22
بسمه تعالیستاریقبت های پری ومرا زخم های فشار ایدل حق از لطف بخواهر و ملک او عم دوامران زدن سکه ی دولت به دور روزگا که چرخ ایرازی حافظ شینه تاریخي پیشی اندازه عمر بشر استان زخم به و درمت زخم قدم. ه اند،كل زخم بستر آشنا بود مصریان باستان با مش در یكي ازایي ها مومی( زاده مصري یك شاهحتما ا) ك حیوان قطعه اي از پوست ی شد كه بادهاي بستري مشاه زخمهاشتندلتیام نیز دیي از ا هاا حتي در خود نشانهد و برخي از این زخمهه بودن پوشانده شد. اسكوس هیلدانوس بستر متعلق به فابریوص زخم نوشته موجود در خصرین دست قدیمي ت واژه ت كه(( انقاریا ق)) برده استین زخمها بكارا براي ا ر. واژه(( دكوبیتوس)) ین بار در سال اول7111 به كار رفته و دررتباط میان آن به ا(( انقاریا ق)) ره شده استشا بستر اه در خوابیدر و رنجوران و بیما. ما در سال ا7581 نتیجه رسیدند كه زخم به ایندانشمندي از داند زیا تعدا فشاري به علت تاثیر فشاري بعلتنداي فشاري توجه نمودمیت پیشگیري از بروز زخمه اهین بهي گرددو همچنیجاد م بر پوست ا فشار تاثیر. رجي استخلي و خا تركیبي از عوامل داولیجاد فشاري معل اند كه ا ثابت نموده پژوهشگران امروزه. زیولوژي پوستمي و فیي درباره آناتو مختصر پوستلت داردن دخاعما ل حیاتي بدري ازات ودربسیارجي اسخلي ومحیط خاي داعضا سدي بین ا. به طوریکهند زنده بماند نمي تواسان بدون آن ان. زن مولکوليمي وسیع با و پوست اندا4 ست که سطحي معادل کیلوگرم ا2 مي پوشاندبع را متر مر. ل اپیدرمء پوستي شام اجزا- درم- ستي وچربي زائم پو ضم یرجلداست. اپیدرم: داري وتغذیهول نگهاردارد که مسوم قروقي دریه عر اپیدرمزیررم است ودر اصلي بدن اپید حائلي اپیدرم استولها سل. ولهايیه سل تصال درم با مي شود که از محل اار طبقه تقسیم چه اپیدرم بهزال شروع بایه ایت به ودرنه مي شود شاخي ختم. ها عبایه این رتنداز: 7 - ري اپیدرمولهاي ماد یا سلزا لولهاي بایه سل : زنیافتهنده تمایي جوانه زنولها سل( وليیم سل تقس مي شودنجامزال اولهاي با درسل). 2 - ردار طبقه خا: که کراتین تولید ميکیل شدههائي تشینوسیتدواز کراتار دارزال قرولهاي بایه سل ي دربا کنند(. وتئیني ر کراتین پرخداراستصلي ترین جزء طبقه شا شته اي وا. ین طبقه آغازميي شدن ازا کراتین شود). 3 - طبقه دانه دار: ترمي شوندد وپهن بدست مي آورنن زیادي کراتیولهامه مي یابد وسلیز ادا روند تما. 4 - طبقه شاخي: دي روي همیه عمو درستونهاي و بزرگ وچند ضلعي هستند و و پهناي مردهوله سل شده اندنباشته ا. زیکي اصلي استه سد فیی این. ینوسیتهازال وکراتولهاي باوه بر سل ع2 نامهايولي دیگربه رده سل: نگرهانس ولهايسیتها وسلنو مجود داردراپیدرم و د.

دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

  • Upload
    others

  • View
    7

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

بسمه تعالی

زخم های فشاری ومراقبت های پرستاری

دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدل که چرخ این سکه ی دولت به دور روزگاران زد

حافظ شیرازی

پیشینه تاریخي

در یكي از مصریان باستان با مشكل زخم بستر آشنا بوده اند،. قدمت زخم و درمان زخم به اندازه عمر بشر استزخمهاي بستري مشاهده شد كه با قطعه اي از پوست یك حیوان (احتماال یك شاهزاده مصري ) مومیایي ها

.پوشانده شده بودند و برخي از این زخمها حتي در خود نشانه هایي از التیام نیز داشتند ت كه واژه قدیمي ترین دست نوشته موجود در خصوص زخم بستر متعلق به فابریكوس هیلدانوس اس

به كار رفته و در 7111اولین بار در سال ((دكوبیتوس))واژه .را براي این زخمها بكاربرده است(( قانقاریا)).و بیماران رنجور و خوابیده در بستر اشاره شده است((قانقاریا))آن به ارتباط میان

فشاري بعلت تاثیر فشاري به علت تعداد زیادي از دانشمندان به این نتیجه رسیدند كه زخم 7581اما در سال .تاثیر فشار بر پوست ایجاد مي گرددو همچنین به اهمیت پیشگیري از بروز زخمهاي فشاري توجه نمودند

.امروزه پژوهشگران ثابت نموده اند كه ایجاد فشاري معلول تركیبي از عوامل داخلي و خارجي است

مختصري درباره آناتومي و فیزیولوژي پوستبه طوریکه .سدي بین اعضاي داخلي ومحیط خارجي است ودربسیاري ازاعما ل حیاتي بدن دخالت دارد پوست

.انسان بدون آن نمي تواند زنده بماند . متر مربع را مي پوشاند2کیلوگرم است که سطحي معادل 4پوست اندامي وسیع با وزن مولکولي

.یرجلداستضمائم پوستي وچربي ز -درم -اجزاء پوستي شامل اپیدرم حائل اصلي بدن اپیدرم است ودرزیراپیدرم الیه عروقي درم قراردارد که مسوول نگهداري وتغذیه : اپیدرم

.سلولهاي اپیدرم است ودرنهایت به الیه بازال شروع اپیدرم به چهار طبقه تقسیم مي شود که از محل اتصال درم با الیه سلولهاي

:رتندازاین الیه ها عبا. شاخي ختم مي شود تقسیم سلولي )سلولهاي جوانه زننده تمایزنیافته: الیه سلولهاي بازا ل یا سلولهاي مادري اپیدرم -7

.(درسلولهاي بازال انجام مي شود درباالي الیه سلولهاي بازال قرار داردواز کراتینوسیتهائي تشکیل شده که کراتین تولید مي : طبقه خاردار -2

کراتیني شدن ازاین طبقه آغازمي . شته اي واصلي ترین جزء طبقه شاخداراستکراتین پروتئیني ر.)کنند.(شود

. روند تمایز ادامه مي یابد وسلولها کراتین زیادي بدست مي آورند وپهن ترمي شوند: طبقه دانه دار -3 سلولهاي مرده و پهن و بزرگ وچند ضلعي هستند ودرستونهاي الیه عمودي روي هم :طبقه شاخي -4

.این الیه سد فیزیکي اصلي است.انباشته شده اند مالنوسیتها وسلولهاي النگرهانس : رده سلولي دیگربه نامهاي 2عالوه بر سلولهاي بازال وکراتینوسیتها

