เรอง รงสอลตราไวโอเลต

ผจดท ำ

นำย เอกธนำ แสนม

นำงสำว ณฐธดำ สโพธ

รงสอลตราไวโอเลต ภาพถายแสงออโรราจากดาวพฤหสบดในชวงรงสอลตราไวโอเลต ถายโดยองคการนาซา อลตราไวโอเลต ( ultraviolet ) หรอทนยมเรยกชอแบบยอวายว (UV) เปนคลนแมเหลกไฟฟาทมความยาวคลนในชวงประมาณ 380 nm - 60 nm ซงอยระหวางแสงทมองเหน กบรงสเอกซนกวทยาศาสตรจดแบงรงสยวออกเปนสเปกตรมยอยโดยองกบระดบพลงงานของรงสดงน

• 380-200 nm ยวใกล (Near UV: NUV)

• 200-10 nm ยวไกล (Far UV: FUV)

• 31-1 nm ยวไกลสด (Extreme UV: EUV)

แตทางวทยาการดานสขภาพและสงแวดลอม นยมแบงรงสยวเปน ยวเอ(UVA) ความยาวคลน 380-315 nm ยวบ(UVB) ความยาวคลน 315-280 nm และยวซ (UVC) ความยาวคลน< 280 nm

ชนดยอยชอ ตวยอ

ชวงความยาวคลนเปนนาโนเมตร

พลงงานตอโฟตอน

อลตราไวโอเลต เอ, คลนยาว, หรอ แบลคไลท

UVA 400 nm - 315 nm 3.10 - 3.94 eV

ใกล NUV 400 nm - 300 nm 3.10 - 4.13 eV

อลตราไวโอเลต บ หรอ คลนกลาง

UVB 315 nm - 280 nm 3.94 - 4.43 eV

กลาง MUV 300 nm - 200 nm 4.13 - 6.20 eV

อลตราไวโอเลต ซ, คลนสน, หรอ germicidal

UVC 280 nm - 100 nm 4.43 - 12.4 eV

ไกล FUV 200 nm - 122 nm 6.20 - 10.2 eV

สญญากาศ VUV 200 nm - 10 nm 6.20 - 124 eV

ไกลยง EUV 121 nm - 10 nm 10.2 - 124 eV

สเปกตรมแมเหลกไฟฟาของแสงเหนอมวงสามารถแบงยอยไดหลายวธ รางมาตรฐาน ISO ทก าหนดชนดแสงเปลงของดวงอาทตย (ISO-DIS-21348) [1] อธบายชวงเหลาน:

การคนพบ

หลงจากทรงสอนฟราเรดถกคนพบ นกฟสกสชาวเยอรมนชอ โยฮนน วลเฮลม รตเตอร (Johann Wilhelm Ritter) ไดทดลองคนหารงสทอยตรงขามกบรงสอนฟราเรด นนคอ รงสอนฟราเรดมความยาวคลนยาวกวาแสงสแดง แตรตเตอรตองการจะหารงสชนดหนงทมความยาวคลนสนกวาสมวง เขาไดใชกระดาษอาบซลเวอรคลอไรดวางไวกลางแดด พบวากระดาษนนเปลยนเปนสด า รตเตอรเรยกรงสนวา deoxidizing rays ตอมากเปลยนชอเปนยวดงเชนในปจจบน

การแปลงสภาพ DNA โดยท าใหคเบสทจบกนผดปกตและเกดการบดเบยวของเกลยว การรบรงสอลตราไวโอเลตมากเกนควร กอใหเกดอนตรายกบระบบตาง ๆ ของรางกายได รงสอลตราไวโอเลตในชวง UVC มพลงงานสงทสด และทส าคญคออนตรายทสด แตพบไดนอยเพราะบรรยากาศกรองเอาไปหมดแลว ทวาเครองมอฆาเชอในน าดมอาจปลอยรงสชวงนออกมากไดรงสอลตราไวโอเลตทงสามชนดคอ UVA, UVB และ UVC สามารถท าใหคอลลาเจนในผวหนงเสอมสภาพได ซงเปนเหตหนงใหเกดรวรอยกอนวย แต UVA มความรนแรงนอยทสด เพราะไมสามารถกอใหเกดอาการแดดเผา (sunburn) ทวายงนากลวอยทสามารถแปลงสภาพ DNA ได จนอาจกอใหเกดมะเรงผวหนง แตรางกายกสามารถปองกนได โดยการสรางเมดสเมลานนขนมา เพอปองกนการทะลวงของยว จงท าใหผวคล าด ามากขน

ประโยชน

ประโยชนของรงสอลตราไวโอเลตนนมมาก ดงจะไดกลาวคราว ๆ ตอไปน

แบลกไลต แบลกไลต (black light) เปนหลอดทเปลงรงสยวคลนยาว มสมวงด า ใชตรวจเอกสารส าคญ เชน ธนบตร, หนงสอเดนทาง, บตรเครดต ฯลฯ วาเปนของจรงหรอปลอม หลายประเทศไดผลตลายน าทไมสามารถมองเหนไดในรงสชนดน นอกจากน แบลกไลตยงสามารถใชลอแมลงใหมาตดกบ เพอทจะก าจดภายหลงได

หลอดฟลออเรสเซนต หลอดฟลออเรสเซนต หรอหลอดเรองแสง ใชหลกการผลตรงสอลตราไวโอเลต โดยการท าใหไอปรอทแตกตว รงสทไดจะไปกระทบสารเรองแสงใหเปลงแสงออกมา

ดาราศาสตร

ในทางดาราศาสตร โดยปกตแลววตถทรอนมากจะเปลงยวออกมา เราจงสามารถศกษาวตถทองฟาไดโดยผานทางยว ทวาตองไปปฏบตในอวกาศ เพราะยวสวนมากถกโอโซนดดซบไวหม

การวเคราะหแร

รงสอลตราไวโอเลตสามารถใชตรวจวเคราะหแรได แมวาจะดเหมอนกนภายใตแสงทมองเหน แตเมอผานยวแลวกจะเหนความแตกตางได

การฆาเชอโรค รงสอลตราไวโอเลตสามารถใชฆาเชอโรคได โดยเฉพาะในน าดม และยงสามารถน าไปฆาเชอในเครองมอ หรออาหารไดดวย