133
การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการดาเนินธุรกิจสายการบิน ในอนาคตในประเทศไทย A Study of factors affecting future airline business in Thailand นางสาวกัญญาณัฏฐ ทรัพย์บุญทยากร นายสิทธิศักดิ์ ทองพิลา โครงงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของ การศึกษาตามหลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการการบิน คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ปีการศึกษา 2553

A Study of factors affecting future airline business in

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

การศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบน

ในอนาคตในประเทศไทย

A Study of factors affecting future airline business in Thailand

นางสาวกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร

นายสทธศกด ทองพลา

โครงงานนเปนสวนหนงของ

การศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาการจดการการบน

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ปการศกษา 2553

การศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบน

ในอนาคตในประเทศไทย

A Study of factors affecting future airline business in Thailand

นางสาวกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร เลขประจ าตว 50530039

นายสทธศกด ทองพลา เลขประจ าตว 50530294

เสนอ

ภาควชาวศวกรรมการบนและอวกาศ

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

เพอความสมบรณแหงปรญญาววทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาการจดการการบน

ปการศกษา 2553

ชอโครงงาน : การศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบน ในอนาคตในประเทศไทย โดย : นางสาวกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร เลขประจ าตว 50530039

นายสทธศกด ทองพลา เลขประจ าตว 50530294 ชอปรญญา : วทยาศาสตรบณฑต สาขาวชา : การจดการการบน ปการศกษา : 2553 อาจารยทปรกษา : อาจารยนวทศน กองสมทร

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อนมตใหโครงงานนเปนสวนหนงของ

การศกษาตามหลกสตรปรญญา วทยาศาสตรบณฑต โดยไดพจารณาเหนชอบโดย

__________________________________อาจารยทปรกษา

(อาจารยนวทศน กองสมทร)

_________________________________

( รศ.ดร.ศานต วรยะวทย )

หวหนาภาควชาวศวกรรมการบนและอวกาศ

อนมตเมอวนท ____ เดอน ____________พ.ศ. ______

I

ชอโครงงาน : การศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบน

ในอนาคตในประเทศไทย โดย : นางสาวกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร เลขประจ าตว 50530039

นายสทธศกด ทองพลา เลขประจ าตว 50530294 ชอปรญญา : วทยาศาสตรบณฑต สาขาวชา : การจดการการบน ปการศกษา : 2553 อาจารยทปรกษา : อาจารยนวทศน กองสมทร

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจ คนหาความเปลยนแปลง และแนวโนมของธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย โดยการศกษาขอมลทตยภมและท าการสมภาษณดวยเทคนคการวจยแบบเดลฟายจากผเชยวชาญ 12 คน เพอคนหาค าตอบ แลวตรวจสอบความเชอมโยง และวเคราะหความส าคญของแตละปจจย ดวยวธการการสรางผงมโนทศน ผลการศกษาสรปไดวา มปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบนในอนาคตใน

ประเทศไทยจ านวน 26 ปจจย และม 7 ปจจยทมความส าคญอยในล าดบตนไดแก 1) ภาวะ

ทางเศรษฐกจ 2) การเตบโตของสายการบนตนทนต า 3) ราคาน ามนเชอเพลง 4) การเปดเสร

การบน 5) ประชาคมอาเซยน 6) ระดบการแขงขนทเขมขนขน และ 7) การรวมมอกนเปน

พนธมตร ส าหรบในอก 10 ปขางหนา พบวา มความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบน

ในประเทศไทยในอก 10 ปขางหนา จ านวน 13 ความเปลยนแปลง ซงความเปลยนแปลงทม

ความส าคญอยในล าดบตนม 6 ความเปลยนแปลง ไดแก 1) การขยายตวของตลาดกวางขน

2) เปดเสรการคา 3) สายการบนตนทนต าเตบโตมากขน 4) พฤตกรรมจดแพคเกจโดย

ผโดยสารเอง 5) ใชอนเตอรเนตในการจ าหนาย และ 6) มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนน

ตาง ๆ นอกจากนยงพบแนวโนมทส าคญของธรกจสายการบนในประเทศไทย คอ จะม

รปแบบทางธรกจหลก ๆ อย 2 รปแบบคอ สายการบนทใหบรการเตมรปแบบ และสายการบน

ตนทนต า แตจะมบรการเชาเหมาล า หรอ คอมมวเตอรมากขน อกทงในสวนของตลาดการ

แขงขนยงไมไดแบงกนอยางชดเจน

ค าส าคญ : การจดการธรกจสายการบน, กลยทธสายการบน, แนวโนมธรกจสายการบน

II

Project Title : A Study of factors affecting future airline business in Thailand By : Miss Kanyanat Subboontayakorn Mr. Sittisak Thongpila Degree : Bachelor of Science (B.Sc.) Major : Aviation Management Academic Year : 2553 Advisor : Mr. Navatasn Kongsamutr, Ph.D.

Abstract

The purpose of this study is to examine factors that affect airline business, and

explore changes and trends of the future of airline business in Thailand. This was done

by studying secondary data and also learning from interviews of 12 experts using Delphi

method. Relationships between each factor were checked and their importance

analysed using concept maps.

From the study, it can be concluded that there are 26 factors influencing in

airline business in Thailand. The 7 most important factors are as follows: 1) Economic

conditions 2) Growth of low-cost airlines 3) Price of fuel 4) Open skies policies 5)

ASEAN 6) More intense levels of competition and 7) Collaborative partnerships. For the

next 10 years, it was found that there will be 13 changes affecting airline business in

Thailand. The most 6 important changes are as follows: 1) Market expansion 2) Free

trade 3) Growth of low-cost airlines 4) Passengers' behaviour of arranging their own

travel packages 5) Use of the Internet as a distribution channel 6) Development of

various supporting technologies. In addition, an important trend of airline business in

Thailand was found. That is, there will be two main types of business model: full-service

airlines and low-cost airlines. However, there will be more charter and commuter

services. Also, the market has not been clearly divided.

Key words: Airline business management, Airline strategy, Airline business trend

III

กตตกรรมประกาศ

โครงงานการศกษาฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยด เนองดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยงจาก อาจารยนวทศน กองสมทร อาจารยทปรกษา ทกรณาเสยสละเวลาใหค าปรกษาเกยวกบแนวคดทางดานธรกจสายการบนและพจารณาตรวจสอบความกาวหนาของรายงานโครงงาน และคณะกรรมการ ไดแก อาจารยพมพพร โสววฒนกล และ ดร.มนตชย สระรตนชย ทไดใหค าแนะน าเพอการปรบปรงแกไขโครงงานใหถกตองสมบรณยงขน รวมถงคณาจารยประจ าหลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาการจดการการบน ภาควชาวศวกรรมการบนและอวกาศ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ทไดถายทอดวชาความรทสามารถน าไปประยกตใชในการศกษาและจดท าโครงงาน ผท าการศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง ไว ณ โอกาสน

นอกจากนตองขอขอบพระคณ คณดนช บนนาค ผอ านวยการใหญฝายวางแผนการตลาดและบรหารรายได และคณวรพงศ พงศไพฑรย ผอ านวยการใหญฝายบรหารงานทรพยากรบคคลและบรหารทวไป จากบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน), คณพจนา สมะเสถยร อดตรองผวาการการทาอากาศยานแหงประเทศไทย และ รองผจดการบรษท การทาอากาศยานสากลกรงเทพแหงใหม จ ากด, ดร.เจน ชาญณรงค ประธานเจาหนาทบรหารสายการบนนกมน, คณณฏฐโพธ กศลาไสยานนท ผอ านวยการใหญ ฝายการบรหารรายไดและระบบช าระเงน และคณณฏฐณ ปานขวญ ผจดการฝายพฒนาสนคาและบรการ ฝายขายและฝายการตลาด จากสายการบนนกแอร, พล.อ.ท. ศภกฤต อรยะปรชา รองคณบดฝายวชาการ สถาบนการบน มหาวทยาลยรงสต, คณพรต เสตสวรรณ รองผอ านวยการใหญฝายการตลาด และ น.ต.ปฏพทธ สมรรคจนทร จากสายการบนบางกอกแอรเวย, คณทอปด สบรรณรกษ ผจดการฝายสอสารองคกร บรษท ไทยแอรเอเชย จ ากด, คณพระศกด ดวงแกว นกวชาการขนสงช านาญการ ส านกก ากบกจการขนสงทางอากาศ กรมการบนพลเรอน และคณจกรกรช ประเสรฐวทย ผกอตงเวบไซตและบรรณาธการ Hflight.net ทไดใหความอนเคราะหผท าการศกษาเขาสมภาษณและเกบรวบรวมขอมลในการท าโครงงาน รวมถง คณพรพรหมพรรณ กญชร ณ อยธยา และคณสมจตต วลลนวฒน ทใหความอนเคราะหตดตอประสานงานในการสมภาษณกบผเชยวชาญจาก บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน)

สดทายขอกราบขอบพระคณ ครอบครวของกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร และครอบครวของสทธศกด ทองพลา ทไดใหการสนบสนนชวยเหลอและเปนก าลงใจเสมอมา จนท าใหโครงงานการศกษานส าเรจไปไดดวยด

คณะผจดท า กมภาพนธ 2554

IV

สารบญ

เนอหา หนา บทคดยอ ......................................................................................................................... I Abstract ........................................................................................................................ II กตตกรรมประกาศ .......................................................................................................... III สารบญตาราง ................................................................................................................. VI สารบญรปภาพ ............................................................................................................... VII สารบญแผนภาพ ............................................................................................................ VIII บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา ..................................................................... 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา ............................................................................ 3 1.3 ประโยชนทไดรบจากการศกษา ..................................................................... 3 1.4 ขอบเขตของการศกษา .................................................................................. 4 1.5 นยามศพทเฉพาะ ......................................................................................... 5

บทท 2 ทฤษฎพนฐานและการตรวจเอกสาร 2.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบรปแบบทางธรกจของสายการบนในปจจบน ........... 6

2.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบกลยทธการด าเนนการแขงขนในธรกจสายการบน.... 11

2.3 แนวคดและทฤษฎเกยวกบแนวโนมทเกยวกบธรกจสายการบน .......................18 2.4 เครองมอทใชส าหรบการวเคราะห ................................................................. 19

2.4.1 การวเคราะหสาระ (Content Analysis) ....................................... 19 2.4.2 การวเคราะหสภาพทางการตลาด (PEST Analysis) .................... 23 2.4.3 โมเดลของพอรเตอร (Porter’s 5 Competition Force Model) ...... 26 2.4.4 การวจยดวยเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique) ....................... 30 2.4.5 แผนผงมโนทศน (Concept map) ............................................... 36

บทท 3 วธด าเนนงาน 3.1 กลมทศกษา ................................................................................................. 37 3.2 ขนตอนการด าเนนงาน ................................................................................. 38 3.3 เครองมอทใชในการศกษา ............................................................................. 41 3.4 การเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมล ...................................................... 42

บทท 4 ผลการศกษาและขอวจารณ 4.1 ผลจากการวเคราะหและสงเคราะหขอมลทตยภม ........................................... 45 4.2 การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญ .................................... 67 4.3 การวเคราะหแผนผงมโนทศน (Concept map analysis) ................................ 77

V

สารบญ (ตอ)

เนอหา หนา บทท 5 บทสรป

5.1 สรปสาระส าคญของผลงาน ........................................................................... 82 5.1.1 ปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบนในอนาคตใน

ประเทศไทย ............................................................................... 82 5.1.2 ความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจของสายการบนในประเทศไทย... 83 5.1.3 แนวโนมรปแบบทางธรกจของสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

(อก 10 ปขางหนา) ..................................................................... 84 5.1.4 อภปรายผล ................................................................................ 84

5.2 ปญหาและอปสรรค ...................................................................................... 85 5.3 ขอเสนอแนะเพอการด าเนนงานตอในอนาคต ................................................. 86

เอกสารอางอง ................................................................................................................. 87 ภาคผนวก

ภาคผนวก ก หวขอขาวจากหนงสอพมพตาง ๆ ................................................... 92 ภาคผนวก ข รายชอผเชยวชาญ .......................................................................... 109 ภาคผนวก ค แบบสมภาษณครงท 1 .................................................................... 110 ภาคผนวก ง แบบสมภาษณครงท 2 .................................................................... 111

ภาคผนวก จ ค าอธบายเพมเตมเกยวกบปจจยตาง ๆ ........................................... 114

ประวตผจดท า ................................................................................................................. 117

VI

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 แสดงจ านวนผเชยวชาญในการวจยดวยเทคนคเดลฟาย .......................................... 33 4.1 แสดงปจจยทสงผลตอธรกจสายการบนจากการวเคราะห PEST และ 5 Forces ....... 54

4.2 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของแตละปจจย ทสงตอการเปลยนแปลงของธรกจสายการบน ......................................................... 56 4.3 แสดงความถและรอยละของปจจยทสงผลตอการด าเนนธรกจธรกจสายการบน ........ 58

4.4 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงตอ การด าเนนธรกจสายการบน .................................................................................. 61 4.5 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงตอ การด าเนนธรกจสายการบนจากการวเคราะหขอมลทตยภม ..................................... 64 4.6 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของปจจยทสงผลตอการด าเนนธรกจ สายการบนจากการสมภาษณรอบท 1...................................................................... 67 4.7 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของความเปลยนแปลงในธรกจสายการบน จากการสมภาษณรอบท 1 ...................................................................................... 68 4.8 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของแนวโนมธรกจสายการบน จากผลการสมภาษณรอบท 1 ................................................................................ 69 4.9 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของปจจยทสงผลตอการด าเนนธรกจ สายการบนจากการสมภาษณรอบท 2 ................................................................... 70 4.10 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงผลตอ การด าเนนธรกจสายการบนจากการสมภาษณ ........................................................ 72 4.11 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของความเปลยนแปลงในธรกจสายการบน จากการสมภาษณรอบท 2 .................................................................................... 74 4.12 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธ ของแนวโนมของธรกจสายการบน ใน 10 ปขางหนา จากการสมภาษณรอบท 2 .......................................................... 75 4.13 แสดงความคดเหนเกยวธรกจสายการบนในประเทศไทยอก 10 ปขางหนา ............... 76 4.14 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงผลตอ การด าเนนธรกจสายการบน ................................................................................... 78

VII

สารบญรปภาพ

รปภาพท หนา

2.1 แสดงระดบของกลยทธ ........................................................................................... 12 2.2 แสดงองคประกอบการวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด .................................. 26 2.3 แสดงพลงขบเคลอนในการแขงขนระหวางคแขงภายในอตสาหกรรมทง 5 ประการ ... 29

VIII

สารบญแผนภาพ

แผนภาพท หนา

4.1 แสดงการเชอมโยงปจจยจากการวเคราะห PEST และ 5 Forces ............................. 55 4.2 แสดงการเชอมโยงปจจยจากการวเคราะหสาระ (Content Analysis) ........................ 60 4.3 แสดงการเชอมโยงของปจจยจากการวเคราะหขอมลทตยภม ................................... 63 4.4 แสดงการเชอมโยงปจจยจากการสมภาษณ ............................................................. 71 4.5 แสดงการเชอมโยงของปจจยจากการวเคราะหขอมลทตยภมและการสมภาษณ ........ 77

1

บทท 1

บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของโครงงาน

อตสาหกรรมการบน (Aviation Industry) นบวาเปนอตสาหกรรมหนงทมขนาดใหญของ

โลก มธรกจการบน (Airline Business) เปนองคประกอบหนงของอตสาหกรรมการบน โดย

ประกอบธรกจการขนสงทางอากาศดวยเครองบน ทาหนาทหลกในการขนยายสง ๆ หนง เชน

คน สตว หรอสงของตาง ๆ จากทหนงไปอกทหนงไดอยางรวดเรว สะดวกสบาย ปลอดภย และ

ใชระยะเวลาอนสนเสมอนเชอมโยงคมนาคมของทกประเทศในโลกเขาไวดวยกน ซงเปนขอด

และขอไดเปรยบจากการขนสงประเภทอนๆ เปนเหตใหธรกจการบนเปนธรกจทไดรบความ

นยมในการเดนทาง จงมความเจรญกาวหนาและเตบโตอยางรวดเรว

ธรกจการบนไดเรมตนจากการบนดวยเครองบนของพนองตระกลไรท เปนชาวสหรฐ

อเมรกา แตการเกดสายการบนทเปนสายการบนสายแรกของโลก คอ สายการบนโคโลเนยล

แอรทรานสปอรต ททาการบนเสนทางระหวางเมองนวยอรกกบเมองบอสตน ทาการขนสงแค

ไปรษณยภณฑเทานน สวนการขนสงผโดยสารโดยการรบสงเปนประจานนเรมตนขนในป ค.ศ.

1935 ประเทศตาง ๆ เชน องกฤษ เยอรมน ฝรงเศส สหรฐอเมรกา ไดเรมตงสายการบนของ

ตนเอง ถดจากนนเปนเวลา 10 ป ในชวงทสงครามโลกครงท 2 ในยโรปยงคงดาเนนตอไปนน

รฐบาลของสหรฐอเมรกาไดมการสงสาสนไปยงประเทศตางๆ ทเปนพนธมตรและเปนกลาง

มารวมประชมและตกลงรวมกนในเรองการบนพลเรอนระหวางประเทศ เมออนสญญาชคาโกม

ผลบงคบใช จงเกดองคการการบนพลเรอนระหวางประเทศ(ICAO) เกดขน หลงสนสด

สงครามโลกครงท 2 เครองบนในสงครามไดถกนามาใชทาการบนกบธรกจการบน กอรปกบ

ความนยมในการเดนทางดวยเครองบนขยายตวอยางกวางขวาง กจการการขนสงทางอากาศ

ระหวางประเทศจงเจรญกาวหนาอยางรวดเรวและไมหยดยง ในขณะทการบนในประเทศไทย

เรมขนในสมยรชกาลท 6 โดยเรมการขนสงไปรษณยภณฑกอน ตอมาในป พ.ศ. 2490 ไดมการ

จดตงบรษท เดนอากาศ จากดขน และในป พ.ศ. 2502 บรษท เดนอากาศไทย จากดรวมกบ

บรษท การบนสแกนดเนเวยนจดตง บรษท การบนไทย จากด ขนเพอทาการบนระหวาง

ประเทศ ในปจจบนไดมบรษทสายการบนทประกอบกจการโดยเอกชนของไทยททาการบนแบบ

2

ประจา เชน บรษท การบนกรงเทพ จากด, บรษท นกแอร จากด, บรษท ไทยแอรเอเชย จากด,

บรษท โอเรยนทไทยแอรไลน จากด และสายการบนอน ๆ (บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

นบตงแตเรมนาเอาเครองบนมาประกอบเปนธรกจการบน รปแบบการดาเนนธรกจการ

บนไดพฒนาอยางตอเนองจนถงปจจบนทสามารถเหนไดอยางชดเจน วานอกเหนอจากการ

ขนสงยงมลกษณะเปนธรกจของการใหบรการ เรยกวา ธรกจสายการบนทใหบรการเตมรปแบบ

(Full Service Airline) ทเนนเรองของการบรการทประทบใจและการอานวยความสะดวกตางๆ

เชน การบรการอาหารและเครองดมบนเครองบน การอนญาตใหสามารถนากระเปาขนเครองได

ฟรตามนาหนกทกาหนดไว การบรการในเรองความสะดวกตาง ๆ เปนตน หลงสงครามโลกครง

ท 2 ยตลง ไมนานไดเกดสงครามเยน ทเกดจากความขดแยงทางอดมการณทางการเมอง

ระหวางระบบทนนยมและสงคมนยม ตอมาไดเกดการลมสลายของสหภาพโซเวยต ทาให

เศรษฐกจของโลกเชอมโยงกนอยางรวดเรว สามารถตดตอไปมาหาสกนไดอยางไรพรมแดน

กอใหเกดการขยายตวของปรมาณผโดยสารและสนคาทางอากาศมากขน เกดการกระจายของ

การเดนทางมากขน เกดกระแสโลกาภวฒน เสรการคาทาง การพฒนาทางดานเทคโนโลย

ทางการบน ระบบเครอขายทางการบน ทาใหกลายเปนปจจยทเอออานวยอยางยงตอธรกจการ

บน แตขณะเดยวกนในแตละชวงระยะเวลาธรกจการบนกตองประสบวกฤตการณอนเลวราย

มากมาย เชน เศรษฐกจถดถอย เกดโรคระบาด เชน โรคซารส (Sars) โรคไขหวดนก ไขหวด

2009 เปนตน ผลกระทบจากราคานามนทพงสงขน การกอการรายจากเหตการณถลมตกเวลด

เทรด (World Trade) ปจจยตางๆ เหลานลวนสงผลกระทบตอธรกจการบนโดยตรง อกทง

ความแตกตางของธรกจทมลกษณะเฉพาะตวสง แตกตางจากธรกจทวไป เชน การใชเงนลงทน

สง คาใชจายในการดาเนนงานสง ตองอาศยความรความเชยวชาญเฉพาะทาง มการแขงขนสง

ในตลาดระดบโลก การเขาสธรกจการบนยากดวยอปสรรคทางกฎหมายและการเมอง ความ

แตกตางและผลกระทบตางๆ ทเกดขนตอธรกจการบน กอรปกบแนวคดการเพมทางเลอกของ

การเดนทาง ทาใหเกดลกษณะของการบรการทเปลยนไป คอลดหรองดการบรการตาง ๆ ทไม

จาเปน การไมมการบรการอาหารและเครองดมฟร การใชเครองบนแบบเดยวกนเพอลดตนทน

การซอมบารง การเลอกใชสนามบนรองแทน ทาใหเสยคาบรการในอตราทตากวา หลกเลยงการ

ใชสนามบนหลกทมการจราจรคอนขางแนนทาใหเสยเวลาในการทาการบน การใชเวลานอยลง

ในการทาการบนสน การเพมจานวนความหนาแนนของจานวนทนงบนเครองบน จงเกดเปน

ธรกจการบนทเรยกวา สายการบนตนทนตา (Low Cost Airline) ไดขยายตวอยางรวดเรว และ

คลอบคลมทวโลก (บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

3

หลงยตสงครามเยน เศรษฐกจของโลกเตบโต สงผลใหเศรษฐกจของไทยกเตบโตและ

เขมแขงขน เกดการลงทนในประเทศสงขน รายไดประชากรเพมมากขน กระแสการแขงขนใน

ธรกจการบนและคแขงกมากขน รวมถงเกดธรกจสายการบนตนทนตา (Low Cost Airline)

ในประเทศไทย

จากการเปลยนแปลงของธรกจการบนทเกดขนจากอดตจนถงปจจบน สาเหตของการ

เปลยนแปลงเกดจากปจจยสภาวะแวดลอมทางธรกจ ทงระดบมหภาคและระดบจลภาค มอตรา

การเปลยนแปลงตลอดเวลาทรวดเรวมากขน ดงนนเพอใหธรกจสายการบนในประเทศไทย

สามารถดาเนนกจการตอไปในอนาคตไดอยางมประสทธภาพ จงจาเปนตองมการปรบตวให

เหมาะสมกบสภาวะแวดลอมทเปลยนแปลงไป ดวยเหตผลดงกลาว ผวจยจงตองการทจะศกษา

ปจจยทมผลตอดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย รวมทงทศทางแนวโนมธรกจ

สายการบนในประเทศไทย

1.2 วตถประสงค

1. เพอศกษาปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

2. เพอคนหาเหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจของสายการบนใน

ประเทศไทย

3. เพอคนหาแนวโนมธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

1.3 ประโยชนทไดรบจากการศกษา

ผลจากการศกษาจะทาใหทราบถงปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย เพอเปนแนวทางในการคนหาเหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย และแนวโนมธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย ซงจะเปนประโยชนในการคาดการณหรอพยากรณเหตการณตาง ๆ ทจะตามมา รวมไปถงการปรบตว และรบมอกบการเปลยนแปลง และผลกระทบทอาจเกดขนในอก 10 ปขางหนา หรอในอนาคต ตอสายการบนในประเทศไทย

4

1.4 ขอบเขตการวจย

ในการศกษาโครงงานน ไดกาหนดขอบเขตของการศกษาดงตอไปน

สวนท 1 ศกษาปจจยทมผลตอการดาเนนของธรกจสายการบน และคนหาเหตการณ

หรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจของสายการบนในประเทศไทย จากป พ.ศ. 2546 -

ปจจบน (มถนายน 2553)

สวนท 2 คนหาเหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศ

ไทย และคนหาแนวโนมธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1. ศกษาขอมลทตยภมเกยวกบปจจยทมผลตอการดาเนนของธรกจสายการบนจากใน

อดตมาสปจจบน และเหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศ

ไทย

1.1 สภาวะแวดลอมทเกยวของทงในระดบมหภาคและจลภาค ทงในและ

ตางประเทศในปจจบนและแนวโนมในอนาคต

1.2 เหตการณ ความเปลยนแปลง และแนวโนมตาง ๆ ทเกยวของทงในและ

ตางประเทศททาใหเกดการเปลยนแปลงในการดาเนนธรกจสายการบน

จากรปแบบในอดตมาสปจจบน ในชวง 7 ปทผานมา ตงแต พ.ศ.2546

จนถงปจจบน

นาขอมลทตยภมจากศกษามาวเคราะหและสงเคราะหตามวตถประสงคทตองการศกษา

2. ศกษาขอมลปฐมภมเกยวกบปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนจากปจจบน

ไปสอนาคต ความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย และแนวโนมความ

เปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย โดยใชเทคนคเดลฟาย

(Delphi technique)

5

1.5 นยามศพท

ผเชยวชาญ หมายถง บคคลผทมความรและเชยวชาญในสาขาทผวจยสนใจศกษา

ขอมลปฐมภม หมายถง ขอมลทไดจากการรวบรวมหรอบนทกจากแหลงขอมลโดยตรง

ซงอาจจะไดจากการสอบถาม การสมภาษณ การสารวจ การจดบนทก ตลอดจนการ

จดหามาดวยเครองจกรอตโนมตตางๆ ทดาเนนการจดเกบขอมลได

ขอมลทตยภม หมายถง ขอมลทมผอนรวบรวมไวใหแลว บางครงอาจจะมการ

ประมวลผลเพอเปนสารสนเทศ

ความเปลยนแปลง คอ เหตการณทเกดขนใหมเปลยนไปจากเหตการณเดม โดยม

สาเหตจากปจจยตาง ๆ และ ความเปลยนแปลงกยงถอเปนปจจยททาใหเกดเหตการณ

อน ๆ ได เชน การเปดเสรการบนเปนปจจยททาใหเกดความเปลยนแปลง คอ การ

ขยายสายการบนตนทนตามากขน และในขณะเดยวกน การขยายตวของสายการบน

ตนทนตายงเปนปจจยททาใหเกดระดบการแขงขนทเขมขนขน

ปจจย คอ สงใด ๆ กตามททาใหเกดความเปลยนแปลงตอเหตการณหนงไปเปนอก

เหตการณหนง เชน โรคระบาดเปนปจจยทสงผลตอภาวะเศรษฐกจ

แนวโนม คอ เหตการณหรอความเปลยนแปลงทมความเปนไปไดทจะเกดขนใน

อนาคต

6

บทท 2

ทฤษฎพนฐานและการตรวจเอกสาร

การวจยเรอง “การศกษาปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย” น ไดใชแนวคด ทฤษฎ เครองมอ และงานวจยทเกยวของ ดงตอไปน

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบรปแบบธรกจสายการบนในปจจบน

2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบกลยทธในการดาเนนการแขงขนในธรกจสายการบน

3. แนวคดและทฤษฎเกยวกบแนวโนมธรกจสายการบน

4. เครองมอทใชสาหรบการวเคราะห

4.1 การวเคราะหสาระ (Content Analysis)

4.2 การวเคราะหแบบสภาพทางการตลาด (PEST Analysis)

4.3 โมเดลพลงขบเคลอนในการแขงขน 5 ประการของพอรเตอร (Porter’s 5

Competition Force Model)

4.4 การวจยดวยเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique)

4.5 แผนผงมโนทศน (Concept map)

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบรปแบบทางธรกจของสายการบนในปจจบน

อเลกซานโดร เซนโต (Alessandro Cento, 2552) ไดแบงรปแบบทางธรกจของ

สายการบนออกเปน 3 รปแบบหลกๆ ไดแก

1.สายการบนทใหบรการเตมรปแบบ (Full- service carrier or FSC) เปนการพฒนามา

จากการเปนสายการบนแหงชาต (State-owned flag carrier) รปแบบนสามารถอธบายดวย

ลกษณะดงตอไปน

ธรกจหลก (Core Business) : ทาการขนสงคนและสนคา รวมถงการทา

การซอมบารงอากาศยานดวยตนเอง

ทาการบนผานศนยกลางเมองใหญกระจายสเมองเลก ๆ (Hub and

spoke)

7

เปนการดาเนนธรกจในระดบสากล : ตลาดอยในภายในประเทศ

ระหวางประเทศ หรอ ระหวางทวปททาการบนแบบ ระยะสน ระยะกลาง

และระยะไกล จากศนยกลางเมองใหญๆ ไปยงทก ๆ ทวป

มการพฒนาการเปนพนธมตร (Alliances) : แตละสายการบนไมไดม

การพฒนาเครอขายระดบโลกอยางแทจรง แตเปนการขยายขนาดของ

เครอขายผานพนธมตรทางการบน และกลายเปนสวนหนงของระบบการ

ขนสงผานศนยกลางเมองใหญกระจายสเมองเลก ๆ หลากหลาย

เครอขาย

ลกษณะของผลตภณฑมความแตกตางตามแนวตง (Vertical Product

differentiation) : เปนผลกระทบจากการใหบรการในเทยวบนและ

ภาคพนดน การบรการดานอเลกทรอนกส เชน อนเตอรเนตเชคอน และ

กฎการทองเทยว ใหครอบคลมกลมตลาดทเปนไปไดทงหมด

มการบรหารดานความสมพนธกบลกคา (CRM) : ทก ๆ สายการบนท

ใหบรการเตมรปแบบ (Full- service carrier or FSC) จะมโปรแกรม

ความภกดในแบรนด (Loyalty Program) ทอยในรปของโปรแกรมการ

สะสมไมลซงภายหลงไดกลายเปนกลยทธทใชในการบรหารดาน

ความสมพนธกบลกคา (CRM)

ราคาและการบรหารรายได : มจดมงหมายทจะทาใหรายไดจาก

เครอขายการบนมรายไดมากทสดทจะทาได

มชองทางการจดจาหนายทหลากหลาย : ชองทางการจาหนาย มการ

จาหนาย ผานตวแทนจาหนาย (Agency) และผานอนเตอรเนต

มระบบชองทางการจดจาหนาย : ใชเทคโนโลยเขามาจดการความ

ซบซอนของระบบชองทางการจดจาหนายภายในแตละสายการบนเอง

ท เ รยกว า การจดระบบจาห นายต ว เคร อ งบนทว โลก (Global

Distribution Systems (GDS) )

สมยศ วฒนากมลชย (สมยศ วฒนากมลชย, 2547 อางถงใน ภทรพงษ สขเกษม,

2548) ไดแบงชนของการใหบรการของรปแบบสายการบนในแบบจาลองน เปน 3 ชน คอ

ชนหนง ชนธรกจ และชนประหยด โดยลกษณะของการบรการจะแตกตางกนออกไป ดงน

8

1. ชนหนง (First Class) เปนชนทมการบรการทดทสด มเกาอขนาด

ใหญนงสบาย มสงอานวยความสะดวกหลายประเภท เชน ทรองขา โทรทศน

หรอวทยสวนตว มสทธเลอกรายการอาหารได ดงนน ราคาคาโดยสารของชนน

จงมราคาคอนขางสงทสด โดยทวไปทนงชนหนงมกจะถกจดไวบรเวณสวนหนา

ของเครองบน

2. ชนธรกจ (Business Class) เปนชนทจดขนเพอใหบรการแกนก

ธรกจและบคคลทวไปทตองการความสะดวกสบายมากกวาชนประหยด แตม

ความตองการนอยกวาผโดยสารชนหนง ราคาคาโดยสารในชนนจงอยระหวาง

ชนหนงและชนประหยด

3. ชนประหยด (Economy Class) เปนชนทผโดยสารสวนใหญท

เดนทางในแตละเทยวบนใชบรการ มสงอานวยความสะดวกจากด และไมม

ความหลากหลายของอาหารและเครองดมทใหบรการมากนก จงเปนชนทม

ราคาคาโดยสารตาทสด

ตวอยางสายการบนทใหบรการในไทย : สายการบนไทย (Thai

Airway), สายการบนบางกอกแอรเวย (Bangkok Airways)

ตวอยางสายการบนทใหบรการในตางประเทศ : สายการบนสงคโปร

(Singapore Airlines),สายการบนเอมเรตส (emirates)

2. สายการบนตนทนตา (Low-cost carrier or LCC) หลกการของสายการบนตนทนตา

เดมเกดขนในประเทศสหรฐอเมรกาเปนทแรก โดยการเกดขนของสายการบนเซาทเวสแอรไลน

(South west airline) รปแบบธรกจของสายการบนนกถกนาไปเลยนแบบในทวปยโรป และ

สดทายกกระจายไปสภมภาคตาง ๆ ทวโลก ซงคาศพททใชเรยกสายการบนตนทนตาน ไดแก

Low fare airline หรอ no-frills airline ซงสายการบนเหลานจะแขงขนกนในเรองความไดเปรยบ

ดานตนทนทตากวา สายการบนทใหบรการเตมรปแบบ (Full- service carrier or FSC) ลกษณะ

ของการดาเนนธรกจสายการบนตนทนตาเปนรปแบบทางธรกจสายการบนทคอนขางงายกวา

ลกษณะทสาคญของรปแบบทางธรกจของสายการบนตนทนตา (Low-cost carrier or LCC) คอ

ทาการบนจากจดหนงไปยงอกจดหนง (point to point)

9

ใชสนามบนรอง : คาใชจายถกกวาและความแออดนอยกวาสนามบนหลก

ไดรบผลกระทบทเกดจากปจจยภายนอก เชน การเมอง เศรษฐกจ เปนตน

นอยกวาสนามบนหลก

ใชเครองบนประเภทเดยว รนเดยว : สวนมากแลวจะใช โบอง 737 ม 149 ทนง

แตในความเปนจรงแลวองคประกอบของฝงบน ขนอยกบระยะทางททาการบน

มากกวา

การใชประโยชนของเครองบน : คาเฉลยของการทเครองบนบนอยบนอากาศ

ตองมากกวาการจอดไวบนพนดน

ไมมการใหบรการ : สนคาไมมความแตกตางกน ไมมการบรการหองรบรองท

สนามบน ไมสามารถเลอกทนงได และไมมโปรแกรมการสะสมไมล มขอจากด

ของการเปลยนหรอคนตวโดยสาร หรอคนเงน

ตนทนการจองตวโดยสารตา : เปนตวอเลกทรอนกส และระบบชองทางการจด

จาหนายผานอนเตอรเนต หรอโทรศพท ผโดยสารจะไดรบรายละเอยดการ

เดนทางและการยนยนตวโดยสารผานทางอเมล ไมมการขายผานตวแทน

จาหนาย(Agency) แตกไมใชทก ๆ สายการบนตนทนตาจะมลกษณะตาม

ขางตนทงหมด เชน สายการบนแอรเบอรลน (Air berlin) ใหบรการระหวาง

ภายในประเทศองกฤษและเยอรมนจะทาการบน แบบ ผานศนยกลางเมองใหญ

กระจายสเมองเลก ๆ (Hub and spoke)

ตวอยางสายการบนทใหบรการในประเทศ : สายการบนไทยแอรเอเชย (Thai Air Asia)

,สายการบนนกแอร (Nok Air)

ตวอยางสายการบนทใหบรการในตางประเทศ : สายการบนไรอนแอร (Ryan Air) ,สาย

การบนเจทบล (Jet Blue)

ความแตกตางระหวาง 2 รปแบบ ขางตน

1.ความแตกตางดานโครงสรางของตนทน

2.ความแตกตางของจดคมทน

3.ตนทนของการดาเนนการของสายการบนตนทนตา คดเปน 49% ของตนทนการ

ดาเนนการของสายการบนทใหรการเตมรปแบบ

4.ความแตกตางในเรองของความงาย และความซบซอน

10

3. สายการบนแบบเชาเหมาลา (Charter carrier or CC) การดาเนนการทางการบน

นอกเหนอจากการดาเนนการในตารางการบน การเชาเหมาลายงเปนหนาททเจาะจงการขนสง

นกทองเทยวไปยงสถานททองเทยว ตวโดยสารไมไดขายผานโดยตรงจากสายการบน แตบรษท

ทวรจะเปนผจาหนายใหซงเปนผทเชาเหมาลาไวนนเอง

ในยโรป ความถของการทาการบนแบบเชาเหมาลาเปนการดาเนนการทอยนอกเหนอ

ตารางการบน จะดาเนนการจากสนามบนขนาดกลางหรอขนาดเลก และการใหบรการกบ

ผโดยสารจะมการบรการทตากวาการใหบรการตามตารางการบน (แตกอาจไมไดเปนทกกรณ

เสมอไป)

บญเลศ จตตงวฒนา (2548) แบงลกษณะการบรการเชาเหมาลาอาจออกเปน 3 แบบ

คอ

1.Affinity Charter Flight เปนลกษณะของการเชาเหมาลาในโอกาสตาง ๆ เชน การจด

ไปแสวงบญทพทธคยา เปนตน

2.Charter Curies เปนการเชาเหมาเพอไปยงแหลงทองเทยวหลายๆ แหง หรอการ

เดนทางรอบโลก

3.Back to Back Charter เปนการเชาเหมาเครองบนไปยงแหลงทองเทยวใดแหลง

ทองเทยวหนงเปนประจา

ตวอยางสายการบนทใหบรการในประเทศ : สายการบนโอเรยนทไทย (Orient Thai

Airline)

ตวอยางสายการบนทใหบรการในตางประเทศ : สายการบนฟนแอร (Finnair), สายการ

บนมาตนแอร (Martinair)

4.รปแบบอน ๆ ทพบไดในปจจบน

รปแบบทางธรกจของสายการบนบรการแทกซทางอากาศ (Air Taxi Service Airline)

เปนสายการบนทใชเชาอากาศยานเหมอนเชาเหมาเพอสนจาง เพยงแตดาเนนการบน

ดวยอากาศยานขนาดเลกทมความจนอยกวา 4-18 ทนง ดาเนนการบนเฉพาะเมอมผเชามา

ขอใหทาการบนเทานน โดยผเชาเองจะเปนผกาหนดจดหมายปลายทางและวนเวลาทาการบน

(บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

11

เปนการใหบรการเชาเครองบนเลก ความจประมาณ 4-18 ทนง อาจเปนเฮลคอปเตอรก

ได เปนทนยมในหมนกธรกจ เนองจากมความสะดวกในเรองเวลาในการเดนทางและมความ

คลองตวสงหากลงจอดในสนามบนเลกและแคบ สายการบนรปแบบน เปนทนยมในยโรป

โดยเฉพาะองกฤษ มใหบรการกวา 400 ลา (วารสารเศรษฐกจวเคราะหธนาคารกรงศรอยธยา,

2546)

ตวอยางสายการบนทใหบรการ : สายการบนมลดเวยน แอรแทกซ (Maldivian Air Taxi), บรษท โรยลแอรพอรทเซอรวสเซส จากด (ROYAL AIRPORT SERVICES Company Limited) บรษท โรยลสกาย จากด (Royal Sky Co.,Ltd. )

รปแบบทางธรกจของสายการบนแบบคอมมวเตอร (commuter air carrier) หลายสาย

การบนแบบน ไดพฒนารปแบบมาจากสายการบนบรการแทกซทางอากาศ (Air Taxi Service

Airline) สายการบนแบบคอมมวเตอร จะมการตพมพตารางการบนออกมาในเสนทางทเจาะจง

ซงตางจากสายการบนบรการแทกซทางอากาศ (Air Taxi Service Airline) ทจะทาการบนตาม

ปรมาณความตองการ การควบคมในเรองของการดาเนนงานของสายการบนแบบคอมมวเตอร

จะม 2 เรองทตองทา คอ เรองของความปลอดภย และนาหนกการเอาเครองขนสอากาศ ตอง

นอยกวา 12,500 ปอนด สายการบนแบบคอมมวเตอร จะไมมการบนระยะไกล และทาการบน

ในตลาดทมความหนาแนนของการจราจร ยกเวนแตตองการการบรการทพเศษออกไป (Robert

M. Kane,Allan D. Vose, 2534)

ตวอยางสายการบนทใหบรการ : สายการบนคอมมวเตอรแอรไลน (Commuter

Airlines) สญชาตอเมรกน มฐานการบนอยทเมองบงแฮมตน (Binghamton) รฐนวยอรก (New

York)