.دراپیدرم وجود دارد

Page 2: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

وحاوي ( فیبرهاي اتصالي -پایه -شفاف)غشاء پایه حد فاصل درم واپیدرم را مي گویند که داراي سه الیه .ورفتگیها وبرآمدیگهاي متعددي استفر

.درم ضمائم پوستي رانیز دربرمي گیرد وچربي زیرجلد سومین وعمقي ترین الیه پوست است: درم .شامل کالژن ورشته هاي االستیک وماده زمینه اي است

اپیدرم غدد سبابه وناخن که همگي از -فولیکولهاي مو? آپوکرین واکرین -عبارتندازغدد عرق: ضمائم پوستي.منشاء مي گیرند

شامل اعصاب وعروق خوني است که عروق خوني وظیفه تامین مواد غذائي وتنظیم حرارت را : چربي زیر جلد.برعهده دارند

واژه زخم فشاري

Decubitus ulcerواژه هاي متعددي جهت زخمهاي فشاري به کار رفته است که معمول ترین آنهاBedsoreو .است

Decubitusواژه ازکلمه التین دکومبر Decumber به معناي دراز کشیدن مشتق شده است وداللت براین bedsoreدارد که این زخمها صرفا درنتیجه خوابیدن به مدت طوالني ایجاد مي شوند علت نامگذاري

.بروزمکرراین زخمها دربیماران بستري درتخت مي باشد د زخم فشار است واژهازآنجائیکه عامل اصلي ایجا با توجه به تعاریف pressure ulcer یا زخم فشاري

.صحیح ترین ومناسب ترین واژه براي توصیف این زخم ها ست

:ف زخم فشاريتعری زخم فشاري به زخمي گفته مي شود که به علت وارد آوردن فشاري بيش از -

به مدت طوالني بر سطح پوست ايجاد مي ( ميليمترجيوه23)فشار طبيعي مويرگها -برونر. " ردد که موجب نکروز ناکيه محدودي از بافتهاي نرم مي شودگ

"8991سودارثناحيه متمرکزي از نکروز بافتي است که هنگاميکه بافت نرم يک زخم فشاري -

بين يک برجستگي استخواني و يک سطح خارجي به مدت طوالني تحت فشار قرار . مي گيرد ايجاد مي شود

".NPUAP وفيس براساس پوتروپري " زخم فشاري عبارت است از يک ناحيه نکروز سلولي که دراثر فقدان گردش -

"تايلور" .خون درآن ناحيه ايجاد مي شود

زخم فشاري عبارت از ناحيه نکروزه اي است که در نتيجه فقدان جريان خون -

&HARKNESS."مي شود کافي به آن ناحيه دراثر فشار ايجادDIBCLTER"

از بين رفتن ساختمان آناتوميک و عملکرد نرمال پوست که در نتيجه فشار خارجي وارد بر -برجستگي هاي استخواني ايجاد مي شود وطبق قاعده اي منظم و در يک زمان معين بهبود نمي

((پوتروپري.)) يابد

Page 3: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

تقسیم بندي زخم ها براساس وسعت

مکن است موجب قرمزي محل تحت فشار شود يا اليه اي نازک فشار م: 7مرحلهاز اپيدرم دچار زخم گردد اما به درم محدود مي شود به طوري که در اين مرحله

.دوم سالم باقي مي ماند زخم تمام اليه هاي پوست را گرفتار مي کند و به درم نيز گسترش مي :2مرحله

.ازي نمي کنديابد اما به داخل چربي زير پوست دست اند

زخم به داخل چربي زير پوست دست اندازي مي کند اما به فاسياي :3مرحله

.عمقي محدود مي گردد

زخم هيچ محدوديتي ندارد و به توده عضالني گسترش مي يابد به :4مرحله

.طوري که گاهي اوقات استخوان نيز در معرض ديد قرار مي گيرد

يا حفره بسته شده اي نمايان مي شود که زخم به صورت يک سوراخ :8مرحله

اليه هاي پوستي روي اين حفره را بسته است و يا به صورت ضايعه کوچکي به دراين مرحله تعيين وسعت ناحيه آسيب ديده مشکل مي .سطح پوست باز مي شود

.باشد زيرا براحتي قابل دسترسي نيست

NPUAPتقسيم بندي زخم توسط اوره زخم هاي فشاري انجمن بین المللي مش

اريتمايي که با فشار انگشت سفيد نمي شود، در محل تخت فشار،نشان :7مرحله

همچنين عاليم ديگري نظير لکه هاي .از زخم فشاري در آينده مي دهدبررسي اين مرحله در .، گرمي و سفتي ممکن است ظاهر شود(کبودي)پوستي

.افرادي که پوست تيره دارند مشکل مي باشد

Page 4: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

دراثراز بين رفتن اپيدرم،درم و يا هر دو ضخامت پوست جزئي کاهش :2مرحله

زخم سطحي است و از نظر باليني به صورت يک خراشيدگي،تاول و يا .مي يابد .در اين مرحله معموال زخم دردناک است.گودي کم عمق مشخص مي شود

نکروز بافت ضخامت پوست کامال از بين مي رود که شامل آسيب و يا :3مرحله

زخم از نظر باليني در .زير جلدي است که به طرف پايين تا فاشيا گسترش مي يابداين مرحله به صورت يک گودي عميق است که گاهي همراه با گسترش به

.بافتهاي اطراف مي باشد،بهبودي زخم در اين مرحله ماهها به طول مي انجامد

مي رود که همراه با بافت نکروز ضخامت پوست به طور کامل از بين :4مرحله

بافتي،آسيب به ماهيچه ها، استخوان و ساختمانهاي مربوط به آن نظيز تاندونها و تا ساالها به طول بهبودي در اين مرحله ماهها و گاه .کپسول مفصلي وجود دارد

.مي انجامد

Diagnosis Diagnosis is usually apparent clinically, but depth and extent can be difficult to

determine. PUs are always colonized by bacteria, so wound surface cultures are uninterpretable. Underlying osteomyelitis is diagnosed with radionuclide bone scanning or gadolinium-enhanced MRI, but both have poor sensitivity and specificity. Diagnosis may require bone biopsy and culture.

Continuous assessment is mandatory for effective management. Serial photographs can also document healing.

