1396 وردین،فر1395 هم اسفند سال پانزد30 156 برای را خونیمترهایرا پا برخیشناسی، خونزورهای آنالی ترسیم با سفیدبولهای گل وکتها پ و قرمزبولهای گلمترهاراین پاش میکنند. برخی از اسبه، گزار یا محا هیستوگرامای تازهیه است و دریچهماتولوژی باز کردهی خود را در ه جای پا جنبهی گزارش دارد.نوز تنها است و برخی ه کردهصی ارائه تشخیبردنی و کارمترهای خورا به پاه و گذرای کوتارهاشا در این فصل اولوژی شده است. همات آنها در علم سیسی خون در۲ ماتولوژی بهمترهای هرا تعیین پا برایز است. نیاNa 2 EDTA و یاK 3 EDTA یاK 2 EDTA نعقاد ضدا هر سیسیگرم، به ازایلی می1/5 به میزانK 2 EDTA نعقاد ضداردسازی در هماتولوژینداستاتهی ا کمی شده از سوی خون توصیهون در یخچال که نمونهی خ خون، به شرطیندکسهای است. ان است.طمینابلا ساعت قا۲4 گیرد تاارنتیگراد قر درجهی سا4 د و حداقل آنتاق رسانی ا به دماهی خون راز باید نمونز آنالی قبل ا، مخلوط کرد.تاتورقه روی رو دقی۲ یارونهسازیر عمل وا با8 با را(Hemoglobin, Hb) تر هموگلوبینرام پاخونی رانی و پرتوان درجهی کمخون میتر هموگلوبیرام با پا۲0/1 تا13/6 در نوزادعی آنرصد طبی د95 ودهی سنجید. محد10 موگلوبین بههگی مقدار هود دومار حد است. درصد گرم د است.HbA بهHbF از تبدیل ناشی میرسد و افت آن11 تارد و رهاسازی اکسیژن دااری با بسیبی میل ترکیF هموگلوبیننی بهتر نوزاد،یژنرساو برای اکسد است؛ از این ر کن اکسیژن از آن تا11 ودهر محدها دموگلوبین در بچهست. ه غلظت خون با و14±۲ ان بلوغ برای زنن است و در در نوسارصد گرم د13 قدار هموگلوبینعی است. مرصد طبی گرم د16±۲ برای مردان گرم بیشتر از گروه۲ دروژنهای آنجود هورمون در آقایان بهعلت وای منوپاز، بهعلتست. در خانمهس مؤنث ات به جن نسب همسنرداری از میرسد. باود یک گرمفاوت به حد این تهش استروژن کادرمییقشدن و هی خون، موجب رق افزایش حجمی هشتم بافته ه سیسی300 مایع و سیسی1500 رداری حاملگی میشود. در باردارین رو، طی باد و از ایضافه میشوز به حجم خون ابول قرم گلرسد. هموگلوبین می11 ود یک خانم به حد14 یا13 هموگلوبینقشدن خون برایند. رقی گویخونی حاملگی را کم11 کمتر ازوری است.سانی به جفت ضر خونر(Hematocrite, HCT) وکریت هماتصی خون کهمز را در میزان مشخبولهای قر حجم فشردهی گلگویند.ت میشود، هماتوکری نظر گرفته می دررصد د100 برابرهی خونز است. نمونبولهای قرماد گلبی از تعد بازتاوکریت هماتیقه دق5 ری بهمدت کاپیهاییت در لوله تعیین هماتوکر برای از رویبولهای قرمزد و حجم فشردهی گلوژ میشوفی سانتریوکریت، همات. در شخصی سالمآیدرج بهدست می خطکش مدت برایال هماتوکری نرموگلوبین است. مقدار برابر هم3 ود حدرصد است. د50/3 تا40/7 ی خانمهاصد و برا در44 تا36 آقایان تاها و در بچهرصد د61 تا45 وزادان در نرمال آن مقدار نرصد است. د(White blood cell count) سفیدبولهایمارش گل ش تا4400 سفیدبولهایمارش گلعی شرصد طبی د95 ودهی محدرصد جمعیت د۲/5 براینست؛ بنالیمتر مکعب ا هر می در10800 بیشتر ازز اندکیرصد نی د۲/5 و4000 کمتر ازمکن است م سالم تولدر بدو دبول سفیداد گله باشند. تعد داشتبول سفید گل10800 هایفته و در ه برسدلیمتر مکعب در می30000 مکن است به ممز در خون سفید و قربولهای نارسمکن است گل م اول و دومعی میشود. دوم طبیفتهی پس از ه شود کهدهطی مشاه محی سفیدبولهای انواع گلد به توزیع سفیبولهایش افتراقی گل شمار در شخصی سالم و بالغی مثال گفته میشود؛ برارصدرحسب د برصد، د40 تا۲0 رصد، لنفوسیت د70 تا40 تروفیلاد نو تعد1 رصد، بازوفیل تا د5 تا۲ نوفیلرصد، ائوزی د8 تا1 منوسیتاصاقی را به خود اختصش افتررصد شمار د4 ول باند تارصد و سل د لنفوسیتتروفیل ورصد نوشسالگی، تنها دهد. کمتر از سن ش میدولگی سلشسالو تا زیر شد و از این رن میشو بزرگسا برعکسروفیل است. به غالب، نوتولن سلیت و در بزرگسا غالب، لنفوسش آن لکوسیتوز گفته و به افزاید، لکوپنیبول سفی کاهش گل میشود.