนวคดเกยวกบการจดสวสดการทดมความเสมอภาค มความยตธรรม จดเพอคนสวนใหญ การใชหลกประชาธปไตยมาชวยใหเกดกระบวนการยตธรรมขน มความเทาเทยม เปนหลกทเปดโอกาสใหพนกงานมสทธมเสยงในการแสดงความคดเหน แสดงความตองการ ตลอดจนมโอกาสเขาไปมสวนรวมในการด าเนนงาน สวสดการทกดาน จงจะสอดคลองกบความตองการของพนกงานจงจะเกดผลด และการน าไปสผลงานทม ประสทธภาพเพอกอใหเกดผลคมคาตอการด าเนนการจดสวสดการ และสามารถท าใหพนกงานเพมผลผลตใหสงขน เพอกอใหเกดความผกพนและสามารถตอบสนองตอความตองการไดอยางแทจรง ชวยใหเกดการยอมรบโดยทวไปภายในองคกร

3. ดานสทธประโยชน สทธประโยชน หมายถง ประโยชนทไดตามสทธ คอสงทเปนผลดทบคคลใด ๆพงจะไดรบตามทระบไวในกฎหมายตางๆทเกยวของกบบคคลนน เชน พนกงานของมหาวทยาลยไดรบสทธประโยชนจากสวสดการทมหาวทยาลยจดใหในฐานะทเปนพนกงานและท างานกบมหาวทยาลย สทธประโยชนทจะไดรบ จะเปนสงทนอกเหนอไปจากคาตอบแทนในการท างาน เชน เงนสมทบกองทนส ารองเลยงชพ สทธประโยชนหลงเกษยณอาย เชน เบกคารกษาพยาบาลหลงเกษยณ เงนบ าเหนจ เงนตอบแทนการท างานนาน สทธในการท าประกนสขภาพ การท าประกนชวต เงนฌาปนกจสงเคราะห เงนชวยคาท าศพ การยกหนใหกรณถงแกกรรมระหวางเปนพนกงาน หรอสทธใน การเขารวมกจกรรมตางๆ ของมหาวทยาลย เปนตน

เปนทยอมรบโดยทวไปวา มหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 เปนมหาวทยาลยขนาดใหญ มชอเสยงเปนทยอมรบในระดบชาต การบรหารจดการดานสวสดการและสทธประโยชนตางๆ ค านงถงความตองการและประโยชนสงสดตอทรพยากรบคคลเปนส าคญ มงใหบคคล ท างานตองมความสข มสขภาพด อยภายใตสงแวดลอมทปลอดภย มคณภาพชวตการท างานทอยดมสข และใหความส าคญในการมสวนรวมแสดงความตองการความเหน เสนอความตองการอยางเทาเทยมกนดงทเจาหนาทกองทรพยากรบคคลทานหนง ไดอธบายถงการด าเนนการของกองทรพยากรบคคล ผมหนาทน านโยบายมาปฏบต ซงมแนวปฏบตทดในการบรหารจดการสทธประโยชนตางๆใหกบบคลากร ดงทไดกลาววา

200

“...ในเรองสวสดการและสทธประโยชนทพนกงานมหาวทยาลย จะไดรบตามสทธมอยดวยกนหลายประการ ซงทกเรอง มหาวทยาลยมงเปาไปสความสขถวนหนาของพนกงานทกกลมทปฏบตงานในมหาวทยาลย คอท างานแลวตองมความสข มความปลอดภย มบรรยากาศดใหมความรสกอยากมาท างานทกวน ถาพดถงเรองสทธประโยชน เชน การทพนกงานไดสทธเลอกการรกษาพยาบาลกบโรงพยาบาลในสงกดมหาวทยาลย และ โรงพยาบาลอนนเปนสทธประโยชนทพนกงานทกคนไดรบ...” อยางไรกตามสทธประโยชน ของพนกงานมหาวทยาลยจะไดใชสทธ ยงมอกหลายประการ เชน สทธในการลาตางๆ หรอสทธในการขอรบเครองราชอสรยาภรณ ซงพนกงานจะตองปฏบตงานตดตอกนมาเปนระยะเวลาไมนอยกวา 5 ป (นบถงวนท 5 ตลาคมของปทจะเสนอขอพระราชทานฯ) และตองมวฒปรญญาตรขนไป หรอไดรบเงนเดอนขนต าของวฒปรญญาตรขนไป โดยการเลอนชนตราตองเวนระยะไมนอยกวา 5 ป ดวย เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากงานบรหารและทรพยากรบคคล บณฑตวทยาลย ไดใหขอมลเพมเตม เรองการไดสทธขอเครองราชอสรยาภรณ พนกงานท ไมใชสายวชาการ คอ ต าแหนงหวหนางานผอ านวยการมสทธขอรบเครองราชอสรยาภรณตงแตชนตราเรมตน สงสดจะไมเทากบของพนกงานสายวชาการทมต าแหนงทางวชาการ คอ อาจารย ผชวยศาสตราจารยรองศาสตราจารย และศาสตราจารย ซงตนเองปฏบตงานในสายสนบสนนกรสกภาคภมใจทไดรบถงแมจะไมเทยบเทากบสายวชาการกถอวามหาวทยาลยใหสทธประโยชนนดวย ดงทไดกลาววา “…เครองราชอสรยาภรณ ส าหรบขาราชการไดรบสทธตามทมการก าหนดไว ส าหรบพนกงานมหาวทยาลย จะไดรบเครองราชอสรยาภรณชนแรกเมอมอายงานได 5 ป สวนบคลากรสายวชาการ สามารถไดรบเครองราชอสรยาภรณถงขนสายสะพาย หากไดรบต าแหนงทาวชาการ ตงแตรองศาสตราจารย เปนตนไป และเครองราชอสรยาภรณพนกงานมหาวทยาลย (เงนงบประมาณ) มสทธเสนอขอรบพระราชทาน เครองราชอสรยาภรณ โดยใชหลกเกณฑตามรางบญชท 18 (ปรบปรงใหม)…” อยางไรกตาม สวสดการและสทธประโยชนตางๆ จะเกดขนไดอยางสมบรณ จะตองมแนวปฏบตทดของระบบการบรหารทรพยากรมนษย ซงเปนภารกจในการทจะตองวางแผน ก าหนดทศทางการจดสวสดการและสทธประโยชนตาง ๆ ทจะเออประโยชนตอการท างานและการด ารงชพ

201

ดงท กลยารตน ธระธนชยกล (2557) กลาววา หนงใน ภารกจของการบรหารทรพยากรมนษย คอ การบรหารงานสวสดการและสทธประโยชน เพอเปนเครองมอในการจงใจคนท างานใหปฏบตกบองคกรและเพอการเปรยบเทยบแขงขนทดกวา สรปไดวา สทธประโยชนเปนสทธท เออประโยชนตอพนกงานทปฏบตงานกบมหาวทยาลย ทงทเปนทงตวเงนและเปนเกรยตยศชอเสยง เหมอนเปนสวสดการตอบแทนใหกบพนกงาน เมอปฏบตงานใหกบมหาวทยาลย มหาวทยาลยควรพจารณาก าหนดสทธดานตาง ๆ ทจะเปนประโยชนมากกวาสวสดการทมอยในแกพนกงานได หากมสวสดการทด ตรงตอความตองการ และมใหตอเนองอยางเพยงพอตอความตองการของพนกงาน กจะเปนเครองยดเหนยวใหพนกงานมความจงรกภกดตอองคกร ท าใหพนกงานเกดความพงพอใจในการท างาน สวสดการและสทธประโยชนทดนนจะสงผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานรายบคคล ทมตอการตอบแทนองคกร และยงสทธประโยชนนนดแลครอบคลมไปถงครอบครวของพนกงานดวยแลว จะยงสงผลดตอองคกรอยางมาก ในขณะเดยวกนสวสดการและสทธประโยชนด กเปนการจงใจบคคลภายนอกใหตองการมาท างานกบองคกร และยงจะชวยใหชวตความเปนอยของพนกงานมความมนคงมากยงขน

4. ดานคณภาพชวตในการท างาน การปฏบตงานทมความสขยอมท าใหงานมคณภาพ และ

กอใหเกดผลดตอผปฏบตงานและองคกร ดงค ากลาวของอธการบดมหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ทกลาววาผปฏบตงานตองมความสขในการท างานการด าเนนงานดานทรพยากรบคคลตองปกปองบคลากร ไมไดปกปองกฎระเบยบซงเปนอนตองปรบปรงกฎระเบยบตางๆ ใหเอออ านวยความสะดวกใหบคลากรท างานได เตบโตได และพฒนาตนเองไดอยางมความสข ซงเชอวาถาบคลากรมความสขในการท างานแลวผลงานจะออกมาดและมหาวทยาลยกจะดขนแนนอน แนวปฏบตทดของการบรหารจดการเรองสวสดการของมหาวทยาลย มงใหคนท างานทกคนมความสขในการท างาน มความรความสามารถเพยงพอทจะท างานนนๆใหประสบผลส าเรจและมคณภาพโดยคนตองมคณภาพกอน ดงนนจงมการจดสวสดการในดานอบรมพฒนาใหความรแกพนกงานทงสายวชาการและสายสนบสนนเพอใหปฏบตของตนเองโดยใชความรความสามารถของตนเอง เพอใหเกดความสข ความภาคภมใจในงานทท า และรวมไปถงสถาบน สงแลวลอม การบงคบบญชา นโยบาย เพอนรวมงาน ทกอยางลวนเปนองคประกอบส าคญทท าใหเกดคณภาพชวตทดได สอดคลองกบแนวคดของแนวคดดงกลาวนสอดคลองกบแนวคดของ เชอรมาฮอรน, ฮนทและ

202

ออสบอรน (Schermerhorn, Hunt and Osborn ค.ศ.2007) ทไดเสนอกจกรรมในทท าใหมคณภาพชวตการท างาน คอการมสวนรวมในการแกไขปญหา การจดโครงสรางงานใหมปรบปรงใหผลตอบแทนและการปรบปรงสงแวดลอมในการท างาน และควเบล (Quible, 1996: 326) กลาวถงคณภาพชวตการท างานวา เปนกระบวนการบรหาร มผลตอสงทตามมาทเปนปจจยส าคญของสถานภาพของพนกงาน สภาพแวดลอมการท างาน การจายคาตอบแทนและผลประโยชนตางๆความสมพนธระหวางบคคลและการสนบสนนขององคกรซงจะมผลดตอความรสกทางบวกกบงานและตองการปฏบตงานกบองคกรตลอดไป อยางไรกตาม การท างานมความส าคญตอชวตมนษย เปนสวนหนงของชวตทปฏบตมากกวากจกรรมใดๆ คาดกนวามนษยไดใชเวลาถงหนงในสามของชวตเปนอยางนอยอยในสถานทท างาน ดงนนสภาพสงแวดลอม บรรยากาศ อากาศทปราศจากมลพษตางๆ ในการท างานจงนบวามความส าคญตอคณภาพชวตของการท างานทงสน ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง ไดแสดงความคดเหนในเรองของ คณภาพชวตการท างานทดวามหลายเรองดวยกนไว ดงทไดกลาววา “…คณภาพชวตในการท างาน จะกลาวถงความปลอดภยในมหาวทยาลย ของเรากถอวามความปลอดภยในระดบหนง คอ มระบบรกษาความปลอดภยทมคณภาพและกลองวงจรปด ตอมาจะพดถงเรองสขภาพซงมหาวทยาลยของเรากไดมการสนบสนนนกศกษา และบคลากรเลนกฬาและมการสงนกกฬาของมหาวทยาลยไปแขงขนและทางมหาวทยาลยของเรากมการใหลาศกษาตอ แตตองเสนอเรองแกผบรหารกอน ส าหรบการลาศกษานนม 2 แบบ คอ แบบเตมเวลาและแบบเวลาซงสวนใหญทไดรบการอนมตจากผบรหารคอการลาเรยนไมเตมเวลา สวนคนทลาศกษาเตมเวลาจะไดเงนเดอนแตไมไดรบการขนเงนเดอน ส าหรบเรองของทพก ทางมหาวทยาลยกมคอนโดเปนทพกใหแตตองจายเงนบางสวนส าหรบการเดนทางใน มหาวทยาลยมรถรางฟร และมการตรวจสขภาพประจ าปของทคณะ…” สอดคลองกบความคดเหนของผใหขอมลหลกอกทานหนง ไดแสดงความคดเหนเกยวกบเรองคณภาพชวต ดงทไดกลาววา

“…คณภาพชวตในการท างานภาพรวมด มการบรหารจดการดานความปลอดภยใน

หนวยงานโดยมการจดระบบ รกษาความปลอดภย และตดกลองวงจรปดทวมหาวทยาลย รวมทงสนบสนนดานสขภาพ โดยสงเสรมใหบคลากรเลนกฬา และมการจดการแขงขนกฬาบคลากรบอยๆ

203

นอกจากน ยงสนบสนนดานการเดนทางของบคลากร โดยจดรถบสของมหาวทยาลย คอยรบสงบคลากร ทส าคญมการจดทพกอาศยภายในหนวยงานใหกบบคลากรดวย…” สอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากสวนงานบคคล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท1 ไดแสดงความคดเหนเรองสภาพบรรยากาศแวดลอมภายในมหาวทยาลยทมความปลอดภยรมรน มบรรยากาศ และสภาพแวดลอมทด เหมาะกบการท างาน ดงทไดกลาววา

“…ชอบท างานทน เพราะประทบใจทมหาวทยาลยมรถสวสดการใหบรการรบ-สงบคลากร และมบรเวณภายในรวมหาวทยาลยทรมรนปลอดโปรงและปลอดภยสง...”

นอกจากน ผใหขอมล จากงานบรหารและทรพยากรบคคล บณฑตวทยาลย และผใหขอมลอกทานหนง จากคณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มความคดเหนสอดคลองไปในทศทางเดยวกนไดกลาวถงเรองคณภาพชวตในการท างาน ทมหาวทยาลยมใหนน มสวสดการทจะเปนการสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตทด ดงทไดกลาววา

“…คณภาพชวตในการท างานทดทมหาวทยาลยจดให คอ การอนญาตใหบคลากรสามารถ

ลาศกษาตอได โดยจะมการพจารณาจากอตราก าลงพลกอนวาจะกระทบการท างานหรอไม ซงการลาตางๆยดตามเกณฑทมหาวทยาลยก าหนด โดยการลาม 2 แบบ คอ 1.การลาเตมเวลาจะไดรบเงนเดอนตามปกต แตไมไดรบการเลอนขนเงนเดอนประจ าปและ2. การลาเปนบางเวลา สปดาหละไมเกน 12 ชวโมง จะไดรบเงนเดอนปกต และไดรบการเลอนขนเงนเดอนประจ าป…” สรปไดวา คณภาพชวตในการท างาน ทดคอคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม สภาพการท างานทค านงถงความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ความมนคงและความกาวหนาในการท างาน โอกาสในการพฒนาสมรรถภาพของบคคล การบรณาการทางสงคม หรอการท างานรวมกน ประชาธปไตยในองคกร ความสมดลระหวางงาน และชวตสวนตว และลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม คณภาพชวตการท างานในลกษณะของความพงพอใจในการท างานนน จะสงผลตอการปฏบตงาน และยงเปนสงจงใจใหเกดความตองการท างาน ซงน าไปสประสทธภาพตอองคกรในทสด เรยกไดวา บรรลเปาหมาย ถาองคกรใดกตามตองการสรางความจงรกภกดใหเกดขนในใจของพนกงานทกคนแลว คณภาพชวตการท างานทดจะชวยเพมความผกพนทพนกงานมตอ

204

องคกรไดเปนอยางด ผบรหารทกมหาวทยาลยจงควรมการสนบสนนใหเกดสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการปฏบตงานทด เพอจงใจใหบคลากรเกดความผกพนตอมหาวทยาลย

5. ดานการรกษาพยาบาล มหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 เขาโครงการกองทนประกนสงคม สวสดการดานการรกษาพยาบาลในสทธการรกษาแบบประกนสงคม และอ านวยความสะดวกดานการรกษาพยาบาล โดยใหสามารถเลอกเขารบการบรการทางแพทยไดเปนสถานพยาบาลหลกตามบตรรองสทธกองทนประกนสงคม และโรงพยาบาลเวชศาสตรเขตรอน และศนยการแพทยกาญจนาภเษก นอกจากนมหาวทยาลยเพมสวสดการการรกษาพยาบาลใหแกครอบครวพนกงานมหาวทยาลย

ดวย เจาหนาทกองทรพยากรบคคล อธบายเพมเตมวา มหาวทยาลย มสวสดการดานการรกษาพยาบาลดแลถงครอบครวของพนกงานดวย โดยมหลกเกณฑก าหนดเรองสทธการเบกและวงเงนทสามารถเบกได โดยประกาศเปนระเบยบสวสดการเพอใหทกคนไดรและไดรบประโยชนจากสวสดการอยางเตมทดวย ดงทไดกลาววา

“…พนกงานทท างานในมหาวทยาลยเราโชคดท มโรงพยาบาล ก และโรงพยาบาล ขเปนของมหาวทยาลย และเปนโรงพยาบาลชนน าขนาดใหญ การทพนกงานไดสทธเลอกเขารบการบรการทางการแพทย ท าใหสวสดการดานการรกษาพยาบาลของเราทจดใหแกพนกงานทกกลมพอใจ และยงไปกวานน เราดแลรกษาคนในครอบครวของพนกงานอกดวย เชน บดามารดา บตร คสมรส โดยสามารถเบกเงนสดไดปละไมเกน 20,000 บาท สงสดไมเกน50,000 บาท ตอป...”

ความโดดเดนประการส าคญ ดานการจดสวสดการรกษาพยาบาลของมหาวทยาลยมปจจยแหงความส าเรจมหลายปจจยดวยกน เชน การใหสทธพนกงานไดเลอกโรงพยาบาลหลกโดยใชสทธเขารบการรกษาทโรงพยาบาล ก และโรงพยาบาล ข ซงเปนโรงพยาบาลของมหาวทยาลย และเปนสถานพยาบาลขนาดใหญและมชอเสยงคณภาพการรกษาเปนทยอมรบของสงคม และยงมโรงพยาบาลส ารองใหเลอกไดอก คอ ดงนนสวสดการดานการรกษาพยาบาลของมหาวทยาลย เปนการดแลใหสทธประโยชนดานการรกษาพยาบาลทงตวพนกงานและครอบครวพนกงานไดเปนอยางด 6. ดานระบบสญญาจาง ปจจบนมหาวทยาลย แบงการบรหารงานออกเปน 36 สวนงาน มบคลากรจ านวนทงสน 33,325 คน โดยสวนใหญเปนพนกงานมหาวทยาลยเงนอดหนน (รอยละ 34.90) และเปนบคลากรสายสนบสนนมากกวาสายวชาการ โดยบคคลการสายวชาการมจ านวน 3,871 คน (11.62%) และสายสนบสนน 29,495 คน (88.38%) (ขอมลจากแผนยทธศาสตรการ

205

บรหารทรพยากรบคคลมหาวทยาลย พ .ศ.2559-2562 นโยบายและทศทางมหาวทยาลยสภามหาวทยาลย และผ ใหขอมลส าคญ ทานหนงจากกองทรพยากรบคคลไดอธบายเพมเตมวา มหาวทยาลย ดงทไดกลาววา “… มหาวทยาลยไดก าหนดหลกเกณฑการจางพนกงานมหาวทยาลย โดยตองท าสญญาตามก าหนดระยะเวลาการจาง จะเปน สญญาระยะแรก ใหมก าหนดระยะเวลาไมนอยกวา 1 ปแตไมเกน 2 ปโดยวนสนสดสญญาใหเปนวนท30 กนยายน ประการทสอง คอ จะเปนสญญาระยะทสองก าหนดใหม 2 ประเภท อก คอ (1) เปนสญญาทมระยะเวลาการจางจนถงวนครบเกษยณอายงาน ใหสนสดสญญาในวนท 30 กนยายน ของปทมอายครบเกษยณอายงาน และ (2) สญญาทมก าหนดระยะเวลาใหสนสดสญญาในวนท 30 กนยายน ของปทผนนครบสญญา นอกจากน มหาวทยาลยยงไดมการขยายระยะเวลาการเกษยณอายอกดวยโดยมการตอสญญาจางอกเปนปๆไปตามความร ความสามารถทพนกงานผนนม และตองค านงถงอตราก าลงพลของกองทรพยากรบคคลดวยวาจางตอไดหรอไม เพราะจะตองค านงถงการจายเงนเดอนวาจะตองจางภายใตงบใดของมหาวทยาลย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากงานทรพยากรบคคลและการจดการทวไป บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยแหงน ดงทไดกลาววา “...นโยบายการขยายระยะเวลาการเกษยณอาย ท าใหผ ทมความรความสามารถยงคงปฏบตงานอยในมหาวยาลยไดตอ ถอวาเปนเรองทดมากๆ ส าหรบมหาวทยาลยทใหโอกาสตรงนและในนโยบายยงมการสนบสนนใหบคลากรมความกาวหนาในสายอาชพดวย ทกกลมพนกงาน เราจาง และ มการจายคาตอบแทนทจงใจใหเขามาปฏบตงาน เมอเทยบกบมหาวทยาลยอน ๆ ของเราอยในระดบมหาวทยาลยชนน าอยคะ...” อยางไรกตาม การบรหารจดการดานทรพยากรบคคล มหาวทยาลยใหความส าคญกบทรพยากรบคคลวามคณคากบองคกรมากทสด เพราะเปนพลงในการชวยขบเคลอนวสยทศน และพนธกจ และยทธศาสตรของมหาวทยาลย มการพฒนาระบบบรหารทรพยากรบคคลใหมความเขมแขง โดยมงเนนความเปนเลศดานคณภาพของบคลากร อนเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนองคกรไปสความกาวหนา มงเนนการสรางความสขและความผกพนของบคลากรใหมคณภาพชวตทดมความสขในการท างานและมความมนคงในระยะยาวในการท างานกบมหาวทยาลย

206

สรปไดวา ถงแมวาปจจบนอาจารยจะมสถานะเปนพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ และตองท างานภายใตเงอนไขของระบบสญญาจางกตาม แตมหาวทยาลยกมแนวปฏบตทดทสามารถบรหารจดการไดเปนอยางดจากการทไดมการจายคาตอบแทนทจงใจ สามรถแขงขนได เมอเปรยบเทยบกบองคกรอน ๆ ท าใหมผสนใจตองการทจะท างานกบมหาวทยาลยเพมขน และยงมระบบการพจารณาจางงานตอเมอพนกงานเกษยณอายโดยค านงถงผทมความร ประสบการณ และมความเชยวชาญเฉพาะดาน โดยก าหนดเปนนโยบายการขยายระยะเวลาการเกษยณอาย ท าใหผทมความร ความสามารถยงคงปฏบตงานอยในองคกรไดตอไป 7. ดานระบบคาตอบแทน คาตอบแทนทพนกงานมหาวทยาลยจะไดรบประกอบดวย เงนเดอน เงนเพมการครองชพชวคราว เงนประจ าต าแหนง และเงนคาลวงเวลามหาวทยาลยจะก าหนดบญชเงนเดอนของพนกงานมหาวทยาลยตามโครงสรางต าแหนง จ านวน 4 บญช ซงก าหนดเฉพาะอตราเงนเดอนขนต าและอตราเงนเดอนขนสงของพนกงานไว ส าหรบต าแหนงประเภทวชาการ ชวงอตราเงนเดอนก าหนดตามระดบคณวฒแรกบรรจ พนกงานมหาวทยาลยอาจไดรบเงนเดอนแรกบรรจสงกวาอตราเงนเดอนขนต าทก าหนดในบญชเงนเดอนไดในกรณเปนผมความรความสามารถสงเปนพเศษ เปนต าแหนงทมการแขงขนในตลาดแรงงานสง เปนสาขาวชาชพทขาดแคลน หรอเปนต าแหนงทจ าเปนตองอาศยผ มประสบการณในการท างานเขามาปฏบตงาน นอกจากนยงมคาตอบแทนจากการเสนอผลงานวจยดเดนใหกบผสรางผลงานวจยสวนการเลอนเงนเดอนประจ าปใหมการเลอนเงนเดอนประจ าป ปละ 1 ครง ในวนท 1 ตลาคม โดยใหน าผลการประเมนการปฏบตงาน การรกษาจรรยาบรรณและวนย ตลอดจนความสามารถ และความอตสาหะในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยมาประกอบการพจารณา การเลอนเงนเดอนคดเปนรอยละของอตราเงนเดอนแตตองไมเกนอตราเงนเดอนขนสงของบญชเงนเดอน กรณทไดรบเงนเดอนถงขนสงของต าแหนง ใหไดรบคาตอบแทนพเศษเปนรอยละของอตราเงนเดอน ทงนใหอยในดลยพนจของผมอ านาจในการเลอนเงนเดอนพจารณาตามความเหมาะสม พนกงานมหาวทยาลยทมสทธไดรบการพจารณาเลอนเงนเดอน ตองมคณสมบตดงน

1) ไดรบการบรรจเปนพนกงานมหาวทยาลยมาแลวไมนอยกวา 8 เดอน 2) ไมอยในระหวางการทดลองปฏบตงาน 3) ตองไมขาดงานถาไมใชเหตสดวสย และไมลาเกนสทธในการลาประเภทตางๆ

จากการสมภาษณความคดเหน จากผใหขอมลหลกทานหนง ต าแหนงรองคณบดฝายบรหารและพฒนา คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตรไดแสดงความคดเหนในเรองของเงนเดอน

207

คาจางทไดรบจากการเปนอาจารย ทมหาวทยาลยวาเปนไปตามทสถาบนก าหนด เปนบญชไป ของอาจารยจะเปนต าแหนงประเภทวชาการ ชวงอตราเงนเดอนก าหนดตามระดบคณวฒแรกบรรจ ดงทดงทไดกลาววา

“…ในสวนคาตอบแทน หากเปนเรองของอตราเงนเดอนทางมหาวทยาลยของเราสามารถ

ดจากเอกสารได ซงเราจะใชเกณฑเดยวกนในการใหอตราเงนเดอน และใหตามวฒการศกษา หากเปนบางมหาวทยาลยเขาจะไมใหคาตอบแทนเตมจ านวน จะหกเงนไว 2 เปอรเซนต เพอเปนคาสวสดการตางๆ ทางมหาวทยาลยของเรา การขนอตราเงนเดอนจะเปนแบบเปอรเซนต ซงแตละคณะกเปนจ านวนเงนทไมเทากน แลวแตเงนทแตละคณะมในเวลานน…”

อยางไรกด กองทรพยากรบคคลจะตงเลขบญชเงนเดอนไวเปน 4 บญช โดยก าหนด

คาจางไวชดเจน ประกอบดวยคาจางส าหรบต าแหนงประเภทผบรหาร ก าหนดชวงอตราเงนเดอนเปน 4 กลม บญชเงนเดอนส าหรบต าแหนงประเภทวชาการ ชวงอตราเงนเดอนก าหนดตามระดบคณวฒแรกบรรจ ส าหรบต าแหนงประเภทสนบสนน ชวงอตราเงนเดอนก าหนดตามระดบคณวฒแรกบรรจ บญชเงนเดอนหมายเลข 4 ส าหรบต าแหนงระดบหวหนาหนวยงานในโรงพยาบาล และระดบหวหนางานในสวนงาน/หนวยงาน อตราเงนเดอนของแตละต าแหนง(กรณบคคลภายนอก) ใหเปนไปตามทกองทรพยากรบคคลก าหนด จะเหนไดวาอตราการจางงานตงแตแรกเขาไมเทากนแลวแตสายงาน

สอดคลองกบความคดเหนของ ผใหขอมลหลกทานหนง จากกองทรพยากรบคคล ไดกลาวถง การจดการคาตอบแทนของมหาวทยาลยทมการปฏบตทเปนเลศแหงท 1วาแตกตางกนตามหมวดบญชและสายงาน ตงแตแรกเขา การปรบขนเงนเดอนจะน าระบบสมรรถนะมาใชในการประเมนผลการปฏบตงานกจะมความยตธรรมด ดงทไดกลาววา “…อตราเงนเดอนสายวชาการและสายสนบสนนนนจะมอตราเรมตนทตางกนสวนคาตอบแทนนนจะเปนไปตามบญชไมมการหกแตอยางใดและการปรบขนเงนเดอนของทนจะเปนอตรารอยละ โดยปรบขนปละครง ใชวธการประเมนผล ระบบการประเมนผลการปฏบตงานมความโปรงใส เปนธรรม โดยพจารณาก าหนดแนวทางการประเมนสมรรถนะไว มความชดเจน เหมาะสมตอบคลากร…”

208

จากการจดสนทนากลมผวจยพบแนวทางปฏบตทดของมหาวทยาลย ในดานระบบบรหารคาตอบแทน คอ การบรหารงานของกองทรพยากรบคคล มการด าเนนการทบทวนหลกเกณฑ และวธการเลอนเงนเดอนของบคลากรใหมความสอดคลองกนกบผลงานตามเกณฑการประเมนผลงาน นอกจากนมการพจารณาระบบบรหารคาตอบแทน และสวสดการเพอจงใจบคลากรทมความรความสามารถใหท างานใหเตมททมเทก าลงความรความสามารถในการท างานใหมคณภาพและประสทธภาพสงสด สอดคลองกบ ผ ใหขอมลหลกทานหนง จากเจาหนาทกองงานทรพยากรบคคล จากมหาวทยาลยทมวธการปฏบตทเลศแหงท 1 ดงทไดกลาววา

“…ตนเองท างานทมหาวทยาลยทมวธการปฏบตทเลศ แหงท 1 กคอนขางพอใจกบคาตอบแทนท

ไดรบจากทนอตราเงนเดอนเปนไปตามวฒและมบญชการจายคาตอบแทนของมหาวทยาลยทก าหนดไวแนนอน และไดรบเงนประจ าต าแหนงทคอนขางคมคากบการท างานและยงมคาครองชพชวคราวแกพนกงานมหาวทยาลยผ ทไดรบอตราเงนเดอนไมถงเกณฑอก…”

จะเหนไดวามหาวทยาลย สามารถหาวธปฏบตทดในการจายคาตอบแทนเพอใหแตกตางจากองคกรอน เพอการแขงขนและจงใจพนกงานปฏบตงานอยกบองคกรสามารถรกษาบคลากรไวกบองคกร และยงท าใหบคคลภายนอกสนใจเขามาท างานการจายคาตอบแทนทสงกวาจะเปนการไดเปรยบทางสงคมเมอมการเปรยบเทยบกน ท งนกตองค านงถงความสามารถในการจายตองสอดคลองกบเปาหมายขององคกรดวย ถงแมวาแตละองคกรจะจายคาตอบแทนทตางกนเพอการแขงขน แตทงหมดนกตองอยบนพนฐานของการมจดมงหมายของการบรหารคาจางเงนเดอนและคาตอบแทน สรปไดวา คาตอบแทนทพนกงานมหาวทยาลยจะไดรบในสวนทเปนตวเงน ประกอบดวย เงนเดอน เงนเพมการครองชพชวคราว เงนประจ าต าแหนง และเงนคาลวงเวลา การจายคาตอบแทนของพนกงานมหาวทยาลยจะจายตามวฒการศกษา ซงแตละแหงอาจแตกตางกนในเงนคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ หรอ เงนคาตอบแทนพเศษ แลวแตทางมหาวทยาลยจะก าหนดมาเปนสวสดการเพมเตม เพอเพมรายไดใหกบบคลากร หรอเพอเปนการจงใจในการท างาน หรอจงใจใหมผสนใจภายนอกเขามาปฏบตงาน โดยจายใหในอตราทสงกวา ซงกเปนความสามารถในการจายของแตละสถาบนแตละแหงทมศกยภาพในการจายเพอจงใจ นอกจากคาตอบแทนประเภทเงนเดอนแลวนน พนกงานมหาวทยาลยอาจไดรบเงนคาตอบแทนประเภทอนดวย

209

สรปจากการศกษารปแบบการจ ดสวสดการของพนกงานในสถาบ นอดมศกษาของรฐ ไดแก 1) ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 2) ดานความยตธรรม 3) ดานคณภาพชวตการท างาน 4) ดานการรกษาพยาบาล 5) ดานสทธประโยชน 6) ดานระบบสญญาจาง 7) ดานระบบคาตอบแทน ไดแนวปฏบตท ดและวธการปฏบตท เปนเลศของการจ ดสวสดการของพนกงานในสถาบ นอดมศกษาของรฐของมหาวทยาล ย ท มวธการปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ดง ตารางท 4.24

ตารางท 4.24 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

ของรฐของมหาวทยาลยแหงท 1 แนวปฏบตทเปนเลศ การจดสวสดการ

1. ดานความมนคงและโอกาส

กาวหนาในอาชพ

- การใหทนศกษาตอก าหนดระยะเวลาการใชทนคน

- การอบรมพฒนาในสาขาอาชพ

- การสนบสนนทนวจย

- การใหวนลาในการท าผลงานทางวชาการเพอขอต าแหนงทางวชาการ

- สนบสนนสงเสรมใหมโครงการแขงขนผลงานวจยดเดน

- เลอนต าแหนงและการปรบเงนเดอนตามผลงาน

- ปรบปรงหลกเกณฑประเมนผลใหมความชดเจน

2. ดานความยตธรรม - บรหารดวยหลกธรรมาภบาล

- ทกคนทสวนรวมในการแสดงความคดเหนและความตองการ

- มความยตธรรมใหความเสมอภาคเทาเทยม

- พจารณาคาตอบแทนใหเหมาะสมตามวฒการศกษาและประสบการณ

ทความรความสามารถอยางเหมาะสม และก าหนดโครงสรางบญช

เงนเดอนสง-ต า

3. ดานสทธประโยชน - สทธประโยชนในการไดเขารวมสทธในกองทนประกนสงคม

- กองทนส ารองเลยงชพ กองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลย

- สทธในการลาหยดตามระกฎระเบยบ

- สทธในการขอเครองราชอสรยาภรณ และเหรยญตราเชดชเกยรต

-ไดสทธในการรกษาพยาบาลในสงกดโรงพยาบาลของมหาวทยาลย

- พจารณาปรบปรงกฎระเบยบดานสวสดการใหมความเหมาะสม

210

ตารางท 4.24 (ตอ)

แนวปฏบตทเปนเลศ การจดสวสดการ

4.ดานคณภาพชวตในการท างาน

- พนกงานทกคนตองท างานอยางมความสข

- ทบทวนปรบปรงกฎระเบยบใหมความยดหยน

- การมวนลาส าหรบการท าวจย เพอใหชวตมความสมดลระหวางกบ

ชวตสวนตว

- การไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมเพยงพอตอการด ารงชพและ

สามารถแขงขนได

- สวสดการสนองตอบความตองการพนกงานและใหดกวาของรฐ

5. ดานการรกษาพยาบาล

- สวสดการรกษาพยาบาลดแลครอบครวพนกงานเบกไดตามสทธท

ก าหนด

- มประกนสขภาพเลอกแผนตามสมครใจโดยการจายรวม

- สทธการรบบรการทางแพทยกบโรงพยาบาลสงกดมหาวทยาลย

- ตรวจสขภาพประจ าปเบกจากองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลย

- การรกษากบแพทยทางเลอกโดยเบกคารกษาพยาบาลได

6. ดานระบบสญญาจาง

- สวสดการรกษาพยาบาลพนกงานและครอบครวพนกงาน สามารถ

เบกไดตามสทธทก าหนด

- มประกนสขภาพเลอกแผนตามสมครใจโดยจายรวม

- สทธการรบบรการทางแพทยใชกบโรงพยาบาลสงกด

มหาวทยาลย

- ตรวจสขภาพประจ าปสามารถเบกจากกองทนสวสดการพนกงาน

ของมหาวทยาลยได

7. ดานระบบคาตอบแทน - ก าหนดระเบยบชดเจน เงนเดอน เงนเพม เงนประจ าต าแหนง เงนคา

ลวงเวลา

- อตราเงนเดอนตามระดบคณวฒแรกบรรจ

จายคาตอบแทนสงกวาทก าหนดส าหรบต าแหนงงานทมความรพเศษ

หรอ/สาขาวชาชพทขาดแคลน

- ปรบเงนเดอนปละ 1 ครง

- เลอนเงนเดอนถงขนสงของต าแหนงแลวให ปรบพเศษเปนรอยละ

ของอตราเงนเดอน

- คาตอบแทนผลงานวจยดเดน ผลงานวจยคณภาพ

211

2.2 ผลการศกษา วเคราะหขอมลวธการปฏบตทเปนเลศ มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวด

นครราชสมา

1.1 ประวตความเปนมา

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวดนครราชสมา เปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ

แหงแรกของประเทศไทย ตงอยในจงหวดนครราชสมา ไดรบการสถาปนาขนเปนมหาวทยาลยเมอ

วนท 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2533 โดยจดการเรยนการสอนครอบคลมสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

วทยาศาสตรสขภาพ สงคมศาสตร และมนษยศาสตร ใน 7 ส านกวชาและ 1 สถาบนสมทบ โดยม

หลกสตรในระดบปรญญาตร 32 หลกสตร ปรญญาโท 34 หลกสตร และปรญญาเอก 28 หลกสตร

(ขอมลในปการศกษา 2553) ปจจบนไดรบการคดเลอกใหเปน 1 ใน 9 มหาวทยาลยวจยแหงชาต

นอกจากนยงเปนมหาวทยาลยทมคณาจารยคณวฒปรญญาเอกคดเปนรอยละสงทสดในประเทศไทย

(รอยละ 80.21) และเปนมหาวทยาลยทมผลงานวจยตอหวคณาจารยสงทสดในประเทศไทย มกลไก

การก าหนดนโยบายการวางแผนการควบคมตดตามประการเมนผลงาน รวมท งการสงเสรม

สนบสนนกจการของมหาวทยาลยประกอบดวยองคกรส าคญจ านวน 2 องคกรไดแกสภา

มหาวทยาลยเปนองคกรสงสดท าหนาทควบคมดแลกจการทวไปโดยเฉพาะดานนโยบายแผน

งบประมาณการและทรพยสนการแบงสวนงานการออกระเบยบขอบงคบเกยวกบการบรหารงานบ

คลการแตงตงผบรหารระดบสง การอนมตปรญญาสภามหาวทยาลย ภารกจของมหาวทยาลย

เทคโนโลยสรนารมภารกจหลก 5 ประการ ไดแก

1. ผลตและพฒนาก าลงคนระดบสงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยเพอตอบสนองตอ

ความตองการของการพฒนาประเทศ

2. วจยและคนควาเพอสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการและการน าผลการวจย

และพฒนาไปใชในการพฒนาประเทศ

3. ปรบแปลง ถายทอด และพฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม เพอใหประเทศไทยพงพาตนเอง

ทางเทคโนโลยเพอการพฒนาไดมากขน

4.ใหบรการทางวชาการแกประชาชนและหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและภาคเอกชน

5. ทะนบ ารงศลปะและวฒนธรรมของชาต และของทองถนโดยเฉพาะอยางยงในศลปะ

และวฒนธรรมของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

แนวปฏบตทด ของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารมงการด าเนนการใน 3 ดานหลก ไดแก

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AA%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%B2

https://th.wikipedia.org/wiki/27_%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%8E%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2533

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%97%E0%B8%9A

212

1.การพฒนาระบบบรหารจดการของ มหาวทยาลยโดยมงการพฒนาบรหารงานบคคล การพฒนา ระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการบรหาร การสงเสรมการสรางและใชนวตกรรมดานการบรหาร 2.การสนบสนนและสรางสภาพแวดลอมทดในการด ารงชวตในมหาวทยาลยมงเนนการสรางบรรยากาศและคณภาพชวตทดในการด ารงชวตในมหาวทยาลย การพฒนาดแลสถานท สงแวดลอมและความปลอดภยในมหาวทยาลย และ 3.การเพมขดความสามารถในการพงพาตนเอง และการใชทรพยากรอยางคมคา การบรหารจดการภายใตธรรมาภบาลของมหาวทยาลยไดใหความส าคญกบการบรหารจดการทด พฒนาบคลากร เชน จดด าเนนการใหมการพฒนา คณาจารยเปนอาจารยมออาชพและความสามารถในการจดการเรยนการสอน สงเสรมการพฒนาขดความสามารถในการจดการเรยนการสอนของคณาจารยอยางตอเนองเพอใหไดมาตรฐานสากล และใหความใสใจในเรองสวสดการแวดลอมในการท างาน โดยดแลใหมสภาพแวดลอมทดและเหมาะสมตอ การด ารงชวตในการทไดท างานในมหาวทยาลย ซงอาจสรปไดวา มหาวทยาลยไดใหการสงเสรมการพฒนาระบบงานบรหารบคคลของมหาวทยาลย เพอสนบสนนการด าเนนงานตามยทธศาสตรของมหาวทยาลย เชนการพฒนาบคลากรใหขดความสามารถและมศกยภาพสง มระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหม ๆ เพอสนบสนนการปฏบตงานเพอผลงานทมประสทธภาพ และมการประชาสมพนธและการสอสารททนสมย เหมาะสม และเพยงพอใหบคคลการไดรบทราบอยางทวถง การบรหารจดการโดยก าหนดยทธศาสตรนนมหาวทยาลยมเปาประสงค ของมหาวทยาลยทเกยวของการการบรหารทรพยากรบคคลโดยตรง เชน ดานการจดการสวสดการทดในการท างานของบคลากร ไดแก การพฒนาระบบบรหารและการจดการของมหาวทยาลยตองการใหมความคลองตวมประสทธภาพ และประสทธผลสงสด ผวจยไดวเคราะหเฉพาะประเดนทสอดคลองกบการใชหลกบรหารงานงานทรพยากรมนษยมาใชเปนแนวทางในการบรหารจดการบคลากรในมหาวทยาลย มาเปนแนวทางปฏบตทด ดงน แนวทางท 1 การบรหารจดการทดภายใตธรรมาภบาลของมหาวทยาลย โดยการปรบปรงและพฒนาระเบยบ ขอบงคบ ขอก าหนด ประกาศ และกฎเกณฑตางๆ ใหเออตอระบบบรหารจดการของมหาวทยาลย มความคลองตวโปรงใส และตรวจสอบได แนวทางท 2 สงเสรมการพฒนาระบบงานบรหารบคคลของมหาวทยาลย เพอสนบสนนการด าเนนงาน ทบทวนและจดท าแผนกลยทธการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคลของมหาวทยาลยวเคราะหปรบและวเคราะหโครงสรางอตราก าลงสายวชาการและสายปฏบตการใหสอดคลองและเออตอการปฏบตงานเพอพฒนามหาวทยาลย สรรหาบคลากรทมศกยภาพ เปนคนด คนเกง เขามารวมงานกบมหาวทยาลยโดยมจ านวนทสอดคลองกบแผนการด าเนนงานของ

213

มหาวทยาลย รวมถงสรางกลไกในการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรทกระดบใหมความเหมาะสมสงเสรมใหบคลากรไดรบการพฒนาตามศกยภาพและความสามารถในดานวชาการและวชาชพอยางตอเนอง และรณรงคและสงเสรมใหบคลากรมความจงรกและภกดตอองคกร เพอสนบสนนการพฒนามหาวทยาลย แนวทางท 3 สนบสนนและสรางสภาพแวดลอมทด และเหมาะสมตอการด ารงชวตการท างานภายในมหาวทยาลย ปรบปรงระบบสวสดการใหสอดคลองกบสภาวการณปจจบน สงเสรมการจดกจกรรมเพอพฒนาคณภาพชวตใหกบบคลากรโดยเนนการสรางสภาพแวดลอมทดทเหมาะสม ตอการด ารงชวตในมหาวทยาลย แนวทางท 4 สงเสรมและสนบสนนการพฒนามหาวทยาลย สนบสนนใหมการด าเนนงานตามแผนการดแล บ ารงรกษา ซอมแซมอาคารสถานทและสาธารณปโภคใหสามารถใชงานไดอยางคมคา สงเสรมการประหยดและอนรกษพลงงาน รณรงคสรางจตส านกใหกบบคลากรตอการมสวนรวมในการดแลรกษาสงแวดลอมภายในมหาวทยาลยใหมความรมรน สวยงาม เปนสถานทพกผอนหยอนใจเพอพฒนาคณภาพชวตและสงเสรมการมสขภาพทดใหกบบคลากร แนวทางท 5 สงเสรมการประยกตใชเทคโนโลยและสารสนเทศเพอการบรหารจดการในทกภารกจของมหาวทยาลย โดย จดท าแผนพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เชน มระบบคลงขอมลแบบแหลงเดยวมระบบฐานขอมลและสารสนเทศทมประสทธภาพ แนวทางท 6 สนบสนนและสรางสภาพแวดลอมทด และเหมาะสมตอการด ารงชวตภายในมหาวทยาลย มหาวทยาลยสเขยว การบรหารโดยยดหลกธรรมาภบาล เพอสรางความเชอมน การบรหารจดการทกระดบตองยดผลประโยชนของมหาวทยาลยเปนหลกและสรางความเขาใจก าหนดบทบาทในการท างานใหชดเจน เนนการท างานเปนทมใหโอกาสคนเกงในการสรางผลงานใหกบมหาวทยาลย และการบรหารและทรพยากรบคคล โดยจดท าแผนบรหารและพฒนาทรพยากรบคคลประกอบดวย โครงสรางองคกรทก ากบดแลการบรหารงานบคคลทมความสอดคลองกบลกษณะงานและเออตอภารกจมหาวทยาลย ผลตอบแทนและสทธประโยชน จะเหนไดวา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มระบบการบรหารจดการทดโดยไดน าหลกธรรมาภบาลของการบรหารจดการทดมาปฏบตอยางตอเนอง มความเปนอสระ คลองตวมประสทธภาพ มงทจะสงเสรมการพฒนาระบบงานบรหารบคคลของมหาวทยาลย เพอสนบสนนการด าเนนงานตามยทธศาสตรของมหาวทยาลยอยางมแนวทาง เชน การทบทวนและจดท าแผนกลยทธการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคล เรงรดการน าระบบความกาวหนาทางอาชพของบคลากรทกระดบสการปฏบตใหเหนผลเปนรปธรรม และ สงเสรมและพฒนาบคลากรทงสายวชาการและสายปฏบตการฯทมศกยภาพใหมความพรอม เพอ

214

กาวสต าแหนงทสงขน รวมถงต าแหนงบรหารของมหาวทยาลย อกทงยงรณรงคและสงเสรมใหบคลากรมความจงรกและภกดตอองคกร เพอสนบสนนการพฒนามหาวทยาลยไมวาจะเปนการสนบสนนและหรอสรางสภาพแวดลอมทดและใหเหมาะสมตอการด ารงชวตของบคลากรทปฏบตงานภายในมหาวทยาลยใหมความสขในการทไดท างานกบมหาวทยาลย (มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร: 2559) 2.1 สวสดการ ทพนกงานไดรบในปจจบน ประกอบดวยสวสดการทงหมดจ านวน 24 รายการ ดงน

1. การรกษาดานทนตกรรมบคลากรในวงเงน 5,000 บาท/ป 2. การรกษาดานทนตกรรมครอบครวบคลากรในวงเงน 3,000 บาท/ป 3. คารกษาพยาบาลของบดาและหรอมารดา 4. เงนสวสดการชวยเหลอคาท าศพส าหรบพนกงาน และครอบครวพนกงาน 5. การประกนชวตกลม 6. สวสดการการรกษาพยาบาล 7. เงนสงเคราะหกรณพนกงานถงแกกรรม 8. เงนทดแทน 9. สทธการลาการไดรบเงนชดเชย 10. การไดรบเครองราชอสรยาภรณ 11. สวสดการเงนยมเพอซอเครองคอมพวเตอรการฌาปนกจสงเคราะห 12. การฌาปนกจสงเคราะหชวยเพอนคร และบคลากรทางการศกษา (ช.พ.ค.)

และการฌาปนกจสงเคราะหชวยเพอนคร และบคลากรทางการศกษา ในกรณ คสมรถถงแกกรรม (ช.พ.ส.)

13.โครงการตรวจสขภาพประจ าป 14. รถรบ-สงนกเรยน 15. สถานพฒนาเดกกอนวยเรยน 16. กจกรรมนนทนาการตางๆ 17. ขอยมเงนเพอตดชดเครองแบบปกตขาวมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร 18. ค าขอมบตรประจ าตวผไดรบสวสดการส าหรบครอบครวของพนกงาน 19. ทพกเดยวของมหาวทยาลยกรณผไมมสทธไดรบสวสดการทพกอาศย 20. ทพกอาศยมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร 21. เงนฌาปนกจสงเคราะหมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

215

22. การตรวจรกษาโรคฟนและโรคเหงอก มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร 23. สมาชกฌาปนกจสงเคราะห 24. การคดเลอกพนกงานดเดน

จากสภาพสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐสวสดการทเปนจรง และความตองการสวสดการในปจจบน ผวจยไดรวมสนทนากลม โดยเรยนเชญคณะผบรหารและคณะผเชยวชาญของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร รวมจ านวนทงหมด 7 คน เมอวนท 1 สงหาคม 2559 เวลา 10.00–11.50 น . ณ อาคารวชาการ 1 มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร จงหวดนครราชสมา มความสนใจทจะศกษาทงหมด 7 ดาน ดงน 1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ พบวา พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการหรออาจารย ทปฏบตงานสอน ในมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ไดรบโอกาส ทจะมความมนคงและกาวหนาในอาชพสง เนองจากสถานภาพของมหาวทยาลยทมความพรอมในหลายดาน คอในฐานะมหาวทยาลยในก ากบของรฐ การจดโครงสรางองคกรและระบบบรหาร จะยดหลกการกระจายอ านาจ ทมลกษณะของการปกครองตนเอง โดยใหการตดสนใจ วนจฉย สงการ สนสดในระดบสภามหาวทยาลย ซงเปน องคกรบรหารสงสดของมหาวทยาลย ท าใหมหาวทยาลยมขดความสามารถในการบรหาร และการจดการในเรองการพฒนาองคกรอยางคลองตว การด าเนนการยบรวม และจดตงหนวยงานตางๆ ภายในมหาวทยาลย ทงในระดบส านกวชา ศนย สถาบน ฯลฯ สามารถท าไดอยางรวดเรว ภายใตความเหนชอบของสภามหาวทยาลยทเปนองคกรการบรหารสงสด มการจดตงสถานพฒนาคณาจารย ทมงเนนสงเสรมความเปนเลศทางวชาการใหแกทานคณาจารย พฒนาอาจารยในทกดาน มสภาวชาการเปนองคกรทรองลงมาจากสภามหาวทยาลย ท าหนาทควบคมดแลกจการทางวชาการ ไดแก การสอน การวจย และบรการทางวชาการโดยเฉพาะการก ากบดแลดานมาตรฐานและคณภาพทางวชาการ ของมหาวทยาลยสภาวชาการ ประกอบดวย งานบรหารและธรการ งานสอน งานวจยและพฒนา งานบรการวชาการ งานปรบแปลง ถายทอด และพฒนาเทคโนโลย และงานทะนบ ารงศลปะและวฒนธรรม การจดองคกรของมหาวทยาลย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดงทไดกลาววา “...ถาจะเปดประเดนในการสนทนาอนแรก ดวยเรองของความกาวหนา และความมนคงของพนกงานสายวชาการเราขออธบายวา มหาวทยาลยของเรามผน าทมวสยทศนเปนเลศคะ ทานอธการบดไดวางแผนและเปนผก าหนดนโยบายตาง ๆ ภายใตความคดเหนของคณะผบรหารรวมซงเปนผทรงคณวฒในดานตาง ๆ อยางรอบคอบ ซงมระบบการบรหารจดการทดมาก สวสดการทพวก

http://web.sut.ac.th/qa/n-council/Picture-council.htm

216

เราไดรบไมวาจะเปนสายวชาการอาจารยผท าการสอน และงานวจย หรอพนกงานสายสนบสนน หรอลกจางชวคราวไดรบ สวนใหญแลวมความพงพอใจทกกลมงานเพราะวาสถาบนของเรากอตงออกนอกระบบราชการตงแตแรก มระบบเดยวไมมการเปรยบเทยบเรองสวสดการวาไดเปรยบหรอเสยเปรยบอยางไร เราใชคณภาพชวตของพนกงานประสทธภาพผลงานมาเปนฐานการก าหนดเพอใหทกคนมความอยดกนด และพรอมทจะท าผลงานและมใจภกดตอสถาบนมากกวา คอเราเลยงด เรองคาตอบแทนเราใหสงกวาสถาบนอนทเทยบเคยงแลววาอยในระดบเดยวกน หรออาจมากกวาดวยซ า เราขออนญาตไมเอยนามละกน เรามสถาบนพฒนาอาจารย เปนศนยรวมของการใหมความรตอเนองใหอาจารยมความทนตอสถานการณ เราเปนมหาวทยาลยแหงการวจย 1ใน 9 สถาบน ผลงานวจยตองผลกดนใหน ามาใชประโยชนไดจรง มหาวทยาลยเราสงเสรมความกาวหนาในอาชพ อาจารยทนท างนสปดาหละ 7 วน ไมหยดพก มความสขดคะ...

จะเหนไดวา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มการบรหารจดการทเออตอประโยชนในดานความเจรญกาวหนาในอาชพใหแกพนกงานมหาวทยาลยคอนขางมาก และ อาจารยทปฏบตงานทมหาวทยาลยแหงนมความยนดทจะอยกบมหาวทยาลย ถงแมจะมภารกจในการปฏบตงานมากกวามหาวทยาลยอนกตาม ดงทผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดงทไดกลาววา

“ …ความกาวหนา และความมนคง มหาวทยาลยของเรามมาก เพราะเปนมหาวทยาลย ทเนนการวจย เรามศนยวจย ทสนบสนนการวจย อาจารยแตละทานมภาระงานมากกวาอาจารยทมหาวทยาลยอนๆ เพราะเรามภาระงาน 5 ขอ คอดานงานสอนผลตและพฒนาคน ดานงานวจย คนควาสงใหม ๆ เราเปนมหาวทยาลยแหงนวตกรรมและวจยดวย แลวกดานใหบรการทางวชาการแกประชาชนและหนวยงานตางๆ ท านบ ารงศลปะและวฒนธรรมของชาต และดานทเพมขนของ มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร คอ ตองน าผลงานวจยนน ๆ มาปรบแปลงถายทอดน ามาใชจรงใหได และพฒนาไปใหไดมากขนอก เพอน าไปใชใหเปนประโยชนจรงๆ…”

อยางไรกตาม แมวาภาระงานส าหรบอาจารย ของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารจะมมากกวา 4 ประการหากเทยบกบภาระงานของอาจารยในมหาวทยาลยอนๆกตามอาจารยกยงมความสขทจะท างานทมหาวทยาลยแหงน เพราะโอกาสในการทจะพฒนาตนเองดานความร ความสามารถทจะไดรบความกาวหนาในอาชพสง และไดรบคาตอบแทนทสงตามดวย ทเหนไดชดเจนคอการจดตงสถาบนพฒนาอาจารยซงจะเปนฐานทใหความร มกจกรรมทสงเสรมสนบสนน

http://technopolis.sut.ac.th/sip/

217

การพฒนาศกยภาพของอาจารย ใหไดรบโอกาสในการพฒนาในทก ๆ ดาน เพอความมนคงในสายวชาการเปนสวสดการทดของมหาวทยาลย เชนเดยวกบ คณจฑามาศ สวสด ต าแหนงหวหนาสวนการเจาหนาท มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดงทไดกลาววา “…มหาวทยาลยของเราออกนอกระบบตงแตแรกกอตง ดงนนในเรองของสวสดการตางๆ เราคดวามนคงอยางมากและไมเคยมใครมาวจารณเรองไมดของสวสดการความมนคงในอาชพ มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เราออกนอกระบบตงแตแรกกอตง เราไมมสวสดการดหรอไมด เพราะเราไมมขาราชการมาเปรยบเทยบ แตเราจดใหบนพนฐานความจ าเปนกอน แลวปรบใหดขนตรงกบความตองการเรอย ๆ โดยใชวธใหพนกงานแสดงความคดเหน ท า paper employment choice ทกปหรอ 2 ป ทกลาวแบบนเพราะวา เราจะมกลองความคดเหนใหอาจารยเสนอความตองการหรอใหขอแนะน าเรองตางๆไดทเปนประโยชนตอสวนรวม กองการเจาหนาทบคคล และสวนงานสวสดการจะท าหนาทน าเสนอทานอธการดพจารณาเหนชอบหรอไมอยางไรเพอปรบปรงใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจและสงคม…” สรปไดวา ความมนคงกาวหนาในอาชพนนเปนเรองของการพฒนาศกยภาพของบคคลเพอการยกระดบความรความสามารถใหสงขน กลาวไดวามความส าคญอยางยงในการทจะท าใหองคกรประสบผลส าเรจตามเปาหมายได การด าเนนงานของมหาวทยาลยจะประสบผลส าเร จตามเปาหมายตองอาศยก าลงพลบคลากร ผบรหารระดบสงตองดแลเอาใจใสในเรองสวสดการและสทธประโยชนตาง ๆพรอมทงเรองผลตอบแทนอยางเหมาะสมและคมคา เพอทจะน าไปสความพยายามของบคลากรทตองการจะพฒนาตนเอง เพอใหมความมงคงในอาชพเกดความพอใจในการท างานมความมงมนทจะท างานใหเกดประโยชนและประสทธภาพตอมหาวทยาลยตอไป ผบรหารตองเขาถงความตองการของบคลากรทกระดบและผสมผสานความตองการใหสอดคลองเขากบเปาหมายของมหาวทยาลยเพอประโยชนรวมกนทงสองฝาย

2. ดานความยตธรรม พบวาการบรหารจดการมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร น าหลก ธรรมาภบาลมาเปนแนวทางการบรหารงานภายในมหาวทยาลยและมงมนสงเสรเสรภาพทางวชาการเสรภาพแหงการมสวนรวมและการแสดงความคดเหน การเคารพเสยงสวนใหญ บคลากรทกคนมสทธทจะไดรบประโยชนจากสวสดการของมหาวทยาลยอยางเสมอภาคและเทาเทยมกนการไดรบคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรมทงระดบบคคล ครอบครวและหนวยงาน ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง ภาควชาวศวกรรมศาสตรไฟฟาก าลง กลาววา

http://technopolis.sut.ac.th/sip/

218

“…การไดรบความเสมอภาค ความเทาเทยมเปนสงทส าคญในการท างานรวมกนสทธการเขาถงสวสดการท มหาวทยาลยมทกคนไดตามสทธเมอตองการ งานในสายวชาการอาจมสวนตางกนไปบางกบสายงานอนๆ เพราะมหาวทยาลย มทส. เนนการสอนการวจย และการลงพนท เพอพฒนาผ เรยนอยางเตมท เราเปนมหาวทยาลยใหญในยานน นกศกษามจ านวนมาก อาจารยกมมากระดบ ดร. ถง80 % และมต าแหนง ศาสตราจารย รองศาสตราจารย และผ ชวยศาสตราจารย มากกวามหาวทยาลยอนการสรางผลงานวจยทยากมากและมคณภาพควรไดรบคาตอบแทนทคมคา ซงมหาลยเรากใหอยางทดเทยมกน เทาททราบความเสมอภาคทเราไดรบมความยตธรรมมากอย…” จะเหนไดวา บทบาทหนาทและภารกจของผบรหารในการบรหารงานสถาบนอดมศกษานนไดน าหลกธรรมาภบาลมาเปนแนวทางในการบรหารจดการ การไมเลอกปฏบต การก าหนดกฎเกณฑเพอใหทกคนยดเปนบรรทดฐานในการปฏบตเหมอนกน จะสรางความเปนธรรมและลดความขดแยงในการท างานรวมกนของคนหมมากได และยงสามารถทจะท าใหเกดความรสกของการไดรบความยตธรรม เปนความเสมอภาคทเทาเทยมและเหนเปนรปธรรมมากขน สอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลหลก จากสาขาวชาเทคโนโลยชวภาพ ส านกวชาเทคโนโลยการเกษตร ดงทไดกลาววา

“…มหาวทยาลยของเราไมมปญหาเพราะเราอยไกลปนเทยง คอจะไมออกไปสอนทอนนอกจาก ไดรบเชญไป เทานน เพราะงานสอนในมหาวทยาลยเรามมาก กจกรรมกมาก แถมอาจารยทกคนตองเขารบการอบรมทกเดอน มอาคารตงเปนสถาบนพฒนาอาจารยขน เพอท าการสอนอาจารยดวย สอนในเรองคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณ และเทคโนโลยใหม ๆ อาจารยตองถายทอดวชาความรและสอดแทรกจรยธรรม ใหนกศกษา สอนการเปนคนด การอยในสงคม การเปนทพงพา การชวยเหลอสงคม เพอการถายทอดกบผ เรยน ท าใหพวกเราไมมเวลาไปสอนทอนเลย ซงทกวนนอาจารยอยางพวกเรากยนดและมความสขทไดเปนอยอยางน และคดไมไปทอน อนนเปนความเหน และความรสกสวนตวของกลมพวกเรานะ คนอนเราไมรวาเขาคดอยางเราไหม อาจารยรสกวาเราไดรบความยตธรรมอยางมากในการท างานทน…” อยางไรกตาม ตราบใดทบคลากรมความรความสามารถ แตยงขาดการไดรบความยตธรรม จะท าใหขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน เพราะการรบรความยตธรรมมผลตอการท างานของบคลากร อาจสงเกตไดจากบคคลทท างานต าแหนงเดยวกนกลบไดรบผลตอบแทนในหลายดานไมเทาเทยมกน บคคลจะรสกวาไมไดรบความยตธรรม

219

“ …ในเรองความยตธรรมความเทาเทยม เราจดใหมการท าต าแหนงผลงานทางวชาการ ท งสายสนบสนนและสายวชาการดวย ไดคาต าแหนงเปนไปตามระเบยบก าหนด และจดท าแผนการประเมนผลความส าเรจของการรบบรการสวสดการและน าผลการประเมนไปปรบปรงแผนหรอปรบปรงการบรหารและการพฒนา คณาจารยและบคลากรสายสนบสนนความเทาเทยมของเงนคาต าแหนง ของมหาลยเราจะม คณะอนกรรมการฯ รบด าเนนการจดท ามาตรฐานภาระงานผด ารงต าแหนง เชนเดยวกบสายวชาการ มหาวทยาของเรา การบรหารจดการเราน าหลกธรรมาภบาลโปรงใสตรวจสอบได หลกประชาธปไตยในการบรหารจดการกจกรรมตางๆทจะเปนสทธประโยชนตอพนกงาน รวมไปถงเรองการตอบแบบสอบถามความตองการในการจดสวสดการดวย พนกงานกใหความรวมมอด…” จะเหนไดวา ความยตธรรมนนเปนเครองมอส าหรบการบรหารจดการทด การน าหลกธรรมาภบาลมาเปนแนวทางในการปฏบตจะมความโปรงใสเสมอภาคและเปนธรรมสงเสรมใหบคลากรมคณธรรมในการปฏบตงาน สรางวฒนธรรมการท างานทด บคลากรปฏบตงานดวยความซอสตยสจรตชวยเหลอกนเปนวฒนธรรมองคกรทดรวมกน ทงนเพอกอใหเกดผลดทางดานจตใจสงผลตอการผลตผลงานทมประสทธภาพและดวยความเตมใจทกคนรบรไดถงการไดรบการปฏบตอยางเปนธรรมดวยเหตและผลทสมควร มความชอบธรรม การไดรบความเสมอภาค เทากบไดรบความเปนธรรมแลว

3. ดานสทธประโยชน การด าเนนการสวสดการดานสทธประโยชนของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารเปนไปตามขอบงคบของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร วาดวยการบรหารงานบคคล พ.ศ.2546 ซงมสทธประโยชนใหกบพนกงานมหาวทยาลยและครอบครวของพนกงานดวยซงพนกงานทปฏบตงานกบมหาวทยาลยจะไดรบสทธตามขอก าหนดทประกาศไว เชน สวสดการเงนสงเคราะหกรณพนกงานถงแกกรรม เงนทดแทน สทธการลาการไดรบเงนชดเชย การไดรบเครองราชอสรยาภรณ สวสดการเงนยมเพอซอเครองคอมพวเตอร การฌาปนกจสงเคราะหชวยเพอนสมาชกครสภาและบคลาการทางการศกษา(ช.พ.ค.) การฌาปนกจสงเคราะหชวยเพอน สมาชกครสภาและบคลาการทางการศกษา และคสมรส (ช.พ.ส.)โครงการตรวจสขภาพประจ าป รถรบ-สงนกเรยน สถานพฒนาเดกกอนวย เรยน กจกรรม 5 ส กจกรรมนนทนาการตางๆ จาการสนทนากลม ผวจย พบวา มสวสดการทเพมขนพเศษ คอสทธสวสดการบคลากรและครอบครวบคลากรของมหาวทยาลย ในการเขารกษาพยาบาลทโรงพยาบาลสงกดมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร หรอโรงพยาบาลทก าหนด ไดแก โรงพยาบาลเฉลมชย โรงพยาบาลเซนตเมร

220

โรงพยาบาล ป.แพทย โรงพยาบาลราชสมาธนบร โรงพยาบาลโคราชเมโมเรยล และโรงพยาบาลเมโยโดยใชสทธสวสดการขอมหาวทยาลยการรกษาดานทนตกรรม บคลากรในวงเงน 5,000 บาท/ป การรกษาดานทนตกรรม ครอบครวบคลากรในวงเงน 3,000 บาท/ปบคลากรและบคคลในครอบครวตองช าระเงนเอง กรณ ศลยกรรมความงาม, การตรวจครรภและการฝากครรภ,การท ารายตนเอง,ดมสรา, ยาเสพตด, กามโรค ซงเปนการชวยเหลอลดภาระคาใชจายสวนตวใหกบพนกงานมหาวทยาลยเปนการชวยเหลอครอบครวพนกงาน สวนตวของพนกงานกมสทธในเรองของการลางานตางๆ และ การขอสทธตาง ๆ ซงผวจยแยกออกเปน 2 ประเภทดงตอไปนสทธการลางาน ไดแก กรณลาศกษา ลาฝกอบรม ลาสมมนา ลาศกษาดงาน ลาประกอบพธฮจญ ลารบราชการทหาร ลาอปสมบท การลาปวยการลากจสวนตว การลากจสวนตวการลาพกผอนประจ าป การลาคลอดบตรโดยมหาวทยาลยใชการลาผานระบบการลา Online เทานน สทธทควรได ไดแก สทธขอมบตรประจ าตวผไดรบสวสดการครอบครวพนกงาน ขอหยดงาน ขอมบตรประจ าตวผไดรบสวสดการครอบครวพนกงาน ใชสทธเบกคารกษาพยาบาลของบดาและหรอมารดา ขอต าแหนงทางวชาการ ขอรบเงนสวสดการชวยเหลอคาท าศพส าหรบพนกงาน และครอบครวพนกงาน ขอยมเงนเพอตดชดเครองแบบปกตขาวมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ขอเขาพกอาศยในทพกเดยวของมหาวทยาลยกรณผ ไมมสทธไดรบสวสดการ ขอทพกอาศยขอทพกอาศยมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ขอรบเงนฌาปนกจสงเคราะหมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ขอใบรายงานการตรวจรกษาโรคฟนและโรคเหงอก มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร สมครสมาชกฌาปนกจสงเคราะห ขอหนงสอแสดงเจตนาระบตวผรบเงนทดแทนสมาชกฌาปนกจสงเคราะห การขอรบเครองราชอสรยาภรณ

เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกทานหนง จาก ส านกวชาคณตศาสตร ส านกวชาวทยาศาสตรไดใหค าอธบายในเรองของการไดสทธสวสดการตาง ๆ ของมหาวทยาลยฯวา พนกงานมสทธในเรองสวสดการการรกษาพยาบาลทงของตนเองและครอบครว และสวนตวพนกงานสายวชาการ กยงมความส าคญมาก เพราะเปนการจงใหใหพนกงานท างานกบมหาวทยาลยไปนานๆ ไมตองการใหลาออกโดยเฉพาะสายอาจารยผสอน เทคโนโลยการเกษตร ดงทไดกลาววา

“ …ในดานสทธประโยชน อาจารย มความคดวา ทสวสดการของเราดมาก เพราะมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ท าใหโดยอตโนมต ไมตองเรยกรองมหนวยงานของมหาวทยาลยจดการใหทกสง เชน การขอต าแหนงทางวชาการ การขอเครองราชอสรยาภรณ ตองใชระยะเวลาตามทมหาวทยาลยก าหนด เราเปน ม.ในก ากบมาตงแตกอตงจงไมมขาราชการมาเปรยบเทยบวา

221

สวสดการใครดกวาใครประกอบกบความมศกยภาพของมหาลย นโยบายผบรหาร รวมไปถงการแขงขนกนของมหาวทยาลยอนๆ เราจงใหความส าคญในเรองสวสดการใหมาก เพราะอาจารยไมใชขาราชการอกตอไป แตอาจารยท มสท.เราเปนมหาวทยาลยในก ากบตงแตกอตงสวสดการของเราจดใหตามความจ าเปนพนฐานทครอบคลมอยแลวและมการปรบปรงตามความทนสมยและความตองการอยางเหมาะสม ผ วจย ตองหาขอมลเพมจาก กองการสวสดการเจาหนาทด อาจารยไมไดจ า แตรวามมากอย…”

เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลก จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ไดใหความเหน เรองสวสดการทเปนสทธประโยชนตอพนกงานวาทมหาวทยาลยใหความส าคญกบสายวชาการคอนขางมาก เชน การขอเครองราชอสรยาภรณ การขอต าแหนงวชาการ เจาหนาทกองการทรพยากรบคคล ดงทไดกลาววา “ …การไดรบเครองราชอสรยาภรณ กองการจดสวสดการสวนกลางจะมหนาทด าเนนการใหกบอาจารยทกทานเอง ถงเวลากบอกใหเตรยมตว มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มกองการบรหารบคคลหนวยงานเดยว ดแลทงมหาวทยาลยไมเหมอนมหาวทยาลยอนๆ ทแตละคณะมสวนงานบคคลแยกออกไปดแล เชน มแนวทางปฏบตทด เขาจะมกองการเจาหนาทบคคลดแลแตละคณะ และมกองทรยพากรบคคลกองกลางใหญดแลทงหมดอกท…”