پاتوفيزيولوژي زخم فشاري :از نظر پاتوفيزيولوژي سه عامل در پيدايش زخمهاي فشاري موثرند

شدت فشار و فشار الزم جهت بسته شدن مويرگها - 8 طول مدت فشار - 3 تحمل بافت - 2

وريدي که مسئول تغذيه -ميلي متر جيوه سيستم مويرگي شرياني 23فشار بيش از از آنها مي باشد را مسدود مي کند و در نتيجه سيستم مويرگي بافتها و دفع مواد زائد

وريدي که مسئول تغذيه بافتها و دفع مواد زائد از آنها مي باشد را مسدود مي -شريانيبافتي مي (Ischemia)و يا ايسكمي ( Anoxia)کند و در نتيجه موجب آنوکسي

ميزان دريافت اکسيژن بدين ترتيب وضعيت متابوليسم بافت که بطور طبيعي به.گردد

Page 5: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

از خون و دفع مواد حاصله از متابوليسم و دي اکسيدکربن بستگي دارد را متحمل ساخته و در نتيجه موجب متابوليسم بي هوازي و پيدايش حالت اسيدوز بافتي گرديده

متعاقب آن نفوذپذيري مويرگها افزايش يافته و باعث ايجاد تورم و سرانجام سبب .د و در نهايت به صورت زخم فشاري تظاهر پيدا مي کندمرگ سلولي مي شو

اولين عالمت زخم فشاري ( Blanching)تغيير رنگ پوست ناحيه تحت فشار است، به طوريکه پوست اين نواحي به علت کم شدن جريان خون در مقايسه با ساير

Normalدراين حالت اگر فشار رفع شود، .نواحي رنگ پريده و سفيد مي گرددreactive hyperemia ( واکنش نرمال پرخوني ) که همراه با قرمزي و گرمي

حدودا يک ساعت .در محل مي باشد، ايجاد مي شود، که يک واکنش جبراني استاگر فشار مدت زمان بيشتري طول بکشد، .طول مي مشد تا اين واکنش طرف شود

( خونيواکنش آنرمال پر) AbNormal reactive hyperemiaپس از رفع در محل ايجاد مي indurationايجاد مي شود که به صورت اتساع بيش از حد و

، که اين واکنش نيز (يک ناحيه ادم لوکاليزه در زير پوست است induration.) شود .ساعت تا دو هفته طول مي کشد تا برطرف شود 8بيش از

رگ سلولي و سپس همچنين اگر مدت زمان فشار از اين مرحله هم طوالني تر شود،مبا شکافته شدن پوست که مهمترين سد دفاعي بدن مي .نکروز بافتي را خواهيم داشت

باشد،ميکروارگانيسم هايي از قبيا استرپتوکوک ،استافيلوکوک، پسودومونا و عفونتهاي ثانوي در محل زخم نفوذ مي کنند که در اين حالت مقابله با آن دشوار است

گردد و به عضله واستخوان راه يابد و موجب انتقال و حتي ممکن است عميق تر .عفونت از طريق جريان خون به تمام نقاط بدن شود

به غير از خطر ايجاد عفونت ،ازدست رفتن مقدار زياد مايعات و الکتروليتهاي بدن از محل ،سبب کاهش مايعات واختالل در تعادل الکتروليت ها شده و در نهايت باعث

مي گردد و همچنين از دست رفتن مقادير زيادي پروتئن از بافتهاي زير کمبود پتاسيم . جلدي منجر به کاهش آلبومين خون مي گردد

ساعت مي تواند فشار و 3به طور کلي مي توان گفت پس در شرايط طبيعي به مدت کاهش اکسيژن رساني به سلول را تحمل نمايد،البته اين زمان تا حدودي به مقدار

.د بر پوست بستگي داردفشار وار پوزيشن هاي در معرض خطر

در وضعيت هاي مختلف غالبا فشار بر روي نقاط معيني از بدن وارد مي شود،بنابراين اين نقاط در معرض خطر بيشتري از نظر زخمهاي فشاري قرار

:در زير به اين نقاط در وضعيت هاي مختلف مي پردازيم. دارند (supin position) وضعيت خوابيده به پشت - 8

(occipital bone)استخوان پس سري ،ستون مهره ها (vertebrae) ، آرنج (elbow) ،ساکروم، دنبالچه ،پاشنه پا

وضعيت خوابيده به شکم - 3 (prone position)

Page 6: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

(frontal bone)استخوان پيشاني ،استرنوم، زانو، برجستگي هاي لگن، انگشتان پا

پهلو وضعيت خوابيده به - 2 (lateral position) استخوان کتف ،ايلياک کرست، برجستگي بزرگ استخوان ران ،قوزک هاي پا

وضعيت نشسته - 4 (sitting position) ساکروم و برجستگي هاي استخوان عانه

عوامل موثر در پيدايش زخم هاي فشاري:م کردعوامل موثر در پيدايش زخم هاي فشاري را مي توان به دو دسته تقسي

عوامل خطرساز در پيدايش زخمهاي فشاري - 8 فاکتورهاي زمينه ساز يا عوامل مساعد کننده شرايط تشکيل زخمهاي فشاري - 3 عوامل خطرساز در پيدايش زخمهاي فشاري -8

a :بي حرکتي ( فردي که به مدت طوالني مي نشيند يا دراز مي کشد مستعد زخم هاي فشاري

کتي موجب فشار به مدت طوالني روي بعضي از نقاط خاص است زيرا بي حربدن مي شود و به همين دليل انسان در هنگام خواب تمايل به حرکت

بيماراني که در تغيير پوزيشن به طور مستقل ناتوان هستند مانند افراد فلج .دارداين بيماران مي توانند فشار را درک کنند اما به .در معرض خطر قرار دارند

در بيماران . مستقل قادر به تغيير پوزيشن نيستند تا فشار وارد را رفع کنند طورSCI يعني اين بيماران حتي . اختالل هم در درک حس و هم حرکت وجود دارد

.قادر به درک فشار نيز نيستند b :کاهش درک حسي (

فردي که ميتواند درد و فشار را احساس کند متقابال در پي اين درد و احساسفشار خود به خود جابه جا مي شود و تغيير پوزيشن مي دهد و يا ازديگران

تقاضاي کمک مي کند اما فردي که حس درکش در مقابل درد و فشار کاهش مي .يابد در معرض خطر زخمهايي فشاري قرار مي گيرد

c :کاهش سطح هوشياري (

اميت پوست خود را و بهداشت، تم در حالت هوشياري به وسيله تغييرپوزيشنبيماران گيج و افرادي که سطح هوشياريشان کاهش يافته است قادر .حفظ مي کند

بيماران گيچ ممکن است قادر به .به حفاظت خود در برابر زخمهاي فشاري نيستنددرک فشار باشند اما نمي توانند بفهمند چگونه آن را مرتفع کنند اما بيماراني که

بيمارن بيهوش يا بيماران .به درک فشار نيز نمي باشنددر کما هستند حتي قادر

Page 7: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

اگر به مئت طوالني در يک پوزيشن در تخت ICUبيهوش يا بيماران بخشهاي همچنين اين مطلب در مورد افرادي که از .قرار بگيرند در معرض خطر هستند

.نظر رواني افسره هستند و تمايلي به حرکت ندارند صدق مي کند d شن، وسايل ارتوپدي و ساير تجهيزاتگچ ،تراک (

در فردي .گچ و تراکشن حرکت بيمار را به خصوص در انتهاها کاهش مي دهدکه عضوي را گچ گرفته نيروي اصطکاک بين سطح گچ و پوست محل وجود

دارد،همچنين نيروي مکانيکي فشاري است که از سوي گچ بر پوست اعمال مي نتهاها متورم شوند که اين نيروها پوست شود خصوصا اگر گچ تنگ باشد و يا ا

را درمعرض خطر قرار مي دهند،هر وسيله اي که بر روي پوست اعمال فشار کند مي تواند منجر به زخم فشاري شود که از رايج ترين آنها مي توان به

N.G.Tube پرستار بايد پوست زير . سوند اکسيژن تراپي و بريس اشاره کرد.عاليم اوليه زخمهاي فشاري بررسي کنداين نواحي را از نظر