(Red blood cell count) بولهای قرمزمارش گل ش آقایانی قرمز برایبولهامارش گلعی شرصد طبی د95 دامنهیلیمتر مکعب میلیون در می5/4 تا4/۲ ی خانمها و برا6/1 تا4/7 یز نارسایشی اهای ناز در کمخونیبولهای قرممارش گل است. ش پرخونی کاهش و درستیکد کمخونی آپن، مان مغز استخوانیابد.ش می افزای(Mean Cell Volume, MCV) بول قرمز متوسط گلتر حجمرام پاــامندگــی از تم بــه نمایمــز رابــول قرانچــه یــک گل چن یـا حجـمMCV ـد، بـه آنـز حجمسـنجی کننبولهـای قرم گلبــول متوســط گلگوینــد. حجــمبــول قرمــز می متوســط گلـاس نبـض ولتـاژیسـی، بـر اسشنارهـای خونمـز در آنالیزو قرهجلــو محاســبه میشــود.ــهی روبر در زاویــش نــو پراکن یــاا بــریــت ری، هماتوکر بــه روش دســتMCV ی محاســبهی بــرا میکننــدیلیــون تقســیمرحســب مولهــای قرمــز باد گلب تعــدانچـهی مثـال چن میکننـد؛ بـرا ضـرب10 در عـدصـل را د و حا میلیــون5 بــول قرمــزــمارش گلرصــد و ش د45 ،وکریــت همات فمتولیتــر90 برابــرMCV شــد، مقــدار بالیمتــر مکعــب در می بــود. خواهــدـر اسـت. فمتولیت94 تـا80 ن در بزرگسـاMCV نرمـال مقـدارودهیـر اسـت. محـد لیت15 منفـی بـه تـوان10 ، هـر فمتولیتـر فمتولیتر1۲0 تـا104 ، تولـدر بـدو دMCV عـیرصـد طبی د95 ادــد قلمــد تولصــد، میکروســیت بــدو در94 و کمتــر از اســتکســالگی بهچشــم در یMCV یــن مقــداریشــود. کمتر م فمتولیتــر کاهــش70 ودمکــن اســت بــه حــد میخــورد کــه مد و نمیشــو70 کمتــر ازMCV ــودک ســالم، ولــی در ک یابــدــا آنمــی یســمیی ســندرمهای تاندهشــانده ن کمتــر از آن فقـر آهـن اسـت. و بعــدن دارد ســالگی نوســا15 الــی10 تــاMCV امتــر پارامتــر ثابــت میشــود. پار فمتولیتــر94 تــا80 بیــن از آن)94 تــا80( : نرموســیت را بــه ســه دســتهیبولهــا گلMCV )100 بیشــتر از( و ماکروســیت)80 کمتــر از( و میکروســیتنعقــاد و دمــای از ضداMCV امتــر میکنــد. پارقهبنــدی طب درجـهی4 اری خـون در؛ ولـی بـا نگهـدپذیـردـر میتـاق تأثی اــر باقــی میمانــد. بــدون تغیی ســاعت۲4 د تــانتیگرا ســا قرمزبولهای گل حجم دامنهی توزیعامتر پار(Red Cell Distribution Width, RDW) مز رابولهای قر پراکندگی حجم گل دامنهیRDW امتر پار هیستوگرامصد فراوانی در۲0 خطی که ازکند. پهنایان می بی است کهRDW-SD 1 ا قطع کند، برابرمز ربولهای قر حجم گلامتری محاسبهی پارر است. برا فمتولیت±3 رمال آن مقدار ن تقسیمMCV برRDW ر ازف معیا یک انحرا مقدارRDW-CV نرمال. مقدار ضرب میشود100 در عدست و حاصل د شده اRDW امترست. پاررصد ا د14/5 تا11 بینRDW-CV است و ارزشبولهای قرمزرات اندازهی گل تغییندهیشانده نRDW-SD است؛ زیراCV یقتر از دقSD رحسبامتر بین پار ااسآید. بر اس بهدست می هیستوگرامم، از روی مستقی بهصورتی کرد؛قهبندمز را طببولهای قر میتوان گلRDW وMCV میکروسیت غیر بهمعنایRDWرصد= د۲0 وMCV=70 ً مثمی فقر آهن است،فولوژی در آنلگوهای مر یکدست است و از ا ماکروسیت غیرفهوم به مRDWرصد= د18 وMCV=110 یادهستیک مشاهخونی مگالوب در کمً ست که غالبا یکدست ا میکروسیت بهمعنایRDWرصد= د وMCV=70 د و یا میشوهد.شان دسمی را ن سندرمهای تان داردمکادست است که ا یکارزش است، کمخونیها باقهبندیتنها در طب نهRDW امتر پارماریها، از بیاری در بسیاط با کمخونیدون ارتب بلکه افزایش آن بشان را نشی از آنال مرگومیر ناری و احتمشدن بیما مزمن مزمن کلیه،ی در نارسایRDW ل افزایشی مثاهد؛ برا میدش آن در بیمارن و افزای فیلتراسیور سرعت بیشتای کاهش گویرانش آن در بیما عروق و افزایرسانیی در خون نارسایای گوی قلبیض عروقی است. عوار کلیه وی نارسای افزایش خطرای گویابتی دی مرگومیرکنندهینی پیشبیریین پی در سنRDW افزایش این رو افزایش دوران است؛ از اینماریهای از عوارض بی ناشیکنندهینی پیشبی۲ دارد مرگومیر مـــوارام برای تمRDW ی شدن است. بحرانف معیارسب انحرا توزیع برح . دامنهی1 All mortality cases . ۲

