57115982 Piping Handbook

PIPING ENGINEERING

by

By U Aye Nyein ( Lay Myet Hnar)

CHAPTER (1) BASIC MATHEMATICS FOR PIPING PAGE NO. 1 ~ 21

CHAPTER (2) PIPE AND PIPE FITTINGS PAGE NO. 21 ~ 53

CHAPTER (3) PIPE FITTINGS PAGE NO. 54 ~ 74

CHAPTER (4) PIPE JOINING SYSTEMS PAGE NO. 75 ~ 86

CHAPTER (5) WELDING PAGE NO. 87 ~ 140

CHAPTER (6) VALVES PAGE NO. 141 ~ 157

CHAPTER (7) INTERPRETING THE DRAWINGS PAGE NO. 158 ~ 193

CHAPTER (8) FABRICATION AND INSTALLATION PAGE NO. 194 ~ 261

CHAPTER (9) PIPE SUPPORTS PAGE NO. 262 ~ 299

CHAPTER (10) PLUMBING PAGE NO. 300 ~ 319

CHAPTER (11) MARINE PIPING SYSTEMS PAGE NO. 320 ~ 360

CHAPTER (12) QUANTITY CONTROL PAGE NO. 361 ~ 387

CHAPTER (13) PIPING DESIGN PAGE NO. 388 ~ 495

CHAPTER (14) INTRODUCTION TO STRESS ANALYSIS PAGE NO. 496 ~ 511

1

အခနး (၁)

အငဂငနယာအငဂငနယာအငဂငနယာအငဂငနယာ လပငနးမားအတြကလပငနးမားအတြကလပငနးမားအတြကလပငနးမားအတြက လအပေသာလအပေသာလအပေသာလအပေသာ အေျခခအေျခခအေျခခအေျခခ သခ ၤာသခ ၤာသခ ၤာသခ ၤာ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၁။၁။၁။၁။ Unit (Unit (Unit (Unit (ယနစမားယနစမားယနစမားယနစမား) ) ) ) ႏငႏငႏငႏင Unit Conversion ( Unit Conversion ( Unit Conversion ( Unit Conversion (မတေသာမတေသာမတေသာမတေသာ ယနစတစခမယနစတစခမယနစတစခမယနစတစခမ တစခသ႔တစခသ႔တစခသ႔တစခသ႔ ေ ေ ေ ေျပာငးပျပာငးပျပာငးပျပာငးပ))))

ယနစဟသညမာ တစစတစခ က တငးတာျခငး ျဖစ၏။ ဥပမာ - အလား က လကမ၊ ေပ၊ မလမတာ၊ မတာ စသည ျဖငတငးသည။ ဖအား က Bar, Pound per square feet တ႔ျဖင တငးသည။

လကရသးေနေသာ ယနစ စနစ ႏစမး ရသည။ ၎တ႔မာ - � Imperial Unit � SI Unit - တ႔ ျဖစသည။

� Imperial Unit မာ British System ျဖစၿပး ft (feet), lb (pound), sec (second) က အေျခခသည။

� SI Unit မာ Metric System ျဖစၿပး m (meter), kg (kilogram), sec (second) က အေျခခသည။

ထ ယနစ ႏစမးမာ မတသျဖင ေရာသး၍ မရေခ။ ထ ယနစတစမးမ တစမးသ႔ ေျပာငးျခငးက unit conversion ဟ ေခၚသည။ ဤေနရာတြင အသးမားေသာ အေျခခ ယနစ မား၏ unit conversion က ေဖာျပထားသည။

အလားအလားအလားအလား ( ( ( (LLLLength)ength)ength)ength) ဧရယာဧရယာဧရယာဧရယာ (Area) (Area) (Area) (Area)

Imperial Unit SI Unit Imperial Unit SI Unit 1 in = 25.4 mm 1 in2 = 6.45 cm2 1 ft = 30.48 cm 1 ft2 = 929 cm2 1 mile = 1.61 km 1 acre = 0.405 ha

1 sq mile = 2.59 km2

in = inch, ft = feet, mm = millimeter, cm = centimeter, km = kilometer, sq = square, ha = hectare

ထထညထထညထထညထထည ( ( ( (VolumeVolumeVolumeVolume))))

Imperial Unit

SI Unit SI Unit

Imperial Unit

SI Unit

2

1 in3 = 16.4 cm3 1 m3 = 35.3 ft3 1 Lit = 1000 cc 1 US gal = 3.78 lit 1 Lit = 61.024 in3 1 m3 = 1000 Lit

in3 = Cubic Inches, cm3 = Cubic centimeter, gal = gallon, Lit = Litre, အေလးခနအေလးခနအေလးခနအေလးခန (Weight) (Weight) (Weight) (Weight)

Imperial Unit

SI Unit SI Unit Imperial Unit

1 lb = 0.454 kg 1 kg = 2.2046 lb 1 Long Ton = 1.016 Metric Ton 1 Metric Ton = 0.984 Long Ton 1 Short Ton =

0.907 Metric Ton 1 Metric Ton = 1.102 Short Ton

lb = Pound, kg = kilogram, 1 Long Ton = 2240 lbs, 1 Short Ton = 2000 lb, 1 Metric Ton = 1000 kg

ဖအားဖအားဖအားဖအား (Pressure) (Pressure) (Pressure) (Pressure)

Imperial Unit

SI Unit SI Unit Imperial Unit

1 psi = 6.895 kPa 1 kg/cm2 = 14.22 psi 14.5 psi = 1 bar = 100 kPa 1 kPa = 0.1451 psi 14.7 psi = 101.3 kPa = 1 atm 1 m H2O = 1.422 psi

psi = pound per square inch, kPa = kilo Pascal, 1 Pa = 1 N/m2 At sea level, atmospheric pressure is 101.3 kPa or 14.7 psi. ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၂။၂။၂။၂။ အရာအရာအရာအရာ၀၀၀၀တမား၏တမား၏တမား၏တမား၏ အေလးခနကအေလးခနကအေလးခနကအေလးခနက တြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငး ( ( ( (Relative Density (Specific Gravity) of Relative Density (Specific Gravity) of Relative Density (Specific Gravity) of Relative Density (Specific Gravity) of Various SubstancesVarious SubstancesVarious SubstancesVarious Substances)))) အရာ၀တမား၏ အေလးခနကတြကရာတြင ေရ၏အေလးခနႏင ႏႈငးယဥတြကခက ပါသည။ ေလထအပခနႏင ဖအားတြင ေရ၏အေလးခနမာ 1 m3 (တစကဗမတာ) လင 1 Metric Ton (တစတန) ရပါသည။ ေရ၏ Specific Gravity (Sp. Gr.) က 1 ဟ သတမတ သည။ ကနအရာ၀တမား၏ အေလးခနကတြကလလင ၎တ႔၏ Sp. Gr. က သပါက အလြယ တက တြကယႏငသည။ ေအာကပါဇယားတြင အရာ၀တမား၏ Sp. Gr. က ေဖာျပထားပါ သည။

3

ဥပမာ - သြနးသ တစကဗမတာ ၏ အေလးခနမာ ေအာကပါဇယားအရ ၇.၂၁ တန ေလးပါသည။ သ႔အတြက သျပား၏အရြယအစားကသာ သပါက ၎၏အေလးခနက အလြယ တက တြကယႏငပါသည။

ဥပမာ - 1250 mm ရညၿပး 1750 mm ဗကရသည 10 mm အထ သျပားတစခပ၏ အေလးခနက ရာပါ။ 1 m တြင 1000 mm ရသည။ mm အားလးက m ဖြ႔ပါ။ ထ႔ေနာက သျပား၏ ထထညက တြကပါ။ 1250 mm x 1750 mm x 10 mm = 1.25 x 1.75 x 0.01 = 0.021875 m3 1000 1000 1000 ထ႔ေၾကာင ထ သျပား၏ အေလးခနမာ 7.21 x 0.021875 = 0.1577 Ton ျဖစသည။ တစတနတြင ၁၀၀၀ ကလဂရမ ေလးသည။ ထ႔ေၾကာင ထသျပား၏ အေလးခနမာ 0.1577 x 1000 = 157.7 kg ျဖစသည။

4

၁၊၁၊၁၊၁၊ ၃။၃။၃။၃။ ဧရယာ၊ဧရယာ၊ဧရယာ၊ဧရယာ၊ ထထည၊ထထည၊ထထည၊ထထည၊ အအအအ၀၀၀၀နးနးနးနး စသညစသညစသညစသည ရာျခငးရာျခငးရာျခငးရာျခငး

ဘဥပ (Ellipse)

A = π x A x B C = 6.283 x √(A2+B2 )/2 A = ဧရယာ (Area) A = အခငး၀ကငယ(minor radius) B = အခငး၀ကႀကး (major radius)

စက၀ငး (Circle)

A = π x R2 C = 3.142 x D R = D/2 A = ဧရယာ (Area), C = အ၀နး (Circumference) π = 3.142 R = အခငး၀က (radius), D = အခငး(Diamater)

စတဂ (Rectangle)

A = W x L A = ဧရယာ (Area) W = အန၊ အကယ (Width) L = အလား (Length)

L

W

5

စကလး A = 12.56 x R2 A = ဧရယာ (Area) V = 4.188 x R3 V = ထထည (Volume)

ႀတဂ (Triangle)

A = (W x H) / 2 A = ဧရယာ (Area) W = ဗက (Width) H = အျမင (Height )

ကနေတာပ (Cone)

A = 3.142 x R x S + 3.142 x R x R

V = 1.047 x R2 x H

A = ဧရယာ (Area) V = ထထည (Volume) R = ေအာကေျခ စက၀ငး အခငး၀က (Radius) S = ထပမ အေျခထ မကႏာျပငအလက အလား H = အျမင (Height )

စက၀ငးစတ

A = (3.142 x R2 x α) / 360 A = ဧရယာ (Area) L = 0.01745 x R x α α = L / (0.01745 x R)

A = H x L A = ဧရယာ (Area) H = အျမင (Height) L = အလား (Length)

အနားၿပင စတဂ (Parallelogram)

6

ၾတာပဇယမ (Trapezoid)

A = H x (L1 + L2)/2 A = ဧရယာ (Area) L1 = တေသာ အၿပငအနားတစဖက L2 = ရညေသာ အၿပငအနားတစဖက H = အျမင (Height )

ေထာငမန စတဂ ထထည (Rectangular

Solid)

A = 2 (W x L + L x H + H x W) V = W x L x H A = ဧရယာ (Area) V = ထထည (Volume) L = အလား (Length) W = အန (Width) H = အျမင (Height )

Area of

Area of

7

ဘဥပ ထလးရည (Elliptical Tanks)

ဧရယာ = 6.283x √(A2+B2)/2 x H + 6.283 x A x B V = 3.142 x A x B x H V = ထထည (Volume) A = အခငး၀ကငယ(minor radius) B = အခငး၀ကႀကး (major radius) H = အျမင (Height )

ဆလငဒါ ထလးရည (Cylinder)

A = 6.283x R x H + 6.283 x R x R V = 3.142 x R x R x H A = ဧရယာ V = ထထည (Volume) R = အခငး၀က (radius) H = အျမင (Height )

P = a + b + c , A = ဧရယာ (Area) W = ဗက (Width), H = အျမင (Height ) P = ပတလညအနား (Perimeter)

အနားမညႀတဂ (Triangle)

8

ပကသာဂးရပပကသာဂးရပပကသာဂးရပပကသာဂးရပ စစစစ သအရမသအရမသအရမသအရမ (Pythagoras Theorem) (Pythagoras Theorem) (Pythagoras Theorem) (Pythagoras Theorem)

အငဂငနယာဆငရာ သခၤ ာတြင ပကသာဂးရပ၏ ပေသနညးမာ အလြန အေရးပါ ပါသည။ ဤ သအရမ မာ တစဖကပါအတငး ျဖစပါသည။

TrigonometryTrigonometryTrigonometryTrigonometry ထ႔ေၾကာင ျဖစသည။

ဤတြင Sin 90 = 1, Sin 60 = 0.866, Sin 45 = 0.707, Sin 30 = 0.5, Sin 15 = 0.2588, Sin 5 = 0.08716 ျဖစပါသည။ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၄။၄။၄။၄။ ၀၀၀၀နချခငးဆငရာနချခငးဆငရာနချခငးဆငရာနချခငးဆငရာ သခၤ ာသခၤ ာသခၤ ာသခၤ ာ (Lifting Mathematics) (Lifting Mathematics) (Lifting Mathematics) (Lifting Mathematics) ၀နခႀကး အေစာငးေထာငအလက ၀နထမးအားမား ေျပာငးသြားပ (Load depends on Sling Lifting Angles)

9

ဤသညကၾကညလင ေပါင ၁၀၀၀ ရေသာ၀နက အလယတညတညမ ႀကး တစေခာငးထျဖင မ လင ထ ႀကးအေပၚတြင ၀နအား ေပါင ၁၀၀၀ သကေရာကမည ျဖစသည။ သ႔ေသာ ထ၀နက ေဒါငလကတနးတနး ႀကးႏစေခာငးျဖင မ ပါမ ႀကးတစေခာငး စေပၚတြင ၀နအား ေပါင ၅၀၀ စသာ ရသညက ေတြ႔ရမည။ သ႔ေသာ သတထားရနမာ ၀နခညႀကးက ေထာငတစခေစာငးၿပး ခညလကပါမ ထ ႀကးေပၚတြင ၀နအား ပမ သကေရာကလာျခငး ျဖစသည။ အေစာငးေထာင ပမားလာေလ ၀နပ ပလာေလ ျဖစသည။ သ႔အတြက ေပါင ၁၀၀၀ ေလးေသာ ၀နတစခက ေပါင ၅၀၀ ဒါဏခႏငသည ႀကးႏစေခာငးႏင ၄၅ ဒဂရ ေစာငးကာ မ ပါက ႀကးျပတကမညက သတထားရန လေပသည။ (အထကပါ ပက ၾကညပါ) ၀နခညႀကးေပၚ သကေရာကမည ၀နထမးအားက ေအာကပါအတငး တြကႏငသည။ ၀န = ေပါင ၁၀၀၀ ( Load = 1000 lb) ႀကးႏစေခာငး ေထာငလကဆြပါက ႀကးတစေခာငးစ ရ ၀နအား = = ေပါင ၅၀၀ ႀကးႏစေခာငးက ၆၀ ဒဂရ ေစာငးၿပး ဆြပါက -

ႀကးတစေခာငးခငးစ၏ ၀နထမးအား = = ၅၇၈ ေပါင ျဖစလာမည။

၁၀၀၀ ၂

500 Sin 60

500 Sin 60

10

အကယ၍ ႀကးႏစေခာငးက ၄၅ ဒဂရ ေစာငးၿပး

ဆြပါက - ႀကးတစေခာငးခငးစ၏ ၀နထမးအား = = ၇၀၇ ေပါင ျဖစလာ၏။

အကယ၍ ႀကးႏစေခာငးက ၃၀ ဒဂရ ေစာငးၿပး ဆြပါက -

ႀကးတစေခာငးခငးစ၏ ၀နထမးအား = = ၁၀၀၀ ေပါင ျဖစလာ၏။ အကယ၍ ႀကးႏစေခာငးက ၁၅ ဒဂရ ေစာငးၿပး ဆြပါက - ႀကးတစေခာငးခငးစ၏ ၀နထမးအား = = ၁၉၃၂ ေပါင ျဖစလာေၾကာငး ေတြ႔ရ ေပမည။

သ႔အတြက ၀နႏငႀကးပင တလငကစား ႀကး၏ အေစာငးေထာငေပၚမတညၿပး ႀကးထမးရေသာ ၀န ပမားလာ သညက သတျပရန လပါသည။

၀နတစခက ခမေတာမညဆလင ဥးစြာသထားရမညမာ ၀န၏အေလးခနႏင

၀နခမညႀကး၏ ခႏငရညအားတ႔ ျဖစပါသည။ သ႔မသာ ႀကးအရညက တြကခကၿပး ႀကးထမးရမည ၀နခနကသကာ အႏရာယကငးစြာ လပကငႏငေပမည။

ႀကးတငးအားက ေနာကတစမး တြကႏငပါေသးသည။ ႀကးခညမညေနရာသည Centre of Gravity (CG) ႏင အထကေအာက မဥးတစေျဖာငထညး ကေနရပါမည။

500 Sin 45

500 Sin 30

500 Sin 15

11

ႏစဖကႏစဖကႏစဖကႏစဖက အတအရညအတအရညအတအရညအတအရည မတေသာမတေသာမတေသာမတေသာ ၀၀၀၀နခႀကးမားအတြကနခႀကးမားအတြကနခႀကးမားအတြကနခႀကးမားအတြက ၀နတစခက မ ေတာမညဆလင အဓကစဥးစားရမည အခကမားမာ ၀န၏ အေလးခန၊ အရြယအစား ႏင ေျမဆြအားဗဟ - CG (Centre of Gravity) တ႔ ျဖစပါသည။ ပစၥညးတစခ မ မ မ ထ ပစၥညး၏ ေျမဆြအား ဗဟ (CG) မညသညေနရာတြငရသညက ဥးစြာ ေလလာထားရပါမည။ ၀နက ခတမညခတသည ထ အမတ၏အေပၚတညတညတြင ရရပါမည။ သ႔မဟတ ပ CG ႏင ခတသည ခတေနရာတ႔ တလြစျဖစေနပါက ပစၥညးမေနစဥ ခါယမးျခငး၊ လညျခငး၊ တစဖကသ႔ ေစာငးကျခငးတ႔ ျဖစတတပါသည။

အကယ၍ ၀န၏အေလးခနသည အလယတည တညတြင ရမေနပါက ႀကးခညရမည အေနအထား က တစဖကတြင ေဖာျပထားပါသည။ ဤတြင ႀကးက ခတမညေနရာသည ေျမဆြအားဗဟ (CG) တညတညတြငရေၾကာငး သတျပရနျဖစပါသည။ ၀န၏ အေလးခနသည အလယတညတညတြင ရမေနပါက ႀကးမားအေပၚတြင သကေရာကမည ၀နအားက ေအာကတြငေဖာျပထားသည အတငး တြကခကႏငပါသည။

အေကာငးဆးအေကာငးဆးအေကာငးဆးအေကာငးဆး မမမမ ႏငေသာႏငေသာႏငေသာႏငေသာ အေနအထားအေနအထားအေနအထားအေနအထား ၀နတစခက မ ရန ႀကးခညရမည အေကာငးဆး အေနအထား က တစဖကတြင ေဖာျပထားပါသည။

12

၁၊၁၊၁၊၁၊ ၅။၅။၅။၅။ ပကသြယတနးျခငးဆငရာပကသြယတနးျခငးဆငရာပကသြယတနးျခငးဆငရာပကသြယတနးျခငးဆငရာ သခၤ ာသခၤ ာသခၤ ာသခၤ ာ

ဥပမာ -

Run = 1250 mm ျဖစၿပး Angle A မာ 30 ျဖစပါက -

Set = 1250 x tan 30 = 721.687 mm ျဖစၿပး

Travel = 1250 / Cos 30 = 1443.375 ျဖစသည။

13

Equal Spread Offset Constants for Finding, Starting and Ending Length DifferencesEqual Spread Offset Constants for Finding, Starting and Ending Length DifferencesEqual Spread Offset Constants for Finding, Starting and Ending Length DifferencesEqual Spread Offset Constants for Finding, Starting and Ending Length Differences

Formula Offset Angles

90 72 60 45 30 22 1/2 11 1/4 Difference in Length = Spread x

1 0.727 0.577 0.414 0.268 0.199 0.098

45 Offset 45 Offset 45 Offset 45 Offset ကကကက သသသသး၍း၍း၍း၍ 90 90 90 90 ဒဂရဒဂရဒဂရဒဂရ ခးျခငးခးျခငးခးျခငးခးျခငး

Different in Length = Spread x 0.414 Travel 1 = 1.414 x Offset Travel 2 = Previous shortest travel + (2 x difference in length)

ဥပမာ -

14

Long Radius Weld ElbowsLong Radius Weld ElbowsLong Radius Weld ElbowsLong Radius Weld Elbows

H = Distance from Face to Elbow Centre in mm. D is Nominal Diameter (DN) of Elbow.

For 90 Deg Elbow, H = 38.1 x D For 45 Deg Elbow, H = 15.78 x D For Z Deg Elbow, H = 38.1 x D x tan Z/2 (where H = mm, and D = Inches)

15

အထကပါ ပေသနညးမားတြင D သည ပက၏ အရြယအစား (DN) ျဖစၿပး လကမ (in) ျဖင တငးတာသည။ H အကြာအေ၀း မာ မလမတာ (mm) ျဖစသည။ Z မာ Elbow ၏ မကႏာျပငႏစခ အၾကား ေထာင ျဖစသည။

ဥပမာ -

၁၄ လကမ (14”) Elbow အတြက -

For 14” 90 Elbow; H = 38.1 x 14 = 533.4 mm For 14” 45 Elbow; H = 15.78 x 14 = 220.9 mm For 14” 63 Elbow; H = 38.1 x 14 x tan (63/2) = 326.9 mm

ေအာကေဖာျပပါ ကနးေသမားျဖင ပကအရြယ (DN) က ေျမာကလကလင H က ရပါလမမည။

Elbow Constant (ကနးေသ) Elbow Constant (ကနးေသ) 7.5 2.5 45 15.78 15 5.02 60 22 22.5 7.58 67.5 25.46 30 10.21 90 38.1

A = 1.5 x Dia of Elbow (DN) B = A – (OD/2) C = A + (OD/2) D = Degree of Fitting required K = Constant (ကနးေသ) = 0.01746 L1 = D x C x K L2 = D x A x K L3 = D x B x K

L4 = A x 2 x Sin (D/2)

16

ပကတစခကပကတစခကပကတစခကပကတစခက လေသာလေသာလေသာလေသာ ဒဂရဒဂရဒဂရဒဂရ ျ ျ ျ ျဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငး

θ = Angle of Cut OD = Outside Diameter of the pipe R = Radius = OD / 2 RA = R x Cos 45 = R x 0.707 C1 = OD x tan θ

C2 = (R + RA) x tan θ C3 = C1 / 2 C4 = (R - RA) x tan θ ျပလပနညးျပလပနညးျပလပနညးျပလပနညး အဆငဆငအဆငဆငအဆငဆငအဆငဆင ၁။ စကျဖေပၚတြင ပက၏ OD အတငး စက၀ငးျခမးတစခ ဆြပါ။ ထစက၀ငး၏ ဗဟက ျဖတသြားသည 45 မဥးေၾကာငးမား ဆြပါ။ ၂။ ထ စက၀ငးျခမး၏ အေပၚတြင ျပထားသညအတငး projection line မားဆြပါ။

က) စက၀ငးျခမး၏ အခငးႏငအၿပင မဥးတစေၾကာငး ဆြပါ။ ခ) စက၀ငးျခမး၏ ညာဘကအစြနဆး ေထာငလကမဥးႏင ၿပငမဥး ထသညေနရာမ မမ ပကက ျဖတလေသာ ဒဂရအတငး မဥးတစေၾကာငး ဆြပါ။ ဂ) စက၀ငးျခမးတြငဆြထားေသာ 45 မဥးေၾကာငးမားႏင စက၀ငးထသညအမတမားမ ထ ျဖတမဥးထ ေထာငလကမဥးမား ဆြပါ။ ဃ) ထ ၿပငမဥးႏင ျဖတမဥးပါေသာ အပငးက ျဖတထတယပါ။ ထ စကျဖတစက ျဖတလေသာ ပကေပၚတြငတငကာ အမတမားေပးလကပါက မမျဖတလေသာ ေထာငရသည ျဖတမဥးက ရရမည ျဖစပါသည။

၁၊၁၊၁၊၁၊ ၆။၆။၆။၆။ Dummy SupportDummy SupportDummy SupportDummy Support

Dummy Support က ပကသြယတနးျခငး လပငနးမားတြင ေတြ႔ရတတသည။ ေထာငလက ပကမားတြင ပက၏အေလးခနက ေအာကမေထာကအျဖစ ခထားရန Dummy Support မား ထညေလရသည။ Fabrication of Dummy SupportFabrication of Dummy SupportFabrication of Dummy SupportFabrication of Dummy Support Type 1Type 1Type 1Type 1

ထ Dummy Support အမးအစားတြင ပငမပက၏ ဗဟမဥး (Centre Line) ႏင ေထာကပက (Support Pipe) ၏ ဗဟမဥးမာ မဥးတစေျဖာငထညး ကေနသည။ ထ အမး အစားက ရညလားေသာ ေထာငလကပကလငးမား၏ (vertical pipe line) ၀န က ထမးထား ရန သးသည။

ျဖတမဥး

45မဥးေၾကာငးမား

17

L1 = H5 – H1 L2 = H5 – H2 L3 = H5 – H3 L4 = H5 – H4 ျဖစသည။ ဤတြင H1 ,H2 , H3, H4,H5 တ႔က ေအာကပါအတငး တြကယႏင သည။

D = Outside Diameter of Elbow R1 = Outside Radius of Elbow

OD = Outside Diameter ID = Inside Diameter R1 = OD of Header / 2 R2 = ID of Branch / 2

1 = 5 = 2D 2 = 4 = 2D – C3 3 = 2D – C1 6 = 1.5D

18

R2 = Inside Radius of Support Pipe = Inside Diameter of Support Pipe / 2 R2A = R x Cos 45 = R x 0.707

ထ႔ေၾကာင - L1 = H5 – H1 L2 = H5 – H2 L3 = H5 – H3 L4 = H5 – H4 ျဖစသည။ ၎က စကေပၚတြင ေအာကပါအတငး ပေဖာႏငသည။ ထ ပေဖာၿပးသား စကက ပကေပၚတြငပတကာ အမတေပးၿပး ျဖတလကရသာ ျဖစသည။

Fabrication of Dummy Support Fabrication of Dummy Support Fabrication of Dummy Support Fabrication of Dummy Support TypeTypeTypeType 2 2 2 2

ထ Dummy Support အမးအစားတြင ပငမပက၏ ေအာကဖကမကႏာျပင (Bottom Surface) ႏင ေထာကပက (Support Pipe) ၏ ေအာကဖက မကႏာျပငမာ မဥးတစေျဖာင ထညး ကေနသည။ ထ အမးအစားက အလားလက(သ႔) ေထာငလကပကလငးမား၏ (vertical pipe line) ၀နက support pipe အား အလားလကအေနအထားျဖင ထမးထားရန သးသည။ ထအမးအစား၌ ေထာငလကပက၏ ေအာကေျခတြင support က ထားသည။

19

Fabrication of Dummy Support Fabrication of Dummy Support Fabrication of Dummy Support Fabrication of Dummy Support Type 3Type 3Type 3Type 3

ထ Dummy Support အမးအစားတြင ပငမပက၏ ေအာကဖကမကႏာျပင (Bottom Surface) ႏင ေထာကပက (Support Pipe) ၏ ေအာကဖကမကႏာျပငမာ မဥးတစေျဖာင ထညး ကေနသည။ ထ အမးအစားက အလားလက (သ႔) ေထာငလကပကလငးမား၏ (vertical pipe line) ၀နက support pipe အား အလားလက အေနအထားျဖင ထမးထားရန သးသည။ ထအမးအစား၌ ေထာငလကပက၏ အေပၚဆးတြင support က ထားသည။

1 = 5 = 2D 2 = 4 = 2D – C2 3 = 2D – C1

20

အသးတညေသာအသးတညေသာအသးတညေသာအသးတညေသာ Rule of Thumb Rule of Thumb Rule of Thumb Rule of Thumb ပေသနညးအခ ႔ပေသနညးအခ ႔ပေသနညးအခ ႔ပေသနညးအခ ႔ ပက၏ပက၏ပက၏ပက၏ အေလးခနကအေလးခနကအေလးခနကအေလးခနက ရာနညးရာနညးရာနညးရာနညး Outside Diameter of pipe = D (လကမ) , Thickness = t (လကမ) ျဖစလင တစေပ အရညရပက၏ အေလးခနက ေအာကပါအတငး တြကယႏငပါသည။

W = 10.68 x (Dt – t2)

ဤတြင W သည တစေပအရညရေသာ ပက၏ အေလးခန (ေပါင) ျဖစပါသည။ ဥပမာ OD = 4.5” , t = 0.25” ရ ပက၏ အေလးခနမာ -

W = 10.68 x (4.5 x 0.25 – 0.252 )

= 11.35 lb/ft တစေပလင ၁၁.၃၅ ေပါင ျဖစသည။

အကယ၍ ကလဂရမ ျဖငတြကလလင ေအာကပါအတငး တြကႏငပါသည။

W = D x t x 16

ဤတြင W သည မကထရစတန ျဖစၿပး တစကလမတာအရညရ ပက၏ အေလးခန ျဖစသည။ D = ပက၏ အခငး (Diameter of the pipe) - လကမ t = ပက၏ အထ (Thickness ) - လကမ

ဥပမာ လကမတစမတ အထရ လကမ ၂၀ ပက၏ အေလးခနမာ -

W = 20 x ¼ x 16 = 80 tons တစကလမတာလင တန ၈၀ ျဖစသည။ သ႔ျဖစ၍ မတာ ၁၀၀ ရပကသည ၈ တနေလးမည။ Pipe Span (Pipe Support Pipe Span (Pipe Support Pipe Span (Pipe Support Pipe Span (Pipe Support တစခႏငတစခၾကားတစခႏငတစခၾကားတစခႏငတစခၾကားတစခႏငတစခၾကား အကြာအေအကြာအေအကြာအေအကြာအေ၀၀၀၀းးးး) ) ) ) ရာနညးရာနညးရာနညးရာနညး

ဤနညးအရတြကေသာပကသည Sch 40 ပကျဖစ၏။ အခငး ၁၂ လကမထက ငယေသာပကမားအတြက S = 7 √D ျဖစသည။

အခငး ၁၂ လကမထက ႀကးေသာပကမားအတြက S = 6.6 √D ျဖစသည။ ဤတြင S = Pipe Support တစခႏငတစခၾကား အကြာအေ၀း (ေပ) D = Outside Diameter of pipe (in) - ပက၏ အခငး (လကမ) ျဖစသည။

21

Hydrostatic Test Hydrostatic Test Hydrostatic Test Hydrostatic Test လပရနလပရနလပရနလပရန လအပေသာလအပေသာလအပေသာလအပေသာ ေ ေ ေ ေရပမာဏတြကျခငးရပမာဏတြကျခငးရပမာဏတြကျခငးရပမာဏတြကျခငး

V = 0.0408 x d2 x L

ဤတြင - V = လအပေသာ ေရပမာဏ (ဂါလ) d = Inside Diameter of pipe (in) ပက၏ အတြငးဘက အခငး (လကမ) L = Hydrotest လပမည ပကလငးအရည (ေပ)

ဥပမာ - ေပ ၆၅၀ အရညရသည ၆ လကမပကလငးက hydro test လပမညဆပါက လအပေသာ ေရပမာဏက တြကပါ။ ၆ လကမပက၏ ID မာ ၆.၀၆၅ လကမျဖစ၏။

ထ႔ေၾကာင - V = 0.0408 x 6.0652 x 650

= 975.5 ဂါလ ျဖစသည။

အခနး (၂)

ပက ႏင ပကဆက ပစၥညးမား ၂၂၂၂၊၊၊၊ ၁။၁။၁။၁။ ပကလငးသြယတနးျခငးပကလငးသြယတနးျခငးပကလငးသြယတနးျခငးပကလငးသြယတနးျခငး ဟေသာဟေသာဟေသာဟေသာ အဓပၸါယအဓပၸါယအဓပၸါယအဓပၸါယ (Definition of Piping) (Definition of Piping) (Definition of Piping) (Definition of Piping)

ပကလငးသြယတနးျခငး (Piping) ဟသညမာ အစငအခ၊ အရည၊ အေငြ႔ စသညတ႔က ဖအား သ႔မဟတ ေျမဆြအားသးၿပး တစေနရာမ တစေနရာသ႔ ပ႔ေဆာငရန လအပေသာ ပကဆကပစၥညးမား (Fittings) သး၍ ပကမားသြယတနးျခငးက ေခၚသည။ သ႔ေသာ ပကလငးသြယတနးျခငး လပငနးတြင ထ အရည၊ အေငြ႔မားက တစေနရာမ တစေနရာသ႔ ပ႔ေဆာငေပးရ သးသးမသာမဟတဘ အျခားအေထာကအကျပ ကရယာ မားသးၿပး အရညဘ၀မ အေငြ႔၊ အေငြ႔ဘ၀မ အရညသ႔ ျဖစေအာငေျပာငးျခငး၊ အရညတစခႏင တစခက ေရာေမႊျခငး၊ အရညစးဆငးႏႈးက ထနးျခငး၊ လသညေနရာ အႏ႔အျပားသ႔ ခြေ၀ ပ႔ေဆာငျခငး၊ တစေနရာထညးေရာကေအာင စေပးျခငးစသည လပငနးမားလညး ပါ၀ငေသး သည။ ေနအမတကတာ အေဆာကအဥးမားတြင ေသာကေရ၊ သးေရေပးေသာ ပကလငး မား၊ အမသာမထတေသာ ေရ၊ ခးေရ၊ သးေရ စသညေရမားက ထတေသာ ေရဆးထတပက မား၊ မးသတပကမား၊ ဂကစပကမား။ စကရ၊ အလပရမားတြင ကနထတလပငနးမား အတြက သးရနေရ ပကလငးမား၊ မးသတပကလငးမား၊ ဓါတေဗဒေဆးရည ပကလငးမား၊ ေလာငစာဆ ပကလငးမား၊ ေရေႏြးေငြ႔ပကလငးမား။ ၿမ႔ရြာမားသ႔ေရေပးရန သြယတနးေသာ ပကလငးႀကး မား၊ ၿမ ႔ျပမားမ ေရဆးမားထတသည ေျမေအာကပကလငးႀကးမား စသညျဖင အသးျပပ

22

အမးမးက ေတြ႔ႏငသည။ ေျမေအာကတြငေသာလညးေကာငး၊ အေဆာကအဥး နရမား အတြငးတြင ျမႈပ၍ေသာလညးေကာငး လပစစဓါတႀကးမား သြယတနးေသာ အခါတြငလညး ဓါတႀကးမားက ကာကြယရန ပကမားအတြငးမ သြယတနးၾကသည။ ပကလငးသြယတနးျခငးတြင ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား (Elbow, Tee, Reducer, Flange) စသညတ႔ႏငအတ Valve, Bolt, Nut, Washer, Gasket, Pipe Supports စေသာ ပကလငးသြယတနးမႈ အေထာကအကျပ ပစၥညးမားစြာ ပါ၀ငသည။ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၂၂၂၂။။။။ ပကလငးသြယတနးျခငးပကလငးသြယတနးျခငးပကလငးသြယတနးျခငးပကလငးသြယတနးျခငး ဆငရာဆငရာဆငရာဆငရာ အေခၚအေအေခၚအေအေခၚအေအေခၚအေ၀၀၀၀ၚမားၚမားၚမားၚမား

Adhesive Joint - ပလတစတစပက ႏင ဖကဘာပကမားတြင ေကာသတၿပး ဆကေသာ ပကအဆက Ambient Temperature - သာမနေလထ အပခန Alloy Steel - ကာဗြနမဟတေသာ အျခားသတမား ေရာထားေသာ သ ဥပမာ - မငးဂနးစ - ၁.၆၅ ရာခငႏႈး ဆလကြန - ၀.၆၀ ရာခငႏႈး ေၾကးန - ၀.၆၀ ရာခငႏႈး တ႔ ေရာစပထားေသာ သ

ထ႔ျပင သတြင အလမနယမ၊ ဘရြန၊ ခရမယမ၊ ကေဘာ၊ နစကယ၊ တကေတနယန၊ တနစတင၊ ဗေနဒယမ စသညတ႔လညး ေပါငးစပႏငေသးသည။

Anchor - ပကက အလားလက မေရြ႔ႏငေစရန တပဆငထားေသာ အထနးေျခေထာကမား Assembly - ပကလငးမားက တပဆငျခငး Automatic Welding - ဂေဟေဆာသသည အခနျပညေစာငၾကညေနရန မလပ အလ အေလာက ဂေဟေဆာႏငေသာစက Backing Ring - ဂေဟေဆာရာ၌ မးပြားမား ပကအတြငးမကေစရန ႏင penetration အျပည ရေစရန ျပလပအသးျပေသာ သကြငး Base Metal - ဂေဟေဆာရမည ပငမပကလး (သ႔မဟတ) သကယထည။ ၎က parent metal ဟလညး ေခၚသည။ Bevel - ဂေဟေဆာရန ေစာငးခးျခငး Bonding - ပကမားက ေကာသတဆကျခငး Butt Joint - ပကမားက ေတထားကာ ဂေဟေဆာထား ေသာ အဆက (ေတဆက) Branch – ပငမပကလငးမ ခြထြကသြားေသာ ပကလငး Bypass - လမးလႊ - ပကႀကးမားတစခႏင တစခအၾကား valve, flow meter စသညတ႔က ေရာငကြငး တပဆငထားေသာ ပကလငးငယ Carbon Steel - သာမနအားျဖင သပကမားက Carbon Steel ဟ ေခၚသည။ ၎တြင aluminium, boron, chromium, cobalt စေသာ သတေရာ အနညးဆးမညမ

23

ပါရမညဟ သတမတခကမရ။ မားေသာအားျဖင အနညးဆး copper ပါ၀ငမႈ 0.40 ရာခငႏႈးထက မေကာ လြနေသာ၊ manganese ပါ၀ငမႈ 1.65၊ silicon ပါ၀ငမႈ 0.60၊ copper ပါ၀ငမႈ 0.60 ထက မမားေခ။ Cast Iron - သြနးသ Chamfering - ပကမားက ျဖတၿပးေသာအခါ ဂေဟေဆာရန နခမးသားမားက ေစာငးခးျခငး Cold Bending - အပမေပးဘ ပကက ေကြးျခငး၊ မားေသာအားျဖင ဤနညးကသးရာတြင ပကအေကြး အခငး၀ကက ပကအခငး၏ ၅ ဆ ထားေလရသည။

(Radius of Bend = 5 x Diameter of pipe) Commissioning – ပကလငးမား မနမနကနကန အလပလပမလပက ေနာကဆးအဆင စမးသပစစေဆးျခငး Crack - ပက၊ ပကအဆကမား အကျခငး Defect - ပကလငးမား ပမနမဟတျခငး၊ ေကာကျခငး၊ ေကြးျခငး၊ အဆကမားမေကာငးျခငး၊ ေစာငးေနျခငး စေသာ သတမတထားသည စႏႈးႏင မကကညသည၊ လကမခႏငေသာ အခက အားလးကေခၚသည။ Design Pressure – ပကလငးအတြငးစးဆငးမည အရည၊ အေငြ႔အတြက ဒဇငးထတထားေသာ ဖအား (Design Pressure သည Operating Pressure ၏ ၁.၅ ဆ ရသည)။ Design Temperature – ပကလငးအတြငးစးဆငးမည အရည၊ အေငြ႔အတြက ဒဇငးထတထား ေသာ အပခန Electrode - ဂေဟေခာငး Expansion Joint - အပ သ႔မဟတ ဖအားေၾကာင ပကလငးအလားေျပာငးလမႈက ခႏငရန ပကလငးအတြငး ထညသြငးတပဆငထားေသာ အစတအပငး Fabrication - ပကႏငပကဆကပစၥညးမားက သးၿပး လေသာ ပရေအာင ဆကယျခငး Fillet Weld - ေထာငမနက သတႏစခက ဆကထားေသာ ဂေဟ Flow Rate – ပကလငးအတြငးအရည စးဆငးမႈႏႈး Flushing – ပကလငးမားအား စမးသပၿပး သြားေသာအခါ ပကလငးမားအတြငး လး၀ သန႔ရငးစငၾကယေစရန ေလ၊ ေရတ႔ျဖင ေဆးေၾကာျခငး Flux - ဂေဟေခာငး / ဂေဟသားက ဖးအပထားေသာ ေခာ GA (General Arrangement) Drawing – ပကလငးမား ေျပးထားပက စနစပျဖင ဆြထားေသာပ (ပကလငးအားလးက စေပါငး ေဖာျပထားသည)။ Galvanizing - သေခးမတကေအာင သြပရညစမျခငး

GMAW (Gas Metal Arc Welding) – MIG သ႔မဟတ CO2 Welding ဟ လသမားသည။

GTAW (Gas Tungsten Arc Welding) - TIG ဟ လသမားသည။

24

Groove – Groove Welding အတြက ျပငဆငထားေသာေျမာငး Groove Angle - ဂေဟေဆာရန ျပငဆငထားေသာ အပငးႏစခမ Groove ၏ ေထာင

Gravity Test – ပကလငးမား ေရလမလ ေျမဆြအားျဖင စမးသပျခငး Hangers and Supports – Pipe Support ပကလငးက ပကလငးက ထမးပးထားေသာ သဘားတနးမားက ေခၚသည။ Header - Main run of piping - ပငမပကလငးက ေခၚသည။ Hydro-Test – ပကလငးမား ေရလမလ ဖအားျဖင စမးသပျခငး ID – Inside Diameter (ပက၏ အတြငးဘက အခငး) Iso Drawing (Isometric Drawing) – ပကလငးမားက XYZ Coordinate ျဖင ဆြထားေသာ ပ (ပကလငး တစလငးခငး) MPI (Magnetic Particle Inspection) – ဂေဟဆကမား အကေၾကာငး ရမရ သမႈမားျဖင စစေဆးျခငး NDT (Non Destructive Testing) – ပကလငးမားက ပကစးမႈ မရေစပ စစေဆးျခငး NPS – Nominal Pipe Size– (ပကအရြယအစား) ဥပမာ - ၄ လကမပက ၎က ND - Nominal Diameter ဟလညးေကာငး၊ DN - Diameter Nominal ဟလညးေကာငး၊ NB - Nominal Bore ဟလညးေကာငး ေခၚေသးသည။ DN က မားေသာအားျဖင metric စနစျဖင သးသည။ ဥပမာ ၄ လကမပကက DN100 ဟလညးေကာငး၊ ၈ လကမပကက DN200 ဟလညးေကာငး ေဖာျပသည။ OD – Outside Diameter (ပက၏ အျပငဘက အခငး) Operating Pressure – ပကလငးအတြငး စးဆငးမည အရည သ႔မဟတ အေငြ႔ ၏ ဖအား Operating Temperature – ပကလငးအတြငး စးဆငးမည အရည သ႔မဟတ အေငြ႔ ၏ အပခန Penetrant Test – ပကလငးမား အကေၾကာငးရမရ ဓါတေဗဒ ေဆးရညျဖင စစေဆးျခငး Pneumatic Test – ပကလငးမား ေရလမလ ေလဖအားျဖင စမးသပျခငး P n ID (Piping and Instrument Diagram) – စကပစၥညး၊ ကရယာမား ဆကသြယပက ေဖာျပထားေသာ ပ (ဤပတြင ပကဆကပစၥညးမားက မေဖာျပဘ မညသည ပစၥညးႏင မညသညပစၥညးက မညကသ႔ ဆကသြယထားသညက ေဖာျပ ထားျခငးျဖစသည။) RT (Radiographic Testing) (X-Ray) – ပကလငးမား အကေၾကာငးရမရ ဓါတမနရကၿပး စစေဆးျခငး Reverse Polarity – DC Arc Welding တြင ဂေဟေဆာမည သျပား သ႔မဟတ ပကက အႏႈတ (-) ျဖင ဆကထားၿပး ဂေဟေခာငးက အေပါငး (+) ျဖင ဆကထားျခငး Schedule Number - ပကအထက ျပေသာ ကနးဂဏနးမားျဖစသည။ ၎က ေအာကပါ

25

အတငးတြကသည။ (အနးစပဆးဂဏနးက ယထားသည။)

Schedule Number = 1000 P / S

ဤတြင P သည Service Pressure ( psi) ျဖစၿပး S သည Allowable Stress (psi) ျဖစသည။ Seamless Pipe - ဂေဟမေဆာပ တစနညးအားျဖင ပကဆကေၾကာငးရာမပါေသာ ပက SMAW – Shielded Metal Arc Welding - Arc Welding ဟ လသမားသည။ Slag Inclusion – ဂေဟသားထ၌ ေခာမားေရာေနျခငး (Welding ၏ အျပစအနာအဆာ တစချဖစသည။) Soldering - သမဟတေသာ သတမားျဖင ဂေဟေဆာျခငး Spatter - ဂေဟေဆာစဥ မးပြားမားစဥျခငး Straight Polarity – DC Arc Welding တြင ဂေဟေဆာမည သျပား သ႔မဟတ ပကက အေပါငး (+) ျဖင ဆကထားၿပး ဂေဟေခာငးက အႏႈတ (-) ျဖင ဆကထားျခငး Size of Weld - ဂေဟသား၏ အတငးအတာ

Thermoplastic - အပေပးျခငးျဖင ေပာေျပာငးေစၿပး အေအးချခငးျဖင ျပနမာေစႏငေသာ ပလတစတစ Thermosetting Plastic - အပေပးျခငးျဖငေသာ လညးေကာငး၊ ဓါတေဗဒနညးအားျဖင ေသာလညးေကာငး အသားေသေစၿပးေနာက အပခနအေျပာငးအလ သ႔မဟတ ဓါတ ေဗဒေဆးရညမားေၾကာင မေပာႏငေတာေသာ ပလတစတစ၊ ဖကဘာ Thickness – Schedule - ပက၏ အထ UT (Ultrasonic Test)(Ultrasonic Examination or Inspection) – ပကသားအတြငးဘက အကေၾကာငးမားက ႀကမႏႈးျမင အသလႈငးလႊတ၍ စမးသပျခငး Visual Inspection – မကျမင စစေဆးျခငး Welding Procedure Specification (WPS) - ဂေဟေဆာရန သတမတထားေသာ စႏႈးမား

26

Abbreviations (Abbreviations (Abbreviations (Abbreviations (အတေကာကမားအတေကာကမားအတေကာကမားအတေကာကမား)))) AISI - American Iron and Steel Institute AEC - American Engineering Council ANSI - American National Standards Institute API - American Petroleum Institute ASME - American Society of Mechanical Engineers ASTM - American Society for Testing and Materials AWG - American Wire Gauge AWS - American Welding Society AWWA - American Water Works Association BHN - Brinell Hardness Number DIN - Deutsches Institu fur Normung; German Standards Institute gpm - Gallons per inute HVAC - Heating, Ventilating and Air Conditioning NPT - National Pipe Taper ppb - Parts per billion ppm - Parts per million SAE - Society of Automotive Engineers ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၃၃၃၃။။။။ ပကပကပကပက (Pipes & Tubes) (Pipes & Tubes) (Pipes & Tubes) (Pipes & Tubes) ျပလပထားေသာ ပစၥညးကလက၍ ပကအမးအစား သးမးခြႏငသည။

၁။ သပက (Ferrus metal Pipe) ၂။ သမဟတေသာ သတပက (Non-ferrus metal Pipe) ၃။ ပလတစတစပက (Plastic Pipe) သပကမားက မားေသာအားျဖင သမဏ (Stainless Steel)၊ သ (Carbon Steel)၊

သစပ (Alloy Steel) မားျဖင ျပလပသည။ သမဟတေသာ သတပကမားက Monel, Nickel, Inconel, Hastalloy, Copper, Brass, Bronze, Titanium, Tantalum, Bismuth, Aluminium, High Speed Steel, Zinc, Lead စသညတ႔ျဖင ျပလပသည။ ပလတစတစပကမားတြင PVC, CPVC, PP, PE, PPR, PVDF, GRP, GRE, ABS စသညပကမား ပါ၀ငသည။

အခ ႔ေသာ ပက စႏႈးမားမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။

27

Pipe Standards and Specifications

Specification

Size Range

(NPS) Application

ASTM A53 1/8 to 26 Ordinary use in gas, air, oil, water, steam

ASTM A106 1/8 to 48 High temperature service (steam, water, gas, etc.)

ASTM A369 Custom High temperature service

ASTM A335 Custom High temperature service

ASTM A333 1/8 and larger

Service requiring excellent fracture toughness at low

temperatures

ASTM A671 16 and larger Low Temperature services

ASTM A672 16 and larger Moderate Temperature services

ASTM A691 16 and larger High Temperature services

ASTM A312 1/8 and larger Low to High Temperature and corrosive services

API 5L Low pipe, refinery anf transmission service

AWWA C200 6 and larger Steel Water pipe

AS 1450 Steel tubes for mechanical purposes

BS 3602

Steel pipes and tubes for pressure purposes, Carbon

steel: High temperature duties

DIN 2440 Steel tubes medium-weight Suitable for threading

JIS G3445

Carbon steel tubes for Machine and Structural

Purpose

JIS G3458 Alloy steel pipes

ပကပကပကပက အရညအေသြးႏငအရညအေသြးႏငအရညအေသြးႏငအရညအေသြးႏင သြငျပငလကၡဏာသြငျပငလကၡဏာသြငျပငလကၡဏာသြငျပငလကၡဏာ (Pipe Properties and Characteristics) (Pipe Properties and Characteristics) (Pipe Properties and Characteristics) (Pipe Properties and Characteristics) အထကတြငေဖာျပခေသာ ပက စႏႈးမားသည ပကတစလး၏ အရညအေသြးႏင သြငျပငလကၡဏာမားက တပါတညး သတမတေပးလကသည။ ပကတစလးက မညကသ႔ထတ သည၊ မညကသ႔ စမးသပရမည၊ မညသည သတမားေရာေႏာ ပါ၀ငေနသည စသညတ႔က ေဖာျပေပးသည။ ဥပမာအားျဖင ASTM A53 ႏင API 5L ပကမားက ေအာကတြင ေဖာျပထားသည။ ပကမားက Grade အမးမးထတေသာလညး လသးအမားဆးမာ Grade A ႏင B ျဖစသည။ Grade C က သးၾကေသာလညး A ႏင B ေလာက အသးမတြငကယပါ။ Grade B ပကသည Grade A ပကထက Tensile Strength ပမားေသာလညး ပကက အပမေပးဘ ေကြး ရန (Cold Bending) လသညအခါမားတြင Grade A က သးေလရၾကသည။ အဘယေၾကာင ဆေသာ Grade A ပကတြင Grade B ပကမာထက ပၿပး ကာဗြနပါ၀ငမႈနညးသျဖင ပေပာေျပာငးၿပး ၾကြပဆပမႈ ပနညးေသာေၾကာင ျဖစသည။ တစဖကပါဇယားက ၾကညပါ။

28

Chemical composition and Tensile Strength of Grade A and Grade B Steel Pipe

Chemical Composition Tensile Properties

Designation Grade C Mn P S

min. yield

strength

psi (Mpa)

min. tensile

strength

psi (Mpa)

ASTM A53 A 0.25 0.95 0.05 0.06 30,000 (205) 48,000 (330)

B 0.30 1.2 0.05 0.06 35,000 (240) 60,000 (415)

API 5L A 0.22 0.9 0.04 0.05 30,000 (205) 48,000 (330)

B 0.27 1.15 0.04 0.05 35,000 (240) 60,000 (415)

C= Carbon Mn = Manganese P = Phosphorous S = Sulphur

အေလးခနႏငအေလးခနႏငအေလးခနႏငအေလးခနႏင ရကရကရကရကဂးဂးဂးဂးနပါတနပါတနပါတနပါတ (Weight and Schedule Number) (Weight and Schedule Number) (Weight and Schedule Number) (Weight and Schedule Number) ေယဘယအားျဖင ပကအထႏင အေလးခနကလက၍ သပကက အမးအစား သးမး ထတလပေလ ရသည။ ၎တ႔မာ -

၁။ Standard (Std.) ၂။ Extra Strong (XS) or Extra Heavy (XH) ၃။ Double Extra Strong (XXS) or Double Extra Heavy (XXH) - တ႔ျဖစသည။

ဤတြငမတရနမာ ပကအထအပါးမညမပင ကြသညျဖစေစ ပက၏ အျပငဘကအခငး (Outside Diameter – OD) မာ အတတပင ျဖစသည ဆေသာ အခကျဖစသည။ သ႔ေသာ ပကအထအပါးက လက၍ အတြငးဘကအခငး (Inside Diameter – ID) မာမ ကြျပားသြား သည။ သ႔ျဖစ၍ ပကအေလးခနမညမပင ျဖစပါေစ၊ Schedule No. မတေစကာမ ပကအရစခ ေသာ ဒင (Die) မားႏင ပကဆကပစၥညး (Fittings) မားမာ အတတပငျဖစသည။ အခငး ၁၂ လကမႏငေအာကငယေသာ ပကမားတြင ပကအရြယအစားက NPS ျဖင ေဖာျပသည။ ထ NPS မာ ပက၏ OD လညးမဟတ၊ ID လညးမဟတ။ ပက၏ ID ႏင နးစပ ေသာ ကနးျပညတစချဖစသည။ သ႔ေသာ အခငး ၁၂ လကမ အထကပကမားတြင NPS = OD ျဖစသြားသည။ ဇယားတြင ၾကညပါ။

1. SP x 1000 Number Schedule =

2. CS x 2D x P Thickness Wall +=

3. DC) - (T S x 2 Presure =

ဤတြင P = Internal Pressure (psi) S = maximum allowable stress value (psi)

D = outside diameter (in)

29

C = allowance for threading and grooving T = wall thickness (in) C တနဖးက ေအာကပါအတငး ယႏငပါသည။

General Allowance for Threading and Grooving Pipe Size (NPS) Allowance ½”(15mm) to ¾”(20mm) 0.0571” (1.45mm) 1”(25mm) to 2”(50mm) 0.0696” (1.77mm) 2 ½” (65mm) and larger 0.1000” (2.54mm)

Stress Value S က ပကထတလပေသာ ကမၼဏမ ထတေ၀ေသာ စာေစာငမားတြင ေတြ႔ႏငပါ သည။ ေအာကတြင အခ႔ေသာပကမားအတြက S Value မားက ေဖာျပထားပါသည။

Maximum allowable stress “S” value for Carbon Steel Seamless pipes

Maximum stress in 1000 psi (MPa) for various Temperature

Specification Grade

-20 to 650 F (-29 to 343 C)

700 F (371 C)

750 F (399 C)

800 F (427 C)

ASTM A53 A B

12.0(82) 15.0(103)

11.7(80) 14.4(99)

10.7(73) 13.0(89)

9.0(62) 10.8(74)

ASTM A106 A B

12.0(82) 15.0(103)

11.7(80) 14.4(99)

10.7(73) 13.0(89)

9.0(62) 10.8(74)

API 5L A B

12.0(82) 15.0(103)

11.7(80) 14.4(99)

10.7(73) 13.0(89)

9.0(62) 10.8(74)

အထကပါ ပေသနညးမားသည ခန႔မနးတြကခကျခငးမားသာ ျဖစၿပး တကစားျခငး (corrosion) အပခန (temperature), အသးခသညေနရာ (specific application) တ႔ကလညး ထညသြငး စဥးစားရန လပါသည။

ပကထတလပရာတြင ပကအရညက ကပနးထတလပေလရသည။ မားေသာအားျဖင ၂၁ ေပ(၆.၄ မတာ) ခန႔ျဖစ၏။ ပက၏ ထပစြနးက ေအာကပါအတငး ထတလပ၏။

� Threaded and Coupled (၀ကအရစ - ကာပလင တြလကပါသည။) � Threaded without Couplings (၀ကအရစ - ကာပလင မပါ။) � Plain End – cut square (ေလးေထာငစပစပထပ) � Beveled for welding – 30 degree bevel with a 1/16” (1.6mm) land

(ဂေဟေဆာရန ေစာငးခးထားေသာ ထပ) � Groove End (ေျမာငးေဖာထားေသာ ထပ)

30

Pipe Schedule tables for selected pipe sizes

1 All Dimensions are in inches

2 The Nominal Wall Thickness shown are subject to a 12.5% Mill Tolerance

3 Not included in ANSI B 36.10

Nominal NOMINAL WALL THICKNESS

Pipe Outside Sch Sch Sch Sch Sch Std Sch

Size Dia 5S (1)

10S (2) 10 20 30 WT 40

1/8 0.405 --- 0.049 --- --- --- 0.068 0.068

1/4 0.540 --- 0.065 --- --- --- 0.088 0.088

3/8 0.675 --- 0.065 --- --- --- 0.091 0.091

1/2 0.840 0.065 0.083 --- --- --- 0.109 0.109

3/4 1.050 0.065 0.083 --- --- --- 0.113 0.113

1 1.315 0.065 0.109 --- --- --- 0.133 0.133

1-1/4 1.660 0.065 0.109 --- --- --- 0.140 0.140

1-1/2 1.900 0.065 0.109 --- --- --- 0.145 0.145

2 2.375 0.065 0.109 --- --- --- 0.154 0.154

2-1/2 2.875 0.083 0.120 --- --- --- 0.203 0.203

3 3.500 0.083 0.120 --- --- --- 0.216 0.216

3-1/2 4.000 0.083 0.120 --- --- --- 0.226 0.226

4 4.500 0.083 0.120 --- --- --- 0.237 0.237

5 5.563 0.109 0.134 --- --- --- 0.258 0.258

6 6.625 0.109 0.134 --- --- --- 0.280 0.280

8 8.625 0.109 0.148 --- 0.250 0.277 0.322 0.322

10 10.75 0.134 0.165 --- 0.250 0.307 0.365 0.365

12 12.75 0.156 0.180 --- 0.250 0.330 0.375 0.406

14 14.00 0.156 0.188 0.250 0.312 0.375 0.375 0.438

16 16.00 0.165 0.188 0.250 0.312 0.375 0.375 0.500

18 18.00 0.165 0.188 0.250 0.312 0.438 0.375 0.562

20 20.00 0.188 0.218 0.250 0.375 0.500 0.375 0.594

22 22.00 0.188 0.218 0.250 0.375 0.500 0.375 ---

24 24.00 0.218 0.250 0.250 0.375 0.562 0.375 0.688

26 26.00 --- --- 0.312 0.500 0.625 0.375 ---

28 28.00 --- --- 0.312 0.500 0.625 0.375 ---

30 30.00 0.250 0.312 0.312 0.500 0.625 0.3753 ---

31

NOMINAL WALL THICKNESS

Pipe Sch Extra Sch Sch Sch Sch Sch XX

Size 60 Strong 80 100 120 140 160 Strong

1/8 --- 0.095 0.095 --- --- --- --- ---

1/4 --- 0.119 0.119 --- --- --- --- ---

3/8 --- 0.126 0.126 --- --- --- --- ---

1/2 --- 0.147 0.147 --- --- --- 0.188 0.294

3/4 --- 0.154 0.154 --- --- --- 0.219 0.308

1 --- 0.179 0.179 --- --- --- 0.250 0.358

1-1/4 --- 0.191 0.191 --- --- --- 0.250 0.382

1-1/2 --- 0.200 0.200 --- --- --- 0.281 0.400

2 --- 0.218 0.218 --- --- --- 0.344 0.436

2-1/2 --- 0.276 0.276 --- --- --- 0.375 0.552

3 --- 0.300 0.300 --- --- --- 0.438 0.600

3-1/2 --- 0.318 0.318 --- --- --- --- ---

4 --- 0.337 0.337 --- 0.438 --- 0.531 0.674

5 --- 0.375 0.375 --- 0.500 --- 0.625 0.750

6 --- 0.432 0.432 --- 0.562 --- 0.719 0.864

8 0.406 0.500 0.500 0.593 0.719 0.812 0.906 0.875

10 0.500 0.500 0.594 0.719 0.844 1.000 1.125 1.000

12 0.562 0.500 0.688 0.844 1.000 1.125 1.312 1.000

14 0.594 0.500 0.750 0.938 1.094 1.250 1.406 ---

16 0.656 0.500 0.844 1.031 1.219 1.438 1.594 ---

18 0.750 0.500 0.938 1.156 1.375 1.562 1.781 ---

20 0.812 0.500 1.031 1.281 1.500 1.750 1.969 ---

22 0.875 0.500 1.125 1.375 1.625 1.875 2.215 ---

24 0.969 0.500 1.218 1.531 1.812 2.062 2.344 ---

26 --- 0.500 --- --- --- --- --- ---

28 --- 0.500 --- --- --- --- --- ---

30 --- 0.5003 --- --- --- --- --- ---

32 --- 0.500 --- --- --- --- --- ---

34 --- 0.500 --- --- --- --- --- ---

36 --- 0.500 --- --- --- --- --- ---

42 --- 0.500 --- --- --- --- --- ---

ပက၏ ထပဘကအစြနးမားက ထခကပြနးပမႈမ ကာကြယရန၊ အရစမားက

မထခကေစရန၊ ပကအတြငးသ႔ အမႈနႏင အမႈကသရကမား မ၀ငႏငေစရနအတြက ပကထပ မားက အပထားေလရပါသည။ ထအအပမားက ဆငေတာမည ဆေတာမ ျဖတပါ။

32

သ႔မဟတပါက မျဖတပါႏင။ ပကေပၚတြငပကေပၚတြငပကေပၚတြငပကေပၚတြင ေ ေ ေ ေရးထးထားေသာရးထးထားေသာရးထးထားေသာရးထးထားေသာ ထတလပမႈအမတအသားမားထတလပမႈအမတအသားမားထတလပမႈအမတအသားမားထတလပမႈအမတအသားမား (Pipe Identification and Marking)(Pipe Identification and Marking)(Pipe Identification and Marking)(Pipe Identification and Marking) ပကက အထအပါးအမးမး၊ grade အမးမး၊ အရြယအစားအမးမး ထတလပေလ ရရာ ထတလပေသာ စႏႈးမားက ပကေပၚတြင ေရးသားေဖာျပထားေလရသည။ ဤတြင ASTM ႏင API မထတေသာ အခ႔ စႏႈးမားက နမနာအျဖစ ေဖာျပလကပါသည။ ASTM standard အရထတေသာပကမားက -

� ထတလပသည ကမၸဏ / ကမၸဏ အမတတဆပ (Manufactureer’s Name - trade mark or brand)

� ပကထပလပသည နညးစဥ (Pipe manufacturing method): o F = Furnae butt welded, continuous welded o E = Electric resistance welded o S = Seamless

� ပက၏ အထအပါး / အေလးခန (Sch Std. , XS, or XXS.) � Specification Number (ASTM spec. no.) � ပကအရည (Length)

ထ႔ျပင တစခါတရ Grade ႏင Schedule No. မားကပါ ေဖာျပတတေသးသည။ API standard အရထတေသာပကမားက -

� ထတလပသည ကမၸဏ / ကမၸဏ အမတတဆပ (Manufactureer’s Name - trade mark or brand)

� API Specification Number � ပက၏ အခငး (Nominal Diameter or Outside Diameter) � ပက၏ အေလးခန (Weight per foot)

A&B Co. ASTM A 53 Seamless XS 21’ 10.75 x 0.5

ASTM Specification No Method of Manufacture Length

Trade Mark or Wall Thickness Weight Company Name Outside Diameter

33

� Grade � ပကထပလပသည နညးစဥ (Pipe manufacturing method):

o F = Butt welded o E = Welded, except Butt Welded o S = Seamless o SW = Spiral Welded

� ပကအရည (Length) ႏင အထ (Thickness) � Type of steel :

E – Electric – furnace steel R – Rephosphorized steel

� Heat Treatment HN – Normalized or normalized/tempered HS – Subcritical stress relieved HA – Subcritical age hardened HQ – Quench and tempered

� Test Pressure – if the pressure is higher than in tables.

Carbon Steel PipeCarbon Steel PipeCarbon Steel PipeCarbon Steel Pipe Carbon Steel ပကမားသည စးပြားေရးအရတြကေျခကကၿပး စကမႈလပငနးမားတြင အေထြေထြ ပကသြယတနးျခငးလပငနးမား၌ သးသည။ သ႔ေသာ သေခးတကလြယသည။ အယလကာလမား၊ ေကာစတစအျပငးစားမားႏင ၾကာရညထေတြ႔ေနပါက သသားသည ၾကြပဆပလာသည။ အကစစမားႏင ထေတြ႔လငလညး သေခးတကႏႈးက ပမျမနဆနေစသည။ ဟကၿဒဂင ဆာလဖက ဓါတေငြ႔ႏငလညး ဓါတတ႔ျပနတတသည။ သသားအတြငး ကာဗြနႏငအျခားသတမား ပါ၀ငမႈက လသလေျပာငးလေပးျခငးျဖင မမလအပေသာ စကမႈဆငရာစြမးရည (mechanical properties) က ဖနတးယႏငသည။ မားေသာအားျဖင ပကထတလပေသာ စနစမာ ASTM A53 စႏႈးမားအတငးပင ျဖစသည။

A&B Co. Spec 5L 14” 54.68 B S E 0.25 x 40’

API Specification No Outside Diameter Grade of Pipe Pipe Weight (per ft) Seamless

Trade Mark or Wall Thickness Length Electric Company Name or API monogram Furnace

34

အသးမားေသာ ပကထတလပမႈ စနစမားမာ ေအာကပါတ႔ျဖစသည။

Type Grade Manufacturing System Remarks F A Furnace Btt Welded Flange joint မား E A , B Electric resistance welded ပါလင Type F က S A , B Seamless မသးသငပါ။

သမဏသမဏသမဏသမဏ ( ( ( (Stainless Steel PipeStainless Steel PipeStainless Steel PipeStainless Steel Pipe)))) သမဏပကမားတြင အဓကပါ၀ငေသာ သတမားမာ ခရမယမ(Chromium) ႏင နစကယ (Nickel) တ႔ျဖစသည။ သတြင ၎တ႔ေပါငးထညေပးလကျခငးျဖင အပႏင တကစားမႈ ခႏငအား ျမငလာသည။ ခရမယမေအာကဆဒ အလႊာပါးက သပကမကႏာျပငတြင အပေပး ထားလကျခငးျဖင သေခးတကျခငးႏင စားျခငးမ ကာကြယေပးသည။ နစကယက ပက၏ ေတာငတငးမႈႏင အပဒါဏခႏငမႈက တးလာေစသည။ ထတလပသည သမဏအမးအစားက လက၍ ထ သတႏစမး၏ ပါ၀ငမႈလညး ကြျပားသြားသည။ ေယဘယအားျဖင ခရမယမ ပါ၀ငမႈႏႈးမာ ၄ ရာခငႏႈးမ ၂၇ ရာခငႏႈး၊ နစကယ ပါ၀ငမႈႏႈးမာ ၀ ရာခငႏႈးမ ၂၂ ရာခငႏႈး ျဖစသည။ ထ႔ျပင မလစဒနမ၊ ေၾကးန၊ မငးဂနးစ၊ ဆလကြန စေသာသတမားလညး ပါ၀ငႏငေသးသည။ အဓက သမဏအမးအစား သးမးရ၏။

Austenitic (AISI types 200 and 300 series) Ferritic (AISI type 400 series) Martensitic (AISI types 400 and 500 series)

ဤသးမးအနက အမားဆးအသးျပေသာ အမးအစားမာ Austenitic ျဖစသည။ Series 300 ႏင 400 က သလကျဖငခြျခားႏငသည။ Series 400 သည သလကေသာလညး Series 300 မာ သမလကေခ။ အရညမားအတြက အသးျပမားေသာ သမဏမာ 304 ႏင 316 ျဖစ၏။ သတထား ရမညမာ အစြနးအထငးခ သမဏဟ ဆေသာျငားလညး အရညအားလးက ခႏငရညရသည ေတာ မဟတပါ။ ဥပမာ - ဟကၿဒကလရစအကစစ၊ ဖရစကလရဒ တ႔ကမ သမဏသည ခႏင ရည မရပါ။ သမဏ 304 ႏင 304L တ႔သည Austenitic အမးအစားျဖစၿပး ေဘစမား ျဖစေသာ ထးႏင ဆဒယမ ဟကေျဒာကဆဒ တ႔ကလညးေကာငး၊ ႏကၾထစအကစစ အပါအ၀င အကစစ အမးအစားမားစြာကလညးေကာငး ခႏငရညရသည။ သမဏ 316 ႏင 316L တ႔သည ဆာလဖဒ ႏင ကလရဒ မားက ခႏငရညရရာ၌ 304 ထကပေကာငးသည။ အထးသျဖင ဆာလဖရစအကစစဒါဏက လး၀ခႏငရညရသည။ 304 ႏင သးႏငသည ေဘစႏင အကစစမားကလညး 316 တြင စတခလကခ သးႏငသည။ 304L ႏင 316L တ႔သည 304 ႏင 316 တ႔ထက ဆာလဖရစအကစစ၊ ႏကၾထစ

35

အကစစ၊ ေရာေႏာထားသည အကစစမားက ပမခႏငရည ရသည။ Ferritic သမဏတြင နစကယပါ၀ငမႈမရ။ သ႔အတြက ဟကၿဒကလရစအကစစက ခႏငရညမရ။ သ႔ေသာ ကလရဒ ႏင ေအာဂနစအကစစမားဒါဏက ေကာငးစြာခႏငရညရသည။ Martensitic သမဏ တြငမ နစကယပါ၀ငႏငသည။ ေယဘယအားျဖင ေျပာရလင Ferritic သမဏ ႏင Martensitic သမဏ တ႔ထက Austenitic သမဏက ဓါတေဗဒ ေဆးရညမား၏ ဒါဏက ပမခႏငသည။ သ႔အတြက ေစးကြကတြင Austenitic သမဏက ပၿပးသးၾကသည။ သမဏကလညး Carbon steel ကသ႔ပင 1/8” မ 30” ထ အရြယအစားအမးမး၊ နရအထ အမးမးျဖင ထတလပၾကသည။ မားေသာအားျဖင Schedule 5S, 10S, 40S, 80S ဟ ေလးမးထတသည။ ဤတြင S ဟသညမာ stainless steel က ကယစားျပၿပး ရးရးသပက မားႏင မေရာေစရန ခြျခားထားျခငး ျဖစသည။ အခ ႔ေသာ သမဏပကမားက အရစျဖင ထတလပေသာလညး Schedule 5S ႏင 10S မားမာ ပါးလြနး၍အရစေဖာေလ မရပါ။ Pipe Schedule Table for Stainless Steel Pipes

Pipe Size Outside Diameter

Wall Thickness

Inside Diameter

(inches) (inches) Schedule

No. (inches) (inches) 10S .049 .307

40S .068 .269 1/8 0.405 80S .095 .215

10S .065 .410

40S .088 .364 1/4 0.540 80S .119 .302

10S .065 .545

40S .091 .493 3/8 0.675 80S .126 .423

5S .065 .710

10S .083 .674

40S .109 .622 1/2 0.840 80S .147 .546

5S .065 .920

1.050 10S .083 .884

40S .113 .824 3/4 80S .154 .742 1 1.315 5S .065 1.185

36

10S .109 1.097

40S .133 1.049

80S .179 .957

5S .065 1.530

10S .109 1.442

40S .140 1.380 1 1/4 1.660 80S .191 1.278

5S .065 1.770

10S .109 1.682

40S .145 1.610 1 1/2 1.900 80S .200 1.500

5S .065 2.245

10S .109 2.157

40S .154 2.067 2 2.375 80S .218 1.939

5S .083 2.709

10S .120 2.635

40S .203 2.469 2 1/2 2.875 80S .276 2.323

5S .083 3.334

10S .120 3.260

40S .216 3.068 3 3.500 80S .300 2.900

5S .083 3.834

10S .120 3.760

40S .226 3.548 3 1/2 4.000 80S .318 3.364

5S .083 4.334

10S .120 4.260

40S .237 4.026 4 4.500 80S .337 3.826

5S .109 5.345

10S .134 5.295

5 5.563

40S .258 5.047

37

80S .375 4.813

5S .109 6.407

10S .134 6.357

40S .280 6.065 6 6.625 80S .432 5.761

5S .109 8.407

10S .148 8.329

40S .322 7.981 8 8.625 80S .500 7.625

5S .134 10.482

10S .165 10.420

40S .365 10.020 10 10.750 80S .500 9.750

5S .156 12.438

10S .180 12.390

40S .500 11.750 12 12.75 80S .688 11.374

5S 156 13.688 14 14.00 10S .188 13.624

5S .165 15.670 16 16.00 10S .188 15.624

5S .165 17.670 18 18.00 10S .188 17.624

5S .188 19.624 20 20.00 10S .218 19.564

5S .188 21.624 22 22.00 10S .218 21.564

5S .218 23.564 24 24.00 10S .250 23.500

5S .250 29.500 30 30.00 10S .312 29.376

ေၾကးနေၾကးနေၾကးနေၾကးနပကပကပကပက (Copper Pipe) (Copper Pipe) (Copper Pipe) (Copper Pipe)

38

ေၾကးနသညေပာေျပာငးၿပး သာမနအေျခအေနမားတြင ေၾကးညတကၿပး စားသြား ျခငးမး မျဖစတတပါ။ သ႔ေသာ ကလရငး၊ ဟကၿဒဂငဆာလဖဒ၊ ႏကၾထစအကစစ တ႔ႏငေတြ႔ လငမ လငျမနစြာ စားသြားတတသည။ ၎သည ေသာကသးေရပကမားအတြက အထးသင ေတာသည။ ေၾကးနပကက 1/8” မ 12” ထ အပါး၊ သာမန၊ အထ (light, regular, extra strong) ဟ သးမးထတလပသည။ ေၾကးနပကသာမက ေၾကး၀ါ(အန)၊ နစကယေရာေၾကးန (Copper-nickel), Aluminium-bronze ဟလညး ထတလပၾကေသးသည။ Pipe Schedule table for Copper Pipes

NominalNominalNominalNominal I.D.I.D.I.D.I.D. Wall ThicknessWall ThicknessWall ThicknessWall Thickness

Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size O.D.O.D.O.D.O.D.

KKKK LLLL MMMM DWVDWVDWVDWV KKKK LLLL MMMM DWVDWVDWVDWV 1/4" 3/8" 0.305 0.315 - - 0.035 0.03 - -

3/8" 1/2" 0.402 0.43 0.45 - 0.049 0.035 0.025 -

1/2" 5/8" 0.527 0.545 0.569 - 0.049 0.04 0.028 -

5/8" 3/4" 0.652 0.666 - - 0.049 0.042 - -

3/4" 7/8" 0.745 0.785 0.811 - 0.065 0.045 0.032 -

1" 1-1/8" 0.995 1.025 1.055 - 0.065 0.05 0.035 -

1-1/4" 1-3/8" 1.245 1.265 1.291 1.295 0.065 0.055 0.042 0.04

1-1/2" 1-5/8" 1.481 1.505 1.527 1.541 0.072 0.06 0.049 0.042

2" 2-1/8" 1.959 1.985 2.009 2.041 0.083 0.07 0.058 0.042

2-1/2" 2-5/8" 2.435 2.465 2.495 - 0.095 0.08 0.065 -

3" 3-1/8" 2.907 2.945 2.981 3.03 0.109 0.09 0.072 0.045

သြနးသသြနးသသြနးသသြနးသ (Cast Iron Pipe) (Cast Iron Pipe) (Cast Iron Pipe) (Cast Iron Pipe) သြနးသတြင ကာဗြန 2% မ 4% ထ၊ ဆလကြန 1% မ 3% ထ ပါ၀ငသည။ သ႔ေသာ အသးခသညေနရာလက၍လညး ကြျပားႏငေသးသည။ သြနးသအမးအစား ေလးမးထတရာ

39

ေအာကပါတ႔ျဖစသည။

� White Cast Iron � Ductile Iron � Gray Cast Iron � Malleable Iron

ထေလးမးက

� Cast Iron Pressure Pipe � Cast Iron Soil Pipe - ဟ အတနးအစားႏစမး ထပမ ခြျခားႏငသည။

ယခအခါတြင သြနးသပကမားေနရာတြင ပလတစတစပကမားက အစားထး သးစြလာေနၾကၿပ ျဖစပါသည။ Cast Iron Pressure Pipe မားက ၎တ႔၏ အေလးခန ႏင ဖအားအေပၚမတည၍ ေအာကပါအတငး ထတလပသးစြၾကပါသည။ Pipe Schedule table for Cast Iron Pipes NominalNominalNominalNominal Class AClass AClass AClass A Class BClass BClass BClass B Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size 100 Foot Head (43 psi)100 Foot Head (43 psi)100 Foot Head (43 psi)100 Foot Head (43 psi) 200 Foot Head (86 psi)200 Foot Head (86 psi)200 Foot Head (86 psi)200 Foot Head (86 psi)

WallWallWallWall WallWallWallWall O.D.O.D.O.D.O.D.

ThkThkThkThk I.D.I.D.I.D.I.D. O.D.O.D.O.D.O.D.

ThkThkThkThk I.D.I.D.I.D.I.D.

3" 3.80" 0.39" 3.02" 3.96" 0.42" 3.12"

4" 4.80" 0.42" 3.96" 5.00" 0.45" 4.10"

6" 6.90" 0.44" 6.02" 7.10" 0.48" 6.14"

8" 9.05" 0.46" 8.13" 9.05" 0.51" 8.03"

10" 11.10" 0.50" 10.10" 11.10" 0.57" 9.96"

12" 13.20" 0.54" 12.12" 13.20" 0.62" 11.96"

14" 15.30" 0.57" 14.16" 15.30" 0.66" 13.98"

16" 17.40" 0.60" 16.20" 17.40" 0.70" 16.00"

18" 19.50" 0.64" 18.22" 19.50" 0.75" 18.00"

20" 21.60" 0.67" 20.26" 21.60" 0.80" 20.00"

24" 25.80" 0.76" 24.28" 25.80" 0.89" 24.02"

30" 31.74" 0.88" 29.98" 32.00" 1.03" 29.94"

36" 37.96" 0.99" 35.98" 38.30" 1.15" 36.00"

42" 44.20" 1.10" 42.00" 44.50" 1.28" 41.94"

48" 50.50" 1.26" 47.98" 50.80" 1.42" 47.96"

40

54" 56.66" 1.35" 53.96" 57.10" 1.55" 54.00"

60" 62.80" 1.39" 60.02" 63.40" 1.67" 60.06"

72" 75.34" 1.62" 72.10" 76.00" 1.95" 72.10"

84" 87.54" 1.72" 84.10" 88.54" 2.22" 84.10" NominalNominalNominalNominal Class CClass CClass CClass C Class DClass DClass DClass D Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size 300 Foot Head (130 psi)300 Foot Head (130 psi)300 Foot Head (130 psi)300 Foot Head (130 psi) 400 Foot Head (173 psi)400 Foot Head (173 psi)400 Foot Head (173 psi)400 Foot Head (173 psi)




3" 3.96" 0.45" 3.06" 3.96" 0.48" 3.00"

4" 5.00" 0.48" 4.04" 5.00" 0.52" 3.96"

6" 7.10" 0.51" 6.08" 7.10" 0.55" 6.00"

8" 9.30" 0.56" 8.18" 9.30" 0.60" 8.10"

10" 11.40" 0.62" 10.16" 11.40" 0.68" 10.04"

12" 13.50" 0.68" 12.14" 13.50" 0.75" 12.00"

14" 15.65" 0.74" 14.17" 15.65" 0.82" 14.01"

16" 17.80" 0.80" 16.20" 17.80" 0.89" 16.02"

18" 19.92" 0.87" 18.18" 19.92" 0.96" 18.00"

20" 22.06" 0.92" 20.22" 22.06" 1.03" 20.00"

24" 26.32" 1.04" 24.22" 26.32" 1.16" 24.00"

30" 32.40" 1.20" 30.00" 32.74" 1.37" 30.00"

36" 39.60" 1.80" 36.00" 40.04" 2.02" 36.00"

42" 45.10" 1.54" 42.02" 45.58" 1.78" 42.02"

48" 51.40" 1.71" 47.98" 51.98" 1.96" 48.06"

54" 57.80" 1.90" 54.00" 58.40" 2.23" 53.94"

60" 64.20" 2.00" 60.20" 64.82" 2.38" 60.06"

72" 76.88" 2.39" 72.10" NominalNominalNominalNominal Class EClass EClass EClass E Class FClass FClass FClass F Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size 500 Foot Head (217 psi)500 Foot Head (217 psi)500 Foot Head (217 psi)500 Foot Head (217 psi) 600 Foot Head (2600 Foot Head (2600 Foot Head (2600 Foot Head (260 psi)60 psi)60 psi)60 psi)

O.D.O.D.O.D.O.D. WallWallWallWall I.D.I.D.I.D.I.D. O.D.O.D.O.D.O.D. WallWallWallWall I.D.I.D.I.D.I.D.

ThkThkThkThk ThkThkThkThk

41

6" 7.22" 0.58" 6.06" 7.22" 0.61" 6.00"

8" 9.42" 0.66" 8.10" 9.42" 0.71" 8.00"

10" 11.60" 0.74" 10.12" 11.60" 0.80" 10.00"

12" 13.78" 0.82" 12.14" 13.78" 0.89" 12.00"

14" 15.98" 0.90" 14.18" 15.98" 0.99" 14.00"

NominalNominalNominalNominal Class EClass EClass EClass E Class FClass FClass FClass F Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size 500 Foot Head (217 psi)500 Foot Head (217 psi)500 Foot Head (217 psi)500 Foot Head (217 psi) 600 Foot Head (260 psi)600 Foot Head (260 psi)600 Foot Head (260 psi)600 Foot Head (260 psi)




16" 18.16" 0.98" 16.20" 18.16" 1.08" 16.00"

18" 20.34" 1.07" 18.20" 20.34" 1.17" 18.00"

20" 22.54" 1.15" 20.24" 22.54" 1.27" 20.00"

24" 26.90" 1.31" 24.28" 26.90" 1.45" 24.00"

30" 33.10" 1.55" 30.00" 33.46" 1.73" 30.00"

36" 38.70" 1.36" 39.98" 39.16" 1.58" 36.00"

NominalNominalNominalNominal Class GClass GClass GClass G Class HClass HClass HClass H Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size 700 Foot Head (304 psi)700 Foot Head (304 psi)700 Foot Head (304 psi)700 Foot Head (304 psi) 800 Foot Head (347 psi)800 Foot Head (347 psi)800 Foot Head (347 psi)800 Foot Head (347 psi)

WalWalWalWalllll WallWallWallWall O.D.O.D.O.D.O.D.



6" 7.38" 0.65" 6.08" 7.38" 0.69" 6.00"

8" 9.60" 0.75" 8.10" 9.60" 0.80" 8.00"

10" 11.84" 0.86" 10.12" 11.84" 0.92" 10.00"

12" 14.08" 0.97" 12.14" 14.08" 1.04" 12.00"

14" 16.32" 1.07" 14.18" 16.32" 1.16" 14.00"

16" 18.54" 1.18" 16.18" 18.54" 1.27" 16.00"

18" 20.78" 1.28" 18.22" 20.78" 1.39" 18.00"

20" 23.02" 1.39" 20.24" 23.02" 1.51" 20.00"

24" 27.76" 1.75" 24.26" 27.76" 1.88" 24.00"

Cast Iron Pressure Pipe မားက ဖအားရေသာအရည၊ ဓါတေငြ႔၊ ေရ တ႔အတြက သးပါသည။ Cast Iron Soil Pipe မားက DWV (Drainage, Waste, Vent) ေရေျမာငး၊ ေရဆး ထတပက၊ ေလရႉေခါငးတငမားအတြက သးသည။ Soil Pipe က အမးအစားအားျဖင သးမး ထတသည။ Single Hub, Double Hub ႏင Hubless တ႔ျဖစ၏။ (ေအာကေဖာျပပါ ပတြင

42

ၾကညပါ)။ ဤသးမးစလးက Gray Cast Iron ျဖငထတၾကသည။ ASTM ကမ Soil Pipe က Service Weight ႏင Extra Heavy ဟ အမးအစား ႏစမးသာ သတမတသည။

ပလတစတစပကမားပလတစတစပကမားပလတစတစပကမားပလတစတစပကမား (Plastic Pipe) (Plastic Pipe) (Plastic Pipe) (Plastic Pipe)

ပလတစတစပက ႏစမးရ၏။ � Thermoplastic Pipe ႏင � Thermoset Plastic Pipe ဟ၍ျဖစသည။

ပလတစတစပကမားက သတမတထားေသာ အပခနတစခရ ဖအားျဖငေသာလညး ေကာငး၊ SDR (Standard Dimension Ratio) ျဖငေသာလညးေကာငး သတမတေလ ရသည။ ဤတြင SDR ဆသညမာ ပက၏ အျပငဘကအခငးက ပကအထျဖင စားထားေသာ နပါတ

43

ျဖစသည။ (t) Thickness Wall Minimum

(OD)Diameter Outside SDR =

သာမသာမသာမသာမ ပလတစတစပကမားပလတစတစပကမားပလတစတစပကမားပလတစတစပကမား (Thermo Plastic Pipe) (Thermo Plastic Pipe) (Thermo Plastic Pipe) (Thermo Plastic Pipe)

သာမပလတစတစပကမားသည ပလငေပာၿပး ေအးလငမာ၏။ ၎တ႔က အပေပးၿပး အရညေပာေစကာ(ဓါတပစၥညးပါ၀ငမႈ မေျပာငးလဘ) ျပနလညပသြနးေလာငးႏငသည။ ပလင ေပာတတသျဖင ပကအတြငးစးဆငးေနေသာ အရညမား ပလာေသာအခါ working pressure (ဖအား) ႏင tensile strength ကလာသည။ ေအးေသာအခါ၌ မာ၍ၾကြပလာသျဖင ကြႏငေသာ အႏရာယရသည။ ေအာကပါတ႔သည သာမပလတစတစပကမား ျဖစၾက၏။

� Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS) � Polyvinyl Chloride (PVC) � Chlorinated Polyvinyl Chloride (CPVC) � Polybutylene (PB) � Polyethylene (PE) � Polypropylene Random (PPR) � Polyvinylidine Fluoride (PVDF)

သာမသာမသာမသာမစကစကစကစကပလတစတစပကမားပလတစတစပကမားပလတစတစပကမားပလတစတစပကမား (Thermo (Thermo (Thermo (Thermosetsetsetset Plastic Pipe) Plastic Pipe) Plastic Pipe) Plastic Pipe) သာမစကပလတစတစပကမားသညကား အပေပးၿပး အသားေသၿပးျဖစ၍ တစဖန ျပနၿပး အပမေပးႏငေတာေခ။ ၎တ႔က FRP (Fibreglass Reinforced Pipe) ဟ ေခၚသည။ ေအာကပါတ႔သည FRP ပကမားျဖစၾက၏။

� Glass Reinforced Epoxy (GRE) � Glass Reinforced Polyestr (GRP) � Glass Reinforced Vinylester (GRV) � Glass Reinforced Furan

လပငနးအလကလပငနးအလကလပငနးအလကလပငနးအလက သငေတာမညသငေတာမညသငေတာမညသငေတာမည ပလတစတစပကပလတစတစပကပလတစတစပကပလတစတစပက အမးအစားကအမးအစားကအမးအစားကအမးအစားက ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS)Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS)Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS)Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS)

44

အေရာငအားျဖင Sch 40 ABS ပကသည ခေရာင၊ pressure 145, 180, 230 psi ABS ပကမားသည ညျပာေရာင ရသည။ ABS ပကသည ေပာေျပာငးမႈ မရ။ ABS ပကက ေရပက၊ ေရဆးထတပက၊ ေရေျမာငးပက၊ ေလထတပကမားအျဖစသးသည။ အ၀စတြငးပက၊ ဓါတႀကးပက၊ ဆကသြယေရးေၾကးနနးႀကးပက၊ ဓါတေဗဒေဆးရညပကမား အျဖစသးလငမ ကန႔သတခကမားရသည။ ABS ပကမားက ေကာသတ၍ေသာ လညးေကာငး၊ ၀ကအရစ ျဖငေသာလညး ေကာငး၊ ဖလနးျဖငေသာလညးေကာငး ဆကႏငသည။ ေလအတြကေသာ လညးေကာငး၊ ဓါတေငြ႔အတြကေသာ လညးေကာငး သးရန ထတလပထားသည ABS ပကက အရညအတြက မသးရပါ။ ABS ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား သည မးေလာငႏငသည ဆသညကလညး သတထားရပါမည။

အလပလပႏငသည အျမငဆးအပခနမာ ၁၈၀ ဒဂရ ဖာရငဟက (၈၂ ဒဂရ စငတ ဂရတ) ျဖစသည။

Nominal Size Mean

(Inch/Imperial) Outside Diameter(mm)

min max

⅜" 17 17.3

½" 21.2 21.5

¾" 26.6 26.9

1" 33.4 33.7

1 ¼" 42.1 42.4

1 ½" 48.1 48.4

2" 60.2 60.5

2 ½" 75 75.3

3" 88.7 89.1

4" 114.1 114.5

5" 140 140.4

6" 168 168.5

8" 218.8 219.4

Polyvinyl Chloride (PVC)Polyvinyl Chloride (PVC)Polyvinyl Chloride (PVC)Polyvinyl Chloride (PVC) လသးအမားဆးပကမာ PVC ပကျဖစသည။ အျပာေရာင၊ အျဖေရာင၊ အစမးေရာင

45

ပကမားအျဖစ ေတြ႔ႏငသည။ PVC ပကက ေရပက၊ ေရဆးထတပက၊ ေရေျမာငးပက၊ ေရေအး ေပးပက၊ ေလထတပက၊ အ၀စတြငးပက၊ ဓါတႀကးပက၊ ဆကသြယေရး ေၾကးနနးႀကးပကမား အျဖစ သးသည။ PVC ပကမားက ေကာသတ၍ေသာ လညးေကာငး၊ ၀ကအရစျဖငေသာ လညးေကာငး၊ ဖလနးျဖငေသာလညးေကာငး၊ O-ring ျဖငေသာလညးေကာငး ဆကႏငသည။ PVC ပကသည ABS ပကထက ပထၿပး ပေပာေျပာငးသည။ PVC ပကက schedule 40, 80, 120 ဟ ပကအထ သးမးရႏငသည။ ၄ လကမ ထက ပႀကးေသာ PVC ပကမားအား အရစေဖာ၍ မသးသင။ socket သ႔မဟတ flange အဆကျဖငသာ သးသငပါသည။ အလပလပႏငသည အျမငဆးအပခနမာ ၁၄၀ ဒဂရ ဖာရငဟက (၆၀ ဒဂရ စငတဂရတ) ျဖစသည။ ပကအရြယအစားဇယားက ေအာကတြင ေဖာျပ ထားပါသည။ NominalNominalNominalNominal MaxMaxMaxMax

Pipe SizePipe SizePipe SizePipe Size Wall thicknessWall thicknessWall thicknessWall thickness

PSIPSIPSIPSI

O.D.O.D.O.D.O.D.

40404040 80808080 120120120120 40404040 80808080 120120120120

1/8" 0.405 0.068 0.095 810 1230

1/4" 0.54 0.088 0.119 780 1130

3/8" 0.675 0.091 0.126 620 920

1/2" 0.84 0.109 0.147 0.17 600 850 1010

3/4" 1.05 0.113 0.154 0.17 480 690 770

1" 1.315 0.133 0.179 0.2 450 630 720

1-1/4" 1.66 0.14 0.191 0.215 370 520 600

1-1/2" 1.9 0.145 0.2 0.225 330 470 540

2" 2.375 0.154 0.218 0.25 280 400 470

2-1/2" 2.875 0.203 0.276 0.3 300 420 470

3" 3.5 0.216 0.3 0.35 260 370 440

3-1/2" 4 0.226 0.318 240 350

4" 4.5 0.237 0.337 0.437 220 320 430

5" 5.563 0.258 0.375 190 290

6" 6.625 0.28 0.432 0.562 180 280 370

8" 8.625 0.322 0.5 160 250

10" 10.75 0.365 0.593 140 230

12" 12.75 0.406 0.687 130 230

14" 14 0.437 0.75 130 220

16" 16 0.5 0.843 130 220

18" 18 0.562 0.937 130 220

46

20" 20 0.593 1.031 120 220

24" 24 0.687 1.218 120 210 Polybutylene (PB)Polybutylene (PB)Polybutylene (PB)Polybutylene (PB) PB ပကက အျပာ သ႔မဟတ အနကေရာငျဖင ထတသည။ ေရပ၊ ေရေအးစနစမား၊ မးသတေရပနးစနစ ႏင အျခားစကမႈလပငနးသး ေရပကလငးမားတြင သးသည။ PB ပကမား က အပေပးၿပး ေကာက အရညေပာေစျခငးျဖငေသာ လညးေကာငး၊ ၀ကအရစျဖငေသာ လညး ေကာငး၊ ဖလနးျဖငေသာ လညးေကာငး၊ O-ring ျဖငေသာလညးေကာငး ဆကႏငသည။ အလပလပႏငသည အျမငဆးအပခနမာ ၂၁၀ ဒဂရ ဖာရငဟက (၉၉ ဒဂရ စငတ ဂရတ) ျဖစသည။ Polyethylene (PE)Polyethylene (PE)Polyethylene (PE)Polyethylene (PE) PE ပကက Low Density, Medium Density, High Density (ေပါေသာပက၊ အလယအလတစားပက ႏင ေလးေသာပက) ဟ သးမးထတလပသည။ လေမၼာေရာင၊ သ႔မဟတ အနကေရာင ျဖစၿပး လကမ၀ကမ လကမ ၃၀ အထ အရြယ အမးမးထတသည။ ၎ပကသည UV (Ultraviolet) ခရမးလြနေရာငျခညဒါဏက ခႏငသည။ အျခားေသာ ပလတစတစပကမားကသ႔ပင အမားဆးခႏငေသာ ဖအား (Maximum allowable pressure) က ထနးႏငရန SDR ဆဒျဖငလညး ထတသည။ မားေသာအားျဖင အႀကးဆး ၃ လကမပက ထသာ ထတလပေလရသည။ PE ပကမား က အပေပးၿပး ေကာက အရညေပာေစျခငးျဖင ေသာလညးေကာငး၊ ၀ကအရစျဖငေသာ လညးေကာငး၊ ဖလနးျဖငေသာ လညးေကာငး၊ O-ring ျဖငေသာလညးေကာငး ဆကႏငသည။ အလပလပႏငသည အျမငဆးအပခနမာ ၁၆၀ ဒဂရ ဖာရငဟက (၇၁ ဒဂရ စငတ ဂရတ) ျဖစသည။ PPR PPR PPR PPR ပကပကပကပက PPR ပကသည ဂာမနစနစျဖစေသာ DIN 8077/8078 အရထတထားျခငး ျဖစ၏။ ပကသည အလြနသန႔ရငးစငၾကယသည။ ေစးသကသာသည။ ေရပ၊ ေရေအးစနစ၊ ေရသန႔ စနစ၊ သစသားၾကမးခငးအတြက ေျမေအာကအပေပးစနစ၊ ဓါတေဗဒေဆးရညစနစ စသည တ႔တြင သးသည။ လကမ၀ကမ ၄ လကမပကထ ထတသည။ ဖအားက လက၍ PN1.25, PN1.6, PN2.0, PN2.5, PN3.2 ဟ အစားစားထတသည။

Wall thickness and Pressure

47

O.D Tolerance 5(PN1.25) 4(PN1.6) 3.2(PN2.0) 2.5(PN2.5) 2(PN3.2)

20 0.3 - 2.3+0.5 2.8+0.5 3.4+0.6 4.1+0.7

25 0.3 2.3+0.5 2.8+0.5 3.5+0.6 4.2+0.7 5.1+0.8

32 0.3 2.9+0.5 3.6+0.6 4.4+0.7 5.4+0.8 6.5+0.9

40 0.4 3.7+0.6 4.5+0.7 5.5+0.8 6.7+0.9 8.1+1.1

50 0.5 4.6+0.7 5.6+0.8 6.9+0.9 8.3+1.1 10.1+1.3

63 0.6 5.8+0.8 7.4+1.0 8.6+1.1 10.5+1.3 12.7+1.5

75 0.7 6.8+0.9 8.4+1.1 10.3+1.3 12.5+1.5 15.0+1.8

90 0.9 8.2+1.1 10.1+1.3 12.3+1.5 15.0+1.7 18.1+2.1

110 0.9 10.0+1.2 12.3+1.5 15.1+1.8 18.3+2.1 22.1+2.5 ဖကဘာဂလပစဖကဘာဂလပစဖကဘာဂလပစဖကဘာဂလပစ ပကမားပကမားပကမားပကမား ---- FRP (Fiberglass FRP (Fiberglass FRP (Fiberglass FRP (Fiberglass Reinforced Reinforced Reinforced Reinforced Pipe)Pipe)Pipe)Pipe) ပငလယေရ၊ ဓါတေဗဒေဆးရည စသည သတမားက အလြယတက စားေစေသာ အပခန -40 ဖာရငဟက မ 300 ဖာရငဟက (-40 စငတဂရတ မ 149 စငတဂရတထ) အလပလပသည ေဆးရညမားအတြက FRP ပကမားက သးၾကသည။ FRP ပကမားက လကမ၀က အရြယမ ၁၄၄ လကမအရြယထ (DN15 မ DN3600 ထ) ရႏငပါသည။ စကမႈလပငနးအလက FRP ပက အသးခပက တစဖကပါဇယားတြင ၾကညႏငပါသည။ ဖကဘာဂလပစပကက resin ႏင ဖနမငမားေပါငးစပၿပး ထတလပပါသည။ Resin သည ဓါတေဗဒေဆးရညမား၊ ပငလယဆားငေရမား အစားခႏငၿပး ပက၏ရပပငးဆငရာ ဂဏသတမား (Physical properties) ပမေကာငးမြနေစရန ဖနမငမားက ျပလပေပးသည။ ပကထတလပရာတြင အဓက အသးျပေသာ resin မားမာ epoxy resin, polyester resin, vinylester resin, isophthalic polyester resin ႏင furan resin တ႔ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ furan resin မာ လပရကငရခကေသာေၾကာင အခ႔ဓါတပစၥညးမားမလြ၍ အသးမတြငကယပါ။ ၁ လကမ မ ၁၆ လကမထ ပကမားက တစခါတရ polyester ႏင vinylester resin မားသးၿပး ထတတတေသာလညး အမားအားျဖင epoxy resin ျဖငသာ ထတေလရပါသည။ ၁၆ လကမအထက ပကႀကးမားကမ polyester ႏင vinylester resin မားျဖင ထတသည။ အလြနစားတတေသာ ဓါတပစၥညးမားႏင မးေလာငခႏငရန လအပသညအခါမားတြင ပကမား က furan resin ႏင phenolic resin သး၍ ထတပါသည။ ယခအခါတြင epoxy resin ကသး၍ မးေလာငခႏငေသာ ပကမားက Marine & Offshore (သေဘၤာႏင ပငလယကမးလြန) တြင သးရန ထတလပသးစြေနၿပ ျဖစပါသည။ FRP ပကက filament winding ႏင centrifugal casting ဟ နညးႏစမးသး၍ ထတ လပသည။ FRP Fitting မားကမ ပသြနးေလာငးၿပး (press mold) ထတလပသည။

48

FRP ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက မားက Bell and Spigot, socket, butt and wrap, flange, threaded, o-ring bell and spigot စသညနညးမားသး၍ ဆကသည။ FRP ပကလငး မညမအစားခႏငသနညး ဆသည အခကမာ ေအာကပါအခကမား ေပၚမတညေနပါသည။

� အသးျပမည ဓါတေဆးရည၏ ျပငးအား (chemical’s concentration) � အလပလပသည အပခနႏင ဖအား (operation temperature and pressure) � မၾကာခဏအသးျပမႈ/အသးျပမႈႀကမႏႈး (Frequency of use) � ပကလငးအတြငး စးေနေသာ ေဆးရညမား၏ ဓါတျပမႈ (Mixing o chemicals

which may react in the line) � အျခားအခကမား (Other factors)

49

50

FRP ပကမား၏ ပကဆကနညးစနစ

51

အျခားပကမားႏငစာလင FRP ပကမား၏ အားသာခကမားမာ ေပါပါးသည။ အရည ေပ ၃၀ ရ ၄ လကမ ဖကဘာပကသည ၃၆ ေပါငသာေလးေသာလညး အရြယတ သပက၏ အေလးခနမာ ၃၂၄ ေပါင ရသည။ တပဆငရန လြယကသည။ ျပျပငထနးသမးရမႈ နညးသည။ ပကသည ေပါပါးသျဖင တပဆငရာတြင စကယႏယားႀကးမား မလ။ လအားျဖင ရးရး သာမန ပစၥညးမားက သးကာ အလြယတက တပဆငႏငသည။ အပခနႏင ဖအားအမးမးက ခႏငရညရသည။ စားတတေသာ ပငလယေရ ႏင ဓါတ ေဗဒပစၥညးမား၏ ဒါဏက ေကာငးစြာခႏငသည။ ဥပမာ -

• ေရနစမး • ေကာစတစ • ပငလယေရ • ကာဗြနဒငေအာကဆဒ • အကစစမား • သဘာ၀ဓါတေငြ႔ • ကလရဒမား • ေဘစမား • ဆားမား • ေဆးရညမား

သတထားရမညမာ FRP ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားသည ထတလပသ တစဥး ထညးမ ျဖစရပါမည။ ပကကဆကမည ေကာ (Adhesive) သည ထပကအတြက သးသန႔ ထတလပထားေသာ ေကာသာျဖစရပါမည။ အျခား FRP ပကမားအတြက ထတထားေသာ ေကာမားက မသးရပါ။ ေကာမားတြင သကတမးရသျဖင ေကာသးမညရကမားအတြငး သကတမးရေသးသည ေကာမားဟတမဟတ စစေဆးရပါမည။ သကတမးကနေနၿပ ျဖစေသာ (expired adhesives, resin and catalyst) မားက မသးရပါ။ FRP ပကလပငနးတြင ထပကလပငနးအတြက သငတနးေပးထားေသာ ကြ မးကင သည လပသားမားကသာ သးရပါမည။ မကြ မးကငေသာ လပသားမားသးလင အရညအေသြး ေကာငးမြနသည ပကလငးက ရမညမဟတပါ။ FRP ပကလငးမဆငမ ပကႏင ပကဆကပစၥညး၊ ေကာမားအေၾကာငး ေရးသားထားသည လကစြစာအပက ေသေသခာခာ ဖတရႈလကနာ ရပါမည။ FRP ပကမားက စကရမထတလကကတညးက ေသခာစြာ ထပပးေပးလကပါသည။ ပကအစြနးမားက ထရပြနးပျခငးမ ကာကြယရန စကျဖင ျဖစေစ၊ ပလတစတစအဖးျဖင ျဖစေစ ကာကြယေပးထားပါသည။ ထအစြပမားက လပငနးခြငတြင တပဆငေတာမည ဆပါမ ျဖတရပါ မည။ သ႔မဟတလင ထအစြပမား ကြ တထြကမသြားေစရန ဂရစကရပါမည။ ပကမားက အစညးလကထပပးထားပါသည။ ပကမားသည ကြတတသျဖင တစေနရာမ တစေနရာသ႔ ပ႔ေဆာငရာတြင အထးဂရစက ကငတြယရပါမည။ မာေသာ အထးသျဖင သကသ႔ေသာ ပစၥညးမားႏင မထခကေစရပါ။ ေျမႀကးေပၚတြင ခမညဆလင တးမား ခၿပးမ ခရပါမည။ မညညာေသာ ေျမႀကး၊ ေကာကခေပါမားေသာ ေျမႀကးေပၚမားတြင မခရပါ။ ကြငးျပငအတြငး ထားရမညဆပါလင ပကမားက ကငးဘတစျဖင အပထားရပါမည။

52

FRP ပကမား၏ ရပေဗဒဆငရာ ဂဏသတျပ ဇယား

53

ပကအေပၚသကေရာကေသာ အားမား၏ အဓပၸါယ သတမတခက

54

အခနး(၃)

ပကဆကပစၥညးမား

ပကဆကပစၥညးမားက ပကလငးသြယတနးရာတြင ပကလငးက မမလရာသ႔ ေရာကေအာင အေကြ႔အေကာက၊ အတကအဆငးမား လပရာတြငလညးေကာငး၊ ရညလားလ ေသာပကအတြက ပကမား တစလးႏငတစလးဆကရန အတြကေသာလညးေကာငး၊ ပကလငး အတြငး ဗားမား၊ ကရယာမား တပဆငရနအတြကေသာ လညးေကာငး၊ ပကလငးအႀကးမ အေသးသ႔ ေျပာငးရနေသာလညးေကာငး၊ ပငမပကလငးႀကးမ လငးခြမား ခြထတရန အတြက ေသာလညးေကာငး၊ ပကလငးတစခက အျခားပကလငးတစခႏင ဆကရန သ႔မဟတ အဆကျဖတရန အတြကေသာလညးေကာငး ရညရြယခက အမးမးအတြက သးသည။ ပကဆကပစၥညးမားက ေအာကပါအတငး ေဖာျပႏငသည။ ၁။ အရြယအစား (pipe size) ၂။ အမးအစား (Tee, Elbow, Flange, etc.,) ၃။ ဆကမည ပသ႑ာန (joining method- welded, threaded, soldered, etc.,) ၄။ ပစၥညးအမးအစား (steel, PVC, FRP, copper, etc.,) ၅။ အပခနႏင ဖအား(Pressure and Temperature rating or Class designation) ဥပမာ - 2” Class 3000 carbon steel (ASTM105) threaded straight tee 8” Flange SO RF 150# HDG FS ASTM A 105 ANSI B16.5 8”x6” Conc. Red. BWE HDG SCH STD CS ASTM A234 GR WPB ANSI B16.9 8” Pipe SMLS ANSI B36.10 BWE SCH STD HDG CS ASTM A106 GR. B

လပငနးအမးအစားႏင အသးခမႈအေပၚမတည၍ ပကဆကပစၥညး အမးအစား မားစြာရသည အနက အခ ႔မာ ေအာကပါတ႔ျဖစသည။

- Elbow - Flange - Tee - Cross - Wye - Reducer - Coupling - Nipple - Union - Plug - End Cap - Ferrule - Adapter

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁။၁။၁။၁။ အလဘးအလဘးအလဘးအလဘး (Elbow) (Elbow) (Elbow) (Elbow)

Elbow အမးမးရသညအနက အသးမားေသာ elbowမားမာ ေအာကပါတ႔ျဖစသည။

- 45 deg Elbow - 90 deg Elbow - Reducing Elbow - 180 deg Elbow

55

လအပလင 15 , 30 , 22.5 , 60 စသည elbow မားပါ ထတလပသထ မာယႏငပါသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၁။၁။၁။၁။ 45° Elbows ((((၄၅၄၅၄၅၄၅ ဒဂရဒဂရဒဂရဒဂရ အလဘးအလဘးအလဘးအလဘး)))) 45° elbow မားက မားေသာအားျဖင LR(Long Radius) မား အျဖစသာ ထတလပပါသည။ လအပလင SR(Short Radius) elbow မားကလညး မာယႏငပါသည။ အရြယအစား အမးမး၊ ပစၥညးအမးမးျဖင ထတလပသည။ အသးခသည လပငနး အမးမးရသညအနက အခ႔မာ ေအာကပါတ႔ ျဖစသည။

Water supply facilities Food Industrial Pipeline networks Chemical industrial pipeline networks Electronic industrial pipeline networks Air conditioning facility pipeline Agriculture and garden production transporting system ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၂၂၂၂။။။။ 90909090° Elbows ((((၉၀၉၀၉၀၉၀ ဒဂရဒဂရဒဂရဒဂရ အလဘးအလဘးအလဘးအလဘး)))) 90° elbow မားက LR(Long Radius) ႏင SR(Short Radius) elbow မား အျဖစထတလပသည။ အရြယအစား အမးမး၊ ပစၥညးအမးမးျဖင ထတလပသည။ တစခါတရတြင 90° Elbow