فاکتورهاي زمينه ساز يا عوامل مساعد کننده شرايط تشکيل زخمهاي فشاري -3

نيروي شرينگ (الف نيروي است که هنگاميکه دو يا چنداليه از بافت در خالف جهت حرکت بدن

در هر بيماري که در تخت بيمارستان هنگاميکه که.کشيده شود ايجاد مي شود. وضعيت نيمه نشسته تا نشسته قرار داشته باشد نيروي شرينگ را تجربه مي کند

وقتي سرتخت باال مي آيد مريض به طرف پايين تخت سر مي خورد و در نتيجه اليه هاي خارجي پوست که به مالفه چسبيده اند تمايل دارند در پوزيشن ثابت

و استخوان به سمت پايين تخت باقي بمانند ولي بافتهاي زيرين شامل ماهيچه ها.سر مي خورند و نيروي شرينگ ايجاد مي شود

نيروي شرينگ سبب مي شود که عروق خوني زير جلد تحت فشار قرار بگيرند .و در نتيجه سبب انسداد جريان خون و نکروز در آن ناحيه مي شود

نيروي اصطکاک (ب

هنگاميکه پوست بر روي اصطکاک در حقيقت نيروي مکانيکي خارجي است کهاين نيروها مي تواند سبب جداشدن .سطح خنثي کشيده مي شود ايجاد مي شود

استفاده از وسايل باالبر ،تکنيکهاي .اپيدرم و با ايجاد خراش در پوست مي شودصحيح در جابجايي بيماران و همچنين استفاده از وسايل حمايتي در محل پاشنه ها

ي و کاربرد مرطوب کننده ها به منظور حفظ وآرنج در هنگام جابه جايهمچنين پوست . هيدراتاسيون اپيدرم تا حد زيادي اين عامل را کاهش مي دهد

شکننده افراد مسن در برابر اصطکاک مستعد زخم و به دنبال آن عفونت مي .باشد

Page 8: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

رطوبت (ج پوست در معرض .برابر مي کند 5رطوبت خطر تشکيل زخمهاي فشاري را

بت در اثر جذب آب نرم و نازک مي شود و در نتيجه مقاومتش در برابر رطوبيماران بي حرکت .فاکتورهاي فيزيکي مثل فشار نيروي شرينگ کاهش مي يابد

قادر به رفع نيازهاي بهداشتي خود نيستند به مراقبت هاي پرستاري در جهت درناژ زطوبت مي تواند ناشي از .خشک و تميز نگهداشتن پوست نيازمندند

مايعات خاص .زخمها،تعريق،سيستم اکسيژن تراپي،استفراغ و بي اختياري باشدبدن مثل ادرار و مدفوع به علت تحريکات شيميايي خطر انهدام پوست را افزايش

.مي دهند سوء تغذيه (د

در بيماراني که دچار سوءتغذيه هستند اغلب آتروفي عضالني شديد و کاهش در با تغييرات مذکور بافت کمتري بعنوان محافظ بين . ده مي شودبافت زيرجلدي دي

پوست و استخوان زير آن وجود دارد لذا اثر فشار بر روي بافت باقيمانده تشديد بيماراني که سوءتغذيه دارند دچار کاهش آلبومين خون و آنمي مي . مي شود

تفاده آلبومين بعنوان يک وسيله ارزيابي ميزان پروتئين بيمار اس. شوندآلبومين بعنوان يک وسيله ارزيابي .کاهش آلبومين خون و آنمي مي شوند.ميشود

کاهش آلبومين سرم کمتر از .ميزان پروتئين بيمار استفاده مي شود gr/ml 32/3 بيمار را در معرض خطر بيشتري از نظر زخمهاي فشاري قرار مي

.مي گرددهمچنين سطح آلبومين پائين باعث بهبودي ديرتر زخمها .دهد gr/mlهمچنين کاهش سطح پروتئين توتال به زير فشار اسموتيک 354/3

کلوئيدي را کاهش داده که منجر به تجمع مايع در فضاي ميان بافتي و کاهش ادم مقاومت پوست را در مقابل .اکسيژن رساني به بافتها مي گردد

ني و تجمع نيروهايمکانيکي خارجي کاهش داده و همچنين به علت کاهش خونرساسوءتغذيه همچنين . مواد زائد خطر پيدايش زخمهاي فشاري را افزايش مي دهد

.تعادل آب والکتروليت بدن را بر هم مي زند و فرد را مستعد زخم مي کند Cاز عوامل ديگر مي توان به کاهش ويتامين اشاره کرد که سبب شکننده شدن

ت از بين مي روند، جريان خون مويرگها مي شود وهنگاميکه اين مويرگها در باف.بافت کاهش مي يابد و پوست مستعد زخم مي شود

آنمي (ه

کاهش سطح هموگلوبين ظرفيت حمل اکسيژن توسط خون و مقدار اکسيژن قابل آنمي همچنين متابوليسم سلولي را کاهش داده و .تحويل به بافتها را کاهش مي دهد

.دبهبودي زخمها را به تاخير مي انداز

Page 9: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

کاشکسي (و حالت الغري مفرط بوده که در بيماريهاي شديد مثل کانسر و مراحل نهايي

بيمار کاشکسيک بافت چربي الزم جهت .بيماريهاي قلبي ريوي ديده مي شود.محافظت از برجستگي ها استخواني را در برابر فشار از دست مي دهد

چاقي (ز

فتهاي زير آن عروق خوني کمتري دارند و در چاقي متوسط تا شديد چربي و با.در نتيجه در برابر آسيبهاي ايسکميک زودتر تخريب مي شوند

عفونت (ح

معموال همراه با عفونت تب نيز وجود دارد که اين دو عامل نيازهاي متابوليک بدن را افزايش مي دهد و لذا بافت هيپوکسيک ايجاد مي شود که بيشتر در

تب همچنين منجر به تعريق زياد مي شود که .مي گيرد معرض خطر قرار.رطوبت پوست را افزايش داده و از اين طريق پوست را مستعد زخم مي کند

اختالل در گردش خون محيطي (ط

در افرادي که بيماريهاي عروق محيطي دارند يا افرادي که دچار شوک هستند و ت مي کنند اين حالت ديده مي يا افرادي که داروهاي وازوپرسور درياف

کاهش جريان خون به بافت باعث هيپوکسي مي شود و لذا بيشتر مستعد .شود.تخريب ايسکميک هستند

سن (ی

افراد مسن .در بيماران مسن نيز زخمهاي فشاري با شيوع بيشتري اتفاق مي افتدعد بعلت از دست دادن چربي بافت زيرجلدي،پوست چروکيده دارند و مست

.زخمهاي فشاري هستند

بيماريها (ک در بيماريهايي نظير ديابت مليتوس،بيماريها قلبي عروقي، آنمي،نوروپاتي

ها،بيماريهاي کليوي،نقص سيستم ايمني ،بيماريهاي ريوي زخمهاي فشاري بيشتر .ديده مي شود

وضعيت رواني (ل

زيرا ميزان .مي شود رواني نيز موجب بروز فشاري? اضطرابهاي عاطفي گلوکوکورتيکواستروئيدها را افزايش داده و تشکيل کالژن را محدود مي کند

.بنابراين پوست جهت ايجاد زخم آماده تر مي گردد

Page 10: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

Causes of Skin Damage: Pressure, Shear, Friction, Moisture Shear: Shear is the interaction of gravity and friction causing twisting or

kinking of blood vessels. Rather than completely interrupting blood flow, shear diminishes

circulation to tissue and damages both tissue and blood vessel integrity.

