143
1 jflif{s k|ltj]bg @)&$÷&%

1 jflif{s k|ltj]bg @)&$÷&% - doinepal.gov.npdoinepal.gov.np/uploads/20181119152952.pdf · E-mail : [email protected], [email protected] Website : . 4 jflif{s k|ltj]bg @)&$÷&%

  • Upload
    tranbao

  • View
    224

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

1jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

2jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

jflif{s k|ltj]bgcfly{s jif{ @)&$÷&%

3jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

jflif{s k|ltj]bg, cf=j= @)&$÷&%k|sfzs;"rgf tyf k|;f/0f ljefu

t:jL/ Joj:yfkgk|jL0f >]i7

cfj/0f÷n]cfp6 l8hfOg;'jf; /fO{

;jf{lwsf/g]kfn ;/sf/, ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno, ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu

/fo, ;'emfj / ;Nnfxsf nflu;"rgf tyf k|;f/0f ljefu;~rf/u|fd, ltnu+uf, sf7df8f}+kmf]g M $!!@&!&, $!!@%%!, $!!@&%#, $!!@%%$km\ofS; M $!!@^%@

E-mail : [email protected], [email protected]

Website : www.doinepal.gov.np

4jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

5jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

6jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

7jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

8jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

egfO{

;"rgfsf] xs;DaGwL P]g, @)^$ df ;fj{hlgs lgsfon] cfˆgf] lgsfo;Fu ;DalGwt ljleGg ;"rgfx? k|sfzg ug'{ kg]{ Joj:yfsf ;fy}, ;'zf;g -Joj:yfkg tyf ;~rfng_ P]g, @)^$ df s]Gb|Lo:t/sf ;/sf/L lgsfon] cfkm"n] Ps cfly{s jif{e/L ;~rfng u/]sf sfo{qmd, ;Dkfbg u/]sf sfd / k|ult tyf nfutnufotsf ljifox? ;dfj]z u/L jflif{s k|ltj]bg tof/ ug'{kg]{ k|fjwfg /x]sf]5 . lo k|fjwfg cg';f/ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] cf=j= @)&$÷&% df u/]sf sfo{x? ;d]6]/ jflif{s k|ltjb]g, @)&$÷&% tof/ u/L k|sfzg u/]sf]] 5 .

o; jflif{s k|ltjb]gdf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 cf=j= @)&$÷&% df ;Dkfbg ePsf sfo{x? / ltgsf] k|ult Pj+ cfufdL cfly{s jif{df ;~rfng x'g] sfo{qmdx?sf] cnfjf ;fj{hlgs ;"rgf Joj:yfkg, k|]; k|ltlglw k|df0fkq ljt/0f;DaGwL Joj:yf, >dhLjL kqsf/;DaGwL P]g sfg'gsf] sfof{Gjog l:ylt, k|;f/0f cg'dlt tyf nfO;]G; ljt/0f tyf nf]ssNof0fsf/L lj1fkg Joj:yfkg nufot ljefusf] efjL ;f]Fr, ljBdfg ;d:of Pj+ r'gf}tLx?nfO{ klg k|:t't ul/Psf] 5 . of] k|ltj]bg ;~rf/ k|lti7fg, kqsfl/tf ug{ rfxg] JolQm, kqsfl/tf If]qdf ;+nUg kqsf/, ;Dkfbs / k|sfzsx?nfO{ ljz]if pkof]uL x'g] / kqsfl/tfsf] If]qdf cWoog cg';Gwfg ug]{ cg';Gwfgstf{ tyf ?rL /fVg] ;a}nfO{ plQs} ;xof]uL x'g'sf ;fy} ;+:yfut :d[ltsf] k|j4{gdf ;d]t 6]jf k'Ug]5 eGg] d}n] ljZjf; lnPsf] 5' .

jflif{s k|ltjb]g k|sfzg ug]{ qmddf k|fKt dfggLo ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqL uf]s'n k|;fb afF:sf]6f Pj+ ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfnosf ;lrj dx]Gb|dfg u'?ªHo"sf] ;xof]u / k|]/0ffsf nflu xfdL xflb{s cfef/ k|s6 ub{5f}F . k|ltj]bg tof/ ug]{ qmddf ;"rgf ;+sng tyf k|zf]wg u/L k|sfzgof]Uo t'Nofpg v6\g' ePsf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf ;Dk"0f{ sd{rf/Lx? / k|ltj]bg 5fKg] d'b|snfO{ xflb{s wGojfb lbg rfxG5' . o; jflif{s k|ltj]bgsf ;DaGwdf ;a} dxfg'efjaf6 k|fKt ;Nnfx / ;'emfjsf cfwf/df cfufdL k|sfzgx? cem kl/is[t / lgoldt ub}{ n}hfg]tkm{ ljefu k|ltj4 /xg]5 .

afns[i0f l3ld/]dxflgb]{zs

afns[i0f0f0f0f0f0f0f0f0f0f l l3ld/]

g]kfn ;/sf/

;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfno

;"rgf tyf k|;f/0f ljefuk=;+=M r=g+=

ldlt @)&%÷)^÷)&

kmf]gM4112717411255141127534411816

km\ofS;M4112652

Email: [email protected], Website: www.doinepal.gov.np

9jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

10jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

ljifo–;"rL

kl/R5]b—!kl/ro

!=! P]ltxfl;s k[i7e"ld!=!=! p2]Zo!=!=@ sfo{!=!=# If]qflwsf/

!=@ ;·7g ;+/rgf!=@=! ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] ;·7g ;+/rgf!=@=@ sd{rf/L b/aGbL ljj/0f

!=# zfvf tyf sfo{ljj/0f!=#=! k|zf;g tyf k|]; zfvf!=#=@ k|sfzg tyf kmf]6f]u|fkmL zfvf!=#=# k|;f/0f zfvf!=#=$ cfly{s k|zf;g zfvf

!=$ ljefusf] sfo{ ;Dkfbg;“u ;Da4 P]g, lgod, lgb]{lzsf tyf sfo{ljlwx¿

kl/R5]b–@;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf sfo{x¿

@=! ;"rgf Joj:yfkg ;DaGwL sfo{@=@ kqklqsf btf{ ;DaGwL sfo{ @=# kqklqsfsf] clen]v ;DaGwL sfo{@=$ k|]; k|ltlglw k|df0fkq tyf kl/rkq ;DaGwL sfo{@=% k|]; /lhi6«f/sf] sfo{@=^ nf]ssNof0fsf/L lj1fkg ;DaGwL sfo{@=& >dhLjL kqsf/ P]g, @)%! sfof{Gjog / cg'udg ;DaGwL sfo{@=* >dhLjL kqsf/sf ph'/L / Joj:yfkg ;DaGwL sfo{@=( kmf]6f] kqsfl/tf / Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ @=!) k|sfzg tyf ljt/0f Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ @=!! kqsf/ Ifdtf ljsf; ;DaGwL sfo{@=!@ kqsf/ clen]v ;DaGwL sfo{

zLif{s k]h g+=

!@@$%%^^&*(!)!)

!#!#!$!$!$!%!^!&!*!*@!@#

11jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kl/R5]b–#ljefuaf6 lbOg] ;]jf ;DaGwL sfo{ljlw

#=! k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf nflu jf~5gLo of]Uotf#=@ k|]; k|ltlgwL k|df0fkq tyf kqsf/ kl/rokq ;DaGwL Joj:yf#=# k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL ljz]if Joj:yf#=$ ;~rf/u[xsf cWoIf, klqsfsf k|sfzs Pj+ Joj:yfkssf] kl/rokq hf/L

ug]{ ;DaGwL Joj:yf #=% nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzgafktsf] /sd e'QmfgLsf Joj:yfx¿#=^ cgnfOg btf{sf nflu cfjZos sfuhft tyf k|lqmofx¿

kl/R5]b–$jflif{s sfo{qmd tyf k|ult ljj/0f

$=! ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 cfly{s jif{ @)&$÷&% df ;~rflnt jflif{s sfo{qmdsx¿sf] k|ult ljj/0f

$=@ d'Vo–d'Vo ef}lts k|ult÷pknlAw $=# ljefuåf/f cf=j= @)&$÷&% df ePsf vl/b tyf lgdf{0f$=$ ljefusf cGo sfo{;Dkfbgsf ljj/0fx¿$=% ljefun] u/]sf] cf=j= @)&$÷&% ;Ddsf] a]?h' km5\of}{6 ljj/0f$=^ ljefun] cf=j= @)&$÷&% df ;+sng u/]sf] /fh:j ljj/0f$=& ;~rf/ s]Gb|tkm{sf] k|ult ljj/0f M$=* k|d'v gLltut Joj:yfx¿$=( jflif{s sfo{qmd sfof{Gjogaf6 k/]sf ;sf/fTds k|efj Pj+ pknlAw$=!) k'/fgf dfn;fdfg lnnfd laqmL

kl/R5]b–%;d:of tyf ;'emfj

%=! ;"rgf, kqsf/ Pj+ klqsf Joj:yfkg ;DaGwdf %=!=! ;"rgf Joj:yfkg ;DaGwL %=!=@ klqsf clen]vLs/0f ;DaGwL %=!=# k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL%=!=$ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] Joj:yfkg ;DaGwL%=!=% kmf]6f] Joj:yfkg ;DaGwL%=!=^ ljefu;“u ;DalGwt P]g lgod ;DaGwL%=!=& kqsf/ tflnd ;DaGwL%=!=* hgzlQm Joj:yfkg ;DaGwL

%=@ ;d:of ;dfwfgsf pkfox¿%=@=! ;"rgf Joj:yfkg ;DaGwL%=@=@ klqsf clen]vLs/0f ;DaGwL

@%@%@(

@(#)#@

#####$#$#%#%#%#&#&#*

#(#(#($)$!$!$@$@$@$#$#$#

12jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

%=@=# k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL%=@=$ nf]ssNof0fsf/L lj1fkg ;DaGwL%=@=% kmf]6f] Joj:yfkg ;DaGwL%=@=^ gLlt Pj+ P]g lgoddf ;fdlos ;+zf]wg%=@=& kqsf/ tflnd ;DaGwL%=@=* >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g sfof{Gjog ;DaGwL

%=# ljefusf] efjL sfo{ ;f]r %=$ pk;+xf/

cg';"rLx¿cg';"rL–!;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] gful/s a8fkqcg';"rL–@kqklqsf :yfoL btf{sf nflu k|sflzt x'g'kg]{ Go"gtd cª\s, cfsf/ / k[i7;+Vofcg';"rL–#cfly{s jif{ @)&$÷&% df btf{ ePsf kqklqsfx¿sf] ljj/0fcg';"rL–$kqklqsfn] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg u/]afkt k|fKt ug]{ /sdcg';"rL–%kqklqsfx¿df 5flkg] nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] ljj/0fcg';"rL–^ljb]zL kqsf/x¿n] k|]; k|ltlglw k|df0fkq ln“bf k]; ug'{kg]{ sfuhftx¿cg';"rL–&ljefusf] 3/hUuf tyf ef}lts ;DklQ ljj/0fcg';"rL–*Go"gtd kfl/>ldssf] ljj/0fcg';"rL–(ph'/L / km5\of}{6 ljj/0fcg';"rL–!)kmf]6f]sf] ljj/0fcg';"rL–!!ljefuaf6 ljleGg ;dodf k|sflzt k':ts Pj+ kqklqsfx¿cg';"rL–!@;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf xfn sfo{/t sd{rf/Lx¿

;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 cf=j= @)&$÷&% df 5fof°g ul/Psf s]xL t:jL/x¿cf=j= @)&$÷&% df ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] k|sfzg u/]sf ;fdu|Lx¿

$#$#$$$$$%$^$^$&

%!

&#

&$

&(

*!

(@

(#

($

(^

(*

((

!)$

!)(!@*

12jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

1jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kl/R5]b—!kl/ro

!=! P]ltxfl;s k[i7e"ldla=;+= @))% ;fndf tTsfnLg k|wfgdGqL df]xg zdz]/sf kfnfdf k|rf/ ljefusf]

gfdaf6 :yflkt ljBdfg ljefusf] gfd ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu /x]sf] 5 . To; ;dodf k|rf/ ljefun] g]kfn ;DaGwL k':ts 5fKg] / g]kfndf 5flkPsf k':tsx¿ hfFr ug]{ sfo{ ub{Yof] . ;fy}, pQm sfo{sf cltl/Qm, k|rf/ ljefun] kqklqsfdf k|sfzg x'g] n]v /rgf cflb hfFr u/L s'g} cfklQhgs eP pQm k|sfzgnfO{ hkmt u/L k|sfzsnfO{ ;hfo lbg] / cfklQhgs geP klqsfdf 5fKg cg'dlt lbg], kqklqsf Pj+ k':tsx¿ ahf/df laqmL ug{sf] nflu k7fpg] cflb sfd ub{Yof] .

ljutdf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] gfd, sfd / :yfg km]/abn eO/x]sf] kfOG5 . k|rf/ ljefu, k|rf/ k|;f/ ljefu, k|]; ;"rgf ljefu, ;"rgf ljefu u/L ;do ;dodf gfd tyf sfdsf] lhDd]jf/Ldf klg kl/jt{g x'Fb} kl5Nnf] ;do ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu gfds/0f u/L o;sf] sfdsf] lhDd]jf/L klg lglZrt ul/Psf] 5 . xfn of] ljefu la=;+= @)%* ;fn c;f]h @^ ut]b]lv sf7df8f}+ dxfgu/kflnsf–*, ltnu+ufl:yt ;~rf/u|fddf cfˆg} :yfoL ejgdf ;~rfng eO/x]sf] 5 . g]kfnsf] ef}uf]lns cj:yf, O{ltxf;, k'/ftflTjs ;Dkbf, snf, ;+:s[lt, e]ife"iff, /Lltl/jfh, rf8kj{ tyf g]kfnsf cGo ljljw kIf ;DaGwL ;"rgfx¿ g]kfn /fHoleq k|rf/ k|;f/ ug]{ / ljZj;fd" g]kfnsf] klxrfg u/fpg] p2]Zo lnO{ o; ljefun] ljleGg ;"rgfd"ns / 1fgjw{s k':ts, k'l:tsf, å}dfl;s klqsf tyf Sofn]08/ h:tf ;fdu|Lx¿ k|sfzg ug]{ sfo{x¿ ub}{ cfO/x]sf] 5 .

;do ;dodf ePsf /fhgLlts kl/jt{gx¿kl5 kl/jt{gsf] cf}lrTo / cfjZostf ;DaGwL efif0f, ;Gb]z / 3f]if0ffsf ;fy ;fy} tTsfnLg Joj:yfsf] k|rf/ k|;f/ ug{ ljleGg k|sf/sf k':ts, k'l:tsf, kf]i6/, kmf]N8/, t:jL/, l;g]df, j[Qlrq, xf]l8ªaf]8{ cflb tof/ u/L k|rf/ k|;f/ tyf ljt/0f ug]{ sfdx¿ ljutdf o; ljefuaf6 ePsf] kfOG5 . To:t}, /fli6«o Pstfsf] efjgf hufpg] Pj+ hgtfnfO{ /fli6«o ljsf;sf] sfo{df ;+nUg u/fpg] / ;dfhdf ljBdfg /x]sf s'/Lltx¿lj?4 hgr]tgf clej[l4 ug]{ vfnsf r]tgfd"ns lj1fkgx¿ -nf]ssNof0fsf/L lj1fkg_ kqklqsfdfkm{t\ k|sfzg u/fpg] h:tf sfo{x¿ xfn o; ljefuaf6 ul/+b} cfPsf] 5 .

g]kfn ;/sf/sf] cflwsfl/s kmf]6f]u|fkm/sf] x}l;otn] o; ljefun] kmf]6f]u|fkmL ;DaGwL sfo{ ub}{ cfO/x]sf] 5 . g]kfnsf /fi6« k|d'v tyf ;/sf/ k|d'vx¿sf] ljb]z e|d0f Pj+ ;do ;dodf g]kfn e|d0fdf cfpg] ldq /fi6«x¿sf /fi6« k|d'v tyf ;/sf/ k|d'vx¿sf] tkm{af6 ;Daf]wg ul/g] kqsf/ ;Dd]ngx¿sf] cfof]hgf ug{ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] kqsf/ ;dGjodfkm{t\ ;xof]u ub}{ cfPsf] 5 eg] ;/sf/sf] cf}krfl/s kmf]6f]u|fkm/sf] x}l;otn] pQm cj;/df cfof]hgf x'g] ;/sf/L ;df/f]xx¿sf t:jL/ lvrL kqklqsfx¿nfO{ k|sfzgfy{ pknAw u/fpg] / tL t:jL/sf clen]v /fVg] sfd klg o; ljefun] ub}{ cfO/x]sf] 5 . o;}u/L /fli6«o k'/:sf/ nufot /fi6« k|d'vaf6 k|bfg ul/g] lje"if0f tyf ljBfe"if0f ljt/0f ;df/f]x h:tf sfo{qmddf ;/sf/sf] clwsfl/s kmf]6f]k|qsf/sf] ¿kdf kmf6f]u|fkmL ug]{ / ;f] sfo{qmdsf] kmf]6f] ;DalGwt ;/f]sf/jfnfx¿nfO{ pknAw u/fpg] Joj:yf ;d]t o; ljefun] ub}{ cfPsf] 5 .

2jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kqklqsfsf] k|sfzg ;DaGwL sfd sf/afxLx¿nfO{ Jojl:yt agfpg] p2]Zon] 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* / 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL lgodfjnL, @)$( sf] Joj:yf ePsf]df oL P]g tyf lgodsf] sfof{Gjogsf qmddf ;/sf/L ;"rgf ;Íng tyf ljt/0f ug]{, kqsf/ Pj+ kqklqsfsf] clen]v /fVg], k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fpg] / kqsf/sf] Ifdtf ljsf; ;DaGwL ljleGg k|sf/sf tflnd sfo{qmd ug]{, >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! tyf lgodfjnL, @)%# sfof{Gjog ug]{ u/fpg] sfo{ ug'{sf ;fy} k|]; /lhi6«f/sf] lhDd]jf/L k"/f ug]{ h:tf sfo{x¿ o; ljefun] ub}{ cfPsf] 5 . ;fy}, k|]; sfplG;naf6 juL{s/0f ePsf kqklqsfx¿nfO{ g]kfn ;/sf/sf] lg0f{oadf]lhd nf]ssNof0fsf/L lj1fkg / lj1fkg k|sfzg u/] afktsf] /sd o;} ljefun] pknAw u/fpFb} cfPsf] 5 / xfn g]kfne/L k|sfzg ePsf ;Dk"0f{ kqklqsfx¿ / ljefuaf6 kqsf/ kl/rokq lnPsf kqsf/x¿sf] ljj/0f sDKo"6/fOH8 ug]{ sfo{ klg eO/x]sf] 5 .

g]kfn ;/sf/n] o; ljefunfO{ ;/sf/L ;"rgf / kqsf/ Pj+ kqklqsfsf] Joj:yfkgsf] ;d]t lhDd]jf/L lbPsf] 5 . g]kfn nf]stflGqs u0ftGqfTds /fHo eO;s]sf] / xfn e}/x]sf] ;"rgf k|ljlwsf] ce"tk"j{ kl/jt{gn] ;"rgf tyf kqsfl/tfsf] If]qdf cfd"n kl/jt{gsf] dfu u/]sf] kl/k|]Iodf ljefusf] ;"rgf ;DaGwL sfo{If]q ;"rgf ;Íng, k|zf]wg, ljt/0f tyf kqsf/ Pj+ kqsfl/tfsf] ljsf; / Joj:yfkgdf klg gLltut, ;+:yfut Pj+ k|lqmofut ;'wf/sf] cfjZostf 68\sf/f] b]lvPsf] 5 . o; ;Gbe{df o; ljefu u0ftGqsf] ;+:yfut Pj+ ;'b[9Ls/0f ub}{ hgtfsf] ;"rgfsf] xsnfO{ jf:tljs ¿kdf g} rl/tfy{ ug{ tyf kqsfl/tfsf] ljsf; ug{ Pj+ hgr]tgfsf] ;"rgf k|jfx ug{df g} s]lGb|t /xFb} cfPsf] 5 .

:yfkgfsfnb]lv xfn;Dd hg/n ljho zdz]/, ;flxTosf/ afns[i0f ;d, ejfgL leIf', jf;'b]j zdf{, afnrGb| zdf{, ;'/]Gb|/fh zdf{, gf/fo0fk|;fb afF:sf]6f, dx]Gb|gfy vgfn, /]vaxfb'/ e§/fO{, gu]Gb| zdf{, ef]Uok|;fb zfx, wg'ifrGb| uf}td, sfnLk|;fb l/hfn, o'ugfy zdf{, k/z'/fd k|wfg, nIdLk|;fb zdf{ bfxfn, z}n]Gb|/fh zdf{, dx]Gb|/fh kf08], bLk a:g]t, d's'Gbk|;fb cfrfo{, o'j/fh kf08], w/0fLw/ vltj8f, zfGt/fh ;'j]bL, gf/fo0f uf]kfn dn]uf], >Lw/ uf}td, nIdLljnf; sf]O/fnf, /3'/fd lji6, jL/ axfb'/ /fO{ o; ljefusf] k|d'v eO;Sg' ePsf] 5 eg] xfn >L afns[i0f l3ld/] ljefusf k|d'v x'g'x'G5 .

!=!=! p2]Zo;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] p2]Zo b]xfoadf]lhd /x]sf] 5 M—!= g]kfn ;/sf/sf sfd sf/afxL ;DaGwL cg';Gwfg Pj+ gLlt ;DaGwL ;"rgf ;j{;fwf/0f

hgtf Pj+ :jb]z tyf ljb]zdf k|jflxt ug]{ .@= b]zdf :j:y, dof{lbt, Jofj;flos Pj+ ;+:yfut kqsfl/tfsf] ljsf;sf nflu pTk|]l/t

ug]{ .#= kqsfl/tf If]qdf ;dlk{t >dhLjL kqsf/x¿sf] xs lxt / ;'/Iffsf] k|Tofe"lt ug]{ .$= /]l8of] tyf 6]lnlehg k|;f/0fnfO{ lgoldt, Jojl:yt / dof{lbt agfpg] tyf /]l8of]

oGq /fVg], agfpg] / k|of]u ug{] sfo{sf] lgodg ug{] .!=!=@ sfo{

g]kfn ;/sf/ / kqsf/hut aLr ;Dks{;"qsf] ¿kdf /x]/ sfd ug]{ ;d]tsf] lhDd]jf/L k"/f ug]{ qmddf xfn ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] b]xfosf sfo{x¿ ub}{ cfPsf] 5 M–

3jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!= g]kfn ;DaGwL ljljw ;"rgfd"ns k':tsx¿, g]kfn kl/ro, …g]kfnÚ å}dfl;s klqsf, ldl8of 8fO/]S6/L, Sofn]08/ tyf 8fo/L, g]kfnM ljljwtfdf Pstf (Nepal : Unity

in Diversity) nufotsf ;fdu|Lx¿ k|sfzg Pj+ ljt/0f ug]{ .@= ;"rgf tyf k|;f/0f ljefunfO{ ;dli6ut ;"rgfsf] xasf] ¿kdf ljsf; u/L ;"rgf

;Íng Pj+ ljt/0f ug]{ .#= :jb]zL tyf ljb]zL ;~rf/ dfWodsf k|ltlglwx¿nfO{ k|]; k|ltlglw k|df0fkq tyf

kl/rokq k|bfg ug]{ / gjLs/0f ug]{ . ;~rf/ k|lti7fgsf cWoIf, k|sfzs, Joj:yfks / k|aGw lgb]{zssf] ¿kdf sfd ug]{ JolQmsf nflu kbsf] x}l;ot kl/rokq k|bfg ug]{ .

$= cgnfOg ;~rf/ dfWod btf{ tyf k|df0fkq ljt/0f / gjLs/0f ug]{ .%= g]kfndf btf{ eO{ k|sfzg x'g] ;a} kqklqsfx¿sf] ljj/0f cWofjlws ug]{ . ^= g]kfn ;/sf/n] :jLs[t u/]sf] juL{s/0fsf cfwf/df kqklqsfnfO{ nf]ssNof0fsf/L

lj1fkg / ;f] afktsf] /sd pknAw u/fpg] .&= ;/sf/af6 kqklqsfnfO{ eG;f/, s/ / cGo dx;"n ;'ljwf jf 5"6 pknAw u/fpg'kg]{

ePdf k|rlnt sfg'gcg';f/ l;kmfl/; ug]{ . *= sfo{ljlw tyf lgb]{lzsfdf Joj:yf ePadf]lhd kqsf/ sNof0f Pj+ kqsf/ ;'/Iff

sfo{qmdx¿ -h:t}M kqsf/ b'3{6gf aLdf sfo{qmd_ sf] Joj:yf u/L kqsf/x¿sf] hLjg ;'/Iff ug]{ .

(= cfwf/e"t tyf ;]jfsfnLg kqsfl/tf tflnd k|bfg ug]{ .!)= ljleGg ;~rf/u[xdf sfo{/t >dhLjL kqsf/x¿nfO{ k/]sf kL/dsf{, u'gf;f, ph'/L

tyf ;'ljwf cflb ljifodf >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]gcg'¿k sfof{Gjog ug]{ .!!= ;"rgf k|jfx / kqsfl/tf;Fu ;DalGwt ljifodf kqsf/ e]63f6, kqsf/ ;Dd]ng,

uf]i7L, cGtlqm{of, 5nkmn cflb sfo{qmd cfof]hgf ug]{ . !@= /fHo Pj+ ;/sf/ k|d'v tyf cGo ljlzi6 JolQmsf] ljb]z k|:yfg tyf cfudgsf]

cj;/df kqsf/x¿nfO{ Jojl:yt ug]{ Pj+ ;Dks{ clwsf/Lsf] ¿kdf sfo{ ug]{ .!#= kqsf/x¿sf nflu kl/rokq :yfgLo:t/df k'uL k|bfg ug{ 3'DtLlzlj/ sfo{qmd

;~rfng ug]{ . !$= ljb]zL /fi6«fWoIf, ;/sf/ k|d'v tyf cGo ljlzi6 JolQmx¿sf] g]kfn e|d0fsf]

cj;/df g]kfndf cfof]hgf x'g] cGt/f{li6«o ;Dd]ng Pj+ dxTjk"0f{ cj;/x¿df cfjZostfcg';f/ …ldl8of ;]G6/Ú sf] Joj:yf ug]{ .

!%= ljb]zL kqsf/x¿sf] 6f]nL g]kfn e|d0fdf cfpFbf tf]lsPcg';f/ :jfut sfo{qmdsf] cfof]hgf ug]{ .

!^= g]kfn ;/sf/sf] cf}krfl/s kmf]6f]u|fkm/sf] ¿kdf sfo{ ug]{ / kmf]6f]u|fkmLsf] cWofjlws clen]v /fVg] . ljz]if kj{ / ;dodf kmf]6f] k|bz{gLsf] cfof]hgf ug]{ / dfu ePsf kmf]6f]x¿ ljt/0f ug]{ .

!&= kqsf/ b'3{6gf aLdf tyf :gfts txdf kqsfl/tf ljifo cWoog/t ljBfyL{x¿nfO{ 5fqj[lQ k|bfg ug]{ sfo{qmd ;~rfng ug]{ .

!*= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] nfO{;]G; hf/L ug]{ .

4jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!(= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd Pd]Rof]/ /]l8of]sf] nfO{;]G; hf/L ug]{ .

@)= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] nfO{;]G; gjLs/0f, xs x:tfGt/0f tyf nut s§ ug]{ .

@!= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] :ynut k|fljlws lg/LIf0f u/L :jLs[t dfkb08 adf]lhd ;~rfng u/] jf gu/]sf] PsLg ug]{ .

@@= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd k|;f/0f ;+:yfx¿nfO{ Ohfht kq /cg'dlt kq hf/L ug]{ .

@#= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd l8lh6n k|0ffnLdf kl/jt{g ug{ :jLs[lt lbg] .

@$= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd e"–pku|x k|;f/ s]G›sf] :yfkgf u/L jf :of6]nfO{6 ljt/0f k|0ffnLsf] dfWodaf6 sfo{qmd k|;f/0f ug{, sfo{qmd 8fpgln+s tyf l;Ugn ljt/0f ug{sf] nflu cg'dltkq hf/L ug]{ .

@%= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq jf cg'dltkq k|fKt JolQm jf ;+ul7t ;+:yfn] k|zf/0f k|f/De ug]{ cjlw yk ug]{ .

@^= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd ljb]zL k|;f/0f ;+:yf jf ;+rf/ dfWodnfO{ k|;f/0f ;do pknAw u/fpg] .

@&= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd lj1fkg k|;f/0f ug{ ;do pknAw u/fpg] .@*= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq tyf cg'dltkqsf] ljj/0f

abNg], cjlw yk / gljs/0f ug]{ . @(= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq jf cg'dltkqsf] k|ltlnlk

lbg] .#)= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd lg/LIf0f tyf 5fgjLg ug]{ .

!=!=# If]qflwsf/;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] If]qflwsf/ b]xfoadf]lhd /x]sf] 5 M– k|]; k|ltlglw k|df0fkq, kl/rokq hf/L tyf gjLs/0f,

cgnfOg ;~rf/ dfWod btf{ tyf gjLs/0f,

kqklqsf tyf kqsf/sf] clen]v Joj:yfkg,

;fj{hlgs ;"rgf Joj:yfkg / ljt/0f,

k|]; /lhi6«f/sf] sfo{lhDd]jf/L ;Dkfbg,

;/sf/L sfo{qmdx¿sf] cf}krfl/s kmf]6f]u|fkmL, ;+u|x / ljt/0f,

;"rgfd"ns tyf 1fgj4{s ;fdu|Lx¿ k|sfzg tyf ljt/0f,

nf]sNof0fsf/L lj1fkgsf] pTkfbg, ljt/0f / ;f]sf] e'QmfgL u/fpg] .

/]l8of] ;~rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] nfO{;]G; hf/L, gjLs/0f, xs x:tfGt/0f tyf nut s§f ug{] .

/]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] :ynut k|fljlws

5jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

lg/LIf0f u/L :jLs[t dfkb08 adf]lhd ;~rfng u/] jf gu/]sf] PsLg ug{] .

/fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd k|;f/0f ;+:yfx¿nfO{ Ohfhtkq / cg'dltkq hf/L ug{], gjLs/0f ug{], k|;f/0f cjlw yk ug{] tyf cg'dltkqsf] ljj/0f abNg] .

/fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd l8lh6n k|0ffnLdf kl/jt{g ug{ :jLs[tL lbg] .

/fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd e"–pku|x k|;f/ s]G›sf] :yfkgf u/L jf :of6]nfO{6 ljt/0f k|0ffnLsf] dfWodaf6 sfo{qmd k|;f/0f ug{, sfo{qmd 8fpgln+s ug{ tyf l;Ugn ljt/0fsf] nflu cg'dltkq hf/L ug{] .

/fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq jf cg'dltkqsf] k|ltlnlk lbg] .

/fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd lg/LIf0f tyf 5fgjLg ug{] .

!=@ ;·7g ;+/rgf!=@=! ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] ;·7g ;+/rgf

dxflgb]{zs

;x;lrj, /f=k=-k|=_–!

k|sfzg tyfkmf]6f]u|fkmL zfvf

lgb]{zs p=;=, /f= k|=lå=-lz=÷5lj=_–!

zf=c=, /f=k=t[= -k|=÷;f=k|=_–!

5ljsf/, /f=k=t[= -lzIff÷5ljsnf_–@

sDKo'6/ OlGhlgo/, /f=k=t[= -ljljw_–!

cfly{sk|zf;g zfvf

n]=c=, /f=k=t[=-k|=÷ n]vf_–!

n]vfkfn, /f=k=cg+=k|= -k|=÷n]vf_–!

k|;f/0fzfvf

lgb]{zs p=;=, /f= k|=lå= -OlGh=÷ On]S6«f]=P08 6]ln=_–!

zf=c=, /f=k=t[= -k|=÷;f=k|=_–!

On]S6«f]lgs OlGh= /f= k=t[= -OlGh=÷ On]S6«f]= P08 6]lnsd_–@

On]S6«f] ;xfos, /f= k=k|= -OlGh=/ On]S6«f]= P08 6]lnsd_–@

k|zf;g tyfk|]; zfvf

lgb]{zs p=;=, /f= k|=lå= -k|=;f=k|=_–!

zf=c=, /f=k=t[= -k|=;f=k|=_–@

sfg'g clws[t, /f= k=t[= -Gofo sfg"g_–!

gf=;'=/f=k=cg+=k|= -k|=;f=k|=_–%

s=ck/]6/, /f= k=cg+=k|= -ljljw_–#

vl/bf/, /f=k=cg+= lå= -k|=;f=k|=_–$

x=;=rf= >]0fLljlxg–@

sf=;= >]0fLljlxg–*

6jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!=@=@ sd{rf/L b/aGbL ljj/0f;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf xfn $) b/aGbL / kmflhn @ ;d]t u/L s'n $@ sd{rf/L

/x]sf 5g\ . b/aGbL ljj/0f b]xfoadf]lhd 5 M–

l;=g+= kbsf] gfd ;]jf÷;d"x pk;d"x >]0fL b/aGbL! dxflgb]{zs k|zf;g÷;f=k|= /f=k=k|yd !

@ lgb]{zs k|zf;g÷;f=k|= /f=k=låtLo !

# lgb]{zs OlGhlgol/ª÷On]S6«f]lgS; P08 6]lnsd /f=k=låtLo !

$ lgb]{zs lzIff÷snf 5ljsnf /f=k=låtLo !

% zfvf clws[t k|zf;g÷;f=k|= /f=k=t[tLo $

^ sfg'g clws[t Gofo÷sfg'g /f=k=t[tLo !

& On]S6«f]lgs OlGhgo/ OlGhlgol/ª÷On]S6«f]lgS; P08 6]lnsd /f=k=t[tLo @

* sDKo'6/ OlGhlgo/ ljljw /f=k=t[tLo !

( 5ljsf/ lzIff÷snf 5ljsnf /f=k=t[tLo @

!) n]vf clws[t k|zf;g÷n]vf /f=k=t[tLo !

!! gfoj ;'Aaf k|zf;g÷;f=k|= /f=k=cg+=k|= %

!@ n]vfkfn k|zf;g÷n]vf /f=k=cg+=k|= !

!# On]S6«f]lgs ;xfos OlGhlgol/ª÷On]S6«f]lgS; P08 6]lnsd /f=k=cg+=k|= @

!$ sDKo'6/ ck/]6/ ljljw /f=k=cg+=k|= #

!% vl/bf/ k|zf;g÷;f=k|= /f=k=cg+=lå= $

!^ sfof{no ;xof]uL k|zf;g÷;f=k|= >]0fLljlxg *

!& xn'sf ;jf/L rfns >]0fLljlxg @

s"n $)

!=# zfvf tyf sfo{ljj/0f;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] b}lgs k|zf;lgs sfo{ dxflgb]{zssf] g]t[Tjdf

;~rfng eO/x]sf] 5 . ;fy}, ljefusf] k|zf;lgs, cfly{s nufotsf cGo ;Dk"0f{ sfo{x¿sf] lhDd]jf/L jxg ug'{sf ;fy} ljefusf] sfd st{Jo ;DaGwdf ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlw dGqfnok|lt dxflgb]{zs pQ/bfoL x'g]5g\ . ljefudf sfo{/t ;Dk"0f{ sd{rf/Lx¿n] ug]{ sfdsf] sfo{ljj/0f k|rlnt sfg'gdf tf]lsPsf]df ;f]xLadf]lhd x'g]5 .

!=#=! k|zf;g tyf k|]; zfvf;"rgf tyf k|;f/0f ljefu / o; cGtu{tsf sd{rf/Lx¿sf] k|zf;lgs sfo{ ;DaGwL

7jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;Dk"0f{ sfo{ / :j:y, dof{lbt, Joj;flos tyf ;+:yfut kqsfl/tfsf] ljsf; tyf >dhLjL kqsf/x¿sf] xs lxt / ;'/Iffsf] k|Tofe'lt ug]{ sfo{ o; zfvfsf] /x]sf] 5 . o; zfvf cGtu{t lgDg PsfO{x¿ /x]sf 5g\ M–

s_ k|zf;g PsfO{!= sd{rf/L k|zf;g ;DaGwL ;Dk"0f{ sfo{ ug{] .@= ljefudf sfo{/t sd{rf/Lx¿sf] clen]v cWofjlws /fVg]÷/fVg] Joj:yf

ldnfpg] .#= sfo{fnosf] ef}lts ;fdu|Lx¿sf] ;+/If0f tyf ;Dj4{g ug{]÷u/fpg] .$= ljefusf] cfjlws tyf jflif{s sfo{qmd th{'df, sfof{Gjog, cg'udg tyf

d"NofÍg ug{] .%= dfl;s, rf}dfl;s, cw{jflif{s tyf jflif{s k|ult ljj/0f tof/ u/L ;DalGwt

lgsfodf k7fpg] .^= sfof{no ;'/Iff, ;/;kmfO, zf}rfno, au}Frfsf] Joj:yfkg lgoldt ug{]÷u/fpg] .&= sfof{nosf] sfo{qmdleq /x]/ lhG;L ;fdu|L v/Lb ug{], cfDbfgL afFWg], dfu

kmf/fd cg';f/ vr{ ug{] tyf lnnfd laqmL ;DaGwL sfo{ ug{]÷u/fpg] . *= u'gf;f]x¿ oyf;So Joj:yfkg ug{] .(= gful/s a8fkq agfO{ nfu" ug{]÷u/fpg] .!)= sfo{fnosf] cGo zfvf / OsfO{;Fu ;dGjo ug{] .!!= ;"rgfsf] xs ;DaGwL Joj:yf cg'?k ;"rgf pknAw u/fpg] / clen]vg

ug{]÷u/fpg] .!@= /f=k=t[tLo >]0fL;Ddsf] sd{rf/Lsf] sfhdf v6fpg] / ;f]sf] clenv

/fVg]÷/fVg nufpg] .!#= cGo zfvfdf gtf]lsPsf sfo{ ;d]t ug{]÷u/fpg] .

v_ k|]; PsfO{!= :jb]zL tyf ljb]zL gful/snfO{ lghn] k]; u/]sf] sfuhftsf] cfwf/df

lgodfg';f/ :yfoL tyf c:yfoL k|]; k|ltlglw k|df0fkq / kqsf/ kl/rokq hf/L tyf gjLs/0f ug{] .

@= kqsfl/tf If]qnfO{ lgikIf, :jtGq, do{flbt, pQ/bfoL, k|lt:kwL{ / e/kbf]{ x'g pTk|]l/t ug{] .

#= lgodfg';f/ k|]; ;Dd]ng / kqsf/ e]63f6 cfof]hgf ug{] . $= kqsfl/tf If]q cfly{s Pj+ ef}lts ¿kn] cfTdlge{/ x'gsf nflu jftfj/0f

>[hgf ug{] .%= >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, lgod sfof{Gjogsf] cg'udg Pj+ kqsf/sf]

ph'/L ;'g'jfO u/L dxflgb{]zs;dIf k]; ug{] .^= k|]; ;Dks{ clws[tsf] sfd ug{] .

8jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

&= kqsf/ sNof0f ;DaGwL sfo{ ug{] .*= kqklqsf k|sfzgsf] nflu lhNnf k|zf;g sfof{noaf6 gfdfÍgsf] nflu

;f]wgL eO{ cfPdf ljefusf] clen]vdf pQm gfd le8fO{ osLg u/L l;kmfl/; u/L k7fpg] .

(= k|]; sfplG;n g]kfnsf] juL{s/0fdf k/]sf kqklqsfnfO{ nf]ssNof0fsf/L lj1fkg pknAw u/fpg] .

!)= :yfoL btf{ ePsf kqklqsfnfO{ pknAw u/fOg] 6]lnkmf]g ;'ljwf / …sÚ tyf …vÚ ju{df juL{s[t kqklqsfx¿nfO{ Ps nfOg ˆofS; ;x'lnotsf nflu lgodfg';f/ l;kmfl/; ug{] .

!!= kqklqsf tyf cgnfOg ;~rf/dfWodx¿sf] btf{, gjLs/0f / clen]v /fVg] .

u_ sfg'g PsfO{!= k|rlnt sfg"g cg'?k ljefun] ug{] sfd sfo{jfxLsf lg0f{o ubf{ sfg"gL /fo

pknAw u/fpg] . @= Ohfnfzdf k/]sf d'2fsf] ;DaGwdf Dofb a'‰g], lnlvt hjfkm tof/ ug{] /

ljefusf tkm{af6 ax; ug{] . #= ;~rf/u[x;Fusf] ljifodf p7]sf sfg"gL ljifodf lg?k0fsf] nflu plrt /fo

/ ;dfwfgsf] nflu ;xhLs/0f ug{] .$= sfof{nodf ul/g] ljleGg cfly{s, k|zf;lgs / k|fljlws lg0f{odf sfg"gL /fo

pknAw u/fpg] . %= ljefu;Fu ;DalGwt df}h'bf sfg"gdf ;+zf]wg jf kl/dfh{g ug{'kg{] eP ;f]sf]

Joj:yf;lxt ;+zf]wg jf kl/dfh{gsf] nflu dxflgb{]zs ;dIf k]z ug{] .

!=#=@ k|sfzg tyf kmf]6f]u|fkmL zfvfljefuaf6 k|sflzt x'g] ljleGg k|sfzgx¿sf] ;+sng, k|sfzg / ljt/0f ug'{sf ;fy}

g]kfn ;/sf/sf] cflwsfl/s kmf]6f]u|fkm/sf] ?kdf o; zfvfn] sfo{ ub{5 . o; zfvf cGtu{t lgDg PsfO{x¿ /x]sf 5g\ M–

s_ k|sfzg PsfO{!= ljefun] k|sfzg ug{] ;d;fdlos ljifosf ;fdu|Lx¿ k|sfzg u/L ljt/0f ug{] . @= ;Dkfbs d08nsf] lg0f{ofg';f/ n]v/rgf ;Íng u/L k|sfzg tyf ljt/0f ug{] .#= jfrgfnodf k|fKt x'g] kqklqsfx¿ Jojl:yt ug{] / ;j{;fwf/0fn] ;lhn};Fu ;]jf

kfpg ;Sg] Joj:yf ldnfpg] .$= ;fj{hlgs labf, ltlyldlt tflnsf, lbj; / t:jL/x¿ ;DalGwt lgsfoaf6 lnO{

r}q d;fGt;Dddf Sofn]08/ tyf 8fo/L k|sfzg u/L ljt/0fsf] Joj:yf ldnfpg] . %= ljefuaf6 ;do ;dodf k|sfzg x'g] ljleGg ljifox¿sf] k|sfzg tyf ljt/0fsf]

Joj:yf ldnfpg] .v_ kmf]6f]u|fkmL PsfO{

9jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!= g]kfnsf ljleGg ef}uf]lns If]q, /fli6«o kj{ tyf ljljw ljifodf kmf]6f] ;+sng ug{] .

@= ljefuaf6 k|sfzg ul/g] ;fdu|Lsf nflu cfjZos t:jL/sf] Joj:yf ug{] .#= ljlzi6 kbflwsf/L ;d'kl:yt sfo{qmdsf] kmf]6f] lvRg], ljleGg ;+3–;+:yf jf

JolQmsf] cg'/f]w cg';f/ kmf]6f] pknAw u/fpg] tyf l8lh6n kmf]6f] ljt/0f ug{] .$= g]kfn e|d0fdf cfpg] ldq/fi6«sf k|d'vx¿sf] cf}krfl/s sfo{qmdsf] kmf]6f]u|fkmL

ug{] / PNad tof/ u/L pkxf/ lbg] .%= ljefuaf6 lvlrPsf kmf]6f]x¿ ljefusf] j]a;fO6df /fVg] . ^= ljefuaf6 lvlrPsf t:jL/x¿sf] kmf]6f] g]u]l6e / l8lh6n k|ljlwdf clen]v

/fVg] . &= g]kfn ;DaGwL ljljw k|sf/sf kmf]6f]x¿ g]kfnsf ljleGg ef}uf]lns If]qaf6

;Íng u/L kmf]6f] a}Ídf k|lji6 u/fpg] tyf cfjZostfg';f/ k|sfzg ug{] . *= g]kfn ;/sf/sf dxTjk"0f{ cj;/x¿sf] kmf6f]u|fkmL ug{] . (= kmf]6f] k|ljlw tyf kmf]6f] k|bz{g sIf ;~rfng ug{] .

!=#=# k|;f/0f zfvf/]l8of] tyf 6]lnlehg k|;f/0fnfO{ lgoldt, Jojl:yt / dof{lbt agfpg] tyf /]l8of]

oGq /fVg], agfpg] / k|of]u ug{] sfo{x¿sf] lgodg ug{] .

!= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] nfO{;]G; hf/L ug{] .

@= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd Pd]Rof]/ /]l8of]sf] nfO{;]G; hf/L ug{] .

#= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] nfO{;]G; gjLs/0f, xs x:tfGt/0f tyf nut s§ ug{] .

$= /]l8of] ;+rf/ -nfO{;]G;_ lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] oGqsf] :ynut k|fljlws lg/LIf0f u/L :jLs[t dfkb08 adf]lhd ;~rfng u/] jf gu/]sf] PsLg ug{] .

%= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd k|;f/0f ;+:yfx¿nfO{ Ohfhtkq / cg'dltkq hf/L ug{] .

^= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd l8lh6n k|0ffnLdf kl/jt{g ug{ :jLs[tL lbg] .

&= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd e"–pku|x k|;f/ s]G›sf] :yfkgf u/L jf :of6]nfO{6 ljt/0f k|0ffnLsf] dfWodaf6 sfo{qmd k|;f/0f, 8fpgln+s tyf l;Ugn ljt/0f ug]{ sfo{sf] nflu cg'dltkq hf/L ug{] .

*= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq jf cg'dltkq k|fKt JolQm jf ;Ël7t ;+:yfn] k|zf/0f k|f/De ug{] cjlw yk ug{] .

(= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd ljb]zL k|;f/0f ;+:yf jf ;+rf/

10jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

dfWoodnfO{ k|;f/0f ;do pknAw u/fpg] .!)= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd lj1fkg k|;f/0f ug{ ;do pknAw

u/fpg] .!!= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq tyf cg'dltkqsf] ljj/0f

abNg], cjlw yk jf gjLs/0f ug{] . !@= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd Ohfhtkq jf cg'dltkqsf] k|ltlnlk

lbg] .!#= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd lg/LIf0f tyf 5fgjLg ug{] .

!=#=$ cfly{s k|zf;g zfvf != :jLs[t jflif{s sfo{qmd ;~rfng tyf cg'udg ug{] / sfo{qmd tyf ;fnj;fnL

vr{sf] cfwf/df ah]6 th{'df ug{]=.@= clVtof/L k|fKt ug{], cfDbfgL afFWg] / k|rlnt sfg"g adf]lhd vr{ ug{] . #= ljlgof]hg, /fhZj tyf w/f}6L vftf ;~rfng ug{] .$= cfly{s k|zf;g ;DaGwL lgodfjnL tyf ;DalGwt P]g lgod adf]lhd vr{ ug{] .%= tf]lsP adf]lhd nut tyf k|ltj]bgx¿ k7fpg] . ^= sf]if tyf n]vf lgoGq0fsf] sfof{noaf6 cfGtl/s n]vf k/LIf0f u/fpg] . &= dxfn]vf k/LIfssf] sfof{noaf6 clGtd n]vfk/LIf0f u/fpg] .*= a]?h"x¿sf] nut lstfa /fvL km5\of}{6 ug{] u/fpg] .(= ljefudf k|fKt ePsf w/f}6L tyf /fhZj /sd cfDbfgL afFWg] .!)= ;/sf/L ;DklQsf] clen]v /fVg] .!!= ju{L{s/0fdf k/]sf kqklqsfnfO{ tf]lsP cg';f/sf] /sd nf]ssNof0fsf/L lj1fkg

k|sfzg u/]afkt e'QmfgL lbg] . !@= kqsf/ aLdf ;DaGwL sfo{ ug{] .!#= cfly{s k|zf;g;Fu ;DalGwt cGo sfdsfh ug{] .

!=$ ljefusf] sfo{ ;Dkfbg;“u ;Da4 P]g, lgod, lgb]{lzsf tyf sfo{ljlwx¿!= /fli6«o cfd ;~rf/ gLlt, @)&#@= 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$*#= >dhLlj kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%!$= /fli6«o k|;f/0f P]g, @)$(%= /]l8of] P]g, @)!$^= ;"rgfsf] xs ;DaGwL P]g, @)^$&= k|]; sfplG;n P]g, @)$*^= 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL lgodfjnL, @)$(&= >dhLlj kqsf/ ;DaGwL lgodfjnL, @)%#*= /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$(

11jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

(= /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@!)= ;"rgfsf] xs ;DaGwL lgodfjnL, @)^%!!= cgnfOg ;~rf/ dfWod ;~rfng lgb]{lzsf, @)&#!@= åGåkLl8t kqsf/ sNof0f sf]if lgb]{lzsf, @)&)!#= kqsf/ b'3{6gf aLdf -Joj:yfkg_ lgb]{lzsf, @)&)!$= kqsfl/tf cg'bfg ;xof]u ;DaGwL lgb]{lzsf, @)^^!%= >dhLlj kqsf/ ;DaGwL P]g adf]lhd k|]; /lhi6«f/n] ph'/Lpk/sf sf/afxL tyf

ljjfb ;dfwfg ubf{ ckgfpg] sfo{ljlw, @)&!!^= k|]; k|ltlglw -k|df0fkq tyf kl/rokq_ ljt/0f sfo{ljlw, @)&!!&= nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg, k|;f/0f / /sd e'QmfgL ug]{ sfo{ljlw, @)&$!*= kqsfl/tf cWoog/t ljBfyL{x¿nfO{ 5fqfj[lQ ljt/0f sfo{ljlw, @)&$!(= laB'tLo cfd ;~rf/ dfWodx¿nfO{ ljt/0f ul/g] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg

ljt/0fsf] dfkb08 lgb]{lzsf, @)^^@)= kqsf/ j[lQsf]if :yfkgf tyf ;~rfng lgb]{lzsf, @)&% .

gf]6M cfly{s jif{ @)&$÷&% ;Dd o; ljefusf] ;+u7g tflnsfdf /x]sf % -kfFr_ ;~rf/ s]Gb|x? g]kfn ;/sf/sf] ldlt @)&% j}zfv $ ut]sf] lg0f{ofg';f/ :jLs[t gofF ;+u7g tflnsfdf g/x]sf] / tL ;~rf/ s]Gb|x¿ tt\–tt\ k|b]zsf] k|b]z ;/sf/df hfg] u/L tof/L eO/x]sf] .

12jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

13jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kl/R5]b–@;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf sfo{x¿

@=! ;"rgf Joj:yfkg ;DaGwL sfo{;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] ;/sf/L ;"rgfx¿ tYout, ljZn]if0fo'Qm Pj+ lrqut¿kdf

;+sng u/L e08f/0f ug]{ tyf ;Dk|]if0f ug]{ lhDd]jf/L k"/f ub}{ cfPsf] 5 . b]zsf] zf;g k|0ffnLsf ljifodf hgtfdfem ;"rgf k|jfx u/L To;sf] dxŒjaf/] hfgsf/L lbg] / ljBdfg zf;g k|0ffnL k|lt ljZjf; lbnfpg] sfo{ ug'{sf ;fy} cg';GwfgfTds ;"rgf k|jfx ug]{ / hgtfnfO{ ;';"lrt ug]{ sfo{df ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu s]lGb|t x'Fb} cfPsf] 5 . o; ljefun] k':ts, Sofn]08/, ldl8of 8fO/]S6/L, g]kfn å}dfl;s klqsf h:tf ;fdu|Lx¿sf] k|sfzg tyf kqsf/ cGt/lqmof sfo{qmdsf] cfof]hgf ug]{ / cfˆgf] j]a;fO6dfkm{t\ o:tf ;"rgf ;Dk|]lift ub}{ cfPsf] 5 .

@=@ kqklqsf btf{ ;DaGwL sfo{ 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* sf] bkmf & -!_ df pNn]v ePcg';f/

;fj{hlgs ¿kdf laqmL ljt/0f x'g] klqsfsf nflu g]kfnleq k|sflzt ug{ rfxg] JolQmn] klqsfsf] gfd, lsl;d, efiff, cfsf/, k[i7 ;+Vof, 5flkg] ;+Vof / k|sflzt x'g] :yfg;d]t v'nfO{ klqsf btf{ ug{sf nflu b:t"/;lxt :yfgLo clwsf/L -lhNnf k|zf;g sfof{no_ ;dIf b/vf:t lbg'kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 . t/ g]kfn ;/sf/sf] sfof{no, g]kfn ;/sf/sf] :jfldTj ePsf] ;+ul7t ;+:yf, ljZjljBfno, g]kfn ;/sf/sf] :jLs[lt k|fKt lzIf0f ;+:yf, k|rlnt sfg'gadf]lhd :yflkt ;+3 ;+:yf, kmd{, sDkgL jf s'g} /fhg}lts bn jf ;Ë7gsf] d'vkqsf] ¿kdf k|sflzt x'g] kqklqsfnfO{ o; bkmfadf]lhd btf{ u/fpg cfjZos kb}{g . o;/L b/vf:t k|fKt ePkl5 :yfgLo clwsf/Ln] ;f] b/vf:tpk/ cfjZos 5fgjLg u/L b/vf:tjfnf;Fu s'g} s'/f a'‰g'kg]{ ePdf ;f];d]t a'emL b/vf:t k|fKt ePsf] ldltn] k}+tL; lbgleq b/vf:tjfnfnfO{ To:tf] kqklqsf k|sfzg ug{ c:yfoL k|df0fkq lbg] Joj:yf 5 . :yfgLo clwsf/Ln] kqklqsf k|sfzg ug{ rfxg] JolQmnfO{ c:yfoL k|df0fkq lbO{;s]kl5 To:tf] kqklqsfsf] ;Dk"0f{ ljj/0f ;lxtsf]] ;"rgf k|]; /lhi6«f/ -;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] dxflgb]{zs_ nfO{ lbg'kg]{ Joj:yf ;f]xL P]gsf] bkmf & -#_ df ul/Psf] 5 .

k|]; /lhi6«f/af6 :jLs[lt kfPkl5 :yfgLo clwsf/Ln] ;DalGwt b/vf:tjfnfnfO{ :yfoL k|df0fkq lbg'kg]{ Joj:yf 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* n] u/]sf] 5 . ;f] Joj:yf cg';f/ b/vf:tjfnfnfO{ :yfoL k|df0fkq lbg gldNg] plrt sf/0f ePdf :yfgLo clwsf/Ln] ;f]xL s'/fsf] hfgsf/L b/vf:tjfnfnfO{ b/vf:t k/]sf] ldltn] ;fdfGotof tLg dlxgfleq lbg'kg]{5 . To:tf] hfgsf/L lbPkl5 b/vf:tjfnfsf] c:yfoL k|df0fkq :jtM vf/]h x'g]5 . o;/L k|df0fkq lbPkl5 :yfgLo clwsf/Ln] kqklqsf ;DaGwL ljj/0f btf{ lstfadf hgfO{ /fVg'kg]{5 . kqklqsfsf] gfd, lsl;d / efiff kl/jt{g ug'{kg]{ ePdf jf PseGbf a9L efiffdf kqklqsf k|sflzt ug'{k/]df jf Ps lhNnfaf6 k|sflzt eO/x]sf]df cGo lhNnf jf PseGbf a9L lhNnfaf6 k|sflzt ug'{kg]{ ePdf jf :jfldTj x:tfGt/0f ug'{ k/]df

14jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;/f]sf/jfnf JolQmn] :yfgLo clwsf/L;dIf b/vf:t lbO{ ;f]sf] ;d]t k|df0fkq lng'kg]{5 . ;fy}, btf{ ePsf] klqsf] gfd Pj+ ljj/0f kl/jt{g ePdf :yfgLo clwsf/Ln] k|]; /lhi6«f/nfO{ t'?Gt hfgsf/L lbg'kg]{5 .

@=# kqklqsfsf] clen]v ;DaGwL sfo{s_ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] kqklqsfx¿sf] :yfoL / c:yfoL gfd g]kfnL efiffdf

j0ff{g'qmdcg';f/ /lhi6/df clen]v /fVg] u/]sf] 5 . v_ clen]vnfO{ sDKo'6/fOH8 ug]{ l;nl;nfdf cf=j= @)^*÷^( eGbf tLg jif{ cl3b]lv

k|of]u ub}{ cfPsf] s/Lj 5 xhf/ kqklqsfsf] ljj/0f /x]sf] sDKo'6/ ;ˆ6j]o/df q'l6 pTkGg eO{ ;Gtf]ifhgs ¿kdf sfd lng g;lsPsf] sf/0f pQm cf=j=df gofF ;ˆ6j]o/ lgdf{0f ePsf] 5 .

u_ juL{s/0fdf k/]sf jf gk/]sf kqklqsfx¿ k|sfzgdf ePg÷gePsf] ;DaGwdf cg'udg ug]{ sfo{sf nflu To:tf kqklqsf ljefudf clgjfo{ ¿kdf a'emfpg'kg]{ Joj:yf ul/Psf] 5 / ;f]sf] xflh/L clen]vnfO{ gofF ;ˆ6j]o/ lgdf{0f u/L Jojl:yt ug]{ sfo{sf] z'?jft ;d]t e};s]sf] 5 .

3_ lj:t[t ljj/0f;lxt gj–lgld{t sDKo'6/ ;ˆ6j]o/dfkm{t\ pNn]lvt ljj/0fnfO{ cWofjlws ug]{ sfd ;lsPsf] 5 / To;nfO{ lg/Gt/tf lbO{ yk x'g] ljj/0fx¿ cBfjlws ub}{ nluPsf] 5 . cf=j=@)&$÷&% ;Dddf hDdf &^&^ kqklqsfx¿ btf{ ePsf 5g\ .

@=$ k|]; k|ltlglw k|df0fkq tyf kl/rkq ;DaGwL sfo{5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* tyf lgodfjnL, @)$( df Joj:yf

ePcg';f/ kqsfl/tf ug]{ ;~rf/sdL{n] ;dfrf/ ;Íngsf] nflu k|]; k|ltlglw k|df0fkq lng'k5{ . k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] hf/L ub{5 . sfg'gtM To:tf] k|df0fkq glnOsg ;dfrf/ ;Íng jf kqsfl/tf ug{ kfOFb}g / To:tf] k|df0fkq g]kfne/ dfq dfGo x'g]5 .

@=% k|]; /lhi6«f/sf] sfo{5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* sf] bkmf !( df Joj:yf eP cg';f/

g]kfnaf6 k|sflzt x'g] kqklqsfsf] ;Dk"0f{ ljj/0fx¿sf] clen]v /fVg] sfdsf] nflu g]kfn ;/sf/n] Ps k|]; /lhi6«f/sf] lgo'lQm ug]{5 . g]kfn ;/sf/ -dfggLo dGqL:t/_ sf] ldlt @)^%÷)^÷!( sf] lg0f{on] k|]; /lhi6«f/n] ug]{ sfo{ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf dxflgb]{zsnfO{ ;'lDkPsf] 5 . k|]; /lhi6«f/sf] sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfoadf]lhd x'g]5 M–

-s_ kqklqsfsf] :yfoL k|df0fkq lbg :jLs[ltsf nflu l;kmfl/; ug]{,-v_ btf{ ePsf kqklqsfsf] ;Dk"0f{ ljj/0f :yfgLo clwsf/L;Fu lnO{ clen]v /fVg],-u_ kqklqsfsf] gfd, efiff, lsl;d, k|sfzg cjlw, k|sfzg x'g] :yfg cflbdf ;do

;dodf ePsf kl/jt{gsf ;DaGwdf :yfgLo clwsf/Laf6 hfgsf/L lnO{ cBfjlws clen]v /fVg],

-3_ kqklqsfdf lj1fkg lbgsf] nflu s'g} kqklqsf ;DaGwL ljj/0f dfu ug]{ JolQm

15jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

jf ;+:yfnfO{ tf]lsPadf]lhdsf] z'Ns lnO{ ljj/0fx¿ lbg],-ª_ kqklqsfnfO{ lbOg] ;'ljwfsf ;DaGwdf g]kfn ;/sf/nfO{ plrt /fo ;Nnfx lbg],-r_ g]kfnleq k|sflzt x'g] kqklqsfsf] gfd, lsl;d, k|sfzg cjlw, efiff cflb ljifo

;d]6]/ jflif{s k|ltj]bg tof/ u/L k|sfzg ug]{,-5_ 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* jf cGo k|rlnt sfg'gadf]lhd k|];

/lhi6«f/n] ug]{ egL tf]lsPsf] cGo sfd ug]{ .

@=^ nf]ssNof0fsf/L lj1fkg ;DaGwL sfo{k|hftGqsf] ;'b[9Ls/0fsf nflu k|];sf] e"ldsfnfO{ b[li6ut u/L ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun]

la=;+= @)!^ ;fnb]lv kqklqsfnfO{ k'/:sf/, cfly{s ;xof]u / cGo ;'ljwf pknAw u/fpg k|f/De u/]sf] xf] . @)#$ ;fn df3b]lv b}lgs, ;fKtflxs, cw{;fKtflxs, kflIfs lsld;sf kqklqsfnfO{ Go"h lk|G6sf] ¿kdf ;'ljwf pknAw u/fOPsf] b]lvG5 eg] @)$& ;fn kmfu'gb]lv b}lgs, ;fKtflxs, cw{;fKtflxs juL{s/0fdf k/]sf kqklqsfx¿nfO{ Go"h lk|G6 ¿kdf lbOFb} cfPsf] ;'ljwfdf a[l4 ul/Psf] b]lvG5 .

;fy}, @)%# ;fn r}qb]lv k|]; sfplG;n g]kfnsf] s, v, u, 3 juL{s/0fsf klqsfx¿nfO{ Go"h lk|G6sf] ¿kdf kfpg] u/L ;'ljwfdf k'gM a[l4 ul/Psf] lyof] . @)%# ;fnb]lv b}lgs, ;fKtflxs, cw{;fKtflxs nufot kflIfs / dfl;s lsl;dsf kqklqsfx¿nfO{ klg juL{s/0f ul/Psf] kfOG5 . @)%& ;fnb]lv kqklqsfdf lbOF{b} cfPsf] Go"h lk|G6sf] ;'ljwfsf] ;§f nf]ssNof0fsf/L lj1fkg pknAw u/fO{ lj1fkg 5fk]jfkt tf]lsPsf] b//]6sf cfwf/df gub} e'QmfgL lbg z'? ul/Psf] xf] .

@)^! ;fn sflt{sb]lv tTsfn lbO{ cfPsf] ;'ljwfdf zt\k|ltzt a9fO{ lgoldt ¿kdf ;dfg'kflts ;'ljwf k|bfg ug]{ t/ k|]; sfplG;nåf/f nfu" ul/Psf] cfrf/–;+lxtf kfng gug]{ kqklqsfnfO{ ;'ljwfaf6 jl~rt ug]{ Joj:yfsf] lg0f{o ePsf] lyof] / ;/sf/L lj1fkgdf Psåf/ k|0ffnL ;DaGwL gLlt, @)^@ sfof{Gjog lgb]{lzsf ;d]t tof/ kfl/Psf] lyof] .

;fy;fy}, ldlt @)^@÷&÷@$ sf] g]kfn ;/sf/ -dGqL:t/Lo_ sf] lg0f{ofg';f/ ;fKtflxs / cw{ ;fKtflxs b/ tyf kflIfs / dfl;s klqsfsf] b/ Pp6} sfod ul/Psf] lyof] eg] ldlt @)^#÷!!÷!$ sf] dlGqkl/ifb\sf] lg0f{ofg';f/ g]kfn k~rfË lg0ff{os ;ldltaf6 :jLs[lt lnO{ k|sflzt x'g] k~rfËx¿nfO{ ljt/0f ;Dk/LIf0f ;ldltsf] juL{s/0fsf] …sÚ >]0fLdf k/]sf] b}lgs ;/xsf] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg jif{sf] Ps k6s pknAw u/fpg] Joj:yf ul/Psf] lyof] .

;/sf/L vr{df ldtJolotf sfod ug]{ lgb]{lzsf, @)^% hf/L ePkl5 ;f]sf] a'Fbf g+= ** n] …ljleGg ;fdflhs ;+3 ;+:yfx¿nfO{ lbOFb} cfPsf] cg'bfg / dlGqkl/ifb\sf] lg0f{oaf6 lbOF+b} cfPsf] cg'bfg ;'ljwf ;d]t dlGqkl/ifb\af6 k'g/fjnf]sg u/L k'gM lg0f{o geP;Dd k|bfg ul/g] 5}gÚ eGg] Joj:yf u/]sf] x'Fbf la=;++= @)^% cflZjgb]lv nf]ssNof0fsf/L lj1fkg e'QmfgL lbg sl7gfO ePsf] / sl/a rf/ dlxgf kZrft\ lj1fkg /sddf &% k|ltzt yk u/L e'QmfgL lbg] lg0f{o ePsf] xf] . la=;+= @)&) ;fpg ! ut]b]lv nfu" x'g] u/L xfnsf] ;'ljwf /sddf @% k|ltzt a[l4 ul/Psf] 5 .

16jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

@=& >dhLjL kqsf/ P]g, @)%! sfof{Gjog / cg'udg ;DaGwL sfo{la=;+= @)%! ;fn kmfu'g @( ut]b]lv >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! nfu" ePsf]

xf] . ;~rf/ k|lti7fgdf sfo{/t kqsf/, sd{rf/L Pj+ sfdbf/sf] xs, lxt, ;'ljwf / ;'/Iffsf] ;dof]lrt Joj:yf ug]{ / kqsf/x¿sf] Joj;flos bIftf k|j4{g u/L :j:y Pj+ dof{lbt kqsfl/tfsf] ljsf; ug]{ p2]Zo of] P]gn] lnPsf] 5 . ;fy}, P]gn] ;~rf/u[x, kqsf/, sd{rf/L, sfdbf/, k|]; /lhi6«f/ h:tf ljifox¿sf] kl/efiff ub}{ kqsf/x¿sf] lgo'lQm, kfl/>lds, sfd ug]{ 306f, sNof0fsf/L sf]if, cfr/0f, ;hfo, pkbfg, ;~rosf]if, labf h:tf ljifox¿df :ki6 Joj:yf u/]sf] 5 . pQm P]gn] ;~rf/u[xn] k|lti7fgsf] >dhLjL sd{rf/Lsf] kb juL{s/0f tyf kqsf/ Pj+ sd{rf/L lgo'lQmsf] ljifodf k|]; /lhi6«f/nfO{ hfgsf/L lbg'kg]{ / s/f/df lgo'lQm ubf{ k|]; /lhi6«f/nfO{ hfgsf/L lbg'kg]{ / s/f/df lgo'lQm ubf{ k|]; /lhi6«f/sf] :jLs[lt lnO{ a9Ldf kGw| k|ltzt;Dd lgo'lQm ug{ ;lsg] Joj:yf 5 .

;fy}, ;~rf/u[xn] kqsf/, sd{rf/L tyf sfdbf/sf] sNof0fsf nflu sNof0fsf/L sf]if v8f ug'{kg]{ Joj:yf klg o; P]gn] u/]sf] 5 . pQm P]gdf >dhLjL kqsf/ sfdbf/n] kfpg] Go"gtd kfl/>lds l;kmfl/; ug{ Ps Go"gtd kfl/>lds lgwf{/0f ;ldlt /xg] Joj:yf klg /x]sf] 5 .

>dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! sf] sfof{Gjog / cg'udg ;DaGwL sfo{ b]xfo adf]lhdsf /x]sf 5g\ M–s_ ;~rf/u[x Pj+ >dhLjL kqsf/sf] lhDd]jf/L P]g sfof{Gjog ug]{ xf] eg] P]gcg';f/

sfof{Gjog eP gePsf] ;DaGwdf cg'udg tyf lg/LIf0f ug]{ sfd k|]; /lhi6«f/ cyf{t\ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] dxflgb]{zssf] xf] . P]gn] ;~rf/ k|lti7fgsf] Joj:yf u/L P]g sfof{Gjog gug]{ ;~rf/u[x Pj+ >dhLjL kqsf/nfO{ kqklqsfsf] juL{s/0fdf ;dfj]z gug]{, ;/sf/af6 k|fKt u/]sf cg'bfg jf lj1fkgdf /f]s nufpg] jf s6f}tL ug]{, ;~rf/ ;fdu|L jf sRrf kbfy{sf] cfoftdf /f]s nufpg] jf ;/sf/L e|d0f bndf ;xefuL gu/fpg] clwsf/ k|bfg u/]sf] 5 .

v_ ;~rf/u[xsf Joj:yfks / >dhLjL kqsf/ sd{rf/L jf sfdbf/aLr ;]jf ;t{ tyf ;'ljwf ;DaGwL s'g} ljjfb ePsf] v08df k|]; /lhi6«f/n] jftf{, d]nldnfk jf dWo:ytf h:tf ljleGg dfWodåf/f To:tf ljjfb ;dfwfg ug{ u/fpg ;Sg] Joj:yf P]gdf ul/Psf] 5 .

u_ >dhLjL kqsf/ tyf sd{rf/Ln] cfkm"n] kfpg' kg]{ kfl/>lds Pj+ cGo ;'ljwf gkfPsf] v08df ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf ph'/L ug{ ;Sg] Joj:yf /x]sf] 5 .

3_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt ug{ ;DalGwt ;~rf/u[xn] lbPsf] lgo'lQm–kqdf kfl/>ldssf] :s]n clgjfo{ ¿kdf v'n]sf] x'g'kg]{ Joj:yf ul/Psf] 5 .

ª_ >dhLjL kqsf/ Pj+ sfdbf/ lgo'lQm ubf{ k|of]u ug]{ lgo'lQmsf] 9fFrf ;DalGwt ;a}sf] hfgsf/Lsf nflu ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] j]a;fO6df /flvPsf] 5 .

r_ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! sf] sfof{Gjog tyf cg'udgsf nflu :ynut / 6]a'n u/L b'O{ lsl;dn] cg'udg ug]{ u/]sf] 5 . :ynut cg'udg cGtu{t ljefusf dxflgb]{zs Pj+ sd{rf/Lx¿af6 :ynut ¿kdf ;~rf/u[xsf] ;DalGwt sfuhkqsf] lg/LIf0f ug]{ ul/G5 eg] 6]a'n cg'udg cGtu{t kqsf/sf nflu

17jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fpg] a]nfdf ;~rf/u[xx¿;Fu lgo'lQm, kfl/>lds nufotsf ljifodf ljj/0f dfu ug]{ / ;f]sf] cWoog ug]{ ul/G5 .

5_ cf=j= @)^*÷^( b]lv ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu, k|]; sfplG;n g]kfn, Go"gtd kfl/>lds lgwf{/0f ;ldlt tyf g]kfn kqsf/ dxf;+3sf] ;+o'Qm cleofgdf >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g / lgodfjnL sfof{Gjog ug{ ;~rf/u[xsf Joj:yfks Pj+ >dhLjL kqsf/nfO{ ;d]6L uf]i7L, cGt/lqmof, If]qLo tyf lhNnf:t/df ;+jfb ;DkGg ul/Psf] lyof] . of] sfo{qmd lg/Gt/ ¿kdf ul/Fb} cfPsf] 5 .

h_ g]kfn ;/sf/n] @)&# ;fpg @$ ut] /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L ;a} ;~rf/ k|lti7fgx¿df nfu" x'g]u/L ;~rf/ k|lti7fgx¿df sfo{/t >dhLjL kqsf/, sfdbf/ / sd{rf/Lx¿sf] Go"gtd kfl/>ldsdf ;+zf]wg u/L gofF kfl/>lds lgwf{/0f u/]sf] 5 .

em_ cg'udgsf nflu ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu, k|]; sfplG;n g]kfn, g]kfn kqsf/ dxf;+3 s]Gb|Lo kqsfl/tf hutsf cGo s]xL ;/f]sf/jfnf ;+:yfsf k|ltlglwx¿ ;d]t /x]sf] ;ldltn] ;+o'Qm cleofg k|f/De u/]sf] .

@=* >dhLjL kqsf/sf ph'/L / Joj:yfkg ;DaGwL sfo{>dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! cg';f/ >dhLjL kqsf/n] ;~rf/ k|lti7fgaf6

kfpg'kg]{ s'g} ;'ljwf jf /sd gkfPdf jf Joj:yfksn] P]g adf]lhd gubf{ jf P]g sfof{Gjog gubf{ s'g} >dhLjL kqsf/nfO{ dsf{ kg{ uPdf To:tf] kqsf/n] k}+tL; lbgleq k|]; /lhi6«f/ -;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf dxflgb]{zs_ ;dIf ph'/L lbg'kg]{5 . ph'/Lpk/ k|]; /lhi6«f/n] tf]lsPsf] ;ldltaf6 cWoog u/fO ph'/L dgfl;j 7x/]df To:tf] ;~rf/ k|lti7fgnfO{ ;hfosf] lg0f{o ug{ ;Sg]5 . ;f] lg0f{opk/ klg lrQ ga'em]df ph'/Lstf{ kqsf/n] #% lbgleq k'g/fj]bg cbfntdf k'g/fj]bg ug{ ;Sg] Joj:yf P]gn] u/]sf] 5 .

o; Joj:yfnfO{ yk k|efjsf/L t'Nofpg …>dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]gadf]lhd k|]; /lhi6«f/n] ph'/L pk/sf] sf/afxL tyf ljjfb ;dfwfg ubf{ ckgfpg] sfo{ljlw, @)^* lgdf{0f ul/Psf] 5 . ;f] sfo{ljlwsf] a'Fbf g+= # adf]lhd k|]; /lhi6«f/;dIf lbOg] ph'/L kfFrj6} ;~rf/s]Gb|x¿df cf–cfˆgf] If]qsf >dhLjL kqsf/af6 ph'/L btf{ u/fpg rfx]df btf{ u/L yk sf/afxLsf] nflu k|]; /lhi6«f/sf] sfof{no, ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf k7fpg ;lsg] @)^( >fj0f ! ut]b]lv clwsf/ k|Tofof]hg ul/Psf] 5 .

;fy}, P]gsf] bkmf #$-v_ df >dhLjL kqsf/, sd{rf/L jf sfdbf/ / ;~rf/ k|lti7fgsf] Joj:yfkgaLr ;]jf ;t{ / ;'ljwf ;DaGwL s'g} ljifodf ljjfb p7]df k|]; /lhi6«f/af6 jftf{, d]nldnfk jf dWo:ytf h:tf ljleGg dfWodaf6 ljjfb ;dfwfg ug{ u/fpg b'j} kIf af]nfO ljjfb ;dfwfg ug]{ kxn x'Fb} cfPsf] 5 . t/ ljjfb ;dfwfg x'g g;s]df k|rlnt >d sfg'gcg'¿k x'g] Joj:yf P]gdf /x]sf] 5 .

18jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

@=( kmf]6f] kqsfl/tf / Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ xhf/f}F zAbx¿n] klg JoQm ug{ g;Sg] s'/fx¿ Ps} t:jL/n] JoQm ug{ ;S5 . t:jL/

cfkm}Fdf Ps cGt/f{li6«o efiff klg xf] / o;sf] k|of]u ljleGg sfo{sf nflu ug]{ ul/G5 . kl5Nnf] ;dodf ;"rgf ;Dk|]if0fsf If]qdf t:jL/sf] k|of]u Jofks x'Fb} cfPsf] 5 . kqklqsfdf t:jL/sf] k|of]u ;g\ !*#) lt/ z'? ePsf] kfOP tfklg a]nfotL kmf]6f]u|fkm/ /f]h/ km]G6gsf] lqmldof o'4 -;g\ !*%#–!*%^_ sf t:jL/x¿ kqklqsfdf 5flkPkl5 o;sf] prfO a9]sf] xf] . g]kfnsf] ;Gbe{df eg] uf]/vfkqdf lj=;+= !(*$ j}zfv !# ut] 5flkPsf] rvf{df wfuf] sflt/x]sL dlxnfsf] t:jL/nfO{ klxnf] ;dfrf/sf nflu 5flkPsf] t:jL/ dflgG5 . dx+uf] k|ljlw / lj1x¿sf] cefjsf sf/0f ljZjdf h'g ultdf o;sf] ljsf; eof] ;f]xL tj/n] g]kfndf ljsf; / k|of]u x'g g;s]tf klg xfnsf lbgdf ePsf] o;sf] k|of]u / k|efjnfO{ cjd"Nog ug{ ;lsg] cj:yf eg] 5}g .

la=;+= @))% ;fndf :yflkt ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu -tTsfnLg k|rf/ ljefu_ sf] kmf]6f] zfvfn] tTsfnLg p2]Zocg'¿k d'Vo ¿kdf /fhfdxf/fhfsf t:jL/x¿ lvRg] / k|rf/ k|;f/sf nflu ljt/0f ug]{ u/]sf] kfO{G5 . xfnsf lbgx¿df kmf]6f] zfvfn] g]kfn ;/sf/sf dxTjk"0f{ cj;/x¿, ljlzi6 JolQmx¿ tyf g]kfn e|d0fdf cfPsf ljb]zL ljlzi6 JolQmx¿sf] e|d0fsf cj;/df g]kfnsf] ef}uf]lns, P]ltxfl;s, ;f+:s[lts kIfsf kmf]6f]u|fkmL ug]{ / tL t:jL/x¿nfO{ bL3{sfn;Dd /]s8{sf nflu e08f/0f ug]{ Pj+ ljt/0f / k|sfzg ug]{ sfo{ ub}{ cfPsf] 5 . g]kfn ;/sf/sf] cflwsfl/s kmf]6f]u|fkm/sf x}l;otn] xfn;Dd ePsf cf}krfl/s sfo{qmdx¿sf] kmf]6f] lvrL ;+u|x ug]{ tyf cfjZostfg';f/ kmf]6f] ;"rgf ;Dk|]if0f ug]{ sfo{ o; ljefuaf6 x'Fb} cfPsf] 5 / ljefun] g]u]l6e kmf]6f] tyf l8lh6n Od]hx¿ cToflws dfqfdf ;Íng ul//x]sf] 5 . lj=;+= @)#) ;fnkl5 ePsf g]u]l6e kmf]6f]sf] ;"rL qmf]gf]nf]hLsn c8{/ cg';f/ /flvPsf 5g\ . o; ljefun] kmf]6f] kqsf/, cfd;~rf/sf ljBfyL{ tyf ;j{;fwf/0fsf] nflu ;d]t kx'Fr x'g]u/L k'/fgf / dxTjk"0f{ Sofd]/f tyf kmf]6f] k|ljlw;lxtsf] Ps kmf]6f] k|ljlw k|bz{g tyf cWoog sIf lgdf{0f u/]sf] 5 .

