University of the Humanities

Psycholinguistics

aspects of bilingualism

B.Dagiimaa, (Ph.D associate professor)

University of the Humanities

agenda:

• What is psycholinguistics

• What are the main topics of psycholinguistics

• Experiments on cognitive ability

Introduction

Psycholinguistics is the study of the languageprocessing mechanisms. Psycholinguistics deals withthe mental processes a person uses in producing andunderstanding language.

It is concerned with the relationship betweenlanguage and the human mind, for example, how word,sentence, and discourse meaning are represented andcomputed in the mind.

Psycholinguistics interdisciplinary

The scope of psycholinguistics

• The aim of psycholinguists is to find out the

structures and processes of human’s ability to

speak and understand language.

• Psycholinguists concerns what is happening

within the individual rather than language

interaction between people.

Possible directions of study in psycholinguistics

• language influences: memory, perception,

attention and learning of psycholinguistic

theories and processes

• The effects of psychological factors on the use

of language: how memory and perception affect

language production and comprehension.

Language determines thought

• There are dramatic vocabulary differences in languages There may be only a single word for a certain object, creature or concept, whereas in another language, there may be several words, even quite a large number

• in English: word camel (dromedary Bactrain) But in Arabic, it is sa more than 120 words for camel.

Aspects of language behavior By Whorf’s thesis

Firstly Absence or presence of a lexicaldistinction can be as an indicator of conceptualdistinction. /ойлголтын зөрүү/

Secondly, bilinguals express their ideas freely intwo or more languages. /Оюун чадвар/

Thirdly, languages borrow words from eachother it demonstrate the language users arecapable /оюун санааны багтаамж/

absence or presence of a lexical distinction can be taken as an indicator of a corresponding perceptual or conceptual distinction.

Secondly, bilinguals express their ideas freely in two or more languages.

Thirdly, languages borrow words from each other it demonstrate the language users are capable.

Core factors psycholinguistics

Cognitive control or executive function

• Inhibitory control

/ resisting habit, temptations, distractions/

• Working memory

/ mentally holding, manupulate information,mentalcalculation /

• Cognitive flexibility

/adjusting to change, consider different perspective, switching between perspective/

Vygotsky’s development

Measuring of EF Preprontal cortex

Correlation between EF- IQ

• Little overlap

between IQ –crystalized intelligence

• Much overlap

between IQ- fluid intelligence

• Correlation between each other

Effect of bilingualism on cognitive ability

Судалгааны ажлын зорилго

Нэг болон хоёр хэлтэй хүүхдийн гүйцэтгэх функцийг

зэрэгцүүлэн судлахад когнитив чадварын ялгаа байгаа

эсэхийг судлана

Хүүхдийн когнитив чадварт L2 нөлөөлдөг эсэх,

Практик ач холбогдол:

• Судалгааны ажил нь сэтгэц

хэлшинжлэлийн асуудалд тулгуурлан

монгол хүүхэд дээр туршилт хийж

санал дэвшүүлэх,

• орчин үеийн туршилт судалгааны чиг

хандлагад нийцүүлэн эмпирик

түвшинд дүгнэлт боловсоруулах

Дэвшүүлж буй судалгааны таамаглал

➢Нэг ба хоёр хэлтэй хүүхдийн когнитив

чадварууд ялгаатай

➢ Бага наснаасаа гадаад хэл сурах нь

хүүхдийн когнитив чадварт эерэгээр

нөлөөлдөг

➢H0- Хоёрдугаар хэл эзэмших нь хүүхдийн

сэтгэхүйд нөлөөлдөггүй( H0 ийг үгүйсгэнэ)

Туршилтын процедури

• (e.g., Martin-Rhee & Bialystok, 2008) (e.g.,

Costa et al., 2008, 2009), туршилт дээр

үндэслэн монолингвал болон билингвал

хүүхдүүдийг судалгаанд оруулсан.

• 6-9, 10-13 насны хоёр бүлэг Стрүүп

нөлөөлөл болон Cued recall (Балаанз, 2012)

даалгавар гүйцэтгэсэн.