Shear occurs when the skeleton moves, but the skin remains fixed to

an external surface.

Examples of Shear: Pulling patient up in bed Patient in Fowler’s position who slides down in bed

Slide patient from bed to stretcher. Friction: Friction contributes to pressure ulcer formation by damaging the skin

at the epidermal-dermal interface, the basement membrane. Friction ulcers are generally superficial and easily reversed, unless

the cause is not removed.

Moisture: Moisture is a chemical cause of pressure ulcers. It weakens the cell wall of individual skin cells. It can also change the pH of the skin.

Sources of moisture:

Page 11: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

Fecal and urinary incontinence, Wound drainage, Respiratory secretions, Emesis Perspiration

Skin Safety: Risk Assessment ALL patients require a risk assessment at time of admission and every 34 hours.

Factors Increasing Risk Advanced Age: decreased elastic fibers. More than 535 of pts with pressure sores >03 Decreased sensory perception Loss of feeling: need someone to look at feet Peripheral Vascular Disease Impaired Circulation Edema Vasoconstriction drugs MI/ Stroke,Trauma/fractures GI bleed

Factors Increasing Risk Critical Lab: Prealbumin level (reflects Visceral Protein Stores)

Page 12: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

Mild depletion = 83-85 Moderate depletion = 5-83 Severe depletion = < 5

Highest risk factors >03 years impaired mobility current smoking low BMI altered mental state urinary and fecal incontinence malnutrition restraints cancer diabetes stroke pneumonia CHF fever sepsis hypotension dry and scaly skin history of pressure ulcers anemia lymphopenia hypoalbuminemia

Skin Safety: Risk Assessment Reassessment: Every 24 hours (Pressure ulcers can develop within 34 hours of insult or take as long

as 5 days to present.) Change in condition (surgery, nutrition, level of mobility, etc) The Norton Scale for Predicting Pressure Sore Risk*

Skin Safety: Risk Assessment Tools:

Page 13: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

Braden scale for patients on the adult units. Braden Q scale for patients on the pediatric units.

Braden Scale The Braden score is the total of the subcategory scores.

Sensory Perception Moisture Activity Mobility Nutrition Friction and Shear

Interventions: Sensory Perception Minimize pressure for All patients Consider pressure relieving devices:

Special bed: Matrix mattresses and Bari-beds Z-flow positioning pillows

Increase mobility and activity status whenever possible. Minimally, turn patients every 3 hours

Encourage weight shifting every 85 min in chair. Reposition every 8 hour if patient is unable to do it themselves.

Interventions: Friction & Shear Use transfer devices Use minimum of 3 people + draw sheet to pull pt up in bed. Don’t drag the patient

Keep HOB at or < 23 degrees Use trapeze Pad skin surfaces (duoderm) (elbows/heels)

Page 14: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

Interventions: Nutrition Nutrition consult Offer nutrition supplements Monitor Nutrition intake. If NPO for > 34 hours, discuss plan with MD. Encourage family/friends to bring in favorite foods. Help patient get out of bed for meals.

Assessment A comprehensive assessment should address factors that have

been identified as having an impact on the development, treatment and/or healing of pressure ulcers, which include: Risk factors Pressure points Nutrition Hydration Skin moisture, and Impact of moisture on skin

Skin Safety: Skin Inspection Ask patients about:

Areas that lack sensation Areas of pain Location of previous ulcers

(increases risk of new ulcer)

Fragile skin, easy bruising Medications or medical condition putting patient at higher risk for

breakdown, ie: steroids.

Equipment needed for prevention of pressure ulcers. Pillows Rolled-up blankets/towels Egg-crate mattress Specialty beds if ordered Heel and elbow protectors Lotion and powder as needed

Page 15: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

Soap and water.

پیشگیري از زخمهاي فشاريشوینده مالیم و اجتناب از آب افزایش تعداد دفعات حمام شخصي ، استفاده از عوامل -7

از حد داغ و مالش بیش بررسي و معالجه بي اختیاري ، رعایت بهداشت به موقع پوست و استفاده از پدهاي -2

.جاذب که سریعا یک سطح خشک را براي پوست به وجود مي آورند کمک کننده است فاکتورهاي محیطي استفاده از مرطوب کننده ها براي پوست خشک و به حداقل رساندن -3

که منجر به خشکي پوست مي شود از جمله کاهش رطوبت سردي هوا.روي برجستگي ها استخواني را مالش ندهید - 4 و پوزیشن دادن به بیمار به منظور به استفاده از تکنیکهاي صحیح چرخش،انتقال -8

حداقل رساندن آسیب ایجاد شده بوسیله اصطکاک و نیروي شرینگ به پوستیا پوششهاي حمایتي به منظور کاهش آسیب ناشي از ( روغن) استفاده از لوبرکانت - 6

اصطکاکشناسایي و تصحیح عوامل آن دریافت پروتئین و دریافت کالري و توجه به مکملهاي -1

غذایي و حمایت تغذیه اي افرادلیتایجاد یک برنامه نوتواني به منظور نگهداري یا بهبود حرکت و فعا - 5 استفاده از بالشت روي برجستگي هاي استخواني از جمله زانوها و قوزک هاي پا را از -9

.تماس مستقیم با یکدیگر حفظ کنند اجتناب از پوزیشن هایي که فشار مستقیما بر روي تروکانترها وارد - 71

مي شود دقیقه وزن 78نایي دارند و قادرند هر آموزش به افرادي محدود در صندلي که توا - 77

.بدن را به قسمتي دیگر منتقل کنند درمان زخم بستر

عوامل متعددي در بروز زخم بستر دخیل هستند كه در این میان بي حركتي و متعاقب آن ایجاد پیشگیري همواره بهتر از درمان است و در .فشار بر پوست و سایش آن نقش عمده تري دارند

توجه ویژه به بیماران بي حركت و تغییر وضعیت بدني و استفاده از تجهیزات كم كننده اینجا نیز.فشار،تشكهاي مخصوص اهمیتي حیاتي دارد

در درمان زخمها زماني موفق هستیم كه عامل ایجاد كننده را برطرف ساخته و همزمان به .درمان به عوارض ایجاده شده بپردازیم

پانسمان مناسب در كنار سایر درمانها از اهمیت ویژه اي در درمان مؤثر زخم، انتخاب.برخوردار است

پانسمان

انسانها همواره در جستجوي مرهمي براي درمان بهینه زخم بوده اند و در این راه ضمادها و .تركیبات گوناگوني را آزموده اند

ربي حیوانات،عسل و مصریان باستان از تركیبات مختلفي كه منشاء طبیعي داشته اند مانند چسایرین از پوست برگ درختان و تركیبات گیاهي،گل و .الیاف گیاهان استفاده نموده اند

خاشاك،الیاف پارچه و سایر تركیبات صناعي استفاده كرده اند كه برخي موثر و برخي دیگر .غیرموثر و حتي گاهي سمي و كشنده بوده اند

