แฟ้�ม 01/2550

แนวการศึ�กษา พช. ๓๑๑ ทฤษฎีการพ ฒนาช�มชน

CD. 311 Theory of Community Development

ภาคเร�ยนที่�� ๑ ปี�การศึ�กษา ๒๕๕๐ภาคว�ชาการพั�ฒนาช มชน คณะสั�งคมสังเคราะห์&ศึาสัตร&

มห์าว�ที่ยาลั�ยธรรมศึาสัตร&

ก�าหนดการศึ�กษา สั�ปีดาห์&ลัะ ๓ ช��วโมง รวม ๑๖ สั�ปีดาห์& ๑๖ คร�.ง วั น ศึ กร& เวัลา ๑๓.๓๐ - ๑๖.๓๐ น.

ก�าหนดเวัลาการศึ�กษาเด�อน ศึ ศึ ศึ ศึ ศึ

ม�ถุ นายน ๑ ๘ ๑๕ ๒๒ ๒๙กรกฎาคม ๖ ๑๓ ๒๐ สัอบ

กลัางภาคก�ฬาโลัก ก�ฬาโลัก

สั�งห์าคม ก�ฬาโลัก ก�ฬาโลัก ก�ฬาโลัก ก�ฬาโลัก ๓๑ก�นยายน ๗ ๑๔ ๒๑ ๒๘ -

ต ลัาคม ๕ ๑๒ ๑๙ - -

ห�องเรยน ห์8อง สัค ๓๐๙ มห์าว�ที่ยาลั�ยธรรมศึาสัตร& ร�งสั�ตอาจารย!ผู้#�ร บผู้%ดชอบวั%ชา รศึ.ดร.วรว ฒ� โรมร�ตนพั�นธ&

รศึ.ปีาร�ชาต� วลั�ยเสัถุ�ยรก�าหนดสอบกลางภาคว�นที่�� ๒๐ กรกฎาคม ๒๕๕๐ก�าหนดสอบปลายภาคว�นที่�� ๒๘ ต ลัาคม ๒๕๕๐ เช8า

1

แฟ้�ม 01/2550

แนวัส งเขปล กษณะวั%ชา

ศึ�กษาโครงสัร8างแลัะลั�กษณะของช มชน ความห์มาย ปีร�ชญา แนวค�ด ห์ลั�กการแลัะเปี�าห์มายของการพั�ฒนาช มชน ปี;ญห์าแลัะกระบวนการเปีลั��ยนแปีลังในสั�งคม การน=าที่ฤษฎ�ที่างสั�งคมศึาสัตร&เข8ามาใช8ในการพั�ฒนาช มชน โดยม ?งพั�จารณาถุ�งความสั�มพั�นธ&เก��ยวข8องระห์ว?างปี;จจ�ยที่างว�ฒนธรรม เศึรษฐก�จ สั�งคม แลัะการเมBองเปีCนห์ลั�ก

วั ตถุ�ประสงค!

1. เพัB�อให์8น�กศึ�กษาม�ความรD 8เก��ยวก�บแนวค�ด ที่ฤษฎ�ในงานพั�ฒนา

2. เพัB�อให์8น�กศึ�กษาเข8าใจโครงสัร8างแลัะลั�กษณะของช มชน3. เพัB�อให์8น�กศึ�กษาม�ความรD 8เก��ยวก�บปีร�ชญา แนวค�ด ห์ลั�กการ

แลัะเปี�าห์มายของการพั�ฒนาช มชน4. เพัB�อให์8น�กศึ�กษาสัามารถุน=าความรD 8เช�งปีร�ชญา แนวค�ด

ที่ฤษฎ�มาใช8ในการว�เคราะห์&ปี;ญห์าด8านว�ฒนธรรม เศึรษฐก�จ สั�งคมแลัะการเมBองที่��เก��ยวข8องก�บการพั�ฒนาช มชน

วั%ธีการศึ�กษา1. การบรรยายปีระกอบการใช8อ ปีกรณ& เอกสัารปีระกอบการ

ศึ�กษาแลัะเอกสัารค=าสัอน2. น�กศึ�กษาศึ�กษาแลัะค8นคว8าค=าสั=าค�ญที่างการพั�ฒนา น=าเสันอ

ด8วยวาจาในช�.นเร�ยน แลัะที่=ารายงานเอกสัาร 3. น�กศึ�กษาแบ?งกลั ?มศึ�กษาปีระเดEน ห์รBอปีรากฏการณ&ด8านการ