@=!) k|sfzg tyf ljt/0f Joj:yfkg ;DaGwL sfo{ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] ;do ;dodf ljleGg k':ts Pj+ ;d;fdlos ljifosf

;fdu|Lx¿ k|sfzg u/L ljt/0f ug]{ sf23o{ klg ub{5 . o; ljefuaf6 g]kfn lrgfpg] ljleGg k':tsx¿, wd{ / ;+:s[lt ;DaGwL k':tsx¿, ;flxTo, hLjgL, Oltxf; cflb ljifosf k':tsx¿ k|sflzt ePsf 5g\ . g]kfn å}dfl;s klqsf, Sofn]08/, 8fo/L / ldl8of 8fO/]S6/L ljefusf lgoldt k|sfzgx¿ x'g\ . -s_ g]kfn klqsf M

…g]kfn klqsfÚ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] å}dfl;s klqsf xf] h'g $* cf}F jif{df k|j]z ul/;s]sf] 5 . /fhf dx]Gb|sf] %! cf}+F hGdf]T;jsf] cj;/ kf/]/ la=;+= @)@& ;fn h]7 #) ut] o;sf] klxnf] cÍ k|sfzg ePsf] lyof] . yfngLdf jif{sf] tLg k6s – j}zfv ! ut], ebf} ! ut] / k'; ! ut] k|sflzt ul/g] p2]Zo lnP klg o;n] Tof] lgoldttf eg] k|fKt ug{ ;s]sf] lyPg . g]kfn klqsfsf] z'?sf] p2]Zo afXohutdf g]kfnnfO{ cem a9L lrgfpg' /x]sf] lyof] . To;}n], o;sf z'?sf cÍx¿df c+u|]hL n]vx¿sf] afx'Notf lyof] . xfn g]kfn klqsfdf k|zf;lgs, cfly{s, ;fdflhs, wfld{s, P]ltxfl;s, ;f+:s[lts, eflifs, ;flxlTos, snfTds, kqsfl/tfd"ns

19jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

nufotsf n]v /rgfx¿ ;dfj]z ul/Fb} cfPsf] 5 . ;/sf/sf lg0f{o, gLlt / ;"rgf k|sfzg ug]{ casf] p2]Zo /x]sf]n] eljiodf g]kfn klqsf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu / ;/sf/sf] gLltut lg0f{ox¿ k|sfzg ug]{ dfWodsf] ¿kdf ¿kfGtl/t x'g] ck]Iff ul/Psf] 5 .

g]kfn klqsf k|sfzgsf] nflu ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf Pp6f :yfoL ;Dkfbs d08nsf] u7g ul/Psf] 5 . h;df, ljefusf] dxflgb]{zssf] cWoIftfdf ljefusf] lgb]{zs, k|zf;g tyf of]hgf zfvfsf k|d'v, n]vf zfvfsf k|d'v tyf k|sfzg tyf ljt/0f zfvfsf k|d'v tyf Ps lj1sf] ;b:o ;xeflutf /xG5 . ;Dkfbs d08nn] ;Ílnt n]v /rgfx¿ k|sfzgfy{ 5gf}6 tyf ;Dkfbg u/L 5kfOsf nflu k7fpF5 . k|sflzt n]v /rgfsf] nflu kfl/>ldssf] Joj:yf ;d]t ul/Psf] eP tfklg sd kfl/>lds ePsf] sf/0fn] ubf{ :t/Lo n]v /rgf k|fKt ug{ sl7gfO e}/x]sf] ljBdfg kl/k|]Iodf g]kfn klqsfnfO{ g]kfn ;/sf/sf] gLltut ljifox¿ k|sfzg ug]{ cflwsfl/s dfWodsf] ¿kdf ;d]t ljsf; ug]{tkm{ ljefu nfluk/]sf] 5 . o;sf nflu ljefun] b]xfosf ;fdu|Lx¿ ;Íng Pj+ k|sfzg ug]{ ;f]Fr /fv]sf] 5 M–

!= x/]s b'O{ dlxgfsf cjlwdf ePsf g]kfn ;/sf/sf dxŒjk"0f{ lg0f{ox¿ Pj+ ljifout gLltx¿,

@= x/]s b'O{ dlxgfsf dxŒjk"0f{ ;d;fdlos 36gfqmdx¿sf] cflwsfl/s Pj+ tYout ljj/0f,

#= x/]s b'O{ dlxgfsf dxŒjk"0f{ cf}krfl/s sfo{qmdx¿sf t:jL/x¿,$= x/]s b'O{ dlxgfsf cjlwdf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] u/]sf dxTjk"0f{ sfo{ Pj+

lg0f{ox¿, %= ;Ílnt n]v /rgfx¿dWo] pTs[i6 7xl/Psf n]vx¿ .

-v_ Sofn]08/ tyf 8fo/L Mg]kfn ;/sf/sf] cflwsfl/s Sofn]08/ tyf 8fo/L k|sfzg ug]{ Ps dfq lgsfo

;"rgf tyf k|;f/0f ljefu xf] . k|sfzg ;DaGwL Joj:yfsf] nflu ljefusf dxflgb]{zssf] ;+of]hsTjdf Sofn]08/ tyf 8fo/L Joj:yfkg ;ldlt u7g u/L x/]s jif{ d+;L/ dlxgfsf] klxnf] ;ftfaf6 g} k|sfzgsf nflu cfjZos kg]{ ;fdu|Lx¿ ;Íng ug]{ nufotsf sfo{af6 g} sfdsf] yfngL ul/G5 . o; qmddf k~rfª\u lg0ff{os ;ldltaf6 ltlyldlt;lxtsf] 8]6 Kof8 / u[x dGqfnoaf6 cfufdL jif{e/L x'g] ;fj{hlgs labfsf ljj/0f ;Íng ul/G5 eg] t:jL/sf] ;Íng / ;+of]hg kmf]6f] zfvfn] ub{5 . pQm k|sfzgdf ;dfj]z ul/g] kmf]g gDa/x¿ / cGo ljj/0f cBfjlws ug]{ sfo{ klg pQm ;dodf ;Fu;Fu} ul/G5 .

Sofn]08/ / 8fo/L 5kfO u/L laqmL ljt/0f ug]{ sfo{sf nflu ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 l;naGbL b/efpkq cfXjfg u/L d'b|ssf] vf]hL ul/G5 . ;f]sf] nflu b/efpkqjfnfsf] of]Uotf tyf kfngf ug'{kg]{ ;t{x¿sf] ls6fgL ug'{sf ;fy} Sofn]08/ tyf 8fo/Lsf] :k]l;lkms];g tof/ ug]{ l;nl;nfdf Sofn]08/ / 8fo/Lsf] d"No, Go"gtd /f]oN6L /sd / lgMz'Ns lbg'kg]{ Sofn]08/ / 8fo/Lsf] ;+Vof ;d]t lgwf{/0f ul/G5 . Sofn]08/ tyf 8fo/L 5kfO{ jfkt ljefun] d'b|snfO{ /sd e'QmfgL lbg' kb}{gÙ a? ljefun] d'b|saf6 g} /f]oN6L lnO{ lglZrt ;+Vofdf lgMz'Ns ¿kdf Sofn]08/ / 8fo/L;d]t k|fKt ub{5 / lgMz'Ns ?kdf ljleGg lgsfo, ;+3 ;+:yf jf JolQmnfO{ ljt/0f ub{5 . oL ;a} sfo{ x/]s jif{ r}q dlxgfsf] klxnf] xKtf;Dddf

20jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;lsG5 . Sofn]08/sf] l8hfOg, ;Gb]z / t:jL/ cflbsf] lg0f{o ug]{ ;Dk"0f{ clwsf/ ljefudf lglxt 5 .

Sofn]08/ / 8fo/Lsf] ljut kf“r jif{sf] d"No, /f]oN6L /sd / lgMz'Ns dfu ;+Vofsf] k|j[lQ

;fnlj=;+=

ljefun] tf]s]sf] Go"gtd /f]oN6L

/sd ?=

:jLs[t b/efpkqdf saf]n u/]sf] /f]oN6L

/sd ?=

lgMz'Ns k|fKt ug]{ Sofn]08// 8fo/L ;+Vof

Sofn]08/sf]d"No ?=

8fo/Lsf]d"No ?=

2070 250000 25100 Sof= 5500 / *f= 3000 50 325

2071 255000 261000 Sof= 6000 / *f= 3000 50 325

2072 261000 666000 Sof= 6000 / *f= 3000 50 325

2073 261000 261000 Sof= 6000 / *f= 3000 50 325

2074 261000 261000 Sof= 5000 / *f= 2200 50 325

2075 261000 375000 Sof= 6000 / *f= 3000 60 350

-u_ cf=j= @)&$÷&% sf k|sfzgx¿ M ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 o; cjlwdf b]xfosf k|sfzgx¿ ePsf 5g\ M–

qm=;+= k|sfzg ljz]iftf

! g]kfn å}dfl;s klqsf % cÍ -kfFrf} cÍ ;+o'QmfÍ k|sflzt_

@;"rgf ljefusf] jflif{s k|ltj]bg, @)&$

;"rgf ljefusf] cf=j= @)&#÷&$ df ;Dkflbt sfo{ / cfufdL sfo{qmdx¿sf] ljj/0f

# g]kfn kl/ro kl/dfh{g;lxt k'gM d'b|0f

$ lj=;+= @)&% sf] Sofn]08/ g]kfnsf] cflwsfl/s Sofn]08/

% z'esfdgf 8fo/L, @)&% g]kfnL sfuhdf k|sflzt

^ ldl8of 8fO/]S6/L, @)&% ;a} ldl8ofx¿sf] ;Dks{ gDa/

&g]kfn ljljwtfdf PstfM lrqdo k':ts

g]kfn lrgfpg] t:jL/x¿ ;+nUg ul/Psf] .

xfn;Dd ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf k|sfzgx¿ lgMz'Ns ¿kd} ljt/0f ug]{ ul/Psf] 5 . k|sflzt ;fdu|Lx¿ ljleGg ;+j}wflgs lgsfo, dGqfno, cfof]u, ljefu, k':tsfno tyf dfu u/L k7fpg] ;+3 ;+:yfx¿nfO{ ljt/0f ug]{ ul/Psf] 5 . ;j{;fwf/0f gful/sx¿n] ;d]t ljefud} cfP/ To:tf ;fdu|Lx¿ lng ;Sg] -pknAw eP;Dd_ Joj:yf 5 .

21jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

@=!! kqsf/ Ifdtf ljsf; ;DaGwL sfo{ljZj;gLo Pj+ :t/Lo ;dfrf/ ;"rgf k|jfxsf nflu kqsf/sf] of]Uotf, Ifdtf / ;Lksf]

dxŒjk"0f{ e"ldsf /xg] / ;"rgfdflysf] kx'Frsf] klg plQs} dxŒj x'g] ePsf]n] >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! sf] bkmf #$-u_ df ;/sf/ / ;~rf/ k|lti7fgn] >dhLjL kqsf/sf] Jofj;flos bIftf, Ifdtf / ;Lk ljsf;sf nflu cWoog cg';Gwfg ug]{ / tflndsf] Joj:yf ug'{kg]{ k|fjwfg /fv]sf] 5 . ;f]xL Joj:yf cg'?k kqsf/sf Ifdtf ljsf; ;DaGwL tflnd, vf;u/L kqsfl/tf k];fdf cfa4 JolQmx¿sf nflu, cfjZostf cg';f/ Ps} k6s Ps jf ;f]eGbf a9L lhNnfsf kqsf/x¿ ;+nUg u/fO lgoldt ¿kdf ;~rfng ul/Fb} cfPsf] 5 . ljefu cfkm}n] jf ;fj{hlgs lghL ;fem]bf/Lcg'¿k lgodfg';f/ tflnd k|bfg ug]{ lj1 ;d"x lgdf{0f u/L jf lghL If]q 5gf]6 u/L kf7\oqmd tof/ kf/L 5fkf Pj+ laB'tLo ;~rf/ dfWodsf nflu pko'Qm x'g] tflnd k|bfg ub}{ cfPsf] 5 .

-s_ kqsf/ cfwf/e"t k|lzIf0fkqsfl/tf If]qdf ;+nUg t/ tflndsf] cj;/ k|fKt gu/]sf kqsf/x¿sf] nflu

;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] cfwf/e"t k|lzIf0f k|bfg ug]{ ub{5 . cgnfOg, kqklqsf btf{ Pj+ /]l8of] 6]lnlehgx¿sf] ;+VofTds ljsf; lbgfg'lbg a9\bf] qmddf /x]sf] 5 . o;n] cfd ;~rf/sf] ljsf; ;"rssf] dfq ;+s]t ub}{gÙ a? o;n] /f]huf/Lsf] cj;/;d]t ;[hgf u/]sf] 5 . o;y{, o; If]qdf tflnd k|fKt hgzlQmsf] pTkfbg x'g cfjZos 5 . ldl8ofx¿ zx/–s]lGb|t x'Fb} uPsf 5g\ eg] cWoog cWofkg u/fpg] sn]hx¿ b'u{d If]qsf dlxnf, blnt, hghftL, lk5l8Psf ju{ cflb;Dd kx'Frdf 5}gg\ . To;}n], o; ljefun] ljutb]lv g} To:tf If]qsf kqsf/nfO{ nlIft u/L ;fj{hlgs lghL ;fem]bf/L (PPP) cjwf/0ffcg'¿k kqsf/ cfwf/e"t k|lzIf0f pknAw u/fpFb} cfPsf] 5 .

-v_ kqsf/ cfj4tf tflndljleGg lhNnfdf lqmoflzn kqsf/x¿nfO{ kqsfl/tf If]qdf ljBdfg k|d'v sfg'g tyf

cfrf/ ;+lxtfaf/] hfgsf/L lbg] p2]Zon] cf=j= @)&$÷&% b]lv ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] kqsf/ cfj4tf tflnd lbg yfngL u/]sf] xf] . ;f]xL p2]Zo cg'?k ljefuaf6 o; lsl;dsf sfo{qmdx¿ ;~rfng u/L kqsf/ cfrf/ ;+lxtf, ;"rgfsf] xs tyf kqsfl/tf If]q;Fu ;DalGwt k|d'v sfg'gx¿ h:t} 5fkfvfgf tyf k|sfzg P]g lgod, >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g lgod tyf Go"gtd kfl/>lds ;DaGwdf k|lzIfsåf/f hfgsf/L k|bfg ul/Fb} cfPsf] 5 .

-v_ kqsf/ ;]jfsflng tflndkqsfl/tf If]qdf lqmoflzn ;Dkfbs tyf kqsf/x¿nfO{ kqsfl/tfIf]qsf] -kmf]6f]

kqsfl/tf, efiff ;Dkfbg cflb_ ljifodf clej[l4d"ns tflndsf] ?kdf kqsf/ ;]jfsflng tflnd ;~rfng ug]{ ul/Psf]

-u_ b'u{d If]qdf sfo{/t kqsf/x¿sf] Ifdtf clej[l4 sfo{qmdb'u{d If]qdf lqmoflzn kqsf/x¿n] ;f] If]q;Fu ;DalGwt /x]/ ;dfrf/ ;+sngsf qmddf

ef]u]sf ;d:of / kqsfl/tfsf] ljsf; / ;'b[9Ls/0f ;DaGwL ljifosf] kf7\oqmddf cfwfl/t

22jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

/xL To:tf If]qdf sfo{/t kqsf/x¿sf] Ifdtf clej[l4 ug]{ sfo{qmd cf=j= @)&$÷&% b]lv yfngL ul/Psf] xf] . b'u{d If]qdf /x]/ k];fut ?kdf dfq kqsfl/tf ub}{ cfPsf kqsf/x¿nfO{ a9\bf] k|ljlw ljsf;sf] ;+3f/df /x]sf] kqsfl/tf If]qnfO{ s;/L cfTd;fy u/fpg] eGg] ljifodf s]lGb|t /xL k|lzIf0f k|bfg ul/Fb} cfPsf] 5 .

-3_ b[li6 ;DaGwL ckf·tf ePsf JolQmx¿nfO{ kqsfl/tf tflndb[li6 ;DaGwL ckfËtf eO{ kqsfl/tf If]qdf ?lr ePsf JolQmx¿nfO{ kqsfl/tf tyf /]l8of]

pb\3f]if0f ;DaGwL cfwf/e"t hfgsf/L lbg] p2]Zon] ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] kqsfl/tf tflnd sfo{qmd ;~rfng ub}cfPsf] 5 . To:tf] pDd]bjf/sf] 5gf}6sf nflu lglZrt dfkb08 agfO{ckfËtfsf] juL{s/0f ug]{ / lghL If]qsf tflnd k|bfos ;+:yf;Fu ;fem]bf/L u/L tflnd k|bfg ug]{ sfo{ ljefun] ul/cfPsf] 5 .

-ª_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq tyf kl/rokq ljt/0f 3'lDtlzlj/ sfo{qmd…;/sf/sf] ;]jf ;]jfu|fxLsf] 3/b}nf]dfÚ eGg] gLltadf]lhd ljefun] b]zsf ljleGg If]qdf

k'uL sfo{qmd:ynd} ;~rf/ k|lti7fgsf] b/aGbL ljj/0f ;+sng u/L k|]; k|ltlglw k|df0fkq tyf klr/okq ljt/0f / gjLs/0f ub}{ cfPsf] 5 . ;fy}, ljefuaf6 ;Dkfbg x'g] 6]lnkmf]g l;kmfl/; tyf cf+lzs dx;'n 5'6sf] l;kmfl/;, kqklqsf c:yfoL÷:yfoL btf{ l;kmfl/;, ;~rf/u[xsf] cWoIf, k|sfzs, k|aGw lgb]{zs, lgb]{zsx¿nfO{ kl/rokq k|bfg ug]{ sfo{;d]t 3'lDtlzlj/ sfo{ dfkm{t\ ug]{ ul/Psf] 5 .

-r_ kqsf/ b'3{6gf aLdf ;DaGwL sfo{kqsf/x¿sf] ;'/IffnfO{ dWogh/ ub}{ kqsf/ b'3{6gf Joj:yfkg lgb]{lzsf, @)&)

adf]lhd ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 cf=j= @)&@÷&# b]lv kqsf/x¿sf] b'3{6gf aLdf ul/Fb} cfPsf] 5 . ljefun] af]nkqsf] dfWodaf6 aLdf sDkgLsf] 5gf}6 tyf ;Demf}tf u/L kqsf/x¿sf] Ps jif{sf] nflu b'3{6gf aLdf u/fpFb5 . aLdf sDkgLn] k]; u/L ljefuaf6 :jLs[t ePsf] aLdf z'NsdWo] &% k|ltztsf b/n] x'g cfpg] /sd ljefu cfkm}n] / afFsL @% k|ltzt /sd g]kfn kqsf/ dxf;+3dfkm{t\ k|fKt u/L 5gf]6 ePsf] aLdf sDkgL;Fu b'3{6gf aLdf ul/G5 . o; cjlwdf kqsf/x¿ b'3{6gfdf k/]df hf/L ePsf] aLdfn]v cg';f/ aLdf sDkgLn] Ifltk"tL{ pknAw u/fpFb} cfPsf] 5 .

-5_ 5fqj[lQ ;DaGwL sfo{kqsfl/tf ljifo lnO{ :gfts k|yd jif{df cWoog/t dlxnf, blnt, cflbaf;L,

hghftL, dw];L, d'l:nd, ckfË tyf kL5l8Psf] If]qaf6 Ps÷Ps hgf u/L hDdf ;fthgf ljBfyL{x¿nfO{ 5fqj[lQ ljt/0f sfo{ljlw, @)&$ adf]lhd hgxL ?= klRr; xhf/sf b/n] k|f]T;fxg:j?k 5fqj[lQ k|bfg ul/G5 . o;sf nflu /fli6«o b}lgs kqklqsfdfkm{t\ ;"rgf k|sfzg u/L cfj]bg cfXjfg ubf{ k|fKt ePsf cfj]bgdWo] ;DalGwt ;d"xaf6 ;jf]{Ts[i6 cÍ Nofpg] Pshgf ljBfyL{ 5gf]6 u/L 5fqj[lQ k|bfg ul/G5 .

23jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

-h_ cgnfOg ;~rf/dfWod btf{ ;DaGwL sfo{cgnfOg ;~rf/dfWod ;~rfngsf] nflu ldlt @)&# r}q & df ;"rgf tyf k|;f/0f

ljefuaf6 lgb]{lzsf hf/L eO{ pQmadf]lhd ljefun] cgnfOg ;~rf/dfWod btf{ ub}{ cfPsf] 5 . cgnfOg ;~rf/dfWodx¿n] >dhLjL kqsf/ tyf sd{rf/Lx¿sf] b/aGbL ljj/0f / >dhLjL kqsf/, sd{rf/L, sfdbf/sf] ljj/0f k|To]s jif{sf] c;f/ dlxgfleq k7fpg'k5{ . ;fy}, sDkgL /lhi6«f/sf] sfof{nodf sDkgL k|f=ln= btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk, ;f] gfdsf] sDkgL btf{ ubf{ :jLs[t k|aGwkq / ljlgodfjnLsf] k|ltlnlk, klqsfsf] xsdf klqsf btf{ k|df0fkq tyf lhNnf k|zf;g sfof{noaf6 k|fKt :jLs[ltkq, ;+:yfsf ;~rfnsn] cgnfOg ;~rf/dfWodaf6 ;~rf/ ;fdu|L k|;f/0f tyf k|;f/0f ug]{ lg0f{o u/]sf] dfOGo"6sf] k|ltlnlk, dfOGo'6df cgnfOg ;~rfng ug]{, ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf btf{ ug]{ tyf ;Dkfbs lgo'lQmsf] lg0f{o x'g'kg]{, cgnfOg ;~rf/dfWodaf6 ;~rf/ ;fdu|L k|sfzg tyf k|;f/0f ug{sf] nflu cgnfOg ;~rfng ug{ ljefudf btf{ ug]{ ;~rfns / ;Dkfbssf] 5gf}6 u/]sf] ;+:yfsf] lg0f{osf] k|ltlnlk, cgnfOg kqsfl/tf ;DaGwL sf/f]af/ pNn]v ePsf] d"No clej[l4 s/ jf :yfoL n]vf gDa/ btf{ ePsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk, sDkgL /lhi6f/sf] sfof{noaf6 sDkgL cBfjlws u/]sf] kq, j]a;fO6 8f]d]g btf{sf] gjLs/0f u/]sf] k|df0fsf] k|ltlnlk, cgnfOgdf /flvPsf] Pp6f ;fdu|Lsf] k|ltlnlk, k|]; sfplG;n g]kfndf ;"rLs/0f ePsf] k|ltlnlk ;d]t ljefudf k]; ug'{kg{]5 . ljefudf btf{ ePsf]] cgnfOg ;~rf/dfWod ;DaGwL k|To]s cfly{s jif{sf] cfiff9 d;fGt;Dd btf{ Pj+ gjLs/0f ePsf]n] kf}if d;fGtleq tf]lsPsf] ljj/0f;lxt cgnfOg ;~rf/dfWod gjLs/0f ug'{kg]{ Joj:yf lgb]{lzsfn] u/]sf] 5 .

-h_ /]l8of] nfO;]G; ;DaGwL sfo{/]l8of] oGq /fVg], agfpg] tyf k|of]u ug{] ;DaGwdf /]l8of] P]g, @)!$ tyf /]l8of]

;~rf/ nfO;]G; lgodfjnL, @)$( adf]lhd /]l8of] nfO;]G; ;DaGwL sfo{ ul/+b} cfPsf] 5 .

-em_ k|;f/0f cg'dlt ;DaGwL sfo{/fli6«o k|;f/0f P]g, @)$( tyf /fli6«o k|;f/0f lgodfjnL, @)%@ adf]lhd k|;f/0f

Ohfhtkq÷cg'dltkq hf/L ug]{ sfo{ ul/+b} cfPsf] 5 .

@=!@ kqsf/ clen]v ;DaGwL sfo{5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–( / cg';"rL–!) df

pNn]lvt ljj/0f;lxtsf] kmf/fd e/L b/vf:t lbPsf lgj]bssf] nflu sfg'gL k|lqmof k"/f eP gePsf] ;DaGwdf lg0f{o u/L k|]; k|ltlglw k|df0fkq lbg] Joj:yf /x]sf] 5 . k|]; k|ltlglw k|df0fkq lbg] lg0f{o ePsf kqsf/x¿sf] clen]v ljj/0f o;k|sf/ /fVg] ul/Psf] 5 M–

-s_ x:tlnlvt clen]v M ;Dkfbs, k|]; k|ltlglw tyf :jtGq kqsf/sf] k|df0f–kq gDa/, lsl;d, ;~rf/ k|lti7fgsf] gfd, ;dfrf/ ;Íng sfo{If]q, k|df0fkqsf] cjlw, gjLs/0fsf] cj:yf, ;+:yf kl/jt{g ;d]tsf ljj/0fx¿ v'n]sf] k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf] Dofg'cn clen]v /fVg] Joj:yf ul/Psf] 5 .

-v_ sDKo'6/ clen]v M kqsf/sf] ;Dk"0f{ ljj/0f v'Ng] u/L tof/ ul/Psf] kqsf/ clen]v kmf/fd eg]]{ / To;df pNn]lvt ljj/0f sDKo'6/df k|lji7 ug]{ Joj:yf

24jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

/x]sf] 5 . pQm kmf/fddf kqsf/sf] gfd, lktf jf kltsf] gfd, lnË, hGd ldlt, /Qm ;d"x, gful/stf gDa/ / hf/L ug]{ lhNnf, wd{, hft, ;fdflhs ;d"x, :yfoL 7]ufgf, c:yfoL 7]ufgf, k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL ljj/0f, z}lIfs of]Uotf, tflnd, k'/:sf/ tyf ljb]z e|d0f ;DaGwL ljj/0fx¿ kqsf/ :jo+af6 eg{ nufO{ clen]v /fVg] Joj:yf cf=j= @)^*÷^( b]lv ul/Fb} cfPsf] 5 .

-u_ kqsf/nfO{ k|]; k|ltlglw k|df0fkq -/ftf] sf8{_ / kqsf/ kl/rokq 5'§f 5'§} ¿kdf pknAw u/fOg] Joj:yf ldnfO{ ;f]sf] clen]v Dofg'cn tyf sDKo'6/Ls[t 9fFrfdf /fVg] Joj:yf ldnfO{Psf] 5 . o;af6 kqsf/ ;DaGwL ljljw ;"rgfx¿ k|fKt ug{ ;lsg] 5 .

-3_ kqsf/ Pj+ kqklqsfsf] clen]v vf]h]cg';f/ ;xh} k|fKt x'g] u/L sDKo'6/df clen]v Jojl:yt ug'{sf ;fy} ;"rgf tyf k|;f/0f ljefunfO{ kqsf/ lstfavfgfsf] ¿kdf ljsf; ug{sf] nflu kqsf/ lstfavfgfsf] ;ˆ6j]o/ lgdf{0f ;DkGg eO{;s]sf] 5 .

25jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kl/R5]b–#ljefuaf6 lbOg] ;]jf;DaGwL sfo{ljlw

#=! k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf nflu jf~5gLo of]Uotf 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g @)$* / lgodfjnL @)$( cg';f/ kqsf/sf] k|df0fkq k|fKt ug{ jfG5gLo of]Uotf lgDgfg';f/ lgwf{/0f ul/Psf] 5 M–

#=!=! :jtGq kqsf/sf] k|df0fkq-s_ g]kfn ;/sf/af6 dfGotf k|fKt s'g} lzIf0f ;+:yfaf6 kqsfl/tf ;DaGwL ljifodf

:gfts k/LIff pQL0f{ eO{ bz jif{ jf ;f]eGbf a9L cjlw;Dd kqklqsfsf] ;Dkfbg jf :tDe n]vgsf] sfd u/]sf], jf

-v_ g]kfn ;/sf/af6 dfGotf k|fKt s'g} lzIf0f ;+:yfaf6 :gfts jf ;f] ;/xsf] k/LIff pQL0f{ eO{ kGw| jif{ jf ;f]eGbf a9L cjlw;Dd kqklqsfsf] ;Dkfbg jf :tDe n]vgsf] sfd u/]sf] -n]v jf :tDe n]vgsf] k|df0f k]; ug'{kg]{ 5 / k|]; kf;;d]t ;+nUg x'g'kg]{5_ .

#=!=@ ;Dkfbssf] k|df0fkq-s_ g]kfn ;/sf/af6 dfGotf k|fKt s'g} lzIf0f ;+:yfaf6 :gfts jf ;f] ;/xsf]

k/LIff pQL0f{ u/]sf], jf-v_ g]kfn ;/sf/af6 dfGotf k|fKt s'g} lzIf0f ;+:yfaf6 k|j]lzsf k/LIff pQL0f{

eO{ lgoldt ¿kdf k|sflzt x'g] s'g} ;dfrf/ k|wfg b}lgs, cw{ ;fKtflxs, ;fKtflxs jf kflIfs kqklqsf jf ;dfrf/ ;ldltdf ;dfrf/ ;Íng tyf ;Dkfbg ;DaGwdf sDtLdf bz jif{;Dd sfd u/]sf] .

#=!=# k|]; k|ltlglw jf c:yfoL k|]; k|ltlglwsf] k|df0fkq-s_ g]kfn ;/sf/af6 dfGotf k|fKt s'g} lzIf0f ;+:yfaf6 k|j]lzsf jf ;f] ;/xsf]

k/LIff pQL0f{ u/]sf], jf-v_ ;dfrf/ ;Íng jf l/kf]l6{ª ;DaGwdf sDtLdf kfFr jif{ sfd u/]sf] .

#=@ k|]; k|ltlgwL k|df0fkq tyf kqsf/ kl/rokq ;DaGwL Joj:yf#=@=! >dhLjL kqsf/x¿n] k|]; k|ltlglw k|df0fkq tyf kqsf/ kl/rokq k|fKt ug{sf]

nflu b]xfoadf]lhd sfuhft ;+nUg /fvL lgj]bg lbPdf >dhLjL kqsf/x¿nfO{ k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fOg]5 M– != ?=!).– sf] l6s6 6fF;L lgodfjnLsf] cg';"rL–!) adf]lhdsf] kmf/fddf

lgj]bg,@= g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk, #= xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] rf/ k|lt kmf]6f],

26jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

$= P;Pn;L] jf ;f] ;/xsf] z}lIfs of]Uotfsf] nAwfÍkq / rfl/lqs k|df0fkqx¿sf k|ltlnlkx¿,

%= ;~rf/u[xn] lbPsf] lgo'lQmkq -ljefuaf6 tf]lsPsf] 9fFrf_ sf] k|ltlnlkÙ h;df, s_ :yfoL, c:yfoL / s/f/ v'n]sf] x'g'kg]{Ù :yfoL lgo'lQmkqdf 5 dlxgfsf]

k/LIf0fsfn / c:yfoL lgo'lQm jf s/f/ eP ;f] cjlw v'n]sf] x'g'kg{],v_ tf]lsPsf] Go"gtd kfl/>lds v'n]sf] x'g'kg{], t/ klxn] g} :yfoL lgo'lQmkq

kfPsf] sf/0f lgo''lQmkqdf kfl/>lds gv'n]sf] jf xfnsf] Go"gtd kfl/>ldscg';f/ gk'u b]lvg]sf] xsdf l;kmfl/; kqdf Go"gtd kfl/>lds v'nfPsf] x'g'kg]{,

u_ cjlw / Go"gtd kfl/>lds v'n]sf] s/f/ lgo'lQm÷;Demf}tfkqsf] k|ltlnlk,3_ l:6«~h/sf] lgo'lQm eP k|lt ;dfrf/ Go"gtd kfl/>lds v'n]sf] lgo'lQmkqsf]

k|ltlnlk,^= k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fOlbg ljefudf ul/Psf] lgodfjnLsf]

cg';"rL–( adf]lhd l;kmfl/;kq, &= kqklqsfsf] xsdf xfn} k|sflzt cÍsf] Ps k|lt,*= ;~rf/dfWodx¿n] cfˆgf] ;~rf/u[xsf] :jLs[t b/aGbLcg';f/ >dhLjL

kqsf/ tyf sd{rf/Lx¿sf] txut ljj/0f;d]t v'nfO{ k7fPsf] >dhLjL ljj/0fdf lgj]bssf] gfd pNn]v ePsf] x'g'kg{] .

#=@=@ ;Dkfbssf] x}l;otdf k|]; k|ltlglw k|df0fkq hf/L ;DaGwL Joj:yf b]xfoadf]lhd x'g]5 M–!= ;Dkfbssf] x}l;otdf k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt ug{sf] nflu z}lIfs of]Uotf

lgodfjnLdf pNn]v ePadf]lhd x'g]5 .@= klqsf btf{ k|df0fkqdf ;Dkfbssf] gfd pNn]v ePsf] / ;f]xLadf]lhd klqsf

k|sflzt eO/x]sf] x'g'kg]{5 .#= Ps} JolQm k|sfzs / ;Dkfbs /x]sf] cj:yfdf ;d]t k|sfzssf] x}l;otdf

;DkfbsnfO{ lgo'lQm u/]sf] kq k]; ug'{kg]{5 .$= ;Dkfbssf] x}l;otdf cgnfOgaf6 k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt ug{sf] nflu

cgnfOg ;~rfnsn] ;Dkfbs tf]s]sf] lg0f{osf] k|ltlnlk, h'g;'s} avt b]lvg] u/L cgnfOg k|sfzgdf lgoldt k|;f/0f k|b{zg / cgnfOg btf{ k|df0fkqdf ;Dkfbssf] gfd pNn]lvt ePsf] x'g'kg{]5 .

% kqklqsfsf] xsdf xfn} k|sflzt ePsf] klqsfsf] Ps cÍ ;Ssn k|lt k]z ug'{kg]{5 .

#=@=# k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf] Dofb ;dfKt ePsf] >dhLjL kqsf/af6 k||]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f ug{ b]xfoadf]lhd sfuhft;fy lgj]bg k|fKt ePdf gjLs/0f ul/g]5 M–

27jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!= ?= !).– sf] l6s6 6fF;L tf]lsPsf] 9fFrfsf] lgj]bg,@= ;~rf/u[xn] lbPsf] lgo'lQmkqsf] k|ltlnlk, #= k||]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f ul/lbg ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf ul/Psf]

l;kmfl/;kq,$= kqklqsfsf] xsdf xfn} k|sflzt cÍsf] Ps ;Ssn k|lt, %= lgodfjnLdf Joj:yf ePadf]lhd b:t'/ a'emfpg'kg]{5 .

#=@=$ ;+:yf kl/jt{g ug{ OR5's >dhLjL kqsf/n] b]xfoadf]lhd sfuhft;lxt lgj]bg lbPdf ;+:yf kl/jt{g ul/lbOg]5 M–!= ?= !).– sf] l6s6 6fF; u/L ;+:yf kl/jt{g ug{ lbPsf] lgj]bg,@= ;~rf/u[xn] lbPsf] a'Fbf #=% adf]lhdsf] lgo'lQmkqsf] k|ltlnlk, #= ;+:yf kl/jt{g ul/lbg ;~rf/u[xn] lbPsf] l;kmfl/;kq,$= kqklqsfsf] xsdf xfn} k|sflzt cÍsf] Ps ;Ssn k|lt, %= lgodfjnLdf Joj:yf ePadf]lhd ?= !)).– b:t'/ a'emfpg' kg]{5 .

#=@=% Dofb ;dfKt ePsf] rf/ dlxgf kf“r lbgkl5sf] c;f/ d;fGt;Dddf gjLs/0f x'g g;s]sf] k|]; k|ltlglw k|df0fkq :jtM vf/]h x'g]5 . To:tf >dhLjL kqsf/x¿n] b]xfosf sfuhft;lxt lgj]bg lbPdf ;fljssf] k|]; k|ltlglw k|df0fkq gDa/ ;d]t pNn]v u/L gof“ k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fOg]5 M– != ?=!).– sf] l6s6 6fF;L lgodfjnLsf] cg';"rL–!) adf]lhdsf] kmf/fddf lgj]bg, @= xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] rf/ k|lt kmf]6f], #= ;~rf/u[xn] lbPsf] a'Fbf #=% adf]lhdsf] lgo'lQmkqsf] k|ltlnlk,$= k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fOlbg ;~rf/u[xn] ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf

ul/lbPsf] l;kmfl/;kq,%= kqklqsfsf] xfn} k|sflzt cÍsf] Ps ;Ssn k|lt,^= lgodfjnLdf Joj:yf eP adf]lhd ?= #)).– b:t'/ a'empg' kg]{5 .

#=@=^ :jtGq kqsf/sf] kl/rokq k|fKt ug{sf] nflu b]xfosf] Joxf]/f v'nfO{ lgDg sfuhft;lxt lgj]bg lbg'kg]{5 M–!= ?=!).– sf] l6s6 6fF;L tf]lsPsf] cg';"rL kmf/ddf lgj]bg / JolQmut ljj/0f,@= xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f] tLg k|lt, #= g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk,$= kqsfl/tf k];fdf cfa4 /x]sfsf] xsdf ldl8ofsf] gfd, sfo{/t /xFbfsf] kb,

;Dkfbg u/]sf] sfd / cjlw v'n]sf] ljj/0f,%= P;Pn;Lb]lv :gfts tx;Ddsf] z}lIfs of]Uotfsf] nAwfÍkq tyf rfl/lqs

k|df0fkqsf k|ltlnlk,^= ljefuaf6 k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt u/]sf] eP ;f]sf] z'?b]lvsf] k|ltlnlk,

28jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

&= kqsfl/tf k];f ckgfO{ cfkm"n] /fi6«, ;dfh / kqsfl/tfhutdf k'¥ofPsf] of]ubfg af/] #)) -tLg;o_ zAbdf g36fO{ n]lvPsf] df}lns n]v,

*= kqsfl/tf ljifo lnO{ :gfts tx pQL0f{ u/]sf] eP b; jif{ / ;f]afx]s cGo ljifo lnO{ :gfts tx pQL0f{ u/]sf] eP kGw| jif{;Dd kqklqsfdf kqsf/sf] gfd;lxtsf] -afOnfOg_ ;dfrf/ k|sfzg, ;Dkfbg jf :tDe n]vgsf] sfd u/]sf]df k|To]s jif{sf] klqsfdf k|sflzt 5 j6f k|sfzgsf] ;Ssnk|lt jf cfkm"n] ;Dkfbg u/]sf] klqsfsf] k|To]s jif{sf] 5 cÍ ;Ssn k|lt,

(= lgj]bsn] ;dfrf/ ;Íng tyf ;Dkfbgsf] sfd u/L 6]lnlehg Rofgn, PkmPd /]l8of]df k|;f/0f eO;s]sf] eGg] ;DalGwt ;~rf/u[xn] cjlw pNn]v u/L u/]sf] l;kmfl/; kq / k|;f/0f ePsf] sDtLdf jif{sf ^ j6f km'6]h, lSnK; cflb jf cgnfOgdf k|sflzt eO{;s]sf ;dfrf/x¿,

!)= lgodfjnLdf Joj:yf ePadf]lhd ?= ^)).– sf] b:t'/ a'empg' kg]{5 .