2.แนวคดและทฤษฎเกยวกบกลยทธในการด าเนนการแขงขนในธรกจสายการบน

กลยทธ ในธรกจสายการบน หมายถง กลมของวตถประสงค นโยบาย และกฎท

เกยวของกบการใชความพยายามของธรกจการบน ภายใตสภาวะการแขงขน และสภาวะ

แวดลอมตาง ๆ ทจะทาใหธรกจการบนนนบรรลวตถประสงคกาหนดไวสามารถชนะการแขงขน

ได ดงนนธรกจสายการบนจงตองมความพรอมทจะเอาแนวคดตาง ๆทคดเอาไว และขอมล

ตางๆ ทมอยมาผสมผสานเขาดวยกนเพอจดทาแผนกลยทธของธรกจสายการบนเอง

12

การวางแผนกลยทธในธรกจการบนจะประสบความสาเรจไดขนอยกบความเหมาะสม

ความสอดคลองของการปฏบต ระยะเวลา และการตดสนใจ ดวยเหตนการวางแผนกลยทธของ

ธรกจการบนควรใหเหมาะกบการดาเนนงาน การใหบรการทด การเพมอตราสวนการครอง

ตลาด และการปรบปรงกาไร ทงนเนองจากการแขงขนในตลาดธรกจการบนมมากขน ทาให

คแขงขนตองคดและวางแผนอยเสมอ จงจาเปนทธรกจการบนจะตองใหความสาคญกบการ

วางแผนกลยทธเพอเปนผนาในอตสาหกรรมการบน โดยจาเปนตองตรวจสอบสภาวะแวดลอม

การแขงขน เพอระบโอกาสและขอจากดในการดาเนนธรกจการบน ประเมนทรพยากรภายใน

ธรกจการบนของตนทางดานความสามารถของพนกงาน ความสามารถในการบรหาร เงนทน

วสดอปกรณ เทคโนโลย จดแขงและจดออนในการดาเนนงาน กาหนดขอบเขตความรบผดชอบ

ตอสงคม ภารกจของธรกจการบน วตถประสงคของการดาเนนงาน และกลยทธในระดบตาง ๆ

ทจะทาใหเกดผลสาเรจตอการดาเนนงาน ซงธรกจการบนจะใชแนวทางของการจดสรร

ทรพยากร และใชเปนมาตรฐานเพอวดความสาเรจของการดาเนนการ (บญเลศ จตตงวฒนา,

2548)

ณฏฐพนธ เขจรนนทน (2552) แบงระดบของกลยทธ ออกเปน 3 ระดบ

1.กลยทธระดบองคการ (Corporate Strategy) 2.กลยทธระดบธรกจ (Business Strategy) 3.กลยทธระดบปฏบตการ (Operational Strategy)

รปภาพท 2.1 แสดงระดบของกลยทธ แหลงทมา :http://www.1000advices.com/guru/enterprise_strategies_kotelnikov.html

13

กลยทธระดบองคการ (Corporate Strategy)

เปนการกาหนดกลยทธเชงรวมของทงองคกรทกระทาโดยผบรหารระดบสง เปนการ

พจารณาแผนธรกจการบนทเกยวกบการกาหนดทศทางของธ รกจการบนในระยะยาว การ

วางแผนกลยทธระดบนเปนการวางแผนในระดบนโยบายเพอเปนแมบท ลกษณะพเศษของการ

วางแผนระดบนคอไมใชการวางแผนงานทตองทาประจาแตจะเปลยนกลยทธไปตามการ

เปลยนแปลงของปจจยตาง ๆ ทมอทธพลทงจากภายในและภายนอกธรกจการบน จงนบเปน

การวางแผนทกระทาไดยากมาก ขนอยกบความนกคดของผบรหารระดบสงดวยจะมองปญหา

รอบดานดวยวสยทศนทตองกวางไกล โดยอาศยความรและประสบการณ(บญเลศ จตตงวฒนา,

2548)

ประเภทของกลยทธระดบองคกร

1.กลยทธการกระจายธรกจ (Diversification Strategies) เปนกลยทธทเพมขด

ความสามารถในการแขงขน ม 2 ประเภท ใหญ คอ (Ireland / Hoskisson / Hitt, 2552)

1.1 การกระจายไปยงธรกจทเกยวของกน (Related Diversification) บรษท

สามารถทจะแบงปน ทรพยากร ความสามารถในการแขงขน และความสามารถหลก

ของบรษท เชน สายการบนไทย ทมบรษทลก คอ สายการบนนกแอร เปนตน

1.2 การกระจายไปยงธรกจทไมเกยวของกน (Unrelated Diversification)

บรษทใชกลยทธนเพอใหไดรบขอตกลงทางธรกจและเพมศกยภาพในการไดรบ

ผลตอบแทนจากการลงทน เชน สายการบนบางกอกแอรเวย ทมธรกจโรงพยาบาลดวย

เปนตน

2.กลยทธการควบกจการ (Acquisition and Restructuring Strategies) เปนการ

ซอกจการโดยสายการบนขนาดใหญไดซอสายการบนทมขนาดเลกกวาเอาไว หรอ สายการบน

ทมขนาดเทากนอาจเปนการรวมกนเพอเปนหนงสายการบน การควบกจการสามารถทาได 3

วธ (Ireland/Hoskisson/Hitt, 2552)

2.1 การรวมกจการ(Merger) การท 2 บรษทตกลงจะเอามารวมกน ซงความ

เปนตวตนเดมของบรษทกจะหายไป แตจะเปนการเสรมกนของสนคาและบรการ เชน

สายการบนยไนเตด ควบรวมกบ สายการบนคอนตเนนตอล เปนตน

14

2.2 การครอบครองกจการแบบเปนมตร (Acquisition) บรษทหนงเขา

ครอบครองอกบรษทหนง 100% หรอมจานวนหนมากทสดและมอานาจในการควบคม

เชน สายการบนลฟธนซา ไดเขาควบรวมกจการสายการบนออสเตรยน

2.3 การครอบครองกจการแบบเปนศตร (Take Over) เปนการซอหรอเขา

ครอบครองกจการไมเปนไปตามความตองซงกนและกน เชน สายการบนแอรไชนาเขา

ครอบครองสายการบนเซนเจนแอรไลน เปนตน

3.กลยทธความรวมมอกน (Cooperative Strategies) ระหวาง 2 ธรกจสายการบน

ขนไป กเปนอกวธการหนงในการสรางความไดเปรยบในการแขงขน ซงทนยมใชกน มอย 4 วธ

(บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

3.1 กลยทธความรวมมอกนแบบรวมเปนพนธมตรกน (Strategic Alliances)

เปนความรวมมอระหวางธรกจการบนตงแตสองบรษทขนไปเพอใหบรรลเปาหมายท

กาหนดไว และไดรบผลประโยชนรวมกน สาเหตของการรวมมอกนเปนพนธมตรธรกจ

สายการบน คอ

1. เพอรวมมอกนในดานเทคโนโลย ความร ความชานาญ ทรพยากรบคคล

2. เพอขยายตลาด และชองทางการจดจาหนาย

3. เพอลดความเสยงในการลงทน

4. เพอลดความเสยงในดานการเมอง

5. เพอใหบรรลเปาหมายและความไดเปรยบในการแขงขน

รปแบบพนธมตรสายการบนในปจจบนมอย 4 รปแบบ ดงตอไปน

รปแบบท 1 : สายการบนพนธมตร ทลงทนถอหนอกสายการบนหนง เชน สายการบน

นอรทเวสทซอหนสายการบน เค แอล เอม ผลประโยชนทจะไดรบอยในรปเงนปนผลของกาไร

จากการดาเนนงานของสายการบน เค แอล เอม

รปแบบท 2 : การรวมมอกนของสายการบนพนธมตรโดยมวตถประสงคเพอเพมรายได

เนนการทาตารางการบนใหสอดคลองกน และความรวมมอดานการตลาด

รปแบบท 3 : การรวมมอระหวางสองสายการบนภายในประเทศทเสรมเครอขายกน

เนนการทาตารางการบนใหสอดคลองกน และความรวมมอในดานการดาเนนงาน

15

รปแบบท 4 : การรวมมอระหวางสายการบนในภมภาคกบสายการบนขนาดเลกทปอน

ผโดยสารให โดยปกตจะเปนสายการบนในเครอเดยวกน

ลกษณะของการรวมมอของพนธมตรสายการบน

1. การจดตารางการบนโดยใชรหสเทยวบนรวมกน

2. การรวมมอดานการขายและการตลาด

3. การจากดตนทนคาใชจาย

4. การใหบรการภาคพนดน และสงอานวยความสะดวกรวมกน

5. การสรางอานาจในการซอ

6. การลดขอจากดทางการเมอง

7. การสรางความเชอถอในการบรการ

8. การใชฝงบนรวมกน

3.2 กลยทธความรวมมอกนแบบสมรรวมคด (Collusion) เปนความรวมมอกนระหวาง

ธรกจสายการบนตงแตสองบรษทขนไปใหสญญาหรอตกลงกนทจะลดกาลงการผลตบรหาร

ขนสงทางอากาศลง เพอเพมราคาขายผลตภณฑบรการมากขนและเปนการลดการแขงขน

ระหวางธรกจการบนทงสองดวย แตวธน ในบางประเทศไมสามารถทาไดเพราะผดกฎหมาย

สวนมากแลวจะดาเนนการดวยวธในทางลบ การใชกลยทธนจะสาเรจไดใน

1. มจานวนคแขงนอย

2. ตนทนในการใหบรการของแตละสายการบนใกลเคยงกน

3. ธรกจการบนหนงจะทาหนาทเปนผนาทางดานราคา

4. มความตองการใชบรการอยางสมาเสมอ

5. วธนทาใหเกดอปสงคมากกวาอปทาน

6. ทาใหคแขงขนรายใหมยากเขาสอตสหกรรมและมขอจากด

3.3 กลยทธความรวมมอแบบรวมทน (Joint Venture) เปนความรวมมอกนระหวาง

ธรกจสายการบนตงแตสองบรษทขนไป ดวยการรวมกนลงทนตงบรษทสายการบนขนใหมมา

3. 4 กลยทธความรวมมอแบบรวมตกลงในใบอนญาต (Licensing Arrangement) เปน

ความรวมมอกนระหวางธรกจสายการบนตงแตสองบรษทขนไป ดวยการตกลงในใบอนญาตการ

16

บนทอกประเทศหน งหรอในตลาดอน โดยไมมาแยงสวนแบงทางธรกจการบนทตนเอง

ดาเนนการอย แตจะไดรบคาตอบแทนตามทจะตกลงกนไว(บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

กลยทธระดบธรกจ (Business Strategy) (บญเลศ จตตงวฒนา ; 2548)

เปนการกาหนดกลยทธในระดบทยอยลงไป กระทาโดยผบรหารระดบกลาง เปนการ

วางแผนกลยทธในลกษณะมงปรบปรงฐานะการแขงขนขององคการกบคแขง และระบถงวธการ

ทองคการจะใชในการแขงขน มงปรบปรงฐานะการแขงขนของสนคาและบรการให

สงขน บางครงอาจเรยกกลยทธในระดบนวากลยทธการแขงขน (Competitive Strategy)

1.กลยทธผน าดานราคา (Cost Leadership) ปจจบนการเดนทางเปนเรองทใคร ๆ ก

บนได เพราะการเกดขนของสายการบนตนทนตา ซงเปนประเภทสายการบนทใชกลยทธใน

เรองของราคาเปนตวขบเคลอนในการเดนหนาและเตบโตของตนเอง ทาใหเกดการแขงขนใน

เรองของสงครามราคากนอยางรนแรงในธรกจสายการบน ซงกลยทธนกทาใหบางสายการบน

ประสบความสาเรจเปนอยางมาก เพราะไมเพยงแตทาใหราคาตวสามารถตากวาสายการบน

คแขงไดแลว ยงทาใหผใชบรการรบรและจดจาวาเปนสายการบนทมราคาตา จงทาใหเปน

ตวเลอกในใจลกคาทมความออนไหวเรองราคากลบมาใชบรการไดอกครง เชนสายการบนไทย

แอรเอเชย เปนตน

2.กลยทธในการสรางความแตกตางในการบรการ (Differentiation) สายการบน

จะตองพยายามคดคนหาเอกลกษณ ความโดดเดนของตน ลกษณะในการใหบรการทผใชบรการ

สามารถสมผสไดถงความแตกตางจากคแขง หรออาจจะเปนการคดคนบรการใหมๆ มานาเสนอ

ใหกบผใชบรการ ทแตกตางจากคแขง ดงเชน สายการบนสงคโปรแอรไลนทมสงคโปรเกรลเปน

สญลกษณของสายการบนททาใหผใชบรการสมผสไดถงความแตกตางจากสายการบนอน ๆ

เปนตน

3.กลยทธการจ ากดขอบเขตหรอการม ง เ นนหรอการรวมศนย (Focus

Strategy) สายการบนเลอกจะโฟกสไปเรองใดเรองหนง ระหวางราคา หรอ ความแตกตาง เปน

การกาหนดขอบเขตของตนใหแคบลงมาอก ซงเหมาะกบบรษททมทรพยากรนอย ๆ หรอไม

เพยงพอ เชน สายการบนเอสจเอ เปนตน

17

กลยทธระดบปฏบตการ (Operational Strategy) (บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

เปนการกาหนดกลยทธทครอบคลมวธการในการแขงขน กระทาโดยผบรหารระดบ

ตน มงเนนใหแผนกงานตามหนาทพฒนากลยทธขนมา โดยอยภายใตกรอบของกลยทธระดบ

องคการและกลยทธระดบธรกจ และการดาเนนการจะอยภายในระยะเวลาสน ๆ

1. กลยทธการวางแผนเลอกใชสอในการประชาสมพนธลงไปยงผใชบรการ ใน

อดตเมอยอดขายไมดทกกจการมกตดงบประมาณการสอสารการตลาดกอน แตในปจจบน

กจการตางๆ ใชกลยทธการสอสารกนอยางเตมทแตทตองระมดระวง คอควรเลอกการวาง

แผนการใชสอใหดและเจาะจงมเปาหมายชดเจน นนคอ การเลอกใชสอควรมงเนนการสอสารท

สงเสรมและสรางความสมพนธโดยตรงกบกลมลกคาเปาหมาย เนนการสรางความไววางใจ เนน

การสรางความเปนกนเอง และยงเนนความเปนสวนตวกบลกคา โดยตองมการคดวางแผน

เลอกใชสออยางสรางสรรค แบบทเรยกวา innovative idea เชน การใชโทรศพทเคลอนทแตตอง

สอสารในสงทเปนประโยชนกบลกคาจรงๆ การใชสอ internet และการใชสอควรเปนสอทเขาถง

วถชวตทเรยบงายของลกคาชวยใหลกคารบรดวยความไมยงยาก หรอใชกลยทธการเลอกใชสอ

ทตองมงสราง social network มากกวาการใหเพยงขอมลขาวสารแกลกคาเทานน

2.กลยทธการสรางความสมพนธทดกบลกคา (CRM) เปนเรองสาคญอยางตอเนอง

โดยเฉพาะการสรางสนคาและบรการทตรงตอความตองการแตละรายบคคล (customized

products) เพอมงเนนนาเสนอสนคาบรการทสรางความสข สรางใหเกดการชนชอบและชอบใช

อยางสมาเสมอ และบอกใหคนอนใช ซงเรยกวาลกคาเกดความภกดในตราสนคา (Brand

loyalty) และเกดความผกพนอยางลกซงในตราสนคา กลยทธทควรใชและใชอยางตอเนองกคอ

การบรหารการจดเกบและใชประโยชนขอมลการใชจายของลกคา นาเสนอสนคาทลกคาชนชอบ

แนนอนกจการตองเนนเรองการสรางความสมพนธทดกบลกคาและตองทาอยางจรงใจ จรงจง

ตอเนองและตลอดเวลา เชน สายการบนวนทโก ทพยายามใชกลยทธในการสรางภาพลกษณ

ของแบรนดใหเขมแขงขนมาใหมอกครงหลงจากเกดอากาศยานอบตเหตทสนามบนนานาชาต

ภเกต

3.กลยทธการเพมบรการใหมใหมากขน ในปจจบนการเพมการบรการสามารถทาได

มากกวาเดม นนคอในเรองของการนาเทคโนโลยมาใชในการใหบรการทงาย สะดวกและรวดเรว

เชน การใชคอมพวเตอรในการสารองทนง การนาเครองบนรนใหม ๆ ทมประสทธภาพสงมา

ใหบรการ เปนตน

18

4.กลยทธการพฒนาเครอขายเสนทางการบนและฝงบน การพฒนาเครอขาย

เสนทางการบนเปนการเพมตลาดและเพมรายไดใหกบบรษทได แตกตองมการศกษาวจยตลาด

ถงปรมาณอปสงคและอปทานดวยเชนกน หากคนพบตลาดใหมไดกอน กจะมความไดเปรยบ

จากการเปนผบกเบกตลาด ในเรองของการพฒนาฝงบนหากทาไดอยางมประสทธภาพก

สามารถมความไดเปรยบคแขง เพราะฝงบนเปนทรพยสนทมมลคามหาศาสของสายการบน

5.กลยทธการสรางคณคาใหแกลกคา การบรการเปนหวใจหลกของสายการบน เวน

แตสายการบนตนทนตา เพอเปนการสรางความพงพอใจสงสดใหกบลกคา การสรางคณคา

ใหแกลกคา ทสามารถเหนกนไดในสายการบนทวไป เชน การพฒนาปรบปรงอาหารเครองดม

อยเสมอ การปรบปรงคณภาพในการใหบรการในภาคพน การฝกอบรมการใหบรการของ

พนกงาน หรอการสะสมไมล เปนตน

3.แนวคดและทฤษฎเกยวกบแนวโนมทเกยวกบธรกจสายการบน

จากบทสมภาษณของ วระพงศ พงศไพฑรย ไดกลาวถง ความเปนไปไดของรปแบบธรกจสายการบนทอาจจะเกดขนในอนาคต มทงหมด 4 รปแบบ คอ

1.การรวมตวกนของสายการบน (Consolidation and Ratioanlization)

สายการบนไดรวมตวกนเพอเสรมสรางศกยภาพความแขงแกรงใหกบตนเอง เพอเพมผลผลตและรายไดใหสงขน สามารถทจะสรางความไดเปรยบหรอเอาชนะคแขงได

ตวอยางการรวมตวกนของสายการบน

- การรวมทน (Joint venture) - การรวมกจการเขาดวยกนของสายการบน (Airline Mergers& Acquisition) - การรวมกนของพนธมตร (Global Alliance) - การแปรรปธรกจ/การเพมทน/การเปนบรษทมหาชน

2. สายการบนตนทนต า (Low Cost Carrier)

มการเตบโตและเปนทางเลอกของนกเดนทางมากยงขน มการขยายตวจากสายการบน

เครอขายแบบดงเดม (Traditionally Network Airline) รปแบบนจะมใหเหนในปจจบน เชน การบนไทย มนกแอรเปนสายการบนตนทนตาเปนบรษทลก อกทงยงสามารถเขามามสวนแบงทางการตลาดของสายการบนทมบรการเตมรปแบบมากยงขน เนองจากมราคาประหยดและ

19

เรมตนทจะพฒนาไปสการบรการใหมใหกบผโดยสาร ไดแก การสารองทนงผานระบบเทคโนโลยสมยใหม การระบทนงทตองการ การเพมชนผโดยสารเปน 2 ชน การใหบรการนาหนกกระเปาสมภาระเพม การบนระยะไกล(Long Haul) มการเชอมตอการเดนทางระหวางกนเปนเครอขาย(Interline Connection) เชน ประเทศจน และในทวปเอเชย ในอนาคตอาจมการขยายรปแบบสายการบนตนทนตาในระดบโลก

3.สายการบนแบบเครอขาย (Network Airline) การแขงขนของพนธมตรการบนมอย 3 กลมทเปนแกนนาหลก ไดแก สกายทม(Sky

Team) วนเวรด(One World) และ สตารอลไลแอนส(Star Alliance) จะมลกษณะการแขงขนระหวางกนสงขน สายการบนมโอกาสตดสนใจเขารวมกลมพนธมตรทง 3 กลมมากขน เพอประโยชนในการขยายเสนทางบน โดยใชการเชอมโยงเสนทางการบนเขาดวยกน มการจดทาเทยวบนรหสรวม การใชเทยวบนรวมกน การสรางรปแบบทางธรกจแบบบรณาการแบบปฏบตทดทสดของสายการบนตนทนตามาใชในระบบเครอขายการบนเพอลดตนทนและปกปองตลาด

4. สายการบนลกผสม (Hybrid Carrier) เปนพฒนาการของสายการบนทผสมผสานรปแบบการดาเนนงานของสายการบน

ตนทนตา และสายการบนทมบรการเตมรปแบบซงจะปรากฏในแนวทางของการพฒนาเทคโนโลย อานวยการ และการบรการททนสมย มความสะดวกสบายตามรสนยมของคนรนใหม ไดแก - ทาการบนระยะไกล (Long Haul) แตเปนรปแบบของสายการบนตนทนตา - เปนสายการบนราคาประหยด (Budget Airline) - เปนสายการบนบทคแอรไลน (Boutique Airline)

4.เครองมอทใชส าหรบการวเคราะห

4.1 การวเคราะหสาระ (Content Analysis) มนกวชาการไดใหนยามของ Content

Analysis ไวดงน

Content Analysis เปนเทคนคการวจย (Research technique) เพอใชอธบายถง

เปาหมาย (objective) และจานวนของเนอหา (content)ของการสอสารทเหนไดเดนชดอยางเปน

ระบบ‛ (Berelson 1952: 18 อางถงใน Alan Bryman, 2001)

20

“Content Analysis เปนเทคนคเพอทาการสรปเปาหมายและแยกแยะลกษณะเฉพาะ

ของขอความอยางเปนระบบ‛ (Holsti 1969: 14 อางถงใน Alan Bryman, 2001)

ดงนน จากนยามขางตน สามารถสรปไดวา การวเคราะหสาระ (Content Analysis)

คอ เทคนคการวจยเพอใชอธบายถงเปาหมาย จานวนเนอหา และการแยกแยะลกษณะเฉพาะ

ของขอความอยางเปนระบบ

กระบวนการวเคราะหสาระ

1. การระบประเดนในการวจย

จาเปนอยางยงทจะตองระบประเดนการวจยใหชดเจนเพอเปนแนวทางในการคดเลอก

สอทจะนามาวเคราะหและทาการใสรหส (Coding) ซงการทา Content Analysis สวนมากแลว

จะเกยวเนองกบปญหาในการวจย

2. สงทจะตองน ามาวเคราะห

เปนการกลาวถงเกยวกบการตดสนใจทจะนาเอาปจจยอะไรกตามทจะนามาใชใน

การศกษานนกตองขนอยกบประเดนการวจย (Research questions)

Words (ศพทหรอค า)

คา ถอเปนหนวยเลกทสดของสภาพของขอมล และการนบคาซา ๆ ในบทความนน

บางครงกเปนวธการทนามาใชใน Content Analysis ศพทบางคาทส อนยมใชในแตละยคนนม

ความหมายและถกใชเพอประโคมขาว เชน หนงสอพมพในประเทศองกฤษ ชวงปลายของยค

1960’s นยมใชคาวา ‚Hooligan‛ (อนพาล) กบพวกทชอบมเรองตกนในการดการแขงขน

ฟตบอล นอกจาก Hooligan แลวยงมคาวา ‚Moral Panic‛ คอความตระหนกตกใจในเรองของ

ความเสอมของสงคมและศลธรรม เพราะทก ๆ วนมแตคาวา ‚อนพาล‛ หรอในเรองโรคววบา

นนไดมการพจารณาถงชนดของคาวา ‚Discourse‛ (วาทกรรม) เชน Hensen ไดระบไววา วาท

กรรมนเปนสงทเกยวของกบการตดตอของโรคววบา (BSE) โดยยกตวอยางเชนคาวา infected,

catch, spread เปนตน และวาทกรรมนยงเนนไปท ‚Risk and Threat‛ อกดวย เชนคาวา

Safe, risk, fears, danger เปนตน

Subjects and Themes (หวเรองและแกนเรอง)

21

Subjects คอการกาหนดหวขอหรอหวเรอง

Themes (แกนเรอง) หมายถง กจกรรมหรอการกระทาของมนษย ซงการทา Content

Analysis นนเปนการวจยทหาความสาคญไมใชเฉพาะแต Manifest content แตเพยงเทานน

แตยงรวมไปถง Latent content ดวย

Manifest content คอ ขอความทเปนรปธรรมเหนไดชดเจน เชน การเจรญเตบโตของ

GDP อยท 6 % เปนตน

Latent content คอ ความหมายโดยนย หรอความหมายซอนเรน เชน ความตองการ

ใหประชาชนมความสข ความสขของประชาชนตองประกอบดวยอะไร ความพอเพยงอยางไร

เปนตน

Dispositions (การวางตวหรอจดยน)

เมอนกวจยตองการหา ‚จดยน‛ ของการรายงานขาว เชน ในการรายงานขาวตาง ๆ

นน นกขาวหรอบรรณาธการมจดยนทเหนดวย ไมเหนดวย เปนกลาง กบขาวทเสนออยางไร

บาง การทา Content Analysis นนนกวจยจะตองรวาสามารถทจะ ‚คนพบ‛ อคตหรอความ

ลาเอยงของนกขาวไดอยางไรในขาวหรอบทความชนนน ๆ

Coding (การก าหนดรหส)

การกาหนดรหสของการทา Content Analysis นนแบงออกเปน 2 ขนตอนหลก ๆ คอ

การออกแบบตารางลงรหส (Designing a coding schedule) และการออกแบบคมอลงรหส

(Designing a coding manual)

Coding schedule (ตารางลงรหส) คอ การนาหวขอหรอตวแปรมาทาการใสรหส

Coding manual (คมอลงรหส)

เปนรายละเอยดของหวขอในทกมต แยกแยะความแตกตางเปนหมวดหมในแตละมต

หวขอ โดยกาหนดใหตวเลขเปนตวแทนของรหส (codes) ทตองการแปรรหส

จดเดนของการวเคราะหสาระ

Content Analysis เปนวธการวจยทโปรงใสมาก และเปนวธการทมลกษณะเปนวตถวสย เพราะมการนยามปฏบตการในการระบคณลกษณะขอมโนทศนทจะแจงนบ

22

การวจยแบบ Content Analysis สามารถทจะยดหยนในการกาหนดชวงระยะเวลาการวจยได Content Analysis มลกษณะการวจยแบบ unobtrusive method หรอ non-reactive method คอผวจยไมตองมปฏสมพนธกบผถกวจย เชน การทนาบทความทางหนงสอพมพมาศกษาวจย ผเขยนบทความนนจะไมรเลยวาบทความของตนถกนาไปวจย แตกมขอทควรระวง ถาหากวาเปนการทา Content Analysis จากบทสมภาษณอาจทาใหเกด reactive effect ได Content Analysis เปนวธการทมความยดหยนอยางมาก โดยเฉพาะอยางยงกบขอมลทไมไดมการจดระบบ เชน ขาวทเปนเรองเดยวกนแตอาจเขยนออกมาหลากหลายรปแบบ Content Analysis เปนวธการทสามารถรวบรวมขอมลทโดยปกตไมสามารถเขาถงขอมลพวกนไดงาย เชน ภมหลงทางสงคมของกลมผนาทมชอเสยง จดดอยของการวเคราะหสาระ Content Analysis จะดหรอไมขนอยกบเอกสารและขอเขยนทนามาวเคราะห ซงจะตองคานงถงปจจยเหลาน ในการทา ตารางลงรหส (Coding schedule) และ คมอลงรหส (Coding manual) นนเปนเรองทยากมากทจะสามารถจดทาไดอยางละเอยดชดเจนจนกระทงไมตองอาศยการตความจากผวจย (ทงนเพอหลกเลยงอคตหรอความลาเอยงของผวจย) เหมอนกบวาปญหาจะมมากขนเมอเปาหมายนนถกกลาวหาวาเปนแคสาระแฝงมากกวาทจะเปนสาระสาคญ มนเปนการยากทจะตอบคาถามทถามดวย ‚Why‛ ไดอยางแจมชดดวย Content Analysis กลาวคอ Content Analysis มขอจากดในการตอบคาถาม ‚Why‛ อาทเชน จากการศกษา ‚สอทจดหาค‛ ทใหลงโฆษณารายละเอยดของคทตองการหา แตปรากฎวาทาไมถงมแตผทลงโฆษณาแตลกษณะของตนเอง การศกษาดวย Content Analysis บางครงจะถกกลาวหาวาไมเปนทฤษฎ เพราะวาไปเนนทการวดมากกวาทจะเนนถงความสาคญตามหลกทฤษฎ Key Points

Content Analysis นนสวนมากจะอยในกรอบของการวจยเชงปรมาณทเนนใหความสาคญทการวดและความเฉพาะเจาะจงของกฎเกณฑทชดเจนซงแสดงถงความเชอถอได ถงแมวา Content Analysis จะถกนาไปใชในการวเคราะหทางสอสารมวลชน แตในความเปนจรงแลวมนเปนวธการทมความยดหยนมาก สามารถทจะนาไปประยกตใชกบปรากฎการณตาง ๆ ไดอยางกวางขวาง

23

สงทสาคญกคอ ตองรอยางแจมชดในประเดนทเราตองการวจย เพอนาไปกาหนดหนวยของการวเคราะหและสงทจะถกวเคราะหไดอยางถกตองแมนยาตองรอยางแจมชดวาอะไรทจะตองถกนามาศกษา ตารางลงรหส (Coding schedule) และ คมอลงรหส (Coding manual) ถอเปนขนตอนเตรยมการทสาคญสาหรบการวเคราะหสาระ (Content Analysis) Content Analysis อาจจะกลายมาเปนประเดนทถกเถยงกนได เมอมการคนพบความหมายแฝงหรอความหมายซอนเรน (latent meaning) และแกนเรอง (theme) 4.2 การวเคราะหแบบสภาพทางการตลาด (PEST Analysis or STEP Analysis)

นยามและองคประกอบ จากการศกษาของสมาคม Renewal (Renewal Associates, 2003) พบวา การวเคราะหสภาพทางการตลาด (PEST Analysis) เปนเครองมอทใชสาหรบวเคราะหสงแวดลอมภายนอกทางการตลาดระดบมหภาค (Macro Environment) โดยเฉพาะสงแวดลอมภายนอกทวเคราะหประกอบดวยปจจยตาง ๆ ดงน

1. การเมอง (Political Component = P) เปนการวเคราะหนโยบายและกฎเกณฑตางๆ ของภาครฐ ทนาจะมผลทงในเชงบวกและเชงลบตอการดาเนนงานขององคกร เชน

- นโยบายของรฐบาล แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กฎหมาย มตคณะรฐมนตร และกฎระเบยบตาง ๆ

- ความมนคงของรฐบาล - บทบาทของกลมผลประโยชนและกลมพลงทางการเมอง - ความขดแยงและความรนแรงทางการเมอง - พฤตกรรมทางการเมอง - กลมผมอทธพล / เครอขายพนธมตร - ฯลฯ

2.เศรษฐกจ (Economic Component = E) เปนการวเคราะหเศรษฐกจระดบมหภาคหรอระดบจลภาค ซงหมายถงระบบเศรษฐกจทงในและระหวางประเทศทเกยวกบการดาเนนงานขององคกร อาท

- อตราการขยายตวทางเศรษฐกจ - ผลผลตมวลรวมในประเทศ - การคาระหวางประเทศและดลการชาระเงน - อตราดอกเบยและอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ - อตราการวางงาน - ภาวะการจางงานและคาแรง

24

- การลงทนภาคเอกชน - อตราเพมของระดบราคาและดชนราคา - ราคานามนดบ - ภาษอากรและการใชจายของรฐบาล - หนสาธารณะ เงนคงคลง - การเงนการธนาคาร - สภาพปญหาของสาขาการพฒนา / บรการ - ฯลฯ

3.สงคมและวฒนธรรม (Sociocultural Component = S) เปนการวเคราะหสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม ซงหมายถงโครงสรางทางสงคมทเกยวของกบการดาเนนงานขององคกร อาท

- ระดบการศกษาและอตราการรหนงสอของประชากร - จานวนประชากร โครงสรางของประชากร - ขนบธรรมเนยมประเพณ ความเชอ คานยมและวฒนธรรม - แบบแผนการดาเนนชวตและพฤตกรรม การประกอบอาชพ - คณภาพชวต - ลกษณะของชมชน และการตงถนฐาน - การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม - การกระจายรายไดและความเปนธรรมในสงคม - สภาพของบานเมองและลกษณะทางภมศาสตร - โครงสรางพนฐาน ระบบสาธารณปโภค สาธารณปการ - การคมนาคมและการตดตอสอสาร - ระบบนเวศนและสงแวดลอม - ฯลฯ

4.เทคโนโลย (Technological Component = T) เปนการวเคราะหสภาพการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทจะมผลตอการดาเนนงาน เชน การผลตคดคนเทคโนโลยตางๆ ความรและวทยาการแขนงตางๆ การใชเทคโนโลยเพอการสอสาร การแลกเปลยนความรระหวางองคกร ความกาวหนาในการวจยและพฒนาในสาขาทเกยวของ รวมถงการเสรมสรางประสทธภาพการผลตและการใหบรการโดยใชอปกรณอตโนมตตาง ๆ กระบวนการวเคราะห

การวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด (PEST Analysis) ประกอบดวย 3 ขนตอนหลกในการวเคราะห ดงน

25

1. พจารณาวามปจจยใดทเปนปจจยภายนอกทมากระทบ รวมถงระบปจจยภายนอกทกระทบหรอเปนแรงผลกดนกบการดาเนนการขององคกร

2. ระบผลกระทบของปจจยภายนอก 3. พจารณาความสมพนธระหวางปจจยภายนอกกบการดาเนนการขององคกร วาม

บวกผลกระทบอยในระดบใด โดยแบงผลกระทบออกเปน 3 ดานหลก ๆ คอ - ผลกระทบดานเวลา - ผลกระทบในดานบวกหรอดานลบ - ผลกระทบจากการเปลยนแปลง ซงหลงจากทราบวาแตละปจจยภายนอกนนกระทบในดานใดแลวนน จะทาการพจารณาวาแตละปจจยกระทบมากนอยในระดบใด ดงตอไปน วกฤต (Critical) สาคญมาก (Very important) สาคญ (Important) มผล (Significant) ไมมความสาคญ (Unimportant)

ขอดขอเสยของการวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด (PEST Analysis) มดงน

1. เปนเครองมอทใชในการวเคราะหทงายไมซบซอน รวมถงมตนทนในการทาแคเฉพาะเรองของเวลา 2. ทาใหมความรความเขาใจเกยวกบสงแวดลอมทเกดขนทจะสงผลกระทบตอการดาเนนการขององคกร 3. สนบสนนการพฒนาในการออกกลยทธขององคกร 4. ชวยทาใหองคกรมความกระตอรอรนเกยวกบอปสรรคทกระทบตอการดาเนนการ 5.สามารถชวยองคกรในการปองกนสถานการณทจะเกดขนในอนาคตเพอทจะเตรยมแผนการในการรบมอตอสถานการณทเกดขนในอนาคตเพอลดหรอหลกเลยงผลกระทบทจะเกดขน 6.สามารถชวยองคกรในการหาโอกาส และสรางประโยชนจากโอกาสทเกดขน ขอเสยของการวเคราะหสภาพแวดลอม (PEST Analysis) มดงน

1. การระบปจจยนนสวนมากจะเปนการระบทว ๆ ไป ไมคอยเปนการวเคราะหเชงลก 2. การวเคราะหอาจอยบนพนฐานการสมมตฐาน สงนนอาจไมปรากฏขนในอนาคต 3. การวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด (PEST Analysis) เปนการวเคราะหทครอบคลมเฉพาะสงแวดลอมภายนอก และผลทเกดขนจาเปนทจะตองพจารณาความสมพนธกบปจจยอนทเกยวของดวย เชน องคกร คแขง การดาเนนการ เปนตน

26

รปภาพท 2.2 แสดงองคประกอบการวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด

4.3 โมเดลพลงขบเคลอนในการแขงขน 5 ประการของพอรเตอร (Porter’s 5 Competition Force Model or 5 Force Model)

โมเดลนไดถกนาเสนอโดย Michael E. Porter (1980) ซงไดเคยกลาวไววา สภาวะการดาเนนงานขององคกรธรกจจะขนอยกบสภาวะการแขงขนในอตสาหกรรมทองคกรธรกจนนอย ซงขนกบปจจยทสาคญ 5 ประการ ประกอบดวย

1. ขอจากดในการเขาสอตสาหกรรมของคแขงขนใหม 2. ความรนแรงของการแขงขนภายในอตสาหกรรม 3. ความเสยงจากสนคาทดแทน 4. อานาจตอรองของผซอ 5. อานาจตอรองของผขายวตถดบหรอซพพลายเออร

ความเขมแขงของปจจยทง 5 ประการ จะเปนตวบงบอกถงโอกาสในการไดกาไรของธรกจภายในอตสาหกรรมนน ๆ ดงนนจงมความจาเปนทจะตองเขาใจถงสวนประกอบยอยๆ

27

ของแตละปจจยอยางละเอยดเพอใหสามารถวเคราะหถงโอกาสและความเสยงของอตสาหกรรมนน ๆ ได

1. ขอจ ากดในการเขาสอตสาหกรรมของคแขงขนใหม

การเขาส อตสาหกรรมของคแขงรายใหมจะทาใหเกดการแขงขนทสงขนในอตสาหกรรม ซงอาจสงผลกระทบใหผทอยในอตสาหกรรมรายเดมประสบปญหาได ดงนนยงมขอจากดในการเขาส อตสาหกรรมของคแขงรายใหมมากเทาใดกจะยงเปนผลดตอผทอย ในอตสาหกรรมอยแลวมากเทาน น โดยปจจยท เ ปนขอจากด ประกอบดวย

- การประหยดเนองจากขนาด (Economics of Scale) - ความแตกตางของสนคาและบรการ (Product Differentiation) - เงนลงทน (Capital Requirement) คแขงรายใหมตองเสยงตอการลงทนตางๆ - ตนทนในการปรบเปลยนไปใชสนคาอน (Switching Costs)

- การเขาถงชองทางการจดจาหนาย (Access to Distribution Channels) คแขง รายใหมจะตองใชความพยายามทจะเขาไปแทรกแซงชองทางการจดจาหนายโดยชกจงหรอใหขอเสนอทดกวา - ความเสยเปรยบดานตนทน (Cost Disadvantages) คแขงรายใหมจะม ขอจากด ดานตนทนการดาเนนงาน

- นโยบายรฐ 2. ความรนแรงของการแขงขนภายในอตสาหกรรม

การแขงขนทรนแรง ไมเปนผลดตอผประกอบการทอยในอตสาหกรรม เพราะนนหมายถงสวนแบงตลาดทลดลง นอกจากนการแขงกนลดราคากจะนาไปสการลดลงของผลกาไรทจะตองหดหายไปในทสด ซงปจจยทเปนตวกาหนดความรนแรงของการแขงขนนน มดงตอไปน

- จานวนคแขงขนในอตสาหกรรม หากมจานวนมากยอมสงผลใหมการแขงขนท รนแรง แตอาจมบางกรณทแมจะมจานวนผประกอบการนอยราย และแตละรายมสดสวนการครองตลาดใกลเคยงกนกอาจสงผลใหมการแขงขนทรนแรงไดเชนกน - อตราการเจรญเตบโตของอตสาหกรรม ยงอตสาหกรรมมการเตบโตในอตราทสง กยงสามารถดดซบเอาการแขงขนทรนแรงไปไดเทานน

28

- มลคาของตนทนคงท - ความเหมอนหรอความตางของสนคาและบรการ ยงสนคามความแตกตางกนมาก การแขงขนจะยงนอยลงเพราะจะมความจงรกภกดตอตราสนคาเกดขน - ขอจากดในการออกจากอตสาหกรรม หากอตสาหกรรมใดมการออกจาก อตสาหกรรมยากจะทาใหการแขงขนสงขน - ความแตกตางทางพนฐานของการแขงขน เพราะในแตละอตสาหกรรมมกลยทธ การแขงขนแตกตางกนหลายดาน บางอตสาหกรรมอาจตองใชการแขงขนทหลากหลาย - โครงสรางการแขงขนในอตสาหกรรม โดยพจารณาวาเปนการแขงขนสมบรณ หรอแขงขนนอยราย

3. ความเสยงจากสนคาทดแทน

ปจจยทสงเสรมใหผผลตทาการคนหาสนคาอนมาทดแทน ไดแก ตนทนราคาสนคาทต ากวา คณภาพสนคาทผลตไดมประสทธภาพมากกวา และสามารถใหผลตอบแทนทสงขน หรอสามารถตอบสนองตอความต องการของลกคาทอาจแปรเปลยนไปจากความตองการแบบเดม ดงนนจงกอใหเกดการแขงขนในดานการตดราคาหรอเปนการแขงขนดานการปรบปรงคณภาพสนคาหรอบรการใหเหนอกวาเพอสนองความตองการของลกคา ซงหากลกคาตอบสนองตอสนคาทผลตขนมาเพอทดแทนกนไดกจะทาใหผผลตอยในฐานะทจะกาหนดราคาในระดบทใหกาไรสงได จนทาใหคแขงรายอน ๆ ทาการแขงขนดานราคาหรอเปลยนกลยทธในการคดคนหาวธผลตสนคาทจะมาทดแทนในรปแบบใหมบาง