พั�ฒนาช มชนที่��สันใจ น=าเสันอเปีCนรายงานเอกสัาร เพัB�อเปีCนการสัร8างโอกาสัให์8น�กศึ�กษาได8ที่=าความเข8าใจ

2

แฟ้�ม 01/2550

ปีรากฏการณ&การพั�ฒนาช มชนที่��เก�ดข�.นจร�ง แลัะสัามารถุว�เคราะห์&สัาเห์ต แลัะผลัของการพั�ฒนา รวมที่�.งค�ดห์าที่างเลัBอกที่��เห์มาะสัมในการแก8ปี;ญห์าน�.นๆได8

วั% ธี ก า ร ป ร ะ เ ม% น ผู้ ล1. การสั�งเกตพัฤต�กรรมน�กศึ�กษาในการต�.งค=าถุาม ตอบค=าถุาม

แลัะการอภ�ปีรายระห์ว?างการศึ�กษา2. การสัอบกลัางภาค3. การศึ�กษาปีระเดEนสันใจแลัะการน=าเสันอรายงาน4. งานมอบห์มายสั?วนบ คคลั 5. การสัอบปีลัายภาค

เ ก ณ ฑ์! ก า ร ป ร ะ เ ม% น ผู้ ล1. การม�สั?วนร?วมในการศึ�กษา ๑๐

คะแนน2. ก�จกรรมกลั ?มแลัะการน=าเสันอเพัB�อการเร�ยนรD 8ร ?วมก�น ๒๕

คะแนน3. ปีระมวลัน�ยามความห์มายค=าสั=าค�ญ ๑๐

คะแนน4. สัอบกลัางภาค ๒๕ คะแนน5. สัอบปีลัายภาค ๓๐ คะแนน

แนวัการศึ�กษา

ว�น/

เดBอน/พั.ศึ.

ห์�วข8อศึ�กษา

๑ ม�.ย.๒๕๕๐๑. สถุานการณ!และป2ญหาในการพ ฒนาช�มชน

ของส งคมไทย ปี;ญห์าความอ?อนแอของช มชนในสั�งคมไที่ย

3

แฟ้�ม 01/2550

(ระบบความสั�มพั�นธ&ที่างสั�งคมที่��สัDญห์ายไปี ปี;ญห์าความเสัB�อมถุอยของภDม�ปี;ญญาที่8องถุ��น แลัะปี;ญห์าความเสัB�อมโที่รมของที่ร�พัยากรในที่8องถุ��น)

๘-๑๕ ม�.ย.๒๕๕๐

๒. เหต�ผู้ลและควัามจ�าเป6นของการพ ฒนาท7มต8อมน�ษย!และส งคม เสัร�ภาพัแลัะข8อจ=าก�ดในการเปีลั��ยนแปีลังของ

มน ษย&แลัะสั�งคม ด ลัยภาพัแลัะค ณธรรมที่��เก��ยวข8องก�บการ

เปีลั��ยนแปีลังของมน ษย&แลัะสั�งคมที่��เก��ยวข8องก�บม�ต�ที่างเศึรษฐก�จ สั�งคม การเมBองแลัะว�ฒนธรรม

๒๒-๒๙ ม�.ย.๒๕๕๐

๓. ช�มชน โครงสร�าง และค�ณล กษณะของช�มชนในม%ต%ต8างๆ

ความห์มาย แลัะความสั=าค�ญของช มชน โครงสัร8างแลัะองค&ปีระกอบของช มชน ช มชนเช�งพัB.นที่�� ช มชนเช�งมน ษยน�ยม ช มชนปีระชาสั�งคม ช มชนเสัมBอนจร�ง ช มชนเช�งพัลัว�ต

๖-๑๓ ม�.ย.๒๕๕๐

๔. ปร ชญาและแนวัค%ดทางการพ ฒนากระแสห ล ก แ ล ะ ผู้ ล ก ร ะ ท บ ท7 ม ต8 อ ส ง ค ม ไ ท ย การเปีลั��ยนแปีลังด8านเศึรษฐก�จ การเมBอง

สั�งคม แลัะว�ฒนธรรมที่��เปีCนผลัมาจากการพั�ฒนาตามแนวค�ดกระแสัห์ลั�ก

การะบวนการเคลัB�อนไห์วเพัB�อการเปีลั��ยนแปีลังที่างด8านเศึรษฐก�จ การเมBอง สั�งคม แลัะ

4

แฟ้�ม 01/2550

ว�ฒนธรรมตามปีร�ชญา แนวค�ดการพั�ฒนาแบบอ�สัระที่��ห์ลัากห์ลัายแลัะแนวค�ดการพั�ฒนาที่างเลัBอก

