3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 1

CONTENTS Page No. થોભો અને િવચારો ૨

લાય ેરર ય સ ડ ૨૦૧૯ ૨

સારા વેબ શોધક કમ બન ુ ં ૨

લાય ેર ઓફ ક ેસ : મહ વકાં ી કાયાપલટની દશામા ંઆગે કદમ ૨

ભારતે તનેી હ ત તો શી ર ત ે મુાવી ૩

ુ ંતમાર તમાર િન ફળતાઓનો ુ ંકસાર જ ર છે ? ૩

ડ ટલ ઈ ફમશનને ડ .એન.એ. તર ક નવી ડ વાઇસમા ંરાખવી. ૪

તમે હ લકો ટર વાલી છો ? ૪

આર.ટ .આઈ. જણાવ ે છે ક ુબંઈમા ં સાહ યકરણ ( લે યાર મ)ના કાયદાન ે

અવગણાઈ ર ો છે

૫

ત કાલ મા હતીનો ગુ ૫

તમારા િવધાથ ઓન ે ુશળતા વૂક ઈ ટરનેટ સચ કરતા ંશીખવો ૬

ડ ટલ િવભાજન ૬

તમારા માટ ઈ કુસ એ લાય ેર ની ગોપિનયતા/ ાયવસી ુ ંમતલબ ધરાવે છે. ૬

ઓન લાઈનમા ંન ુ ં ૭

થંાલયમા ંઈ- કુમા ંતમાર ગોપનીયતા કમ સાચવે છે ? ૭

.ુએસ.ની િુનવસ ટ મા ં વેશ પહલા ંજ ર મહનત અિનવાય ૮

સરકાર િવ ાનના સશંોધન માટ લાબંા ગાળાના રોકાણો કરવા ૮

હ ધુી િુનવસ ટ મા ંસશંોધનને ાથિમકતા નથી અપાઈ ૯

એડ નેટ ઈ– ઝુ ડાય ટ

નબંર-૫૬ મે - ૨૦૧૯

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 2

થોભો અને િવચારો

સ દય એ સ ય છે.

સ ય સ દય છે

- તે બ ુ ંજ તમે ૃ વી પર ણો છો,

અને તમાર બધાને ણવાની જ ર છે. ..... હોન ક સ

લાય ેરર ય સ ડ ૨૦૧૯ (Please

Note change in the date) એડ નેટ અને ફ ઝીકલ ર સચ લેબોરટર

સં કુત ર તે એક સેિમનાર ૧૪ સ ટ બર-

૨૦૧૯ના દવસે પી.આર.એલ. ખાતે

યોજશે. આ સેમીનાર ડૉ. એસ. આર.

રંગનાથન, ભારતીય થંાલય શા ના

િપતામહની જ મજયિંત ખાતે ઉજવાય છે.

આ વષ એડ નેટ ૨૫ વષ ઓ ટોબર

૨૦૧૯માં રુા કર છે. તથેી આ વખતે

લાય ેર ય સ ડ અને એડ નેટ ૨૫ વષની

ઉજવણી સાથે થશે. વીતેલા વષ માં આ

સફર રચના મક અને સફળ રહ . અનેક

ુ કલીઓ અને ોતોના અભાવ છતા ં

કટલાય શીખરો એડ નેટ સર કયા છે અને

હ ગિતના માગ સફર ચા ુ છે અને

રહશે.

સેિમનારનો ુ ય િવષય છે ફ ચુર

લાય ેર ઝ : ઓવર કમ ગ ચેલે ઝ

ભિવ યની લાય ેર ઝ : પડકારોને ઝીલવા

પેટા િવષયો :

૧. ભિવ યમા ં ઇ ફોમશન ટકનોલો નો

ઉપયોગ

૨. રા ય િવકાસમાં લાય ેર યનની

િૂમકા.

૩. રચના મક સેવાઓ ુ ં દાન.