4. อ านาจตอรองของผซอ

ผซอจะสรางแรงกดดนใหผขายจนทาใหตองลดราคาใหถกลง ปรบคณภาพสนคาหรอบรการใหดขน ซงผซอจะมอทธพลเหนอผขาย

5.อ านาจตอรองของผขายวตถดบหรอซพพลายเออร

ผคาวตถดบสามารถสรางแรงกดดนตอผประกอบธรกจในอตสาหกรรมดานการปรบระดบราคาใหสงขนหรอหรอปรบลดคณภาพสนคาหรอบรการใหตาลง ซงจะทาใหผประกอบธรกจตองเสยกาไรไปจากการทวตถดบมราคาสงขน ปจจยทสงใหผคาวตถดบสามารถสรางแรงกดดนได คอ

29

- มผคาวตถดบนอยรายขณะทมผตองการซอจานวนมาก - เปนผคาวตถดบทไมมสงอนมาทดแทน - ผคาวตถดบไมเหนความสาคญของลกคา - วตถดบของผคาเปนสงจาเปนตอกระบวนการผลตของลกคา

- วตถดบของผคามลกษณะเดนทลกคาอาจจะตองเผชญกบตนทนการเปลยนแปลง ในการหาวตถดบจากแหลงอน (Switching Costs)

กรอบการวเคราะหโครงสรางอตสาหกรรมและการแขงขนควรพจารณาถงปจจย 5 ประการ (Five Forces) และการดาเนนกลยทธทจะขจดตวแปรทมอทธพลเหลานนใหหมดไป ทงนเพอเปนการสรางขอไดเปรยบทางการแขงขน ซงความไดเปรยบทางการแขงขนจะปรากฏใหเหนจากการทากาไรทสงกวาองคกรอนทอยภายในอตสาหกรรมเดยวกนและสามารถรกษาความเปนผนาทางการตลาดไดอยางตอเนองและมประสทธภาพดวย

รปภาพท 2.3 แสดงพลงขบเคลอนในการแขงขนระหวางคแขงภายในอตสาหกรรมทง 5 ประการ

30

4.4 การวจยดวยเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique)

ความหมายของเทคนคเทคนคเดลฟาย สาหรบนยามของเทคนคเดลฟายได มผใหความหมายไวมากมาย เชน อเลกซ

เจ ดแคนส(Alex J. Ducanis, 1970 อางถงใน นยนา. 2539 : 42) ไดนยามไววา เทคนคเดลฟายเปนการทานายเกยวกบเรองราวตาง ๆ ทจะเปนไปไดในอนาคต วธการดงกลาวนมงลดผลกระทบหรออทธพลของบคคลในกรณทตองมการเผชญหนากน ในขณะเดยวกนกเปนการลดผลกระทบทางดานความคดระหวางผเชยวชาญดวยกน ซงอาจกลาวไดอกอยางหนงวา เทคนคเดลฟาย เปนวธการรวบรวมคาตอบทเปนอนหนงอนเดยวกน เกยวกบเรองทตองการจะศกษาในขณะทความคดเหนของผเชยวชาญทไมไดเกยวของจะถกจากดลงดวย

ชนตา รกษพลเมอง (2535 : 59) ไดกลาวถงความหมายของเทคนคเดลฟายวา

เปนเทคนคในการทานายเหตการณหรอความเปนไปไดในอนาคต โดยอาศยฉนทามต (Consensus) ของกลมผเชยวชาญ เพอใหไดมาซงขอสรปทเปนแนวคดหรอเปนการทานายเหตการณทจะเกดขนหรอความเปนไปในอนาคต ขอสรปจากฉนทามตของกลมผเชยวชาญจะสามารถนาไปใชประกอบการตดสนใจดานตาง ๆ ไดทงในเชงวชาการและการบรการ

จากความหมายทกลาวมา สรปนยามของเทคนคเดลฟายไดวา เปนวธการหรอ

กระบวนการรวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญหรอผทรงคณวฒจานวนหลาย ๆ คนเกยวกบความเปนไปไดในอนาคตในประเดนตาง ๆ ทผวจยสนใจศกษาหรอตองการพยากรณอนาคต เพอระดมความคดเหนของผเชยวชาญดงกลาวทมอยอยางกระจดกระจายใหเปนอนหนงอนเดยวกน โดยใชแบบสอบถามหรอการสมภาษณและสรปผลเพอนามตจากขอคนพบไปใชประโยชนอยางใดอยางหนง

ลกษณะทวไปของเทคนคเดลฟาย มดงตอไปน

1. เทคนคเดลฟาย เปนวธการทมงแสวงหาขอมลจากความคดเหนของผเชยวชาญในเรองใดเรองหนงโดยใชแบบสอบถามหรอการสมภาษณ ผเชยวชาญจงจาเปนตองตอบแบบสอบถามทผวจยกาหนดขนในแตละรอบ ๆ ขอคนพบทไดจากมตของผเชยวชาญจะมความถกตองและนาเชอถอกตอเมอผเชยวชาญกลม ดงกลาวเปนผทมความรและเชยวชาญ ในประเดนทผวจยสนใจศกษาอยางแทจรง

31

2. เทคนคเดลฟาย เปนวธทไมตองการใหความคดเหนของผเชยวชาญคนอน ๆ มอทธพลตอการตอบแบบสอบถามของผเชยวชาญแตละคน ผเชยวชาญจงไมทราบวา มผใดบางทอยในกลมของผตอบแบบสอบถามและจะไมทราบวาแตละคนมความคดเหนแตละขอคาถามอยางไร จะทราบเฉพาะคาตอบของตนเองเทานน การเสนอความคดเหนของผเชยวชาญแตละคนจงมความเปนอสระและเปนความคดเหนสวนตวมากทสด

3. เปนการวจยทใชวธการเกบขอมลจากผเชยวชาญโดยใชแบบสอบถาม โดย

หลกเลยงไมใหผเชยวชาญมาเผชญหนากนโดยตรง ซงผเชยวชาญแตละคนจะตองตอบแบบสอบถามหรอใหสมภาษณครบทกขนตอน เพอใหไดความคดเหนทถกตองและเชอถอไดจงตองมการเกบขอมลจากแบบสอบถามหรอการสมภาษณหลายรอบ โดยทวไปรอบแรกมกเปนแบบสอบถามแบบปลายเปด รอบตอไปจะเปนแบบสอบถามปลายปด และแบบมาตราสวนประเมนคาในรอบสดทาย หรอหากเปนการสมภาษณในรอบแรกจะเปนการสมภาษณแบบไมมโครงสรางหรอ กงโครงสราง แลวรอบตอไปจะเปนการสมภาษณแบบมโครงสราง

4. ในการตอบคาถามแตละรอบ เพอใหผเชยวชาญแตละคนตอบคาถามดวย

การกลนกรองอยางละเอยดและรอบคอบ และเพอใหไดคาตอบเปนอนหนงอนเดยวกนยงขน ผวจยจะแสดงความคดเหนของกลมผเชยวชาญทงหมดทเหนสอดคลองกนในแบบสอบถามแตละขอ ทตอบกลบไปยงผวจยในรอบทผานมาเพอนาเสนอในรปของสถต แลวสงกลบไปยงผเชยวชาญอกครงหนง เพอพจารณาวาจะยนยนคาตอบเดม หรอจะเปลยนแปลงคาตอบใหมพรอมระบเหตผล

5. การวเคราะหขอมลสาหรบการวจยดวยเทคนคเดลฟาย จะใชสถตเบองตน

เชน การวดแนวโนมเขาสวนกลาง ไดแก ฐานนยม มธยฐาน คาเฉลย และการวดการกระจายของขอมล

องคประกอบทท าใหการวจยดวยเทคนคเดลฟายประสบความส าเรจ มดงน

1. ผวจยจะตองมเวลามากเพยงพอในการสงแบบสอบถามหรอสมภาษณแตละรอบ ๆ ไปยงผเชยวชาญรวมทงมยทธวธการตดตามการตอบกลบจากผเชยวชาญอยางตอเนองและไดผล ทงนเนองจากผเชยวชาญสวนใหญมภารกจคอนขางมาก และการวจยดวยเทคนคเดลฟายตองมการเกบรวบรวมขอมลจากผเชยวชาญกลมเดมหลายรอบ ปญหาทม กประสบในการใชเทคนคเดลฟายกคอเวลาทใชไปในแตละรอบของผเชยวชาญ รวมทงเวลาทใชในการวเคราะหขอมลของผวจยเอง

32

2. การคดเลอกผเชยวชาญทเปนผตอบคาถาม จะตองพจารณา ดงน 2.1 ผเชยวชาญจะตองเปน ผมความรความสามารถในสาขาอยาง

แทจรง ไมควรคดเลอกผเชยวชาญโดยอาศยความคนเคยสวนตว ตดตองาย หรอสถานททางานอยใกลกน

2.2 จะตองคดเลอกผเชยวชาญทมความสนใจในเรองทผวจยทาการวจย และเตมใจใหความรวมมอในการวจยตลอดทงกระบวนการ รวมทงยนดสละเวลาตอบคาถามในแตละรอบ ๆ ซงผวจยจะตองแจงใหกบผเชยวชาญไดทราบกอนวาจะมการเกบขอมลหลายรอบ

2.3 มจานวนผเชยวชาญมากเพยงพอเพอใหไดคาตอบทถกตองและนาเชอถอ ซงไมมขอกาหนดวาควรใชผเชยวชาญจานวนเทาใด ผวจยบางคนกลาววาควรใชจานวน 5 - 10 คน หรอ10 - 15 คน

3. แบบสอบถามทใชในการเกบขอมลจะตองมคณภาพและมความเทยงตรง

รวมทงวดผลไดตรงตามความตองการ เขาใจงาย ชดเจนและงายตอการตอบ นอกจากนยงควรเวนระยะในการสงแบบสอบถามหรอการสมภาษณกบกลมผเชยวชาญแตละรอบไมใหหางนานเกนไป เนองจากอาจมผลทาใหผเชยวชาญลมเหตผลของการตอบในรอบทผานมาได

4. ผวจยจะตองมการเตรยมตวและดาเนนการดงน

4.1 จะตองทาความเขาใจในกระบวนการวจยดวยเทคนคเดลฟายอยางละเอยด เพอใหการวางแผนการเกบรวบรวมขอมลในแตละรอบเปนไปตามกาหนดและมประสทธภาพ

4.2 มเวลาเพยงพอในการสงและเกบแบบสอบถาม มกลยทธในการตดตามตดตอสอสารกบผเชยวชาญไดโดยไมยอทอ ซงโดยทวไปการวจยดวยเทคนคเดลฟายจะใชเวลานอยกวาการวจยประเภทอน

4.3 มความละเอยดรอบคอบในการพจารณาคาตอบ โดยใหความสาคญในคาตอบทไดรบอยางเทาเทยมกนโดยไมมความลาเอยง แมวาบางขอจะมผเชยวชาญบางคนจะไมตอบกตามรวมทงสามารถดาเนนการวเคราะหขอมลและสรปผลไดอยางถกตอง

กระบวนการวจยดวยเทคนคเดลฟาย มขนตอนดงน

1.ก าหนดประเดนปญหาของการวจย ประเดนปญหาของการวจยดวยเทคนคเดลฟาย ควรเปนปญหาทไมมคาตอบทถกตองและสามารถทาวจยไดโดยอาศยมตจากผเชยวชาญ ซงสวนใหญเปนเรองทเกยวของกบอนาคตเพอนาผลจากการวจย

33

ไปใชในการวางแผนการตดสนใจหรอวางแผนการดาเนนการ โดยเฉพาะทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2. คดเลอกผเชยวชาญ ผเชยวชาญทเปนกลมตวอยางในการวจยดวยเทคนค

เดลฟาย จะตองเปนผทรจรงและมความเชยวชาญในสาขาทผวจยสนใจศกษา นอกจากนยงจะตองคดเลอกเฉพาะผเชยวชาญทยนดเสยสละเวลาให สามารถตอบคาถามไดจนเสรจกระบวนการวจยน และสามารถตดตอไดสะดวกสาหรบจานวนผเชยวชาญทตอบคาถามจะไมมขอกาหนดตายตววามจานวนเทาใด แตจากผลการประชมประจาปของ California Junior Colleges Association เมอป พ.ศ. 2514 ไดขอสรปเกยวกบจานวนผเชยวชาญทใชในการวจยดวยเทคนคเดลฟาย วาถาใชผเชยวชาญจานวน 17 คนขนไป อตราการลดลงของความคลาดเคลอนจะนอยมาก การวจยดวยเทคนคเดลฟายจงใชผเชยวชาญจานวน 17 คนเปนสวนใหญ อยางไรกตามสามารถใชผเชยวชาญนอยกวานกไดแตอตราการลดลงของความคลาดเคลอนจะสงขนตามตารางทปรากฏ (Macmillan, 1971 : 52 อางถงใน เสร. 2531 : 101)

ตารางท 2.1 แสดงจานวนผเชยวชาญในการวจยดวยเทคนคเดลฟาย

จ านวนผเชยวชาญ ชวงของความคลาดเคลอน ความคลาดเคลอนลดลง 1 – 5 1.02 - .70 .50 5 – 9 .70 - .58 .12 9 – 13 .58 - .54 .04 13 – 17 .54 - .50 .04 17 – 21 .50 - .48 .02 21 – 25 .48 - .46 .02 25 – 28 .46 - .44 .02

3. สรางเครองมอทใชในการวจยและเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชใน

การวจยดวยเทคนคเดลฟายกคอแบบสอบถามหรอแบบสมภาษณ โดยแบงการเกบขอมลออกเปน 2 - 4 รอบ ขนอยกบผลการวจยในแตละรอบทไดรบ โดยทวไปจะใชเวลาในการตอบคาถามแตละรอบไมเกน 2 สปดาห ดงนน การวจยดวยเทคนคเดลฟายทงกระบวนการจะใชเวลาประมาณ 2 - 3 เดอน หากแบงการเกบขอมลออกเปน 2 รอบ ในแตละรอบประกอบดวยแบบสอบถามหรอแบบสมภาษณแบบตาง ๆ ดงน

รอบท 1 : แบบสอบถามแบบปลายเปด (Opened End)หรอแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง (Unstructured Interview) หรอแบบกงโครงสราง (Semi-Structured Interview) ซงเปนการถามอยางกวาง ๆ ใหครอบคลมประเดนปญหาของ

34

การวจย เพอตองการเกบรวบรวมความคดเหนจากกลมผเชยวชาญแตละคน กาหนดเวลาในการสงแบบสอบถามกลบคนภายในเวลา 2 สปดาหสาหรบการวเคราะหคาตอบแบบสอบถามรอบน ผวจยจะตองรวบรวมความคดเหนและวเคราะหคาตอบโดยละเอยดแลวนามาสงเคราะหเปนประเดนตาง ๆ อาจใชคาสถตมาวเคราะหดวย เชน คาความถ คาเฉลย เปนตน แลวกาหนดกรอบของปญหาในรอบตอไป

รอบท 2 : แบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคาหรอแบบสมภาษณแบบมโครงสราง พฒนาจากคาตอบของแบบสอบถามในรอบท 1 โดยการรวบรวมความคดเหนทไดจากผเชยวชาญทงหมดเขาดวยกน รวมทงตดขอมลทซาซอนกนออก หลงจากนนจงสรางแบบสอบถามหรอแบบสมภาษณรอบท 2 สงกลบไปยงผเชยวชาญกลมเดมอกครงหนง ซงรอบท 2 นจะเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) หรอแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) เพอใหผเชยวชาญออกความคดเหนในลกษณะของการจดระดบความสาคญในคาถามแตละขอ รวมทงระบเหตผลทเหนดวยหรอไมเหนดวยลงในชองวางทายขอคาถาม นอกจากนยงสามารถเขยนคาแนะนาเพมเตมไดอกดวย สาหรบการวเคราะหขอมลของแบบสอบถามรอบน สวนใหญจะหาคาความถ คาเฉลย มธยฐาน หรอฐานนยม

4. สรปผลการวเคราะหขอมล หลงจากไดคาตอบจากผเชยวชาญท

สอดคลองเปนอนหนงอนเดยวกน จากแบบสอบถามหรอการสมภาษณ ผวจยสามารถสรปคาตอบทไดทละประเดน ๆ เพอสรปผลการวเคราะหขอมลและรายงานขอคนพบภาพในอนาคตของปญหาการวจยเพอนาไปใชประโยชนตอไป

ขอดและขอเสยของการวจยดวยเทคนคเดลฟาย

ขอดของการวจยดวยเทคนคเดลฟาย มดงน 1. มความนาเชอถอ ผลการวจยดวยเทคนคเดลฟายจะมความนาเชอถอมาก

และสามารถนาไปใชประโยชนไดเนองจากสาเหตดงน 1.1 เปนคาตอบทไดจากความคดเหนของกลมผเชยวชาญหรอ

ผทรงคณวฒ ทมความชานาญพเศษ ในสาขาวชานน ๆ อยางแทจรง 1.2 ผลการวจยไดผานกระบวนการพจารณาจากการยาถามหลายรอบ

จงเปนคาตอบทกลนกรองอยางรอบคอบ ชวยใหเกดความความเชอมนของผลการวจยสง

1.3 ผเชยวชาญแตละคนสามารถแสดงความคดเหนไดอยางอสระ ไมตกอยภายใตอทธพลทางความคดของกลม เนองจากไมมการแจงผเชยวชาญในกลมใหทราบและไมทราบดวยวาแตละคนเสนอความคดเหนอยางไร

35

ผเชยวชาญแตละคนจงมโอกาสแสดงความคดเหนไดอยางเทาเทยมกนและไดตอบคาถามฉบบเดยวกนทกรอบ รวมทงมโอกาสปรบเปลยนหรอยนยนความคด เหนของตนจนเกดความมนใจในคาตอบทได 2. ใชเวลาในกระบวนการวจยไมมาก เนองจากในกระบวนการเกบขอมลแตละ

รอบจะใชเวลาประมาณ 2 สปดาห ดงนน จงใชเวลาทงกระบวนการประมาณ 2-3 เดอน ซงเปนวธวจยทใชเวลาสน ๆ แตไดผลนาเชอถอและสามารถนาผลการวจยไปใชประโยชนได

3. ใชงบประมาณในการวจยไมมากเนองจากไมตองมการพบปะโดยตรงของกลมผเชยวชาญ แตใชแบบสอบถามหรอการสมภาษณในการเกบขอมลแตละรอบ ๆ ทาใหประหยดคาใชจายลงไปไดมากซงในปจจบนยงมความสะดวกขน เนองจากสามารถใชเทคโนโลยอนเตอรเนตเปนชองทางชองทางในการตอบแบบสอบถามและตดตอสอสารระหวางผเชยวชาญกบผวจยได

4. ทาการวจยไดทกสถานการณ สามารถเกบขอมลจากผเชยวชาญทอยในสถานทแตกตางกนไดทงทางดานสภาพภมศาสตรและเวลา

5. เปนวธวจยทมข นตอนการดาเนนการไมซบซอน รวมทงผวจยสามารถทราบลาดบความสาคญของขอมลและเหตผลในการตอบ รวมทงความสอดคลองของความคดเหนในประเดนตาง ๆ

6. วเคราะหขอมลงาย เนองจากใชสถตพนฐานเพยงคาเฉลย มธยฐาน และพสยระหวางควอไทลเทานน

ขอเสยของการวจยดวยเทคนคเดลฟาย มดงน

1. การคดเลอกกลมผเชยวชาญ หากไมใชเปนผทมความเชยวชาญในสาขาอยางแทจรง จะทาใหผลการวจยเกดความคลาดเคลอนไปจากภาพในอนาคตทจะเปนจรง

2. ผเชยวชาญไมใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามหรอใหสมภาษณโดยตลอด รวมทงเกดความเบอหนายในการตอบแบบสอบถามหลายรอบ อนเนองมาจากสาเหตตาง ๆ เชน เปนเรองทไมนาสนใจ มภารกจมาก หรอปญหาอน ๆ สงผลใหกระบวนการวจยลาชา

3. ขาดการวางแผนยทธวธในการตดตามแบบสอบถามจากผเชยวชาญ หรอเกดการสญหาย ทาใหไดรบคาตอบกลบคนมาไมครบหรอไดคาตอบกลบคนมาดวยความยากลาบาก นอกจากนยงพบอยเสมอวาผเชยวชาญซงปกตจะมภารกจมาก มกจะเดนทางไปตางประเทศบอยครง ทาใหระยะเวลาการวจยลาชาไปจากกาหนดการ

4. ผวจยขาดความรอบคอบหรอมอคตในการวเคราะหคาตอบทไดรบในแตละรอบ ทาใหผลการวจยคลาดเคลอนและขาดความเชอถอ

36

5. ขาดการศกษาขอมลประกอบการทาวจยอยางเพยงพอ ถงแมวาการวจยดวยเทคนคเดลฟายจะสรปผลจากความคดเหนของผเชยวชาญเปนหลกกตาม แตผวจยจะตองศกษาขอมลในประเดนทจะทาการวจยเชนกน โดยเฉพาะรอบแรกซงเปนแบบสอบถามแบบปลายเปด ประเดนตาง ๆ ทถกกาหนดขนเพอใหผเชยวชาญออกความคดเหน จะตองครอบคลมประเดนปญหาของการวจยทงหมด ซงผวจยจะตองพจารณาอยางรอบคอบและมขอมลสนบสนนเพยงพอ

4.5 แผนผงมโนทศน (Concept map)

สถาบนวจยและเครองรบรของมนษย (2008) อางถง Joseph D. Novak & Alberto

Canas J. (2006) ไดใหนยามของ แผนผงมโนทศนวา เปน เทคนคการใชไดอะแกรมเพอแสดง

ความสมพนธระหวางแนวความคด และเปนเครองมอแบบกราฟกสาหรบการจดระเบยบและ

แสดงถงความรแนวคดมกจะแทนดวยกลองหรอวงกลมเชอมตอกบเสนลกศร

การวเคราะหผงมโนทศน สามารถวเคราะหได 2 ลกษณะ ไดแก ระดบความหนาแนน (density) และ ความเปนศนยรวม (centrality) ดงมรายละเอยดดงตอไปน ระดบความหนาแนน (Density) คอการวดจานวนปจจยอนทเขามาเชอมโยงโดยตรงตอปจจยทกาหนด ปจจยทมคาความหนาแนนสง จะเปนปจจยทเปนประเดนสาคญของผงมโนทศน (กาญจนา, 2552) ความเปนศนยกลาง (Centrality) มลกษณะคลายกบความหนาแนน (density) แตการวดความเปนศนยกลางสามารถวดไดผานจานวนการตดตอกนโดยตรงของโนด (Node) ในเครอขาย ซงมทศทางของการตดตอของทฤษฎกราฟพจารณาได 2 ลกษณะคอ (J G Beech, 2003) - In-degree คอทศทางความสมพนธ (Ties) ทลกศรเขาสผรบ (Receiver) ซงหมายความวาปจจยหรอหนวยนนมความสาคญมาก หรอเปนผลหรอไดรบอทธพลจากปจจยหรอหนวยอน ๆ - Out-degree คอทศทางความสมพนธ (Ties) ทลกศรพงออกจากผสงขอมล (Sender) ไปยงผรบ ซงหมายความวาปจจยหรอหนวยนนสาคญมอทธพลตอปจจยหรอหนวยอน ๆ (กาญจนา, 2552)

37

บทท 3

วธการด าเนนงาน

การวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบน และแนวโนมของธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย โดยผวจยศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของ แลวสรางรปแบบโดยใชเทคนคการวจยแบบเดลฟาย เพอคนหาคาตอบทตองการแลวตรวจสอบความเชอมโยงของปจจยตาง ๆ ดวยวธการการสรางผงมโนทศน (Concept Maps) และนาเสนอการวจย ในหวขอตอไปน

3.1. กลมทศกษา 3.2. ขนตอนการดาเนนงาน 3.3. เครองมอและอปกรณทใช 3.4. การเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมล

3.1 กลมทศกษา

กลมทศกษาทใชในการวจยครงน ใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive

Sampling) ซงแบงออกเปน 2 กลม คอ 1) กลมทศกษาโดยใชวธการวเคราะหสาระ (Content

analysis) และ 2) กลมทศกษาโดยใชวธเดลฟาย (Delphi method) โดยมรายละเอยดดงตอไปน

1) กลมทศกษาโดยใชวธการวเคราะหสาระ (Content analysis) ประกอบไปดวย

บทความหรอขาว จานวน 497 ขาว จากแหลงขาวจานวน 3 แหลง ไดแก หนงสอพมพ

กรงเทพธรกจ จานวน 153 ขาว หนงสอพมพประชาชาต จานวน 68 ขาว และ หนงสอพมพ

ผจดการรายวนและรายสปดาหจานวน 276 ขาว ทงนขาวจากทง 3 แหลง อยในชวงเวลา 7 ป

2546 – 2553 (มถนายน)

2) กลมทศกษาโดยใชวธเดลฟาย (Delphi method) ประกอบไปดวยผเชยวชาญ

จานวน 12 คน ซงสามารถแบงออกเปน 2 กลม ดงน

1. ผเชยวชาญในธรกจสายการบนในประเทศไทย เปนผทมความรและประสบการณเกยวกบธรกจสายการบนในประเทศไทย หรอเปนผบรหารในสวนงานดานการวางแผนกลยทธหรอการตลาดของสายการบนในประเทศไทย ไดแก ผเชยวชาญจากสายการบนไทยจานวน 4 คน สายการบนบางกอกแอรเวยจานวน 1 คน สายการบนไทยแอรเอเชยจานวน 1 คน สาย

38

การบนนกแอรจานวน 2 คน และสายการบนเอสจเอ (Nok Mini) จานวน 1 คน รวมผเชยวชาญในธรกจสายการบนจานวนทงสน 9 คน

2. ผเชยวชาญในอตสาหกรรมการบนทเกยวของกบธรกจสายการบน เปนผทมความรและประสบการณในสวนงานทเกยวของกบธรกจสายการบนโดยตรง ไดแก ผเชยวชาญในดานการทาอากาศยานในประเทศไทยจานวน 1 คน และผเชยวชาญจากกรมการขนสงทางอากาศจานวน 1 คน และผเชยวชาญจากสถาบนการศกษาเกยวกบการบน 1 คนรวมผเชยวชาญในอตสาหกรรมการบนทเกยวของกบ ธรกจสายการบนจานวนทงสน 3 คน

3.2 ขนตอนการด าเนนงาน

1. การศกษาวเคราะหขอมลเกยวกบธรกจสายการบน โดยศกษาหลกการแนวคด ทฤษฎ จากเอกสาร ตารา บทความ งานวจย ฐานขอมล อนเทอรเนตออนไลนทงในและตางประเทศ และศกษาความคดเหนของผเชยวชาญทมประสบการณเกยวกบธรกจสายการบน

2.การศกษาขอมลทตยภมเกยวกบปจจยทมผลตอดาเนนธรกจสายการบนจากในอดต

มาสปจจบน และเหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย

ดงตอไปน

2.1 เหตการณ ความเปลยนแปลง และแนวโนมตาง ๆ ทเกยวของทงในและตางประเทศททาใหเกดการเปลยนแปลงในการดาเนนธรกจสายการบนจากรปแบบในอดตมาสปจจบน ในชวง 7 ปทผานมา ตงแต พ.ศ.2546 เนองจากเปนชวงทเรมมสายการบนตนทนตาเกดขนในประเทศไทย จนถงปจจบน โดยใชวธการวเคราะหสาระ (Content Analysis) โดยวเคราะหจากขาวจานวน 497 ขาว จากแหลงขาวจานวน 3 แหลง ไดแก หนงสอพมพกรงเทพธรกจ หนงสอพมพประชาชาต และหนงสอพมพผจดการรายวนและรายสปดาห

2.2 สภาวะแวดลอมทเกยวของทงในระดบมหภาคและจลภาค ทงในและตางประเทศในปจจบนและแนวโนมในอนาคต โดยใชการวเคราะหสงคมและสภาพแวดลอม (PEST Analysis) และ การวเคราะหการแขงขนในอตสาหกรรม (Five Force Analysis)

3. การศกษาขอมลปฐมภมเกยวกบปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนจาก

ปจจบนไปสอนาคต เหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศ

ไทย และแนวโนมความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย โดย

ใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) โดยการสมภาษณผเชยวชาญจานวน 12 คน 2 รอบ

39

3.1 การสมภาษณรอบท 1 จะเปนการสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-

Structured Interview) ซงเปนการถามอยางกวาง ๆ ใหครอบคลมประเดนปญหาของ

การวจย เพอตองการเกบรวบรวมความคดเหนจากกลมผเชยวชาญในธรกจสายการบน

และหนวยงานทเกยวของ จานวน 12 ตวอยาง กาหนดเวลาในการสมภาษณภายใน

เวลา 3-4 สปดาห สาหรบการวเคราะหคาตอบจากการสมภาษณรอบน จะรวบรวม

ความคดเหนและวเคราะหคาตอบโดยละเอยดแลวนามาสงเคราะหเปนประเดนตาง ๆ

เพอกาหนดกรอบของปญหาในรอบตอไป

3.2 การสมภาษณในรอบท 2 จะเปนการสมภาษณแบบมโครงสราง

(Structured Interview) ซงมการกาหนดคาถามอยางชดเจนจากการวเคราะหและ

สงเคราะหในการสมภาษณรอบท 1 เพอตองการเกบรวบรวมความคดเหนอกครง หรอ

การยนยนความคดเหนเดมหากแตกตางจากความคดเหนสวนใหญจากกลมผเชยวชาญ

ในธรกจสายการบนและหนวยงานทเกยวของ จานวน 12 ตวอยาง (ผเชยวชาญกลม

เดม) กาหนดเวลาในการสมภาษณภายในเวลา 1-2 สปดาห สาหรบการวเคราะห

คาตอบจากการสมภาษณรอบน จะรวบรวมความคดเหนและวเคราะหคาตอบโดย

ละเอยดแลวนามาสงเคราะหเปนประเดนตาง ๆ เพอสรปผลตามประเดนวตถประสงคท

ตองการศกษา

4. ตรวจสอบความเชอมโยงของปจจยตาง ๆ ดวยวธการการสรางผงมโนทศน (Concept Maps)

40

รปภาพท 3.1 แสดงขนตอนการด าเนนการ

A คอ ปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

B คอ ความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย

C คอ แนวโนมความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

41

3.3 เครองมอทใชในการศกษา

3.3.1 เครองมอทใชในการศกษา ประกอบดวยแบบสมภาษณ จานวน 2 ฉบบ ดงน

ฉบบท 1 แบบสมภาษณรอบท 1 เปนแบบสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-Structured Interview form) ซงเปนแบบสมภาษณทสรางขนตามวตถประสงคและขอบเขตของการศกษา โดยมประเดนคาถามใหครอบคลมประเดนปญหาของการวจย ดงน

ประเดนค าถามท 1 คอ ในอดต 7 ปทผานมา (ตงแต พ.ศ. 2546) มเหตการณสาคญ ๆ ททาใหเกดการเปลยนแปลงกบธรกจสายการบนในประเทศไทย และเปลยนเพราะอะไร

ประเดนค าถามท 2 คอ ในอนาคตจะมการเปลยนแปลงในเรองอะไรบางทสงผลตอรปแบบธรกจการบน เพราะอะไร

ประเดนค าถามท 3 คอ แนวโนมของธรกจสายการบนในอกประมาณ 10 ปขางหนาจะเปนอยางไร

ฉบบท 2 แบบสมภาษณรอบท 2 เปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview form) ซงมการกาหนดคาถามอยางชดเจนจากการวเคราะหและสงเคราะหในการสมภาษณรอบท 1 เพอตองการเกบรวบรวมความคดเหนอกครง หรอการยนยนความคดเหนเดมหากแตกตางจากความคดเหนสวนใหญจากกลมผเชยวชาญ และไดแสดงตาแหนงคาตอบของกลม คอ คาความถ และคารอยละ (Frequency & Percentages) พรอมทงคาตอบของผเชยวชาญเฉพาะรายจากการใหสมภาษณในรอบท 1 เพอใหผเชยวชาญพจารณาคาตอบเดมในการตอบแตละขอคาถามตามคาสถตทใหไว โดยมจดมงหมายเพอใหผเชยวชาญไดพจารณาทบทวนคาตอบของตนเองอกครงหนง ถาความคดเหนของตนไมตรงกบความคดเหนของกลม กสามารถเปลยนแปลงหรอยนยนความคดเหนของตนไดในรอบใหม นอกจากนการยนยนความคดเหนของตนทไมตรงกบความคดเหนของกลมนน ไดเปดโอกาสใหผเชยวชาญแตละคนไดแสดงเหตผลประกอบดวย

3.3.2 การสรางและหาคณภาพเครองมอ การสรางแบบสมภาษณผเชยวชาญเกยวกบปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบน

ในอนาคตในประเทศไทย โดยใชเทคนคการวจยแบบเดลฟาย (Delphi Technique) มวธดาเนนการสรางตามขนตอน ดงน

1.นากรอบของวตถประสงค ขอบเขตการศกษาและประเดนปญหาทตองการจะศกษามาสรางเปนรางแบบสมภาษณรอบท 1 ใหมประเดนคาถามทสอดคลอง จากนนสงใหอาจารยทปรกษาโครงงาน และผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพเครองมอ รวมทงสนจานวน 4 คน ตรวจสอบความครอบคลม และความถกตองของเนอหาและภาษาทใช (Content Validity) รวมทงใหขอเสนอแนะในการปรบปรงเครองมอใหเหมาะสม

42

2 นาแบบสอบถามไปปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอ มาสรางเปนแบบสมภาษณแบบกงโครงสรางแลวเสนออาจารยทปรกษาเพอพจารณาความเหนชอบ แลวนาไปใหผเชยวชาญจานวน 18 คนไดใหสมภาษณ

3 หลงจากผเชยวชาญไดใหสมภาษณในรอบท 1 แลวดาเนนการวเคราะหขอมล หาคาความสอดคลอง โดยพจารณาจากการหาความถ และคารอยละ (Frequency & Percentages) ของความคดเหนของกลมผเชยวชาญ

4 แบบสมภาษณในรอบท 2 เปนแบบสมภาษณแบบมโครงสราง คอ มการกาหนด

คาถามอยางชดเจนจากการวเคราะหและสงเคราะหในการสมภาษณรอบท 1 และจะแสดง

ตาแหนงคาตอบของกลม คอ คาความถ และคารอยละ (Frequency & percentages) พรอม

ทงคาตอบของผเชยวชาญเฉพาะรายจากการใหสมภาษณในรอบท 1 เพอใหผเชยวชาญ

พจารณาคาตอบเดมในการตอบแตละขอคาถามตามคาสถตทใหไว

3.4 การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมล

3.4.1 การเกบรวบรวมและวเคราะหขอมล มรายละเอยดดงตอไปน

- การเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทตยภม โดยใชขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ

ในชวง พ.ศ.2546 ถงปจจบน มาวเคราะหและสงเคราะหขอมล

- เกบรวบรวมขอมลปฐมภมจากกระบวนการวจยแบบเทคนคเดลฟาย (Delphi

Technique) โดยรวบรวมขอมลความคดเหนจากผเชยวชาญจานวน 12 คน จานวน 2 รอบ

โดยรอบท 1 เปนแบบสมภาษณแบบกงโครงสรางและรอบท 2 เปนแบบสมภาษณแบบม

โครงสรางซงสรางขนจากผลการวเคราะหและสงเคราะหจากการสมภาษณในรอบท 1 โดยจะ

แสดงคาความถ และคารอยละ (Frequency & Percentages) พรอมทงความคดเหนเดมของ

ผใหสมภาษณ เพอใหผใหสมภาษณไดทบทวนคาตอบเดมของตนเองอกครง จากนนนาผลมา

สรปตามวตถประสงคของการศกษา

- การวเคราะหผงมโนทศน จะวเคราะหจากระดบความหนาแนน (Density) และความ

เปนศนยกลาง (Centrality)

3.4.2 แหลงขอมลทใช

ขอมลทตยภมจาก สานกหอสมดกลาง หองสมดคณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, บรษท การบนไทย จากด (มหาชน), นตยสาร และเวบไซต

43

ขอมลปฐมภมจากการสมภาษณ โดยมระยะเวลาในการเกบรวบรวมขอมลอยระหวาง

เดอนกรกฎาคม – ตลาคม 2553

44

บทท 4

ผลและวจารณ

จากการศกษารวบรวบขอมลและการสมภาษณผเชยวชาญเกยวกบปจจยทมผลตอการ

ดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย ในบทนจงเปนการรายงานถงผลจาก

การศกษาขอมลทตยภม ไดแก ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงธรกจสายการบนในชวงป

2546 ถงปจจบน (มถนายน 2553) และสภาพแวดลอมในอตสาหกรรมการบนทงระดบจลภาค

และมหภาค ตลอดจนผลจากการศกษาขอมลปฐมภม คอ การวเคราะหขอมลทไดจากการ

สมภาษณผเชยวชาญ โดยบทนจะมเนอหาแบงออกเปน 3 สวนดงน

4.1 ผลจากการวเคราะหและสงเคราะหขอมลทตยภม

4.1.1 สภาพแวดลอมในอตสาหกรรมการบนทงระดบจลภาคและระดบมหภาค

- การวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด (PEST Analysis)

- การวเคราะหการแขงขนในอตสาหกรรม (Five Forces Analysis) 4.1.2 ปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงของธรกจสายการบนในชวงป 2546 – ปจจบน

(มนาคม 2553) ดวยวธการวเคราะหสาระ (Content Analysis)

4.2 การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญ

4.2.1 ผลการสมภาษณรอบท 1 แบบกงโครงสราง (Semi-Structured Interview)

4.2.2 ผลการสมภาษณรอบท 2 แบบมโครงสราง (Structured Interview)

4.3 การวเคราะหแผนผงมโนทศน (Concept map)

45

4.1 ผลจากการวเคราะหและสงเคราะหขอมลทตยภม

4.1.1 สภาพแวดลอมในอตสาหกรรมการบนทงระดบจลภาคและระดบมหภาค

การวเคราะหสภาพแวดลอมทางการตลาด (PEST Analysis)

สภาพแวดลอมทางการตลาด คอ ปจจยภายนอกตาง ๆ ทนกการตลาดไมสามารถควบคมได หรอควบคมไดเพยงบางสวน อกทงยงมการเปลยนแปลงไดตลอดเวลา และปจจยตางๆ นนสามารถสรางโอกาสหรอกอใหเกดอปสรรคทางการตลาดได โดยจะแบงเปนปจจยหลก 4 ปจจยอนไดแกสภาพแวดลอมทางการเมองและกฎหมาย สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สภาพแวดลอมทางสงคมและวฒนธรรม และเทคโนโลย (Francis J. Aguilar, 1967)

1. สภาพแวดลอมทางการเมองและกฎหมาย (Politic Environmental)

สภาพแวดลอมทางการเมองและกฎหมาย คอ ปจจยทางการเมองและกฎหมาย อนไดแก การเมอง กฎขอบงคบ นโยบายของรฐบาล แนวโนมการออกกฎหมายและพระราชบญญตตางๆ เปนตน ซงการเปลยนแปลงดงกลาว จะสงผลกระทบโดยตรงตอการดาเนนงาน ดงนน สายการบนจะตองคอยตดตามความเคลอนไหวหรอการเปลยนแปลงทางการเมอง และกฎหมายดวย

- การเปดนานฟาเสรอาเซยน

จากการประชมอาเซยนครงลาสดไดมการเจรจาตกลงการเปดนานฟาเสรภายในอาเซยนขน โดยใหสทธการบนขนท 5 และไมจากดเทยวบนสาหรบการทาการบนระหวางเมองหลวงแกสายการบนภายในอาเซยน ซงจะมผลใชตงแตธนวาคม พ.ศ. 2553 เปนตนไป การเปดเสรดงกลาวนบวาเปนการสรางทงโอกาสและอปสรรคแกสายการบนททาการแขงขนอยภายในตลาดอาเซยน สบเนองจากการเปดเสรในระยะท 1 คอการลดขอจากดทางการบนและใหสทธข นท 3 และ 4 แกประเทศสมาชกสงผลใหสายการบนตนทนตาเรมเขามาในตลาดมากขน และใชกลยทธทางดานราคาเขามาเปนจดขายในตลาด กอใหเกดสงครามราคาเปนผลใหการรบรของผโดยสารทมผลตอการตดสนใจทางดานราคาเปลยนไป

- แนวทางการสงเสรมการพฒนาการทองเทยวอาเซยน

แนวทางการสงเสรมการพฒนาการทองเทยวของอาเซยน ไดแก การสงเสรมการทองเทยวสาหรบเยาวชน การจดทาแผนยทธศาสตรการทองเทยวของอาเซยน ระหวาง ป พ.ศ. 2554-2558 การเชอมโยงเสนทางทองเทยวของอาเซยน และการสรางมาตรการจงใจใหนกทองเทยวทมสญชาตอาเซยนเดนทางในภมภาคมากขน การสรางเครอขายความรวมมอ