156156 31 Vol.15 No.156 March, April 2017 رد مجح مارگوتسیه رد ار X روحم ،هنایم طخ مسر دصرد 20 زا هک یطخ یانهپ .دنکیم عطق MCV

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

سال پانزدهم اسفند 1395،فروردین 1396 30

156

برای را خونی پارامترهای برخی خون شناسی، آنالیزورهای ترسیم با سفید گلبول های و پالکت ها و قرمز گلبول های پارامترها این از برخی گزارش می کنند. محاسبه، یا هیستوگرام جای پای خود را در هماتولوژی باز کرده است و دریچه های تازه ی تشخیصی ارائه کرده است و برخی هنوز تنها جنبه ی گزارش دارد. در این فصل اشاره ای کوتاه و گذرا به پارامترهای خونی و کاربرد

آن ها در علم هماتولوژی شده است.در خون سی سی ۲ به هماتولوژی پارامترهای تعیین برای است. نیاز Na2EDTA یا و K3EDTA یا K2EDTA ضدانعقاد ضدانعقاد K2EDTA به میزان 1/5 میلی گرم، به ازای هر سی سی خون توصیه شده از سوی کمیته ی استاندارد سازی در هماتولوژی نمونه ی خون در یخچال به شرطی که اندکس های خون، است. 4 درجه ی سانتی گراد قرار گیرد تا ۲4 ساعت قابل اطمینان است. قبل از آنالیز باید نمونه ی خون را به دمای اتاق رساند و حداقل آن را با 8 بار عمل وارونه سازی یا ۲ دقیقه روی روتاتور، مخلوط کرد.

(Hemoglobin, Hb) پارامتر هموگلوبینرا پرخونی و کم خونی درجه ی می توان هموگلوبین پارامتر با سنجید. محدوده ی 95 درصد طبیعی آن در نوزاد 13/6 تا ۲0/1 10 به هموگلوبین مقدار دوماهگی حدود در است. درصد گرم است. HbA به HbF تبدیل از ناشی آن افت و می رسد تا 11 و رهاسازی دارد اکسیژن با بسیاری ترکیبی F میل هموگلوبین اکسیژن از آن کند است؛ از این رو برای اکسیژن رسانی بهتر نوزاد، تا 11 محدوده در بچه ها در هموگلوبین باالست. خون غلظت و 14±۲ زنان برای بلوغ در و است نوسان در درصد گرم 13هموگلوبین مقدار است. طبیعی درصد گرم 16±۲ مردان برای در آقایان به علت وجود هورمون های آندروژن ۲ گرم بیشتر از گروه هم سن نسبت به جنس مؤنث است. در خانم های منوپاز، به علت کاهش استروژن این تفاوت به حدود یک گرم می رسد. بارداری از هفته ی هشتم با افزایش حجم خون، موجب رقیق شدن و هیدرمی حاملگی می شود. در بارداری 1500 سی سی مایع و 300 سی سی گلبول قرمز به حجم خون اضافه می شود و از این رو، طی بارداری هموگلوبین 13 یا 14 یک خانم به حدود 11 می رسد. هموگلوبین برای خون رقیق شدن گویند. حاملگی کم خونی را 11 از کمتر

خون رسانی به جفت ضروری است.