က “90° Ell” ဟလညးေကာငး “quarter bend” ဟ လညးေကာငး ေခၚပါေသးသည။

45° Elbow ႏင 90° Elbow မား၏ end to centre dimension (H) က ေအာကပါအတငး တြကႏငပါသည။

NPS x 85 elbow radius long deg 45

NPS x 1 elbow radiusshort deg 90

NPS x 21 1 elbow radius long deg 90

=

=

=

45° Elbow

90° Short Elbow

90° Long Elbow

56

ဥပမာ - ၆ လကၼ 90° long radius Elbow အတြက - H = 1.5 x 6 = ၉ လကၼ ျဖစပါသည။ ၆ လကၼ 90° short radius Elbow အတြက - H = 1 x 6 = ၆ လကၼ ျဖစပါသည။ ၆ လကၼ 45° long radius Elbow အတြက - H = 5/8 x 6 = ၃.၇၅ လကၼ ျဖစပါသည။ Elbow Table မားက ေနာကစာမကႏာတြင ၾကညပါ။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂။၂။၂။၂။ Flanges ( Flanges ( Flanges ( Flanges (ဖလနးမားဖလနးမားဖလနးမားဖလနးမား)))) ဖလနးဆကမား၏ အားသာခကမာ ျပျပငထနးသမးမႈျပရနအတြက ျဖတလြယ၊ တပလြယရျခငးပင ျဖစသည။ဖလနးတစခႏင တစခက ၾကားတြင ဂတစကက (Gasket) ခ၍ မလ (bolt and nuts) မားျဖင ၾကပသည။ ဆကပဆကနညးကလက၍ ဖလနးမားက ေအာကပါအတငး အမးအစား ခြျခားႏငသည။

- Slip On Flange - Welding Neck Flange - Threaded Flange - Lap Joint Flange - Reducing Flange - Socket Weld Flange - Orifice Flange - Blind Flange - Spectacle Blinds

57

58

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၁။၁။၁။၁။ Slip On FlangeSlip On FlangeSlip On FlangeSlip On Flange

Slip On Flange မာ ပကႏငဆကရာတြင ခနရ လြယ ကသည။ ဖလနးႏငပက ဆက သည အတြငးေရာအျပင ႏစဖက လးတြင fillet weld ျဖငဂေဟ ေဆာေပးရနလသည။ ဖလနး အတြငးဘက ဂေဟေဆာရာတြင ဖလနးမကႏာျပင ႏင ပကအစြနး အကြာအေ၀းက ေယဘယအားျဖင ပကအထ အတငးအတာ အတငး ထားေလရသည။ ပတြငၾကညပါ။

59

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၂။၂။၂။၂။ Welding Neck FlangeWelding Neck FlangeWelding Neck FlangeWelding Neck Flange ဤအမးအစားဖလနးက ပကႏင ဆကရာတြင Butt welding ႏင ဂေဟေဆာပါသည။ အမးမးေသာ အပခန ႏင ဖအားတ႔အတြက ေကာငးမြနစြာသးႏငသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၃။၃။၃။၃။ Threaded FlangeThreaded FlangeThreaded FlangeThreaded Flange

ဤအမးအစား ဖလနးက ပကႏငဆကရာတြင ၀ကအရစ ႏင ဆကပါသည။ ဂေဟေဆာရန မလြယေသာေနရာမား၊ ေသးငယ ေသာပကမား၊ သမဏမား၊ ေၾကး ပကမားတြင သးေလရသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၄။၄။၄။၄။ Lap Joint Flange (Van Stone Flange)Lap Joint Flange (Van Stone Flange)Lap Joint Flange (Van Stone Flange)Lap Joint Flange (Van Stone Flange)

ဤဖလနးအမးအစား တြင ႏစပငးပါသည။ Stub End ႏင Flange တ႔ျဖစ သည။ ၎တြင ဖလနးသည ပကႏငတကရကမဆကပ stub end ကသာ ပကႏင ဂေဟေဆာၿပး ဆကသည။ ဖလနးသည stub end အတြငးလသြငးကာ လသလ လည၍ရသျဖင alignment ခနရခကခေသာေနရာမား အတြက အလြန အသးတညသည။ ဖလနးသည ပကအတြငး စးေနေသာ အရညႏင တကရကမထ။

60

သ႔အတြက ပမေစးသကသာေသာ သအမးအစားက သးႏငသည။ သ႔ေသာ stub end မာမ ပကႏငသတခငးတရန လသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၅။၅။၅။၅။ Reducing FlangeReducing FlangeReducing FlangeReducing Flange

ဤဖလနးက သးျခငးျဖင ပကအရြယ တစခမတစခသ႔ (ဥပမာ ၆ လကၼပကမ ၄ လကၼ ပကသ႔) ေျပာငးရာတြင reducer မလပ ေျပာငးႏငသည။ သ႔ေသာ အရညစးဆငးမႈက ထည သြငးစဥးစားရန လေသာအခါတြငမ ဤဖလနးမးက မသးသငပါ။ ဖလနးဆကမာ တစထစခး ျဖစသျဖင ဤေနရာတြင အရညစးလင ၀ဂယကမား ထမည ျဖစပါသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၂၂၂၊၊၊၊ ၆။၆။၆။၆။ Socket Weld FlangeSocket Weld FlangeSocket Weld FlangeSocket Weld Flange

ဤဖလနးက ပကႏငဆကရာတြင socket joint ျဖင ဆကသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၇။၇။၇။၇။ Orifice FlangeOrifice FlangeOrifice FlangeOrifice Flange

ပကလငးအတြငး အရည စးဆငးမႈႏႈးက တငးရန ဤဖလနး မးက သးသည။ ဤဖလနးမးက အစလကသးေလရသည။ ဖလနး ႏစခၾကား၌ orifice plate ပါသည။ အျခားဖလနးမားႏင ကြာျခားခက မာ မတာတပရနအတြက ဖလနး နခမးတြင အရစပါေသာ အေပါက ေဖာကထားျခငးျဖစ၏။ ဖလနး နခမးတြင အေပါကေဖာကရသည အတြကမားေသာအားျဖင အဆက

61

ပစက welding neck သးသည။ တစခါတစရ တြငမ slip on ႏင threaded type မားသးသညကလညး ေတြ႔ရတတ ေသးသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၈။၈။၈။၈။ Blind FlangeBlind FlangeBlind FlangeBlind Flange

Blind Flange တြင အေပါကမပါ၊ လး၀အပတျဖစၿပး ပကလငးမား၏ အဆး တြငလညးေကာငး။ ဗားမား၊ ကရယာမား တြင ဖလနးႏင ဆးထားေသာ အေပါကမား က ပတရနအတြကေသာလညးေကာငး သး သည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၉။၉။၉။၉။ Spectacle BlindsSpectacle BlindsSpectacle BlindsSpectacle Blinds

Spectacle Blind မားတြင မကမန ကသ႔ အ၀ငးႏစခပါသည။ အ၀ငးတစခမာ အပတ ျဖစၿပး ကနအ၀ငးတစခမာ အပြငျဖစသည။ Spectacle Blind က ဖလနးႏစခ အၾကားတြင တပဆငသည။ အရညစးဆငးမႈက ရပတန႔ထား လပါက အပတဘကထား၍ တပဆငသည။ (၎က Iso Drawing တြင NC – Normally Close ဟ ေဖာျပသည။) အကယ၍ ပကအတြငး အရညစးဆငးေစလပါက အပြငဘကထား၍ တပ ဆငသည။ (၎က Iso Drawing တြင NO – Normally Open ဟ ေဖာျပသည။)

Spectacle Blind

62

63

64

65

66

67

68

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃။၃။၃။၃။ TeeTeeTeeTee ( ( ( (တမားတမားတမားတမား))))

Tee ကေဖာျပရာတြင ပငမပကလငး (header) က ဥးစြာေဖာျပၿပး လငးခြ (branch) က ေနာကမ ေဖာျပေလရသည။ ဥပမာ ၆ လကမ ပငမလငးမ ၆ လကမလငး ခြထြကသြားလင 6 x 6 x 6 ဟ လညးေကာငး၊ ၆ လကမ ပငမလငးမ ၄ လကမလငး ခြထြကသြားလင 6 x 6 x 4 ဟ လညးေကာငး ေဖာျပသည။ အသးမားသည Tee မားမာ ေအာကပါတ႔ ျဖစၾကသည။

- Equal Tee - Reducing Tee

- Bullhead Tee - Lateral Tee

- Standard Wye - Reducing Wye

- Cross / 4 Way

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁။၁။၁။၁။ Equal TeeEqual TeeEqual TeeEqual Tee

Equal Tee တြင ပငမပကလငး (header) ႏင လငးခြ

(branch) မား အရြယတၾက သည။ ဥပမာ - 6” x 6” x 6” Tee

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂။၂။၂။၂။ Reducing TeeReducing TeeReducing TeeReducing Tee

Reducing Tee တြင ပငမပကလငး (header) ထက လငးခြ

(branch) က ပမ ေသးငယသည။ ဥပမာ - 6” x 6” x 4” Tee

69

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃။၃။၃။၃။ Bullhead TeeBullhead TeeBullhead TeeBullhead Tee

Bullhead Tee တြင ပငမပကလငး (header) ထက လငးခြ (branch) က ပႀကးသည။ ဥပမာ - 4” x 4” x 6” Tee ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၄။၄။၄။၄။ Lateral TeeLateral TeeLateral TeeLateral Tee

Lateral Tee တြင လငးခြ (branch) သည ပငမပကလငး (header) မ ၄၅ ဒဂရ ေစာငးၿပး ထြကသြားသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၅။၅။၅။၅။ Standard WyeStandard WyeStandard WyeStandard Wye

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၄၊၄၊၄၊၄၊ ၁။၁။၁။၁။ Flexible Flexible Flexible Flexible CouplingCouplingCouplingCoupling

Flexible Coupling က ခနညရခကခသည ေနရာမားတြင သးသည။ ရာဘာကသ႔ ေပာေျပာငးေသာ ပစၥညးမားႏင သ၊ သြနးသ၊ ဒန တ႔သးၿပး ထတလပသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂။၂။၂။၂။ Rigid Rigid Rigid Rigid CouplingCouplingCouplingCoupling

Rigid coupling မားသည Flexible coupling မားထက ၃ဆမ ပမ ခငမာ ေတာငတငး သည။ alignment တတကက လအပေသာေနရာမားအတြက ပမ အသးတညသည။ ျဖတရ၊ တပရလြယသည။ အစတအပငး တစခထညးပါသည ကာပလငႏင အစတအပငး ႏစခပါသည ကာပလင ဟ ရသည။ အစတ အပငးႏစခပါ ကာပလငက ပမၿပး ခနညရလြယကသည။

70

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၅။၅။၅။၅။ NippleNippleNippleNipple

Nipple ဆသညမာ ထပႏစဘကစလး အရစေဖာထား ေသာ ပကအတကေလး (၁၂ လကမ ထကတေသာ) တစခပင ျဖစသည။ အတြငးရစပါေသာ ပကဆကပစၥညးႏစခက ဆကရာတြင သးသည။ နစပယမားက သမဏ၊ PVC, CPVC စသျဖင ေတြ႔ရသည။ Male Pipe ႏင Male Pipe ဆကရာတြင အသးမားေသာ နစပယ မားမာ -

Nippple close - NC Nipple hex - NH Reducing hex nipple - RHN (Male NPT Threads) Long hex nipple - LHN (Male NPT Threads) - - တ႔ျဖစသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၆။၆။၆။၆။ UnionUnionUnionUnion

ယနယဆသညမာ ပကႏစခကပစမပကေစပ ဆကႏင ျဖတႏငေသာ ပကဆကပစၥညး တစချဖစသည။ ယနယတစခ တြင အစတအပငး သးခပါသည။ ပကမားႏင ဆကရန female end အမ ႏစခ အလယတြင နပ (nut) တစခပါသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၇။၇။၇။၇။ PlugPlugPlugPlug

အရစေဖာထားေသာအေပါကပါသည blind flange မား၊ ဗားမား၊ ကရယာမား က ပတရန plug က သးသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၈။၈။၈။၈။ End CapEnd CapEnd CapEnd Cap

End Cap ဟသည ဆးသြားေသာပက၏ ထပက ပတရာတြင သးသညပစၥညး ျဖစသည။ ေနာငအနာဂတတြင ဆကရနမရေတာေသာ ပကမားအတြက ဂေဟေဆာၿပး အေသ ပတေသာလညး ဆကၿပးသးရန ရေသးေသာ ပကလငးမား အတြက အရစေဖာၿပး ပတေလရသည။ ဤတြင ပကသည အျပငရစ (Male) ျဖစၿပး cap မာ အတြငးရစ (Female) ျဖစသည။ အနာဂတတြငသးလၿပး ဂေဟသားျဖငလညး ဆကလပါက ပကက ပပမမ ထားသငသည။

71

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၉။၉။၉။၉။ Pipe Ferrule

Pipe Ferrule ဆသညမာ ပကႏင ဖကဘာ၊ ၀ါယာ၊ တင စသညတ႔က ပြနးစားျခငးဒါဏမ ခႏင ေအာင၊ ေခာမထြက ေအာင၊ မပကစးေအာင ကာကြယေပးေသာ စက၀ငးပကြငး သ႔မဟတ အဖး ျဖစသည။ Pipe Ferrule က ကား၊ heat exchanger၊ စားေသာကကနလပငနး၊ လယယာသး စကကရယာ၊ လပစစလပငနး စသျဖင လပငနးေပါငးစတြင တြငတြငကယကယ သးသည။ Pipe Ferrule မာ သတ၊ ဖန၊ ပလတစတစ၊ ကြနကရစပက စသညတ႔ ျဖစႏငသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၀။၁၀။၁၀။၁၀။ Adapter

Adapter မားက ပစၥညး အမးအစားျခငးမတေသာ ပကလငးမားတြငလညးေကာငး၊ ဆကနညးမတေသာ ပကလငးမားတြငလညးေကာငး သးသည။ ဥပမာ - သပကႏင ပလတ စတစပကေပာမား ဆကရာတြင သ႔မဟတ အရစပါ ေသာ ပကမားႏင အရစမပါေသာ ပကမား ဆကရာတြင သးသည။ Adapter မားက အလမနယမ၊ ေၾကးန၊ ေၾကး၀ါ၊ သမဏ၊ ပလတစတစ စသညတ႔ျဖင ထတလပသည။ အသးမားေသာ Adapter မားမာ Female Adapters, Male Adapters, Terminal Adapters, Hi Low converter Adapters, Twist to lock Y cord Adapters, Auto Converter Adapters, Conduit Box Adapters, Reduce Drive Adapters, Red Adapters တ႔ျဖစသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၁။၁၁။၁၁။၁၁။ End Bell

၀ါယာႀကးမားက ကြနကရစနရအတြငး ထညသြငး တပဆငရေသာ အခါ နရမ အ၀င/အထြကမားတြင End Bell မားတပဆငေပးလက ျခငးျဖင ၀ါယာမား ပြနးစား သကသာေစသည။ End bell မားသည သာမန ဂေဟေဆာရေသာ ပကဆကပစၥညးမားထက ပမ တပဆငရလြယကသည။ သာမန ပကဆက ပစၥညးမားထက ၄ ဆမ ၇ ဆထ ပမ ျမနဆနစြာ ဂေဟေဆာႏငသည။ ပကလငးမား လငးမည ျခငး၊ အထမညျခငး စသညျပနာမားက အလြယတက ေျဖရငးေပးႏငသည။ End Bell မား၏အထမာ ပကအထႏငတၿပး ပကႏင ဆကေသာအခါ အလြနေခာေမြ႔ေျပျပစသည။ တနခါမႈဒါဏက ေကာငးစြာခႏငသျဖင ပကလငး

72

မား သကတမးက ပရညေစသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၂။၁၂။၁၂။၁၂။ Expansion Joint

Expansion coupling မားတြင အနညးဆး bellow တစခ သ႔မဟတ airtight chamber တစခ ပါသည။ ထ bellow ႏင chamber မားက ပကက ဒါဏေပၚေစႏင သည ပကအတြငး ျဖစေပၚေစမည လႈပရားမႈ၊ တနခါမႈ၊ ဆညမႈမားက စပယ ေဖာကဖက ေပးသည။ မားေသာအားျဖင ရာဘာ၊ ပလပစတစ မားျဖင ျပလပၿပး လအပသည ျပြန၊ ပက အရြယမား အတငး ထတလပေပးသည။ တနခါမႈမားသည ပန႔၊ အတေဇာပက စေသာေနရာမားတြင ပကလငးမား မပကစးေစ ရန expansion bellow မားက ထညသြငးတပဆငေလ ရသည။ အသးမားေသာ expension joint မားမာ -

� Metal Expansion Joint � Fabric Expansion Joint � Rubber Expansion Joint တ႔ ျဖစသည။

၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၃။၁၃။၁၃။၁၃။ သြနးသသြနးသသြနးသသြနးသ (Cast Iron) (Cast Iron) (Cast Iron) (Cast Iron) ပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမား

သြနးသပကႏင ပကဆကပစၥညးမား က မားေသာအားျဖင ေျမေအာက ပက လငးမားတြင သးသည။ ေရဆးပက၊ ေလ ပက၊ ေရေျမာငး စသညတ႔တြင အသး မားသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ သြနးသ သည ေကာကခ၊ ေျမႀကး၊ သ၊ အမႈက သရကတ႔၏ ပြနးစားမႈဒါဏက ေကာငးစြာ ခႏငေသာေၾကာငျဖစသည။ သြနးသပကဆကပစၥညးမားကHub and Spigot ႏင No Hub or Hubless ဟ ႏစမး ထတလပသည။ Hub and Spigot (ဆကရန ႏႈတခမးပါ) အမးအစားတြင ပကအထ ႏစမး ထပမခြႏငသည။ Service (SV) ႏင Extra Heavy (XH) ဟ ျဖစသည။ Hubless (ႏႈတခမး မပါ) အမးအစားက မညသညအခါမ ဂေဟျဖငေသာလညးေကာငး၊ အရစျဖငေသာလညး ေကာငး မဆကပါ။ ၎တ႔က Hubless coupling ျဖငသာ ဆကသည။ ပကအရြယ တစလကမ

73

ခြမ ၁၅ လကမထ ထတလပသည။ Hubless coupling မားက elbow, tee စသည ပကဆက ပစၥညးမားႏင ပကက ဆကရာတြင သးသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၄။၁၄။၁၄။၁၄။ အလမနယမပကႏငအလမနယမပကႏငအလမနယမပကႏငအလမနယမပကႏင ပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမား

အလမနယမပကႏင ပကဆကပစၥညးမားကလညး အေဆာကအဥ ပကသြယတနး ျခငး လပငနးမားတြင ယခအခါ အသးျပလာေနၾကၿပ ျဖစသည။ ေပါပါးျခငးႏင အစားခႏငျခငး တ႔ေၾကာင လႀကကမားသည။ သ႔ေသာ အလမနယမသးသန႔သည tensile strength နညး သျဖင အျခားသတမားျဖစေသာ သြပ၊ ဆလကြန၊ မငးဂနးစ စသညတ႔ႏင ေရာစပအသးျပ သည။ ေနအမတကတာမား ပကသြယတနးျခငး၊ လကရမးတနးမား၊ စငမား၊ မးတငမား၊ သေလာငရသး ပစၥညးမား၊ အကာအကြယ လကရမးတမးမား စသညတ႔တြင အလမနယမ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက သးေလရသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၅။၁၅။၁၅။၁၅။ ေ ေ ေ ေၾကးၾကးၾကးၾကး၀၀၀၀ါပကႏငါပကႏငါပကႏငါပကႏင ပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမား

ေၾကး၀ါပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက လညး တြငတြငကယကယ သးၾကသည။ ေဆာကလပေရး လပငနးမားတြင သြပႏငေၾကးနက ေရာကာ ေၾကး၀ါအျဖစ သးၾကသည။ အေဆာကအဥ ႏင စကမႈလပငနးမားတြင ေၾကး၀ါပကႏငပကဆက ပစၥညးမားက ေရ၊ မးေလာငႏင ေသာဓါတေငြ႔၊ မးသတပက (sprinkler system)၊ ဓါတေဆးရည စေသာပကလငးမားအတြက သးၾကသည။ သေခး မတကျခငး၊ စကစားရနလြယျခငး၊ တကစားမႈဒါဏက ေကာငးစြာခႏငျခငးတ႔ေၾကာင ေၾကး၀ါပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက အသးမားၾကသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၆။၁၆။၁၆။၁၆။ ေ ေ ေ ေၾကးနပကႏငၾကးနပကႏငၾကးနပကႏငၾကးနပကႏင ပကပကပကပကဆကပစၥညးမားဆကပစၥညးမားဆကပစၥညးမားဆကပစၥညးမား

ေၾကးနပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက အမယာ မားေရပ၊ ေရေအးေပးေရးစနစ၊ စကမႈလပငနး ေရပေပးစနစ မား၊ ေလေအးေပးစနစမ ဓါတေငြ႔ပကမားတြင အမားဆး သးသည။ အျခားသတမားထက အစားပခႏငသည။ အရြယ အမးမး၊ ပစအမးႏင ရႏငသည။

ေစးကြကတြင ေၾကးနအေပာႏင အမာဟ ႏစမး ရႏငသည။ ေၾကးနေပာပကမားက ေလေအးေပးစကပက မားအျဖစသးၿပး ေၾကးနအမာပကမားက ေရပကမားအျဖစ သးသည။ ေၾကးနပကက flare

74

connection (ကေတာပ), compression connection (ဖအားသးဆက) and solder connection(ဂေဟေဆာ) နညးမား သးၿပးဆကသည။

ေၾကးနပကဆကပစၥညး အမးမးရႏငသည။ အသးမားေသာ ပစၥညးမားမာ - 45° Elbowယ 90° Elbow Female Pipe Adapters Male Pipe Adapters Pipe Cap Pipe Coupling Pipe Tee Pipe Union Reducer Couplings တ႔ျဖစသည။ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁၇။၁၇။၁၇။၁၇။ ပလတစတစပကပလတစတစပကပလတစတစပကပလတစတစပက ႏငႏငႏငႏင ပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမားပကဆကပစၥညးမား ယခအခါ ပလတစတစ ပစၥညးမားမာ လေနမႈဘ၀တြင တြငကယစြာ ေနရာယလာသည ျဖစရာ ထအထတြင ပလတ စတစပကမားလညး အပါအ၀င ျဖစသည။ အသးအမားဆးမာ PVC, CPVC ႏင ABS ပက မားျဖစသည။ ၎တ႔၏ အားသာ ခကမားမာ ေပာေျပာငးသည။ ေစးသကသာသည။ လပရကငရ၊ တပဆငရ လြယကသည။ မားေသာအားျဖင PVC ပကမားက ေရေအးစနစ၊ CPVC ပကမားက ေရပစနစတြင သးသည။ ပလတစတစ ပကဆကပစၥညးမားကလညး အဆကပစ အမးမးႏင ရႏငသည။ ဥပမာ - ေကာသတ၍ ဆကျခငး၊ ဂေဟေဆာျခငး၊ အရစျဖငဆကျခငး။

75

အခနး (၄)

ပကဆကစနစမား ပကဆကစနစမားပကဆကစနစမားပကဆကစနစမားပကဆကစနစမား (Pipe Joining Systems) (Pipe Joining Systems) (Pipe Joining Systems) (Pipe Joining Systems) ပကအမးအစားကလက၍ ပကဆကပဆကနညးလညး ကြာသြားပါသည။ ေယဘယ အားျဖင ၿခၾကညလင ပကဆကစနစ ႏစမး ေတြ႔ႏငပါသည။

� သတပကမား၏ ပကဆကစနစ � ပလတစတစပကမား၏ ပကဆကစနစ

၄၊၄၊၄၊၄၊ ၁၁၁၁။။။။ သတပကမား၏သတပကမား၏သတပကမား၏သတပကမား၏ ပကဆကစနစပကဆကစနစပကဆကစနစပကဆကစနစ ပကဆကရာတြင ပကႏငပက ဆကျခငး၊ ပကႏင ပကဆကပစၥညးက ဆကျခငးတ႔ ပါ၀ငသည။ ပကလငးတစလငးထရ ပကႏငပက ဆကရာတြငလညးေကာငး၊ ပကႏင ပကဆက ပစၥညးက ဆကရာတြငလညးေကာငး အလပလပရာတြင အဆငေျပေစရန ပကဆကသည နညး တစမးထညးကသာ သးေလရၾကသည။

သပက၊ ေၾကးပက၊ ဒနပက စေသာ သတပကမားက မားေသာအားျဖင ဂေဟေဆာ ေသာနညး (welding, soldering, brazing) ျဖင ဆကသည။ ထ႔ျပင ယနယ (Union) ၊ ကာပလင (coupling) မားသး၍လညး ဆကေသးသည။ ဂေဟေဆာျခငး (welding) က ဂေဟေဆာျခငး(Welding) အခနးတြင ၾကညပါ။

ယနယ (Union) တြင အရစပါၿပး လြယကစြာဆကႏငသည။ ယနယမားက မားေသာ အားျဖင အစြနးအထငးခ သမဏ၊ ေၾကးပကမားတြင သးသည။

ကာပလင အမးအစားမားစြာရေသာလညး အသးအမားဆးမာ - • Socket Type Coupling (ေဆာကကကာပလင) • Dresser Coupling (ဒရကဆာကာပလင) တ႔ျဖစသည။

ယနယ အမးမး

76

Socket Coupling က ဂေဟျဖငဆကသည။ Dresser Coupling မာ သးသန႔ မလ (bolt) ႏင မလေခါငး (nut) မားပါသည။

ေအာကတြင coupling မား၏ ပက ေဖာျပထားပါသည။

Flexible Couplings (Dresser Coupling) သည အနညးငယ လြေန ေသာ ပကလငးမားအတြက အသး တညသည။ သ(Steel), ဒန (Aluminum), သြနးသ(Cast Iron) တ႔ျဖင လပသည။

၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂။၂။၂။၂။ ပလတစတစပကမား၏ပလတစတစပကမား၏ပလတစတစပကမား၏ပလတစတစပကမား၏ ပကဆကစနစပကဆကစနစပကဆကစနစပကဆကစနစ

ပလတစတစပကမားက ေအာကပါနညးမားျဖင ဆကသည။ • ေကာသတ၍ဆကျခငး (Solvent Cementing Joints) • အရစျဖငဆကျခငး (Threaded Joints) • ေျမာငးေဖာ၍ ဆကျခငး (Grooved Joints) • ဖလနးျဖင ဆကျခငး (Flanged Joints) • လပစစျဖင အပေပးၿပး ဆကျခငး (Electric Fusion)

၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၁။၁။၁။၁။ PVC, CPVC, PB, PE, PPR PVC, CPVC, PB, PE, PPR PVC, CPVC, PB, PE, PPR PVC, CPVC, PB, PE, PPR ပကမားကပကမားကပကမားကပကမားက ေ ေ ေ ေကာသတ၍ဆကျခငးကာသတ၍ဆကျခငးကာသတ၍ဆကျခငးကာသတ၍ဆကျခငး ၁။ ပကမားက မမလသေလာက တငးတာျဖတေတာကၿပး ပကဆကပစၥညးမားက အရသင

ျပငထားပါ။ ပကျဖတရာတြင ပက၏အလားႏင ျဖတသညပကမကႏာျပငတ႔ ေထာငမန ကက ရရန အေရးႀကးသည။

၂။ ျဖတထားေသာထပက အစအနမား ရငးလငးပစရန ေကာပတအႏျဖင ေစာငးမားက တကေပးပါ။

၃။ ပကဆကပစၥညးအတြငး၀ငမည ပက၏အလားက တငးတာမတသားပါ။ ၄။ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက ေရ၊ ဖ၊ ဆ၊ စေသာ အညစအေၾကးမားအား သန႔ရငးရန

Rigid Coupling Socket Coupling

77

ေျခာကေသ႔ြေသာ အ၀တစသန႔သန႔ႏင သတပါ။ ညစေပေနေသာလကျဖင ဆကမညေနရာ ရ ပကမကႏာျပငက မကငရ။

၅။ ဆကမည ပက၏ အျပငဘကမကႏာျပငႏင ပကဆကပစၥညး၏ အတြငးဘကမကႏာျပင တ႔က ေဆးရည (primer) ျဖင သတပါ။

၆။ ဆကမည ပက၏ အျပငဘကမကႏာျပငႏင ပကဆကပစၥညး၏ အတြငးဘကမကႏာျပင တ႔က PVC ေကာျဖင ခပပါးပါး သတပါ။ ပကအျပငဘကႏင ပကဆကပစၥညးအတြငးဘက မကႏာျပငတ႔က ေကာသတေသာအခါ ေကာမား ပမေနေစရန သတထားပါ။

၇။ ပကဆကပစၥညးအတြငး ပကကထးထညၿပး ေလးပတစပလညပါ။ ပကက ပကဆကပစၥညး အတြငးဘကထသညအထ ေသေသခာခာ ထးထညရပါမည။ ၈။ ပကႏငပကဆကပစၥညး ေရခနမနမမန စစပါ။ ၉။ အဆကတစ၀ကရ ပေနေသာေကာမားက သန႔ရငးပစပါ။ ၁၀။ ေကာလး၀ေျခာကသြားသညထ ၿငမသကစြာထားပါ။ အနညးဆး ၁၅ မနစမ နာရ၀ကထ ပကအဆကက မထပါေစႏင။ မတခက။ ။ ဖအားျဖင စမးသပျခငး (Hydro-test) ျပလပလလင ပကဆကၿပး ၂၄ နာရေကာမ လပရပါမည။ ၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၂။၂။၂။၂။ ABS ABS ABS ABS ပကကပကကပကကပကက ေ ေ ေ ေကာသတ၍ဆကျခငးကာသတ၍ဆကျခငးကာသတ၍ဆကျခငးကာသတ၍ဆကျခငး (Solvent Cementing Joints) (Solvent Cementing Joints) (Solvent Cementing Joints) (Solvent Cementing Joints)

၁။ ပကမားက မမလသေလာက တငးတာျဖတေတာကၿပး ပကဆကပစၥညးမားက အရသင ျပငထားပါ။ ပကျဖတရာတြင ပက၏အလားႏင ျဖတသညပကမကႏာျပငတ႔ ေထာငမန ကက ရရန အေရးႀကးသည။

၂။ ျဖတထားေသာထပက အစအနမား ရငးလငးပစရန ေကာပတအႏျဖင ေစာငးမားက တကေပးပါ။ ၃။ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက ေရ၊ ဖ၊ ဆ၊ စေသာ အညစအေၾကးမားအား သန႔ရငးရန

ေျခာကေသ႔ြေသာ အ၀တစသန႔သန႔ႏင သတပါ။ ညစေပေနေသာလကျဖင ဆကမညေနရာ ရ ပကမကႏာျပငက မကငရ။

၄။ ဆကမည ပက၏ အျပငဘကမကႏာျပငႏင ပကဆကပစၥညး၏ အတြငးဘကမကႏာျပင တ႔က ABS ေကာျဖင ခပပါးပါး သတပါ။ ၅။ ပကဆကပစၥညးအတြငး ပကကထးထညၿပး ေလးပတစပလညပါ။ ၆။ ပကႏငပကဆကပစၥညး ေရခနမနမမန စစပါ။ ၇။ အဆကတစ၀ကရ ပေနေသာေကာမားက သန႔ရငးပစပါ။ ၈။ ေကာလး၀ေျခာကသြားသညထ ၿငမသကစြာထားပါ။ မတခက။ ။ ABS ပကတြင primer ေဆးရည သးရန မလပါ။ ကနပကဆကေသာ အဆငအားလးမာ PVC ပကႏင အတတပင ျဖစပါသည။

78

ေရာငၾကဥရနေရာငၾကဥရနေရာငၾကဥရနေရာငၾကဥရန အခကမားအခကမားအခကမားအခကမား

၁။ မးရြာထတြင မညသညအခါမ ပကဆကျခငးကစၥ မျပပါႏင။ ၂။ ညစပတေနေသာ၊ ဆစြနးေနေသာ ဘရပရမား၊ အ၀တစမား မသးပါႏင။ ၃။ PVC ေကာက ABS တြင မသးပါႏင။ ABS ေကာကလညး PVC တြင မသးပါႏင။ ၄။ PVC ေကာသတၿပးသား ဘရပရက ABS တြင မသးပါႏင။ ABS ေကာသတၿပးသား

ဘရပရကလညး PVC တြင မသးပါႏင။ ၅။ ေကာ (cement) က ေဆးရည (MEK cleaner) ႏင မေရာပါႏင။ ၆။ ေကာဗးမား၊ ေဆးရညဗးမားက ဖြငမထားပါႏင။ ၇။ ေကာသတၿပး ဆကေနေသာေနရာတြင မးမထြနးရ၊ ေဆးလပမေသာကရ၊ မးမျခစရ။ ၈။ မညသညအခါမ ေလလေသာ အခနးတြငးတြင ေကာသတၿပး ဆကျခငး အလပ မလပရ။

၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၃။၃။၃။၃။ ၀၀၀၀ကအရစေဖာ၍ကအရစေဖာ၍ကအရစေဖာ၍ကအရစေဖာ၍ ဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငး (Threaded Joint) (Threaded Joint) (Threaded Joint) (Threaded Joint)

၁။ ၀ကအရစမားအတြငး ဖသခမားမရေစရနဂရစကပါ။ ၀ကအရစမား ပကေနမေန စစေဆးပါ။ ၀ကအရစမားက တစခချဖငျခစမ၍ အစငးရာမားထငေနလင ထေနရာမေန၍ ေရယတတ သည။

၂။ ပက၏ ၀ကအရစက တပ - Teflon Tape (Sealing Tape) ျဖင အနညးဆး ၅ ပတ ညာရစ ရစပါ။

၃။ လကျဖငၾကပပါ။ ဂြျဖငၾကပလင ကြတတသျဖင အရစမလြနေစရန သတထားရပါမည။ လကျဖငၾကပၿပးေနာက ဂြျဖငထပၾကပလင တစပတထက မပမပါေစႏင။ ေရာငၾကဥရနေရာငၾကဥရနေရာငၾကဥရနေရာငၾကဥရန အခကမားအခကမားအခကမားအခကမား

၁။ ပါးေသာပကမားက ၀ကအရစေဖာ၍ ဆကရန မသငပါ။ ၂။ ပကကကက လး၀ မသးပါႏင။ ပကကြတတသည။ ၃။ အရစျဖငဆကေသာ အဆကမားက ေကာသတ၍ မဆကပါႏင။ ၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၄။၄။၄။၄။ ေ ေ ေ ေျမာငးေဖာ၍ျမာငးေဖာ၍ျမာငးေဖာ၍ျမာငးေဖာ၍ ဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငး (Grooved Joints) (Grooved Joints) (Grooved Joints) (Grooved Joints)

၁။ ပကမားက မမလသေလာက တငးတာျဖတေတာကၿပး ပကဆကပစၥညးမားက အရသင ျပငထားပါ။ ပကျဖတရာတြင ပက၏ အလားႏင ျဖတသညပကမကႏာျပငတ႔ ေထာငမန ကက ရရန အေရးႀကးသည။

၂။ ျဖတထားေသာထပက အစအနမား ရငးလငးပစရန ေကာပတအႏျဖင ေစာငးမားက တကေပးပါ။

79

၃။ ထ႔ေနာကေျမာငးေဖာကရယာျဖင ေျမာငးေဖာပါ။ ပတြငျပထားသညအတငး ေျမာငးရမည။

၄။ ဖမညနပ(compression nut) က ပကဘကတြငထားၿပး သားေရ(seal) က ေျမာငးအပ သညထ ဆြဖးပါ။

၅။ ထ႔ေနာက ပကက ပကဆကပစၥညးအတြငးထညပါ။ ေနာက လကျဖငၾကပၿပး ပလပစတစဂြ ျဖင တစပတ၏ ေလးပတစပ ထပၾကပပါ။ မလအပဘ အရမးမၾကပမပါေစႏင။ ၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၅။၅။၅။၅။ ဖလနးျဖငဖလနးျဖငဖလနးျဖငဖလနးျဖင ဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငး (Flanged Joints (Flanged Joints (Flanged Joints (Flanged Joints)))) ၁။ ဖလနးျဖငဆကရာတြင မလ(bolt), မလေခါငး(nut), ၀ါရာ(washer), ဂတစကက(gasket), ဂြ (spanner), ေရခန(water level), ကငတြယ(square) စသညတ႔ လပါသည။ မတပဆငမ ထပစၥညးမားအားလး စမစက စစေဆးပါ။ ၂။ ဖလနးမကႏာျပငမားက မပကစးေစရန ဂရစကပါ။ ဂတစကကအမးအစား မနမမန စစေဆးပါ။ မလ၊ မလေခါငးမား၏ အရြယ၊ အရည၊ အမးအစား မနမမန စစေဆးပါ။

80

၃။ ပကအတြငး ညစပတေနသလား စစေဆး၍ သန႔ရငးေရးလပပါ။ ဖလနးမကႏာျပငကလညး သန႔ရငးပါ။ ၄။ အားလးစစေဆးၿပးလင ဖလနးႏစခပအၾကား ဂတစကကထညၿပး မလမားထညကာ လကႏင ထနးရၾကပပါ။ ၅။ လအပပါက မလမားက သတမတထားေသာ အမဆ သတပါ။ ၆။ မလမားၾကပရာတြင သတမတထားေသာ တငးအားက ရရန Torque Wrench သးၿပး ၾကပပါ။ မၾကပမ ၾကပရမည Torque Value တနဖးမားက သထားရပါမည။ ေအာကတြင

ဖလနးၾကပရမည အစအစဥက ေဖာျပထားပါသည။ ၇။ ၾကပၿပးသြားေသာအခါ မလသည မလေခါငးအျပငဘက သးရစ ထြကေနရပါမည။

81

မလၾကပရာတြင ရရမည အားမား (Bolt Torque Values for Steel Pipes) (Imperial)

SAE 5 SAE 8 Socket Head

Cap Screws

Steel Grade

Minimum

Tensile

1/4-1/2"

180,000

Strength PSI 120,000 150,000 5/8-1" 170,000

Nominal Dia.

And Bolt Torque Specs in Foot Pounds or (Inch lbs)

Thread Pitch Dry Lubed Dry Lubed Dry Lubed

1/4-20 (101) (76) (143) (107) (168) (120)

1/4-28 (116) (87) (147) (123) (192) (144)

5/16-18 (209) (157) (295) (221) (348) (264)

5/16-24 (231) (174) (327) (245) (384) (288)

3/8-16 (372) (276) 44 33 51 38

3/8-24 (420) (312) 49 37 58 43

7/16-14 49 37 70 52 81 61

7/16-20 55 41 78 58 91 68

1/2-13 75 57 106 80 124 93

1/2-20 85 64 120 90 140 105

5/8-11 150 113 212 159 238 179

5/8-18 170 127 240 180 270 202

3/4-10 267 200 376 282 423 317

3/4-16 297 223 420 315 472 354

7/8-9 429 322 606 455 682 511

7/8-14 474 355 669 502 752 564

1-8 644 483 909 681 1022 767

1-12 722 542 1020 765 1147 860

Dry = ဘာမ မသတပထားေသာ မလ၊ Lubed = အမဆသတထားေသာ မလ

82

မလၾကပရာတြင ရရမည အားမား (Bolt Torque Values for Steel Pipes) (Metric Unit)

Property

8.8

10.9

12.9 Socket

Head

Class Cap Screw

Minimum

Tensile

M6

M16: 800

Strength MPa

M20 -

M30: 830 1040 1220

Nominal Size

and Bolt Torque Specs in Newton Meters - Nm

Thread Pitch Dry Lubed Dry Lubed Dry Lubed

M5 x 0.80 6.1 4.6 8.8 6.7 10.3 7.7

M6 x 1.00 10.4 7.8 15 11.2 17.6 13.1

M7 x 1.00 17.6 13.1 25.1 18.9 29.4 22

M8 x 1.25 25.4 19.1 37.6 27.3 42.6 32.1

M10 x 1.50 50 38 72 54 84 64

M12 x 1.75 88 66 126 94 146 110

M14 x 2.00 141 106 201 150 235 176

M16 x 2.00 218 164 312 233 365 274

M18 x 2.50 301 226 431 323 504 378

M20 x 2.50 426 319 609 457 712 534

M22 x 2.50 580 435 831 624 971 728

M24 x 3.00 736 552 1052 789 1231 923

M27 x 3.00 1079 809 1544 1158 1805 1353

M30 x 3.50 1463 1097 2092 1570 2446 1834

M33 x 3.50 1990 1493 2849 2137 3328 2497

M36 x 4.00 2557 1918 3659 2744 4276 3208

Dry = ဘာမ မသတပထားေသာ မလ၊ Lubed = အမဆသတထားေသာ မလ

83

Torque Wrench အမးမး

FRP ပကမားအတြက မလၾကပရန တနဘးမား (Bolt Torque Values for FRP Pipes)

မလၾကပရနမလၾကပရနမလၾကပရနမလၾကပရန အစအစဥအစအစဥအစအစဥအစအစဥ မလၾကပရာတြင မကႏာခငးဆင အေပါကမားက အစဥလကၾကပရမည။ ၾကပရာ တြငလညး တစခါထညး မၾကပရ။ အနညးဆး သးဆငၾကပရမည။ ပထမ အေပၚဇယားတြင ျပထားေသာ အားမား၏ သးပတစပ၊ ေနာက သးပႏစပ၊ ေနာကဆးမ အားအျပည ၾကပရမည။

84

ေဖာျပပါအစအစဥအတငးမၾကပဘ ျဖစသလၾကပလကလင ဂတစကကမားျပတ ျခငး၊ ေရယျခငးမား ႀကေတြ႔ရတတသည။ မလမၾကပမ မလေခါငးမားေပၚတြင ေဖာျပပါ နပါတ စဥအတငး ေရးသားထားၿပး ထနပါတစဥအတငး ၾကပသြားရပါမည။

85

၄၊၄၊၄၊၄၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၇၇၇၇။။။။ လပစစျဖငလပစစျဖငလပစစျဖငလပစစျဖင အပေပးၿပးအပေပးၿပးအပေပးၿပးအပေပးၿပး ဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငးဆကျခငး (Electric Fusion) (Electric Fusion) (Electric Fusion) (Electric Fusion)

၁။ လပစစ အပေပးကရယာ ၂။ ပကဆကပစၥညးမ nut ကျဖတၿပး အရညေပာေစမည fusion coil က ပကဆကပစၥညးအတြငး ထညပါ။

၃။ ပကဆကပစၥညးတြင nut က ျပနတပၿပး ၄။ ပကအ၀ငက မငျဖင မတသားပါ။ ထအ၀င လကႏငၾကပပါ။ ပကသြငးေစႏငရန ၀ါယာစ သည ပကဆကပစၥညး အရည (socket) မားက အျပငသ႔ ေကြးထတပါ။ ၏ တစ၀ကျဖစသည။

၅။ မငျဖငမတသားထားေသာ အမတ ေရာက ၆။ Nut က ဂြျဖင တစစတ သ႔မဟတ တစ၀က သညထ ပကက ပကဆကပစၥညးအတြငး ထ ၾကပပါ။ ထးထညပါ။

86

၇။ ၀ါယာစမားက ဂေဟကလစမားျဖင ဆက ၈။ ထ႔ေနာက ခလတႏပၿပး စတင အပေပးပါ။ သြယပါ။ ဂေဟ၀ါယာမားေၾကာင ပက ဂေဟေဆာအၿပး အေအးခထားစဥကာလ အဆကက မထခကေစရန သတျပပါ။ အတြငး ပကအဆကက မလႈပပါေစႏင။ Electric Fusion ပကဆကနညးက PVDF (Polyvinylidene Fluoride), PP (Poly-propylene), PE (Polyethylene) ႏင HDPE (High density Poly-ethylene) ပကမားတြင သးသည။ Fusion Welding ျဖငဆကထားေသာ ပကအဆကက ပကေအးသြားၿပးေနာက တစနာရေကာမသာ pressure testing (ဖအားျဖင စမးသပျခငး) ျပလပႏငပါသည။ အကယ၍ ဂေဟေဆာေနစဥ အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာင မးျပတသြားပါက electrofusion socket (fusion coil) (ဂေဟေခာငး) က ျပနမသးရပါ။ အသစလရပါမည။

87

အခနး (၅)

ဂေဟေဆာျခငး ပကလငးသြယတနးျခငး လပငနးတြင ဂေဟေဆာျခငးသညလညး အေရးပါေသာ

အခနးက႑မ ပါ၀ငသည။ ဂေဟဆကသည အျခားနညးမားထကစာလင အဆငေျပ ျမနဆန ၿပး ခငမာစတခရသျဖင သတမားက မားေသာအားျဖင ဂေဟေဆာေသာနညးျဖင ဆကၾက သည။ သ႔အတြက ပကဆကလပငနးတြင ဂေဟေဆာျခငး အေၾကာငးကလညး သရထားရန လပါသည။ သ႔ေသာ ဂေဟေဆာျခငးပညာရပမာ အလြနကယျပန႔ပါသည။ ဤတြင ဂေဟ ေဆာျခငးအေၾကာငးက အကဥးရး၍ သသငသထကသညမားကသာ ေဖာျပသြားပါမည။

အၾကမးဖဥးအားျဖင ဆရလင ဂေဟေဆာျခငး ဟသညမာ ဆကလေသာ မရငး သတႏင အျဖညခသတက အပေပး အရညေပာေစၿပး၊ သ႔မဟတ ဆကလေသာမရငးသတက အပေပး အရညေပာေစၿပး သတႏစခက ဆကေသာနညး ျဖစသည။ ၎က အရညေပာ ဂေဟ ဆကနညး (Fusion Welding) ဟ ေခၚသည။ ထနညးအျပင အျခား ဂေဟေဆာနညးမား ဥပမာ - ဖအားေပးၿပး ဆကေသာ Pressure Welding ႏင Explosion Welding မားလညး ရေသးသည။ ယခအခါ ဂေဟေဆာေသာနညးေပါငး မားစြာရသညအနက အသးအမားဆး နညးမားမာ OFW (Oxyfuel Gas Welding), AW (Arc Welding) ႏင RW (Resistance Welding) တ႔ ျဖစၾကသည။ ဂေဟေဆာေသာနညးမားတြင အဓက ကြားျခားခကမာ အပရယပ နညးစနစပင ျဖစသည။ ဂေဟေဆာျခငးအတတပညာသညလညး အျခားပညာရပမားကသ႔ပင စာဖတရမႏင မရႏင။ စာေတြ႔သေဘာတရားကလညး နားလည။ လကေတြ႔လညး စတရညရညထားၿပး ေလကင၊ တကယလညး လပမသာ အရညအေသြးျပည၀ေသာ welder ေကာငးတစဥး ျဖစလာ ႏငေပမည။

ဤအခနးတြင welder, welding supervisor, QC ႏင ဂေဟလပငနးႏင ပတသက သမား သသငသညမားက အကဥးခးေရးသားထားပါသည။

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁။၁။၁။၁။ အႏအႏအႏအႏ ရာယကငးရငးေရးသညရာယကငးရငးေရးသညရာယကငးရငးေရးသညရာယကငးရငးေရးသည ပထမပထမပထမပထမ (Safety First) (Safety First) (Safety First) (Safety First) ဂေဟေဆာျခငး လပငနးစဥတြင လပစစကသးကာ သတက အရညေပာေစသညထ မးကသးၿပး လပရျခငးေၾကာင အႏရာယမားေပသည။ တစခါတစရ အသကဆးရႈးသညထ ျဖစႏငသည။ သ႔အတြက ဂေဟေဆာျခငးအေၾကာငး မေရးမ အႏရာယကငးရငးေရးက ဥးစား ေပးေရးရျခငး ျဖစေပသည။ ဂေဟေဆာစဥကေရာကရေသာ အႏရာယမားမာ ဂရမစကမႈ၊ အသပညာနညးပါးမႈႏင သငေလာေသာကရယာမား မသးမႈတ႔ေၾကာင ျဖစေပသည။

88

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၁။၁။၁။၁။ တစကယေရတစကယေရတစကယေရတစကယေရ ကာကြယေရးပစကာကြယေရးပစကာကြယေရးပစကာကြယေရးပစၥညးမားၥညးမားၥညးမားၥညးမား (Personal Protective Equipment) (Personal Protective Equipment) (Personal Protective Equipment) (Personal Protective Equipment)

ဂေဟေဆာေနသ၊ ပကမား၊ သျပားမားက ျဖတသ၊ ဂေဟေဆာသက ကညသ၊ စစေဆးသ စသည ဂေဟေဆာသည လပငနးႏင ပတသကေနသအားလး ထေရာကေသာ မကမနမားတပဆငထားရန အေရးႀကးသည။ ဂေဟေဆာေနစဥ လြငစငလာေသာ မးပြားမား၊ ဂေဟေဆာရာမ ျဖာထြကလာေသာ ေရာငျခညမား၊ ပလြနးေသာသမ ျပနလာေသာ အလငး ေရာငမား စသညတ႔သည မကလးအတြက အလြနအႏရာယမားသျဖင ထအလငးေရာငႏင မးပြားမားက ကာကြယရန မနကနေသာ မကမန(Goggles) ႏင မကႏာအကာမား(Face Shields) တပဆငရန အလြနအေရးႀကးပါသည။

ဂေဟမးသည ခရမးလြနေရာငျခညကလညး ထတလႊတသျဖင ထေရာငျခညအား ထေရာကစြာ အကာအကြယေပးႏငသည မနအမးအစားကလညး ေရြးခယတတရန လပါ သည။ ဂေဟမကမနႏင မကႏာအကာမားက ပတြင ေဖာျပထားပါသည။ ပတြင A ႏင B သည

welding goggle ျဖစၿပး C ႏင D မာ welding helmet တ႔ျဖစပါသည။ အမးအစား A (Flash Goggle) က ဂေဟေဆာေနသည ပတ၀နးကငတြင အလပလပေနသတ႔ ၀တဆငရန ျဖစပါ သည။ အမးအစား B (Eyecup or Cover type of Goggle) က Fuel Gas Welding ႏင ပက

89

သ႔မဟတ သျပားျဖတျခငး လပငနးမားတြင ၀တဆငႏငပါသည။ သ႔ေသာ Arc Welding အတြက မသငေတာပါ။ Arc Welding အတြက အမးအစား C ႏင D က တပဆငႏငပါသည။ Type C က flip up filter lens 2 inches by 4 ¼ inches ဟ ေခၚပါသည။ Type D ကမ 4 ½ inch by 5 ¼ inch window အမးအစားဟ ေခၚပါသည။ Welding Helmet တြင တပဆငရန protective colored filter ႏင clear cover lens ဟ ႏစမးရပါသည။ ႏစမးလးက လလယ တပဆငႏငပါသည။ လပငနးအလက တပဆင ရမည မနအမးအစားက ေအာကတြင ေဖာျပထားပါသည။

ဤဇယားက ၾကညျခငးျဖင နပတငယသြားေလ အေမာငနညးေလ၊ နပတႀကးေလ ပမလာေလ ဆတာ ေတြ႔ရပါလမမည။ မနအမးအစားက ေရြးရန အလြယနညးမာ မနျဖငကြယၿပး မးလးက ၾကညပါ။ မးလးကေတြ႔ေနရေသးလင နပတပႀကးတာေရြးပါ။ ဤသ႔တဆငစ တကသြားၿပး ေနာကဆး မးလးက လး၀မျမငရေတာမ ထနပတကယပါ။

သသသသတျပရနတျပရနတျပရနတျပရန။။။။ ။။။။ ဂေဟေဆာေနေသာ မးက ဘာအကာအကြယမ မပါဘ မၾကညပါႏင။ မကလး ကြယသြားသညထ ျဖစႏငသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၂။၂။၂။၂။ ဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြင သးရမညသးရမညသးရမညသးရမည လကအတလကအတလကအတလကအတ (Welding Handgloves) (Welding Handgloves) (Welding Handgloves) (Welding Handgloves)

90

ဂေဟေဆာစဥ သ႔မဟတ သျပားျဖတစဥ မးခလကအတမားက ၀တဆငရမည ျဖစပါ သည။ Gas welding ႏင ျဖတစဥ အမးအစား A လကအတက ၀တရမည။ Electric Arc welding အတြကမ အမးအစား B လကအတက သးရပါမည။ ဤလကအတမားသည အပ ႏင မးပြားမားဒါဏက ေကာငးစြာ အကာအကြယေပးႏငပါသည။ ဂေဟလကအတမားက သားေရ ျဖင ျပလပထားၿပး ခညနားသတထားသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၃။၃။၃။၃။ ဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြင ၀၀၀၀တရမညတရမညတရမညတရမည အကႌအကႌအကႌအကႌ (Welder’s Protective Clothing) (Welder’s Protective Clothing) (Welder’s Protective Clothing) (Welder’s Protective Clothing)

ဂေဟမးပြားမားသည အကႌအတ၊ ေဘာငးဘအတမား၊အကႌလကေခါက မား၊ လပတငထားေသာ ေဘာငးဘ အနားမားအတြငး၀ငၿပး မးေပါကတတ သျဖင အထးသတထားရန လပါသည။ ႏငလြနသည အပႏငေတြ႔လင အရည ေပာၿပး အသားက ကပတတသျဖင ဂေဟေဆာသမားသည ႏငလြနအကႌ က လး၀မ၀တသငပါ။ ႏစထပခပ ထားေသာ ခညအကႌ လကရည၊ ေဘာငးဘရညမားကသာ ၀တဆငရ ပါမည။ အကႌလက၊ ေဘာငးဘမားက

ေခါကတငမထားရပါ။ အကႌအတမားမာလညး အဖးပါရပါမည။ ပ၌ ဂေဟေဆာရာတြင ၀တရ မည သားေရအေပၚအကႌမားက ျပထားပါသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၄။၄။၄။၄။ Safety Shoes Safety Shoes Safety Shoes Safety Shoes

ဖနပမားမာလညး လညရည Safety Boots မားက ၀တဆငရပါမည။ လညတ Safety Shoes မား၀တလင ေဘာငးဘေအာကစက ဖနပဖးေအာင အပထားရန လပါသည။ မဟတလင ေျခေထာက အတြငးသ႔ မးပြားမား ဖနပလညပငး ၾကားမေန၍ ၀ငႏငပါသည။

91

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၅။၅။၅။၅။ ဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြင လကနာရမညလကနာရမညလကနာရမညလကနာရမည အႏရာယကငးေစေရးအႏရာယကငးေစေရးအႏရာယကငးေစေရးအႏရာယကငးေစေရး စညးမဥးမားစညးမဥးမားစညးမဥးမားစညးမဥးမား ((((Safety Regulations for Hot Work)Safety Regulations for Hot Work)Safety Regulations for Hot Work)Safety Regulations for Hot Work)

၁။ ဂေဟေဆာမညသအား ဂေဟေဆာျခငးလပငနးမစမ အႏရာယရငးေရး သငတနး (Safety Course for Welding Work / Hot Work) တကခငးထားရပါမည။ ၂။ ဂေဟေဆာမည အနးပတ၀နးကငတြင မးေလာငေစတတေသာ ပစၥညးမား မထားရပါ။ ၃။ ဂေဟေဆာသသည အထကတြငေဖာျပထားေသာ တစကယေရကာကြယေရးပစၥညးမားက ၀တဆငရပါမည။ ၄။ အသးျပ၍ရေသာ မးသတဗးကလညး ဂေဟေဆာသညအနးတြင ထားရပါမည။ ၅။ ဂေဟေဆာရာမ ထြကလာသည အဆပဓါတေငြ႔မား စၿပမေနေစရန ဂေဟေဆာသည

ပတ၀နးကငက ေလမႈတေပးထားရပါမည။ သငေတာေသာ ေလေပးစနစမရဘ အလပတ အခနးတြငးတြင ဂေဟမေဆာသငပါ။ သတ။ ။ ျဖတေတာကျခငး၊ ဂေဟေဆာျခငးမားမ ထြကလာေသာ ဓါတေငြ႔မားက ၾကာ ရညစြာ ရႉရႈကမသသည အဆပကငဆာျဖစတတသည။ ခဆပ၊ သြပဆပ၊ ကကဒမယ အဆပေငြ႔မားသည ေသြးႏငပတသကေသာေရာဂါ၊ ေကာကကပပကစးျခငးတ႔က ျဖစေစႏင ပါသည။

၆။ ဂေဟေဆာေနသည အနးပတ၀နးကငရ ပစၥညးမားက အပဟပျခငး၊ မးပြားမားစဥျခငးတ႔မ ကာကြယရန မးခအ၀တ (fire blanket) ျဖင အပေပးထားရပါမည။ အကယ၍ အျမငတြင ဂေဟေဆာျခငး ျဖစပါမ ဂေဟေဆာသည ေအာကဘကက မးခအ၀တျဖင ျဖန႔ကာထားေပး ရပါမည။

၇။ ဂေဟေဆာစကက နားလညတတကြ မးသည ဂေဟေဆာသမ အပ မညသ႔ကမ ကငတြယ သးစြေစျခငး မျပရပါ။ ၈။ အကယ၍ ဂေဟေဆာသညပတ၀နးကငတြင အျခားလပငနးမား (ဥပမာ - ေဆးသတျခငး)

ရပါက မးကငးေစာငတစေယာကက မးသတဗးႏငအတ ထားရပါမည။ ၉။ ဂေဟစက၏သကယထညက ေျမစကႀကးခထားရပါမည။ ၁၀။ ဂေဟေဆာသညသျပားကလညး ေျမစကႀကး ကကနန ခညထားရပါမည။ ထရထထား ျခငး၊ ေလာတေလာရ ၀ါယာႏင လမထားျခငးမးက ေရာငၾကဥပါ။ ၁၁။ ဂေဟစကမ ဂေဟေဆာသညေနရာထ ႀကးရညရညဆြရနလလင ဂေဟ၀ါယာႀကးမားက အျမငမသာ သြယတနးရပါမည။ ထသ႔သြယတနးရန သငေတာေသာ တငမားေထာငေပးပါ။ တငမားသည သတငျဖစပါက ၀ါယာႀကးႏင ထမညေနရာတြင ပလတစတစအစြပ စြပထားပါ။ ၀ါယာႀကးမားက ေျမျပငေပၚခၿပး သြယတနးျခငး လး၀မလပပါႏင။ ၁၂။ စြပစေနေသာ ေနရာမားတြင ဂေဟမေဆာရ။ ဓါတလကၿပး ေသတတပါသည။ ၁၃။ ေျမေအာကခနး သ႔မဟတ အခနးမားအတြငး ဂေဟေဆာရမည ဆပါက ထအခနးအတြငး မးေလာငေစတတေသာ ဓါတေငြ႔မား ရမရ အလငဥးစြာ စစေဆးရပါမည။ မးေလာငႏငေသာ ဓါတေငြ႔မရေၾကာငး ေသခာမ ဂေဟစတငေဆာရပါမည။ ၁၄။ မသးေသာအခါတြင ဂေဟေဆာသည ကရယာမားက စကမျဖတထားပါ။ ၁၅။ လကကန ဂေဟေခာငးမားက သပးအတြငးသ႔သာ စြန႔ပစပါ။

92

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၆။၆။၆။၆။ အျခားသထားသငေသာအျခားသထားသငေသာအျခားသထားသငေသာအျခားသထားသငေသာ အႏအႏအႏအႏရာယကငးေရာယကငးေရာယကငးေရာယကငးေရးရးရးရး စညးမစညးမစညးမစညးမဥးမားဥးမားဥးမားဥးမား (A(A(A(Additional Safety Informationsdditional Safety Informationsdditional Safety Informationsdditional Safety Informations for Hot Work) for Hot Work) for Hot Work) for Hot Work)

� ဂေဟ၀ါယာႀကးမားက ဆ၊ အမဆမား မေပေအာင ဂရစကပါ။ � ေပါကျပေနေသာ ၀ါယာမားက မသးပါႏင။ � ေအာကဆအကဆတလငး (Oxy-Acetylene) ဓါတေငြ႔သး၍ ျဖတေတာကျခငးမား

အတြက ေအာကပါအခကမားက အထးဂရစကရန လပါသည။ ၁။ ဓါတေငြ႔အး (gas cylinders) မားက တစေနရာမ တစေနရာသ႔ သယေဆာငျခငး

� ဓါတေငြ႔အးမ ဗားမား (valves) မားက လး၀ပတထားပါ။ � ဓါတေငြ႔အးမားက လကတြနးလညးျဖငသာ သယပါ။ လမ၍သယျခငး လး၀

မလပပါႏင။ � လကတြနးလညးေပၚတငထားေသာ ဓါတေငြ႔အးမားက သႀကးျဖင ခငမာစြာ

ခညေႏာငထားပါ။ � ဓါတေငြ႔ရေနေသာအးမားက မညသညအခါမ လမထားရ။ အျမ ေထာငထားရပါမည။

ေထာငထားေသာအခါတြငလညး လမကေအာင သႀကးျဖင ခငျမစြာ တပေႏာင ထားပါ။

၂။ ဗားမား (valves)၊ မတာမား (regulators)၊ ဓါတေငြ႔ပကမား (hoses) သည ထ ဓါတေငြ႔အး အတြက ထတလပထားေသာ ပစၥညးမားသာ ျဖစရမည။ ၃။ ဓါတေငြ႔အးမားက မးျဖငအလပလပေသာေနရာမား၊ ပေသာေနရာမားတြင မထားရပါ။ ၄။ ဓါတေငြ႔ပကမားက မးပြားမားထျခငး၊ ခြ နထကေသာအရာမားႏင ထရျခငး၊ ေလးလေသာ ပစၥညးမားျဖင ႀကတမျခငး၊ ဖမျခငးမားမ ေရာငရားပါ။ ၅။ ဓါတေငြ႔ပကမားက လသြားလမး၊ ကားလမးမားက ျဖတၿပး သြယတနးျခငး မလပပါႏင။ ၆။ ဓါတေငြ႔ပကမားက အေပါကအျပမားရမရ အျမ စစေဆးပါ။ ဓါတေင႔ြပက အေပါကမားက တပျဖင ဖာေထးျခငး လး၀မလပရ။ စနစတကသာ ျပငဆငရပါမည။ ၇။ အကဆတလငးအတြက အနေရာင၊ ေအာကဆဂငအတြက အျပာေရာငပကမားကသာ သးပါ။ မမားပါေစႏင။ ၈။ ဓါတေင႔ြပကႏင လကကငအၾကား Flashback Arrester က တပဆငရပါမည။

၉။ အဆကမားလမလက ဆပျပာရညျဖင စစေဆးပါ။ ၁၀။ အဆကမားမဆကမ ဓါတေငြ႔အးဗားမားက ပတထားပါ။ ၁၁။ ေအာကဆဂငအးမားႏင အကဆတလငးအးမားက အတမထားပါႏင။ အနညးဆး ၆ မတာ (၆ ကက) ခြာထားရပါမည။ ၁၂။ အးအလြတမားက ဗားမားပတထားၿပး အဖး (cap) ဖးထားရပါမည။

၁၃။ အးအလြတမားက ဓါတေငြ႔အျပညရေသာအးမားႏင အတမထားရ။

93

၁၄။ ဓါတေငြ႔အးမားထားရာေနရာတြင “ေဆးလပမေသာကရ။ မးမညရ။ မးမရႈ႔ရ” စသည စာ မား ကပထားရပါမည။ ၁၅။ ဓါတေငြ႔အးမားႏင ဗားမား၊ ကရယာမားတြင ဆႏင အမဆမား ေပကမေနေစရပါ။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၇။၇။၇။၇။ အျခားဂရျပရမညအျခားဂရျပရမညအျခားဂရျပရမညအျခားဂရျပရမည အခကမားအခကမားအခကမားအခကမား

၁။ ပေရာဂကမားတြင Permit To Work (ခြငျပမန႔) ရမ ဂေဟေဆာပါ။ ၂။ ဂေဟေခာငးမား လလယျခငးက လကအတမ၀တဘ မလပပါႏင။ ၃။ ဂေဟလကကငက အျမနေအးေစရန ေရစမျခငး မျပပါႏင။ ၄။ ဓါတေငြ႔အးမားက လမ၍သယျခငး၊ လြတကျခငး၊ လကျခငးမား မျဖစေအာင အျမ ဂရစကပါ။ ၅။ ဓါတေငြ႔ေခါငး (tip) မားက ပတမေနေအာင အျမသန႔ရငးေရးလပေပးပါ။ ၆။ ဓါတေငြ႔ေခါငးမား လလယသညအခါတငး ဗားမားက ပတထားပါ။ ၇။ ဓါတေငြ႔ပကက ေခါကျခငးျဖင ဓါတေငြ႔က ပတဆ႔ရန မႀကးစားပါႏင။ ဗားကသာပတပါ။ ၈။ ဓါတေငြ႔အးကနသြားလင ဓါတေငြ႔ျဖညျခငးက မမဘာသာလပရန မႀကးစားပါေလႏင။ ၉။ ေအာကဆဂငအးမ ကရယာမားက အကဆတလငးအးတြင တပျခငး၊ အကဆတလငးအးမ

ေအာကဆ-အကဆ တလငးဓါတေငြ႔ျဖင ျဖတေတာကျခငး လပငနးစဥတြင ပါ၀ငေသာ ပစၥညး၊ ကရယာမား

94

ကရယာမားက ေအာကဆဂငအးမားတြင တပျခငး လး၀မလပမပါေစႏင။ ၁၀။ ကနေနေသာ ဓါတေငြ႔အးမားက “အခြ” ဟ စာကပထားပါ။ ၁၁။ ေအာကပါအေျခအေနတြင ဂေဟမေဆာပါႏင။ က။ စစြတေနေသာ ေနရာ ခ။ မးရြာထတြင၊ သ႔မဟတ ႏငးမားသပကေနလင ဂ။ ေလအလြနတကေနလင ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၂။၂။၂။၂။ ဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြငဂေဟေဆာရာတြင အသးျပေသာအသးျပေသာအသးျပေသာအသးျပေသာ သေကၤတသေကၤတသေကၤတသေကၤတမားမားမားမား (Welding Symbols)(Welding Symbols)(Welding Symbols)(Welding Symbols) ဂေဟေဆာရန ျပလပထားေသာ အမတအသားမားရရာ ဂေဟေဆာမညသသည ထ သေကၤတမားက နားလညထားရန လပါသည။ သ႔မ ပတြငျပထားသညအတငး မနကနစြာ ဂေဟေဆာႏငမည ျဖစသည။ ထသေကၤတမားက American Welding Society (AWS) မ စျပ လပၿပး တစကမၻာလးအတငးအတာျဖင သးစြၾကပါသည။ ထသေကၤတမားတြင အညႊနးလငး (reference line), မား (an arrow) ႏင အၿမး (tail) ဟ သးပငး ပါရပါသည။ အညႊနးလငးသည ဂေဟသေကၤတ၏ အဓက အစတအပငး ျဖစသည။ ထလငးတြင မညသ႔မညပ ဂေဟေဆာရမညက ညြနးျပထား၏။ မားကမ မညသည ေနရာတြင ဂေဟေဆာရမညက အညြနးလငးႏင ဂေဟေဆာရမညေနရာက ဆကသြယေဖာျပ ေပးသည။ အၿမးပငးကမ အေသးစတညႊနျပခကမား ပမလအပသညအခါမသာ ထညေလရ၏။

အေျခခ ဂေဟသေကၤတမား (Basic weld symbols)

မားထပက ေစာငးခးထားေသာအျပားက ညႊနျပသည(Arrowhead indicates bevelled plate)

95

အညႊနးလငးႏငေဖာျပေသာ ဂေဟသေကၤတမား (Weld symbols applied to reference line)

ဂေဟေဆာရမည ေနရာက ညႊနျပျခငး (Specifying weld location)

Fillet Weld Bevel

Corner Flange

J Groove

Flare Bevel

96

အထကပါ သေကၤတမားက ဂရစကၾကညပါ။ ေဒါငလကမဥးသည အျမတမး ဘယဘကမာသာ ေနေၾကာငး ေတြ႔ရမည။

အထကပါပက ဂရစကၾကညပါ။ အလသည ေအာကဘကတြငေနလင မားျပထားေသာ ဘက၌ ဂေဟေဆာရမည ျဖစၿပး အလသည အေပၚတြငေနလင မားျပထားသည၏ ဆန႔ကငဘကတြင ဂေဟေဆာရမည ဆသညက သႏငသည။ မဥး၏ အေပၚေရာေအာကဘကတြငပါ ျမားျပထား ပါက ႏစဘကလးေဆာရမည ျဖစပါသည။ တစခါတစရတြင မညကသ႔ဂေဟေဆာရမညက ပမအေသးစတစြာ ညႊနျပရန လပါ သည။ လပငနးခြင၌ေဆာရမည အဆကျဖစသည၊ ဂေဟသားမညမ ထရမည၊ အေစာငးေထာင မညမ ခးရမည၊ တစပတလည ေဆာရမည၊ ဂေဟသား မညမရညရညေဆာရမည စသညတ႔ က တစဖကပါပျဖင ေဖာျပႏငသည။ ဂေဟသားကဂေဟသားကဂေဟသားကဂေဟသားက တငးတာျခငးတငးတာျခငးတငးတာျခငးတငးတာျခငး

တစဖကပါပကၾကညျခငးျဖင ဂေဟသား၏ အထ (size)၊ အရည (length) ၊ pitch (centre-to-centre spacing) စသညတ႔က အတအက ေဖာျပထားသညက ေတြ႔ႏငပါသည။

97

ဂေဟသေကၤတတြငပါ၀ငေသာ အတငးအတာမား နမနာပစ

(Dimensions applied to weld symbols)

ဂေဟသား၏ အတငးအတာမားက ေဖာျပျခငး (Dimensioning of Welds)

ဤပတြငပါ၀ငေသာ သေကၤတႏင အတငးအတာမားက ေသခာစြာမတသားထားရန လပါသည။ သ႔မသာ ပ (Drawing) တြင ေဖာျပထားေသာ ဂေဟသေကၤတမားက ဖတၿပး ဂေဟသား အထမညမ၊ အရညမညမ ေဆာရမည၊ ေစာငးမညမ ခးရမညစသညတ႔က

((((သေကၤတသေကၤတသေကၤတသေကၤတ))))

((((လကေတြ႔တြငေဆာရမညပလကေတြ႔တြငေဆာရမညပလကေတြ႔တြငေဆာရမညပလကေတြ႔တြငေဆာရမညပ))))

98

နားလညႏငပါမည။ ဂေဟသား၏အထက ဘယဘကတြငလညးေကာငး၊ fillet weld ၏အရညႏင pitch

ညာဘက တြငလညးေကာငး ေဖာျပထားသညက သတျပပါ။ အေပၚဆးပတြင ဂေဟသားအထ ၃/၈ လကမ ေဆာရမညက ျပထားပါသည။ အလယပတြငျပထားေသာ 2 - 5 ဟသညမာ ဂေဟသား အရည ၂ လကမ ႏင ဂေဟသား တစခႏငတစခ ဗဟမအကြာအေ၀း ၅ လကမ ျဖစပါသည။ ေအာကဆးပတြင 1/2 ဟသညမာ ေျမာငးအနက လကမ၀ကျဖစေၾကာငး ျပဆၿပး 60 ဟသည ေအာကဖကေျမာငး၏အေစာငးေထာငအကယ၊ 45 ဟသညမာ အေပၚဖက ေျမာငး၏အေစာငး ေထာင အကယျဖစပါသည။ အထကေအာက မမားပါေစႏင။ ဤသညတ႔မာ အေျခခ ဂေဟသေကၤတ ေဖာျပခကမားျဖစၿပး ထပေဆာငးေဖာျပ ခကမားလညး ရပါေသးသည။ ေအာကပါပက ၾကညပါ။

ထပေဆာငးေဖာျပခကမား (Supplementary symbols)

Finishing symbol က ဂေဟေဆာၿပးေနာက ဘာဆကလပရမညက ေဖာျပပါသည။ G ဟ ေဖာျပထားလင grinding (ေကာကစကတက) ေပးရပါမည။ C ဟေဖာျပထားလင Chipping (ဂေဟတျဖငေခါက) ေပးရပါမည။ M ဟေဖာျပထားလင Machining (စကစား) ေပးရပါမည။ အၿမးပငးတြင ေဖာျပထားေသာ SMAW ဆသညမာ မညသညဂေဟ အမး အစားမးျဖင ေဆာရမညနညးက ေဖာျပထားျခငး ျဖစပါသည။ ဤတြင SMAW ဆသညမာ

ဂေဟသားမကႏာျပင အခြက

ဂေဟသားမကႏာျပင အခး

ဂေဟသားမကႏာျပင အျပား

တစပတလည ဂေဟေဆာပါ။

လပငနးခြငေရာကမ ေဆာပါ။

99

Shielded Metal Arc Welding ျဖစၿပး ဤအေၾကာငး ေနာကပငးတြင အေသးစတ ေဖာျပပါ မည။ See detail A ဆသညမာ ဂေဟေဆာရမည အေသးစတက ပ A တြင ၾကညပါဟ ဆလသည။ Back Gouge ဆသညမာ ဂေဟသား၏ ေနာကဘကတြင gauging ထးေပးပါဟ ဆလပါသည။

Representing Multiple Welds Example of welding symbol in use.

တစခါတစရ အဆကတစခထတြငပင ဂေဟႏစမး ေဆာရတတသည။ ၎က multiple weld ဟေခၚသည။ ထအခါ အထကပါပတြင ျပထားသကသ႔ သေကၤတက ေတြ႔ရလမ မည။ ဤပတြင ျမားတစခထ၌ bevel groove weld ေရာ၊ fillet weld ကပါ ျပထားသညက ေတ႔ြရသည။ ဤကသ႔ျပထားလင bevel groove weld က အလငေဆာရၿပး fillet weld က ေနာကမ ေဆာရသည။

G ဟသညမာ Grinding က ဆလပါသည။

Finishing Symbol

100

ဒတယပတြင အဆကက လပငနးခြငေရာကမ ေဆာရမည၊ ဂေဟသား လကမ၀က ရၿပး ပကပတပတလညက ေဆာရမည၊ ဂေဟေဆာၿပး ေကာကစကစားေပးရမည၊ ပကက ၃၀ ဒဂရ ေစာငးခးေပးရမည စသညတ႔ကေဖာျပထားသည။ ေလလာၾကညပါ။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၃။၃။၃။၃။ ဂေဟလပငနးဂေဟလပငနးဂေဟလပငနးဂေဟလပငနး အေခၚအေအေခၚအေအေခၚအေအေခၚအေ၀၀၀၀ၚမားၚမားၚမားၚမား (Welding Terminology)

ဂေဟေဆာသေကာငးတစဥးျဖစေစရန၊ သ႔မဟတ welding inspector တစဥးအေန ႏင ဂေဟႏငပတသကေသာ အေခၚအေ၀ၚမားႏင ရငးႏးေနရန လပါသည။ စာႏငေရးျပျခငး ထက အခ ႔ေနရာမားတြင ပႏငျပလကျခငးက ပၿပး ျမငသာထငသာ ရပါသည။ သ႔အတြက ဂေဟအေခၚအေ၀ၚအမားစက ပႏငသာ ျပလကပါသည။ ပကၾကညလကျခငးျဖင ရငးျပေနစရာ ပငမလေတာပ အလလနားလည သေဘာေပါကႏငပါသည။ Filler Metal – ဂေဟေဆာမည သျပားႏစခအၾကား ျဖညေပးသည သတေခာငးျဖစသည။ ၎သည Welding rod သ႔မဟတ welding electrode တ႔ျဖစႏငသည။ Welding Rod – ဂေဟေဆာသည အျဖညခသတေခာငးျဖစသည။ Electrode ႏင မတသည အခကမာ ၎သည ဂေဟေဆာေနစဥအတြငး လပစစစးျခငးမခရပါ။ ၎က Gas Welding မားတြင သးသည။ Welding Electrode – Electric arc welding တြင ဂေဟေဆာမည သတႏင electrode holder (ဂေဟေခာငးလကကင) အၾကား ဓါတကးေပးေသာ ဂေဟေခာငးျဖစသည။ ဤသ႔ ဓါတကးလကျခငးျဖင အလြနပလာကာ ဂေဟေခာငးက အရညေပာကာ သတႏစခက ဆကေစသည။

101

102

103

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၄။၄။၄။၄။ ဂေဟေဆာရနဂေဟေဆာရနဂေဟေဆာရနဂေဟေဆာရန အစအစဥအစအစဥအစအစဥအစအစဥ ျ ျ ျ ျပဌာနးခကပဌာနးခကပဌာနးခကပဌာနးခက ( ( ( (Welding Procedure Specification - WPS) ပစၥညးတစခက ဂေဟေဆာရာတြင မညသ႔မညပေဆာရမညက သတမတျပဌာနးေပး ထားပါသည။ ထသ႔သတမတခကက Welding Procedure Specification ဟေခၚပါသည။ ၎တြင မညသညပေရာဂကမ မညသညအစတအပငးအတြက မညသညဂေဟေဆာနညးက သးၿပး မညသ႔ေဆာရမည။ မညသညဂေဟေခာငးအမးအစားသးရမည၊ Bevel ေထာင အကယမညမ၊ root အကယမညမ၊ အမပယာမညမ၊ ဗ႔မညမ၊ travel speed မညမ စသည တ႔က အျပညအစေဖာျပထားသည။ ဂေဟေဆာမညသသည ထစာရြကပါ အခကအလက အားလးက ေလလာၿပးမ ညႊနၾကားခကအတငး ဂေဟေဆာရမည ျဖစပါသည။ မမသေဘာႏင မမ ထငသလ မေဆာရပါ။

Welding Procedure Specification နမနာ - ၁

104

Welding Procedure Specification နမနာ - ၂

105

WPS တြင ေဖာျပထားခကမားက နားမလညပါက သကဆငရာ အငဂငနယာက သ႔ မဟတ ဂေဟႀကးၾကပသ (Welding Supervisor) က ေမးျမနးရမည ျဖစပါသည။

ေအာကတြင WPS နမနာမားက ေဖာျပထားပါသည။

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၅။၅။၅။၅။ ဂေဟဆကဂေဟဆကဂေဟဆကဂေဟဆက အမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမား (Welding Joints)

Weld Joint ဟသည ႏစခ သ႔မဟတ သညထကပေသာ သတျပား သ႔မဟတ ပက မားက ဂေဟေဆာျခငးျဖင ဆကထားေသာ အဆကကေခၚသည။ အေျခခ ဂေဟဆကအမး အစား ၅ မးရသည။ ၎တ႔မာ ၁။ ေတဆက (Butt Joint), ၂။ ေထာငခး (Corner Joint), ၃။ တဆက (T Joint - အဂၤလပအကၡရာ T ပစ အဆက), ၄။ ထပဆက (Lap Joint), ၅။ အနား ဆက (Edge) တ႔ျဖစသည။ ေအာကပါပက ၾကညပါ။

Basic Weld Joints

Butt Joint - မကႏာျပငတေျပးထညးရေနသည သျပား၊ ပက စသညတ႔က ဆကရာတြင သးသည။ ဤနညးတြင အဆကသည ေလးေထာငပစ (square) သ႔မဟတ ေျမာငး (groove) ျဖစႏငသည။

106

Corner ႏင Tee Joint - တစခႏငတစခ ေထာငမနကေနေသာ သျပားမားက ဆကရာတြင သးသည။ Lap Joint - သျပားတစခႏငတစခ ထပၿပးဆကရာတြင သးသည။ ဤသ႔ဆကျခငးျဖင အဆက က ပမခငမာေစသည။ torch brazing (ေၾကးဂေဟ)၊ spot welding မားတြင အသးမားသည။ အျပားႏစခက ထပရာတြင ထကဆကအလားသည ပါးေသာသတျပား၏ အထထက သးဆ အနညးဆး ရရမညျဖစသည။ Edge Joint - မကႏာျပငတေျပးထညး ရေနေသာ ႏစခ သ႔မဟတ ထ႔ထကပေသာ သျပားမား ၏ ႏႈတခမးမားက ဆကရာတြင သးသည။ သ႔ေသာ ထအဆကသည ေလးလေသာ ၀နမား အတြက မသငေတာ။ အမားဆး လကမတစစတထသာ ထေသာ သျပားမားအတြက သးသင သည။

Root of joints

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၆။၆။၆။၆။ ဂေဟဆကဂေဟဆကဂေဟဆကဂေဟဆက ဒဇငးဒဇငးဒဇငးဒဇငး (Weld Joint Design)

ဂေဟဆက၏ လအပေသာ အတငးအတာမားႏင ဂၾသေမထရ ပမားပါေသာ အေသး စတ ေဖာခကက ဂေဟဆကဒဇငး (Weld joint design) ဟ ေခၚသည။ မညသည အဆကမး ကသးမညဟ ဆးျဖတရာတြင အဆက၏ ခငမာမႈႏင အႏရာယကငးမႈ စသည အခကမားေပၚ မတညသည။ အေျခခစဥးစားရမည အခကမားမာ - ၁။ အဆကေပၚသကေရာကမည ၀နအားသည ဖအား (compression) သ႔မဟတ ဆန႔အား (tension) ျဖစသလား။ ထ႔ျပင အဆကေပၚတြင ညြတအား (bending)၊ ေညာငးအား (fatique) သ႔မဟတ ေဆာငအား (impact stresses) တ႔ သကေရာကေနသလား။

107

The Groove Face, Root Face, and Root Edge of joints.

Bevel angle, groove angle, groove radius, and root opening of joints for welding

108

၂။ ၀နအားသည အဆကေပၚ တသမတတညး၊ တညတညး ကေနသလား။ သ႔မဟတ ေဆာငၿပး ကေနသလား။ သ႔မဟတ နညးလကမားလက ကေနသလား။ ၃။ ၀နသည အဆကေပၚမညသညေနရာမ ကေနသနညး။ တကရကကေနသလား။ အလား လက ကေနသလား။ ေထာငလကကေနသလား။ မညသညေထာငခးျဖင ကေနသနညး။ ၄။ ဆကရမည ကနကစရတ - စသညတ႔ျဖစသည။

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၇။၇။၇။၇။ ဂေဟေဆာသညဂေဟေဆာသညဂေဟေဆာသညဂေဟေဆာသည အေနအထားမားအေနအထားမားအေနအထားမားအေနအထားမား ( ( ( (Welding Positions) ဂေဟက အေနအထားအမးမးျဖင ေဆာ၍ရသည။ ဂေဟေဆာသည အေနအထား ကလက၍ 1G, 2G, 3G ဟလညးေကာငး၊ 1F, 2F စသညျဖငလညးေကာငး ေခၚသည။ ဤတြင G ဟသညမာ Groove Weld ျဖစၿပး F မာ Fillet Weld ျဖစသည။ 1 ဟသညမာ Flat (ေရျပငည) အေနအထားျဖစသည။ သ႔အတြက 1G ဟသညမာ အျပားလကခေဆာေသာ groove (ေျမာငး) welding ျဖစသည။ သ႔ေသာ ပကက လသလလညကာေဆာသည။ 5G တြငမ ပကကလည၍မရပ အေသထားကာ ေဆာရသည။ ေအာကပါပမားက ေလလာပါ။

ဂေဟေဆာသည အေနအထား ၄ မးရသည။ 1 – Flat, 2 – Horizontal, 3 – Vertical, 4 – Overhead တ႔ျဖစသည။ အထကပါပတြင 6G ဟသည ၄၅ ဒဂရေစာငးထားေသာ ပကက ေဆာျခငးျဖစသည။ ဤအေနအထားက ၾကညလကပါ။ ၎တြင ေရျပငည၊ ေဒါငလက၊ overhead အေနအထားအားလး ပါ၀ငေနသညျဖစရာ ထအေနအထားကသာ ေဆာတတပါက အျခားမညသည အေနအထား (position) ျဖငျဖစေစ ေဆာတတသြားၿပ ျဖစသည။ သ႔အတြက 6G welder က အကြ မးကငဆး ဂေဟသမားအျဖစ သတမတပါက မမားႏငေခ။ မတခက။ ။ ပကကေဆာေသာဂေဟတြင 3G ႏင 4G မရပါ။

အျခားအေနအထားမားက ေအာကတြင ဆကလကေလလာၾကညပါ။

109

Welding Position - Groove Welds - Plate

Welding Position - Fillet Welds - Plate

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၈။၈။၈။၈။ ဂေဟဆငရာလပစစဂေဟဆငရာလပစစဂေဟဆငရာလပစစဂေဟဆငရာလပစစ (Basic Welding Electricity)

ဂေဟေဆာရာတြင လအပေသာအပက လပစစမရယျခငးျဖစသျဖင ဂေဟဆက လပငနးတြငသးေသာ လပစစအေၾကာငးသႏငရန အကဥးမေဖာျပလကပါသည။ ဂေဟလပစးပတလမးတြင အေရးႀကးေသာအရာႏစခမာ ဗ႔အား (voltage) ႏင လပစး (current) ျဖစပါသည။ ဗ႔အားက ပငမသတျပားႏင ဂေဟေခာငးတ႔အၾကား လပစစ ရကခတမႈ လြယကအဆငေျပေစရန ႏင သတအရညေပာႏႈးက ထနးေပးသည။ ဗ႔အားျမငေလ အရညျဖစမႈႏႈးေကာငးေလ ျဖစသည။ လပစးက ဂေဟေခာငးစားမႈႏင ေဖာကထြငးႏငမႈ (penetration) က ထနးေပးသည။ လပစးျမငေလ ဂေဟေခာငးအစားမားေလ၊ penetration ေကာငးေလ ျဖစသည။

110

Direct Current (DC) ႏင Alternating Current (AC) ဟ လပစးႏစမးရရာ ဂေဟ ေဆာရာတြင ႏစမးလး သးပါသည။ ကြာျခားခကမာ AC တြင အေပါငး၊ အႏႈတမရ။ ႀကးႏစစက ႀကကသလ ခတ၍ရသည။ သ႔ေသာ DC တြငမ အေပါငး (positive + ) ႏင အႏႈတ (negative -- ) ဟ ရသည။

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၁။၁။၁။၁။ ဂတဆငကယဂတဆငကယဂတဆငကယဂတဆငကယ ( ( ( (Duty Cycle)

ဂေဟေဆာစကထတလပသက ဂတဆငကယက တစခါတညး သတမတေပးလက သည။ ဂတဆငကယ ဆသညမာ ဂေဟေဆာစကတစလးသည အားအျပညႏင (full capacity) ၁၀မနစ အေတာအတြငး ဘယေလာကၾကာၾကာ ေမာငးထားႏငသနညး ဆသညပင ျဖစသည။ ဂေဟစကတစလးသည ၂၀% ဂတဆငကယ ရသညဆၾကပါစ႔။ ထစကသည ၁၀ မနစအေတာအတြငး ႏစမနစၾကာသာ အားအျပညႏငေမာငးႏငသည ဟ ဆလသည။ တစနညး အားျဖငဆရလင ထစကက ၁၀ မနစ ေတာကေလာကေမာငးမညဆလင သးႏငေသာအား အျပည၏ ၂၀ ရာခငႏႈးကသာ သးၿပးေမာငးႏငသည ဟ ဆလသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၂။၂။၂။၂။ ဂေဟေဆာစကဂေဟေဆာစကဂေဟေဆာစကဂေဟေဆာစက (Welding Machine)

ဂေဟေဆာစကမားသည AC သ႔မဟတ DC ျဖစႏငသည။ အလပရမားအတြငး သးလင လငးမလာေသာ လပစစက သးႏငၿပး ၎က (Stationary Power Source) ဟ ေခၚသည။ လပငနးခြငအတြငး၌မ အငဂငႏငေမာငးေသာ ဂေဟစကမား (Rotating Power Source) က သးသည။ DC စကမားတြင Constant Current (CC) ႏင Constant Voltage (CV) ဟ ႏစမးရသည။ CC က GTAW ႏင SMAW တစခါတစရတြင SAW ႏင FCAW မားတြင သးသည။ CV က GMAW, FCAW ႏင SAW မားအတြက သးသည။ ဂေဟေဆာရာတြင လပငနးကလက၍ အမပယာ အနညးငယမ ေထာငေကာထ လ အပမညျဖစရာ မမေဆာမညလပငနးအတြက သငေတာမည ဂေဟစကက ေရြးခယတတရန လပါသည။ အလပရအတြငး၌သာ ဂေဟေဆာရနလပါမ AC Transformer က သးႏငပါသည။ သ႔ေသာ ၎၏ အားနညးခကမာ AC တစမးသာရႏငၿပး DC စကမားအတြက မသးႏငပါ။ Duty Cycle မာလညး ၂၀% မသာ ရပါသည။ အားသာခကမာ ေစးသကသာၿပး ျပျပင ထနးသမးမႈ သပမလျခငး ျဖစပါသည။ AC to DC Rectifier မားမာ ၀ယရငးေစးႀကးသည။ ျပျပငထနးသမးရလြယသည။ AC, DCRP, DCSP အားလးသးႏငသည။ မညသည ဂေဟေခာငးႏငမဆ သး၍ရသည။ Duty Cycle မာလညး ၆၀ မ ၁၀၀ ထရႏငသည။ Inverter မားမာလညး ၀ယရငးေစးႏင ျပျပင ထနးသမးစရတေတာ ႀကးသည။ သ႔ေသာ ကစလစသည။ ေပါပါးသည။ AC, DCRP, DCSP အားလးသးႏငသည။ မညသည ဂေဟေခာငးႏငမဆ သး၍ရသည။ Duty Cycle မာလညး ၆၀ မ ၁၀၀ ထရႏငသည။ သးၿပဆလငမ လပစစေရာ အႏရယမ ကာကြယရန မညသည ဂေဟစကကမဆ ေျမစကႀကး (earth grounded) ခထားရန အေရးႀကးပါသည။

111

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၃။၃။၃။၃။ ဂေဟဂေဟဂေဟဂေဟ၀၀၀၀ါယာႀကးေရြးခယျခငးါယာႀကးေရြးခယျခငးါယာႀကးေရြးခယျခငးါယာႀကးေရြးခယျခငး (Selection of the Welding Cables)

Welding Cable Size Numbers

smallest << ===============================>> LARGEST 4 3 2 1 1/0 2/0 3/0 4/0

အႀကျပထားေသာ ေရြးခယရမည ဂေဟႀကးအရြယအစား ဂေဟေဆာစကမ ဂေဟေဆာမညေနရာသ႔ အကြာအေ၀း (ေပ) Amps

50 75 100 125 150 175 200 225 250 300 350 400 100 2 2 2 2 1 1/0 1/0 2/0 2/0 3/0 4/0 4/0 150 2 2 1 1/0 2/0 3/0 4/0 4/0 200 2 1 1/0 2/0 3/0 4/0 4/0 250 2 1/0 2/0 3/0 4/0 300 1 2/0 3/0 4/0 350 1/0 2/0 4/0 400 1/0 3/0 4/0 450 2/0 3/0 500 2/0 4/0 550 3/0 600 3/0

၀ါယာႀကးလးငယလင ခခမႈအားမားမည။ လပစးနညးနညးသာ ပ႔ေဆာငႏငမည။ ၀ါယာႀကးလင ခခမႈအားနညးမည။ လပစးမားမားပ႔ႏငမည။ ဂေဟစကႏင ဂေဟေဆာမည ေနရာ ေ၀းေလေလ ႀကးပၿပး ႀကးေပးရေလေလ ျဖစသည။ အထကပါဇယားအရ ၀ါယာႀကး အရြယက ေရြးခယႏငပါသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၄။၄။၄။၄။ ဂေဟေခာငးဂေဟေခာငးဂေဟေခာငးဂေဟေခာငး (Welding Electrode) ေရြးခယျခငးေရြးခယျခငးေရြးခယျခငးေရြးခယျခငး

အေမရကန ဂေဟအဖြ႔ (American Welding Society – AWS) မ ခမတထားေသာ ဂေဟေခာငးသတမတပမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။

E-XXXX - တြင E ဟသညမာ Electrode ဟ ဆလပါသည။ XXXX - တြင ပထမဂဏနးႏစလးမာ ဂေဟေခာငးလပထားေသာ သတ၏ Minimum Tensile Strength (Thousands of pound per square inch) ျဖစပါသည။ တတယ ဂဏနးတစလးမာ ဂေဟေဆာရမည အေနအထား ျဖစသည။ ေနာကဆး ဂဏနးမာမ ဖးထားေသာ ဓါတပစၥညးပါ၀ငမႈ (Chemical composition of

112

coating) ျဖစပါသည။ ထ႔ျပင သးရမည polarity ကလညး ညႊနးပါသည။ ဥပမာ - E6027 ဂေဟေခာငးဆပါစ႔။ ထဂေဟေခာငး၏ Minimum Tensile Strength မာ 60000 psi ျဖစ၏။ တတယဂဏနးျဖစေသာ 2 က flat and horizontal position (အျပားလက၊ ေရျပငည) ေဆာရမညက ညႊနးပါသည။ ေနာကဆးဂဏနး 7 က ဂေဟေခာငးက iron oxide ျဖင ဖးထားသည။ AC, DCRP,

DCSP ျဖငေဆာႏငသညက ေဖာျပပါသည။

တတယဂဏနး ရညညႊနးခကမား

1 – all position (အေနအထားအားလး) 2 – flat and horizontal (အျပားလက၊ ေရျပငည ေဆာရမည။) 3 – flat position only (အျပားလကခ၍သာ ေဆာႏငသည။) 4 – vertical down, flat, horizontal and overhead (ေဒါငလက၊ အျပားလက၊ ေခါငးေပၚ)

ေနာကဆးဂဏနးအတြက ရညညႊနးခကက ေနာကစာမကႏာတြင ၾကညပါ။

မနကနေသာမနကနေသာမနကနေသာမနကနေသာ ဂေဟေခာငးေရြးခယျဂေဟေခာငးေရြးခယျဂေဟေခာငးေရြးခယျဂေဟေခာငးေရြးခယျခငးခငးခငးခငး (Selection of Correct Electrode) (Selection of Correct Electrode) (Selection of Correct Electrode) (Selection of Correct Electrode)

ေကာငးမြနေသာ ဂေဟဆကကရရန ဂေဟေဆာမည ပစၥညးအလက ဂေဟေခာငး က မနမနကနကနေရြးခယတတရန လပါသည။ ဂေဟေခာငးေရြးရာတြင ေအာကပါဇယားက ရညညႊနးႏငပါသည။ ဂေဟေခာငးေရြးခယရာတြင ထညသြငးစဥးစားရမည အခကမားမာ -

၁။ ဘယပစၥညးက ဂေဟေဆာမာလ။ သလား၊ သမဟတတ သတလား၊ ကာဘြနစတးလား၊ သမဏလား။

ေနာကဆးဂဏနး ရညညြနးခကမား

Identification of Electrodes for SMAW Electrode Coating Polarity AWS designation E-XXX0 Cellulose/sodium DC+ E-6010,E-7010 E-XXX1 Cellulose/potassium DC+,DC-,AC E-6011,E-7011 E-XXX2 Rutile DC-,AC E-6012 E-XXX3 Rutile/potassium DC+,DC-,AC E-6013 E-XXX4 Rutile/iron powder DC+,DC-,AC E-7014,E-7024 E-XXX5 Lime/calcium carbonate DC+ E-7015 E-XXX6 Lime/calcium carbonate DC+,AC E-7016 E-XXX7 iron oxide/iron powder DC+,DC-,AC E-6027,E-7027 E-XXX8 Lime/iron oxide DC+,AC E-7018,E-8018

113

Remarks: DCRP = DC+ , DCSP = DC-

၂။ ဂေဟေဆာမ ပစၥညးဟာ ဘယလပရသလ။ ဘယေလာကထသလ။ ပါးသလား။ အရညႀကး ေဆာရမာလား။ ၃။ ရႏငတ လပစစက AC လား။ DC လား။ ဂေဟေဆာတစကက ဘယအမးအစားလ။ ၄။ ဘယလအေနအထားမးန႔ ဂေဟေဆာရမာလ။

ျပငညမာလား။ ေဒါငလကလား။ အေနအထားအားလးလား။ ၅။ အဆကက ဘယလျပငထားသလ (What type of fit up?), gap က ႀကးသလား၊ ထပ ေဆာရမာလား။ penetration ဘယေလာကထ လသလ။ ၆။ ဂေဟေဆာမသတရ ဓါတေဗဒေပါငးစပမႈ (chemical composition) က ဘယလလ။ စကမႈ

ဂဏသတေတြ (Mechanical properties – high tensile strength, ductility, corrosion resistance) ဘယလရသလ။

၇။ WPS ထမာ ဘယ code (ASME code) န႔ ေဖာျပထားသလ။ အဒါန႔ ကကညသလား။ ၈။ ဂေဟေဆာမသဟာ ကြ မးကငတသလား။ အလပသငလား။ ၉။ ဂေဟေဆာမအလပအတြက သငေတာတ ပစၥညးကရယာေတြရရလား။

မတရန။ ။ သျပားအထထက အခငးပႀကးေသာ ဂေဟေခာငးက မညသညအခါမ မသးရပါ။

ေယဘယအားျဖင ဂေဟေခာငးမားက အပစ ၅ ခ ခြႏငသည။ ၁။ Mild Steel ၂။ High-carbon steel ၃။ Special alloy steel ၄။ Cast Iron ၅။ Nonferrous

ထအထမ အသးအမားဆးမာ mild steel အပစ၀င ဂေဟေခာငးမား ျဖစပါသည။ ေခာအပ ထားေသာ ဂေဟေခာငးႏင ေခာမအပထားေသာ ဂေဟေခာငးဟ ႏစမးရသညအနက သ႔ ေနရာႏငသ သးပါသည။ ေခာအပရျခငးရညရြယခကမာ လြယကစြာစတငဂေဟေဆာႏငရန၊ တညၿငမေသာ ဂေဟမးရေစရန၊ မးပြားမားလြငစဥျခငးက ေလာနညးေစရန၊ ဂေဟသား ေကာငးမြနေစရန၊ ဂေဟသား သေခးမတကေစရနတ႔ ျဖစသည။ ဂေဟေခာငးမားကဂေဟေခာငးမားကဂေဟေခာငးမားကဂေဟေခာငးမားက သေလာငျခငးသေလာငျခငးသေလာငျခငးသေလာငျခငး

ဂေဟေခာငးသည ေစးႀကး၏။ မေလလြငေစရန ဂရစကရပါမည။ ဂေဟေခာငးမား က စထငးဆ ၅၀ ရာခငႏႈးထက မပေသာ ေျခာကေသြ႔သညေနရာတြင ထားရပါမည။ ေရေငြ႔ သည ဂေဟေခာငးအကာမားက ပကစးေစသည။ အထးအားျဖင low-hydrogen ေခာငးမား တြင ျဖစသည။ မရငး အထပထမ ထတလကၿပးသညႏင ဂေဟေခာငးမားက ၎တ႔ထညရန သးသန႔လပထားသည အပခန ၂၅၀ မ ၄၀၀ ဒဂရ ဖာရငဟကထ အပေပးထားသည ဗးမား

114

အတြငး ထညသြငးထားရန လပါသည။ ဂေဟေခာငးမားက ကငတြယရာတြင အပထားသည ေခာမား မကြာထြကေစရန သတထားရပါမည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅။၅။၅။၅။ ဂေဟေခာငးကဂေဟေခာငးကဂေဟေခာငးကဂေဟေခာငးက အေပါငး၊အေပါငး၊အေပါငး၊အေပါငး၊ အႏႈတအႏႈတအႏႈတအႏႈတ ခတျခငးခတျခငးခတျခငးခတျခငး (Polarity)

Straight Polarity ( ( ( (အတညအတညအတညအတည)))) ဂေဟေခာငး (electrode) က အႏႈတႀကးႏင ခတထားလင ၎က Electrode

Negative (Straight Polarity) ဟ ေခၚသည။ အတေကာက DCSP ဟေခၚသည။ ေယဘယ အားျဖင mild steel၊ ေခာပါးေသာ၊ သ႔မဟတ ေခာမပါေသာ ဂေဟေခာငးမားက Straight Polarity သး၍ ေဆာသည။ ဂေဟသားမားမားပ႔ရန လေသာေနရာမားတြငလညး Straight Polarity က သးသည။ Reverse Polarity ( ( ( (ေျပာငးျပနေျပာငးျပနေျပာငးျပနေျပာငးျပန))))

ဂေဟေခာငး (electrode) က အေပါငးႀကးႏင ခတထားလင ၎က Electrode Positive (Reverse Polarity - ေျပာငးျပန) ဟ ေခၚသည။ အတေကာက DCRP ဟေခၚသည။ Vertical ႏင Overhead welding မားတြင ဂေဟရညမားေအာကျပတမကေစရန အျမနခရန လသည။ ထ အခါမးတြင Reverse Polarity က သးရမည။ သြနးသ (Cast Iron) က ဂေဟ ေဆာရာတြငလညး သတေပၚ အပလြနကမႈမျဖစေစရန Reverse Polarity ကသးသည။ အလမနမ၊ ေၾကး၀ါ၊ နစကယ စေသာ သမဟတသည သတမားက Reverse Polarity ျဖင ေဆာသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၉။၉။၉။၉။ Arc Welding

Arc Welding ဟသညမာ လပစးက ေရာရကၿပး သတမားဆကရာတြင သးေသာ နညးျဖစသည။ Arc Welding က Gas Welding ထကသာေသာအခကမာ အပက အျခားေနရာ မားသ႔ မျပန႔ေစဘ တစေနရာထတြင စပေပးႏငျခငးျဖစသည။ Gas Welding (ဓါတေငြ႔ကမးရႈ႔ ၿပး အပရယျခငးျဖင ဂေဟေဆာေသာနညး) တြင မးလသည မလအပေသာေနရာမားသ႔ပါ ျပန႔ သြားသျဖင တစခါတစရ အပေၾကာင သတပေျပာငးျခငး (heat distortion) ပါျဖစႏငသည။ Carbon Arc Welding (CAW), Electrogas Welding (EGW), Flux Core Arc Welding (FCAW), Gas Metal Arc Welding (GMAW), Gas Tungsten Arc Welding (GTAW), Shielded Metal Arc Welding (SMAW), Submerged Arc Welding (SAW) စသျဖင arc welding အမးအစားမားစြာ ရေသာလညး မညသည arc welding မဆ တည သညအခကသးခမာ -

� အပရယသညေနရာ (heat source) � အျဖညခသတ (filler metal) ႏင � ဂေဟသားက ကာေပးေသာ ဓါတေငြ႔ (shielding gas) တ႔ျဖစသည။

115

ဂေဟေဆာျခငးတြင အေရးႀကးေသာ အဓက အခကေလးခကမာ -

� welding current (အမပယာ), � voltage (ဗ႔အား), � speed of arc travel (ဂေဟေဆာေသာႏႈး-တစမနစလငဘယႏစေပဟ ေဖာျပသည) � wire electrode extension ( stick-out ဟလညး ေခၚပါသည။ ၎မာ ထမတ

(electrical contact tip) မ ဂေဟေခာငးအဆး (end of the wire electrode) တ႔အၾကား အကြာအေ၀း ျဖစပါသည။)

ဂေဟသားေကာငးမြနမႈတြင လကကငက မညသ႔ကငသနညး ဆသညမာလညး တစခက အပါအ၀ငျဖစပါသည။ ဤသ႔ကငရာတြင backhand ႏင forehand ဟ ႏစနညးရသည။ backhand ဆသညမာ ဂေဟေဆာသြားသညဘကႏင ေျပာငးျပန ဂေဟေခာငးက ေကြ းေပး ျခငးျဖစသည။ forehand ဆသညမာ ဂေဟေဆာသြားသညဘကအတငး ဂေဟေခာငးက ေကြ းေပးျခငးျဖစသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁။၁။၁။၁။ Shielded Metal Arc Welding (SMAW)

ဤနညးမာ ဂေဟေခာငးႏင ဂေဟေဆာမညသတႏစခအၾကား လပစစေရာရကကာ ဂေဟေခာငးက အရညေပာေစၿပး ဆကသညနညး ျဖစသည။ အရးရငးဆး၊ ေစးအသကသာ ဆး ႏင အသးအမားဆးနညးျဖစၿပး ၎က Stick Welding ဟလညး ေခၚေသးသည။ ဂေဟ ေဆာရ လြတလပသည။ ေနရာမေရြးေဆာႏငသည။ သ၊ သမဏ၊ နစကယ ႏင ထသတစပမား က ေဆာႏငသည။ သးေသာလပစစမာ AC သ႔မဟတ DC (CC) ျဖစသည။ SMAW တြင အဆငျမင နညးပညာမားမပါ။ သ႔ေသာ ဂေဟဆကေကာငးတစခရရန ဂေဟသမား၏ ကြမးကငမႈ အဓကလအပသည။ ဂေဟေခာငးအတြငးသား core wire က filler metal အျဖစ သးထားသညက ေတြ႔ႏငသည။

ဂေဟေဆာရာတြင အရညေပာသြားေသာသက ေလမေအာကဆဂငႏငေတြ႔ၿပး သေခးမတကေစရန ဂေဟေဆာေနသညေနရာက ဓါတေငြ႔တစချဖင ဖးအပထားေပးရန လ သည။ ထဓါတေငြ႔က Shielding Gas ဟ ေခၚသည။ SMAW တြင ထဓါတေငြ႔က ဂေဟေခာငး တြငအပထားေသာ ေခာက မးေလာငေစျခငးျဖငရသည။ မားေသာအားျဖင ထဓါတေငြ႔မာ

ကာဗြနဒငေအာကဆဒ (CO2) ျဖစသည။ ဂေဟေခာငးမာမ သဂေဟေခာငး (ferrous

electrode) ျဖစသည။ ဂေဟေခာငးငယလင၊ သျပားပါးလင လပစး (amp, အမပယာ) နညးနညးသာ လမည။ ဂေဟေခာငးႀကးလင၊ သျပားထလင လပစး (အမပယာ) မားမားလမည။ မညသည ဂေဟေခာငးအတြက အမပယာမညမလသညက တစဖကပါ ဇယားတြင ေဖာျပထားပါသည။

116

SMAW ဂေဟေဆာျခငးျဖစစဥ

117

SMAW ဂေဟေဆာစနစတြင ပါ၀ငေသာ ပစၥညးမား စတငဂေဟေဆာျခငးစတငဂေဟေဆာျခငးစတငဂေဟေဆာျခငးစတငဂေဟေဆာျခငး

ဂေဟစတငေဆာေတာမညဆလင ေအာကပါတ႔က ေသခာစြာ စစေဆးပါ။ ၁။ ဂေဟေဆာသညေနရာသည အမႈကသရကမား လး၀ကငးစငေနရမည။ ၂။ ဆ၊ အမဆေပကေနသည လကအတ၊ အ၀တစသညတ႔ လး၀မသးပါႏင။ ၃။ ၀ါယာတ႔ ေသေသခာခာ မနမနကနကန တပဆငထားရမည။ ၄။ ဂေဟေဆာစကသည ေျမစကႀကး ကကနန ခထားရမည။ ၅။ အနးအနားတြင အျခားပစၥညးမားရပါက မးခအ၀တျဖင အပထားရမည။ ၆။ ဂေဟေဆာမညေနရာတြင (ေကာငးေသာ) မးသတဗး ရရမည။ ၇။ ဂေဟေဆာမညေနရာက ေဆး၊ သေခး၊ ဖနမားကငးေအာင သတထားရမည။

118

ဂေဟေခာငးအမးအစားႏင အရြယအလက လအပေသာ လပစး (အမပယာ) ျပ ဇယား

119

စတငမးခတျခငးစတငမးခတျခငးစတငမးခတျခငးစတငမးခတျခငး (Starting the Arc)

ဂေဟေခာငးက သျပားေပၚ စတငရကျခငး (Starting the Arc)