สรปไดวา สทธประโยชนตางๆคอสงทจะเอออ านวยใหความสะดวกเพมเตมจากการไดรบเงนเดอนประจ า ซงสทธประโยชนเหลานจะไดมาจากการทไดปฏบตงานเปนพนกงานของมหาวทยาลย ระเบยบขอบงคบของแตละมหาวทยาลย จะก าหนดสทธประโยชนตางๆ ของพนกงานไว เพอใหพนกงานไดรบรขอมลถงสทธประโยชนและสวสดการทไดรบจากการปฏบตหนาทท งในดานสวสดการและสทธประโยชนตางๆ เพอจะไดน าไปใชใหเกดประโยชนและพฒนาคณภาพชวตใหดขน อนสงผลตอประสทธภาพและประสทธ ผลตอการปฏบตหนาทใหเปนประโยชนตอตนเอง สถาบนและสงคมตอไป

4. ดานคณภาพชวตในการท างาน มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มสภาพพนททตงอยใน พนทปาเสอมโทรมบรเวณอางเกบน าหวยบานยาง อ าเภอเมอง จงหวดนครราชสมา เนอทประมาณ 7,000ไร ดงนนสภาพความรมรนและบรรยากาศภายในบรเวณของมหาลยตองมความปลอดภยสงการสรางหอพก บานพกของอาจารยและบคลากรของมหาวทยาลย มคณภาพมความปลอดภย

222

พนกงานมสขภาพทดในการท างาน มสงอ านวยความสะดวกอยางครบครนเพอรองรบความสมดลระหวางการท างานกบชวตสวนตว ท าใหบคลากรทกคนทท างานในมหาวทยาลยมคณภาพชวตการท างานทด งบประมาณทจะน ามาบรหารจดการใหมหาวทยาลยมความเพยบพรอมในทกๆ ดาน เปนเรองทตองด าเนนการใหพรอม เพราะศกยภาพการท างานของบคคลในองคกร มความส าคญโดยตรงทจะท าใหองคกรประสบความส าเรจตามเปาหมายทไดวางเอาไว ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง ดงทไดกลาววา

“…เราตองพจารณาเรองงบประมาณ ของมหาวทยาลยวา การสนบสนนสงเสรมนน เราม

ก าลงมากแคไหนดวย การบรหารนโยบายเมอมหาวทยาลยอนออกนอกระบบ อาจารยทกทานมความเหนวาเปนการบรหารทคลองตวและมอสระทางดานการเงนเรวไมตองรอ การปรบปรงหรอเพมเตมกระท าไดโดยเรวใชเงนรายไดของสถาบน ดงนจงเปนผล ท าใหมหาวทยาลยตองขยายตองโตขนการใหความส าคญตอบคลากร กองการบรหารงานบคคล ตองสรรหาคดเลอกบคลากรทกคนอยาง มออาชพ มการทดสอบ ทศนคต บคลกภาพ ความร การสรางปญหา ใหแกไขปญหา เราพถพถนในการเลอกบคลากรเขามาท างานในมหาวทยาลยทกต าแหนง อยางมขนตอน และพยายามรกษาและสรางความสขในทท างานใหเปน happy work place ดวย เพอรกษาบคลากรใหอยกบมหาวทยาลยใหนานทสด…”

โดยทมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารอยในการด าเนนงานภายใตการเปนมหาวทยาลยใน

ก ากบของรฐทมการตดสนใจวนจฉย และการสงการสนสดในระดบสภามหาวทยาลย ท าใหมหาวทยาลยมขดความสามารถในการบรหาร และการจดการในเรองการพฒนาองคกรอยางคลองตว การด าเนนการยบรวม และจดตงหนวยงานตางๆ ภายในมหาวทยาลย ทงในระดบส านกวชา ศนย สถาบน ฯลฯ สามารถท าไดอยางรวดเรว ภายใตความเหนชอบของสภามหาวทยาลยทเปนองคกรการบรหารสงสด ระบบบรหารทยดหลกการกระจายอ านาจมคณะกรรมการประจ าสภามหาวทยาลยคณะกรรมการบรหารงานบคคล คณะกรรมการการเงนและทรพยสนคณะกรรมการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการปฏบตงาน คณะกรรมการสงเสรมกจการมหาวทยาลย เหลานท าใหมหาวทยาลยมศกยภาพเพยงพอในการด าเนนการเรองการจดสรรสภาพแวดลอมใหเออตอคณภาพชวตทดของพนกงานในมหาวทยาลยได

นอกจากน ในประเดนคณภาพชวตการท างานของพนกงานทมหาวทยาลยโดยเนนท

พนกงานสายวชาการ ในเรองของจ านวนอาจารยทเลอกเขามาท างาน กบ มหาวทยาลยเทคโนโลย

223

สรนาร เพราะเปน มหาวทยาลยทใหญสดในภมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มชอเสยงดานงานวจยและมอาจารยระดบผทรงคณวฒมาก คาตอบแทนและสวสดการเหมาะสมแขงขนไดท าใหมคนสนใจเขามาท างาน สภาพบรรยากาศในมหาวทยาลยรมรนปลอดภย ดงท คณอสราภรณ วทยากรณ ดงทไดกลาววา

“…ทมหาวทยาลยฯของเรามอาจารยระดบปรญญาเอก คดเปนรอยละสงทสดในประเทศ

(รอยละ 80.21 %) และเปนมหาวทยาลยทมผลงานวจยตอหวคณาจารยสงทสดในประเทศไทย ต าแหนงศาสตราจารย 16 ทาน รศ. 64 ทาน ผศ. 137 ทาน การทเรารบอาจารย จบ ป.เอก จะท าใหเขาท าผลงานไดในระยะเวลาสนลง 2 ปขนสต าแหนงทางวชาการไดหากเปน ปรญญาตร ปรญญาโท ตองใชเวลาหลายป ซงเรองนเราจงพถพถนใหความส าคญในการคดเลอกบคลากรมาก มการทดสอบ การสมภาษณ และทส าคญเราเนนในเรองการแสดงออกถงทศนคตทดตออาชพและตอสถาบนเปนส าคญ เพอจกไดบคคลการทสามารถถายทอดความรอยางสรางสรรค เราใหความส าคญกบบคลากรมาก ดงน เราจ าเปนตองหาวธการทจะธ ารงรกษาบคลากรทมค าเหลานไวในสถาบนใหนานทสดดงนนการน าเสนอ หรอการส ารวจความตองการสวสดการของพนกงานจงมความจ าเปนและความส าคญส ารบงานของเราอยางมาก และในมหาวทยาลยของเราไมคอยมปญหาเรองความเหลอมล าของสวสดการ เพราะเราจดดแลใหอยางด สภาพบรรยากาศกรมรนปลอดภยสง ประกอบกบมหาวทยาลยของเรา ออกนอกระบบตงแตกอตง จงไมมระบบขาราชการมาเปนคเทยบ ใหเกดความไมเทาเทยมแตอยางใด คณภาพชวตในการท างานของพนกงานสวนใหญจงอยในระดบด…”

สรปไดวา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารใหความส าคญกบคณภาพชวตการท างานของ

พนกงานมหาวทยาลย โดยดแลสภาพแวดลอมความเปนอย ค านงถงความสขโดยรวมของพนกงานไมวาจะเปนคาตอบแทน สวสดการโอกาสกาวหนาและความมนคงในอาชพ

5. ดานการรกษาพยาบาล เปนททราบโดยทวไปวา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร เปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐบาลตงแตแรกกอตง ปพ.ศ.2533 มการจางงานลกจางประจ า ชวคราวและพนกงานมหาวทยาลย โดยท พนกงานมหาวทยาลยไมเขากองทนประกนสงคม แตลกจางชวคราว ตองแจงเขาประกนสงคม สวนลกจางประจ าจะมสวสดการรกษาพยาบาลใหครอบครว (บดา มารดา คสมรส บตร) เบกเงนคารกษาตามสทธทก าหนดไว มหาวทยาลย ก าหนดเปนระเบยบการเบกเงนคารกษาพยาบาลส าหรบบคคลในครอบครวของพนกงาน โดยใหสามารถ

224

เขารบบรการทางแพทยไดทโรงพยาบาลมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร และโรงพยาบาลในเครอทมหาวทยาลยก าหนดไว การเบกคารกษาพยาบาลเปนไปตามระเบยบการเบกเงนสวสดการคารกษาพยาบาล พ.ศ. 2558 ดงท ผใหขอมลหลกทานหนงจากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดงทไดกลาววา

“…สวสดการดานการรกษาพยาบาล พอแมมงบเบกไดตอป เรองสวสดการตาง ๆ ทกคนไมคอยสนใจหรอรบร เมอเกดกรณใดขนกบตนเองหรอครอบครว จะไปด าเนนการทหนง สวสดการตาง ๆ หากมองในภาพรวม คนโสดจะขาดทน เพราะไมคอยไดใชสทธตาง ๆ สกเทาใดนก แตกเขาใจวาสวสดการเปนประโยชนทเราไดรบ นอกเหนอจากเงนเดอน เปนการชวยพนกงานแบงเบาภาระคาใชจายได…” นอกจากน ผ ใหขอมลหลกทานหนง เปนอาจารยประจ าสาขาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตรไดใหขอมลเรองสวสดการการรกษาพยาบาลของพนกงานมหาวทยาลยวา เปนนโยบายของผบรหารทเอาใจใสตอพนกงาน และครอบครว ของพนกงาน แตถงยางไรกตาม พนกงานแตละคนกมความตองการและความจ าเปนแตกตางกนไป จงควรมการจดสวสดการแบบยดหยนจะดกวา ดงทไดกลาววา

“…นโยบายหลกของการด าเนนการจดสวสดการ ดานการรกษาพยาบาล ของมหาวทยาลย

เทคโนโลยสรนาร คอ สนบสนนการเรยนการสอนอยางรอบดาน เพอสงเสรมใหเกดความส าเรจในการเรยนการสอนมาก ในเรองสวสดการพนกงาน พจารณาถงความเหมาะสมของแตละกลม ทมความตองการไมเหมอนกน เพอใหสนองตอบความตองการโดยเฉพาะอยางยงสวสดการดานรกษาพยาบาล ใหความส าคญในการดแลและรกษาสขภาพของพนกงานทมความตองการแตกตางใหมากยงขน…”

สอดคลองกบ ผใหขอมลหลกอกทานหนง กลาวถงเรองการจดสวสดการวา ทสวนงานม

การส ารวจความพงพอใจเกยวกบสวสดการทกป หรอ 2-3 ป เพอทจะท าไดปรบปรงใหทนสมย และตรงความจ าเปนมากทสด ดงทไดกลาววา

“… เราเปนสวนงานกลางแตเพยงผ เดยวในมหาวทยาลยทดแลเรองสวสดการทงหมดของบคลากรภายในสถาบนเพราะเราตระหนกเสมอวา สวสดการทดนนจะเปนการเสรมสราง

225

สขภาพทด และสรางขวญและก าลงใจใหคณาจารยและบคลากรสายสนบสนนสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพการปรบปรงสวสดการจะท าทก 2-3 ป ดความตองการจ าเปนดวย งบประมาณ สงคมเศรษฐกจสภาวะการเมองดจนเหมาะสม…” สรปไดวา การบรหารสวสดการดานการรกษาพยาบาลมความส าคญและจ าเปนในการด ารงชวตประจ าวนของพนกงาน และตองใหเพอเปนการบรรเทาความเดอดรอนของพนกงานและครอบครวใหมากทสด เพราะการใหความใสใจในเรองสขภาพการเจบปวยเปนเรองส าคญ พนกงานหากมสขภาพกายใจทดกจะสามารถผลตผลงานทดตอองคกรไดอยางเตมทเวลาไมลาปวย หรอขาดงาน การจดสวสดการการดานรกษาพยาบาลสามารถกระท าไดหลายวธการ 6. ดานระบบสญญาจาง พบวา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ไดออกนอกระบบตงแตกอตงมหาวทาลย การจางอาจารย ท าเปนสญญาจาง ทดลองงาน 1 ป ผานแลวตออก 3 ป ตอ 5 ป และตออายยาวถง 60ปเกษยณ อาจารยตองท าผลงานทางวชาการใหสอดคลองกบการตอสญญาดวย มหาวทยาลย น าผลงานภาระงานสอน งานวจย และการบรการวชาการแกชมชน มาประกอบการพจารณาในการตอสญญาจางดวย ดงท ผใหขอมลหลก จากสาขาวชาเทคโนโลยชวภาพ ส านกวชาเทคโนโลยการเกษตรจากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดงทไดกลาววา

“…สญญาจางของเราเปนแบบ 1 หรอ 2 ปกอน แลวไปตอ 3-5 ป ตอยาวไป 60 ป ทก คน ภาระงานสอน งานวจยมคอนขางมาก ท าใหการท างานในบางสปดาหท างานกน 7 วนบอยครงไมมวนหยดบางกม สวนการประเมนผลงานเพอตอสญญา น าเอาผลงานมาประกอบการพจารณาดวยซงทกคนดพงพอใจนะคาตอบแทนสง…”

โดยท มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร มค าสงการจางงานตามตกลงกน โดยการจางงาน

พนกงานสายวชาการจะแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) (3+2 ยาวถง 60 ป ) เรมตนทสญญาจาง 2 ปกอน เมอผลประเมนผาน จงจะตอสญญาจางอก 3 ปและเมอครบ 5 ปตามเกณฑแลว กจะบรรจเปนพนกงานแบบประจ า ตอจากนนกเขาระยะตามเกณฑทตองท าต าแหนงทางวชาการ คอ ครบ 5 ปแลวตองขอต าแหนง ผชวยศาสตราจารย จงจะตอไปครบอาย 60 ปจนเกษยณ ประเภทท 2) พนกงานสายวชาการทเขามาปฏบตงานสอนมต าแหนงทางวชาการ คอ ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย ศาสตราจารย ตดตวมาแลวกจะบรรจเลยไมตองทดลองปฏบตงานสอน ใชวธเทยบต าแหนง เทยบเงนประจ าต าแหนง และกรณจบ ปรญญาเอก แลวมอายงานสอนได 2 ป กขอ

226

ต าแหนงวชาการไดเลย ไมตองรอ 5 ป และท าผลงานวชาการตามระยะเกณฑทก าหนดจะปฏบตงานไดถงอายเกษยณ 60 ป แตทงหมดนกมกรณทพจารณาจากผลงานหากผลประเมนงานสอนและงานวจยดมาก กจะไดรบการบรรจกอนดงท นางสาวศรวสา ตลบทอง ต าแหนงเจาหนาทบรหารทวไปสวนงานสวสดการ ดงทไดกลาววา

“...การจางงานของมหาวทยาลยฯจะเปนแบบตกลงกน พนกงานสายวชาการมาใหมตอง

ทดลองปฏบตงาน รอบแรก 2 ป แลวประเมนผลกอน หากผลประเมนผานจะตอสญญาจางใหอกระยะ 3 ป เมออยสอนครบ 5 ปตามเกณฑ ตองสรางผลงานทางวชาการ หากประเมนระดบดมาก กจะไดพจารณาบรรจเปนพนกงาประจ าทนท แตการจะอย ตอจนเกษยณอาย 60 ป ตองท าผลงานทางวชาการตามรอบระยะปตามเกณฑของระดบปท าผลงานอนนมรายละเอยดอยมาก ทจะไปสต าแหนง ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารยคะ...”

ขอมลเพมเตมจากผ ใหขอมลหลกอกทานหนง จากสวนการเจาหนาทมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารได อธบายเพมเตมในเรองการสญญาจาง ส าหรบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ดงทไดกลาววา “…เรองสญญาจางทน เราก าหนดตามจ านวนป เรมท 3 ป บวก 2 ป ยาวถง 60 ป เมอ ครบ 60 ปแลว สามารถตอไดอก 1 ป หรอ 3 ปตามคณสมบตของผนน อยากเสรมวา กองการเจาหนาทของทน เปนศนยกลางใหญแหงเดยวทดแลสวสดการและสรรหาบคลากรใหใหกบ มหาวทยาลยเพยงแหงเดยว ไมม บคคลประจ าคณะเหมอนมหาวทยาลยอน ๆ เราจดสวสดการใหบนพนฐานความจ าเปนครอบคลมปจจยสในการด ารงชวตประจ าวน เราค านงถงความสขของพนกงานเปนส าคญ ผบรหารใหความส าคญ บคคลจะจดสรรงบประมาณในแตละหมวดของการจดสวสดการประจ าป โดยค านงถงสภาวะสถานการณปจจบนควบคโดยตลอด ทงนเพอปองกนความผดพลาดหรอความสญเสยโอกาสในการจดสวสดการทพนกงานไมตองการออกไป เรามขอเสนอ เพมหรอลด เสมอ เพอความเหมาะสมและทนสมย หลกการจดสวสดการของเรา อยบนพนฐานความตองการอยแลว หากมความตองการมาเปนพเศษ เราจะเสนอในแพคเกจแบบมสวนรวมในการจายกนไป...” สรป ในปจจบนมสถาบนอดมศกษาทไดเปลยนสถานภาพการบรหารเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ จ านวน 22 สถาบน คงเหลออก 57 สถาบน ทยงไมไดเปลยนสถานภาพการบรหารได

227

อยางไรกตาม ถงแมวาสถาบนอดมศกษาไมสามารถเปลยนสถานภาพการบรหารเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐไดทงหมด แตบคลากรทเขามาใหมไดถกเปลยนสถานภาพจาก ขาราชการ เปน พนกงานมหาวทยาลย โดยแบงออกเปน 2 ประเภท คอ พนกงานมหาวทยาลยเงนงบประมาณแผนดนกบพนกงานมหาวทยาลยเงนรายได ซงมจ านวนหลายหมนคน การปรบสถานะภาพดงกลาว ไดผกมดไวดวยระบบ “สญญาจาง” ทมระยะเวลาการวาจางตามสญญา ซงหากจะกลาวถงดานความมนคงในการท างาน ของอาจารยมหาวทยาลย กอาจตองกงวลกบสญญาจางงานทอาจถกประเมนใหออกจากงานได อกทงยงไมสามารถด าเนนการธรกรรมทางการเงนหรอการค าประกนไดเพราะอายงานไมตอเนอง อยางไรกตามจะพบวา มหาวทยาลยทออกนอกระบบ มการด าเนนการในเรองสญญาจางทคลายคลงกนโดยใชหลกการบรหารทรพยากรบคคลเขามบทบาทตอการด าเนนการดานการจางการรกษาบคลากรเพอใหมความทดเทยมกบสถาบนอนสามารถแขงขนกนได

8. ดานระบบคาตอบแทน พบวา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนารจดสวสดการดานระบบ

การจายคาตอบแทนพนกงานตามวฒการศกษาและบวกคาประสบการณตามความสามารถทตรงกบสายงานทปฏบต ผทมความรความสามารถสง หรอมความเชยวชาญเฉพาะจะไดรบคาตอบแทนสง ซงคาตอบแทนอยในระดบทแขงขนได เนองจากมหาวทยาลยไมไดอยในกรงเทพ การจงใจใหบคคลเขามาท างานโดยเฉพาะสายวชาการ ตองมคาตอบแทนสง การจดเตรยมทพก พรอมสวสดการดานตางๆ พรอม และมหาวทยาลยมระบบการคดเลอกบคลากรทเขมขนมาก การทดสอบ การสมภาษณ การทดลองงาน สรรหาคนทมความรความสามารถเขาท างานและจายคาตอบแทนสง สวสดการดบคลากรท างานนาน ๆ ไมคดลาออกไปท างานทสถาบนอน ดงท ผใหขอมลหลกทานหนงจากสาขาวชาเทคโนโลยชวภาพ ส านกวชาเทคโนโลยการเกษตร ดงทไดกลาววา

“…คาตอบแทนของทนไดรบมากกวาทอน ระยะเวลาท าผลงาน 3 ป บวก 2 ป ท าต าแหนง

ทางวชาการ เมอไดต าแหนงจะไดคาต าแหนง 2 เทา โดย 1 เทาแรกไดรบทกเดอน อก 1 เทา ไดรบสนป อาจารยขอเสรมเรองการขอรบเงนคาต าแหนง เราไดรบเทาแรกเปนไปตามกฎของอาจารยทมต าแหนงทางวชาการ แตอก 1 เทา อาจารยตองน าเสนอผลงานคะ ไมสงผลงานตอนสนปดวยคะ ไมสงผลงงานกจะไมไดรบคาต าแหนงคะรอเสนอผลงานผานพจารณาจงไดรบ เทากบวาสดทายแลว คอ กไดรบ 2 เทา แตตองการใหอาจารยสรางผลงาน ผลงานทมคณภาพ และสามารถน าไปพฒนาไดจรงจงจะไดรบคาต าแหนงอกเทาหนง…”

228

สอดคลองกบ ผใหขอมลหลก จากสาขาวชาคณตศาสตร ส านกวชาวทยาศาสตร ไดอธบายใหฟงวา

“...ในเรองคาตอบแทน เราไดสงกวาท อน เราแขงขนไดตงแต 20 กวาปทแลว ดวาเงนเดอนอาจารยทนสงมาก ๆ แตปจจบนมการแขงขน การออกนอกระบบกนมาก ท าใหรายไดของเรากไมไดโดดเดนนก แตกยงสงกวาทอนบาง มหาวทยาลยนะ แตสวสดการของเรากเหมาะสมกบเราพวกเราพอใจ เพราะเราออกนอกระบบมาตงแตกอตง จงไมรวาตวเองดอยอะไรไปหรอไม เพราะมหาวทยาลยเรา ไมมขาราชการในมหาวทยาลย...”

เชนเดยวกบ ผ ใหขอมลหลกอกทานหนง จากสาขาวชาวศวกรรมโลหะการ คณะวศวกรรมศาสตร ไดใหความเหนเกยวกบสภาพการท างานของอาจารยมภาระงานหนกมากเหมาะสมกบคาตอบแทนทไดรบ ดงทไดกลาววา

“…คะ เรามระบบพนกงานมหาวทยาลยอยางเดยวเทานนการท างานเราท างานกนหนกมาก

ท าหนาทสอน วจย บรการวชาการแกชมชนท านบ ารงศลปวฒนธรรมและเพมภารกจขอท 5 ท มหาวทยาลยอนไมม คอ การปรบแปลงถายทอดเทคโนโลย…” สรป ระบบการด าเนนการเรองสวสดการในดานคาตอบแทนของพนกงานมหาวทยาลยจะใหคาตอบแทนสงเหมาะกบภาระงานกจอาจารยทม 5 ประการ ไดแก 1. การสอน 2.การวจย คนควา 3.ปรบแปลง ถายทอด และพฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม 4. การใหบรการทางวชาการแกประชาชนและหนวยงานตางๆ ท งภาครฐและภาคเอกชน และ 5. การทะนบ ารงศลปะและวฒนธรรมของชาตและของทองถนโดยเฉพาะอยางย ง ศลปะ และวฒนธรรมของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงภารกจมมากกวามหาวทยาลยอน ภารกจท มากกวา 1 ขอ คอ การน าวจยมาปรบแปลงใหเกดเปนรปธรรมใชใหเกดประโยชนไดจรงตามผลของการ บรรลเปาหมายของมหาวทยาลย ทกคนทเขามาสอนตองเปนหนาทเพราะคาตอบแทนสงสวสดการดเปนทพงพอใจของบคคลการสวนใหญ และ การน าหลกการบรหารงานบคคลน ามาใชอยางเตมรปแบบ เรมจากการสรรหรคดเลอกผเขาสมภาษณทกขนตอนตามหลกสมรรถนะ มงการพฒนาการบรหาร และการบรการดานงานบรหาทรพยากรบคคลทถกตอง รวดเรว ทนสมย มคณภาพและมประสทธภาพ ดงดด พฒนา และรกษาไวซงทรพยากรบคคลทมความร ความสามารถ มคณธรรม จรยธรรม รวมถงการมระบบบรหารงานบคคลทมมาตรฐานสากล มคณะกรรมการการบรหารงานสวสดการ

229

สวนกลางคอยปฏบตงานเกยวกบความกาวหนาทางวชาการของพนกงานสายวชาการ เรากมหนวยงานดแลโดยเฉพาะ

กลาวไดวา การด าเนนการดานการจดสวสดการของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดานความมนคงและความกาวหนาในอาชพ พบวา มหาวทยาลย จดใหมสถาบนพฒนาอาจารยโดยเฉพาะ ทกคนมก าหนดระยะเวลาตองไดรบการอบรมพฒนาตามหลกสตร เชนการพฒนาเรองจรยธรรม เทคนคการสอน การถายทอด รวมถงความรใหมๆ ดานเทคนคและเทคโนโลยทางการศกษาใหมๆ การสรางนวตกรรม ดานความยตธรรมใชหลกในการบรหารจดการมความเปนธรรมโปรงใสตรวจสอบไดทกขนตอน ทกคนมอสระในการแสดงความคดเหนและมสวนรวมในการออกเสยง ยอมรบเสยงขางมากเพอประโยชนของสวนรวม ไดน าเอาระบบการบรหารงานบคคลมาเปนหลกในหารบรหารงานบคคลการสรรหาบคลากรท าอยางใหความส าคญสรรหาคนดคนเกงและมความสามารถ มงมนพฒนาระบบบรหารงานบคคลอยางตอเนอง สงเสรมและพฒนาบคลากร ดานความกาวหนาในอาชพบคลากรทเปนอาจารยใหโอกาสในการศกษาตอ ใหทนการศกษา และสนบสนนใหสรางงานวจย ท าผลงานทางวชาการเพอขอต าแหนงทางวชาการตามระยะเวลาท สภาพแวดลอมการท างานทปลอดภย บรรยากาศดตอสขภาพ มสถานทออกก าลงกาย มระเบยบปฏบตทเคารพสทธซงกนและกน มการประชาสมพนธอยางทวถง ทกคนทราบความเคลอนไหวสารของมหาวทยาลย ดานสขภาพอนามยของพนกงานใหการดแลรกษาพยาบาลครอบคลม ถงสมาชกในครอบครวของพนกงาน บดา มารดา คสมรส และบตร ดวย เพอแบงเบา บรรเทาภาระคาใชจายของพนกงานเพอไมตองกงวล และสามารถทมเทการปฏบตงานไดอยางเตมความสามารถ ดานสทธประโยชนตาง ๆ ไดรบตามสทธเปนการสมครใจเลอกใชตามความจ าเปนเพอประโยชนสวนตน พนกงานมหาวทยาลยทกคนใชระบบสญญาจางงานตามระยะปมการประเมนผลทมมาตรฐาน เปนธรรมตามความรความสามารถอยางมคณภาพและมประสทธภาพ ระบบการจายคาตอบแทน พจารณาตามความรความสามารถ เพอดงดด และรกษาไวซงทรพยากรบคคลทมความร ความสามารถ รวมท งมคณธรรม จรยธรรม อนจะสนบสนนใหมหาวทยาลยสามารถมศกยภาพในการแขงขนและด าเนนภารกจไดบรรลตามเปาหมายทด

230

สรป จากการศกษา รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ไดแก 1) ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 2) ดานความยตธรรม 3) ดานสทธประโยชน 4) ดานคณภาพชวตในการท างาน 5) ดานการรกษาพยาบาล 6) ดานระบบสญญาจาง7)ดานระบบคาตอบแทนไดแนวปฏบ ตท ดและวธการปฏบ ตท เปนเลศของการจ ดสวสดการของพนกงานในสถาบ นอดมศกษาของรฐมหาวทยาล ยทวธการปฏบตทเปนเลศแหงท 2 ดง ตารางท 4.25

ตารางท 4.25 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ของมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

แนวปฏบตทเปนเลศ การจดสวสดการ 1.ดานความมนคงและโอกาส กาวหนาในอาชพ

- มงสงเสรมพฒนาบคลากรและการสรางนวตกรรมใหมๆเปนองค ความรแกอาจารย - มสถาบนพฒนา อาจารย สงเสรมทางดานวชาการ - สนบสนนใหศกษา ตอและท าผลงานเพอขอต าแหนงทางวชาการ -โครงการแขงขนวจยดเดนและการปรบแปลงงานวจยน าไปใช ประโยชนไดจรง - มระบบความกาวหนาทางอาชพ

2. ดานความยตธรรม - บรหารดวยหลกธรรมาภบาล - ปรบปรงพฒนาขอบงคบระเบยบวนยใหเออตอการบรหารจดการ - มเกณฑการประเมนผลทความเหมาะสมใชระบบขอตกลงการท างาน

3. ดานสทธประโยชน -สทธประโยชนในการไดเขารวมสทธในกองทน -ประกนสงคม -กองทนส ารองเลยงชพ -กองทนพนกงานมหาวทยาลย -สทธในการลา -สทธในการรบเครองราชอสรยาภรณโดยกองการเจาหนาทดแลเฉพาะ -ไดสทธในการรกษาพยาบาลในสงกดโรงพยาบาลของมหาวทยาลย

231



4. ดานคณภาพชวตในการท างาน - สงเสรมสรางสภาพแวดลอมใหเหมาะตอการด ารงชวตในการท างาน - ปรบปรงสวสดการใหเหมาะสมกบความตองการจ าเปนของพนกงาน - สงเสรมใหพนกงานมความสมพนธทดและระหวางกนและจงรกภกด ตอองคกร - สงเสรมการจดกจกรรมเพอพฒนาชวตพฒนางาน - ความกาวหนาทางเทคโนโลยสมยใหมชวยในการปฏบตงานเพอ ประสทธภาพและประสทธผลของงาน - สถานทท างานของอาจารยและบานพกมความปลอดภยสง - มงบกจกรรมสรางความสขในการท างาน


-ไมเขากองทน ประกนสงคม

- ครอบครวพนกงานเบกคารกษาพยาบาลไดตามเงอนไข

- สทธรบบรการทางแพทยใชกบโรงพยาบาลสงกด มหาวทยาลย

- ตรวจสขภาพประจ าปท โรงพยาบาลสงกดมหาวทยาลยตามวงเงน

ตามสทธปมการจายรวมคารกษาพยาบาลใหเลอก ตาม

สมครใจ


- การจางงานระบบสญญาจาง 1-2 ป ตอ 3-5 ป และยาวถงอาย 60 ป

- เรมจางมต าแหนงวชาการแลวไมตองทดลองงาน

- การท าผลงานวชาการตามเกณฑปทก าหนด

7. ดานระบบสญญาจาง - เงนเดอนตามวฒ

- เงนคาต าแหนงทางวชาการ

- คาตอบแทนสงส าหรบผทมความร ความสามารถสงมความ

เชยวชาญเฉพาะดาน

232

2.3 ผลการศกษา วเคราะหขอมลวธการปฏบตทเปนเลศ ของมหาวทยาลยเชยงใหม

จงหวดเชยงใหม

1.1 ประวตความเปนมา

มหาวทยาลยเชยงใหม เปนมหาวทยาลยแหงแรกในสวนภมภาคจดตงขนตามนโยบายของรฐและเจตนารมณของประชาชนในภาคเหนอใหเปนศนยกลางทางวชาการ และวชาชพชนสง เพออ านวยประโยชนแกทองถน และประเทศชาตโดยสวนรวม มหาวทยาลยแหงนเปนแหลงสะสมคนควา วจย และถายทอดความรตามหลกแหงเสรภาพทางวชาการ โดยยดมนในสจธรรมและคณธรรม เพอความเปนเลศทางวชาการ การประยกต เผยแพร และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม มหาวทยาลยเชยงใหม เปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ เปนมหาวทยาลยแหงแรกเรยกชอตามชอเมอง และเปนมหาวทยาลยแหงแรกของไทยทรฐบาลจดตงขนในสวนภมภาค ตามโครงการพฒนาการศกษาในสวนภมภาค พ.ศ.2501 ตงอยบรเวณเชงดอยสเทพ ต าบลสเทพ อ าเภอเมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม ซงพนทขนาบขางดวยถนนหวยแกวและถนนสเทพหางจากตวเมองประมาณ 4 ก.ม. และมเนอทประมาณ 2,000 ไรเศษ ปจจบนมหาวทยาลยเชยงใหมเปดการเรยนการสอน 20 คณะ 2 วทยาลย คอบณฑตวทยาลย และมสถาบนวจย 4 สถาบน โดยเปดสอนในระดบปรญญาตรมหลกสตรทเปดสอนในแตละคณะจ านวน 340 หลกสตร โดยมการจ าแนกหลกสตรออกเปน หลกสตรภาคปกต หลกสตรภาคพเศษ หลกสตรนานาชาต หลกสตรตอเนอง และหลกสตรสาขาวชารวม หลกสตรระดบปรญญาโท แบงเปน 2 แผน คอ แผน ก และแผน ข และหลกสตรระดบปรญญาเอก แบงเปน 2 แบบ คอ แบบ 1 เปนการศกษาทเนนการวจยทกอใหเกดความรใหม และแบบ 2 เปนการศกษาทเนนการวจย โดยมการท าวทยานพนธทมคณภาพสง และกอใหเกดความกาวหนาทางวชาการ และวชาชพ และศกษากระบวนวชาเพมเตม บคลากรมหาวทยาลยเชยงใหม มจ านวนทงหมด 11,482 คน จ าแนกเปน 1.ขาราชการ1,163 คน 2.พนกงานมหาวทยาลยประจ า จ านวน 5,045 คน 3. พนกงานมหาวทยาลยชวคราว (สวนงาน) 4,652 คน 4. ลกจางประจ า 622 คน 5.บคลากรสายวชาการจ าแนกตามวฒการศกษาจ านวน 2,250คน (นบเฉพาะบคลากรทเปนอาจารย ยกเวนอาจารยโรงเรยนสาธต) 6. ระดบปรญญาเอก 1,594 คน ปรญญาโท 584 ปรญญาตร 72 คน 7. บคลากรตามต าแหนงทางวชาการ จ านวน 2,250 คน (นบเฉพาะบคลากรทเปนอาจารย ยกเวน อาจารยโรงเรยนสาธต) 8.ระดบศาสตราจารย 3% ระดบรองศาสตราจารย 16% ผชวยศาสตราจารย 31% และ อาจารย 50% (ขอมล ณ วนท 10 มถนายน 2559)

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%99%E0%B8%B2

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%99%E0%B8%B2

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%95%E0%B8%B3%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%9E

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%A0%E0%B8%AD%E0%B9%80%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B9%88

233

2. สวสดการ ทพนกงานไดรบในปจจบน ประกอบดวยสวสดการทงหมดจ านวน 21 รายการ ดงน 1. เครองราชอสรยาภรณ 2. สทธในการลา 3. คารกษาพยาบาล 4. คาเลาเรยนบตร 5. คาเชาบาน 6. คาสงเคราะหศพ 7. คาตรวจสขภาพประจ าป 8. กองทนบ าเหนจบ านาญขาราชการ (กบข.) 9. บ าเหนจบ านาญขาราชการ 10. กองทนส ารองเลยงชพส าหรบลกจางประจ า (กสจ.) 11. กองทนประกนสงคม 12. กองทนส ารองเลยงชพมหาวทยาลยเชยงใหม 13. กองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม 14. กองทนสวสดการมหาวทยาลยเชยงใหม 15. เงนชดเชยกรณออกจากงาน 16. เงนสะสม/สมทบ พนกงานมหาวทยาลย 17. สวสดการทพกอาศยมหาวทยาลยเชยงใหม 18. สวสดการเงนกเพอทอยอาศย 19. สหกรณออมทรพยมหาวทยาลยเชยงใหม จ ากด 20. สโมสรขาราชการมหาวทยาลยเชยงใหม

21. สทธและสวสดการอนๆไดแก สทธกเงนสวสดการจาก ธนาคารออมสนสาขามหาวทยาลยเชยงใหม สทธเปนผประกอบการและใชบรการตลาดรมสก มหาวทยาลยเชยงใหมสทธใชบรการระบบขนสงของมหาวทยาลยเชยงใหม สทธใชสนาม และรวมกจกรรมกฬา นนทนาการ สทธใชบรการอนๆ ในมหาวทยาลยเชยงใหม ไดแก ธนาคารตางๆ ปมน ามน ของการปโตรเลยมแหงประเทศไทย (ปตท.) อนเทอรเนตไรสาย โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม คลนกพเศษนอกเวลาราชการ ศนยศรพฒน คณะแพทยศาสตร ศนยสขภาพมหาวทยาลยเชยงใหม คลนกทนตกรรม โรงพยาบาลสตวเลก หองสมดกลางในมหาวทยาลยฝงเชงดอยประจ าคณะทเปดการเรยนการสอน บรการซกอบ รด บรเวณหอพกนกศกษา บรการจองตวเดนทาง เครองบน รถไฟ รถทวร บรการท าผม/เสรมสวย บรการรานสะดวกซอ และบรการรานคารานอาหาร พนกงาน

234

มหาวทยาลยมการทดลองปฏบตงาน เปนระยะเวลา 1 ป และมการประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยประจ า ทกรอบปงบประมาณ โดยใหถอปฏบตตามประกาศมหาวทยาลยเชยยงใหม เรอง หลกเกณฑกาประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยประจ าพนกงานสายวชาการตองปฏบตงานตามมาตรฐานก าหนดตามภาระงานขนต าพนกงาน ประเภทคณาจารยประจ า ภาระงานการเรยนการสอน ทไดรบมอบหมายไมนอยกวา 35 หนวยภาระงานตอสปดาห โดยเปนภาระงานสอนไมนอยกวา 18 หนวยชวโมงท างานตอสปดาหวจย งานเชงพฒนา บรการวชาการ (มหาวทยาลยเชยงใหม : 2559)สภาพสวสดการและสภาพแวดลอมทพนกงานมหาวทยาลยตองการในปจจบน ผ วจ ยด าเนนการจดสนทนากลมเชญคณาจารยผ ทรงคณวฒและผ เชยวชาญของมหาวทยาลยเชยงใหม เมอวนท 27 กรกฎาคม พ.ศ.2559 เวลา13.00 -14.30 น. ณ หองประชม 1360A ชน3 คณะรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหม ในการจดสนทนากลมดงกลาว ผใหขอมลหลกทงหมดไดใหความคดเหนเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ทง 7 ดาน ดงน 1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ มหาวทยาลยเชยงใหม มนโยบายการพฒนาบคลากรสายอาจารย ในสวนของการท าผลงานวชาการเพราะเปนมหาวทยา 1ใน 9 ของมหาวทยาลยวจยแหงชาตดวย ดงน นการท าผลงานวจยกจะไดท งต าแหนงทางวชาการ ไดคาตอบแทนทางต าแหนงวชาการและสงผลตอความมนคงกาวหนาในอาชพตามมา ดงท ผใหขอมลทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ดงทไดกลาววา “ …หากถามเรองความมนคงและความกาวหนาในอาชพนน มความมนคงอย เพราะเราสามารถสอนทนไดตลอดไปจนเกษยณอาย เราท าผลงานทางวชาการควบคกน เราสอน เราปฏบต 4 ภารกจหลกไดแตเรากยงตองการไดรบการดแล…” จะเหนไดวา ภารกจอาจารยระดบอดมศกษามภาระงานสอน ผลตบณฑตสรางผลงานทางดานวชาการ บรการทางวชาการแกชมชน และ งานท านบ ารงศลปวฒนธรรมแลว ภารกจดานการวจย เปนภารกจของอาจารยระดบอดมศกษาทส าคญในการสรางองคความรในแงมมตางๆ อาจารยทท าผลงานทางวจยตามเกณฑ จะสามารถขอต าแหนงทางวชาการได สงผลใหมความกาวหนาในอาชพ สรางความภาคภมใจใหแกตนเองดวย ไดทงต าแหนงทางวชาการและไดรบคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการดวยสรางความมนคงในอาชพใหกาวหนาตอไปจนถงระดบสงสดได

https://www.gotoknow.org/posts/tags/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89

235

สอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลทานหนง จากมหาวยาลยเชยงใหม ทกลาวถงเรองความกาวหนามนคงส าหรบอาชพการเปนอาจารยวา เปนการสนบสนนใหอาจารยมความกาวหนาทด ใหทกคนตองท าผลงานวชาการและกไดรบคาต าแหนงทางวชาการ2 เทาเทยบเทากบสถาบนอนและกยงมการสงเสรมเรองการใหทนการศกษาหรอสงใหศกษาตอ ดงทไดกลาววา “ …ความกาวหนาในอาชพ มความนาพอใจอยพอสมควรเพราะมหาวทยาลยกสงเสรมในการศกษาตอใหทนการศกษา อบรมเพมความรสวนเรองความเทาเทยมของสวสดการ ถาพดภาพรวม แลว อาจารยมองวา เขาจดรายการไวครอบคลมพนฐานปจจยส าคญเทาทคนทวๆไปจะจ าเปนตอการใชชวตอยนะ แตถามความตองการมากกวาทใหไว กคงตองจดหาเพมเตมดวยเงนของตวเอง แตกมการน าเสนอความคดเหนไดนะ เพราะเรามคณะกรรมการ การบรหารงานสวสดการสวนกลางอย งานสายความกาวหนาทางวชาการการของพนกงานสายวชาการ เรากมหนวยงานดแลโดยเฉพาะ รวมทงคาตอบแทนการท าต าแหนงทางวชาการกเทาเทยมกบมหาวทยาลยชนน าทวไปคอได 2 เทาเชนกน…” ตามทมหาวทยาลยเชยงใหม มหนวยงานทดแลดานความกาวหนาของพนกงานสายวชาการโดยเฉพาะ ทคอยดแลตดตามการท าต าแหนงทางวชาการของอาจารย ตดตามเรองสงผลงานวจยประเมน การขอต าแหนงทางวชการการไดรบเงนคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ โดย คณสทธพร ชมพรตน เจาหนาทดแลดานความกาวหนาสายวชาการ ไดใหความคดเหนเพมเตม ดงทไดกลาววา “…ผมดแลเรองสายความกาวหนาทางอาชพของพนกงานสายวชาการ คอการท าผลงาน หากเลอกรบอาจารยทจบ ป .เอกมาแลว ระยะการท าผลงานทางวชาการจะนอย 2 ปกขนระดบต าแหนงได หากเปน ปรญญาตร หรอ ปรญญาโท ตองใชระยะเวลาการท าผลงานทางวชาการนานกวา และหากวาทานใดตองมภาระการสอนมากอยแลว กจะท าใหมปญหา ท าใหรสกมภาระมากไป ขอนหนวยงานประเมนหรอบรหารงานบคคลกพยายามคอยใหความชวยเหลอใหขอมล และตดตามผลการประเมนการตอสญญาอยางใกลชดเพออ านวยความสะดวกใหกบพนกงานสายวชาการดวย…” อย างไรก ด ผ ให ขอม ลท านห น ง จ าก ส วน งานกองทนสวส ดก ารพนก งานมหาวทยาลยเชยงใหม ทมหนาทดแลดานความกาวหนาพนกงานสายวชาการ ไดอธบายใหขอมลในประเดนของความกาวหนา ส าหรบพนกงานสายวชาการ คอ พนกงานสายวชาการสามารถด ารง

236

ต าแหนงทางวชาการไดดวย สายวชาการ สามารถด ารงต าแหนงประเภทผบรหาร 1) อธการบด 2) รองอธการบด 3) คณบด ผอ านวยการส านก/สถาบน 4) รองคณบด รองผอ านวยการส านก/สถาบน สรป พนกงานสายวชาการ เปนบคลากรหลกในสถาบนอดมศกษา การสงเสรมทางหลกวชาการใหกบอาจารยสายสอนเพมศกยภาพ ความเชยวชาญ สงผลถงการสอนทมคณภาพยงขน การท าผลงานทางวชาการเพอใหไดรบต าแหนงทางวชาการ เปนการเพมความกาวหนาใหกบอาจารย อกทงยงสรางความภาคภมใจตอตนเองและสถาบนทอาจารยปฏบตงานอยดวย

2. ดานความยตธรรม มหาวทยาลยเชยงใหมจดสวสดการโดยค านงถงความจ าเปนขนพนฐานในการด ารงชวตปจจบนของพนกงานและใหทกคนไดรบตามสทธอยางเทาเทยมเสมอภาคกนหากมกรณทมพนกงานรองเรยน หรอคดวาตนเองไมไดรบความเปนธรรม กสามารถยนค ารองหรอสอบถามไดโดยตรงกบสวนงานกองทนสวสดการไดเพอน าเขาคณะกรรมการบรหารงานสวสดการพจารณาตอไป ดงท ผใหขอมลทานหนง จากสวนงานดแลงานสวสดการ ดงทไดกลาววา “…สวสดการทเราดแลมาโดยตลอดกไมคอยพบปญหาพนกงานไมพอใจอะไรมากนก ม แตเสนอความตองการไดเรากน าเขาคณะกรรมการเพอปรกษาหารอในขอตองการนน หากจดใหไดกด าเนนการใหหากจดไมไดตามตองการกจะชแจงเหตผลใหทราบกไมมปญหาอะไร สวสดการ ทมหาวทยาลยจดใหตามรายการในคมอมมากถง 20 กวารายการซงถอวามากสดและครอบคลมความจ าเปนขนพนฐานในชวตประจ าวนโดยทวไปของลกจางซงพงมพงไดอยหากนอกเหนอกวานตองเสนอความคดเหนและเขาคณะกรรมการบรหารตอไปโดยภาพรวมดแลวมความยตธรรมตอพนกงาน…” อยางไรกตามการจดสวสดการทดนนควรจะตองตอบสนองความตองการและบรรเทาความเดอดรอนใหไดมากทสด ซงมองคประกอบส าคญอกหลายประการทจะสนบสนนใหเกดความยตธรรมขนได เชน การใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความตองการ การจดใหตอบสนองตอ เพศ และวย และความจ าเปนของพนกงานกลมใหญ แตควรมทางเลอกส าหรบพนกงานกลมเลกดวย เพอใหเกดความเทาเทยม และเปนธรรมยงขน

237

3. ดานสทธประโยชน งานกองทนและสวสดการ กองบรหารงานบคคลในฐานะทเปนหนวยงานในสวนงานส านกงานมหาวทยาลย ไดรบมอบหมายใหรบผดชอบดแลกจกรรมสวสดการ ทงสวนในททางราชการจดใหและทมหาวทยาลยจดเสรมเพมเตม เหนวาสวสดการของมหาวทยาลย มหลากหลาย เชนสทธในการลา สทธในการรกษาพยาบาล สทธในการไดรบเครองราชอสรยาภรณ สทธประโยชนจากกองทนพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม สทธประโยชนจากกองทนประกนสงคม กองทนส ารองเลยงชพ และอนๆ ตามระเบยบการจดสวสดการเพมเตมของมหาวทยาลยเชยงใหม ซงสงเหลานพนกงานทปฏบตงานภายใตเงอนไขตางๆ กจะไดรบสทธเทาเทยมกนแลวแตกรณทตองการใชสทธโดยเคารพและปฏบตตามระเบยบของมหาวทยาลยเชยงใหม ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากงานกองทนและสวสดการ การบรหารงานบคคล ดงทไดกลาววา “ …มหาวทยาลยเชยงใหมออกนอกระบบป 2551 มขอบงคบเกยวกบสวสดการพนกงานใชอย ตอมาป2553 ไดปรบปรงใหมใหมสทธประโยชนดขนกวาเดม ใชมาถงปจจบน ซงทางกองบรหารงานบคคลไดจดท าเปนคมอเพอประชาสมพนธใหพนกงานไดทราบถงสทธประโยชนทจะไดรบดวย เรามการพจารณา ทกป โดยน าเอาสถานการณปจจบนเขาเทยบ สภาวะเศรษฐกจ สงคม การเมอง ภาวะเงนเฟอมาประกอบ หากวาตองปรบเปลยนสวสดการตางๆ เมอมหาวทยาลยออกนอกระบบ ท าใหเราตองด าเนนการเรองสวสดการแยกแยะกนออกไปตามกลมประเภทของการจางงาน คอ เรามพนกงานประจ า พนกงานชวคราว ขาราชการ สวสดการบางรายการแตกตางกน มปญหา อยากจะใหขอสรปวา หลกการจดสวสดการทดทสด คอจดใหตอบสนองความเดอนรอนมากทสด และควรจดแบบมความยดหยนแบงกลม เพศ วย เพอใหเกดประโยชนสงสดจรงๆ ตอผรบบรการสวสดการ อกประการทส าคญมาก คอ งบประมาณทสถาบนตองพรอมในระยะยาว…” จะเหนไดวา มหาวทยาลยเชยงใหม มการด าเนนการบรหารจดการดานสวสดการตอพนกงานหลายกลมใหความส าคญเพอปองกนการสบสนและการเสยสทธ ไดจดท าคมอและมการประชาสมพนธเพอใหพนกงานไดรทวถง ปองการการเสยสทธ มวตถประสงคตองการสงเสรมคณภาพชวตในการท างาน และใหทกคนไดรบสทธอยางทวถงและเทาเทยมเสมอภาคกนของพนกงานทกกลมทปฏบตงานใหกบมหาวทยาลย ซงสอดคลอง ผใหขอมลอกทานหนง จากสวนงานดแลงานสวสดการ มหาวทยาลยเชยงใหม กลาววา “… เรามการส ารวจความตองการทกปเพอหาความตองการจ าเปนของพนกงานสวนใหญเพอปรบเปลยนใหเขากบสภาพความตองการ เศรษฐกจ และสงคม ในขณะนนดวย สวสดการจาก

238

กองทนประกนสงคมดเหมอน จะเปนสวสดการบงคบ ททกมหาวทยาลยตองเขา และไดรบสทธดานการรกษาพยาบาล เชนเดยวกบบรษท หางรานเอกชนทวไป กถอวาไดประโยชนตอตวพนกงานคนเดยวครอบครวไมไดรบ ซงขอนพนกงานมหาวทยาลย มกจะน ามาเปรยบเทยบกบสวสดการของขาราชการเสมอ เราเองกพยายามปรบปรงใหมความเหมาะสมอย แตทงนกตองพจารณางบประมาณดวย…” อยางไรกตาม การทมหาวทยาลยเชยงใหม ไดใหความส าคญ โดยก าหนดใหมหนวยงานและคณะกรรมการบรหารงานสวสดการเฉพาะในการดแลเรองสทธประโยชนตางๆ ใหกบพนกงานทปฏบตงานกบมหาวทยาลยเชยงใหม ถอวาเปนการบรหารจดการทดมการประเมนผล การตดตาม และการปรบปรงเปลยนแปลงอยเสมอเพอใหเหมาะสมกบสภาวะเศรษฐกจ สงคมในปจจบนเปนจดแขงทสามารถดงดด หรอเกบรกษาพนกงานใหปฏบตงานกบองคกรไดตลอดไปสทธและสวสดการอนๆของมหาวทยาลยเชยงใหมม ดงน สทธกเงนสวสดการในธนาคารออมสน สาขมหาวทยาลยเชยงใหม สทธเปนผประกอบการและใชบรการตลาดรมสกมหาวทยาลยเชยงใหม สทธใชบรการระบบใชสนามและรวมกจกรรมกฬาและนนทนาการ สทธใชบรการอนๆ ในธนาคารตางๆ ปมน ามนของการปโตรเลยมแหงประเทศไทย (ปตท.) อนเทอรเนตไรสาย โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม คลนกพเศษนอกเวลาราชการ ศนยศรพฒน ในคณะแพทยศาสตรศนยสขภาพมหาวทยาลยเชยงใหม คลนกทนตกรรมพเศษ โรงพยาบาลสตวเลก หองสมดกลางในมหาวทยาลยฝงเชงดอย และประจ าคณะทเปดการสอน บรการซกอบรด บรเวณหอพกนกศกษา บรการจองตวเดนทาง เครองบน รถไฟ บรการท าผมเสรมสวย บรการรานสะดวกซอ บรการรานคารานอาหาร 4. ดานคณภาพชวตในการท างาน มหาวทยาลยเชยงใหม ตงอยในพนทดนแดนลานนามสภาพภมประเทศงดงามทามกลางสภาพแวดลอมอนเปนธรรมชาตบรเวณเชงดอยสเทพ ภายในบรเวณรวมหาวทยาลยกมความรมรนและและปลอดภย มศนยสขภาพ อากาศบรสทธไมเปนยานโรงงานอตสาหกรรมไมมมลพษ พนกงานทปฏบตงานทมหาวทยาลยสวนมากจะเปนคนทองถนในจงหวดเชยงใหม การพฒนาสขลกษณะหรออาชวอนามยนน มมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 แบบ ในการจดระบบสวสดการทด ดงท ผใหขอมลทานหนง จากสวนงานดแลงานสวสดการ มหาวทยาลยเชยงใหม กลาววา

239

“…การเปนอาจารยท มหาวทยาลยเชยงใหม มความสขในการท างานพนฐานตามสถานะของก าลงของมหาวทยาลย แตเรามเครอขายรวมมหาวทยาลยในการแลกเปลยนความคดเหนเรองตาง ๆ เรามเปนตนแบบในการจดกระบวนการเรองสวสดการ เขาสงตวแทนมาชวยอบรมและวางแผนงานใหมหาลยฯ ของเราดวย…” เชนเดยวกบ ความคดเหนผใหขอมลอกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ไดอธบายใหฟง วา ทแสดงความคดเหนเรอง การก าหนดนโยบายเรองการบรหารจดการสภาพแวดลอมในมหาวทยาลย เพอคณภาพชวตการท างานของพนกงานใหไดท างานอยในสภาพแวดลอมทมความปลอดภยสง บรรยากาศรมรน สงผลดตอสขภาพกายและสขภาพทางใจ อกทงในเรองภาระการมอบหมายงานกตองเหมาะสมตามต าแหนงหนาท และความถนดความสนใจ เพอสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตการท างานทสมบรณแบบดวย ดงทพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการทานหนง กลาววา “…นโยบายของมหาวทยาลยเชยงใหม และความสามารถของการบรหารมหาวทยาลย ผบรหารมบทบทส าคญมาก ในภาพรวมของการสอน การวจย เรามองวาควรชดเจน หากตองการผลงานดานการวจยอยางเขมขน กควรเพลาเรองการสอน มฉะนนอาจารยจะไมมเวลาของการพกเลย จนมค าทกกนในกลมอาจารยวา จรง ๆ มหาวทยาลยนาจะชดเจนไปเลยวา รบพนกงานสายวชาการมาแลว ทานตองการใหเราสอนเปนหลก หรอท าวจยเปนหลก แลวเราถนดหรอไม ทงนเพอความสข และเปนการเพมคณภาพชวตในการท างานดวย หากมการท าทงสองอยางและเขมงวดมาก อาจารยกจะรสกบนทอนเวลา สขภาพไป และไมไดรบอสระในการสอนเทาไรนกแตทอยมาไดนาน ๆกนกเพราะวาเรารกอาชพน และบานเราอย ทน…” ในเรองของคณภาพชวตการท างาน พนกงานสายวชาการมองวาเปนเรองใหญเนองจากในปจจบนอาจารย ตองท าสญญาจาง ตองท าผลงานทางวชาการตามเงอนไขในการตอสญญาจางดวย อกทงภารกจหลกของอาชพอาจารย 4 ประการมมากพอประมาณ ปจจบนตองท าวจย สอการเรยนการสอน อาจารยไมคอยมเวลาสวนตวมากนก สงผลใหความสขในการท างานนอยลง ซงผใหขอมลทานหนง มหาวทยาลยเชยงใหม ไดเสนอความคดเหน เรองของคณภาพชวตทดในการท างาน วาควรตองมความสขกาย สขใจและปลอดภย รวมถงเรองรายไดและระยะเวลาในการปฏบตงานทเหมาะสม เพยงพอ ทจะท าใหผปฏบตงานมความรสกอยากท างานกบมหาวทยาลยตลอดไป กลาววา

240

“…การทรฐบาลมมตใหมหาวทยาลยของรฐ ทยอยกนออกนอกระบบเพอใหมโอกาสบรหารจดการโดยล าพงเพอความคลองตวนน ดเหมอนกบปลอยลอยแพ งบประมานกอนเดยวทสนบสนนอยไมมากนกเงนกอนเดยวทมอบให ไมสามารถน ามาจดสวสดการชนดได การก าหนดตองท าต าแหนงทางวชาการโดยผลตผลงานวจยออกมาเยอะๆ ในขณะทตองการใหอาจารยท าการสอนอยางหนก เพราะมขอก าหนดวาตองสอนใหได กชม. ตอวน ตอสปดาห ในขณะทภาระงาน 4 ภารกจตองไมบกพรองเลย อาจารยสอน และท าวจย คกนไป ทกวนนท า 2 หนาทภาระใหญพรอมๆ กนคณภาพชวตเวลาพกผอนไมม ควรใหอาจารยเลอกตามความชอบและถนดของตวเอง เชน จะเนนสอนเปนหลก หรอท าวจยเปนหลก ขอนสงผลตอคณภาพชวตการท างานโดยตรง...”

สรปไดวา คณภาพชวตทดนนมองคประกอบหลายประการเชน คาตอบแทนทเหมาะสมและยตธรรม ซงเปนสงทจะบงบอกถงคณภาพชวตการท างานได เนองจากบคคลมความตองการทางเศรษฐกจ และมงท างานเพอไดรบคาตอบแทนซงความตองการนเปนความจ าเปนส าหรบการด ารงชวตอยรอด ฉะน นตองควรไดรบอยางเพยงพอและมความยตธรรมเมอเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยของรฐแหงอน ๆอกประการ คอการไดอยภายในสงแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพรวมไปถงการมประชาธปไตยในองคกรททกคนกสามารถเลอกสงทตนเองชอบเลอกประกอบอาชพทถนดได

5. ดานการรกษาพยาบาล มหาวทยาลยเชยงใหม พนกงานมหาวทยาลยทกคนใชสทธในการรกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคม และสามารถเบกสวนเกนคารกษาพยาบาลไดจากกองทนพนกงานมหาวทยาลย รวมทงครอบครวของพนกงานมหาวทยาลย จะไดสทธพเศษในการเบกคารกษาพยาบาลไดตามขอก าหนดและตามเกณฑจากกองทนพนกงานมหาวทยาลย นอกจากครอบครวของพนกงานทเปนญาตสายตรงสามารถเบกคารกษาพยาบาลไดตามวงเงนทก าหนด ดงทผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ดงทไดกลาววา

“…สวสดการดานการรกษาพยาบาลทนรวมๆดแลว การทจะวจารณวา สวสดการเรองใดดไมดคดวามนอย ทการสนองความตองการความเดอดรอนในเรองนนมากกวา เพราะถาหากเราเปรยบเทยบสวสดการของแตละมหาวทยาลยก อาจจะแตกตางกนไป แตดานความจ าเปนขนพนฐานนาจะคลายคลงกนมาก และอาจแตกตางทกระบวนการทางดาน เอกสาร ขนตอนการเบกจาย และสทธการไดรบมากกวานะ …”

241

อยางไรกตาม สวสดการนนเปนการบรการอยางหนงของมหาวทยาลยทจดใหแกพนกงาน เพอเปนการเสรมสรางพลงและสรางขวญก าลงใจใหแกพนกงานกอใหเกดความภกดของพนกงาน กบ องคก ร รวมท ง ช วยในการสรรห าบ คคล เขาท างานกบ มห าวท ยาลยดวย ดงน น มหาวทยาลยเชยงใหม จงไดมการจดสวสดการเพมเตมนอกเหนอจากความจ าเปนขนพนฐาน เชน การจดใหมการเบกคารกษาพยาบาลในกรณทพนกงาน ไมไดเขารบบรการทางแพทย จากโรงพยาบาล แตไปรกษาดวยวธการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลอก ซงสามารถเบกคาบรการได คารกษาดวยการฝงเขม คาเดนทาง คาทพกในการรกษา เบกไดตามเกณฑ แลวแตละกรณไป สรปไดวา การด าเนนการดานการจดสวสดการการรกษาพยาบาลของพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม ไดจดหรอใหบรการแกบคลากรนอกเหนอจากสวสดการตามกฎหมาย เปนสวสดการทางดานเศรษฐกจทชวยเหลอคาใชจายของพนกงานชวยเหลอแบงเบาความจ าเปนเดอดรอนใชหลกการสนองความตองทแทจรงของบคลากร คอประเภทของสวสดการทจะจดใหนน จะตองมใชตรงกบความตองการหรอความคดเหนของผบรหารระดบสงเพยงบางคนเทานน ดวยเหตนกอนทจะจดสวสดการใด ๆ จงควรใหมการส ารวจความตองการทแทจรงของบคลากรเสยกอน มเชนนนแลวอาจมการสญเปลาหรอไมค มคาแกการด าเนนการได การค านงถงความแตกตางหลากหลายของความตองการของแตละกลมพนกงานทมความตองการไมเหมอนกน นบไดวาเปนการจงใจอยางหนงทท าใหพนกงานไดรสกวาตนเองไดรบการดแลท าใหเกดความรสกทดตอองคกร 6. ดานระบบสญญาจาง มหาวทยาลยเชยงใหม มการจางพนกงานมหาวทยาลยแบบสญญาจาง มการทดลองงาน 1 ป ใน1 ปนมการประเมนผล 3 รอบ รวมทงมขอก าหนดระยะปในการท าผลงานทางวชาการตามระดบวฒทเขามาท างานใหม และตามต าแหนงวชาการทมมากอนหนาเปนพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม ซงทกคนอยภายใตระเบยบกฎเกณฑเดยวกน เทยบไดกบสถาบนอน ระยะเวลาเหมอน ๆ กน แตกตางกนทรายได และการพจารณาผลงาน ดงทผใหขอมลอกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ดงทไดกลาววา “… ในเรองสญญาจาง มหาวทยาลยเชยงใหม ไมมปญหาเลย รายไดเราพอประมาณกอยไดภายในพนทของเราพนกงานสวนใหญกเปนคนภายในพนทสวนมาก การด ารงชพและรายไดอยในระดบพอใจ แตไมมากนกกควรปรบฐานคนเกาใหเทากบคนใหมดวย การท างานวจยเปนขอก าหนดทอาจารยตองท าตามระยะป เพอขอต าแหนงทางวชาการ ทกคนกปฏบตตามระเบยบการสอน การวจย ตามระเบยบของมหาวทยาลยอยแลวครบ…”

242

นอกจากนผใหขอมลหลกอกทานหนง จากกองทนสวสดการมหาวทยาลยเชยงใหม ในฐานะทเปนผก ากบดแลเรองบรหารงานบคคลของมหาวทยาลย และควบคมดแลเรองสวสดการโดยตรง มความคดเหนตองการเสนอแนะเพมเตมวา การเขาสการจางเปนพนกงานประจ าจะตองผานการประเมนผลตามระยะทมหาวทยาลยก าหนดไว และการประเมนผลกจะพจารณาถงผลประเมนเพอตอสญญาจางและประเมนเพอพจารณาเพอเพมคาจาง ดงทไดกลาววา “…การทพนกงานของมหาวทยาลยในปจจบน มการท างานทไมไดเหมอนกบขาราชการอกแลว คอเราใชเปนระบบสญญาจาง มการประเมนผล โดยใชการท าผลงานทางวชาการ ผลการประเมนการสอน จ านวนชวโมงการสอน และการปฏบตภารกจทง 4 ประเภทครบถวนมาประกอบการพจารณาในการประเมนผลเพอตอสญญาจางดวย การทจะเขาสการจางเปนพนกงานประจ า 60 ป จะตองผานการประเมน 1 ป (ประเมนรอบ 4 เดอน คอ 3 ครง / ป 1กอน)…” เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกอกทานหนง มหาวทยาลยเชยงใหมไดใหขอคดเหนในเรองสญญาจางพนกงานมหาวทยาลยโดยไดเปรยบเทยบกบอาจารยทเปนขาราชการพลเรอนในประเดนของความมนคงในอนาคตกบสถานะปจจบนทเปนสญญาจางตองมการประเมนผลการท างานตามระยะปตามเกณฑทมหาวทยาลยก าหนดไว ดงทไดกลาววา “…เมอสถานภาพของอาจารยเปลยนไปเปนพนกงานสายวชาการตองยอมรบโดยปรยายกวาได คอตองท าสญญาจางถาตองการเปนอาจารยในมหาวทยาลย จะเหนไดวา การตอสญญาจาง โดยทวไปเกอบทกมหาวทยาลยทอาจารยรมาคอจะใชผลงานสอน การวจย และภาระงานตามหลกเกณฑการจางงานอาจารย โดยน ารปแบบการประเมนผลงานมาใชคอถาผานเกณฑทก าหนดไวเหนวา มความเหมาะสม (จางตอ)ไมผานเกณฑ (เลกจาง) ขาราชการพลเรอนปจจบน ไดรบเงนเดอน พออายครบ 60 ปไดรบ รบบ าเหนจ หรอบ านาญ (กองทน กบข.)พนกงานมหาวทยาลย ไดรบเงนเดอนทอตราสงกวาขาราชการ พออายครบ 60 ปไมมบ าเหนจ และไมม บ านาญ การตอสญญาจางกตามระยะทมหาวทยาลยก าหนด กวาจะถง 60 ป กประเมนหลายรอบคะ...” สรปไดวา การด าเนนการดานสญญาจางทพนกงานมหาวทยาลยทกแหงไดรบการปฏบตนน เปนสวนหนงของการก าหนดเสนทางความกาวหนาของพนกงานในสถาบนอดมศกษาสายวชาการในปจจบนและอนาคต ระยะเวลาการจางและเงอนไขการตอสญญาจางส าหรบสายวชาการนน สญญาจางแบงเปนรอบระยะปซงแตละสถาบนอาจแตกตางกนไปแตในอนาคตพนกงาน

243

มหาวทยาลยจะตองมความกาวหนาทางดานวชาการหรอเตบโตเปนผบรหาร เพอน าพามหาวทยาลยใหมความเจรญกาวหนาได การใชระบบสญญาจางและการประเมนผลกบพนกงานมหาวทยาลยในปจจบน เหมอนกบวาการน าแนวทางการบรหารงานบคคลของเอกชนเขามาใชในการบรหารจดการสวสดการเพอการดแลพนกงานในสถาบนทกขนตอนใหความส าคญกบการบรหารงานบคคลมากขนเพอการแขงขนทจะเปนมหาวทยาลยชนน าสสากล 7. ดานระบบคาตอบแทน การออกนอกระบบของมหาวทยาลยของรฐนน มผลให พนกงานมหาวทยาลยไดรบการปรบเพมอตราเงนเดอนทสงขนท าตามมตคณะรฐมนตร ทใหไววาเงนเดอนสายวชาการได1.7 เทาของเงนเดอนแรกเขาของขาราชการปจจบน แตในปจจบนนยงไดรบการปรบใหเทาเทยมไดซงอาจารยตองเสนอตอคณะผบรหารเพอใหพจารณาตอไป เนองจาก อาจารยทมวฒระดบปรญญาเอกทเขามาใหม ไดรบอตราการจางระบบใหม อาจารยทอยกอน หลายปบางทานไดอตราเทากนหรอนอยกวาควรมการพจารณา ดงทไดกลาววา “…อยากใหมการปรบฐานเงนเดอน เนองจากปจจบนอาจารยทเขามาบรรจ รนใหมๆจะได ฐานเงนเดอนสงกวาอาจารยทอยมาหลายป ระดบทจบปรญญาเอก ควรปรบฐานเงนเดอนของคนเดมใหเทาเทยมคนใหม และปรบประจ าปละ 2 ครงเหมอนขาราชการ เพออาจารยจะไดไมคดลาออกไปทอน ท างานอยกบสถาบนตลอดไปซงอาจารยมความเหนสวนตวนะวาควรปรบใหดวนทสด…” นอกจากน ผใหขอมลหลกทานหนง จากกองทนและสวสดการ การบรหารงานบคคล ไดใหความคดเหนเพมเตมทนาสนใจ ดงทไดกลาววา “…การทภาครฐ ก าหนดปรบอตราคาจางแรกเขาใหกบพนกงานมหาวทยาลย สายวชาการเพมขน1.7 เทา คอปรบขน 70% ของอตราเงนเดอนแรกเขากอนบรรจ และสายสนบสนน ไดรบ 1.5% คอ ปรบขน 50 เทาของอตราเงนเดอนแรกเขากอนบรรจนน ทางรฐบาลเขาไดค านวณคาตวเงนสวสดการมารวมดวยแลวแตไมไดอธบายออกมา จงท าใหพนกงานมหาวทยาลยเขาใจไปวา ตนเองถกตดเงนเพมจาก 1.7 หรอ 1.5 เทานออกไป0.2 % เพอจดสวสดการใหกบพวกเขา เปนความเขาใจผดอยางมาก ขอน เราไดประชมหารอกนในฝายทรพยากรบคคล กไดใหขอคดเหนเรองนวา เปนการเขาใจความหมายกนผดๆ ไป เพราะรฐบาลกไมไดอธบายใหชดเจน มหาวทยาลยจงจ าเปนตองด าเนนการตามนน…”

244

อยางไรก ตาม ย งขอ เสนอแนะเพ ม เตมจาก ผ ให ขอม ลหลก อกท านห น ง จาก มหาวทยาลยเชยงใหม ในประเดนของสวสดการของมหาวทยาลยเชยงใหมในกรณการประชาสมพนธขอมลขาวสารเปนสทธประโยชนตางๆ เพอใหพนกงานไดรบทราบดงทไดกลาววา “…สวนตวผมเองไมคอยไดรบทราบเรองขาวสารสวสดการเทาไรนก เมอมประเดนครงใดตองใชสทธกจะสอบถามไปทกองการบรหารงานบคคลเอง อยางเชน เพอความมนคงปลอดภยของชวต อาจารยตดสนใจซอประกนชวตสวนตว เพราะของมหาวทยาลยทมใหไดสทธไมมากนก แต เราสบายใจซอเอง จายเอง อนนสวนตว แตถาจะใหเสนอความเหนเรองการจดสวสดการอยางไรใหไดด กคงตองบอกวา จดใหตรงตามความตองการเปนดทสด ซงในพนกงานทปฏบตงานในมหาวทยาลยกมหลายกล ม เพศ วย ตางกนความตองการยอมแตกตาง แตอยางไรกด สวนงานสวสดการกองทน มการใหแสดงความคดเหนตอสวสดการทมวาเปนอยางไร เรากสามารถแสดงความเหนได ซงเขาจะน าเสนอคณะกรรมการบรหารกองทน และน าเรยนตออธการบดเหนชอบอกวากนไปตามขนตอน…” สรปไดวา จากผเขารวมสนทนากลม และผใหค าสมภาษณทกทาน พบวา สวสดการของมหาวยาลยเชยงใหมในภาพรวมทมอยในปจจบนพนกงานสายวชาการสวนใหญพงพอใจในการไดรบสวสดการทกประเภท ซงไดจ าแนกออกเปน 7 ดาน ไดแก ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ ดานความยตธรรม ดานคณภาพชวตการท างาน ดานการรกษาพยาบาล ดานสทธประโยชน ดานระบบสญญาจาง และดานระบบคาตอบแทน เปนดงนคอดานความมงคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ พนกงานสายวชาการไดรบคาตอบแทนทคอนขางพอใจ ความมนคงในอาชพ มระบบการประเมนตามผลงาน มหาวทยาลยสงเสรมดานการศกษาตอใหกบพนกงานสายวชาการ หาทนใหศกษาตอหาทนใหท าวจยเพอไดต าแหนงทางวชาการ มการส ารวจความตองการในสวสดการ ดานสทธประโยชนตางๆ อยางนอยปละ 1 ครง ดานการรกษาพยาบาลใชสทธประกนสงคมรกษาพยาบาลทโรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม ซงมหาวทยและมคลนกพเศษนอกเวลาราชการใหคลนกทนตกรรมพเศษใหอกดวย อกทงมหาวทยาลยเชยงใหมอยไกลจากการเดนทาง จงมการบรการเรอง จองตวเดนทางให ท งเครองบนซงกเพมความสะดวกใหพนกงานไดมากขน ระบบการจางมการทดลองงาน 1 ป และมการประเมนผล 3 รอบ รวมทงมขอก าหนดระยะปในการท าผลงานทางวชาการตามระดบวฒตองท าต าแหนงความกาวหนาทางอาชพ สวน