46

ดานการทองเทยวกบจน ญปน เกาหล อนเดยและรสเซย โดยเนนการกระตนใหเกดการทองเทยวระหวางประเทศสมาชกอาเซยนและประเทศเครอขายใหมากขน ทงน ประเทศไทยจะไดรบประโยชนจากตลาดทองเทยวอาเซยนและการสรางจดขายรวมกบประเทศอาเซยนกบนกทองเทยวจากทวโลก โดยทางกลมอาเซยนไดรวมหารอกนในการหาแนวทางการกระตนธรกจการทองเทยวทกาลงไดรบผลกระทบจากสภาพเศรษฐกจของโลกอยในขณะน โดยพยายามฟนฟการทองเทยวและจดใหมการนาเทยวในรปแบบใหมเพอดงดดลกคา นอกจากนยงไดมการหารอกนถงเรองการจดทาแผนยทธศาสตรการทองเทยวอาเซยน พ.ศ. 2554-2558 (ASEAN Tourism Strategic Plan 2011-2015) การสงเสรมใหเกดความเชอมโยงของเสนทางทองเทยวในกลมประเทศอาเซยน (กองอาเซยน, 2552)

การสงเสรมดงกลาวจะสงผลใหมนกทองเทยวเดนทางเขามาภายใจภมภาคมากขน ตลาดผโดยสารทคาดวาจะใชบรการการเดนทางทางอากาศภายในภมภาคกมแนวโนมทโตขน สายการบนมโอกาสในการพฒนาตลาดของตนเองมากขน

- การจดท ากรอบความตกลงยกเวนการตรวจลงตรา (Visa Exemption)

การจดทากรอบความตกลงยกเวนการตรวจลงตรา ใหกบนกทองเทยวอาเซยนและกาลงเจรจาจดทาความตกลงวซารวมกนสาหรบอาเซยน (Single Visa) ใหกบนกทองเทยวจากประเทศทสาม การจดทาวซาใหเปนมาตรฐานเดยวกน การยกเวนวซาใหคนชาตอาเซยน และมาตรการการสงเสรมการลงทนในอตสาหกรรม และมาตรการการสงเสรมการตลาดรวมกนเพอประชาสมพนธอาเซยนในฐานะแหลงทองเทยวรวมกน (ASEAN Single Destination) สาหรบมาตรการเฉพาะสาหรบสาขาทองเทยวไดระบเรองตางๆ ดงน

1. การอานวยความสะดวกการเดนทางภายในกลมอาเซยนและการเดนทางเขามาของคนตางชาตโดยการจดทา กระบวนการออกวซาใหเปนมาตรฐานเดยวกนสาหรบนกทองเทยวตางชาตทเดนทางเขามาในกลมอาเซยน

2. การยกเวนวซาสาหรบคนตางชาตอาเซยนทเดนทางทองเทยวในกลมอาเซยน (Visa Exemption for ASEAN nationals)

3. ความรวมมอดานการตลาดและการสงเสรมการทองเทยวอาเซยนรวมกน เชน การรเรมโครงการ “Hip Hop Pass” ซงเปนแพคเกจการนาเทยวอาเซยน โดยมผเขารวมโครงการคอ สายการบน โรงแรม และบรษทนาเทยวรวมกน โดยใหเรมภายในป ค.ศ.2004 และการสนบสนนใหประเทศสมาชกอาเซยนใชการรณรงคการทองเทยวอาเซยน เพอสงเสรมอาเซยนในฐานะทเปนแหลงทองเทยวของภมภาค

4. การลงทนดานการทองเทยว สงเสรมใหสงจงใจเพอการลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานดานการทองเทยว

47

5. การจดทามาตรฐานดานการทองเทยวของอาเซยน (ASEAN Tourism Standard) เชน การจดทามาตรฐานโรงแรม เปนตน

6. การพฒนาทรพยากรมนษย การดาเนนงานดงกลาวลวนเออประโยชนใหกบสายการบนในการพฒนาบรการทงในเรองของเสนทางบน ตารางบนซงการมความถของเทยวบนทคอนขางเยอะจะสงผลใหมโอกาสในการเปนตวเลอกของผโดยสารมากกวา เนองจากการพฒนาการออกวซาดงกลาว จะชวยใหผโดยสารมความสะดวกในการตดสนใจวางแผนการเดนทางมากขน

- สถานการณการเมองภายในประเทศ

สถานการณการเมองปจจบนคอนขางมกระแสความรนแรงทเบาบางลงกวาปทผานมา แตผลกระทบทเกดขนจากเหตการณในอดตไมวาจะเปนการปดทาอากาศยานสวรรณภม การกอชมนมสรางความไมสงบในกลางเมองใหญ ๆ ตางๆ และการกอชมนมปดถนนสรางความเสยหายแกการจราจร เปนตน เหตการณดงกลาวยงคงสรางความไมไววางใจในเรองของความปลอดภยแกนกทองเทยวชาวตางชาตทตองการเดนทางมายงประเทศไทย สงผลใหจานวนนกทองเทยวทเดนทางมาไทยมการตดสนใจเปลยนไปทองเทยวในประเทศเพอนบานแทน ดวยเหตนเองความตองการการเดนทางทางอากาศมายงประเทศไทยจงมอตราการเดนทางทนอยลง

2. สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ (Economic Environment)

สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ คอเครองบงชใหเหนปรมาณการจดสรรและการใชทรพยากร ปจจยทางเศรษฐกจจะครอบคลมหลายประเดน เชน รายไดประชาชาต อตราเงนเฟอ อตราดอกเบย อตราการจางงาน ดลการชาระเงน ดลบญชเดนสะพด อตราภาษ และผลตภาพ เปนตน โดยผบรหารตองสามารถนาขอมลทางเศรษฐกจมาใชใหเหมาะสมกบสถานการณ เพอกอใหเกดโอกาสสงสดและลดอปสรรคในการดาเนนงานขององคการ (สมชาย, 2551) ประเดนในการวเคราะหสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ ไดแบงออกเปนประเดนยอย ๆ ดงน

- สภาพเศรษฐกจโลก

จากรายงานของกองทนการเงนระหวางประเทศ (International Monetary Fund) รายงาน พบวา เศรษฐกจโลกมแนวโนมฟนตว ทงนในป พ.ศ.2553 คาวาผลตผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GDP) โลกจะเตบโตรอยละ 2.5 เนองจากวาปญหาวกฤตการเงนจะผอนคลายไปในทศทางทดข นจากมาตรการกระตนเศรษฐกจของรฐบาลของประเทศตางๆ ทวโลก การทเศรษฐกจโดยรวมของโลกมแนวโนมการฟนตวขนจากป พ.ศ.2552 เปนสญญาณทดตอสายการบน เนองจากจะมปรมาณความตองการการเดนทางทเพมขน ซงสะทอนใหเหนตงแตชวง

48

ไตรมาสท 3/2552 แนวโนมของธรกจมการปรบตวไปในทศทางทดข น แตอยางไรกตามแมวาเศรษฐกจทวโลกจะปรบตวในทศทางทดขน แตเปนเฉพาะในบางประเทศ เหนไดจากเศรษฐกจในภมภาคยโรปและญปนมอตราการฟนตวตาทสด สวนเศรษฐกจสหรฐฟนตวในรปแบบตวว (V Shape) โดยมอตราการเตบโตเพมขนจากระดบตดลบรอยละ 2.7 ในป พ.ศ. 2552 มาอยทระดบรอยละ 1.5 ในป พ.ศ. 2553 ในขณะทกลมประเทศอาเซยน และเอเชยตะวนออกมการฟนตวอยางชดเจน แตจนและอนเดยมอตราการเตบโตไมเพมขนมากนกในป พ.ศ. 2553 เมอเทยบกบป พ.ศ. 2552 (ศนยพฒนาธรกจสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย, 2552) รวมถงมสถานการณทไมแนนอนเกดขน เชน การทดไบเวรค (Dubai work) ไมสามารถจายเงนทกมาใหกบสถาบนการเงนตามทกาหนดไว สงผลใหผบรโภคเกดความไมเชอมนตอสถานการณในปจจบน ทาใหผบรโภคไมมนใจตอระบบเศรษฐกจจงจะเกบเงนไวมากกวาจะนาเงนออกมาลงทนหรอใชจาย

ทงนอตสาหกรรมการบนเปนอตสาหกรรมทมความออนไหวตอสถานการณตางๆ ทเกดขน ดงนน สายการบนจะตองมการวางแผนอยางรอบคอบในการทจะดา เนนการภายใตภาวะเศรษฐกจทไมแนนอนน ถงแมวาสภาพเศรษฐกจทฟนตวของโลกจะเปนปจจยทมผลใหผบรโภคมกาลงในการเดนทางมากขนกตาม

- ราคาน ามน

ราคานามนมผลตอตนทนการดาเนนการของสายการบนมาก จากราคานามนทผนผวนในอดตสงผลใหสายการบนประสบกบภาวะขาดทน เนองจากมตนทนในการดาเนนการทสงขนจากราคานามนทสงถง 140 เหรยญสหรฐตอบารเรล

ถงแมวาในปจจบนราคานามนไดมการปรบตวลดลงมาอยทระดบราคา 60 เหรยญสหรฐ แลวกตาม แตราคานามนถอวาเปนปจจยภายนอกทมความผนผวนและเปนความเสยงตอการดาเนนการของสายการบนเปนอยางมาก แนวโนมราคานามนในอนาคตกคาดวาจะมแนวโนมสงขนในภาพรวม

- อตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศ

จากสถานการณคาเงนบาททแขงคาตอเน องคาเงนทกสกลเงนแขงคาขน หากเปรยบเทยบกบดอลลารสหรฐ โดยคาเงนบาทแขงคาขนรอยละ 4-5 เปนไปในทศทางเดยวกบคาเงนสกลภมภาคเอเชย โดยคาดวาในป พ.ศ.2553 คาเงนบาทยงแขงคาตอเนอง สนเดอนมถนายน พ.ศ.2553 เงนบาทจะแขงคาทระดบ 32 บาท 25 สตางคตอดอลลารสหรฐ และปลายป พ.ศ. 2553 คาเงนบาทแขงคาทระดบประมาณ 31 บาท 50 สตางคตอดอลลารสหรฐ แตทงนขนอยกบการแทรกแซงคาเงนบาททแขงคาขนเมอเทยบกบประเทศอนๆ ในภมภาค อาจสงผลกระทบตอการดงดดนกทองเทยวชาวตางชาตใหมาเทยวในประเทศไทยนอยลง เนองจากเงนบาททแขงคาขน แตในทางกลบกนนนจะสงผลใหนกทองเทยวชาวตะวนออก

49

เดนทางไปทองเทยวประเทศฝ งตะวนตกมากขน เพราะคาใชจายในการเดนทางถกลง เปนการจงใจผบรโภคในการเดนทาง

3. สภาพแวดลอมทางสงคมและวฒนธรรม (Socio-cultural Environment)

สภาพแวดลอมทางสงคมและวฒนธรรม คอ ปจจยทางดานสงคมทเปลยนแปลงไป ไมวาจะเปนวฒนธรรมทเกดจากการพฒนาของสงคม ความเจรญกาวหนาของสงคม ตลอดจนความคาดหวงของผโดยสารและพฤตกรรมผบรโภคทเดนทางทางอากาศ

- ทศนคตตอการเดนทาง

จากการเขามาในตลาดของสายการบนตนทนตาสงผลใหราคาบตรโดยสารในตลาดลดตาลง ประกอบกบการพฒนาคณภาพในการบรการของสายการบนตาง ๆ ทาใหผโดยสารมทางเลอกทหลากหลายมากขนและมความออนไหวตอราคาสงขน ในขณะทตลาดผโดยสารเรมขยายตวขน เนองจากผโดยสารมทศนคตตอการเดนทางทางอากาศทวาทกคนสามารถเขาถงได จงมแนวโนมทผโดยสารจะเปลยนจากการเดนทางรปแบบอนมาใชบรการการเดนทางทางอากาศแทน เพราะมระดบราคาทใกลเคยงกน แตใชระยะเวลาในการเดนทางทประหยดกวาทาใหรสกคมคามากกวา

- รปแบบในการทองเทยวของชาวเอเชย

รปแบบการทองเทยวแบบเดนทางเองเปนทนยมมากขนโดยการเดนทางจะเนนชวงวนหยดระยะสน ซงสถานททองเทยวจะขนอยกบความนาสนใจของสถานท ความชอบสวนตวของนกทองเทยว ความสะดวกสบายในการเขาถงของอนเทอรเนตและสายการบนตนทนตา อนเนองจากงบประมาณในการทองเทยวทจากด (Alex JS Tan, 2008) ซงรอยละ 60 ของนกทองเทยวมาไทยเปนกลมมาซา เนนความคมคาและความสะดวกสบายทางเทคโนโลย และนยมเดนทางเองไมพงตวแทนจาหนาย

- นกทองเทยวอาเซยน

โดยนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวในภมภาคนส งสดใน 5 อนดบไดแก สหรฐอเมรกา ญปน เกาหลใต จน และไตหวน สวนนกทองเทยวทถอวาเปนกลมคณภาพ มอตราการเตบโตอยางตอเนองสงสดใน 4 อนดบ สหราชอาณาจกร เยอรมน ฝรงเศส และออสเตรเลย สาหรบแนวโนมอตสาหกรรมการทองเทยวอาเซยน ซงมสวนแบงการตลาดดานการทองเทยวประมาณ 20% ของการเดนทางทวโลก คดเปนการเดนทางภายในภมภาค (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2551)

- การตนตวดานการอนรกษสงแวดลอม

สงคมเรมใหความสาคญกบปญหาสงแวดลอมในปจจบน เชน ปญหาโลกรอน (Global warming) โดยเฉพาะการปลอยแกสพษจากการเผาไหมของเครองยนตตางๆ ทสงผลตอภาวะ

50

โลกรอน ทาใหสายการบนตางๆ มการปรบตวในเรองนเปนอยางมากในการใชเครองบนทใหมมากกวา นอกจากจะชวยรกษาสภาพแวดลอมแลวยงเปนการสรางภาพลกษณทดตอสงคมในระยะยาวอกดวย

4. สภาพแวดลอมทางเทคโนโลย (Technology Environment)

สภาพแวดลอมทางเทคโนโลย คอ เทคโนโลยเปนปจจยสาคญในการพฒนาศกยภาพและการแขงขนของธรกจ พฒนาการและความกาวหนาทางเทคโนโลยกอใหเกดการนวตกรรม (Innovation) ใหม ๆ อยเสมอ ซงเปนปจจยสาคญทผบรหารควรจะตองตระหนกถงถาตองการใหองคการดารงอยอยางตอเนอง (สมชาย, 2552) ประเดนในการวเคราะหสภาพแวดลอมทางเทคโนโลยแบงออกเปนประเดนยอย ๆ ดงน

- อนเทอรเนต (Internet)

ในปจจบนผบรโภคมความนยมใชอนเทอรเนตในการดาเนนชวตเพมมากขนเรอย ๆ เนองจากสามารถตอบสนองตอรปแบบการดาเนนชวตในปจจบนทมความตองการความรวดเรวและสะดวกสบาย โดยเฉพาะอยางยงผบรโภคในแถบภมภาคเอเชย และอนเทอรเนตยงไดผลกดนในการสรางสอตางๆ ใหเกดขน อยางทเหนในปจจบน คอ การเตบโตของสงคมออนไลน (Social Media) เปนอกชองทางหนงทมอทธพลตอผบรโภคมากขน กลายเปนกระแสความนยมอยางกวางขวาง และใน พ.ศ.2551 ทผานมาสงคมออนไลนไดพสจนใหเหนวาไมไดจากดวงอยเฉพาะในกลมวยรน แตนกธรกจและมออาชพแขนงตางๆ ไดหนไปใชสงคมออนไลน (Social Media) มากขน นอกจากนยงพบวาสงคมออนไลนเปนสอทมอทธพลตอตราสญลกษณและภาพลกษณขององคกรธรกจอยางมาก

หากมองถงธรกจสายการบน อนเทอรเนตมความสาคญตอการดาเนนธรกจเชนเดยวกน เนองจากอนเทอรเนตไดมอทธพลตอพฤตกรรมของผบรโภคในปจจบนอยางมาก ไดเขามามผลในสวนของการเขาถงของผบรโภค การโฆษณา จองบตรโดยสาร และเปนชองทางจาหนาย เปนตน ดงนนสายการบนตางๆ จงตองมการตดตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลย เพอทจะปรบใหเขากบสถานการณไดอยางเหมาะสม ปจจบนเหนไดวาสงคมออนไลนไดเขามาเปนสอทมอทธพลตอผบรโภคมากขนตามทไดกลาวไปขางตน สงผลใหสายการบนควรทาการศกษาวามอทธพลตอกลมลกคาของตนหรอไม เพอสามารถปรบใชใหตอบสนองตอรปแบบพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลงไปได และไมเปนการเสยโอกาสในการเขาถงผบรโภค

- การพฒนาของเทคโนโลยดานการผลตเครองบนและการซอมบ ารง

ในปจจบนผผลตเครองบนไดมการพฒนาของเทคโนโลย ซงชวยทาใหการดาเนนการตางๆ ของสายการบนมตนทนในการดาเนนการทตาลง เนองจากชวยลดตนทนในสวนตางๆ ตามสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป จากป พ.ศ.2548 สายการบนตางประสบปญหาการ

51

ขาดทนจากวกฤตราคานามนอากาศยานมราคาสง และหลงจากนนสายการบนไดมการฟนตวขนจากสถานการณดงกลาว ทาใหผผลตอากาศยานสองคายคอ แอรบส และโบอง ตางพากนแขงขนเพอชวงชงสวนแบงทางการตลาด (ศนยวจยกสกร, 2548) ซงหากมองในมมของสายการบนเอง สายการบนจะไดประโยชนจากการแขงขนกนของผผลตอากาศยาน เนองจากผผลตเครองบนจะมการคดคนนวตกรรมใหม ๆ ออกมาทาใหเครองบนมประสทธภาพมากขน เชน เชอเพลงชวภาพ (Biofuel) และตดปลายปกเครองบน (Wingtips) กบเครองบน เปนตน เหนไดวาการดาเนนการดงกลาวของผผลตเครองบนนนชวยเออประโยชนใหกบสายการบนในแงของการลดการเผาไหมเชอเพลง ซงถอเปนตนทนทสงมากในการดาเนนการของสายการบน

สงผลทาใหสายการบนตางๆ ตองหนมาตระหนกถงความคมคาในการซอเครองบนมากขน โดยพจารณาถงประสทธภาพของเครองบน ตองมการศกษาคณสมบตของเครองบนแตละรนและคายผผลตเปนอยางด เพอใหไดตรงกบการดาเนนการของสายการบนและมประสทธภาพเปนทพอใจ การเปลยนแปลงของเทคโนโลยเครองบนทรวดเรวนน อาจสงผลใหสายการบนตองพจารณาถงเรองของการดาเนนการจดซอเครองบน วาควรทาในรปแบบซอหรอเชาเครองบนดกวากน เพราะเครองบนถอเปนทรพยากรทสาคญของสายการบนและมตนทนทสงมาก การดาเนนการตางๆ ควรดาเนนการอยางรอบคอบและมองในระยะยาวเพอใหเกดความคมคามากทสด

- การพฒนาระบบสอสาร

ปจจบนระบบการสอสารไดมความกาวหนาอยางมาก เหนไดจากดาวเทยมไดเขามามบทบาทในสงคมปจจบนมากขน ดานอตสาหกรรมการบนไดมการนาระบบนารองอากาศยานผานดาวเทยม และการนาพลงงานทดแทนทใชกบอากาศยานมาเผยแพร เพอทจะลดตนทนดานการบน ทงนระบบดงกลาวจะชวยเพมความแมนยาในการขนและลงจอด รวมถงลดชวงระยะเวลาการบนวนของเครองบน เนองจากนกบนมองเหนไมชดเจน อนเน องมาจากทศนวสย

การวเคราะหการแขงขนในอตสาหกรรม (Five forces Analysis)

วเคราะหตามแบบของโมเดลของพอรเตอร (5 forces model) เพอวเคราะหสภาพการแขงขนในอตสาหกรรมการบน โดยพจารณาจากแรงขบภายนอกทางการแขงขนจากปจจยทง 5 ประการ ดงน

1. ขอจ ากดในการเขาสอตสาหกรรมของคแขงขนใหม

ในอดตการตกลงทางสทธการบนระหวางรฐบาลจะกระทาเพอประโยชนแกสายการบนหลกของประเทศตนเอง การเขามาของสายการบนเอกชนจงคอนขางมอปสรรคทงในเรองของ

52

การขอเวลาในการขนลงสนามบน และการขอสทธในการบนไปประเทศตางๆ เปนตน แตจากการเปดนานฟาเสรอาเซยนทจะมผลใชในเดอนธนวาคม ป พ.ศ. 2553 นน จะเปน จะเปนการลดขอจากดในการเขามาของสายการบนรายใหมใหเขามาแขงขนในตลาดไดอยางเสร นอกจากนอาจมคแขงขนจากภมภาคอนเขามาในตลาดอาเซยนไดงายขน เนองจากทางกลมอาเซยนไดมการเจรจาตกลงกบหลายกลมประเทศเพอพฒนาการทองเทยว และฟนฟสภาพเศรษฐกจรวมทงยกระดบความเปนอยของอาเซยน ยกตวอยางเชน จน เกาหลใต ญปน สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย และอนเดย เปนตน

เมอกาแพงทางขอบงคบตาง ๆ ลดลงทาใหมแนวโนมทจะมสายการบนรายใหมเขามาในตลาดเพมมากขนทงสายการบนทใหบรการครบวงจร (Full Service) และสายการบนตนทนตา

2. สภาวะการแขงขนในปจจบน

จากนโยบายทสนบสนนใหเกดการเปดเสรทางการบนเพมมากขน สงผลใหสภาวะการแขงขนในปจจบนมการแขงขนทรนแรงมากยงขน อนมาจากการทมจานวนสายการบนคแขงเพมขน รวมถงสายการบนตนทนตามการเตบโตทสงขนในอตสาหกรรมการบน สงผลใหสภาพการแขงขนเกดการเปลยนแปลงไป ผบรโภคมทางเลอกเพมมากขน สายการบนตางพฒนาการบรการของตนเองเพอสรางความพงพอใจเพอรกษาฐานลกคาของตน ส น ค าทดแทน สวนการทสายการบนตนทนตาเขามาในอตสาหกรรมนนไดสงผลตอสายการบนรายเดม โดยเฉพาะสายการบนทใหบรการเตมรปแบบ เนองจากทาใหพฤตกรรมผบรโภคเกดการเปลยนแปลงไป ผบรโภคเปลยนแปลงไปใชสายการบนตนทนตาหรอสายการบนคแขงรายอนงายขนหรอสายการบนคแขงรายอน จากการมตวเลอกเพมขน ผบรโภคจงสามารถเลอกสงทตอบสนองไดตรงตอความตองการของผบรโภคไดมากทสด อกทงจากสภาพเศรษฐกจทถดถอยตลอดระยะเวลาทผานมา ทาใหผบรโภคบางกลมโดยเฉพาะเสนทางการบนภายในประเทศหนไปใชบรการสายการบนตนทนตามากขน เนองจากมราคาทตากวา แตถงอยางไรในปจจบน สายการบนตนทนตายงมขดจากดเนองจากเปนองคกรทไมใหญมากเมอทาใหศกยภาพทางการแขงขน ทรพยากร และการดาเนนการตาง ๆ ยงทาไดไมเตมท แตในอนาคตสายการบนตนทนตามแนวโนมในการพฒนาขดความสามารถตนเองเพอใหแขงกบสายการบนทใหบรการเตมรปแบบ

3. สนคาทดแทน

ในอตสาหกรรมการบนนนใชอากาศยานเปนยานพาหนะ ซงอากาศยานถอวาเปนหนง

ในวธทใชในการเดนทาง ผลตภณฑทสามารถนามาทดแทนอากาศยานในการเดนทาง ไดแก

รถยนต ถงแมวาจะสามารถเขาถงบางพนท เชน ตวเมองไดดกวาอากาศยาน และสาหรบ

53

ระยะทางใกล อาจมคาเดนทางทถกกวาและใชเวลาเดนทางโดยรวมนอยกวา เพราะในการบน

ผโดยสารและสนคาตองผานกระบวนการหลายขนตอนกอนทจะสามารถนาขนบนอากาศยานได

ทาใหเสยเวลาทสามารถใชในการเดนทางไป แตเมอตองเดนทางระยะไกลมากขนหรอขามทะเล

แลว อากาศยานสามารถพาไปถงทหมายไดรวดเรว สะดวกสบาย และราคาถกกวารถยนตอยาง

มาก สาหรบรถไฟนน มความสามารถในการขนสงผโดยสารและสนคาไดในปรมาณทมากกวา

อากาศยานมาก (แตสาหรบรถไฟความเรวสง โดยปกตจะขนสงเพยงผโดยสารเทานน ) และม

ความเหมาะสมในการเดนทางระยะปานกลาง (240-1,280กม.27) มากกวาอากาศยาน แต

อยางไรกตาม สาหรบระยะทางทไกลกวานนหรอเมอมความจาเ ปนทจะตองขามทะเล อากาศ

ยานยอมไดเปรยบ เพราะมความเรวทสงกวา และไมจาเปนตองวงตามรางทอยบนพนดนเทานน

ยานพาหนะประเภทสดทายคอเรอ ซงสามารถขนสงผโดยสารและสนคาไดในปรมาณทมากกวา

อากาศยานมาก ใหความสะดวกสบายแกผเดนทางมากกวา (เชน ในเรอมพนทมากกวา ทาให

สามารถเดนไปมาไดสะดวก) และมราคาทถกกวา อยางไรกตามในเรองเวลานน เรอมความเรว

นอยกวาอากาศยานมาก นอกจากน เรอไมสามารถเดนทางผานพนดนไดอกดวยดงน น

ความสามารถเปนผลตภณฑทดแทนอากาศยานของเรอนนถอวามนอยมาก ซงสวนมากจะเนน

ไปในเรองการขนสงสนคาเปนหลก ดงนน จะเหนไดวา ผลตภณฑทดแทนอากาศยานทมผลมาก

ทสด จะเปนรถไฟความเรวสง ซงหากในอนาคตหากประเทศไทยมรถไฟความเรวสงเกดขน

ยอมเกดความสะดวกสบายและใชเวลาเดนทางโดยรวมใกลเคยงกบอากาศยาน แตมราคาตวท

ถกกวา

4. อ านาจตอรองของผซอ

จากการเขามาในตลาดของสายการบนตนทนตาสงผลใหเกดสงครามทางดานราคาในตลาด ดงนน ผโดยสารจงมความออนไหวตอราคาสงขน อกทงสายการบนตาง ๆ ยงมการสรางความแตกตางใหกบตนเองทงในดานคณภาพในการใหบรการ และการเปนผนาในดานตางๆ เปนตน ทงนเพอสรางความโดดเดนและเอกลกษณเฉพาะตวในการดงดดผโดยสารใหมาใชบรการ ประกอบกบการพฒนาคณภาพในการบรการทหลากหลายทาใหผโดยสารมทางเลอกมากขน สงผลใหความจงรกภกดตอตราสนคาของผโดยสารนอยลง อานาจการตอรองของผโดยสารจงมแนวโนมสงขนนนเอง

5. อ านาจตอรองของผขายวตถดบหรอซพพลายเออร

ผขายวตถดบหลก ๆ ใหกบสายการบนกคอ ผผลตเครองบนซงนบไดวาเปนตลาดแบบผขายนอยรายมเพยงคแขงขนรายใหญสองราย คอ แอรบส และโบอง ซงทงสองตางมสาย

54

ผลตภณฑทเหมาะสมแกการใชงานหลายแบบและคลายกน แตจะมขอไดเปรยบกนตรงทอตราการเผาผลาญเชอเพลงทดกวาและคาใชจายในการซอมบารงทถกกวานนเอง ดงนนอานาจตอรองทมตอสายการบนจงมคาเทาเทยมกนทงนขนกบการเจรจาและการตดสนใจของสายการบนดวย หากแตเมอเทยบกบความตองการในการใชเครองบนกบจานวนผผลตแลวถอไดวาอานาจในการตอรองของผผลตทงสองคอนขางสงมากทเดยว

จากขอมลการวเคราะหขอมลทตยภมจากแหลงขอมลตางๆ โดยใชเครองมอ PEST

และ 5 forces Analysis ทผ

ศกษาไดสงเคราะหออกมาจานวนทงสน 16 ปจจย

ตารางท 4.1 แสดงปจจยทสงผลตอธรกจสายการบนจากการวเคราะห PEST และ 5 Forces

สญลกษณ

ลกษณ

ปจจย A1 การเปดนานฟาเสร

B1 การผอนคลายกฎ

C1 ระดบการแขงขนทเขมขนขน

D1 ประชาคมอาเซยน

E1 สภาพการเมองในประเทศไทย

F1 เหตการณปดทาอากาศยาน

G1 ภาวะทางเศรษฐกจ

H1 ราคานามนเชอเพลง

I1 คาเงนบาท

J1 พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง

K1 การตระหนกถงสงแวดลอม

L1 ระบบอนเตอรเนต

M1 การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน

N1 การพฒนาระบบการสอสาร

O1 ระบบเทคโนโลยสนบสนน

P1 การเตบโตของสายการบนตนทนตา

55

จากตารางท 4.1 พบวา มปจจยทสงผลตอธรกจสายการบนจานวน 16 ปจจย (A1-P1)

เมอพจารณาถงความเชอมโยงของแตละปจจย สามารถแสดงความสมพนธระหวางปจจยได

เปนแผนภาพ ดงตอไปน

แผนผงมโนทศน 1

แผนภาพท 4.1 แสดงการเชอมโยงปจจยจากการวเคราะห PEST และ 5 Forces

จากแผนภาพท 4.1 พบวา ปจจยจานวน 16 (A1-M1) ทไดจากการวเคราะห PEST และ 5 forces มความเกยวของเชอมโยงกน ทงในลกษณะทสงผลตอปจจยอน หรอไดรบอทธพลจากปจจยอน ซงสามารถวเคราะหโดยใช Concept map analysis โดยวดจากระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลาง ดงตาราง

56

ตารางท 4.2 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของแตละปจจย ทสงตอการดาเนนธรกจสายการบน

สญลกษณ ปจจย ระดบความหนาแนน

ระดบความเปนศนยกลาง

Ci Co

A1 การเปดนานฟาเสร 3 1 2

B1 การผอนคลายกฎ 2 1 1

C1 ระดบการแขงขนทเขมขน 3 2 1

D1 ประชาคมอาเซยน 2 1 1

E1 สภาพการเมองในประเทศไทย 1 0 1

F1 เหตการณปดทาอากาศยาน 3 1 2

G1 ภาวะทางเศรษฐกจ 2 1 1

H1 ราคานามนเชอเพลง 2 1 1

I1 คาเงนบาท 2 1 1

J1 พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง 2 2 1

K1 การตระหนกถงสงแวดลอม 1 0 1

L1 ระบบอนเตอรเนต 1 0 1

M1 การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 4 3 1

N1 การพฒนาระบบการสอสาร 2 1 1

O1 ระบบเทคโนโลยสนบสนน 2 1 1

P1 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 4 3 2

จากตารางท 4.2 เมอพจารณาตามระดบความหนาแนน (Density) พบวาปจจย

การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน (M1) และการเตบโตของสายการบนตนทนตา (P1) ม

ระดบความหนาแนนสงทสด (D=4) รองลงมาคอการเปดนานฟาเสร (A1) และระดบการแขงขน

ทเขมขน (D=3) สาหรบปจจยสภาพการเมองในประเทศไทย (E1) การตระหนกถงสงแวดลอม

(K1) และระบบอนเตอรเนต (L1) เปนปจจยทมระดบความหนาแนนนอยทสด (D=1) ทงน

เนองจากปจจยการพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน (M1) มความเกยวของเชอมโยงกบปจจย

ตาง ๆ ถง 4 ปจจย ไดแก 1) ระดบการแขงขนทเขมขน (C1) 2) ราคานามนเชอเพลง (H1) 3)

การตระหนกถงสงแวดลอม (K1) 4) การพฒนาระบบการสอสาร (N1) สวนปจจยการเตบโตของ

สายการบนตนทนตา (P1) มความเกยวของเชอมโยงกนกบ 4 ปจจยเชนกน ไดแก 1) การเปด

57

นานฟาเสร (A1) 2) ระดบการแขงขนทเขมขน (C1) 3) พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง (J1)

และ 4) ระบบเทคโนโลยสนบสนน ในขณะทปจจยสภาพการเมองในประเทศไทย การตระหนก

ถงสงแวดลอม และระบบอนเตอรเนต (E1, K1 แล L1) เปนปจจยทมความเชอมโยงกบ

ปจจยอน ๆ เพยง 1 ปจจย คอ เหตการณปดทาอากาศยาน (F1) การพฒนาดานเทคโนโลย

อากาศยาน (M1) และพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง (J1) ตามลาดบ จงสงผลใหมระดบ

ความหนาแนนนอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางเขา (In-degree Centrality:Ci) พบวา การ

พฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน (M1) และการเตบโตของสายการบนตนทนตา (P1) มระดบ

ระดบความเปนศนยกลางเขามากทสด (Ci=3) รองลงมาคอปจจยระดบการแขงขนทเขมขน

(C1) และพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง (J1) (Ci=2) สาหรบปจจยสภาพการเมองใน

ประเทศไทย(E1) การตระหนกถงสงแวดลอม (K1) และระบบอนเตอรเนต (L1) มระดบระดบ

ความเปนศนยกลางเขานอยทสด (Ci=0) ทงนเนองจากการพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน

(M1) ไดรบอทธพลมาจากปจจยอนถง 3 ปจจย ไดแก 1) ราคานามนเชอเพลง (H1) 2) การ

ตระหนกถงสงแวดลอม (K1) และ 3) การพฒนาระบบการสอสาร (N1) ทง 3 ปจจยดงกลาว

สงผลใหเกดการพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน สวนการเตบโตของสายการบนตนทนตา

(P1) เปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ จานวน 3 ปจจยเชนกน ไดแก 1) การเปด

นานฟาเสร (A1) 2) พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง (J1) 3) ระบบเทคโนโลยสนบสนน (O)

ปจจยตาง ๆ ขางตนลวนสงผลใหสายการบนตนทนตาเตบโตขน ในขณะทปจจยสภาพ

การเมองในประเทศไทย(E1) การตระหนกถงสงแวดลอม (K1) และระบบอนเตอรเนต (L1)

ลวนเปนปจจยทไมไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปน

ศนยกลางเขานอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางออก (Out-degree Centrality:Co) พบวา

การเปดนานฟาเสร (A1) เหตการณปดทาอากาศยาน (F1) และการเตบโตของสายการบน

ตนทนตา (P1) มระดบระดบความเปนศนยกลางออกมากทสด (Co=2) ทงนเนองจากปจจย

การเปดนานฟาเสร (A1) เปนปจจยทสงผลตอปจจยอนจานวน 2 ปจจย ไดแก 1) ระดบการ

แขงขนทเขมขน (C1) และ 2) การเตบโตของสายการบนตนทนตา (P1) สวนเหตการณปดทา

อากาศยานสงผลตอปจจยอน 2 ปจจย ไดแก 1) ประชาคมอาเซยน (D1) และ 2) ภาวะทาง

เศรษฐกจ (G1) สาหรบการเตบโตของสายการบนตนทนตาเปนปจจยทสงผลตอปจจยอน 2

แ 1) ระดบการแขงขนทเขมขน (C1) และ 2) พฤตกรรมผบรโภคท

58

เปลยนแปลง (J1) ในขณะทปจจยอน ๆ นอกจาก 3 ปจจยทมคาระดบความเปนศนยกลางออก

มากทสด ลวนมระดบความเปนศนยกลางออกรองลงมา (Co=1)

4.1.2 ปจจยทสงผลตอการด าเนนธรกจสายการบนในชวงป 2546 – ปจจบน

(มนาคม 2553) ดวยวธการวเคราะหสาระ (Content Analysis)

จากปจจยจานวน 26 ปจจยทไดจากการวเคราะห PEST และ 5 Forces Analysis

นาไปเปนกรอบในการวเคราะหตอโดยการศกษาขอมลจากกลมทศกษาโดยใชวธการวเคราะห

สาระ (Content analysis) ประกอบไปดวยบทความหรอขาว จานวน 497 ขาว จากแหลงขาว

จานวน 3 แหลง ไดแก หนงสอพมพกรงเทพธรกจ จานวน 153 ขาว หนงสอพมพประชาชาต

จานวน 68 ขาว และ หนงสอพมพผจดการรายวนและรายสปดาหจานวน 276 ขาว ทงนขาว

จากทง 3 แหลง อยในชวงเวลา 7 ป ตงแต พ.ศ. 2546 – 2553 (มถนายน) ทงนในการ

วเคราะห ไดคา N ทงหมดเทากบ 667 โดยเปน n1(หนงสอพมพประชาชาต) เทากบ 117 สวน

n2(หนงสอพมพกรงเทพธรกจ) เทากบ 181 และ n3 (หนงสอพมพผจดการรายวนและราย

สปดาห) เทากบ 369 ซงผลการวเคราะหสาระเมอเรยงลาดบตามความถจากมากไปยงนอย

สามารถแสดงไดดงตารางท 4.3

ตารางท 4.3 แสดงความถและรอยละของปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบน

สญลกษณ รายการ ความถ (f) รอยละ

A2 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 166 25.34

B2 ระดบการแขงขนทเขมขนขน 118 18.02

C2 ราคานามนเชอเพลง 92 14.05

D2 การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม 51 7.79

E2 ภาวะทางเศรษฐกจ 50 7.63

F2 การรวมมอกนเปนพนธมตร 33 5.04

G2 สภาพการเมองในประเทศไทย 30 4.58

H2 การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 29 4.43

I2 โรคระบาด 21 3.21

J2 การเปดเสรการบน 14 2.14

K2 การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง

13 1.98

L2 การควบรวมกจการ 11 1.68

59

สญลกษณ รายการ ความถ (f) รอยละ

M2 ภยธรรมชาต 9 1.37

N2 เหตการณปดทาอากาศยาน 8 1.22

O2 คาเงนบาท 3 0.46

P2 การขยายตวของสายการบนตะวนออกกลาง 3 0.46

Q2 การยกเลกกจการ 2 0.31

R2 ประชาคมอาเซยน 1 0.15

S2 รถไฟความเรวสง 1 0.15

รวม 655 100.00

จากตารางขางตน พบวา มจานวนปจจยทงสน 19 ปจจย (A2-S2) จากการวเคราะห

สาระ โดยปจจยทสงผลตอธรกจการบนมากทสดในชวงเวลา 7 ปทผานมา ตงแต พ.ศ. 2546 –

มถนายน 2553 ทมคาความถสงทสด คอ การเตบโตของสายการบนตนทนตา (A2)

(ความถ=166, รอยละ 25.34) รองลงมาคอระดบการแขงขนทเขมขนขน (B2) (ความถ = 118,

รอยละ 18.02) สวนปจจยทมคาความถนอยทสดคอประชาคมอาเซยน (R2) และรถไฟ

ความเรวสง (S2) (ความถ = 1, รอยละ 0.15)

ทงนจากการวเคราะห สาเหตททาใหการเตบโตของสายการบนตนทนตาและระดบการ

แขงขนทเขมขนขนมคาความถอยในสองลาดบแรก เปนเพราะในชวง 7 ปแลว ไดมสายการ

บนตนทนตาเกดขนในประเทศไทย แลวมการพฒนาเตบโตอยางตอเนอง และดวยแนวคดการ

ใหบรการดวยอตราคาโดยสารทไมสงมากนก กยงสงผลใหเกดระดบการแขงขนทเขมขนขน

ระหวางสายการบนดวย นอกจากนยงมปจจยอน ๆ นอกจากสองปจจยแรกแลวปจจยทควร

พจารณาถง ไดแก ราคานามนเชอเพลง (C2) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม (D2) และ

ภาวะทางเศรษฐกจ (E2)

สาหรบปจจยดานประชาคมอาเซยน (R2) และรถไฟความเรวสง (S2) มคาความถ

นอยทสด แมวาจะมการกลาวถงในธรกจสายการบนอยางมาก นนเปนเพราะ ทงสองปจจยยง

ไมเกดขนจรง และหากจะเกดขนกตองอาศยชวงระยะเวลานาน

จากตารางท 4.3 สามารถเชอมโยงปจจยตาง ๆ (A2-S2) ไดเปนแผนภาพดงตอไปน

60

แผนผงมโนทศน 2

แผนภาพท 4.2 แสดงการเชอมโยงปจจยจากการวเคราะหสาระ (Content Analysis)