સારા વેબ શોધક કમ બન ુ ં:-

ગુલ વૈ ાિનકો ુ ંરહ ય ! સશંોધકો ુદા ુદા

સચ એ જન િનયિમત ર તે વાપરતા હોય, ત ે

તેના ઉપયોગમા ં થતી સામા ય લૂો અને

મણાઓ િવશે સલાહ આપ ેછે.

આપણામાનંા મોટાભાગનાની બધી મા હતીની

શોધો સફળ પ રણામો આપ ેછે. સચ એ જન એ

બુ શ તશાળ સાધનો છે અન ેહમેશા ંમદદગાર

બન ે છે. પરં ુ તેમા ં થોડ સમજદાર વાપર ન ે

સચ કર એ અને આપણી શોધની પ િતન ે

તા કક ર તે રચીએ તો જવાબો બુ વ ુ

અસરકારક મળે છે.

Full Info | How to Be a Better Web Searcher: Secrets from Google Scientists

લાય ેર ઓફ ક ેસ : મહ વકાં ી

કાયાપલટની દશામા ંઆગે કદમ :-

હર અન ે ખાનગી ભડંોળથી $૬૦ િમ લયનના

ખચ ણ ો ટ હાથ ધરાશ.ે

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 3

લાય રે ઓફ ક સે, કિપટલ હોલ, થોમસ અન ે

ફરસન બ ડ ગનો કાયાપલટ કરવાનો

મહાકાય કાય મ હાથ ધય છે. મા ં હર અન ે

ખાનગી ભડંોળ વડ આ જબરજ ત સં હનો

પ રચય આપતો નવતર અ ભગમ કાય મ

ઘડાઈ ર ો છે.

કાર યા ડ . હડન, લાય રે ઓફ ક સે

લાય ે રયને માચમા ં ા તાિવક ફરફારો પરથી

પરદો ઉઠા યો હતો. તે સાથ ેનાણાકં ય યવ થા

માટના ય નોનો યાલ આ યો હતો. આખો

ો ટ લુાકાતીન ે લાય રે ઓફ ક સેની

લુાકાત નવા અ ભગમથી કરાવાશ ે સાથ ે થુ

સે ટરનો પણ આગવો પ રચય કરાવાશ.ે

Full Info | https://www.rollcall.com/news/congress/library-congress-aims-ambitious-transformation

ભારતે તેની હ ત તો શી ર તે

મુાવી :-

ભારતે તેનો અ ુ ય ાન સં હ કવી ર ત ે

મુા યો તે િવકટ છે. “િવ ુ ુ” ગણાતો દશ

હવ ે ાનના ોત માટ તલસે છે ટશ

રાજની દન છે! આપણો દશ રુાણ કાળથી

‘ િૃત’ અન ે ‘ િૃત’ અન ે ‘સં ૃત’ અન ે ‘ ા ી’

હ ત તો મોદ , ુ ત, પાલી અન ે બી

લીિપયોમા ં હ ત તવાળા દ તાવજેો હતા.

ુ રભા યે ભારતે આ હ ત તો મુાવી છે અન ેત ે

આ અનેક દશો વા ક જમની, લડંન,

ઓ લીયા અન ે અમે રકામા ં જોવા મળે છે.

ણીતા ડા. શે યાશન દશ ખુ શહરના ણીતા

ભારતીય િવધાિવદ જણા ુ ં ક કવી ર તે જે

સાશન કાળમા ં ભારતીય ાન ભડંારનો િવનાશ

કય અન ે હ ત તો ઉપાડ ગયા. ડા. દશ ખેુ

જણા ુ ંક એ ડ ગીશ કોટ શ વેપાર હતો.

સાથે વાસી અન ે સરકાર એજ ટ (અથવા તો

ટશ ુ તચર) એ આ રમતનો એક ખેલાડ

હતો. આ મોટ રમત રાજકારણીઓની ચાલ હતી

અન ે મોટાભાગની ૧૯મી સદ દર યાન તેણે

ટશ અન ેરિશયન રા યો માટ અફઘાની તાન

અન ે આ ુબા ુના દશોમા ં મ ય અન ે દ ણ

એિશયામા ંિવતાવી.