ဂေဟေခာငးက သျပားေပၚ ခတလကၿပး လငျမနစြာ ျပနၾကြလကပါက ဂေဟေခာငး ႏင သျပားအၾကား မးစတင ကးပါလမမည။ သ႔ေသာ ဂေဟေခာငးသည သပကြာလြနးသြားပါက မးျပနျပတသြားလမမည။ ကပလြနးပါကလညး ဂေဟေခာငးသည သျပားတြင ကပေနလမမည။ ထအခါ ႏ႔၍ခြာပါ။ သ႔မ ခြာ၍မရလင လကကငက ျဖတထတလကၿပး ဂေဟေခာငးက ျဖတပါ။ ပမနအားျဖင ဂေဟေခာငးႏငသျပားအၾကား အကြာအေ၀းသည ဂေဟေခာငး ၏ အခငး (၃ မလမတာ) ႏင ညသည။ ထအကြာအေ၀းက ခနဆၿပး မးညေအာငလပရပါမည။ မးေတာက သပရညလငေသာလညးေကာငး၊ သပတလငေသာလညးေကာငး ဂေဟဆကေကာငးက မရႏငပါ။ မးသပရညလြနးလင သတရညမား ပေနၿပး မးပြားမား စဥတတသည။ သျပားသည ေကာငးစြာမေပာဘ မးလညးမၾကာခဏျပတတတသည။ မးသပတလြနးလငလညး ဂေဟ ေခာငးသည သျပားတြင မၾကာခဏ သြားကပေနတတၿပး ပမမနေသာ ဂေဟသားမား ျဖစေစ သည။ ေအာကတြင လပစးနညးလြနးလင၊ မားလြနးလင၊ ဂေဟေဆာႏႈးေႏးလြနးလင၊ ျမနလြနးလင၊ မးတလြနးလင၊ ရညလြနးလင ျဖစတတေသာ အျပစအနာအဆာမားက ျပထား ပါသည။

ဂေဟေခာငး၏ အေနအထားသညလညး မနကနရန အေရးႀကးပါသည။ ၎သည သျပား၏ မကႏာျပငမ ေထာငမတကေနရမည ျဖစၿပး ဂေဟေဆာသြားေသာလမးေၾကာငး အတငး ၁၅ မ ၃၀ ဒဂရ ေစာငးေနရမည ျဖစပါသည။ တစဖကတြင ေဖာျပထားေသာ ပက ၾကညပါ။

120

ဂေဟေခာငး၏ မနကနေသာ အေနအထား

121

ဂေဟေဆာျခငးတြင အျပစအနာအဆာေပၚရန လမးစမားစြာရသျဖင ဂေဟေကာငး သမားတစဥးအေနႏင မမေဆာလကေသာ ဂေဟဆကတငး အားလးေကာငးေနေစရန ဂရ တစကေဆာဘ႔ အေရးႀကးေပသည။ ေအာကပါအခကမားသည ေကာငးမြနေသာ ဂေဟဆက မားရရရန ဂေဟသမားတငး ႏလးသြငးထားရမည အခကမားျဖစေပသည။

၁။ အရညအေသြးေကာငးေသာ ဂေဟေဆာစက၊ ဂေဟေခာငး ႏင ပစၥညးမားသာ သးပါ။ ၂။ မမေဆာမည သတအေၾကာငး ေကာငးစြာ သထားရမည။ ၃။ ထသတႏင ကကညမည ဂေဟေဆာနညးကသာ ေရြးရမည။ ၄။ မမအားေပးထားသည WPS အေၾကာငး ေကာငးစြာနားလညၿပး လကနာရမည။ ၅။ မနကနေသာ ဂေဟေခာငးက ေရြးသးရမည။ ၆။ အကယ၍ အပႀကေပးရန (Preheating) လလင ဂေဟေဆာမည သတသည လအပေသာ အပခနေရာကမ ေဆာရပါမည။ ၇။ ဂေဟေဆာမညသတသည ဖ၊ အမႈန၊ ဆ၊ အမဆ၊ ေရေငြ႔၊ ေဆး၊ ေခာ စသညတ႔မ ကငးစင ေနရမည။ ၈။ ဂေဟတစေၾကာငးၿပးတငး ေနာကတစေၾကာငး မစခင ေခာမားက ေကာငးစြာခြာထတပစ ရမည။ ၉။ အကေၾကာငးမား၊ ခငမားက ဖးၿပး ဂေဟမေဆာရ။ ၎တ႔က အလဥဥးစြာရငးထတၿပးမ ဂေဟေဆာရမည။ ၁၀။ ပထမဆးအေၾကာငးသည အလြနအေရးႀကးသျဖင ေသေသခာခာ ဂရတစက ေဆာရန လပါသည။ ၁၁။ Groove weld (ေျမာငး) တြင gap (စပၾကား) သည သပႀကးေနပါက ႏႈတခမးတစဖကက ဥးစြာေဆာ၍ ကဥးေအာငလပၿပးမ ႏစျခမးစပေဆာရပါမည။ ၁၂။ ဂေဟေဆာၿပးသြားလင မမေဆာလကေသာ ဂေဟသားက အျမျပနစစၾကညပါ။ မႀကက လင သ႔မဟတ အျပစအနာအဆာေတြ႔လင ခကျခငးျပငပါ။ ၁၃။ မမေဆာထားေသာ ဂေဟသားသည သတမတထားေသာ စႏႈးအရြယအတငး ရမရ စစေဆးၾကညပါ။ ၁၄။ ေနာကဆးရလာေသာ ဂေဟသား၏အရညအေသြးႏင ေခာေမြ႔မႈက စစေဆးၿပး ထပေန ေသာ (overlap) သ႔မဟတ ျဖတရာ (undercut) မားေတြ႔လင ခကျခငးျပငပါ။

122

၅၅၅၅၊၊၊၊ ၁၁၁၁၁၁၁၁။။။။ Gas Tungsten Arc Welding (GTAW) Gas Tungsten Arc Welding (GTAW) Gas Tungsten Arc Welding (GTAW) Gas Tungsten Arc Welding (GTAW) သ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတ TIG (T TIG (T TIG (T TIG (Tungsten Inungsten Inungsten Inungsten Inert Gas) ert Gas) ert Gas) ert Gas)

SMAW ႏင GTAW ၏ အဓက

ကြာျခားခကမာ shielding gas က ရယပျခငး

ျဖစသည။ GTAW (TIG) တြင shielding gas က

သးသန႔ယသည။ ထဓါတေငြ႔ျဖင အရညေပာေန

ေသာ သတႏင မးကပါ ဖးအပေပးထားသည။

ထ႔ေၾကာင ေလႏင ေပါငးဆဓါတျပျခငး မျပႏင

ေတာသျဖင ဂေဟသားက ပမေကာငးမြနေစသည။

ဤ ဓါတေငြ႔မားမာ ဟလယမ၊ အာဂြန၊ ကာဘြနဒင

ေအာကဆဒတ႔ ျဖစတတသည။ သ႔မဟတ ထဓါတ

ေငြ႔မား၏ အေရာလညးျဖစႏငသည။ အထအမးမး

123

ရသည သ သ႔မဟတ သမဟတေသာ သတမားက ဂေဟေဆာႏငသျဖင ၎နညးမာ အလြန အသးတညသည။ SMAW တြင filler metal သည electrode ျဖစ၏။ သ႔ေသာ GTAW တြင filler rod က သပသပ၊ electrode က သပသပ ျဖစ သည။ GTAW သည အထ 1/8 လကမအထ ရသည သျပားမားအတြက အထးေကာငးမြနၿပး ထ႔ထက ပထေသာ သျပားမားကလညး ေဆာႏငေသးသည။ Filler rod (ဂေဟေခာငး) သည ေၾကးနအပထားေသာ သတေခာငးျဖစၿပး လကႏငထးေၾကြးရသည။ Filler rod ၏ သတအမး အစားမာ ဂေဟေဆာမည သတေပၚမတညသည။

GTAW ဂေဟေဆာျခငး လပငနးစဥတြင ပါ၀ငေသာ ပစၥညးကရယာမား GTAW အတြက filler metal က AWS စႏႈးမားအရ ေအာကပါအတငး သတမတသည။

ERXXS-X - ဤတြင E သည Electrode, R သည Rod, XX သည minimum tensile strength ျဖစသည။ S ဟသည Solid (ဂငးပတ) က ဆလၿပး ေနာကဆး X သည ဂေဟေခာငး ၏ chemical composition (ဓါတေဗဒ ေပါငးစပမႈ) ျဖစသည။ ဥပမာ - ER70S-6

SMAW မာကသ႔ပင GTAW ကလညး AC သ႔မဟတ DC Constant Current (CC) သးၿပးေဆာႏငသည။ DC တြင DCSP (electrode negative) ကသာ သးေလရသည။ GTAW တြင အျခားဂေဟမားထက အားသာခကမားရသည။ ၎တ႔အနကအခ ႔မာ - အပသည ဂေဟေဆာသည တစေနရာထ၌သာရသျဖင အပေၾကာင သတပေျပာငးႏႈး အလြန နညးျခငး၊ အလြနပါးေသာ သတျပားမားက အေနအထားမေရြး ေဆာႏငျခငး၊ ေခာမပါ၍ ဂေဟ ဆကေပၚမေခာမားက သန႔ရငးရန မလေသာေၾကာင ဂေဟဆကသန႔ရငးျခငး၊ မးပြားမား လြငစဥမႈနညးျခငး၊ အျခားဂေဟနညးမားႏငယဥလင မးခးထြကအလြနနညးျခငး တ႔ျဖစသည။

124

သ႔ေသာ အားနညးခကမာ ဂေဟသမားသည ကြမးကငမႈလသည။ ဂေဟေဆာႏႈးေႏးသည။

GTAW Torches (TIG မးေခါငးမားမးေခါငးမားမးေခါငးမားမးေခါငးမား))))

TIG မးေခါငးမားက ဓါတေငြ႔လႊတရမညေနရာက ခနေပးသည။ ေခါငးမား၏ အရြယ အစားမာ သးမည အမပယာ(current) ေပၚမတညၿပး အႀကးအေသး ကြာသြားသည။ အမပယာ မားမားလေသာ ဂေဟမားအတြက ေရေအးေပးစနစသး ေခါငးမားပါ ရႏငသည။ လပေခါငး (electrode) ရ သတေခာငးမာ တနစတင သ႔မဟတ တနစတငသတစပ ျဖစႏငသည။ ထ သတအမးအစားကလက၍ TIG ေခါငးမားက အေရာငျဖင ခြထားသည။ ေအာကပါဇယားက ၾကညပါ။

Tungsten Identification AWS Listing (Type) Colour

EWP, (Pure Tungsten) Green EWCe-2, (+/- 2% Cerium Oxide) Orange EWLa-1, (1% Lanthanum Oxide) Black EWLa-2, (2% Lanthanum Oxide) Back EWTh-1, (1% Thorium Oxide) Red EWTh-2, (2% Thorium Oxide) Yellow EWZr-1, (+/- 2% Zirconium Oxide) Brown EWG, (unspecified alloys) Grey

GTAW မးေခါငး အမးမး

125

Electrode၏ ထပမားက သးသည လပစစေပၚမတညၿပး ျပငသည။ AC အတြက ေခါငးလးမားသးၿပး DC အတြက ထပခြ နမားသးသည။ ေအာကပါပကၾကညပါ။

မမသးမည လပစး (current - အမပယာ) ေပၚမတညၿပး electrode အရြယအစားက

ေအာကပါအတငး ေရြးခယႏငပါသည။

Electrode Diameter (in) Current (Amp) for Standard Tungsten Electrodes 0.04 10 – 60 1/16 40 – 120 3/32 100 – 160 1/8 150 – 210 5/32 190 – 275 3/16 250 – 350 1/4 300 – 490 5/16 450 – 600

ေရျဖင အေအးခေသာ GTAW မးေခါငး

126

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၂။၁၂။၁၂။၁၂။ GMAW (Gas Metal Arc Welding) GMAW (Gas Metal Arc Welding) GMAW (Gas Metal Arc Welding) GMAW (Gas Metal Arc Welding) သ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတ M M M MIG (Metal IIG (Metal IIG (Metal IIG (Metal Inert Gas)nert Gas)nert Gas)nert Gas)

MIG သည TIG ႏင ပစတ၏။ ကြာျခားခကမာ TIG တြင electrode ကသပသပ၊ filler rod က သပသပ ျဖစသည။ သ႔ေသာ MIG တြင electrode သည filler metal ျဖစ၏။ ထ filler rod သည ေၾကးနရညစမ ဂငးပတ၀ါယာ (copper coated solid wire) ျဖစသည။ ထ၀ါယာက ေၾကြးစက(wire feeding machine) မ သတမတထားေသာ အျမနႏႈးျဖင ထးေပး သည။ သျပားပထပါက TIG ထကစာလင MIG က ပေကာငးသည။ ပျမနသည။ MIG ၏ အား သာခကမာ အပဒဏခရေသာ ဧရယာကဥးသည။ အပေၾကာင သတပေျပာငးျခငး နညးသည။ ဂေဟေဆာႏႈးျမနသည။ ေခာမရသျဖင ဂေဟသား သန႔သည။ မညသည အေနအထား (any position) မးမဆ ေဆာ၍ရသည။ မးခးနညးေသာေၾကာင ဂေဟသားက ေသေသခာခာ ျမငႏင သျဖင ဂေဟေဆာရ အဆငေျပသည။ MIG ဂေဟေဆာနညးတြင မးစက (power supply), ၀ါယာေၾကြးစက (wire feeding mechanism), ဂေဟလကကင (welding gun) ႏင ဓါတေငြ႔လငး (gas supply) ဟ အစတ အပငးေလးခ ပါရသည။ ပတြငၾကညပါ။

127

ဂေဟေဆာရနလအပေသာ ဗ႔အားမာ ဂေဟေဆာမည သျပားမကႏာျပငႏင ဂေဟ ေခာငးတ႔ အကြာအေ၀းေပၚမတညသည။ သ႔အတြက ညညာေသာဂေဟသားရရန ထအကြာ အေ၀းႏင ဗ႔အားက ပေသထနးထားရနလသည။ လပစး (current – amp) လအပခကမာ ၀ါယာေၾကြးႏႈးႏင တကရကအခးကသည။ ၀ါယာေၾကြးႏႈးျမနေလ လပစးမားမားပလေလ။ ၀ါယာစားႏႈးေႏးသြားသညႏင လပစး အမပယာလညး ကသြားသည။ ပမနအားျဖင အမပယာ ၂၀၀ မ ၂၅၀ ထ ထားေလရသည။ MIG တြင DCRP သးရန ပမသငေတာ

သည။ MIG သး gun ပစ အမးမးရသည။ ၎တြင ခလတပါၿပး ၀ါယာအေႏးအျမနက ထနး၍ရသလ ဓါတေငြ႔အနညးအမားကပါ တစပါတညးခနေပးသည။ MIG gun မား၏ အလပမာ ဂေဟ၀ါယာက ေၾကြးရန၊ လပစးႏင ဓါတေငြ႔က သယေဆာငေပးရန၊ ဓါတေငြ႔က လရာေရာကေအာင ခနေပးရန တ႔ျဖစသည။ အခ ႔ gun မားတြင ၀ါယာေၾကြးစက (wire feeder) ပါ တစပါတညး ပါရသည။

ေစးသကသာသျဖင CO2 က shielding gas

အျဖစသးသည။ အာဂြနႏင ဟလယနဓါတေငြ႔မားလညး MIG အတြက အထးသငေတာသည။ ဂေဟေဆာမည သတျပားအထကလက၍ ဂေဟေခာငးအရြယအစားက ေအာကပါဇယားျဖင ေရြးႏငသည။

မမဂေဟေဆာမည သတျပားအမးအစားေပၚမတည၍ ဂေဟေခာငးက ေရြးရမည ျဖစပါသည။ Mild steel သျပားအတြက mild steel ဂေဟေခာငး၊ အလမနမျပားအတြက အလမနမဂေဟေခာငးက ေရြးရမည။ ပါးေသာသတျပားမားအတြက အခငး 0.020, 0.030 ႏင 0.035 လကမအရြယ ဂေဟေခာငးမားက လညးေကာငး၊ အလယအလတထေသာ သတျပား

MIG သး gun မား

128

မား အတြက 0.045 သ႔မဟတ 1/16 လကမအရြယ ဂေဟေခာငးမား၊ ထေသာသတျပားမား အတြက ပႀကးေသာ ဂေဟေခာငးမားက ေရြးခယရပါမည။ ၀ါယာသည အမႈနအမႈကမား၊ ဆေခး၊ အငဂင၀င၊ အမဆ စသညတ႔ကငးရပါမည။ ၀ါယာေခြက ပၿပးေျခာကေသြ႔ေသာေနရာတြင သေလာငရပါမည။ ျဖစႏငလင အဖးဖးထားပါ။ အကယ၍ အေၾကာငးေၾကာငးေၾကာင ဂေဟေဆာျခငးက ခပၾကာၾကာရပထားရမညဆပါလင ဂေဟေခာငးက ျဖတၿပး ေသတာအတြငး ကကနန ျပနလညသမးထားခရန လပါသည။ MIG ဂေဟေဆာျခငးအတြက ေအာကပါအခကမားက သတျပရနလပါသည။

� ဓါတေငြ႔ပကမားသည ယစမျခငးမရရ။ ထရာယရာမားမရရ။ အဆကအားလးက ေသခာကနစြာ ဆကထားပါ။

� ေနာဇယေခါငးသည ေခးမားကပမေနပ သန႔ရငးေနရပါမည။ � ဂေဟ၀ါယာသည ဂေဟေဆာမညသတျပားအတြက သငေတာမနကနေသာအရြယ

ျဖစရမည။ � ၀ါယာက ဂနးအတြငး ေသခာကနစြာထညထားရမည။ � ၀ါယာေၾကြးႏႈးက သထားၿပး ေသခာစြာ ခနထားရမည။ � ဂေဟေဆာေနစဥ အပအနညးအမားက သတထားၾကညၿပး ၀ါယာေၾကြးႏႈးက ျပနခန

သင ခနရမည။ � ဂကစအးသည အျပညရမရကလညးေကာငး၊ မတာမား၊ ဗားမားေကာငးမေကာငးက

လညးေကာငး စစေဆးရမည။ ဗားမားဖြငထားျခငးရမရ စစေဆးပါ။

Fillet Weld ႏင Groove Weld တ႔အတြက MIG ဂနး အေနအထားမား

129

AWS မသတမတထားေသာ MIG အတြက filler metal အမးအစားက ေအာကပါ အတငး ေဖာျပႏငသည။

EXXS-X ဤတြင E သည Electrode ျဖစ၏။ ဒတယ XX ႏစလးမာ minimum tensile stength ျဖစ၏။ S သည solid (ဂငးပတ) ျဖစၿပး ေနာကဆး X က filler metal ၏ ဓါတေဗဒ ေပါငးစပမႈ (chemical composition) ကေဖာျပသည။ MIG က Carbon Steel, Aluminum, Stainless Steel တ႔တြင ေဆာႏငပါသည။ MIG ေၾကာငျဖစေသာ ဂေဟသားအျပစအနာအဆာမား (weld defects) မာ - Surface Porosity, Crater Porosity, Lack of Penetration, Burn Through, Whiskers တ႔ ျဖစပါသည။ ေအာကတြင အေသးစတရငးျပထားပါသည။

အထကပါ ဂေဟေဆာနညးမားအျပင Flux Core Arc Welding (FCAW), Submerged Arc Welding (SAW), Plasma Arc Welding (PAW), Carbon Arc Welding (CAW), Electrogas Welding စသညျဖင မားစြာရေသးေသာလညး ဤေနရာတြင ခနခပါမည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃။၁၃။၁၃။၁၃။ ဂေဟသားကဂေဟသားကဂေဟသားကဂေဟသားက စစေဆးၾကညျခငးစစေဆးၾကညျခငးစစေဆးၾကညျခငးစစေဆးၾကညျခငး ဂေဟသားေကာငးမေကာငး နညးႏစနညးျဖင စစေဆးႏငသည။ တစနညးမာ NDT (Non Destructive Testing) ျဖစၿပး ေနာကတစနညးမာ Destructive Testing ျဖစပါသည။ NDT နညးမာ ဂေဟသားက မပကစးေစဘ စစေဆးေသာနညးမား ျဖစပါသည။ ေအာကေဖာျပပါနညးမားသည NDT နညးမားျဖစ၏။

� Visual Inspection � Magnetic Particle Inspection (MPI) � Liquid Penetrant Inspection � Radiographic Inspection (X Ray) � Ultrasonic Inspection � Eddy Current Testing

Destructive Testing တြင ေအာကပါနညးမားပါ၀ငသည။ � Free Bend Test � Guided Bend Test � Nick Break Test � Impact Test � Fillet Welded Joint Test � Etching Test � Tensile Strength Test

130

ေအာကပါ ဂေဟသားအျပစအနာအဆာမားက NDT နညးမားျဖင စမးသပႏငသည။ Surface and subsurface cracks

� Porosity � Tears � Machining, rolling & plating defects � Laminations � Lack of fusion � Inclusions � Segregation � Lack of Weld penetration � Fatigue defects � Seams � Blowholes � Flakes � Pitting � Laps � Undercut � Dimensional tolerance (e.g. Thickness)

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁။၁။၁။၁။ Visual Inspection (Visual Inspection (Visual Inspection (Visual Inspection (မကျမငမကျမငမကျမငမကျမင စစေဆးျခငးစစေဆးျခငးစစေဆးျခငးစစေဆးျခငး))))

အေရးႀကးၿပး အသး၀ငေသာနညးမာ မကျမငစစေဆးျခငး ျဖစ၏။ သ႔ေသာ မကျမင စစေဆးျခငးျဖင ဂေဟသားေကာငးမေကာငး၊ လကခႏငမခႏင စသညတ႔က တငးတာရန စႏႈး သတမတခက မရ။ လကေတြ႔တြင မကျမငစစေဆးျခငးက ဂေဟေဆာသကယတငပင ျပလပ ႏငေပသည။ ဂေဟေဆာၿပးေနာက ဂေဟသမားသည မမေဆာထားေသာ ဂေဟဆကေကာငး မေကာငး၊ အျပစအနာအဆာ ရမရ အျမစစေဆးသငပါသည။ အျပစအနာအဆာရပါကလညး ျပင၍ရလင ခကျခငး ျပျပငသငသည။ ထးစအားျဖင welder inspector တစဥးသည ဂေဟ ေဆာၿပးေနာက အျခားစမးသပမႈမားမျပမ မကျမငစစေဆးျခငးက ဥးစြာျပသည။

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂။၂။၂။၂။ Magnetic Particle Inspection Magnetic Particle Inspection Magnetic Particle Inspection Magnetic Particle Inspection ( ( ( (အျပစအနာအဆာမားကအျပစအနာအဆာမားကအျပစအနာအဆာမားကအျပစအနာအဆာမားက သလကဓါတျဖငသလကဓါတျဖငသလကဓါတျဖငသလကဓါတျဖင စမးျခငးစမးျခငးစမးျခငးစမးျခငး))))

သျပား၊ သပကမား၏ အေပၚမကႏာျပငႏင အေပၚမကႏာျပငေအာကနား (မကႏာ ျပငေအာက လကမ၀ကအတြငး) ရ အျပစတ႔ က ဤနညးျဖင စစေဆးႏငသည။

131

Circular Magnetization (Prod Method)

Longitudinal Magnetization (Coil Method)

စစေဆးမည သပက၏အဆကက သလကဓါတလႊတၿပး သမႈနကေလးမားပါသည ေဆးရညက ျဖနးေပးလကေသာအခါ ဆကေၾကာငးသည အကကြရာ စေသာ အျပစအနာ အဆာတ႔မရပါက သမႈနကေလးမားသည သ႔လမးေၾကာငးႏငသ ညညာစြာ ျပန႔သြားမည။ အကယ၍ ဆကေၾကာငးတြင ကြအကရာရေနပါက သလကစကကြငးသည ေျဖာငျဖးျခငးမရ ေတာသျဖင သမႈနကေလးမားကလညး ထအကကြေၾကာငးတစ၀က စေနသညက အလြယ တကျမငႏငေပသည။

132

သမႈနမားက အစႏင အေျခာကဟ ႏစမးရႏငသည။ သမႈနအေျခာကက အေရာင

အမးမးႏင ရႏငသည။ သမႈနအစကမ မးစနးေဆးသတထားသျဖင အနကေရာငထတြင အလြနေသးငယေသာ အကေၾကာငးမားကပင ျမငႏငေပသည။

သလကစကကြငးျပငးအားမာ သးသည လပစးပမာဏ အနညးအမားေပၚမတည သည။ အားေကာငးေသာ လပစးက သးလင စမးသပသက လပစစအႏရာယမျဖစေစရန ဗ႔အားက ေလာေပးရမည။ Prod spacing ႏင သျပားအထေပၚမတညၿပး လပစးက 600 to 2000 amps ( ၆၀၀ မ ၂၀၀၀ အမပယာထ) သးသည။ စမးသပမည သျပား သ႔မဟတ ပကက သလကျဖစေအာငလပရာတြင လပပ လပနညးႏစမးက အထကပါပျဖင ေဖာျပထားပါသည။ ဤႏစနညးအနက ပထမနညး (Prod Method) မာ ေပါပါးၿပး သးရလြယသျဖင အသးမားသည။ သတျပရနမာ DC သးၿပး သလက စကကြငးက ျဖစေစလင သလကျပနေျဖေပးရသည။ အထးသျဖင High carbon steel မားတြင ျဖစသည။ သ႔ေသာ AC သးလငမ ျပနေျဖေပးရန မလပါ။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၃။၃။၃။၃။ Liquid Penetrant Inspection Liquid Penetrant Inspection Liquid Penetrant Inspection Liquid Penetrant Inspection ( ( ( (အကရာကအကရာကအကရာကအကရာက ဓါတေဆးရညျဖငဓါတေဆးရညျဖငဓါတေဆးရညျဖငဓါတေဆးရညျဖင စမးျခငးစမးျခငးစမးျခငးစမးျခငး)))) မကႏာျပင အကကြေၾကာငးမားက စမးသပရန Liquid Penetrant Test က သး သည။ Liquid Penetrant Test အပစေလးမးရသည။ အပစ ၁။ Dye Penetrant – Non Water Washable (ေရေဆး၍မရေသာ ေဆးရည) အပစ ၂။ Dye Penetrant – Water Washable (ေရေဆး၍ ရေသာေဆးရည) အပစ ၃ ႏင ၄။ Fluorescent Penetrants (မးစးဓါတေဆးရည)

MPI စမးသပသည ကရယာ

133

မကႏာျပငက ေဆးရညႏင မစမးမ စမးသပမည မကႏာျပငက ေခာမား၊ ဖ၊ အမႈမား၊ ေရေင႔ြမား ကငးစငေနေအာင သန႔ရငးေရးအရငလပရပါမည။ ပမနအားျဖင ဂေဟသားက ေကာကစကတကျခငး စသည (finishing) လပေပးစရာမလပါ။ အကယ၍ finishing လပရန လပါက Penetrant Test က finishing မလပမ ဥးစြာလပရန လပါသည။

သတပစၥညးမားေရာ၊ သတမဟတသည ပစၥညးမားကပါ ဤနညးသး၍ စမးသပ ႏငသည။ သ႔ေသာ ၾကမးလြနးေသာမကႏာျပင၊ ညစပတေနေသာ မကႏာျပငမားအတြကမ မသငေတာပါ။ ဤနညးျဖင အလြနေသးငယေသာ အကရာမား ( 150 nanometer = တစမလမတာ၏ အပတစသနးပ ပ၊ ၁၅ ပထ) က စမးသပႏငသည။ အေရးႀကးေသာ ဆကေၾကာငးမားက စမးလင စမးသညအရညအတြက မးစနးဓါတေဆးရည (fluorescent penetrants) မားက သးသည။ ေဆးရညမားက သာမန အလငးေရာငျဖျဖင ျမငႏငသညေဆးရည၊ သ႔မဟတ ခရမး လြနေရာငျခညျဖငၾကညမသာ ျမငရသည မးစတဓါတေဆးရည စသျဖင လပငနးအလက သငေတာရာက သးသည။

သတျပရမညမာ ထစမးသပမႈလပသည ေဆးရညမားသည မးေလာငလြယသည။ ထ႔အတြက မးရေသာေနရာမား၊ အပရနျမငေနသည သတမကႏာျပငမားတြင စမးသပျခငး မျပပါႏင။ ထ႔ျပင အေရျပားက ထေဆးရညထမပါက ေလာငတတသည။ ထေဆးရညမ ထြက ေသာ အေငြ႔မားသည အဆပသငတတသည။ သ႔အတြက ထစမးသပမႈ ၿပးလငၿပးခငး ထေဆး ရညႏင ပစၥညးကရယာမားက အျမနဆးျပနလည သမးဆညးသြားရမည ျဖစပါသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၄။၄။၄။၄။ ဓါတမနရကဓါတမနရကဓါတမနရကဓါတမနရက စမးသပျခငးစမးသပျခငးစမးသပျခငးစမးသပျခငး ( ( ( (RT RT RT RT ---- Radiographic Testing Radiographic Testing Radiographic Testing Radiographic Testing))))

ဂေဟဆကတြင ရႏငေသာ အျပစအနာအဆာမားက ဓါတမနရက စစေဆးႏငပါ သည။ လႀကကအမားဆးႏင အသးအမားဆးနညး တစနညးလညး ျဖစသည။ စစေဆးခက မတတမးက ဖလငေပၚတြင အေသမတထားႏငသျဖင အဆကက ျပနလနစစေဆးေသာအခါ အလြနအသး၀ငသည။

ဓါတမနရကရာတြင X-Ray ႏင Gamma Ray ႏစမးလး သးပါသည။ X-Ray ၏ အားသာခကမားမာ -

� ဓါတေရာငျခညၾကြငး အႏရာယမရ။ ရကၿပးသြားသညႏင ေရာငျခညလညး ပကျပယ သြား၏။

134

� Penetrating power (ေရာငျခညထးေဖာကႏငသညအနက) က ဗ႔အားအနမအျမင ေျပာငး ေပးျခငးျဖင ထနး၍ရသည။

� မညသညသတမဆ (အလမနယမအပါအ၀င) သး၍ရသည။ � ဖလငေပၚတြင ပရပက ျပတသားစြာ ျမငရသည။ � သတအထအလက အရြယအစားက ႀကကရာေရြး၍ရသည။

X-Ray ၏ အားနညးခကမားမာ - � ၀ယရငးေစးႀကးသည။ � အသးျပရန လပစစလသည။ � ဗ႔အားျမင သးရသျဖင ဓါတလကႏငေသာ အႏရာယရသည။ � ကရယာမာ ေလးၿပး ကြရႏငသည။ � ေရာငျခညလႊတေခါငးမာ အတနငယႀကးသျဖင ကဥးေျမာငးေသာေနရာမားအတြက

မသးႏင။ Gamma Ray ၏ အားသာခကမားမာ -

� ၀ယရငးေစးသကသာသလ ျပငဆငထနးသမးစရတလညး နညးသည။ � ကရယာသည ခငမာေတာငတငးသျဖင ေဆာကလပေရးႏင စကမႈလပငနးမား

အတြက သငေတာသည။ � လပစစဓါတမလသျဖင ဓါတလကမာလညး မေၾကာကရေတာေပ။ � ေရာငျခညထးေဖာကမႈ အလြနေကာငးသည။ � ကရယာမာေသးငယသျဖင ေသးငယကဥးေျမာငးေသာ ေနရာမားတြငပင သးႏင

သည။

Gamma Ray သး အငဆတပ ကငမရာ

Gamma Ray ၏ အားနညးခကမားမာ - � ဓါတေရာငျခညက တစခနလးလႊတေနသျဖင ေရာငျခညထႏငသည အႏရာယ ရ

135

သည။ � ဓါတေရာငျခညး ထးေဖာကႏငသညအနကက ထနး၍မရ။ � ကရယာတြငသးသည ေရဒယအငဆတပမားမာ အခနႏငအမ သကတမးတလက

ေနသျဖင ျပနလညခနညရျခငး၊ အစားထးထညရျခငးမား လပေပးရသည။ � ဓါတမနေပၚရ ပရပေပၚမႈမာ X-Ray ေလာက ျပတသားမႈမရ။ � သတတငးအတြက (ဥပမာ - အလမနယမ) သး၍မရပါ။

ဤဓါတေရာငျခညမားသည လကထလင အႏရာယျဖစေစတတသည အတြက

ဂေဟဆကမား ဓါတမနရကမည ဧရယာအတြငး အျပငလမညသ႔ကမ ျဖတသနးသြားလာခြင မျပပါ။ ဓါတမန ရကျခငးကလညး သကဆငရာတ႔၏ ခြငျပခကျဖငသာ လပခြငျပပါသည။ ဂေဂဆကအားလးကမ ဓါတမနရကရန မလပါ။ အဆကအားလး၏ မညသည ရာခငႏႈးအား ဓါတမနရကရမညက အငဂငနယာဌာနမ ဆးျဖတေပးပါသည။ ဓါတမနရကျခငး ျဖင မကစျဖင မျမငႏငေသာ ဂေဟသားအတြငးမ အျပစအနာအဆာမား (porosity, slag inclusion, inadequate penetration, incomplete fusion, under cutting, cracking, voids, pin holes, misalignment) က ေဖာထတႏငသျဖင မားေသာအားျဖင ပကလငးအဆကမားက ဓါတမနရကစစေဆးေလ ရပါသည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၅။၅။၅။၅။ ၾကမႏႈးျမငအသလႈငးျဖငၾကမႏႈးျမငအသလႈငးျဖငၾကမႏႈးျမငအသလႈငးျဖငၾကမႏႈးျမငအသလႈငးျဖင စမးသပျခငးစမးသပျခငးစမးသပျခငးစမးသပျခငး ( ( ( (UT UT UT UT ---- Ultrasonic Ultrasonic Ultrasonic Ultrasonic TestingTestingTestingTesting)))) ဤနညးက သတြငေရာ၊ သမဟတသည သတမားတြငပါ သး၍ရသည။ ဓါတမန ရကျခငးထကစာလင ပၿပးအႏစတ ေဖာျပႏငသည။ သ႔ေသာ ဤနညးကသးရန အထး ကြ မးကငေသာ ပညာရငမားလသည။ ဤနညးတြင လႈငးတ၊ ႀကမႏႈးျမင အသလႈငးမားက ထတလႊငကရယာမ ထတလႊတလကၿပး စမးသပလေသာ ဂေဟဆကမ ျပနလာေသာ အသလႈငးမားက လကခကရယာမ လႈငးမားအျဖစ ေဖာျပေပးသည။ သ႔ေသာ ထလႈငးမားမာ အလြနရႈပေထြးလသျဖင ကြမးကငေသာသမသာ မညသညလႈငးသည အကရာျဖစသည၊ မညသညလႈငးသည ေခာအေရာ ျဖစသည စသညက ခြျခားေဖာျပႏငေပမည။ သ႔ေသာ ယခ ေခတတြငမ ကြနျပတာက တကရကဘာသာျပနေပးသညအတြက အေျဖမနက ပမတက၊ ျမနဆနစြာ ထတေပးႏငေပၿပ။ ဤနညးတြင အသးမားေသာ နညးမားမာ -

• Pulse Echo • Transmission • Resonance • Frequency Modulation တ႔ျဖစသည။

136

၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၆။၆။၆။၆။ Eddy Current Testing

စမးသပမညသတ၏ မကႏာျပငအနး ျပစခကမားႏင သတထားေသာ ေဆး၏ အထက ရာေဖြရာတြင Eddy Current Testing သည အလြနထေရာကသည။ သေခာငး တစခက လပစစစးေနေသာ ၀ါယာမားျဖင ပတလကလင လပစစသလကစကကြငး (electromagnetic field) ျဖစလာသည။ သေခာငး၊ သျပားတစခက ထ လပစစသလက စကကြငးအတြငး ထားလကပါက ထသေခာငးအတြငး အားနညးေသာ လပစစတစခ ျဖတစး သြားသည။ ၎က eddy current ဟ ေခၚသည။ ထ လပစးသည မလလပစစ သလက စကကြငးႏင ဆန႔ကငဘက လပစစသလကစကကြငးတစခ က ထတေပးသည။ သျပားမက ႏာျပငသည အျပစအနာအဆာကငးပါက လပစးသည ပမနျဖစေနၿပး ကြရာစသည တစခခေတြ႔ ပါက လပစးေျပာငးသြားသည။ ထေျပာငးလမႈက ကရယာျဖင တငးတာႏငသည။

မလ လပစးကြငက inspection probe ဟေခၚၿပး eddy current မ ထတေပးလကေသာ လပစစသလကစကကြငးက ဖမးယသည ကရယာက eddyscope ဟ ေခၚသည။ ထ eddyscope တြင ေျပာငးလသြားေသာ လပစစသလကစကကြငးက ေဖာျပ သည။ စစေဆးသက ၎ကၾကညၿပး မညသညျပစခကဟ ဘာသာျပနသည။ Eddy current test မ စမးသပႏငေသာအနက (penetration depth or skin depth) မာ လႊတလကေသာ လပစး၏ ႀကမႏႈး (frequency), လပစးႏငစြမး (conductivity) ႏင permeability တ႔ေပၚမတညသည။ ႀကမႏႈးနမေလ နကနကသြားႏငေလ ျဖစ၏။ မားေသာအား

ျဖင သးေသာ ႀကမႏႈးမားမာ 1kHz မ 3MHz ထ ျဖစသည။ အနကမာ 5µm မ 1mm ထ ျဖစသည။ Eddy current testing က မားေသာအားျဖင (သမလကေသာ) သမဟတသည

Nuclear power plant မ heat exchanger မားက eddy current ကရယာသးၿပး စစေဆးေနစဥ

137

သတမားတြင သးသည။ ဂေဟဆကမားအတြက ဂေဟထပသား (weld cap) ႏင အပဒဏခရေသာ ေနရာ(heat affected zone) မားရ အကရာ၊ ကြရာမားက စမးသပရနသးသည။

Destructive Testing မားအေၾကာငး ခနလပခပါမည။ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၁၄။၁၄။၁၄။၁၄။ ဂေဟေဆာျခငးဂေဟေဆာျခငးဂေဟေဆာျခငးဂေဟေဆာျခငး အရညအေသြးထနးသမးမႈအရညအေသြးထနးသမးမႈအရညအေသြးထနးသမးမႈအရညအေသြးထနးသမးမႈ (Welding Quality Control) (Welding Quality Control) (Welding Quality Control) (Welding Quality Control) ဂေဟဆကမား၏ သမငးက စာရြကစာတမးမားႏင စနစတက မတတမးတငထားရ မညျဖစပါသည။ ၎ကား QA/QC တ႔၏ အလပပငျဖစေတာသည။

ပထမဥးဆး စစေဆးရမညမာ ဂေဟေဆာမညသသည မမေဆာမည ဂေဟအမး အစားအတြက သတမတထားေသာ လကမတရဂေဟေဆာသ ဟတမဟတ ဟ၍ ျဖစပါသည။ ထသ၏ လကမတမတကပါ ဖငတြထားရန လပါသည။ ဂေဟေဆာသညမတတမးတြင ဂေဟ ေဆာသ၏ နပတကပါထညသြငးေရးသားရန လပါသည။

ထ႔ေနာက အေရးႀကးသညမာ WPS (Welding Procedure Specification) ျဖစပါသည။ မညမအထရသည မညသညသတက မညသညဂေဟေဆာနညးျဖင ေဆာရမည က ျပဌာနးထားေသာ ေဖာျပခကျဖစသည။ (အထကတြငေဖာျပခၿပး ျဖစပါသည။) ဂေဟေဆာ သသည ထညႊနၾကားခကအတငး အတအက လကနာရန လပါသည။

ဂေဟေဆာရာတြင သးသည ဂေဟေခာငးမားသည သတမတထားေသာ ဂေဟေခာငးမား ဟတမဟတကလညး မတတမးတငရပါမည။ ဂေဟေခာငး၏ လကမတမား ကလညး ဖငတြထားရမည။ ဂေဟဆကက မညသညေန႔ရကတြင မညသက fitting လပသည။ မညသညေန႔တြင မညသက ဂေဟေဆာသည။ မညသည WPS နပတ၊ မညသညအေနအထားျဖင ေဆာသည။ ထဂေဟဆကက မညသညေန႔က မညသျဖင မညသည NDT စစေဆးသည စသညတ႔က လညးေကာငး။ စစေဆးရာမရေသာ အေျဖကလညးေကာငး မတတမးတငထားရမည။ ထအထတြင ဓါတမနဖလငျပားမား၊ စစေဆးသ၏ မတခကမား စသညတ႔ ပါ၀ငသည။ အကယ ၍ ထအဆကသည မေကာငးသျဖင ျပနျပငရေသာ အဆကျဖစပါက မညသညေန႔ရကတြင မညသျပငသည။ မညသညေန႔တြင ျပနစစသည။ ထစစခက ေအာငမေအာင စသညတ႔က မတတမးတငထားရမည ျဖစပါသည။ ၎က Traceability Record ဟေခၚပါသည။ ေအာက တြင Traceability Record နမနာပစက ေဖာျပထားပါသည။ (စာရြကမဆန႔သျဖင ရငးရငးလငး လငး ျမငႏငေစရန သးမကႏာခြထားပါသည။)

138

139

140

141

အခနး ၇

ဗားမား (Valves) ပကလငးအတြငး အရညစးဆငးမႈက ထနးခပရန ဗားမားတပဆငရနလသည။ သ႔အတြက ပကလငးတပဆငျခငးအေၾကာငး ပမျပညျပညစစသႏငေစရန ဗားမားအေၾကာငး ကပါ ထညသြငးထားျခငးျဖစပါသည။ ဗားမားက ပကလငးအတြငး အရညစးဆငးမႈက ဖြငေပးရန၊ ရပတန႔ရန။ ဖအား အေျပာငးအလက ထနးေပးရန၊ အရညက လအပသည တစဖကသ႔သာ စးေစရန၊ ပကလငး အတြငး မလအပေသာ ဖအားျမငက မျဖစေပၚေစရန စသညရညရြယခကမားျဖင တပဆင သည။ တပဆငရသည ရညရြယခကေပၚမတည၍ သငေတာသညဗားမားက ေရြးခယတတ ရန လပါသည။ ေယဘယအားျဖင ပကလငးတြင တပဆငေသာ အေျခခဗားအမးအစား ၈ မး ရသည။

� Gate Valve � Globe Valve � Check Valve � Diaphragm Valve � Ball Valve � Butterfly Valve � Plug Valve � Relief Valve

ထအမးအစားမားထတြင Safety Valve, Storm Valve, Control Valve, Needle Valve တ႔လညး အပါအ၀ငျဖစသည။ ဗားမားက အပတအဖြငလပရန လအား၊ လပစစ၊ ေလဖ အား၊ ဟကေျဒာလစ စသညတ႔ကသးသည။ အခ႔ဗားမားမာ အလအေလာကအလပလပသည။ အရညစးဆငးမႈ (Mechanical motion) ေပၚမတည၍ ဗားမားက ေအာကပါအတငး အမးအစား ခြႏငသည။

1. Linear Motion Valves 2. Rotary Motion Valves 3. Quarter Turn Valves

Linear motion valves မားထတြင Gate valve, Globe valve, Lift check valve, In-line check valve, Pinch valve, Diaphragm valve, Safety valve, Relief valve တ႔ ပါ၀ငသည။ Rotary motion valves မားထတြင Swing check valve, Tilting disc check valve, Folding disc check valve, Stop check valve, Ball valve, Butterfly valve, Plug valve တ႔

142

ပါ၀ငသည။ Quarter turn valve မားမာ Ball valve, Butterfly valve, Plug valve မားျဖစ သည။ (Quarter turn valve ဟသည ဗားက အျပညပတ/ဖြင လပရန လကကငက စက၀ငး တစစတ - ၉၀ ဒဂရသာ လညရနလေသာ ဗားမားက ေခၚသည။) ဗား၏အရြယအစား (valve size) က ၎တပဆငမည ပကလငးအရြယအစား အတငး ေခၚေ၀ၚသည။ ဥပမာ - ၄ လကမပကလငးတြင တပဆငမည ဗားက ၄ လကမဗား ဟ ေခၚသည။ ပကလငးတြငတပဆငရနအတြက ဗားမားတြင ဂေဟဆကႏငေသာလညးေကာငး၊ အရစဆကႏငေသာလညးေကာငး၊ ဖလနးဆကႏငေသာလညးေကာငး၊ ဘာမမပါဘေသာ လညးေကာငး လာတတသည။ သ႔အတြက မမ၀ယယ မညဗားသည မမတပဆငမည ပကလငး ႏင သငေတာသည အဆကပစက ေရြးတတရမည။ ဥပမာ - မမပကလငးမ ဗားတပမညေနရာတြင ၁၅၀ေပါင ဖလနးျဖစေနပါက ဗားသညလညး ၁၅၀ေပါင ဖလနးရသည ဗားျဖစရမည။ မမတပဆငမညပကတြင အရစႏင ဆးထားပါက တပဆငမညဗားသညလညး ထအရစႏငတညေသာအရစ (NPT thread စသည) ပါသညဗား ျဖစရမည။ သ႔ေသာ ဗား၏ ID (အတြငးဘကအခငး) ႏင ပက၏ ID တ႔တရန မလပါ။ လကကငဘးႏင လညဖြငရသည ဗားႀကးမားတြင ဗားဖြငလကလင လကကငရည ထြကလာသညက မကစႏငျမငရေသာ Rising stem ဗား အမးအစားႏင ဗားဖြငေသာလညး လကကငရညထြကလာသညက မကစႏငမျမငရသည Non-rising stem ဗား ဟ၍ ႏစမး ရ သည။ မားေသာအားျဖင အဖြင (open), အပတ (close) စသညျဖင ေဖာျပထားသည။ တတ ကက ဖြငပတရနလေသာ ဗားမားတြင ဗားအပြငမညမရသညက ဒဂရႏင ေဖာျပထားသည။ ဗားႏငပတသကသည အေခၚအေ၀ၚမားက ေအာကပါပတြင ေလလာႏငပါသည။ ပတြင 250 psig steam service အတြက သးေသာ Gate valve ႏစမးက ေဖာျပထားပါသည။

အသးခမႈေပၚမတည၍ ဗားမားက အပစေလးစ ခြႏငသည။ ၁။ ဖြင၊ ပတ ဗားမား - Stop (Isolation) Valves ပကလငးအတြငး အရညစးဆငးမႈက ဖြငေပးရန၊ ရပတန႔ရန၊ အဆကျဖတရနတ႔ အတြက သးသည။ အပြငဖြငထားခနတြင အရညစးဆငးမႈက ခခမႈအားအနညးဆးျဖစေစရန ႏင လး၀ပတထားေသာအခါ အရညစးဆငးမႈက လး၀လသညထ ပတႏငရန ဒဇငးလပထား သည။ ထအမးအစားထတြင gate valve, globe valve, butterfly valve, ball valve, plug valve, diaphragm valve တ႔ပါ၀ငသည။

၂။ အရညစးဆငးမႈက ထနးခပေပးေသာဗားမား - Regulating Valves ပကလငးအတြငး စးဆငးေနေသာ အရညစးဆငးႏႈး၊ အပခန ႏင ဖအားတ႔က လအပ သလ ခနညႏငရန ဤအမးအစားဗားမားက သးသည။ အမားဆးသးသညဗားမာ Glove valve ျဖစသည။ သ႔ေသာ butterfly valve, needle valve, ball valve, plug valve ႏင diaphragm valve မားကလညး သးႏငေသးသည။ မညသညဗားအမးအစား သးရမညက မမဘာသာ ဆး ျဖတသညထက ဗားထတလပသထ အႀကဉာဏေတာငးခပါက ပေကာငးသည။

143

၃။ အရညေနာကျပနစးမႈက ကာကြယေပးသညဗား - Backflow Prevention Valves ပကလငးမားအတြငး အရညကတစဖကသာစးေစလေသာအခါ မေတာတဆ အရည ေနာကေၾကာငးျပနစးဆငးမႈက ကာကြယရနလပါသည။ ထအခါမးတြင ဤအမးအစားဗားမး ကသးသည။ ထဗားမားက Non-return valve သ႔မဟတ Check Valve ဟ ေခၚသည။ ထဗား မားသည အလအေလာက အလပလပေသာ ဗားမားျဖစသည။ အရညစးဆငးမႈ ပမနအေန အထားတြင ပြငေနၿပး အရညေျပာငးျပနစးသညႏင လငျမနစြာ အလအေလာက ပတသြား သည။ အခ ႔အေရးႀကးေသာ လငးမားတြင ပတမႈကပမျမနဆနေစရန ေလဖအားကပါ ပးတြ သး ေလရပါသည။

၄။ ဖအားေလာ ကရယာမား - Pressure Relief Devices ပကလငးအတြင သတမတထားေသာ ဖအားထကပလာပါက ပကလငးမား၊ ကရယာ မား ပကစးႏငသည အႏရာယရသည။ သ႔အတြက မေမာလငပ ပကလငးအတြငး ဖအားျမင တကလာမႈမ ကာကြယရန အလအေလာက ဖအားေလာ ကရယာမား တပဆငေပးရသည။ ထ ကရယာက Pressure relief valve ဟ ေခၚသည။

အခ႔ေသာအခနမားတြင ပကလငးအတြငး အပခနျမငတကလာမႈ စေသာ အေၾကာငးမားေၾကာင သာမနအလပလပသညဖအားထက ဖအားပျမငလာတတသည။ သ႔အတြက ပကလငးအတြငးတပဆငထားေသာ ကရယာမားမာ သာမန အလပလပသည ဖအား (normal working pressure) ထက အနညးငယ ပျမငထားရသည။ သ႔ေသာ ထဖအား မားမာ design pressure အတြငး၌သာ ရသည။ ပကလငးတစခ၏ design pressure က working pressure ၏ တစဆခြ ထားေလရသည။ ဥပမာ working pressure သည 10 bar

144

ျဖစပါက design pressure မာ 15 bar ျဖစသည။ Pressure relief valve က ပကလငးတြင တပဆငေသာအခါ အလအေလာက

ပြငမညဖအား (set point pressure) က ခနညေပးရသည။ ထဖအားသည အျမငဆး အလပ လပသညဖအား (MAWP – Maximum Allowable Working Pressure) ႏင တညရမည၊ သ႔မဟတ ေလာနညးရမည ျဖစသည။

တစနညးအားျဖင ေအာကပါအတငးမတသားႏငသည။ Design Pressure ထက MAWP က ပနညးသည။ MAWP ထက Set point pressure က ပနညးသည။ Set point pressure ထက working pressure က ပနညးသည။

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၁။၁။၁။၁။ Gate Valve Gate Valve Gate Valve Gate Valvessss

Gate Valve ၏ ရညရြယခကမာ ပကလငးအတြငး အရညစးဆငးမႈက အဖြင၊ အပတ လပေပးရန ျဖစသည။ အျပညဖြငရန သ႔မဟတ အျပညပတရန ဒဇငးလပထားသည။

145

မပြငတပြင သ႔မဟတ တစ၀ကတစပကသာဖြငထားလင ဗားသည အလြနတနခါ သျဖင Gate Valve တြငအရညစးႏႈးက ဗားတစ၀ကတစပကဖြငျခငးျဖင မထနးသငပါ။ ေစးကြကတြင gate valve က solid wedge, flexible wedge, split wedge, double disc စသျဖင ရႏငပါသည။ သတျပရနမာ split wedge ႏင double disc ဗားမား တပဆငလင ဗား လကကငက မတမတေထာငထားရန အေရးႀကးပါသည။ သ႔မ ဗားပတေသာအခါ disc ညပေန ျခငးမ ကငးေ၀းမည ျဖစပါသည။ Gate valve ၏ အားသာခကမာ ပတသညေနရာတြင လး၀လၿခေအာင ပတထား ႏငသည။ မညသညဘကသ႔ျဖစေစ လညတပႏငသည။ ဗားက ျဖတသြားစဥ ဖအားေလာက ျခငး (pressure loss) နညးသည။ အားနညးခကမားမာ ဗား disc အထငက ျပျပငတပဆငရ မလြယက။ အေရးႀကလင လငျမနစြာ ပတဖြင၍ မရ။ အရြယႀကးသျဖင ျပျပငတပဆငရန ေနရာမားစြာယသည။ ပတရာ တြင ေႏးေကြးေသာေၾကာင လး၀ပတခါနးတြင အရညစးႏႈးျမငလသျဖင disc ႏင အထငမားက စားေစသည။ ပကလငးအတြငး အပခနျမငတကလာလင သပပစအပတမားတြင အရညစမ ထြကမႈမားျဖစေပၚတတသည။ Gate valve မားတြင အဓကအစတအပငး သးခပါသည။ ဗားကယထည (Body), ကယထညအေပၚဖး (bonnet) ႏင အပတအဖြင လကတ (trim) တ႔ျဖစသည။ Trim တြင stem, gate, wedge of disc, seat ring တ႔ ပါ၀ငသည။

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၂။၂။၂။၂။ Globe Valve Globe Valve Globe Valve Globe Valvessss

Gate Valve ကသ႔မဟတဘ Globe Valve က မၾကာခဏ ဖြငပတရနလေသာ ေနရာမားအတြက သ႔မဟတ ဗားျဖင အရညစးႏႈးက ထနးရနအတြက တပဆငသည။ Globe valve တြင disc (အပတအဖြငျပသည အျပား) က ပြနးစားမႈအနညးဆးျဖစေစရန ဒဇငး လပထားသည။ ဗားကစတငဖြငၿပး အရညစးသညႏငတၿပငနက disc သည အထငမ လး၀

T Pattern Globe Valve

146

လြတေနေအာင ျပလပထားသျဖင အရညေၾကာငပြနးစားမႈ သကသာေစသည။ T pattern body, Y pattern body ႏင Angle body ဟ globe valve ဒဇငး သးမးရသည။

တညေဆာကပအရ Y pattern globe valve သည T pattern body ထက ပၿပးအရညစးဆငးမႈေကာငးသည။ သ႔အတြက ရႊ႔ေရ၊ သေကာကမားပါေသာေရ၊ ျပစေသာ အရညမားအတြက ပမသငေတာသည။ Angle body globe valve မာ T pattern ထကပၿပး အရညစးဆငးႏႈးက အဟန႔ အတား ျဖစေစမႈနညးသည။ အခ႔ေနရာမားတြင ထညသးလကျခငးျဖင ေနရာအစားသကသာ သည။ T pattern သည ဖအားေလာကမႈ (pressure drop) အမားဆး ျဖစသျဖင ဖအား ေလာကမႈက ထညသြငးစဥးစားစရာမလဘ အရညစးမႈကထနးရနသးသးသာလသည ေနရာ မားတြင သးသည။

Globe valve ၏တညေဆာကမႈမာ gate valve ႏင အလြနဆငပါသည။ Globe valve က conventional disc, plug disc, composition disc, needle valve ဟ သးေသာ disc ႏင အထငကလက၍ အမးမးရႏငပါသည။ Globe valve က တပဆငရာတြင အရညစးသညဘကက ညႊနျပသည ျမား အား ဂရ စကရန လပါသည။ မမသည အရညစးသညလားရာက သထားရနလၿပး ဗားက ထဥးတညခက အတငး မမားမယြငး တပဆငရပါမည။ ဗားေရြးခယရာတြင ဗားကျဖတသြားစဥ ျဖစေပၚလာ သည ဖအားေလာကမႈက ထညသြငးစဥးစားရန လသည။

Globe valve ၏ အားသာခကမားမာ ေသေသခာခာပတႏငသည။ မမလသေလာက အရညစးဆငးမႈက စတႀကကထနးႏငသည။ Gate valve ႏင ယဥလကလင ဖြငခနပတခန ပျမနသည။ ျပငဆငထနးသမးရန လြယကသည။ Globe valve ၏အားနညးခကမာ ဖအား ေလာကမႈ မားသည။ ဗားကပတရန အငအားလသည။

Angle Body Globe Valve

Y Pattern Globe Valve

147

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၃။၃။၃။၃။ Check Valves (Non-Return Valves)

အရညက ပကလငးအတြငး ေျပာငးျပနစးျခငးမ ကာကြယရန Check Valve က သး သည။ Check Valve မားသည one way valve (တစဖကစး) မား ျဖစ၏။ Check valve ႏစမး ရသည။ Swing Check Valve ႏင Lift Check Valve တ႔ ျဖစသည။

Check valve တပဆငရာတြင direction (ဥးတညဖက၊ လားရာ) က ေသခာစြာ စစေဆးဘ႔ လပါသည။ ေထာငလကတပဆငရသည check valve မားလညး ရပါသည။ Check valve ၏ အားသာခကမာ လထနးေပးစရာမလ။ အလ အေလာက အလပလပသည။ အရည ေျပာငးျပန စးလာပါက လငျမနစြာ ပတေပးႏငသည။ သ႔ေသာ အားနညးခကမာ ဗား ပတေန၊ ပြငေနမနးက

Swing Check Valve

Lift Check Valve

Wafer Check Valve

Ball Check Valve

148

အျပငမ မသႏင။ တစခါတစရ ဗားသညပြငလကအေန အထားတြင သြားကပေနသျဖင ျပနမပတပ ျဖစေနတတသည။

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၄။၄။၄။၄။ Diaphragm Valves

Diaphragm valve အားလးသည ႏစဖကသြားျဖစ၏။ အရညစးဆငးမႈက ထနးရန အတြကေသာလညးေကာငး၊ အပတအဖြငလပရနအတြကေသာလညးေကာငး သးႏငသည။ ၎၏ အားသာခကမာ အျခားဗားမား မတတႏငသည ဖအားနညး လငးမားတြင တပဆင အသးျပႏငျခငး ျဖစသည။ အရညစးဆငးမႈ ေခာေမြ႔သည။ ဖအားေလာကမႈနညးသည။ စးဆငး ေနေသာ အရညႏင ဗား၏ အလပလပေသာ အစတအပငးမားထေတြ႔မႈ မရသျဖင အရည ေၾကာင ဗားစားသြားမာ မစးရမရ။ ဗားအစတအပငးမားမ အရညယစမမာ မပရေပ။ ဗားတညေဆာကပမာ ၎တြင ခးႏငခြကႏငေသာအျပား အဆ႔ရင (diaphragm) ပါရၿပး ထအျပားခး/ခြကရန လအားျဖငေသာလညးေကာငး၊ ဟကေျဒာလစ၊ ေလဖအား တ႔ျဖင ေသာလညးေကာငး လပႏငသည။

Weir type diaphragm valve ႏင Straight through diaphragm valve ဟ ႏစမး ရသည။ Diaphragm valve ၏ အားသာခကမားမာ အရညစးဆငးမႈက ထနးရန ႏင ပတ/ဖြင ရန ႏစမးလး သးႏငသည။ အႏရာယရေသာ ဓါတေဗဒေဆးရညမားအတြက သးႏငသည။ ဗားမ ယစမမႈလး၀မရ။ အညစအေၾကးမားေၾကာင ဗားပတမာ မစးရမရ။ ဗားအတြငး အညစ အေၾကးကပညမႈ မရသျဖင သန႔ရငးရနလသည ေဆးထတလပငနး၊ အစားအေသာက ထတလပမႈလပငနး စသညတ႔တြင သးႏငသည။ Diaphragm valve ၏ အားနညးခကမာ အဆ႔ရငျပလပထားေသာ ပစၥညးအမး အစားေပၚမတညၿပး အပခနႏင ဖအား ကန႔သတခကရသည။ ေယဘယအားျဖင ဖအား 200 psi (1380 kPa) ႏင အပခန 400˚F (204˚C) ထသာ ရႏငသည။ စးဆငးေသာအရည၏ ပြနး စားမႈေၾကာငေသာလညးေကာငး၊ အရညထတြငပါလာသည အညစအေၾကးမားေၾကာင ေသာ လညးေကာငး အဆ႔ရငက လငျမနစြာ စားႏငသည။ Diaphragm valve က အရြယ လကမ ၀ကမ ၁၂ လကမထသာ ရႏငသည။

149

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၅။၅။၅။၅။ Ball Valves

Ball valve သည quarter turn valve အမးအစားျဖစၿပး အျမနဖြငႏငပတႏငသည။ အဖြငအပတလပေသာ ေဘာက စညးကပမႈအား (sealing ability) ေကာငးသည ႏငလြန (nylon), လလပရာဘာ (synthetic rubber), delrin, fluorinated polymer မား သးသည။ အဓကပါ၀ငေသာ အစတအပငးမာ ဗားကယထည၊ အပတအဖြငလပသည ေဘာႏင အထငတ႔ ျဖစသည။ တညေဆာကပမာ plug valve ႏင ဆငတသည။ Ball valve က တစဖကသြား၊ ႏစ ဖကသြား၊ သးဖကသြား၊ ေလးဖကသြား စသျဖင ရႏငသည။

150

Ball valve အမးအစားမားမာ Split Body ball valve, Top Entry ball valve, End Entry ball valve, Three Piece Body ball valve, Double Trunnion ball valve တ႔ျဖစသည။ အမဆသတေပးရေသာ ball valve ႏင အမဆသတစရာမလေသာ ball valve ဟလညး ရ ေသးသည။ Ball valve မား၏ အားသာခကမာ အလင အျမန ပတႏငဖြငႏငသည။ အရြယအစားေသးငယသည။ ေပါပါးသည။ မမလသလ ဒဇငးက မာယရရႏငသည။

သန႔ရငးရနလေသာ ပကလငးမား အတြကေသာလညးေကာငး၊ ညစပတသညအရညမား စးသည ပကလငးမားအတြကေသာ လညးေကာငး ေနရာမေရြးသးႏငသည။ အရညအေသြး ေကာငးသည ball valve မားက ေရြးခယၿပး အပခနျမင၊ ဖအားျမငသညပကလငးမားတြင သးႏငသည။ ဗားအပတအဖြငလပရန အငအားသးစရာမလ၊ အလြယတက ဖြငႏငပတႏင သည။ အားနညးခကမာ လအပသည အရညစးဆငးမႈရရန ေကာငးစြာမထနးႏငျခငးႏင ခကသ႔ေသာ ပစၥညးမား အရညအတြငးပါလာပါက ေဘာမားအတြငးညပတတျခငးေၾကာင ဗား ပကစးတတျခငးျဖစသည။ ၇၇၇၇၊၊၊၊ ၆။၆။၆။၆။ Butterfly Valves

Butterfly valve မားက အရညစးဆငးမႈထနးရနေသာလညးေကာငး၊ အပတအဖြင လပရနအတြကေသာလညးေကာငး သးႏငသည။ ဗားက လငျမနစြာ အပတအဖြငလပႏင သည။ ဖအားေလာကမႈ နညးသည။ Quarter turn ဗားအမးအစားျဖစသည။ လအား၊ ေလဖ အား၊ ဟကေျဒာလစ၊ လပစစ စသညတ႔သး၍ ဖြငႏငပတႏငသည။ အပခနနမ၊ ဖအားနမလငး မားတြင သးႏငသကသ႔ အပခနျမင၊ ဖအားျမငလငးမားတြငလညး သးႏငသည။ ဖလနးဆက (flanged end)၊ wafer and lug ဟ ႏစမးလာသည။

151

Butterfly valve ၏ အားသာခကမာ တပဆငရန ေနရာကဥးကဥးသာလသည။ ေပါပါးသည။ လငျမနစြာ ဖြင/ပတႏငသည။ အရြယမာလညး တစလကမခြမ လကမ ၂၀၀ ထ ရႏငသည။ ဖအားေလာကမႈနညးသည။ လၿခစြာပတႏငသည။ အားနညးခကမာ အရညစးႏႈးက အကန႔အသတႏငသာ ထနးႏငသည။ ေရျဖတစး သြားလင လပျပာေတာင (disc) ပတ၀နးကငတြင ၀ဂယကမားထႏငသည။ သ႔အတြက butter fly valve က ၀ဂယကထေသာ ေအာကပငးစးေၾကာငးမားတြင ကပလကမတပဆငရပါ။ ဥပမာ - ေရပန႔မ အထြကနား၊ အလဘး (elbow) ေအာကနား၊ control valve အနး၊ Tee အနး စသည။ အကယ၍ မျဖစမေနတပရမည ဆလင ထေနရာတ႔မ အနညးဆး ပကအခငး၏ ေလး ဆမ ေျခာကဆ အကြာတြင တပဆငရပါမည။ ၇၊၇၊၇၊၇၊ ၇။၇။၇။၇။ Plug Valves

Plug valve က cock ဟလညးေခၚေသးသည။ Quarter turn valve ျဖစၿပး အရည သ႔မဟတ အေငြ႔ စးဆငးမႈက အဖြငအပတလပရန သးသည။ Plug valve က အရညစးဆငးမႈ ထနးရန ဒဇငးမလပထားပါ။ အျမနပတရနအတြကသာ လပထားပါသည။ ၎က ေရေႏြးေငြ႔၊ ေရ၊ ဆ၊ ဓါတေငြ႔၊ ဓါတေဆးရညလငးမားအတြက သးႏငသည။ Plug valve က ျပငဆငရန သ႔မဟတ သန႔ရငးေရးလပရနအတြက ဗားက ပကလငးမ ျဖတရနမလပါ။ Plug valve မားက ဖအား 0 bar မ 10000 psi ထ၊ အပခန -50˚F မ 1500˚F ထ ရႏငသည။

Ball valve ႏင Plug valve မာ တညေဆာကပျခငး တသည။ Ball valve ၏အပတအဖြငမာ ေဘာလးပ ျဖစၿပး plug valve ၏ အပတအဖြငမာ ထလးရညပ ျဖစသည။

152

ထ plug ၏ အပြင ဧရယာမာ ပကအတြငးဘက အခငး၏ ၄၀ မ ၅၀ ရာခငႏႈး၊ အခ ႔လညး ၇၀ မ ၁၀၀ ရာႏႈးထပင ရသည။ ေအာကတြင ေဖာျပ ထားသညအတငး Plug valve ဒဇငး အမးမးရသည။

Lubricated plug valve ႏင Non-lubricated plug valve ဟ ႏစမးခြႏငသည။ Plug valve ၏ အားသာခကမာ တညေဆာကပရးစငးသည။ အျမနဖြငႏငပတႏငသည။ ျပငဆငထနးသမးရ လြယကသည။ အရညစးႏႈးက ခခမႈအနညးဆးျဖစသည။ Two way, three way, four way စသညရႏငသျဖင ပကလငးဥးတညခက ေျပာငးလပါက အလြယတက ေျပာငးႏငသည။

အားနညးခကမာ ပြတအားမားသျဖင ဖြင/ပတရန အားစကရသည။ ႀကးေသာဗားမား အတြက ဖြင/ပတရန စကကရယာလသည။ Ball valve မားထက ပၿပးေစးႀကးသည။

153

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၈။၈။၈။၈။ Pressure Relief Valve (Safety Valve)

ပကလငးထတြင သတမတထားသည ဖအားထကပလာပါက ပကလငးႏင ပကလငး အတြငး တပဆငထားေသာ ကရယာမားပကစးမည အႏရာယမကာကြယရန ပကလငး အတြငး သတမတထားသည ဖအားထကပျမငလာပါက အလအေလာက ဖအားေလာခေပးႏင သည ကရယာမား တပဆငထားသည။ ၎တ႔က Pressure Relief Devices or Safety Valves မားဟ ေခၚသည။ မားေသာအားျဖင ဓါတေငြ႔၊ ေငြ႔ရည၊ ေရေႏြးေငြ႔ စသညစနစမားတြင သးသည။

154

ပမနအေျခအေနတြင ပကလငးအတြငးဖအားက ဗားတြငတပဆငထားသည စပရင မား၏ တြနးကနအားျဖင ပတထားသည။ ပကလငးအတြငး ဖအားျမငတကလာပါက ထဖအား သည စပရင၏အားက တြနးကာဗားကဖြငၿပး ျပငပေလထအတြငး ထြကသြားသည။ Safety valve တစခက ၀ယေတာမညဆလင မမပကလငး၏ အျမငဆးအလပလပ မည ဖအား၊ ဒဇငးဖအား စသညတ႔ကသထားရမည။ သ႔မ ထပကလငးႏင သငေတာမည ဗား က ေရြးခယႏငမည။ အထကတြင safety valve ၏ set pressure က မညကသ႔ ခနရမညက ေဖာျပခၿပးျဖစသည။ ၇၊၇၊၇၊၇၊ ၉။၉။၉။၉။ ဗားဗားဗားဗား ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး (Selection of Valve) (Selection of Valve) (Selection of Valve) (Selection of Valve) Valve Types and Typical Applications

Notes:

1. Only angle-globe valves can be used for a 90 deg change in direction of flow.

2. Check valves (other than the stop-check valves) stop flow only in one (reverse) direction.

Stop check valves can be and are used as stop, block, or isolation valves, in addition to

being used as a check valve.

3. Some designs of ball valves are suitable for throttling service.

4. Multiport ball and plug valves are used for changing the direction of flow and mixing

flows.

ပကလငးအတြငး ဗားကေရြးခယရာတြင ဒဇငးဆငရာအခကေပါငးမားစြာ ထညသြငးစဥးစားရန လပါသည။ ေအာကတြင ဗားေရြးခယရာ၌ စဥးစားရမည အေျခခ အခကမားက ေဖာျပလကပါသည။

155

၁။ မညသညရညရြယခကျဖင သညဗားကတပဆငျခငး ျဖစပါသနညး။ (အဖြင၊ အပတလပရန၊ ဖအားထနးရန၊ အရညစးဆငးႏႈးက ထနးရန စသည) ၂။ ပကလငး၏ Classification (ASME B31.1, ASME Sec. III, etc.,) ၃။ ပကလငးအတြငး မညသညအရည (သ႔မဟတ) အေငြ႔စးဆငးေနသနညး။ ၄။ ထပကလငး၏ အပခနႏငဖအားသည မညမျဖစသနညး။ ၅။ ပကလငး၏ အျမငဆးခႏငေသာ အပခနႏင ဖအား၊ ပကလငးက ဒဇငးလပထားေသာ အပ ခနႏင ဖအား။ ၆။ ပကလငးအရြယအစား၊ ပက၏ အထ၊ ဆကပဆကနညး၊ ပကလပထားေသာ ပစၥညး အမး

အစား စသည။ ၇။ ဗားက ဖလနးႏငဆကမညဆလင ဖလနးအမးအစား (ANSI, DIN, JIS, etc.), (Class #150, 300, etc.,) ၇၊၇၊၇၊၇၊ ၁၀။၁၀။၁၀။၁၀။ ဗားဗားဗားဗားမညမလသညကမညမလသညကမညမလသညကမညမလသညက ေ ေ ေ ေဖာျပေသာဖာျပေသာဖာျပေသာဖာျပေသာ ေ ေ ေ ေ၀၀၀၀ါဟာရမားါဟာရမားါဟာရမားါဟာရမား (Definition relative to seat/tightness)

1. Drop Tight : တစမနစအတြငး အမားဆးခြငျပထားေသာ အရညယစမမႈ (အစကျဖင

ေဖာျပသည)။ (တစမနစလင ဘယႏစက ယစမခြငျပသည၊ သ႔မဟတ တစစကမ ယစမခြငမျပ။)

2. Bubble Tight : ဓါတေငြ႔ပကလငးမားတြင တပဆငေသာ ဗားမား လမႈက ေဖာျပရာတြင သးသည။ တစမလင သတမတထားေသာ အရြယပမာဏ (ထပမာဏမာ မားေသာအားျဖင အခငး 1/8” ျဖစသည) ရသည ပေပါငး ဘယႏလး ထြကသည၊ သ႔မဟတ ေလပေပါငး လး၀ မထြက။ 3. No visible leakage: မကျမင ယစမမႈမရျခငး a. For Liquid (အရညမားအတြက)။ ။ အရညမားအတြက မကျမငယစမမႈမရ ဆရာ တြင ဗားက ဖအားျဖငစမးသပရာတြင (hydrostatic test) အရညမား တစစကစကႏင ကေနျခငးကလညးေကာငး၊ တျဖညးျဖညး ယစမထြက လာျခငးကေသာ လညးေကာငး မကစျဖင မျမငရျခငးက ဆလပါသည။ b. For Gas (ဓါတေငြ႔အတြက)။ ။ ဓါတေငြ႔အတြက မကျမငယစမမႈ မရဟ ဆရာတြင ဗားက ေလဖအားျဖင စမးသပေနစဥအေတာအတြငး ေလပေပါငးမား ထြကလာျခငးက မကစျဖင မျမငရျခငးက ဆလပါသည။ c. Zero Leakage (လး၀ယစမမႈ မရျခငး)။ ။ အေရးႀကးေသာ ပကလငးမားအတြက ထ zero leakage က သတမတပါသည။ zero leakage ဆသညမာ

တစစကန႔လင ယစမမႈ 1x10-8 cm3 သာ၊ တစနညးအားျဖင တစႏစလင

0.3 cm3 သာ ယစမခြငျပျခငးက ဆလပါသည။

အခ႔ဗားမားတြင အမားဆးခြငျပထားေသာ ယစမမႈႏႈးမားလညး ရပါေသးသည။ ၎တ႔က Standard API 598 ႏင MSS.SP-61 တြင ေဖာျပထားပါသည။

156

၇၊၇၊၇၊၇၊ ၁၁။၁၁။၁၁။၁၁။ ဗားတပဆငျခငးဗားတပဆငျခငးဗားတပဆငျခငးဗားတပဆငျခငး (Valve Installation)

၁။ ဗားထတလပသ၏ ညႊနၾကားခကအတငး တပဆငပါ။ (ဗားထတလပသ၏ လမးညႊနခက

စာအပငယသည ဗား၀ယကတညးက တစပါတညး ပါရမည ျဖစပါသည။)

၂။ ဗားတြငပါလာေသာ valve specification ကဖတၿပး မမပကလငးႏင သငေတာေသာ ဗား

ဟတမဟတ (သ႔မဟတ မမမာယထားေသာ ဗား ဟတမဟတ) စစေဆးပါ။

၃။ ဗားမတပဆငမ ဗားတပမညေနရာရ ပကလငးအတြငး အမႈန၊ အမႈကမားရမရ စစေဆးၿပး

ဖန၊ ခ၊ အမႈက၊ ဂေဟေခာစ စသညတ႔ရေနပါက ခကျခငး ရငးလငးပါ။

၄။ ပကလငးအတြငး စးမညအရညတြင အမႈနအမႈကမားပါလာတတပါက ဗား၏အထကပငး

ေရစးေၾကာငးဘက(upstream) တြင အမႈနစစဆနကာ (strainer) တပဆငပါ။

၅။ မတပဆငမ ဗားေကာငးစြာအလပလပ မလပ ေသခာစြာ စစေဆးပါ။ ထပပးပစၥညးမားက

အားလးကနစငေအာင ခြာပါ။

၆။ ဘ႔၊ နပ၊ ဂကစကက (bolt, nut, gasket) စသညတ႔ အလေလာကရမရ စစေဆးပါ။

၇။ ထ႔ေနာကမ ဗားက မနကနေသာ အေနအထားတြင တပဆငပါ။ ဗားအဖြငအပတ လကကင

သည အျမ ေထာငလက အေနအထားတြင တပဆငရမည။ ဗားက ေထာငလကလငး

(vertical pipe line) တြင တပဆငမသာ ဗားလကကငက ေရျပငညအတငးထား တပရ

ပါမည။ မညသည အေျခအေနမးတြငမ ဗားလကကငက ေအာကဖက (ေစာကထး) တြင

ထား၍ မတပပါႏင။

၈။ Check valve မားတပဆငရာတြင အရညစးဆငးသညလားရာဘက (flow direction) က

အျမသတထားရပါမည။ swing check valve မားတပဆငလင အတြငးမ disc သည

ေထာငလက အေနအထားတြင ရေနေစရန သတျပပါ။

၉။ flow direction ပါေသာ ဗားမားအတြက လားရာမနမနကနကန တပဆငရန သတျပပါ။

၁၀။ ဗားကလြယကစြာ အဖြငအပတလပႏငေစရန ဗားပတ၀နးကငတြင လတစေယာက

ေနသာရန ေနရာခနထားရပါမည။ အကယ၍ ဗားတညရရာ ေနရာသည လတစရပထက

ျမငေနပါက ဗားအဖြငအပတလပရန စင (platform) တစခ ေဆာကလပေပးထားရမည။

၁၁။ ဗားတပဆငရာတြင ပကလငးႏင ပကဆကပစၥညးမားအေပၚ ၀နထပ၀နပး ျဖစမေနေစရန

သတျပပါ။ ဆလသညမာ ဗား၏ အေလးခနေၾကာင ပကလငးအေပၚ ဒါဏသကေရာက

ျခငး မျဖစေစရ။ ဗားတပမညေနရာသည လသညထကပကယေနသျဖင ဗားက အားျဖင

အတငးဆြ ၾကပျခငး မလပရ။ ပကလငးတစခႏငတစခ မညသျဖင (misalignment)

ဗားျဖင အတငးဆြ မထနးရ။

၁၂။ ဖလနးပါေသာ ဗားမားအတြက ပကလငးတြင တပဆငထားေသာ ဖလနးမားသည ဗားမ

ဖလနးမားႏင အမးအစားတ၊ class ခငး တရပါမည။ ဖလနးမားၾကပရာတြငလညး

စာမကႏာ ၈၅ ရ ၄၊ ၂၊ ၆ တြင ေဖာျပထားသညအတငး စနစတက ၾကပရပါမည။

157

၁၃။ လအပပါက ဗား၏ အေလးခနကထနးရန ဗားေအာကတြင အထင (Valve support) တပဆင

ေပးရမည။ Support အမးအစားမားက pipe support အခနး

ေရာကမ အေသးစတ ေဖာျပပါမည။

158

အခနး ၈

ပမားက ဖတျခငး ( Interpreting the Drawings) ပကလပငနးအတြက မတတမျဖစတတထားရမည ပညာတစခမာ ပမားကဖတျခငး ျဖစပါသည။ ပ (Drawing) မားက ဖတတတရန အငဂငနယာပညာ အေျခခရမ ျဖစႏငမည။ မဟတလင အေတာမလြယလပါ။ သ႔ေသာ သသငသထကသညမားက သႏငၾကေစရန ပကလငးႏင ပတသကသညပမားက မညသ႔ဖတရမည၊ မညသ႔နားလညရမညက အကဥးခပ ေရးသားလကျခငး ျဖစပါသည။ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၁။၁။၁။၁။ လငးမားလငးမားလငးမားလငးမား (Lines in Piping Drawing) (Lines in Piping Drawing) (Lines in Piping Drawing) (Lines in Piping Drawing) ပမားတြင လငးမားအေၾကာငး နားလညထားရနလသျဖင အသးမားေသာ လငးမား က ဥးစြာေဖာျပလကပါသည။

ပကလငးအရညႀကးမားက ဆြရာတြင စေကးကကမဆြေတာပ လငးကခ႔ဆြသည ေနရာတြင သးသည။ (ပကလငးအရည၏ အတငးအတာမေျပာငးပါ။)

စက၀ငး၊ ပကလငး စသည လး၀နးေသာ သ႑ာန မား၏ အလယမဥးက ျပရာတြငသးသည။

ပစၥညးတစခက ၾကညရာတြင မျမငရေသာလငး မားက ေဖာျပရာတြင သးသည။

Seen Line ပစၥညးတစခကၾကညရာတြင မကေစႏငျမငရေသာ လငးမားက ေဖာျပရာတြင သးသည။

အတငးအတာမားက ေဖာျပရာတြင သးသည။

Long Break Line

Centre Line

Hidden Line

Dimension Line

159

ပစၥညးမားက ျဖတပငးပျဖငျပရာတြင သးသည။ ဤပတြင ပကတစခက အလယမျဖတၿပး ထပတညတညမၾကည၍ ျမငရပက ျပထားသည။

ဤပတြင Weldneck Flange တစခပ၏ section ပက ျပထားပါသည။ ဆလသညမာ ဖလနးက အလယမ ထကျခမးျခမးထားသညက ျမငရသညပ ျဖစပါသည။

တစခါတစရ Iso Drawing မားတြင ဤကသ႔ႏစထပလငးမား က ေတြ႔ရတတသည။ ပေအာကတြင ဤသေကၤတသည isulation လပရမညျဖစေၾကာငး ေဖာျပထားပါလမမည။

ပကလငးမားက ေဖာျပရာတြင တစခါတစရ မဥးႏစေၾကာငးဆြ၍ ေဖာျပၿပး တစခါတစရ -

မဥးတစေၾကာငးတညးျဖငသာ ေဖာျပတတပါသည။ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၂။၂။၂။၂။ စစစစ ပပပပကလငးသေကၤတမားကလငးသေကၤတမားကလငးသေကၤတမားကလငးသေကၤတမား (Standard Piping Symbols) (Standard Piping Symbols) (Standard Piping Symbols) (Standard Piping Symbols) ပကလငးပမားတြင ပကဆကမားက ေဖာျပေသာ သေကၤတ၊ ပကဆကပစၥညးမားက ေဖာျပေသာ သေကၤတ၊ ဗားမားက ေဖာျပေသာ သေကၤတ၊ အျခား ကရယာမားက ေဖာျပေသာ သေကၤတ စသညျဖင မားစြာရပါသည။ ပတြငေဖာျပထားေသာ သေကၤတက ေကာငးစြာ နားလညမသာ လကေတြ႔လပရာတြင မညကသ႔လပရမညက သေပလမမည။

Section Line

160

Fitting Type Flanged Screwed

Bell &

Spigot Welded Soldered

45 Deg

Elbow

90 Deg

Elbow

Fitting

Type Flanged Screwed

Bell &

Spigot Welded Soldered

Elbow Turn

Down

Elbow Turn

Up

Tee

ဖလနးဆက သေကၤတ

၀ကအရစဆက သေကၤတ

အဖအမေခါငးဆက သေကၤတ

ဂေဟဆက သေကၤတ

ေၾကးဂေဟ၊ ခဂေဟဆက သေကၤတ

161

Tee Down

Tee Up

Cross

Lateral

Union

Concentric

Reducer

Eccentric

Reducer

Bushing

Sleeve

Reducing

Flange

Cap

Y Strainer

Plug

Spectacle Blind

162

ဗားမား၏ အဆကပစမားမာလညး ပကဆကပစၥညးမားအတငး ျဖစပါသည။ စာမကႏာကင၍ ဤတြင ဖလနးဆကတစခကသာ ျပပါမည။

Valve Type Symbol Valve Type Symbol

Gate Valve

Check Valve or

Non Return

valve

Angle Gate

Valve

Angle Check

Valve

Gate Valve

Motor

operated

Float operated

valve

Globe Valve

Butterfly

Valve

Angle Globe

Valve

Stop Cock

Globe Valve

Motor

operated

Diaphragm

valve

Quick opening

valve

Control valve

Safety Valve

Plug valve or

Cock Valve

Angle Safety

Valve

Solenoid valve

၁၇၀၁၇၀၁၇၀၁၇၀ ေ ေ ေ ေအးၿငမးအးၿငမးအးၿငမးအးၿငမး((((ေလးမကႏာေလးမကႏာေလးမကႏာေလးမကႏာ))))

163

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၃။၃။၃။၃။ ပကလငးပတြငပကလငးပတြငပကလငးပတြငပကလငးပတြင ေ ေ ေ ေဖာျပသညဖာျပသညဖာျပသညဖာျပသည အတေကာကသတမတခကမားအတေကာကသတမတခကမားအတေကာကသတမတခကမားအတေကာကသတမတခကမား ( Piping Abbreviations) ( Piping Abbreviations) ( Piping Abbreviations) ( Piping Abbreviations)

ပကလငးပမားတြင အခနကနႏင ေနရာစားသကသာေစရန ေအာကပါအတေကာက မားက သးေလရပါသည။

အတေကာက အျပညအစ

AFC Approved For Construction (ေဆာကလပရန အတညျပၿပး) AG Above Ground (ေျမေပၚ) ANSI American National Standard Institute API American Petroleum Institute ASME American Society of Mechanical Engineers ASTM American Society of Testing Materials AWS American Welding Society AWWA American Water Works Association Appd. Approved (အတညျပၿပး) atm Atmospheric BCD Bolt Circle Diameter BFV Butterfly Valve B/L Base Line (အေျခမဥး) BOP Bottom of Pipe (ပကလး၏ ေအာကဖကမကႏာျပင/အေျခ) BWE Butt Weld End Ctr Centre (ဗဟ) CL Centre Line (ဗဟမဥး) C to C Centre to Centre (ဗဟမ ဗဟသ႔ အကြာအေ၀း) Con. Red. Concentric Reducer (ပကဆကပစၥညး) cfm Cubic Feet per Miniute (တစမနစလင စးဆငးသည ကဗေပ) dia. Diameter (အခငး) dim. Dimension (အတငးအတာ) dir. Direction (ဥးတညဘက) DIN Deutsches Institute fuer Normung DN Diameter Nominal (Nominal Diameter) (ပကအရြယ) Dwg Drawing (ပ) DWV Drain, Waste & Vent (ေရေျမာငး၊ ေရဆးထတပက၊ ေလပက) ea. Each (တစခစ) Ecc. Red. Eccentric Reducer (ပကဆကပစၥညး) ell. elbow (ပကဆကပစၥညး)

164

elev. elevation (အျမင) Fab. Fabricate (ပကဆငျခငး) Flg Flange (ပကဆကပစၥညး) FF Flat Face FW Field Weld (လပငနးခြငေရာကမ ဂေဟေဆာရမည အဆက) galv. Galvanized (သြပရညစမထားသည) gskt. Gasket HV Heating and ventilation (အပႏငေလေပးစနစ) HVAC Heating, Ventilating And Air Conditioning hex. Hexagon (ေျခာကေျမာငပ၊ ဆ႒ဂ) horiz. Horizontal (ေရျပငည) HP High Pressure (ဖအားျမင) ID Inside Diameter (အတြငးအခငး) instr. Instrument insul. Insulation (မးကာ) IPS Iron Pipe Size (သပကအရြယ) iso Isometric Drawing IFA Issued for Approval (အတညျပရန ထတေပးၿပး။) IFC Issued for Construction (ေဆာကလပရန ထတေပးၿပး။) IFR Issued for Review (ျပနလညစစစရန ထတေပးၿပး။) JIS Japanese Industrial Standards jt. Joint (အဆက) lat. Lateral (ပကဆကပစၥညး) LP Low Pressure (ဖအားနမ) matl. Material max. Maximum (အျမငဆး) min. Minimum (အနမဆး) MS Mild Steel NC Normally Closed (ပမနအားျဖင ပတထားေလရသည။) NPS Nominal Pipe Size NPT National Pipe Thread NO Normally Opened NRS Non Rising Stem NTS Not To Scale no. number OD Outside Diameter

165

PE Plain End PI Pressure Indicator (Pressure Gauge က ဆလပါသည။) prefab. Prefabricated prelim. Preliminary PRV Pressure Reducing Valve proj. Project PO Purchase Order PSI Pound per Square in PW Potable Water QO Quick Opening qty. Quantity rad. Radius ref. Reference Rev. Revised, Revision RF Raised Face RJ Ring Joint RS Rising Stem RW Raw Water sch. Schedule SMLS Seamless Steel (ဂေဟမေဆာပ ထတလပထားသညပက) spec. Specification SO Flg Slip On Flange (ပကဆကပစၥညး) SS Stainless Steel std. Standard SWE Socket Weld End temp. Temperature thk. Thickness TOC Top of Concrete (ကြနကရစယကမ၏ အေပၚဘကမကႏာျပင) TOP Top of Pipe (ပကလး၏ အေပၚဘကမကႏာျပင) TOS Top of Steel (သယကမ၏ အေပၚဘကမကႏာျပင) typ. Typical (စ) UG Under Ground (ေျမေအာက) vac. vacuum WN Flg Weld Neck Flange (ပကဆကပစၥညး) WOG Water, Oil & Gas (Working Pressure) XH Extra Heavy

166

XS Extra Strong (pipe schedule) XXH Double Extra Heavy XXS Double Extra Strong (pipe schedule) ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၄၄၄၄။။။။ စေကးကကဆြထားေသာစေကးကကဆြထားေသာစေကးကကဆြထားေသာစေကးကကဆြထားေသာ ပမားကပမားကပမားကပမားက ဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငး (Reading the Scale Drawings) (Reading the Scale Drawings) (Reading the Scale Drawings) (Reading the Scale Drawings)

မားေသာအားျဖင ပမားတြင အတငးအတာမားက ေဖာျပထားေလရပါသည။ အတငး အတာက ဘယကမ မရႏငေတာသည ေနာကဆးမသာ စေကးျဖငဆြထားေသာပ ျဖစပါက စေကးေပတ (Scale Ruler) ျဖင ပေပၚတြငေထာကတငးကာ အတငးအတာက ယရပါမည။ သ႔ေသာ မမသည စေကးေပတက ကကနနဖတတတသ ျဖစဖ႔ေတာလပါသည။

သးေျမာငပ စေကးေပတ (Triangle Ruler) တြင စေကးေပါငး ၆ မးက ေဖာျပထားပါသည။

ဤကသ႔ အျပားလက ေပတတြငမ တရာစေကး မားက စ၍ စေကး ၈ မးက ျပထားပါသည။

ဥပမာ - 1:5 ႏင 1:50, 1:10 ႏင 1:100, 1:20 ႏင 1:200, 1: 500 ႏင 1:1000 စသညတ႔ ျဖစပါသည။

Fan Shape Scale Ruler

167

ယပေတာငပ စေကးေပတ (Fan Shape Scale Ruler) တြငမ 1:5, 1:10, 1:15, 1:20, 1:25, 1:30, 1:50, 1:75, 1:100, 1:200 စသျဖင စေကးေပါငး ၁၀ မးမ ၁၂ မးထပါသည။ ပတြင မညသညစေကးျဖငဆြထားသညက ပ၏ Title Block တြငေဖာျပထားပါသည။ စေကးဟဆရာတြငလညး စေကးတစမးထညး ဟတခငမဟတမည။ လအပ၍ အႀကးခ႔ျပစရာ မားရလင စေကး ႏစမး၊ သးမး စသျဖင ေဖာျပတတပါေသးသည။ သ႔ရာတြင Title Block တြင ျပထားေသာ စေကးမာ ပငမစေကးျဖစ၍ အေသးစတပမားအတြက စေကးကမ ထပတြင ပငျပေလရပါသည။ မညကသ႔ ေဖာျပထားသညက Iso Drawing အေၾကာငးတြင ဖတရႈႏငပါ သည။ စေကးဖတပဖတနညးက အနညးငယေျပာျပရလင 1:10 စေကးျဖင ဆြထားေသာပ ဆပါစ႔။ သာမနေပတျဖင ပေပၚတြင 10mm တငး၍ရေသာ အတငးအတာသည အျပငတြင 10x10=100 mm ျဖစသည။ သာမနေပတျဖင ပေပၚတြင 50mm တငး၍ရေသာ အတငးအတာ သည အျပငတြင 50x10=500 mm ျဖစသည။ သ႔ေသာ စေကးေပတျဖင တငးလပါမ မမ၏

စေကးေပတမ 1:10 ဟေဖာျပထားေသာ ေပတျဖင တငးရပါမည။ ထအခါ ဖတ၍ရ ေသာ တနဖးမာ အျပငတြငရရမည အမန တနဖး ျဖစပါသည။ ဆလသညမာ စေကး ေပတျဖငတငး၍ 100 ရလင အျပငတြင တကယတငးရမည တနဖးမာလညး 100 ပင ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ Title Block တြင NTS ဟ ျဖစေစ၊ စေကးေနရာတြင မညသ႔မ ေဖာျပ မထားလင ျဖစေစ ထပသည စေကးကက

ဆြထားေသာ ပမဟတ။ စေကးေပတျဖငေသာလညးေကာငး၊ ရးရးေပတျဖငေသာလညးေကာငး တငးတာ၍မရ ဟ နားလညထားရပါမည။ မားေသာအားျဖင Iso Drawing အားလးမာ စေကး ကက ဆြထားေသာပမား မဟတပါ။ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅။၅။၅။၅။ ပကလပငနးဆငရာပကလပငနးဆငရာပကလပငနးဆငရာပကလပငနးဆငရာ ပမားပမားပမားပမား (Piping Drawings) (Piping Drawings) (Piping Drawings) (Piping Drawings) Piping Drawing မားမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။ ၁။ Schematic Diagram ၂။ Flow Diagram ၃။ P & ID Drawing (Piping and Instrument Diagram) ၄။ GA Drawing (General Arrangement Drawing) (Piping Plan) ၅။ Iso Drawing (Isometric Drawing) ၆။ Spool Drawings

168

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅။၅။၅။၅။ ၁။၁။၁။၁။ Schematic Diagram Schematic Diagram Schematic Diagram Schematic Diagram

ပကလငးတစခက စတငေျပးရနအတြက မညသညေနရာတြင မညသည ကရယာ မား၊ ဗားမား ထညသြငးမည။ ပကလငးက မညကသ႔ေျပးမည စသညျဖင အၾကမးဖဥး စတင လာထားသည သအရဆငရာ ပကလငးစနစ ျဖစပါသည။ စေကးကကမဟတဘ မဥး တစေၾကာငးထျဖငသာ အရည မညသညေနရာမ မညသညေနရာသ႔ စးသည။ မညသည ေနရာတြင အဖြငအပတလပရန ဗားမားက တပဆငမည စသညတ႔က အ၀ငး၊ ေလးေထာငမား၊ ႀတဂပမားျဖင ေဖာျပသည။ ထပကလငးအလပလပပ ႏင ထစနစအတြငး ထညသြငးတပ ဆငမည ကရယာမား၏ တညရရာေနရာက ေဖာျပသည။

Schematic DrawingSchematic DrawingSchematic DrawingSchematic Drawing

169

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၂။၂။၂။၂။ Flow Diagram (Flow Diagram (Flow Diagram (Flow Diagram (ပကလငးအတြငးပကလငးအတြငးပကလငးအတြငးပကလငးအတြငး အရညစးဆငးအရညစးဆငးအရညစးဆငးအရညစးဆငးပျပပျပပျပပျပ စနစပစနစပစနစပစနစပ))))

ထပသညလညး Schematic Diagram ကသ႔ မညသညေနရာမ မညသညေနရာသ႔ အရညစးဆငးပက ျပေသာ စနစပျဖစသည။ ပမအေသးစတၿပး ပါ၀ငသည ပစၥညးကရယာ မားက တတကက ေဖာျပသည။ ပကလငစးဆငးသည စနစႀကးတစခလးက ၿခငေဖာျပ ထားသညအတြက အငဂငနယာမား၊ ပကလငးက ေမာငးႏငေပးရေသာ ေအာပေရတာမား အတြက အလပလပရာတြင ရညညႊနးရေသာ အေရးႀကးသည drawing တစခလညး ျဖစသည။ ေအာကတြင Flow Diagram တစခက နမနာအျဖစ ေဖာျပထားပါသည။

Flow DiagramFlow DiagramFlow DiagramFlow Diagram

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၃။၃။၃။၃။ P & ID Drawing P & ID Drawing P & ID Drawing P & ID Drawing (Piping and Instrument(Piping and Instrument(Piping and Instrument(Piping and Instrumentationationationation Diagram) Diagram) Diagram) Diagram)

တစခါတစရ Process and Instrumentation Diagram ဟလညး ေခၚပါေသးသည။ Schematic Diagram ကသ႔ပငျဖစၿပး ၎တြင ပမအေသးစတပါ၀ငသည။ ပက စေကးကက မဆြထားေသာလညး ပကလငးေျပးပမားကမ အျပငတြင ေျပးသညအတငး အနးစပဆးတ ေအာင ဆြထားပါသည။ ဥပမာ - အျပငတြင ပကလငးက ေတာငေျမာက ေျပးထားပါက ပထတြငလညး ေတာငေျမာက ေျပးပါသည။ အကယ၍ ပငမပကလငးမ လငးခြတစခ ထြကသြားပါကလညး ထခြထြကသြားသညလငးက အနးစပဆးေနရာတြင ျပပါသည။

170

P & ID Drawing တစခတြင ေအာကပါတ႔ ပါ၀ငသည။ � အဓကစကမႈဆငရာ ပစၥညးကရယာမား ႏင ဖြငပတဗားမား (Major equipment and need valves) � ပကလငးအားလးအတြက ပကလငးနာမည၊ အရြယအစား ႏင စးဆငးသညဘက (System of all process lines, pipe size and Flow direction)

P & ID Diagram P & ID Diagram P & ID Diagram P & ID Diagram အစတအပငးတစခအစတအပငးတစခအစတအပငးတစခအစတအပငးတစခ

171

� ပကလငးတစေလာက ေဖာျပထားသည ပကလငးအမတအသား (Line Numbers and Codes along the line) � တပဆငထားသည မတာမားႏင ထနးခပကရယာမား (Instrumentation and controlled devices)

ပကလငးတစခ တပဆငၿပးသြားေသာအခါ ထပကလငးတြင သးထားေသာ ပက အရြယအစားမား မနမမန၊ သတမတထားေသာေနရာတြင ဗားမား၊ ကရယာမား တပဆငထား ျခငးရမရ၊ Check Valve မား၊ pump မား၊ flow meter မား၊ instrument မား၏ flow direction မနမမန၊ ေလခေပါက (air vent)၊ ေရထတေပါက (drain) မား ရသငသညေနရာ တြင ရမရ စသညတ႔က စစေသာအခါ P & ID သည မရမျဖစလအပသည။ P&ID တြင ကရယာ (instrumentation) က ေဖာျပရာတြင အတေကာက အကၡရာ ႏစလးျဖင ေဖာျပသည။ ေအာကတြင ေဖာျပထားသညက ေလလာၾကညပါ။

အရညစးဆငးမႈအတြက Flow က အတေကာက F ျဖင ေဖာျပသည။ ထ႔အတ ေရခန (Level) အတြက L ၊ အပခန (Temperature) အတြက T ၊ ဖအား (Pressure) အတြက P ျဖင ေဖာျပ သည။

အညႊနး (Indicator) အတြက I, မတတမးတငစက (Recorder) အတြက R, ထနးခပျခငး (Controller) အတြက C, ေျပာငးေပးျခငး (Transmitter) အတြက T ျဖင ေဖာျပသည။

ဥပမာ FLOW အတြက - Temperature အတြက - FI Flow Indicator TI Temperature Indicator FR Flow Recorder TR Temperature Recorder FC Flow Controller TC Temperature Controller FT Flow Transmitter TT Temperature Transmitter

ကနသည Level, Pressure တ႔လညး အတတပငျဖစပါသည။ P & ID diagram တြင အသးျပေသာ သေကၤတမားက ေအာကတြင ေဖာျပထားပါ သည။ ေနရာေဒသကလက၍ အနညးငယ ကြလြမႈ ရႏငပါသည။ သ႔ေသာ ဤသေကၤတမားက ေလလာထားျခငးျဖင မညသည P & ID ပကမဆ ခန႔မနးဖတႏငပါသည။

သကဆငရာ လငးမား၏ သေကၤတ၊ Heat Exchanger, Pump, Tank, Compressor, Valve Actuator မား၏ သေကၤတမားက ေအာကတြငေဖာျပထားပါသည။

172

173

174

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၄။၄။၄။၄။ GA Drawing (General AGA Drawing (General AGA Drawing (General AGA Drawing (General Arrangement Drawing) (Piping Plan)rrangement Drawing) (Piping Plan)rrangement Drawing) (Piping Plan)rrangement Drawing) (Piping Plan) သေဘၤာတစစးေပၚတြင သေဘၤာအတြကလအပေသာ ဒဇယပကလငးမား၊ ေခာဆ ပကလငးမား၊ မးသတပကလငးမား၊ ေသာကေရသးေရ ပကလငးမား၊ မလာပကမား၊ အတေဇာပကမား တပဆငရာတြင ျဖစေစ၊ ကမးလြနေရနတးစငတြင ေရနတးစင လညပတ ႏငရန လအပေသာ ပကလငးမား တပဆငရာတြငျဖစေစ၊ ေရနႏင ဓါတေဗဒ စကရမားတြင ေရပကလငး၊ ဆပကလငး၊ ေရေႏြးေငြ႔ပကလငး၊ ဓါတေဗဒ ေဆးရညပကလငးမား တပဆငရာ တြငျဖစေစ၊ ေနအမတကတာ အေဆာကအဥးမားအတြက ေသာကေရ၊ သးေရပကလငးမား၊ ေရဆးထတပကလငးမား၊ မလာပကမား၊ မးသတပကမား၊ ဂကစပကမား တပဆငရာတြင ျဖစေစ၊ စကရမားတြင မးသတပက၊ ဓါတေငြ႔ပက၊ ေရေႏြးေငြ႔ပက၊ ဆပက၊ ေရပကစသညတ႔ တပဆငရာတြင ျဖစေစ မညသညေနရာတြင မညသညပကလငးကမဆ တပဆငရာတြင ထ ပကလငးေျပးမည စနစပ (အေပၚမ စးၾကည၍ ျမငရသညပ) (Plan View) ျဖင ေဖာျပေလ ရသည။ ပကလငးေျပးရာတြင ဤပသည အသက ျဖစသည။ ထပက General Arrangement Drawing သ႔မဟတ Piping Plan ဟ ေခၚသည။ အတေကာကအားျဖင GA Drawing ဟ ေခၚသည။

GA Drawing တြင အေဆာကအဥ၊ စကရ၊ ေနအမတကတာ၊ သေဘၤာ စသညတ႔၏ တညေနရာ၊ ဖြ႔စညးပက အရပမကႏာ၊ အျမင၊ အကယအ၀နး စသည အတငးအတာမားႏင တကြ အေသးစတေဖာျပထားၿပး ေျပးမညပကလငးက ထအေဆာကအဥအတြငး မညသည ေနရာမ မညကသ႔ေျပးမညက အညႊနးမားႏငတကြ အတအက ေဖာျပထားသည။

175

ပကလငးအ

ရြယအစား - Pipe Size

Iso Drawing No.

ပကလငးတ

ညရရာ အ

ျမင - Elevation

ပကလငးတ

စခႏင တစခအ

ၾကား အ

ကြာအ

ေ၀း

တညေနရာ အညႊနးမတ - ဤတြင S ဟသညမာ ေတာငဘက ျဖစၿပး S 199000 ဟသည မလအမတမ ေတာငဘကသ႔ ၁၉၉ မတာအကြာ ဟ ဆလပါသည။

GA Drawing ေပၚမ အမတအသားမား

176

GA Drawing တစခ၏ တစစတတစပငးပက ေတြ႔ရစဥ

177

ပကလငး စတငသညေနရာ၊ အျခားလငးမားႏင ဆကထားေသာေနရာ၊ အတက အဆငး၊ ဗားမား၊ pipe support မား၊ flow meter, pressure gauge, Temperature Indicator စသည၊ တငကမားႏငဆကသညေနရာ၊ ေနာကဆး ပကလငးဆးသညေနရာထ ပကလငးအမည၊ ပက အရြယအစားမားႏငတကြ ပကလငးအျပညအစက ေဖာျပထားသည။ GA Drawing တြင ထေနရာ၌ ရသမေသာ ပကလငးအားလးက ေဖာျပထားသည။ ထ႔အတြက မမပကအနးတြင မညသညပကမား ရေသးသညကလညး သႏငသည။ အထကပါ ပက ၾကညျခငးအားျဖင GA Drawing တြင ပကလငးမားက သ႔အရြယအစားကလက၍ စေကး ကက ဆြထားသညက ေတြ႔ႏငသည။ သတထားရမညမာ GA Drawing သည အေပၚမ စးၾကညသညပျဖစ၍ အတက အဆငးမားက အလြယတက မျမငႏင။ အတကအဆငးမားက Elevation ေျပာငးၿပး ေဖာျပ သည။ သ႔အတြက မညသညေနရာတြင ပကလငး တကသြားသည သ႔မဟတ ဆငးသြားသည က အထးသတထားၾကညရေပမည။ ေရျပငညအတငး ေကြ႔သြားလငမ သသာထငရားစြာ ျမငႏငသည။

ပကလငး ေအာကသ႔ ဆငးသြားသည

ပကလငး အထကသ႔ တကလာသည

ပကလငး ေရ႔ဘကသ႔ ေကြ႔သြားသည

178

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၅။၅။၅။၅။ Iso Drawing (Isometric Drawing)Iso Drawing (Isometric Drawing)Iso Drawing (Isometric Drawing)Iso Drawing (Isometric Drawing)

GA Drawing က ပကလငးမား မညကသ႔ေျပးသညက ေဖာျပသည။ သ႔အတြက အေဆာကအဥမားတြင ပကလငးမားတပဆငေတာမည ဆလင တညေနရာအမနက သရန GA Drawing သည အလြနအေရးႀကးသည။ သ႔ေသာ GA Drawing က ပကလငးေျပးပက အလြယတက ျမငရနမလြယ။ သ႔အတြက ပကလငးမားဆငရာတြင အလြယတက ျမငႏငရန သးဘကျမင ပျဖငေဖာျပသည။ ၎က Isometric Drawing (အတေကာက Iso Drawing) ဟ ေခၚသည။

Iso Drawing က ၀ငရးသးခ (axis) ျဖင ဆြသည။ ထ၀ငရးတ႔မာ X axis, Y axis ႏင Z axis ဟ ေခၚသည။ ေရျပငည မကႏာျပငမားက X ႏင Y ၀ငရးမားျဖင ကယစားျပဆြၿပး အျမငကမ Z ၀ငရးအတငး ဆြသည။ ၎တြင အရပမကႏာအညႊနးပါရၿပး မားေသာအားျဖင ေျမာကအရပက ညႊနးေလရသည။ တညေနရာမားက ေဖာျပရာတြင ကၾသဒနတစနစ (Coordinate system) က သးသည။ ပကလငးအျမငက elevation ႏငေဖာျပသည။ အမတတစခ ဥပမာ - ပငလယ ေရမကႏာျပငမတက အျမငေပ သညအျဖစယသည။ ထအမတထကျမငလင + (အေပါငး လကၡဏာ) ျဖငေဖာျပၿပး ထအမတထကနမလင - (အႏႈတလကၡဏာ) ျဖင ေဖာျပသည။

ကၾသဒနတကၾသဒနတကၾသဒနတကၾသဒနတ စနစစနစစနစစနစ( Coordinate System) ( Coordinate System) ( Coordinate System) ( Coordinate System)

အငဂငနယာမဟတသမားအတြက

ကၾသဒနတစနစက နားလညရန ခကေပလမ

မည။ သ႔အတြက ဤေနရာတြင ကၾသဒနတ

စနစအေၾကာငး အကဥးမ ရငးလငးျပပါမည။

အမားနားလညေအာငေျပာရလင

ကၾသဒနတစနစတြင အေရ႔အေနာကတနး

ေနေသာ မဥးတစေၾကာငး (ပတြင X Axis – X

၀ငရးအျဖစ ေဖာျပထားသည။)၊ ေတာင

ေျမာက တနးေနေသာ မဥးတစေၾကာငး

(ပတြင Y Axis – Y ၀ငရး အျဖစ ေဖာျပထားသည။)၊ အထကေအာကတနးေနေသာ မဥး တစေၾကာငး (ပတြင Z Axis – Z ၀ငရးအျဖစ ေဖာျပထားသည။) ဟ ၀ငရးသးခ၊ မဥးသး ေၾကာငးပါသည။ ပၿပး လြယလြယကက မတလလင ေသတာတစလးပစ မတ၍ ရပါသည။

ေသတာ၏ အဖးႏင ေအာကဖကမကႏာျပငသည xy မကႏာျပငျဖစၿပး ေသတာ၏ အထမာ z ျဖစသည။ ဤ၀ငရးသတမတခကမာ မညသညႏငငမဆ ဤအတငးပင သတမတ သည။ ထ႔ေၾကာင ပေသမတထား၍ရသည။

179

ထမဥးသးေၾကာငးတ႔ ဆရာအမတက မလမတ (Origin) ဟ ေခၚၿပး ထအမတရ တနဘး မားက x တနဘး - သည၊ y တနဘး - သည၊ z တနဘး - သည ဟ သတမတသည။ ဤသညက စာျဖင (x,y,z) တနဘး (0,0,0) ဟ ေရးသည။ ထအမတမ X ၀ငရးအတငး အေရ႔ ဘကသ႔ တငးတာ၍ ရေသာ တနဘးမားက + (အေပါငး) ျဖင

လညးေကာငး၊ အေနာကဖကသ႔ တငးတာ၍ရေသာ တနဘးမားက - (အႏႈတ) ျဖင လညးေကာငး၊ Y ၀ငရး အတငး အေပၚဘကသ႔ တငးတာ၍ရေသာ တနဘးမားက + (အေပါငး) ျဖငလညးေကာငး၊ ေအာကဖကသ႔ တငးတာ၍ ရေသာတနဘးမားက - (အႏႈတ) ျဖင လညးေကာငး၊ Z ၀ငရးအတငး ေတာငဘကသ႔ တငးတာ၍ရေသာ တနဘးမားက + (အေပါငး) ျဖငလညးေကာငး၊ ေျမာကဖကသ႔ တငးတာ၍ရေသာ တနဘးမားက - (အႏႈတ) ျဖင လညးေကာငး ေဖာျပသည။ ေအာကတြင တငးတာပမားက ေဖာျပထားပါသည။

180

ကၾသဒနတစနစအေၾကာငး နားမလညလင Drawing က ဖတတတၿပဟ မဆႏငပါ။

ဤစာအပမာ သခၤာစာအပမဟတသျဖင ကၾသဒနတစနစအေၾကာငး အကယတ၀င ရငးလငး မျပေတာပါ။ သသာရမသာ ေဖာျပလကပါသည။ ေအာကပါပမာ ကၾသဒနတေဖာျပထားေသာ Iso Drawing ပျဖစပါသည။ ဤသညက ၾကညၿပး မမပကလငးသည မညသညအရပတြငရသညက သႏငပါသည။

ပတြင W396197 , S288303, EL -180 စသညျဖင ေဖာျပထားပါသည။ ဆလသညမာ ထပကထပစြနးတညရရာေနရာသည လကရပေရာဂက၏ မလမတ တညရရာမ အေနာက (W) ဘကသ႔ ၃၉၆၁၉၇ မလမတာ အကြာ၊ ေတာင (S) ဘကသ႔ ၂၈၈၃၀၃ မလမတာ အကြာ၊ မလမတမ ေအာက ၁၈၀ မလမတာ အနမတြင တညရသညဟ ဆလပါသည။ သ႔ဆသျဖင ပေရာဂကႀကး၏ မလမတရရာက လကရာၿပး ထအမတမေန၍ ေပႀကး ျဖငဆြကာ တငးတာရမညဟ မဆလပါ။ ထငရားေသာ အမတအသား၊ တငမား၊ အေဆာကအဥ မားတြင ထ ကၾသဒနတ အမတမား ရပါသည။ မမႏငအနးဆး အေဆာကအဥ သ႔မဟတ တင(column) က ရာကာ ထတငမ တငးယရန ျဖစပါသည။ လကေတြ႔တြင မလမတ မညသည ေနရာတြငရသညက သရနပငမလပါ။

181

Iso Drawing Iso Drawing Iso Drawing Iso Drawing နမနာပနမနာပနမနာပနမနာပ

Iso Drawing သည အေရးႀကးသျဖင ဤေနရာတြင ျပညျပညစစ ရငးလငးျပပါမည။

ပကလငးပ

Title Block

Bill of Material

182

Iso Drawing တြင အပငးသးပငးပါသည။ ၁။ ပကလငးပ ၂။ Title Block (ပ၏ ေခါငးစးစာတမးအကြက) ၃။ Bill of Material (ပစၥညးစာရငး)

၁။၁။၁။၁။ ပကလငးပပကလငးပပကလငးပပကလငးပ

ပတြင ပကလငးက သးဖကျမငျဖင ဆြထားသည။ လားရာ အညႊနးမတ အေနျဖင ပ၏ ဘယဘကထပဆးတြင ေျမာကဖက (N) ဟ ေဖာျပထားသည။ ပကလငးစရာေနရာတြင မညသညပမ ဆကလာသည သ႔မဟတ မညသညလငးႏင ဆကထားသညက ေဖာျပထား သည။

ဤပကလငးသည Iso Drawing No. W158015-E-15800-PI-2343-0409-0610 ႏင ဆကသည။

ဤအတငးအတာမားသည ပက၏ ဗဟ မ ဗဟသ႔ (Centre to Centre) တငးတာ ျခငးျဖစသည။ မညသည Iso Drawing မဆ အတငးအတာမားက ဤနညးအတငး Centre to Centre ျဖင ေဖာျပသည။

183

ပထမဆးထတလကေသာပသည Revision 0 (ဘာမ မျပျပင၊ မေျပာငးလရေသး) ျဖစသည။ လပငနးခြငတြင ႀကေတြ႔ရေသာ အေျခအေနမားအရ မလထတထားေသာပက ျပနလည ျပငဆငရန လတတသည။ ဤသ႔ ျပနလညျပငဆငၿပး ထတလကသညပက Revision 1 ဟ ေခၚသည။ ဤသ႔ျဖင ေနာကထပ၊ ေနာကထပျပငၿပး ထပမထတေသာ ပမားက Revision 2, Revision 3 စသျဖင သတမတသြားသည။ အတေကာက Rev 0, Rev 1, Rev 2 စသျဖင ေရးၾကသည။ ထကသ႔ ျပငလကသညေနရာက ပေပၚတြင cloud လႈငးတြန႔မားျဖင ေဖာျပထားၿပး ထလႈငးတြန႔မားအနးတြင ႀတဂအတြငး 1, 2 စသျဖင ေဖာျပထားသည။ ထ ႀတဂ အတြငးမ နပတမားသည Rev နပတမားျဖစသည။

Pipe support က မညသ႔ျပလပရမညဟ အေသးစတ ေဖာျပထားျခငး ျဖစသည။

ဤမားျဖင အရညစးဆငးရာ ဘကက ျပသည။

ဤနပတမားျဖင မညသည ပကျဖစသည၊ မညသည ပကဆကပစၥညး ျဖစသညက ျပသည။ မညသညပစၥညးျဖစေၾကာငး ပစၥညးစာရငးတြင ၾကညပါ။

184

Revision No.