245

คาตอบแทน มหาวทยาลยจายตามวฒการศกษาและปรบเพมใหตามประกาศของคณะรฐมนตร มหาวทยาลยเชยงใหม สถาบนอดมศกษาทมการปฏบตทเปนเลศ แหงท 3 ตารางท 4.26 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษา ของรฐของมหาวทยาลยเชยงใหม


1.ดานความมนคงและโอกาส


- การใหทนศกษาตอ

- การสงเสรมการท าผลงานวจย เพอขอต าแหนงทางวชาการ

- มหนวยงานเฉพาะตดตามความกาวหนาทางวชาการใหพนกงาน

2. ดานความยตธรรม - ทกคนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน

- สวสดการไดรบตามสทธทกคนอยางเสมอภาคกน


- กองทนส ารองเลยงชพ

- กองทนพนกงาน มหาวทยาลย สทธในการลา

- สทธในการขอเครองราชฯเชดช เกยรต

-ไดสทธในการรกษาพยาบาลในสงกดขอมหาวทยาลย

4. ดานคณภาพชวตในการท างาน - สภาพสงแวดลอมบรรยากาศดและมความปลอดภยสง

- บรการบานพกอาจารยเพยงพอ

- ภาระงานแยกตามความถนดและสนใจอยางเหมาะสม


- กองทนประกนสงคม

- ครอบครวพนกงานเบกคารกษาพยาบาลได

- รกษาดวยวธการแพทยแผนไทยและแพทยทางเลอกเบกคาบรการได

คารกษาดวยการฝงเขม คาเดนทาง คาทพกในการรกษาเบกไดตาม

เกณฑ แลวแตละกรณไป

- ครอบครวพนกงานทเปนญาตสายตรงคารกษาพยาบาลไดตามวงเงน

ทก าหนด


- การจางงานระบบสญญาจาง 1ป ม ระยะการประเมนผลงาน

3 รอบ/ป ตอถงอาย 60 ป

- การท าผลงานทาง วชาการตามระยะปทก าหนด

7. ดานระบบคาตอบแทน - เงนเดอนตามวฒ


246

2.4 ผลการศกษา วเคราะหขอขอมลวธการปฏบตทเปนเลศของมหาวทยาลยสงขลานครนทร 1.1 ประวตความเปนมา มหาวท ยาลยส งขลานครนท ร เปนมหาวท ยาลยแห งแรกของภาคใต ป จ จบนมหาวทยาลยสงขลานครนทร ประกอบดวย 5 วทยาเขต ไดแก วทยาเขตปตตาน วทยาเขตหาดใหญ วทยาเขตภเกต วทยาเขตสราษฎรธาน และวทยาเขตตรงและไดประกาศใชพระราชบญญตมหาวทยาลยสงขลานครนทร 2559 ก าหนดใหมหาวทยาลยเปนนตบคคล มฐานะเปนหนวยงานในก ากบของรฐ ซงไมใชสวนราชการ เมอวนท 21 มถนายน 2559 และไมเปนรฐวสาหกจโดยพระราชบญญตฉบบนมผลบงคบใชวนท 21กรกฎาคมพ.ศ. 2559 เปนตนไป ปจจบน มหาวทยาลยไดเปดคณะวชาตาง ๆ 25 คณะ โดยเปดสอนสาขาวชาการตาง ๆ จ านวน 236 สาขา เปนการศกษารยะดบปรญญาเอก และเทยบเทา 20 สาขาและหลกสตรหลกสตรฝกอบรมแพทยเฉพาะทาง 9 สาขา ปรญญาโท 86 สาขา ประกาศนยบตรบณฑต 2 สาขา และปรญญาตร (4-6 ป) 121 สาขาเปนสถานศกษาทางวชาการและวชาชพชนสง สงเสรมและพฒนวชาการ วชาชพ และงานวจย เพอสรางองคความรและเทคโนโลย ทจะน าไปใชพฒนาประเทศใหมความเจรญกาวหนาในดานตางๆ มภารกจดานการเรยนการสอน การวจย การใหบรการทางวชาการแกสงคม และการท านบ ารงศลปและวฒนธรรม ป พ.ศ.2558 มหาวทยาลยสงขลานครนทรมบคลากร ซงจ าแนกตามสายงาน(ขอมลส ารวจ ณ 16 กนยายน 2558) รวมวทยาเขตหาดใหญ วทยาเขตปตตาน วทยาเขตภเกตรวมวทยาเขตสราษฎรธาน และวทยาเขตตรง มจ านวนพนกงานทกกลมรวมทงหมด จ านวน 12,229 คน แบงพนกงานออกเปน 2 กลมไดแก 1. พนกงานสายวชาการ มจ านวนพนกงาน เทากบ 2,447 คน 2. พนกงานสายสนบสนน มจ านวนพนกงาน เทากบ 9,782 คน 1.2 สวสดการทพนกงานไดรบในปจจบน ประกอบดวยสวสดการทงหมดจ านวน 16 รายการ ดงน ดงน

1 .เงนยมในมหาวทยาลย 2. เงนกเพอซอหรอซอมแซมยานพาหนะ 3. เงนกเพอซอมแซมทอยอาศย 4. เงนกเพอซอคอมพวเตอร 5. เงนกเพอทศนศกษาตางประเทศ 6. เงนกคาเลาเรยนบตรในสวนทเกนสทธ

247

7. เงนกเพอการศกษาของตนเอง 8. เงนกเพอซอวสดอปกรณการศกษาของบตรบคลากร 9 .การใหกยมเงนจากธนาคารอาคารสงเคราะห 10. ทนการศกษา จาก ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพ

ครและบคลากรทางการศกษา(สกสค.)(ใหบตรของครระดบมธยมศกษา)และบคลากรทางการศกษาระดบปรญญาเอก

11. การยมเงนเพอประกอบกจกรรมดานวฒนธรรม 12. เงนสงเคราะหครอบครวและเงนบ าเพญกศลศพบคลากร

13. กองทนพนกงานมหาวทยาลย สวสดการรกษาพยาบาลเบกไดไมเกน 10,000/ป สะสมได2 ป ไม เกน 20,000 บาท

14. กองทนส ารองเลยงชพ 15. การรกษาพยาบาล ใชสทธกองทนประกนสงคมสวนเกนสทธเบกกบกองทน

มหาวทยาลยได ไดแก การเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาล กรณคลอดบตร การเบกจายเงนสวสดการคารกษาพยาบาล กรณทนตกรรม สทธสวสดการเกยวกบคารกษาพยาบาลกรณผปวยนอกสวสดการเกยวกบการศกษาของบตร

16. กองทนประกนสงคม สามารถเคลมสทธประโยชนทดแทนได 7 กรณ 1.3 สภาพการบรหารจดการภายใน มหาวทยาสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ มการจางบคลากร แบงเปน 6 กลม ไดแก 1)กลมขาราชการ 2) กลมพนกงานมหาวทยาลย 3)กลมพนกงานราชการ 4) กลมลกจางประจ า 5) กลมเงนรายไดและอน ๆ 6) กลมลกจางตางประเทศ ซงมการจดสวสดการแตกตางกนไป เพอใหทกคนไดรบความชวยเหลอไดรบประโยชนมากทสด สนองความตองการของแตละกลมงานของบคลากร แตอยางไรกตาม โดยภาพรวม กจะมสวสดการกลาง ทออกเปนประกาศใหทกคนไดรบเทาเทยมกนเปนพนฐาน โดยการปฏบตของพนกงานสายวชาการสามารถเลอกสายงานได 2 ทางเลอก คอเนนงานสอน หรอ เนนการวจย อยางไรกตาม สวสดการส าหรบการสรางผลงานทางวชาการ ยงมเงนคาตอบแทนเพมพเศษอก โดยจะใชภาระงานเปนเกณฑ แบงออกไดเปน 2 กลม คอกลมทเนนงานสอน และกลมทเนนการวจย ดงน

1. กลมอาจารยทมอายงานสอนไมเกน 5 ป ใหมภาระสอน 50-60 % ภาระงานวจย 30-40 % และภาระงานบรการวชาการท านบ ารงศลปวฒนธรรม และภาระอนๆ 5-10 %

2. กลม สวนอาจารย ทมอายงานสอนมากวา 5 ป จะมใหเลอกอก 2 กรณ คอ 2.1 เนนการสอนภาระงานสอน 60-70% ภาระงานวจย 25-35 % งานบรการวชาการ

248

ท านบ ารงศลปวฒนธรรมและภาระอนๆ 5-10 % 2.2 เนนการสอนภาระงานสอน 25-35% ภาระงานวจย 60-70 % งานบรการวชาการ ท านบ ารงศลปวฒนธรรมและภาระอนๆ 5-10 %

ขนตอนวธการประเมนผล มหาวทยาลยจะใชระบบนบหนวยการท างานเรยกวา “LU”(Unite load) น ามาใชประเมนผล แลวก าหนดระดบผลการประเมนภาระงานรวมโดยตงเกณฑก าหนดคาคะแนนไว 4 เรมจาก ระดบ 0-3 และจายใหพนกงานสายวชาการตงแตป 2560 เปนตนไป โดยใหคณะกรรมการประจ าคณะ หรอหนวยงานทพจารณาผลงานต าแหนงทางวชาการเปนไปตามปปฏทนและใหค านวณคาตอบแทนผลงาน12 เดอน แลวจายคาตอบแทนปละ1ครงโดยจายเปนเงนคาตอบแทนเพมเตมพเศษค านวณ 12 เดอน จายคาตอบแทนปละครง สวนสวสดการพนกงานมหาวทยาลย (สายวชาการ) ไดรบในปจจบน คอ 1. การขอต าแหนงทางวชาการ ไดแก ต าแหนงอาจารย ต าแหนงผชวยศาสตราจารย ต าแหนงรองศาสตราจารย และต าแหนงศาสตราจารย 2. การลาไปศกษาตอ การฝกอบรม ดงาน ในประเทศและตางประเทศ 3. การรบทนวจย ทนศกษาตอทงในประเทศและตางประเทศ (มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2559) เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการวจยในขนตอนท 2 ผวจยศกษาวธการปฏบตทเปนเลศ โดยวธการสมภาษณเชงลก จากผใหขอมลหลกส าคญจากมหาวทยาลยสงขลา นครนทรและน าเสนอขอมล ดงน 2.2 ระบบบรหารจดการสวสดการของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ มหาวทยาลยสงขลานครนทรจดสวสดการดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ โดยมการจดการในดานการท าผลงาน การเลอนขนเงนเดอน การเลอนต าแหนงทางวชาการ และการสงเสรมพฒนาความรโดยใหทนการศกษาตอ ทงในและตางประเทศ และ การสนบสนนในการวจย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน กลาววา

“…พนกงานสายวชาการมความมนคงสงอย เพราะไดรบการดแลคอนขางดในเรองของ

ผลงาน ภารกจ 4 หลกใหญ ทท าคอ การสอน การวจย การบรการวชาการแกสงคมชมชน และการบ ารงศลปวฒนธรรมดวย ซงทงหมดนตอง สอดคลองกบแผน ของมหาวทยาลยทก าหนดไว โอกาสและความกาวหนานนอาจารยใหมๆ ประสบการณนอย ตองท างานพฒนาการเรยนการสอนไปเรอยๆ เพอใหมประสบการณมากขน จงจะมโอกาสกาวหนาได ถาสอนดมนกเรยนสนใจมาลงทะเบยนเรยนเยอะ แสดงวาผสอนเปนคนทนานยม (Popular)ท าใหผ เรยนชอบ และสนใจทจะ

249

เรยนในสาขาวชานนๆ การทมผสนใจมาลงทะเบยนเรยนมากจะเปนการสะทอนถง ศกยภาพความสามารถในการสอนและการถายทอดความรไดด หากเปนเชนนอาจารยไดรบโอกาสในการกาวหนาตอสายอาชพตนเอง…” นอกจากนภารกจดานการวจยเปน 1 ภารกจของอาจารยระดบอดมศกษางานวจยเปนการสรางองคความรในแงมมตางๆ ทอาจารยตองท า นอกเหนอจาก ภารกจ ดานการพฒนาคณภาพบณฑต การวจย การบรการวชาการแกสงคม และการท านบ ารงศลปวฒนธรรม การท าวจยสรางผลงานทางวชาการ ถอไดวาเปนอกสวนหนงของความมงคงกาวหนาในอาชพของอาจารย ดวย ซงจะไดรบคาตอบแทนทางวชาการเลอนต าแหนงได ม เกยรตในสงคม เกดความภาคภมใจ เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกอกทานหนง มหาวทยาลยสงขานครนทร วทยาเขตหาดใหญ กลาววา

“... นอกเหนอจากภารกจหลก 4 งานของอาจารยแลว การท าวจยเพอขอต าแหนงวชาการ

ตามนโยบายของมหาวทยาลย กตองท าภายในระยะเวลาก าหนดอกดวย ระยะปของการท าคอ ภายใน 4 ป ตองท าผลงานขอต าแหนง ผชวยศาสตราจารย และหลง 5 ป ตองไดต าแหนง รองศาสตราจารย และศาสตราจารยตามมาอก ตอจากน อาจารยกจะสามารถท างานตอเนองในมหาวทยาลยไดถงอาย 60 ป โดยไมตองประเมนผลตอสญญาจางอก นอกจากน มหาวทยาลยยงจะปรบขนเงนเดอนใหอก 4-6 % โดยใชวธการสงผลงานวจยกอนจงปรบให ปละ 2 ครง กถอไดวาเปนความมนคงในอาชพของอาจารยนะ...”

จะเหนไดวาความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพเปนนโยบายหลกของมหาวทยาลย ทตองการใหอาจารยเลอนต าแหนงและฐานรายไดของตนเองใหสงขน โดยผบรหารใหการสนบสนน ซงเกดผลดตอมหาวทวทยาลยทมจ านวนคณาจารยทมต าแหนงทางวชาการจ านวนมาก ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ไดใหความเหนสอดคลองในประเดนดานความมนคงและความกาวหนาในอาชพ กลาววา

“…มความกาวหนาในงานสายการสอน เนองดวย มหาวทยาลยสงขลานครนทร ไดท า

การสงเสรมการพฒนาความรอาจารย โดยใหทนไปศกษาตอทงในและตางประเทศ และก าหนดใหกลบมาใชทนตามระเบยบรวมทงสนบสนนงานวจยทส าคญคอ ทนอาจารยมการวางแผนการท าการสอนไดดวยตนเอง มอสระทางความคด การแสดงความเหน ไดใชความรความสามารถไดอยาง



250

เตมท และไดท าผลงานทางวชาการเพอ เลอนต าแหนงและใหมรายไดเพมขนตามทสถาบนก าหนด…” ซงสอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ใหค าอธบายเกยวกบประเดนของความมนคงแลความกาวหนาในอาชพของอาจารย วา

“…การท าผลงานทางวชาการ หรอวจยเปนสงจ าเปนตอการเลอนต าแหนงทางวชาการของ

อาจารย และโดยท มหาวทยาลยสงขลานครนทรเปน 1 ในมหาวทยาลยแหงการวจยของประเทศไทย ยงตองสรางผลงานวจย สรางองคความรใหม มาปรบใชประโยชนในการเรยนการสอนนกศกษา และเพอประโยชนตอสงคมใหมากขน มหาวทยาลยสงขลานครนทร เปนหนงในเกา ของมหาวทยาลยแหงการวจยแหงชาต ของประเทศไทย ทสนบสนนใหอาจารยท าวจยทางวชาการ สรางผลงาน นวตกรรมใหม ๆ จงมโอกาสไดต าแหนงทางวชาการคอนขางเรว และ การประเมนผลงานใชระบบ KPI อาจารยทน มโอกาสความกาวหนาและความมนคงทางอาชพคอนขางสง...” โดยทมหาวทยาลยสงขลานครนทร ไดรบการจดใหเปนมหาวทยาลยแหงการวจย ดงนน เพอสนบสนนการท าวจยของอาจารย ผบรหารจงไดมการปรบเปลยนระยะอายของสญญาการจางใหเหมาะสมกบการผลตผลงานทางวชาการ เพอความมนคงและความกาวหนาของอาจารย มหาวทยาลยจงใหการสนบสนนการท าผลงาน และไดพจารณาขยายระยะเวลาในการท าสญญาจางออกไปเปนระยะยาวเพอใหอาจารยไดมเวลาสรางผลงานไดอยางไมตองกงวลถงระยะเวลาสนสดการจาง ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากงานบรหารงานบคคล มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ กลาววา

“…พนกงานสายวชาการ มการก าหนดใหท าผลงานเพอเลอนต าแหนงทางวชาการซงเปนความกาวหนาพนฐานของอาจารยผสอนอยแลว และตอนนมหาวทยาลยไดออกนอกระบบแลว การตอสญญา จงเปนระยะยาวเลย คอ เดม 1-3-5-60 ป แตปจจบนทางมหาวทยาลยฯไดปรบเปลยนการทดลองงาน 1 ป ตอ 60 ปเลย ดงนน สายอาจารยจงมความมนคงมาก หากมต าแหนงทางวชาการ อาจารยจะสามารถท างานไดถงอายครบ 65 ป…”

อยางไรกตาม จะเหนไดวา มหาวทยาลยสงขลานครนทร มนโยบายทเออประโยชนใน

ดานความมนคงและความกาวหนาใหกบพนกงานสายวชาการอยางมาก สวนหนงเพอเปนการรกษา

251

บคลากรไวใหท างานกบมหาวทยาลยใหนานทสด ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากกองการเจาหนาท มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ดงทไดกลาววา

“…มหาวทยาลยสงขลานครนทรไดวางแผนการใหสวสดการแกพนกงานสายวชาการ โดย

มงเปาไปทความสขครบถวน เนนใหพนกงานสายการสอนเกดความมนใจ มนคง และไมใหมความกงวลในการท างาน เพอหลกเลยงการลาออก เพราะพนกงานสายวชาการถอเปนก าลงส าคญของสถาบน ดงนน จงไมตองการใหเปลยนคนบอย... ”

สรป ผใหขอมลสวนใหญมความคดเหนวา ผบรหารสถานศกษานนควรใหความส าคญในเรองความมนคง และความกาวหนาในอาชพของพนกงานสายวชาการใหมากเพราะเปนสายงานหลกทจะท าหนาทสอนใหความรและเผยแพรวทายาการใหมๆ ใชองคความรสนบสนนงานวจยใหอาจารยพยายามสรางสรรคนว ตกรรม หรอคนพบสงใหมๆ เพอพฒนาผ เรยน ใหมความร ความสามารถ ทจบจากสถาบนออกไปประกอบสมมาอาชพเลยงตนเองและครอบครวได โดยม การอบรม เพอเพมทกษะ มความเชยวชาญในสายงานตามถนดของอาจารยใหมากขน รวมไปถงความพงพอใจในสวสดการตางๆ ทเปนประโยชนตอพนกงานสายวชาการ ผบรหารมหาวทยาลยควรก าหนดไวเปนองคประกอบส าคญของการจดระบบสวสดการทดและเหมาะสมควรจดตามความตองการ และการใชประโยชนเของพนกงานเปนหลก

2. ดานความยตธรรม มหาวทยาลยสงขลานครนทร ไดรบการแตงตงใหเปน "มหาวทยาลยวจยแหงชาต" โดยท

มหาวทยาลย จะตองมอาจารยทจบระดบปรญญาเอก ไมต ากวา 40 % ของอาจารยและผท าวจยทงหมด และตองมผลงานวจยเปนทประจกษในประเทศไทย ดงน ท าใหอาจารย มภาระงานมากขนอยางหลกเลยงไมได อาจารยทกคนจะตองใชเวลาทงหมดอยางคมคาไมมเวลาพกผอนเปนการสวนตว ตองสละเวลาเพองานวจย ประกอบกบภาระงานสอนตองสอนเปนหลก จงมการก าหนดให อาจารยเลอกสายงานหลกได คอมงสอน หรอมงท าวจยเพอใหเกดความยตธรรม ดงทผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตหาดใหญ ดงทไดกลาววา “…โอกาสทพนกงานสมารถแสดงความตองการ ความชอบความถนด ถอเปนสงทดทมหาวทยาลยไมมองขาม ของตวเลอกการวจยตามทเราถนดและมความสนใจ แตทงนกตองมความพอดดวย คอ จ านวนของอาจารยทเลอกการสอนน าหรอวจยน า…”

252

การจดสวสดการมหลกในการจดหลายประการดวยกน การมความเสมอภาคเทาเทยมในสทธโยชนประตางๆ ททกคนจะไดรบจากสวสดการนนๆ เพอประโยชนสงสด หรอการใชหลกความยตธรรม เพอใหทกคนไดรบความเสมอภาคกนไมเอาเปรยบซงกนและกน การปฏบตงานของบคลากร ภาระงานสอนของอาจารย ควรใหตรงกบความรความสามารถทมความช านาญตรงกบความความรในเรองนน ทงนเพอใหเกดผลสมฤทธของงานบรรลตามเปาหมาย อกทงยงชวยพฒนาทกษะใหอาจารยมความเชยวชาญเพมขนในเรองนนดวย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร กลาววา

“…การท าผลงานวชาการหรอการวจยปจจบนเปนเงอนไขในการเลอนต าแหนงทางวชา

การ และประเมนผลงานเพอตอสญญาจางดวย พนกงานวฒปรญญาโทใหเวลา 5 ป ขน ผศ. และ เพมใหอก 2 ป กรณวฒปรญญาเอก ใหเวลา 2 ป ในการท าผลงาน เพอสนบสนนใหพนกงานสายวชาการท าผลงาน นโยบายของ มอ. ตองการใหทกคนอยได ไมมขอเรยกรอง สวนมากอาจารยจะมขอเสนอแนะมากกวาเรยกรอง มหาวทยาลยจะพจารณาใหไดสงทไมดอยกวาระบบราชการจนเกนไป อะไรปรบใหไดจะพยายามปรบ แตตองค านงภาพรวม และงบประมาณดวย…”

นอกจากน เรองของความเทาเทยมนน ผใหขอมลหลกทานหนงจากกองการเจาหนาททไดปฏบตงานรบผดชอบ เรองการส ารวจหาขอมลความตองการเพอเขาเสนอทประชมคณะกรรมการการจดสวสดการ ไดท าการส ารวจความตองการ และมกลองแสดงความคดเหนรวมอยแลว น าขอเสนอแนะมารวมเขาทประชมคณะกรรมการพจารณาความเปนไปไดเสมอ “…มหาวทยาลย เนนในเรองความเทาเทยมความยตธรรมอย แ ลวไม วาจะภายในมหาวทยาลย หรอมหาวทยาลยตางออกไป ในการใหสวสดการเราจะมการส ารวจเปนระยะๆวา มหาวทยาลยอนใหกนอยางไร เรามเครอขายมหาวทยาลยดวย ทรวมกนจดสวสดการ เพอใหสวสดการทใกลเคยงกน เพอรกษาอาจารยไวใหท างานกบมหาวทยาลยคงอยไดตอไป…”

สรป ผใหขอมลหลกสวนใหญมความคดเหนวา ควรน าหลกธรรมาภบาลมาบรหารจดการมหาวทยาลยเพอความเปนธรรมและโปรงใส โดยมหลกการสามารถตรวจสอบการท างานได โดยจดท าเปนกฎระเบยบ หรอขอตองลงใชบงคบกบทกคนในหนวยงานใหเกดการยอมรบ ปราศจากขอขดแยง ทกคนมสทธไดรบการบรการตาง ๆ มหาวทยาลยตองปฏบตตอทกคนดวย

253

ความเสมอภาคกนจะท าให เกดความสามคคปรองดองชวยเหลอกน พนกงาน มก าลงใจในการปฏบตงานอยางมความสข ความยตธรรมเสมอภาคจะชวยลดความขดแยง และเกดการยอมรบ

3. ดานสทธประโยชน สวสดการดานสทธประโยชนส าหรบอาจารยทปฏบตงานในตางจงหวดในถน

ทรกนดารโดยทวไปมหาวทยาลยทตงอยตางจงหวดจะมสวสดการดานทพกส าหรบอาจารย และถาเปนมหาวทยาลยทตงอยในถนทรกนดาร กจะไดรบเบยทรกนดาร หรอถาเปนมหาวทยาลยทต งอยในพนทเสยงภยสามจงหวดชายแดนภาคใตจะไดสวสดการเบยเสยงภย นอกจากนยงมสว สดการดานเชดชเกรยตใหแกพนกงานมหาวทยาลย คอการเสนอขอพระราชทานขอเครองราชอสรยาภรณดวย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขานครนทร วทยาเขตปตตาน กลาววา

“…สทธประโยชนทไดรบ เชน การไดอย บานพกอาศยส าหรบอาจารยทเดนทางมา

จากจงหวดอน ตวอาจารยไปสอนประจ าท วทยาเขตปตตาน ซงเปนพนทเสยงภย มหาวทยาลยกจะมเบยเสยงภยให ซงก เปนสวสดการทชวยเหลอดานคาใชจายใหกบอาจารย แตเราไมมเบยกนดารนะ สทธอกอยางหนงทเราไดดวยอาชพ คอ การขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ มหาวทยาลยมระเบยบปฏบต จะมอายงานการสอนเขามาเกยวของดวย มเกณฑการขอตามล าดบชน แตอาจารยกภมใจนะถามโอกาสไดรบ...”

จะเหนไดวาสวสดการทไดรบอาจแตกตางกนไดตามความจ าเปน เชนการไดรบเบย

กนดารเบยเสยงภย ส าหรบอาจารยทไปสอนท มหาวทยาลยพนทเสยงภย เปนการจงใจใหมอาจารยไปสอน ซงหากมหาวทยาลยไมมสวสดการน กจะท าใหไมมอาจารยไปสอน ถงกระนนกควรตองพจารณาวาจายใหคมคาหรอไมเมอเทยบกบชวตความเปนอยของพนกงานมหาวทยาลย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ดงทไดกลาววา

“…อาจารยวากยตธรรมดนะ ทมการพจารณาเรองเบยเสยงภยใหกบอาจารยทเลอกไป

สอนประจ าทจงหวดเสยงภย เพราะวาถาไมมเงนพเศษกคงไมมอาจารยทานไหนไปสอน เพราะกลวการกอการราย กลวระเบด แตอตราการจายกควรจายใหในอตราจงใจพอสมควร เพอเปนขวญและก าลงใจแกอาจารยทเลอกไปสอน สวนสทธประโยชนอนๆทเปนประโยชนตอพนกงานกจะเปน

254

เรองการลาเรยนตอ การอบรม และเรองสทธการลาอน ๆ แตอาจารยกอยากใหมความยดหยนในบางเรองนาจะดส าหรบพนกงาน…”

เชนเดยวกนกบ ความเหนของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากงานบรหารงานบคคลดานสวสดการมหาวทยาลย กลาววา มหาวทยาลยใหความส าคญกบบคลากรทกกลม เราแบงสวสดการตามความตองการ และเหมาะสมของแตละหนวยงานเนองจากวาพนทเราตางกนความตองการยอมแตกตางกนแต พจารณาใหสวสดการทใชหลกเทาเทยมกนเสมอ

“…ดานสทธประโยชน มหาวทยาลยของเรามการจางงานบคลากรหลายกลมดวยกน ซงใน

เรองของสวสดการถอวาปจจบนเปนตวแขงขน เนองจากมการออกนอกระบบของมหาวทยาลยของรฐอยางตอเนอง และพนกงานมหาวทยาลยทเปลยนสภาพจากขาราชการซงไมไดรบสทธในสวสดการเหมอนขาราชการอกตอไป มอ. เราใหความส าคญกบสายวชาการ ในเรองผลตอบแทนตางๆ ทนอกเหนอจาก เงนเดอน และต าแหนงทางวชาการ เพราะเราไมตองการใหเปลยนอาจารยบอย เพราะการเรยนการสอนจะไมตอเนองคณภาพการเรยนการสอนจะไมด...”

สอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากกองการเจาหนาท ซงไดอธบายถงการจดสวสดการของมหาวทยาลย มวตถประสงคเพอใหพนกงานทกคนไดรบประโยชนนอกเหนอจากคาจางเงนเดอนเพอเปาหมายชวยแบงเบาภาระคาใชจายสวนตวและครอบครวพนกงานเปนส าคญ

“…งานสวสดการ ผมมหนาทรบผดชอบเกยวกบการบรหารจดสวสดการใหมหาวทยาลย ทกกลม แตในทน จะเนนไปท พนกงานมหาวทยาลย ทเปนอาจารย เราจดสวสดการตางๆ ก เพอชวยเหลอและอ านวยความสะดวกแกพนกงานของมหาวทยาลย นอกเหนอจากสวสดการททางราชการจดให ดงนนในเรองสทธประโยชนทจะไดรบนน กจะแตกตางกนไปได ตามสภาพทเปนจรงของแตละวทยาเขต แตกคงไวซงความเทาเทยมและเปนธรรมนะ เราไมท าใหสวสดการของมอ.ตองดอยกวาทอน คอเรารกษาบคลากรกจะพยายามลดอตราการลาออกใหมากทสด…”

เนองดวยในปจจบน มหาวทยาลยสงขลานครนทร ประกอบดวย 5 วทยาเขตการศกษา

วทยาเขตปตตาน, วทยาเขตหาดใหญ, วทยาเขตภเกต, วทยาเขตสราษฎรธาน, และวทยาเขตตรง มการจางงานบคลากรหลายกลม ไดแกกลมขาราชการ กลมพนกงานมหาวทยาลย กลมลกจางประจ า

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B5

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B8%95%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B9%88

255

เกลมพนกงานราชการ กลมเงนรายไดและอนๆ การจดสวสดการโดยยดหลกความเทาเทยมและพจารณาตามความจ าเปนของแตละพนทประกอบดวย

สอดคลองกบค ากลาวของ ผใหขอมลหลกอก 2 ทานท มความเหนไปในแนวทางเดยวกน

วา เรองสทธประโยชนจากกองทน ทกกองทนท มหาวทยาลยม เชน สหกรณออมทรพยของมหาวทยาลยสงขลานครนทร ตงขนป 2517 มวตถประสงคทจะสงเสรมใหสมาชกออมทรพย โดยการถอหนและฝากเงนในสหกรณ และใหเงนกแกสมาชกส าหรบใชเพอการอนจ าเปนหรอมประโยชน ดงทไดกลาววา

“…สหกรณออมทรพยเปนการเออประโยชนแกพนกงานคอ 1. สงเสรมใหสมาชกมการ

ออมทรพย โดยการถอหนและฝากเงนในสหกรณ 2. ใหเงนกแกสมาชก ส าหรบใชเพอการอนจ าเปนหรอมประโยชน คอเปนทนสวสดการบ าเหนจสมาชกทน สวสดการสงเคราะหสมาชกผ เสยชวตหรอทพพลภาพสนเชงถาวร หรอเงนยมทดลองจายเพอจดงานศพญาตของสมาชก เงนสงเคราะหบ าเพญกศลศพญาตของสมาชกทเสยชวตจดทนการศกษาใหแกบตรสมาชก แลวยงม กองทนส ารองเลยงชพ เพอเปนสวสดการและหลกประกนส าหรบพนกงานเมอลาออกจากงาน ทพพลภาพ ปลดเกษยณ ถงแกกรรม เปนการเกบเงน ออมเงนระยะยาว เมอเกดกรณใดขน อาจารยจะไดรบเงนจากกรณนน…”

สรปไดวา สวสดการประเภทสทธประโยชนหลกๆ ของมหาวทยาลยสงขลานครนทร คอ กองทนพนกงานมหาวทยาลย กองทนประกนสงคม และกองทนส ารองเลยงชพ กลาวไดวา ดานการรกษาพยาบาล พนกงานไดรบประโยชนจากกองทนประกนสงคมกอน และยงไดรบสทธเพมเตมจากกองทนมหาวทยาลยอก เชน เรองการเบกคารกษาพยาบาล กองทนประกนสงคม ไมไดใหน ามาเบกจากกองทนพนกงานมหาวทยาลยได ตามวธและหลกเกณฑ กองทนส ารองเลยงชพจะเปนการเกบเงนออมระยาวไวจายคนใหเมอพนกงานลาออก เกษยณอาย หรอถงแกกรรมนอกจากนยงม สหกรณออมทรพยทเปนสวสดการทใหความชวยเหลอพนกงานอก เชน 1. มทนสวสดการบ าเหนจจายเงนใหตามอายการเปนสมาชกกองทนทก 2. เงนยมทดรองจายเพอจดงานศพญาต ไดแก บดา มารดา คสมรส และบตรสมาชก 3. ทนสวสดการผเสยชวต ทพพลภาพ จดทนการศกษาใหแกบตร/ทนสงเสรมการศกษาบตรประจ าทกป เปนตน จะเหนไดวา สวสดการดานสทธประโยชนนน ลวนมความแตกตางกนไดในแตละความจ าเปน แตละความตองการของแตละบคคลและพนท แตสงทตองมใหเหมอนๆ กนกคอการไดสทธเขาถงสวสดการตางๆไดอยางทวถงทกคน และตองม

256

ความเทาเทยมเสมอภาค ทกคนตองไดรบประโยชนจากสวสดการอยางเตมสทธ และควรมการปรบเปลยนใหเหมาะสมตอสภาพสงคมเศรษฐกจในปจจบนเปนส าคญ ทงนกเพอประโยชนสงสดทของผไดรบสวสดการ

4. ดานคณภาพชวตในการท างาน มหาวทยาลยสงขลานครนทร กบการพฒนาคณภาพชวตการท างานของพนกงานมหาวทยาลยโดยวธการส ารวจ ความพงพอใจในสวสดการของพนกงาน เพอน ามาเปนแนวทางพฒนาและสงเสรมดานคณภาพชวตการท างาน วตถประสงคเพอใหพนกงานมคณภาพชวตทด พงพอใจกบงานทท า สวสดการตาง ๆ จงออกแบบมาสนบสนนในดานคณภาพชวต เชน การจดบานพกอาจารย ไวภายในมหาวทยาลย มเจาหนาทรกษาความปลอดภยดแล ความปลอดภยท งในสถานทท างาน และบานพก จดสภาพแวดลอมรมรน อากาศบรสทธ ผบรหารมนโยบายขยายพนท มนโยบายการสรางอาคารใหมเพม และปรบปรงเพอความนาอยอาศยและ ลดความแออดลง ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตปตตาน กลาววา

“…คณภาพชวตการท างานในภาพรวมด มหาวทยาลยสงขลานครนทร มสวสดการมากขน

ทดแลเพอใหพนกงานมคณภาพชวตในการท างานทด เชน การมทพกอาศยส าหรบอาจารย ใน มอ.ทเขามาสอนประจ าทวทยาเขตปตตาน เพมมากขน วทยาเขตหาดใหญ หรอทกวทยาเขต จองอยไดตามสทธ สถานทท างานมความปลอดภยสง และรมรนด อากาศด ไมตองเดนทาง สขภาพจตด ไมตองกงวลกบการเดนทาง…”

เชนเดยวกบ ความคดเหนของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลา

นครนทร ได เสนอความคดเหนเรอง คณภาพชวตในการท างาน ในประเดนของสภาพแวดลอมในทท างานตองใหความส าคญเพราะพนกงานตองใชเวลาปฏบตงานอยทท างานมากกวาทบาน และยงอาจารยทมาจากกรงเทพ ตองพกทมหาวทยาลย ยงตองปลอดภย สภาพแวดลอมการท างานทด และบรรยากาศด อากาศดจะชวยลดภาวการณเสยงตอโรคภยตางๆได เปนผลดตอสขภาพ

“…คณภาพชวตการท างานภาพรวมทมหาวทยาลยสงขลานครนทรสภาพภายในบรเวณ มหาวทยาลยยอมรบได วามความรมรนนอยไปควรเพมการปลกตนไมอก เพราะใชทไปสรางคณะเพมมากขนท าใหทกวนนสภาพอากาศรอนมากขนทกวน อยากใหมหาวทยาลยสงขลานครนทรเพม

257

การจดพนทสเขยวใหมากขน ใหมความรมรนยงกวานจะดมาก เพราะอาจารย หรอพนกงานตองใชชวตประจ าวนทนทงวน…”

นอกจากน ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากงานบรหารงานบคคล บคลากรช านาญการ

พเศษ ไดสนบสนนขอคดเหนเพมเตมวา การปรบปรงพนทมหาวทยาลยใหเปนพนทสเขยวและการขยาย พนทสวนปฏบตงาน และบานพกอาจารย เปนขอหนงในนโยบายทมหาวทยาลยก าหนดไว เปนงานโครงการทตองด าเนนการ เพอเตรยมความพรอมส าหรบอาจารยทลาออก เกษยณอาย หรออาจเปนอตรารบใหมเพมกตามเพอใหรองรบไดทนเวลาไมสงผลกระทบตออาจารยประจ าทปฏบตงานสอนอย

“…สภาพแวดลอมการท างานด รมรน และปลอดภย มนโยบายการสรางอาคาร เพอขยาย

ไมใหท างานอยางแออด เราตงงบประมาณรายปไปใหส านกงานงบประมาณพจารณา ซงกตองรอนานอย เวลาจายงบจะจายแบบทยอย และการของบสรางขยายอาคาร ส านกงบประมาณ จะจดให 50 % อก 50 % มหาวทยาลยเราตองจดหางบเอง การเกษยณอายขาราชการกราย ทางเราแจงไปทส านกงบประมาณ จะอนมตอตรารบทดแทนมาให พรอมกบพจารณาคาใชจายใหดวย คนออกเทาใด ใหรบทดแทนเพมเทานน อาจารยกจะไมตองมภาระงานสอนมากไปในแตละเทอม…” อยางไรกตาม สภาพแวดลอมการท างานทด จะเอออ านวยตอการปฏบตงานของพนกงานใหท างานอยางมความสข เปนการเพมประสทธภาพในการปฏบตงานและประสทธผลตอมหาวทยาลย ผบรหารจะบรหารจดการดแลเอาใจใสตอสภาพแวดลอมและบรรยากาศในบรเวณสถานทท างาน จดพนทในสวนของการพกผอนหยอนใจใหพนกงานไดผอนคลาย โดยสงตางๆ เหลานมอยางเพยงพอและตลอดไป เพอเปนแรงจงใจในการท างาน ตามทผใหขอมลดงกลาวไดใหความคดเหนสอดคลองไปในแนวทางเดยวกน วาอาจารยตองใชเวลาทงหมดในชวตประจ าวนอยทมหาวทยาลย จงสมควรทมหาวทยาลยจะตองปรบปรงเปลยนแปลงในเรองทจะชวยสงเสรมใหเกดคณภาพชวตของพนกงานใหด เพอเปนขวญก าลงใจในการปฏบตภารกจทจะทมเทการท างานอยางเตมท สงผลตองานทมประสทธภาพ มคณภาพการเรยนการสอนไดตามเปาหมาย บรรลความส าเรจตามนโยบายของมหาวทยาลยดวยกน

สรปไดวา สงแวดลอมในสถานทปฏบตงานมความส าคญและจ าเปนอยของพนกงาน

ในขณะปฏบตหนาทในมหาวทยาลย ผบรหารมการปรบปรงและเปลยนแปลงใหเหมาะสมตอการ

258

ปฏบตงานของบคลากรเพอใหพนกงานมคณภาพชวตการท างานทเหมาะสม สนบสนนสงเสรม

สรางแรงจงใจในการท างาน ดวยการดแลสภาพแวดลอมการท างานใหมความปลอดภยตอชวตและ

ทรพยสนของพนกงานทปฏบตงานในมหาวทยาลย

5. ดานการรกษาพยาบาล ปจจบน มหาวทยาลยสงขลานครนทร มสวสดการดานใชสทธการรกษาพยาบาลในรปแบบของกองทนประกนสงคม ท าใหมความแตกตางของสทธประโยชนในการไดรบสวสดการ ระหวางขาราชการกบพนกงานอยมาก ถงแมวามหาวทยาลยจะใหสวสดการเพมเตม ในการเบกเงนคารกษาพยาบาลไดกตาม แตกไมเทยบเทาราชการ เพราะการจ ากดวงเงนในการเบกจายในการรกษาพยาบาลแตละประเภท และการเบกแตละครงมตองใชเอกสารมาก และลาชาดวย ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตหาดใหญ กลาววา “…พนกงานไดสทธการรกษาพยาบาล แบบประกนสงคม ซงไมคมครองสทธใหแกบคคลในครอบครว ขนตอนการเบกจายยงยาก ซบซอน ใชเอกสารมากมาย ใชเวลาตรวจเอกสารนานมาก จนไมอยากจะเบกเพราะเสยเวลา แตกตางจากขาราชการ ทเบกไดเตมจ านวน การเบกจายรวดเรว เบกกบตนสงกดโดยตรงกไดเลย สวสดการการรกษาของขาราชการดกวาเรามาก อยากใหปรบปรงพฒนาโดยเรว...”

อยางไรกตาม เรองของสทธการรกษาพยาบาลโดยใชกองทนประกนสงคมนนจะเหนไดวาผทใชสทธจากกองทนประกนสงคม ใชไดเฉพาะบคคลทเปนพนกงานของมหาวทยาลยเทานนประกนสงคม ไมไดใหสทธการรกษาพยาบาลแกบคคลในครอบครวของพนกงาน ท าใหคนโสด หรอคนทไมเจบปวย ไมไดรบสทธประโยชนอะไรเลยจากกองทนประกนสงคม แตกลบตองจายเงนสมทบตลอดทกเดอน เชนเดยวกบขอคดเหนของ ผ ใหขอมลหลกท านหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ไดอธบายวา ตงแตสถานะอาจารยเปลยนเปนพนกงานมหาวทยาลย สวสดการดานการรกษาพยาบาลกไมไดคมครองครอบครวอกตอไปอาจารยไดสทธในการใชสทธคนเดยว และกไมไดใชดวย คณภาพการรกษาและยาตามบญชยาหลกแหงชาต นอกเหนอจากนตองจายเงนเพมเอง เบกไดตามหลกเกณฑเทานน ใชหลกฐานการเบกมากไปไมสะดวกในการขอใชสทธแตละกรณ

“…พนกงานมหาวทยาลยจะไดรบสทธการรกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมตาม

ระเบยบกฎเกณฑของประกนสงคม อาจารยทเปนโสดกไมไดใชสทธประโยชนอะไรมากนก สทธการรกษาพยาบาล รกษาไดแตโรคทวไปไมครอบคลมทกโรค และมขนตอนการเบกยงยากมาก

259

ตามทไดฟงจากเพอนอาจารยทไปเบกใชสทธ เราไมไดใชบรการมสทธแตไมไดใชดเหมอนไมม…” สอดคลองกบขอคดเหนของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง มหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตหาดใหญ ใหความเหนเกยวกบสทธจากกองทนประกนสงคมวาเปนสวสดการบงคบเพราะอาจารยเปนพนกงานมหาวทยาลยไมใชขาราชการ สทธการเบกตางๆ ก าหนดเปนเรองๆ วาอะไรเบกไดอะไรไมคมครอง เชน เรองการท าทนตกรรม ก าหนดใหเบกตามรายการทก าหนด เชน การอดฟน ถอนฟน ขดหนปน ดงทไดกลาววา

“…การทพนกงานไดรบแคสทธรกษาจากกองทนประกนสงคม มการจ ากดวงเงนใน

การเบกแตละกรณในการรกษาดวย เชน การเบกกรณ เรองทนตกรรม เบกไดตามกรณทระบไวเทานน และจ านวนคารกษากก าหนดวงเงนใหนอยมากกวาทจายจรง ปกตอาจารยไมคอยไดใชสทธสกเทาใด เพราะมประกนอบตเหตสวนบคคลแลว บางทพอคดถงขนตอนเบกยงยาก ตดใจยอมเสยเงนแพงๆไปใชบรการโรงพยาบาลเอกชนหรอคลนกท าฟนเลยดกวาจายเงนเองสบายใจมากกวา...” นอกจากน ผใหขอมลหลกทานหนง จากกองการเจาหนาท ซงไดอธบายถงสวสดการดานรกษาพยาบาลจากกองทนประกนสงคมเพมเตมวา การเขาสระบบประกนสงคมเปนภาคบงคบทสถาบนอดมศกษาของรฐทกแหงตองเขารวม และพนกงานทกคนจะตองยอมรบ ซงมหาวทยาลยแตละแหงกสามารถทจะจดสวสดการทนอกเหนอจากทกองทนประกนสงคมคมครองเพมใหแกพนกงานได ตามนโยบายของแตละแหง และมหาวทยาลยสงขลานครนทรมโรงพยาบาลของมหาวทยาลยซงใหพนกงานมหาวทยาลยเขารบการรกษาเปนโรงพยาบาลหลกไดสะดวกตามสทธประกนสงคม สวนงานบรหารสวสดการมหาวทยาลยสงขลานครนทรไดท าการส ารวจความตองการความพงพอใจเรองสวสดการดานการรกษาพยาบาล เพอท าการปรบปรงใหเหมาะสม

อยางไรกตาม ผบรหารกไดมการพจารณาสวสดการ เพมในดานการดแลสขภาพ การรกษาพยาบาลอน ๆ อกหลายอยาง แตเนองจากพนกงานสวนใหญมไดมโอกาสใชสทธจงไมทราบวามหาวทยาลยไดจดสวสดการเพมให ถงแมวาจะมการประชาสมพนธแลวกตาม อกประการหนง มหาวทยาลยของเรากมโรงพยาบาลเปนของตนเองเปนโรงพยาบาลขนาดใหญประจ าภาคใต และมคณภาพมาตรฐานการรกษาพยาบาล ดงทไดกลาววา

260

“…มหาวทยาลยสงขลานครนทรมโรงพยาบาลเปนของตนเอง พนกงานมหาวทยาลย ของเรา จะไดการรกษาพยาบาลดแลเปนอยางด แมจะใชสทธประกนสงคมกตามสะดวกในการรกษา หากปวยมารกษาทโรงพยาบาลของมหาวทยาลยมาไดทนท แตหากไมสะดวก จะใชบรการทสถานพยาบาลอน กยงสามารถเบกไดตามสทธ…”

นอกจากสวสดการดานการรกษาพยาบาลทพนกงานมหาวทยาลยไดรบจากกองทนประกนสงคมแลว มหาวทยาลยยงไดจดสวสดการเพมเตม เพอใหการดแลครอบคลมครอบครวของพนกงานมหาวทยาลยอกดวย คอ การจดสรรเงนกอน โดยก าหนดวงเงน เพอใหพนกงานสามารถน าไปใชประโยชนตอสมาชกในครอบครวเมอเกดเจบปวยตองการคารกษาพยาบาล เปนการชวยแบงเบาภาระคาใชจายของพนกงานลงไดบางดงทผใหขอมลหลกทานหนงจากกองการเจาหนาทกลาววา “…พนกงานใชสทธประกนสงคมในการรกษาพยาบาลไดเฉพาะสวนตว คนในครอบครว จะไมไดสทธการรกษาพยาบาล ดงนนมหาวทยาลยฯจงไดจดสวสดการใหแกครอบครวพนนกงานโดยมการก าหนดวงเงนในการใหครอบครวพนกงานสามารถเบกคารกษาพยาบาลไดตามเงอนไขทมหาวทยาลยก าหนดขนเพอเปนสวสดการนอกเหนอกวากฎหมายก าหนด…”

สรป สวสดการดานการรกษาพยาบาลเปนสวสดการเพอชวยเหลอดานดแลสขภาพ อนามยของพนกงานมหาวทยาลยการขยายความคมครองไปยงครอบครวพนกงานเพอเปนสวสดการทชวยลดภาระดานคาใชจายใหแกพนกงานของมหาวทยาลย เพอชดเชยสวสดการทหายไปจากการทเปลยนสถานะภาพจากขาราชการมาเปนพนกงานมหาวทยาลยท าใหสทธการรกษาพยาบาลตอครอบครวของพนกงานหายไป นอกจากนมหาวทยาลย ไดจดสวสดการทสงเสรมสวสดภาพพนกงาน เชน การตรวจสขภาพประจ าป เพอปองกนโรค ปองกนมใหพนกงานตองหยดงานรกษาตว การอบรมใหความรเกยวกบการรกษาสขภาพ การปองกนโรค และการสงเสรมครอบครวใหออกก าลงกาย เลนกฬา จดใหมสโมสรนกกฬา และมมาตรการการสงเสรมสขภาพพนกงานอยางตอเนองและสม าเสมอ เพราะสขภาพและความเจบปวยของพนกงานมผลตอการขาดงาน

261

6. ดานระบบสญญาจาง การประเมนผลงานของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ของมหาวทยาลยสงขลานครนทร จะใชผลงานทางวชาการผลงานดานการสอนและผลงานทางดานการใหบรการทางวชาการมาเปนสวนหนงของการพจารณาเพอตอสญญาจางดวยนน ดงผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตหาดใหญ กลาววา

“…ระบบสญญาจางปจจบน ก าลงจะถกปรบเปลยนเรองระยะเวลาเพอใหมความสอดคลองกบระยะท าผลงานทางวชาการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ เพอเปนการรกษาอาจารยใหท างานกบมหาวทยาลยใหนานทสด ปนมอาจารยลาออกหลายคนอย มหาวทยาลย ไมตองการใหอาจารยลาออก เพราะมผลกระทบตอคณภาพการเรยนการสอน และความไมตอเนองของผ เรยนคณภาพของอาจารยทมต าแหนงทางวชาการ จะมความเชยวชาญยงตองเกบรกษาไว มหาวทยาลยไมอยากรบอาจารยจบใหมตองใชเวลาท าผลงานทางวชาการอก…”

ตามทมหาวทยาลยไดออกนอกระบบเมอวนท 21 กรกฎาคม 2560 ท าใหมหาวทยาลยตองปรบเปลยนหลายประการเชน มการจดโครงสรางและภาระงานใหชดเจนกอนจงจะก าหนดคนตามหนาททเหมาะสม ระบบการประเมน จากรางขอบงคบพนกงานมหาวทยาลยทจะออกมาใหม จะมการประเมนพนกงานเพยงรอบเดยว สวนผทยงคงเปนขาราชการจะมการประเมน 2 รอบเหมอนเดม แตพนกงานทเขามาบรรจใหมภายใตขอบงคบใหมจะมการทดลองงาน 1 ป หลงจากนนจะท าสญญาจางไปจนเกษยณอาย การท าสญญาจางไปจนอาย 60 ป การดแลภายใตกฎหมายคมครองแรงงาน พนกงานมหาวทยาลยจะไดรบการดแลภายใตกฎหมายวาดวยการคมครองแรงงาน เรองเงนชดเชย ซงจะเปนประโยชนกบพนกงานในระบบใหม โดยจะมสทธไดรบเงนชดเชยในกรณตองออกจากงาน การปรบฐานเงนเดอน สวสดการและสทธประโยชนอนๆ

นอกจากนน ยงมการดแลในเรองต าแหนงวชาการโดยการท าผลงานคณภาพจะไดเงนเพมอาจจะมากกวา 1 เทาของต าแหนงวชาการเดม ซงถอเปนแรงกระตนใหมการท าผลงานวชาการออกมา ขณะเดยวกนมหาวทยาลยจะตองดแลอาจารยทเนนดานการสอน โดยมการใหเลอกเสนทางการท างานทางวชาการ วาจะเนนการสอนหรอวจย ซงแตละเสนทางจะมความกาวหนาของตนเอง ทงสถานะและเงนประจ าต าแหนงเชนเดยวกบ การใหค าสมภาษณของผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทรวทยาเขตหาดใหญ ดงทไดกลาววา

262

“…การท าสญญาจางคงน ามาพจารณาควบคกบการท าผลงานทางวชาการ อาจารยไมแนใจแตรวา ผ ทจบ ปรญญาเอก มเวลาภายใน 3 ป ตองท าต าแหนง ผ ชวยศาสตราจารย ภายใน 5 ป หลงจากได ผ ชวยศาสตราจารย มาแลวตองท าต าแหนง รองศาสตราจารย ตอและเมอได ต าแหนง สญญาจางจะตอจางยาวถงอาย 60 ป เกษยณอายเลย เงนประจ าต าแหนงทางวชาการไดรบเทากบมหาวทยาลยของรฐแหงอนดวย…”

เชนเดยวกบ ผใหสมภาษณอกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ แสดงความคดเหนวา อาจารยมภารกจหลก 4 ขอเปนภาระงานปกตทคอนขางหนกอย และมหาวทยาลยสงขลานครนทร เปนมหาวทยาลยแหงการวจยภาระงานวจยจะตองท าใหเสรจสนภายในเวลาทก าหนด เพราะวาการท างานของอาจารยมตวชวด KPI เพอเกบผลงาน น าไปประเมนผลปรบเงนเดอนประจ าป ใครท าไดมากนอยแคไหนกไดรบตามเกณฑทก าหนดไว ดงทไดกลาววา

“…ระบบสญญาจางตองยอมรบไปตามระเบยบของสถาบน การตอสญญาตองผานการ

ประเมนผล แตใชระบบตวชวดผลงาน KPI ภาระงานสอนก ชม. ตอวน /สปดาหจะมแบบฟอรมใหกรอกผลการสอน ผลประเมนขนอยกบความสามารถของอาจารยรสกวาทกวนนการผลตผลงานทางวชาการมผลโดยตรงตอการตอสญญาจาง อาจารยหลายทานมความคดเหนวา นาจะแยกใหชดเจน วาอาจารยสายวจย หรออาจารยสายสอน เพอใหอาจารยทราบทศทางการท างานและวางแผนการท างานได...” อยางไรกตาม จากค ากลาวของอาจารยพชต เรองแสงวฒนา รองอธการบดมหาวทยาลย สงขลานครนทร ทอธบายถงมหาวทยาลยสงขลานครนทร จะเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ ทมผลบงคบใชในวนท 21กรกฎาคม 2559 ท าใหมหาวทยาลยตองมการปรบเปลยนหลายดาน นอกจากนน ยงมการดแลเรองต าแหนงวชาการ โดยไดเรมใชกตกาหากท าผลงานไดดจะไดเงนเพมอาจจะมากกวา 1 เทาของต าแหนงวชาการเดม ซงถอเปนแรงกระตนใหมการท าผลงานวชาการออกมา ขณะเดยวกนมหาวทยาลยจะตองดแลอาจารยทเนนดานการสอน โดยมการใหเลอกเสนทางการท างานทางวชาการ วาจะเนนการสอนหรอวจย ซงแตละเสนทางจะมความกาวหนาของตนเอง ทงสถานะและเงนประจ าต าแหนง ดงทไดกลาววา

263

“…ระบบสญญาจางก าลงจะเปลยนแปลงไปในทางทดขนสญญาจางจะถกปรบเปลยนจาก 1 -3-5-60 ป เปน 1-60 ป เมอหาวทยาลยจะออกนอกระบบอยางเปนทางการแลว การบรหารจดการจะมการปรบโครงการใหม เรามบคลากรหลายกลมทจางปญหาเรองภาระงานของอาจารย จะใหความส าคญกบการสรางผลงานวจย มากขน เพราะ มหาวทยาลยเปนมหาวทยาลยแหงการวจย การแบงแยกประเภทการท างานของอาจารย เชน เนนหนกการสอน กใหสอนมากกวาการท างานวชาการ หรอเนนท างานวจย กจะมภาระการสอนนอยลงไป แตทงหมดนกจะตองมการประชมกนอยางละเอยด เพราะเกยวของกบระยะเวลาท างานเพอของต าแหนงทางวชาการ เพอพฒนาอาจารยทกคนดวย จะเนนสอนอยางเดยวไมวจย กจะท าต าแหนงทางวชาการไมไดอก...” สรป พนกงานมหาวทยาลยในปจจบนน การท างานใชระบบการท าสญญาจาง โดยน าผลงานมาประเมนเพอตออายสญญาจาง พนกงานสายวชาการจ าเปนตองสรางผลงานทางวชาการควบคกบภาระงานสอน เชน ผทจบปรญญาโท ตองไปเรยน ตอปรญญาเอก ภายใน 3 ป หรอจบปรญญาเอก ตองท าต าแหนงทางวชาการ ภายในระยะเกณฑปทมหาวทยาลยก าหนด การท าต าแหนงทางวชาการในระดบ ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย ศาสตราจารย ภายในระยะปทก าหนด สวนใหญแตละมหาวทยาลยจะก าหนดใหท าต าแหนงวชาการสงสดถงระดบ รองศาสตราจารย จะท าสญญาจางตอไดถงอาย 60 ปทนท ทงนการท าผลงานทางวชาการกถอไดวาเปนการพฒนาศกยภาพของพนกงานสายวชาการควบคไปกบการปรบวทยฐานะของอาจารยใหสงขนชวยสงเสรมใหมความกาวหนามนคงในอาชพ 7. ดานระบบคาตอบแทน พบวา มหาวทยาลยสงขลานครนทร ทกวทยาเขต ประกาศบญชเงนเดอนขนสงของพนกงานมหาวทยาลยไว เมอวนท 5 ตลาคม 2559 โดยก าหนดอตราคาจางขนต า-ขนสงของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ดงน คอ ต าแหนงศาสตราจารย เงนเดอนขนสงสด 123,000 บาท ต าแหนงรองศาสตราจารย 110,800 บาท ต าแหนงผชวยศาสตราจารย 84,000 บาท และต าแหนงอาจารย 62,000 บาท ส าหรบเงนเดอนเรมตนจางตามวฒการศกษา พนกงานสายวชาการ จะมรายไดพเศษอกสวนหนงทจะไดรบคอ คาตอบแทนผลงานทางวชาการ ซงอาจารยตองขย นท าผลงานทางวชาการ และผลงานตองไดรบการตพ มพ เผยแพรตามประกาศ ของ คณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ก.พ.อ.) ผานการประเมนผานดวยการตพมพ ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลย สงขลานครนทร วทยาเขต กลาววา

“…เปนอาจารยท มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน ภาระงานสอนไมนอย

กวา 35 ชม./สปดาห คาจางเงนเดอนทไดรบกไดรบตามวฒปรญญาเอก มหาวทยาลยฯ มรายไดจาก

264

การสอนพเศษ และการท าผลงานทางวชาการ ซงการท าผลงานงานวจยน ผลงานตองไดรบการเผยแพรและตพมพกอนจงจะไดพจารณาคาตอบแทนสนปปฏทนต าแหนงทางวชาการมหาวทยาลยใชฐานขอมลของ SCOPUS ,TCI เปนฐานขอมลสากล ระดบนานาชาตท ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และส านกงานคณะกรรมการส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษายอมรบ ใชประกอบการพจารณาผลงานทางต าแหนงวชาการ คอ อาจารย ท มหาวทยาลยสงขลานครนทร อาจารยตองน าผลงานวจย ใหไดตพมพในวารสารทมชอในฐานขอมล SCOUPS,TCI ประมาณวา ถาตพมพในวารสารนแลว จะมคณภาพมาก จะเกดประโยชนมากกวาวารสารทไมอย ในฐานขอมลนซงอาจารยตองจดสรรเวลาการสอนการท างานวจยอยางเขมขน เพราะเราถกคาดหวงวาผลงานวจยตองมคณภาพสง เราเปนหนงในมหาวทยาลยวจยดวย...” เชนเดยวกบ ผใหขอมลทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ไดใหค าสมภาษณ เรองภาระงานสอนของอาจารย และภาระงานวจย เปนเรองทอาจารยทกคนตองท า มหาวทยาลยจะน ามาเปนสวนหนงของการประเมนผล การก าหนดภาระงานของอาจารยท มห าวท ย าลยส งขล านค รนท ร ใช 20 Load unit (ต อ ป ) ก าหนดโดย อ ง เกณฑ ระ เบ ย บกระทรวงการคลงทก าหนดใหอาจารยทเบกคาสอนได ตองมภาระงานสอนเกน 10 หนวยชวโมง/สปดาห โดยการเทยบ 10 หนวยชวโมง/สปดาห /ภาคการศกษา เทากบ 10 Load unit ตอภาคการศกษา ดงนน ใน 1 ป จงก าหนดใหมภาระงานมาตรฐาน 20 Load unit ดงทไดกลาววา

“…เราพดถงกรณของคาตอบแทนทางวชาการม3ระดบ ผศ.ขอทอนได 5,600 บาท ตอ เดอนทมอ.เขาจาย ขาเดยวกอน อก 5,600 จะจายสนป เมอผลการพจารณาผลงานผาน และผลงานครบตามเปาหมายทก าหนดในประกาศของมหาวยาลย โดยผลงานตองมคณภาพ ประกาศผลงานลงในฐาน ISI/SCOPUS ซงเปนฐานขอมลวารสารนานาชาตดวย มหาวทยาลยสงขลานครนทร กจายให 1 เทา เปนคาต าแหนงวชาการสวนคาตอบแทนผลงาน เขาให 1,000 เทากนทกระดบทางวชาการ แตเขาอาจารยมภาระงานทงในและนอก /ภาระงานสอนถกก าหนดตองสอนไมนอยกวา 35 ชม./สปดาห และไมนอยกวา 7 ชม.ตอวน แตท มหาวทยาลยสงขลานครนทร จะก าหนด LU –LOAD UNITE ใหอาจารยกรอกภาระงานสอนไป เพอน าไปประเมนผลตอไปของอาจารย…”

ตามททราบกนดวา อาจารยมภารกจหลก งานสอน งานดานวจยและงานวชาการอนๆงานบรการทางวชาการ งานท านบ ารงศลปวฒนธรรมและภาระงานอน ทสอดคลองกบพนธกจของมหาวทยาลยฯ และประกาศของ คณะกรรมการขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ก.พ.อ)

265

นน ซงไดรบคาตอบแทนตามประกาศบญชเงนเดอนพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ขนต าขนสง คอ คณวฒปรญญาตร 19,950 52,830 บาท และคณวฒปรญญาโท 24,600 52,830 บาท คณวฒปรญญาเอก 30,000 52,830 บาท และต าแหงทางวชาการ ระดบ ต าแหนงศาสตราจารย เงนเดอนขนสงส 123,000 บาท ต าแหนงรองศาสตราจารย 110,800 บาท ต าแหนงผชวยศาสตราจารย 30,000 บาท และต าแหนงอาจารย 62,000 บาท เมอมหาวทยาลยออกนอกระบบกจะมการปรบโครงสรางการจางงานใหม เพอใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจในปจจบนและการบรหารการศกษามการแขงขนสง มหาวทยาลยทออกจากระบบราชการ สามารถบรหารจดการภารกจของมหาวทยาลยไดอยางอสระ การพฒนามหาวทยาลยในทก ๆ ดานมความส าคญมาก โดยเฉพาะมหาวทยาลยไดเนนใหความส าคญกบบคลากรของมหาวทยาลย เพราะถอวาวาเปนผขบเคลอนองคกรไปสเปาหมายใหประสบผลส าเรจได ดงน เมอมหาวทยาลยออกนอกระบบ มการปรบโครงสราง ดานคาจางเงนเดอน คาตอบแทน รวมถงสวสดการสทธประโยชนตางๆ เชน การปรบฐานเงนเดอน ส าหรบขาราชการทปรบเปลยนเปนพนกงาน จะมการปรบฐานเงนเดอน ขนอก 40 เปอรเซนต หรอเงนเดอนเดมคณดวย 1.4 โดยคาดวาจะไดการจดสรรจากรฐบาล 1.6 และมหาวทยาลยจะเกบไว 2 เพอน ามาจดการระบบสวสดการและสทธประโยชนอนๆ นอกจากนน ยงมการดแลเรองต าแหนงวชาการ โดยไดเรมใชกตกาหากท าผลงานไดดจะไดเงนเพมอาจจะมากกวา 1 เทาของต าแหนงวชาการเดม ซงถอเปนแรงกระตนใหมการท าผลงานวชาการออกมา ขณะเดยวกนมหาวทยาลยจะตองดแลอาจารยทเนนดานการสอน โดยมการใหเลอกเสนทางการท างานทางวชาการ วาจะเนนการสอนหรอวจย ซงแตละเสนทางจะมความกาวหนาของตนเองทงสถานะและเงนประจ าต าแหนง เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากงานบรหารงานบคคลไดอธบายใน เรองของการออกนอกระบบของมหาวทยาลยจะน าไปสการเปลยนแปลง และพฒนา อกหลายประการ ซงภาระงานของกองงานบรหารงานบคคลของมหาวทยาลยกจะตองพรอมบรการ สนบสนนเพมใหทกอยางประสบผลส าเรจตามเปาหมายของนโยบายมหาวทยาลยใหได เมอภาระงานของทกหนวยงานเพมขน คาจางคาตอบแทนควรน ามาพจารณาปรบตามใหเหมาะสมกบภาระงานเพอความอยดกนด มความสขในการท างานดวย ดงทไดกลาววา

“… คาตอบแทนเปนเรองละเอยด ตองพจารณาใหรอบดาน ค านงถงความอย ไดการ

ด ารงชวตประจ าวนของบคลากร การแขงขนในสถานะงานบรการดานการศกษา ในปจจบนมมากตองสรางชอเสยงใหกบมหาวทยาลยดวย ผ บรหารตองมวสยทศน มภาวะผน า และมความ

266

รบผดชอบสง สวนงบประมาณกส าคญตองพรอมและมรองรบอยางตอเนอง คอการวางแผนระยะยาว เพอความยงยนในการบรหารจดการไดตลอดไป สรางความเชอมนใหกบบคลากรทปฏบตงาน มาตราการการรกษาบคลากร การพฒนา เปนปจจยและองคประกอบส าคญ ทตองน ามาทบทวนพจารณาใหเหมาะสมเพอประโยชนตอทงบคลากรและมหาวทยาลยดวย...”