Source | How India lost its Manuscripts

https://www.thehitavada.com/Encyc/2019/4/1/How-India-lost-its-Manuscripts.html

ુ ં તમાર તમાર િન ફળતાઓનો

ુંકસાર જ ર છે ?

તમારો વપ રચય ક વનનો ુ ંકસાર મા ં

આપણા સારા દુદા આપણે વણવતા હોઈએ

છ એ. પણ આપના રુા નહ થઇ શકલ લ યોનો

હસાબ પણ રાખવો સફળતા માટ જ ર છે.

Source | Times of India | 1st April 2019

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 4

https://mail.google.com/mail/u/0?ui=2&ik=87f038b220&attid=0.1&permmsgid=msg-f:1629603203009542711&th=169d837aa838fa37&view=att&disp=safe

ડ ટલ ઈ ફમશનને ડ .એન.એ.

તર ક નવી ડ વાઇસમા ંરાખવી :-

મોટા માણનો વેરહાઉસ ડટા એક નાનકડ

રમતમા ં વપરાતા સોગઠા ટલી જ યામા ં રહ

શક છે.

Source | Economic Times | 1st April 2019https://mail.google.com/mail/u/0?ui=2&ik=87f038b220&attid=0.1&permmsgid=msg-f:1629602100759460951&th=169d827a04ff7c57&view=att&disp=safe

તમે હ લકો ટર વાલી છો ?

અખીલ સહાની કહ છે ક તમારા બાળકોના

દમાગ પર હાવી થઇ બેસો અન ે આખો વખત

ચૂનાઓનો વરસાદ કરો તો તેની ઘણી િવપર ત

અસર તેમના માનસ પર થાય. તમાર જ ન

કરવા ુ ંછે ક િવકાસન ેર ત ેદોરવા છે ક થ ગત

માનસના કરવા છે, વાલીઓ હ લકો ટર

વાલીપ ુ ં કર તે બાળકો પર માનસીક દબાણ

વધાર છે અન ેબાળકો જ દ હતાશ થઈ ય છે.

Source | Times of India | 1st April 2019

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 5

આર.ટ .આઈ. જણાવે છે ક ુબંઈમા ં

સાહ યકરણ ( લે યાર મ)ના

કાયદાને અવગણાઈ ર ો છે :-

સાહ યકરણનો ( લે યાર મ) ુ સીનો

િનયમ માણે ર સચમા ં ફ ત ૧૦%ના િવષય

વ નુી સા યતા ચલાવી શકાય.

Source | Daily News Analysis | 5th April 2019

ત કાલ મા હતીનો ગુ :-

આપણે એવા ગુમા ં છ એ ક યા ં મા હતીનો

અિતરક થઈ ર ો છે અન ે તે પણ ત કાલ

મા હતી!

મા હતીનો અિતરક દખીતી ર તે વાચકનો ઉ સાહ

વધાર પણ હવ ે ઝુની ટ એ જોઈએ તો તે

અવરોધક પર બળ તર ક ઓળખાય અન ે ત ે

આપણી સારા સમાચારન ે તારવવાની શ કતનો

યય કર અન ે વખાણવા લાયક ણુ પણ ન

કહવાય.

જોક ઉધોગ ે ે વધારાની મા હતી એ વેપારન ે

ો સાહક બની રહ અન ેકાય મતા વધાર છે.

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 6

ઈ ટરનેટ ઓફ થ સ (IoT) અન ે બી સલં ન

શ દ યોગો ખાસા ટથી વપરાય છે પણ તે

ઉભી કરલી મા હતીનો કોઈ અથ રહતો નથી.

Full Info | Business Standard | 4th April 2019 (Print) Page No 16

તમારા િવધાથ ઓન ે ુશળતા વૂક

ઈ ટરનટે સચ કરતા ંશીખવો :-

ઈ ટરનેટ, મા હતીનો સ ુ ધરાવે છે

િવધાથ ઓન ેઉપલ ધ છે પણ ુ ંતેઓ ણ ે

છે ક વ રત ગિતએ સબંિંધત મા હતી મેળવી

શકાય ?