ေျပာငးလထားသညမားက ဤကသ႔ လႈငးတြန႔ျဖင ေဖာျပသည။

ပကထပက မညသညေနရာႏင ဆကသညက ဤကသ႔ ေဖာျပထားသည။

ပကအရြယအစားက ဤကသ႔ ေဖာျပသည။

elevation ကၾကညျခငးျဖင ဤပကသည ေျမျပငမ ၁၅၀ မလမတာ ( ၆လကၼ) ခန႔ အျမငတြင ရသညက သႏငသည။

185

၂။၂။၂။၂။ Title Block ( Title Block ( Title Block ( Title Block (ပ၏ပ၏ပ၏ပ၏ ေ ေ ေ ေခါငးခါငးခါငးခါငးစးစာတမးအကြကစးစာတမးအကြကစးစာတမးအကြကစးစာတမးအကြက))))

Piping Class က သးရမည ပကအမးအစားက ေဖာျပေပးသည။

မမပကလငး၏ လငးနပတကလညး သထားရနလသည။

Iso Drawing No. က GA Drawing တြငရာၿပး မမလငး၏ တညေနရာက ရာႏငသည။

မမထတြငရေသာ ပသည ေနာကဆးထတ Revision ျဖစရမည။

ညႊနးထားေသာ P&ID Diagram နပတ ႏင Piping Plan (GA) နပတတ႔က သရန အေရးႀကးသည။ ထ GA Drawing တြင မမပကလငး တညေနရာက သႏငသည။

186

ပကလငးႏငပတသက၍ အျခားသသငသထကသညမားက ဤကသ႔ ေဖာျပေပးထားသည။

ပကလငး၏ ဒဇငး အပခနႏင ဖအား တ႔က Iso Drawing တြင ေဖာျပထားသည။

Iso Drawing တြင သးထားေသာ သေကၤတမားသည မညသညက ရညညြနးသညက ဤေနရာတြင ၾကညႏငသည။

187

၃။၃။၃။၃။ Bill of Material Bill of Material Bill of Material Bill of Material or Material Take Off (BOM or MTO) or Material Take Off (BOM or MTO) or Material Take Off (BOM or MTO) or Material Take Off (BOM or MTO) ((((ပစၥညးစာရငးပစၥညးစာရငးပစၥညးစာရငးပစၥညးစာရငး) ) ) ) Iso Drawing ၏ ညာဘကေကာလတြင ဤပ၌သးထားေသာ ပစၥညးစာရငးက ေဖာ ျပထားသည။

Workshop ၌ fabricate လပရန လေသာပစၥညးမား

လပငနးခြငတြင install လပရန လေသာပစၥညးမား

ဆြထားေသာပကလငးပတြင ညႊနထားေသာ ဤနပတမား က ၾကညၿပး ပက၊ အလဘး စသျဖငသႏငသည။

မညသညပစၥညး ဆသညက အေသးစတ ေဖာျပထားသည။

အရြယအစား(လကမ)

အေရအတြက

ဤပတြင ၁လကမခြ elbow ၁၀ လး သးထားသည။

188

ဤစာရငးကၾကညလင မညသညပကႏင ပကဆကပစၥညးမား သးရမညက အေသး စတ ေဖာျပထားသညက ေတြ႔ႏငသည။ ဤတြငေဖာျပထားသညမားက တတႏငသမ အားလး နားလညသေဘာေပါကရန ႀကးစားရပါမည။ သ႔မ သးရမညပစၥညးက မနမနကနကန ေရြးခယ ႏငမည။

မတခကမားႏငမတခကမားႏငမတခကမားႏငမတခကမားႏင အေသးစတေဖာျပခကမားအေသးစတေဖာျပခကမားအေသးစတေဖာျပခကမားအေသးစတေဖာျပခကမား (Notes and Specifications) (Notes and Specifications) (Notes and Specifications) (Notes and Specifications)

ပကလငးႏင ပတသကသည အေထြေထြမတစက Notes and Specifications တြင ၾကညႏငပါသည။ ဥပမာ - ပကလငး၏ အလပလပသည အပခနႏငဖအား (Operating Temperature and Pressure)၊ စမးသပရမည အပခနႏင ဖအား (Testing Temperature and Pressure)၊ သးရမည ဗားအမးအစား (Type of Valves)၊ ပကလငးက အပကာ (insulation) တပဆငရန လ၊ မလ။ Pipe support အတြက မညသညပတြင ၾကညရမည စသည။ ပကလငးတစခက စတငမဆငမ Iso Drawing က အေသးစတနားလညရန ေသေသ ခာခာ ေလလာဘ႔လပါသည။ သ႔မ အမားအယြငးကငးစြာႏင ျမနျမနဆနဆန လပႏငမည။ သ႔ မဟတဘ ပတြငဘာဆလထားမနး မသပါက လကေမးေနရသညႏင လပငနးေႏာငေႏး ၾကန႔ ၾကာေနမည ျဖစသည။

ပကလငးပတြင 3 ဟေဖာျပထားလင 90 deg Elbow ျဖစေၾကာငး သႏငသည။

GRE ပကျဖစသည။ Pressure rating မာ 10 bar ျဖစသည။

ပကလငးပတြင 4 ဟေဖာျပထားလင Flange ျဖစေၾကာငး သႏငသည။

Bell End, FF Flange ျဖစသည။

Pressure rating မာ 10 bar ျဖစသည။ Class #150 , GRE Flg ျဖစသည။

189

၈၊၈၊၈၊၈၊ ၅၊၅၊၅၊၅၊ ၆။၆။၆။၆။ Spool DrawingsSpool DrawingsSpool DrawingsSpool Drawings GA Drawing က site ထတြင ပကလငး မညကသ႔ေျပးရမညက ေဖာျပေပးသည။ Iso Drawing က လကေတြ႔ေျပးရမည ပကလငးပက သးဘကျမငျဖင ေဖာျပသည။ သ႔ရာတြင ပကလငးႀကးတစခလးက အဆကမျပတ ေတာကေလာကဆငသြားဘ႔ လကေတြ႔တြင မျဖစ ႏင။ သ႔အတြက ပကလငးက သငေတာသညေနရာမားတြင ျဖတေတာကကာ လငးအတ ကေလးမား ဥးစြာဆငရသည။ ထလငးတကေလးမားက site ထ သယသြားၿပးမ ဆကရသည။ ထ workshop ထတြင ဆငရေသာ လငးတကေလးမား၏ ပက spool drawing ဟ ေခၚသည။ spool drawing ဆသညမာ Iso Drawing ၏ အစတအပငးကေလးမားပင ျဖစသည။ Spool Drawing ထတရန ဥးစြာ Iso Drawing တြင site ထ၌ ဆကရမည အဆက (Field Weld or Field Joint) မား ဥးစြာသတမတရသည။ ကြမးကငသည pipe fitter သ႔မဟတ piping supervisor တစဥးျဖစပါမ မညသည joint (အဆက) က FW (Field Weld) လပရမညက ေကာငးစြာသသည။ မသလင သေအာငေလလာရနလပါသည။ FW သတမတ တာ ေနရာလြလင site ထ၌ဆကရာတြင ျပနာတကတတသည။ မညသညအဆကက FW သတမတရမညဟ ပေသေျပာရန ခယဥးပါသည။ ဤသညမာ လပငနးအေတြ႔အႀကႏင အမား ႀကးပတသကေနသည။ ဥပမာအေနႏင အထကပါ Iso Drawing က ၾကညပါ။ FW joint မားက သေကၤတျဖင ေဖာျပသည။ နမနာပအတြက စာမကႏာ ၁၉၈ တြင FW joint မား က ေဖာျပထားပါသည။ သ႔ဆလင ထပအတြက spool drawing မားမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။

Spool # 1

Spool # 2

190

Spool # 1

Spool # 2

Spool # 3

Spool # 4

Spool # 5

191

Spool Drawing မားတြင Spool No. မား ေရးေပးရန လပါသည။ Spool No. တြင ပက အရြယအစား၊ လငးနပတ၊ လငးဆငမည ေနရာ ႏင Iso no. တ႔ ပါ၀ငရပါမည။ ဥပမာ - အထကပါ spool မားက ေအာကပါ အတငး spool no. ေပးႏငသည။ Line No. - W158194, Location – 0409, Iso Drawing No. – 2071, Pipe Size – 1.5” ျဖစသျဖင -

Spool No. 1 အတြက “W158194-0409-2071-1.5-1” Spool No. 2 အတြက “W158194-0409-2071-1.5-2” Spool No. 3 အတြက “W158194-0409-2071-1.5-3” စသညျဖင ေပးသြားႏငသည။

အကယ၍ သေဘၤာမားအတြက ပကလငးမားျဖစပါက Project No., Location, System Name, Iso Drawing No. ႏင Spool No. ေပးႏငသည။ ဥပမာ -

Project No. – P201 Location – Block 13P System – Vent and Sounding System (VS) Drawing Page No. 6 Spool No. 1 ျဖစလင -

Spool No. က “ P201 – 13P – VS – PG6 – 1” ဟ ေပးႏငပါသည။ ထ႔ေၾကာင ကြ မးကငေသာ ပကလပသားတစဥးသည Spool တစခက ၾကညလကရ ျဖင ဤ spool သည မညသည system အတြကျဖစသည။ မညသညေနရာတြင ဆငရမည၊ မညသညပကႏင ဆကရမည စသညတ႔က အလလနားလညၿပး ျဖစေလေတာသည။ ထ႔ေၾကာင ပတကယဆြေသာအခါ ေအာကပါအတငး spool no. မားထညေပးရ သည။

Spool # 3 Spool # 4

Spool # 5

192

W158194-0409-2071-1.5-1

W158194-0409-2071-1.5-2

W158194-0409-2071-1.5-3

W158194-0409-2071-1.5-4

W158194-0409-2071-1.5-5

193

Spool Drawing မားတြင Joint No. မားလညး ထညေပးရန လသည။ Spool No. 1 တြင Joint No. ထညပထညနညးက နမနာ ေဖာျပထားပါသည။ site ထေရာကမ ဆကရမည joint က FW ဟ ထညသြငးေဖာျပထားသည။ သ႔အတြက pipe fitter က ဤအဆကက site ထေရာကမ ဆကမညျဖစေၾကာငး သၿပး ထအဆကက fit up မလပပ ခနခမည ျဖစပါသည။ ဤ spool drawing အတငး workshop တြင ပကလငးတမား ဆငသြားမည ျဖစ၏။ ဤကသ႔ႀကတငဆငျခငးက prefabrication သ႔မဟတ အတေကာက prefab လပသညဟ ေခၚပါသည။

194

အခနး ၉

ပကလငးဆငျခငး (Fabrication and Installation) ပကလငးမားက တပဆငရာတြင workshop အတြငး၌ ဆငျခငးႏင လပငနးခြင ၌ဆငျခငး ဟ ႏစပငးခြႏငပါသည။ ပထမ workshop သ႔မဟတ pipeshop တြင ပကလငး တမားက အပငးလကဆငပါသည။ ၎က prefabrication ဟေခၚသည။ ထပကလငး အတ မားက ပကလငးေျပးမညေနရာသ႔ ယသြားၿပး လေသာပကလငးတစခလးရေအာင ဆကရပါ သည။ ၎က installation ဟ ေခၚပါသည။ ပကလငးဆငရာတြင အဆငေပါငးမားစြာပါ၀ငပါ သည။ ပကလငးဆငျခငးသညလညး အလြနအေရးႀကးသျဖင ဤအခနးတြင တတႏငသမ ျပညျပညစစတငျပပါမည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁။၁။၁။၁။ ႀကတငျပငဆငျခငးႀကတငျပငဆငျခငးႀကတငျပငဆငျခငးႀကတငျပငဆငျခငး (Preparation) (Preparation) (Preparation) (Preparation)

ပကလငးတစခက စတငဆငေတာမည ဆသညႏင လအပေသာ ႀကတငျပငဆငမႈ မား အလငျပလပရပါမည။ ႀကတငျပငဆငရာတြင ေအာကပါအဆငမား ပါ၀ငပါသည။

၁။ လအပေသာ Drawing မား စေဆာငးျခငး (GA, P&ID, Iso Drawing) ၂။ ပကလငးေျပးရနလအပေသာ ပကႏငပကဆကပစၥညး အေရအတြကက တြကခက ျခငး ႏင မာယျခငး (Calculation of BOM, pipe and fittings requirement) ၃။ ပကလငးေျပးရနလအပေသာ စကကရယာ၊ လကနကကရယာမား စေဆာငးျခငး၊ မရပါက ႀကတငမာယျခငး (Tools and Equipments for pipe fabrication and installation) ၄။ ပကလငးဆငရာတြငသးမည ကနခမးပစၥညးမား၊ အႏရာယကငးေရးအတြက ၀တဆင ရနလအပသည တစကယေရကာကြယေရး အသးအေဆာငမား (Consumables and PPE) ၅။ ပကလငးဆငရာတြင ပါ၀ငမည စပါဗကဆာ ႏင လပသားမားအား လအပသည သငတနးမား တကေရာကႏငရန ႀကတငစစဥေပးထားျခငး (Send supervisors and workers to necessary trainings) ၆။ လအပေသာ စာရြကစာတမးမား စေဆာငးျခငး ၇။ ပကႏငပကဆကပစၥညးမား ထားမညေနရာ စစဥျခငး၊ ပစၥညးမားေရာကလာေသာအခါ ထားသျခငး ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၁။၁။၁။၁။ လအပေသာလအပေသာလအပေသာလအပေသာ Drawing Drawing Drawing Drawing မားမားမားမား စေဆာငးျခငးစေဆာငးျခငးစေဆာငးျခငးစေဆာငးျခငး (GA, P&ID, Iso Drawing) (GA, P&ID, Iso Drawing) (GA, P&ID, Iso Drawing) (GA, P&ID, Iso Drawing) ပကလငးတစခ ဆငေတာမညဆလင အေျခခလအပခကမာ drawing မား ျဖစပါ၏။

195

ပကလငးမညမရညသည၊ မညသညအျမငတြင ေျပးထားသည၊ မညသညပစၥညးကရယာမား သးထားသည စသညတ႔က drawing ရမသာ သႏငသည။ ပကလငးအတ၊ အရည။ ပကအႀကး အေသး၊ ပကလငးရႈပေထြးခကခမႈ တ႔ေပၚမတည၍ ပစၥညးအငအား၊ လအငအား၊ ကရယာ တနဆာပလာမား၊ ယႏယားလအပခက စသညတ႔က တြကခကႏငမည ျဖစသည။ ထ႔အတြက လအပေသာ GA Drawing (Piping Plan), P&ID Drawing, Isometric Drawing စသညတ႔ က ရႏငသမ စေဆာငးရန လသည။ အေရးႀကးသညမာ ရလာေသာ drawing မားသည update drawing ေနာကဆး ထတ drawing မား ျဖစရန၊ Latest Revision ျဖစရန အေရးႀကးသည။ လပငနးမစမ ရလာ ေသာ ပမားသည revision 0 ျဖစႏငသည။ သ႔ေသာ လပငနးလအပခကအရ ထပမားမာ ေန႔စဥႏငအမ အေျပာငးအလ ရႏငရာ မမက ထေျပာငးလလကေသာ အခကမားက မကေျခ မျပတ သရေနရန အေရးႀကးပါသည။ မဟတပါက ပကလငးဆငၿပးမ ပႏငလြ၍ ျပနျပငရလင အခနကန၊ လပနး ျဖစတတပါသည။ ရလာေသာ drawing မားက လကခရရေသာ ရကစြတးထၿပး register လပထားပါ။ Register လပရာတြင GA Drawing မားက သပသပ၊ P&ID Drawing မားက သပသပ၊ Iso Drawing မားက သပသပခြၿပး လပပါ။ မေရာပါႏင။ ေအာကတြင Iso Drawing မားအား Drawing Register လပပလပနညးနမနာက ေဖာျပထားပါသည။ ကန GA, P&ID စသညတ႔မာလညး အတတပင ျဖစပါသည။ ရရလာေသာ drawing မားက ရကစြႏငတကြ မတသားထားရမသာ မကေသး။ ထ drawing မားက ပစၥညး ထတရန material controller သ႔လညးေကာငး၊ ပကလငးဆငရန production group သ႔ ထတေပးလကသည အခါမားတြငလညးေကာငး မညသသ႔ ထတေပးလကသညက ရကစြႏင တကြ မတသားထားရပါမည။ သ႔မ production group သည မညသည drawing က ကငၿပး အလပလပေနသညက သႏငပါမည။ Drawing revision အသစရလာတငး material controller ႏင production သ႔ ထတေပးရန မေမပါႏင။

Revision အသစရလာေသာလညး Rev. အေဟာငးမားက လႊငမပစပါႏင။ သ႔မ အသစႏင အေဟာငးက ခနထးၾကည၍ရမည ျဖစသည။ လကရလပေနေသာ project ၿပးသြား သညတင drawing မားကမ အနညးဆး တစႏစခန႔ ဆကလကသမးထားရန လပါမည။ Drawing မားက သကဆငရာ system အလက ဖငမားျဖင ေသေသခာခာ သမးထားပါ။ Master copy တစစထားၿပး လသညအခါ copy ကးေပးလကပါ။ မညသညအခါမ master copy က မထတပါႏင။

196

Issue to

Material

Controller

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

Issue to

Production

1, 1

8/10/2008

1, 1

8/10/2009

1, 1

8/10/2010

1, 1

8/10/2011

1, 1

8/10/2012

1, 1

8/10/2012

Rev & Re

civing

Date

Rev & Re

civing

Date

1, 15/10/2008

1, 15/10/2008

Rev & Re

civing

Date

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

0, 2

3/9/2008

Iso. Drawing No

.

E15800-PI2343-0409-0601

E15800-PI2343-0409-0381

E15800-PI2343-0409-0219

E15800-PI2343-0409-0337

E15800-PI2343-0409-1516

E15800-PI2343-0409-0306

Line No.

W158015

W158016

W158017

W158018

W158019

W158020

Sr No.

1

2

3

4

5

6

197

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၂။၂။၂။၂။ ပကလငးေျပးရနလအပေသာပကလငးေျပးရနလအပေသာပကလငးေျပးရနလအပေသာပကလငးေျပးရနလအပေသာ ပကႏငပကဆကပစၥညးပကႏငပကဆကပစၥညးပကႏငပကဆကပစၥညးပကႏငပကဆကပစၥညး အေရအတြကကအေရအတြကကအေရအတြကကအေရအတြကက တြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငး ႏငႏငႏငႏင မာယျခငးမာယျခငးမာယျခငးမာယျခငး (Calculation of BOM (Calculation of BOM (Calculation of BOM (Calculation of BOM ) ) ) )

Drawing မားရလာၿပဆလင ဥးစြာလပရမညမာ ပကလငးတြငသးရန လအပသည ပကႏင ပကဆကပစၥညး အေရအတြကက တြကခကျခငး ျဖစသည။ ပကအရညက တြကရာ တြင အျမတမး wastage (အေလအလြင) ၁၀ သ႔မဟတ ၁၅% ထညသြငးတြကခကရပါမည။ အဓကအားျဖင Iso Drawing က လကကငထားၿပး တြကပါသည။ Iso Drawing တြင BOM တစပါတညး ပါၿပးျဖစသျဖင တြကရလြယပါသည။ သ႔ရာတြင ေဖာျပထားသည Material Description က ေသခာစြာဖတရန လပါ သည။ ပကဆလင sch 40 or sch 80 ျဖစသည။ မညသညပကအမးအစား (Carbon Steel, Stainless Steel, FRP, PVC, UPVC, ABS စသည) ျဖစသည။ 90 deg Elbow ျဖစလင LR သ႔မဟတ SR ျဖစသည။ Flange ဆလင 150 lb Flange သ႔မဟတ 300 Lb Flange ျဖစသည။ Gasket ဆလင မညသည ဂကစကက အမးအစား၊ Bolt & Nut ဆလင Galvanized ေလာ၊ Cadmium coated ေလာ၊ သမဏေလာ စသည။ ထ႔ေနာက ထပစၥညးမား မမတ႔ထတြငရမရ စစေဆးၿပး မရလင လပမညအခန၌ အခနမရႏငေစရန ႀကႀကတငတင မာယထားရပါမည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၃။၃။၃။၃။ ပကလငးေျပးရနလအပေသာပကလငးေျပးရနလအပေသာပကလငးေျပးရနလအပေသာပကလငးေျပးရနလအပေသာ စကကရယာ၊စကကရယာ၊စကကရယာ၊စကကရယာ၊ လကနကကရယာမားလကနကကရယာမားလကနကကရယာမားလကနကကရယာမား စေဆာငးျခငး၊စေဆာငးျခငး၊စေဆာငးျခငး၊စေဆာငးျခငး၊ မရပါကမရပါကမရပါကမရပါက ႀကတငမာယျခငးႀကတငမာယျခငးႀကတငမာယျခငးႀကတငမာယျခငး (Tools and Equipments for pipe fabrication and (Tools and Equipments for pipe fabrication and (Tools and Equipments for pipe fabrication and (Tools and Equipments for pipe fabrication and installation) installation) installation) installation)

ပကလငးအမးအစားေပၚမတည၍ လအပေသာ စကယႏယားႏင လကနကကရယာ မား ကြာသြားပါသည။ သ႔အတြက မမပကလငးသည မညသညပကအမးအစား ျဖစသညက ဥးစြာသထားရပါမည။ အကယ၍ ပကလငးသည Carbon Steel ပကျဖစပါက ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက မ - ရန ကရနး၊ ေဖာကကလစ စသညတ႔လပါမည။ ထ႔အတ မ - ရာတြငသး သညပစၥညးမား၊ ခါးပတႀကးမား၊ ခနးဘေလာကမား စသညတ႔လမည။ ဂေဟ ေဆာရန ဂေဟေဆာ စကလမည။ ဂေဟ၀ါယာႀကး၊ ဂေဟလကကင၊ ဂေဟေခာငးထညမညဗး စသညတ႔လမည။ ပကက ဖမးရန ျပတတ vice မားလမည။

ပကကျဖတရန ေအာကဆဂငဗး၊ အကဆတလငးဗး၊ ဓါတေငြ႔ပကမား၊ ပကျဖတ မးေခါငးမား စသညတ႔လမည။ လငးမးရရန ခကခေသာေနရာမား၌ လပစစထတစက Generator လမည။ ေကာကစကတကရန wheel grinder မား၊ Die grinder မားလမည။ အေပါကေဖာကရန drilling machine မားလမည။ အခနးကဥးအတြငး အလပလပရလင ေလေပးရနအတြက Blower မား၊ Exhaust Fan မား၊ 230V, 110V မးသး၊ မးေခာငးမား လမည။

လကသးကရယာမားအေနႏင ေပႀကး၊ ၀ကအလည အေပါငး၊ အႏႈတ၊ ေရခန၊ ကငတြယ၊ စ႔၊ လႊ၊ တ၊ ပလာယာ၊ ဒါးငယ၊ ကတေၾကး၊ allen key မား၊ ဓါတမး၊ မနဘလး စသညတ႔ လသည။ ထပစၥညးမားထညသည ေသာပါေသာ Tool Box ေကာငးေကာငး လမည။

198

အကယ၍ ပကလငးသည fibreglass ပကလငးျဖစေနပါက fibreglass ပကလငးက fabricate လပရနလသည စကႏငလကနကကရယာမား၊ ဥပမာ - Shaving Tool, Mallet, come along, Jorgenson Clamp စသညတ႔လမည။ ထပကမားက Fitting လပရန pipe stand မားလမည။ ပကက ေျမႀကး၊ သမတလငးစသညတ႔အေပၚ တကရကခ၍ မရ။ သ႔အတြက ပကကခရန သစသားတးမားလမည။ ပကက အပေပးရနလပါက ေပးႏငရန heater မားလညး လေကာငးလမည။

လပစစပစၥညးမားအား သညအတငးသး၍မရ။ လကမတရ လပစစလပသား (LEW- Licensed Electrical Worker) က စစေဆးၿပး လကမတထတေပးမသာ သးခြငရသျဖင LEW က ေခၚၿပး လပစစပစၥညးအားလးက စစေဆးထားရနလညး အေရးႀကးေပသည။

ထ႔အတ မ - မည ကရယာတနဆာပလာမား (Lifting gears and belts) အားလညး စစေဆးၿပးမ သးခြငရသျဖင ႀကတငစစေဆးထားရန လပါသည။ အေရးႀကးသညမာ မမလပမည ပကလငးအမးအစားအတြက မညသညပစၥညးမား လအပသညက သရထားရနႏင မရပါက ႀကတင၀ယယ စေဆာငးထားရန လပါသည။ မမတြင ရသည ပစၥညးႏင စကကရယာအားလးက စာရငးလပ မတသားထားရန အေရးႀကးပါသည။ ထ႔ျပင လပစစပစၥညးမားႏင lifting gear မား မညသညရကတြင ထပမစစေဆးရမည ကလညး မတသားထားရန လပါေသးသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၄။၄။၄။၄။ ပကလငးဆပကလငးဆပကလငးဆပကလငးဆငရာတြငသးမညငရာတြငသးမညငရာတြငသးမညငရာတြငသးမည ကနခမးပစၥညးမား၊ကနခမးပစၥညးမား၊ကနခမးပစၥညးမား၊ကနခမးပစၥညးမား၊ အႏရာယကငးေရးအတြကအႏရာယကငးေရးအတြကအႏရာယကငးေရးအတြကအႏရာယကငးေရးအတြက ၀၀၀၀တဆငတဆငတဆငတဆင ရနလအပသညရနလအပသညရနလအပသညရနလအပသည တစကယေရကာကြယေရးတစကယေရကာကြယေရးတစကယေရကာကြယေရးတစကယေရကာကြယေရး အသးအေဆာငမားအသးအေဆာငမားအသးအေဆာငမားအသးအေဆာငမား (Consumables and (Consumables and (Consumables and (Consumables and PPE)PPE)PPE)PPE)

ေနာကအေရးႀကးသည ပစၥညးမားမာ ကနခမးပစၥညးမား (consumable) ႏင တစကယေရကာကြယေရး အသးအေဆာင (Personal Protective Equipment – PPE) တ႔ ျဖစပါသည။

ကနခမးပစၥညးမားတြင welding electrode မား၊ gas မား၊ grinding disc မား၊ sanding disc မား၊ Chillie grinding stone မား၊ fibre cutting disc မား၊ Masking Tapeမား၊ Marker မား၊ ကန႔ကဆ Chalk မား၊ အမႈကအတ၊ လကႏပဓါတမးႏင ဓါတခမား ပါ၀ငသည။ လပငနးခြင အႏရာယကငးရငးေရး (Safety) အတြက ၀တဆငရမည တစကယေရ ကာကြယေရး အသးအေဆာင (PPE) မားထတြင ခေမာက (Helmet) မား၊ ဘြတဖနပ (Safety Shoe) မား၊ လကအတမား (cotton glove, jean glove, rubber glove, welding glove)၊ မကမန (Safety glass) မား၊ Ear Plug / Ear Muff မား၊ Dust Mask မား၊ Respirator မား၊ အျမငတြငအလပလပရန လပါက ကယသငးႀကး (Full Body Harness) မား၊ ေျမေအာက လဏေခါငးမား၊ တငကမားအတြငး လပရပါက Rescue Equipment မား စသညတ႔ လအပပါ သည။ မမလပငနးအမးအစားႏင ေနရာကလက၍ မညသည PPE မားလသညက သထား ရန လပါသည။ ထ႔ျပင လပငနးမစမ ထပစၥညးမားက လပငနးခြငတြင ပါ၀ငေဆာငရြကမည လပသားဥးေရအတြက လေလာကမလေလာကကလညး စစေဆးရန လပါသည။

199

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၅။၅။၅။၅။ ပကလငးဆငရာတြငပကလငးဆငရာတြငပကလငးဆငရာတြငပကလငးဆငရာတြင ပါပါပါပါ၀၀၀၀ငမညငမညငမညငမည စပါဗကဆာစပါဗကဆာစပါဗကဆာစပါဗကဆာ ႏငႏငႏငႏင လပသားမားအားလပသားမားအားလပသားမားအားလပသားမားအား လအပသညလအပသညလအပသညလအပသည သငတနးမားသငတနးမားသငတနးမားသငတနးမား တကေရာကႏငရနတကေရာကႏငရနတကေရာကႏငရနတကေရာကႏငရန ႀကတငစစဥေပးထားျခငးႀကတငစစဥေပးထားျခငးႀကတငစစဥေပးထားျခငးႀကတငစစဥေပးထားျခငး (Send supervisors and (Send supervisors and (Send supervisors and (Send supervisors and workers to necessary trainings) workers to necessary trainings) workers to necessary trainings) workers to necessary trainings)

လပငနးမစမ ႀကတငျပငဆငရမည အခကမားထတြင အျခားအလြနအေရးႀကး ေသာ အခကတစခမာ လပငနးခြငတြင ပါ၀ငလပကငမညသအားလးက လပငနးခြငအႏရာယ ကငးရငးေရးသငတနးမား တကခငးထားရန ျဖစပါသည။ မညသ႔လပလင မညသညအႏရာယ မား ကေရာကႏငသည။ သ႔အတြက မညသညေနရာမားက ေရာငရားရမည၊ မညသညတ႔က မလပသင။ မညသညတ႔က သတထားရမည စသညတ႔က သထားျခငးျဖင မျဖစသငသည မေတာတဆမႈမား မျဖစေအာင ႀကတငကာကြယႏငမည ျဖစပါသည။ (ကြ နေတာသည လကရ၌ စငကာပတြင လပကငေနသညျဖစ၍ စငကာပတြင တကေရာကရေသာ လပငနးခြင အႏရာယကငးရငးေရးသငတနးမား အေၾကာငးမားက မျငမး ေရးသားပါမည။ သ႔ေသာ ျမနမာျပညတြင ယခေလာေလာဆယေတာ အသးခလ႔ရခငမ ရေပ မည။ အႏရာယဟသညကား ေနရာေဒသမေရြး၊ အခနကာလမေရြး၊ လမးမေရြး၊ ဘာသာမေရြး၊ အသကအပငးအျခားမေရြး၊ ရာထးႀကးငယမေရြး၊ အသားအေရာငမေရြး၊ ကားမ မေရြး ဘာကမ ေရြးမေနပ ကေရာကတတသညျဖစရာ တစနညးအားျဖငလညး ဤတြငေရးသား ေဖာျပထား ခကမားသည အားလးအတြက မနကနသညဟ ယဆႏငပါသည။ ဥပမာ - သစသားသည မးႏငေတြ႔လင ေလာငတတသည။ အျမငမလမကလင ေသတတသည စသည။ ဤကား စကားခပ။) တကေရာကရန လအပေသာ သငတနးမားမာ - ၁။ အျမငတြင အလပလပမညသမားအတြက - Working at Height Safety Course ၂။ မးႏင အလပလပမညသမားအတြက - Hot Work Safety Course ၃။ ေျမကငးတးမညသမားအတြက - Excavation Safety Course ၄။ လပစစႏငပတသကသည အလပလပမညသမားအတြက - Electrical Safety Course ၅။ ၀နချခငး လပငနးလပမညသမားအတြက - Lifting and Rigging Safety Course ၆။ တငကမား၊ အလပတအခနးမားအတြငး အလပလပမညသမားအတြက - Confined Space Safety Course ၇။ ဆညေသာေနရာမားတြင အလပလပမညသမားအတြက - Hearing Protection Course ၈။ လအားျဖငပစၥညးမား သယယပ႔ေဆာငျခငးအတြက - Manual Handling Safety Course ၉။ ပတ၀နးကင ထနးသမးေရးအတြက - Environmental Awarness Course

ထ႔ျပင လပငနးႏငပတသက၍လညး သကဆငရာသငတနးမား တကခငးထားသင ပါသည။ ဥပမာ - fibreglass pipe လငးေျပးေတာမည ဆလင သကဆငရာ ကမၸဏမ လကမတရ သငတနးဆရာမားေပးေသာ သငတနးက တကထားရပါမည။ သ႔မသာ မမလပရ မည ဖကဘာပကဆသညမာ ဘယသ႔ရသည၊ ဘယလလပရမည စသညတ႔က ဂဃနဏ သႏင ပါမည။ ယတစြအဆး ဖလနး (Flange) မားက ဘ႔နပ (Bolt & Nuts) ၾကပတာေတာင ၿပးၿပး

200

ေရာ ေတြ႔ကရာလက ဆြၿပးၾကပခငးလ႔မရ။ သ႔အစအစဥအတငး ကကနန ၾကပတတေစရန သငတနးေပးထားရမည။ ဂေဟေဆာလပငနးအတြက သကဆငရာ ကြမးကငသ လကမတရ ဂေဟေဆာသ အလအေလာက ရရမည။ ၀နခလပငနးမားအတြက လကမတရ ႀကးခညသ (Rigger) ၊ အခကျပသ (Signaler)၊ ၀နခအဖြ႔ေခါငးေဆာင (Lifting Supervisor) မားရရမည။ အခပအားျဖငဆရလင မမလပမညလပငနးအတြက မညသညသငတနးမား ေပးရ မညက သထားကာ လပငနးမစမကတညးက ထသငတနးမားတကေရာကရန ႀကတငစစဥ ထားရမည ျဖစပါသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၆။၆။၆။၆။ လအပေသာလအပေသာလအပေသာလအပေသာ စာရြကစာတမးမားစာရြကစာတမးမားစာရြကစာတမးမားစာရြကစာတမးမား စေဆာငးျခငးစေဆာငးျခငးစေဆာငးျခငးစေဆာငးျခငး

(ဤအပငးသည ျမနမာျပညမ လပငနးမားအတြက အသးတညခငမ တညမည ျဖစေသာလညး ဗဟသတအလ႔ငာ ထညသြငးေဖာျပလကျခငး ျဖစပါသည။)

စငကာပတြငေတာ Quality Control အလြနအေရးႀကးပါသည။ လကေတြ႔တြင ပကလငးဆငၿပးသြားသညတင စာရြကစာတမးမား အျပညအစမတငျပႏငပါက တစနညးအား ျဖငလညး Paper work (စာရြကစာတမးကစၥမား) မၿပးျပတပါက အလပၿပးသညဟ မေခၚပါ။ တစနညးအားျဖငလညး မမလပထားေသာ လပငနးအတြက ေငြအျပညမေတာငးခႏငပါ။ ထ႔အတြက စာရြကစာတမးမားသညလညး အေရးႀကးသည အစတအပငးတစခ ျဖစပါသည။ လပငနးမစတငမကတညးက မညသညအလပက မညသ႔လပမည၊ ထအလပလပ လင မညသညအႏရာယမား ျဖစတတသည၊ ဤသ႔မျဖစေအာင မညသ႔အစအစဥမား လပ ထားသည စသည လပငနးအစအစဥ (Method Statement) ေရးသားတငျပရသည။ လပငနး ခြငတြင အႏရာယကငးစြာ အလပလပႏငေရးအတြကလညး လပငနးခြငအႏရာယကငးရငးေရး စမခန႔ခြမႈစနစ (Safety Management System)၊ အႏရာယကငးစြာ အလပလပျခငး အစအစဥ မား (Safework Procedure)၊ ပတ၀နးကင ထနးသမးေရး စနစ (Environmental Control Plan) စသညတ႔ ေရးသားတငျပရသည။ ဤစမခကမားမာ ေလာကာမယကာ မညကာမတ ေရးလ႔ရသညမဟတ။ အေသးစတေဖာျပရျခငးျဖစသျဖင စာအပတစအပစာေလာက ရသည။ အေရးႀကးေသာ စာရြကစာတမးမားထတြင လကမတမားလညး အပါအ၀င ျဖစပါ သည။ ထလကမတမားတြင - လမားအတြက -

� ဂေဟဆက လကမတ (Welder Certificate) � ပကဆက လကမတ (Bonder Certificate) � ကရနးေမာငးသ လကမတ (Crane Operator Certificate) � ၀နခအဖြ႔ေခါငးေဆာင လကမတ (Lifting Supervisor Certificate) � ႀကးခညသ လကမတ (Rigger Certificate) � အခကျပသ လကမတ (Signaler Certificate) � ျငမးဆငသ လကမတ (Scaffolder Certificate) စသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။

201

စကပစၥညးမားအတြက - � ကရနး လကမတ (Lifting Machine Certificate) � ၀နခႀကးမားလကမတ (Lifting Sling and Belts Certificate) � ခနးဘေလာကမား လကမတ (Chain Blocks Certificate) � ဂကစအးမား လကမတ (Gas Cylinder’s Certificate)

ပကလငးတြငသးမည ပစၥညးမားအတြက - � ပကႏငပကဆကပစၥညးမားအားလး လကမတ (Pipe and Fittings Certificate) � ဂေဟေခာငးမား၏ လကမတ (Welding Electrodes Certificate) � ပကမားက သြပရညစမလင သြပရညစမလကမတ (Galvanization Certificate) � ဘ႔နပမား၏ လကမတ (Bolt & Nuts Certificate) � ဖအားျပမတာ လကမတ (Pressure Gauge Certificate) � မညသညမတာအတြကမဆ လကမတမား (ဥပမာ - Flow Meter) � ဗားမား၏ လကမတမား (Valves Certificate)

လပငနးခြင အႏရာယကငးရငးေရးအတြက - � ဓါတေဗဒပစၥညးမားပါပါက ထပစၥညးအားလး၏ MSDS (Material Safety Data

Sheet) ထမမကေသး။ ဓါတေဗဒစကရမားတြင အလပလပလင အလပလပရန ခြငျပမန႔ (Permit

To Work) က လတငးေလာကလ႔ ရသညမဟတ။ လကမတရ (Certificate Holder) မသာ ေလာကထားႏငသျဖင အလပလပလ႔ရေစရန မမအထမ supervisor တစဥးဥးက ထသငတနး သ႔ တကခငးထားရပါေသးသည။ ၉၊ ၁၊ ၅ တြငေဖာျပခသည လပသားမားတကခေသာ Safety သငတနးလကမတ မားကလညး စေဆာငးထားရန အေရးႀကးပါသည။ သ႔မ ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာမႈ မရပ လပငနး စတငႏငမည ျဖစပါသည။ ဤသညတ႔မာ လပငနးမစတငမကတညးက ႀကတငစေဆာငးထားရမည စာရြက စာတမးမားျဖစပါသည။ စာရြကစာတမးမျပညစသျဖင လပငနးစတငရန ေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာေန ပါက လအငအား၊ အခန၊ ေငြ စသညတ႔ အလြနနစနာပါသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၇။၇။၇။၇။ ပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမား ထားမညေနရာထားမညေနရာထားမညေနရာထားမညေနရာ စစဥျခငးစစဥျခငးစစဥျခငးစစဥျခငး၊၊၊၊ ပစၥညးမားပစၥညးမားပစၥညးမားပစၥညးမား သယယပ႔ေဆာငသယယပ႔ေဆာငသယယပ႔ေဆာငသယယပ႔ေဆာင ျ ျ ျ ျခငး၊ခငး၊ခငး၊ခငး၊ ပစၥညးမားပစၥညးမားပစၥညးမားပစၥညးမား ေ ေ ေ ေရာကလာေသာအခါရာကလာေသာအခါရာကလာေသာအခါရာကလာေသာအခါ ထားသျခငးထားသျခငးထားသျခငးထားသျခငး

ပကလငးဆငရာတြင အေကာငးဆးအရညအေသြးရေစရန ပကမားက ဂရတစက ကငတြယရပါမည။ ပကမားက တစေနရာမ တစေနရာသ႔ သယယပ႔ေဆာငရာတြင လညး ေကာငး၊ သေလာငရာတြငလညးေကာငး အပကအစး၊ အကြအယ မရေစရန သတထားရပါ မည။ ပကအမးအစားေပၚလက၍ ကငတြယပကငတြယနညး ကြသြားပါသည။ ဤေနရာတြင ကြလြယေသာ ဖကဘာဂလပစပကက နမနာထား ေဖာျပလကပါသည။ အျခားပကမားကလညး ဤနညးအတငး သတထား ကငတြယ၊ သေလာငႏငၾကပါသည။

202

� ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက မညသညအေျခအေန အခနအခါမးမာမ ပစချခငး၊ လႊတချခငး မျပရပါ။

� ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက ေျမႀကးေပၚ၊ အထးသျဖင ေကာကခမားေသာ ေျမႀကးေပၚတြင ဘာမမခပ ခမထားရပါ။ အကယ၍ခလပါလင ေအာကမ သစသား တးခ၍ ခထားရပါမည။

� ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက တစေနရာမ တစေနရာသ႔ သယပ႔ရာတြင စနစတက ထပပးၿပးမ သယရပါမည။

� ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားကသခနးႀကးမားႏင မ, မ ရပါ။ � ဖကဘာဂလပစပကမားက မ သညအခါ အကာအကြယမပါဘ ေဖာကကလစႏင

ပကအတြငး ထးထညမ, ျခငးက ေရာငရားရပါမည။ ေဖာကကလစႏင မ,သညအခါ ပက အေကြးလြနျခငး မျဖစေစရနလညး သတျပရမည။

� ဖကဘာဂလပစပကမားက မသညအခါ ပကႏစဖကထပမေန၍ သခတျဖင ခတၿပး မျခငး လး၀မျပရပါ။

� သပကမားက မ,ရာတြင ခည၊ ႏငလြနတ႔ျဖင ျပလပထားေသာ lifting belt/ sling မားျဖငသာ မ,ရပါမည။ သႀကးမားျဖင မ,မရပါ။

� Fibre glass ပက၊ PVC ႏင ABS ပကမားက ေျမႀကးေပၚ ၾကမးျပငေပၚမားတြင ဒရြတ တက ဆြသြားျခငး မျပရပါ။

ကနစြာ သေလာငထားေသာ ပကမားက ထရပကားေပၚတငရာတြင ေသခာစြာ ေတြ႔ရစဥ တပေႏာငရမည။

203

ဤကသ႔ေသာ pipe rack မားျဖင ပကမားက တစေနရာမ တစေနရာသ႔ လြယကစြာ သယေဆာငႏငသည။

စနစတကသေလာငထားေသာ ပကမားကေတြ႔ရစဥ။

204

� ပကမားက သကသ႔ေသာ စးယသည ပစၥညးမားႏင မျခစမေစရန သတျပပါ။ ထ႔ျပင ပကမားက ေလးလၿပးမာေသာ အရာ၀တမားႏင ရကမျခငး၊ အေပၚမျပတကျခငး မရေစရန သတျပပါ။

� ပကအတြငးသ႔ ဖ၊ သ၊ ခ၊ ျမက၊ သစရြက၊ ေရ၊ ရႊ႕၊ ပးေကာငမႊားေကာင၊ ခရ၊ ၾကြက စသည အေကာငမား မ၀ငႏငေစရန ပကအရညမားကျဖစေစ၊ ျဖတၿပးသား ပကမား ကျဖစေစ၊ ဆငၿပးသား spool မားကျဖစေစ မညသညအခါမ အပြငအတငးမထားရပါ။ ကထစက၊ ပလတစတစ၊ သးထပသား စသညတ႔ျဖင အျမပတထားရပါမည။

� Flange မကႏာျပငမားက ျခစမ၊ ယမမည ဒါဏမားမ ကာကြယရန ကတစက၊ သးထပသား၊ ပလတစတစ စသညတ႔ျဖင ဖးအပကာကြယ ထားရပါမည။

� အရစေဖာထားေသာ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက ပြနးစားျခငး၊ ထမခကမျခငးမ ကာကြယရန အရစမားအား ဖးအပကာကြယေပးထား ရပါမည။

� Fibre glass ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား၊ PVC, ABS ပကႏင ပကဆကပစၥညး မားက တတႏငလင အမးအကာေအာကတြင ထားပါ။ သ႔မဟတပါကလညး ကငးဘတစႏင မးကာေပးထားပါ။ ေနေရာငႏငေတြ႔ေသာအခါ ခရမးလြနေရာငျခည ေၾကာင ပက၏ဂဏသတမား ကသြားတတသည။ အေရာငအဆငးလညး ေျပာငးလ သြားသည။

� အထးအားျဖင ပကဆကေကာမားက သတမတထားေသာ အပခနႏင စထငးဆတ႔ တြငသာ သေလာငရပါမည။ ေနေရာငႏင တကရကထေသာေနရာ၊ ပလြနးေသာ ေနရာ၊ ေရေငြ႔မားလြနးေသာေနရာမားတြင မထားရပါ။ ပလြနးေသာေနရာ (ဥပမာ -

ပကမားသေလာငေသာ pipe rack (ပကစင) ပစတစမး

205

သြပမးႏင နးလြနးေသာေနရာ) တြငထားပါက ေကာ၏သကတမးသည ရရမညထက ပၿပး တေတာငးသြားပါသည။ ဥပမာ - တစႏစခရမညေကာသည ၆ လမႏငခၿပး သးမရျဖစသြားတတသျဖင အထးသတျပရန လပါသည။

� သမဏပကမားက ကာဘြနစတးလပက (Carbon Steel Pipes) မားႏငေရာေႏာၿပး သေလာငမထားရပါ။ ေျမေပၚတြငခထားလပါက သစသားတးမားခထားရပါမည။ ပကမားက သန႔ရငးၿပးေျခာကေသြ႔ေသာ ေနရာတြငထားရပါမည။ သမဏပကမားက မ, ရာတြင သႀကးမား၊ သြပရညစမသႀကးမား၊ မညသညအကာအကြယမ တပဆင မထားေသာ ေဖာကကလစမားျဖင မ, မ ရပါ။

� ပကမားက ေလာရကားျဖငသယရာတြင ေနာကသ႔ ေလးေပထကပၿပး အစြနးထြက မေနေစရပါ။

Material controller သည ေရာကလာသမေသာ ပစၥညးမားကလကခၿပး ပစၥညးအားလး က စနစတက စာရငးျပစထားရပါမည။ စာရငးက ပစၥညးအမးအစားအလကခြၿပး လကခရရ သညေန႔၊ အေရအတြက၊ မညသည drawing အတြက၊ မညသည system အတြက စသျဖင Log book လပကာ မတပတငထား (register) ရပါမည။ ထ႔အတပင ပစၥညးထတေပးသညအခါ၌လညး မညသ႔က မညသညေန႔က ထတေပး လကသည။ မညသညပစၥညး၊ အေရအတြက၊ မညသညစနစအတြက၊ မညသည drawing အတြက ထတေပးသည။ ထ drawing တြင ထပစၥညး မညမကနေသးသည။ ကနသညအလပ အတြက ကနသညပစၥညးႏငေလာကမေလာက စသညတ႔က တြကခကရမည။ အကယ၍ drawing ထတြငပါသည အေရအတြကႏင ထတယရရသညပစၥညး အေရအတြက မကကည ပါက Main Warehouse ပစၥညးထတရာ ဂေထာငသ႔ အေၾကာငးၾကားရမည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၂။၂။၂။၂။ ပကလငးဆငျခငးပကလငးဆငျခငးပကလငးဆငျခငးပကလငးဆငျခငး (Prefabrication) (Prefabrication) (Prefabrication) (Prefabrication)

ပကလငးမားတပဆငျခငးသည အေရးႀကး၏။ မား၍မရ။ မား၍ဆငမလင ဆငၿပး သားပကလငးမားက ျပနလညျဖတေတာကျခငး၊ လအပလင ပစၥညးအသစမာရျခငး၊ ျပနလည စမးသပရျခငး စေသာ မလလားအပေသာ လပငနးမားပလာမညျဖစ၍ အခနကန၊ လပအား ကန၊ ေငြကနသည။ သ႔အတြက ပကလငးတစခက စတငတပဆငေတာမည ဆကတညးက အစစအရာရာ ေသခာေအာင ျပငဆငဘ႔၊ ေလလာဘ႔ လသည။ မညကသ႔ျပင ဆငရမညမားက အထကတြင ေဖာျပခၿပးၿပ။ ဤတြင အေရးႀကးေသာ အခကအခ႔ကသာ ျပနလညေဖာျပ ပါေတာမည။ ပကလငးဆငျခငးအတြက အေရးႀကးဆးအရာမာ drawing ျဖစသည။ သည drawing ကၾကညၿပး ဆငရမည ျဖစသညအတြက drawing သည မား၍မရ။ သ႔အတြက မမ ရရထားေသာ drawing သည မနကနေသာ drawing ဟတမဟတ ေသခာစြာ စစေဆးသင သည။ ထ႔ေနာက မမဆငရမညလငးအတြက လအပေသာ ပကႏင ပကဆကပစၥညး စလငစြာ ရမရ၊ ထပစၥညးမား အမးအစားမနမမန စစေဆးရမည။ ထ႔ေနာက ပကဆကလပငနးအတြက လအပေသာ လကသးကရယာမား၊ စကမား စစလငလငရမရ စစေဆးရမည။ ထ႔ေနာကမ ပကဆကလပငနးက စတငႏငပါမည။

206

ပကလငးဆငရာတြင Iso Drawing က လကကငထားၿပးဆငသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၁။၁။၁။၁။ ပကမားကပကမားကပကမားကပကမားက တြကခကျဖတေတာကျခငးတြကခကျဖတေတာကျခငးတြကခကျဖတေတာကျခငးတြကခကျဖတေတာကျခငး (Cutting the required length of pipe) (Cutting the required length of pipe) (Cutting the required length of pipe) (Cutting the required length of pipe)

ပကမားက ျဖတေတာကရန တြကခကရာ၌ ပကအမးအစား၊ ပကဆကပ စသညတ႔ ေပၚမတညၿပး ကြျပားသြားပါသည။ သ႔ေသာလညး အဓကအားျဖင ပကဆကပဆကနညးေပၚ မတည ကြျပားပါသည။ ပကအဆကမားက ေအာကပါအတငး ခြျခားႏငပါသည။

၁။ Butt Joint ၂။ Socket Joint ၃။ Bell and Spigot Joint ၄။ Threaded Joint ၅။ Fillet Weld Joint

၁။၁။၁။၁။ Butt Joint Butt Joint Butt Joint Butt Joint ((((ေတဆကေတဆကေတဆကေတဆက))))

၁၊ ၅။ ပကသြယတနးျခငးဆငရာ သခၤာတြင 90 Elbow, 45 Elbow မားအတြက တြကပတြကနညးမား ေဖာျပခပါသည။ ဤပတြင သးထားေသာ fitting မားမာ Weld – neck flange, 90deg long radius Elbow တ႔ျဖစသည။ အတငးအတာအားလးမာ Flange မကႏာ ျပငမ Elbow centre ထ။ Elbow centre မ Tee centre ထ စသျဖင ျဖစပါသည။

ပတြင Flange မကႏာျပငမ 90deg LR Elbow centre ထ အတငးအတာမာ 2373 mm ျဖစ၏။ ပကလငးမာ ၈ လကမ ပကလငးျဖစသည။

ဤစာအပ စာမကႏာ ၆၄ ရ ဖလနးဇယားကဖတၿပး ၈ လကမ Weld Neck Flange

၏ အထမာ ၄လကၼ (၁၀၂ မလမတာ) ျဖစေၾကာငး သႏငပါသည။ ၈ လကမ 90deg LR elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀းမာ ဤစာအပ စာမကႏာ ၅၈ တြငေဖာျပထားသည

207

အတငး ၁၂ လကၼ (၃၀၄ မလမတာ) ျဖစ၏။ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားအၾကားတြင ဂေဟ ေဆာရန ၃ မလမတာ ခနထားရမည။ သ႔အတြက ထလငးအတြက ျဖတေတာကရမည ပကအရညက ေအာကပါအတငး တြကႏငပါသည။

8” Weld Neck Flange ၏ အထ, Y = 102 mm 8” 90deg LR elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း, A = 304 mm ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားအၾကားရ gap = 3 mm Iso Drawing မ အတငးအတာ = 2373 mm

ပကအရည = Iso dimension – (Y + A + 3mm + 3mm) = 2373 – ( 102+304+3+3) = 1961 mm ျဖစပါသည။

ဤသညမာ Butterfly Valve ၏ အထ ျဖစပါသည။

208

ထ႔အတပင ဒတယ spool ၌ 8” 90deg elbow centre မ 8” Equal Tee centre ထ အကြာအေ၀းက 1228mm ဟ ျပထားပါသည။ 8” Equal Tee ဇယား၌ဖတလင centre မ face ထ အကြာအေ၀းမာ ၈ လကၼ ( 203mm) ျဖစေၾကာငး သရပါသည။ ထ႔ေၾကာင - 8” Equal Tee အတြက centre မ face အကြာအေ၀း, B = 203 mm ထ႔ေၾကာင ထ spool အတြက ျဖတေတာကရမညပကအရညမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။

ပကအရည = Iso dimension – (A + B + 3mm + 3mm) = 1228 – ( 304+203+3+3) = 715 mm ျဖစပါသည။

ဤနညးျဖင ကန spool မားအားလညး တြကႏငပါသည။ 45deg Elbow, Reducer စသည အျခား ပကဆကပစၥညးမားအတြက အတငးအတာမားက သကဆငရာ ဇယားမားတြင ဖတယႏငပါသည။ ၂။၂။၂။၂။ Socket Joint Socket Joint Socket Joint Socket Joint

အဆကေပၚလကၿပး တြကပတြကနညး အနညးငယကြာသြားေသာလညး သေဘာ တရားမာ အတတပငျဖစပါသည။ Butt Joint fitting မားအတြက သကဆငရာ ဇယားတြင ၾကညရမညျဖစသလ socket joint fitting မားအတြကလညး သကဆငရာ socket fitting မား ဇယားတြင ၾကညရမည ျဖစပါသည။ ဥပမာအားျဖင အထကပါ Iso Drawing သည GRP pipe, Marine GT250 ျဖစသည ဆပါစ႔။ ဤပကသည socket joint အမးအစားျဖစသည။ Flange ၏ အထ 79mm ျဖစၿပး socket အ၀ငမာ 72mm ျဖစသည။ 90deg LR elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း မာ 394 mm ျဖစၿပး socket အ၀ငမာ 76mm ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ထ spool အတြက ပကအရညက ေအာကပါအတငးတြကရပါမည။ 8” Socket End Flange ၏ အထ, Y = 79 mm

Flange အတြငးသ႔ ပကအ၀င, x = 72 mm

209

သ႔အတြက ပကျဖတရန ႏႈတရမညတနဘး, y = 79 – 72 = 7 mm

8” 90deg LR elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း, A = 394 mm Elbow အတြငးသ႔ ပကအ၀င, x = 76 mm သ႔အတြက ပကျဖတရန ႏႈတရမညတနဘး, a = 394 – 76 = 318 mm Iso Drawing မ အတငးအတာ = 2373 mm

ထ႔ေၾကာင ပကအရည = Iso dimension – ( y + a ) = 2373 – ( 7 + 318 ) = 2048 mm ျဖစပါသည။

၃။၃။၃။၃။ Bell and Spigot Joint Bell and Spigot Joint Bell and Spigot Joint Bell and Spigot Joint

Bell and Spigot Joint ႏင Socket Joint မာ ဆငတပါသည။ Socket တြင ပကထညရန ထြငးထားေသာ ပကဆကပစၥညးအတြငးပငးမာ အေျဖာငအတငး ျဖစပါသည။

Socket ပကႏင fitting မား ဆကထားပက ျမငရပ။ အတြငးပငးက ျမငရရန ျခမးျပထားသည။

210

သ႔ေသာ Bell and Spigot တြငမ ထထြငးထားေသာ အသားမာ အတြငးပငးတြင ကဥးၿပး အ၀ ဘကသ႔ ကားသြားပါသည။ သ႔အတြက ပကက ပကဆကပစၥညးႏငဆကမညေနရာက စားထတသည အခါတြငလညး အဖားရႈးၿပး စားရန (Taper shaving) လပါသည။

socket joint တြငတြကသလ Bell and Spigot Joint မားအတြကလညး သကဆင ရာ Bell fitting မား ဇယားတြင ၾကညရမည ျဖစပါသည။ ဥပမာအားျဖင အထကပါ Iso Drawing သည GRP Smith Fibreglass pipe, Green Thread ျဖစသည ဆပါစ႔။ ဤပကသည Bell and spigot joint အမးအစားျဖစသည။ Flange ၏ အထ 102 mm ျဖစၿပး spigot အ၀ငမာ 60 mm ျဖစသည။ 90deg elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း မာ 295 mm ျဖစၿပး spigot အ၀ငမာ 76 mm ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ထ spool အတြက ပကအရညက ေအာကပါအတငးတြကရပါမည။

8” Bell End Flange ၏ အထ, Y = 102 mm Flange အတြငးသ႔ ပကအ၀င, x = 60 mm သ႔အတြက ပကျဖတရန ႏႈတရမညတနဘး, y = 102 – 60 = 42 mm

8” 90deg elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း, A = 295 mm Elbow အတြငးသ႔ ပကအ၀င, x = 76 mm

Bell and Spigot ပကႏင fitting မား ဆကထားပ က ေတြ႔ရစဥ။ အတြငးပငးက ျမငရရန ျခမးျပထားသည။

211

သ႔အတြက ပကျဖတရန ႏႈတရမညတနဘး, a = 295 – 76 = 219 mm Iso Drawing မ အတငးအတာ = 2373 mm ထ႔ေၾကာင ပကအရည = Iso dimension – ( y + a ) = 2373 – ( 42 + 219 ) = 2112 mm ျဖစပါသည။ ၄။၄။၄။၄။ Threaded Joint Threaded Joint Threaded Joint Threaded Joint ( ( ( (၀၀၀၀ကအရစကအရစကအရစကအရစ ဆကဆကဆကဆက))))

Threaded Joint အတြက အရစမားမာ ပေသျဖစသည။ ေနာကပငးတြင ေဖာျပထား ေသာ ဇယားမားတြင ၾကညပါ။ ဥပမာအားျဖင ၄ လကၼပကအတြက တြကၾကမည ဆပါစ႔။

Flange ၏ အထ B မာ 33 mm ျဖစၿပး ပကအထႏင အရစအရည အတတပငျဖစသညဟ ယဆႏငသည။ 90deg elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း မာ 114 mm ျဖစၿပး elbow ထသ႔ thread အ၀ငမာ 27 mm ျဖစသည။ ပကေပၚတြငရေသာ အရစအရညမာ 32 mm ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ထ spool အတြက ပကအရညက ေအာကပါအတငးတြကရပါမည။ 4” Threaded Flange ၏ အထ, B = 33 mm

Flange အတြငးသ႔ ပကအ၀င, x = 33 mm

အရစေဖာထားေသာ ပကႏင fitting မား ဆကထားပက ေတြ႔ရစဥ။ အတြငးပငးက ျမငရရန ျခမးျပထားသည။

212

သ႔အတြက ပကျဖတရန ႏႈတရမညတနဘး Flange ဘကတြင မရပါ။ 4” 90deg elbow အတြက centre မ face အကြာအေ၀း, A = 114 mm

Elbow အတြငးသ႔ ပကအ၀င, x = 27 mm သ႔အတြက ပကျဖတရန ႏႈတရမညတနဘး, a = 114 – 27 = 87 mm

Iso Drawing မ အတငးအတာ = 2373 mm ထ႔ေၾကာင ပကအရည = Iso dimension – ( a ) = 2373 – ( 87 )

= 2286 mm ျဖစပါသည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၃။၃။၃။၃။ ပကမားကပကမားကပကမားကပကမားက ျ ျ ျ ျဖတေတာကျခငးဖတေတာကျခငးဖတေတာကျခငးဖတေတာကျခငး

ပကမားက မရငးပကအရညမ ျဖတေတာကလကေသာအခါ မရငးပကတြင မတထား ေသာအမတမား ေပာကသြားပါမည။ သ႔အတြက ဤပကက မညသညပကမ ျဖတေၾကာငး စာႏငေရးမတရပါမည။ အေရးႀကးသညမာ ပကကထတလကစဥက ေပးထားေသာနပါတ (Heat No.) ျဖစပါသည။ ထနပါတက ျဖတလကေသာ ပကအတတြင ကးေရးမတလကရန မေမသငပါ။ ထ႔အတ ဤပကအတသည မညသည drawing မ မညသညအစတအပငး ျဖစသည ဆသညကလညး မတထားရပါမည။ သ႔မဟတပ အမတအသားမရ ပကမားက ျဖတလကပါက ပကအတ တစလး၊ ႏစလးဆလင ကစၥမရ။ ပကအတမား မားလာေသာအခါ ေရာေထြးကန မညျဖစၿပး ဒကၡမားတတပါသည။ သ႔ျဖစ၍ ျဖတလကေသာ ပကအတတငးတြင မရငးပက၏ Heat No. ႏင Spool No. က မပကမကြကေရးထားရန လအပပါသည။ ဤသ႔ေရးမတရာတြငလညး ပကလြယေသာ မင ျဖင မေရးရ။ Permanent Paint Marker ျဖငေရးရပါမည။ ထပကက ေဆးသတရန ေခးခြ တ (blasting) ရမညဆပါက ထနပါတမားက welding ေဆာၿပးေရးရပါမည။ (ဗဟသတအျဖစ ေျပာရလင blasting ဆသညမာ ေခာမႈန႔မားက ေလဖအားျဖငမႈတၿပး သေခးခြ တျခငး ျဖစပါ သည။ အလြနျပငးသျဖင ပငလယကးသေဘၤာႀကးမား၏ ကယထညမ အလြနထထပစြာ ကပေနေသာ သေခးမားပင အလြားလကကြာကပါသည။) ပကကျဖတရာတြငမ ျဖတနညးမးစ ရပါသည။ Grinder ႏင ျဖတႏငသည။ ဂကစ cutter ႏင ျဖတႏငသည။ ပကကျဖတရာတြငလညး ေထာငမနကက (square cutting) ျဖတရန အေရးႀကးပါသည။ ပကေသးလင ကစၥမရ။ လကမနးႏင ျဖတႏငသည။ သ႔ေသာ ႀကးေသာပကမားက ျဖတရာတြငမ အလြနသတထားရသည။ အခ႔ပကႀကးမားမာ အလြနထ သည။ သပကအေသးမားအတြက Fibre Cutter က သးႏငသည။ ထ႔အတ ပဗစပက၊ ဖကဘာပကမားကလညး Fibre cutter သး၍ ျဖတႏငပါသည။ ေအာကတြင ပကျဖတေသာ စကမားက သးႏငေသာ ပစၥညးအမးအစားႏငတကြ ေဖာျပထားပါသည။

213

ပကျဖတစကအမးအစားမားပကျဖတစကအမးအစားမားပကျဖတစကအမးအစားမားပကျဖတစကအမးအစားမား (Typ(Typ(Typ(Types ofes ofes ofes of cutting machines cutting machines cutting machines cutting machines)))) ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁။၁။၁။၁။ Wheel GrinderWheel GrinderWheel GrinderWheel Grinder or Angle Grinder or Angle Grinder or Angle Grinder or Angle Grinder

အေျခခပကျဖတနညးမာ စား၍ျဖတျခငး (Abrasive Cutting) ျဖစသည။ ထနညး တြငသးေသာဒါးသြားမာ ဖကဘာျဖစပါသည။

Fibre cutting disc မားက FRP ပကမားကေရာ၊ သပကမားကပါ ျဖတရာတြင သးႏငသည။ သ႔ရာတြင diamond cutter မာ ကာဘကသသြားမားျဖင ျပလပထားသျဖင FRP ပကမား အတြကသာ သငေတာပါသည။ သမဏပကမားက ျဖတလငမ Orbital Pipe Saw က သးျခငးက ပမသငေတာပါသည။ ထလႊမာ လႊသြားမားေသးငယသည။ လညႏႈး အလြနျမန သည။ ေစးမႀကးသလ လအားျဖင ျဖတႏငသည။ သမဏပကက ျဖတႏငေသာ ေနာကတစ နညးမာ Portable Band Saw ျဖစပါသည။ ရးရးလႊႏငဆငတပါသည။

Fibre cutting disc မား

Fibre cutting disc ႏင ၄ လကမ grinder

Diamond cutter ႏင ၄ လကမ grinder

Orbital Pipe Saw

Potable Band Saw

214

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂။၂။၂။၂။ အလအေလာကအလအေလာကအလအေလာကအလအေလာက ျ ျ ျ ျဖတစကဖတစကဖတစကဖတစက (Auto Cutter) (Auto Cutter) (Auto Cutter) (Auto Cutter)

အလအေလာကျဖတစကက သပကမားျဖတရာတြင သးသည။ သယယရလြယ သည။ ေပါပါးသည။ ၄ လကမအထက မညသညအရြယရသညပကကမဆ ျဖတႏငသည။ ပကအထ ၄ လကမ (100mm) အထ ျဖတႏငသည။ ၄၅ ဒဂရ ေစာငးခး (45 degree bevel) ႏငသည။ ဒစ ၂၄ ဗ႔အားျဖင ေမာငးႏငျခငးျဖစ၍ ဓါတလကမာမပရ။ တပဆငရ၊ အသးျပရ အလြနလြယသည။ အေ၀းထနးစနစ (remote control) ရသျဖင အလြနအဆငေျပသည။ ျပငဆငထနးသမးစရာမလ။ ဒနသတသးထားသျဖင သေခးကကမာမပရ။ မညသ႔ကမဆ သင ေပးလင ျဖတႏငသညျဖစရာ ျဖတသသည အလြနကြ မးကငသျဖစစရာမလသျဖင လငားခ သကသာသည။ ျမနဆနသည။ သ႔အတြက ပကျဖတျခငးအတြက ပကဆအကနအက သကသာသည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၃။၃။၃။၃။ Oxyfuel Cutter Oxyfuel Cutter Oxyfuel Cutter Oxyfuel Cutter ((((ေအာကဆေအာကဆေအာကဆေအာကဆ အကဆတလငးအကဆတလငးအကဆတလငးအကဆတလငး ဓါတေငြ႔သး၍ဓါတေငြ႔သး၍ဓါတေငြ႔သး၍ဓါတေငြ႔သး၍ ျ ျ ျ ျဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငး))))

ဂကစကတတာ လကကင Cutting Torch

ဂကစကတတာ မးေခါငးမား Nozzles

215

ဤ ဂကစကတတာ (Oxyfuel cutter) မာ သပကမားကသာ ျဖတ၍ရသည။ သမဏ၊ ဒန စေသာအျခားသတမားက ျဖတ၍မရ။ သ႔ေသာ cutting torch မားကပးတြသးျခငးျဖင အပ ေပးျခငး၊ ဂေဟေဆာျခငး၊ ေဂါကဂငထးျခငး (gouging)၊ ေၾကးဂေဟ၊ ခဂေဟေဆာျခငးမားပါ ျပလပႏငပါသည။

ပကျဖတျခငးတြင abrasive cutting, band saw cutting, cold sawing, laser

ဂကစကတတာ မးေခါငးမား၏ ဒဇငးအမးမးက ေတြ႔ရစဥ

ဂကစျဖငျဖတျခငးအတြက ပါ၀ငေသာ ပစၥညးမား Portable Oxy-Acetylene Welding and Cutting Equipment

216

cutting, lathe cutting, shearing, oxyfuel cutting, waterjet cutting, plasma cutting စသညျဖင အမးအစားေပါငး မားစြာရသညအနက အားလးက မေဖာျပေတာပါ။ အထကတြင ေဖာျပခေသာ စကမားမာသာ ကြ နေတာတ႔ႏင ပမနးစပအသးတညပါလမမည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၄။၄။၄။၄။ ပလတစတစပကျဖတပလတစတစပကျဖတပလတစတစပကျဖတပလတစတစပကျဖတ ကရယာမားကရယာမားကရယာမားကရယာမား (PVC & PPR Pipe Cutters) (PVC & PPR Pipe Cutters) (PVC & PPR Pipe Cutters) (PVC & PPR Pipe Cutters)

PVC Pipe Cutter PPR Pipe Cutter

၎တ႔မာ လကသးကရယာမားျဖစၿပး သးရအလြနလြယကပါသည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၄။၄။၄။၄။ ပကဆကရနပကဆကရနပကဆကရနပကဆကရန ပကနခမးသားမားကပကနခမးသားမားကပကနခမးသားမားကပကနခမးသားမားက ျ ျ ျ ျပငဆငျခငးပငဆငျခငးပငဆငျခငးပငဆငျခငး ( ( ( (End End End End FFFFinishinginishinginishinginishing))))

လအပေသာ အတငးအတာအလက ပကကျဖတၿပးၿပဆလင ပကဆကပစၥညးမား ႏင ဆကရနအတြက ျဖတထားေသာအပငးက လအပသလ ျပငဆငရပါမည။ သပကမားအတြက ပကထပမားက ေစာငးခးေပး (bevelling) ရပါမည။ မညမခးရ မညက WPS (Welding Procedure Specification) တြင ေဖာျပထားပါသည။ တခါတရ ၄၅ ဒဂရ ခးရမညျဖစၿပး တစခါတစရ ၆၀ ဒဂရ ခးရနလပါသည။ ေအာကေဖာျပပါပတြင ၾကညပါ။ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား၏ ဂေဟေဆာမညေနရာ ပတပတလညက ေကာက စကတကေပးရမည (grinding) ျဖစပါသည။ ဂေဟေဆာမညအခနမတငမ မေရးမေႏာငးတြင ေကာကစကတကရမည ျဖစၿပး နကျဖနမေဆာမည အဆကက ယေန႔ကတညးက ေကာက စကတကရန မသငပါ။ ညပငးတြငမးရြာၿပး ေကာကစကတကထားေသာ ေနရာမား သေခး တကသြားပါက ျပန၍ေကာကစကတကရမညပင ျဖစပါသည။ ေကာကစကတကထားေသာ ေနရာက ညစပတေနေသာ လက၊ လကအတမားျဖငမကငရ။ ဆမား၊ အညစအေၾကးမားမေပ ကေစရ။ အမႈနမတကေစရ။ ေကာကစကတကၿပးေသာ ပကဆကပစၥညးမားက ေတြ႔ကရာ ခမထားရ။ ဂေဟေဆာရန သန႔ရငးေသာေနရာတြင သးသန႔ထားရမည။

217

218

ပဗစ (PVC)၊ ေအဘအကစ (ABS) ပကမားအတြက ျဖတၿပးလင နခမးသား၌ ဖြာထြကေနေသာအစမားက ေကာပတအႏႏငစားၿပး သန႔ရငးေပးရပါမည။ FRP ပကမားတြင အဆကကလက၍ ျပျပငေပးရန လပါသည။

219

အကယ၍ Butt and Wrap joint ျဖစပါက lamination လပမညေနရာက grinding စားေပးရမည။ Butt and Wrap joint ဆသညမာ ပကခငးေတဆကဆကၿပး ေကာသတကာ ဖကဘာဂလပစဖငစမားျဖင ရစပတကာဆကျခငးက ေခၚ၏။ ဤကသ႔ေကာသတၿပး ဖငစမား ျဖင ရစပတျခငးက lamination လပသညဟ ေခၚပါသည။

ပကအဆကမားအၾကား မညမၾကားလပ (gap) ထားရမည။ မညမရညရည grinding တကရမည စသညတ႔မာ ပကအမးအစား၊ အရြယေပၚလကၿပး ကြာသြားပါသည။ မမ လပမည ပကအရြယႏင အမးအစားအလကလပရမည lamination procedure က ေသေသ ခာခာ လကနာရပါမည။

သပကႏင FRP ပကမားတြငပင Socket Joint ရပါေသးသည။ အခ ႔ပကမားမာ ပကဆကပစၥညးႏင ဆကရန ပကက စားစရာမလ။ ဆကမညေနရာမ ပကမကႏာျပငက ေကာပတစားေပးရမသာ လပါသည။ သ႔ေသာ အခ႔ပကမားမာမ ပကက ပကဆကပစၥညးႏင ဆကရန စားေပးရပါသည။ ၎က shaving သ႔မဟတ scarfing လပသညဟ ေခၚပါသည။

Shaving သ႔မဟတ scarfing လပရနအတြက သကဆငရာကရယာမား ရပါသည။ သ႔ပက အမးအစား၊ ပကအရြယအလက သကဆငရာကရယာက သးရပါမည။ ေသေသခာခာ

GRP ပကက lamination လပရန ျပငဆငထားပ GRP ပကက lamination လပေနစဥ

220

မလပပါက အဆကမ ေရယတတပါသည။ မညသညပကအမးအစားအတြက မညသည အရြယ ပကက မညသညကရယာႏင သးရမညက သကဆငရာ ပကႏငပကဆကပစၥညး ကက တေလာကမားတြင ၾကညရပါမည။ FRP ပကမားတြင Bell and Spigot အဆကမားလညး ရပါသည။ Socket Joint ႏင မတသညမာ Socket joint က အေျဖာင (0 - သညဒဂရ) ျဖစၿပး Bell and Spigot joint က taper (1 - တစဒဂရ) ျဖစပါသည။ ေအာကတြင Smith Fiberglass Product မ Scarfing Tool ျဖင ပကကစားေနပအား ေဖာျပထားပါသည။ ပကကစားၿပးေသာအခါ စားထားေသာ ေနရာက လကျဖင မထ၊ မကငရပါ။ ထ႔အတ ပကက မဆကမ နာရေပါငးမားစြာႀကတင၍ စားမထားရပါ။ ဆကမညဆကာမ စားတာ ေကာငးပါသည။

သပက၊ သမဏပက၊ ေၾကးပကမားတြင အရစဆက (Threaded joint) မားလညး ရပါသည။ ဤတြငအေရးႀကးသညမာ ပကဆကပစၥညးရ အရစသည မညသညအမးအစားနညး ဆသညက သရနျဖစပါသည။ ပကအရစအမးအစားမားစြာရသျဖင အရစခငးမတလင ၾကပလ႔ ရမည မဟတပါ။ ေအာကပါတ႔မာ အခ႔ေသာ ပကအရစအမးအစားမား ျဖစပါသည။

အတေကာက အမးအစား NPT American Standard Pipe Taper Thread NPSC American Standard Straight Coupling Pipe Thread NPTR American Standard Taper Railing Pipe Thread

GT Marine ပကက scarfing လပေနစဥ Scarfing လပၿပးသြားေသာ Green Thread Marine ပကကေတြ႔ရစဥ

221

NPSM American Standard Straight Mechanical Pipe Thread NPSL American Standard Straight Locknut Pipe Thread NPTF American Standard Pipe Thread Tapered (Dryseal) BSPP British Standard Pipe Thread Parallel BSPT British Standard Pipe Thread Tapered

အမားဆးသးၾကေသာ အရစမာ NPT (National Pipe Taper) or (National Pipe Thread) ျဖစပါသည။ ပကႏင ပကဆကပစၥညး အတလာကာ ပက တြင အရစတပါတညး ပါလာပါက အေၾကာငးမဟတပါ။ လအပ၍ ပကက ျဖတၿပး ဘာသာျပန အရစေဖာရမည ဆလငဆလင ပကဆကပစၥညးမ

အရစက သထားရမည။ ပကအရစမားက တစဖကပါအတငး ေဖာျပႏငသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၅။၅။၅။၅။ Fabricating Fabricating Fabricating Fabricating လပရနလပရနလပရနလပရန ျ ျ ျ ျပငဆငျခငးပငဆငျခငးပငဆငျခငးပငဆငျခငး

ပကဆကလပငနးစရန ေအာကပါပစၥညးမားက ႀကတငျပငဆင၊ စေဆာငးထားပါ။

Pipe StandPipe StandPipe StandPipe Stand

ပကကတငၿပး လသလျဖတေတာက၊ ဆငႏငရန pipe stand လပါသည။ အထကတြင pipe stand ႏစမးကေဖာျပထားၿပး ပထမ အမးအစားမာ ပကကတငရသာျဖစ၏။ ဒတယ အမး အစားမာမ ပကကလညရာတြင ပမအဆငေျပပါသည။

222

Water LevelWater LevelWater LevelWater Level ( ( ( (ေရခနေရခနေရခနေရခန))))

ပကအေသးမားအတြက ေရခနအတသာ လပါသည။ ပကႀကးလာလငမ ေရခန အရညက ပအဆငေျပပါသည။

Set Square or Tri SquareSet Square or Tri SquareSet Square or Tri SquareSet Square or Tri Square

ပကမား alignment ညမည၊ 90 deg Elbow, 45 deg Elbow, Flange မား ေထာငမနကမက စစေဆးရန Tri- square လပါသည။ ပကအေသးမား အတြက Tri- square အတႏငရေသာလညး ပကႀကး လာလငမ Tri- square အရညက ပအဆငေျပပါသည။

ေပႀကးေပႀကးေပႀကးေပႀကး (Measuring Tape) (Measuring Tape) (Measuring Tape) (Measuring Tape)

Welding Machine and ElectrodesWelding Machine and ElectrodesWelding Machine and ElectrodesWelding Machine and Electrodes

သပကျဖစလင ဂေဟေဆာရန ဂေဟစကမားပါ အဆငသငျဖစေနရပါမည။ သးရမည ဂေဟေခာငးမားလညး အလအေလာကရရပါမည။ Welding Machine ႏင Electrodes မား အေၾကာငး ဂေဟခနးတြင ေဖာျပခၿပးျဖစပါသည။

Marker / Punch / Marker Pen / ChalksMarker / Punch / Marker Pen / ChalksMarker / Punch / Marker Pen / ChalksMarker / Punch / Marker Pen / Chalks

ျဖတရနေနရာ၊ Heat No., Spool No. မားမတသားရန marker မားလပါသည။ အလြယတကမပကႏငေသာ Permanent Marker/ Paint Marker မားသးပါ။

တငးတာရန မရမျဖစလေသာအရာမာ ေပႀကးျဖစ၏။ ၃ မတာ၊ ၅ မတာ၊ ၈ မတာ စသျဖင ေပႀကးအစားစား ရသညအနက မမႏငကကညမည ေပႀကးက ေရြးပါ။

223

Wrap AroundWrap AroundWrap AroundWrap Around

ပကက ျဖတရမညေနရာ မတသားရန Wrap Around လပါသည။ Wrap Around က ပကက square cut ေလးေထာငကက ျဖတႏငရန မားစြာအကအည ေပးပါသည။ အကယ၍ ေစးကြကတြင အလြယတက ၀ယမရပါက မမဘာသာ လပ၍ရပါသည။ ဗက တစေပ၊ အထ 3mm မ 5mm ရ ရာဘာျပားက အရည ၃ ေပခြခန႔ ေလးေထာငကကျဖတကာ wrap around အျဖစ သးႏငပါသည။

Hammer / Mallet (Hammer / Mallet (Hammer / Mallet (Hammer / Mallet (ရာဘာတရာဘာတရာဘာတရာဘာတ))))

ပကက alignment ညမည၊ တညမတည ေရခနညရာတြင ထရကရန တ၊ ရာဘာ တမား လပါသည။

ပကႏငပကႏငပကႏငပကႏင ပကဆကပစၥညးမပကဆကပစၥညးမပကဆကပစၥညးမပကဆကပစၥညးမားကားကားကားက ဖမးထားရနဖမးထားရနဖမးထားရနဖမးထားရန Clamp Clamp Clamp Clamp မားမားမားမား

ပကက ပကဆကပစၥညးမားႏငဆကရာတြင ပကႏငပကဆကပစၥညးမား မလႈပႏင ေစရန ညပမား (clamps) ျဖင ဖမးထားရန လပါသည။ ဤတြင အသးမားေသာ အခ႔ clamp မားက ေဖာျပထားပါသည။

Hammer

Mallet

Bar Clamp C Clamp Jorgensen Canvas Band Clamp

224

ပကခနစကပကခနစကပကခနစကပကခနစက (Pipe Alig (Pipe Alig (Pipe Alig (Pipe Alignment Equipment)nment Equipment)nment Equipment)nment Equipment)

ပကျဖတစက ပကႏငပက ေရခန ပကႏငပကဆကပစၥညး ေရခနည ညရန ခနေသာကရယာ ရန ခနေသာ ကရယာ

ထ႔အျပင လအပေသာပမား (Iso Drawings)၊ ဂေဟေဆာလင အဆငသငေဆာင ထားရမည မးသတဗး၊ မးကာ ဖကဘာ အ၀တစ၊ ၀ကအလည၊ ေမာငးခဒါး၊ ေပတ၊ ခတ၊ မတစ စာအပ၊ အၾကမးစာရြက၊ ဂဏနး ေပါငးစက၊ လအပပါက ပေပၚတြငေထာကတငးရန စေကး ေပတ၊ ပကအထျပဇယား (Pipe Schedule Table), ပကဆကပစၥညး အတငးအတာမားျပ စာေစာင (Fitting Bulletin)၊ မမလပ မညပကႏင ပတသကသည အညႊနးစာရြက (reference documents)၊ Masking Tape (စကတပ)၊ အမႈကအတ၊ တျမကစညး၊ အမႈကကးရနခြက စသညတ႔ကလညး လအပလင အဆငသငရႏငေစရန ျပငဆငထားရပါမည။ အားလးစၿပဆလင ပကဆကလပငနး စတငႏငပါၿပ။

Spool Drawing ရလင Spool Drawing ကၾကညဆငပါ။ မရႏငလင Iso Drawing ေပၚတြင FW (Field Weld) Joint မားက ေသခာစြာမတသားပါ။ မားၿပး မဆကမပါေစႏင။ 90elb က ဆကေတာမညဆလင SR သ႔မဟတ LR ေသေသခာခာစစပါ။ Flange ဆကရ မညဆလင #150 သ႔မဟတ #300 ေသေသခာခာစစပါ။ Alignment မနေစရန ေသေသခာ ခာ ဂရစကပါ။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆။၆။၆။၆။ Alignment Alignment Alignment Alignment ခနျခငးခနျခငးခနျခငးခနျခငး

ပကမားက ေရခနခန (alignment) ရာတြင အလားလက (horizontal / longitu-dinal)၊ ေဒါငလက (vertical)၊ ေဘးတက (lateral) စသျဖင အဖကဖကမညေစရန ခနရ ပါမည။ Flange မားအတြက bolt ေပါကမား (Hole level for Flanges)၊ ပကႏငပက ဆကရာ တြင မဥးတေျပးတညးရေနေစရန (alignment for pipe to pipe) ဂရစကရပါမည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၁။၁။၁။၁။ ပကတြငပကတြငပကတြငပကတြင Flange Flange Flange Flange ကတပဆငကတပဆငကတပဆငကတပဆငျခငးျခငးျခငးျခငး

ဖလနးတပဆငရာတြင အခကေလးခကက သတျပရပါမည။

225

၁။ ပကႏငဖလနးဆကေနရာတြင နမျမင (high – low) ၂။ ပကႏင ဖလနးအၾကား ၾကားလပ (gap) ၃။ ဘ႔ေပါကမား၏ ေရခန (level of bolt holes) ၄။ ဖလနးမကႏာျပင ေထာငမနကမႈ (alignment of flange surface)

High – Low အတြက pipe alignment ကရယာျဖငလညးေကာငး၊ tri – square ျဖငလညးေကာငး ခနႏငပါသည။ သပကအတြက ပကႏင ဖလနးၾကား အကြာက 3mm သေခာငးထညၿပး ထားႏငပါသည။ ဘးေပါကမား၏ ေရခနကမ ေအာကေဖာျပပါပအတငး ခနႏငပါသည။

ေရျပငညရ ဘးေပါကႏစခအတြငး ပတြင ေဖာျပထားသညအတငး ဘးတင ႏစေခာငး ထညပါ။ ထ႔ေနာက ထဘးတငမားေပၚ ေရခန တငကာ ခနႏငပါသည။

ဖလနးမကႏာျပင၏ ေရခနက တစဖက ေဖာျပပါ ပအတငး စစႏငပါသည။ မကႏာ ျပငသည သတမတထားသညထက ပ မေစာငးရ။ ဖလနးမကႏာျပင ေစာငးသြားပါ က ဖလနးႏငဖလနး ဆကသညေနရာတြင အခကအခေတြ႔ႏငပါသည။

၁ လကမမ ၁၆ လကမထ ပကမား တြင A သည ၁ မလမတာ ထက မပ ရပါ။ ၁၈ လကမအထက ပကႀကးမား ဆလင ၂ မလမတာထက မပရပါ။

226

မကႏာျပင ေစာငးေနေသာ မကႏာျပင ထကေအာက ဖလနးတပဆငသည ကရယာ ဖလနးက ေတြ႔ရစဥ မညေသာဖလနးက ေတြ႔ရစဥ

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၂။၂။၂။၂။ 90deg Elbow 90deg Elbow 90deg Elbow 90deg Elbow အတြကအတြကအတြကအတြက Alignment Alignment Alignment Alignment ခနျခငးခနျခငးခနျခငးခနျခငး

90deg Elbow မားက တစဖက ေဖာျပပါ ပအတငး ကငတြယႏစ ေခာငးျဖငခနႏငပါသည။ သ႔မဟတ ပါကလညး ေအာကပါပအတငး ေရခနႏစချဖင ခနတြယႏငပါသည။

ပကေသးမားအတြက ခနရတာ ျပနာမရ။ သ႔ေသာ ပကႀကးလာ သညႏငအမ ေလးလေသာ အလဘး ႀကးမားက မ,ၿပး ခနရတာ မလြယလ ပါ။ ပကမကႏာျပငႏင အလဘး မက ႏာျပင high – low ကသတထား ခနရမည ျဖစသလ အလဘးႀကး၏ ေရခနကလညး သတထားရပါမည။

227

ဤေရခန လြသညႏင ပကတလင မသသာလ။ ပကရညလင အမားႀကး လြသြားတတသည။

၁။ ပကႏင အလဘး၏ မကႏာျပင hi – low, gap စသညတ႔က ခနပါ။ ၂။ ၿပးလင အေပၚဘကတြင tacking တြပါ။ ၃။ ၿပးလင ေအာကဖကမကႏာျပငရ gap က ျပနခန။ ေဘးဘယညာရ gap, alignment တ႔က ခနကာ ေအာကဖကက ဥးစြာ tacking တြပါ။ ၄။ ၿပးလင ေဘးဘယညာက ျပနစစၿပး ေဘးတစဖကတစခကစတြင tacking တြပါ။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၃။၃။၃။၃။ Tacking Tacking Tacking Tacking တြရမညတြရမညတြရမညတြရမည အစအစဥအစအစဥအစအစဥအစအစဥ

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၄၄၄၄။။။။ 45454545deg Elbow deg Elbow deg Elbow deg Elbow အတြကအတြကအတြကအတြက Alignment Alignment Alignment Alignment ခနျခငးခနျခငးခနျခငးခနျခငး

၄၅ ဒဂရ အလဘးအတြက ခနရာတြငလညး ၉၀ ဒဂရ အလဘးႏင အတတပင ျဖစပါ သည။ ေရခနတြင ၄၅ ဒဂရ ေရခနမတပါပါသည။ ၄၅ ဒဂရ အလဘးအတြက ၄၅ ဒဂရ ေရခန မတက သးတာသာ ကြာသြားပါသည။ ေအာကေဖာျပပါပတြင ၾကညပါ။

၄၅ဒဂရ ေရခန

228

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၅၅၅၅။။။။ Tee Tee Tee Tee အတြကအတြကအတြကအတြက Alignment Alignment Alignment Alignment ခနျခငးခနျခငးခနျခငးခနျခငး

ခနရာတြင hi – low, gap စသညတ႔ကမ အထကေအာက၊ ေဘးဘယညာ တ႔တြင ေသေသခာခာ စစေဆးရနလပါသည။ Tacking တြပမာ အထကတြငေဖာျပထားသညအတငး ပင ျဖစပါသည။ သတျပရမညမာ tacking တြစဥ မးပြားမား ပကေပၚမကေစရန ျဖစပါသည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၆၆၆၆။။။။ Pipe to PipePipe to PipePipe to PipePipe to Pipe အတြကအတြကအတြကအတြက Alignment Alignment Alignment Alignment ခနျခငးခနျခငးခနျခငးခနျခငး

ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား ဆကၿပး (Fit-up လပၿပး) သြားေသာအခါ အေရးႀကး သညမာ မမဆငထားေသာ spool မ အတငးအတာမားသည ပ (drawing) တြင ေဖာျပထား ေသာ အတငးအတာႏင ညမည၊ မညမလြေနသညက ျပနစစေဆးရန ျဖစပါသည။ သညမဆလင ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား fit-up လပျခငးအေၾကာငး အေတာ အတနျပညစသြားပါၿပ။ ဆကၿပးသြားသညႏင ထအဆကေဘးတြင inspection checklist box

Joint No. အဆကနပါတ

Spool No. စပးလ နပါတ

Fit - Up Date : ဆငသညရက

Fitter No. ဆငသ၏အမည

Welding Date: ဂေဟေဆာသညရက

Welder No. ဂေဟေဆာသ

MPI Date:

တ (Tee) အတြက ခနရာတြငလညး ၉၀ ဒဂရ အလဘးႏင အတတပင ျဖစပါသည။ ပတြင ျပထားသညအတငး ကငတြယႏစေခာငးသး ၿပး ခနႏငပါသည။

ပက ပကခငး ဆကရာတြငလညး အထကပါ အတငးပငျဖစပါသည။ ပတြင ျပထားသည အတငး ကငတြယႏစေခာငးသးၿပး ခနႏင ပါသည။

က တစဖကတြင ျပထားသညအတငး ေရးရနလပါသည။ လပငနးခြင တစခႏင တစခ ေရးပေရးနညး တခငမတပါလမ မည။ သ႔ေသာ သေဘာတရားခငးေတာ အတတပင ျဖစပါသည။ ဤအဆကက မညသသည မညသညေန႔ရကက ဆကသည။ မညသညေန႔ရကက ဂေဟ ေဆာသည။ NDT test မညသညေန႔က လပသည စသညတ႔က ေဖာျပပါသည။

229

အေရးႀကးသညမာ စပးလ (spool) မားေပၚတြင စပးလနပါတ (spool no.) မားက မေမမေလာေရးသားရန ျဖစပါသည။ ဆငလကေသာ spool မား မားလာသညႏငအမ ေရာေထြးကနတတပါသည။ အေရးႀကးဆးအခကမာ ၀ပေရာတြငဆငရမည shop weld ႏင လပငနးခြငထ ေရာကမ ဆကရမည field weld (FW) က မားမဆကမေစရန ျဖစပါသည။ မမဆကထားေသာ အဆကသည shop weld ဟတမဟတ ထပမစစေဆးပါ။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၇။၇။၇။၇။ ဂေဟေဆာျခငးဂေဟေဆာျခငးဂေဟေဆာျခငးဂေဟေဆာျခငး

Fit – up လပၿပးၿပ ဆသညႏင စစေဆးရနသတငးပ႔ကာ အဆကက မကျမင စစေဆးရပါသည။ စစေဆးၿပးသညႏင ဂေဟေဆာရန ဂေဟဖမငက အေၾကာငးၾကားရပါမည။ ဂေဟေဆာျခငးအေၾကာငး အျပညအစက အခနး ( ၅ )တြင ေဖာျပခၿပး ျဖစပါသည။ ဤတြင ထပမ မေဖာျပေတာပါ။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၈။၈။၈။၈။ Bonding for PVC / ABS and FRP pipes Bonding for PVC / ABS and FRP pipes Bonding for PVC / ABS and FRP pipes Bonding for PVC / ABS and FRP pipes

ပလတစတစပကႏင ဖကဘာဂလပစပကမားတြငမ butt joint မားမလြ၍ သးသန႔ Fit-up လပစရာမလပါ။ Socket Joint သ႔မဟတ Bell and Spigot joint မားျဖစ၍ Fit-up လပ ျခငးႏင ဆကျခငး (bonding) မာ တစၿပငနကျဖစပါသည။ PVC, PE, PPR, Fibre Glass Pipe စသညတ႔ ဆကပဆကနညးမားက အခနး (၄) တြင အျပညအစေဖာျပခၿပး ျဖစပါသည။

230

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၉။၉။၉။၉။ ပကကပကကပကကပကက လေသာဒဂရရေအာငလေသာဒဂရရေအာငလေသာဒဂရရေအာငလေသာဒဂရရေအာင ျ ျ ျ ျဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငးဖတျခငး (Cutting the Pipe at any angle)

ျပလပနညးျပလပနညးျပလပနညးျပလပနညး အဆငဆငအဆငဆငအဆငဆငအဆငဆင ၁။ စကျဖေပၚတြင ပက၏ OD အတငး စက၀ငးျခမးတစခဆြပါ။ စက၀ငးက ၈ စတစတမည။ ထ႔ေၾကာင တစစတလင ၄၅ ဒဂရ စရမည။ စက၀ငး၏ ဗဟက ျဖတသြားသည ၄၅ ဒဂရ မဥးေၾကာငးမား ဆြပါ။ ၂။ ထ စက၀ငးျခမး၏ အေပၚတြင အခငးမဥးႏငအၿပင မဥးတစေၾကာငးဆြပါ။ ၃။ အမတ ၁ မ ထမဥးေပၚသ႔ ေထာငမတကမဥးဆြပါ။ ထသညေနရာတြင ပကက မမျဖတလ ေသာ ဒဂရအတငး မဥးတစေၾကာငးဆြပါ။ ပတြင Ø ျဖငျပထားပါသည။ ၄။ စက၀ငးျခမးတြငဆြထားေသာ 45 မဥးေၾကာငးမားႏင စက၀ငးထသညအမတမားမ ထ

ျဖတမဥးထ ေထာငလကမဥးမား ဆြပါ။ ၅။ ထ႔ေနာက C1, C2, C3, C4 မဥးမားက တငးယပါ။ ၆။ စကအျဖေပၚတြင စက၀နးအတငးအတာရသည မဥးေျဖာငတစေၾကာငး ဆြပါ။

စက၀နး၏အတငးအတာ = ၃.၁၄၂ x အခငး ျဖစပါသည။ ၇။ ထအတငးအတာက ၈ ႏငစား၍ ရေသာ အတငးအတာမားက ဆြထားေသာမဥးေပၚတြင

အမတမားမတပါ။ ထအမတမားက 1,2,3,4,5,6,7,8,1 ဟ အမညေပးမည။ ပတြငၾကညပါ။

Ø = Angle of Cut (ျဖတလေသာေထာင) OD = Outside Diameter of the pipe R = Radius = OD / 2 RA = R x Cos 45 = R x 0.707 C1 = OD x tan Ø

C2 = (R + RA) x tan Ø C3 = C1 / 2 C4 = (R - RA) x tan Ø

ျဖတလေသာမဥး

231

၈။ ၁ ေနရာတြင ရေသာတနဖးကား ျဖတမဥးႏငထမတျဖစ၍ သည ျဖစသည။ ၂ ႏင ၈ ေနရာမားတြင ရေသာတနဖးကား C4 ျဖစသည။ ထတနဘးအတငး ၂ ႏင ၈ ေနရာမားတြင ေထာငလကမဥး တစေၾကာငးစ ဆြပါ။ ၃ ႏင ၇ ေနရာမားတြင ရေသာတနဖးကား C3 ျဖစသည။ ထတနဘးအတငး ၃ ႏင ၇ ေနရာမားတြင ေထာငလကမဥး တစေၾကာငးစဆြပါ။ ၄ ႏင ၆ ေနရာမားတြင ရေသာတနဖးကား C2 ျဖစသည။ ထတနဘးအတငး ၄ ႏင ၆ ေနရာမားတြင ေထာငလကမဥး တစေၾကာငးစဆြပါ။ ၅ ေနရာတြင ရေသာတနဖးကား C1 ျဖစသည။ ထတနဘးအတငး ၅ ေနရာတြင ေထာငလကမဥး တစေၾကာငးဆြပါ။

၉။ ထ႔ေနာက ထဆြထားေသာ ေထာငလကမဥးမား၏ ထပစမားက ဆကလကလင ပကက ျဖတရမည မဥးေကြးက ရပါၿပ။ ၁၀။ ထပအတငး စကကျဖတယကာ ျဖတလေသာ ပကေပၚတြငတငၿပး မဥးဆြလကပါက မမျဖတလေသာေထာငရသည ျဖတမဥးကရရမည ျဖစပါသည။

တြကနညးတြကနညးတြကနညးတြကနညး

အထကေဖာျပပါနညးမာ စကေပၚတြင ပဆြယသညနညးျဖစ၏။ ပမဆြလသတ႔အဖ႔ ထတနဘးမားက တြကယ၍လညးရပါသည။ ပေသနညးမားက ပနေဘးတြင ေဖာျပထားပါ သည။

ဥပမာတြကပ -

၈ လကမပကတစလးက ၆၀ ဒဂရ ျဖတလသည ဆပါစ႔။ ဤစာအပ စာမကႏာ ၂၈ ပါဇယားတြင ပကမား၏ အျပငဘကအခငး (OD) က ဖတႏငပါ သည။ ဤဇယားအရ ၈ လကမပက၏ OD မာ ၈.၆၂၅ လကမ ျဖစပါသည။ တြကရလြယေစရန မလမတာ ေျပာငးတြကပါမည။ ၈.၆၂၅ လကမ = ၈.၆၂၅ x ၂၅.၄ = ၂၁၉ မလမတာ (OD = စက၀ငး၏ အခငး)

ထ႔ေၾကာင စက၀နးတနဘး = ၃.၁၄၂ x ၂၁၉ မမ = ၆၈၈ မမ ျဖစပါသည။ ၎က ၈ ႏင စားလင ၈၆ ရပါမည။ ဤသညမာ စက၀နးက ၈ စတစတၿပး တစစတ၏တနဘး ျဖစပါသည။ မတခက။ စက၀ငး = Circle, စက၀နး = circumference, အျပငဘကအခငး = Outside

Diameter (OD), ၃.၁၄၂ မာ ပင (π) တနဘးျဖစပါသည။ အထကပါပေသနညးအရ -

R = 2219

= 109.5 (စက၀ငး၏ အခငး၀က)

232

RA = R x Cos 45 = 77.44 C1 = OD x tan Ø C2 = (R + RA) x tan Ø = 219 x tan 60 = (109.5+77.44) x tan 60 = 219 x 1.732 = 186.98 x 1.732 = 379.4 = 323.8

C3 = C1 / 2 C4 = (R - RA) x tan Ø = 379.4 / 2 = (109.5 – 77.44) x tan 60 = 189.72 = 55.6

ဤနညးျဖင ပကမားက အလရသလ ျဖတေတာကႏငပါသည။ အသး မားေသာ ၁၅ ဒဂရ၊ ၂၂.၅ ဒဂရ၊ ၃၀ ဒဂရ၊ ၄၅ ဒဂရ၊ ၇၅ ဒဂရ၊ ၈၀ ဒဂရ တ႔အတြက tan တနဘးမားက အလြယတကရႏငေစရန ေဖာျပလက ပါသည။

ေထာငအမးမးအတြက tan (တနးဂင) တနဘးမား

ေထာင tan ေထာင tan ေထာင tan 7.5 0.132 22.5 0.414 60 1.732 10 0.176 30 0.577 70 2.747 15 0.268 45 1 75 3.732 20 0.364 50 1.192 80 5.671

ပကက ၈ စတစတရန အလြယဆးေသာနညးမာ ပကကပတရန လေလာကေသာ အရညရသည စကအလြတတစရြကကယပါ။ စကျဖင ပကကပတလကၿပး တစပတလည

သညေနရာတြင အမတမတပါ။ ထစက အစမတႏငအဆးမတက ထပၿပးေခါကလကလင

၆၀ ဒဂရ ျဖတထားေသာ ပကပ

233

ပက က ထက၀ကပငးသည အမတရမည။ ထစကက ထပေခါကလကပါ။ ပကက ေလးစတစတ သည အမတမားရမည။ ေနာကထပ ထပေခါကလကလင ပကက ၈ စတစတသည ေခါကရး ရာမား ရမည။ ထေခါကရးရာမားရသည စကက ပကအားပတလကၿပး ထအမတမားအတငး ပကေပၚတြငမတသြားလကပါက ပကက ၈ စတစတထားေသာ အမတမားက ရပါၿပ။

ထအမတမားက ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ စသျဖင နပါတမားေပးသြားၿပး ၁ ေနရာတြင သည၊ ၂ ေနရာတြင C4 တနဘး၊ ၃ ေနရာတြင C3 တနဘး စသျဖငေပးသြားၿပး ထအမတမားက ဆကျခငးျဖင မမျဖတရမညမဥးက ရပါမည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၀။၁၀။၁၀။၁၀။ Miter Elbow Miter Elbow Miter Elbow Miter Elbow မားမားမားမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး (90, 45, 6 (90, 45, 6 (90, 45, 6 (90, 45, 60, 30 etc) (2pcs, 3pcs)0, 30 etc) (2pcs, 3pcs)0, 30 etc) (2pcs, 3pcs)0, 30 etc) (2pcs, 3pcs)

စကရမထတေသာ ပကဆကပစၥညးမားအတငး မမဘာသာျပလပ၍လညး ရပါသည။ ဤကသ႔ျပလပေသာ အလဘး စသညမားက မကတာအလဘး (Miter Elbow) စသျဖင ေခၚပါသည။ ဤအခနးတြင ဤကသ႔ေသာ miter elbow, miter tee စသညမား ျပလပပ ျပလပ နညးမားက အားလးနားလညႏငေစရန တတႏငသမ အေသးစတ ေဖာျပသြားပါမည။

Angle of cutAngle of cutAngle of cutAngle of cut ဟသည အလဘးတစခ ျပလပေတာမညဆလင မမျပလပမည အလဘးအတြက ပကကျဖတရန ဒဂရ ျဖစပါသည။ အလဘးလပရန ပကက ျဖတရမည Cut Angle က ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကႏငပါသည။

2 x Welds ofNumber Turn of Degree ofNumber Cut Angle =

လခငေသာ အလဘး ဒဂရ (၉၀၊ ၄၅ စသည) ျဖတရနေထာင = ----------------------------------------------------- ဂေဟေဆာရမညအေရအတြက x ၂

၉၀ ဒဂရ အလဘးအတြက ျဖတရနေထာငမာ ၄၅ ဒဂရ ျဖစ၏။ ထ႔အတ ၆၀ ဒဂရအလဘး၊ ၄၅ ဒဂရ အလဘး။ ၃၀ ဒဂရအလဘး။ ၂၂.၅ အလဘးမားအတြကလညး တြကယႏငပါသည။