#=@=& :jtGq kqsf/sf] kl/rokq gjLs/0f ;DaGwL Joj:yf:jtGq kqsf/sf] kl/rokq gjLs/0f ubf{ kl/rokq k|fKt kqsf/n] ?= !).– sf] l6s6 6fF;L tf]lsPsf] cg';"rL kmf/ddfsf ;fydf ut Ps jif{leq cfkm"af6 k|sflzt / k|;fl/t tLg j6f ;dfrf/, :tDe n]vg cflb ;+nUg u/L lgj]bg lbg'kg]{5 .

#=@=* k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf] b:t'/ 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL lgodfjnL, @)$( / k|]; k|ltlglw -k|df0fkq tyf kl/rokq ljt/0f_ sfo{ljlw, @)&! cg';f/ o; ljefuaf6 b]xfosf] ;]jf k|fKt ug{ b]xfoadf]lhd b:t'/ nfUg]5 M–-s_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq lng nfUg] b:t'/ – -!_ g]kfnL gful/ssf] nflu ?= #))÷– -@_ ljb]zL gful/ssf] nflu ?= !,%))÷– -#_ c:yfoL k|]; k|ltlglw k|Dff0f kqsf] nflu ?= ())÷–-v_ ;~rf/ k|lti7fgsf] cWoIf÷k|sfzssf] kl/rokqsf] nflu ?= !,)))÷– -u_ k|aGw lgb]{zs jf Joj:yfkssf] kl/rokqsf] nflu ?= ())÷–-3_ :jtGq kqsf/sf] nflu ?= ^))÷–-ª_ ;+:yf kl/jt{gsf] nflu ?= !))÷–-r_ kqsfl/tf cg'ej k|dfl0ft ug{, l;kmfl/; lng / ;+:yf kl/jt{g ug{ ?= !))÷–-5_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt ljb]zL gful/ssf] kl/jf/sf cf7 jif{ gf3]sf

OR5's ;b:onfO{ u}/ko{6s le;f l;kmfl/; b:t'/ k|lt JolQm ?= %))÷–-h_ k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf] k|ltlnlk -/ftf]_ ?= @))÷–-em_ kqsf/ kl/rokqsf] k|ltlnlk ?= %)÷–

cfjZos sfuhkq k'¥ofO{ k|]; k|ltlglw k|df0fkq lng lbOPsf] lgj]bgsf

29jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DaGwdf lgj]bg lbPsf] cfwf 306fleq To:tf] k|df0fkq pknAw u/fpg] Joj:yf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 ldnfOPsf] 5 . ;fy}, k|]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f ug]{ sfo{ ;~rf/ s]Gb|x¿af6 ul/Fb} cfPsf] 5 . k|df0fkq lng lgj]bg lbg], k|flKt ug]{ cflb ;DaGwL ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] gful/s a8fkqdf ;"rgf k|sflzt ul/Psf] 5 . k|]; k|ltlglw k|df0fkqsf] clen]v k"0f{ Pj+ Jojl:yt agfpg cf=j= @)^*÷^( b]lv ;ˆ6j]o/ agfO{ sfof{Gjogdf NofOPsf] 5 .

#=# k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL ljz]if Joj:yf-s_ ljb]zL kqsf/n] le;fsf] Dofb ;dfKt x'g bz lbg afFsL /xFbf dfq le;f l;kmfl/;sf]

nflu ljefudf lgj]bg lbg'kg]{5 . lgj]bg;fy cfˆgf] k|ult ljj/0f k]; ug'{kg]{5 .-v_ ckmuflg:tfg, Olyof]lkof, Sofd?g, 3fgf, nfOa]l/of, ;f]dflnof, Kofn]:6fOg, O/fs,

gfOh]l/of, :jfhLNof08 / lhDafa]sf kqsf/x¿n] g]kfndf ;dfrf/ ;Íng, k|zf]wg Pj+ ;Dk|]if0f ug{ cfpg'k"j{ cf–cfkm\g} b]zaf6 g]kfnsf] le;f k|fKt u/]kl5 dfq g]kfn cfpg'kg]{ Joj:yf /x]sf] 5 .

-u_ ljb]zL kqklqsf tyf ;dfrf/ ;ldltdf sfd ug{sf] nflu ;"rgf tyf ;~rf/ dGqfnoaf6 l;kmfl/; k|fKt ljb]zL k|ltlglwx¿ / ltgsf kl/jf/nfO{ u}/ko{6s le;f lbg ;lsg] Joj:yf cWofudg lgodfjnL, @)%! sf] bkmf *-u_ df ul/Psf] 5 . To:tf kqsf/x¿af6 cfˆgf] le;f cjlwdf u/]sf ;Dk"0f{ sfo{x¿sf] rf}dfl;s ljj/0f;lxtsf] lgj]bg k]; u/]kl5 dfq ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] u}/ko{6s le;fsf] nflu l;kmfl/; ug]{5 .

#=$ ;~rf/u[xsf cWoIf, klqsfsf k|sfzs Pj+ Joj:yfkssf] kl/rokq hf/L ug]{ ;DaGwL Joj:yf s_ ;~rfngdf /x]sf 6]lnlehg tyf PkmPd /]l8of]x¿sf cWoIfsf] x}l;otn] kl/rokq

k|fKt ubf{ lgj]bsn] b]xfoadf]lhd sfuhftx¿ k]; ug'{kg]{5 M–!= ?= !).– sf] l6s6 6fF; u/L lgodfjnLsf] cg';"rL–# adf]lhd lbPsf] lgj]bg /

JolQmut ljj/0f b]lvg] cg';"rL–( adf]lhdsf] kmf/d,@= xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] b'O{ k|lt kmf]6f],#= g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk,$= lgh cWoIf kbdf /x]sf] k|df0fsf] k|ltlnlk,%= ;~rf/u[xn] kl/rokq pknAw u/fOlbg ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf ul/Psf]

l;kmfl/; .v_ k|aGw lgb]{zs jf Joj:yfksdWo] PshgfnfO{ kl/rokq lbg] ;DaGwL Joj:yfM–

;~rfngdf /x]sf 6]lnlehg tyf PkmPd /]l8of]x¿af6 k|aGw lgb]{zs jf Joj:yfkssf] x}l;otdf kl/rokq k|fKt ug{ b]xfoadf]lhd sfuhft k]; ug'{kg]{ 5 M–

!= ?= !).– sf] l6s6 6fF; u/L lgodfjnLsf] cg';"rL–# adf]lhd lbPsf] lgj]bg / JolQmut ljj/0f b]lvg] lgodfjnLsf] cg';"rL–( adf]lhdsf] kmf/d,

@= xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] b'O{ k|lt kmf]6f],#= g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk,

30jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

$= k|aGw lgb]{zs jf Joj:yfks kbdf 6]lnlehg tyf PkmPd /]l8of]x¿af6 k|fKt lgo'lQm kqsf] k|ltlnlk,

%= kl/rokq pknAw u/fOlbg 6]lnlehg jf /]l8of]n] ljefudf u/]sf] l;kmfl/; .

u_ :yfoL btf{ eO{ lgoldt ¿kdf ;~rfngdf /x]sf] 5fkfdfWodsf b]xfosf kbflwsf/Lx¿nfO{ lghx¿ ;+nUg ldl8ofdf sfo{/t kbsf] x}l;otdf kl/rokq pknAw u/fOg]5 M–!= ;~rfns ;ldlt jf af]8{sf] cWoIfnfO{ kl/rokq lbg] ;DaGwL Joj:yf M

lgoldt k|sfzgdf /x]sf] klqsfsf ;~rfns ;ldlt jf af]8{sf] cWoIfaf6 b]xfoadf]lhdsf] sfuhft;lxt lgj]bg k]; x'g cfPdf cWoIfsf] x}l;otdf kl/rokq pknAw u/fOg]5 M–c_ ? !).– sf] l6s6 6fF; u/L lgodfjnLsf] cg';"rL–# adf]lhd lbPsf]

lgj]bg / JolQmut ljj/0f b]lvg] lgodfjnLsf] cg';"rL–( adf]lhdsf] kmf/d,

cf_ xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] b'O{ k|lt kmf]6f],O_ g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk,O{_ cWoIf kbdf /x]sf] k|df0fsf] k|ltlnlk,p_ ;~rf/u[xn] kl/rokq pknAw u/fOlbg ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf

u/]sf] l;kmfl/; .@= k|sfzs PshgfnfO{ kl/rokq lbg] ;DaGwL Joj:yf M lgoldt k|sfzgdf /x]sf] klqsfsf] :yfoL btf{ k|df0fkqdf pNn]lvt k|sfzs

Pshgfn] k|sfzssf] x}l;otdf kl/rokq lng rfx]df b]xfoadf]lhd sfuhft k]; ug'{kg]{ 5 M–c_ ?= !).– sf] l6s6 6fF; u/L lgodfjnLsf] cg';"rL–# adf]lhd lbPsf] lgj]bg

/ JolQmut ljj/0f b]lvg] lgodfjnLsf] cg';"rL–( adf]lhdsf] kmf/d,cf_ xfn} lvr]sf] kf;kf]6{ ;fOhsf] b'O{ k|lt kmf]6f], O_ g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlk,O{_ k|sfzsdf lghsf] gfd pNn]v ePsf], lgoldt k|sfzgdf /x]sf] klqsfsf]

:yfoL btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk,p_ klqsfaf6 kl/rokq pknAw u/fOlbg ljefudf ul/Psf] l;kmfl/; .

#=% nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzgafktsf] /sd e'QmfgLsf Joj:yfx¿k|];df ax'ntf k|bfg ug]{ p2]Zon] ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] k|]; sfplG;n g]kfnn] juL{s/0f u/]sf kqklqsfx¿nfO{ nf]ssNof0fsf/L lj1fkg pknAw u/fpg] tyf ;f] lj1fkg k|sfzgafktsf] /sd e'QmfgL ug]{ sfo{ ub}{ cfO/x]sf] 5 . o;nfO{ yk Jojl:yt agfpgsf] nflu nf]sNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg, k|;f/0f / /sd e'QmfgL ug]{ sfo{ljlw,

31jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

@)&$ hf/L ePsf] 5 . h; cg';f/,!= klqsfdf ;Gb]z k|sfzg ug'{kg]{ ;+Vof / cfsf/ M

s_ b}lgs klqsfsf] xsdf k|To]s dlxgf slDtdf @% c+s k|sflzt x'g'kg]{ 5 . klxnf] k[i7sf] dflyk§Lsf] s'gf -Po/ Kofgn_ df 5f]6f ;Gb]zx¿ cfnf]kfnf] u/L dlxgfdf % k6s / nfdf ;Gb]zx¿ cfnf]kfnf] u/L klqsfsf] clGtd k[i7df dlxgfdf % k6s @ sf]nddf *x!) ;]lG6ld6/ ;fOhdf 5fKg'kg]{ 5 .

v_ cw{;fKtflxs klqsfsf] xsdf k|To]s dlxgf slDtdf & c+s k|sflzt x'g'kg]{5 . k|To]s c+sdf km/s km/s ;Gb]zx¿ @ sf]nddf *x!) ;]lG6ld6/ ;fOhdf 5fKg'kg]{ 5 .

u_ ;fKtflxs klqsfsf] xsdf k|To]s dlxgf slDtdf $ c+s k|sflzt x'g'kg]{ 5 . k|To]s c+sdf km/s km/s ;Gb]zx¿ @ sf]nddf *x!) ;]lG6ld6/ ;fOhdf clGtd k[i7df 5fKg'kg]{ 5 .

3_ kflIfs, dfl;s jf ;f]eGbf a9L cjlwdf k|sfzg x'g] klqsfx¿n] k|To]s c+sdf k"/f k[i7df km/s km/s ;Gb]zx¿ clGtd k[i7df 5fKg'kg]{ 5 .

ª_ k~rfª\u lg0ff{os ;ldltaf6 lg0f{o eO{ k|sflzt kfqf]x¿n] k|sflzt ePsf] avt Ps k6s lj1fkg k|sflzt ug'{kg]{ 5 .

@= ;Gb]z k|sfzg ePsf c+s;lxt kqklqsfsf ;Dk"0f{ c+s k7fpg' kg]{ M s_ sf7df8f}+ pkTosfaf6 k|sflzt klqsfx¿ k|sflzt ePsf] ldltn] a9Ldf #)

-tL;_ lbg / ;f]n'v'Da', cf]vn9'+uf, bf]nvf, /fd]5fk lhNnf / afUdlt c~rnsf afFsL lhNnfaf6 k|sflzt x'g] klqsfx¿sf nflu yk & -;ft_ lbgleq ljefudf btf{ u/fpg' kb{5 .

v_ ;~rf/ s]Gb| /x]sf lhNnfaf6 k|sflzt klqsfx¿ k|sflzt ePsf] ldltn] a9Ldf #) -tL;_ lbg / afFsL lhNnfaf6 k|sflzt x'g] klqsfsf xsdf yk & -;ft_ lbgleq lgDgadf]lhd ;DalGwt ;~rf/s]Gb|df btf{ u/fpg' kb{5 M–!= ;~rf/ s]Gb| lj/f6gu/ M tfKn]h'ª, kfFry/, Onfd, emfkf, ;+v'jf;ef, t]x|y'd,

wgs'6f, ef]hk'/, ;'g;/L, df]/ª, vf]6fª, pbok'/, l;/xf / ;Kt/L .@= ;~rf/ s]Gb| x]6f}8f M l;Gw'nL, ;nf{xL, dxf]Q/L, wg'iff, lrtjg, af/f, k;f{,

dsjfgk'/ /f}tx6 / /fd]5fk .#= ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu M sf7df8f}+, eQmk'/, nlntk'/, wflbª, sfe|],

g'jfsf]6, /;'jf, l;Gw'kfNrf]s, cf]vn9'+uf / ;f]n'v'Da' .$= ;~rf/s]Gb| kf]v/f M afUn'ª, kj{t, d':tfª, DofUbL, c3f{vfFrL, u'NdL,

slknj:t', gjnk/f;L, kfNkf, ?kGb]xL, :ofª\hf, uf]/vf, sf:sL, ndh'ª, dgfª / tgx'F .

%= ;~rf/s]Gb| g]kfnuGh M afFs], alb{of, b}n]v, hfh/sf]6, ;'v]{t, 8f]Nkf, x'Dnf, h'Dnf, sflnsf]6, d'u', ?s'd, /f]Nkf, ;Nofg, Ko'7fg / bfª .

^= ;~rf/s]Gb| wgu9L M bfr'{nf, a}t8L, 88]nw'/f, s~rgk'/, aemfª, afh'/f, c5fd, 8f]6L / s}nfnL .

32jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

u_ o; sfo{ljlwdf b'u{d lhNnf egL tf]lsPsf lhNnfx¿sf] xsdf k|sflzt klqsfx¿ x'nfsdf /lhi6«L u/L k7fpg ;lsg] 5 . ;DalGwt lgsfodf k'u] gk'u]sf] a'emL lglZrt ug]{ lhDd]jf/L klqsf k|sfzs jf ;Dkfbssf] x'g]5 . e'QmfgLsf] nflu lan k]; ubf{ klqsfx¿ ljefu jf ;~rf/s]Gb|df k'u]sf] /x]g5 eg] ;f] ;dodf klqsfsf] c+s;lxt v'nfO{ x'nfsdf k7fPsf] kqsf] k|ltlnlk / /lhi6«];g u/]sf] lg:;f / klqsf clgjfo{?kdf k]; ug'{kg]{5 .

#=^ cgnfOg btf{sf nflu cfjZos sfuhft tyf k|lqmofx¿cgnfOg ;~rf/dfWod dfkm{t\ cgnfOg kqsfl/tf ;~rfng ug{ rfxg] JolQm jf ;+:yfn] cgnfOg btf{sf] nflu lgj]bg lbFbf b]xfosf sfuhft ;+nUg ug'{kg]{ 5 M–-s_ l/tk'j{s el/Psf] cg';"rL kmf/fd, tLg k|lt c6f]÷kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f], -v_ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefunfO{ ;Daf]wg u/L cgnfO{g btf{ ul/lbg'x'g eGg]

ljifosf] lgj]bg, -u_ ;+:yf btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk, k|jGwkq tyf lgodfjnLsf] k|ltlnlk, klqsfsf]

xsdf klqsf :yfoL btf{ k|df0fkq, lhNnf k|zf;g sfof{noaf6 cgnfOg ;~rfng ug{ l:js[lt lbPsf] kq,

-3_ ;+:yfsf ;~rfnsx¿sf] gful/stfsf] k|ltlnkL tyf ;+rfnsx¿dWo]af6 PshgfnfO{ cgnfOgsf] ;~rfns tf]lsPsf] x'g'kg]{,

-ª_ ;+:yfsf ;~rfnsn] cgnfOg ;~rf/dfWodaf6 ;~rf/ ;fdu|L k|;f/0f tyf k|;f/0f ug]{ lg0f{o u/]sf] dfOGo"6sf] k|ltlnlkÙ dfOGo'6df cgnfOg ;~rfng ug]{, ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf btf{ ug]{ tyf ;Dkfbs lgo'lQmsf] lg0fo{ x'g'kg]{,

-r_ d"No clea[l4 s/ jf :yfoL n]vf gDa/ btf{ ePsf] k|df0fkqsf] k|ltlnkL, -5_ j]a;fO6 8f]d]g btf{ jf gjLs/0f u/]sf] k|df0fsf] k|ltlnlk, klAns 8f]d]g l86]n

-whois.com nufotsf ;fO6af6 x]g{ ;lsg]_ df ;~rfnssf] gfd, ;+:yfsf] gfd÷klqsfsf] gfd tyf cGo ljj/0f k|i6 ?kdf b]lvPsf] k|df0fsf] k|ltlnkL,

-h_ ;Dkfbssf] g]kfnL gful/stfsf] k|ltlnlk, :gfts plQ0f{ u/]sf] nAwfª\skq tyf rfl/lqs k|df0fkqsf] k|ltlnkL cyjf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 ;Dkfbs egL k|dfl0ft u/]sf] k|df0fsf] k|ltlnkL,

-em_ k|]; sfplG;ndf ;'rLs/0f ePsf] k|df0fsf] k|tLlnkL, -~f_ ;Ssn adf]lhd gSsn l7s 5 egL ;Dk"0f{ gSsn sfuhftx¿ :jo+ k|dfl0ft

u/]sf] x'g'kg]{ . -Gff]6M cgnfOg btf{sf nfuL ;+rfns ;Ssn sfuhft;fy} :jod pkl:yt x'g'kg]{5 ._

-6_ sDkgL /flhi6«/sf] sfof{non] lbPsf] sDkgL cWofjlws ePsf] kq .-7_ b/aGbL tyf >dhLjL ljj/0f .

33jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kl/R5]b–$jflif{s sfo{qmd tyf k|ult ljj/0f

$=! ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 cfly{s jif{ @)&$÷&% df ;~rflnt jflif{s sfo{qmdsx¿sf] k|ult ljj/0f != lgsfosf] gfdM ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu@= jflif{s ljlgof]hg vr{

ah]6 ljlgof]lht /sd -?= xhf/df_

vr{ -?= xhf/df_ k|ult k|ltzt

ef}lts ljQLo

rfn'tkm{ !)%#$@ (!!*% (%Ü *^=%^Ü

k'FhLuttkm{ %#*% %))# (%Ü (@=(!Ü

$=@ d'Vo–d'Vo ef}lts k|ult÷pknlAw

qm= ;+= sfo{qmd k|ult

!g]kfn å}dfl;s klqsf k|sfzg

g]kfn å}dfl;s % c+s k|sfzg ePsf] . -clGtd c+s ;+o'Qmfª\s k|sfzg ul/Psf]_

@ g]kfn kl/ro k|sfzg g]kfn kl/ro k':ts %))) k|lt k|sfzg ePsf] .

#ljljwtfdf Pstf lrqdo k':ts k|sfzg

%)) k|lt k|sfzg ePsf] .

$ ldl8of 8fO/]S6/L k|sfzg @))) k|lt k|sfzg ePsf] .

%lj=;+= @)&% ;fnsf] Sofn]08/ tyf 8fo/L k|sfzg

k|sfzg u/L ljt/0f ul/Psf] .

^3'lDt lzlj/dfkm{t\ kqsf/ kl/rokq ljt/0f / gjLs/0f

jflif{s nIo & k6s /x]sf]df wg'iff, hfh/sf]6, h'Dnf, ?kGb]xL, /f]Nkf, dxf]Q/L tyf emfkf u/L & lhNnfdf sfo{qmd ul/Psf] .

& kqsf/ cGtlqm{of ÷ uf]i7Ljflif{s nIo & k6s /x]sf]df wg'iff, emfkf, ?kGb]xL, sf7df8f}+, afFs], s}nfnL tyf b}n]v u/L & lhNnfdf sfo{qmd ul/Psf] .

* kqsf/ cfj4tf tflndjflif{s nIo & k6s /x]sf]df bf]nvf, wgs'6f, s~rgk'/, DofUbL, ;nf{xL, c3f{vfFrL tyf ;'v]{t u/L & lhNnfdf ;~rfng ul/Psf] .

( kqsf/ cfwf/e"t k|lzIf0fjflif{s nIo & k6s /x]sf]df Onfd, u'NdL, /f}tx6, 8f]6L, ;Nofg, kj{t tyf /fd]5fk u/L & lhNnfdf sfo{qmd ul/Psf] .

!) kqsf/ ;]jfsfnLg tflndjflif{s nIo $ ePsf]df sf:sL, nlntk'/, eQmk'/ / ?kGb]xL u/L $ lhNnfdf ;~rfng ul/Psf] .

34jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!!b[li6 ;DaGwL ckfª\utf ePsfx¿nfO{ /]l8of] pb\3f]if0f tflnd

@ j6f sfo{qmd /x]sf]df dsjfgk'/ / ndh'ªdf ;~rfng ul/Psf] .

!@g]kfnsf] ;f+:s[lts, wfld{s, h}ljs tyf /d0fLo :ynx¿sf] kmf]6f] ;+sng

jflif{s sfo{qmd ^ k6s /x]sf]df n'lDagL / k;f{df 57kj{sf], ndh'ªsf] e'h'ª ufpF, vf]6fªsf] xn];L, kf]v/fsf] /f]kfO{F dxf]T;j tyf dsjfgk'/sf] OGb|;/f]j/sf] kmf]6f] ;+sng ePsf] .

!#b'u{d lhNnfdf sfo{/t kqsf/x¿sf] Ifdtf clej[l4 tflnd

@ j6f sfo{qmd /x]sf]df hfh/sf]6 / ;f]n'v'Da'df ;~rfng ul/Psf] .

!$ 5fqj[lQ sfo{qmd

kqsfl/tf ljifo lnO{ :gfts tx k|yd jif{df cWoog/t, dlxnf, blnt, cflbaf;L÷hghftL, dw]zL tyf lk5l8Psf] If]qaf6 !÷! hgf u/L % hgfnfO{ ? @% xhf/sf b/n] 5fqj[lQ k|bfg ul/Psf] .

!% kqsf/ b'3{6gf aLdfcf=j= @)&$÷&% df *&* kqsf/x¿sf] b'3{6gf aLdf ul/Psf] .

$=# ljefuåf/f cf=j= @)&$÷&% df ePsf vl/b tyf lgdf{0f

qm= ;+= vl/b tyf lgdf{0f ljj/0f k|ult

! kqsf/ lstfavfgfsf] ;ˆ6j]o/ lgdf{0f ;ˆ6j]o/ lgdf{0f ;DkGg ePsf]

@ ;jf/L ;fwg vl/b kmf]8{ lkmuf] sf/ ! yfg vl/b ul/Psf]

# A3 Photocopy Mechine ! yfg vl/b ul/Psf] .

$ Large Scanner ! yfg vl/b ul/Psf] .

% Mac Computer ! yfg vl/b ul/Psf] .

^ Printer @ yfg vl/b ul/Psf] .

& Fax Mechine ! yfg vl/b ul/Psf] .

$=$ ljefusf cGo sfo{;Dkfbgsf ljj/0fx¿

qm= ;+= sfo{ ljj/0f k|ult

!

k|]; k|ltlglw k|df0fkq ljt/0f tyf gjLs/0f gofF M !^#$

gjLs/0f M #!!*

:jtGq *

ljb]zL #@

cGo (

cWoIf, k|sfzs, lgb]{zs, k|aGw lgb]{zs, Joj:yfks ^&

s"n hDdf $*^*

35jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

@cgnfOg ;~rf/dfWod btf{ tyf gjLs/0f gofF btf{ M %#*

gjLs/0f M @&#

#lqe"jg cGt/f{li6«o ljdfg:yndf cltljlzi6 dxfg'efjx¿sf] k|:yfg / cfudgsf] ;dodf kqsf/ ;dGjo sfo{qmd ;~rfng

$tl:a/ ;+sng ul/Psf sfo{qmdx¿ *) -cf}krfl/s_ / $*

-cgf}krfl/s_

% kqklqsf c:yfoL btf{ l;kmfl/; @)#

^ kqklqsf :yfoL btf{ l;kmfl/; $!

&nf]ssNof0fsf/L lj1fkg afktsf] e'QmfgL ?= !% s/f]8 ** nfv %@

xhf/ -;~rf/ s]Gb|sf] ;d]t_

$=% ljefun] u/]sf] cf=j= @)&$÷&% ;Ddsf] a]?h' km5\of}{6 ljj/0f

hDdf a]?h' ?= km5\of}{6 ePsf] /sd ?= km5\of}{6 k|ltzt

*,*),$(,)))÷– &,!$,*),)))÷– *!Ü

$=^ ljefun] cf=j= @)&$÷&% df ;+sng u/]sf] /fh:j ljj/0f

/fh:j zLif{s g+= /fh:j zLif{s ;+slnt /fh:j ?=

!$!%^ cGo /f]oN6L !%,$$,)^#=*)

!$@!@ ;/sf/L ;DklQsf] laqmLaf6 k|fKt /sd !,!!,)))÷–

!$@@^ cfoft lgof{t Ohfhtkq b:t'/ !,^%,%@%÷–

!$@@& cGo k|zf;lgs z'Ns ^,%@,&%,(%)÷–

!$#!@ k|zf;lgs b08, hl/jfgf, hkmt ^,%(,@@#=$*

!%!!@ a]?h' #^,^%$=(*

hDdf /fh:j cfDbfgL ^,&&,(@,$!&=@^

$=& ;~rf/ s]Gb|tkm{sf] k|ult ljj/0f M;~rf/ s]Gb|, lj/f6gu/s_ cfly{s ljj/0f M

ah]6 ljlgof]lht /sd -?=xhf/df_

vr{ -?=xhf/df_ k|ult k|ltzt

ef}lts ljQLo

rfn'tkm{ @^#@ @%#( (*Ü (^=$^Ü

k'FhLuttkm{ $@% $!( (*Ü (*=%(Ü

36jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

v_ /fh:j cfDbfgL M ?= !(,*))÷–u_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f M !%%3_ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgafktsf] e'QmfgL M ?= #,)(,(#,%&(÷–

;~rf/ s]Gb|, x]6f}8f s_ cfly{s ljj/0f M

ah]6 ljlgof]lht /sd -?=xhf/df_

vr{ -?=xhf/df_ k|ult k|ltzt

ef}lts ljQLo

rfn'tkm{ @@^^ @!($ (*Ü (^=*#Ü

k'FhLuttkm{ !&&! !&#) !))Ü (&=&!Ü

v_ /fh:j cfDbfgL M ?= !!,&))÷–u_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f M %@3_ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgafktsf] e'QmfgL M ?= @,@$,(%,*&*÷–

;~rf/ s]Gb|, kf]v/fs_ cfly{s ljj/0f M

ah]6 ljlgof]lht /sd -?=xhf/df_

vr{ -?=xhf/df_ k|ult k|ltzt

ef}lts ljQLo

rfn'tkm{ @$*^ @$!& (%Ü (&=@@Ü

k'FhLuttkm{ @&% @#) *%Ü *#=^$Ü

v_ /fh:j cfDbfgL M ?= %!*%)÷–u_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f M @))3_ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgafktsf] e'QmfgL M ?= @,!%,)),)))÷–

;~rf/ s]Gb|, g]kfnuGh s_ cfly{s ljj/0f M

ah]6 ljlgof]lht /sd -?=xhf/df_

vr{ -?=xhf/df_ k|ult k|ltzt

ef}lts ljQLo

rfn'tkm{ !@%)) !)(!& ()Ü *&=#$Ü

k'FhLuttkm{ @#* !@& ^!Ü %#=#^Ü

37jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

v_ /fh:j cfDbfgL M ?= @),)))÷–u_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f M %)3_ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgafktsf] e'QmfgL M ?= !,)(,!&,%#%=!&

;~rf/ s]Gb|, wgu9L s_ cfly{s ljj/0f M

ah]6 ljlgof]lht /sd -?=xhf/df_

vr{ -?=xhf/df_ k|ult k|ltzt

ef}lts ljQLo

rfn'tkm{ @^^$ @!!* *^Ü *(=%@Ü

k'FhLuttkm{ @!) @!) !))Ü !))Ü

v_ /fh:j cfDbfgL M ?= %!%)÷–u_ k|]; k|ltlglw k|df0fkq gjLs/0f M #!3_ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgafktsf] e'QmfgL M ?= **,((,(!$÷–

$=* k|d'v gLltut Joj:yfx¿cf=j= @)&$÷&% df ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] u/]sf gLltut Joj:yfx¿ lgDgfg';f/ /x]sf 5g\ M–

!= g]kfn ;/sf/ -dlGqkl/ifb\_ sf] ldlt @)&% j}zfv $ sf] lg0f{ofg';f/ ljefusf] ;+u7g ;+/rgf tyf b/aGbL ljj/0f :jLs[t ePsf] .

@= kqsfl/tf ljifodf :gfts tx k|yd jif{df cWoog/t ljBfyL{x¿nfO{ 5fqj[lQ k|bfg ug{ …kqsfl/tf cWoog/t ljBfyL{x¿nfO{ 5fqfj[lQ ljt/0f sfo{ljlw, @)&$Ú hf/L ul/Psf] .

#= cgnfO{ ;~rf/ dfWod ;~rfng lgb]{lzsf, @)&# sf] bkmf % adf]lhd btf{ ePsf cgnfOg ;~rf/dfWodx¿n] bkmf ^ sf] pkbkmf -!_ ;+zf]lwt lgb]{lzsf, @)&$ adf]lhd k|To]s cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ldltn] ^ dlxgf cyf{t k'; dlxgfleq gjLs/0f u/fpg' kg]{5 . -v08 ^& sf7df8f}+, r}q !$ ut] @)&$ ;fn ;+Vof ^!_

$= nf]ssNof0fsf/L lj1fkg afktsf] e'QmfgLnfO{ Jojl:yt ug{ …nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg, k|;f/0f / /sd e'QmfgL ug]{ sfo{ljlw, @)&$Ú hf/L ul/Psf] .

%= jflif{s ?kdf ;~rf/ k|lti7fgaf6 lnOg] b/aGbL ljj/0f cgnfOg ;]jfdfkm{t\ lng] Joj:yf ul/Psf] .

$=( jflif{s sfo{qmd sfof{Gjogaf6 k/]sf ;sf/fTds k|efj Pj+ pknlAw!= cgnfOg ;]jfaf6 b/aGbL ljj/0f ;+sng ug]{ sfo{n] laB'tLo zf;gnfO{ a9jf

lbg'sf ;fy} df]km;nsf ;~rf/ k|lti7fgx¿nfO{ b/aGbL ljj/0f k7fpg ;xh

38jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

ePsf] .@= nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg, k|;f/0f / /sd e'QmfgL sfo{ljlw nfu" ePkl5

lj1fkgafktsf] /sd e'QmfgL ;xh ePsf] tyf nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] k|sfzgaf6 ;dfhdf ;fdflhs ;r]tgf clej[l4 ePsf] .

#= kqklqsf Pj+ kqsf/x¿sf] clen]v Jojl:yt x'Fb} uPsf] .$= kqsf/ cfwf/e"t tyf ;]jfsfnLg tflnd ;~rfngaf6 kqsf/x¿sf] bIftfdf

clej[l4 ePsf] .%= >dhLjL kqsf/x¿sf] ;]jf ;'ljwfsf] k|Tofe"lt x'Fb} uPsf] .^= 3'DtLlzlj/ sfo{qmd ;~rfngaf6 :yfgLo:t/d} kqsf/x¿n] / ljefuaf6 k|bfg

ul/g] ;]jfx¿ :yfgLo:t/af6 g} k|fKt ug]{ u/]sf .&= ;"rgfsf] xs ;DaGwL P]g, @)^$ df pNn]lvt k|fjfwgadf]lhd cf}krfl/s ¿kdf

;"rgf dfUg gcfP klg gful/sx¿n] ljefusf] k|sfzg / j]a;fO6dfkm{t\ ;"rgf k|fKt ul//x]sf] cj:yf .

$=!) k'/fgf dfn;fdfg lnnfd laqmL;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf w]/} klxnfb]lv k'/fgf dfn;fdfgx¿ lnnfd laqmL ug{ afFsL /x]sf]df ;fj{hlgs vl/b lgodfjnL cg'¿k dxfn]vf lgoGqs sfof{nosf] k|ltlglw / k|fljlws k|ltlglw ;d]tsf] ;ldltn] dfn;fdfgsf] d"NofÍg u/L ljleGg lnnfdof]Uo ;fdfgx¿ lnnfd ug]{ sfo{ ;DkGg ul/Psf] 5 . o;af6 ljefusf sf]7fx¿ cgfjZos ¿kdf cf]u6]]sf] cj:yfsf] lg/fs/0f ePsf] / lhG;L Joj:yfkg cflb ug{df ;d]t ;xof]u k'Ug'sf] ;fy} ;/sf/sf gLlt cg'¿k lnnfd laqmL sfo{af6 /fhZjdf klg ;xof]u k'u]sf] 5 .

39jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kl/R5]b–%;d:of tyf ;'emfj

%=! ;"rgf, kqsf/ Pj+ klqsf Joj:yfkg ;DaGwdf %=!=! ;"rgf Joj:yfkg ;DaGwL

!= ;/sf/sf ljleGg lgsfodf 5l/P/ /x]sf ;"rgfnfO{ PsLs[t ¿kdf ;Íng, k|zf]wg tyf ;+k|]if0f ug]{ sfo{ o; ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 ul/Fb} cfP klg ;DalGwt lgsfoaf6 To; ;DaGwL ljj/0f ;xh ¿kdf k|fKt gePsf sf/0f ;a} k|sf/sf ;"rgf ;Íng, Joj:yfkg / pknAw u/fpg g;lsPsf] .

@= kqsfl/tfsf] If]qdf kof{Kt cWoog cg';Gwfg x'g g;s]sf] .#= ;"rgf Joj:yfkgdf cfw'lgs ;"rgf k|ljlwsf] k|of]u ug{ k"jf{wf/ / >f]tsf

sdLsf] sf/0f k|efjsf/L Joj:yfkg x'g g;s]sf] .$= g]kfn ;/sf/sf ;Dk|]if0fo'Qm ;"rgfx¿ o; ljefunfO{ pknAw u/fpg

;/sf/L lgsfox¿ afWo gePsfn] pbf;Lg /xg] k|j[lQ /x]sf] .

%=!=@ klqsf clen]vLs/0f ;DaGwL != ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf clen]v Joj:yfkg ;DaGwL k|fljlws 1fg

ePsf bIf hgzlQmsf] cefj x'g'sf ;fy} ;dof]lrt k|ljlws ;'wf/ ;d]t x'g g;Sbf klqsfsf] clen]vLs/0f ug]{ sfo{df sdhf]/L /xg uO{ ;dod} plrt tj/n] sfd ;Dkfbg x'g g;s]sf] .

@= kqklqsf btf{sf] qmd lbgfg'lbg a9\b} u}/x]sf] ePtfklg gLltut Joj:yfdf ePsf] q'l6sf sf/0f To;sf] lbuf] ;~rfngdf tyf clen]v Joj:yfkgdf sl7gfO{ /x]sf] .

#= Psk6s klqsf btf{ ePkl5 btf{ vf/]hL gx'g] ljBdfg sfg'gL Joj:yfn] ubf{ btf{ ;+Vofsf] ;"rL nfdf] /x]tfklg k|sfzgdf /x]sfsf] ;+Vof sd /x]sf] .

$= k|sfzg jf ;~rfngdf g/x]tfklg x'ax' pxL gfddf klqsfsf] gofF btf{ ug{ gldNg] ePsf]n] k|l;4 Pj+ cfsif{s gfdsf] cufl8 jf k5fl8 lglZrt zAb ykL btf{ ug{ dfu x'g] u/]sf] cj:yfdf klqsf gfdfÍg Pj+ /]s8{ Joj:yfkgdf c;xhtf pTkGg ePsf] .

%= kqklqsf btf{ ug]{ lgsfox¿af6 ;dod} btf{ ;DaGwL ;"rgf k|fKt x'g g;Sbf clen]v Joj:yfkgdf sl7gfO ePsf] .

^= ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu / :yfgLo clwsf/L -lhNnf k|zf;g sfof{no_ aLr lgoldt ;~rf/ tyf ;dGjosf] cefjdf klqsf btf{ Joj:yfkg / clen]v Joj:yfkgdf ;d:of cfpg] u/]sf] .

&= kqklqsfsf] btf{ lhNnf k|zf;g sfof{nodf x'g] t/ To;sf] clen]v ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf /flvg] ePsf sf/0f clen]v clen]vLs/0fdf c;xh ePsf] .

40jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

*= kqklqsfsf] Go"gtd cfsf/ / k[i7 ;+Vofsf ;DaGwdf P]gdf tf]lsPsf] eP tfklg sltko k|sfzsn] ;f]xL dfkb08 cg';f/ k|sflzt ug]{ gu/]sf sf/0f sfof{Gjogsf kIfdf ;d:of x'g] u/]sf] .

(= kqsf/ / Joj:yfksn] kqsfl/tf sfg'g;Ddt\ lsl;dn] sfd sf/jfxL gubf{ pgLx¿aLr åGå a9\g] cj:yf ;[hgf eO{ ljefunfO{ dWo:tstf{sf] sfd ug{ ;d]t sl7gfO{ x'g] u/]sf] .