๓๑ สั.ค.๒๕๕๐๕. ปร ชญา แนวัค%ด หล กการพ ฒนาช�มชน

ทฤษฎีทางการพ ฒนาท7เก7ยวัข�อง และการประย�กต!ใช�ในสถุานการณ!ป2จจ�บ น ปีร�ชญา แนวค�ดแลัะที่��มาของการพั�ฒนา

ช มชน ลั�กษณะแลัะความห์มายของการพั�ฒนาช มชน

ในม�ต�ต?างๆ ห์ลั�กการพั�ฒนาช มชน [Principle of

Community Development]

๗ ก.ย. ๒๕๕๐ ที่ฤษฎ�โครงสัร8างแลัะห์น8าที่�� [Structure &

Function Theory] ที่ฤษฎ�ความข�ดแย8ง [Conflict Theory]

ที่ฤษฎ�การแพัร?กระจาย

๑๔ ก.ย. ๒๕๕๐ ที่ฤษฎ�การเปีลั��ยนแปีลังอย?างม�แผน

[Planned Change Theory] ที่ฤษฎ�ภาวะที่�นสัม�ย ที่ฤษฎ�พั��งพัา

๒๑ ก.ย.

๒๕๕๐

แนวค�ดการพั�ฒนาสั��งแวดลั8อม ที่ฤษฎ�จ�ตว�ที่ยาสั��งแวดลั8อม ที่ฤษฎ�ศึ�กยภาพัช มชน แนวค�ดการพั�ฒนาในภDม�ภาคนอกกรอบตะว�น

ตก [non-western development theories]

๒๘ ก.ย.

๒๕๕๐

แนวค�ดการพั�ฒนาที่��ย� �งยBน [Sustainable Development]

แนวค�ดการพั��งตนเอง [Self Reliance Concept]

5

แฟ้�ม 01/2550

แนวค�ดการพั�ฒนาเช�งน�เวศึที่�ศึน& [Deep Ecology]

๕ ต.ค. ๒๕๕๐ แนวพัระราชด=าร�เศึรษฐก�จพัอเพั�ยงแลัะที่ฤษฎ�

ให์ม? พั ที่ธเศึรษฐศึาสัตร& ที่ นที่างสั�งคม (Social Capital)

๑๒ ต.ค.

๒๕๕๐๖. การน�าควัามร#�ด�านแนวัค%ดทฤษฎีต8างๆไป

ประย�กต!ใช�ในการวั%เคราะห!ป2ญหาและสถุานการณ!การพ ฒนาช�มชนในส งคมไทย

๑๙ ต.ค.

๒๕๕๐๗. สร�ปและประเม%นผู้ลการศึ�กษา ประเม%นผู้ลการ

สอน

เอกสารใช�ในการ ศึ�กษา (1) พัระบาที่สัมเดEจพัระเจ8าอยD?ห์�วภDม�พัลัอด ลัยเดชฯ. พระราชด�าร สใน

โอกาสวั นเฉล%มพระชนมพรรษาระหวั8างป< พ.ศึ. ๒๕๑๕-ป2จจ�บ น.

(2) สั=าน�กงานเลัขาธ�การสัภาผD8แที่นราษฎร.,(๒๕๔๓) ร ฐธีรรมน#ญแห8งราชอาณาจ กรไทยพ�ทธีศึ กราช ๒๕๔๐. กร งเที่พัฯ : กองการพั�มพั& สั=าน�กงานเลัขาธ�การสัภาผD8แที่นราษฎร.

(3) แผู้นพ ฒนาเศึรษฐก%จและส งคมแห8งชาต% ฉบ บท7 ๑-๙.

(4) กาญจนา แก8วเที่พั., (๒๕๓๘) การพั�ฒนาแนวว�ฒนธรรมช มชนโดยถุBอมน ษย&เปีCนศึDนย&กลัาง, กร งเที่พัฯ: สัาม�คค�สัาสั&น.

(5) เจร�ญ ค�มภ�รภาพั แลัะคณะ.,(๒๕๔๑) สัาร�ตถุะแห์?งสั�ที่ธ�ช มชน : ห์ลั�กการแลัะความเคลัB�อนไห์วเรB�องสั�ที่ธ�มน ษยชนในที่ร�พัยากรช�วภาพัแลัะภDม�ปี;ญญาที่8องถุ��น. กร งเที่พัฯ : เครBอข?ายสั�ที่ธ�ภDม�ปี;ญญาไที่ย.