အလဘး ျဖတရနေထာင အလဘး ျဖတရနေထာင အလဘး ျဖတရနေထာင

၉၀ ၄၅ ၄၅ ၂၂.၅ ၂၂.၅ ၁၁.၂၅ ၆၀ ၃၀ ၃၀ ၁၅ ၁၅ ၇.၅

234

ေထာငမနကမဥးမ ျဖတရမညအမတအထ အကြာအေ၀း (cutback dimension) A က ေအာကပါအတငး တြကယႏငပါသည။ A ၏ အတငးအတာယပက ပတြငၾကညပါ။

A = (Pipe OD / 2) x ( tan of Cut Angle) A = ပက၏ အျပငဘက အခငး၀က x ျဖတရနေထာင၏ တနးဂငတနဘး

အသးမားေသာ ပက၏ အျပငဘကအခငး (OD) ႏင tangent တနးဂငတနဘးမားက အလြယ တကရႏငေစရန ေဖာျပလကပါသည။ ပကအရြယက လကမ ႏင ေဖာျပၿပး OD တနဘးမားမာ မလမတာႏငျဖစပါသည။

235

ပက၏ အျပငဘကအခငးမား (Outside Diameter – OD) ပကအရြယ OD ပကအရြယ OD ပကအရြယ OD

၁ ၃၃.၄ ၁၂ ၃၂၄ ၂၈ ၇၁၁ ၂ ၆၀ ၁၄ ၃၅၅ ၃၀ ၇၆၂ ၃ ၈၉ ၁၆ ၄၀၆ ၃၂ ၈၁၃ ၄ ၁၁၄ ၁၈ ၄၅၇ ၃၄ ၈၆၄ ၅ ၁၄၁ ၂၀ ၅၀၈ ၃၆ ၉၁၄ ၆ ၁၆၈ ၂၂ ၅၅၉ ၄၂ ၁၀၆၇ ၈ ၂၁၉ ၂၄ ၆၁၀ ၁၀ ၂၇၃ ၂၆ ၆၆၀

တနးဂငတနဘးမား (Tangent Values) ဒဂရ Tan ဒဂရ Tan ဒဂရ Tan 60 1.732 30 0.577 15 0.268 50 1.192 22.5 0.414 10 0.176 45 1 20 0.364 7.5 0.132

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁။၁။၁။၁။ နမနာတြကပနမနာတြကပနမနာတြကပနမနာတြကပ ---- ၆၆၆၆ လကမ၊လကမ၊လကမ၊လကမ၊ ၄၅၄၅၄၅၄၅ ဒဂရဒဂရဒဂရဒဂရ Miter Elbow Miter Elbow Miter Elbow Miter Elbow (2 pieces) (2 pieces) (2 pieces) (2 pieces) ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး

ယခ ဂေဟတစခသာေဆာေသာ ၄၅ ဒဂရ အလဘးတစခ ျပလပပါမည။ ဆလသည မာ ယချပလပမည ၄၅ ဒဂရ အလဘးတြင ပကတႏစပငးသာ ပါမည။ ထပကတႏစပငးက ဂေဟေဆာျခငးျဖင လအပေသာ ၄၅ ဒဂရ အလဘးက ရပါမည။

ထအခါ အလဘးလပရန ပကက ျဖတရမည Cut Angle မာ -

22.5 2 x 1

45 Cut Angle ==

ျဖစပါသည။ တစဖကပါပတြင ၾကည ပါ။ ယခ ၆ လကမပက က ၄၅ ဒဂရ အလဘးတစခ လပၾကညပါမည။ အထကတြင ေဖာျပခေသာ

cutback dimension A က ေအာကပါအတငးတြက ယႏငပါသည။

OD of 6” Pipe = 168 mm (အထကပါ OD ဇယားမ) tan 22.5 = 0.414 (အထကပါ tangent ဇယားမ) A = (Pipe OD/2) x (tan of Cut Angle)

236

ထ႔ေၾကာင A = (168/2) x 0.414 = 35 mm ျဖစပါသည။ ပကေပၚတြင ေထာငမနကမဥး တစေၾကာငးဆြပါ။ ပကမကႏာျပင အေပၚဘက

တညတညတြင ထမဥး၏ညာဘက၌ ၃၅ မလမတာ၊ ပကမကႏာျပင ေအာကဘကတညတည တြင ထမဥး၏ဘယဘက၌ ၃၅ မလမတာ အတအကမတပါ။ ထႏစမတက wrap around ပလတစတစျပားႏငဆကလကပါက ျဖတရမညမဥးကရပါမည။

သ႔မဟတပါကလညး စာမကႏာ ၂၄၂ တြငေဖာျပခသလ တြကယ / ဆြယႏငပါသည။

စက၀နး=168 x 3.142 = 528

2 pieces 45 degree miter elbow ပကတႏစပငးပါ ၄၅ ဒဂရ မကတာအလဘး

3 pieces 90 degree miter elbow ပကတသးပငးပါ ၉၀ ဒဂရ မကတာအလဘး

237

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂။၂။၂။၂။ ဂေဟႏစခကႏငဂေဟႏစခကႏငဂေဟႏစခကႏငဂေဟႏစခကႏင သးခကေဆာသးခကေဆာသးခကေဆာသးခကေဆာ ၉၀၉၀၉၀၉၀ ဒဂရဒဂရဒဂရဒဂရ Miter Elbow Miter Elbow Miter Elbow Miter Elbow မားမားမားမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး ( 3 pcs and 4 pcs 90deg Miter Elbow) ( 3 pcs and 4 pcs 90deg Miter Elbow) ( 3 pcs and 4 pcs 90deg Miter Elbow) ( 3 pcs and 4 pcs 90deg Miter Elbow)

အရညစးဆငးမႈ ပမေကာငးမြနေစရနအတြက ၉၀ ဒဂရအလဘးမားက ပကတ ႏစ ေခာငးထအစား ပကတသးခ (ဂေဟႏစခကေဆာ)၊ ပကတေလးခ (ဂေဟသးခကေဆာ) စသ ျဖငလညး ျပလပၾကပါသည။ ယခ ဤကသ႔ေသာ အလဘးမားလပနညးက ေဖာျပပါမည။

ပထမ ဂေဟႏစခေဆာေသာ ပကတသးပငးပါ ၉၀ ဒဂရ အလဘးတစခ ျပလပပါ မည။ ထအခါ Angle of cut (ျဖတရမညေထာင) တနဘးမာ -

22.5 2 x 2

90 Cut Angle == ျဖစပါသည။ အစြနးႏစဘကမပကတမား၏ အရညမားမာ A

ျဖစၿပး အလယမပကတ၏အရညမာ B ျဖစပါသည။

ဥပမာ - ၈ လကမပကက အစတအပငးသးခပါ ၉၀ဒဂရ မကတာအလဘး လပမည ဆၾကပါစ႔။ ၈ လကမပကျဖစသျဖင Miter Radius (R) မာ ၈ x ၁.၅ = ၁၂ လကမ ျဖစမည။ (သ႔ေသာ အေသမတမထားပါႏင။ ထ႔ထကပခငလညး ပႏငပါသည။) ၁၂ လကမ = ၁၂ x ၂၅.၄ = ၃၀၅ မလမတာ ျဖတရနေထာင (Cut Angle) = 22.5 degree ထ႔ေၾကာင - A = ၃၀၅ x tan 22.5 A = ၃၀၅ x ၀.၄၁၄ A = ၁၂၆ မလမတာ B = A x 2 = ၁၂၆ x ၂ = ၂၅၂ မလမတာ ျဖစသည။

မတခက။ ။ ၉၀ဒဂရ မကတာအလဘး လပရာတြင အနညးဆး အစတအပငးသးခ ပါရမည ျဖစပါသည။ စာမကႏာ ၂၄၄ တြငျပထားေသာ အစတအပငးႏစခထပါသည ၉၀ ဒဂရမကတာ

A = Miter Radius x tan of Cut Angle A = R x tan 22.5 = R x 0.414 B = A x 2

ပကျဖတရန ျဖတမဥးဆြပဆြနညး မားမာ အထက ၄၅ ဒဂရ အလဘး လပစဥကနညးႏင အတတပင ျဖစပါသည။ စာမကႏာ ၂၄၆ တြငၾကညပါ။

238

အလဘးက လကမခပါ။ ယခတစခါ အစတအပငးေလးခပါ (ဂေဟသးခကေဆာ) ၉၀ဒဂရ မကတာအလဘး

လပပါမည။ ထအခါ Angle of cut (ျဖတရမညေထာင) တနဘးမာ -

15 2 x 3

90 Cut Angle == ျဖစပါသည။ အစြနးႏစဘကမပကတမား၏ အရညမားမာ A

ျဖစၿပး အလယမပကတမား၏ အရညမာ B ျဖစ၏။ ပတြငၾကညပါ။

၁၀ လကမပကက အစတအပငး ၄ ခပါ ၉၀ဒဂရအလဘးတစခလပမည ဆၾကပါစ႔။ ၁၀ လကမပကျဖစ၍ Miter Radius မာ ၁၀ x ၁.၅ = ၁၅ လကမ (၃၈၁ မလမတာ) ျဖစပါ သည။ (ထ႔ထကပၿပး ၄၀၀ မလမတာလညး ျဖစႏငပါသည။) ထ႔ေၾကာင A = 381 x 0.268 = 102 mm ႏင B = 102 x 2 = 204 ျဖစပါမည။ Miter Bend Radius တြကပတြကနညးမားက ASME Pressure Piping Code ျဖစေသာ ASME B31 အပဒ ASME B31.1, B31.3 and B31.8 တ႔တြင ေဖာျပထားပါသည။ Internal Design Pressure, Angle of change in direction, Stress Value, Coefficient စသည သာမနလ မား နားမလညႏငသည အငဂငနယာ အသးအႏႈးမားက ခနခလက အရငးဆးပစရေအာင ထတလကလင Miter Radius က ေအာကပါအတငး တြကႏငပါသည။

အနညးဆးရရမည Miter Bend Radius မာ 2D

tanA R +=

ϑ ျဖစပါသည။

ဤတြင - R = Radius of Miter Bend D = Outside Diameter of pipe

ϕ = Cut Angle ျဖစ၏။ A တနဖးမာ -

T – c တနဘး ၁၃ ထကငယလင A = 25mm ျဖစသည။

A = Miter Radius x tan of Cut Angle A = R x tan 15 = R x 0.268 B = A x 2

ပကျဖတရန ျဖတမဥးဆြပဆြနညး မားက စာမကႏာ ၂၄၀၊ ၂၄၁၊ ၂၄၂ တ႔တြင ၾကညပါ။

239

T – c တနဘး ၁၃ ႏင ၂၂ ၾကားရလင A = 2 (T – c ) ျဖစသည။

T – c တနဘး 22 ထကႀကးလင 30 3c)-(T 2 A += ျဖစသည။

ဤတြင T သည ပကအထျဖစ၏။ c မာ mechanical allowance ျဖစ၏။ ဆလ သညမာ ပကက အရစေဖာလကလင ေသာလညးေကာငး၊ သေခးကက၍ စားသြားလငေသာ လညးေကာငး ေလာသြားေသာ ပကအထျဖစ၏။ c က မသလင 0.5mm ဟ ယပါ။

ASME B31 စာအပမ မရငးတြကပ

အထကပါ ၁၀ လကမပက၏ miter radius က နမနာတြကၾကညပါမည။ ပကက Sch 40 ဟ ယဆပါမည။ Outside Diameter of 10” Pipe = 10.75” (273mm) Thickness of Sch 40, 10” Pipe = 0.365” (9.27mm)

ϕ = 22.5 for 3 pieces miter elbow

ထအခါ T – c < 13 , ထ႔ေၾကာင A = 25

2D

tanA R +=

ϑ တြင အစားထးလကပါက -

2273

tan25 R +=

5.22 ျဖစမည။ တြကလကလင R = 197 mm ဟ ရပါမည။ ဤတနဘး

မာ အနညးဆးရရမည တနဘးျဖစ၍ ထ႔ထကသာ မားပါေစ၊ မနညးပါေစႏငဟ ဆလပါသည။ အလြယဆးမာ ကြ နေတာ အထကတြငတြကျပခသလ Miter Radius = Pipe Size x 1.5 ဆလင လြယလညးလြယ၊ မားလညး မမားႏငေသာနညး ျဖစပါ၏။ ထ႔ျပင ဤအတငးအတာမာ standard long radius elbow တစခ၏ အတငးအတာလညး ျဖစပါသည။

240

ပကေသးလင ကစၥမရ။ ပကႀကးလင ျဖတရတာမလြယ။ ထအခါ profile က စာမက ႏာ ၂၄၀၊ ၂၄၁၊ ၂၄၂ တ႔တြင ေဖာျပထားသညအတငး ဆြယႏငပါသည။ ပကႀကးေလ စတရ မည အစတပမားေလျဖစသည။

စာမကႏာ ၂၄၀ တြင ၈ လကမပကအတြက စက၀နးက ၈ စတစတ တြကထားပါ သည။ အကယ၍ ၁၂ လကမပကျဖစလင ၁၂ စတ၊ ၂၄ လကမပကဆလင ၁၆ စတ၊ ထ႔ထက ႀကးေသာပကဆလင အစတ ၂၀၊ ၂၄ စတ စသျဖင စတသြားရပါမည။

သညမဆလင ၉၀ ဒဂရ မကတာအလဘးမား လပပလပနညး အေတာအတန ျပညစသြားၿပ ျဖစပါသည။ စာေတြ႔ႏငမရ။ လကေတြ႔လပၾကညမ နားလညႏငပါလမမည။ တကယမလပမ ပကအေသးမားႏင ေလကငရနလပါသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁။၁၁။၁၁။၁၁။ Branch Branch Branch Branch မားလပျခငးမားလပျခငးမားလပျခငးမားလပျခငး (Equal, Reduci (Equal, Reduci (Equal, Reduci (Equal, Reducing, Lateral) ng, Lateral) ng, Lateral) ng, Lateral)

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁။၁။၁။၁။ Equal Tee, Equal Branch ( Equal Tee, Equal Branch ( Equal Tee, Equal Branch ( Equal Tee, Equal Branch (အရြယတအရြယတအရြယတအရြယတ တမား၊တမား၊တမား၊တမား၊ လငးခြမားလငးခြမားလငးခြမားလငးခြမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး))))

ယခတစခါ ပငမပက (Header Pipe) မ ခြထြကသြားေသာ လငးခြပက (Branch) မား ၏ ျဖတရမညမဥး ဆြပဆြနညး (profile) က ရငးျပပါမည။ ပထမဥးစြာ ပငမပကႏင လငးခြပက အရြယတအေၾကာငး ေျပာပါမည။ ၎က Equal Tee, Equal Branch ဟ ေခၚ၏။

လငးခြလငးခြလငးခြလငးခြ (Branch Profile) (Branch Profile) (Branch Profile) (Branch Profile) ဆြနညးအဆငဆငဆြနညးအဆငဆငဆြနညးအဆငဆငဆြနညးအဆငဆင

၁။ စာရြကအႀကးႀကး (မမလပမည ပကအရြယကလက၍ စာရြက A1 သ႔မဟတ A0 size) ေပၚ တြင တကယပကအရြယ၏ အျပငဘကအခငးရ စက၀ငးႏစခက အထကေအာက ဆြပါ။

ပက၏ အ၀နးက ၁၂ စတ စတ ထားပ။ ထ႔အတ ၁၆ စတ၊ ၁၈ စတ၊ အစတ ၂၀ မားမာလညး အတတပင ျဖစပါသည။

241

ေအာကပါပတြငၾကညပါ။

၂။ အေပၚဘကစက၀ငးက အ၀နးေပၚတြင ၁၆ စတ (ပကေသးလင ၈ စတ) စတပါ။ ထ အ၀နး ေပၚမအမတမားက ေအာကတြငေဖာျပထားသညအတငး ဗဟမစကာ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈၊ ၇၊ ၆၊ ၅၊ ၄ ဟနပါတမားေပးပါ။ ၃။ ထအမတမားမ ေအာကဘကစက၀ငးေပၚသ႔ ေထာငလကမဥးမား ဆြပါ။ ၄။ ပက၏အ၀နးက တြကပါ။ ပက၏အ၀နး = ပက၏ အျပငဘကအခငး x ၃.၁၄၂ ျဖစပါသည။

ထ အ၀နးအတငးအတာအတငး ေအာကဘကစက၀ငး၏ အလယဗဟ တညတညတြင လကယာဘက၌ မဥးတစေၾကာငးဆြပါ။

၅။ ထမဥးက ၁၆ ပငးပငးၿပး ပငးမတမားတြင ေထာငလကမဥးမား ဆြပါ။ ထေထာငလကမဥး မားက ဘယဘကဆးမစကာ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈၊ ၇၊ ၆၊ ၅၊ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈၊ ၇၊ ၆၊ ၅၊ ၄ ဟ နပါတ မားေပးပါ။

၆။ အဆင ၃ တြင အေပၚဘကစက၀ငးမ ေအာကဘကစက၀ငးေပၚ ဆြခထားေသာ ေထာင လကမဥးမားႏင ေအာကဘကစက၀နး ထမတမားမ လကယာဘကသ႔ အလားလကမဥး မား ဆြပါ။

၇။ ေအာကဖကစက၀ငး၏ဗဟမဥးမ အေပၚဘက ပကအထ၏ ႏစဆအကြာတြင အလားလက

242

မဥးတစေၾကာငးက ညာဘကသ႔ဆြပါ။ ၈။ ထမဥးမားႏင အဆင ၅ တြင ဆြထားေသာ ေထာငလကမဥးမားထသည အမတမားက

ၾကညပါ။ အေပၚစက၀ငး နပတ ၅ မ လာသညမဥးႏင လကယာဘက အ၀နးေထာငလက နပတ ၅ မဥးတ႔ဆသညေနရာက အမတေပးပါ။ ထ႔အတ အေပၚဘက နပါတ ၆ မလာသည မဥးႏင ညာဘက နပါတ ၆ ေထာငလကမဥး၊ အေပၚဘက နပါတ ၇ မလာသည မဥးႏင ညာဘက နပါတ ၇ ေထာငလကမဥး စသျဖင ဆေသာအမတမားက မတပါ။

၉။ ထအမတမားကဆကလကလင လငးခြပကက ျဖတရမညမဥးရပါၿပ။ သတထားရမညမာ နပါတ ၄ မဥးကဆကရာတြင အေပၚစက၀ငးမလာေသာ နပါတ ၄ မဥးမဟတဘ ဗဟမဥး အေပၚဘက ပကအထႏစဆအကြာတြင ဆြထားေသာ အလားလကမဥးႏင ဆမတျဖစပါသည။ ထမဥးအတငး လငးခြပကေပၚတငကာ ျဖတလကပါ။ ျဖတၿပးလငးခြပကက ပငမပကေပၚတင ၿပးမတလကလင ပငမပကေပၚတြငျဖတရမည အမတကရပါမည။ သ႔ရာတြင ပကႀကးမား အတြက လငးခြပကမာ အလြနေလးလလသညျဖစရာ ပငမပကေပၚတြငျဖတရန မဥးကလညး ေအာကပါအတငး ဆြယႏငပါသည။ ဆြပဆြနညးက စာမကႏာ ၂၅၃ တြငၾကညပါ။

ဆြပဆြနညးမာ အထကတြငဆြခသညအတငး ျဖစပါ၏။ ၁။ စာရြကအႀကးႀကး (မမလပမည ပကအရြယကလက၍ စာရြက A1 သ႔မဟတ A0 size) ေပၚ

တြင တကယပကအရြယ၏ အျပငဘကအခငးရ စက၀ငးတစခကဆြပါ။ ထစက၀ငး၏ အ၀နးေပၚတြင ၁၆ စတ (ပကေသးလင ၈ စတ) စတပါ။ ထအ၀နးေပၚမအမတမားက ဗဟမစကာ ၈၊ ၇၊ ၆၊ ၅၊ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈ ဟနပါတမားေပးပါ။ ပတြငၾကညပါ။

၂။ အေပၚဘကစက၀ငး၏ ေအာကဘကတညတညတြင ပက၏အ၀နးအတငးအတာအတငး ေထာငလကမဥးတစေၾကာငးဆြပါ။

243

244

၃။ ထမဥးက ၁၆ ပငးပငးၿပး ပငးမတမားတြင အလားလကမဥးမားဆြပါ။ ထမဥးမားက အေပၚဆးမစကာ ၀၊ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈၊ ၇၊ ၆၊ ၅၊ ၄၊ ၃၊ ၂၊ ၁၊ ၀ ဟ နပါတမားေပးပါ။ ၄။ နပါတ ၄ မဥးမ ေအာကဘကပကအထ၏ ႏစဆအကြာတြင အလားလကမဥးတစေၾကာငး၊

ေအာကဖက နပါတ ၄ မဥးမ အေပၚဘက ပကအထ၏ႏစဆအကြာတြင အလားလကမဥး တစေၾကာငး ဆြပါ။

၅။ အဆင ၃ ႏင ၄တြင ဆြထားေသာ မဥးမားေပၚသ႔ အေပၚဘကစက၀ငး၊ စက၀နးေပၚတြင မတထားေသာ အမတမားမ ေထာငလကမဥးမား ဆြခပါ။ ၆။ မဥးႏစေၾကာငးတ႔ ဆရာတြင အေပၚစက၀ငး နပတ ၅ မလာသညမဥးႏင ေအာကဘက

အ၀နးမဥးပငး အလားလကမဥးနပါတ ၅ တ႔ ဆရာတြင အမတမတပါ။ ထ႔အတ အေပၚ ဘက နပါတ ၆ မလာသညမဥးႏင ေအာကဘက နပါတ ၆ အလားလကမဥး၊ အေပၚဘက နပါတ ၇ မလာသညမဥးႏင ေအာကဘက နပါတ ၇ အလားလကမဥး စသျဖင ဆေသာ အမတမားက မတပါ။

၇။ ထအမတမားကဆကလကလင ပငမပကကျဖတရမညမဥး ရပါၿပ။ သတထားရမညမာ နပါတ ၄ မဥးကဆကရာတြင ေအာကဘကမ အလားလက နပါတ ၄ မဥးမဟတဘ ထ နပါတ ၄ မဥး ေအာကဘကႏင အေပၚဘကတ႔တြင ပကအထႏစဆအကြာ၌ ဆြထားေသာ အလားလကမဥးႏင ဆမတျဖစပါသည။ ပတြငၾကညပါ။

ထ႔ေနာက ရလာေသာ မဥးေကြးက ျဖတယၿပး ပငမပကလးေပၚတငကာ မတလက လင ပငမပကက ျဖတရမည ျဖတမဥးရပါၿပ။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂။၂။၂။၂။ Reducing Tee, Unequal Branch ( Reducing Tee, Unequal Branch ( Reducing Tee, Unequal Branch ( Reducing Tee, Unequal Branch (အရြယမတအရြယမတအရြယမတအရြယမတ တမား၊တမား၊တမား၊တမား၊ လငးခြမားလငးခြမားလငးခြမားလငးခြမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး))))

ယခတစခါ ပငမပက (Header Pipe) က ႀကးၿပး လငးခြပက (Branch) က ေသးငယ ေသာ လငးခြမားအတြက ျဖတရမညမဥး ဆြပဆြနညး (profile) က ရငးျပပါမည။ ၎က Reducing Tee, Reducing Branch, Unequal Branch ဟ ေခၚ၏။

လငးခြလငးခြလငးခြလငးခြ (Branch Profile) (Branch Profile) (Branch Profile) (Branch Profile) ဆြနညးအဆငဆငဆြနညးအဆငဆငဆြနညးအဆငဆငဆြနညးအဆငဆင

ဆြပဆြနညးမာ အရြယတတ (Equal Tee) ဆြပႏင အတတပငျဖစပါသည။ ကြာျခား ခကမာ ပငမပက (header pipe) အရြယသည လငးခြပကထက ပႀကးျခငးပငျဖစပါသည။ သ႔ အတြက ေအာကဘကစက၀ငးေနရာတြင ပငမပက၏အျပငဘကအခငးရ စက၀ငးက ဆြေပးရ ပါမည။ အေပၚစက၀ငး (branch pipe - လငးခြပက) မ ဆငးလာေသာ မဥးမား၊ ပငမပက စက၀နးက ထသညေနရာမားမ လကယာဘကသ႔ အလားလကမဥးမား ဆြယရပါမည။ လငးခြပကျဖတမဥးကရလင လငးခြပကကျဖတကာ ပငမပကေပၚတြငကာ မတ လကလင ပငမပကက ျဖတရမည ျဖတမဥးက ရပါမည။ သ႔မဟတပ ပငမပကျဖတမဥးကပါ ဆြလသတ႔အဖ႔ ေအာကေဖာျပပါ ပအတငးဆြယႏငပါသည။ ဤတြင မတ၊ ကြျပားသညမာ ပငမ ပက၏ အ၀နးေပၚတြင စတရမညမဥးမားသည လငးခြပကႏင ပငမပကထရာ မဥးေကြးမား၏ အတငးအတာအတငး ျဖစပါသည။ အႀကးခ႔ထားေသာပတြင ၾကညပါ။ ၄ ႏင ၅ အၾကားတြင ရေသာ မဥးေကြးအတငးအတာက a, ၅ ႏင ၆ အၾကားတြင ရေသာ မဥးေကြးအတငးအတာက

245

b, ၆ ႏင ၇ အၾကားတြင ရေသာ မဥးေကြးအတငးအတာက c စသျဖင မတေပးထားပါသည။ အေပၚဘက လငးခြပကစက၀ငးမ ဆငးလာသည ေထာငလကမဥးမားႏင ထ ပငမ ပကေပၚမ အလားလကမဥးမားထမတက ဆကလကပါက ပငမပကေပၚတြင ဆြရမည ျဖတ မဥးက ရပါၿပ။

246

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၃။၃။၃။၃။ အရြယတအရြယတအရြယတအရြယတ Lateral Lateral Lateral Lateral မားမားမားမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး (Equal Lateral Branches) (Equal Lateral Branches) (Equal Lateral Branches) (Equal Lateral Branches)

၄၅ ဒဂရ၊ ၆၀ ဒဂရ စသည Lateral Tee မား ျပလပပမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါ သည။ ဤတြင အေရးအႀကးဆးမတထားရမည အခကမာ ပငမပက၏ ဗဟမဥး ႏင ေစာငးေန ေသာ လငးခြပက၏ ဗဟမဥးဆမတ ျဖစပါသည။ ထဆမတက မတည၍ ျဖတမဥးမားက ဆြရ ပါမည။ ေအာကပါပတြင ျဖတမဥးမားယပက ေလလာႏငပါသည။

ပငမပကေပၚတြင ျဖတမဥးဆြပ

247

၁။ ျဖတမဥးမားက ေအာကပါအတငးတြကယႏငပါသည။

23 tan x 2OD a = , ထ႔ေၾကာင 0.4245 x

2OD a = ျဖစပါသည။

68 tan x 2OD b = , ထ႔ေၾကာင 2.475 x

2OD b = ျဖစပါသည။

၂။ ပငမပကေပၚတြင wrap around သးၿပး ေထာငမတကမဥးတစေၾကာငး ဆြပါ။ ထမဥးေပၚ တြင ပကအ၀နးက ေလးစတစတၿပး အထကပါပတြင ေဖာျပထားသညအတငး 1, 2, 3, 4 ဟ အမတမားေပးပါ။ အေပၚဘကရ အမတ ၃ မ ေထာငမတကမဥး၏ ဘယဘကသ႔ a တငးၿပး အမတမတပါ။ ပတြင A ဟ အမညေပးထားပါသည။ ထအမတ ၃ မပင ညာဘကသ႔ b တငးၿပး အမတမတပါ။ ပတြင C ဟ အမညေပးထားပါသည။ ေထာငမတကမဥးရရာ အမတ ၁ ႏင ၂ သည B ျဖစ၏။

၃။ B မ A ႏင C အမတမားသ႔ မဥးမားဆကလကလင ပငမပကေပၚတြငျဖတရမည မဥး ရပါၿပ။

၄။ လငးခြပကေပၚမ ျဖတမဥးကမ အေထြအထး တြကေနစရာ မလေတာပါ။ d = b ျဖစၿပး c = b – a ျဖစပါသည။ ၅။ လငးခြပကေပၚတြင ပကထပ၌ ပက၏အ၀နးက ေလးစတစတၿပး ေအာကပါပတြင ေဖာျပ

ထားသညအတငး 1, 2, 3, 4 ဟ အမတမားေပးပါ။ ပက၏ေအာကဘကအမတ ၄ မ လကယာဘကသ႔ d တငးပါ။ ထအမတက E ဟ အမညေပးထားပါသည။ ထေနရာတြင ေထာငမတကမဥး ဆြပါ။

၆။ ပကအေပၚဘက အမတ ၃ ေနရာတြင အဆင ၄ တြငဆြထားေသာ ေထာငမတကမဥး၏

ပငမပကေပၚတြင ျဖတရမညအမတမား မတသားပ

လငးခြပကေပၚတြင ျဖတရမညအမတမား မတသားပ

248

ဘယဘကသ႔ c တငးပါ။ ထအမတက ပတြင D ဟ အမညေပးထားပါသည။ ၇။ ပကေဘးဘကရ အမတ ၁ ႏင ၂ မ D ႏင E သ႔ မဥးမားဆကဆြလကလင လငးခြပကက ျဖတရမညမဥးမား ရပါၿပ။ ၈။ ပကကျဖတရာတြင တစဖကတြငျပထားေသာ Fiber Cutter လႊစက၀ငးႀကး သ႔မဟတ

လကထးလႊ Hack Saw ျဖငျဖတသငပါသည။ ျဖတရာတြင ၾကားလပေနရာႀကးမား မျဖစေစ ရန ညညညာညာ၊ ဂရတစက ျဖတရပါမည။

မတခက။ ။ ဤနညးမာ ပကအေသးမားျဖစေသာ ၁ လကမ မ ၆ လကမ၊ အမားဆး ၈ လကမ အထသာ သငေတာပါသည။ ပကႀကးလာေသာအခါတြငမ ပဆြၿပး ပကေပၚတြင အမတမတကာ ျဖတျခငးကသာ ပမတကေသာ ျဖတမဥးမားရပါမည။ ပကႀကးမားအတြက ျဖတမဥးဆြပဆြနညးမားက ေအာကတြင ေဖာျပထားပါသည။

ဥပမာတြကနညး -

၆ လကမပကက Lateral Tee လပရန ျဖတမဥးမားတြကမည ဆၾကပါစ႔။ ၆ လကမပက၏ OD မာ စာမကႏာ ၂၄၅ တြင ေဖာျပထားသညအတငး ၁၆၈ မလမတာ ျဖစ၏။

ထအခါ 0.4245 x 2OD a = ျဖစသျဖင a = (၁၆၈ / ၂ ) x ၀.၄၂၄၅ = ၃၅.၇ မလမတာ

2.475 x 2OD b = ျဖစသျဖင b = (၁၆၈ / ၂ ) x ၂.၄၇၅ = ၂၀၇.၉ မလမတာ ရပါသည။

အကယ၍ ၂၂.၅ ဒဂရ၊ ၃၀ ဒဂရ၊ ၆၀ ဒဂရ၊ ၇၅ ဒဂရ စေသာ lateral ၄၅ ဒဂရ lateral လပစဥက သးခေသာ ၂၃ ႏင ၆၈ ဒဂရမားေနရာတြင ေအာကေဖာျပပါ ေထာငတနဖးမားက သကဆငရာေနရာမားတြင အစားထးသးစြရမည ျဖစပါသည။

Fiber Cutter

Hack Saw

249

မတရလြယေစရန 2OD

က R ဟ ေခၚၾကပါစ႔။ ထအခါ ေထာငအမးမးရေသာ lateral မား

အတြက ေအာကပါပေသနညးမားျဖင တြကယႏငပါသည။

Angle a Angle b a b 22.5 Lateral 11 79 a = R x 0.1943 b = R x 5.1445 30 Lateral 15 75 a = R x 0.2679 b = R x 3.732 40 Lateral 20 70 a = R x 0.364 b = R x 2.747 50 Lateral 25 65 a = R x 0.4663 b = R x 2.1445 60 Lateral 30 60 a = R x 0.5773 b = R x 1.732 70 Lateral 35 55 a = R x 0.7 b = R x 1.428 80 Lateral 40 50 a = R x 0.839 b = R x 1.1917

၈လကမႏငအထက ပကႀကးမားအတြက ေအာကပါအတငး ျဖတမဥးဆြယႏငပါ သည။ ဆြပဆြနညးမာ ၉၊ ၁၁၊ ၁ တြင ေဖာျပခၿပးေသာ အရြယတတမား (Equal Tee) မား ဆြ ပဆြနညးအတငးပငျဖစပါသည။ ဤေနရာတြငမ လငးခြပကမာ ၉၀ ဒဂရ မဟတဘ ၄၅ ဒဂရ ေစာငးေနသျဖင လငးခြပက၏ အ၀နးမဥး (Circumference Line) က ပငမပကမ ၄၅ ဒဂရ ေစာငးဆြထားျခငးသာ ကြာပါသည။

250

251

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၄၄၄၄။။။။ အရြယမတအရြယမတအရြယမတအရြယမတ Lateral Lateral Lateral Lateral မားမားမားမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး (Reducing Lateral Branches) (Reducing Lateral Branches) (Reducing Lateral Branches) (Reducing Lateral Branches)

Reducing Lateral Tee မား ျပလပပမာလညး အရြယတ lateral မား လပပလပ နညး အတငးပငျဖစပါသည။ ပငမပက (Header) ေနရာတြင ပကပႀကးသြားတာသာ ကြာပါ သည။ ဤတြင ပငမပကေပၚ၌ ျဖတရမညမဥးကဆြရန လငးခြပကမ ပငမပကေပၚသ႔ ခရ မည အ၀နးေျဖာငမဥးမား၏ အကြာအေ၀း အတငးအတာက a, b, c, d ဟ ျပထားပါသည။

ထ a, b, c, d မဥးမားမာ လငးခြပကအ၀နးက ၁၆ စတစတၿပး ေအာကဖက ပငမ ပကေပၚသ႔ ေထာငလကမဥးမားခရာမ ထေထာငလကမဥးမားႏင ပငမပကအ၀နးတ႔ ထသည ေနရာတြင ပငမပကအ၀နးအတငး တငးတာ၍ရေသာ မဥးေကြးအလားမား ျဖစပါသည။ ပတြင ၾကညပါ။ သ႔ေသာ အလြနတလေသာ မဥးေကြးမားအတြက မဥးေျဖာငအတငးအတာႏင မကြာ လရကား အမတ၈ မကလာေသာ မဥးႏင အမတ ၇ မ ကလာေသာ မဥးအၾကားအကြာအေ၀း က ပငမပကအ၀နးေပၚတြင အေျဖာငအတငး တငးယႏငပါသည။ ထ႔အတပင အမတ ၇ ႏင ၆

252

အၾကားအကြာအေ၀း၊ အမတ ၆ ႏင ၅ အၾကားအကြာအေ၀း၊ အမတ ၅ ႏင ၄ အၾကား အကြာ အေ၀းတ႔က တငးယႏငပါသည။ ဤတြင ၄၅ ဒဂရ lateral က နမနာထား ေဖာျပထားပါသည။ အျခား ၅၀ ဒဂရ၊ ၆၀ ဒဂရ စသညတ႔အတြကလညး အတတပငျဖစပါသည။ အေစာငေထာငသာ ကြာသြားပါမည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၅။၅။၅။၅။ အရြယမတအရြယမတအရြယမတအရြယမတ Unequal Lateral Tee Unequal Lateral Tee Unequal Lateral Tee Unequal Lateral Tee ျ ျ ျ ျဖတမဥးမဖတမဥးမဖတမဥးမဖတမဥးမားဆြပားဆြပားဆြပားဆြပ နမနာနမနာနမနာနမနာ

ယခ ၁၂လကမ ပငမပကေပၚတြင ၈လကမ လငးခြက ၄၅ ဒဂရေစာငးၿပး ဆကရန ျဖတမဥးမားဆြပက နမနာဆြျပပါမည။

၁။ ၁၂ လကမပက၏ အျပငဘကအခငး - ၁၂.၇၅ လကမ အတငးအတာအတငး ပကတစလး ဆြပါ။ ထပက၏ ေဘးတြငလညး ၁၂.၇၅ လကမအခငးရ စက၀ငးတစခက ဆြပါဥး။ ၁၂လကမ ပက၏ အေပၚတြင ၄၅ ဒဂရေစာငးလက ၈လကမပကဆြပါ။ ၈ လကၼပက၏ အျပငဘက အခငးမာ ၈.၆၄ လကမျဖစသည။ ထ႔အတ ၁၂လကမ စက၀ငး၏ အေပၚတညတည၌ ဗဟမဥး တစထပတညးကလက အခငး ၈.၆၄ လကၼရ စက၀ငးျခမးတစခက ဆြပါ။

၂။ ၄၅ ဒဂရေစာငးဆြထားေသာ ၈ လကမပက၏ထပတညတညတြင ဗဟမဥးတစထပတညး ကလက အခငး ၈.၆၄ လကမရ စက၀ငးျခမးတစခ ထပဆြပါ။ ထ ၈ လကမစက၀ငးျခမးမား က ၈ စတစတပါ။ တစစတလင ၂၃ ဒဂရ ရမည။ စတၿပးလင ၀၊ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄ စသျဖင အမတ မားေပးပါ။ ထစတထားေသာေနရာမားမ ၁၂ လကၼပကေပၚသ႔ ေထာငလကမဥးမား ဆြခပါ။

253

၃။ လကယာဘကရ စက၀နးထမတမားမ လက၀ဘက ေထာငလကမဥးမားဆသ႔ အလား လကမဥးမား ဆြပါ။ ထ႔ေနာက လကယာဘက အမတ၈ မလာေသာမဥးႏင လက၀ဘက အမတ ၈ မလာေသာ ေထာငလကမဥး ထေသာအမတက မတထားပါ။ ထ႔အတ လကယာ ဘက အမတ ၇ မကလာေသာမဥးႏင လက၀ဘက အမတ ၇ ေထာငလကမဥး ထေသာ အမတ စသျဖင နပတတရာဆမတမားက မတထားပါ။ ထဆမတမားက ဆကလကလင ပက မားက ျဖတရမည ျဖတမဥးရပါၿပ။

၄။ လငးခြ ၈ လကမပကက ျဖတရမညမဥးဆြရန ၈ လကမပက၏ အ၀နးက တြကပါ။ အ၀နး = အျပငဘကအခငး x ၃.၁၄၂ ျဖစသျဖင ၈ လကမပက၏ အ၀နး = ၈.၆၄ x ၃.၁၄၂ = ၂၇.၁၅ လကမ ရပါသည။ ၎က ၁၆ စတစတလင တစစတက ၁.၇ လကမ ရပါသည။ ၄၅ ဒဂရ ေစာငးဆငးလာသည ေထာငလကမဥးမားမ ေအာကဖက ေထာငမတကသညေနရာတြင ၈ လကမပက၏ အ၀နးအတငးအတာႏင မဥးဆြၿပး ထမဥးေပၚတြင မဥးတစေၾကာငးႏင တစ ေၾကာငး ၁.၇ လကမခလက မဥးမားဆြပါ။ ထမဥးမားက ၀၊ ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅၊ ၆၊ ၇၊ ၈၊ ၇၊ ၆၊ ၅၊ ၄၊ ၃၊ ၂၊ ၁၊ ၀ ဟ နပါတမားေပးပါ။

254

၅။ ၄၅ ဒဂရေစာငးဆြထားၿပး ပငမပကေပၚတြင ျဖတမဥးအျဖစရထားေသာ ထမတမားမ ၈ လကၼပက၏ အ၀နးမဥးမားေပၚသ႔ ၉၀ ဒဂရကက ေထာငမတမဥးမား ဆြခပါ။ပငမပက ၀ မတ မလာေသာမဥးႏင အ၀နးမဥး ၀ မတတြငဆြထားေသာမဥးတ႔ဆမတက မတထားပါ။ ထ႔အတ ပငမပက အမတ ၁ မလာေသာမဥးႏင အ၀နးမဥး အမတ ၁ တြင ဆြထားေသာမဥးတ႔ ဆမတ၊ ပငမပက အမတ ၂ မလာေသာမဥးႏင အ၀နးမဥး အမတ ၂ တြင ဆြထားေသာမဥးတ႔ ဆမတ၊ ပငမပက အမတ ၃ မလာေသာမဥးႏင အ၀နးမဥး အမတ ၃ တြင ဆြထားေသာမဥးတ႔ ဆမတ မားက မတထားပါ။ ထဆမတမားအားလးက ဆကလကလင ၈လကမ လငးခြပကေပၚတြင ျဖတရမည ျဖတမဥးက ရပါၿပ။ ေအာကပါပတြင ၾကညပါ။

၆။ ပငမပကေပၚမ ျဖတမဥးကဆြရန အထက လကယာဘကတြငဆြထားသည ပငမ၁၂ လကၼ ပကႏင လငးခြ ၈ လကမပက ေထာငလကမဥးတ႔ ဆရာတြင ေထာငလကမဥး တစခႏင တစခ အၾကားအကြာအေ၀းက တငးပါ။ အမနမာ မဥးေကြးအတငးတငးရမညျဖစေသာလညး မဥးတ သညအတြက မဥးေျဖာငအတငး တငးလငလညး ရပါသည။ ဤတြင ၈ ႏင ၇ ၾကား အကြာ အေ၀းမာ ၁.၆၇၊ ၇ ႏင ၆ ၾကား အကြာအေ၀းမာ ၁.၅၁၊ ၆ ႏင ၅ ၾကား အကြာအေ၀းမာ ၁.၁၁ ၊

255

၅ ႏင ၄ ၾကား အကြာအေ၀းမာ ၀.၄၂ ဟ ရပါသည။ ေအာကပါပက ၾကညပါ။

၇။ အထက လက၀ဘကတြငဆြထားေသာ ပငမပက၏ ေအာကတညတညတြင အဆင ၆ ၌ တငး၍ရခေသာ အတငးအတာမားအတငး အမတမားေပးကာ အလားလကမဥးၿပငမား ဆြပါ။ ထမဥးၿပငမားေပၚသ႔ အထကျဖတမဥးထရာ အမတမားမ ေထာငလကမဥးမား ဆြခပါ။

၅။

၆။

256

အထကတြငဆြခသညအတငး တရာတရာ ဆမတမား (အထက နပါတ ၈ မဥးႏင ေအာက နပါတ ၈ မဥးဆမတ၊ အထက နပါတ ၇ မဥးႏငေအာကနပါတ ၇ မဥး ဆမတ) က ဆကလက လင ပငမပကေပၚတြင ျဖတရမည ျဖတမဥးက ရပါၿပ။ အထကပါ ပက ေသခာစြာေလလာပါ။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၆၆၆၆။။။။ အရြယတအရြယတအရြယတအရြယတ Wye Wye Wye Wye မားမားမားမား ျ ျ ျ ျပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငးပလပျခငး (Wye Template Develompent)

257

ဤ Wye ဆြပက ကြ နေတာအေသးစတမေျပာျပေတာပါ။ အ၀နးမားတြကနညး၊ ဆြပ ဆြနညးမားမာ အထကတြငဆြခသည Equal Tee, Reducing Lateral စသညတ႔ႏင သေဘာ တရားခငး အတတပငျဖစပါသည။ ဤမေလလာလကလင သေဘာေပါကေလာကၿပဟ ယဆ ပါသည။ ဆြပဆြနညးမား ေသခာစြာျမငႏငေစရန ပႀကးချပထားပါသည။ ႀကးစားဆြၾကညၾက ပါကန။

258

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂။၁၂။၁၂။၁၂။ ပငမပကႀကးမားမပငမပကႀကးမားမပငမပကႀကးမားမပငမပကႀကးမားမ ေ ေ ေ ေသးငယေသာသးငယေသာသးငယေသာသးငယေသာ လငးခြကေလးမားလငးခြကေလးမားလငးခြကေလးမားလငးခြကေလးမား ခြထတျခငးခြထတျခငးခြထတျခငးခြထတျခငး

ကရယာမား (Instruments), ဖအားျပမတာ (Pressure Gauge), အပခနျပမတာ (Temperature Indicator) စသညတ႔တပဆငရန ပငမပကႀကးမား၏ အသားကေဖာကလက ပကအေသးကေလးမား ထတထားရပါသည။ ထသ႔ထတရန ေအာကပါပစၥညးကေလးမားက သးပါသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၁။၁။၁။၁။ Weldolet

ကရယာႏင ပငမပကက တကရက မဆကပ ပကလငးကေလးမား ဆကသြား လေသးလင ထပကလငးကေလးမားႏင ပငမပကကဆကရန ၾကားတြင Weldolet က ၾကားခသးသည။ Weldolet မာ ပငမ

259

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၂၂၂၂။။။။ Sockolet

Weldolet မာ လငးခြပကကေလးေပၚတြင butt joint အမးအစားျဖင ဂေဟေဆာၿပး Sockolet မာ လငးခြပကေပၚတြင socket joint ျဖငဆကသည။ ပသ႑ာနခငး ဆငတသည

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၃၃၃၃။။။။ Threadolet

Weldolet မာ လငးခြပကကေလးေပၚတြင ဂေဟေဆာသည။ Sockolet မာ socket

joint ျဖင ဆကသည။ Threadolet ကေတာ လငးခြပကက ၀ကအရစျဖင ဆကသည။ ထပစၥညးကေလးမားအားလးမာ ပသ႑ာနခငး ဆငတၾကသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၄၄၄၄။။။။ Nippolet

Nippolet က ပငမပကမ nipple outlet ထတေပးထားျခငး ျဖစပါသည။ Nippolet က ပငမပကေပၚတြင ဂေဟေဆာၿပး ဆကသည။ ပတြငၾကညပါ။

ပကဘကတြငေရာ လငးခြပကကေလးဘကတြငပါ ႏစဘကစလး ဂေဟေဆာသည။

260

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၅၅၅၅။။။။ Elbolet

Elbow အလဘးဘကမ ထတထားေသာ outlet က ကေတာ elbolet ဟ ေခၚသည။ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၆။၆။၆။၆။ Sweepolet

Sweepolet outlet သည အထကတြငေဖာျပခေသာ weldolet, sockolet စသည ပစၥညးမားႏငစာလင ေရထြကပေကာငးသည။ ပၿပးေခာေခာေမြ႔ေမြ႔ ရသညဆရမည။ မညသညပစၥညးက မညသညေနရာတြငသးရမညဆသညမာ ပကလငး၏ ဒဇငးေပၚ မတညပါသည။ မမဘာသာမဆးျဖတပ ဒဇငးတြင ေဖာျပထားသညအတငးသာ သးရပါမည။

261

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၇။၇။၇။၇။ Half Coupling

မသေသးသမား ႏႈငးယဥေလလာေစႏငရန Half coupling က အျခား coupling, cap မားႏင ယဥတြေဖာျပ လကျခငး ျဖစပါသည။ ဤတြငေဖာျပထားေသာ weldolet, sockolet, threadolet, nippolet, elbolet, sweepolet, half coupling မားမာ အသးရညအားျဖင အားလးအတတပင ျဖစပါသည။ သးသညစနစကလက၍ အဆငေျပမည အရာက သးလကျခငးသာျဖစပါသည။

၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၈၈၈၈။။။။ Reducing Saddles

၉၊ ၁၂၊ ၁ မ ၉၊ ၁၂၊ ၇ ထ ေဖာျပခေသာ ပကဆကပစၥညးမားမာ သထညမားျဖစပါ သည။ သမဟတေသာ ဖကဘာဂလပစမားကေတာ Reducing Saddle က သးပါသည။

Fiberglass ပကမားတြင Reducing Saddle က ေကာသတ၍ ကပပါသည။ ဖကဘာ

ဂလပစ တြငလညး Reducing Saddle က Bell outlet, Threaded outlet, Socket Outlet စသျဖင အမးမးရႏငပါသည။ မမလခငသည အမးအစားက တကစြာမာရပါမည။

262

အခနး ၁၀

ပကအထငမား (Pipe Supports)

ပကလငးတစလငးေျပးရာတြင ပကအထငမားသညလညး အေရးႀကးပါသည။ ပက၏ မရငးအေလးခန၊ ပကအတြငးစးဆငးမည အရည၊ ဓါတေငြ႔တ႔၏ အေလးခန၊ အပခနႏင ဖအား တ႔ေၾကာင တးလာမည အေလးခန၊ ေမာတာ၊ ပန႔ စသညစကကရယာမား၏ လႈပရားမႈေၾကာင ျဖစေပၚလာမည ပက၏တနခါမႈ၊ ပကအတြငးရလာမည မေမာလငေသာ ဖအား၊ တြနးအားမား၊ ပကလငးက စတငေရလႊတစဥ ႀကေတြ႔ရမည ပကလငးေပၚသကေရာကမညအားမား စသည ဒါဏတ႔က ခႏငရညရေစရန ပကလငးအထငမား (pipe supports)၊ အထနးမား (guides)၊ အခပမား (anchors) စသညတ႔က ထညသငသညေနရာမားတြင စနစတက ထညေပးရ ပါသည။ သ႔မ ပကလငးက အာမခထားသည သကတမးအတြငး စတခလကခ၊ အပကအစး မရဘ သးစြႏငမညျဖစပါသည။

ပကလငးက ရသငသညထကပၿပး မေကြးညြတေစရန (excessive bending)၊ အပခနေၾကာင ျဖစေပၚလာမည ပကလငးစန႔ထြကမႈ (thermal expansion)၊ ေရ၏ေဆာငအား (water hammer) စသညတ႔က ခႏငရညရရန မညသညေနရာမားတြင ပကအထငမား ထညမည၊ မညသညေနရာမားတြင အထနးမားထညမည၊ မညသညေနရာမားတြင loop မား ထညမည၊ anchor မားက မညသညေနရာတြငထညရမည စသညတ႔က ေသေသခာခာ တြကခကၿပးမ ထညရပါသည။ ဤကသ႔တြကျခငးက အငဂငနယာအေခၚအားျဖင Stress Analysis ဟ ေခၚပါသည။

ယခငကမ stress analysis က လကျဖငတြကသည။ အလြနလက၀ငလသည။ ယခ ကြနျပတာေခတတြငမ သကဆငရာပရဂရမတြင လအပေသာ အခကအလကမား ထညေပး လကရျဖင support, guide, anchor, loop ထညရမညေနရာမားက ကြနျပတာက တြကေပး သြားသည။

ပကလငးအတြက အသးမားေသာ stress analysis program မာ CAESAR Program ျဖစပါသည။ ထပရဂရမအေၾကာငး ပကဒဇငးပငးတြငေဖာျပပါမည။

ယခအခနးတြင ပကအထငမားႏငပတသကေသာ ရသငရထကသည သတမတခက မား (Specifications) က ANSI, ASME Code for Pressure Piping, B31.1, Factory Mutual (FM) တ႔မ ေကာကႏႈတေဖာျပသြားပါမည။

၁၀၁၀၁၀၁၀၊၊၊၊ ၁။၁။၁။၁။ ပကအထငလပသညပကအထငလပသညပကအထငလပသညပကအထငလပသည ပစၥညးအမးအစားပစၥညးအမးအစားပစၥညးအမးအစားပစၥညးအမးအစား

ပကအထငက Structural steel, carbon steel, stainless steel, galvanized steel, aluminum, ductile iron စသျဖင ပကလငးဒဇငးကလက၍ ပစၥညးအမ းအစား အမးမးျဖင ထတလပပါသည။ ရာသဥတဒါဏႏင အျခားေသာ တကစားမႈဒါဏကခႏငရန မားေသာအား ျဖင ပကအထငမားက ေဆးသတ၊ ေဆးရညစမၿပး သးတတၾကပါသည။ သတေဆး၊ မႈတေဆးအမးမးအျပင သြပရညစမျခငး (hot dip galvanizing) ကလညး အသးမားပါသည။

263

ေယဘယအားျဖင ပကအထငဒဇငးလပရာတြင ပကအထငပစၥညးအမးအစားက ASME B31.1, ASME B31.3, ASTM-A36, ASTM-A53, ASTM-A120, ASTM-A123, ASTM-A153, ASTM-307, AWS-D1.1, MSS-SP58, MSS-SP69, MSS-SP77, UL203, FM1551, MFMA-2 စသညတ႔က မျငမးကးကား ေဖာျပေလရပါသည။ ASME မာ American Society of Mechanical Engineers, ASTM မာ American Society for Testing and Materials, MSS မာ Manufacturers Standardization Society, UL မာ Underwriters Laboratories ျဖစၿပး FM မာ Factory Mutual စသျဖင ျဖစပါသည။

၁၀၁၀၁၀၁၀၊၊၊၊ ၂။၂။၂။၂။ ပကအထငအမးအစားမားပကအထငအမးအစားမားပကအထငအမးအစားမားပကအထငအမးအစားမား

ပကအထငအမးအစား မားစြာရပါသည။ ဤေနရာတြင ေယဘယအသးမားေသာ ပကအထငမားကသာ ဥးစားေပးေဖာျပပါမည။

ပကအထင ဒဇငးမညမမားသညျဖစေစ။ အမးအစားခြလကလင - ၁။ Pipe Shoe ၂။ Pipe Support ၃။ Pipe Guide ၄။ Anchor ၅။ Shock Absorber - ဟ ငါးမးရပါသည။

ျခ၍ေျပာရလင ပက၏ ေဘးတကအေရြ႔ (Lateral movement) က ထနးရန guide မားက သးသည။ ပက၏ အလားလကအေရြ႔ (longitudinal movement) က ထနးရန anchor မား သးသည။ ပကက support ေပၚတြငထငရန pipe shoe က သးသည။ Pipe support ဟ သညကား ပကလငးႀကးတစခလးက ထမးထားေသာ အထငမားကေခၚသည။ ပကလငး၏ တန ခါမႈကထနးရန shock absorber မားက သးသည။

Pipe Support တြင အပငးသးပငးပါသည။

၁။ ပကလငး၏ အစတအပငးတစခဟေျပာႏငသည pipe shoe, guide ႏင trunnion မား။ ၎တ႔သည ပကႏငတကရကထေတြ႔ေနသည။ တစနညးအားျဖင ပကကတကရကထမးပး ထား (သ႔မဟတ) ဖမးထားသည။ ၎တ႔၏ အေသးစတက Iso Drawing တြင ေဖာျပထား ေလရသည။

၂။ ေနာကတစခမာ Pipe Support ျဖစၿပး ပကလငး၏ အေလးခနက ထမးပးထားသည။ Pipe Support မား၏ ပႏင အေသးစတအတငးအတာမားက pipe support drawing သးသန႔ ထတဆြကာ ေဖာျပေလရပါသည။

၃။ ေနာကတစခမာ ပကလငးမားေျပးထားေသာ Pipe Rack ျဖစၿပး ၎က pipe support ဟ ပငမေခၚႏငပါ။ ၎သည steel structure တစချဖစသည။ ဤစာအပတြင pipe rack အေၾကာငးက ခနလပခပါမည။ ယခ Pipe Support ဒဇငး

မားက ရႏငသေလာကေဖာျပလကပါသည။ သ႔ေသာ pipe support ဒဇငးမားမာ မားစြာ ရသညအတြက အျပညအစေဖာျပရန မျဖစႏငပါ။ သကဆငရာ သေဘၤာကငးအလက၊ project

264

အလက ထတထားေသာ pipe support design မားက လကနာတပဆငရမည ျဖစပါသည။

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၃။၃။၃။၃။ Pipe Support, Type FT – “T” Post

Design guide for Type FT – “T” Post support

Max Concentric Load (KN)

Height "A" Size of Steel

Section 600 800 1200 1500 1800 2000 2200 2400

100 x 100 x 12 L 12 8 6

152 x 152 x 23 UC 43 29 22 18 14 12 10 9

203 x 203 x 46 UC 115 83 63 51 43 39 35 32

Base Plate

Size of Steel

Section

Plate

SQ(A)

Plate Thk

(B)

Hole Ctrs

(C)

Hole Dia

(D)

100 x 100 x 12 L 200 12 140 14

152 x 152 x 23 UC 300 15 230 22

203 x 203 x 46 UC 400 20 320 27

Anchor Bolts

Hole

Dia (D)

Stud Dia

(A)

Stud

Length (B)

Hole Dia

(C)

Hole Depth

(D)

Torque (E)

(Nm)

14 M12 160 14 110 45

22 M20 240 24 145 200

27 M24 295 32 180 350

265

မတခက။ ။ L ဆသညမာ Angle Bar ျဖစၿပး UC ဆသညမာ C Channel သ႔မဟတ U Channel ကဆလပါသည။ Stud Dia M12 ဆသညမာ ၁၂မလမတာ အခငးရ စတပဘ႔ က ဆလပါသည။

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၄၄၄၄။။။။ Pipe Support, Type FU – “U” Frame (Hanging)

Design guide for Type FU – “U” Frame

Span 'A' (m) Size of Steel

Section 0.6 0.9 1.2 1.5 1.8 2.0

80 x 80 x 8 L 2.6 2.1 1.6

100 x 100 x 12 UC 34 24 16 9.0

152 x 89 CH 52 40 30 24

152 x 152 x 23 UC 80 78 55 43 35 29

266

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၅၅၅၅။။။။ Pipe Support, Type FU – “U” Frame (Bolted to Concrete)

Design guide for Type FU – “U” Frame(Bolted to Concrete)

Max Vertical Load (KN) B ≤ A

Span "A" Size of Steel Section

0.6 0.9 1.2 1.5 1.8 2.0

100 x 100 x 12 RSA 12 8 6

152 x 89 CH 43 29 22 18 14 12

152 x 152 x 23 UC 115 83 63 51 43 39

Base Plate

Size of Steel

Section

Plate

SQ(A)

Plate Thk

(B)

Hole Ctrs

(C)

Hole Dia

(D)

100 x 100 x 12 L 200 12 140 14

152 x 152 x 23 UC 300 15 230 22

Anchor Bolts

Hole

Dia (D)

Stud Dia

(A)

Stud

Length (B)

Hole

Dia (C)

Hole Depth

(D)

Torque (E)

(Nm)

14 M12 160 14 110 45

22 M20 240 24 145 200

267

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၆၆၆၆။။။။ Pipe Support, Type FC – Cantilever Bracket

Design guide for Type FC – Cantilever Bracket

Pipe Size

(in)

Size of Steel

Section

Dim

(B)

Dim

(C)

Hole Dia

(D)

Max Load

(KN)

2 80 x 80 x 8 L 60 71 12 1.1

3 80 x 80 x 8 L 75 103 14 1.1

4 100 x 100 x 12 L 90 128 14 2.2

6 100 x 100 x 12 L 120 187 18 2.2

8 152 x 152 x 23 UC 155 238 18 8.9

268

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၇၇၇၇။။။။ Pipe Support, Type FA – Angle Bracket

Design guide for Type FA – Angle Bracket

Size of Dim. Dim. Dim. Max. Load

Steel Section A B C KN

50 x 50 x 6 L 600 450 315 2.2

80 x 80 x 8 L 900 600 520 3.6

100 x 100 x 12 UC 1200 900 750 8.9

127 x 64 CH 1200 900 750 17

152 x 152 x 23 UC 1200 900 750 25

Refer to standard baseplate drawing if end plate required for bolting to steel/concrete.

269

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၈၈၈၈။။။။ Pipe Support, Type FL – ‘L’ Bracket

Design guide for Type FL – ‘L’ Bracket

Size of Max. Vertical D

Steel Section Load (KN) Dia

80 x 80 x 8 L 1.8 14

100 x 100 x 12 L 5.0 18

127 x 64 CH 9.0 22

152 x 152 x 23 UC 11.7 22

Drilling

Dia

(D)

Stud Dia

(A)

Stud

Length (B)

Hole

Dia (C)

Hole

Depth

(D)

Torque

(E) (Nm)

14 M12 160 14 110 45

22 M16 190 18 125 100

27 M20 240 24 145 200

270

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၉၉၉၉။။။။ Pipe Support, Type FB – Base Support (ပကအခငးပကအခငးပကအခငးပကအခငး ၆၆၆၆ လကၼအထလကၼအထလကၼအထလကၼအထ))))

Design guide for Type FB – Base Support

Vertical Height 'A'

Member 300 450 600 750

50 x 50 x 6 L 1.4 1.1 0.8 0.7

80 x 80 x 8 L 2.7 2.0 1.6 1.4

100 x 100 x 12 L 5.5 4.2 3.4 2.9

Max. Vertical Load (KN)

Cross brace can be welded on site to suit vertical or horizontal pipe. A 30 x 30 x 10 shear lug may be welded to the pipe so that the bracket acts as a support, rather than a guide, for vertical pipes.

271

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၀၁၀၁၀၁၀။။။။ Pipe Support, Type FTG – Trunnion Guide

Design guide for Type FTG – Trunnion Guide

Trunnion

NB (in)

Trunnion

'B' Plate

SQ (Ref)

A' SQ Plate

Thk 'B' Guide Section

Weight

(kg)

1 1/2 150 300 12 50 x 50 x 6L x 150LG 9.8

2 150 300 12 50 x 50 x 6L x 150LG 9.8

3 150 300 12 50 x 50 x 6L x 150LG 9.8

272

Trunnion

NB (in)

Trunnion

'B' Plate

SQ (Ref)

A' SQ Plate

Thk 'B' Guide Section

Weight

(kg)

4 200 350 12 50 x 50 x 6L x 150LG 12.9

6 250 400 12 50 x 50 x 6L x 150LG 16.4

8 300 450 12 50 x 50 x 6L x 150LG 20.4

10 350 500 12 50 x 50 x 6L x 150LG 24.9

12 450 650 12 80 x 80 x 8L x 200LG 53.6

14 450 650 15 80 x 80 x 8L x 200LG 53.6

16 550 750 15 80 x 80 x 8L x 200LG 75.0

18 550 750 15 80 x 80 x 8L x 200LG 75.0

20 600 800 15 80 x 80 x 8L x 200LG 79.0

24 750 900 15 80 x 80 x 8L x 200LG 99.0

Anchor Bolts : Use 4-M12 Bolts

273

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၁၁၁၁၁၁၁။။။။ Pipe Support, Type FSW – Welded Pipe Shoe

274

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၂၁၂၁၂၁၂။။။။ Pipe Support, Type FSC – Clamped Pipe Shoe

275

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၃၁၃၁၃၁၃။။။။ Pipe Support, Type FVB – Vessel Mounted Bracket

Note: Use non-grip ‘U’ bolt configuration for guide.

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၄၁၄၁၄၁၄။။။။ Pipe Support, Type FVS – Vessel Mounted Support

ဤအမးအစားက support အေနႏငေရာ guide အေနႏငပါသးႏငသည။ Guide အေနႏငသးပါက သတမတထားေသာ pipe shoe ႏင guide စႏႈးမားက လကနာရမည။ Support အေနႏငသးမညဆလင အက stiffener ျပားမားထညေပးရမည။ ပတြငၾကညပါ။

ေထာငလကအတြက အမားဆးခႏငအား - 54KN အလားလကအတြက အမားဆးခႏငအား - 15KN

276

277

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၅၁၅၁၅၁၅။။။။ ေ ေ ေ ေသးငယေသာပကမားသးငယေသာပကမားသးငယေသာပကမားသးငယေသာပကမား (Small Bore) အတြကအတြကအတြကအတြက ပကအထငပကအထငပကအထငပကအထင

၂ လကမႏငေအာကပကမား သြယတနးရာတြင ေအာကပါစႏႈးမားက လကနာႏငပါ သည။

မတခက။ ။ အကယ၍ ပကလငးသည အပကာ(insulation) တပဆငထားလင 4.5kg/m ထညေပါငးေပးရပါမည။

278

Pipe

Size (in) Dimension 'A' (m) Dimension 'B' (m)

3/4 0.4 0.7 1.1 1.3 1.8 3.7 2.9 1.5 0.4 0.4

1 0.4 0.9 1.3 1.7 2.1 4.3 2.6 1.7 1.3 1.7

1 1/2 0.5 1.1 1.6 2.2 2.7 5.5 3.3 2.2 1.1 2.2

2 0.6 1.2 1.8 2.4 3.0 6.1 3.6 3.7 1.2 1.2

Column a b c d e a b c d e

279

Pipe

Size (in)

Dimension 'C' (m)

3/4 1.6 0.8 1.1 1.8 1.2

1 1.7 1.3 1.2 1.1 0.9

1 1/2 2.2 1.6 1.5 1.6 1.0

2 2.4 1.8 0.9 1.5 1.4

Column a b c d e

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၆၁၆၁၆၁၆။။။။ Hanger Arrangement

မတခက။ ။ ခြငျပထားေသာ အမားဆးေထာငလက စန႔ထြကျခငးက ၁ မတာအရညလင ၈၅ မလမတာ ဟ သတမတထားပါသည။

Note: To find permissible

overhangs: Match column for

Dimension ‘A’ with similar column

for Dimension ‘B’ and Dimension

‘C’.

280

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၆၁၆၁၆၁၆။။။။ ပကအထငတပဆငျခငးပကအထငတပဆငျခငးပကအထငတပဆငျခငးပကအထငတပဆငျခငး ((((Pipe Shoe Arrangement)

မတခက။ ။ သမဏ၊ သြပရညစမပက၊ ပလတစတစပက၊ ဖကဘာပကမားအတြက clamp shoe မားသးပါ။ ပက shoe ၏ အရညမာ ပက၏ အလားလကအေရြ႔ေပၚမတညပါသည။ ၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၇၁၇၁၇၁၇။။။။ Guide Support Bracket (Single Pipe)

281

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၈၁၈၁၈၁၈။။။။ Suspended Bracket (Multi Pipes)

282

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၁၉၁၉၁၉၁၉။။။။ Tee Bracket

283

၁၁၁၁၀၀၀၀၊၊၊၊ ၂၀၂၀၂၀၂၀။။။။ Pipe to Pipe Bracket

284

ေအာကပါဇယားမာ စာမကႏာ ၂၉၆ မ ပအတြက ျဖစပါသည။

285

Design Data for U-Bolt 'J' and 'H'

Supported

Line Size (in)

U Bolt Dia.

(mm)

Centre to Centre

Drilling (mm)

Dia. Of

Drilling (mm)

1/2 and 3/4 6 30/45 8

1 6 41 8

1 1/2 10 60 12

2 10 71 12

3 12 103 15

4 12 120 15

6 16 187 20

8 16 238 20

10 20 295 25

12 20 349 25

286

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၁။၂၁။၂၁။၂၁။ Standard Pipe Support Components

287

ဤတြငေဖာျပထားေသာ Nominal Pipe Size ဆသညမာ ပကအရြယက မလ မတာျဖင ေဖာျပထားျခငး ျဖစပါသည။ လကၼကလခငလင ၎က ၂၅ ျဖငစားပါ။ ဥပမာ - Nominal Pipe Size 100 သည 100 / 25 = 4 လကၼ ျဖစသည။ 15 သည လကမ၀က၊ 20 သည လကမသးမတ၊ 40 သည ၁ လကၼခြ၊ 80 သည ၃ လကၼ ျဖစ၏။

ယခ အထကတြငေဖာျပခေသာ ပကအထငမားက ပမျမငသာထငသာရေစရန သးဘကျမငပမားျဖင ေဖာျပပါမည။

I Beam ေပၚတြင support က clamp ျဖငတြကာ ပကမား ေျပးထားပ

288

289

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၂၂၂၂၂၂၂။။။။ Pipe Support Span

ပကအထငအကြာအေ၀းမားမာ ပက၏အထ၊ ပကအတြငးစးဆငးမညအရည၊ အပ ခန စသညတ႔ေပၚမတညကာ ကြာျခားသြားပါသည။ ေအာကတြင ပကအထငမား၏ အကြာ အေ၀းဇယားက ေဖာျပထားပါသည။ ဤတြကခကမႈမားမာ ပက၏ maximum bending stress က 6000 psi သ႔မဟတ အမားဆးပကေကြးညြတမႈ ၀.၅ လကၼဟ ယဆကာ တြကခကထား ျခငးျဖစပါသည။ (Ref: http://pipingdesigners.com)

Carbon Steel - Schedule Standard (Sch 40) ပကမားအတြက -

သညမဆလင pipe support မားက မညကသ႔ ျပလပရမညက အၾကမး ဖဥးသရႏငၿပ ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ အေသး စတ အတငးအတာမားကမ design တြက ခကမႈမားျဖငသာ ရရႏငပါမည။ ယခ ပကအထငတစခႏင တစခ အၾကားမညမထားရမညက ပကအရြယမား ႏငတကြ ေဖာျပပါမည။ သ႔ေသာ ဤသည တ႔မာ အၾကမးဖဥးအားျဖငသာမန၍ အတ အကကမ stress analysis တြကခကမႈမား ျဖငသာ ရႏငပါမည။ ထအေၾကာငး ေနာက ပငး ဒဇငးပငးတြင ေဖာျပပါမည။

290

Pipe + Liquid + Insulation Bare Pipe

(Water Filled)

Up To 175°C 176 To 315°C Up To 175°C

Span Weight Span Weight Span Weight

No

min

al P

ipe

Siz

e

Sch

ed

ule

(W

all

Th

ickn

ess

)

Co

rro

sio

n A

llo

wa

nce

M KG/M M KG/M M KG/M

3/4" 40 1.27 3.5 2.95 *

3.0 4.06 3.4 2.04

1" 40 1.27 4.0 4.08 3.5 5.36 4.0 3.06

1 1/2" 40 1.27 5.0 6.64 4.5 8.02 5.0 5.37

2" 40 2.54 5.0 9.45 4.5 12.07 5.5 7.60

2 1/2" 40 2.54 6.0 13.83 5.5 16.85 6.0 11.72

3" 40 2.54 6.5 18.50 6.0 21.86 6.5 16.06

4" 40 2.54 7.0 27.58 7.0 31.12 7.0 24.28

6" 40 2.54 9.0 51.22 8.0 58.60 8.5 46.91

8" 40 2.54 10.0 81.18 10.0 89.23 10.0 74.83

10" 40 2.54 11.0 118.87 10.5 128.44 11.5 111.20

12" STD 2.54 11.5 157.98 11.5 166.87 12.0 146.87

14" STD 2.54 12.0 182.78 12.0 192.30 12.5 170.28

16" STD 2.54 13.0 225.01 12.5 234.86 + 13.0 211.11

18" STD 2.54 13.5 271.44 13.0 283.05 + 13.5 255.80

20" STD 2.54 14.0 321.74 13.5 333.16 + 14.0 304.91

24" STD 2.54 14.5 434.54 14.0 449.57 + 15.0 415.39

Schedule extra strong ႏင double extra strong မားအတြက ေအာကပါ ဇယားမားတြင ေဖာျပထားပါသည။

Pipe + Liquid + Insulation Bare Pipe

(Water Filled)

Up To 175°C 176 To 315°C Up To 175°C

Span Weight Span Weight Span Weight

No

min

al

Pip

e S

ize

Sch

ed

ule

(W

all

Th

ickn

ess

)

Co

rro

sio

n

All

ow

an

ce

M KG/M M KG/M M KG/M

3/4" 80 2.54 3.0 3.39 3.0 4.51 3.5 2.48

1" 80 2.54 4.0 4.72 3.5 6.16 4.0 3.70

1 1/2" 80 2.54 5.0 7.83 4.5 9.21 5.0 6.55

2" 80 2.54 5.5 11.24 5.0 14.00 6.0 9.40

291

2 1/2" 80 2.54 6.0 16.25 6.0 19.27 6.5 14.14

3" 80 2.54 7.0 21.98 6.5 25.34 7.0 19.50

4" 80 2.54 7.5 33.02 7.0 36.56 8.0 27.74

6" 80 2.54 9.5 64.00 9.0 71.37 9.5 59.38

8" 80 2.54 10.5 100.59 10.0 108.65 11.0 94.11

10" XS 2.54 11.5 137.57 11.0 147.11 12.0 129.74

12" XS 2.54 12.5 178.52 12.0 187.33 13.0 167.44

14" XS 2.54 13.0 205.00 12.5 214.36 13.5 193.02

16" XS 2.54 13.5 250.82 13.0 261.14 + 14.0 237.31

18" XS 2.54 14.0 300.77 14.0 312.38 + 14.5 285.45

20" XS 2.54 15.0 355.92 14.5 368.28 + 15.0 338.04

24" XS 2.54 16.0 474.62 15.0 489.20 + 15.5 455.58

1" XXS 6.35 4.0 6.80 3.5 7.93 4.0 5.63

1 1/2" XXS 6.35 5.0 11.42 4.5 12.81 5.0 10.18

2" XXS 6.35 5.5 16.44 5.0 19.21 6.0 14.60

2 1/2" 160 6.35 6.0 19.32 5.5 22.34 6.5 17.21

3" 160 6.35 7.0 27.25 6.5 30.61 7.0 24.84

4" 120 6.35 7.5 38.19 7.0 41.73 8.0 34.97

6" 80 6.35 8.5 64.00 8.0 71.37 9.0 59.38

8" 80 6.35 10.0 100.59 9.5 108.65 10.0 94.11

10" XS 6.35 11.0 137.57 10.5 147.11 11.0 129.74

12" XS 6.35 11.5 178.52 11.0 187.33 11.5 167.44

14" XS 6.35 12.0 205.00 11.5 214.36 12.0 193.02

16" XS 6.35 12.5 250.82 12.0 261.14 + 12.5 237.31

18" XS 6.35 13.0 300.77 12.5 312.38 + 13.0 285.45

20" XS 6.35 13.5 355.92 13.5 368.28 + 14.0 338.04

24" XS 6.35 14.0 474.02 14.0 489.20 + 14.5 455.58

Bondstrand Fiberglass pipes မားအတြက (Ref: Bondstrand Design Manual)-

Recommended Maximum Support spacing for pipe at 100 F(38 C) and 150 F(66 C)

operating temperatures (Fluid specific gravity = 1.0)

292

Recommended Support Spacing for PVC pipe (Ref: PVC Design Guide) -

293

ေရလငးမားအတြက ABS ပက၊ PN15 ၏ ပကအထငမားအကြာအေ၀းမာ - (Ref: http://www.epco-plastics.com/abs_technical.asp )

NOMINAL BORE 20 ° C 50 ° C 60 ° C

SPACING GIVEN IN METRES

3/8" 0.80 0.50 0.40

1/2" 1.00 0.80 0.60

3/4" 1.10 0.80 0.70

1" 1.20 0.90 0.80

1.1/4" 1.30 1.00 0.80

1.1/2" 1.40 1.10 0.90

2" 1.60 1.20 0.90

2.1/2" 1.70 1.40 1.00

3" 1.80 1.50 1.00

4" 2.20 1.80 1.10

5" 2.30 1.90 1.20

6" 2.50 2.00 1.30

8"

၎မာ ဖအား PN15 အတြကျဖစသျဖင အျခား ဖအားမားအတြက လခငလင ေအာကပါ ဇယား ရ ေျမာကေဖာကနးမားျဖင အထကပါ အကြာအေ၀းမားက ေျမာကေပးရပါမည။

PRESSURE RATING PN 4.5 PN 6 PN 9 PN 12.0

CORRECTION FACTORS 0.63 0.71 0.88 0.92

ဆလသညမာ ပကလငးအတြငးရ ေရအပခန ၆၀ဒဂရ စငတဂရတ ျဖငေမာငးေနလင ၂ လကၼ အရြယ၊ ဖအား PN15 ရ ABS ပကအတြက ပကအထငတစခႏငတစခ အကြာအေ၀းမာ ၀.၉ မတာ ျဖစပါသည။ အကယ၍ ဖအား PN4.5 ျဖစပါက ပကအထငအကြာအေ၀းမာ ၀.၉ x ၀.၆၃ = ၀.၅၇ မတာ ျဖစသြားပါမည။

အလြယမတလလင ေအာကပါဇယားကသးႏငပါသည။ ထဇယားက www.engin-eeringtoolbox.com မ ရယထားျခငး ျဖစပါသည။

294

ပကသြယတနးရာတြင ထားရမည ပကအထငတစခႏငတစခၾကား အကြာအေ၀း (ေပ)

ပကအရြယ (လကၼ)

သပက (Sch: Standard)

ဖကဘာဂလပစ ပက

ပဗစပက (Sch: 80)

၁ ၇ ၁၂ ၄.၅ ၁.၅ ၉ ၁၄ ၅ ၂ ၁၀ ၁၅ ၅ ၃ ၁၂ ၁၇ ၆ ၄ ၁၄ ၁၉ ၇.၅ ၆ ၁၇ ၂၂ ၈.၅ ၈ ၁၉ ၂၄ ၉.၀

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၃။၂၃။၂၃။၂၃။ ၉၀၉၀၉၀၉၀ ဒဂရအလဘးမဒဂရအလဘးမဒဂရအလဘးမဒဂရအလဘးမ လေသာလေသာလေသာလေသာ ဒဂရရေအာငဒဂရရေအာငဒဂရရေအာငဒဂရရေအာင ျ ျ ျ ျဖတယျခငးဖတယျခငးဖတယျခငးဖတယျခငး

တစခါတစရေစးကြကအတြငးတြင မမလေသာ ဒဂရရသည အလဘးမား ရာမရႏင ျဖစတတသည။ ထအခါမးတြင ၉၀ ဒဂရအလဘးမ အလရသေလာက ဒဂရက ေအာကပါ

အတငး ျဖတယႏငသည။

A = 1.5 x Dia of Elbow (DN) B = A – (OD/2) C = A + (OD/2) D = Degree of Fitting required K = Constant (ကနးေသ) = 0.01746 L1 = D x C x K L2 = D x A x K

L3 = D x B x K L4 = A x 2 x Sin (D/2)

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၂၂၂၄၄၄၄။။။။ Dummy Support မားမားမားမား ျ ျ ျ ျပလပျပလပျပလပျပလပျခငးခငးခငးခငး

ေထာငလက ပကမားတြင ေအာကမေထာကအျဖစ ခထားရနေသာလညးေကာငး၊ အလားလကပကမားတြငလညး အလဘးႏငဆးေသာ ပက၏အဆးတြင ေသာလညးေကာငး ပက၏အေလးခနကထမးရန Dummy Support မား ထညေလရသည။

295

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၂၂၂၄၄၄၄။။။။ ၁။၁။၁။၁။ Fabrication of Dummy Support Type 1

ထ Dummy Support အမးအစားတြင ပငမပက၏ ဗဟမဥး (Centre Line) ႏင ေထာကပက (Support Pipe) ၏ ဗဟမဥးမာ မဥးတစေျဖာငထညး ကေနသည။ ထ အမး အစားက ရညလားေသာ ေထာငလကပကလငးမား၏ (vertical pipe line) ၀နက ထမးထား ရန သးသည။

ေအာကပါပတြင -

1 = 5 = 2D 2 = 4 = 2D – C3 3 = 2D – C1 6 = 1.5D ျဖစ၏။

22

2114

22

2113

22

2112

22

2111

)(0.3827xR - )(R - R C

)(0.707xR - )(R - R C

)(0.9239xR - )(R - R C

)(R - )(R - R C

=

=

=

=

L1 = H5 – H1 L2 = H5 – H2 L3 = H5 – H3 L4 = H5 – H4 ျဖစၿပး H1, H2, H3, H4 ႏင H5 တ႔က ေအာကပါအတငး တြကယႏငသည။

296

22

2 )R(1.5D - (2D) H1 += 2

2A2

3 )R(1.5D - )C-(2D H2 +=

221 (1.5D) - )C-(2D H3 =

22A

23 )R(1.5D - )C-(2D H4 −=

22

2)R(1.5D - (2D) H5 −=

ဤတြင -

D = Outside Diameter of Elbow R1 = Outside Radius of Elbow = D / 2

R2 = Inside Radius of Support Pipe = Inside Diameter of Support Pipe / 2

R2A = R2 x Cos 45 = R2 x 0.707 ျဖစသည။

၎က စကေပၚတြင တစဖကပါအတငး ပေဖာႏငသည။ ထ ပေဖာၿပးသား စကက ပကေပၚ တြငပတကာ အမတေပးၿပး ျဖတလကရသာ ျဖစပါသည။

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၂၂၂၄၄၄၄။။။။ ၂။၂။၂။၂။ Fabrication of Dummy Support Type 2

ထ Dummy Support အမးအစားတြင ပငမပက၏ ေအာကဖကမကႏာျပင (Bottom Surface) ႏင ေထာကပက (Support Pipe) ၏ ေအာကဖက မကႏာျပငမာ မဥးတစေျဖာင ထညး ကေနသည။ ထ အမးအစားက အလားလက(သ႔) ေထာငလကပကလငးမား၏ (vertical pipe line) ၀နက support pipe အား အလားလကအေနအထားျဖင ထမးထားရန သးသည။ ထအမးအစား၌ ေထာငလကပက၏ ေအာကေျခတြင support က ထားသည။

297

D = Outside Diameter of Elbow size (N.P.S) d = Inside Diameter of Support Pipe t = Wall Thickness of Support Pipe

R1 = D / 2 R2 = d / 2 , R2A = 0.707 x R2

C1 = Cutback (First), 22

2111 )(R - )(R - R C =

C3 = Cutback (Third), 22A

2113 )(R - )(R - R C =

22t)-(2D - (2D) H1 =

222A

23 )R -Rt-(2D - )C-(2D H2 +=

22

21 )R -t-(2D - )C-(2D H3 =

22A2

23 )R -Rt-(2D - )C-(2D H4 −=

22d)t-(2D - (2D) H5 −=

Dummy Support

Type 2

1 = 5 = 2D 2 = 4 = 2D – C3 3 = 2D – C1

L1 = H5 – H1 L2 = H5 – H2 L3 = H5 – H3 L4 = H5 – H4

298

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၂၂၂၄၄၄၄။။။။ ၃။၃။၃။၃။ Fabrication of Dummy Support Type 3

Dummy Support Type 3

ထ Dummy Support အမးအစားတြင ပငမပက၏ ေအာကဖကမကႏာျပင (Bottom Surface) ႏင ေထာကပက (Support Pipe) ၏ ေအာကဖကမကႏာျပငမာ မဥးတစေျဖာင ထညး ကေနသည။ ထ အမးအစားက အလားလက (သ႔) ေထာငလကပကလငးမား၏ (vertical pipe line) ၀နက support pipe အား အလားလက အေနအထားျဖင ထမးထားရန သးသည။ ထအမးအစား၌ ေထာငလကပက၏ အေပၚဆးတြင support က ထားသည။

D = Outside Diameter of Elbow size (N.P.S) d = Inside Diameter of Support Pipe t = Wall Thickness of Support Pipe

R1 = D / 2 R2 = d / 2 , R2A = 0.707 x R2

C1 = Cutback (First), 22

2111 )(R - )(R - R C =

C3 = Cutback (Third), 22A

2113 )(R - )(R - R C =

1 = 5 = 2D 2 = 4 = 2D – C3 3 = 2D – C1

L1 = H5 – H1 L2 = H5 – H2 L3 = H5 – H3 L4 = H5 – H4

299

21

2 d)t R-(1.5D - (2D) H1 ++=

22A21

23 )R Rt R-(1.5D - )C-(2D H2 +++=

221

21 )R tR-(1.5D - )C-(2D H3 ++=

22A21

23 )R -Rt R-(1.5D - )C-(2D H4 ++=

21

2 t) R-(1.5D - (2D) H5 +=

ဤမဆလင ပကအထငမားအေၾကာငး အေတာျပညစသြားၿပ ျဖစပါသည။ ဒဇငးပငး ဆငရာ အတြကအခကမားက ဒဇငးအခနးတြင ထပမေဖာျပပါမည။ ေနာကဆးထပမေျပာလသညမာ ပကအထငမားက အငဂငနယာဌာနမ ထတေပး ေသာပအရသာ ထတလပတပဆငရပါမည။ ယခေဖာျပထားေသာ ပမား၊ ပကအထငအကြာ အေ၀းမားမာ ေယဘယေဖာျပခကမားသာ ျဖစပါသည။ မညသညအငဂငနယာဌာနမ မရ။ ပကလငးက မမဘာသာ ေျပးရမညဆလငမ ယငငသးစြ၍ ရပါသည။ အေသးစတသလသမား ဤစာအပေနာကဆးတြင ေဖာျပထားေသာ ရညညြနးစာအပ မားတြင ဖတရႈႏငပါသည။

300

အခနး ၁၀

ေနအမ၊ အေဆာကအဥမားတြင ပကလငးမားသြယတနးျခငး (Plumbing)

ေနအမတကတာ အေဆာကအဥမားတြင သြယတနးေသာ ပကစနစမာမ ရးရငး လြယကပါသည။ ေသာကေရ၊ သးေရ၊ ေရဆးထတစနစ၊ မးသတပက၊ ဖြ႔ၿဖးၿပးေသာႏငငမား တြင ဂကစပကလငးမား စသညတ႔ေလာကသာ ရပါသည။ ဤအခနးတြငေရးသားေဖာျပမည ေနအမသး ပကလငးစနစမားမာ ႏငငတကာ စခနစညႊနးမားမ ေကာကႏတေဖာျပထားျခငး ျဖစပါသည။ စနစတက ေဆာကလပထားေသာ ေနအမတကတာ အေဆာကအဥမားတြင ေရလငး၊ မးလငးမားကလညး စနစတကတပဆငရန လပါသည။ သ႔မဟတပါက ေရပကမားမ ေရယမႈမားေၾကာင မလအပပ ေရေကာငးေရသန႔မား ဆးရႈးမႈ၊ ေရက မတာျဖငေပးေဆာငရပါ က အပေငြေၾကးကနကမႈ စသညမလလားအပေသာ ျပနာမားႏင ရငဆငရပါမည။ ထမ သာမက မးသတပကလငးမား တပဆငထားျခငးမရေသာ အေဆာကအဥမားတြင မးေလာင ပါက မဆးရႈးသငဘ တနဘးႀကးမားစြာ ဆးရႈးရမညျဖစပါသည။ ထ႔အတ မးလငး(လပစစမးႀကးမားသြယတနးျခငး)မား စနစတက၊ အရညအေသြး ျပည၀စြာ မတပဆငပါကလညး မးခလတႏင ပလပေပါကမားမၾကာခဏ ပကစးျခငး၊ ၀ါယာ ေရာျဖစျခငးေၾကာင မးေလာငျခငး စသညတ႔ႏင ႀကရတတပါသည။ ထ႔ျပင လက ဓါတလက မည အႏရာယႏငလညး ႀကေတြ႔ရတတပါသည။ သ႔အတြက ေနအမ၊ အေဆာကအဥမားတြင စနစတကပကလငးသြယျခငးက အမား နားလညသေဘာေပါကေစရနႏင လကေတြ႔လပေနသမားလညး စနစတကလပကငလာတတ ေစရန၊ လအပေသာ ဗဟသတမားရေစရန ရညရြယ၍ ဤအခနးက ထညသြငးေရးသားပါ သည။ စငကာပႏငငတြငမ ေနအမ၊ အေဆာကအဥမားသ႔ ပကလငးသြယတနးၿပး ေရမား လာေနသညတင မမဘာသာ သးလ႔မရပါ။ ပကလငးသြယတနးၿပးသညႏင ဤပကလငးမ လာေသာေရသည လအမား ေသာကရန၊ သးရနသငေတာပါသညဟ လကမတရ ပကျပင လပသား (LP – Licensed Plumber) က လကမတထးေပးလကပါမ သးလ႔ရပါသည။ ဆလ သညမာ အဆပါ အသစတပဆငၿပးသြားေသာ ပကလငးသည ကနးမာေရးအတြက အႏရာယ မရဟ ေထာကခေပးလကျခငး ျဖစပါသည။ ဤသ႔ေထာကခႏငရနအတြက ထပကလငးတြင ေရထညစမးသပၿပး ထြကလာေသာေရက ဓါတခြခနးသ႔ပ႔ကာ စစေဆးပါသည။ ေနအမ၊ ရး၊ ေစး၊ အမားျပညသမားအတြက အေဆာကအဥမား၊ ေကာငး၊ ေဆးရ၊ စကရ၊ အလပရ၊ စားေသာကဆင စသညတ႔အတြက ပကလငးက ၿမ႔ျပစညပငသာယာအဖြ႔မ သတမတထားေသာ Plumbing Code, Sanitary Code မားအရ သြယတနးရပါသည။

301

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁။၁။၁။၁။ ေ ေ ေ ေနနနနအမပကသြယျခငးဆငရာအမပကသြယျခငးဆငရာအမပကသြယျခငးဆငရာအမပကသြယျခငးဆငရာ သသငေသာသသငေသာသသငေသာသသငေသာ အခကအလကအခ ႔အခကအလကအခ ႔အခကအလကအခ ႔အခကအလကအခ ႔ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၁။၁။၁။၁။ ေ ေ ေ ေရမတာမားရမတာမားရမတာမားရမတာမား (Water Meters) (Water Meters) (Water Meters) (Water Meters)

ဂးျဖေရပကလငးမ ေပးေသာေရကသ႔ ၿမ႔ေတာ စညပငသာယာေရးေကာမတမ ေပးေ၀ေသာ ေရပကလငး မားအတြက ေရသးစြခေကာကခရန အမသ႔ေရပကလငး အ၀ငတြင ေရမတာမား တပဆငထားပါသည။ ေရမတာက မမ ေရပမာဏမညမ သးစြလကသညက တငးတာေပးပါ သည။ ထမတာမဖတ၍ရေသာ ကနးဂဏနးက တစယနစ သးစြခႏငေျမာကကာ ေရဘးကသငေငြက ေကာကခပါ သည။ ေရအသးက ကဗေပ ၊ သ႔မဟတ ကဗမတာျဖင ျပပါ

သည။ လစဥသးေနကပမာဏထက မသကၤာဖြယရာ ပျမငတကေနပါက အမမေရပကလငးမား ေရယေနျခငး ျဖစႏငသျဖင လကလစစေဆးသငပါသည။ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၂။၂။၂။၂။ ဗဟထနးခပဗားမားဗဟထနးခပဗားမားဗဟထနးခပဗားမားဗဟထနးခပဗားမား ( ( ( (Master Valves)

ဗဟထနးခပဗား ဟသညမာ စညပငသာယာ၏ ပငမေရပကလငးမ အမသ႔အ၀င ေနရာတြင တပဆငထားေသာ ဗားျဖစပါသည။ ဤဗားက ပတလကလင တစအမလးေရလာ ေတာမည မဟတပါ။ အကယ၍ အမတြင အႀကးစား ေရပကလငးျပျပငရန လပါက ဤဗားက ပတၿပး လပရနလပါသည။ ထးစအားျဖင ဤဗားသည ေရမတာႏင ကပလကတြင ရပါသည။ ဤဗားက အပတအဖြငလပရတြင ေျဖးညငးစြာ ပတ/ဖြငရန လပါသည။ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၃။၃။၃။၃။ ဖြငဖြငဖြငဖြင////ပတပတပတပတ ဗားမားဗားမားဗားမားဗားမား

လကေဆးကနတြငေသာလညးေကာငး၊ ေရခးခနးတြငေသာ လညးေကာငး၊ အမသာ တြငေသာလညးေကာငး ဖြင/ပတဗားမား သးသန႔ထားရပါသည။ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၄။၄။၄။၄။ ေ ေ ေ ေရဖအားရဖအားရဖအားရဖအား (Water Pressure) (Water Pressure) (Water Pressure) (Water Pressure) ႏငႏငႏငႏင ေ ေ ေ ေရေဆာငအားရေဆာငအားရေဆာငအားရေဆာငအား (Water Hammer) (Water Hammer) (Water Hammer) (Water Hammer)

မားေသာအားျဖင အမသးေရပကလငးမားတြင ေရဖအားက 4 bar (45 to 60psi) ေပါင ၆၀ ခန႔ထားပါသည။ ဤဖအားထကပလင ပကအဆကမားမ ေရယတတသလ၊ ေရပကေခါငးမားလညး အလြယတက ပကစးႏငပါသည။ တစခါတစရတြင ေရပကေခါငးမား က ပတလကစဥ၌ အသျမညကာ ေရပကတနခါသြားသညက ေတြ႔ႏငပါသည။ ဤသညက water hammer ဟ ေခၚပါသည။ ေရပကလငးအတြငး ေရစးဆငးမႈရတတရက အေျပာငးအလ တြင ျဖစတတပါသည။ ဤကသ႔ water hammer မၾကာခဏျဖစျခငးသညမေကာငး။ ေရပကလငးအဆက မားမ ေရယျခငး၊ ေရပကအထင bracket မားေခာငျခငး၊ ျပတထြကျခငးမား ျဖစတတပါသည။ ထ႔ေၾကာင ေရပကလငးအထငမားက ေသခာကနျမၿမစြာ ကပထားရနလပါသည။

302

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၁၊၁၊၁၊၁၊ ၅။၅။၅။၅။ ေ ေ ေ ေရစမျခငး၊ရစမျခငး၊ရစမျခငး၊ရစမျခငး၊ ေ ေ ေ ေရယျခငးရယျခငးရယျခငးရယျခငး (Leaks) (Leaks) (Leaks) (Leaks)

ေရပကတြင အေပါကေပါကၿပး ေရစမထြကေနပါက ေရအမားအျပား ဆးရႈးႏငပါ သည။ ေအာကပါဇယားတြင ပကအေပါကအကဥးအကယအလက ေရဆးရႈးႏငမႈ ပမာဏက ျပထားပါသည။ (ပကအတြငးေရဖအား = ေပါင ၆၀)

ပကအေပါကအရြယအစား (လကမ) တစလအတြငး ဆးရႈးသြားေသာ ေရဂါလေပါငး

¼” တစမတေပါက ၄၀၀ ၀၀၀

3/16” ၂၂၅ ၀၀၀ 1/8” ၁၀၀ ၀၀၀ 1/16” ၂၅ ၀၀၀ 1/32” ၆ ၃၀၀

ေရစမေနမႈကလညး မေပါပါႏင။ ေရတစစကစကကေနပါကလညး ေရဆးရႈးမႈပမာဏ မေသး လေၾကာငး ေအာကပါဇယားတြင ၾကညႏငပါသည။

တစမနစလင ကေသာ ေရစကေပါငး

တစလအတြငး ဆးရႈးသြားေသာ ေရဂါလေပါငး

ပျဖင

၆၀ ၁၉၂ ၉၀ ၃၁၀ ၁၂၀ ၄၂၉

ကေသာ ေရစကေပါငး တစလအတြငး ဆးရႈးသြားေသာ ေရဂါလေပါငး

ပျဖင

ကေသာေရစကအရည ၃ လကၼ

၁၀၉၅

ကေသာေရစကအရည ၆ လကၼ

၂၁၉၀

သ႔အတြက ေရပကလငးမ ေရယၿပဆလင ခကျခငးျပငသငပါသည။ အေရးႀကးသညမာ ေရေခါငးမားထတြင ထညသြငးထားေသာ ရာဘာ၀ါရာမားျဖစပါသည။ ထ၀ါရာကေလးမားက

303

အသစလသငပါသည။ ထ႔အျပင အရစမားကလညး sealing tape (၀ကအရစမားအတြက သး သည အျဖေရာငတပ၊ သ႔မဟတ တကဖလြနတပ၊ သ႔မဟတ PTFE Tape) က ေသခာ၊ လ ေလာကစြာ ပတရပါမည။ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂။၂။၂။၂။ ေ ေ ေ ေရေပးေရေပးေရေပးေရေပးေ၀၀၀၀ျခငးႏငျခငးႏငျခငးႏငျခငးႏင ခြေခြေခြေခြေ၀၀၀၀သးစြမႈစနစသးစြမႈစနစသးစြမႈစနစသးစြမႈစနစ (Basic Water Supply and Water Distribution System) (Basic Water Supply and Water Distribution System) (Basic Water Supply and Water Distribution System) (Basic Water Supply and Water Distribution System) ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၁။၁။၁။၁။ ပကအမးအစားပကအမးအစားပကအမးအစားပကအမးအစား ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး (Pipe Selection) (Pipe Selection) (Pipe Selection) (Pipe Selection)

ေရေအးပကလငးမားအတြက သမဏပက (Stainless Steel Pipe)၊ သြပရညစမ သပက (Galvanized Steel Pipe)၊ ေၾကးပက (Copper Tubing)၊ ပလတစတစပက (PVC, CPVC, ABS, PE, PP, PEX, PEX-AL-PEX)၊ မလာပကမားအတြက သြနးသ (Cast Iron Pipe), CPVC ပကမားက သးသည။ အမမားအတြငးတြငမ လကမ၀ကအရြယရ ေၾကးပကမား အသး မားသည။ ပကအမးအစားေရြးခယရာတြင ေအာကပါအခကမားက စဥးစားရမည။

၁။ ေရေပးေ၀ရမညပမာဏ (Amount of water to be supplied) ၂။ ေရဖအား (Water Pressure) ၃။ ပကလငးပြနးစားမႈ (Corrosion factor) ၄။ ေစးႏႈး၊ ကနကစရတ (Cost) ၅။ ေစးကြကအတြငး ပစၥညးအလြယတက ရရႏငမႈ (Avalability)

ျမနမာျပညတြငေတာ အလြယတက ပဗစပကမား သးတာေတြ႔ရပါသည။ ၀ယရ၊ တပဆငရ လြယသည။ ေစးသကသာသည။ ၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၂၂၂၂။။။။ ပကအရြယပကအရြယပကအရြယပကအရြယအစားအစားအစားအစား ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး (Pipe (Pipe (Pipe (Pipe Size Size Size Size Selection)Selection)Selection)Selection)

ပကအရြယအစားသည ေအာကပါအခကမားအေပၚမတည၏။ ၁။ ေရဖအား ႏင ပကအရညေပၚမတညၿပး ကဆငးသြားေသာ ဖအားဆးရႈးမႈ

(Water Pressure and friction loss through the length of the pipe) ၂။ တပဆငထားေသာ ေရေခါငးမား၊ အမသာ၊ ေရပနးစသည အေရအတြက (Number and kinds of fixtures installed) ၃။ တၿပငနကထညးသးစြေသာ ေရေခါငးပမာဏ (ဥပမာ - လကေဆးကနမ ေရေခါငးႏင ေရခး ခနးမ ေရေခါငးက တၿပငနကထညးဖြငျခငး) (Numbers of fixtures in use at a given time) ၄။ အမသာအး အမးအစား၊ အ၀တေလာစက အမးအစား စသည

ပကအရြယအစားက ေအာကပါအတငးတြကယႏငပါသည။ ၁။ ေနအမသးပစၥညးမား၏ အမားဆးေရအသးျပမႈပမာဏ (စႏႈး) က ေအာကပါဇယားတြင ၾကညပါ။ (Ref: Plumbing, Pipe Fitting and Sewerage : FM 3-34.471, Aug, 2001)

304

ပစၥညးအမးအစား ေရအသးျပမႈပမာဏ(ဂါလ / မနစ) ေရဆြအမသာ ၄၅.၀ လကေဆးေၾကြဇလ ၇.၅ ေရခးခနးသးေရပနး ၁၅.၀ ကငငယစြန႔ခြက ၃၉.၅ အးခြက၊ ပနးကနေဆးေၾကြဇလ ၂၂.၅ အ၀တေလာဇလ၊ အ၀တေလာစက ၁၅.၀ ၾကမးျပငေရေဆးျခငး ၇.၅

၂။ ေရေပးမညအမတြငတပဆငမညပစၥညးအေရအတြကက တြကပါ။ ဥပမာ - ေနအမတစခတြင အမသာ ၂ လး၊ ေရခးခနး ၁ ခ၊ လကေဆးဇလ ၂ ခ၊ ပနးကနေဆးဇလ ၁ ခ၊ အ၀တေလာစက ၁ လး၊ ၾကမးျပငေဆးျခငး ၁ ခ ရသညဆပါစ႔။ အမသာ ၂ လး အတြက ၄၅ x ၂ = ၉၀ ဂါလ / မနစ ေရခးခနး ၁ ခ အတြက ၁၅ x ၁ = ၁၅ ဂါလ / မနစ လကေဆးဇလ ၂ ခ အတြက ၇.၅ x ၂ = ၁၅ ဂါလ / မနစ ပနးကနေဆးဇလ ၁ ခ အတြက ၂၂.၅ x ၁ = ၂၂.၅ ဂါလ / မနစ အ၀တေလာစက ၁ လး အတြက ၁၅ x ၁ = ၁၅ ဂါလ / မနစ ၾကမးျပငေဆးျခငး ၁ ခ အတြက ၇.၅ x ၁ = ၇.၅ ဂါလ / မနစ

၃။ ထပမာဏအားလးက ေပါငးပါ။

(အမသာ = ၉၀ ဂါလ + ေရခးခနး = ၁၅ ဂါလ + လကေဆးဇလ = ၁၅ ဂါလ+ ပနးကန ေဆးဇလ = ၂၂.၅ ဂါလ + အ၀တေလာစက = ၁၅ ဂါလ + ၾကမးျပငေဆးျခငး = ၇.၅ ဂါလ) စစေပါငး = ၁၆၅ ဂါလ / မနစ

၄။ သ႔ေသာလညး ထအရာအားလးက တၿပငနကထညး သးမညမဟတ။ သ႔အတြက တၿပငနက ထညးသးမညအခနကပါ ထညတြကရမည။ ဤသညက simultaneous – Use Factor ဟ ေခၚပါသည။ ဤ factor က ေအာကပါဇယားမ ယႏငပါသည။

Table of Simultaneous – Use Factor

Number of Fixtures Percent of Simultaneous use 1 – 5 (၁ ခမ ၅ ခအတြငး) 100 – ((ပစၥညးအေရအတြက – ၁) x 12.75) 6 – 50 (၆ ခမ အခ ၅၀ အတြငး) 50 – ((ပစၥညးအေရအတြက – ၁) x 0.56) 51 or more ၅၁ ခမ အထက ခန႔မနး ၃၀ ရာခငႏႈး

အကယ၍ အထကပါဇယားမးမရႏငခပါက စစေပါငးဂါလ၏ ၃၀ ရာခငႏႈးဟ ယဆႏငပါသည။ ထ႔အတြက ယခအမတြင ပစၥညးေပါငး ၈ ခရသည။

အထကပါဇယားအရ -

305

50 – ((ပစၥညးအေရအတြက – ၁) x 0.56) = 50 – ((8-1)x0.56) = 46.08 - ျဖစ၏။ 46.08 မာ ရာခငႏႈးျဖစ၍ ဒမဂဏနးျဖငျပလင 0.46 ျဖစပါသည။ ထအခါ တၿပငနကထညးသးမညေရပမာဏမာ - 165 x 0.46 = 75.9 ဂါလ / မနစ ျဖစပါသည။

၅။ ထအမသ႔ေပးမည ေရဖအားမာ 45 psi ျဖစၿပး ေရပကစစေပါငးအရည ေပ ၆၀ ျဖစသည ဆပါစ႔။ ေအာကပါဇယား ၁ ႏင ၂ ကၾကညၿပး ပကအရြယက ေရြးႏငပါသည။

၆။ အသးျပမညပကသည ပဗစပကျဖစသညဟ ယဆပါ။ ထအခါ ဇယား ၂ က ၾကညပါက - ငါးမတပက၏ ဖအား ၄၀ တြငေရသယႏငမႈပမာဏမာ ၉၀ ဂါလ / မနစ ျဖစသညဟ ေတြ႔ရပါ လမမည။ ထ႔အတြက အနးစပဆးျဖစေသာ ထပကအရြယ (ငါးမတပက) ကေရြးရပါမည။

ဤေနရာတြင အတြကအခကမားေသာ ဒဇငးပငးက ခနလပခပါမည။ ဒဇငးပငး ေလလာလသမား ေနာကပငးတြငေဖာျပထားေသာ ဒဇငးခနးတြင ဖတရႈႏငပါသည။ စာမကႏာ ၃၂၁ မ ၃၂၆ ထေဖာျပထားေသာ ဇယားမားႏင ဂရပမားမာ ဒဇငးတြကရာတြင ကးကားႏင ရနေဖာျပထားျခငးျဖစပါသည။

Pipe Sizes for Water Distribution Design Pipe Sizes for Water Distribution Design Pipe Sizes for Water Distribution Design Pipe Sizes for Water Distribution Design (ဇယား ၁ ႏင ၂ သည ပကအရြယအစားေရြးရာတြင အေထာကအကျပၿပး ဇယား ၃ မ ၆ အထ ဇယားမားျဖင ပကအရြယအစားက ေရြးႏငသည။)

ဇယား - ၁ (သြပေရစမပက၊ သပကမားတြင ေရသယယႏငသည ပမာဏ) (ဂါလ / မနစ = တစမနစတြငသယႏငေသာဂါလ)

306

ဇယား - ၁ အဆက (သြပေရစမပက၊ သပကမားတြင ေရသယယႏငသည ပမာဏ) (ဂါလ / မနစ = တစမနစတြငသယႏငေသာဂါလ)

307

ဇယား - ၁ အဆက (သြပေရစမပက၊ သပကမားတြင ေရသယယႏငသည ပမာဏ) (ဂါလ / မနစ = တစမနစတြငသယႏငေသာဂါလ)

ဇယား - ၂ (ေၾကးပကမားႏင ပလတစတစပကမားတြင ေရသယယႏငသည ပမာဏ) (ဂါလ / မနစ = တစမနစတြငသယႏငေသာဂါလ)

308

ဇယား - ၂ အဆက (ေၾကးပကမားႏင ပလတစတစပကမားတြင ေရသယယႏငသည ပမာဏ) (ဂါလ / မနစ = တစမနစတြငသယႏငေသာဂါလ)

309

ဇယား ၃ (Allowance for Equivlent Length of Pipe for Friction Loss – Valve and Threaded Fittings)

310

ဇယား ၃ (Allowance for Equivlent Length of Pipe for Friction Loss – Valve and Threaded Fittings) (အဆက)

Friction Loss Using a Fairy Smooth Pipe (Example)

311

Friction Loss, Rough Pipe

Head (in psi per 100 feet)


312

Friction Loss, Fairy Rough Pipe



313

Friction Loss, Smooth Pipe



314

Friction Loss, Fairy Smooth Pipe



315

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၃။၃။၃။၃။ တပဆငျခငးတပဆငျခငးတပဆငျခငးတပဆငျခငး (Installation) (Installation) (Installation) (Installation)

စညပငသာယာမလာေသာ ပငမေရပကလငးမ အမသ႔ခြထတေသာအဓကေရပကက ေျဖာငႏငသမေျဖာငေစရန သြယတနးရပါမည။ ပကအထငမလေလာကသျဖင ေကြးညြတက ေနျခငး၊ အေကြ႔အေကာကမားက တတႏငသမေရာငရားပါ။ ေထာငလကပကျဖစေစ၊ အလား လကပကျဖစေစ ပကအားလးက လေလာကေသာ ပကအထငမားတပဆငေပးပါ။ ပကအထင မားက နရတြငေသခာခငျမစြာ တပဆငပါ။ အသးျပမညပစၥညးတစခစတြင ဂတဗား(Gate valve) မားတပဆငေပးပါ။ သ႔မသာ ထအစတအပငးက ျပျပငထနးသမးရာတြင အျခားေရလငးမားက မထခကေစပ ျပျပငႏငမည ျဖစပါသည။ ပကလငးအျပညအစ ဆငၿပးသြားလင ေရလမလစမးသပရပါမည။ စမးသပပ (Hydrotesting) ကေနာကပငးတြင အျပညအစေဖာျပပါမည။ ပကလငးက စမးသပၿပးသညႏင တၿပငနက ပးမႊားမား၊ အမႈကသရကမားက ကလရငးေဆးရညျဖင ေဆးေၾကာေပးရပါမည။ (ဗားျဖစေစ၊ ပစၥညးတစခခခ႔ယြငး၍ျဖစေစ ပကလငးကျပျပငလင ျပ ျပငၿပးေသာ အခါတြငလညး ခကျခငးမသးဘ ေရကဖြငကာ အတြငးမ အမႈကသရကမား၊ ဓါတေဆးရည အၾကြငးအကနမားက ကလရငးေဆးရညျဖင ေသခာစြာ ေဆးေၾကာပစရပါမည။) သးရမညကလရငးပမာဏက ေအာကပါဇယားတြင ၾကညႏငပါသည။

သးမညေနရာ အနညးဆးထညရမည ကလရငးပမာဏ (ppm) ပက ၅၀ (ေရ 1 m3 တြင ကလရငး ၅၀ စစ)

ေရေလာငကန ၅၀ ေရစစ ၁၀၀ (ေရ 1 m3 တြင ကလရငး ၁၀၀ စစ)

ေရတြငး ၁၅၀ (ေရ 1 m3 တြင ကလရငး ၁၅၀ စစ)

မတခက။ ။ ppm ဟသည parts per million ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင 100 ppm သည 0.01% ျဖစသည။

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၄။၄။၄။၄။ ပကလငးကပကလငးကပကလငးကပကလငးက ကလရငးေဆးရညျဖငေဆးျခငးကလရငးေဆးရညျဖငေဆးျခငးကလရငးေဆးရညျဖငေဆးျခငးကလရငးေဆးရညျဖငေဆးျခငး အစအစဥအစအစဥအစအစဥအစအစဥ

၁။ ပကလငးတစလငးလးက ေရသန႔ျဖငေဆးပါ။ ေရစးႏႈးသည အနညးဆး 3 ft/sec ရရမည။ ၂။ ထ႔ေနာကပကလငးက ေရသန႔ျဖငျဖညပါ။ ေလမားက ကနစငေအာငထတပါ။ ၃။ ထ႔ေနာက အထကပါအခးအဆအတငး ေဖာၿပးသားကလရငးေဆးရညက ပကလငးအတြငး ပငမအေပါကမ ထညပါ။ ၄။ ေနာကဆးအေပါကမ ကလရငးေဆးရညထြကလာသညထ ဆကတကျဖညပါ။ ၅။ ထ႔ေနာကအေပါကအားလးကပတၿပး ေရပကလငးအတြငး ကလရငးေဆးရညပါေသာေရက ၂၄ နာရမ ၄၈ နာရထ သေလာငထားပါ။ ၆။ ထ႔ေနာက ထေရမားအားလးက ေဖာကထတပစၿပး ေရသန႔ျဖငျပနလညေဆးေၾကာပါ။

316

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၃။၃။၃။၃။ ေ ေ ေ ေရဆးပက၊ရဆးပက၊ရဆးပက၊ရဆးပက၊ မလာပကမားမလာပကမားမလာပကမားမလာပကမား (Sanitary Sewer and Drains) (Sanitary Sewer and Drains) (Sanitary Sewer and Drains) (Sanitary Sewer and Drains)

ဤပကလငးသည ေရခးခနး၊ မးဖေခာင၊ လကေဆးကန၊ အမသာ၊ အမေခါငမးမ ကေသာမးေရ စသညတ႔မ စြန႔ထတလကေသာေရမားက ေနအမမ ပငမေရဆးထတလငးထ ေရာကေအာင ဆကထားေသာ ပကလငးျဖစသည။ ဤပကအတြက ယခငက Cast Iron Soil Pipe မား၊ ကြနကရပကမားက သးသည။ သ႔ေသာလညး ယခအခါ CPVC ပကမား၊ ABS ပကမားက အစားထးသးစြလာၾကသည။ ေရဆးပက၊ မလာပကမား၏ ပကအရြယအစားက လေလာကစြာႀကးထားရမည။ သ႔ မဟတ စြန႔ထတလကေသာ ေရႏငပါလာေသာ အမႈကသရက၊ မလာမားသည ပကက ပတဆ႔ ေစႏငသည။ ေရဆးပကက သြယတနးရာတြင ၁ ေပလင တစမတႏႈးျဖင ဆငေျခေလာ ဆငး ေပးရမည။ ေရဆးပကအရြယေရြးရာတြင ေရစးႏႈး တစမနစလင ၇.၅ ဂါလ စးႏငေအာင ေရြးရ မည။ ေအာကတြင ေရဆးပကအရြယ ေရြးခယပက တြကျပထားပါသည။

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၃၊၃၊၃၊၃၊ ၁။၁။၁။၁။ ေရဆးပက၊ေရဆးပက၊ေရဆးပက၊ေရဆးပက၊ မလာပကမားမလာပကမားမလာပကမားမလာပကမားအရြယအရြယအရြယအရြယ ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး

၁။ ပထမ Drain Fixture Units (DFU) တနဘးမားက ေအာကပါဇယားမ ယပါ။

Fixture DFU Unit Values လကေဆးကန 1 ၾကမးျပငေရထတေပါက 2 ပနးကနေဆးကန 2 အ၀တေလာစက 2 ေရခးခနးေရပနး 2 အေပါသြားေၾကြခြက 6 အမသာ 6

၂။ စာမကႏာ ၃၁၅ တြငတြကခေသာ ဥပမာက ျပနယရလင -

အမသာ ၂ လး အတြက ၆ x ၂ = ၁၂ ေရခးခနး ၁ ခ အတြက ၂ x ၁ = ၂ လကေဆးဇလ ၂ ခ အတြက ၁ x ၂ = ၂ ပနးကနေဆးဇလ ၁ ခ အတြက ၂ x ၁ = ၂ အ၀တေလာစက ၁ လး အတြက ၂ x ၁ = ၂ ၾကမးျပငေဆးျခငး ၁ ခ အတြက ၂ x ၁ = ၂

ထ႔ေနာက ၎တ႔အားလးက ေပါငးပါ။ ၂၂ ရ၏။

Ref: Plumbing, pipe fitting and Sewerage

317

၃။ ဤပကလငးက ဆငေျခေလာ တစေပလင တစမတႏႈးျဖင ဆငထားသည ဆပါစ႔။

ေအာကပါဇယားမ ¼" ေကာလတြငၾကညပါ။ ၂၂ ႏငအနးဆး (တစဆငႀကးသည) တနဘးမာ

၉၆ ျဖစသျဖင ထ ၉၆ ဂဏနးရသည ဘယဘက ေကာလကၾကညလကလင ပကအရြယ ၄ လကမ ျဖစေၾကာငး ေတြ႔ႏငပါသည။

Horizontal Sanitary Drain Capacity (in DFUs)

Slope (inches per foot) Size of Pipe (inches) 1/8 1/4

1 ¼ 1 1

1 1/2 2 2

2 5 6 *

3 15 ** 18 *

4 84 96

5 162 216

6 300 450

8 990 1392

10 1800 2520

12 3084 4320

၄။ သ႔မ႔ေၾကာင ထအမအတြက သငေတာသည ေရဆးထတပကအရြယမာ ၄ လကမ ျဖစပါ သည။

၁၀၊၁၀၊၁၀၊၁၀၊ ၄။၄။၄။၄။ ေ ေ ေ ေလထတပကမားလထတပကမားလထတပကမားလထတပကမား (Vent Pipes) (Vent Pipes) (Vent Pipes) (Vent Pipes)

* No water closet will discharge into a pipe smaller than 3 inches.

