Perspektiva razvoja Trezorskih Sistema u

Bosni i Hercegovini

Almir NuhicEMEA Consulting, Technical Manager

<Insert Picture Here>

Plan prezentacije

• Trezorski sistemi u Bosni i Hercegovini

• Meñunarodna praksa i standardi -

Sistem za upravljanje finansijama u vladinom sektoru (GFMIS)

• Oracle EBS v.12 – Pregled novih funkcionalnosti

• Oracle vizija razvoja Trezorskih sistema

Trezorski sistemi u Bosni i Hercegovini

• Zajedničke Institucije BiH

– Sistem Državnog Trezora BiH (2002)

– Sistem UIO BiH – Glavna knjiga (2005)

• Entiteti

– Federacija BiH

• Sistem Trezora FBiH (2002)

• Sistem kantonalnih Trezora FBiH - 10 nezavisnih skupova knjiga / kantona na zajedničkoj instanci (2002)

• Sistem Trezora Opštine Novi Grad Sarajevo (2009)

– Republika Srpska

• Sistem Trezora RS (2002)

• Sistem opštinskih trezora RS - 40-tak nezavisnih skupova knjiga / opština na zajedničkoj instanci (2004-2007)

Decentralizirana Arhitektura

4

SarajevoSarajevo

Banja LukaBanja Luka

2020 lolokacijakacija

BAR Projekat: Faza 1 - Enitetski nivo

5

10 10 lokacijalokacija

Phase II) State Level Implementation

SarajevoSarajevo

Banja LukaBanja Luka

6

BAR Projekat: Faza 2 – Državni nivo

SarajevoSarajevo

Banja LukaBanja Luka

7

BAR Projekat: Faza 2 – Kantoni FBiH

Pregled postojećeg rješenja

8

Glavna knjiga

Upravljanje gotovinom

ObavezeNabavka

Potraživanja

• Rješenje prilagoñeno vremenu

– Usmjeren ka rješavanja prioritetnih problema i potreba

– Uspostavljanje Jedinstvenog Računa Trezora

– Implementacija osnovnih funkcionalnosti na osnovu Oracle EBS paketa

Računovodstvo i fin.

izvještavanje

Budžetska rezervisanja

Izvršenje plaćanja

Izvršenje primitaka

Funkcionalna arhitektura sistema

Oracle EBS Moduli Poslovni procesi

Osnovna dostignuća

• Manualni procesi ‘

• Ex-post kontrola izvršenja budžeta

• Raznolikost poslovnih procesa

• Decentralizirani i manualni proces plaćanja

• Ručna konsolidacija i izrada finansijskih izvještaja (Excel i sl.)

• Računovodstvo na gotovinskoj osnovi

• Manualni procesi ‘

• Ex-post kontrola izvršenja budžeta

• Raznolikost poslovnih procesa

• Decentralizirani i manualni proces plaćanja

• Ručna konsolidacija i izrada finansijskih izvještaja (Excel i sl.)

• Računovodstvo na gotovinskoj osnovi

• Sistemska podrška za procesiranje transakcija izvršenja budžeta

• Ex-ante kontrola izvršenja budžeta

• Jedinstveni računovodstveni i poslovni procesi i kontni plan

• Integracija izvršenja budžeta i računovodstva

• Centralizirana plaćanja (JRT) i interfejs sa bankama

•Mogućnost izvještavanja po dimenzijama (Organizacija, Funkcija, Projekat)

•Modificirana obračunska metoda računovodstva

• Sistemska podrška za procesiranje transakcija izvršenja budžeta

• Ex-ante kontrola izvršenja budžeta

• Jedinstveni računovodstveni i poslovni procesi i kontni plan

• Integracija izvršenja budžeta i računovodstva

• Centralizirana plaćanja (JRT) i interfejs sa bankama

•Mogućnost izvještavanja po dimenzijama (Organizacija, Funkcija, Projekat)

•Modificirana obračunska metoda računovodstva

BAR ProjekatBAR Projekat

BH vladine budžetske organizacije

(Prije)

9

BH vladine budžetske organizacije

(Poslije)

Meñunarodni standardi i praksa

Sistem za upravljanje finansijama u vladinom

sektoru (GFMIS)

Preporuke MMF za fiskalnu reformu

Model Svjetske banke

Oracle GFMIS (COTS - Standardno, integrisano rješenje)

Zahtjevi - Mapiranje

Transparentno upravljanje javnim finansijama

Kontrola budžeta

Privlačenje investicija

Reforma računovodstva

Poboljšana odgovornost državnih institutcija

Odgovor na osnovne probleme u vladinim finansijama

Evolucija poslovnog modela GFMIS

11

Regulativa Evropske Unije

Standardi OECD

Kvalitetna i kompleksna informacija kao input u definisanje strategija i ciljeva

Iskustva iz Iskustva iz drugih drugih zemaljazemalja

Information Information

AnalysisAnalysis BI SystemsBI Systems

Oracle ERP

(Financials / Procurement)