Page 16: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

ن زخم براي التیام سریعتر،دكتر وینتر در سال برخالف عقیده رایج در خصوص خشك نگه داشتثابت نمود كه التیام وترمیم زخم، زماني كه از یك پانسمان نگه دارنده رطوبت استفاده 7962

.بسیار سریعتر از زماني است كه زخم در معرض هوا خشك شود( محیط مرطوب.)مي شود د و امروز این یك اصل بدیهي در بعدها صدها برررسي و تحقیق دیگر این نكته را تایید نمودن

.درمان زخم محسوب میشود مكانیسمهاي زیادي در این میان دخیل هستند كه ازآن جمله مي توان به تسهیل مهاجرت

سلولي،تحریك فیبروبالستها براي ترشح كالژن،تشكیل بستر مناسب براي انتقال آنزیمها و اشاره .... تسهیل دبریدمان اتولییتیك ، هورمونها مانند هورمون رشد، تحریك ماكروفاژها ،

.نمود

پانسمان ایده آل

.اجازه تبادل گازهایي مانند اكسیژن،دي اكسید كربن و بخار آب را بدهد - 7 .حرارت مناسب را حفظ نماید - 2 .نسبت به میگروارگانیسم ها نفوذ پذیرباشد - 3 .در زخم ذرات ریز و باقیمانده به جاي نگذارد - 4 .زخم نچسبندبه - 8 .استفاده از آنها سالم و بي خطرباشد - 6 .براي بیمار قابل قبول باشد - 1 ظرفیت جذب باالیي داشته باشد - 5 .مقرون به صرفه باشد - 9

.مشاهده و بررسي زخم با وجود آنها ساده باشد - 71 .زخم را از آسیب مكانیكي محافظت كند - 77 .حفظ كندخواص و ویژگیهاي خود را بطور ثابت - 72 .قابل احتراق نباشد - 73 .قابل استریل شدن باشد - 74 .راحت باشد - 78 باید در دسترس باشد - 76 .نیاز به تعویض مكرر نداشته باشد - 71 .زیر پانسمان محیط مرطوب حفظ شود - 75 .بهترین شرایط را براي التیام زخم فراهم سازد - 79

پانسمان هاي سنتي

بسیاري از ویژگیهاي یک نند گاز وپنبه که در کشور ما نیز خیلي رایجندپانسمان هاي سنتي ما. آنها ذرات وباقیمانده فبر والیاف خود را در زخم به جاي مي گذارند. پانسمان ایده آل را ندارند

این پانسمان ها به بستر زخم چسبیده وآنرا خشک ودهیدراته مي کنند و نیاز به تعویض مکرر

Page 17: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

این پانسمان ها نبایستي مستقیماروي سطح مرطوب زخم . ماهرانه دارند ومراقبت پرستارياست که زخم خشک وتمیز بوده ویا فقط گذاشته شوند واستفاده از آنها محدود به شرایطي

(.براي جذب اگزودا ویا براي محافظت وجدا سازي زخم )ثانویه استفاده شوند بعنوان پانسمان پارافین سطح زخم . آغشته به پارافین زرد یا سفید ساخته شده استگازوازلینه از یک الیه گاز

را پوشانده وبه سختي از روي زخم پاک مي شود این پانسمان ها قدرت جذب ترشحات را نداشته ونسبت به گازها نفوذ پذیري کمي دارند ارزان هستند وفقط براي زخم هاوسوختگي هاي

.ثانویه دارند سطحي کاربرد داشته ونیاز به یک پانسمان . گازهاي پانسمان ممکن است بصورت آغشته به دارو مثال یک پماد آنتي بیوتیک عرضه شوند

. جذب آنتي بیوتیک دراین حالت کنترل نشده است ومي تواند مسمومیت دارویي ایجاد کندبطورکلي آنتي بیوتیک هاي موضعي براي درمان عفونت زخم توصیه نمي شوند وتجویز آنتي

.ک سیستمیک مرجع است بیوتی از مواد آنتي باکتریال مي توان کرم سیلورسولفادیازین را مثال زد که به همراه یک پانسمان

جاذب استفاده.مي شود وبرروي سودومونا بسیار موثر است

ویات وهمکاران دریک پژوهش پانسمان هیدروکلوئید را دردرمان زخم موثرتر ازسیلورسولفادیازین دیدند مضاف

برابر بیشتر بود بعالوه سیلور عوارض 3/2بر اینکه هزنیه درمان با کرم سیلورسولفا دیازینعوارض مشاهده شده شامل لکوپني . سیستمیک نشان داده بود که بردرمان اثر منفي داشت

.وپروتئین بود DNAواثر بازدارندگي درساخت ز آنتي سپتیک ها نام برد که ازسایر ترکیبات که دردرمان زخم استفاده میشوند مي توان ا

? آنتي سپتیک هاي سنتي مانند اسید استیک . بصورت مستقل یا توام بکار برده مي شوند.بربافت هاي در حال ترمیم اثر سمي داشته وروند التیام را به تاخیر مي اندازند... هیپوکلریت و

بطور کلي آنتي . هستندفرآوردهاي حاوي ستریمید مانند ساولن حتي درغلظت ها ي پائین سمي سپتیک ها نباید براي تمیز کردن زخم ها ي باز استفاده شوند اما در صورت لزوم استفاده از

.پوویدن آیودین وکلر هگزین مرجع است آنچه را در چشم خود نمي : )) دربین متخصصین درمان زخم عقیده اي رایج است که مي گوید

((.ریزید بر روي زخم نیز نریزید وجود دارد ( اسال ف)مختلفي براي تمیزکردن بافت نکروز و بافتهاي فیبریني وزرد رنگ مواد

درصد پماد هاي حاوي استرپتو کیناز مانند 71موادي همچون پراکسید هیدروژ ن.وخمیرهاي هیدروکلوئید(االیز)فبیرینولزین

ژل ها مانند ژل اگردبریدمان جراحي مقدور نباشد بهترین انتخاب مي تواند استفاده از هیدرو.کامفیل باشد که عالوه بر فراهم آوردن محیط مرطوب دبریدمان اتولیتیک رانیز تسهیل مي کند

مواد وترکیبات دیگري نیزبراي درمان زخم استفاده شده اند که بعضي نسبتا موثر وبعضي غیر وي فني ترکیبات حا -عسل? موادي مانند محلول پرمنگنات . موثر وحتي گاهي مضر مي باشند

...توئین وحتي شربت آلومینوم و اگر چه آلومینوم درالتیام زخم تاثیر مثبت دارد ودرپانسمهایي مانند یورومتال استفاده شده است

.اما استفاده از آن با فرم سوسپانسیون آلومینیوم ام جي جاي تعجب دارد موثر باشند اما بطور بعضي ازاین فرآورده ها فقط در مراحل خاصي از التیام زخم ممکن است

.کلي درخصوص اثر آنها اغلب اغراق شده وپایه واساس علمي ندارند

Page 18: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

فني توئین از ترکیباتي است که بطور سیستمیک در بیماران مبتال به عوارض سیستم عصبي مرکزي استفاده

.مي شود ویکي ازعوارض آن ایجاد هیپرپالزي خصوصا درلثه این بیماران است طبیعي است که این فرآورده محیط مرطوب .درد وسوزش ایجاد مي کندتجویز موضعي آن