(6) ช�ยอน�นต& สัม ที่วณ�ช.,(๒๕๔๓) ว�สั�ยที่�ศึน&ไที่ยในสั�งคมโลัก : ปีาฐกถุา น=า. เอกสัารการสั�มมนาโครงการปีราชญ&เพัB�อแผ?นด�น คร�.งที่�� ๒ เรB�อง ฐานปี;ญญาไที่ยในโลักสัากลั. กร งเที่พัฯ : ราชบ�ณฑิ�ตยสัถุาน กระที่รวงศึ�กษาธ�การ.

(7) บ ญเที่�ยน ที่องปีระสัาน.(นามแฝง).,(๒๕๓๑๗) แนวค�ดว�ฒนธรรมช มชนในงานพั�ฒนา. กร งเที่พัฯ : สัภาคาที่อลั�กแห์?งปีระเที่ศึไที่ยเพัB�อการพั�ฒนา.

6

แฟ้�ม 01/2550

(8) ปีระเวศึ วะสั�. (๒๕๓๘) ธรรม�กสั�งคมน�ยม. กร งเที่พัฯ : มDลัน�ธ�โกมลัค�มที่อง.

(9) ปีาร�ชาต� วลั�ยเสัถุ�ยร. (๒๕๓๒) ที่ฤษฎ�แลัะห์ลั�กการพั�ฒนาช มชน. (

เอกสัารค=าสัอนว�ชา สัค. ๖๑๕ ที่ฤษฎ�แลัะห์ลั�กการพั�ฒนาช มชน สัาขาการพั�ฒนาช มชน คณะสั�งคมสังเคราะห์&ศึาสัตร& มห์าว�ที่ยาลั�ยธรรมศึาสัตร&.

(10) ปีร�ชา เปี�� ยมพังศึ&สัานต& แลัะคณะ.,(๒๕๓๓) ว�ธ�ว�ที่ยาศึ�กษาสั�งคมไที่ย : ว�ถุ�ให์ม?แห์?งการพั�ฒนา , กร งเที่พัฯ : โครงการสั?งเสัร�มองค&กรเอกชนไที่ย.

(11) ปีาร�ชาต� วลั�ยเสัถุ�ยร แลัะคณะ.,(๒๕๔๓) กระบวนการแลัะเที่คน�คการที่=างานของน�กพั�ฒนา. กร งเที่พัฯ : สั=าน�กงานกองที่ นสัน�บสัน นการว�จ�ย.

(12) พัระธรรมปีMฎก ( ปี.อ. ปีย ตโต). (๒๕๔๒) การพั�ฒนาที่��ย� �งยBน.

กร งเที่พัฯ : มDลัน�ธ�โกมลัค�มที่อง. พั�มพั&คร�.งที่�� ๖.

(13) พัระธรรมปีMฎก ( ปี.อ. ปีย ตโต). (๒๕๓๘) พั ที่ธธรรม : กฎธรรมชาต� แลัะค ณค?าสั=าห์ร�บช�ว�ต. กร งเที่พัฯ : มห์าจ ฬาลังกรณราชว�ที่ยาลั�ย.

(14) พัระธรรมปีMฎก ( ปี.อ. ปีย ตโต). (๒๕๔๑) พั ที่ธศึาสันาในฐานะเปีCนรากฐานของว�ที่ยาศึาสัตร&. กร งเที่พัฯ : มDลัน�ธ�พั ที่ธธรรม.

(15) พั�ที่ยา ว?องก ลั.,(๒๕๔๓) ช มชนแบบองค&รวมสัม�ยให์ม? : รDปีแบบ สั�งคมบDรณาการ. ใน พลวั ตวั ฒนธีรรมและเศึรษฐก%จช�มชนท�องถุ%7น เอกสัารช ดที่�� ๓ บที่ความปีระกอบการปีระช มปีระจ=าปี�ว?าด8วยเรB�องช มชน คร�.งที่�� ๑ ช มชนไที่ยที่?ามกลัางกระแสัการเปีลั��ยนแปีลัง“ ” . ว�นที่�� ๓๐-๓๑ พัฤษภาคม พั.ศึ. ๒๕๔๓.

(16) วรว ฒ� โรมร�ตนพั�นธ& (๒๕๔๘) ที่ นที่างสั�งคม โรงพั�มพั&เดBอนต ลัา กร งเที่พัฯ

(17) วอลัเดน เบลัโลัม เช�ยร& ค�นน�งแฮม แลัะ ลั� เคEง ปีอห์& ( สั รน ช ธงศึ�ลัา แปีลั.) (๒๕๔๒) โศึกนาฏกรรมสัยาม : การพั�ฒนาแลัะการแตกสัลัาย ของสั�งคมไที่ยสัม�ยให์ม?. กร งเที่พัฯ : มDลัน�ธ�โกมลัค�มที่อง.