(Hematocrite, HCT) هماتوکریتکه میزان مشخصی خون در را قرمز گلبول های حجم فشرده ی می گویند. هماتوکریت می شود، گرفته نظر در درصد برابر 100 هماتوکریت بازتابی از تعداد گلبول های قرمز است. نمونه ی خون دقیقه 5 به مدت کاپیالری لوله های در هماتوکریت تعیین برای روی از قرمز گلبول های فشرده ی حجم و می شود سانتریفیوژ هماتوکریت سالم، شخصی در می آید. به دست مدرج خط کش برای هماتوکریت نرمال مقدار است. هموگلوبین برابر 3 حدود آقایان 36 تا 44 درصد و برای خانم ها 40/7 تا 50/3 درصد است. مقدار نرمال آن در نوزادان 45 تا 61 درصد و در بچه ها 3۲ تا 4۲

درصد است.

(White blood cell count) شمارش گلبول های سفیدمحدوده ی 95 درصد طبیعی شمارش گلبول های سفید 4400 تا 10800 در هر میلی متر مکعب است؛ بنابراین ۲/5 درصد جمعیت سالم ممکن است کمتر از 4000 و ۲/5 درصد نیز اندکی بیشتر از

10800 گلبول سفید داشته باشند. تعداد گلبول سفید در بدو تولد ممکن است به 30000 در میلی متر مکعب برسد و در هفته های نارس سفید و قرمز در خون اول و دوم ممکن است گلبول های

محیطی مشاهده شود که پس از هفته ی دوم طبیعی می شود.شمارش افتراقی گلبول های سفید به توزیع انواع گلبول های سفید برحسب درصد گفته می شود؛ برای مثال در شخصی سالم و بالغ درصد، 40 تا ۲0 لنفوسیت درصد، 70 تا 40 نوتروفیل تعداد تا 1 بازوفیل تا 5 درصد، ائوزینوفیل ۲ تا 8 درصد، منوسیت 1 درصد و سلول باند تا 4 درصد شمارش افتراقی را به خود اختصاص می دهد. کمتر از سن شش سالگی، تنها درصد نوتروفیل و لنفوسیت برعکس بزرگساالن می شود و از این رو تا زیر شش سالگی سلول غالب، لنفوسیت و در بزرگساالن سلول غالب، نوتروفیل است. به گفته لکوسیتوز آن افزایش به و لکوپنی سفید، گلبول کاهش

می شود.

(Red blood cell count) شمارش گلبول های قرمزدامنه ی 95 درصد طبیعی شمارش گلبول های قرمز برای آقایان 4/7 تا 6/1 و برای خانم ها 4/۲ تا 5/4 میلیون در میلی متر مکعب است. شمارش گلبول های قرمز در کم خونی های ناشی از نارسایی پرخونی در و کاهش آپالستیک کم خونی مانند استخوان، مغز

افزایش می یابد.

(Mean Cell Volume, MCV) پارامتر حجم متوسط گلبول قرمزتمــام از نمایندگــی بــه را قرمــز گلبــول یــک چنانچــه گلبول هــای قرمــز حجم ســنجی کننــد، بــه آن MCV یــا حجــم متوســط گلبــول قرمــز می گوینــد. حجــم متوســط گلبــول ــر اســاس نبــض ولتــاژی قرمــز در آنالیزورهــای خون شناســی، بیــا پراکنــش نــور در زاویــه ی روبه جلــو محاســبه می شــود. ــر ــت را ب ــتی، هماتوکری ــه روش دس ــبه ی MCV ب ــرای محاس بــد ــیم می کنن ــون تقس ــب میلی ــز برحس ــای قرم ــداد گلبول ه تعو حاصــل را در عــدد 10 ضــرب می کننــد؛ بــرای مثــال چنانچــه ــون ــز 5 میلی ــول قرم ــمارش گلب ــد و ش ــت، 45 درص هماتوکریــر ــر 90 فمتولیت ــدار MCV براب ــب باشــد، مق ــر مکع در میلی مت

ــود. خواهــد بمقــدار نرمــال MCV در بزرگســاالن 80 تــا 94 فمتولیتــر اســت. هــر فمتولیتــر، 10 بــه تــوان منفــی 15 لیتــر اســت. محــدوده ی 95 درصــد طبیعــی MCV در بــدو تولــد، 104 تــا 1۲0 فمتولیتر ــداد ــد قلم ــدو تول ــیت ب ــد، میکروس ــر از 94 درص ــت و کمت اسبه چشــم یک ســالگی در MCV مقــدار کمتریــن می شــود. ــر کاهــش ــه حــدود 70 فمتولیت می خــورد کــه ممکــن اســت بــود و ــر از 70 نمی ش ــالم MCV کمت ــودک س ــی در ک ــد، ول یابــی ــا آنم ــمی ی ــندرم های تاالس ــان دهنده ی س ــر از آن نش کمت

فقــر آهــن اســت.پارامتــر MCV تــا 10 الــی 15 ســالگی نوســان دارد و بعــد از آن بیــن 80 تــا 94 فمتولیتــر ثابــت می شــود. پارامتــر ــا 94( ــیت )80 ت ــته ی: نرموس ــه دس ــه س ــا را ب MCV گلبول هو میکروســیت )کمتــر از 80( و ماکروســیت )بیشــتر از 100( طبقه بنــدی می کنــد. پارامتــر MCV از ضدانعقــاد و دمــای اتــاق تأثیــر می پذیــرد؛ ولــی بــا نگهــداری خــون در 4 درجــه ی