จากแผนภาพท 4.2 มปจจยจานวน 19 ปจจย ซงมความเกยวของเชอมโยงกนทงในลกษณะทสงผลตอปจจยอน หรอไดรบอทธพลจากปจจยอน ซงสามารถวเคราะหโดยใชการวเคราะหผงมโนทศน (Concept map analysis) โดยวดจากระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลาง ดงตาราง

61

ตารางท 4.4 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงตอ การดาเนนธรกจสายการบน

สญลกษณ ปจจย ระดบความหนาแนน

ระดบความเปนศนยกลาง

Ci Co

A2 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 3 1 2 B2 ระดบการแขงขนทเขมขน 7 5 2 C2 ราคานามนเชอเพลง 7 3 4 D2 การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม 1 0 1 E2 ภาวะทางเศรษฐกจ 9 4 5 F2 การรวมมอกนเปนพนธมตร 5 5 0 G2 สภาพการเมองในประเทศไทย 1 0 1 H2 การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 2 1 1 I2 โรคระบาด 1 0 1 J2 การเปดเสรการบน 4 1 3

K2 การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง

1 0 1

L2 การควบรวมกจการ 2 2 0 M2 ภยธรรมชาต 1 0 1 N2 เหตการณปดทาอากาศยาน 2 1 1 O2 คาเงนบาท 2 1 1

P2 การขยายตวของสายการบนในภมภาคตะวนออกกลาง

3 1 2

Q2 การยกเลกกจการ 3 3 0 R2 ประชาคมอาเซยน 3 1 2 S2 รถไฟความเรวสง 1 0 1

หมายเหต : D คอ Density, Ci คอ In-degree Centrality และ Co คอ Out-degree Centrality

จากตารางท 4.4 เมอพจารณาตามระดบความหนาแนน (Density) พบวาปจจยภาวะ

ทางเศรษฐกจ (E2) มระดบความหนาแนนสงทสด (D=9) รองลงมาคอระดบการแขงขนท

เขมขน (B2) และราคานามนเชอเพลง (C2) (D=7) สวนปจจยการเปดใชทาอากาศยานสวรรณ

ภม (D2) สภาพการเมองในประเทศไทย (G2) โรคระบาด (I2) การกอการรายและสงครามใน

ภมภาคตะวนออกกลาง (K2) ภยธรรมชาต (M2) และรถไฟความเรวสง (S2) เปนปจจยทม

62

ระดบความหนาแนนนอยทสด (D=1) ทงนเนองจากปจจยภาวะทางเศรษฐกจ (E2) มความ

เชอมโยงกบปจจยอนจานวน 9 ปจจย ไดแก 1) ราคานามนเชอเพลง (C2) 2) การรวมมอกน

เปนพนธมตร (F2) 3) โรคระบาด (I2) 4) การควบรวมกจการ (L2) 5) ภยธรรมชาต (M2) 6)

เหตการณปดทาอากาศยาน (N2) 7) คาเงนบาท (O2) 8) และการยกเลกกจการ (Q2) 9)

ประชาคมอาเซยน (R2) ในขณะทการเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม (D2) สภาพการเมองใน

ประเทศไทย (G2) โรคระบาด (I2) การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง (K2)

ภยธรรมชาต (M2) และรถไฟความเรวสง (S2) เปนปจจยทมความเชอมโยงกบปจจยอนเพยง 1

ปจจย คอ ระดบการแขงขนทเขมขน (B2) เหตการณปดทาอากาศยาน (N2) ภาวะทาง

เศรษฐกจ (E2) ราคานามนเชอเพลง (C2) ภาวะทางเศรษฐกจ (E2) การรวมมอกนเปน

พนธมตร (F2) จงทาใหปจจยเหลานมระดบความหนาแนนนอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางเขา (In-degree Centrality:Ci) พบวาปจจย

ระดบการแขงขนทเขมขน (B2) และการรวมมอกนเปนพนธมตร (F2) มระดบระดบความเปน

ศนยกลางเขามากทสด (Ci=5) รองลงมาคอปจจยระดบ (E2) (Ci=4) สวนปจจยการเปดใชทา

อากาศยานสวรรณภม สภาพการเมองในประเทศไทย โรคระบาด การกอการรายและสงคราม

ในภมภาคตะวนออกกลาง ภยธรรมชาต และรถไฟความเรวสง (D, G, I, K, M และ S) ม

ระดบระดบความเปนศนยกลางเขานอยทสด (Ci=0) ทงนเนองจากระดบการแขงขนทเขมขน

(B2) เปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอน 5 ปจจย ไดแก 1) การเตบโตของสายการบน

ตนทนตา (A2) 2) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม (D2) 3) การพฒนาดานเทคโนโลย

อากาศยาน (H2) 4) การเปดเสรการบน (J2) และ 5) การขยายตวของสายการบนในภมภาค

ตะวนออกกลาง (P2) และปจจยการรวมมอกนเปนพนธมตร (E2) เปนปจจยทไดรบอทธพลมา

จากปจจยอน ๆ จานวน 5 ปจจยเชนกน ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนตา (A1)

2) ราคานามนเชอเพลง (C2) 3) ภาวะทางเศรษฐกจ (E2) 4) ประชาคมอาเซยน (R2) และ 5)

รถไฟความเรวสง (S2 ปจจยการเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม สภาพการเมองในประเทศ

ไทย โรคระบาด การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง ภยธรรมชาต และ

รถไฟความเรวสง (D, G, I, K, M และ S) ลวนเปนปจจยทไมไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ

ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางเขานอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางออก (Out-degree Centrality:Co) พบวา

ปจจยภาวะทางเศรษฐกจ (E2) มระดบระดบความเปนศนยกลางออกมากทสด (Co=5)

รองลงมาคอราคานามนเชอเพลง (C2) (Co=4) และปจจยการรวมมอเปนพนธมตร (F2) ม

63

ระดบความเปนศนยกลางออกนอยทสด (Co=0) ทงนเนองจากปจจยปจจยภาวะทางเศรษฐกจ

(E2) เปนปจจยทสงผลตอปจจยอนจานวน 5 ปจจย ไดแก ไดแก 1) การรวมมอกนเปน

พนธมตร (F2) 2) การควบรวมกจการ (L2) 3) คาเงนบาท (O2) 4) การยกเลกกจการ (Q2)

และประชาคมอาเซยน (R2) ในขณะทปจจยการรวมมอเปนพนธมตร (F2) ไมไดสงผลตอ

ปจจยอนๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางออกนอยทสด

สรปการวเคราะหขอมลทตยภม

จากแผนผงมโนทศน 1 และ 2 ถวเคราะหดความเชอมโยงของแตละปจจย

แลวรวมกนเปนผงมโนทศน 3 ไดดงแผนภาพตอไปน

แผนผงมโนทศน 3

แผนภาพท 4.3 แสดงการเชอมโยงของปจจยจากการวเคราะหขอมลทตยภม

64

จากแผนภาพท 4.3 มปจจยจานวน 25 ปจจย ซงมความเกยวของเชอมโยงกนทงในลกษณะทสงผลตอปจจยอน หรอไดรบอทธพลจากปจจยอน ซงสามารถวเคราะหโดยใชการวเคราะหผงมโนทศน (Concept map analysis) โดยวดจากระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลาง ดงตาราง ตารางท 4.5 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงตอการดาเนนธรกจสายการบนจากการวเคราะหขอมลทตยภม

สญลกษณ ปจจย ระดบความหนาแนน

ระดบความเปนศนยกลาง

Ci Co

A3 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 5 3 3 B3 ระดบการแขงขนทเขมขนขน 7 5 2 C3 ราคานามนเชอเพลง 7 3 4 D3 การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม 1 0 1 E3 ภาวะทางเศรษฐกจ 9 5 4 F3 การรวมมอกนเปนพนธมตร 5 5 0 G3 สภาพการเมองในประเทศไทย 1 0 1 H3 การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 4 2 2 I3 โรคระบาด 1 0 1 J3 การเปดเสรการบน 4 1 3

K3 การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง

1 0 1

L3 การควบรวมกจการ 2 2 0 M3 ภยธรรมชาต 1 0 1 N3 เหตการณปดทาอากาศยาน 2 1 1 O3 คาเงนบาท 2 1 1

P3 การขยายตวของสายการบนตะวนออกกลาง

3 1 2

Q3 การยกเลกกจการ 3 3 0 R3 ประชาคมอาเซยน 3 0 3 S3 รถไฟความเรวสง 1 0 1 T3 การผอนคลายกฎ 2 1 1

สญลกษณ ปจจย ระดบความ ระดบความเปนศนยกลาง

65

หนาแนน Ci Co

U3 พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง 2 2 1 V3 การตระหนกถงสงแวดลอม 1 0 1 W3 ระบบอนเตอรเนต 1 0 1 X3 การพฒนาระบบการสอสาร 2 1 1 Y3 ระบบเทคโนโลยสนบสนน 2 1 1

หมายเหต : D คอ Density, Ci คอ In-degree Centrality และ Co คอ Out-degree Centrality

จากตารางท 4.5 เมอพจารณาตามระดบความหนาแนน (Density) พบวาปจจยภาวะ

ทางเศรษฐกจ (E3) มระดบความหนาแนนสงทสด (D=9) รองลงมาคอระดบการแขงขนท

เขมขนขน และราคานามนเชอเพลง (B3และC3) (D=7) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม

สภาพการเมองในประเทศไทย โรคระบาด การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออก

กลาง ภยธรรมชาต รถไฟความเรวสง การตระหนกถงสงแวดลอม และระบบอนเตอรเนต(D3,

G3, I3, K3, M3, S3, V3 และW3) เปนปจจยทมระดบความหนาแนนนอยทสด (D=1) ทงน

เนองจากปจจยภาวะทางเศรษฐกจ (E3) มปจจยอน ๆ เขามาเกยวของหรอมความเชอมโยงกบ

ปจจยอน ๆ มากทสด มความเกยวของเชอมโยงกบปจจยตาง ๆ ถง 9 ปจจยไดแก 1) ราคา

นามนเชอเพลง (C3) 2) การรวมมอกนเปนพนธมตร (F3) 3) โรคระบาด (I3) 4) การควบรวม

กจการ (L3) 5) การควบรวมกจการ (M3) 6) ภยธรรมชาต (N3) 7) เหตการณปดทาอากาศ

ยาน (O3) 8) การยกเลกกจการ (Q3) 9)และการยกเลกกจการ (R3) ในขณะทปจจย การเปด

ใชทาอากาศยานสวรรณภม(D3) สภาพการเมองในประเทศไทย(G3) โรคระบาด(I3) การกอ

การรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง(K3) ภยธรรมชาต(M3) รถไฟความเรวสง(S3)

การตระหนกถงสงแวดลอม (V3) และระบบอนเตอรเนต (W3) เปนปจจยทไมมความเชอมโยง

กบปจจยอน ๆ จงมระดบความหนาแนนนอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางเขา (In-degree Centrality:Ci) พบวาปจจย

ระดบการแขงขนทเขมขนขน ภาวะเศรษฐกจ และการรวมมอกนเปนพนธมตร (B3,E3 และ F3)

มระดบระดบความเปนศนยกลางเขามากทสด (Ci=5) รองลงมาคอ การเตบโตของสายการบน

ตนทนตา ราคานามนเชอเพลง การยกเลกกจการ(A3, C3 และ Q3) และปจจยการเปดใชทา

อากาศยานสวรรณภม สภาพการเมองในประเทศไทย โรคระบาด การกอการรายและสงคราม

ในภมภาคตะวนออกกลาง ภยธรรมชาต ประชาคมอาเซยน รถไฟความเรวสง การตระหนกถง

66

สงแวดลอม และระบบอนเตอรเนต (D3, G3,I3, K3, M3, R3,S3,V3และW3 ) มระดบระดบ

ความเปนศนยกลางเขานอยทสด (Ci=0) ทงนเนองจากปจจยระดบการแขงขนทเขมขนขน

(B3) เปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ จานวน 5 ปจจย ไดแก 1) การเตบโตของ

สายการบนตนทนตา (A3) 2) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม (D3) 3) การพฒนาดาน

เทคโนโลยอากาศยาน (H3) 4) การเปดเสรการบน (J3) 5)การขยายตวของสายการบน

ตะวนออกกลาง (P3) ปจจยตาง ๆ ขางตนจะสงผลใหระดบการแขงขนเขมขนขน ปจจยภาวะ

เศรษฐกจ(E3)เปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ จานวน 5 ปจจย เชนกน ไดแก 1)

ราคานามนเชอเพลง (C3) 2) โรคระบาด (I3) 3) การควบรวมกจการ (M3) 4) ภยธรรมชาต

(N3) 5) และการยกเลกกจการ (R3) ปจจยตาง ๆ ขางตนจะสงผลใหตอภาวะเศรษฐกจ ปจจย

การรวมมอกนเปนพนธมตร (F3) เปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ จานวน 5 ปจจย

เชนกน ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนตา (A3) 2)ราคานามนเชอเพลง (C3) 3)

ภาวะเศรษฐกจ (E3) 4) การยกเลกกจการ (R3) 5) รถไฟความเรวสง (S3) ปจจยตาง ๆ

ขางตนจะสงผลใหการรวมมอเปนพนธมตรมากขน ในขณะทการเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม

สภาพการเมองในประเทศไทย โรคระบาด การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออก

กลาง ภยธรรมชาต ประชาคมอาเซยน รถไฟความเรวสง การตระหนกถงสงแวดลอม และ

ระบบอนเตอรเนต (D3, G3,I3, K3, M3, R3,S3,V3และW3) ลวนเปนปจจยทไมไดรบอทธพลมา

จากปจจยอน ๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางเขานอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางออก (Out-degree Centrality:Co) พบวา

ปจจยราคานามนเชอเพลง และภาวะทางเศรษฐกจ (C3 และ E3) มระดบระดบความเปน

ศนยกลางออกมากทสด (Co=4) รองลงมาคอการเตบโตของสายการบนตนทนตา การเปดเสร

การบน และประชาคมอาเซยน (A3,J3 และ R3) (Co=3) และปจจยการรวมมอเปนพนธมตร

การควบรวมกจการ และการยกเลกกจการ (F3, L3,และQ3) มระดบระดบความเปนศนยกลาง

เขานอยทสด (Co=0) ทงนเนองจากปจจยราคานามนเชอเพลง ไดสงผลตอปจจยอน ๆ จานวน

4 ปจจยเชนกน ไดแก 1)การรวมมอกนเปนพนธมตร (E3) 2)การรวมมอกนเปนพนธมตร (F3)

3) การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน (H3) 4) การยกเลกกจการ (Q3) ภาวะทางเศรษฐกจ

ไดสงผลตอปจจยอน ๆ จานวน 4 ปจจยเชนกน ไดแก 1) การรวมมอกนเปนพนธมตร (F) 2)

การควบรวมกจการ (L) 3) คาเงนบาท (O) และ 4) การยกเลกกจการ (Q) ในขณะทปจจยการ

รวมมอเปนพนธมตร การควบรวมกจการ และการยกเลกกจการ (F,LและQ) ไมไดสงผลตอ

ปจจยอนๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางออกนอยทสด

67

4.2 การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณผเชยวชาญ

4.2.1 ผลการสมภาษณรอบท 1 แบบกงโครงสราง (Semi-Structured

Interview)

ประเดนค าถามท 1 -ในอดต 7 ปทผานมา (ตงแต 2546) มเหตการณสาคญ ๆ ททาใหเกดการเปลยนแปลงกบธรกจสายการบนในประเทศไทย จากการสมภาษณผเชยวชาญจานวน 12 คน พบวา มปจจยตาง ๆ ทสงผลตอการเปลยนแปลงกบธรกจสายการบนจานวน 13 ปจจย ดงตาราง ตารางท 4.6 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบนจากการสมภาษณรอบท 1

ปจจย ความถ รอยละ รอยละสมพทธ

1.ราคานามนเชอเพลง 8 66.67 11.59 2.ผลกระทบทางเศรษฐกจ 7 58.33 10.14 3.โรคระบาด 5 41.67 7.25 4.ระดบการแขงขนทเขมขนขน 7 58.33 10.14 5.การเตบโตของสายการบนตนทนตา 10 83.33 14.49 6.สภาพการเมองในประเทศไทย 7 58.33 10.14 7.การผอนคลายกฎ 6 50.00 8.70 8.พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง 2 16.67 2.90 9.การเปดเสรการบน 5 41.67 7.25 10.เหตการณปดทาอากาศยาน 3 25.00 4.35 11.ภยธรรมชาต 3 25.00 4.35 12.อบตเหตทางเครองบน 2 16.67 2.90 13.การพฒนาของสายการบนในภมภาคตะวนออกกลาง

4 33.33 5.80

รวม 69 100.00 หมายเหต : คารอยละคดจากคาความถตอจานวนผใหสมภาษณทงหมด 12 คน และรอยละสมพทธคดจาก

ความถตอผลรวมความถท งหมด (69) จากตารางท 4.6 พบวาปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบนมากทสด คอ การเตบโตของสายการบนตนทนตา (ความถ = 10, รอยละสมพทธ = 14.49) รองลงมาคอ ราคา

68

นามนเชอเพลง (ความถ=8, รอยละสมพทธ=11.59) และปจจยทมความถนอยทสด ไดแก พฤตกรรมผบรโภค และ อบตเหตทางเครองบน (ความถ=2, รอยละสมพทธ=2.90)

ประเดนค าถามท 2 - ในอนาคตจะมการเปลยนแปลงในเรองอะไรบางทสงผลตอธรกจสายการบน เพราะอะไร จากการสมภาษณผเชยวชาญจานวน ล แ ล ในเรองตาง ๆ ล 19 ความเปลยนแปลง ดงตาราง

ตารางท 4.7 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของความเปลยนแปลงในธรกจสายการบนจากการสมภาษณรอบท 1

ความเปลยนแปลง ความถ รอยละ รอยละสมพทธ 1.การพฒนาของเทคโนโลย 7 58.33 8.86 2.พฤตกรรมผบรโภค 7 58.33 8.86 3.การเตบโตของสายการบนตนทนตา 8 66.67 10.13 4.ระบบการจาหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต

7 58.33 8.86

5.ระบบสารสนเทศ 2 16.67 2.53 6.การรวมมอกนเปนพนธมตร 4 33.33 5.06 7.การผอนคลายกฎ 2 16.67 2.53 8.ราคานามนเชอเพลง 5 41.67 6.33 9.ระบบรกษาความปลอดภย 6 50.00 7.59 10.บงไฟ 1 8.33 1.27 11.การตระหนกถงสงแวดลอม 2 16.67 2.53 12.เสนทางบนระยะใกลเพมขน 3 25.00 3.80 13.รถไฟความเรวสง 6 50.00 7.59 14.รถไฟเชอมตอทาอากาศยาน 4 33.33 5.06 15.การสอสารอยางรวดเรว 4 33.33 5.06 16.อากาศยานรนใหม 3 25.00 3.80 17.การเตบโตของทาอากาศยานสวนภมภาค

2 16.67 2.53

18.การเปดเสรการคา 5 41.67 6.33 19.ประชาคมอาเซยน 1 8.33 1.27 รวม 79 100.00

69

จากตารางท 4.7 พบวาในอนาคตจะมการเปลยนแปลงทสงผลตอธรกจสายการบน คอ การเตบโตของสายการบนตนทนตา (ความถ = 8, รอยละสมพทธ = 10.13) รองลงมา ไดแก การพฒนาของเทคโนโลย พฤตกรรมผบรโภค ระบบการจาหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต (ความถ = 7, รอยละสมพทธ = 8.86) และปจจยทมคาความถนอยทสด ไดแก บงไฟ ประชาคมอาเซยน (ความถ = 1, รอยละสมพทธ = 1.27) ประเดนค าถามท 3 - แนวโนมของธรกจสายการบนในอกประมาณ 10 ปขางหนาจะเปนอยางไร จากการสมภาษณผเชยวชาญจานวน 12 แ 10 13 แนวโนม ดงตาราง ตารางท 4.8 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของแนวโนมธรกจสายการบนจากผลการสมภาษณรอบท 1

จากตารางท 4.8 พบวาแนวโนมธรกจสายการบนในอกประมาณ 10 ปขางหนา คอ ใช

อนเตอรเนตในการจาหนายมากขน (ความถ = 8, รอยละสมพทธ = 13.11) รองลงมา ไดแก เปดเสรการคา การเตบโตของสายการบนตนทนตา การขยายตวของตลาดกวางมากขน

แนวโนม ความถ รอยละ รอยละสมพทธ

1.มการพฒนาเชงเทคโนโลยอากาศยาน 4 33.33 6.56 2.เนนการบรการเชงจตวทยามากขน 2 16.67 3.28 3.อาศยการเปนพนธมตร 5 41.67 8.20 4.เปดเสรการคา 6 50.00 9.84 5.ใชเชอเพลงชวภาพ 5 41.67 8.20 6.มบางสายการบนยกเลกกจการ 2 16.67 3.28 7.สายการบนตนทนตาเตบโตมากขน 6 50.00 9.84 8.มเสนทางระยะใกลเพมขน 4 33.33 6.56 9.ใชอนเตอรเนตในการจาหนายมากขน 8 66.67 13.11 10.พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง 5 41.67 8.20 11.มการขยายตวของตลาดกวางขน 6 50.00 9.84 12.มจานวนคแขงมากขน 3 25.00 4.92 13.มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตางๆ 5 41.67 8.20 รวม 61 100.00

70

ความถ = 6, รอยละสมพทธ = 9.84) และปจจยทมคาความถนอยทสด ไดแก เนนจตวทยาและการบรการมากขน มบางสายการบนยกเลกกจการ (ความถ = 2, รอยละสมพทธ = 3.28)

4.2.2 ผลการสมภาษณรอบท 2 แบบมโครงสราง (Structured Interview)

จากการสมภาษณผเชยวชาญในรอบท 1 ดวยการนาผลจากการสมภาษณในรอบท 1

ไปใหผเชยวชาญพจารณาคาตอบหรอเปลยนแปลงคาตอบ พบวา

ประเดนค าถามท 1 -ในอดต 7 ปทผานมา (ตงแต 2546) มเหตการณสาคญ ๆ ททาใหเกดการเปลยนแปลงธรกจสายการบนในประเทศไทย จากการสมภาษณผเชยวชาญจานวน ในรอบท มปจจยจานวน 13 ปจจยเทากบการสมภาษณในรอบท 1 แตมคาความถ รอยละ เปลยนไปดงตาราง ตารางท 4.9 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบนจากการสมภาษณรอบท 2

สญลกษณ

ปจจย ความถ รอยละ รอยละสมพทธ

A1 1.ราคานามนเชอเพลง 10 83.33 11.36 B1 2.ผลกระทบทางเศรษฐกจ 8 66.67 9.09 C1 3.โรคระบาด 6 50.00 6.82 D1 4.ระดบการแขงขนทเขมขน 9 75.00 10.23 E1 5.การเตบโตของสายการบนตนทนตา 11 91.67 12.50 F1 6.สภาพการเมองในประเทศไทย 9 75 10.23 G1 7.การผอนคลายกฎ 7 58.33 7.95 H1 8.พฤตกรรมของผบรโภคทเปลยนแปลง 6 50.00 6.82 I1 9.การเปดเสรการบน 7 58.33 7.95 J1 10.เหตการณปดทาอากาศยาน 3 25.00 3.41 K1 11.ภยธรรมชาต 4 33.33 4.55 L1 12.อบตเหตทางเครองบน 2 16.67 2.27 M1 13.การพฒนาของสายการบนในภมภาค

ตะวนออกกลาง 6

50.00 6.82 รวม 88 100.00

71

จากตารางท 4.9 พบวาปจจยทสงผลตอธรกจสายการบนมากทสด คอ การเตบโตของสายการบนตนทนตา (ความถ = 11, รอยละสมพทธ = 12.50) รองลงมาคอ ราคานามน (ความถ = 10, รอยละสมพทธ = 11.36) และปจจยทมคาความถนอยทสด ไดแก อบตเหตทางเครองบน (ความถ = 2, รอยละสมพทธ = 2.27) และสามารถเชอมโยงปจจยตาง ๆ (A1-M1) ไดเปนแผนภาพดงตอไปน

แผนผงมโทศน 4

แผนภาพท 4.4 แสดงการเชอมโยงปจจยจากการสมภาษณ

จากแผนภาพท 4.4 พบวา ปจจยจานวน (A4-M4) ทไดจากการสมภาษณ มความเกยวของเชอมโยงกน ทงในลกษณะทสงผลตอปจจยอน หรอไดรบอทธพลจากปจจยอน ซงสามารถวเคราะหโดยใช Concept map analysis โดยวดจากระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลาง ดงตาราง

72

ตารางท 4.10 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบนจากการสมภาษณ

สญลกษณ ปจจย ระดบความหนาแนน

ความเปนศนยกลาง Ci Co

A4 ราคานามนเชอเพลง 2 0 2 B4 ภาวะเศรษฐกจ 4 4 0 C4 โรคระบาด 1 0 1 D4 ระดบการแขงขนทเขมขน 5 5 0 E4 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 3 2 1 F4 สภาพการเมองในประเทศไทย 1 0 1 G4 การผอนคลายกฎ 2 0 2 H4 ความตองการของผโดยสาร 2 0 2 I4 การเปดเสรการบน 4 1 3 J4 เหตการณปดทาอากาศยาน 2 1 1 K4 ภยธรรมชาต 1 0 1 L4 อบตเหตทางเครองบน 0 0 0

M4 การขยายตวของสายการบนในภมภาคตะวนออกกลาง

3 2 1

หมายเหต : D คอ Density, Ci คอ In-degree Centrality และ Co คอ Out-degree Centrality

จากตารางท 4.10 พบวาเมอพจารณาตามระดบความหนาแนน (Density) พบวา

ปจจยระดบการแขงขนทเขมขน (D4) มระดบความหนาแนนสงทสด (D=5) รองลงมาคอ ภาวะ

ทางเศรษฐกจ (B4) และการเปดเสรการบน (I4) (D=4) และปจจยอบตเหตทางเครองบน (L4)

มระดบความหนาแนนนอยทสด (D=0) ทงนเนองจากปจจยระดบการแขงขนทเขมขน (D4) ม

ความเชอมโยงกบปจจยอน ๆ จานวน 5 ปจจย ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนตา

(E4) 2) การผอนคลายกฎ (G4) 3) ความตองการของผโดยสาร (H4) 4) การเปดเสรการบน

(I4) และ 5) การขยายตวของสายการบนในภมภาคตะวนออกกลาง (M4) จงทาใหมระดบความ

หนาแนนสงทสด ในขณะทปจจยอบตเหตทางเครองบนไมมความเกยวของเชอมโยงกบปจจย

อน ๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความหนาแนนนอยทสด

73

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางเขา (Centrality In-degree:Ci) พบวาปจจย

ระดบการแขงขนทเขมขน (D4) มระดบระดบความเปนศนยกลางเขามากทสด (Ci=5) รองลงมา

คอภาวะทางเศรษฐกจ (B4) (Ci=4) และราคานามนเชอเพลง โรคระบาด สภาพการเมองใน

ประเทศไทย การผอนคลายกฎ ความตองการของผโดยสาร ภยธรรมชาต และอบตเหตทาง

เครองบน (A4, C4, F4, G4, H4, K4 และ L4) เปนปจจยทมระดบระดบความเปนศนยกลาง

เขานอยทสด (Ci=0) ทงนเนองจากปจจยระดบการแขงขนทเขมขน (D4) ไดรบอทธพลมาจาก

ปจจยอน ๆ จานวน 5 ปจจย ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนตา (E4) 2) การผอน

คลายกฎ (G4) 3) ความตองการของผโดยสาร (H4) 4) การเปดเสรการบน (I4) และ 5) การ

ขยายตวของสายการบนในภมภาคตะวนออกกลาง (M4) ซงปจจยตาง ๆ ขางตนลวนสงผลให

ระดบการแขงขนเขมขนขน ในขณะทราคานามนเชอเพลง โรคระบาด สภาพการเมองใน

ประเทศไทย การผอนคลายกฎ ความตองการของผโดยสาร ภยธรรมชาต และอบตเหตทาง

เครองบน (A4, C4, F4, G4, H4, K4 และ L4) เปนปจจยทไมไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ

ทระบไวในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางเขานอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางออก (Centrality Out-degree:Co) พบวา

ปจจยการเปดเสรการบน (I4) มระดบระดบความเปนศนยกลางออกมากทสด (Co=3) รองลงมา

คอราคานามนเชอเพลง การผอนคลายกฎ และความตองการของผโดยสาร (A4, G4 และ H4)

(Co=2) และภาวะทางเศรษฐกจ ระดบการแขงขนทเขมขน และอบตเหตทางเครองบน (B4,

D4 และ L4) เปนปจจยทมระดบระดบความเปนศนยกลางออกนอยทสด (Co=0) ทงน

เนองจากปจจยการเปดเสรการบน (I4) เปนปจจยทสงผลตอปจจยอน ๆ จานวน 3

แก 1) ระดบการแขงขนทเขมขน 2) การเตบโตของสายการบนตนทนตา และ 3) การ

ขยายตวของสายการบนในภมภาคตะวนออกกลาง ในขณะทภาวะทางเศรษฐกจ ระดบการ

แขงขนทเขมขน และอบตเหตทางเครองบน (B4, D4 และ L4) เปนปจจยทไมไดสงผลตอ

ปจจยอนๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางออกนอยทสด

74

ประเดนค าถามท 2 - ในอนาคตจะมการเปลยนแปลงในเรองอะไรบางทสงผลตอธรกจสายการ

บน เพราะอะไร

ตารางท 4.11 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธของความเปลยนแปลงในธรกจสายการบนจากการสมภาษณรอบท 2 สญลกษณ ความเปลยนแปลง ความถ รอยละ รอยละ

สมพทธ A2 การพฒนาของเทคโนโลยอากาศยาน 7 58.33 7.70 B2 พฤตกรรมผบรโภค 9 75.00 9.89 C2 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 8 66.67 8.79 D2 ระบบการจาหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต 8 66.67 8.79 E2 ระบบสารสนเทศ 3 25.00 3.30 F2 การรวมมอกนเปนพนธมตร 4 33.33 4.39 G2 การผอนคลายกฎ 4 33.33 4.39 H2 ราคานามนเชอเพลง 7 58.33 7.70 I2 ระบบรกษาความปลอดภย 7 58.33 7.70 J2 บงไฟ 1 8.33 1.09 K2 การตระหนกถงสงแวดลอม 4 33.33 4.39 L2 เสนทางบนระยะใกลเพมขน 3 25.00 3.30 M2 รถไฟความเรวสง 7 58.33 7.70 N2 รถไฟเชอมตอทาอากาศยาน 4 33.33 4.39 O2 การสอสารอยางรวดเรว 3 25.00 3.30 P2 อากาศยานรนใหม 3 25.00 3.30 Q2 การเตบโตของทาอากาศยานสวนภมภาค 3 25.00 3.30 R2 การเปดเสรการคา 4 33.33 4.39 S2 ประชาคมอาเซยน 2 16.67 2.19

รวม 91 100.00 จากตารางท 4.11 พบวาในอนาคตจะมการเปลยนแปลงทสงผลตอรปแบบธรกจการบน คอ พฤตกรรมผบรโภค (ความถ = 9, รอยละสมพทธ = 9.89) รองลงมา ไดแก การเตบโตของสายการบนตนทนตา (ความถ = 8, รอยละสมพทธ = 8.79) ระบบการจาหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต (ความถ = 8, รอยละสมพทธ = 8.79) และปจจยทมคาความถนอยทสด ไดแก บงไฟ (ความถ = 1, รอยละสมพทธ = 1.09)

75

ประเดนท 3 - ในอนาคตอก 10 ปขางหนาจะมการเปลยนแปลงในเรองอะไรบางทสงผลตอธรกจสายการบน เพราะอะไร ตารางท 4.12 แสดงความถ รอยละ และรอยละสมพทธ ของแนวโนมของธรกจสาย การบนใน 10 ปขางหนา จากการสมภาษณรอบท 2 สญลกษณ แนวโนม ความถ รอย

ละ รอยละสมพทธ

A3 การพฒนาเชงเทคโนโลยอากาศยาน 5 41.67 6.94 B3 เนนการบรการเชงจตวทยามากขน 4 33.33 9.72 C3 อาศยการเปนพนธมตร 5 41.67 6.94 D3 เปดเสรการคา 7 58.33 9.72 E3 ใชเชอเพลงชวภาพ 5 41.67 6.94 F3 มบางสายการบนยกเลกกจการ 2 16.67 2.78 G3 สายการบนตนทนตาเตบโตมากขน 7 58.33 9.72 H3 มเสนทางระยะใกลเพมขน 5 41.67 6.94 I3 ใชอนเตอรเนตในการจาหนาย 6 50.00 8.33 J3 พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง 7 58.33 9.72 K3 การขยายตวของตลาดกวางขน 9 75.00 12.50 L3 มจานวนคแขงมากขน 4 33.33 5.57 M3 มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตางๆ 6 50.00 8.33

รวม 72 100.00

จากตารางท 4.12 พบวาแนวโนมของธรกจสายการบนใน 10 ปขางหนา คอ การขยายตวของตลาดกวางขน (ความถ = 9, รอยละสมพทธ = 12.50) รองลงมา ไดแก เปดเสรการคา สายการบนตนทนตาเตบโตมากขน พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง (ความถ = 7, รอยละสมพทธ = 9.72) และปจจยทมคาความถนอยทสด ไดแก มบางสายการบนยกเลกกจการ (ความถ = 2, รอยละสมพทธ = 2.78)

76

ประเดนทเพมเตม - แนวโนมของธรกจสายการบนใน 10 ปขางหนาจะเปนอยางไร

จากการสมภาษณรอบท 1 ไดนาแนวคดเกยวกบแนวโนมรปแบบทางธรกจของสาย

การบนในอก 10 ขางหนาในประเทศไทย มาเปนกรอบในการสรางประเดนคาถามเพมเตม

เกยวกบความคดเหน ผลจากคาถามเพมเตม ไดดงตาราง

ตารางท 4.13 แสดงความคดเหนเกยวธรกจสายการบนในประเทศไทยอก 10 ปขางหนา

ล าดบ ขอความ ความคดเหน

เหนดวย ไมเหนดวย ความถ รอยละ ความถ รอยละ

1. Low cost airline และ Full service airline จะมการดาเนนกลยทธททาใหมรปแบบธรกจเหมอนกนมากขน

4 33.33 8 66.67

2. Low cost airline และ Full service airline จะมการแบงสวนทางการตลาดกนอยางชดเจน

4 33.33 8 66.67

3. รปแบบ Charter / Commuter จะมมากขน 7 58.33 5 41.67 4. อก 10ป จะมรปแบบหลกๆ กคอ Low cost

airline และ Full service airline เชนในปจจบน

11 91.67 1 8.33

จากตารางท 4.13 พบวา ขอความท 1 “Low cost airline และ Full service airline จะม

การดาเนนกลยทธททาใหรปแบบธรกจเหมอนกนมากขน” ผเชยวชาญสวนใหญไมเหนดวย

(ความถ = 8, รอยละ = 66.67) ขอความท 2 “Low cost airline และ Full service airline จะม

การแบงสวนทางการตลาดกนอยางชดเจน” พบวาผเชยวชาญสวนใหญไมเหนดวย

(ความถ = 8, รอยละ = 66.67) ขอความท 3 “รปแบบ Charter / Commuter จะมมากขน”

ผเชยวชาญสวนใหญเหนดวย (ความถ = 7, รอยละ = 58.33) และขอความท 4 “อก 10ป จะม

รปแบบหลกๆ กคอ Low cost airline และ Full service airline เชนในปจจบน” ผเชยวชาญ

สวนใหญเหนดวย (ความถ = 11, รอยละ = 91.67)

77

4.3 การวเคราะหแผนผงมโนทศน (Concept map)

จาก แผนผงมโนทศน 3 และแผนผงมโนทศน 4 เมอทาการพจารณาสามารถ

นามาเชอมโยงรวมกนเปนแผนผงมโนทศน 3 ไดดงน

แผนผงมโนทศน 5

แผนภาพท 4.5 แสดงการเชอมโยงของปจจยจากการวเคราะหขอมลทตยภมและการสมภาษณ

จากแผนภาพท 4.5 ม จานวน 26 ปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบน 22 ทงในลกษณะสงผลตอปจจยอน หรอไดรบอทธพลมาจากปจจยอน รวมทงไมมความเกยวของเชอมโยงกบปจจยอน ๆ ซงสามารถวเคราะหโดยใช Concept map analysis โดยวดจากระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลาง ดงตาราง

78

ตารางท 4.14 แสดงระดบความหนาแนน และระดบความเปนศนยกลางของปจจยทสงผลตอการดาเนนธรกจสายการบน

สญลกษณ รายการ ระดบความหนาแนน

ความเปนศนยกลาง Ci Co

A การเตบโตของสายการบนตนทนตา 5 3 3 B ระดบการแขงขนทเขมขนขน 9 8 1 C ราคานามนเชอเพลง 7 4 3 D การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม 1 0 1 E ภาวะทางเศรษฐกจ 9 5 4 F การรวมมอกนเปนพนธมตร 5 5 0 G สภาพการเมองในประเทศไทย 1 0 1 H การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 4 3 1 I โรคระบาด 1 0 1 J การเปดเสรการบน 4 1 3

K การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง

1 0 1

L การควบรวมกจการ 2 2 0 M ภยธรรมชาต 1 0 1 N เหตการณปดทาอากาศยาน 2 1 1 O คาเงนบาท 2 1 1

P การขยายตวของสายการบนตะวนออกกลาง

3 1 2

Q การยกเลกกจการ 3 3 0 R ประชาคมอาเซยน 3 0 3 S รถไฟความเรวสง 1 0 1 T การผอนคลายกฎ 3 1 2 U พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง 3 2 2 V การตระหนกถงสงแวดลอม 1 0 1 W ระบบอนเตอรเนต 1 0 1 X การพฒนาระบบการสอสาร 2 1 1 Y ระบบเทคโนโลยสนบสนน 2 1 1 Z อบตเหตทางเครองบน 0 0 0

หมายเหต : D คอ Density, Ci คอ In-degree Centrality และ Co คอ Out-degree Centrality

79

จากตารางท 4.14 เมอพจารณาตามระดบความหนาแนน (Density) พบวาปจจยระดบ

การแขงขนทเขมขนขน และภาวะทางเศรษฐกจ (B และE) มระดบความหนาแนนสงทสด

(D=9) รองลงมาคอราคานามนเชอเพลง (C) (D=7) และอบตเหตทางเครองบน (Z) เปนปจจยท

มระดบความหนาแนนนอยทสด (D=0) ทงนเนองจากปจจย B และ E มปจจยอน ๆ เขามา

เกยวของหรอมความเชอมโยงกบปจจยอน ๆ มากทสด เนองจาก ปจจยระดบการแขงขนท

เขมขนขน (B) มความเกยวของเชอมโยงกบปจจยตาง ๆ ถง 9 ปจจย ไดแก 1) การเตบโต

ของสายการบนตนทนตา (A) 2) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม (D) 3) การพฒนาดาน

เทคโนโลยอากาศยาน (H) 4) การเปดเสรการบน (J) 5) การควบรวมกจการ (L) 6) การ

ขยายตวของสายการบนตะวนออกกลาง (P) 7) การยกเลกกจการ (Q) 8) การผอนคลายกฎ (T)

9) และพฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง (U) และปจจยภาวะทางเศรษฐกจ (E) มความ

เกยวของเชอมโยงกบปจจยตาง ๆ ถง 9 ปจจยเชนกน ไดแก 1) ราคานามนเชอเพลง (C) 2)

การรวมมอกนเปนพนธมตร (F) 3) โรคระบาด (I) 4) การควบรวมกจการ (M) 5) ภย

ธรรมชาต (N) 6) เหตการณปดทาอากาศยาน (O) 7) คาเงนบาท (P) 8) การยกเลกกจการ

(Q) 9)และการยกเลกกจการ (R) ในขณะทปจจยอบตเหตทางเครองบน (Z) เปนปจจยทไมม

ความเชอมโยงกบปจจยอน ๆ จงมระดบความหนาแนนนอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางเขา (In-degree Centrality:Ci) พบวาปจจย

ระดบการแขงขนทเขมขนขน (B) มระดบระดบความเปนศนยกลางเขามากทสด (Ci=8)

รองลงมาคอ ปจจยภาวะทางเศรษฐกจ และการรวมมอกนเปนพนธมตร (E และ F) (Ci=5)

และปจจยการเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม สภาพการเมองในประเทศไทย โรคระบาด การ

กอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง ภยธรรมชาต ประชาคมอาเซยน รถไฟ

ความเรวสง การตระหนกถงสงแวดลอม ระบบอนเตอรเนต และอบตเหตทางเครองบน (D, G,I,

K, M, R,S,V,W และ Z) มระดบระดบความเปนศนยกลางเขานอยทสด (Ci=0) ทงนเนองจาก

ระดบการแขงขนทเขมขนขน (B) เปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ จานวน 8 ปจจย

ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนตา (A) 2) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม (D)

3) การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน (H) 4) การเปดเสรการบน (J) 5) การขยายตวของ

สายการบนตะวนออกกลาง (P) 7) การผอนคลายกฎ (T) 8) และพฤตกรรมผบรโภคท

เปลยนแปลง (U) ปจจยตาง ๆ ขางตนจะสงผลใหระดบการแขงขนเขมขนขน ในขณะทการเปด

ใชทาอากาศยานสวรรณภม สภาพการเมองในประเทศไทย โรคระบาด การกอการรายและ

สงครามในภมภาคตะวนออกกลาง ภยธรรมชาต ประชาคมอาเซยน รถไฟความเรวสง การ

ตระหนกถงสงแวดลอม ระบบอนเตอรเนต และอบตเหตทางเครองบน (D, G,I, K, M, R,S,V,W

80

และ Z) ลวนเปนปจจยทไมไดรบอทธพลมาจากปจจยอน ๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบ

ความเปนศนยกลางเขานอยทสด

เมอพจารณาตามระดบความเปนศนยกลางออก (Out-degree Centrality:Co) พบวา

ปจจยภาวะทางเศรษฐกจ (E) มระดบระดบความเปนศนยกลางออกมากทสด (Co=4) รองลงมา

คอการเตบโตของสายการบนตนทนตา ราคานามนเชอเพลง การเปดเสรการบน และประชาคม

อาเซยน (A, C, J และ R) (Co=3) และปจจยการรวมมอเปนพนธมตร การควบรวมกจการ

การยกเลกกจการ และอบตเหตทางเครองบน (F, L,Q และ Z) มระดบระดบความเปน

ศนยกลางเขานอยทสด (Co=0) ทงนเนองจากปจจยภาวะทางเศรษฐกจไดสงผลตอปจจยอน ๆ

จานวน 4 ปจจยเชนกน ไดแก 1) การรวมมอกนเปนพนธมตร (F) 2) การควบรวมกจการ (L)

3) คาเงนบาท (O) และ 4) การยกเลกกจการ (Q) ในขณะทปจจยการรวมมอเปนพนธมตร

การควบรวมกจการ การยกเลกกจการ และอบตเหตทางเครองบน (F,L,Q และ Z)ไมไดสงผล

ตอปจจยอนๆ ทระบในตาราง จงทาใหมระดบความเปนศนยกลางออกนอยทสด

81

บทท 5

บทสรป

เนองจากรปแบบการดาเนนธรกจสายการบนไดพฒนามาอยางตอเนองจวบจนถง

ปจจบน ในขณะเดยวกนกตองเผชญกบวกฤตการณตางๆ ทเกดขน ทาใหเกดลกษณะของการ

บรการใหม คอ สายการบนตนทนตา ทปจจบนไดขยายตวมากขน ดวยเหตผลดงกลาว ผวจย

จงตองการทจะศกษาปจจยทมผลตอดาเนนธรกจสายการบน รวมทงทศทางแนวโนมของธรกจ

สายการบนในอนาคตในประเทศไทย ดงนน โครงงานวจยนจงมวตถประสงคเพอ 1) ศกษา

ปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย 2) คนหาความ

เปลยนแปลงทมผลตอธรกจของสายการบนในประเทศไทย และ 3) คนหาแนวโนมธรกจสาย

การบนในอนาคตในประเทศไทย

โครงงานน ไดใชแนวคด ทฤษฎ เครองมอ และงานวจยทเกยวของ ไดแก แนวคดและ

ทฤษฎเกยวกบรปแบบธรกจสายการบนในปจจบน แนวคดและทฤษฎเกยวกบกลยทธในการ

ดาเนนการแขงขนในธรกจสายการบน แนวคดและทฤษฎเกยวกบแนวโนมธรกจสายการบน

สาหรบเครองมอทใชในการวเคราะห ไดแก การวเคราะหสาระ (Content Analysis) การ

วเคราะหแบบสภาพทางการตลาด (PEST Analysis) โมเดลพลงขบเคลอนในการแขงขน 5

ประการของพอรเตอร (Porter’s 5 Competition Force Model) การวจยดวยเทคนคเดลฟาย

(Delphi Technique) และ แผนผงมโนทศน (Concept map)

สาหรบขนตอนการวจย ไดแบงออกเปน 2 สวน คอ 1) ศกษาขอมลทตยภมเกยวกบ

ปจจยทมผลตอการดาเนนของธรกจสายการบน และความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการ

บนในประเทศไทย รวมถงแนวโนมตาง ๆ ทเกยวของทงในและตางประเทศททาใหเกดการ

เปลยนแปลงในการดาเนนธรกจสายการบนจากรปแบบในอดตมาสปจจบน ในชวง 7 ปทผาน

มา ตงแต พ.ศ.2546 จนถงปจจบน โดยใชวธการวเคราะหสาระ (Content Analysis) ซงมขาว

จานวน 497 ขาว จากแหลงขาวจานวน 3 แหลง ไดแก หนงสอพมพกรงเทพธรกจ

ประชาชาต และผจดการรายวนและรายสปดาหมาเปนกลมตวอยางทศกษา นอกจากนยง

ศกษาสภาวะแวดลอมทเกยวของทงในระดบมหภาคและจลภาค ทงในและตางประเทศใน

ปจจบนและแนวโนมในอนาคต โดยใชการวเคราะหสงคมและสภาพแวดลอม (PEST Analysis)

และ การวเคราะหการแขงขนในอตสาหกรรม (Five Force Analysis) 2) ศกษาขอมลปฐมภม

82

เกยวกบปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบน ความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการ

บนในประเทศไทย และแนวโนมความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในอนาคตใน

ประเทศไทย โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) ดวยการสมภาษณผเชยวชาญ

จานวน 12 คน 2 รอบ แลวนาผลการศกษาทง 2 สวนมาตรวจสอบความเชอมโยงของปจจย

ตาง ๆ ดวยวธการการสรางผงมโนทศน (Concept Maps)

5.1 สรปสาระส าคญของผลงาน

5.1.1 ปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

จากการศกษาพบวา มปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตใน

ประเทศไทยจานวน 26 ปจจย ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนตา 2) ระดบการ

แขงขนทเขมขนขน 3) ราคานามนเชอเพลง 4) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม 5) ภาวะ

ทางเศรษฐกจ 6) การรวมมอกนเปนพนธมตร 7) สภาพการเมองในประเทศไทย 8) การ

พฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 9) โรคระบาด 10) การเปดเสรการบน 11) การกอการราย

และสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง 12) การควบรวมกจการ 13) ภยธรรมชาต 14)

เหตการณปดทาอากาศยาน 15) คาเงนบาท 16) การขยายตวของสายการบนตะวนออกกลาง

17) การยกเลกกจการ 18) ประชาคมอาเซยน 19) รถไฟความเรวสง 20) การผอนคลายกฎ

21) พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง 22) การตระหนกถงสงแวดลอม 23) ระบบอนเตอรเนต

24) การพฒนาระบบการสอสาร 25) ระบบเทคโนโลยสนบสนน และ 26) อบตเหตทาง

เครองบน

เมอพจารณาถงความสาคญของแตละปจจย พบวา ในแงของการเปนปจจยทมอทธพล

หรอสงผลตอปจจยอนมากทสด คอปจจยภาวะทางเศรษฐกจ รองลงมาไดแก การเตบโตของ

สายการบนตนทนตา ราคานามนเชอเพลง การเปดเสรการบน และประชาคมอาเซยน เมอ

พจารณาในแงของการเปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอนมากทสด คอปจจยระดบการ

แขงขนทเขมขนขน รองลงมาไดแกภาวะทางเศรษฐกจ การรวมมอกนเปนพนธมตร และหาก

พจารณาในแงของความเชอมโยงหรอเกยวของกบปจจยอนมากทสด คอ ปจจยระดบการ

แขงขนทเขมขนขน และภาวะทางเศรษฐกจ รองลงมาราคานามนเชอเพลง

เมอพจารณาในภาพรวม พบวา ม 7 ปจจยทมความสาคญอยในลาดบตนไดแก ภาวะ

ทางเศรษฐกจ การเตบโตของสายการบนตนทนตา ราคานามนเชอเพลง การเปดเสรการบน

ประชาคมอาเซยน ระดบการแขงขนทเขมขนขน และการรวมมอกนเปนพนธมตร

83

5.1.2 ความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจของสายการบนในประเทศไทย

ในอนาคต

จากการศกษา พบวา มความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย

จานวน 19 ความเปลยนแปลง ไดแก 1) การพฒนาของเทคโนโลยอากาศยาน 2) พฤตกรรม

ผบรโภค 3) การเตบโตของสายการบนตนทนตา) 4) ระบบการจาหนายบตรโดยสารผาน

อนเตอรเนต 5) ระบบสารสนเทศ 6) การรวมมอกนเปนพนธมตร 7) การผอนคลายกฎ 8)

ราคานามนเชอเพลง 9) ระบบรกษาความปลอดภย 10) บงไฟ 11) การตระหนกถง

สงแวดลอม 12) เสนทางบนระยะใกลเพมขน 13) รถไฟความเรวสง 14) รถไฟเชอมตอทา

อากาศยาน 15) การสอสารอยางรวดเรว 16) อากาศยานรนใหม 17) การเตบโตของทา

อากาศยานสวนภมภาค 18) การเปดเสรการคา และ 19) ประชาคมอาเซยน เมอพจารณาถง

ความสาคญของแตละความเปลยนแปลง พบวา ความเปลยนแปลงทมความสาคญอยในลาดบ

ตนม 7 ล แ ล แ

นต การพฒนาของเทคโนโลยอากาศยาน ราคา

นามนเชอเพลง ระบบรกษาความปลอดภย และรถไฟความเรวสง

ในอก 10

เปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย

ในอก 10 13 ความเปลยนแปลง ไดแก 1) การพฒนาเชงเทคโนโลย

อากาศยาน 2) เนนการบรการเชงจตวทยามากขน 3) อาศยการเปนพนธมตร 4) เปดเสร

การคา 5) ใชเชอเพลงชวภาพ 6) มบางสายการบนยกเลกกจการ 7) สายการบนตนทนตา

เตบโตมากขน 8) มเสนทางระยะใกลเพมขน 9) ใชอนเตอรเนตในการจาหนาย 10)

พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง 11) การขยายตวของตลาดกวางขน 12) มจานวน

คแขงมากขน 13) มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตางๆ เมอพจารณาถงความสาคญ

ของแตละความเปลยนแปลง พบวา ความเปลยนแปลงทมความสาคญอยในลาดบตนม 6

ล แ ล ไดแก การขยายตวของตลาดกวางขน เปดเสรการคา สายการบนตนทน

ตาเตบโตมากขน พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง ใชอนเตอรเนตในการจาหนาย และ

มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตาง ๆ

84

5.1.3 แนวโนมรปแบบทางธรกจของสายการบนในอนาคตในประเทศไทย (อก

10 ปขางหนา)

จากการศกษาโดยการสมภาษณผเชยวชาญในธรกจสายการบนและทเกยวของ พบวา

ผเชยวชาญสวนใหญมความคดเหนวาสายการบนตนทนตา และสายการบนทใหบรการเตม

รปแบบ จะมการดาเนนกลยทธแตกตางกน ไมปรบเขาหากน แตยงคงมความเชอมโยงหรอทบ

ซอนกนในสวนของตลาด ซงยงไมไดแบงกนอยางชดเจน กลาวคอมกลมเปาหมายทเปนกลม

เดยวกนดวย นอกจากนยงพบวาในอกสบปขางหนามแนวโนมทจะมรปแบบใหบรการเชาเหมา

ลา และคอมมวเตอร มากขน และอกสบปขางหนา ผเชยวชาญมความคดเหนวาประเทศไทย

จะมรปแบบทางธรกจสายการบนหลก ๆ ไดแกสายการบนตนทนตา และสายการบนท

ใหบรการเตมรปแบบ เหมอนเชนในปจจบน

5.1.4 อภปรายผล

รปแบบทางธรกจของสายการบนในปจจบน

จากการศกษา พบวารปแบบทางธรกจของสายการบนในปจจบนมความสอดคลองกบอ

เลกซานโดร เซนโต (Alessandro Cento, 2552) ทไดแบงรปแบบทางธรกจของสายการบน

ออกเปน 3 รปแบบหลกๆ ไดแก 1) สายการบนทใหบรการเตมรปแบบ (Full- service carrier

or FSC) 2) สายการบนตนทนตา (Low-cost carrier or LCC) 3) สายการบนแบบเชาเหมาลา

(Charter carrier or CC) และกยงพบรปแบบอน ๆ ไดแก สายการบนบรการแทกซทางอากาศ

(Air Taxi Service Airline) และสายการบนแบบคอมมวเตอร (commuter air carrier)

นอกจากนในการศกษายงพบวาสายการบนจะมรปแบบทางธรกจทไมเปนแบบเฉพาะ แตจะม

ลกษณะผสมผสาน และสามารถเปลยนแปลงตามกลยทธการแขงขน หรอการดาเนนธรกจ

กลยทธในการด าเนนการแขงขนในธรกจสายการบน

จากการศกษา พบวากลยทธในการดาเนนการแขงขนในธรกจสายการบน เปนปจจย

หนงทสงผลตอความเปลยนแปลงของธรกจสายการบน เชนปจจยการรวมมอกนเปนพนธมตร

การควบรวมกจการ นอกจากนยงพบวากลยทธยงเปนความเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต

อกดวย คอ การรวมมอกนเปนพนธมตร และเมอพจารณาในอก 10 การบรการ

เชงจตวทยา และการอาศยการเปนพนธมตรเปนความเปลยนแปลงทอาจจะเกดขน

85

แนวโนมทเกยวกบธรกจสายการบน

จากการศกษา พบวา แนวโนมทเกยวกบธรกจสายการบนมความสอดคลอง

กนในเรองการรวมตวกนของสายการบน ซงเหนไดจากปจจยและความเปลยนแปลงใน

เรองการรวมมอกนเปนพนธมตรมากขน อกทงสายการบนตนทนตาเตบโตมากขน สาย

การบนมลกษณะเปนลกผสมแตมการดาเนนกลยทธทแตกตางกนชดเจนระหวางสายการบน

รปแบบหลก ไดแก สายการบนทใหบรการเตมรปแบบ และสายการบนตนทนตา

นอกจากนในการศกษายงพบขอมลเพมเตม คอ ตลาดของสายการบนแตละรปแบบจะไม

แบงกนอยางชดเจน และมแนวโนมสาหรบสายการบนเชาเหมาลาหรอคอมมวเตอรมากขน

5.2 ปญหาและอปสรรค

1. ปญหาจากการเกบรวบรวมขอมล

ในขนตอนการเกบรวบรวมขอมลทตยภมเพอทาการศกษา จะพบวา ขอมลทตยภมท

นามาศกษามจานวนมาก บางขอมลมความยากตอการคนหาและการเขาถงขอมล ทาใหตองคนหาจากหลากหลายแหลงทมา และดวยจานวนขอมลทมากจงลาบากตอการแยกแยะขอมลใหถกตอง อกทงการคดเลอกขอมลทตองมความนาเชอถอ เพอการการนามาใชและการไดรบขอมลทถกตองทสด

2.ปญหาจากการสมภาษณ

ในขนตอนการสมภาษณ จานวนของผทตองทาการสมภาษณม จานวนถง 12 ทาน และ

ไดเลอกผทจะสมภาษณซงจะตองมระดบความเชยวชาญของทางดานการบนอยางมาก เพอให

ไดขอมลทใกลเคยงความเปนจรงมากทสด ดงนน ผเชยวชาญทางการบนทเลอกทาการ

สมภาษณจงเปนผททางานอยในระดบคอนขางสง และมภาระความรบผดชอบมาก ทาใหเปน

ประสบปญหาในการเขาถงและการรอการตอบรบจากการตดตอขอสมภาษณ ดงนนการ

ดาเนนการสมภาษณจงทาไดไมรวดเรวนก อกทงผทาการวจยยงอยในขณะเรยน ทาใหเวลาทา

การสมภาษณไมตรงกน การดาเนนงานในขนตอนนจงเปนไปอยางลาชา ไมตรงกบตารางการ

ดาเนนงานทกาหนดไว จงตองมการปรบเปลยนตารางการทางานหลายครง เพอใหการทางาน

สาเรจลลวงตามเปาหมายทวางไว

86

5.3 ขอเสนอแนะเพอการด าเนนงานตอในอนาคต

1) จากการศกษาปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบน ในการศกษาจากขอมล

ทตยภม ศกษาเพยงแตปจจยทจะเขามามอทธพลใหเกดการเปลยนแปลงเชงกลยทธของธรกจ

โดยใชวธการวเคราะหสาระ (Content Analysis) จากวเคราะหจากขาวจานวน 497 ขาว จาก

แหลงขาวจานวน 3 แหลง จาก หนงสอพมพกรงเทพธรกจ จานวน 153 ขาว หนงสอพมพ

ประชาชาต จานวน 68 ขาว และ หนงสอพมพผจดการรายวนและรายสปดาหจานวน 276 ขาว

โดยอยในชวงเวลา 7 ป 2546 – 2553 (มถนายน ในการศกษาครงตอไป ควรศกษาถง

ววฒนาการการเปลยนแปลงของรปแบบทางธรกจวามการเปลยนแปลงอยางไรบาง จนกลายมา

เปนรปแบบในปจจบน

2) จากการศกษาขอมลปฐมภมเกยวกบปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนจาก

ปจจบนไปสอนาคต เหตการณหรอความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย

และแนวโนมความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย โดยใช

เทคนคเดลฟาย (Delphi technique) โดยการสมภาษณผเชยวชาญจานวน 12 คน 2 รอบ ซง

ผเชยวชาญในธรกจสายการบนผวจยไดสมภาษณผเชยวชาญเฉพาะสายการบนในประเทศไทย

เทานน ในการศกษาครงตอไปควรสมภาษณผเชยวชาญทางการบนจากสายการบนตาง ๆ ท

เปนสายการบนตางชาตทอาจมฐานการบนในประเทศไทย หรอทาการบนระหวางประเทศไทย

กบประเทศอน ๆ เพอจะไดทราบมมมองของสายการบนตางชาตวามองอนาคตของการบนใน

ประเทศไทยอยางไร

87

เอกสารอางอง

หนงสอ

[1] กานดา พลทวลาภ 2539. สถตเพอการวจย,กรงเทพฯ,ฟสกสเซนเตอร. [2] จนตนา บญบงการ และจกรกฤษณ ดวงพสตรา 2540. ร าลกหนงศตวรรษ

ศาสตราจารยอปการคณ พระยาไชยยศสมบต, กรงเทพฯ, โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[3] ชนตา รกษพลเมอง 2535. การวจยแบบเทคนคเดลฟาย ในเทคนควธวเคราะหนโยบาย, กรงเทพฯ, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[4] ณฏฐพนธ เขจรนนทร 2552. การจดการเชงกลยทธ, กรงเทพฯ, โรงพมพจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. [5] บญเลศ จตตงวฒนา 2548. การขนสงผโดยสารเพอการทองเทยว, กรงเทพฯ, เพรส

แอนด ดไซน. [6] บญเลศ จตตงวฒนา 2551. ธรกจการบน, กรงเทพฯ, ศนยหนงสอทองเทยวไทย. [7] ปราณ ทองคา 2529. เทคนคและเครองมอวจยทางการศกษา, ปตตาน, คณะศกษา

ศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. [8] พรนพ พกกะพนธ 2548. ธรกจการบน, กรงเทพฯ, โรงพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. [9] เสร ลาชโรจน 2532. การบรหารงานวชาการในโรงเรยนมธยมศกษา ในเอกสารการ

สอนชดวชาการจดการโรงเรยนมธยมศกษา หนวยท 1 – 7มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, กรงเทพฯ, ชวนพมพ.

[10] Alessandro Cento 1987. The Airline Industry Challenges in the 21st Century,

Segrate, Physica-Verlag Heidelberg.

88

[11] Bryman Alan 2001. Social Research Methods, Oxford, University Press. [12] George Radnoti 2002. Profit Strategies for Air Transportation, New York,

McGrow-Hill. [13] Porter ,M.E. 1980. Competitive Strategy, New York, Free Press. [14] R E G Davies 1997. Airlines of Asia since 1920, London, Amadeus Press. [15] R. Duane Ireland, Robert E. Hoskisson & Michael A. Hitt 2009. The

Management of Strategy Concepts and Cases, South-Western, Cengage Learning.

[16] Robert M. Kane & Allan D. Vose 1987. Air Transportation, United Stage of

America, Kendall/Hunt Publishing Company. [17] Stephen Shaw 1999. Airline Marketing and Management, Hampshire , Ashgate

Publishing Limited.

วทยานพนธ [18] จาฏภทร มหาสคนธ และวระยทธ วรสงห 2551. ปจจยสวนผสมการตลาดทมผลตอ

การตดสนใจเลอกใชบรการและพฤตกรรมการเดนทางของผโดยสารตอสายการบนตนทนต า. วทยานพนธปรญญาวทยศาสตราบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

[19] เฉลมเกยรต เพองแกว 2550. ภาพลกษณสายการบนตนทนต า. วทยานพนธปรญญา

นเทศศาสตรมหามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. [20] นยนา นรารกษ 2539. รปแบบน าเสนอการจดตงศนยวทยบรการทางการแพทย. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

89

[21] ภทรพงษ สขเกษม 2548. กลยทธการสอสารตลาด การรบร และทศนคตของผบรโภคตอสายการบนตนทนต า. วทยานพนธปรญญานเทศศาสตรมหามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[22] สณตา อรณแสงโรจน 2546. ผลกระทบตอสายการบนตนทนต าตออตสาหกรรมการ

บนของประเทศไทย. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[23] หทยรตน เจยมกรตกานนท 2552. กลยทธการปรบตวของสายการบนภายในประเทศ.

วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วารสาร [24] ยทธศกด คณาสวสด (2547). สายการบนราคาถกเสรมกลยทธ เพมสวนแบงตลาด.

สงเสรมการลงทน, 15(1), 32-40. [25] บมจ. ธนาคารกรงศรอยธยา (2546). อตสาหกรรมการบนกบการทองเทยว. ปราสาท

สงขฉบบเศรษฐกจวเคราะห, 21(9), 22. เวปไซด [26] ________ (2546).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/ [27] ________ (2546).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [28] ________ (2546).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [29] ________ (2547).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/

90

[30] ________ (2547).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [31] ________ (2547).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [32] ________ (2548).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/ [33] ________ (2548).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [34] ________ (2548).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [35] ________ (2549).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/ [36] ________ (2549).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [37] ________ (2549).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [38] ________ (2550).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/ [39] ________ (2550).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [40] ________ (2550).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/

91

[41] ________ (2551).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553, จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/

[42] ________ (2551).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [43] ________ (2551).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [44] ________ (2552).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/ [45] ________ (2552).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [46] ________ (2552).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [47] ________ (2553).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก กรงเทพธรกจ เวปไซด www.bangkokbiznews.com/ [48] ________ (2553).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ประชาชาตธรกจ เวปไซด www.prachachat.net/ [49] ________ (2553).ขาวยอนหลง. วนทคนขอมล 23 มถนายน 2553,

จาก ผจดการออนไลน เวปไซด www.manager.co.th/ [50] Renewal Associates (2003). PESTEL Analysis. Retrieved july 20, 2010. from

http://www.renwal.eu.com

92

ภาคผนวก ก

ขาวหนงสอพมพกรงเทพธรกจ จ านวน 153 ขาว

ท วน เดอน ป หวขอขาว 1 26 ม.ค. 2546 สนธยาเตนทวรวบ 4 เดอนหาย 5 หมน นดเอกชนถกพรงน 2 1 พ.ค. 2546 ธปท.รบซารส ทบจดพทรด 1.4%รายไดทองเทยว ม.ค.ลดฮวบ 47% 3 27 พ.ค. 2546 ทองเทยวของบ 180 ลาน โหมโปรโมทไทยปลอดซารส 4 6 ม.ค. 2547 ทจหนราคาตวเหลอพนกวาสโลวคอสท 5 14 ม.ค. 2547 "วนทโก" รกเปดแฟรนไชสขายตว รบมอโลวคอสทแอรไลนแขงด 6 14 ม.ค. 2547 แอรเอเชย ชราคาตว '99 บาท' เปา 8 เดอน ผโดยสารลานคน 7 15 ม.ค. 2547 บนไทยควา "พาท สารสน" นงเกาอซอโอสกายเอเชย 8 16 ม.ค. 2547 แอรไลนหนราคาสโลวคอสทฯ เอสไอเอ ช กทม.- สงคโปร เหลอ 3,450 บาท 9 12 ก.พ. 2547 "กนก" ชลดตนทน-บรหารเทยวบน ดนการบนไทยกาไร 2 หมนล. 10 8 ม.ค. 2547 เปดเสนทางบนใหมจหนาน-กท. 11 20 ม.ค. 2547 "แควนตส" เลงจบมอแอรเอเชยผดสายการบนทนตา 12 10 เม.ย. 2547 โบองผดอนเทอรเนตเรยลไทมบนเครอง เลงลกคาเอเชยหวงบนไทยสนใจโพรเจกต 13 13 พ.ค. 2547 แอรอนดามน-ภเกตแอรลยบน ตปท. โอเรยนทไทยยงไมกระทบราคานามนพง 14 15 พ.ค. 2547 เอกชนวตก เงนเฟอฉดกาลงซอ 15 21 พ.ค. 2547 สายการบนเปดศกตลาดส "โลวคอสท" แอรเอเชยรวมบอซขาย"มวสคมารเกตตง" 16 1 ม.ย. 2547 อวเอแอรใชไทยเปนฐานบนสยโรป พรอมเสรมเครอขายยนแอรสกรงเทพฯ 17 16 ม.ย. 2547 จนเปดนานฟารบสายการบนมะกน 18 18 ม.ย. 2547 แอรเอเชยเลงปรบ, บรการมดใจลกคา, บนสอบลฯ-มาเกา 19 19 ม.ย. 2547 โลวคอสทแอรไลนดน ศก.ไทยโต นกแอรขายตวตาสดสดสวน 50% 20 24 ม.ย. 2547 แอรไลนขยายฐาน หลงดอนเมอง เพมคาธรรมเนยม 21 28 ม.ย. 2547 ธรกจการบนเอเชยฟนตวแกรง 22 8 ก.ค. 2547 นน-สตอปไฟลท สนวยอรก' 'สงคโปร' เจาแรกบนลดฟา 18 ชม. บนทกหนาใหม

อตสาหกรรมการบนโลก 23 8 ก.ค. 2547 นกแอรเตรยมเปดบน 20 ก.ค. 24 12 ก.ค. 2547 โลวคอสทเดอดรอบใหม วนทโกถลมราคาสมาเกา แค 700 บาท 25 22 ก.ค. 2547 โลวคอสทแอร ฟนเทยวบน ลง 3 จงหวดใตหนนธรกจ 26 27 ส.ค. 2547 ลนบอรดทจปรบราคาตวบน ATTA หวนตวเลขนกทองเทยว 12 ลานคน พลาดเปา 27 7 ก.ย. 2547 อะลตาเลยจองปลดพนง.กวาหมนคน

93

ท วน เดอน ป หวขอขาว 28 9 ก.ย. 2547 ดอนเมองเขาขนวกฤต ขอทพฟาใชพนท บน.6 เหตดอนเมองแออดไมเพยงพอรบฤด

หนาว "สนธยา" รอนหนงสอถงคมนาคม ทบทวนเพมเพดานแลนดงฟ 29 25 ก.ย. 2547 สกายทมผนก 3 สายการบนใหม ขนแทนเบอรสองเบยดวนเวรล 30 6 ต.ค. 2547 ททท.-เอกชนถกรบมอ หวนกระทบทองเทยว ฮองกงเตอนเทยวไทยระวงหวดนก 31 7 ต.ค. 2547 ทจใช อ-ทคเกต ทกเสนทางในประเทศ 1 พ.ย. ลยสศกโลวคอสท แอรไลน 32 9 ต.ค. 2547 คาเธย สบชอง ขยายเทยวบนจน - อนเดย รบเอฟทเอ 33 16 ต.ค. 2547 นกแอรผดบรการ "บชเชคอน" ฉกแนวตลาด 34 14 พ.ย. 2547 แอรเอเชยใกลบรรลแผนซอเครองบนเพม 35 15 พ.ย. 2547 แอรเอเชยโหมบนเพม 20 จด โอเรยนทหวนราคานามนพง 36 11 ธ.ค. 2547 เอกชนประเมน 4 ปทกษณ ชวยธรกจใหญ เมนรากหญา วอนรฐออกมาตรการคมครอง

ธรกจขนาดเลก 37 3 ม.ค. 2548 "ตนทนตา" : ธรกจสายปานยาวแหงป 2547 38 8 ม.ค. 2548 ทอท.ชสายการบนตนทนตา ดนดอนเมองแออด 39 11 ม.ค. 2548 ดงตลาดใหญฮองกง - เกาหล "โอเรยนท"แจกตว 1.5 หมนใบฟนเทยวใต 40 13 ม.ค. 2548 บนไทยอวมพษสนามลดเสนทางภเกต บมเชยงใหม-เชยงรายชดเชยรายได 41 14 ม.ค. 2548 จน "แบน" เทยวไทยกลวโรคระบาด ผลกระทบคลนยกษลาม ทวรจนยกเลกทนง 'แอร

เอเชย' วอน ททท.เคลยร 42 16 ม.ค. 2548 สงคโปรใหสมปทาน บ.ทองถนผดอาคารผโดยโลวคอสท 43 22 ม.ค. 2548 จบมอ "วนทโก" จองตว - ชาระเงน เคานเตอรเซอรวสลยพนธมตรรบขนสงบม 44 28 ม.ค. 2548 ชตลาดการบนเอเชยโต 6% ตลอด 20 ปขางหนา แนะมโอกาสโตอยางไรขดจากด ถา

จน, ญปน, ไตหวน ทาขอตกลงเปดเสรนานฟา 45 2 ก.พ. 2548 โบองบกเจาะโลวคอสทแอรไลน ความตองการ 3,500 ลาใน 20 ป 46 19 ก.พ. 2548 โลวคอสทแอรฯ โวยคคบ.ตงมาตรฐานไมชด 47 25 ก.พ. 2548 ภเกต แอร รก 5 เสนทางการบนใหม เลงขนนกทองเทยว 1 แสนราย 48 3 ม.ค. 2548 เจทสตาร - ไทเกอรเพมเทยวบนจากไทยสสงคโปร 49 29 ม.ค. 2548 เอมเรตสแอรไลนเลงปรบราคารบนามนพง 50 29 ม.ค. 2548 "สรยะ" ออนขอไออาตาเลอนขนคาแลนดงฟร 15% รอสนามบนสวรรณภมเปดใชอยาง

เปนทางการ 51 13 เม.ย. 2548 สรยะสงภเกตแอรหยดบนชวคราว บรษททวรระสา เลกขายเสนทางบน "คมนาคม" สม

ตรวจภเกตแอรหลงสงกรานต 52 14 เม.ย. 2548 แอรไลนเลงเพมคาธรรมเนยมนามนเพยบ เอมเรตสดเดยเกบ "คว เซอรชารจ" 15 เม.ย. 53 20 เม.ย. 2548 ภมธรรมสง ขอ.สอบปญหาสายการบน เลงหาแนวทางแกไข 54 21 เม.ย. 2548 "ภมธรรม" เบรกลดทนจดทะเบยนสายการบน

94

ท วน เดอน ป หวขอขาว 55 29 เม.ย. 2548 3 โลวคอสทแอรชารจคานามน เกบเพม 200-400 บาทเรม 1 พ.ค. 48 56 25 ม.ย. 2548 สายการบนแหขนคาตวรบนามนทะยานไมหยด 57 29 ม.ย. 2548 แวล แอร - เจทสตาร ถกแผนจบมอเปนพนธมตร 58 29 ม.ย. 2548 ทอท.ลดคาธรรมเนยมสนามบน 50% บนไทยขนคาตงนามน 200 บาทพรงน 59 4 ก.ค. 2548 สายการบนแอรเอเซยเตรยมควบกจการเพอความอยรอด 60 8 ก.ค. 2548 แอรไลนสนซอเครองรนประหยดนามนเพยบ แอรบสเพมผลต เอ 320 เจาะตลาดโลว

คอสท 61 14 ก.ค. 2548 กลมมราเคลทม 10 ลาน เปดสถาบนสอนแอรฯ รบธรกจแอรไลนขยายตว 62 31 ก.ค. 2548 ผบรหาร "วนทโก" แจงสดวสยเครองบนขดของ 63 8 ส.ค. 2548 "โอเรยนทฯ" เผย ยอดใน ปท.หด 30% 64 30 ก.ย. 2548 บางกอกแอรเวยสหนนามนแพงเลอนเขาตลาดปหนา 65 25 พ.ย. 2548 เรงเปดตลาดบนไกล เพมแชร 'บางกอกแอรเวยส' 66 16 ธ.ค. 2548 แอรเอเชยจชาตสมาชกอาเซยนคลายกฎการบน 67 21 ก.พ. 2549 เปดฉากแอรโชวใหญสดแหงเอเชย ขอตกลงนบพนลานดอลลสะพด 68 17 ม.ค. 2549 "นกเอกซ" โลวคอสท ไฮเทค 69 17 ม.ค. 2549 โบอง-แอรบส ระดมฝงบนบกนานฟาเอเชย 70 6 เม.ย. 2549 โอเรยลไทยแอรไลนระทกเครองขดของลงฉกเฉนภเกต 71 10 พ.ค. 2549 ตนทนเชอเพลงพงฉดกาไรเอสไอเอ-เจเอแอลรวง 72 23 พ.ค. 2549 มาเลยเปดสนามบนทนตาแหง 2 บนเกาะบอรเนยวปลายป 49 73 2 ม.ย. 2549 แอคทฟ การด 'บนไทย' เจาะเซกเมนท 'บนหร - เหมาจาย' 74 2 ม.ย. 2549 เปดปม...กระแสโลก "ลดไซสกจการ" 75 9 ม.ย. 2549 ธรกจการบนโดนหนกหากนามนถง 100 ดอลล 76 9 ม.ย. 2549 ชองสายการบนฟนตว เลกเทยวบนไมทากาไร 77 16 ม.ย. 2549 ทะเลสคราม ...นานนาใหมธรกจ 78 14 ก.ค. 2549 สหรฐบบสายการบนสงชอผโดยสารกอนบน 79 20 ก.ค. 2549 ชง "คมนาคม" ปลดลอก "เพดานตว" "บนไทย - 3 โลวคอสต" ตดเหยนทนงถก! 80 31 ก.ค. 2549 "งดเวนวซา" แผนกระตนการทองเทยวอาเซยน 81 31 ส.ค. 2549 'เจทสตาร-ทาอากาศยาน' ยนเปดเทยวบน 15 ก.ย.น 82 7 ก.ย. 2549 "จฑาพร" ช 3 กลยทธเจาะทองเทยวตางประเทศ 83 8 ก.ย. 2549 ผอ.การทาฯยนสวรรณภมเปดใชสมบรณ 28 ก.ย.แน 84 8 ก.ย. 2549 ททท.ผนก อบต. - อบจ. โกอนเตอร ดงคนจนทวรไหวพระ-ดนไทยฟดมารเกตตง 85 15 ก.ย. 2549 เลงเชอด 4 สายการบนใหมสงเวยแอรเอเชย 86 28 ก.ย. 2549 สายการบนสหรฐฯ เปดศกชงเสนทางใหมไปจน

95

ท วน เดอน ป หวขอขาว 87 29 ก.ย. 2549 เอกชนหวงทองเทยวไทยฟนหลงเปดสวรรณภม ททท.ระดมก 3 ตลาดวกฤตหลงปฏรป

การเมอง 88 4 ต.ค. 2549 สายการบนผวาเอ 380 เจอโรคเลอนอก 89 6 ต.ค. 2549 "1 ไมล" - "1 บาท" ซอารเอมแอรไลน ผากลยทธสดขวเอทฮด - แอรเอเชย 90 6 ต.ค. 2549 โกลบอล แคมเปญ "เอทฮด" มลคาใหมของ "ไมลสะสม" 91 13 ต.ค. 2549 ยทธการสรางแบรนดวนทโกแยกโอเรยนทไทย "อดม" วางหมากขนผนาโลวคอสทแอร

ไลน 92 10 พ.ย. 2549 บางกอกแอรลยโคดแชรทจสสมย ขอขนคาตวเครองบนครงแรกรอบ 5 ป 93 24 พ.ย. 2549 บนกบไรอนแอร "วอล – มารทตดปก" 94 6 ธ.ค. 2549 แอรบส เอ 380 "ราชนแหงฟากฟา" 95 15 ธ.ค. 2549 กาวใหมเครองบนเลก "เอสจเอ" จากทะเลส "ฮบ" เมองเหนอ 96 26 ธ.ค. 2549 ขอตกลงเมซา - เสนเจนยาแรงดงดดในอตสาหกรรมบนจน 97 2 ม.ค. 2550 ปหมปทองของอตสาหกรรมการบนโลก 98 11 ม.ค. 2550 สายการบน "โลวคอสท" ขานรบยายกลบ "ดอนเมอง" 99 30 ม.ค. 2550 ไฟเขยวยายเทยวบนในประเทศกลบดอนเมองไฟเขยวยายเทยวบนในประเทศกลบดอน

เมอง 100 2 ก.พ. 2550 "สวรรณภม-ดอนเมอง" สแผนจดการรอบใหม ทดสอบโมเดลแยกบรการ 2 สนามบน 101 9 ก.พ. 2550 "บรรณวทย" ชงปดสวรรณภมชวคราว ซอมรนเวย-แทกซเวย 102 13 ก.พ. 2550 "สรยทธ" ใหอานาจคมนาคมชขาด ปญหาสนามบนสวรรณภม 103 28 ก.พ. 2550 ซนเฟรทโลจสตคสยนไมใชนอมน 104 6 ม.ค. 2550 ธปท.ชนกธรกจหวงครงปหลง เชอมน - การลงทนชวย ศก.ฟน 105 15 ม.ค. 2550 ทองเทยวอนดามนบก "ไอทบ" ปรบราคาไฮซซนรบยอดจองพง 106 3 เม.ย. 2550 บนฟลปปนสรวมกาลงตานแผนเปดสนามบนเออตางชาต 107 13 พ.ค. 2550 สายการบนวน - ท - โก เลงเขาตลาดหนใน 3 ปขางหนา 108 22 ม.ย. 2550 ผบรหารแอรเอเชยลางภาพนอมนกเงนซอหน 109 29 ม.ย. 2550 บนไทยผนกสตารฯ เพมอานาจตอรองซอนามน 110 2 ส.ค. 2550 ทรสยนเรทตงการบนไทย AA-แนวโนมคงท 111 12 ก.ย. 2550 ‘ไทยแอรเอเชย' คาดเขาจดทะเบยนในตลาดหนไดภายใน 3 ป 112 24 ต.ค. 2550 เจทสตารเลงไทยเปนฮบทรานซท 113 23 พ.ย. 2550 ผบรหารวนทโกรองรฐจดระเบยบราคาโลวคอสต 114 4 ก.พ. 2551 ปดฉากเอทเอฟชนมนดนทองเทยวอาเซยนสฮบโลก 115 8 ก.พ. 2551 แกวงตวแคบ ทยอยสะสม รอการดดตว 116 25 ม.ค. 2551 BAFS : คาดในป 51 เตบโตตอเนอง