براي التیام زخم ایجادنکرده وتشکیل بافت کلوئید واسکار هیپرتروفیک دربیماراني که با این .محصول مداوا شده اند گرازش شده است

مان با نگارنده درمنابع معتبر علمي مربوط به درمان زخم در سایر نقاط دنیا گزارشي ازدراما دریک بررسي که توسط آقاي دکتر حلي ساز وهمکاران .اینفرآورده مشاهده ننموده است

انجام شده ومتاسفانه متن کامل آن در دسترس نگارنده نیست مقایسه اي میان استفاده از دراین . درالتیام زخم فشاري صورت گرفته است کرم فني توئین وپانسمان کامفیل? گازساده داشتند در طي هشت هفته با این 2و7زخم درجه 97جانباز مرد پاراپلژي که تعداد 53پژوهش

.فرآورده ها پانسمان شدند برطبق اظهار ایشان استفاده از پانسمان کامفیل وپوششهاي هیدروکلوئید درزخم هاي فشاري

ان با در بیشتر موارد بر روشهاي معمول فني توئین وگاز ساده ارجحیت داشته وایش 2و7درجه توجه به سهولت استفاده از آنها وراحتي بیمار وپاره اي مزایاي دیگر استفاده ازآنها را در کلیه

توصیه نموده اند 2و7زخم هاي فشاري درجه

پانسمان هاي مدرن

این پانسمان ها دردودهه اخیر رواج بیشتري یافته اند وویژگي درمان مرطوب زخم در کشور ما نیز . گیهاي یک پانسمان ایده آل را دارند را فراهم آورده اکثر ویژ

انواع مختلفي از این پانسمان ها موجود مي باشد .و هرروز مصرف آنها رواج بیشتري مي یابد

الزم به ذکر است که با . دراینجا انواعي از این پانسمان ها معرفي مي گردندالت جدیدتري نیز پیشرفت علوم پزشکي وبیوتکنولوژي هر روزه دردنیا محصو

تولید ومعرفي مي گردند که بعلت تنوع و گستردگي محصوالت واینکه بعضي ازآنها در مرحله بررسي بوده وبسیار گرانند ویا دسترسي به آنها بسیار دشوار است

.ازذکرآنها در این مبحث چشم پوشي شده است

Films or Transparent Dressings فیلم یا پانسمان هاي شفافپانسمان هاي شفاف بصورت ورقه اي شکل وقابل انعطاف بوده ومعموال در یک

.طرف چسبدار هستندترکیبات کوپلیمر وعناصراکریلیک بعنوان ? ترکیبات مشترک آنها شامل پلي اورتان

.چسب مي باشنداین پانسمان ها بخار و . الیه پلي اورتان ماده اي با حساسیت زایي بسیار کم است

.ا عبور مي دهند و نسبت به مایعات نفوذ ناپذیرندگازها ر

Page 19: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

ترشحات . پانسمان هاي شفاف بعضي از ویژگیهاي یک پانسمان ایده آل را دارندمقداري ازاین . زخم درزیر پانسمان جمع شده ومحیط مرطوب ایجاد مي کند

میزان . ترشحات بصورت بخارازمیان پانسمان بصورت یک طرفه خارج مي شودبعضي از پانسمان ها مانند پانسمان . به ترکیبات بکار رفته بستگي دارد عبور بخار

کامفیل شفاف حاوي عناصر جاذب رطوبت مانند کربوکسي متیل سلولز نیز هستند .که به پانسمان قدرت جذب ترشحات نیز مي دهد

پانسمان هاي شفاف براي زخم هاي نسبتا کم عمق مانند محل اهداي پوست زخم ویا بعنوان پانسمان ثانویه بر روي سایر پانسمان ها استفاده مي هاي جراحي

ازاین پانسمان ها مي توان براي پیشگري از ایجاد وپیشرفت زخم بستر در . شوند .مناطقي از پوست که در معرض فشار وسایش قرار دارند استفاده نمود

جاعي قابلیت ارت -راحتي -ضخامت -عواملي مانند میزان نفوذپذیري به بخار .وسهولت مصرف وقیمت در انتخاب نوع فرآورده دخیل هستند .این پانسمان ها در اشکال واندازه هاي مختلف موجود هستند

Hydrogels هیدروژل ها

این پانسمان ها . هیدروژل ها به دو شکل صفحه اي وژل بدون شکل موجود هستندمثال . ري تشکیل ژل مي دهنددرخود مقدار زیادي آب دارند که به همراه شبکه پلیم

.درصد آب دارد91ژل کامفیل درخودکربوکسي -سایر ترکیبات ممکن است شامل پلي اتیلن اکساید یا پلي وینیل پیرولیدن

این پانسمان . مواد نگهدارنده وسایر ترکیبات باشند -کالژن -آلژینات -متیل سلولزترشحات زخم حتي رطوبت ها مي توانند به زخم رطوبت داده ودرصورت زیاد بودن

معموال در لمس خنک هستند ومیتوانند درد بیمار را کاهش. گیري کننداین پانسمان ها چون سطح زخم را خنک مي کنند ایزوالسیون حرارتي را . دهند

اگرچه هیدروژل ها را مي توان دراغلب زخم هایي که ترشح که تا . انجام نمي دهندمعموال بهترین نتیجه را در زخم هایي که نکروز ویا متوسط دارند استفاده نمود اما

بافت اسالف زرد وفیبریني دارند نشان مي دهند چرا که دبریدمان اتولیتیک را هیدروژل ها نیاز به پانسمان ثانویه مانند یک پانسمان شفاف یا . تسهیل مي کنند

.گاز دارند

Alginates آلژینات هااي دریایي گرفته مي شوند که مدت ها توسط دریانوردان این پانسمان ها از جلبک ه

به دو صورت ورقه اي ورشته اي وجود . بعنوان پانسمان زخم استفاده مي شدنددارند که به عنوان مثال مي توان پانسمان سیسورب ورقه اي وپر کننده رشته اي

.کامفیل را نام ببرد

Page 20: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

( یرمحلول آلژینیک اسیدنمک غ)ترکیب این پانسمان ها شامل آلژینات کلسیم .مي باشد( نمک قابل حل آلژینیک اسید)وآلژینات سدیم

مانند )آلژینات کلسیم فیبرهایي را مي سازد که در تماس با محلول هاي حاوي سدیم بعد از تبادل یوني وتبدیل به آلژینات سدیم ژل آلژینات را تولید مي ( ترشحات زخم

ست ومحیط مرطوب را براي زخم فراهم این ژل با سطح زخم در تماس ا. نماید .آورده وهنگام برداشتن پانسمان براحتي وبدون درد جدا مي شود

انواع . برابر وزن خود ترشحات را جذب نمایند21این پانسمان ها مي توانند تا آلژینات در زخم هاي تمام یا نیمه ضخامت با ترشح متوسط تا زیاد استفاده مي

قرمز ومرطوب ? عفوني وغیر عفوني -اي وتونل دارشوند ودر زخم هاي حفره .وزرد میتوان آنها را به کار برد