ــد. ــی می مان ــر باق ــدون تغیی ــاعت ب ــا ۲4 س ــانتی گراد ت س

قرمز گلبول های حجم دامنه ی توزیع پارامتر (Red Cell Distribution Width, RDW)

را قرمز گلبول های حجم پراکندگی دامنه ی RDW پارامتر هیستوگرام فراوانی درصد از ۲0 که پهنای خطی می کند. بیان که است RDW-SD1 برابر کند، قطع را قرمز گلبول های حجم پارامتر محاسبه ی برای است. فمتولیتر 4۲±3 آن نرمال مقدار

RDW-CV مقدار یک انحراف معیار از RDW بر MCV تقسیم نرمال مقدار می شود. ضرب 100 عدد در حاصل و است شده RDW پارامتر است. درصد 14/5 تا 11 بین RDW-CVارزش و است قرمز گلبول های اندازه ی تغییرات نشان دهنده ی RDW-SD زیرا است؛ CV از دقیق تر SD برحسب پارامتر این اساس بر به دست می آید. از روی هیستوگرام به صورت مستقیم، کرد؛ طبقه بندی را قرمز گلبول های می توان RDW و MCVغیر میکروسیت به معنای RDW=درصد ۲0 و MCV=70 مثاًل الگوهای مرفولوژی در آنمی فقر آهن است، از یک دست است و غیر ماکروسیت مفهوم به RDW=درصد 18 و MCV=110 یا مشاهده مگالوبالستیک کم خونی در غالباً که است یک دست می شود و یا MCV=70 و 1۲ درصد=RDW به معنای میکروسیت

یکدست است که امکان دارد سندرم های تاالسمی را نشان دهد.است، باارزش کم خونی ها طبقه بندی در نه تنها RDW پارامتر بلکه افزایش آن بدون ارتباط با کم خونی در بسیاری از بیماری ها، نشان را آن از ناشی مرگ ومیر احتمال و بیماری مزمن شدن کلیه، مزمن نارسایی در RDW افزایش مثال برای می دهد؛ بیمار در آن افزایش و فیلتراسیون بیشتر سرعت کاهش گویای قلبی گویای نارسایی در خون رسانی عروق و افزایش آن در بیماران دیابتی گویای افزایش خطر نارسایی کلیه و عوارض عروقی است. مرگ ومیر پیش بینی کننده ی پیری سنین در RDW افزایش افزایش رو این از است؛ این دوران بیماری های عوارض از ناشی پیش بینی کننده ی مرگ ومیردار۲ مـــوارد تمام برای RDW

بحرانی شدن است.

1 . دامنه ی توزیع برحسب انحراف معیارAll mortality cases . ۲

156

31 Vol.15 No.156 March, April 2017

در حجم هیستوگرام در را X محور میانه، خط رسم درصد 20 از که خطی پهنای می کند. قطع MCV مقدار پارامتر به عنوان می کند، قطع را حجم هیستوگرام فراوانی، RDW در نظر گرفته می شود. برای محاسبه ی RDW-SDبرحسب CV، مقدار 1SD پهنا بر MCV تقسیم می شود و .)819 :2010 ،Mckenzie( حاصل آن در عدد 100 ضرب می شود

ــز ــول قرم ــن در گلب ــن وزن هموگلوبی ــر میانگی پارامت(Mean Cell Hemoglobin, MCH)

قرمز گلبول های کل از نمایندگی به قرمز گلبول یک چنانچه که گویند MCH آن به شود، آن سنجیده وزن و شود انتخاب به 10 پیکوگرم هر است. پیکوگرم 3۲ تا ۲7 آن نرمال مقدار توان 1۲- گرم است. کاهش MCH نشان دهنده ی وسعت هاله ی هایپوکروم شدن یا و کم رنگ شدن قرمز گلبول های در مرکزی گلبول های قرمز است که در آنمی فقر آهن و سندرم های تاالسمی MCH موجب هایپرکروم شدن افزایش ماینور مشاهده می شود.

گلبول های قرمز می شود.

پارامتر توزیع دامنه ی هموگلوبین(Hemoglobin Distribuation Width, HDW)

توزیع غیریکنواختی و یکنواختی به هموگلوبین دامنه ی توزیع هموگلوبین در گلبول های قرمز می پردازد و مقدار نرمال آن ۲/۲ تا

3/۲ درصد برحسب CV است. افزایش HDW به معنای ناهمگون در که است هموگلوبین محتوای نظر از قرمز گلبول های بودن با می شود. مشاهده سیدروبالستیک کم خونی و آهن فقر آنمی وارد نرموکروم گلبول های آهن فقر آنمی در آهن درمانی شروع خون محیطی بیمار که نمای میکروسیت هایپوکروم دارد، می شود افزایش حالت، این در که می گردد HDW افزایش موجب و

HDW نشان دهنده ی پاسخ به درمان آهن است.

