-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
1/12
1
Vlačna ispitivanja
Vlačna ispitivanja se provode na kidalici.
Ispitivanjem se određuje rastezna (vlačna) čvrstoća metala,
drveta, plastike,tekstila, kože, gume i drugih materijala.
Povećavanjem sile na kidalici rastudeformacije epruvete sve do
loma.
Ispitivanje čelika rastezanjem
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
2/12
Vlačna ispitivanja
Standardna epruveta
!a ispitivanje raste"ne #vlačne$čvrstoće čelika koriste
sestandardi"irane epruvete.
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
3/12
%
Vlačna ispitivanja
Standardna epruveta
&pruvete se i"rađuju tokarenjem, glodanjem lijevanjem ili
drugim strojnim o'radama.
Prema presjeku mogu 'iti() okrugle) kvadratne) plosnate
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
4/12
*
Vlačna ispitivanja
+ijagram raste"anja mekog čelika
ijek ispitivanja je prika"an dijagramu rastezanja
ouu L L L −=∆
F -/ ) sila, opterećenjeΔL -mm/ ) apsolutno
produljenje
Lo -mm/ ) početna duljinaLu -mm/ ) duljina nakon
kidanja
Fe ) sila ra"vlačenja #tečenja$Fm ) maksimalna sila
lomaFk ) sila prekida
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
5/12
0
Vlačna ispitivanja
+ijagram raste"anja mekog čelika
Reh (t!$ ) gornja granica tečenjaRel (t!!$ ) donja granica
tečenja
Rm (m$ ) raste"na #vlačna$ čvrstoćaRk (k $ )
napre"anje pri prekidu
, R -Pa/ ) napre"anje
"o, So -mm
/ ) povr2ina presjekaε -3/ ) relativno #jedinično$
produljenje
== MPa
mm
N
A
F
o
2σ
o L
L∆=ε
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
6/12
4
Vlačna ispitivanja
a ) područje elastičnosti i proporcionalnosti5važno "a
konstrukcije5 deformacije nestajunakon prestanak djelovanja sile, u
ovompodručju vrijedi 6ooke)ov "akon
') područje plastičnosti5važno "a o'radu metala plastičnom
deformacijom5
metal se trajno deformira
c) područje klonulosti5
važno "a o'radu skidanjem čestica5 neminovno dola"i do
loma metala
+ijagram raste"anja mekog čelika
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
7/12
7
Vlačna ispitivanja
+ijagram raste"anja mekog čelika 8 području elastičnostivrijedi
#ooke$ov zakon.
][ MPa E ε σ
⋅=
% -Pa/$&oungov modul elastičnosti9onstantan je "a pojedine
materijale.
][ MPa E ε
σ =
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
8/12
:
Vlačna ispitivanja
+ijagram raste"anja ra"ličitih materijala
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
9/12
;
Vlačna ispitivanja
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
10/12
1<
Vlačna ispitivanja
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
11/12
11
Vlačna ispitivanja
Ispitivanje 'akrene epruvete
-
8/18/2019 5 Vlacna Isp
12/12
1
Vlačna ispitivanja
Pitanja "a ponavljanje
1. =to je granica elastičnosti>
. =to je čvrstoća materijala i kako se određuje>
%. =to se de2ava u području plastičnosti>
*. =to se de2ava u području klonulosti>0. a dijagramu
raste"anja pokaži područje
u kojem se de2avaju sljedeće o'rade( ) kovanje )
tokarenje
) sječenje ) i"vlačenje ) 2tancanje )
valjanje