สรป มหาวทยาลยตองมการบรหารจดการคาจางและคาตอบแทนใหมความเหมาะสมกบวฒการศกษาและภาระงานในหนาท ดงทผใหขอมลหลกทกทานไดใหขอคดเหนในประเดนเกยวกบผลตอบแทนทไดจากการปฏบตงานกบมหาวทยาลยตองไดรบไมนอยกวาวฒการศกษา และไมนอยกวามหาวทยาลยของรฐแหงอนๆ เมอเปรยบเทยบกนทงน เพอใหทกคนไดรบความเสมอภาคเทาเทยมซงกนและกน มหาวทยาลยสงขลานครนทร สถาบนอดมศกษาทมการปฏบตทเปนเลศ แหงท 4 ตารางท 4.27 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

ของรฐ มหาวทยาลยสงขลานครนทร แนวปฏบตทเปนเลศ การจดสวสดการ

1.ดานความมนคงและโอกาส


- การใหทนศกษาตอ

- การใหโอกาสในการอบรมพฒนาตนเองในสาขาอาชพ

- สนบสนนสงเสรมใหท าผลงานทางวชาการเพอม ต าแหนงทาง

วชาการสงขน

- ขจดระบบอปถมภสงเสรมความเสมอภาคความเทาเทยม

- เลอนต าแหนงและการปรบเงนเดอนตามผลงาน

2. ดานความยตธรรม - สงเสรมการบรหารดวยหลกธรรมาภบาล

- การเขาถงและใชประโยชนจากสวสดการโดยเทาเทยมกน

- สถาบนอดมศกษาขนาดใหญและขนาดเลกไมควรไดรบคาตอบแทน

ระดบเดยวกน

-ไมมระบบอปถมภ ระบบอาวโสเพราะท าใหความ เปนธรรมนอยลง

267




- กองทนส ารองเลยงชพ กองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลย

- สทธในการลา

- สทธในการขอรฐเครองราชฯเชดชเกยรต

-ไดสทธในการรกษาพยาบาลในสงกดโรงพยาบาลของมหาวทยาลย

- ปรบปรงกฎระเบยบดานสทธประโยชนให เหมาะสมกบยคปจจบน

4. ดานคณภาพชวตในการท างาน - บานพกอาจารยมสภาพดและมความปลอดภย

- สภาพแวดลอมและบรรยากาศในบรเวณสถานทท างานดเหมาะสม

บรรยากาศรมรนปราศจากมลพษ

- เครองมออปกรณในการท างานมคณภาพและมความทนสมย

- ความสมดลของ ชวตการท างานกบ ชวตสวนตวมความสมดล

5. ดานการรกษาพยาบาล - การรกษาพยาบาลครอบครวพนกงานใหเบกคารกษาพยาบาลดวย

- ใหครอบครวพนกงานไดเขารกษาโรงพยาบาลในสงกดของ

มหาวทยาลยดวย

- มหนวยงานทใหขอมลเกยวกบสวสดการและสทธประโยชนตางๆ

แกพนกงานเพอประโยชนในการรบรสทธ


- ระยะเวลาการจางตลอดชพ หรอจนเกษยณอาย 60 ป

- สญญาตองชดเจนในภาระงานสอนควรสมพนธกบชวตสวนตว

- การประเมนผลตอสญญาจางตองมมาตรฐานเดยว มคณะกรรมการ

พจารณาเพอความเปนธรรม

อายสญญาจางงาน

7. ดานระบบคาตอบแทน - เงนเดอนตามวฒ


- เงนเบยเลยงเสยงภย

- เงนคาตอบแทน พเศษจากคณภาพ และจ านวนผลงานวจย

- คาตอบแทนผลงานตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต

จากผลการวเคราะหขอมลการวจยในขนตอนท 1 ศกษาความตองการสวสดการของ

พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ และขนตอนท 2 ศกษาวธการปฏบตทเปนเลศ โดยวธการ

268

สนทนากลม และการสมภาษณ ผใหขอมลหกจากสถาบนอดมศกษาของรฐทง 4 แหง ผวจยจงขอ

สรปเปนขอคนพบแนวทางการปฏบตทเปนเลศ ดงน

ตารางท 4.28 แนวปฏบตทเปนเลศของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษา ของรฐ ส าหรบประเทศไทย แนวปฏบตทด มหาวทยาลย

ทมวธปฏบตทเปน

เลศแหงท 1


เทคโนโลยสรนาร


เชยงใหม


สงขลานครนทร

1. ดานความมนคง

และโอกาสกาวหนา

ในอาชพ

- การใหทนศกษา

ก าหนดระยะเวลา

การใชทนคน

- การอบรมพฒนา

ในสาขาอาชพ

- การสนบสนน

ทนวจย

- การใหวนลาใน

การท าผลงานทาง

วชาการเพอขอ

ต าแหนงทาง

วชาการ

- สนบสนน

สงเสรมโครงการ

แขงขน

ผลงานวจยดเดน

- เลอนต าแหนง

และการปรบ

เงนเดอนตาม

ผลงาน

- ปรบปรง

หลกเกณฑ

ประเมนผลใหม

ความชดเจน

- มงสงเสรมพฒนา

บคลากรและการ

สรางนวตกรรม

เปนองคความรแก

อาจารย

- มสถาบนพฒนา

อาจารย สงเสรม

ทางดานวชาการ

- สนบสนนศกษา

ตอและท าผลงาน

เพอขอต าแหนง

ทางวชาการ

-โครงการแขงขน

วจยดเดนและการ

ปรบแปลงงานวจย

ใชประโยชนจรง

- มระบบความ

กาวหนาทางอาชพ


- การสงเสรมการ

ท าผลงานวจย

เพอขอต าแหนง

ทางวชาการ

- มหนวยงาน

เฉพาะตดตาม

ความกาวหนา

ทางวชาการให

พนกงาน


- การใหโอกาสใน

การอบรมพฒนา

ตนเองในสาขา

อาชพ

- สนบสนน

สงเสรม

ใหท าผลงานทาง

วชาการเพอม

ต าแหนงทาง

วชาการสงขน

- ขจดระบบ

อปถมภสงเสรม

ความเสมอภาค

ความเทาเทยม

- เลอนต าแหนง

และการปรบ

เงนเดอนตาม

ผลงาน

269

ตารางท 4.28 (ตอ) แนวปฏบตทด มหาวทยาลย

ทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1

มหาวทยาลย เทคโนโลยสรนาร

มหาวทยาลย เชยงใหม

มหาวทยาลย สงขลานครนทร

2. ดานความยตธรรม -บรหารดวยหลก ธรรมาภบาล - ทกคนทสวนรวม ในการแสดงความ คดเหนและความ ตองการ - มความยตธรรมให ความเสมอภาค เทาเทยม - พจารณาคาจาง คาตอบแทนให เหมาะสมตามวฒ การศกษาและ ประสบการณ ทมความรความ สามารถ อยาง เหมาะสม และ ก าหนดโครงสราง บญชเงนเดอน สง-ต า

-บรหารดวยหลก ธรรมาภบาล - ปรบปรงพฒนา ขอบงคบ ระเบยบ วนยใหเออตอ การบรหาร จดการ - สรางเกณฑการ ประเมนผลใหม ความเหมาะสม ใชระบบ ขอตกลงการท า ผลงาน

- ทกคนมสวนรวม ในการแสดง ความคดเหน - สวสดการไดรบ ตามสทธทกคน อยางเสมอภาค

-สงเสรมการบรหาร ดวยหลก ธรรมาภบาล - การเขาถงและใช ประโยชนจาก สวสดการโดยเทา เทยมกน - สถาบนอดมศกษา ขนาดใหญและ ขนาดเลกไมควร ไดรบคาตอบแทน ระดบเดยวกน - ไมควรมระบบ อปถมภหรอระบบ อาวโสเพราะจะท า ใหความเปนธรรม นอยลง

270






3. ดานสทธประโยชน

- สทธประโยชน การไดเขารวม - สทธในกองทน ประกนสงคม - กองทนส ารอง เลยงชพ - กองทนสวสดการ พนกงาน มหาวทยาลย - สทธในการลา - สทธในการขอ เครองราชฯเชดช เกยรต -ไดสทธในการ รกษาพยาบาลใน สงกดโรงพยาบาล ของมหาวทยาลย - พจารณาปรบปรง กฎระเบยบดาน สวสดการ พนกงานใหม ความเหมาะสม

- สทธประโยชน ในการไดเขา รวมสทธใน กองทน - ประกนสงคม - กองทนส ารอง เลยงชพ - กองทนพนกงาน มหาวทยาลย - สทธในการลา - สทธในการขอรฐ เครองราชฯเชดช เกยรตโดยกองการ เจาหนาทดแล เฉพาะ -ไดสทธในการ รกษาพยาบาลใน สงกด โรงพยาบาล ของมหาวทยาลย

- สทธประโยชน การไดเขารวม สทธในกองทน - ประกนสงคม - กองทนส ารอง เลยงชพ - กองทนพนกงาน มหาวทยาลย สทธในการลา - สทธในการขอ เครองราชฯเชดช เกยรต -ไดสทธในการ รกษาพยาบาลใน สงกดของ มหาวทยาลย - เงนชวยเหลอกรณ ออกจากงานจาก กองทนสวสดการ พนกงาน

- สทธประโยชน ในการไดเขารวม สทธในกองทน - ประกนสงคม - กองทนส ารอง เลยงชพ - กองทนสวสดการ พนกงาน มหาวทยาลย - สทธในการลา - สทธในการขอรฐ เครองราชฯเชดช เกยรต -ไดสทธในการ รกษาพยาบาลใน สงกดโรงพยาบาล ของมหาวทยาลย - ปรบปรงกฎ ระเบยบดานสทธ ประโยชนให เหมาะสมกบยค ปจจบน

271






4. ดานคณภาพชวต ในการท างาน

- พนกงานทกคน ท างานอยางม ความสข - ทบทวนปรบปรง กฎระเบยบใหม ความยดหยน - มวนลาส าหรบ การท าวจย - ชวตการท างานม ความสมดลกบ ชวตสวนตว - คาตอบแทนท เหมาะสมเพยงพอ แขงขนได - สวสดการตรงกบ ความตองการของ พนกงานและให ดกวาของ มหาวทยาลยของ รฐอน

- สรางสภาพแวด ลอมเหมาะตอ การท างาน - ปรบปรงการจด สวสดการใหม ความเหมาะสม กบความตองการ

ของพนกงาน - สงเสรมความ สมพนธทดมความ จงรกภกดองคกร - สงเสรมการจด กจกรรมเพอ พฒนางาน - ความกาวหนาทาง เทคโนโลยใหมๆ ชวยในการปฏบต งานเพอประสทธ ภาพและประสทธ ผลของงาน - สถานทท างาน บานพกของ อาจารยม ความปลอดภยใน ชวตสง -มงบจดกจกรรม สรางความสขใน สถานทท างาน

- สภาพสงแวดลอม บรรยากาศด ม ความปลอดภยสง - บรการบานพก อาจารยเพยงพอ - ภาระงานแยกตาม ความถนดและ สนใจอยาง เหมาะสม

- บานพกอาจารยม สภาพแวดลอมด - บรรยากาศไมม มลพษ บรเวณสถานท ท างานดเหมาะสม บรรยากาศรมรน ปราศจากมลพษ - เครองมออปกรณ ในการท างานม คณภาพและม ความทนสมย - ความสมดลของ ชวตการท างานกบ ชวตสวนตว

272


แนวปฏบตทด มหาวทยาลย

ทมวธปฏบตทเปน

เลศแหงท 1


เทคโนโลยสรนาร


เชยงใหม


สงขลานครนทร

5. ดานการ

รกษาพยาบาล

- สวสดการรกษา

พยาบาล ดแล

ครอบครว

พนกงานเบกได

ตามสทธทม

- มประกนสขภาพ

เลอกแผนตาม

สมครใจจายรวม

- สทธการรบ

บรการทางแพทย

กบโรงพยาบาล

สงกดของ


- ตรวจสขภาพ

ประจ าป เบกจาก

กองทนสวสดการ

พนกงาน


-ไมเขากองทน

ประกนสงคม

- ครอบครว

พนกงานเบกคา

รกษาพยาบาลได

ตามเงอนไข

- สทธรบบรการ

ทางแพทยใชกบ

โรงพยาบาลสงกด

ของมหาวทยาลย

- ตรวจสขภาพ

ประจ าปกบ

โรงพยาบาลสงกด

มหาวทยาลย ตาม

วงเงนตามสทธ

- มการจายรวมคา

รกษาพยาบาล

เลอกแผนการ

รกษาตาม

สมครใจ

- ประกนสงคม


พนกงานเบกคา


- รกษาดวยวธการ

แพทยแผนไทย

และแพทยทาง

เลอกเบกคา

บรการไดเบกคา

รกษาดวยการ

ฝงเขม คาเดนทาง

คาทพกในการ

รกษาเบกไดตาม

เกณฑแลวแตละ

กรณ


พนกงานทเปน

ญาตสายตรงคา


ตามวงเงนท

ก าหนด

- การรกษาพยาบาล

ครอบครว

พนกงานใหเบกคา

รกษาพยาบาลดวย

- ใหครอบครว

พนกงานไดเขา

รกษาโรงพยาบาล

ในสงกดของ

มหาวทยาลยดวย

- มหนวยงานทให

ขอมลเกยวกบ

สวสดการและ

สทธประโยชน

ตางๆ แกพนกงาน

เพอประโยชนใน

การรบรสทธ

273







- มแผนก าหนด อตราก าลงคน เหมาะสม - การคาจางสง จงใจมากกวา มหาวทยาลย อนของรฐ - สญญาจาง ระยะแรก 1 ปแต ไมเกน 2 ป และ ตอถง 60 ป - ขยายระยะเวลา การจางไดตาม เหมาะสม

- การจางงาน ระบบสญญาจาง 1-2 ป ตอ 3-5 ป และยาวถงอาย 60 ป - เรมจางมต าแหนง วชาการแลวไม ตองทดลองงาน - การท าผลงาน วชาการตาม เกณฑปทก าหนด

- การจางงานระบบ สญญาจาง 1ป ม ระยะการประเมน ผลงาน 3รอบ/ป ตอถงอาย 60 ป - การท าผลงานทาง วชาการตามระยะ ปทก าหนด

- ระยะเวลาการ จางตลอดชพ หรอ เกษยณอาย 60 ป

- สญญาตองชดเจน ในภาระงานสอน ตองสมพนธกบ ชวตสวนตว - การประเมนผลตอ สญญาจางตองม มาตรฐานเดยว ม คณะกรรมการ พจารณาเพอความ เปนธรรม - ขยายอายสญญา จางงาน

274






7. ดานระบบคาตอบแทน

- เงนเดอนเงนเพม เงนประจ า ต าแหนง เงนคา ลวงเวลา - ก าหนดชวง อตราเงนเดอน ตามระดบคณวฒ แรกบรรจ - จายคาตอบแทน สงกวาทก าหนด ส าหรบ ต าแหนง งานทขาดแคลน มความรพเศษ - ปรบเงนเดอน ปละ 1 ครง - เลอนเงนเดอน ถงขนสงของ ต าแหนงแลวให ปรบพเศษเปน รอยละของอตรา เงนเดอน

- เงนเดอนตามวฒ - เงนคาต าแหนง ทางวชาการ - คาตอบแทนสง ส าหรบผมความร ความสามารถสง

- เงนเดอนตามวฒ - เงนคาต าแหนง ทางวชาการ

- เงนเดอนตามวฒ - เงนคาต าแหนง ทางวชาการ - เงนคาตอบแทน พเศษจากคณภาพ และจ านวน ผลงานวจย -

275

ขนตอนท 3 การสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบ


จากขอมลการศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐในขนตอนท 1 และในขนตอนท 2 การศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ผวจ ยไดน าขอมลของขนตอนท1 และขนตอนท 2 และจากการสงเคราะหงานวจยทเกยวของรวมกบแนวคดทฤษฎในบทท 2 ไดองคประกอบของรปแบบการจดสวสดการ และเงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการส าหรบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ดงน 1.องคประกอบของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ผวจยไดน าขอมลจากการตอบแบบสอบถามจากการสนทนากลมและสมภาษณเชงลกน ามาสงเคราะหเปนองคประกอบขน เพอจดท าเปนรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ประกอบดวย 6 องคประกอบ ดงน

องคประกอบท 1 ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ วตถประสงคเพอใหพนกงานสายวชาการมความกาวหนาและมความมงคงในอาชพ มงเนนสนบสนนและสงเสรมใหอาจารยเขาสต าแหนงทางวชาการเพมขนพฒนาระบบประเมนผลการปฏบตงานบคลากรของมหาวทยาลยเพอความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการ สนบสนนทนทางดานพฒนาอาจารยใหมการพฒนาอยางตอเนองเพอเพมพนความรทกษะความเชยวชาญในระดบทสงขน เปนการเพมศกยภาพตออาจารยและคณภาพของมหาวทยาลย สงเสรมการฝกอบรมและพฒนาพนกงานสายวชาการใหเปนผมจรยธรรมจรรยาบรรณในอาชพเพอธ ารงรกษาไวซงเกยรตคณแหงอาชพอาจารย และด าเนนการ จดโครงการพฒนางานวจย เพอใหคาตอบแทนเพมกบพนกงานสายวชาการเพอมงสการเปนมหาวทยาลยวจย โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมสนบสนนพนกงานสาย วชาการคณวฒปรญญาเอกสรางผลงานตามทมหาวทยาลยก าหนดและสามารถน าผลงานไป เสนอขอผลงานทางวชาการทสงขนได โดยไดรบคาตอบแทนพเศษ อกทงควรท าการทบทวนปรบปรงหลกเกณฑและวธการในการเสนอขอต าแหนงของสายวชาการใหความยดหยนในระยะเวลาการท าผลงานใหเหมาะสมกบภาระงานใหมากยงขน การจดโครงการใหรางวลกบผสรางผลงานวจยดเดนมคณภาพทสามารถน าไปปรบใชเปนประโยชนไดอยางแทจรง

276

จะเหนไดวา การทจะมความกาวหนาในอาชพการท างานไดนนสถาบนควรตองมก าหนด กฎเกณฑ ระเบยบขอบงคบเพอใชเปนแนวทางในการปฏบตใหทกคนไดรบการปฏบตเหมอนกน มโอกาสทจะแสดงถงความสามารถของตนเอง มความเปนธรรม เชนเดยวกนกบการก าหนดเกณฑหรอมาตรวดความกาวหนาในอาชพของ พงศ หรดาล (2540) ไดก าหนดไววา 1) ความกาวหนาในต าแหนงหนาท คอการทไดเลอนขนด ารงต าแหนงทสงขนไดมหนาทและความรบผดชอบสงขน 2) ความกาวหนาในเงนเดอน การไดรบเงนเดอนในอตราสง และมสวนสมพนธ สงเสรมและสนบสนนกบความกาวหนาในต าแหนงหนาทดวย 3) ความกาวหนาในการพฒนาตนเอง ความกาวหนาในดานความร ความสามารถทกษะและประสบการณในการท างาน รวมถงการพฒนาตนเองในดานจตใจทศนคต ตลอดจนนสยในการปฏบตงาน อนจะท าใหงานทปฏบตนนส าเรจอยางมประสทธภาพและบรรลเปาหมายทวางไว และความกาวหนาในการท างานตองประกอบดวย การวางแผนอาชพและการพฒนาอาชพควบคกนมความส าคญมากทสดทจะท าใหเกดความกาวหนาในชวตการท างานได ซงจะเปนประโยชนตอบคคลองคกรใหประสบผลส าเรจไปดวยกน ส าหรบในสถาบนอดมศกษานน งานวชาการมความเกยวของกบภารกจหลกของอาจารย วามความสอดคลองกนเนองจากพนธกจของสถาบนอดมศกษาไดแก การสอน การวจย และการบรการชมชน ส าหรบภารกจของอาจารยซงไดแก ภารกจดานการถายทอดความร ทมความเกยวของกบดานการสอน ภารกจดานการสรางองคความร มความเกยวของกบดานการวจย และภารกจของอาจารยดานสดทายคอการเผยแพรและการน าความรไปใชซงมความเกยวของกบดานบรการชมชน ดงนนจงเหนไดวางานวชาการเปนงานทชวยพฒนาสถาบนอดมศกษา ทมสวนเกยวของกบอาจารย จงจ าเปนตองใหความส าคญกบการพฒนาอาจารยใหมความรทเหมาะสมตอการปฏบตภารกจ มความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการ และมรายไดทสงขนอยางเหมาะสม เพอเปนหลกประกนความมนคงและความกาวหนาในอาชพอาจารยมหาวทยาลย และเพอเปนการจงใจบคคลภายนอก สนใจเขามารวมงานไดอยางภาคภมใจในอาชพ จะเหนไดวาปรมาณและคณภาพของบคลากรสายวชาการมอทธพลสงผลตอการพฒนาสถาบนอดมศกษาเปนอยางมากเพราะในปจจบนมการแขงขนเปรยบเทยบคณภาพทางการศกษา ทงชอเสยงสถาบน ความเชยวชาญของบคลากรสายวชาการและผลงานดานการวจยเปนอยางมาก

อยางไรกตาม ผบรหารมหาวทยาลยควรก าหนดนโยบายในเรองการพฒนาความกาวหนา

ในอาชพ พรอมทงดแลดานสทธประโยชนตาง ๆ ทจะเอออ านวยตอสถานภาพชวตความเปนอย ตอการประกอบอาชพของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการใหมาก การทมหาวทยาลยมบคลากรทมความรความสามารถสงมหาวทยาลยกจะไดมชอเสยงไดรบความนยมของสงคมทจะใหความสนใจ

277

เปนอนดบแรกทจะเลอกเขาท างานหรอศกษาตอกบมหาวทยาลย และเพอประโยชนทางดานการแขงขน รวมทงสวสดการตางๆ เปนสงหนงทจะสรางความพงพอใจใหกบพนกงานและจงใจใหบคคลสนใจทมเทและตงใจท างานดวยความภกดและปฏบตงานอยยาวนาน สวนการทผปฏบตงานมโอกาสทจะไดรบผดชอบงานททาทายใชความรความสามารถสงกวามโอกาสไดเลอนต าแหนงสงขน หรอไดเงนเดอนสงขนตามผลงานนน คอการไดรบโอกาสทจะมความกาวหนาในอาชพการท างาน วธการทจะใหพนกงานไดรบความกาวหนามหลายวธดวยกน ไดแก การสนบสนนใหเขารบการฝกอบรมเพอพฒนา ใหทกนการศกษาเปนโอกาสในการไดศกษาตอในระดบทสงขน การศกษาดงาน เปนตน

นอกจากน ดานความกาวหนาในการท างานของอาชพ ผ ใหขอมลท านหนง จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ในวนทรวมสนทนากลม วนท 1 สงหาคม 2559 ไดใหขอมลส าคญในเรองของการสรางผลงานทางวชาการของอาจารยทกคนทปฏบตงานสอนใน มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ดงทไดกลาววา

“...ทนเปนมหาวทยาลยวจย ทมชอเสยง 1 ใน 9 แหงของมหาวทยาลยวจยของประเทศไทย

และมคณาจารยทมคณวฒ ปรญญาเอกคดเปนรอยละสงทสดในประเทศไทย ( รอยละ 80.21 ) และเปนมหาวทยาลยทมผลงานวจยตอหวคณาจารยสงทสดในประเทศไทย ผบรหารของเราก าหนดเปนนโยบายเลยวาอาจารยทกทานตองท าผลงานทางวชาการ และตองน าไปถายทอดใหไดใชประโยชนจากผลงานวจยใหมากทสด ไมท าแลวขนหงเดดขาด มหาวทยาลยจดสถานทส าหรบอบรมพฒนาใหความรทกดานกบอาจารย โดยตงเปน “สถาบนพฒนาอาจารย” ขนมา และก าหนดใหคณาจารยตองเขารบการอบรมพฒนาตามหลกสตรของมหาวทยาลยดวย ทงนกเพอความเปนเลศทางดานวชาการ และดานพฒนาศกยภาพของอาจารยในดานเทคนคการเรยนการสอนตลอดเวลาอยางตอเนอง ซงทานอาจารยตองเขารวมถอเปนภารกจตองท า...”

เชนเดยวกบ ความคดเหนของ ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสร

นาร ทแสดงความคดเหนดานการปฏบตงานสายอาจารย วามภาระมากกวาสถาบนอน แตทกคนกท าดวยความสขและความเตมใจ เพราะมความคดวางานวชาการเปนงานทชวยพฒนาทงอาจารยเอง และสถาบนอดมศกษาดวย ดงทไดกลาววา

“...ผ ใหขอมลหลกทานหนง ไดใหขอสนบสนนดานความกาวหนาของพนกงานสาย

วชาการวามภาระงานมากกวา มหาวทยาลยอน จนอาจารยตองท างานกนทง 7 วนตอสปดาหไมได

278

พก ภาระงานวชาการมมาก งานสอนกมากพอๆ กน แตทกคนกยนดทจะรบบทบาทภาระน เพราะมนสรางคณคาในตวเอง และไดท าประโยชนใหผ กบผ อน ท าไดมากกภมใจมากกบอาชพทเปนอย…”

นอกจากนผใหขอมลอกทานหนง กองงานทรพยากรมนษย จากมหาวทยาลยทมวธปฏบตท เปนเลศแหงท 1 ไดสนบสนนในเรองความกาวหนาในอาชพ ดงไดกลาววา มหาวทยาลยนเปนมหาวทยาลยขนาดใหญ มชอเสยงระดบตนๆ ของประเทศ และเปนมหาวทยาลยแหงการวจยแหงชาตดวย ดานการพฒนาบคลากรจงใหความส าคญอยางมาก พฒนาบคลากรทเปนพนกงานมหาวทยาลย ทกกลม รวมขาราชการดวย บคลากรหลายกลมทท างานในมหาวทยาลย ซงไดรบการพฒนาศกยภาพทกคน แมกระทงแมบานยงตองเรยนภาษาองกฤษเพอการสอสารและตองทกทายกบอาจารยเปนภาษาองกฤษอกดวย เพราะทมหาวทยาลยแหงน สรางคนดคนเกงใหแกสงคม ประเทศชาต จงต งปณธานทจะมงมนพฒนาทรพยากรบคคลใหรอบดานเทาทจะท าได และปรารถนาใหพนกงานปฏบตงานอยางมความสขในการท างาน และไดรบโอกาสในการพฒนาความรความสามารถอยางเทาเทยมกน ใหโอกาสทกคนมความกาวหนาในอาชพ และมความมนคงในอาชพ มความสขในชวตการท างาน ภมใจในผลงานของตนเอง เกดความรสกทดตออาชพของตนเอง ไมเปลยนอาชพ เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกอกทานหนง เจาหนาทดแลความกาวหนาทางสายวชาการ จากมหาวทยาลยเชยงใหม ดงทไดกลาววา “...การพฒนาอาจารยมความส าคญเปนอนดบตน ๆ ของนโยบาย โดยการใหอาจารย ท าผลงานวจยใหมาก เพอขนต าแหนงทางวชาการ และไดคาตอบแทนตามต าแหนง ไดมนโยบายสนบสนนในการศกษาตอ โดยหาทนให ศกษาตอตามความตองการของพนกงานสายวชาการ และมสญญาการใชทนโดยก าหนดระยะเวลายาว วธนสามารถรกษาบคลากรทางการสอนไวไดนาน อาจารยรสกพงพอใจกบการสอนทนคอนขางมาก ...” สรปไดวา ความกาวหนาในอาชพของพนกงานสายวชาการ ควรไดรบการดแลเปนอนดบแรกของมหาวทยาลย เพราะอาจารยเปนผสรางคน ใหความร และพฒนาคน อาจารยจงกลายเปนปจจยส าคญตอการประสบผลส าเรจของสถาบนอดมศกษา การพฒนางานวชาการในสถาบนอดมศกษาโดยทวไป ตองพฒนาทงตวบคลากรใหมความร เกดทกษะความช านาญ มความเชยวชาญ เฉพาะทางสงขน น าไปสการพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน น าไปสการสรางผลงานทางวจยทเปนประโยชนตอสงคม น ามาเปนแนวทางในการแกไขปญหาใหกบชมชน สงคม การมอาจารยเปนผทรงคณวฒสง

279

ทมสวนรวม วตถประสงค เพอใหพนกงานในสถาบนมโอกาสในการแสดงความคดเหน ความตองการและไดรบโอกาสในการตดสนใจดวยตนเองทมตอการไดรบสวสดการและสทธประโยชนตางๆของมหาวทยาลย พนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการปรบปรงสวสดการรวมกบคนสวนใหญเพอใหไดรบประโยชนสงสด สทธประโยชนจากการรบเครองราชอสรยาภรณ พนกงานมหาวทยาลยมสทธเสนอขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ และมสทธเขารวมในกจกรรมของมหาวทยาลยในฐานะทปฏบตงานกบมหาวทยาลย การมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการและสทธประโยชนตาง ๆท เปนสวสดการของมหาวทยาลย และพนกงานมสทธในการเลอกทจะรบสทธประโยชนจากการบรการตางๆ ของมหาวทยาลยไดตามความประสงคของตนเองดงนนผบรหารควรเปดโอกาสใหพนกงานไดมโอกาสรวมแสดงความคดเหนความตองการใหมากขน และใหการยอมรบผลของการตดสนใจของพนกงานสวนใหญทไดจากการเสนอความคดเหนรวมในการจดสวสดการใหกบพนกงานของมหาวทยาลยสนบสนนใหพนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการปรบปรงสวสดการ อยางไรกตาม การมสวนรวมกอใหเกดผลดตอการขบเคลอนองคกรเพราะผทเขามามสวนรวมยอมเกดความภาคภมใจทเปนสวนหนงของการบรหาร

รบฟงความคดเหนและน าไปปฏบตเพอการพฒนา และทส าคญผทมสวนรวมจะมความรสกเปนเจาของ ผลของการมสวนรวม จงตองกระท าเพอมงตอประโยชนโดยแทจรง

เชนเดยวกบ ผใหขอมลทานหนง จากกองทนสวสดการพนกงาน มหาวทยาลยเชยงใหม ไดมความเหนเกยวกบความกาวหนาของพนกงานสายวชาการวาคอนขางมหลายเสนทางดวยกน และมหาวทยาลยกสนบสนนการเตบโตของสายวชาการอยแลว ดงทไดกลาววา

“...มหาวทยาลยจะเปดโอกาสใหทกคนแสดงความคดเหน และมสวนรวมกบกจกรรมของ

สถาบนอยแลว และกระบวนการกท าอยางจรงจง และมการตดตามประเมนผลดวย ขอนเปนองคประกอบทส าคญมาก เพราะเราจดสวสดการใหกบกลมคนสวนมาก ตองเปดเผย ใหอสระโปรงใส ตรวจสอบไดตลอดเวลาไมปดกน พรอมใหการสนบสนนอกดวย...”

นอกจากน ผ ใหขอมลหลกทานหนง จากกองทรพยากรบคคล จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ยงไดใหขอมลสนบสนนการมสวนรวมของทางมหาวทยาลย วามวธการปรกษาหารอกนแบบเฉพาะกจ ดวยซงเปนอกชองทางหนงทจะสามารถไดรบรขอเทจจรงเกยวกบเรองตาง ๆ ภายในมหาวทยาลยได ดงทไดกลาววา

280

“...มหาวทยาลยจะ มตแสดงความคดเหนลบดวย หากการเชญมาเพอใหแสดงความคดเหนแตผใหขอมล ไมกลาเปดเผยตนเองกท าไดโดยวธเขยน ขอความคดเหนความตองการของตนเองเสนอแนะใสในกลอง หรอตแสดงความคดเหน มหาวทยาลยมนโยบายเปดรบฟงความคดเหนไมปดกน เพราะถอวาทกคนมสทธเสรภาพในการแสดงออกทกดาน ภายใตขอบเขตทถกตองเหมาะสม ตามระเบยบของมหาวทยาลย ใหแสดงความคดเหนรวมตอกจกรรมตางๆ ของมหาวทยาลย และยงเปนการแสดงความคดเหนของพนกงานสายวชาการดวยแลว ทางสถาบนจะใหความส าคญอยางมาก เพราะเปนกลมปญญาทเสนอแนะแนวทางแกไขไดคอนขางด…”

เชนเดยวกบ ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร หาดใหญ ไดให

ขอคดเหนเกยวกบเรองของการมสวนรวม จะน ามาซงความเสมอภาคเทาเทยมและมความยตธรรมขน ดงทไดกลาววา

“...คดวา ควร เพมการมสวนรวมเปนการสงเสรมใหเกดมความยตธรรมขน ในบคลากรทก

ระดบโดยใหโอกาสในการแสดงความคดเหนอยางเทาเทยมกน ไมวาจะท างานระดบใด ไดเงนเดอนเทาใด กมสทธในการแสดงความคดเหน เกยวกบการจดสวสดการอยางเสมอภาค ไมควรแบงชน คนท างานระดบสง หรอ ระดบลาง รวมทงในอนาคต ถาเปนไปไดอยากใหจดตงหนวยงานกลาง เพอรบฟงความคดเหนของพนกงานเกยวกบความมนคง และโอกาสกาวหนาทางอาชพ การจดสวสดการ การเสนอความตองการ ทแทจรง โดยไมเปดเผยรายชอผแสดงความคดเหน เพอเปนทางหนงในการชวยกน แกไขปญหาไดตรงจดและสนองความตองการของพนกงานไดอยางถกตองแทจรง…”

สรปไดวา ดานสทธประโยชนทมสวนรวม ทองคกรจะตองใหความตระหนกและยดถอ คอการเหนคณคาของบคลากร ค านงถงศกดศรความเปนมนษย และการมสวนรวมของฝายตางๆรวมกน เพราะมนษยมความร มความสามารถ สตปญญา ทจะแสดงความคดเหนรวมและการตดสนใจดวยตวเอง ดงนนการใหบคลากรไดมสวนรวมในการเสนอความคดเหน โดยเฉพาะในเรองทเกยวของโดยตรงกบสทธประโยชนตางๆ ดงนนการจดสวสดการทมประสทธภาพควรเปดโอกาสใหพนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการด าเนนงาน เสนอความคดในการปรบปรงและแกไขระบบสวสดการเดม เพอใหบคลากรเกดความเขาใจอยางถกตอง และไดรบรถงผลดผลเสยเพอเสนอความเหน รวมกนแกไขปญหา ประการส าคญท าใหระบบสวสดการสามารถตอบสนองความตองการตรงจด กระบวนการรบฟงความคดเหนของผมสวนไดสวนเสยจงเปนสง

281

ส าคญและจ าเปน ซงผลนนจะน าไปสการตดสนใจอยางมคณคา และอยางชอบธรรม การตดสนใจทเกดจากการมสวนรวม เมอน าไปปฏบตและจะปราศจากความขดแยงและเกดการยอมรบทดตอไป

องคประกอบท 3 ดานระบบสญญาจางทมนคง พนกงานมหาวทยาลยทเขาปฏบตงานกบมหาวทยาลย ปจจบน เปนระบบสญญาจาง สภาพการจางงานของพน กงานเปนไปตามพระราชบญญตของมหาวทยาลยแตละแหงก าหนด ซงจากการประชมแนวทางพบวา ควรมการขยายอายสญญาจางในแตละครง เชน เรม 1, 6, 10 ป และยาวถงอาย 60 ป ซงมหาวทยาลย ควรท าสญญาจางแบบระยะยาวถาวร กบผทด ารงต าแหนงทางวชาการอยแลว ใหสามารถจางไดตลอดไปถงอาย 60 ป โดยไมตองตอสญญาแตละชวงการประเมนผลการปฏบตงานมความโปรงใสเปนธรรมและมหลกเกณฑในการพจารณาทมมาตรฐานสามารถตรวจสอบได มคณะกรรมการตรวจสอบผลงาน การตอสญญาจางพนกงานสายวชาการควรน าผลงานทางวชาการ ภาระงานสอนและผลงานการใหบรการวชาการแกชมชนสงคมมาประเมนผลในการพจารณาในการตอสญญาจาง และควรมรปแบบหรอเงอนไขทแจงไวใหชดเจนเพอความเขาใจตรงกนตงแตแรกท าสญญา และการพจารณาตอสญญาจางควรมการยดหยน ขยายระยะเวลาตามความเหมาะสมเพอใหอาจารย มเวลาสอนท าและเวลาท าวจย พรอมทงสามารถบรการทางวชาการแกชมชนสงคมอยางสมดลกบชวตประจ าวน

ถงแมวาพนกงานสายวชาการสวนใหญทท างานอยในสถาบนอดมศกษาของรฐแตละแหง ตางมความมงหวงเหมอนกนทจะใหสญญาจางงานแบบ ระยะยาวถาวรสามารถท างานไดจนถงอายครบ 60 ปโดยใชมาตรฐานเดยวกน ดงค ากลาว ของผใหขอมลทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม เมอวนท 27 กรกฎาคม 2559ไดใหความคดเหนเรองสญญาจางวาคอนขางกงวล ดงทไดกลาววา

“…อยากใหในอนาคตมนโยบายสญญาจางงานแบบใหมเกดขน สามารถท างานไปได

ตลอดจนอาย 60 ป จนเกษยณเหมอนขาราชการ ไมอยากมชวตการท างานทเหมอนแขวนอยบนเสนดายวา การประเมนผลงานแตละครง ตองเปนกงวลวา จะผานการประเมนผลงานไหม จะยงไดท างานตอไปไหม ชวตการท างานไมคอยมนคงเลย ทงๆทท างานหนก สอนทกวน มทงงานสอน งานวจย และการบรหารวชาการแกชมชนดวย อยากใหมการปรบปรงนโยบายการจางงาน ระบบการระยะเวลาในการจางงานแตละชวงกจะดมากครบ…”

ปจจบนเมอสถานภาพของอาจารย ทปฏบตงานในมหาวทยาลยเปนพนกงานมหาวทยาลย อยภายใตระบบสญญาจาง โดยแตละสถาบนมระยะเวลาการเรมจางและวธการตอสญญาจาง

282

แตกตางกนไป จะเหนไดวาปจจบน อาจารย มสถานะเปนพนกงานมหาวทยาลย การเขาปฏบตงานใชระบบสญญาจางซงระยะเวลาการจางงานแตละชวงของแตละมหาวทยาลยแตกตางกนไปตาม พระราชบญญตของแตละแหง วธการประเมนผลงานในการตอสญญาจาง และใชผลงานทางวชาการ การสอน และการบรการงานทางวชาการเปนเงอนไขในการประเมนตอสญญาจางซงบางแหงไดก าหนดวาพนกงานสายวชาการหากท าต าแหนงถงระดบ รองศาสตราจารย แลวมหาวทยาลยกจะท าสญญาจางถงอาย 60 ป ซงกระบวนการประเมนผลงานเพอตอสญญาจางนจะสะทอนใหเหนถงสภาพการจางงานในระบบของพนกงานมหาวทยาลยในปจจบนทหลากหลาย และควรอยภายใตความเปนธรรมโปรงใสตรวจสอบได อยางไรกตาม แมก าหนดระยะเวลาการจางตามสญญาการเปนพนกงานมหาวทยาลยแตละแหงจะมลกษณะเปนการใหสทธแกคสญญาทงสองฝายสามารถตกลงกนก าหนดระยะเวลาจางไดตามความสมครใจ แตกไมไดหมายความวาจะตกลงกนอยางไรกได เพราะตามประกาศมหาวทยาลย เรอง หลกเกณฑและวธการสรรหา และคดเลอกบคคล การบรรจและแตงตง และการทดลองปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลยจะก าหนดไว สรปไดวาการก าหนดการตอสญญาจางของพนกงานมหาวทยาลยเปนระยะๆ ทแตกตางกนในแตละต าแหนง ไมวาต าแหนงบรหาร วชาการ และสนบสนน ซงดเหมอนวาเปนการวางระเบยบกฎเกณฑแบบบงคบใหทกคนตองปฏบตตามเพราะใชระยะเวลาเปนตวก าหนดอนาคตในการท างานวาจะไดปฏบตงานตอไปหรอตองสนสด ซงไมสอดรบกบหลกในการบรหารงานบคคลและการพฒนาบคลากร การทจะใหอาจารยมจ านวนต าแหนงทางวชาการตามสดสวน ตามทส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาก าหนด โดยไมค านงถงสภาพความเปนจรงความพรอมของบคลากร ศกยภาพ ภาระงาน หรอแมแตสถานะภาพดานความพรอมของมหาวทยาลยทจะมก าลงสงเสรมสนบสนนแลว ระบบสญญาจางนนจะไมมความเปนธรรม ดงนนตองจดสรรอยางเหมาะสมกบบรบทหรอสภาพความเปนจรงของมหาวทยาลยทมหรอเปนอย ควรเลอกวธปฏบตทดของแตละแหงมาปรบใชใหเหมาะสมกบมหาวทยาลยของตนเอง องคประกอบท 4 ดานระบบคาตอบแทนทเทาเทยม ระบบการจายคาตอบแทนของมหาวทยาลยแตละแหง ใหคาตอบแทนพนกงานสายวชาการตามความร ความสามารถ และไมต ากวาฐานของระดบวฒการศกษา มหาวทยาลยก าหนดคาตอบแทนทจงใจ ท าใหมโอกาสเชญชวนใหมผทมความร ความสามารถสง สนใจทจะเขามาปฏบตงานกบมหาวทยาลย ตามหลกแหงการจงใจ

283

การจายคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการเปนการจายเพมเตมใหแกพนกงานทด ารงต าแหนงทางวชาการไมถอเปนเงนเดอนหรอคาจางมหาวทยาลยใหคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ เทากบ เงนคาประจ าต าแหนงทางวชาการทไดรบ ซงอาจเปลยนแปลง หรอยกเลกการจายคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการได ตามความเหมาะสมกบศกยภาพดานการเงนของมหาวทยาลย วธการปฏบตทดทจะสามารถเพมคาตอบแทนใหแกพนกงานสายวชาการได โดยทมหาวทยาลยมการจดท าโครงการวชาการขนเพอส าหรบพนกงานสายวชาการไดมโอกาสแสดงผลงานวจยคณภาพของตนเอง เพอเปนการพฒนาศกยภาพและเปนโอกาสสรางความกาวหนาในอาชพอาจารยโดยมทนในการท าวจย และมคาตอบแทนในการสรางผลงานวจยดเดน นอกจากนมหาวทยาลยควรมการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทนและพฒนาระบบการบรหารคาตอบแทนทเหมาะสม และยตธรรมใหเปนทยอมรบของพนกงานมหาวทยาลยทกกลม และสามารถแขงขนได เมอเทยบเคยงกบมหาวทยาลยชนน าอนได ควรมการพจารณาระบบบรหารคาตอบแทน และสวสดการเพอจงใจบคลากรและการทบทวนหลกเกณฑและวธการเลอนเงนขนเดอนของพนกงานมหาวทยาลยใหมความสอดคลองกนกบผลงานและความรความสามารถรายบคคลเพอเปนขวญและก าลงใจทดตอการปฏบตงานของพนกงาน นอกจากนแตละมหาวทยาลย ยงใชวธการดงดดสรรหาบคลากร จากการจดสวสดการทสงวากฎหมายก าหนด และจงใจพนกงาน รวมไปถงสทธประโยชนตางๆ ทจะชวยสนบสนนเกอกลใหพนกงานอยากท างานดวย ปจจบนการบรหารคาตอบแทน จะถกน ามาใชมากกวาการบรหารคาจางเงนเดอน เพราะวาคาตอบแทนมความหมายทครอบคลมมากกวาคาจางถงแมวา คาตอบแทนจะเปนรางวลทองคกรควรตองจดใหมขนเพอเปนการจงใจการท างานใหแกพนกงาน และเปนการแสดงถงศกยภาพขององคกรทสามารถจดเปนสวสดการทดใหได

ผใหค าสมภาษณหลกทานหนง จากกองทรพยากรมนษย ของมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 เมอวนท 18 กรกฎาคม 2559ใหขอมลวา คาตอบแทนนมองคประกอบ คอ เงนเดอน ตองแขงขนได ค านงความสามารถ คาตอบแทนผลงานทางวชาการตองไมนอยกวาทอน รางวลในการท างานกไดเปนประโยชนเกอกล ซงคาตอบแทนทเปนเงนเดอนประจ าทมหาวทยาลยจายใหแกพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ เพอใหเกดความรสกวามความมนคงทไดปฏบตงานสอนทมหาวทยาลยแหงนแลวยงมคาผลงานทางวชาการอก มสวสดการการจายทนการศกษาตอ การศกษาดงาน การพฒนาทกษะการเรยนการสอน ทกอยางตองมไมนอยกวาสถาบนอนๆ เพอการคงอยของพนกงานสายวชาการ คอถาเทาเทยมกนเสมอกนกอาจจะพออยได แตถาดกวากจะอยไดยง

284

กวาอก ขอนกเปนการแขงขนกนทจะรกษาบคลากรไวกบมหาวทยาลย ส าหรบ คาตอบแทนของพนกงานสายวชาการของมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 นน เรามระบบความยตธรรมความเสมอภาคอยมาก ดวยระบบเกณฑการประเมนผลงานการเรยนการสอนของพนกงานสายวชาการ ระยะเวลาการท าผลงานทางวชาการ มคณะกรรมการตรวจสอบผลงาน มระบบการจายคาผลงานทแขงขนได และเปนทนาพอใจของพนกงาน กองทรพยากรบคคลเรามการส ารวจความพงพอใจในเรองของสวสดการ และการบรการดวย และมการปรบปรงใหทนสมยเปนปจจบนอยางเหมาะสมเพอใหพนกงานไดรบสทธประโยชนสงสด

ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน เมอวนท 1 กรกฎาคม 2559 เพมเตมในเรองการสทธประโยชนเกอกล ดงทไดกลาววา “... สวสดการของมหาวยาลยสงขลานครนทร ทอาจารยสอนอย ถอไดวาอยในระดบดครบ มการใหคาเบยเสยงภยส าหรบอาจารยทสอนประจ า และมบานพกใหอาจารย แตวา บางหลงกควรไดรบการปรบปรงสภาพใหดขนเพอความปลอดภย และความนาอยอาศย เพอคณภาพชวตทด อนนกเปนความใสใจของผบรหารมหาวทยาลย...”

จะเหนไดวาการทมหาวทยาลยใหความส าคญกบความปลอดภยในชวตและทรพยสนของพนกงานเปนสงทด และเปนการสรางขวญก าลงใจในการท างาน นอกจากนนสวสดการยงเปนการจดกจกรรมซงจะสนองความพงพอใจและความตองการของคนท างาน การใหความส าคญ ตอบแทนทเปนสทธประโยชนเกอกลนอกเหนอจากเงนเดอนประจ า เปนการสรางแรงจงใจการท างานของพนกงาน นอกจากจะท าใหคณภาพชวตการท างานของพนกงานมความกนดอยดขนแลว ยงสามารถรกษาบคลากรใหจงรกภกดท างานกบสถาบนใหนานขน องคประกอบท 5 ดานสวสดการทครอบคลม รปแบบสวสดการทครอบคลมพนกงานทกกลมและครอบครวพนกงาน เปนสวสดการททกคนมความตองการ เชน สวสดการทใหพนกงานมสวนรวมในการจาย ซอประกนสขภาพเพมตามแผนการประกน ทครอบครวพนกงานสามารถเลอกจายรวมได เพอทดแทนสวสดการดานการรกษาพยาบาลของครอบครวทไมมสทธไดรบ ตงแตเปลยนสถานะจากขาราชการพลเรอนมาเปนพนกงานมหาวทยาลย สวสดการตางๆ ทเคยไดรบ เชนการรกษาพยาบาลบคคลในครอบครวพนกงาน ไดแก บดา มารดา บตร และคสมรส ปจจบนนไมไดรบสทธแลว ดงนน มหาวทยาลยควรด าเนนการจดสวสดการทดแทน เชน มกองทนสวสดการทาง

285

วชาการ และกองทนวจย และสรางสรรค เพอเปนแหลงเงนททนทใหการสนบสนนการวจยของพนกงานสายวชาการ สวสดการในการใชสทธเลอกสถานพยาบาลหลก และการไดสทธไดรบการสงตอไปรกษายงสถานพยาบาลอนทดแลตอเนองโดยเบกคารกษาพยาบาลไดคงเดม สวสดการในการใชสทธรกษา และการใหบรการทครอบคลมเรองสขภาพตางๆ เชน ปองกนโรค บรการแพทยแผนไทยสรางเสรมสขภาพ สวสดการการจดตงกองทนส ารองเลยงชพมหาวทยาลย เพอสงเสรมใหสมาชกมการออม ทรพยเปนสวสดการและหลกประกนส าหรบพนกงานและครอบครว เมอพนกงานตายทพพลภาพ เกษยณอาย ออกจากงาน หรอลาออกจากกองทน จะไดรบเงนในสวนของเงนสะสมพรอมผลประโยชนในเงนสะสมตามระเบยบของกองทน การมเงนชวยพเศษกรณพนกงานมหาวทยาลยถงแกกรรมมสทธไดรบเงนชวยพเศษ กรณพนกงานมหาวทยาลยถงแกกรรมขณะมสภาพเปนพนกงานมหาวทยาลยบคคลในครอบครว หรอผมสทธจะไดรบเงนสงเคราะหจากกองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลยดวย จะเหนไดวา การจดสวสดการทดตองครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคล เชนการประกนชวตแบบกลม รวมถงควรยดหยนแกกลมพนกงานทไดรบโดยค านงถงเพศ อาย สถานภาพสมรสสวสดการเกยวกบการรกษาพยาบาลพนกงานมหาวทยาลย ใชสว ส ดการกองทนประกนสงคม สวนทเกนสทธประกนสงคม สามารถใหเบกจายจากกองทนสวสดการของมหาวทยาลย และบคคลในครอบครวได กรณจ าเปนตองใชสทธเกน สามารถจายรวมกบมหาวทยาลยไดตามสดสวนทก าหนด และยงไดรบเงนชดเชยเมอพนกงานมหาวทยาลยไดพนสภาพจากการเปนพนกงานของ มหาวทยาลยจะมสทธไดรบเงนชดเชย 1) ครบเกษยณอายงาน 2) ถกสงใหออกหรอ 3) ครบก าหนดระยะเวลาการจางตามสญญา (ตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ2541 (ฉบบท 3 พ.ศ. 2551) ม.118 สอดคลองกบ การแสดงความคดเหนของ ดร. สรพล เคยบรรจง ส านกงานสงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษา (สกสค.) กลาววา “…โดยสวนตวคดวาสวสดการทครอบคลมนาจะเกยวของกบ 6 เรองน ไดแก 1) เรองคารกษาพยาบาล โดยสวสดการคารกษาพยาบาลเปนแบบใด อาจใหสวสดการแบบใหเปลา หรอใหสวสดการแบบการมสวนรวมจาย ซงเปนการทพนกงานมหาวทยาลยจายครงหนงแลวมหาวทยาลยจายทเหลออกครงหนง หรอสวสดการรกษาพยาบาลแบบไมมขอจ ากด โดยถาปวยเมอใด มหาวทยาลยยนดจายคารกษาพยาบาลแบบไมจ ากดวงเงน 2) เรองคาเชาบาน ถาเปนพนกงานใหมของมหาวทยาลยทไมมบานพกอาศยขณะท างานในมหาวทยาลยจะมสทธเชาบานได เบกได ตามสทธเมอเปนพนกงานมหาวทยาลย แต

286

หากเปนพนกงานมหาวทยาลยมากกวา 5 ป มหาวทยาลยจะจายคาเชาบานให 3) เรองคาเลาเรยนบตร 4) บ าเหนจ บ านาญ เมอพนกงานมหาวทยาลยท างานมาแลว 10 ป จากนนตดสนใจลาออกจากงาน ควรจะมบ าเหนจให และ 6) เรองคาฌาปนกจ เมอพนกงานมหาวทยาลย และครอบครว เสยชวต จะมคาฌาปนกจให…”

เชนเดยวกบ รศ.ดร. สมตร สวรรณ อาจารยมหาวทยาลยเกษตรศาสตร กลาววา “โดยสวนตวตองการใหยดหลกการจดสวสดการใหครอบคลมองคประกอบท 5 ดานสวสดการทครอบคลม ซงควรมสาระส าคญดงน 1) เรองคารกษาพยาบาล 2) เรองคาเชาบาน 3) เรองคาเลาเรยนบตร 4) บ าเหนจ บ านาญ และ 5) เรองคาฌาปนกจ…”

สอดคลองกบ ดร. กงกาญจน จงสขไกล จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย กลาววา “…โดยสวนตวคดวาสวสดการนาจะเปนดานสขภาพและการรกษาพยาบาล โดยไลเรยง

เปนล าดบวากรณเจบปวยไดรบสวสดการแบบใด ทพลภาพไดรบสวสดการแบบใด หรอเสยชวตไดรบสวสดการแบบใด มความเกยวของกบทายาทและผ รบสทธประโยชนอยางไรซงในฐานะทเปนพนกงานมหาวทยาลยคนหนงกมความปรารถนาสวสดการทครอบคลมตวเราเองและครอบครวของเราดวย...”

สรป จะเหนไดวา ดานสวสดการทครอบคลม พนกงานมหาวทยาลย สวนใหญให

ความส าคญในเรองคาใชจายในการรกษายาบาลตนเองและบคคลในครอบครว นอกจากน สวสดการทดควรตองครอบคลมตอกลมคนสวนใหญ และมความยดหยนอยางเหมาะสมตอ เพศ ชวงอาย และประโยชนทไดรบเปนส าคญ หากสวสดการทมไวน นสามารถชวยบรรเทาความเดอดรอนได ชวยใหพนกงานลดภาระคาใชจายลง กเปนสวสดการทดและเหมาะสมทสดทมหาวทยาลยควรค านงถงและจดใหมขนตามประสงคของพนกงานมหาวทยาลย

องคประกอบท 6 การสรางความมนคงระยะยาว มหาวทยาลยสามารถสรางความมนคงในระยะยาวใหกบพนกงานมหาวทยาลยได โดยการก าหนดเปนระเบยบปฏบตในเรองสญญาจางพนกงานมหาวทยาลยใหมความยดหยนเหมาะสมกบปจจบน เชนสญญาจางเรมตนครงแรก ระยะ 6 ป ประเมนผลตอสญญา 10 ป ตอยาวถง 60 ป ในปจจบนการเขาสสงคมผสงอายท าใหเกดตนทนในการดแลสงขน การตอสญญาจางงานกบพนกงานสายวชาการทเกษยณอายแลวและยงเปนผทมความรความสามารถมสขภาพแขงแรงใหไดปฏบตงานตอโดยท าเปนสญญาจางระยะสน และยงเปนการลดอตราการขาดแคลนบคลากรทางการศกษาลงได อกทง ตองสงเสรมการพฒนาบคลากร

287

สายวชาการใหมคณวฒสง เพมจ านวนผด ารงต าแหนงทางวชาการในแตละสาขาเพอปองกนขาดแคลนบคลากรทมความรความสามรถสงไวกบมหาวทยาลย การจดภาระงานสอน หรองานวจยใหตรงกบศกยภาพของพนกงานสายวชาการ เพอประโยชนตอการสรางสมประสบการณสายตรงทเปนผมความร ประสบการณ และมความเชยวชาญเฉพาะดานไดมงเนนไปในเรองทตนเองถนด ซงจะเปนผลดท าใหมความมนคงในอนาคตมากกวาทจะปฏบตงานในสายงานทตนเองไมถนดหรอเชยวชาญ และควรปรบปรงระยะเวลาของการท าผลงานทางวชาการ มความยดหยนเพอเปนการสนบสนนและสงเสรมใหท าผลงานวจยอยางแทจรง อาจารยจะไดไมตองกงวลกบระยะเวลาของการสงผลงานทงนเพอมใหกระทบตอเวลาในการเรยนการสอนซงจะท าใหอาจารยไดแบงเวลาส าหรบชวตการท างานและสวนตวอยางเหมาะสมการจดโครงการเพอแบงปนความรรวมกนระหวางมหาวทยาลยและสวนงานเปนการสรางความมนคงในระยะยาวตอพนกงานสายวชาการทจะไดใชประสบการณทมมาทงหมดไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกนและสดทายความมนคงเมอพนวยท างานควรมเงนกอนไวใชจายในการด ารงชพ ดงนนมหาวทยาลยควรมกองทนส ารองเลยงชพ ส าหรบพนกงานเมอลาออกหรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ อยางไรกตาม รศ.ดร. สมตร สวรรณ อาจารยมหาวทยาลยเกษตรศาสตร แสดงความเหนโดยได กลาววา “…การขยายสญญาจางในแตละครง เชน เรม 1, 6, 10 ป และยาวถงอาย 60 ป” ผมขอเปลยนแปลงในขอน เนองจากมหาวทยาลยเกษตรศาสตรใชสญญาจาง 1 ป แลวยาวถงอาย 60 ป เหตทเราไมใชสญญาจางแบบสน เนองจากการใชสญญาจางแบบสนกอใหเกดความไมมนคงอยางมากในการท างาน สวนบคคลทท างานไมด มหาวทยาลยมระบบในการประเมนออกจากงานไดในระหวางสญญา ส าหรบพนกงานมหาวทยาลยเกษตรศาสตรนนหากมผลการประเมนต ากวาเกณฑ 2 ครงตดตอกนภายใน 2 ป มหาวทยาลยจะยกเลกสญญาจางทนท และก าหนดเงอนไขวาตองไดต าแหนงทางวชาการเปนผ ชวยศาสตราจารยภายใน 7 ป และเลอนเปนรองศาสตราจารยภายในระยะเวลาทก าหนด การด าเนนการดงกลาวเปนลกษณะของการสรางเงอนไขใหออกภายใตสญญาจางระยะยาว แตผบรหารสวนใหญเหนชอบกบสญญาจางระยะสน ผมจงขอเสนอแนะใหแกในขอนเปนสญญาระยะยาวจาก 1 ป แลวยาวถงอาย 60 ป โดยมการประเมนผลการปฏบตงานออกไดในระหวางป…”

จะเหนไดวา อาจมอกหลายวธการทจะชวยท าใหพนกงานมหาวทยาลยไดรบความมนคงในระยะยาวได ซงผบรหารมหาวทยาลยสามารถก าหนดนโยบาย แผนการด าเนนการตางๆ เพอเปนการชวยเหลอใหพนกงานมความมนคงตลอดระยะเวลาทปฏบตงานกบมหาวทยาลย และเมอ

288

พนกงานพนสภาพจากการเปนพนกงานของมหาวทยาลย ควรวางแนวทางใหพนกงานไดมทางเลอกทเปนประโยชนทสดทงตอตนเอง ครอบครว และองคกร ซงสอดคลองกบ ค ากลาว ของ คณปราณต กลนสงข กองทรพยากรบคคล จากมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศ แหงท 1 ดงทไดกลาววา “…มหาวทยาลย ควรม งเนนสวสดการทยดหยนซงเปนเรองทจ าเปนอยางยง เรองเงนชดเชย เพราะพนกงานบางคนเสยชวตกอนไดรบเงนชดเชย จงควรมการปรบปรงขอตกลงเรองเงนชดเชยทใหสมาชกในครอบครวผ เสยชวตไมล าบาก และอกประเดนส าคญคอ พนกงานตองการไดรบผลประโยชนทมากทสด โดยตองการสวสดการของขาราชการ แตตองการเงนเดอนแบบพนกงานมหาวทยาลย ซงผบรหารมหาวทยาลย ควรเสนอวาหากทกคนเรยกรองเชนน ผบรหารมแนวทางใหเลอก 2 แนวทาง ไดแก การด าเนนสญญาระยะสนกบพนกงาน เมอครบอายสญญาแลวจะไมเกยวของกนอกเลย หรออกทางเลอกหนงคอ การก าหนดสวสดการทพอชวยกนไดแลวเราอยดวยกนไปนานๆ ดแลทงปฏบตงานอย และเมอ เสยชวต หรอลาออก กยงมสวสดการบางอยางดแลตอเนองได ซงประการนตองก าหนดเปนแนวทางในการปฏบตไวใหชดเจน,. สรป ดานความมนคงระยะยาว เปนสวสดการประเภทการจางงาน การตอสญญาจางทควรมความยดหยนอยางเหมาะสม รวมถงการพจารณาจางงานผทพนวยเกษยณไปแลวใหท างานตอไปไดในระยะสนๆ และการดแลเรองคาครองชพหลงวยเกษยณ ใหพนกงานไดรบเงนชดเชย หรอเงนชวยเหลอ เมอขาดรายไดไมไดท างานตอไปแลว 2. เงอนไขของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2.1 เงอนไขดานนโยบาย การจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐนน จ าเปนอยางยงทจะตองมการก าหนดนโยบายอยางชดเจน และครอบคลมทกดานทเกยวของ เพราะนโยบายมความส าคญเปนอยางมากตอการด าเนน ดงน 2.1.1 นโยบายดานการจดการ สถาบนอดมศกษาแตละแหงจ าเปนตองมการวางแผนอตราก าลงคน ซงจะตองสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมายของสถาบนนน ผบรหารสถาบนตองมกลยทธในการทจะสรรหา คดเลอก บคลากรทมทกษะความรความสามารถและทกษะตามทตองการ ทงนเพอประสทธภาพแหงการท างาน และมระบบจงใจ มสวสดการทเหมาะสมเพอจงใจใหคนรนใหม ๆ เขาสสถาบนและใชขอมลทมอยเปนตวก าหนดจ านวนความตองการก าลงคนมากนอยเพยงใด พรอมกบมกลยทธในการสรรหา คดเลอกใหมความสามารถสอดคลองกบภาระ

289

งานทรบผดชอบอยางชดเจน พรอมท งมวธดแลรกษาบคลากรใหปฏบตงานกบสถาบนนานๆ ประหยดงบการสรรหาใหม และไมเสยเวลา เพราะทรพยากรบคคลในสถาบนอดมศกษาเปนปจจยส าคญ ทสงผลตอความส าเรจและความกาวหนาของสถาบนจงควรปรบใชก าลงคนทมอยใหเหมาะสมเพอใหเกดประโยชนและคมคาสงสด ซงจะสงผลดในระยะยาว ดงทผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ไดอธบายใหฟง เมอวนท 27 กรกฎาคม 2559 ดงทไดกลาววา

“…ชวตของพนกงานสายวชาการอยางเราจะมความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพไดนน ตวแปรส าคญ คอนโยบายของมหาวทยาลยทชดเจนทจะก าหนดในเรองอตราก าลงของพนกงานไดอยางเหมาะสม และเพยงพอตอภาระงานทรบผดชอบ หากมคนท างานนอยไป แตปรมาณงานมาก งานกจะโหลดมากเกนไป คณภาพชวตในการท างานของอาจารยจะไมคอยด…”

อยางไรกตาม การก าหนดนโยบาย จ าเปนตองออกมาจากฝายบรหารอาจจะเปนปจจย

ภายในสถาบน คอความตองการก าลงพลเพมขน เพอใหเหมาะกบภาระงานทรบผดชอบ หรอปจจยภายนอก คอ จากสภาพหรอสภาวะทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง และนโยบายทางดานการจดสถาบนการศกษาของภาครฐดวยประกอบกน การลดอตราก าลงพลของหนวยงานใดหนวยหนงกได เพอใหบรรลเปาหมายองคกรรวมกน ผบรหารจะก าหนดนโยบายตางๆ ใหทกฝายถอปฏบต เพอใหบรรลเปาหมายของสถาบน เชน นโยบายดานความตองการใหพนกงานสายวชาการมความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ นโยบายดานความยตธรรม การปฏบตอยางเทาเทยมเสมอภาคทกคน นโยบายดานคณภาพชวตการท างาน นโยบายดานสทธประโยชน นโยบายดานระบบการจางงาน และการจายคาตอบแทน อยางไรกดการก าหนดนโยบายตาง ๆ ยอมตองการใหเปนไปตามวสยทศนทวางไว และตองปฏบตตามภารกจของแตละนโยบายซงตองค านงถงความตองการของมนษย ตามทฤษฎความตองการของ ERG (Alderfe, (1969) ม 3 ระดบทมนษยมความตองการทจะด ารงชวต หรอความตองการทจะคงอย (Existence:E) เปนความตองการทจะอยในสงคมดวยดมปจจยอ านวยความสะดวกในการท างาน มความตองการดานความสมพนธ (Relatedness:R) เปนความตองการผกพนกบผอนในการท างานไดรบการยอมรบรวมรบรและแบงปนรสกสมพนธดตอกน และความตองการดานความเจรญเตบโต (Growth:G) เปนความตองการทจะเจรญกาวหนาในการท างานอยางทมเท ดงนน การก าหนดโนบายมความส าคญ เมอลงมอปฏบตแลวจะตองเกดผลดกบสวนรวมในทกๆดาน

290

เชนเดยวกบผใหขอมลหลกอกทานหนง จากสวนงานทดแลดานความกาวหนาสายวชาการ สวนงานกองทนสวสดการ มหาวทยาลยเชยงใหม มความคดเหนเกยวกบ เรองของนโยบายวา นโยบายมความส าคญในการด าเนนภารกจตาง ๆ เพอน าไปสการบรรลเปาหมายของมหาวทยาลย การบรหารจดการทด เพอเพมศกยภาพของพนกงานสายวชาการ ทเปนก าลงส าคญในการชวยพฒนาผเรยนใหสามารถส าเรจการศกษาไดอยางมคณภาพ เพอเปนก าลงส าคญของสงคมตอไป ดงทผใหขอมลหลกทานหนง ดงทไดกลาววา

“...ปจจบนมหาวทยาลยทยอยกนออกนอกระบบอยางตอเนอง ปพ.ศ.255มหาวทยาลยของ

รฐทมชอเสยงเปนมหาวทยาลยขนาดใหญ กออกนอกระบบกน 5 แหง ทกคน คงพอไดทราบขาวน ผมคดวามนเปนการแขงขนกนทางดานการศกษากวาได ขณะนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ มประมาณ 22 แหงแลว ดงนนการแขงขนในเรอง การสรรหาคดเลอกบคลากร จงเปนปญหาใหญของมหาวทยาลย เพราะทกสถาบนตองการคนด คนเกงเขามาชวยพฒนาคณภาพและสรางชอเสยงใหสถาบน การจดสวสดการทเหนอกวา การจงใจมากกวา ยอมเปนตวดงดดผ ทมความสามารถสง ๆ เกง ๆ เขาไปท างานในมหาลยไดดกวา แตในเรองอตราคาจางคาตอบแทนกอาจจะยงเปนความลบไมอาจเปดเผยขอมลทแทจรง พนกงานสายวชาการทปฏบตงานเทานนทจะรวาเปนอยางไร แลวกเลอกไดวาตนเองเหมาะทจะไปอย ทใด ซงอาจารยของมหาวทยาลยของเรา เรากใหการดแลในระดบคอนขางดนะ มการเสนอผลงานทางวชาการไดตามระยะเวลาทก าหนดกจะไดรบผลตอบแทนตามระดบขน แตเรองสวสดการบางอยางกไมอาจไปเทยบเทาของขาราชการไดและกมการประเมนผลตอสญญาทไมโหดพนกงานอยตอไดในระยะยาวๆ...”

2.1.2 นโยบายดานการมสวนรวม คอ การใหโอกาสพนกงานไดมสวนรวมใน การเสนอความตองการ แสดงความคดเหน รวมตดสนใจ และเพอประโยชนสงสดควรใชวธส ารวจความตองการของพนกงาน เพอไดจดสวสดการใหตรงตามความตองการ ทงนวธการบรหารจดการอาจใหตวแทนพนกงานมหาวทยาลยเขามามสวนรวมในการใหขอมลเพอก าหนดนโยบายดานการจดสวสดการ ทพนกงานตองการ เพอใหเกดการยอมรบในการปฏบตตามนโยบายโดยงาย ลดความขดแยงทอาจเกดขนได ดงค ากลาวของผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ดงทไดกลาววา

“…เกยวกบเรองตาง ๆ ทเปนผลมาจากบรหารจดการตามนโยบายของมหาวทยาลย มาจากคณะกรรมการบรหาร และผบรหาร ในบางเรองกมการใหพนกงานมสวนรวมดวย แตบางเรอง

291

กเปนการก าหนดประกาศใชเลย เวลาจะท าอะไร แกปญหาอะไร นาจะมการสอบถามความคดเหนวา พนกงานอยางเราตองการอะไรในชวตการท างาน นาจะมนโยบายทชดเจน ตรงไปตรงมา…” อยางไรกตาม ก าหนดนโยบาย วตถประสงค รวมทงการด าเนนงานดานการจดสวสดการจ าเปนตองก าหนดขนเปนนโยบาย และทส าคญตองค านงวาการจดสวสดการนนจดขนเพอใหบคลากรมขวญและก าลงใจทด และตองมแนวทางหลกการของสวสดการซงจะเปนแนวทางการก าหนดวตถประสงคนโยบาย เปาหมาย และการด าเนนงานดานสวสดการ ทงเพอแกไขปญหาทเกดขนและเพอปองกนมใหเกดปญหาตามมา

2.1.3 นโยบายดานการจดการอาคารสถานท เปนสวสดการทชวยเหลอ ดานคาครองชพใหแกอาจารย ปจจบนบานพกอาจารย ดเกาทรดโทรมไมนาอย อาจารยทพกอาศยขาดสขอนามยทด ผบรหารควรด าเนนการปรบปรงแกไขใหดดเหมาะสมกบพนกงานทจะใชประโยชนอยางมความสขกาย สบายใจ ควรก าหนดเปนนโยบาย ระยะสน และระยะยาวในการจดสรรงบประมาณส าหรบการปรบปรงเปนระยะอยางตอเนอง เพอคณภาพชวตการท างานทดของพนกงานในสถาบนการศกษาของรฐ ดงทไดกลาววา

“…ทกวนน งานสอนเยอะมาก อาจารยตองท าผลงานทางวชาการดวย อปกรณการท างาน

และทพกอาศยไมคอยพรอมเทาใดนก คอมครบแตไมคอยทนสมยอยากใหผบรหารสถาบนไดมการ สนบสนนสงเสรมคณภาพชวตการท างาน นาจะก าหนดออกเปนนโยบายดๆ ทเสรมสรางขวญและก าลงใจแกพนกงานมหาวทยาลยทกกล มจะไดเปนการเพมคณภาพการเรยนการสอนใหมประสทธภาพยงขน เพมคณภาพชวตการท างานใหพนกงาน ใหมความสขในการท างานใหมากขนกวาน…”

สรปไดวา นโยบาย เปนเงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนการจดสวสดการนนถอวาเปนภารกจอนยงใหญขององคการ ซงจะตองด าเนนการโดยก าหนดไวเปนนโยบาย และมแผนปฏบตอยางตอเนอง โดยค านงถงภาวะเศรษฐกจและสงคม ตลอดจนการแขงขนกบองคการอนๆ โดยใหมรปแบบการจดสวสดการทดมความสอดคลองกบความตองการของบคลากรและมความเหมาะสมกบหนวยงานทจดสวสดการส าหรบบคลากรจะตองค านงถงความจ าเปนและความเหมาะสมในการจดสวสดการทจดนนตองมความสอดคลองกบความตองการ

292

ของบคลากรและพอเหมาะกบงบประมาณอนเปนตนทนในการบรหารจดการดานสวสดการตองใหบรการอยางทวถงอยางเสมอภาค 2.2 เงอนไขดานผบรหาร การปฏรปการศกษาเพอมงใหเกดคณภาพในทกๆดานโดยมงหวงใหมการจดการศกษาไดพฒนาทงระบบ ดงนน บคคลทมความส าคญอยางยงทจะท าใหเกดการเปลยนแปลงดงกลาวได คอ บทบาทของผบรหารเปนสงส าคญทจะกระตน สงเสรมใหการบรหารงานภายในทกอยางด าเนนไปอยางมประสทธภาพและประสบความส าเรจตามวตถประสงคนน เชน ตองมลกษะทเปนผน าดานการน าเทคโนโลยมาใชในการจดการ น าแนวคดใหมในการบรหารทรพยากรมนษย ทองคกรควรยดถอ 4 ประการ ของ ชชย สมทธไกร (2552) การเนนคณคาของบคลากร ค านงพงศกดศรความเปนมนษย และความตองการของบคลากรเปนส าคญ การมสวนรวมของฝายบรหารในการบรหารทรพยากรมนษย การเนนการท างานเชงรกและการมวสยทศน และการเนนแนวคดแบบระบบมาใชในการบรหารบคลากรดวย ตองตระหนกวา การใชทรพยากรมนษยเปนการลงทนทส าคญทสดขององคกรในอนาคต พรอมทงมวธการทจะบรหารด าเนนการธ ารงรกษาบคลากรและพฒนาใหอยกบองคกรใหนานทสด พรอมดวยสงเสรมใหมคณภาพชวตทดในการท างาน ตองเปนผน าในการพฒนาวชาการ เปนผประสานความรวมมอกบชมชน ผน าในการบรหารงานแบบประชาธปไตย โดยรวมกนท างานเปนทม และสงเสรมใหทกคนมสวนรวมอยางแขงขน เปนผน าในการบรหารคณภาพ โดยใหทกคนมสวนรวมคด รวมตดสนใจ ลงมอท าและรบผดชอบรวมกน รวมทง เปนผสรางขวญและก าลงใจแกบคลากรเพอใหเกดการเปลยนแปลง เปนผน าในการจดหางบประมาณ เพอสนบสนนการพฒนาคณภาพการรวมกน การสรางแรงจงใจในการท างานของบคลากรไมวาจะเปนในเรองของ คาจางเงนเดอน คาตอบแทน สวสดการ และสทธประโยชนตาง ๆ เพอสงเสรมใหบคลากรมคณภาพชวตทดกนดอยดมความมนคงเจรญกาวหนาในอาชพการงาน เปนการสรางแรงจงใจใหบคลากรปฏบตงานอยางมความสขและรสกปลอดภยในชวตและทรพยสน

องคประกอบทส าคญของผบรหารไดแก การมภาวะผน า ผทมภาวะผน านนจะสามารถ

จงใจผคนใหเตมใจรวมมอ สามารถบรหารผคนไดอยางมประสทธภาพ ความมเมตตาธรรม ผทไมมอคตหรอรกตอบคคลใดๆ ไมใชความเปนสวนตวในการตดสน รจกเสยสละผลประโยชนสวนตวเพอสวนรวมได และตองอยบนพนฐานของเหตผลและความถกตอง ตองมความชดเจน มความเปนธรรม และตดสนใจแกไขปญหาจากพนฐานเพอความถกตอง รวมทงยงตองเปนนกคด นกวเคราะห มความคดสรางสรรค สามารถวเคราะหสถานการณตางๆไดอยางมประสทธภาพ มความสามารถใน

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9A%E0%B8%B8%E0%B8%84%E0%B8%84%E0%B8%A5

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%B0%E0%B8%AB%E0%B9%8C

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B9%8C

293

การคาดการณในอนาคต สามารถ ก าหนดวสยทศน มมมมองทมองเหนอนาคตวาจะเปนอยางไรจากความรทสะสมมาอยางยาวนานและมมมมองทดในทกๆดาน มทกษะหลายดาน ตองมความสามารถในการคด วเคราะห การตดสนใจ การจดการทด และรจกบรหารสวนตางๆ และเปนผพฒนาตนเองตอเนองสม าเสมอมความ รอบรและมขอมลททนสมย ตองมการตดสนใจจงตองมความรใหมๆเพอตดสนใจในการบรหาร หรอ ตดสนใจในหลายๆดานรและเขาใจบทบาทหนาท รจ กบทบาทหนาทของตนเองดแลหนาทของตนเองอยางเหมาะสมไมกาวกายงานทตนไมไดรบผดชอบ กลาตดสนใจ กลาทจะท าตดสนปญหาไดอยางมนคง ไมลงเลในความคด พรอมทงมทกษะ มยทธวธและเทคนค มทกษะและวธการทเหมาะสม รวดเรว และถกตองในการตดสนใจในแตละเรอง มมนษยสมพนธทด นกบรหารมออาชพจะตองเปนผทมมนษยสมพนธทดกบทกคนทงเจานาย ลกนอง เพอน และบคคลทวไปการทพนกงานจะไดรบสวสดการทพงปรารถนานน ยอมตองอาศยพลงอ านาจของผบรหารและก าลงงบประมาณของมหาวทยาลยเปนส าคญ ประกอบรวมกน อกท งถาจะใหสวสดการทจดสรรออกมานนตรงตามความตองการและบรรเทาความเดอดรอนของพนกงานใหมากทสด กควรมาจากการใหพนกงานผรบบรการไดมโอกาสมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเสนอความตองการ เพอการกนดอยด(well-being)ของพนกงานนนเอง ซงการจดสวสดการนอกเหนอกวากฎหมายก าหนด จะสรางความพงพอใจแกพนกงานและท าใหเกดความสขในการท างานอยางเตมใจ พอใจทจะท างานอยางทมเทเพอใหตนเองไดรบสวสดการนนตลอดไป

อยางไรกตาม มหาวทยาลยเปนสถานศกษาทจดการศกษาระดบอดมศกษาในดานวชาการ

และวชาชพขนสง หลากหลายสาขาวชา รวมทงการท าวจยและใหบรการทางวชาการแกสงคม มหาวทยาลยจงตองมระบบธรรมาภบาลในการด าเนนการ การจดการ และการควบคมดแลตางๆ ทงดานการบรหารจดการ ทวไป การบรหารวชาการ การบรหารงานบคลากร บรหารงบประมาณและทรพยสน และมการก ากบตรวจสอบโดยกลไกภายในมหาวทยาลยอยางมประสทธภาพ (สถาบนคลงสมองแหงชาต, 2552, หนา 2) ซงภายใตกรอบแผนอดมศกษาระยะยาว 15 ป ฉบบท 2 (พ.ศ. 2551-2565) ระบวา “ ธรรมาภบาลและการบรหารจดการ (Governance and Management) เปนปจจยส าคญทมผล กระทบโดยตรงตอการพฒนามหาวทยาลยและอดมศกษาในภาพรวม กลาวคอหากสถาบนอดม ศกษามกลไกการก าหนดทศทางทดและกาวหนา พรอมกบการขบเคลอนโดยการบรหารงานทม ประสทธภาพแลวภารกจของมหาวทยาลยกส าเรจลลวงไปได บทบาทและความรบผดชอบขององคกร สงสดการน าหลกธรรมาภบาลมาปฏบต จงเปนเรองส าคญยงทจะตองท าอยางจรงจงและมงมนเพอใหเปนไปตามกลไกลและภายใต พระราชบญญตมหาวทยาลยแตละแหง

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%95

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3

https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88

294

ซงความส าคญทจะมแนวปฏบตทดไดนน ขนอยกบความรวมมอของพนกงานและความสามารถในการบรหารจดการของผบรหารมหาวทยาลยนน ๆ ดงค าใหสมภาษณของ ผใหขอมลหลกทานหนง จาก งานบรหารงานบคคลมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ เมอวนท 7 สงหาคม 2559 ไดใหความเหนในเรองของคณสมบตของผบรหารมหาวทยาลยและการบรหารจดการ ในประเดนของความเปนผน าทด จะสงผลตอความส าเรจในการบรหารงาน ดงทผใหสมภาษณไดกลาววา

“…การจดสวสดการทดใหแกพนกงานมหาวทยาลยนน ถาไดผบรหารทมวสยทศนด เกดปญหาอะไร กแจงใหผบรหารรบทราบ ถาผบรหารเขาใจ เหนใจ ยอมรบฟงความคดเหนของพนกงานกนาจะดทสดจะไดรวาพนกงานตองการอะไรในชวตการท างานอยางแทจรงอยากไดผบรหารทมภาวะผน าองคกรมความยตธรรมใหความเสมอภาคกบทกฝาย…” ส อดคล อ งกบ ค า ให ส ม ภ าษ ณ ของผ ให ข อ ม ลห ลก ท าน อ กท าน ห น ง จ ากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ เมอวนท 8 สงหาคม 2559 ใหขอคดเหนวาความเปนผน ามความส าคญตองมความสามารถในการสอสารท าใหผปฏบตเขาใจนโยบายเปาหมายไปในทศทางเดยวกนไดอยางชดเจนซงกลาววา

“…ทกวนนการเลอนต าแหนง มเปนพรรคเปนพวกดวย ไมคอยโปรงใสคะ ความยตธรรม ในการจดสวสดการใหพนกงานจะด าเนนการกาวหนาไดอยางไร หากถาผบรหารทสอสารไมชดเจนในเปาหมาย พนกงานเขาใจไมตรงกน และไมมอ านาจใดๆ เวลามปญหาไดแตรบสภาพ ดงนนอยากใหผบรหารรบทราบบางถงปญหาตาง ๆ หากผบรหารเกง แตไมรบรปญหา กเกงอยคนเดยว พนกงานทงองคกรละจะเปนอยางไร อยากใหเกดการเปลยนแปลง ผบรหารทมคณธรรมมความเปนผน า จะท าใหสถาบนมความเจรญกาวหนามากขน...”