پارامتر غلظت هموگلوبین در گلبول قرمز(Mean Cell Hemoglobin Concentration, MCHC)

برای محاسبه ی MCHC، نسبت وزن به حجم گلبول در عدد 100 ضرب می شود. برای محاسبه ی MCHC می توان مقدار MCH را بر MCV تقسیم و حاصل را در عدد 100 ضرب کرد و یا اینکه هموگلوبین )وزن( را بر هماتوکریت )حجم( تقسیم و حاصل را در

100 ضرب کرد. مقدار نرمال این پارامتر 33 تا 35 درصد است.کاهش پارامتر MCHC گویای این است که گلبول با وجود داشتن هایپوکرومیای به معنای و است کافی هموگلوبین فاقد ظرفیت، گلبول که است این نشان دهنده ی آن افزایش و است واقعی مثال برای است؛ کرده دریافت هموگلوبین ظرفیتش از بیشتر MCHC ،در مرفولوژی استوماتوسیتوز که گلبول، آب دار می شودکاهش می یابد و در اسفروسیتوز که بر اثر تراکم هموگلوبین حتی هاله ی مرکزی ناپدید می شود، افزایش MCHC مشاهده می شود. وقتی MCHC نرمال می شود، بدین معناست که گلبول به تناسب حجمش هموگلوبین دریافت کرده است؛ برای مثال در کم خونی ولی می یابند، افزایش دو هر ،MCH و MCV مگالوبالستیک بزرگ بدین معناست که گرچه گلبول MCHC طبیعی است که

شده است، به تناسب بزرگ شدن هموگلوبین دریافت کرده است.

پارامتر حجم متوسط پالکتی(Mean Platelet Volume, MPV)

پارامتر حجم متوسط پالکتی، اندازه ی پالکت را مشخص می کند

که نرمال آن بین 7 تا 11 فمتولیتر است. حجم کمتر از 7 به معنای به معنای وجود پالکت های از 11 بیشتر و ریز وجود پالکت های درشت است. حجم متوسط پالکتی در کنار شمارش پالکت تفسیر

می شود که برای آن می توان چهار حالت در نظر گرفت:

1. افزایش شمارش پالکت با مرفولوژی ریزشمارش به می توان مثال برای (platelet, ↓ MPV↑)؛ اشاره کرد. MPV=5 fL پالکت 700000 در میلی متر مکعب و عفونت های و روماتیسمی التهابی بیماری های در حالت این الگو این می شود. مشاهده آهن فقر آنمی اوایل در و غیرفراگیر

برای بیماری های التهابی، التهاب فعال را نشان می دهد.

2. کاهش شمارش پالکت با پالکت های درشتپالکت به می توان مثال برای (platelet, ↑MPV↓)؛ این کرد. اشاره MPV=13 fL و مکعب میلی متر در 30000حالت پدیده های تخریبی پالکت در خون محیطی و جبران سنتز این بارز مثال های از می دهد. نشان را استخوان مغز در پالکت هپاتیت ،(ITP) ایمونولوژیک ترومبوسیتوپنی به می توان پدیده منتشره، انعقاد داخل عروقی لوپوس، تیروئید، پرکاری سمی ،Cسندرم برنارد سولیر و سندرم های ماکروترومبوسیتوپنی در رابطه

با جهش های MYH9، مانند آنومالی مای هگلین اشاره کرد.

اندازه کاهش با همراه پالکت شمارش کاهش .3پالکت به می توان مثال برای (platelet, ↓MPV↓)؛ این در کرد. اشاره MPV=3 fL و مکعب میلی متر در 50000حالت پالکت ها، مانند نقطه در خون محیطی مشاهده می شوند. سندرم می شود. مشاهده آلدریچ ویسکوت سندرم در الگو این ویسکوت آلدریچ نوعی بیماری کاهش ایمنی است که با اگزمای

پوستی همراه است.

ادامه مقاله در صفحه 48

سال پانزدهم اسفند 1395،فروردین 1396 48

156

افزایش با همراه پالکت شمارش افزایش .4MPV(↑platelet, ↑MPV)؛ برای مثال می توان به شمارش پالکت 600000 در میلی متر مکعب و MPV=14 fL اشاره کرد. با پالکت های درشت و ژیانت در افزایش شمارش پالکت، همراه

اختالالت مایلوپرولیفراتیو مشاهده می شود.پالکت شمارش با MPV مقدار سالم افراد در که کنید توجه در پالکت که 150000 مثال شخصی برای دارد؛ عکس نسبت میلی متر مکعب دارد، پالکت های درشت تری دارد؛ در مقایسه با شخصی که شمارش پالکت او 300000 در میلی متر مکعب است.