** No more than two water closets will discharge into any 3 inch horizontal branch house drain of house sewer.

ပစၥညးတစခခငးအလက ေလထတပကတပဆငပ

318

အထကပါပတြင A သည ပငမေလထတပက၊ B သည ေလထတပကလငးခြ၊ C မာ အမသာ၊ လကေဆးကန စသညတ႔မလာေသာ ေလပကမားျဖစပါသည။ အထပျမင အေဆာက အဥမားအတြက ေလထတပကတပဆငပမာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည။

ပစၥညးအမးအစားအလက တပဆငေပးရမည ေလထတပက အရြယအစား

Fixture Minimum Size of Vent (inches) လကေဆးကန 1 ¼ ေရခးခနးေရပနး 1 ½ အ၀တေလာစက 1 ½ အေပါသြားေၾကြခြက 1 ½ အမသာ 2

319

ေလထတပကအရြယအစားက သကဆငရာ ပစၥညးတစခခငးအလက ေအာကပါ ဇယားျဖင ေရြးခယႏငပါသည။ ပငမ ေလထတပကအရြယအစားကမ ၃ လကမ၊ ၄ လကမ စသျဖင ထားပါသည။ ေလထတပကကလညး ပဗစ၊ စပဗစ၊ ေအဘအကစ ပကမားျဖင ျပလပ ပါသည။

Water Closet plumbing detail

ဤမဆလင ေနအမတကတာအေဆာကအဥမားတြငတပဆငသည ပကလငး အေၾကာငး အေတာအတန ျပညစၿပဟ ယဆႏငပါသည။ မးသတပကစနစမာ မားေျမာငရႈပ ေထြးလသျဖင ေနာကတစခနးသပသပျဖစေစ စာအပတစအပအေနႏငျဖစေစ သးသန႔ေဖာျပ ပါမည။

320

အခနး ၁၁

သေဘၤာေပၚတြင တပဆငေသာ ပကလငးမား (Marine Piping System)

သေဘၤာမားတညေဆာကရာတြင သေဘၤာခတေမာငးရနအတြက မားျပားလစြာေသာ အရညစးဆငးမႈစနစမား ရပါသည။ Fuel System, Lub Oil System, Fire Water System, Sea Water Cooling System, Vent and Sound System, Ballest System, Sewage System, Potable Water System, Bilge System, Compressed Air System, Heating, Ventilation and Air System, Halon System, CO2 System စသညတ႔ျဖစပါသည။ ထစနစမားအတြက သငေတာရာပကလငးမား ေျပးရသည။ မမပကလငး မညသညေနရာတြင မညသ႔ေျပးမညကသရန သေဘၤာအေခၚအေ၀ၚ မားကလညး သထားမျဖစမည။ ဤတြင သေဘၤာတစစးတြငပါ၀ငေသာ အဓက အစတအပငး မားက ေဖာျပထားပါသည။ သေဘၤာတြငရေသာ Tank တညေနရာမား၊ အငဂငခနး၊ ပန႔ခနးမား မညသညေနရာတြငရသည စသညတ႔က သေဘၤာ Frame No.. မားႏငတကြ သထားရန လပါ သည။ သ႔မ မမပကလငးေျပးရမညေနရာက အခကအခမရ ရာႏငမညျဖစပါသည။

ေယဘယအားျဖငေျပာရလင သအေလးခနႏငသာတြကပါက သေဘၤာတစစးလး တြင ပကလငးဟသည ေျပာပေလာကေအာင မမားလပါ။ သ႔ေသာ ေနရာကဥးကဥးတြင ပက လငးမားစြာက ေျပးရျခငး၊ အျခားကရယာမားစြာတ႔ႏင ဆကသြယရျခငးတ႔ေၾကာင ပကလငး တပဆငမႈ မကြ မးကငလင အကနအကမားျခငး၊ လပငနးေႏာငေႏးၾကန႔ၾကာျခငးတ႔ ျဖစႏင သည။ သေဘၤာပကလပငနးတြငလပကငသမားအဖ႔ မမလပငနးက ကြမးကငနားလညရနႏင လပငနးအေတြ႔အႀကၾကြယ၀သမားျဖစရန အလြနအေရးႀကးပါသည။

ပ ၁၁-၁။ သေဘၤာ၏ အဓက အစတအပငး အေခၚအေ၀ၚမား

321

ပ ၁၁ - ၂။ သေဘၤာတစစး၏ အဓကအစတအပငး အေခၚအေ၀ၚမား (အေပၚမျမငရပ)

Key: A: AFT Diesel Generator room, Main switchboard room, Transformer room, Incinerator room, B: Forward Diesel Generator Room, Engine Room workshop C: Engine Casing D: PEM room, Converter rooms, Motor generator rooms E: Compressor Room F: Purifiers Room G: Engine control room H: Emergency diesel generator room

J: CO2 room

ပ ၁၁ - ၃။ သေဘၤာတစစး၏ အဓကအစတအပငး အေခၚအေ၀ၚမား (ေဘးမျမငရပ)

322

ပ ၁၁ - ၄။ သေဘၤာတစစးမ အခနးမားျပပ

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁။၁။၁။၁။ Classification Societies, Statutory Bodies and Codes for Piping Classification Societies, Statutory Bodies and Codes for Piping Classification Societies, Statutory Bodies and Codes for Piping Classification Societies, Statutory Bodies and Codes for Piping ( ( ( (ေရေၾကာငးစႏႈးအဖြ႔အစညးမားေရေၾကာငးစႏႈးအဖြ႔အစညးမားေရေၾကာငးစႏႈးအဖြ႔အစညးမားေရေၾကာငးစႏႈးအဖြ႔အစညးမား ႏငႏငႏငႏင ပကလငးဆငရာပကလငးဆငရာပကလငးဆငရာပကလငးဆငရာ စညးမဥးဥပေဒမားစညးမဥးဥပေဒမားစညးမဥးဥပေဒမားစညးမဥးဥပေဒမား))))

မညသညႏငငတြင မညသညသေဘၤာကမဆ တညေဆာကသညျဖစေစ။ ပငလယ ေရေၾကာငးဆငရာ ႏငငတကာအာဏာပင၊ စႏႈးအဖြ႔အစညးမား၏ စမးသပစစေဆးမႈျဖငသာ သတမတထားေသာ စညးမဥးဥပေဒမားအတငး တညေဆာကၾကရသည။ ထအာဏာပငအဖြ႔ မားမာ - (၁) Classification Societies ႏင (၂) Statutory Bodies ဟ ႏစမးရသည။

Classification Society မားက ပငလယအတြငး ခတေမာငးသြားမည သေဘၤာမား ေဘးကငးၿပး လၿခစတခရေစရန စစေဆးေပးသည။ Classification Society မားမာ -

Name Abbreviation Country of Origin

American Bureau of Shipping ABS USA

Lloyd’s Register of Shipping LRS UK

Det Norske Veritas DNV Norway

Bureau Veritas BV France

Germanischer Lloyd GL Germany

Nippon Kaiji Kyokai NKK Japan

ထ႔အတ Statutory Bodies အဖြ႔မားက သေဘၤာတညေဆာကရာ၌ရရမည လၿခ စတခရမႈ (safety)၊ တညေဆာကမႈ (construction) ႏင ဒဇငး (design) စခနစႏႈးမားက ခမတေပးသည။ ထစႏႈးမားတြင အျပညျပညဆငရာစႏႈးမားရသလ သကဆငရာ အစးရမားက ခမတထားေသာ စခနစညႊနးမားလညး ရပါသည။

ထအဖြ႔မားက ခမတထားေသာစႏႈးမားတြင ဥပမာ - IMO အဖြ႔အတြက ပငလယျပင၌ အသကအႏရာယဆငရာ လၿခစတခရမႈက SOLAS (Safety of Life at Sea) ျဖင ကာကြယ ေပးထားၿပး ပတ၀နးကငဆငရာ လၿခစတခရမႈကမ MARPOL (Prevention of Marine Pollution) ျဖင ကာကြယေပးထားသည။

323

Statutory Bodies အဖြ႔မားမာ -


International Maritime Organisation IMO International

Norwegian Maritime Directorate NMD Norway

Norwegian Petroleum Directorate NPD Norway

Danish Maritime Authority DMA Denmark

Health and Safety Department HSE UK

Department of Energy UK Den UK

Department of Transport DOT UK

Canada Oil and Gas Drilling Regulation COGLA Canada

Danish Energy Agency DEA Denmark

US Coast Guard USCG USA

ပကႏငပတသက၍ေသာလညးေကာငး၊ ပကဆကပစၥညးမားႏင ပတသက၍ေသာ လညးေကာငး မားျပားလစြာေသာ ကဒ (Codes) (စညးမဥးဥပေဒ) မားရသည။ အသးမား သည အခ႔ေသာ code မားမာ ေအာကပါတ႔ျဖစ၏။


American Society for Testing and Material ASTM USA

American National Standard Institute ANSI USA

American Petroleum Institute API USA

American Society of Mechanical Engineers ASME USA

Japanese Industrial Standard JIS Japan

National Fire Protection Association NFPA USA

British Standard BS UK


National Association of Corrosion Engineers NACE USA

German Industrial Standards DIN Germany

International Standards Organisation ISO International

ဤအဖြ႔အစညးမား၊ ဥပေဒစညးမဥးမား တစဥးႏငတစဥးခြေ၀ တာ၀နယပမာ ေအာကပါအတငး ျဖစ၏။

324

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂၂၂၂။။။။ ေ ေ ေ ေရလပငနးသးရလပငနးသးရလပငနးသးရလပငနးသး ပကလငးအမးအစားမားပကလငးအမးအစားမားပကလငးအမးအစားမားပကလငးအမးအစားမား (Marine Piping Systems) (Marine Piping Systems) (Marine Piping Systems) (Marine Piping Systems)

ေရလပငနးသး ပကလငးအမးအစားမားက သးမးခြျခားႏငသည။ ၁။ ေယဘယသေဘၤာသး ပကလငးမား (Common Marine System) ၂။ ကမးလြနပငလယျပငသး ပကလငးမား (Offshore System) ၃။ အေရးေပၚသး ပကလငးမား (Emergency System)

၁။ ေယဘယသေဘၤာသး ပကလငးမားက ႏစမးထပမ ခြျခားႏငပါသည။ (၁) သေဘၤာခတေမာငးရန လအပေသာ ပကလငးမား (Shipboard Utility Uses) ၎တ႔တြင သေဘၤာႀကးတစစးလး လညပတခတေမာငးႏငရနအတြက လအပေသာ ပကလငးမားအားလးပါ၀ငပါသည။ ဥပမာ - ဆလငး (Fuel Oil System)၊ ေခာဆလငး (Lube Oil System)၊ အငဂငအေအးခေရလငး (Engine Cooling System) စသည။

(၂) သေဘၤာသားမားအတြက လအပေသာ ပကလငးမား (Domestic Uses) ဤလငးမားတြင သေဘၤာသားမားအတြကလအပေသာ မလာပက (Sewage System)၊ ေသာကေရသးေရပက (Potable Water System) စသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။

၂။ ကမးလြနပငလယျပငသး ပကလငးမားသည ပငလယအတြငးေကာကခေနကာ ေရနတး ျခငး စေသာလပငနးမားလပသည သေဘၤာမားႏင ေရနတးစငမားတြင တပဆငေသာ ပက လငးမားျဖစပါသည။ ထလငးမားတြင Mud Process System, Drilling Water System စသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။

၃။ အေရးေပၚသး ပကလငးမားတြင မးသတပက (Firemain System), ေရျဖနးပက (Sprinkler

System), ကာဗြနဒငေအာကဆဒလငး (CO2 System), ေရစပထတလငး (Bilge System)

စသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။

Design pipe pressure, choice of

material type, method of

manufacture, surface coating

Classification

Societies, Statutory

Bodies

Select appropriate

material, standard size

Codes

325

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၃၃၃၃။။။။ သးေသးေသးေသးေသာပကအမးအစားသာပကအမးအစားသာပကအမးအစားသာပကအမးအစား (Pipe Material) (Pipe Material) (Pipe Material) (Pipe Material)

ပကမားအတြက ပစၥညးအမးမးက သးသည။ ဥပမာအားျဖင - � Carbon Steel က Engine Cooling System မားအတြက � Stainless Steel က High Pressure Instrumentation System မားအတြက � Alloy Steel က Chemical System မားအတြက � Copper က Domestic Fresh Water System မားအတြက � Copper Nickel က Seawater System မားအတြက � Fiberglass Pipe က Ballast System မားအတြက � High Pressure Rubber က Hydraulic System မားအတြက သးသည။

ေယဘယအားျဖင သပက (ကာဘြနစတး) မားက ျပျပင၍ေသာလညးေကာငး၊ မျပျပငဘေသာလညးေကာငး သးသည။ မျပျပငဘသးေသာပကမား (Raw Pipes) က Black Pipe မားဟ ေခၚသည။ ဓါတတ႔ျပနမႈရႏငေသာေနရာမား ဥပမာ - ဆတငကအတြငး (inside fuel oil tanks) တြင black pipe မားက သးသည။ ေခးခြ တၿပး ေဆးသတထားေသာပက (Blasted and Painted Pipes) မားက ဓါတ ေဗဒတ႔ျပနမႈမရသညေနရာအားလးတြင သးႏငသည။ သြပရညစမပက (Galvanised pipe) မားက ဆားငေရေၾကာင သေခးကကကာ စားသြားမညေနရာမား ဥပမာ - Seawater System မားတြင သးသည။

၁၁၁၁၁၁၁၁၊၊၊၊ ၄။၄။၄။၄။ Bilge P Bilge P Bilge P Bilge Piping System iping System iping System iping System ((((ေရစပပကလငးေရစပပကလငးေရစပပကလငးေရစပပကလငး))))

သေဘၤာ၀မးအတြငး အေၾကာငးအမးေၾကာင ၀ငလာေသာ ေရမားက စပထတေသာ စနစျဖစသည။ မားေသာအားျဖင ထေရမားမာ စကပစၥညးမားမ စမထြကလာေသာေရ၊ ပက သ႔မဟတ စကမားမကလာေသာ ေပါငးေခြ း၊ ေရပကမားမ စမထြကလာေသာေရ၊ မးေရ၊ သေဘၤာၾကမးျပငမားေဆးေၾကာရာမ ကလာေသာေရ စသညတ႔ ျဖစႏငပါသည။ ဤစနစတြင ေရစပပန႔မား၊ ပငမေရထတပက၊ လငးခြ ေရထတပက၊ စပထတ လကေသာေရမားက သေလာငရာကန၊ သေဘၤာအခနးတစခခငးအတြက ေရစစဇကာမား၊ ျပင ပမေရမား စး၀ငမလာေစရန ကာကြယထားေသာ Check Valve မား၊ ဆႏငေရကခြေပးသည Oily Water Separator မားစသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။ အထးသျဖင အငဂငခနးတြင ေရစပေခါငးႏစခ ထားရမည။ တစခခငးစတြင Non Return Valve တစခစတပထားရမည။ ပငလယတြငးသ႔ ေရမားမစြန႔ထတမ စပယထားေသာ ေရမားတြင ေရာပါလာသည ဆမားက Oily Water Separator ျဖင ခြထတကာ သေလာင ထားရမည။ ထ႔ေနာကမ ဆမပါေသာေရက ပငလယအတြငး စြန႔ထတရမည။

ပ ၁၁ - ၅ ႏင ပ ၁၁ - ၆ တ႔တြငၾကညပါ။

326

ပ ၁၁ - ၅။ Bilge System

327

၁၁၁၁၁၁၁၁၊၊၊၊ ၅။၅။၅။၅။ Ballast Piping System Ballast Piping System Ballast Piping System Ballast Piping System

သေဘၤာ၏လးမႈ ႏင တညၿငမမႈ (trim and stability) တ႔အတြက လအပေသာ ေရစး (draft) မတေရာကေအာင သေဘၤာ၀မးအတြငး တစစတစရာေသာ အတငးအတာထ ပငလယေရျဖညေပးရသည။ ထ ပငလယေရမားသေလာငထားရာ တငကက Ballast Tank ဟ ေခၚသည။ ထတငကမားအတြငး ေရျဖညျခငး၊ တငကတစခမတစခသ႔ ေရမားလႊေျပာငးျခငး မားျပလပရန Ballast piping system ထားရသည။ ထပကလငးစနစတြင ေရစပပန႔ႀကးႏစခ (Ballast pump) ႏင ဗားမား၊ ပကမားပါ၀င သည။ ထပန႔ႀကးသည ပငလယေရမားက seachest မ စပသြငးႏငသလ တငကတစခမ တစခ သ႔ ကးေျပာငးေပးႏငသည။ ထသ႔ျပလပႏငရန ပန႔ႀကးမားက suction manifold မားႏငဆက ထားသည။ ပ ၁၁ - ၇ ႏင ပ ၁၁ - ၈ တ႔တြငၾကညပါ။ Ballast pump မားက အေရးႀကလာပါက Bilge pump မားအျဖစ အသးခႏငသည။

၁၁၁၁၁၁၁၁၊၊၊၊ ၆၆၆၆။။။။ Fire Fighting Fire Fighting Fire Fighting Fire Fighting System System System System ( ( ( (မးသတမးသတမးသတမးသတစနစစနစစနစစနစ))))

မးသတစနစတြင သးမးရသည။ Fire Main System, CO2 System ႏင Sprinkler

System တ႔ျဖစသည။ ပ ၁၁ - ၉ ႏင ပ ၁၁ - ၁၀ တ႔တြငၾကညပါ။

၁၁၁၁၁၁၁၁၊၊၊၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၁။၁။၁။၁။ Fire Main System Fire Main System Fire Main System Fire Main System ( ( ( (မးသတပကလငးမးသတပကလငးမးသတပကလငးမးသတပကလငး))))

ဤစနစသည အဓကမးသတစနစျဖစၿပး မးသတရန ပငလယေရက သးသည။ ထ စနစတြင မးသတပန႔ႏစလးပါ၀ငၿပး တစလးႏငတစလး သးျခားေနရာမားတြငထားသည။ သ႔အတြက တစလးအလပမလပႏငေတာသညတင အျခားတစလးက ေမာငးႏငေသးသည။ မးသတပန႔မားသည ပငလယေရက seachest မ စပယကာ အဓကေရေပးသည ပငမပကလငးသ႔ ေမာငးသြငးေပးသည။ ပကလငးက ျပျပငထနးသမးမႈမားျပလပႏငရန အဆကျဖတဗား (Isolation Valve) မားက ထညသြငးတပဆငထားသည။

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၂။၂။၂။၂။ COCOCOCO2222 System System System System ( ( ( (ကာဗြနဒငေအာကဆဒကာဗြနဒငေအာကဆဒကာဗြနဒငေအာကဆဒကာဗြနဒငေအာကဆဒ ပကလငးပကလငးပကလငးပကလငး))))

မးေလာငေျခရေသာေနရာမား ဥပမာ - အငဂငခနး၊ ဂငနေရတာခနး၊ မးဖခနး၊ သတေဆးမားထားရာအခနး က ကာကြယေပးထားသည အေျခာကမးသတစနစ ျဖစသည။ ဤစနစတြင မးသတရန ကာဗြနဒငေအာကဆဒဓါတေငြ႔က သးထားသည။ မးေလာငလင အခနးတြငးမ လမားက ဓါတေငြ႔မလႊတမ အျမနဆးထြကေရး သတ ေပးႏငေစရန ဟြနးမား၊ ရပျမငသၾကားအခကေပးကရယာမား တပဆငထားပါသည။ ေလေပး ပနကာမား၊ fire damper မားက ဓါတေငြ႔မလႊတမ ပတရမည။

328

ပ ၁၁ - ၆။ Bilge System (Schematic)

329

ပ ၁၁ - ၇။ Ballast System

Connect to other Ballast Tank

330

ပ ၁၁ - ၈။ Ballast System (Schematic)

331

ပ ၁၁ - ၉။ Fire Main System

332

ပ ၁၁ - ၁၀။ Fire Main System (Schematic)

333

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၆၊၆၊၆၊၆၊ ၃။၃။၃။၃။ Sprinkler Sprinkler Sprinkler Sprinkler SystemSystemSystemSystem ( ( ( (မးသတေရျဖနးပကလငးမးသတေရျဖနးပကလငးမးသတေရျဖနးပကလငးမးသတေရျဖနးပကလငး))))

သေဘၤာသားမားေနေသာ လေနခနးမားအတြက ဤစနစကသးသည။ ဤစနစမပက မားအတြငး မလက ေရသန႔မားေမာငးထညထားကာ လအပေသာဖအားေရာကေအာင ေလ ဖအားျဖင ေမာငးတငထားသည။ ဤစနစက Fire Main ျဖငဆကထားကာ ေနာကပငးလအပ ေသာေရမားက fire main မ ထတေပးသည။ ေရပနးေခါငးတငးတြင ေရစးခလတ (flow switch) မားတပဆငထားသည။ ဤ ခလတမ ေရျဖတစးသြားလင ထနးခပခနး (control panel) မ အခကေပးကရယာက လႈပႏႈး လကျခငးျဖင မညသညအခနးတြင မးေလာငေနေၾကာငး ခကျခငးသႏငေလသည။ Sprinkler system ႏင fire main system က alarm check valve ျဖင ျခားထား သည။ Sprinkler system တြင ဖအားေလာကသြားသညႏင တၿပငနက fire main system မ ဖအားျမငေရမားသည alarm check valve က တြနးဖြငကာ Sprinkler system အတြငးသ႔ တး ၀ငစးဆငးသြားေလသည။ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၇။၇။၇။၇။ Vent and Sound Vent and Sound Vent and Sound Vent and Sound SystemSystemSystemSystem ( ( ( (ေလထတပကႏငေလထတပကႏငေလထတပကႏငေလထတပကႏင အရညမကႏာျပငအျမငတငးအရညမကႏာျပငအျမငတငးအရညမကႏာျပငအျမငတငးအရညမကႏာျပငအျမငတငး ပကပကပကပက))))

တငကအတြငး အရညမားျဖညစဥ၊ သ႔မဟတ ထတစဥတြင အခနးတြငးမ ဓါတေငြ႔ သ႔မဟတ ေလမား ျပငပသ႔လြတလပစြာ ၀ငထြကႏငရန အလပတအခနးမနသမ ေလထတ ပကလသည။ ဤတြင တငကမားသည သေဘၤာ၀မးႏငလပထားေသာ တငကမားသာမက လြတလပစြာတညေနေသာ daily service tank မားကသ႔ တငကမားလညးပါသည။ ေလထတပက၏ ျဖတပငးမကႏာျပင ဧရယာ (cross sectional area) သည အရည ျဖညပက (filling pipe) ျဖတပငးမကႏာျပငဧရယာထက ၁.၂၅ ဆ ပႀကးရမည။ ဥပမာအားျဖင အရညျဖညပကသည ၄ လကမအခငးရသည ဆပါစ႔။ ၄ လကမပက၏ အတြငးဘကအခငးမာ အျပငအခငး - (၂ x ပကအထ) = ၄.၅ - (၂ x ၀.၂၃၇) = ၄.၀၂၆ လကမျဖစသည။ ထအခါ အရညျဖညပက၏ ျဖတပငးမကႏာျပင ဧရယာမာ -

2r pipe filling of area sectional Cross π=

= ၃.၁၄၂ x ၂.၀၁၃ ၂

အရညျဖညပက၏ ျဖတပငးမကႏာျပင ဧရယာ = ၁၂.၇၃ စတရနးလကမ ျဖစမည။ ထ႔ေၾကာင ေလထတပက၏ ျဖတပငးမကႏာျပင ဧရယာ = ၁၂.၇၃ x ၁.၂၅ = ၁၅.၉၁ စတရနးလကမ ျဖစရမည။ ၎က အခငးျပနတြကလကပါက -

2.25" 15.91 r

area sectional Cross r

r area sectional Cross 2

==

=

=

π

π

π

ထ႔ေၾကာင ေလထတပက၏ အတြငးဘက အခငးမာ ၂.၂၅ x ၂ = ၄.၅ လကမ ျဖစ၏။ အနးစပဆးအားျဖင အတြငးဘကအခငး ၅.၀၅ လကမရေသာ ၅ လကမပကက ေလထတပကအျဖစ ေရြးရမညျဖစသည။

334

ေလထတပကေခါငး vent head သည ၾကမးျပငမ အနညးဆး ၃ ေပ အျမငတြင ရရ မည။

Sound Pipe မားမာ တငကအတြငးရ အရည၏ မကႏာျပငအျမငက ေပႀကးျဖငတငး ရန တပဆငထားျခငးျဖစသည။ ထပက၏ထပက တငးတာမညတငက၏ အေပၚဘကၾကမးျပင တညတညတြင သ႔မဟတ free board deck ေပၚတြငထားၿပး ေအာကေျခကမ တငက၏ ၾကမးျပငမ ၂ လကမခန႔အကြာတြင ထားသည။ ပက၏ထပက ၀ကအရစပါ အဖးျဖင အျမပတ ထားရနလသည။ ပက၏ ေအာကေျခတညတညတြင ရကျပား (striking plate) က ၾကမးျပင တြင ဂေဟေဆာထားသည။

အရညမကႏာျပငက တငးရနျဖစသညအတြက ပကက ေျဖာငႏငသမေျဖာငေျဖာင သြယတနးရသည။ ဆတငကမားတြငမ ထပကထပတြင အလအေလာက အျမနျပနပတႏင ေသာ quick acting self closing valve မားတပဆငေပးရသည။ ထဗားကဖြငလကလင အထမဆမား အျပငသ႔ဖတလကမလာေစရန မတာ (small test clock) တပၿပး စမးရသည။

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၈။၈။၈။၈။ Sanitary Sanitary Sanitary Sanitary SystemSystemSystemSystem ( ( ( (အမသာသးအမသာသးအမသာသးအမသာသး ေ ေ ေ ေရပကလငးရပကလငးရပကလငးရပကလငး))))

ဤလငးမာ အမသာႏင အေပါသြားေၾကြခြကမားအတြက ေရေလာငးခရန ျဖစသည။ ဤလငးအတြကေရက ပငလယေရျဖစေစ၊ ေရခ (fresh water) ျဖစေစသးသည။ ေရက တငကအတြငးသေလာငထားၿပး ပန႔က ဖအားသးေရတငကအတြငး ေမာငးပ႔သည။ ထဖအား က ဖအားျမငေလ (compressed air) ျဖငရယသည။ အမသာ သ႔မဟတ ဆးအးတငးတြင ေရ အဖြင၊ အပတက ထနးရန အထနးဗားမား (flushing control valves) တပဆငထားသည။ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၉။၉။၉။၉။ Deck Drainage Deck Drainage Deck Drainage Deck Drainage SySySySystemstemstemstem ( ( ( (ေရေျမာငးေရေျမာငးေရေျမာငးေရေျမာငး))))

ဤလငးမာ သေဘၤာၾကမးခငးေပၚရ ၾကမးေဆးသညေရ၊ မးေရစသညတ႔က bilge holding tank သ႔ျဖစေစ၊ ပငလယအတြငးသ႔ျဖစေစ သြယခေပးေသာ ပကလငးျဖစသည။

MARPOL စညးမဥးအရ သေဘၤာၾကမးေပၚမ စေဆာငးရရေသာေရမားက bilge holding tank သ႔ အရငပ႔ကာ ဆႏငေရခြထတရသည။ သန႔သြားေသာေရကမ ပငလယအတြငး စြန႔ပစခြငျပသည။ မတေသာ အခနးႏစခမလာေသာ ေရေျမာငးမားသည ပငမပကတစခ အတြငး ဆၿပး၀ငလာပါက ထလငးမားတြင check valve မားတပဆငေပးရသည။ သ႔မ သညဘကအခနးမ စးလာေသာေရမား ဟဘကအခနးအတြငး မ၀ငသြားမာျဖစသည။ သာမနေျမဆြအားျဖင ဆငးသြားမညေရေျမာငးမားသည ဓါတေငြ႔ျဖငမးသတရန စမ ထားေသာ အခနးမားတြင ဆးေနပါက မးသတဓါတေငြ႔မား ေရေျမာငးပကအတြငး မ၀ငလာေစ ရန isolation valve မား တပထားရမည။ Isolation Valve ဟသည သညဘကအခနးႏင ဟ ဘကက ေရ၊ ဓါတေငြ႔စသညတ႔ မ၀ငႏငေစရန စညးျခားေပးထားေသာ ဗားျဖစသည။

ပ ၁၁ - ၁၃ ႏင ပ ၁၁ - ၁၄ တြငၾကညပါ။

335

ပ ၁၁ - ၁၁။ Vent and Sound System (Schematic)

336

ပ ၁၁ - ၁၂။ Sanitary System (Schematic)

337

ပ ၁၁ - ၁၃။ Deck and Drain System ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၀။၁၀။၁၀။၁၀။ Sanitary Drainage Sanitary Drainage Sanitary Drainage Sanitary Drainage SystemSystemSystemSystem ( ( ( (ေရဆးထတပကေရဆးထတပကေရဆးထတပကေရဆးထတပက))))

ဤစနစမာ သးၿပးသားေရမားက sewage holding tank သ႔ျဖစေစ ပငလယအတြငး ျဖစေစ စြန႔ထတေပးေသာ လငးျဖစသည။ လကေဆးကန၊ ေရခးခနး၊ ေသာကေရ၊ အ၀တေလာစက စသညတ႔မ စြန႔ထတလကေသာေရမားမာ သန႔သျဖင ပငလယအတြငး တက ရကစြန႔ထတ၍ရသည။ သ႔ေသာ အမသာ၊ ဆးခြက၊ ေဆးခနး စသညတ႔မ စြန႔ထတလကေသာေရမားကမ သန႔စငရနလသျဖင sewage holding tank သ႔ဥးစြာ ပ႔ရသည။ ထေရမားက သန႔စငၿပးမ ပငလယအတြငး စြန႔ပစရသည။ မးဖေဆာငမ စြန႔ထတေရမားက grease interceptor ျဖင ဆ မားက အရငစစပစရသည။ သ႔မဟတပါက ထမသန႔စငရေသးေသာ ေရဆးေရညစမားက သေဘၤာေဘးဘယညာရ MARPOL Discharge station မေန၍ အျခားသေဘၤာတစစးသ႔ လႊေျပာငးေပးႏငသည။ ပ ၁၁ - ၁၅ တြငၾကညပါ။

338

ပ ၁၁ - ၁၄။ Deck and Drain System (Schematic)

339

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၁။၁၁။၁၁။၁၁။ Draft and Tank Gauge Draft and Tank Gauge Draft and Tank Gauge Draft and Tank Gauge SystemSystemSystemSystem ( ( ( (ေရေျမာငးေရေျမာငးေရေျမာငးေရေျမာငး))))

ဤစနစမာ သေဘၤာေရစးႏင တငကမားအတြငးရ အရညမကႏာျပငက ထနးခပခနး အတြငးမ လမးၾကညေသာ စနစျဖစသည။ ဤစနစတြင ေလဖအား၊ အလကထေရာနစစနစ မားသးသည။ မမသလေသာ တငက သ႔မဟတ သေဘၤာနရဆ ေလကမႈတသြငးကာ ထေနရာ မ hydrostatic pressure (တညၿငမအရညဖအား) ကၾကညၿပး အရညမကႏာျပင အျမငက တငးတာျခငးျဖစသည။ ပ ၁၁ - ၁၆ တြငၾကညပါ။ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၂။၁၂။၁၂။၁၂။ Engine Cooling Engine Cooling Engine Cooling Engine Cooling SystemSystemSystemSystem ( ( ( (အငဂငအငဂငအငဂငအငဂင အေအးခစနစအေအးခစနစအေအးခစနစအေအးခစနစ))))

ဤစနစမာ သေဘၤာက အဓကေမာငးႏငေပးေနေသာ အဓကအငဂငႀကးမား၏ အေအးခစနစျဖစပါသည။ ဤစနစတြင ႏစပငးပါပါသည။ ပငလယေရႏင အေအးခေသာ အပငးႏင ေရခႏင အေအးခေသာ အပငးျဖစပါသည။

ကကကက။။။။ ပငလယေရႏငပငလယေရႏငပငလယေရႏငပငလယေရႏင အေအးခစနစအေအးခစနစအေအးခစနစအေအးခစနစ (Sea Water Cooling System) (Sea Water Cooling System) (Sea Water Cooling System) (Sea Water Cooling System)

ဤစနစသည အပခနနမအေအးခစနစျဖစသည။ ဤအပငးသည အပြငစနစျဖစၿပး ပငလယေရက ပန႔က စးခကစမ စပယၿပး အငဂငအပေျပာငးယနစ (engine heat exchanger) သ႔ ပ႔ေပးသည။ ဤယနစ (heat exchanger) တြင အငဂငမလာေသာ အပခနျမငေရခမ အပမားက ပငလယေရမစပယကာ ပလာေသာ ပငလယေရမားက ပငလယအတြငး စြန႔ပစ သည။ ပ၍ရငးေစရန ပ ၁၁ - ၁၇ တြငၾကညပါ။ ခခခခ။။။။ ေ ေ ေ ေရရရရခခခခႏငႏငႏငႏင အေအးခစနစအေအးခစနစအေအးခစနစအေအးခစနစ ( ( ( (FreshFreshFreshFresh Water Cooling System) Water Cooling System) Water Cooling System) Water Cooling System)

ဤစနစသည အပခနျမငအေအးခစနစျဖစသည။ ဤအပငးသည အပတစနစျဖစၿပး ေရသညအ၀ငအထြကမရဘ အငဂငတစ၀ကတြငသာ လညပတစးဆငးေနသည။ အငဂငတြင အေသတပဆငထားေသာ ေရခပန႔သည ေရခတငကအတြငးမ ေရမားကစပယကာ အငဂင ပတလည လညပတစးေစသည။ တငကမလာေသာ ေရသည ပထမ ဆအေအးခစနစ (oil cooler) အတြငးစး၀ငၿပး ထမ အငဂငအတြငး၀ငကာ အငဂငေခါငး (engine head), အငဂငတး (engine block) အတြငးမားလညပတကာ အငဂငမအပက စပယသည။ အပခနျမင ေရခသည အပေျပာငးယနစ (heat exchanger) သ႔ေရာကေသာအခါ ပငလယေရက ၎ထမ အပမားက စပယလကျခငးျဖင အပခနကသြားသည။ အတနငယေအး သြားေသာ ေရခသည အငဂငအတြငးျပနလာကာ အငဂငမအပမားက စပယ၊ ထေနာက အပ ေျပာငးယနစတြင ပငလယေရသ႔ အပမားပ႔ေပး စသျဖင အငဂငက အေအးခေပးသည။ ဤစနစအတြငး water maker (distiller) ကထညသြငးတပဆငထားျခငးျဖင ေရခမ ဆးရႈးသြားေသာ အပအခ ႔ျဖင distiller မ ေရခမားက ပေစသည။

340

ပ ၁၁ - ၁၅။ Sanitary Drainage Piping System

341

ပ ၁၁ - ၁၆။ Tank and Draft Gauging System

342

ပ ၁၁ - ၁၇။ Engine Cooling Piping System

343

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၃၁၃၁၃၁၃။။။။ အငဂငဆေပးစအငဂငဆေပးစအငဂငဆေပးစအငဂငဆေပးစနစနစနစနစ ( ( ( (Fuel OilFuel OilFuel OilFuel Oil System) System) System) System)

ဤစနစသည သေဘၤာအဓကအငဂင (main engine)၊ အကအငဂင (auxiliary engine) ႏင ဒဇယႏငေမာငးေသာ အငဂငမားအတြက စကေမာငးဆက ပ႔ေပးသည။ ဒဇယက ေရနတးရာတြငသးေသာ ရႊ႕တြငလညးေရာသည။ ဒဇယက သေဘၤာ၏ ေဘး ဘယ (port), ညာ (starboard) ရ ဆျဖညေသာ filling station မ တစဆင ဆတငက (Fuel Oil Tank) မား အတြငး ျဖညသည။ ပ ၁၁ - ၁၈ တြငၾကညပါ။ ထဆတငကႀကးမားမတစဆင ဆပ႔ပန႔ (fuel oil transfer pump) မားက ေန႔စဥသး daily service tank, fuel oil setting tank စသညတ႔ထ ပ႔ေပးသည။

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၄၁၄၁၄၁၄။။။။ အငဂငအငဂငအငဂငအငဂင၀၀၀၀ငငငင ( ( ( (ေခာဆေခာဆေခာဆေခာဆ)))) ေ ေ ေ ေပးစပးစပးစပးစနစနစနစနစ ( ( ( (Lubrication OilLubrication OilLubrication OilLubrication Oil System) System) System) System)

ဤစနစက ေခာဆပ႔စနစ (Lube oil supply system) ႏင ေခာဆထတစနစ (Dirty oil drain system) ဟ ႏစပငးခြႏငသည။ ေခာဆတငက (Lube Oil Tank) မ ေခာဆမားက ေခာဆပန႔ (Lube oil transfer pump) က သေဘၤာအဓကအငဂင၊ အကအငဂင၊ ဂငနေရတာ၊ ဂယာအ၊ အျခားစကမႈအစတ အပငးမား ေခာေမြ႔စြာလညပတေစရန ပ႔ေပးသည။ ပ ၁၁ - ၁၉ တြငၾကညပါ။ အငဂင၊ ဂငနေရတာ၊ ဂယာေဘာကစမားမ စြန႔ထတလကသည ညစပတေနေသာ ေခာဆမားကမ ေခာဆညစတငက (Dirty Oil Tank) တြငသေလာငထားကာ သေဘၤာဆပ ကမးကပေသာအခါ ကနးပတေပၚရ MARPOL station မ တစဆင ကနးေပၚသ႔ ပ႔ေပးသည။ ေခာဆမားက ထတေသာအခါ၌မ ရးရးေျမဆြအားသးၿပး ေဖာကခလကရျဖစပါသည။ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၅၁၅၁၅၁၅။။။။ အငဂငအတေဇာအငဂငအတေဇာအငဂငအတေဇာအငဂငအတေဇာ စစစစနစနစနစနစ ( ( ( (Engine ExhaustEngine ExhaustEngine ExhaustEngine Exhaust System) System) System) System)

ဤစနစမာ အငဂငမထတလကေသာ အတေဇာမးခးမားက သေဘၤာအျပငသ႔ စြန႔ ထတေပးေသာ စနစျဖစသည။ စြန႔ထတလကေသာမးခးမားသည ေလသန႔စနစ၊ လေလာက လမး၊ ေရနတးစနစမားႏင မနးေစရ။ ထစနစတြင အဓကပါ၀ငေသာ အစတအပငးမားမာ မးပြား ေဖာကကရယာ (spark arrester), အသထနးကရယာ (silencer) ႏင စန႔ထြကဘာဂာ (expansion bellow) တ႔ျဖစသည။ အတေဇာစနစတြငသးေသာ ပကအထငမားမာ အပခနေၾကာငျဖစေသာ စန႔ထြက ျခငး၊ က႔၀ငျခငးဒါဏကခႏငေအာငလပထားေသာ စပရငပါသည အထးပကအထငမား ျဖစရမည။ ပ ၁၁ - ၂၀ တြငၾကညပါ။

344

ပ ၁၁ - ၁၈။ Fuel Oil Piping System

345

ပ ၁၁ - ၁၉။ Lube Oil Piping System

346

ပ ၁၁ - ၂၀။ Engine Exhaust Piping System

347

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၆၁၆၁၆၁၆။။။။ ဖအားျမငေလဖအားျမငေလဖအားျမငေလဖအားျမငေလ စစစစနစနစနစနစ ( ( ( (Compressed AirCompressed AirCompressed AirCompressed Air System) System) System) System)

ဤစနစက သးစခြႏငသည။

၁။ Service Air (အလပလပရန သးေသာေလ) ၂။ Control Air (ထနးခပစနစမားအတြက သးေသာေလ) ၃။ Starting Air (စကစတငလညရန သးေသာေလ) ပ ၁၁ - ၂၁ တြငၾကညပါ။ Service Air သည အေရးေပၚမဟတသည အျပငဘကတြင

အသးျပရနလသညအခါ သးႏငရန အတြကလညးေကာငး၊ တစခါတစရ အသးျပရနလသည စကကရယာ ႏင လကသးကရယာမားအတြက လညးေကာငး ထားေပးသည။

Control Air မာ fire damper, tank gauging system ႏင instrument control အတြက သးသည။ ဥပမာ - ေလဖအားျဖငေမာငးႏငသည ထနးခပဗားမားတြင ဤေလက သး သည။ Starting Air မာ သေဘၤာ၏ အဓကအငဂငႀကးက စတငေမာငးႏငရနအတြက ျဖစသည။

ေလဖအားျမငစက (Air Compressor) သည ဖအားျမငေလက ေလစစကရယာႏင အေျခာကခကရယာ (air filter and air dryer) ကျဖတၿပး ေလေလာငကန (air receiver) သ႔ ပ႔ေပးသည။ ထေလေလာငကနမ ဖအားျမငေလက အထကေဖာျပပါ service air စသညလငး မားသ႔ ပ႔ေပးသည။

အေရးေပၚသး ဂငနေရတာ (emergency generator) အတြက air compressor ႏင emergency air receiver က သးသန႔ထားရသည။ ပမနအေနအထားတြင ထ emergency လငးအတြငး ပငမေလပကလငးမ ဖအားျမငေလျဖင အျမျဖညေပးေနသည။ အေရးေပၚအေျခ အေနတြငမသာ အေရးေပၚသးဂငနေရတာက ေမာငးသည။

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၇၁၇၁၇၁၇။။။။ ေ ေ ေ ေသာကေရ၊သာကေရ၊သာကေရ၊သာကေရ၊ သးေရေပးသးေရေပးသးေရေပးသးေရေပး စစစစနစနစနစနစ ( ( ( (Potable WaterPotable WaterPotable WaterPotable Water System) System) System) System)

ဤစနစမာ သေဘၤာေပၚရ ေသာကေရ၊ သးေရ၊ ေဆးေၾကာေရ၊ စကမႈလပငနးသးေရ မားအတြက ေရေပးေ၀ရနျဖစသည။ ပ - ၁၁ - ၂၂ တြငၾကညပါ။ ဤစနစအတြကေရသန႔က သေလာငကနတြင ေလာငထားၿပး ထမ ပန႔ျဖင ဖအားျမငတငက (pressure set tank) သ႔ပ႔ ေပးသည။ ထတငကမတစဆင ေရက U.V. Sterilizer က ျဖတေစကာ လအပေသာ လေနခနး မား၊ မးဖေဆာင၊ ေရပစနစ၊ စကမႈလပငနး စသညေနရာမားသ႔ ပ႔ေပးသည။ လအပေသာ ေရသန႔က သေဘၤာကမးကပသညအခါ ကမးေပၚမျဖညယသည။ ထ႔ျပင Water Maker (distiller) ေပါငးခစကမ ေရကလညး ရယေသးသည။

348

ပ ၁၁ - ၂၁။ Compressed Air System

349

ပ ၁၁ - ၂၂။ Potable Water System

350

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၈၁၈၁၈၁၈။။။။ ဟကေျဒာလစဟကေျဒာလစဟကေျဒာလစဟကေျဒာလစ စစစစနစနစနစနစ ( ( ( (HydraulicHydraulicHydraulicHydraulic System) System) System) System)

ဤစနစမာ ဟကေျဒာလစႏင ေမာငးႏငေသာ စကကရယာႀကးမား အလပလပႏင ရန လအပေသာ ဟကေျဒာလစဆက ပန႔ျဖင ဆတငကမ လအပေသာစကဆေရာကေအာင ေမာငးပ႔ေပးေသာ စနစျဖစသည။ ပ - ၁၁ - ၂၃ တြငၾကညပါ။ ဤစနစတြင လအပေသာဖအားရေအာင ပကလငးအတြငးရ ဖအားထနးဗားမား (pressure control valve) ျဖငထနးေပးသည။ လေသာဘကဆသ႔ ဆစးဆငးႏငရနအတြကမ အရညစးထနးဗားမား (flow control valve) က ထနးေပးသည။ Actuator မားက ဟကေျဒာ လစစြမးအားက စကမႈစြမးအားအျဖစ ေျပာငးေပးသည။ ၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၁၉၁၉၁၉၁၉။။။။ ေ ေ ေ ေလေအးေပးလေအးေပးလေအးေပးလေအးေပး စစစစနစနစနစနစ ( Refrigerant System) ( Refrigerant System) ( Refrigerant System) ( Refrigerant System)

ဤစနစက သေဘၤာေပၚမ လေနခနးမား၊ ပထနးခနး စသညတ႔ႏင အေအးခနး (freezer room) မားအတြက လအပေသာ ေလေအးမားပ႔ေပးသည။

Air Handling Unit မ ေလေအးမားက ေလေအးေပးပကႀကးမား (Air cond ducts) မားက လေသာေနရာေရာကေအာင ပ႔ေဆာငေပးသည။ Air handling unit တြင ေလေအးစနစ က လအပေသာေလေအးမားရေအာင ထတေပးသည။ ပ- ၁၁ - ၂၄ တြငၾကညပါ။

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂၀၂၀၂၀၂၀။။။။ ေ ေ ေ ေရေႏြးေငြ႔ႏငရေႏြးေငြ႔ႏငရေႏြးေငြ႔ႏငရေႏြးေငြ႔ႏင အပေပးအပေပးအပေပးအပေပး စစစစနစနစနစနစ (Steam Heating System) (Steam Heating System) (Steam Heating System) (Steam Heating System)

ဤစနစက အလြနေအးေသာရာသဥတမားတြင ဆသေလာငကနမား၊ လေနခနးမား၊ စကကရယာမားအား အပေပးသည။ ပ- ၁၁ - ၂၅ တြငၾကညပါ။

ေရေႏြးေငြ႔က ဘြ ငလာ (boiler) မားမထတယၿပး space heater သ႔မဟတ equip – ment heating coil မားမတစဆင လအပေသာေနရာမားသ႔ ေရေႏြးေငြ႔လႊတေပးသည။ ေရေႏြး ေငြ႔မရလာေသာ ေပါငးေခြ းမား (steam condensate) က ဘြ ငလာမားဆ ျပနပ႔ေပးသည။

ဤမဆလင သေဘၤာတစစးတြငပါ၀ငေသာ ပကလငးစနစမား စသငသမ ျပညစ

သြားၿပျဖစပါသည။ သေဘၤာေပၚတြင အခနး သ႔မဟတ တငက (Tank) သ႔မဟတ ၾကမးျပင (deck) မားသ႔ ပကျဖတသနးသြားရာတြင နရျဖတအပငးကေလးမားက သးပါသည။ ထနရ မား၌ ေရလရေသာနရ (water tight bulkhead ) ႏင ေရလစရာမလေသာနရ (non-water tight bulkhead ) ဟ ႏစမးရ၏။ ထနရမားက ျဖတေသာအခါ ေအာကပါအပငးမားက သးပါ သည။

351

ပ ၁၁ - ၂၃။ Hydraulic System

352

ပ ၁၁ - ၂၄။ Refrigerant System

353

ပ ၁၁ - ၂၅။ Steam Heating System

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂၁၂၁၂၁၂၁။။။။ နရျဖတနရျဖတနရျဖတနရျဖတ အပငးကေလးမားအပငးကေလးမားအပငးကေလးမားအပငးကေလးမား ( ( ( (Penetration Pieces)Penetration Pieces)Penetration Pieces)Penetration Pieces)

354

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂၁၊၂၁၊၂၁၊၂၁၊ ၁။၁။၁။၁။ ေ ေ ေ ေရလေသာနရမားရလေသာနရမားရလေသာနရမားရလေသာနရမား ( ( ( (Water Tight Bulkhead)Water Tight Bulkhead)Water Tight Bulkhead)Water Tight Bulkhead) အတြကအတြကအတြကအတြက

ဤအမးအစားမာ penetration piece ႏင ပကက ဖလနးႏင ဆကသည။ ပကက ျဖတလ႔ တပလ႔ရသည။ သကဆငရာစနစ အလက နရျဖတအပငးမားက အငဂငနယာဌာနမ အတငး အတာအတအကႏင ပမား ထတေပးသည။ ဤပမား အတငးတပဆငရနျဖစပါသည။ ဤအမးအစားမာ penetration piece ႏင ပကက ဂေဟေဆာၿပး အေသဆက ထားသျဖင ပကက ျဖတလ႔ တပလ႔ မရပါ။ ျပျပငထနးသမး ရန ပကက ျဖတ၊ တပလလင ျဖတထတမ ရမညျဖစပါသည။ ဤတြင နရျဖတအပငးကေလး မား (penetration piece) ၏ ပစအမးမးက ေဖာျပထားပါ သည။

355

တစခနးႏငတစခနး ေရျဖတ သြားႏငေသာ တစနညးအားျဖင ေရလစရာ မလေသာ non-watertight bulkhead မားအတြက ေအာကပါ penetration piece မား သးပါသည။ အခ႔ ေသာ penetration piece မား၏ အတငးအတာမားကပါ ေဖာျပထားပါသည။ သ႔ေသာ ေလလာရန အတြကမသာ ျဖစၿပး လကေတြ႔ တည ေဆာကရာတြင အငဂငနယာ

ဌာနမ ပမားအတငး ျပလပရမည ျဖစပါသည။

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂၁၊၂၁၊၂၁၊၂၁၊ ၂၂၂၂။။။။ ေ ေ ေ ေရလရလရလရလစရာမလေစရာမလေစရာမလေစရာမလေသာနရမားသာနရမားသာနရမားသာနရမား ( ( ( (NonNonNonNon----Water Tight Bulkhead)Water Tight Bulkhead)Water Tight Bulkhead)Water Tight Bulkhead) အတြကအတြကအတြကအတြက

356

၁၁၊၁၁၊၁၁၊၁၁၊ ၂၂။၂၂။၂၂။၂၂။ ပကလငးမားကပကလငးမားကပကလငးမားကပကလငးမားက ေ ေ ေ ေဆးသတျခငးဆးသတျခငးဆးသတျခငးဆးသတျခငး (Painting) (Painting) (Painting) (Painting)

သေဘၤာ သ႔မဟတ ေရနတးစငဟသည ပငလယျပငတြငေနရသညျဖစရာ ပငလယ ဆားငေရေၾကာင သထညပစၥညးမား သေခးကကမညက အထးအေလးေပး စဥးစားရသည ျဖစရာ ထအထတြင ပကလငးမားလညး ပါ၀ငေပသည။ ပကလငးမား ေဆးသတျခငးအတြက မညသညပကက မညကသ႔ ေဆးသတရမညက သတမတေပးထားပါသည။

သတေသာေဆးသည ရာသဥတဒါဏ၊ တကစားမႈဒါဏ၊ အပဒါဏစသညတ႔ ခႏင ရမည။ အခ ႔ပကမားက ေဆးသတရနလၿပး အခ႔ပကမားက သြပရညစမ (hot dip galvanised) ရနလပါသည။ သြပရညစမျခငးတြင ဆခြ တျခငး (de-greasing)၊ အကစစျဖငေဆးျခငး (acid pickling) ၊ သြပရညစမျခငး (galvanising) ဟ သးပငးပါပါသည။ ပကမားက အပခန ၄၄၀ မ ၄၅၀ ဒဂရစငတဂရတရေသာ သြပရညထတြင ႏစၿပး စမရပါသည။

သြပရညစမျခငးက ပကမား (အႀက)ဆငၿပးမ (pre-fabrication in workshop) သာ လပရပါမည။ သေဘၤာေပၚေရာကမဆငေသာ အဆကမား (field joints) က ဂေဟေဆာလက ေသာအခါ မလေဆးမားပကသြားသျဖင ထေနရာမားက cold galvanise ေဆးမားျဖင ျပနမႈတ ေပးရန လပါသည။

ဤေနရာတြငမ ေဆးသတျခငးက အေသးစတမေဖာျပေတာဘ မညသညပကက မညသည အေရာငသတသညေလာကသာ ေဖာျပလကပါသည။ အလြယတကျမငသာထငသာရေစရန ပကမားက အေရာငသတ၍ခြျခားထားရာ ေယဘယ အားျဖင ေအာကေဖာျပပါစနစမားအတြက တြလကအေရာငမားျဖင သတမတပါသည။

System Colour System Colour Steam Silver Compressed Air Salmon Pink Condensate Orange Bilge Black Heavy Fuel Oil Dark Brown CO2 Fire Fighting Red Diesel Oil Light Brown Refrigeration White Lubricating Oil Canary Yellow Fire Fighting Full Red Feed Water Orange Deck Wash Full Red Cooling Water Green Hydraulic Line Brown Ballast Sea Water Grass Green Vent and Sound Brown Fresh Water Oxford Blue

357

Penetration Piece of Steel Pipe For Deck and Bulkhead (JIS)

Note: 1) The material of double plate shall be the same grade as hull structure, except general part. 2) The thickness of Doubler Plate (T1) must not be less than the thickness of hull structure (T), T) (T1 ≥

3) Doubler Plate shall be marked with N.P *N.D*.

358

Sleeve for Steel Pipe (#80)

359

Sleeve for Steel Pipe (#60)

360

Sleeve for Stainless Steel

361

အခနး ၁၂

အရညအေသြးစစေဆးျခငး (Quality Control)

ပကလငးအရညအေသြးဆငရာ ႀကတငစေဆာငးရမည စာရြကစာတမးမားက အခနး (၈) ပကလငးဆငျခငး မ ႀကတငျပငဆငျခငး ေခါငးစဥေအာကတြင အေတာအတန ေဖာျပခၿပး ျဖစပါသည။ ပကလငးတစခက ဆငရာတြင ပကလငးျဖစၿပးေရာ ဆငျခငးမဟတဘ သတမတ ထားေသာ စခနစညႊနးမားႏငအည တပဆငထားျခငးရမရ ဆသညမာလညး အေရးႀကးပါ သည။ ဤသ႔သတမတထားေသာ စခနမားႏင ညမညစစေဆးရန QC (Quality Control) သ႔မဟတ QA / QC Engineering ဌာန ထားရပါသည။ ဤပကလငးသည သတမတထားေသာ ပစၥညးအမးအစားမားက သးထားသည၊ ဂေဟေဆာရာတြငလညး သတမတထားေသာ ဂေဟေခာငးမားက သတမတထားေသာ နညး မားအတငးေဆာသည၊ ဂေဟသမားသည သတမတထားေသာ လကမတကငေဆာငထားသ ျဖစသည စသျဖင သကေသျပရန စာရြကစာတမးမား၊ လကမတမား လသည။ ပကလငးတြင သးသညပစၥညးတငး၊ ဘ႔နပတြငသတသည အမဆမအစ လကမတလသည။ ထ႔အတ ပက ဆကလပသားမားသညလညး သတမတထားသည လကမတရ ပကဆကလပသားျဖစေၾကာငး ၎တ႔ကငေဆာငထားသည လကမတမားက တငျပႏငရမည။ QC မား၏ အဓကအလပမာ ထလကမတမားက စေဆာငးတငျပရန၊ Inspection and Test Plan ျပငဆငရန၊ Owner ႏင Contractor အၾကား မမတ႔လပထားေသာ ပကလပ ငနးမားက စစေဆးရန ေခၚယျခငး၊ ညႏႈငးျခငး စသညတ႔ျပလပရန ျဖစပါသည။ QC တစဥး သည လပငနးခြငထ၌ လပေနသည အဆငတငးကသေနရန အေရးႀကးသည။ သတ႔လပေန တာ မညမၿပးသြားၿပ။ သညအဆငၿပးလင ဘာဆကလပမည စသညတ႔က သထားရပါမည။ ပကလပငနးတစခရၿပ ဆကတညးက QC လပသသည မမတ႔ ပကလငးႏင ပတသကသည စသတမတထားခကမားကသထားရန ေလလာထားဘ႔ လပါသည။ ထ႔ျပင ပကဆကလပသားမားလပေနသမ၊ ဂေဟသမားမား ေဆာေနသမကလညး မကေျခမျပတ ေစာငၾကညေနရန လပါသည။ သ႔မသာ သတ႔လပေနတာ မနမမန သႏငမည။ အကယ၍ သတ႔ လပတာ သတမတထားေသာ စခနစညႊနးမားမလြေနလင စပါဗကဆာသ႔ မလြနခင အခနမ သတငးပ႔ရမည။ ၿပးစးသြားေသာ အဆငတငးတြငလညး သကဆငရာက ေခၚယစစေဆးေစကာ စစေဆးၿပးေၾကာငး လကမတမားယထားရပါမည။ ေအာကတြင QC လပငနးႏင ပတသက ေသာ စာရြကစာတမးမားက နမနာမားႏငတကြ အဆငလက ေဖာျပထားပါသည။

362

၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၁။၁။၁။၁။ QC QC QC QC တစဥး၏တစဥး၏တစဥး၏တစဥး၏ တာတာတာတာ၀၀၀၀နႏငနႏငနႏငနႏင၀၀၀၀တရားမားတရားမားတရားမားတရားမား (Duties and Responsibilities of a QC) (Duties and Responsibilities of a QC) (Duties and Responsibilities of a QC) (Duties and Responsibilities of a QC)

၁။ မမတာ၀နယရမည ပကလငးအေၾကာငး ဂဃနဏသရန Piping Specification က ဖတထားရမည။ နားမလညလင သကဆငသမားက ေမးရမည။ ၂။ ပကလငးက စတငမဆငမ (fabricating) ကတညးက GA Drawing, P&ID Drawing ႏင

အထးသျဖင Iso Drawing မားက ေလလာထားရမည။ ၃။ ပကလငးတြင အသးျပမညပစၥညးမားျဖစေသာ ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား၊ ဂကစကက

မား၊ pressure gauge မား၊ ဂေဟေခာငးမား၏ လကမတမား။ ဂေဟေဆာမည အစအစဥ (Welding Procedure Specification) ၊ ဂေဟေဆာမညသ၊ ပကဆကမညသ၊ ပကၾကပ မညသ စသည လကမတရမ အလပလပလ႔ရမညသမား၏ လကမတမားက စေဆာငးထား ရမည။

၄။ ITR (Inspection And Test Record) သ႔မဟတ ITP (Inspection and Test Plan) သ႔မဟတ Inspection Report ျပငတတရမည။ ၅။ အသးျပမည ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားသည Pipe Spec. ထတြင ေဖာျပထားေသာ

ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား ဟတမဟတ စစေဆးရမည။ ထပကႏငပကဆကပစၥညးမား၏ heat no. မားက မတထားရမည။

၆။ Spool မား Fit Up လပၿပးသြားလင ထ spool မားသည Iso Drawing အတငး ဆငထားျခငး ဟတမဟတ၊ Dimension မားမနမမန စစေဆးကာ Fit Up Inspection အတြက စာရြကစာတမးမားျပငဆငကာ Fit-up inspection ေခၚရမည။

၇။ Joint မားက ဂေဟေဆာၿပးသြားေသာအခါ ဂေဟသားမား ေကာငးမေကာငး စစေဆးၿပး လအပေသာ စာရြကစာတမးမားျပငဆငကာ visual inspection ေခၚရမည။ ၈။ ဂေဟေဆာၿပးသြားေသာ spool မားက NDT Test လပရနလပါက လအပေသာ NDT Test (MPI, Ultra Sound, Penetrant Test, X-Ray etc.) လပရမည။ ၉။ Galvanise (သြပရညစမျခငး) လပရနလပါက ထ spool မားက galvanise လပရနပ႔ရမည။ ထ galvanise လကမတကလညး သမးထားရမည။ ၁၀။ ထ႔ေနာက ထ spool မားက hydro test လပရန စစဥရမည။ လအပေသာ Test Package ျပငရမည။ Inspector မားအား အေၾကာငးၾကားရမည။ ၁၁။ Hydro Test လပရာတြင သးသည Torque Wrench Cert. မား၊ Pressure Gauge မား၏ calibration certificate မား၊ blind flange မား၏ certificate မား စသညတ႔က ပးတြ တငျပရမည။ Pressure Recorder သးလငလညး ထ recorder ၏ calibration cert. ကလညး test package တြင ပးတြထားရမည။ ၁၂။ Hydro Test လပၿပးသြားေသာအခါ လာေရာကစစေဆးသည witness ၏ လကမတက ရယထားရမည။ Pressure / Temperature Recording Graph မားကလညး Test Pack တြင စနစတက ပးတြထားရမည။ ၁၃။ Chemical cleaning လပရနလပါကလညး cleaning section သ႔ပ႔ရနျပငဆငၿပး သန႔ရငး ေရးလပၿပးသြားသညအခါ လပၿပးေၾကာငးလကမတ (Certificate) ကလညး ပးတြထား ရမည။

363

၁၄။ ပကလငးတစခလးဆငၿပးသြားလင လငးတစခလးက Hydro Test / Air Test လပရန လပါသည။ အဆင ၁၀ ႏင ၁၁ တြင ျပခသညအတငး ျပငရန ျဖစပါသည။ ၁၅။ Test မလပမ Pre Test Punch List လပကာ စစေဆးရန ျဖစပါသည။ ဆလသညမာ Flange ဆကအားလး ေသခာစြာ ၾကပထားျခငးရမရ။ Vent ႏင drain valve မားရသင သညေနရာတြင ရမရ။ Pipe Support မား လေလာက၊ မေလာက။ စ၊ မစ။ Pipe Support မားသည drawing ထတြင ျပထားသညအတငး လပထားမထား။ စသညတ႔က စစေဆး ရန ျဖစပါသည။ အကယ၍ ခ ႔ယြငးခကမား၊ အမားမားေတြ႔ပါက သကဆငရာ supervisor သ႔အေၾကာငးၾကားကာ ခကျခငး ျပငခငး၊ လပခငးရပါမည။ ၁၆။ Punch List clear ျဖစသြားၿပဆလင ပကလငးႀကးတစခလးက Hydro Test သ႔မဟတ Air Test လပရပါမည။ ၁၇။ Testing လပၿပးသြားလင Post Hydro Test Punch List လပကာ စစေဆးရ ျပနပါသည။ ဤအဆငတြင Test လပစဥက ယာယတပထားေသာ Temporary Blind Flange မား၊ Pressure Gauge မား၊ vent မား၊ drain မား ျပနျဖတထားမထား၊ ပကလငးက ဆကရ မည ေနရာမားတြင ျပနလညတပဆငထားမထား စသညမားက စစေဆးရမညျဖစပါသည။ ၁၈။ Test လပၿပးသြားလင ေရျဖငေသာလညးေကာငး၊ ေလမႈတ၍ေသာလညးေကာငး ပက လငးက ေဆးေၾကာရန လပါသည။ ဤသညက Flushing လပသည ေခၚ၏။ Flushing လပၿပးသြားလငလညး လပၿပးေၾကာငး စာရြကစာတမးေပၚတြင Inspector ၏ လကမတ လပါသည။ ၁၉။ ထ႔ေနာက ပကလငးႀကးက လအပေသာ တငကမား၊ စကကရယာမား၊ ပန႔မား စသညတ႔ ႏင အမနတကယသးမညပစအတငး ဆကေပးရပါသည။ ၎က Box Up လပသညဟ လညးေကာငး Tie In လပသညဟလညးေကာငး ေခၚပါသည။ Tie In လပၿပးသြားေသာ အခါတြငလညး ပကလငးသည ဆကသငသညေနရာတြင ဆကထားမထား ေသခာစြာ လကလစစေဆးရန လပါသည။ ဤကသ႔ စစေဆးရာတြင အဓကသးရေသာ ပမာ - P & ID Drawing ျဖစပါသည။ P & ID Drawing က ပကလငးက မညသညေနရာမ မညသညေနရာသ႔ ဆကထားသည၊ ပကလငးအတြငး မညသညဗားမားတပထားသည၊ မညသည ကရယာမားရသညက အေသးစတ ရငးရငးလငး ျပတျပတသားသား ေဖာျပ ထားပါသည။ ၂၀။ အားလးၿပးသြားေသာအခါ ေနာကဆးၿပးသြားသည လငးပသည မလ ပကလငးစတင ေျပးစဥက ပႏငတမတ စစေဆးကာ တေနပါကလညး မလပေပၚတြင ဤလငးသည လကေတြ႔ တညေဆာကထားေသာလငးပစ ျဖစပါသည ဆသညအေၾကာငး ေဖာျပသည “As Built” ဟေသာ တဆပတးထကာ လကမတထးရပါသည။ အကယ၍ ပကလငးေျပးရငးမ ထတေပးထားေသာ ပအတငးပကလငးသြယတနး မရ သျဖင အဆငေျပေအာင ဆငလကရေသာအခါ ထေျပာငးသြားသညေနရာတြင လကေတြ႔ ဆငထားေသာ ပကဆြေပးၿပး ထပေပၚတြင “As Built” ဟေသာ တဆပတးထကာ လကမတထးေပးရမည ျဖစပါသည။ ၂၂။ အားလးၿပးသြားၿပ။ လအပေသာစာရြကစာတမးမား၊ လကမတမားလညးစၿပ ဆလင

364

ေနာကဆးအဆငမာ ပကလငးက သကဆငရာပငရငထ အပႏရမညျဖစပါသည။ ၎က Hand Over လပသညဟ ေခၚပါသည။ ဤအဆငကား အေရးႀကးဆးအဆင ျဖစ၏။ သကဆငရာစာရြကစာတမးမား မျပညစ သျဖင owner ဘကမ ဤစာရြကေပၚတြင လကမတထးမေပးမခငး အလပၿပးေျမာကၿပ ဟ မေခၚႏငပါ။ ဤစာရြကစာတမးမားကျပၿပး ပကဆတငေတာငးရမညျဖစသျဖင ပကလငး ႀကးတစခလး လကေတြ႔တြင ၿပးသြားသညတင ဤစာရြကမရပါက ပကဆအျပညမရႏငပါ။

ဤမဆလင QC မား၏ အခနးက႑ မညမအေရးႀကးေၾကာငး သႏငပါၿပ။ ေအာကတြင ထအဆငမားအတြက လအပေသာ စာရြကစာတမး နမနာမားက

ေဖာျပထားပါသည။

၁၂ - ၁။ Welder Certificate နမနာ

365

၁၂ - ၂။ ပက၏ Mill Certificate နမနာ

366

၁၂၊ ၃။ Fit Up Inspection နမနာ

367

၁၂၊ ၄။ Visual Inspection နမနာ

368

၁၂၊ ၅။ Blasting And Painting Request နမနာ

369

၁၂၊ ၆။ Inspection Request နမနာ

370

၁၂၊ ၇။ NDT MPI Inspection နမနာ

371

၁၂၊ ၈။ NDT X Ray Inspection နမနာ

372

၁၂၊ ၉။ Work Completion Form နမနာ

373

၁၂၊၁၂၊၁၂၊၁၂၊ ၂၂၂၂။။။။ Test Pack Test Pack Test Pack Test Pack နမနာပစနမနာပစနမနာပစနမနာပစ

၁၂ - ၁၀။ Test Package Cover နမနာ

374

၁၂ - ၁၁။ Test Package မာတကာ

375

၁၂ - ၁၂။ Drawing List

၁၂ - ၁၃။ ပးတြတငျပရမည စာရြကစာတမးမား

376

၁၂ - ၁၄။ မညသညစာရြကစာတမးမားပါသည ဟ စစေဆးေသာ Check List

377

၁၂ - ၁၅။ Hydro Test မတတမး

378

၁၂ - ၁၆။ Hydro Test မလပမ ႀကတငစစေဆးရမည အခကမား မတတမး

379

၁၂ - ၁၇။ Test Pack Specification

380

၁၂ - ၁၈။ အားလးစစေဆးၿပး၍ Hydro Test လပရန အဆငသငျဖစေၾကာငး တငျပခက

381

၁၂ - ၁၉။ ပကအတြငးသန႔ရငးေရးလပေၾကာငး အစရငခစာ

382

၁၂ - ၂၀။ Hydro Test လပၿပးသြားေသာအခါ ပကလငးက ျပနလနစစေဆးေသာ မတတမး

383

၁၂ - ၂၁။ Hydro Test တြင သးေသာ မတာမား၏ လကမတ

384

၁၂ - ၂၂။ ေနာကဆးလကမတထးရမည အလပအားလးၿပးဆးေၾကာငး လကမတ (Job Completion Form)

385

၁၂ - ၂၃။ Pre-Hydro Test Check List

386

၁၂ - ၂၄။ Reinstatement Checklist (After Hydro Test)

387

၁၂ - ၂၅။ Punch List

388

အခနး ၁၃ ပကလငး ဒဇငးေရးဆြျခငး

(Piping Design) ပကလငးဒဇငးကၿခေျပာရလင သတမတထားေသာ စနစတစခတြငသးမည ဖအား၊

အပခနတ႔အေပၚမတညကာ ပက၏အထ၊ ပကအရြယ၊ ပကအမးအစား၊ ပကအထငမား ထညရမညေနရာ၊ ပကအထနးမားထညရ မညေနရာ၊ ပကအခပမား ထညရမညေနရာ၊ သးရ မည ပကဆကပစၥညးအမးအစားမား ကေရြးခယေပးျခငးပငျဖစပါသည။ ျဖညစြကေျပာရလင ပကကသတရမညေဆးအမးအစား၊ ပကကစမးရမညအစအစဥ၊ ပကကဆငရမည စႏႈးမား၊ ဂေဟေဆာရမည စႏႈးသတမတခကမား စသညအားလးပါ၀ငပါ သည။ ဤတြင ပကလငးဒဇငးက ထညရျခငးမာ ပကအငဂငနယာမားအေနႏင ေလလာလက ေလလာႏငရနျဖစပါသည။ သ႔ေသာ ဒဇငးပငးမာ ကယျပန႔လသျဖင အခနးတစခနးမႏင မျပညစႏင။ စာအပတစအပသးသန႔ေရးမ ျပညျပညစစ ျဖစႏငမည။ ယခေဖာျပမညမာ ဒဇငး ဆြရာတြင အေျခခသထားသငသည အခကမားသာ ျဖစပါသည။ ဤအခကမားက အေျခခၿပး မမဘာသာ ဆကလကေလလာႏငပါသည။ ပကဒဇငးဆရာတြငလညး ပကလပသညပစၥညးအမးအစားေပၚမတညၿပး ကြာျခား သညျဖစရာ ဤေနရာတြင သပကက အေျခခထားၿပး အျခားပလတစတစပကအေၾကာငး အနညးငယ၊ ဖကဘာပကအေၾကာငး အနညးငယမ ေဖာျပပါမည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁။၁။၁။၁။ PipingPipingPipingPiping Codes and Standards Codes and Standards Codes and Standards Codes and Standards

Piping Design Engineer တစဥးအေနႏင မသမျဖစသထားရမညမာ Piping Codes and Standards ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ Piping Codes and Standards မားမာ အလြနမားျပား ရႈပေထြးလသညျဖစရာ မမအေနႏင မညသညအပငးကလခငလင မညသညစာအပ၊ မညသညအခနးတြင ရာရမညက သထားရမ ျဖစပါသည။ မမသလေသာ အခကကရာလက ကးကားတတရန လပါသည။ အဘယေၾကာင Piping Codes and Standards မားက ထားရသနညးဟမ ပကလငးဒဇငးေရးဆြရာတြင လအပေသာ ဒဇငးစခနစညႊနးမားက ျဖညဆညးေပးရန၊ ပကလပ မညပစၥညးက ေရြးခယရန၊ ပကလငးဆငရာတြင လမးညႊနမႈေပးရန၊ ပကကေရထညၿပးစမးသပ ျခငး၊ စစေဆးျခငးမားအတြက စသတမတခကမား ခမတေပးရန၊ ပကလငးအတြငးသးမည ပကဆကပစၥညးမား၊ ဗားမား၊ ပကလငးကသတရမည ေဆးမား၊ အပကာမား၊ ပကအထငမား စသညတ႔အတြက လအပေသာ စမားခမတေပးရန စသညတ႔ျဖစပါသည။ ပကလငးတစလငးက ဒဇငးေရဆြရာတြင ဒဇငနာတစဥးအေနႏင အထကေဖာျပပါ Piping Codes and Standards မားက တတကကလကနာရန လပါသည။ ထမသာမက အသစအသစထြကေပၚလာေသာ code ႏင standard မား၊ ျပျပငေျပာငးလခကမားကလညး မကေျခမျပတ ေလလာေနရန လပါသည။

389

Piping CodesPiping CodesPiping CodesPiping Codes

Piping Codes မားက ဒဇငးလအပခကမား၊ ပကလငးဆငျခငး၊ ေျပးျခငး၊ ပကလငး တြငသးရမည ပစၥညးအမးအစား၊ ေရလမလ စမးသပျခငး ႏင ပကလငးက စစေဆးျခငးမား အတြက စညးမဥးမား သတမတျပဌာနးေပးသည။

Piping StandradsPiping StandradsPiping StandradsPiping Standrads

Piping Standards မားက လကေတြ႔တညေဆာကရာတြင လအပေသာ စႏႈးႏင လကနာရမညအခကမား၊ ပကဆကပစၥညးမား၊ အသးျပရမည ဗားမားက ျပဌာနးေပးသည။

ဤတြင ပကလပငနး၌ သးေသာ Codes and Standards မားထမ အခ႔က ေဖာျပ ထားပါသည။ အျပညအစမဟတပါ။ အျပညအစက သလသမားအေနႏင သကဆငရာ ASME, ASTM, API စသည web site မားသ႔ သြားေရာကေလလာႏငပါသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၂၂၂။။။။ ASME Codes and Standards ASME Codes and Standards ASME Codes and Standards ASME Codes and Standards

အေမရကန စကမႈအငဂငနယာမားအသငး American Society of Mechanical Engineers (ASME) က အငဂငနယာဘာသာရပဆငရာ စညးမဥးစညးကမးမား၊ စႏႈးမား ခမတရန၊ စကမႈ အငဂငနယာမားအၾကား ကြ မးကငမႈႏင အသပညာမား ျဖန႔ေ၀ေပးရန ရညရြယခကျဖင ၁၈၈၀ ခႏစတြင စတငဖြ႔စညးခပါသည။ ASME Codes and Standards မားစြာရသညအနက ဤေနရာတြင ပကႏင ပတသကေသာ Code ႏင Standard မားကသာ ေဖာျပပါမည။

တစကမၻာလးက စထားသးစြေနရေသာ code မာ ASME Boiler and Pressure Vessel Code ျဖစပါသည။ ၎တြင အခနး ၁၁ ခနးပါ၏။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၁။၁။၁။၁။ ASME Boiler and Pressure Vessel CodeASME Boiler and Pressure Vessel CodeASME Boiler and Pressure Vessel CodeASME Boiler and Pressure Vessel Code

အခနး - ၁ ။ Power Boilers အခနး - ၂ ။ Material Specifications အခနး - ၃ ။ Rules for Construction of Nuclear Power Plant Components အခနး - ၄ ။ Heating Boilers အခနး - ၅ ။ Nondestructive Examination အခနး - ၆ ။ Recommended Rules for Care and Operation of Heating Boilers အခနး - ၇ ။ Recommended Rules for Care of Power Boilers အခနး - ၈ ။ Pressure Vessels အခနး - ၉ ။ Welding and Brazing Qualifications အခနး - ၁၀ ။ Fiber-Reinforced Plastic Pressure Vessels အခနး - ၁၁ ။ Rules for In-Service Inspection of Nuclear Power Components

390

ဤအခနးမားအနက ပကႏငပတသကေသာအခနးမားမာ အခနး ၁၊ ၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅၊ ၈ ႏင ၉ တ႔သာ ျဖစပါသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၊၂၊၂၊၂၊ ၂။၂။၂။၂။ ASMEASMEASMEASME B31B31B31B31

တစကမၻာလးက စထားသးစြေနရေသာ ေနာက code တစခမာ ASME B31 ျဖစပါ သည။ Project B31 ျဖငစတငခကာ ASME B31 – Standard Code for Pressure Piping က ၁၉၃၅ ခႏစတြင ပႏပထတေ၀ခပါသည။ မလက အေမရကနစႏႈးမားအတငး ေရးသားချခငး ျဖစ၏။ ၁၉၇၈ ဒဇငဘာမ စတငၿပး American National Standards Committee B31 က ASME Code for Pressure Piping B31 Committee အျဖစ ASME ၏ ဖြ႔စညးပ နညးစနစမားအတငး ျပနလညဖြ႔စညးခသည။ ထအဖြ႔က ANSI (American National Standards Institute) မ အသအမတျပခ၏။ လကရတြင ASME B31 မ ေအာကပါတ႔က ပႏပထတေ၀ခၿပး ျဖစသည။ ASME B31.1 Power Piping USAS B31.2 Fuel Gas Piping ASME B31.3 Process Piping ASME B31.4 Liquid Transportation Systems for Hydrocarbons, Liquid Petroleum Gas, Anhydrous Ammonia, and Alcohol ASME B31.5 Refrigeration Piping ASME B31.8 Gas Transmission And Distribution Piping System ASME B31.9 Building Services Piping ASME B31.11 Slurry Transportation Piping Systems

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၃။၃။၃။၃။ ANSI ANSI ANSI ANSI Codes and StandardsCodes and StandardsCodes and StandardsCodes and Standards

ANSI (American National Standards Institute) က ယခငက American Standards Association (ASA) ဟ လသမားခသည။ ၁၉၆၇ မ ၁၉၆၉ ခႏစမားအတြငးကမ United Stated of America Standards Institute (USASI) ဟ နာမညေျပာငးခသည။ ANSI က ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈႏင အမားျပညသက လကခသးစြထားေသာ စမားက အတညျပေပးရန၊ အျခား ႏငငျခားအစးရအဖြ႔မား၊ အျပညျပညဆငရာ စႏႈးအဖြ႔ (ISO – International Organization for Standardization) ၊ အျခား စႏႈးသတမတခကမားက ျဖန႔ေ၀ေပးရန ေဆာင ရြကေပးသည။

ANSI မ တာ၀နယျဖန႔ေ၀ေပး၊ အတညျပေပးေသာ အငဂငနယာဆငရာ ဒဇငးႏင ေဆာကလပေရးဆငရာ လအပခကမားမာ အဓကအားျဖင ျပညသမားအတြက လၿခစတခရမႈ (Safety) က အေျခခထားသည။

ပကႏငဆငရာ ANSI Standards မားမာ ေအာကပါတ႔ျဖစသည။

A13.1-96 Scheme for the Identification of Piping Systems

391

A112.1.2-91 Air Gaps in Plumbing Systems A112.6.1M-88 Supports for Off-the-Floor Plumbing Fixtures for Public Use A112.18.1M-96 Plumbing Fixture Fittings A112.19.IM-94 Enameled Cast Iron Plumbing Fixtures A112.19.3M-87 Stainless Steel Plumbing Fixtures (designed for residential use) A112.21.1M-91 Floor Drains A112.21.2M-83 Roof Drains (revision of ANSI A112.21.2-1971) A112.36.2M-91 Cleanouts (revision of ANSI A112.36.2-1983) AG-1-94 Code on Nuclear Air and Gas Treatment B1.1 Unified Inch Screw Threads B1.20.1-83 Pipe Threads General Purpose (Inch) B1.20.3-76 Dryseal Pipe Threads (Inch) B16.1-89 Cast Iron Pipe Flanges and Flanged Fittings B16.3-92 Malleable Iron Threaded Fittings; Classes 150 and 300 B16.4.92 Cast Iron Threaded Fittings; Classes 125 and 250 B16.5-96 Pipe Flanges and Flanged Fittings B16.9-93 Factory-Made Wrought Steel Butt- Welding Fittings B16.10-92 Face-To-Face and End-To-End Dimensions of Valves B16.11-96 Forged Steel Fittings, Socket-Welding and Threaded B16.12-91 Cast Iron Threaded Drainage Fittings B16.14-91 Ferrous Pipe Plugs, Bushings, and Locknuts with Pipe Threads B16.15-85 Cast Bronze Threaded Fittings; Classes 125 and 250 B16.18-84 Cast Copper Alloy Solder Joint Pressure Fittings (R1994) B16.22-95 Wrought Copper and Copper Alloy Solder Joint Pressure Fittings B16.23-92 Cast Copper Alloy Solder Joint Drainage Fittings B16.24-91 Bronze Pipe Flanges and Flanged Fittings; Classes 150 and 300 B16.25-97 Butt-Welding Ends B16.26-88 Cast Copper Alloy Fittings for Flared Copper Tubes B16.28-94 Wrought Steel Butt-Welding Short Radius Elbows and Returns B16.29-94 Wrought Copper and Wrought Copper Alloy Solder Joint Drainage

Fittings B16.32-92 Cast Copper Alloy Solder Joint Fittings for Solvent Drainage

Systems B16.33-90 Manually Operated Metallic Gas Valves for Use in Gas Piping

Systems up to 125 psig (sizes 1⁄2 through 2) B16.34-96 Valves—Flanged, Threaded, and Welding End

392

B16.36-96 Orifice Flanges B16.38-85 Large Metallic Valves for Gas Distribution (manually operated,

NPS 2 1⁄2 to 12, 125 psig maximum) (R1994) B16.39-86 Malleable Iron Threaded Pipe Unions; Classes 150, 250, and 300 B16.40-85 Manually Operated Thermoplastic Gas Shutoffs and Valves in Gas

Distribution Systems (R1994) B16.41-83 Functional Qualification Requirements for Power-Operated Active

Valve Assemblies for Nuclear Power Plants (R1989) B16.42-87 Ductile Iron Pipe Flanges and Flanged Fittings; Classes 150 and

300 (R1997) B16.44-95 Manually Operated Metallic Gas Valves for Use in House Piping Systems B16.45-87 Cast Iron Fittings for Solvent Drainage Systems B16.47-96 Large Diameter Steel Flanges NPS 26 through NPS 60 B18.2.1-96 Square and Hex Bolts and Screws (Inch Series) Including Hex

Cap Screws and Lag Screws; Supplement 1318.2.1 B18.2.2-87 Square and Hex Nuts (Inch Series) B18.2.3.1M-79 Metric Hex Cap Screws (R1995) B18.2.3.2M-79 Metric Formed Hex Screws (R1995) B18.2.3.3M-79 Metric Heavy Hex Screws (R1995) B18.2.3.4M-84 Metric Hex Flange Screws (R1995) B18.2.3.5M-79 Metric Hex Bolts; Errata-May 1981 (R1995) B18.2.3.6M-79 Metric Heavy Hex Bolts (R1995) B18.2.4.1M-79 Metric Hex Nuts, Style 1 (R1995) B18.2.4.2M-79 Metric Hex Nuts, Style 2 (R1995) B18.2.4.3M-79 Metric Slotted Hex Nuts (R1995) B18.2.4.4M-82 Metric Hex Flange Nuts (R1993) B18.2.4.5M-79 Metric Hex Jam Nuts (R1990) B18.2.4.6M-79 Metric Heavy Hex Nuts (R1990) B18.5-90 Round Head Bolts (Inch Series) B18.5.2.1M-81 Metric Round Head Short Square Neck Bolts (R1995) B18.5.2.2M-82 Metric Round Head Square Neck Bolts (R1993) B18.15-85 Forged Eyebolts (R1995) B18.18.1M-87 Inspection and Quality Assurance for General Purpose Fasteners B18.18.3M-87 Inspection and Quality Assurance for Special Purpose Fasteners B18.18.4M-87 Inspection and Quality Assurance for Fasteners for Highly

393

Specialized Engineered Applications (R1993) B18.21.1-72 Lock Washers (Inch Series) B18.21.2M-94 Lock Washers (Metric Series) B18.22M-81 Metric Plain Washers (R1990) B18.22.1-65 Plain Washers B32.5-77 Preferred Metric Sizes for Tubular Metal Products Other than Pipe B32.6M-84 Preferred Metric Equivalents of Inch Sizes for Tubular Products

Other than Pipe (revision of ANSI B32.6-1977) (R1994) B36.10M-96 Welded and Seamless Wrought Steel Pipe B36.19M-85 Stainless Steel Pipe (revision of ANSI B36.19) MFC-1M-91 Glossary of Terms Used in the Measurement of Fluid Flow in

Pipes MFC-6M-87 Measurement of Fluid Flow in Pipes Using Vortex Flow Meters MFC-7M-87 Measurement of Gas Flow by Means of Critical Flow Venturi

Nozzles (R1992) N45.2.1-80 Cleaning of Fluid Systems and Associated Components for

Nuclear Power Plants N278.1-75 Self-Operated and Power-Operated Safety-Related Valves

Functional Specification Standard, Reactor Plants and Their Maintenance (R 1992)

NQA-1-1997 Quality Assurance Program Requirements for Nuclear Facilities TDP-1-85 Recommended Practices for the Prevention of Water Damage to

Steam Turbines Used for Electric Power Generation (Fossil) TDP-2-85 Recommended Practices for the Prevention of Water Damage to

Steam Turbines Used for Electric Power Generation B31 Guide-77 Corrosion Control for ANSI B31.1, Power Piping Systems B31 Guide-91 Manual for Determining the Remaining Strength of Corroded

Pipelines (a supplement to ASME B31 Code for Pressure Piping) 1001-88 Performance Requirements for Pipe Applied Atmospheric Type

Vacuum Breakers 1003-93 Performance Requirements for Water Pressure Reducing Valves 1037-90 Performance Requirements for Pressurized Flushing Devices

(Flusho meters) for Plumbing Fixtures 1045-87 Performance Standard and Installation Procedures for Aluminum

Drain, Waste, and Vent Pipe with End Cap Components B16.20-93 Metallic Gaskets for Pipe Flanges— Ring Joint, Spiral-Wound and

394

Jacketed B16.21-92 Non-metallic Flat Gaskets for Pipe Flanges

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၄၄၄၄။။။။ AS AS AS ASTMTMTMTM Codes and StandardsCodes and StandardsCodes and StandardsCodes and Standards

ASTM (American Society for Testing and Materials) သည ပစၥညးမား၊ စနစမား၊ ထတကနမား၊ ၀နေဆာငမႈမား၏ အရညအေသြး၊ သြငျပငလကၡဏာ ႏင လပေဆာင ႏငစြမးတ႔က စမးသပကာ စႏႈးမား သတမတေပးသည။ ၎တ႔၏ ေဆာငရြကခကမားတြင ပစၥညးမား၏ သြငျပငလကၡဏာမားက ေဖာထတျခငး၊ ေထာကခခကေပးျခငး (Determining and verifying characteristics) ဥပမာအားျဖင ပစၥညးမားတြင ေပါငးစပပါ၀ငေနေသာ ဓါတ ပစၥညးပါ၀ငမႈ အခးအဆ (Chemical composition), စန႔အား (Tensile Strength)၊ ေကြးညြတ ျခငးဆငရာ အရညအေသြးမား (Bending properties) က စမးသပေဖာထတကာ အတညျပ ေပးျခငးတ႔ ပါ၀ငသည။

ASTM Standards တ႔က အတြေပါငး ၆၇ တြ (67 volumes) ထတေ၀ထားသည။ အတြတစတြစအား လကရစာအပက ျပနလညျပငဆငခကမား၊ ျဖညစြကခကမား၊

ႏႈတပယခကမားအတြက ႏစစဥထတေ၀သည။ ထ ၆၇ တြက အပငး ၁၆ ပငးပငးကာ ေအာက ပါအတငး ေဖာျပထားသည။ သ႔ေသာ ပကႏငဆငေသာအပငးမာ နညးလ၏။ Vol 01.01, Vol 03.03, Vol 08.04 မေလာကသာ ပါပါသည။

Section 1: Iron and Steel Products Volume 01.01 Steel—Piping, Tubing, Fittings

Section 2: Nonferrous Metal Products Section 3: Metals Test Methods and Analytical Procedures

Volume 03.03 Non destructive Testing Section 4: Construction Section 5: Petroleum Products, Lubricants, and Fossil Fuels Section 6: Paints, Related Coatings, and Aromatic Section 7: Textiles Section 8: Plastics

Volume 08.04 Plastic Pipe and Building Products Section 9: Rubber Section 10: Electrical Insulation and Electronics Section 11: Water and Environmental Technology Section 12: Nuclear, Solar, and Geothermal Energy Section 13: Medical Devices and Services Section 14: General Methods and Instrumentation Section 15: General Products, Chemical Specialties, and End Use Products Section 00: Index

395

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၄၊၄၊၄၊၄၊ ၁၁၁၁။။။။ AS AS AS ASTMTMTMTM International International International International –––– StandardsStandardsStandardsStandards for Steel Pipes, Tubes and Fittings for Steel Pipes, Tubes and Fittings for Steel Pipes, Tubes and Fittings for Steel Pipes, Tubes and Fittings

ASTM Standards မားသည အပခနျမင၊ သာမန ႏင အထးသး (ဥပမာ မး ကာကြယေရးစနစ) မားအတြက အမးမးေသာ စတးပကႏင ပကဆကပစၥညးမားအားလးက ကာမသည။ အေသးစတ ေလလာႏငေစရနအတြက ASTM Standards Section 1: Iron and Steel Products, Volume 01.01, Steel—Piping, Tubing, Fittings တြငပါ၀ငေသာ စာရငး အျပညအစက ေအာကတြင ေဖာျပထားပါသည။ (January 2002 updated.)