จะเหนไดวา จากการแสดงความคดเหนของผใหขอมลหลกทงหมดผบรหารมความส าคญ

ตอการก าหนดนโยบาย การวางแผน การด าเนนการบรหารจดการของมหาวทยาลย รวมทงการ

แกปญหา ผบรหาร ควรตองมหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการ ในเรองของการด าเนนการ

ดานการจดสวสดการกเปนสวนหนงทผบรหารตองใหความส าคญมากเพราะเปนเรองทมผลตอการ

ปฏบตงานของบคลากรท งหมดภายในมหาวทยาลยโดยตรง ความตองการทจะท างานกบ

มหาวทยาลย หรอลาออกไปท างานทอน เพราะวาสวสดการเปนเรองทเกยวของกบชวตความเปนอย

295

ประจ าวนของบคลากรและครอบครว หากสวสดการดกจะเปนแรงจงใจใหบคลกรปฏบตงานดวย

ความสข มคณภาพชวตการท างานทด บคลากรกจะเกดความจงรกภกด และปรารถนาทจะ

ปฏบตงานอยตลอดไป และขณะเดยวกน หากขาดการดแลเอาใจใสบคลากรกจะไปท างานกบ

มหาวทยาลยทมความพรอมและมสวสดการทดกวา ดงนนเพอใหการด าเนนงานของมหาวทยาลย

เปนไปอยางมประสทธภาพและเพอใหเกดขวญก าลงใจในการปฏบตงาน รวมทงเปนการรกษาไว

ซงบคลากร ผบรหารตองแสวงปจจยทสงผลตอความตองการสวสดการและสทธประโยชน คดคน

รปแบบทเหมาะสมของสวสดการและสทธประโยชนทบคลากรมหาวทยาลยควรไดรบอยาง

เพยงพอและสามารถกระตนหรอจงใจใหบคลากรแสดงสมรรถนะของตนเองในการปฏบตงาน

อยางเตมก าลงความสามารถ โดยมความหวงวาความสขความสมหวงจะท าใหพนกงานเกดความพง

พอใจแลวจะสะทอนใหเหนถงความพยายามทเพมขนในการผลตผลงานของพนกงานและจะเกด

ประโยชนแกสถาบนมากขน

2.3 เงอนไขดานการสอสาร ในปจจบนนจ าเปนทจะตองพ งพาความกาวหนาของ

เทคโนโลยสมยใหมเขามาเปนเครองมอชวยในการท างาน ผบรหารระดบสงมการสอสารจาก

ระดบบนสระดบลางเพอใหผปฏบตไดรบทราบนโยบายทชดเจนและถกตองตรงกบความตองการ

เพอใหเกดการรบรอยางทวถงและปฏบตไดตรงตามเปาหมาย การสอสารทท าใหพนกงานไดรบร

ขอมลขาวสารตางๆทเปนประโยชนจากมหาวทยาลย การประชาสมพนธอยางถกตองและเชอถอได

ทวถงทกคนท าใหมหาวทยาลยสามารถด าเนนภารกจไปตามเปาหมายไดส าเรจ มหาวทยาลยควร

ปรบปรง การเพมชองทางการสอสารใหพนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆไดมากขน เชน การตด

ประกาศ โปสเตอร วารสาร การออกเสยงตามสาย การแจกใบปลว แผนพบ การจดอบรม การ

ประชม เปนตน จะเหนไดวาเทคโนโลยสารสนเทศชวยเพมประสทธภาพในการสอสารท าให ม

ความคลองตวและรวดเรวการสอสารทดสรางสมพนธภาพทดตอกนและใหมความพงพอใจในการ

รบรขอมลขาวสารนนเปนการสรางบรรยากาศการสอสารภายในองคกรทด

“…ทกวนน ยงมหลายคน ทไมเขาใจนโยบายในการจดสวสดการของผบรหารวนๆพวกเราท าแตงาน การสอสารไมชดเจนเลยคนหนงบอกอยาง อกคนบอกอยาง เขาใจอะไรไม ตรงกนเลย ปวดหวมาก บางทตองปลอยวาง พวกเราไดรบสวสดการอะไรบาง มากนอยเทาใด ถามใครกไมตรงกน ตองปรบปรงการสอสารในองคกรอยางดวน ควรใชเทคโนโลยสมยนมาเปนสอในการประชาสมพนธขาวสาร ท าแบบ

296

สองทางจะดมาก ผบรหารไมรหรอกวา พวกเราไมรไมเขาใจนโยบายของทานเพราะทานไมเคยสนใจมาถามไถเรา…”

นอกจาก น ย งสอดคลองกบความคดเหนของ ผ ให ขอมลหลกท านห น ง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ ไดใหความคดเหนวา การประชาสมพนธขาวสารขององคกร เปนเรองส าคญอยางยงเพอใหทกคนไดรบทราบเปนปจจบน ไดรเทาทนเหตการณตางๆ เพอประโยชนในการปฏบตภารกจตางๆ ยงถาเปนเรองเกยวกบสทธประโยชนของพนกงานดวยแลวยงตองมระบบการสอสารประชาสมพนธอยางถวถงและทนตอเหตการณดวย ดงทไดกลาววา

“…คนท างานอยางเรา มภาระหนาทตองรบผดชอบมากการสอน แตละวน ชวตการท างานรบเรง

แขงกบเวลามาก ทงการเตรยมขอมลวชาทจะท าการสอน การท าวจย นโยบายบางอยางกไมไดมความเขาใจอยางละเอยด อาจเปนเพราะมอปสรรคในชองทางการสอสาร ไมทวถงในแตละหนวยงานของมหาวทยาลยกเปนได จงท าใหพนกงานเขาใจไมตรงกน ทงๆ ทปจจบนน มเทคโนโลยไฮเทคเขามาชวยในการสอสารตงเยอะ แตระบบการสอในองคกรยงโบราณอย ขอมลทสงมาถงลาชา คอปรบเปลยนไปแลว เรามาทราบภายหลง ท าใหเกดความเขาใจในเรองเดมอย นาจะรบแกไขดวยการจดประชมชแจง การประกาศในเวบไซดของสถาบนจะเปนการเผยแพรขาวสารไดทอกทางหนง…”

การสอสารภายในมหาวทยาลยเปนองคประกอบส าคญในการใหขอมลในดานตาง ๆ โดยตรงตอบคลากรทปฏบตงานในมหาวทยาลย เชน ในเรองการรบรเรองสทธประโยชนของสวสดการของพนกงาน เปนตน เพราะการสอสารในมหาวทยาลยทดจะชวยสรางความเขาใจในนโยบายของผบรหาร และเปนสงเชอมความสมพนธระหวางบคลากรในมหาวทยาลย และเพอใหเกดประสทธภาพและความส าเรจในการด าเนนงานของมหาวทยาลย อยางไรกตาม เรองของการสอสารภายในองคกร มชองทางในการสอสารมากมายหลายวธ และในยคปจจบนเปนโลกแหงเทคโนโลยมความพรอมมากขน การสอสารกยงจะมประสทธภาพและรวดเรวอยางมาก ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากงานบรหารและทรพยากรบคคล สงกดบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเปนเลศแหงท 1 กลาววา

“...ถาจะพดถงเรองการสอสาร จากการท างานทมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศ แหงท 1 การสอสารทงภายในและภายนอกดมาก ทกเรองทนสอสารกนทวถงหมด ไมมการตกขาวยกเวนแตวา คนนนไมใสใจสนใจอะไรเลยจรงๆ กอาจจะรชา หรอรไมครบถวน มหา วทยาลยมระบบเทคโนโลยททนสมย ประกอบกบบคลากรทตองปรบตวใหทนตอเทคโนโลย คอตองพฒนาตนเอง

297

ใหทนเพอใชประโยชนจากสอนใหไดเตมท ถาจะพดถงการประชาสมพนธในเรองสทธประโยชนตางๆ ทพนกงานไดรบ หรอสวสดการตางๆ ทไดรบ เราชดเจนมากทงพนกงานมหาวทยาลย หรอขาราชการพลเรอนทท างานในมหาวทยาลย กองทรพยากรบคคลของมหาวทยาลยเปนศนยกลางประกาศ ประชาสมพนธ และตอบขอสงสยดพรอมอยแลว ประกอบกบทน แตละคณะกจะม หนวยงานบคคลของคณะเองทจะท าหนาทประกาศประชาสมพนธ หรอสอสารตางๆไดดมากคะ เรองน มหาวทยาลยของเราไมมปญหาคะ...”

ถงแมวา การสอสารในปจจบนจะพ งพาเทคโนโลยอนทนสมยเปนหลก มหาวทยาลยค านงถงผลการตอบรบดวย ของคณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร จะมระบบการประเมนผลเพอวดคณภาพของการสอสาร ภายในและภายนอก การสอสารใชแบบสองทาง มชองทางทจะท าใหผรบขาวสารไดรบรวดเรวทนตอเหตการณ และทส าคญ มวตถประสงคในการเผยแพร เพอประโยชนในการบรหารจดการ เพอใหขาวสารนนมความถกตองและชดเจน ไมซบซอนกสามารถเขาใจและปฏบตไดอยางถกตองตรงกน กจะชวยลดปญหาความขดแยงลงไปได ดงท ผใหขอมลทานหนง จากหนวยงานทรพยากรบคคล มหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ดงทไดกลาววา

“...การประชาสมพนธสอสารนน ทางคณะสงคมศาสตร และคณะมนษยศาสตร เราทวถงด

แตจะพดในระดบของมหาวทยาลยกไมมขอบกพรองอะไร เพราะบคลากรคนทมหนาท ในการสอสารประชาสมพนธตองปฏบตหนาทของตนไมใหบกพรอง ในขณะเดยวกนระบบเทคโนโลยททนสมยชวยใหเราท างานไดงายและรวดเรวขนแต เรากมระบบประเมนผลของงานอยางเขมงวด ดวย ท าใหผลของการท างานมประสทธภาพประสทธผลออกมาด หากพบความบกพรองกจะตองรบด าเนนการปรบปรงแกไขทนทคะ...”

อยางไรกตาม ผบรหารองคกรจ าเปนอยางยงทจะตองพฒนาประสทธภาพการสอสาร

ภายในองคกรเพอความส าเรจในการด าเนนงาน จงตองมระบบการสอสารภายในองคกรทมประสทธภาพ เพอกาวทนตอสถานการณและสภาวะสงคม เศรษฐกจ การเมอง การศกษา ทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว โดยน าเทคโนโลยการสอสารสมยใหมเขามาขบเคลอนภายใน

สรปไดวา การสอสารภายในองคกรทดน นทจะชวยสรางความเขาใจในนโยบายของผบรหาร และเปนสงเชอมความสมพนธระหวางบคลากรในมหาวทยาลยไดอยางดยง ทงนหากการ

298

สอสารภายในมความชดเจน กยงจะสงผลใหการปฏบตงานตามนโยบายเปนไปในทศทางเดยวกน บคลากรมหาวทยาลยเกดความพงพอใจ และเขาใจนโยบายไดอยางชดเจน และสงผลตอประสทธภาพ ในการท างาน ดงนน กระบวนการท างานขององคกรเพอใหบรรลเปาหมายจะตองท าใหการตดตอสอสารระหวางบคลากรในฝายตางๆ ทงภายใน และภายนอกเปนไปอยางคลองตว เพอใหเกดความเขาใจทตรงกนเกดความรวมมอ และการประสานงานอยางมประสทธภาพ 2.4. เงอนไขดานงบประมาณ เปนเงอนไขส าคญในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย มหาวทยาลยจ าเปนตองจดสรรงบประมาณทมากพอ และเพยงพอตอการด าเนนงาน เพราะการจดสวสดการจ าเปนทจะตองใชงบประมาณในการด าเนนการ งบประมาณเปนแผนงานส าหรบอนาคต ซงจะตองมการเขยนแผนและเรยบเรยงไวอยางมรปแบบทชดเจน และในลกษณะทสามารถวดได

การจดท างบประมาณสามารถท าไดหลายรปแบบ ขนกบมหาวทยาลยแตละมหาวทยาลย และระเบยบทใชก ากบซงอาจมการแยกงบประมาณเปนหมวดหมแตกตางกนได แตหลกการโดยทวไปจะคลายคลงกนตรงทการเขยนงบประมาณมกจะตองใหรายละเอยดอยางเพยงพอ ส าหรบการน ามาใชในกระบวนการบรหารจดการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา นอกจากน ยงตองมการเตรยมงบประมาณใหมความเพยงพอตามโครงสรางขององคกรดวย ดงค าใหสมภาษณของผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลย สงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ กลาววา

“…อยากใหจดสรรงบประมาณใหเพยงพอตอการจดสรรใหแตละงานหรอเพอสนบสนน

การพฒนาตนเองใหแกพนกงานโดยเฉพาะอยางยงเรองทนการศกษาตอทงในและตางประเทศ รวมทงการจดสงพนกงานไปอบรมเพอเพมความร ในหลกสตรตางๆทเกยวของกบหนาท หรอการเรยนการสอน อนจะเปนการเสรมสรางความกาวหนาในหนาทการงานใหแกพนกงานงบประมาณมความจ าเปนและส าคญมากในการจดสวสดการในระยะยาว…”

นอกจากน ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญไดใหความเหนสอดคลองกนในประเดนงบประมาณวา การด าเนนการใหไดส าเรจตามเปาหมายตองมการวางแผนเรองงบประมาณทเกยวของดวย มฉะนน การด าเนนการตาง ๆ จะไมอาจบรรลตามวตถประสงคไดเลยหากขาดเงนมาสนบสนน ดงทผใหสมภาษณไดกลาววา

299

“…งบประมาณทกวนนอาจมไมเพยงพอ คงมขอก าหนดและขอจ ากดเยอะตอการทจะด าเนนการตามแผนในบางเรองทตองใชเงนในระยะยาวและตอเนอง การจดสวสดการใหพนกงาน ตองค านงถงการใชงบประมาณในระยะยาว หากงบประมาณไมเพมขนหรอเปลยนแปลง การจดสงอ านวยความสะดวกตางๆ กจะเกดไมได อยากใหชวยจดการแกไขปรบปรง เรองนโดยดวน (ทมบรหารตองแกไข) ดอยางเรองของการจายคาต าแหนงทางวชาการ อาจารยไดเทาเดยวเทานน ไมเทากบขาราชการทไดสองเทา เพราะวางบประมาณรายไดมหาวทยาลยไมจดสรรใหเพยงพอ หรอเปลาไมร รอมหาวทยาลยออกนอกระบบ อาจมการเปลยนแปลงในทางทดขนคะ...”

อยางไรกตาม สถาบนอดมศกษาทไดรบงบประมาณสวนใหญจากรฐบาล จะตองบรหารจดการเรองงบประมาณใหเปนไปตามรายการทไดรบจดสรร และจดสรรการใชงบประมาณอยางเพยงพอ ทจะประกนคณภาพการศกษาไวได การจดสรรงบประมาณทดนนควรจะตองบรหารงานใหครบทงระบบ คอบรหารงานบคคลซงรวมถงการสรรหา การบรรจแตงตง การพนจากต าแหนง การไดรบสวสดการและสทธประโยชนเงนเดอน คาตอบแทน และการวางแผนก าลงคน การพฒนาบคลากร และอนๆ ทเกยวของกบระบบการบรหารงานบคคลท ง การบรหารงบประมาณและทรพยสน ซงรวมถงการวางแผน การจดสรร การจดหา และการใชทรพยากร โดยไดก าหนดระเบยบวธและกฎเกณฑตาง ๆ เกยวกบการจดหา การจดสรร และการใชทรพยากรท งจากงบประมาณแผนดน และเงนรายไดจากแหลงตางๆ รวมทง การบรหารวชาการ สภามหาวทยาลยมอ านาจในการการเปดสอนหลกสตร การจดต ง ยบเลก หนวยงานของมหาวทยาลย การพฒนากระบวนการประกนคณภาพการศกษา และการด าเนนการทางวชาการอนๆ

ดงนน งบประมาณจงมความส าคญทมหาวทยาลยตองน ามาบรหารวางแผนจดสรรเปน

คาใชจายตางๆ ในการบรหารด าเนนการภายในมหาวทยาลยใหเพยงพอ ซง ผใหขอมลหลกทานหนงจาก มหาวทยาลยสงขลานครนทร หาดใหญ ไดกลาวถงความส าคญของงบประมาณ ในประเดนทตองมพรอมและเพยงพอตอการจดสวสดการใหย งยน ดงทผใหสมภาษณไดกลาววา

“…พนกงานทเกง และมคณภาพ อาจจะพากนลาออกจากการท างานในสถาบนการศกษา

ในตางจงหวด และพยายามดนรน เพอไปท างานกบสถาบนในเมองใหญกนมากขน เพราะคนเรานนคดวา สวสดการในสถาบนการศกษาในเมองใหญๆ ดกวา ทเปนเชนน อาจารย คดวา ปญหานาจะมากการจดสรรงบประมาณทไมเพยงพอ ไมยตธรรม ไมเทาเทยมกน ท างานเหมอนๆกน แตพอตางพนทกลบไดรบเงนเดอนไมเทากน แลวคนเกงๆ ทไหนจะอยท างานตอสงผลใหตองคอยสรร

300

หาพนกงานใหมอยบอยๆ เคยเกงมความสามารถ จงมความตองการจะไปสอนทมหาวทยาลยขนาดใหญกวา ทมการจดสรรงบประมาณ ใหไดมากกวา คาตอบแทนสงกวา รวมถงสวสดการดกวา…”

งบประมาณทกลาวทมไมเพยงพอ จดสรรใหไดรบไมเทาเทยมกน กอใหเกดความไม

ยตธรรม สามารถแกปญหาดวยการวางแผนทงระยะสนและระยะยาว และมการส ารวจประเมนผลตดตามการใชงบในแตละเรองเพอใหเกดความคมคามากทสดเกดประโยชนสงสด เมอทกหนวยงานไดรบการจดสรรทเพยงพอกจะสามารถด าเนนการตาง ๆ ตามแผนงานไดอยางราบรน เกดความรสกเทาเทยมมความยตธรรมขน

จะเหนไดวางบประมาณเปนเงอนไขส าคญ ในการจดสวสดการของพนกงานใน

สถาบนอดมศกษาของรฐ เพราะการด าเนนงานตางๆ จ าเปนตองใชงบประมาณทเพยงพอ และควรไดรบอยางเหมาะสมเพยงพอตอการด าเนนการในเรองนน งบประมาณสามารถจดสรรไดหลายรปแบบขนอยกบมหาวทยาลยแตละแหงซงสามารถแบงแยกงบประมาณออกเปนหมวดหมแตกตางกนได การจดสวสดการของพนกงานสายวชาการจงควรจดใหแกพนกงานทกคนโดยเทาเทยม เพอใหพนกงานทกคนไดรบประโยชนอยางทวถง แมวาในรายละเอยดปลกยอยจะมการเนนสวสดการในบางดานแตกตางกนออกไปอาจจะตามสถานภาพ เพศ วยกตาม เพอใหมความเหมาะสมกบความตองการแตละต าแหนงงาน จงควรตองคงไวซงหลกแหงความเสมอภาคและความเทาเทยมโดยยดหลกความเสมอภาค ค านงถงประโยชนทไดรบวาคมคาในการจด ท งตอหนวยงานและตอตวบคคล และตรงตามเปาหมายเปนแรงจงใจใหเกดก าลงใจในการท างาน ตอบสนองความตองการของสมาชกและหนวยงานเกดประโยชนมากทสด งบประมาณ มสนบสนนเพยงพอมทนหมนเวยน และหลกแหงความยตธรรม ค านงถงผลทพนกงานไดรบยดถอหลกความยตธรรมในทกกรณ

สรป การบรหารจดการเรองงบประมาณมความส าคญและจ าเปนส าหรบการทจะท าให

โครงการตาง ๆ ของมหาวทยาลยบรรลวตถประสงคในการบรหารจดการใหส าเรจได โดยตองมการวางแผน ทงระยะสนและระยะยาว เพอจดสรรงบประมาณเปนไปอยางเพยงพอ ทวถง เทาเทยมและมความเปนธรรมตอผไดรบประโยชน

2.5. เงอนไขดานการมสวนรวมของพนกงาน ผ บรหารมหาวทยาลยทกระดบและ

บคลากรทกฝายควรมสวนรวมในการแสดงออกถงความตองการและความจ าเปนในการจดสรร

301

สวสดการและสทธประโยชนโดยมจดมงหมายรวมกน คอ การสรางแรงจงใจในการปฏบตงานของการใหความรวมมอ เปนการแสดงออกถง ความเตมใจของแตละบคคลในการชวยเหลอซงกนและกน และแสดงพฤตกรรมทแตละบคคลไดใหความรวมมอ เพอไปสเปาหมายเดยวกน พนกงานสายวชาการ มหนาท สอนใหความร คนควา ท าวจย และบรการใหความรทางวชาการแกชมชน และยงตองมภาวะผน าเปนบคคลทมสวนผลกดนใหเกดการพฒนางานดานตางๆใหไปในทศทางทเจ รญ กาวหน าย ง ขน ไป เชนการได ม ส วน รวมในการจด สวส ดก ารของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษา เปนอกภารกจทจะตองด าเนนการและสนบสนนเพอใหเกดการเปลยนแปลงในทางทดขนตอคณภาพชวตทดของบคลากรทกคนท างานอยรวมสถาบนเดยวกน ใหไดรบสงทดมคณคาและประโยชนสงสด

การพฒนาสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา จ าเปนตองมผน าทมความรความสามรถในการเสนอแนวทาง ขอเสนอแนะ การส ารวจขอมลเพอท าการเทยบเคยงเพอใหไดมาซงสงทดทสด จ าเปนตองพงพาบคลากรทมความเปนผน าสง ไมเพยงแตสถาบนตองมผบรหารทใหการสนบสนนเทานน การทบคลากรใหความรวมมอในกจกรรมตาง ๆ ของสถาบนมากเทาไรกจะสงผลใหบรรลวตถประสงคไดอยางดยงขนตามไปดวย ซงสอดคลองกบ การใหค าสมภาษณของผใหขอมลหลกอกทาน จากกองทรพยากรบคคล มหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ทกลาววา

“…พนกงานกส าคญนะ หากมแตผบรหารอยางเดยว ไมมพนกงานเลย องคกรจะเปน

อยางไร จะพฒนาไดเหรอ ในการจดสวสดการจ าเปนมากทตองมพนกงานเขามาชวยด าเนนงาน พนกงานนอกจากมความร ท างานเกงแลว ตองมความประพฤตดดวย ยงการด าเนนงานจดสวสดการใหแกพนกงาน เปนงานคอนขางหนก วนวายตองเจอกบคนจ านวนมาก พนกงานทจะเขามาท าตรงน ตองขยนอดทนท างานภายใตความกดดนได ทส าคญตองคดถงผ อนกอนตนเองดวย …”

เชนเดยวกบ ผใหขอมลอกทานหนง จากกองงานทรพยากรบคคล บณฑตวทยาลย จากมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศ แหงท 1 มความเหนไปในทศทางเดยวกน ในเรองของความรวมมอของพนกงานหรอตวแทนในการทจะมสวนปฏบตรวมในการประชม เสนอแนะขอคดเหน หรอประเดนขดแยงตางๆ หรอเปดโอกาสใหวพากษ วจารณ เพอใหไดขอสรปทพงพอใจตอกน ลดความขดแยงทจะเปนผลท าใหเกดความไมเสมอภาคกนได ดงทไดกลาววา

“…พนกงานเปนสวนประกอบส าคญในการจดสวสดการ เพราะพนกงานจะเขาใจพนกงานดวยกนเองวา พวกเขาตองการสงใดในชวตการท างาน พนกงานทจะเขามาชวยงานสวน

302

น จ าตองนสยด เขากบผ อนงาย มความอดทนสง ขยนและตงใจท างานตองชอบชวยเหลอผ อนและใหความรวมมอในการท างานเปนอยางด พนกงานตองมพฤตกรรมดนกอาจเกดปญหาและอปสรรคในการท างานแน…”

พนกงานสายวชาการเปนองคประกอบส าคญอยางหนง ในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย และ พนกงาน ตองมความรความสามารถ เชยวชาญในดานทเกยวของ รวมทงมพฤตกรรมทดตอองคกร ไดแก ใหความชวยเหลอ ค านงถงผอน อดทนอดกลน ส านกในหนาท และใหความรวมมอ เชน รบฟงเรองราว ใหขอเสนอแนะ แสดงความคดเหน อยางมเหตผล ยอมรบ รบฟง ปราศจากขอโตแยง การสอสารเผยแพรขอมลทถกตองไมบดเบอนความจรง ดงท ผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร หาดใหญ ไดกลาวถงความส าคญของการใหพนกงานมสวนรวม ดงทไดกลาววา

“…อยากใหผบรหารเปดโอกาสใหพวกเราไดแสดงความคดเหนบาง มาถามพวกเราบางวา

เราตองการอะไร อยากไดอะไรในชวตการท างาน นาจะใหพวกเรามสวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการพนกงาน พวกเรา คอ คนท างาน พวกเราอยากใหผบรหารเหนความส าคญพวกเราบาง …”

ดงจะเหนไดวา การมสวนรวมนนเปนการใหโอกาสในการตดสนใจชวยกนแกปญหาและก าหนดความตองการของตนเองและกลมไดอยางแทจรงรวมมอกนสรางแนวทางในการแกไขปญหารวมกน ประโยชนของการมสวนรวมทเหนไดอยางชดเจนคอ การลดปญหาความขดแยงทอาจมขนในกจกรรมนน ๆ ลงได และยงสามารถชวยสรางความสมพนธทดส าหรบทกฝาย

นอกจากน ผใหขอมลอกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ไดใหค าอธบายเรองการมสวนรวมวาจะน ามาซงความยตธรรมเสมอภาคกนได ถาเปดโอกาสใหทกคนไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนในเรองทเขาเกยวของโดยตรง ดงทไดกลาววา

“…อยากใหเพมการมสวนรวม เพอเปนการสรางความยตธรรมใหมขนตอบคลากรทก

ระดบโดยใหโอกาสในการแสดงความคดเหนอยางเทาเทยมกน ไมวาจะท างานระดบใด ไดเงนเดอนเทาใด กมสทธในการแสดงความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยางเสมอภาค ไมควรแบงชน คนท างานระดบสง หรอ ระดบลาง รวมทงในอนาคต ถาเปนไปไดอยากใหจดตงหนวยงาน

303

กลางเพอรบฟงความคดเหนของพนกงานเกยวกบความมนคง และโอกาสกาวหนาทางอาชพ โดยไมเปดเผยรายชอผแสดงความคดเหนเพอเปนการแกไขปญหาไดตรงจดและสนองความตองการของพนกงานไดอยางถกตองแทจรง…”

การจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐนน จ าเปนอยางยงทตองใหพนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ในการออกแบบสวสดการทจ าเปนตอการด ารงชวตการท างาน และตองมการพฒนารปแบบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐใหมความเหมาะสมตอสภาพสงคมเศรษฐกจ โดยค านงถงความเปนทองอนและวฒนธรรมของแตละมหาวทยาลยตนเอง เพอใหเกดการยอมรบและหวงแหนในสงทตนเองไดรวมคดรวมสราง กอใหเกดความรสกเปนเจาของรวมกนอกดวย

การจดสวสดการ ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย จากองคประกอบของรปแบบขางตน จะตองอาศยความเหมาะสม ความพรอม และความเปนไปไดจากทกสงทเกยวของ จากเงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการ ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย สอดคลองกบ ผใหขอมลอกทานหนง จากงานสวสดการ สวนงานกองทนสวสดการ ของมหาวทยาลยเชยงใหมเกยวกบการจดสวสดการ ดงทไดกลาววา

“…สวสดการของพนกงาน ททางสวนงานกองทนเราดแลน เปนนโยบายทผบรหารไดก าหนดไว และใหถอปฏบต แกพนกงานทกคน ใหไดรบความชวยเหลอ เมอ มความเดอดรอน ซงกมพนกงานบนกนบางพอสมควร ถงเรองสวสดการบางอยาง ควรปรบปรงใหตรงกบความตองการของพนกงาน เขากบยคสมย ขอนพวกเราทท าหนาทอ านวยการในเรองจดสวสดการ ใหเปนไปตามนโยบายของฝายบรหาร กรบรเหมอนกนวาอาจจะขามขนตอนของการเปดโอกาสใหพนกงานไดแสดงความคดเหนรวม การพจารณาความตองการของพนกงานเปนหลก ปญหากจะมเกดขนบาง ซงกไดน าเสนอทานผบรหารใหมการปรบแนวทางการจดสวสดการใหสอดคลองกบความตองการของพนกงานมากขนอยแตอยางไรกตาม การจดสวสดการกเพอวตถประสงค ตงใจใหเพอเปนการชวยเหลอ อ านวยความสะดวกและบรรเทาความเดอดรอนของพนกงานอยางแทจรง...”

ผใหขอมลหลกทานหนง จากกองทนสวสดการพนกงาน มหาวทยาลยเชยงใหม ไดเสรมค ากลาวของ นางสาววจราพร ตอตานา เจาหนาทสวสดการพนกงาน ในเรองของการเปดโอกาสใหพนกงานสายวชาการไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ความตองการสวสดการ และควรมการปรบปรงสวสดการตาง ๆ ใหตรงกบความตองการพนกงานและเขากบยคสมย ไมใชปฏบตตามนโยบายผบรหารทางเดยวเทานน ดงทไดกลาววา

304

“…อนทจรง หนวยงานเรากมการเสนอปรบรายการในการใหสวสดการอยบาง แตอาจจะไมไดมการประชาสมพนธไดอยางทวถง อาจเปนเพราะวา พนกงานผ ทไมตองการสวสดการในเรองนนๆ มนอยราย และไมไดใชประโยชนในเรองนน กอาจคดสรปเอาวาสวสดการนน ไมมประโยชน ควรมการยกเลก เปลยนแปลงเสยใหม ในทางกลบกบ ตวผมมความคดเหนวาถาจะปรบปรงรายการสวสดการทงหมดเลยตองใชเวลาในการน าเสนอวางแผน เรองการจดสรรงบประมาณดวย เพราะสวสดการเมอประกาศใชแลวตองยนยาวตลอดไปไมควรยกเลกเมอวนใดทงบประมาณไมมเพยงพอจะเกดปญหาไดเพราะมนจะกลายเปนนโยบายทไมเปนธรรมกบพนกงาน ในรนตอๆ ไป ครบ...” นอกจากน ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม เคยปรารภอยในเรอง การจดสวสดการทดดอยกวาขาราชการ ซงประเดนนหวหนางานกองทนสวสดการ ได อธบายเพมเตมวา ทางหนวยงานกก าลงจะรวบรวมปญหาเขาคณะกรรมการสวสดการเพอประชมปรกษาหารอกน ซงตองใชระยะเวลาพอสมควรในการแสดงความเหนชอบ และน าเสนอผบรหารอนมตเหนชอบหรอไมตอไป ในฐานะหวหนากองทนสวสดการกจะพยายามผลกดน และสนบสนนเพอใหเกดประโยชนสงสดอยแลว อยากใหเปนไปโดยความโปรงใส และเกดประโยชนตอพนกงานใหมากทสด สอดคลองกบ ค ากลาวของผใหขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ในวนทรวมสนทนากลม วนท 1 สงหาคม 2559 กลาววา

“...เรมตนทอาจารยทกคนเขามาเปนอาจารยประจ าท มหาวทยาลยแหงนทกคนผานการคดเลอก การสมภาษณอยางเขมขน ทศนคตทดตอสถาบน จรรยาบรรณทมตอวชาชพ ถกพจารณามาอยางพถพถน ดงนนในเรองของความรวมมอทกเรอง พนกงานสายวชาการ เรารวมดวยอยางยง ทงในเรองวชาการ กจกรรม และอทศตนเพอชมชน สงคม ปฏบตกนเปนประเพณของทนมาโดยตลอดอยางเตมใจ จะเหนไดวา มหาวทยาลยของเรา มการจดตงสภาพฒนาอาจารยดวย เราใชเปนสถานทใหความรกบอาจารยเพมเตมในเรองจรยธรรม การพฒนาตนเองเพอตนเอง เพอสถาบนและเพอสงคมประเทศชาตดวย ซงพวกเรากมความภาคภมใจทไดท าประโยชนเหลาน...”

ความคดเหนของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ทรวมสนทนากลม วนท 1 สงหาคม 2559 กลาวในประเดนของการจายคาตอบแทนวาของสถาบนมความ

305

เหมาะสมกบความรความสามารถของอาจารยแตละทาน เนองจากระบบการสรรหาคดเลอกอาจารย ตองท าตามระบบการสรรหาคดเลอก ดงทไดกลาววา

“...มหาวทยาลยฯ ของเราออกนอกระบบตงแตกอตงเลย ผลตอบแทนทพนกงานสาย

วชาการไดรบกอยในระดบดพอทพนกงานจะไมลาออกไปสอนทอน อาจเปนเพราะประการส าคญ เรองนโยบายการจางงานทเปนธรรม การจายคาตอบแทนทเหมาะสม และสวสดการทจงใจ ท าใหเราอย ดมความสขไมตองดนรนมากไป ภายในมหาวทยาลยแหงน คดวาการมงบประมาณทเพยงพอเปนเรองส าคญมาก...”

นอกจากน ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยเชยงใหม ไดใหความคดเหนในเรองการสรางความรวมมอของพนกงานไว ดงทไดกลาววา

“…การมสวนรวมเปนเรองทตองใหโอกาสกน อยากใหผบรหารเปดโอกาสใหพวกเราไดแสดงความคดเหนบาง มาถามพวกเราบางวา เราตองการอะไร อยากไดอะไรในชวตการท างาน นาจะใหพวกเรามสวนรวมในการแสดงความคดเหน ในบางเรอง เพอน าไปก าหนดเปนนโยบาย ในเรองเกยวกบการจดสวสดการพนกงาน พวกเรา คอ คนท างาน พวกเราอยากใหผบรหารเหนความส าคญพวกเราบาง …”

ซงสอดคลองกบความคดเหนของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากสวนงานกองทน

สวสดการมหาวทยาลยเชยงใหม เกยวกบความรวมมอของพนกงานสายวชาการ ดงน “…อยากพนกงานของทกหนวยงาน มสวนรวมแสดงความคดเหนในเรองท หนวยงาน

หรอเจาตวเขาเกยวของโดยตรงใหไดรบโอกาส เสนอความคดเหนออกเสยงรวมดวย ดเปนการเสมอภาค เปนประชาธปไตยด ของ มหาวทยาลยเรากมบางหนวยงานทรองขอ บางหนวยงานกปฏบตตามประกาศ ตามนโยบายไปเลย บางทกไดเสยงตอบรบจากพนกงานกลมทไมคอยพอใจเทาไหรนกกมบาง...”

จะเหนไดวา การจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐนน จ าเปนอยางยง

ทจะตองใหพนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ความตองการรวมออกแบบสวสดการทจ าเปนขนพนฐานและรวมกนเสนอแนวทางการพฒนารปแบบการจดสวสดการของพนกงานใน

306

สถาบนอมดศกษาของรฐทเหมาะสมกบสภาพทองถนของมหาวทยาลยตนเอง นอกจากนยงท าใหเกดความรสกเปนเจาของรปแบบการจดสวสดการดงกลาวอกดวย

6. เงอนไขดานความพรอมของมหาวทยาลย ส าหรบการบรหารจดการงาน

สวสดการในปจจบนควรมการส ารวจความตองการขอพนกงานในการรบสวสดการ เพอจดไดตรงกบความตองการของพนกงาน สวสดการนนจงจะมคณคาและมประโยชนตอผรบอยางแทจรง เปนขวญและก าลงใจใหพนกงานท างานทดขน ไมวาจะจดใหในรปของตวเงน หรอไมใชตวเงนกตาม มหาวทยาลยตองใหความส าคญ และมความพรอมในการด าเนนการ ในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐนน ในภาพรวมมงเนนใหพนกงานมคณภาพชวตในการท างานทด คณภาพชวตในการท างานทดยอมมาจากความพรอมของมหาวทยาลย สอดคลองกบ ผให ขอมลหลกทานหนง จากมหาวทยาลยทมวธปฏบตทดเลศแหงท 1 จงหวดนครปฐม ดงทไดกลาววา “…สภาพแวดลอมทมความรมรน อาคาร หองงาน ทมอากาศถายเทไดสะดวกด ท าใหพนกงานท างานไดเตมท ไมตองกงวลกบสภาพแวดลอมท รบกวนสมาธในการปฏบตงาน พนกงานมสขภาพด ไมปวย กจะชวยสงเสรม ตอการผลตผลงานใหกบองคกรไดมประสทธภาพขน อยางของมหาวทยาลยของเรามตนไมเยอะมากเปนระเบยบ อากาศกรมรน มาก ความปลอดภยกด พนกงานพอใจในสงแวดลอม ท าใหอยากมาท างานทกวน สงเสรมสขภาพทด สงแวดลอมบรรยากาศในสถานทท างานกเปนสวนหนงในการมสวสดการเหมอนกนนะ...” ตรงกบความคดเหนของ ผใหขอมลหลกอกทานหนง จากมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ไดกลาวถง นโยบายของมหาวทยาลย ใหความส าคญกบสวสดการหลายดานเชน สภาพแวดลอมบรรยากาศในการท างานทด ความปลอดภย ทอยแลวมความสขท าใหคณภาพชวตดสงผลใหผลงานออกมาดดวยโดยกลาวถง บรรยากาศภายในมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ดงทไดกลาววา “... อาจารย เปนขาราชการมากอน แลวมาเปลยนสถานะเปน พนกงานมหาวทยาลย เมอปทมหาวทยาลยทมวธปฏบตทเปนเลศแหงท 1 ออกนอกระบบ แตชวตความเปนอยกสขสบายดไมไดแยกวาเดม แมสถานะภาพเปลยนไป แตมหาวทยาลย กมอะไรมาชดเชยอยางไมดอยกวาตอนทเปนขาราชการ ความรสกทสมผสไดทท างานสอนทมหาวทยาลยแหงนกมความสขด ในเรองการใหผลตอบแทนดานตาง ๆ รวมถงดานสวสดการ ดวย สภาพสงคมการท างาน เพอรวมงาน

307

คอนขางสมบรณแบบ เพราะเราเปนมหาวทยาลยขนาดใหญ และมชอเสยง การบรหารจดการ ความมงคงของสถาบนมเพยงพอเกอบทกดาน ดงนน ๆ ปญหาตาง ๆ นาจะเปนเรอง ความตองการสวนบคคลทแตกตางกนมากกวา โดยภาพรวมๆ แลวกดอย เพราะนโยบายผบรหารทน ตองการใหพนกงานทกคนมความสขในการท างาน ตองการพฒนาคน อาจารย ใชชวตประจ าวนอย ท น มากกวาทบาน และมหาวทยาลยนกเปนอะไรทสนบสนนและอ านวยความสะดวกในการท างานมาก เชน มรถรบสง มทจอดรถ สโมสรกฬา ทพกอาจารย และอน ๆ อกมากตองดรายละเอยดปลกยอยในคมอสวสดการ จาก กองทรพยากรบคคล…”

สรปไดวา ความพรอมของมหาวทยาลย เปนเงอนไขส าคญอยางหนง ในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย เนองจากมหาวทยาลยทมความพรอมในทกดาน จะชวยสงเสรมและสนบสนนการจดสวสดการใหไดดกวามหาวทยาลยทมความขาดแคลน เชน งบประมาณ บคลากร สภาพแวดลอมทด เปนตน

จากขอมลทไดจากการวจยการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐในขนตอนท 1 และในขนตอนท 2 การศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ผวจยไดน าขอมลของขนตอนท1 และขนตอนท 2 และจากการสงเคราะหงานวจยทเกยวของรวมกบแนวคดทฤษฎในบทท 2 ไดองคประกอบของรปแบบการจดสวสดการ และเงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการส าหรบพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐดงตารางท 4.29 และตารางท 4.30

308

ตารางท 4.29 องคประกอบของรปแบบการจดสวสดการในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบ ประเทศไทย

องคประกอบ ขอคนพบ

1.ดานการปฏบตงานท มความกาวหนาในอาชพ

1.1 มงเนนสนบสนนและสงเสรมใหอาจารยเขาสต าแหนงทางวชาการเพมขนและพฒนาระบบการประเมนผลการปฏบตงานบคลากรของมหาวทยาลยเพอใหเพอ พนกงานทปฏบตงานไดรบความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการ มความกาวหนาในอาชพ

1.2 สนบสนนทนทางดานพฒนาอาจารยใหมการพฒนาอยางตอเนองเพอเพมพนความรทกษะความเชยวชาญในระดบทสงขน เปนการเพมศกยภาพตออาจารยและคณภาพของมหาวทยาลย

1.3 สงเสรมการฝกอบรบและพฒนาพนกงานสายวชาการใหเปนผมจรยธรรมจรรยาบรรณในอาชพเพอธ ารงรกษาไวซงเกยรตคณแหงอาชพอาจารย

1.4 จดโครงการพฒนางานวจย เพอใหคาตอบแทนเพมกบพนกงานสายวชาการเพอมงสการเปนมหาวทยาลยวจย โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมสนบสนนพนกงานสาย วชาการคณวฒปรญญาเอกสรางผลงานตามทมหาวทยาลยก าหนดและสามารถน าผลงานไป เสนอขอผลงานทางวชาการทสงขนได โดยไดรบคาตอบแทนพเศษ

1.5 การปรบปรงหลกเกณฑและวธการในการเสนอขอต าแหนงของสายวชาการให ความยดหยนในระยะเวลาการท าผลงานใหเหมาะสมกบภาระงานใหมากยงขน1.5

1.6 การจดโครงการใหรางวลกบผลงานวจยดเดนทสามารถน าไปปรบใชเปนประโยชนไดจรง

2. ดานสทธประโยชน ทมสวนรวม

2.1 พนกงานไดรบโอกาสในการตดสนใจดวยตนเองและการแสดงความคดเหนทมตอการไดรบสวสดการและสทธประโยชนตางๆของมหาวทยาลย

2.2 พนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวทางการปรบปรงสวสดการของมหาวทยาลยเพอใหมความเหมาะสมกบยคสมยและความตองการจ าเปนตามหลกแหงประโยชนของสวนรวมของคนสวนใหญใหไดรบประโยชนสงสด

309


องคประกอบ ขอคนพบ

2. ดานสทธประโยชน ทมสวนรวม

2.3 การไดรบเครองราชอสรยาภรณ พนกงานมหาวทยาลยมสทธเสนอขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ตามบญช 18

2.4 พนกงานมหาวทยาลยมสทธเขารวมในกจกรรมของมหาวทยาลยในฐานะทปฏบตงานกบมหาวทยาลย

2.5 พนกงานมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการและสทธประโยชนตาง ๆของมหาวทยาลย

2.6 พนกงานมสวนรวมในการเลอกทจะรบสทธประโยชนจากการบรการตางๆ ของมหาวทยาลยไดตามความประสงคของตนเอง

3. ดานระบบสญญาจางทมนคง

3.1 การขยายอายสญญาจางในแตละครง เชน เรม 1, 6, 10 ป และยาวถงอาย 60 ป เพอใหมระยะการท างานนานขน

3.2 การประเมนผลการปฏบตงานมความเปนธรรมและมหลกเกณฑในการพจารณาทมมาตรฐานสามารถตรวจสอบได มคณะกรรมการตรวจสอบผลงาน

3.4 การตอสญญาจางพนกงานสายวชาการ โดยการน าผลงานทางวชาการ ภาระงานสอนและผลงานการใหบรการวชาการแกชมชนสงคมมาประเมนผลในการพจารณา ตอสญญาจาง

3.5 การตอสญญาจางพนกงานสายวชาการ โดยการน าผลงานทางวชาการ ภาระงานสอนและผลงานการใหบรการวชาการแกชมชนสงคมมาประเมนผลในการพจารณา ตอสญญาจาง

3.6 มหาวทยาลย ควรท าสญญาจางแบบระยะยาวถาวร กบผทด ารงต าแหนงทางวชาการอยแลว ใหสามารถจางไดตลอดไปถงอาย 60 ป โดยไมตองตอสญญาแตละชวง

3.7 การตอสญญาจางควรมการยดหยน ขยายระยะเวลาตามความเหมาะสมเพอใหอาจารย มเวลาสอนท าและเวลาท าวจย พรอมท งสามารถบรการทางวชาการแกชมชนสงคมอยางสมดลกบชวตประจ าวน

310


องคประกอบ ขอคนพบ 4. ดานระบบคาตอบแทนทเทาเทยม

4.1 มหาวทยาลยใหคาตอบแทนพนกงานสายวชาการตามความร ความสามารถ และไมต ากวาฐานของระดบวฒการศกษา ตามหลกความเหมาะสมของคาจาง

4.2 มหาวทยาลยก าหนดคาตอบแทนทจงใจ ท าใหมโอกาสเชญชวนใหมผทมความร ความสามารถสง สนใจทจะเขามาปฏบตงานกบมหาวทยาลย ตามหลกแหงการจงใจ

4.3 การจายคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการเปนการจายเพมเตมใหแกพนกงานทด ารงต าแหนงทางวชาการไมถอเปนเงนเดอนหรอคาจาง

4.4 มหาวทยาลยใหคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ เทากบ เงนคาประจ าต าแหนงทางวชาการทไดรบ ซงอาจเปลยนแปลง หรอยกเลกการจายคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการได ตามความเหมาะสมกบศกยภาพดานการเงนของมหาวทยาลย

4.5 มหาวทยาลยมการจดท าโครงการวชาการ ส าหรบพนกงานสายวชาการเพอเปน การพฒนาศกยภาพและเปนโอกาสสรางความกาวหนาในอาชพอาจารยโดยมทนในการท าวจย และมคาตอบแทนในการสรางผลงานวจยดเดน

4.6 มหาวทยาลยมการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทนและพฒนาระบบการบรหารคาตอบแทนทเหมาะสม และยตธรรมเปนทยอมรบของพนกงาน มหาวทยาลย และสามารถแขงขนได เมอเทยบเคยงกบมหาวทยาลยชนน าอนๆ

4.7 มการพจารณาระบบบรหารคาตอบแทน และสวสดการเพอจงใจบคลากรและการทบทวนหลกเกณฑและวธการเลอนเงนขนเดอนของพนกงานมหาวทยาลยใหมความ สอดคลองกนกบผลงาน และความรความสามารถรายบคคล

5. ดานสวสดการทครอบคลม

5.1 รปแบบสวสดการทอ านวยความสะดวกดานการรกษาพยาบาลตอครอบครวของพนกงาน เชน การมสวนรวมในการจายเพมตามแผนการประกนสขภาพ ทครอบครวสามารถเลอกจายรวมได จากฐานสทธทพนกงานมหาวทยาลยไดรบ

5.2 มกองทนสวสดการทางวชาการและกองทนวจยและสรางสรรค เพอเปนแหลงเงนททนทใหการสนบสนนการวจยของพนกงานสายวชาการ 5.3 การรกษาพยาบาลทดแลบคคลในครอบครวพนกงาน ไดแก บดา มารดา บตร และค สมรส (ใหสทธในการเบกคารกษาพยาบาล) 5.4 สวสดการในการใชสทธเลอกสถานพยาบาลหลก และการไดสทธไดรบการสงตอไปรกษายงสถานพยาบาลอนทดแลตอเนองโดยไมเบกคารกษาพยาบาลไดคงเดม

5.5 สวสดการในการใชสทธรกษา และการใหบรการทครอบคลมเรองสขภาพตางๆ เชนปองกนโรค บรการแพทยแผนไทยสรางเสรมสขภาพ

311

ตารางท 4.29 (ตอ) องคประกอบ ขอคนพบ


5.6 กองทนส ารองเลยงชพมหาวทยาลย มวตถประสงคเพอสงเสรมใหสมาชกมการออม ทรพยเปนสวสดการและหลกประกนส าหรบพนกงานและครอบครว เมอพนกงานตาย ทพพลภาพ เกษยณอาย ออกจากงาน หรอลาออกจากกองทน จะไดรบเงนในสวนของ เงนสะสมพรอม และผลประโยชนในเงนสะสมตามระเบยบของกองทน

5.7 เงนชวยพเศษกรณพนกงานมหาวทยาลยถงแกกรรมมสทธไดรบเงนชวยพเศษ กรณพนกงานมหาวทยาลยถงแกกรรมขณะมสภาพเปนพนกงานมหาวทยาลยบคคลในครอบครว หรอผมสทธจะไดรบเงนสงเคราะหจากกองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลยดวย

5.8 การจดสวสดการทดตองครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคล เชนการประกนชวตแบบกลม รวมถงควรยดหยนแกกลมพนกงานทไดรบโดยค านงถงเพศ อาย สถานภาพสมรส

5.9 สวสดการเกยวกบการรกษาพยาบาลพนกงานมหาวทยาลย ใชสวสดการกองทน ประกนสงคม สวนทเกนสทธประกนสงคม สามารถใหเบกจายจากกองทนสวสดการฯ และบคคลในครอบครวได กรณจ าเปนตองใชสทธเกนสามารถจายรวมกบมหาวทยาลยไดตามสดสวนทก าหด

5.10 การไดรบเงนชดเชยเมอพนกงานมหาวทยาลยไดพนสภาพจากการเปนพนกงานของ มหาวทยาลยจะมสทธไดรบเงนชดเชย 1) ครบเกษยณอายงาน 2) ถกสงใหออกหรอ 3) ครบก าหนดระยะเวลาการจางตามสญญา (ตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ2541 (ฉบบท 3 พ.ศ. 2551) ม.118

6.ดาความมนคง ระยะยาว

6.1 สญญาจางเรมตนครงแรก ระยะ 6 ป และประเมนผลตอสญญา 10 ป ตอยาวถง 60 ป 6.2 มกองทนส ารองเลยงชพส าหรบพนกงานเมอลาออกหรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ ระเบยบขอบงคบของกองทน 6.3 สงเสรมการพฒนาบคลากรสายวชาการใหมคณวฒสง เพมจ านวนผด ารงต าแหนงทางวชาการ ในแตละสาขา เพอพฒนาตนเองและสถานะทางสงคม

6.4 การเขาสสงคมผสงอายท าใหเกดตนทนในการดแลสงขน การตอสญญาจางงานกบพนกงานสายวชาการทเกษยณอายแลวและยงเปนผทมความรความสามารถมสขภาพแขงแรงใหไดปฏบตงานตอโดยท าเปนสญญาจางระยะสน

312

ตารางท 4.29 (ตอ) องคประกอบ ขอคนพบ

6. ดานความมนคงระยะยาว

6.5 การจดภาระงานสอน หรองานวจยใหตรงกบศกยภาพของพนกงานสายวชาการ เพอ ประโยชนตอการสรางสมประสบการณสายตรงทเปนผมความร ประสบการณ และมความเชยวชาญเฉพาะดานโดยมงเนนไปในเรองทตนเองถนด ซงจะเปนผลดท าใหมความมนคงในอนาคตมากกวาทจะปฏบตงานในสายงานทตนเองไมถนดหรอเชยวชาญ 6.6 ระยะเวลาของการท าผลงานทางวชาการ มความยดหยนเพอเปนการสนบสนนและสงเสรมใหท าผลงานวจยอยางแทจรง อาจารยจะไดไมตองกงวลกบระยะเวลาของการสงผลงาน ทงนเพอมใหกระทบตอเวลาในการเรยนการสอนซงจะท าใหอาจารยไดแบงเวลาส าหรบชวตการท างานและสวนตวอยางเหมาะสม

6.7 การจดโครงการเพอแบงปนความรรวมกนระหวางมหาวทยาลยและสวนงานเปนการสรางความมนคงในระยะยาวตอพนกงานสายวชากรทจะไดใชประสบการณทมมาทงหมดไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน

313

ตารางท 4.30 เงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบ ประเทศไทย

เงอนไข ขอคนพบ

1. ดานนโยบาย

1.1 ก าหนดนโยบายการบรหารใชหลกการบรหารจดการองคกรทดภายใตหลก ธรรมาภบาลเพอการบรหารจดการมประสทธภาพประสทธผล 1.2 ก าหนดนโยบายดานการบรหารงานทรพยากรบคคลทชดเจน เชน นโยบาย การจางงาน การวางแผนอตรากลงคน นโยบายดานการจายคาตอบแทน การพฒนาบคลากรเพอความกาวหนาในอาชพ ตลอดจนถงการจายเงนคาชดเชยเมอลาออก เกษยณอาย 1.3 ก าหนดนโยบายดานการบรหารจดการสวสดการและสทธประโยชน จดตง คณะกรรมการก ากบดแลโดยเฉพาะ เพอพฒนาและสนบสนนสวสดการเพอสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตการท างานและคณภาพชวตครอบครวทดและมความผาสก 1.4 ก าหนดนโยบายการมสวนรวมแสดงความคดเหนและการเปดรบฟงความคดเหน ความ ตองการสวสดการ สทธประโยชนตาง ๆ เพอใหพนกงานมโอกาสรวมแสดงความคดเหนซง และเนนการสรางเครอขาย เพอระดมความคดเหน เพอประโยชนในการปรบปรงและพฒนาระบบสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย 1.5 นโยบายการสงเสรมและสนบสนนการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการใหม ความคลองตวรวดเรว การสงขาวสารขอมลเปนปจจบนทนตอการน าขอมลมาใชในการตดสนใจไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล 1.6 นโยบายการปรบปรงโครงสรางดานสทธประโยชนตางๆ เพอใหมความเทาเทยมเปนธรรมและสามารถเทยบเคยงและแขงขนกบมหาวทยาลยของชนน าได 1.7 ก าหนดนโยบายการประเมนผลการปฏบตงาน ดวยระบบการประเมนผลการปฏบตงานทสอดคลองกบภาระงานทงดานการสอน การท าวจย และการบรการวชาการแกชมชนสงคม 1.8 นโยบายดานการจดระบบกายภาพและสงแวดลอมใหนาอยเปนมหาวทยาลยสเขยว และมหนวยงานดานดแลระบบความปลอดภยภายในบรเวณมหาวทยาลยเพอความปลอดภยในชวตและทรพยสนของพนกงานมหาวทยาลย 1.9 นโยบายดานการทบทวนปรบปรงกฎระเบยบตางๆใหเอออ านวยความสะดวกใหบคลากร ท างานไดอยางมความสข

314

ตารางท 4.30 (ตอ) เงอนไข ขอคนพบ

2. ดานผบรหาร

2.1 บทบาทผบรหารในฐานะผน า ในการเปลยนแปลงและพฒนา การก าหนดวสยทศนมงพฒนาคนท งผเรยนและผสอน ก าหนดเปาหมายและวตถประสงคทางการบรหารการศกษาและการบรหารทรพยากรบคคล สรรหา พฒนา รกษาไว ใชประโยชน ดแลใหมคณภาพชวตในการท างานทด 2.2 พฒนาบคลากรสายวชาการสนบสนนใหท าผลงานทางวชาการเพ อให มความกาวหนาในสายอาชพ เพอใหมผด ารงต าแหนงทางวชาการมากขน 2.3 การบรหารจดการมหาวทยาลย ภายใตหลกธรรมาภบาล เพอการบรหารจดการทดเนนใหบคลากรทกคนในมหาวทยาลยรสกมสวนรวมหรอรสกเปนสวนหนงของมหาวทยาลย 2.4 ผบรหารมความตงใจมงมนทจะพฒนาแกไขขจดปญหาทเกยวของ และดแลการจดการดานสวสดการของพนกงานในมหาวทยาลยใหตรงกบความตองการเหมาะสมและเออประโยชนสงสดใหพนกงานมหาวทยาลยใหไดเพยงพอตอปจจยพนฐานของการด ารงชวต 2.5 มการเปดกวางเพอรบฟงความคดเหนและไมปดกนการวพากษวจารณของพนกงาน โดย ยอมรบในความตองการทแตกตางของแตละคนใหสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนอยางสรางสรรค 2.6 ผบรหารวเคราะหหาแนวทางและด าเนนการจดสวสดการรปแบบใหมๆทสอดคลองกบความตองการของบคลากรและสอดคลองกบนโยบายของมหาวทยาลย อยางตอเนอง และมการตดตามประเมนผลเพอปรบปรงใหเหมาะสมกบปจจบนตอไป

3.ดานการสอสาร ภายในองคกร

3.1 ผบรหารระดบสงมการสอสารจากระดบบนลงลางเพอใหผปฏบตงานไดรบทราบ นโยบายทชดเจน และถกตองตรงกบความตองการเกดการรบรอยางทวถงและปฏบตไดตรงตามเปาหมาย

3.2 มหาวทยาลยน าความกาวหนาทางเทคโนโลยสมยใหมเขามาชวยเพมประสทธภาพในการสอสารใหมความคลองตวเปนการเพมประสทธภาพในการบรหารการประชาสมพนธดานขาวสารใหพนกงานไดรบรไดอยางทวถงรวดเรวและทนตอ เหตการณ

3.3 มหาวทยาลยสงเสรมใหมการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศใหครอบคลมทงมหาวทยาลย พรอมทงจดหาเครองมอและอปกรณใหเพยงพอตอการใชงานในการปฏบตงานของทกหนวยงาน

315


เงอนไข ขอคนพบ 3.ดานการสอสาร ภายในองคกร

3.4 พฒนาระบบฐานขอมลตางๆ ใหมการเชอมโยงซงกนและกนสามารถน าขอมล สารสนเทศไปใชประโยชนรวมกนไดอยางมประสทธภาพ

3.5 มหาวทยาลยสงเสรมใหมการพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศใหครอบคลมทงมหาวทยาลย พรอมทงจดหาเครองมอและอปกรณใหเพยงพอตอการใชงานในการปฏบตงานของทกหนวยงาน

3.6 พฒนาระบบฐานขอมลตางๆ ใหมการเชอมโยงซงกนและกนสามารถน าขอมล สารสนเทศไปใชประโยชนรวมกนไดอยางมประสทธภาพ

4.ดานงบประมาณ

4.1 มหาวทยาลยมการบรหารงบประมาณใหเหมาะสมกบภารกจของมหาวทยาลยทกดาน ตามนโยบายและแผนงานของมหาวทยาลย

4.2 มหาวทยาลยมการวเคราะหจดสรรงบประมาณทกดานใหเพยงพอทงในระยะสนและระยะยาวเพอการบรหารจดการทตอเนอง

4.3 งบประมาณทไดรบจดสรรแลวน ามาบรหารจดการใหเปนไปอยางมประสทธภาพและเหมาะสม และบรรลวตถประสงคของมหาวทยาลย

4.4 ปรบปรงและพฒนาระบบการจดสรรงบประมาณภายในมหาวทยาลยเพอใหการจดสรรงบประมาณเปนไปอยางมประสทธภาพและสามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม

4.5 มหาวทยาลยมการบรหารงบประมาณใหเหมาะสมกบภารกจของมหาวทยาลยทกดาน ตามนโยบายและแผนงานของมหาวทยาลย

4.6 มหาวทยาลยมการวเคราะหจดสรรงบประมาณทกดานใหเพยงพอทงในระยะสนและระยะยาวเพอการบรหารจดการทตอเนอง

4.7 งบประมาณทไดรบจดสรรแลวน ามาบรหารจดการใหเปนไปอยางมประสทธภาพและเหมาะสม และบรรลวตถประสงคของมหาวทยาลย

4.8 ปรบปรงและพฒนาระบบการจดสรรงบประมาณภายในมหาวทยาลยเพอใหการจดสรร งบประมาณเปนไปอยางมประสทธภาพและสามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม

5.ดานการมสวนรวม

5.1 พนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหนถงความตองการดานสวสดการและสทธประโยชนทตนเองมสวนเกยวของในการไดรบประโยชนหรอเสยประโยชน 5.2 พนกงานมสวนรวมในกจกรรมตางๆของมหาวทยาลยตามสทธจากการทไดปฏบตงาน เปนพนกงานของมหาวทยาลย 5.3 พนกงานมหาวทยาลยมสทธทจะยอมรบหรอปฏเสธในสวสดการหรอสทธประโยชน ตางๆ ของมหาวทยาลยทไมตอบสนองตอความตองการและความจ าเปนขนพนฐานในการ ด ารงชพได

316


ผวจยใชวธการตรวจสอบรปแบบ เพอรบรองรปแบบโดย น ารปแบบ ทสรางขนไปใหผทรงคณวฒ จ านวน 5 ทาน ประเมนและรบรองรปแบบ ผลของความคดเหนหรอขอแนะน าของผทรงคณวฒ ผวจยจะน ามาสงเคราะหความคดเหนของผทรงคณวฒ แลวสรป ปรบปรงรปแบบใหมความสอดคลองกบความคดเหนของผทรงคณวฒ และไดรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ทมความเหมาะสม ดงตารางท 4.31

เงอนไข ขอคนพบ 5. ดานการมสวนรวม

5.4 มหาวทยาลยเลอกตวแทนพนกงานมหาวทยาลยในการเขารวมประชมหาหรอเพอการจดท าแนวทางการจดสวสดการและสทธประโยชนตางๆ และเปดรบฟงขอคดเหนของพนกงานมหาวทยาลย 5.5 ด าเนนการส ารวจความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยทกปเพ อปรบเปลยนใหทนตอสภาพเศรษฐกจในปจจบน

6. ดานความพรอมของมหาวทยาลย

6.1 มแผนการจดสรรงบประมาณดานการเงนทเพยงพอและมความตอเนองระยะยาวทกดาน

6.2 มเสถยรภาพทางการเงนทมนคงมการเตรยมความพรอมในการจดสรรงบประมา ส าหรบปรบปรงและพฒนางานทงระบบของมหาวทยาลย

6.3 มงบประมาณเพยงพอตอการเสรมสรางศกยภาพและพฒนาบคลากรใหม ความสามารถในการปฏบตงานทเหมาะสมตามเปาหมายของมหาวทยาลย

6.4 มกระบวนการจดการการดและปรบปรงสภาพแวดลอมและบรรยากาศในบรเวณมหาวทยาลยใหมความรมรนอากาศดปราศจากมลพษเพอสขภาวะทดของพนกงาน

6.5 มระบบดแลความปลอดภย เพอใหพนกงานมหาวทยาลยมความปลอดภยในชวตและทรพยสนตลอดระยะเวลาทปฏบตงานในมหาวทยาลย

6.6 มความพรอมในการทจะเขารวมเครอขายพนกงานมหาวทยาลยเพอรวมแสดงความคดเหนและน าแนวทางการปฏบตทดในดานการจดสวสดการพนกงานทใหสทธประโยชนตาง ๆ มาปรบใชกบพนกงานของมหาวทยาลย

6.7 มความพรอมทจะรบบคคลการสายวชาการทมคณวฒและความเชยวชาญสงเขามา ปฏบตงาน ดวยการจายคาตอบแทนทสามารถแขงขนหรอเทยบเคยงกบมหาวทยาลยชนน า

6.8 มความพรอมในการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศดานการบรหารทรพยากรมนษย ในการทจะพฒนามหาวทยาลยกาวไปสมหาวทยาลยชนน าทมชอเสยงเปนทยอมรบในสงคม

317

ตารางท 4.31 การประเมนความเหมาะสมของรปแบบการจดสวสดการเพอพฒนาการจดสวสดการ ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย องคประกอบของรปแบบ

x

S.D.