(18) สั�ญญา สั�ญญาว�ว�ฒน&., (๒๕๔๑) การพั�ฒนาช มชนแบบจ�ดการ.

กร งเที่พัฯ : จ ฬาลังกรณ&มห์าว�ที่ยาลั�ย.

(19) สัาย�นต& ไพัรชาญจ�ตร&., (๒๕๔๑) การพั�ฒนาที่��ย� �งยBนแลัะร ะ บบ เศึรษฐก�จเพัB�อการพั��งตนเอง : ย?างก8าวที่��ม� �นคงของการพั�ฒนา

7

แฟ้�ม 01/2550

ปีระเที่ศึไที่ยในที่ศึวรรษห์น8า ( เอกสัารเสันอต?อภาคว�ชาการพั�ฒนาช มชน คณะสั�งคมสังเคราะห์&ศึาสัตร& มห์าว�ที่ยาลั�ยธรรมศึาสัตร& ).

(20) เสัน?ห์& จามร�ก. (๒๕๓๗) สั�งคมไที่ยก�บการพั�ฒนาที่��ก?อปี;ญห์า. กร งเที่พัฯ : สัถุาบ�นช มชนที่8องถุ��นพั�ฒนา.

(21) สั ลั�กษณ& ศึ�วร�กษ&. (๒๕๓๐) ที่างเลัBอกของสั�งคมไที่ย. กร งเที่พัฯ : ย วว�ที่ยา.

(22) อภ�ช�ย พั�นธเสัน (๒๕๓๙) พั�ฒนาชนบที่ไที่ย : สัม ห์ที่�ยแลัะมรรค แนวค�ด ที่ฤษฎ�แลัะภาพัรวมของการพั�ฒนา. กร งเที่พัฯ : มDลัน�ธ�ภDม�ปี;ญญา.

(23) อภ�ช�ย พั�นธเสัน (๒๕๔๓) พั ที่ธเศึรษฐศึาสัตร&. เอกสัารการสั�มมนาโครงการปีราชญ&เพัB�อแผ?นด�น คร�.งที่�� ๒ เรB�อง ฐานปี;ญญาไที่ยในโลักสัากลั. กร งเที่พัฯ : ราชบ�ณฑิ�ตยสัถุาน กระที่รวงศึ�กษาธ�การ

(24) อาน�นที่& กาญจนพั�นธ& (๒๕๔๔) ม�ต�ช มชน : ว�ธ�ค�ดที่8องถุ��นว?าด8วย สั�ที่ธ� อ=านาจ แลัะการจ�ดการที่ร�พัยากร. กร งเที่พัฯ : สั=าน�กงานกองที่ นสัน�บสัน นการว�จ�ย.

(25) อาน�นที่& กาญจนพั�นธ& (๒๕๔๔) ว�ธ�ค�ดเช�งซ้8อนในการว�จ�ยช มชน : พัลัว�ตแลัะศึ�กยภาพัของช มชนในการพั�ฒนา. กร งเที่พัฯ : สั=าน�กงานกองที่ นสัน�บสัน นการว�จ�ย (สักว.)

(26) อ�.เอฟ้. ชDเมกเกอร& เข�ยน. สัมบDรณ& ศึ ภศึ�ลัปีP แปีลัแลัะเร�ยบเร�ยง (๒๕๓๗) จ�Qวแต?แจRว เศึรษฐศึาสัตร&เช�งพั ที่ธ : Small Is Beautiful ฉบ�บแปีลั กร งเที่พัฯ : พั�มพั&คร�.งที่�� ๓.

(27) Gilbert Rist (translated by Patrick Camiiler) (1999) The history of Development, From Western Origins to Global Faith. South Africa : University of Cape Town Press.

(28) Howard J. Wiarda., editor. (1999) Non-Western Theories of Development, Regional Nor ms versus Global Trends. USA : Harcourt Brace College Publishers.

(29) Ife, J.W. (1999) Community Development, Creating community alternatives-vision, analysis and practice. Australia : LONGMAN

(30) Wolfgang Sachs. (editor, 1999) The Development Dictionary, A Guide to Knowledge as Power. Johannesburg : Witwatersrand University Press.

8

แฟ้�ม 01/2550 9