96

ท วน เดอน ป หวขอขาว 117 22 เม.ย.2551 ป ’5 คาดคนไทยเทยวตางประเทศ 4.43 ลานคน 118 21 พ.ค. 2551 ตนทนพง ทวรขนราคา โลวคอส ชะลอขยายเสนทาง 119 2 ม.ย. 2551 เศรษฐกจนง!! ทองเทยวโหมหนกตลาดสราคา 120 3 ม.ย. 2551 แอรบสรกไทย ช 20 ปตองการเครองบน 200 ลา 121 16 ม.ย. 2551 ขาขนของธรกจ "ในสนามบน" 122 3 ก.ค. 2551 โคกเรงหนงบรบตนทนเพมทงวงจร 123 11 ก.ค. 2551 สายการบนมะกนจสภาสกดป นราคานามน 124 3 ก.ย. 2551 โบรกแนะทงหน 'รร.-การบน' ลดความเสยง 125 21 ต.ค. 2551 เจท แอรเวยส หนเงนเดอนผบรหาร 126 22 ต.ค. 2551 เอาทซอรส..คอลลเซนเตอรแรง 127 7 พ.ย. 2551 นกแอร - พบ หนตาย จบมอฝาวงลอมวกฤต 128 12 พ.ย. 2551 สายการบนหนตายเปดศกถลมราคารบวกฤต 129 26 พ.ย. 2551 "สนธ" ยนเงอนไขรฐบาลลาออก ยอมเจรจา 130 9 ม.ค. 2552 "วระศกด" ชงไอเดย เจาะ 4 ตลาดกระตนทองเทยว 131 16 ก.พ. 2552 ไทยแอรเอเชย มนใจปนกาไร 132 28 เม.ย.2552 S&P ชหวดเมกซโกกระทบสายการบนทวโลก 133 4 ม.ย. 2552 DHL เลงใหบรการธรกจจดการอาหารสายการบน 134 18 ม.ย. 2552 สายการบน SGA เผย 5 เดอนแรกยอดผโดยสารหดกวา 25% 135 9 ก.ค. 2552 หวด 2009 ฉดยอดทองเทยวตาสดรอบ 49 ป 136 15 ก.ค. 2552 หวด-การเมองถลมสายการบนทรด แห "ลดไฟลต-เบรกลงทน" 137 3 ก.ย. 2552 การบนโลกขาดทน 9 พนล.ดอลล ไทยสวนกระแสยอดจองทะลก 138 29 ต.ค. 2552 ยอยเศรษฐกจโลก (29/10/2552) 139 5 พ.ย. 2552 ททท.กระบชทองเทยวขยบ ฟงสายการบนเปดเสนทาง 140 13 พ.ย. 2552 แอรไลนสลนทองเทยว-สงออก หนนกจการฟน 141 24 พ.ย. 2552 โบองชธรกจการบนอก 20 ป โต 6.5% ตอป 142 4 ธ.ค. 2552 ธรกจการบนเอเชยโตสงสด 20 ปครองสดสวน 41% ทวโลก 144 15 ธ.ค. 2552 "ซเกมส" บมเทยวอสานสะพดพนล. 147 21 ธ.ค. 2552 กรนแทกซ มาตรการภาษสงแวดลอมกระทบทองเทยว 148 8 เม.ย.2553 สภาหอฯ ชชมนมกระทบธรกจสญรายไดเฉยดวนละพนลาน 149 9 เม.ย.2553 หนดง 28 จดผวารนแรง 150 15 เม.ย.2553 จงซลอนปลมคนใชเพม 151 29 เม.ย.2553 ผถอหนไฟเขยวบนไทยเพมทน

97

ท วน เดอน ป หวขอขาว 152 7 ม.ย. 2553 "สศช." เปดผลกระทบชมนม ทองเทยวสญรายได 7.5 หมนลาน 153 15 ม.ย.2553 บางกอกแอรเวยส ปรบแผนหนรกคนไทย

ขาวหนงสอพมพประชาชาต จ านวน 68 ขาว

ท วน เดอน ป หวขอขาว 1 2 ก.พ. 2547 ทรพยสนฯ ลนควบ SCB ลยการบน 2 15 เม.ย. 2547 แฉปมฉาวซกฟอกรฐบาล จดตายผลประโยชนทบซอนออ 3 26 เม.ย. 2547 แอรอนดามนพลกแผนลงทน ยด"สงคโปร"โกยอนบาวนด 4 31 พ.ค. 2547 เปดโผเหยอนามนแพง สายการบนจอควลม-คายรถ คาปลกกาไรหด 5 2 ก.ย. 2547 โบอง-แอรบสเปดศกรอนชงตลาดเครองบนเอเชย 6 18 ต.ค. 2547 ใครคดอะไร - อยางไร เมอนามนวงผาน 54 ดอลลาร 7 28 ม.ค. 2548 นามนขยมซาทองเทยววบหนก แอรไลน - ทวรแหขนราคา 8 13 ม.ย. 2548 "คาเธยฯ" ขนนาแอรไลนโลก โพลโชว "การบนไทย" รงบวย 9 16 ม.ย. 2548 ศรลงกนแอรฯ ลงทนครงมโหฬาร รบเทรนดบน "เอเชย" โตไมยง 10 1 ส.ค. 2548 "สนามบนสวรรณภม" เลอนรายไดรดหมนลาน แอรไลนหยดขยาย - ทจปดจดซอ 11 1 ก.ย. 2548 สงคโปรแอรไลนสหนยดไทยศนยการบน ชมลางสงครามราคา"กรงเทพฯ - โตเกยว" 12 5 ก.ย. 2548 อตฯ สายการบนตนทนตาไทยระสา ปมวกฤต "ขอ. - อนดามน - คารโก" 13 6 ต.ค. 2548 ทนภธรลงขนลยธรกจสายการบน เปดเสนทางบนเจาะตลาดเอเชย 14 20 ต.ค. 2548 โลวคอสตชงตลาดโคงสดทาย อดโฆษณาถชต วซเปอรเซฟ 15 27 ต.ค. 2548 "แควนตส" จดใหญรบแอรบส 380 เปดแผนรกศนยซอม 5 แสนล. 16 31 ต.ค. 2548 ANA จดทพครองตลาดไฮเอนด ทมทนอโคโนมหร - ตงคารโกแอร 17 1 ธ.ค. 2548 "แอรบส" รบเละ 1.5 พนลานดอลล สายการบนนองใหมจนชอป 20 ลา 18 13 ก.พ. 2549 รฐตะแบงอม "แอรเอเชย" บนตอ เทมาเสกยดเรยบ 10 สายการบน 19 9 ม.ค. 2549 "เอมเรตส" ในไทยลงทนปรบโฉมมโหฬาร ทมนวตกรรม "บรการ" จดโปรโมชนชมลาง 20 16 ม.ค. 2549 คาเธยฯ ชงจดทพทนตะลยขนนาฮบเอเชย ซอฝงบน 29 ลาอดแคมเปญขายเอยด 2 ป 21 20 ม.ค. 2549 "ไทย แอรเอเชย" วนไมเลก จบตาตวแปร หน 76% ในมอตางชาต 22 18 พ.ค. 2549 "เอเอนเอ" เลงเปดโลวคอสตในญปน 23 25 พ.ค. 2549 "แอรฟรานซผนกเคแอลเอม" เลงไทยโต 5% 24 28 ก.ย. 2549 60 ป คาเธยงดบรการ "เกาอหองนอน" ออกตวราคาถกสมนาคณลกคาสงวย 25 5 ต.ค. 2549 คาเธย แปซฟค 60 ป นวตกรรมทนง 3 คลาสเทรนดใหม 26 26 ต.ค. 2549 "เอธฮด" ควาแอรไลนใหมผนาตลาดนวตกรรมบรการ

98

ท วน เดอน ป หวขอขาว 27 2 พ.ย. 2549 สงคโปรฉลย - กลยทธไทยฝนตลบ โลวคอสตแอร "ชางย" นาโดง "สวรรณภม" 28 16 พ.ย. 2549 "บางกอกแอร/บนไทย" โกยยโรปออขายตวทะลเปาเลงเปดจดบนเพม 29 4 ธ.ค. 2549 "ลฟทฮนซา-แควนตส" ดงเชฟมชาลนเสรฟ "เฟรสต-บสซเนส" 30 14 ธ.ค. 2549 โลวคอสตบ ทอท.กลบดอนเมอง เตอน 6 เดอนไมยายธรกจพงยบ 31 8 ก.พ. 2550 "SGA" ยด "เชยงใหม" เปดบนเสนทางภาคเหนอ 32 19 ก.พ.2550 ไทย แอรเอเชย ใตเงา "ชน + ตางชาต" ปฏบตการยด "ดอนเมอง - สวรรณภม" 33 8 ม.ค. 2550 ไออาตาชปลายป"50 การบนโลกพลก เตอน"แอรไลน - แอรพอรต" ตงรบดวน! 34 30 เม.ย.2550 แอรเอเชยรกบนไกล 5 ประเทศ ป นมาเลย "โลวคอสตฮบ" เอเชย 35 28 พ.ค. 2550 "สรยทธ" เรง ศก.ไทย-เอเชย จบตา! 10 ปสตารฯ - บนไทยตดกบราคา 36 25 ม.ย. 2550 "แอรไลนตางชาต" เกลอนไทย รฐออนหดหรอแอรเอเชยลกเลนด 37 28 ม.ย. 2550 โลวคอสตบเคกออสซ - เอเชย - กทม. 38 16 ส.ค. 2550 "เวอรจนบล" กอดคอแอรเอเชยเอกซลยออสซ 39 20 ก.ย. 2550 บนโลวคอสตเอเชยพง-ปญหาเพม 40 4 ต.ค. 2550 วกฤตพมายอนกลงทนไทยซม แผนผด รง.นคมชายแดนชะงก 41 4 ต.ค. 2550 มาเกาลยแหลกตลาดอนเซนทฟช 10 เมกะโปรเจกตดง รร.ผด 4 หมนหอง 42 18 ต.ค. 2550 การบนโลกลยประชมในกรงเทพฯ เขยาเทรนด "โลวคอสต - ตวถก" ทวเอเชย 43 25 ต.ค. 2550 3 โลวคอสตเอเชยทมซอฝงบนแสนลาน เจตสตาร - แอรเอเชยชงฮบบนขามทวป 44 10 ธ.ค. 2550 เจาะอนาคต 15 ธรกจหลกของโลก ตลาดเกดใหมฮโรดน ศก.โต (2) 45 10 ม.ค. 2551 สปอตไลตธรกจโลกป"51 46 17 ม.ค. 2551 โลวคอสตปหนขอใบอนญาตงายแขงขนด อนโดฯ บกเปด "ไลออนแอรไทย" เม.ย.น 47 11 ก.พ. 2551 จนผดใหม 43 สนามบนรบ 500 ล.คน "หมอเสรฐ" พรอมเปดแผนรกลยบรหาร 48 21 ก.พ. 2551 ไฟเขยวสายการบน "กระบแอรไลน" "ตนโออช" ผงาดถอหนใหญ 100 ลาน 49 17 เม.ย. 2551 ช 4 โลวคอสตบนขามทวปเจอศกหนกฝงบน - เกาอ 50 21 เม.ย. 2551 ธรกจคาตวบน 4 หมนลานระอหนก "เอเยนต - แอรไลน" จวกยบไออาตาในไทยไรฝมอ 51 26 ม.ย. 2551 ยโรปเบรกเทยวเมองไทย การเมองวนยอดซอ ก.ค.-ส.ค.หายวบ 52 24 ก.ค. 2551 "แอรเอเชย" ผงาดกนเรยบโลวคอสต ขอบโอไอลงทนขยายฝงบนเพม 6 ลา 53 7 ส.ค. 2551 บนไทย-แอรไลนทวเอเชยหดจบ งดแผนลดไฟลตลนเทรนดโลกรอดแค 3 คายยกษ 54 6 ต.ค. 2551 ทวรยโรปทะลกไทย หอบเงนหนนไฮซซน เมนวกฤตศก.อเมรกา 55 6 ต.ค. 2551 สงคโปร-มาเลยชงนารองอาเซยนเปดนานฟาเสรโลวคอสต 56 1 ธ.ค. 2551 แอรคารโกสงออก-นาเขาอมพาตยาว 57 22 ม.ค. 2552 สายการบนเอเชยไมพนวกฤต คาดกาไรหด สวนใหญยนไมปลดคน 58 12 ก.พ. 2552 แอรไลนทวโลกควบรวมกจการ

99

ท วน เดอน ป หวขอขาว 59 23 ม.ค. 2552 จดเปลยน "ธรกจสายการบน" พลกกลยทธแกเกมลกคาพรเมยมหาย 60 22 ม.ย. 2552 โลวคอสตเอเชยชวยแอรบส โบองหลบเอาดตลาดเครองบนรบ 61 19 ต.ค. 2552 "หมอเสรฐ" จดทพลยธรกจ ร.พ.เตมตว ดนลกโชวเดยวคมบางกอกแอรเวยส 62 30 พ.ย. 2552 เปดไตธรกจ "แอรเอเชยกรป" เลงตลาดหนไทยหนนขยายทน 4 หมน ล. 63 17 ธ.ค. 2552 สตารฯ นา 26 แอรไลนส รกฮบยโรป "สงคโปร - บนไทย" ชนองใหมบรสเซลสลย

แอฟรกา 64 31 ธ.ค. 2552 การบน - ทองเทยวปฉล "ววลา" พลกอตสาหกรรมลาน ล.ฝาเหลองแดง 65 11 ม.ค. 2553 บนไทยปดชอง "ตวฟร" ขาใหญ 1 ก.พ. ดเดยปรบระบบออนไลน 66 18 ม.ค. 2553 JAL กบชะตากรรมลมละลาย สายการบนเอเชยยงไมพนมรสม 67 15 เม.ย.2553 ธรกจมนหลงวกฤต 10 เมษา ยบสภาแกระยะสนหนเครดตลงทนไทยวบ 68 28 ม.ย. 2553 สบชองฟนชพสนามบนภมภาคราง "โซลารแอร" เปดเทยวบนรอยเอด-ลาปาง-แมสอด

ขาวหนงสอพมพผจดการรายวนและรายสปดาหจ านวน 276 ขาว

ท วน เดอน ป หวขอขาว 1 20 พ.ค. 2546 การบนไทยปรบแผนหลงผลกระทบซารส 2 3 ม.ย. 2546 พเชษฐใชแผนการบนรวมทจรกตลาดตะวนออกกลาง 3 12 ม.ย. 2546 การบนไทยเมนลดคาตวแขงขนเปดโปรโมชนชงโชคเรยกลกคา 4 16 ม.ย. 2546 อดพนล.ฟน "บนไทย"ทวรยโรปสญญาณด 5 23 ม.ย. 2546 "พเชษฐ"ดนบางกอกแอรเวยขนสาย2บบถอนสทธเอนเจลศกยภาพไมพรอม 6 4 ก.ค. 2546 บนไทยสบชองตลาดเออ เลอนเวลาขายหนเรวขน 7 5 ส.ค. 2546 การบนไทยฟนตวหลงซารสยตเรวผโดยสาร-รายไดขยบสภาวะปกต 8 7 ส.ค. 2546 การบนไทยยนขายหนเพมทนปน มนใจนกลงทนสนตลาดเหมาะสม 9 21 ส.ค. 2546 TT&T เลงรายไดใหมบรการขอมลการบนไทย 10 3 ก.ย. 2546 "THAI"เรงการบนตนทนตาโตไมเคยดงสงคโปรเขารวม 11 10 ก.ย. 2546 THAIขายหนพ.ย.ปนททบ.5เฮเพมทนตาม 12 22 ก.ย. 2546 บางกอกแอรเวยสหวนบนไทยชงตลาดสมยพลกเกมราคา 13 24 ก.ย. 2546 ครม.ตงบ.ดนไทยศนยการบนคลงหวงเพมฟรโฟลทTHAI 14 25 ก.ย. 2546 การบนไทยปรบโครงสรางใหมเพมเกาอแยกขายจากพาณชย 15 30 ก.ย. 2546 ปลดลอกหนไทยเหลอ51%ผดสายการบนตนทนตาสนป 16 11 พ.ย. 2546 บนไทยผนกเอกชนเรงแผนฮบเชยงใหม

100

ท วน เดอน ป หวขอขาว 17 12 พ.ย. 2546 ชนฯผนกมาเลยรกธรกจการบน 18 13 พ.ย. 2546 บญคลแจงเหตชนฯ ลงทนแอรเอเชย 19 17 พ.ย. 2546 SHIN ผนกแอร เอเชย สรางทางเลอกใหม 20 20 พ.ย. 2546 THAIสรปบนทนตาธ.ค.พโอ50บาทคลงคง70% 21 27 พ.ย. 2546 บนราคาถกไมงาย เหตตองชงซอทนง 22 3 ธ.ค. 2546 "กนก"ปลมขายหนบนไทยตปท.หวนปญหาแทรกแซง 23 11 ธ.ค. 2546 แอตตาผนกโลวคอสตโอเรยนทฯเพมทางบน 24 15 ม.ค. 2547 คมนาคมเผยเจรจาเสรการบนจนยอมเปดนานฟาใหไมอน 25 28 ม.ค. 2547 เจแปน แอรไลนสหวนผลกระทบจากไขหวดนก 26 29 ม.ค. 2547 กรงไทย-ซพ-ทพยประกนฯรวมบนไทยตงโลวคอสตแอร 27 3 ก.พ. 2547 เตรยมประกาศเพมทนสายการบนเปน200ล.รบกระแสโลวคอสตแอร 28 20 ส.ค. 2547 ราคานามนขยาสายการบนทวโลกผโดยสารเอเชยหวโตซอตวแพงขน 29 11 ต.ค. 2547 เวยดนามแอรไลนรายไดพงกวา 30% 30 3 ธ.ค. 2547 หมดยคโลวคอสตฯหนราคา 31 9 ธ.ค. 2547 การบนไทยรดเขมขด ลดคาใชจาย3พนลาน 32 13 ธ.ค. 2547 นายกฯ ชวนกลม "สตาร อลไลแอนซ" ใชสนามบนสวรรณภม 33 8 ก.พ. 2548 ฝาทางตนธรกจการบน "ลดราคาตว" เพอความอยรอด 34 16 ก.พ. 2548 บนไทยกาไรพง5.7พนลานแจงปรบเสนทางไมทาเงน 35 29 เม.ย. 2548 3สายการบนโลวคอสตขนราคาอางนามนแพงเกบเพม 200 บาท 36 8 ม.ย. 2548 นกแอรดงโอมายทาสอบนเครอง ดนสตนทนพง-หาเงนชดเชยแทนการปรบคาตวขน 37 1 ก.ค. 2548 พษนามนทาสายการบนปวน...งดกลยทธใหมสเพออยรอด 38 4 ก.ค. 2548 2 โลวคอสตจบมอสนกแอร 39 11 ก.ค. 2548 เวยดนามแอรไลนโตเรว 6 เดอนขนคนเกอบ 3 ลาน 40 12 ส.ค. 2548 บรตชแอรเวยสงดเทยวบนเขา - ออกฮตโธรว ผโดยสารหลายหมนสดเซง 41 16 ส.ค. 2548 พระอาทตยสาดสอง : "การบนไทย" อกแลวครบทาน! 42 18 ส.ค. 2548 'แอรเอเชย' ไดฤกษบนกรงเทพฯ – ฮานอย 43 26 ส.ค. 2548 นกธรกจกมพชาลงขนฟนสายการบนแหงชาต 44 13 ก.ย. 2548 ‚ภเกตแอร‛ดนฝาวกฤต 45 14 ก.ย. 2548 เปดเสรการบน"ไทย-สหรฐฯ" 46 20 ก.ย. 2548 โลวคอสตดนสหนตายนามนจบนชมารเกตยาราคา-บรการ-เสนทางใหม 47 27 ก.ย. 2548 "นกแอร"เลอนเสนทางบนแทนจาป นดบนไทย-ผวาฯถกแกปญหาดวน 48 29 ก.ย. 2548 ไออาตาหวนสวรรณภมวน

101

ท วน เดอน ป หวขอขาว 49 3 ต.ค. 2548 "หมอเสรฐ"หวนเปนฮบยาก ชการทาฯบรหารไมคลองตว 50 4 ต.ค. 2548 ทจเปดเสนบนมอสโกฟงครงปกาไร 51 11 ต.ค. 2548 นกแอร" รกตลาดบนเชอมระหวางภาคเสยบแทนภเกตแอรบนอดรฯ-เชยงใหม 52 12 ต.ค. 2548 พษเศรษฐกจกระหนาไทยแอรเอเชย ปรบลดเปาเรงหารายไดโฆษณากยอด 53 18 ก.ย. 2548 การบนไทยขนคาตวในปท.พ.ย.น 54 27 ต.ค. 2548 ชการบนแขงดANAขยายคารโกลดเสยงรายได 55 24 พ.ย. 2548 บนไทยฯกดฟนตรงคาเซอรชารจ ลดความเสยงราคานามนผนผวน 56 30 พ.ย. 2548 เจาจาปกาไรหด30% สมใจนก ชวยไมได 57 1 ธ.ค. 2548 บาฟสยดหนแบงกกรงเทพ1ป หลงสนามบนสวรรณภมเลอนเปด 58 28 ธ.ค. 2548 ทม 4.8 หมนล. ดนแผนขยายสวรรณภม 2 59 29 ธ.ค. 2548 กทภ.เบรกสวรรณภมเฟส 2 สงศกษาความคมคาการลงทน 60 13 ม.ค. 2549 "ไทยแอรเอเชย" ปรบทพรบศกปจอ ขอเปนผนาเพมเครอง...เสนทาง...บรการบนเทง

เพยบ ! 61 23 ม.ค. 2549 คาบรการสนามบนสวรรณภมอด ออสเตรยนแอรฯชะลอแผนลงทน 62 8 ก.พ. 2549 แอรบสเกาะโลวคอสต เอเชยโตสวนกระแส แชรแซงโบอง5ปซอน 63 9 ก.พ. 2549 ‚เพง‛เขมสภาพเครองบนลดอบตเหตไทยแอรเอเชยบนไดระหวางเคลยรหน 64 6 ก.พ. 2549 ยคบรการบนเครองบนเดอด! แอรไลนเรงปรบทพยกระดบเพมแวล 65 8 ก.พ. 2549 แอรบสเกาะโลวคอสตเอเชยโตสวนกระแสแชรแซงโบอง 5 ป ซอน 66 23 ก.พ. 2549 ทกษณกนรวบประเทศไทย! 67 14 ม.ค. 2549 พนกงานการบนไทยรวมชมนมคกคก รอนสารถก "แอรเอเชย" แยงเสนทางบน 68 16 ม.ค. 2549 สวสแอรไลนเรงหนขาดทน โผเขารวมสตารอลลยอนซ 69 21 ม.ค. 2549 บนไทยผนกททท.กระตนทองเทยวพงสตารอลไลแอนซหวงกยอด20% 70 24 ม.ค. 2549 ไทยเตรยมชาถกเวยดนามบแอรไลนแหเปดเสนบนรบทองเทยวโต 71 17 เม.ย. 2549 ไออาตาชาแหละปญหาสวรรณภมใกลกาหนดยงวนแนะเลอนเปดธ.ค. 72 19 เม.ย. 2549 "อภนนท" นงดดการบนไทยตามคาด อเนนลดปญหาขดแยง - พนกงานพอใจ 73 21 เม.ย. 2549 นกแอรเบรกแผนเสนทางมาเกา ตดหนาแอรเอเชยบนสบงกาลอร 74 2 พ.ค. 2549 ทจขนเซอรชารจนามน 10 - 15 ดอลลารสหรฐ 75 15 พ.ค. 2549 "โลวคอสต" ถลมจาปยอดวบปรบแผนเอาคน 76 24 พ.ค. 2549 แอรเอเชยออกตว 9 บ. เปดศกโลวซซน ไมสนการเมอง - รบผดกฎหมายจรงยอมเสย

คาปรบ 77 18 ก.ค. 2549 โลวคอสตแกเกมตนทนพงไมเลก ชกลยทธใหมหวงประทงชวตรอด 78 21 ก.ค. 2549 แอรเอเชยจกพษนามนกาไรวบ 79 14 ส.ค. 2549 ธรกจสายการบนอวมเจอความเสยงกอการราย

102

ท วน เดอน ป หวขอขาว 80 29 ส.ค. 2549 ตลาดการบนเวยดนามฮอตฝนเปนฮบหลงเขา WTO 81 9 พ.ย. 2549 เวยดนามซอ B787 อก 10 ลาสหรฐฯ ใหก $400 ลาน 82 18 พ.ย. 2549 "บญเลศ" ฝนเปดเชยงใหมแอรเวย นกธรกจเชอทาไดแค "เชาเหมาลา" 83 24 พ.ย. 2549 "ออสซ" กราวปกปอง "แควนตส" จากตางชาต 84 25 ธ.ค. 2549 วนทโกเปดศกแอรเอเชย 85 10 ม.ค. 2550 เจทแอรแยงแชรบนไทย เปดศกเสนบนกทม.-เดล 86 19 ม.ค. 2550 หยวนเดนหนาทานวไฮรอบวนสงสด อตฯ สงทอ - เครองใชไฟฟารบเคราะห 87 26 ม.ค. 2550 "จน" ไฟเขยวตางดาวเปด บ.ตวแทนประกน 88 1 ก.พ. 2550 หนากระดานเรยงหา : อภมหาเศรษฐ 89 12 ม.ค. 2550 การบนไทยเลงลดคาเซอรชารจ บาทแขง-นามนขนหวนกระทบรายได 90 16 ม.ค. 2550 สอ-อดต ส.ว.ชแมวจอมแทรกแซง 91 21 ม.ค. 2550 ‚นกแอร-SGA‛กอดคอบน 92 5 เม.ย. 2550 "เอมเรตส" องเดกสรางฐานลกคาดงซมบาทอยสผลตลขสทธการตน 93 8 เม.ย. 2550 สายการบนเดยงยอดวบ40%ไทยแอรเอเชยลดราคาดงคน 94 19 เม.ย. 2550 พญามงกรเปดยคใหมบนรางรถไฟ จาวความเรวรน 6 วงใหบรการแลว 95 25 เม.ย. 2550 "บญคล" สยบขาว "ชนคอรป" หมดสภาพ ยนไมขายทง "แอรเอเชย-แคปปตอล โอเค" 96 13 พ.ค. 2550 "แอรเอเชย" ปดฝนเสนทางบนมาเลเซย –ลาว 97 13 พ.ค. 2550 สายการบน วน-ท-โก เลงเขาตลาดหนใน 3 ปขางหนา 98 14 พ.ค. 2550 โลกออนไลนธรกจทเปดกวาง คลาทางถกโอกาสแจงเกดมสง 99 15 พ.ค. 2550 วนทโกเพมฝงบนรบศกหนกเลงทม 40ล.ผดอซอมดอนเมอง 100 17 พ.ค. 2550 แอรไลนกมขมบผโดยสารฮวบแอรเอเชย-ออสเตรยนปรบแผนอดงบเพม 101 17 พ.ค. 2550 แอรไลนกมขมบผโดยสารฮวบ แอรเอเชย - ออสเตรยน ปรบแผนอดงบเพม 102 17 พ.ค. 2550 แอรไลนกมขมบผโดยสารฮวบแอรเอเชย - ออสเตรยนปรบแผนอดงบเพม 103 11 ม.ย. 2550 สายการบนปกธงรกตลาดอนเดย ททท.เลงชงแผนกระตน 104 11 ม.ย. 2550 ธรกจการบนกบสงครามแยงผโดยสารระดบบน 105 11 ม.ย. 2550 เศรษฐศาสตรนอกตารา : ธรกจการบนกบสงครามแยงผโดยสารระดบบน 106 19 ม.ย. 2550 บรรณวทยสงบนไทยฮบหนนกแอร 51% 107 25 ม.ย. 2550 เศรษฐศาสตรนอกตารา : วเคราะหระบบโลจสตกสดานการขนสงสนคาทางอากาศ 108 25 ม.ย. 2550 วบากกรรม "ไทยแอรเอเชย" เวอรชน 3 109 28 ม.ย. 2550 "สรยทธ" ยนยนเศรษฐกจไทยโตอยางยงยน 110 5 ก.ค. 2550 บนไทยสญ400ล.ตอเดอนดนสบาทแขงหวนหลดเปา 111 9 ก.ค. 2550 ศกสายเลอด "บนไทย" สยบ "นกแอร"…เขยาธรกจโลวคอสแอรฯ สะเทอน

103

ท วน เดอน ป หวขอขาว 112 11 ก.ค. 2550 โฟกสบรษทจดทะเบยน : ทศทางทสดใสของ BAFS หลงปจจยบวกหนน 113 16 ก.ค. 2550 สายการบนหนตายโลวซซนไทยปน กระหนาแคมเปญลดคาตวกวา 50%กระตนกาลง

ซอสดฤทธ 114 16 ก.ค. 2550 สายการบนหนตายโลวซซนไทยปน กระหนาแคมเปญลดคาตวกวา 50%กระตนกาลง

ซอสดฤทธ 115 20 ก.ค. 2550 แอรไลนนอกขบเครองบนหนไทย ชแผน5ปงดเพมเทยวบน-จรฐแกกอนแผนสฮบลม 116 23 ก.ค. 2550 อาบ ดาบ เอาจรงใชประเทศเปนแบรนดในตลาดโลก 117 23 ก.ค. 2550 "โลวซซน" ปนเฮยนจด!...ธรกจการบนระสาชกแถวเลนสงครามราคา 118 1 ส.ค. 2550 แอรเอเชยแจงหนไรการเมอง ชธรกจไมกระทบตามภาวะศก. 119 2 ส.ค. 2550 วนทโกปรบคาตวอก200บาทก.ย.นเพมเสนบนสกดไทยแอรเอเชยผกขาด 120 3 ส.ค. 2550 คาเธยเนนเปดเสนทางบนใหมแนะเรงเพมศกยภาพสวรรณภม 121 20 ส.ค. 2550 "วนทโก" กดไมปลอย "ไทยแอรเอเชย" ยทธการยดโมเดลการตลาดมาปรบส! 122 31 ส.ค. 2550 สวทยกลอมแอรไลนเทศอยหมดเพมเสนทาง-เทยวบนตรงสภเกต 123 3 ก.ย. 2550 เวยดนามดงแอรเอเชยบนโลวคอสทแขงแควนตส 124 17 ก.ย. 2550 "บกหาว" รบอบตเหตเครองบนวนทโกกระทบโลวคอสต 125 18 ก.ย. 2550 แอตตาตนตว-โลวคอสตผวายนอบตเหต 126 18 ก.ย. 2550 อบตเหตวนทโกกระทบภาพลกษณโลวคอสตแอรไลน 127 18 ก.ย. 2550 หนทางขางหนาของ "อดม" และ "วนทโก" หลงโศกนาฏกรรม 128 19 ก.ย. 2550 รฐจวนทโกจายเงนคาประกนผเสยหายสอบถามเปนจานวนมาก 129 20 ก.ย. 2550 TBSP ยนไมแตกพารอางมทนขยายงาน ป 51 ลยภาครฐเพมคาดธรกจโตเกอบ 15% 130 20 ก.ย. 2550 ทอท.สรปแผนการใชสนามบนดอนเมองวนน พรอมประเมนผล 1 ป สวรรณภม 131 20 ก.ย. 2550 "ทอท." เดนหนาแผนใชดอนเมอง ชงบอรดพจารณายายเทยวบนเพม 132 20 ก.ยง 2550 วนทโกจายศพละ 5 ลาน บ. แนะโลวคอสตกช อดวน 133 21 ก.ย. 2550 โลวคอสตดนหนตาย "นกแอร - แอรเอเชย" แขงถอยเครองปายแดงกศรทธา 134 1 ต.ค. 2550 แอรเอเชยเปลยนแนวรบ เลนทงเครองใหมกบราคาทาวนทโก-นกแอรหนาว 135 4 ต.ค.2550 ‚วนทโก"ยอมรบผโดยสารลดฮวบหลงเครองบนประสบเหต 136 22 ต.ค. 2550 ศกชางชนชาง "โลวคอสต แอรไลน"...ชงเคกตลาดเอเชย 137 22 ต.ค. 2550 "ไทย แอรเอเชย" หกเหลยม "นกแอร" เปดสงครามหนราคาโลวคอสต 138 29 ต.ค. 2550 โฟกสบรษทจดทะเบยน : BAFS ขยายตวหลงทองเทยวไทยยงโตได 139 29 ต.ค. 2550 เศรษฐศาสตรนอกตารา : A380 กบบทบาทเครองบนปฏวตโลก 140 6 พ.ย. 2550 ป มเบยใหมพงแตะ 5.6 พนลาน AACP ลนปหนาขนแทนเบอร 1 141 13 พ.ย. 2550 สายการบนกบการรวมกลมเปนพนธมตร 142 20 พ.ย. 2550 ซพทม500ล.ซอเครองบนเจทรกตลาดเชาเหมาลากลมวไอพ

104

ท วน เดอน ป หวขอขาว 144 26 พ.ย. 2550 วนทโกทม 7 หมนล.ซอเครองใหม 147 27 พ.ย. 2550 คานใช "ดอนเมอง" ควบค "สวรรณภม" 148 8 ธ.ค. 2550 เฮลคอปเตอรการแพทยฉกเฉน ความเปนความตาย แคเสยววนาทกรอดได 149 20 ธ.ค. 2550 ธรกจทองเทยวเชยงใหมวอน "ฮองกงเอกซเพรส" ทบทวนเลกบนตรง 150 31 ธ.ค. 2550 เศรษฐกจฝด เงนบาทแขง ทวรใน-นอก แกเกมดงคนเทยวปใหม 151 17 ม.ค. 2551 บอรดบนไทยรกแผน10ปสงจดหาเครองบน-ขนเซอรชาจนามน 152 25 ม.ค. 2551 ตารางรก ทหาร-รฐศาสตร : สงครามนางฟาทไหนม 153 28 ม.ค. 2551 "โลวคอส" เอเชย 51 ...ฝนตลบ ตางชาตรกไทยขยายอาณาจกร 154 11 ก.พ. 2551 สงครามราคาปวน "โลคอสต" วนทโกอด 2 พนล.ลยฟทเดอร 155 19 ก.พ 2551 ททท.ดงแอรไลนเทศเขาไทยโลวคอสตปนสบนตรงเชยงใหม 156 21 ก.พ. 2551 ไชนาอสเทรน ไดไฟเขยวผดสายการบน "แฮปป" 157 27 ก.พ. 2551 เทมาเสกสบปนผลชนคอรปบบจายลวงหนารบ 4 พนล. 158 29 ก.พ. 2551 วนทโกขนคาตวอก 100 บาท 159 25 ม.ค. 2551 BAFSวอนรฐอมหวงดนรายไดโต5% 160 7 เม.ย. 2551 "อนเดย" ฟเวอร โลวคอสตเจาะตลาดเปดเกมรก! 161 9 เม.ย. 2551 สายการบนโอเอซส ฮองกง ปดกจการแลว! หลงขาดสภาพคลองอยางหนก 162 9 เม.ย. 2551 ไทยแอรเอเชยโหดเกบคาโหลดกระเปา 163 28 เม.ย. 2551 เจาะแผน โลวคอสต ชงใจลกคา ปรบตวสวกฤตนามนแพง! 164 5 พ.ค. 2551 แอรไลนเปดยทธการ "ครวลอยฟา" จดขายใหมของฝงบนระยะไกล 165 5 พ.ค. 2551 บตก โฮเตลสาทรแขงเดอดปรบกลยทธรบศกโลวซซน 166 9 ม.ย. 2551 ธรกจเครองบนจมโบ…เดอด! โบอง ลยรบ แอรบส 167 16 ม.ย. 2551 HR …'สอสาร' รบมอวกฤต ศก. 168 1 ก.ค. 2551 จบตา 3 ปมรอนบนไทย "ปดนกแอร-ชงเกาอดด-ซอแอรบส 8 ลา" ยงแกยงวน 169 2 ก.ค. 2551 แอรเอเชยพลกวกฤตเพมรายได ชตวราคาถกเจาะกลมคอรปอเรท 170 4 ก.ค. 2551 บนไทยแจงฮวคาธรรมเนยมนามนบอรดยอมรบปญหารมเราทกดาน 171 14 ก.ค. 2551 อานสงสนามนแพง!...โลวคอสตพลกวกฤตสรางโอกาส 172 21 ก.ค. 2551 สายการบนวน ท โก ประกาศหยดบนชวคราว อางเหตนามนแพง 173 21 ก.ค. 2551 ศกชงนานฟา "โลวคอสต" ปรบทพพลกตาราส!... 174 23 ก.ค. 2551 นามนแพงชวงโลวฯไมสะเทอน สวรรณภมฟงเทยวบน-คนเพม 175 28 ก.ค. 2551 "วน ท โก" เทยบชน TG แมแตฝนยงยากจะเปนจรง 176 11 ส.ค. 2551 ทองเทยว "สมย" เดอดเปดแนวรบ รสอรต-รร. 177 27 ส.ค. 2551 เศรษฐศาสตรนอกตารา : วเคราะหวกฤตการณของธรกจสายการบน

105

ท วน เดอน ป หวขอขาว 178 30 ส.ค. 2551 "เอนบท" แสรงรบแพรภาพ ตร.ทารายผชมนม กอนตลบหลงดาพนธมตรฯ 179 1 ก.ย. 2551 "ไฮซซน" ไทยคกคก แอรไลนไทย-เทศ งดขอสดฤทธ 180 5 ก.ย. 2551 ทอท.หวนรายไดวบปดสนามบนกระทบ 181 15 ก.ย. 2551 กลยทธการตลาด : พรอพเพอรต เพอรเฟคผนกเปนพนธมตรกบปนใหญกลยทธแบ

รนดซอนแบรนด 182 29 ก.ย. 2551 แอรเอเชย VS เจตสตารเกมลมยกษโลวคอสต 183 1 ต.ค. 2551 นกทองเทยวหด รายไดหลดเปา ญปนยกเลกทวร 184 21 ต.ค. 2551 ไทยแอรเอเชย ช 3 ปจจยเสยง 185 30 ต.ค. 2551 สองสายการบนยกษจนประกาศขาดทน 186 7 พ.ย. 2551 นกแอรผนกพนธมตรหนตายคยสนปนใชหนก.คลงไดหมด 187 10 พ.ย. 2551 ศกชงเจานกเหลก "อาหรบ" ผงาดขอเปนหนง 188 12 พ.ย. 2551 ไทยแอรฯยกเลกฟวเซอรชารจ ดงคนกยอดฝาวกฤตทองเทยว 189 14 พ.ย. 2551 โรงแรมเชนไทยดนหนวกฤต เซนทาราลยรบงานบรหาร - ดสตปรบบรการ 190 17 พ.ย. 2551 มหกรรมแคมเปญกระตนไฮซซนระเบดลกสดทายของธรกจการบน 191 24 พ.ย. 2551 ฝาวกฤตเชนไทย ปรบทพรบศกป 2009 192 25 พ.ย. 2551 "บาฟส" ยาจายปนผลงวดป51 แมรายไดหดตามยอดเตมนามน 193 4 ธ.ค. 2551 ทอท.เลกเตะถวงเปดสวรรณภม 5 ธ.ค. 194 8 ธ.ค. 2551 พษ ศก. เขยาดมานด ป"52 สายการบนมะกนแหลดจานวนทนง 195 8 ธ.ค. 2551 มรสมกระหนาสายการบนจน Okay Airways ระงบบน 196 8 ธ.ค. 2551 เคลดภาวะผนายามวกฤต ยดหยน-ปรบตว-สอสารเปน 197 8 ธ.ค. 2551 เศรษฐศาสตรนอกตารา : ผลกระทบจากการปดทาอากาศยานสวรรณภมตอลอจสตกส

ของไทย 198 9 ธ.ค. 2551 หวนป 52 ทองเทยวสญ 1.3 แสนล.แอตตายนรฐ "ลดภาษ - คาแลนดง" 199 12 ธ.ค. 2551 บนไทยก1.7หมนลาน 200 29 ธ.ค. 2551 ไขสตรสรางภาวะผนา นกจดการยามวกฤต 201 5 ม.ค. 2552 TG เปดเกมดมปราคา แผนปฏบตการโคน "โลวคอสต" 202 5 ม.ค. 2552 ธรกจทองเทยวปฉลจอปากเหว นกทองเทยวหด - รร.ชะลอการลงทน 203 16 ม.ค. 2552 โบรกฯ เชอ CPNRF แขงแกรง วกฤต ศก.สรางผลกระทบแคเลกนอย 204 16 ม.ค. 2552 ชรฐสงเกบภาษบ.ลสซงเทศ แตสายการบนจนรบเคราะห 205 16 ม.ค. 2552 TGลดสทธพนง.กลบเจงแฉโกงA330-แบกนามน 206 19 ม.ค. 2552 ทองเทยวปววพนธด จบตากระแส "โลวคอส" มาแรง 207 21 ม.ค. 2552 คาเธยฯงดสตรเดดสปวว หนราคา-เพมเสนทางบน 208 21 ม.ค. 2552 แฉปมทจรตการบนไทย ผถอหนรมฟองผบรหาร

106

ท วน เดอน ป หวขอขาว 209 1 ก.พ. 2552 เจาของโรงแรมเฟอรรเกาะชางเขามอบตว 210 2 ก.พ. 2552 กลเกมแอรไลนฮองกงศกชงจาวนานฟาเอเชย 211 2 ก.พ. 2552 ผาแผนทองเทยว "สงคโปร" ปฉล ขยายฐานเปดเกมรกดดนกทองเทยว 212 9 ก.พ. 2552 โรงแรมสามดาวเนอหอม เชนใน-นอก แหรมทงชงตลาด 213 16 ก.พ. 2552 Expert Talk : เปดสดยอดเคลดลบ พชตตาแหนงนางฟาประจาสายการบน !!! 214 24 ก.พ. 2552 สายการบนเตรยมอวมเพราะ"ระบบประชมทางไกลเสมอนจรง" 215 2 ม.ค. 2552 พลกคมภร "โลวคอส" แกเกมการตลาดชงลกคา 216 4 ม.ค. 2552 บนไทยยนกลบสวรรณภม 29 ม.ค. ศก.โลกพนพษยอดผโดยสารหด8% 217 6 ม.ค. 2552 อนเดยปตไดสมบต "คานธ" กลบประเทศ หลงมหาเศรษฐภารตะประมลได 218 23 ม.ค. 2552 เศรษฐศาสตรนอกตารา : ความทาทายของธรกจอากาศยานไทย 219 6 เม.ย. 2552 เจาะกลยทธ "แอรไลน" ระเบดสงครามราคาเทยวสงกรานต 220 23 เม.ย. 2552 บอรด ทอท.เหนชอบลดคาแลนดดงฟร 30% ยกเลกสญญากบ TAG เรยกคาปรบ 2