!)= ;/sf/åf/f k|bfg ul/g] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg /sdaf6 hgtfdfem r]tgfd"ns ;"rgf k|jfx x'g], u'0f:t/Lo klqsf k|sfzg x'g], cfrf/ ;+lxtf kfngf x'g], >dhLjL kqsf/nfO{ ;dodf tf]lsPsf] kfl/>lds x'g] ck]Iff ul/Psf]df obfsbf To:tf] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg /sd k|fKt ug{s} nflu dfq kqklqsfx¿ 5fKg] sfd ePsf]n] ;/sf/L /sdsf] plrt ;b'kof]u x'g g;s]sf] .

!!= b'u{d Pj+ ljsf;df k5fl8 k/]sf lhNnfx¿df ;fdfGo 5fkfvfgf ;d]t pknAw gePsf sf/0f kqklqsf] k|sfzg, ;~rfng Pj+ ljt/0f ;a} :yfgdf lbuf] Pj+ ;dfg ¿kdf ;~rfng x'g g;s]sf] .

!@= 5fkfvfgf tyf k|sfzg P]g, @)$* / lgodfjnL, @)$( df kqklqsf 5kfO ;DaGwL dfkb08 cg'?k cfsf/ cflb tf]lsPsf] eP klg b'u{d lhNnfx¿df To:tf] lsl;dsf] k|]; ;d]t gx'Fbf lgod kfngf tyf cg'dudgdf sl7gfO{ /x]sf] .

%=!=# k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL!= clwsf+z ;~rf/u[xaf6 >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! cg'ksf] ljj/0f

;dod} k|fKt x'g] gu/]sf] . @= kqsf/ ePs} sf/0fn] /fhgLlts, ;fdflhs / k|zf;lgs If]qdf ;d]t dxTj

lbg] u/]sf]n] cGo k];fsdL{;d]t kqsf/ k|]; k|ltlglw k|df0fkq lng OR5's b]lvPsf] .

#= Go"gtd kfl/>lds kfpg] u/L lbOPsf] lgo'lQmkq, kqsf/ kl/rokq pknAw ufOlbg ;DalGwt ;~rf/ k|lti7fgn] u/]sf] l;kmfl/; tyf z}lIfs of]Uotf Pj+ gful/stfsf] k|df0fkq k]; u/]kl5 k|];kf; pknAw u/fpg' kg]{ Joj:yf /x]sfdf sltko ;~rf/ k|lti7fgn] kqsfl/tf g} gu/]sf JolQmnfO{ ;d]t l;kmfl/; ug]{ u/]sf]n] kqsf/ kl/rokqsf] unt k|of]u ePsf] u'gf;f] cfpg] u/]sf] .

$= sltko ;~rf/ k|lti7fgx¿n] cf–cfˆgf k|sfzg÷k|;f/0fsf If]qdf ;+nUg kqsf/x¿sf nflu k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fpg] Joj:yf gul/sg g} sfd nufpg] u/]sf] u'gf;f] cfpg] u/]sf] kfOG5 . lgo'lQmkq glbg], k|]; k|ltlglw k|df0fkq glbnfpg] / ;f]xL ;~rf/u[xsf] kl/rokqsf] cfwf/df sfd nufpg] tyf kqsf/n] klg k|]; kf; glnOsg sfd ug]{ u/]sf sf/0f >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! sfof{Gjog ug{ / kqsf/sf] k];fut xs lxtsf] ;'/Iff ug{ sl7gfO ePsf] .

%= k|]; k|ltlglw k|df0fkq lng kqsf/ :jo+ pkl:yt x'g / ;+:yfut ¿kdf g} n}hfg rfxg] k|j[lt;d]t /x]sf] x'Fbf ;d:of l;h{gf ePsf] .

41jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

^= of]Uotfsf] k|df0fkq gePsfsf] xsdf ;Dkfbs x'gsf nflu cg'ej k|dfl0ft ug]{ sfo{If]q ljefusf] ePtfklg sltko lhNnf k|zf;g sfof{noaf6 cg'ej k|dfl0ft ug]{ u/]sf] .

%=!=$ nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] Joj:yfkg ;DaGwL!= ;fj{hlgs dxTj /fVg] nf]ssNof0fsf/L lj1fkgx¿ ljleGg ;/sf/L lgsfox¿

cfkm}n] lj1fkgsf] ¿kdf k|sfzg ug]{ / ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 klg k|sfzg x'g] u/]sf]n] ;/sf/n] bf]xf]/f] vr{ Aoxf]g'{ kl//x]sf] .

@= nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] /sd lngs} nflu dfq klqsf btf{ ug]{ / btf{kZrft\ klqsf a'emfpgsf] nflu dfq ;Lldt cÍ k|sfzg ug]{ k|j[lQ xfjL x'g uPsf] cfd u'gf;f] /x]sf] .

#= lj1fkgnfO{ cWofjlws ug{ ljleGg dGqfno÷lgsfoaf6 nf]ssNof0fsf/L lj1fkg kof{Kt dfqfdf k|fKt gePsf] .

$= tf]lsPsf] ;doleq kqklqsf k|sfzg x'g] gu/]sf] tyf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu jf ;~rf/ s]Gb|df Dofbleq klqsf k|fKt gx'Fbf lj1fkgsf] /sd e'QmfgL lbg Pj+ Joj:yfkg ug{ sl7g ePsf] .

%= tf]lsPsf] ldltleq klqsf k|sfzg u/L tf]lsPsf lgsfodf a'emfpg] sfddf l9nfO{ x'g] u/]sf] / To:tf] cj:yfdf lj1fkg k|sflzt u/]afkt k]; ePsf lan e'QmfgL ug{ sl7gfO x'g] u/]sf] .

^= rfn' cf=j= df :jLs[t ePsf] lj1fkg 5fKg'kg]{df cfˆgf] OR5fcg'¿ksf nf]ssNof0fsf/L lj1fkg 5flkg'sf ;fy} Pp6} lj1fkg bf]xf]¥ofP/ 5fKg] u/]sf] .

&= lj1fkg k|sfzg ug{ kq–klqsfdf tf]lsPsf] k[i7, :yfg, cfsf/cg'¿k lgwf{l/t cÍ k|sflzt x'g] gu/]sf] .

*= kqklqsf ljt/0fsf] ;Dk/LIf0f lglZrt ;dodf x'g g;Sbf gofF juL{s/0fsf nflu ;Defljt Pj+ dflyNnf] >]0fLsf nflu of]Uo kqklqsfx¿af6 u'gf;f] klg cfpg] u/]sf] .

(= sltko kqklqsfn] Sofn]08/ cg'¿k nf]ssNof0fsf/L lj1fkg g5fKg] u/]sf] .

%=!=% kmf]6f] Joj:yfkg ;DaGwL!= ljefudf /x]sf clt k'/fgf kmf]6fx¿sf] juL{s/0f ug{ g;lsPsf] / /]s8{sf]

plrt Joj:yf ug{ g;lsPsf sf/0f rflxPsf] ;dodf k|fKt x'g] cj:yfdf g/x]sf] .

@= cltljlzi6 / ljlzi6 JolQmsf] :jb]z jf ljb]z e|d0fdf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] k|ltlglwsf] ;xeflutf x'Fb} cfPsf]df xfn ;dfj]z gu/fOgfn] To:tf kmf]6fx¿ ;Íng / e08f/ ug]{ sfo{ x'g g;s]sf] .

#= ;/sf/sf ;a} lgsfox¿af6 x'g] ljz]if ;df/f]x / sfo{qmdaf/] ljefunfO{ ;dod} hfgsf/L glbOPsfn] To;sf] Joj:yfkg ug{ tyf rflxPsf] ;dodf t'¿Gt pknAw u/fpg ;lsg] cj:yf g/x]sf] .

42jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

%=!=^ ljefu;“u ;DalGwt P]g lgod ;DaGwL!= cfd ;~rf/ dfWoddf cfPsf] ljljwtf Pj+ ;+VofTds ?kn] a[l4 e}/x]sf]

cj:yfdf 5fkfvfgf tyf k|sfzg P]g, @)$* tyf lgodfjnL, @)$( sf k|fjwfgx¿ ;do ;fk]If gePsf sf/0f kqsf/sf] Ifdtf ljsf; Pj+ klqsfsf] clen]v Joj:yfkg nufot u'0f:t/Lo kqsfl/tf ljsf;df ;d]t afwf kg{ uPsf] .

@= >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g, @)%! / lgodfjnL, @)%# cg'¿k k|]; /lhi6«f/n] >dhLjL kqsf/x¿sf] xs lxt ;'/Iffsf] k|Tofe"lt lbg'kg]{ eP tfklg P]gsf k|fjwfgx¿ ;~rf/u[xd}qL gePsf] eGg] egfO ;~rf/u[xsf Joj:yfkssf] /x]sf] / >dhLjLx¿sf] Go"gtd kfl/>lds tyf ;'ljwfsf] sfof{Gjogdf sl7gfO k/]sf] .

#= ;~rf/u[x / >dhLjL kqsf/x¿aLr kfl/>lds, ;]jf ;'ljwf / cGo Joj:yfkgdf ;xhLs/0f ug]{ ljifodf plrt ;+oGqsf] cefj b]lvPsf] .

%=!=& kqsf/ tflnd ;DaGwL!= kqsfl/tfsf nflu kqsf/sf] of]Uotf gtf]lsPsf]Ù tflnd clgjfo{ gePsf] .@= kqsf/ tflndsf nflu ;/sf/L nufgL Go"g /xg'sf ;fy} ;+:yfut Joj:yf

ckof{Kt /x]sf] . #= ;~rf/u[xx¿n] kqsf/nfO{ kof{Kt ?kdf tflnd lbg ;lqmo x'g g;s]sf] .$= s]Gb| tyf lhNnf ;b/d'sfd–s]Gb|Lt tflnd dfq ;~rfng x'g] u/]sf]Ù

tflndnfO{ :yfgLo tx;Dd k'¥ofpg g;lsPsf] .%= dWod tyf pRr txsf kqsf/sf nflu tflndsf] Joj:yf ckof{Kt /x]sf] .^= sltko ljifodf ;/sf/L, lghL Pj+ u}/;/sf/L ;+:yfaf6 cf–cfˆg} 9Ëaf6

kqsf/ tflnd ;~rfng ul/Psf sf/0f kf7\oqmd, ljlw Pj+ ;dofjlw km/s–km/s ePsf] .

&= kqsfl/tfsf nflu of]Uotf hfFr ug]{ lgsfo -d]l8sn sfplG;n jf g]kfn af/ Pzf]l;P;g h:tf_ gePsf]n] tflnddf :t/Lotf sfod ug{ sl7gfO ePsf] .

*= kqsf/ tflndsf nflu kof{Kt ah]6sf] sdL ePsf sf/0f ul/a, dlxnf Pj+ lk5l8Psf] ;d'bfosf JolQmx¿ tflndsf] cj;/af6 al~rt /xg] u/]sf .

%=!=* hgzlQm Joj:yfkg ;DaGwL!= ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] df}h'bf sd{rf/L b/aGbL $) hgf ePsf]df

;f]cg'¿ksf] k"lt{ gePsf] .@= j}b]lzs tflnd tyf cWoogsf] cj;/sf] sdLsf sf/0f sd{rf/Lx¿ cGoq

cj;/sf] vf]hLdf nflu/xg] k|j[lQ xfjL /x]sf] .

43jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

%=@ ;d:of ;dfwfgsf pkfox¿%=@=! ;"rgf Joj:yfkg ;DaGwL

!= ;/sf/sf ljleGg lgsfodf /x]sf ;"rgf PsLs[t u/L ljt/0f ug{sf nflu cgnfOg ;"rgf ;Íng / ljt/0fsf lglDt ;ˆ6j]o/ lgdf{0f u/L cgnfOg ;"rgf k|fKt ug{ ;DalGwt ;a} ;/sf/L lgsfon] clgjfo{ ¿kdf ;"rgf, hfgsf/L Pj+ lg0f{ox¿ ;"rgf tyf k|;f/0f ljefunfO{ pknAw u/fpg'kg]{ afWosf/L Joj:yf x'g'kg]{ .

@= ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] kqsfl/tfsf] k|j[lQ (Trend), ;"rgfdf kx'Fr tyf kqsf/ / kqsfl/tfsf ;DaGwdf cWoog cg';Gwfg ug'{kg]{ .

%=@=@ klqsf clen]vLs/0f ;DaGwL!= kqklqsfsf] clen]v Jojl:yt 9Ën] /fvL ;do ;dodf k|sfzg ug]{ .@= b'u{d / cljsl;t lhNnfx¿df kqklqsf btf{ / k|sfzg ;DaGwdf cWoog

ug]{ .

%=@=# k|]; k|ltlglw k|df0fkq ;DaGwL!= k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt ug]{ JolQmsf] cg'ej / tflndsf ;DaGwdf

lglZrt dfkb08 lgwf{/0f u/L ;f] cg';f/sf] of]Uotf clgjfo{ ug'{kg]{ .@= k|]; k|ltlglw k|df0fkq lng :jtGq Pj+ >dhLjL kqsf/sf nflu 5fkfsf] xsdf

afO nfOg ;dfrf/, :tDe sDtLdf jif{sf] % j6f n]v tyf laB'tLo ;~rf/ dfWodsf] xsdf cgnfOg Go'h jf cl8of] lel8of]af6 k|;fl/t ;dfrf/, 8s'd]G6«L jf ;dfrf/ k|;f/0fsf] k|df0f k]; ug'{kg]{ Joj:yf ug'{kg]{ .

#= k|]; k|ltlglw k|df0fkq lngsf] nflu ul/Psf] l;kmfl/; em'7f] 7xl/Pdf l;kmfl/; stf{ -;~rf/u[xsf] Joj:yfks_ / To;/L k|df0fkq lng] b'j}nfO{ b08 hl/jfgf x'g] Joj:yf ug'{kg]{ .

$= :jtGq kqsf/nfO{ g]kfn kqsf/ dxf;+3;Fusf] l;kmfl/; Pj+ k/fdz{df k|]; kf; lbg ;lsg] Joj:yf ug'{kg]{ .

%= xfnsf] /fhZj Joj:yfdf k'g/fjnf]sg ug'{kg]{ .

%=@=$ nf]ssNof0fsf/L lj1fkg ;DaGwL!= k|]; sfplG;naf6 juL{s/0fdf k/]sf] kqklqsfn] …nf]ssNof0fsf/L lj1fkg

k|sfzg, k|;f/0f / /sd e'QmfgL ug]{ sfo{ljlw, @)&$Ú df tf]lsPsf] ;t{ kfngf u/L clgjfo{ ¿kn] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sflzt u/fpg] Joj:yf ug'{kg]{ .

@= nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg / e'QmfgL k|lqmofnfO{ k|efjsf/L agfpg ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu / klqsf k|sfzsaLr ;xsfo{ u/L :yflkt lgod kfngfdf hf]8 lbg] .

#= cgnfOg tyf laB'tLo ;~rf/ dfWodsf] Ohfht ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 lbg] u/L k|rlnt P]g lgoddf cfjZos ;+zf]wg ul/g'kg]{ . o;f] ePdf cgnfOg tyf laB'tLo ;~rf/u[xsf] lgodg ug{ tyf clen]v /fVg ;xh e} k|]; k|ltlglw k|df0fkq ljt/0fnufotsf sfo{df ;xh x'g] b]lvG5 .

44jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

%=@=% kmf]6f] Joj:yfkg ;DaGwL!= clt ljlzi6 JolQmsf :jb]zL Pj+ ljb]zL e|d0f sfo{qmddf ;"rgf tyf

k|;f/0f ljefunfO{ ;dfj]z ug]{ .@= b]ze/ x'g] dxTjk"0f{ sfo{qmdx¿sf] ;"rgf ;DalGwt lgsfox¿n] ;"rgf

tyf k|;f/0f ljefunfO{ lbg] Joj:yf ug]{ .#= kmf]6f] k|bz{gL tyf kmf]6f] k|ltof]lutf ug]{ u/fpg] .$= kmf]6f] ljt/0faf6 /fhZj k|fKt ug]{ Joj:yf ug]{ .%= ljefudf ;+slnt kmf]6f], g]u]l6e kmf]6f], lkmNd lel8of]x¿sf]] Joj:yfkg ug{

l8lh6n csf{Oe (Digital Archive) tof/ ug]{ .

%=@=^ gLlt Pj+ P]g lgoddf ;fdlos ;+zf]wg!= ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] :jLs[t ;+u7g ;+/rgf tyf b/aGbL ljj/0fdf

;~rf/ s]Gb| g/x]sf] x'Fbf o; cl3 ljefucGtu{t /xL ;~rf/ s]Gb|x¿n] ug]{ sfo{ s;/L :yfgfGt/0f ug]{ eGg] ;DaGwdf gLltut lg0f{o x'g'kg]{ .

@= 5fkfvfgf tyf k|sfzg ;DaGwL P]g, @)$* tyf lgodfjnL, @)$( nfO{ ;+zf]wg u/L ;d;fdlos agfO{ lhNnf k|zf;g sfof{no / ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaLr kqklqsf btf{, clen]v, ;f]sf] k|zf;g / cg'udgsf ;DaGwdf b]lvPsf c:ki6tf Go"gLs/0f ug'{kg]{ .

#= ;~rf/u[xx¿n] lbPsf lgo'lQm kq, l;kmfl/; kq Pj+ sfo{/t kqsf/ Pj+ sfdbf/x¿sf] b/aGbL / >dhLjL ljj/0f k|fKTf ePkl5 ljefun] k|]; k|ltlglw k|df0fkq pknAw u/fpFb} cfPsf]df sltko ;~rf/u[xn] kqsf/ g} gePsf] JolQmnfO{ ;d]t l;kmfl/; u/L ;f]sf] cfwf/df kl/rokq lnO{ unt k|of]u ePsf] kfOPdf l;kmfl/; ug]{ ;~rf/u[x / kl/rokq lng] b'a}nfO{ b08 hl/jfgf ug]{ u/L P]gdf k|fjwfg /flvg'kg]{ .

$= g]kfnL ;~rf/u[xdf sfd ug]{ kqsf/x¿ lgo'Qm ePkl5 g]kfn kqsf/ dxf;+3df clgjfo{ btf{ x'g'kg]{ / btf{ ePsf kqsf/x¿nfO{ kqsf/ dxf;+3sf] l;kmfl/;sf] cfwf/df dfq kqsf/ kl/rokq pknAw u/fpg] Joj:yf ePdf ;~rf/ ;+:yfdf sfo{/t kqsf/n] dfq kl/rokq kfpg] Joj:yf P]g–lgodfjnLdf ;dfj]z ug'{kg]{ .

%= kqsf/ kl/rokq lng], gjLs/0f ug{] / k|ltlnlk lng] k|of]hgsf] lgldQ xfn /fhZj Hofb} Go"g ePs} sf/0f klg hf]–sf]xLn] l;kmfl/;;fy lng cfpg] u/] eGg] u'gf;fx¿ /x]sf] ;Gbe{df lgodfjnLdf tf]lsPsf] /fhZj /sddf ;dof]lrt yk jf a[l4 u/L To:tf] sfo{df cglws[t jf cgfjZos JolQmsf] kx'Frdf sdL Nofpg'kg]{ .

^= kqsfl/tfsf ljwf÷;+:yf -5fkf dfWod, laB'tLo ;~rf/ dfWod, cgnfOg cflb_ ;a}nfO{ ;d]6g] u/L 5'§} ldl8of gLlt / P]g agfpg'kg]{ .

&= …;~rf/ dfWodnfO{ aGb, hkmt jf btf{ vf/]h ul/g] 5}gÚ eGg] ;+j}wflgs k|fjwfg /x]sf / cgfjZos ?kdf kqklqsf btf{ ug]{ k|j[lQsf] ljsf; x'g uPsf]n] To:tf ultljlwnfO{ lg?T;flxt kfg{ ;+ljwfgdf g} pNn]v u/L

45jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

k|sfzg gePsf] cj:yfdf :jtM vf/]h x'g] :ki6 k|fjwfg /flvg' kg]{Ù ;fy}, P]gdf g} Joj:yf u/L lgoldt k|sfzgdf g/x]sf ldl8ofsf] btf{ Pj+ gfd :jt vf/]h x'g] Joj:yf u/L ljBdfg JojwfgnfO{ x6fpg' kg]{ .

*= of]Uotfsf] k|df0fkq gePsf] t/ ;dfrf/ ;Íng jf l/kf]l6{Ë ;DaGwdf kfFr jif{ sfd u/]sf] hf];'s} JolQmn] k|]; k|ltlglw k|df0fkq k|fKt ug{ ;Sg] ljBdfg sfg"gL k|fjwfgsf sf/0f cg'ejL Pj+ al/i7 kqsf/af6 To:tf JolQmsf] bIftf Pj+ u'0f:t/sf ;DaGwdf c;Gt'li6 /x]sf] x'Fbf kqsf/sf] bIftf Pj+ ljlzli6s/0fsf nflu ;/f]sf/jfnf¿sf] ;xeflutfdf ;"rsx¿ ljsf; u/L lglZrt dfkb08sf cfwf/df >]0fL ljefhg ug'{sf ;fy} k]zfut k/LIff pQL0f{ u/]kl5 dfq Ohfht lbg] k|0ffnL P]gdf ;dfj]z ug'{kg]{ .

(= …kqklqsfÚ sf] kl/efiffdf ;dfrf/ kq, ;dfrf/ klqsf jf cGo kqklqsfnfO{ ;d]t pNn]v ePsf]n] o;leqsf ;flxlTos Pj+ xfF:o ljwfsf ljifo ;d]t kg]{ u/]sf] egL ;/f]sf/jfnfx¿af6 u'gf;f] cfpg] u/]sf]n] kqklqsfsf] :ki6 kl/efiff ul/g' kg]{ .

!)= kqsf/ Pj+ kqklqsfnfO{ ;+od Pj+ dof{lbt agfpg kfngf ug'{kg]{ cfr/0f (Journalist Code of Conduct) sf] k|efjsf/L ¿kdf k|rf/k|;f/ Pj+ cg'udg ug]{ Joj:yf ul/g'kg]{ .

!!= >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g adf]lhd k|]; /lhi6«f/n] ;~rf/ k|lti7fgsf >dhLjLsf] ;Dk"0f{ ljj/0f cBfjlws u/L /fVg'kg]{, s/f/df lgo'lQm ug{ k|]; /lhi6«f/sf] :jLs[tL lng'kg]{, ;~rf/ k|lti7fgdf ePsf] b/aGbL s6f}tLsf] clen]v /fVg'kg]{, aGb ePsf] ;~rf/ k|lti7fgsf] cBfjlws clen]v /fVg'kg]{, ;~rf/ k|lti7fg jf Joj:yfgn] >dhLjL kqsf/nfO{ ;]jf ;'ljwfsf] /sd glbPdf / >dhLjLn] ;~rf/ k|lti7fgsf] gf]S;fgL u/]df ph'/L lnO{ sf/afxL ug]{, ljjfb ;dfwfgsf nflu dWo:ytf ug]{ cflb ljifox¿;lxtsf] sfo{ljlw ljefun] xfn} th'{df u/L cEof;df NofPsf] ;Gbe{df o;nfO{ k|efjsf/L t'Nofpg ;Da4 ;/f]sf/jfnfx¿sf] klg Jofjxfl/s ¿kdf k|lta4 x'g'kg]{ .

!@= cfjZos kg]{ ljz]if1sf] ;]jf lng'k/]df dfq s/f/df Joj:yfksn] k|]; /lhi6«f/sf] :jLs[tL lnO{ s'n ;+Vofsf] !% k|ltzt;Dd lgo'lQm ug{ kfpg] Joj:yf eP tfklg k|]; /lhi6«f/sf] :jLs[ltlagf h'g;'s} kbdf klg s/f/df lgo'lQm ug]{ ul/Psf] cj:yfdf P]gsf] kfngf ug{ u/fpg sl7gfO ePsf] x'Fbf ;f] P]g ;+zf]wg u/L Jojxfl/s Pj+ ;do;fk]If agfpg'kg]{ .

!#= k|]; k|ltlglw k|df0fkq -k|]; kf;_ sf] pkof]lutf a9fpg] / >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g sfof{Gjogdf ;xhtf Nofpg] sfo{ ug]{ .

%=@=& kqsf/ tflnd ;DaGwL!= kqsf/ tflnd u'0f:t/Lo kqsfl/tfsf] cfwf/e"t tTj xf] . Ifdtfjfg

kqsf/sf nflu Go"gtd kfl/>lds lbnfpg ;d]t ;xh x'g] ePsfn] ;/sf/L nufgLdf kqsf/ tflnd ;+sfosf] :yfkgf ug]{ .

@= ;Dkfbs x'gsf] nflu sDtLdf ^ dlxgfsf] / l/kf]6{/sf nflu #% lbgsf] kqsf/ tflnd clgjfo{ ug]{ .

46jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

#= /]l8of], 6]lnlehg tyf cgnfOg ldl8ofsf] ;Dkfbs x'gsf] nflu of]Uotf tf]Sg] / tflnd k|fKt x'g'kg]{ Joj:yf ug]{ .

$= kqsf/ Ifdtf ljsf;sf nflu kf7\oqmddf Ps¿ktf sfod ug]{ / ldl8of;Fu ;DalGwt cWoog cg';Gwfgsf nflu Ps]8]dL agfpg] .

%=@=* >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g sfof{Gjog ;DaGwL!= ;~rf/u[xdf sfd ug]{ >dhLjL kqsf/ Pj+ sd{rf/Ln] lgo'lQmkq lnP/ dfq

sfd ug]{ .@= ;~rf/u[xsf Joj:yfksx¿n] >dsf] d"Nosf] ;Ddfg clgjfo{ ¿kdf

ug'{kg]{ .#= >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]gsf] sfof{Gjogsf] cg'udg ;"rgf tyf k|;f/0f

ljefu, k|]; sfplG;n g]kfn, Go"gtd kfl/>lds lgwf{/0f ;ldlt / g]kfn kqsf/ dxf;+3sf] ;+o'Qm 6f]nLn] ug]{ / tYo aflx/ Nofpg] .

$= nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] /sd, cfrf/–;+lxtf kfngf / >dhLjL kqsf/sf] Go"gtd kfl/>ldsaLr ;DaGw sfod ug]{ .

%= >dhLjL kqsf/x¿nfO{ ;Dkfbg tyf l/kf]l6{ªsf] nflu ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] k|]; kl/rokq -k|]; kf;_ clgjfo{ ug]{ .

%=# ljefusf] efjL sfo{ ;f]r != ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] k|;f/0f zfvfaf6 /]l8of] nfO;]G; tyf k|;f/0f

Ohfhtkq hf/L ug{ yk gLltut tyf cGo ;|f]tsf] Joj:yf ug]{ .@= xl/t kqsfl/tf (Green Journalism) cyf{t\ u'0f:t/Lo, dof{lbt, ljZj;gLo

kqsfl/tfsf] k|j4{g ug]{ .#= u'0f:t/Lo kqsfl/tf ljsf;sf] nflu cfrf/ ;+lxtf kfngf, kqsf/ tflnd, kqsf/

nfO;]G;, cg';Gwfg Pj+ kqsf/ ;'/Iffsf] Joj:yf ug]{ .$= g]kfnnfO{ lrgfpg] / nf]stGq, u0ftGq Pj+ ;+3LotfnfO{ ;Da4{g ug]{ kf7\o;fdu|L,

kmf]6f] Pj+ k':ts k|sfzg ug]{ .%= kmf]6f] k|bz{gL, kmf]6f] a}Ísf] :yfkgf / ;~rfng u/L kmf]6f ] kqsfl/tfnfO{ k|j4{g

ug]{ .^= ;~rf/ k|lti7fg Pj+ >dhLjL kqsf/sf] cf–cfˆgf xs lxtsf] ;+/If0fsf nflu

lgikIf cleefjs aGg] .&= ldl8of If]qnfO{ :jtGq, dof{lbt / cfslif{t agfpg cWoog÷cg';Gwfg ug]{ .*= n}lËsd}qL Pj+ dlxnf lx+;fd'Qm kqsfl/tfsf] ljsf;nfO{ clej[l4 ug]{ .(= kqsf/ kl/rokqsf] Joj:yfkgnfO{ cgnfOg (Online) ug]{ .!)= >dhLjL kqsf/ ;DaGwL P]g sfof{Gjogsf] cj:yfsf] d:of}bf tof/ ug]{ .!!= kqsf/ lstfavfgfsf] nflu lgdf{0f ePsf] ;ˆ6j]/df >dhLjL kqsf/x¿sf]

ljj/0f clen]vLs/0f ug]{ .!@= kqsf/ b'3{6gf aLdfdf a9LeGbf a9L kqsf/x¿sf] ;xeflutf u/fpg ;/f]sf/jfnf

lgsfox¿;Fu yk ;dGjo ug]{ .

47jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!#= 5fqj[lQ sfo{qmddf kqsfl/tf ljifodf :gfts txdf cWoog/t ljBfyL{x¿sf] ;xeflutfsf nflu hf]8 lbg] .

%=$ pk;+xf/kqsfl/tf / ;"rgfaLr cGof]Gofl>t ;DaGw /x]sf] x'G5 . kqsfl/tflagf ;"rgfsf]

cy{ g/x]h:t} ;"rgflagf klg kqsfl/tfsf] s'g} cy{ x'Fb}g . kqsfl/tfsf] ljsf; / ;"rgfsf] ;fj{hlgsLs/0f nf]stGqsf cleGg kIf x'g\ . kqsfl/tfsf] ljsf; / ;"rgfsf] Joj:yfkg ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] d'Vo b'O{ lhDd]jf/Lx¿ x'g\ . ldl8of gLlt lgdf{0f / sfof{Gjogdf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] cxd\ e"ldsf /x]sf] 5 . ;fy}, ;"rgf ;Íngb]lv ljt/0f;Dd sfo{;Dkfbgsf ;Dk"0f{ r/0f Pj+ k|lqmofx¿df ;a} ;/f]sf/jfnfx¿sf] ;xof]u / ;dGjosf] ;d]t vfFrf] /xg] xfd|f] cg'ej 5 . o;y{, ;"rgf / kqsfl/tfsf dfWoddf cfPsf ljljwtfnfO{ ;Daf]wg ug{;Sg] u/L ;"rgf tyf k|;f/0f ljefunfO{ ;zQm t'Nofpg' cfhsf] cfjZostf xf] .

48jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

49jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rLx¿

50jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

51

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–!;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] gful/s a8fkq

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO{

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

!

nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] /sd e'QmfgL

n]vf clws[t

!@@!

cfly{s k|zf;g zfvf

!= ;DalGwt ;~rf/ k|lti7fgsf] lgj]bg @= Eof6/ Kofg c+lst lan #= tf]lsPsf] c+s tyf cfsf/df km/s–km/s lj1fkg k|sflzt klqsf

lgMz'Ns s f o { l j l w d f Joj:yf eP

adf]lhddxflgb{]zs $!!@%%#

@

;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 k|sflzt ;fdu|Lx¿ ljt/0f

zfvf clws[t

@$

k|sfzg OsfO{ != ;DalGwt lgsfosf] kq @= ;DalGwt JolQmsf] dfu lgj]bg

lgMz'Ns ;f]xL lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

#

klqsf c:yfoL btf{ l;kmfl/;

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @!

k|]; OsfO{ lhNnf k|zf;g sfo{fnosf] kq lgMz'Ns ;f]xL lbgdxflgb{]zs $!!@%%#

$

klqsf :yfoL btf{ l;kmfl/;

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @!

k|]; OsfO{ != ;DalGwt ;~rf/ k|lti7fgsf] lgj]bg @= c:yfoL bt{f k|df0fkqsf] k|ltlnkL#= tf]lsP cg';f/sf] k|sflzt klqsf

lgMz'Ns ;f]xL lbgdxflgb{]zs $!!@%%#

%;"rgf ljt/0f

;"rgf clwsf/L

!%;"rgf clwsf/L

sIflgj]bg -;"rgf lng'sf] sfd / k|of]hgsf] nflu v'Ng' kg{]_

;"rgfsf] xs ;DaGwL P]g, @)^$ n] tf]s]sf] b:t'/

;f]xL lbg jf P]gn]

tf]s]cg';f/

dxflgb{]zs $!!@%%#

52

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO{

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

^

ljb]zL kqsf/sf] nflu k|]; k|ltlglw / c:yfoL k|]; k|ltlglw k|df0fkq / kqsf/ kl/rokq ljt/0f / gjLs/0f / u}/ko{6s le;f l;kmfl/;

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @)

k|]; OsfO{ k|]; -k|df0fkq tyf kl/rokq_ ljt/0f sfo{ljlw, @)&! sf] bkmf !%, !^ / !& adf]lhd!= ;DalGwt ;+:yfsf] l;kmfl/; @= /fxbfgL / le;fsf] k|ltlnlk #= ;DalGwt b'tfjf; / sG;'n]6sf] l;kmfl/; $= kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f] $ k|lt %= rf}dfl;s sfo{k|ult

!%))÷– -k|]; k|df0fkqsf nflu_

())÷– -c:yfoL k|]; k|df0fkqsf nflu_

%))÷– -u}/ ko{6s le;f l;kmfl/;sf nflu_

;f]xL lbg -yk a'em\g'kg{] ePdf ;dofjlw tf]Sg ;lsg] 5_

dxflgb{]zs $!!@%%#

&

:jb]zL kqsf/sf nflu k|]; k|ltlglw k|df0fkq / kqsf/ kl/rokq ljt/0f, gjLs/0f, k|ltlnlk, ;+:yf kl/jt{g -;Dkfbs, k|]; k|ltlglw, :jtGq kqsf/ / c:yfoL_

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @)

k|]; OsfO{ k|]; -k|df0fkq tyf kl/rokq_ ljt/0f sfo{ljlw, @)&! sf] bkmf ## adf]lhd ljj/0f k]z eO{ ;f] ljj/0fdf gfd ePsf] / 5fkfvfgf / k|sfzg ;DaGwL lgodfjnL, @)$( sf] lgod !% tyf k|]; -k|df0fkq tyf kl/rokq_ ljt/0f sfo{ljlw, @)&! sf] bkmf # n] tf]s]adf]lhd g]kfnL gful/stf / z}lIfs of]Uotfsf k|df0fkqsf k|ltlnlk, ;DalGwt ;+:yfsf] l;kmfl/z, lgo'lQm kq jf s/f/ kqsf] k|ltlnlk, kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f] $ k|lt

#))÷– -k|]; k|ltlglwsf] nflu_^))÷– -:jtGq kqsf/sf nflu_())÷– -c:yfoL k|]; k|ltlglwsf nflu_tyf gjLs/0f ;docg';f/M %)-Dofb gf3]sf] #% lbg;Dd_ !))÷– -Dofb gf3]sf] # dlxgf ;Dd_@))÷– -# dlxgf Dofb gf3]kl5sf] c;f/ d;fGt;Dd_

;f]xL lbg - k | l t ln l ks f ] xsdf bf]>f] sfo{lbg_

dxflgb{]zs $!!@%%#

*

;Dkfbs tyf :jtGqsf] k|]; k|df0fkq tyf kl/rokq

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @)

k|]; OsfO{ qmd ;+Vof & adf]lhdsf] sfuhkqsf ;fy} ;Dkfbssf] xsdf k|]; -k|df0fkq tyf kl/rokq_ ljt/0f sfo{ljlw, @)&! bkmf $ df / :jtGq kqsf/sf xsdf bkmf * adf]lhdsf sfuhkqx¿

#))÷– -;Dkfbssf nflu_^))÷– -:jtGq kqsf/sf nflu_

dxflgb{]zs $!!@%%#

53

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO{

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

(

k|]; k|df0fkqsf] k|ltlnlk tyf ;+:yf kl/jt{g

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @)

k|]; OsfO{ ;+:yf kl/jt{gsf] nflu ;+:yfsf] lgo'QmL, l;kmfl/;, tyf k|]; k|df0fkq, k|ltlnlksf] nflu ;+:yfsf] l;kmfl/;kq

!))÷– -;+:yf kl/jt{g_!))÷– -k|]; k|df0fkqsf] k|ltlnlk_%)÷– -k|]; kl/rokqsf] k|ltlnlk_

;+:yf kl/jt{g ;f]xL lbg/ k|ltlnlksf] xsdf bf]>f] sfo{lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

!)

Joj:yfksLo k|d'vsf] kl/rokq ljt/0f -cWoIf, k|sfzs, dxfk|aGws, k|aGw lgb{]zs, Joj:yfks_

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @)

k|]; OsfO{ k|]; k|ltlglw sfo{ljlw, @)&! adf]lhd g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnkL, ;DalGwt ;+:yfsf] l;kmfl/; kq, lgo'QmL kqsf] k|ltlnlk, kbLo x}l;ot k|li6g] sfuhftx¿, kf;kf]6{ ;fOhsf] kmf]6f] @ k|lt

!,)))÷– -cWoIf tyf k|sfzssf] kl/rokqsf] nflu_())÷– -k|aGw lgb{]zs tyf Joj:yfkssf] kl/rokqsf nflu_

;f]xL lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

!!

kqsfl/tf cg'ej k|dfl0ft / l;kmfl/;

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&, @)

k|]; OsfO{ k|]; k|ltlglw sfo{ljlw, @)&! adf]lhd g]kfnL gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnkL, kqklqsfdf k|sflzt afOnfOg ;dfrf/, cgnfO{g, l6eL, /]l8of]df k|sflzt, k|;fl/t ;dfrf/sf] lSnK; /km'6]h

!))÷– ;f]xL lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

!@

cgnfO{g ldl8of clen]lvs/0f

lgb]{zszfvf

clws[t

!%, !*

k|]; OsfO{ cgnfOg ;~rf/ dfWod lgb]lzsf, @)&# sf] bkmf # / $ adf]lhd sDkgL btf{ k|df0fkq, k|aGwkq, lgodfjnL, 8f]d]g btf{, Kofg/Eof6 btf{, k|]; sfplG;n g]kfndf ;"rLs/0f u/]sf] k|df0fkq, ;~rfnssf] gful/stf, a}7ssf] lg0f{o k|ltlnlk, ;~rfnssf] @ k|lt kmf]6f]

;f]xL lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

54

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO{

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

!#

dxTjk"0f{ cj;/x¿df kmf]6f]u|fkmL ug]{, kmf]6f] clen]v /fVg] / cfjZostfg';f/ ljt/0f ug]{

lgb]{zs5ljsf/

!%, #%

kmf]6f] OsfO{ ;+:yfsf] kq jf lgj]bg lgMz'Ns l8lh6n eP ;f]xL lbg, Pgfnu eP # lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

!$

>dhLjL kqsf/ / Jo:yfkgaLrsf] ljjfb ;dfwfg

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&

k|]; OsfO{ != ph'/L, @= lgo'lQmkq#= lgisfzg u/]sf] kq$= dfu bfjL -sfg'gL cfwf/_

#) lbgdxflgb{]zs $!!@%%#

!%

kqklqsfsf] gfddf 6]lnkmf]g h8fg / cf+lzs dx;"n 5'6 l;kmfl/;

lgb]{zszfvf

clws[t

!^, !&

k|]; OsfO{ != k|sfzssf] lgj]bg@= klqsf :yfoL btf{ k|df0fkqsf] k|ltlnlk,#= k|sflzt klqsf

lgMz'Ns ;f]lx lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

!^hgu'gf;f] ;'Gg]

lgb]{zs!^, !&

k|zf;g tyf k|]; OsfO{

ph"/L, lgj]bg lgMz'Ns # lbg dxflgb{]zs $!!@%%#

!&

k|;f/0f ;DaGwL-c_ 6]lnlehg Ohfhttkm{

-s_ e"–pku|x,

-v_e"–;txL

-u_ s]j'n 6]lnlehg

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf • tf]s]sf] 9fFrfdf lgj]bg • ;+:yfsf] / k|f=ln=sf] /lhi6«]zg

btf{, k|jGwkq, k|jGwkq lgodfjnL / cfos/ btf{sf] sfuhft, ;fdflhs/;fd'bflos / u}/ ;/sf/L ;+:yfsf] xsdf ljwfg / lgodfjnL, k|;f/0f s]G› jf :6]zg /xg] :yfgsf] ljj/0f, 3/hUuf, ejgsf] k|df0fk"hf{, cfj]bs :jodsf] :jfldTjdf /x]sf] 3/ hUuf gePsf] cj:yfdf 3/ hUufsf] :jfldTj x'g] JolQmsf] d~h'/Lgfdf l/tk"j{ssf] lnvt .

c=e"-pku|x != lgj]bg b:t'/?= %))).–@= cg'dltkq b:t'/ ?=!)=))=))).–cf= e"-;txL /le=Pr=Pkm, o'=Pr=Pkm k|of]u ug]{ cg'dltkq b:t'/!= lgj]bg b:t'/ ?= %))).–

@ xKtf

dxflgb{]zs $!!@%%#

55

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO{

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

• k|;f/0f ;+:yf ;+rfng ug{ ;lsg] k|i6 cfwf/ v'Ng] u/L tof/ kfl/Psf] k|fljlws cfly{s, Joj;flos :yfkgf / ;+rfng ;DaGwL k|ltj]bg .