STROOP EFFECT TEST

Хариу үйлдлийн хурдыг хэмжих

Хүний үнших үйлдэл автомат шинжтэй

байдаг гэсэн таамаглал дээр суурилдаг.

(Costa,Santesteban, Ivanova, 2006, Desmet,

Duyck, 2007, Gerhand, Dergowski, McAllister,

1995, Goldfarb, Roselli, Ardila et al., 2002, Zied

et al., 2004 Tzelgov, 2007, Tzelgov, Henik,

Leiser, 1990; Lee, Chan, 2000).

CUED RECALL TEST

Cued recall даалгавар нь насны бүлгээс

хамааран “хөнгөнөөс хүндрүү “ хэлбэрийн

байна

IQ test

• бүлгийн оролцогчдын нас статистик ач

холбогдол бүхий ялгаагүй t(37)=0.99, p= .33,

grade t(37)= 1.19, p= .24.

• ахлах насны бүлгийн оролцогчдын нас

статистик ач холбогдол бүхий ялгаагүй

t(38)= 1.20, p=.24, grade t(38)= 1.77, p=0.09

байсан учир хэл, насны бүлгүүдийг хооронд

нь харьцуулж болно гэж үзсэн.

нийгэм- эдийн засгийн ялгааг хянасан

Бага насны бүлгүүд орлогын түвшин ялгаагүй

t(37)= 1.58, p= .13,

ахлах бүлгүүдийн орлогын түвшин ялгаагүй

t(38)= 0.86, p= .40.

Шинж чанар Бага насны Ахлах насны

Монолингвал

(n=23)

Билингвал

(n=16)

Монолингвал

(n=15)

Билингвал

(n=25)

Нас (жилээр) 8.51 (0.74) 7.87 (1.14) 11.57 (1.07) 12.02 (1.19)

Анги (академик

жилээр)

2.65 (0.77) 2.25 (1.34) 5.64 (1.82) 6.68 (1.72)

IQ 106.35 (16.24) 110.19 (12.61) 96.87 (10.02) 100.80 (12.49)

Эцэг эхийн орлого

(түвшингээр)

2.50 (1.04) 3.08 ( 0.90) 2.25 (0.75) 2.50 (0.83)

Боловсрол

(түвшингээр)

3.42 (1.12) 4.45 (1.03) 3.33 (1.09) 3.92 (0.77)

• Когнитив контрол нь, шаардлагагүй хариу үйлдлийг саатуулах, даалгавараас даалгаварт хурдан хөрвөх, олон төрлийн хариу үйлдлээс сонголт хийх зэрэг олон талт чадварыг хэмжидэг (Hakuta and Diaz (1985), (Bialystok, 1999). (Rodriguez- Fornell, Balaguerand Munte 2006), ( Brysbaert, 1998; Francis, 1999; Gollan and Kroll,

• Тест процедури

Тус бүр 16 даалгавартай үг унших, өнгө

унших гэсэн 2 даалгавар гүйцэтгэсэн

Хариу үйлдлийн хурдыг секундээр

хэмжисэн

Статистик дүн

Даалгаварыг гүйцэтгэхэд хэл болон нас

нөлөөлж байгаа буй эсэхийг factorial ANOVA

ашигл аж хэсэгчилсэн eta² (pη2) тестээр

шалгасан.

ТЕСТИЙН ДҮН

• Бага болон ахлах насны М болон Б бүлэг зөрчилгүй өдөөгчийн даалгавар гүйцэтгэхэд хэлний

бүлгийн ялгаа илрээгүй F (1,71)= 0.92 p= .34, pη2= 0.13. Зөрчилгүй өдөөгчтэй даалгавар гүйцэтгэхэд насны бүлэг нөлөөлөл байгаа нь харагдсан. Насны бүлгийн нөлөөлөл зөрчилтэй өдөөгчтэй даалгавар дээр ач холбогдолгүй F(1,71)= 4.52, p=.37, pη2= 0.60. Зөрчилтэй өдөөгчтэй даалгаварын үед насны бүлгийн ялгаа байгаа нь харагдлаа F(1,71)= 5.61, p=0.21, pη2= 0.73.• Нас болон хэлний бүлгийн хооронд статистикийн ач

холбогдол бүхий ялгаа байхгүй F(1,71)= 1.09, P= .30, pη2= 0.015 болон зөрчилтэй F(1, 71)= 0.13, p=.91, pη2=0.00 өдөөгчтэй даалгаварууд дээр аль алин дээр харагдсангүй.