વેબ શોધ એ કૌશ ય માગંી લ ેતેવી કલા છે અન ે

તે આપણે િવધાથ ઓન ે શીખવ ુ ં જોઈએ. પરં ુ

માણમા ં નવા એવા સચ એ જન અ ત વમા ં

આ યા છે ક િશ કો માટ પણ અ યા હોય.

સદભા ય ે એવા ં થોડા ં સાદા સાધનો ુ કત-

ુ તઓ છે િવધાથ ઓન ે શીખવવા અન ે

િશ કોન ેશીખવા માટ છે નાથી અસરકારક ર ત ે

વ રત અન ેસબંિંધત મા હતી શોધી આપ.ે

Source | Teach your students to search smart on the internet (sponsored)

ડ ટલ િવભાજન :-

આ કાશકો ઓનલાઈન જ ચચ ર ા છે

અન ેતેના િતભાવો િવ ભરમા ંસરખા જ છે.

અન ેભારત ક જયા ંહ કાશન ે ે, ુટોર યલ

(પાયાના વગ ) ચાલે છે. તથેી પણ કાઈં ફર નથી.

કાશકોએ પોત ે આના ળુ તૂ િવચારન ે હ

પચા યો નથી, યાર આ સાથે સં ૃિતક પડકારો

પણ ઉકલવાના છે અન ે પાછો તેનો ટકનોલો

ુ ો એવો છે ક સ ુ તનેાથી ુ ર ભાગે છે.

ઉ પાદકતાની વાતો તેમના ફાયદાની છે અન ે

તેમાજ આવક છે. ઓફ લાઈન કરતા ં ઓન

લાઈનમા ં ા ડ વાળાને દસમા ભાગની આવક

છે.

કટલાક સફળ ઓનલાઈન કાશકો મ ક

ટાઈ સ ઈ ટરનેટ, એ સ સે પુ, િવકાતન આ

સાથે વષ ધુી ઝ યા પછ સફળતા

મેળવી છે. ટાઈ સ ઈ ટરનેટ ભારતના ંમી ડયા

પુનો સૌથી મોટો ડ ટલ હ સો ગણાય છે.

તેણ ે સૌથી મો ું મા હતી સં હ સં થાનક તર ક

બનવા ુ ંન ક ુઅન ેતે ઓન લાઈન સગવડો

ુ ુ પાડ ુ ં ફમ છે. (ઈ.ટ . મની, ડાઈન આઉટ

વી બી કંપનીઓ) િવડ યો લેયર ારા (એમ.

એ સ લેયર વી ચા ુ સં થાઓ માટ) સં હ

ઉભો કરવા બુ મહનત કર ને આગ ુ ં થાન

મેળ ુ ંછે.

Source | Business Standard | 10th April 2019 – Print Version – Page Number 8

તમારા માટ ઈ કુસ એ લાય ેર ની

ગોપિનયતા/ ાયવસી ુ ં મતલબ

ધરાવ ેછે :-

૧૯૯૫મા ંકવાડ ાફ ક કમચાર ઓ સારાટોમા ં

ુયોકમા ંહતા તનેે ઈ ટરનેટ વાપરવા નહોતા

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 7

દતા પણ તેથી કર ન ેકમચાર ઓન ેતઓે કામના

સમય દર યાન આનો માગ શોધવામા ં રોક

નહોતા શ ા !

આજના સમયમા ંઇ ુ સ અન ેઓ ડયો ુ સ એ

થંાલય ુ ં વી ૃત ગ છે. અન ે છતા ં તેની

ગોપનીયતા ળવવી ુ કલ છે જ. મોટાભાગના

િશષકો ખાનગી કંપનીઓ ારા આપવામા ં આવ ે

છે. અન ેતેન ેતેઓ બ ુઆસાનીથી જોઈ મેળવી

શક છે. આજકાલના સો ટવેર બ ુ આસાનીથી

આનો યાપક અહવાલ ઉભો કર શક છે. અન ે

ઈ ટરનેટ ઉપર અનેક ઈ- ુ સ અન ે ઓ ડયો

ુ સ આસાનીથી િવના ૂ ય ેમેળવી શકાય છે !