• k|;f/0f ;+:yfsf] k|;f/0f kx'Fr b]vfOPsf] gS;f

• ljb]zL/:jb]zL e"-pku|xsf] k|of]usf] nflu pQm ;+:yf;+u ePsf] ;+emf}tf .

• s]j'n 6]lnlehgsf] xsdf: s]j'n k|;f/s ;+:yf;+usf] ;+emf}tf .

• lgj]bg btf{sf] nflu l/tk"j{s ;+rfns ;ldltsf] lg0f{o u/L clVtof/L lbPsf] lnvtkq .

• sfuhkqsf] k|ltlnlk gf]6/L klAnsaf6 k|dfl0ft x'g' kg]{ .

6«fG;ld6/ k|0ffnLaf6 ul/g] ;txut 6]lnlehg k|;f/0f s]G› jf k|To]s l/n] :6]zgsf] nflu%)) jf6 Ifdtf ;Ddsf] nflu ?= %,)),))).–%)) b]vL ! lsnf] jf6 Ifdtf ;Ddsf] nflu ?=&,%),))).–! lsnf] jf6 b]vL # lsnf] jf6 Ifdtf ;Ddsf] nflu ?=!),)),))).–# lsnf] jf6 b]vL % lsnf] jf6 Ifdtf ;Ddsf] nflu ?=!%,)),))).–% lsnf] jf6 b]lv !) lsnf] jf6 Ifdtf ;Ddsf] nflu ?=@%,)),))).–

-u_ s]j'n 6]lnlehg != lgj]bg b:t'/ ?=%))).-@=Ohfht b:t'/ -k|lt Rofgn_?=!),)),))).–

56

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO{

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

!*

-cf_ Pkm=Pd= /]l8of] Ohfhtkq tkm{

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != tf]s]sf] 9fFrfdf lgj]bg @= ;+:yfsf] / k|f=ln=sf] /lhi6«]zg btf{, k|jGwkq, k|jGwkq lgodfjnL / cfos/ btf{sf] sfuhft, ;fdflhs/;fd'bflos / u}/ ;/sf/L ;+:yfsf] xsdf ljwfg / lgodfjnL, k|;f/0f s]G› jf :6]zg /xg] :yfgsf] ljj/0f, 3/hUuf, ejgsf] k|df0fk"hf{, cfj]bs :jodsf] :jfldTjdf /x]sf] 3/ hUuf gePsf] cj:yfdf 3/ hUufsf] :jfldTj x'g] JolQmsf] d~h'/Lgfdf l/tk"j{ssf] lnvt .#= k|;f/0f ;+:yf ;+rfng ug{ ;lsg] k|i6 cfwf/ v'Ng] u/L tof/ kfl/Psf] k|fljlws cfly{s, Joj;flos :yfkgf / ;+rfng ;DaGwL k|ltj]bg .$= k|;f/0f ;+:yfsf] k|;f/0f kx'Fr b]vfOPsf] gS;f%= lgj]bg btf{sf] nflu l/tk"j{s ;+rfns ;ldltsf] lg0f{o u/L clVtof/L lbPsf] lnvtkq .^== sfuhkqsf] k|ltlnlk gf]6/L klAnsaf6 k|dfl0ft x'g' kg]{ .

!= lgj]bg b:t'/ ?= @))).–@= Ohfhtkq b:t'/

• @) jf6 Ifdtf ;Dd ?=!))).–

• @) jf6 eGbf dfly %) jf6 Ifdtf ;Dd ?=@))).–

• %) jf6 eGbf dfly !)) jf6 Ifdtf ;Dd ?=@),))).–

• !)) jf6 eGbf dfly @%) jf6 Ifdtf ;Dd ?=!,%),))).–

• @%) jf6 eGbf dfly %)) jf6 Ifdtf ;Dd ?=#,)),))).–

• %)) jf6 eGbf dfly !))) jf6 Ifdtf ;Dd ?=&,%),))).–

• !))) jf6 eGbf dfly @))) jf6 Ifdtf ;Dd ?=!),)),))).–

• @))) jf6 Ifdtf eGbf dflysf] nflu ?=@),)),))).–

@ xKtf

dxflgb{]zs $!!@%%#

57

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

!(

-O_ :of6]nfO6 /]l8of] Ohfhtkq tkm{

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != tf]s]sf] 9fFrfdf lgj]bg @= ;+:yfsf]/k|f=ln=sf] /lhi6«]zg btf{, k|jGwkq, k|jGwkq lgodfjnL / cfos/ btf{sf] sfuhft, ;fdflhs/;fd'bflos / u}/ ;/sf/L ;+:yfsf] xsdf ljwfg / lgodfjnL, k|;f/0f s]G› jf :6]zg /xg] :yfgsf] ljj/0f, 3/hUuf, ejgsf] k|df0fk"hf{, cfj]bs :jodsf] :jfldTjdf /x]sf] 3/ hUuf gePsf] cj:yfdf 3/ hUufsf] :jfldTj x'g] JolQmsf] d~h'/Lgfdf l/tk"j{ssf] lnvt .#= k|;f/0f ;+:yf ;+rfng ug{ ;lsg] k|i6 cfwf/ v'Ng] u/L tof/ kfl/Psf] k|fljlws cfly{s, Joj;flos :yfkgf / ;+rfng ;DaGwL k|ltj]bg .$= k|;f/0f ;+:yfsf] k|;f/0f kx'Fr b]vfOPsf] gS;f%= ljb]zL/:jb]zL e"-pku|xsf] k|of]usf] nflu pQm ;+:yf;+u ePsf] ;+emf}tf .^= lgj]bg btf{sf] nflu l/tk"j{s ;+rfns ;ldltsf] lg0f{o u/L clVtof/L lbPsf] lnvtkq .&= sfuhkqsf] k|ltlnlk gf]6/L klAnsaf6 k|dfl0ft x'g' kg]{ .

!= lgj]bg b:t'/ ?= %))).–@= Ohfhtkq b:t'/ Satellite Audio broadcasting Earth Station pks/0fx¿ k|of]u u/L jf Satellite sf] k|of]u u/L ;+rfng ul/g] /]l8of] g]6js{sf] nflu k|lt Rofgn ?=!),)),))).–

@ xKtf

dxflgb{]zs $!!@%%#

58

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

@)

k|;f/0f Ohfhtkq/ cg'dltkqsf] gjLs/0f ;DaGwL

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != cl3Nnf] cf=j=sf] k|;f/0f tyf ljt/0f z'Ns a'emfPsf] k|df0f ;+nUg u/L cg';"rL-* adf]lhd 9fFrfdf k|To]s jif{sf] c;f/ d;fGt leq lgj]bg lbg' kg]{ . @= lgodfg';f/ gjLs/0f b:t'/ a'emfPsf] k|df0f .

!= k|;f/0f Ohfhtkq ln+bf nfUg] b:t'/sf] !)% gjLs/0f b:t'/ jfkt a'emfpg' kg]{ .@= c;f/ d;fGt kZrft gjLs/0f u/fpFbf klxnf] Ps dlxgfsf] nflu !)%, bf]>f] dlxgfdf @)%, t]>f] dlxgfdf #)%, rf}yf] dlxgfdf $)%,, kfFrf} dlxgfdf %)% / 5}7f} dlxgf;Dd !))% -;t k|ltzt_ hl/jfgf ;d]t a'emfpg' kg]{.#= 5 dlxgf leq klg Ohfhtkq gjLs/0f gu/fPdf Ohfhtkq :jt: /2 x'g] .

! xKtf

dxflgb{]zs $!!@%%#

@!

k|;f/0f tyf ljt/0f z'Ns

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf k|;f/0f ;+:yfn] cfkm"n] u/]sf] jflif{s s"n cfDbfgL -C0f jf ;fk6L lnPsf] jf z]o/ jfktsf] /sd afx]s_ sf] b'O{ k|ltztn] x'g cfpg] /sd cfly{s jif{ ;dfKtePsf] 5 dlxgf leq n]vfk/LIf0f k|ltj]bg ;+nUg u/L k]z ug{' kg]{ .

!= k|;f/0f tyf ljt/0f z'Ns s"n cfPsf] @% @= cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ^ dlxgf kl5 k|To]s dlxgfsf] nflu yk !)% hl/jfgf nfUg] .

! lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

@@

Ohfhtkq/ cg'dltkqsf] k|ltlnlk

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf k|;f/0f ;+:yfsf] Ohfhtkq/ cg'dltkq x/fPdf, b}jLk|sf]k k/L dfl;Pdf, jf k'/fgf] eO{ RofltPdf jf gjLs/0f ug]{ 7fpF ;dfKt ePdf sf/0f b]vfO lgj]bg lbg' kg]{ 5 .

lgj]bg b:t'/ ?= %)).– # lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

59

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

@#

Ohfhtkqdf / cg'dltkqdf ljj/0f abNg]

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf k|;f/0f ;+:yfsf] Ohfhtkq/ cg'dltkqdf lgod !% adf]lhd ljj/0f abNg b]xfo adf]lhdsf] sfuhft k]z ug{' kg]{5 . != cg';"rL-& adf]lhdsf] lgj]bg@= lgodfg';f/ b:t'/ a'emfPsf] /l;b#= ;+:yfsf] ;+rfns ;ldltsf] lg0f{osf] k|ltlnlk$= Ohfhtkq/cg'dltkq gjLs/0f ePsf] k|ltlnlk%= Ifdtf a[l4/:yfg kl/jt{gsf] nflu 6f]kf] gS;f, hUufwgL;+u ePsf] ;+emf}tfsf] k|ltlnlk, nfnk"hf{sf] k|ltlnlk, s/ r'Qmfsf] k|ltlnlk / OlGhlgo/sf] k|ltj]bg ;d]t .

lgodfg';f/ ! xKtf

dxflgb{]zs $!!@%%#

@$

8fpgln+s cg'dltkq k|bfg ug{ .

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != ;DalGwt b]zdf btf{ ePsf] sDkgLsf] btf{ k|df0fkq (Certifi cate

of Incorporation) .@= sDkgLn] Rofgn k|;f/0f ug{ k|fKt u/]sf] Ohfhtkqsf] k|ltlnkL .#= g]kfn l:yt k|ltlglw ;+:yf jf JolQmnfO{ lbOPsf] clVtof/Lkq .$= :yfgLo k|ltlglw ;+:yf eP btf{ k|df0fkq jf JolQm eP gful/stfsf] k|dfl0ft k|ltlnkL .%= lgj]bg b:t'/ a'emfPsf] /l;b .

!= lgj]bg b:t'/ ?= !),))).@= lj1fkg ;dfj]z gePsflgMz'Ns Rofgnsf] 8fpglnÍ u/L sfo{qmd k|;f/0f ug{sf] nflu k|lt Rofgn ?= !,)),))).#= lj1fkg ;dfj]z ePsf lgMz'Ns Rofgnsf] 8fpglnÍ u/L sfo{qmd k|;f/0f ug{sf] nflu k|lt Rofgn ?= %,)),))).$= lj1fkg ;dfj]z gePsf ;Mz'Ns Rofgnsf] 8fpglnÍ u/L sfo{qmd k|;f/0f ug{sf] nflu k|lt Rofgn ?= #,)),))).

@ lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

60jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

lj1fkg ;dfj]z ePsf ;Mz'Ns Rofgnsf] 8fpglnÍ u/L sfo{qmd k|;f/0f ug{sf] nflu k|lt Rofgn ?= &,)),))).

@%

l;Ugn ljt/ssf] Ohfhtkq k|bfg ug{ .

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != ljb]zL Rofgn k|;f/s sDkgL;Fu ePsf] cflwsfl/s ;Demf}tf kqsf] k|dfl0ft k|ltlnkL .@= ;+:yf btf{sf] k|df0fkq, k|aGwkq / lgodfjnLsf] k|dfl0ft k|ltlnkL .#= ;]o/xf]N8/sf] gful/stfsf] k|dfl0ft k|ltlnkL .lgj]bg b:t'/ a'emfPsf] /l;b .

!= lgj]bg b:t'/ ?= !),)))÷–@= l;Ugn ljt/s Ohfhtkq jfkt ?= %),)))÷–

dxflgb{]zs $!!@%%#

@^

:of6]nfO6, cGo ;~rf/ dfWod tyf l8lh6n k|ljlwdf cfwfl/t 6]lnlehg / /]l8of]l;Ugn ljt/0ff ug]{ u/L :yfkgf ul/Psf] g]6js{sf] Ohfht lbg .

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != Ohfhtkq lng vf]h]sf] laifosf] cfly{s, k|fljlws tyf Joj;flos kIfdf lj:t[t cWoog u/L tof/ kf/]sf] k|fljlws k|:tfjgf .@= k|:tfjgf tof/ ug]{ OlGhlgo/sf] OlGhlgol/Ë kl/ifbdf btf{ ePsf] k|df0fkqsf] k|dfl0ft k|ltlnkL .#= ;+:yf btf{sf] k|df0fkq, :ki6 ?kdf p2]Zo v'n]sf] k|aGwkq tyf lgodfjnLsf] k|dfl0ft k|ltlnkL .$= z]o/ xf]N8/x¿sf] gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnkL .%= 3/axfn ;Demf}tf .^= nfnk"hf{sf] kmf]6f]skL .&= k|;f/0f s]G› /xg] 7fpsf] ljj/0f .lgj]bg b:t'/ a'emfPsf] /l;b .

!= lgj]bg b:t'/ ?= %,))).–@= Ohfhtkq jfkt b:t'/ ?= !,)),)),)))÷–

& lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

61jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

@&

;j} k|sf/sf 6«fG;ld6/x¿ sf] nfO;]G; -cg';"rL–$ -u_-lgod $ ;Fu ;DalGwt_

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$) sf] cg';"rL–! -u_ -lgod # ;Fu ;DalGwt_ adf]lhdsf] b/vf:t@= lgj]bs ;+:yfsf] nfOg Ph]G;Lsf] l;kmfl/; kq,#= l/tk"j{s el/Psf] Data Form,

Application For Land/Mobile & Customer Application Information

Form.

$= :yfoL n]vf gDa/ (PAN), sDkgL btf{sf] k|df0fkq, gful/stf sf] k|df0fkq cflbsf] k|ltlnlkx¿ .%=pks/0f ljlqmstf{af6 hf/L ePsf] Signature, Date, Invoice No.,

Quantity, Model No., Cost Amount

:ki6 v'n]sf] Proforma Invoice - @ k|lt^=pks/0fx¿sf] Technical

Specifi cations.

&= k|of]u:yfgsf] (Latitude,

Longitude, Altitude ;lxt) sf] gS;f*= ljb]zaf6 ;f]em} coft ug]{ pks/0fsf] xsdf pks/0fsf] Type Approval Certifi cate

/ Self Declaration

Certifi cate / Declaration of

Conformity/Equivalent Certifi cate.

#= P/f]gl6sn :6]zgsf] nflu ?= !,))).–$= jfo'ofg -Po/qmfkm\6 :6]zg_ sf] nflu ?= #,))).–%= j]; -cfwf/_ :6]zgsf] nflu (VHF/UHF)/ ;f] ;DalGwt k|lt :6]zg, k|lt hf]8L lk|mSj]G;L k|of]u ug{]s= j]; :6]zgsf] nflu,–!= % jf6;Dd RF output Power ?= %))).–@= % jf6 eGbf a9L @% jf6 ;Dd RF output Power ?= !),))).–#= @% jf6 eGbf a9L RF output Power ?= @%,))).–v= l/lk6/ :6]zgsf] nflu,– != % jf6;Dd RF output Power ?= !),))) .–@= % jf6 eGbf a9L @% jf6 ;Dd RF output Power ?= @%,))).–#= @% jf6 eGbf a9L RF output Power ?= #%,))).–u= j]; :6]zg ÷l/lk6/ :6]zg ;Fu ;Dks{ ug]{ jf cGo l:y/ jf rn -df]afOn_ :6]zgx¿sf] nflu k|lt :6]zg

% lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

62jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

!= % jf6;Dd RF output Power ?= @))).–@= % jf6 b]lv @% jf6 ;Dd RF

output Power ?= !)))).–#= @% jf6 eGbf dfly RF output

Power ?= @%,))).–^= crn :6]zgsf] nflu,–s= #) d]ufxh{ eGbf d'lg Ps jf b'O{;Dd 6«fG;ldl6Ë lk|mSj]G;Lx¿ k|of]u ug{ ;lsg] @% jf6 ;Dd cf/=Pkm= kfj/sf] cfp6 k'6 Ifdtfsf] k|lt crn :6]zgsf] nflu ?= @),))).– / @% cf/=Pkm=kfj/ cfp6k'6 eGbf dflysf] k|lt crn :6]zgsf] nflu ?= #),))).– .v= #) d]ufxh{b]lv !)=% luufxh{leq Ps jf b'O{;Dd 6«fG;ldl6Ë lk|mSj]G;Lx¿ k|of]u ug{ ;lsg] crn :6]zgsf] nflu lgDgadf]lhd vf; cf]u6]sf] cf/=Pkm= /]l8of] lk|mSj]G;L Jof08 ljysf] cfwf/df,–!= #^ ls=xh{;Dd ?= %))).–@= #^ ls= xh{ eGbf dfly $)) ls= xh{;Dd?= !),))).–

63jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

#= $)) ls= xh{ eGbf dfly @,*)) ls= xh{;Dd?= !%,))).–$= @,*)) ls=xh{ eGbf dfly !),))) ls=xh{;Dd?= @),))).–%= !),))) ls=xh{ eGbf dfly @),))) ls=xh{;Dd?= #),))).–^= @),))) ls=xh{ eGbf dfly $),))) ls=xh{;Dd?= %),))).–&= $),))) ls=xh{ eGbf dfly *),))).– ls=xh{;Dd?= *),))).–*= *),))) ls=xh{ eGbf dfly !,^),))) ls=xh{;Dd?= !,%),))).–(= !,^),))) ls=xh{ eGbf dfly ?= #,)),))).–!)= !)=% luufxh{ eGbf dfly !%=#% luufxh{;Dd, Pp6} dfq lk|mSj]G;L k|of]u ug{ ;lsg] / @) d]ufxh{ eGbf sd cf/=Pkm= Jof08 ljysf] cf]u6\g] k|lt :6]zg ?= ^))).–!!= !)=% luufxh{ eGbf dfly !%=#% luufxh{;Dd Pp6} dfq lk|mSj]G;L k|of]u ug{ ;lsg] / @) d]ufxh{eGbf dfly cf/=Pkm= Jof08 ljy cf]u6\g] k|lt :6]zgsf] nflu ?= &))).–

64jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

!@= !%=#% luufxh{ eGbf dfly t/ Pp6} dfq lk|mSj]G;L k|of]u ug{ ;lsg] / @) d]ufxh{eGbf sd cf/=Pkm=Jof08 ljy cf]u6\g] k|lt :6]zgsf] nflu ?= %,))).–!#= !%=#% luufxh{ eGbf dfly t/ Pp6} dfq lk|mSj]G;L k|of]u ug{ ;lsg] / @) d]ufxh{eGbf a9L cf/=Pkm= Jof08 ly cf]u6\g] k|lt :6]zgsf] nflu ?= &,%)).–&= k]lh+u ;]jfsf] nflu -PSTN df ldnfg gu/L ;~rfng ePsf_,–s= %) jf6;Dd cf/ =Pkm= kfj/ cfp6 k'6 Ifdtfsf] 6«fG;ld6/af6 @,))) uf]6f ;Dd k]lh+u l/l;e/ k|of]u ug{ ;Sg] k|0ffnLsf] nflu ?= !),))).– / @,))) uf]6f eGbf a9L k]lh+u l/l;e/ k|of]u ug{ ;Sg] k|0ffnLsf] nflu k|To]s yk l/l;e/sf] nflu ?= !,))).– .v= %) jf6eGbf a9L cf/=Pkm= kfj/ cfp6 k'6Ifdtfsf] 6«fG;ld6/af6 %))) uf]6f;Dd k]lh+u l/l/e/ k|of]u ug{ ;Sg] k|0ffnLsf] nflu ?= @),))).– / %,))) eGbf a9L k]lh+u l/l;e/ k|of]u ug{ ;Sg] k|0ffnLsf] nflu k|To]s yk l/l;e/sf] nflu ?= !,))).–

65jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

*= /]l8of] l86/ldg]zg÷g]leu]zg :6]zgsf] nflu k|lt lk|mSj]G;L k|lt :6]zg?= !,))).–(= ultlzn jf crn p4f/ of]hgf :6]zgsf] nflu k|lt lk|mSj]G;L k|lt :6]zg?= !,))).–

@*

k|;f/0f ;DalGw 6«fG;ld6/x¿ sf] nfO;]G;

-cg';"rL–$ -u_ -lgod $ ;+u ;DalGwt_

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–! -u_ -lgod # ;+u ;DalGwt_ adf]lhdsf] b/vf:t@=k|;f/0f Ohfhtsf] k|ltlnlk,#= l/tk"j{s el/Psf] Data Form,

Application For Tv/Radio

Broadcast & Customer Application

Information Forms.

$= :yfoL n]vf gDa/ (PAN), sDkgL btf{sf] k|df0fkq, gful/stf sf] k|df0fkq cflbsf] k|ltlnlkx¿ .%=pks/0f ljlqmstf{af6 hf/LePsf] Signature, Date, Invoice No. ,

Quantity, Model No. , Cost Amount

:ki6 v'n]sf]ProformaInvoice -@ k|lt

!#= k|;f/0f ;DaGwL /]l8of] oGq /fVg jf k|of]u ug{sf] nflu,–s=Pkm=Pd= /]l8of] :6]zgx¿n] k|of]u ug{] /]l8of] oGqsf] nflu!= !)) jf6 Ifdtf ;Dd ?= @,))).–@= !)) jf6 eGbf a9L %)) jf6 ;Dd ?= %,))).–#= %)) jf6 eGbf a9L @))) jf6 ;Dd?= @),))).–$= @))) jf6 eGbf a9L hlt eP klg ?= @%,))).–u= e"–;txL (Terrestrial

Television) k|;f/0f s]Gb|af6 6]lnlehg k|;f/0f ug{],–!= !)) jf6 Ifdtf ;Dd ?= !),))).–@= !)) jf6 eGbf a9L %)) jf6 ;Dd?= !%,))).–#= %)) jf6 eGbf a9L %))) jf6 ;Dd?= @),))).–

% lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

66jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

^=pks/0fx¿sf] Technical

Specifi cations.

&= k|of]u:yfgsf] (Latitude,

Longitude, Altitude ;lxtsf]) gS;f– Topological Map

*= ljb]zaf6 ;f]em} coft ug]{ pks/0fsf] xsdf pks/0fsf] Type Approval Certifi cate /

Self Declaration Certifi cate

/ Declaration of Conformity

/Equivalent Certifi cate.

$= %))) jf6 eGbf a9L hlt ePklg ?= #),))).–3= aflx/L k|;f/0f s]Gb|(Outside Broadcast System)

sf] nflu,–@= e"–;txL 6]lnlehg ;DaGwL pks/0f h8fg ePsf] k|lt:6]zg ?= %),))).–#= cGo k|sf/sf] e"–;txL k|;f/0f ;DaGwL ln+s pks/0fsf] nflu k|lt Rofgn ?= #),))).–ª= Multi Channel Multi Point

Distribution System (MMDS) k|;f/0f÷k|0ffnL -h'g;'s} Frequency Range sf] nflu_ —!= k|lt ! MHz lk|mSj]G;L Jof08 ljysf] nflu ?= #),))).– @= k|ltk|;f/0f s]Gb| (Transmission Station) sf] nflu yk ?= !),))).– r= k|;f/0f s]Gb|df /xg] :6\of08jfO{ pks/0fsf] xsdf k|To]s :6]zg jf Rofgnsf] nflu yk Pp6f :6\of08jfO{ pks/0fsf] nflu b:t"/ nfUg] 5}g -nfO;]G; lng'kg]{ 5_ .

67jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

@(

Pd]Rof]/ /]l8of]sf] nfO;]G; -cg';"rL $=3__ -lgod $ ;+u ;DalGwt__

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–! -3_ -lgod # ;+u ;DalGwt_ adf]lhdsf] b/vf:t@= gful/stfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnlkx¿ #= pks/0f ljlqmstf{af6 hf/LePsf] Signature, Date,

Invoice No. , Quantity,

Model No. , Cost Amount:ki6

v'n]sf]ProformaInvoice -@ k|lt ÷csf{] pks/0f k|of]u ug]{ ;xdlt kq$= pks/0fx¿sf] Technical

Specifi cations.

%= pks/0fx¿sf] Type Approval

Certifi cate / Self Declaration

Certifi cate / Declaration of

Conformity /Equivalent Certifi cate.

!)= Pd]Rof]/ /]l8of] xsdf,–s= sG6«f]n ck/]6/sf] nflu -pks/0f ;lxt_ ?= !,))).–v= ;~rfngsf] nflu -pks/0f afx]s_ ?= ^)).–u= Pd]Rof]/ /]l8of] Sna :6]zg (Amateur Radio Club Station)sf] nflu -pks/0f ;lxt_ ?= !,%)).–

% lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

#)

/]l8of] oGqpTkfbssf]nfO;]G; -cg';"rL %_-lgod $ ;+u ;DalGwt_

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–@ -lgod # ;+u ;DalGwt_ adf]lhdsf] b/vf:t@= :yfoL n]vf gDa/ (PAN),sDkgL btf{sf] k|df0fkq, gful/stf sf] k|df0fkq cflbsf] k|ltlnlkx¿ .#= pTkfbg ug]{ /]l8of]oGqsf] k|fljlws ljj/0f (Technical

Specifi cations)

!!= /]l8of] ;~rf/ tyf k|;f/0f ;DaGwL /]l8of] oGq pTkfbgsf] nflu,–s= Jofkfl/s k|of]hg ?= @,)),))).–v= cg';Gwfgsf] nflu,–!= JolQmut ?= %,))).–@= ;+3÷;F:yfsf] nflu ?= !),))).–

% lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

68jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

#!

/]l8of] oGq ljqmLljt/0f ug]{nfO;]G; -cg';"rL ^__ -lgod $ ;+u ;DalGwt__

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–# -lgod # ;+u ;DalGwt_ adf]lhdsf] b/vf:t

@= ljqmL ljt/0f ug{ pks/0f sf] 6]lSgsn :k]l;lkms]zg, #= oGq pTkfbg ug]{ sDkgLn] lbPsf cflwsfl/s ljt/s k|dfl0ft x'g] sfuhft,

$= :yfoL n]vf gDa/ (PAN),sDkgL btf{sf] k|df0fkq, gful/stf sf] k|df0fkq cflbsf] k|ltlnlkx¿ .

%= l/tk"j{s el/Psf] Customer Application Information Forms.

^= ljlqm ljt/0fs]Gb|sf] (Latitude,

Longitude, Altitude ;lxtsf])gS;f

&=ljqmL ljt/0f ug]{ pks/0fx¿sf] Type Approval Cer! fi cate / Self Declara! on Cer! fi cate / Declara! on of Conformity /Equivalent Cer! fi cate.

!@=/]l8of] ;~rf/ tyf k|;f/0f ;DaGwL /]l8of] oGq laqmL ljt/0fsf] nflu ?= %),))).–

% lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

#@

nfO;]G; gljs/0f

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–* -lgod !) -@_ ;+u ;DalGwt_nfO{;]G; gjLs/0fsf] nflu b/vf:t,@= nfO;]G;sf] ;Ssn k|lt, #= gljs/0f z'Ns a'́ fPsf] /l;b, ef}r/

nfO;]G; hf/L b:t'/ sf] %)Ü b:t'/

$ lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

69jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

##

nfO;]G;sf]ljj/0f abNg] lgb]{zs,

On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf]cg';"rL–(-lgod !@ ;+u ;DalGwt_nfO;]G;sf] ljj/0f abNgsf] nflub/vf:t

?=!)).– $ lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

#$

/]l8of] oGqsf]gfd;f/L ug]{

lgb]{zs, On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–!) -lgod !# -!_ ;+u ;DalGwt_/]l8of] oGqsf] gfd;f/L ug{sf] nflu b/vf:t, xs 5f8\g] /xs kfpg] b'j}sf] k|;f/0fOhfht kqsf] k|ltlnlk,

nfO;]G; hf/L b:t'/ $ lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

#%

:of6]nfO6 l/l;le+u l;i6d, sDo'lgs]zgl;i6d, -cy{ :6]zg_ sf] nfO;]G; -cg';"rL–$ -s___ -lgod $ ;+u ;DalGwt__ lgb]{zs,

On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != /]l8of] ;~rf/ -nfO;]G;_ lgodfjnL, @)$( sf] cg';"rL–! -s_ -lgod # ;+u ;DalGwt_ adf]lhdsf] b/vf:t,@= k|;f/0f Ohfhtsf] k|ltlnlk / k|;f/0f ug]{Rofgnx¿ v'n]sf] ljj/0f jf ;+́ f}tf kq #= l/tk"j{s el/Psf] VsatData

Form, Application For Tv/Radio

Broadcast & Customer Application

Information Forms.

$= :yfoL n]vf gDa/ (PAN), sDkgL btf{sf] k|df0fkq, gful/stf sf] k|df0fkq cflbsf] k|ltlnlkx¿ .%=pks/0f ljlqmstf{af6 hf/LePsf] Signature, Date, Invoice No. ,

Quantity, Model No. , Cost Amount

:ki6 v'n]sf] ProformaInvoice- @ k|lt^=pks/0fx¿sf] Technical

Specifi cations.

!= :of6nfO6 l/l;leª\u l;:6dsf] nflu,s=cfd hgtfsf] nflu k|;f/0f

ul/Psf] k|;f/0f k|fKt ug{ ;Sg] -:of6nfO6 l/l;e/_sf] nflu?=#)).–

v= cGo k|sf/sf] ;+rf/ k|fKt ug{ ;Sg] k|lt :of6]nfO6 l/l;leË l;i6dsf] nflu?= !))).–

@= :of6]nfO6 sDo'lgs]zg l;i6d jf cy{ :6]zgsf] nflu,–

s= :of6]nfO6 sDo"lgs]zg l;i6d jf cy{ :6]zg -EjfO; Rofgn_ sf] nflu ?=#),))).–

$ lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

70

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

&= k|of]u:yfgsf] (Latitude,

Longitude, Altitude ;lxtsf])gS;f– Topological Map

*= ljb]zaf6 ;f]em} coft ug]{ pks/0fsf] xsdf pks/0fsf] Type Approval Certifi cate /

Self Declaration Certifi cate

/ Declaration of Conformity

/Equivalent Certifi cate.

(= Headend sf] nflu CAS/SMS sf] lj:t[t ljj/0f / Agreement.

v= :of6]nfO6 sDo"lgs]zg l;i6d jf cy{ :6]zg -8f6f Rofgn_ sf] nflu ^$ lsnf] lj6\; k|lt;]s]G8 Ifdtf ePsf] le:of6 jf cGo :6]zgsf] nflu /]l8of] lk|mSj]G;L k|of]usf nflu ?= !%))).– / To; kl5sf] k|To]s yk ^$ lsnf] lj6\; k|lt ;]s]G8sf] nflu yk cltl/Qm b:t'/ ?= !,))).–!#= v= e"–pku|x -cy{–:6]zg_ k|;f/0f s]Gb -/]l8of] jf 6]lnlehg k|;f/0f ug{]_!= Satellite T.V Broadcasting

Earth Station pks/0fsf] nflu k|lt :6]zgs= cfk}m k|of]u ug{] ?= #,)),))).–v= csf{sf] cy{ :6];g k|of]u ug{]?= !,)),))).– @= Satellite

Audio Broadcasting Earth

Station (VSAT) pks/0f (Mono jf Stereo) sf] nflu k|lt :6]zg

71

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

s= cfk}m k|of]u ug{] ?= !,%),))).–v= csf{sf] cy{ :6];g k|of]u ug{]?= %),))).– #= ax' 6]lnlehg Rofgnx¿ cklnË ug{] k|of]hgsf nflu h8fg Pj+ k|of]u ul/g] cy{–:6]zgsf] (Teleport/DTH ;d]t_ nflu ?= !,)),)),))).–$= l8lh6n k|ljlwdf cfwfl/t s]j'n l6=le= /Internet

Protocal Television (IPTV)/

Multi Channel Multi Point

Distribution System (MMDS)

k|;f/0f ug{] Head End ?= %,)),))).–%= s]a'n g]6js{ ;+:yf l8lh6n k|0ffnLdf ?kfGt/0f ug]{ k|of]hgsf nflu :yfkgf Pj+ ;~rfng ul/g] x]8O08 ?= %,))).–3= aflx/L k|;f/0f s]Gb| (Outside

Broadcast System) sf] nflu,–!= :of6nfO6 6]lnlehg k|;f/0f ;DaGwL pks/0f h8fg ePsf] k|lt :6]zg ?= !,)),))).–

72

jflif{s

k|ltj]bg

@)&$÷&%

qm= ;+=

k|bfg ul/g] ;]jf;Dks{ clwsf/L

sf]7f g+=

;DalGwt zfvf / OsfO

cfjZos sfuhft b:t'/ ;dofjwLph'/L ;'Gg] clwsf/L

#^

/]l8of] oGq cfoft l;kmfl/z lgb]{zs,

On]S6«]lgS; Ol~hlgo/

@&, #$, #^

k|;f/0f zfvf != cfoft l;kmfl/z dfu u/]sf] kq,@= Signature, Date, Invoice No., Quantity, Model No., Cost

Amount:ki6 v'n]sf] Proforma

Invoice- @ k|lt

lgMz'Ns $ lbg

dxflgb{]zs $!!@%%#

73jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–@kqklqsf :yfoL btf{sf nflu k|sflzt x'g'kg]{

Go"gtd cª\s, cfsf/ / k[i7;+Vof

klqsfsf] lsl;d Go"gtd cfsf/ k[i7 ;+Vof k|sflzt x'g'kg]{ Go"gtd c°

b}lgs !@"x@!" $ $%

cw{ ;fKtflxs !)"x!%" ^ !!

;fKtflxs !)"x!%" ^ ^

kflIfs ("x!%" !@ $

dfl;s ("x!%" !@ $

å}dfl;s ("x!%" !@ #

q}dfl;s ("x!%" !@ #

rf}dfl;s #

cw{ jflif{s @

jflif{s @

74jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–#cfly{s jif{ @)&$÷&% df btf{ ePsf kqklqsfx¿sf] ljj/0f

k|b]z g+= !