ระดบความเหมาะสม

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ

1.1 สงเสรมพนกงานสายวชาการสรางผลงานทางวชาการเพอความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการ

4.67 0.58 มากทสด

1.2 สนบสนนทางดานพฒนาอาจารยใหมการพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอเพมพนความรทกษะความเชยวชาญในระดบทสงขน เปนการเพมศกยภาพของตวพนกงาน

5.00 0.00 มากทสด

1.3 ฝ กอบรมและพฒนาพนกงานสายวชาการให เปนผ ม จ รยธรรมจรรยาบรรณในอาชพ เพอธ ารงรกษาไวซงเกยรตคณแหงอาชพอาจารย

5.00 0.00 มากทสด

1.4 สนบสนนใหพนกงานสายวชาการมโอกาสไดศกษาตอในระดบทสงขน 4.67 0.58 มากทสด

1.5 การท าผลงานวชาการ ขอต าแหนงทางวชาการเพอพฒนาใหเปนผมความเชยวชาญ

5.00 0.00 มากทสด

1.6 การตอสญญาจางสามารถขยายระยะเวลาตามความเหมาะสมเพอใหอาจารยมเวลาสอนท าวจยและบรการทางวชาการแกชมชนสงคมอยางสมดลกบชวตประจ าวน

4.33 0.58 มาก

1.7 ดานความมนคงกาวหนาในอาชพ ไดแกการท าผลงานเพอขอต าแหนงทางวชาการ

4.33 0.58 มาก

1.8 การอบรมพฒนาศกษาดงาน การศกษาตอ เปนการพฒนาอาชพเพอความมนคงในอนาคต

5.00 0.00 มากทสด

318

ตารางท 4.31 (ตอ) องคประกอบของรปแบบ

x

S.D.


2. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม

2.1 เปดโอกาสใหพนกงานไดรบโอกาสในการตดสนใจดวยตนเองและการแสดงความคดเหนตอความตองการดานสวสดการทเกยวของกบตนเอง

4.67 0.58 มากทสด

2.2 ผบรหารใหการยอมรบผลของการตดสนใจของพนกงานสวนใหญทไดจากการเสนอความคดเหนรวมในการจดสวสดการใหกบพนกงานของมหาวทยาลย

4.67 0.58 มากทสด

2.3 สนบสนนใหพนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวแนวทางการปรบปรงสวสดการ

4.67 0.58 มากทสด

2.4 พนกงานมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการของมหาวทยาลยทกป

4.67 0.58 มากทสด

2.5 มสวนรวมในการรบประโยชนจากการบรการตางๆเปนสวนหนงของกลม หรอสงคมทอยรวมกน

4.67 0.58 มากทสด

2.6 มหาวทยาลยมการปรบปรงสวสดการใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจและสงคมในปจจบน เพอตอบสนองความตองการทเออประโยชนสงสดใหแกพนกงานมหาวทยาลย

5.00 0.00 มากทสด

3. ดานระบบสญญาจางทมนคง

3.1 การขยายอายสญญาจางในแตละครง และการลดจ านวนครงในการตอสญญาจางลงเชน 1, 3. 5. 10 ป และยาวถงอาย 60 ป

5.00 0.00 มากทสด

3.2 การประเมนผลการปฏบตงานมความโปรงใสเปนธรรมมเกณฑในการ พจารณาทมมาตรฐานสามารถตรวจสอบไดมคณะกรรมการตรวจสอบผลงาน

5.00 0.00 มากทสด

3.3 ขอก าหนดของสญญาจางก าหนดระยะเรมจางและสนสดเมอประเมนผลโดยใชผลงานทางวชาการ การใชภาระงานการสอนและการใชผลงานการให บรการวชาการแกชมชนสงคม มาพจารณาในการตอสญญาจาง

4.67 0.58 มากทสด

3.4 ควรมนโยบายการก าหนดการจางแบบระยะยาวถาวร กบผทด ารงต าแหนงทางวชาการแลว เพอใหความมนคงตอพนกงานมเวลาและก าลงทมเทในการผลตผลงานวจยใหมคณภาพในระดบสงขนตอไปอก

4.00 0.00 มาก

319


x

S.D.


4. ดานระบบคาตอบแทนทเทาเทยม

4.1 คาตอบแทนตามความรความสามารถและไมต ากวาระดบวฒการศกษา 4.67 0.58 มากทสด

4.2 ค าตอบแทน จงใจ สามารถเชญชวนคน เกง เขามาป ฏบ ต งานกบมหาวทยาลย

5.00 0.00 มากทสด

4.3 คาตอบแทนต าแหนงทางวชาการควรจายใหไมนอยกวาขาราชการพลเรอนทไดรบ

4.33 0.58 มาก

4.4 มการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทนและเรองสวสดการ ปรบปรงใหเหมาะสมและมความทนสมยเพอประโยชนสงสดขอพนกงาน

5.00 0.00 มากทสด


5.1 การรกษาพยาบาลทดแลบคคลในครอบครวพนกงาน ไดแก บดา มารดา บตร และ คสมรส

4.67 0.58 มากทสด

5.2 สวสดการทครอบคลมสทธประโยชนทมสวนรวมจายในการซอแผนประกนสขภาพตามความสมครใจ

4.67 0.58 มากทสด

5.2 สวสดการทครอบคลมสทธประโยชนทมสวนรวมของพนกงานไดมโอกาสรวมก าหนดแนวทางเสนอความเหนปรบปรงแกไข

4.67 0.58 มากทสด


6.1 สญญาจางเรมตนครงแรก ระยะ 1 ป ประเมนผลตอสญญา 6 ป 10 ป ตอยาวถง 60 ป

5.00 0.00 มากทสด

6.2 แนวปฏบตทดน าหลกธรรมาภบาลมาบรหารจดการค านงถงคณภาพชวตและความผาสกในการปฏบตงานของพนกงานในมหาวทยาลย

5.00 0.00 มากทสด

6.3 มกองทนออมเงนส าหรบพนกงานเมอลาออก หรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ

5.00 0.00 มากทสด

6.4 พฒนาระบบคาตอบแทนทเหมาะสมและยตธรรมเปนทยอมรบของพนกงาน

4.67 0.58 มากทสด

6.5 การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรมองคกรเพอลดความรสกแตกตางระหวางพนกงานกบขาราชการ

4.33 0.58 มาก

6.6 สวสดการทดและมความมนคงในระยะยาวดวยการขยายระยะเวลาการตอสญญารวมถงการจายเงนชดเชยเมอเกษยณอาย

4.67 0.58 มากทสด

320


x

S.D.



6.7 การเสรมสรางสมพนธภาพและความเอออาทรระหวางพนกงาน หนวยงานและ ผบรหารรวมกนเพอความผาสก

4.33 0.58 มาก

เงอนไขความส าเรจ x S.D ระดบความ


1. ดานนโยบาย

1.1 มความชดเจนและครอบคลมทกดานทเกยวของกบสทธประโยชนของพนกงาน

5.00 0.00 มากทสด

1.2 มการก าหนดนโยบายการวางแผนอตราก าลงคนใหเหมาะสมเพอใหเกดประโยชนและคมคาสงสด

5.00 0.00 มากทสด

1.3 ก าหนดนโยบายพฒนาและสนบสนนสวสดการเพอสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตการท างานและคณภาพการด ารงชพทด

4.33 0.58 มาก

1.4 ก าหนดนโยบายปรบปรงโครงสรางดานสทธประโยชนตางๆ เพอใหมความเทาเทยม เปนธรรมและสามารถแขงขนได เชน นโยบายระบบของการจางงาน นโยบายดานการจายคาตอบแทน และสวสดการ

4.33 0.58 มาก

2. ดานผบรหาร

2.1 พฒนาบคลากรเพอเพมคณคา ศกยภาพใหมความรความเชยวชาญสงขนเพอโอกาสในการกาวหนาในอาชพ และเปนการยกระดบวทยฐานะของพนกงาน

4.67 0.58 มากทสด

2.2 ผบรหารปฏบตตอพนกงานใหสทธแบบประเปนประชาธปไตย และยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการทด

4.00 0.00 มาก


4.00 0.00 มาก

2.4 มความตงใจมงมนทจะพฒนาแกไขขจดปญหาทเกยวของ ดแลการจดสวสดการของพนกงานในมหาวทยาลย ใหตรงกบความตองการไมดอยกวาปจจยพนฐานของการด ารงชวต

4.33 0.58 มาก

321

ตารางท 4.31 (ตอ) เงอนไขความส าเรจ x S.D ระดบความ


3. ดานการสอสารภายในองคกร

3.1 ผบรหารระดบสงมการสอสารจากระดบบนสระดบลางเพอใหผปฏบตไดรบทราบนโยบายทชดเจนและถกตองตรงกบความตองการเพอใหเกดการรบรอยางทวถงและปฏบตไดตรงตามเปาหมาย

4.67 0.58 มากทสด

3.2 พนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆทเปนประโยชนจากมหาวทยาลยการประชาสมพนธอยางถกตองและเชอถอไดทวถงทกคน

4.33 0.58 มาก

3.3 การสอสารมคณภาพท าใหมหาวทยาลยสามารถด าเนนภารกจไปตามเปาหมายไดส าเรจ

4.33 0.58 มาก

3.4 มหาวทยาลยมชองทางการสอสารใหพนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆ เชน การตดประกาศ โปสเตอร วารสาร การออกเสยงตามสาย การแจกใบปลว แผนพบ การจดอบรม การประชม เปนตน

4.67 0.58 มาก

3.5 เทคโนโลยสารสนเทศชวยเพมประสทธภาพในการสอสารท าให มความคลองตวและรวดเรว

5.00 0.00 มากทสด

3.6 การสอสารทดสรางสมพนธภาพทดตอกนและใหมความพงพอใจในการรบรขอมลขาวสารนนเปนการสรางบรรยากาศการสอสารภายในองคกรทด

4.00 0.00 มาก

4. ดานงบประมาณ

4.1 วางแผนงานงบประมาณส าหรบอนาคตทเปนรปแบบอยางชดเจน มวตถประสงค เปาหมาย และนโยบายในการด าเนนการของมหาวทยาลยอยางชดเจน

5.00 0.00 มากทสด

4.2 จดสรรงบประมาณเพยงพอในระยะสนและระยะยาว เพอความมนคงในอนาคต

5.00 0.00 มากทสด

4.3 บรหารจดการงบประมาณมครอบคลมรายละเอยดอยางเพยงพอส าหรบการน ามาใชในกระบวนการจดสวสดการพนกงานของมหาวทยาลย

4.67 0.58 มากทสด

4.4 การจดสรรงบประมาณครบทงระบบไดแก การบรหารงานบคลากรบรหารงบประมาณและทรพยสนการบรหารวชาการ

4.67 0.58 มากทสด

5. ดานการมสวนรวม

5.1 พนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหนถงความตองการดานสวสดการและสทธประโยชนทตนเองมสวนเกยวของ

5.00 0.00 มากทสด

322

ตารางท 4.31 (ตอ) เงอนไขความส าเรจ x S.D ระดบความ

เหมาะสม 5.2 พนกงานมสวนรวมในการแกไขปญหาหรอหาแนวทางในการปรบปรง เกดการเปลยนแปลงทดขนและมความพงพอใจ

4.00 0.00 มากทสด

5.3 พนกงานมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของมหาวทยาลยจะท าใหองคกรบรรลวตถประสงคไดอยางดและเกดการยอมรบลดขอขดแยง

5.00 0.00 มากทสด


6.1 ส ารวจปญหาและความตองการสวสดการ เพอปรบเปลยนใหทนตอสภาพเศรษฐกจ สงคมและการเมองในปจจบน

5.00 0.00 มากทสด

6.2 เทยบเคยงสวสดการกบสถาบนอนเพอการแขงขนและการจดการไดอยางเหมาะสม

5.00 0.00 มากทสด

6.3 การวางแผนจดสรรงบประมาณทเพยงพอตอเนองในระยะยาวในทกๆดาน 5.00 0.00 มากทสด

6.4 เสถยรภาพทางการเงนมศกยภาพพรอมตอการแขงขน 5.00 0.00 มากทสด

6.5 การเสรมสรางศกยภาพและพฒนาบคลากรใหมความสามารถในการปฏบตงานทเหมาะสมตามพนธกจหลกของมหาวทยาลยควรจดโครงการ เสนทางความกาวหนาในการพฒนาอาจารย เพอใหมความมนคงกาวหนาในอาชพอาจารยอยางแทจรง

5.00 0.00 มากทสด

6.6 การดแลสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการท างานใหความส าคญเรองความปลอดภยในชวตและทรพยสนของพนกงานในการท างาน

5.00 0.00 มากทสด

หลงจากทผวจ ยไดท าการประเมนความเหมาะสมของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย สามารถสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ดงภาพท 10

323

เงอนไขความส าเรจ

นโยบาย

ผบรหาร

การสอสารภายในองคกร

งบประมาณ

การมสวนรวม

ความพรอมของมหาวทยาลย

รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย

ภาพท 4.11 รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศ

ไทย

ขนตอนท 4 การเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

ของรฐ ส าหรบประเทศไทย

ส าหรบการตอบวตถประสงคขอท 4 ผวจยจดประชมแนวทางพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ เปนการเสนอแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย โดยเชญผเขารวมประชมประกอบดวย

องคประกอบ

ดานการปฏบตงานทมความกาวหนา

ในอาชพดานสทธ

ประโยชนทมสวนรวม

ดานสญญาจางทมนคง

ดานคาตอบแทนทเทาเทยม

ดานสวสดการทครอบคลม

ดานความมนคงระยะยาว

รปแบบการจดสวสดการ

ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย

324

บคลากร 3 หนวยงานไดแก พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการซงเปนผทรงวฒจากมหาวทยาลยของรฐหลายแหงทปจจบนด ารงต าแหนง รองศาสตราจารย ผชวยศาสตราจารย และอาจารย เจาหนาทกองทรพยากรบคคลของมหาวทยาลยหลายแหง เชญเจาหนาทกลมนโยบายทรพยากรบคคล จากส านกงานคณะกรรมการอดมศกษา รวมทงสน 38 คน เขารวมประชมเพอเสนอความคดเหน ใหขอเสนอแนะ หรอวพากษเกยวกบ ความเหมาะสมของรปแบบและแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศ แนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ม 3 กลม

1. แนวทางการพฒนาการจดสวสดการ ส าหรบมหาวทยาลย

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.1 ผบรหารมหาวทยาลย ควรก าหนดนโยบายสงเสรมการท าต าแหนงทางวชาการส าหรบพนกงานสายวชาการอยางชดเจน และการวางแผนเสนทางความกาวหนาทางอาชพใหแกพนกงานสายวชาการ เชน การใหทนศกษาตอในระดบทสงขน การศกษาดงาน การฝกอบรมพฒนาทกษะความรในสาขาวชาทอาจารยท าการสอนเพอเพมทกษะในสาขาอาชพแกอาจารย การใหทนสนบสนนการวจย หรอจดโครงการแขงขนดานวชาการ เปนการพฒนาศกยภาพและเปนโอกาสสรางความกาวหนาในอาชพอาจารย 1.2 มหาวทยาลย ควรใหการสนบสนนการท าผลงานทางวชาการเพอขอต าแหนงความกาวหนาทางวชาการ เพอไดรบคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการ ควรมการวางแผนดานงบประมาณระยะยาวเพอรองรบการพฒนาความกาวหนาในอาชพของพนกงานสายวชาการอยางเปนรปธรรมและมความตอเนองและเพอการแขงขนกบมหาวทยาลยแหงอน 1.3 มหาวทยาลย ใหการสนบสนนและสงเสรมใหอาจารยเขาสต าแหนงทางวชาการเพมขน และควรใหสอดคลองกบการความถนด ความชอบและความตองการและสาขาอาชพของพนกงานโดยตรงเพอตอยอดองคความรใหม ๆใหมากยงขนจะเปนประโยชนตอผเรยน และการน าความรไปถายทอดสผเรยนไดตรงมากขน 1.4 มหาวทยาลย ควรก าหนดเสนทางความกาวหนาในอาชพ เกณฑเดยวกน โดยประกอบดวย 1. ต าแหนงวชาการ 2. เพมพนความรอาจารย 3. จรยธรรมและจรรยาบรรณอาจารย 4. งานวจย 5.โครงการใหรางวลกบผลงาวจยดเดน ทงนเพอการพฒนาเทาเทยมเสมอภาคและอยางสรางสรรค

325

2. ดานสญญาจางทมนคง

2.1 มหาวทยาลย ควรมกฎระเบยบในการท าสญญาจางพนกงามหาวทยาลย เพอความเปนระเบยบเดยวกน ซงควรท าระยะยาวครงเดยว คอ สญญาจางครงแรก 1 ป และท างานไดระยาวถงอาย 60 ป เหตทไมควรท าสญญาจางระยะสน เนองจากการสญญาจางแบบสนกอให เกดความไมมนคงอยางมากในการท างานและพนกงานไมสามารถด าเนนการธรกรรมดานการเงนสวนบคคลได ในระหวางปทท างานมหาวทยาลยควรจดระบบการประเมนผลงานไดโดยตลอด กรณไมผานเกณฑมาตรฐานทก าหนดกสามารถออกจากงานไดในระหวางสญญาตลอดป

2.2 มหาวทยาลย ควรยดหยนขยายระยะเวลาการท าผลงานทางวชาการ ในขอต าแหนงความกาวหนาทางวชาการตามความเหมาะสมเพอใหอาจารย มเวลาสอนและเวลาท าวจย พรอมทงสามารถบรการทางวชาการแกชมชนสงคมไดอยางสมดล

2.3 มหาวทยาลย ควรมนโยบายการจางงานพนกงานสายวชาการทเกษยณอายแลวและยงเปนผทมความรความสามารถมสขภาพดท างานตอไดโดยพจารณาท าสญญาจางระยะสนปตอป 3. ดานคาตอบแทนทเทาเทยม 3.1 มหาวทยาลย ควรจายคาตอบแทนเรมจางไมต ากวาวฒการศกษา ของแตละระดบของผทเขาเรมท างานกบมหาวทยาลย และมการปรบประเมนผลหลงผานการทดลองงานตามผลงาน

3.2 มหาวทยาลย ควรจายคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการใหแกพนกงานสายวชาการทท าต าแหนงทางวชาการใหเทาเทยมกบขาราชการ คอ 2 เทา

4. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม 4.1 มหาวทยาลย ควรก าหนดสทธประโยชนตางๆ ใหพนกงานมโอกาสทเขาไปม

สวนรวมในการตดสนใจดวยตนเองและการแสดงความคดเหน 4.2 มหาวทยาลย ตองด าเนนการก าหนดแนวทางการปรบปรงสวสดการและสทธ

ประโยชนตางๆ อยางตอเนองเพอใหสวสดการละสทธประโยชนทมมความเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบนและใชประโยชนไดสงสดสนองตอความตองการของพนกงาน

4.3 มหาวทยาลย เปดโอกาสใหพนกงานทกคนมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการและสทธประโยชนตางๆ ทมหาวทยาลยมอยวาเหมาะสมและเพยงพอตอ

326

ความตองการของพนกงานหรอไม และควรมการปรบปรงใหสอดคลองกบความตองการและความพจารณาถงความจ าเปนพนฐานดวย รวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการและสทธประโยชนตาง ๆของมหาวทยาลย 4.4 มหาวทยาลย ควรมสวนงานทดแลสทธประโยชน ในการขอพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ตามระเบยบของส านกนายกรฐมนตรวาดวยการขอพระราชทานเครองราช- อสรยาภรณ ตามบญช รางท 18 (ปรบปรงใหม )ของพนกงานมหาวทยาลย มาปรบใหเทยบเทากบบญช 41 ของขาราชการ ดวย 4.5 มหาวทยาลย ควรปรบปรงกฎระเบยบในการขอรบพระราชทานเครองราช- อสรยาภรณส าหรบพนกงานมหาวทยาลยใหเทาเทยมกบขาราชการ กลาวคอขาราชการมอตราเงนเดอนถงเกณฑทจะขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณได ขาราชการผนนสามารถในต าแหนงนนไดเลยดวยตนเอง โดยสามารถขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณในขนสงขนไปไดตามอตราเงนเดอนโดยไมจ ากด แตถาเปนพนกงานมหาวทยาลยจะขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณไดตามอายงาน โดยตองท างานขนต า 5 ป จงจะขอรบพระราชทานเครองราช อสรยาภรณขนทหนงได และตองท างานตออก 5 ป จงจะขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณขนทสองได พนกงานมหาวทยาลยสามารถขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณไดไมเกน สายท 2 เพราะคณสมบตตาม บญชรางท 18 (ปรบปรงใหม) พนกงานมหาวทยาลย มสทธทจะขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณได ไมเกนเครองราชอสรยาภรณประถมาภรณชางเผอก (ป.ช.) ดงนน ผบรหารมหาวทยาลยจงควรน าบญชรางท 18 ของพนกงานมหาวทยาลยกบบญชท 41 ของขาราชการมาเปรยบเทยบกนแลวปรบบญชรางท 18 (ปรบปรงใหม) ใหเทยบเทาบญชท 41

5. ดานสวสดการทครอบคลม 5.1 ผบรหารมหาวทยาลย ควรจดสวสดการดานการรกษาพยาบาลใหครอบคลมครอบครวของพนกงานมหาวทยาลย ไดแกบดา มารดา บตร คสมรส ของพนกงานมหาวทยาลย

5.2 ผบรหารมหาวทยาลย ควรมสวสดการชวยเหลอคารกษาพยาบาลสวนเกนจากประกนสงคม โดยใหสทธประโยชนตอพนกงานและครอบครวพนกงานมหาวทยาลย

5.3 ผบรหารมหาวทยาลย ควรจดสวสดการทางเลอกดานการรกษา และการใหบรการทครอบคลมเรองสขภาพตางๆ เชนปองกนโรค บรการแพทยแผนไทย โดยใหสทธประโยชนตอพนกงานและครอบครวพนกงานมหาวทยาลย

5.4 ผบรหารมหาวทยาลย ควรใหสทธรบสวสดการตาง ดานการเงนๆ เชน คาเชาบาน คาเลาเรยนบตร ทนการศกษาพนกงานมหาวทยาลย เงนชดเชย เงนบ าเหนจ บ านาญ

327

ฌาปนกจ แกครอบครวพนกงานเพอเปนการแบงเบาภาระคาใชจายของพนกงานและเพอใหเปนสวสดการทสามารถเทยบเคยงกบขาราชการได

6. ดานความมนคงระยะยาว 6.1 ผบรหารมหาวทยาลย ควรมนโยบายการพฒนาบคลากรทางการศกษาท งนโยบายการพฒนาความกาวหนาในอาชพ และการสนบสนนงานวจย ใหสามารถตอบสนองตอความตองการของบคลากรและบรรลเปาหมายของมหาวทยาลย 6.2 ผบรหารมหาวทยาลย ควรจดภาระงานสอนใหตรงกบความรความสามารถ สงเสรมใหพนกงานไดพฒนาความรอยางจรงจงและตอเนอง รวมทงการปรบปรงอตราก าลงสายการสอนใหเหมาะสม ลดอตราการขาดแคลนบคลากร สรางวฒนธรรมการอยรวมกนปราศจากความขดแยง เพอใหเกดประโยชนตอการพฒนาความกาวหนาในหนาทการงานของพนกงาน 6.3 ผบรหารมหาวทยาลย ควรวางแผนระยะยาวเพอการเตรยมการส าหรบการเกษยณอาย มกองทนส ารองเลยงชพ ส าหรบพนกงานเมอลาออกหรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ 6.4 ผบรหารมหาวทยาลยควรการตอสญญาจางงานกบพนกงานสายวชาการทเกษยณอายแลวและยงเปนผทมความรความสามารถมสขภาพแขงแรง ใหไดปฏบตงานตอโดยท าเปนสญญาจางระยะสน 6.5 ผบรหารมหาวทยาลย ควรสรางเครอขายการแลกเปลยนเรยนรระหวางสถาบนส าหรบพนกงานสายวชาการไดมการตอยอดและบรการทางวชาการไดกวางขวางขน 6.6 ผบรหารมหาวทยาลย ควรจดโครงการเพอแบงปนความรรวมกนระหวางมหาวทยาลยและชมชนหรอตอหนวยงานอน เปนการสรางความมนคงในระยะยาวตอพนกงานสายวชากรทจะไดใชปะสบการณทมมาทงหมดไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน 2. แนวทางการพฒนาการจดสวสดการ ส าหรบส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา 1. การปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.1 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรออกระเบยบการสนบสนนงานวจย โดยก าหนดมาตรฐานคณภาพงานวจยทางวชาการ และการจายคาตอบแทนทางวชาการในอตราเดยวกนทกมหาวทยาลยของรฐเทาเทยมกบขาราชการ 1.2 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรใหการสนบสนนทนวจยแกพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการส าหรบมหาวทยาลยของรฐ

328

1.3 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรวางแผนระยะยาวในการจดสรรงบ ประมาณส าหรบการพฒนาอาจารย มหาวทยาลยของรฐ

2. ดานสญญาจางทมนคง 2.1 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรออกกฎระเบยบ ก าหนดรปแบบ

และเงอนไขของสญญาจางส าหรบพนกงานมหาวทยาลยไวชดเจนเพอประกาศใชใหเปนระเบยบมาตรฐานเดยวกนส าหรบสถาบนอดมศกษาของรฐ

2.2 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรผลกดนใหออกกฎหมายวาดวยระเบยบการบรหารงานบคคลในสถาบนอดมศกษา ตราเปนพระราชบญญตออกมาบงคบใช เพอใหคมครองและดแลใหสทธประโยชนตอพนกงานมหาวทยาลยองรฐ เพอเปนเกณฑตงตนพนฐานในการควบคมจดการ ในสวนกรอบมาตรฐานในการก าหนดต าแหนง เงนเดอน คาจาง คาตอบแทน สวสดการ ตลอดจน สทธประโยชนอนของบคคลในสถาบนอดมศกษาทกกลม เพราในปจจบนนการบรหารงานพนกงานในสถาบนอดมศกษา และลกจางในสถาบนอดมศกษาเปนไปตามขอบงคบของสถาบนอดมศกษาแตละแหง สงผลใหการบรหาร งานบคคล การใหสวสดการ ตลอดจนสทธประโยชน มความแตกตางกน เพอใหการบรหารงานบคคลมความเปนเอกภาพ จงควรชวยกนใหมพระราชบญญตระเบยบการบรหารงานบคคล ในสถาบนอดมศกษา ขนประกาศใช

2.3 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรเปนผพจารณาด าเนนการจดใหมหนวยงานดานสวสดการสขภาพโดยเฉพาะส าหรบพนกงานมหาวทยาลยของรฐ ใหใชสทธในการรบบรการดานสขภาพเพอเปนพนฐานในการใชสทธทเทาเทยมกนส าหรบพนกงานมหาวทยาลยของรฐทกแหง 3. ดานคาตอบแทนทเทาเทยม 3.1 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรก าหนดมาตรฐานคาตอบแทนเรมตนเทากนและไมต ากวาวฒการศกษา และมการปรบเปลยนใหสอดคลองไปตามสภาพสงคมเศรษฐกจปจจบนเพอใหเพยงตอการด ารงชพ 3.2 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรใหหนวยงานทเกยวของภาครฐ ส านกงบประมาณควรเปนผก าหนดอตราการจายคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการเปนอตราเดยวเทากนทกมหาวทยาลยของรฐ เพอใหมความเทาเทยมเสมอภาคกน

329

4. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม 4.1 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ด าเนนการจดประชมหารอเพอรบฟง

ปญหาตาง ๆ ของสถาบนอดมศกษาของรฐ เพอชวยแกปญหา และหาแนวทางรวมกนในการปรบปรงสถาบนอดมศกษาของรฐใหเปนสถาบนทมความมาตรฐานในทกดานใหมากทสด

4.2 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษ า ควรส รางเครอขายพนกงานมหาวทยาลยเพอเปนศนยกลางในการรบรปญหาความตองการ รบฟงความคดเหนขอเสนอแนะตาง ๆทเปนประโยชนตอการบรหารจดการสถาบนอดมศกษาของรฐทกแหง

5. ดานสวสดการทครอบคลม 5.1 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ผบรหารมหาวทยาลยของรฐ ทกแหง ควรรวมกนเสนอกระทรวงศกษาธการใหจดตงกองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลย โดยใหสทธประโยชนตางๆ กบพนกงามหาวทยาลย 6. ดานความมนคงระยะยาว 6.1 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา เสนอวาใหส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา จดตงกองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลยขน โดยให มหาวทยาลยของรฐทง 79 แหงสงเงนสมทบเขากองทน สวนหนง และฝายรฐบาล กระทรวงศกษาธการสมทบอกสวนหนงเพอก าหนดสทธประโยชนตางๆ ใหเปนกองทนสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยของรฐโดยเฉพาะ 6.2 ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ควรวางแผนรบมอเตรยมการส าหรบการเกษยณอาย ใชบงคบใหทกมหาวทยาลยของรฐ ตองจดตงใหมกองทนส ารองเลยงชพ ส าหรบพนกงานเมอออกจากงาน หรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ 3. แนวทางการพฒนาการจดสวสดการ ส าหรบกองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล 1. การปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.1 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรมระบบการบรหารทรพยากรบคคลทมความชดจน มการก าหนดนโยบายการพฒนาบคลากรตามแผนเสนทางความกาวหนา และมการน าระบบหลกสมรรถนะมาใชในการประเมนผลการปฏบตงาน เพอสนบสนนใหบคลากรมความกาวหนาในสายอาชพ

330

1.2 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรท าการส ารวจคาจางคาตอบแทนและสวสดการกบมหาวทยาลยของรฐแหงอนศกษาแนวปฏบตทดเพอน ามาปรบปรงเปนรปแบบการจดสวสดการทเหมาะสม 1.3 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคลควรใหการสงเสรมพนกงานสายวชาการในการพฒนาตนเองทงในดานการสอนและการหาความรเพมเพอสรางองคความรและนวตกรรมใหม มาถายทอดกบผเรยนใหเกดประโยชนสงสด ทงตอตนเอง ผเรยน และมหาวทยาลย โดยการจดโครงการวชาการดเดน โครงการบรการวชาการแกชมชนสงคม รวมทงการพจารณาใหวนลาในการท าผลงานวจย การบรการชมชน และเวลาสวนตวอยางเหมาะสม 2. ดานสญญาจางทมนคง

2.1 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรจดท ารปแบบสญญาจางทมความชดเจน และควรมกระบวนการตรวจสอบความถกตองในทกชวงของการตอสญญาจางอยางโปรงใสและเปนธรรม 2.2 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรแจงผลการตอสญญาจางทกระยะของการตอสญญาจางใหพนกงานสายวชาการทราบกอนลวงหนาตามระยะเวลาทเหมาะสม 3. ดานคาตอบแทนทเทาเทยม 3.1 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรท าการส ารวจคาตอบแทนของมหาวทยาลยอนๆ เพอท าการเทยบเคยงกบสถาบนชนน า โดยสามารถก าหนดมาตรฐานในการจายคาตอบแทนทสามารถแขงขนไดเพอลดความเหลอมล าในการจางงานบคลากรทางการศกษา 3.2 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรท าการส ารวจ ความพงพอใจในเรองของคาตอบแทน และพจารณาปรบปรงใหเหมาะสมสามารถแขงขนได เพอปองกนการลาออกของบคลากรทางการศกษาไปสสถาบนอน 4. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม

4.1 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรด าเนนการคดเลอกตวแทนพนกงาน เพอเปดโอกาส ใหพนกงานทกคนไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและความตองการกอยางแทจรง มประชาธปไตยในองคกร

4.2 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรจดสรรสวสดการใหแกพนกงานอยางเทาเทยมและทวถงรวมทงครอบคลมคนสวนใหญ และครอบครวของพนกงาน

331

4.3 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล มหนาทในการดแลและปรบปรงสภาพแวดลอมภายในมหาวทยาลยใหมความสะอาดรมรนเปนมหาวทยาลยสเขยว จดระบบมาตรฐานความปลอดภยใหเหมาะสม เพอการใชประโยชนรวมกนทงนกศกษาและพนกงานทปฏบตงานกบมหาวทยาลยและบคคลภายนอกทมาตดตอกบมหาวทยาลย

5. ดานสวสดการทครอบคลม 5.1 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรอ านวยความสะดวกในเรองสวสดการตางๆ แกพนกงานและครอบครวพนกงาน เชน การคารกษาพยาบาลสวนเกน และการใชสทธรกษาพยาบาลในสงกดของมหาวทยาลย

5.2 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรก าหนดใหสทธพนกงานสามารถเลอกเขารวมโครงการรกษาพยาบาลตามแผนทตองการผานการประกนชวตกลมกบมหาวทยาลยไดตามความสมครใจ

6. ดานความมนคงระยะยาว 6.1 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคล ควรน าเสนอนโยบายตอฝายบรหารในการขยายระยะเวลาการเกษยณ หรอจางงานผเกษยณตอท าใหผทมความรความสามารถยงคงปฏบตอยในองคกร 6.2 กองการเจาหนาทกองทรพยากรบคคลควรด าเนนการในเรองเงนชวยเหลอแกบคลากรผทเกษยณอายออกจากงานทนอกเหนอจากเงนบ านาญจากระบบประกนสงคม โดยใชเงนจากกองทนสวสดการพนกงานมหาวทยาลย จากแนวทางการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย สามารถสรปเปนแผนภาพได ดงภาพท 4.12

332

ภาพท 4.12 สรปแนวทางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

แนวทางการพฒนา การจดสวสดการ ของพนกงาน

ในสถาบนอดมศกษา

ของรฐ ส าหรบ


องคประกอบท 1 ดานการปฏบตงานทมความมนคงในอาชพ - การสงเสรมพนกงานสายวชาการใหศกษาตอในระดบทสงขน - การสนบสนนพนกงานสายวชาการใหท าผลงานทางวชาการเพอต าแหนงความกาวหนาทางวชาการ - การสนบสนนทางดานพฒนาอาจารยอยางตอเนองเพมพนความรทกษะความเชยวชาญใน ระดบทสงขน เชน การฝกอบรม การศกษาดงาน ทงในและตางประเทศ

องคประกอบท 5 ดานสทธประโยชนทม

สวนรวม - การเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนตอ ความตองการดานสวสดการ - การสนบสนนใหพนกงานมสวนรวมใน การก าหนดแนวทางการปรบปรง สวสดการ - การยอมรบผลของการตดสนใจของ พนกงานสวนใหญทเสนอความคดเหน - การประเมนความพงพอใจตอสวสดการ ของพนกงานผรบสวสดการ - การเปนสวนหนงของกลมมสวนรวมใน การรบประโยชนจากการบรการ สวสดการ

องคประกอบท 2 ดานสญญาจางทมนคง - การขยายอายสญญาจาง ตอสญญายาวถง อาย 60 ป - การประเมนผลการปฏบตงานโปรงใส เปนธรรมมเกณฑในการพจารณา - การตอสญญาจางโดยใชภาระงานสอน งานวจย การบรการวชาการรวมพจารณา - การก าหนดการจางแบบระยะยาวถาวร ส าหรบผทด ารงต าแหนงทางวชาการแลว - การยดหยนระยะเวลาในการท าผลงาน วชาการเพอคณภาพชวตทดในการท างาน และชวตสวนตว

องคประกอบท 3 ดานคาตอบแทนทเทาเทยม - การก าหนดคาตอบแทนเรมตนตองไมต า กวาระดบวฒการศกษา - การจายคาต าแหนงทางวชาการ ควร ก าหนดใหไมนอยกวาขาราชการ - การก าหนดคาตอบแทนเหมาะสมกบการ เปลยนทางเศรษฐกจสงคม - การพจารณาคาตอบแทน ทบทวน หลกเกณฑใหสอดคลองกบภาระงานและ ความรความสามารถรายบคคล - ส านกงบประมาณ ควรเปนผก าหนด เกณฑการจายคาต าแหนงทางวชาการ เทากนทกแหงและเปนผจายคาตอบแทน ต าแหนงทางวชาการดวย

องคประกอบท 6 ดานสวสดการทครอบคลม - การรกษาพยาบาลดแลครอบครว พนกงาน - สวสดการทครอบคลมสทธประโยชน ทมสวนรวม เชน การจายรวมแผน ประกนสขภาพ

องคประกอบท 4 ดานความมนคงระยะยาว - สญญาจางระยะ 1 ป ตอ ระยะ 6 ป 10 ป และตอปฏบตงานถงอายเกษยณ 60 ป - มกองทนออมเงนส าหรบพนกงานเมอลาออก หรอเกษยณอาย - พฒนาระบบคาตอบแทนทเหมาะสมและยตธรรม - การปรบคานยมและวฒนธรรมองคกรเพอลดความรสกแตกตางระหวางพนกงานมหาวทยาลยกบขาราชการ - การเสรมสรางสมพนธภาพระหวางพนกงาน หนวยงานและ ผบรหารรวมกนเพอความผาสก

333

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจย เรอง รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย มวตถประสงคดงน 1) เพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 2) เพอศกษาวธการปฏบตทเปนเลศ (Best Practice) ในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 3) เพอสรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย 4) เพอเสนอแนวทางพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ตวอยางทใชในการวจย คอ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ จ านวน 400 คน และผใหขอมลหลก คอ อาจารย ผบรหารงานกองการเจาหนาท ผบรหารงานกองการเจาหนาท และพนกงานกองบรหารทรพยากรบคคล เจาหนาทบคคลประจ าสถาบนอดมศกษา รวม 60 คน การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ใชคาความถ คารอยละคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และดชนล าดบความส าคญของความตองการจ าเปน และการวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหาและการสรปแบบอปนย

สรปผลการวจย

1. ผลการวเคราะหความตองการจ าเปนและการประเมนความคาดหวงในการจดสวสดการของ

พนกงานมหาวทยาลย

จากผลของการวเคราะหขอมลการประเมนความตองการจ าเปนและระดบความคดเหนในการจดสวสดการ ผลการวเคราะหดงน (1) ระดบสภาพทเปนจรงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวมทกดานอยในระดบปานกลาง (=3.02) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบปานกลางทกดาน ผลตอบแทน (=3.23) รองลงมาคอ ดานคณภาพชวตการท างาน มคาเทากบ 2.90 ดานสทธประโยชน (=2.81) ดานการรกษาพยาบาลมคาเทากบ(=2.78) (2) ระดบสภาพทคาดหวงเกยวกบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐของตวอยาง โดยภาพรวมทกดานอยในระดบมาก (=4.29) เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน ดานคณภาพชวตการท างาน (=4.36) รองลงมาคอ ดานผลตอบแทน (=4.32) ดานการรกษาพยาบาล (=4.26) และ ดานสทธประโยชน (=4.22) เกยวกบการจดระดบการจดสวสดการ ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ คาดชนระดบความตองการจ าเปน ภาพรวม (PNI=0.42) เมอพจารณาเปนรายดานสามารถเรยงล าดบคา PNI จากมากไปนอยไดดงนดานการรกษาพยาบาลม

334

คา(PNI=0.53) รองลงมา คอดานสทธประโยชนมคา (PNI=0.50) ดานผลตอบแทนมคา(PNI=0.34) และดานคณภาพชวตการท างานมคา(PNI=0.33)ในภาพรวมระดบการจดสวสดการของพนกงานสถาบนอดมศกษาของรฐเกยวกบสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษาของรฐโดยภาพรวมทกดานอยในระดบมากมคา (PNI=3.59) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา สวนใหญอยในระดบมาก ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพมคา(PNI=3.79)รองลงมาคอดานระบบสญญาจางมคา (PNI=3.77) ดานคณภาพชวตการท างานมคา(PNI=3.77)ดานความยตธรรมมคา(PNI =3.60)ดานระบบคาตอบแทน มคา(PNI=3.50) ยกเวน ดานการรกษาพยาบาล อยในระดบปานกลางมคา (PNI=3.13) 2. ผลการศกษาวธการปฏบตทเปนเลศในการจดสวสดการพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

จากการศกษาวธปฏบตทเปนเลศจากมหาวทยาลยของรฐจ านวน 4 แหงไดแก 1) มหาวทยาลยทมวธการปฏบตทเปนเลศแหงท1 2) มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร 3) มหาวทยาลยเชยงใหม และ4) มหาวทยาลยสงขลานครนทร ไดขอสรปดงน

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.1 มหาวทยาลยสนบสนนและสงเสรมการขอต าแหนงทางวชาการเพอพฒนาคณภาพของอาจารยอยางจรงจง และเปนการยกระดบต าแหนงทางวชาการใหแกอาจารยไดมความกาวหนาในอาชพ

1.2 มหาวทยาลยมระเบยบกฎเกณฑ ทใชกบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการเหมาะสม โดยเฉพาะเสรภาพในการแสดงความคดเหนทางวชาการ เพอใหโอกาสพนกงานสายวชาการไดแสดงภบาล 1.3 มหาวทยาลยจดภาระงานสอนใหตรงกบศกยภาพของอาจารย คออาจารยทถนดดานการสอน หรออาจารยทถนดดานการท าวจย เพอใหอาจารยไดปฏบตหนาทไดเตมศกยภาพอยางมประสทธภาพมากทสด

1.4 ระบบการประเมนผลใชรปแบบการจดท าขอตกลงไวรวมกนลวงหนา โดยใชแนวคดการบรหารทรพยากรบคคลในการบรหารจดการระบบงานบคคลทมประสทธภาพและมธรรมาภบาล โดยทกสายงานมเสนทางความกาวหนาในอาชพทชดเจน มงสงเสรมบคลากรใหมความรความสามารถและเปนทยอมรบเพอสรางประโยชนแกสงคม มการสงเสรมและสนบสนนเพอสรางองคความร ดานการศกษา 1.5 มหาวทยาลยมนโยบายการบรหารจดการพฒนาศกยภาพของบคลากร และการดแลเอาใจใสในเรองสวสดการ สทธประโยชน และผลตอบแทนอยางเหมาะสมและคมคา ผทมความ

335

ตองการทจะพฒนาตนเองใหไดรบการสนบสนนและสงเสรมใหประสบความส าเรจ เพอใหมความมงคงในอาชพ เกดความพอใจในการท างาน มความมงมนทจะท างานเพอใหเกดประโยชนตอมหาวทยาลยสงสด 2. ดานความยตธรรม

2.1 มหาวทยาลยใชวธการสนบสนนใหพนกงานมหาวทยาลยรบรความยตธรรมใหสงขนเกยวกบผลตอบแทนทใหแกพนกงานและกระบวนการทใชตดสนใจใหผลตอบแทนแกพนกงานและสวสดการบางดานทดกวามหาวทยาลยอนๆ ซงสามารถท าไดโดยการเผยแพรขอมลขาวสารทถกตอง ชดเจน โปรงใส และอยบนพนฐานของเหตผล

2.2 การใชกระบวนการยตธรรมโดยน าหลกประชาธปไตยมาชวยใหเกดความเทาเทยมในทกโอกาสทตองการใหมการแสดงความคดเหนแบบมสวนรวมเปนการเปดโอกาสใหพนกงานมสทธเสรภาพในการแสดงความคดเหนทมความเสมอภาคกน

2.3 มหาวทยาลยทกแหงน าหลกธรรมาภบาลมาเปนแนวทางในการบรหารจดการภายในมหาวทยาลย เพอใหทกคนยดเปนบรรทดฐานในการปฏบตเหมอนกน จะชวยสรางความเปนธรรม และลดความเหลอมล าในการอยรวมกนของคนหมมากไดด และยงสามารถท าใหเกดความรสกของการไดรบความยตธรรมความเทาเทยมกนชดเจนขน

2.4 การก าหนดนโยบายหรอระเบยบขอบงคบ ทเปนระเบยบเกยวของกบสทธประโยชนใดๆ ตอพนกงานแลว ควรค าถงความแตกตางและความตองการทตางกนของบคคล อกทงยงตองพจารณาถงวถการด าเนนชวตปจจบนสงคมและวฒนธรรมความเปนอยทแทจรงเพอใหการปฏบตตอพนกงานทกคนใหมสทธ ใชสทธ อยางเทาเทยมเสมอภาค การไดมสวนรวมในการแสดงความตองการของพนกงานทกกลมอยางเสมอภาคกน 3. ดานคณภาพชวตการท างาน 3.1 มหาวทยาลยมสวสดการเพมมากขนจากความจ าเปนขนพนฐานตามทกฎหมายไดก าหนดให ซงจะเปนสวสดการทเปนตวเงนกได หรอไมเปนตวเงนกได โดยทวไปจะถอหลกการจดสวสดการ คอหลกแหงการตอบสนองความตองการ หลกแหงประสทธภาพหลกแหงประโยชน หลกแหงงบประมาณ หลกแหงการบ ารงขวญและก าลงใจ และค านงถงผลของการไดรบของบคลากรใหเทาเทยมและทวถงกน

3.2 มหาวทยาลยมนโยบายใหการสนบสนนดานการพฒนาคณภาพชวตการท างานของพนกงานสายวชาการโดยการใหทนอาจารยไปศกษาตอ ฝกอบรม ศกษาดงาน ท งในและตางประเทศ สนบสนนการท าผลงานวจย จดกจกรรมโครงการวจยคณภาพดเดน การขอต าแหนงความกาวหนาทางวชาการควบคกบการขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณเชดชเกยรต

336

3.3 มหาวทยาลยแตละแหงตองรกษาคานยมองคกรและวฒนธรรมประเพณอนดงามของทองถนและของสถาบนของตนเองเพอเปนเครองยดเหนยวแกบคลากรทปฏบตงานกบมหาวทยาลยซงเปนสวนหนงของคณภาพชวตทดในการท างาน

3.4 มหาวทยาลยมการปรบปรงสงแวดลอมในการท างานใหมความปลอดภยสง บรรยากาศรมรนสงผลดตอสขภาพอนามยทด

3.5 มหาวทยาลยทกแหงใหความส าคญในเรองคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย โดยการดแลสภาพแวดลอมความเปนอย ค านงถงสภาพความสขโดยรวมของพนกงานทมความสมพนธกบการท างานใหมความเหมาะสม จะสงผลใหพนกงานท างานอยางมความสข มความสมดลของการท างานและการด ารงชวต 4. ดานสทธประโยชน

4.1 มหาวทยาลยใหความส าคญกบการบรหารจดการดานสวสดการใหแกพนกงานท

ปฏบตงานกบมหาวทยาลยทกประเภท ทงทเปนตวเงนและไมใชตวเงน หากจดสวสดการและสทธ

ประโยชนทดแลว จะสงผลตอประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงานทมผลตอการตอบแทน

องคกร

4.2 มหาวทยาลยก าหนดทศทางการพฒนาโครงการ ดานสทธประโยชนท เปน

ประโยชนตอพนกงานมหาวทยาลยอยางชดเจน เพอใหพนกงานไดรบรในสทธประโยชนของ

ตนเองตงแตแรกเขาปฏบตงานกบมหาวทยาลยจนถงวนทเกษยณอายเพอใหพนกงานทกคนไดรบร

และสามารถวางแผนในการใชสทธประโยชนไดอยางสงสด

4.3 มหาวทยาลยอาจสรางเครอขายระหวางมหาวทยาลยของรฐดวยกน เพอเปนเวทใน

การรวมแลกเปลยนเรยนรเสนอขอคดเหนในเรองสวสดการและสทธประโยชนตอพนกงาน

มหาวทยาลยสวนมาก โดยค านงถงการใชประโยชนทแตกตางกนแตละแหงของสถาบน ในแตละ

ชวงอายของบคคล ทงน เพอใหพนกงานทกกลมไดใชประโยชนสงสดจากระบบสวสดการและ

สทธประโยชนนนอยางแทจรง

4.4 มหาวทยาลยมโยบายการจดสวสดการดานสทธประโยชนตางๆ กบพนกงานเพอประโยชนตอการพฒนาตนเอง สงเหลานถอเปนสวสดการดานสทธประโยชนทส าคญตอการด ารงชวตประจ าวนของบคคล ซงท าใหพนกงานไดมเวลาสวนตวในการประกอบภารกจทจ าเปนในชวตประจ าวนไดอยางมความสข โดยมหาวทยาลยอาจก าหนดใหมหนวยงานและคณะกรรมการ

337

บรหารงานสวสดการเฉพาะในการดแลเรองสทธประโยชนใหกบพนกงาน และมการประเมนผล และการปรบปรงเปลยนแปลงอยเสมอเพอใหสวสดการและสทธประโยชนนนมความเหมาะสม 5. ดานการรกษาพยาบาล 5.1 มหาวทยาลยมสวสดการการรกษาพยาบาลทางเลอกใหแกพนกงานใหดขนได 5.2 มหาวทยาลยด าเนนการรวมกบโรงพยาบาลในเขตพนททมหาวทยาลยนนตงอยเพอท าขอตกลงในการใหพนกงานมหาวทยาลยไดเขารบบรการรกษาไดสะดวก โดยท าความตกลงไดทงโรงพยาบาลของรฐไดหลายแหงและมหาวทยาลย เพออ านวยความสะดวกในการรบบรการทางการแพทย 5.3 มหาวทยาลยใหการดแลเรองสทธประโยชนดานการรกษาพยาบาลตอครอบครวของพนกงานมหาวทยาลย เปนสวสดการรกษาพยาบาลทพนกงานและครอบครวพนกงานสามารถเขาใชบรการไดตามสทธและการเบกจาย ไดตามทก าหนดไวในระเบยบสวสดการพนกงานของมหาวทยาลย โดยอาจใชงบประมาณจากกองทนพนกงานมหาวทยาลย และควรมการปรบปรงสวสดการแบบยดหยนดวยค านงถงความแตกตางของบคคล สงคม สถานภาพ ใหมากขน 6. ดานระบบสญญาจาง 6.1 ระบบการจางงานพนกงานมหาวทยาลยของรฐจะท าเปนหนงสอสญญาจางมก าหนดระยะเวลา ซงมหาวทยาลยมการจางทแตกตางกนโดยประเมนจากภาระงานประเภทตางๆ 6.2 มหาวทยาลยก าหนดระยะเวลาของสญญาใหเปนการตกลงรวมกนระหวางผใหสญญาและผรบสญญาโดยท าสญญาตามก าหนดระยะเวลาการจาง ใหเปนเกณฑมาตรฐานเดยวกน ส าหรบมหาวทยาลยของรฐทกแหง 6.3 พนกงานสายวชาการตองท าผลงานทางวชาการ ตามเกณฑบงคบของมหาวทยาลย โดยตองเขาระยะตามเกณฑทตองท าต าแหนงทางวชาการ 6.4 มหาวทยาลยของรฐทกแหงควรมการจางพนกงานมหาวทยาลยแบบสญญาจาง ซงทกคนอยภายใตระเบยบกฎเกณฑเดยวกน เทยบไดกบสถาบนอน ระยะเวลาจางทดลองงาน ระยะเวลาการท าผลงานวชาการ และระยะเวลาการเกษยณอาย 7. ดานระบบคาตอบแทน 7.1 มหาวทยาลยของรฐ จายจางคาตอบแทนพนกงานสายวชาการ โดยใชเกณฑคณวฒเปนฐานเรมตน แลวใชวธการประเมนผลงาน ตอจากนนกใชระบบการประเมนผลงานเพอตอสญญาจางเละปรบอตราคาตอบแทน ตามระเบยบขอบงคบของมหาวทยาลยของรฐแตละแหงการปรบคาตอบแทนประจ าปควรมการส ารวจการจายกบสถาบนอนๆ เพอท าการเปรยบเทยบและแขงขนได

338

7.2 การปรบปรงโครงสรางทกสวนงานของมหาวทยาลยของรฐกเพอใหเกดประโยชนตอ การจางและการจายคาตอบแทนพนกงานมหาวทยาลยทปฏบตงาน ใหมความเหมาะสมเปนสงจ าเปนมาก ทงนเพอเปนการรกษาพนกงานใหปฏบตงานกบมหาวทยาลยไปนานๆ นอกจากคาตอบแทนทจงใจแลวยงตองค านงถงสวสดการทตองการตามความคาดหวงทเพยงพอทจะเกบรกษาพนกงานเอาไวไดดวย 7.3 พนกงานมหาวทยาลยของรฐนอกจากไดรบคาตอบแทนประเภทเงนเดอนแลวจะไดรบเงนคาตอบแทนประเภทอนๆ เพอสงเสรมและสนบสนนพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการใหสามารถน าผลงานไปเสนอขอผลงานทางวชาการทสงขนได โดยไดรบคาตอบแทนพเศษ นอกจากการจดระบบเงนเดอน คาตอบแทนใหเหมาะสมแลวจะเหนวาระบบสวสดการและสทธประโยชนตองชวยเกอกลตอพนกงานมหาวทยาลยดวย และยงตองมการปรบปรงพฒนาอยางตอเนองเพอใหมความเหมาะสม 7.4 การออกนอกระบบของมหาวทยาลยของรฐบางแหงมผลท าใหพนกงานมหาวทยาลยไดรบการปรบเพมอตราเงนเดอนทสง แตกมปญหาเรองของการรกษาพยาบาลของตนเองและครอบครว และเงนบ าเหนจบ านาญทขาราชการไดสทธ แตพนกงานมหาวทยาลยไมไดรบสทธนอกตอไปเมอสถานะภาพเปลยนไป 3.รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ไดรปแบบทเกดจากศกษาวธปฏบตท เปนเลศ ในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ทเออตอการท างานและคณภาพชวตทดของพนกงาน ดงนนรปแบบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ จงควรประกอบดวยองคประกอบดงตอไปน องคประกอบท 1 ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพของอาจารย พบวา ควรสนบสนนใหพนกงานสายวชาการมโอกาสไดศกษาตอในระดบทสงขน สงเสรมพนกงานสายวชาการใหสรางผลงานทางวชาการเพอความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการใหมากขน โดยสนบสนนทางดานพฒนาอาจารย การฝกอบรม ศกษาดงานใหมการพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอเพมพนความรทกษะความเชยวชาญเปนการเพมศกยภาพของตวพนกงานสรางผลงานทางวชาการทมคณภาพ เปนประโยชนในการทจะน าไปประยกตใชไดจรง และยงท าใหอาจารยมองคความรใหมๆ เพมขนมความเชยวชาญมากขนสงผลดตอผเรยน ทจะไดรบความรอยางเตมศกยภาพของอาจารย นอกจากนการท าผลงานทางวชาการจะท าใหอาจารยงสามารถน าผลงานไปขอต าแหนงทางวชาการ

339

คาตอบแทนต าแหนงทางวชาการและยงสามารถขอรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณตราชนยศ ตามระดบต าแหนงทางวชาการไดดวยการท าผลงานทางวชาการยงตองค านงถงระยะเวลาทเหมาะสม ใหสอดคลองกบระยะการตอสญญาจางด คอ ตองมความยดหยนในระยะเวลาแหงการท าผลงานวจยเพอใหอาจารยมเวลาสอน เวลาท าวจยและบรการทางวชาการแกชมชนสงคมอยางสมดลกบชวตประจ าวน ซงทงหมดนแสดงถงความมนคงกาวหนาในการปฏบตงานอาชพอาจารยในอนาคต อยางไรกตามมหาวทยาลยควรตองมการอบรมดานจรยธรรมจรรยาบรรณในอาชพ เพอธ ารงรกษาไวซงเกยรตคณแหงอาชพอาจารย องคประกอบท 2 ดานสทธประโยชนทมสวนรวม สทธประโยชนทมสวนรวม ไดแก การเปดโอกาสใหพนกงานไดรบโอกาสในตดสนใจดวยตนเองและการแสดงออกทางความคดเหนตอความตองการดานสวสดการทเกยวของกบตนเองรวมทงผบรหารใหการยอมรบผลของการตดสนใจของพนกงานสวนใหญทไดจากการเสนอความคดเหนรวมในการจดสวสดการใหกบพนกงานของมหาวทยาลยสนบสนนใหพนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวแนวทางการปรบปรงสวสดการพนกงานมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการของมหาวทยาลยทกป มสวนรวมในการรบประโยชนจากการบรการตางๆ เปนสวนหนงของกลมหรอสงคมทอยรวมกนมหาวทยาลย มการปรบปรงสวสดการใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจและสงคมในปจจบน เพอตอบสนองความตองการทเออประโยชนสงสดใหแกพนกงานมหาวทยาลย องคประกอบท 3 ดานสญญาจางทมนคง สญญาจางทมนคง ส าหรบพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ คอ การขยายอายสญญาจางในแตละครงใหมความเหมาะสมและการลดจ านวนครงในการตอสญญาจางลงเชน 1, 3, 5-10 ป และยาวถงอาย 60 ป การประเมนผลการปฏบตงานมความโปรงใสเปนธรรมมเกณฑในการพจารณาทมมาตรฐานสามารถตรวจสอบได มคณะกรรมการตรวจสอบผลงานขอก าหนดของสญญาจางก าหนดระยะเรมจางและสนสด การประเมนผลงานของพนกงานสายวชาการ โดยการน าผลงานทางวชาการ การน าภาระงานการสอนและการน าผลงานการใหบรการวชาการแกชมชนสงคม มาพจารณาในการตอสญญาจางดวย และควรมนโยบายการก าหนดการจางงานแบบระยะยาวถาวร กบผทด ารงต าแหนงทางวชาการมาแลว เพอใหความมนคงตอพนกงานไดมเวลาและก าลงทมเทในการผลตผลงานวจยใหมคณภาพในระดบสงขนตอไปอก

340

องคประกอบท 4 ดานคาตอบแทนทเทาเทยม คาตอบแทนทเทาเทยม พบวาคาตอบแทนควรเปนไปตามความรความสามารถและไมต ากวาระดบวฒการศกษา คาตอบแทนทจงใจจะสามารถเชญชวนคนเกงเขามาปฏบตงานกบมหาวทยาลยไดมากขน และคาตอบแทนต าแหนงทางวชาการควรจายใหไมนอยกวาขาราชการพลเรอนทไดรบ และควรมการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทนและเรองสวสดการควรปรบปรงใหเหมาะสมและมความทนสมยเพอประโยชนสงสดขอพนกงานมหาวทยาลย องคประกอบท 5 ดานสวสดการทครอบคลม สวสดการทครอบคลม พบวาการรกษาพยาบาลทดแลบคคลในครอบครวของพนกงาน ไดแก บดา มารดา บตร และ คสมรส สวสดการทครอบคลมสทธประโยชนทมสวนรวมจายในการซอแผนประกนสขภาพตามความสมครใจ และสทธประโยชนทมสวนรวมของพนกงานใหมโอกาสรวมก าหนดแนวทางเสนอความเหนและปรบปรงรายการสวสดการตางๆใหมความเหมาะสมกบปจจบน และตรงตามความตองการเดอดรอนของพนกงานใหมากทสด สวสดการทดตองครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคลและไดรบประโยชนทงในขณะทปฏบตงานอยและเมอถงเวลาทตองสนสดการเปนพนกงาน องคประกอบท 6 ดานความมนคงระยะยาว ดานความมนคงระยะยาว การท าสญญาจางควรเรมตนครงแรก ระยะ 1 ป ประเมนผลตอสญญาจาง 6 ป 10 ป ตอยาวถง 60 ปควรท าการขยายตอระยะเวลาการจางงานเพอความมนคงในระยะยาว มการบรหารตามแนวปฏบตทดโดยน าหลกธรรมาภบาลมาบรหารจดการ ค านงถงคณภาพชวตและความผาสกในการปฏบตงานของพนกงานในมหาวทยาลย มกองทนออมเงนส าหรบพนกงานเมอลาออก หรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ รวมถงการจายเงนชดเชยเมอเกษยณอายพฒนาระบบคาตอบแทนทเหมาะสม และยตธรรมเปนทยอมรบของพนกงาน และการปรบเปลยนคานยมวฒนธรรมองคกรเพอลดความรสกแตกตางระหวางพนกงานกบขาราชการ ทปฏบตงานรวมกนอยในมหาวทยาลย และการเสรมสรางสมพนธภาพและใหความเอออาทรระหวางพนกงาน หนวยงานและ ผบรหารรวมกนเพอความผาสกทด นอกจากองคประกอบของรปแบบทไดจากการศกษาวธปฏบตทเปนเลศแลว ยงพบวามเงอนไขความส าเรจ ดงตอไปน

341

เงอนไขความส าเรจในการสรางรปแบบสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยทเหมาะสม 1. เงอนไขดานนโยบาย

เงอนไขดานนโยบาย ตองมความชดเจนและครอบคลมทกดานทเกยวของกบสทธประโยชนของพนกงาน มการก าหนดนโยบายการวางแผนอตราก าลงคนใหมความเหมาะสมเพอใหเกดประโยชนและความคมคาสงสดก าหนดนโยบายพฒนาและสนบสนนสวสดการเพอสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตการท างาน และคณภาพการด ารงชพทด ก าหนดนโยบายปรบปรงโครงสรางดานสทธประโยชนตางๆ เพอใหมความเทาเทยม เปนธรรมและสามารถแขงขนได เชน นโยบายระบบของการจางงาน นโยบายดานการจายคาตอบแทน และสวสดการ

2. เงอนไขดานผบรหาร ผบรหารมหาวทยาลย ปฏบตตอพนกงานใหสทธเสรภาพมความเปนประชาธปไตย และยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการทด มความตงใจมงมนทจะพฒนาแกไขขจดปญหาทเกยวของ และดแลการจดสวสดการของพนกงานในมหาวทยาลย ใหตรงกบความตองการของพนกงาน และไมดอยกวาปจจยพนฐานของการด ารงชวต รวมทงพฒนาบคลากรเพอเพมคณคา ศกยภาพใหเปนผมความรความเชยวชาญสงขนเพอโอกาสในการกาวหนาในอาชพ และเปนการยกระดบวทยฐานะของพนกงาน

3. เงอนไขดานการสอสารภายในองคกร ผบรหารมหาวทยาลย มระบบการสอสารอยางชดเจนและทวถง เพอใหผปฏบตไดรบทราบนโยบายทชดเจนและถกตองตรงกบความตองการ เพอใหเกดการรบร ความเขาใจในนโยบาย เปาหมายของมหาวทยาลย และปฏบตไดตรงตามเปาหมาย พนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆทเปนประโยชนจากการประชาสมพนธอยางถกตองและเชอถอไดของมหาวทยาลย ระบบการสอสารทมคณภาพ จะท าใหมหาวทยาลยด าเนนภารกจส าเรจตามเปาหมาย มหาวทยาลยควรมชองทางการสอสารใหพนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆ เชน การตดประกาศ โปสเตอร วารสาร การออกเสยงตามสาย การแจกเอกสาร ใบปลว แผนพบ การจดอบรม การประชม เปนตน การน าเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยมาใช จะชวยเพมประสทธภาพในการสอสารท าให มความคลองตวและรวดเรวการสอสารทดจะชวยสรางสมพนธภาพทดตอกน ระหวางพนกงานตอพนกงานและผบรหารตอพนกงาน และมความพงพอใจในการรบรขอมลขาวสารนนเปนการสรางบรรยากาศการสอสารภายในองคกรทด

342

4. เงอนไขดานงบประมาณ วางแผนงานงบประมาณส าหรบอนาคตทเปนรปแบบมวตถประสงค เปาหมายและนโยบายในการด าเนนการของมหาวทยาลยอยางชดเจนจดสรรงบประมาณเพยงพอทงในระยะส นและระยะยาว เพอความมนคงในอนาคต และบรหารจดการงบประมาณทมใหครอบคลมรายละเอยดอยางเพยงพอส าหรบการน ามาใชในกระบวนการจดสวสดการพนกงานของมหาวทยาลย การจดสรรงบประมาณทครบทงระบบ อาจไดแก การบรหารงานบคลากร งานบรหารงบประมาณ งานบรหารทรพยสน และการบรหารวชาการ

5. เงอนไขดานการมสวนรวม พนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและความตองการดานสวสดการทเกยวของกบตนเอง และมสวนรวมในการแกไขปญหา หรอหาแนวทางในการปรบปรงใหเกดการเปลยนแปลงทดขนและสรางความพงพอใจทด นอกจากน พนกงานตองมสวนรวมในกจกรรมตางๆของมหาวทยาลยซงจะท าใหองคกรบรรลวตถประสงคไดอยางดและเกดการยอมรบของพนกงานสวนใหญ สามารถลดขอขดแยงลงไดและเกดความเขาใจอนดตอกน เพอประสานความรวมมอไปดวยกนเพอประโยชนรวมกน

6. เงอนไขดานความพรอมของมหาวทยาลย ส ารวจปญหาและความตองการสวสดการ เพอปรบเปลยนใหทนตอสภาพเศรษฐกจ สงคมและการเมองในปจจบน เทยบเคยงสวสดการกบสถาบนอนของรฐ เพอการแขงขนและการจดการไดอยางเหมาะสม วางแผนจดสรรงบประมาณทเพยงพอตอเนองในระยะยาวในทกๆดานมเสถยรภาพทางการเงน มศกยภาพพรอมตอการแขงขน การเสรมสรางศกยภาพและพฒนาบคลากรใหมความสามารถในการปฏบตงานทเหมาะสมตามพนธกจหลกของมหาวทยาลย ควรจดโครงการเสนทางความกาวหนาในการพฒนาอาจารย เพอใหมอาจารยมความมนคงกาวหนาในอาชพอาจารยอยางแทจรง การดแลสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการท างานใหความส าคญในเรองความปลอดภยในชวตและทรพยสนของพนกงานในการท างาน

อภปรายผล

จากผลการวจยทพบ ผ วจ ยจะน ามาอภปรายผลในประเดนส าคญและสอดคลองกบวตถประสงคทศกษา รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบ

343

ประเทศไทย มองคประกอบของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ทส าคญ ดงน

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ ตองมความกาวหนาในการปฏบตงาน โดยมหาวทยาลยตองก าหนดนโยบาย การพฒนาอาจารยใหมความกาวหนาในอาชพ ฝายทรพยากรบคคล จดท าแผนเสนทางความกาวหนาทางอาชพอยางเปนรปธรรม มความชดเจน มเกณฑในการพจารณาความกาวหนาของพนกงานสายวชาการ ประกอบดวย การท าผลงานวจย การขอต าแหนงทางวชาการการประกวดผลงานวจยดเดน การไดบรการความรแกชมชนสงคม ซงมหาวทยาลยยงสามารถสนบสนนทนวจยใหพนกงานสายวชาการท าผลงานวจยกนใหเพมขนอกได เนองจากการวเคราะหระดบความตองการจ าเปนเกยวกบสวสดการของพนกงานใสถาบนอดมศกษาของรฐ พบวาทนวจยระดบสภาพทเปนจรงในรวมภาพรวมอยในระดบปานกลางและมคาดชนระดบความตองการจ าเปนในระดบทคาดหวงมากเปนล าดบท 2 ดงนน ผวจยมความเหนวามหาวทยาลยตองมงเนนสนบสนนและสงเสรมใหอาจารยเขาสต าแหนงทางวชาการเพมขน โดยการสงเสรมใหศกษาตอในระดบทสงขน การอบรม ศกษาดงานทงในและตางประเทศ เพอความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการในสายอาชพของอาจารย นอกจากน ควรมการปรบปรงหลกเกณฑและวธการในการเสนอขอต าแหนงของสายวชาการใหมความยดหยนในระยะเวลาการท าผลงานใหเหมาะสมกบภาระงานใหมากยงขน และสนบสนนทนทางดานพฒนาอาจารยใหมการพฒนาอยางตอเนอง เพอเปาหมายแหงการพฒนาความกาวหนาในสายอาชพอยางแทจรง สอดคลองกบงานวจย สภาพร ขนทอง และคณะ (2557) พบวา บคลากรของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย มความพงพอใจตอการไดรบโอกาสในการศกษาตอและไดรบเขารบการอบรมดงานในหวขอทสอดคลองกบงาน ซงจะเหนไดวาพนกงานสวนใหญใหความสนใจและมความตองการทจะไดรบโอกาสความกาวหนาในต าแหนงงานทปฏบตอย ในอาชพของตนเอง ซงสอดคลองกบ นวระ ทาสวรรณ และวรจนา แสงตาล (2552) ไดศกษาวจยเรอง ความตองการสวสดการ ของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม พบวา กลมตวอยางในการวจยสวนใหญเปนเพศหญง สงกดคณะมนษยศาสตร และมความตองการใหมหาวทยาลยจดใหมสวสดการดานการสงเสรมทนการศกษาบคลากรมากทสด โดยเฉพาะสวสดการดานทนการศกษาแกบคลากรเพมมากขนเพอ การตองการใหพนกงานไดมโอกาสในการพฒนาตนเองนอกจากงานจะชวยเพมพนความรความสามารถแลวยงชวยใหผ ปฏบตงานไดมโอกาสกาวหนาและมความมนคงใน อาชพ ตลอดจนเปนทยอมรบทงเพอนรวมงานและครอบครวตนเอง เพอเปนการสรางความมนคงในอาชพมหาวทยาลยควรมการจด

344

โครงการพฒนางานวจย เพอใหคาตอบแทนเพมกบพนกงานสายวชาการเพอมงสการเปนมหาวทยาลยวจย โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมสนบสนนพนกงานสายวชาการคณวฒปรญญาเอกสรางผลงานตามทมหาวทยาลยก าหนดและสามารถน าผลงานไป เสนอขอผลงานทางวชาการทสงขนได โดยไดรบคาตอบแทนพเศษ การจดโครงการใหรางวลกบผลงานวจยดเดนทสามารถน าไปปรบใชเปนประโยชนไดจรงในดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพนนองคกรตองใหการสนบสนนเพอใหพนกงานประสบความส าเรจตามคาดหวงสงเสรมการพฒนาอยางจรงจงและตอเนอง ซงจะสรางความพงพอใจในการท างานใหแกตวพนกงานและเกดความสมพนธอนดตอองคกร สอดคลองกบ ภคณฏฐ สวสดวศษฎ (2556) พบวาการทมหาวทยาลยก าหนดอตราคาจางทสงและเหมาะสมกบปรมาณของงานรวมถงผบรหารใหความเปนธรรมและน าเอาระบบการเลอนขนเงนเดอนมาใชสงผลใหพนกงานและขาราชการ สามารพฒนาตนเองและสรางความกาวหนาในอาชพได โดยการใหโอกาสไปศกษาดงานตางประเทศและไดรบการสงเสรมไปฝกอบรมสมมนาตาง ๆ เพอทจะท าใหพนกงานมความรความสามารถเลอนต าแหนงสงขนไปไดในอนาคต การทจะท าใหเกดความกาวหนาอาชพนนตองเรมตนทตวบคคลกอนบคคลตองมความมงมนต งใจทจะฝกฝนตนเอง พฒนาตนเองอยเสมอใหไดกอน ตอมากจะตองชวยกนพฒนาองคกรใหเตบโตไปดวยกน เชนเดยวกบ สนทร ส าเภาทอง (2554) พบวาพนกงานมหาวทยาลย รบรความกาวหนาในการท างานเพอพฒนาไปสต าแหนงทสงขน ซงเปนการยกระดบวทยะฐานของอาจารยใหสงขนดวย และยงสอดคลองกบ วบลย พทธวงศ (2555) พบวา ปจจยทมผลตอความกาวหนาในอาชพในการแตงตงใหด ารงต าแหนงทางวชาการ ไดแก เพศ อาย วฒการศกษาสาขาวชา และเงนเดอนทไดรบในปจจบนมผลตอความกาวหนาในอาชพของพนกงานสายวชาการ