Foams فوم ها

پانسمان هایي صفحه اي شکل با ضخامت هاي مختلف بوده وممکن است در یک ترکیبات مختلفي همچون . سمت با یک الیه فیلم شفاف چسبدار پوشانده شده باشند

از جمله . ک وعناصر فوق جاذب درآنها به کار مي رودپلي اورتان ومواد اکریلی .آنها مي توان به پانسمان بیاتین کامفیل اشاره نمود

فوم ها را با توجه به قدرت جذب باال دراغلب زخم هاي پر ترشح به ویژه در مرحله .گرانوال سیون مي توان استفاده نمود

Hydocolloids هیدروکلوییدهاهیدروکلوییدهرروزرواج بیشتري یافته وانواع مختلفي ازآنها تولید پانسمان هاي

.وبه بازارعرضه مي شودقیمت آنها معقول . این پانسمان ها اکثر ویژگیهاي یک پانسمان ایده آل را دارند

.است ونیاز به پانسمان ثانویه ندارند .ترکیبات مختلف ومتفاوتي براي ساخت آنها استفاده مي شود

? آلژینات سدیم وکلسیم -پکتین وژالتین -کربوکسي متیل سلولز: تي مانندترکیبا ...پولیزوبوتیلن و

خمیر وسایر -پودر? این پانسمان هادراندازه وفرم هاي مختلف مانند ورقه اي ضربدري ? وبعنوان نمونه مي توان به پانسمان هاي مربعي . انواع تولید شده اند

.روپودرکامفیل اشاره نمودخمی -شفاف -ضدفشار? مثلثي ? انواع ورقه اي آنها مانند پانسمان هاي شفاف نسبت به آب میکروارگانیسم ها نفوذ

درتماس با ترشحات زخم درزیر . ناپذیرنداما گازها وبخار آب راازخود عبورمي دهندپانسمان ژلي تشکیل مي شود که شیري رنگ بوده ظاهري شبیه چرک با بویي

Page 21: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

وبیمار باید ازاین مسئله آگاه باشند چرا که ممکن است آنرا با پرستار. قوي دارد .عفونت اشتباه بگیرند

این ژل با ایجاد محیط مرطوب و پیشگیري از خشک شدن زخم و همچنین حمایت از رشته هاي آزاد اعصاب درد را نیز تسکین مي دهد و بعالوه از چسبیدن پانسمان

این ژل پانسمان را اشباع ننموده نیاز به تا زمانیکه.به زخم جلوگیري مي کند .تعویض پانسمان نیست که این زمان مي تواند از سه تا هفت روز ادامه یابد

بهتر است این پانسمان ها را در زخمهایي که ترشح متوسط تا کم دارند استفاده از نوع خمیري پانسمان ها مانند خمیر کامفیل در زخمهاي حفره اي علي .نمود

اگر به شکل سینوسي بوده و خطر افتادن لبه ها به داخل زخم وجود الخصوصبه همراه پانسمان هاي هیدروکلوئید و در زخمهایي . داشته باشد مي توان بهره برد

که ترشح بیشتري دارند مي توان از پودر براي افزایش ظرفیت جذب و به تعویق .انداختن زمان اشباع استفاده نمود

ثبت فراوان پانسمان هاي هیدروکلویید، متاسفانه مصرف آنها علیرغم ویژگیهاي مبویژه در کشورهاي جهان سوم فراگیر نشده ، علت آن شاید ترس از عفونت و یا

در خصوص این موارد . قیمت باالتر آنها نسبت به پانسمان هاي سنتي باشد .پژوهشهاي زیادي صورت گرفته است

یزان عفونت در زخمها مشخص گردید مقاله تحقیقي در خصوص م 69در بررسي درصد و در استفاده از پانسمانهاي 7/1این میزان در پانسمانهاي رایج سنتي برابر

.درصد بوده است 6/2بسته چنانچه بخواهیم در خصوص قیمت پانسمان ها مقایسه اي بعمل آوریم قیمت یک

ه کلي درمان پانسمان هیدروکلویید از پانسمانهاي سنتي بیشتر است اما هزین .بررسي شود،نتایج ارجح بودن پانسمانهاي هیدروکلویید را نشان مي دهد

زاکلیس و کریس کیلز یک بررسي مقایسه اي در مورد هزینه درمان زخم با پانسمان هیدروکلویید و گاز مرطوب بعمل آورند و دریافتند که هزینه یک نوبت

ر بود اما زمان مورد نیاز براي برابر بیشت 3/3پانسمان زخم با هیدروکلوییدها برابر زمان موردنیاز براي پانسمان هیدروکلویید در 5انجام پانسمان با گاز مرطوب

درمان زخمهاي فشاري انجام دادند که نتیجه آن حاکي از آن بود که سرعت التیام برابر 48/3زخم با گاز کندتر،میزان عفونت بیشتر و هزینه درماندر طوالني مدت

تر از هیدروکلویید بودبیشآنها همچنین دریافتند که بعلت خاصیت کاهش درد با پانسمان هاي هیدروکلویید .

.این پانسمان ها براي بیماران مقبولیت بیشتري داشتند

امکان استحمام بیمار بدون نیاز به تعویض پانسمان سهولت پاک کردن پانسمان از آلودگي

Page 22: دوام عمر و ملک او بخواه از لطف حق ایدلdarman.fums.ac.ir/images/doc/sore.pdfٿBedsore تسا هژاٿDecubitusربموکد نچتڍ هملکزا Decumber

ش پانسمان با توجه به تعداد تعویض کمتر و کم هزینه تر بودن نسبي این رو سرعت التیام بیشتر

بدون درد بودن تعویض پانسمان

ایشان پیشنهاد مي کنند با توجه به عدم آشنایي اغلب پزشکان و پرستاران با این در این زمینه اطالع رساني به پزشکان، پرستاران و ( در آن زمان) روش

.دانشجویان پرستاري صورت گیرداز نکاتي که ذکر شده مي توان نتیجه گرفت که پانسمان تنها یک پوشش براي زخم نیست بلکه به زعم بسیاري از متخصصین و آگاهان یک عامل درماني است و باید

.درانتخاب و کاربرد آن دقت عمل بیشتري بکار برده درمان زخم فقط محدود به انجام پانسمان توسط پزشک و پرستار نمي باشد بلک .نیازمند تعامل و همکاري تمامي افراد تیم درمان و همچنین خانواده مددجو است

اگر چه ریشه کني زخم بستر امري بعید به نظر مي رسد اما با مراقبت پرستاري ماهرانه و پیشگیري و درمان صحیح و علمي بیمار میتوان گام بزرگي در این

.راستا برداشت :پیشنهاد

و کالسهاي گوناگون در خصوص این مقوله،برگزاري سمینارها -7 به روز کردن دانش و ارتقاء توان علمي و فني افراد تیم درمان -2 تشکیل تیم درمان زخم در بیمارستان-3

جمع آوری اطالعات صحیح از تعداد زخم بستر در بخش های مختلف وبررسی -4 دالیل آن

استفاده از ساعت تعغییر پوزیشن -8 مدون برای آموزش به بیمارداشتن برنامه -6 تاسیس کلینیک زخم-1ساعت تغییر وضعییت -5

راضیه آبادی

فساشهرستان حاکميت بالينی کارشناس