Oracle Treasury

Oracle HRMS / Payroll

Oracle Performance Management

System (EPM)

Oracle EPM

Oracle ETM

Oracle Business Intelligence

Kompletno Oracle rješenje bazirano na modelu

Svjetske Banke i na meñunarodnoj praksi

Performance Budgeting

Definicija

strateških

cijleva

Definicija

aktivnosti i

mjera

učinka

Povezivanje

resursa sa

aktivnostima

Povezivanje

sredstava sa

aktivnostima

Povezivanje

aktivnosti

sa mjerama

učinka

SP&PBB: SP&PBB: Povezivanje resursa sa rezultatima Povezivanje resursa sa rezultatima

Strateško planiranje i Performance Budgeting

Strateško planiranje Priprema budžeta Mjerenje uspješnosti

Makroekono

msko

predviñanje

Izvršenje

budžeta

…

…

…

15

Priprema budžetaTroškovi aktivnosti

Rezultati

StrategijaStrategija

Cilj 1Cilj 1

Cilj 2Cilj 2

Cilj 1.1Cilj 1.1

Cilj 1.2Cilj 1.2

Cilj 1.3 Cilj 1.3

Program 1Program 1

Program 2Program 2

Program 3Program 3

Aktivnost 1Aktivnost 1

Aktivnost 2Aktivnost 2

Aktivnost 3Aktivnost 3

Scores, Wights

Mjere učinka

Mjerenje uspješnosti

Analiza i

Vizualiyacija

…

…

…

…

…

…

…

…

…

Izvršenje budžeta

Od strategije do izvršenja budžeta

Računovodstvo na obračunskoj osnovi i

Meñunarodni standardi računovodstva u

javnom sektoru (IPSAS)

Računovodstvene metodologije u javnom

sektoru

Gotovinska metoda

• Izvještaj o gotovinskom izvršenju prihoda i rashoda

• Izvještaj Ostvareno – Budžet

Hibridne metoda: Modificirana Gotovinska / Obračunska• Izvještaj o gotovinskom izvršenju prihoda i rashoda

• Objavljivanje kratkoročnih finansijskih sredstava

• Objavljivanje kratkoročnih finansijskih obaveza

Puna obračunska metoda• Dugoročna aktiva (stalna sredstva)

• Dugoročna pasiva (obaveze)

17

Prelaz na obračunsku metodu

• Švicarska i Švedska su prve zemlje koje su implementirale obračunsku metodu u vladinim institucijama 80. i 90. godina

• Meñunarodni standardi i praksa zasnivaju na– ESA 95 (EU)– GFS Manual 2001 (IMF)– IPSAS (IFAC)

• Vlade, meñunarodne i nevladine organizacije u procesu implementacije IPSAS– Preko 30 zemalja primjenilo ili u procesu implementacije– OECD – NATO– Ujedinjeni Narodi – agencije UN– Evropska komisija

18

Razlozi za uvoñenje pune obračunske metode

• Preglednost troškova javnih organa kao ulazna informacija za mjerenje ostvarenih rezultata i uspješnosti

• Poboljšanja odgovornosti za voñenje vladinih programa

• Efikasnije finansijsko upravljanje u javnom sektoru

• Bolji kvalitet i kredibilitet finansijskih izvještaja

• Uspostavljanje jače finansijske kontrole, upravljanja sredstvima i kulture poslovanja u javnom sektoru

• Dopunjavanje sa promjenama u budžetskim politikama (npr. srednjoročno programsko budžetiranje i PBB)

19

Osnovne promjene u metodologiji

• Prezentacija finansijkih izvještaja – promjena u strukturi i sadržaju (nekad neophodna i promjena kontnog plana)

• Rashodi – Evidencija rashoda na principu isporuke

• Zalihe – Evidencija rashoda za skladištene materijale nakon upotrebe

• Imovina, sredstva i ureñaji – Priznavanje i amortizacija stalnih sredstava

• Ljudski resursi – Potpuna evidencija obaveza po osnovu socijalnog osiguranja

• Kursne razlike – Uticaj promjena valutnog kursa

• Prihodi – prihodi na osnovu zamjenskih (exchange) i nezamjenskih(non-exchange) transakcija

• Budžetiranje – prezentacija budžeta i ostvarenja na jednakoj osnovi

20

Fondovsko računovodstvo i Upravljanje

prihodima

Fondovsko računovodstvo

• Efikasnija i transparentija kontrola izvršenja budžeta

• Povezivanje rashoda sa izvorima finansiranja

• Kvalitetnije informacija u finansijskim izvještajima

• Fondovi (npr.):– Fond budžetski prihodi

– Fond kapitalnih primitaka

– Vlastiti prihodi

– Vanjsko finansiranje

– ...