จากขอกลาวขางตน ผวจยมความเหนเพมเตมตอองคประกอบดานการปฏบตงาน

ทมความกาวหนาในอาชพ ของพนกงานสายวชาการ คอ กองการเจาหนาทควรแตงต ง

คณะกรรมการสวนงานดานความกาวหนาในสายอาชพของพนกงานมหาวทยาลยขนท าหนาท ให

การดแลและสงเสรมสนบสนนใหมการพฒนาอยางจรงจง เพอสรางความมนใจในการท างานของ

บคลากร ใหเกดมความมนคงในการประกอบอาชพ และมนใจตอความกาวหนาทจะท างานตอไป

และใหเกดความรสกวางานทท ามความมนคงตอไปในการด ารงชวตประจ าวนได จะสงให

พนกงานเกดความพงพอใจทจะปฏบตงานกบองคกรไปตลอดโดยไมคดจะเปลยนสถานทท างาน

แหงใหม

345

2. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม

พนกงานไดรบโอกาสในการเสนอความคดเหนและความตองการและตดสนใจ ตอ

สวสดการและสทธประโยชนตางๆของมหาวทยาลย รวมทงมสวนรวมในการก าหนดแนวแนว

ทางการปรบปรงสวสดการของมหาวทยาลยเพอใหมความเหมาะสมกบสงคมเศรษฐกจปจจบน

เเละสนองตอบความตองการของสวนรวมของคนสวนใหญใหไดรบประโยชนสงสด ในการมสวน

รวมนนพนกงานมสทธเขารวมในกจกรรมของมหาวทยาลยในฐานะทปฏบตงานกบมหาวทยาลย

พนกงานมสวนรวมในการเลอกทจะรบสทธประโยชนจากการบรการตางๆ ของมหาวทยาลยได

ตามความประสงคของตนเองอยางสมครใจ ซงจากผลการวเคราะหระดบสภาพทเปนจรงใน

ภาพรวมอยในระดบปานกลาง และระดบความคาดหวงตอสวสดการอยในระดบมาก นอกจากน

ดชนคาความตองการจ าเปนมคาดชนระดบความตองการจ าเปนในระดบทคาดหวงมากเปนล าดบท

2 ดงนน ผวจยมความเหนวามหาวทยาลยควรเปดโอกาสใหพนกงานมสวนรวมในการเสนอความ

ตองการความจ าเปนตอสวสดการ เพอใหสามารถน ามาวางแผนจดสวสดการใหสอดคลองกบความ

ตองการและเหมาะทสด นอกจากนควรตองใหพนกงานเปนสวนหนงในการมสวนรวมในการ

ประเมนความพงพอใจตอสวสดการและสทธประโยชนของมหาวทยาลย ซงสอดคลองกบ สวต

ผวพนค า และคณะ, 2550) พบวา การทมหาวทยาลยขอนแกนจดใหมสวสดการและสทธประโยชน

ตางๆโดยมหาวทยาลยควรก าหนดนโยบายเปาหมาย และมาตรการในดานสวสดการและสทธ

ประโยชนของบคลากรจดท าเปนแผนยทธศาสตรหรอแผนด าเนนงานดานสวสดการและสทธการ

จดสรรงบประมาณและกฎระเบยบตางๆ เพอใหสทธแกพนกงานมหาวทยาลยท งในชวงท

ปฏบตงานและเมอหลงออกจากการงานใหไดรบสทธประโยชน และนอกจากน มหาวทยาลยควร

ตองมการจดการด าเนนการใหเกดกจกรรมของการมสวนรวมของพนกงานมหาวทยาลยใหไดรบ

โอกาสเสนอความตองการ และแสดงความคดเหนรปแบบตางๆ อยางโปรงใส ใหมการได

แลกเปลยนความคดเหนรบฟงเหตผลตางๆ เพอน ามาประกอบการพจารณาตดสนใจในการจด

ด าเนนการใดๆ ทเกยวของกบสวสดการทพนกงานทกคนมสวนไดเสยกบประโยชนนน ๆ ดวย ซง

สอดคลองกบงานวจย อภชญา เธยรวรกจ (2550) พบวา มหาวทยาลยแตละแหงควรใหขาราชการ

และพนกงานมหาวทยาลยของตนมสวนรวมในการออกแบบหรอเสนอความตองการของตนเอง

เพอใหการจดสรรผลประโยชนตรงกบความตองการของบคลากรสวนใหญมากทสด

346

จะเหนไดวา สทธประโยชนตาง ๆ ทมหาวทยาลยก าหนดให เปดโอกาสใหพนกงานไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและความตองการในเรองทมสวนเกยวของท าใหพนกงานรบรถงการมสวนรวม แสดงออกถงความเปนธรรม ท าใหเกดการยอมรบทด อกทงควรเปดกวางใหพนกงานไดประเมนความพงพอใจตอระบบการบรหารจดการดานสทธประโยชนและการบรการของมหาวทยาลยไดดวยจะยงเพมการยอมรบของพนกงานไดอก

3. ดานสญญาจางทมนคง มหาวทยาลย ควรก าหนดเงอนไขรายละเอยดในสญญาจาง โดยประกอบดวย 1.ระยะเวลา

ในการท าสญญาจาง มความชดเจน 2. กฎเกณฑในการตอสญญาจางการนบเวลาในการตอสญญาจางแตละชวงเพอใหเปนมาตรฐานเดยวกนและยตธรรม 3.เกณฑการประเมนผล ส าหรบการตอสญญาจาง ตรวจสอบไดเพอใหเปนมาตรฐานเดยวกน และมความยตธรรมผบรหารมหาวทยาลยของรฐ ควรรวมกนหาแนวทางในการก าหนดอายการจางงานใหเปนรปแบบมาตรฐานเดยวกนทง 79 แหงเพอไมตองมการเปรยบเทยบ ไดเปรยบเสยเปรยบกนมเกณฑมาตรฐานในการประเมนผลการปฏบตงาน และควรน าภาระงานหลกทง 4 ประการมาพจารณาประเมนผลดวย มความโปรงใสเปนธรรมสามารถตรวจสอบได การตอสญญาจางควรมการยดหยน ขยายระยะเวลาตามความเหมาะสมเพอใหอาจารย มเวลาสอนท าและเวลาท าวจย พรอมทงสามารถบรการทางวชาการแกชมชนสงคมอยางสมดลกบชวตประจ าวน มหาวทยาลยควรท าสญญาจางแบบระยะยาว ใหแกผทด ารงต าแหนงทางวชาการอยแลว ใหสามารถจางไดตลอดไปถงอาย 60 ป โดยไมตองตอสญญาแตละชวง และมการพจารณาจางพนกงานสายวชาการทเกษยณอายแลวแตยงมความสามารถในการปฏบตงานตอไดโดยจางเปนระยะส น ในสถาบนอดมศกษาของรฐในภาพรวม มระดบการจดสวสดการรอยในระดบมากทกดานและทมความสมพนธกน คอ ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาทางอาชพคาเฉลยมากสด รองลงมาเปนระบบสญญาจาง และคณภาพชวตการท างาน จะเหนไดวา หากระบบสญญาจางขยายระเวลายาวขน จะสงผลดตอการท างานของพนกงานระยะยาวขนท าใหมความมนคงตอการท างาน สงผลตอใหมคณภาพชวตการท างานทดตามมา เนองจาก การท าสญญาจาง เปนกระบวนการการยะเวลาใหบรหารงานทรพยากรมนษย ดงทผล การศกษาของ ศรณย พมพทอง, 2555 (อางถงใน วชรพงษ อนทรวงศ, 2552) ไดศกษาเรองปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอการคงอยในองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในประเทศไทย พบวา การท าสญญาจาง เปนกระบวนการการบรหารงานทรพยากรมนษยซงในสถาบนอดมศกษาแตละแหงตองใชเปนเครองมอในการบรหารจดการและใหความส าคญกบทรพยากรมนษย เพราะการทจะท าใหสถาบนการศกษา กาวหนาในทางวชาการหรอแขงขนกบ

347

สถาบนอนไดนน กขนอยกบคณภาพของพนกงานสายวชาการทจะตองผลตนกศกษาทมคณภาพออกสสงคม เพราะถอเปนความส าเรจของ การด าเนนงานของ สถาบนอดมศกษาดวยและจากการเปลยนแปลงรปแบบการบรหารมหาวทยาลย ซงไดมการจดจางพนกงานมหาวทยาลยทดแทนอตราขาราชการพลเรอนในมหาวทยาลยมาตงแตป 2542 นน สงผลใหหนวยงานมหาวทยาลยมบคลากร 2 ประเภท คอขาราชการและพนกงานมหาวทยาลย ซงแมจะมความแตกตางจากระบบการจดจางทเปลยนแปลงไป แตบคลากรทง 2 ประเภทกจะตองไดรบการพฒนาอยางตอเนองภายใตนโยบายดานทรพยากรมนษยของสถาบนเพอมงสงเสรมใหเกดการปฏบตงานทงในดานของงานการเรยนการสอนและการท า วจยไดอยางเหมาะสม และม ประสทธภาพสงสดภายใตขอจ ากดของเงอนไขเวลา ในการท าผลงานทางวชาการของระดบผลงานเพอพนกงานสายวชาการขอต าแหนงทางวชาการ ซงจะตองสอดคลองกบเวลาในการตอสญญาจางในแตละชวง การท าสญญาจางตามผลการวจยของ งามจต อนทวงศ (2556) กลาววาการท าสญญาจางพนกงานมหาวทยาลย จะมรปแบบของสญญาเปนไปตามตามแบบทคณะกรรมการบรหารงานบคคลประจ ามหาวทยาลยก าหนดไว การทดลองปฏบตงานใหทดลองปฏบตงานหนงป เมอการทดลองปฏบตงานมผล การประเมนวาเปนผมความสามารถเหมาะสมในการปฏบตงานตามหลกเกณฑทคณะกรรมการ บรหารงานบคคลประจ ามหาวทยาลย ก าหนด จะไดรบการตอสญญาจาง ซงสญญาจางมชวง ระยะเวลาขออายสญญา ไปจนถงการปฏบตงานจนเกษยณอายการตอสญญาจาง ตองผานการประเมนผลการปฏบตงาน โดยค านงถงความร ความสามารถ ความประพฤต คณภาพของผลงาน ปรมาณงาน ผลงานทปฏบตมา ความอตสาหะ การรกษาและ จรรยาบรรณ และความเหมาะสมกบต าแหนง เพอใชประกอบพจารณาแตงตง เลอนขนคาตอบแทน ประสทธภาพในการปฏบตงาน และเสรมสรางแรงจงใจใหการปฏบตงานม ประสทธภาพและเกดประสทธผล โดยใหมการประเมนการปฏบตงานเปนประจ าทกป อยางนอย ปละสองครง อยางไรกตามจางพนกงานมหาวทยาลยในรปแบบใหมตองท าสญญาจางทดลองงานระยะยาวและประเมนผลงานเพอตอสญญาจาง ซงควรมการพจารณาจางถงอายเกษยณ เชนเดยวกบผลการศกษาของ จอหนนพดล วศนสนทร (2557) ศกษาเรองความคดเหนและความตองการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม การวจยทส าคญดงน ประเดนสญญาจาง พบการแสดงความตองการเพอเรยกรองใหมหาวทยาลยมการตอสญญาจาง เรมจาก 1 ป ตอเปน 4 ป แลวตอเปนจนถงอาย 60 ป หรอเปนทยอมรบของทกฝาย ดงนองคการศกษาของรฐควรใหความสนใจกบการพฒนาศกยภาพและความสามารถของทรพยากรบคคล และสงทจะตองด าเนนการอยางตอเนองควรสรางระบบในการพฒนาผลงานทางวชาการ มแนวทางการสนบสนนการพฒนาบคลากร มระบบจงใจเพอใหเกดการพฒนาผลงานทางวชาการ การมสวนรวมในการวางแผนจดสรร สทธประโยชนและ

348

พฒนาความสามารถของบคลากร ควบคไปกบระบบการรกษาคนใหอยกบองคกร โดยใชการจงใจ การสรางขวญและก าลงใจใหบคลากรมความรสกอยากทจะท างานรวมกบองคการนนๆ ตลอดไป จะเหนไดวา ผทจะไดตอสญญาจางจะตองมคณสมบตหลายประการตามระเบยบของมหาวทยาลยก าหนด การท าสญญาจางชวงทดลองงานจะมระยะ 1 ปเหมอนกนทกมหาวยาลยของรฐ จะแตกตางกนชวงระยะปตอ ซงพจารณาจากผลการประเมนและคณสมบตตามมหาวทยาลยแตละแหง ดงนนความมนคงของระบบสญญาจางอยทสามารถตอสญญาไปไดถงอายตว 60 ป อยางไรกองคประกอบดานสญญาจางมความส าคญตออนาคตการท างานตอเนองของพนกงานมหาวทยาลย ซงมหาวทยาลยควรมระยะจางทดลองงานเรมตนทเทากน และปรบยดหยนไดตามระยะการท าผลงานทางวชาการ และใหสามารถปฏบตงานไดถงเกษยณอาย .

4. ดานคาตอบแทนทเทาเทยม จากผลการวเคราะหขอมลจากผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความตองการสวสดการดานคาตอบแทนอยในระดบมความตองการทคาดหวงสง ไดแก การไดรบเงนเดอนไมต ากวาวฒการศกษาบวกประสบการณสายตรงทมความเชยวชาญเฉพาะ ดงนนผบรหารมหาวทยาลยควรใหความส าคญในดานการบรหารคาตอบแทนใหพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ เพราะคาตอบแทนเปนตวก าหนดมาตรฐานการครองชพ หากก าหนดคาตอบใหอยางเปนธรรมและเทาเทยมกนมมาตรฐาน จากการวเคราะหระดบการจดสวสดการดานระบบคาตอบแทนในภาพรวมอยในระดบมาก ผ วจ ยมความคดเหนวาพนกงานมหาวทยาลยมความตองการไดรบคาตอบแทนตามวฒการศกษาเปนพนฐานกอน และคาตอบแทนนนควรมความเหมาะสมตอสภาพปจจบน และเพยงพอตอการด ารงชพประจ าวน ดงนนมหาวทยาลยตองปรบปรงระบบการจายคาตอบแทนใหสอดคลองกบภาระงาน วฒการศกษา และประสบการณของพนกงานใหมากทสด เพอเปนการชวยรกษาคนท างานใหอยกบองคกรตลอดไป และหนวยงานของรฐโดยส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาควรก าหนดใหมหาวทยาลยทกแหงจายคาตอบแทนเรมตนทเทากน กจะท าใหลดการแขงขน ลดการลาออกของบคลากรสายวชาการได ซงสอดคลองกบ สภาพร ขนทอง และคณะ (2557) ศกษา เรองความพงพลอใจในการปฏบตงานของบคลากรมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชยในดานคาตอบแทนและสวสดการ พบวา บคลากรสวนใหญไมมความพงพอใจตอการไดรบคาตอบแทนเงนเดอนทไมเหมาะสมกบวฒการศกษา เพราะวาอตราเงนเดอนทไดรบในปจจบนไมพอกบสภาวะเศรษฐกจทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนนผบรหารควรใหบรหารคาตอบแทนใหมความยตธรรมและเหมาะสม

349

นอกจากนการจายคาตอบแทนทเหมาะสมหรอสงกวาสถาบนอดมศกษาของรฐแหงอน และการใหสวสดการทสงวากฎหมายก าหนด จะท าใหมผสนใจตองการทจะเขาท างานดวย ปจจบนการบรหารคาตอบแทน จะถกน ามาใชมากกวาการบรหารคาจางเงนเดอน เพราะวาคาตอบแทนมความหมายทครอบคลมมากกวาคาจางถงแมวา คาตอบแทนจะเปนรางวลทองคกรควรตองจดใหมขนแตคาตอบแทนทจงใจ และมากพอตอการด ารงชพ และเพยงพอทจะรกษาบคลากรไวไดควรจะตองประกอบดวย คอ มความยตธรรม มการจงใจ และตอบแทนอยางเหมาะสมตอหนาท เมอเปรยบเทยบแลวแขงขนได ซงสอดคลองกบ กลยรศม ทณรตน (2556) ศกษาผลกระทบของการบรหารคาตอบแทนทมตอความกระตอรอรนในการท างานของบคลากรสายวชาการ พบวา บคลากรสายวชาการ มความคดเหนดวยเกยวกบการบรหารคาตอบแทนโดยรวม ดานความยตธรรม ดานการจงใจ ดานความมนคง ดานความควบคม ดานความสมดล และดานความเพยงพอ อยในระดบมากทกดาน มการพฒนากระบวนการทเกยวกบคาตอบแทนอยางตอเนองเพอรกษาบคลากรทมความรความสามารถใหอยกบองคการไดนาน ไมวาจะเปนคาตอบแทนทเปนตวเงนและคาตอบแทนทไมเปนตวเงน สามารถตอบสนองความตองการของบคลากรทงดานสวนตว ดานครอบครว และดานการใชชวตในสงคมท าใหบคลากรเกดความพงพอใจในคาตอบแทนทไดรบ จากขอคนพบดงกลาวนมความตองการใหมการจายคาตอบแทนอยางยตธรรมสอดคลองกบงานวจยของ สอดคลองกบ วรรณะ เวชพราหมณ (2551) ทเสนอวา มหาวทยาลยควรทบทวนนโยบายดานคาจาง โดยการศกษาเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยในก ากบของรฐแหงอน รวมท งมการวางแผนและก าหนดทศทางนโยบายดานคาจางในอนาคต ตลอดทงทบทวนนโยบายดานสวสดการในปจจบนวามรปแบบอตราทเหมาะสมตามความตองการของพนกงานมหาวทยาลยหรอไม ซงกควรใหมความยดหยนใหประโยชนครอบคลมบคลากรทกกลม เชนเดยวกบงามจต อนทวงศ (2556) ศกษา เรองความตองการการของพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตบางพระ จงหวดชลบร พบวา ความตองการสวสดการ ดานคาตอบแทน และเมอเปรยบเทยบปจจยสวนบคคลพบวา พนกงานทมเพศ อาย และระยะเวลาในการปฏบตงานทตางกน ระดบการศกษา และประเภทพนกงานตางกนมความตองการสวสดการทแตกตางกน โดยกลมพนกงานทมอายต ากวา 25 ป มความตองการสวสดการมากวากลมพนกงานทมอายมากกวา 45 ป ขนไป ระยะเวลาในการปฏบตงานต ากวา 1 ป มความตองการสวสดการมากกวาพนกงานทมระยะเวลาในการปฏบตงานมากกวา 7 ปขนไป และระดบการศกษาปรญญาตรมความตองการสวสดการมากวาระดบปรญญาโทและระดบปรญญาเอก และประเภทของพนกงานสายสนบสนนมความตองการสวสดการมากกวาสายวชาการ ฝายบรหารงานทรพยากรบคคลควรท าการส ารวจสวสดการประเภทตาง ๆ กบมหาวทยาลยอนเพ อน ามาเทยบเคยงเปนแนวทางในการก าหนดสวสดการท เหมาะสมกบ

350

มหาวทยาลยของตนองซงมองคประกอบหลายประการ สอดคลองกบ คณศร ภนคม (2553) ศกษา เรองรปแบบทเหมาะสมในสทธการจดสวสดการและสทธประโยชนเพอพฒนาองคกรสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลยอบลราชธานพบวา ม 2 ประเภททเออตอการพฒนาองคกรคอ 1) สทธสวสดการทจดสรรโดยรฐบาล และมหาวทยาลยจดสรรเอง และสวสดการทบคลากรสายสอนตองการ เรยงจากมากไปนอย ไดแกดานสขภาพการประกนสขภาพ ดานการศกษา ดานทอยอาศย ดานเศรษฐกจ และกระบวนการยตธรรม ดานประกอบอาชพ และดานบรการสงคม ส าหรบสทธประโยชนไดแกสทธในการไดรบคาตอบแทนเปนปจจยทส าคญทสด สทธประโยชนหลงจากออกจากราชการ และสทธในการลาโดยไดรบเงนเดอน ผบรหารควรก าหนดแผนงานนโยบายดานสวสดการและสทธประโยชน จดตงคณะกรรมการบรหารสวสดการและสทธประโยชน มการตดตามและประเมนผลดานสวสดการ นอกจากนยงพบตวชวดทมความส าคญ 5 อนดบแรกในการการจดสวสดการและสทธประโยชนของบคลาการมหาวทยาลยอบลราชธาน ไดแก ดานการไดรบคาตอบแทนในรปเงนเดอนมความส าคญมากทสด เงนประจ าต าแหนง ตวประโยชนหลงออกจากราชการ ในรปบ าเหนจ บ านาญ เงนสวสดการคารกษาพยาบาล มหาวทยาลยควรจดตงองคกรทไมยดตดกบระบบราชการใหมากขน

อยางไรกตามมหาวทยาลยมควรมการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทน สวสดการ การวางแผนงานและการพฒนาระบบการบรหารคาตอบแทนทเหมาะสม และยตธรรมเปนทยอมรบของพนกงาน มหาวทยาลย และสามารถแขงขนได เมอเทยบเคยงกบมหาวทยาลยชนน าอนๆ และทส าคญควรสนองตอบความตองการและสอดคลองกบนโยบาย ดงนน จงควรใหทกมหาวทยาลยของรฐก าหนดเงนเดอนขนต าเปนมาตรฐานเดยวกนโดยจางตามวฒการศกษาเปนเกณฑ บวกเพมคาประสบการณตามความเหมาะสม และตองไมต ากวาราคาตลาดทสามารถแขงขนไดดวย แตเรมตนตองการใหเทากนทกแหง เพอลดอตราการเหลอมล า หากมหาวทยาลยไมสามารถจดสวสดการทตอบสนองความตองการไดกจะท าใหบคลากรลาออกตามมาท าใหเกดการสญเสยบคลากรสายวชาการไปได ดงท สมตร สวรรณ และคณะ (2552) ไดศกษา การจดระบบเงนเดอนและสวสดการเพอการพฒนาองคสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ: บทสะทอนจากพนกงานมหาวทยาลย พบวา พนกงานมหาวทยาลยสายวชาการสวนใหญมความคดเหนไมพอใจในหลายเรอง ไดแก เงนเดอนขนตน การเลอนขนเงนเดอน เงนโบนส และเรองสวสดการทไดรบ หรอสถาบนจดไว ซงมความคดจะลาออก หรอเปลยนงานถงรอยละ 37.4 รวมทงการบรหารงานบคคลของพนกงานมหาวทยาลยยงขาดความชดเจน ปญหาตางๆของพนกงานไมไดรบการแกไข ต าแหนง

351

อาจารยเปนบคลากรส าคญแตในความเปนจรงไมเปนอยางทคด และผทเกยวของในระดบนโยบายมการเปลยนแปลงบอย ท าใหขาดความตอเนอง การบรหารงานทรพยากรบคคลควรตองบรหารจดการดแลทงระบบทเกยวของกบสวสดการและสทธประโยชนตาง ๆ ของพนกงานมหาวทยาลย เชนเดยวกบงานวจยของ จอหนนพดล วศนสนทร (2557) ศกษาเรอง ความคดเหนและความตองการของพนกงานมหาวทยาลยรชภฏเชยงใหมการวจยทส าคญดงน ประเดนคาตอบแทน พบการแสดงความตองการ อาท ตองการใหมหาวทยาลยปรบปรงอตราคาจาง เงนเดอน ใหเทยบเทากบมหาวทยาลยอน เพอการแขงขนและรกษาบคลากรทมความสามารถไว ประเดนสวสดการ พบการแสดงความตองการเพอเรยกรอง การสนบสนนเพอสรางแรงจงใจในการพฒนาผลงานทางวชาการหรอความตองการใหลดเงอนไขทยงยากซบซอนในการขอทนศกษาตอ ความตองการใหจดสรรงบประมาณเพอการศกษาดงานยงตางประเทศ เพอตอบสนองตรงความตองการของพนกงานใหไดรบประโยชนสงสด จะเหนไดวาคาตอบแทนทไดรบจากการท างานมความส าคญตอการด ารงชวตประจ าวนของพนกงาน รายได คาตอบแทนจากการท างานจะน ามาเปนคาใชจายในการเลยงดตวเองและครอบครว การมรายไดทเพยงพอตอการด ารงชพนนเปนความปรารถนาของพนกงานทกคนทตองท างานเพอหารายได

5. ดานสวสดการทครอบคลม มหาวทยาลย ควรจดรปแบบสวสดการทเหมาะสมตอสวสดภาพของพนกงานทกกลมทปฏบตงานในมหาวทยาลย โดยใหความส าคญตรงกบความตองการของพนกงาน ดงน สวสดการดานการรกษาพยาบาลครอบครวของพนกงาน ไดแก บดา มารดา คสมรส และบตร และใหความส าคญตอประโยชนของคนสวนใหญ หรอการมอบเงนชวยเหลอ หรอชดเชยกรณทพนกงานเกษยณอาย รวมไปถงการใหสทธประโยชนในกองทนสวสดการพนกงาน กองทนส ารองเลยงชพ เปนตน

สวสดการและสวสดภาพของครและบคลากรทางการศกษาในประเทศไทย พบวา รปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการและสวสดภาพของครการจดใหมความครอบคลมสวนรวมมากกวาสวนบคคล มความยดหยน ตามเพศ วย ทกชวงชวตและสถานการณ และมการส ารวจความตองการของบคลากรทางการศกษาทกป เพอหาความตองการทแทจรงของบคคลแตละกลม ความหลากหลายทางดานอาย ชวงอาย ลกษณะงาน พนฐานครอบครว ความตองการทางดานคณภาพชวตและสขภาพ การรกษาพยาบาลครอบครวพนกงานไดแก บดา มารดา บตร และค สมรส (ใหสทธในการเบกคารกษาพยาบาลไมเกนสทธราชการ) และสามารถมสวนรวมในสวสดการตาง ๆ ทเปนผรบ

352

ประโยชนโดยตรง เชนการเลอกแผนการรกษาพยาบาล การรวมจายการประกนสขภาพรวมการใชสทธรกษา และการใหบรการทครอบคลมเรองสขภาพตางๆ เชนปองกนโรค บรการแพทยแผนไทย (การรกษาดวยสมนไพร/นวด )สรางเสรมสขภาพ นอกจากนยงตองมสวสดการทางวชาการและกองทนวจยและสรางสรรค เพอเปนแหลงเงนททนทใหการสนบสนนการวจยของพนกงานสายวชาการเพอใหครอบคลมการท างานของพนกงานและความกาวหนาในอาชพดวย ถงแมวาคาตอบแทนทมหาวทยาลยสามรถตอบแทนใหไดอยางเหมาะสมแลวกตาม ความส าคญของคาตอบแทนทเทาเทยมยงมอทธพลตอการรกษาบคลากรใหอยกบมหาวทยาลยไดนาน สอดคลองกบ ถตรตน พมพาภรณ และคณะ (2559) พบวา อทธพลของคณภาพชวตในการท างานในดานความสมดลระหวางชวตกบการท างาน คาตอบแทนและสวสดการมอทธพลตอความตงใจคงอยในงานของอาจารย โดยผานความผกพนในอาชพ ซงจะเหนไดวา ความสมดลของชวตการท างานกบชวตสวนตวตองมความเหมาะสมพอดกน เปนการจดสวสดการแบบครอบคลมในเรองเวลาในการท างานทเหมาะสม คาตอบแทนทเหมาะสม รวมทงเรองชวตสวนตว และชวตการท างาน จดสรรใหทกอยางมความเหมาะสมครอบคลมทงตวพนกงานและครอบครวพนกงาน จะสงผลตอการรกษาพนกงานใหอยกบมหาวทยาลยตอไป

จะเหนไดวา มหาวทยาลยทกแหงควรจดสวสดการใหครอบคลมครอบครวของพนกงานอาจมากนอยแตกตางกนออกไปตามความเหมาะสมและสถานะของมหาวทยาลยน น และควรค านงถงคณภาพชวตในการท างานและชวตสวนตว เพอใหพนกงานรสกไดวาการปฏบตงานกบมหาวทยาลยนนมความสมบรณ และสมดลทงงานและชวตสวนตว และท าใหเกดความผกพนตอองคกรตอไป ทงขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยกไมควรเปรยบเทยบในเรองความเทาเทยม ซงในประเดนนเหนควรหนวยงานรฐเขามารวมดแลใหคนทงสองกลมไมแตกตางกน เพราะทงสองกลมกลวนแตเปนบคลากรทสรางคณประโยชนใหสงคมและชวยพฒนาประเทศ


การบรหารจดการดานสวสดการตางๆ ทมหาวทยาลยก าหนดนน ควรเออประโยชนใหกบพนกงานมหาวทยามนทกดาน เชน การท าสญญาจางควรใหท างานไดถงอายเกษยณราชการถง 60 ป การเขาสสงคมผสงอายท าใหเกดตนทนในการดแลสงขน การตอสญญาจางงานกบพนกงานสายวชาการทเกษยณอายแลวและยงเปนผทมความรความสามารถมสขภาพแขงแรงใหไดปฏบตงานตอโดยท าเปนสญญาจางระยะส น มสวสดการหลงเกษยณไดรบบ าเหนจ บ านาญ หรอไดรบเงนคาชดเชยเมอลาออกจากงานหรอเกษยณ นอกจากนควรมการสงเสรมการพฒนาบคลากรสายวชาการใหมคณวฒสง เพมจ านวนผด ารงต าแหนงทางวชาการในแตละสาขา มหาวทยาลยควร

353

ก าหนดระยะเวลาของการท าผลงานทางวชาการ มความยดหยนเพอเปนการสนบสนนและสงเสรมใหท าผลงานวจยอยางแทจรง อาจารยจะไดไมตองกงวลกบระยะเวลาของการสงผลงาน ทงนเพอมใหกระทบตอเวลาในการเรยนการสอนซงจะท าใหอาจารยไดแบงเวลาส าหรบชวตการท างานและสวนตวอยางเหมาะสม และมการจดโครงการเพอแบงปนความรรวมกนระหวางมหาวทยาลยและสวนงานเปนการสรางความมนคงในระยะยาวตอพนกงานสายวชากรทจะไดใชประสบการณทมมาทงหมดไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน กรณการดแลเรองรกษาพยาบาลหลงวยเกษยณซงควรไดรบการดแลเปนพเศษเพราะบคคลการทางการศกษาทท าคณประโยชนใหกบบานเมองและชวยในการพฒนาประเทศ เชนเดยวกบ กนกพรรณ สภลาภ และคณะ (2551) กลาววา ผบรหารและพนกงานมหาวทยาลยมความตองการทจะมกองทนบ าเหนจบ านาญของพนกงานมหาวทยาลยเพอเปนเงนกอนทสามรถใหแกพนกงานเมอเกษยณอายแลวใหมเงนพอเลยงชพตนเองได ดงน นพนกงานในสถาบนอดมศกษา เปนอกอาชพหนงทตองการความมนคงในการท างาน เพอสรางหลกประกนในชวต ทงทางดานรายได ซงจะตองมอตราทสงเพยงพอแกการด ารงชวต ดานสวสดการทไดรบกควรจะเหมาะสม เพยงพอ และตรงกบความตองการตามหลกของการจดสวสดการ อยางไรกตามผ วจ ยไดใหความหมายเฉพาะทแตกตางกนระหวางองคประกอบดานสญญาจางทมนคง ไมควรควบรวมกบองคประกอบดานความมนคงระยะยาวเพราะมนไมใชขอมลเดยวกน เพราะวา องคประกอบสญญาจางทมนคง หมายถงระยะการจางงาน ขอผกพนระหวางคนท างานกบงาน กบระยะเวลาของผลงาน แตองคประกอบดานความมนคงระยะยาวน คอผลของการทมสญญาจางทมนคงกอนแลวสงผลทดตามมา ใหสามารถดแลบคลากรจนถงวยเกษยณ และลาออกหลงเกษยณ ใหไดรบการดแลจากกองทนบ าเหนจบ านาญของมหาวทยาลยในแตละแหง

จะเหนไดวา ในดานความมนคงระยะยาวนสบเนองมาจากสญญาจางงานทมระยะยาวท าใหพนกงานมหาวทยาลยสามารถปฏบตงานไดตอเนองถงเกษยณอาย ซงในการน หากวายงเปนผทมความรความสามารถ และสขภาพด กอาจจางตอเปนสญญาจางระยะสนๆ ซงท าใหผเกษยณอายมโอกาสไดท างานตนเองมความรความสามารถไดอกระยะหนง เปนการชวยพฒนาคนและชวยพฒนาการศกษาตอไป

ขอเสนอแนะ

1.ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใช

จากผลการศกษาพบวา องคประการของการพฒนาแนวทางการจดสวสดการของพนกงาน

ในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย สามารถน ามาจดท าเปนขอเสนอแนะ ดงน

354

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ มหาวทยาลยควรก าหนดนโยบาย การพฒนาอาจารยใหมความกาวหนาในหนาทการงาน ทงดานวชาการและต าแหนงหนาท สนบสนนทนการศกษาตอ และทนวจย ควรใหความส าคญส าหรบการเขาสต าแหนงทางวชาการของอาจารย ไดแก ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย โดยการก าหนดระยะเวลาในการท าผลงานทางวชาการใหมความเหมาะสมกบภาระงานหลกเพอใหอาจารยสามารถจดเวลาทสอดคลองกบภาระงาน ดานการเรยนการสอน และการบรการวชาการแกสงคม มเวลาในการวางแผนส าหรบการท าผลงานทางวชาการไดอยางสมดลกบการท างานและพกผอน รวมทงการปรบปรงระบบบญชเงนเดอนคาจางคาตอบแทนใหมความเหมาะสม ฝายทรพยากรบคคล จดท าแผนเสนทางความกาวหนาทางอาชพอยางเปนรปธรรม มความชดเจน มคณะกรรมการในการตรวจสอบและพจารณาเกณฑในการพจารณาความกาวหนาของพนกงานสายวชาการใหเปนมาตรฐานเดยวกน 2. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม การเปดโอกาสใหพนกงานทกคนไดมสวนรวมในการ เสนอความคดเหนในความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย ผบรหารมหาวทยาลยควรมการจดต งคณะกรรมการสวสดการพนกงานมหาวทยาลยขนเปนตวแทนในการบรหารงานสวสดการและสทธประโยชนตางๆ เพอเปนศนยกลางของการรบขอเสนอแนะ รบขอรองทกข รบฟงความคดเหนความตองการของพนกงาน ซงอาจประกอบดวยตวแทนของฝายบรหารสวสดการจากกองทรพยากรบคคล และตวแทนพนกงานมหาวทยาลยทมาจากการคดเลอกของกลมพนกงานมหาวทยาลย เพอประชมรวมกน ในการจดสวสดการทดและเหมาะสมใหกบพนกงานมหาวทยาลย ทงน การมสวนรวมระหวางพนกงานและผบรหารจะเปนการชวยสงเสรมดานการแรงงานสมพนธทด และยตปญหาขอเรยกรอง ขอขดแยงตงแตเบองตน ดงนน การจดตงคณะกรรมการสวสดการพนกงานขนดงกลาว จะเปนอกทางเลอกในการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐทมความเหมาะสมและตรงความตองการมากทสด 3. ดานสญญาจางทมนคง ผบรหารมหาวทยาลยของรฐ ควรรวมกนก าหนดแนวทางในการท าสญญาจางแบบระยะยาวถาวร เรมตนทระยะ 1 ป ส าหรบการทดลองงาน และประเมนผลงานตอสญญาจางใหมระยาวถง 60 ป ซงในระหวางปสามารถท าการประเมนผลไดตลอด หากไมผานเกณฑการประเมนผลงาน กจะถกพจารณาไมตอสญญาจางในปตอไป และควรท าสญญาจางแบบระยะยาว ใหแกผทด ารงต าแหนงทางวชาการอยแลว ใหสามารถจางไดตลอดไปถงอาย 60 ป โดยไมตองตอสญญาแตละชวง ซงจะเปนการชวยรกษาบคลากรใหปฏบตงานกบมหาวทยาลยไดตอเนองไปตลอดจนถงเกษยณอาย ทงนยงเปนการชวยลดปญหาการขาดแคลนบคลากรไดดวย

355

4. คาตอบแทนทเทาเทยม ในปจจบนสถานะของมหาวทยาลยของรฐ ไดแบงออกเปน 4 กลม ไดมหาวทยาลยของรฐ มหาวทยาลยในก ากบของรฐ มหาวทยาลยราชภฏ และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ซงแตละแหงมการบรหารจดการภายในแตกตางกน ตามวตถประสงคของการตงการบรหารคาตอบแทนจงแตกตางไปดวยความสามารถในการจดหารายได ท าใหมอตราเรมตนในการจางงานพนกงานสายวชาการทไมมมาตรฐานเดยวกนท าใหเกดการเปรยบเทยบ แขงขน และการลาออกของพนกงานสายวชาการไปสสถาบนทมอตราการจางทสงกวา ดงนน ผบรหารมหาวทยาลยตองด าเนนการวางแผนระยะสนและระยะยาวในการจดสรรงบประมาณตาง ๆ ใหมความเหมาะสมและเพยงพอและตอเนองเพอรองรบกบการแขงขนของสถาบนของรฐแหงอน เพอลดความเหลอมล าและความไมเทาเทยมกน ดงนน หนวยงานของรฐ โดยคณะกรรมการการอดมศกษาควรเปนผก าหนดคาจาง อตราการจางเรมตน คาตอบแทนทางวชาการทเทากนทกมหาวทยาลยของรฐ เปนพ นฐาน เพ อลดปญหาความเหลอมล าการเปรยบเทยบระหวางสถาบนอดมศกษาของรฐดวยกนเอง 5. ดานสวสดการทครอบคลม ผบรหารมหาวทยาลย ควรวางแผนในการ จดสรรงบประมาณในการจดสวสดการครอบคลมครอบครวพนกงาน ในหลายดาน เชน การใหการดแลเรองสขภาพ การรกษาพยาบาลครอบครวของพนกงาน และสทธประโยชนในสวสดการดานตาง ๆ ใหพนกงานทกคนเขาถงและใหไดรบประโยชนสงสด โดยครอบคลมตงแตเรมเขารวมงานกบมหาวทยาลยจนถง วยเกษยณอายงานในอนาคต ควรมเงนบ าเหนจบ านาญไวใชจายเพอการด ารงชพ นอกจากนมหาวทยาลยควรมการสอสารใหขอมลตาง ๆ ท เปนประโยชนตอพนกงานมหาวทยาลย ในการเตรยมความพรอม และเพอเปนการสอสารใหพนกงานไดรบรถงสทธและประโยชนจากสวสดการทมหาวทยาลยมอบอยางแทจรง 6. ดานความมนคงระยะยาว มหาวทยาลยจ าเปนตองวางแผนระยะยาวในดานการจดสวสดการใหแกพนกงานของมหาวทยาลย โดยตลอดระยะเวลาทพนกงานปฏบตงานกบมหาวทยาลยจนถงวนเกษยณอาย ทงนตองค านงถงความพรอมของมหาวทยาลย ในหลายดาน คอ ดานงบประมาณทจะตองจดสรรใหอยางเพยงพอในปจจบนและตอเนองในอนาคตได ดานความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสาร ดานการอ านวยความยตธรรม ดานสวสดการทครอบคลมครอบครวพนกงาน เรองสขภาพอนามยทงในทปฏบตงานอยจนถงวยหลงเกษยณ ตลอดจนมการวางแผนจดสรรทงระยะสนและระยะยาว เพอความพรอมในอนาคตตอการเปลยนแปลงของสภาพ

356

สงคมทเปลยนแปลงไป ความมนคงระยะยาว ควรประกอบดวย ความมนคงจากตวของสถาบน ความมเสถยรภาพทางการเงนและการมศกยภาพในการบรหารจดการภายในอยางเขมแขงตลอดไป

จากผลการศกษารปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย คอ ภาครฐควรมการจดต งกองทนพนกงานมหาวทยาลย ส าหรบมงบรการรกษาพยาบาลใหกบพนกงานมหาวทยาลยในสถาบนอดมศกษาของรฐทงหมด โดยเฉพาและการใหมสทธไดรบประโยชนทดแทนในดานการรกษาพยาบาลซงการบรหารจดการคลายกบกองทนประกนสงคมทจดต งกองทนขนเพอดแลรกษาพยาบาลและใหสทธประโยชนตอพนกงานทปฏบตงานกบบรษทเอกชนในปจจบนแตกองทนพนกงานมหาวทยาลย จดตงเพอวตถประสงคในการดแลสทธประโยชนดานการรกษาพยาบาล และเคลมสทธประโยชนตางๆ ใหกบพนกงานมหาวทยาลยของรฐทงระบบโดยเฉพาะเทานน โดยอาจจดต งคณะกรรมการบรหารกองทนท าหนาทบรหารกองทน มหนวยงานของรฐเขามามบทบาทท าหนาทในการออกกฎระเบยบทบงคบใชและทบทวนปรบเปลยนเมอถงเวลาทเหมาะสมโดยส านกงานคณะคณะกรรมการการอดมศกษาควรเปนผตรวจสอบความโปรงใสของการบรหารจดการของกองทนน

2.ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยเพอพฒนาขอเสนอเชงนโยบายในการจดสวสดการพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ

2. ควรมการวจยเพอพฒนาสรางเครอขายการจดสวสดการส าหรบพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐ 3. ควรมการวจยเชงอนาคตภาพเกยวกบการจดสวสดการส าหรบพนกงานมหาวทยาลย

357 รายการอางอง

รายการอางอง

Beach, D. S. (1980). Personnel : The management of people at work. New York: Macmillan Press. Bohlander, G., Snell,Scott, & Sherman Artjiur. (2 0 0 1 ) . Managing human resources Cincinnati:

OJ=H:Spouth-Western College Publishing. Cecilia, L., Fredrik, G., Lotta, D., & Ingemar, Å. (2014). Workplace health promotion and working

conditions as determinants of employee health. International Journal of Workplace Health Management, 7( 2), 88-104.

Dirk, J. d. J. (2 0 1 1 a). International transfer of employee‐oriented CSR practices by multinational SMEs. International Journal of Workplace Health Management, 4(2), 123-139.

Dirk, J. d. J. (20 1 1 b). International transfer of employee‐oriented CSR practices by multinational SMEs. International Journal of Workplace Health Management, 2(4), 123-139.

Douglas, R. (2003). HR managers: Guardians of employee wellbeing. Personnel Review

32(3), 341-359. Goetzel, R. Z., Ozminkowski, R. J., Bowen, J., & Tabrizi, M. J. . (2008). Employer integration of

health promotion and health protection programs. nternational Journal of Workplace Health Management, 1(2), 109-122.

Gordon, J. R. (1991 ). A Diagnostic Approach to Organizational Behavior. Massachussetts: Allyn andBacon, a Divison of Simon & Schuster Inc.

Jolly, R. a. B. R., D. (2006). The Human Secrutiy Framework and National Human Development. (https://outlook.office.com/owa/?path=/attachmentlightbox).

Kanter, R. M. (2003). This Change Management Best Practices Guide is designed to give Greenleaf Publishing http://www.greenleaf.

Keeves, J. P. (1988). Educational Research Methodology and Measurement: Pergamon Press. Kerce, E. W., & Kewley, S. B. . (1 99 3 ). Quality of Work Life Surveys in Organization Methods

andBenefits. In Improving Organizational Survey: New Directions, methods and Applications. Newbury Park: SAGE Publication.

Louis, Y., Alyssa, B. S., Cindy, S., Susan, B., & Edington, D. W. (2 0 1 0 ) . Long‐term return on investment of an employee health enhancement program at a Midwest utility company from

https://outlook.office.com/owa/?path=/attachmentlightbox

http://www.greenleaf/

358

1999 to 2007. International Journal of Workplace Health Management, 3(2), 79-96. Matis, R. L., & Jackson, J. H. . (1 9 9 9 ) . Human resource management. Autralia: South-Western

College Publishing. Stewart, D. W., & Shamdasani, P. N. . (1990). Focus groups: Theory and practice. Applied social

research methods series. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc. Sultan, K. (2552). กรแหงการบรหารคน. แปลโดย กนษฐ ฉนสน. กรงเทพมหานคร: ดวงกมลพบลซ

ซง. Virginia, D.-S., Christopher, F., Karen, M., Welch , N., & Willis, J. (2014). ). What really improves

employee health and wellbeing: Findings from regional Australian workplaces. International Journal of Workplace Health Management, 7(3), 138-155.

Zollitsch, H. G., & Langsner, A. . (1970). Wage and salary administration. Chicago: South-Western Publishing.

กนกพรรณ สภลาภ และคณะ. (2551). แนวทางการจดตงกองทนสวสดการบ าเหนจบ านาญพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษาของมหาวทยาลยนเรศวร. (วทยานพนธรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ), มหาวทยาลยนเรศวร.

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2557). ทศทางและรปแบบการจดสวสดการสงคมของประเทศไทย. กรงเทพมหานคร: กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.

กลยาณ คณม. (2554). การบรหารคาตอบแทนเชงกลยทธ. กรงเทพมหานคร: โครงการสงเสรมและพฒนาเอกสารวชาการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

กลยารตน ธระธนชยกล. (2557). การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพปญญาชน.

กงพร ทองใบ. (2553). ระบบคาตอบแทนสมยใหม จากวชาการสวชาชพ. กรงเทพมหานคร: เอช อาร เซนเตอร.

เกรยงศกด เขยวยง. (2553). ต าราประกอบการเรยนการสอน หลกสตรรฐประศาสนศาสตรบณฑต ส าข าก ารป กค รองท อ ง ถ น ว ช าก ารบ รห ารท รพ ยาก รม น ษ ย (Human Resources Administration]. ขอนแกน: ภาควชาสงคมศาสตรคณะ มนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

โกลแมน แดเนยล. (2553). การบรหารทรพยากรบคคล. In ณฐยา สนตระการผล (Ed.), HBR’s 10 Must Reads : On Managing People เรยบเรยงโดย วรวธ มาฆะศรานนท. กรงเทพมหานคร:

359

เอกซเปอรเนท. ขจร จตสขมมงคล. (2556). การบรหารพนกงานมหาวทยาลยในปจจบนและอนาคต. (เอกสารสมมนา

เรอง แนวทางการบรหารงานบคคลส าหรบพนกงานในสถาบนอดมศกษาป2556 ), จดโดยส านกงาน คณะกรรมการอดมศกษา. .

คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.12 ,1 (มกราคม-มถนายน), 222-231. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. (2557). วจยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศร-นครนทรวโรฒ 9 ,1(สงหาคม -มกราคม), 11-25 คณศร ภนคม. (2553). รปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการและสทธประโยชนเพอพฒนาองคกร ส

มหาวทยาลยในก ากบของรฐ: กรณศกษามหาวทยาลยอบลราชธาน. ( คณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลยอบลราชธาน งานศกษาพฒนาจากการคนควาอสระใน หลกสตรนตศาสตรมหาบณฑต ), มหาวทยาลบรามค าแหง.

ค านาย อภปรชญาสกล. (2557). การบรหารทรพยากรบคคล. กรงเทพมหานคร: บรษทโฟกสมเดย แอนด พบลชชง จ ากด.

งามจต อนทวงศ. (2556). ความตองการสวสดการของพนกงสน มหาวยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตบางพระ จงหวดชลบร(วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการภาครฐและภาคเอกชน ), วทยาลยการบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา.

งามจต แตสวรรณ. (2550). คณภาพชวตในการท างานของขาราชการ กรมพฒนาสงคมและสวสดการ. (วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบณฑต สาขาสงคมศาสตร), บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ธรรมศาสตร.

จตรงค ศรวงษวรรณะ. (2558). การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร. จรส ปนธ และคณะ. (2558). สทธและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลย. วารสารวชาการสภา

ขาราชการพนกงานและลกจางมหาวทยาลยแหงประเทศไทย ส านกงานสภาพนกงานมหาวทยาลยเชยงใหม, 4(3 กนยายน – ธนวาคม ), 30.

จอหนพภดล วศนสนทร. (2557). ความคดเหนและความตองการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหมวารสารคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม 10,1(มกราคม 2557 ), 65-81

จารนนท อทธอาวชกล. (2558). ค าบรหารคน. กรงเทพมหานคร: เนชนอนเตอรเนชนแนลเอดดเทนเมนท.

360

จ าเนยร จวงตระกล. (2550). การบรหารทรพยากรมนษยเชงยทธศาสตร (Staratecic HRM: Becoming a Change Agent). กรงเทพมหานคร: ศนยกฎหมายธรกจ อนเตอรเนชนแนล.

จดาภา ปอมปอง. (2552). ความกาวหนาในอาชพของขาราชการสงกดกระทรวงมหาดไทย จงหวดเชยงใหม. (การคนควาแบบอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐศาสตร ) , บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

จฑาทพย ภารพบ. (2547). การพฒนาระบบการใหขอมลยอนกลบแบบ 360 องศา เพอการบรหารทรพยากรบคคลของคณะวชาในมหาวทยาลยราชภฏ. จวทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต, จจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จมพล หนมพานช. (2550). การบรหารจดการภาครฐใหม : หลกการ แนวคด และกรณตวอยางของไทย. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เจษฎา นกนอย. (2554). แนวคดการบรหารทรพยากรมนษยรวมสมย. กรงเทพมหานคร: บรษท ว พรน (1991) จ ากด.

เฉลมชย กตตศกดนาวน. (2552). ความไววางใจในองคการของประเทศไทย ศกษาเปรยบเทยบองคการภาครฐ ภาครฐวสาหกจและภาคเอกชน. (วทยานพนธ ปรชญาดษฎบณฑต) , มหาวทยาลย รามค าแหง. .

ชมพนช ศรพงษ. (2550). กลยทธการเพมแรงจงใจในการท างาน. วารสารมหาวทยาลยราชภฏยะลา(2,2), 141.

ชยวฒน เทพสาร. (2549 ). ความพงพอใจของขาราชการมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ทมตอการเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ. (วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐศาสตร) , บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. .

ชาญชย วทยาวรากรณ. (2547). คณภาพชวตการท างานของพนกงานระดบกลาง ในอตสาหกรรมขนาดกลาง เขตกรงเทพมหานคร. (วทยานพนธปรญญาพฒนบรหารศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารธรกจ), บณฑตวทยาลย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ชาญวทย วสนตธนารตน. (2552). องคกรแหงความสข. แผนงานสขภาพองคกรภาคเอกชน. กรงเทพมหานคร: ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.).

ชตกาญจน ศรวบลย. (2557). หลกบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: ดร.เพชรส านกพมพ. ชตมา คณนะ. (2556 ). ความสมพนธระหวางการรบรความยตธรรมในการประเมนผลการปฏบตงาน

แรงจงใจในการท างาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานมหาวทยาลยราชภฎธนบร (ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต ), มหาวทยาลยรามค าแหง. .

ชชย สมทธไกร. (2552). การสรรหา คดเลอก และการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร .

361

กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ชชย สมทธไกร. (2544). จตวทยาอตสาหกรรมและองคกร. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. ฐากร ปาละนนท. (2554). แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรสงกดวทยาลยชมชนส านกงาน

คณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ. (ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการอดมศกษา), บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ณรงคชย แสนทอง. (2550). การบรหารทรพยากรมนษยสมยใหม ภาคปฏบต. . กรงเทพมหานคร: บรษท เอช อาร เซนเตอร จ ากด.

ณฐพล สมศร. (2552). การศกษาเปรยบเทยบความคดเหนตอปจจยแรงจงใจในการท างานของขาราชการสายสนบสนน กบพนกงานสายสนบสนนของมหาวทยาลยรามค าแหง (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชารฐศาสนศาสตร), มหาวทยาลยมหดล.

ณทฐา กรหรญ. (2550). การศกษาความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ (วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาการอดมศกษา ) , บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ดนย เทยมพฒ.(2551). บรหารคนในทศวรรษหนา (HR: The Next Decade) (4 Ed.). กรงเทพมหานคร: บรษท แอคทฟ พรนท จ ากด.

ถตรตน พมพาภรณ และวโรจน เจษฎาลกษณ. (2559). อทธพลของคณภาพชวตการท างานทมตอความ ตงใจคงอยในงานผานความผกพนในอาชพของอาจารยสถาบนอดมศกษาในก ากบของรฐแหงหนง. วารสารอเลกทรอนกสการเรยนรทางไกลเชงนวตกรรม , 6,1 ( มกราคม – มถนายน ), 114-132.

ทวพนธ พวสรรเสรญ. (2552). ความผกพนตอองคการของอาจารยมหาวทยาลยภาครฐในเขตกรงเทพมหานคร. (วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต ), มหาวทยาลยรามค าแหง.

ทศวรรณ เอยมวมงสา และเกยรตชย เวษฏาพนธ. (2558). การบรหารทรพยากรมนษยทมผลตอคณภาพชวตการท างานของบคลากรมหาวทยาลยมหดล. วชาการ มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย ฉบบสงคมศาสตรและมนษยศาสตร, 9 ,1 (มกราคม – เมษายน ), 275-282

ทณรตน, ก. (2556). ผลกระทบของการบรหารคาตอบแทนทมตอความกระตอรอรนในการท างาน ของบคลากรสายวชาการ. (คณะเทคโนโลยสงคม สาขาวชาการจดการ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน วทยาเขตกาฬสนธ).

ธงชย สนตวงษ. (2546). การบรหารมนษย Human Capital Management. กรงเทพมหานคร: บรษทประชมชาง จ ากด.

362

ธนวรรธ ตงสนทรพยสร. (2550). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพมหานคร: ธนธชการพมพ. นงลกษณ เพมชาต. (2551). คณภาพชวตการท างานของคณาจารยมหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง.

ราชบร: มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง. นงลกษณ สายยม. (2547). การศกษาความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลยตอการบรหารงานบคคล

ของมหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา เมอเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ. (วทยานพนธการจดการมหาบณฑต), มหาวทยาลยบรพา.

นวระ ทาสวรรณ และ รจนา แสงตาล. (2551). รายงานการวจยความตองการสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลย ราชภฏจนทรเกษม.

นารน แสงสข. (2551). การพฒนากระบวนการองคกรนวตกรรมของมหาวทยาลยรามค าแหง (วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต), มหาวทยาลยรามค าแหง

นตยา เงนประเสรฐศร. (2542). มตใหมของการบรหารงานญ ปน (2 Ed.). กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

เบญจวรรณ ประจวบลาภ. (2546). แนวทางการจดสวสดการพนกงานมหาวทยาลยธรรมศาสตร (วทยานพนธมหาบณฑต สาขาการบรหารและนโยบายสวสดการสงคม) , คณะสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ประดษฐ มสข และทรงธรรม ธระกล. (2551). วกฤตคณภาพบณฑตศกษากบบทบาทมหาวทยาลย.หนงสองานทกษณวชาการ’51. (โครงการทกษณวชาการ มหาวทยาลยทกษณ วทยาเขตสงขลา, 16 – 19 สงหาคม), มหาวทยาลยทกษณทางแกวกฤตของชาต.

ประเวศน มหารตนสกล. (2550). การจดการทรพยากรมนษย : มงอนาคต. กรงเทพมหานคร: พมพตะวน.

ประสพพร ลอสสรพงษ. (2544 ). ความมนคงในการท างานของพนกงานขายรถยนต. (สารนพนธมหาบณฑต ), คณะสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ประสทธชย เดชข า. (2557). เสนทางความกาวหนาในสายอาชพของอาจารยในสถาบนอดมศกษาเอกชน. สทธปรทศน, 28 85(มกราคม - มนาคม ), 187-203

ปรชญา ชมนาเสยว. (2553). รปแบบกลยทธการจดการองคการแหงการเรยนรเพอการบรหารกจกรรมบานเมองทดในสถาบนอดมศกษาของรฐ (วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต), มหาวทยาลยรามค าแหง

ปวณา ผาสก. (2547). คณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการจดการทวไป ), บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

363

ราชภฏสวนดสต. . ปยฉตร ไตละนนทน. (2553). การพฒนาโมเดลเชงสาเหตองทฤษฎพฤตกรรมตามแผนของพฤตกรรม

การสมครเป ลยนสถานภาพเปนพนกงานมหาวทยาลยของขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษาทสงกดจฬาลงกรณมหาวทยาลย. (วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต), บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ปยวฒน แกวกณฑรตน. (2553). การพฒนากลยทธการจดการผลการปฏบตงานของบคลากร มหาวทยาลยในก ากบของรฐ กรณศกษาจฬาลงกรณมหาวทยาลย. (วทยานพนธ ครศาสตรดษฎบณฑต), จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปยะ ประดบมข. (2550). ขวญในการปฏบตหนาทของเจาหนาทเรอนจ ากลางบางขวาง. (วทยานพนธปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารจดการ ) , มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา.

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564). (2559). ราชกจจานเบกษา, 29 ธนวาคม.

พยต วฒรงค. (2555). สดยอดการบรหารทรพยากรมนษยยคใหม. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พรชนน นรมตไชยนนท และกมลพร สอนศร. (2560). รปแบบทเหมาะสมในการจดสวสดการแล สวดภาพของครและบคลากรทางการศกษาในประเทศไทย

เมษายน 2560):1. วารสาร Veridian E-Journal Silpakorn University, ฉบบภาษาไทย สาขามนษยศาสตร และศลปะ10(1 ( มกราคม – เมษายน ), 1.

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ฉบบท 2). (2551). ราชกจานเบกษา, เลม 125, ตอนท 28 ก (5 กมภาพนธ), 36

พชญาภา ยนยาว. (2552). รปแบบการบรหารทรพยากรบคคลในสถาบนอดมศกษา. (วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา), ภาควชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

พมลพรรณ เชอบางแกว. (2554). หลกบรหารทรพยากรมนษย. ปทมธาน: มหาวทยาลยกรงเทพ. เพญศร ฉรนง. (2550). การพฒนาอาจารยในสถาบนอดมศกษาไทย: ศกษาเปรยบเทยบมหาวทยาลย

ของรฐ และมหาวทยาลยเอกชน. กรงเทพฯมหานคร: มหาวทยาลยรามค าแหง. ไพฑรย สนลารตน. (2553). เขาสต าแหนงทางวชาการ. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ภคณฏฐ สวสดวศษฎ. (2556). ความสมพนธของความพงพอใจในการท างานกบคณภาพชวตการ

364

ท างานและความผกพนในองคกร ศกษาเปรยบเทยบระหวางขาราชการและพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร. (วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต), มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

มนสชา อนกล. (2553). รายงานการวจยเรอง คณภาพชวตในการท างานกบความผกพนตอองคกรของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ ปพทธศกราช 2553. ปทมธาน: มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณฯ.

มนญ บรรณวงศลป และคนอนๆ. (2550). การวเคราะหรปแบบและโครงสรางเงนเดอน คาตอบแทนและสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยขอนแกน. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน.

มยร แกวประภา. (2552). คณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยแมโจ. (ปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต), มหาวทยาลยแมโจ.

มหาวทยาลยเชยงใหม. (2559). ประวตมหาวทยาลย. Retrieved from http://www.cmu.ac.th/aboutcmu.php?id=1.

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร. (2559). ประวตมหาวทยาลย. Retrieved from http://web.sut.ac.th/2012/content/detail.

มหาวทยาลยสงขลานครนทร. (2559 ). ประวตมหาวทยาลย Retrieved from http://www.psu.ac.th/th/psu-history.

มลลกา การคนซอ. (2549). ขวญและก าลงใจในการปฏบตงานของลกจางชวคราวมหาวทยาลยแมโจ จงหวดเชยงใหม (ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารพฒนา ) , มหาวทยาลย แมโจ

มาฆะ ภจนดา. (2550). การบรหารทรพยากรมนษย : ความเปนจรง และ ความเปนมออาชพ. ขาราชการ, 52 ,3(พฤษภาคม-มถนายน ), 40-45.

มาลน ค าเครอ. (2554). คณภาพชวตในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยในกรงเทพมหานคร (วทยานพนธวศวกรรศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสถ ตประยกตและเทคโนโลยสารสนเทศ ), .

ระพพรรณ ค าหอม. (2553). คมอแนวทางการขอเสนอต าแหนงทางวชาการ ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย . ก รงเทพมหานคร: คณะสงคมสงเคราะหศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เรงศกด ธรานเวชน. (2549). ความตองการและการจดรปแบบคาตอบแทนทางออมของพนกงานมหาวทยาลยสงขลานครนทร (รายงานการวจย), กองการเจาหนาท มหาวทยาลย สงขลานครนทร). .

http://www.cmu.ac.th/aboutcmu.php?id=1

http://web.sut.ac.th/2012/content/detail

http://www.psu.ac.th/th/psu-history

365

วรรณะ เวชพราหมณ. (2551). ทศนะของพนกงานตอความมนคงในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (วทยานพนธสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต), มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วนเพญ หลายเจรญ. (2547). คมอการปฏบตงานดานสวสดการขาราชการและลกจางมหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร. นครปฐม: งานสารบรรณ กองงานวทยาเขตพระราชวงสนามจนทร มหาวทยาลยศลปากร.

วลยลกา สวสดนฤเดช. (ม.ป.ป.). คมอการปฏบตงานการขอเสนอต าแหนงทางวชาการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กรงเทพฯ: คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วลยา ธปประดษฐ. (2545). ความคดเหนของพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ตอการเปลยนเปนมหาวทยาลยในก ากบของรฐ (วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบณฑต สาขาพฒนาสงคม), มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. .

วกรม อศวกล. (2541). ปจจยทมอทธพลตอความรสกมนคงในการท างานและผลของความรสกมนคงในการท างานทมตอความทมเทใหกบงาน และงานตงใจทจะลาออกของพนกงานบรษทเงนทนหลกทรพย (วทยานพนธมหาบณฑต), คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

วเชยร วทยอดม. (2557). การบรหารทรพยากรมนษย. นนทบร: บรษท ธนธชการพมพ จ ากด. วนดา เจยระไน. (2551). ความคดเหนของบคลากรทมตอการบรหารจดการสวสดการในมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. กรงเทพมหานคร: : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วบลย พทธวงศ. (2555). การเปรยบเทยบความกาวหนาในเสนทางอาชพของขาราชการกบพนกงาน

มหาวทยาลยเชยงใหม. (วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต), มหาวทยาลยเชยงใหม. วม อนตะแกว. (2557). คมอปฏบตงานเรองสทธและสวสดการของผปฏบตงานมหาวทยาลย

เช ยงใหม งานกองทนสวส ดการ กองบ รหารงาน บคคล ส านกงานมหาวท ยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

วระชย พทธวงศ. (2557). พนกงานมหาวทยาลยหลกแสนวอน คสช. ปรบเงนเดอน. Retrieved from http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx? NewsID=9570000089553.

วลาวรรณ รพพศาล.(2549). การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: โรงพมพวจตรหตถกร. วรภทร ภทรกล. (2549). การพฒนารปแบบการวางแผนทรพยากรบคคลของมหาวทยาลยราชภฏ.

(วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาบรหารการศกษา), ภาควชาการสอนและเทคโนโลย

http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx

366

การศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วระชย พทธวงศ. (2556). บคลากรในสถาบนอดมศกษาวอน รมว.ศกษาฯคนตอไปสานตอนโยบาย

Retrieved from http://www.thairath.co.th/content/354238.

ศรณย พมพทอง. (2557). ปจจยเชงเหตทเกยวของกบการคงอยในองคการของพนกงานมหาวทยาลยสายวชาการในประเทศไทย. วารสารบรหารธรกจ, 37 ,142, 16-32. .

สมศร นนทสวสดศร และคณะ. (2556 ). ยทธศาสตรการพฒนาสถาบนอดมศกษาสความเปนองคกรแหงการสรางเสรมสขภาพ. ครศาสตร, 41,2 (เมษายน-มถนายน), 141-158

สายทพย วงศสงขฮะ. (2540).). ความมนคงในการท างานของลกจางหางสรรพสนคาในเขตกรงเทพมหานคร กรณศกษาพนกงานขาย. (วทยานพนธมหาบณฑต), บณฑตวทยาลยมหาวทยาลย มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต

สายณห ทงกวาง. (2551). สภาพปญหาและอปสรรคของการบรหารจดการดานสวสดการของพนกงานมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร), มหาวทยาลยราชภฎพระนคร.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ. (2555). การสงเสรมใหบคลากรจากองคกร

ภ ายน อก ท ม ป ระส บ ก าร ณ ว ช า ช พ ม า เป น บ ค ล าก ร รบ เช ญ (Adjunct Staff) ในส ถ าบน อ ด ม ศ กษ า . ก ร ง เท พ มห าน ค ร : ส าน ก ง าน เล ข า ธ ก ารส ภ าก าร ศ ก ษ ากระทรวงศกษาธการ.

ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. (2553). การบรหารและธรการ. 10 ,29 (กรกฎาคม-สงหาคม ), 1-32. สชาดา แสงดวงด. (2550). การพฒนาอาจารยสาขานเทศศาสตรในประเทศไทย. (วทยานพนธปรญญา

ดษฎบณฑต ), จฬาลงกรณมหาวทยาลย สนทร ส าเภาทอง. (2554). ความสมพนธระหวางความพงพอใจในระบบบรหารงานกบการรบร

ความกาวหนาในการท างานของพนกงานมหาวทยาลย : กรณศกษาพนกงานมหาวทยาลย สายสนบสนนวชาการของ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ (วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต ), มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สมตร สวรรณ และคณะ. (2552). การจดระบบเงนเดอนและสวสดการเพอการพฒนาองคกรสมหาวทยาลยในก ากบของรฐ : บทสะทอนจากพนกงานมหาวทยาลย (รายงานการวจย ), ภาควชาการพฒนาทรพยากรมนษยและชมชน วทยาเขตก าแพงแสน มหาวทยาลย เกษตรศาสตร.

สรพล เคยบรรจง. (2554). โครงการศกษาวจยแนวทางในการจดสวสดการ เพอพฒนาคณภาพชวตคร

http://www.thairath.co.th/content/354238

367

ทงระบบเสนอตอส านกงานคณะกรรมการสงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและบคลากรทางการศกษา (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา), มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร

สรพล เคยบรรจง. (2554). รปแบบการบรหารสถานศกษา สงกดองคกรปกครองสวนทองถน. (วทยานพนธปรญญาดษฎนพนธ), มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

เสถยร อกษรช. (2546). การจดสวสดการของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒตามทศสนะของบคลากร. การบรหารและธรการ, 3,8 ((8 พฤษภาคม-สงหาคม), 39-42.

อภชญา เธยรวรกจ. (2550). ปจจยทมผลตอความตองการผลประโยชนเกอกลของขาราชการ และพนกงานมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร (วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต), มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

อมรรตน ทองชมสน. (2551). กระบวนการตดสนใจเปลยนสถานภาพจากขาราชการเปนพนกงานมหาวทยาลย กรณศกษามหาวทยาลยเชยงใหม. (วทยานพนธศลปะศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเศรษฐศาสตรการเมอง ), บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

อรพนทร ชชม. (2555). แรงจงใจในการท างาน : ทฤษฎและประยกต. จตวทยา มหาวทยาลยเกษมบณฑต, 2 (1มกราคม-ธนวาคม), 52-61

องคณา กนธยะ. (2553). การศกษาเปรยบเทยบสทธประโยชนและสวสดการ ระหวางขาราชการ กบพนกงานมหาวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. (วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต ), มหาวทยาลยเชยงใหม

อาทตตยา ดวงสวรรรณ. (2551). การศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการท างาน และความผกพนตอองคกร ระหวางขาราชการ กบ พนกงานมหาวทยาลย กรณศกษา มหาวทยาลย สงขลานครนทร (วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร ), มหาวทยาลยมหดล

อาทตยา ลาภผลพนทว. (2553)(วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการเชงกลยทธ), มหาวทยาลยมหาสารคาม.). ผลกระทบของประสทธภาพการบรหารทรพยากรมนษยทมตอความผกพนในองคกรและเจตนาในการลาออกของพนกงานมหาวทยาลยมหาสารคาม. (วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการเชงกลยทธ), มหาวทยาลยมหาสารคาม.

อาภรณ ภวทยพนธ. (2550). Career Development in Practice. กรงเทพมหานคร: เอช อาร เซนเตอร. อาภรณ ภวทยพนธ. (2551). กลยทธการพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: เอช อาร เซนเตอร. อารมสตรอง ไมเคล. (2549). การบรหารทรพยากรบคคลเชงกลยทธ. แปลจาก Strategic Human

368

Resource Management. แปลโดย อรจรย ณ ตะกวทง. กรงเทพมหานคร: เอกซเปอรเนท. อ านวยพร มโนวงค. (2552). การเข). การเขาสต าแหนงทางวชาการของอาจารย มหาวทยาลยพายพ.

(วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา) , บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย เชยงใหม.