พนลาน 221 24 เม.ย. 2552 บอรดทอท.เหนชอบลดคาแลนดดงฟร30% ยกเลกสญญากบTAGเรยกคาปรบ2พนลาน 222 27 เม.ย. 2552 ป นอมเมจ "ไลฟสไตล" ครบสตร "วนทโก" เดนเกมชงตลาดโลคล 223 28 เม.ย. 2552 ตง คกก.แหงชาตคมไขหวด "มารค" ชไทยปลอดเชอดงทองเทยว 224 4 พ.ค. 2552 ตะวนออกททาพระอาทตย : ไขหวดใหญเมกซโก ไวรสสายพนธ Three in One 225 15 พ.ค. 2552 บนไทยกาไรพง5.6พนล.ฟนกาไรคาเงน-นามนลด 226 18 พ.ค. 2552 ศก.ไมฟนทา "สายการบน" เอเชยทรด 227 27 พ.ค. 2552 อลท" หนสทธพเศษสมาชกแขงขอคคางดจายกอนขลมสญญา 228 4 ม.ย. 2552 ไออารตา คาดธรกจสายการบนป 52 มแนวโนมขาดทนหนกกวาทคาด 229 8 ม.ย. 2552 เจาะกลยทธ "โลวคอสต" ยคทองเทยวขาลง 230 9 ม.ย. 2552 ไออาตาคาดสายการบนทวโลกขาดทน 9 พนลานดอลลารในปน 231 17 ม.ย. 2552 คาดกลางปหนา "ธรกจการบน" ถงฟน 232 19 ม.ย. 2552 สายการบน US "งอคนรวย" กวกฤต 233 6 ก.ค. 2552 ศกชงเจาตลาด "โลวคอสต" ยทธการเหนฟาเดดปกคแขง 234 13 ก.ค. 2552 เอเยนตทวรโอดโดนยไนเตดแอรไลน ใหจายคาธรรมเนยมบตรเครดต

235 16 ก.ค. 2552 ธรกจสายการบนอวม! บางกอกแอรฯ หนราคาหนตาย 236 27 ก.ค. 2552 ศกชง "ฮบ" สนามบนอาเซยน สวรรณภมพลกแผนส!... 237 10 ส.ค. 2552 เปดแผน "โลวคอส" ชงตลาดเอเชย เกมรกปลกกระแสทองเทยวไทย 238 17 ส.ค. 2552 แนวคดการบรหาร : คดใหมเชงกลยทธ 239 18 ส.ค. 2552 แอรไชนารกสยายปกการบนซอหนคาเธยฯเพม

107

ท วน เดอน ป หวขอขาว 240 24 ส.ค. 2552 "โลวซซน" สดกรอย!... สายการบนระสาชกแถวเลนสงครามราคา 241 31 ส.ค. 2552 "โลวคอสต" สบชองขยมอนเตอร ปฏบตการยดนานฟาระหวางประเทศ 242 7 ก.ย. 2552 แนวคดการบรหาร : Simplicity Business Strategy 244 7 ก.ย. 2552 กระบวนยทธธรกจ : ยทธศาสตรลดตนทนแบบโลวคอส!!! 247 16 ก.ย. 2552 IATA ช "สายการบน" ขาดทนยงกวาหลง "9/11 248 21 ก.ย. 2552 แนวคดการบรหาร : การเรยนรจาก Business Model ของธรกจอน 249 28 ก.ย. 2552 ไดเวลาปรบทพ "โลวคอสต" หลงยอดนกทองเทยวหายเพยบ!... 250 10 ต.ค. 2552 เมอโอชวกลบมา "ชวร" 251 12 ต.ค. 2552 แนวคดการบรหาร : นวตกรรมทางกลยทธ ไมจาเปนตองเปนผลตภณฑหรอบรการใหม 252 12 ต.ค. 2552 เทคนคพฒนา Co-Brand เรมระบาดในตลาดโลก 253 26 ต.ค. 2552 ภาณ นมสกล : นกบน..ครพเลยง ฝนไกล..บนไปถง 254 23 พ.ย. 2552 แอรเอเชยเลงเขาตลาดหน "ไทย-อเหนา" 255 10 ธ.ค. 2552 แอรเอเชยจอเขาตลาดป 54 เพมเสนบนรบทองเทยวฟน 256 21 ธ.ค. 2552 ยทธศาสตรกชพนกแอร ชแนวรบใหมหลงพบแอรหยดบน 257 24 ธ.ค. 2552 นกธรกจสองแควอง-หมดทางตอรองบนไทยเลกบนเขา 258 28 ธ.ค. 2552 เคาะขาวรมโขง : สาวไสเนา "บนไทย" ยกเลกบน 3 เสนทาง บนผลประโยชนทบซอน

"นกแอร" 259 28 ธ.ค. 2552 จบตาธรกจการบน ป 53 ฉวยโอกาสฟน "ทองเทยว" 260 18 ม.ค. 2553 ไดเวลา "โลวคอสต แอรไลน" "เจทสตาร+แอรเอเชย" เปดเกมชงผนาตลาด 261 25 ม.ค. 2553 เปดแผน "โลวคอสต" ในประเทศ เกมเหนอชน... "ไทยแอรเอเชย" 262 15 ก.พ. 2553 สายการบนปรบกลยทธดงผโดยสาร ใชออนไลน-ผนกพนธมตรจบคนรนใหม 263 11 ม.ค. 2553 IATA ปรบลดยอดขาดทนครงหนงเพราะเอเชยฟนตวเรว 264 17 ม.ค. 2553 แอรเวยดนามฮดตานแอรเอเชย แฉแผนฮบการบนของประเทศ 265 5 เม.ย. 2553 "จงซลอน" อดงบจดอเวนตกวา 40 ลาน ดดลกคาไทย-ตางชาตใชบรการ 266 8 เม.ย. 2553 ลอสายการบนยไนเตด-ยเอสแอรเวยส กาลงเจรจาควบรวมธรกจ 267 8 เม.ย. 2553 คาดราชประสงคสญเดอนละ 4 หมน ล.ยอดจองทองเทยว 90% ถกแคนเซล 268 9 เม.ย. 2553 แดงฉด ศก.พง 3.8 หมนล. หวงชมนมยดเยอเจงแน 269 9 เม.ย. 2553 แดงปวน! ฉดความเชอมน เศรษฐกจพงแลว 3.8 หมน ล. 270 10 เม.ย. 2553 Twitter เดอด...สดทนมอบเสอแดง!! 271 17 เม.ย. 2553 พนาศ! แดงเผาเมอง เศรษฐกจพง 7 หมนลาน สงกรานตกรอยสดรอบ 6 ป 272 19 เม.ย. 2553 มอบแดงปวนฉด ศก.ไทยลาหลง คาดหลงเหตการณสงบ ประชาธปไตยไทยจะโตขน 273 29 เม.ย. 2553 ทอท.ปลมผลกาไร 6 เดอนแรก บนไทยสงเพมทนจายปนผล 274 3 พ.ค. 2553 เปดแผน "โลวคอสต" ชงตลาดเอเชย เกมรกปลกกระแสทองเทยวไทย

108

ท วน เดอน ป หวขอขาว 275 24 พ.ค. 2553 ธรกจสายการบนออกจากบทบาทแบรนดแอมบาสซาเดอรของประเทศ 276 22 ม.ย. 2553 จต วบนในประเทศโหดเกนจรง

109

ภาคผนวก ข

รายชอผเชยวชาญ

ล าดบ ชอ-สกล ต าแหนง 1 คณวรพงศ พงศไพฑรย

Director, Office of the Executive Vice President, Human Resources and General Management (D9VP) บรษท การบนไทย จากด (มหาชน)

2 คณพจนา สมะเสถยร

เคยดารงตาแหนงเปนรองผวาการ การทาอากาศยานแหงประเทศไทย และ รองผจดการ บรษท การทาอากาศยานสากลกรงเทพแหงใหม จากด

3 ดร.เจน ชาญณรงค ประธานเจาหนาทบรหารสายการบนนกมน (SGA) 4 คณณฏฐโพธ กศลาไสยานนท

ผอานวยการใหญ ฝายการบรหารรายไดและระบบชาระเงน สายการบนนกแอร

5 คณณฏฐณ ปานขวญ

Product & Service Development Manager Sales & Marketing Department

6 พล.อ.ท. ศภกฤต อรยะปรชา รองคณบดฝายวชาการ สถาบนการบน มหาวทยาลยรงสต 7 คณพรต เสตสวรรณ

รองผอานวยการใหญฝายการตลาด สายการบนบางกอกแอรเวย

8. คณดนช บนนาค ผอานวยการใหญฝายวางแผนการตลาดและบรหารรายได บรษท การบนไทย จากด (มหาชน)

9. คณทอปด สบรรณรกษ Corporate communication manager บรษท ไทยแอรเอเชย จากด

10. คณพระศกด ดวงแกว

นกวชาการขนสง ชานาญการ สานกกากบกจการขนสงทางอากาศ กรมการบนพลเรอน

11. น.ต.ปฏพทธ สมรรคจนทร สายการบนบางกอกแอรเวย 12. คณจกรกรช ประเสรฐวทย Hflight.net ’s Founder and Chief Editor

110

ภาคผนวก ค.

แบบสมภาษณครงท 1

ประเดนค าถามท 1 คอ ในอดต 7 ปทผานมา (ตงแต พ.ศ. 2546) มเหตการณสาคญๆ ททาใหเกดการเปลยนแปลงตอธรกจสายการบนในประเทศไทย และเพราะอะไร

ประเดนค าถามท 2 คอ ในอนาคตจะมการเปลยนแปลงในเรองอะไรบางทสงผลตอธรกจสายการบน เพราะอะไร

ประเดนค าถามท 3 คอ แนวโนมของธรกจสายการบนในอกประมาณ 10 ปขางหนาจะเปนอยางไร

111

ภาคผนวก ง.

แบบสมภาษณครงท 2

เรอง ปจจยทมผลตอการดาเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

เพอ ประกอบโครงงานหลกสตรวทยาศาสตรบณฑตสาขาวชาการจดการการบน 2553

ภาควชาวศวกรรมการบนและอวกาศ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สวนท 1 สบเนองจากการสมภาษณครงท 1

ค าชแจง : กรณาตรวจสอบปจจยททานกลาวถงในแตละประเดนคาถามจากการสมภาษณรอบท 1 หาก

ทานตองการเปลยนแปลงคาตอบ ทานสามารถลบเครองหมาย ออก และสามารถเลอกปจจยอน ๆ

เพมเตมโดยการใสเครองหมาย เชนกน ทงนผวจยไดใสคาความถ และคารอยละในการสมภาษณ

ผเชยวชาญจานวน 12 คน เพอประกอบการพจารณาของทาน (แถบสแดงคอมคาความถสงทสด แถบส

เหลองคออนดบรองลงมา และแถบสเขยวคอมคาความถนอยทสด)

ประเดนค าถามในการสมภาษณครงแรก 1) ในอดต 7 ปทผานมา (ตงแต 2546) มเหตการณสาคญ ๆ ททาใหเกดการเปลยนแปลง

ตอธรกจสายการบนในประเทศไทย ประเดน/ปจจย ประเดนททานกลาวถง ความถ รอยละ รอยละสมพทธ

ราคานามนเชอเพลง 8 66.67 11.59 ภาวะเศรษฐกจ 7 58.33 10.14 โรคระบาด 5 41.67 7.25 ระดบการแขงขนทเขมขน 7 58.33 10.14 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 10 83.33 14.49 สภาพการเมองในประเทศไทย 7 58.33 10.14 การผอนคลายกฎ 6 50.00 8.70 ความตองการของผโดยสาร 2 16.67 2.90 การเปดเสรการบน 5 41.67 7.25 เหตการณปดทาอากาศยาน 3 25.00 4.35 ภยธรรมชาต 3 25.00 4.35 อบตเหตทางเครองบน 2 16.67 2.90 การพฒนาของสายการบนตะวนออกกลาง 4 33.33 5.80

รวม 69 100.00 2) ในอนาคตจะมการเปลยนแปลงในเรองอะไรบางทสงผลตอธรกจสายการบน เพราะอะไร

112

ประเดน/ปจจย ประเดนททานกลาวถง ความถ รอยละ รอยละสมพทธ การพฒนาของเทคโนโลย 7 58.33 8.86 พฤตกรรมผบรโภค 7 58.33 8.86 การเตบโตของสายการบนตนทนตา 8 66.67 10.13 ระบบการจาหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต

7 58.33 8.86

ระบบสารสนเทศ 2 16.67 2.53 การรวมมอกนเปนพนธมตร 4 33.33 5.06 การผอนคลายกฎ 2 16.67 2.53 ราคานามนเชอเพลง 5 41.67 6.33 ระบบรกษาความปลอดภย 6 50.00 7.59 บงไฟ (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ) 1 8.33 1.27 การตระหนกถงสงแวดลอม 2 16.67 2.53 เสนทางบนระยะใกลเพมขน 3 25.00 3.80 รถไฟความเรวสง 6 50.00 7.59 รถไฟเชอมตอทาอากาศยาน 4 33.33 5.06 การสอสารอยางรวดเรว 4 33.33 5.06 อากาศยานรนใหม 3 25.00 3.80 การพฒนาของทาอากาศยานสวนภมภาค 2 16.67 2.53 การเปดเสรการคา 5 41.67 6.33 ประชาคมอาเซยน 1 8.33 1.27

รวม 79 100.00 3) แนวโนมของธรกจสายการบนในอกประมาณ 10 ปขางหนาจะเปนอยางไร

ประเดน/ปจจย ประเดนททานกลาวถง

ความถ รอยละ รอยละสมพทธ

มการพฒนาเชงเทคโนโลยอากาศยาน 4 33.33 6.56 ใชการบรการเชงจตวทยามากขน 2 16.67 3.28 อาศยการเปนพนธมตร 5 41.67 8.20 เปดเสรการคา 6 50.00 9.84 ใชเชอเพลงชวภาพ 5 41.67 8.20 มบางสายการบนยกเลกกจการ 2 16.67 3.28 สายการบนตนทนตาเตบโตมากขน 6 50.00 9.84

113

เสนทางระยะใกลจะเพมมากขน 4 33.33 6.56 ใชอนเตอรเนตในการจาหนายมากขน 8 66.67 13.11 พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง 5 41.67 8.20 มการขยายตวของตลาดกวางมากขน 6 50.00 9.84 มจานวนคแขงมากขน 3 25.00 4.92 มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตางๆ

5 41.67 8.20

รวม 61 100.00

สวนท 2 ประเดนคาถามเพมเตม

1. อก 10 ขางหนา ทานมความคดเหนเกยวกบธรกจสายการบนในประเทศไทยอยางไร

ถาเหนดวยกรณาขดเสนใตทขอความเหนดวย และถาไมเหนดวยกรณาขดเสนใตท

ขอความไมเหนดวย

Low cost airline และ Full service airline จะมการดาเนนกลยทธปรบเขาหากน…เหนดวย/ไม

เหนดวย

Low cost airline และ Full service airline จะมการแบงสวนทางการตลาดกนอยางชดเจน…เหน

ดวย/ไมเหนดวย

รปแบบ Charter / Commuter จะมมากขน…เหนดวย/ไมเหนดวย

อก 10ป จะมรปแบบหลกๆ กคอ Low cost airline และ Full service airline เชนในปจจบน…เหน

ดวย/ไมเหนดวย

2. ขอเสนอแนะ/ความคดเหนเพมเตมเกยวกบธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

…กรณาใสขอความหากทานมขอเสนอแนะหรอความคดเหนเพมเตม...

114

ภาคผนวก จ

ค าอธบายเพมเตมเกยวกบปจจยตาง ๆ

สญลกษณ ปจจย/ประเดน ค าอธบายเพมเตม

A การเตบโตของสายการบนตนทนตา

แนวโนมจานวนการเกดขนของสายการบนตนทนตาเพม

มากขนและการเขามาแยงชงสวนแบงทางการตลาดจากสาย

การบนใหบรการเตมรปแบบมากขนเรอยๆ

B ระดบการแขงขนทเขมขนขน ระดบความรนแรงของการแขงขนกนภายในอตสาหกรรมการบนระหวางสายการบนทเปนคแขงซงกนและกน

C ราคานามนเชอเพลง ระดบของราคานามนเชอเพลงในตลาดโลกทมความผนผวน

ไมแนนอน

D การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม

การเปดใหบรการในฐานะทาอากาศยานแหงชาตแหงใหม

แทนทาอากาศยานดอนเมอง ในวนท 28 กนยายน 2549

เพอมงไปสการเปนศนยกลางการบนแหงภมภาค

E ภาวะทางเศรษฐกจ อะไรกแลวตาม ทสงผลในเชงเศรษฐกจในธรกจสายการบน

ทอาจจะรายแรงถงวกฤตการณทางเศรษฐกจ

F การรวมมอกนเปนพนธมตร

การรวมมอกนระหวางสายการบนตงแต 2 สายการบนขน

ไป เพอผลประโยชนรวมกน และสรางความไดเปรยบ

ทางการแขงขน

G สภาพการเมองในประเทศไทย

ภาวะความขดแยงทางการเมองทนาไปสการแบงสแบงฝาย

ของคนไทย จนเกดเปนกลมการชมนม ประทวงการ

เรยกรองของแตละฝาย

H การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน มการเปลยนแปลงของเทคโนโลยอากาศยาน ใหทนสมย

มากขน

I โรคระบาด โรคตดตอ ไดแก โรคซาร โรคไขหวดนก โรคไขหวด 2009

115

J การเปดเสรการบน

ประไทยไดมการเจรจาการบนกบประเทศตางๆ โดยจดทา

ความตกลงแบบเปดเสรสาหรบการขนสงการจราจร

เสรภาพท 3, 4 และ 5 อยางไมจากด แลวในบางประเทศ

และมแนวโนมทจะจดทาความตกลงแบบเสรกบประเทศ

ตางๆ มากยงขน

K การกอการรายและสงครามในภมภาค

ตะวนออกกลาง

ความขดแยงในตะวนออกกลางทเปนประเทศผผลตนามนระหวางกน ดวยปญหาทขดแยงตาง ๆ เชน เศรษฐกจ การเมอง และศาสนาทเปนชนวนสาเหตทาใหนาไปสภาวะสงคราม ซงสงผลกระทบตอเศรษฐกจและวกฤตตางๆ ภายในโลก

L การควบรวมกจการ การรวมกนของกจการสายการบน

M ภยธรรมชาต ผลกระทบทเกดจากธรรมชาต ไดแก สนาม ภเขาไฟระเบด

N เหตการณปดทาอากาศยาน

การปดลอมทาอากาศยานดอนเมองและทาอากาศยาน

สวรรณภม ดวยการปกหลกชมนมยดเยอ โดยกลมพนธมตร

ประชาชนเพอประชาธปไตย

O คาเงนบาท ความผนผวนของ อตราแลกเปลยน คาเงนเฟอ ของสกล

เงนบาท

P การขยายตวของสายการบนตะวนออก

กลาง

การพฒนาและเพมศกยภาพของสายการบนตะวนออกกลาง

ในการแขงขนเปนสายการบนชนนาของโลก

Q การยกเลกกจการ

การยกเลกของธรกจสายการบน ทเกดจากตวบรษทเปน

ผทาการเลกกจการเอง จากผลกระทบทางเศรษฐกจททาให

ไมสามารถดาเนนธรกจตอไปได

R ประชาคมอาเซยน

การรวมตวกนของประเทศสมาชกอาเซยน เพอเพม

อานาจตอรองและขดความสามารถการแขงขนของอาเซยน

ในเวทระหวางประเทศในทกดาน รวมถงความสามารถใน

การรบมอกบปญหาใหมๆ ในระดบโลกทสงผลกระทบมาถง

ภมภาคอาเซยน

S รถไฟความเรวสง การสรางรถไฟความเรวสงในประเทศไทยในอนาคต

116

T การผอนคลายกฎ

การผอนปรนขอบงคบกฎระเบยบในเชงทเกยวของกบการ

บน เพอเอออานวยใหมความสะดวกรวดเรว ลดขนตอนท

ไมจาเปนออกไป

U พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง

มมมองดานการขนเครองบนของผบรโภคเปลยนไปจากใน

อดต โดยผโดยสารมองวาการขนเครองบนเปนเรองของการ

เดนทางธรรมดาทวไป (commonality) สงผลตอการ

ตดสนใจในการเลอกใชบรการสายการบน

V การตระหนกถงสงแวดลอม การดาเนนของธรกจใด ๆ กตามตางใหความสาคญและคานงถงสงแวดลอมในอนาคตรวมไปถงธรกจสายการบนดวยเชนกน

W ระบบอนเตอรเนต

การใชระบบอนเตอรเนตในการจาหนายบตรโดยสารผาน

มากขน แทนการจาหนายผานตวแทนจาหนาย (Agency)

เพราะการจาหนายบตรโดยสารผานระบบอนเตอรเนตทาให

คาโดยสารถกลง

X การพฒนาระบบการสอสาร

การใชระบบนารองอากาศยานผานดาวเทยม เพอเพมความแมนยาในการขนและลงจอด รวมถงลดชวงระยะเวลาการบนวนของเครองบน เนองจากนกบนมองเหนไมชดเจน อนเนองมาจากทศนวสย เพอทจะลดตนทนดานการบน

Y ระบบเทคโนโลยสนบสนน

เทคโนโลยระบบสนบสนนตางๆ ทนามาใชในธรกจสายการ

บน มการพฒนาประสทธภาพการใชงาน ใหสามารถทางาน

ไดดและมประสทธภาพมากขน

Z อบตเหตทางเครองบน เหตการณทเกดอยางไมทนคาดคดทางอากาศยานอาจ

เกดขนอยางเลกนอยถงรนแรงมาก

117

ประวตผจดท า

ชอ – สกล : นางสาวกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร

วน เดอน ปเกด : 24 พฤศจกายน 2531

สถานทเกด : จงหวดสมทรสงคราม

ประวตการศกษา : พ.ศ 2547

จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนจากโรงเรยนศรทธาสมทร

พ.ศ.2550

จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายจากโรงเรยนศรทธาสมทร

ทอยปจจบน : 7/72 ถ.เอกชย ต.แมกลอง อ.เมองสมทรสงคราม

จ.สมทรสงคราม 75000

อเมล : [email protected]

ชอ – สกล : นายสทธศกด ทองพลา

วน เดอน ปเกด : 4 กรกฎาคม 2532

สถานทเกด : จงหวดสพรรณบร

ประวตการศกษา : พ.ศ.2547

จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนจากโรงเรยนอทอง

พ.ศ.2550

จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายจากโรงเรยนอทอง.

ทอยปจจบน : 392 หม 5 ถ.วนยานโยค เทศบาลตาบลทาวอทอง ต.อทอง อ.อทอง

จ.สพรรณบร 72160

อเมล : [email protected]

ภาคผนวก

การศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย A Study of factors affecting future airline business in Thailand

นางสาวกญญาณฏฐ ทรพยบญทยากร

นายสทธศกด ทองพลา อาจารยนวทศน กองสมทร

ภาควชาวศวกรรมการบนและอากาศยาน คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร โทร. 0-2549-3429,0-2549-3420 โทรสาร 0-25493422 E-mail:[email protected]

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจ คนหาความเปลยนแปลง และแนวโนมของธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย โดยการศกษาขอมลทตยภมและท าการสมภาษณดวยเทคนคการวจยแบบเดลฟายจากผเชยวชาญ 12 คน เพอคนหาค าตอบ แลวตรวจสอบความเชอมโยง และวเคราะหความส าคญของแตละปจจย ดวยวธการการสรางผงมโนทศน ผลการศกษาสรปไดวา มปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทยจ านวน 26 ปจจย และม 7 ปจจยทมความส าคญอยในล าดบตนไดแก ภาวะทางเศรษฐกจ การเตบโตของสายการบนตนทนต า ราคาน ามนเชอเพลง การเปดเสรการบน ประชาคมอาเซยน ระดบการแขงขนทเขมขนขน และการรวมมอกนเปนพนธมตร ส าหรบในอก 10 ปขางหนา พบวา มความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทยในอก 10 ปขางหนา จ านวน 13 ความเปลยนแปลง ซงความเปลยนแปลงทมความส าคญอยในล าดบตนม 6 ความเปลยนแปลง ไดแก การขยายตวของตลาดกวางขน เปดเสรการคา สายการบนตนทนต าเตบโตมากขน พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง ใชอนเตอรเนตในการจ าหนาย และมการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตาง ๆ นอกจากนยงพบแนวโนมทส าคญของธรกจสายการบนในประเทศไทย คอ จะมรปแบบทางธรกจหลก ๆ อย 2 รปแบบคอ สายการบนทใหบรการเตมรปแบบ และสายการบนตนทนต า แตจะมบรการเชาเหมาล า หรอ คอมมวเตอรมากขน อกทงในสวนของตลาดการแขงขนยงไมไดแบงกนอยางชดเจน

ค าส าคญ : การจดการธรกจสายการบน, กลยทธสายการบน, แนวโนมธรกจสายการบน

Abtract The purpose of this study is to examine factors that affect

changes, and explore changes and trends of the future of airline

business in Thailand. This was done by studying secondary data and

also learning from interviews of 12 experts using Delphi method.

Relationships between each factor were checked and their importance

analysed using concept maps.

From the study, it can be concluded that there are 26 factors

influencing changes in airline business in Thailand. The 7 most

important factors are as follows: 1) Economic conditions 2) Growth of

low-cost airlines 3) Price of fuel 4) Open skies policies 5) ASEAN 6)

More intense levels of competition and 7) Collaborative partnerships.

For the next 10 years, it was found that there will be 13 changes

affecting airline business in Thailand. The most 6 important changes are

as follows: 1) Market expansion 2) Free trade 3) Growth of low-cost

airlines 4) Passengers' behaviour of arranging their own travel packages

5) Use of the Internet as a distribution channel 6) Development of

various supporting technologies. In addition, an important trend of

airline business in Thailand was found. That is, there will be two main

types of business model: full-service airlines and low-cost airlines.

However, there will be more charter and commuter services. Also, the

market has not been clearly divided.

Key words: Airline business management, Airline strategy, Airline business trend

1.บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของโครงงาน รปแบบการด าเนนธรกจสายการบนไดพฒนาอยางตอเนอง ในขณะเดยวกนกตองเผชญกบวกฤตการณตางๆ ทเกดขน ท าใหเกดลกษณะของการบรการใหม คอ สายการบนตนทนต า จากการเปลยนแปลงของธรกจสายการบนทเกดขนจากอดตจนถงปจจบน ผวจย

จงตองการทจะศกษาปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงและคนหาความเปลยนแปลง แนวโนมของธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย 1.2 วตถประสงค 1. เพอศกษาปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย 2. เพอคนหาความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจของสายการบนในประเทศไทย 3. เพอคนหาแนวโนมธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

2.วธการวจย

2.1 กลมทศกษา

1) กลมทศกษาโดยใชวธการวเคราะหสาระ ประกอบดวยบทความหรอขาว จ านวน 497 ขาว จาก หนงสอพมพกรงเทพธรกจ ประชาชาต และ ผจดการรายวนและรายสปดาห ในชวง พ.ศ. 2546 – 2553 (มถนายน)

2) กลมทศกษาโดยใชวธเดลฟาย ประกอบดวยผเชยวชาญจ านวน 12 คน จากผเชยวชาญในธรกจสายการบน และ อตสาหกรรมการบนทเกยวของในประเทศไทย

2.2 ขนตอนการด าเนนงาน

ขนตอนการด าเนนงาน

3.ผลการวจย จากการศกษาพบวา มปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสาย

การบนในอนาคตในประเทศไทย จ านวน 26 ปจจย ไดแก 1) การเตบโตของสายการบนตนทนต า 2) ระดบการแขงขนทเขมขนขน 3) ราคาน ามนเชอเพลง 4) การเปดใชทาอากาศยานสวรรณภม 5) ภาวะทางเศรษฐกจ 6) การรวมมอกนเปนพนธมตร 7) สภาพการเมองในประเทศไทย 8) การพฒนาดานเทคโนโลยอากาศยาน 9) โรคระบาด 10) การเปดเสรการบน 11) การกอการรายและสงครามในภมภาคตะวนออกกลาง 12) การควบรวมกจการ 13) ภยธรรมชาต 14) เหตการณปดทาอากาศยาน 15) คาเงนบาท 16) การขยายตวของสายการบนตะวนออกกลาง 17) การยกเลกกจการ 18) ประชาคมอาเซยน 19) รถไฟความเรวสง 20) การผอนคลายกฎ 21) พฤตกรรมผบรโภคทเปลยนแปลง 22) การตระหนกถงสงแวดลอม 23) ระบบอนเตอรเนต 24) การพฒนาระบบการสอสาร 25) ระบบเทคโนโลยสนบสนน และ 26) อบตเหตทางเครองบน เมอพจารณาถงความส าคญของแตละปจจย พบวา ในแงของการเปนปจจยทมอทธพลหรอสงผลตอปจจยอนมากทสด คอปจจยภาวะทางเศรษฐกจ รองลงมาไดแก การเตบโตของสายการบนตนทนต า ราคาน ามนเชอเพลง การเปดเสรการบน และประชาคมอาเซยน เมอพจารณาในแงของการเปนปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอนมากทสด คอปจจยระดบการแขงขนท เขมขนขน รองลงมาไดแกภาวะทางเศรษฐกจ การรวมมอกนเปนพนธมตร และหากพจารณาในแงของความเชอมโยงหรอเกยวของกบปจจยอนมากทสด คอ ปจจยระดบการแขงขนทเขมขนขน และภาวะทางเศรษฐกจ รองลงมาราคาน ามนเชอเพลง จากการศกษา พบวา มความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทยในอนาคต จ านวน 19 ความเปลยนแปลง ไดแก 1) การพฒนาของเทคโนโลยอากาศยาน 2) พฤตกรรมผบรโภค 3) การเตบโตของสายการบนตนทนต า) 4) ระบบการจ าหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต 5) ระบบสารสนเทศ 6) การรวมมอกนเปนพนธมตร 7) การผอนคลายกฎ 8) ราคาน ามนเชอเพลง 9) ระบบรกษาความปลอดภย 10) บงไฟ 11) การตระหนกถงสงแวดลอม 12) เสนทางบนระยะใกลเพมขน 13) รถไฟความเรวสง 14) รถไฟเชอมตอทาอากาศยาน 15) การสอสารอยางรวดเรว 16) อากาศยานรนใหม 17) การเตบโตของทาอากาศยานสวนภมภาค 18) การเปดเสรการคา และ 19) ประชาคมอาเซยน เมอพจารณาถงความส าคญของแตละความเปลยนแปลง พบวา ความเปลยนแปลงทมความส าคญอยในล าดบตนม 7 ความเปลยนแปลง ไดแก พฤตกรรมผบรโภค การเตบโตของสายการบน ตนทนต า ระบบการจ าหนายบตรโดยสารผานอนเตอรเนต การพฒนาของเทคโนโลยอากาศยาน ราคาน ามนเชอเพลง ระบบรกษาความปลอดภย และรถไฟความเรวสง

A คอ ปจจยทมผลตอการด าเนนธรกจสายการบน B คอ ความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทย C คอ แนวโนมความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย

จากการศกษา พบวา มความเปลยนแปลงทมผลตอธรกจสายการบนในประเทศไทยในอก 10 ปขางหนา จ านวน 13 ความเปลยนแปลง ไดแก 1) การพฒนาเชงเทคโนโลยอากาศยาน 2) เนนการบรการเชงจตวทยามากขน 3) อาศยการเปนพนธมตร 4) เปดเสรการคา 5) ใชเชอเพลงชวภาพ 6) มบางสายการบนยกเลกกจการ 7) สายการบนตนทนต าเตบโตมากขน 8) มเสนทางระยะใกลเพมขน 9) ใชอนเตอรเนตในการจ าหนาย 10) พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง 11) การขยายตวของตลาดกวางขน 12) มจ านวนคแขงมากขน 13) มการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตางๆ

เมอพจารณาถงความส าคญของแตละความเปลยนแปลง พบวา ความเปลยนแปลงทมความส าคญอยในล าดบตนม 6 ความ เปลยนแปลง ไดแก การขยายตวของตลาดกวางขน เปดเสรการคา สายการบนตนทนต าเตบโตมากขน พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง ใชอนเตอรเนตในการจ าหนาย และมการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตาง ๆ จากการศกษาโดยการสมภาษณผเชยวชาญในธรกจสายการบนและทเกยวของ พบวา ผเชยวชาญสวนใหญมความคดเหนวาสายการบนตนทนต า และสายการบนทใหบรการเตมรปแบบ จะมการด าเนนกลยทธแตกตางกน ไมปรบเขาหากน แตยงคงมความเชอมโยงหรอทบซอนกนในสวนของตลาด ซงยงไมไดแบงกนอยางชดเจน กลาวคอมกลมเปาหมายทเปนกลมเดยวกนดวย นอกจากนยงพบวาในอกสบปขางหนามแนวโนมทจะมรปแบบใหบรการเชาเหมาล า และคอมมวเตอร มากขน และอกสบปขางหนา ผเชยวชาญมความคดเหนวาประเทศไทยจะมรปแบบทางธรกจสายการบนหลก ๆ ไดแกสายการบนตนทนต า และสายการบนทใหบรการเตมรปแบบ เหมอนเชนในปจจบน

4.สรป งานวจยน จากการศกษามปจจยทมผลตอการเปลยนแปลง

ของธรกจสายการบนในอนาคตในประเทศไทย จ านวน 26 ปจจย ปจจยทมอทธพลหรอสงผลตอปจจยอนมากทสด คอปจจยภาวะทางเศรษฐกจ ปจจยทไดรบอทธพลมาจากปจจยอนมากทสด คอปจจยระดบการแขงขนทเขมขนขน ความเปลยนแปลงใน 10 ปขางหนา พบวา ความเปลยนแปลงทมความส าคญ ไดแก การขยายตวของตลาดกวางขน เปดเสรการคา สายการบนตนทนต าเตบโตมากขน พฤตกรรมจดแพคเกจโดยผโดยสารเอง ใชอนเตอรเนตในการจ าหนาย และมการพฒนาเทคโนโลยระบบสนบสนนตาง ๆและในอนาคตธรกจการบนจะมแนวโนม สายการบนตนทนต า และสายการบนทใหบรการเตมรปแบบ จะมการด าเนนกลยทธแตกตางกน ไมปรบเขาหากน แตยงคงมความเชอมโยงหรอทบซอนกนในสวนของตลาด ซงยงไมไดแบงกนอยางชดเจน มรปแบบใหบรการเชาเหมาล า และคอมมวเตอร มากขน และอกสบปขางหนา

5.กตตกรรมประกาศ โครงงานการศกษาฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยด เนองดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยงจาก อาจารยนวทศน กองสมทร อาจารยทปรกษา และคณะกรรมการ ไดแก อาจารยพมพพร โสววฒนกล และ ดร.มนตชย สระรตนชย ทไดใหค าแนะน าเพอการปรบปรงแกไขโครงงานใหถกตองสมบรณยงขน รวมถงไดรบทนอดหนนจากคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ผท าการศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง ไว ณ โอกาสน

นอกจากนตองขอขอบพระคณ คณดนช บนนาค ผอ านวยการใหญฝายวางแผนการตลาดและบรหารรายได และคณวรพงศ พงศไพฑรย ผอ านวยการใหญฝายบรหารงานทรพยากรบคคลและบรหารทวไป จากบรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน), คณพจนา สมะเสถยร อดตรองผวาการการทาอากาศยานแหงประเทศไทย และ รองผจดการบรษท การทาอากาศยานสากลกรงเทพแหงใหม จ ากด, ดร.เจน ชาญณรงค ประธานเจาหนาทบรหารสายการบนนกมน, คณณฏฐโพธ กศลาไสยานนท ผอ านวยการใหญ ฝายการบรหารรายไดและระบบช าระเงน และคณณฏฐณ ปานขวญ ผจดการฝายพฒนาสนคาและบรการ ฝายขายและฝายการตลาด จากสายการบนนกแอร, พล.อ.ท. ศภกฤต อรยะปรชา รองคณบดฝายวชาการ สถาบนการบน มหาวทยาลยรงสต, คณพรต เสตสวรรณ รองผอ านวยการใหญฝายการตลาด และ น.ต.ปฏพทธ สมรรคจนทร จากสายการบนบางกอกแอรเวย, คณทอปด สบรรณรกษ ผจดการฝายสอสารองคกร บรษท ไทยแอรเอเชย จ ากด, คณพระศกด ดวงแกว นกวชาการขนสงช านาญการ ส านกก ากบกจการขนสงทางอากาศ กรมการบนพลเรอน และคณจกรกรช ประเสรฐวทย ผกอตงเวบไซตและบรรณาธการ Hflight.net ท ไดใหความอนเคราะหผ ท าการศกษาเขาสมภาษณและเกบรวบรวมขอมลในการท าโครงงาน รวมถง คณพรพรหมพรรณ กญชร ณ อยธยา และคณสมจตต วลลนวฒน ทใหความอนเคราะหตดตอประสานงานในการสมภาษณกบผเชยวชาญจาก บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน)

6.เอกสารอางอง

กานดา พลทวลาภ 2539. สถตเพอการวจย,กรงเทพฯ,ฟสกสเซนเตอร.

จนตนา บญบงการ และจกรกฤษณ ดวงพสตรา 2540. ร าลกหนง ศตวรรษศาสตราจารยอปการคณ พระยาไชยยศสมบต, กรงเทพฯ, โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

จาฏภทร มหาสคนธ และวระยทธ วรสงห 2551. ปจจยสวนผสม การตลาดทมผลตอการตดสนใจเลอกใชบรการและ พฤตกรรมการเดนทางของผโดยสารตอสายการบนตนทน ต า. วทยานพนธปรญญาวทยศาสตราบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

เฉลมเกยรต เพองแกว 2550. ภาพลกษณสายการบนตนทนต า. วทยานพนธปรญญานเทศศาสตรมหามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชนตา รกษพลเมอง 2535. การวจยแบบเทคนคเดลฟาย ในเทคนควธ วเคราะหนโยบาย, กรงเทพฯ, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ณฏฐพนธ เขจรนนทร 2552. การจดการเชงกลยทธ, กรงเทพฯ, โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นยนา นรารกษ 2539. รปแบบน าเสนอการจดตงศนยวทยบรการทาง

การแพทย. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บมจ. ธนาคารกรงศรอยธยา (2546). อตสาหกรรมการบนกบการ ทองเทยว. ปราสาทสงขฉบบเศรษฐกจวเคราะห, 21(9), 22.

บญเลศ จตตงวฒนา 2548. การขนสงผโดยสารเพอการทองเทยว, กรงเทพฯ, เพรส แอนด ดไซน.

บญเลศ จตตงวฒนา 2551. ธรกจการบน, กรงเทพฯ, ศนยหนงสอ ทองเทยวไทย.

ปราณ ทองค า 2529. เทคนคและเครองมอวจยทางการศกษา, ปตตาน, คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

พรนพ พกกะพนธ 2548. ธรกจการบน, กรงเทพฯ, โรงพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภทรพงษ สขเกษม 2548. กลยทธการสอสารตลาด การรบร และ ทศนคตของผบรโภคตอสายการบนตนทนต า. วทยานพนธ ปรญญานเทศศาสตรมหามหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ยทธศกด คณาสวสด (2547). สายการบนราคาถกเสรมกลยทธ เพม สวนแบงตลาด. สงเสรมการลงทน, 15(1), 32-40.

สณตา อรณแสงโรจน 2546. ผลกระทบตอสายการบนตนทนต าตอ อตสาหกรรมการบนของประเทศไทย. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เสร ลาชโรจน 2532. การบรหารงานวชาการในโรงเรยนมธยมศกษา ในเอกสารการสอนชดวชาการจดการโรงเรยนมธยมศกษา หนวยท 1 – 7มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, กรงเทพฯ, ชวนพมพ

หทยรตน เจยมกรตกานนท 2552. กลยทธการปรบตวของสายการบน ภายในประเทศ.วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Alessandro Cento 1987. The Airline Industry Challenges in the 21st Century, Segrate, Physica-Verlag Heidelberg.

Bryman Alan 2001. Social Research Methods, Oxford, University Press.

George Radnoti 2002. Profit Strategies for Air Transportation, New York, McGrow-Hill.

Porter ,M.E. 1980. Competitive Strategy, New York, Free Press.

R E G Davies 1997. Airlines of Asia since 1920, London, Amadeus Press.

R. Duane Ireland, Robert E. Hoskisson & Michael A. Hitt 2009.

The Management of Strategy Concepts and Cases, South-Western, Cengage Learning.

Robert M. Kane & Allan D. Vose 1987. Air Transportation, United Stage of America, Kendall/Hunt Publishing Company.

Stephen Shaw 1999. Airline Marketing and Management, Hampshire, Ashgate Publishing Limited.