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

cGo

hDd

f

tfKn]h'ª 1 1 1 3 3 1 5 1 0 0 0 19

kfFry/ 0 0 9 0 4 0 1 0 0 0 0 14

Onfd 2 0 15 2 4 1 0 0 0 0 0 24

emfkf 21 1 46 4 17 1 3 0 1 0 0 94

;+v'jf;ef 2 0 16 4 4 2 1 0 0 0 0 29

t]x|y'd 0 0 6 1 0 0 3 0 0 0 0 10

ef]hk'/ 0 0 3 0 1 0 0 0 0 0 0 4

wgs'6f 1 0 9 1 3 1 1 0 0 0 0 16

;'g;/L 16 1 65 3 11 2 2 0 1 0 0 101

Dff]/ª\ 37 1 201 29 54 7 16 1 5 1 0 371

;f]n'v'Da' 0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 2

Vff]6fª\ 1 0 4 7 1 0 1 0 0 0 0 14

pbok'/ 4 1 28 1 1 0 2 0 0 0 0 37

cf]vn9'Ëf 0 0 4 1 1 0 0 0 0 0 0 6

hDdf 85 5 408 56 105 15 35 2 7 1 0 741

k|b]z g+= @

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

cGo

hDd

f

;Kt/L 20 0 58 5 11 3 3 0 0 0 0 100

l;/xf 6 0 26 0 2 1 0 0 0 0 0 35

wg'iff 46 0 129 22 17 6 9 0 4 0 0 233

dxf]Q/L 5 0 26 2 4 1 2 0 0 1 0 40

75jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;nf{xL 3 0 26 1 7 0 0 0 0 0 0 37

af/f 10 0 39 1 5 0 0 0 0 0 0 55

k;f{ 60 3 177 28 16 3 8 0 0 0 0 295

/f}tx6 16 0 85 6 17 1 11 1 1 0 0 138

hDdf 166 3 566 65 79 15 33 1 5 1 0 933

k|b]z g+= #

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

cGo

hDd

f

l;Gw'nL 9 0 21 1 6 1 1 0 0 0 0 39

/fd]5fk 0 0 9 0 3 0 1 0 0 0 0 13

bf]nvf 1 0 9 1 3 0 1 0 0 0 0 15

l;Gw'kfNrf]s 1 0 30 3 26 2 6 1 1 0 0 70

/;'jf 0 0 1 0 1 1 0 0 0 0 0 3

wflbª\ 3 0 14 0 1 0 0 0 0 0 0 18

g'jfsf]6 3 0 17 1 1 0 2 0 0 0 0 24

sf7df8f}+ 186 5 1078 270 1699 270 400 26 59 66 0 4059

nlntk'/ 18 1 104 17 149 25 50 3 4 6 0 377

eQmk'/ 6 0 44 1 31 4 12 0 2 3 0 103

sfe|]knfGrf]s 3 0 42 4 21 2 5 0 0 0 0 77

dsjfgk'/ 16 0 85 6 17 1 11 1 1 0 0 138

lrtjg 19 3 86 6 28 7 19 2 4 1 0 175

hDdf 265 9 1540 310 1986 313 508 33 71 76 0 5111

76jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

k|b]z g+= $ -u08sL k|b]z_

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

cGo

hDd

f

kj{t 2 0 16 0 2 0 5 0 0 0 0 25

afUn'ª 6 0 16 3 3 1 3 0 1 1 0 34

DofUbL 2 0 5 0 1 1 0 0 0 0 0 9

d':tfª 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 2

:ofª\hf 1 0 17 1 1 0 3 0 0 0 0 23

tgx'F 6 0 20 3 5 0 0 0 0 0 0 34

uf]/vf 4 0 5 4 5 0 0 0 0 0 0 18

dgfª 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1

ndh'ª 3 0 14 2 4 4 3 0 0 0 0 30

sf:sL 30 1 72 12 47 10 16 2 1 4 0 195

gjnk/f;L k'j{

1 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 3

hDdf 55 1 170 25 68 16 30 2 2 5 0 374

k|b]z g+= %

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

hDd

f

gjnk/f;L klZrd

1 0 10 1 4 2 0 0 0 0 18

?kGb]xL 22 4 57 11 26 0 7 0 0 0 127

slknj:t' 1 0 8 0 0 0 0 0 0 0 9

c3f{vfFrL 0 0 4 3 1 0 0 0 0 1 9

kfNkf 2 2 13 2 5 0 5 0 0 1 30

u'NdL 0 0 5 0 1 0 1 0 0 1 8

?s'd k'j{ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

/f]Nkf 1 0 5 1 0 0 1 0 0 0 8

77jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

Ko'7fg 2 0 7 0 3 0 0 0 0 0 12

bfª 12 2 24 1 8 8 13 0 0 1 69

afFs] 26 2 38 1 9 2 2 0 0 1 81

alb{of 1 1 15 0 1 1 1 0 0 0 20

hDdf 68 11 186 20 58 13 30 0 0 5 391

k|b]z g+= ^ -s0ff{nL k|b]z_

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

cGo

hDd

f

d'u' 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

8f]Nkf 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1

x'Dnf 1 0 1 0 2 0 1 0 0 0 0 5

h'Dnf 2 0 5 0 1 0 0 0 1 0 0 9

sflnsf]6 3 0 5 0 0 0 0 0 0 0 0 8

?s'd klZrd

4 0 8 1 4 0 0 0 0 0 0 17

;Nofg 0 0 2 1 1 1 1 0 0 0 0 6

;'v]{t 14 0 20 0 12 0 4 0 0 0 0 50

hfh/sf]6 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1

b}n]v 6 1 6 0 0 0 0 0 0 0 0 13

hDdf 30 1 48 2 21 1 6 0 1 0 0 110

k|b]z g+= &

lhNnf b}lgs cw

{ ;f

Ktflx

s

;fKt

flxs

kflI

fs

dfl;

s

å}dfl;

s

q}dfl;

s

rf}df

l;s

cw{ j

flif{s

jflif

{s

cGo

hDd

f

c5fd 0 1 4 1 0 0 1 0 0 0 0 7

88]nw'/f 6 0 19 0 0 0 1 0 0 0 0 26

8f]6L 1 0 12 1 0 0 0 0 0 1 0 15

78jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

a}t8L 1 0 2 0 1 0 0 0 0 0 0 4

aemfª\ 0 1 3 0 2 0 0 0 0 0 0 6

bfr'{nf 1 1 4 0 0 0 0 0 0 0 0 6

afh'/f 0 0 5 0 0 0 0 0 0 0 0 5

s~rgk'/ 25 4 42 0 8 6 2 0 0 2 0 89

s}nfnL 25 3 45 4 5 5 2 1 0 0 0 90

hDdf 59 10 136 6 16 11 6 1 0 3 0 248

79jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–$kqklqsfn] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg k|sfzg u/]afkt k|fKt ug]{ /sd

la=;+= @)!^ ;fnb]lv kqklqsfnfO{ k'/:sf/, cfly{s ;xof]u / cGo ;'ljwf pknAw u/fpFb} cfPsf] ;Gbe{df kqklqsfsf] lgoldttf, h]i7tf, :t/Lotf, k|sfzg / ljt/0f l:yltsf cfwf/df qmdzM s, v, u, / 3 >]0fLdf juL{s/0f u/L ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] ldlt @)%& ;fn r}qb]lv gub} e'QmfgL lbFb} cfO/x]sf] 5 .

!= @)#$ ;fn df3b]lvb}lgs !@)).– ;fKtflxs &%).–cw{ ;fKtflxs &)).– kflIfs $%).–

@= @)$& kmfNu'0fb]lvb}lgs -s_ #))).– -v_ @@)).– -u_ !%)).–;fKtflxs -s_ ^))).– -v_ $%)).– -u_ @))).– -3_ !%)).–cw{ ;fKtflxs -s_ $))).– -v_ !%)).–

#= @)%# kmfNu'0fb]lvb}lgs -s_ &))).– -v_ %%)).– -u_ $%)).– -3_ #))).–;fKtflxs -s_ ^))).– -v_ $%)).– -u_ #))).– -3_ !%)).–cw{ ;fKtflxs -s_ $))).– -v_ #))).– -u_ @))).– -3_ !))).–kflIfs -s_ @))).– -v_ !%)).– -u_ !))).– -3_ %)).–dfl;s -s_ $))).– -v_ #))).– -u_ @))).– -3_ !))).–

$= @)^! sflt{sb]lvb}lgs -s_ !$))).– -v_ !!))).– -u_ ())).– -3_ ^))).–;fKtflxs -s_ !@))).– -v_ ())).– -u_ ^))).– -3_ #))).–cw{ ;fKtflxs -s_ *))).– -v_ ^))).– -u_ $))).– -3_ @))).–kflIfs -s_ $))).– -v_ #))).– -u_ @))).– -3_ !))).–dfl;s -s_ *))).– -v_ ^))).– -u_ $))).– -3_ @))).–

%= @)^% df3b]lv b}lgs -s_ @$%)).– -v_ !(@%).– -u_ !%&%).– -3_ !)%)).–;fKtflxs -s_ @!))).– -v_ !%&%).– -u_ !)%)).– -3_ %@%).–cw{ ;fKtflxs -s_ @!))).– -v_ !%&%).– -u_ !)%)).– -3_ %@%).–kflIfs -s_ !$))).– -v_ !)%)).– -u_ &))).– -3_ #%)).–dfl;s -s_ !$))).– -v_ !)%)).– -u_ &))).– -3_ #%)).–

80jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

^= @)&) ;fpg ! ut]b]lvb}lgs -s_ #)^@%.)) -v_ @$)^@.%) -u_ !(^*&.%) -3_ !#!@%.));fKtflxs -s_ @^@%).)) -v_ !(^*&.%) -u_ !#!@%.)) -3_ ^%^@.%)cw{ ;fKtflxs -s_ @^@%).)) -v_ !(^*&.%) -u_ !#!@%.)) -3_ ^%^@.%)kflIfs -s_ !&%)).)) -v_ !#!@%.)) -u_ *&%).)) -3_ $#&%.))dfl;s -s_ !&%)).)) -v_ !#!@%.)) -u_ *&%).)) -3_ $#&%.))

b|i6JoM !_ ldlt @)^@÷&÷@$ sf] -dGqL:t/Lo_ lg0f{ofg';f/ ;fKtflxs /

cw{;fKtflxssf] b/ tyf kflIfs / dfl;s klqsfsf] b/ Pp6} sfod ePsf] .

@_ ldlt @)^#÷!!÷!$ sf] dlGqkl/ifb\sf] lg0f{ofg';f/ g]kfn k~rfË lg0ff{os ;ldltaf6 :jLs[lt lnO{ k|sflzt x'g] k~rfËx¿nfO{ ljt/0f ;Dk/LIf0f ;ldltsf] juL{s/0fsf] …sÚ >]0fLdf k/]sf] b}lgs ;/xsf] nf]ssNof0fsf/L lj1fkg jif{sf] Ps k6s ;"rgf tyf k|;f/0f ljefudfkm{t pknAw u/fpg] .

81jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–%kqklqsfx¿df 5flkg] nf]ssNof0fsf/L lj1fkgsf] ljj/0f

lj1fkgsf gd"gfx¿!= j8{ ˆn"sf] vt/faf6 hf]lug xfdL ;a} ;ts{ / ;r]t xf]cf}F . @= ul/aL, cGofo, cTofrf/, e|i6frf/, clzIff, hftLo e]befj xfd|f zq' x'g\ . o;sf lj?4

;a} ;r]t, ;hu / lqmofzLn /xg'kb{5 .#= g]kfn / g]kfnLsf] ;d'Ggt eljio lgdf{0fsf] lhDdf xfdL g]kfnLs} xf] . To;}n] xfdLdf

ePsf] ckf/ Ifdtfsf] ;b'kof]u u/f}F .$= /f]usf] ;dodf pkrf/ ug'{kb{5 . pkrf/sf] nflu wfdL emfFqmLsxfF xf]Og :jf:YosdL{ Pj+

:jf:Yo ;+:yfdf hfcf}F . % ;~rf/ dfWodn] lgikIf eO{ hgtfnfO{ ;sf/fTds pTk|]/0ff lbg] vfnsf] tYok"0f{ ;"rgf /

hfgsf/L lbg] vfnsf ;fdu|L ;Dk|]if0f ug'{kb{5 .&= ;dfgtf, :jtGqtf / Gofosf] nflu cfˆgf] clwsf/k|lt ;hu / ;r]t xf]cf}F .*= /fli6«o cv08tf, ;fdflhs dof{bf e]befj/lxt ;To tYo ;"rgfsf] ;Dk|]if0f, zflGt

k|j4{gdf cu|;/ x'g' xfdL ;a}sf] st{Jo xf] .(= hfthfltsf cfwf/df hftLo ;jf]{Rrtf jf 3[0ffsf cfwf/df cfwfl/t ljrf/sf] k|rf/÷k|;f/

ug]{, s'g} klg JolQmnfO{ >ddf nufpg OGsf/ ug]{, >daf6 lgisf;g ug]{, ckdfghgs zAb k|of]u ug]{ jf ug{' u/fpgaf6 pS;fpg] sfo{;d]t ug{ u/fpg' xF'b}g . To:tf sfo{ eP u/]df sfg'gn] tf]s]adf]lhdsf] b08 ;hfo x'g]5 .

!)= s'g} klg JolQmn] cGt/hftLo ljjfxsf cfwf/df kl/jf/sf ;b:ox¿nfO{ alxisf/ ug]{, 3/leq k|j]z ug{ glbg], ufpF lgsfnf ug]{, To:tfaf6 hlGdPsf ;Gtfgsf] Gjf/g gug]{ h:tf e]befjk"0f{ sfo{ ug'{ u/fpg' x'Fb}g . To:tf] sfo{ ug]{ JolQmnfO{ hftLo e]befj tyf 5'jf5't s;'/ / ;hfo P]g, @)^* adf]lhd tLg dlxgfb]lv tLg jif{;Dd s}b ;hfo jf Ps xhf/b]lv kRrL; xhf/ ¿k}Fof;Dd hl/jfgf jf b'j} ;hfo x'g]5 .

!!= b'O{kfª\u|] ;jf/L ;fwgsf] cufl8÷k5fl8 ;–;fgf afnaflnsf /fvL ;jf/L ;fwg rnfpFbf clgjfo{ ¿kdf afnaflnsfnfO{ ;'/lIft a]N6n] afFwL cfjZostfcg';f/ x]Nd]6;d]t nufOlbg] u/f}F .

!@= s'g} klg sfd ;fgf] / 7"nf] x'Fb}g . >d ug{ glxlRsrfcf}F . >dsf] ;Ddfg u/f}F . pTkfbg / pTkfbsTj a9fpg lzlIft / ;r]t agf}+ / c¿nfO{ klg ;r]t agfcf}F .

!#= /fli6«o cv08tf, ;fdflhs dof{bf e]befj/lxt ;To tYo ;"rgfsf] ;Dk|]if0f, zflGt k|j4{gdf cu|;/ x'g' xfdL ;a}sf] st{Jo xf] .

!$= s;}nfO{ af]S;Lsf] cf/f]k nufpg' dfgjtflj?4, sfg'glj?4 lgGbgLo / b08gLo sfo{

82jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

xf] . o;y{ s;}nfO{ af]S;Lsf] cf/f]k gnufcf}F . !%= n}lËs lx+;f/lxt ;dfh cfbz{ ;dfh xf] . o:tf] ;dfh lgdf{0fdf xfdL ;a} ;xefuL

agf}F . !^= ;'lgZrt dlxnf tyf afn clwsf/ ;';DkGg g]kfnsf] k"jf{wf/ .

lj1fkgsf] Sofn]08/ -pNn]lvt dlxgfdf b]xfosf] lj1fkgx¿nfO{ k|fyldstfsf ;fy k|sfzg ug{ ;lsg] 5_j}zfv!= dfgjn] dfgjnfO{ zf]if0f ug]{, cGofo cTofrf/ ug]{ sfo{ lgGbgLo sfo{ xf] . gful/s

clwsf/k|lt ;hu / ;r]t agf}F, agfcf}F / ;a}df ;dfg Jojxf/ u/f}F .@= w'd|kfg / dBkfgaf6 6f9f /xf}F, ;'vL / :j:Yo hLjg latfcf}F .#= unt ;"rgfsf] ;Dk|]if0f ck/fw xf], To;}n] ;"rgfsf] tf]8df]8 gu/f}F .$= >dsf] ;Ddfg ug{ l;sf}F, /fi6«sf] pTyfg / ljsf;df d2t k'¥ofcf}F .%= :j:y kqsfl/tfsf] ljsf;, :jtGqtf / xs clwsf/sf] hu]gf{, /fli6«o ;j{dfGo k|rng /

dfGotfnfO{ ;dfof]hg ub}{ cufl8 a9\g' cfhsf] ckl/xfo{ cfjZostf xf] .^= >d ug{ ljb]ztkm{ hfFbf tTsfn kmfObf eP klg bL3{sfnLg ¿kdf ;fdflhs / cfly{s

ljrng cfOkg]{ x'Fbf d'n'sleq} kl/>d ug'{ g} ;a}sf] enf] 5 .&= kmfu'gb]lv j}zfv;Ddsf] cjlw xfjfx'/L a9L cfpg] ;do xf] . cfuf] afNbf ;'/lIft 7fpFdf

dfq afNg]Ù ;nfO{, nfO6/, d§Lt]n cflb HjngzLn j:t' s]6fs]6Ln] e]6\g] 7fpFdf g/fvf}F . s]6fs]6LnfO{ hyfefjL cfuf] afNbf x'g ;Sg] cfunfuLsf b'3{6gfx¿af/] ;r]t u/fcf}F / o:tf s'/fx¿af6 ;hu /xg hgr]tgf a9fpg] sfo{df ;xof]u u/f}F .

*= nf]stGqsf] ljsf;sf nflu zflGt clgjfo{ ;t{ xf] . To;}n] /fli6«o zflGt sfod ug{ ;a}n] oyf]lrt of]ubfg lbcf}F .

h]7 != hyfefjL ¿v gsf6f}F, jftfj/0fnfO{ :jR5 /fvf}F .@= j}b]lzs /f]huf/Ldf hfFbf :jLs[t lgsfodfkm{t\ g]kfn ;/sf/af6 ;"rLs[t d'n'sx¿df

dfq hfcf}F .#= kqsf/ cfrf/ ;+lxtf, @)&# df pNn]lvt cfr/0fx¿sf] pNnª\3g u/]sf] 5 egL kLl8t

kIfnfO{ nfu]df To:tf kqsf/ tyf ;~rf/ dfWodlj?4 k|sfzg tyf k|;f/0f ePsf] ldltn] !% lbgleq k|]; sfplG;ndf ph'/L lbO{ cfˆgf] clwsf/sf] ;+/If0f u/f}F .

$= cfˆgf] clwsf/sf] vf]hL ubf{ c¿sf clwsf/ Pj+ k|rlnt lgod sfg'gx¿sf] klg Vofn u/f}F .

83jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

%= kqsf/ cfrf/ ;+lxtfsf] kfngf u/f}FÙ kqsfl/tfnfO{ dof{lbt / :j:y /fvf}F .^= cfˆgf] Ifdtfsf] klxrfg u/f}F / b]z lgdf{0fsf] nflu o;sf] pkof]u u/f}F .&= ;~rf/ dfWodn] lgikIf eO{ hgtfnfO{ ;sf/fTds pTk|]/0ff lbg] vfnsf] tYok"0f{ ;"rgf /

hfgsf/L lbg] vfnsf ;fdu|L ;Dk|]if0f u/f}F .*= ;Dej eP;Dd d'n'ss} ;|f]t / ;fwgsf] k|of]u u/L d'n'snfO{ cfly{s Pjd\ cf}Bf]lus

¿kdf 6]jf k'¥ofpg] afgL a;fnf}F .

c;f/ != b'O{ dfq ;Gtfg, ;'/lIft eljiosf] cfwf/ .@= jiff{bsf] ;dodf af9L, klx/f] tyf dxfdf/Lsf sf/0f hLpwgsf] gf]S;fgL x'g ;S5,To;}n],

l af9L, klx/fsf] hf]lvd ePsf] :yfgdf a;]sfx¿ ;dod} ;'/lIft :yfgdf hfcf}F .l klx/fsf] hf]lvd a9\g] x'Fbf hyfefjL lj:kmf]6s kbfy{ / 8f]h/ k|of]u gu/f}F .l af9L, klx/fsf] hf]lvd a9\g] ePsf]n] hyfefjL 9'Ëf vfgL, afn'jf lgsfNg], af]6 lj?jf

sf6\g] / vf]nfsf] axfj abNg] h:tf sfo{ gu/f}F .l af9L, klx/f]sf] hf]lvd 36fpg ;d'bfo:t/af6 ;dod} ?v /f]kf}F, jg hf]ufcf}F . l ljkb\sf] 36gf 36]df p4f/ tyf /fxtsf] nflu glhs} /x]sf] ;'/Iff lgsfodf ;Dks{

/fvf}F . l vfg]kfgLsf d'xfgx¿ ;kmf /fvf}F .l kfgL pdfn]/ lkpg] u/f}F . l rkL{df dfq} lb;f lk;fa u/f}F .l ;fu;AhL ;kmfkfgLn] kvfn]/ dfq vfg] u/f}F . l ;kmf;Fu xft wf]P/ vfgf vfg] u/f}F .l emf8f kvfnfh:tf /f]u nfu]df glhs} /x]sf] :jf:Yo s]Gb|df ;Dks{ u/f}F .

#= xfdL g]kfnLx¿df h'g;'s} If]qdf klg sfd u/]/ b]vfpg ;Sg] cj:yf 5 / ;kmn klg x'g ;lsG5 . gofF k|ljlw / gofF If]qx¿df xfdL hfg}k5{ . d'VotM xfdLdf k|lta4tf, nugzLntf, cfF6 / ;fx; rflxG5 .

$= /f]usf] ;dodf pkrf/ ug'{kb{5 . pkrf/sf] nflu wfdL emfFqmLsxfF xf]Og :jf:YosdL{ Pj+ :jf:Yo ;+:yfdf hfcf}F .

%= hgtfsf] kL/dsf{ ;'Gg / /rgfTds ;'emfjx¿ u|x0f ug{ g]kfn ;/sf/ ;w}F tTk/ / hfu?s 5 . ;fy}, ;d:of lg/fs/0f ug{ ;'emfjsf] ck]Iff klg ub{5 .

^= cGwljZjf; / s'/Lltdf nfUbf hLjgdf cfOkg]{ b'ikl/0ffdaf/] ;j{;fw/0fnfO{ ;r]t /

84jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

lzlIft agfpg c;n gful/s cu|;/ eO{ dfu{ lgb]{zg ug{'kb{5 . &= >dsf] ;Ddfg ug{ l;sf}FÙ /fi6«sf] pTyfg / ljsf;df d2t k'¥ofcf}F .

;fpg!= ;'/lIft dft[Tj ;'/lIft cfwf/ .@= jiff{bsf] ;dodf af9L, klx/f] tyf dxfdf/Lsf sf/0f hLpwgsf] gf]S;fgL x'g ;S5, To;}n],

l af9L, klx/f]sf] hf]lvd :yfgdf a;]sfx¿ ;dod} ;'/lIft :yfgdf hfcf}F .l klx/fsf] hf]lvd a9\g] x'Fbf hyfefjL lj:kmf]6s kbfy{ / 8f]h/ k|of]u gu/f}F .l af9L, klx/fsf] hf]lvd a9\g] ePsf]n] hyfefjL 9'Ëf, afn'jf lgsfNg], af]6 lj?jf sf6\g]

/ vf]nfsf] axfj abNg] h:tf sfo{ gu/f}F .l af9L, klx/fsf] hf]lvd 36fpg ;d'bfo:t/af6 ;dod} ¿v /f]kf}+, jg hf]ufcf}F .l ljkb\sf] 36gf 36]df p4f/ tyf /fxtsf] nflu glhs} /x]sf] ;'/Iff lgsfodf ;Dks{

/fvf}F . l vfg]kfgLsf d'xfgx¿ ;kmf /fvf}F .l kfgL pdfn]/ lkpg] u/f}F . l rkL{df dfq} lb;f lk;fa u/f}F .l ;fu;AhL /fd|/L ;kmf u/]/ dfq vfg] u/f}F . l ;kmf;Fu xft wf]P/ vfgf vfg] u/f}F .l emf8f kvfnfh:tf /f]u nfu]df glhs} /x]sf] :jf:Yo s]Gb|df ;Dks{ u/f}F .

#= cg'zf;g / g}ltstfljxLg JolQm kz'eGbf klg t'R5 x'G5 . o;}n] /fli6«o hLjgsf x/]s

cfofdx¿df pbfx/0fLo cg'zf;g / g}ltstf sfod ug{ cfh}b]lv cfkm}af6 To;sf] ;'?jft u/f}F .

$= ;fj{hlgs g}ltstf / lzi6frf/lj?4sf ;fdu|Lx¿ k|;f/0f, k|bz{g, laqmLljt/0f ug'{ laB'tLo sf/f]af/ P]g, @)^# af6 ;d]t ck/fw 7xl/G5 . To:tf] lqmofsnfk st}–s;}af6 ePdf ?=! nfv;Ddsf] h/Ljfgf / % jif{;Ddsf] s}b ;hfo x'G5 . t;y{ sxLF–st} To:tf] lqmofsnfk eO/x]sf] yfxf ePdf glhssf] ;'/Iff lgsfodf va/ u/f}F .

%= xfd|f x/]s sbdx¿ /fli6«o :jfy{af6 k|]l/t x'g] ;+:s[ltsf] ljsf; u/f}F . ;jf/L ;fwg rnfpbf / af6f] sf6\bf 6«flkms lgodx¿ kfngf u/f}FÙ cfkm" klg hf]lucf}F / c?nfO{ klg hf]ufcf}F .

^= g]kfn / g]kfnLsf] ;d'Ggt eljio lgdf{0fsf] lhDdf xfdL g]kfnLs} xftdf 5 . To;}n] xfdLdf ePsf] ckf/ IfdtfnfO{ v]/ gkmfnf}F .

&= hyfefjL af6f] gsf6f}Fcf}Ù csfndf d[To' x'gaf6 arf}F .

85jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

*= c;n agf}F, OdfGbf/ agf}F, ;GtltnfO{ lbzf lgb]{z u/f}F .

ebf} != /fli6«o laB't\ ;]jfsf] lg/fs/0fsf nflu ;/sf/L sfof{nox¿n] g} laB't\ vktsf] nflu

ldtJolotf ug]{ sbdx¿ rfn' /fvL ;j{;fwf/0fnfO{ ;';"lrt u/fcf}F . @= 5f]/f / 5f]/LnfO{ ;dfg Jojxf/ u/f}FÙ 5f]/LnfO{ klg k9\g :s'n k7fcf}F .#= jiff{bsf] ;dodf af9L, klx/f] tyf dxfdf/Lsf sf/0f hLpwgsf] gf]S;fgL x'g ;S5ÙTo;}n],

l af9Lklx/f]sf] hf]lvd :yfgdf a;]sfx¿ ;dod} ;'/lIft :yfgdf hfcf}F .l klx/f]sf] hf]lvd a9\g] x'Fbf hyfefjL lj:kmf]6s kbfy{ / 8f]h/ k|of]u gu/f}F .l af9L, klx/fsf] hf]lvd a9\g] ePsf]n] hyfefjL 9'Ëf, afn'jf lgsfNg], af]6 lj?jf sf6\g]

/ vf]nfsf] axfj abNg] h:tf sfo{ gu/f}F .l af9Lklx/fsf] hf]lvd 36fpg ;d'bfo:t/af6 ;dod} ¿v /f]kf}F}FÙ jg hf]ufcf}F .l ljkb\sf] 36gf 36]df p4f/ tyf /fxtsf] nflu glhs} /x]sf] ;'/Iff lgsfodf ;Dks{

/fvf}F .l vfg]kfgLsf d'xfgx¿ ;kmf /fvf}F .l kfgL pdfn]/ lkpg] u/f}F . l rkL{df dfq} lb;f lk;fa u/f}F .l ;fu;AhL /fd|/L ;kmf u/]/ dfq vfg] u/f}F . l ;kmf;Fu xft wf]P/ vfgf vfg] u/f}F .l emf8f kvfnfh:tf /f]u nfu]df t'?Gt} glhs} /x]sf] :jf:Yo s]Gb|df ;Dks{

u/f}F .$= s;}nfO{ af]S;Lsf] cf/f]k nufpg' lgGbgLo / b08gLo sfo{ xf] . o;y{ s;}nfO{ af]S;Lsf]

cf/f]k gnufcf}F . %= sfg'gcg';f/ j}b]lzs /f]huf/ Joj;fo ;~rfng ug{ :jLs[lt lnPsf ;+:yfn] /f]huf/Lsf]

lj1fkg -k|sfzg÷k|;f/0f_ ubf{ j}b]lzs /f]huf/ ljefuaf6 k"j{ :jLs[lt lng] k|fjwfg ePsfn] k"j{:jLs[lt lnP/dfq k|sfzg÷k|;f/0f u/f}F / /f]huf/Lsf gfddf x'g] 7uL 36gfdf hf]lucf}F / hf]ufcf}F .

^= /f]huf/Lsf nflu ul/g] j}b]lzs /f]huf/ ljefuaf6 :jLs[lt k|fKt u/]sf lj1fkgnfO{ dfq ljZjf; u/f}F / 7lugaf6 hf]lucf}F .

c;f]h÷sflQs!= x/]s rf8kj{ Pj+ ;f+:s[lts k/Dk/fx¿ b]zsf /fli6«o klxrfg x'g\ . o:tf s'/fx¿sf] cGTo

86jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

x'g' eg]sf] /fli6«o klxrfg u'Dg' xf] . /fli6«o klxrfgsf] hu]gf{sf nflu klg rf8kj{ Pj+ ;f+:s[lts k/Dk/fsf] k|j4{g / ;Dj4{g ug'{ xfd|f] g}lts bfloTj xf] .

@= ;f+:s[lts, wfld{s / k|fs[lts ;Dkbfsf] /Iff u/f}F, /fli6«o :jfledfgsf] /Iff u/f}F .#= rf8kj{df kmh'n vr{ gu/L pTkfbgd"ns sfo{df nufgL u/f}F . $= z'4 vfB kbfy{sf] k|of]u u/f}FÙ :j:y hLjgofkg u/f}F .%= ;a} hfthfltsf rf8kj{df ;dfg ;xeflutf hgfcf}F .^= lszf]/Lx¿sf] cfj4tf, pHHjn eljiosf] ;'lgZrttf .&= s;}n] klg s'g} JolQmnfO{ hfthflt, j+z, ;d'bfo, k];fsf cfwf/df Joj;fo ug{, s'g}

wfld{s sfo{ ug{, j:t' jf ;]jf, ;'ljwf pTkfbg, laqmL ljt/0f ug{ k|ltaGw jf /f]s nufpg jf s'g} k];f ug{ afWo kfg{ x'Fb}g .

*= k|ltlnlk clwsf/sf] kfngf u/f}F . s'g} klg /rgf, snfs[lt, uLt ;ËLt, rnlrq, sDKo'6/ ;ˆ6j]o/ cflbdf wgLsf] -/rgfsf/, ;h{s, lgdf{tf, pTkfbs_ Psflwsf/ /xG5 . wgLsf] :jLs[ltlagf pTkfbg, k'gM pTkfbg, k|sfzg, k|;f/0f, laqmL ljt/0f 8fpgnf]8 cflb sfo{ u/]df sfg'gadf]lhd hl/jfgf / s}b ;hfo x'G5 . sfg'gadf]lhd s;'/;Fu ;DalGwt dfn hkmt Pj+ Ifltk"lt{;d]t ltg'{kg]{ x'G5 . t;y{, To:tf] sfo{sf] yfngL wgLsf] :jLs[lt lnP/ dfq u/f}F .

(= ;fj{hlgs ;DklQdf k|To]s gful/ssf] xs 5Ù To;sf] b'¿kof]u b08gLo ck/fw xf] .

dª\l;/!= cfˆgf] clwsf/ k|of]u ubf{ c¿sf] clwsf/k|lt ;hu / ;r]t x'g' c;n gful/ssf] st{Jo

xf] .#= hflt, wd{, j0f{ / lnËsf cfwf/df ljjfb gu/f}FÙ Ps csf{df ldn]/ cl3 a9f}F .$= b]zdf zflGt, ;'Joj:yf / ljsf; ;a} g]kfnLx¿sf] rfxgf xf] . o;df k|lta4 x'g'

g]kfnLx¿sf] st{Jo xf] .%= ;8s b'3{6gfaf6 hf]lug 6«flkms lgod k"0f{¿kdf kfngf u/f}F . ^= kqsf/ tyf ;~rf/ dfWodx¿aLrsf] cfk;L ;DaGw Jofj;flos, :j:y, ;+oldt, dof{lbt

/ ;'dw'/ /fVg b'j} ;lqmo / k|oTgzLn x'g'kb{5 .&= zflGt, d]nldnfk / kf/:kfl/s ;b\efj, ;d'Ggt / ;'vL eljiosf] cfwf/ . *= afnaflnsfnfO{ k9\g k7fcf}FÙ pgLx¿sf] ;'vb eljionfO{ ;'lgZrt u/f}F .(= clVtof/ b'¿kof]u cg';Gwfg cfof]usf] cg'/f]wcg';f/ ;fdflhs ;'wf/sf nflu ;fdflhs

;f+:s[lts rf8kj{, ;df/f]x ubf{ ul/g] vr{ ;'Jojl:yt u/L ;fdflhs ;dGofo sfod ug'{ jf~5gLo ePsf] x'Fbf ;fdflhs Jojxf/ ;'wf/ P]g, @)## sf] dd{ / efjgfcg'¿k ljjfx, j|tjGw, r'8fsd{, kf:gL, Gjf/g hGdlbj; 5}F7L, a"9f]kf:gL / lkt[sfo{h:tf ;fdflhs

87jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

sfo{ ug{ ;DalGwt ;a}df cfof]u xflb{s clkn ub{5 . ;fdflhs ;dfgtfdf vnn k'Ug] u/L s;}af6 k|lt:kwf{Tds t8se8s / kmh'n vr{ u/L ;fdflhs sfo{ u/]df cfof]un] lgu/fgL /fVg] Joxf]/f;d]t ;DalGwt ;a} ;j{;fwf/0fdf hfgsf/L u/fpFb} To:tf] sfo{ x'g glbg / ePdf sf/afxL ug]{ clVtof/L k|fKt lgsfox¿n] ;lqmotfsf ;fy cfˆgf] lhDd]jf/L lgjf{x ug'{x'g cfof]u ;hu u/fpFb5 .

k';÷df3!= ldlxg]tsf] sdfOsf] ;Ddfg ug]{ afgL a;fnf}F, e|i6frf/d'Qm ;dfhsf] lgdf{0fdf d2t

k'¥ofcf}F .@= ul/aL, cGofo, cTofrf/, e|i6frf/, clzIff, hftLo e]befj xfd|f zq' x'g\ . o;sf lj¿4

;a} ;r]t, ;hu / lqmofzLn /xg'kb{5 .#= ;f/f g]kfnL ldn]/ cGofo, cTofrf/sf] lj¿4df n8\g'k5{ / o:tf] cGofo, cTofrf/af6

d'Qm x'g'k5{ eGg] cfhsf] dfunfO{ xfdL ;a}n] a'‰g'kb{5 .$= c;n agf}F, OdfGbf/ agf}F, ;GtltnfO{ lbzf lgb]{z u/f}F .%= ljsf;sf] gfddf ;xof]u ug]{x¿n] xfd|f cfrf/0f / g}ltstfdf c;/ k'¥ofp5g\ ls egL

;hu / ;r]t xf]cf}F .^= lr;f]af6 cfˆgf afnaRrfx¿nfO{ hf]ufcf}F . lr;f]af6 aRg Gofgf] sk8f tyf tftf] k]o

kbfy{ w]/} lkpg] u/f}F . &= t/fO{df zLtnx/ k|sf]ksf] ¿kdf a9\b} uPsf] 5Ù zLtnx/;Fu aRg ;dodf g} ;fjwfg

xf]cf}F .*= ;dfgtf, :jtGqtf / Gofosf] nflu cfˆgf] clwsf/k|lt ;hu / ;r]t xf]cf}F .(= ;~rf/ dfWodn] lgikIf eO{ hgtfnfO{ ;sf/fTds pTk|]/0ff lbg] vfnsf] tYok"0f{ ;"rgf

/ hfgsf/L lbg] vfnsf ;fdu|L ;Dk|]if0f ug'{kb{5 .

kmfu'g!= kmfu'gb]lv a}zfv;Ddsf] cjlw xfjfx'/L a9L cfpg] ;do xf] . cfuf] afNbf ;'/lIft 7fpFdf

dfq afNg]Ù ;nfO{ nfO6/, d§Lt]n cflb HjngzLn j:t' s]6fs]6Ln] e]6\g] 7fpFdf g/fvf}F . s]6fs]6LnfO{ hyfefjL cfuf] afNbf x'g ;Sg] cfunfuLsf b'3{6gfx¿af/] ;r]t u/fpg] / o:tf s'/fx¿af6 ;hu /xg hgr]tgf a9fpg] sfo{df ;xof]u u/f}F .

@= s;}nfO{ af]S;Lsf] cf/f]k nufpg' lgGbgLo / b08gLo sfo{ xf] . o;y{ s;}nfO{ af]S;Lsf] cf/f]k gnufcf}F .

#= dlxnfdfly lx+;f ug'{ s'g} k'?iffy{ xf]Og, nHhf xf] . dlxnfdfly lx+;f ug]{nfO{ ;fdflhs alxisf/ u/f}F .

88jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

$= dfgj j]rljvg lj¿4 ;f/f g]kfnL Ps xf}F .%= dlxnfdfly x'g] cGofosf lj¿4 k'?if ;xeflutfÙ 3/]n' lx+;fdf ckgfcf}F z"Go ;lxi0f'tf .^= n}lËs lx+;f x6fcf}+FÙ dfgj a]rlavg cGTo u/f}F . &= n}lËs lx+;f/lxt ;dfh cfbz{ ;dfh xf] . o:tf] ;dfh lgdf{0fdf xfdL ;a} ;xefuL agf}F .*= 3/]n' lx+;fsf] h3Go k|sf/, ;a} ldnL u/f}F o;sf] k|ltsf/ . (= ;dfgtf, :jtGqtf / Gofosf] nflu cfˆgf] clws/k|lt ;hu / ;r]t xf]cf}F .

r}t != kmfu'gb]lv a}zfv;Ddsf] cjlw xfjfx'/L a9L cfpg] ;do xf] . cfuf] afNbf ;'/lIft 7fpFdf

dfq afNg]Ù ;nfO{ nfO6/, d§Lt]n cflb HjngzLn j:t' s]6fs]6Ln] e]6\g] 7fpFdf g/fVg] . s]6fs]6LnfO{ hyfefjL cfuf] afNbf x'g ;Sg] cfunfuLsf b'3{6gfx¿af/] ;r]t u/fcf}F / o:tf s'/fx¿af6 ;hu /xg hgr]tgf a9fpg] sfo{df ;xof]u u/f}F .

@= kqsf/ cfrf/;+lxtfsf] kfngf u/f}F, kqsfl/tfnfO{ dof{lbt / :j:y /fvf}F .#= ;dfgtf, :jtGqtf / Gofosf] nflu cfˆgf] clwsf/k|lt ;hu / ;r]t xf]cf}F .$= kbLo bfloTj k"/f gug'{ eg]sf] ;dfh / /fi6«sf] nflu wf]sf xf] .%= s'g} klg tj/sf] cGwljZjf;df gnfuf}FÙ /f]u nfu]df :jf:Yo s]Gb| hfg] afgL a;fnf}F .^= ;fjwfg Û af]S;Lsf] gfddf oftgf lbgaf6 /f]sf}FÙ s;}nfO{ oftgf lbPsf] yfxf kfpg] lalQs}

k|x/LnfO{ va/ u/f}F .&= s;}n] klg hftLo e]befj tyf 5'jf5't ug{ jf u/fpg x'Fb}gÙ olb u/]df hftLo e]befj

P]gadf]lhd ;hfo x'g]5 .*= /f]huf/Lsf nflu ul/g] j}b]lzs /f]huf/ ljefuaf6 :jLs[lt k|fKt u/]sf lj1fkgnfO{ dfq

ljZjf; u/f}F / 7lugaf6 hf]lucf}F . (= 3/ jl/kl/sf] jftfj/0f ;kmf / :jR5 /fvf}F, /f]u Joflwaf6 arf}F .

ljleGg lgsfox¿af6 cf=j= @)&$÷&% sf nflu nf]ssNof0fsf/L lj1fkgdf ;dj]z u/fpg k|fKt ;Gb]zx¿ M–!= afnaflnsfdfly lx+;f, b'Jo{jxf/, zf]if0f ePsf], hf]lvdk"0f{ cj:yfdf /x]sf], afnclwsf/sf]

pNn+3g ePsf] 5 eg] afn x]NknfOgsf] k};f gnfUg] kmf]g g+= !)(* -bz gf} cf7_ df va/ u/f}F .

@= ljBfnonfO{ zflGt If]q agfcf}F, aGb x8tfn, /fhgLlts lqmofsnfk, lx+;fTds ultljlwaf6 6f9} /fvf}F .

#= afnd}qL zf;gM afnclwsf/sf] ;Ddfg .

89jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

$= afnaflnsfnfO{ b08 lbP/ xf]Og a'emfP/ ;DemfP/ a9fcf}F .%= afn of}g b'Jo{jxf/ hf] s;}af6 hxfF klg x'g ;S5 . To;}n], ;fjwfgL ckgfcf}F,

afnaflnsfsf s'/f ;'gf}F, afn of}g b'Jo{jxf/ cGTo ug{ ;lqmo agf}F .^= cfˆgf] 3/, Joj;fodf afnaflnsfnfO{ >ddf gnufcf}F, c?nfO{ klg afn >d k|of]u

gug{ ;"lrt u/f}F .&= afnaflnsfdfly lx+;f, b'Jo{xf/ ePsf] 36gf n'sfpg' eg]sf] afnaflnsfnfO{ cem a9L

hf]lvddf kfg'{ xf]Ù t'?Gt ph"/L u/f}F, afnaflnsfsf] ;+/If0f u/f}F .*= afnaflnsfnfO{ dfof u/f}F, afnaflnsfsf s'/f ;'gf}F .(= s'/Llt 5 htf;'s} lxdfn, kxf8, t/fO{ cfh}af6 /f]sf}F ;a} ldnL afn ljjfxnfO{ .!)= afnaflnsf x/fPdf, a]jfl/; km]nf k/]df, ckx/0fdf k/]df afnaflnsf vf]htnf;

;dGjo s]Gb|sf] lgMz'Ns kmf]g g+= !)$ df va/ u/f}F .!!= ckfËtf ePsf JolQmx¿sf] kx'Frsf] clwsf/ tyf ckfËtfd}qL ;+/rgf lgdf{0fsf af/]df

r]tgf u/fcf}F .!@= g]kfnsf] ;+ljwfgdf ckfËtf ePsfx¿sf nflu ePsf Joj:yfx¿sf] sfof{Gjog u/f}F .!#= ckfËtf dfgj ljljwtf xf]]Ù ckfËtf ePsf JolQmx¿nfO{ klg cGo gful/s ;/x Jojxf/

u/f}F .!$= ;/f]sf/jfnf lgsfox¿nfO{ ckfËtf ePsf JolQmx¿sf ;jfnk|lt rf;f] lng] / hjfkmb]xL

agfcf}F .!%= ckfËtf ePsf JolQmx¿k|ltsf] gsf/fTds ;f]Fr cfh}b]lv cGTo u/f}F . !^= ;Lk l;sf}F, k'glg{df{0fdf of]ubfg u/f}F .

/fli6«o k'glg{df{0f k|flws/0fsf] ;dGjodf ljleGg ;+3÷;+:yfx¿n] ufpFufpFdf 8sdL{, l;sdL{ tflnd lbO/x]sf 5g\ . tflnddf ;xefuL eP/ ;Lk l;sf}F, k'glg{df{0fdf of]ubfg u/f}F . o;af6 cfDbfgLsf] af6f] dfq v'Nb}g, hLljsf]kfh{gdf klg 6]jf k'U5 .

;Lk eP g]kfndf sfdsf] s'g} sdL 5}g . e"sDkaf6 Ifltu|:t ePsf cf7 nfveGbf a9L 3/ lgdf{0f / dd{t ;+ef/ ug'{kg]{ 5 . ca aGg] 3/ hxfF;'s} agfpFbf klg e"sDk y]Ug] u/L agfpg' kg]{ ePsfn] ;Lk cfh{g u/]kl5 ;Lkcg';f/sf] sfd kfpg tyf sfdcg';f/ sdfpg klg ;lhnf] x'G5 .

!&= e"sDk k|lt/f]wL 3/ agfcf}F .@)&@ j}zfvsf] h:tf] e"sDk h'g;'s} a]nf hxfF klg hfg ;S5 . To;}n], 3/ lgdf{0f ubf{ ;/sf/n] tf]s]sf] dfkb08 k"/f u/f}F, Ol~hlgo/sf] ;Nnfx lncf}F . lgdf{0fdf tflnd k|fKt 8sdL{, l;sdL{nfO{ dfq nufcf}F . k'glg{df{0f tyf gjlgdf{0f ubf{ u'0f:t/Lo ;fdu|L dfq k|of]u u/f}F .

!*= tkfO{F;Fu k'glg{df{0f ;DaGwL s'g} lh1f;f, u'gf;f, ;Nnfx tyf ;'emfj 5 < 5 eg] /fli6«o

90jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

k'glg{df{0f k|flws/0fsf] k};f gnfUg] 6]lnkmf]g gDa/ !^^)–)!–&@))) jf (*)!%–&@!!! df ;Dks{ u/L cfˆgf lh1f;f÷u'gf;f /fVg jf ;Nnfx÷;'emfj lbg ;Sg'x'g]5 .

!(= k'glg{df{0fdf sdhf]/ ju{nfO{ d2t u/f}F .k'glg{df{0f tyf hghLljsfsf] If]qdf lqmofzLn ;+3÷;+:yf tyf JolQmx¿n] ;xfotf ubf{ ;LdfGts[t ;d'bfo, Psn dlxnf, a[4a[4f, lakGg, blnt, ckfËtf ePsf JolQm / kl/jf/nfO{ k|fyldstf lbcf}F . pgLx¿nfO{ hLljsf]kfh{g sfo{qmddf ;xefuL u/fO cfTd;Ddfgk"0f{ hLjg afFRg] cj;/ lbnfcf}F .

@)= zLt–nx/sf] ;dodf lr;f]sf sf/0f dflg;sf] d[To';d]t x'g ;S5 . To;}n], Gofgf] sk8fsf] hf]xf] ;dod} u/f}F . zLt–nx/sf] ;dodf 3/aflx/ v'nf :yfgdf w]/} ;do glatfcf}FÙ 3/aflx/ lg:sg'

k/]df jf w]/} ;do latfpg' kg]{ ePdf Gofgf] sk8f nufcf}F . /ftsf] ;dodf l;/s, sDanh:tf Gofgf] cf]9\g] u/f}F . 3/leq /flt ;'Tbf z/L/sf

;fy} clgjfo{?kdf 5ftL tyf 6fpsf] 9fSg] k|aGw ldnfcf}F . zLt–nx/ rn]sf] ;dodf cfuf] tfk]/ z/L/nfO{ Gofgf] /fVg] u/f}F Ù 5ftL / 6fpsf]nfO{

lr;f]af6 hf]ufpg] sfo{ u/f}F lr;f]sf] ;dodf z/L/nfO{ rflxg] cfjZos tftf] vfg] s'/fx¿ vfg] afgLsf] ljsf;

u/f}F . afnaflnsf, a[4a[4f, ue{jtL dlxnf tyf la/fdLx¿sf] x]/rfxdf ljz]if ;ts{tf

ckgfpFb} afnaflnsfx¿nfO{ Gofgf] cj:yfdf /fVg] Joj:yf ldnfcf}F . lr;f]sf] sf/0f la/fdL ePdf tTsfn} glhssf] :jf:Yo rf}sL jf c:ktfndf t'¿Gt

pkrf/sf] nflu hfg] afgLsf] ljsf; u/f}F . zLt–nx/ rn]sf] a]nfdf kfNt' kz'k+IfLnfO{ ;s];Dd v'Nnf :yfgdf r/fpg gn}hfcf}F .

uf]7÷6x/fd} /fv]/ kof{Kt 3fF;÷k/fn / bfgf lbg] Joj:yf ldnfcf}F . lr;f]sf sf/0f k'zk+IfL la/fdL ePdf glhs}sf] kz' lrlsT;fnodf t'¿Gt} ;Dks{

u/L cf}ifwf]krf/ ug{ n}hfcf}F . sf]7fleq cfuf] afnL tftf] kfbf{ kof{Kt e]l06n];gsf] Joj:yf ldnfpg ge'nf}F .

@!= 5f]/f / 5f]/LnfO{ ;dfg Jojxf/ u/f}F . 5f]/LnfO{ klg k9\g :s"n k7fcf}F .@@= n}lËs lx+;f/lxt ;dfh cfbz{ ;dfh xf] . o:tf] ;dfh lgdf{0fdf xfdL ;a} ;xefuL

agf}F .@#= x/]s rf8kj{ Pj+ ;f+:s[lts k/Dk/fx¿ b]zsf /fli6«o klxrfg x'g\ . o:tf s'/fx¿sf]

cGTo x'g' eg]sf] /fli6«o klxrfg u'Dg' xf] . /fli6«o klxrfgsf] hu]gf{sf nflu rf8kj{ Pj+ ;f+:s[lts k/Dk/fsf] k|j4{g / ;+j4{g ug'{ xfd|f] g}lts bfloTj xf] .

@$= ;jf/L ;fwg rnfpFbf / ;8s k|of]u ubf{ 6«flkms lgodx¿ kfngf u/f}F . b'3{6gf x'gaf6

91jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cfkm" klg hf]lucf}F / c?nfO{ klg hf]ufcf}F .@%= cgnfOg ph"/L ljlw cjnDag u/f}F, cfˆgf] s'/f k|i6 kf/f}F .

ljleGg ;~rf/dfWoddf cfPsf ;dfrf/ ;fdu|Lx¿ kqsf/ cfrf/;+lxtf k|lts"n ePdf k|]; sfplG;n g]kfnsf] j]j;fO6 www.presscouncilnepal.org df uO{ cgnfOg ph"/L ug{ ;lsg]5 .

@^= cfly{s ;zlQms/0f;lxtsf] ;fdflhs hfu/0fM u|fdL0f tyf zx/L dlxnfsf] hLjg:t/ ?kfGt/0f .

@&= Time is Now : Rural and Urban Activists Transforming women's lives.

@*= udL{ df};ddf x'g;Sg] cfunfuLsf 36gfx¿ / ;f]af6 x'g;Sg] hgwgsf] Iflt Go"gLs/0f ug{ lgDgfg';f/ ug]{ u/f}F M ;nfO{, nfO6/h:tf cfuf] afNg] ;fdu|Lx¿ afnaflnsf tyf dfgl;s ;Gt'ng 7Ls

gePsf JolQmx¿n] ge]6\g] 7fpFdf /fvf}F . vfgf ksfO;s]kl5 cfuf] /fd|f];Fu lgefcf}FÙ vfgf ksfpg] UofF; k|ofustf{n] r'nf],

/]u'n]6/ tyf nfO6/ cflb ;do ;dodf lg/LIf0f u/f}F . r'/f]6 laF8Lh:tf j:t'x¿ k|of]ukZrft\ hyfefjL gkmfnf}F / cfuf] /fd|f];Fu lgefcf}F . k]6«f]n, l8h]n, UofF; :6];gsf] jl/kl/ ;nfO{, nfO6/h:tf ;fdu|Lsf] a]rlavg tyf

k|of]u gu/f}F . cfunfuLsf 36gf ePdf bdsn, ;'/IffsdL{ / ;~rf/dfWoddf va/ u/f}F . ;Dej eP;Dd 3/ tyf sfof{nodf cUgL lgoGqs pks/0f /fvf}F . cfunfuLsf 36gf 36]df dlxnf, afnaflnsf, a[4a[4f tyf czQmx¿sf] ;'/Iffdf

ljz]if Wofg lbcf}F . cfunfuLsf] 36gf s'g} klg a]nf 36\g] ePsf] x'Fbf kfgLsf ;|f]tx¿ rfn" cj:yfdf

/fvf}F .

92jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–^ljb]zL kqsf/x¿n] k|]; k|ltlglw k|df0fkq ln“bf k]; ug'{kg]{ sfuhftx¿

Requirements with Application for Press Accreditation to

Foreign Journalist of Foreign Media

1. Postal stamp of Rs. 10/- and 3 copies of photograph.

2. Copy of passport and recent visa.

3. Resume (CV)

4. Recommendation of the concerned foreign media (addressing to the Director

General, Department of the information and Broadcasting, Kathmandu,

Nepal)

5. Recommendation of the concerning embassy/consulate general of ministry of

foreign affairs of concerning country.

6. Copy of press ID (media/international press card)

7. Copy of contract paper/appointment letter.

8. Experience:- Statement of journalist activities. (If the following is not in

English language, also submit a brief translation of the news/article in English

or Nepali language)

a. Published news and article in the newspaper/magazine.

b. Record of broadcasting news report from TV/radio.

c. Published material in online print.

9. If applicant has have his/her family in Nepal and needs non tourist visa for

them, he/she has to submit additional requirement like photographs, copy of

marriage certifi cate, birth certifi cate, recommendation from the concerned

embassy.

10. If any other (which will be support to be the proof)

11. Accreditation fee (after the decision):

- Press accreditation Rs. 1500/- (Rupees One Thousand Five Hundred Only)

- Temp-press accreditation Rs. 900/- (Rupees Nine Hundred Only)

12 If applicant has already got press accreditation card issued by DOIAB, he/she

is requested to submit quarterly progress report for future renewal.

93jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–&ljefusf] 3/hUuf tyf ef}lts ;DklQ ljj/0f

hUuf

If]qkmn ;|f]t 7]ufgf lsQf g+= hUufsf] lsl;d

!#–!!–@–! ldlt @)%%÷!!÷!#

sf] dlGqkl/ifb\sf] lg0f{ofaf6

ltnu+uf, sf7df8f}F

#($^ bf]od

ejg! ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu /x]sf] ejg $ tNn] ltnu+uf, sf7df8f}+

@ Go"gtd kfl/>lds /x]sf] ejg ! tNn] ltnu+uf, sf7df8f}+

# x'nfs /x]sf] ejg ! tNn] ltnu+uf, sf7df8f}+

$ df]6/;fOsn Uof]/h ! tNn] 6x/f ltnu+uf, sf7df8f}+

% ;'/Iff uf8{ 3/ ! tNn] ltnu+uf, sf7df8f}+

;jf/L ;fwg

;jf/L ;fwg ljj/0f ;+Vof rfn' a]rfn' s}lkmot

sf/ % $ ! ! sf/ lnnfd ug'{kg]{

df]6/;fOsn÷:s'6/ !^ !! % % lnnfd ug'{kg]{

94jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–*Go"gtd kfl/>ldssf] ljj/0f

95jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

96jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–(ph'/L / km5\of}{6 ljj/0fcfly{s jif{ @)&#÷&$

!= dfpG6]g 6]lnlehgdf sfo{/t zzLafa' l3ld/]n] :yfoL >dhLjL kqsf/sf] xsdf kfpg'kg]{ ;]jf ;'ljwf pknAw u/fO kfpFm egL ldlt @)&$÷)%÷@! df lbg'ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf 6]lnlehgdf n]vL k7fOPsf] .

@= pkTosf Pkm=Pd=df sfo{/t /Tg tf/f tfd|fsf/n] kfl/>lds lbnfO{ kfpFm egL ldlt @)&$÷)*÷@* df btf{ u/fpg'ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf /]l8of] pkTosfdf n]vL k7fOPsf]df lgj]bs ;Dks{df gcfPsf] .

#= lxdfn 6]lnlehgdf sfo{/t ljdnf s]=;L= -;GWof_ n] Gofo lbnfO{ kfpFm egL ldlt @)&$÷)(÷@^ df btf{ u/fpg' ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf lxdfno 6]lnlehgdf n]vL k7fpg'sf ;fy} Joj:yfkg kIfnfO{ ljefudf af]nfO{ 5nkmn u/L b'j} kIflar ;xdtL eO{ xfn lgj]bs ;f]xL 6]lnlehgdf sfo{/t /x]sf] .

$= ljhg]z Kn; 6]lnlehgdf sfo{/t bfg axfb'/ la=s=n] tna eQf nufotsf] /sd lbnfO{ kfpFm egL ldlt @)&$÷!@÷!* df btf{ u/fpg' ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf 6]lnlehgdf n]vL k7fOPsf] / pQm 6]lnlehgaf6 k|fKt hjfkm lgj]bsnfO{ k7fOPsf] .

%= ;fljsdf PaL;L 6]lnlehgdf sfo{/t u0f]z clwsf/L / lbg]z nf]xgLn] ldlt @)&$÷!@÷@& / @)&$÷!@÷@( df lbg'ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf bfjL lhls/nfO{ k'i6\ofO{F ug]{ cGo sfuhft k]z gu/]sf]n] sf/afxL k|lqmof cl3 a9fpg g;lsPsf] .

^= cgnfO{g 6LeL cGgk"0f{ k|f=ln=df sfo{/t k+sh axfb'/ wfdLn] ;f] ;+:yfdf sfo{/t /xFbfsf] cjwLsf] kfpg'kg]{ ;]jf ;'ljwf pknAw u/fO kfpmF egL ldlt @)&%÷)!÷)$ df btf{ u/fpg' ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf 6LeL cGgk"0f{ k|f=ln=nfO{ n]vL k7fOPsf] . pQm ;+:yfaf6 lgj]bsn] kfpg'kg]{ kfl/>lds afFsL g/x]sf] eGg] hjfkm k|fKt ePsf]df ;f]xL hjfkm lgj]bsnfO{ kqdfkm{t\ hfgsf/L u/fOPsf] .

&= af]wL 6]lnlehgdf sfo{/t ejfgL b'nfnn] kfl/>lds lbnfO{ lbg'x'g egL ldlt @)&%÷)#÷$ df lbg'ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf 6]lnlehgnfO{ n]vL k7fOPsf]df lgj]bsn] kfpg'kg]{ ;Dk"0f{ kfl/>lds lnO{ lx;fa lstfa /kmfbkmf u/L lbPsf] /flhgfdf :jLs[t ePsf] hfgsf/L af]wL 6]lnlehgaf6 k|fKt ePsf] / lgj]bsnfO{ klg ;f]xL Joxf]/f hfgsf/L u/fOPsf] .

*= l/klAns ldl8ofdf sfo{/t :d[lt 9'+ufgfn] dsf{ kg]{ u/L ;]jf kl/jt{g ul/Psf]n] sf/axL u/L kfpFm egL ldlt @)&%÷)#÷)& df btf{ u/fpg' ePsf] lgj]bgsf] af/]df n]vL k7fOPsf]df ldlt @)&%÷)$÷)* df lgj]bs :d[lt 9'+ufgfn] Joj:yfkgaf6

97jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

c5fd lhNnfdf ul/Psf] ;?jf /4 u/L gful/s b}lgsdf ;Dkfbssf] dftxtdf /fv]/ sfd nufOPsf]n] sf/afxL :yut u/L kfpFm egL k'gM lgj]bg lbPsf]n] ;f]xL cg';f/ ul/Psf] .

(= lxdfno 6]lnlehgdf sfo{/t ;'/]; l3ld/]n] ldlt @)&%÷!@÷!* df ;]jf ;'ljwf pknAw u/fOlbg ;xof]u ul/lbgx'g egL ldlt @)&$÷!@÷!* df btf{ u/fpg'ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf k6s k6s lxdfno 6]lnlehgdf kqfrf/ / kmf]gdfkm{t\ lgj]bgsf ljifodf 6]lnlehgnfO{ 6'+uf] nufpg lgb]{zg lbOPsf]df lxdfno 6]lnlehgaf6 lgj]bsn] kfpg'kg]{ ?= !,)),)))÷– /sd a'lemlnPsf] e/kfO;lxtsf] hjfkm k7fPsf] / lgj]bsaf6 klg ;xdtL ePsf] ljifodf hfgsf/L k|fKt ePsf] .

!)= lb lxdfno 6fOD;sf] ;DkfbsLo zfvfdf sfd u/]sf ljho s'df/ cof{nn] ldlt @)&%÷)#÷!) df ;~ro sf]if s§L /sd ;dodf bflvnf geP/ nfdf] ;do;Dd clkm;n] /fVbf Aofhdfkm{t\ kfpg] /sddf dsf{ k/]sf]n] lgodfg';f/ kfpg] ;a} ;fjfF Aofhsf] k"/f /sd lbnfO{ lbg" egL ldlt @)&%÷)#÷!) df btf{ ug'{ ePsf] lgj]bgsf] ;DaGwdf n]vL k7fOPsf]df pQm ;+:yfaf6 k|fKt hjfkm lgj]bsnfO{ lbOPsf] .

98jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–!)kmf]6f]sf] ljj/0f

qm= ;+= cjlw cj:yf kl/0ffd

! la=;+= @)@) ;fnb]lv @)@( ;Dd

kmf]6f] g]u]l6ex¿ ljj/0flagf kf]sf kf/L /flvPsf] / vf]h]sf] ldltsf] km]nf kfg{ sl7g cj:yfdf /x]sf] .

^ kf]sf

@ la=;+= @)#) ;fnb]lv @)#( ;fn;Dd

clwsf+z kmf]6f] g]u]l6ex¿ ljj/0f;lxt / s]xLdf ljj/0flagf g} e08f/0f ul/Psf]Ù vf]h]sf ldltsf ;f] km]nf kfg{ ;lsg] t/ qmf]gf]nf]lhsn c8/df gePsfn] vf]Hg ;do nfUg] .

#% kf]sf

# la=;+= @)$) ;fnb]lv @)^# ;fn;Dd

kmf]6f] g]u]l6ex¿ ljj/0f;lxt qmf]gf]nf]lhsn c8{/df /flvPsf]Ù vf]h]sf] ldltsf kmf]6f] g]u]l6ex¿ km]nf kfg{ ;lsg] .

sl/a ! nfveGbf a9L :Gofk kmf]6f]

g]u]l6e

$ la=;+= @)^# ;fn j}zfv & b]lv xfn;Dd

t:jL/x¿ qmf]gf]nf]lhs c8{/df ljj/0f ;lxt sDKo'6/, ;L8L, 8LeL8L / PS6«fgn xf8{l8S;df ;d]t ;'/lIft e08f/0f ul/Psf]Ù vf]h]sf ldltsf t:jL/x¿ t'?Gt k|fKt ug{ ;lsg] .

^%% j6f ;L8L 8LeL8Ldf ;d]t

e08f/0f

99jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–!!ljefuaf6 ljleGg ;dodf k|sflzt k':ts Pj+ kqklqsfx¿

qm=;+= k':tssf] gfd

1 g]kfn clw/fHosf] ;+lIfKt kl/ro

2 g]kfnsf] ;+lIfKt Oltxf;

3 ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] sfo{lgb]{lzsf

4 Kingdom of Nepal

5 Crown, Country and Corronation

6 Nepal at a Glance

7 Mass Media

8 Nepal in Nutshell

9 Heritage Sites of Nepal in the World Heritage List

10 g]kfnsf /fli6«o lje"ltx¿

11 lji0f'u'Kt hLjgL

12 g]kfndf ;fj{hlgs ;~rf/

13 afna|Dxrf/L if8fgGb clwsf/Lsf] hLjgL

14 p;}sf] nflu

15 km]l/ p;}sf nflu

16 lxGb" wd{

17 hL= zfxsf sljtf

18 ljZj ;Dkbf ;"rLdf g]kfnsf /fli6«o ;Dkbfx¿

19 ;"rgf tyf k|;f/0f ljefu / k|]; sfg'g

100jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

20 d / d]/f] st{Jo M e}/jgfy l/dfn

21 emf]n'Ë] k'n

22 afFw afWg]

23 k/dfTdfsf] bz{g - efu ! / @ _

24 d

25 ljrf/ lj1fgM vKt8 :jfdL

26 :jf:Yo lj1fgM vKt8 :jfdL

27 gf/L wd{ / k'?if wd{M vKt8 :jfdL

28 d / d]/f] st{Jo M vKt8 :jfdL

29 >L kz'kltgfy dxfTDo

30 efg'eQmLo /fdfo0f

31 >Ldb\efujt uLtf

32 df6f]sf] dfof

33 g]kfnsf] Oltxf;

34 g]kfnsf] e"uf]n

35 g]kfnL d"lt{snf

36 xfd|f] ;+:s[lt

37 g]kfn / o;sf hghflt

38 sf]dn uLtf

39 d]rLb]lv dxfsfnL -efu !, @, # / $_

40 h]ndf aL; jif{

41 /fp6] hLjg

42 /fdfo0f

101jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

43 wfld{s af]6lj?jfsf] dxTj

44 kfFr ljsf; If]q lrgf/L

45 ljs]Gb|Ls/0f M gn/fh zf:qL

46 Democracy

47 lbJof]kb]z

48 d=lj=lj= zfxsf uLt / sljtf -;Íng — g/]Gb|/fh k|;fO{F_

49 cfkm\g} cfsfz cfkm\g} kl/j]z -;Íng – g/]Gb|/fh k|;fO{F_

50 k~rfot bk{0f

51 df]lt/fd :d[ltu|Gy

52 xfd|f rf8kj{x¿

53 g]kfnsf] dWosfnLg snf

54 ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf] jflif{s k|ltj]bg

55 g]kfn kl/ro

56 g]kfn M ljljwtfdf Pstf (Nepal : Unity in Diversity)

57 g]kfn å}dfl;s klqsf -lgoldt k|sfzg_

58 g]kfn kl/ro -cª\u|]hL_

102jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

k"j{ /fh;+:yf;“u ;DalGwt k':tsx¿

qm=;+= k':tssf] gfd

1 zfxj+zLo /fhfx¿

2 /fli6«otf / /fhd's'6

3 /fli6«o Pstfsf k|tLs >L % a8fdxf/fhflw/fh k[YjLgf/fo0f zfx

4 >L % jL/]Gb|sf] lrgf/L

5 >L % jL/]Gb| :d[lt u|Gy

6

k"j{/fhfx¿ dx]Gb|, jL/]Gb| tyf 1fg]Gb|sf zfxL 3f]if0ffx¿ -1fg]Gb|sf] zfxL 3f]if0ff g]kfnL, cª\u|]hL, ef]hk'/L, d}ynL / ltAatL efiffdf k|sflzt_

7 >L % 1fg]Gb|sf] hLjgL -g]kfnL / c+u|]hL efiffdf_

8

k"j{ /fhf, /fgL tyf /fh kl/jf/sf ;b:ox¿ lqe'jg, dx]Gb|, jL/]Gb|,1fg]Gb|, P]Zjo{, sf]dn, bLk]Gb|, kf/;, lxdfgL cflbsf lrqdo k':tsx¿

;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 lgld{t g]kfnL syfgs rnlrqx¿

qm=;+= rnlrqsf] gfd

1 cfdf

2 lxhf], cfh / ef]nL

3 kl/jt{g

103jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cg';"rL–!@;"rgf tyf k|;f/0f ljefudf xfn sfo{/t sd{rf/Lx¿

l;=g+ kb gfd, y/

1 dxflgb]{zs >L afns[i0f l3ld/]

2 lgb]{zs >L w|'j s'df/ kf]v/]n

3 lgb]{zs >L uf}/j lu/L

4 lgb]{zs >L ;'dg ah|frfo{

5 zfvf clws[t >L ;/:jtL dxh{g

6 zfvf clws[t >L nIdL b'/f

7 5ljsf/ >L k|jL0f >]i7

8 zfvf clws[t >L ¿kf lj=s=

9 zfvf clws[t >L k|jL0f s6jfn

10 n]vf clws[t >L hLjg /fhe08f/L

11 On]S6«f]lgs OlGhlgo/ >L k+sh rGb|

12 On]S6«f]lgs OlGhlgo/ >L clDasf k|;fb a/fn

13 gfoj ;'Aaf >L cho l3ld/]

14 s=ck/]6/ >L xl/ rkfO{

15 6]=lk|=c= >L /fd]Zj/ sfsL{

16 Ans d]s/ >L s]bf/ gflkt

17 On]S6«f] ;xfos >L czf]s s'df/ rf}w/L

18 gfoj ;'Aaf >L /df s'df/L lg/f}nf

19 gfoj ;'Aaf >L b]j axfb'/ l3ld/]

20 gfoj ;'Aaf >L /fd]Zj/ sf]O/fnf

21 gfoj ;'Aaf >L df]tL k|;fb cof{n

22 n]vfkfn >L ;'hg lg/f}nf

23 vl/bf/ >L gj/fh l/dfn

24 vl/bf/ >L jL/ axfb'/ ;'g'jf/

25 vl/bf/ >L gjLgrGb| l3ld/]

26 vl/bf/ >L lgzf e§/fO{

104jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

27 x'nfsL >L s[i0f k'/L

28 sfof{no ;xof]uL >L xf]d k|;f/ >]i7

29 sfof{no ;xof]uL >L z+s/ k|;fb bfxfn

30 sfof{no ;xof]uL >L ;fljqL s'Fj/

31 sfof{no ;xof]uL >L /d]z v8\sf

32 sfof{no ;xof]uL >L zlzsnf k'8f;}gL

;]jf s/f/sf sd{rf/Lx¿l;=g+ kb gfd, y/

1 sDKo'6/ ck/]6/ >L vu]Gb| sfsL{

2 sDKo'6/ ck/]6/ >L ;'jf; /fO{

3 xn'sf ;jf/L rfns >L aR5'/fd s];L

4 xn'sf ;jf/L rfns >L k|Nxfb v8\sf

5 sfof{no ;xof]uL >L 6Lsfb]jL ld>

6 sfof{no ;xof]uL >L b]js'df/L >]i7

7 sfof{no ;xof]uL >L k|z+;f k/fh'nL

8 ;'/Iff uf8{ >L ch'{g bfxfn

9 O]n]lS6«l;og >L nf]s axfb'/ s]=;L=

10 s'lrsf/ >L d}of d]x]Q/

11 s'lrsf/ >L d'gL kf]8]

;~rf/s]Gb| lj/f6gu/l;=g+ kb gfd, y/

1 ;~rf/s]Gb| k|d'v s]zj k|;fb cof{n

2 gf=;'= OGb| s'df/L bfxfn

3 ;x–n]vfkfn 8Da/ axfb'/ clwsf/L

4 sfof{no ;xof]uL ;'lgn gsdL{

5 sfof{no ;xof]uL ;ld{nf kl/of/

105jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;~rf/s]Gb| x]6f}8fl;=g+ kb gfd, y/

1 ;~rf/s]Gb| k|d'v lbnLk >]i7

2 gf=;'= /fdrGb| l/hfn

3 n]vfkfn ef/tL clwsf/L

4 sfof{no ;xof]uL ;Ltf lj=s=

5 sfof{no ;xof]uL :jl:tsf cfrfo{

;~rf/s]Gb| kf]v/fl;=g+ kb gfd, y/

1 ;~rf/s]Gb| k|d'v t'n;L cfrfo{

2 gf=;'= zflGt s'df/L k/fh'nL

3 ;x–n]vfkfn nIdL sf]O/fnf

4 sfof{no ;xof]uL rGb| axfb'/ yfkf

5 sfof{no ;xof]uL nIdL b]jL uf}td

;~rf/s]Gb| g]kfnuGhl;=g+ kb gfd, y/

1 – –

2 lg= ;~rf/s]Gb| k|d'v -gf=;'=_ lxsdt l;+x e08f/L

3 n]vfkfn gu]Gb| axfb'/ zfxL

4 sfof{no ;xof]uL sdn cf]nL

5 sfof{no ;xof]uL 8Da/ axfb'/ zfxL

;~rf/s]Gb| wgu9Ll;=g+ kb gfd, y/

1 ;~rf/ s]Gb| k|d'v s[i0fdfof >]i7

2 gf=;'= s[i0f/fh hf]zL

3 n]vfkfn k|]d gf/fo0f cof{n

4 sfof{no ;xof]uL Zofd ;'Gb/ ofbj

5 sfof{no ;xof]uL ljgf]b rf}w/L

106jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

107jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 cf=j= @)&$÷&% df5fof°g ul/Psf s]xL t:jL/x¿

108jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

109jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cf=j= @)&$÷&% df ;"rgf tyf k|;f/0f ljefuaf6 5fofª\sg ul/Psf s]xL t:jL/x¿

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo"sf]] zky u|x0f ;df/f]x . ldlt M @)&$÷!!÷#) ut]

;DdfggLo pk/fi6«klt >L gGbaxfb'/ k'gHo"sf]] zky u|x0f ;df/f]x . ldlt M @)&$÷!@÷)% ut]

110jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]kL zdf{ cf]nLHo"sf] ;kyu|x0f ;df/f]x .

dfggLo ;"rgf tyf ;~rf/ dGqL >L df]xg axfb'/ a:g]tHo" kbaxfnL ug'{x'Fb} . ldlt M @)&$÷)$÷!! ut]

ldlt M @)&$÷!!÷)# ut]

111jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

!%cf}+ dGqL:t/Lo ljld:6]s sfo{qmdsf] pb\3f6g ;df/f]xdf ;fd"lxs t:aL/ lvrfpFb} .

;DdfggLo k"j{ k|wfgdGqL >L z]/axfb'/ b]pjf;Fu e]6jtf{ ug'{x'Fb} lrlgofF efO; lk|ldo/ jfª . ldlt M @)&$÷)$÷#) ut]

ldlt M @)&$÷)$÷@^ ut]

112jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/L;Fu e]6jftf{ ug'{x'Fb} lrlgofF efO; lk|ldo/ jfª .

dfggLo ;"rgf tyf ;~rf/dGqL >L df]xg axfb'/ a:g]t MDAC sf] 5nkmndf cWoIftf ug'{x'Fb} . ldlt M @)&$÷)%÷)^ ut]

ldlt M @)&$÷)%÷#! ut]

113jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

tTsfnLg k|wfgdGqL >L z]/axfb'/ b]pjf ldq/fi6« ef/tsf] e|d0fdf hfg'cl3 ;Ddfguf/tdf ;xefuL x'g'x'Fb} .

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo" cGt/fli6«o lzIff lbj;sf] cj;/df ljBfjfl/wL k|bfg ug'{x'Fb} . ldlt M @)&$÷)%÷@# ut]

ldlt M @)&$÷)%÷)& ut]

114jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo" cfa'wfjL e|d0fsf nflu k|:yfg ug'{x'Fb} .

k|hftGq lbj;sf] cj;/df cfof]lht sfo{qmdsf] Ps emns . ldlt M @)&$÷!!÷)& ut]

ldlt M @)&$÷)&÷@& ut]

115jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

/fli6«o;efsf] ;kyu|x0f sfo{qmddf ;xefuL x'g'x'Fb} dfglgo ;b:ox¿ .

kfls:tfgsf ;DdfgLo k|wfgdGqLnfO{ uf8{ ckm cg/ k|bfg sfo{qmd . ldlt M @)&$÷!!÷@! ut]

ldlt M @)&$÷!!÷@) ut]

116jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DdfggLo /fi6«kltHo";dIf gLlt tyf sfo{qmd k]; ug'{x'Fb} ;DdfggLo k|wfgdGqL >L s]=kL= zdf{ cf]nLHo" .

;DdfggLo /fi6«klt >LdtL ljBfb]jL e08f/LHo" kqsfl/tf k'/:sf/ ljt/0f ug'{x'Fb} . ldlt M @)&%÷)!÷@$ ut]

ldlt M @)&$÷!@÷!% ut]

117jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

ldq/fi6« ef/tsf ;DdfggLo k|wfgdGqL >L g/]Gb| df]bLHo" gful/s clegGbgdf efu lng'x'Fb} .

ef/tsf ;DdfggLo k|=d=>L g/]Gb| df]bLnfO{ lq=c=lj=df :jfut ul/+b} . ldlt M @)&%÷)!÷@* ut]

ldlt M @)&%÷)!÷@* ut]

118jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

ef/tsf ;DdfggLo k|wfgdGqL >L g/]Gb| df]bL d'lQmgfysf] bz{g ug'{x'Fb} . ldlt M @)&%÷)!÷@( ut]

u0ftGq lbj;sf] cj;/df cfof]lht sfo{qmddf ePsf] emfFsL k|bz{g . ldlt M @)&%÷)@÷!% ut]

119jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DdfggLo k|wfgdGqL rLg e|d0faf6 kms{g' x'Fb} . ldlt M @)&%÷)#÷!) ut]

;DdfggLo /fi6«kltåf/f gjlgo'Qm dGqLx¿nfO{ ;ky u|x0f u/fpg'x'Fb} . ldlt M @)&%÷)@÷!* ut]

120jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

dfggLo ;"rgf tyf ;~rf/dGqLsf] ljefu cg'udg .

ljefusf dxflgb]{zs >L jL/axfb'/ /fO{ gf=;'= >L xl/x/ sfsL{nfO{ labfO{ ug'{x'Fb} . ldlt M @)&$÷)%÷)^ ut]

ldlt M @)&$÷)%÷)$ ut]

cf=j= @)&$÷&% sf ;"rgf tyf k|;f/0f ljefusf s]xL ultljlwx¿

121jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

ljefusf] lgb]{zsåf/f 3'lDtlzlj/ hgsk'/df k|];k|ltlglw k|df0fkq ljt/0f x'Fb} .

;DdfggLo k|wfgdGqLsf] k|]; ;Dd]ngsf] ;dGjo ug'{x'Fb} ljefusf] lgb]{zs . ldlt M @)&$÷)^÷!# ut]

ldlt M @)&$÷)%÷@& ut]

122jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kqsf/ cfa4tf tflnd bf]nvfdf ;xefuLx¿ .

kqsf/ ;]jfsflng tflnd nlntk'/sf] pb\3f6g ;df/f]x . ldlt M @)&$÷)&÷@$ ut]

ldlt M @)&$÷)^÷#) ut]

123jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;"rgf cfof]usf cfo'Qmåf/f ljefusf] lg/LIf0f .

3'lDtlzlj/ tyf kqsf/ cGtlqm{of sfo{qmd a'6jn . ldlt M @)&$÷)(÷@@ ut]

ldlt M @)&$÷)(÷!( ut]

124jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

ljefusf dxflgb]{zs kqsfl/tf ljifo cWog/t ljBfyL{x¿nfO{ 5fqfj[lQ ljt/0f ug'{x'Fb} .

ljefusf] ;efxndf cfof]lht cGtlqmof sfo{qmd . ldlt M @)&$÷!)÷@% ut]

ldlt M @)&$÷!)÷)& ut]

125jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

;DdfggLo pk/fi6«kltHo";dIf Sofn]o08/ k]; ug'{x'Fb} ljefusf dxflgb]{zs .

;DdfggLo k|wfgdGqLHo";dIf Sofn]o08/ k]; ug'{x'Fb} ljefusf dxflgb]{zs . ldlt M @)&$÷!@÷@@ ut]

ldlt M @)&$÷!@÷@@ ut]

126jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

dfggLo ;~rf/ tyf ;"rgf k|ljlwdGqLHo";dIf Sofn]08/ k]; ug'{x'Fb} ljefusf dxflgb]{zs .

ljefusf] dxflgb]{zs >L jL/axfb'/ /fO{ tyf 5ljsf/ >L ;"o{k|;fb >]i7sf] labfO{ . ldlt M @)&%÷)@÷)! ut]

ldlt M @)&$÷!@÷@@ ut]

127jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

kmf]6f] kqsfl/tf tflnd a'6jnsf] pb\3f6g ;df/f]x .

ljefusf dxflgb]{zsaf6 kqsf/ b'3{6gf aLdfsf] r]s x:tfGt/0f sfo{qmd . ldlt M @)&$÷)#÷@( ut]

ldlt M @)&%÷)#÷!@ ut]

128jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

cf=j= @)&$÷&% df ;"rgf tyf k|;f/0f ljefun] k|sfzg u/]sf ;fdu|Lx¿!= jflif{s Sofn]08/

= z'esfdgf 8fo/L

129jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

#= g]kfn å}dfl;s klqsf

$= ldl8of 8fO/]S6/L

130jflif{s k|ltj]bg

@)&$÷&%

%= g]kfn kl/ro ^= jflif{s k|ltj]bg

&= lrqdo k':ts