369

ภาคผนวก

(Beach, 1980; Gordon, 1991; Matis, 1999; Sultan, 2552; Zollitsch, 1970;

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2557; กลยาณ คณม, 2554; กลยารตน ธระธนชยกล, 2557; กงพร ทองใบ, 2553; เกรยงศกด เขยวยง, 2553; โกลแมน แดเนยล, 2553; เจษฎา นกนอย, 2554; เฉลมชย กตตศกดนาวน, 2552; เบญจวรรณ ประจวบลาภ, 2546 ; "แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564),"

2559; "พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ฉบบท 2)," 2551;

เพญศร ฉรนง, 2550; ไพฑรย สนลารตน, 2553; เรงศกด ธรานเวชน, 2549 ; เสถยร อกษรช, 2546)

370

(ขจร จตสขมมงคล, 2556; คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ; คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2557; คณศร ภนคม, 2553; ค านาย อภปรชญาสกล, 2557; งามจต อนทวงศ, 2556

; งามจต แตสวรรณ, 2550; จตรงค ศรวงษวรรณะ, 2558; จรส ปนธ และคณะ, 2558;

จอหนพภดล วศนสนทร, 2557; จารนนท อทธอาวชกล, 2558; จ าเนยร จวงตระกล,

2550; จดาภา ปอมปอง, 2552; จฑาทพย ภารพบ, 2547 ; จมพล หนมพานช, 2550;

ชมพนช ศรพงษ, 2550; ชยวฒน เทพสาร, 2549 ; ชาญชย วทยาวรากรณ, 2547; ชาญวทย วสนตธนารตน, 2552; ชตกาญจน ศรวบลย, 2557)

ภาคผนวก ก

แบบสอบถามความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

(ชตมา คณนะ, 2556 ; ชชย สมทธไกร, 2552; ชชย สมทธไกร, 2544; ฐากร ปาละนนท, 2554

; ณรงคชย แสนทอง, 2550; ณฐพล สมศร, 2552; ณทฐา กรหรญ, 2550 ; ดนย เทยมพฒ, 2551; ถตรตน พมพาภรณ และวโรจน เจษฎาลกษณ, 2559; ทวพนธ พวสรรเสรญ, 2552 ;

ทศวรรณ เอยมวมงสา และเกยรตชย เวษฏาพนธ, 2558; ทณรตน, 2556; ธงชย สนตวงษ, 2546; ธนวรรธ ตงสนทรพยสร, 2550; นงลกษณ เพมชาต, 2551; นงลกษณ สายยม, 2547 ; นวระ ทา

สวรรณ และ รจนา แสงตาล, 2551; นารน แสงสข, 2551; นตยา เงนประเสรฐศร, 2542; ประดษฐ มสข และทรงธรรม ธระกล, 2551; ประเวศน มหารตนสกล, 2550)

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง


371

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ค าชแจง

แบบสอบถามฉบบนมวตถประสงคเพอศกษาความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ แบบสอบถามฉบบนแบงออกเปน 4 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลสวนบคคลของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ตอนท 2 ขอมลเกยวกบระดบสวสดการสภาพทเปนจรงและภาพทคาดหวงของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ตอนท 3 ขอมลเกยวกบระดบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของ รฐ ตอนท 4 ขอเสนอแนะเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ดงนนเพอใหไดขอมลทเปนประโยชนตอการวจยมากทสด ขอความกรณาทานระบค าตอบทตรงกบความคดเหนของทาน ผลทไดรบจากการตอบแบบสอบถามนจะน าเสนอในภาพรวมและจะน าไปใชเปนขอมลในการท าวจยเทานน ขอมลในการตอบแบบสอบถามจะไมสงผลเสยตอทานแตอยางใด จงเรยนมาเพอโปรดอนเคราะห ปองหทย พงนม นกศกษาระดบปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนศกษา มหาวทยาลยศลปากร โทรศพท 086-8936522

372

จงหวด............................................... มหาวทยาลย........................................

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ตอนท 1 ขอมลสวนบคคลของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ค าแนะน า กรณาใสเครองหมาย ลงในชอง ( ) ทตรงกบความเปนจรงของทาน 1. เพศ ( ) 1. ชาย ( ) 2. หญง 2. อาย

( ) 1. ไมเกน 30 ป ( ) 2. 31 - 40 ป ( ) 3. 41 - 50 ป ( ) 4. 51- 60 ป

( ) 5. มากกวา 60 ปขนไป 3. วฒการศกษาสงสด

( ) 1. ปรญญาตร ( ) 2. ปรญญาโท ( ) 3. ปรญญาเอก

4. ต าแหนงทางวชาการ

( ) 1. อาจารย ( ) 2. ผชวยศาสตราจารย ( ) 3. รองศาสตราจารย ( ) 4. ศาสตราจารย

5. ต าแหนงบรหารของทาน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ( ) 1. ไมม ( ) 2. หวหนาภาควชา

( ) 3. ประธานหลกสตร ( ) 4. ผบรหารระดบคณะ ( ) 5. ผบรหารระดบมหาวทยาลย 6. อายการท างานในสถาบนอดมศกษาของทาน ( ) 1. ไมเกน 5 ป ( ) 2. 6 – 10 ป

373

( ) 3. 11 – 15 ป ( ) 4. 16 ปขนไป 7. รายไดโดยประมาณททานไดรบตอเดอน ( ) 1. ไมเกน 25,000 บาท ( ) 2. 25,001 – 30,000 บาท ( ) 3. 30,001 – 35,000 บาท ( ) 4. 35,000 – 40,000 บาท ( ) 5. 40,001 – 45,000 บาท ( ) 4. มากกวา 45,000 บาท 8. คาตอบแทนเงนประจ าต าแหนงทางวชาการ ( ) 1. ไดรบ 1 เทา ( ) 2. ไดรบ 2 เทา ( ) 3. ไมม 9. ระยะเวลาในสญญาการจางปจจบน ( ) 1. 1 ป ( ) 3 ป ( ) 3. 5 ป ( ) มากกวา 5 ปขนไป

(ประสพพร ลอสสรพงษ, 2544 ; ประสทธชย เดชข า, 2557; ปรชญา ชมนาเสยว, 2553; ปวณา ผาสก, 2547; ปยฉตร ไตละนนทน, 2553 ; ปยวฒน แกวกณฑรตน, 2553 ; ปยะ ประดบมข, 2550; พยต วฒรงค, 2555; พรชนน นรมตไชยนนท และกมลพร สอนศร, 2560; พชญาภา ยนยาว, 2552; พมลพรรณ เชอบางแกว, 2554; ภคณฏฐ สวสดวศษฎ, 2556; มนสชา อนกล, 2553; มนญ บรรณวงศลป และคนอนๆ, 2550; มยร แกวประภา, 2552; มหาวทยาลยเชยงใหม, 2559; มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร, 2559; มหาวทยาลยมหดล, 2559; มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2559 ; มลลกา การคนซอ, 2549; มาฆะ ภจนดา, 2550 )

374

ตอนท 2 ขอมลเกยวกบระดบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ค าแนะน า โปรดท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบระดบสวสดการสภาพทเปนจรงและระดบสวสดการทคาดหวงของทานในหนวยงานของทาน 5 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงมากทสด 4 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงมาก 3 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงปานกลาง 2 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงนอย 1 หมายถง ระดบสวสดการทเปนจรง/ระดบสวสดการทคาดหวงนอยทสด

ท ขอความ

ระดบสวสดการ

สภาพทเปนจรง สภาพทคาดหวง

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

1. ดานผลตอบแทน

1 เงนเดอน 2 คาตอบแทนต าแหนงวชาการ 3 คาตอบแทนการสอน 4 คาต าแหนงบรหาร 5 ทนวจย 6 คาตอบแทนในการเดนทางไปราชการ


7 คารกษาพยาบาลพนกงาน 8 คารกษาพยาบาล บดา มารดา คสมรส บตร 9 หองปฐมพยาบาล 10 ศนยดแลสขภาพ และฟนฟ 11 การประกนชวต อบตเหต 12 การประกนสขภาพ 13 การตรวจสขภาพประจ าป 14 ศนยปรกษาดานสขภาพการใหความรและการ

ปองกนโรค

375

ท ขอความ

ระดบสวสดการ

สภาพทเปนจรง สภาพทคาดหวง

5 4 3 2 1 5 4 3 2 1

3. ดานคณภาพชวตการท างาน

15 การฝกอบรม พฒนาทกษะความรในอาชพ 16 ทนการศกษาตอในและตางประเทศ 17 ทนการฝกอบรม ดงานในและตางประเทศ 18 การจดวนลาเพอการจดท าผลงานทางวชาการ 19 สทธในวนลาและการสะสมวนลาจากหนวยงาน 20 สภาพแวดลอมทท างานมระบบการรกษาความ

ปลอดภยใหแกบคคลและทรพยสน

21 สถานทท างานสะอาด รมรน สวยงามปราศจากมลพษ

4. ดานสทธประโยชน 22 สทธประโยชนจากประกนสงคม 23 เงนชวยเหลอกรณพนกงานถงแกกรรม 24 เงนชวยเหลอฌาปนกจบคคลในครอบครว 25 เงนชวยเหลอคาการศกษาของบตร 26 กองทนส ารองเลยงชพ 27 สหกรณออมทรพย 28 เงนกเพอซอทอยอาศย 29 กองทนสงเคราะหผประสบภย (อทกภย วาตภย

อคคภย)

376

ตอนท 3 ขอมลเกยวกบการ จดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ค าแนะน า โปรดท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบระดบความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐของหนวยงานของทาน 5 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบมากทสด 4 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบมาก 3 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบนอย 1 หมายถง ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการอยในระดบนอยทสด

ท ขอความ ความคดเหนเกยวกบ การจดสวสดการ

5 4 3 2 1 1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 1 ทานมการวางแผนในการท างานและสามารถแกไขปญหา

ไดดวยตนเอง

2 ลกษณะงานของทานไดใชความรความสามารถในการปฏบตงานอยางเตมท

3 ทานไดท างานทมอ านาจ หนาทและความรบผดชอบของงานเพมขน

4 ทานน าผลการประเมนการปฏบตงานของทานมาพฒนาตนเอง

5 ทานไดรบการฝกอบรมเพ มพนความร ทกษะในการปฏบตงาน

6 ทานไดรบการสนบสนนใหโอนยายสงกดเพอความกาวหนาในอาชพ

7 ทานไดรบการเลอนต าแหนง ทค านงถงความรความสามารถ และประสบการณท างาน ตามหลกเกณฑทก าหนด

8 ทานไดรบการสนบสนนใหศกษาตอ

377


5 4 3 2 1 2. ดานความยตธรรม 9 ทานพอใจกบการไดเลอนขนเงนเดอน / คาจาง

คาตอบแทน ในแตละครง

10 ทานไดรบสทธในการแสดงความคดเหนทเปนปะโยชนอยางเทาเทยม

11 ทานไดรบการประเมนผลการปฏบตงานดวยความเปนธรรม

12 ทานมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย และแนวปฏบตของหนวยงาน

13 ทานมขวญและก าลงใจในการท างาน 14 ทานไดรบค าปรกษาการแกปญหาตาง ๆ จากผบงคบบญชา

ของทานได

15 ทานไดปฏบตงานทตรงกบความรและความ สามารถของทาน

16 ทานไดรบการยอมรบนบถอจากเพ อนรวมงานและผบงคบบญชา

3. ดานคณภาพชวตการท างาน 17 ทานไดใชความคดสรางสรรค ในการปฏบตงาน 18 หนวยงานของทานมการสงเสรมขวญก าลงใจผปฏบตงาน

อยางสม าเสมอและตอเนอง

19 ปรมาณงานทรบผดชอบมความเหมาะสมกบต าแหนง หนาทของทาน

20 สถานทท างานของทานเปนระเบยบเรยบรอยและมความปลอดภยตอสขภาพ

21 ทานมสงอ านวยความสะดวกตอการท างานอยางเพยงพอ อยในสภาพพรอมใชงาน และมระบบการบ ารงรกษา

378


5 4 3 2 1 22 ทานมปฏสมพนธทดระหวางเพอนรวมงานและ

ผบงคบบญชาของหนวยงานทาน

23 ทานไดใชความรความสามารถและทกษะในการปฏบตงานอยางเตมท

24 ทานไดรบผดชอบหนาทของทานอยางชดเจน 4. ดานการรกษาพยาบาล

25 ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลอยางเพยงพอและเหมาะสม

26 ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของทานอยางเทาเทยม

27 ทานสามารถเลอกโรงพยาบาลในการรกษาพยาบาลดวยตวเอง

28 ทานไดรบความสะดวกรวดเรวดานเอกสารการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของทาน

29 ทานไดรบผลประโยชนดานประกนสขภาพสวนบคคล 30 ทานมสทธในการเลอกระดบของแผนการรกษาพยาบาล

ได

31 หนวยงานทานใหความส าคญเรองสวสดการดานสขภาพอนามยโดยการอบรมสมมนาสม าเสมอ

5. ดานระบบสญญาจาง 32 ทานท าสญญาจางกบสถาบนตามระเบยบสถาบนอยาง

ชดเจน

33 ทานท าสญญาจางเปนพนกงานมหาวทยาลยอยางเปนธรรม

34 ทานปฏบตงานในต าแหนงหนาทตรงตามสญญาจางระบไว

379


5 4 3 2 1 35 ทานไดรบการตอสญญาจางจากผลการประเมนทเปน

รปธรรม

36 การใชผลงานวชาการ เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

37 การใชภาระการสอน เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

38 การใชการบรการวชาการ เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

39 พนกงานมหาวทยาลย ไดรบการประเมนผลตามระยะเวลาการตอสญญาจางแตละชวงเหมาะสม

6. ดานระบบคาตอบแทน 40 ทานไดรบคาตอบแทนเพยงพอตอการด าเนน

ชวตประจ าวน

41 ทานไดรบเงนเดอนตามวฒการศกษาทกฎหมายก าหนด 42 ทานไดรบคาตอบแทนจากต าแหนงวชาการอยางเปน

ธรรม

43 ทานไดรบคาตอบแทนจากการปฏบตงานสอนอยางเปนธรรม

44 ทานไดรบคาตอบแทนทมความเหมาะสมกบปรมาณงานหนาทความรบผดชอบของทาน

45 ทานคดวาโดยภาพรวมผลประโยชนตอบแทนทไดรบคมคากบความอตสาหะของทาน

46 หลกเกณฑการพจารณาคาตอบแทนในหนวยงานทานมความยตธรรมและใชเกณฑเดยวกน

380

ตอนท 4 ขอเสนอแนะเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ (1) ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (2) ดานความยตธรรม ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (3) ดานคณภาพชวตในการท างาน ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................

(4) ดานการรกษาพยาบาล ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (5) ดานสทธประโยชน ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................

381

(6) ดานระบบสญญาจาง ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................

(7) ดานระบบคาตอบแทน ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ...........................................................................................................................................

ขอขอบพระคณทกรณาใหความอนเคราะหตอบแบบสอบถาม

(มาลน ค าเครอ, 2554 ; ระพพรรณ ค าหอม, 2553; รชฎาพร เกตานนท แนวแหงธรรม, 2556 ; วรรณะ เวชพราหมณ, 2551; วนเพญ หลายเจรญ, 2547; วลยลกา สวสดนฤเดช, ม.ป.ป.; วลยา ธปประดษฐ, 2545; วกรม อศวกล, 2541 ; วเชยร วทยอดม, 2557; วนดา

เจยระไน, 2551; วบลย พทธวงศ, 2555; วม อนตะแกว, 2557; วระชย พทธวงศ, 2557; วลาวร

รณ รพพศาล, 2549; วรภทร ภทรกล, 2549; วระชย พทธวงศ, 2556; ศรณย พมพทอง, 2557; สมศร นนทสวสดศร และคณะ, 2556 ; สายทพย วงศสงขฮะ, 2540).; สายณห ทงกวาง,

2551 )

382

(ส านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ, 2555; ส านกงานอธการบด มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ, 2553; สชาดา แสงดวงด, 2550; สนทร ส าเภาทอง, 2554 ; สมตร สวรรณ

และคณะ, 2552; สรพล เคยบรรจง, 2554; สรพล เคยบรรจง, 2554; อภชญา เธยรวรกจ, 2550; อมรรตน ทองชมสน, 2551 ; อรพนทร ชชม, 2555; องคณา กนธยะ, 2553; อาทตต

ยา ดวงสวรรรณ, 2551 )

ภาคผนวก ข รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอคาดชนความสอดคลอง (IOC)

ของแบบสอบถามความตองการสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

383

รายชอผทรงคณวฒตรวจสอบเครองมอแบบสอบถาม “รปแบบการจดสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย”

1. รศ.ดร.สขม เฉลยทรพย ผบรหารระดบสงทปฏบตงานในฐานะหวหนา หนวยงาน ส านกงานสงเสรมสวสดการ และสวสดภาพครและบคลากร ทางการศกษา 2. รศ.ดร.ทศนย ลกขณาภชนชช ขาราชการบ านาญ มหาวทยาลยธรรมศาสตร 3. ผศ.ดร.ยวร ผลพนธน อาจารยประจ าภาควชาพนฐานทางการศกษามหาวทยาลย ศลปากร 4. ดร.สรพล เคยบรรจง ผบรหารระดบสงทปฏบตงานดานนโยบายและ ยทธศาสตร ส านกงานสงเสรมสวสดการและ สวสดภาพครและบคลากร ทางการศกษา 5. ดร.นยมพร ธรรมวงษา ผบรหารระดบสงทปฏบตงานดานสวสดการ หรอสวสดภาพ ส านกงานสงเสรมสวสดการ และสวสดภาพครและบคลากร ทางการศกษา

384

(กนกพรรณ สภลาภ และคณะ, 2551; อาทตยา ลาภผลพนทว, 2553 (วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการเชงกลยทธ), มหาวทยาลยมหาสารคาม.; อาภรณ ภวทยพนธ, 2550, 2551; อารมสตรอง, 2549; อ านวยพร มโนวงค, 2552). การเข)

ภาคผนวก ค แบบคาดชนความสอดคลอง(IOC) ของแบบสอบถามความตองการ

สวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

385

ผลการทดสอบคาดชนความสอดคลอง ( index of item objective congruence : IOC) ของความคดเหนผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน เปนดงน ตารางแสดงผลการทดสอบคาดชนความสอดคลอง ( IOC) ความตองการเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

ท ความคดเหนเกยวกบการจดสวสดการขอความ ผเชยวชาญ IOC

คน คน คน คน คน

ท1 ท2 ท3 ท4 ท5

1. ดานความมนคงและโอกาสกาวหนาในอาชพ 1 ทานมการวางแผนในการท างานและสามารถแกไข

ปญหาไดดวยตนเอง 1 1 1 1 1 1.00

2 ลกษณะงานของทานไดใชความรความสามารถในการปฏบตงานอยางเตมท

1 1 1 1 1 1.00

3 ทานไดท างานทมอ านาจ หนาทและความรบผดชอบของงานเพมขน

1 1 1 1 1 1.00

4 ทานน าผลการประเมนการปฏบตงานของทานมาพฒนาตนเอง

1 1 1 0 1 0.80

5 ทานไดรบการฝกอบรมเพมพนความร ทกษะในการปฏบตงาน

1 1 1 1 1 1.00

6 ทานไดรบการสนบสนนใหโอนยายสงกดเพอความกาวหนาในอาชพ

1 1 1 1 1 1.00

7 ทานไดรบการเลอนต าแหนง ทค านงถงความรความสามารถ และประสบการณท างาน ตามหลกเกณฑทก าหนด

1 1 1 1 1 1.00

8 ทานไดรบการสนบสนนใหศกษาตอ 1 1 1 1 1 1.00

9 ทานพอใจกบการไดเลอนขนเงนเดอน / คาจาง คาตอบแทน ในแตละครง

1 1 1 1 1 1.00

386

ตารางแสดงผลการทดสอบคาดชนความสอดคลอง ( IOC) ความตองการเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย (ตอ)



ท1 ท2 ท3 ท4 ท5

2. ดานความยตธรรม 10 ทานไดรบสทธในการแสดงความคดเหนทเปน

ประโยชนอยางเทาเทยม 1 0 1 1 1 0.80

11 ทานไดรบการประเมนผลการปฏบตงานดวยความเปนธรรม

1 1 1 1 1 1.00

12 ทานมสวนรวมในการก าหนดนโยบาย และแนวปฏบตของหนวยงาน

1 1 0 1 1 0.80

13 ทานมขวญและก าลงใจในการท างาน 1 1 1 1 1 1.00 14 ทานไดรบค าปรกษาการแกปญหาตาง ๆ จาก

ผบงคบบญชาของทานได 1 1 1 1 1 1.00

15 ทานไดปฏบตงานทตรงกบความรและความสามารถของทาน

1 1 1 1 1 1.00

16 ทานไดรบการยอมรบนบถอจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา

1 1 1 1 1 1.00

3. ดานคณภาพชวตการท างาน 17 ทานไดใชความคดสรางสรรค ในการปฏบตงาน 1 1 1 1 1 1.00 18 หนวยงานของทานมการสงเสรมขวญก าลงใจ

ผปฏบตงานอยางสม าเสมอและตอเนอง 1 1 1 1 1 1.00

19 ปรมาณงานทรบผดชอบมความเหมาะสมกบต าแหนง หนาทของทาน

1 1 1 1 1 1.00

20 สถานทท างานของทานเปนระเบยบเรยบรอยและมความปลอดภยตอสขภาพ

1 1 1 1 1 1.00

387




ท1 ท2 ท3 ท4 ท5

3. ดานคณภาพชวตการท างาน 21 ทานมสงอ านวยความสะดวกตอการท างานอยาง

เพยงพอ อยในสภาพพรอมใชงาน และมระบบการบ ารงรกษา

1 1 1 1 1 1.00

22 ทานมปฏสมพนธทดระหวางเพอนรวมงานและผบงคบบญชาของหนวยงานทาน

1 1 1 1 1 1.00

23 ทานไดใชความรความสามารถและทกษะในการปฏบตงานอยางเตมท

1 1 1 1 1 1.00

24 ทานไดรบผดชอบหนาทของทานอยางชดเจน 1 1 1 1 1 1.00 4. ดานการรกษาพยาบาล

25 ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลอยางเพยงพอและเหมาะสม

1 1 1 1 1 1.00

26 ทานไดรบสวสดการการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของทานอยางเทาเทยม

1 1 1 1 1 1.00

27 ทานสามารถเลอกโรงพยาบาลในการรกษาพยาบาลดวยตวเอง

1 1 1 1 1 1.00

28 ทานไดรบความสะดวกรวดเรวดานเอกสารการรกษาพยาบาลจากหนวยงานของทาน

1 1 0 1 1 0.80

29 ทานไดรบผลประโยชนดานประกนสขภาพสวนบคคล

1 1 1 1 1 1.00

30 ทานมสทธในการเลอกระดบของแผนการรกษาพยาบาลได

1 1 1 1 1 1.00

31 หนวยงานทานใหความส าคญเรองสวสดการดานสขภาพอนามยโดยการอบรมสมมนาสม าเสมอ

1 1 1 1 1 1.00

388




ท1 ท2 ท3 ท4 ท5

5. ดานระบบสญญาจาง 32 ทานท าสญญาจางกบสถาบนตามระเบยบสถาบน

อยางชดเจน 1 1 1 1 1 1.00

33 ทานท าสญญาจางเปนพนกงานมหาวทยาลยอยางเปนธรรม

1 1 1 1 1 1.00

34 ทานปฏบตงานในต าแหนงหนาทตรงตามสญญาจางระบไว

1 1 1 1 1 1.00

35 ทานไดรบการตอสญญาจางจากผลการประเมนทเปนรปธรรม

1 1 1 1 1 1.00

36 การใชผลงานวชาการ เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

1 1 1 1 1 1.00

37 การใชภาระการสอน เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

1 1 1 1 1 1.00

38 การใชการบรการวชาการ เปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงาน เพอตอสญญามความเหมาะสม

1 1 1 1 1 1.00

39 พนกงานมหาวทยาลย ไดรบการประเมนผลตามระยะเวลาการตอสญญาจางแตละชวงเหมาะสม

1 1 1 1 1 1.00

389




ท1 ท2 ท3 ท4 ท5

6. ดานระบบคาตอบแทน 40 ทานไดรบคาตอบแทนเพยงพอตอการด าเนน

ชวตประจ าวน 1 1 1 1 1 1.00

41 ทานไดรบเงนเดอนตามวฒการศกษาทกฎหมายก าหนด

1 1 1 1 1 1.00

42 ทานไดรบคาตอบแทนจากต าแหนงวชาการอยางเปนธรรม

1 0 1 1 1 0.80

43 ทานไดรบคาตอบแทนจากการปฏบตงานสอนอยางเปนธรรม

1 1 1 1 1 1.00

44 ทานไดรบคาตอบแทนทมความเหมาะสมกบปรมาณงานหนาทความรบผดชอบของทาน

1 1 1 1 1 1.00

45 ทานคดวาโดยภาพรวมผลประโยชนตอบแทนทไดรบคมคากบความอตสาหะของทาน

1 1 1 1 1 1.00

46 หลกเกณฑการพจารณาคาตอบแทนในหนวยงานทานมความยตธรรมและใชเกณฑเดยวกน

1 1 1 1 1 1.00

390

ภาคผนวก ง

แนวค าถามส าหรบการสมภาษณระดบลก

391

แนวค าถามการสมภาษณระดบลก ส าหรบพนกงานสายวชาการ ในสถาบนอดมศกษาของรฐ

ชอผใหขอมลหลก...................................................................................อาย....................... ป สงกดคณะ.........................................................สาขาวชา................................................................... มหาวทยาลย.....................................................จงหวด....................................................................... โทรศพท...........................................................E-mail address......................................................... ต าแหนงในสถาบนอดมศกษาของรฐ.................................................................................................. ประสบการณการท างานในสถาบนอดมศกษาของรฐ.......................... ป วนทสมภาษณ.....................................................................................................................................

1. สวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ในหนวยงานของทานเปนอยางไร และ สวสดการททานตองการเปนอยางไร (1) ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ (2) ดานความยตธรรม

(3) ดานคณภาพชวตในการท างาน (4) ดานการรกษาพยาบาล (5) ดานสทธประโยชน (6) ดานระบบสญญาจาง (7) ดานระบบคาตอบแทน 2. เงอนไข/ปจจยทสงผลตอการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 3. ปญหา อปสรรค และแนวทางการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 4. ขอเสนอแนะอนๆ เกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

…………………………………………………………………………

392

ภาคผนวก จ

รายชอผใหสมภาษณระดบลก

393

รายชอผใหขอมลการสมภาษณเชงลก “รปแบบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาขอรฐ ส าหรบประเทศไทย”

1. ผศ. ดร.เรวด องโพธ รองคณบดฝายวชาการ คณะศลปะศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ 2. ผศ.ดร.เพญนภา ชลปฐมพกลเลศ คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ 3. ผศ.ดร.พไลวรรณวด หตะเมขลน ภาควชากายวภาคศาสตร คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ 4.อาจารย ดร. ณฏฐ หลกชยกล คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน 5. นายสทธศกด สมบตยานชต ผอ านวยการ กองการเจาหนาท 6. นายเรงศกด ธรานเวชน หวหนางานบรหารงานบคคล กองการเจาหนาท

394

(Bohlander, 2001; Cecilia, 2014; Dirk, 2011a, 2011b; Douglas, 2003; Goetzel, 2008; Jolly, 2006; Kanter, 2003; Keeves, 1988; Kerce, 1993; Louis, 2010; Stewart, 1990; Virginia, 2014). )

ภาคผนวก ฉ แนวค าถามส าหรบการสนทนากลม

รายชอผเขารวมสนทนากลม

395

แนวค าถามส าหรบการสนทนากลม ส าหรบพนกงานสายวชาการ ในสถาบนอดมศกษาของรฐ

ชอผใหขอมลหลก...................................................................................อาย....................... ป สงกดคณะ.........................................................สาขาวชา................................................................... มหาวทยาลย.....................................................จงหวด....................................................................... โทรศพท...........................................................E-mail address......................................................... ต าแหนงในสถาบนอดมศกษาของรฐ.................................................................................................. ประสบการณการท างานในสถาบนอดมศกษาของรฐ.......................... ป วนทสมภาษณ.....................................................................................................................................

1. สวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ในหนวยงานของทานเปนอยางไร และ สวสดการททานตองการเปนอยางไร (1) ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ (2) ดานความยตธรรม

(3) ดานคณภาพชวตในการท างาน (4) ดานการรกษาพยาบาล (5) ดานสทธประโยชน (6) ดานระบบสญญาจาง (7) ดานระบบคาตอบแทน 2. เงอนไข/ปจจยทสงผลตอการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 3. ปญหา อปสรรค และแนวทางการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ 4. ขอเสนอแนะอนๆ เกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

396

ขอเสนอแนะเกยวกบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ (1) ดานความมนคง และโอกาสกาวหนาในอาชพ ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (2) ดานความยตธรรม ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (3) ดานคณภาพชวตในการท างาน ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (4) ดานการรกษาพยาบาล ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (5) ดานสทธประโยชน ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. (6) ดานระบบสญญาจาง ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ (7) ดานระบบคาตอบแทน ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................

ขอขอบพระคณเปนอยางสง

397

รายชอผใหขอมลการสนทนากลม รปแบบสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

1. รศ.ดร.สมบรณ ศรสรรหรญ รองศาสตราจารยระดบ 9 และรองคณบด ฝายบรหารและพฒนาระบบ คณะสงคมศาสตร และมนษยศาสตร ประธานสาขาชาวชานโยบาย สาธารณและ การจดการภาครฐ /งานวจย การบรหารและ พฒนาทรพยากรบคคล มหาวทยาลยแหงท 1 2. ผศ.พราม อนพรม รองคณบดฝายกจการนกศกษาและพฒนา คณภาพ มหาวทยาลยแหงท 1 3.อาจารยจงลกษณ เมอรดธ งานพฒนาเครอขายและธรกจตางประเทศ บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยแหงท 1 4. คณนวพร อมพวา นกทรพยากรบคคลช านาญการพเศษ คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยแหงท 1 5. คณอมรรตนภนคร กองทรพยากรบคคลงานสวสดการบณฑต วทยาลย มหาวทยาลยแหงท 1 6. คณขวญฤทย ราชสห หวหนางานสวสดการงานบคคล มหาวทยาลยแหงท 1 7. คณวรรณวมล สทธโชคสมพนธ นกทรพยากรบคคล คณะสงคมศาสตรและ มนษยศาสตร มหาวทยาลยแหงท 1

398

รายชอผใหขอมลการสนทนากลม รปแบบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย 1. รศ. ดร. มารนา เกตทต คารนส กรรมการและอาจารยประจ า สาขา เทคโนโลยชวภาพ และส านกวชา เทคโนโลยการเกษตร มหาวทยาลย เทคโนโลยสรนาร 2. รศ.ดร.พรวสา วงศปญญา อาจารยประจ าสาขาวชาวศวกรรมโลหการ ส านกวชาวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลย เทคโนโลยสรนาร 3. ผศ.ดร.บญเรอง มะรงส อาจารยประจ าสาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ส านกวชา วศวกรรมศาสตร 4. ผศ. ดร.สายนต แกนนาค า ภาคสาขาวชาคณตศาสตร ส านกวชา วทยาศาสตร 5. คณจฑามาศ สวสด หวหนาสวนการเจาหนาท 6. คณพนดา โพธประสพกล หวหนางานสวสดการ 7. คณอสราภรณ วทยากรณ หวหนางานบรหารงานบคคล

399

รายชอผใหขอมลการสนทนากลม “รปแบบสวสดการของพนกงานใน สถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย

1. ดร. วรพงศ ตระการศรนนท อาจารยประจ าคณะรฐศาสตรและรฐประศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 2. ดร.พนม กณาวงศ อาจารยประจ า คณะรฐศาสตรและรฐประศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 3. ผศ.ดร.วรทยา แจงกระจาง อาจารย ประจ าคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม 4. อาจารย ราม โชตคต อาจารยประจ า คณะรฐศาสตรและรฐประศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 5. คณวม อนตะแกว หวหนากองทนสวสดการ กองบรหารงานบคคล มหาวทยาลยเชยงใหม 6. คณจราพร ตอตานา เจาหนาทงานสวสดการ มหาวทยาลยเชยงใหม 7. คณสทธพร ชมภรตน เจาหนาทดานความกาวหนาทางวชาการ มหาวทยาลยเชยงใหม

400

ภาคผนวก ช แบบประเมนรปแบบการจดสวสดการของพนกงาน ในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย

401

แบบประเมนความเหมาะสมของรปแบบ

แบบประเมนฉบบน เปนแบบประเมนความเหมาะสม เรองรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย โดยมวตถประสงคใหทานผเชยวชาญไดกรณาพจารณาความเหมาะสม และความสอดคลองขององคประกอบและเงอนไขความส าเรจ ในการจดท ารปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย ทงน เพอน าขอมลทไดไปใชในการปรบปรงใหมความเหมาะสมส าหรบการน าไปใชใหบรรลเปาหมายตอไป โปรดอานขอความในแบบประเมนแตละขอและท าเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบความเหนของทานมากทสด ตามเกณฑพจารณา ดงน

5 หมายถง มความคดเหน/ความเหมาะสมอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความคดเหน/ความเหมาะสมอยในระดบมาก 3 หมายถง มความคดเหน/ความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความคดเหน/ความเหมาะสมอยในระดบนอย 1 หมายถง มความคดเหน/ความเหมาะสมอยในระดบนอยทสด ขอความอนเคราะหจากทานตอบแบบสอบถามทกขอ ค าตอบของทานจะเปน

ประโยชนอยางยงในการใชปรบปรงรปแบบใหมความเหมาะสมกบการน าไปใชตอไป

จงเรยนมาเพอโปรดอนเคราะห ขอขอบพระคณเปนอยางสง

ปองหทย พงนม นกศกษาระดบปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนศกษา มหาวทยาลยศลปากร โทรศพท 086-8936522

402

ตอนท 1 ความคดเหนทมตอรางรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทยประกอบดวยองคประกอบของการจดสวสดการ 6 ดานและเงอนไขความส าเรจในการจดสวสดการ จ านวน 6 ดาน ดงตอไปน องคประกอบ ไดแก

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 2. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม 3. ดานสญญาจางทมนคง 4. ดานคาตอบแทนทเทาเทยม

5. ดานสวสดการทครอบคลม 6. ดานความมนคงระยะยาว

เงอนไขความส าเรจ ไดแก 1. ดานนโยบาย 2. ดานผบรหาร 3. ดานการสอสารภายในองคกร 4. ดานงบประมาณ 5. ดานการมสวนรวม 6. ดานความพรอมของมหาวทยาลย

ค าชแจง โปรดศกษารปแบบทแนบมาพรอมนแลว อานขอความในแบบสอบถามแตละขอ และท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด ตามเกณฑพจารณาดงน

5 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบมากทสด 4 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบมาก 3 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง 2 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบอยในระดบนอย

1 หมายถง มความเหมาะสมอยในระดบอยในระดบนอยทสด

403

ตอนท 1 แบบประเมนความเหมาะสมของรปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบน อดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย ค าชแจง ขอใหทานพจารณาประเมนความเหมาะสมขององคประกอบและเงอนไขความส าเรจ ในการจดสวสดการ โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง ตามระดบความเหมาะสม

ความคดเหนตอรปแบบฯ

ระดบความเหมาะสม ขอ เสนอแนะ

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

องคประกอบรปแบบ

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.1 สงเสรมใหพนกงานสายวชาการสรางผลงานทางวชาการเพ อความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการ

1.2 สนบสนนทางดานพฒนาอาจารยใหมการพฒนาตนเองอยางตอเนอง เพอเพมพนความรทกษะความเชยวชาญในระดบทสงขน เปนการเพมศกยภาพของตวพนกงาน

1.3 ฝกอบรมและพฒนาพนกงานสายวชาการใหเปนผมจรยธรรมจรรยาบรรณในอาชพ เพอธ ารงรกษาไวซงเกยรตคณแหงอาชพอาจารย

1.4 สนบสนนใหพนกงานสายวชาการมโอกาสไดศกษาตอในระดบทสงขน

1.5 การท าผลงานทางวชาการ การขอต าแหนงทางวชาการ เพ อพฒนาให เปนผ มความเชยวชาญ


1.7. ดานความมนคงกาวหนาในอาชพ ไดแกการท าผลงานเพอขอต าแหนงทาวชาการ

404

ตอ



มากทสด




1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.8 การอบรมพฒนาศกษาดงาน การศกษาตอ เปนการพฒนาอาชพเพอความมนคงในอนาคต

2. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม 2.1 พนกงานมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการของมหาวทยาลยทกป

2.2 มสวนรวมในการรบประโยชนจากการบรการตางๆ เปนสวนหนงของกลมหรอสงคมทอยรวมกน


3. ดานระบบสญญาจางทมนคง 3.1 การขยายอายสญญาจางในแตละครง และการลดจ านวนครงในการตอสญญาจางลง เชน 1, 3. 5. 10 ป และยาวถงอาย 60 ป

3.2 การประเมนผลการปฏบตงานมความโปรงใสเปนธรรมและมหลกเกณฑในการพจารณาทมมาตรฐานสามารถตรวจสอบได มคณะกรรมการตรวจสอบผลงาน

405

ตอ

ความคดเหนตอรปแบบฯ ระดบความเหมาะสม

ขอเสนอแนะ มากทสด




3. ดานระบบสญญาจางทมนคง 3.3 ขอก าหนดของสญญาจาง ควรก าหนระยะ เรมจางและสนสดเมอประเมนผล โดยใชผลงานทางวชาการ การใชภาระงานการสอนและการใชผลงานการใหบรการวชาการแกชมชนสงคม มาพจารณาในการตอสญญาจาง

3.4 ควรมนโยบายการก าหนดการจางแบบระยะยาวถาวรกบผ ท ด ารงต าแห นงทางวชาการแลว เพอใหความมนคงตอพนกงานไดมเวลาและก าลงทมเทในการผลตผลงานวจยใหมคณภาพในระดบสงขนตอไปอก

4. ดานระบบคาตอบแทนทเทาเทยม 4.1 คาตอบแทนตามความรความสามารถและไมต ากวาระดบวฒการศกษา

4.2 คาตอบแทนทจงใจ สามารถเชญชวนคนเกงเขามาปฏบตงานกบมหาวทยาลยได


4.4 มการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทนและเรองสวสดการ ปรบปรงใหเหมาะสมและมความทนสมยเพอประโยชนสงสดของพนกงาน

406

ตอ


มากทสด




5. ดานสวสดการทครอบคลม 5 .1 ก าร รกษ าพ ย าบ าล ท ด แ ล บ ค คล ในครอบครวพนกงาน ไดแก บดา มารดา บตรและคสมรส


5.3 ม สวนรวมในกรรบประโยชนจากการบรการตาง ๆ เปนสวนหนงของกลมหรอสงคมทอยรวมกน

5.4 สว สดการทครอบคลมดานสญญาจาง ก าหนดชวงระยะทเหมาะสม โดยใชระบบการประเมนผลงานมาพจารณา

5.5 สวสดการทครอบคลมการตอบแทนทเทาเท ยมตองก าหนดเปนนโยบายใหชด เจนค านงถงความเหมาะสมบนพนฐานปจจยในการด ารงชพและเพอความอยดกนด


6. ดานการสรางความมนคงระยะยาว 6.1 สญญาจางเรมตนค รงแรก ระยะ 1 ป ประเมนผลตอสญญา 6ป,10 ป ตอยาวถง 60 ป

407

ตอ



มากทสด




6. ดานการสรางความมนคงระยะยาว 6.2 แนวปฏบตทดน าหลกธรรมาภบาลมาบรหารจดการ ค านงถงคณภาพชวตและความผาสกในการปฏบตงาน

6.3 มกองทนออมเงนส าหรบพนกงานเมอลาออกหรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ


6.5 การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรม องคกรเพ อลดความรสกแตกตางระหวางพนกงานกบขาราชการ

6.6 การเสรมสรางสมพนธภาพและความเอออาทรระหวางพนก งาน ห น วยงานและ ผบรหารรวมกนเพอความผาสก

6.7 การบรหารงานใหเกดคณภาพชวตทดในการท างาน

เงอนไขความส าเรจ 1. ดานนโยบาย



408

ตอ



มากทสด




1. ดานนโยบาย 1.3 ก าหนดนโยบายการมสวนรวมและแส ความคดเหนเพอใหเกดการยอมรบในการ ปฏบตตามนโยบาย

1.4 ก าหนดนโยบายส าหรบการจดการอาคารสถานท ท งระยะส นและระยะยาวเพอการจดสรรงบประมาณการปรบปรงหรอสรางเพมเพอเปนสวสดการทพกอาศยส าหรบอาจารย

1.5 ก าหนดเปนนโยบายการพฒนาบคลากรใหมความมนคงกาวหนาในอาชพ และมความสขในชวตการท างาน ตามหลกการบรหารงานทรพยากรมนษย


2. ดานผบรหาร 2.1 บทบาทของผ บ รหาร มภาวะผ น าส ง สงเสรมและสนบสนนเนนการพฒนาและการท างานเชงรก


409

ตอ

ความคดเหนตอรปแบบฯ ระดบความเหมาะสม ขอ

เสนอแนะ มากทสด




2. ดานผบรหาร 2.3 ผบรหารปฏบตตอพนกงานใหสทธแบบประชาธปไตย และยดหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการทด

2.4 มความตงใจมงมนทจะพฒนาแกไขขจดปญหาทเกยวของ ดแลการจดสวสดการของพนกงานในมหาวทยาลย ใหตรงกบความตองการไมดอยกวาปจจยพ นฐานของการด ารงชวต

3. ดานการสอสารภายในองคกร 3.1 ผบรหารระดบสงมการสอสารเพอสรางความรความเขาใจทใหผปฏบตไดรบทราบนโยบายทชดเจนและถกตองตรงกบความตองการเพอใหเกดการรบรอยางทวถงและปฏบตไดตรงตามเปาหมาย

3.2 พนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆทเปนประโยชนจากมหาวทยาลยการประชาสมพนธอยางถกตองและเชอถอไดทวถงทกคน

3.3 การสอสารมคณภาพท าใหมหาวทยาลยสามารถด าเนนภารกจไปตามเปาหมายไดส าเรจ

3.4 มหาวทยาลยม ชองทางการสอสารใหพนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆ เชน การตดประกาศ โปสเตอร วารสาร การออกเสยงตามสายการจดอบรม การประชม เปนตน

410

ตอ



มากทสด




3. ดานการสอสารภายในองคกร 3 .5 เท ค โน โลยส ารสน เท ศม าช วย เพ มประสทธภาพในการสอสารท าให มความคลองตวและรวดเรว

3.6 การสอสารทดสรางสมพนธภาพทดตอกนและมความพงพอใจในการรบรขอมลขาวสารนนเปนการสรางบรรยากาศการสอสารภายในองคกรทด

4. ดานงบประมาณ 4.1 วางแผนงานงบประมาณส าหรบอนาคตทเปน รปแบบอยางชด เจน มว ต ถประสงค เป าหมายนโยบายในการด าเนนการของมหาวทยาลยอยางชดเจน

4.2 จดสรรงบประมาณเพยงพอในระยะส นและระยะยาว เพอความมนคงในอนาคต

4.3 บรหารจดการงบประมาณมครอบคลมรายละเอยดอยางเพยงพอ ส าหรบการน ามาใชในกระบวนการจดสวสดการพนกงานของมหาวทยาลย

4.4 การจดสรรงบประมาณครบทงระบบไดแก การบรหารงานบคคล การบรหารงบประมาณและทรพยสน การบรหารวชาการ

411

ตอ



มากทสด




5. ดานสทธประโยชนทมสวนรวม 5.1 พนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ถงความตองการดานสวสดการและสทธประโยชนทตนเองมสวนเกยวของ

5.2 พนกงานมสวนรวมในการแกไขปญหาหรอหาแนวทางในการปรบปรง เกดการเปลยนแปลงทดขน และมความพงพอใจ

5.3 พนกงาน ม สวน รวมในกจกรรมของมหาวทยาลยท าใหองคกรบรรลวตถประสงค ไดอยางดและเกดการยอมรบลดขอขดแยง

6. ดานความพรอมของมหาวทยาลย 6.1 ส ารวจปญหาความตองการสวสดการ เพอปรบเปลยนใหทนตอสภาพเศรษฐกจ สงคมและการเมองในปจจบน


6.3 การวางแผนจดสรรงบประมาณทเพยงพอตอเนองในระยะยาวในทกๆดาน

6.4 เสถยรภาพทางการเงนมศกยภาพพรอมตอการแขงขน

6.5 การดแลสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการท างานใหความส าคญ เรองความปลอดภยในชวตและทรพยสนของพนกงานในการท างาน

412

ภาคผนวก ซ รายชอผเชยวชาญในการประเมนรปแบบการจดสวสดการของพนกงาน

ในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

413

รายชอผเชยวชาญรบรอง “รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา

ของรฐส าหรบประเทศไทย”

1. ผศ.ดร.ศศพร ตายคา มหาวทยาลยสวนดสต

2. ผศ.ดร.ยวร ผลพนธน อาจารยประจ าภาควชาพนฐานทางการศกษา

มหาวทยาลยศลปากร

3. ผศ.ดร.ณฐรดา วงษนายะ คณบดบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ

ก าแพงเพชร

4. อาจารย ดร.ธรงกล วรบ ารงกล มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ

5. อาจารย ดร.วชยานนท สทธโส มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

414

ภาคผนวก ฌ รายชอผเขารวมประชมแนวทางรปแบบการจดสวสดการของ พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐส าหรบประเทศไทย

415

รายชอผเขารวมประชม “แนวทางพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ส าหรบประเทศไทย”วนเสารท 25 พ.ย.2560 เวลา 12.45 – 15.30 น. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร

1. รศ.ดร.สมตร สวรรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 2. ดร.ธานนทร คงสลา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 3. ดร.ชพนธ ชมภจนทร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 4. ดร.กงกาญจน จงสขไกล จฬาลงกรณมหาวทยาลย 5. อาจารยภาณวฒน ประเสรฐพงษ มหาวทยาลยแหงท 1 6. รศ.ดร.ทศนย ลกขณาภชนชช มหาวทยาลยธรรมศาสตร 7. ผศ.ดร.เอกนฤน บางทาไม มหาวทยาลยศลปากร 8. ดร.พทกษ สพรรโณภาพ มหาวทยาลยศลปากร 9. ดร.ทพยวรรณ สขใจรงวฒนา มหาวทยาลยศลปากร 10. ผศ.ดร.พรภทร อนทรวรพฒน มหาวทยาลยสวนดสต 11. ผศ.ดร.พชญาภา ยนยาว มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 12. ดร.วรเชษฐ อทธา มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 13. อาจารย สพชฌาย จนทรเรอง มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 14. อาจารย สธารตน ชาวนาฟาง มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 15. ดร.มานกา แสงหรญ มหาวทยาลยราชภฏ

กาญจนบร 16. ดร.ภาวตา ชวนขยน มหาวทยาลยราชภฏ

กาญจนบร 17. ดร.เชดชย ธระแพง มหาวทยาลยราชภฏหมบาน

จอมบง 18. ดร.ชยวฒน ประสงคสราง เทคโนโลยราชมงคล

รตนโกสนทร 19. ดร.รกษ นอยเรไร เทคโนโลยราชตะวนออก 20. อาจารย พนธศกด พงงาม มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร 21. คณผจงจต มวงพารา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 22. คณชชกลม ปรองดอง มหาวทยาลยแหงท 1

416

รายชอผเขารวมประชม “แนวทางพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษา ของรฐ ส าหรบประเทศไทย”วนเสารท 25 พ.ย.2560 เวลา 12.45 – 15.30 น. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร

1. คณวรวรรณ ตนสกล มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม 2. คณสขมา ประเทพ กลมนโยบายทรพยากรบคคล

ส านกงานคณะกรรมการการ อดมศกษา

3. คณนชธกรณ สทธกน กลมนโยบายทรพยากรบคคล ส านกงานคณะกรรมการการ อดมศกษา

4. คณพสมร วญญกล มหาวทยาลยศลปากร คณะศกษาศาสตร

5. คณลลตา รจนเวช มหาวทยาลยศลปากร คณะศกษาศาสตร

6. ดร. สรพล เคยบรรจง ส านกงานสงเสรมสวสดการและ สวสดภาพครและบคลากรทาง การศกษา

7. ดร.ประสพ ทองอนทร ส านกงานสงเสรมสวสดการและ สวสดภาพครและบคลากรทาง การศกษา 8. ดร.วระศกด แสงสารพนธ ส านกงานสงเสรมสวสดการและ

สวสดภาพครและบคลากรทาง การศกษา

9. ดร.มยร รตนเสรมพงศ มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร 10. ดร.วาสตา เกดผล ประสพศกด มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร 11. ดร.กงแกว สวรรณคร อาจารยพเศษ มหาวทยาลยศลปากร 12. ดร.ธรงกร วรบ ารงกล มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ 13. ผศ.ดร.ศศพร ตายค า มหาวทยาลยสวนดสต 14. ผศ.ดร.ณฐรดา วงษนายะ มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 15. ผศ.ดร.วชยานนท สทธโส มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

417

16. คณประณต กลนสงข กองทรพยากรบคคล-บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยแหงท 1

418

ภาคผนวก ญ คาดชนความสอดคลอง (IOC)ของรปแบบการจดสวสดการของพนกงาน

ในสถาบนอดมศกษาของรบส าหรบประเทศไทย

419

ตารางแสดง ผลการทดสอบคาดชนความสอดคลอง ( IOC) รปแบบการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย


ผเชยวชาญคนท IOC

1 2 3 4 5

องคประกอบของรปแบบ

1. ดานการปฏบตงานทมความกาวหนาในอาชพ 1.1 สงเสรมใหพนกงานสายวชาการสรางผลงานทางวชาการเพอความกาวหนาในต าแหนงทางวชาการ

1 1 1 1 1 1.00

1.2 สนบสนนทางดานพฒนาอาจารยใหมการพฒนาตนเองอยางตอเนอง เพอเพมพนความรทกษะความเชยวชาญในระดบทสงขน เปนการเพมศกยภาพของตวพนกงาน

1 1 1 1 1 1.00

1.3 ฝกอบรมและพฒนาพนกงานสายวชาการใหเปนผมจรยธรรมจรรยาบรรณในอาชพ เพอธ ารงรกษาไวซงเกยรตคณแหงอาชพอาจารย

1 1 1 1 1 1.00

1.4 สนบสนนใหพนกงานสายวชาการมโอกาสไดศกษาตอในระดบทสงขน

1 1 1 1 1 1.00

1.5 การท าผลงานทางวชาการ การขอต าแหนงทางวชาการ เพอพฒนาใหเปนผมความเชยวชาญ

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

1.7. ดานความมนคงกาวหนาในอาชพ ไดแกการท าผลงานเพอขอต าแหนงทาวชาการ

1 1 1 1 1 1.00

1.8 การอบรมพฒนาศกษาดงาน การศกษาตอ เปนการพฒนาอาชพเพอความมนคงในอนาคต

1 1 1 1 1 1.00

2. การมสวนรวมภายในองคกร

2.1 พนกงานสายวชาการไดรบโอกาสในตดสนใจดวยตนเองและการแสดงความคดเหนตอความตองการดานสวสดการทเกยวของกบตนเอง

1 1 1 1 1 1.00

2.2 พนกงานสายวชาการยอมรบผลของการตดสนใจของคนสวนใหญ ทไดจากการเสนอความคดเหนรวมในการจดสวสดการใหกบพนกงานของมหาวทยาลย

1 1 1 1 1 1.00

2.3 พนกงานมสวนรวมในการก าหนดแนวแนวทางการปรบปรงสวสดการ

1 1 1 1 1 1.00

420



1 2 3 4 5


2. การมสวนรวมภายในองคกร

2.4 พนกงานมสวนรวมในการประเมนความพงพอใจตอสวสดการของมหาวทยาลยทกป

1 1 1 1 1 1.00

2.5 มสวนรวมในการรบประโยชนจากการบรการตาง ๆ เปนสวนหนง ของกลมหรอสงคมทอยรวมกน

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

3. ดานระบบสญญาจางทมนคง 3.1 การขยายอายสญญาจางในแตละครง และการลดจ านวนครงในการตอสญญาจางลงเชน 1, 3. 5. 10 ป และยาวถงอาย 60 ป

1 1 1 1 1 1.00

3.2 การประเมนผลการปฏบตงานมความโปรงใสเปนธรรมและม หลกเกณฑในการพจารณาท มมาตรฐานสามารถตรวจสอบไดมคณะกรรมการตรวจสอบผลงาน

1 1 1 1 1 1.00

3.3 ขอก าหนดของสญญาจาง ควรก าหนดระยะเรมจางและสนสดเมอประเมนผล โดยใชผลงานทางวชาการ การใชภาระงานการสอนและการใชผลงานการใหบรการวชาการแกชมชนสงคม มาพจารณาในการตอสญญาจาง

1 1 1 1 1 1.00

3.4 ควรมนโยบายการก าหนดการจางแบบระยะยาวถาวร กบผทด ารงต าแหนงทางวชาการแลว เพอใหความมนคงตอพนกงานไดมเวลาและก าลงทมเทในการผลตผลงานวจยใหมคณภาพในระดบสงขนตอไปอก

1 1 1 1 1 1.00

4. ระบบคาตอบแทนทเทาเทยม 4.1 คาตอบแทนตามความรความสามารถและไมต ากวาระดบวฒ การศกษา

1 1 1 1 1 1.00

4.2 คาตอบแทนทจงใจ สามารถเชญชวนคนเกงเขามาปฏบตงานกบมหาวทยาลยได

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

421



1 2 3 4 5


4. ระบบคาตอบแทนทเทาเทยม

4.4 มการส ารวจความพงพอใจในเรองของคาตอบแทนและเรอง สวสดการ ปรบปรงใหเหมาะสมและมความทนสมยเพอประโยชนสงสดของพนกงาน

1 1 1 1 1 1.00

5. สวสดการทครอบคลม

5.3 การรกษาพยาบาลทดแลบคคลในครอบครวพนกงาน ไดแก บดา มารดา บตรและคสมรส

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

5.5 มสวนรวมในกรรบประโยชนจากการบรการตาง ๆ เปนสวนหนงของกลมหรอสงคมทอยรวมกน

1 1 1 1 1 1.00

5.6 สวสดการทครอบคลมดานสญญาจาง ก าหนดชวงระยะทเหมาะสม โดยใชระบบการประเมนผลงานมาพจารณา

0 1 1 1 1 1.00

5.7 สวสดการทครอบคลมการตอบแทนทเทาเทยมตองก าหนดเปนนโยบายใหชดเจนค านงถงความเหมาะสมบนพนฐานปจจยในการด ารงชพและเพอความอยดกนด

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

6. การสรางความมนคงระยะยาว

6.1 สญญาจางเรมตนครงแรก ระยะ 1 ป ประเมนผลตอสญญา 6 ป 10 ป ตอยาวถง 60 ป

1 1 1 1 1 1.00

6.2 แนวปฏบตทดน าหลกธรรมาภบาลมาบรหารจดการ ค านงถงคณภาพชวตและความผาสกในการปฏบตงานของพนกงานในมหาวทยาลย

1 1 1 1 1 1.00

6.3 มกองทนออมเงนส าหรบพนกงานเมอลาออกหรอเกษยณอายใหไดรบตามสทธ

1 1 1 1 1 1.00

422



1 2 3 4 5


6. การสรางความมนคงระยะยาว


1 1 1 1 1 1.00

6.5 การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรม องคกรเพอลดความรสกแตกตางระหวางพนกงานกบขาราชการ

1 1 1 1 1 1.00

6.6 การเสรมสรางสมพนธภาพและความเอออาทรระหวางพนกงาน หนวยงานและ ผบรหารรวมกนเพอความผาสก

1 1 1 1 1 1.00


1.ดานนโยบาย


1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

1.3 ก าหนดนโยบายการมสวนรวมและแสดงความคดเหนเพอใหเกด การยอมรบในการปฏบตตามนโยบาย

1 1 1 1 1 1.00

1.4 ก าหนดนโยบายส าหรบการจดการอาคารสถานท ทงระยะสนและระยะยาวเพอการจดสรรงบประมาณการปรบปรงหรอสรางเพมเพอเปนสวสดการทพกอาศยส าหรบอาจารย

1 1 1 1 0 0.80

1.5 ก าหนดเปนนโยบายการพฒนาบคลากรใหมความมนคงกาวหนาในอาชพ และมความสขในชวตการท างาน ตามหลกการบรหารงานทรพยากรมนษย

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

423


ผเชยวชาญคนท IOC 1 2 3 4 5


2. ดานผบรหาร 2.1 บทบาทของผบรหาร มภาวะผน าสง สงเสรมและสนบสนนเนนการพฒนาและการท างานเชงรก

1 1 1 0 1 0.80


0 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

2.4 มความตงใจมงมนทจะพฒนาแกไขขจดปญหาทเกยวของ ดแลการจดสวสดการของพนกงานในมหาวทยาลย ใหตรงกบความตองการอยางเหมาะสม

1 1 1 1 1 1.00

3. ดานการสอสารภายในองคกร 3.1 ผบรหารระดบสงมการสอสารเพอสรางความรความเขาใจทใหผ ปฏบตไดรบทราบนโยบายทชดเจนและถกตองตรงกบความตองการเพอใหเกดการรบรอยางทวถงและปฏบตไดตรงตามเปาหมาย

1 1 1 1 1 1.00

3.2 พนกงานไดรบ รขอมลขาวสารต างๆ ท เปนประโยชน จากมหาวทยาลยการประชาสมพนธอยางถกตองและเชอถอไดทวถงทกคน

0 1 1 1 1 0.80

3.3 การสอสารมคณภาพท าใหมหาวทยาลยสามารถด าเนนภาระกจไปตามเปาหมายไดส าเรจ

1 1 1 1 1 1.00

3.4 มหาวทยาลยมชองทางการสอสารใหพนกงานไดรบรขอมลขาวสารตางๆ เชน การตดประกาศ โปสเตอร วารสาร การออกเสยงตามสาย การแจกใบปลว แผนพบ การจดอบรม การประชม เปนตน

1 1 1 1 1 1.00

3.5 เทคโนโลยสารสนเทศมาชวยเพมประสทธภาพในการสอสารท าให มความคลองตวและรวดเรว

1 1 1 1 1 1.00

3.6 การสอสารทดสรางสมพนธภาพทดตอกนและมความพงพอใจในการรบรขอมลขาวสารนนเปนการสรางบรรยากาศการสอสารภายในองคกรทด

1 1 1 1 1 1.00

424




4. ดานงบประมาณ 4.1 วางแผนงานงบประมาณส าหรบอนาคตทเปนรปแบบอยางชดเจน มวตถประสงค เปาหมายนโยบายในการด าเนนการของมหาวทยาลยอยางชดเจน

1 1 1 1 1 1.00

4.2 จดสรรงบประมาณเพยงพอในระยะส นและระยะยาว เพอความมนคงในอนาคต

1 1 1 1 1 1.00

4.3 บรหารจดการงบประมาณมครอบคลมรายละเอยดอยางเพยงพอ ส าห รบการน ามาใชในกระบวนการจดสวสดการพนกงานของมหาวทยาลย

1 1 1 1 1 1.00

4.4 การจดสรรงบประมาณครบทงระบบไดแก การบรหารงานบคคล การบรหารงบประมาณและทรพยสน การบรหารวชาการ

1 1 1 1 1 1.00

5. ดานการมสวนรวม 5.1 พนกงานมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ถงความตองการดานสวสดการและสทธประโยชนทตนเองมสวนเกยวของ

1 1 1 1 1 1.00

5.2 พนกงานมสวนรวมในการแกไขปญหาหรอหาแนวทางในการปรบปรง เกดการเปลยนแปลงทดขน และมความพงพอใจ

1 1 1 1 1 1.00

5.3 พนกงานมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของมหาวทยาลยจะท าใหองคกรบรรลวตถประสงคไดอยางดและเกดการยอมรบลดขอขดแยง

1 1 1 1 1 1.00

6. ดานความพรอมของมหาวทยาลย 6.1 ส ารวจปญหาและความตองการสวสดการ เพอปรบเปลยนใหทนตอสภาพเศรษฐกจ สงคมและการเมองในปจจบน

1 1 1 1 1 1.00


1 1 1 1 1 1.00

6.3 การวางแผนจดสรรงบประมาณทเพยงพอตอเนองในระยะยาวในทกๆดาน

1 1 1 1 1 1.00

6.4 เสถยรภาพทางการเงนมศกยภาพพรอมตอการแขงขน 1 1 1 1 1 1.00

6.5 การเสรมสรางศกยภาพและพฒนาบคลากรใหมความสามารถในการปฏบตงานทเหมาะสมตามพนธกจหลกของมหาวทยาลยควรจดโครงการเสนทางความกาวหนาในการพฒนาอาจารย เพอใหมความมนคงกาวหนาในอาชพอาจารยอยางแทจรง

1 1 1 1 1 1.00

425





6.6 การดแลสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการท างานใหความส าคญ เรองความปลอดภยในชวตและทรพยสนของพนกงานในการท างาน

1 1 1 1 1 1.00

(Beach, 1980; Gordon, 1991; Matis, 1999; Sultan, 2552; Zollitsch, 1970; กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2557; กลยาณ คณม, 2554; กลยารตน ธระธนชยกล, 2557; กงพร ทองใบ, 2553; เกรยงศกด เขยวยง, 2553; โกลแมน แดเนยล, 2553; ขจร จตสขมมงคล, 2556; คณะพลศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ; คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2557; คณศร ภนคม, 2553; ค านาย อภปรชญาสกล, 2557; งามจต อนทวงศ, 2556 ; งามจต แตสวรรณ, 2550; จตรงค ศรวงษวรรณะ, 2558; จรส ปนธ และคณะ, 2558; จอหนพภดล วศนสนทร, 2557; จารนนท อทธอาวชกล, 2558; จ าเนยร จวงตระกล, 2550; จดาภา ปอมปอง, 2552; จฑาทพย ภารพบ, 2547 ; จมพล หนมพานช, 2550; เจษฎา นกนอย, 2554; เฉลมชย กตตศกดนาวน, 2552; ชมพนช ศรพงษ, 2550; ชยวฒน เทพสาร, 2549 ; ชาญชย วทยาวรากรณ, 2547; ชาญวทย วสนตธนารตน, 2552; ชตกาญจน ศรวบลย, 2557; ชตมา คณนะ, 2556 ; ชชย สมทธไกร, 2552; ชชย สมทธไกร, 2544; ฐากร ปาละนนท, 2554 ; ณรงคชย แสนทอง, 2550; ณฐพล สมศร, 2552; ณทฐา กรหรญ, 2550 ; ดนย เทยมพฒ, 2551; ถตรตน พมพาภรณ และวโรจน เจษฎาลกษณ, 2559; ทวพนธ พวสรรเสรญ, 2552 ; ทศวรรณ เอยมวมงสา และเกยรตชย เวษฏาพนธ, 2558; ทณรตน, 2556; ธงชย สนตวงษ, 2546; ธนวรรธ ตงสนทรพยสร, 2550; นงลกษณ เพมชาต, 2551; นงลกษณ สายยม, 2547 ; นวระ ทาสวรรณ และ รจนา แสงตาล, 2551; นารน แสงสข, 2551; นตยา เงนประเสรฐศร, 2542; เบญจวรรณ ประจวบลาภ, 2546 ; ประดษฐ มสข และทรงธรรม ธระกล, 2551; ประเวศน มหารตนสกล, 2550; ประสพพร ลอสสรพงษ, 2544 ; ประสทธชย เดชข า, 2557; ปรชญา ชมนาเสยว, 2553; ปวณา ผาสก, 2547; ปยฉตร ไตละนนทน, 2553 ; ปยวฒน แกวกณฑรตน, 2553 ; ปยะ ประดบมข, 2550; "แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564)," 2559; พยต วฒรงค, 2555; พรชนน นรมตไชยนนท และกมลพร สอนศร, 2560; "พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา (ฉบบท 2)," 2551; พชญาภา ยนยาว, 2552; พมลพรรณ เชอบางแกว, 2554; เพญศร ฉรนง, 2550; ไพฑรย

426

สนลารตน, 2553; ภคณฏฐ สวสดวศษฎ, 2556; มนสชา อนกล, 2553; มนญ บรรณวงศลป และคนอนๆ, 2550; มยร แกวประภา, 2552; มหาวทยาลยเชยงใหม, 2559; มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร, 2559; มหาวทยาลยมหดล, 2559; มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 2559 ; มลลกา การคนซอ, 2549; มาฆะ ภจนดา, 2550 ; มาลน ค าเครอ, 2554 ; ระพพรรณ ค าหอม, 2553; รชฎาพร เกตานนท แนวแหงธรรม, 2556 ; เรงศกด ธรานเวชน, 2549 ; วรรณะ เวชพราหมณ, 2551; วนเพญ หลายเจรญ, 2547; วลยลกา สวสดนฤเดช, ม.ป.ป.; วลยา ธปประดษฐ, 2545; วกรม อศวกล, 2541 ; วเชยร วทยอดม, 2557; วนดา เจยระไน, 2551; วบลย พทธวงศ, 2555; วม อนตะแกว, 2557; วระชย พทธวงศ, 2557; วลาวรรณ รพพศาล, 2549; วรภทร ภทรกล, 2549; วระชย พทธวงศ, 2556; ศรณย พมพทอง, 2557; สมศร นนทสวสดศร และคณะ, 2556 ; สายทพย วงศสงขฮะ, 2540).; สายณห ทงกวาง, 2551 ; ส านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการ, 2555; ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 2553; สชาดา แสงดวงด, 2550; สนทร ส าเภาทอง, 2554 ; สมตร สวรรณ และคณะ, 2552; สรพล เคยบรรจง, 2554; สรพล เคยบรรจง, 2554; เสถยร อกษรช, 2546; อภชญา เธยรวรกจ, 2550; อมรรตน ทองชมสน, 2551 ; อรพนทร ชชม, 2555; องคณา กนธยะ, 2553; อาทตตยา ดวงสวรรรณ, 2551 )

ภาคผนวก ฎ

ภาพบรรยากาศการสมภาษณการสนทนากลมและการประชมแนวทางรปแบบการจดสวสดการของ

พนกงานในสถาบนอดมศกษาของรบส าหรบประเทศไทย

427

รปภาพ สนทนากลม วธการปฏบตทเปนเลศ

รปภาพ สนทนากลม วธการปฏบตทเปนเลศ

รปภาพ สนทนากลม วธการปฏบตทเปนเลศ หวหนางานสวสดการงานบคคล และนกทรพยากรบคคลงานสวสดการ บณฑตวทยาลย

428

รปภาพ การสมภาษณกองการเจาหนาท กองทรพยากรบคคลและรปภาพสนทนากลมวธการปฏบตทเปนเลศ มหาวทยาลยแหงท 1 จงหวดนครปฐม วนท 28 มถนายน 2559

429

รปภาพ การสนทนากลมวธปฏบตทเปนเลศ รองศาสตราจารย ดร.มารนา เกตทต-คารนส อาจารยประจ าสาขาวชาเทคโนโลยชวภาพ

ส านกวชาเทคโนโลยการเกษตร

รปภาพ การสนทนากลมวธปฏบตทเปนเลศ รองศาสตราจารย ดร.พรวสา วงศปญญา สาขาวชาวศวกรรมโลหการ ส านกวชาวศวกรรมศาสตร ผชวยศาสตราจารย ดร.บญเรอง มะรงศร สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ส านกวชาวศวกรรมศาสตร

ผชวยศาสตราจารย ดร.สายนต แกนนาค า สาขาวชาคณตศาสตร ส านกวชาวทยาศาสตร

430

รปภาพ การสนทนากลมวธปฏบตทเปนเลศ

รปภาพ การสมภาษณระดบลก คณจฑามาศ สวสด หวหนาสวนการเจาหนาท และ คณพนดา โพธประสพสข หวหนางานสวสดการ สวนงานบรหารงานบคคล

มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร วนท 1 สงหาคม 2559

431

รปภาพ การสนทนากลม วธการปฏบตทเปนเลศการจดสวดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ อาจารย ดร.พนม กณาวงศ อาจารย ดร.วรพงศ ตระการศรนนท อาจารยราม โชตคต

อาจารยประจ าคณะรฐศาสตรและรฐประสาศนศาสตร

รปภาพ การสนทนากลมวธการปฏบตทเปนเลศการจดสวดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ นายวม อนตะแกว หวหนากองทนสวสดการ กองบรหารงานบคคล

คณสทธพร ชมภรตน เจาหนาทดแลดานความกาวหนาทางวชาการ การบรหารงานบคคล คณจราพร ตอตานา เจาหนาทดดานสวสดการ

432

รปภาพ การสนทนากลมวธการปฏบตทเปนเลศการจดสวดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ

มหาวทยาลยเชยงใหม วนท 27 กรกฏาคม 2559

433

รปภาพ การสมภาษณเชงลกวธการปฏบตทเปนเลศ อาจารย ดร.ณฎฐ หลกชยกล คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน วนท 1 กรกฎาคม 2559

รปภาพ การสมภาษณเชงลกวธการปฏบตทเปนเลศ ผชวยศาสตราจารย ดร. พไลวรรณวด หตะเมขลน ภาควชาสรรวทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร หาดใหญ

วนท 2 กรกฎาคม 2559

รปภาพ การสมภาษณเชงลกวธการปฏบตทเปนเลศ ผชวยศาตราจารย ดร.เพญนภา ชลปฐมพกลเลศ สาขาสรรวทยาคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร หาดใหญ


434

รปภาพ การสมภาษณเชงลก วธการปฏบตทเปนเลศ นายสทธศกด สมบตยานชต ผอ านวยการกองการเจาหนาท และ นายเรงศกด ธรานเวน

หวหนางานบรหารงานบคคล กองการเจาหนาท มหาวทยาลยสงขลานครนทร หาดใหญ


435

รปภาพ ประชมแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ


รปภาพ รองศาสตราจารย ดร.สมตร สวรรณ จากมหาวทยาลยเกษตรศาสตร รวมประชมแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ


รปภาพ ดร.สรพล เคยบรรจง จากส านกงานสงเสรมสวสดการและสวสดภาพครและ

บคคลากรทางการศกษา (สกสค.) แสดงความคดเหนเแนวทางการพฒนาการจดสวสดการ

ของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย

436

รปภาพ รองศาสตราจารย ดร.ทศนย ลกขณาภชนชช จากมหาวทยาลยธรรมศาสตร เสนอแนะแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ


รปภาพ ดร.วรเชษฐ อทธา จากมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

และ ดร.รกษ หวยเรไร จากมหาวทยาลยเทคโนโลยภาคตะวนออก รวมประชมแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ


437

รปภาพ นางสาวสขมา ประเทพ และ นางสาวนขธกรณ สทธกน กลมงานนโยบายทรพยากรบคคลส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) รวมประชมแนวทาง

การพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ ส าหรบประเทศไทย

รปภาพ นายประณต กลนสงข กองทรพยากรบคคล จากมหาวทยาลยแหงท 1 รวมประชมแนวทางการพฒนาการจดสวสดการของพนกงานในสถาบนอดมศกษาของรฐ


438 ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นางปองหทย พงนม วน เดอน ป เกด 20 พฤศจกายน 2506 สถานทเกด กรงเทพฯ วฒการศกษา พ.ศ. 2532 ปรญญาการศกษาบณฑต(กศ.บ.)สาขาสงคมศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พ.ศ. 2550 ปรญญาพฒนาแรงงานและสวสดการ มหาบณฑต (รส.ม.) สาขาพฒนาแรงงานและสวสดการ คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร พ.ศ. 2560 ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต (ปร.ด.) สาขาพฒนศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร

ทอยปจจบน 57 ซอยชกพระ 30 ถนนชกพระ แขวงตลงชน เขตตลงชน กรงเทพฯ 10170

Documents

A Welfare Management Model for Thailand Public University