SteelSteelSteelSteel Pipes Pipes Pipes Pipes

A53 - A53/A53M-99b - Specification for Pipe, Steel, Black and Hot-Dipped, Zinc- Coated, Welded and Seamless

A74 - A74-98 - Specification for Cast Iron Soil Pipe and Fittings A105/A105M-01 - Standard Specification for Carbon Steel Forgings for Piping

Applications A106 - A106-99e1 - Specification for Seamless Carbon Steel Pipe for High-

Temperature Service A126 - A126-95e1 - Specification for Grey Iron Castings for Valves, Flanges, and

Pipe Fittings A134 - A134-96 - Specification for Pipe, Steel, Electric-Fusion (Arc)-Welded (Sizes

NPS 16 and Over) A135 - A135-97c - Specification for Electric-Resistance-Welded Steel Pipe A139 - A139-96e1 - Specification for Electric-Fusion (Arc)-Welded Steel Pipe (NPS 4

and Over) A182 - A182/A182M-99 - Specification for Forged or Rolled Alloy-Steel Pipe Flanges,

Forged Fittings, and Valves and Parts for High-Temperature Service A252 - A252-98 - Specification for Welded and Seamless Steel Pipe Piles A312 - A312/A312M-00 - Specification for Seamless and Welded Austenitic

Stainless Steel Pipes A333 - A333/A333M-99 - Specification for Seamless and Welded Steel Pipe for Low-

Temperature Service A335 - A335/A335M-99 - Specification for Seamless Ferritic Alloy-Steel Pipe for

High-Temperature Service A338 - A338-84 (1998) - Specification for Malleable Iron Flanges, Pipe Fittings, and

Valve Parts for Railroad, Marine, and Other Heavy Duty Service at Temperatures Up to 650°F (345°C)

396

A358 - A358/A358M-98 - Specification for Electric-Fusion-Welded Austenitic Chromium-Nickel Alloy Steel Pipe for High-Temperature Service

A369 - A369/A369M-92 - Specification for Carbon and Ferritic Alloy Steel Forged and Bored Pipe for High-Temperature Service

A376 - A376/A376M-98 - Specification for Seamless Austenitic Steel Pipe for High- Temperature Central-Station Service

A377 - A377-99 - Index of Specifications for Ductile-Iron Pressure Pipe A409 - A409/A409M-95ae1 - Specification for Welded Large Diameter Austenitic

Steel Pipe for Corrosive or High-Temperature Service A426 - A426-92 (1997) - Specification for Centrifugally Cast Ferritic Alloy Steel Pipe

for High-Temperature Service A451 - A451-93 (1997) - Specification for Centrifugally Cast Austenitic Steel Pipe

for High-Temperature Service A523 - A523-96 - Specification for Plain End Seamless and Electric-Resistance-

Welded Steel Pipe for High-Pressure Pipe-Type Cable Circuits A524 - A524-96 - Specification for Seamless Carbon Steel Pipe for Atmospheric and

Lower Temperatures A530 - A530/A530M-99 - Specification for General Requirements for Specialized

Carbon and Alloy Steel Pipe A648 - A648-95e1 - Specification for Steel Wire, Hard Drawn for Pre-stressing

Concrete Pipe A674 - A674-95 - Practice for Polyethylene Encasement for Ductile Iron Pipe for

Water or Other Liquids A691 - A691-98 - Specification for Carbon and Alloy Steel Pipe, Electric-Fusion-

Welded for High-Pressure Service at High Temperatures A694 - A694/A694M-00 - Specification for Carbon and Alloy Steel Forgings for Pipe

Flanges, Fittings, Valves, and Parts for High-Pressure Transmission Service A716 - A716-99 - Specification for Ductile Iron Culvert Pipe A733 - A733-99 - Specification for Welded and Seamless Carbon Steel and

Austenitic Stainless Steel Pipe Nipples A742 - A742/A742M-98 - Specification for Steel Sheet, Metallic Coated and Polymer

Pre-coated for Corrugated Steel Pipe A746 - A746-99 - Specification for Ductile Iron Gravity Sewer Pipe A760 - A760/A760M-99 - Specification for Corrugated Steel Pipe, Metallic-Coated

for Sewers and Drains A761 - A761/A761M-98 - Specification for Corrugated Steel Structural Plate, Zinc-

397

Coated, for Field-Bolted Pipe, Pipe-Arches, and Arches A762 - A762/A762M-98 - Specification for Corrugated Steel Pipe, Polymer Pre-

coated for Sewers and Drains A790 - A790/A790M-99 - Specification for Seamless and Welded Ferritic/Austenitic

Stainless Steel Pipe A796 - A796/A796M-99 - Practice for Structural Design of Corrugated Steel Pipe,

Pipe-Arches, and Arches for Storm and Sanitary Sewers and Other Buried Applications

A798 - A798/A798M-97a - Practice for Installing Factory-Made Corrugated Steel Pipe for Sewers and Other Applications

A807 - A807/A807M-97 - Practice for Installing Corrugated Steel Structural Plate Pipe for Sewers and Other Applications

A810 - A810-94 - Specification for Zinc-Coated (Galvanized) Steel Pipe Winding Mesh

A813 - A813/A813M-95e2 - Specification for Single- or Double-Welded Austenitic Stainless Steel Pipe

A814 - A814/A814M-96 (1998) - Specification for Cold-Worked Welded Austenitic Stainless Steel Pipe

A849 - A849-99 - Specification for Post-Applied Coatings, Pavings, and Linings for Corrugated Steel Sewer and Drainage Pipe

A861 - A861-94e1 - Specification for High-Silicon Iron Pipe and Fittings A862 - A862/A862M-98 - Practice for Application of Asphalt Coatings to Corrugated

Steel Sewer and Drainage Pipe A865 - A865-97 - Specification for Threaded Couplings, Steel, Black or Zinc-Coated

(Galvanized) Welded or Seamless, for Use in Steel Pipe Joints A872 - A872-91 (1997) - Specification for Centrifugally Cast Ferritic/Austenitic

Stainless Steel Pipe for Corrosive Environments A885 - A885/A885M-96 - Specification for Steel Sheet, Zinc and Aramid Fiber

Composite Coated for Corrugated Steel Sewer, Culvert, and Underdrain Pipe

A888 - A888-98e1 - Specification for Hubless Cast Iron Soil Pipe and Fittings for Sanitary and Storm Drain, Waste, and Vent Piping Applications

A926 - A926-97 - Test Method for Comparing the Abrasion Resistance of Coating Materials for Corrugated Metal Pipe

A928 - A928/A928M-98 - Specification for Ferritic/Austenitic (Duplex) Stainless Steel Pipe Electric Fusion Welded with Addition of Filler Metal

398

A929 - A929/A929M-97 - Specification for Steel Sheet, Metallic-Coated by the Hot- Dip Process for Corrugated Steel Pipe

A930 - A930-99 - Practice for Life-Cycle Cost Analysis of Corrugated Metal Pipe Used for Culverts, Storm Sewers, and Other Buried Conduits

A943 - A943/A943M-95e1 - Specification for Spray-Formed Seamless Austenitic Stainless Steel Pipes

A949 - A949/A949M-95e1 - Specification for Spray-Formed Seamless Ferritic/Austenitic Stainless Steel Pipe

A954 - A954-96 - Specification for Austenitic Chromium-Nickel-Silicon Alloy Steel Seamless and Welded Pipe

A972 - A972/A972M-99 - Specification for Fusion Bonded Epoxy-Coated Pipe Piles A978 - A978/A978M-97 - Specification for Composite Ribbed Steel Pipe, Precoated

and Polyethylene Lined for Gravity Flow Sanitary Sewers, Storm Sewers, and Other Special Applications

A984 - A984/A984M-00 - Specification for Steel Line Pipe, Black, Plain-End, Electric- Resistance-Welded

A998 - A998/A998M-98 - Practice for Structural Design of Reinforcements for Fittings in Factory-Made Corrugated Steel Pipe for Sewers and Other Applications

A999 - A999/A999M-98 - Specification for General Requirements for Alloy and Stainless Steel Pipe

A1005 - A1005/A1005M-00 - Specification for Steel Line Pipe, Black, Plain End, Longitudinal and Helical Seam, Double Submerged-Arc Welded

A1006 - A1006/A1006M-00 - Specification for Steel Line Pipe, Black, Plain End, Laser Beam Welded

Steel TubesSteel TubesSteel TubesSteel Tubes Superheater, boiler and Miscellaneous Tubes:Superheater, boiler and Miscellaneous Tubes:Superheater, boiler and Miscellaneous Tubes:Superheater, boiler and Miscellaneous Tubes:

A178 - A178/A178M-95 - Specification for Electric-Resistance-Welded Carbon Steel and Carbon-Manganese Steel Boiler and Superheater Tubes

A179 - A179/A179M-90a (1996) e1 - Specification for Seamless Cold-Drawn Low- Carbon Steel Heat-Exchanger and Condenser Tubes

A192 - A192/A192M-91 (1996) e1 - Specification for Seamless Carbon Steel Boiler Tubes for High-Pressure Service

A209 - A209/A209M-98 - Specification for Seamless Carbon-Molybdenum Alloy- Steel Boiler and Superheater Tubes

399

A210 - A210/A210M-96 - Specification for Seamless Medium-Carbon Steel Boiler and Superheater Tubes

A213 - A213/A213M-99a - Specification for Seamless Ferritic and Austenitic Alloy- Steel Boiler, Superheater, and Heat-Exchanger Tubes

A249 - A249/A249M-98e1 - Specification for Welded Austenitic Steel Boiler, Superheater, Heat-Exchanger, and Condenser Tubes

A250 - A250/A250M-95 - Specification for Electric-Resistance-Welded Ferritic Alloy- Steel Boiler and Superheater Tubes

A254 - A254-97 - Specification for Copper-Brazed Steel Tubing A268 - A268/A268M-96 - Specification for Seamless and Welded Ferritic and

Martensitic Stainless Steel Tubing for General Service A269 - A269-98 - Specification for Seamless and Welded Austenitic Stainless Steel

Tubing for General Service A270 - A270-98ae1 - Specification for Seamless and Welded Austenitic Stainless

Steel Sanitary Tubing A334 - A334/A334M-99 - Specification for Seamless and Welded Carbon and Alloy-

Steel Tubes for Low-Temperature Service A423 - A423/A423M-95 - Specification for Seamless and Electric-Welded Low-Alloy

Steel Tubes A450 - A450/A450M-96a - Specification for General Requirements for Carbon,

Ferritic Alloy, and Austenitic Alloy Steel Tubes A608 - A608-91a (1998) - Specification for Centrifugally Cast Iron-Chromium-Nickel

High-Alloy Tubing for Pressure Application at High Temperatures A618 - A618-99 - Specification for Hot-Formed Welded and Seamless High-Strength

Low-Alloy Structural Tubing A632 - A632-98 - Specification for Seamless and Welded Austenitic Stainless Steel

Tubing (Small-Diameter) for General Service A688 - A688/A688M-98 - Specification for Welded Austenitic Stainless Steel

Feedwater Heater Tubes A771 - A771/A771M-95 - Specification for Seamless Austenitic and Martensitic

Stainless Steel Tubing for Liquid Metal-Cooled Reactor Core Components A778 - A778-98 - Specification for Welded, Unanneled Austenitic Stainless Steel

Tubular Products A789 - A789/A789M-00 - Specification for Seamless and Welded Ferritic/Austenitic

Stainless Steel Tubing for General Service A803 - A803/A803M-98 - Specification for Welded Ferritic Stainless Steel Feedwater

400

Heater Tubes A822 - A822-90 (1995) e1 - Specification for Seamless Cold-Drawn Carbon Steel

Tubing for Hydraulic System Service A826 - A826/A826M-95 - Specification for Seamless Austenitic and Martensitic

Stainless Steel Duct Tubes for Liquid Metal-Cooled Reactor Core Components

A847 - A847-99a - Specification for Cold-Formed Welded and Seamless High Strength, Low Alloy Structural Tubing with Improved Atmospheric Corrosion Resistance

A908 - A908-91 (1998) - Specification for Stainless Steel Needle Tubing A953 - A953-96 - Specification for Austenitic Chromium-Nickel-Silicon Alloy Steel

Seamless and Welded Tubing

HHHHeateateateat----Exchanger and Condenser TubeExchanger and Condenser TubeExchanger and Condenser TubeExchanger and Condenser Tubessss

A179 - A179/A179M-90a (1996) e1 - Specification for Seamless Cold-Drawn Low- Carbon Steel Heat-Exchanger and Condenser Tubes

A213 - A213/A213M-99a - Specification for Seamless Ferritic and Austenitic Alloy- Steel Boiler, Superheater, and Heat-Exchanger Tubes

A214 - A214/A214M-96 - Specification for Electric-Resistance-Welded Carbon Steel Heat-Exchanger and Condenser Tubes

A249 - A249/A249M-98e1 - Specification for Welded Austenitic Steel Boiler, Superheater, Heat-Exchanger, and Condenser Tubes

A498 - A498-98 - Specification for Seamless and Welded Carbon, Ferritic, and Austenitic Alloy Steel Heat-Exchanger Tubes with Integral Fins

A851 - A851-96 - Specification for High-Frequency Induction Welded, Unannealed, Austenitic Steel Condenser Tubes

SSSStructural Tubintructural Tubintructural Tubintructural Tubingggg

A 500 - A500-99 - Specification for Cold-Formed Welded and Seamless Carbon Steel Structural Tubing in Rounds and Shapes

A501 - A501-99 - Specification for Hot-Formed Welded and Seamless Carbon Steel Structural Tubing

A847 - A847-99a - Specification for Cold-Formed Welded and Seamless High Strength, Low Alloy Structural Tubing with Improved Atmospheric Corrosion Resistance

A618 - A618-99 - Specification for Hot-Formed Welded and Seamless High-Strength Low-Alloy Structural Tubing

401

MMMMechanical Tubinechanical Tubinechanical Tubinechanical Tubingggg

A511 - A511-96 - Specification for Seamless Stainless Steel Mechanical Tubing A512 - A512-96 - Specification for Cold-Drawn Butt weld Carbon Steel Mechanical Tubing A513 - A513-98 - Specification for Electric-Resistance-Welded Carbon and Alloy Steel Mechanical Tubing A519 - A519-96 - Specification for Seamless Carbon and Alloy Steel Mechanical Tubing A554 - A554-98e1 - Specification for Welded Stainless Steel Mechanical Tubing

WWWWelded Fittingelded Fittingelded Fittingelded Fittingssss

A234 - A234/A234M-99 - Specification for Piping Fittings of Wrought Carbon Steel and Alloy Steel for Moderate and High Temperature Service

A403 - A403/A403M-99a - Specification for Wrought Austenitic Stainless Steel Piping Fittings

A420 - A420/A420M-99 - Specification for Piping Fittings of Wrought Carbon Steel and Alloy Steel for Low-Temperature Service

A758 - A758/A758M-98 - Specification for Wrought-Carbon Steel Butt-Welding Piping Fittings with Improved Notch Toughness

A774 - A774/A774M-98 - Specification for As-Welded Wrought Austenitic Stainless Steel Fittings for General Corrosive Service at Low and Moderate Temperatures

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၅။၅။၅။၅။ DIN DIN DIN DIN - Pipe, Tube and Fitt Pipe, Tube and Fitt Pipe, Tube and Fitt Pipe, Tube and Fittings Standards and Specificationsings Standards and Specificationsings Standards and Specificationsings Standards and Specifications

ASTM ကသ႔ပင DIN (Deutsches Institut für Normung) Standard မားသည လညး အလြနမားျပားလပါသည။ စာမကႏာကငကြကေသာအားျဖင ဤေနရာတြင အားလး မေဖာျပေတာပါ။ အခ႔ကသာ သသာရ ေဖာျပလကပါသည။

DIN 76-2:1984 : Thread run-outs and thread undercuts for pipe threads conforming to ISO 228 part 1

DIN EN 259-1:2001 : Wall coverings in roll form - Heavy duty wallcoverings - Part 1: Specifications

DIN EN 259-2:2001: Wall coverings in roll form - Heavy duty wallcoverings - Part 2: Determination of impact resistance;

DIN 431:2000 : Pipe nuts with thread according to DIN ISO 228-1 DIN 906:1992 : Hexagon socket pipe plugs

402

DIN 909:1992 : Hexagon head pipe plugs DIN 1230-P1:1992 : Vitrified clay for sewerage; special fittings and adapters with

flexible mechanical joint and compatible accessories; dimensions DIN 1389:2001 : WC connectors - Requirements and testing DIN 1478:1975 : Turnbuckles Made from Steel Tube or Round Steel Bar DIN 1986-4:2003 : Drainage systems on private ground - Part 4: Fields of

application of sewage pipes and fittings of different materials DIN 1988-3 Beiblatt 1:1988 : Codes of practice for drinking water installations

(TRWI); examples for calculation; DVGW code of practice DIN 2406:1968 : Pipelines symbols - pipe classes DIN 2559-2:1984 : Edge preparation for welding; matching of inside diameter for

circumferential welds on seamless pipes DIN 2559-3:1990 : Preparation of welds; matching of inside diameters for

circumferential welds on welded pipes DIN 2559-4:1994 : Preparation of welds; part 4: matching of inside diameters for

circumferential welds on seamless pipes of stainless steels DIN 2609:1991 : Steel butt-welding pipe fittings; technical delivery conditions DIN 2614:1990 Cement mortar linings for ductile iron and steel pipes and fittings;

application, requirements and testing DIN 2615-1:1992 : Steel butt-welding pipes fittings; tees with reduced pressure

factor DIN 2615-2:1992 : Steel butt-welding pipe fittings; tees for use at full service

pressure DIN 2616-1:1991 : Steel butt-welding pipe fittings; eccentric reducers with reduced

pressure factor DIN 2616-2:1991 : Steel butt-welding pipe fittings; reducers for use at full service

pressure DIN 2617:1991 : Steel butt-welding pipe fittings; caps

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၆၆၆၆။။။။ IIIISO SO SO SO ---- Pipe, Tube and Fittings Standards and Specifications Pipe, Tube and Fittings Standards and Specifications Pipe, Tube and Fittings Standards and Specifications Pipe, Tube and Fittings Standards and Specifications

အထကပါ ASTM ႏင DIN ကသ႔ ထငရားေသာ အျခားတစဖြ႔မာ အျပညျပညဆငရာ စႏႈးအဖြ႔ ISO (International Organization for Standardization) ျဖစပါသည။ ISO စႏႈး မားမာလညး အလြနမားျပားလေပရာ ဤေနရာတြင အားလးမေဖာျပေတာပ အခ႔ကသာ ေဖာျပ လကပါသည။

ISO 7-1:1994-05 : Pipe threads where pressure-tight joints are made on the threads - Part 1: Dimensions, tolerances and designation

403

ISO 7-2:2000 : Pipe threads where pressure-tight joints are made on the threads – Part 2: Verification by means of limit gauges

ISO 49:1994 : Malleable cast iron fittings threaded to ISO 7-1 ISO 228-1:2000 : Pipe threads where pressure-tight joints are not made on the

threads - Part 1: Dimensions, tolerances and designation ISO 228-2:1987 : Pipe threads where pressure-tight joints are not made on the

threads; Part 2 : Verification by means of limit gauges ISO 264:1976 : Unplasticized polyvinyl chloride (PVC) fittings with plain sockets for

pipes under pressure; Laying lengths; Metric series ISO 265-1:1988 : Pipes and fittings of plastics materials; fittings for domestic and

industrial waste pipes; basic dimensions: metric series; part 1: unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U)

ISO 392:1986 : Asbestos-cement pipe fittings for building and sanitary purposes ISO 580:1990 : Injection-molded unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) fittings;

oven test; test method and basic specifications ISO 727-1:2002 : Fittings made from unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U),

chlorinated poly(vinyl chloride) (PVC-C) or acrylonitrile/butadiene/styrene (ABS) with plain sockets for pipes under pressure - Part 1: Metric series

ISO 727-2:2002 : Fittings made from unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U), chlorinated poly(vinyl chloride) (PVC-C) or acrylonitrile/butadiene/styrene (ABS) with plain sockets for pipes under pressure - Part 2: Inch-based series

ISO 881:1980 : Asbestos-cement pipes, joints, fittings/sewage/drain ISO 1179:1981 : Pipe connections, threaded to ISO 228/1, for plain end steel and

other metal tubes in industrial applications ISO 1635-2:1987 : Seamless wrought copper and copper alloy tube ISO 1651:1974 : Tube drawing mandrels ISO 1684:1975 : Wire, bar and tube drawing dies; Specifications ISO 2016:1981 : Capillary solder fittings for copper tubes; Assembly dimensions

and tests ISO 2035:1974 : Unplasticized polyvinyl chloride (PVC) moulded fittings for elastic

sealing ring type joints for use under pressure; Pressure-resistance test ISO 2044:1974 : Unplasticized polyvinyl chloride (PVC) injection-moulded solvent-

welded socket fittings for use with pressure pipe; Hydraulic internal pressure test

ISO 2048:1990 : Double-socket fittings for unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U)

404

pressure pipes with elastic sealing ring type joints; minimum depths of engagement

ISO 2284:1987 : Hand taps for parallel and taper pipe threads; General dimensions and marking

ISO 2507-1:1995 : Thermoplastics pipes and fittings - Vicat softening temperature - Part 1: General test method

ISO 2507-2:1995 : Thermoplastics pipes and fittings - Vicat softening temperature - Part 2: Test conditions for unplasticized poly (vinyl chloride) (PVC-U) or chlorinated poly(vinyl chloride) (PVC-C) pipes and fittings and for high impact resistance poly(vinyl chloride) (PVC-HI) pipes

ISO 2507-3:1995 : Thermoplastics pipes and fittings - Vicat softening temperature - Part 3: Test conditions for acrylonitrile /butadiene/styrene (ABS) and acrylonitrile /styrene / acrylic ester (ASA) pipes and fittings

ISO 2531:1998 : Ductile iron pipes, fittings, accessories and their joints for water or gas applications

ISO 2804:1996 : Wire, bar or tube drawing dies - As-sintered pellets of hard metal (carbide) - Dimensions

ISO 2851:1993 : Stainless steel bends and tees for the food industry ISO 2852:1993 : Stainless steel clamp pipe couplings for the food industry ISO 3183-1:1996 : Petroleum and natural gas industries - Steel pipe for pipelines –

Technical delivery conditions - Part 1: Pipes of requirement class A ISO 3183-2:1996 : Petroleum and natural gas industries - Steel pipe for pipelines –

Technical delivery conditions - Part 2: Pipes of requirements class B ISO 3253:1998 : Gas welding equipment - Hose connections for equipment for

welding, cutting and allied processes ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၇။၇။၇။၇။ JIS JIS JIS JIS ---- Pipe, Tube and Fittings Standards Pipe, Tube and Fittings Standards Pipe, Tube and Fittings Standards Pipe, Tube and Fittings Standards

အထကပါ အဖြ႔မားကသ႔ ထငရားေသာ အျခားတစဖြ႔မာ JIS - Japanese Industrial Standards ျဖစပါသည။ ၎၏စႏႈးမားမာလညး အလြနမားျပားလသျဖင အားလးမေဖာျပ ေတာပ အခ ႔ကသာ ေဖာျပလကပါသည။

JIS G 3429:1988 : Seamless steel tubes for high pressure gas cylinder JIS G 3439 : Seamless steel oil well casing, tubing and drill pipe JIS G 3441:2004 : Alloy steel tubes for machine purposes JIS G 3442:2004 : Galvanized steel pipes for ordinary piping JIS G 3443:2004 : Coated steel pipes for water service

405

JIS G 3444:2004 : Carbon steel tubes for general structural purposes JIS G 3445:1988 : Carbon steel tubes for machine structural purposes JIS G 3446:1994 : Stainless steel pipes for machine and structural purposes JIS G 3447:2004 : Stainless steel sanitary pipes JIS G 3448:2004 : Light gauge stainless steel tubes for ordinary piping JIS G 3451:1987 : Fittings of coated steel pipes for water service JIS G 3452:2004 : Carbon steel pipes for ordinary piping JIS G 3454:1988 : Carbon steel pipes for pressure service JIS G 3455:1988 : Carbon steel pipes for high pressure service JIS G 3456:2004 : Carbon steel pipes for high temperature service JIS G 3457:1988 : Arc welded carbon steel pipes JIS G 3458:1988 : Alloy steel pipes JIS G 3459:2004 : Stainless steel pipes JIS G 3460:1988 : Steel pipes for low temperature service JIS G 3465:1988 : Seamless steel tubes for drilling JIS G 3466:1988 : Carbon steel square pipes for general structural purposes JIS G 3468, : Large diameter welded stainless steel pipes JIS G 3469:2002 : Polyethylene coated steel pipes JIS G 3471:1977 : Corrugated steel pipes and sections JIS G 3474:1995 : High tensile strength steel tubes for tower structural purposes JIS G 3491:2004 : Asphalt protective coatings for steel water pipe JIS G 3492:1993 : Coal-tar enamel protective coatings for steel water pipe JIS G 4903:1991 : Seamless nickel-chromium-iron alloy pipes JIS G 5201:1991 : Centrifugally cast steel pipes for welded structure JIS G 5202:1991 : Centrifugally cast steel pipes for high temperature and high

pressure service JIS G 5525:2000 : Cast-iron drainage pipes and fittings JIS G 5526:1998 : Ductile iron pipes JIS G 5527:1998 : Ductile iron fittings JIS G 5528:1984 : Epoxy-powder coating for interior of ductile iron pipes and

fittings JIS H 0502:1986 : Method of eddy current testing for copper and copper alloy

pipes and tubes JIS H 0515:1992 : Eddy current inspection of titanium pipes and tubes JIS H 0516:1992 : Ultrasonic inspection of titanium pipes and tubes JIS H 3300:1997 : Copper and copper alloy seamless pipes and tubes

406

JIS H 3320:1992 : Copper and copper alloy welded pipes and tubes JIS H 3401:2001 : Pipe fittings of copper and copper alloys JIS H 4080:1999 : Aluminum and aluminium alloys extruded tubes and cold-drawn

tubes JIS H 4090:1990 : Aluminum and aluminium alloy welded pipes and tubes JIS H 4202:1998 : Magnesium alloy seamless pipes and tubes ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၈၈၈၈။။။။ ASTM GradesASTM GradesASTM GradesASTM Grades

Carbon steel pipe မား၏ dimension မားက ASME B31.10M တြငလညးေကာငး၊ stainless steel pipe မား၏ dimension မားက ASME B31.19M တြငလညးေကာငး ေဖာျပ ထားသည။ ASTM standard မားတြင ပကကေသာလညးေကာငး၊ ပကဆကပစၥညးမားက ေသာလညးေကာငး ထတလပရာတြင ပါ၀ငရမည ဓါတေပါငးစညးမႈ (Chemical composition) က ရာႏႈးမားႏင အတအကေဖာျပထားသည။ ပါ၀ငေသာ ဓါတပစၥညး အခးအစားေပၚမတညၿပး ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက grade ခြသည။

ဥပမာ carbon steel pipe က Grade A ႏင B ဟ ခြႏငသည။ Stainless steel pipe မားက Grade TP304, TP321 စသျဖင ခြျခားႏငသည။ တစခါတစရ ASTM A105N ဟ လာ တတသည။ ဤတြငေဖာျပထားေသာ N ဟသညမာ Normalize လပရမညဟ ေဖာျပထားျခငး ျဖစသည။ Normalize ဆသညမာ ferrous metal မားမ internal stress က heat treat – ment လပျခငးျဖင ေဖာကပစျခငးက ေခၚသည။

ေအာကပါဇယားတြင ASTM A106 ၏ Grade မား၊ Stainless steel မား၏ grade မား၊ High Temp. ႏင Low Temp. Alloy Steel မားက ေဖာျပထားသည။ ေလလာၾကညပါ။

ASTM Grades

Material Pipes Fittings Flanges Valves Bolts & Nuts

A106 Gr A A234 Gr WPA A105 Gr A A216 Gr WCB A106 Gr B A234 Gr WPB A105 Gr B A216 Gr WCB Carbon Steel

A106 Gr C A234 Gr WPC A105 Gr C A216 Gr WCB

A193 Gr B7 A194 Gr 2H

A335 Gr P1 A234 Gr WP1 A182 Gr F1 A217 Gr WC1 A335 Gr P11 A234 Gr WP11 A182 Gr F11 A217 Gr WC6 A335 Gr P12 A234 Gr WP12 A182 Gr F12 A217 Gr WC6 A335 Gr P22 A234 Gr WP22 A182 Gr F22 A217 Gr WC9 A335 Gr P5 A234 Gr WP5 A182 Gr F5 A217 Gr C5

Carbon Steel Alloy High-Temp

A335 Gr P9 A234 Gr WP9 A182 Gr F9 A217 Gr C12

A193 Gr B7 A194 Gr 2H

406

JIS H 3320:1992 : Copper and copper alloy welded pipes and tubes JIS H 3401:2001 : Pipe fittings of copper and copper alloys JIS H 4080:1999 : Aluminum and aluminium alloys extruded tubes and cold-drawn

tubes JIS H 4090:1990 : Aluminum and aluminium alloy welded pipes and tubes JIS H 4202:1998 : Magnesium alloy seamless pipes and tubes ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၈၈၈၈။။။။ ASTM GradesASTM GradesASTM GradesASTM Grades

Carbon steel pipe မား၏ dimension မားက ASME B31.10M တြငလညးေကာငး၊ stainless steel pipe မား၏ dimension မားက ASME B31.19M တြငလညးေကာငး ေဖာျပ ထားသည။ ASTM standard မားတြင ပကကေသာလညးေကာငး၊ ပကဆကပစၥညးမားက ေသာလညးေကာငး ထတလပရာတြင ပါ၀ငရမည ဓါတေပါငးစညးမႈ (Chemical composition) က ရာႏႈးမားႏင အတအကေဖာျပထားသည။ ပါ၀ငေသာ ဓါတပစၥညး အခးအစားေပၚမတညၿပး ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက grade ခြသည။

ဥပမာ carbon steel pipe က Grade A ႏင B ဟ ခြႏငသည။ Stainless steel pipe မားက Grade TP304, TP321 စသျဖင ခြျခားႏငသည။ တစခါတစရ ASTM A105N ဟ လာ တတသည။ ဤတြငေဖာျပထားေသာ N ဟသညမာ Normalize လပရမညဟ ေဖာျပထားျခငး ျဖစသည။ Normalize ဆသညမာ ferrous metal မားမ internal stress က heat treat – ment လပျခငးျဖင ေဖာကပစျခငးက ေခၚသည။

ေအာကပါဇယားတြင ASTM A106 ၏ Grade မား၊ Stainless steel မား၏ grade မား၊ High Temp. ႏင Low Temp. Alloy Steel မားက ေဖာျပထားသည။ ေလလာၾကညပါ။

ASTM Grades

Material Pipes Fittings Flanges Valves Bolts & Nuts

A106 Gr A A234 Gr WPA A105 Gr A A216 Gr WCB A106 Gr B A234 Gr WPB A105 Gr B A216 Gr WCB Carbon Steel

A106 Gr C A234 Gr WPC A105 Gr C A216 Gr WCB

A193 Gr B7 A194 Gr 2H

A335 Gr P1 A234 Gr WP1 A182 Gr F1 A217 Gr WC1 A335 Gr P11 A234 Gr WP11 A182 Gr F11 A217 Gr WC6 A335 Gr P12 A234 Gr WP12 A182 Gr F12 A217 Gr WC6 A335 Gr P22 A234 Gr WP22 A182 Gr F22 A217 Gr WC9 A335 Gr P5 A234 Gr WP5 A182 Gr F5 A217 Gr C5

Carbon Steel Alloy High-Temp

A335 Gr P9 A234 Gr WP9 A182 Gr F9 A217 Gr C12

A193 Gr B7 A194 Gr 2H

407

A333 Gr 5 A420 Gr WPL6 A350 Gr LF2 A352 Gr LCB Carbon Steel Alloy Low-Temp

A333 Gr 3 A420 Gr WPL3 A350 Gr LF3 A352 Gr LC3 A320 Gr L7 A194 Gr 7

A312 Gr TP304A403 Gr WP304A182 Gr F304A182 Gr F304 A312 Gr TP316A403 Gr WP316A182 Gr F316A182 Gr F316 A312 Gr TP321A403 Gr WP321A182 Gr F321A182 Gr F321

Austenitic Stainless Steel

A312 Gr TP347A403 Gr WP347A182 Gr F347A182 Gr F347

A193 Gr B8 A194 Gr 8

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၈၊၈၊၈၊၈၊ ၁၁၁၁။။။။ ASTM ASTM ASTM ASTM အရအရအရအရ ခြျခားႏငေသာခြျခားႏငေသာခြျခားႏငေသာခြျခားႏငေသာ ပစၥညးပစၥညးပစၥညးပစၥညး အမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမား

ပကမားအတြက -

A106 = Carbon steel pipe for high temperature service A335 = Seamless ferritic alloy - steel pipe for high temperature service A333 = Seamless and welded carbon and alloy steel pipe intended for use low temperature service A312 = Seamless, straight-seam welded, and cold worked welded austenitic stainless steel pipe intended for high temperature and general corrosive service ပကဆကပစၥညး (Fitting) မားအတြက -

A234 = Wrought carbon steel and alloy steel fittings of seamless and welded construction A420 = Wrought carbon steel and alloy steel fittings for low temperature service A403 = Wrought austenitic stainless steel fittings Flanges, Fitting, Valves စသညတ႔အတြက -

A105 = Forged carbon steel flanges, fittings, valves and similar parts for ambient pressure and higher temperature service conditions

A182 = Forged or rolled alloy and stainless steel flanges, forged fittings, valves and parts for high temperature service

A350 = Several grades of carbon and low alloy steel forged or ring-rolled flanges, forged fittings and valves for low temperature service

408

Valves မားအတြက -

A216 = Carbon steel castings for valves, flanges, fittings, or other pressure-containing parts for high temperature service and of quality suitable for assembly with other castings or wrought-steel parts by fusion welding.

A217 = Steel castings, martensitic stainless steel and alloy steel castings for valves, flanges, fittings, or other pressure-containing parts intended primarily for high temperature and corrosive service.

A352 = Steel castings for valves, flanges, fittings, and other pressure-containing parts intended primarily for low temperature and corrosive service.

A182 = Forged or rolled alloy and stainless steel flanges, forged fittings, and valves and parts for high temperature service.

Bolt and Nuts မားအတြက -

A193 = Alloy and Stainless steel bolting material for pressure vessels, valves, flanges and fittings for high temperature or high pressure service, or other special purpose applications. A320 = Standard specification for Alloy Steel and Stainless steel bolting material for for low temperature service.

A194 = Standard specification for nuts in many different material types.

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၉၉၉၉။။။။ ဒဇငးဒဇငးဒဇငးဒဇငး အေျခခမားအေျခခမားအေျခခမားအေျခခမား ( ( ( (Design Bases)Design Bases)Design Bases)Design Bases)

Design base မားမာ Physical attributes, loading and service conditions, environmental factors ႏင materials-related factors စသညတ႔ပါ၀ငသည။ ပကလငး တစခက ဒဇငးလပေတာမညဆလင ဤအခကမားက အေသးစတ ကကနနတြကခက စဥးစားဘ႔ လေပသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၁။၁။၁။၁။ Physical AttributePhysical AttributePhysical AttributePhysical Attributessss

Physical attributes တြင ပကအရြယအစား၊ ပကလငးေျပးပေျပးနညး၊ အတငး အတာ ကန႔သတခကမားတ႔ ပါ၀ငသည။ အတငးအတာတြင ထတလပသညနညးစနစမား အလက စႏႈးမားရသည။ ဥပမာ ပက၏ အျပငဘကအခငး၊ အထ၊ ဖလနးတစခ၏ အတငး အတာမား၊ အလဘး၊ တ၊ ဗား စသညတ႔၏ အတငးအတာမား။ ထ႔အျပင အထးစဥးစားရနလ သည ဥပမာ အပခနျမင၊ ဖအားျမငပကလငး။ ေရေႏြးေငြ႔လငးႏင ဓါတေငြ႔အစလငး စသညတ႔ ျဖစသည။

409

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၂၂၂၂။။။။ Loading And Service ConditionLoading And Service ConditionLoading And Service ConditionLoading And Service Condition

Loading Condition တြင ၀နမား၊ အားမား၊ ဖအားမား၊ ဖအားအေျပာငးအလမား၊ အပခနအေျပာငးအလမား စသည ပကလငးအား ဒါဏျဖစေစမည အားမားပါ၀ငသည။ ထအားမားထတြင internal pressure, piping system deadweight, steady state or transient temperature, wind loads, snow and ice loads စသညတ႔ ပါ၀ငသည။ ထ႔ျပင ပကလငးစနစအရ ပါ၀ငႏင ေသးေသာ အျခားအားမားမာ ပတ၀နးကငအပခန အေျပာငးအလ၊ ပကလငးအတြငး ဖအား အေျပာငးအလ၊ အပခနအေျပာငးအလ စသညတ႔ ျဖစသည။ Service Condition တြင loading condition မ အားမား တစၿပငနက စၿပသက ေရာကျခငးမး ျဖစသည။ ဥပမာ ပကလငးစနစအတြငး အပခနျမငတကလာခနႏင ပတ၀နး ကင အပခနကလညး (ေန႔လည ၂ နာရခန႔) ျမငတကလာခန၊ ေလကလညး ထနေနခန စသည အေျခအေနမးျဖစသည။ ပကလငးက ဒဇငးေရးဆြရာတြင ဤကသ႔ အားမားတစခန တညး တစၿပငတညးသကေရာကလာႏငေသာ အေျခအေနမားကပါ ထညသြငး စဥးစားရန လ ပါသည။ ထ႔ျပင service condition တြင ပကလငးအတြငးစးဆငးေသာ အရည၏သြငျပင လကၡဏာမား (characteristics) ျဖစသည စးပစႏႈး (viscosity)၊ အပခန (temperature), အစငအခပါ၀ငမႈ (suspended solids concentration), ထအစငအခမား၏ သပသညးဆ (density), ပြနးစားမႈ၊ တကစားမႈ (abrasiveness and corrosively) စသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၃၃၃၃။။။။ Environmental FactorsEnvironmental FactorsEnvironmental FactorsEnvironmental Factors

Environmental factors ဟသည ပတ၀နးကငေၾကာင ပကလငးက ထခကမႈ ျဖစသည။ ဥပမာ ပငလယကမးစပ သ႔မဟတ သေဘၤာေပၚ သ႔မဟတ ကမးလြနပငလယျပင တြင ေဆာကလပရေသာ သပကလငးမားသည ဆားငေရေၾကာင သေခးတကျခငး၊ ဖကဘာ ဂလပပကမားတြင ေနထတြငပါေသာ ခရမးလြနေရာငျခညေၾကာင အေပၚယမကႏာျပင ကြာ ထြကျခငး (degradation)၊ ငလငလႈပျခငး၊ ေဆာငးအခါ ပကေပၚတြင ႏငးမား၊ ေရခမား ကပျခငး၊ အပခနအေျပာငးအလေၾကာင ပကလငးစန႔ထြကျခငး၊ က ႔၀ငျခငး စသည။ အဓကအားျဖင environmental factor တြင erosion, corrosion, flow assisted corrosion စသညတ႔ပါ၀ငသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၄၄၄၄။။။။ MMMMaterialsaterialsaterialsaterials----Related ConsiderationsRelated ConsiderationsRelated ConsiderationsRelated Considerations

Materials-Related Consideration တြင အသးျပမည ပကႏငပကဆကပစၥညးမား ၏ ဓါတပစၥညးမား ေပါငးစပပါ၀ငမႈ (chemical composition)၊ သတ၏ ဂဏအရညအေသြး၊ ရပေဗဒဆငရာ ဂဏသတ၊ ပကလငးအတြငး စးဆငးမညအရည၏ ဓါတပြနးစားမႈက ခႏငရည ရမႈ၊ ဒဇငးအပခနႏငဖအားက ေကာငးစြာခႏငရညရမႈ စသညအခကမားပါ၀ငပါသည။

410

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၉၊၉၊၉၊၉၊ ၅၅၅၅။။။။ Pressure IntegrityPressure IntegrityPressure IntegrityPressure Integrity

Pressure integrity ဟသည ပကလငးတြငတပဆငထားေသာ ဖလနးဆကမား၊ ၀ကအဆကမား စသညတ႔၏ ပကလငးအတြငးရေနသည ဖအားဒါဏက ခႏငရညရမႈျဖစသည။ ထအဆကမားသည သတမတထားေသာ ပကလငးဖအားအတြငး ပပကသြားေလာကေအာင ဒါဏခေနရျခငး မရေစရေပ။ မလဒဇငးလပစဥက တြကခကထားေသာ စကန႔သတခကမား အတြငး ထ pressure integrity က ထနးထားႏငေရးမာ ဒဇငးလပငနးစဥႀကး၏ အဓက ရညရြယခကပင ျဖစေတာသည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၀။၁၀။၁၀။၁၀။ ဒဇငးတြကခကရာတြငဒဇငးတြကခကရာတြငဒဇငးတြကခကရာတြငဒဇငးတြကခကရာတြင Code Code Code Code ႏငႏငႏငႏင Standard Standard Standard Standard မားကမားကမားကမားက အသးချခငးအသးချခငးအသးချခငးအသးချခငး

Piping Code မားက ဒဇငးတြကရာတြင လအပေသာ စႏႈးမား၊ ဥပမာ ပကလငးဆင ရန ခြငျပႏငေသာ ပစၥညးအမးအစား၊ allowable working stress, load sets စသညတ႔က ေထာကပေပးသည။ ထ႔အတ အနညးဆး ပကအထမညမရရမည၊ internal pressure ေၾကာင ပကသားအေပၚ မညကသ႔ အကးသကေရာကမႈ ရႏငသည၊ အပေၾကာင ကယျပန႔လာမႈ၊ ငလငဒါဏ၊ ပကလငး၏ မလအေလးခန၊ ပကလငးအေပၚသကေရာကလာႏငသည အျခား အားမား၊ ၀နမား စသညတ႔ကလညး ေထာကပေပးသည။ ဤကသ႔ကးကားရာတြင Piping code တစခထညး လေလာကခငမ လေလာက မည။ အေဆာကအဥတစခထညးတြင ရေနေစကာမ ပကလငးစနစခငးမတပါက ဆေလာရာ code က ရညညႊနးကးကားရမည။ Standard မားက ပကလငးတြင တပဆငအသးျပမည ပစၥညးမား၊ ဥပမာ ဖလနးမား၊ ဗားမား၊ ပကဆကပစၥညးမား၏ အေသးစတ အတငးအတာမားက ေထာကပေပးသည။ ေယဘယအားျဖင standard ႏစမးရသည။ Dimensional Standard ႏင Pressure Integrity Standard တ႔ျဖစ၏။

Dimensional Standard က ပကဆကပစၥညး၊ ဖလနး၊ ဗား စသညပစၥညး တစခခငး ၏ အေသးစတအတငးအတာမားက ေပးသည။ ဤကသ႔ စသတမတေပးလကျခငးျဖင ဤပစၥညးမးက မညသညႏငင၊ မညသညထတလပသမ ထတလပသညျဖစေစ အတငးအတာ တသမတတညး ျဖစေနေပလမမည။

Pressure Integrity Standard က ပစၥညးတစခ၏ အနညးဆး လပႏငစြမးက တသမတထညးျဖစေအာင သတမတေပးသည။ ဥပမာ ဖလနးက ေပါင ၁၅၀ (#150) ဟ သတမတခကျဖငသာ ထတလကပါက မညသညႏငငမ ထတသညျဖစေစ ထဖလနး၏ ဖအား သတမတခကမာ ေပါင ၁၅၀ (#150) ပငျဖစေနေပလမမည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၁။၁၁။၁၁။၁၁။ အဓပၸါယအဓပၸါယအဓပၸါယအဓပၸါယ သတမတခကမားသတမတခကမားသတမတခကမားသတမတခကမား ( Definitions) ( Definitions) ( Definitions) ( Definitions)

Compressible Fluid – ေင႔ြရညအတြငး ေမာလကးမားက ဖႏပႏငသည။ သပသညးဆသည လညးေျပာငးႏငသည။ အေရြ႔စြမးအင သာမက အတညစြမးအငသညလညး

411

ေျမဆြအား ႏင ဖအားကလက၍ေသာလညးေကာငး၊ ၎၏ internal energy အလကလညးေကာငး ေျပာငးလႏငသည။

Darcy Friction Factor, f – ၎သည Reynolds Number ၏ function တစချဖစၿပး

ပကမကႏာျပင၏ ႏႈငးယဥၾကမးတမးမႈ (relative pipe wall roughness) dε

ျဖစသည။ ေပး ထားေသာ ပကပစၥညးအမးအစားတစခအတြက ပကမကႏာျပင ၾကမးတမးမႈႏင ပက၏အခငး မာ မညသ႔မ ပတသကမႈမရေခ။ သ႔အတြက

f ႏင Re ကဂရပဆြရာတြင d အစား dε

က parameter တစခအေနႏင

ေဖာျပေလရသည။

In-Compressible Fluid – သပသညးဆမာ ကနးေသ သ႔မဟတ ကနးေသျဖစလနးပါးရေသာ ေငြ႔ရညက ေခၚသည။ အရည၏စးဆငးမႈက ဖသပ၍မရႏငဟ ပမနအားျဖငယဆ သည။ ေငြ႔ရည အတြငးပါေသာ ေမာလကးမားက ဖသပ၍မရႏင။ အရညစးဆငးမႈ က ျဖစႏငလင အေရြ႔စြမးအင၊ အတညစြမးအငႏင ပြတအားတ႔အျဖစ ေျပာငးႏင သည။ သ႔ေသာ internal energy ကမ ေျပာငး၍မရႏင။

Laminar Flow – အရညစးေၾကာငးအတြငး အရည၏အလႊာမားသည တစခႏငတစခ အမသဟျပကာ စးဆငးသြားသည။ Laminar flow သည ပကမားအတြငး Re < 2100 ေအာကတြင ျဖစေပၚသည။ ျငငျငငသာသာ ေခာေခာေမြ႔ေမြ႔စးသြား ေသာ အရညစးဆငးမႈက laminar flow ဟ ေခၚျခငးျဖစပါသည။

Newtonian Fluids – Shear rate ႏင shear stress အၾကား linear ဆကသြယမႈရသည သြငျပငလကၡဏာရေသာ အရညက ေခၚသည။

Non-Newtonian Liquids – ေခာရည၊ မခေသးေသာ ပလတစတစအရည ကသ႔ေသာ အရညမားသည Non-Newtonian Liquid မားျဖစသည။

Relative Roughness – absolute pipe wall roughness ε ႏင inside diameter d တ႔၏ အခးျဖစသည။

Resistance Coefficient, K – friction loss equation တြငပါသည ဗားမားႏငပကဆကပစၥညး တ႔၏ coefficient တစချဖစသည။ ထးစအားျဖင nominal diameter (ပကအရြယ) ၏ function တစခလညး ျဖစသည။

Reynolds Number, Re – အရညစးျခငးတြင အငနားရား(inertia) ႏင ေစးပစအား (viscous forces) တ႔၏ အခးကေဖာျပေသာ ကနးတစချဖစသည။

Shear Rate – အေနအထားကလက၍ ေျပာငးသြားေသာအလင (velocity gradient) ျဖစသည။

412

Shear Stress – တစယနစဧရယာရ အားျဖစသည။ အရညစးသည လားရာဘကအတငးရ ေသာအားျဖစသည။

Sonic Velocity (Choked Flow) – အထြကဖအားမညမနညးသညျဖစေစ ပကအတြငး၌ ဓါတေငြ႔ သ႔မဟတ ဓါတေငြ႔ႏငအရညအေရာသည ေပးထားေသာ အထကစးေၾကာငး ဖအားတြင ရႏငေသာ အျမငဆးအလင ျဖစသည။ ဓါတေငြ႔မားအတြက ထအျမငဆး အလငသည အသ၏ ျမနႏႈးႏငညသည။

Specific Gravity – အရာ၀တတစခ၏ ႏႈငးရသပသညးဆ ျဖစသည။ သာမနအားျဖင အရည၏ အေလးခနသပသညးဆအေပၚ ဖအားသည မညသ႔မအကးသကေရာကမႈ မရပါ။ အရာ၀တတစခ၏ Specific gravity က သတမတေတာမညဆလင အပခနကသာ ထညသြငး စဥးစားရန လပါသည။

Steam Hammer – ေအးေနေသာ အရညစးေၾကာငးအတြငး ေလပေပါငးႀကးမား စေ၀းလာမႈ ေၾကာင ပကအလြနအကြ တနခါလာမႈ ျဖစသည။

Transition Flow – Laminar flow ႏင Turbulent flow အၾကား၊ တစနညးအားျဖင laminar flow မ turbulent flow သ႔အကး ၾကားကာလရ အရညစးေၾကာငးျဖစသည။ အရည စးႏႈးသည ေျပာငးခငလညးေျပာငးမည။ ေျပာငးလခငမလညး ေျပာငးလမည။ စးေၾကာငးသညလညး laminar ျဖစလက၊ turbulent ျဖစလကႏင ရေနမည။ ထအေျခအေနက 2100 < Re < 4000 တြငေတြ႔ႏငသည။

Turbulent Flow – အရညစးျခငး၏ အဟနေၾကာင အရညစးႏႈးတကလကကလကျဖစေနမည။ Turbulent flow တြင shear stress ႏင strain rate တ႔အၾကား မညသည

ဆကသြယမႈမ မရ။ အရညစးေၾကာငးဆငရာ ဂဏသတတ႔က turbulent flow တြင ေျပာ၍မရ။ ပမးမျခငးတနဘးတ႔ကသာ တြကယႏငသည။ ပကလငးအတြငး အရည စးျခငးတြင Re တနဘး 4000 ေကာလာပါက turbulent flow ျဖစလာသည။ အရပ စကားႏငေျပာရလင turbulent flow ဟသညမာ ပကလငးအတြငး အရညမား ရနးရငးဆနကာ ၀ဂယကမားထလက စးဆငးသြားျခငးက ေခၚပါသည။

Viscosity – ပကအတြငးတြငရေသာအရည၏ အမတတစခခမ ယနစဧရယာရ shear stress ႏင အရညစးေၾကာငးက ေထာငမတကေနေသာ လားရာရ velocity gradient တ႔၏ အခးျဖစသည။ တစနညးအားျဖင အရညစးရန အတြငးခခမႈ (internal resistance) ျဖစသည။ အပခနႏင ဖအားတစခတြင အခနေျပာငးေသာလညး ဤတနဘး မေျပာငးပါက ထပစၥညးက Newtonian fluid ဟ ေခၚသည။

Water Hammer – အရညစးျခငးက ရတတရကရပတန႔လကပါက အရညစးရာမ ျဖစေပၚ ေနေသာ အေရြ႔စြမးအငသည ရတတရက ဖအားအျဖစသ႔ေျပာငးသြားၿပး အရည စးေၾကာငးအတြငး dynamic pressure surge တစနညး ေဆာငအားျဖစေပၚျခငးက ေခၚသည။ ဗားက ရတတရကပတလကသညအခါ water hammer ျဖစတတသည။

အရညမား၏ ရပဂဏသတ (Physical property) သည အရညစးဆငးျခငးက တက

413

ရကအကးသကေရာကမႈရသည။ ပကလငးဒဇငးတြကခကရာတြင ဤဂဏသတမားက ထညသြငး တြကခကရသည။ ေအာကပါတ႔မာ ထဂဏသတမားအနက အခ႔ျဖစသည။

ViscosityViscosityViscosityViscosity (ေစးပစကနး) - ေစးပစကနးက Dynamic viscosity (တစခါတစရ Absolute Viscosity ဟလညးေခၚသည။) ႏင Kinematics viscosity တ႔ျဖငေဖာျပသည။

Kinematics viscosity = Density Fluid ViscosityDynamic

ပစၥညးတစခ၏ Weight DensityWeight DensityWeight DensityWeight Density သ႔မဟတ Specific Weight ဆသညမာ ၎၏ တစယနစ ထထညရ အေလးခန ျဖစသည။

Weight Density = Specific Weight = eUnit Volum

Weight

Specific VolumeSpecific VolumeSpecific VolumeSpecific Volume ဆသညမာ Weight Density ၏ ေျပာငးျပနအခးျဖစသည။

Specific Volume = DensityWeight 1

အရညတစခ၏ Specific GravitySpecific GravitySpecific GravitySpecific Gravity ဆသညမာ သတမတထားေသာအပခနတစခရ ထအရည၏ weight density ႏင ၆၀ ဒဂရဖာရငဟကရ ေရ၏ weight density ျဖစသည။

F)60at (water

e}temperatur specificat liquid{any Soρ

ρ=

ရငးေအာငေျပာရလင specific gravity ဆသညမာ ပစၥညးတစခသည ေရထက ဘယႏစဆ ေလးသည၊ ေပါသညက ျပျခငးျဖစသည။ ဥပမာ - အရညတစခ၏ specific gravity သည 1.5 ျဖစပါက ထအရညသည ေရထက တစဆခြပေလးသည ဟ ဆလသည။ ၁ လတာရ ေရ၏ အေလးခနသည ၁ ကလဂရမ ျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ၁ လတာရ ထအရညသည ၁.၅ ကလဂရမ ေလးသည။

အရညအတငးပင ဓါတေငြ႔တစခ၏ specific gravity ဆသညမာ ထဓါတေငြ႔သည ေလထက ဘယႏဆ ပေလး/ပေပါသည က ဆလျခငးျဖစသည။ ဓါတေငြ႔မားအတြက specific gravity က ေအာကပါအတငးေဖာျပႏငသည။

(air) M(gas) M Sg =

Mean VelocityMean VelocityMean VelocityMean Velocity Mean velocity ဆသညမာ ပက၏ ကန႔လန႔ျဖတဧရယာက ျဖတသြားေသာ ပမးမ အလငျဖစသည။ ၎က အမတတစခ၌ စးသြားေသာအရညထထညပမာဏ ႏင ထအမတရ ပက၏ ကန႔လန႔ျဖတဧရယာတ႔၏ အခးႏငေဖာျပႏငသည။

AQ V Velocity,Mean =

၎တြင V = mean velocity, ft/s (m/s)

414

Q = volumetric flow rate, ft3/s (m3/s)

A = radius – sectional area, ft2 (m2)

Volumetric flow rateVolumetric flow rateVolumetric flow rateVolumetric flow rate Volumetric flow rate ဆသညမာ စးသြားေသာ အရညပမာဏ (ႏႈး) ႏင အရည၏ သပသညးဆတ႔ အခးျဖစသည။

ρ

w Q rate, flow Volumetric =

ဤတြင w= mass flow rate, lbm/s (kg/s)

ρ = weight density of fluid, lbm/ft3 (kg/m3) ႏင ပက၏ ျဖတပငးဧရယာမာ -

4D A Area,Sectional

2π= ျဖစသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၁။၁၁။၁၁။၁၁။ ဒဇငးဖအားဒဇငးဖအားဒဇငးဖအားဒဇငးဖအား (Design Pressure) (Design Pressure) (Design Pressure) (Design Pressure) ႏငႏငႏငႏင ဒဇငးအပခနဒဇငးအပခနဒဇငးအပခနဒဇငးအပခန (Design Temperature) (Design Temperature) (Design Temperature) (Design Temperature)

Design Pressure ဟသည Piping Code မ ခြငျပထားေသာ ဒါဏအား ကန႔သတခက (stress limit) က မေကာလြနေစသည ပကလငးအတြငး အျမငဆးရႏငသည ဖအား ျဖစသည။ တစနညးအားျဖင Design Pressure ဆသညမာ ပကလငးစနစတစခ၏ အျမငဆး ၀နေဆာငနငစြမးအား၊ ပကသား၏အထ အပါအ၀င အျမငဆးလကခနငသညဖအား စသညတ႔က သတမတရာတြင ကးကားရသည ကနးဂဏနးတစချဖစသည။ ပကလငးစနစ တစခက ပမနအလပလပေစရာ၌ မလပစထတစဥကတညးက တြကဆထားသည ခနငရည ဖအား Design Pressure ထက ေကာလြနမသြားေစရန အေရးႀကးပါသည။ အခနးတစခ အတြငးတြငရေနသည ပကလငးအတြက Design Pressure သည ထစနစ၏ အတြငးႏင အျပငရ အျမငဆးဖအားကြားျခားမႈပင ျဖစသည။ အခနးမားစြာပါေသာ စနစအတြက Design pressure မာ ကပလကအခနးႏစခ အၾကားရ အျမငဆးဖအားကြာျခားမႈပင ျဖစသည။ တစနညးအားျဖင Design Pressure ဟသည ပကလငးတြငတပဆငထားေသာ ကရယာတစခခ၏ အျမငဆးခႏငသည ဖအားပင ျဖစသည။ ဥပမာ ပကလငးတြငတပဆငထားေသာ အရညစးႏႈးျပမတာ၏ အျမငဆးခႏငရည ရေသာ ဖအားမာ ေပါင ၃၀၀ ျဖစပါက အျခား ပက၊ ပကဆကပစၥညး၊ ဖလနး၊ ဗား စသည တ႔သည ေပါင ၁၀၀၀ ဒါဏခႏငသညပငျဖစေစကာမ ထလငး၏ ဒဇငးဖအားသည ေပါင ၃၀၀ ထကမပရဟ ဆလျခငး ျဖစပါသည။ ပကလငးတစခ၏ Design Pressure က တြကခကရာတြင ဒဇငနာသည ျဖစႏငေခ ရေသာ ဖအားပငရငးမားအားလးက ထညသြငးစဥးစားရမည။ ျဖစႏငေခရေသာ ေယဘယ ဖအားမားမာ -

- ပကလငး၏ အနမအျမငအေျပာငးအလေၾကာငျဖစေသာ hydrostatic head - ေနာကျပနကနအား (back pressure) ၏ အကးသကေရာကမႈ - ပြတအားဆးရႈးမႈ (Friction Losses)

415

- တစတနးတညးရေနေသာ (in line) ပန႔မား၏ shutoff head - မၾကာခဏျဖစေပၚေလရေသာ ဖအားေျပာငးလမႈ - အထနးစနစမား၏ ထနးခပႏငစြမး ေျပာငးလမႈ

တစနညးအားျဖင ပကလငးတစခ၏ ဒဇငးဖအားသည - - ထပကလငးတြင တပဆငထားေသာ safety valve သ႔မဟတ pressure relief valve တြင ခနထားေသာ ဖအား (set pressure) - ပကလငးတြငတပဆငထားေသာ ကရယာတစခခမ pressure relief valve ၏ set pressure - အကယ၍ ပကလငးတြင safety valve/ pressure relief valve မရခပါက pump shutoff pressure

- ပကလငးအတြငး ျဖစႏငေျခရေသာ အျမငဆးဖအား + 25 psi - တ႔ျဖစသည။

ၿခ၍ေျပာရလင ဒဇငးဖအားဟသည ပကလငးတစခ အလပလပေနစဥ မညသည အေၾကာငးေၾကာငျဖစေစ ပကလငးအတြငး ျဖစေပၚလာေသာ အဆးရြား၊ အျပငးထနဆး အေျခ အေန၌ရသည ပကလငး၏ အတြငး သ႔မဟတ အျပင အျမငဆးဖအား ျဖစသည။

ထအျမငမားဆးဖအား (Maximum allowable pressure in a straight pipe) က ေအာကပါအတငးတြကယႏငပါသည။

A)- 2y(t - D A)- (t 2SE P

mo

m= where : P = maximum allowable pressure

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၃။၁၃။၁၃။၁၃။ ဒဇငးအပခနဒဇငးအပခနဒဇငးအပခနဒဇငးအပခန (Design Temperature) (Design Temperature) (Design Temperature) (Design Temperature)

Design Temperature ဟသည အထကေဖာျပပါ ဒဇငးဖအား အေျခအေန၌ရသည အပခနျဖစသည။

အပကာတပဆငထားေသာ ပကလငးမား (insulated piping) အတြက ဒဇငးအပခန က -

� ပကလငးအတြငး စးဆငးေနသည အရည၏ အပခနကလညး ယႏငသည။ � တြကခကထားေသာ ပကနရ၏ အျမငဆးအပခနကလညး အေျခခႏငသည။ � လကေတြ႔တငးတာမႈမား၊ စမးသပမႈမားမရေသာ ရလဒမားကလညး အေျခခႏင

သည။ � ပကလငးက အပေပးေသာစနစႏင အျခားအပရႏငေသာ ရငးျမစမားက ထညသြငး

စဥးစားရမည။

အပကာတပဆငမထားေသာ ပကလငးမား (uninsulated piping) အတြက ဒဇငး အပခနက -

� အရည၏အပခန C) (65 F 150 oo ထကနမေသာ ပကလငးအတြက (ေနအပခနေၾကာင

ေသာလညးေကာငး၊ အျခားအေၾကာငးမားေၾကာငေသာလညးေကာငး ပကလငး

416

အပခန ျမငတကမႈကသာ ထြညမတြကပါက) အရည၏ အပခနက ယႏငပါသည။ � အရည၏ အပခန C) (65 F 150 oo ထကျမငေသာ ပကလငးအတြက ပကႏင ပကဆက

ပစၥညးမား၏ အပခနက အရညအပခန၏ ၉၅% ၊ Flange အတြက ၉၀%, lap joint flange မားအတြက ၈၅%, bolt မားအတြက ၈၀% ဟ ယပါ။ သ႔မဟတ တြကခကထားေသာ ပကနရ၏ အျမငဆးအပခနက အေျခခ၍ေသာလညးေကာငး၊ လကေတြ႔တငးတာမႈမား၊ စမးသပမႈမားမရေသာ ရလဒမားက အေျခခ၍ေသာ လညးေကာငး၊ ပကလငးတြငတပဆငထားေသာ ကရယာမားအနက ခႏငရည အနမဆး ကရယာအတြငး စးဆငးသြားသည အရည၏ အပခနကေသာလညး ေကာငး ယႏငပါသည။

� ထမသာမကေသး။ ပကအတြငးစးဆငးသြားေသာ အရည၏ဖအား ႏင အျခား အေၾကာငးမားေၾကာင ျဖစေပၚႏငသည အပခနအေျပာငးအလကပါ ထညသြငး စဥးစားရပါမည။

Design Temperature က ပကလငး၏အျမငဆးအပခန + 25 F ဟ ေယဘယ ယဆႏင သည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၂၁၂၁၂၁၂။။။။ ပကလပသညပကလပသညပကလပသညပကလပသည ပစၥညးအမးအစားကပစၥညးအမးအစားကပစၥညးအမးအစားကပစၥညးအမးအစားက ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး ( ( ( (Material Selection of Pipe)Material Selection of Pipe)Material Selection of Pipe)Material Selection of Pipe)

ပကလငးစနစတစခ၏ အဓကခြ တယြငးခကမာ အဆကမားမ အရည၊ ဓါတေငြ႔မား ယျခငးျဖစသည။ သ႔အတြက ဖလနးဆကမားတြင တစခႏငတစခ ဟပမမည (compatible) ပစၥညးအမးအစားက ေရြးရနလသည။ ဥပမာ ပကလငးမ ဖလနးႏင ဗားအဆက၊ ပကလငးမ ဖလနးႏင ကရယာမဖလနး။ ပစၥညးအမးအစားေရြးခယျခငးသည ပကလငးဒဇငးတြင အဓက အေရးႀကးဆးေတာ မဟတ။ သ႔ေသာ အေရြးမားလ႔လညး မျဖစေခ။ ပစၥညးေရြးရန အဓက စဥးစားရမညေသာခကမားမာ - အား (strength), ေပာေျပာငး မႈ (ductility), မကႏာျပငၾကမးတမးမႈ (toughness)၊ ပြနးစားခႏငမႈ (corrosion resistance)၊ အပေၾကာင စန႔ထြကမႈ (Thermal expansion)၊ တပဆငရလြယကမႈ (fabricability), ေစး ကြကအတြငး အလြယတကရရမႈ (availability)၊ ကနကစရတ (cost) တ႔ျဖစသည။ ထ႔ျပင ပကလငးႏင စနစ၏ ဖအား (Design Pressure)၊ အပခန (Design Temperature)၊ ဓါတေဆးရညဒါဏခႏငမႈ (Chemical Resistance)၊ အပခနႏင ဖအား ဆကစပမႈ (Temperature Pressure relationship)၊ ပကအထင (Pipe support)၊ ေျမေပၚ တြငဆငသညအခါ စဥးစားရမည အခကမား (above ground issues)၊ ေျမေအာကတြင ဆင သညအခါ စဥးစားရမည အခကမား (under ground issues) ကပါ ထညသြငးစဥးစားရမည။ ပစၥညးအမးအစားက ေရြးရာတြင ပထမဆး ပကလငးစနစႏင အသငေတာဆး ပစၥညးက ေရြးပါ။ ထ႔ေနာက ထပစၥညးအရ ဒဇငးတြကရာပါ။ (pipe size, pressure integrity and stress analysis) အကယ၍ေရြးထားေသာ ထပစၥညးသည သတမတထားေသာ design criteria မားႏင မကကညခပါက ခကျခငးေကာကသးႏငရန၊ ေနာကပစၥညးတစမးကလညး အရအျဖစ ေရြးထားပါဥး။

417

ပကလငးတစခအတြက ပကႏင ပကဆကပစၥညးမားက မညသညပစၥညးေရြးလင သငေတာမညနညးဟသညက ဤစာအပ အခနး (၂) တြင အေတာျပညစစြာ ေဖာျပခၿပး ျဖစပါ သည။ ယခ ပကေရြးခယရာတြငအေရးႀကးသည အခကတစခကျဖစသည ပြနးစားမႈအေၾကာငး ေဖာျပပါမည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၃။၁၃။၁၃။၁၃။ ပြနးစားမႈ၊ပြနးစားမႈ၊ပြနးစားမႈ၊ပြနးစားမႈ၊ တကစားမႈတကစားမႈတကစားမႈတကစားမႈ (Corrosion) (Corrosion) (Corrosion) (Corrosion)

ရာသဥတေၾကာငျဖစေစ၊ ပတ၀နးကငေလထေၾကာငျဖစေစ၊ ပကထတြငစးဆငးေန ေသာ အရညေၾကာငျဖစေစ၊ ဓါတေဗဒ ဓါတျပမႈေၾကာငျဖစေစ ပကသားမားက စားသြားတတ ပါသည။ သ႔အတြက မမပကလငးမညမ ၾကာၾကာခမညကသရန အခနကလက၍ ပကသားမည မ စားသြားေၾကာငး သထားရပါမည။ မညသညအေျခအေနတြင၊ မညသညစနစအတြက မညသည ပကပစၥညးအမးအစားက ေရြးခယသးရမညက ပကဒဇငနာအေနႏင ေကာငးစြာ နားလညရပါမည။ Uniform Corrosion, Concentration Cell Corrosion, Intergranular Corrosion Atmospheric Corrosion စသျဖင တကစားမႈအမးမးရသညအနက မမပကသည မညသညတကစားမႈက ခရမညနညး။ ထတကစားမႈမ ကာကြယရန corrosion control and corrosion prevention techniques နညးမားရသညအနက မညသညနညးက သးမညနညး။ အစားခႏငေသာ ပစၥညးကေရြးသးျခငး (Materials resistant to Corrosion), သငေတာေသာ ေဆးသတျခငး (Protective coatings), သြပရညစမျခငးကသ႔ (Cathodic protection), ပတ၀နးကငက ျပျပငေပးျခငး (Corrosion Inhibitors) စသညနညးမားတြင မညသညနညးက သးမညနညး။ ေအာကတြင Corrosion Resistance Chart က ေဖာျပထားပါသည။ ပထမဥးစြာ ၎ဇယားမ ေအာကေျခမတစမားက ဥးစြာေဖာျပပါမည။ ဇယားတြငေဖာျပထားသညတ႔က နား လညေစႏငရန ျဖစပါသည။

418

419

420

421

422

423

424

425

ပကျပလပေသာပကျပလပေသာပကျပလပေသာပကျပလပေသာ သတမား၏သတမား၏သတမား၏သတမား၏ ဓါတေဗဒဓါတေဗဒဓါတေဗဒဓါတေဗဒ ေ ေ ေ ေပါငးစပမႈဇယားပါငးစပမႈဇယားပါငးစပမႈဇယားပါငးစပမႈဇယား (Composition) (Composition) (Composition) (Composition)

Specification and PropertiesSpecification and PropertiesSpecification and PropertiesSpecification and Properties

426

သာမးပလတစတစပကမား၏သာမးပလတစတစပကမား၏သာမးပလတစတစပကမား၏သာမးပလတစတစပကမား၏ အစားခႏငမႈအစားခႏငမႈအစားခႏငမႈအစားခႏငမႈ

သာမပလတစတစပကမားမာ ေအာကပါတ႔ျဖစပါသည။ ၁။ uPVC - Unplasticized Polyvinyl Chloride ၂။ PE - Polyethylene PE63, PE80, PE100 ၃။ PP - Polypropylene ၄။ PVDF - Polyvinylidene Fluoride ၅။ PVC-C - Chlorinated Polyvinyl Chloride ၆။ NBR - Butadiene-Acrylnitrile Rubber ၇။ EPM - Ethylene-Propylene Copolymer ၈။ FPM - Vinylidene Fluoride Copolymer

ေယဘယသေဘာေျပာရလင ပဗစပကသည အယလကေဟာအမးမး၊ အဆမား၊ ဆမား၊ ေရန စသညတ႔ကေကာငးစြာ ခႏငစြမးရသည။ အငေအာဂနစအကစစမား၊ အယလကာ လမား၊ ဆားတ႔၏ ဒါဏကလညး ေကာငးစြာခႏငသည။ ပဗစကမခႏငေသာ အရညမားမာ အကစတာမား၊ ကတနးမား၊ အသာမား ႏင ကလရနတတက ဟကၿဒကာဗြနမားျဖစသည။ ပဗစသည ထဓါတပစၥညးမားက စပယသျဖင ေပာလာကာ ၎၏ tensile strength က ေလာကေစသည။ သာမနေရေပးေ၀ေသာပကလငးမားအတြကမ ပဗစပကသည ေျမႀကးႏငေရထတြင ပါ၀ငေသာ ဓါတပစၥညးမားကမ ေကာငးစြာခႏငသည။ မညသ႔မ သ႔အေပၚအကးသကေရာကမႈ မျဖစေပ။ ဓါတေဗဒေဆးရညမားမလြ၍ သာမနေရလငးမား၊ ေရဆးထတပကလငးမား၊ အတြက ပဗစပကက စတခလကခ သးႏငသည။ သ႔ေသာလညး စားေသာကကနလပငနးမားတြင သးမညဆလငမ ကနးမာေရးဌာနမ စစေဆးမႈကခယသငပါသည။ ပအးပကမားမာ သာမနဓါတေဆးရညမားဒါဏက ေကာငးစြာခႏငသည။ သ႔ေသာ မညသညဓါတေဆးရညမားက မညသညအေျခအေနတြင ခႏငသည ဆသညကမ ေပးထား ေသာ ဇယားက ရညညႊနးရနလပါသည။ ေရ၊ အငေအာဂနစဆားမား၊ အကစစအေပာမား၊ ေအာဂနစအကစစ အျပငးမား၊ အယလကာလအျပငးမား၊ အယလစဖတစ ဟကၿဒကာဗြနမား အတြက ေကာငးစြာသးႏငသည။ သ႔ေသာ ဟကၿဒကလရစအကစစ၊ အကစစအျပငးမား၊ အဆမားႏင ဆမားအတြက စတခလကခသးႏငသည အေျခအေနမားက ဇယားတြငၾကညပါ။ သ႔ေသာ ပအးပကမားသည အယလကေဟာမား၊ အကစတာမား၊ ကတနးမား၊ အသာမား၊ ေအရမကတစ ဟကၿဒကာဗြနမား၊ မငနရယအြ ငး (ဆ) မားအတြက ကန႔သတ ခကမားရပါသည။ နကပသာႏင ေလာငစာဆအေရာမား၊ မျပည၀ ဟကၿဒကာဗြနမား၊ တာပငတငမား၏ ဒါဏကမ ခႏငရညမရပါ။ ပလတစတစပကမား၏ ဓါတေဆးရညမား ခႏငစြမးက ေအာကတြင ဇယားမားျဖင ေဖာျပထားပါသည။ အလြနမားသျဖင အခ႔ကသာေဖာျပလက ပါသည။

427

428

429

430

431

432

433

ဖကဘာဂလပစပကမား၏ ဓါတပစၥညးခႏငရညမားမာ ထတလပေသာ ကမၸဏက လက၍ ကြသြားသညျဖစရာ အားလးေဖာျပလင စာမကႏာအလြနစားသြားမည ျဖစသျဖင

434

မေဖာျပေတာပါ။ မမသးမည ဖကဘာပကအမးအစား၏ corrosion resistance guide တြင ရာေဖြဖတရႈႏငပါသည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၁၁၁၄၄၄၄။။။။ ပကလငးပကလငးပကလငးပကလငးတစခ၏တစခ၏တစခ၏တစခ၏ အလပလပႏငေသာအလပလပႏငေသာအလပလပႏငေသာအလပလပႏငေသာ ဖအားဖအားဖအားဖအား ( ( ( (Operating Pressure of a Pipe)Operating Pressure of a Pipe)Operating Pressure of a Pipe)Operating Pressure of a Pipe)

ပကတစခ၏ operating pressure က ေအာကပါ ISO equation အတငး တြကယ ႏငပါသည။

Dmt x (HDS) 2 PR =

ဤတြင Hydrostatic Design Stress = Hydrostatic Design Basis x Design Factor ျဖစ ပါသည။ ဥပမာ - ပဗစပက၏ HDB သည 4000 psi ျဖစၿပး ပဗစပက အမားစ၏ design factor မာ 0.5 ျဖစသျဖင HDS for PVC pipe = 2000 psi ျဖစပါသည။ ထ႔ျပင -

tDm SDR = ျဖစၿပး Dm မာ အထကပါညမျခငးတြင ေဖာျပခသည Mean Outside Dia.

သ႔မဟတ Average Outside Diameter ျဖစပါသည။ တစနညးေျပာရလငလညး - Pressure Rating = Pressure Design Basis x Design factor ျဖစပါသည။

အပခန ၂၃ ဒဂရစငတဂရတ (၇၃ ဒဂရဖာရငဟက) တြငရေသာ အခ႔ ပလတစတစ ပကမား၏ HDS (psi) မားမာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည။

PVC 1120 2000 PE 2406 630 PVC 2116 1600 PE 2708 800 CPVC 4120 2000 PE 3408 800 PE 1404 400 PE 3608 800 PE 3708 800 POM 2110 1000 PE 3710 1000 PVDF 2016 1600 PEX 0006 630 PVDF 2020 2000 PEX 1006 630 PVDF 2025 2500

ဤတြင - PR = Pressure Rating , psi (Mpa) t = Minimum wall thickness, in. (mm) Dm = Mean Outside Diameter, in. (mm) HDS = Hydrostatic Design Stress, psi (Mpa) ျဖစသည။

ဤတြင - PC = Pressure Class = Pressure Rating, SDR = Standard Dimension Ratio HDS = HSB x Design Factor ျဖစသည။

435

PEX 5006 630 PA 32312 1250 PEX 0008 800 PA 32316 1600 PEX 1008 800 PA 42316 1600

ဤတြင PVC = Polyvinyl Chloride Pipe, CPVC = Chlorinated PVC, PE = Polyethylene, PEX = Crosslinked Polyethylene, POM = Polyoxymethylene, PVDF = Poly Vinylidene Difluoride Pipe, PA = Polyamide ျဖစပါသည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၁၁၁၇၇၇၇။။။။ ပကလငးအတြငးပကလငးအတြငးပကလငးအတြငးပကလငးအတြငး ဖအားေလာကမႈဖအားေလာကမႈဖအားေလာကမႈဖအားေလာကမႈ (Pressure Drop or Head Loss) (Pressure Drop or Head Loss) (Pressure Drop or Head Loss) (Pressure Drop or Head Loss)

Pressure drop ဟသည ပက၏ အတြငးဘကနရႏင ပကအတြငးစးဆငးသြားေသာ အရညတ႔ ပြတတကမႈေၾကာင ဆးရႈးသြားေသာ ဖအားျဖစသည။ ထ႔ျပင အရညစးဆငးမႈက အေႏာကအယကျဖစေစေသာ အရာမား (ဥပမာ - အလဘး ေကြးမား။ ဗားမား၊ ပကအရြယ ေျပာငးသြားျခငး စသည) သညလညး ဖအားက ဆးရႈးေစပါသည။ ေရကတြနးတငေပးမည ပန႔ ၏ အရြယအစားတြကခကရာတြင အနမအျမငကြာျခားမႈေၾကာငျဖစေသာ head loss ကပါ ထညသြငးတြကခကရမည။

Allowable pressure drop သည ပကလငးစနစ၏ လအပခက၊ ပကလငးလၿခ စတခရမႈ၊ ဆညမႈ၊ တနခါမႈ၊ စးပြားေရးတြကေျခကကမႈ စသညတ႔အေပၚ မတညေနပါသည။

Head Loss က Hazen – Williams formula ျဖငတြကပါသည။ ဤပေသနညးတြင ပါ၀ငေသာ C တနဖး (Flow Coefficient) မာ GRP ပကႏင PVC ပကမားအတြက 150၊ steel ပကမားအတြက 120 ျဖစပါသည။ သ႔ေသာ သေခးအေတာမားမား တကသြားေသာ သပက မားအတြက C = 70 ျဖစပါသည။ Hazen – Williams equation မာ ေအာကပါအတငးျဖစ၏။

For British system: 1.852

2.63L (ID) CQ 1046 H

=

For Metric system: 1.852

2.63L (ID) CQ 1068 H

=

ဤတြင LH = Head loss (ft/100 ft of pipe), (meters per 100 meters of pipe)

Q = discharge (US gallons per minute), ( /secm3 ) C = Hazen-Willams Factor (Flow Coefficient) ID = Inside diameter of pipe (in), (cm)

ဖအားေလာကမႈက Dracy-Weisbach equation ျဖငလညး တြကႏငပါသည။ Dracy-Weisbach equation က မညသညအရညအတြကမဆ အျပညစး (full flow) အတြက laminar flow ျဖစေစ turbulent flow ျဖစေစ သးႏငသည။ သ႔ေသာ ဤညမျခငးက သးရမလြယေသာ တစခကမာ Darcy friction factor, f ျဖစပါသည။ ဤတနဘးက

436

handbook မားမေသာလညးေကာငး programmable calculator မားမေသာလညးေကာငး ရာႏငပါသည။ Dracy-Weisbach formula မာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည။

2gV x

IDL f H

2

L

= ဤတြင LH = Frictional resistance (meters)

f = Darcy friction factor L = length of pipe run (meters) ID = internal diameter of pipe (m) V = average velocity of fluid (m/s)

g = gravitational acceleration = 9.81 m/s2

ဤပေသနညးတြငပါေသာ f တနဘးက Moody equation ျဖင ရာယႏငပါသည။

++=

31

6

R10

ID 200001 0.0055 f ε

ဤတြင ε = pipe roughness (meters)

µ

µ ID R = = Reynold’s Number, µ = kinematic viscosity of the fluid ( /secm2 )

အကယ၍ R တနဘးသည 2000 ေအာကေရာကသြားပါက laminar flow ျဖစသြား ၿပး f က ေအာကပါအတငး တြကႏငသည။

R64 f =

အကယ၍ R တနဘးသည 4000 အထကေရာကသြားပါက turbulent flow ျဖစသြား ၿပး f က Colebrook ၏ ညမျခငးျဖင ေအာကပါအတငး တြကႏငသည။

ပကအတြငးသားေခာေမြ႔မႈ ( ε - roughness factor) သည ပကအမးအစားေပၚလက၍

ကြာသြားသည။ Bondstrand GRP ပကအတြက ထတနဘးမာ 5.3 x 106 meter (1.7 x 106

feet) ျဖစသည။ D Roughness Relative ε

= , D = Diameter ျဖစပါသည။

437

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၇၊၁၇၊၁၇၊၁၇၊ ၁။၁။၁။၁။ Roughness of Various PipesRoughness of Various PipesRoughness of Various PipesRoughness of Various Pipes ( ( ( (Ref: http://www.efunda.com/formulae)

Absolute Roughness, e

micron

Pipe Material x 10-6

feet (unless noted)

Drawn Brass 5 1.5

Drawn Copper 5 1.5

Commercial Steel 150 45

Wrought Iron 150 45

Asphalted Cast Iron 400 120

Galvanized Iron 500 150

Cast Iron 850 260

Wood Stave 600 to 3000 0.2 to 0.9 mm

Concrete 1000 to 10,000 0.3 to 3 mm

Riveted Steel 3000 to 30,000 0.9 to 9 mm

PVC 7 2.1

Bondstrand GRP pipe 1.7 5.3

Sources: 1. Cameron hydraulic data book.

2. Enginereed Software’s PIPE-FLO software 3. Fiberglass Pipe Handbook, SPI composites Institute

Micron = 10-6 m

438

µ , kinematic viscosity of the fluid သညလညး အရညအမးအစားေပၚမတည ကြာ

သြားသည။ အခနးအပခနတြင ေရ၏ kinematic viscosity တနဘးမာ

0.000001115 /secm2 (0.000012 /secft2 ) ျဖစၿပး ေလ၏ kinematic viscosity တနဘးမာ 16.97cSt ျဖစပါသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၇၊၁၇၊၁၇၊၁၇၊ ၂။၂။၂။၂။ Kinematic Viscosity of FluidsKinematic Viscosity of FluidsKinematic Viscosity of FluidsKinematic Viscosity of Fluids (Ref: http://engineeringtoolbox.com)

Temperature Kinematic Viscosity

Liquid (oF) (

oC)

CentiStokes

(cSt)

Seconds Saybolt

Universal (SSU)

61 16.1 0.305

Acetaldehyde CH3CHO 68 20 0.295 36

Acetic acid - vinegar - 10% CH3COOH 59 15 1.35 31.7

Acetic acid - 50% 59 15 2.27 33

Acetic acid - 80% 59 15 2.85 35

Acetic acid - concentrated glacial 59 15 1.34 31.7

Acetic acid anhydride (CH3COO)2O 59 15 0.88

Acetone CH3COCH3 68 20 0.41

68 20 1.6

Alcohol - allyl 104 40 0.90 cp 31.8

Alcohol - butyl-n 68 20 3.64 38

68 20 1.52 31.7

Alcohol - ethyl (grain) C2H5OH 100 37.8 1.2 31.5

59 15 0.74

Alcohol - methyl (wood) CH3OH 32 0 1.04

68 20 2.8 35

Alcohol - propyl 122 50 1.4 31.7

Aluminum sulfate - 36% solution 68 20 1.41 31.7

Ammonia 0

-

17.8 0.3

68 20 4.37 40

Aniline 50 10 6.4 46.4

77 25 159-324 737-1.5M

Asphalt RC-0, MC-0, SC-0 100 37.8 60-108 280-500

Automatic crankcase oil SAE 10W 0 -17.8 1295-max 6M-max

Automatic crankcase oil SAE 10W 0 -17.8 1295-2590 6M-12M

439

Automatic crankcase oil SAE 20W 0 -17.8

2590-

10350 12M-48M

Automatic crankcase oil SAE 20 210 98.9 5.7-9.6 45-58




Automotive gear oil SAE 75W 210 98.9 4.2 min 40 min



Automotive gear oil SAE 90W 210 98.9 14-25 74-120

Automotive gear oil SAE 140 210 98.9 25-43 120-200

Automotive gear oil SAE150 210 98.9 43 - min 200 min

Beer 68 20 1.8 32

32 0 1

Benzene (Benzol) C6H6 68 20 0.74 31

130 54.4 47.5 220

Bone oil 212 100 11.6 65

Bromine 68 20 0.34

-50 0.52

Butane-n 30 -1.1 0.35

68 20 1.61

Butyric acid n 32 0 2.3 cp 31.6

Calcium chloride 5% 65 18.3 1.156

Calcium chloride 25% 60 15.6 4 39

65 18.3 11.83

Carbolic acid (phenol) 194 90 1.26 cp 65

68 20 0.612

Carbon tetrachloride CCl4 100 37.8 0.53

32 0 0.33

Carbon disulfide CS2 68 20 0.298

100 37.8 259-325 1200-1500

Castor oil 130 54.4 98-130 450-600

69 20.6 308.5 1425

China wood oil 100 37.8 125.5 580

68 20 0.38

Chloroform 140 60 0.35

440

100 37.8 29.8-31.6 140-148

Coconut oil 130 54.4 14.7-15.7 76-80

100 37.8 32.1 150

Cod oil (fish oil) 130 54.4 19.4 95

130 54.4 28.7 135

Corn oil 212 100 8.6 54

70 21.1 32.1 150

Corn starch solution, 22 Baumé 100 37.8 27.5 130

70 21.1 129.8 600


70 21.1 303 1400


100 37.8 37.9 176

Cotton seed oil 130 54.4 20.6 100

60 15.6 3.8 39

Crude oil 48o API 130 54.4 1.6 31.8

60 15.6 9.7 55.7

Crude oil 40o API 130 54.4 3.5 38

60 15.6 17.8 88.4

Crude oil 35.6o API 130 54.4 4.9 42.3

60 15.6 23.2 110

Crude oil 32.6o API 130 54.4 7.1 46.8

0 17.8 2.36 34

Decane-n 100 37.8 1.001 31

Diethyl glycol 70 21.1 32 149.7

Diethyl ether 68 20 0.32

100 37.8 2-Jun 32.6-45.5

Diesel fuel 2D 130 54.4 1.-3.97 -39

100 37.8 6-11.75 45.5-65

Diesel fuel 3D 130 54.4 3.97-6.78 39-48

100 37.8 29.8 max 140 max

Diesel fuel 4D 130 54.4 13.1 max 70 max

122 50 86.6 max 400 max

Diesel fuel 5D 160 71.1 35.2 max 165 max

59 15 0.4

Ethyl acetate CH3COOC2H3 68 20 0.49

Ethyl bromide C2H5Br 68 20 0.27

Ethylene bromide 68 20 0.787

Ethylene chloride 68 20 0.668

441

Ethylene glycol 70 21.1 17.8 88.4

Formic acid 10% 68 20 1.04 31

Formic acid 50% 68 20 1.2 31.5

Formic acid 80% 68 20 1.4 31.7

68 20 1.48

Formic acid concentrated 77 25 1.57cp 31.7

Freon -11 70 21.1 0.21

Freon -12 70 21.1 0.27

Freon -21 70 21.1 1.45

68 20 1.45

Furfurol 77 25 1.49cp 31.7

70 21.1 2.39-4.28 34-40

Fuel oil 1 100 37.8 -2.69 32-35

70 21.1 3.0-7.4 36-50

Fuel oil 2 100 37.8 2.11-4.28 33-40

70 21.1 2.69-5.84 35-45

Fuel oil 3 100 37.8 2.06-3.97 32.8-39

70 21.1 7.4-26.4 50-125

Fuel oil 5A 100 37.8 4.91-13.7 42-72

70 21.1 26.4- 125-

Fuel oil 5B 100 37.8 13.6-67.1 72-310

122 50 97.4-660 450-3M

Fuel oil 6 160 71.1 37.5-172 175-780

70 21.1 13.9 73

Gas oils 100 37.8 7.4 50

60 15.6 0.88

Gasoline a 100 37.8 0.71

60 15.6

Gasoline b 100 37.8 0.64

60 15.6 0.46

Gasoline c 100 37.8 0.4

68.6 20.3 648 2950

Glycerin 100% 100 37.8 176 813

68 20 5.29

Glycerin 50% water 140 60 1.85 cp 43

100 37.8 7.7M-22M 35M-100M

Glucose 150 65.6 880-2420 4M-11M

Heptanes-n 0 -17.8 0.928

442

100 37.8 0.511

0 -17.8 0.683

Hexane-n 100 37.8 0.401

Honey 100 37.8 73.6 349

100 37.8 550-2200 2500-10M

Ink, printers 130 54.4 238-660 1100-3M

70 21.1 24.1 max 115 max

Insulating oil 100 37.8 11.75 max 65 max

Kerosene 68 20 2.71 35

Jet Fuel -30 -34.4 7.9 52

100 37.8 62.1 287

Lard 130 54.4 34.3 160

100 37.8 41-47.5 190-220

Lard oil 130 54.4 23.4-27.1 112-128

100 37.8 30.5 143

Linseed oil 130 54.4 18.94 93

70 21.1 0.118

Mercury 100 37.8 0.11

68 20 0.44

Methyl acetate 104 40 0.32 cp

68 20 0.213

Methyl iodide 104 40 0.42 cp

100 37.8 29.8 140

Menhaden oil 130 54.4 18.2 90

Milk 68 20 1.13 31.5

100 37.8 281-5070

1300-

23500

Molasses A, first 130 54.4 151-1760 700-8160

100 37.8 1410-13.2M 6535-61180

B, second 130 54.4 660-3.3M 3058-15294

100 37.8 2630-55M 12190-255M

C, blackstrap 130 54.4 1320-16.5M 6120-76.5M

176 80 0.9

Naphthalene 212 100 0.78 cp

100 37.8 49.7 230

Neatstool oil 130 54.4 27.5 130

Nitrobenzene 68 20 1.67 31.8

0 -17.8 1.728

Nonane-n 100 37.8 0.807 32

Octane-n 0 -17.8 1.266 31.7

443

100 37.8 0.645

100 37.8 43.2

Olive oil 130 54.4 24.1 200

100 37.8 47.8

Palms oil 130 54.4 26.4

100 37.8 42

Peanut oil 130 54.4 23.4 200

0 17.8 0.508

Pentane-n 80 26.7 0.342

130 54.4 20.5 100

Petrolatum 160 71.1 15 77

Petroleum ether 60 15.6 31(est) 1.1

32 0 1.52 cp

Propionic acid 68 20 1.13 31.5

Propylene glycol 70 21.1 52 241

Quenching oil

(typical) 100-120 20.5-25

100 37.8 54.1 250

Rapeseed oil 130 54.4 31 145

100 37.8 324.7 1500

Rosin oil 130 54.4 129.9 600

100 37.8 216-11M 1M-50M

Rosin (wood) 200 93.3 108-4400 500-20M

100 37.8 39.6 184

Sesame seed oil 130 54.4 23 110

Sodium chloride 5% 68 20 1.097 31.1

Sodium chloride 25% 60 15.6 2.4 34

Sodium hydroxide (caustic soda) 20% 65 18.3 4 39.4

Sodium hydroxide (caustic soda) 30% 65 18.3 10 58.1

Sodium hydroxide (caustic soda) 40% 65 18.3

100 37.8 35.4 165

Soya bean oil 130 54.4 19.64 96

100 37.5 21-23 110

Sperm oil 130 54.4 15.2 78

68 20 14.56

Sulphuric acid 100% 140 60 7.2 cp 76

Sulphuric acid 95% 68 20 14.5 75

Sulphuric acid 60% 68 20 4.4 41

3M-8M

Sulphuric acid 20% 650-1400

444

70 21.1 600-1760

15M-

300M

Tar, coke oven 100 37.8 141-308 2M-20M

70 21.1 3300-66M 2500

Tar, gas house 100 37.8 440-4400 500

100 37.8 559 200-300

Tar, pine 132 55.6 108.2 55-60

68 20 0.68

Toluene 140 60 0.38 cp 185.7

400-440

Triethylene glycol 70 21.1 40 185-205

100 37.8 86.5-95.2 1425

Turpentine 130 54.4 39.9-44.3 650

68 20 313

Varnish, spar 100 37.8 143

Water, distilled 68 20 1.0038 31

60 15.6 1.13

Water, fresh 130 54.4 0.55 31.5

Water, sea 1.15 31.5

100 37.8 35-39.6 163-184

Whale oil 130 54.4 19.9-23.4 97-112

68 20 0.93

Xylene-o 104 40 0.623 cp

1 cSt (centiStokes) = 10-6 m2/s

အထကပါ ပေသနညးတြင ေရ၏အလင (design velocity of water flowing) က ေအာကပါ အတငး ယႏငသည။

Service Condition Reasonable velocity, ft/s (m/s) Boiler Feed 8 – 15 (2.5 – 4.6) Pump suction and drain lines 4 – 7 (1.2 – 2.1) General service 4 – 10 (1.2 – 3.0) City Water to 7 (to 2.1)

အထကပါတြကနညးမ ရေသာ ပကအတြငး ဖအားေလာကမႈ (head loss) က Resistance coefficient, K ျဖင ေျမာကလကလင သကဆငရာ ပကဆကပစၥညးႏင ဗားမား ၏ head loss က ရပါမည။

445

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၇၊၁၇၊၁၇၊၁၇၊ ၃။၃။၃။၃။ Resistance coefficient, KResistance coefficient, KResistance coefficient, KResistance coefficient, K

Resistance coefficient, K က ေအာကပါ အတငး ရာႏငပါသည။

)DL( fK =

ဤတြင f = friction factor L = Length of pipe D = internal diameter ျဖစသည။

Friction Losses in Pipe Fitting and Valves

Resistance Coefficient K (Use in formula hf=Kv2/2g) Nominal Pipe Size

½ ¾ 1 1½ 2 2½-3 4 6 8-10 12-16 18-24 Fitting K Value

90˚ Elbow 0.81 0.75 0.69 0.63 0.57 0.54 0.51 0.45 0.42 0.39 0.36

45˚ Elbow 0.43 0.4 0.37 0.34 0.3 0.29 0.27 0.24 0.22 0.21 0.19

90˚ LR Elbow 0.43 0.4 0.37 0.34 0.3 0.29 0.27 0.24 0.22 0.21 0.19

Equal Tee 0.54 0.54 0.46 0.42 0.38 0.36 0.34 0.30 0.28 0.26 0.24

Ball Valve 0.80 0.80 0.70 0.60 0.60 0.50 0.50 0.50 0.40 0.40 0.40

Butterfly Valve 0.86 0.81 0.77 0.68 0.63 0.35 0.30

Gate Valve 0.22 0.20 0.18 0.15 0.15 0.14 0.14 0.12 0.11 0.10 0.10

Globe Valve 9.2 8.5 7.8 7.1 6.5 6.1 5.8 5.1 4.8 4.4 4.1

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၈။၁၈။၁၈။၁၈။ ပကလငး၏ပကလငး၏ပကလငး၏ပကလငး၏ အတြငးဖအားအတြငးဖအားအတြငးဖအားအတြငးဖအားကကကက တြကျခငးတြကျခငးတြကျခငးတြကျခငး (Interna (Interna (Interna (Internal l l l PressurePressurePressurePressure))))

ပကလငး၏ အတြငးဖအား (Internal Pressure) က ေအာကပါအတငး တြကႏငပါ သည။ ဤပေသနညးက ပကအထတြကသည ပေသနညးႏင ႏႈငးယဥၾကညႏငပါသည။

t) - (OD

2st Pi = ဤတြင iP = rated internal pressure, psi or kg/cm2

s = allowable hoop stress psi or kg/cm2

OD = minimum outside diameter (in or cm) t = minimum wall thickness (in or cm)

446

မတခက။ ။ ဤတနဘးမာ ပကအတြကျဖစၿပး ပကဆကပစၥညးႏင ကာပလငမား အတြကမ ဤတနဘးထက ေလာယရမညျဖစပါသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၁၉။၁၉။၁၉။၁၉။ ပကလငး၏ပကလငး၏ပကလငး၏ပကလငး၏ အျပငဖအားကအျပငဖအားကအျပငဖအားကအျပငဖအားက တြကျခငးတြကျခငးတြကျခငးတြကျခငး (External (External (External (External Collapse Collapse Collapse Collapse Pressure)Pressure)Pressure)Pressure)

ပကလငး၏ အျပငဖအား (External Collapse Pressure) က ေအာကပါအတငး တြကႏငပါသည။

3lc

3c

c )ID - (1t2E P

υυ=

ဤတြင cP = external collapse pressure, psi or kg/cm2

cE = effective circumferential modulus of elasticity, psi or kg/cm2

ID = pipe inside diameter (in or cm) t = minimum wall thickness (in or cm) lυ = Poisson’s ratio for contraction in the circumferential direction due to

tensile stress in the longitudinal direction cυ = Poisson’s ratio for contraction in the longitudinal direction due to

tensile stress in the circumferential direction

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၀၂၀၂၀၂၀။။။။ ပကအရြယအစားပကအရြယအစားပကအရြယအစားပကအရြယအစား ေ ေ ေ ေရြးရြးရြးရြးခယျခငးခယျခငးခယျခငးခယျခငး (Pipe Sizing) (Pipe Sizing) (Pipe Sizing) (Pipe Sizing)

ပကလငးဒဇငးတစခက တြကရာတြင ပထမဆးတြကရမညမာ ပက၏ အတြငးဘက အခငး (Inside Diameter)၊ စနစအတြငး အရညစးႏႈး (System flow rate)၊ ႏင ဖအား ေလာကမႈ (Pressure drop) တ႔ျဖစပါသည။ ပကလငးတစခ၏ အရြယအစားက စစေပါငး ပကလငးအရညႏင ခြငျပထားေသာ ဖအားေလာကမႈ (allowable pressure drop) တ႔အေပၚ မတညတြကခကသည။

ေယဘယအားျဖင ပကအရြယအစားတြကခကရာတြင ပကလငးအတြငးစးသြားေသာ ပစၥညးက အေျခအေန (Phase) တစမးတညးဟ ယဆပါမည။ ဆလသညမာ အရညဆလင လညး အရညတစမးတညး၊ ဓါတေငြ႔ဆလငလညး ဓါတေငြ႔တစမးထညး အျဖစသာ ရေန၍ ပကအတြငးစးဆငးေနစဥ အရညဘ၀မ အေငြ႔ဘ၀သ႔လညးေကာငး၊ အေငြ႔ဘ၀မ အရညဘ၀ သ႔လညးေကာငး မေျပာငးလဟ ယဆပါမည။ ပကလငးအတြငး အရညစးဆငးႏႈး ( design flow rate) မာ စနစ၏လအပခက အတငးျဖစပါသည။ Design flow rate ႏင ပက၏ Inside diameter က ခနကကတြကခက ေသာနညး (trial and error) ျဖင အေျဖမနရသညထ အထပထပတြကယရပါသည။ သာမန အရညပ႔ေဆာငေသာ ပကလငးစနစမားအတြကမ လကခႏငေသာ ပက အတြငး အရညစးႏႈးက (acceptable velocity in pipe) 2.1 ± 0.9 m/s (7 ± 3 ft/s) ႏင ေရထြကေနရာတြင (at point of discharge) အမားဆး စးႏႈးကန႔သတခက (maximum

447

velocity limit) က 2.1 m/s ( 7 fi/s ) ဟ ယဆႏငပါသည။ ဖကဘာဂလပစ ပကမားအတြက မ 15 ft/sec ျဖစပါသည။ (ပန႔မားႏင ေရထတေျမာငးမား အပါအ၀င) သာမနအေျခအေနမား အတြက ဤအရညစးႏႈးက ေၾကာငးကးဆေလာမႈရသညဟ ယဆႏငပါသည။ အတြကအခကမားတြင အသးျပမည ပေသနညးမားမာ ေယဘယစြမးအငညမျခငး ႏင ဖအားတငးတာမႈအတြက - Benoulli’s Theorem, အရညစးဆငးမႈဆငရာ ညမျခငး ႏင ပကအတြငး ပြတအားဆးရႈးမႈတ႔အတြက - Darcy’s Formula စသည အငဂငနယာဆငရာ ေယဘယညမျခငးမားကသာ သးပါမည။ ပကအရြယတြကရာတြင ေအာကေဖာျပပါ ဥပေဒသမားက လကနာရမည။ ၁။ ပကလငးအတြငး pressure drop က “psi/100 ft of pipe” ျဖငတြကပါ။ ၂။ သငေတာေသာ အရညစးႏႈး (velocity) က ft/sec ျဖငေရြးပါ။ ဒဇငးတြကရာတြင ရညညႊနး ႏငေသာ စအရညစးႏႈးမားရပါသည။ ထအရညစးႏႈးမားအတငး လကနာပါ။ ၃။ Fluid flow ကရာရန Reynolds number က ရာပါ။ Reynolds number သည ပကအရြယ၊ အရညစးႏႈး၊ အရည၏ ေစးပစကနး၊ သပသညးဆ တ႔အေပၚမတညေနသည။ ၎က အရညစး ျခငး၏ သြငျပငလကၡဏာမား (slug, laminar, transition, turbulent) က ေဖာျပသည။ Sanitary system (ေရသန႔စနစ) သည အျမ turbulent flow (Reynolds number >4,000) လသည။ ၄။ သငေတာေသာ ပကအတြငးဘကအခငး (inside pipe diameter) ကရာပါ။ ၎သည pressure drop, Reynolds number, velocity တ႔တြကရာတြင သးေသာ အခငးျဖစသည။ ၅။ ပက၏မကႏာျပင ၾကမးတမးႏႈး (roughness of pipe) ကရာပါ။ မကႏာျပငၾကမးေလ၊ ပြတအားမားေလ။ ပြတအားမားေလ ဖအားေလာကမႈႏႈး မားေလ ျဖစသည။ ၆။ ဖမရႏငေသာ စးျခငး (အရည) - ၎အတြက လကေတြ႔ဖအား (actual pressure) သည pressure drop တြကရာတြင သကေရာကမႈမရ။ ၇။ ဖရႏငေသာ စးျခငး (အေငြ႔ ၊ ဓါတေငြ႔) - ၎အတြက လကေတြ႔ဖအား (actual pressure) သည pressure drop တြကရာတြင တကရက သကေရာကမႈေနသည။

မတခက။

၁။ အရည (Incompressible flow) - ပကလငးရညမားတြင ပကလငးတမားထကပၿပး ဖအားေလာ ကမႈ နညးသည။ ေရကသ႔ အရညမားတြင ရညေသာပကလငးမားအတြက ပကအရြယက 0.5 to 1.0 psi/100ft ဟ ေရြးသငပါသည။ ပကလငးတလငမ 1.0 to 2.0 psi/ 100ft ဟ ေရြးသင ပါသည။ ဤေနရာတြင ေရကသ႔ေသာ အရည ဟသညမာ စးပစကနး (viscosity) 10 cp သ႔မဟတ ထ႔ထကနညးေသာ အရညမားက ဆလပါသည။ စးပစကနး 10 cp ထကမားေသာ အရညမားအတြကမ pressure drop တြကရာတြင မညသည ညမျခငးက သးရမညက Reynolds number က ၾကညၿပး ဆးျဖတရပါမည။ ၂။ အေငြ႔ (Compressible Flow) - ေပးေသာဖအားသည ပကအရြယတြကရာတြင အဓကက သည။ စတြကကနးမားႏငတြကပါက စစေပါငး pressure drop သည supply pressure ၏ 10% ထက မပရပါ။ သ႔မဟတလင အျခားတြကကနးမားႏင တြကရပါမည။ Saturated steam

448

449

450

(ေငြ႔ရညျပည) အပါအ၀င အေငြ႔၊ ေငြ႔ရညမားက PV = nRT ပေသနညးျဖငတြကပါသည။

Hazen – Williams equation က အရးရငးဆးေဖာျပရလင ေအာကပါအတငး ရပါသည။

V = 0.35464 C D0.63 I0.54

Q = 0.27853 C D2.63 I0.54

I = 10.666 C -1.85 D-4.87 I1.85

ဤညမျခငးမားကသးၿပး ဂရပဆြလင ေအာကပါ ဂရပမားရပါသည။ ထဂရပမားက အသးျပ၍ မမလအပေသာ အရညစးႏႈး (flow velocity), အရညစးသညပမာဏ (flow volume) အလက အလရေသာ ပကအရြယအစားက လြယကစြာ ရာယႏငပါသည။ (Ref: Kubota Ductile Iron Pipeline Design Manual, Kubota Corp., July, 2009)Hazen-Williams formula အျပင Colebrook-White formula ကလညး သးၾကပါသည။ သ႔ ေသာ သးရနအနညးငယ ခကပါသည။

Gravity sewer ပကလငးမားအတြက ေအာကပါ Manning Formula က သးႏငပါသည။

ဥပမာတြကပ -

120 m3 of water is required at the delivery point 4000m away the water source.

The delivery point is 75m higher than the water source. The head available at the source is 145m and the required head at the delivery point is 20m. What nominal diameter of pipe is required?

Discharge: Q = 120 m3/h = 33.3 lit/s

Equivalent loss of head (i.e. hydraulic gradient) I:

m m/1000 4.75 )(4000/1000

3 - 12 10 I =+

=

ဤတြင K သည linear measurement ျဖစၿပး 0.1 ဟ ယဆႏငပါသည။ Re သည Raynolds Number ျဖစသည။

ဤတြင n သည coefficient ျဖစၿပး ductile iron ပကမား အတြက 0.0010 မ 0.0013 ျဖစပါသည။ R = A/P , A = Sectional Area of pipe, P = Circumferential Length of pipe to be contacted with the fluid (m)

ဤတြင C = Flow Coefficient I = Hydraulic Gradient (unit head loss of pipe line) = h / L

Q = Fow Volume ( /secm3 )

451

စာမကႏာ ၄၆၄ မ ဂရပတြငၾကညပါက ပကအရြယ DN200 (၈ လကၼပက) ကေရြးရမည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၁၂၁၂၁၂၁။။။။ ပကအထကပကအထကပကအထကပကအထက တြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငး (De (De (De (Determination of the Piping Wall Thicknesstermination of the Piping Wall Thicknesstermination of the Piping Wall Thicknesstermination of the Piping Wall Thickness))))

ပကနရအထက တြကခကျခငးသည ပကလငးဒဇငးထတရာတြင အေရးႀကးဆး အတြကအခကမားထမ တစချဖစသည။ ပကအထတြကျခငးအတြက ဒဇငနာသည ေအာကပါ အခကမားက ထညသြငးစဥးစားရနလသည။

� Pressure integrity � ခြငျပထားေသာ Mechanical Strength, corrosion, erosion, wear, threading,

grooving ႏင အျခားေသာ ပကဆကပဆကနညးမား။ � ပကသားအထ အေျပာငးအလ (tolerance) � ပကဆကရန ပကအဆးမားက ျပငဆငလကျခငးေၾကာင ေလာကသြားေသာ

ပကအထ (ဥပမာ ပကက အရစေဖာျခငး)

ASME piping code တြင pressure-integrity design အတြက ပကအထ ပေသနညးက ေအာကပါအတငး ေဖာျပထားသည။

Py)2(SEPD t

+= သ႔မဟတ

2SEPD t =

ဤတြင - t = design minimum wall thickness required to ensure pressure integrity, in P = design pressure, psig D = outside diameter of pipe, in S = allowable stress, psi

452

E = weld joint efficiency factor (some codes also specify a casting quality factor F for cast piping materials) y = coefficient (function of material and temperature) usually 0.4

အခနၾကာလာသညႏငအမ ဂေဟဆကမား၏ ခႏငရညအား ကဆငးလာတတရာ အကယ၍ ထအခကကသာ ထညတြကမညဆပါက ပကအထပေသနညးမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါမည။

( )PYSEW 2PD t

+= , ဤတြင W သည weld joint strength reduction factor ျဖစပါသည။

Coefficient YCoefficient YCoefficient YCoefficient Y

≤ 900 F

≤ 482 C

950 F 510 C

1000 F 538 C

1050 F 566 C

1100 F 593 C

≥1150 F ≥621 C

Ferritic Steels

0.4 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7

Austenitic Steels

0.4 0.4 0.4 0.4 0.5 0.7

Other Ductile Metals

0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4

Cast Iron 0.0 ---- ---- ---- ---- ----

ASME B31.4, Pipeline Transportation Systems for Liquid Hydrocarbons and Other Liquids, Par. 404.1.2, Pressure Design of Straight Pipe တြင ပကအထပေသနညးက ေအာကပါအတငး ေဖာျပထားပါသည။

S 2D P t i= , units metric in

S 20D P t i= , At tn +=

သပက၏ ပကနရအထသည tn ႏငတလငတ၊ မတလင ႀကးရပါမည။

ဤတြင t = pressure design wall thickness, in. (mm)

tn = nominal wall thickness satisfying requirements for pressure and

tolerances, in (mm) A =sum of allowances for threading, grooving, corrosion, etc. in (mm) (အကယ၍ သးမညပက၏ သကတမးသည ၈ ႏစ၊ သေခးတကမႈေၾကာင ပကစားသြားမႈမာ 0.02 in/yr ျဖစပါက A တနဖးမာ A = 8 x 0.02 = 0.16 in ျဖစပါမည။)

Pi = internal design gage pressure, psi (bar) D = outside diameter, in (mm)

453

S = applicable allowable stress value, psi (MPa)

အထကပါပေသနညးမ Allowable stress value, S , ကေအာကပါအတငးတြကယႏငပါသည။

S = 0.72 x E x Specified Minimum Yield Strength of pipe, psi (MPa)

ဤတြင 0.72 = design factor on nominal wall thickness E = weld joint factor ျဖစပါသည။

Weld Joint Factor, E, က ေအာကပါအတငး ယႏငပါသည။

Weld Joint Factor, E, for Steel Pipe Pipe Type Joint Factor Seamless 1.00 Electric Resistance Weld 0.85 Furnace Butt Weld 0.60 Single Fusion Weld 0.80 to 1.00 Double Fusion Weld 0.85 to 1.00 API 5L SAW, GMAW 0.95

အကယ၍ မမသးမညပစၥညးအတြက Weld Joint Factor က မရႏငခပါက ေအာကပါအတငး ယႏငပါသည။

� အပခန C)(510 F950 oo ႏငေအာက ပစၥညးမားအတြက 1.00

� အပခန C)(815 F1500 oo ရ ပစၥညးမားအတြက 0.5

� အျခားအပခနမားအတြက မဥးေျဖာငအခးခကာ (linearly interpolate) ယႏငပါ သည။

Minimum Yield Strength of pipe မားမာ ေအာကပါအတငးျဖစပါသည။

For Seamless Standard and Line Pipe Grades MYS (psi) MTS (psi) Grade 1 (ASTM A252) 30,000 50,000 Grade 2 (ASTM A252) 35,000 60,000 Grade 3 (ASTM A252) 450,000 66,000 Grade A (ASTM A53, A106, A523, API 5L PSL1) 30,000 48,000 Grade B (ASTM A53,A106, A523, API 5L PSL1) 35,000 60,000 Grade C (ASTM A106) 40,000 70,000

PSL1 PSL2 For API pipes MYS (psi) MTS (psi) MYS (psi) MTS (psi) API 5L X42 42,000 63,000 46,000 63,000

ဤတနဘးမားမာ ေရြးခယ ထားေသာ low alloys, stainless steels ႏင nickel alloy မားက စမးသပၿပး ရလာေသာ ရလဒမားအေပၚ အေျခခထားျခငး ျဖစပါသည။

454

API 5L X46 46,000 60,000 42,000 60,000

API 5L X52 52,000 66,000 52,000 66,000

API 5L X56 56,000 71,000 56,000 71,000

API 5L X60 60,000 75,000 60,000 75,000

API 5L X65 65,000 77,000 65,000 77,000

API 5L X70 70,000 82,000 70,000 82,000

MYS = Minimum Yield Strength, MTS = Minimum Tensile Strength

At tn += မ A တနဘးတြင ႏစၾကာလာသျဖင သေခးကကျခငး၊ ေရေလတ႔

တကစားျခငး၊ ပကအတြငးစးဆငးသြားေသာ အရည သ႔မဟတ ခလးေလးမားပါေသာ အရည တ႔ေၾကာင ပကနရမားစားသြားျခငး။ ပကတစခႏငတစခဆကရန အရစေဖာျခငး (threading)၊ ေျမာငးေဖာျခငး (grooving) ႏင ပကမကႏာျပငက စားထတျခငး (shaving)။ ပကက တစေနရာမ တစေနရာသ႔ သယရာတြင ပကကဒါဏမေပၚေအာင ပျဖညေပးေသာ အပ ပကသား စသညတ႔ ပါ၀ငပါသည။ ပကနရေပၚတြင တကရကကေရာကေသာ ဒါဏမားမာ အလားလက (longitudinal) ႏင အ၀နးလက (circumferential – hoop stress) ဟ ရရာ hoop stress မာ longitudinal stress ထက ႏစဆခန႔ပမားပါသည။ သ႔အတြက ပကအထကတြကရာတြင longitudinal stress ထက hoop stress က ပစဥးစားရမည။

နမနာတြကပ (From Piping Handbook, Seventh Edition, Mcgraw-Hill, Year 2000) A carbon-steel pipe having a required minimum inside diameter of 11.2 in (284 mm) is to transport water at 700 psig (4830 kPa gage) and 90˚F (32˚C). The design code is ASME B31.1, and the design life is 8 years. The water has a nominal oxygen content of 1 ppm. Butt-welded construction is used. Calculate the required minimum wall thickness.

Evaluation: An economical grade of seam-welded carbon-steel pipe (ASTM A53Grade A) is selected. FromASMEB31.1, the allowable working stress at 90˚F (32˚C) is 10,200 psi (70.4 MPa), the corrosion rate is estimated at 0.02 in (0.5 mm) per year.

From ASME B36.10M, NPS 12 (DN 300) [12.75-in (324-mm) OD] is tentatively selected. Using the stated 8-year design life and 0.02 in/yr corrosion rate, the total corrosion allowance of 8 x 0.02 = 0.16 in (4 mm) is calculated. Butt-welded construction is specified; therefore, no additional wall thickness allowance for joining (threading, grooving, etc.) is required. From ASME B31.1, y = 0.4 is selected for ferritic steels at temperatures at or below 900˚F (482˚C).

455

The pressure-integrity design will be based upon ASME B31.1. Then

mm) (14.9 in 0.586

0.16 700) x 0.42(10,200

12.75 x 700

A Py)2(SE

PD tm

=

++

=

++

=

၁၁၁၁၃၊၃၊၃၊၃၊ ၂၂။၂၂။၂၂။၂၂။ Hoop StressHoop StressHoop StressHoop Stress

ပကအထတြကရာတြင အေရးႀကးေသာ အားတစခမာ Hoop Stress ျဖစ၏။ ၎က ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကႏငပါသည။

3-

nh 10 x

2tPD S = ဤတြင hS = hoop stress, MPa

nt = pipe nominal wall thickness, mm

P = design pressure, kPa D = outside diameter of pipe, mm ျဖစပါသည။

ပကအတြငး အရည၏ဖအားႏင အပခနေျပာငးလမႈတ႔ေၾကာင ျဖစေပၚသည net longitudinal stress (ပကလငးအလားအလကျဖစေသာဒါဏအား) ႏင ဒဇငးဖအားေၾကာင ျဖစသည hoop stress တ႔ေပါငးလဒက ေအာကပါပေသနညးျဖင ထနးထားရန လပါသည။

T x S 0.90 S -S Lh ≤ ( LS သည + ျဖစေနပါက ဤပေသနညးက သး၍မရပါ။ ဆလသည

မာ tension (စန႔ထြကျခငး) မားအတြက)

Longitudinal compression stress က ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကယႏငပါသည။

)T -(T E -S v S 12chL α=

ဤတြင hS = hoop stress due to design pressure, MPa

LS = longitudinal compression stress, MPa

v = Poisson’s Ratio

α = Linear coefficient of thermal expansion, C-1o

cE = modulus of elasticity of steel, Mpa

2T = maximum temperature at time of restraint, Co

1T = ambient temperature at time of restraint, Co

S = specified minimum yield strength, MPa T = temperature factor

456

Restrained Span pipe line မားအတြက ကန႔သတခကမာ T x S S S -S BLh ≤+ ျဖစၿပး

၎တြင BS = absolute value of beam bending compression stress resulting from

live and dead loads, MPa ျဖစသည။ Thermal expansion stress range က ေအာကပါပေသနညးျဖင ထနးထားရမည။

T x S 0.72 SE ≤ ဤတြင = thermal expansion stress, MPa

S = specified minimum yield strength, MPa T = temperature factor

ေလတကျခငးႏငအျခားပကေပၚသကေရာကေနသည အားမားေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ အလားလကဖအားဒါဏ ႏင ေကြးညြတမႈဒါဏအားလး စစေပါငးက ေအာကပါပေသနညးျဖင ထနးထားႏငပါသည။

TL x x F x S S S 0.5 Bh ≤+ ဤညမျခငးပါ သေကၤတမားမာ အထကတြငေဖာျပခသည

အတငး ျဖစသည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၃။၂၃။၂၃။၂၃။ ေ ေ ေ ေရေဆာငအားရေဆာငအားရေဆာငအားရေဆာငအား ( ( ( (Water Hammer Water Hammer Water Hammer Water Hammer သ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတ Hydraulic Shock) Hydraulic Shock) Hydraulic Shock) Hydraulic Shock)

ပကလငးအတြငး ရတတရကေရစးႏႈးေျပာငးလသြားသညအခါ သ႔မဟတ စးဆငးေန သည အလင ရတခညးေျပာငးသြားသညအခါတြင water hammer ျဖစတတသည။ ပကလငး ရညေလေလ အရညစးႏႈးအေျပာငးအလ ျမငေလေလ၊ ေရေဆာငအားလညး မားေလေလ ျဖစ သည။ ၎ကထနးဘ႔ရာ ပကလငး၏ (surge pressure + operating pressure ) သည ပကလငးအတြငးတပဆငထားေသာ ဖအားအနမဆးပစၥညး၏ အျမငဆးဒဇငးဖအား ထက မေကာရန အေရးႀကးသည။ ေရေဆာငအား (water hammer) ျပငးထနမႈပမာဏမာ ေအာကပါအခကမားအေပၚ မတညေနပါသည။

� အရည၏ အလင (Liquid Velocity) � ပကလငးအရည (Length of pipe run) � Modulus of Elasticity of piping material � ပက၏ အတြငးဘက အခငး (Inside Diameter of Pipe) � ပကနရ အသား၏အထ (Pipe Wall Thickness) � ဗားမားႏင ပန႔မားပတရန ၾကာခန (Valve and Pump closing times) � ခေနေသာ ေလ (Entrapped Air)

ပထမဥးစြာ ရတခညးျဖစေပၚလာေသာ လႈငးမား၏သြားႏႈးက ေအာကပါညမျခငးျဖင တြကရပါမည။ ပကအမး အစားေပၚမတညၿပး ထႏႈးမာကြာျခားသြားပါသည။

457

21

R 2) - (D Ek1

4600 a

+

=

ဥပမာ - DR21 ၂ လကၼ PVC ပကအတြက wave velocity မာ -

[ ]

ft/sec 1177.9 2) - (21 0.751

4600 a21 =

+

= ျဖစသည။

ယခတစခါ ပကလငးအတြငး ေျပာငးလသြားေသာ အရည၏အလင ႏင လႈငး၏ အျမနႏႈးတ႔ျဖင Pressure Surge က ေအာကပါ ပေသနညးျဖင တြကယႏငပါသည။

g 2.31

aV P =

ဥပမာ - အထကပါ ဥပမာမ ပကလငးအတြငး အလငေျပာငးႏႈးသည 12 ft/sec ျဖစသည ဆပါ စ႔။ ထအခါ Maximum Pressure Surge မာ -

32.2 x 2.3112 x 1178 P = = 190 psi ျဖစသည။

Maximum Pressure Surge က သငေတာေသာ အကန႔အသတအတြငး ထနးထားရန သ႔မဟတ နညးႏငသမနညးေစရန ဆလင ဗားမားပတခနက ခနဆေပးရမည။ ဗားပတခနက

critical closing time (Tc) ထကမေကာေစရန ဂရစကရပါမည။ ဗားပတခနက ေအာကပါ

ပေသနညးျဖင တြကယႏငပါသည။

aL x 2 Tc >

အထကပါ ဥပမာတြင a = 1178 ft/sec ျဖစသည။ ထအခါ အရည ေပ ၁၀၀ ရ ၂ လကၼ DR21 ပကလငးအတြက အနညးဆး ဗားပတခနမာ -

sec. 0.17 1178

100 x 2 Tc => ျဖစသည။

Solenoid controlled diaphragm valve မားသည ဗား၏ အထကႏငေအာက ေရစးေၾကာငး (upstream and downstream) မားအၾကားျဖစေပၚသည ဖအားအေျပာငး အလထက ပမလငျမနစြာ ပတႏငဖြငႏငသည။ ဗားကျဖတစးသြားေသာ ေရထအားလးလလက ဗားပတခန၏ ေနာကဆး ၂၅ ရာခငႏႈးအတြငး ပတေပးသည။ အျပနအလနအားျဖင ဗားဖြင

ဤတြင - P = Pressure Surge, psi V = Velocity change, ft/sec

g = Acceleration of gravity, 32.2 ft/ sec2

ဤတြင Tc = Critical Valve Closure Time, sec. L = Length of the pipe run, ft. a = Sonic Velocity of the pressure wave, ft/sec.