22

Pravila raspodjeleOstvareni prihodi Automatska raspodjela

Raspoloživa sredstva po fondovima

Budžet

23

Upravljanje prihodima

• Pomoćna knjiga Potraživanja– Sistem za voñenje vlastitih prihoda budžetskih korisnika

– Centralizirana baza podataka za kupce

– Centralizirano izvještavanje

– Integracija sa Glavnom knjigomKupci, Poreski

obveznici

Izlazni računi

Banke Izvodi

GLAVNA KNJIGA

PrimiciPrimici

Jedinstveni registar kupaca / poreskih

obveznika

Jedinstveni registar kupaca / poreskih

obveznika

Planiranje gotovine (Finansijsko planiranje)

Izrada finansijskog plana

•Optimizacija gotovinskih tokova je tradicionalno jedan od prioritetnih zadataka svakog trezora.

•Planiranje gotovine u skladu sa potrebama i prioritetima budžetskih korisnika se obično priprema uz pomoć poslovnih modela planiranja koji koriste kao input:

•Usvojeni budžet

•Periodične potrebe budžetskih korisnika (Godišnje, mjesečno, dnevno ...)

•Uzorak izvršenje budžeta u prethodnim godinama

•Različita scenarija / verzije vjerovatnoće

•Prioritete plaćanja

•Eksterne parametre

GLAVNA KNJIGA

v.1

v.2

Analiza historijskih podataka

Modeliranje

Transferpodataka

FINANCIJSKI PLAN

25

Analiza i poslovna inteligencija

27

Analiza i poslovna inteligencija

•Posljednjih godina su izraženi trendovi

za uvoñenje sistema koji omogućavaju

napredno modeliranje i prezentaciju

podataka, odnosno implementaciju

poslovnih paketa koji omogućavaju

kvalitetnu analizu finansijskih informacija

kao bitnih elemenata za donošenje i

realizaciju strateških odluka.

Oracle EBS v.12 – Pregled novih funkcionalnosti

Novo u EBS verziji 12

• Glavna knjiga – Set Glavnih knjiga (Ledger Sets)

• Generator knjiženja (Subledger Accounting)

• Model Dobavljača (Suppliers Data Model)

• Model Banaka (Bank Model)

• Model pristupa transakcijama u pomoćnim knjigama (Multi-Org Security)

• Platforma za plaćanje (Oracle Payments)

• Podrška za jedinstveni evropski sistem plaćanja (SEPA)

29

Oracle vizija razvoja Trezorskih sistema

Preporuke

• Upgrade – prelaz na verziju 12, uz implementaciju dodatnih funkcionalnosti:• Računovodstvo i finansijsko izvještavanje

• Obračunska metoda knjiženja• Implementaciju modula FA i INV

• Izmjenjena postavka modula PO i AP

• Implementacija modula AR

• Fondovsko računovodstvo

• Konsolidacija

• Podrška za izvještavanje na dvojnoj osnovi

• Korištenje novih funkcionalnosti u oblasti izvršenje budžeta • Platforma za izvršenje plaćanja

• Model Dobavljača

• Model Banaka

• Model pristupa transakcijama u pomoćnim knjigama

• Implementacija sistema za planiranje gotovinskih tokova

• Implementacija sistema za pripremu budžeta

31

Arhitektura predloženog rješenja

Poslovni procesi

33

Priprema budžeta

Računovodstvo i finansijko

izvještavanje

Planiranje gotovine

Izvršenje budžeta

Rezervisanja, Primici, Plaćanja

Upravljanje ljudskim resursima

Makroekonomsko predviñanje

Analiza i poslovna inteligencija

Sistemska podrška za voñenje kompletnog ciklusa

finansijskog upravljanja ujavnom sektoru

ORACLE EBSORACLE EBS

Transakcioni sistemi

(pomoćne knjige)

Oracle moduli

34

ORACLE EPMORACLE EPM i BIi BI

Planiranje,

izvještavanje i

AnalizaPlaniranjeFinansijsko

izvještavanje

POPO

NabavkaNabavka

HRHR--PYRPYR

PlaPlaćeće**

FAFA

Stalna Stalna SredstvaSredstva

APAP

ObavezeObaveze

INV INV ––ZaliheZalihe**

ARAR

PotraživanjaPotraživanja

Finansijsko

upravljanje

CECEUpravljanje Upravljanje

gotovinomgotovinom

ORACLE EBSORACLE EBS

Glavna knjiga i

računovodstvene

politike