Зураг 1. Стрүүп нөлөөллийн тестийг гүйцэтгэсэн хариу үйлдлийн хурдны дундаж (миллисекунд), стандарт хазайлт хэлний бүлгээр

• Зураг 2. Стрүүп нөлөөллийн тестийг

гүйцэтгэсэн хариу үйлдлийн хурдны

дундаж (миллисекунд), стандарт хазайлт

насны бүлгээр

Зураг 2. Стрүүп нөлөөллийн тестийг гүйцэтгэсэн хариу үйлдлийн хурдны

дундаж (миллисекунд), сатандарт хазайлт насны бүлгээр

• Стрүүп тестийн гүйцэтгэлд статистикийн ач

холбогдол бүхий ялгаа насны бүлгүүдийн

хооронд илэрч байна F(1,71)= 4.63, p= .35,

pη2= 0.61.

• Стрүүп тестийн гүйцэтгэлд статистикийн ач

холбогдол бүхий ялгаа хэлний бүлгүүдийн

хооронд илэрсэнгүй F(1,71)=1.90, p= .17,

pη2= 0.26.

Туршилт 2: CUED RECALL

Ой тогтоолтыг судлах:

L1, L2 болон age -1, age -2 бүлгүүдийг судласан.

Өдөөгч нь авианы хувьд төстэй биш утгын хувьд дунд зэргийн хамааралтай 20 хос түлхүүр болон бай үгээс бүрдсэн. Туршилтын процессийн эхэнд түлхүүр болон бай үгүүдийг тус бүр 6 секунд үзүүлэн цээжлүүлсэн.

Туршилтын тестүүдийг хийж дууссаны эцэст 20 хос үгсийн түлхүүр үгүүдийг оролцогчид үзүүлэх замаар 6 секундэд бай үгийг хэрхэн тогтоосон байгааг шалгасан.

СТАТИСТИК ДҮН

• Cued recall даалгаварыг гүйцэтгэхэд хэл болон нас нөлөөлж буй эсэхийг шалгахаар factorial ANOVA хийсэн . Нөлөөллийн хэмжээг хэсэгчилсэн eta² (pη2) ашигласан.

ТЕСТИЙН ДҮН

• Бүлгүүдийн CUED RECALL даалгаварын гүйцэтгэлийг харьцуулахад ой тогтоолтын даалгаварын гүйцэтгэлд хэлний бүлгийн нөлөө илэрсэн F (1,71)= 4.19 p= .04, pη2= 0.56. Харин насны бүлгийн дүнгээр статистикийн ач холбогдолгүй F(1,71)= 0.88, p=0.35, pη2= 0.12 байсан.

• Нийт бүлгүүдийн хооронд статистикийн ач холбогдол бүхий ялгаа байхгүй байна. F(1, 71)= 2.25, p=.14, pη2=0.31.

Cued recall test

(Number of correct responses)

Monolingual Bilingual

Younger 11.60 (5.12) 12.21 (4.47)

Older 8.87 (4.8) 12.85 (4.90)

Хүснэгт 3. Cued recall тестийг гүйцэтгэсэн хариу үйлдлийн

дундаж, стандарт хазайлт: хэл болон насны бүлгээр

Дүгнэлт

Эхний тестийн дүнгээр нийт бүлгүүд

стрүүп нөлөөллийн зөрчилтэй өдөөгчтэй

даалгавараас, зөрчилгүй өдөөгчтэй даалварыг

илүү зөв гүйцэтгэнэ гэж үзсэн нь батлагдсан.

Инхивицид хоёрдугаар хэл эзэмшсэн байдал

нөлөөлнө гэсэн таамаглал хэсэгчлэн

батлагдаж байна.