458

လကခန၏ ပထမ ၂၅ ရာႏႈးအတြငး ေရအမားဆးစးဆငးသြားသည။

Flow Rate Vs Valve Closing Time

Water Hammer Water Hammer Water Hammer Water Hammer ကကကက ေ ေ ေ ေရာငရားျခငးရာငရားျခငးရာငရားျခငးရာငရားျခငး

Water Hammer က ျဖစေစသည အဓကအေၾကာငးမားမာ ဗားမား ပတျခငး၊ ဖြင ျခငး၊ ပန႔မား စတငေမာငးျခငး၊ ပတျခငး၊ ပကလငးအတြငး ေလချခငး၊ ေလထတျခငး စသည တ႔ျဖစသည။ Water Hammer သည ပကလငးကေသာလညးေကာငး၊ အဆကမားကေသာ လညးေကာငး ပကစးေစႏငသညအတြက ပကလငးတစခက ဒဇငးလပရာတြင ၎က နညးႏင သမနညးေအာင ထညသြငးစဥးစားရန လပါသည။ Water Hammer က ေလာခရန ေအာကပါအခကမားက လကနာႏငပါသည။ ၁။ ပကလငး၏ အျမငဆးအလပလပသညဖအား (maximum operating pressure + surge

pressure) သည ပကလငးအတြငးရ ခႏငရညအနညးဆးအစတအပငး သ႔မဟတ ကရယာ ၏ အျမငဆး ဒဇငးဖအားထက မေကာလြနေစရပါ။

၂။ အရညစးႏႈးသည တစစကန႔လင ၅ ေပ (5 ft/sec) ထက မေကာေစရပါ။ ၃။ တြကခကသတမတထားေသာ ပတခနရ လပစစ သ႔မဟတ ေလဖအားသး ဗားမားထည သြငး အသးျပျခငး ၄။ တတႏငသမ ပကအရြယ အဆငမားစြာေလာချခငးက ေရာငရားပါ။ ၅။ ေရထတလငးဘကမ ဗားက တစ၀ကဖြငၿပး ပန႔ကစေမာငးပါ။ ၆။ ပန႔၏ ေရထတလငးဘကကပလကတြင check valve တပဆငျခငးျဖင လငးက ေရျပညေန ေအာင လပထားပါ။ ၇။ ပန႔ကစတငမေမာငးမ သ႔မဟတ လငးက စတငအလပလပမ ပကလငးအတြငးရ ေလအား လးက ထတထားပါ။ ၈။ ပကလငးအလပလပေနစဥ လငးအတြငး ေလမားစၿပခေအာငးမလာေစရန ဂရစကပါ။

459

၉။ ပကလငးတြင လအပမည အကာအကြယပစၥညးမား (ဥပမာ - pressure relief valve, surge arrestor, shock absorber စသည) တ႔တပဆငပါ။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄။၂၄။၂၄။၂၄။ ေ ေ ေ ေျမေပၚပကလငးျမေပၚပကလငးျမေပၚပကလငးျမေပၚပကလငး ဒဇငးဒဇငးဒဇငးဒဇငး (Aboveground Pipe Design) (Aboveground Pipe Design) (Aboveground Pipe Design) (Aboveground Pipe Design)

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၁။၁။၁။၁။ အပခနေၾကာငအပခနေၾကာငအပခနေၾကာငအပခနေၾကာင ပကလငးပကလငးပကလငးပကလငး စန႔ျခငးစန႔ျခငးစန႔ျခငးစန႔ျခငး ၊၊၊၊ က ႔ျခငးက ႔ျခငးက ႔ျခငးက ႔ျခငး (Thermal Expansion and Contraction)(Thermal Expansion and Contraction)(Thermal Expansion and Contraction)(Thermal Expansion and Contraction)

အပခနအေျပာငးအလေၾကာင ပကလငးစန႔ထြက၊ က႔၀ငျခငးက T L L ∆=∆ α ျဖငတြကႏငပါသည။ L က per 100 ft ျဖင လညးေကာငး၊ T ∆ က )T-T ( 21 ျဖင

လညးေကာငး ေဖာျပပါက -

100L x

10)T - (T

L 21α=∆ ျဖစမည။

ဤတြင L∆ = Expansion of pipe (in)

α = coefficient of thermal expansion (in / F10o / 100ft)

1T = Maximum Temperature ( Fo )

2T = Minimum Temperature ( Fo )

L = length of pipe run (ft)

အထးသျဖင ပဗစပကကသ႔ အပေၾကာင စန႔ထြက၊ က႔၀ငျခငးမားေသာ ပကမားတြင ဤ Thermal expansion/contraction က ေသခာစြာတြကရန လပါသည။ PVC ပကတြင α တနဘးသည 0.36 ျဖစသည။

ဥပမာ - How much expansion will result in 300 ft of PVC pipe installed at F50o and

operating at F125o ?

in 8.1 100300 x

1050) - (125 x 0.36 L ==∆

ဖကဘာဂလပစပကမားအတြကα တနဘးမာ 18x10-6 mm/mm/ Co ျဖစသည။

သ႔အတြက ေပ ၁၀၀ (30.48 m) အရညပကလငးတြင အပခနကြာျခားခက C50o အတြက

စန႔ထြကေသာ အရညမာ 50 x 30.48x 10 x 18 L -6=∆ = 27.4 mm ျဖစသည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၂။၂။၂။၂။ Expansion Expansion Expansion Expansion ႏငႏငႏငႏင Contraction Contraction Contraction Contraction ကကကက ထနးခပျခငးထနးခပျခငးထနးခပျခငးထနးခပျခငး

ဤကသ႔ အပခနအေျပာငးအလေၾကာင ပကလငး စန႔ထြကျခငး၊ က ႔၀ငျခငးမား ေၾကာင ပကလငးအတြငး တြနးအား (tensile force) ႏင ဆြအား (compressive force) တ႔က ေဖာကပစရန၊ သ႔မဟတ ေလာခရန ပကလငးတြင loop မားေသာလညးေကာငး၊ offset မား

460

ေသာလညးေကာငး ထညသြငး တပဆငေပးရသည။ Expansion joint မားကသးႏငေသာ လညး ကန႔သတခကမားရသျဖင မားေသာအားျဖငမ expansion loop, offset မားကသာ သး

ေလရၾကသည။ မတရနမာ စစေပါငး အပခနအေျပာငးအလသည F30o ( C17o ) ထက ေကာပါက expansion loop မား ထညသြငးတပဆငျခငးက အထးစဥးစားရမည ျဖစပါသည။

Expansion Loop Formula :

S 2L)( ED 3 L ∆

= ဤတြင L = Loop length (in)

E = Modulus of elasticity at maximum temperature (psi) S = Working stress at maximum temperature (psi) D = Outside diameter of pipe (in) L∆ = Change in length due to change in temperature (in)

နမနာတြကပ - What would be the loop length to be to compensate for 4” of expansion of 3” PVC

Sch 80 pipe with a minimum temperature of F110o ? (Outside diameter of 3” PVC pipe = 3.5” , E = 371,000, S = 1500)

S 2

L)( ED 3 L ∆= =

1500 x 24 x 3.5 x 371000 x 3 L = = 74.83 in

Expansion Loop

461

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၃။၃။၃။၃။ အပဒါဏအားႏငအပဒါဏအားႏငအပဒါဏအားႏငအပဒါဏအားႏင အလားလကအလားလကအလားလကအလားလက တြနးအားတြနးအားတြနးအားတြနးအား ( ( ( (ThermalThermalThermalThermal Stress and Longitudinal Force Stress and Longitudinal Force Stress and Longitudinal Force Stress and Longitudinal Force))))

အပေၾကာင စန႔ျခငး၊ က႔ျခငးက စနစတကထနးမထားပါက ပကလငးအတြငး ဒါဏ ေပၚလာမညျဖစသည။ ထဒါဏက ေအာကပါအတငး တြကႏငပါသည။

TE St ∆= α ဤတြင St = Stress (psi)

E = Longitudinal Modulus of elasticity (psi x 510 )

α = Coefficient of thermal expansion (in/in/ -5Fx10o )

T∆ = Temperature change between the installation temperature and max/min temperature, whichever

produces the greater differential ( Fo ) နမနာတြကပ - What is the induced stress developed in 2” Sch 80 PVC pipe with the

pipe restricted at both ends? (Assume the temperature extremes are from F70o

to F100o ).

psi 324 70)-(100x 10 x 3.0x 10 x 3.6 TE St -55 ==∆= α

Longitudinal force မာ အထကပါ stress က ပက၏ ျဖတပငးဧရယာ (cross sectional area) ျဖငေျမာက၍ေသာ ရလဒျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင -

F = St x A ဤတြင F = Force (lbs)

Offset

462

St = Stress (psi)

A = Cross sectional area (in2) = )ID -(OD 4

22π

နမနာတြကပ - With the stress as shown in the previous example (324 psi), calculate the amount of force developed in the 2” Sch 80 PVC pipe.

Cross sectional area of 2” pipe = A = )ID -(OD 4

22π

222 in 1.556 )1.913 - (2.375 4

3.1416 ==

ထ႔ေၾကာင F = St x A = 324 psi x 1.556 2in = 504 lbs. ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၄။၄။၄။၄။ ဖအားေၾကာငဖအားေၾကာငဖအားေၾကာငဖအားေၾကာင ပကလငးအလားပကလငးအလားပကလငးအလားပကလငးအလား ေ ေ ေ ေျပာငးလျခငးျပာငးလျခငးျပာငးလျခငးျပာငးလျခငး (Length Change Due to Pressure) (Length Change Due to Pressure) (Length Change Due to Pressure) (Length Change Due to Pressure) 1. Unrestrained S1. Unrestrained S1. Unrestrained S1. Unrestrained Systemystemystemystem ( ( ( (အထနးအခပမရေသာအထနးအခပမရေသာအထနးအခပမရေသာအထနးအခပမရေသာ စနစစနစစနစစနစ)))) ပကလငးအတြငးဖအား (internal pressure) ေၾကာင တြနးအား (thrust force) ပကလငးအတြငးေပၚလာကာ ပကအလားက စန႔ထြကေစသည။ ထစန႔ထြကျခငးသည ပက၏ အရည၊ ပကသားအထ၊ Poisson’s Ratio, Axial Modulus of Elasticity, Circumferential Modulus of Elasticity စသညတ႔ေပၚ မတညေနပါသည။ ေအာကပါ ပေသနညးက ၾကညပါ။

=∆

cm

2

iclm

2

E D2t (ID) p -

E D4t (ID) pL L υ

ဤတြင lm

2

E D4t (ID) p

သည တြနးအားေၾကာငျဖစေသာ ဒါဏ ျဖစသည။ cm

2

ic E D2t (ID) p υ သည

ပက၏အ၀နးအတငး ကားထြကသြားမႈေၾကာင က ႔၀ငသြားေသာ ပကအရညျဖစသည။ ထ႔ေၾကာင စန႔ထြကလာေသာ ပကအရည က ပရငးေအာင ထတလကလင -

EE 2 - 1

E D4t (ID) pL L

c

lic

lm

2

=∆ υ ဟ ရမည။ ဤပေသနညးတြင -

L = length of the pipe (in or cm)

p = internal pressure (psi or kg/cm2)

icυ = Poisson’s Ratio for contraction in the longitudinal direction due to the strain in

the circumferential direction

cE = circumferential modulus of elasticity (psi or kg/cm2)

lE = longitudinal modulus of elasticity (psi or kg/cm2)

mD = mean diameter of pipe wall = ID + t

463

ID = Inside Diameter of the pipe (in or cm) t = thickness of pipe wall (in or cm)

ဥပမာတြကပ - Find the length change in 10 m of Bondstrand series 2000M, 8” pipe

which is subjected to an internal pressure of 145 psi (10 bars) at F75o ( C24o ).

a. English Unita. English Unita. English Unita. English Unit

icυ = 0.56 , cE = 3,600,000 psi , lE = 1,600,000 psi

ID = 8.22 in , t = 0.241 in , mD = 8.46 in

L = 394 inches , p = 145 psi

psi 3,600,000psi 1,600,000 x 0.56 x 2 - 1

psi 1,600,000 in) (8.46 in) 4(0.241 in) (8.22 psi 145 in) (394 L

2

=∆

in 0.147 L =∆ b. Metric Unitb. Metric Unitb. Metric Unitb. Metric Unit

icυ = 0.56 , cE = 253105 kg/cm2 , lE = 113490 kg/cm2

ID = 20.9 cm , t = 0.612 cm , mD = 21.5 cm

L = 1000 cm , p = 10 bars = 10.02 kg/cm2

kg/cm 253105kg/cm 113490 x 0.56 x 2 - 1

kg/cm 113490 cm) (21.5 cm) 4(0.612 cm) (20.9 kg/cm 10.02 cm) (1000 L 2

2

2

22

=∆

cm 0.373 L =∆

464

2222. . . . RRRRestrained Systemestrained Systemestrained Systemestrained System ( ( ( (အထနးအခပရေသာအထနးအခပရေသာအထနးအခပရေသာအထနးအခပရေသာ စနစစနစစနစစနစ))))

Restrained system အတြက ပေသနညးမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။

E D2t

(ID) p L L cm

2

ic

−=∆ υ ဤတြငေဖာျပထားေသာ သေကၤတမားမာ အထကပါအတငး

ျဖစ၏။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၅။၅။၅။၅။ ဖအားေၾကာငျဖစေသာဖအားေၾကာငျဖစေသာဖအားေၾကာငျဖစေသာဖအားေၾကာငျဖစေသာ တြနးအားတြနးအားတြနးအားတြနးအား ( ( ( (ThThThThrustrustrustrust Due to Pressure in Due to Pressure in Due to Pressure in Due to Pressure in an an an an Anchored System)Anchored System)Anchored System)Anchored System)

ပကလငးက မညသ႔မမလႈပႏငေအာင အျပညခပေႏာငထားေသာ စနစတြင ဖအား ေၾကာငျဖစေသာ တြနးအားက ေအာကပါအတငး တြကႏငသည။

)(- x EE x

2ID D p P lc

c

lm υπ

=

ဤတြင P = Thrust Force (lbf or kg) ID = internal diameter (in or cm)

lE = longitudinal modulus of elasticity (psi or kg/cm2)

cE = circumferential modulus of elasticity (psi or kg/cm2)

icυ = Poisson’s Ratio

ဥပမာတြကပ - For 6” Bondstrand fiberglass pipe, ID = 6.26”, mD = 6.44 in, P = 100

psi, lE = 1.6x106 psi, cE = 3.6x106 psi, icυ = 0.56 , then

(tension) lbf 1580 (0.56) x (3.6)(1.6) x

2(6.26) (6.44) (100) 3.142 P ==

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၆။၆။၆။၆။ Thrust Due to Pressure On A Closed EndThrust Due to Pressure On A Closed EndThrust Due to Pressure On A Closed EndThrust Due to Pressure On A Closed End

အကယ၍ ပကသည ထပႏစဘကစလးတြင ခပထားသည ဆပါစ႔။ ထအခါ ပက အထငမားအေပၚသကေရာကမည တြနးအားမာ ေအာကပါအတငး ျဖစသည။

465

p x 4

(ID) P2π

= ဤတြငေဖာျပထားေသာ သေကၤတမားမာ အထကတြင ေဖာျပခသည

အတငးျဖစသည။ အကယ၍ 100 psi ဖအားသည ၆ လကၼ Bondstrand ပကေပၚ သကေရာကမညဆပါစ႔။ ထအခါ ပကအထငမားအေပၚ သကေရာကမညအားမာ -

lbf 3080 100 x 4(6.26) x 3.142 P

2== ျဖစမည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၇။၇။၇။၇။ ပကအေပၚပကအေပၚပကအေပၚပကအေပၚ ၀၀၀၀နအားမားနအားမားနအားမားနအားမား ညမစြာသကေရာကေနလငညမစြာသကေရာကေနလငညမစြာသကေရာကေနလငညမစြာသကေရာကေနလင ပကအထငအကြာအေပကအထငအကြာအေပကအထငအကြာအေပကအထငအကြာအေ၀၀၀၀းကးကးကးက တြကျခငးတြကျခငးတြကျခငးတြကျခငး (Support Spacing for Uniformly Distributed Load)(Support Spacing for Uniformly Distributed Load)(Support Spacing for Uniformly Distributed Load)(Support Spacing for Uniformly Distributed Load)

ပကကထမးထားရေသာ ၀နမာ ၎၏ကယပငအေလးခနႏင ပကအတြငးရ အရည၏ အေလးခန၊ အပကာျပားတ႔ အေလးခန စသညတ႔ ျဖစပါသည။ ပမနအေျခအေနတြင ပကက ထမးထားရေသာ အေလးခနမာ ပကလငးတစေလာက ညတညမျဖစပါသည။ ပကက အေလးက ညမစြာထမးထားႏငရန ဆလင ပကအထငမားက ခပစပစပထားေပးရန လပါသည။ Permissible deflection က 0.5 in ဟ ထားပါက ပကအထငမား၏ အကြာအေ၀း က ေအာကပါအတငး တြကယႏငပါသည။

W(El) 0.258 L

41

= ဤတြင L = Support spacing, ft

(EL) = Beam stiffness (lb-in2)

W = Total uniformly distributed load (lb/in)

အကယ၍ metric စနစျဖငတြကမညဆလင -

41

W(El) 0.124 L

= ဤတြင L = Support spacing, m

(EL) = Beam stiffness (kg-cm2)

W = Total uniformly distributed load (kg/m)

ဥပမာတြကပ - Calculate the recommended support spacing for 6” Bondstrand series

2000M pipe full of water at F150o .

ft 16.5 1.36

19.0 x 1,200,000 0.258 L 41

=

=

466

Support spacing တြကရာတြငသးသည Modulus of elasticity of Bondstrand GRP pipe

Temperature El

100 Fo (38 Co ) 1,500,000 psi (105,500 kg/cm2)

150 Fo (66 Co ) 1,200,000 psi (84,400 kg/cm2)

200 Fo (93 Co ) 900,000 psi (63,300 kg/cm2)

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၈။၈။၈။၈။ အကနအကနအကနအကန႔အသတရေသာပက၏႔အသတရေသာပက၏႔အသတရေသာပက၏႔အသတရေသာပက၏ တညၿငမမႈကတညၿငမမႈကတညၿငမမႈကတညၿငမမႈက အြ ငလာညမျခငးျဖငအြ ငလာညမျခငးျဖငအြ ငလာညမျခငးျဖငအြ ငလာညမျခငးျဖင စစေဆးျခငးစစေဆးျခငးစစေဆးျခငးစစေဆးျခငး (Use Euler and Roark Euqations to check the stability of the restrained lines)(Use Euler and Roark Euqations to check the stability of the restrained lines)(Use Euler and Roark Euqations to check the stability of the restrained lines)(Use Euler and Roark Euqations to check the stability of the restrained lines)

21

AT I L

∆=

απ

ဤတြင L = unsupported length or guide spacing (in or cm)

I = beam moment of inertia (in4 or cm4 )

α = coefficient of thermal expansion (in/in/ Fo or m/m/ Co )

A = cross sectional area ((in2 or cm2 )

T∆ = change in temperature ( Fo or Co )

ပက၏ ထပစြနးမားက အေသထနးခပထားသညဟ ယဆလင အထကပါပေသနညး ျဖငတြက၍ရေသာ တနဘးမားသည ပကတညၿငမမႈကေပးႏငသည (guide ထညရမည) အမားဆးအလားမား ျဖစသည။ Euler ၏ ပေသနညးကယကာ Roark က ပကေပၚသကေရာကသည အေလးခနမား ေၾကာင ပကေကြးညြတကသည ပမာဏက ေအာကပါအတငး ပေသနညး ထတခသည။

)4KL -

4KL (tan

2KP-WL y =

ဤတြင 21

ElP K

= ႏင E A T

LEl P 2

2∆== α

π ျဖစသည။

El= longitudinal modulus of elasticity (psi or kg/ cm2 )

W = uniform horizontal load (lb/in or kg/cm) L = guide spacing (in or cm)

အကယ၍ ပကေကြးညြတမႈ y သည လကမ၀က (1.27cm) ထကငယသည ဆပါစ႔။ အြ ငလာညမျခငးျဖငတြက၍ရေသာ L က သးရန သငေတာပါသည။ အကယ၍ y တနဘးသည လကမ၀ကထက ႀကးေနပါက L တနဘးက ထပေလာၿပး Roark ညမျခငးျဖင y တနဘးက ထပရာပါ။ ေနာကဆး y တနဘး လကမ၀ကေအာက ေရာကသညထ ရာယရပါမည။

467

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၉။၉။၉။၉။ Expansion joint Expansion joint Expansion joint Expansion joint မားရေသာမားရေသာမားရေသာမားရေသာ ပကလငး၏ပကလငး၏ပကလငး၏ပကလငး၏ Guide Spacing Guide Spacing Guide Spacing Guide Spacing ကကကက တြကျတြကျတြကျတြကျခငးခငးခငးခငး ((((Calculating the GuidCalculating the GuidCalculating the GuidCalculating the Guide Spacing of Pipe Runs Containing Expansion Jointse Spacing of Pipe Runs Containing Expansion Jointse Spacing of Pipe Runs Containing Expansion Jointse Spacing of Pipe Runs Containing Expansion Joints))))

21

21

FIEl

TAI L

=

∆=

απ

ဤတြင L = guide spacing (in or cm) F = TAEl ∆α = force of compressing an expansion joint (lb or kg)

α = coefficient of thermal expansion (in/in/ Fo or m/m/ Co ) lE = longitudinal modulus of elasticity at highest operating temperature

(psi or kg/cm2)

T∆ = change in temperature ( Fo or Co )

I = beam second moment of inertia (in4 or cm4 )

A = cross sectional area ((in2 or cm2 )

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၄၊၂၄၊၂၄၊၂၄၊ ၁၀။၁၀။၁၀။၁၀။ Anchors in Piping SystemAnchors in Piping SystemAnchors in Piping SystemAnchors in Piping System

ပကလငးအတြငး အလားလကအေရြ႔က ထနးရန anchor မားက ပကလငးတြင ထညသြငးတပဆငေပးရန လပါသည။ Anchor ဆသညမာ ပကလငးက မေရြ႔ေစႏငရန ပကက ပကအထငႏငတြကာ ခပထားသည ကရယာက ေခၚပါသည။ Anchor က ေအာကပါအေျခ အေနမားတြင ထညသြငးရနလပါသည။

� အလားလကအေရြ႔က ထနးခပရနလသည အကန႔အသတရသညေနရာမား � loop မား၊ expansion joint မားေပၚသကေရာကသည အားက မေ၀ခစားရန � လငးခြမား၊ တမား၊ အလဘးမားေပၚ တြနးအား အလြနအကြ ႔ မသကေရာကေစရန � ဗားမားတြင ဗား၏အေလးခနကထနးရန ႏင ဗားကအဖြငအပတလပခန၌

ထဖြင/ပတသည အားေၾကာင ပကအေပၚအားမသကေရာကေစရန ဗားအထငမားက သးသန႔ထညေပးရန

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၅။၂၅။၂၅။၂၅။ ေ ေ ေ ေျမေအာကပကလငးဆငျခငးျမေအာကပကလငးဆငျခငးျမေအာကပကလငးဆငျခငးျမေအာကပကလငးဆငျခငး (Underground Installation (PVC Pipe)) (Underground Installation (PVC Pipe)) (Underground Installation (PVC Pipe)) (Underground Installation (PVC Pipe))

ကနကစရတသကသာျခငး၊ ပတ၀နးကငအတြက သငေတာျခငး၊ တပဆငရန လြယကျခငး၊ ၾကာရညချခငး၊ သပကႏငယဥလင မကြလြယျခငး တ႔ေၾကာင သြနးသပကမား အစား ပဗစပကမားက ေျမေအာကလငးမားတြင အသးမားသည။ သြနးသသည ပဗစပကထက အဆ ၅၀ ပ၍ ကြႏငေျခရသညဟ လညးေကာငး၊ ductile iron ပကမားသည ပဗစပကထက ၁၀ ဆ ပ၍ ကြႏငေျခရသညဟ လညးေကာငး ဆပါသည။ AWWA အဖြ႔၏ သေတသနျပလပ

468

ခကအရ ပဗစပကသည ေျမေအာကတြင အႏစ ၁၀၀ ၾကာရညခၿပး ကြနကရပကမားသည ၈၅ ႏစ၊ Ductile iron ပကမားသည အႏစ ၆၀ ခသည ဟ ဆပါသည။ American Association of State Highway and Transportation Officials (AASHTO) ၏ စႏႈးမားအရ ပဗစပကက ေျမေအာကျမႈပရာတြင အနညးဆး ၁ ေပအနက သ႔မဟတ ပက၏ အခငး (ထႏစခအနက မားရာ) ထားရမညျဖစပါသည။ Minimum soil stiffness E = 1000 ျဖစရမည။ သ႔ေသာ ထရပကားႀကးမားသြားရာလမး သ႔မဟတ မးရထား လမးမားက ျဖတသြားလငမ ေျမေအာက အနညးဆး ၃ ေပ သ႔မဟတ ပက၏ အခငး (ထႏစခ အနကမားရာ) တြင ျမႈပရမည။ ပကျမႈပရန ေျမကငးတးရာတြင ကငးေအာကခေျမသားသည ညညာေခာမြတရမည။ အကယ၍ ညညာေအာငလပရန မျဖစႏငပါက ေျမသားပကအထငမား လပေပးရမည။ ပကကေျမဖ႔ရာတြင ေကာကတးမား၊ ေျမစာခတးႀကးမား၊ အျခားပစၥညးမား မပါေစရ။ ေျမဖ႔ရာတြင ညကေညာေသာေျမစာမားသာ သးရမည။ တစခါဖ႔လင ၆ လကမ အထသာဖ႔ၿပး ၈၅ မ ၉၀ ရာႏႈးထ ပသြားေအာင ဖေပးရမည။ ေျမဖ႔ရာတြင ေျမႀကးက အငဂငျဖငေမာငးေသာ ေျမဖစက (vibrator) ျဖင ဖေပးရမည။ စကမရႏငသျဖင လအားျဖငဖရပါမ ေသခာ ညညာစြာ ဖရန အေရးႀကးပါသည။ ေျမမဖ႔မ ပကႏင ပကအဆကမားက ထပမ၍ မကျမငစစေဆးရန အေရးႀကးပါသည။ ေျမဖ႔ေသာအခါ ေျမသားအတြငး ေလဟာနယ ကြကလပမား မကနခေစရန သတထားရပါမည။ ဖ႔ေသာေျမသားတြင ေကာကတးေကာကခမား၊ အမႈကသရကမား၊ သစသားေခာငးမား၊ သေခာငးႏင သတသစမား၊ စသညတ႔မပါေစရန သတျပရပါမည။ ေနာကဆးအဆင ေျမဖသညအခါမသာ ေျမညစက သ႔မဟတ လမးႀကတစကမားက သးရပါမည။ ပဗစပကက ေျမာငးအတြငးခ၍ ေကာသတဆကၿပးသညအခါ ပကက ေျမြလမ ေျမြေကာကလပေပးရန လပါသည။ ထသ႔ လမေကာကရာတြင ေကာသတထားေသာ မေျခာက ေသးသည အဆကက ဒါဏမျဖစေစရန သတျပပါ။ ေအာကပါဇယားတြင ေျမြလမေျမြေကာက လပရမည အတငးအတာက အဆက ဆကစဥက ရသည အပခနႏင ေနာကဆး အသးျပသည အခါ ရမည အပခနကြာဟခက အလက ေဖာျပထားပါသည။

Loop Offset (in) for Contraction Table

Maximum Temperature Variation, Fo ( Co ), Between Time of Joined Pipe and Final Usage

Source: Adapted from NIBCO, Inc. Data

469

Pipe Snaking

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၅၊၂၅၊၂၅၊၂၅၊ ၁။၁။၁။၁။ ေ ေ ေ ေျမဖ႔ျခငးေၾကာငျမဖ႔ျခငးေၾကာငျမဖ႔ျခငးေၾကာငျမဖ႔ျခငးေၾကာင ျ ျ ျ ျဖစေပၚလာေသာဖစေပၚလာေသာဖစေပၚလာေသာဖစေပၚလာေသာ ေ ေ ေ ေျမဖအားျမဖအားျမဖအားျမဖအား (Earth Pressure due to Earth Cover) (Earth Pressure due to Earth Cover) (Earth Pressure due to Earth Cover) (Earth Pressure due to Earth Cover)

အေျခအေနအေျခအေနအေျခအေနအေျခအေန ( ( ( (ကကကက) Prism Formula) Prism Formula) Prism Formula) Prism Formula

ဖးေသာေျမအနကသည ၂ မတာ (၆ ေပ) သ႔မဟတ ထ႔ထကနညးပါက ေအာကပါပေသနညး က သးပါ။ H 0.001 Wf γ=

ဤတြင - Wf = Earth pressure due to earth cover (MPa)

γ = Unit weight of back filling soil (kN/m3 )

H = Depth of earth cover (m)

အေျခအေနအေျခအေနအေျခအေနအေျခအေန ( ( ( (ခခခခ) Marston’s Formula for ditch condition) Marston’s Formula for ditch condition) Marston’s Formula for ditch condition) Marston’s Formula for ditch condition

ဖးေသာေျမအနကသည ၂ မတာ (၆ ေပ) ထက ပနကပါက ေအာကပါပေသနညးက သးပါ။

)Be - (1 tan 2k 0.001 W H/B tan 2k-

fφ

φ

γ=

470

ဤတြင B = Width of trench at the top of the pipe (m)

φ = Internal friction angle of backfilling soil (deg.)

φ+

φ=

sin 1 sin - 1 k

အထကပါပေသနညးမားမ unit weight of backfilling soil က စာမကႏာ ၄၈၈ တြင ေဖာျပ ထားေသာ ဇယားမ ဖတယပါ။

အေျခအေနအေျခအေနအေျခအေနအေျခအေန ( ( ( (ဂဂဂဂ) Marston’s Formula for positive) Marston’s Formula for positive) Marston’s Formula for positive) Marston’s Formula for positive----projection conditionprojection conditionprojection conditionprojection condition

အကယ၍ ကငး၏ အကယသည ပက အခငးထက အလြန ပႀကးေနပါက သ႔မဟတ positive projection ျဖစေနပါ က ေအာကပါ ပေသနညးက သးပါ။ D 0.001C W cf γ=

cC = Coefficient

D = Diameter of pipe (m)

Typical Soil Characteristics (Unit Weight of Backfilling Soil) (Ref: Lindeburg, Civil Engineering Reference Manual for the PE Exam, 8th ed.)

Soil Type

g

(lb/ft3)

gsat

(lb/ft3)

g

(kN/m3)

gsat

(kN/m3)

Sand, loose and uniform 90 118 14.14 18.54

Sand, dense and uniform 109 130 17.12 20.42

sand, loose and well graded 99 124 15.55 19.48

Sand, dense and well graded 116 135 18.22 21.21

glacial clay, soft 76 110 11.94 17.28

glacial clay, stiff 106 125 16.65 19.64

Cc တနဘးက ေအာကပါ ဂရပမ

ဖတယႏငပါသည။

471

Calculation coefficient : Cc Calculation coefficient : Cn

အေျခအေနအေျခအေနအေျခအေနအေျခအေန ( ( ( (ဃဃဃဃ) Marston’s Formula for negative) Marston’s Formula for negative) Marston’s Formula for negative) Marston’s Formula for negative----projection conditionprojection conditionprojection conditionprojection condition

Negative projection အတြက ေအာကပါ ပေသနညးက သးပါ။ B 0.001C W nf γ=

nC = coefficient

(အထကပါ ဂရပမ ဖတယပါ)။ B = width of trench

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၅၊၂၅၊၂၅၊၂၅၊ ၂၂၂၂။။။။ ေ ေ ေ ေလာရကား၊လာရကား၊လာရကား၊လာရကား၊ ထရပကားမားေထရပကားမားေထရပကားမားေထရပကားမားေၾကာငၾကာငၾကာငၾကာင ျ ျ ျ ျဖစေပၚေဖစေပၚေဖစေပၚေဖစေပၚေသာသာသာသာ ေ ေ ေ ေျမဖအားျမဖအားျမဖအားျမဖအား (Earth Pressure due to (Earth Pressure due to (Earth Pressure due to (Earth Pressure due to Vehicle LoadVehicle LoadVehicle LoadVehicle Load))))

ပကျမႈပထားေသာ ေျမႀကးအေပၚမ ျဖတသြားမည ေလာရကား၊ ထရပကားမား၏ အေလးခနေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ ေျမဖအားက ေအာကပါ Boussinesq ပေသနညးျဖင တြကႏငပါသည။

472

P10F W α=t

Wt = Earth pressure due to truck load (MPa) F = Impact Factor ( = 1.5) P = Load of one rear tire of truck

α = Coefficient

Coefficient α for one truck

Depth of earth cover (m)

Coefficient α for two truck

Depth of earth cover (m)

473

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၅၊၂၅၊၂၅၊၂၅၊ ၃၃၃၃။။။။ ဘဒဇာမားေဘဒဇာမားေဘဒဇာမားေဘဒဇာမားေၾကာငၾကာငၾကာငၾကာင ျ ျ ျ ျဖစေပၚေဖစေပၚေဖစေပၚေဖစေပၚေသာသာသာသာ ေ ေ ေ ေျမဖအားျမဖအားျမဖအားျမဖအား ( ( ( (Caterpillar Load by BulldozerCaterpillar Load by BulldozerCaterpillar Load by BulldozerCaterpillar Load by Bulldozer))))

အကယ၍ ပကျမႈပထားေသာ ေျမႀကးအေပၚမ ျဖတသြားသည ယာဥသည ဘလဒဇာ ကသ႔ ခနးႀကးျဖငသြားေသာယာဥ ျဖစပါက ျဖစေပၚလာေသာေျမဖအားက ေအာကပါ ပေသ နညးျဖင တြကႏငပါသည။

ϑ+

+=

tan 2H b) i 1 (q n W B

B

H = Depth of earth cover

ϑ = Distribution angle of caterpillar load (normally ϑ = o45 i = impact factor (i=0.2 for weak ground and i = 0 for others) b = Width of caterpillar (m)

Bq = Vertical pressure of vehicle (MPa) (ေအာကမဇယားကၾကညပါ)

Class of Bulldozer qB (Mpa) b (m) Distance of caterpillars (m)

30kN 0.033 0.30 1.19

60kN 0.046 0.35 1.42

80kN 0.048 0.41 1.54

110kN 0.058 0.46 1.88

150kN 0.060 0.51 1.88

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆။၂၆။၂၆။၂၆။ ကြနကရစကြနကရစကြနကရစကြနကရစ ေ ေ ေ ေကာေထာကေနာကခတးမားကာေထာကေနာကခတးမားကာေထာကေနာကခတးမားကာေထာကေနာကခတးမား ထညျခငးထညျခငးထညျခငးထညျခငး (Thrust Anchoring (Thrust Anchoring (Thrust Anchoring (Thrust Anchoring))))

အရညစးဆငးမႈ လမးေၾကာငးေျပာငးသြားသညႏင ထ ဥးတညခကေျပာငးသြားေသာ ေနရာတြင သ႔မဟတ ပကက ထပတြငပတလကပါက ထေနရာမားတြင တြနးအား (thrust

WB = Earth pressure due to truck load (MPa) n = Number of caterpillars affects on the pipe (n=1 or 2)

474

force) ေပၚလာသည။ ထအားေၾကာင ပကအေပၚတြငလညးေကာငး၊ ပကအဆကမားတြင လညးေကာငး ဒါဏမားေပၚတတပါသည။ ထဒါဏက ေတာငခထားရန ထအားကေရာကမည ေနရာမားတြင ကြနကရအမာခမား ထညေပးရနလပါသည။ ဤသညက Thrust Anchoring ဟ ေခၚျခငးျဖစပါသည။

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၁။၁။၁။၁။ အေကြးမားအေကြးမားအေကြးမားအေကြးမား (Bends) (Bends) (Bends) (Bends) တြငတြငတြငတြင သကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာ တြနးအားတြနးအားတြနးအားတြနးအား

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၂။၂။၂။၂။ တမားတမားတမားတမား (Tee) (Tee) (Tee) (Tee) တြငတြငတြငတြင သကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာ တြနးအားတြနးအားတြနးအားတြနးအား

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၃၃၃၃။။။။ Reducer Reducer Reducer Reducer မားတြငမားတြငမားတြငမားတြင သကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာ တြနးအားတြနးအားတြနးအားတြနးအား

2 Sin2pA P θ

=

where P = Thrust Force p = Internal Pressure A = Sectional area of pipe θ = Angle of Bend

P = pa

where P = Thrust Force p = Internal Pressure a = Sectional area of branch pipe

P = p (A – a)

where A - a = Changed Sectional area

475

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၄၄၄၄။။။။ ပကထပပတပကထပပတပကထပပတပကထပပတ (Pipe Ends) (Pipe Ends) (Pipe Ends) (Pipe Ends) မားတြငမားတြငမားတြငမားတြင သကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာသကေရာကေသာ တြနးအားတြနးအားတြနးအားတြနးအား

Thrust Force at 0.1MPa pressure, in kN

အကယ၍ တြနးအား (Thrust force) သည 0.1MPa ထကပမားပါက မားသညအေလာက အထကပါဇယားမ တနဘးမားက ေျမာကေပးရမည ျဖစပါသည။ ဥပမာ - DN600 (24”) ပက၏ ၄၅ဒဂရ elbow အတြက ဖအား 0.5MPa ျဖစပါက Thrust force သည 24.239 x 5 = 121.195 kN ျဖစပါမည။ ထညေပးမည ကြနကရဘေလာကသည ဤတြနးအားက ခႏငမည အရြယအစားရ ရန လပါသည။ ကြနကရက ပကတြငတကရကေလာငးခရနျဖစၿပး ႀကတငပသြငး ကြနကရ ဘေလာကတးမား (precast blocks) ျဖင မခရပါ။

P = p A

476

ကြနကရက မညကသ႔ထညရမညက ေအာကပါပမားတြင ေဖာျပထားပါသည။

Concrete Protective Covering

477

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၅။၅။၅။၅။ ေ ေ ေ ေရျပငညရျပငညရျပငညရျပငည အေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြက ကြနကရဘေလာကတးအရြယအစားကြနကရဘေလာကတးအရြယအစားကြနကရဘေလာကတးအရြယအစားကြနကရဘေလာကတးအရြယအစား တြကျခငးတြကျခငးတြကျခငးတြကျခငး

l)h -(h C 21 E 2

12

2e γ=

ဤတြင - P = Thrust Force

W = Total weight at the block bottom (=W1+W2+W3)

W1= Weight of the soil on the block

W2 = Weight of water and pipe in the block

W3 = Weight of Block

µ W= Friction force

µ = Friction coefficient between concrete block and soil

E = Passive earth pressure at the backside of the block

) 2 (45tan C 2

eφ

+= o ဤတြင eC = = = = Coefficient of passive earth pressure

γ = Unit weight of soil

l = Projection length of the block ေရျပငညအေကြးမား (Horizontal bends) အတြက ကြနကရဘေလာကသည ေအာကပါ

ပေသနညးက လကနာရမည။

EW P +µ<

478

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၆၆၆၆။။။။ အေပၚသ႔အေပၚသ႔အေပၚသ႔အေပၚသ႔ ေ ေ ေ ေထာငလကတကလာေသာထာငလကတကလာေသာထာငလကတကလာေသာထာငလကတကလာေသာ အေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြက ကြနကရဘေလာကတးကြနကရဘေလာကတးကြနကရဘေလာကတးကြနကရဘေလာကတး အရြယအစားအရြယအစားအရြယအစားအရြယအစား တြကျခငးတြကျခငးတြကျခငးတြကျခငး (Upward Vertical Bends) (Upward Vertical Bends) (Upward Vertical Bends) (Upward Vertical Bends)

ဤတြင - P = Thrust Force 1P = Horizontal component of thrust force

2P = = = = Vertical component of thrust force

)P-(W 2µ = Friction Force

E = Passive earth pressure at the backsides of the block F = Active earth pressure at the both sides of the block

ကြနကရဘေလာကသည ေအာကပါအေျခအေနမားႏင ကကညရမည။ - Thrust force ၏ ေရျပငညတြနးအား (Horizontal component) က ဆန႔ကင၍ -

E)P-(W 2 Sin P P 21 +µ<θ

=

- Thrust force ၏ ေထာငလကတြနးအား (Vertical component) က ဆန႔ကင၍ -

FW 2 Cos P P2 +<θ

=

µ+γ== ) (B 2 )h -(h s C 21 2F F 2

12

2'

e'

l

ဤတြင W = Width of block l = Length of block

'eC = coefficient of active earth pressure

) 2 (45tan C 2'

eφ

−=o

479

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၆၊၂၆၊၂၆၊၂၆၊ ၇၇၇၇။။။။ ေ ေ ေ ေအာကသ႔အာကသ႔အာကသ႔အာကသ႔ ေ ေ ေ ေထာငလကဆငးသြားေသာထာငလကဆငးသြားေသာထာငလကဆငးသြားေသာထာငလကဆငးသြားေသာ အေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြကအေကြးမားအတြက ကြနကရကြနကရကြနကရကြနကရ ဘေလာကတးဘေလာကတးဘေလာကတးဘေလာကတး အရြယအစားအရြယအစားအရြယအစားအရြယအစား တြကျခငးတြကျခငးတြကျခငးတြကျခငး (Downward Vertical Bends) (Downward Vertical Bends) (Downward Vertical Bends) (Downward Vertical Bends)

ကြနကရဘေလာကသည ေအာကပါအေျခအေနမားႏင ကကညရမည။ - Thrust force ၏ ေရျပငညတြနးအား (Horizontal component) က ဆန႔ကင၍ -

E)P(W 2 Sin P P 21 ++µ<θ

=

- Thrust force ၏ ေထာငလကတြနးအား (Vertical component) က ဆန႔ကင၍ -

2 Cos P P2θ

=

a2

BLP W σ<

+=σ

ဤတြင σ = Required bearing capacity of the ground

aσ = Allowable bearing capacity of the ground

အကယ၍ allowable bearing capacity of the ground သည မလေလာကခဘး ျဖစခေသာ ပငတငမား သ႔မဟတ အျခားပၿပး ခငမာေတာငတငးေသာ ေထာကမား ထပထည ေပးရမည။

ကြနကရဘေလာကမားထညမညဆေသာ ပကလငးက ေရလမလ Hydro-test စမးၿပးမ ထညရပါမည။ ပကလငးက ေရထည၍စမးေသာအခါ အဆကမားက ဘေလာကတး မားျဖင ကြယမေနေစရန ျဖစပါသည။

အထကပါပေသနညးမားတြင ေဖာျပခေသာ Friction Coefficient စသညတနဘး မားက ေအာကပါဇယားမားတြင ဖတယႏငပါသည။

480

Friction Coefficient, µ

Type of Soil Friction Coefficient, µ

Gravel 0.6

Clay 0.2 – 0.5

Dry Sand 0.5

Wet Sand 0.33

Allowable Bearing Capacity of Ground, aσ

Type of Soil Allowable Bearing Capacity (kN/m2)

Clay 50- 200

Soil mixed with sand 300 - 400

Wet Sand 10 - 300

Dry Sand 300 - 500

Unit Weight, γ and Internal Friction Angle, φ of Soil

Unit Weight Internal Friction Angle

Type of Soil Conditions (kN/m3) (degree)

Normal Soil Dry 14 30 - 40

Wet 16 45

Saturated 18 25 - 30

Sand Dry 16 30 - 35

Wet 18 40

Saturated 20 25

Sand mixed with

clay Dry 15 40 - 45

Wet 19 20 - 25

Clay Dry 16 40 - 45

Wet 20 20 - 25

Gravel Dry 18 35 - 40

Wet 19 27 - 40

Silt --- 17 10 - 20

481

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၇။၂၇။၂၇။၂၇။ ေ ေ ေ ေျမေအာကလငးျမေအာကလငးျမေအာကလငးျမေအာကလငး ဆငျခငးအတြကဆငျခငးအတြကဆငျခငးအတြကဆငျခငးအတြက လကနာရမညအခကမားလကနာရမညအခကမားလကနာရမညအခကမားလကနာရမညအခကမား

၁။ ပကခရန ေျမာငးတးရာတြင လသေလာကသာကယပါေစ။ အကယႀကး မတးပါႏင။ ၂။ Mechanical joint မားျဖစေသာ ဖလနးဆက၊ အရစဆက၊ ေျမာငးဆက စသညမားက အျပငတြငဆကၿပး ေျမာငးအတြငး မခပါႏင။ ေျမာငးတြငးခၿပးမ ဆကပါ။ ၃။ ေျမာငးအတြငး ပကကဆကၿပးေသာအခါ ေကာမေျခာကမ ေျမြလမေျမြေကာက လပေပးပါ။ ၄။ ဖ႔ေျမသည ေကာကတးေကာကခ၊ ေျမစငခ၊ သစသား၊ သစသည အတးအခ၊ အမႈကသရက မား ကငးစငရမည။ ၅။ ေကာမေျခာကမ ပကက လႈပရားျခငး မျပရ။ ၆။ အားသကေရာကမညေနရာမားတြင ပကက ကြနကရစအထင ခေပးရနလပါက ထေနရာက သစသားေထာကျခငး၊ ႀကတငပေလာငးၿပးသား ကြနကရစတးမား စသညတ႔မခရ။ ပကသ႔ တကရကသာ ကြနကရစက ေလာငးခရမည။ ၇။ ေျမေအာက ပကရမညေနရာကသႏငရန တကစြာမတသားပါ။ သ႔မဟတ လပစး၀ါယာ ခပါ။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၈။၂၈။၂၈။၂၈။ ပကကပကကပကကပကက အပကာမားအပကာမားအပကာမားအပကာမား တပဆငျခငးတပဆငျခငးတပဆငျခငးတပဆငျခငး (Piping Insulation) (Piping Insulation) (Piping Insulation) (Piping Insulation)

ပကလငးက အပကာတပဆငျခငး၏ အဓကရညရြယခကမာ ပကလငးအတြငးရ အရည၏ အပႏင ျပငပေလထအပတ႔က တတႏငသမ အဆကျဖတထားရန၊ တစနညးအားျဖင ပကအတြငးစးဆငးေနေသာ အရည/အေငြ႔တ႔မ အပမား ျပငပေလထအတြငး ေရာကမသြား ေစရန သ႔မဟတ ျပငပေလထမ အပမား ပကလငးအတြငးရ အရည/အေငြ႔မားထ ေရာကမလာ ေစရန ကာကြယေပးျခငး ျဖစပါသည။

စကမႈလပငနးသး ေရေႏြးေငြ႔ပကလငး၊ ေနအမအေဆာကအဥမားသ႔ ေပးေသာ ေရေႏြးေင႔ြပကလငး စသညတ႔တြင ပကလငးမအပမား ဆးရႈးမသြားေစရန အပကာပစၥညးမား တပဆငထားရသည။ ေလေအးေပးစနစတြငမ ျပငပေလထမ အပမား ေလေအးေပးပကမား အတြငး မေရာကလာေစရန အပကာတပဆငရသည။ အပကာတပဆငမည ကနထရကတာသည မမအလပအေၾကာငး ေကာငးစြာ နားလညရမည။ အပကာတပဆငထားေသာ ပကလငးအတြငးမ အပမညမဆးရႈးသြားသည ဆသညမာ အပကာက မညကသ႔တပဆငလကသည ဆေသာအခကေပၚ မားစြာမတညေနပါ သည။ ဤေနရတြင အပစးသည shout circuit မားက အထးအေလးထား စဥးစားရမည။ Short circuit မားတြင သတႏငလပထားေသာ ပကအထငမား၊ သတပကအဆကမား စသည တ႔သည အဓကျဖစသည။ ပကလငးမအပသည ပကအထငမားမတစဆင ျပငပသ႔ယစးထြက သြားႏငသည။

ပကေသးမားအတြက အပကာကႏစျခမးစပ အပကာမား တပဆငႏငသည။ ပကႀကး မားအတြကမ အခး၊ ႏစျခမးစပ၊ သးျခမး၊ ေလးျခမးစပ စသညျဖငတပဆငႏငပါသည။ သ႔ေသာ ဗားမားႏင ကရယာမားအတြက သးသန႔ျပလပထားေသာ အပကာမား တပဆငရသည။

482

အပကာပစၥညး အမးအစားမား ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၈၊၂၈၊၂၈၊၂၈၊ ၁။၁။၁။၁။ ပကလငးမပကလငးမပကလငးမပကလငးမ အပဆးရႈးမႈကအပဆးရႈးမႈကအပဆးရႈးမႈကအပဆးရႈးမႈက တြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငးတြကခကျခငး

ပကလငးတစခမ အပ မညမတးလာသည သ႔မဟတ မညမဆးရႈးသြားသညက ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကယႏငသည။

xT t A K Q ∆•

=

ဤတြင Q = Heat gain or loss (Btu)

483

K = Thermal conductivity of the pipe ( FHR--ft / in - Btu 2 o )

T ∆ = Temperature difference of inside and outside pipe walls ( Fo )

A = Surface Area ( 2ft )

x = Wall thickness (in) t = Time (hrs)

ဥပမာ - What is the heat loss over 1 hr of a 1 foot long section of 2” PVC Sch 80

pipe with a temperature difference of F80o ?

K = 1.2 FHR--ft / in - Btu 2 o (for PVC) D = 2.375” for 2” Sch 80 PVC pipe

A = π DL = (3.141) (2.375 in)(1 ft/12 in) (1 ft) = 0.621 2ft X = 0.218 in.

Btu 273.47 0.218

80 x 0.621 x 1 x 1.2 x

T t A K Q ==∆•

=

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၈၊၂၈၊၂၈၊၂၈၊ ၂။၂။၂။၂။ ပကအထငမားတြငပကအထငမားတြငပကအထငမားတြငပကအထငမားတြင အပကာမားတပဆငပအပကာမားတပဆငပအပကာမားတပဆငပအပကာမားတပဆငပ

ပကအထငမားမ အပမားစြာဆးရႈးႏငသျဖင အပကာတပဆငရနလေသာ ပကလငး မားတြင ပကအထငမားက ေသေသခာခာ စဥးစားေရြးခယရနလပါသည။ ေအာကတြင ပက အထငဒဇငးအခ႔က ေဖာျပထားပါသည။

A. Ring B. Shoe C. Clevis

484

Split Ring Hanger

485

ဤပကအထငမားအနက အပကာတပဆငရန အသငေတာဆးမာ Clevis Hanger ျဖစပါသည။ ၎ပကအထငသည ပကႏငတကရကထမေနသညအတြက ပကမ အပမား ပကအထငသ႔စးကးမႈ မရေတာေခ။ သ႔အတြက အပဆးရႈးမႈအနညးဆးျဖစသည။ Shield သ႔မဟတ saddle (အထကပါပတြင နပါတ 5 ႏင 6) တ႔သည ပက၏ အေလးခနက မထမး ထားသညအတြက ပကအေလးခနေၾကာင အပကာျပားေပၚ ဖအားအလြနအကြ သကေရာကမႈ မျဖစေစေတာေပ။ ပကအေလးခနက မတစြာထမးႏငမည Shield သ႔မဟတ saddle ၏ အလားက လေလာကသညထတြကယရပါမည။ သ႔မသာ ပကအေလးခနေၾကာင အပကာျပား ဖမၿပးကြမည အႏရာယက ကာကြယႏငေပမည။

486

အထကပါပတြင ပကကအပေပးရန ပကအေပၚတြင အပေပး၀ါယာ (heat tracing) တပဆငၿပး အပကာဖးထားျခငးက ျပထားသည။ အပကာျပားမား တပဆငၿပးေသာအခါ အပကာျပားမား ပကစးျခငးမ ကာကြယရန ၎တ႔အေပၚမ သတျပား (metal jacketing or lagging) ထပကာတပဆငေပးရန လပါသည။

ထအျပားမားသည သမဏ၊ အလမနမ၊ coated steel တ႔ျဖစႏငသည။ ထအျပား မားက သမႈႏက၍ေသာလညးေကာငး၊ ၀ကအစပ၍ေသာလညးေကာငး၊ နခမးလး၍ေသာ လညးေကာငး ဆကႏငသည။ အပကာျပားမားတစခႏငတစခ ထပရာတြင ေရလေအာငထပဖ႔ အေရးႀကးပါသည။

ပကလငးပကစတငဆြၿပ ဆကတညးက ပကလငးဒဇငနာသည မမပကလငးတြင အပကာတပဆငရန လမလစစစၿပး အကယ၍လလင ထအပကာျပားမားတပဆငရနအတြက လေလာကေသာေနရာ ထားေပးရန လပါသည။

487

ပကအရြယအစားအလက တပဆငရမည အပကာျပား အထမား

Insulation Nominal Thickness NPS OD,

in.

ID,

in. 1 1–½ 2 2–½ 3 3–½ 4 4–½ 5

½ 0.8 0.9 2.9 4 5 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8

¾ 1.1 1.1 2.9 4 5 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8

1 1.3 1.3 3.5 4.5 5.6 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8

1–¼ 1.7 1.7 3.5 5 5.6 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8

1–½ 1.9 1.9 4 5 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8

2 2.4 2.4 4.5 5.6 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8

2–½ 2.9 2.9 5 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 14

3 3.5 3.5 5.6 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 14

3–½ 4 4.0 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 12.8 14

4 4.5 4.5 6.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 14 15

4–½ 5 5.0 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 14 14 15

5 5.6 5.6 7.6 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 14 15 16

6 6.6 6.7 8.6 9.6 10.8 11.8 12.8 14 15 16 17

7 7.6 7.7 10.8 11.8 12.8 14 15 16 17 18

8 8.6 8.7 11.8 12.8 14 12 16 17 18 19

9 9.6 9.7 12.8 14 15 16 17 18 19 20

10 10.8 10.8 14 15 16 17 18 19 20 21

အပကာပစၥညးအမးမးက ေတြ႔ရစဥ Different Types of Insulation

Materials

488

11 11.8 11.8 15 16 17 18 19 20 21 22

12 12.8 12.8 16 17 18 19 20 21 22 23

14 14 14.1 17 18 19 20 21 22 23 24

NPS = Nominal Pipe Size, OD = Pipe Outside Diameter, ID = Insulation Inside Dia. ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၉။၂၉။၂၉။၂၉။ ပကလငးတြငပကလငးတြငပကလငးတြငပကလငးတြင တပဆငရမညတပဆငရမညတပဆငရမညတပဆငရမည ပန႔ပန႔ပန႔ပန႔ အရြယအစားအရြယအစားအရြယအစားအရြယအစား ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး (Choosing the Pump Capacity for specific piping sy (Choosing the Pump Capacity for specific piping sy (Choosing the Pump Capacity for specific piping sy (Choosing the Pump Capacity for specific piping system)stem)stem)stem)

ပကလငးတစခတြင တပဆငမည ပန႔အရြယအစား (capacity) ေရြးခယရန ပထမ ဥးစြာ ထပကလငးအတြငးရ စစေပါငး Head Loss က တြကရပါမည။ ပကလငးအတြငး ဖအား P1 ကေကာလြန၍တြနးၿပး ေရအထြက (discharge) Q1 ထတႏငရန လအပသည ပန႔အရြယ မညမျဖစမညနညး။ ထပန႔ကသး၍ပင ဖအားဆးရႈးမႈ (Pressure loss) ကေလာခႏငလင ပ၍နညးေသာဖအား operating pressure P2 ျဖင ပ၍မားေသာေရအထြက Q2 ထတေပးႏင သည။ သ႔ေသာ ဤသညမာလညး ပန႔တစခႏငတစခ ကြာပါသည။ မညမဖအားျဖင မညမ ေရအထြကရႏငသညက ပန႔ထတလပသမား၏ လကစြစာေစာငမားတြင ၾကညႏငပါသည။ ဤအတြကအခကမားမာ မားျပားရႈပေထြးလ၍ ဤေနရာတြင ခနလပခၿပး လကေတြ႔ပမ အသး တညမည အတြကအခကမားက ေလလာၾကညပါမည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၉၊၂၉၊၂၉၊၂၉၊ ၁။၁။၁။၁။ ပန႔တြနးရနပန႔တြနးရနပန႔တြနးရနပန႔တြနးရန လအပေသာလအပေသာလအပေသာလအပေသာ HeadHeadHeadHead ကတြကျကတြကျကတြကျကတြကျခငးခငးခငးခငး

(R (R (R (Required Head equired Head equired Head equired Head of Pump)of Pump)of Pump)of Pump) ေအာကပါပတြင ေရစပယေသာေနရာ (suction point) မ ေနာကဆး ေလထအတြငး လြတလြတလပလပ ေရထတလႊတလကေသာေနရာထ (discharge into the atmosphere) ပန႔က တြနးရမည head* မားက ျပထားပါသည။

• head = ေရဖအားက ေရအျမငျဖငျပထားေသာ အတငးအတာ။ ေပ၊ လကမ၊ မတာ တ႔ျဖင ျပပါသည။

ေရစပယသညေနရာႏင ေရထတလကသညေနရာႏစခသည အျမင Ha ကြာသည ဆပါစ႔။

ပန႔သည ထအျမငႏစခအကြာ၏ ေရဖအား၊ ပကလငးတစေလာကေတြ႔ရမည ဖအားဆးရႈးမႈမား က ေကာလြနၿပး လအပေသာ ေရစးအလငႏင ပမာဏရေစရန တြနးတငရမည ျဖစပါသည။

489

Hda

Ha

Hsa

Hs

hs

Ha = Hsa

hs

Hs

490

H = Total Head (m)

aH = Actual Head (m)

saH = Actual Suction Head (m)

daH = Actual discharge Head (m)

sH = Total suction head (m)

sh = Total loss of suction head (m)

dh = Total loss of discharge head (m)

2gV 2s = Suction velocity head (m)

2gV 2d = Discharge velocity head (m)

စစေပါငး တြနးတငရမည ေရဖအားမာ “Total Head” ျဖစၿပး ေအာကပါပေသနညးျဖင ေဖာျပ ႏငပါသည။

γ

+++=) P- (P 1000

2gV h H H sd

2d

a l

ဤတြင H = Total Head (m) aH = Actual Head (m)

h

l= Total head Loss (m)

dV = Flow velocity at the end of the discharge piping (m/s)

2gV 2d = Discharge velocity head (m)

dP = Pressure exerted on the discharge water surface (MPa)

sP = Pressure exerted on the suction water surface (MPa)

γ = Specific weight of pumped liquid (kN/m3)

ေရစပပကေရာ ေရထတပကပါ ေလထသ႔အပြငအတငး ထားသညျဖစပါက ပန႔၏ စစေပါငး head က ေအာကပါအတငး တြကႏငသည။

2gV h H H

2d

a ++=l

သ႔မဟတ l

H H H a +=

ဤတြင l

H သည total head loss ျဖစၿပး discharge velocity head ပါ ပါသည။

491

၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၉၊၂၉၊၂၉၊၂၉၊ ၂၂၂၂။။။။ ပန႔၏ပန႔၏ပန႔၏ပန႔၏ စြမးအားကတြကျခစြမးအားကတြကျခစြမးအားကတြကျခစြမးအားကတြကျခငးငးငးငး (((( Required Required Required Required Power of Pump)Power of Pump)Power of Pump)Power of Pump) ပန႔၏ လအပေသာ စြမးအားက ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကႏငပါသည။

(kW) QH 0.163 C Ptpηη

γ= (HP)

4.5 QH C P

tpηη

γ=

ဤတြင P = Power required for the prime mover C = Excess : Motor ; 0.11 – 0.12 Engine; 0.115 – 0.125

Q = Capacity of flow volume (m3 / min), H = Total Head

pη = Pump efficiency (%)

tη = Transmission efficiency (%)

Reduction gear box with horizontal spur gears; 0.92 – 0.98 Reduction gear box with bevel gears; 0.90 – 0.95 Flat Belt; 0.90 – 0.93 V - Belt; 0.93 – 0.95 Shaft coupling; 1.0

Capacity, m3/min

Approximate Pump Efficiency, pη

Pump Efficiency, pη သည ပန႔အမးအစား၊ လညႏႈး၊ ၀နအားႏင အျခားအေျခအေနမားေပၚ

မတည၍ ကြျပားသြားပါသည။ အထကပါဂရပတြင Pump Efficiency, pη ကဖတယႏငပါသည။

ပကအရြယကေရြးရာတြင ပကအတြငးစးဆငးမည အရည၏ အလငကပါ ထညသြငး

492

စဥးစားရန လပါသည။ အကယ၍ ပကေသးလင လေသာေရပမာဏရေအာင အလငမားမား လမည။ ထအခါ head loss မားမည။ ပန႔အရြယႀကးႀကးလမည။ ပကအတြငးရ အရညစးႏႈးက ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကယႏငသည။

Imperial ယနစအတြက -

v = 0.4085 q / d2

မကထရစစနစအတြက -

v = 1.274 q / d2

ပန႔ကတြနးပ႔ရမည စစေပါငး head loss ကတြကရာတြင minor loss မားက ပက၏

equivalent length (Leq) (ထဆးရႈးမႈႏငညမေသာ ပက၏အလား) ျဖငျပပါသည။ Leq က

ေအာကပါပေသနညးျဖင တြကႏငပါသည။

Dx DL L eq

eq = ဤပေသနညးတြငပါေသာ DLeq က ေအာကပါဇယားတြင ဖတယႏငပါ

သည။

Typical Values of DLeq

Item

DLeq

Globe Valve (Conventional) 400 Globe Valve (Y-Pattern) 160 Gate Valve (Full open) 10 Gate Valve (75% open) 35 Gate Valve (50% open) 150 Gate Valve (25% open) 900 Standard Tee (Flow through run) 10 Standard Tee (Flow through branch) 60

ဤတြင -

v = velocity (ft/s) q = volume flow (US gal. /min) d = pipe inside diameter (inches)

ဤတြင -

v = velocity (m/s)

q = volume flow (m3/s)

d = pipe inside diameter (m)

493

90deg Standard Elbow 30 45deg Standard Elbow 16 Return Tee 50

ဥပမာ - ၁၀လကမပကလငးတြင တပဆငထားေသာ gate valve တစခက အျပညဖြငထားလင ၎၌ျဖစေပၚမည head loss ၏ equivalent length of pipe သည မညမျဖစမညနညး။

အထကပါဇယားမ Gate valve က အျပညဖြငထားလင DLeq သည 10 ျဖစ၏။ ထ႔ေၾကာင -

Dx DL L eq

eq = = 10 x 10 = 100 inches ျဖစသည။

မတခက။ ။ အထကတြငေဖာျပထားသညတ႔မာ ေယဘယအတြကသာ ျဖစၿပး လကေတြ႔တြကခကရာတြင ထတလပသ၏ ဒဇငးအခကအလကမားက ကးကားတြကခကရ ပါမည။ ဆလသညမာ အရညစးႏႈး၊ ပကအရြယ၊ ပက၏ ဖအားအတနးအစား စသညတ႔မာ သကဆငရာပကအလက အစားစားရရာ ထပကအတြက သးရမည အခကအလကမားက ယ၍ တြကရပါမည။ ၁၃၊၁၃၊၁၃၊၁၃၊ ၂၉၊၂၉၊၂၉၊၂၉၊ ၃။၃။၃။၃။ သးရမညသးရမညသးရမညသးရမည ပန႔ကပန႔ကပန႔ကပန႔က ေ ေ ေ ေရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငးရြးခယျခငး

ေအာကပါအခက ၇ ခကက ပန႔ေရြးခယရာတြင လကနာရမည အခကမားအျဖစ မတယႏငပါသည။

၁။ စနစအတြငး ပန႔ကေမာငးတငရမည အရည/အေငြ႔ပမာဏက တြကပါ။ ယနစမာ ft3/hr,

Liter/minute သ႔မဟတ m3/hr ျဖစပါမည။

၂။ အရည၏ ေစးပစကနး (viscosity) ကရာပါ။ ေအာကတြင viscosity conversion chart က ေဖာျပထားပါသည။ ၃။ အဆင (၁) တြငတြကယရရထားေသာ ပမာဏႏငကကညမည pump capacity က ေရြးပါ။ ၄။ ေစးကြကအတြငးရႏငမည ပန႔အမးအစားမား၏ စကမႈပငးဆငရာ အခကအလကမား

(Helical gear, spur gear, internal eccentric gear စသည) တ႔ကေလလာၿပး မမစနစႏင ကကညမည ပန႔အမးအစားက ေရြးပါ။

၅။ ပန႔အ၀င (စပပက) ပကအရြယက ေသေသခာခာတြကၿပး ေရြးပါ။ ပန႔၏၀ငရးမ ေရစပပက ၏ အ၀ထအကြာအေ၀းက suction distance ဟ ေခၚသည။ ထ suction distance သည ပက ကဆငမညေနရာ ျမငသြားသညႏငအမ ေလာကလာသည။ ဆလသညမာ - အကယ၍ ပန႔တစလးက ပငလယေရမကႏာျပငႏငညေသာ ေျမျပငတြင ဆငပါက suction distance, 7m လမည ဆပါစ႔။ ထပန႔က ပငလယေရမကႏာျပငအထက မတာ ၁၀၀၀ ျမငေသာ ကနးေျမတြင ဆငပါက suction distance မာ 6m သာ လေတာမညျဖစပါသည။ ထ႔ အတ မတာ ၂၀၀၀ ျမငေသာ ေတာငကနးေပၚတြင ဆငမညဆပါက suction distance မာ 5 m

494

သာ လေတာမညျဖစပါသည။ ပန႔သည စပပန႔မဟတပ တြနးပန႔ျဖစပါက တငကေအာကေျခ ႏင ပမနးကပစြာ ပန႔ကထငရန လပါသည။ ပမနအားျဖင ေရစပပကသည ပန႔အ၀ငအရြယအစားထကပၿပး ႀကးလငႀကး၊ မႀကး လငေသာမ တရပါမည။ ေသး၍မရပါ။ ၆။ ပန႔အထြက ေရထတပကအရြယက တြကခကေရြးခယပါ။ ၎သည အရည၏ ေစးပစကနး ႏင ေရထတရမည အကြာအေ၀းတ႔အေပၚမတညပါသည။ ၇။ ပန႔၏ ပါ၀ါ (Hp, kW) က တြကခကေရြးခယပါ။ ဤတြငလအပသည အတြကအခကအားလးက အထကတြင ေဖာျပခၿပး ျဖစပါသည။ ထ႔ျပင ေရပန႔က အငဂငႏငေမာငးမညလား။ မးရသညေနရာျဖစပါက ေမာတာျဖငေမာငးမည လား။ အငဂငျဖစပါက မညသညႏငငမ လပသည အငဂငျဖစသနညး။ အငဂငအပပစၥညးက ေစးကြကတြင အလြယတက ရႏငမညလား။ ေမာတာျဖစပါက မညသညအမးအစားက သးမညနညး။ ေမာတာ၏ efficiency မညမရသနညး။ ပန႔ႏင ထ အငဂင၊ ေမာတာက မညကသ႔ တြထားသနညး။ Gear Box ႏငလား။ Belt ႏငလား။ စသည စဥးစားစရာအခက မား စြာကနပါေသးသည။ သ႔ေသာ အေသးစတမေဖာျပေတာပါ။

495

496

အခနး ၁၄

Stress Analysis မတဆက (Introduction to Stress Analysis)

ပကလငးတစခက ဒဇငးဆြရာတြင Stress Analysis သညလညး အေရးႀကးေသာ အခနးက႑မ ပါ၀ငေနပါသည။ သ႔ေသာ stress analysis က ေတာရလ မတြကတတ။ ဤပညာရပက ေလလာလကစားေသာ၊ သ႔မဟတ ဤပညာျဖင လပစားေနေသာ သမားမသာ ကြမးကြ မးကငကင ကငတြယတြကခကႏငပါမည။ အေရးမႀကးလေသာ ပကလငးမားအတြကမ သကဆငရာ လကစြစာအပစာတမးမား ျဖငပင လေလာကပါသည။ ထစာအပမားတြင ပကအထငမားက မညကသ႔ တြကခကထည သြငးရမည။ မညသညေနရာမားတြင pipe guide မားထညရမည။ မညသညေနရာမားတြင anchor မားထညရမည။ Loop မားက မညကသ႔ထညရမည စသညတ႔က အေတာအတန ျပညစသညထ ေဖာျပထားသညျဖစရာ ဤအတြကအခကမားႏငပင လေလာကပါသည။ ဤစာအပတြငလညး ပကအထငမား၏ အကြာအေ၀း၊ Guide, Anchor, Loop မား ထညသြငးပတ႔က အတနျပညျပညစစ ေဖာျပထားပါသည။ ဤအခနးက ထညသြငးေရးသားရျခငး၏ ရညရြယခကမာ Stress Analysis ဟသည အဘယျဖစသနညး။ Stress Analysis က မညကသ႔တြကရသနညး စသညတ႔က မသေသး ေသာသမားအတြက မတဆကေပးလကျခငးမသာ ျဖစပါသည။ စတ၀ငစားသမား ဆကလက ေလလာလ႔ရပါသည။ ၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁။၁။၁။၁။ Stress Analysis Stress Analysis Stress Analysis Stress Analysis အဘယအဘယအဘယအဘယေၾကာငေၾကာငေၾကာငေၾကာင အေရးႀကးသနညးအေရးႀကးသနညးအေရးႀကးသနညးအေရးႀကးသနညး

သာမနပကလငးအတြက မေထာငးတာလ။ သ႔ေသာ ဓါတေဗဒစကရမ ပကလငး ျဖစသညဆပါစ႔။ ပကလငးဒဇငးက ေပါေပါဆဆတြက၍ မရပါ။ ပကမားသည ေပါကကြေစတတ ေသာ သ႔မဟတ လကထလင ေသေစႏငေသာ၊ သ႔မဟတ ရႉမလငေသေစႏငေသာ၊ သ႔မဟတ ပတ၀နးကငက ဆးရြားစြာ ထခကေစေသာ စသည ဓါတေဗဒေဆးရည၊ အေငြ႔မားျဖစေနပါက အလြနအႏရာယႀကးပါသည။ ဓါတေဗဒေဆးရညပကမားေပါကသျဖင လေပါငး ေထာငေသာငး ခေသရသည သာဓကမားလညး ရခၿပ။ သ႔အတြက ဓါတေဗဒစကရ၊ ေရနခကစကရစသည စကရမားမ ပကလငးမားအတြက Stress Analysis သည မရမျဖစလက လပါသည။ Stress Analysis တြင ပကေပၚသကေရာကေနသမ ၀နအားလး၊ ဒါဏအားလးက ထညသြငးတြကခကရပါသည။ ေသးေသးဖြဖြကေလးမ အစ ခနထားခ၍ မရပါ။ Stress Analysis တြင မားစြာေသာ ထညသြငးစဥးစားစရာ အခကႏင အဆငမား ရေသာလညး ၿခင၍ အၾကမးဖဥးေျပာရလင ေအာကပါအဆငမားရႏငပါသည။

497

၁။ ပကလငးသကတမးတစေလာက ပကလငးအလပလပေနစဥ ပကလငးအေပၚသကေရာက ႏငသည ၀န၊ ဒါဏအားမနသမ အားလးရာေဖြ ထညသြငးပါ။ ၂။ ထ၀နမားသည ပကလငးအေပၚ မညကသ႔ဒါဏသကေရာကေစမည၊ ပကႏင ပကဆက

ပစၥညးမား၏ ရပဂဏသတအေပၚ မညကသ႔ အကးသကေရာကမႈ ရသညက ရာေဖြ ေဖာထတပါ။

၃။ အထကေအာက၊ ေဘးဘယညာ (သးဘက) မ သကေရာကမည အားမားအနက ပကလငး က အဆးရြားဆးထခကေစမည အျပငးထနဆးဒါဏအားက သတမတပါ။

၄။ ပကလငးအေပၚ (သးဘကသးတနမ) သကေရာကမည ၀န၊ ဒါဏအား အားလးစေပါငးရာမ ျဖစေပၚလာေသာ စေပါငးရလဒက တြကပါ။ ၅။ ပကလငးဒဇငးက တြကခကၿပးၿပဆပါက ရရထားေသာ ဒါဏအားပစ (stress pattern)

သည ပကလငးပကစးႏငသည အကန႔အသတအတြငး (within the failure limit) ၌သာ ရေၾကာငး ေသခာပါေစ။

ယခေခတတြင stress analysis က ကြနျပတာပရဂရမမားျဖစေသာ CAEPIPE, CAESAR စသညတ႔ျဖင တြကခကေနၿပ ျဖစပါသည။ ဤတြင stress analysis တြကပ တြကနညး အေျခခမားက ေလလာပါမည။ ၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၂၂၂၂။။။။ ဒါဏႏငဒါဏႏငဒါဏႏငဒါဏႏင ဒါဏအားဆကသြယပဒါဏအားဆကသြယပဒါဏအားဆကသြယပဒါဏအားဆကသြယပ (Stress (Stress (Stress (Stress –––– Strain Relationship) Strain Relationship) Strain Relationship) Strain Relationship)

ပစၥညးတစခ၏ ဒါဏအား (Stress) ဆသညမာ ထပစၥညး ပစပကယြငးမသြားေစရန ၎အေပၚသကေရာကေသာ၀နက ဆန႔ကငတြနးထားရေသာ ပစၥညး၏အတြငးအား ျဖစသည။ ဒါဏ (Strain) ဆသညမာ ကေရာကေသာ၀နအားေၾကာင ခလကရေသာ သ႔မဟတ ပစပကယြငးသြားေသာ ပစၥညးတစခ၏ ဒါဏက ေခၚသည။ Stress – Strain Diagram ဆသညမာ သတပစၥညးတစခေပၚသ႔ တစယနစရ ေသာ၀နအား (stress) တငေပးလကတငး ျဖစေပၚလာသည ပစၥညး၏ တစယနစစန႔ထြကမႈ (strain) တ႔က ဆကသြယ ဆြထားေသာ ဂရပျဖစသည။ ၎ဂရပမာ ေအာကပါအတငး ျဖစပါသည။ ေအာကပါဂရပတြင မလမတမ yield strength ေရာကခါနးထ stress ႏင strain သည တကရကအခးကသည။ yield strength ေရာကခါနးအမတသည ထ တကရကအခး ကျခငး၏ ေနာကဆးမတျဖစသည။ ထနယပယအတြငး သတသည ဆြထားရာမ ျပနလႊတ လကလင ပစမပက၊ မလပစအတငးျပနျဖစသြားသည။ ၎က elastic region ဟေခၚသည။ သ႔ေသာ yield strength အနး elastic limit ကေကာသြားလငမ သတသည မလပက ျပနမရ ႏငေတာပါ။ ၎က permanent set ဟ ေခၚသည။ Yield strength အမတတြငမ သတသည ဆြအားထပမတးရပါဘႏင ရညရမည အတငးအတာက အစြမးကနရညထြကလကသည ေနရာျဖစသည။ Ultimate Tensile strength ဆသညကား သတက ဆြဆန႔ထတလကရာ အမားဆးစန႔ထြကလာေသာေနရာ ေရာကေအာငဆြထားေသာအား ျဖစသည။ ထအမတမ ေကာသြားသညႏင သတသည

498

499

ကးျပတရန စတငလညပငးသမလာၿပျဖစသည။ ၎က necking ဟ ေခၚသည။ ထသ႔လည ပငးသမလာရငး ဆကဆြလာလင သတသည ျပတထြကသြားပါလမမည။ ထသ႔ျပတထြကသြား သညထ ဆြလကေသာအားက breaking strength ဟ ေခၚသည။

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၃။၃။၃။၃။ Stress Analysis Stress Analysis Stress Analysis Stress Analysis ဟသညဟသညဟသညဟသည အဘယနညးအဘယနညးအဘယနညးအဘယနညး

Stress Analysis ဟသည ပကလငးေပၚသကေရာကေနေသာ ေျမဆြအားေၾကာင ျဖစေသာအားမား၊ အပခနအေျပာငးအလေၾကာင ျဖစေသာအားမား၊ ပကအတြငးအျပင ဖအား ေၾကာငျဖစေသာ အားမား၊ ပကအတြငးစးေနေသာ အရည၏ေျပာငးလမႈေၾကာငေသာ လညး ေကာငး၊ ငလငဒါဏေၾကာငျဖစေသာအားမား စသည static load, dynamic load အားလးက ထညသြငးစဥးစားကာ ပကလငးခႏငရညအားက တြကေသာ အတြကအခကျဖစပါသည။ ဤသ႔တြကရာတြင လကနာရမည code and standards မားလညးရပါသည။ အဘယေၾကာင stress analysis က တြကရသနညး ဟမ - ၁။ ပကလငးႏင ပကဆကပစၥညးမား လၿခစတခရမႈရေစရန ၂။ ပကအထငမားႏင ပကလငးႏငဆကထားေသာ ပစၥညးကရယာမား၏ လးၿခစတရမႈ ရေစ ရန ၃။ သတမတထားေသာ ကန႔သတခကထကပၿပး ပကလငးႀကး ေကြးညြတမကလာေစရန - စသညတ႔ျဖစပါသည။ ၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၄၄၄၄။။။။ ပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမား အဘယကသ႔အဘယကသ႔အဘယကသ႔အဘယကသ႔ ပကစးႏငသနညးပကစးႏငသနညးပကစးႏငသနညးပကစးႏငသနညး (How Piping and Components Fail) (How Piping and Components Fail) (How Piping and Components Fail) (How Piping and Components Fail)

ပကလငးစနစႀကးက ပကစးေစႏငေသာ အေၾကာငးအခကေပါငး မားစြာရသည အနက အခ႔မာ ေအာကပါတ႔ျဖစပါသည။

၁။ ပလတစတစ ပပကယြငးမႈ (Failure by Excessive Plastic Deformation) (က) Yielding at Sub Elevated Temperature (ခ) Yielding at Elevated Temperature

၂။ ကးပကမႈ၊ ကြမႈ (Failure by Fracture) (က) ၾကြပဆပျခငးေၾကာင ကြျခငး (Brittle Fracture) - ၾကြပဆပေသာ ပစၥညးမားတြင ျဖစတတသည။ (ခ) သတေညာငးျခငး (Fatigue) - တစေနရာထတြင ထပကာထပကာ ၀နအားသကေရာက ျခငးခရလင ျဖစတတသည။ (သြပနနးႀကးတစခက ေကြးခညဆန႔ခညလပျခငးျဖင ခးႏငသကသ႔ ျဖစသည။)

500

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၅။၅။၅။၅။ မညသညအခါတြငမညသညအခါတြငမညသညအခါတြငမညသညအခါတြင ပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမားပကႏငပကဆကပစၥညးမား ပကစးႏငသနညးပကစးႏငသနညးပကစးႏငသနညးပကစးႏငသနညး (When Piping and Components Fail (Theories of Failure) (When Piping and Components Fail (Theories of Failure) (When Piping and Components Fail (Theories of Failure) (When Piping and Components Fail (Theories of Failure)

ပကစးျခငးသအရက ထတရာတြင မညသညပစမဆ အေၾကာငးအမးမးေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ ၀နအားမားေပါငးစပၿပး ပကလငးေပၚသကေရာကကာ ပကလငးပကစးယ ယြငးမႈက ေလလာတြကခကျခငး ျဖစပါသည။ ပကလငး၏ခႏငအားက ေဖာျပရာတြင အသးမားေသာ ပကစးျခငးသအရမားမာ ေအာကပါတ႔ျဖစပါသည။

၁။ Maximum Principal Stress Theory

ဤသအရတြင တစခႏငတစခ အျပနအလနအမသဟျပေနသည ေထာငမတက အဓကအားသးမး၏ ပမာဏသည သတ၏ အမားဆးခႏငရညအားက ေကာလြနသြားပါက ပကႏင ပကဆကပစၥညးမား၏ ခႏငရညအားကနဆးသြားေၾကာငး ေဖာျပသည။

၂။ Maximum Shear Stress Theory

ဤသအရတြင Tensile Test လပစဥက yield point ရ shear stress ထက maximum shear stress က ေကာလြနသြားသညအခါ ပကႏငပကဆကပစၥညးမား ခႏငအား ကနဆးသြားေၾကာငး ေဖာျပသည။ ဆလသညမာ -

In the tensile test, at yield, S1 = Sy (yield stress), S2 = S3 = 0.

So yielding in the components occurs when:

Maximum Shear Stress = τ max = S1 - S2 /2 = Sy / 2

Note: Maximum or Minimum normal stress is called principal stress.

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၆။၆။၆။၆။ ဒါဏအားဒါဏအားဒါဏအားဒါဏအား အမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမား (Stress Categories) (Stress Categories) (Stress Categories) (Stress Categories)

အဓက ဒါဏအားအမးအစားမားမာ Primary, Secondary ႏင Peak stress တ႔ျဖစပါသည။

၁။ မလဒါဏအားမား (Primary Stresses)

မရငး၀န (ပက၏အေလးခန၊ ပကအတြငးရအရည၏ အေလးခနစသည) တ႔ေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ ဒါဏအားျဖစၿပး အတြငး၊ အျပငအားမားက (internal and external forces) မေျခတြင (equilibrium) ရေနေစရန ထနးထားရနလသည။ (Primary stresses are not self-limiting.)

၂။ ဒတယဒါဏအားမား (Secondary Stresses)

ပကလငးအေရြ႔ ကန႔သတခကမားေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ ဒါဏအားမားျဖစသည။ အပခနအေျပာငးအလေၾကာင ျဖစေပၚလာေသာ က႔ျခငး၊ ရညထြကျခငးမား၊ anchor

501

point လႈပရားျခငးမား စသညတ႔ေၾကာင ျဖစေပၚေသာ ဒါဏအားမားျဖစသည။ (Secondary stresses are self-limiting.)

၃။ အျမငဆး ဒါဏအားမား (Peak Stresses)

Secondary stress မားသည ပကလငးက တြန႔လမသြားေစေသာလညး peak stress မားမာမ ပကလငးက မတြန႔လမေစပါ။ Peak stress မားသည ပကလငးအတြငး အျမင ဆးဒါဏအားမားျဖစသည။ အဓကအားျဖင ပကလငးက ကးပကေစေသာ အားမားလညး ျဖစ သည။ ၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၇၇၇၇။။။။ ၀၀၀၀နနနနအားအားအားအား အမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမား ( ( ( (ClassificatiClassificatiClassificatiClassification of Loads)on of Loads)on of Loads)on of Loads)

အဓက ၀နအားအမးအစားမားမာ Primary Load ႏင Expansion Load တ႔ျဖစပါသည။

၁။ မလ၀နအားမား (Primary Loads)

မလ၀နအားမားသည ပကလငးအေပၚ အားတစခခ သကေရာကလကျခငးျဖင ပကလငးက စန႔ျခငး၊ က႔ျခငး၊ လမျခငး စသညတ႔ျဖစေစၿပး ပကႏငပကဆကပစၥညးမားအေပၚ normal ႏင shear stress ျဖစရန အေျခအေနမား ဖနတးေပးသည။ တစနညးအားျဖငလညး ထအားမားအငအားႀကးလာလင ပကလငးက plastic deformation ျဖစေစသည။ ဤမတဆင ပကလငးက အားနညးသညေနရာမ ကးပကသြားေစသည။ မလ၀နအားေၾကာင ျဖစေပၚေသာ stress က ေဖာကလ႔မရ။ ပကလငးရေနသေရြ႔ကာလပတလး ရေနမညသာျဖစသည။

၀နအားသကေရာကမႈ ကာလအပငးအျခားေပၚမတည၍ မလ၀နအားမားက ႏစမး ထပမခြျခားႏငသည။ က) အခနျပညသကေရာကေနေသာ ၀နအားမား (Sustained Loads) သကတမးရေနသေရြ႔ကာလပတလး ပကလငးအေပၚ ေတာကေလာကသကေရာကေန ေသာ၀နျဖစသည။ ဥပမာ - ပကႏငအရညတ႔၏ အေလးခနႏင ပကလငးအတြငးရ အရည၏ ဖအား။ ခ) တစခါတစရမ ကေရာကေသာ ၀နအား (Occasional Loads)

အျမမဟတပ တစခါတစရမသာ ပကလငးအေပၚ ကေရာကေသာ ၀နအားမားျဖစသည။ ဥပမာ - ငလငဒါဏ၊ မနတငးဒါဏ စသည။

၂။ အျခား တးခ႔၀နအားမား (Secondary Loads or Expansion Loads)

ပကလငး၏ အေရြ႔ေၾကာငျဖစေပၚေသာ ၀နအားမားျဖစသည။ ဥပမာ - ပကႏင တငကဆကထားေသာ အပငးတြင တငက၏လႈပရားမႈ (အပခနေၾကာင တငကကားထြက လာျခငး)၊ ပန႔ေမာငးလကသျဖင ပကတနခါသြားျခငး၊ အပခန အေျပာငးအလေၾကာင ပကစန႔ထြကလာ၍ ပကလငးေရြ႔လားျခငး၊ ပကအခပ (anchor) မားေရြ႔ျခငး၊ အေဆာက

502

အဥေၾကာငေရြ႔ျခငး စသည။ Secondary load မားသည cyclic လညးျဖစတတသည။ ဆလသညမာ တကလက

ကလက၊ က႔လကကယလက ျဖစတတသည။ သ႔ေသာ ပမနမဟတ။ ၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၈၈၈၈။။။။ Stress Stress Stress Stress အမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမားအမးအစားမား

ပကတစခတြငသကေရာကေနေသာ stress မား က coordinate system ျဖငျပႏင သည။ ဥပမာ - ပက၏ axial သ႔မဟတ longitudinal direction (အလားလက) အတငး သကေရာကေနေသာ stress, ပက၏ radial direction (အခငး၀က) အတငး သကေရာကေနေသာ stress, ပက၏ circumferential direction (စက၀နး) အတငး သကေရာကေနေသာ stress စသညတ႔ ျဖစပါ သည။

လားရာအလကျဖစေသာ normal stress မားက principal stress မားဟေခၚသည။ ထ

principal stress မားတြင အမားဆး (maximum) S1 , အလယအလတ S2 ႏင အနညးဆး

(minimum) S3 ဟ သးမးရရာ ထသးမးေပါငး၏ ရလဒသည external stress မားအားလး

ေပါငးရလဒႏင အတတပင ျဖစရမည။ ဆလသညမာ -

SL + SH + SR = S1 + S2 + S3 ျဖစသည။

ဤတြင -

SL = Axial Stress, SH = Circumferential Stress, SR = Radial Stress ျဖစသည။

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၉။၉။၉။၉။ Axial Load Axial Load Axial Load Axial Load

503

ပကတစခသည အလားလကအား (Axial force) FL သကေရာကခရႏငသည။

ထအားသည compressive force (ဖအား) သ႔မဟတ tensile force (ဆြဆန႔အား) ျဖစႏင

သည။ ပတြငျပထားေသာ FL မာ tensile force ျဖစသည။ ၎သည Axial stress (SL) က

ျဖစေစသည။ ၀နအားသကေရာကခရေသာ အပငးမာ ၀နအားက ေထာငလကကေနသည ပက၏ ကန႔လန႔ျဖတဧရယာ (cross sectional area of pipe wall normal to the load

direction) ျဖစၿပး ၎က သေကၤတ Am ျဖငျပသည။ ထအခါ Axial stress (SL) က ေအာကပါ

အတငးတြကႏငသည။

m

LL A

F S = ဤတြင Am က ေအာကပါအတငးတြကႏငသည။

diameter) outside on (basedt d

diameter) average on (based 2t d(d

(rigorous) 4

d-(d A

o

io

2i

2o

m

π=

+π=

π=

)

)

Axial Load သည အေၾကာငးအမးမးေၾကာင ျဖစႏငသည။ ေထာငလကပကလငး မားတြင ပကႏငပကတြငးရအရည၏ အေလးခန၊ အပခနေၾကာင ပကလငးရညထြကလာျခငး စသညတ႔သည ထငရားေသာ ဥပမာမားျဖစသည။ ၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁၀၁၀၁၀၁၀။။။။ Internal / ExternalInternal / ExternalInternal / ExternalInternal / External PressurePressurePressurePressure

အရည / အေငြ႔မားက တစေနရာမတစေနရာသ႔ သယယပ႔ေဆာငေပးေသာ ပကလငးမားတြင အတြငးဖအား (internal pressure) သကေရာကျခငးကေသာလညးေကာငး၊ jacketed pipe ႏင heat exchanger ရ tube မားတြငေသာလညးေကာငး external pressure

သကေရာကျခငးက ခရမည။ ထဖအားမားေၾကာင ပကတြင axial stress SL ႏင

circumferential stress SH က ျဖစေပၚေစသည။ radial stress SR ကျဖစေစသညဆေသာ

လညး တစခါတစရတြင လစလရႈထားတတသည။ Internal pressure ေၾကာငျဖစေသာ axial load မာ ထ internal pressure ႏင

ပက၏ cross sectional area ေျမာကလဒျဖစသည။

4dP F

2i

Lπ

=

အကယ၍သာ outside diameter က ပက၏ cross sectional area တြကရာတြင ယသးပါက axial stress က ေအာကပါပေသနညးျဖင ခန႔မနးတြကခကႏငသည။

4tdP S o

L =

504

Internal pressure သည circumferential direction အတငးသကေရာကေသာ stress ကပါ ေအာကပါအတငး ျဖစေစႏငသည။

ပက၏ Inner radius အပငးတြင stress သည အမားဆးျဖစၿပး outer radius အပငးတြင အနညးဆးျဖစသည။ ပက၏ မညသည radius တြငမဆရေသာ Hoope’s stress က Lame’s Equation အရ ေအာကပါအတငးတြကယႏငသည။

)r - (r )/rrr (r P rat S 2

i2

o

22o

2i

2i

H+

=

ပါးေသာပကမားအတြကမ radial stress ၏ ေျပာငးလမႈက လစလရႈႏငသည။ Membrane

theory အရ SH ကေအာကပါပေသနညးျဖင တြကယႏငသည။

2tdP S o

H = or 2tdP S i

H =

သ႔မဟတ external pressure Pext ႏင ညသည။ ပက၏ အတြငးဘကမကႏာျပငတြင radial

stress သည compressive ပငျဖစၿပး fluid pressure Pabs ျဖစသည။

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁၁၁၁၁၁၁၁။။။။ Bending LoadBending LoadBending LoadBending Load

ပကအေပၚသကေရာကေသာ ေနာက အေရးႀကးသည ၀နအားတစခမာ Bending load (ေကြးညြတအား) ျဖစသည။ ထအားက normal and shear stress မားက ျဖစေစသည။ ပကကေကြးညြတေစေသာ အဓကအေၾကာငးႏစခရ၏။ တစခမာ uniform load ျဖစၿပး ေနာက တစခမာ concentrated load ျဖစသည။

Internal pressure သည Radial stress ကလညး ျဖစေပၚေစႏငသည။ ပတြင ၾကညပါ။ ပက၏ အျပငဘကမကႏာျပင တြင radial stress သည compressive

ျဖစၿပး atmospheric pressure Patm

505

ပကက ပကအထငေနရာတြင ေထာကေပးထားရာ ထပကအထငႏစခအၾကားတြင ပက၏မလအေလးခနႏင ပကအတြငးရအရည၏ အေလးခနတ႔ေပါငးကာ ပကက ေကြးညြတ ေစ (bending) သည။ ပကအထငႏစခအၾကား အေလးခန ညမစြာ (uniformly distributed load) ရေနေသာလညး ပကအထငႏစခၾကား အလယတညတညတြငမ bending moment မာ အမားဆးျဖစသည။

ပက၏အေလးခန၊ ပကအတြငးရအရည၊ အပကာ အားလးစစေပါငး အေလးခနသည W, ပကအထငႏစခအၾကားအကြာအေ၀းသည L ျဖစသညဆပါစ႔။

တစယနစအလားရ အေလးခန (Weight per unit length, w) သည L W w = ျဖစသည။

Beam theory အရ ပကအထငႏစခအၾကား အလယတညတညတြင ျဖစေပၚေသာ maximum

bending moment မာ Pin support မားအတြက 8

wL M2

max = ႏင Pin support မား

အတြက 12wL M

2

max = ျဖစသည။ သ႔ေသာ မညသညပကအမးအစား၊ မညသညပကအထင

အမးအစားအတြက စသညခြမေနေတာပ ေယဘယသေဘာအားျဖင 10wL M

2

max = က

ယကာတြကလကသည။ ေနာက၀နအားအမးအစားတစခမာ တစေနရာထတြင စၿပသကေရာကေသာ concentrated load ျဖစသည။ ဥပမာ ပကလငးတြင gate valve တပဆငထားျခငး။ ပတြငၾကညပါ။ ဤအေျခအေနအတြက maximum bending moment မာ Pinned Support အတြက

LWab Mmax = ျဖစၿပး Rigid support (fixed supports) မားအတြက

2

2

max LbWa M = ျဖစသည။ ဤတြင a သည ၀နရရာေနရာသ႔ ပကအထငမတငးလင ပ၍ေ၀း

ေသာ အတငးအတာ ျဖစပါသည။

Pinned support

Fixed support

506

ဤပေသနညးကၾကညလင a သ႔မဟတ b ကသာ zero (သည) ျဖစေအာင လပႏငပါက bending moment သည သညျဖစသြားမည။ ဆလသညမာ ဤကသ႔ ေသာ concentrated load (တစေနရာထတြင အားမားစၿပသကေရာကေသာ) ၏ ေအာကတညတည တြင ပကအထငထညေပးလကျခငးျဖင bending moment က ေဖာကပစ လကႏငသည။ ပကသည ေကြးညြတသြားလင ပကမကႏာျပငေပၚတြင tensile stress ေရာ၊ compressive stress ပါ သကေရာကသည။ ပတြငၾကညပါ။

ထ stress မားမာ axial stress မားျဖစသည။ ပက၏ တစဖကတြင tensile stress အမားဆးျဖစ၍ ၎ေနရာမ ဆန႔ကငဘကတြငမ compressive stress အမားဆးျဖစသည။ ထ အမတႏစခအၾကား အလယတညတညတြင မညသည stress ကမ မခစားရေသာ ၾကားမတ (neutral point) လညးရ၍ ထအမတမာ ပက၏ အလယမဥး (centre line) ေပၚတြငရသည။ ပက၏ Centre Line မေန၍ တငးလင အကြာအေ၀း c ရ bending moment M

ေၾကာငျဖစေသာ axial tensile stress မာ Ic M S b

L = ျဖစသည။ ဤပေသနညးတြငပါေသာ I

မာ ပက cross section (ကန႔လန႔ျဖတဧရယာ) ၏ moment of inertia ျဖစသည။ ပေသနညး

မာ64

)d- (d I 4i

4oπ

= ျဖစသည။ အကယ၍ c ၏ တနဘးသည ပက၏ အျပငဘကအခငး

(outside diameter) ႏငညသြားပါက maximum tensile stress ကရမည။ ထအခါ -

Pinned support

Fixed support

507

ZM

Ir M S bob

L == ျဖစမည။ ဤတြင Z သည section modulus of pipe ျဖစၿပး ၎၏

တနဘးမာ orI

ျဖစသည။

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁၂၁၂၁၂၁၂။။။။ Shear LoadShear LoadShear LoadShear Load

Shear stress ကျဖစေစသညမာ shear load ျဖစ၏။ shear load အမးမးရသည အနက ေယဘယကေသာ shear load မာ ပကအေပၚေထာငလကတညတညကေသာ shear force ပငျဖစသည။ ပတြငၾကညပါ။ Shear stress သည အထကတြင ေဖာျပခၿပးေသာ axial stress ႏငေျဖာငေျဖာငႀကး ဆန႔ကငေနသည။ ၎သည ပက၏ အလယဗဟမဥးတြင အမားဆးျဖစၿပး ပက၏ အျပငဘက မကႏာျပငတြင အနညးဆးျဖစသည။ ပမာဏမာလညး မေျပာပေလာကပါ။ သ႔အတြက stress analysis တြကရာတြင တစခါတစေလ ထညမတြကပါ။ အကယ၍ ထညတြကလပါက

ပေသနညးမာ AQV m

max =τ ျဖစပါသည။ ဤတြင Q သည shear form factor ျဖစၿပး mA

မာ ပက၏ cross sectional area ျဖစပါသည။

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁၃၁၃၁၃၁၃။။။။ Torsional LoadTorsional LoadTorsional LoadTorsional Load

Shear stress ကျဖစေစသည ေနာကအားတစမးမာ torsional load ျဖစပါသည။ Torsional load ေၾကာငျဖစေသာ shear stress မာ ပက၏အျပငဘကအခငးတြင အမားဆးျဖစသည။ ၎က torsional moment ႏင ပက၏ dimension တ႔ျဖင ေအာကပါ အတငး ေဖာျပႏငသည။

Z 2M

I 2r M

Rr M ) r r (at ToT

T

oTo ====τ

ဤတြင TR သည torsional resistance ျဖစၿပး moment of inertia ၏ ႏစဆျဖစသည။

508

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁၄၁၄၁၄၁၄။။။။ Stress Analysis Stress Analysis Stress Analysis Stress Analysis တြကရနတြကရနတြကရနတြကရန လအပေသာလအပေသာလအပေသာလအပေသာ အခကအလကမားအခကအလကမားအခကအလကမားအခကအလကမား

1. Outside diameter of pipe, wall thickness (or nominal diameter, schedule number) 2. Temperature, internal pressure 3. Material of piping. (Expansion coefficient, Young's modulus, and material density will be selected for this material.) 4. Insulation thickness and insulation material. (If not given, standard thickness for calcium silicate will be selected.) 5. Specific gravity of contents 6. Any wind load to be considered? If yes, the direction of application is important. 7. Any anchor initial translation. (For towers, exchangers, and so on, nozzle initial translation is important.) 8. Corrosion allowance for piping 9. Flange rating, (ANSI B16.5) 10. Standard valve weight and flange weight will be used. (For special valves mark the weight on pipe stress isometric.) 11. Long radius elbows will be used. (If short radius or any other bend radius, mark on the isometric.) For short-radius elbow, radius= diameter 12. Any allowable loading from manufacturers on pumps, turbines, compressors? (From the vendor drawing for equipment.) 13. Any preference to use expansion loops, expansion joints, and so on, if needed? 14. Mark type of intersection (reinforced fabricated tee, etc.) 15. Mark support locations (available steel crossing, and so on) on the isometric 16. Is hydraulic testing load condition to be considered to get structural support loads? 17. Pipe stress isometrics (x-, y-, z-axis) piping plans, and sections are necessary.

509

၁၄၊၁၄၊၁၄၊၁၄၊ ၁၅၁၅၁၅၁၅။။။။ Code Requirements Code Requirements Code Requirements Code Requirements

Code requirement မားမာ အလြနမားပါသည။ ဤတြငအျပညအစမေဖာျပေတာဘ သသာရနမနာမသာ ေဖာျပလကပါသည။

၁။ ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section III, Subsection NB

ဤအပငးသည Nuclear piping, Class 1 အတြက code requirement မားက ေဖာျပထားပါ သည။ ၂။ ASME Boiler and Pressure Vessel Code, Section III, Subsections NC and ND

ဤအပငးမားတြင Nuclear piping, Class 2 ႏင Class 3 အတြက code requirement မားက ေဖာျပထားပါသည။ ၃။ ASME B31.1 Power Piping Code

ဤအပငးသည Nclear piping မဟတသည တာဘငအေဆာကအဥမား၊ fossil-fuel power plant မားရ ေရ၊ ေရေႏြးေငြ႔၊ ဆ၊ ေလ၊ ဓါတေငြ႔မားအတြက ပကလငးစနစမား ပါ၀ငပါသည။ ဤအပငးသည ပက၊ ဖလနး၊ ဗားမား၊ ဂကစကကမား၊ ဘ႔နပမား၊ ဖအားရသည အျခား ပကလငးအစတအပငး၊ ကရယာမား၏ design requirement မားက ကာမသည။ ထမမက ပကလငးအေပၚ အလြနအကြ ဒါဏအားသကေရာကမႈ (overstressing) မကာကြယ ရန ပကအထငမား၊ ပကလငးအထနး (guide) မားလညးပါ၀ငေသးသည။ ၄။ ASME B31.3 Process Piping Code

ဤအပငးသည ဓါတေဗဒေဆးရည၊ ေရန ႏင ၎တ႔ႏင ဆကစပေနေသာ ပစၥညး အားလးႏင သကဆငသည။ ဥပမာအားျဖင ဓါတေဗဒစကရမား၊ ေရနခကစကရမား၊ ဓါတ ေဆးရည ႏင ေရနျဖန႔ေ၀ရာဌာနမား၊ သဘာ၀ဓါတေငြ႔စကရမား၊ ေရနႏင သဘာ၀ဓါတေငြ႔ ေလာငကနမား။

ဤအပငးတြင မပါေသာပကလငးမားမာ ဖအား 15 psi (103.5 kPa) ႏင အပခန

366 Fo (186 Co ) ထကနညးေသာ အႏရာယမျဖစေစႏငသည အရညႏင ဓါတေငြ႔မား။ B31.1, B31.4, B31.8 တ႔တြင ပါ၀ငေသာပကလငးမားလညး စသညတ႔ျဖစသည။ ပကလငးအေပၚသကေရာကေသာ ၀နအားမားက စဥးစားသညအခါ pressure, weight (live and dead loads), impact, wind, earthquake-induced horizontal forces, vibration, discharge reactions, thermal expansion and contraction, temperature gradients, and anchor movements စသညတ႔အားလးက ထညသြငးစဥးစားရမည။

Piping Stress ကေအာကပါညမျခငးမားျဖင ထနးထားသည။

510

1. . . . Stresses due to sustained loads.

Pressure, weight, and other sustained loads ေၾကာငျဖစလာသည longitudinal stresses (SL) သည basic allowable stress at maximum metal temperature (Sh) ထကမပေစရ။ SL တြကရာတြငသးေသာ ပကအထသည ပက၏ nominal thickness မ mechanical, corrosion, and corrosion allowance မားက ႏႈတထားသည thickness ျဖစရမည။ 2. . . . Stresses due to occasional loads

ေျမငလင၊ ေလတကႏႈးတ႔ကသ႔ တစခါတစရတြင ျဖစတတေသာ ဖအားမား၊ Pressure, weight, and other sustained loads တ႔ေၾကာငျဖစလာေသာ longitudinal stresses စစေပါငးသည 1.33Sh ထကမပေစရ။ ေလတကျခငးႏင ငလငလႈပျခငးက တၿပငနကသကေရာကလမမညဟ ယဆစရာမလပါ။

3. Stress range due to expansion loads.

Displacement stress range SE သည SA ထကမပေစရ။

SS A E ≤ where 21

2t

2b E )S 4 (SS +=

bS = resultant bending stress, psi

[ ]

Z)M (i ( S

21

2oo

2

b+

=)iM i

iM = in-plane bending moment, in-lb

oM = out-of-plane bending moment, in-lb

ii = in-plane stress intensification factor

io = out-of-plane stress intensification factor

tS = torsional stress, psi , 2ZM S t

t =

tM = torsional moment, in-lb

aS = allowable displacement stress range

[ ] LhLhc

hcA

S S when S - )S (S 1.25 f )S 0.25 S (1.25 f S

>+=

+=

cS = basic allowable stress at minimum metal temperature, psi

f = stress range reduction factor ၅။ ASME B31.4 Liquid Transportation Systems for Hydrocarbons, Liquid Petroleum

511

Gas, Anhydrous Ammonia, and Alcohols Piping Code

ASME B31.4 သည for Hydrocarbons, Liquid Petroleum Gas, Anhydrous Ammonia ႏင Alcohols တ႔၏ အရညသယပ႔စနစ ဒဇငးပငးက ထနးခပေပးသည။ ၎တြင ေရနစမး၊ သဘာ၀ဓါတေငြ႔ႏင အရညမား၊ ေခြ း (condensate)၊ ေရနဓါတေငြ႔ရည (liquefied petroleum gas)၊ အယလကေဟာ၊ Anhydrous ammonia အရည ႏင ၎တ႔၏ ေဘးထြက ပစၥညးမား ပါ၀ငသည။ ေရနေလာငကန၊ သဘာ၀ဓါတေငြ႔စကရမား၊ အေရာငးဆငမား၊ ေရန ခကစကရ၊ ဓါတဆဆငမား၊ အမးနးယားစကရ၊ ျဖန႔ျဖးဌာန စသညတ႔ပါ၀ငသည။ ဤ B31.4 တြင မပါ၀ငသညပကလငးမားမာ ေရ၊ ေလ၊ ေရေႏြးေင႔ြ၊ ေခာဆ၊ ေလာငစာဆလငးမား၊ အပခနမညမပငျဖစေနေစကာမ အတြငးဖအား 15 psi (103.5 kPa) ထကနညးေသာ လငး

မား၊ အပခန 20 Fo (29 Co ) ထကနညးၿပး 250 Fo (121 Co ) ထကမားသည အတြငးဖအား 15 psi (103.5 kPa) ထကမားသည လငးမား။ အျခား ASME B31 ႏင ၿခငမေသာ ေရနခက စကရမား၊ ဓါတေငြ႔ျဖန႔ျဖးေရးဌာနမား၊ အမးနးယားဓါတေငြ႔သး ေရခစကမား စသညတ႔ ျဖစသည။ ၆။ ASME B31.5 Refrigeration Piping Code

အပခန - 320 Fo (- 196 Co ) ထရေသာ ေရခစက၊ ေလေအးေပးစက ပကလငးမား အတြက ဤအပငးက ကာကြယေပးသည။ ဤအပငးတြင မပါ၀ငသညမာ ပကအရြယအစား ႀကးသညျဖစေစ၊ ငယသညျဖစေစ အတြငး သ႔မဟတ အျပငဖအား 15 psi (103.5 kPa) ထက မေကာေသာ ပကလငးမားျဖစသည။

၇။ ASME B31.8, Gas Transmission and Distribution Piping Code

ဓါတေငြ႔ပကလငးအားလးလလက ဤအပငးက ကာမသည။ ဤအပငးတြင မပါသည

ပကလငးမားမာ ပကလးနရအပခန 450 Fo ( 232.2 Co ) အထက သ႔မဟတ - 20 Fo

(- 29 Co ) ေအာက ရေသာ ပကလငးမား၊ အျခား ASME B31 ႏင ၿခငမေသာ ေရနခက စကရမား၊ ဓါတေငြ႔ျဖန႔ျဖးေရးဌာနမား၊ ေရနဓါတေငြ႔ရညပကလငးမား၊ သာမနေလထဖအား ျဖင အလပလပသည မလာပက၏ ေလထတပကမား၊ ျဖစသည။ စာၿပးရက ၁၉-၁၂-၂၀၁၀ ည ၉ နာရ ၁၆ မနစ Blk 134A, Kang Ching Road Singapore 619062

Documents

57115982 Piping Handbook