આ ઉપરાતં લાય રે પણ ઘણા સોફટવેર વાપર

છે નાથી જ ર એવા ડટા ભેગા કર શકાય છે.

હવ ે એ લાય ે રયન પર િનભર રહ છે ક તેના

માન ્ વાચકોનો ડટા, તેમની થાિનક િવગતો,

અન ે તેના અહવાલ માગંણીને સમ ને આપે.

એ.એલ.એ.ના બમન કહ છે તેમેને જ ર લાગ ે

તેવો અવરોધ પણ વાચકોને િવગત અપાતા ં

પહલા ં કં ોલ કર શક છે, છતા ં કટલાક

લાય રે યન તેમના પોતાના માપદંડ વાપર ન ે

ાયવસી સાચવી શક છે.

Full Info | https://www.cnet.com/news/what-e-books-at-the-library-mean-for-your-privacy/

ઓન લાઈનમા ંન ુ ં:-

પશ યન હ ત તો પશ યન નવ વષ નવરોઝ

તર ક પણ ણી ુ ંછે તે ઉજવવા લાય રે ઓફ

ક સે પશ યન ભાષાની હ ત તોન ેડ ટાઇઝ

કર ને ઓન લાઈન ઉપલ ધ કરાવી. મા ં

િવ ાન, ધમ, ત વ ાન અન ેસા હ યના રંગો છે

અન ે આ એવી હ ત તો છે ુ ં પશ યન

બોલાતા ઇલાકામા ં ભાર મહ વ છે. આ સં હમા ં

૧૫૦ હ ત તો માની કટલીક ૧૩મી સદ ની છે.

મા ં ધમ અન ે ઢગત ણાલીની પશ યન

સં ૃિતની િવ ભ તા દખાય છે.

દસમી સદ થી તે અ યાર ધુી પશ યન એક

સાં ૃિતક ભાષા ગણાય છે અન ે એિશયાથી

માડં ન ેમ ય અન ેદ ણ એિશયામા ં સરલી છે.

પશ યન એક આ દ ભાષા છે આ પણ

બોલાય છે.

Full Info | https://www.einnews.com/pr_news/480893643/new-online-persian-manuscripts

થંાલયમા ં ઈ- કુમા ં તમાર

ગોપનીયતા કમ સાચવે છે ?

૧૯૯૫મા કવાડ ાફ સ નામની છાપકામ

કરનાર સારા ગોટા- યુોકની સં થા તેના

કમચાર ઓન ે ઈ ટરનેટ ઉપલ ધ નહોતી કરતી

અન ે છતા ં કમચાર ગમ ે તે ર ત ે કામના સમય

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 8

દર યાન કાય થળ પર ઈ ટરનેટનો લાભ લઈ જ

લેતા !

ઈ- કુસ અન ે ા ય ુ તકો હવ ેતો લાય રે નો

ભાગ છે અન ેએજ માનક થઇ ગ ુ ં છે પણ તેથી

ગોપનીયતાની સાચવણી અઘર થઇ ગઈ છે.

સા હ ય ખાનગી ક પનીઓ ારા પહોચ ુ ં થાય

છે. તેન ે તમારા સં હને જોવા ુ ં સહ ુ ં છે. અન ે

આજના સોફટવેર તો આસાનીથી ઘણા િવષમ

કારની ન ધવહ બની શક છ. તમાર સાદ

ુ તકોની યાદ ક તમારા આપ લેની ન ધથી

કટ યુ િવષમ કામ થઈ શક છે. (તમે આ ઈ-

કુસ અન ે ા ય ુ તકો ઓન લાઈન અન ે ત ે

પણ િવના ુ યે મેળવી શકો છો)

લાય રે મા ં પણ પડદા પાછળ આવી ન ધવહ

તૈયાર કરવા આવા સો ટવેર વાપરતાજ હોય છે.

નાથી વાચકોને જોઈતી સવેા આપી શક.