پارامتر نسبت پالکت های درشت(Platelet Large Cell Ratio, P-LCR)

نسبت پالکت درشت یا P-LCR بدین معناست که چند درصد از پالکت های بیمار، حجمی بیشتر از 1۲ فمتولیتر دارند. این پارامتر از روی هیستوگرام حجم پالکتی به دست می آید و برای محاسبه ی زیر سطح کل بر فمتولیتر ۲0 تا 1۲ از منحنی زیر سطح آن منحنی هیستوگرام تقسیم می شود تا درصد سهمیه ی پالکت های درشت مشخص شود. مقدار نرمال P-LCR در طیف 11/9 تا 66/9 درصد قرار می گیرد. افزایش حجم متوسط، ارزشی معادل افزایش MPV دارد. افزایش پارامترهای MPV و RDW در بیمار قلبی، پیش بینی کننده ی مرگ است. پارامتر P-LCR را نیز باید با در نظر

گرفتن شمارش پالکت تفسیر کرد.

شیوه ی محاسبه اندکس های پالکتی با توجه به هیستوگرام )815 :2010 ،Mckenzie( حجم پالکتی

پارامتر محتوای هموگلوبین رتیکولوسیت(Content Hemoglobin Reticulocyte, CHR)

آنالیزورهای پیشرفته، نه تنها رتیکولوسیت را شمارش می کند، بلکه آن را به سه دسته، با توجه به محتوای RNA طبقه بندی می کند. دارند. را RNA مقدار بیشترین تحت استرس رتیکولوسیت های RNA فلورسانس شدت اساس بر آنالیزورها، در رتیکولوسیت ها با رنگ های پیوندشدنی به RNA، مانند تیازول نارنجی سنجیده مرفولوژی مشابه ،RNA فراوان مقدار با رتیکولوسیت می شوند. پلی کروماژی در رنگ آمیزی رومانوفسکی است که بیانگر همولیز شدید یا تجدید حیات مغز استخوان بعد از شیمی درمانی یا بعد از پیوند مغز استخوان است. رتیکولوسیت های فردی عادی، تراکمی اندازه گیری محتوای هموگلوبین با دارد. RNA اندک تا متوسط می رسد به نظر می آید. به دست CHR پارامتر رتیکولوسیت ها، کاهش کمتر از ۲4 پیکوگرم آن، اولین زنگ خطر برای آنمی فقر

آهن است.

(Reticulated Platelet, RP) پالکت های رشته دار RNA رشـته های بـا پالکـت رشـته دار، پالکت هـای از منظـور اسـت. پالکت هـای رشـته دار از جوان تریـن پالکت هایـی هسـتند شـده اند. محیطـی خـون وارد اسـتخوان مغـز از به تازگـی کـه از حاکـی محیطـی، خـون در رشـته دار پالکت هـای افزایـش جبـران مغـز اسـتخوان در پاسـخ بـه تخریـب پالکت هـای خـون

در اسـت. ایمونولوژیـک ترومبوسـیتوپنی در مثـاًل محیطـی، تجدیـد حیـات خون سـازی مغز اسـتخوان بعـد از شـیمی درمانی، تعـداد پالکت هـای رشـته دار نیـز افزایـش می یابـد. مقـدار نرمال پالکت هـای رشـته دار 1/6 درصـد بـا طیـف )0/4 تـا 6 درصـد(

. ست ا

پارامتر دامنه ی توزیع حجم پالکت(Platelet Distribution Width, PDW)

پارامتر PDW به تنوع اندازه ی پالکت ها اشاره دارد. در شخصی نرمال پالکت ها اندازه های گوناگون دارند. پالکت در خون محیطی و بزرگ اندازه ای جوان پالکت های می کند. عمر روز 11 تا 8پالکت های پیر اندازه ای کوچک دارند و به همین دلیل، پالکت های یک شخص متغیر می شود. پارامتر PDW هنوز پارامتر تشخیص محسوب نمی شود. طیف نرمال PDW برابر با 14/9 تا 17/4 است.

(Mxd Cells) سلول های میکسدیا سفید گلبول های افتراق رایج، خون شناسی آنالیزورهای در پنج قسمتی4 صورت می گیرد. دیف یا برمبنای دیف سه قسمتی3 است. افتراقی شمارش یا differential مفهوم به Diff لغت آنالیزور در دیف سه قسمتی، گلبول های سفید را به سه دسته ی گرانولوسیت و لنفوسیت و سلول های مختلط طبقه بندی می کند. سلول های از تعدادی بازوفیل، ائوزینوفیل، منوسیت، سلول های آتیپیکال و سلول های بالست که نبض الکتریکی یکسانی دارند، در با عنوان Mixed cells طبقه بندی می شوند. در فردی گروهی سالم تعداد سلول های Mixed نباید از 10 درصد تجاوز کند و برای جداسازی سلول های Mixed باید رنگ آمیزی صورت گیرد.