આખર એ તો લાય રે યન પર િનભર છે. તેમના

સ યોની કઈ મા હતી ક, ભૌગો લક ર તે કયા

યાપમા ં ત ે ઉપલ ધ કરાવવી એ.એલ.એ.ના ં

બમન કહ છે ક લાય ે રયન ઘણી બધી મા હતી

આપતા હોય છે પણ છતા ં પોતાની

ગોપનીયતાના માનકન ે ળવી રાખવામા ં

સલામતી છે. ભલ ેપછ તમા ું કંપની બ ટ ગમ ે

તે સીમા બાધં ુહોય !

Full Info | https://www.cnet.com/news/what-e-books-at-the-library-mean-for-your-privacy/

.ુએસ.ની િુનવસ ટ મા ં વેશ પહલા ં

જ ર મહનત અિનવાય :-

ભારતથી બહાર જતા િવધાથ ઓને સલાહ છે ક

અમેર કન િુનવસ ટ મા ં વેશ મેળવતા ંપહલા ં

તેમની જ ર મહનત ખતં વૂક કરવી એમ

ઈ ડ યન એ બસી જણાવ ેછે ક .ુએસ. આ યાના

મ હનાઓ પછ ૧૦૦ થી વ ુ િવધાથ ઓએ કઈ

ફજ િુનવસ ટ મા ં વેશ મળે યો છે, .ુએસ.

સ ાધાર ઓએ ઈિમ શેન કૌભાડંને ુ ુપાડતા ં

જણા ુ.ં તેથી ભારતીય િવધાથ ઓન ે .ુએસ.ની

અસામા ય સલાહકાર સિમિતએ ચો સ ણ

િવભાગના અનેક ો પર યાન રાખવા ક ુ ંછે.

Source | Free Press | 12th April 2019

સરકાર િવ ાનના સશંોધન માટ લાબંા

ગાળાના રોકાણો કરવા :-

બેનાડ કુાસ ફર ગા, િુનવસ ટ ઓફ ોન ગ

નેધરલે ડન ે ૨૦૧૬મા ં રસાયણશા ના નોબલ

3 A D I N E T e - N e w s D i g e s t N o . 5 6 M a y - 2 0 1 9 Page 9

રુ કારથી નવા યા. મોલે લુર મશીનની

ડઝાઈન અન ે િનમાણ માટ આ પા રતોિષક

મળેલ છે.

િવશાખા ચમનની તા તરની ભારતની લુાકાત

દર યાન વાતચીતમા ં તેમણ ે જણા ુ ં ક સરકાર

સશંોધન માટ મોટા ફંડની ફાળવણી કરવી

જોઈએ. કારણ તેની સીધી અસર સમાજના

િવકાસ પર પડ છે.

Source | Times of India | 12th April 2019

હ ધુી િુનવસ ટ મા ં સશંોધનને

ાથિમકતા નથી અપાઈ :-

૨૦૧૯મા ં આઈ.આઈ.ટ . માં ાસન ે નેશનલ

ઇ ટ ટ શુનલ મવક રક ગમા ં સવ ચ થાન

મ ુ.ં આઈ.આઈ.એસ.સી. બગલોરને બી

થાન ે ખસડે ન ે આ ુ.ં પહલી દસ સ થાઓમા

દશના િવિવધ આઈ.આઈ.ટ ઝ, આઈ.આઈ.ટ .

ુરક , એન. .ુ અન ે બનારસ હ ુ

િુનવસ ટ નો સમાવશે થાય છે. સશંોધન અન ે

ાન િવ તરણને િુનવસ ટ મા ં હ જોઈએ

એટ ુ ંમહ વ નથી મળ ુ.ં

ભારતની મહ વકાં ા ઉ મ ાન સં ુલ

બનાવવાની હોય તો તેને માટ ઉ મ કાર ુ ં

ઉ ચ િશ ણ અન ેસશંોધન પણ ુ -મં બન ુ

જોઈએ.

Source|https://economictimes.indiatim

es.com

આ કની મા હતી આપનાર ી હલાદ ધવ, વ ર ઠ થંપાલ, ખેતાન એ ડ કંપની, ુબંઈ.

અ વુાદક :- વધા મજ દુાર