با حجم های سفید گلبول های سه قسمتی، هیستوگرام در بین 35 تا 90 فمتولیتر، به عنوان لنفوسیت و بین 90 تا 160 به مثابه ی سلول های حدواسط و بین 160 تا 450 به منزله ی گرانولسیت ها قلمداد می شود )وظیفه شیران، 1390: 233(

پارامتر سلول های بزرگ رنگ نگرفته(Large Unstained Cells, LUC)

پروکسیداز برمبنای خاصیت افتراق سلول ها آنالیزورهایی که در سلولی انجام می شود، دسته ای از سلول ها در اندازه ی بزرگ و فاقد خاصیت پروکسیداز، در گروهی به نام LUC گزارش می شوند. گروه سلول های LUC، ممکن است لنفوسیت های آتیپیک یا پالسماسل یا سلول های بالست بدون پروکسیداز باشند. اپراتور باید در گزارش از سلول ها این دسته برای شناسایی را LUC گستره ی محیطی

رنگ آمیزی کند.

(Variant Lymphocyte) لنفوسیت های واریانتاشاره لنفوسیتی اشکال گوناگون به لنفوسیتی گونه های مختلف یا ویروسی عفونت های به واکنشی است ممکن که می کند آتیپیک، بدخیمی یا سلول های لنفوم، سلول های لنفوسیت نارس یا پرولنفوسیت و یا بالست باشد. برای گزارش لنفوسیت واریانت باید با اطمینان بیشتری نوع آن ها را گزارش کرد و تنها به گزارش

Variant Lymphocyte اکتفا نکرد.

3. 3diff part4. 5diff part

پارامتر میانگین خاصیت پروکسیداز(Mean Peroxidase Index, MPXI)

افتراق در پروکسیداز آنزیمی خاصیت بر مبتنی آنالیزورهای مثاًل می کنند؛ محاسبه را سلول ها پروکسیداز میانگین سلولی، تا 10+ محدوده ی 10- در پروکسیداز H1، خاصیت آنالیزور در خونی، سلول های میان در می گیرد. جای قراردادی، به گونه ای و نوتروفیل برابر ۲/5 حدود ائوزینوفیل پروکسیداز خاصیت خاصیت پروکسیداز نوتروفیل بیشتر از منوسیت است. سلول های نارس رده ی مایلوئیدی، خاصیت پروکسیداز بیشتری دارند؛ از این گرانوالسیون گویای است ممکن پروکسیداز افزایش خاصیت رو در MPXI بیش از حد افزایش باشد. به چپ میل یا توکسیک ارثی کمبود در پروکسیداز کاهش می دهد. رخ AML-M3

پروکسیداز و سندرم های مایلودیس پالستیک مشاهده شده است.

پارامتر شمارش مطلق نوتروفیل(Absolute Nutrophil Content, ANC)

است عبارت می شد، گفته AGC آن به قباًل که ANC پارامتر و خون مکعب میلی متر هر در باند و نوتروفیل خالص تعداد از برای محاسبه ی آن، شمارش کل گلبول سفید در مجموع درصد چنانچه مثال برای می شود؛ ضرب نوتروفیل و باند سلول های WBC=7000 و نوتروفیل ۲5 درصد و باند 5 درصد باشد، میزان

ANC برابر با ۲100 در میلی متر مکعب خواهد بود:ANC=7000 × (25 درصد 5+ درصد ) =2100

میلی متر در 1500 از بیشتر سنین تمام در باید ANC میزان مکعب باشد. حداکثر ANC حدود 7000 تا 8000 است. چنانچه ایزوله باید بیمار شود، مکعب میلی متر در از 500 کمتر ANC

شود؛ زیرا مستعد انواع عفونت های میکروبی و قارچی است.

(Plt-O) پارامتر شمارش اپتیک پالکتیبرخی آنالیزورهای خون شناسی قادر به شمارش سلول های خونی، طریق از هم و اپتیک روش به هم و ایمپدانس طریق به هم شمارش هستند. پالکتی مارکرهای شناسایی با فلوسایتومتری از بهتری شمارش مارکرها، شناسایی با به ویژه پالکتی، اپتیک به دست شکسته قرمز گلبول های حضور در خصوصاً پالکت ها اندازه ی به علت شکسته قرمز گلبول های است گفتنی می دهد. به جای و قرار می گیرند کوچکشان، درآستانه ی شمارش پالکتی کاهش چنین موجب اپتیک و شمارش می شوند پالکت شمرده

خطایی می گردد.

(Lobularity Index, LI) اندکس لوبوالریتیمی شود، گزارش آنالیزورها برخی توسط که لوبوالریتی اندکس از مواردی، در که گرانولوسیت هاست لوب های تعداد از بازتابی از مواردی، در و می یابد افزایش مگالوبالستیک کم خونی قبیل کاهش خون در بالست سلول های یا حضور به چپ میل قبیل

می یابد.

ادامه مقاله از صفحه 31)تفسیر پارامترهای هماتولوژی در یک نگاه(